Kesici Takım ve Tutucular www.kesicitakimdergisi.com Ekim 2016 Sayı:2 ISSN 1303-6378 Kesici Takım ve Tutucular Teknolojileri Dergisi
Boehlerit Yeni Freze Programı ile Kullanıcılarına Avantajlar Sunuyor
Seco'nun Yeni Dilimleme Sistemi
Yeni kesme malzemesi nesli: Tiger▪tec® Gold
Kesici Takım ve Tutucular Sektörünün Haber Kaynağı
Zorlu İşleme – Yine de Güvenilir
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
1
2
Ekim 2016
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
3
İÇİNDEKİLER
4
Ekim 2016
Yeni Sert Tornalama Kaliteleriyle Gelişmiş Hız ve Tokluk 8
SCHUNK Sıkma Kuvvet Blokları Kısıtlı Alanlarda Çok Büyük Sıkma Kuvveti Oluşturuyor 34
Oldukça Güvenilir GC1130 Zorlu İşleme Koşullarının Üstesinden Geliyor 10
Sandvik Coromant Üretim Tesislerinin Sanayi 4.0'a Girmesini Sağlıyor 35
Vargus Groovex Serisi Yüksek Performans Getiriyor 12
SCHUNK’tan Kısa Çalışma Pistonlu Aynalar için Hızlı-Değiştirme Aynası 36
Seco T4-12 Dik Kenar İşleyen Helisel Frezelerine daha Büyük Uç Boyutları Ekliyor 19
Mastercam, Adveon™ Takım Kütüphanesi ile Birleşiyor 38
Boehlerit Yeni Freze Programı ile Kullanıcılarına Avantajlar Sunuyor 20
Yeni kesme malzemesi nesli: Tiger▪tec® Gold 40
Güncellenmiş Derin Delik İşleme kataloğu artık mevcut 22
WIDIA’dan Üniversal Hidrolik Tutucu: HydroForce HT™ 42
SCHUNK Hassas İşleme Alanındaki Takım Tutucu Programını Genişletiyor 23
TURCAR, Kesici ve Tutucu Takımları Tek Marka Altında Sunan İlk Yerli Üretici 44
Miracle Sigma Teknolojisi Ağır Talaşlı İmalat İçin Sıradışı 24
Zorlu İşleme – Yine de Güvenilir 46
Seco Sert Parça Tornalama Uygulamaları İçin PCBN Kalite Çeşitlerini Genişletiyor 28
14 Kenarlı ve Pozitif Kesme İşlemine Sahip Yüzey Frezesi Çıktıları Artırırken Parça Maliyetlerini Düşürüyor 52
Seco'nun Yeni Dilimleme Sistemi, Soğutma Sıvısı Aktarımı Konusunda Daha Doğrudan Bir Yaklaşım Kullanıyor 30
Frezelemeye İlişkin Talaş Kalınlığı Modellerinin Evrimi 56
Kesici Takım Sektöründeki Açık Olan Talebi BOR Kesici Takım Karşılamayı Hedefliyor 32
Renault & Mitsubishi Materials FMAX, Yüksek İlerlemeli Frezeleme Takımı 60 www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
5
KÜNYE
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Editör’den
Kesici Takım ve Tutucular Dergisi 2.ci sayısı ile beraberiz. İlk sayısı sektör tarafından, beğeni ve ilgi ile karşılanan Kesici Takım ve Tutucular Dergisi, sektördeki firmaların hazırlamış olduğu teknik makaleler ile kesici takım ve tutucu kullanıcılarının yoğun ilgisini gördü. Dergimiz sosyal medya, app store, Google play ve yayınlandığı e-dergi sitelerinde geniş bir okur kitlesi ile buluştu. Kesici Takım ve Tutucular sektöründeki firmaların hedef kitlelerine direkt ulaşarak, ürünlerini ve kullanıcıların sorunlarına yönelik çözümler sunduğu Kesici Takım ve Tutucular Dergisi, sektörün önde gelen firmalarının hazırladığı teknik yazılar ile bu sayımızda da okurlarımızı bilgilendirmeye devam ediyor. İmalat sektöründe birçok alanda kullanılan Kesici Takım ve Tutucular, kullanıcıların ürün seçerken daha verimli ve uzun süreli kesici takım seçmelerini gerektiriyor. Kullanıldığı alanlara göre farklı özellikler taşıyan kesici takımlar üretimin olmazsa olmaz parçalarının başında geliyor. Hızla gelişen ve büyüyen Kesici Takım ve Tutucular sektöründe üretici ve distribütör olarak birçok firmanın sektöre girmesi rekabet, kalite ve fiyat avantajını da kullanıcılara sunuyor. Kesici Takım ve Tutucular Dergisi olarak bizlerde sektör temsilcileri ve kullanıcıları arasında iletişim kaynağı olma misyonu ile sizlere, sizlerle beraber dolu içerikli yayınlar hazırlama görevimizi sürdüreceğiz. Gelecek sayıda buluşma ümidiyle sağlıcakla kalın.. Saygılarımla. Ahmet Pelit ahmet@ajansmik.com
REKLAM VERENLER AKERMAK
21
AKİFSAN
14-15
BLM BOR KESİCİ TAKIM
13
BÖHLER
1
EGE TAKIM
37
EMUGE
7
GRENNTECH KESİCİ
31
HAIMER
6
A.KAPAK
A.K.İÇİ
JUNKER
5
KAYA TİCARET
2
KOMET KESİCİ
11
Ekim 2016
MERKEZ KESİCİ MİK DİSPLAY NACHI
33 51-55 INSÖRT
ONUR TEKNİK HIRDAVAT
64
PİKSAN RTECH
29
ROLLOMATİC
9
SCHUNK SECO TEKNO TAKIM TUMA TURCAR
Ö. K. İÇİ 3 16-17 39 Kapak
‹mtiyaz Sahibi Ahmet Pelit Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü Selver Pelit Genel Koordinatör Emel fienyüz Editör Başak Pelit Yay›n Dan›flman› Aydan Çeker Yönetici Asistan› Ali Birim Yaz› ‹flleri Erdem Çağlayan Reklam Grubu Fahriye Ziyade Hafise Ergün Muhammed Hasan Alemdar Haz›rl›k&Tasar›m AjansMik Ltd. fiti. Grafik Tasar›m Mehmet Can Pelit Bask› fian Ofset Hamidiye Mah. Anadolu Cad. No:50 Ka€›thane - ‹stanbul Tel:0212 289 24 24 Yay›n Türü Yerel-Süreli Yay›n Yönetim Merkezi AjansMik Ltd. fiti. Perpa Ticaret Merkezi B. Blok Kat.11 No: 1928 Okmeydan› - fiiflli 34384 ‹stanbul - Turkey Tel:+90 212 222 93 71 (pbx) +90 212 320 80 32 - 33 Fax:+90 (212) 222 93 74
Almanya Temsilcisi EISENACHER MEDIEN WELCKERSTR.22 D-53113 BONN Phone: +49 0228 24 99 860 • Fax: +49 0228 65 00 76 e-mail:info@eisenacher-medien.de ‹talya Temsilcisi CASIRAGHI INTERNATIONAL ADVERTISING Via Cardano 81 - 22100 Como (Italia) Tel. +39 031 261407 Fax +39 031 261380 www.casiraghi.info Tayvan Temsilcisi Ringier Trade Media Ltd. 9F-2, No. 200, Zhongming Rd., North District, Taichung 404, Taiwan Tel: +886 4 2329 7318 sydneylai@ringier.com.hk web: www.metalmakina.com e-mail: info@metalmakina.com KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR DERGİSİ
SAYI:2 EKİM 2016
Fiyat›: 10 TL ISSN 1303-6378 © MetalMakina Dergisi Baskı Yeri ve Tarihi: İstanbul - 5 EKİM 2016 Dergimizde yay›nlanan yaz›lardaki görüfller yazarlara, reklamlardaki sorumluluk reklam verene aittir. © Kesici Takım ve Tutucular Dergisinde yayınlanan yaz› ve foto€raflar izinsiz kullan›lamaz.
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
7
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Yeni Sert Tornalama Kaliteleriyle Gelişmiş Hız ve Tokluk Üreticilerin sert parça tornalama yaparken azalmış devir süreleri ve daha iyi takım ömrü gibi avantajlardan yararlanmalarına yardımcı olmak amacıyla Sandvik Coromant ISO H05 kalitesindeki mevcut teklifini H15 uygulama alanına CB7105 ve CB7115 yeni kalitelerini katarak güçlendirdi. Kaliteler parça başına daha düşük maliyetin sağlanabileceği otomotiv sanayi için şanzıman parçaları işleyenlere özel olarak avantaj sağlayacaktır. Sert parça tornalamanın işleme süresini ve maliyetlerini geleneksel taşlama tekniklerine kıyasla %70'e kadar veya daha da fazla düşürdüğü kanıtlanmıştır ve ayrıca gelişmiş esneklik, daha iyi tedarik süreleri ve daha yüksek kalite sunar. Ancak bu faydalar yalnızca optimize uç kaliteleri kullanılarak fark edilebilir. CB7105 ile Sandvik Coromant sert parça tornalama için mevcut çözümlere kıyasla geliştirilmiş krater aşınması direnci sunan bir kalite yarattı, CB7115 ise kullanıcılara mevcut kalitelere göre daha iyi kopma direnci sağlaması için tasarlandı. Bu avantajlar sırasıyla daha yüksek hız ve geliştirilmiş kenar çizgisi tokluğu anlamına gelir. Sert parça tornalama genellikle, standart işleme zorlukları arasında rekabetçi takım ömrü ile birlikte yüksek yüzey ve boyut tolerans talepleri olan bir ince talaş işleme veya yarı ince talaş işleme uygulamasıdır. CB7105 ve CB7115, yüksek performanslı PCBN kalite malzeme ve kaplamanın uygulanması ve uçlarda uygun bir şekilde ayarlanmış kenar hazırlama sayesinde bu zor8
Ekim 2016
Optimize uç kaliteleriyle sert parça tornalama, işleme süresini ve maliyetlerini geleneksel taşlama tekniklerine kıyasla % 70'e kadar veya daha da fazla düşürebilir. luklarla baş etmeleri için geliştirildi. Uç üretimi sırasında yüksek kalite kontrolü ile birlikte bu son kullanıcıya birçok avantaj sağlar. Sandvik Coromant'ta Tornalama Ürün Müdürü olan Torbjörn Ågren şöyle söylüyor:“CB7105 yüksek hızlı işleme stratejisinin bir parçası olarak kullanıldığında tezgah imalathanelerinin parça başına daha düşük maliyet elde etmelerini sağlıyor”. “Ayrıca bu kaliteyi kullananlar daha düşük hızlarda daha uzun takım ömründen yararlanabilirler. CB7115, genellikle daha yüksek hızlarda tek kesim stratejilerinin benimsenmesi sayesinde parça başına daha düşük maliyet sağlaması için tasarlanmıştır.” Örnek bir durumda, bir deneme alanında kabuk sertleştirilmiş 16MnCrS5 (HRc 57-62) otomotiv parçalarında CB7105 ve CB7115'e
geçtikten sonra en az %15 üretim artışı yaşandı. CB7115 600 parça (0,15 dakika kesim süresinde) öngörülebilir yüzey işleme ve daha düşük Rz değeriyle üstün geldi. Kesme hızı 170 m/dk (557 ft/dk), ilerleme hızı 0,22 mm/dev (0,087 inç/dev) ve kesme derinliği ise 0,15 mm (0,059 inç) idi. Sonuç olarak transmisyon şaftları ve dişlileri gibi kabuk sertleştirilmiş veya indüksiyon ile sertleştirilmiş çelik parçaları işlemek söz konusu olduğunda her zaman hedeflenen şey güvenilir ve öngörülebilir işlemedir. CB7105 ve CB7115, daha iyi ve daha öngörülebilir takım ömrü ve kenar çizgisini garantilemek için güncel PCBN malzeme, kenar hazırlamaları ve geliştirilmiş kenar çizgisi güvenliği sunar.
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
9
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Oldukça Güvenilir GC1130 Zorlu İşleme Koşullarının Üstesinden Geliyor Çelik frezeleme işlemlerinde uzun ve öngörülebilir bir uç ömrüyle güvenli işleme yolları arayan tezgah imalathaneleri Sandvik Coromant'ın benzersiz üretim teknolojisi olan Zertivo™ ile üretilen GC1130 ucuna yönelebilirler. GC1130, temiz ve sağlam kenarıyla yüksek talaş kaldırma ve performans oranları sunarak hem ıslak hem de kuru işlemede zorlu işleme koşullarının üstesinden gelmeye yardımcı oluyor. Kalite, kenar frezeleme kesicileri, CoroMill® 390 ve CoroMill® 490 ve pah kesici, CoroMill® 495 için ilk tercih olarak sunulur. Pullanma, ani çentiklenme ve termal çatlaklar çelik uygulamalarında malzeme işlerken, özellikle olumsuz takım yolları ve derin kavitelerle karşılaşıldığında veya kesme sıvısı kullanırken karşılaşılan yaygın sorunlardır. GC1130, üretim mühendislerinin kısa uç takım ömründen ve dengesiz üretimden kaynaklanan istenmeyen etkilerle başa çıkmalarına yardımcı olması için özel olarak geliştirilmiştir. Kalitenin avantajlarını arttırmaya yardım eden ve böylece daha fazla kenar çizgisi güvenliği ve azaltılmış pullanmayla rahat bir işleme sunan benzersiz bir üretim teknolojisi olan Zertivo teknolojisiyle üretilmiştir. Ayrıca yüksek Cr içerikli ince taneli alt tabaka işleme sırasında meydana gelen sıcaklık dalgalanmalarından kaynaklanan termal çatlaklara karşı yüksek direnç sağlar ve uzun ve güvenilir bir takım ömrü elde etmeye yardımcı olur. Sandvik Coromant'ta frezeleme kaliteleri ürün müdürü olan Mikael 10
Ekim 2016
Eiritz şöyle söylüyor: “Uç geometrisi ve kalite seçimi, güvenli işlemede en az takım seçimi kadar önem taşır. Takım ve uç bir işlemin genel performansına katkıda bulunan etmenlerdir. GC1130 kalitesini kullanırken müşteriler birçok kez, üretimi durdurmaya gerek duymadan bir parçadan diğerine geçebilirler. Bu da zamandan ve paradan tasarruf etmelerini sağlar.” Tekrar eden kenar frezeleme gerekli olduğunda GC1130 ve CoroMill 490'ın birleşimi finiş işleme operasyonuna olan ihtiyacı etkili bir şekilde azaltabilen uygun bir pürüzsüz kesme işlemi ve pürüzsüz bir profil sağlar. CoroMill 390 için de mevcut olan bu kalite çoklu parça özellikleri gerektiğinde en iyisidir. Zorlu koşullarda işleme yapmaya ek bir güvenlik ve öngörülebilirlik boyutu kazandıran ürün yelpazesinde çok farklı türlerde takımlar ve geniş bir köşe yarıçapı çeşitliliği bulunur. Kenar frezeleme, doğrusal ve helisel açılı frezeleme, tornalarken fre-
zeleme, derin kenar frezeleme, kenar oluşturma ve yuva açma gibi uygulamalar gerçekleştirilebilir. Çeşitli çelik tiplerinde sorunsuz pah kırmanın gerekli olduğu uygulamalarda CG1130 ile CoroMill 495'in birlikte kullanılması, duruş süresini azaltır ve tezgahtan daha fazla faydalanmayı sağlar. Deliklerde ve kenarlarda pah kırmayla birlikte genel uygulamaların içinde arka pahlar, kaynak alma hazırlıkları ve çapak alma bulunur. Sandvik Coromant'ta kenar frezeleme ürün müdürü olan Thomas Wikgren şöyle söylüyor: “Daha fazla uygulama güvenliği, verimlilik ve takım ömrüne GC1130 ile ulaşılabilir. Sonuç olarak müşterilerimiz, parça başına maliyeti azaltmalarına yardımcı olacak güvenilir bir takım ve uç kombinasyonu istiyorlar.”
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
11
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Vargus Groovex Serisi Yüksek Performans Getiriyor Microscope Ürünleri ile Baralama, Kanal Açma ve Diş Çekme operasyonları; Dünyaca tanınmış yüksek kalitede diş açma, tornalama ve frezeleme takım çözümleri lider tedarikçisi VARGUS, geçerliliği herkesçe kabul edilmiş GROOVEX serisine tam bir bağlılıkla tüm sanayi sektörlerine delik işleme ve kanal açma uygulamaları için takım ve uç çözümleri sunuyor Microscope serisi çözümler, GROOVEX ürün ailesi içinde önemli bir yere ve hacme sahiptir. Microscope serisi olarak adlandırılan ürünler, 1 mm çapa kadar küçük deliklerde tornalama, kanal açma ve diş çekme operasyonları için değiştirilebilir karbür uç (takım) seçenekleri sunmaktadır. Microscope ürün grubu yenilikçiliğe olan sürekli bağlılığı ile yüksek aşınma dirençli VBX (TiCN) kaplamalı uçlarını ön plana çıkartıyor. Microscope ürünler VBX kaplama ile düşük ve yüksek kesme hızlarında istikrarlı bir şekilde tüm uygulamalarda yüksek performans gösterirler:
rece giriş açıları ve ters delik işleme seçenek Pah Kırma – Yeni Delik İşleme & Pah Kırma, aynı zamanda 45° ile alına pah kırma Kanal Açma – 1 mm ile 2 mm arası genişlikte ve 0.8 mm ile 2.5 mm derinlikte kare kanal açma; 0.5 mm ile 1 mm arası yarıçapta küre kanal açma; 2 mm ile 6 mm arası derinlikte iç ve dış çap alın kanal
açma çözümleri Diş Açma – ISO, UN, Whitworth, BSP, NPT, parçalı 60o ve parçalı 55o profilleri işleyebilecek ürün çeşitliliği mevcuttur Microscope ürünleri aynı zamanda sadece tek bir sabitleme vidası ile hızlı ve kolay bağlama sistemi sunar. Bu sistem eğik konumlama özelliğinin faydası ile birlikte hassas radyel ve eksenel konumlama sağlar. Böylece kesme kenarı yükseklik ve uzatma mesafesi tekrarlanabilirlik açısından garanti altına alınmış olur. Geniş soğutma suyu kanalı, mükemmel talaş tahliyesi ve kesme kenarı soğutması için 2 adet nozül yenilikçi özellikler listesini tamamlayan maddeler olarak karşımıza çıkıyor. Böylece MİCROSCOPE serisi, mikro parça işlemede en çok kullanılan uygulamalardan biri haline gelmektedir.
Delik İşleme – VARGUS’un birleştirilmiş delik ve profil işleme tasarımı sayesinde mükemmel yüzey kalitesi ve talaş tahliyesi mümkün olmaktadır. Yeni nesil uçlar talaş tahliyesi ve daha hızlı işleme için talaş kırıcı form içerirler; daha kapsamlı uygulamalar için 20 ve 90 de-
12
Ekim 2016
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
13
14
Ekim 2016
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
15
16
Ekim 2016
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
17
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Akıllı Fabrika İçin Akıllı Tutucular Akıllı fabrikalardaki tutucu sistemleri, son derece farklı uygulamalar için kullanıldığından serbest konumlandırılmalı ve hassas kullanılmalıdır; ayrıca daha yüksek seviyedeki sistem kontrolörleriyle doğrudan iletişime izin vermelidir. Uzunluğu 100 mm olan, SCHUNK WSG 25 küçük tutucular, özellikle küçük robotlarda ve gantri modüler sistemlerinde kullanılmak üze-re tasarlanmıştır. Her vuruştaki parmak pozisyonu ve tutucu kuvveti ayrı olarak uyarlanabilir ve devamlı olarak gözlenebilir. Ayrıca süreç istikrarını tehlikeye atmadan kırılgan küçük par-çaların işlenmesini sağlamaktadır. Özel olarak geliştirilen kayış mekanizması, 400 mm/s yüksek tutucu hızı ve dolayısıyla kısa devir süresi sağlar. Tüm kullanım süresi boyunca yüksek hassasiyet, yüksek-kaliteli çene klavuzları tarafından sağlanmaktadır. Ethernet TCP/IP üzerinden kolay kontrol SCHUNK WSG serisinin tüm 2 parmak paralel tutucular gibi, WSG 25 de daha kullanıcı dostu bir kullanım için ek yazılım yüklemesi olmadan sezgisel yapılandırma arayüzü ile Ethernet TCP/IP ve herhangi bir standart web tarayıcısıyla kullanım için tasarlamıştır. Bu amaçla sanayi M8 bağlayıcısı ile donatılmıştır. Tutucu, standart bir özellik olan entegre web sunucusu özel-liğiyle gelmektedir. Aynı zamanda uzaktan teşhis ve durum e-postaları göndermek için kullanılabilir. Birçok ortak fonksiyonlar akıllı tu-tucu komutları olarak dahil olduğundan, tutucu minimum programlamayla 18
Ekim 2016
üst düzey sistem-lere entegre olabilir ve normal operasyon esnasında sistem kontrolü üzerindeki yük de aza-lır. Gerekirse, iç işlev ve kolay öğrenilebilir programlama dili gibi işlev aralıkları ayrı olarak özel uygulamaya adapte edilebilir. Bu sayede en zor görevlerde bile güvenilir çözümler bulmak kolaylaşmaktadır. Standart entegre enerji yönetim sistemi, tutucunun yüksek enerji verimliliğiyle çalışmasını sağlar. Parmak başına vuruş 32 mm ve maksimum yük 300 g’dır. Tu-tucu kuvveti, 5 N ve 20 N aralığında her bir döngü için ayrı ayrı tanımlanabilir. Tüm seriler Akıllı SCHUNK WSG mekatronik gripper toplamda 4 sürümü bulunmaktadır: WSG 50, Profi-Net, Ethernet, TCP/IP, Profibus, Can bus üzerinden veya sekiz sanal dijital I / Os aracılığıyla kontrol edilebilir. Bir Profibus
monitör operasyonun işlevini kolaylaştırmak için entegre edilmiştir. Parmak başına 55 mm vuruş olan WSG 050-110 temel sürüme ek olarak, parmak başına 110 mm’lik vuruşu olan WSG 050-210 uzun zamanlı sürümü bulunmaktadır. Her iki sürüm da 5 N ve 80 N aralığında tutma kuvvetine sahiptir. Bununla birlikte WSG 32 ürünü daha küçük ve orta ölçekli parçaların taşınması için özellikle tasarlanmıştır. Tüm kılavuzlarda kolay temizlik için gerekli bilgiler bulunmaktadır. Ayrıca Ethernet portu üzerinden de ağ bağ-lantıları sağlanabilmektedir. İsteğe bağlı olarak, ProfiNet veya CAN bus arayüzüyle donatılabi-lir. Her parmak için vuruş 34 mm ve tutma kuvveti 5 N ve 50 N aralığındadır. Yeni WSG 25 serinin son ürünüdür. Ethernet TCP/IP tarafından kontrol edilebilen marketteki en küçük akıllı tutucudur.
www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Seco T4-12 Dik Kenar İşleyen Helisel Frezelerine daha Büyük Uç Boyutları Ekliyor
Yaygın olarak kullanılan T4-12 dik kenar işleyen düz ve helisel freze ürün gamına daha büyük uç boyutları ekleyen Seco, parça üreticilerine çelik, dökme demir ve diğer iş parçası malzemelerinde kaba işleme ve yarı finiş işleme yaparken daha büyük kesme derinliği ve daha yüksek talaş kaldırma oranı imkanı sunuyor. T4-12 ürün gamının kalitesi ve tutarlılığını devam ettiren bu büyük boyutlu uçların tümünde parça başına işleme maliyetini düşüren ve sorunsuz işleme operasyonları sağlayan dört helisel kesme kenarı bulunuyor. Bu uçlar daha tutarlı performans ve bağlantı vidalarına daha kolay erişim sağlamak için freze gövdelerine teğet olarak takılıyor. Ayrıca bu bağlantı tipi kesme kuvvetlerini uçların en kalın kısmına yönlendiriyor ve bu ürünwww.kesicitakimdergisi.com
lerin yüksek talaş kaldırma oranlarına katkıda bulunuyor. T4-12 dik kenar işleyen büyük uçların freze çapları 25 mm ile 125 mm (1 inç - 5 inç) arasında değişiyor ve köşe radyüsleri 3,1 mm'ye (0,125 inç) kadar çıkıyor. Bu uçlar çok çeşitli kaliteler ve geometrilerde bulunuyor. Normal ve yakın ağız aralıklı frezeler başarılı kanal açma, çevresel frezeleme ve optimize edilmiş çevresel frezeleme operasyonlarına imkan veriyor. Frezelerin içindeki dahili soğutma sıvısı kanalları uç performansını maksimuma çıkarıyor. T4-12 dik kenar frezelerin bağlantı sistemleri çeşitli sap ve Arbor tipi frezelerden oluşuyor. Büyük T4-12 uçların kullanıldığı helisel freze çapları 50 mm ile 100 mm (2 inç ile 4 inç) arasında değişiyor ve uç köşe radyüsleri 3,1
mm'ye (0,125 inç) kadar çıkıyor. Bu uçlar çok çeşitli kaliteler ve geometrilerde bulunuyor ve yüksek pozitif boşluklara sahip. Normal ağız aralıklı frezeler kanal açma ve çevresel frezeleme operasyolarında, yakın ağız aralıklı frezeler ise yalnızca çevresel frezeleme operasyonlarında kullanılıyor. Tam eksenel kesme derinliği olan durumlarda yüzde 30 radyal kesme genişliği bulunuyor. Bu frezelerin bağlantı sistemleri arasında Arbor, Weldon ve Seco Weldon tipleri bulunuyor. T4-12 dik kenar işleyen düz ve helisel frezeler hakkında daha fazla bilgi için lütfen bölgenizdeki Seco temsilcisine danışın veya www.secotools.com/squaret4 adresini ziyaret edin.
Ekim 2016
19
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Boehlerit Yeni Freze Programı ile Kullanıcılarına Avantajlar Sunuyor Hazırlayan: Ediz Tuğrul, Böhler Sert Maden ve Takım Sanayi ve Ticaret A.Ş. Genel İşleme Segment Lideri Sert metal üretiminde dünyadaki öncü ve lider firmalardan biri olan Boehlerit uzun zamandan beri üzerinde çalışmalar yaparak geliştirdiği yeni freze programını kullanıcıları ile buluşturuyor.
Yeni freze programmda göze çarpan en önemli nokta; patentli TERAspeed 2.0 kaplama'd1r. TERAspeed 2.0 kaplamaALTIN katmanı HR-CVD teknolojisi (High Reactivity) ile elde edilmektedir.
Boehlerit'in yeni freze programı 10 farklı takım sistemi ile 11 yeni freze kalitesinden oluşmaktadır.
Nano karbür alt yapı üzerine yüksek alüminyum içeren ALTIN kaplama sayesinde yüzey sertliği arttırılmış, aşınma direnci yükseltilmiştir. Yeni TERAspeed 2.0 kaplı freze kaliteleri; BCP20M (HC ISO P20), BCP30M (HC ISO P30) ve BCK15M (HC ISO K15)'dir.
Genel ve yeni nesil malzeme grupları için geliştirilmiş modern freze programımız ile güvenli ve ekonomik bir şekilde frezelenme imkanı sağlanmaktadır.
rına yardımcı olmaktır. Yeni freze sistemi içinde ekonomik fayda sağlayan yüksek hız frezeleri ile 16 kenarlı uçlara sahip yüzey frezeler bulunmaktadır.
Kalite standartlanı kendisi belirleyen Boehlerit, kesici takım tecrübesini ve yeni freze programını EMO 2015 Milano ve sonrasmda lntertool 2016 Viyana'da müşterilerine görkemli bir törenle tanıtmıştır.
Farklı malzeme grupları için geliştirilen 11 yeni freze kalitesi ile yüzey ve kademeli frezeleme uygulamalarında daha güvenli ve ekonomik işleme sağlanmış olur.
Avusturya'nın çelik sanayi kalbi olan Kapfenberg'de çalışmalarını sürdüren tecrübeli AR-GE mühendisleri yuksek performansa sahip takımlann üretimini gerçekleştirmektedir. Özel malzemeden üretilen ve ısıl işlem gören yeni nikel kaplamalı takımlar oldukça yüksek ömur performansma sahiptir. Yeni geliştirilen 10 farkll takım sistemi içinde yer alan çok amaçlı takımlar sayesinde tek takım kullanılarak 2 farklı frezeleme imkanı sunulmaktadır. Hedefimiz, müşterilerimizin nakliye ve stok maliyetlerini aşağıya çekerek daha verimli üretim yapmala20
Ekim 2016
Birbirinden faklı karbür alt yapısı ile üretilen yeni değiştirilebilir mekanik sıkmalı uçlar ile kaba ve finiş uygulamalar, yüzey frezelemeden kademeli frezelemelere kadar çelikdöküm, paslanmaz çelik ve Alüminyum malzeme gruplan için kullanılabilmektedir. Minimum serbest yüzey aşınmasma sahip yeni kaliteler, kesme kenarında oluşan talaşa karşı yüksek aşınma direnci ile aynı zamanda termal çatlaklara ve krater aşınmalarına karşı yüksek direnç gösterirler. Bu avantajların hepsi Boehlerit'in yüksek kaliteli hammaddelerden başlayarak ve modern üretim tekniklerini kullanarak üretim yapması ile oluşmaktadır.
Bir diğer yüksek teknolojiye sahip kaplamamız ise, PVD kaplı ALTIN katmanına sahip Goldlox kaplamamızdır. Yüksek aşınma direncine ile yüksek sıcaklıklarda uzun Uç ömrünü garanti eden farkll çelik malzemeler için geliştirilmiş bir freze kalitesidir. Sarı renge sahip bu kaplama katmanı ile uç aşınmaları daha kolay takip edilebilmektedir. Goldlox freze kaliteleri; BCP25M (HC ISO P25 I M25), BCP35M (HC ISO P35 I M35) ve BCP40M (HC ISO P40 I 40)'dir. Süper alaşım malzeme gruplan ve paslanmaz çelikler için geliştirilmiş yüksek aşınma direncine sahip BCM35M (HC ISO M45 I S35) ve daha sünek BCM40M (HC ISO P40) kaliteleri paslanmaz çelikler için uygun bir freze kalitesidir.
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
21
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Güncellenmiş Derin Delik İşleme kataloğu artık mevcut Derin delik işleme (DDİ) delik çapının 150 katına kadar derinlikte delik delmek için tercih edilen yöntemdir. Sandvik Coromant’ın güncellenmiş kataloğu ve uygulama kılavuzu üreticilere teknik bilgileri, en iyi uygulamaları ve tekli boru sistemleri (TBS), ejektör sistemleri ve namlu matkabı sistemleri için tam takımlama setlerini sunar. Kullanılan derin delik işleme yöntemi ne olursa olsun delik delmenin temel prensipleri geçerlidir ve üreticiler en kapsamlı ve güncel teknik bilgiler için Sandvik Coromant'a güvenirler. Derin Delik İşleme kataloğu tüm uygulamalar için başlangıç noktasıdır ve ipuçları, yardım, takım tezgahı kurulumu ve sorun giderme bilgileri sağlar. Bu katalogdaki takım ve ürün bilgileri, takım verilerinin alışverişini kolaylaştırmak için uluslararası ISO 13399 standardına uygundur. Bu kataloğun içinde matkap başları (CoroDrill 808, 800 ve 801), delik genişletme kafaları (CoroDrill 818 ve Tmax 424.31) ve namlu matkapları (CoroDrill 428) ve bunların teknik özellikleri, delik derinlikleri, toleransları ve delik çapı aralıkları gibi yardımcı bilgiler de bulunmaktadır. Katalogta ayrıca sıyırarak işleme ve merdane perdahlama takımları, tekli boru sistemleri (TBS) için matkap boruları ve ejektör matkapları ile aksesuarlar ve yedek parçalar da bulunur. Derin Delik İşlemede Global Uygulama Uzmanı olan Raimo Annanolli şöyle demiştir: “Bu uygulama kılavuzu müşterilerimize önemli düzey22
Ekim 2016
de bilgi sunan önemli bir referanstır. Bu kaynakta delik delme sistemleri, yöntemleri ve takımlar, işleme ve kesme sıvısı önerileri, kesme ilerlemeleri, hızları ve çok daha fazlası açıklanmıştır.” 14 dilde mevcut olan kapsamlı Uygulama Kılavuzu ve Katalog, sipariş kodlarını ve malzeme kodları referans listelerini de içerir. Zorlu fabrika koşullarına dayanabilmesi
için ciltli basım halinde mevcuttur ya da isterseniz Sandvik Coromant’ın dijital kütüphanesinde Yayınlar bölümünden çevrimiçi olarak da erişebilirsiniz. Çevrimiçi sürümü sürekli güncellenmektedir, indirilebilir, e-postayla paylaşılabilir ve tüm Sandvik Coromant katalogları ve broşürleri arasında arama yapma özelliği vardır.
www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
SCHUNK Hassas İşleme Alanındaki Takım Tutucu Programını Genişletiyor Medikal sektörü,optik, mikro-kalıp imalatı, saat ve mücevher endüstrisinde mikron-dan daha hassas bir aralıkta işlem yapmak için takım tutucuların müuhteşem balans değerine sahip olması zorunludur. Talaşlı imalat ve tutucu sistemlerinde önceden erişilmesi zor olan, şimdi SCHUNK ile standartlaştı: HSK-E 25, HSK-E 32 ve HSK-F 32 arayüz seçenekleri ile sunulan TRIBOS-Mini ve TRIBOS-RM poligonal takım tutucu serilerinin sıkma çapı 0.5 mm. ve aynı zamanda opsiyonel olarak G 0.3 at 60,000 rpm. balans değeri ile hassas dengelenmiştir. Bu ürünler ile, en zorlayıcı boyutsal hassasiyet ve yüzey kalitesi isteyen spesifikasy-onları yakalamak mümkündür. Mikro işlemede kullanılan konvansiyonel yöntemle balansı alınmış tutuculara göre takım ömrü uzatılmıştır. Kesici kenarların yüksek maliyeti düşünüldüğünde, SCHUNK TRIBOS’un mükemmel balans kalitesi hızlı şekilde kar sağlar. Daha fazla standart arayüz ve hızlı özel çözümler Yüksek talep dolayısı ile, SCHUNK, TRIBOS ürün çeşitliliğini, daha hızlı ve daha düşük maliyetli ürünler ile zenginleştirmiştir. TRIBOS-Mini artık, ø 1 mm, 1.5 mm, 2 mm, 3 mm, 4 mm, 6 mm, ve 1/8 inch olarak standartlaştırışmıştır. TRIBOS-RM ise ø 3 mm, 4 mm, 6 mm, 8 mm, 10 mm, 12 mm and 1/8 inch olarak standartlaştırılmıştır. HSK-A 25, -A 32, -A 40, -E 20, -E 25, -E 32, -E 40, HSK-F 32, -E 40,
www.kesicitakimdergisi.com
HSK-F 32, BT 30 ve SK 30 arayüzleri her iki bağlama tipi ile mümkündür. Daha ötesinde, SCHUNK arayüz ve standart programın ötesindeki çap varyasyonlarını sunabilmek için, kapasitesini genişleterek SCHUNK CAPTO C4, SK 11.5, ISO 10, ISO 25 gibi özel çözümlerin kısa bir zamanda uygulanabilmesini sağlamaktadır. SCHUNK tarafından geliştirilmiş ve patenti alınmış olan TRIBOS çokgen talaşlı teknolojisi, uzun yıllardır hassas işleme alanında kıstas olarak görülmektedir. Yüksek hassasiyet, mükemmel sertlik ve sönümleme özelliği ile optimum yüzey kalitesi sağlar ve takım ömrünü uzatır.
ve cinsine gore 205,000 rpm’ye kadar test edilmiştir. Takım tutucular, hareketli parçalarının ve mekanik kuvvetlere karşı hassasiyetinin olmaması sebebiyle bakım gerektirmeyen ve aşınmasız bir bağlama sağlar. Birkaç milyon kez yapılan bağlama prosedürü sonrasında malzeme yorulması ile ilgili herhangi bir sorun yaşanmaz. Buna ek olarak, TRIBOS ile takım sadece birkaç sani-yede değişebilir, hidrolik bağlama aracına bağlı süreç durağanlığından emin olmamız gerekir.
Standart takım tutucular, taşma ve <0.003mm. lik tekrarlayan hassasiyet, 2.5 x D lik sıkılı olmayan uzunluk ve G 2.5 25.000 rpm lik balans değeri gibi en zor şartlarda dahi ihtiyacı en uygun şekilde karşılarlar. Bunların hepsi, h6 kalitesindeki tüm civata gövdeleri için uygundur Ekim 2016
23
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Miracle Sigma Teknolojisi Ağır Talaşlı İmalat İçin Sıradışı
Yazarlar: Enrique Lopez - Eßers, Endüstriyel Pazarlama Müdürü MMC Hartmetall GmbH, Meerbusch Petra Reinhold, Teknik Servis Müdürü MMC Hartmetall GmbH, Mitsubishi Materials Corporation ÖNEMLİ AVANTAJ Yazar Harald Klieber: Düsseldorf yakınında Meerbusch'taki Mitsubishi Materials takım uzmanlarının bile tam bir sır olan alt yapı kompozisyonunu bilmediği bilinmektedir. "Şaşkınlık yaratan TF15 karbür kalitemizi ürün portföyümüzdeki çok sayıda yekpare karbür takımların üretim malzemesi olarak kullanıyoruz. Bu sadece çelik, alüminyum ve dökme demir malzemelerde değil, bilakis özellikle HRSA ve titanyum alaşımlarında, en iyi performansı sağlar." Tanınmış metal kesme şirketlerindeki testlerde yüksek kesme performansı elde edildiği Enrique Lopez-Eßers ve Petra Reinhold tarafından açıklanmaktadır. Miracle Sigma, Mitsubishi Materials'in akıllı bileşimi, ekonomiklik, proses güvenliği ve optimizasyonu bakımından inovatif çözümler sunuyor. Bu sırada modern kesme prosesinin tüm önemli ihtiyaçları karşılanmış, takım keskinliği ve sertliği, en modern ve ileri kaplama teknolojisinin yanı sıra geleceğe dönük soğutma ve yağlama yöntemi ile en üst düzeye 24
Ekim 2016
getirilmiştir. Miracle-Sigma konsept özellikleri; Zero- μ yüzeyli AlTiCrN kaplamayı, dengeli TF15 sert metal alt yapıyı ve optimize edilmiş geometrileri, çeşitli yollarla üstün karbür takımlarda birleştiriyor. PVD bazlı Miracle Sigma kaplama, yüksek teknolojili kaplama konseptimizdir. Mitsubishi Materials modern kaplamaların yanı sıra, hafif
aşındırıcı akışkanlarla özel yüzey pürüzlülüğü giderme yöntemleri de geliştiriyor“, diye anlatıyor Teknik Servis Müdürü Petra Reinhold. “Geleneksel bir AlTiN kaplanmış takımı yanına koyduğunuzda, olağanüstü pürüzsüz Zero-μ yüzeyi hemen fark ediliyor.“ Özellikle Inconel, titanyum ve diğer işlenmesi zor malzemeler için Mitsubishi Ma-
“Hammaddeden, son aşamaya kadar her şey bizim tarafımızdan yapılmaktadır.“ Takım uzmanları Petra Reinhold ve Enrique Lopez-Eßers, MMC mühendislerinin yaratıcılığını takdir ediyor. "Geleneksel delme ve raybalama yerine helisel dalma frezeleme yöntemini öneriyoruz." Petra Reinhold www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Mitsubishi Materials, geliştirilmiş,üç helisli VFX parmak frezeleri ile,Titanyum alaşımlı malzemelerin yüksek verimle işlenebileceği sözünü veriyor. terials çeşitli uygulama alanlarına yönelik takım yelpazesine sahip. Örneğin VQ serisi parmak freze grubu; 0,2 mm ile 25 mm arası, düz ağızlı, küresel ağızlı ve köşe radyüslü freze takımlarını içerir. Bu arada
en küçük şaftlı freze takımı, dört kesme kanalı ile, 0,4 mm'lik bir çapa sahiptir. Bu; örneğin Torx vidaların üretiminde muazzam bir üretkenlik artışı anlamına gelmektedir.
Zor işlenebilir materyaller ön planda kalıyor. Kesmesi zor malzemelerin en iyi şekilde işlenmesi geçtiğimiz yıllarda Mitsubishi Materials için büyük önem kazandı. Yeni, geleceğe dönük imalat teknolojileri ve akıllı takım çözümlerinin, endüstriyi kapsayıcı bir şekilde uygulama alanlarına yöneltilmeleri sayesinde, olağanüstü geliştirme potansiyelini giderek ön plana çıktı. Buradan ortaya çıkan bireysel ancak aynı zamanda da çok yönlü müşteri ihtiyaçlarına dayanarak özel takımlar, kaplamalar ve teknolojiler geliştirdik. Yekpare karbür freze serisi VQ ve Miracle Sigma teknolojisi bileşimi bunların arasında bulunuyor. Bunlar, müşterilerle birlikte ihtiyaca dönük proje çalışmaları sayesinde sürekli geliştiriliyor. www.kesicitakimdergisi.com
Zero-μ kaplama ile, %20'ye kadar daha az kesme direnci Petra Reinhold: Talaşlı işleme sonuçları sansasyonel. Bu tabii ki Zero-μ yüzeyine bağlı olmakla beraber, inovatif geometriye, vibrasyonları önleyen ve daha fazla dayanıklılıkla üretkenlik sağlayan, düzensiz diş dağılımıyla kombine edilmiş değişken dalma açısına da bağlıdır“ diye açıklıyor. Bunda Zeroμ yüzey işleminin nasıl bir etkiye sahip olduğunu, talaşlı işlem uzmanı Enrique Lopez-Eßers Ø 6'lık, 4 helis kanallı bir frezeleme takımı örneğinde rakamlarla anlatıyor.
Ekim 2016
25
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
İşlemesi zor malzemeler için: Yeni VQ freze takımları, anti vibrasyon kontrolüne sahip, 0,2 ile 25 mm arasında çapta ve Zero-μ yüzey kalitesi ile mevcuttur. Paslanmaz çelik malzemedeki (DIN 1.4301) 1xD derinliğindeki bir slotun frezelenmesinde VQ-MHV frezeleme takımı bariz şekilde düşük bir sürtünme direnci gösteriyor. “Bu, Zero-μ yüzeyi ile kesme direncinin yaklaşık %20 daha düşük olduğunu gösteriyor. Buna bariz şekilde düşük bir talaş yapışması oluşumu ekleniyor. Ne kadar az talaş yapışması olursa, bir o kadar az aşınma ve yüksek takım performansı beklenmelidir“, diye açıklıyor Enrique Lopez-Eßers. Bunun pratikte hangi etkiler sağladığını, Petra Reinhold Inconel718 malzemede, türbin kanadı kanal frezeleme işlemi ile kanıtlıyor: “5 eksenli bir DMU 85 FD mono Block üzerinde VQ-MHV frezeleme takımımız 30 m/dak kesme hızı ve diş başına fz: 0,047 mm ilerleme (ap ve ae 12 mm) 26
Ekim 2016
değerleri ile test edilen sıradan frezeleyicilere kıyasla görünür bir aşınma olmadan üç büyük türbin kanadı kanalını komple frezeledi.“ VQ freze takımlarının çoğu vidalanabilir versiyon olarak iMX değiştirilebilen başlıklı parmak freze serisinde de bulunuyor. Bunlar; çeşitli uzunluğa sahip karbür şaftlarıyla, büyük serbest takım boylarında da yüksek verimlilik ve yüzey kalitesi sağlıyor. Helisel interpolasyon yöntem değişikliği Mitsubishi Materials, delme ve raybalama için de Miracle-Sigma teknolojisine sahip takımlarına geçiyor. Ancak işlemesi zor malzemelerde yöntem değişimi gerekiyor. "Geleneksel delme ve raybalama yerine helisel interpolasyon dalma frezelemeyi öneriy-
oruz. "Üç sebep Petra Reinhold'u buna itiyor: Özellikle standart frezeleyici sayesinde düşük takım maliyeti, dalma frezeleme sırasında sarmal talaşın engellenmesi ve bunun yanı sıra kısa temas süreleri sayesinde düşük işleme sonrası sertliği. "Tanınmış havacılık endüstrisi üreticilerinde bazı testler yaptık. Konvansiyonel delme ve raybalamada (11mm) 5 ila 6 delme sonrasında iş bitmişti. Yöntem değiştirmek suretiyle kırılma noktasını yakaladık: 4 helis kanallı VQMHV frezeleyicimiz, çap 8 mm ve helisel delici frezemiz ile 40 m/dak kesme hızı ve fz 0,14 mm ilerleme oranı değerlerinde talep edilen 72 deliği başardık ve benzersiz TF15 sert metal altyapısının etkisi de kanıtlanmış oldu. İşlemesi zor
www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
malzemelerin işlenmesi sırasında kaplamalar çoğu kez tartışılır, çünkü bunlar malzemeye ve uygulamaya bağlı olarak yapışmalara neden olabilmektedir. Smart-Miracle kaplamamız bunu önlüyor ve uzun dayanma süreleri sağladığından, işleme prosesini optimize ediyor“, diye açıklıyor Petra Reinhold. Petra Reinhold'un deneyimine göre; temelde kaplamalar, nikel bazlı alaşımlarda avantaj sağlıyor. AL-Rich kaplama teknolojisi ile akıllı tornalama sınıfları Enrique Lopez-Eßers'in değerlendirmesine göre; ağır tornalama işlerinde, özellikle ısıya dayanıklı alaşımlar, titanyum ve Inconel malzemeler için AlTiN-Miracle-Sigma kaplaması ile yüksek performans vaat eden yeni MP9005 ve MP9015 kaliteleri kesinlikle başarılı olacaktır. “Bu tabakaya AL-Rich adını verdik, çünkü alüminyum oranını %60'ın üzerine çıkarttık. Daha yüksek alüminyum oranı sayesinde olağanüstü iyi bir ısı koruması gerçekleştirebilecek ve aynı zamanda kaplamanın çok sağlam yapısını elde edebilecek durumdayız.“ Inconel 718'deki testler, Enrique Lopez-Eßers'in verdiği bilgileri açıkça kanıtlıyor: MP9005 kalitesi, Vc 60 m/dak ve fz 0,22 mm/devir altında 60 dakikalık bir proses süresinde, 0,15 mm'nin altında minimum bir serbest yüzey aşınması gerçekleştirdi. “Klasik PVD ve CVD değiştirilebilir uçlar ise 0,26 ve 0,2 mm'de kaldı, proses süreleri de maksimum 16 dakika (PVD) ve 52 dakika (CVD) idi. Böylece MP9005'imiz sadece önemli ölçüde daha uzun dayanma süresi sağlamakla kalmadı, net bir şekilde daha çok parça işlemeyi de www.kesicitakimdergisi.com
başardı”, şeklinde ifade ediyor Enrique Lopez-Eßers. Mitsubishi Materials işlemesi zor malzemelerin işlenmesinde, Miracle-Sigma bileşiminin inovatif, çok katmanlı Tough-Σ kaplama teknolojisi ile donatılmış yeni türleriyle, benzer bir verimlilik vaat ediyor. Bu sadece düşük kesme direnci sayesinde önemli ölçüde daha iyi bir verimliliğe izin vermekle kalmıyor, aynı zamanda olağanüstü yüksek kesme değerleri gerçekleştiriyor. Ağır frezeleme işleri için yeni MP9130 kalitesi geliştirildi. Bu kalite, VFX frezeleyicilerde kullanıldığında, titanyum alaşımlarının kaba işlenmesinde olağanüstü yüksek talaş kaldırma hacmine olanak sağlıyor. “Püf noktası, iyileştirilmiş ısı ve aşınma direnci. İşin sırrı; çeşitli katmanlarla alt tabakaya geçişi koruyan, Tough-Σ'katmanının çok katlı PVD kaplamalarıdır“, diye ekliyor Lopez-Eßers. Verimli delme için Tri-Coolant teknolojisi Teknik uzman Petra Reinhold, ağır imalat uygulamalarında ve işlemesi zor malzemelerde, Miracle Sigma ailesine ait takımların kullanımının uygunluğunu, delme işlemine ait başka bir örnekle anlatıyor. Optimize edilmiş kesici geometrisi, küçük kılavuz pahları sayesinde sürtünme ve talaş yapışmasında azalma sağlayan, yüksek hassasiyet, sorunsuz talaş atma ve çok iyi delik kaliteleri vaat eden MMS matkap ucu serisini örnek veriyor. Petra Reinhold’un verdiği bilgilere göre, MMS matkap uçlarında görülen performans artışları; standart olarak uygulanan 6 ila 20mm çapındaki üçgen
geometrili soğutma sıvısı kanallarına dayanmaktadır. Bu sayede 8,5'luk bir matkap ucundan dakikada 5,5 litre yerine 11 litre soğutma sıvısı geçirebiliyor. Aynı zamanda bu takımların alın ve pah geometrisi de optimize edilmiş. “Tüm bu iyileştirmeler bir araya getirildiğinde, müşteri için delme prosesinde %50'ye kadar ve hatta çoğu zaman daha da fazla verimlilik artışları anlamına geliyor“, saptamasında bulunuyor Petra Reinhold. ‘Zor işlenebilir materyaller’ ön planda kalıyor Ancak Mitsubishi Materials için sadece sert metal söz konusu değil. 77 ülkede altı iş kolu ve 23.000 çalışanı ile Mitsubishi holdingin Japon bir kuruluşu olarak faaliyet gösteriyor. “Mitsubishi Materials'in Segment Advanced Materials & Tools iş kolundaki gücü, üç Japon üretim fabrikasının, hammaddeden, bitmiş kesici takımlara kadar komple proses zincirini ortaya koymalarında yatıyor“, diye ifade ediyor Enrique Lopez-Eßers. CBN branşının da dikkat çekici olduğunu anlatıyor Enrique Lopez-Eßers. Mitsubishi Materials'in 1978 yılında CBN ile piyasaya giren ilk beş üreticiden biri olduğunu bildiriyor. “İşlemesi zor malzemelerin en iyi şekilde işlenmesi bizim için öteden beri büyük geliştirme potansiyeline sahip önemli bir konu ve işletmemizde önümüzdeki yıllarda da ön planda tutulacak“, diye ifade ediyor Lopez- Eßers. www.mitsubishicarbide.com www.mmc-hardmetal.com
Ekim 2016
27
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Seco Sert Parça Tornalama Uygulamaları İçin PCBN Kalite Çeşitlerini Genişletiyor Seco, en yeni PCBN kalitelerini piyasaya sürerek sert parça tornalama operasyonlarında ciddi ilerlemelere imza atıyor. Mevcut Secomax CBN060K serisine eklenen üç kalite sınıfıyla birlikte sürekli kesme ve darbeli kesme arasındaki tüm uygulamalarda sertleştirilmiş çelik iş parçası malzemelerinin hassas işlenmesi konusunda şirketin yüksek kaliteli ürün gamı tamamlanıyor. Artık ISO H05 ile H35 arasındaki çok çeşitli uygulamaları kapsayabilmek için ürün çeşitleri arasında CH0550, CBN060K, CH2540 ve CH3515 de bulunuyor. Tokluk ve aşınmaya dayanıklılığı artırmak ve çeşitli işleme koşullarında yüksek üretkenlik ve uzun takım ömrü elde etmek için bu kalitelerde daha kaba tanecikleri olan yeni çift modlu alt tabaka kullanılmıştır. Bunlar otomotiv sektöründeki motosiklet, otomobil ve kamyon gibi araçların şanzıman ve güç aktarma sistemlerindeki dişliler, miller, halkalar, kardan mafsalları ve piyonlar için son derece uygundur. Diğer uygulama alanları ise kalıp döküm ile yatak sektörleridir. ISO H05 için sunulan CH0550, düzgün giriş ve çıkışları olan sürekli kesme uygulamaları için tamamen yeni bir düşük CBN oranı olan kalite sınıfıdır. Tamamen yeni ve patenti bekleme aşamasında olan ve diğer TiAIN kaplamalara göre çok daha fazla Ti içeren nanolaminant kaplamaya sahip yeni %40 oranlı CBN alt 28
Ekim 2016
tabakadan oluşur. Bu da yüksek kesme hızlarında krater aşınması ve yüksek sıcaklıklara dayanabilmek için ekstra aşınma dayanıklılığı sağlar ve yüksek kaliteli yüzeyler üretir. ISO H15 için sunulan mevcut CBN060K, düşük ve orta kesme hızlarında sürekli ve hafif darbeli kesme uygulamalarında kullanılan sert bir kalitedir. Ayrıca yüksek ilerleme hızlarına da son derece uygundur. CBN060K %60 oranında CBN içerir ve metal süper alaşım katkı maddeleri içeren TiCN bağlayıcıya sahiptir. Bu kaplama Seco'ya özgüdür ve patentli nanolaminant kaplama TiAIN ve TiSiN'den oluşur. Takım ömrünü uzatmak için pahlı girişleri olan ve ISO H25 için sunulan yeni CH2540, %65 oranında CBN içerir ve hem darbeli, hem de sürekli kesme uygulamaları bulunduran karma operasyonlar ve darbeli kesme uygulamaları için tasarlanmıştır. Alt tabaka tasarımı çift modlu tanecik dağılımı olan yeni kalite platformuna dayanmaktadır,
aşınmaya dayanıklılığı artırır ve orta ve yüksek seviyede kesme hızlarına uyum sağlar. Yaygın kullanım alanları arasında dişli dişlerinin ve üstten açılan deliklerin işlenmesi bulunmaktadır. ISO H35 için sunulan CH3515, bu yeni PCBN kalite yelpazesindeki en sert kalitedir ve sertleştirilmiş çelikleri işlerken ağır darbeli kullanım için önerilir. Bu kalitede AIN bağlayıcı içinde 2-4 µm tanecik ebatları olan ve TiAIN kaplamalı %90 oranında CBN bulunur ve bu da takım ömrünü uzatır. Yüksek CBN içeriği ve tokluğu sayesinde bu kalite toz metalürji (PM) malzemelerinde iyi sonuçlar vermektedir. Tüm kaliteler yaygın olarak kullanılan ISO uç geometrilerinde, silicili ve silicisiz olarak bulunabilir. Daha fazla bilgi için lütfen yerel bir Seco temsilcisine başvurun veya www.secotools.com/pcbn adresini ziyaret edin.
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
29
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Seco'nun Yeni Dilimleme Sistemi, Soğutma Sıvısı Aktarımı Konusunda Daha Doğrudan Bir Yaklaşım Kullanıyor
Daha yüksek üretkenlik, takım ömrü ve parça kalitesini göz önünde bulunduran yeni Seco 150.10JETI sistemi, yüksek hızda dilimleme uygulamalarındaki ısı giderme işlemini basitleştiriyor. Dilimleme sistemi Yüksek Hız Çeliği lamalar, Jetstream Tooling® teknolojisi ve soğutma sıvısı girişleri olan takım bloklarından oluşuyor. Bu elemanlar birlikte çalışarak yüksek basınçlı soğutma sıvısının kesme kenarına düz bir hat üzerinden ulaşmasını sağlıyor ve kesme kenarı ile iş parçası arasındaki sürtünme bölgesini etkili bir şekilde aşmak için optimize edilmiş bir yöntem sunuyor. Böylece üreticiler hızlı ısı 30
Ekim 2016
giderme, doğru talaş boşaltma ve yüksek yüzey kalitesi gibi avantajlardan yararlanıyor. Ayrıca 150.10-JETI sistemi dar çalışma alanlarında serbest bir şekilde hareket edebiliyor ve harici boru ve bağlantısı olmayan kompakt mekanizması sayesinde torna aynasına daha yakın bir şekilde çalışabiliyor. Bu harici parçaların kullanılmaması kullanıcıların yedek parça maliyetinden tasarruf etmesini sağlıyor ve takım stoklarının miktarını azaltıyor.
arasında uç genişlikleriyle çalışabiliyor ve piyasadaki çeşitli lama tutucular ile uyumlu. Seco'dan alabileceğiniz kare saplı lama tutucu bloklar metrik ve inç boyutlarında mevcuttur. Yükseklik ve genişlikleri 10x10 ile 32x32 arasında değişiyor. 150.10-JETI dilimleme sistemi hakkında daha fazla bilgi edinmek için lütfen yerel Seco temsilcisine danışın veya şu adresi ziyaret edin: www.secotools.com/150_10
15 mm, 20 mm ve 25 mm boyutlarda bulabileceğiniz Yüksek Hız Çeliği lamalar, yüksek uç güvenilirliği sağlıyor. Lamalar 2 mm ile 6 mm www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
31
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Kesici Takım Sektöründeki Açık Olan Talebi BOR Kesici Takım Karşılamayı Hedefliyor 2007 yılında kesici takım sektöründeki açık olan talebi karşılamak üzere kurulan BOR Kesici Takım firma sahibi Sayın Tarkan Yazıcı yaptığı açıklamada;
timlerle sürekli geliştirerek personelin işleyişi en üst düzeyde katkıda bulunmasını sağlayan, sektördeki başarınısı ve kuruluş olmayı hedef-
leyen, bu doğrultuda sektörümüzde kalitede lider olabilmek ve sürekli teknolojideki yeniliklerin takipçisi olabilmek”dedi.
“Firmamız; 14 Ağustos 2007 yılında kesici takım sektöründeki açık olan talebi karşılamak üzere kuruldu. Amaç; daha profesyonel ekiple, sektör ihtiyaçlarını daha iyi analiz edip, kaliteli ürün üreterek yerli talaşlı imalatı yurt dışına bağımlılığını mümkün olduğu kadar kurtarıp, ülkemizdeki bu sektörde sürekli yenilik yaparak daha verimli çalışmasını sağlamak... Kesici takım konusu talaşlı imalat sektöründe çok önemlidir. Gelişmiş ülkelere baktığımız zaman bu sektörün çok gelişmiş olduğunu görüyoruz. Bizim ülkemizde üretim sektörü hızla artmakta olduğu için takım sektörünün de buna paralel büyümesi ve gelişmesi gerekmektedir. Biz de önce yurt içinde istenilen kaliteyle gereken yere geldikten sonra yurt dışına açılmak istiyoruz. En kısa sürede BOR Kesici Takım bu seviyeye gelecektir. Buna ekip olarak inanıyor ve bu hedefte yürüyoruz. + KALİTE ANLAYIŞIMIZ Her zaman, müşterilerimizin istek ve beklentileri doğrultusunda, en uygun şartlarda en kaliteli ürünü sağlayarak müşteri memnuniyetini en üst seviyede tutan,bu amaçla çalışan personeli ve verimliliğini eği-
32
Ekim 2016
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
33
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
SCHUNK Sıkma Kuvvet Blokları Kısıtlı Alanlarda Çok Büyük Sıkma Kuvveti Oluşturuyor nalara entegre edilebilir.
SCHUNK TANDEM plus sıkma kuvvet blokları; tek parçalı, sert ana gövdesi “wedge hook” hareketi uzun hassas taşlanmış taban çene yatakları, 55 kN’a varan yoğunlaştırılmış sıkma kuvveti sağlar. Aynı zamanda 0,01 mm’ye varan kusursuz tekrarlanabilirlik hassasiyeti garantiler. Bu yüzden sıkma kuvvet blokları, yüksek hacimli ve yüksek çevrim süresine, aynı zamanda minimum toleransa sahip frezeleme operasyonları için idealdir. Optimize geometrisi ve minimum aralıklara talaşların birikmesini önler, talaş ve tozların kuvvet bloğuna girmesini engeller. Özel bir bağlantı vidası sıkma kuvvet bloklarının çoklu kullanılmalarında birbirlerine uygun konum toleranslarını garanti eder. Pnömatik, hidrolik, yaylı veya manuel tahrikli olarak 64 ve 250 mm ölçülerinde standart strok, uzun strok veya ve sabit tek çene hareketi olarak özgün çeşitlilikte mevcuttur. Kuvvet blokları kanal bağlantılı veya hatvelik çeneler için uygundur.
TANDEM plus çabuk çene değişimi özelliğiyle diğer sistemlerin önüne geçer: Pnömatik TANDEM KSP plus, BWM hızlı çene değiştirme sistemiyle; pnömatik TANDEM KSP plus, yükleme pozisyonundan bağımsız olarak 30 saniyeden az bir sürede farklı bir sıkma çenesi grubuyla değiştirilebilir. Tekrarlanabilirlik hassasiyeti 0.02’ye ulaşır. Alt çene ve değişim çeneleri birbirlerine entegre bir “wedge”’le bağlı olduğu için sıkma bloğunun arasına giren kontur değişmeden kalır. Yaylı bir mekanizma, değişen çenenin açık pozisyonda kalmamasını güvence altına alır. Kitleme mekanizması; yukarıdan, arka taraftan ve iki yan taraftan aktive edilerek kayıp ayar zamanı kısıtlı ölçüde geri kazanılabilir. Bu, kolay çene değişimi kulanımını garanti eder. Değişen çeneler 100, 160 ve 250 ölçülerinde her tipte TANDEM KSP plus sıkma kuvvet bloklarına uygundur. Standart çenelere, sıkma ekipmanlarına ve iş parçasına özel çenelere uygundur.
Esnek çene konu sorgulaması ve hızlı çene değişimi SCHUNK; özellikle otomatik yükleme için 100’den başlayan ölçülerde, bütün bir ayna çenesi stroğu boyunca ayna çenesinin pozisyonu esnek biçimde takip edilebilir, pnömatik tahrikli TANDEM KSP plus’ı sunmaktadır. İş parçalarını içten ve dıştan sıkma farketmeksizin sadece bir kaç el hareketiyle açma veya sıkma pozisyonları her bir alt çene 34
Ekim 2016
pozisyonuna uygun ayarlanabilmektedir. Konum kontrolü; alt çenelerde bulunan özel bir bölümde entegre olmuş parçaların indüktif sensörle takip edilmesidir ve bu yüzden özellikle kirlenmeye karşı dirençlidir. Sinyal direkt olarak makinanın kontrol ünitesinde proses edildiği için, sıkma mengeneleri hızlı ve kolay biçimde varolan maki-
Detaylı bilgi için SCHUNK websitesi www.schunk.com’da optimum sıkma kuvvet bloğunu rahatça bulmanızı sağlayacak hızlı arama motoru mevcuttur ve bu program, beş adımda en uygun sıkma kuvvet bloğunu bulma imkanı tanımaktadır.
www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Sandvik Coromant Üretim Tesislerinin Sanayi 4.0'a Girmesini Sağlıyor Kesici takım ve takımlama sistemi uzmanı Sandvik Coromant, üreticilerin Sanayi 4.0'a hazırlanmalarına yardımcı olmasına yönelik IIOT çözümleri paketi olan CoroPlus ™'ın lansmanını yaptı. Konsept birbirine bağlı işleme ve üretim verilerine ve uzman bilgisine erişim sayesinde verimlilik ve maliyet kontrolünü geliştirmek amacıyla özel olarak tasarlandı. CoroPlus genel bir terim veya birbirine bağlı takımlardan ve yazılımdan oluşan, temelde veri gönderebilecek ya da alabilecek teknolojileri içeren yeni bir platformdur. Konsept, birbirine bağlı teknolojiyi ve Sandvik Coromant'ın sağladığı işleme bilgilerini kullanarak veri israfını azaltmayı ve imalat proseslerini geliştirmeyi mümkün kılar. Dijital İşleme Şefi Göran Näslund şöyle söylüyor: “Kullanıcılar yalnızca birbirine bağlı yazılım ve donanım sayesinde Sandvik Coromant ürün ve uygulama değerlerine ulaşmakla kalmaz aynı zamanda sensörlü takımlarla işleme performansını gerçek zamanlı olarak ayarlayabilir, kontrol edebilir ve izleyebilirler.” “Tezgah imalathanesinin tamamı bulut ile ve kullanıcının yazılımı ve tezgah ortamının entegre edilmesi sayesinde doğru ve yerinde veri panoları aracılığıyla kontrol edilebilir. CoroPlus açık API'ler sayesinde mevcut yazılım ortamlarına bağlanır ve çift yönlü bağlanabilirlik ve doğru veri kalitesi sunar.” Üretim müdürleri için temel avanwww.kesicitakimdergisi.com
Sandvik Coromant'ın bağlanabilirlik çözümleri paketi olan CoroPlus™ üreticilerin Sanayi 4.0'a hazırlanmalarına yardım ediyor. taj CoroPlus 'ın gerek küçük gerekse büyük düzeyde olmak üzere imalathanelerde neler yaşandığını daha iyi anlama yoluyla üretimi optimize etmeyi mümkün kılmasıdır. Bir CAM programcısının bakış açısıyla, doğru takım ve uygulama değerleriyle bağlantı önerilerin özel görevlere uyarlanabileceği anlamını taşır. İşleme prosesleri uzaktan izlenebildiği için operatörlere de avantaj sağlar. Ayrıca, işleme prosesi boyunca canlı olarak toplanan veriler sayesinde özel sensörlü takımlar kırılmaların önlendiğinden ve performansın güvence altına alındığından emin olmak için kontrol edilebilir. Teklif şu anda CoroPlus ToolGuide ve Adveon™ Takım Kütüphanesi, ayrıca Sessiz Takımlar™+ ve CoroBore®+ kesici takımları ve Promos 3+ tezgah izleme IoT sisteminde bulunan pano çözümleri ve yazılım
çözümlerinden oluşmaktadır. Göran: “CoroPlus ile takım tezgahı kurucularıyla, bulut tedarikçilerle ve ağ şirketleriyle ortaklık kuruyoruz.” diye belirtiyor. “Bu sayede kullanıcıların yeni teknoloji gelişmelerinden yararlanmalarına yardımcı oluyoruz. Görevimiz dijital işlemede değer yaratan teknolojik gelişmeler sayesinde verimliliği ve esnekliği arttırmaktır.” Sonuç olarak, CoroPlus, yeni siber-fiziksel sistemleri kullanarak üreticilerin sanayi evriminde bir sonraki adımı atmalarını mümkün kılıyor,sanayinin şu anda gerektirdiklerini karşılıyor ve ilerliyor. Detaylı bilgi için: coroplus.sandvikcoromant
Ekim 2016
35
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
SCHUNK’tan Kısa Çalışma Pistonlu Aynalar için Hızlı-Değiştirme Aynası
ROTA NCX
Sıkma Teknolojisi ve Tutucu Sistemler yetkin lideri SCHUNK’tan hızlı çene değiştirme aynaları, fonksiyonları sayesinde çok hızlı bir şekilde kendilerini amorti etmektedirler. SCHUNK ROTA THW plus serisi, aynaların başarısın-dan sonra bir aile şirketi olan SCHUNK hızlı çene değiştirme prensibini, kısa stroklu pistonlar ile CNC aynalarına aktarmaktadır. Global SCHUNK ROTA NCX güç aynaları; geleneksel, çabuk değiştirmesiz uzakdoğu aynaları ile makinada herhangi bir deği36
Ekim 2016
şiklik yapmadan ve adaptör ihtiyacı olmadan, kolay bir şekilde birebir dönüştürülebilir. Bu, set-up için harcanan eforu yüzde seksen oranında düşürür ve üretken makina çalışma süresini uzatır. 60 saniye içerisinde yeni bir çene seti 0.02 mm tekrarlanabilirlik hassasiyeti ile takılır. ROTA NCX, hassas işleme ve hacimsel talaş kaldırma için uygundur. Maksimum operasyon güvenliğini sağlamak için, çene kitleme sistemi ve çene kontrol sistemi ile donatılmıştır. Bağımsız ana çene siste-
mine bağlı olarak, henüz hızlı çene değiştirmeli ayna ile çalışmamış kullanıcılar için ol-dukça ilginçtir. Global SCHUNK ROTA NCX ayna; 165, 215, 260 ve 315 çap-larında 53mm’den 106mm’ye açık göbek çapı ve 55’den 155 kN’a sıkma kuvveti ile satışa çıkacaktır. İçten ve dıştan sıkma için kullanılabilirdir.
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
37
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
™
Mastercam, Adveon Takım Kütüphanesi ile Birleşiyor
Herhangi bir tedarikçiye ait standart takım verilerini, Adveon™ Takım Kütüphanesi ile bir araya getirebilirsiniz. Adveon, Mastercam'e tamamen entegre olacaktır. CNC Software, Inc. ve Sandvik Coromant, Adveon™ Takım Kütüphanesi'ni Mastercam®'e entegre etmek için beraber çalışacaklarını duyurdu. Adveon, Mastercam kullanıcılarına işleme verimliliğini ve güvenliği daha fazla geliştirebilmeleri ve tezgah kurulumu sırasında zamandan tasarruf sağlayabilmeleri konusunda yardım edecek. Mühendisler tarafından yapılan girişler azaltılarak verilerin hem tutarlılığı hem de kalitesi geliştirilmiş olur.
38
Ekim 2016
CNC Software'in Mastercam yazılımı dünyada en yaygın kullanılan CAD/CAM yazılımıdır ve en basitinden en karışığına kadar tüm tasarım ve işleme sorunlarına çözümler sunar. Mastercam, frezeleme ve torna tezgahı için kısalmış devir süreleri ve arttırılmış takım ömrüyle üretim verimliliğinde etkileyici gelişmeler sağlayan ileri Dinamik Hareket teknolojisini içermektedir.
metodolojisi sayesinde kullanıcılar aşağıdakileri yapabilir:
Adveon'un hızlı ve güvenli CAM programlamasını kolaylaştırmak için özel olarak tasarlanan standart
• Sonuçları, 2D ve 3D modellerde hızlı bir şekilde görebilirsiniz
• Kendi takım kütüphanenizi / veritabanınızı geliştirebilirsiniz • Üretim için takım seçebilirsiniz • Çeşitlerinizi yönetebilir ve muhafaza edebilirsiniz • Takım montajlarını hızlı ve güvenli şekilde oluşturabilirsiniz
• Anında Mastercam Takım Yönewww.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
ticisi'ne aktarabilirsiniz Adveon, ISO 13399 standardıyla kategorisini hazırlayan tüm takım tedarikçileriyle çalışarak geometrik bilgilerin doğruluğunu sağlar. Adveon'un avantajları bununla da sınırlı değildir. Açık katalog alanı, kesici takımları bulup tanımlamak için harcanan zamanı büyük ölçüde azaltır ve kataloglarda bilgi arama ve sistemler arasında veri yorumu yapma ihtiyacını ortadan kaldırır. Bu da üreticinin gereken kesici takım bilgilerine çok hızlı erişmesini sağlar ve en verimli kesici takımla birlikte en uygun işleme çözümünü elde etmesine yardımcı olur. Kullanıcılar Adveon ile günlük işlemlerinde kullandıkları takımları seçebilir, çeşitlerini muhafaza edip değiştirebilir ve katalog alanından kopyalama-yapıştırma yoluyla kendi takım kütüphanelerini oluşturabilirler. Sanal takımlar, hızlı ve güvenli
www.kesicitakimdergisi.com
bir şekilde monte edilebilir ve veriler, CAM programlaması ve simülasyonu için hızla aktarılabilir. Önceki müşteri çalışmalarına göre, kesici takım verilerinin otomatik olarak CNC sistemlerine girilmesi NC programlama verimliliğini %20'ye kadar artırabilir. Sandvik Coromant'ta Adveon Ürün Müdürü olan Adir Zonta şöyle söylüyor: “CNC Software ile ortaklığımız, Takım Yöneticisi Kütüphanesi'ne nitelikli takım montaj verileri ve gerçek ölçekli 3D modelleri sağlayarak Mastercam kullanıcılarına NC programlamada verimliliklerini ve kalitelerini arttırmaları için büyük bir fırsat yaratıyor. Ayrıca bu sayede, talaşlı imalattaki ustalığımızı dijital üretim dünyasına aktarabiliyoruz.”
taklık kurarak ISO13399 standartlı takımlama verilerini ve modellerini Mastercam uygulamasının içinde doğrudan kullanabileceğiz ve bu da, ortak müşterilerimizin iş akışlarını ve verimliliklerini geliştirirken takımlama bilgilerinin kopyalanması ihtiyacından doğan olası programlama hatalarını da azaltacaktır.” Adveon Takım Kütüphanesi çözümü, doğrudan CAM yazılımına bağlı ISO13399 standartlı ilk uygulamadır. Adveon, herhangi bir takım tedarikçisinden ISO13399 standartlı verileri okur ve kullanır. Daha fazla bilgi için lütfen şu adresleri ziyaret edin: www.mastercam.com, www.sandvik.coromant.com/adve on veya www.adveontools.com.
CNC Software'de Ürün Geliştirme Müdürü olan David Boucher şöyle söylüyor “Sandvik Coromant ile or-
Ekim 2016
39
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Walter’den kaplama teknolojisinde önemli atılım
Yeni kesme malzemesi nesli: ® Tiger▪tec Gold
Daha yüksek aşınma dayanıklılığı ve kesme değerleri için yeni Tiger▪tec® Gold
Geçmişte Tiger▪tec® ve Tiger▪tec®
platformunu tanıtıyor: WKP35G fre-
verimlilik ve proses güvenilirliği sağ-
Silver ile kaplama alanında çığır
zeleme kalitesi ile Tiger▪tec® Gold.
lamaktadır.
Şu an yaygın olarak kullanılan özel
Bu avantajın en önemli nedeni özel
alüminyum oksit kaplamalı CVD ka-
kaplama yöntemidir: yenilikçi "Ultra
liteler ile karşılaştırıldığında, titan-
Düşük Basınç Yöntemi" (ULP-CVD)
yum alüminyum nitrit ile (TiAlN)
ile Walter geleceğin teknolojisini
kaplanmış Tiger▪tec® Gold, fark edi-
bugünden uygulamaya geçmiştir.
açan teknolojileri metal işleme sektörüne kazandırmış olan Walter, talaşlı imalat uzmanı olarak şu sıralar teknolojide çıtayı daha da yükseltecek bir atılıma daha imza attı.
40
lir şekilde iyileştirilmiş özellikleri sa-
Walter, dünya çapındaki ilk şirket-
yesinde kullanıcılara her zamankin-
lerden biri olarak yeni bir teknoloji
den daha yüksek takım ömürleri,
Ekim 2016
Walter'in geliştirdiği yeni TiAlN kaplama talaşlı imalat yapan kullanıcıların artan gereksinimlere en iyi www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
şekilde cevap vermektedir. Bazı özel
likleri açıkça görülmektedir: boşluk
takım ömrü sonuçlarında açık ara
uygulamalarda Walter Ar-Ge ekibi
yüzeylerinde belirgin olarak daha
önde gelmiştir, hatta bazı uygula-
Tiger▪tec® Gold 'u bir süredir kullan-
yüksek aşınma dayanıklılığı, daha az
malarda ise bu artış %200 oranına
maya başlamıştı. Burada elde edilen
tarak tipi çatlak oluşumu ve plastik
kadar çıkmıştır. Buna ilave olarak
muazzam sonuçlar bu teknolojiyi
deformasyonuna karşı çok yüksek
kaplamanın altın rengindeki en üst
standart kesici uç programına taşın-
direnç. Çelik ve döküm malzeme ile
katmanı aşınma belirtilerinin fark
masında etkili oldu. Diğer kaplama-
yapılan birçok uygulama testinde,
edilmesini kolaylaştırmaktadır.
larla karşılaştırıldığında üstün özel-
piyasada yaygın diğer ürünlere göre
13-17 Eylül’de Stuttgart'ta düzenlenen uluslararası AMB metal işleme fuarında Walter, standartları yeniden belirleyecek yeni kaplama teknolojisinin lansmanını başarıyla gerçekleştirdi. Fuar boyunca büyük yankı uyandıran Tiger▪tec® Gold, Avrupa’nın önde gelen sektörel dergisi MM MaschinenMarkt tarafından kesici takımlar alanında inovasyon ödülü MM Award ile en iyi yeni ürün ilan edildi. Daha fazla bilgi için www.tigertec-gold.walter ziyaret edebilirsiniz.
Tiger▪tec® Gold ve Walter BLAXX M3024 www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
41
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
WIDIA’dan Üniversal Hidrolik Tutucu: HydroForce HT™ Çok zor koşullarda doğru ve en iyi performansı gösteren takımları kullanabilmeniz için en iyi ürünlere sahip olmanız gerekmektedir. Dünya genelindeki aşınma dirençli ürünler ve uygulama mühendisliği sağlayıcılığında öncü durumda olan WIDIA, başarılı mekanik işlemenin temelinde güvenilirlik ve performans olduğunun farkındadır. Bu doğrultuda WIDIA, yüksek performanslı ve yüksek torklu yeni üniversal hidrolik tutucu olan HydroForce’ı gururla sunmaktadır. Ürün hakkında konuşan WIDIA global ürün müdürü Doug Ewald ürünü şu şekilde açıklıyor;“Doğru tutucu; takım ömrünü, iş parçasının yüzey kalitesini ve üretim esnekliğini maksimuma çıkarmaktadır ve bu ürün piyasada tüm uygulamalar için birinci kalite çözüm sunan en gelişmiş hidrolik tutucudur.” %40 daha kalın bir ön duvar kesitine sahip olan ve daha kompakt ve dengeli tasarımı ile HydroForce HT gelişmiş kesme parametreleri ve daha iyi sonuçlar elde etmek için arttırılmış sertliğe sahip bir üründür. Sıradan hidrolik tutuculardan üç kat daha iyi bir sıkma kuvveti sunan HydroForce HT, gelişmiş vibrasyon sönümleme özelliğiyle 2xD 'ye kadar 3 mikron kaçıklık sunuyor. G2.5 standardındaki dengeleme kalitesi 25.000 rpm’ye kadar olan hızlarda elde edilmektedir. Ewald sözlerine şunları ekledi; “Tüm bu sağlam performans, kalıp işleriniz için sadece iki boyut gerek42
Ekim 2016
tiren yüksek torklu bir tutucuda mevcuttur. 20 mm ve 32 mm (0.75 ve 1.5 inç) çaplarında doğrudan sıkma özelliği sunarken diğer tüm çaplarda ise redüksiyon ile uygulanabilmektedir” Pahalı Shrink yerleştirme işlemlerinden daha uygun maliyette olan ve pens tutucularına göre dört kat daha fazla sıkma gücü ve freze tutucularından daha fazla dengeleme performansı sunan HydroForce HT, stoğu kolaylaştırırken aynı zamanda frezeleme, delme, raybalama ve diğer uygulamalar için takım ömrünü ve mekanik işleme sonuçlarını maksimuma çıkarır ve aynı zamanda maliyet etkinliği olan bir üniversal tutucu çözümüdür. Yüksek Performanslı WIDIA VSM11TM Platformu ile Tam 90o
Frezelemesine Erişin Bir iş atölyesi sahibi olarak ideal kurtarıcı takımınızı nasıl tanımlarsınız? Tabi ki dik frezeleme, planyalama, cep frezeleme, rampalama ve sarmal ara kesim gibi birden fazla işlevi kapsayan yüksek performanslı bir takım olması gerekecektir. Çeşitli iş malzemelerine yönelik tüm parçalar en yeni WIDIA Victory™ sınıfında bulunmaktadır. Doğal olarak mevcut ve gelecek üretim görevleri için ekonomik bir kazanç olmasını sağlayan performansa ve çalışma ömrüne sahip olmalıdır. WIDIA'nın yeni VSM11 platformu ideal üründür. Endekslenebilir frezeleme alanında küresel ürün müdürü Adarsch Sowcar; “VSM11'in çok yönlülüğü ve sunduğu çeşitlilik
www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
ilk tercih önerileri portföyünü oluşturmaktadır. Iş atölyelerinin VSM11 ürününü tercih etmesi için çeşitli nedenler vardır. Birincisi 90-derecelik dik frezelemesi, tam planyalama, 3D cep frezeleme, dairesel dış hat frezeleme ID ve OD helisel enterpolasyonu ve tüm malzeme rampalama işlemlerini gerçekleştirebilmesidir. Buna bir de azaltılmış kesme güçleri ve geliştirilmiş serbest kesim faaliyetini eklerseniz sonuç olarak olağanüstü derecede arttırılmış takım ömrü elde edersiniz. VSM11 ürünleri sipariş atölyelerinin bir işi tamamlamak için ihtiyaç duyduğundan fazlasını sunan
özellikle sipariş atölyelerinde yüksek üretkenlik sağlaması için tasarlanmış ve optimize edilmiştir.” Düşük beygir gücü ve serbest işleme için tasarlanan VSM11, bir makinede azaltılmış beygir gücü ve daha yüksek hız ve ilerleme oranlarını etkin bir şekilde sunarak işin daha hızlı bir sürede tamamlanmasını sağlamaktadır. VSM11 frezeleme gövdeleri, mükemmel talaş boşaltımı için dahili bir talaş kertik tasarımı ve geliştirilmiş deformasyon direnci için sertleştirilmiş çelik konstrüksiyon ve sertleştirilmiş uç oturma yuvası içermektedir. Dahili hava ve soğutma kapasitesi içeren shell, vidalı, silindirik saplı ve Weldon saplı bağlantı modelleri ile mevcuttur. VSM11 11-mm parçası optimize edilmiş kesici kenara ve tam 90derecelik duvar sağlayan ve eş zamanlı olarak kesme güçlerini azalwww.kesicitakimdergisi.com
tan ve kademesiz mükemmel yüzey pürüzsüzlüğü sağlayan pozitif talaş yüzeyine sahiptir. Altı WIDIA Victory™ sınıfı ve beş geometrisi, çeşitli malzeme türleri ve işleme görevlerini kapsayan iyi hazırlanmış
yüksek performanslı takımlardır. Dört kesici gövdeli VSM11 Başlangıç kiti ve kaba işlemeden yüzey aprelemeye kadar olan Aşamaları kapsayan WIDIA Victory sınıfı WP40PM ürününe WIDIA distribütörünüz ile iletişime geçerek ulaşabilirsiniz. Daha fazla bilgi için lütfen http://www.widia.com/ web adresini ziyaret edin.
Ekim 2016
43
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
TURCAR, Kesici ve Tutucu Takımları Tek Marka Altında Sunan İlk Yerli Üretici 2005 yılında, kesici takım alanında hizmet vermek için kurulan TURCAR Hassas Kesici Takım San. Tic. Ltd. Şti, Türkiye’de, Kesici ve Tutucu takımları tek marka altında sunan ilk yerli üretici firma. TURCAR Hassas Kesici Takım San. Tic. Ltd. Şti. firma yetkiliisi Sayın Rauf Öztürk ile yapmış olduğumuz söyleşiyi sizlerle paylaşıyoruz.
- TURCAR Hassas Kesici Takım San. Tic. Ltd. Şti.’nin Kuruluşu ve faaliyetleri hakkında bilgi veriri misiniz? Bir aile şirketi olarak 2005 yılında kurulan ve tecrübeli kadrosu ile, kesici takım alanında hizmet veren şirketimiz, bugün Türkiye genelinde sağlamış olduğu başarılar sayesin-
44
Ekim 2016
de, yatırımlarına hız kesmeden devam etmektedir. Talaşlı imalat yapan şirketler tam güvence ve en yüksek kalite ile üretimlerini gerçekleştirmek zorundadırlar. Bu anlamda vermiş olduğumuz ürün ve hizmetlerde rekabet gücünüzü ve proses güvencenizi sağlayacak çalışmalar ile yanınızda bulunmaktayız. Standart ürünlerin yanı sıra firmamızın asıl kuruluş nedeni özel ta-
kım ve bileme hizmeti vermektedir. Kuruluşumuzun altyapısı ve makina parkurumuz tamamen bu yönde şekillendirilmiştir. Hızlı ve kaliteli bileme hizmeti ve özel takım konusunda bugüne kadar sağlamış olduğumuz başarıların gururunu yaşamaktayız.
Özet olarak faaliyetimiz: Talaşlı imalat sektörüne yönelik gerek ürün gerek proses çözümleri üretmektir. - Kesici takım ve tutucularını bir arada üreten TURCAR’ın başarısının altında yatan sırları öğrenebilir miyiz? Kesici ve Tutucu takımları tek marka altında sunan ilk yerli üretici firma olarak müşterilerimize komple çözümler sunabilmek, müşterilerin tek bir firma ile muhatap olmasını sağlamak, teknik anlamda bütünleyici ve tamamlayıcı ürünler ile hizmet verebilmek ve böylece gerek muhasebe yükü, gerek satınalma prosedürlerini azaltarak hızlı ve ekonomik hizmet sağlamaktır.
www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Bu yüzden, bütünleyici ürün yelpazesine sahip olan ilk yerli 100% Türk sermayeli üretici firma olarak TURCAR markası ile sağlam ve emin adımlarla büyümeye devam edeceğiz. - TURCAR Hassas Kesici Takım San. Tic. Ltd. Şti.’nin uluslararası pazarlara yönelik çalışmalarını ve hedeflerini öğrenebilir miyiz? Uluslararası pazara yönelik Avrupa merkezli bir oluşum içerisine yönelik fizibilite çalışmaları yapılmaktadır. 2017 ikinci çeyreğe kadar aldığımız sonuçları ve gelişmeleri www.turcar.com.tr internet sitemizden takip edilebilirsiniz. - Müşterilerinize satış öncesi ve satış sonrası sunmuş olduğunuz hizmetler hakkında bilgi alabilir miyiz?
- TURCAR Hassas Kesici Takım San. Tic. Ltd. Şti.’nin satış ve pazarlama faaliyetleri hakkında bilgi verir misiniz? Satış ve Pazarlama konusunda, Türkiye genelinde hızla büyüyen bayi ağımız ile hizmet ve ürünlerimizi sunmaktayız. - TURCAR Hassas Kesici Takım San. Tic. Ltd. Şti.’nin Sektöre yönelik yapmış olduğu etkinlik ve çalışmalar hakkında bilgi alabilir miyiz? Savunma Sanayi ve Havacılık sektörüne yönelik ürünler geliştirmekteyiz. Özellikle bu alanda çok ciddi ve iddialı ürünlerimiz bulunmaktadır. Türkiye’nin önde gelen şirketleri günümüzde TURCAR ürünlerini başarılı bir şekilde kullanmaktalar. - Ar-Ge çalışmalarınız ve sektöre yönelik geliştirdiğiniz yeni ürünleriniz hakkında bilgi verir misiniz? www.kesicitakimdergisi.com
Firmamızın felsefesi sürekli yenilikçi olmaktır. Ar-Ge konusunda şuan havacılık sektörüne yönelik ciddi çalışmalarımız mevcut. İşlenen malzemelerin daha hızlı ve verimli olarak üretilmesi için Ar-Ge çalışmaları yapılmakta. - Sektörün öncü ve önde gelen firması olmanızı göz önünde bulundurarak, sektörün yaşadığı sorunlar ve bunların çözümüne yönelik düşüncelerinizi bizimle paylaşır mısınız? Önceki yıllara göre yerli ürünlere karşı olan ön yargılı bakış gün geçtikçe azalmakta. Artık güçlü ve büyüyen bir Türkiye var. Bizim gibi yerli kesici takım üreticilerine bu teveccüh arttıkça sektör olarak daha kaliteli ve ürün yelpazesi olarak daha da zengin bir hizmet sunma fırsatı doğacaktır.
Satış öncesi teknik hizmetimiz ile proses analizi yaparak, en doğru ürün tespit edilir ve tavsiyelerimiz sunulur. Satış sonrası hizmetlerimiz arasında bileme hizmeti bulunmaktadır. Körelen takımları, orijinal kesme geometriye göre tekrar bilenip ardından kaplanır, bu sayede ciddi maliyet avantajı sağlanır. - Son olarak bizimle paylaşmak istediğiniz düşünceleriniz? Ülkemizin geçmiş olduğu bu zor dönemde, yerli üreticilere daha fazla destek, birlik ve beraberlik duygusunu daha fazla ön planda tutarak, üreten ve ihraç eden bir ülke hedefine ulaşmak için gücümüzü ve enerjimizi bu anlamda harcamamız gerektiğini düşünüyoruz. Katma değer üretmedikçe ülke olarak ve millet olarak başarıya ulaşmamız mümkün değildir.
Ekim 2016
45
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Zorlu İşleme – Yine de Güvenilir
Titanyum malzeme ile kaba işleme: Safe-Lock™ sistemi olmadan kesici takım tutucudan geri çıkmakta ve ap=2xD de kırılmaktadır. HAIMER Power veya Heavy Duty Takım Tutucular ve Safe-Lock™ ile ap=2xD de bile güvenleslot işleme mümkün olmuştur. Kaba ve zorlu işlemeler söz konusu olduğunda dahi,takım tutucunun ne denli önemi olduğu,halen gözden kaçırılmaya devam edilmektedir. Bu tür işlemlerde talaş kaldırma hacmi, işleme operasyonunun verimliliği için kritik öneme sahiptir. Özel takım tutucununiçerisinde yer alan setler ve takım şaftının üzerindeki spiral yivlere sahip özel form kullanılarak, zorlu olan malzemelerin yüksek hızla, tam slot işlemele46
Ekim 2016
rinde 2 x D (50 mm)’ye kadar veya daha fazla talaş kaldırılması mümkün hale gelmiştir. Takım tezgahı üreticisi Heller tarafından gerçekleştirilen uygulama çalışmaları, HAIMER Safe-Lock™ sisteminin etkilerini kanıtlamıştır. Özellikle havacılık, enerji ve makine mühendisliği sektörleri içerisinde, üretim müdürlerinin işlemesi zor malzemeler ile çalışırken eko-
nomik verimlilik ve yüksek iş güvenilirliği arasındaki bağı sağlamlaştırmaları gerekmektedir. Bilindiği gibi, üretim sektörünün sürekli gelişen ihtiyaçlarını karşılamak için makine teknolojilerinin de gelişmeye devam etmektedir. Heller takım tezgahları, söz edilen bu yeniliklerleher zaman ilham kaynağı olmuştur. Almanya, Nuertingen de bulunan şirket, yüksek kaliteye sahip 4 ve 5 eksenli CNC işleme merkezleri, CNC www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
frezeleme/tornalama merkezleri, kam/krank mili işleme için CNC tezgahları ve esnek üretim sistemleri ile tanınmaktadır. Müşterileri, Heller’in ürün çeşitliliğine ve özel ihtiyaçlara cevap verebilme yetkinliğine değer vermektedir. Her iki kalite unsuru da Heller’in kendi bünyesindeki üretiminden kaynaklanmaktadır. Heller üretim merkezi, yenilikleri öncü olarak takip etmeyi sürdürmek için müşteriler, tedarikçiler ve araştırma enstitüleri ile yakın ilişkinin devam ettirilmesinin gerekliliğine inanmaktadır. Kaba işlemenin potansiyeli önemsenmelidir Heller Teknoloji Geliştirme Departmanı’nda çalışan ve “İşlemesi zor malzemeler” alanından sorumlu Werner Kirsten, konu ile ilgili görüşlerini şu şekilde dile getirmiştir: “Sunduğumuz hizmet, işleme sürecinin müşterilerimiz ve tedarikçilerimiz ile beraber optimize edilmesi felsefesine dayanmaktadır. Bu tür hizmetlerimizi pratik denemeler ile desteklemek için, Teknoloji Merkezimiz çeşitli birçok tezgah ile donatılmıştır.” Birçok durumda amaç, işlem güvenilirliğini riske atmadan verimliliği arttırmaktır. Teknoloji uzmanı Kirsten açıklamalarına şöyle devam etmiştir, “Belirtilen bu amacı genellikle, kısaltılmış imalat süresi sağlayan, optimize edilmiş kaba işleme operasyonu ile başarmaktayız. Aynı teknoloji değerlerini sürdürürken kesme derinliğini iki katına çıkararak, tüm işleme zamanını yarıya indirgemekteyiz. Yine de söz konusu işlem, kaba işleme süresince işlem güvenilirliği ve sistem kontrol edilebilirliğini gerektirmektedir.” Bu durumdan dolayı, verimliliği www.kesicitakimdergisi.com
Werner Kirsten, Heller Teknoloji Geliştiricisi: "HAIMER Safe-Lock™ sistemini, hali hazırda diğer üreticilerin standart takım tutucuları ile beraberde kullanabildiğimiz, shrinkleme teknolojisi avantajlarına ek olarak; pratik, kullanımı kolay ve işlem güvenilirliği sağlayan bir sistem olarak görmekteyim.” arttırmak için işleme sürecindeki tüm etkenler dikkate alınmalıdır. İşleme sürecinde takım tezgahı göz önünde olan en önemli unsurdur.Fakat takım, takım tutucu sistemi, soğutma desteği ve diğer parçalar da başarılı bir işleme için ayrıca önem taşımaktadır. "İşleme sonucunda, bu zincirin en zayıf halkası elde edilecek tam başarıyı kendi kabiliyeti ile sınırlayacaktır” ifadesi ile Werner Kirsten konuyu vurgulamıştır. Werner Kirsten’ın düşüncesine göre birçok tezgah satıcısı, yüksek kesme performansı için oldukça önemli olmasına rağmen, takım tutucuya gerekli önemli vermemektedirler. “Son birkaç yıldır yürüttüğümüz birçok deneme çalışması bu önemi kanıtlar nitelikte olmuştur” diye belirtmiştir Werner Kirsten. “Takım tutucunun işleme üzerinde inanıl-
maz bir etkiye sahip olduğunu farkettik. Örneğin kuvvetlendirilmiş shrink fit takım tutuculardatitreşimleri karşılama noktası, işmili rulmanlarına daha yakın(daha büyük tutucu yapısından dolayı). Bu sayede aynı takım,tezgah, kesme parametreleri ve bağlama aparatları kullanılırkendahi daha az titreşim oluşuyor. Bu sakin kesme performansı sayesinde yüzey kalitesi iyileşip, kesme süresi kısalıyor.” Takım tutucu- verimlilik için önemli faktör Doğru takım tutucu seçimi ile, temel standart kesici takımlar kullansanız bile yüksek verimlilik ve yüzey kalitesi elde edebilirsiniz. Werner Kirsten, içten su verme olmayan, dört ağızlı kesici takımlar ile yapılan karşılaştırmalı testlerden bahsetmektedir. Ekim 2016
47
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
HAIMER Heavy Duty Takım Tutucu (ortada) ve Power Shrink Takım Tutucu (sağda) standart dış tasarıma sahip shrink fit takım tutucu yanında. Sağda yer alan her iki takım tutucu da, takımın geri çıkmasını önleyen sistem Safe-Lock™ ile donatılabilir. Söz konusu kombinasyon yüksek salgı değeri, hassasiyet, işlem güvenilirliği sağlamakta ve takım geri çıkması gibi bir problemi ortadan kaldırmaktadır. Çalışmalarda standart bir shrink fit takım tutucuya alternatif olarak, soğutucu sıvının direkt kesici ağızlara ulaşmasını sağlayan Cool Flash sistemi entegre edilmişHAIMER Power Shrink Takım Tutucu’su seçilmiştir. "Normal bir shrink fit takım tutucu ve dıştan soğutma örneği ile karşılaştırdığımızda, oldukça iyi sonuçlar elde ettik.” Havacılık sanayi içerisinden bir grup, Dortmund ve Hamburg-Harburg Mühendislik Fakülteleri, Heller’i ziyaret etmiştir. Bu ziyaret ileTitanyum Ti-6AI-4V üzerinde özel bir frezeleme uygulama çalışması gerçekleştirilmiştir. Zorlu durumlardan yeni fikirler kazanma Kullanılan işleme merkezi şanzımanlı olan ve tork değeri2.290
48
Ekim 2016
Nm’ye kadar yükselebilen HSKA100 arayüzlü iş miline sahipdört eksenli Heller H 5000 dir. Talaşlı kaldırma potensiyelini görebilmek için, 25mm çapındafarklı parmak frezelerile titanyum bloküzerine slotlar işlendi. Havacılık sanayi içinde kullanılan takım tutucu koşullarını simule etmek için, kesici takımlar güçlendirilmiş shrink takım tutucularabağlandı. Eksenel kesme derinliği 0.5’ten 1xD ye kadar olan işlemeleriçin bu yapı oldukça güvenilir bulunmuştur. Ancak iş mili tam kapasiteye henüz çıkmadığından dolayı, denemeyekatılanlar kanal derinliğini 2xD ye kadar arttırmaya karar vermişlerdir. Werner Kirsten: "Bu şartlar altında, işleme operasyonu sırasında kesici takım, takım tutucudan dışarı çıkmakta ve aynı zamanda kesme devam ettikçe
2.5xD’ye yakın derinliğe sahip bir slot oluşturmaktadır. Kesmenin sonuna doğru ise takım, artan kesmekuvveti sonucunda kırılmıştır.” Frezeleme uzmanlarının hepsi,tutucunun sıkma kuvvetinin bu işlemde sınırlayıcı faktör olduğunda hem fikirler. Ayrıca oluşan kesme titreşimlerinin yarattığı mikro kaymalar da eksenel yönde takım kaymasına neden olur ve takım tutucudan dışarıya yani iş parçasının derinine doğru hareket eder. Aynı anda kesme zorlanması o kadar artar ki; sonunda takım kırılır ve iş parçası geri dönülemez bir şekilde hasar görür. Nedenleri ve muhtemel karşıt önlemleri yoğun bir şekilde tartışılmıştır.Sonuç olarak, Werner Kirsten şunu değerlendirmiştir; tutucunun maksimum sıkma kuvvetine erişilwww.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
sı gerekti. Sonuç: Tüm bu durumu kötüleştirici faktörlere rağmen takım ile 2xD değerinde yani 50mm derinliğinde slotgüvenli bir şekilde işlenebilmiştir. Werner Kirsten düşüncelerini şu şekilde dile getirmiştir: "Bu yol ile Safe-Lock™ sisteminin çalıştığını ve dolaylı olarakta olsa bu teknolojinin HSK-A100 arayüz veşanzımanlı işmiline sahip 5-eksenli tezgahlarda daha fazla potansiyele sahip olduğunu kanıtlayabilmiş bulunmaktayız.” Tüm bu sonuçlardan sonra, bu örneğe benzeyen bir işleme, Farnborough’da yapılan Havacılık gösterisi de dahil bir çok etkinlikteTi-6AI4V mazleme üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu denemelerde, bir önceki limit olan titanyum malzeme üzerindeki slot işleme limitinin1xD=25mm yerine Safe-Lock™ kullanımı ile iki katına çıkarıldığı kanıtlanmıştır. HAIMER Safe Lock™ sistemini takım tutuculara entegre edebilmek için, spiral yivler takım şaftına işlenmelidir. Tutucu içerisinde yer alan özel yarıklar ile beraber, zorlu işleme boyunca sistem takımın tutucudan geri çıkmasını önleyecektir. diğinde, takımlar iş miline doğru yaklaşmaya zorlanmalıdır. Böylece Kirsten, friksiyonel sıkma kuvvetine ve takım ile aynı helisel forma sahip olan patentli HAIMER SafeLock™ sistemi ile buluşmuştur. Teorik olarak, Kirsten farketmiştir ki; Safe-Lock™ sistemi kullanırken takım gevşese bile, helisel yivler yoluyla tutucu içerisine geri ittirilmekte ve böylece takım iş parçasının derinine inememektedir. Söz konusu içeri hareket iseboy dayama vidası ile kolayca önlenebilmektedir. Takımın geri çıkmasını önleme Werner Kirsten, Safe-Lock™ siste-
www.kesicitakimdergisi.com
mini test etmek için takım tutucu alanında Avrupa lideri olan HAIMER ileiletişime geçmiştir: "Düşündüğümüz sistemin, pratikte çalışma şartları daha kötü olduğunda dahi işe yarayıp yaramayacağını anlamak için HAIMER sistemini kullanmak istedik.” Heller teknoloji geliştiricileri, birkaç önemli değişiklik ile belirtilmiş olan denemeyi tekrarladılar. Kullanılan kesici takım üzerine HAIMER Safe-Lock™ yivleri açıldı, ayrıca uygulamanın iş mili arayüzü HSK A100 yerine HSK A63 olan, yine şanzımanlı iş miline sahip fakat daha az rijit olan farklı bir makinada, daha basit bir bağlama ile yapılma-
Kirsten sonuçları şu şekilde özetlemiştir: "Zorlu işlemeler için bu oldukça güvenilir bir yöntemdir. Bundan dolayı, HAIMER Safe-Lock™ sistemini, hali hazırda kullanmakta olduğumuz diğer üreticilerin standart kesici takımları ile beraberde kullanabildiğimiz, shrinkleme teknolojisi avantajlarına ek olarak; pratik, kullanımı kolay ve işlem güvenilirliği sağlayan bir sistem olarak görmekteyim.” Birçok takım üreticisi Safe-Lock™ ürünlerini piyasaya sunmaktadır Safe-Lock™ sisteminin ilk ortaya çıkışından beri, HAIMER bu sistemin büyük potensiyele sahip olduğunu öngörmüş ve böylece; şirket yenilikçi takım üreticilerine takımın geri çıkmasını engelleyen patentli SafeLock™ sistemini kendi takımlarına Ekim 2016
49
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Şimdiye kadar Walter, Widia, Sandvik Coromant, Seco Tools, Sumitomo, Kennametal, Helical, Emuge Franken, Data Flute, Niagara, OSG,SGS Tools ve en son Mapal ile lider takım üreticileri HAIMER Safe-Lock™ lisansına sahip üreticiler arasında yer almaktadır. Tüm bu üreticiler, solid karbür frezelerini HAIMER Safe-Lock™ sistemi ile sunmaktadır. ken, Data Flute, Niagara, OSG, SGS Tools ve en son Mapal dahil lider kesici takım üreticisi, lisans anlaşmasını imzalamış bulunmaktadır. Haimer ve lisanslı partnerlerinin sayesinde oluşanpiyasa içerisindeki Safe-Lock™ sistemli takımların hızlı yükselişi nedeni ile, sistem zorlu ve kaba kesme uygulamaları için yeni
Titreşime dayanıklı shrink fit tutucu HAIMER Power Shrink Takım Tutucu ayrıca özel soğutma sistemi olan Cool Flash ile de mevcuttur. İç soğutmasız olan takımlar bile, soğutma sıvısının kesici kenara doğrudaniletilmesinden dolayı fayda görecektir. Cool Flash sistemi ile daha iyi ve sarsıntısız bir kesme işlemi sağlanacaktır ve takım ömrü uzayacaktır. entegre edebilmeleri için bir lisans programı ortaya çıkarmıştır. Daha yaygın bir sistem yaratma vizyonlarının sonucu büyük bir başarıya ulaşılmıştır. Walter, Widia, Sandvik Coromant, Seco Tools, Sumitomo, Kennametal, Helical, Emuge Fran50
Ekim 2016
standart haline gelmiştir. SafeLock™ sistemi kolaylığı ve popüleritesi ile trokoidal (dinamik) frezeleme işlemeleri gibi yeni frezeleme stratejileri söz konusu olduğunda eski Weldon takım tutucu sisteminin yerini almaya başlamıştır. HAIMER Grup Başkanı Andreas Haimer düşüncelerini şu şekilde dile getirmiştir: "Safe-Lock™ sistemimiz ile takımın geri çıkmasını %100 oranında engelleyebilen özellik ile mükemmel salgı değerini birlikte sağlayabilen bir çözüm bulmuş olduk. Sistem genel olarak kaba ve zorlu işlemeler ve özellikle havacılık sanayi içerisinde standart ve olmazsa olmaz bir sistem olarak başarıya ulaşmış görünmektedir. Şimdi ise,trokoidal (dinamik) frezeleme stratejisini kullanan daha fazla şirket Safe-Lock™ sistemine geçmektedir ve bunun için iyi bir sebepleri bulunmaktadır.”
Kesme hızı ve eksenel kesme derinliğinin yazılım desteği ile arttırılabileceği trokoidal frezeleme işlemleri sırasında, verimililik oranı oldukça artış göstermiştir.Bununla birlikte, yüksek kesme performansından dolayı hızlanmış olan freze ve üzerine binen baskı, takımın geri çıkmasını oldukça kolay hale getirir. Safe-Lock sisteminden önce, bu problem Weldon şaftlar ve tutucular ile engellenmekteydi. Yine de, müşteri sıkma sisteminin tanımlı bazı özelliklerinden dolayı hız, tam hassasiyet ve doğruluk ögelerinden feragat etmek durumunda kalmaktaydı. Safe-Lock™ sistemli shrink fit tutucular, Weldon sisteminde olduğu gibi aynı güvenliği sunmaktadır fakat ayrıca bu özelliğe ek olarak yüksek hassasiyet ve balans değeri sağlamaktadır. Shrinkleme teknolojisinin ideal balanslama ve mükemmel salgı değeri özellikleri ile beraber Safe-Lock™ sisteminin takım sıkma güvenliğinin birleşimi, mümkün olan hız değerleri ile daha iyi verimlilik elde etmeyi ve takım güvenlik garantisi sayesinde takım ömrünü uzatmayı hedeflemektedir.
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
51
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
14 Kenarlı ve Pozitif Kesme İşlemine Sahip Yüzey Frezesi Çıktıları Artırırken Parça Maliyetlerini Düşürüyor Hazırlayan: Sandvik Coromant
Büyük adetli işleme konusunda ortaya çıkan pek çok eğilim mevcuttur. Bunlar otomotiv gibi sektörlerde üretim mühendislerine rekabet avantajı sağlayabilecekleri çeşitli fırsatlar sunar. Bu eğilimler arasında neredeyse net şekil verilmiş dövme parçalara ve özel transfer hatlarının yerini alan esnek tezgahlara olan talebin artması sayılabilir. Bu yeni yaklaşımların sağlayacağı avantajları maksimum düzeye çıkarmaya ve aynı zamanda parça maliyetlerini düşürmeye yardımcı olmak için yeni frezeleme takımlarının geliştirilmesi büyük önem taşıyor. İşte bu düşünceden hareketle Sandvik Coromant, pozitif kesme işlemine sahip kesicisi bulunan ilk çift taraflı ve çok kenarlı yüzey frezesini sunuyor. Toplam 14 adet gerçek kesme kenarına sahip olan CoroMill® 745 verimli bir yüzey frezeleme, düşük kesme kuvveti ve düşük parça başı maliyet gibi ön koşulların bulunduğu uygulamalarda iyi bir çözüm sunmak üzere tasarlanmıştır. Bu yenilikçi kesicinin birçok gelişmiş özelliği arasında ana kesici kenarda geniş, pozitif bir açı sunması için tasarlanan ve böylece hem mükemmel talaş oluşumu hem de düzgün, yumuşak bir ses ve düşük kesme kuvvetleri sağlayan alışılmadık uç 52
Ekim 2016
eğim açısı bulunur. Pozitif düşünce Kuşkusuz, çift taraflı uçlar uzun bir süreden beri kullanılmaktadır; ancak bu konsept tek taraflı alternatiflere göre genellikle daha yüksek kesme kuvveti oluşturur. Sonuç olarak, Sandvik Coromant hem hafif kesme kuvvetleri hem de iyi talaş oluşumu sağlayacak çift taraflı ve çok kenarlı bir kesici geliştirmeye koyuldu. Esnek transfer hatlarında kullanıldığında veya maksimum takım kullanımı önemli olduğunda da avantajlar sağlandı. Bu verimli ve çok yönlü yüzey freze kesicisi, sunduğu uzun takım ömrü ve daha düşük parça başı maliyet sayesinde yoğun bir şekilde kullanılacak gibi görünüyor. Dahası, işleme prosesinde düşük kesme kuvvetine ihtiyaç duyan ve kurulumun özellikle güçlü olmadığı düşük güçlü tezgahları kullanan mühendislerin ellerindeki seçenekleri de önemli ölçüde zenginleştirecektir. Daha iyi parça başına maliyet CoroMill 745 çelik ve döküm demir iş parçaları üzerinde (ISO P ve ISO K malzemeler) kaba talaş işlemeden yarı ince talaş işlemeye kadar olan işlemler için geliştirilmiştir.
Bu çift taraflı ve çok kenarlı kesiciyi kullanmanın sonucunda üretim ekonomisi ve parça başı maliyet büyük ölçüde iyileştirilebilir. İşin esasında pozitif kesme işlemi, tek taraflı konsepte sahip bir yüzey frezesinin işlemini yansıtır; ancak yeni kesicide ucun her iki tarafında birden kesme kenarları bulunur. Sunulan 14 kesme kenarı sayesinde 5,2 mm (0,205”) kesme derinliğine kadar olan tüm yüzey frezeleme işlemlerinin bundan yararlanması beklenir. Yenilikçi kesme işleminin ve güçlü uçların sağladığı yüksek verimlilik, güvenilir performans ve parça başına düşük maliyet özellikle genel mühendislik sektörü için yararlı olacak olsa da, otomatik üretimin daha yaygın olduğu diğer endüstrilerdeki üreticiler de bundan büyük avantajlar sağlayacaktır. Örneğin, insansız üretime dayanan fabrikalar kesicinin yüksek güvenliğinden ve öngörülebilir performansından yararlanabilecektir. CoroMill 745 uzun yola çıkan ve çıkmayan taşıtlardaki motor bloğu, bağlama kolu, üniversal mafsal, şanzıman ve arka aks gibi geleneksel otomotiv parçalarında da uygulama ve maliyet avantajları sunar. Bu, kesicinin geliştirilmesi aşawww.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
CoroMill 745 çalışırken yandan görünüşü masında güvenilirliğin ön planda tutulmasının bir sonucudur. Örneğin, sorunsuz ve güvenilir bir işleme ortamı talep eden pek çok tezgah imalathanesi için güvenli uç konumlandırma bir ön koşuldur. Dahası, CoroMill 745'in uçları yüksek hassasiyet ve sağlam bir kesme işlemi sağlamak üzere özellikle kalın, güvenli, güçlü ve keskin kenarlıdır; hassas taşlanmış geometrisi ise döküm demir ile çalışırken kesicinin parçadan çıktığı tarafta sıklıkla görülebilen iş parçasındaki tanecik kopması sorununu önleyecek biçimde tasarlanmıştır.
Yedi köşeli uçlar Uç konumu ve yedi kenarlı (yedi köşeli) uç şekli, günümüzün zaman tasarrufu ve işlemede "yeşil ışık" taleplerini karşılamaya yardımcı
olmak için kolay değişim ve sökülüp takılabilme sağlar. Gerçekte, ucun sökülüp takılması için operatörün eldivenlerini çıkarması bile gerekli değildir. Uç değişimi sırasında operatörler ucun tasarımı ve uç yuvasındaki konumu sayesinde uçları takarken yuva içinde tutma olanağına sahiptir. Aslında ucun konumu büyük M7 vidasını sıkıştırmadan sabitlenebilir (vida, uygulama güvenliği için fazladan takılmıştır). Ek bir fayda olarak, büyük vida deliği sayesinde Sandvik Coromant'ta ucun üretimi sırasında daha az toz kullanılır ve böylece çevre için bir avantaj sağlanır.
CoroMill 745 uç üstten görünüşü www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
53
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
larında ve sfero döküm demir (NCI) işlemede yaygın biçimde bulunan gri döküm demir (GCI) iş parçaları için de seçilmelidir. Sonuçta, bu hassas geometriler ile takımın yapısından gelen pürüzsüz kesme işlemi birleştiğinde daha düşük güç tüketimi sağlamaya ve operatörün duyduğu gürültüyü azaltmaya yardımcı olabilir; böylece daha iyi bir çalışma ortamı sağlanır. Şirket genelindeki avantajlar CoroMill 745 MD ve H hatve ve daha yüksek verim için dar olan Üretim mühendislerine yarar sağH hatvesi, hatvelere iyi bir alternalayan diğer bir benzersiz özellik ise tif olarak sunulmuştur. düşük titreşimin çok önemli olduğu kaba işleme operasyonları için 160 Uç geometrileri bakımından, Sandmm (6”) çapa kadar diferansiyel vik Coromant CoroMill 745 için hatve (MD hatve) kullanabilme olabaşlangıç olarak E-M30 ve E-M50 nağıdır. Bu orta boy MD hatve tasatiplerini sunmaktadır. E-M30 çelik rımı, rezonansa veya yankılanmaya ve döküm demir iş parçalarında ilk eğimli parçaların işlenmesi sırasıntercihtir ve ayrıca titreşim açısında titreşimi azaltmak üzere genel dan hassas uygulamalarda ve daha kapsamlı ileri algoritmalar kullanıladüşük güç harcaması gerektiğinde rak geliştirilmiştir. Burada, uç konukullanılabilir. Diğerinin aksine, Emu, eşit bir talaş yükü sağlayacak M50 ise daha tok bir geometri olabiçimde radyal olarak telafi edilir. rak daha zorlayıcı işlemlerde veya Sandvik Coromant MD'yi titreşim daha yüksek verimlilik ihtiyacı oldusorununa karşı bir sorun giderici ğunda kullanılabilir. E-M50 aynı zaolarak özel bir şekilde tasarlamıştır. manda çeşitli otomotiv uygulamaBöylece genel uygulamalar için M
Standart ve yedekli bir kesici olarak sunulan CoroMill 745, yüzey frezeleme işlemlerinde tüm şirket açısından avantajlı bir dönüşüm sağlayacaktır. Arbor, Coromant Capto® ve CIS arbor bağlama türleri arasından seçim yapılabilir ve 160 mm (6”) çapa kadar kesicilerde içten kesme sıvısı kullanılabilir. Tüm CoroMill 745 frezeleme takımı gövdeleri 42° giriş açısı sunar; bununla birlikte bu serinin geleceğine yönelik planlarda 25° boşluk açısı ile 0,7 mm/diş (0,028”/diş) ilerleme hızına ulaşabilecek yüksek ilerlemeli bir model de bulunmaktadır. www.sandvik.coromant.com/tr
CoroMill 745 MD hatve Stabil olmayan durumda 54
Ekim 2016
www.kesicitakimdergisi.com
www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
55
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Frezelemeye İlişkin Talaş Kalınlığı Modellerinin Evrimi Hazırlayan: Patrick de Vos, Kurumsal Teknik Eğitim Müdürü, Seco Tools Metal kesme işlemlerinin sonuçlarını belirleyen birden fazla etken vardır. En önemli ve en az anlaşılan etkenlerden biri, kesici takımın kestiği "talaşların kalınlığıdır". Temel olarak "talaş kalınlığı", kesme kenarına dik açıdaki deforme olmamış malzemenin kalınlığıdır. Talaş kalınlığı, takımı ve iş parçasını etkileyen kuvvetlerle ilişkilidir. Talaşın aşırı kalın olması kesme kenarının ufalanmasına ve kırılmasına neden olurken yetersiz talaş kalınlığı, kenarın hızlı aşınmasına yol açar. Talaş kalınlığının belirlenmesi ve kontrol edilmesi, üreticinin metal kesme üretkenliğini ve verimliliğini en üst düzeye çıkarabilmesini, kesme işlemlerini belirli iş parçası malzemelerine uyarlayıp maliyetleri kontrol edebilmesini sağlar. Talaş kalınlığının öneminin anlaşılmaması, birçok üreticinin kesici takımlarına aşırı yüklemesine veya gereğinden az yüklenmesine, dolayısıyla takım ömrü ve üretkenlik üzerinde olumsuz etkilere yol açar.
Şekil 1 Frezeleme için talaş kalınlığı modelleri Bir sürekli tornalama operasyonunda, talaş kalınlığı değişmez. Ancak, frezeleme işleminde kesme kenarı iş parçasına darbeli bir şekilde girip çıktığı için talaşların kalınlığı sürekli olarak değişir. Frezeleme işleminde talaş kalınlığının anlaşılmasını kolaylaştırmak için yaklaşık 40 yıl önce metal kes-
Bununla birlikte, talaş kalınlığının fonksiyonel öneminin anlaşılmasına yardımcı olan matematiksel modeller vardır. Talaş kalınlığı modelleri, kararlı durum tornalama operasyonlarında oluşturulan talaşları açıklayan basit denklemlerden frezelemenin darbeli kesme ortamındaki çok sayıda değişkeni dikkate alan kompleks formüllerine dönüşmüştür. Şekil 2 56
Ekim 2016
me araştırmacıları ortalama talaş kalınlığı kavramını geliştirmiştir. Oluşturdukları formül, matematiksel olarak tutarlı ortalama kalınlığa sahip teorik bir talaş oluşturur. Ortalama talaş kalınlığı modeli, frezeleme işleminin daha iyi anlaşılmasını ve kontrol edilmesini sağlamıştır. Ortalama talaş kalınlığını belirlerken frezenin iş parçasıyla teması ve
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
ayrıca, kesme kenarı geometrisi, kesme kenarı açısı ve ilerleme oranı dikkate alınmalıdır. İlerleme oranının ayarlanması, operatörün talaş kalınlığını idare edebilmesini sağlar. Frezenin iş parçasıyla radyal temas açısı, freze çapının küçük bir yüzdesinden bir kanal açma operasyonundaki çapın yüzde 100'üne kadar değişebilir. Daha küçük radyal temas, daha ince talaşlar üretir. Radyal temas büyüdükçe, talaş kalınlığı freze çapının yüzde 50'sinde maksimum değerine ulaşır. Radyal temas, yüzde 50'nin üzerine çıktığında talaşlar tekrar incelmeye başlar. Talaş kalınlığını, kesme kenarının hazırlanması da etkiler. Genel kural olarak, talaş kalınlığı, en azından kesme kenarının radyüsü kadar olmalıdır. Örneğin, 60 µm olan kenar radyüsü, ilerlemenin en az 60 µm kalınlığına talaş üretecek şekilde ayarlanmasını gerektirir. Çok düşük bir ilerleme oranında kenar sürtünme yapar ve iş parçası malzemesini kesemez. Frezeleme takımı kesme kenarları genellikle ufalanma ve kırılmaya karşı koruma sağlamak amacıyla kenar radyüsünü artırmak için hazırlıklar içerir. Bu tür hazırlıklar honlamaları, pahları ve T-land'leri içerir. Bu hazırlıklar, zorlu malzemelerin veya kaba yüzeylerin frezelenmesi sırasında agresif ilerleme oranlarına izin verir. Amaç, talaşın kesme kenarının arkasında oluşması ve böylece, basıncın ve etkinin kenar aşınmasını veya kırılmayı hızlandıracakları yere konsantre olmasını önlemektir. İlerleme oranının ayarlanması, talaşın oluşma konumunu taşır ve talaş kalınlığını kontrol eder. İlerleme oranının artırılması daha kalın bir talaş oluştururken ilerlemenin azaltılması, daha ince talaşlar üretir.
www.kesicitakimdergisi.com
Kesme kenarı açısının talaş kalınlığı üzerinde doğrudan bir etkisi vardır. Kesme kenarı açısı, kare yani bir dik kenar işleme frezesinde olduğu gibi 90 derece olduğunda, talaş kalınlığı ilerleme oranının yüzde 100'ü kadar olur. Ancak, 45 derecelik bir kesme kenarı açısında, talaş, kesme kenarının daha büyük bir uzunluğunda oluşacağından talaş kalınlığı ilerleme oranının yüzde 70'i kadar olur. Kesme kenarı açısının azaltılması talaşı daha ince yapar ve istenen talaş kalınlığının korunması için ilerleme oranının artırılması gerekir.
frezeleme takımının çapıyla karşılaştırıldığında çok küçükse formül, doğru şekilde çalışmaz (noktalı çizgiye bakın). Orta frezelemede, frezenin yüzde 50'si veya daha fazlası kesmeye dahil olduğunda, kırmızı çizgi sürekli olarak artan ilerleme oranını gösterir. Bu, daha fazla freze temasının genellikle ilerleme oranında azalmayı gerektirdiği pratik deneyimin tersidir. Buna göre, ortalama talaş kalınlığı modeli en fazla, radyal temas freze çapının yüzde 20-25'inden büyük ve bu miktarın da yüzde 50-75'inden küçük olduğu durumda yararlı olur.
Ortalama talaş kalınlığı denkleminin uygulanması
Ortalama talaş kalınlığı modeli geometrik etkenlere dayanır ve kompleks bir durumu basitleştirir. Uzun yıllar boyunca yapılan uygulamalar, takım ömrü denklemlerindeki ortalama talaş kalınlığı modeli kullanımının, artı veya eksi yüzde 15 aralığında hassasiyete sahip tahminler sağladığını göstermiştir. Bu doğruluk düzeyi, güç ve tork hesaplamaları ve rutin iş parçası malzemelerinde yapılan birçok operasyon için yeterlidir. Bununla birlikte, hesaplamaların ortalama talaş kalınlığı denklemini manuel olarak çözmesi için gereken süre ve çalışma makul düzeydedir.
Ortalama talaş kalınlığı denklemi, takımın kesme kenarı açısını ve frezenin radyal temasını dikkate alır. Şekil 3'te, denklemin kenar frezelemedeki uygulaması mavi, orta frezelemedeki uygulaması ise kırmızı ile gösterilir. Ana grafikte, frezenin radyal teması frezenin çapıyla karşılaştırılarak Ae/Dc oranı şeklinde ifade edilmektedir. Şeklin köşesindeki daha küçük grafikte, kesme kenarı açısının etkisi gösterilmektedir. Şekilde, ortalama talaş kalınlığı formülünün tam olarak etkin olmadığı bir durum gösterilmektedir. Kenar frezelemenin radyal teması,
Bununla birlikte, uygulamalar daha yüksek bir hassasiyet derecesi
Şekil 3 Ekim 2016
57
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
gerektirdiğinde veya frezeleme, işlenmesinin zor olduğu bilinen malzemeleri içerdiğinde, ilave etkenleri içeren bir model gerekir. Eşdeğer talaş kalınlığı İsveçli araştırmacı Sören Hägglund, eşdeğer talaş kalınlığı adlı bir ölçüm sağlayan daha global bir model geliştirmiştir. Bu model, takım ömrü tahminlerini artı veya eksi yüzde iki doğrulukla sağlayabilmektedir. Şekil 4'te gösterilen modelde, frezeleme takımlarının ürettiği gerçek talaşın değişen kalınlıkları sarı yayla gösterilmiştir. Ortalama talaş kalınlığı yaklaşımını gösteren turuncu çubuk, sarı talaşın açılmış bir versiyonudur. Mavi çubuk, eşdeğer talaş kalınlığını gösterir. Önemli bir fark, eşdeğer talaş kalınlığı modelinin takım kenarının kesimde harcadığı süreyi dikkate almasıdır. İş parçasıyla temas eden freze miktarı değiştiği, kesme kenarı kesimde farklı süreler harcadığı ve oluşturulan talaşın kalınlığı da değiştiği için bu önemlidir. Eşdeğer talaş kalınlığı modeli, takımın köşe radyüsünün talaş kalınlığı üzerindeki etkisini de dikkate alır. Model, ilk olarak 1930'ların başlarında İsveçli mühendis Ragnar Woxén tarafından tornalama operasyonları için geliştirilen bir kavramı uygular. Woxén'in formülü, takım köşesi boyunca teorik talaş kalınlığını hesaplayarak köşe radyüsünün düzeltilmesini ve talaş alanının bir dikdörtgenle tanımlanmasını sağlar. Talaş kalınlığı hesaplamaları üreticilerin, talaşlar belirli bir minimum düzeyden daha ince veya belirli bir maksimum düzeyden daha kalın olduğunda ortaya çıkan sorunları önlemesine yardımcı olur. Radyal temas, freze çapıyla ilişkili olarak arttığında, aynı talaş kalınlığının korunması için ilerleme oranı düşü58
Ekim 2016
Şekil 5 rülmelidir. Bu, maksimum talaş kalınlığının takım ömrünü kısaltacak ve sonunda, frezeyi bozacak aşırı bir düzeye gelmemesini sağlar. Diğer yandan, belirli bir minimum düzeyden daha kalın talaşların üretilmesi, özellikle süper alaşımlar ve titanyum gibi gerinim ile sertleşen malzemelerin işlenmesi sırasında önem taşır. Çok ince talaş oluşturan bir kesme kenarı, sonraki ucun kesme kenarlarına, keserken-sertleşmiş bir malzeme yüzeyi oluşturur. Oluşan gerinim sertleşmesi malzeme katmanının kesilmesi, uç aşınmasını hızlandırır ve takım ömrünü, üç kata kadar kısaltabilir. Birçok atölye gerinim ile sertleşen malzemeleri, sertleştirilmiş çelikle
aynı şekilde işleyerek daha hafif kesme derinlikleri ve daha düşük ilerleme oranları kullanır. Sonuç olarak, frezeleme takımları genellikle yetersiz talaş kalınlıkları üreten parametrelerde çalıştırılarak kötü sonuçlar verir. Konvansiyonel veya yukarı frezeleme tekniklerinin seçimi (yana bakınız) de talaş kalınlığını ve gerinim ile sertleşen malzemelerin işlenmesini etkiler. Sonuç Talaş kalınlığının kontrolü, frezeleme operasyonlarının başarılıyla gerçekleştirilmesinde önemli bir etkendir. Talaş kalınlığı kavramlarından tam olarak yararlanılması, öncelikle eşdeğer talaş kalınlığının hesaplanıp daha sonra minimum ve
Şekil 4 www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
maksimum talaş kalınlığı sınırlarının belirlenmesiyle sağlanır. Karmaşık eşdeğer talaş kalınlığı modeli çeşitli değişkenleri içerdiğinden, denklemi çözmek için gereken hesaplamalar, basitleştirilmiş ortalama talaş kalınlığı modelinden çok daha fazla zaman ve çalışma gerektirir. Hesaplamaların bir üretim ortamında manuel olarak yapılması ne maliyet ne de zaman açısından verimli değildir. Bununla birlikte, işleme parametrelerinin hesaplanmasına yönelik, Seco'da bulunanlara benzer bilgisayar yazılımlarının olması, kullanıcıların verileri girip denklemleri saniyeler içinde çözebilmelerini sağlar. Sonuçta, üretkenliği ve karlılığı artıran optimize edilmiş frezeleme işlemleri ortaya çıkar. Ek Bilgi Talaş kalınlığı ve frezeleme tekniği Eşdeğer talaş kalınlığı kavramının bir diğer unsuru, talaşların oluşma şeklinin dikkate alınmasıdır. Frezeleme talaş oluşumu, iş parçasının hareketiyle ilişkili bir şekilde frezenin dönüşüne bağlı olarak iki farklı şekilde gerçekleşir. İki metot, konvansiyonel (yukarı) veya yukarı (aşağı) frezelemedir. Konvansiyonel frezelemede, freze iş parçası ilerlemesiyle aynı yönde döner.
Şekil 6 tü bir şekilde absorbe eder. Her iki koşul da iş parçası yüzeyinin gerinim sertleşmesine ve takım ömrünün kısalmasına sebep olur. Talaşlar, frezenin önüne düşer. Burada yeniden kesilip yüzey kalitesini düşmesine yol açabilirler. Yatay frezelemede, yukarı yönlü kesme kuvvetleri iş parçasını kaldırabilir ve kompleks iş parçası tutma fikstürlerinin kullanılmasını gerektirebilir.
Konvansiyonel frezelemede, kesme kenarı iş parçasına sıfır kesme derinliğinde girer. Talaş, minimum kalınlıkta oluşmaya başlar ve maksimum kalınlıkta biter. Bunun tersi olarak, yukarı frezelemede oluşturulan talaş maksimum kalınlıkta başlar ve gittikçe incelerek minimum düzeyde biter.
Yukarı frezeleme bazı nedenlerle tercih edilir. Kesmeye girerken kesme kenarının sürtünmesini ortadan kaldırarak takım ömrünü en üst düzeye çıkarır ve ısı oluşumunu azaltır. Daha az tezgah gücü gerekir ve talaşlar, frezenin arkasına düştüğünden yeniden kesme en aza indirilir ve takım ömrünün uzamasının yanı sıra yüzey kalitesi de iyileşir. Kesme eylemi aşağı yönde kuvvet oluşturarak iş parçasının dengelenmesine ve sabitlemenin kolaylaşmasına yardımcı olur. Talaşın ilk kalınlığı, ısıyı alabilmesini sağlar ve süper alaşımlar, paslanmaz çelik ve titanyum gibi malzemeler işlenirken iş parçası yüzeyinin gerinim sertleşmesi en aza iner.
Konvansiyonel yaklaşımla frezeleme yaparken, kesme kenarı, kesme işlemine başlamadan önce iş parçasına sürtünür ve ince talaş ısıyı kö-
Bununla birlikte, yukarı frezelemede oluşturulan aşağı yönlü kuvvetler, özellikle eski ve/veya manuel frezeleme ekipmanlarında tezgah
www.kesicitakimdergisi.com
tablasının geri tepmesine neden olabilir. Geri tepme, hassasiyeti azaltır ve frezenin bozulabileceği noktaya kadar talaş yükünü artırır. Sonuç olarak, konvansiyonel frezeleme yaklaşımı daha az dengeli tezgahlar ve iş parçalarının kullanıldığı durumlarda gerekli olabilir. Konvansiyonel frezeleme; döküm, dövme ve yüzeyden sertleştirilmiş malzemeler frezelenirken tercih edilebilir. Bunun nedeni, konvansiyonel kesimin malzemenin sertleştirilmiş veya kaba yüzeyinin altında başlamasıdır. Yukarı frezelemedeki tam talaş kalınlığında takımın parçaya girişi, malzemenin sertleştirilmiş bölgesiyle karşılaştığında kesme kenarının ufalanmasına neden olabilir.
Ekim 2016
59
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
Renault & Mitsubishi Materials FMAX, Yüksek İlerlemeli Frezeleme Takımı
Makine ile işleme süreci: Mitsubishi Materials’ın FMAX yüksek ilerlemeli frezeleme takımıyla, yüksek hassasiyet ve doğruluk. Altı saniyede %15 daha fazla verimlilik Değer zincirini meydana getiren tüm proseslerde maliyet-performans oranını optimize etmek, bugünlerde otomotiv endüstrisi için hayati bir önem taşımaktadır. Renault, makine ve işleme performanslarını artırmak ve motor yağı pompası üretiminin verimliliğini en üst düzeye çıkarmak için Mitsubishi Materials’ın FMAX yüksek ilerleme freze takımını kullanıyor. Yağ pompa gövdesi ve kapağı birbirine monte edilirken, metal-metal contalama yüzeyi nedeniyle pürüzsüz yüzey kaplaması gerektiren yağ pompaları gibi dökme alüminyum bileşenlerin işlenmesi, dikkatli planlama ve hassas takımlar gerektirir. Renault kısa bir süre önce, yağ akışını motor devrine dayalı olarak düzenleyen yeni nesil bir pompa olan “değişken akışlı yağ pompası”nı tanıttı. Bu, parazit 60
Ekim 2016
“Hedefimiz sürekli olarak üretimkapasitesini artırmak ve döngü sürelerini kısaltarak kârlılığı en üst düzeye çıkarmaktır. Bunu başarmak için, bir Japon şirketi olan Mitsubishi Materials’ın teknoloji alanında sahip olduğu uzmanlığa güveniyoruz.” JOÃO SANTOS
yükleri azaltıp CO2 emisyonlarının düşmesini sağlayarak motor verimliliğini artırdı. Renault’nun, Portekiz’deki Cacia tesisinde görev alan kalıp teknisyeni Paulo Vale: “İş hedefimiz, yüksek kalite seviyesini korurken her bir bileşenin verimliliğini artırmaktır.” diyor. Yağ pompası konusunda söz konusu
TEKNIK MÜDÜR, RENAULT
FMAX HAKKINDA Çap:
Ø80 mm / 14 ağızlı Ø100 mm / 18 ağızlı Ø125 mm / 24 ağızlı
Kesici uç: GOER1408PXFR2 Kalite: MD2030 elmas kesici uç Yüksek devirlerde çalışması için ön balansı ayarlanmıştır. Alüminyum döküm malzemelerde, yüksek finiş yüzey kaliteleri için idealdir. www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR
hedefe, Mitsubishi’nin özellikle bu uygulama için geliştirilmiş, yeni FMAX 6 ağızlı freze takımı kullanılarak ulaşıldı. 1981 yılında vites kutularının üretimi için kurulan Renault Cacia, kademeli olarak diğer motor bileşenlerini de üretmeye başlayarak operasyonlarını genişletti. 1999 yılında hayata geçirilen Renault-Nissan İş Birliği sayesinde, Renault Group yeni üretim hatlarına yatırım yaparak öngörülen sinerjilerden büyük fayda sağladı. Bugün Cacia’da Renault, yağ pompaları ve vites kutuları üreten iki büyük tesise sahip. Her yıl 300.000 yağ pompasının üretildiği Cacia, İber Yarımadası’ndaki diğer
Renault tesisleri (Valladolid ve Sevilla) arasındaki en önemli üretim tesislerinden biridir. Renault Cacia Teknik Müdürü João Santos: “Nissan ile kurduğumuz stratejik ortaklık sayesinde Kanban, Tam Zamanında teslimat ve Kaizen gibi Japon süreç yönetimi ilkelerini kullanarak üretim süreçlerini optimize ettik. Hedefimiz sürekli olarak üretim kapasitesini artırmak ve döngü sürelerini kısaltarak kârlılığı en üst düzeye çıkarmaktır. Bunu başarmak için, bir Japon şirketi olan Mitsubishi Materials’ın teknoloji alanında sahip olduğu uzmanlığa güveniyoruz.”
İşleme parametrelerini optimize etme: Paulo Vale (Renault) ve Javier Mahía Cures (MMC), yağ pompasında en yüksek yüzey kalitesini elde etmek için makine işleme parametrelerini ayarlıyorlar. www.kesicitakimdergisi.com
Ekim 2016
61
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR Güvenilir teknoloji ile gelen yüksek performans Renault farklı bir tedarikçiden temin ettiği, 40mm çapında 4 ağızlı freze takımına sahip 3 eksenli yatay GROB BZ40C makine ile işleme merkezlerinin kullanıldığı, yeni yağ pompası üretim hattını ilk kez 2015 yılının başlarında kullanmaya başladı. Paulo: “Birkaç aydır haftada 7 gün, günde 24 saat olmak üzere 5 vardiya çalıştığımız standart üretim sürecimizi sürdürüyorduk. İşlenen parçaların kalitesi, gerekli teknik özelliklere uygun olsa da döngü süresini kısaltmanın ve takım ömrünü uzatmanın daima mümkün olduğunu düşünüyorduk. Kesici ucun aşınma oranı kabul edilebilir sınıra ulaşmadan önce 4 ağızlı tip kullanılan takımın ömrü, yaklaşık 8.000 parça ile ölçülüyordu ancak 6 ağızlı FMAX sayesinde takım değişimine ihtiyaç duymadan artık kolayca 12.000 parçaya ulaşabiliyoruz. Daha da önemlisi, bu yeni çözüm bize döngü başına 6 saniye kazandırarak toplam sürenin %15
oranında kısalmasını sağladı. Döngü başına altı saniye (bir döngüde iki yağ pompası işlenir) çok uzun bir süre gibi görünmeyebilir, fakat bu süreyi 300.000 bileşenle çarptığınızda, bir yılda önemli miktarda tasarruf sağladığını görebilirsiniz. 1 mm’lik kesme derinliğinde (ap) 9000 Vf’den (mm/dk) 13000 Vf’ye (mm/dk) çıkan ilerleme hızı sayesinde önemli bir tasarruf sağlanırken, 1,6 Ra’lık maksimum toleransa varan kusursuz bir yüzey toleransı da elde edildi.” Bir diğer avantaj da takımın önceden ayarlanabilmesiyle sağlanan kullanım kolaylığıdır. Artan talep nedeniyle Renault Cacia’nın yağ pompası üretim hattı kapasitesini iki katına çıkarması, takımın yüksekliğini zorlu bir tolerans derecesine önceden ayarlamak için kullanılacak oldukça hassas ama etkili bir yönteme ihtiyacını artırdı. FMAX’de bulunan entegre kaba ve ince ayar vidaları sayesinde, ayarlama işlemi çok daha kolay ve hassas bir hale geldi. Eksenel yükseklik toleransı
her bir kesici ucun 4 µm dahilinde ayarlanmasını gerektirir, biz ise sadece 1 ya da 2 µm’lik kaçıklık hassasiyetini kolayca elde edebiliyoruz. Bu hassasiyet sayesinde üretimde elde edilen daha iyi sonuçların açıkça sağladığı avantajlar kadar, faal durumda yedi makinemiz olduğu ve ileride üç makine daha ekleyebileceğimiz düşünüldüğünde, ayarlama kolaylığı bize oldukça zaman kazandırıyor.”. Bir sonraki adım olarak Renault Cacia, FMAX’i diğer bileşenler üzerinde test ederken Mitsubishi Materials da takımın uygulama alanını genişletmek için bir CBN ve karbür kesici uç çözümü geliştiriyor. Mitsubishi‘nin teknik ve personel becerileri, gerçek bir ortaklık kurulmasını sağlıyor Mitsubishi Materials İspanya’dan Vicent Alcover Gimeno (Kilit Müşteri Yöneticisi) ve Javier Mahía Cures (Uygulama Mühendisi), Renault ile fikir alışverişinde bulunup en başından beri projeye liderlik etti-
Çözümler bulurken: (Soldan sağa) Vicent Alcover Gimeno (MMC), João Santos (Renault), JaviervMahía Cures (MMC) ve Paulo Vale (Renault) FMAX takımının performansını değerlendiriyor. 62
Ekim 2016
www.kesicitakimdergisi.com
KESİCİ TAKIM VE TUTUCULAR ler. Javier: “Yüzey kalitesini gözlemleyerek ve makine işleme parametrelerini en uygun şekilde ayarlayarak FMAX’in performansından emin olmak için Caica tesisini düzenli olarak ziyaret ettik. Takım ile takım tutucusu arasındaki mesafenin uzun olduğunu düşünerek, testler sorunsuz geçti diyebiliriz. Zaten kısa bir süre içerisinde FMAX’in bu uygulama için en uygun çözüm olduğu sonucuna vardık.” Mitsubishi Materials için müşterilerle birlikte özel takımlar geliştirmek, işin önemli bir kısmını oluşturuyor. Bu da ancak kendini işine adamış bir personelle ve özel gereksinimleri karşılayacak takımlardan maksimum kapasite elde edilmesi ile mümkün olabilir. Caica’daki durumda kısa süre içerisinde, tüm çapa, merkezden çevreye doğru monte edilmiş şekilde, sinterlenmiş elmas MD2030 sınıfı kesici uçlara sahip FMAX tasarımının daha fazla kesici uç kullanımına olanak sağladığı belirlendi: Rakip ürünün teğetsel olarak monte edilmiş 4 kesici ucu ile kıyaslandığında, bu kadar ufak bir çapta bile 6 kesici uç kullanmak mümkün. Bu, müşterinin sonuçtan tam anlamıyla memnun kalmasını sağladı. Vicent: “Mitsubishi’nin AR-GE departmanı, zaten FMAX’in gelecekteki gelişimi üzerinde çalışıyordu ve söz konusu proje, bu 40 mm çapındaki tipin, standart ürün portföyüne eklenmesi sürecini hızlandırdı. Bu özelleştirilmiş çözümlerin geliştirilmesiyle Mitsubishi’nin standart ürün yelpazesi, Renault ve dünyadaki diğer müşterilerin daha da fazla iyileştirme sağlamalarına yardımcı olacak şekilde genişletilebilir. FMAX gövdesi ve kesici uçlar Japonya’da üretilmektedir, ancak tedarik zincirimizi ve stok düzeylerimizi her ihtimali www.kesicitakimdergisi.com
dikkate alarak büyük bir özenle planladık.” Freze takımının sorunsuz çalışması ve işlevselliği ile bir araya gelen üst düzey hizmet, Renault’nun Mitsubishi Materials ile ilgili algısını değiştirdi. João: “Eskiden Mitsubishi’nin iyi bir kesici uç tedarikçisi olduğunu
düşünürdük. FMAX freze takımı sayesinde yaşadığımız olumlu deneyimden sonra, Mitsubishi’nin inovasyon alanında müthiş bir potansiyele sahip olduğunu fark ettik; çünkü diğer bileşenlerde kullanmayı sabırsızlıkla beklediğimiz, farklı malzemeler ve uygulamalar için birçok araç da sunuyorlar.”
Ekim 2016
63
64
Ekim 2016
www.kesicitakimdergisi.com