Nederlandse kurkuma klaar voor de versmarkt?

Kurkuma, made in de Betuwe

Het telen van kurkuma in een Betuws kassencomplex is goed mogelijk gebleken. “De volgende stap is het uitwerken van een businesscase waarbij de versmarkt een aantrekkelijk alternatief lijkt,” vertelt Harrie Vreman van STOL, één van de leden van het onderzoeksconsortium Ingredient Farm.

De kwaliteit van exotische specerijen staat onder druk. Het project ‛Ingredient Farm’ dat in 2017 van start ging, is erop gericht om exotische specerijen in Nederland te gaan kweken en hierin te innoveren. Achtergrond daarvan is de toenemende vraag naar kwalitatief goede grondstoffen voor voeding. Doordat de oogst van de specerijen in landen in Zuidoost-Azië, Afrika en Zuid-Amerika regelmatig mislukt en vraag en aanbod daardoor uit evenwicht raken, zit de prijs in de lift. Daarnaast spelen maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen een rol bij het project. Het project loopt eind dit jaar af en Harrie trekt, vanuit teeltoogpunt de eerste conclusies. “De teelt hebben we goed onder de knie gekregen en op basis daarvan kunnen we onderzoeken of er een business markt mogelijk is, zowel voor de winning van de inhoudsstoffen als voor de specerijen. De versmarkt lijkt een aantrekkelijk alternatief.”

Kurkuma, ook wel geelwortel genaamd, is een veelzijdige grondstof die zowel verwerkt wordt tot specerij als tot kleurstof. Binnen het consortium participeerden twee specerijondernemingen. Op basis van de huidige resultaten blijkt sourcing in tropische landen voor hen aantrekkelijker. “In België zijn ze bezig om te kijken of het haalbaar is lokaal kurkuma te telen voor de pigmenten, daar hebben wij nog niet naar gekeken,” vertelt Harrie. De businesscase superfood is nog niet afgeschreven, maar ligt moeilijker gezien het verwerkingsproces en ingewikkeld gezien verder onderzoek naar de gezondheidsclaims. De versmarkt is in zijn ogen momenteel het meest voor de hand liggend. “Binnen het onderzoek participeren partijen uit de vershandel niet, maar er liggen wel contacten die er positief tegenover staan. Het is echter een kip-ei-probleem. Voor handel heb je gegarandeerde productie nodig en wil een teler instappen, dan wil hij eerst gegarandeerde afzet,” aldus Harrie.

Kurkuma komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië. De Venetiaanse zeevaarder Marco Polo zou de specerij in de veertiende eeuw naar Europa gebracht hebben. Kurkuma kan in de keuken op diverse manieren worden toegepast. Het is een belangrijk ingrediënt van curry’s, maar wordt ook in kruidenthee en soepen toegepast. Hoewel harde gezondheidsclaims niet te maken zijn, zien steeds meer consumenten kurkuma als superfood. Als gezondheidsbooster wordt het tegenwoordig ook verwerkt in smoothies en geconcentreerde shots. Er is dus veel interesse in verse kurkuma en enkele retailers bieden het soms aan. Gezien de trends naar lokaal en duurzaam, zou lokaal geteelde kurkuma een meerwaarde hebben op de versmarkt. Het populaire TV-programma BinnensteBuiten kwam al eens een kijkje nemen bij de Nederlandse kurkuma waar chef-kok Leon Mazairac er wel raad wist met de exotische smaakbom. Harrie: “Zij waren ook geïnteresseerd in het blad en de stengels die ook veel smaak en gezonde inhoudsstoffen bevatten.”

De potentie om verse lokale kurkuma succesvol af te zetten is er. De Belgische supermarkt Colruyt is onlangs gestart met het afzetten van lokaal geteelde gember, ook een exotisch wortelknolgewas. Ze wil hiermee niet alleen de ecologische voetafdruk verkleinen, maar ook is de smaak en kwaliteit (aromatischer, minder vezelig en meer sap) van lokaal geteelde gember beter volgens de supermarkt. Een ander voorbeeld is bio-kurkuma uit het Oostenrijkse Steiermark dat als bio-kurkuma bij diverse Spar-winkels wordt verkocht. “Zo makkelijk kan het zijn. Wij hebben inmiddels goed inzicht in de teeltkosten en opbrengt waardoor de kostprijs heel goed te bepalen is. Als we een tuinder weten te overtuigen om voor de kilo’s te zorgen en er is een partij die voor de afzet kan zorgen, is het geregeld,” besluit Harrie. (ML) 

hvreman@ltonoord.nl