casus
2021 #52 - 32
Tijdige introductie bijvoeding voorkomt voedselallergie Soufien, een jongetje van 4,5 maand oud met ernstig eczeem, drinkt volledig moedermelk. Soufien kreeg hormoonzalf via de huisarts, maar zijn ouders zagen onvoldoende effect en zijn ermee gestopt. Moeder volgt een koemelkvrij dieet vanwege het eczeem en hierdoor is het eczeem iets verminderd. Ouders hebben het advies gekregen om bij oefenhapjes pinda en ei te gaan geven, maar ze durven niet omdat ze denken dat Soufien koemelkallergie heeft. Bovendien willen ze conform het WHO- advies zes maanden exclusief borstvoeding geven. Olga van Aalst, diëtist kindergeneeskunde Noordwest Ziekenhuisgroep, vertelt over deze casus. Tekst: Olga van Aalst Beeld: stockfoto
“Ouders hebben vragen over het mogelijk ontstaan van voedselallergie, een onderwerp wat in de spreekkamer van de jeugdarts, en ook bij mij als kinderdiëtist regelmatig terugkomt. Of er bestaat angst bij ouders om bepaalde bijvoeding te introduceren omdat in de familie voedselallergie voorkomt. Het vergt uitleg, persoonlijk advies en aandacht om zorgen weg te nemen. Want recente studies tonen aan dat juist tijdige introductie van allergenen het risico op het ontstaan van voedselallergie verlaagt. In het geval van Soufien, maken zijn ouders zich zorgen over het eczeem, maar ook over andere klachten zoals spugen en onrust en ze kijken logischerwijs snel naar voeding als oorzaak. Met de wens zes maanden exclusief borstvoeding te geven, weten ze nu niet meer waar ze goed aan doen. Vader vertelt dat ze wel hebben gedacht aan starten met bijvoeding, maar dat Soufien nu al zo onrustig is dat ze gewoonweg niet durven te beginnen.”
In de JGZ-richtlijn Voeding en eetgedrag wordt sinds 2013 geadviseerd om vanaf de leeftijd van vier maanden te starten met groenten en fruit. Hierin staat nog geen advies over hoog-allergene bijvoeding. In 2017 heeft de Sectie Kinderallergologie (SKA) van de Nederlandse Vereniging van Kinderartsen (NVK) het standpunt ‘Vroege introductie van hoog-allergene voeding bij zuigelingen ter preventie van voedselallergie’ uitgebracht; een praktisch advies voor veilige introductie van pinda en kippenei.”
Vroeger is beter “Met de ouders van Soufien bespreek ik dan ook dat bij ernstig eczeem er hoger risico is op het ontstaan van voedselallergie. Juist bij Soufien, met nog onderbehandeld eczeem ben ik alert en begeleid ik ouders. Ik geef actief advies over start van de proefhapjes, als kind en ouders eraan toe zijn, ter kennismaking met nieuwe smaken, om daarna pindakaas en ei tijdig door fruit of groenten te kunnen geven. We streven naar introductie van pinda en (verhit) ei rond de leeftijd van zes maanden. Met een zes-staps introductieschema en instructie om meer durf en compliance te bereiken durven Soufiens ouders dit thuis. Samen spreken we door hoe, door wie en wanneer de allergenen gegeven gaan worden.”
Voedselallergie voorkomen “Sinds een aantal jaar kijk ik als diëtist anders naar zuigelingen met de verdenking van voedselallergie. Met name kinderen met eczeem, waar sensibilisatie voor voedselallergenen al kan plaatsvinden via de (eczeem)huid, is tijdig voedingsadvies van belang. Op het juiste moment hoog-allergene voeding via het maagdarmkanaal aanbieden, geeft de zuigeling minder kans op het ontstaan van voedselallergie. Dit inzicht over het ontstaan van voedselallergie heeft gezorgd voor een omwenteling in de bijvoedingsadviezen voor zuigelingen.
Ook koemelk “Als ouders toch zes maanden exclusief borstvoeding willen geven, dan staat de eczeembehandeling voorop. Ook koemelk neem ik steeds meer mee in de preventie adviezen. Ik vertel Soufiens ouders
Ja! magazine