16 шілде пдф 2016 ж

КӨРШІ АҚЫСЫ – ТӘҢІР АҚЫСЫ БІРІҢДІ, ҚАЗАҚ, БІРІҢ ДОС, КӨРМЕСЕҢ, ІСТІҢ БӘРІ БОС.

(АБАЙ).

Жамбыл облыстық қоғамдықсаяси газет

ak-jol-taraz@rambler.ru

№82 (18276), Сенбі, 16 шілде, 2016 жыл

АҚОРДА МЕМЛЕКЕТ БАСШЫСЫ ФРАНЦУЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ПРЕЗИДЕНТІ ФРАНСУА ОЛЛАНДҚА НИЦЦА ҚАЛАСЫНДА БОЛҒАН ТЕРРОРЛЫҚ АКТІГЕ БАЙЛАНЫСТЫ КӨҢІЛ АЙТУ ЖЕДЕЛХАТЫН ЖОЛДАДЫ

Же д е л х ат т а Қ а з а қ с т а н Президенті 14 шілдеде Ницца қаласында болған террорлық акт салдарынан көптеген жазықсыз адамның қаза болғаны және зардап шеккені туралы хабарды зор күйзеліспен қабылдағаны атап өтілген. «Қазақстан терроризмнің кезкелген түрін қатаң айыптайды, қандай мақсатта болса да жазықсыз қан төгуді ақтауға болмайды деп санайды», – делінген жеделхатта. Нұрсұлтан Назарбаев қайғыға орт ақт ас а отырып, барша қазақстандықтардың және жеке өзінің атынан Ф.Олландқа, қаза болғандардың отбасыларына және жақындарына, сондай-ақ француз халқына көңіл айтты. Елбасы зардап шеккендердің т е з і р е к с ау ы ғ ы п ке т у і н е тілектестік білдірді.

www. akjolgazet.kz

Газет 1922 жылғы 1 мамырдан шығады.

ПРЕЗИДЕНТ

ЖЕР ШОҚТЫҒЫ – КӨКШЕТАУ

Елімізде табиғи демалыс орындары жетерлік. Олардың әрқайсысы әлемдік деңгейдегі курорттық аймаққа айналып отыр. Бұл туралы Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Көкше төріндегі Бурабай демалыс орнында берген сұхбатында айтты. Елбасы көрікті мекеннің көз тартар сұлулығын тамашалап, көпшілік үшін жасалған жайлы жағдаймен танысты. Сондай-ақ, талай ақын-жазушының жырына арқау болған Бурабай аймағы жер шарындағы теңдессіз демалыс орны екенін тілге тиек етті.

– Бурабай деген жерді халқымыз әнге қосып айтып кетті. «Жер шоқтығы – Көкшетау, бауыры толған бақшабау. Төңірегің сексен көл, исің жұпар аңқидыау», – деп Біржан сал айтып кетті емес пе? Сондықтан бұл тамаша жердің төңірегінде адам өлең айтпай,

адамның творчествосы жоғарыламай қоймайды. Бұл Қазақстанның ең бір әдемі, ең бір

сағынышпен айтатын жердің біреуі сияқты. М е н ү ш і н А л а т ау, К ө к ш е т ау е к е у і н і ң

де орны бөлек. Бұл – еліміздің өте әдемі жері. Бұны көркейту, өсіру, әрі қарай белгілі ету

біз үшін үлкен мақсат болып саналады, – дейді Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев.

ЕГІНЖАЙ КҮНІ – 2016

ЖАҢАШЫЛДЫҚ ЖАРҚЫН ІСТЕРГЕ ЖЕТЕЛЕЙДІ

ОБЛЫСТЫҚ СЕМИНАР-КЕҢЕС БАРЫСЫНДА ӨҢІР ДИҚАНДАРЫ ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ ТИІМДІЛІГІНЕ КӨЗ ЖЕТКІЗДІ Жанғазы АХМЕТ, «Ақ жол». Біздің өңіріміз аграрлы облыстар қатарында. Облыста ауыл шаруашылығы саласының үлесі 10,7 пайызды құрайды. Жалпы, облыста 761,0 мың гектар егістік жер бар. Оның 170,9 мың гектары – суармалы. Осы ретте айта кету керек, біраз бөлігі таулы аймақта орналасқандықтан, өңірімізде су ресурстары шектеулі. Осы мәселені шешудің бірден-бір жолы су үнемдеу технологияларын енгізу екені белгілі. Кейінгі жылдары бұл тұрғыда бірқатар шаралар жүзеге асырылып, ө з н ә т и же с і н бе р е б а с т а д ы . Жа ң а технологияны өз егістіктерінде тиімді пайдаланған шаруашылықтар өнім көлемін де бірнеше есеге өсіріп отыр. Облыс әкімі Кәрім Көкірекбаевтың қатысуымен өткен «Егінжай күні – 2016» облыстық семинарында осы орайдағы оң жетістіктер кеңінен сөз болды. Егіншілік саласын әртараптандыруды жалғастыру және олардың өнім­д ілігін арттыру үшін су үнемдеу технология­ларын

«BURNOYE SOLAR-1» ЕХРО-ҒА ҚАТЫСУҒА ӨТІНІШ БЕРДІ Әлемдік стандартқа сай «Burnoye Solar-1» ЖШС өткен жылдан бастап энергия қуатын таратуға кіріскен. Елімізде ғана емес, Азияда теңдесі жоқ күн электр стансасы бүгінде қуаты 50 МВт болатын энергия өндіріп отыр.

– Біз Астанада өтетін халықаралық ЕХРО – 2017 көрмесіне қатысуға өтініш жібердік. Азиядағы энергия өндіретін бірден-бір ірі серіктестік болғандықтан, оған қатысуға толық мүмкіндігіміз бар. 50 МВт қуат көзін өндіру дегеніміз ол тұтас екі ауданға қуат көзін таратумен бірдей, – дейді «Бурное» күн электр стансасының басшысы Иван Анатольевич. Жуалы өңірінен салынған күн электр стансасы – «Самұрық Қазына Инвест» және UGEL біріккен жобасының нәтижесі. Жуалы ауданындағы қыраттың күнгей беткейіне орналасқан күн электр стансасының аумағы – 150 шаршы шақырым. «Ақ жол-Ақпарат».

насихаттау мақсатында өткен жиынға облысымыздағы барлық аудан әкімдері, шаруа қожалықтарының иелері мен сала мамандары қатысты. Олар егіншілік

мәдениеті жайлы бейнероликтерді көріп тамаша­лап, өзара пікірлесуге де уақыт тапты.

БАЯН ӨЛГЕЙГЕ КӨМЕК БЕРІЛЕДІ Ұлан-Батырда XI АСЕМ саммитіне қатысу аясында Қазақстан Премьер-Министрі Кәрім Мәсімов Моңғолия Президенті Цахиагийн Элбэгдоржбен кездесті. Бұл туралы ол өзінің «Instagram»-дағы аккаунтында жазды. К. Мәсімов моңғол көшбасшысын ұлттық мейрамы Наадаммен құттықтап, бауырлас елге бейбітшілік, амандық және гүлдену тіледі. Әңгімелесу барысында тараптар сауда және инвестициялар саласындағы екі жақты өзара ісқимылды кеңейтудің ағымдағы жағдайын және перспективаларын талқылады. * * * Ұлан-Батырда өтіп жатқан XI АСЕМ саммиті аясында Қазақстан Премьер-Министрі Кәрім Мәсімов бірқатар екі жақты кездесулер өткізді. Атап айтқанда, Чехия Ре спубликасының Пре зиденті Милош Земанмен әңгімеле су барысында Кәрім Мәсімов машина жасау және ауыл шаруашылығы салаларындағы қазақстандықчех ынтымақтастығын дамытуға әлеуетті айтып өтіп, Қазақстан Чехияны маңызды экономикалық серіктестерінің бірі ретінде қарастыратынын айтты. Саммит алаңдарында К. Мәсімов Моңғолия Премьер-Министрі Жаргалтулга Эрдэнэбатпен кездесіп, АСЕМ саммитінің сәтті өтуімен құттықтады. ҚР Премьер-Министрінің пікірінше, ҰланБатырда аса жоғары деңгейде форум өткізу елдің алдағы дамуына септігін тигізеді. Тараптар екі жақты сауда-экономикалық байланыстарды дамыту және екі елдің бизнес

қауымдастықтарының байланыстарын нығайту мәселелерін талқылады. К.Мәсімов біздің елдердің арасындағы сауда айналымын арттыруға зор әлеуетті айтып өтіп, ынтымақтастықты одан әрі кеңейтуге және саудаэкономикалық қатынастарды жандандыруға дайындығын білдірді. Оның пікірінше, өзара тиімді серіктестікті реттеу үшін аса перспективалы салалар энергетика, тау-кен өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, көлік инфрақұрылымы, тұрғын үй құрылысы, алтын және уран өндіру және өңдеу болып табылады. Финляндия Премьер-Министрі Юхой Сипилямен әңгімелесу барысында К.Мәсімов жан-жақты экономикалық ынтымақтастыққа қызығушылығын білдіріп, финдік серіктестерді Қазақстан аумағында бірлескен жобаларға қатысуға шақырды. Қазақстан Премьер-Министрі мен Румыния Премьер-Министрі Дачиан Чолоштың кездесуінде өзара сауда және инвестицияларды арттыруға және кеңейтуге мүмкіндіктері, сондай-ақ БҰҰ, ОБСЕ және басқа халықаралық ұйымдар аясында бірлескен күш-жігерді үйлестіру талқыланды. * * * Моңғолияға келген Қазақстан ПремьерМинистрі Кәрім Мәсімов Өлгей қаласына барып, қазақ диаспорасының өкілдерімен кездесті. Өлгей қаласы орналасқан аймақ ха­л ­қ ының басым бөлігін қазақ диаспорасы құрайтынын атап өткен жөн. Мұнда барлығы 90 мың адам тұрса, оның 88,7 пайызын қазақ­тар құрайды. Кәрім Мәсімов Қазақстан Рес­публикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың тап­с ыр­ масымен Үкімет Өлгей қала­сын­дағы селден зардап шеккен отба­сы­ларға қаржылай көмек көрсе­тетінін атап өтті. Премьер-Министр жақын күн­дері көрсетілетін қолдау қан­дас­тары­мызға табиғи апат сал­дарын жою­ға жәрдемдеседі деген үмітін білдірді. Айта кету керек, Моңғолия­ның Өлгей қаласында 10 шілде күні сел жүріп, соның салдарынан тұрғын үйлер қирап, су астында қалған еді.

Ат өнері білінбес, Бәйгеге түсіп жарыспай. Ер өнері білінбес, Қоян-қолтық алыспай.

(Жалғасы 3-бетте).

АВТОРАЛЛИ

ЕЖЕЛГІ ЖІБЕК ЖОЛЫНЫҢ БОЙЫМЕН 9000 ШАҚЫРЫМ САПАР

«ЖІБЕК ЖОЛЫ – 2016» РАЛЛИ ДОДАСЫН ҰЙЫМДАСТЫРУШЫЛАР ГИННЕСТІҢ РЕКОРДТАР КІТАБЫНА ЕНУДІ КӨЗДЕП ОТЫР Уалихан ЖАЙЛАУ, «Ақ жол». БҮГІНГІ ТАҢДА ӘЛЕМ НАЗАРЫН ӨЗІНЕ ҚАРАТҚАН «ЖІБЕК ЖОЛЫ – 2016» ХАЛЫҚАРАЛЫҚ РАЛЛИІ – ӘЛЕМДІК АВТОСПОРТТАҒЫ ЕҢ МАҢЫЗДЫ ІС-ШАРА­ЛАРДЫҢ БІРІ. ЕКІ ЖЫЛДЫҚ ҮЗІЛІСТЕН КЕЙІН ҚАЙТА ЖАНДАНҒАН РАЛЛИ-МАРАФОН ШІЛДЕНІҢ 8-І КҮНІ МӘСКЕУДІҢ ҚЫЗЫЛ АЛАҢЫНДА БАСТАЛЫП, АТАЛҒАН АЙДЫҢ 24-І КҮНІ ҚЫТАЙДЫҢ БЕЙЖІҢ ҚАЛА­ СЫНДА МӘРЕСІНЕ ЖЕТПЕК.

(Жалғасы 6-бетте).

ЖАРЫҚ НЕГЕ ЖИІ ӨШЕДІ?

ТАРАЗ ҚАЛАЛЫҚ ЭЛЕКТР ЖҮЙЕСІ МЕКЕМЕСІНІҢ БАСШЫСЫ ЖҰМАҒАЛИ САБАЛАҚОВТЫҢ НАЗАРЫНА!

Нұрым СЫРҒАБАЕВ, «Ақ жол». Бүгінгі өмірімізді электр қуатынсыз елестету мүмкін емес. Қысқасы, қай сала болсын электр қуатынсыз жұмыс істей алмайды. Оның үстіне, қазіргі таңда шаһардағы барлық мекемелер толықтай компьютерлендірілген. Қуат кенеттен болмай қалса, талай адамның еңбегі зая болады. Таразда кейінгі кездері күндіз жарықтың өшуі жиілеп кетті. Техникалық ақауларға байланысты болса түсінер едік. Ал оның ойламаған жерден қайта-қайта сөндіріле беруі жүйкені жұқартып, жұмыс жасауға бөгет болуда. Ал бұл жағдай кез-келген саланың ырғақты жұмысына кесірін тигізері анық. Тигізіп те жатыр. Сондықтан, Тараз қалалық электр жүйесі осы берекесіздікті тыйып, жарықтың тұрақты болуын ұдайы назарда ұстаса дейміз.

Тараз қаласы.

2

www.akjolgazet.kz

16 шілде, 2016 жыл

«100 НАҚТЫ ҚАДАМ»: БЕС РЕФОРМА – ҰЛТ ЖОСПАРЫ

ӨҢІРЛІК КОММУНИКАЦИЯЛАР ҚЫЗМЕТІ

ТЕРГЕУ СУДЬЯСЫ ТЕГЕУРІНДІ БОЛСА АЗАМАТТАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН БОСТАНДЫҚТАРЫН САҚТАУДЫҢ КЕПІЛІ Мэлс БАЙСАРИЕВ, Тараз қаласы №2 сотының төрағасы.

«100 нақты қадам» – Ұлт жоспарының 22-қадамында адамның жəне азаматтардың Конституциялық құқық шектейтін барлық тергеу қызметі жөніндегі өкілеттілікті тергеу судьясына біртіндеп беруді қамтамасыз ету арқылы сотта айыпталушы жəне қорғаушы арасындағы теңгерімді қамтамасыз ету міндеттелген болатын. Елбасы тапсырмасы негізінде 2015 жылдың басынан бастап тергеу судьясы деген жаңа лауазым соттарға енгізілді. 2016 жылдан бастап тергеу судьясы институтының өкілеттілігі күшейтілген. Қазақст ан Ре спубликасы

Қылмыстық процестік кодекстің 7 - б а б ы н ы ң 4 7 - т а рм а ғ ы н д а көрсетілгендей, тергеу судьясы – сотқа дейінгі іс жүргізу б а р ы с ы н д а о с ы ко д е к с т е көзделген өкілеттіктерді жүзеге асыратын бірінші сатыдағы сот судьясы. Оның өкілеттігіне осы кодексте көзделген тəртіппен қылмыстық сот ісін жүргізуде адамдар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерінің сақталуына сот бақылауын жүргізу берілген. Те р геу суд ь я с ы ө з ө к і л е т т і к т е р і н ко д е к с т і ң 56-бабының қағидаларына сəйке с жүзеге асырады. Тергеу судьясы өз құзыретіне жатқызылған мəселелерді сот отырысын өткізбей, жеке-дара қарайды. Егер заңды жəне негізделген шешім шығару үшін маңызы бар мəн-жайларды зерттеу қажет болса, тергеу судьясы тиісті тұлғалардың жəне прокурордың қатысуымен сот отырысын өткізу туралы

қаулы шығарады. Күзетпен ұстауды санкциялау, үйқамақты санкциялау, экстрадициялық қамақты санкциялау, күзетпен ұстау, үйқамақ, экстрадициялық қамақ мерзімдерін ұзарту, кепілді қолдану, мүлікке тыйым салуды с анкциялау, те з бұзылатын немесе қылмыстық істі мəні бойынша шешкенге дейін ұзақ сақталуы елеулі материалдық шығындарды қажет ететін заттай дəлелдемелерді өткізу туралы мəселені қарау, сотқа дейінгі іс жүргізу барысында жəбірленуші мен куəның айғақтарын сақтауға қою мəселелерiн қарау кезiнде сот отырысын өткiзуге мiндеттi. Сот отырысын өткiзу мiндеттi болған жағдайда, қорғаушы т а р ап п е н п р о ку р о р ғ а с от отырысының уақыты мен орны туралы күнi бұрын хабарланады. Сот отырысы тергеу судьясының өкімі бойынша бейнебайланыс режімінде жүргізілуі мүмкін. Сот отырысы барысында хаттама жүргізіледі.

« Б ұ р ы н қ а р а п - т е к с е р у, тінту, алу, жеке басын тінтуді жүргізуге санкцияларды беру прокуратура органдарының құзыретінде болған. Қазір тұрғын үй-жайды қараптексеру онда тұратын кəмелетке толған адамдардың келiсуiмен неме се тергеу судьясының санкциясымен ғана жүргiзiледi. Егер онда тұратын адамдар кəмелетке толмағандар болса, олардың психикалық немесе өзге де ауыр науқастардан зардап шегетiнi анықталса, олар қарап-тексеруге қарсылық білдірсе, сотқа дейінгі тергептексеруді жүзеге асыратын адам мəжбүрлеп қарап-тексеру туралы қаулы шығарады, оған тергеу судьясынан санкция алынуы тиiс. Санкция беруден бас тартылған жағдайда, қараптексеру жүргiзiлмейдi. Тараз қаласы №2 сотына 2016 жылдың 5 айында барлығы 878 санкция материалы түскен, оның 848-і қаралып (835 талап-

тілек қанағатт андырылған, 13 санкция материалы бойынша қанағаттандырусыз қа лдырылған), 6-ауы қайтарылған. Статистикалық мəліметтерге сүйенсек, санкция материалдары бойынша 2015 жылдың 5 айын 2016 жылдың дəл осы мерзімімен салыстырғанда, тергеу судьясы институтының өкілеттілігі күшеюіне байланысты 2016 жылы көп қаралғанын байқауға б ол а д ы, я ғ н и 5 8 8 с а н к ц и я материалы көп қаралған, 69,3 пайызды құрайды. Қорыта келе, аталған жаңа өзгерістер мемлекеттің құқықтық саясатының тиімділігін арттыруға, заңдылықтың одан əрі нығаюына, азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын қорғауға жəне тұтастай алғанда, еліміздің ə л е у м е т т і к - э ко н о м и к а л ы қ жағынан тұрақты дамуына, қазақстандық мемлекеттілікті нығайтуға мүмкіндік береді.

ЖЕМҚОРЛЫҚ – ІНДЕТ, ЖОЮ – МІНДЕТ

МЕШКЕЙ ДЕГЕН ЖАҚСЫ АТ ЕМЕС Рахым МЫҢБАЕВ, облыс бойынша қазынашылық департаментінің басшысы. Жемқорлыққа қарсы күрес – бұл мемлекетте тұрақтылықты қамт амасыз етудің қажетті шарты. Қазақстан Республикасының «Сыбайлас жемқорлықпен күрес туралы» Заңында мемлекеттік міндеттерді атқаратын адамдардың, сондай-ақ соларға теңестірілген адамдардың лауазымдық өкілеттілігін жəне соған байланысты мүмкіндіктерін пайдалана отырып, не мүліктік пайда алу үшін өз өкілеттіктерін пайдалануы, жеке өзі немесе делдалдар арқылы заңда көзделмеген мүліктік игіліктер мен артықшылықтар алуы сыбайлас жемқорлық көрінісі деп көрсетілген. Жемқорлық сипатындағы жең ұшынан жалғасқан «ымырашылдық» əрекеттер экономиканың дамуын төмендетеді жəне мемлекеттің əлемдік қауымдастық алдында беделін түсіреді. Адал жəне əлеуметтік бизнес нарықтан ысырылады, себебі сыбайлас жемқорлық мұндай бизнесті тиімсіз етеді. Сыбайлас жемқорлық – əсіре с е, мемлекеттік билік органдары үшін қауіпті құбылыс. Сыбайласып алған «сыйлық» б и л і к м о н о п ол и я с ы н , м е м л е ке т т і к қызметшілердің шешім қабылдау өкілеттігін күшейтеді. Шенеуніктер қатал құқықтық есеп бере алмайтын жағдайға тап болады. Бұл өз кезегінде экономиканың дамуына

кедергі жасайды жəне ұйымдастырылған қылмысқа жол ашады. Сыбайлас жемқорлықпен күрес – ең өзекті мəселе. Сыбайластық қоғам үшін əлеуметтік қасірет. Сондықтан болар, бұл құбылыс саяси даму тұрғысынан бір-біріне ұқсамайтын əлем елдерінің қай-қайсысын да қатты алаңдатады. Сол үшін дамыған жəне дамушы мемлекеттер қоғамның барлық күш-жігерін біріктіріп, одан əрі ушықтырмай, осы дерттің таралуын тоқтатқысы келеді. Сыбайлас жемқорлық – заңда қарастырылмаған жеке немесе дəнекерлер арқылы мүліктік игілікке жəне мемлекеттік қызметшілер немесе соларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдық дəрежелерін қолданып, мүліктік табыс алу үшін жасалынатын қадамдар. Бұл қадам тек тоқырауға ұшыратады. Сондықтан, жас ұрпаққа тек адал еңбек қана табыстылықтың, үлкен жетістіктердің, білімнің жəне материалдық жетістіктің басты өлшемі екенін ұғындыруымыз керек. Біз тұрғындардың заңдарды жетік білуіне жəне бұлжытпай орындалуына атсалысып, бағдарламада көзделген іс-шараларды өз деңгейінде орындайтын болсақ, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылымыздың тиімділігі арта түседі. Мемлекеттік қызметшілер сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруға, сыбайлас жемқорлық үшін жағдай туғызатын əрекеттерге жол бермеуі тиіс. Алайда, өз ісіне селқос қарап, жемқорлыққа жол берген мемлекеттік қызметшілер осы əрекеттерімен жұрт сеніміне селкеу түсіруде. Сыбайлас жемқорлық халықаралық саяси аренада елдің жағымсыз имиджін қалыптастырады, жүргізіліп

жатқан экономикалық жəне əлеуметтік реформаларға кедергі жасайды. Сыбайлас жемқорлықтың жиі бой көрсететін ең қауіпті түрі – парақорлық. Өкініштісі, біздің қоғамда пара бергісі келіп тұратындар мен пара алудың жолын іздейтіндер азаймай отыр. Оны тоқтатудың жолы пара беру де, пара алу да пайдалы емес екенін түсінетіндей, бұл əрекет үлкен қылмыс ретінде саналатындай жағдай, қоғамдық сана қалыптастыру қажет. Қазақстан – ТМД аумағындағы «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» арнайы Заң қабылдаған бірден-бір мемлекет. Елімізде əлеуметтік аурудың алдын алу жəне əшкерелеу үрдісі жылдан-жылға өсе түсуде. Мемлекеттік лауазымға орналасуға үміткерлер мен мемлекеттік қызметшілер заңмен белгіленген шектеулер бойынша жақын туыстарының өздеріне тiкелей бағынысты лауазымдарды атқаруына жол бермеуі керек. Заңда азаматтар мен заңды тұлғалардың арыз-өтініштерін белгілі мерзімде қарау, тексеру комиссиясында «сенім телефонының» қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету, мемлекеттік сатып алу үдерістерін Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамаларға сəйкес өткізу, ықтимал өнім берушілерге заңсыз артықшылықтар көрсетпеу, төлемдер жүргізу кезінде нормативтік-құқықтық актілерде белгіленген мөлшерден артық төлемдерге, сондай-ақ негізсіз қаржы аударымдарына жол бермеуі қажет екені көрсетілген. Жалпы, бюджет қаржысын бағытталған мақсатқа дұрыс жұмсай білу шағын ұйым мен мекеме, арғы жағы ірі мемлекеттік құрылымдар үшін өркендеп өрістеудің

адастырмас жолы деуге болады. Қандай ел болмасын, қаражатын үйле стіре білмесе дами алмайды. Жас ұрпақты сыбайлас жемқорлыққа төзімсіздік рухында тəрбиелеу мақсатында ғаламтор мүмкіндіктері кеңінен пайдаланылуда. Жастар ең көп пайдаланылатын «Facebook», «Twitter», «Vkontakte», «Іnstagram» əлеуметтік желілерінде департаменттің арнайы парақшалары ашылып, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мемлекеттік саясат саласындағы жаңалықтармен ұдайы таныстырылуда. Департаментте азаматтардан түскен арызшағымдар уақтылы қаралып отырады. Ол үшін қазынашылық департаменті мен оның аумақтық бөлімшелерінде арнайы жəшіктер жəне сенім телефондары орнатылған. Біздің мекемеде «Персоналмен жұмыс істеу бөліміне» қоңырау шалған нөмірді анықтап, дыбысты жазып алатын құрылғы орнатылған. Сыбайлас жемқорлыққа жұртшылық немқұрайды қарамай, оның алдын алу шараларына үлес қосса, осы «індеттен» құтылар едік. Жемқорлық – биліктің қауқарсыздығының көрсеткіші. Нақты институционалды ұйымның болмауы, қызметтің егжей-тегжейлі регламенттенбеуі, құқық бұзушылықтың бақыланбауы жəне жасалған қылмыс үшін жауапқа тартылмауы басқару аппаратының қауқарсыздығына жəне сыбайлас жемқорлықты үдете түседі. Ал бұл өз кезегінде мемлекетке үлкен қаржылық нұқсан келтіреді, екіншіден, мемлекеттік биліктің беделіне залал келтіреді, үшіншіден, қоғам мен мемлекет билігінің өкілеттіктерін моральдық тұрғысынан құлдыратады.

ШАРУАСЫ ШАЛҚЫҒАН ШАРУА ҚОЖАЛЫҚТАРЫ

МАЛ БАҚҚАНҒА БІТЕДІ КӘСІПКЕР ЕРКІНБЕК ҚОНЫСБАЙҰЛЫ ИЕЛІГІНДЕГІ МАЛ БАСЫН КӨБЕЙТІП, АУЫЛЫНАН АСХАНА ДА АШЫП ОТЫР Еркінбек аға еңбекпен есейді. Талапты ауылындағы сегіз жылдық мектепті бітіре сала, еңбекке ерте араласты. Өйткені, əкесі Қонысбай ертелеу өмірден озғандықтан, отбасының, əлі жас бауырларының күні өзіне қарап қалған-ды. Алғашқы еңбек жолын шопан көмекшісі болып бастаған ол кейін аудан орталығындағы кəсіптіктехникалық училищесінде оқып, тракторшыжүргізуші мамандығын меңгереді. Мал бордақылау мекемесінде жұмыс істейді.

– Автокөлігіммен мал тасымалдайтынмын. Одан кейін өзім де біраз малдың басын құрап, күтіп-баптап, семіртіп сатуды қолға алдым. Осылай бұл іс негізгі кəсібіме айналды, – дейді Ерекең. Жекеменшігіндегі мал басын бір көбейтіп алған соң, халыққа ет, сүт өнімдерін, қымыз сатуды ойлап, 2012 жылы «Еркінбек» шаруа қожалығын құрады. Мемлекеттік қор есебінен жалға 190 гектар жайылымдық жер де алады. Ал ұжымшардан өзіне пай үлесімен берілген 4,5 гектар суармалы жерге мал азығындық көпжылдық шөп пен мақсары дақылын үзбей егіп, өсіруі шаруашылығының ілгері басуына да септескен. Жоңышқаға сұраныс əр кезде де жоғары. Үш жыл бұрын «Құлан» бағдарламасымен алған 4,5 миллион теңге несиеге біраз жылқы сатып алған екен.

– Кəсіп етемін дегенге мемлекетіміз тарапынан көмек көрсетілуде. Жеңілдетілген несие алуым дұрыс қадам болды. Бүгінде қожалықтың иелігінде қыл құйрықтының жалпы саны 30-ға жетті, сондай-ақ 25 бас асыл тұқымды бұқа жəне бірнеше бас сиыр, біраз ұсақ мал бар, – дейді кəсіпкер азамат. Күндіз-түні тыным таппай еңбектенуінің,

ізденімпаздығы мен еңбексүйгіштігінің арқасында Е.Қонысбайұлы аудандық орталық базар аумағындағы бос тұрған, тозығы жеткен ғимаратты жалға алып, тиісінше күрделі жөндеуден өткізіп, «Құлый»

атты асхана да ашыпты. Онда Көлбастау ауылының тұрғындары – Медведьевтер отбасымен, анасы мен екі қызы аспазшыдаяшы болып жұмыс істейді. Асының дəмі тіл үйірерліктей, арлы-берлі ағылған жолаушылардың басым дені осы дəмханаға ат басын бұратыны бар. Талаптылық кəсіпкер, сондай-ақ №91678

əскери бөлімшесі ау м а ғ ы н а н д а ке л і н д е р і м е н жергілікті бірер тұрғын үшін жаңа

жұмыс орындарын ашып беріпті. Онда арнайы киіз үй тігіліп, жаңадан тұрғызылған ғимаратта сауда-саттық жасайтын шағын азық-түлік дүкені мен «Бастау» дəмханасы жұмыс істеп тұр. Мұнда келушілерді отбасы сүт өнімдері – май, қаймақ, айран, сүт жəне ірімшікпен жеткілікті қамтамасыз етіп отыр. Аудан орталығынан шалғайда орналасқан

бөлімше тұрғындары тарапынан да түрлі ұлттық тағамдар мен азық-түлік, көкөніс өнімдеріне, сусындарға деген сұраныс мол-ақ. Еркінбек ағаның жұбайы Фатима Мейірханқызы – отбасының береке-бірлігінің ұйытқысы, ардақты ана. Ол 20 жылдан астам уақыт Б. Момышұлы атындағы орта мектепте бастауыш сынып мұғалімі болып еңбек етіп, бертінде зейнет демалысына шыққан екен. Отағасы екеуі ұлдарын – ұяға, қыздарын қияға қондырып, бүгінде олардан 12 немере сүйіп отыр. Немересінің үлкені Ерсұлтан əжесі мен атасын биылғы жылы өткен ҰБТ сынағында 114 балл алып, қуантқан екен. Жалпы, бұл отбасында өскен ұл-қыздардың бəрі де бүгінде бір-бір мамандықтың иесі. Айдос – №91678 əскери бөлімшеде ветеринариялық қызметтің жетекші маманы, Арыстанбек – Қаратау қаласындағы зауытта инженер болып еңбек етеді, екі қызы Эльмира мен Гүлвира – ұстаздар.

– Президентіміз Н.Назарбаев айтқандай, бүгінде қол қусырып қарап отыруға болмайды, аянбай еңбек етуіміз керек. Өз еліміздің, отбасымыздың болашағы үшін. Мен мұнымен əбден келісемін. «Еңбек етсең емерсің», «Еңбегіңнен ел таныр» деген дана сөздер бекер айтылмаған. Аяқ-қолы сау, əрбір саналы азамат қандай да бір істің көзін тауып, шын беріле, ерінбей еңбек еткені жөн. Сонда еліміз де бақуаттана түседі. Ең бастысы, азық-түлік өнімдерімен өзіміздіөзіміз жеткілікті қамтамасыз ете алатын боламыз, – дейді агроқұрылым басшысы. Гүлмира ДЕМБАЕВА, журналист. Жуалы ауданы.

ЖАҢА ТАРИФТІК САЯСАТТЫҢ ТИІМДІЛІГІ МОЛ Баймаханбет АХМЕТ, «Ақ жол». Табиғи монополиялар саласындағы заңнамаға бірқатар өзгерістер енгізілуіне байланысты былтырдан бастап жаңа тарифтік саясат жүзеге асырылу үстінде. Тарата айтқанда, коммуналдық қызметтерге жалпы төлемнің түбіртегі тұтынушы үшін түсінікті əрі қолжетімді болуға тиіс. Ұзақ мерзімді тарифке көшу де тұтынушы жағдайының тұрақты болуына өз септігін тигізбек. Өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен кезекті брифингте облыстық табиғи монополияларды реттеу жəне бəсекелестікті қорғау департаментінің басшысы Мүсілім Қасымов осылай деп мəлімдеді. Оның айтуынша, ұзақ мерзімді тарифтердің моделі бойынша бес жылға алдын ала болжам жасалуы халықтың əлсіз топтарын қолдаудың қажетті көлемін жоспарлауға мүмкіндік береді. Бүгінгі күнге дейін мемлекеттік тіркелімнің облыс бойынша жергілікті бөліміне енгізілген 45 табиғи монополия нысанының 16-сына ұзақ мерзімді шекті деңгейлі тариф бекітілген.

– Жаңа саясаттың басты мақсаты – тарифтерді өзгерту, көтеру, сондай-ақ бір қалыпта ұстап тұру, осыған байланысты салаға инвестициялар тарту, – деген департамент басшысы субъектінің инвестициялық бағдарлама іс-шаралары мен тарифтік сметаларды жүзеге асыру барысына жыл сайын мониторинг жүргізіліп отыратынын атап өтті. Нысан тарифті бекіту кезінде өзіне алған қандай да бір міндеттемені, мысалы қайта жаңғырту мен дамыту жұмыстарын орындамаған болса, өтемдік тарифті қолдану арқылы дамытуға жұмсалмаған қаражат тұтынушыларға қайтаруға жатады. Сондай-ақ, жылуға артық төленген төлемақы да тұтынушыларға жыл сайын қайтарылады. Былтырғы жылыту маусымының қорытындысы бойынша тұтынушыларға 49 миллион 706 мың теңге қайтарылған. Энергияны үнемдеу мақсатында есептеу құралдарын орнату табиғи монополияларды реттеу саласындағы басты мəселенің бірі екені анық. Осы бағытта облыс бойынша бірқатар жұмыстар атқарылған. Бүгінгі таңда орнатылған барлық есептеу құралдары ыстық суда – 95,8, суық суда – 89, жылу энергиясын есептеуде 67,5 пайызды құрап отыр. Ал тұрмыстық деңгейдегі автоматтандырылған электр қуатын коммерциялық есепке алу жүйесін енгізу бойынша облыста есептеу аспаптарының қажеттілігі 239 616 тұтынушыны құрайды. Оның ішінде 68 406-сына есептеу аспаптары орнатылған, жабдықталуы 28,5 пайыз деңгейінде. «Есептегіш құралдары толықтай орнатылған жағдайда түрлі тұрмыстық кикілжіңдер де мейлінше азая түспек», – деді департамент басшысы бұл тұрғыда. Мүсілім Жеңісұлы бəсекелестікті қорғау саласы бойынша атқарылған жұмыстарға да кеңінен тоқталды. Биылғы жылдың 6 айы ішінде департамент тарапынан 12 тауар нарығына талдау жүргізілген. Əсіресе, əлеуметтік маңызға ие азық-түлік тауарлары, дəрі-дəрмек заттарының, жанар-жағармай материалдары бағаларының негізсіз көтерілуіне жол бермеу бағытында ауқымды жұмыстар атқарылыпты. Департаменттің араласуымен үш тергеу нəтижелері бойынша нарық субъектілеріне қатысты 7 əкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғалып, оларды қарау нəтижесінде 2 миллион 121 мың 464 теңге əкімшілік айыппұл салынып, бүгінгі күнге дейін бюджетке 941 мың 119 теңге айыппұл төленген. Атқарушы органдарға қатысты 5 тергеу жүргізілген. Журналистер тарапынан қойылған сауалдарға департамент басшысының орынбасары Е. Дүйсембиев пен тергеу жəне құқықтық қамтамасыз ету бөлімінің басшысы Р. Берік нақты жауаптар қайтарды.

МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТ САПАСЫН АРТТЫРУ – ЖАУАПТЫ МӘСЕЛЕ Нұрым СЫРҒАБАЕВ, «Ақ жол». Жалпы, облыста мемлекеттік қызметшілердің штаттық саны 5168 бірлікті құрағанымен, нақты 4703 мемлекеттік қызметші бар. Оның 6-ауы – саяси, 16-сы – «А» корпусының, қалғаны – «Б» корпусының мемлекеттік əкімшілік қызмет лауазым иелері. 8-і «А» корпусының кадрлық резервінде, оның біреуі уəкілетті комиссияның келісімімен жуырда Меркі ауданының əкімі болып тағайындалған. Жыл басынан бері мемлекеттік əкімшілік қызметкерлердің лауазымының штаттық саны 23 бірлікке азайған. Оған еліміздің Кеден одағына кіруіне байланысты мемлекеттік кірістер департаментіндегі кейбір функциялардың өзгеруі себеп болған. Жалпы, қазіргі таңда «Б» корпусының 465 мемлекеттік əкімшілік қызмет лауазымы бос тұр. Бүгінгі күнге дейін 4152 адам мемлекеттік қызметшіге қойылатын талаптар бойынша біліктілігін арттырыпты. Мемлекеттік қызметшілердің 19,8 пайызын –жастар, 40,7 пайызын орта жастағылар құраса, 46,6 пайызы – əйелдер. Бұл туралы өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен брифингте облыстық мемлекеттік қызмет істері департаментінің басшысы-Əдеп жөніндегі кеңестің төрағасы Болат Исақов айтып берді. Болат Əлмұханұлының айтуынша, алғашқы жарты жылдықта мемлекеттік қызметтің жаңа моделін қалыптастыру жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті күшейту бағыттарында ауқымды жұмыстар жүргізілген екен. Əдеп жөніндегі кеңес отырысында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мəдениетті қалыптастыру бойынша жастармен жұмысты жандандыру мəселесінің, білім саласындағы сыбайластық сипатындағы құқық бұзушылықтарды анықтау үшін жүргізілген талдау мен мониторинг қорытындысының талқылануы соның дəлелі. Сондай-ақ, мемлекеттік органдардың тəртіптік комиссияларының жұмыстарын талдау нəтижелері қаралып, тиісті тұлғалар мен облыс əкімі аппаратының əдеп жөніндегі уəкілінің есебі тыңдалған.

– Есепті кезеңде 31 тəртіптік іс қозғалып, Əдеп жөніндегі кеңестің 5 отырысында 30 тəртіптік іс қаралды. Оның біреуі қазір уақытша тоқтатылды. Барлық қаралған істің 24-інде тəртіптік жаза қолдану ұсынылса, 6 іс жазаға тарту мерзімінің өтуіне жəне фактілердің дəлелденбеуіне байланысты қысқартылды. Тəртіптік шара қолданылғандардың 19-ы мемлекеттік қызметке кір келтіретін теріс қылық жасағаны үшін жазаға тартылып отыр. Оның 2-еуі қызметінен босатылды. Ал 5-еуі – Əдеп кодексінің нормаларын бұзғандар. Соның ішінде 3 адам жұмыстан тыс уақытта қызметтік автокөлікті пайдаланғаны үшін жазаға тартылған, – дейді департамент басшысы. Сондай-ақ, брифингте сыбайлас жемқорлықтың алдын алу жұмыстарын жүйелі түрде жүргізу үшін 61 ұйыммен бірлескен ісшаралар жоспары бекітілгені айтылып, «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» жаңа заңда көрсетілген алдын алу шараларының маңызды міндеті жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласының жағдайын бақылау мақсатында жүргізілген мониторинг пен сыртқы талдау жұмыстарының нəтижелері егжейтегжейлі баяндалды. БАҚ өкілдері тарапынан қойылған сұрақтарға дəйекті жауаптар қайтарылды.

ТҰРҒЫНДАРДЫҢ НАЗАРЫНА! «НҰР ОТАН» ПАРТИЯСЫ ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ ФИЛИАЛЫ 2016 жылдың 22 шілдесі сағат 10.00 – 12.00 аралығында облыс əкімдігінің денсаулық сақтау басқармасы, Медициналық жəне фармацевтикалық бақылау комитетінің облыс бойынша департаменті, Еңбек, əлеуметтік қорғау, көші-қон комитетінің облыс бойынша департаментінің медициналық-əлеуметтік сараптама басшылары, облыстық мəслихат депутатының қатысуымен тақырыпты қоғамдық қабылдау өткізеді.

16 шілде, 2016 жыл

www.akjolgazet.kz

3

ЕГІНЖАЙ КҮНІ – 2016

ЖАҢАШЫЛДЫҚ ЖАРҚЫН ІСТЕРГЕ ЖЕТЕЛЕЙДІ ОБЛЫСТЫҚ СЕМИНАР-КЕҢЕС БАРЫСЫНДА ӨҢІР ДИҚАНДАРЫ ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ ТИІМДІЛІГІНЕ КӨЗ ЖЕТКІЗДІ (Соңы. Басы 1-бетте).

А л д ы м е н Ж а м б ы л ауд а н ы н д а ғ ы «Шайқорық бағы» өндірістік кооперативінің интенсивті алма бағында болған қатысушылар 50 гектарға отырғызылған жеміс көшеттерінің өсімі мен түсімінен хабардар болды. Кеңес үкіметі кезінде жүзімімен танылған Шайқорық ауылы болашақта алмасымен атағын шығаруды көздейді. Облыс орталығына іргелес жатқан ауыл аумағында орналасқан бұл интенсивті бақтың негізі өткен жылы қаланған. Бастапқыда бағбандар 24, ал биыл 50 гектар алқапқа алма көшеттерін орналастырыпты. Мұнда барлығы 10 шағын шаруашылық бірігіп, лизингке қол жеткізіп, бірге жұмыс жасауда. «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ арқылы жұмыстарын жандандырып отырғанын айтқан «Шайқорық бағы» өндірістік кооперативінің басшысы Əлтайыр Досымбеков науқан кезінде жоба аясында 30-40 жұмыс орны ашылатынын жеткізді.

– Алма бақ болғандықтан, оны өңдейтін қажетті зауыттар салу керек болады. Көлемін кеңейту жоспары да бар. Өскіндердің жетілу деңгейі жақсы. Польша мемлекетінен вируссыз алма көшеттері алынып отырғызылды. Лизингке 1 МТЗ952, 2 ЮМЗ2 тракторлары мен 10 дана түрлі ауыл шаруашылығы техникаларын алдық, деді серіктестік басшысы. Ал «Ауыл шаруашылығын қолдау қоры» АҚ облыстық филиалының директоры Өксікбай Оразымбетов ынта танытқан шаруалар болса, олардың қалай несиеге қол жеткізу керектігі жөнінде кеңес берді. Бұдан соң жиынға қатысушыларға «Пионер» өндірістік кооперативі де өз жұмыстарын көрсетті. 30 гектар қант қызылшасы өсірілген алқапқа қолданылған тамшылатып суару əдісінің тиімділігін түсіндірді.

– Бүгін дəстүрлі «Егінжай күні» өтуде. Бұған 10 ауданның шаруашылықтары қатысуда. Бұл жиын барысында оларға Жамбыл жəне Жуалы аудандарындағы енгізілген үздік, жаңа технологиялар таныстырылуда. Қазіргі таңда облыс бойынша 245 гектар үдемелі алма бағы бар. Ағымдағы жылы қызылша өсіруді дамытуға облыстық бюджеттен 420 миллион теңге бөлінді. Оның 220 миллион теңгесіне Франциядан сапалы тұқым алсақ, ал қалған қаражатқа қажетті техника сатып алдық. Осы жұмыстардың арқасында облыс бойынша биыл 5680 гектар қант қызылшасын өсіріп отырмыз. Оның ішінде 600 гектары тамшылатып, 200 гектары жаңбырлатып суару технологиясымен жабдықталған. Жуырда арнайы мамандармен бірлесіп өнім көлеміне болжам жұмыстарын

жүргіздік. Болжам жаман емес, бұйыртса, биыл 125-130 мың тонна тəтті түбір жинаймыз деп отырмыз, – деді қызылша алқабы басында ой бөліскен облыс əкімдігі ауыл шаруашылық басқармасының басшысы Нұржан Нұржігітов. Семинарға қатысушылар елді мекендерді көгалдандыру арқылы «Жасыл белдеу» жоспарын орындау мақсатында 2016 жылы «Алматы–Ташкент» тасжолы бойындағы 20 гектарға орналастырылған көпжылдық екпелер алқабына барды. Өңір басшысына «Үміт» ШҚның негізінде 50 гектар пияз дақылын тамшылатып суару технологиясымен өсіру инвестициялық жобасы таныстырылып, диқандарға оның тиімділігі мəлімделді. Одан соң қатысушылар «Аспан Агро» ШҚ егінжайында заманауи ауыл шаруашылық техникасының жəне ауыл шаруашылығы өнімдерінің көрмесін аралады. Жуалы ауданының Қарас аз ауылы маңындағы «Жайық» шаруа қожалығына барған семинарға қатысушылар ондағы 80 гектарға егілген дəнді дақылдар алқабымен танысты. Алқап басында егін орағы жүріп жатқанын баяндаған қожалық жетекшісі Сейіт Жайықбаев түсім көлемі гектарына 20-30 центнерден айналып жатқанын айтты. Бұдан əрі семинарға қатысушылар Жуалы ауданы, Нұрлыкент ауылының жанында орналасқан «Гамбург» ЖШСның жаңбырлатып суару технологиясын қолдана отырып өсірілген сүрлемдік жүгері алқабында болды. Сондай-ақ, оларға ауыл шаруашылығы техникаларының жəне

Нұрым СЫРҒАБАЕВ, «Ақ жол».

Халықтың əл-ауқаты мен тұрмыс жағдайының ж а қ с а р а т ү су і ү ш і н э ко н ом и ка м ы зд ы ң өркендеуімен қатар, нарықтағы бағаның да тұрақты болуы қажет. О бл ы с ə к і м д і г і ау ы л ш а р у а ш ы л ы ғ ы басқармасы басшысының орынбасары Еркебұлан Анабеков бастаған топ Тараз қаласындағы əлеуметтік маңызы бар «SMALL» жəне «Арзан» сауда дүкендерін аралап, халық тұтынатын негізгі тауардың бағаларын бақылап қайтты. «SMALL» сауда үйінде 5 литр сұйық май – 1775, «Алтын дəн» ұнының жоғары сұрпының 1 килограмы – 122, бірінші сұрыптысы – 111, картоп – 125, сəбіз – 130, пияз 75 теңгеден өткерілуде екен. Жұмыртқаның біреуі – 18-20 теңге аралығында. Құмшекердің 1 килограмының бағасы – 245 теңге. Нанның бағасы екі сауда орнында да 55 теңге екен. Əйтсе де, «SMALL»-ға қарағанда, «Арзан» сауда дүкенінде «Алтын дəн» ұнының жоғары сұрпы – 8, құмшекер 20 теңгеге қымбат екенін байқадық. Сұйық май мұнда 2090 – 2190 теңге аралығында. «Арзан» сауда дүкенінің директоры Айнагүл Асубаева құмшекердің қымбат болуын облыста қанттың тапшы болуымен жəне тасымалдаушы делдалдардың қойған бағасымен байланыстырды.

– Б і з қ ұ м ш е ке р д і ң б і р к и л о г р а м ы н тасымалдаушылардан 250 теңгеден сатып алып, 265 теңгеден өткереміз. Егер қант тұрақтандыру қоры арқылы жеткізілетін болса, онда біршама арзанға түсер еді, – дейді ол. Н е г і з і н е н ш а һ а рд а ғ ы б і р қ ат а р с ауд а орындарының басшыларымен əлеуметтік маңызы бар тауарлардың бағасын өсірмеу жөнінде меморандум жасалған екен. Облыста орта есеппен ұнның бір келісі 90 теңгеге бағаланыпты. Ал қант Бразилиядан тасымалдануда.

– Жүргізілген мониторинг пен қадағалау нəтижесінде сауда нысандарындағы баға тұрақты. Тауар бағаларының күрт өсуі байқалмайды, бəрі өз деңгейінде. Тек маусымаралық жағдайға байланысты пияз, картоп, ұн, қант секілді азық-түліктердің бағасы біршама өскен. Қант бағасының аздап өсуі оның сырттан тасымалдануына байланысты болып отыр. Дегенмен, халық күнделікті тұтынатын тауарлар қатарын тұрақтандыру қоры арқылы толықтыруды ұдайы назарда ұстап отыратын боламыз, – дейді Еркебұлан Даниярбекұлы.

Жуалы, Жамбыл аудандары.

КЕМШІЛІККЕ КЕҢШІЛІК БОЛМАСЫН

ХАЛЫҚ ПЕН НАРЫҚ

БАҒА БАҚЫЛАУДА

ауыл шаруашылығы өнімдерінің көрмелері көрсетілді. О бл ы с т ы қ с е м и н а р б а р ы с ы е г і с алқабы басындағы қорытынды жиынмен түйінделді. «I-Biday» ЖШС-ның директоры К. Сұлтанбеков «Cropio» бақылау жүйесін енгізу жəне дамыту туралы, «Каз-ELKO» компаниясының коммерциялық директоры Бейсенбай Данияр майлы дақылдарды, соның ішінде қытай бұршағын дамыту туралы əңгімелеп берді. Бұдан соң қорытынды сөз кезегін алған облыс басшысы Кəрім Нəсбекұлы облыстың ауыл шаруашылығы туралы жəне аталмыш шараның мəні мен маңызы туралы кеңінен баяндады.

– Үстіміздегі жылы көктемгі ауа райының қолайсыздығына байланысты бірқатар аса қатерлі өсімдік аурулары мен зиянкестерінің таралуына, шаруалардың айналымдық қаржы ретінде пайдаланып жүрген гектарға төленетін субсидияның белгілі себептерге сəйкес кешігуіне қарамастан, көктемгі дала жұмыстары ұйымшылдықпен жүргізіліп, облыс бойынша егістік көлемі межеленген 593,4 мың гектарды құрады. Бұл көрсеткіш өткен жылмен салыстырғанда 5,5 мың гектарға артқан. Қазіргі кезде диқандар бітік шыққан астықты орып бастырып, мал азығындық қор дайындау үстінде. Алдын ала жиналған болжамдық есептеулер бойынша масақты дəнді дақылдардың əр гектарынан 23 центнерден өнім күтілуде. Егер астық жинау науқанын дұрыс ұйымдастырсақ, облыста егемендік алғаннан бері қол жеткізбеген өнім алу мүмкіндігі бар. 1991 жылдан бері тек 2010

жылы масақты дақылдардың ең жоғары өнімі гектарға шаққанда 22,3 центнерді құраған болатын. Биылғы түсіммен мал азығының да екі жылға қажетті көлемін дайындап алуға болады. Тек аудан əкімдері осы жұмыстарды тиімді ұйымдастырулары тиіс. Сонымен қатар, семинар барысында егіліп жатқан үдемелі бақт ардың жұмысымен, олар пайдаланып жатқан озық технологиялармен жəне жеміс бақтарын зиянды организмдерден кешенді қорғау жолдарымен де таныстыңыздар. Жеміс бақтарының бүгінгі күні жоғары рентабельді, өнімдері сұранысқа ие, болашағы зор сала екені белгілі. Оның үстіне, елімізде жеміс өсіруге тек оңтүстік өңірлер қолайлы екендігін тиімді пайдалана білуіміз қажет, – деген облыс басшысы тек алма бақтарымен ғана шектелмей, өңірімізде дəстүрлі түрде өсірілген жүзім алқаптарын да қайта қалпына келтіріп, оны тереңдетіп қайта өңдеуді ұйымдастыру керектігін де тілге тиек етті. Кəрім Нəсбекұлы өз сөзінде «Мал шаруашылығында жоғары өнім алу үшін құнарлы да сапалы мал азығы базасын жасау – кезек күттірмейтін шаруа» деп, осы мəселені кешенді түрде жоспарлап, жүзеге асырып жатқан «Гамбург» жауапкершілігі шектеулі серіктесігінің жобасын озық үлгі ретінде ұсынды.

– Біздің өңірде су ресурстары шектеулі əрі тапшы екендігі белгілі. Осы мəселені шешу жолдарының бірі су үнемдеу технологияларын енгізу болып табылады. Облысымызда су үнемдеу технологиялары 11 мың гектар алқапқа орналастырылған, бұл өткен жылмен салыстырғанда 2,9 мың гектарға артып отыр. Бүгін сіздер су үнемдеу технологияларын енгізу, бұл шараларға озық үлгідегі жаңа техникалар мен құрал-жабдықтарды пайдалану тəсілдерімен таныстыңыздар. Осындай озық технологияларды барлық аудандарда кеңінен енгізу – бүгінгі күннің талабы. Осы тұрғыдағы алдымызға қойған жұмыстарды тиімді атқаратын болсақ, біздің 2020 жылға дейін егіншілік шаруашылығының жалпы түсімін екі есеге арттыруға мүмкіндігіміз болады. Сондықтан облыстағы осы салаларға жауапты барлық мемлекеттік органдардың басшыларына, аудан əкімдеріне осы бағытта арнайы іс-шаралар жоспарын əзірлеп, оның жүзеге асырылуын қамтамасыз етуді тапсырамын, – деді өңір басшысы. С еминарға қатысушы диқандар жиын барысында өздеріне қажетті көп жаңалықтармен танысып, көкейлеріне келелі жоспар түйіп тарқасты.

ҚЫС ШАНАҢДЫ ЖАЗ САЙЛА Қарлығаш ЕСБЕРГЕНОВА, «Ақ жол».

Шу ауданы əкімдігінің мəжіліс залында облыс əкімінің бірінші орынбасары Бекболат Орынбековтің төрағалығымен Шу, Мойынқұм, Қордай аудандары бойынша отын-энергетика кешені, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы жəне бюджеттік сала нысандарының 2016 – 2017 жылдардағы жылыту маусымына дайындық барысы жəне хаттамалық тапсырмалардың орындалуы бойынша облыстық штабтың отырысы өтті. Оған аудан əкімдері мен олардың орынбасарлары, тиісті басқармалардың, жылыту мекемелерінің, коммуналдық кəсіпорындардың басшылары қатысты. Ұлттық экономика министрлігінің 2016 – 2017 жылдары жылыту маусымына дайындық жұмыстары жоспарына сəйкес білім нысандары 1 қыркүйекке дейін, аудандық коммуналдық шаруашылық нысандары, əлеуметтік сала жəне тұрғын үй нысандары 10 қазанға дейін толықтай дайын болуы тиіс. Осыған орай облыс əкімдігінің энергетика жəне тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының басшысы Ерік Көшербаев соңғы күндері аталмыш 3 ауданның нысандарында кешенді тексеру жұмыстары жүргізілгендігін жеткізді. Нəтижесінде, қазандықтардың Ш у ауд а н ы н д а – 2 0 , Мо й ы н қ ұ м ауданында – 75, Қордай ауданында 18 пайызы дайын екендігі анықталған. Ал Шу ауданындағы жылу жүйелері түгелдей сақадай сай əзір етілген. Электр желілерінің дайындығы Шу ауданында – 54, Мойынқұм ауданында – 58,3, Қордай ауданында 50 пайызды құраған. Тексеру барысында білім, денсаулық сақтау, мəдениет салалары нысандарының жылыту маусымына əзірлігі жағдайы да сарапталған. Жоспар бойынша бюджеттік мекемелерге Шу ауданында 11097 тонна көмір қажет болса, бүгінгі күні оның нақты жеткізілгені 3844 тоннаны құраған. Ал тұрғындарға көмір дайындау бойынша жоспар 87 мың тонна, нақты түскені 13 мың тонна болып отыр. Мойынқұм ауданына 7991 тонна,

ОЙБЕЗБЕН: АР МЕН АҚША

ӨНДІРГЕНОВ 10 ЖЫЛҒА СОТТАЛУЫ МҮМКІН

АЛ ОНЫҢ 8 ҚОРҒАУШЫСЫ ЕШТЕҢЕ ІСТЕЙ АЛМАДЫ

Экс-депутат Мейіржан Өндіргеновтің ісі Ақтөбе облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотында қаралуда. Екі айдан астам уақытқа созылған сот процесінде 100-ден астам куəгерден жауап алынған. 12 шілде күні аты шулы іс бойынша жарыссөздер басталды. Жарыссөзде мемлекеттік айыптаушы Амангүл Жұмағалиева бюджет қаржысын мақсатсыз жұмсаған кəсіпкерді 10 жылға бас бостандығынан айыруды, ал оның сыбайласы Ербол Əділовке мемлекеттік айыптаушы 8 жыл беруді сұрады. Мейіржан Өндіргеновке ұйымдасқан қылмыстық топ құрып, оны басқарды, бюджеттің 4,5 миллиард теңгесін жымқырды, аса ірі көлемде ақша бопсалады, ірі көлемдегі алаяқтық жасады, пайдакүнемдік мақсатта біреуді заңсыз бас бостандығынан айырды жəне қылмыстық жолмен алынған үлкен көлемдегі қаражаттың ізін жасырды деген айып тағылып отыр. Екінші айыпталушы «Автопарк» мекемесінің бұрынғы директоры Ербол Əділов қылмыстық топ құрамында алаяқтық жасағаны жəне ұйымдасқан қылмыстық топқа қатысқаны үшін айыпталып отыр, – дейді мемлекеттік айыптаушы. Қазына қаржысын жымқырған ақтөбелік экс-депутат Мейіржан Өндіргенов сотта бас сауғасы үшін 8 қорғаушы жалдағаны мəлім. Оның қамауда отырғанына 1 жыл 2 айдан асты. Ал кəсіпкердің сыбайласы Ербол Əділов өткен жылдың желтоқсанында ұсталған болатын. Іс материалдарына сүйенсек, айыпталушы М.Өндіргеновке Қылмыстық кодекстің «Бас бостандығынан заңсыз айыру», «Қорқытып алушылық», «Алаяқтық», «Қылмыстық жолмен алынған ақшаны жəне (немесе) өзге мүлікті заңдастыру (жылыстату)», «Ұйымдасқан топ, қылмыстық ұйым құру жəне оларға басшылық ету, сол сияқты оларға қатысу» баптары бойынша айып тағылған. Мейіржан Өндіргеновтің денсаулығы нашарлап, Қарғалы қалалық ауруханасында ем қабылдауына байланысты бастапқыда сот отырысы 10 күн кейінге шегеріліп, алдын ала тыңдау 25 сəуірде өткен еді. Қорғаушылар осы жағдайды пайдаланып, «айыпталушыға медициналық күтім қажет» деген сылтаумен оны үйқамаққа шығаруды сұраған болатын. Алайда, облыстық қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының судьясы Ахметқали Молдағалиев бұл өтінішті қанағаттандырмаған. Экс-депутаттың сыбайласының да тартар жазасы ауыр болғалы тұр. «Ербол Əділов осы қылмыстық топтың мүшесі бола тұра, алаяқтық, яғни қылмыстық топ болып, аса үлкен мөлшерде бөтеннің мүлкін жымқыру, алдау немесе сенімді теріс пайдалану жолымен бөтен мүлiкке құқықты иемдену қылмысын жасады деп айыпталып отыр. Айыптау актісіне сай, «Автопарк» ЖШС-ның құрылтайшысы М. Өндіргенов өзінің қызмет бабын пайдалана отырып, жергілікті басқару органдарына жəне мемлекеттік өзін-өзі басқару органдарына деген сенімді теріс пайдаланды. Мемлекеттiк функцияларды орындауға уəкiлеттiлік берілген адам бола тұра, қылмыстық топ құрып, оны басқара отырып, қасақана меншікке қарсы қылмыстар жасады»,– деп хабарлады соттың баспасөз қызметі.

БАС КРИМИНАЛИСТ 136 МИЛЛИОН ТЕҢГЕ ЖЫМҚЫРҒАН тұрғындарға 40 мың тонна, Қордай ауданына 9175 тонна, тұрғындарға 62,0 мың тонна көмір қажет. Алайда, əзірге бұл екі ауданда көмір əлі дайындалмаған. Облыс əкімдігінің энергетика жəне тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының басшысы Ерік Көшербаев өз баяндамасында басқарма ма ма н д а р ы м о н и то р и н г ж ү р г і зу барысында Шу, Қордай жəне Мойынқұм аудандарында анықталған кемшіліктерді тізіп шықты. Сонымен қат ар, энергетика, газ, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, дебиторлық берешектер бойынша ақпараттарды алға тартты. Мəселен, «көгілдір отын» мəселесіне тоқтала келе, Шу қаласындағы көп қабатты үйлерді газ торабына қосу жұмыстары ақсап тұрғандығы сөз болды. Ал Қордай ауданында 23 елді мекенді газдандыру бойынша жергілікті атқарушы орган тарапынан 2017 – 2019 жылдарға жобалық-сметалық құжаттама дайындалмаған. Штаб отырысында Шу қаласының көп пəтерлі тұрғын үйлерін кондоминиум нысаны ретінде тіркеуден өткізу бойынша ағымдағы жылдың 5 наурызында аудандық мəслихаттың с е с с и я с ы н д а 3 , 5 м и л л и о н т е ң ге қарастырылғанымен, күні бүгінге дейін тіркеу жұмыстары жүргізілмеуі облыс əкімінің бірінші орынбасары Бекболат Орынбековтің тарапынан сынға алынды. Қаладағы көп қабатты тұрғын үйлердің жылыту маусымына дайындығы да көңіл көншітпей тұр.

Тұтынылған электр қуатына бюджеттік жəне коммуналдық кəсіпорындардың дебиторлық берешектері Шу ауданы б о й ы н ш а 0 , 2 1 0 м и л л и о н т е ң ге , Мойынқұм ауданы бойынша 0,349 миллион теңге, Қордай ауданы бойынша 2,3 миллион теңгені құрап отыр. Штаб отырысында нысандардың қысқы маусымға дайындық барысы туралы Шу ауданы əкімінің орынбасары Нұрлан Жақсыбаев, Мойынқұм ауданы əкімінің орынбасары Мұратхан Естаев, Қордай ауданы əкімінің орынбасары Болат Саниязов хабарлама жасады. Баяндамашыларға басқарма басшылары тарапынан сұрақтар қойылды. Сонымен қ ат а р , Қ о р д а й ауд а н ы ə к і м і н і ң о р ы н б а с а р ы Б ол ат Қ а н и ұ л ы н ы ң баяндамасында аудан жолдарының қысқа дайындығы туралы мəліметтердің жоқтығы сынға алынды. Жиын соңында Бекболат Серікбекұлы аудандарға қатысты бірқатар мəселелерді алға тартып, тиісті қызметкерлерге нақты тапсырмалар берді. Ол өз сөзінде, əлеуметтік нысандардың ағымдағы жөндеу жұмыст арына қаражат келген кезде, жұмыстарды уақтылы орындап үлгеру үшін қазірден бастап жоспарларды пысықтауды тапсырды. «С ебебі, бұл да қыс маусымына дайындық жұмыстарының бір тармағы болып табылады», – деді ол. Сондай-ақ, қаржыны сапалы, көлемін жоғалтпай, дер кезінде игеру қажеттігін атап көрсетті. Шу ауданы.

Ұсақ-түйек емес, 136 миллион теңге қаражат жымқырды деген айыппен Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі жедел криминалистика департаментінің басшысы Қайрат Аманқұловтың үстінен қылмыстық іс қозғалғаны мəлім. Астана қаласында осы іс бойынша сот отырысы басталды. Қайрат Аманқұловқа Қылмыстық кодекстің 307-бап 4-тармағы бойынша қызметтік өкілеттігін асыра пайдалана отырып, қылмыстық əрекет жасағаны жəне 310 – бап 1-тармақ, 3-тармақшасына сай кəсіпкерлікпен айналысуға кедергі жасағаны үшін 4 жылдан 8 жылға дейін бас бостандығынан айыру, 5 мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл төлеу жазасы берілуі мүмкін. Бұл іске қатысты тағы екі айыпталушы бар. Олар Аманқұловтың сыбайластары. Ол бұл қызметті 2011 жылдың маусымынан бері Ішкі істер министрлігінің жедел криминалистика департаментінің бастығы қызметін атқарып келген. Криминалистік техникаларға мемлекеттік сатып алулар өткізу кезінде мемлекетке 136 миллион теңге шығын келтіріп, қызметтік жағдайын асыра пайдаланғаны үшін өткен жылы қарашада құрықталған болатын.

4

www.akjolgazet.kz

16 шілде, 2016 жыл

Сапарғали – философия докторы БОЛАШАҚ КІЛТІ ЛТІ – БІЛІМДЕ

Жастықтың оты жалындап, Жас жүректе жанған шақ. Талаптың аты арындап, Әр қиянға салған шақ. АБАЙ.. ЖЫР-СЕЗІМ

Жүрмін ғой

Отандық білім саласы əлемдік білім кеңістігіне кірігу үшін еліміз үлкен бетбұрыстар жасауда. Президентіміз Н.Ə.Назарбаевтың «Болашақ» халықаралық стипендиясы да осы мақсатта тағайындалған. Ол бағдарлама көптеген дарынды жастың шетелдік озық тəжірибелерді меңгеруіне жол ашты. Ал олар білім-білігін еліміздің экономикасын, білімі мен технологиясын дамытуға арнауда. «Болашақ» арқылы болашағына жол ашқан жанның бірі – философия докторы Сапарғали Қарауылбаев. Сапарғали Қалымбетұлы – Тараз мемлекеттік педагогикалық институтының түлегі. Оқуын тəмамдап, қолына диплом алған соң, Тараз қаласындағы Қазақстан бизнес колледжінде инф информатика мұғалімі, директордың ың орынба орынбасары қ ы з м е т і н ат қ а р д ы .

Т ҰЛ

ҰР НЕ Ә Ж

Ы Қ Т Ұ «Т

Еңбек ете жүріп, Тараз мемлекеттік

педагогикалық институтында оқуын əрі қарай жалғастырып, əлеуметтік білім магистрі атанды.

2011 жылы Мəскеу қаласындағы Ресей халықтар достастығы университетінің PhD

ПАҚ

докторантурасына д оқуға түсіп, і «Болашақ» бағдарламасының стипендиаты с атанғаны да күні кеше с и я қ т ы ед і . Б і л і м ге д е ге н құштарлығының арқасында бұл белестен де өтті. 2015 жылы 30 қазанда «Білім саласын компьютерлік технологиялар арқылы жетілдіру» тақырыбында докторлық диссертациясын қорғап, философия докторы деген ғылыми дəрежеге ие болды. Сапарғали Қарауылбаевтың еңбек жолы жастарға үлгі. «Болашақтың» түлегі бүгінде өзі білім алған Тараз мемлекеттік педагогикалық институтында «Информатика жəне есептеу техникасы» кафедрасының доценті қызметін атқаруда. Ғылымнан да қол үзген жоқ. 1 монография, 1 оқу құралының авторы, бүгінге дейін 30-дан астам ғылыми мақалалар жариялаған. Ғылыми еңбектері негізінен білім с аласын ақпаратт андыру, инновациялық технологияларды ж е т і л д і р у, к о м п ь ю т е р л і к технологиялар көмегімен визуалдыобъектілік бағ бағдарламалаумен тығыз байланыс байланысты.

Ы Ғ » А Д Б Н АЛАЛ Ы Н

МҰХТАР ӘУЕЗОВ 28 ДЕГЕН ЖАСЫНДА

АР

БОЯМАСЫЗ ӨМІР

КОМП ЬЮ ТЕР

нда бір қ ы ө т ке н д а а р нда Ж те п с қ о с уа р д ы ң а т ы м ды. Со клубта ы, е т к р л қ а а к л е о і ы б а л а к л уб ме б ерл лаңд а р , м н т б т а ла і а ір гі ы, б -өріст ң б ң г і м е т е рл і кйлы əң компьюа ойын т а л ы қ рттық п л й р спо неге а е о рды д ю ə а о а и ь Ж ж л н п рд ы. н ла ком с екені ын, яғ рбір аур у х а н изықты і қазір арды лад юте . Со е р і əуе і: «Бұр кезде ə т а р , ған қы əстүрд з жаст тиімді е бо Компьдар бар е ж е лт тілі, г у дір лгілі. ойын м н ы ң , ше о р ы н кіс маған к л у б арнал . Сол д еге бі ндай л ы қ қ а л і т же іні бе түрлі ы л ы етрия ед а кт ады. бол р т т ы қаларға латын қа? Н ып, осы а қ с ы ді. Бұл а н і ғ ж кіз р е бо ет ағ ас н по еом ал н ул бол кет əре н өсір тін нешп т е г е лен, г P a i n t енуге у і р м е ң с іпті, б лер көп ңғыртп ына ба р қ ы л ы н жет . Шар бос ы т рме ы е ка . т ы діре а р т і н т лды ң ө а д с л й р й й ы к а у ж а ə р о а о ү Назым д М н ы қо ти іл үйі тадан өмір с а р а л а деп өз ік қо ст лалар көбейт жас жет е г і м е лады. р а м ма т салуда ғ а н д а гінде а ы й ш і р з жыл л н б ƏБДІҚҰЛ. т н а і – б т е ы қ о м е е а п н т ы із?..» көпш лікк н от ы д ы ң к ө уға б и ка , г суре а қ а р з кез ың р са ы. алам з ы қ арат з і о р ақп ғ а н өіз. с р і қ ы лемейм ердегі лікті биалықта жасаст Қ а л а нме с, тан ф м е т рқылық ы ш қ Бұл ө з і р г сыдан а л а л а а а ғ ə қ а і О и р о « н б ие сол ж жерг н орт міле м а . ты е ап, а р дану , ж а қ ндау. реді. алала д ы . йретің с , əрб ғ і а ə а р , гейі а р лер. аст а Сенің сенбейтініңді, қол т к е н і у қиы етілді інгі б б о л а уды ү а е м е н т ікірді андар өткізет ауға м б а с т ы сияқ л жай т а н , б о л м дең з ж а с теуші нша ж онның ғ п л н с и г і лар р ма ы қ ы й н е й т і л ж ш а а а е н г а а н ы ы р а л а ф с т д Ө ғ ж і қ с н ғ у е ы ы н т Сенің келмейтініңді, а с ы а и ы а тен у ат ы нд ет ет ар д ы қ ың б з - т о йді з рге смар р? О сур орикас 9 жасқ і ү й р йлдард о й н а де бол б а л а н ғ а ж ақытт ұсыны б ұ л –ыл ба луаз. Олы . С о мектеп кен С о н а лард с е г і ей» де пьюте мен ны ба білгем жоқ. у л т н а д ы ү л ау йд лж е, ар ың мо 6-дан с т е у ен ф о й ы білуге т а ғ ы д ы р у і. ба л ы н ғ ы н бірд ыз ком ьютерен зия . д тура Ə р и н ектері ғыда ə а с ы м а ларын оғамдаəселеге, і м рст л Білгенмін бе ДЫ Л й е су ысып қ ы с папка р қ ы л ыаратты ы ж а с ы з қ а білмей у ы ұ р ейіме рым Комп ы м ейік р т м а ш А р ұ б і м т н т У у у ы іпті ұ і о л Т л қ а с ғ м е іт г с а етк калық л е п , с еркет н өткіз те, ос л ы . Т ннің жүректе сөнбейтініңді?! ВИР ГЕ ЕНУГЕ дең Ба ла л жөн? пайда ой өрб р а т т ы л ы т о ір əле м ж етінш ют е р ық ақп а қ , о а ж а л нəрсе т е п а алар ж қ а к и е р б ы дай нде қ п а а қ ы ып б ы й ы м п ь қыз Б і р ы н д көп ж ү к і бал ын физ н ə з і ақсаусаыттары . Десе р ш а м е берг к жан ған і ӘЛЕМЖАСТАН ӨН? р н д а рби тті ұл ы ың қ тыр ға қан өңірег ы т т а а . Ə л і ғажай д а , т е р с о л , Ко птегені р і ң і з . і ң а л д ол əлі м а н ы дейінгай алатйлы ұ т а о т о у ə ə Ж Й п ң а ө а н Б с т р с қ т ан қа Білесің: ҚА ЕРГЕН ола ақтар г і у а қ д а м уд шін та д ы қ т а п і р і м д салса з . к ү с і н д ю т е р д йткені ғ д а рл а 2 жасқ іп» қар тар жа ақсы қал інгі бо айналып ж ат асына п, бір қ емес. Б т р азір ез ү С о н с ө с қтау й м і а ан 1 «сүз ирус а ж ес ь ы, ө л ыры жо ің Т й еге рт ы ұ б а п е А р с Жек көрерім жоқ, д б к С а м т н к д е о а ы д д а л з і Қ ша на, ы ел л д ек ко май тол ен, 9 ркін елі в ек қа зиян н ж ы. а т е к т иян ла РҰҚ б і , лəңг , мəс ы н ау а тент аша қа ндар ығы тер д ол у с қ а амам ды е ан əу тте т əдейі бары ы н ген ба б ол а др а м а й л оларғт е н ш зден з Мен мұңмын, тек себебім жоқ... л б п р ы п с і а д а р т ң ю з а н р с ғ е р б ірме д а й қа ат ы ке ш . А тік імі зі ту В и р кін. Шаламтоқтан, о интерн оштаға етінде кісіде н. б ртамыа оны он ойлай ндық. сінің о , компь е т к е Сағыныш жеңер, сонда да, үлг ы л ғ а н м ы з ғ а құштар ке ң і с емеген Қ а а с ы қ а ң ы н баланын есте ры п ібер еме с рсы . о нын ығы а шы бие рмей і ə д лі. үм дік ғ нды ден, л , м е н а й қ д н е а ш ы ш з д а р ж а ғ а н лемг ат т ы тек ) қы ны ор ышт лса д а тə ін кө р у д а кінə сі ді е с пт Со ші ем ол өзіңе өкпелегім кеп... ыд йты а л бақ ə қ п а р ден, міз. пьютер ік тала л а р д ы . əл лады. з. Екін рмайты р (спама таны кке шаң ке л е еді, д а ғ я қ к ө шп ойна шегі қйнаудыа с з тын ы бо ы, ба л үй бет п ж ү ата-ан тəлім ы о е а і с з ұм н ы а німі с, өз н ком іпсізд о р м а айды і б тыңы р оты амал р бал і көм а н ұ я қа тү рлі ы м л а ң а үгірі еткін зып о аулағ ж н – ащЖа лп і-түні а ғ а л а рінші дұрыс қсыз а е е с л і л е у ү й д а е н ж а л темег сқа ем үйес ың қа л ы қ адаға ютерд - а еттіл хабар із. Ег ендер ғ ат ы н йланы . Əрт гер з а м п , ж а ында інің жға ағы лары п, доп б Жүрмін ғой: күн н ж ең бі ына орлы қ и ж а к г қ Е е і ь е д т ныңб т а р ы анына і балас з, қамқ а н а л ыр Ше етін ба е оқу лалар г и е н аімдер комп «бетп з н асушыіндірің са, үлк р т а б иирек балмайдыүседі. ында т еу быр ас Бүгін ағы су ла бал с а лы і ш і н д й о Жаныңдамын деп, т а ғ р . т көр Бүгінд ес. Ба ы қ - г и ұға л р мен імен арымыс е т а түс ама ал а л а л а рмен с ыса а аша т р алд с еңіз к л у алдыр ауыр еқараусы а т а т қ а н д з жаң ейсің , арық есе, қа і, асы қ а л а дан бо ні м ем т а р л те м дида əлем алал е м е і д барл і р б амда таб рды юте рет өза е сағынсам - сағынғаның деп... йн ізде б мей, ү ш і н п ж а апсы н а і ь п а л көр жасап і. ƏсірӨйткен а й л а р а жаң . Кеуд пті, й к б е б а н д і р е а п у л и ү ба л х Ке й ғы а н т у о ком қ е д мүмн с а н мект де тел ология біздің л е р і н ың бə Елімбие берғ а н ы ы р ы л ыңы жа з бала, а Үнсіздік Жартың болса да, йда ас уды ме кем ілмейдғады. а л а ң аңыз əмхана ды. Ті ) да е ауын лген техн дан алад стары ы арал балаға аға ла -келген ж а ғ д а лып е р і. Сон м с а б н к ы н тəр д ы р а н а й ың со ргенсі уына д а ы р д й п е , а р н ы р а д і т р н а д к а ш е а д ек Сабырдан жаңылмағын деп... ста қ А атарл арқыл астан ты қа а, кез н д а й ске с а й т йда қа , каф тып б уарла ұлағы й с ақ үйге оғары кранд қ ке й н көре а қ а л ы ғ ы н ? Мұн ана, кө ыптас н р ж е й и д а л т с п о . Қа үкен ары тро де қ й д а Ал ып, ж ды. Э б ы ж ы илері айды. ны үш ы. Бір 12 қ аттар о сы б уақыт Алай . О с ы ктігін н жөн. ді өз Жүрмін ғой... қ ұ қ шама імсіз ң қал ( е а қ т д ы . я т і ш ы у е ч қ н-са тқан сын дард р, кө т а қ бейд ер тын р еді. ма й д ы у кер данға ютер . Ол қо с » қала і ң қ ұ рдың б қойм , бала болад стан ап қан , мейір оғамны гі... д з ы е а і а а ө л й л к р н а с т а е с а бол а й а л сөнді ы қол омпь лады рды не ріп ж а ты аяқжо а бол а р ы н лар к с . С о В, бет ьт и к қызда сер ет уынш зуға тан ба н баст ер м əке ыгез қ паса и ұ л е т к а д о а д д а і ы л ж л е ЕКОрг, ат іп соқ көт ып, қа індегі одан , қ о л і бал н е м ефонғ і м у аңаш қсы ə ің айт отырғ 6 жас жаста пьют у т еме а д а ғ а ютерд малар а лаға руге б ламал мкін, Тараз қаласы. Б қ р А е у С т к л у г а а м л а р ь ү қ б е жа аға ж рлерд терге қана. Ал 12 ы. Ко м и н ау қыс е жие алды. і т е г е н лдірік у ғ а н н лы те ы көр д і əкел ОРД -хир а з і н комп дарл т ап ат б ағда с. М мен дық əрігердицин бал Дəріге мпью сағат сағат. болад н бе с е сақт ең ө алаға ын бағ н бас а рұқс ызық б рет еме ология е зде көш улап» п е н б н көзі с ə н қ тке, ұя алыст т ə уе л үк н ы д б о і а т к о е ғ н т р н а т ануғ іне қ қас тех ол ме ның Са «жа а қ қ а п ұстаға қ а н ы ланше сының р і к ке гіне т ы ап к рты – бі етуг б і р ін ес лде н с л ның тыр жас қ з ры баст іне жа інгілер рұқсат а н ə р еректіг əне көасайты т. о 13 н қолдттап ө кін. Бұаратты ығар, ады. О зд ы д қ ұ л ефон і к т а қ ерге, п . Бала ө з і л д і р тенте арлығ р, м а оры, е саға мүм ақп н ш нал ы ң ы ін ы м л т і күн қа дей і сағат н д ы қ т ыру к льды ж тып ж қ а ж е ер тел з і л д і р пьют ерінен н а н к анала ердің б йтеуі ... к н ы ғы до р. рк ей е ай н ті жас іне ек я н , с о сап от ртика лықта қ о ю пьют к. е ірнеш отыру ашағы келе осына р а й т ы анға д зиян К ө ғы ком нің əс с т а й ы н, ата- зіргіл ын. Ə на мəз рі ессо күн ге з и ліс жа өзді ве і жыпы й р е т і п ін ком у кере » б ерттеп ің бол рғысыағыз д е н қ а ш батқ лыққа бая мірген п , ж а маста ыз «қа ы дай рғаны нің бі е, роф п і з и п з н а н ш і е у з ы н і қ қ к ө ын ү лаға к се жи д ы ү ау ү лгіле зом б і. тел а рл а а қар ылсаң жауаб де оты іктер есек т м л өз ыст ың с т ы ан к енса алы сай ек. Ба у неме ғ ул а р а болмқты бе е ф о н тəуелд н о айлан тер онс ы й л а атқаннтыру д з. н а ш ғанын Сөз қ еген пей, үй жетіст уы д б а с ы к, огик ортақ Л б ю д ? ы ы д р м л а л р ы о . е ь ң ң ке алды ж ат т к пай қыт н « т е онға ырау ен бо ейді ой» п кет асты ң да ы н ы ң йенс 0 омп ы н а к та нда тпа лады мен яны дем дай ғ ндалы дың б гияны з и я н рге сү дың 5 7 айн а й ы елділі ын уа і м д е р теле ф ң қоң сөзб і н к а ң д ау ңіз. Те ң алды ді ұмы йрете а дамдар . Ал зи тып, а н т р і о е і т н і у р у ү 3 р , з і с ы р т і а о р л і мы і, ,а ды с ір рд ні а р ін тə тыр с ө с п Яғни , он н. Б н к ө на но г ө р рек ала , ал еге асы білд пьюте түсінд дар не йлауды былдау мірді ұ кетед ы. ей нда о е ж а ты. іздеп етке ы н а аны көш ХХІ ғ ық тех ы н а н міз. Де н бал кіреді терлік , К п ө н а м і д о н қ і ы қ о а н қ ж ы ш ы т н ы с д г т к е й й и н е қ ю л т і д е й а й о ы а н к е о м е н ь а д ы і н н ал Б ү г і а л д ф о н ы же г л е ф п ж е г е ң бо на н п са ет йд ар кд Яғ екенОнлай атегиялез шеш ла шы асыме айда елермеа н ш е ақп ы ң п а үсінсе е күн интернын ком екен. с т і г і » ре те лы ды ни р ы, т н, ба сан лік п нəрс й ы н тінеым телтын дə д а ғ ы не бо қ а д ү Олар т о н енін т үзінд амы ттар ізеді ке м і рден, с р е л е д а і е і о д дай ді. ра ы н нда б а с ек ниеж ан аст уақы н өтк л - о й ьюте май, жəн табысуіріншід ге бүк тəуелд де, жаң і з ө з ыра Əр іп отыа , қ о л -жағы т ы н , п келе л й? Б өмір нда теген у е л с толт дү йызд бо с ауме а қ ы Комп өз ал а н і і т . т н . й с д . ү а а е т ə к қ а н , ж р м а р ө иын ы па йызы р ойн н д ы қ н сөз. ттен к т ы р ғ н а ДІ? қандтуалды ң бой мді зер ə н е т нəрсе д огия а й т айтынл ауд а жаст а лжау қ па ында « с а і деге анше а й о а ғ ы а р оны əле н ж еш ЕТЕ ол и і Р х в д м і и о і Й қ р с л ой е м д е кетт н, пл ы л м ы н д б о л н к н е и а п ЕҮ к ө ң ты ше б яғн изикалы д а е р орны андық ьют ы, ə л айлап онна т а п ж а л а с ы т ы сінігі е ш зықпай н əзір ҒА Н омп ндард ға А н Ф с қ а н иенің і брит . а қ , тү мде к ж артф а п « й Л у ы р а ғ ы а А а у н ы н с қ аша та ал см ғ а т т ы ң а н у ғ а л-ойы əле л РБ т а н тын дү , – дейд я Биро бал арға бас ек. с а л а р д е п т Ақы алды н . А а бол ЮТЕ ла йды» ы Тан жас зде ол етуден ор кер ды, Ь а П о р т т йді. ирту л ғ а ағз н і а ей ке і үйр едакт жаза ін з е ерме ғы в п қ а еген етін КОМ алм фессор қа д ұл с д б арлы е л і стем ызм т і , ро жас йды. Б лгілер індік рздерді л қате рді п 6 б е к т с і ле қ , т і п н і т о е а ө ш ұмы т ке т і п н і ң 2-де е баст түрлі б ізге мə лық с бірге . Тінту д ы ң ж ақы н д е р і і ер і, əр ін с а то ымен ады қ а й г ң н у өме б і е л д ш л м птер л ү е ба . Сон ей а б а л а . з т т і ба л е гілі əрі ады. О е кел дерді зі түз ы л ы ө л бе бол ыт өт өйлем оны ө а р қ Уақкейін с өріп, с қ а р у к ба – Жаным, WiFi -ды ертең үйге тастап жұдырығын көрсетті Гуля.

ПАЙ -ПАЙ

мен

кетсең жақсы болар еді, əйтпесе, менің ішім пысып жүр, – деді Гүлжамал күйеуіне еркелей қарап.

– Гуля, жұмыста төрт қабырғаға қадалып отырам ба?

– Жұмыста жұмыс жаса! Болмаса адамдармен сөйлесіп аралас. Сен емес мына мен төрт қабырғаға қамалып отырған. Ерік миымды жейді жылап, сонда құлағыма наушник салып алып, музыка тыңдайын десем, интернет жоқ!

– Қойшы, Гуля! Үйде істейтін шаруа жетеді ғой. Ерікті бағып-қағумен де уақытың өтеді. Интернетке мен келген соң да кіріп үлгересің!

– Жоқ, сен мені мүлдем түсінбейсің, көрер едім өзіңді баламен жалғыз қалдырсам. Еще интернет жоқ, қалай шыдарыңды?!

– Ой, сен де, қайдағыны айтады екенсің! Осы бізді анамыз интернетпинтернетсіз де бағып-қақты ғой!

– Ол заман басқа, өтті, кетті. Қайтып оралмайды тас ғасыр. Қысқасы WiFi-ды үйге тастап кетесің. Тек ертең ғана емес, енді үйде қалатын болады!

– Гуля, миымды ашытпашы, жұмыста құжаттарды жіберу керек дегендей, керек болады маған!

– Оны маған емес, бастығыңа айт!

– Ой, онда интернет бар ғой!

– Енді?

– Жылдамдығы жай! Бір нəрсеге кіріп шыққанша, бір күнің кетеді.

– Сен бар ғой, Қайрош, – ентігіп – оңбаған екенсің! Енді осы үйден WiFi шығып көрсін, көрсетем саған, – деп

– Е, доғар болды! Миымды ашытпа, үндемеген сайын басыма шықтың ғой. Қайрат теріс бұрылып жатып алды. Күйеуінің бұл əрекеті жарылуға шақ қалған Гүлжамалдың шамына тиді.

– Албасты, тамағыңды істеп, кіріңді жуып, балаңды туып, жайыңды жасаған əйеліңе айтқан рахметің осы ма?!

– Айқайлама! Ерікті оятасың, – деп қолымен əйелінің аузын басуға ұмтылды. Басамын деп добалдай қолдарымен, қ о п а л д а н ы п Гүлжамалдың мұрнын соқты. Бұл қылығы отқа май құйғандай болды.

– Əй, сүмелек, енді мені ұрайын дедің бе? Ұр, соқ, қадірімді білмеген қайыршы, өлтір! Енді қалмағаны осы еді.

WiFi-ды қалдыр деген ем, соны да көп көріп, қол көтеріп, – көзінің жасын сүртті. Көрші бөлмеден баланың жылаған даусы шықты.

– Ой, əкең, керегің осы болса, мə, ал! – деп, Қайрат алақандай қара түсті құрылғыны қабырғаға лақтырып жіберді.

WiFi тас-талқан болып шашылып қалды. Осы сəтте нəрестенің де даусы шар етіп қатты шықты. Ащы дауыс екеуінің де қолқасын суырып алғандай, жүректері зырқ етті. Екеуі де Ерікке қарай

тұра ұмтылды. Қайрат баласын қолына алып бəйек болды. «Қарны ашып қалған болар», – деп Гүлжамал ас үйге кетті. Үстел үстіндегі жуылмаған ыдыстарды көріп, өзінен-өзі ұялды. Қайратқа құтысына құйылған Еріктің тамағын беріп, үйілген ыдыс-аяғын жууға кірісті. Сүтке сылқия тойған Ерік қайтадан ұйықтап қалды. Ас үйдегі үйілген ыдыс та орнын тапты. Татуласқандарын іспен ұқтырып екеуі жатын бөлмелеріне оралды. Тыныштық. Күніге құлақ етін жейтін «Вконтакте», «Фейсбук», «Ватсап»тардан келетін хабарламалардың үні өшкен. Гүлжамал терең тыныстап, басын күйеуінің кеудесіне қойып: – Енді не істейміз? – деді. Əйелінің маңдайынан иіскеген Қайрат: – Ертең барып жаңа WiFi сатып аламыз, – деді жайбарақат. Нұрдəулет ОМАРБЕК, Əл-Фараби атындағы қазақ ұлттық университетінің 2-курс студенті. Т. Рысқұлов ауданы.

АУЫЛ – ЖАСТАРЫМЕН АЖАРЛЫ

БІЗ ЖАНБАСАҚ ЛАПЫЛДАП, АСПАН ҚАЛАЙ АШЫЛМАҚ?

Ардақ ҮСЕЙІНОВА, «Ақ жол».

САРҒАЙҒАН СУРЕТ СЫРЛАРЫ

Ст атистикалық мəліметтерге сүйенсек, аудандағы 32770 тұрғынның 7783-ін яғни 23,7 пайызын 14-29 жас аралығындағы жастар құрайды екен. Біздің мекеме жастар саясатын тиімді жүзеге асыру үшін осы жастармен тығыз қарым-қатынас орнатқан. Ол үшін алдымен ағымдағы жылға арналған ісшаралар жоспарын бекіттік. Ағымдағы жылдың 6 айында кəсіпкерлік бастаманы дамыту бойынша аудан əкімдігінің кəсіпкерлік бөлімі, ұлттық кəсіпкерлер палатасымен бірлесе жұмыс жүргіздік. 119 жасқа кеңес беріп, 26 жас кəсіпкерлікпен айналысудың жолдарын үйрету үшін арнайы курсқа жіберіліп, сертификат алды. Сондай-ақ, жас мамандарды қолдау мақсатында «Ауылдың ең үздік жас маманы» байқауын ұйымдастырдық. «Жасыл ел» жастар еңбек жасақтары мен студенттік құрылыс жасақтарының жұмысын жандандыру мақсатында облыстық трансферттен 659 мың теңге қаражат бөлініп, «Мойынқұм» колледжінің 28 студенті 2 айлық мерзімге аудан орталығындағы Қайрат Рысқұлбеков саябағына тазалық жұмыстарына тартылды. Мойынқұмдық жастар саламатты өмір салтын насихаттауда да белсенді. Көкжелек ауылында қазақ күресінен аудандық турнир, аудандық аула к л уб ы м е н б і рл е с е от ы р ы п , аул а ойындарынан жарыс өткіздік. Жалпы, ауданда жастардың бос уақытын тиімді өткізілуіне мүмкіндік туғызу үшін аула клубтарының желісі кеңейтілуде. Жас жеткіншектермен жұмыс жүргізуде «Мойынқұм аула клубы» белсенді. Онда 864 бала əртүрлі үйірмелерге қатысады. Біз «Жас ұлан», «Жас қыран» балалар жасөспірімдер қозғалысын дамыту жөнінде іс-шаралар жоспарын құрып бекіттік. Маусым айына дейін ауданда 3 өңірлік форум ұйымдастырылды. Соның бірі – Елбасы Жолдауын жастарға түсіндіру мақсатында өткізілген «Жолдау жастардан – жастарға» атты форумы. Ауданда жастар арасындағы діни экстремизм мен терроризмнің алдын алу жұмыстары да сəтті жүргізілуде. Айта кететін болсақ, ауданда NEET жастардың базасы құрылған. Осыған байланысты аудандық іс-шаралар жоспары жасалып, аудандық жұмыспен қамту орталығына ауылдық округтердегі жаст ар ісі жөніндегі нұсқаушы мамандардың ықпалымен жұмыссыз жастар тіркеуге алынуда. Біз алдағы уақытта да жастар арасында жұмыссыздықты жою, патриоттық рухта тəрбиелеу үшін аудандағы ірі өндіріс орындарына экскурсия, мəдени-көпшілік іс-шара лар, спорттық турнирлер ұйымдастырып, жастарды кəсіпкерлікке баулып, жас мамандарды ауылға тарту жұмыстарын жүргізе беретін боламыз. Еркебұлан АБАСОВ, аудандық «Жастар орталығының» директоры. Мойынқұм ауданы.

Жоба жетекшісі: Ардақ ҮСЕЙІНОВА ardak_31@mail.ru

Маржан РАҚАЙ marzhan-rakai@mail.ru

Әсем ӨТЕПБЕРГЕНОВА a7_utepbergenova@mail.ru

16 шілде, 2016 жыл

www.akjolgazet.kz

ЖАРНАМА

ЖАРНАМА ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ ӘКІМДІГІНІҢ ҚАУЛЫСЫ Тараз қаласы

№208

4 шілде 2016 жыл

Жамбыл облысының агроөнеркəсіптік кешен саласында инновациялық жобаларды іріктеуді ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңына жəне «Агроөнеркəсіптік кешенді жəне ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы» Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 8 шілдедегі Заңына сəйкес Жамбыл облысының əкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған Жамбыл облысының агроөнеркəсіптік кешен саласында инновациялық жобаларды іріктеуді ұйымдастыру қағидалары бекітілсін.

2. «Жамбыл облысы əкімдігінің ауыл шаруашылығы басқармасы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі заңнамада белгіленген тəртіппен: 1) осы қаулының əділет органдарында мемлекеттік тіркелуін; 2) осы қаулының мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін он күнтізбелік күн ішінде оны ресми жариялауға жіберуді; 3) осы қаулының Жамбыл облысы əкімдігінің интернет-ресурсында орналастырылуын; 4) осы қаулыдан туындайтын басқа да шаралардың қабылдануын қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау облыс əкімінің орынбасары А. Нұралиевке жүктелсін.

4. Осы қаулы əділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді жəне оның алғашқы жариялаған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс əкімі

К. Көкрекбаев

Қаулы Жамбыл облысының әділет департаментінде 2016 жылдың 8 шілдесіндегі нормативтік-құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №3124 болып енгізілді

Жамбыл Ж б облысы б əкімдігінің і ді і і 2016 жылғы 4 шілдедегі №208 қаулысымен бекітілген Жамбыл облысының агроөнеркəсіптік кешен саласында инновациялық жобаларды іріктеуді ұйымдастыру қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Жамбыл облысының агроөнеркəсіптік кешен саласында инновациялық жобаларды іріктеуді ұйымдастыру қағидалары (бұдан əрі – Қағидалар) «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңына жəне «Агроөнеркəсіптік кешенді жəне ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы» Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 8 шілдедегі Заңына сəйкес əзірленген жəне Жамбыл облысында агроөнеркəсіптік кешен саласында инновациялық жобаларды іріктеуді ұйымдастыру тəртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда келесідей ұғымдар пайдаланылады: 1) агроөнеркəсіптік кешен – ауыл шаруашылығы, балық шаруашылығы өнімдерін өндіруді, дайындауды, сақтауды, тасымалдауды, қайта өңдеуді жəне өткізуді, сондай-ақ тамақ өнеркəсібін, оларды қазіргі заманғы техникамен, технологиялық жабдықпен, ақшамен, ақпараттық жəне басқа да ресурстармен қамтамасыз ететін ілеспе өндірістер мен қызмет салаларын, ветеринариялық-санитариялық жəне фитосанитариялық қауіпсіздікті, ғылыми қамтамасыз ету мен кадрлар даярлауды қамтитын экономика салаларының жиынтығы; 2) агроөнеркəсіптік кешен субъектілері – агроөнеркəсіптік кешенде қызметін жүзеге асыратын жеке жəне заңды тұлғалар; 3) бағдарлама – “Инновациялық тəжірибені тарату жəне енгізу жөніндегі қызметтер” 019 бюджеттік бағдарламасы; 4) бюджеттік бағдарлама əкімшісі – Қазақст ан Республикасының белгіленген заңнамасымен облыстың агроөнеркəсіптік кешен субъектілері инновациялық тəжірибені тарату жəне енгізу бойынша бюджеттік бағдарламаны басқару қызметі жүктелген агроөнеркəсіптік кешен субъектілері саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру мəселелері бойынша атқарушы орган (бұдан əрі - Бағдарлама əкімшісі); 5) инновация – экономикалық тиімділікті арттыру мақсатында, экологиялық қауіпсіздікті ескере отырып, жаңа немесе жетілдірілген өндірістер, технологиялар, тауарлар, жұмыстар мен қызметтер, техникалық, өндірістік, əкімшілік, коммерциялық сипаттағы ұйымдастырушылық шешімдер, сондай-ақ өзге де қоғамдық пайдасы бар нəтиже түрінде іс жүзіне асырылған жеке жəне (немесе) заңды тұлғалар қызметінің нəтижесі; 6) инновациялық жобаны іске асыру бойынша іс-шара – жергілікті бюджет қаражаты есебінен Жамбыл облысының агроөнеркəсіптік кешен субъектілері инновациялық жобаларды енгізу бойынша іс-шаралар кешені (бұдан əрі - іс-шара); 7) өтінім – осы Қағидалардың талаптарына сəйкес қажетті құжаттар қоса берілген белгіленген үлгідегі өтініш; 8) өтінім беруші – Бағдарлама əкімшісіне өтінімді берген, осы Қағидалардың талаптарына сəйкес келетін жеке немесе заңды тұлға.

3. Инновациялық жобаларды іріктеу агроөнеркəсіптік кешен субъектілері мына салалық бағыттары бойынша іске асырылады: 1) өсімдік шаруашылығы (оның ішінде өсімдіктерді қорғау жəне карантин); 2) мал шаруашылығы жəне ветеринария; 3) ауыл шаруашылығын механизациялау;

Жолаушылар мен багажды автомобильмен облысаралық жəне облысішілік тұрақты тасымалдау маршруттарына қызмет көрсету құқығына арналған конкурсты өткізу туралы

ХАБАРЛАНДЫРУ 1. Жамбыл облысы əкімдігінің құрылыс, жолаушылар көлігі жəне автомобиль жолдары басқармасы 2016 жылғы 13 мамырда, жергілікті сағат 15.00-де, Тараз қаласы, Төле би көшесі, №35 үй, 2-қабат мекен-жайы бойынша жолаушылар мен багажды автомобильмен облысаралық жəне облысішілік тұрақты тасымалдау маршруттарына қызмет көрсету құқығына а р н а л ғ а н ко н ку р с т ы ө т к і зу ту р а л ы хабарлайды.

2. Конкурсқа мынадай маршруттардың пакеттері (маршруттар) шығарылады: № 1 – Құлан а. (Т.Рысқұлов ауданы) – Тараз қ.

- Құлан а. (Т.Рысқұлов ауданы) – Меркі а. (Меркі ауданы) № 2 - Меркі а. (Меркі ауданы) – Тараз қ. Конкурста меншік нысанына қарамастан, меншік құқығында немесе өзге де заңды негіздерде автокөлік құралдарын иеленуші кез-келген адамдар қатысуға құқылы.

3. Конкурсқа қатысуға тілек білдірушілер Жамбыл облысы əкімдігінің құрылыс, жолаушылар көлігі жəне автомобиль жолдары басқармасына конкурстық құжаттардың жиынтығын алуға жазбаша өтінімді Тараз қаласы, Төле би көшесі, №35, 2-қабат мекенжайы бойынша ұсынуы тиіс.

4. Конкурс құжаттар жиынтығының тегін беріледі.

5. Конкурстық құжатт арды а луға өтінімдерді қабылдаудың жəне конкурсқа қатысуға өтінімдерді қабылдаудың соңғы мерзімі: 2016 жылғы 28 сəуірде сағат 13.00ге дейін.

6. 2016 жылғы 18 сəуірде, сағат 16.00де конкурстық комиссия өткізу мəселелері жөнінде конкурс алдындағы конференцияны өткізеді.

7. Анықтама алу үшін телефоны: 55-56-76.

4) ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу. Аймақтың агроөнеркəсіптік кешен субъектілері саласының қажеттіліктеріне орай іс-шараларды сəйкестендіру мақсатында əр саланың ішкі бағыттарынан басым бағыттар анықталып, солардың аясында іріктеулер жүргізіледі.

2. Инновациялық жобаларды іріктеу тəртібі 4. Бағдарлама əкімшісі конкурс өткізу басталғанға дейін он жұмыс күні ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында жəне интернет-ресурсында іс-шараларының өтінім берушілер арасында іріктеу жүргізілетіндігі туралы хабарландыру жариялайды. Хабарландыруда өтінімдерді тапсыру мерзіміне қосымша ақпараттар алу үшін Бағдарлама əкімшісінің байланыс ақпараты көрсетіледі.

5. Инновациялық жобаларды іріктеуге қатысу үшін Бағдарлама əкімшісіне өтінім берушілер мынадай құжаттарды ұсынады: 1) осы Қағидалардың 1-қосымшасына сəйкес нысан бойынша өтінім; 2) осы Қағидалардың 2-қосымшасына сəйкес инновациялық жобаның іс-шараларына түсіндірме жазба; 3) осы Қағидалардың 3-қосымшасына сəйкес инновациялық жобаның іс-шараларын іске асыру жоспары; 4) осы Қағидалардың 4-қосымшасына сəйкес инновациялық жобаның іс-шараларын іске асыру шығындарының сметасы; 5) инновациялық жобаларды іске асыруға қатысатын өтінім берушілердің мамандарының түйіндемесі; 6) өтінім берушінің аграрлық бағытта ғылыми, ғылымитехникалық жəне инновациялық жұмыстарды орындауға біліктілігін растайтын лицензиялардың, патенттердің, куəліктердің, сертификаттардың, дипломдардың жəне басқа да құжаттардың нотариалды куəландырылған көшірмесі немесе салыстыру үшін міндетті түрде құжаттардың түпнұсқасы; 7) заңды тұлғалар үшін: заңды тұлғаның нотариалды куəландырылған құрылтай құжаттарының (жарғының жəне құрылтай шартының) көшірмелері немесе салыстыру үшін міндетті түрде құжаттардың түпнұсқасы; заңды тұлғаның мемлекеттік тіркелгені (қайта тіркелгені) жөнінде, белгілеген нысан бойынша тіркеуші орган беретін анықтаманың немесе куəліктің түпнұсқасы; салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар бойынша берешектің жоқ екендігі туралы тиісті салық органының белгіленген үлгідегі түпнұсқа анықтамасы (Қазақстан Республикасы заңнамасына сəйкес төлем төлеу мерзімі кейінге қалдырылған жағдайларды қоспағанда); өтінім берушінің банктің немесе банк филиалының, соның ішінде шетелдік банктердің алдындағы міндеттемелерінің барлық түрлері бойынша анықтама берілген күннің алдындағы үш айдан астам созылып келе жатқан мерзімі өткен берешегінің болмауы туралы өтінім берушіге қызмет көрсетілетін банктердің немесе банк филиалдарының қолы мен мөртаңбасы бар анықтаманың түпнұсқасы. Анықтама өтінім берілген сəтке бір айдан асырылмай берілген болуға тиіс; ғылыми-зерттеу ұйымын аккредитациялау туралы куəліктің нотариалды куəландырылған көшірмесі немесе салыстыру үшін міндетті түрде құжаттың түпнұсқасы; 8) жеке тұлғалар үшін: Қазақстан Республикасы азаматының жеке куəлігінің, жеке кəсіпкерді мемлекеттік тіркеу туралы куəлігінің нотариалды куəландырылған көшірмесі немесе салыстыру үшін міндетті түрде құжаттардың түпнұсқасы; салық төлеушінің салықтық қарызының бар-жоқтығы ту р а л ы с а л ы қ о р г а н ы н ы ң бе л г і л е н ге н н ы с а н д а ғ ы анықтамасының түпнұсқасы.

6. Осы Қағидалардың талаптарына сəйкес рəсімделген, іріктеуге қатысуға арналған құжаттарды өтінім беруші бірыңғай папкаға жинақтап, парақтарын нөмірлеп, мөр басылған конвертте ұсынады.

7. Өтінім беруші өзі берген құжаттардың, бастапқы деректердің, есептесулердің, негіздемелердің толықтығы мен нақтылығын қамтамасыз етеді.

8. Өтінімдерді қабылдау мерзімі өткен соң, бес жұмыс күні ішінде Бағдарлама əкімшісімен өтініштерді алдын-ала іріктеу жүргізіледі. Алдын-ала іріктеу мынадай критерийлер бойынша жүргізіледі: 1) ұсынылған ақпараттардың толықтығы, оның осы Қағидалардың талаптарына сай болуы; 2) іс-шаралардың өңірдегі агроөнеркəсіптік кешен субъектілері дамытудың басым бағыттарына сай келуі.

9. Өтінім мына жағдайда бас тартылады, егер: 1) өтінім беруші ақпараттарды толық емес, дəйексіз ұсынса немесе өтінім құжаттары осы Қағидалардың талаптарына сəйкес рəсімделмесе; 2) инновациялық жоба іске асырылатын орын облыс аумағынан тыс жерде орналасқан болса; 3) өтінілген іс-шара облыстың агроөнеркəсіптік кешен субъектілері дамуының басым бағытына жатпаса; 4) өтінім беруші – агроөнеркəсіптік кешен субъектілері субъектісі бұрын инновациялық жоба шеңберінде қаржы алған, бірақ іс-шараларын іске асыру барысы қанағаттанарлық емес деп танылған болса.

10. Өтінім қабылданбаған жағдайда тапсырылған құжаттар өтінім берушіге негіздемесі көрсетіле отырып қайтарылады.

3. Комиссия туралы ереже, оның қызметін ұйымдастыру 11. Бағдарлама əкімшісі облыс əкімдігінің қаулысымен бекітілетін, құрамына мүдделі жергілікті атқарушы органдардың, жергілікті өкілді органдардың (келісім бойынша), тəуелсіз сарапшылардың (келісім бойынша) өкілдерін енгізіп, инновациялық жобаларды іріктеу жөніндегі комиссияны (бұдан əрі - Комиссия) құрады.

12. Комиссия тұрақты қызмет жасайтын коллегиялық орган болып табылады. Комиссия өзінің жұмысын ашықтық, жариялылық жəне алқалық ұстанымында ұйымдастырады. Комиссияның жалпы құрамы кемінде бес адамды құрайды.

13. Бағдарлама əкімшісі Комиссияның жұмыс органы болып табылады.

14. Комиссия отырысының өтетін күні жөнінде өтінім берушіні хабардар ету, отырыстың күн тəртібі бойынша ұсыныстар мен қажетті құжаттарды дайындау жəне отырыс өткеннен кейін хаттамасын рəсімдеуді Комиссия хатшысы жүзеге асырады.

15. Комиссияның отырысы оның жалпы санының үштен екісі болғанда құқылы. Комиссия шешімі ашық дауыспен қабылданады жəне комиссия мүшелері жалпы санының

5

көпшілігі дауыс бергенде қабылданған болып есептеледі. Дауыстар тең болған жағдайда Комиссия төрағасының дауысы шешуші болып есептеледі.

4. Өтінімдерге кешенді баға беру жəне іріктеу 16. Комиссия өтінімдері алдын-ала іріктеуден өткен инновациялық жобалар бойынша өтінімдерге кешенді бағалау жүргізуді қамтамасыз етеді. Комиссия кешенді бағалауды мынадай критерийлер бойынша жүргізеді: 1) сұралатын қаржыландырудың негізділігі; 2) өтінімнің қаржыны жұмсау бағыттарының, қаржыландыру көлемінің жəне басқа да параметрлерінің осы Қағидалардың талаптарына сəйкестігі; 3) іс-шаралардың өңірдің агроөнеркəсіптік кешен субъектілері дамуына жəне еңбек өнімділігінің деңгейіне ықпалының дəрежесі; 4) өтінім берушілердің құқықтық мəртебесінің, төлем қабілеттілігінің осы Қағидалардың талаптарына сəйкестігі; 5) өтінім берушілердің біліктілігі мен техникалық жарақтандырылуының іс-шаралардың мақсаттары мен міндеттеріне сəйкестiгi.

17. Өтінімді кешенді бағалау жүргізу барысында комиссия өтінім берушілерден түсініктеме беретін ақпарат сұратуға, бағалауды сапалы жүргізуді қамтамасыз ету мақсатында қажет болған кезде, тиісті біліктілігі бар басқа мамандарды тартуға құқылы. Өтінімдерді кешенді бағалау жəне іріктеу он жұмыс күні ішінде жүргізіледі.

18. Өтінімдері кешенді бағалаудың теріс қорытындысын алған өтінім берушілерге, Бағдарлама əкімшісі Комиссияның тиісті хаттамалық шешімі қабылданғаннан кейінгі бес жұмыс күні ішінде, бас тарту себептерін көрсете отырып, ресми хат жолдайды.

19. Комиссияның қаржы беру туралы оң шешімі Бағдарлама əкімшісі үшін іс-шараларға бөлінген қаржы есебінен қаржыландыруға негіз болып табылады.

20. Бағдарламаның əкімшісі инновациялық жобаны қаржыландыру туралы шешім қабылдаған күннен бастап, бес жұмыс күні ішінде инновациялық жоба туралы шарт жобасына қол қояды жəне конкурс жеңімпазына жолдайды. Инновациялық жоба туралы шарт жасау мерзiмi, жобаны конкурс жеңімпазына жіберген күннен бастап, он жұмыс күнінен аспауға тиіс.

5. Қаржыландыру жəне қаржыны игеру 21. Қаржы конкурс жеңімпазына іс-шараларды іске асыру жоспарына сəйкес төленеді. Төлем тəртібі жəне нысаны шарттың талаптарымен қарастырылады.

22. Қаржы қатаң түрде шартта қарастырылған нысаналы мақсатқа сəйкес пайдаланылады.

23. Конкурс жеңімпазы іс-шаралары төлемдерінің бухгалтерлік есебін жүргізуді қамтамасыз етуге міндетті.

24. Қаржылар инновациялық жобаға қатысушы тараптардың бұрыннан бар салықтық берешектерін жабуға пайдаланылмайды.

25. Негізгі құрал-жабдықтарын, ауыл шаруашылығы жануарларын, генетикалық материалдар, іс-шаралар нəтижелерін кеңінен таратуға арналған басқа шығыс материалдарын (жанар-жағармай материалдары, тұқымдық материал, қосалқы бөлшектер, басқалар) сатып алуға, ғимараттары мен құрылыстарын ұстауға байланысты шығындар іс-шараларды іске асыруға қатысушы агроөнеркəсіптік кешен субъектілерінің жеке қаржылары есебінен жабылады.

26. Инновациялық жобаны іске асыру барысында жүзеге асырылған шығындардың іске асыру жоспарына, жоба бюджетіне сəйкестігін тексеру мақсатында Бағдарлама əкімшісі қажет болған жағдайда жергілікті атқарушы органның мүдделі уəкілетті органдарының мамандарын тарта отырып, ағымдағы қаржылық мониторинг жүргізуді жүзеге асырады. Орындалған жұмыстардың (көрсетілген қызметтердің) ай сайынғы немесе тоқсан сайынғы актілерін өтінім беруші үш данада жасайды жəне Комиссиямен бекітіледі. Іс-шаралардың іске асырылуына мониторинг жүргізу мақсатында қажет болған ретте, конкурс жеңімпазы жергілікті атқарушы органның уəкілетті органдары өкілдерінің іс-шаралар іске асырылып жатырған объектілерді кедергісіз қарауын қамтамасыз етуге, сондай-ақ, олардың ресми сұрауы бойынша іс-шараларды іске асыруға тікелей қатысты барлық қажетті ақпаратты ұсынуға міндетті.

6. Қорытынды ережелер 27. Алынған бюджеттік қаржы мақсаттан тыс пайдаланған жағдайда, о сы қаржы Қазақст ан Ре спубликасының заңнамаларымен айқындалған тəртіппен қайтарылуға жатады.

Жамбыл облысының агроөнеркəсіптік кешен саласында инновациялық жобаларды іріктеуді ұйымдастыру қағидаларына 2-қосымша Инновациялық жобаның іс-шараларына түсініктеме жазба 1. Инновациялық жобаны іске асыру бойынша іс-шараның атауы.

2. Іс-шараның іске асырылатын жері: елді мекен.

3. Іс-шараның мақсаты жəне міндеттері (1 беттен көп емес).

4. Негізгі өтінім берушінің (ғылыми-зерттеу ұйымының) жəне іс-шараларға қатысушы агроөнеркəсіптік кешен саласы субъектілерінің қысқаша сипаттамасы (0,5 беттен аспайды): 1) толық атауы; 2) негізгі өтінім беруші мен іс-шараларға қатысушы агроөнеркəсіптік кешен субъектілері қызметтерінің сипаттамасы; 3) негізгі мамандар, олармен орындалатын жұмыс түрлері (түйіндеме жəне біліктілігін растайтын құжаттарын қоса); 4) осы іс-шара шеңберінде басқа жобаларды іске асырғаны туралы ақпарат.

5. Іс-шараларды негіздеу: өндірістің осы сегментіндегі п р о бл е ма л а р , і с - ш а р а қ а н д а й п р о бл е ма н ы ш е ш у ге бағытталатындығын көрсете отырып, іс-шараны іске асырудың маңыздылығы мен қажеттілігінің, оның өңірдің агроөнеркəсіптік кешен технологиялық дамыту деңгейіне жəне еңбек өнімділігіне ықпалының сипаттамасы (0,5 беттен көп емес).

6. Іс-шараларды іске асыру шеңберінде орындалатын негізгі жұмыстардың сипаттамасы: қандай жұмыстар атқарылады, өндірісте пайдалану үшін, жобаны орындау барысында тексеруден өткізу жəне көрсету үшін ұсынылатын нақты шешімдер мен технологиялар, нақты шаруашылық, аудан жəне облыс экономикасы үшін практикалық мəнін бағалау. Əрбір жұмыстың мақсаты, мазмұны, ұзақтығы, күтілетін нəтижелері, ресурстарға сұранысы, соның ішінде іс-шараларды іске асыруға қатысушы агроөнеркəсіптік кешен субъектісінің базасында ғылыми əзірлемені (технологияны) енгізу жəне тарату жөніндегі ғылыми-зерттеу ұйымының əдіснамасын келтіру қажет (2,5 беттен көп емес).

7. Нəтижелілігі: іс-шараның сандық жəне сапалық көрсеткіштері. Өтінім берушінің ұсыныстарында еңбек өнімділігін жақсартуға ықпал етуге нақты нəтижелер, өндіріс жəне аудан (облыс) экономикасына тиімділігі қамтылуы тиіс. Инновациялық жобаны енгiзу жөнiндегi іс-шаралар жоспарын iске асырудың экономикалық тиімділігін бұрын қолданылған технологиялармен салыстырып көрсету, облыстың агроөнеркəсіптік кешенін дамыту, аграрлық нарықтағы ахуал тұрғысынан iс-шараның мақсаттылығын негiздеу қажет (1,5 беттен көп емес).

8. Экологиялық бағалау іс-шараны іске асырудың өңірдің қоршаған ортасына жəне табиғи ресурстарына əсерін (қанағаттандырарлық, бейтарап немесе жағымсыз) қамтуы тиіс. Жағымсыз əсер еткен жағдайда мұндай əсерді жеңілдету үшін не істелетіндігі көрсетілуі қажет (0,5 беттен көп емес).

9. Тəуекелдер: іс-шараны табысты аяқтаудың негізгі тəуекелдері жəне мұндай тəуекелдерді жеңіп шығу шаралары (0,5 беттен көп емес).

10. Жобаның өмірге икемділігі: инновациялық жоба шеңберінде қаржыландыру аяқталғаннан кейін іс-шараны іске асыруға қатысушы агроөнеркəсіптік кешен субъектілері өндірісінің тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін қабылданатын шараларды сипаттау қажет (0,5 беттен көп емес). ɀɚɦɛɵɥ ɨɛɥɵɫɵɧɵԙ ɚɝɪɨԧɧɟɪɤԥɫɿɩɬɿɤ ɤɟɲɟɧ ɫɚɥɚɫɵɧɞɚ ɢɧɧɨɜɚɰɢɹɥɵԕ ɠɨɛɚɥɚɪɞɵ ɿɪɿɤɬɟɭɞɿ ԝɣɵɦɞɚɫɬɵɪɭ ԕɚԑɢɞɚɥɚɪɵɧɚ 3-ԕɨɫɵɦɲɚ ɂɧɧɨɜɚɰɢɹɥɵԕ ɠɨɛɚɧɵԙ ɿɫ-ɲɚɪɚɥɚɪɵɧ ɿɫɤɟ ɚɫɵɪɭ ɠɨɫɩɚɪɵ (ɚɬɚɭɵɧ ɤԧɪɫɟɬɭ ɤɟɪɟɤ) Ʉԛɬɿɥɟɬɿɧ ɧԥɬɢɠɟɥɟɪ (1 ɠɵɥ)

ʋ ɀԝɦɵɫ ɬԛɪɿ 1 ɬɨԕɫɚɧ

2 ɬɨԕɫɚɧ

1 ɬɨԕɫɚɧ

2 ɬɨԕɫɚɧ

Ʉԛɬɿɥɟɬɿɧ ɧԥɬɢɠɟɥɟɪ (2 ɠɵɥ)

ʋ ɀԝɦɵɫ ɬԛɪɿ

ɀɚɦɛɵɥ ɨɛɥɵɫɵɧɵԙ ɚɝɪɨԧɧɟɪɤԥɫɿɩɬɿɤ ɤɟɲɟɧ ɫɚɥɚɫɵɧɞɚ ɢɧɧɨɜɚɰɢɹɥɵԕ ɠɨɛɚɥɚɪɞɵ ɿɪɿɤɬɟɭɞɿ ԝɣɵɦɞɚɫɬɵɪɭ ԕɚԑɢɞɚɥɚɪɵɧɚ 4-ԕɨɫɵɦɲɚ ɂɧɧɨɜɚɰɢɹɥɵԕ ɠɨɛɚɧɵԙ ɿɫ-ɲɚɪɚɥɚɪɵɧ ɿɫɤɟ ɚɫɵɪɭ ɲɵԑɵɧɞɚɪɵɧɵԙ ɫɦɟɬɚɫɵ (ɚɬɚɭɵɧ ɤԧɪɫɟɬɭ ɤɟɪɟɤ)

ɒɵԑɵɧ ɛɚɩɬɚɪɵ ȿԙɛɟɤ ɚԕɵ

ȱɫ-ɲɚɪɚɧɵԙ ɚɬɚɭɵ ɂɧɧɨɜɚɰɢɹɥɵԕ ɬԥɠɿɪɢɛɟɧɿ ɬɚɪɚɬɭ ɠԥɧɟ ɟɧɝɿɡɭ ɫɚɥɚɫɵ (ɤɿɲɿ ɫɚɥɚɫɵ)

1

4.

ȱɫ-ɲɚɪɚɧɵԙ ԕɵɫԕɚɲɚ ɫɢɩɚɬɬɚɦɚɫɵ (ɠɨɛɚɧɵԙ ɧɟɝɿɡɝɿ ɦɚԕɫɚɬɵ ɦɟɧ ɦԥɧɿɧ ɤԧɪɫɟɬɭ, ɠɨɛɚ ɧԥɬɢɠɟɥɟɪɿɧɿԙ ɧɚԕɬɵɥɵ ԕɨɥɞɚɧɵɥɭɵ, ɨɫɵɧɞɚɣ ɠɨɛɚɥɚɪɞɵ ɿɫɤɟ ɚɫɵɪɭԑɚ ԕɚɬɵɫɭ ɬԥɠɿɪɢɛɟɫɿ)

1.2.

2.

ȱɫ-ɫɚɩɚɪ ɲɵԑɵɧɞɚɪɵ

5.

ɀɨɛɚɧɵԙ ԝɡɚԕɬɵԑɵ (ɚɣɥɚɪ ɛɨɣɵɧɲɚ)

3.

Ʉɟԙɫɟ ɲɵԑɵɧɞɚɪɵ

6.

ɀɨɛɚɧɵԙ ɛɚɫɬɚɥɭ ɠԥɧɟ ɚɹԕɬɚɥɭ ɤԛɧɿ

4.

Ʉԧɥɿɤ ɲɵԑɵɧɞɚɪɵ

7.

ɋԝɪɚɥɚɬɵɧ ԕɚɪɚɠɚɬɬɵԙ ɫɨɦɚɫɵ (ɬɟԙɝɟɦɟɧ)

5.

8.

Ȼɚɫԕɚ ɲɵԑɵɧɞɚɪ (ɤԧɪɫɟɬɿɥɫɿɧ)

Ԧɬɿɧɿɦ ɛɟɪɭɲɿɧɿԙ ɚɬɚɭɵ, ɦɟɤɟɧ-ɠɚɣɵ, ɬɟɥɟɮɨɧɵ, ɮɚɤɫɵ, ɷɥɟɤɬɪɨɧɞɵԕ ɩɨɲɬɚɫɵɧɵԙ ɦɟɤɟɧ-ɠɚɣɵ

5.1.

9.

Ԧɬɿɧɿɦ ɛɟɪɭɲiɧiԙ ɛɚɣɥɚɧɵɫ ɬԝɥԑɚɫɵɧɵԙ ɬɟɝɿ, ɚɬɵ, ԥɤɟɫɿɧɿԙ ɚɬɵ, ɦɟɤɟɧ-ɠɚɣɵ, ɬɟɥɟɮɨɧɵ, ɷɥɟɤɬɪɨɧɞɵԕ ɩɨɲɬɚɫɵ

6.

Ɍɿɤɟɥɟɣ ɲɵԑɵɧɞɚɪ ɠɢɧɚԑɵ

7.

Ԕɨɫɵɦɲɚ ɲɵԑɵɧɞɚɪ

Ԧɥɲɟɦ ɛɿɪɥɿɝɿ

Ȼɚԑɚɫɵ

Ԕԝɧɵ

Майдангер, баспасөз саласының ардагері Исраил Керімбаев былтырғы жылы дүниеден өтті. Ежелгі Құлан жерінің, Қарақыстақ ауылында сонау 1920 жылдары дүниге келген ол жасынан қиындықты көріп өсті. Аға буын басынан кешкен заман тауқыметін кешті. Ашаршылық, алғашқы күштеп колхоздастандыру науқанын көзбен көрді. Ұлы Отан соғысы басталғанда қолына қару алып, қан майданға аттанды. Сталинград шайқасына қатысты. Танкіге қарсы қолданылатын 432-артиллеристер полкінің құрамында зеңбірек командирі болып Ростов, Қырымды жаудан азат етіседі. Курск доғасымен Орел қаласы үшін болған ұрыстарда ерлік көрсетеді. IV Украина, ІІІ Беларусь, ІІ Балтық майдандары құрамында соғысып, көптеген қалалар мен елді мекендерді неміс-фашист басқыншыларынан азат етіскен жауынгердің жорық жолы одан əрі Шығыс Пруссия мен Кенигсбергте жалғасып, Жеңіс күнін аман-есен қарсы алады. Майдан даласындағы ерен ерліктері үшін жауынгер И. Керімбаев ІІ-ІІІ дəрежелі Даңқ жəне І-ІІ дəрежелі Отан соғысы ордендерімен жəне медальдармен марапатталады. Мəскеудегі Жеңіс парадына бірнеше рет қатысып қайтты. Майдангер-журналист И. Керімбаев ұзақ жыл облыстық «Еңбек туы» (қазіргі «Ақ жол») газетінде тілші, бөлім меңгеруші, жауапты хатшы болып жемісті еңбек етті. Облыстық партия комитетінде нұсқаушы болып қызмет атқарды. Жамбыл өңірінің сан қырлы өмірінен, еңбек адамдарының жасампаз тірлігінен қалам тербеді. Баспасөз саласында ұзақ жыл тер төккен қаламгердің қаламынан «Еділ-Балтық арасында», «Өлең – өмір, өрелі өмір», «Ардақты азаматтар» атты кітаптар жарық көрді. Қарт қаламгер өңіріміздің қоғамдық өміріне де белсене атсалысты. Тəуелсіз еліміздің «Құрмет» орденімен марапатталды. Тараз қаласының Құрметті азаматы атанды. Ұл-қыз өсіріп, өмір көшіне қосты. Дүниеден озғанына жыл толған қазына қарияның жарқын бейнесі жадымызда. Жылдық асын беріп, аруағына қол жайған ағайынның ниеті қабыл болсын. «Қазақстан Журналистер одағы» қоғамдық бірлестігінің облыстық филиалы мен облыстық «Ақ жол» газетінің ұжымы.

Ақ тілекпен: бауырлары, күйеу балалары, зайыбы, қыздары жəне немерелері атынан Қылышбек.

Меркі ауданы, Ойтал ауылының тұрғыны, ұлағатты ұстаз, ардақты анамыз Злиха АХМЕТЖАНҚЫЗЫ 18 шілде күні 80 жасқа толады. Анамызды о сынау мерейлі жасымен құттықтап, зор денсаулық, ұзақ ғұмыр тілейміз. «Əке – асқар ұ тау, ана – бұлақ, бала – жағадағы құрақ» демекші, асыл ана, біз сіздің мейірім-шуағыңызбен өсіпжетілдік, өмір көшіне қосылдық. Ұлдарыңызды – ұяға, қыздарыңызды қияға қондырдыңыз. Бүгінде бəріміздің де жоғары біліміміз бар, сан салада еңбек етудеміз. Мұның бəрі де сіздің арқаңыз, аяулы ана! Сіз аман болыңыз, қабағыңызға еш мұң ұяламасын. Немерелеріңіз бен шөберелеріңіздің ортасында əдемі қариялық шағыңызды шаттық пен қуанышта өткізе беруіңізге тілектеспіз. Сабырлысыз, əділдікті жақтайсыз, Ұрпақ үшін іс қып тыным таппайсыз. Ең қымбат жан бес ұл, екі қыз үшін, Көңілімізде – Күнсіз, Ойтал жақта – Айсыз! Адам аз ғой сізше өмірді ұқтырар, Сізді көрсе шəкірттерің тік тұрар. Ең алғашқы түлектерің түлеткен, Намазалы Омашевтай мықтылар! Жеті ұл-қызың – жеті белге өскен гүл, Бəрі бір-бір қамал бұзар деп сендің. Құтты болсын бүгінгі абыз жасыңыз, Шыққаныңыз сеңгіріне сексеннің! Ізгі ниетпен: ұл-қыздарыңыз, келіндеріңіз, күйеу балаларыңыз, немере-шөберелеріңіз.

БОЛАШАҚ КІЛТІ – БІЛІМДЕ

ɫɨɧɵԙ ɿɲɿɧɞɟ ɚɣɥɚɪ ɛɨɣɵɧɲɚ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1.1.

5.2.

Ȼɚɪɥɵԑɵ:

ȿɫɤɟɪɬɩɟ: ȱɫ-ɲɚɪɚɧɵ ԥɪ ɠɵɥɞɚɪɞɚ iɫɤɟ ɚɫɵɪɭ ɛԧɥɟɤ ɤԧɪɫɟɬiɥɟɞi. ȿɫɤɟɪɬɩɟ: Ԧɬɿɧɿɦ ɛɟɪɭɲɿɧɿԙ ԧɡ ԕɚɪɚɠɚɬɵɧɚɧ ɠԥɧɟ ɛɸɞɠɟɬɬɿɤ ԕɚɪɚɠɚɬɬɚɪɞɚɧ ԕɚɪɠɵɥɚɧɞɵɪɚɬɵɧ ɲɵԑɵɧɞɚɪ ɛԧɥɟɤ ɤԧɪɫɟɬɿɥɟɞɿ (ɛɚɪ ɛɨɥԑɚɧɞɚ).

Еске алу Е

ҚАЗЫНАЛЫ ҚАРИЯМЫЗ ЕДІ

Шу аудандық мәслихатының екі шақырылымының депутаты, аудандық қоғамдық кеңестің мүшесі, «Тасөткел» мемлекеттік коммуналдық мекемесінің директоры, ағамыз Нұрахан Нүпбайұлы ИБРАИМОВ 18 шілде күні шапағатты пайғамбар жасына келіп отыр. Белоруссияның ауыл шаруашылығы академиясындаа оқыған ағамыз бар білімі мен тəжірибе сін облысымыздың су шаруашылығының дамуына жұмсап келеді. Қажырлы қайратыңызбен, еселі еңбегіңізбен, ел-жұртқа сыйлы абырой-беделіңізбен келген жолыңыз құтты болып, ұрпақтарыңыздың қызығын көре беріңіз! Өмір бойы келесіз алғы шепте, Зейнетін де көріңіз тердің төккен. Өнегелі жолыңыз үлгі көпке, Отбасында орнасын мəңгі көктем!

ɦɵԙ ɬɟԙɝɟ ʋ

3.

11. ɂɧɧɨɜɚɰɢɹɥɵԕ ɠɨɛɚɧɵ ɿɫɤɟ ɚɫɵɪɭԑɚ ԕɚɬɵɫɭɲɵ ɚɝɪɨԧɧɟɪɤԥɫɿɩɬɿɤ ɤɟɲɟɧ ɫɭɛɴɟɤɬɿɥɟɪɿɧɿԙ ɚɬɚɭɵ, ɦɟɤɟɧ-ɠɚɣɵ, ɬɟɥɟɮɨɧ, ɮɚɤɫɵ, ɷɥɟɤɬɪɨɧɞɵԕ ɩɨɲɬɚɫɵ

4 ɬɨԕɫɚɧ

2.

2.

10. ɂɧɧɨɜɚɰɢɹɥɵԕ ɠɨɛɚɧɵԙ ɛɚɫɲɵɫɵ (ԑɵɥɵɦɢ-ɡɟɪɬɬɟɭ ԝɣɵɦɵɧɵԙ ԕɵɡɦɟɬɤɟɪɿ), (ԕɵɡɦɟɬɿ, ɬɟɥɟɮɨɧ, ɮɚɤɫɵ, ɷɥɟɤɬɪɨɧɞɵԕ ɩɨɲɬɚɫɵ ɤԧɪɫɟɬɿɥɟɞɿ)

3 ɬɨԕɫɚɧ

1.

Ԧɬɿɧɿɦ ɧɵɫɚɧɵ Ɍɿɪɤɟɭ ɧԧɦɿɪɿ ɠԥɧɟ ɤԛɧɿ (Ȼɚԑɞɚɪɥɚɦɚ ԥɤɿɦɲɿɫɿ ԕɵɡɦɟɬɤɟɪɥɟɪɿɦɟɧ ɬɨɥɬɵɪɵɥɚɞɵ)

4 ɬɨԕɫɚɧ

2.

ɀɚɦɛɵɥ ɨɛɥɵɫɵɧɵԙ ɚɝɪɨԧɧɟɪɤԥɫɿɩɬɿɤ ɤɟɲɟɧ ɫɚɥɚɫɵɧɞɚ ɢɧɧɨɜɚɰɢɹɥɵԕ ɠɨɛɚɥɚɪɞɵ ɿɪɿɤɬɟɭɞɿ ԝɣɵɦɞɚɫɬɵɪɭ ԕɚԑɢɞɚɥɚɪɵɧɚ 1-ԕɨɫɵɦɲɚ

1.

3 ɬɨԕɫɚɧ

1.

Құттықтаймыз!

ЖЫЛДАР ӨТКЕН САЙЫН БИІКТЕЙ БЕРЕДІ Өмір бар да, өлім бар. Алайда, мезгілсіз келген ажал жүректі ж а р а л ап ж ат а д ы . Əкеміз Бақыт Құдайбергенұлы Ақылбаевтың қазасы біздің де жүрегімізге салмақ салып кетті. Анамыз Дариға тал бесіктен жер бесікке мезгілсіз аттанғанда мұңды көңілді жұбатқандай болып, а с қ а р т ау ы м ы з əкеміздің амандығын тіледік. Əкеміз анамыздың-жан жарының қазасын иілмей көтеріп келеді деп жүрсек, біздерге сездірмей іштен тынып жүріпті ғой. Асқар тауымыз – отбасымыздың тірегінің жүрегі тоқтағалы да жыл өтіпті. Ол береке қонып, ырыс дарыған Талас ауданының Ақкөл ауылында 1952 жылы 26 наурызда дүние есігін ашып, құрбылары сияқты онжылдықты бітірді. 1977 жылы Жамбыл педагогикалық институтын тəмамдаған соң, облыс орталығында комсомол комитетінің хатшысы қызметінде еңбек жолын бастады. Одан арғы еңбектің жарқын жолы оны кеншілер қаласы болып дүрілдеп жатқан Жаңатасқа алып келді. Қалалық атқару комитетінде жəне қалалық партия комитетінде ұйымдастыру бөлімдерінің нұсқаушысы болып еңбек еткенде əкеміздің іскерлік, ұйымдастырушылық қасиеттері жарқырай көрінді. Көп ұзамай қалалық партия комитетінде ұйымдастыру бөлімінің меңгерушілігіне тағайындалды. Осы қызметте жүргенде қолынан іс келетін жергілікті

кадрларды басшылық қызметке тағайындауда сіңірген еңбегі зор. Жас қа ланы а лып құрылыс алаңына а й н а л д ы р ғ а н « Қ а р ат ау х и м с т р о й » тре сінде кадр бөлімін басқарған жылдары д а же р г і л і кт і ұ л т т а н «мен» деген құрыш қолды құрылысшылар шыңдалып шықты. Одан əрі ол осы іргелі кəсіпорында кəсіподақ комитетіне жетекшілік етті. Қашанда қоғамның ең бірінші байлығы – адамдардың, оның ішінде жұмысшылардың мүддесін қорғауда да көп еңбек сіңірді. Компартия үстемдік етіп тұрған заманда сан ұлттың өкілі тұратын қалада жергілікті ұлтқа айрықша қамқорлық жасай беруі ол кезеңде ерлікке пара-пар еді. Қыпқызыл коммунист бола тұра əкеміз «ұлтшыл» атанамын деп қаймықпады. Ке з і н д е б а с ш ы л ы қ қ ы зм е т ке тағайындауда сөз жəрдемі, басқа да көмек-қолдауы тиген қазақ азаматтары бүгінде кең-байтақ еліміздің əр өңірінде басшылық қызметтерде еңбек етіп жүр. Тəуелсіздіктің елең-алаңында қалалық жұмыспен қамту мекемесі басшысының орынбасары болған кезде де талай жанға қамқор қолын созды. Мемлекет тарапынан бөлініп жатқан түрлі көмекке қол жеткізулеріне жағдай жасады. Асыл əке, Сіздің жарқын бейнеңіз жылдар өткен сайын біздің көз алдымызда биіктей береді. Əке рухына тағзым етіп, еске алушы: балалары жəне немерелері.

«ӨРЛЕУ» ЖЕҢІСКЕ ЖЕТЕЛЕЙДІ «Білім берудегі инновация жəне тəжірибе: уақыт талабы» тақырыбында екінші республикалық білім қызметкерлерінің педагогикалық оқулары Павлодар қаласында өтті. Педагогтердің шеберлігін арттыру, озық тəжірибелерді тарату мақсатында ұйымдастырылған шараға республика бойынша 120-дан астам педагог қатысты. Бұл байқау «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы» АҚ-ның ұйымдастыруымен үш жыл сайын өткізіліп тұратынын айта кету керек. Педагогикалық оқулардың шешуші кезеңіне өңірлік кезеңнің жеңімпаздары қатысты. Мектепке дейінгі тəрбие мен оқыту бағытында Тараз қаласы №9 балабақшаның музыка жетекшісі К.Кудинова, бастауыш білім аталымы бойынша Меркі ауданы №6 Кеңес орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі М.Тайхожаева облыс намысын қорғаса, Байзақ ауданы Сарыкемер орта мектебінің ағылшын тілі пəнінің мұғалімі А.Балкенова орта білім берудегі, Тараз қаласы №38 орта мектебінің биология пəнінің мұғалімі С.Ли қосымша білім берудегі, Жамбыл қазақ-түрік есеп-экономикалық колледжінің арнайы пəндер оқытушысы М.Əбеева техникалық жəне кəсіптік білімі бар мамандар даярлаудағы, Сарыкемер орта мектебінің директоры М.Нəметқұлов білім мекемесін басқарудағы, Тараз мемлекеттік педагогикалық институтының профессоры, педагогика ғылымдарының докторы К.Бұзаубақова жоғары білім берудегі тəжірибелерімен бөлісіп, сынға түсті. Олар өз жұмыстарын инновациялық жоба, авторлық бағдарлама, білім беруді дамыту бағдарламасы түрінде ұсынды. Педагогикалық идеялардың таныстырылымында облыс педагогтері өз жұмыстарындағы алдағы білім беру мазмұнын жаңарту кезеңімен байланысты жаңа міндеттерді шешуге бағдарланған инновациялық идеяларын таныстырды. Педагогикалық оқуларды өткізу үшін таңдалып алынған бағыттардың өзектілігі байқау барысында толық ашылды. Ұсынылған жұмыстардың арасында жамбылдық педагогтердің таныстырылымы үздік деп танылып, жүлделі орындарға ие болды. Атап айтсақ, Жамбыл қазақ-түрік есеп-экономикалық колледжінің арнайы пəндер оқытушысы М.Əбеева ІІ дəрежелі дипломмен марапатталса, Тараз қаласындағы №38 орта мектебінің биология пəнінің мұғалімі С.Ли Сарыкемер орта мектебінің директоры М.Нəметқұлов, Тараз мемлекеттік педагогикалық институтының профессоры К.Бұзаубақова ІІІ орынды иеленді. Байқауда барлық жүлдегерлерге ақшалай сыйлықтар берілді. Педагогикалық оқулар оқыту мен тəрбиелеудің заманауи стратегияларын пайдалануда, көп тілді білім беруді енгізу жағдайында оқу-тəрбиелеу үдерісін ұйымдастырудың жаңа тəжірибесін қарқынды қалыптастыруда, білім беру мазмұнын жаңарту əрбір педагогтің жəне де тұтас ұжымның өздігінен білім алу қызметін жандандыруға негіз болады. Сапаға қол жеткізу үшін əрбір білім мекемесі өз əлеуеттерін есепке ала отырып, алға қарай қадам жасауы керек.

Гаухар ТƏЖІБАЕВА, «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы» АҚ-ның облыстық филиалы педагог қызметкерлердің біліктілігін арттыру институтының инновациялық дамуды əдістемелік қамтамасыздандыру бөлімінің маманы.

6

16 шілде, 2016 жыл

«АҚ ЖОЛДЫҢ» ЖАҢА ЖОБАСЫ: БІЗДІҢ ОЛИМПИАДАШЫЛАР

АВТОРАЛЛИ

«ЖІБЕК ЖОЛЫ – 2016» РАЛЛИ ДОДАСЫН ҰЙЫМДАСТЫРУШЫЛАР ГИННЕСТІҢ РЕКОРДТАР КІТАБЫНА ЕНУДІ КӨЗДЕП ОТЫР (Соңы. Басы 1-бетте). Бұрылбайтал ауылынан шығысқа қарай 24 шақырымдай жердегі тарихи аумақ саналатын Аңырақай даласында Мəскеу – Астана – Пекин бағытымен «Жібек жолы

550 жыл» тұмаршаларын, «Мен Қазақстанды сүйемін» ұран сөздері жазылған кеудешелерді сатылымға шығарды. Қордай ауданы атынан тігілген киіз ішінде тұрған қамшы, түлкі, қасқыр терілері, абдыра, төр көрпелер, ханға арналған бөстек,

СИДНЕЙ Й ОЛИМПИАДАСЫНЫҢ КҮМІС ЖҮЛДЕГЕРІ ИСЛАМ БАЙРАМУКОВ Й Табиғат АБАИЛДАЕВ, «Ақ жол». Сидней Олимпиадасында күміс жүлде иеленген еркін күре с шебері Ислам Байрамуковты Құлан ауылынан көріп жүрдік. Ойын баласымыз. Бірде балалар «Ислам кешке жаттығып, доп теуіп жүр екен» десті. Бұл хабарды ести сала біз Құланның теріскей беткейіндегі футбол алаңына бардық. Ондағы ойымыз – Ислам Байрамуковпен б і р ге фу т б ол о й н ау. О н ы қойыңызшы, мен «Исламның командасында ойнаймын» деп таласып та қаламыз. Біз сарыла күткен Ислам Байрамуков құйрық жа лы таралған сəйгүлікпен келді. Ол дене қыздыру жаттығуын жасап алған соң: «Ал, балалар, футбол ойнаймыз ба?» – деді. Мен Исламның қасына жетіп келдім. Өз командасына алып қала ма деген үміт бар. Арманым – оның командасында ойнау. Сəл ғана үнсіздіктен соң Байрамуков «Ал екіге бөлінейік» деді де, қасында тұрған маған: «Сен маған ойнайсың», – деп бірнеше баланы таңдап алды. Содан ойын басталып кетті. Балалардың бəрі ел мақтанышына айналған Ислам гол соқсын деп допты Сидней Олимпиадасының күміс жүлдегеріне асырады. Екі-үш адамды шалт қимылымен алдап өткен ол өзі қақпаға соққы бағыттамай, қайтадан бізге доп береді. Біздің гол соққанымызға қуанады. Ойын біткен соң спортпен б і л і м д і қ ат а р а л ы п ж ү ру керектігін есімізге салды. Төрт күн бойы Ислам Байрамуковпен б і р ге фу т б ол о й н ау ү ш і н ү й і м і зд е н қ а ш ы қ же рд е г і футбол алаңына құстай ұшып жүрдік. Кейін журналистика саласына келген соң Құланның құлжасымен емен-жарқын əңгімелесудің сəті түскен-ді...

– Олимпиада ойындарына қ ат ы суд ы ə р қ а ш а н ү л ке н арманыма баладым. Құдайға шүкір, Жаратқанның жазуымен үш бірдей Олимпиада ойындарында ел намысын қорғау бақыты маңдайыма ж а з ы л ы п т ы . Атл а н т а д а дайындығым ойдағыдай болған жоқ. Одан кейінгі Сидней Олимпиадасы алдында біздің буынның көптеген жарыстарға қатысуға мүмкіндігі болмады. Тек өз ішімізде терімізге сыймай, күре сіп жүрдік. Сиднейге жолдама алу өте қиынға соқты. Бе с бірдей халықаралық доданың қорытындысы нəтижесінде алғашқы жетілікке енуің керек. Алайда спортта жарақат қатар жүреді емес пе? Менде де солай болды. Екі бірдей ота жасалды. Тағы да жарақат əуреге сала ма деп жүрексіне де бастадым. Соның салдарынан үздік жетіліктің қатарына ене алмадым. Сидней Олимпиадасына барудың менде бір ғана мүмкіндігі қалды. Ол – Азия чемпионатында қарсыластарымды бет қаратпай жеңіп, алтыннан алқа тағу. Байрақты бəс екеде мен басты қарсыласт арымның бірі, əлем кубогінің иегері, Ресей құрамасында

өнер көрсеткен, сол кезде Өзбекстанның атынан сынға түскен Со слан Фраевты бірінші жəне финалдық жекпе-жекте екі мəрте жеңдім. Осы жерде мені болашақ Олимпиада жүлдегері ретінде танып, қамқорлығын аямаған бапкерім Шоқан Нəдірбековті ерекше айтып өткім келеді. Ол елімізде еркін күрестің дамуына үлкен үлес қосты. Бізді бəсі жоғары белдесулерге үйретіп, шынықтырған сол ағамыз болатын. Бірақ мінəйі бір себептермен тым ерте қайтыс болып кетті. Жатқан жері жайлы болсын ағамыздың, – дейді Ислам Сидней Олимпиадасының жолдамасы оңай келмегенін еске салып. Тумысынан жаны спортқа жақын Ислам бокс, футбол,

ТҮСІНДЕ ҚОЛЫНА ҰСТАТҚАН КҮМІСІ ОЛИМПИАДАДА ӨҢІНЕ АЙНАЛДЫ

бокстастық, күрестік, тіпті кейде қызыл шеке болып төбелесіп те қалатынбыз. Өзімді жолы жеңіл жандардың қатарынан санаймын. Нақтырақ айтсам, біздің көшеде жаттықтырушы Серік Нұрманбетов тұратын. Ол кісінің отбасы түгелімен спортқа аңсары ауған. Олар түрлі эстафеталар, бокс, күрес, футбол ойындарын ұйымдастырып тұратын. Өзімнен үш-төрт жасар балалармен додаға салып жатса да көбінесе мен жеңімпаз болып жүрдім. Шыны керек, кейде «таяқ та жеп» қаласың.

«ОЛИМПИАДАҒА ШЫН МЫҚТЫ БАРУЫ КЕРЕК»

еркін күрестің бірін меңгергісі келеді. Алайда ауылда бокспен ш ұ ғ ы л д а н ат ы н м ү м к і н д і к болмаған соң еркін күреске мықтап ден қояды. Шынашақтай кезінен футболға да əуестенеді. Бірақ алтыншы сыныптан бастап спортпен тұрақты шұғылдана бастайды. Ə дегенде аудан, облыс біріншілігінде өзінің теңдессіз екеніне көзі жеткен соң үлкен спортқа шындап бет бұрады. Содан бастап «Мен елімнің намысын байрақты бəсекелерде қорғайтын мықты балуан боламын» деген алдына асқаралы мақсат қояды.

– Мен ауылдың топырағына аунап-қунап өстім, күнге жүзін күйдіріп жетілген ауылдың қара сирақт ары қа ладағы бүлдіршіндерге қарағанда с п о рт қ а бе й і м д еу ке л ед і . Өйткені ауылдың құмына табанын тілдіріп өскен балалар ауыр жұмыстан басын ала қашпайды. Ата-аналарының шаруашылығын дамытуға күш салып, мал бағады т ағысын т ағы... Алғашқы б е л д е с ул е р і м м а л б а ғ ы п жүрген жайылымдарда өтті. Сонда жүріп футбол ойнадық,

Сидней Олимпиадасының күміс жүлдегеріне қоңырау шалғанда, спорттағы əділетсіздікпен күре сіп жүргенін білдік...

– Ислам Байрамуков десе, бес уақыт намазын оқып ж ү р ге н и ма н д ы а з а мат, шəкірт тəрбиелеп жүрген білікті бапкер есімізге түседі. Олимпиадаға өз шəкіртіңіз баратын түрі бар ма, əлде алтыншы шақырылған Алматы қалалық мəслихатының депутаты болған соң, бапкерлікке уақыт қалмай жүр ме?

– Уақыт бəріне де табылады, інім. Өзің білетін құландық балуан ініміз Əділет Дауланбаевтан көп үміт күтемін. Осы Олимпиада ойындарына Əділет барады деген үміт бар еді. Алайда 86 келі салмақ дəрежесінде Аслан Кахидзе деген жігітті Риоға апаруға ниетті біздің ұлттық құрамадағылар. Сол Асланды Əділет Президент кубогінің додасында 10:0 е себімен же ң ге н б ол ат ы н . Ə д і л е т Кахидзені үш рет жеңді. Бір жылда (16:4, 10:0, 6:2). Ұлттық құраманың бапкері Сергей Белоглазов екеуінің қай жеңгені Риоға барады деген. Алайда Кахид зе т аңда лып отыр.

Мен спортта шенеуніктердің бұл салаға араласқанын қаламаймын. Мықты өзін боз кілемде дəлелдесін. Дегенмен, əлі де үміт бар. Егер ұлттық құрамадағы басты қарсыласына Кахидзе 10:0, 16:4 есебімен жол берсе, ол əлемдік додаларда қара үзіп жүрген мықтылармен қалай күреседі?

– Өзіңіз 97 келі салмақ дəреже сінде Олимпиада күмісін еншіледіңіз. Азия чемпионатының қоласын да, күмісін де, алтынын да алдыңыз. Кімдер басты қарсыласыңыз болды?

– Ирандық Расул Хадем, ре с ейлік, кейін өзбекстандық болған Сослан Фраев жəне жапондық, моңғолиялық жігіттер мықты қарсыластардың санатында. Солармен белдесу киынға соққанын жасыра алмаймын.

– Жылқы малына əуестігіңізді білеміз, қазір

де ат спортына аңсарыңыз ауатын шығар...

– Иə, бірнеше сəйгүлігім бар. Солардың бабын келтіруге де уақыт т абамын. Түрлі ж а р ы с т а рд а ж ү л д е а л ы п ке л ед і с ол т ұ л п а рл а р ы м. Одан бөлек, футболды жақсы көретінімді өзің білесің ғой.

– Ұлыңыз Рамазан д а с п о рт қ а ж а қ ы н д е п естідім. Үнемі қасыңызда

ЖЕТКЕН ЖЕТІСТІКТЕРІ 1993 ЖЫЛҒЫ АЗИЯ Ч ЧЕМПИОНАТЫ ЕМПИОНАТЫ (ҰЛАН Е (ҰЛАН-Б (ҰЛАН-БАТЫР, БАТЫР, МОҢҒОЛИЯ) КҮМІС ЖҮ Б Ж ЖҮЛДЕ; ҮЛДЕ; ОЙЫНДАРЫ (ХИРОСИМО, 1994 ЖЫЛҒЫ АЗИЯ О ОЙ М ЖАПОНИЯ) ҚОЛА ЖҮЛДЕ; Е; 1995 ЖЫЛҒЫ ОРТАЛЫҚ Ы АЗИЯ ОЙЫНДАРЫ Ы (ТАШКЕНТ, ӨЗБЕКСТАН) АЛТЫН ТЫ ЫН ЖҮЛДЕ; 1996 ЖЫЛҒЫ АЗИЯ БІРІНШІЛІГІ (СЯОШАНЬ,, ҚЫТАЙ) КҮМІС ЖҮЛДЕ; ІР 1997 ЖЫЛҒЫ ШЫҒЫСС АЗИЯ ОЙЫНДАРЫ (ПУСАН, ОҢТҮСТІК КОРЕЯ) ҚОЛА П ЛА ЖҮЛДЕ; БІРІНШІЛІГІ (ТЕГЕРАН, И 1997 ЖЫЛҒЫ АЗИЯ Б ІР ИРАН) ҚОЛА ЖҮЛДЕ; 1999 ЖЫЛҒЫ АЗИЯ ЧЕМПИОНАТЫ (ТАШКЕНТ, ӨЗБЕКСТАН) КҮМІС ЖҮЛДЕ; Е ДЕ; Д 2000 ЖЫЛҒЫ АЗИЯ ЧЕМПИОНАТЫ (ГУЙЛИНЬ, Н ҚЫТАЙ) АЛТЫН ЖҮЛДЕ; 2000 ЖЫЛҒЫ ЖАЗҒЫ (СИДНЕЙ, АВСТРАЛИЯ)) К КҮМІС ЖҮЛДЕ; Ы ОЛИМПИАДА ОЙЫНДАРЫ Д 2001 ЖЫЛҒЫ ШЫҒЫСС АЗИЯ ОЙЫНДАРЫ (ОСАКА, ЖАПОНИЯ) АЛТЫН ЖҮЛДЕ. О ҮЛД ДЕ.

2007-2009 жылдары еркін күрестен ұлттық құрамада аға бапкер, бас жаттықтырушы қызметтерін атқарған Ислам Байрамуков – бүгінде Алматы қа ла лық мəслихатының депутаты. Ислам қолы бос ке зде т ауға шығып, т аза ауамен тынығудан бөлек, əр салаға қатысты кітаптарды оқығанды да жақсы көреді. Қазақ əдебиетінің көрнекті ө к і л д е р і м е н қ ат а р , ə л е м əдебиетінің классиктерін де оқығанды ұнатады. «Талай кітапты оқыдық. Ілияс Есенберлиннің шығармалары да жаныма жақын. Қазір ел Пауло Коэльоны мақтап жатыр ғой. Енді сол жазушыны уақыт тауып оқуым керек. Жалпы, адам баласы жанжақты болғаны жөн», – дейді кейіпкеріміз. Ол Азия чемпионатын ұтып келген кезде 36 мың теңге сыйақы алыпты. Спортшы ретінде 200 АҚШ доллары көлеміндегі жалақыны қанағат тұтқан. «Қазір жаст арға жақсы жағдай жасалып жатыр ғой. Тəуелсіздіктің елеңалаңында біз жалақымызды уақтылы ала алмай жүруші едік. Бүгінгі қыз-жігіттер

бақытты. Жаттығу жасауға бірлық мүмкіндіктері бар. Одан бөлек қатарынан оза шауып бəйге алса, қомақты қаржылай сыйлық та иеленеді. Жұлдыздары жоғары болсын деймін іні-қарындастардың», – дейді ол. Ислам Байрамуков Сидней Олимпиадасына барардың алдында түс көреді. Түсінде бір қария қолында алтын, күміс медаль ұстап алған. Ислам алтынды алайын десе, əлгі қария: «Балам, мынаны ал, алтынды кейін аласың», – деп, күміс медальды ұстатыпты. Оны батыр ұл анасына сыр ғып айтқан екен. Шынында да, Ислам Сидней Олимпиадасының ақтық сынында ресейлік Сагид Муртазалиевке жол беріп, күміс жүлдені еншілеп қайтты. Аф и н ы О л и м п и а д а с ы н а жолдаманы жеңіп алса да, жарақаты мақсатына жетуге мұрсат бермеді...

– 2016» Халықаралық раллиінің 6 кезеңі басталды. Оған əлемнің 30 елінен шыққан 116 спорттық экипаж қатысты. «Жібек жолы» раллиіне қатысушылар Қостанай, Астана, Балқаш жəне Алматы қалаларын басып өтеді. Шараға еліміздің Автомобиль спорты федерациясы мен «СамұрықҚазына» ұлттық əл-ауқат қоры қолдау білдіріпті. Автораллиге қатысушыларды Бұрылбайтал ауылының тұсында облыс əкімінің бірінші орынбасары Бекболат Орынбеков бастаған топ қарсы алды. Бекболат Серікбекұлы өз сөзінде: «Мəскеу қаласынан бастау алған «Жібек жолы – 2016» раллиі Ресейдің даласы мен тауын, табиғаты əртүрлі аймақтарын басып өтіп қасиетті Қазақстан жеріне жетті. Өздеріңізге белгілі, Ұлы Жібек жолы – жиырма ғасырдан астам уақыт бұрын Шығыс Азияны Жерорта теңізімен байланыстырған дəліз. Ал бүгінгі халықаралық ралли жобасы – бұл Ұлы Жібек жолы бойындағы мемлекеттердің саяси келісімін, сауда байланысын, қаржылық ағындары мен гуманитарлық ы н т ы ма қ т а с т ы ғ ы н ы ң д ə л е л і екені анық. Осындай деңгейі биік жарыстар мемлекеттер арасындағы достықты нығайта түседі», – деп қатысушыларға сəттілік тіледі. «Жібек жолы–2016» раллиі додасында бақ сынаған автошабандоздар орташа алғанда с а ғ ат ы н а 2 0 0 - 2 5 0 ш а қ ы р ы м жылдамдықпен жүреді. Қонақтардың тынығып алуына барлық жағдай жасалды. Оларға қ а з а қ ы с а л т п е н Мо й ы н қ ұ м , Қордай, Шу аудандарының өкілдері киіз үйлер тігіп, ұлттық тағамдар ұсынып, əсем əндер шырқады. Ал Тараз қаласынан «Би Дəулет» ЖШС ұлттық оюмен өрнектелген дорба, камзол, шапан, сырмақ, қамажай көйлектерін саудаласа, «Рысбаева и К» ЖШС үш тілде шығарылған Жамбыл облысының тарихы туралы кітапты, шежіре, күнтізбе, «Қазақ хандығына –

қоржын, ерлер жəне əйелдер бұрышы, түскиіз, сырмақ, ыдысаяқ қоржыны, ұлттық тағамдар жəне Кенен Əзірбаевтың портреті мен өзі пайдаланған сыр сандығы келген қонақтарды тəнті етті. Б а с ш ы л а р « Ж і б е к жо л ы » раллиі жобасының менеджері Владимир Чагинге жəне «Жібек жолы–2016» халықаралық ралли бағыты қауіпсіздігі жөніндегі директорының орынбасары Сергей Мишинге шапан жауып «Тараз – Жібек жолының інжу-маржаны» атты кітаптарды сыйға тартты. Ат ы а ң ы з ғ а а й н а л ғ а н «Дакар» раллиінің ұзындығы 9300 шақырым болса, «Жібек жолы» раллиі 10735 шақырымды құрап отыр. Сондықтан раллиді ұйымдастырушылардың айтуынша, олар жарысты Гиннестің рекордт ар кіт абына енгізуді жоспарлап отыр. Старт басталар уақытта бірінші қазақстандық кома н д а н ы ң п и л от ы А й д ы н Рақымбаевпен сұхбаттасудың сəті түсті. Оның айтуынша, «Жібек жолы» жарысы бірнеше мəрте өткізіліп келеді, алайда оның ауқымы биылғыдай ешқашан б ол ғ а н е м е с . « Ме н о с ы м е н Мойынқұм ауданына үшінші рет келіп тұрмын. Алайда алда не қиындық күтіп тұрғаны белгісіз. Бұл жарысқа атағы алысқа кеткен əлем командалары, ең танымал шабандоз Себастьян Лёб, əлемнің 13 дүркін чемпионы Стефан Петрансель, атағынан ат үркетін Сириль Депре секілді мықтылар қатыспақ. Бірақ мен бұл жарыста алдыңғы орындардан көрінуге бар күш-жігерімді саламын», – деді ол. Біз де Айдынға рух беріп, қолдан келгенше қошемет көрсеттік. Шын мəнісінде, жүрген ізінен шаңы ғана қалатын автошабандоздардың жұмысы жеңіл емес. Айта кетейік, раллиге қатысушылар 16 шілдеде Қазақстан шекарасынан өтіп, Тянь-Шань жоталары арқылы Қытайға жетеді. Мойынқұм ауданы.

Мекен-жайымыз: 080000, Тараз қаласы, Ы. Сүлейменов көшесі, 5, Баспасөз үйі.

Меншік иесі: «ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ

жүреді. Жаттығуда əкесіне еркелемей ме?

– Жоқ, Рамазан маған басқа кезде еркелесе де, жаттығуда еркелемейді. Оны əзірге қатты қинай алмаймыз. Кішкентай ғой. Өсе келе толыса жатар...

Телефондар/факс: бас редактордың қабылдау бөлмесі – (қаланың коды – 8-726-2) 43-17-07. Жарнама – 43-32-50. Электрондық пошта: ak-jol-taraz@rambler.ru. Газеттің сайты: akjolgazet.kz

ДИРЕКТОР – БАС РЕДАКТОР Көсемәлі СӘТТІБАЙҰЛЫ

Бас редактордың бірінші орынбасары – Ақылжан МАМЫТ – 43-17-08; Бас редактордың орынбасарының міндетін атқарушы – Әділбек БАҚҚАРАҰЛЫ – 43-50-73; Жауапты хатшының міндетін атқарушы – Қанат ТІЛЕПБЕРГЕН – 45-15-26; БӨЛІМДЕР: Саясат – Баймаханбет АХМЕТ – 43-31-62;

Әлеумет – Ардақ ҮСЕЙІНОВА – 43-33-08; Мәдениет – Табиғат АБАИЛДАЕВ – 45-48-09; Сайт (www.akjolgazet.kz) – Алмаз ОРМАНОВ – 43-17-13; Жарнама – Жүрсінгүл ЖАҚЫП – 43-32-50; Компьютер орталығы – Ернар БАЛҒАБАЕВ – 43-26-90; Бухгалтерия – 43-17-12.

МЕНШІКТІ ТІЛШІЛЕР: Талас, Сарысу – Сәулембай ӘБСАДЫҚҰЛЫ – 8 (726 44) 5-06-68, 87777590076; Қордай – Құрманбек ӘЛІМЖАН – 8 (72636) 4-74-34, 87016489927; Т.Рысқұлов, Меркі – Нұрболат ӘЛДИБЕКОВ – 87022943547, 87473598371; Шу – Қарлығаш ЕСБЕРГЕНОВА – 87753184048; Мойынқұм – Уалихан ЖАЙЛАУ – 87024705735.

«ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ. ЖСК KZ04319E010000374569, БСК ABKZKZKX, СТН 211500070391, КБЕ 17, КНП 858, БСН 030940003725, «БТА БАНК» АҚ ЖАМБЫЛ ФИЛИАЛЫ. ИНДЕКСІ: ЖЕКЕ ЖАЗЫЛУШЫ ҮШІН – 65457, МЕКЕМЕ ҮШІН – 15457. Редакция авторлардың көзқарасы, жарнама мазмұны үшін жауап бермейді. Жарияланбаған хатқа жауап қайтарылмайды. А – материалдың жариялану ақысы төленген.

Газетті есепке алу туралы №12327-Г куәлікті 2012 жылғы 1 наурызда Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі берген.

Нөмірдің кезекші редакторы Наурызбек САРША

ТАРАЛЫМЫ: 19588 АПТАЛЫҚ ТАРАЛЫМЫ: 58734

Газет аптасына үш рет шығады. Газет редакцияның компьютерлік орталығында теріліп, беттелген. Қалыбы Жамбыл «Сенім» ЖШС баспа орталығында жасалып, көбейтілді. 080012, Тараз қаласы, Төле би көшесі, 22-үй. тел.: 43-32-83. Тапсырыс 651