Metalworking and Machinery Manufacturing Technology Magazine
MetalMakina Mayıs-Haziran 2020
Sayı:243 Fiyatı:15 ISSN1303-6378
CHIRON’un yaptığı ilk 3D yazıcı AM Cube, OPEN HOUSE ONLINE etkinliğinde ilk kez görücüye çıktı
Yeni bir CNC kontrol uygulaması: verimli ve kolay kullanım
Metal İşleme ve Makina İmalat Teknolojileri Dergisi
Hwacheon, tornalama işlemleri sırasında hassasiyet ve kalite sorunlarına çözüm sunuyor
www.metalmakina.com
Robotlu makineler yerli ve milli ROBOCAM’in kontrolü altında
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
1
İÇİNDEKİLER
TİAD Başkanı Varlık: Kovid-19 tedarik zincirini kırdı, Türkiye bu değişime hızla adapte olmalı 6
Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu: “Çin ile ilk kapışma alanımız Avrupa pazarı olacak” 12
SEYAD her koşulda güvenilir iletişim için görev başında 16
Hwacheon, tornalama işlemleri sırasında hassasiyet ve kalite sorunlarına çözüm sunuyor 34
Yeni bir CNC kontrol uygulaması: verimli ve kolay kullanım 42
CHIRON’un yaptığı ilk 3D yazıcı AM Cube, OPEN HOUSE ONLINE etkinliğinde ilk kez görücüye çıktı 46
Alman tak m tezgah sektörü 2020 ilk çeyre9inde küçüldü 18
Mazak Makinalar nda Siemens Kontrol Sistemleri 54
Otomotiv sektörü insan-robot iHbirli9i ile gelece9e haz r 20
GNC Makina, Nakamura-Tome markas n bünyesine
SEYAD, yeni web sitesi tasar m yla kullan c dostu bir
katarak, ürün yelpazesini geniHletiyor 56
deneyim sunuyor 22
Japon devi FANUC, Avrupa’daki 2. tamir merkezini
T0AD, Kovid-19’un tak m tezgahlar sektörüne etkilerini ölçümledi 24
Türkiye’de açt 58
3 Boyutlu destek ekibi Türkiye’yi deste9e ça9 r yor 26
Dünyan n 0lk PaylaH ml Ak ll Fabrikas ndan BeH
Uzaktan servis ile kesintisiz üretim 28
DönüHüm Dersi 62
Rockwell Automation ASEM’i sat n ald 30
Savunma ve havac l k sanayine 5 eksen CNC'ler ile
Schmersal Grubu, aconno GmbH Hirketine ortak oluyor 32
Tezmaksan'dan destek 66
Studer, favorit Silindirik TaHlama Makineleri 38
5 Eksenli 0Hleme Nedir? 67
ABB Robotik, dijital hizmetleri müHterilerinin üretimine yard mc olmak için ücretsiz sunuyor 40
Eklemeli Üretim parçalar na son iHlem: 0ç k s mlar için
Borusan Cat’in online sat H kanal Parts.Cat.Com
ZF, Aç k Üretim Platformuna (OMP) Kat l yor 60
etkili ve tam otomatik yüzey iHlem 68
yay nda 41
Covid-19 (Koronavirüs) Salg n n n Hukuki Boyutu, Mücbir Sebep Kavram Salg n n SözleHmelere Etkisi 72
Yeni bir CNC kontrol uygulamas : verimli ve kolay
2020 Y l nda Makine Üreticileri için 4 Trend 78
kullan m 42 Robotlu makineler yerli ve milli ROBOCAM’in kontrolü alt nda 50
2
May s-Haziran 2020
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
3
BİZDEN
Dünyay ve ülkemizi etkileyen korona virüsün hayat ve ticareti olumsuz etkiledi;i günümüzde, Metal ve Makina Sektörünün $leti?im Portal olan MetalMakina Dergisinin yeni say s ile yine beraberiz. Kovid-19 salg n n n ekonomi üzerindeki tahribat n azaltmak için al nan tedbirlerin önemli oldu;unu; ancak Türkiye’nin h zla salg n sonras na haz rlanmas gerekti;ini dile getiren T&AD Ba'kan, Fatih Varl,k, “Bu bir dünya krizi. Çin’den ba?lay p Avrupa’ya, sonra K ta Amerika’s na geçti ve küresel tedarik zincirleri k r ld . Kriz, ?apkam z önümüze koyup yerli üretimin ne kadar önemli oldu;unu, de;i?en dünyaya çok çabuk adapte olma zorunlulu;umuzu daha net anlamak için bir f rsat verdi” dedi. Varl k, salg n sonras daha güçlü ve h zl bir geri dönü? ve toparlanma için uzaktan e;itimle personelin niteli;inin art r labilece;ini, daha rekabetçi üretim için ise otomasyon sistemlerine yat r m yap labilece;ini kaydetti. T&AD, Kovid-19’un tak m tezgahlar sektörüne etkilerini ölçümledi. En yo;un daralma otomotiv sektöründe ya?and . Türkiye yerli üretim ve desteklerle tak m tezgahlar nda kendi ba?ar hikayesini yazabilir Katma de;erli üretim ve ihracat için stratejik öneme sahip olan tak m tezgahlar sektörü Kovid19 salg n ndan ciddi ?ekilde etkilenirken, T&AD’ n sektörel etki analiz ara?t rmas , sipari? iptallerinin otomotivde yüzde 73’lere ç kt ; n gözler önüne serdi. Kal pç l k, beyaz e?ya, havac l k, makine ve medikal alanlar ndaki i? kay plar n da gösteren ara?t rmaya göre, salg n n tamamen kontrol alt na al n p Türkiye ekonomisinin eski iktisadi duruma dönü?ü 2021’de gerçekle?ecek. T&AD Ba'kan, Fatih Varl,k, sektörün ciddi ekonomik kriz ya?ad ; n ancak buna ra;men i?çi ç karmad ; n , çünkü sanayi imalat nda kilit rol oynayan tak m tezgahlar na gerekli destek ve a; rl ; n verilmesi halinde, dünyan n yeni normale dönü?ünde Türkiye için bir ba?ar hikayesi yakalanabilece;ini ifade etti. Koronavirüs salg n n n küresel ticaret üzerindeki olumsuz etkisi nedeniyle, y l n ilk çeyre;inde makine ihracat 4,3 milyar dolarda kal rken, ihracat art ? oran geçti;imiz y l n ayn dönemine göre gerileyerek yüzde 0,4 oldu. Sektörde faaliyet gösteren firmalar n yüzde 80’inin Mart ay nda sipari? kayb ya?ad ; n , yüzde 50’sinin ise hiç sipari? alamad ; n vurgulayan Makine &hracatç,lar, Birli i Ba'kan, Kutlu Karavelio lu, “$hracat rakamlar m za h zla yans yacak bu kayb y l n ikinci yar s nda telafi edebilmemiz için, kamu planlar nda odak ve pilot sektör olarak seçilen makine sanayiinin mutlaka mücbir sebep kapsam na al nmas gerekiyor. Çin ve Almanya, iki küresel güç olarak 2030 stratejilerine ba;l kald lar ve normalle?me sürecinde as l rekabet alan olacak makine sektörlerine destek verdiler. Pandeminin kontrol alt na al nmas yla birlikte h zla sertle?ecek küresel rekabette güçlü kalabilmemiz, firmalar m z n likidite ve kadrolar n korumalar yla ancak mümkün olabilir. Çin ile ilk kap ?ma alan m z Avrupa pazar olacak” dedi. SEYAD her ko'ulda güvenilir ileti'im için görev ba',nda SEYAD üyesi yay nc kurulu?lar, yay nlar ve yay nc lar olarak bu süreçte güvenilir bilgi ve haber kayna; olmaya devam ediyor. Sektörel Yay,nc,lar Derne i (SEYAD), dernek üyesi yay nc kurulu?lar ad na yapt ; bas n aç klamas nda; Sektörel uzmanl k, devaml l k ve tan n rl klar ile bulunduklar alanda etkin bir hizmet sunan yay nc lar n, faaliyetlerini her ko?ulda sürdürece;inin alt n n çizildi;i aç klamada, ekonominin hareket kazanmas için yeni ko?ullar n anla? lmas ve uyum sa;lanmas ad na önemlerin art r ld ; duyuruldu. Gelecek say da bulu?ana kadar sa;l k, huzur ve sevinçle kal n. Ahmet Pelit ahmet@ajansmik.com
4
May s-Haziran 2020
KÜNYE İlk Yayına Başlama Tarihi Şubat 1989 Kurucusu At›f Cengiz ‹mtiyaz Sahibi Ahmet Pelit Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü Selver Pelit Genel Koordinatör Emel fienyüz Editör Başak Pelit Reklam Grubu Can Çeçen Sosyal Medya Mehmet Can Pelit Yayına Hazırlayan AjansMik Ltd. fiti. Grafik Tasar›m Emin Petek Muhabir Ahmet Berkay Karakoç Bask› fian Ofset Hamidiye Mah. Anadolu Cad. No:50 Ka€›thane - ‹stanbul Tel:0212 289 24 24 Yay›n Türü Yerel-Süreli Yay›n
Yönetim Merkezi AjansMik Ltd. fiti. Perpa Ticaret Merkezi B. Blok Kat.11 No: 1928 Okmeydan› - fiiflli 34384 ‹stanbul - Turkey Tel:+90 212 222 93 71 (pbx) +90 212 320 80 32 - 33 Fax:+90 (212) 222 93 74 Almanya Temsilcisi EISENACHER MEDIEN WELCKERSTR.22 D-53113 BONN Phone: +49 0228 24 99 860 • Fax: +49 0228 65 00 76 e-mail:info@eisenacher-medien.de ‹talya Temsilcisi CASIRAGHI INTERNATIONAL ADVERTISING Via Cardano 81 - 22100 Como (Italia) Tel. +39 031 261407 Fax +39 031 261380 www.casiraghi.info Tayvan Temsilcisi Ringier Trade Media Ltd. 9F-2, No. 200, Zhongming Rd., North District, Taichung 404, Taiwan Tel: +886 4 2329 7318 sydneylai@ringier.com.hk web: www.metalmakina.com e-mail: info@metalmakina.com MetalMakina Dergisi
Mayıs-Haziran 2020 Say›:243 Fiyat›: 15 TL KDV Dahil ‹ki ayda bir yay›nlan›r ISSN 1303-6378 © Baskı Yeri:İstanbul 31 MAYIS 2020 Dergimizde yay›nlanan yaz›lardaki görüfller yazarlara, reklamlardaki sorumluluk reklam verene aittir.© © MetalMakina Dergisindeki yaz› ve foto€raflar izinsiz kullan›lamaz.
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
5
HABER
TİAD Başkanı Varlık: Kovid-19 tedarik zincirini kırdı, Türkiye bu değişime hızla adapte olmalı Kovid-19 salg3n3n3n ekonomi üzerindeki tahribat3n3 azaltmak için al3nan tedbirlerin önemli oldu&unu; ancak Türkiye’nin h3zla salg3n sonras3na haz3rlanmas3 gerekti&ini dile getiren T AD Ba kan3 Fatih Varl3k, “Bu bir dünya krizi. Çin’den ba lay3p Avrupa’ya, sonra K3ta Amerika’s3na geçti ve küresel tedarik zincirleri k3r3ld3. Kriz, apkam3z3 önümüze koyup yerli üretimin ne kadar önemli oldu&unu, de&i en dünyaya çok çabuk adapte olma zorunlulu&umuzu daha net anlamak için bir f3rsat verdi” dedi. Varl3k, salg3n sonras3 daha güçlü ve h3zl3 bir geri dönü ve toparlanma için uzaktan e&itimle personelin niteli&inin art3r3labilece&ini, daha rekabetçi üretim için ise otomasyon sistemlerine yat3r3m yap3labilece&ini kaydetti.
6
tezgahlar sektörü, her türlü imalat n temelidir ve bu sektörün durmas dünyada üretimin durmas anlam n gelir” diyen Varl k, Eunlar ifade etti: “Yerli ve milli üretime yönelik ciddi hedefler koymuE ülkemiz için tak m tezgahlar ve makina sektörünün, koronavirüsün etkilerine karE baElat lan Ekonomik Koruma Kalkan na ivedi Eekilde dahil edilmesi hayati önem taE yor.”
Makineleri yapan makineler olarak tan mlanan ve havac l k, savunma, otomotiv, beyaz eEya, kal pç l k gibi taE y c sektörlere katk s de=er baz nda 21 milyar dolar olan tak m tezgahlar sektörü küresel salg n Kovid-19’dan daralma beklentisiyle etkilendi.
Tedarik zinciri k3r3ld3, de&i en dünyaya h3zla adapte olunmal3
Tak m Tezgahlar Sanayici ve 1E 1nsanlar Derne=i (T1AD) BaEkan Fatih Varl k, otomotiv tedarik sanayisi baEta olmak üzere havac l k ve beyaz eEya gibi kritik sektörlerde yaEanan daralmaya paralel bir daralman n kendi sektörleri için de söz konusu oldu=unu kaydetti. “Tak m
Salg n ile mücadele noktas nda at lan her ad m , al nan her karar yak ndan takip ettiklerini ve sektör olarak üzerlerine düEeni eksiksiz bir Eekilde yapman n gayreti içinde olduklar n söyleyen Varl k, “Hükümetin ald = kararla haciz iElemlerini durdurmas ve bankalar n kredileri
May s-Haziran 2020
geri çekmek yerine firmalara sundu=u yap land rma ve ek krediler, olumlu bir yaklaE m n göstergesi. Bu bir dünya krizi… Çin’den baElay p Avrupa’ya, sonra K ta Amerika’s na geçti ve küresel tedarik zincirleri k r ld . Kriz, Eapkam z önümüze koyup yerli üretimin ne kadar önemli oldu=unu, de=iEen dünyaya çok çabuk adapte olma zorunlulu=umuzu daha net anlamak için bir f rsat verdi” dedi. Uzaktan e&itimle çal3 an3 yeni döneme haz3rlamak gerekir Kovid-19 salg n n n yaratt = krizin ekonomideki etkisi karE s nda gösterilen kimi reflekslere de dikkat çeken Varl k, “Birgün bu virüs tamamen bitecek. Üretmeye ve ihracata devam edebilmemiz için bugün kepenk kapatmak, personel say s nda k s tlamalara gitmek söz konusu olmamal . Bunun yerine krizi f rsata çevirmek, uzaktan e=itimlerle çal Eanlar m z n niteliklerini art rmak, üretim hatlar m z el verdi=i ölçüde otomatize etmek gerekir. Böylece her Eey yoluna girdi=inde iEimize daha h zl ve daha verimli devam edebiliriz.” dedi. Varl k’ n kriz s ras ve sonras na dair di=er önerileri ise Eöyle: “Bu krizden ç kabilmek için
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
7
HABER
en önemli çözüm yolu birbirimize karE sorumlu oldu=umuzu bilmek ve bilinçli hareket etmek… Özellikle sektör olarak önceli=in insan hayat oldu=unu bilerek yaklaEmak ve personeli korumak bilhassa önemli… Sa=l k, ekonomik ve psikolojik sebeplerle kaybedilen yetiEmiE insan kayna= kolay kolay yerine gelmez. Ayr ca üretim ve iE yap E Eeklinin böylesi durumlar için de kurgulanmas gerekmektedir. BiliEim, otomasyon ve internet altyap s n n uzaktan üretime yönelik ne ölçüde önemli oldu=u Eu günlerde daha net anlaE ld . Robotlu üretim hatlar n n, uzaktan üretim takibinin, üretime yönelik bilgi teknolojilerinin ve riskleri en aza indirerek yat r m yapman n önemi ortaya ç kt . Biliyoruz ki bunlar n hepsi Endüstri 4.0’la mümkün olacak. Gönül isterdi ki herkes kap s n kapat p evinde otursun an-
8
May s-Haziran 2020
cak birilerinin insan sa=l = için de üretmesi gerek…” “1nsan kayna= n sa=l kl biçimde korumak önceli=imizdir” Varl k, sektör olarak ‘öncelik insan sa=l = ’ vizyonuyla hareket ettiklerini, ekonomik olarak daralan bir çembere girdiklerini, sektörün pandemiden küresel tedarik sürecinin tamam n n etkilenmesi nedeniyle sadece ekonomik aç dan de=il psikolojik olarak da etkilendi=ini kaydetti. Fatih Varl k, sektör olarak çal Emalar na devam etmesi gereken stratejik sektörlerden biri olduklar için iE görme prensiplerinde yapt klar yeni düzenlemeler hakk nda da bilgi verdi. T1AD BaEkan Fatih Varl k, “1Everen ‘personeli koruma yükümlülü=üyle’ hem fabrikas nda hem de ofislerinde yeni bir oluEuma gitti. Ofis çal Eanlar n evden çal E-
ma sistemine geçirirken üretimde bilfiil bulunmas gereken personele yaE ve sa=l k durumunu göz önüne alacak Eekilde görev da= l m yap ld . Üretim, sosyal mesafe ve hijyen kurallar na göre baEtan kurguland . Fabrikalara sat E sonras hizmetler için gitmek zorunda kalan personel için müEterilerden önlemler talep edildi, hatta talebi karE lamayan müEteriye gidilmeyece=i beyan edildi. Bunlar yap ld çünkü bu krizden ç kabilmek için en önemli çözüm yolunun birbirimize karE sorumluluklar m z oldu=unun sektör olarak bilincindeyiz. Sa=l k, ekonomik ve psikolojik sebeplerle kaybedilen yetiEmiE insan kayna= kolay kolay yerine gelmez” aç klamas n yapt .
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
9
10 May s-Haziran 2020
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
11
HABER
Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu:
“Çin ile ilk kapışma alanımız Avrupa pazarı olacak” malar n yüzde 80’inin Mart ay nda sipariI kayb yaIad E n , yüzde 50’sinin ise hiç sipariI alamad E n belirlediEine dikkat çeken Makine 6hracatç lar BirliEi BaIkan Kutlu KaravelioElu Iunlar söyledi:
Koronavirüs salg n n n küresel ticaret üzerindeki olumsuz etkisi nedeniyle, y l n ilk çeyreEinde makine ihracat 4,3 milyar dolarda kal rken, ihracat art I oran geçtiEimiz y l n ayn dönemine göre gerileyerek yüzde 0,4 oldu. Sektörde faaliyet gösteren firmalar n yüzde 80’inin Mart ay nda sipariI kayb yaIad E n , yüzde 50’sinin ise hiç sipariI alamad E n vurgulayan Makine 6hracatç lar BirliEi BaIkan Kutlu KaravelioElu, “6hracat rakamlar m za h zla yans yacak bu kayb y l n ikinci yar s nda telafi edebilmemiz için, kamu planlar nda odak ve pilot sektör olarak seçilen makine sanayiinin mutlaka mücbir sebep kapsam na al nmas gerekiyor. Çin ve Almanya, iki küresel güç olarak 2030 stratejilerine baEl kald lar ve normalleIme sürecinde as l rekabet alan olacak makine sektörlerine destek verdiler. Pandeminin kontrol alt na al nmas yla birlikte h zla sertleIecek küresel rekabette güçlü kalabilmemiz,
12 May s-Haziran 2020
firmalar m z n likidite ve kadrolar n korumalar yla ancak mümkün olabilir. Çin ile ilk kap Ima alan m z Avrupa pazar olacak” dedi. Dünya ticaretindeki duraksamadan ciddi Iekilde etkilenen makine sektörünün ilk üç aydaki toplam ihracat 4,3 milyar dolar olurken, bir önceki y l n ilk çeyreEine göre ihracat art I yüzde 0,4 seviyesinde kald . En büyük pazar AB’ye ihracat daralan makine sektörü, buradaki kay plar n ABD'de yüzde 6,2 Rusya'da da yüzde 31,7 olarak gerçekleIen ihracat art I yla telafi etti. 6hracat yüzde 32,1 artan elektrikli motor ve jeneratörlerin en yüksek art I gösteren ürün grubu olduEu bu dönemde traktör, tar m ve ormanc l k makineleri yüzde 15,6 türbin, turbojet ve hidrolik sistemler de yüzde 13,7 art I saElad . Virüsün etkileri ve al nan tedbirlerin yeterliliEine dair yapt klar sektörel anketin makine imalatç s fir-
“Biz sipariI kayb yaIarken, orta teknolojili makine imalat n n en büyük merkezi Çin’in toparland E n ve yeniden üretime baIlad E n görüyoruz. Çin Iu an Avrupa'da yaIanan duraksamay kendi lehine çevirmeyi amaçl yor. YaIad E m z ekonomik kayb y l n ikinci yar s nda telafi edilebilmemiz için, küresel entegrasyonumuzu güçlendirecek yeni bir planlama yapmam z gerekiyor.”
“Uzak Asya ülkeleri Almanya ve Türkiye ile sert rekabet içinde olacak” Salg n sebebiyle makine üretimini asgariye indiren Avrupa'n n s n rl üretime geçmesinin Nisan sonunda gerçekleImesinin beklendiEini belirten KaravelioElu, “Bu süreçte baIta 6talyan, 6spanyol ve Frans z makine imalatç lar olmak üzere, pek çok Avrupal KOB6 pazar kayb yaIayacakt r. Daha erken üretime baIlayan Uzak Asya ülkeleri de burada oluIacak boIluEu doldurmak için Almanya ve Türkiye ile sert rekabet içinde olacakt r. Dünyan n yeni normal aray Ilar n n odaE nda yine makine sektörü var. Türkiye'de üretim süreçlerinin planlamas , Avrupa yeniden üretime baIlad E nda makine imalat sanayiimizin buradaki talebe h zl yan t verebileceEi Iekilde yap lmal ve al nacak önlemlerin zaman-
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
13
HABER le ileride doEacak hukuki süreçler için de gerekmektedir ” “Tedarik zincirlerini gözden geçiren Almanya ile yak n temastay z” Pandemi sonras normalleIme sürecinde küresel makine ticaretinde Almanya'n n çok önemli bir rol oynayacaE n belirten KaravelioElu Iöyle konuItu:
lamas dikkatle planlanmal ” dedi. “Çin ve Almanya 2030 stratejilerine ba l kal yor” GeçtiEimiz y l Türkiye’de kamu taraf ndan aç klanan strateji planlar nda odak ve pilot sektör olarak seçilen makine sanayiinin, bu dönemde mutlaka mücbir sebep kapsam na al nmas gerektiEine de dikkat çeken KaravelioElu Iunlar ifade etti: “Makine imalatç lar , üretim ekosisteminde sanayi, tar m ve hizmet alanlar ndaki bütün sektörlerin tedarikçisidir ve biz bu ekonomik bütünsellik içinde hiçbir sektörün herhangi bir desteEin kapsam d I nda kalmamas gerektiEine inan yoruz. Küresel makine ticaretinde rekabetin koIullar tamamen deEiIirken, kamu stratejilerinin merkezinde
14 May s-Haziran 2020
odak sektör olan makine sanayiinin ihtiyaçlar na da çok dikkatli ve özenli Iekilde yaklaI lmas gerektiEini savunuyoruz.” Çin ve Almanya’n n iki küresel güç olarak 2030 stratejilerine baEl kald klar n ve normalleIme sürecinde as l rekabet alan olan makine sektörlerine destek verdilerini belirten KaravelioElu, “Uluslararas rekabet k z I yor. Çin ile ilk kap Ima alan m z Avrupa pazar olacak. Bu süreçte kapasitelerini düIürmek zorunda kalan firmalar m z n esnek ve k smi çal Ima imkânlar ndan yararlanarak kadrolar n koruyacak olmalar önemlidir. Firmalar m z n elinde tamamlamalar gereken uluslararas taahhütler var. Mücbir sebep kapsam na al nmak, teslimatlarda yaIanmakta olan gecikmeler nedeniy-
“Makine sektörünün teknolojik lideri Almanya tam kapasiteli üretime yeniden baIlad E zaman, belli ürün gruplar ndaki pazar n Çin’e kapt rmamak için re-export stratejisini güçlendirecek ve kendi üretmediEi makine ürünlerinin ithalat na öncelik verecektir. Biz bu zincirde yer alman n önemine uzun zamand r dikkat çekiyoruz. Almanya'da tamam na yak n aç k tutulan büyük iIletmeler, tedarik zincirlerini gözden geçirmeye çoktan baIlad lar. Hangi ülkede, hangi tedarikçi, ne kadar sürede ihtiyac karI layabilir araIt rmas içindeler. Burada Türkiye ad na önemli f rsatlar var. Almanya'daki temaslar m z sürüyor, fuarlar n tamam na yak n n n iptal edildiEi bu y l hedef mecralarda tan t m çal Imalar na ve özellikle dijital etkinliklere büyük önem veriyoruz.”
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
15
HABER
SEYAD her koşulda güvenilir iletişim için görev başında
SEYAD üyesi yay&nc& kurulu lar, yay&nlar ve yay&nc&lar olarak bu süreçte güvenilir bilgi ve haber kayna & olmaya devam edece iz. Sektörel Yay nc lar Derne@i (SEYAD), dernek üyesi yay nc kurulu;lar ad na bir bas n aç klamas yapt . Sektörel uzmanl k, devaml l k ve tan n rl klar ile bulunduklar alanda etkin bir hizmet sunan yay nc lar n, faaliyetlerini her ko;ulda sürdürece@inin alt n n çizildi@i aç klamada, ekonominin hareket kazanmas için yeni ko;ullar n anla; lmas ve uyum sa@lanmas ad na önemlerin art r ld @ duyuruldu. SEYAD Yönetim Kurulu taraf ndan yay nlanan aç klamada ;u ifadeler yer ald : “2000 y l nda kurulan SEYAD, sektörlerinde güvenilirli@i ve uzmanl @
16 May s-Haziran 2020
ile tan nan çe;itli dergi ve elektronik yay nlar kapsayan tek kurum. 2019’a göre her anlamda daha iyi bir y l olaca@ dilek ve umuduyla ba;lad @ m z 2020’nin ilk çeyre@ini neredeyse dünyan n tamam n etkileyen COVID-19 salg n n n muhatab olarak tamamlad k. Son yirmi y lda dünya ekonomisi içerisindeki varl @ n düzenli bir büyümeyle art ran Çin’den ba;layan salg n, tüm dünyay etkisi alt na ald . Salg n, insanlar üstünde yaratt @ etkiden daha büyü@ünü sosyal ve ekonomik hayat üzerinde gösterdi. Hükümetler; sa@l @ n yan s ra, ekonomik ve sosyal hayata yönelik tedbirlerini aç klad lar. Kamuoyu, daha önce benzerini görmedi@i bir ;ekilde tek konuya odaklanm ; bir aç klama, haber, du-
yum ve söylenti sa@ana@ na maruz kald . Bu durum do@ru, güvenilir, serinkanl bilgi ve haber kaynaklar n n önemini çok aç k bir ;ekilde ortaya koyuyor. SEYAD Güvenilir Bilginin Kayna & Olmay& Sürdürecek SEYAD üyesi yay nc kurumlar, yay nlar ve yay nc lar olarak bu süreçte güvenilir bilgi ve haber kayna@ olmaya devam edece@iz. Var olan ileti;im araçlar n n tamam n yerinde ve yeterli düzeyde kullanarak, temel görevimiz olan, uzmanl k alanlar m zda do@ru ve güvenilir bilgi toplamak ve yaymak ilkesini devam ettirece@iz. Ya;ad @ m z dönemin ve sonuçlar n n yeni bir de@i;im dalgas olu;turdu@unu bugünden görüyoruz. Bugün ve gelecek için öngördü@ümüz dalgan n a; lmas -
www.metalmakina.com
HABER n n, bireylerin yan s ra i;letmelerimizin de sa@lam ve sa@l kl kalmas ile mümkün olaca@ n biliyoruz. Bu nedenle ba;ta Sa@l k Bakanl @ ve Bilim Kurulu olmak üzere yetkili makamlar n istek ve önerilerini önemsiyor ve bunlara uyuyoruz. Sektörel yay nc l @ n gerekleri ile birlikte kendi i;letmelerimizin ekonomik taahhütlerini de yerine getirece@iz. Bu süreçte hiçbir ;ekilde f rsatç , faydac ve i;leri aksat c bir tutum tak nmayaca@ z. Bugünün ihtiyaçlar do@rultusunda önümüzdeki dönemin üretim, saklama, paketleme, da@ tma, in;aat ve ya;am ortamlar n n tamam nda yeni sa@l k standartlar , yeni ürün ve hizmet standartlar ortaya ç kacakt r. Yeni tasar mlar n, ürünlerin ve standartlar n ö@renilmesi ve anla; lmas ile gündelik kullan ma girmesi için bilgilendirici içerikler, bas l ve dijital ortamdaki yay nlar m zda azami düzeyde yer alacakt r. Günlük hayat n sürmesini sa@lamak ve gelecekte yeni tehditlerle kar; la;mamak için tüm kademelerde çal ;an; i;veren, i;yeri, depo, sunum ve sat ; noktas nda hizmet verenlerin i;ini kolayla;t ran örnek çözüm, uygulamalar ve ürünler haber konular m z aras nda yer alacakt r. Sektörel yay nc lar olarak her sektör özelinde bilginin toplanmas , de@erlendirilmesi ve yay lmas nda görevimizi sürdürüyoruz. Da@ t m ve yay lmada elektronik ortamlarla birlikte yeni nesil ileti;im kanallar n daha fazla kullanaca@ z. Bununla birlikte SEYAD üyeleri elektronik ortamlarda yay nlanan dergilerin bas l nüshalar n da, bas l dergilerin güvenilirli@inin yan s ra bilgi ve belge olu;turmak amac yla da saklayacakt r. #çinde bulundu@umuz bu zor günlerde ki;isel, sektörel ve kurumsal anlamda yapaca@ m z i;birlikleriyle bu süreçten çok daha güçlü ç kaca@ m za inanc m z tamd r. SEYAD üyeleri, en zor ;artlarda dahi bas l yay nc l @ sürdürmenin yan s ra elektronik ve dijital ortamlardaki ileti;im a@lar ve sosyal medya arac l @ yla sektörel ileti;im ve haber alma-verme sorumluluklar n her zamankinden daha aktif bir ;ekilde yerine getirecektir.” Seyad Hakk&nda Sektörel Yay nc lar Derne@i (SEYAD), Türkiye’de sektörel yay nc lar n ilk ve tek derne@idir. 2000 y l ndan bu yana faaliyetlerini sürdüren dernek, 20 kurumsal üye taraf ndan yay mlanan 60 kadar sektörel dergi ile endüstriyel pazar n ileti;imine katk sunmaktad r.
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
17
HABER
Alman takım tezgahı sektörü 2020 ilk çeyreğinde küçüldü Alman tak"m tezgah"endüstrisinin 2020 y"l"n"n ilk çeyre inde ald" " sipari ler, geçti imiz y"l"n ayn" döneminde yüzde 25 dü tü. Almanya içinden gelen sipari ler yüzde 22 oran"nda dü tü. Yurt d" "ndan yüzde 27 daha az sipari al"nd".
ABD, Meksika, Rusya, Japonya, Kanada ve Hollanda idi. Schäfer, "Rusya bir zamanlar endüstrimiz için üçüncü büyük pazard . Ancak ekonomik yapt r mlar, iE dünyas nda keskin bir düEüEe neden oldu. Mevcut krizde Rusya'dan bir canlanma görmek çok daha sevindirici" dedi.
VDW (Alman Tak m Tezgah Üreticileri Derne:i)Genel Müdürü Dr. Wilfried Schäfer, "Tak m tezgahlar na yönelik küresel talep, geçen y l çeEitli zorlu faktörler nedeniyle keskin bir Eekilde düEtü, ancak bu y l n baE nda daha da düEtü," dedi. Frankfurt am Main, sonuçlar yorumluyor. Kitaplarda Eu anda korona etkisinin sadece bir k sm n n görülebildi:ine dikkat çekti. Schäfer, etkinin tam olarak ortaya ç kmas n n birkaç ay sürece:ini aç klad .
ya'daki yerli iEletmeler Eu anda küçük bir umut E n sunuyor. Mart ay nda EaE rt c bir Eekilde yüzde 4 artt . Bu, esas olarak bas n üretimi segmentindeki proje iElerinden kaynaklan yordu.
GeniE bir müEteri taban na hizmet veren metal kesme sektöründe, sipariElerdeki düEüE, daha proje odakl metal Eekillendirme sektörünün iki kat ndan fazlad r. Alman-
SipariElerin ilk çeyrekte yükseldi:i tek bölge Amerika, özellikle Meksika idi. Bunun nedeni otomotiv projeleriydi. En büyük 15 pazardan alt s sipariE seviyelerini art rd . Bunlar
18 May s-Haziran 2020
Sat E gelirleri de ilk çeyrekte yüzde 18 oran nda düEtü. Schäfer, "Bu, bu y l n +ubat ay nda yay nlad : m z 2020 öngörüsüne tam olarak uygun." Ancak, sipariE rakamlar n n düEüEün tam boyutunu yans tmad : zaten belli ki, bu durum daha da Eiddetli olacak. Endüstride kapasite kullan m da 18 puandan yüzde 64'e önemli ölçüde düEtü. Ocak ve Nisan aras nda. +u anda durumun, y l n ikinci yar s nda, kilitlenme düzenlemelerinin daha fazla ölçeklenmesi ve üretimin normale dönmesi koEuluyla iyileEmesini bekliyoruz. Bu, endüstrinin y l sonunda nerede olaca: n belirleyecek "dedi
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
19
HABER
Otomotiv sektörü insan-robot işbirliği ile geleceğe hazır FANUC otomotiv endüstrisinde kullan lmak üzere üretti"i 0.5kg’dan 2.300kg’a kadar kald rma kapasitesine sahip robotlarla insan-makine i birli"ini güçlendiriyor Çe<itli türlerdeki ürün ve hizmetin üretimini ve daA t m n izlemek için tüm dünyada kullan lan otomasyon sistemleri; verimlilik, enerji ve zaman tasarrufu, detayl ölçüm ve raporlama gibi avantajlar saAl yor. OlaAanüstü kriz durumlar nda insan kaynaA na minimum ihtiyaçla üretimi sürdürme kabiliyetiyle ülke ekonomilerindeki daralmay da k san sistemler, yakla< k k rk y ld r tüm endüstrileri etkisi alt na al yor. Japonya merkezli lider CNC, robot ve makine üreticisi FANUC, farkl özelliklere sahip robotlar ve otomotiv üretim hatlar n iyile<tirmeye yönelik opsiyonlar yla fabrika teknolojilerinde köklü deAi<imler meydana getiriyor. VerimliliAin en kritik k staslardan biri olduAu günümüzde, robotlar ve CNC makineleri dünyadaki tüm endüstriler gibi otomotiv sektöründe de üretim verimliliAine büyük katk da bulunarak rekabet ortam nda öne ç kmas n saAl yor. Japon devi FANUC dünyan n dört bir yan ndaki otomotiv endüstrisinde kullan lmak üzere 0.5kg’dan 2.300kg’a kadar kald rma kapasitesine sahip geni< bir model aral A nda, uygulamada farkl özelliklere sahip robotlar ve otomotiv üretim hatlar n iyile<tirmeye yönelik opsiyonlar yla faaliyetlerini sürdürüyor. Fabrikalarda zaman ve enerji tasarrufu sa"layan üst ak l: Robotlar
20 May s-Haziran 2020
Kurulumu olabildiAince h zl ve kolay hale getirmek için FANUC çözümleri geleceAe dönük ak ll fabrikalarda kullan ma haz r tak-çal <t r teknolojilerini içeriyor. Kullan ma haz r bu teknolojiler sayesinde duru< süreleri etkin bir <ekilde minimize edilirken, basit menüler kullanarak üreticilerin kendi çözümlerini olu<turmalar mümkün hale geliyor. ÇaA n en büyük gereksinimlerinden biri olan enerjinin verimli olarak kullan lmas baAlam nda tüm FANUC ürünleri maksimum enerji verimliliAi göz önünde bulundurularak tasarlan yor. Ak ll enerji tasarrufu özellikleri ve servo teknolojisi ile FANUC, mümkün olan maksimum verimi en dü<ük enerji tüketimi ile saAlamay hedefliyor. FANUC ürünleri; üretim miktar , verimlilik ve h z
d < nda birçok deAerli etkeni bir arada bulunduracak <ekilde, fabrika alan n n en optimum <ekilde kullan labilmesi için geli<tiriliyor. Otomotiv sektöründe FANUC teknolojileri Otomotiv sektöründe üretim hatt n n hemen hemen her a<amas nda kullan lan robotlar, yüksek düzeyde verim gerektiren, tekrar eden ve insan saAl A için riskli olabilecek görevlerde de ideal görülüyor. Fabrikalar n ihtiyaçlar doArultusunda, aA rl kl olarak, punta kaynak, araç gövde komponent transferi, mastik, ark kaynak, araç ölçümü, boya gibi uygulamalar için otomotiv kaporta üretim hatlar nda kullan lan robotlar üretiliyor. Yan s ra görsel i<leme ürünleri, kuvvet sensörü, yörünge
www.metalmakina.com
HABER ak ll DCS (Dual Check Safety) yaz l m da bulunuyor. Öte yandan FANUC’un 900kg - 2.300kg ta< ma kapasite aral A ndaki dört robot modeliyle araç komplesi transferinde rol oynayan M-2000 robot serisi; geleneksel konveyörlere göre verimlilikleri, daha dü<ük bak m maliyetleri ve kolay kurulumlar yla fark yarat yor. “ nsan-makine i birli"i üzerine kurulu yepyeni bir üretim modelinin içindeyiz”
rin olu<madan fark edilmesinin saAland A IoT çözümleri de öncelikli üretilen ak ll teknolojiler aras nda yer al yor.
h zland rma opsiyonlar , ZDT olarak adland r lan robotlar ve baAl çevre ekipmanlar n n haberle<ebildiAi, takip edilebildiAi ve olas problemle-
www.metalmakina.com
FANUC; robotlar d < nda CNC, lazer, Power Motion, Robodrill, Roboshot, Robocut teknolojileri ile tek ortak platform üzerinden aksiyon alarak ek ara yüz ve kablolama ihtiyac n en aza indirgiyor. Çözümler aras nda çok yönlü montaj <ekillerinin yan nda küçük izdü<ümlerine sahip h zl ve ince punta robotlar , kompakt i<leme merkezleri ve tan mlanm < güvenlik bölgelerine göre robotun çal <ma alan n kesin olarak belirlemeye olanak veren
Günümüz itibariyle FANUC’un Amerika, Asya ve Avrupa pazar nda faaliyet gösteren otomotiv devlerinin üretim hatlar nda faaliyet gösteren yüz binin üzerinde kurulu robotu olduAunu belirten FANUC Türkiye Genel Müdürü Teoman Alper YiAit, dünyan n ileri gelen sayg n otomotiv üreticilerinin her geçen gün geli<en FANUC teknolojilerini kulland A n aktar yor. IoT teknolojileriyle donat lacak olan gelecekte, otomotiv sektöründe bugünün çok daha üzerinde bir verimlilik seviyesi olu<acaA n söyleyen YiAit, gelecek y llarda network üzerinden birbirine baAl hareket edebilen, karar ve planlama sunabilen daha ileri teknolojilerin kullan lacaA öngörüyor. FANUC olarak modüler fakat kesintisiz veri ak < saAlad klar n vurgulayan Alper YiAit, sözlerine <öyle devam etti: “Yüksek enerji verimliliAine sahip, alan tasarrufunun maksimum düzeyde gerçekle<eceAi, insan-makine i<birliAi üzerine kurulu yepyeni bir üretim modelinin içindeyiz ve her geçen gün köklü deAi<imlere yol açacak yeni modellerimizi geli<tiriyoruz. GeleceAin dünyas nda robotlar, tüm zorlu görevleri yerine getirerek insanlar n deAerli zamanlar n daha hafif, daha vas fl veya zorlu görevlere ay rmalar na olanak tan yacakt r.”
May s-Haziran 2020
21
HABER
SEYAD, yeni web sitesi tasarımıyla kullanıcı dostu bir deneyim sunuyor
Sektörel Yay"nc"lar Derne i (SEYAD), pandemi sürecinde çal" malar"na ve i birli i ortam"n" güçlendirmeye devam ediyor. Dernek, seyad.org web sitesinin yeni yüzüyle sektörel yay"nc"lar ve sektör temsilcilerine özelle tirilmi bir kullan"m deneyimi sunuyor. SEYAD, COVID-19 sürecinde çe<itli zorluklarla kar< la<an sektörlere ileti<im deste9i sunma faaliyetlerini sürdürüyor. Dernek, web sitesini daha yal n ve kullan c dostu bir formata sokmak üzere ba<latt 9 çal <malar tamamlad . Yenilenen yüzüyle eri<ime aç lan seyad.org web sitesinde kullan c lar ilk olarak dernek üyesi sektörel yay nc lar taraf ndan sektör profesyonelleriyle bulu<turulan yay nlar n kapak foto9rafl bir listesi kar< l yor. 60’tan fazla bas l yay n n yan s ra pek çok dijital mecray da temsil eden SEYAD, bu
22 May s-Haziran 2020
alanda Türkiye’nin ilk ve tek çat örgütü durumundad r. Yenilenen web sitesinde yer alan Hakk m zda sekmesinden yönetim kurulu, tüzük, yönetmelikler ve faaliyet raporlar na eri<im imkân sunan SEYAD, <effaf yönetim ve hesap verebilirlik ilkelerine uygun bir kullan ma zemin haz rl yor. Derne9in kurulu<undan bu yana tüm faaliyet raporlar n n incelenebildi9i bu k s mda, yay nc l k dünyas yla ilgili kurulu<lar n web sitelerinin linklerine eri<mek de mümkün. Derne9e üye olan firmalar, dergiler ve dijital yay nlar n sürekli güncellenen bir listesinin de yer ald 9 web sitesinde “Nas l üye olunur?” sekmesi üzerinden üyelik <artlar n n yan s ra meslek ilkeleri ve eti9ine ili<kin kurallar da kullan c lara sunuluyor. SEYAD’ n bugüne kadar yay mlad 9 raporlar n yan s ra e9itimler ve bildiriler gibi pek çok farkl materyali içeren Ar<iv bölü-
mü, Türkiye’de sektörel yay nc l 9 n belle9i hüviyetinde. SEYAD’dan, üye yay nlardan ve bas n dünyas ndan güncel haberlerin de yer ald 9 web sitesi yal nla<t r lm < tasar m yla kullan c lar n rahat ve keyifli bir deneyim ya<amas n mümkün k l yor. Derne9in sosyal medya hesaplar n n yan s ra adres, telefon ve e-posta adresi gibi ileti<im bilgileri de web sitesinde kullan c lara ve sektör profesyonellerine sunuluyor. Sektörel yay"nc"l" "n ileti im a " SEYAD Sektörel Yay nc lar Derne9i (SEYAD), Türkiye’de sektörel yay nc lar n ilk ve tek çat derne9idir. 2000 y l ndan bu yana faaliyetlerini sürdüren dernek, 22 kurumsal üye taraf ndan yay mlanan 65 sektörel dergi ile endüstriyel pazar n ileti<imine katk sunmaya devam ediyor.
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
23
HABER
TİAD, Kovid-19’un takım tezgahları sektörüne etkilerini ölçümledi En yo un daralma otomotiv sektöründe ya!and% Türkiye yerli üretim ve desteklerle tak%m tezgahlar%nda kendi ba!ar% hikayesini yazabilir Katma deGerli üretim ve ihracat için stratejik öneme sahip olan tak m tezgahlar sektörü Kovid-19 salg n ndan ciddi Pekilde etkilenirken, T>AD’ n sektörel etki analiz araPt rmas , sipariP iptallerinin otomotivde yüzde 73’lere ç kt G n gözler önüne serdi. Kal pç l k, beyaz ePya, havac l k, makine ve medikal alanlar ndaki iP kay plar n da gösteren araPt rmaya göre, salg n n tamamen kontrol alt na al n p Türkiye ekonomisinin eski iktisadi duruma dönüPü 2021’de gerçeklePecek. T>AD BaPkan Fatih Varl k, sektörün ciddi ekonomik kriz yaPad G n ancak buna raGmen iPçi ç karmad G n , çünkü sanayi imalat nda kilit rol oynayan tak m tezgahlar na gerekli destek ve aG rl G n verilmesi halinde, dünyan n yeni normale dönüPünde Türkiye için bir baPar hikayesi yakalanabileceGini ifade etti. Tak m Tezgahlar Sanayici ve >P >nsanlar DerneGi (T>AD), sanayide ana imalat mal olarak kullan lan ve “makineleri yapan makineler” olarak tan mlanan tak m tezgahlar sektörünün Kovid-19 salg n ndan etkilenme düzeyinin tespiti için bir araPt rma yapt . Üyelerinin kat l m ile gerçeklePen sektörel etki araPt rma verilerine göre; en çok sipariP iptalleri, “ana müPteri” durumunda bulunan ve ayn zamanda en önemli daralmay yaPayan otomotiv, kal pç l k, beyaz ePya, havac l k, medikal alanlar nda gerçek-
24 May s-Haziran 2020
lePti. >ptallerde yüzde 73 ile otomotiv sektörü baP çekerken, s ras yla yüzde 28 ile kal pç l k, yüzde 22 ile beyaz ePya, yüzde 15 ile havac l k, yüzde 13 ile makine, yüzde 7 ile medikal iptallerin en yoGun yaPand G iP kollar oldu. T>AD BaPkan Fatih Varl k, sipariP iptallerine baGl daralmaya ve krize raGmen iPten ç karma yap lmad G n , sektör olarak zor koPullara dayan rken de Kovid-19 ile gelen yeni normalde Türkiye’nin yeni bir hikaye yazmas için çaba harcad klar n söyledi. AraPt rma kapsam nda üyelere krizin Türkiye ekonomisine etkisini sorduklar n aktaran Varl k, Punlar kaydetti: “Üyelerimizin yüzde 39’u 50 milyar dolar n üzerinde bir negatif etki beklerken, yüzde 30’u bu etkinin 26 ile 50 milyar dolar band nda gerçeklePmesini öngörmekte. Yüzde 31’inin tahmini ise negatif etkinin daha s n rl kalacaG
ve 11 ile 25 milyar dolar aras nda olacaG Peklinde. Hangisi olursa olsun, bu senaryolar n hiç biri kabul edilemez. Ancak bütün bunlar n içinden iyi bir hikaye ç karmak mümkün.” Türkiye tak%m tezgah% ihracat%n%n yüzde 80’i sac !ekillendirme makineleri ve preslerden olu!uyor Türkiye tak m tezgahlar sektörü ihracat n n yüzde 80’ini oluPturan sac Pekillendirme makineleri, presler, lazer ve plazma sac iPleme makineleri üretimi konusunda oldukça iyi bir noktada bulunduGumuzu hat rlatan Varl k, “Ancak CNC iPleme merkezi, torna tezgahlar ve taPlama gibi hassas iPleme makineleri taraf nda hala ithalatç durumunda bulunmaktay z. Çin’den sonra Avrupa, Amerika ve bizde kontrollü bir Pekilde yeni normale geçiP süreci baPlad . D P ticaret ve fiyat bazl rekabet yeni normal nedeniyle eskisi
www.metalmakina.com
HABER
gibi olmayacak. Eskiden fiyattan ötürü tercih edilmezken, bugün pek çok pazara jeopolitik olarak çok daha yak n bir noktada bulunmam z, hastal G kontrol alt nda tutmam z, yeni normale geçiP sürecini saGl k öncelikli olarak yürütmemiz gibi nedenler, daha çok tercih edilmemizi saGlayabilir. Dolay s yla bizim makine taraf ndaki becerilerimizi diGer avantajlar m zla birlePtirerek süreci çok doGru yönetmemiz gerekmekte. Bunu yapmam z halinde lider pazarlar m z olan ABD, Rusya, Polonya, Almanya ve Kanada baPta olmak üzere 173 ülkedeki Türk makinesinin kullan m oran n art rabiliriz” diye konuPtu. Pandemi krizi yerli üretimle f%rsata dönü!türülebilir Dünya tedarik zincirinde meydana gelecek olan k r lmalarla ortaya ç kacak f rsatlar n yerli üretime aG rl k verilmesi halinde çok daha pozitif tablolar doGurabileceGini söyleyen Varl k, Pöyle devam etti: “Sektörümüzü daha da güçlendirecek ad m-
www.metalmakina.com
lar h zla hayata geçirmemiz gerekiyor. Tak m tezgahlar üretimini art rmak için Almanya, Tayvan, Japonya, >spanya, >talya’da baPar yla uygulanan kümelenme modelini Kocaeli, Bursa, >zmir, Konya’da hayata geçirebiliriz. Teknik üniversitelerin mühendislik fakültelerinde ‘Tak m Tezgah MühendisliGi’ bölümü açabilir, geliPim ve üretim sürecinin h zl olabilmesi için sadece bu sektöre yönelik ‘Ar-Ge ve Mükemmeliyet Merkezi’ kurabilir, yat r m finansman destekleri oluPturulabilir, üretilebilecek Yüksek Teknolojili Metal >Pleme Tak m Tezgahlar ile birlikte metalürji (malzeme) alan nda da çal Pmalar yapabiliriz. Bunlar n yap lmas %15 olan yerli ve millilik oran n ilk etapta %25’e ç karabilir.”
lerini hat rlatarak “Dünyan n en geliPmiP teknolojik alt yap ve üretimine sahip ülkeleri olan Çin, Japonya, Almanya, Güney Kore ve ABD dünyan n ayn zamanda en güçlü tak m tezgah sektörüne sahip durumda bulunmaktad r. Tak m tezgahlar sektörü diGer sektörlerde oluPturduGu çarpan etkisiyle ciddi bir ekonomik deGer oluPumuna katk da bulunmaktad r. Sadece havac l k, savunma, otomotiv, beyaz ePya ve kal pç l k gibi Türkiye ihracat n n lokomotif sektörlerine tak m tezgahlar sektörünün deGer baz ndaki katk s 2019 y l nda 21 milyar dolar olarak gerçeklePti. GeleceGe yön veren politikalar oluPtururken kesinlikle d Par da b rak lmamas gereken bir sektördür” dedi.
Sektörün yüzde 22’si 3. çeyrekte, yüzde 72’si 2021’de düzelme bekliyor
T>AD sektörel etki araPt rmas cevaplar na göre, Türkiye’de eski iktisadi duruma dönülmesi yüzde 22 ile üçüncü çeyrekte, yüzde 3 ile dördüncü çeyrekte, yüzde 72 ile de 2021 y l nda gerçeklePecek. Bu soruya cevaplayanlar n sadece yüzde 3’ü 2022 cevab n verdi.
Ciddi f rsatlar bar nd ran sektörün, yaPanan krizle getirdiGi sorun ve s k nt larla tek baP na baPa ç kamayacaG na da vurgu yapan T>AD BaPkan Varl k, bu noktada destek bekledik-
May s-Haziran 2020
25
HABER
3 Boyutlu destek ekibi TĂźrkiyeâ&#x20AC;&#x2122;yi desteÄ&#x;e çaÄ&#x;ÄąrÄąyor Bir grup mĂźhendis arkadaC taraf ndan COVID-19 pandemisi kapsam nda, sa@l k çal Canlar n n yĂźz siperli@i ihtiyac na destek olmak için baClat lan â&#x20AC;&#x153;3 Boyutlu Destek Kolektif Ă&#x153;retim Hareketiâ&#x20AC;?ne destek her gĂźn art yor. Twitter Ăźzerinden TĂźrkiye'deki 3D yaz c sahiplerine yapt klar aç k ça@r ile baClayan hareket ile 3 haftada 40.000â&#x20AC;&#x2122;den fazla siperlik Ăźretildi ve sa@l k kuruluClar na teslim edildi. TĂźm TĂźrkiyeâ&#x20AC;&#x2122;den Destek Bekliyoruz! â&#x20AC;&#x153;3 Boyutlu Destek Kolektif Ă&#x153;retim Hareketiâ&#x20AC;?, COVID-19 salg n kapsam nda sa@l k çal Canlar n n yĂźz siperli@i ihtiyac na yĂśnelik harekete geçen bir grup mĂźhendisin, TĂźrkiye'deki 3D yaz c sahiplerine Twitter Ăźzerinden yapt @ aç k ça@r ile gĂśnĂźllĂź bir kolektif Ăźretim hareketi olarak baClad . Kolektif Ăźretim hareketi, www.3boyutludestek.org internet sitesi ve sosyal medya hesaplar Ăźzerinden TĂźrkiye geneline ça@r da bulunarak k sa zamanda binlerce gĂśnĂźllĂźye ulaCt . GĂśnĂźllĂź olarak sa@l k çal Canlar için siperlik Ăźretmek ve Ăźretim için ihtiyaç duyulan ham madde Ăśzelinde destek vermek isteyenler 3 Boyutlu Destek Kolektif Ă&#x153;retim Hareketiâ&#x20AC;&#x2122;ne dahil oluyorlar. u an 81 ilde 4000 adetten fazla 3 boyutlu yaz c ile gĂśnĂźllĂźler taraf ndan Ăźretilen siperlikler, %stanbulâ&#x20AC;&#x2122;da TĂźrkiye Motosiklet Platformuâ&#x20AC;&#x2122;nun gĂśnĂźllĂź ekibi ile di@er illerde ise whatsapp grubu Ăźzerinden gĂśnĂźllĂźlerce Ăźcretsiz olarak sa@l k kuruluClar na ve sa@l k çal Canlar na ulaCt r l yor. Hedefimiz tĂźm sa l k çal anlar na yĂźz kalkan temin edebilmek 3 Boyutlu Destek Kolektif Ă&#x153;retim Hareketi kurucular ndan %lker Vardarl â&#x20AC;&#x153;Plaftormumuz, direkt olarak sa@l k
26 May s-Haziran 2020
personellerinin KoronavirĂźsâ&#x20AC;&#x2122;ten korunmalar na destek olmak için baClatt @ m z bir sosyal sorumluluk giriCimi. 3 Boyutlu Destek Ekibi olarak aram za kat lmak isteyen 3 boyutlu yaz c sahiplerini, bu kolektif Ăźretime destek vermek isteyen kurum ve Cirketleri aram za kat lmaya davet ediyoruz.
r na destek olmak için ç kt @ m z bu yolda tĂźm gĂśnĂźllĂźlerimize ve destekçilerimize, platformumuzun duyurulmas na, yay lmas na destek vererek fark ndal @ n art r lmas nda ve 3 Boyutlu Destekâ&#x20AC;&#x2122;in geniClemesine destekte bulunan herkese çok teCekkĂźr ederizâ&#x20AC;? dedi.
3 haftada 81 ilde 4000â&#x20AC;&#x2122;den fazla 3D yaz c ile 40.000â&#x20AC;&#x2122;den fazla siperlik Ăźretildi ve 250â&#x20AC;&#x2122;yi aCk n sa@l k kurumuna ulaCt r ld . 3 Boyutlu Destek olarak baClatt @ m z bu gĂśnĂźllĂźlĂźk hareketi, hem gĂśnĂźllĂźler hem de ulaCt @ m z sa@l k kuruluClar aç s ndan tĂźm Ăźlkeye yay lm C durumda. Yeni gĂśnĂźllĂźlerimiz ile daha fazla siperlik Ăźretmeyi hedefliyoruz. Bu nedenle tĂźm destek vermek isteyenleri www.3boyutludestek.org web sitemize ve sosyal medya hesaplar m za bekliyoruzâ&#x20AC;? dedi.
Ă&#x153;retim, ham madde temini ya da bilinirli e destek olabilirsiniz
Sa@l k çal Canlar ndan ald @ m z teCekkĂźr bizlerin en bĂźyĂźk motivasyonu diyen %lker Vardarl , â&#x20AC;&#x153;TĂźm gĂśnĂźllĂźlerimiz ile hep birlikte salg na karC mĂźcadele ediyoruz. COVID-19 ile mĂźcadelede Ăśn safta yer alan sa@l k çal Canla-
3 Boyutlu Destek Kolektif Ă&#x153;retim Hareketiâ&#x20AC;&#x2122;ne herkes destek olabiliyor. 3 boyutlu yaz c s olan herkes www.3boyutludestek.org adresinden form doldurarak Ăźretim a@ na kat labiliyor. Ham madde ve di@er konularda destek olmak isteyen kiCi ve kurumlar iletisim@3boyutludestek.org adresinden ekip ile iletiCime geçebiliyor. BaCta Twitter ve Instagram olmak Ăźzere tĂźm sosyal medya hesaplar ndan @3BoyutluDestek kullan c ad ile takip edilebilen platformun iletilerinin paylaC m , bilinirli@in artmas ve deste@in bĂźyĂźmesi aç s ndan da bĂźyĂźk Ăśnem taC yor.
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
27
HABER
Uzaktan servis ile kesintisiz üretim Robotlu otomasyon sistemleri, üretim takip yaz*l*mlar* ve fabrikalar*n dijital bir alt yap*ya kavu mas*na yönelik projeleriyle Türkiye’nin Endüstri 4.0 çal* malar*na katk* sunan Tezmaksan, Kovid-19 nedeniyle üretimde sorun ya anmamas* için harekete geçti. Tezmaksan Genel Müdürü Hakan Aydo du çal* may*, “Tüm dünyay* saran Kovid-19 salg*n*nda üretime devam etmek zorunda olan ülkelerden biri olan Türkiye’de uzaktan servisin çok k*ymetli ve cankurtaran oldu u bir dönemdeyiz. Kendi mü terilerimize y*llard*r verdi imiz ücretsiz bak*m ve servis hizmetini imdi Türkiye de üretim yapan tüm sanayicilerimize açt*k” dedi. Türkiye talaCl imalat sanayiine CNC sat C, servis, teknolojik dan Cmanl k, finansman, yaz l m ve e=itim konular nda hizmet veren, ayr ca yedi y l önce ileri teknoloji üretmek için Ar-Ge departman oluCturan ve y ll k cirosunun yüzde 2’sini buraya aktaran Tezmaksan, Kovid-19 salg n nedeniyle online servis ile bak m hizmetini ücretsiz olarak sanayinin hizmetine açt . Çal Canlar n n yüzde 90’ mühendislerden oluCan Tezmaksan’ n Genel Müdürü Hakan Aydo=du, “Güçlü bir teknolojik alt yap ya ve servis olarak güçlü bir mühendislik birikimine sahibiz. Kovid-19 süreci ile biz de evden çal Cma sistemine en h zl geçen Cirketlerden biri olduk. Bunda, hâlihaz rdaki teknolojik altyap m za y llard r yapt = m z yat r m n etkisi büyük oldu. (irketimizde baz faaliyet alanlar m zdaki çal Cmalar durdurarak sürecin ülkemiz için nas l daha az hasarla geçebilece=ine bakt k ve neler yapabilece=imize odakland k. Beklenmeyen anda gelen salg n n bizi evden çal Cmaya itmesi ile anlad k ki müCteri taleplerine yat r m yapmak bugünler
28 May s-Haziran 2020
Tezmaksan Genel Müdürü Hakan Aydo du için bir haz rl km C. Servis verdi=imiz müCterilerimiz, Türkiye’nin en önemli ve 7/24 üretim yapan firmalar . Bu yüzden anl k servis vermek, ihtiyaçlar n uzaktan gidermek ve üretim hatlar n n durmamas için yap lmas gerekenleri h zl ca ortaya ç kartt k. (imdi evlere kapanm C bir dünyada bu imkanlar m z bize uzaktan hizmet etme imkan n kolayca veriyor. Ülkemizde talaCl imalat yapan herkese ücretsiz online servis vererek üretimin devam etmesi konusunda elimizi taC n alt na koyuyoruz. Bu günleri dayan Cma içerisinde ve en az hasar ile geçirece=imize inan yoruz” dedi. Online bak m hizmetine ihtiyaç duyan fabrikalar ve üretim tesisleri, Tezmaksan’ n web sayfas üzerinden form doldurarak ilgili birimlere ulaCabiliyorlar. Robotlu otomasyon sistemleri ve takip yaz*l*mlar* ile kesintisiz üretim Koronavirüs salg n n n sektörler üzerinde yaratt = ekonomik y k m azaltmak için ç kar lan destek paketlerini ve kredi yap land rmalar n olumlu bulan Aydo=du, “Ancak uzun vadede firmalar m z n ders ç kar p yeni dünya düzenine h zl ca uyum sa=lamas ge-
rekli. Tezmaksan yedi y l önce ald = kararla di=er bütün iC alanlar na devam etmekle birlikte, teknoloji üreten bir Cirket hedefiyle Ar-Ge yat r mlar n att rd . Ak ll fabrikalar için dizayn edilen robotlu otomasyon sistemi Cubebox, uzaktan CNC üretim takip yaz l m Kapasitematik, robotlu makine kontrol ünite yaz l m ROBOCAM Türkiye’nin yerli ve milli Endüstri 4.0 uygulamalar ve Tezmaksan imzas taC yor. Ak ll gözlüklerle sahay anl k izleyebilen ve genel merkezden ihtiyac olan kullan m k lavuzlar n gözlük cam na yans tan ürün yat r mlar m z var. Kovid-19 salg n üretimin uzaktan yap lmas na yard mc olan bütün bu uygulamalar n ne kadar önemli oldu=unu gösterdi. Türkiye’de üretimin Cu anda devam edebilmesi için insanlar n iC yerlerine, fabrikalara gitmesi gerekmekte. Oysa Almanya, Kore ve Japonya’daki ölüm oranlar n n azl = sadece sa=l k sisteminin iyi olmas ya da sadece al nan kararlarla alakal de=il. Bahsi geçen ülkeler robotlu üretim, otomasyon ve uzaktan takip sistemleri alan ndaki yat r mlar yla dikkat çekiyor. Kriz anlar nda insan koruyan ama üretimin de devam n sa=layan
www.metalmakina.com
HABER
sistem ve modele sahip olman z, yaCad = n z trajedinin boyutunu minimize edebiliyor. Bu üç ülkede bunu gördük” diye konuCtu. Kovid-19 sonras* robot kullan*m* artacak yeni meslekler ortaya ç*kacak Aydo=du, kovid-12 salg n n ile bütün sektörlerde teknoloji kullan m na yönelik çok daha güçlü ç k Clar yaCanaca= n , üretim modellerindeki otomasyonla birlikte yeni pek çok mesle-
www.metalmakina.com
=in h zla hayat m za girece=ini de sözlerine ekledi. 10 y l sonra beklenen kimi yeniliklerin süresinin yedi y l erkene çekildi=ine de dikkat çeken Aydo=du, Cunlar kaydetti: “Oxford Economics’in araCt rmas na göre, imalat sektöründe h zla yükselen robot kullan m sadece Çin’de 14 milyon insan n iCsiz kalmas na neden olacak. 2000 tarihinden bu yana ABD, Avrupa ve Çin Halk Cumhuriyeti’nde 1,7 milyon insan robot kullan m n n artma-
s ndan ötürü iClerini kaybetti. Kovid19 robot ve otomasyon sistem kullan m na geçiCi h zland racak. Kimi araCt rmalara göre dünya genelinde 200 milyon insan bu süreç sonunda iCsiz kalacak. Ama bu de=iCim ayn zamanda yeni iC kollar n n ortaya ç kmas na neden olacak. Robot kullanabilen, programlayan, yaz l m çözümleri geliCtiren, otomasyon sistemleri geliCtiren, uygulayan, hayata geçiren, dijital alt yap lar oluCturan, bu konuda uzmanlaCan baCka bir iC gücüne ihtiyaç olacak. (imdi üretim alt yap lar ndaki dönüCüme paralel ama sistemli bir biçimde insan gücümüzü bu becerilere kavuCturabiliriz, üniversitelerden, meslek liselerinden mezun olacaklar bu bilgilerle donatabiliriz. Kovid-19 bir tak m süreçleri h zland rm C olabilir, ama henüz geç de=il, hem üretim alt yap m z hem de insan kalitemizi buna göre h zl ve sistemli bir program ile dönüCtürebiliriz. Yapaca= m z en büyük hata bunu görmezden gelmek olur.”
May s-Haziran 2020
29
HABER
Rockwell Automation ASEM’i satın aldı
Rockwell Automation, Inc. (NYSE: ROK) yapt : aç klamada $talya merkezli dijital otomasyon teknolojileri tedari:inde öncü ASEM S.p.A.’y sat n almak için anlaBma imzalad : n duyurdu. ASEM tam seri endüstriyel PC’ler (IPC), $nsanMakine Arayüzü (HMI) donan m ve yaz l mlar , uzaktan eriBim yetkinlikleri ve güvenli Endüstriyel IoT geçit çözümleri sunuyor. ASEM’in yüksek performansl otomasyon çözümleri ak ll teknolojiler ve verim art Blar yla Connected Enterprise’ hayata geçiriyor ve ak ll ayg tlar , kontrol platformlar n , tasar m ve operasyon yaz l mlar n tek bir a: üzerinde entegre ederek daha güvenli bir ortam yarat yor. Rockwell Automation Mimari & Yaz l m K demli BaBkan Yard mc s Fran Wlodarczyk sat n almaya iliBkin aç klamas nda Bunlar söyledi:
30 May s-Haziran 2020
“ASEM’in IPC pazar ndaki gücü ve HMI alan ndaki uzmanl : Kontrol & Görüntüleme donan m ve yaz l m portföyümüzü geniBleterek yüksek performansl entegre otomasyon çözümleri sa:lama yetkinli:imizi daha da güçlendirecek. ASEM’in ürünleri, endüstriyel biliBim ihtiyaçlar için yüksek konfigürasyona ihtiyaç duyan müBterilerimize yenilikçi donan m ve yaz l m seçenekleri sunarak pazara daha h zl ulaBmalar n , toplam sahip olma maliyetini azaltmalar n , varl k kullan m n iyileBtirmelerini ve kurum riskini daha iyi yönetmelerini sa:layacak”
rol & Görüntüleme çözümlerini geniBletmekte ve müBterilerimizin dijital dönüBümlerini h zland rma f rsat bulmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Sat n alma iBlemi kapsam nda Almanya merkezli KEB Group’un ASEM’deki az nl k hissesi de al nacak. Ayr ca Rockwell Automation ASEM’in KEB’le olan stratejik tedarikçi ve teknoloji çözüm orta: iliBkisini sürdürecek. Sat n alma iBleminin otoritelerin onay na ve koBullara ba:l oldu:u, 2020 bahar aylar nda tamamlanmas n n öngörüldü:ü ve Mimari & Yaz l m segmenti alt nda raporlanaca: belirtiyor” dedi.
ASEM Kurucusu, BaBkan ve CEO’su Renzo Guerra karar Bu sözleriyle de:erlendirdi: “ASEM $talya’da pazar lideri konumunda ve kalitesi kan tlanm B bir markas var. Endüstriyel PC ve endüstriyel yaz l mlar n tasar m ve üretimindeki uzmanl : m zla Rockwell Automation’ n Kont-
Rockwell Automation 19 ve 20 ubat tarihlerinde Miami, Florida’da gerçekleBecek Barclays ve Citi yat r mc konferanslar nda konuya iliBkin daha fazla bilgi paylaBacak.
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
31
HABER
Schmersal Grubu, aconno GmbH Ĺ&#x;irketine ortak oluyor
YÜnetici ortak Philip Schmersal ve aconno kurucu orta Miroslav Šimudvarac sÜzle meyi imzal yorlar. Amaç, gßvenlik cihazlar için kablosuz ileti:im alan ndaki ara:t rma ve geli:tirme çal :malar n ilerletmektir Schmersal Grubu, yßzde 26 hisse ile aconno GmbH :irketine ortak oluyor. Dßsseldorf merkezli genç, h zla bßyßyen Start-Up :irketi, mß:teriye Üzel donan m, Bluetooth ve sensÜr çÜzßmlerinin yan s ra dijitalle:me, Nesnelerin !nterneti (IoT) ve Endßstri 4.0 alanlar na yÜnelik yaz l m geli:tirmektedir. aconno GmbH Üzellikle Bluetooth çipleri ve aconno'nun mß:terilerinin bireysel, Endßstri 4.0'a yÜnelik uygulamalar için ak ll cihazlar ve a6a ba6lanabilir nesneler geli:tirdi6i ve ßretti6i bir geli:tirme platformu sunmaktad r - hem de daha k sa zaman ve maliyetlerde. Schmersal, aconno GmbH'ye ortakl 6 ile gßvenlik switch ve cihazlar için kablosuz ileti:im çÜzßmleri yÜnßnde geli:tirme çabalar n h zland rmay amaçlamaktad r.
32 May s-Haziran 2020
YÜnetici ortak Philip Schmersal, "aconno'nun yarat c uzmanlar , sensÜrlerimizi ve switchlerimizi Bluetooth Üzellikli hale getirmek için Know-how'lar ile bize destek olacak" diye aç kl yor. Bununla birlikte, switch cihazlar m z gelecekte çok daha fazla say da te:his verisini daha kolay sa6layabilecek ve bunun sonucunda daha yßksek makine kullan labilirli6ine katk da bulunacakt r. Olas kullan m alanlar aras nda, Ürne6in çok say da gßvenlik bile:enlerinin monte edildi6i ambalaj endßstrisi gibi karma: k tesisler bulunmaktad r. Bu tesislerde Bluetooth yard m yla, bireysel gßvenlik sensÜrlerinden veya gßvenlik kilitleme cihazlar ndan gelen hata mesajlar daha h zl bir :ekilde tespit edilebilir. Buna ek olarak, Bluetooth çÜzßmleriyle, switch anahtarlama say s , a: r s cakl k, nem, vb. gibi diyagnostik veriler daha kolay aktar labilir ve kestirimci bak m kavramla-
r için kullan labilir. Di6er olas kullan m alanlar , a6 r sanayide birkaç kilometrelik mesafe boyunca kablosuz Bluetooth ileti:iminin sinyal gĂźvenlik switchlerindeki sorunlar h zl ve verimli bir :ekilde giderilmesinin yan s ra durum ve te:his bilgilerinin daha kolay aktar lmas na olanak sa6layan kapsaml konveyĂśr çÜzĂźmleridir. Philip Schmersal, "aconno'ya kat larak Ăśnemli geli:me potansiyelinden yararlanabilece6imizi ve yenilikçi gĂźcĂźmĂźzĂź Ăśnemli Ăślçßde gßçlendirebilece6imizi bekliyoruz " diye vurguluyor. "Partner olarak EndĂźstri 4.0 arzusu olan orta Ăślçekli bir :irketi kazanabildi6imiz için mutluyuz. Bu bize yenilikçi teknolojilerimizle do6ru yolda oldu6umuzu gĂśsteriyorâ&#x20AC;? diyor aconno kurucu orta6 Thomas Hollwedel. "Yak n i: birli6i ve ortak ĂźrĂźn geli:tirme ile Ăśnemli sinerjiler yarataca6 z"
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
33
FİRMA-ÜRÜN
Hwacheon, tornalama işlemleri sırasında hassasiyet ve kalite sorunlarına çözüm sunuyor A =r i' parçalar=n=z= tornalama i'lemleriniz s=ras=nda hassasiyet ve kalite sorunlar= ya'=yor musunuz? O zaman; Hwacheon’un Ekstra GeniW, Büyük Çapl Torna serileri Hi-TECH 550-850 sizin için çözüm olabilir. 32 inçe kadar ayna, Ekstra geniW ve ekstra rijit taret, Yekpare döküm gövde ve Kutu k zak sistem tasar m n n saPlad P stabilite; büyük boyutlu iW parçalar n n tornalanmas için idealdir. Büyük ve aP r iW parçalar n n tornalamas , kaynak ve döküm parçalar n n iWlenmesinde uzmanlaWm W Hyss Metallberarbeitung (Lennestadt-Almanya) firmas , Hwacheon Hi-TECH 700 ve Hi-TECH 850 ile güçlü bir büyüme elde etti. XXL CNC TORNALAR: A IR F" PARÇALARININ F"LENMESFNDE YÜKSEK HASSASFYET Uzun ve aP r iW parçalar n n tornalanmas nda, ayn zamanda yüksek hassasiyet ve s k toleranslar n gerekliliPi de talep edilir. Önemli olan sadece makine operatörünün tek-
Hyss Metallberarbeitung (Lennestadt-Almanya)
34 May s-Haziran 2020
nik yeterliliPi dePil; tornalama merkezi de büyük, hassas ve aP r iW parçalar için iWleme prosesinin yüksek taleplerini karW layabilmelidir. Hyss Metallberarbeitung; küçük partilerdeki parçalar bile ekonomik ve hassas bir Wekilde üretebilmek için, Güney Koreli tezgah üreticisi Hwacheon'un uzun y llard r büyük tornalama merkezlerine güveniyor. Lennestadt-Meggen'deki Sachtleben sanayi bölgesinde yer alan Hyss Metallverarbeitung GmbH & Co, KG toplam 1.000 m² üretim alan na sahiptir. Hidrolik, pnömatik, otomotiv ve tar m makineleri endüstrileri için iW parçalar n , makinalar için kaynakl ve döküm iW parçalar n , tesis ve makineye özel tasar m ile burada üretmektedir. Buna ek olarak firma; ar zal parçalar n, makinelerin, kaynakl veya döküm parçalar n, Waftlar n ve rulmanlar n onar m n sunmaktad r. DiPer yandan, ar zal makine parçalar verilen örneklere göre de yeniden üretilebilmektedir.
Gerhard Hyss (sa(da) ve o(lu Steffen (solda), son derece sa(lam ve hassas tornalama merkezi Hi-TECH 850L YMC'ye yat7r7m yapt7.
Büyük Parçalar – Ni+ Pazara, Genele de(il özele hitap eder. Hyss Metallverarbeitung; XL tornalar7nda küçük partiler halinde büyük ve a(7r tornalanm7+ parçalar üretiyor.
Firma fason üretici olarak; 8 ton aP rl Pa kadar 1.100 mm çap nda ve 3.500 mm uzunluPunda büyük ve aP r tornalama gerektiren döküm parçalar n iWlenmesinde uzmanlaWm Wt r. Bunlar genellikle küçük seriler halinde az miktarlarda ve tek seferlik üretimlerdir. Genel Müdür Gerhard Hyss bu niW pazara sistematik ve planl olarak aç ld . 1982'de küçük torna parçalar n n üretimi için iki ortakl olarak kendi iWini kurdu, ancak bununla yeterince para kazanmak zordu. Bu nedenle yeni bir iW alan na yat r m yapmal yd . “Daha büyük parçalar üretmek istedik ve maksimum 550 mm çaplar ve 1,5 ton pik aP rl klar iWlemek için makinelere yat r m yapmaya karar verdik” diyor Gerhard Hyss. “Bu, hizmet yelpazemizi geniWletmemizi ve yeni pazarlar kazanmam z saPlad .” Konsept çal Wt ve büyük, hassas
www.metalmakina.com
FİRMA-ÜRÜN tornalanm W parçalar için gittikçe daha fazla sipariW al nd . Böylece daha önce mevcut olan üretim alan kapasite s n rlar na ulaWt . Bu çerçevede; 1999 y l nda mevcut lokasyonda yeni bir üretim tesisi inWa edildi. Yeni fabrika; daha büyük makineler ve daha büyük-aP r iW parçalar n n iWlenmesi için de alan sundu. HACHACHONON'DAN FLK TORNA HI-TECH 700
Yeni makine ile daha büyük iW parçalar için yeni sipariWler de geldi. 1irket böylelikle niW pazar n bulmuW ve ayn zamanda makineleri ve endüstrideki mühendisliPi ile büyük parçalar n üretiminde uzman olarak ün kazanm Wt . Takip eden dönemde sipariWler h zlanmaya devam etti, bu nedenle üretim kapasitesini artt rmak için baWka bir Hi-TECH 700 daha sat n al nd .
set iWlemlerini birleWtirmenin avantajlar yla artan verimlilikten ve yeni tezgah n yüksek esneklik kazand rmas ndan dolay , Wirketin bu yeni yat r ma karar vermesine çok memnun oldu. ÇOK RFJFT MAKFNE GÖVDESF VE KUTU KIZAKLAR
'lk makinenin çok iyi deneyimleri olduPu için; Gerhard Hyss, “Bir sonraki makinenin de Hwacheon tercih edilmesi gerektiPi aç kt ” dedi. YENF FIRSATLAR
Hwacheon'un rijit Hi-TECH 700 modeli ile Ø700 mm çapa ve 2.000 mm uzunlu(a kadar olan i+ parçalar7 i+lenebilir.
Düsseldorf'taki Metav fuar nda Gerhard Hyss, Hwacheon'un stand nda Hi-TECH 700 ile karW laWt . Bu model, son derece rijit bir iW mili tasar m sunan aP r iW parçalar n iWlemek için ideal bir tornad r. Çünkü, yüksek hassasiyetli silindirik makaral rulmanlar ve özellikle darbeye dayan kl iW mili fenerinin aç sal makaral rulmanlar aP r tornalama iWlemleri için özel olarak tasarlanm Wt r. Entegre Wanz man ile 115 rpm'de 3,071 Nm'ye kadar torklar elde edilebilir. Gerhard Hyss, XL ebatlar ndaki stabil bir torna konusunda istekliydi ve pazar karW laWt rd ktan bir süre sonra ilk Kore makinesini almaya karar verdi: “Hi-TECH 700 ile yeni kap lar aç ld . Art k 700 mm çapa ve 2.000 mm torna uzunluPuna sahip parçalar iWleyebiliyor ve üretimde daha fazla esneklik ve h z elde edebiliyorduk. “
www.metalmakina.com
1irketin büyüme yönündeki sinyalleri devam ettiPinden ve hammaddeyi depolamak için kullan labilir alan art k yeterli olmad P ndan; Wirket bünyesinde, daha geniW bir depolama alan na olanak saPlayan ve ilave makineler için de yer sunan ek bir hol inWa edildi. Ayn zamanda, firma freze iWleri de içeren daha büyük boyutlu torna parçalar için giderek daha fazla talep ald . Bu nedenle frezeleme de yapabilecek bir torna sat n al nmas planland . 1irketin kurucusu ve genel müdürü Steffen Hyss, Hi-TECH 850L YMC torna ve freze merkezini Bochum'daki yeni Hwacheon Avrupa merkezinin aç l W nda gördü. Bu XXL makinesi ile, sekiz tona kadar aP rl Pa ve Ø920 mm'ye kadar çapa sahip iW parçalar , 3.500 mm torna uzunluPuna kadar hassas bir Wekilde iWlenebilir. Klasik tornalama iWlerine ek olarak; frezeleme iWlemleri, ilave Y ekseni ile de birlikte tek bir baPlamada gerçekleWtirilebilir. Bu, iWlenmiW parçalar n hassasiyetini artt r r, çünkü tornadan iWleme merkezine geçerken oluWabilecek iW parças baPlama hatalar ortadan kalkar. Yeni yönetici ve beraberindeki çal Wanlar; tornalama, frezeleme ve of-
Hwacheon Hi-TECH 850L YMC'nin i+ mili, puntas7 ve son derece rijit tezgah gövdesi; büyük, a(7r i+ parçalar7 için tasarlanm7+t7r. Optimum s7cakl7k kontrolü için makine yata(7 45 derece pahlan7r. Bu, i+ parças7n7n ve makinenin a+7r7 7s7nmas7n7 önler ve yüksek hassasiyet sa(lar.
Stabil ve saPlam bu makine; Hwacheon’un kendi dökümhanesinde üretilen 23,5 ton aP rl P nda özel rijit bir monoblok(yekpare) gövdeye sahiptir. Optimum s cakl k kontrolü ve s cak talaWlar n güvenilir bir Wekilde uzaklaWt r lmas için 45 derece pahlan r. Bu; çok miktarda talaWla kaba iWleme operasyonlar nda bile makine ve iW parças n n aW r derecede s nmamas anlam na gelir. Makinenin tüm kutu k zaklar elle raspalan r ve parlat l r. Özellikle; bu zaman al c çal Wma sürecinde, üreticinin 75 y l aWk n makine mühendisliPi deneyimi ortaya ç k yor. Kutu k zaklar , yoPun talaW iWlemleri için bile önemli ölçüde düWük titreWime sahiptir. Böylece; daha fazla hassasiyet ve daha uzun tak m ömrü için stabilite saPlar. 350 mm geniWliPe sahip ekstra geniW taretin muazzam tasar m saye-
May s-Haziran 2020
35
FİRMA-ÜRÜN
Hwacheon makinelerinin tüm kutu k7zaklar7 elle raspalan7r ve parlat7l7r. Bu, a(7r i+leme s7ras7nda bile herhangi bir titre+imin meydana gelmemesi anlam7na gelir. Artan stabilite, daha yüksek hassasiyet ile daha uzun hizmet ömrü sa(lar. sinde, Ø100 mm çapa ve 1.000 mm uzunluPa kadar büyük hassas baralar bile baPlanabilir. Dört kademeli spindle diWlisi, özellikle düWük h z aral P nda olaPanüstü yüksek tork sunar. Rulmanlar, Hwacheon taraf ndan özel olarak geliWtirilen yaP soPutma sistemi kullan larak yaPlan r ve soPutulur. Dört kademeli diWlinin s cakl P , uzun çal Wma süreleri ve aP r iWleme s ras nda iWlemenin doPruluPunu saPlayan termal genleWmeyi en aza indirmek için sürekli olarak kontrol edilir ve düzenlenir. 45 kW tahrik gücüyle, makine 6.873 Nm tork elde eder.
Üretim teknisyeni Andreas Schöttler, makineyi asla maksimum yüklenmede çal Wt rmak zorunda kalmam Wt ve bu muazzam güç konusunda Wunlar ifade etti: “Küçük parti üretimimiz nedeniyle, iW parçalar n n kalitesi ve hassasiyeti bizim için çok önemlidir. Daha h zl iWleme için maksimum yükte kullanmak zorunda dePiliz. Bizim için parçalar n kali-
36 May s-Haziran 2020
Geni+ gövdeli Hwacheon Hi-TECH 850L YMC, kombine i+leme için ek bir entegre Y ekseni sunar. Bu; makinede hem tornalama hem de frezeleme i+inin tek bir setup ile yap7labilece(i anlam7na gelir. te ve hassasiyetinin doPru olmas gerekiyor. Hi-TECH 850 ile firmam z, yap sal çeliklerden, temperlenmiW çeliklere, paslanmazdan tüm diPer malzemelere iWleyebilme kapasitesine sahip.” Steffen Hyss ise; “Güçlü spindle ve cömertçe boyutland r lm W k zaklar sayesinde HiTech 850, parçalar m z için sürekli yüksek kalite elde etmemizi saPl yor” diye ekledi. Aile Wirketi, makine park n n 1/100 mm'ye kadar hassasiyet ve parçalar n s f ra yak n bir ret oran iWlemekten gurur duyuyor. YÜKSEK VERFMLFLFK 'ki y ld r, Hwacheon Hi-TECH 850L YMC, Hyss Metallverarbeitung'da her gün, önemli bir ar za bildirilmeksizin kullan mda ve daha önceki 2 makine de iWlerini hassas bir Wekilde yap yor. Gerhard ve Steffen Hyss, bu makinelerin kalitesinden ve hassasiyetinden o kadar memnunlar ki; Wimdi daha küçük Hi-TECH 450C ile baWka bir Hwacheon torna modelini daha sat n ald lar. Ayr ca; ayn markadan bir iWleme merkezi yat r m da yapmay planl yorlar. Bu nedenle, büyük parçalar konusunda uzmanlaWm W Hyss Metallerarbeitung büyümeye devam ediyor. Detayl bilgi için: www.tandem.com.tr
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
37
FİRMA-ÜRÜN
Studer, favorit Silindirik Taşlama Makineleri Küçük bütçeler ve yüksek talepler için CNC üniversal ta lama makinesi Bu CNC üniversal silindirik taJlama makinesi, bireysel ve seri üretimde k sa ila uzun boyutlu iJ parçalar n n taJlanmas için tasarlanm Jt r. Proses içi ölçüm sistemi, balans sistemi, temas alg lama ve uzunlamas na konumland rma gibi çeJitli seçenekler sayesinde, makine di@er taJlama iJlerine uyarlanabilir. Granitan S103 den imal edilmiJ olan tezgah gövdesi, en yüksek hassasiyet, performans ve güvenlik standartlar n ortaya koyarken, en kaliteli bileJenlerle birlikte uzun y l150kg
- TaJlama taJ sa@da olan d J tekerlek kafas , 0 ° / 15 ° / 30 °
oluJturur.
Silindirik taJlama makinesi üniver-
Kan tlanm J StuderPictogramming özelli@i ile pratik Studer taJlama ya-
sal uygulamalarda kullan labilir ve StuderPictogramming sayesinde programlanmas kolay ve h zl d r. Granitan® S103 mineral döküm ma-
• Bir ba@lamada d J ve iç taJlama mümkündür
lar çal Jmay garanti eden bu silindirik taslama tezgah n n temelini
z l m , daha az deneyimli kullan c lar n bile taJlama ve tip de@iJimi döngülerini h zl ve pratik bir Jekilde programlamas na olanak tan r. STUDER ürünlerinin sistematik olarak geliJtirilmesi, üretimi, montaj ve test edilmesi VDA 6.4 ve ISO 9001 yönergelerine uygun olarak ve süreç odakl bir Jekilde gerçekleJtirilmektedir. Favorit, k sa ila uzun boyutlu iJ parçalar n n bireysel ve seri üretimi için CNC üniversal silindirik taJlama makinesidir. 400mm (15.7 ") / 650mm (25.6") / 1.000mm (40 ") / 1.600mm (63") merkezleri ile 175mm (6.9 ") merkez yüksekli@i aras nda bir me-
38 May s-Haziran 2020
safeye sahiptir. (330lbs).
a@ rl k
kine taban n z k sa süreli s cakl k dalgalanmalar n büyük ölçüde dengeliyor. Daha sonra, proses içi mastarlama, balanslama sistemi, kontak alg lama ve uzunluk konumland rma gibi çeJitli aksesuar kitlerini kullanarak di@er taJlama görevlerine kolayca adapte edilebilir. Donan m: • !ste@e ba@l taslama taJ düzene@i: - Sa@ veya sol taslama taJ ,delik taJlama mili Taret B-ekseni üzerine
• Granitan® S103 mineral döküm makine gövdesi • CE uygunluk Yaz l m: • StuderPictogramming ile son derece kolay programlama • Opsiyon olarak sunulan, yeni taJlama program oluJturmak için StuderGrind yaz l m , Offline olarak programlama yapman za imkan verir Detayl bilgi için: www.studer.com
konumland r lm Jt r - 3 ° diJli otomatik döndürme
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
39
FİRMA-ÜRÜN
ABB Robotik, dijital hizmetleri müşterilerinin üretimine yardımcı olmak için ücretsiz sunuyor
Covid-19 salg n göz önüne al nd ? nda, ABB’nin Robotik ve 5malat Otomasyonu Bölümü önemli yaz l m hizmetlerini ücretsiz olarak sunma karar ald . Bu Hekilde ABB, müHterileri ve partnerlerinin üretim hatlar n n çal Hmaya devam etmesine yard mc olacak ve birço?unun evden çal H rken iHletmelerin faaliyetlerini sürdürebilmesini imkan sa?layacak. Birçok Hirket, özellikle mevcut sosyal mesafe ve uzaktan çal Hma ihtiyac göz önüne al nd ? nda, üretim hatlar n uzaktan yöneterek ve robot sistemlerini daha az insan etkileHimi ile optimum performansta
40 May s-Haziran 2020
çal Hmas n sa?layabilen bu dijital çözümlerden yararlanabilecekler. Dijital araçlar da müHterilerin çal Hmaya devam et-mesine ve herkes iHyerine döndü?ünde haz r olacak projelere haz rlanmalar na yard mc olmak için kullan la-bilir. ABB’nin Robotik ve 5malat Otomasyon Bölümü, 27 Mart Cuma gününden itibaren, 31 Aral k 2020 tarihine kadar önemli yaz l m hizmetlerini müHterilerine ücretsiz olarak sunacakt r. Dahil olan hizmetler aras nda durum izleme ve teHhis, varl k yönetimi yaz l m ve önemli malzemelerin tedariki için üretim hatlar n n uzak-
tan sorun giderme ve izlenmesi bulunmaktad r. AHa? daki teknolojilere halihaz rda eriHimi olan, ancak bunlar nas l kullanacaklar konusunda tavsiye ve rehber-lik isteyen müHteriler yerel ABB temsilcilerine baHvurma olana? na sahiptir. Ücretsiz kullan ma sunulan yaz l mlar Hunlard r : ABB Ability ™ Internet Ba?lant l Servisler - Durum 5zleme ve TeHhis ABB’nin Internet Ba?lant l Servis platformu, tek veya tüm robot filosunu mevcut durumunu ve performans n izleyerek müHterilerin ro-
www.metalmakina.com
FİRMA-ÜRÜN bot sistemlerini en iyi performansla çal Ht rmas na ve uzaktan izleyebilmelerine yard mc olur. ABB Ability ™ 5nternet Ba?lant l Servisi, servis uzmanlar n n yüksek maliyetli plans z üretim duruHlar na yol açabilecek sorunlara çözüm bulmalar n ve aksiyon al nabilecek olan bilgileri elde etmelerini sa?lar. Temel özellikler: • 7/24 güvenli izleme ve teHhis hizmeti • En s k görülen ar zalar n belirlenmesi • Mekanik ve kontrol ünitesi ölçümleri için Durum 5zleme ve trend analizi • E-posta yoluyla an nda kritik alarm bildirimleri • H zl kök neden analizi için alarm
durumunda sistem anl k görüntüsü • Kullan labilir bilgiler içeren MyRobot ve alarm kontrol paneli • Mesai saatlerinde sanal e?itim deste?i • RobotStudio® RobotStudio ABB'nin simülasyon ve çevrimd H programlama yaz l m d r, fiziksel varl klar n veya sistemlerin tam bir dijital kopyas n (dijital ikiz) sunar, böylece üretim hatt n zda neler olup bitti?ini uzaktan görebilirsiniz. ABB’nin RobotStudio çevrimd H programlama arac , kullan c lar n gerçek bir üretim hatt n n baH na gitmeden veya durdurmak zorunda kalmadan, sanal bir 3D ortamda eksiksiz bir robot kurulumu oluHturmas n , simüle etmesini ve test etmesini sa?lar. Tüm Powerpack'ler ve CAD dönüHtürü-
cüler, dijital ikiz ve Sanal Gerçeklik top-lant lar dahil tüm RobotStudio fonksiyonlar art k ücretsiz olarak sunulacak. Sanal Teknik Destek Herhangi bir teknik deste?e ihtiyaç duyulursa, video (Skype, Zoom, Teams) arac l ? yla etkinleHtirilen ücretsiz sanal teknik destek sunabiliriz. Bu deste?e eriHmek için lütfen yerel ABB temsilcinize baHvurun.
Borusan Cat’in online satış kanalı Parts.Cat.Com yayında 5H makinalar sektörünün lider kuruluHu Borusan Cat, müHterilerinin ihtiyaçlar n karH lamaya ve iH devaml l ? n sa?lamaya devam ediyor. Caterpillar taraf ndan onayl tek online al HveriH platformu Parts.Cat.Com’dan hem yedek parçalar hakk nda bilgi al nabiliyor hem de online sipariH verilebiliyor. Böylelikle, Caterpillar makinalar kullanan ve web sitesine üye olan Borusan Cat müHterileri, online yedek parça stoklar n ; güvenli, pratik ve h zl sipariH imkan ile istenilen adrese ücretsiz teslimat ile alabiliyor. Mü terinin i ine de er katan avantajlar! Internet ba?lant s olan tüm cihazlardan, her an ulaH labilecek olan Parts.Cat.Com sitesinde mesai saati s n r olmadan online teklif almak ve
www.metalmakina.com
online sipariH vermek mümkün olacak. Web sitesinde parçalar n foto?raflar ve teknik özellikleri kolayca görüntülenebiliyor. KiHisel hassas verilerin de?eri korunarak, her müHteriye özel yetki tan ml yor ve geçmiH sipariH bilgileri ile fiyat ve anl k stok bilgileri paylaH l yor. MüHteriler, kendi makinalar n n teknik bilgilerine ulaHabiliyor. Mesai saatleri d H nda da dilendi?i an parça sipariHleri paylaHabiliyor.
Sitede 1,4 milyondan fazla Caterpillar yedek parças n n fiyat ve stok bilgileri anl k olarak sorgulanabiliyor ve makinalar n parça kataloglar na kolayca ulaH larak, teknik bilgi sistemi (SIS) ile parça numaralar tespit edilebiliyor. Parçan n makinaya uygunlu?unun kontrolü ile do?ru parça numaras belirleniyor. Yap lan sipariHler Borusan Cat müHteri merkezlerinden teslim al nabildi?i gibi müHterilerin Hantiye adreslerine do?rudan sevki yap l yor. Gönderilen otomatik bilgilendirme mailleri ile sipariH bilgilerinin arHivlenmesi mümkün oluyor. Ayr ca dönemsel olarak kampanyaya giren yedek parçalar, Parts.Cat.Com sipariHlerinde de kampanyal fiyatlardan al nabiliyor.
May s-Haziran 2020
41
FÄ°RMA-Ă&#x153;RĂ&#x153;N
Yeni bir CNC kontrol uygulamasÄą: verimli ve kolay kullanÄąm
Otomatik bileme i lemi için Okuma Bileme Uygulamas Dr. Kaiser Diamantwerkzeuge GmbH & Co. KG ile birlikte çal =an CNC tak m tezgahlar alan nda dßnya lideri olan Okuma, CNC programlar için yeni bir kontrol uygulamas geli=tirdi: Okuma Bileme Uygulamas piyasadaki en yenilikçi bileme teknolojilerinden biri olman n yan s ra son derece verimli ve kullan m oldukça kolayd r. Okuma yeni bileme uygulamas , Okuma ve Dr. Kaiser Diamantwerkzeuge GmbH & Co. KG aras ndaki yo9un i=birli9inin bir sonucu olarak ortaya ç kt . Bu uygulama tßm bileme parametrelerini hesaplar, mev-
42 May s-Haziran 2020
cut verileri ba9 ms z olarak okur ve de9erleri do9rudan CNC program na aktar r. Manuel hesaplamalar ve çift giri=ler art k geçmi=te kald . Kontrol uygulamas ile eksiksiz bir çÜzßm Bileme i=leminde en Ünemli nokta bileme h z oran veya ilerleme h z gibi do9ru parametreleri seçmektir. Dr.Kaiser Diamantwerkzeuge GmbH & Co. KG ile birlikte çal =an Okuma, mevcut uygulamalar taraf ndan sunulan olanaklar ve ta=lama i=lemini daha da geli=tirmek için gerekli parametreleri analiz etti. Sonuç olarak bileme i=leminde eksik olan en Ünemli =ey kullan c dostu
olma ve verimlilikti. Okuma Bileme Uygulamas do9rudan kontrol paneli ana ekran ndan aç l p çal =t r labilir. Kullan c sadece bileyici geometrisini ve h z oran için gereken de9erleri, ilerleme derinli9i ve kaplama miktar için istenen de9erleri girmek zorundad r. Uygulama daha sonra otomatik olarak CNC program na ilerleme h z ve kesme derinli9ini aktar r; bileme h z ve dÜnme yÜnß de9erleri de do9rudan Dr. Kaiser çeviricisine aktar l r.
Otomatik h z ayar ve sabit h z oran Okuma Bileme Uygulamas bir test
www.metalmakina.com
FİRMA-ÜRÜN Okuma taraf ndan üretilen CNC tak m tezgahlar , eksen ve i= mili motorlar , enkoderler, i= mili ve CNC kontrolü ile sektörün hem mekanik hem de elektronik olarak tek elden hizmet veren tek tedarikçisidir. Okuma’n n geni= ve yerelle=tirilmi= hizmet ekibi ve yenilikçi ve güvenilir teknolojisi, kullan c lar n sürekli olarak güvenle çal =mas n sa9layarak kârl l 9 en üst düzeye ç kar r. Okuma sektördeki en geni= da9 t m a9 na sahip olman n yan s ra, mü=terileri için kaliteyi, üretkenli9i ve verimlili9i kolayla=t r r, mü=teriyi güçlendirir ve günümüzün zorlu üretim ortam nda rekabet avantaj sa9lar. Daha fazla bilgi için www.okuma.eu
kesiminde i=levselli9ini ispatlamak zorundayd ve bunu fazlas yla yapt . Kontrol sistemi, ta=lama ta= h z n ve çap n otomatik olarak okur ve böylece çevresel h z hesaplar. Uygulama bu de9eri, seçilen h z oran na referansla bileme ta= n n h z n belirlemek için kulland . Bu, Okuma Bileme Uygulamas 'n n tüm ta=lama
www.metalmakina.com
ta= üzerinde sabit kesme ko=ullar olu=turabilece9i ve konturdaki büyük ad mlarla bile h z oran n sabit tutabilece9i anlam na gelir. Okuma Europe GmbH, 1898 y l nda Nagoya, Japonya'da kurulan CNC tak m tezgahlar nda dünya lideri Okuma Corporation' n Almanya merkezli sat = ve servis kurulu=udur. Firma,
May s-Haziran 2020
43
44 May s-Haziran 2020
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
45
FİRMA-ÜRÜN
CHIRON’un yaptığı ilk 3D yazıcı AM Cube, OPEN HOUSE ONLINE etkinliğinde ilk kez görücüye çıktı - Patentli teknolojinin temelini iHleme merkezi alan ndaki uzmanl k oluHturuyor - Farkl proses ihtiyaçlar na kombine çözümler sunan 3 yaz c kafa - Otomasyonlu operasyon imkan sunan son teknoloji güvenlik konsepti CNC-kontrollü dik iHleme ve tornalama merkezleri alan nda uzman olan CHIRON Group, daha büyük ve karmaH k iH parçalar üretebilmek için ilk 3D yaz c s AM Cube’u geliHtirdi. AM Cube, kaplama ve onar m gibi iHlemlere uygun oldu@u gibi bitmiH ürüne çok yak n yar mamuller yazd rmak için de uygun. Tuttlingen-Almanya merkezli CNC uzman firma, talaHl imalat ve otomasyon gibi uzmanl k alanlar na katmanl üretimi de (additive manufacturing) ekliyor. CHIRON, bu stratejisi ile pazar n yeni, dinamik ve büyüyen bu alan n da kapsayacak Hekilde ihtiyac olan çözümün tümünü tek bir kaynaktan sunuyor. 14-19 May s tarihleri aras nda internetten ulaHabilece@iniz OPEN HOUSE ONLINE etkinli@inde CHIRON Group’un be@eniye sundu@u ürünler aras nda odak noktalar ndan biri de AM Cube oldu.
malzeme fiyat yüksek olan büyük parçalar n imalat için olanak tan yoruz. Bu teknoloji, mühendislik, kesici tak m, enerji üretimi ve havac l k gibi sektörlerde etkin olarak kullan labilir. Bunlar da CHIRON Group için önemli hedef sektörlerdir.” diye ekliyor. Sezgisel kullan$m ve programlama Yeni AM Cube, t pk bir CNC iHleme merkezi gibi, klasik Kartezyen koordinat sistemi üzerine kuruludur. AM Cube’un kullan m ve programlamas ise sezgisel olarak gerçekleHir. Sistem, standart bir DIN ISO kodu kullanarak veya daha karmaH k iH par-
çalar için, bir CAD/CAM yaz l m kullanarak programlan r. Donan m ve HMI’dan AM Cube’un programlanmas na kadar, sisteme ait tüm özellikler test edilip onaylanm H Siemens ürünleri ile kontrol edilir. Di@er 3D metal yaz c lar n aksine AM Cube’un yaz c kafas , aktif bir yazd rma ve/veya yüzey kaplama s ras nda de@iHtirilebilir. Bu özellik, AM Cube’un farkl gereksinimlere ayn anda hizmet edebilmesini sa@lar: Örne@in bir yaz c kafas yüksek yüzey kalitesi için, bir di@eri ise h zl yazd rma için kullan labilir. Otomatik kafa de@iHim fonksiyonu bu özel-
Katmanl$ Üretim giri imi CHIRON Group Katmanl Üretim BaHkan Alex Boi, “Katmanl Üretim departman m z, CHIRON Group içerisinde yer alan bir start-up’t r.” diye aç kl yor. “CHIRON’un bu 3D metal yaz c s ile tedarik süresi uzun ve
46 May s-Haziran 2020
www.metalmakina.com
FİRMA-ÜRÜN
Lazer depozisyon kayna kullanarak türbin kanad onar m liklerin tek bir i= parças nda bir araya gelmesini sa4layabilir. Bu, CHIRON'daki profesyonellerin kapsaml proses uzmanl klar n ve i=leme merkezlerini kullanmada uzun y llara dayanan deneyimlerini uygulad klar ba=ka bir saha olmu=tur. 3D yaz c kullan larak üretilebilen dü=ük adetler sebebiyle, esneklik çok önemli bir faktördür. AM Cube, toplam üç yaz c kafas ile donat lm =t r. AM Cube ile depozisyon (bask ) malzemesi olarak tel ve toz, farkl üretim a=amalar nda tek bir üretim prosesi içinde uygulanabilir. Farkl hammaddeler ile depozisyon kayna En çok kullan lan depozisyon malzemeleri için (tel ve toz) bir yaz c
www.metalmakina.com
geli=tiren i=leme merkezi üreticisi, yepyeni bir teknolojiyi de patentlemi= oldu. Her iki prosesin de farkl uygulama alanlar bulunuyor: Toz ile kaplama en yayg n kullan lan proses iken, tel ile lazer metal depozisyonu daha yüksek güvenlik olanaklar ve malzeme sarfiyat nda kayda de4er bir azalma sa4lar. Tel metodunun bir di4er avantaj ise her tür kaynak telini kullan labilmesidir. Sistem, bir platform olarak geli=tirilmi= olup 4-eksenden 5-eksene kolay bir =ekilde yükseltilebilir. AM Cube, son teknoloji sensörler ile donat lm = ve operatörün gözlemi gerekmeksizin çal =acak =ekilde tüm gerekli güvenlik önlemlerine sahip-
tir. E4er titanyum gibi reaktif bir malzeme i=lenecekse, oksidasyonu azaltmak için tüm sistem koruyucu bir gaz ile doldurularak üretimin güvenli bir atmosferde gerçekle=mesi sa4lanabilir. Sanal bir ticari fuar olarak OPEN HOUSE Söz konusu yeni çözümün endüstriyel uygulamalarda kullan ld 4 ndan emin olmak amac yla AM Cube, bir pilot mü=teri’de an itibariyle kapsaml saha testlerine tabi tutuluyor. Güncel =artlar n k s tlamalar sebebiyle bu yeni teknoloji, sanal bir etkinlik olan 14 May s’ta OPEN HOUSE ONLINE’da görücüye ç kt .
May s-Haziran 2020
47
48 May s-Haziran 2020
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
49
FÄ°RMA-Ă&#x153;RĂ&#x153;N
Robotlu makineler yerli ve milli ROBOCAMâ&#x20AC;&#x2122;in kontrolĂź altÄąnda Tezmaksan 1 milyon dolarl k yat r m yapt tamamen yerli ve milli teknolojilerle EndĂźstri 4.0 sahas ndaki gĂźcĂźnĂź bĂźyĂźtĂźyor Robot otomasyon sistemlerinin kontrol mekanizmas n yapamad ? için d :a ba? ml olan TĂźrkiye, kendi yerli ve milli 2.5 eksen kontrol Ăźnitesini Ăźretti. Otomotiv, savunma, havac l k, genel makine imalat , kal pç l k, beyaz e:ya gibi sektĂśrlerin temel imalat enstrĂźman olarak nitelendirilen tak m tezgahlar sektĂśrĂźnĂźn lider markas Tezmaksan taraf ndan Ăźretilen ROBOCAM, :irketin TĂźrkiye EndĂźstri 4.0 dĂźnyas na CUBEBOX ve Kapasitematikâ&#x20AC;&#x2122;ten sonra kazand rd ? ßçßncĂź çal :mas oldu. DĂźnyay etkisi alt na alan korona virĂźsĂź (Kovid-19) salg n ile birlikte EndĂźstri 4.0 ile hayat m za giren robotlu Ăźretim, otomasyon ve uzaktan takip sistemleri çok daha fazla tart : l r hale geldi. TĂźrkiyeâ&#x20AC;&#x2122;nin bu konudaki yeterlili?i henĂźz istenen seviyede olmasa da, uzaktan Ăźretimin devam n sa?layan teknolojiler konusundaki birikimi her geçen gĂźn art yor. leri teknoloji Ăźretimi için Ar-Ge departman na y ll k cirosunun yĂźzde 2â&#x20AC;&#x2122;sini aktaran Tezmaksan, EndĂźstri 4,0 odakl ĂźrĂźn grubuna bir yenisini daha ekledi. Yerli robot kontrol Ăźnitesi Ăźretildi Kendi Ăźretimi olan robotlu otomasyon sistemi CUBEBOXâ&#x20AC;&#x2122;ta kullan lmak Ăźzere geli:tirilen ROBOCAM TĂźrkiyeâ&#x20AC;&#x2122;nin alan nda yerli-milli tek kontrol Ăźnitesi olarak gĂśrĂźlĂźyor. CUBEBOXâ&#x20AC;&#x2122; n yan s ra di?er markala-
50 May s-Haziran 2020
r n robotlu makinelerinde de kontrol Ăźnitesi olarak kullan lmaya ba:lanan ROBOCAM iç pazarda sat :a sĂźrĂźlĂźrken, uluslararas pazar için gĂźn say yor. TĂźrkiyeâ&#x20AC;&#x2122;nin EndĂźstri 4.0 konusunda deneyim biriktiren firmalar n n bulundu?unu, salg n ya da benzeri ola?anĂźstĂź durumlarda Ăźretiminin devam n n mĂźmkĂźn olabilece?ine dikkat çeken Tezmaksan Genel MĂźdĂźrĂź Hakan Aydo?du, :irket olarak yedi y l Ăśnce bir karar alarak teknoloji Ăźretmeye ba:lad klar n hat rlatt . Yak n zamanda robotlu otomasyon sistemi CUBEBOXâ&#x20AC;&#x2122; Ăźrettiklerini anlatan Aydo?du, â&#x20AC;&#x153;Yerli robotlu otomasyon sistemimizin kontrol Ăźnitesinin de yerli
olmas n istedik ve ROBOCAMâ&#x20AC;&#x2122; tasarlad k. Yine yerli ve milli robotlu otomasyon sistemi olarak geli:tirilen CUBEBOX, verimlili?i artt rd ? gibi, hatal duru:a ve hataya izin vermiyor. OperatĂśr robot i:birli?ine yeni bir boyut kazand ran CUBEBOX, fabrikan n insans z çal :mas gereken sĂźreçlerinde de rahatl kla kullan labiliyor. TĂźrkiye kontrol Ăźnitesi Ăźretmedi?i için kĂźresel piyasada ĂźrĂźnlerinin rekabetçili?i, ne yaz k ki istenen seviyede de?il. Biz bu aç ? kapatmak için robotlar kontrol edebilme yetene?ine sahip yaz l m n kapsam n geni:lettik ve ROBOCAM bĂśylelikle do?du. Art k bĂźtĂźn robotlu makinelerde kontrol Ăźnitesi olarak çok rahat bir :ekilde kullan labiliyorâ&#x20AC;? diye konu:tu.
www.metalmakina.com
FÄ°RMA-Ă&#x153;RĂ&#x153;N
ROBOCAM ile birlikte operatĂśrlerin program bilmelerine de gerek kalmad ? n sĂśyleyen Aydo?du, :unlar kaydetti: â&#x20AC;&#x153;Robot, ROBOCAM ile kendi program n kendisi yap yor. Bu operatĂśre kolayl k sa?lad ? gibi robotun referans tan mlama i:lemleri esnas nda kaybedilen zamanlar da minimize ediliyor.â&#x20AC;? Salg nlarda Ăźretimin devam için robotlu otomasyon sistemleri
www.metalmakina.com
Aydo?du, robotlu otomasyon sistem ve yaz l mlar n n yan s ra ĂźrĂźn verimlilik takip programlar da geli:tirdiklerini belirterek, Ăźretimin gelece?ini bu modellerin belirleyece?ini, TĂźrkiyeâ&#x20AC;&#x2122;nin de biran Ăśnce ve h zl bir :ekilde buna uyum sa?lamas gerekti?ini kaydetti. Bunun Ăśneminin ya:anan salg n ile çok daha net gĂśrĂźldĂź?ĂźnĂź de sĂśzlerine ekledi.
r n hayatlar nda de?il toplamsal haf zada da bĂźyĂźk sars nt lar yaratt ? n aktaran Aydo?du, ekonomi ile Ăźretimin de ciddi gerileme ve sars nt larla bunun d : nda kalmad ? n sĂśyledi. Hastal kla mĂźcadele için uygulanan karantina ko:ullar na ve ĂślĂźm oranlar na da dikkati çeken Aydo?du, â&#x20AC;&#x153;TĂźrkiyeâ&#x20AC;&#x2122;de Ăźretimin :u anda devam edebilmesi için insanlar n i: yerlerine, fabrikalara gitmesi gerekmekte. Oysa Almanya, Kore ve Japonyaâ&#x20AC;&#x2122;daki ĂślĂźm oranlar n n azl ? sadece sa?l k sisteminin iyi olmas ya da sadece al nan kararlarla alakal de?il. Bahsi geçen Ăźlkeler robotlu Ăźretim, otomasyon ve uzaktan takip sistemleri alan ndaki yat r mlar yla dikkat çekiyor. Kriz anlar nda insan koruyan ama Ăźretimin de devam n sa?layan sistem ve modele sahip olman z, ya:ad ? n z trajedinin boyutunu minimize edebiliyor. Bu ßç Ăźlkede bunu gĂśrdĂźkâ&#x20AC;? dedi.
Kovid-19 salg n n n sadece insanla-
May s-Haziran 2020
51
52 May s-Haziran 2020
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
53
FİRMA-ÜRÜN
Mazak Makinalarında Siemens Kontrol Sistemleri
Siemens kontrol sistemlerini standart olarak tercih eden ve iMlemlerine tek bir çözümle devam etmek isteyen kullan c lar için Mazak, Siemens SINUMERIK kontrol sistemini çeMitli Mazak tezgahlar na tamamen entegre etmek amac yla Siemens ile uzun süredir yak n iMbirli=i içinde çal Mmaktad r. Siemens 840D sl, üstün endüstriyel standartlara sahip bir CNC kontrol sistemidir. Siemens kontrol sistemleri, Mu anda Avrupa'da en fazla kullan lan cnc kontrol sistemleridir ve baz havac l k ve otomotiv tedarik zincirlerince standart gereklilik olarak belirlenmiMtir. Mazak ile özdeMleMmiM olan kaliteli üretim ile birleMince, Siemens kontrol sistemlerinin entegrasyonu, Mazak makinalar n n üstün performans n daha geniM bir
54 May s-Haziran 2020
pazar sektörüne açm Mt r. Bu durum, kullan c lar n çal Mmalar na yeni bir kullan m arayüzü eklemelerine gerek kalmadan Mazak makina kullan m n n yararlar n anlamalar n kolaylaMt rm Mt r. Mevcut Siemens kullan c lar hedefleyen Mazak ve Siemens iMbirli=i, kontrol sistemlerini çeMitli Mazak makina modellerine entegre etmeye odaklanm Mt r. Bu entegrasyon standart Siemens protokolünü izler ve operatörlere Siemens kontrollü di=er makinalardan,Siemens kontrol üniteli Mazak makinalar na tamamen sorunsuz Mekilde geçiM yapma olana= tan r. Siemens kontrol sistemleri içine kurulmuM ve özelleMtirilmiM çevrim ve ekranlar, standart Siemens operasyonlar n , OEM'nin otomatik ma-
kina kinematik ayarlar , tak m de=iMimi kurtarma ve tak m boyu ayarlar gibi kendine has iMlevselli=iyle birleMtirir.
Çok say da 5 eksenli Mazak iMleme merkezine 840D sl kontrol sistemi entegre edilmiMtir. Bu merkezlere bir örnek olarak: • VTC-800 series • INTEGREX e-500H II • INTGREX e-670H II • INTEGREX e-1250/V8 II Baz modellere de Siemens 828D kontrol sistemi • VTC-530C • VTC-760C
www.metalmakina.com
FİRMA-ÜRÜN
entegre edilmiMtir. Hem Siemens 840D sl hem de Siemens 828D, SINUMERIK Operate HMI teknolojisine sahiptir. Tüm Avrupa'da Siemens kontrol
sistemleri üzerine özel olarak e=itilmiM sat M, uygulama, servis ve destek mühendisli=i ekipleri bulunmaktad r. Bu ekipler, Mazak Siemens müMterilerine makina tasar m ,
elektrik tasar m , makina yap s , makina testi, makina kalitesi, makina kurulumu, uygulama mühendisli=i ve servis konular nda destek sa=lar.
Yamazaki Mazak, SMOOTH TEKNOLOJİSİNİ sunar Yamazaki Mazak, CNC dünyas nda bir devrim yaratarak tezgah kontrolü ve performans nda kademe atlamak üzere SMOOTH TEKNOLOJ1S1N1 sunar. SMOOTH TEKNOLOJ1S1, yeni tezgah donan mlar ve servo sistemlerini yeni MAZATROL SMOOTHX CNC ile birleMtirerek, geliMmiM operatör deneyimi, daha h zl iMleme süreleri ve toplam fabrika yönetim sistemi entegrasyonu sa=lar. Bunun sonucunda, ak ll telefonlar ve tabletlere benzer Mekilde sezgisel iMletime sahip, geliMmiM bir CNC çözümü elde edilmiMtir.
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
55
FİRMA-ÜRÜN
GNC Makina, Nakamura-Tome markasını bünyesine katarak, ürün yelpazesini genişletiyor
CNC Makina sektörünün lider irketlerinden olan, güçlü, dinamik yap s ve konusunda uzman kadrosu ile hedeflerini a arak h zla büyüme faaliyetlerine devam eden GNC CNC Makina Teknolojileri; Otomasyon-makina ve IOT odakl üretim yapan Nakamura-Tome markas n ülkemiz üreticileri ile bulu turuyor.
etkin çözümler sa:layabilecek. )<birli:inin resmile<mesinin ard ndan teknik e:itim de planlanarak, Avrupa Sat < Departman Sorumlusu Masahiro Yamamoto’nun, tüm GNC Makina Sat < ve Sat < Sonras Hizmetler departmanlar na ürünleri hakk nda teknik bilgi aktarmas sa:land .
Nakamura-Tome ve GNC Makina Mart ay ba< nda tüm detaylarda anla<ma sa:layarak, her iki taraf için de verimli olacak i<birli:i sözle<mesine imza att . Güçlü servis a: ve sektördeki hakimiyeti nedeniyle lider <irketlerden olan GNC Makina’y yeni Türkiye distribütörü olarak belirleyen Nakamura-Tome, art k Türkiye’de de kullan c lar na, güçlü bir distribütörle daha h zl ve
NT Smart X ,NT Nurse ve NT collision guard gibi patentli birçok üstün nitelikli yaz l m fonksiyonlar na sahip ve Japonlara has kusursuz üretim standartlar yla üretilen Nakamura-Tome CNC Tezgahlar , MultiTask Tornalama Merkezleri alan nda tüm dünyada lider bir marka olarak kullan c lar n dikkatini çekiyor.
56 May s-Haziran 2020
GNC CNC Makina Teknolojileri Hakk nda
2010 y l nda )stanbul’da kurulan GNC CNC Makina Teknolojileri; )stanbul Anadolu ve Avrupa yakas , Ankara, )zmir, Bursa ve Konya’da bulunan <ubeleri ile sektörüne fayda, çözüm ortaklar na katma de:er olu<turmak amac ile yola ç km <t r. Kuruldu:u ilk günden itibaren tüm kaynaklar n sektörün ihtiyaçlar do:rultusunda, yayg n servis a: ve saha avantaj ile do:ru tespit ederek en h zl , en güvenilir <ekilde cevaplamak için kullanan GNC Makina; VICTOR Taichung, NAKAMURA-TOME, AVEREX, ROMI, VISION WIDE, VONGHLER VE LICO gibi yüksek h z, nitelik ve kaliteye sahip tak m tezgâhlar ile <irketlerin üretim verimlili:ini en üst seviyeye ç karm <t r.
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
57
FİRMA-ÜRÜN
Japon devi FANUC, Avrupa’daki 2. tamir merkezini Türkiye’de açtı
Merkez ilk etapta FANUC Alpha, Alpha-i, Beta-i servo motor ve sürücüleriyle birlikte FANUC Robot el kumandalar n n tamirini gerçekle tirecek Japonya merkezli lider CNC, Robot ve Makine üreticisi FANUC, Avrupa’daki 2. FANUC Tamir Merkezi’ni Türkiye’de açt . Ek 250 bin Euro yat r m bütçesiyle hayat bulan merkez, ilk etapta FANUC Alpha, Alphai, Beta-i servo motor ve sürücüleriyle birlikte FANUC Robot el kumandalar n n tamirini gerçekle7tirecek. Merkezde farkl ürünleri tamir etme hedefiyle çal 7acaklar n söyleyen FANUC Türkiye Genel Müdürü Teoman Alper Yi<it, bu yat r m n FANUC’un Türkiye’ye ne kadar önem verdi<inin önemli bir göstergesi oldu<unun alt n çizdi. Dünyan n en önemli CNC, Robot ve
58 May s-Haziran 2020
Makine üreticisi Japon devi FANUC, Lüksemburg’tan sonra Avrupa’daki 2. tamir merkezini Türkiye’de açma karar ald . Son teknolojiyle tasarlanan FANUC Türkiye Tamir Merkezi, kap lar n açt . FANUC Türkiye (stanbul Merkez binas n n içinde, yakla7 k 500 metrekare alanda Avrupa Merkez Tamir Merkezi ile birebir konseptte olu7turulan FANUC Türkiye Tamir Merkezi, birbirinden farkl ürünü tamir etme hedefiyle kuruldu. (lk etapta FANUC Alpha, Alpha-i, Beta-i servo motor ve sürücüleriyle birlikte FANUC Robot el kumandalar n n(Teach Pendant) tamir edilece<i merkezde, FANUC Pcb’lerinin (Anakart, Sürücü kartlar , I/O kartlar ) de tamir edilece<i aç kland . FANUC ürün-servis kalitesini Türkiye’de de gerçekle tirece iz Yüksek bir yat r m bütçesiyle kuru-
lan merkez için aç klamada bulunan FANUC Türkiye Genel Müdürü Teoman Alper Yi<it, bu yat r m FANUC’un Türkiye’ye ne kadar önem verdi<inin önemli bir göstergesi oldu<unun alt n çizdi. FANUC Türkiye Tamir Merkezi’nin temel hedefinin FANUC ürün ve servis kalitesinde tamir hizmetini FANUC standard yla mü7terilerine sunmak oldu<unu söyleyen Yi<it, “Biz FANUC Türkiye olarak mü7terilerimize sundu<umuz sat 7 sonras hizmetlere (Servis, Bak m, E<itim, Retrofit), tamir hizmetini de ekleyerek FANUC kullan c lar n n ihtiyaçlar n 360 derece kapsayan bir konsept ile çözme arzusunday z. FANUC kullan c lar na zaman ve maliyet kay plar ya7atan, antiprofesyonel çözümlerin yerine FANUC kalitesinde oldukça profesyonel, h zl ve ekonomik tamir hizmetini koyarak üretim kay plar n mini-
www.metalmakina.com
FİRMA-ÜRÜN
mize etmek ise di<er hedeflerimiz aras ndad r. FANUC taraf ndan üretilen orijinal yedek parçalar ve sarf malzemeleri ve yine FANUC taraf ndan üretilen test ekipmanlar yla yap lacak tamirlerde FANUC kullan c lar na sunulacak 1 y l garanti ile mü7teri memnuniyetini artt rmay hedefliyoruz” dedi. “Motor yenileme standard n Türkiye’ye getirece iz” FANUC kullan c lar n n ihtiyac olan
www.metalmakina.com
tamir hizmetlerinin yan nda ürünlerinde olu7abilecek ar zalar n kök nedenlerinin de tamir öncesi analizlerde ara7t r l p raporlarla sunulaca< n sözlerine ekleyen Yi<it, tamir sonras teknik analizlerin de raporlanarak kullan c lara sunuldu<unu söyledi. Bu çal 7ma prensibiyle datalar n tamir merkezinin ar7ivinde yedeklendi<ini söyleyen Yi<it, “Özellikle motor tamirlerinde gerçekle7tirilecek i7lemlerde ürünün tamirinden ziya-
de yenilenmesi konsepti sunulacak. Yeni kutusunda, tertemiz ve yeni bir motor ile yan yana kondu<unda ay rt edilemeyecek 7ekilde bir yenilemeden bahsediyoruz. Böylece motor tamiri yerine motor yenileme standard n Türkiye’ye getirmi7 olaca< z.” FANUC Türkiye Tamir Merkezi’nin Japonya, Amerika ve Avrupa’daki örneklerine benzer konseptte ve FANUC hizmet kalitesini Türkiye’ye ta7 yaca< n söyleyen Yi<it, FANUC Türkiye’nin önümüzdeki dönemde ta7 naca< yeni binas nda da tamir merkezinin hacmi ve kapasitesini artt racak 7ekilde yat r mlara devam edece<ini aktard .
May s-Haziran 2020
59
FİRMA-ÜRÜN
ZF, Açık Üretim Platformuna (OMP) Katılıyor
• Üretim uygulamalar n n geliBtirilmesini h zland r p, ölçeklendirebilme imkan • ZF, veri üzerindeki kontrolü elinde tutacak ZF Friedrichshafen AG, 2019 y l nda BMW Group ve Microsoft taraf ndan duyurulan Aç k Üretim Platformu'na (OMP) kat l yor. Bu giriBim, imalat sanayinde daha h zl ve daha uygun maliyetli inovasyonlar n yap lmas na olanak sa<layacak. OMP teknoloji sistemi ve toplulu<u, sektör genelinde ak ll fabrika çözümlerinin geliBtirilmesini desteklemek amac yla tasarlanm Bt r. Bilgiyi paylaBan, cihazlar n kullan m durumlar n gösterebilen ve bunun için örnek yaz l m kodlar kullanan OMP üyeleri, hizmet ve çözümlerin geliBim sürecini basitleBtirip, h zland racak. Kesintisiz veri paylaB m , birçok veri kayna< n n bir Birket içinde ön-
60 May s-Haziran 2020
celikle birbiriyle ba<lant l olmas , daha sonras nda da iB ortaklar ve 3. parti kuruluBlara geniBletilmesi gerekti<i için hala daha bir vizyon olarak görülüyor. ZF, ak ll fabrikalara yönelik Endüstri 4.0 olgunluk seviyesinin iyileBtirilmesinde aktif olarak görev al yor. Bunun önemli bir boyutu ise aç k ve birlikte çal Babilir platformlar ve süreçler arac l < yla kesintisiz veri entegrasyonunun sa<lanmas d r. OMP, topluluk üyelerine aç k endüstriyel standartlara dayanan, aç k kaynakl bileBenler içeren bir referans mimarisi sa<lamay amaçl yor. Buradaki yaklaB m, özel sistemlerde saklanan verilere eriBimi açarak analitik ve makine ö<renimi senaryolar n h zland rmak için endüstriyel veri modellerini standartlaBt rmakt r. OMP, endüstriyel birlikte çal Babilirlik standard olan OPC birleBik mimarisinden yararlanarak mevcut Endüstri 4.0 referans mimarisiyle
uyumlu olacak. Topluluk üyeleri ise verilerin üzerinde tam kontrol sahibi olacaklard r. ZF Bilgi Teknolojileri Müdürü Dr. Jürgen Sturm, “OMP, ZF'de, E 4.0 olgunlu<unun bir sonraki seviyesine ulaBmak için mevcut ve gelecekteki gereksinimleri karB lamak üzere dijital üretim kapasitemizi daha da geliBtirmek için önemli bir olanak sa<l yor” diyor. OMP, makinelerin ve sistemlerin veri ba<lant s veya sistem entegrasyonu gibi tüm endüstrinin ihtiyaçlar n ele al yor. Bu, üreticilerin, tedarikçilerin ve iB ortaklar n n s f rdan yeni yaz l m geliBtirmeleri gerekmedi<i, mevcut bileBenler üzerine inBa edilebilece<i anlam na geliyor. Bunun bir örne<i de üreticiden ba< ms z olarak otonom taB ma sistemlerinin koordine edilebildi<i fonksiyonlar n entegrasyonudur.
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
61
FÄ°RMA-Ă&#x153;RĂ&#x153;N
DĂźnyanÄąn Ä°lk PaylaĹ&#x;ÄąmlÄą AkÄąllÄą FabrikasÄąndan BeĹ&#x; DĂśnĂźĹ&#x;Ăźm Dersi
Dijital ekonomide bir i( at2l2m2 gerçekle(tirmek için korkusuz ve yenilikçi bir yakla(2m gereklidir. Farkl2 olmak kazanç yarat2r, bu nedenle de i(letmelerin s2n2rlar2 zorlamak ve sĂźrĂźden ayr2lmak için neler yapt2klar2n2 dĂź(Ăźnmeleri gerekir. Technologies Addedâ&#x20AC;&#x2122;de de yapmaya çal At > m z bu. DĂźnyan n ilk paylaA ml ak ll fabrikas n n iAletmecisi olarak geleneksel Ăźretim modellerine meydan okumaya ve fabrikam zda yarat c iAletme yaklaA mlar uygulamaya çal A yoruz. Daha Ak2ll2 Bir Model Merkezi Hollanda, Emmenâ&#x20AC;&#x2122;de olan fabrikam z 2017 y l n n baAlar nda açt k. Tesisi di>erlerinden ay ran Aey iAbirlikçi modelimizdir; benzer Aekilde dĂźAĂźnen Airketler için tek çat alt nda Ăźretim yap yoruz. Bu, konvansiyonel olarak kapal , Ăśzel
62 May s-Haziran 2020
bir endßstri içerisinde bulunan birlikte çal At > m z Airketlerin "kullan m haz r" bir ßretim modelinden (abonelik baz nda yer ay rman n ßretim eAde>eri), paylaA lan kaynaklardan ve geliAmiA teknolojilere eriAimden faydalanmalar na imkan tan yan WeWork benzeri bir model getiriyor. Model mßAterilerimizin h zl bir Aekilde yap land r labilir ßretim hatlar kurmas n sa>l yor, "seri ÜzelleAtirmeye" ve bÜylece ßrßnleri pazara sunmak için esnek ve yßksek oranda Ülçeklendirilebilir bir prosese imkan tan yor. Fabrika; 3D modelleme, ak ll robotlar, dijital ikizler ve veriyi baz alan ßretim gibi yeteneklerle yeni standartlar belirliyor ve mßAterilerimizin yeni ßretim modellerini denemeleri için hizmetlerine sunuyor.
Yolculu>umuzun ikinci y l nday z ve Au anda tesisimizde aktif 10 firma bulunuyor (kendi Ăźretim hatlar m za ek olarak) ve bunlara ek 20 Airket dĂźzenli bir Aekilde bize sipariA veriyor. Son iki y l n deneyimlerini baz alarak, daha ak ll yetenekler aray A nda olan di>er Ăźreticilere yard mc olacak Ăś>rendi>im baz Ăśnemli dersleri burada bulabilirsiniz. Ders 1 â&#x20AC;&#x201C; Esnekli i Avantaj2n2za Ă&#x2021;evirin Technologies Added bĂźnyesinde, hatlarda Ăźretilenlerde h zl de>iAim yapma kapsam nda, birden fazla orta> n eAzamanl çal Amas na imkan tan mak için modĂźler bir "esnek grup" kullan yoruz. Hem bĂźyĂźk Airketler hem de yeni baAlayanlar bunu kullan yor; bĂźyĂźkler yeni hatlar test edebiliyor (eski Ăźretim tesislerinde yaAad klar zorluklar n baz la-
www.metalmakina.com
FÄ°RMA-Ă&#x153;RĂ&#x153;N
r n n Ăźstesinden gelmek amac yla) ve yeni baAlayanlar pazarda ihtiyac do>rulanan ĂźrĂźnlerin imalat n art rmak için bu hatlar kullanabiliyor. Ders 2 â&#x20AC;&#x201C; StatĂźkoya Meydan Okuyun novasyon odakl Airketler her zaman hem kendilerinin hem de rakiplerinin iA modellerindeki hatal varsay mlar aramal ve daha iyi bir Ăźretim yĂśntemi olup olmad > n araAt rmal d r. Ă&#x2013;rne>in, Technologies Added bĂźnyesinde geliAmekte olan bir Ăźlkede dĂźAĂźk maliyetli bir Ăźretim hatt na geçiA yapmay dĂźAĂźnen kĂśklĂź bir Ăźretici ile birlikte çal A yoruz. Kapsaml bir maliyet analizi sonras nda mĂźAteri, Ăźretime "sipariAe" Ăźretim ("sto>a" Ăźretim yerine) yaklaA m n n uyarlanmas sayesinde, ak ll fabrikam z n toplamda en uygun maliyetli çÜzĂźm oldu>unu gĂśrdĂź>Ăźnde AaA rd . Ders 3 â&#x20AC;&#x201C; Ă&#x2013;lçek Ekonomisinin Sizin için Ă&#x2021;al2(mas2n2 Sa lay2n
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
63
FİRMA-ÜRÜN Dijital dönüAüm, tek bir organizasyona özel bir fabrika bünyesinde gereken tüm teknolojinin oluAturulmas amac yla teknik uzmanl > n bulunmas ve etkinli>ini maksimuma ç karacak yeteneklerin oluAturulmas için gereken maliyetlerin karA lanmas gibi zorluklara yol açar. Bunun üstesinden gelmek amac yla, aksi takdirde daha küçük Airketlerin eriAimleri d A nda olan yetenekleri kazanmalar na imkan tan yacak iAbirlikçi bir ortam oluAturduk. Buna yaln zca tesis içerisindeki üretim teknolojisi de>il ayn zamanda üretim tasar m , mühendislik ve güvenlik gibi önemli alanlardaki uzman deste>i de dahil. Ders 4 – Denemekten Korkmay2n Bugün Airketler pazar talebi konusunda çok daha derinlemesine bilgi sahibi olman n avantajlar ndan faydalan yor ve bu imkan onlara daha önce göz ard edilen iA alanlar na hitap etmelerine yard mc oluyor. Prototiplerin daha k sa bir sürede (genelde sadece iki ay) ve s n rl maliyetle endüstriyelleAtirilmesine imkan tan yan bir "ürün inovasyon" prosesi kullan yoruz. MüAterilerimiz ürünleri pazara daha h zl sunmak için bu prosesi kullanabilir ve tam üretim ölçe>ine geçmeden önce gerçek bir iA f rsat olup olmad > konusunda sa>lam temelli de>erlendirmeler yapabilirler. Ders 5 – Kendi Yetenekleri ile Bo(luklar2 Dolduran Ortaklar Bulun Hiçbir Airket her konuda uzman olamaz; günümüzün ç k A yakalayan Airketlerinin baAar s , kendi network'lerinin gücüne ba>l d r. Bu nedenle kendi üretim yürütme sistemini (MES) üretim tesislerimize entegre etmesi için Rockwell Automation ile çal A yoruz. Rockwell’in deste>i üretim endüstrisindeki son teknoloji yenilikleri almam z için oto-
64 May s-Haziran 2020
masyon yaz l m n kullanmam za yard mc oluyor ve ayn avantajlar tesisimizi kullanan Airketlere de sunuyor. Ba(ar2n2n Payla(2lmas2 Yeni teknolojiler üretime giriAteki geleneksel bariyerleri azaltt kça, Airketler aradan s yr lmak istiyorlarsa farkl düAünmek zorunda. Dijital dönüAüm bu Aekilde düAünen Airketlere konvansiyonel iA modellerinde rakiplerin irdelemekten korktu>u zay f noktalar n üstesinden gelmesi için bir araç sunuyor. Ak ll fabrikam z arac l > yla Airketler neyin mümkün oldu>unun limitlerini test etmelerine yard mc olan bir orta>a ulaAm A oluyorlar. Bugü-
ne kadar gördü>ümüz baAar , gücün say lardan geldi>ini ve kapal bir yaklaA m yerine aç k, iAbirlikçi bir yaklaA m n zafer kazanaca> n gösteriyor. Rockwell Automation’un deste>iyle misyonumuza devam etmek için sab rs zlan yoruz. Herkesin dijitalleAme yolculu>u farkl ve özelleAtirilmiA bir yaklaA m önemli. Rockwell’in Karlsruhe, Almanya’da bulunan EMEA Connected Enterprise MüAteri Merkezi’ni ziyaret etmemiz, çok say da teknolojiyi görmemiz ve The Connected Enterprise’nin bizim için neler yapabilece>ini ö>renmemiz bize çok yard mc oldu.
www.metalmakina.com
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
65
FİRMA-ÜRÜN
Savunma ve havacılık sanayine 5 eksen CNC'ler ile Tezmaksan'dan destek
TalaBl imalat sanayiine CNC sat B, servis, teknolojik dan Bmanl k, finansman, yaz l m ve e>itim konular nda hizmet veren, Türkiye’nin lider Avrupa’n n ise beBinci büyük markas TEZMAKSAN, Alman teknoloji devi Spinner ile iBbirli>i anlaBmas imzalad . Spinner taraf ndan üretilen ve savunma ile havac l k alanlar nda kilit bir role sahip olan 5 eksen CNC tezgahlar n n da> t m ve sat B art k TEZMAKSAN sat B mühendisleri taraf ndan gerçekleBtirilecek. 'malat sanayisinde ana üretim mal olarak kullan lan ve makineleri yapan makineler olarak tan mlanan tak m tezgahlar sektörünün önemli ismi TEZMAKSAN, Alman teknoloji markas Spinner Werzeugmachinenfabrik GmbH’in Türkiye aya> Spinner Tak m Tezgâhlar Fabrikas ile iBbirli>i anlaBmas yapt . Buna göre, CNC sat B, servis, teknolojik dan Bmanl k, finansman, yaz l m ve e>itim konusunda uzman olan TEZMAKSAN, distribütörlü>ünü üstlendi>i Spinner’in 5 ek-
66 May s-Haziran 2020
sen CNC tezgahlar n n da> t m n gerçekleBtirecek. 5 eksen iBleme teknolojisi ve tezgahlar , savunma ile havac l k sektörlerinde kilit bir role sahip bulunuyor. “Global bir markay bünyemize dahil ederek güzel bir protokole daha imza att k” 'Bbirli>i üzerine bir aç klama yapan Tezmaksan Genel Müdürü Hakan Aydo>du; “TEZMAKSAN olarak 40’dan fazla yerli ve yabanc markan n distribütörlü>ünü yapmaktay z. Üstün Alman teknolojisi ve köklü deneyimiyle sektöre yön ve-
ren global bir markay bünyemize dahil ederek güzel bir protokole daha imza att k. Yap lan anlaBmayla Spinner’in 5 eksen teknolojilerinin sat B ve da> t m , sat B mühendislerimiz taraf ndan gerçekleBtirilecek. Bu anlaBma portföyümüzü geniBletece>i gibi havac l k, savunma, otomotiv, beyaz eBya ve kal pç l k gibi ihracatt n lokomotif sektörlerine de>er baz nda daha fazla katk sa>layacakt r. Bugün tak m tezgahlar sektörü bu iB kollar ndaki makine ve teknoloji üretimine sa>lad > katk ile dolayl olarak ihracata 21 milyar dolarl k katk sa>lamaktad r” diye konuBtu. Bugün Türkiye Spinner Tak m Tezgâhlar Fabrikas , üretilen tezgâhlar n yüzde 85’ini baBta Avrupa ve Amerika olmak üzere tüm dünyaya ihraç ediyor. 2000’de “Spinner Werzeugmachinenfabrik GmbH” ortakl > nda kurulan Spinner Türkiye Tak m Tezgahlar Fabrikas ; CNC Torna Tezgahlar ve 5 eksen CNC 'Bleme Merkezleri ile global pazarda önemli bir güce sahip.
www.metalmakina.com
MAKALE
5 Eksenli İşleme Nedir? Bu makale Yamazaki Mazak taraf ndan haz rlanm ?t r.
5 eksenli i?leme verimli bir ?ekilde i?leyebilece9iniz parça boyutlar ve biçimleri bak m ndan s n rs z olanaklar sa9lar. “5 eksenli” terimi kesme tak m n n hareket edebilece9i yön say s n ifade eder. 5 eksenli bir i?leme merkezinde, kesme tak m X, Y ve Z do9rusal eksenleri üzerinde hareket eder ve i? parças na herhangi bir yönden yakla?mak için A ve B eksenleride döner. Ba?ka bir deyi?le, tek bir ayarla bir parçan n be? taraf n i?leyebilirsiniz. Ayn anda 5 eksende i leme kar s nda 3+2 eksnede i leme Ayn anda 5 eksenli i?lemede, tak m tezgah n n üç do9rusal ekseni (X, Y ve Z) ve iki döner ekseninin (A ve B) tümü parçalar üzerinde karma? k i?leme i?lemleri gerçekle?tirmek üzere ayn anda harekete geçer. 3 + 2'de, tezgah kesme tak m iki döner ekseni kullan larak e9ik bir konumda kilitlenmi? haldeyken 3 eksenli bir frezeleme program n yürütür. 5 eksen pozisyonlu i?leme olarak da bilinen süreç i?leme süreci s ras nda sürekli olarak de9i?tirilmek yerine kesme tak m n n sabit bir konumda yönlendirilmesi için dördüncü ve be?inci eksenleri sabitler. Neden ayn anda 5 eksen? Ayn anda 5 eksenli i?leme teknolojimiz i?leyebilece9iniz parça geometrisi tipleriyle ilgili s n rlar kald r r. Tek bir ayarla son derece karma? k parçalar üretmenizi sa9layarak, 5 eksenli tezgahlar m z mühendislerinizin hayal güçlerini serbest b rak r ve genel olarak yapabileceklerinizi yeniden tan mlar.
www.metalmakina.com
5 Eksenli i lemenin Avantajlar • Daha fazla üretkenlik için tek bir ayarda karma? k biçimleri i?leyin • Daha az ba9lama aparat haz rl 9 yla zaman ve para tasarrufu sa9lay n • Termin sürelerini k saltarak üretim miktar n ve nakit ak ? n artt r n • ? parças çok say da operasyon aras nda ba9lan p/sökülmedi9inden daha yüksek parça hassasiyeti • Daha yüksek kesme h zlar ve daha dü?ük tak m titre?imleri için daha k sa kesme tak mlar kullanabilme • Üstün yüzey i?lemleri ve genel olarak daha iyi parça kalitesi elde etme Kaynak: https://www.mazak.com.tr/tr/tezgahlar-teknoloji/urune-gore/5-eksenli/ Bu Makale Yamazaki Mazak UK Ltd web sitesinden al nt lanm t r.
May s-Haziran 2020
67
MAKALE
Eklemeli Ă&#x153;retim parçalarÄąna son iĹ&#x;lem:
İç kÄąsÄąmlar için etkili ve tam otomatik yĂźzey iĹ&#x;lem Bu Makale RĂśsler, Kroma Metal ve Makine Sanayi Limited irketi Taraf ndan Haz rlanm t r.
Eklemeli Ă&#x153;retim, parçalar)n içerisine yerle,tirilen so$utma kanallar)n)n entegrasyonunu sa$lar. Otomatik son i,lemler ile birlikte â&#x20AC;&#x201C; bu kanallar)n yĂźzey pĂźrĂźzsĂźzle,tirilmesi ve kalan tozlar)n yok edilmesi â&#x20AC;&#x201C; RĂśsler talya ile birlikte Milano Politeknik Ă&#x153;niversitesi makine ve kimya mĂźhendisli$i bĂślĂźmleri, vibrasyonlu yĂźzey i,lem, kimyasal destekli yĂźzey i,lem ve kumlama i,lemleri ile yĂźzey iyile,tirme Ăźzerine bir çal),ma yapt)lar. Ă&#x2021;al),malar bu ßç yĂźzey i,lem yĂśntemi ile de yĂźzey kalitesinin iyile,tirilmesi yĂśnĂźnde Ăśnemli geli,meler oldu$unu gĂśsterdi. GĂźnĂźmĂźzde geleneksel Ăźretim teknolojileri ile Ăźretim yapman n mĂźmkĂźn olamayacaJ fazlas yla hassas parçalar, Eklemeli Ă&#x153;retim
teknolojileri ile Ăźretilebilir hale geldi. Her eyden Ăśte, iç yĂźzeylere yerle tirilmi soJutma kanallar gibi birle mi fonksiyon Ăśzellikli oldukça karma k parçalar n olu turulmas na imkan saJl yor. Eklemeli Ă&#x153;retimin bu e siz Ăśzellikleri tak m yap m , dĂśkĂźm endĂźstrisi, hidrolik parçalar ve havac l k endĂźstrisi taraf ndan ilgi çekici bulunuyor. Ă&#x2013;zellikle tak m yap m ve dĂśkĂźm sanayisinde, soJutma kanallar n n yerle tirilmesi konusunda Ăśnemli teknik avantajlar saJl yor çßnkĂź soJuma faz s ras ndaki s cakl k dalgalanmas parçalar n eJrilme riskini artt r yor. Dahas , bir parçan n ekline formu takip eden soJutma sistemleri ile tĂźm soJutma zaman Ăśnemli Ăślçßde azal yor. Sonuç olarak, eJilme gibi i parças nda olu abilecek hata-
lar n ve s art n n Ăśnlenmesi ile enjeksiyon kal pl parçalar için daha etkili bir soJutma i levi, yĂźksek kaliteli parça Ăźretimini saJl yor. Seçmeli Lazer Eritme â&#x20AC;&#x201C; MĂźkemmel ,ekil ve yĂźksek yĂźzey pĂźrĂźzlĂźlĂź$Ăź Tak m parçalar n n Ăźretimi için â&#x20AC;&#x153;Seçmeli Lazer Eritmeâ&#x20AC;? Ăśncelikli Ăźretim yĂśntemidir. Lazer n ile belirlenen katmanlardaki tozun seçmeli eritmesi ile yarat lan parça, yĂźksek derecede bir yoJunluk elde eder. Bu Ăźretim yĂśnteminin alt nda, kalan tozun soJutma kanallar Ăźzerinden yok edilmesi ve 10 â&#x20AC;&#x201C; 20 Îźm aral J nda bir Ra deJerinde yĂźzey pĂźrĂźzlĂźlĂźJĂź elde etmesi bulunmaktad r. Kanallardaki toz birikimi kadar fazla yĂźksek pĂźrĂźzlĂźlĂźJĂź de diJer ekipmanlara zarar verebilecek
Kimyasal destekli yßzey i#lem sadece en dß#ßk yßzey pßrßzlßlß ß de erini elde etmekle kalmay,p, en k,sa proses zaman, ile de Üne geçti.
68 May s-Haziran 2020
www.metalmakina.com
MAKALE
Lazer Eritme 3D yaz,c, yöntemi, el aleti parçalar,n,n üretimi için idealdir. Ancak, iç k,s,mlar, da dahil olmak üzere parça yüzeyinde Eklemeli Üretim sonras,nda kalan tozlar bulunur ve parça yüksek pürüzlülük gösterir. Bu sebeple Eklemeli Üretim parçalar, mutlaka uygun bir son yüzey i#lemden geçmelidir. partiküllerin kaybolmas ve sistemdeki fazla sürtünme, hava bo luklar ve bas nç kayb sebebiyle dü en ak h z neticesinde i parças n n i levselliJini olumsuz yönde etkilemektedir. Geleneksel üretim yöntemleri ile parça üzerindeki oyuklar ve karma k parçalar n iç k s mlar n n yüzeyleri i lenemediJi için inovatif son yüzey i lem yöntemlerine ihtiyaç duyulmaktad r. Bu sebeple, en uygun yüzey i lem sistemi seçimi, parçan n kullan m ömrü ve sistemin bir bütün olarak verimliliJi konusunda oldukça kritiktir. Ekle-
meli Üretim parçalar n n d ve iç yüzeylerinin pürüzsüzle tirilmesindeki seçeneklerden biri vibrasyonlu yüzey i lemdir. Bu yüzey i lem esnas nda, i parçalar özel sarf malzemeler ile doldurulan yuvarlak i lem kazan na konulur. B lem kazan ndaki titre im (vibrasyon) i lem kazan içerisindeki sarf malzeme ve i parçalar n n sarmal bir ekilde hareket etmesini saJlar. Sarf malzemenin ve i parças n n birbiri üzerinde sürtünmesi ile parça üzerinde a nd rma/ pürüzsüzle tirme etkisi olu turulur ve istenen yüzey kalitesine ula l r.
Vibrasyonlu yüzey i,lem iç k)s)mlar)n yüzeylerinin pürüzsüzle,tirilmesine olanak sa$lar. Eklemeli Üretim parçalar n n iç ve d yüzeylerinin pürüzsüzle tirilmesi için aralar nda vibrasyonlu yüzey i lemin de bulunduJu farkl yüzey i lem yöntemlerini deJerlendirmek için Milano Politeknik Üniversitesi Makine ve Kimya MühendisliJi bölümleri, Rösler Btalya ile birlikte kar la t rmal bir çal ma yapt . Bu çal malar, vibrasyonlu yüzey i lem, kimyasal destekli yüzey i lem ve kumlama yüzey i lemi ile farkl çap-
Bu çal,#malar farkl, çaplarda (3, 5, 7,5 ve 10 mm) iç bo#altmalar, olan ve farkl, #ekillerdeki parçalar,n i#lenmesini içeriyordu
www.metalmakina.com
May s-Haziran 2020
69
MAKALE
Kimyasal destekli yüzey i#lem sadece en dü#ük yüzey pürüzlülü ü de erini elde etmekle kalmay,p, en k,sa proses zaman, ile de öne geçti. larda (3, 5, 7,5 ve 10 mm) iç bo altmalar olan ve farkl ekillerdeki parçalar n i lenmesini içeriyordu. a rt c bir ekilde bu üç farkl yüzey i lem yöntemi birbiriyle çok yak n sonuçlar verdiler. Geleneksel vibrasyonlu yüzey i lem ve kumlama i lemi istikrarl bir ekilde çapaklar ald ve benzer bir yüzey pürüzlülüJü saJlad . Ancak, en iyi sonucu kimyasal destekli yüzey i lem yöntemi verdi: diJerlerine göre en pürüzsüz yüzey bu yöntem ile elde edildi. 0.7 μm Ra deJeri ile, kimyasal destekli yüzey i lem sadece en dü ük yüzey pürüzlülüJü deJerini elde etmekle kalmay p, en k sa proses zaman ile de öne geçti. Sonuç-
lar ayr ca en sondaki pürüzlülük deJerlerinin dikey ve yatay iç k s mlarda a aJ yukar ayn olduJunu gösterdi. Ayn zamanda bu çal ma vibrasyonlu yüzey i lemin, kanal geometrisini etkilemeden iç k s m yüzeylerinde istenilen pürüzsüzlük etkisini yaratabildiJini de kan tlam oldu. B lenen yüzeyde herhangi bir toz kal nt s bulunmuyordu. Bu üç yüzey i lem yöntemi de iç k s m yüzeylerinin pürüzlülük deJerlerini iyile tirdi. Tabi ki yukar da da bahsedildiJi gibi kimyasal destekli vibrasyonlu yüzey i lem en k sa sürede en iyi sonuçlar verdi.
Bir makinede tam otomatik i,lem Testler, AM Solutions’ n M3 makinesinin geli tirilmesi için devam ediyor. AM Solutions Rösler Group’un yeni bir markas . AM Solutions, 3d yaz c ile üretilen parçalar n yüzey i lemleri konusunda uzmanla m , pek çok uygun makine çözümleri ile hizmet vermektedir. Eklemeli üretim parçalar n n destek yap lar n n (support Türkçeye de geçti gibi destek mi denir support mu Tayfun Bey karar versin bence) ç kar lmas , kalan tozlar n giderilmesi, yüzey temizliJi ve pürüzsüzlüJü, kö e radyüsleme, yüksek parlakl kta parlatma ve kaplama öncesi
Üç yüzey i#lem yöntemi de sondaki pürüzlülük de erlerinin dikey ve yatay iç k,s,mlarda a#a , yukar, ayn, sonuçlar, verdi.
70 May s-Haziran 2020
www.metalmakina.com
MAKALE
AM Solutions M3 makine ile tam otomatik ve ayn, zamanda daha ekonomik bir #ekilde 3D yaz,c, ile üretilen parçalar,n hem d,# hem de ula#,lmas, zor olan iç k,s,m yüzeylerinin i#lenmesine olanak sa l,yor. u ana dek bu yaln,zca oldukça zaman kaybettiren manuel i#lemler ile mümkündü.
yüzey haz rl J gibi i lemlerle birçok çözümü ayn anda sunar. Mevcut M3 sisteminin daha da geli tirilmesi yaln zca gelecekte iç k s mlar n n etkili ve hedefli bir ekilde i lenmesini saJlamakla kalmay p, yan s ra her hangi bir manuel i leme gerek duymadan tam otomatik bir sistem ile 3d yaz c ile yap lan parçalar n yüzey i lemlerini de yapabilecek. Tabi ki, yükleme ve bo altma i lemleri de bir robot yard m ile otomatik hale getirilebilir. Özel bir ikmal sistemi ile a nd rma sarf malzemeleri ve parçan n dozlamas , dozaj sistemi ve makine “Ba lat” i levi tam otomatiktir.
www.metalmakina.com
Yüzey i lem ihtiyaçlar na baJl olarak, bir kaç a nd rma ve parlatma prosesi s rayla yap labilir. Sarf malzemenin i kazan ndan otomatik olarak bo altmas ndan sonra, i lenmi parçalar parça tutucudan al n r. BstendiJi taktirde, yine tam otomatik, ayr bir temizleme ve kurutma a amas eklenebilir. B lenen parçan n sonraki üretim a amalar na transferi de bu otomatik sistem ile mümkün. Sistem ayarlar kay t edilebilir ve farkl pek çok i parças na özel proses ayarlar yeniden görüntülenip, uygulanabilir. Çe itli parçalar için uygulanm proses parametreleri sadece bir tu a basarak yada i parças tan mlama sistemi sayesinde kolayca seçilebilir. u ana ka-
dar ula lmas zor olan parça iç k s mlar tamamen i lenemiyor ya da bu ancak çok fazla manuel i gücü gerektirerek yap labiliyordu. Fakat imdi, Eklemeli Üretim parçalar n n otomatik yüzey i lemleri sayesinde bu i lem çok k sa sürede, en dü ük maliyetle ve mükemmel sonuçlara ula larak yap labiliyor.
May s-Haziran 2020
71
MAKALE
Covid-19 (Koronavirüs) Salgınının Hukuki Boyutu, Mücbir Sebep Kavramı Salgının Sözleşmelere Etkisi Haz rlayan; Avukat Ba ak Pelit - basakpelit@gmail.com
A. GENEL OLARAK Tüm dünyada beklenmedik bir hKzla yayKlan, hepimizin ya amKnda büyük de+i imler yaratan, Çin’in Wuhan kentinde ortaya çKkan ve 11 Mart 2020 tarihinde Dünya Sa+lKk Örgütü (DSÖ) tarafKndan pandemi (bölgeler ve ülkeleri a an düzeyde bir yayKlKm gücü ve hKzKna sahip olan co+rafi salgKn)ilan edilen Covid-19 gündelik ya am ve ekonomi üzerinde ciddi aksamalara ve farklKla malara yol açmK tKr. Gerek Türkiye gerekse di+er dünya ülkelerinde virüsün ilerleyi inin artmasK neticesinde alKnan mecburi önlemler, birçok sektörü olumsuz etkilemi tir. Dünya sa+lKk örgütünün resmi verilerine göre 11 MayKs 2020 tarihi itibariyle dünya genelinde virüsün bula tK+K ki i sayKsK 4,013,728 olup virüsten hayatKnK kaybedenler sayKsK 278,993 tür. Virüsün etkilerine bak ld \ nda belki de en çok üzerinde tart a lan ve de\erlendirmeler yap lan konu, salg n n hukuki boyutudur. Zira korona virüsün sözleamelere etkisi oldukça fazlad r ve herkesin gündeminde yer almaktad r. Hayat n ola\an ak a nda hepimizin gündelik yaaam n n bir yerinde mutlaka sözleamesel bir iliakiye girmia olma ihtimali bir hayli yüksektir. Bu nedenle de covid-19 un etkilerini bu ba\lamda ele almak, mevcut sözleamelerin auan ki koaullardan nas l etkilendi\i, Türk hukuk sisteminin bu gibi salg n durumlar nda sözleamelerin mevcudiyetini hangi yönde etkileyen düzenlemeler içerdi\inde bak lmas gerekmektedir.
72 May s-Haziran 2020
Kçinde bulundu\umuz koaullarda baata kira sözleameleri olmak üzere di\er tüm özel hukuk sözleameleri, taraflar n kontrolü d a nda gerçekleaen, kaç n lmaz olan ve öngörülmesi mümkün olmayan bu olay kara s nda nas l ayakta tutulacakt r? Veya tutulabilecek midir? Taraflar sözleamelerini hangi durumlarda feshedebilecek, borçlu edimini ifa etme noktas nda yaaad \ güçlükleri nas l giderecek, buna kara n alacakl yahut kara taraf alaca\ n nas l tahsil edecek veya kendi ediminin ifas n nas l gerçekleatirebilecektir? Bu ve benzeri sorunlara hukuk kurallar çerçevesinde çözüm önerileri sunabilmek, hayat n her alan nda ço\umuzun bir aekilde kurdu\u ve taraf oldu\u sözleamelerin devam n n sa\lanmas yahut en az hasar b rak r aekilde sonland r labilmesi aç s ndan önemlidir. Gelinen noktada, korona virüs nedeniyle ticari ialetmelerin önceden akdettikleri sözleamelerin ifas nda güçlük yaaad klar , baz sözleamelerin ise ifas n n imkans z hale geldi\i görülmektedir. Her ne kadar borçlar hukukunun temel prensibi sözleameye ba\l l k ilkesi ise de, mücbir sebep veya beklenmedik hal nedeniyle hali haz rda birçok sözleame yönünden ifa imkans zl \ veya ifa güçlü\ü gündemde olup önümüzdeki günlerde etkilerini daha çarp c aekilde hissettirecektir. Bu yaz da korona virüsün sözleamelere etkisini de\erlendirmeye çal a ld . Bu kapsamda da incelenmesi gerekli hususlar n baa nda mücbir sebep gel-
mektedir ve genel olarak mücbir sebep kavram n n do\urdu\u sonuçlar üzerinden sözleamelerin durumu ele al nmaya çal a lacakt r. Türk hukukunda özel hukuk iliakileri bak m ndan yer alan ilkelerden biri de ‘’Sözle meye Ba+lKlKk Ulkesi’’(Ahde vefa ilkesi)dir.) Ahde vefa ilkesi gere\ince sözleamede yer alan hususlara taraflar n mutlak surette uymalar gerekmektedir. Kanundan ve sözleamede kararlaat r lan hususlar d a nda sözleame feshedilemez. Fakat auan içerisinde bulundu\umuz hal ve benzeri durumlarda, beklenmeyen hallerden mücbir sebeplerden söz edilece\inden edim dengesi bozulabilir. Bu durumda da TBK. Md.136 da yer ald \ aekliyle ‘’KFA KMKANSIZLI'I’’ veya TBK Md. 138 de yer ald \ aekliyle ‘’A,IRI KFA GÜÇLÜ'Ü’’ konular gündeme gelebilecektir. Ve ilk durumda sözleame konusu olan edimin ifas mümkün olamayaca\ için borç iliakisi sona erecek; ikinci durumda ise edimin yerine getirilmesi önemli ölçüde güçleaece\inden sözleame yeni koaullara uyarlanacakt r. Öncelikle Türk Borçlar Kanunu’nun bu iki hükmünün uygulama alan buldu\u hallerin niteli\i nedir onu ele alal m. Yani auan içerisinde bulundu\umuz bu ola\anüstü halin hukuki kara l \ olan mücbir sebep nedir? B.MÜCBUR SEBEP NEDUR? Esasen kanunda yer alan belirli bir tan m olmasa da doktrin ve Yarg tay içtihatlar ndan yola ç k larak mücbir sebebi au aekilde ifade edebiliriz : ‘’ Borçlunun faaliyeti ve ialetmesi d a n-
www.metalmakina.com
MAKALE da gerçekleaen, sözleame konusu edimin ifas n mutlak ve kaç n lmaz aekilde engelleyen, imkans z hale getiren, önceden öngörülemeyen, kontrol edilemeyen ola\anüstü olaylard r. ‘’ Yarg tay içtihatlar ise, bir olay n mücbir addedilebilmesi için aaa\ daki üç unsuru içermesi gerekmektedir: (i) Borçlunun hiçbir etkisi olmadan kaç n lmaz aekilde ortaya ç kmas , (ii) Kaç n lmaz aekilde meydana gelen olay n borcun ifas n imkâns z hale getirmesi ve (iii) Taraflar ya da üçüncü kiailerce bu imkans zl \ n giderilmesinin mümkün olmamas . Bir olay n mücbir sebep olup olmad \ TBK 136. ve TBK 138. Maddeler ele al narak de\erlendirilmelidir. TBK madde 136 hükmü öyledir: (UFA UMKANSIZLI(I) (1)Borcun ifas borçlunun sorumlu tutulamayaca\ sebeplerle imkâns zlaa rsa, borç sona erer. (2)Kara l kl borç yükleyen sözleamelerde imkâns zl k sebebiyle borçtan kurtulan borçlu, kara taraftan alm a oldu\u edimi sebepsiz zenginleame hükümleri uyar nca geri vermekle yükümlü olup, henüz kendisine ifa edilmemia olan edimi isteme hakk n kaybeder. Kanun veya sözleameyle borcun ifas ndan önce do\an hasar n alacakl ya yükletilmia oldu\u durumlar, bu hükmün d a ndad r. (3)Borçlu ifan n imkâns zlaat \ n alacakl ya gecikmeksizin bildirmez ve zarar n artmamas için gerekli önlemleri almazsa, bundan do\an zararlar gidermekle yükümlüdür. TBK madde 138 hükmü ise öyledir: (A:IRI UFA GÜÇLÜ(Ü) Sözleamenin yap ld \ s rada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen ola\anüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya ç kar ve sözleamenin yap ld \ s rada mevcut olgular , kendisinden ifan n istenmesini dürüstlük kurallar na ayk r düaecek derecede borçlu aleyhine de\iatirir ve borçlu da
www.metalmakina.com
borcunu henüz ifa etmemia veya ifan n aa r ölçüde güçleamesinden do\an haklar n sakl tutarak ifa etmia olursa borçlu, hâkimden sözleamenin yeni koaullara uyarlanmas n isteme, bu mümkün olmad \ takdirde sözleameden dönme hakk na sahiptir. Sürekli edimli sözleamelerde borçlu, kural olarak dönme hakk n n yerine fesih hakk n kullan r.
nülebilir. Mücbir sebebin varl \ halinde ya kanun hükümlerine göre ifa imkans zl \ na dair yükümlülükler belirlenerek sonuçlar oluaturulacak, ya da zaten taraflar aras nda kurulmua olan sözleameyle daha en baatan bu tür beklenmedik hallerin neler oldu\u ve bu durumlarda borçlunun veya taraflar n sorumluluklar n n ak beti belirlenmia olacakt r.
Mücbir sebep iddias na konu edilen olay n borcun ifas nda imkâns zl k yarat p yaratmad \ , her bir borç iliakisi özelinde incelenmelidir. Çünkü her borcun ve sözleamenin niteli\i farkl d r ve baz borçlar mücbir sebebin varl \ ndan etkilenmez ve ifa edilebilirken, baz borçlar n ifas mücbir sebep dolay s yla söz konusu olamaz.
D. SÖZLE:MELERDE MÜCBUR SEBEBE DAUR HÜKÜM BULUNABULUR MU?
C. MÜCBUR SEBEBUN SÖZLE:MELERE ETKUSU NASILDIR VE HANGU KURALLAR UYGULANMALIDIR? Kanun genel olarak mücbir sebep ifadesini kullanmasa da, böyle bir durumda taraflar n sözleamelerini ne aekilde idame ettirebileceklerini veyahut sözleamenin ak betinin ne olaca\ n düzenlemiatir. Bunun yan nda taraflar da hangi olaylar n mücbir sebep olaca\ n , bunun sonucunda ifa imkans zl \ oluaursa, sorumluluklar n n boyutlar n ve neler olaca\ n sözleamede belirlemia olabilirler. Bunu anlamak için; (1) taraflar n sözleameyle, mücbir sebebe dair kanundan farkl bir hüküm getirip getirmediklerine, (2) aralar nda ifa imkans zl \ na dair bir ek düzenleme olup olmad \ na bak l r. Borç iliakisinin taraflar aras nda hiçbir özel düzenleme bulunmad \ hallerde, mücbir sebep sonucundaki ifa imkans zl \ na iliakin tart amalar n Türk Borçlar Kanunu’nun (“Borçlar Kanunu”) “ifa imkans zl \ ” ve “aa r ifa güçlü\ü” hükümleri uyar nca çözümlenmesi gerekmektedir. Bu hükümler kapsam nda sözleamenin yeni aartlara uyarlanmas , edimlerin bu durum devam etti\i sürece ask da kalmas veya bunlar mümkün de\ilse sözleameden dönme (veya sözleamenin feshi) gündeme gelebilecektir. Yani bu durumda iki ba\lamda düaü-
Taraflar aralar nda akdetmia olduklar sözleame hükümleri vas tas yla da mücbir sebep kapsam na hangi durumlar n girece\ini mücbir sebebin oluamas durumunda sözleamenin ne aekilde ilerleyece\ini, belirleyebilirler. Kara laa lan durumlar n sözleamede düzenlenmia oldu\u durumlarda ’Sözleameye Ba\l l k Klkesi(Ahde Vefa Klkesi) uyar nca sözleame hükümleri uygulanmal d r zira TBK’n n bu iki hükmü (136. Ve 138. Maddeler) emredici hüküm olmad \ ndan var olan sözleame maddelerinin uygulanmas , taraflara sunulan ‘’Sözleame Serbestisi Klkesi’’ ile de örtüaecektir. Örne\in taraflar korona virüs gibi pandemilerin mücbir sebep teakil edece\ini hali haz rda aralar nda var olan sözleameyle kararlaat rabilirler. Buna ek olarak, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerin oluamas durumunda taraflar sorumluluklar n n neler olaca\ n belirlemia olabilirler mesela borçlu, mücbir sebepten kaynaklanan ifa imkans zl \ na dair sorumlulu\u bu sözleamede aç kça üstlenmia olabilir. O halde bu ola\anüstü halin varl \ na ra\men edimin ifa edilmemesinden dolay alacakl n n zararlar n kara lamak zorunda kalacakt r. Çünkü Türk hukukunda hem özel hukuk iliakileri ba\lam nda var olan ‘’Sözleame Serbestisi Klkesi’’ hem de bunu tamamlay c niteli\e haiz ‘’Sözleameye Ba\l l k Klkesi’’ geçerlidir ve taraflar aralar nda yapm a olduklar sözleamenin içeri\ini kanunun emredici hükümlerine ayk r olmad \ müddetçe özgürce belirleyebilmektedirler ve buna ba\l kalmal d rlar. Burada belki dikkat edilmesi gereken nokta
May s-Haziran 2020
73
MAKALE au olabilir; sözleamede borçlunun mücbir sebep sonucu oluaan edimi ifa imkans zl \ ndan sorumlu tutulmamas na ra\men, e\er sözleame do\an mücbir sebebin öngörülebildi\i bir dönemde yap lm asa yani borçlu örne\in bir pandeminin oluaabilece\ini ve edimi ifa edemeyece\ini öngörmesine ra\men sözleameyi yapm a ve bir taahhüt alt na girmiase, bu durumda, z mnen imkans zl ktan sorumlu tutulma halinin kabul edildi\i söylenebilir.
YOKSA COVID-19 SALGINI BAKIMINDAN MÜCBUR SEBEPLE ULU:KULU KANUN HÜKÜMLERU NASIL UYGULANMALIDIR?
Buna kara n taraflar aralar ndaki sözleamede ne tür hususlar n ve ortaya ç kan hangi durumlar n mücbir sebep teakil edece\ine dair bir aç kl k getirmemia, sözleame maddelerinde bu tür seçeneklere yer vermemia ve ifan n imkans zlaat \ durumlar düzenlememia olabilirler. Kate bu noktada, içinde bulunulan ve sözleame konusu edimin ifas n do\rudan veya dolayl aekilde etkileyen olaylar n yaratt \ etkiler kanundaki bu maddeler çerçevesinde de\erlendirilecek ve düzenlenecektir.
Salg n sonucunda borçlunun edimini ifa etmesi mümkün olmad \ zaman sonraki imkans zl k ortaya ç kar, borçlu bu durumdan sorumlu de\ildir, kusuru yoktur ve TBK. Madde 136 hükmünün uygulanmas gerekir.
E. COVID-19 MÜCBUR SEBEP MUDUR? Taraflar sözleame serbestisi ilkesi do\rultusunda önceden salg n durumlar n n mücbir sebep teakil edece\ini sözleamede kararlaat rm a olabilirler. Fakat böyle bir hükmün sözleamede yer almad \ durumlar bak m ndan mücbir sebebin tan m dikkate al nd \ nda, covid-19 salg n n n bu tan mda aranan, objektif olarak öngörülemez, kaç n lamaz, mutlak aekilde gerçekleaen ve borçlunun faaliyeti ve ialetmesi haricinde meydana gelen ola\anüstü bir olay oldu\u de\erlendirmesi yap labilir. Yarg tay’ n ülkemizde önceki y llarda yaaanan kua gribi salg n na dair sözleamesel iliakiler ve genel olarak hayat n ola\an ak a ndaki iliakiler ba\lam nda mücbir sebep teakil etmeyece\ine dair kararlar olsa da, covid-19 ile k yasland \ nda ve son zamanlarda yaaanan can kay plar na ve bu salg n n dünyada birçok anlamda çok daha ciddi bir tahribata yol açt \ dikkate al nd \ nda mücbir sebep olarak nitelendirilmesi gerekti\i son derece aç kt r. F. SÖZLE:MEDE BUR DÜZENLEME
74 May s-Haziran 2020
Esasen her borç iliakisi ve sözleamenin kendi özelinde ele al nmas gerekmekle beraber, mücbir sebebe dair mevcut düzenlemeler au aekilde incelenebilir; A. UFA UMKANSIZLI(I VE SÖZLE:MELERE ETKUSU (TBK 136.madde)
Bu maddeye göre borcun ifas borçlunun sorumlu tutulamayaca\ sebeplerle imkâns zlaa rsa, borç sona erer. Bu durumda, TBK m. 136 f. 2 uyar nca tam iki tarafa borç yükleyen sözleamelerde, imkans zl k nedeniyle borcu sona eren taraf, kara edimini isteyemez. Kara edimini alm asa, sebepsiz zenginleame hükümlerine göre iade ile yükümlüdür. Kfa imkans zl \ n n edimin bir k sm na yönelik olmas halinde, sadece imkans zlaaan k s m bak m ndan kara l kl olarak sorumluluktan kurtulma söz konusu olacakt r. Yarg tay uygulamas nda imkans zl k, ortaya ç k a nedenine göre baz ayr mlara tabi tutulmaktad r; “E\er ifa imkans zl \ sadece sözleamenin taraflar bak m ndan de\il ayn sözleameyi yapacak herkes için söz konusu ise buna "objektif imkans zl k", yaln z sözleamenin taraflar ndan birinin tutumundan do\muasa buna da "sübjektif imkans zl k" denilmektedir. Kmkans zl k sözleameden sonra ve taraflardan birinin kusurundan kaynaklanm asa bu durum "kusurlu imkans zl k" ve fakat taraflar n kusuru olmadan meydana gelmiase "kusursuz imkans zl k" olarak adland r l r. Kmkans zl k borcu sona erdiren nedenlerden biridir. Borcun ifas n n imkans z hale gelmesi, mücbir sebepten, bir baaka ifade ile önlenemez nedenden kaynaklanabilir. Genelde d a kuvvetlerin sonucu olan, borçlunun ialetmesiyle ba\-
lant l bulunmayan, önceden görülemeyen, kaç n lmaz ve mutlak bir aekilde borcun ifas n engelleyen olay olarak doktrinde tan m n bulan mücbir sebebin varl \ , borçlu yönünden borcu ortadan kald ran nedenler aras ndad r. Kfan n önündeki engel gelecekte de ortadan kalkmayacak ise sürekli bir imkans zl k hali mevcuttur ve TBK m. 136 hükmü esasen kal c imkâns zl \ ve bu nedenle borcun sona ermesini düzenler. Kara l kl iki tarafa borç yükleyen sözleameler bak m ndan borçlu ifa imkans zl \ nedeniyle ifadan kurtulunca yine TBK md.136/f.2 gere\i kara taraftan alm a oldu\u edimleri TBK 77. ve devam nda düzenlenen sebepsiz zenginleame hükümlerine göre geri vermek zorundad r. Ayr ca TBK md.136/f.3 gere\i e\er borçlu mücbir sebep nedeniyle yani bizim kastetti\imiz covid-19 salg n nedeniyle edimi ifa etmesinin imkans z hale geldi\ini alacakl ya gecikmeden bildirmelidir yoksa alacakl n n bu yüzden u\rad \ zararlar gidermekle yükümlü olacakt r. Görüldü\ü üzere TBK m. 136 ifa imkans zl \ n düzenlemia ve mücbir sebebin, edimin ifas n imkans z hale getirmesi sonucunda, tek tarafa borç yükleyen sözleamelerde borcun sona erece\ini; kara l kl iki tarafa borç yükleyen sözleamelerde ise yine borcun sona ermesi ile beraber borçlunun da alacakl dan alm a oldu\u edimleri iade etmesi gerekti\ini(TBK 77.md gere\i), henüz almad \ edimlerin ifas n da isteme hakk n kaybedece\ini düzenlemektedir. B. KISMU UFA UMKANSIZLI(I Kfa imkans zl \ k smi de olabilir o halde TBK 137.md hükmü ele al nacak ve bu halde borçlu sadece borcunun imkans zlaaan k sm ndan kurtulacakt r. TBK 137. Madde – (1)Borcun ifas borçlunun sorumlu tutulamayaca\ sebeplerle k smen imkâns zlaa rsa borçlu, borcunun sadece imkâns zlaaan k sm ndan kurtulur. Ancak, bu k smi ifa imkâns zl \ önceden öngörülseydi taraflarca böyle bir sözleamenin
www.metalmakina.com
MAKALE yap lmayaca\ aç kça anlaa l rsa, borcun tamam sona erer. (2)Kara l kl borç yükleyen sözleamelerde, bir taraf n borcu k smen imkâns zlaa r ve alacakl k smi ifaya raz olursa, kara edim de o oranda ifa edilir. Alacakl n n böyle bir ifaya raz olmamas veya kara edimin bölünemeyen nitelikte olmas durumunda, tam imkâns zl k hükümleri uygulan r. C. GEÇUÇU UFA UMKANSIZLI(I 136. maddede düzenlenen ifa imkans zl \ asl nda tam ifa imkans zl \ denebilecek durumlar düzenlemektedir. Kfan n önündeki engel gelecekte de devam edecekse sürekli bir imkans zl k hali mevcuttur ve TBK m. 136 hükmü esasen sürekli imkâns zl \ ve bu nedenle borcun sona ermesini düzenler. Ancak korona virüs salg n n n özellikle kira akdi, hizmet akdi vb. sürekli edimli sözleameler yönünden geçici imkans zl \a yol açmas muhtemeldir. Geçici ifa, borcu sona erdirmemekle beraber geç ifa nedeniyle borçlunu temerrüdü söz konusu olabilmektedir. Özellikle para borçlar nda imkans zl k söz konusu olmayaca\ için geç ifadan bahsedilebilecektir. Yarg tay HGK aaa\ daki karar nda geçici imkans zl kta “akde tahammül süresinin” somut olaya göre belirlenmesi kanaatindedir. Yarg tay HGK., 2010/15-193 E., 235 K., 28.04.2010 T. karar nda “,üphesiz geçici imkâns zl \ n varl \ , beraberinde taraflar n bu sözleameyle ne kadar süre ba\l kalacaklar sorununu getirir. Bu konudaki kural "ahde vefa=söze sadakat" ilkesi gere\i taraflar n sözleameyle ba\l tutulmas d r. Ancak baz özel durumlar vard r ki, taraflar o sözleameyle ba\l saymak hem onlar n ekonomik özgürlüklerini engeller, hem de bir baakas ile sözleame yapma f rsat n ortadan kald r r. Uygulamada, geçici imkâns zl k halinde taraflar n o sözleameyle ba\l tutulma süresine "akde tahammül süresi" denilmektedir. Bu sürenin gerçekleaip gerçekleamedi\ini de her somut olaya göre ve onun çerçevesinde de\erlendirmek gerekir.”.
www.metalmakina.com
Sürekli edimli sözleameleri aç s ndan, Yarg tay taraf ndan kabul edilen geçici imkâns zl k ihtimalinde, akde tahammül süresinin beklenmesi, bu sürenin de aa lmas durumunda sözleamenin sona ermesi veya uyarlanmas yoluna gidilebilece\i hususlar de\erlendirilmelidir. D. KURA SÖZLE:MELERU BAKIMINDAN UFA UMKANSIZLI(I Bu aç dan bak ld \ ndan imkans zl k kira sözleameleri ba\lam nda geçici ifa imkans zl \ olarak düaünülebilir. Kira sözleameleri sürekli borç iliakileridir ve geçici imkans zl k da asl nda beraberinde k smi imkans zl k sonucunu do\urur. Fakat mesela sezonluk kiralamalarda oldu\u gibi geçici imkans zl k kira sözleamesinden beklenen menfaati zaten ortadan kald r yorsa o zaman ifa imkans zl \ geçici olarak de\erlendirilmeyece\i ifade edilmektedir. Korona virüsten etkilenen kira iliakilerinde, TBK m. 331 “Taraflardan her biri, kira iliakisinin devam n kendisi için çekilmez hâle getiren önemli sebeplerin varl \ durumunda, sözleameyi yasal fesih bildirim süresine uyarak her zaman feshedebilir.” hükmü uyar nca taraflar n 3 ayl k fesih bildirim süresine uyarak ola\anüstü fesih yoluna baavurma imkan bulunmaktad r. Bu noktada 6217 say l Kanunun Geçici 2. Maddesi uyar nca TBK m. 331’in kirac n n TTK’ nda tacir olarak say lan kiailer ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kiaileri oldu\u iayeri kiralar bak m ndan 1 Temmuz 2020 tarihine kadar yürürlü\ünün ertelenmiatir. Bu y l n temmuz ay na kadar iayerleri bak m ndan, 818 say l eski BK uygulanacakt r ve eski BK m. 264’ya göre de tazminat ödeyerek fesih yoluna baavurulmas mümkündür. Ayr ca, genel hükümlere göre sürekli edimli sözleamelerin hakl sebeple feshine gidilebilecektir. Buna ek olarak, salg n sonras nda yay mlanan 26/3/2020 tarihli 7226 Baz Kanunlarda De\iaiklik Yap lmas na Dair Kanun’un Geçici 2. maddesi ile 01/03/2020 tarihinden 30/06/2020 tarihine kadar ödenemeyen iayeri kira
bedellerinin kira sözleamesinin feshi ve tahliye nedeni oluaturmayaca\ na karar verilmiatir. Yani iayeri kiralar an lan tarihlerde ödenmeyebilecektir ve bu yüzden kiraya veren kira sözleamesini normal zamanlarda TBK 352.md 2. f kran n kendisine ihtar çekmesine ra\men kira bedelini tahsil edememesi kara s nda sa\lad \ fesih imkan ile feshedemeyecek ve ayr ca bu durum tahliye sebebi de oluaturamayacakt r. Kirac n n burada kira bedelini ödeme yükümlülü\ü ortadan kald r lmam a z mnen ertelenmiatir. Zira kira borcu tam bir ifa imkans zl \ de\il, geçici bir ifa imkans zl \ olarak nitelendirilebilir. Dolay s yla kira bedellerinin bu dönemlerde ödenmemesi de geçici bir imkans zl k hali oluaturur ve asl nda borçlu temerrüde düamüa gibi kabul edilebilir. 01.07.2020tarihi itibariyle e\er kirac kiraya verene, TBK 136,137 ve 138 uyar nca ifa imkans zl \ durumunu kiraya verene yaz l bildirilmemesi durumunda kirac sözleamenin feshi gibi sonuçlara katlanmak durumunda kalacakt r. Yine her kira iliakisinin farkl sonuçlar do\urabilece\i ve kendi ba\lam nda de\erlendirilmesi gerekti\i unutulmamal d r. E. A:IRI UFA GÜÇLÜ(Ü ve SÖZLE:MENUN YENU KO:ULLARA UYARLANMASI (TBK 138.madde) Mücbir sebebin yaratt \ etki ifan n imkans zlaamas derecesinde olmayabilir. O zaman imkans zl k nedeniyle borç sona ermez fakat 138. Madde gere\i borçlu hakimden sözleamenin yeni koaullara uyarlanmas n isteyebilir. Bunun mümkün olmad \ hallerde ise borçlu sözleameden dönebilir. Fakat kira sözleamesi, hizmet sözleamesi gibi sürekli nitelikte bir edimin konu oldu\u sözleame varsa o halde fesih hakk kullan larak sözleame sona erdirilir. Dönme ve fesih aras ndaki fark da buradad r; sözleamenin feshi söz konusu oldu\unda fesih tarihinden önce ifa edilenler geri istenemeyecektir çünkü fesih ileriye dönük etki yaratan bir irade aç klamas d r. Örne\in kira sözleamesi feshedildi\inde kirac ödemia oldu\u kira bedellerini
May s-Haziran 2020
75
MAKALE geri talep edemez. Yani burada da sözleamenin sürekli edimli mi yoksa ani edimli mi oldu\u önem arz etmektedir.
kez kara taraf aç s ndan katlanmas beklenilmez bir durum yarat yorsa, borçlu ancak bu aartla sözleameden dönme hakk n kullanabilecektir.
TBK m. 138 uyar nca sözleamenin de\iaen koaullara uyarlanmas n n aartlar Yarg tay Kararlar nda aaa\ daki aekilde say lmaktad r:
Ayr ca ele al nmas gereken bir nokta da audur: Taraflar n kendi aralar nda yapm a olduklar sözleamede mücbir sebep ve beklenmeyen hallere dair kurallar yer al yor olabilir ki sözleame serbestisi ilkesi ve sözleameye ba\l l k ilkesi gere\ince de sözleamedeki kurallara riayet edilmesi gerekir. Fakat bazen ola\anüstü ve beklenmeyen a\ r durumlarda sözleamedeki bu kurallara uyulmaya çal a lmas ialemin temelinin çökmesine ve edimin as l amac na ayk r bir sonuç do\urabilir. Yarg tay’ n da karar nda belirtti\i üzere bu hallerde sözleamenin oluaan yeni koaullara uyarlanmas daha uygun olacakt r.
1.) Sözleame kurulduktan sonra, taraflar n edimleri aras ndaki denge, borçludan sonuçlar yüklenmesi istenemeyecek kadar büyük ölçüde bozulmua olmal d r. 2.) Edimlerin dengesindeki de\iaiklik sözleame yap l rken öngörülemeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen (Savaa, ekonomik kriz, tabii afetler, ithal ve ihraç konusunda getirilen yasaklar gibi) ola\anüstü bir durumdan ileri gelmelidir.(Aa r ifa güçlü\üne düaenin bu durumu sözleame yap l rken öngörmedi\ini ispat etmesi yetmez, bu durum onun için “öngörülmesi beklenemez” olmal d r. Kendi özensizli\i veya dikkatsizli\i sebebiyle bu olguyu öngörememiase, 138. maddeden yararlanamayacakt r.) 3.) Aa r ifa güçlü\ü yaratan olgu borçludan kaynaklanmamal d r. 4.) Edimler henüz ifa edilmemia olmal d r. Kural olarak ifada bulunduktan sonra aa r ifa güçlü\ünden söz ederek uyarlama veya sözleameden dönme yollar na baavurulamaz. Ancak, borçlu do\an haklar n sakl tutarak ifada bulunmuasa, ifadan sonra da bu haklar n kullanabilecektir. Aa r ifa güçlü\üne dair kanunun hükmünün nas l uygulanaca\ yine Yarg tay Karar nda aöyle ifade edilmiatir: TBK 138. Madde uyar nca bu aartlar gerçekleati\inde, önce hakimden uyarlama talep edilmesi gerecektir. Uyarlama edim yükümünün azalt lmas veya kara edimin artt r lmas aeklinde yap labilece\i gibi, vadelerin veya ifa tarz n n de\iatirilmesi gibi hakimin uygun bulaca\ her aekilde yap labilir. Hakim, davac n n talebinde öngörmedi\i bir tarzda uyarlama da yapabilir. Ancak borç uyarlamaya uygun de\ilse veya ifa güçlü\ünü katlan r k lacak herhangi bir uyarlama bu
76 May s-Haziran 2020
Yarg tay 13. Hukuk Dairesi de 2013/16898 E. 2014/18895 K. 13.06.2014 tarihli karar nda bu konuya dair au ifadeye yer vermiatir: Gerçekten de sözleameye ba\l l k ilkesi, hukuki güvenlik, do\ruluk, dürüstlük kural n n bir gere\i olarak sözleame hukukunun temel ilkesini oluaturmaktad r. Ancak bu ilke, özel hukukun di\er ilkeleriyle s n rland r lm at r. Sözleame yap ld \ nda kara l kl edimler aras nda mevcut olan denge sonradan aartlar n ola\anüstü de\iamesiyle büyük ölçüde taraflar n biri aleyhine katlan lamayacak derecede bozulabilir. Kate bu durumda sözleameye ba\l l k ve sözleame adaleti ilkeleri aras nda bir çeliaki ortaya ç kar ve art k bu ilkeye s k s k ya ba\l kalmak adalet, hakkaniyet ve objektif iyi niyet (M.K. md.4,2) kurallar na ayk r bir durum yarat r hale gelir. Hukukta bu z tl k (Beklenmeyen hal aart -sözleamenin de\iaen aartlara uydurulmas ) ilkesi ile giderilmeye çal a lmaktad r. COVKD-19 salg n neticesinde borcunu ifa edemeyecek olan borçlular mahkemeye bu hüküm do\rultusunda aartlar gerçekleati\inde sözleamenin yeni aartlara uyarlanmas için baavurabileceklerdir. Bunun yan nda mahkeme uyarlama talebinin haricinde sözleamenin feshine de hükmede-
bilecektir. Yani covid-19 ve mücbir sebep olarak kabul edilmesi durumunda taraflar n sözleame ile bu duruma dair düzenlemeler getirmelerinin haricinde TBK 136. 137. ve 138. Maddelerde bir tak m hükümler mevcuttur. Ve e\er covid-19 her sözleame baz nda ayr ayr de\erlendirilip mevcut sözleame bak m ndan ifa imkans zl \ yarat yorsa TBK 136. Madde uygulanarak borç sona erdirilecek; fakat mücbir sebep derecesine varmayan bir ifa güçlü\ü oluauyorsa bu sefer TBK 138. Madde uygulama alan bulacakt r ve borçlu mahkemeden sözleamenin yeni koaullara yani salg n sonras oluaan koaullara uyarlanmas n talep edebilecektir. Bu mümkün de\ilse ani edimli sözleameler bak m ndan sözleameden dönme; sürekli edimli sözleameler bak m ndansa sözleamenin feshi söz konusu olacakt r. SONUÇ; Tüm dünyay etkisi alt na alan covid19 salg n hem gündelik hayatta hem ekonomik ve ticari hayatta ve hem de kiailer aras ndaki sözleamelerde beklenmeyen etkiler yaratarak aahit olunan de\iaimleri zorunlu k lm at r. Sözleameler nezdinde borcun ifas güçleamia, imkans z hale gelmia hatta sözleameler sona ermek zorunda dahi kalm at r. Hayat n birçok alan nda topyekün bir de\iaimle kara kara ya kal nm at r. Salg n n hukuki boyutlar ele al n rken, öncelikle salg n n bir mücbir sebep teakil edip etmeyece\inin her sözleamenin kendi amac ve konusuna bak larak tespit edilmesi gerekir. Sözleame serbestisi kapsam nda, e\er sözleameye bu tür pandemi boyutundaki salg nlar n mücbir sebep teakil edece\ine dair hüküm konulmuasa ve ifan n gerçekleatirilememesi durumlar na kara n taraflar n sorumluluklar belirlenmiase buna ba\l kal nmal ve sözleame tüm hükümleriyle beraber salg n aç s ndan ele al nmal d r. Tabi burada sözleame hükümlerine öncelik verilirken de yine sözleame adaletinin sa\lanmas ve
www.metalmakina.com
MAKALE edim menfaatinin korunmas na dikkat edilmeli ve gereken durumlarda daha ialevsel ve faydal olaca\ öngörülüyorsa kanunda yer alan genel hükümler uygulanmaya çal a lmal d r. Di\er bir ihtimaldeyse yani sözleamede mücbir sebebe dair bir maddeye yer verilmemesi, mücbir sebep teakil eden olaylar n sonuçlar n n ve do\urdu\u yükümlülüklerin belirtilmemesi halinde ise, TBK’ n n yukar da aç klanan genel hükümleri (TBK madde 136-137-138) çerçevesinde sözleamenin durumunun araat r lmas gerekecek, sözleamenin genel hükümlere göre uyarlanmas na yahut sona erdirilmesine karar verilecektir. Zira sözleamelerin konusu, amac n n ve özelliklerinin de bu noktada titizlikle ele al nmas ve virüsün sözleamelere etkisinin bu k staslara göre incelenmesi gerekmektedir. Zira burada ele al nan konular genel bir çerçeve içerisinde yaaad \ m z salg n n hukuksal etkilerini de\erlendirmektedir. Bunun akabinde her sözleamenin amac konusu taraflara olan etkisi çok farkl olabilmektedir. Bu nedenle de taraf iradeleri ile birlikte sözleamenin özüne dikkat edilmesi gerekmektedir. Çünkü Yarg tay kararlar nda ve doktrin görüalerinde mücbir sebebe dair genel geçer bir tan m ve hangi durumlar n, olaylar n mücbir sebep kabul edilece\i noktas nda herhangi bir netlik bulunmamakta bu da her akit baz nda bir yorum yap lmas n gerekli k lmaktad r. Korona virüs salg n n n sözleamelere etkisi ve mücbir sebep teakil edip etmeyece\i, sözleame serbestisi ve TBK genel hükümler çerçevesinde iate yukar da say lan çeaitli varyasyonlar içerisinde ele al nmaya çal a lm at r. Sözleamede bu duruma dair önceden konulmua bir kay t varsa bu kay t dikkate al narak sözleamenin amac ve konusuna göre bir yol izlenecek, bu durum dair bir hüküm yoksa da ifa imkans zl \ n n mevcudiyeti halinde TBK madde 136; mücbir sebep derecesine ulaamayan sözleameler bak m ndan ise ifa güçlü\ü oluamas halinde TBK madde 138 uygulama alan bulacak-
www.metalmakina.com
t r. Bundan sonraki süreçlerde de gerek sözleamesel gerekse di\er hukuki iliakilerde, bu iliakinin taraflar aralar ndaki akdin varl \ n ve etkisini sa\lamlaat rmak için her türlü ihtimali detayl bir aekilde ele alacak, hem covid-19 gibi salg nlar ve hem de di\er beklenmeyen hallere kara n, menfaatlerini sözleamenin amac na ayk r olmayacak aekilde yap lan düzenlemelerle garanti alt na almay önemseyecekler geliai güzel maddelerle bir iliaki kurmaktan ziyade daha gerçekçi senaryolara kara tedbir almay tercih edeceklerdir. Kaynaklar: [1] https://covid19.who.int/ [2] https://www.lexpera.com.tr/ictihat/yargitay/hukuk-genel-kurulu-e2017-90-k-2018-1259-t-27-6-2018 [3] https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6098.pdf [4] https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6098.pdf
bir y ldan uzun süreli kiralarda ihtarlar n yap ld \ kira y l n n bitiminden baalayarak bir ay içinde, dava yoluyla kira sözleamesini sona erdirebilir” [11] http://kazanci.com.tr/gunluk/13hd-2013-16898.htm [12] http://kazanci.com.tr/gunluk/13hd-2013-16898.htm [13] http://kazanci.com.tr/gunluk/13hd-2013-16898.htm [14] Yarg tay 13.HD 2013/16898 E. 2014/18895 K. 13.06.2014 T. karar ‘’Kara l kl sözleamelerde edimler aras ndaki dengenin ola\anüstü de\iaimler yüzünden alt üst olmas , borcun ifas n n önemli ölçüde güçleamesi durumunda “K,LEM TEMELKNKN ÇÖKMESK” gündeme gelir. Kate bu durumda hakim, somut olay n verilerine göre alacakl yarar na borçlunun edimini yükseltmeye veya borçlu yarar na onun tamamen veya k smen edim yükümlülü\ünden kurtulmas na karar verilebilir ve sözleameye müdahale ederek sözleameyi de\iaen koaullara uyarlar.’’
[5] http://www.erdemerdem.av.tr/yayinlar/hukukpostasi/turk-borclar-kanunu-uyarinca-sebepsiz-zenginlesme/ [6] https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6098.pdf [7] https://blog.lexpera.com.tr/korona-virus-salgininin-sozlesmelereetkisi-ifa-imkansizligi-ifa-guclugu-veuyarlama/ [8] https://www.lexpera.com.tr/ictihat/yargitay/hukuk-genel-kurulu-e2010-15-193-k-2010-235-t-28-4-2010 [9] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200326M1-1.htm [10] “kirac , bir y ldan k sa süreli kira sözleamelerinde kira süresi içinde; bir y l ve daha uzun süreli kira sözleamelerinde ise bir kira y l veya bir kira y l n aaan süre içinde kira bedelini ödemedi\i için kendisine yaz l olarak iki hakl ihtarda bulunulmas na sebep olmuasa kiraya veren, kira süresinin ve
May s-Haziran 2020
77
MAKALE
2020 Yılında Makine Üreticileri için 4 Trend Bu makale Eaton taraf ndan haz rlanm Ot r.
Dijitalizasyonun bir sonucu olarak, ekonomi büyük ve ani deKiOimlerin arifesindedir. Buna ek olarak, çevresel konular n ve enerjinin önemi gitgide artmaktad r. Tabii ki, makine mühendisliKi de bu durumdan pay n almaktad r. DiKer yandan; dünya pazarlar ndaki bask y art ran ve müOterilerin ihtiyaçlar n deKiOtiren yeni düzenlemeler, sektör için tamamen yeni f rsatlar sunan inovasyonlar zorunlu k lmaktad r. Eaton Elektrik Türkiye Ülke Müdürü Y lmaz Özcan, makine mühendisliKi üzerinde ciddi etkisi olan dört konu-
78 May s-Haziran 2020
ya bu belgede dikkat çekmektedir. Enerji Verimlili i Yeni AB Ekodizayn Direktifi 2021 y l nda yürürlüKe girecektir. Makine üretimi sektöründe ek enerji tasarruflar özellikle planlanmakta ve sürücülerin de devreye gireceKi öngörülmektedir. 1 Temmuz 2021 itibar yla 2, 4, 6 veya 8 kutuplu ve 0.75 kW veya 1000 kW’tan az veya çok anma ç k O güçlü üç fazl motorlar n enerji verimliliKi IEC verimliliKine karO l k gelmelidir. Ex eb yüksek güvenlikli motorlar buna istisnad r.
Uygulamalar n enerji tasarrufu potansiyelinden yararlanmak için, yumuOak yolverici ve h z kontrol cihaz aras nda seçim yaparak en uygun yolverme biçimine karar vermeleri gereklidir. Bu seçimi yapmadan önce, Oirketler her bir uygulama için en verimli çözümü belirlemek ad na kapsaml bir sistem analizi yapmal d r. Pek çok durumda, h z ayarl sürücüleri yaln zca proses mühendisliKi bak m ndan gerekli olmalar halinde kullanmak mant kl olacakt r. /irketlerdeki enerji verimliliKini art rmak için kullan lacak önemli bir
www.metalmakina.com
MAKALE araç ise ISO 50001 uyumlu enerji yönetim sistemidir. Bu sistem, proseslerin ve prosedürlerin enerji tüketimini önemli ölçüde azaltacak Oekilde oluOturulmas na olanak tan maktad r. Böylece bir yandan tüketimin azalmas yla maddi tasarruf saKlan rken, diKer yandan da pek çok AB ülkesinde bu durum vergilere de yans maktad r. Bunun temel ön gereksinimi, tüketimin ve tüketimin belgelendirilmesinin ölçülebilirliKidir. Bunu baOarman n ak ll bir yolu, Eaton’ n NZM ürünü gibi S n f 1 entegre enerji ölçüm modülüne sahip dijital bir devre kesici kullanmakt r. Ak(ll( Fabrikalarda Haberle me Protokollerinin Standartla t(r(lmas( Endüstri 4.0 ve ak ll fabrikalar günümüzde üzerinde s kça durulan konulard r. Bununla birlikte, bunlar için doKru temelleri oluOturmak, özellikle kullan lan makineler aras ndaki haberleOme söz konusu olduKunda, büyük bir meydan okumad r. Çok say da haberleOme protokollerinin yaratt K Babil karmaOas yla bu durumun üstesinden gelmek mümkün deKildir. OPC BirleOik Mimarisi (OPC UA) makineler aras ndaki veri al OveriOi için platformdan baK ms z bir standartt r. /u anda üreticiye baKl protokoller pazara hakim olsa da, makine ve tesis operatörlerinin yak n gelecekte tek tip standartlar gitgide daha fazla talep edeceKini varsayabiliriz. Gerçek zamanl haberleOme için oluOturulan TSN standard yla (Zamana Duyarl AK) uyumlu OPC UA, bunun için ümit verici bir platform olarak görülmektedir. Ayn makine tiplerinin baOlang çta ayn dili konuOmalar önemlidir. HaberleOme gereksinimleri büyük farkl l k gösterdiKi için bu yaklaO m mant kl d r. Makine araçlar örneKin g da üretiminde kullan lan makinelere göre farkl ve-
www.metalmakina.com
riler daK tmaktad r. Bu amaçla, makine tiplerinin bilgi modellerinin birbirinden baK ms z sektörlerde kabul edildiKi endüstrilerde sözde eO teknik özellikler geliOtirilmektedir. ÖrneKin, paketleme endüstrisinin eO teknik özellikleri çok geliOmiOtir. Son derece geliOmiO bu tip uzun proses zincirleriyle, standartlaOma isteKinin ortaya ç kmas anlaO labilir. Robotik endüstrisi gibi diKer sektörler de buna ayak uydurmaktad r. Her iki durumda da, üreticiler müOterilerinin gelecek y l n talepleri için bir çözüm bulmalar n beklemektedir. Dijital kizlerin Evrimi Günümüzde dijital ikizler, öncelikli olarak geliOtirme aOamas nda kullan lan bir yaklaO md r. Makinelerin dijital resimleri, örneKin, geliOtirme döngülerini azaltan simülasyonlar için kullan lmaktad r. Bu durumda, bu konseptin bir ad m ilerisinin düOünülmesi de doKald r: Operasyon esnas nda bile makinelerin veya tesislerin ve fabrikalar n tamam n n görsel resimlerini kullanmak büyük avantaj saKlayacakt r. EKer dijital ikiz makinenin veya üretim tesisinin mevcut durumunu yans tan ürün geliOimi için kullan l rsa, iOletim safhas için yarat lm O olan bu veri modelinin kullan lmaya devam edileceKi aç kt r. Devam eden operasyonlarda kullan lan sensörler, sapmalar kolayca alg lamak ve makinelerin kullan labilirliKi art rmak için dijital ikizlerden al nan “hedef deKerlerle” kolayca k yaslanabilmektedir. ”As l hedef k yaslamas ndan” yola ç k larak, kestirimci bak m gibi metotlar n kullan m için gereken haz rl k aOamas da önemli ölçüde k salt labilmektedir.
tir. Aletlerin, tekerleklerin ve ayar vidalar n n yerini ekranlar ve butonlar, ekranlar n yerini ise dokunmatik fonksiyonlar alm Ot r. Sezgisel olarak kullanabildiKimiz dokunmatik ekranlar günümüzün dünyas n n vazgeçilmez bir parças olmuOtur. Yeni neslin, iO hayat da dâhil olmak üzere, özellikle beklediKi de budur. Yaln zca butonlar na bas larak çal Oan ve karmaO k menülere sahip ilk ekran modelleri, temel iOlemleri fonksiyonel olarak tamamen yerine getirmektedir ve basit gereksinimler için hâlâ tamamen yeterlidir. Bununla birlikte, dokunmatik ekranlar, sektördeki zafer yürüyüOünü devam ettirecektir. Bunun bir sonraki ad m , ekran makineden tamamen ay rmak ve böylece verilerin en az ndan tabletten veya cep telefonundan okunabilmesini saKlamakt r. Ak ll cihazlarla uzaktan iOletim, sürecin operasyonel güvenlik aç s ndan da düOünülmesi gereken bir sonraki ad md r.
Endüstrinin Tüketiciye Göre Uyarlanmas( GeçtiKimiz y llarda makine operasyonlar büyük deKiOimler geçirmiO-
May s-Haziran 2020
79
ALFABETİK REKLAM İNDEKSİ
ANCA CNC
A.KAPAK
METALSHOW FAIR
45
ANKIROS
61
M&K D&PLAY
14
BOEHLERIT
9
NURSAN CNC
31
CHIRON GOUP
19
ONUR TEKN&K
65
EMO M&LANO
37
OTR MAK&NA
7
ERKAN CNC
Ö.K.&Ç&,13
RTECH
27
ERMKASAN
15
SANDVIK
23
GEM-FA
17
STOM METAL FAIR
39
H&DROL&K&PNÖMAT&K 51
STUDER
3
HPKONGRE 2020
44
AH&NLER
A.K.&Ç&
KAL&TE FUARI
53
TANDEM
5-36
MADEN FUARI
52
TOKSAN
1
MAK&NAEXPO
48
TOOLEX
33
MAKTEK AVRASYA
49
ZOLLER
10-11
METALEXPO
57
ABONE FORMU Ad› Soyad› :......................................................... Ünvan› :.......................................................... Firma ad› :.......................................................... Uzmanl›k alan› :.......................................................... Adresi :.......................................................... ......................................................................................... Vergi Dairesi /No :........................................................... Tel/Fax :............................................................ O VISA O MasterCard Kart No:............................................................................. Son Kullanma Tarihi:.........................................................
GARANT& BANKASI PERPA UBES& IBAN TR63 0006 2000 4590 0006 2010 24 AKBANK PERPA UBES& IBAN TR94 0004 6006 3388 8000 0312 06 TEB PERPA UBES& IBAN TR68 0003 2000 1270 0000 0112 54 YAPI VE KRED& BANKASI PERPA UBES& IBAN TR32 0006 7010 0000 0072 3902 34 HALKBANKASI BE &KTA IBAN TR21 0001 2009 7640 0010 0001 98
Y›ll›k abonelik ücreti 90 TL.
& BANKASI PERPA UBES& IBAN TR76 0006 4000 0011 1880 1874 71
Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat:11 No:1928 Okmeydan› PK.34384 fiiflli / ISTANBUL - TURKEY Tel: +90 212 222 93 71 (Pbx) Fax: +90 212 222 93 74 e-mail:info@hidrolikpnomatik.com www.hidrolikpnomatik.com
80
May s-Haziran 2020
www.metalmakina.com