22 қазан пдф ж

Ж

(АБАЙ).

А

БІРІҢДІ, ҚАЗАҚ, БІРІҢ ДОС, КӨРМЕСЕҢ, ІСТІҢ БӘРІ БОС.

А ҺАН Д

және

Сарысу Сар С Сары Са ар а ары ры ысу су ау ауда а ауд уда уд уд да аны ны ауданы

Жамбыл облысты о амды саяси газет

Мой Мо М ой йы ын Мойынқұм а ау у уд уда дан да ауданы

ЖАМБЫЛДА

Мойынқұм

Шу ауданы

Талас ауданы

Төле би

Жаңатас Қаратау

Жамбыл ауданы

Меркі ауданы

Байзақ ауданы

Аса Жуалы ауданы

Т.Рысқұлов ауданы

Құлан

Қордай ауданы Қордай

Меркі

Бауыржан Момышұлы

ak-jol-taraz@rambler.ru

№123 (18317), Сенбі, 22 азан, 2016 жыл

www. akjolgazet.kz

Газет 1922 жыл ы 1 мамырдан шы ады.

НДА ЖАҺА

ПРЕЗИДЕНТ

ТӘУЕЛСІЗДІК ШЕЖІРЕСІ: ДЕРЕК ПЕН ДӘЙЕК

АҚШ «APPLE» ЖАҢА НОУТБУКТЕРІН ТАНЫСТЫРАДЫ

ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСЫНЫҢ ДАМУЫ – БЕРІК ДОСТЫҚ БАЙЛАНЫСТЫҢ КЕПІЛІ

ӨЗБЕКСТАН

Тәуелсіздік жылдарында ауыл шаруашылығы саласын қаржыландыру көлемі жылдан-жылға артып келеді. Мәселен, облыста 2008 жылы ауыл шаруашылығын қолдауға барлығы 1,9 миллиард теңге бөлінсе, 2016 жылы бөлінген қаржы көлемі 5,4 есеге артып, 10,3 миллиард теңгені құрады. Ауыл шаруашылығында бәсекеге қабілетті өнім өндіру және агроөнеркәсіп кешені жүйесін тиімді жүргізу облыстың әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі бағыттарының бірі болып табылады. Жыл сайын ауыл шаруашылығы өндірісінің әлеуеті артуда. 2013 жылы ауыл шаруашылығының жалпы өнім көлемі

ШАВКАТ МИРЗИЕВ ПРЕЗИДЕНТТІК САЙЛАУҒА ҮМІТКЕР РЕТІНДЕ МАҚҰЛДАНДЫ Президенттің міндетін уақытша атқарушы Шавкат Мирзиевтің кандидатурасы ел Президенті сайлауына қатысу үшін мақұлданды. Өзбекстан либералды-демократиялық партиясы өкілінің айтуынша, таяу уақытта партия тіркеу үшін Орталық сайлау комиссиясына кандидат туралы мәліметтерді ұсынады. Қыркүйектің басында осы елдің Орталық сайлау комиссиясы осы жылдың 4 желтоқсанында ел Президентінің сайлауын өткізу туралы шешім қабылдаған болатын.

ЫЛ ЖАМБ

3 МЫҢ БАС ІРІ ҚАРА МАЛ БОРДАҚЫЛАНАДЫ

«10

қарым-қатынастың қарқынды дамуы біздің халықтарымыздың берік достық байланысының кепілі екенін атап өтті. Бұдан бөлек, тараптар өңірлік жəне халықаралық қауіпсіздіктің мейлінше өзекті мəселелері жөнінде пікір алмасты. * * * Қазақстан Президенті «CNBC Arabia» телеарнасына сұхбат берді Əңгіме барысында Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанның алдағы кезеңде БҰҰ Қауіпсіздік кеңесіне мүше болуына, ядролық қаруды

таратпау жəне қарусыздану саласындағы жұмсаған күш-жігеріне байланысты сұрақтарға жауап беріп, республиканың əлеуметтікэкономикалық дамуы жөнінде айтты. Бұдан бөлек, Мемлекет басшысы Сириядағы қақтығысты реттеуге қатысты өз пікірін білдірді. Араб əлемі елдеріндегі хабар таратушы ірі компанияның бірі болып саналатын «CNBC Arabia» – қаржы-экономика тақырыбына бейімделген, өңірлік жəне халықаралық ауқымдағы басты оқиғаларды жариялапкөрсетуге маманданған телеарна.

АДАМ»: БЕС РЕФОРМА – ҰЛТ ЖОС Қ Ы Т Қ ПАРЫ 0 НА

САРЫСУДЫҢ БІР ІСІ – «ЕУРОХИМНІҢ» КІРІСІ Сәулембай ӘБСАДЫҚҰЛЫ,

«Ақ жол».

ОБЛЫС ӘКІМДІГІ ІШКІ САЯСАТ БАСҚАРМАСЫНЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРУЫМЕН ЕЛБАСЫНЫҢ БЕС ИНСТИТУЦИОНАЛДЫҚ РЕФОРМАСЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ЖӨНІНДЕГІ «100 НАҚТЫ ҚАДАМ» – ҰЛТ ЖОСПАРЫНЫҢ ОРЫНДАЛУЫ БАРЫСЫН БҰҚАРАЛЫҚ АҚПАРАТ ҚҰРАЛДАРЫНДА КӨРСЕТУДІ МАҚСАТ ЕТКЕН ЖУРНАЛИСТЕР ТОБЫНЫҢ ІССАПАРЫ БҰЛ ЖОЛЫ САРЫСУ АУДАНЫНДА ЖАЛҒАСТЫ.

көк жонындағы ақ егістің əр гектарынан 19 центнерден түсім алынса, күні кеше ғана жиналған мақсары өнімі 7 центнерден айналыпты. Біз жаңбырлатып, қарлатып жеткен Саудакент ауылының іргесіндегі Жаңаталап округіне қарасты «Жаңатас – Саудакент» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің егістік алқабында «Диқаншы жауында тынады» демекші, еңбек қарқыны бір сəтке саябырсыған. Бізді серіктестіктің өкілі Медеу Шаханов қарсы алды.

Ауданда «Агростан» ЖШС тарапынан малайзиялық кәсіпкерлермен бірлесіп мал бордақылау кешенінің құрылысы жүргізілуде. Оған қажетті жемшөп қоры үшін суармалы жер пайдаланылады. Алдағы уақытта мұнда 3 мың басқа дейін ірі қара малы әкелінеді. ҚОРДАЙ ӘЛИХАН БӨКЕЙХАНОВ ЕСІМІ БЕРІЛДІ Бетқайнар ауылдық округінде ауыл әкімдігі жанындағы ақсақалдар алқасының және жергілікті қоғамдастық мүшелерінің жаңа көшеге ат беру мәселесі қаралған жиыны өтті. Округ әкімі Е. Мақұлбаев ауыл тұрғындарының пікірін ескере отырып Бетқайнар ауылында жаңадан пайда болған көшеге белгілі Алаш қайраткері Әлихан Бөкейхановтың есімін беру туралы ұсыныс енгізіп, ол жиынға қатысушылар тарапынан бірауыздан қолдау тапты.

Алма ағашын бергеніне қарап бағала, Адам баласын еңбегіне қарап бағала.

Ұ

Мемлекет басшысы Абу-Дабидің тақ мұрагері, Біріккен Араб Əмірліктері Қарулы күштерінің жоғарғы бас қолбасшысының орынбасары Мұхаммед бен-Заид əл-Наһаянмен кездесті. Əңгімелесу барысында саясат, саудаэкономика, көлік-т ранзит, инве стиция салаларындағы екіжақты ынтымақтастықты дамыту жəне одан əрі нығайту мəселелері талқыланды. Нұрсұлтан Назарбаев пен Мұхаммед бен-Заид əл-Наһаян мемлекетаралық өзара

миллиард теңгені құраса, өткен жылы 172,3 миллиард теңгеге жетті.

Соңғы жылдары еліміздің азық-түлік қауіпсіздігін сақтау мақсатында Үкімет тарапынан көп көмек көрсетіліп, нақты бағдарламалар қабылдануда. Соның көмегін көріп, шаруаларын дөңгеленткен сарысулық диқандар күзгі жиын-терінді елеулі табыспен аяқтауды көздеуде. Аудан əкімдігі ауыл шаруашылығы бөлімінің басшысы С.Дариябековтің айтуына қарағанда, мал басы өсіп, өнім көлемі артқан. Көсегенің

ДА

МЕРКІ

122,8

БАЛАПАНДЫ КҮЗДЕ САНАЙДЫ

«Apple» компаниясы келесі аптада «MacBook Pro» ноутбугін ұсынады. Соңғы рет компания жаңа ноутбуктерін 2012 жылы жаңартқан. Сол кезде жария етілген «MacBook Pro»-ға «Retina» экраны мен «Force Touch» қолдайтын трекпад қосылған болатын. Расталмаған деректерге сәйкес, жаңа «MacBook Pro» қазіргісінен жұқалау, пернетақтасы барынша жалпақтау және қосымша ақпаратты көрсетуге арналған сенсорлық «OLED» экраны болады.

Л

Қ ТЫ Т А АЗ Т

Е К ӨТ

Е – 100 ЖЫЛ РІЛІСІН

(Жалғасы 3-бетте).

ЫНА ЕНЖАР ҚАРА ЫҢ ТАЗАЛЫҒ МА Н Ң А Л А Қ Н А Ғ У Т

ЖҰРТТЫҢ ЖҰМЫЛА АТСАЛЫСҚАНЫ АБЗАЛ Нұрым СЫРҒАБАЕВ, «Ақ жол». МӘЛІМЕТКЕ СҮЙЕНСЕК, 13 ҚАЗАН КҮНІ ЖАУҒАН ҚАЛЫҢ ҚАРДЫҢ САЛДАРЫНАН ТАРАЗДА 8200 ТҮП ТАЛ СЫНҒАН. ҚҰЛАҒАН ТАЛДЫҢ БҰТАҚТАРЫ ЭЛЕКТР ЖҮЙЕСІНІҢ СЫМДАРЫН ҮЗІП, ЖАЯУ ЖҮРГІНШІ МЕН АВТОКӨЛІК ЖОЛДАРЫН ЖАУЫП ҚАЛСА, КӨП ҚАБАТТЫ ТҰРҒЫН ҮЙЛЕРДІҢ АУЛАСЫНДАҒЫ ТАУ БОП ЖАТҚАН БҰТАҚТАРДЫҢ КӨПТІГІНЕН АДАМ АЯҚ АЛЫП ЖҮРЕ АЛМАЙДЫ.

(Жалғасы 4-бетте).

Баймаханбет АХМЕТ, «Ақ жол».

КЕШЕ ТАРАЗ МЕМЛЕКЕТТІК ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ИНСТИТУТЫНДА 1916 ЖЫЛҒЫ ҰЛТ-АЗАТТЫҚ КӨТЕРІЛІСІНЕ 100 ЖЫЛ ТОЛУЫНА ЖӘНЕ ЕЛ ТӘУЕЛСІЗДІГІНІҢ 25 ЖЫЛДЫҒЫНА ОРАЙ «1916 ЖЫЛҒЫ ҰЛТ-АЗАТТЫҚ КӨТЕРІЛІС: ТАРИХИ МАҢЫЗЫ, ТАҒЫЛЫМЫ МЕН ЗЕРТТЕУЛЕРДІҢ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ» АТТЫ РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМИ-ПРАКТИКАЛЫҚ КОНФЕРЕНЦИЯ БОЛЫП ӨТТІ.

(Жалғасы 4-бетте).

2

www.akjolgazet.kz

22 азан, 2016 жыл

ҚУАТТЫ ӨҢІР – ҚУАТТЫ ҚАЗАҚСТАН

МӘДЕНИЕТІ ДАМЫҒАН ЕЛДІ ӘЛЕМ МОЙЫНДАЙДЫ Биыл ата-бабамыздың аңсаған арманы, ең құнды да қастерлі байлығымыз – Тəуелсіздігіміздің 25 жылдығын атап өтудеміз. Облыс тұрғындарының рухани сұранысын қанағаттандыру, бос уақытын тиімді пайдалану, халық шығармашылығын насихаттау бағытында облыстағы мəдениет жəне өнер мекемелері 25 жыл ішінде едəуір жетістіктерге қол жеткізді. Тоқсаныншы жылдардың ортасындағы өтпелі кезең мəдениет саласына да өз салқынын тигізді. 1996-1998 жылдардағы «оңтайландыру саясаты» мəдениет пен өнер мекемелеріне оңай тимеді. Осы жылдар аралығында облыстағы 375 мемлекеттік кітапхана 21-ге, 178 Мəдениет үйлері мен клубтар 15-ке қысқарды. Елбасының сындарлы саясатының арқасында «Мəдениетті қолдау» жылы жарияланып, мəдениет ошақтары қайта ашылып, жанданғаны халыққа үлкен қуаныш сыйлады. Бүгінде облыс көлеміндегі мəдениет, архив саласында 546 мекеме халыққа қызмет көрсетіп отыр. Олар: 199 клуб, 288 кітапхана, 2 театр, 1 филармония, 7 музей, 2 кинотеатр, 10 «Бейнемобиль» автоклубы, 22 киноқондырғы, облыстық халық шығармашылығы орталығы, тарихимəдени е скерткіштерді қорғау жəне қалпына келтіру дирекциясы, облыстық киноорталық жəне 12 мемлекеттік архив. Бүгінгі таңда облыс əкімдігі тарапынан мəдениет саласын дамытуға барынша қолдау көрсетілуде. Тəуелсіздік жылдары саланы қаржыландыру көлемі де едəуір артты. 2009 жылдан бері мəдениет саласын қаржыландыру көлемі 2 есеге артып, бүгінгі күні бөлінген қаражат 4203,6 миллион теңгені құрайды. 2009-2016 жылдар аралығында «Жол картасы» инвестициялық жобасы мен «Жұмыспен қамтудың жол картасы – 2020» бағдарламасы аясында 3 331,5 миллион теңгеге 249 нысан күрделі жəне ағымдағы жөндеуден өтті. Өткен жылы облысымызда алғаш рет ел мəдениетінің өркендеуіне, тұрғындардың рухани сұраныстарын қанағаттандыру бағытында облыс аудандарының жыл бойы атқарған жұмыстары нəтижесіне

қалалық мемлекеттік мұрағаты мекемесі 2014 жылы заманауи 2 қабатты жаңа ғимаратқа ие болды. Елбасының бастамасымен қолға алынған «Мəдени мұра» бағдарламасы ғасырлар қойнауындағы көзден таса, көңілден ұмыт қалған талай қазыналарымыздың құпиясын ашуға септігін тигізді. Қазіргі таңда облыстағы тарих жəне мəдениет ескерткіштерінің сандық көрсеткіштері 3365-ті құрайды. Оның ішінде: 741 тарихимəдени ескерткіш мемлекеттік тізімге алынған, мұның 713 ескерткіші жергілікті дəрежедегі, ал 28-і ре спубликалық дəрежедегі ескерткіштер. 2011 жылдан бастау алған «Ежелгі Тараз» қалашығында а р хе о л о г и я л ы қ қ а з б а ж ұ м ы с т а р ы жүргізіліп, біршама нəтижелерге қол жеткізілді. 2015 жылы Қазақ хандығының 550 жылдығына орай «Мəңгілік Ел» монументі жəне «Ежелгі Тараз» қалашығы аумағында археологиялық саябақ салынып, «Көне Тараз» мұражайы, «Мыңбұлақ» аллеясы, «Тараз əуендері» кешені, «Бақылау мұнарасы», «Қоршау дуалдары» бой көтерді. Бүгінгі таңда этномəдени орталықтың құрылысы аяқталуда. Тараздың Ұлы Жібек жолындағы маңызы ерекше. ЮНЕСКО-ның «Бүкілəлемдік Мəдени Мұра» тізбесіне енгізілген 33 элементтің қатарына Қазақстаннан Ұлы Жібек жолы бойында орналасқан 8 нысан енсе, соның 5-еуі біздің облыстың үлесінде екені де көп нəрсені аңғартса керек. Олар: Ақтөбе (Баласағұн), Өрнек, Құлан, Қостөбе қалашықтары жəне Ақыртас кешені. Археологиялық зерттеу жұмыстарын т е р е ң д е т і п , ғ ы л ы м и з е р т т еул е р г е жол ашу мақсатында Қытай Халық Республикасының «Ұлы Жібек жолы» б о й ы н ы ң э ко н о м и к а л ы қ б е л д е у і институтымен екіжақты келісім жасалды. 2 рет облыс əкімі бастаған делегация Қытай Халық Республикасына жұмыс сапарымен барып, мəдени, тарихи байланыстар орнату мақсатындағы меморандумға қол қойылды. Ұлы Жібек жолының экономикалық белдеу жобасын қолдау жəне қазақ-қытай сауда-экономикалық, достық қатынастарын нығайту мақсатында Қытайдың Сиань қаласынан шыққан «Ұлы Жібек жолындағы мəдениет» керуенін қарсы алу шаралары да жоғары дəрежеде өтті. Жыл сайын «Солист-вокалист», «Мəдениет», «Жазушы мен ақындар», «Суретші, сəулетші (бейнелеу, қолданбалы өнер)» аталымдары бойынша шығармашыл жастарға облыс əкімінің сыйақысын тағайындау дəстүрге айналған. 2013 жылы облыстық орыс драма театры Украинаның Керчь қаласында 56 театрдың қатысуымен өткен «Босфорские огни» халықаралық

с ə й к е с « Ү ЗД І К АУД А Н – 2 0 1 5 » байқауына облыс əкімінің арнайы жүлдесі жарияланып, көрсеткіштері бойынша үздік деп танылған Шу ауданына бас жүлде «Газель» автокөлігі, ал қалған аудандарға дыбыс күшейткіш аппаратуралары табыс етілді. Облыс əкімінің қолдауымен кейінгі жылдары жөндеуден өткен мəдениет ошақтарының материалдық-техникалық базасын жақсарту үшін «Ең үздік ауылдық клуб», «Ең үздік ауылдық кітапхана» байқаулары ұйымдастырылып, арнайы бағалы сыйлықтармен марапаттау жүйелі түрде қолға алынып отыр. Нəтижесінде, соңғы жылдары облыстық бюджеттен ауылдық жерлердегі мəдениет ошақтарына 30 миллион теңгеге 27 дыбыс күшейткіш аппаратуралары, кітапханалық жиһаздар, мəдениет ошақтарына басқа да қажетті заттар берілді. Облыстық қазақ драма театрының 80 жылдығы қарсаңында көп жылдан бері жөндеу көрмеген театр ғимаратына 526,0 миллион теңгеге күрделі жөндеу жұмыстары жүргізіліп, ел игілігіне пайдалануға берілді. Облыстық халық шығармашылығы орталығы жеке ғимаратқа ие болып, 3 автокөлікпен, заманауи сахна жабдықтарымен қамтамасыз етілді. Тарих негізінен мұрағатта қатталады. Жалдамалы ғимаратта отырған Тараз

фестивалінде лауреат атанып, «Золотой Босфорский Ник» жүлдесін иеленді. Биыл облыстық қазақ драма театрының бас суретшісі Р.Сапаралиева Халықаралық театр күніне орай, жыл сайын өткізілетін «ЕҢЛІКГҮЛ – 2016» кəсіби те ат р сыйлығы» республикалық байқауының л ау р е ат ы ат а н ы п , « Ж ы л д ы ң т е ат р суретшісі» номинациясының жеңімпазы ретінде 1 миллион теңге арнайы сыйлыққа ие болды. Оған дейін облыстық орыс драма театрының бас суретшісі В.А.Сизинцев осындай жүлдеге иелік еткен.

1991-2016 жылдар аралығындағы статистикалық деректерге сүйенетін болсақ, 1991 жылы мəдениет саласы қызметкерлерінің жалпы саны 1962 болып, 2000 жылдары 839-ға түсіп кеткен. Қазір облыс көлеміндегі мəдениет қызметкерлерінің саны 2637-ні құрайды. Облыстағы мəдениет мекемелерінен қажетті мамандар туралы ақпараттық база құрылған.

2009 жылы қабылданған «Дипломмен – ауылға» бағдарламасы аясында бүгінгі күнге дейін 68 жас маман ауылдық жерге жұмысқа тартылып, оларға көтерме жəрдемақы, тұрғын үй сатып алуға əлеуметтік көмек көрсетілген. Шалғайдағы елді мекендерде жүрген дарынды жастар арасында «Жаңа Есім – 2016» кастингі ұйымдастырылып,

Дүйсенәлі БЫҚЫБАЕВ, облыс әкімдігінің мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының басшысы.

ӘУЕ БАҒЫТЫ: «ВАРШАВА–АСТАНА» Жуырда 30 шетел мемлекетімен бірге «Астана ЭКСПО – 2017» ұлттық компаниясы жəне Қазақстанның Польшадағы елшілігі Еуропаның аса ірі туристік көрмелерінің бірі «World Travel Show» халықаралық туристік көрмесіне қатысты. Көрмеге 50 мыңнан аса турист келді. Бұл Президент Н.Назарбаевтың тамыз айындағы Польшаға мемлекеттік сапары барысында қол қойылған «Астана ЭКСПО – 2017» АҚ жəне Польша туристік палатасы арасындағы ынтымақтастық туралы меморандумды іске асыру шеңберінде Польша туристері мен қонақтары арасында қазақстандық туристік бағыттарды танымал ету бойынша Польша тарапымен бірлесіп жасалған алғашқы қадам болып табылады. Көрме барысында «Астана ЭКСПО – 2017» өкілдері Қазақстанға туристерді көптеп тарту мақсатында Польшаның туристік бизнесінің өкілдерімен байланыстар орнатты. Польша мен ЕО азаматтарына анағұрлым қолайлы туристік жағдайлар жасау үшін 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстан Үкіметі Польша азаматтары үшін 30 күнтізбелік күнге дейін визасыз тəртіп енгізеді. Польшаның «LOT» ұлттық əуе желілері келесі жылдың бірінші жарты жылдығында Варшава мен Астана арасында тікелей тұрақты əуе рейсін ашу бойынша келіссөздер жүргізуде.

ВЕНГРИЯНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТАЗА АВТОБУСТАРЫ оған облыс аудандарынан 300-ге жуық ж а с қ ат ы с т ы . Ау ы л д ы қ к л у б т а ғ ы мамандар санын білікті маман, жастармен толықтырамыз деген ойдамыз. Тараз қаласының «Жас дəурен» би ансамблі Астанада өткен IX халықаралық «Ақ көгершін» фе стиваль-байқауы жəне Францияда өткен «Я люблю тебя, Париж» халықаралық байқауында I орынды иеленді.

«River dance» балдық би ансамблі Халықаралық «Күншуақ» фестивальб а й қ ау ы н а , « Ө р л е у » І І о р к е с т р і « Т ұ л ғ а » х а л ы қ а р а л ы қ б а й қ ау фестиваліне, «Бозторғай» əн-би ансамблі республикалық Шəмші Қалдаяқов əндерін орындаушылардың əн-би байқауына, «Айгөлек» байқауына, Жамбыл ауданынан Нұрберген Қырғызбаев Тəттімбет атындағы халық аспаптары орындаушыларының VІ республикалық конкурсына қатысып, жүлделі орындарды иеленді. Астана қаласында өткен I х а л ы қ а р а л ы қ « B a l a Tu r k v i z y o n – Детский Turkvizyon – 2015» балалар əн байқауына Жамбыл облысының атынан бірнеше республикалық, халықаралық конкурстардың лауреаты Марат Думан жолдама алды. Халықаралық «ТҮРКСОЙ» ұйымының ұйымдастыруымен Дағыстан Республикасының Махачкала қаласында өткен «Каспий – берега дружбы» атты ІІІ халықаралық фестиваліне Шу ауданының «Əсем əуен» фольклорлық тобы қатысып, диплом, Алғыс хатпен марапатталды. «ТҮРКСОЙ» бас хатшылығының ұйымдастыруымен Түркияда өткен Наурыз мерекесіне арналған мəдени іс-шарасына «Тараз» триосы қатысып, өнер көрсетіп қайтты. Ұлы ақын Жамбыл Жабаевтың 170 жылдығына арналған «Тыңда, дала, Жамбылды!» атты республикалық жыршытермешілер байқауында филармонияның дəстүрлі əншілері Сұлужан Əбенова І орынды иеленсе, Қарлыға Жамбаева «Қабан жырау» номинациясымен марапатталды. Облыст а жергілікті с азгерлердің шығармашылығын насихаттау мақсатында бірқатар іс-шаралар атқарылып келеді. Əбдімомын Желдібаев пен Аяз Бетбаевтың шығармашылығына арналған күйші, жыршы-термешілердің облыстық байқауы, Алтынбек Қоразбаевтың «Əн-жырым саған, туған ел!» атты халықаралық əн конкурсы, «Тұңғышбай əл-Тарази Таразға шақырады» атты актер өнеріне арналған Халықаралық театр фестивалін өткізу дəстүрге айналған. Бүгінгі күні жергілікті ақын, сазгер, жыршы-термешілердің шығармашылық кештерін өткізу жалғасын табуда. Бұрындары облыст ағы халықтық театрлардың саны 10 болған болса, «Театр.

KZ» байқауының нəтижесінде бүгінгі күні 16-ға жетіп отыр. Жалпы алғанда, «Халықтық» атағы бар ұжымдардың саны 24 болған, бүгінгі күні 46-ға жетті. Облыс кітапханаларында Елбасының «Қазақстанның əлеуметтік жаңғыртылуы: Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамына қарай 20 қадам» атты мақаласына орай, жергілікті ақын-жазушылардың шығармашылығын қолдау мақсатында 20 жергілікті ақынжазушылармен авторлық келісімшартқа тұрып, 34 дана шығарманың электрондық көшірмелері кітапхананың сайтына орналастырылды. Олардың шығармаларын насихаттау үшін 2011 жылдан бастап Ш . У ə л и ха н о в ат ы н д а ғ ы о бл ы с т ы қ ғылыми-əмбебап кітапханасына облыстық бюджеттен бөлінген қаржы есебінен 57 миллион 127 мың 700 теңге жұмсалып, 26362 дана кітап алынды (2011 жылы – 825,0 мың теңгеге 1500 дана, 2012 жылы – 10 875,2,0 мың теңгеге 9000 дана, 2013 жылы – 15 110,0 мың теңгеге 4200 дана, 2014 жылы – 24 304,8 мың теңгеге 7570 дана, 2015 жылы – 1 612,8 мың теңгеге 1716 дана, 2016 жылы – 4 399,9 мың теңгеге 2376 дана). Облыс əкімдігінің қолдауымен ҚР Театр қайраткерлері одағымен тұрақты байланыс орнатылған. Суретші-қолөнершілерді

қолдау мақсатында облыстық көрме за лында Б.Шерімов, Қ.Аманқо сов, А.Сихаев, Р.Сауқынбеков, М.Егізеков, Б. Құсайынов жəне өзге суретшілердің көрмелері өткізіліп тұрады. Үстіміздегі жылы халықаралық Карл Фаберже ордені иегері Б.Əлібайдың қолөнер көрмесі Меркіде өтті. Кейінгі жылдары бірқатар тың жобалар іске асырылды. Атап айтар болсақ, Халықаралық «Қаратау сарыны» дəстүрлі музыка фестивалі, ашық аспан астындағы «Кино əлемі» акциясы, «Көктем» халықаралық классикалық өнер фестивалі, «АЗИЯ ЕЛІ» атты халықаралық жерлестік фестивалі, «Art mix» клуб қызметкерлерінің семинары, «Би əлемі», алғашқы рет жас режиссерлер арасында республикалық «Дебют» байқауы, «Арт Керуен» мəдени-ағарту жобасы, «Жамбыл STAR» əншілердің телевизиялық өнер байқауы, халықаралық «Аспара» сəн фестивалі, «Түнгі музей» акциясы солардың қатарында. Сондай-ақ, дəстүрлі түрде өтетін «Əн аға!» атты Шəмші Қалдаяқов əндерін орындаушылар фестивалі, «Алты алашқа танылған ақын еді...» атты Ə.Жанқұлиев атындағы ақындар айтысы, Нұрғиса Тілендиев атындағы республикалық «Кел, еркем, Алатауыңа!» əншілер жəне күйшілер конкурсы, М.Өзбеков атындағы «Келші Құланға!» облыстық əншілер конкурсы, Кенен Əзірбаев атындағы «Шырқа, даусым!» республикалық əншілер байқауы, зағип жандар арасында «Үміт қанатында» атты облыстық фестиваль жоспарға сай ұйымдастырылуда. Сонымен қатар, биыл қазақ драма театрының құрылғанына 80 жыл, облыстық тарихи-өлкетану музейіне 85 жыл толып отыр. Бұл мерейтойлар биылғы ел Тəуелсіздігінің 25 жылдығымен тұспа-тұс келді. Театрдың 80 жылдық мерейтойына арналған іс-шаралар қараша айының басына жоспарланып отыр. Ал музейдің 85 жылдығына орай облыстық қазақ драма театрында «Музей – уақыт пен ұрпақтар байланысы» атты республикалық ғылымитəжірибелік конференция өтті. Жыл басынан бері театрлар ұжымы көшпелі қойылымдармен облыс аудандарында, Астана, Алматы қалалары жəне Қызылорда облысына гастрольдік іссапарлар ұйымдастырса, филармония ұжымы «Жастық шақ», «Тəуелсіз елдің ұландары», «Тəуелсіздікке тарту» атты концерттік бағдарламаларымен аудан, қала тұрғындарына жəне Оңтүстік Қазақстан, Қызылорда, Қарағанды, Же зқазған өңірлерінде өнерлерін көрсетті. О бл ы с т ы ң 7 5 ж ы л д ы ғ ы н а о р а й «Əулиеата өңірінің музыкалық мұрасы» атты 8 дискіден тұратын жинақ жарық көрді. Оған Жамбыл облысында туған халық композиторлары мен қазіргі заман сазгерлерінің шығармалары, осы өңірде көп орындалатын халық əндері мен есімі елге таныс əнші, күйшілер енгізілген. Бүгінгі күні бұл шара жалғасуда. Сондайақ, мұрағат деректерінен жинақталып, «Жамбыл облысы 75: жылнама-шежіре», «Жыл шежіре: 2014», «Жамбыл батырлары», «Майдан хаттары» тағы да басқа кітаптар баспадан шықты. Өткен жылы кең көлемде аталып өткен Қазақ хандығының 550 жылдығына орай «Қазақ хандығы – елдіктің бастауы» атты кітап жарық көріп, фильм түсірілді. Ендігі кезекте ел Тəуелсіздігінің 25 жылдығына орай «Жасампаз 25 жыл», « Жа м б ы л о бл ы с ы н ы ң Т ə уе л с і зд і к кезеңіндегі тарихы (1991-2016 жж.)» тақырыптарында 2 кітапты қараша айында шығаруды жоспарлап отырмыз. Міне, осындай келер ұрпаққа берері мол, жұрттың рухани əлемінің нығаюына үлес қосатын игі бастамаларымыз бар. Тарихтың темірқазығына айналған Тараз шаһары мен киелі Əулиеата өңірінің мəдениет саласы қашанда биікте. Өскелең ұрпақтың рухани байлығын дамытып, эстетикалық талғамын жоғарылату, ұ л т ж а н д ы л ы қ қ а , а д а м г е р ш і л і к ке , патриоттық рухта тəрбиелеу мақсатында атқарылып отырған жұмыстар жоспарлы түрде жалғасын таба беретініне сенемін.

ЭКСПО – 2017 халықаралық мамандандырылған көрмесінің ұйымдастырушы кеңсесінде «Астана ЭКСПО – 2017» ұлттық компаниясы» АҚ басқарма төрағасы Ахметжан Есімов Венгрияның ұлттық экономика министрі Михай Варгамен кездесті. Ахметжан Есімов Қазақстан мен Венгрияны терең тарихи тамыр мен мəдени дəстүр байланыстыратынын атап өтті. Басқарма төрағасы ЭКСПО нысандарының дайындығына жəне павильондардың халықаралық қатысушыларға өткізуге дайын екендігіне тоқталды.

– Біз венгр павильонын көрдік, барлық жұмыстардың мерзіміне сəйкес жүргізіліп жатқанын білдік. Біз осы іс-шараға мейлінше көп Венгрия кəсіпорындарын тартуға талпындық. Бұл ретте біздің осы делегация құрамына 60 бизнесмен қосылды, – деді Венгрияның ұлттық экономика министрі. ЭКСПО – 2017 қатысушылары мен қонақтарын тасымалдау үшін венгрлік əріптестер көрмеге белгілі «ИКАРУС» жаңа заманауи электробустарының шусыз, қоршаған ортаны ластамайтын түрлерін əкелуге дайын екендігін жеткізді.

«ҚАЗАҚСТАН – 2050» СТРАТЕГИЯСЫ: АЗЫҚ-ТҮЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ

ҚАЖЕТТІ ӨНІМДЕР ҚАШАНДА ҚОЛЖЕТІМДІ БОЛАДЫ Есет ДОСАЛЫ, «Ақ жол».

Облыс əкімдігі жанындағы бағаны тұрақтандыру жəне мониторинг жүргізу жөніндегі комиссияның мүшелері Тараз қаласындағы бірқатар ірі сауда орындарын аралады. Тексеру тобының жұмысын облыс əкімінің орынбасары Абдалы Нұралиев басқарды. Тексеру тобы алдымен Əйтеке би көшесінің бойындағы «Дəмдес» сауда кешеніне атбасын бұрды. Мұнда бірқатар азық-түлік өнімдері қолжетімді бағамен өткерілуде екен. Картоптың килосының бағасы – 80, сəбіз – 70, пияз – 70 теңгеден. Дегенмен, ет пен ұн бағасының көтеріңкі екендігі байқалды. Абай даңғылы бойындағы «Смарт» сауда орталығына келушілер жеткілікті. Азықтүлік өнімдері де аса қымбат емес. Мұнда да ет пен ұнның бағасы жоғарылау екендігін көзіміз шалды. Облыс əкімінің орынбасары Абдалы То қ б е р г е н ұ л ы а т а л ғ а н с ауд а о р т а л ы қ т а р ы н ы ң жетекшілеріне халыққа аса қажетті өнімдердің бағасын негізсіз жоғарылатпауды ескертіп, азық-түлікті əртүрлі

бағамен сатқандарға қатаң шара қолданылатынын баса айтты. Тексеру тобы Жамбыл даңғылы бойындағы «Дəмді себет» сауда орталығында да болды. Бұл орталықта азықтүлік қана емес, тұрмыстық бұйымдар да сатылымға шығарылады. Алайда, азықтүлік бағасы тұрақты екен.

– Үйімізге жақын болған соң, осы сауда орталығына көбірек келеміз. Бағасы аса қымбат емес секілді. Келушілер қарасы кешке д е й і н ү з і л м е й д і . О бл ы с əкімдігі т арапынан баға тұрақтылығына бақылаудың үнемі жүргізіліп келе жатқаны оң жемісін беріп отыр. Қолжетімді бағаға халықтың ризашылығын сезініп жүрміз, – дейді аталған аумақтың тұрғыны Тоймұрат Қоймұратұлы. Рейд соңында Абдалы Нұралиев БАҚ өкілдеріне бүгінгі тексеру жұмыстары барысын қысқаша баяндады. Ол жылдың қай мезгілі екеніне қарамастан, тұрғындарға ең қажетті ет, ұн, қант, картоп, май, нан бағасы қ о л ж е т і м д і б о л ат ы н ы н , бұл өнім түрлерінің сатылуына бақылау тұрақты жүргізілетінін айтты.

ТАҒАЙЫНДАУ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЭНЕРГЕТИКА МИНИСТРЛІГІ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ РЕТТЕУ ЖӘНЕ БАҚЫЛАУ КОМИТЕТІНІҢ ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ БОЙЫНША ЭКОЛОГИЯ ДЕПАРТАМЕНТІНІҢ БАСШЫСЫ ЛАУАЗЫМЫНА ҚАНАТБЕК ҚАЙШЫБЕКҰЛЫ МӘДІБЕК ТАҒАЙЫНДАЛДЫ. Қанатбек Қайшыбекұлы Мəдібек 1977 жылы 1 қаңтарда Жамбыл облысы, Сарысу ауданы, Ақтоғай ауылында дүниеге келген. 1998 жылы Қазақ мемлекеттік аграрлық университетін инженер-механик мамандығы бойынша бітірген. Еңбек қызметін 1998 жылы Сарысу ауданы, Жаңатас қаласында «Сумен қамтамасыз ету жəне канализация» мекемесінің экономика жəне жоспарлау бөлімінің инженері ретінде бастаған. 2005 жылы Сарысу ауданы, Жаңаарық ауылдық округінің əкімі болып тағайындалған. 2006 жылы Жамбыл облысы əкімі аппаратының ұйымдастыру-инспекторлық бөлімінің бас инспекторы, 2008 жылдан бастап бөлім меңгерушісі лауазымын атқарған. Қанатбек Қайшыбекұлы 2010 жылы Жамбыл облысы əкімі аппараты басшысының орынбасары лауазымын атқарған.

2012 жылы Жамбыл облысы, Сарысу ауданының əкімі болып тағайындалған. Соңғы кезде Жамбыл облысы əкімдігінің табиғи ресурстар жəне табиғат пайдалануды реттеу басқармасы басшысының орынбасары лауазымын атқарған.

2016 жылғы 17 қазаннан бастап Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі Экологиялық реттеу жəне бақылау комитетінің Жамбыл облысы бойынша экология департаментінің басшысы лауазымына тағайындалды.

22 азан, 2016 жыл

3

www.akjolgazet.kz

Тәуелсіздік Сізге не берді?

ӨҢІРЛІК КОММУНИКАЦИЯЛАР ҚЫЗМЕТІ

ЕҢ БАСТЫСЫ ТАТУЛЫҚҚА ҚОЛ ЖЕТКІЗДІК Аракси ПЛЕТНЕВА, облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы хатшылығы жанындағы аналар кеңесі төрайымының орынбасары. Қ а з а қ с т а н – а л уа н ұ л т п е н ұлыс өкілдерін бауырына басқан, халқы мейірбан ел. Облысымызда да ұлтаралық татулыққа дəнекер болатын жарқын істер жүзеге асып келеді. Оны біздер күнделікті ағымдағы жұмыстардан, ауқымды шаралардан байқап, көріп жүрміз. Жергілікті ұлт өкілдерінің кең пейілі, адалдығы, достық ниеті түрлі ұлт өкілдерінің бір үйдің баласындай, бір қолдың саласындай достықта, тыныштықта ғұмыр кешуіне ықпал етіп отыр. Менің ұлтым – поляк. Облысымызда поляк мəдени орталығы да белсенді жұмыс істейді. Бұл орталық 1999 жылы құрылған. Менің қандастарым да облыс, қала көлеміндегі ауқымды қоғамдық іс-шаралардан тыс қалған емес. Əр мерекеде, атаулы күндерде өтіп жататын кеш, концерт, байқауларға қ ат ы с ы п , қ а р ы м - қ а б і л е т т е р і н көрсетіп жүр. Жастарымыз білімдерін

колледжде, жоғары оқу орындарында жалғастырып, биік мақсаттарына қол созып келеді. Қандастарымның арасында елге танымалдары да, спортта, р , кəсіпкерлікті р дамытуда, д уд , өнерде өнер өн ерде ер де жетістікке жет е іс істі тікк ті ккее жетіп кк жеті же тіп п жүргендері жүрг жү рген рг енде ен д рі де рі де де

баршылық. Бұл игіліктерді иггіл ілік і терді Отанымызға орнаған Тəуелсіздіктің Тəууелсіздіктің жарқын жемісі, қазақ Тə елінің ел л інің достық пейілінің, жомарт жүрегінің ж регінің көрінісі деп білеміз. жү Облыстық Қазақст ан халқы А Ассамблеясы б хатшылығы жанынан аналар кеңесі құрылған. Мен сол кеңесте төрайымның орынбасары ретінде қоғамдық қызмет атқарамын. Ат а лған кеңе стің төрайымы – Мұхаббат Миражапова. Ол – өзбек ұлтының өкілі. Біз өте ынтымақпен,

бірлікпен ортақ жұмыстарды жүзеге асырып келе жатырмыз. Аналар кеңесінің жұмысын үйле стіру жеңіл еме с, үлкен ұ д ру қ ұйымдастырушылықты қ а же т е т ед і . Ке ң е с м шелері түрлі ұлт мү мүшелері өкілдерінен құрылған.

Барлық істі талқыға салып, кеңесіп, і отырамыз. ақылдасып шешіп Қазақтағы «Келісіп пішкен тон келте болмайды» деген мақалдың мағынасы біздің жұмысымызға дөп келеді деп ойлаймын. Облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы хатшылығы жұмысы өте ауқымды, жан-жақты

екені даусыз. Облыс орталығында – 27, аудандарда 48 этномəдени о рт а л ы қ т а р қ ұ р ы л ы п , ж ұ м ы с атқаруда. Олардың барлығының мақсаты қ тəуелсіз у еліміздің д ң ддамуына у үлес қосуға, Елбасының «100 нақты қадам» – Ұлт жоспары бағдарламасын жүзеге асыруға бағытталған. Ұлттар арасындағы достықты нығайтатын барлық іс-шараларға да үлес қосуға дайынбыз. «Қайырымдылық керуені», «Шын жүректен»,

«Жақсылық жаса» қайырымдылық іс-шараларын үнемі қолдап келеміз. Қайырымдылық концерттерінің басы-қасынан табылуға ниеттіміз. Облыстағы түрлі ұлт өкілдері тату, ынтымақты болса, өлкеміз өркендейді. Барлық сала

дамиды. Түрлі ұлт өкілдерінің ішінде аналарымыздың алар орны бөлек. Аналар беретін тəрбиеде үлкен маңыз бар. Əлем аналардың өнегесімен, даналығымен өркендеп отыр деп айта аламыз. Сондықтан, облыстық Қазақст ан халқы Асс амблеясы хатшылығы жанынан құрылған аналар кеңесінің қоғамға қосып отырған үлесі, ұлттар достығының дамуына тигізіп отырған пайдасы аз емес. Біз кеңес отырыстарын өткізу барысында түрлі ұлт өкілдері тарапынан іріктелген аналардың барлық жақсы өнегесін, үлгісін тыңдаймыз, саралап, сараптаймыз. Жақсы өнегесі бар, тəлімі мол, ұлағатты аналарды мүмкіндігінше кеңінен насихаттап, құрмет көрсетіп жүреміз. Отанымыз – Қазақстанның əр сəтті қадамына қуанып, биік белестерге жете беруіне шын көңілмен тілектестік білдіріп келеміз. Елбасының дана саясаты, парасаты, халқын сүйетін үлкен жүрегі елімізді дамудың даңғыл жолымен өркендеудің асқарлы шыңдарына қарай алып келе жатыр деп үлкен сеніммен айта аламыз. Сол өрлеуге достықтың, бірліктің, тыныштықтың, татулықтың қосқан үлесі өте мол екені даусыз. Алдағы уақытта да мүмкіндігіміз келгенінше Отанымыздың өркендеуіне тамшыдай болса да үлесімізді қоса бермекпіз. Жасай бер, ұлы достық! Жайна, Қазақстан!

«100 НАҚТЫ ҚАДАМ»: БЕС РЕФОРМА – ҰЛТ ЖОСПАРЫ

САРЫСУДЫҢ БІР ІСІ – «ЕУРОХИМНІҢ» КІРІСІ (Соңы. Басы 1-бетте).

– Биыл, – деді ол, – пиязды – 30, тəтті бұрышты – 1,5, жүгеріні – 3,5, бау-бақша дақылдарын 6 гектар алқапқа өсірдік. Жаз бойы еткен еңбегіміз бен төккен теріміздің есесі қайтты. Гектар қайтарымы пиязда – 700, жүгеріде 90 центнерден айналды. Бұл табысқа тамшылатып суа ру т ех н ол о г и я с ы н е н г і зу арқасында жеттік. Су пайдалану шығыны екі есеге азайды. Жоғары сұрыпты тұқым сатып əкеліп, егу де өз нəтижесін берді. Шаруашылық келер жылы егістік көлемін 40 гектарға дейін жеткізуді межелеп отыр. Биылғы пияз түйнектерінің ірілігіне көз тоярлықтай. Медеуге тек табыс тіледік.

АСФАЛЬТ ШЫҒАРЫП, ТАС ҮГІТКЕН... «Тараз көлік жолы» ж ауап ке р ш і л і г і ш е кт еул і с ерікте стігінің аты облыс жұртшылығына танымал. Оның асфальты мен қиыршық тас өнімдерін еліміздің барлық аймақтары тұтынады. Қалаларды ғана емес, елді мекендерді де жалғайтын жолдар мен көшелерді

а с ф а л ьт т ау ү ш і н қ а ж е т т і материалдардың өздерінде болуы өндірушіге де, тұтынушыға да тиімді. С ерікте стік бұл зауыттың құрылысын осыдан үш жыл бұрын бастаған екен. Жобаның жалпы құны 250 миллион теңгені құрайды. Қ ұ р а л - ж а бд ы ғ ы Ук р а и н а д а н əкелініп, құрастырылыпты. Өткен жылдан баст ап өнім шығара бастады. Қуатты зауыт дүрілдеп жұмыс істеп тұр. Серіктестік директоры Вяче слав Ли бізді өндірістің тыныс-тіршілігімен таныстырды. Сағатына 300 текше метр қиыршық тасты үгіп ұсақтайтын жəне асфальт шығаратын цехтарда болдық. Жыл басынан бері зауытта 3800 тонна дайын асфальт пен 3

МӘСЕЛЕНІҢ БӘРІ ШЕШІМІН ТАПТЫ Есет ДОСАЛЫ, «Ақ жол». Ж а м б ы л ауд а н ы н ы ң əкімі Мəден Мұсаев өңірлік коммуникациялар қызметінде «Ширек ғасыр шежіре сі» тақырыбында брифинг өткізді. Аталған ауданның ел Тəуелсіздігінің 25 жылдығы қарсаңында қол жеткізген табыстары аз емес екен. Аудан басшысы алдымен жүзеге асып жатқан жұмыстарды жан-жақты баяндап өтті. Аталған ауданның 17 ауылдық округінде 79933 адам тұрады. Өнім өндіру көлемі 2000 жылдары 3 миллиард теңгеден астам ғана соманы құраса, былтыр 24 миллиард теңгеге жеткен. Яғни, осы жылдар ішінде 8 есеге өсіп отыр. Мұндай өсім ауыл шаруашылығы, өнеркəсіп, құрылыс салаларында да бар. Аудан еңбеккерлері 289 жылыжайдан биылдың бірінші кезеңінде 800 тонна өнім жинапты. 517 гектар алқапқа тамшылатып жəне жаңбырлатып суару технологиялары енгізілуде. Биыл 112 гектарға интенсивті жеміс бақтары отырғызылып, мол өнімге негіз қалануда.

1200 гектарға себілген қант қызылшасы қазылу үстінде, оның қайтарымы жаман емес. Ауд а н ө н е р к ə с і б і н өрге сүйреуге «Амангелді ГӨЗ», «КнауфГипсТараз», «БиномСтройДеталь», «Суперфарм» жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерінің қосып отырған үлесі қомақты. Сонымен қат ар, Үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту бағдарламасының бірінші бесжылдығы бойынша жалпы құны 4 миллиард 170 миллион теңгені құрайтын 4 жоба іске асырылған. Олардың

ішінде «Оңтүстік Халал тағамдары» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі тəулігіне 40 тонна «Халал» тағамдар стандартына сай ет өнімдерін шығаруды көздейді. Жалпы құны 2378 миллион теңгені құрайтын бұл жоба толық қуатына шыққанда 153 адамды жұмыспен қамтитын болады. Ауд а н т ұ р ғ ы н д а р ы таза ауызсумен 75 пайыз қ а м т ы л ғ а н . 2 0 11 - 2 0 2 0 жылдарға арналған «Ақбұлақ» бағдарламасы аясында тағы он елді мекенге таза ауызсу жеткізу көзделуде. Сондайақ, 26 елді мекенге «көгілдір отын» жеткізіліп, биылдың өзінде автомобиль жолдарын жөндеуге 463 миллион теңге қарастылыпты. М ə д е н То қ т а р б а й ұ л ы денсаулық, білім, спорт, мəдениет салаларының да ілгері басып отырғаны жөнінде нақты дəйектер келтірді. Сондай-ақ, БАҚ өкілдері тарапынан қойылған сұрақтарға жан-жақты жауап берді. Журналистер қойған сауалдың дені азықтүлік бағасын тұрақтандыру, қызылша өсіру жайы, инвестиция тартылу барысы төңірегінде болды. Қостөбе ау ы л ы н д а ғ ы б і р қ ат а р шешімін таппаған мəселелер туралы да, аудан əкімінің жеке блогына қаншалықты уақыт бөлетіні жөнінде де тілшілер қызу сауалдар қойды. Аудан басшысы əр ауылда кезең-кезеңімен шешілетін мəс елелер бар екенін, Қостөбе ауылында келесі жылы бірқатар көшенің жолы жөнделетінін айтып, барлық сұрақтарды назардан тыс қалдырған жоқ. Сондай-ақ, ол өзекті мəселелерді қозғап, белсенділік танытқан БАҚ өкілдеріне алғысын білдірді.

КӘСІПКЕ ӘРКІМНІҢ ДЕ БАР ТАЛАСЫ Шынар АСАНҚЫЗЫ, «Ақ жол».

мың тонна қиыршық тас өндіріліп өткерілген. Негізгі тұтынушысы – Сарысу ауданы.

– Қазіргі таңда, – дейді Вячеслав Эльбрусович, – мұнда 17 адам еңбек етеді. Болашақта толық қуатына көшкенде 50 адам үшін күнкөріс көзі болмақ. Жалақылары 70 мың теңге көлемінде. Тағы бір қуанарлығы, зауыт жыл сайын жергілікті бюджетке 54 миллион теңгенің салығын төлеп отыр. Бұл – əрине, қомақты қаржы. Аудан халқының əлеуметтік мəселелерін шешуге де көп көмегі тимек.

Зауыт асханасының іші жыпжылы. Асы да дəмді. Жұмысшылар ауысым кезінде тегін тамақтанады. Тұрмыс көңілді болса, еңбек те өнімді болатыны анық. Жол жөндеу кезінде асфальттың жетімсіздігі с е зіліп қа латын т а л а с т ы қ жол ш ы л а р д а о с ы зауыттың өніміне сұраныс жасауда.

КӘСІПТЕН НӘСІП ТАПҚАНДАР Журналистер қауымы қаланың қақ ортасындағы «Руслан» моншасына да бас сұқты. Биыл ғана «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы аясында іске қосылған əлеуметтік нысанның иесі Əміржан Бекмағанбетов екен.

Бізді оның жұбайы, монша əкімшісі Жанат Балмағанбетова қарсы алды. Еліміз Тəуелсіздік алып, жұрт кəсіпкерлікке жаппай бет бұрғанда бұл отбасы да қарап жатпаған. Дүкен мен наубайхана ашқан. Кəсібін одан əрі өрістету қамымен «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы аясында қоғамдық м о н ш а с а л уд ы ж ө н к ө р г е н . Жобаның құны – 80 миллион теңге.

– Несиеге қаржы алып, оған өз қалтамыздан қосып екі қабатты монша соқтық, – дейді Жанат, – бір мезгілде 40 адам қабылдайтын, 2 жеке жуыну бөлмесі бар моншаның ақысы келушіге – 350 теңгеден. Моншада 8 адам еңбек етеді, орташа жалақылары 40-50 мың теңгеден. Аралап көрдік, əр бөлмесіне еурожөндеу жасалынған. Ерлізайыпты кəсіпкерлер алдағы уақытта шаштараз ашуды да ойластыруда. Екінші қабат қонақ үйіне айналмақ. Қазірдің өзінде бұл нысан қала халқының игілігіне айналып отыр. Аудан əкімдігі кəсіпкерлік жəне өнеркəсіп бөлімінің меңгерушісі Жұмат Сақыпбековтің айтуынша, соңғы жылдары ауданда жеке жəне шағын кəсіркерлік ісі қарқынды дамытылуда. «Бизне стің жол картасы – 2020» бағдарламасы аясында Ғалым Қойшыбаев газ құю стансасын іске қосыпты. Бүгінгі таңда онда 6 адам еңбек етеді, орташа жалақылары 40-50 мың теңге көлемінде. «Фирма Минерал Жаңатас» ж ауап ке р ш і л і г і ш е кт еул і серіктестігінің басшысы Игорь Паршин де осы бағдарламаның шарапатын көріп отыр. Ол түрлі тастардан құрылыс жəне сəндік бұйымдарды шығаруды қолға алған. Йодталған ас тұзын өндіруге бекем бел байлаған кəсіпкер Əділбек Ақназаровтың «Тұзды компания – Асыл Тұз» ЖШС жаңа зауыттың іргетасын қалауда. Əзірге құрылысқұрастыру жұмыстары атқарылып, онда 70-ке жуық адам еңбек етіп жүр. Жоба Үдемелі индустриялықи н н о в а ц и я л ы қ д а м ы т уд ы ң 2015-2019 жылдарға арналған

м е м л е ке т т і к б а ғ д а рл а м а с ы аясында жүзеге асырылуда. Ол іске қосылғанда жылына 50 мың тонна йодталған тұз ішкі жəне сыртқы нарықты қамтымақ.

«ЕУРОХИМ» ӨРЛЕУ ҮСТІНДЕ Келесі бағытымыз Көсегенің көк жонындағы атақты «ЕуроХим» ком п а н и я с ы н ы ң ке н - б а й ы ту фабрикасы болды. Жалпы компанияға қарасты жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер əзірге толық қуатында жұмыс істеп жатқан жоқ. Соған қарамастан, айналасы үш жылдың ішінде табанынан тік тұрып, алып кəсіпорынға айналып келеді. Жобаның жалпы құны – 356,6 миллиард теңге. Жоба бойынша ж ы л ы н а 1 , 4 м и л л и о н то н н а минералды тыңайтқыш өндірілуі тиіс. Əзірге «Аралтөбе» мен «Кесіктөбенің» кенін игеріп, содан фосфор ұнын шығаруда. Шамамен «Аралтөбеде» 1 миллиард тонна кен

жатыр. «Гиммельфарб» кенішінің қоры 2,2 миллиард тоннадан асады. Бұл мол байлық қой! Өткізу бекетінен соң тікелей фосфор ұнын шығаратын цехқа бет алдық. Мұнда бізді цех бастығы Нұрлан Қашқынбеков қарсы алды.

– Мына көріп тұрған бункер

пештері, – деді ол, – оған жолдағы ұсақтау цехынан ұсақталған тас бізге жетеді. Біз мұнда кенді ұсақтап əрі фосфор ұнына айналдырып, құбыр арқылы үшінші цехқа жібереміз. Ол жақтан фосфор ұны үрлегіш қысыммен вагондарға құйылып, дайын өнім тапсырыс беруші зауыттарға жөнелтіледі. Үстіміздегі жылы мұнда 366,0 мың тонна фосфор кені өндіріліп, оның 227,5 мың тоннасы ұнтақталыпты. Жыл аяғына дейін 515,0 мың тонна кен тасымалдап, одан минералдық тыңайтқыш үшін 406,7 мың тонна фосфор шығару жоспарланған. Екі серіктестікте 453 адам еңбек етеді. Əкімшілік-басқару персоналы қызметкерлерінің орташа жалақысы 212 мың, өндірістіктехникалық персоналдардікі – 133 мың теңге. Жұмыстың барлығы автоматтандырылған. Өндіріс үшін бұл аз да, көп те жалақы емес, əрине. Дегенмен, жарқын күндер алда. «ЕуроХим» компаниясы тағы бір

зауыттың құрылысын бастапты. Темір жол салады, газ жеткізеді деген жақсы жобалар бар. Мұның барлығы да ел Тəуелсіздігінің арқасында мүмкін болып жатқан жетістіктер деген түйін жасап қайтты журналистер қауымы. Сарысу ауданы.

Мемлекет басшысының бастамасымен жүзеге асырылып жатқан «Жұмыспен қамтудың жол картасы – 2020», «Бизнестің жол картасы – 2020» жəне «Жастар тəжірибесі» бағдарламаларының нəтижесінде елдегі жұмыссыздықтың деңгейі əжептəуір төмендеді. Мəселен, биыл облыста «Жұмыспен қамтудың жол картасы–2020» бағдарламасына 6257 адам қатысты, оның ішінде өз бетінше жұмыспен айналысушылар – 4029, ал жұмыссыздар саны – 2228. Аталған бағдарлама аясында барлығы 5790 жамбылдық жұмысқа орналасса, оның 4347-сі, яғни 75 пайызы тұрақты жұмысқа қабылданған. Бұл мəліметтер «Нұр Отан» партиясы облыстық филиалында партияның 20162020 жылдарға арна лған «Қазақстан–2020: Бірлік. Тұрақтылық. Жасампаздық» сайлауалды бағдарламасын іске асыру жөніндегі «Жұмыспен қамту жəне тұрғындардың əлеуметтік əлсіз топтарын қолдау» бағыты бойынша өткен комиссияның алғашқы отырысында белгілі болды. Комиссия отырысын «Нұр Отан» партиясының облыстық мəслихатындағы депутаттық фракциясының мүшесі Гүлдара Нұрымова жүргізді. Оған облыс əкімдігі ауыл шаруашылығы басқармасы басшысының орынбасары Еркебұлан Анабеков, облыс əкімдігі жұмыспен қамтуды үйлестіру жəне əлеуметтік бағдарламалар басқармасы басшысының орынбасары Сейдахмет Сейітбеков, облыс əкімдігі кəсіпкерлік жəне индустриалды-инновациялық дамыту басқармасы шағын жəне орта бизнесті қолдау бөлімінің басшысы Дархан Назарбеков жəне аталмыш ко м и с с и я н ы ң б і р қ ат а р мүшелері қатысты. Алғашқы сөз кезегін алған облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы басшысының орынбас ары Еркебұлан Анабеков аймақтағы ауыл

шаруашылығы саласы арқылы жұмыспен қамтылғандар мен аталмыш саланың жай-күйіне тоқталды.

– «Жұмыспен қамтудың жол картасы – 2020» бағдарламасына 139 қатысушының өтініші «Ауыл шаруашылығын қолдау қоры» АҚ-ға түскен, оның 78-і мақұлданып, оның ішінде 27-сі шағын тауарлы сүт фермасына, 49-ы мал бордақылау алаңына, 2-еуі сүт с а лқындатқыш т а н ке р а л у ғ а ө т і н і м д е р і раст а лған. Ал 59 өтінім қаралуда. Бұдан бөлек алдағы уақытта жаңадан құрылатын ауыл шаруашылығы кооперативтерінің бордақылайтын малын союға облыс бойынша 71 қолданыстағы мал сою пункттері, ма л сою а лаңдары жəне ет өңдеу кəсіпорындары дайын жəне олардың қуаттылығы ат а лған кооперативтерде бордақыланатын малды союға толықтай қауқарлы. Ал ет кластері бағытында екі ірі кəсіпорын: Жамбыл ауданында «ОңтүстікХалалТағамдары» мен Меркі ауданында «Меркі ет» ЖШС-тары – ет өнімдерін экспортқа шығаруға дайын. Сонымен бірге етті тереңдете өңдейтін 20-ға жуық, сүтті тереңдете өңдейтін 17 кəсіпорын жұмыс істеуде, – деді ол. Осы орайда облыс əкімдігі кəсіпкерлік жəне индустриалды-инновациялық дамыту басқармасы шағын жəне орта бизнесті қолдау бөлімінің басшысы Дархан Назарбеков шағын жəне орта кəсіпкерлік субъектілерінде жұмыспен қамтылғандар саны 128,3 мың адам екенін айтты. Ол сондайақ, «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасының жүзеге аса бастағанынан бері барлық қаржы құралдары арқылы жалпы сомасы 73,1 миллиард теңгені құрайтын 704 жоба жүзеге асқанын, ал бағдарламаның мемлекеттік гранттарды қаржыландыру тетігі бойынша жалпы сомасы 95,3 миллион теңгені құрайтын 33 кəсіпкердің жобасы мақұлданғанын тілге тиек етті.

4

www.akjolgazet.kz

22 қазан, 2016 жыл

КЕУДЕСІ ЖАҚСЫЛАРДЫҢ АЛТЫН САНДЫҚ

ҰЛТ-АЗАТТЫҚ КӨТЕРІЛІСІНЕ – 100 ЖЫЛ

ТАРИХҚА – ҚҰРМЕТ, ТӘУЕЛСІЗДІККЕ – ТАҒЗЫМ

(Соңы. Басы 1-бетте).

Жалпы 1916 жылғы патшаның Маусым жарлығынан кейін жер-жерде

басталған толқулар Қазақстанның көп өңірлерін қамтыған. Ең ірі қозғалыстар Жетісу, Торғай – Ырғыз өлкелерінде болды. Мыңдаған қазақ сарбаздары патша әскерлерімен шайқасты, жүздеп оққа ұшты. Көп қазақтар елін, жерін тастап Қытайға, Ауғанстанға қашты. Тарихшыларымыз жоңғар шапқыншылығынан кейін қазақ халқының басына түскен ірі зобалаң осы болды дегенді де айтады. Ал Тараз төрінде өткен басқосуда басты әңгіме желісі ұлт-азаттық көтерілісінің әдістемесі мен теориясы, тарихи тағылымдары, халық ауыз әдебиетінде, аймақтың тарихында көрініс табуы, қысқасы, жаңаша

көзқарас тұрғысынан зерттелінуі тұрғысында өрбіген. ТарМПИ-дің ректоры, т арих ғылымының докторы Дария Қожамжарова о сы тұрғыда сөз с абақт ап, іс-шара жо спарымен таныстырды. Бұдан кейін облыс ә к і м і н і ң о р ы н б а с а р ы Е р қ а н ат Манжуов қатысушыларға қазақ қоғамында айрықша орны бар атаулы күндерге байланысты құттықтауын жеткізіп, конференция жұмысына сәттілік тіледі.

– Былтыр осы уақытта мемлекет тарихындағы айтулы кезең – Қазақ хандығының 550 жылдық мерейтойын бүкіл ел болып кеңінен атап өттік. Ол осынау тарихы терең елімізді бүкіл әлемге паш етті. Ұлы даланы мекен еткен халқымыз азаттық жолында талай көтерілістерді бастан кешті. Арты оның ең ірісі – 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалысына алып келді. Оған, міне, 100 жыл толып отыр. Осындай ел басына күн туған қиын да қилы заманда халық қамын ойлаған Кейкі мен Аманкелді, Ақкөз бен Бекболаттай, Ұзақ пен Жанекедей қазақ азаматтарының батырлығы

мен батылдығы, өз еліне деген сүйіспеншіліктері тарих беттерінде мәңгі қалады. «Өткеніңді білмей, болашағыңды болжау қиын» деп дана халқымыз айтқандай, жастарымыз еліміздің өткен тарихын жақсы білуі тиіс. Сонда ғана ел ертеңі жарқын бола түспек. Ұлттың тарихын білу және оны құрметтеу Отанға деген сүйіспеншіліктің мызғымас негізі екені анық, – деді ол. Ко н ф е р е н ц и я н ы ң п л е н а рл ы қ мәжілісінде бірқатар баяндамалар жасалып, қозғалыстың мәні мен ма ң ы з ы т а р ат а а й т ы л д ы . Ұ Ғ А

корреспондент мүшесі, Абай атындағы ҚазҰПУ «Қазақстан тарихы» кафедрасының меңгерушісі Мәмбет Қойгелдиевтің ел мен жер тарихына көзқарас түзелмейінше, діліміз де, тіліміз де оңала қоймайтынын тереңнен қозғап айтқан ойы да көп көңілінен шықты. Оның айтуынша, біздің төл тарихымыздың жазылуы да, оқытылуы да әлі белгілі бір жүйеге түсірілмеген, бұрмалаудан да ада емес. Конференцияға арқау етілген мәселеге орай «Негізінде нағыз ағартушылық істі қазақ қоғамына алғаш алып келіп, қазақтың ой-санасында сілкініс туғызған басқа емес, алашордалықтар

еді, ұлт-азаттық қозғалысы, міне, солардан бастауын алды» деді ол. Ал Әл-Фараби атындағы ҚазҰУның профессоры Талас Омарбековтің айтуынша, жалпы еліміздің барлық өңірін қамтыған бұл зобалаң тұсында жазалау топт арының жазықсыз құрбанына айналған қазақ азаматтары 500 мың – 1,5 миллион аралығында. Олардың дені ауылдардағы қорғансыз

қарттар, әйелдер мен балалар. Қолына қару алып, патша әскеріне тегеурінді қарсылық көрсетушілер аса көп зардап шеге қоймаған. Ғалым сондайақ бұл оқиғаның кейбір зерттеушілер тарапынан «ұлт-азаттық төңкеріс» немесе «ұлт-азаттық соғыс» деп сипатталуы мүлде дұрыс еместігін, шын мәнінде Қазақстанда 1929-1931 жылдары орын алған қозғалыстар түп тамырын «он алтыншы» жылғы оқиғадан тартып жатқанын нақты мысалдармен дәйектеп те берді. «Осындай сабақтастық үзілмей келеді. Оқиғалар тізбегі биыл 30 жыл толуын атап өткелі отырған Желтоқсан қозғалысына ұласты. Онда қазақ жастары ұлттық сананы әлі жоғалтпағандарын, ұлттың тарихынан хабары бар екенін, ұлт-азаттық көтерілістер дәстүрін білетінін көрсетті», – деп атап көрсетті. Мемлекет тарихы институтының д и р е кто р ы , т а р и х ғ ы л ы м ы н ы ң докторы Бүркіт Аяған бірі қасіретті, екіншісі қуанышты екі айтулы күннің

көлемінде, тіпті жергілікті жерде де әлі жеткілікті зерттелмей жатқанына назар аудартып, тарихи деректерде бірінші дүниежүзілік соғысқа 129 060 қазақ жастары алынып, оның 13 мыңы окоп қазу жұмыстарына жегілгендігі келтірілгенін жеткізді. Қалай болғанда да бұл қозғалыс біздің қанымызда бар ерлік рухының бой көтеріп, ел мен жерді қорғау, сол арқылы тәуелсіз ел болу арманын жүзеге асыруға жасалған батыл қадам еді. Өткен тарихымызға көз жүгіртіп, тағылымды ой түйіп жатқанымыз – ертеңгі болашағымыз үшін, мұның бәрі Мәңгілік Ел құру жолында ел мен жерді сүйетін отаншыл жас ұрпақ қалыптастырып, олардың зердесін дамытуға ықпал етуге тиіс. Ұлт-азаттық қозғалысы тарихынан тағылым аларлық тұсымыз көп. Ең бастысы – тарихқа құрмет көрсету, ел мен жер үшін атқа қонған әруақты ерлеріміздің рухына тағзым ету, елдің тарихи жадын жаңғырту. Баяндамашылар пікірлері де осыған сайып жатты. Аталған білім ордасы жанынан ашылған «Түркіст ан» ғылымизерттеу орталығының жетекшісі, т а р и х ғ ы л ы м ы н ы ң ка н д и д ат ы Ордалы Қоңыратбаев, облыстық мәслихаттың депутаты Дәулетбай Е с і м бе ко в , ж а зу ш ы М а қ ұ л бе к Рысдәулет, облыстық тарихи-өлкетану музейінің директорының міндетін

мән-маңызын және бір еске салып, ұлт-азаттық көтерілісі батырларына ж е р - ж е р л е р д е е с ке р т к і ш т е р і н тұрғызу, кинофильмдер түсіру секілді есімдерін, ерліктерін мәңгі есте

қалдыру шаралары қызу қолға алынуы керек деген ұсынысымен бөлісті. Ал «Қазақстан-Тараз» телеарнасының директоры, облыстық мәслихаттың депутаты Мейрамбек Төлепберген ұлт-азаттық көтерілісіне қатысушылардың кейбір халық ақындары мен жазушылар туындыларында жазылып көрсетілгені болмаса, еліміз

атқарушы Үртай Сапақовалар ұлтазаттық қозғалысының тәрбиелік рөліне қатысты ойларымен бөлісіп, іс-шараның мазмұнды өткеніне ризашылықтарын жеткізді. О с ы к ү н і Та р М П И р е кто р ы , тарих ғылымының докторы Дария Қожамжарованың «Түркіст ан өлкесіндегі 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс туралы» (Сырдария және Жетісу облыстарының материалдары бойынша) атты монографиясының тұсауы ке сіліп, ғылыми әлеует тарапынан бұл еңбектің құндылығы атап өтілді. Бірқатар зерттеуші ғалымдар, тарих, тіл жанашырлары ұлт-азаттық көтерілісіне 100 жыл толуы құрметіне шығарылған ескерткіш медальдармен марапатталды. Конференция түстен кейін секциялық жұмыстармен одан әрі жалғасты. Суреттерді түсірген Ақәділ РЫСМАХАН.

ДАБЫЛ ҚАҒАМЫЗ: ЖЕМҚОРЛЫҚ – ІНДЕТ, ЖОЮ – МІНДЕТ

ҚҰЗЫРЛЫ МЕКЕМЕ АЛДЫНДАҒЫ «ХАН БАЗАР» НЕМЕСЕ «БАЛЫҚ БАСЫНАН ШІРИДІ» ДЕГЕННІҢ КЕРІ ОСЫ МА?

Нұрым СЫРҒАБАЕВ, «Ақ жол».

Тараз қаласында жүргізуші куәлігін сатып алу оп-оңай. Оған жергілікті полиция қызметінің тіркеу-емтихан бөлімі ғимаратының маңайында өріп жүрген «делдалдардың» істері мен «іскерліктері» куә. Олардың өз сауда-саттығына ешкімнен именбей, емін-еркін кірісетіндері соншалық, құзырлы мекеменің алдын «хан базарға» айналдырып алған. Әлгі мекемеге бас сұққан тұрғындардың алдын кес-кестеген «делдалдар» «Не шаруамен жүрсіз? Сізге қандай көмек керек?» деп етегіне жармаса кететіні, тіпті, сорақы көрінеді көзге. Ақысын төлесе болғаны, қажетті құжатын демде «жасатып» беруге әзір. Бұл саудагерлердің «крышасы» кімдер? Осындай заңсыздықты кім қолдап отыр? Қалай десек те, аталған мекеме қызметкерлерінің осы бір келеңсіздікке қатысы бар екені шындық. Өзін Жанат деп таныстырған егде жастағы әйелден «Ініме жүргізуші куәлігі керек еді» деген желеумен сыр тартып көрдік. Ол «В», «С» категориялы жүргізуші куәлігін 55 мың теңгеге, ал тек қана «В» категориялы жүргізуші куәлігін 50 мың теңгеге «жасатып» беретінін айтты. Оның осы кәсіппен айналысып жүргеніне 16 жыл болыпты. Ал көздерінің алдында осыншама жыл заңсыз табыспен күн көріп келе жатқан бұл «делдал» әйелді полиция қызметі

басшыларының білмеуі мүмкін емес. Жеме-жемге келгенде, «Ондай адам жоқ» деп жалтаруы да мүмкін. Бірақ, бізде сөзімізді дәлелдеп бере алатын айғақтар бар.

– Негізі, «В», «С» алған тиімді ғой. Жеке куәлігіңнің көшірмесін берсең болды, ары кетсе 4-5 күнде дайын болады. С енбе с ең, қазір жарты ақшасын тастап кет, жарты ақшасын дайын болғанда аласың. Медициналық тексеруден өзің өтіп, кассаға ақшаны өзің төлесең, он мың теңге арзандатамыз, – дейді ол.

Бұл «делда л» жүргізушілерге сақтандыру куәлігін алып берумен де айналысады екен. «Кеңсеме жүр» деп, жұмыс бөлмесіне ертіп барған ол «автомектепте оқыды» деген қағазды да «жасап» бере алатынын айтып, баз біреулердің өткізіп қойған құжаттарын да көрсетті. Бұл не сонда? Нағыз сыбайлас жемқорлықтың көрінісі дегеніміз осы емес пе?! Мемлекетіміз осындай з а ң с ы зд ы қ т ы б о л д ы р м ау ү ш і н «Азаматт арға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы»

коммерциялық емес акционерлік қоғамының облыс бойынша филиалы – «Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаментінің «Мамандандырылған халыққа қызмет көрсету орталығына» тұрғындар сынақ тапсырып, жүргізуші куәлігін ала алатын жағдай жасап қойған жоқ па? ХҚКО бөлімінің басшысы Руслан Мұхтар: – Мемлекеттік корпорация жол қозғалысының теориясы бойынша алдын ала тестілеу жобасын іске қосты. Енді әрбір үміткер емтихан тапсырар алдында жол қозғалысы ережелері бойынша өзінің білімін сынай а лады. Мұндай қызмет м а м а н д а н д ы р ы л ғ а н Х Қ КО - д а ақылы негізде көрсетіледі. Астана және Алматы тұрғындары үшін 700 теңгені, облыс орталықтарында 500 теңгені құрайды, – дейді. Жүргізуші куәлігін аларда үміткер 40 сұрақтан тұратын теориялық және автодромда 12 жаттығудан тұратын практикалық емтихан тапсырады екен. Әрбір адамның 3 рет емтихан тапсыруға мүмкіндігі бар. Үш сәтсіз талпыныс болған жағдайда үміткерге келесі емтихан тапсыруға соңғы емтихан өткен күннен бастап алты айдан кейін рұқсат берілмек. Бізді таңғалдырғаны жұрттың халыққа қызмет көрсету орталығынан «қашып», жемқорлардың қармағына өздері барып түсуі болып тұр. Әлде, қоғамдағы «Бармақ басты, көз қысты» әрекетті жою мақсатында енгізген жаңа жүйенің тиімсіз болғаны ма?

ЖАПАР ДА ЗЕЙНЕТКЕ ШЫҚТЫ Уалихан ЖАЙЛАУ, «Ақ жол».

Құсбегі, «Андасай» қорығының директоры Жапар Сатылғанов зейнетке шықты. Өмірі өнегеге толы бүркітшінің атақ-абыройы бір басына жетерлік. Мойынқұм ауданының Құрметті азаматы, танымал этнограф, зерттеушінатуралист, «Қауырсын құсбегілер»

клубының іргетасын қалаушы, «Қауырсын – табиғат достар клубы» атты құсбегілікті насихаттайтын кітаптың авторы. Республикалық шығармашыл жастардың «Жігер» фестивалінің лауреаты, 2013 жылы Астана маңында өткен халықаралық «Бүркітшілер» фестивалінің бас төрешісі, АҚШ-тағы «Ханкинг» саятшылар клубының мүшесі. Бұл аз ба, көп пе? Жапар Сатылғановта міне осындай атақтың бәрі-бәрі бар. Табиғат жанашырын зейнетке шығару рәсімі Бірлік ауылындағы Көктерек орман шаруашылығы мекемесінде орман шаруашылығы мен «Андасай» қорығы ұжымдары және облыс әкімдігі табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасының « О р м а н д а р д ы қ о р ғ ау ж е д е л қызметі» мекемесінің басшысы Жақан Бөстековтің қатысуымен өтті. Жиынды Көктерек орман шаруашылығының директоры Бақыт Серібаев ашып, жүргізіп отырды. Алғы сөз Пайғамбар жасына жетіп отырған Жапар Сатылғановқа берілді. Ол өз сөзінде: «Бірлік болған жерде бәрі болады. Бұйыртқан бұл күнге жету – ел бірлігі мен ынтымақтың арқасы. Қазіргі атқарып отырған қызмет орнымды жастарға бо сатқым келді. Шамамен алғанда, біздің бір ауданда 100-ге жуық зейнеткер түрлі мекемелерде жұмыс істейді екен. Олардың барлығы жастарға орын босатса ше? Облыста он аудан бар. Он ауданнан мыңнан астам жас маман дер кезінде жұмыспен қамтылар еді ғой. Мұны ардагерлер ұйымдары да қолдап, жастардың келешегін ойлап қарт кісілердің өз еркімен жұмыстан босатылуын қолға алғаны жөн. Тарихқа көз

жүгіртсек, қазақта ежелден «Бала билер» деген болған. Билік ісі жүріп жатқанда, жаңағы бала би мұқият тыңдай отырып, биліктің кемшін тұстары болса немесе билік етуші би тоқтап қалса, бала билер билікке араласып, өз билігін айтатын болған. Ал қариялар ұлт, ұрпақ тәрбиесімен айналысқан. Қазақ тарихында айрықша айтатын бір-ақ нәрсе бар. Бабаларымыз хандарын еш уақытта ауыстыруды

ойламаған. Ал одан басқа билікте жүргендердің барлығының орнын кейінгі жастар басып отырған. Қазіргі қарияларымыздың мансап қуалап жүргені жасырын емес. Сонда ұрпақ тәрбиесімен кім айналысады? Сондықтан осылай шешім қабылдадым. Осындай құрмет әрқайсыңның маңдайыңа ж а з ы л с ы н ! » – д е ге н ат а қ т ы құсбегінің баталы сөзіне көпшілік риза болды.

1 миллион гектар жері бар атақты «Андасай» мемлекеттік қорығын 19 жыл 6 ай басқарған Жапар Тілеужанұлы – абырой биігіне көтерілген арда азаматтардың бірі. Облыс әкімдігі табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасының өкілі Жақан Бөстеков: «Табиғатты қорғау саласында бұл кісінің еткен еңбегі, төккен тері көп. Мойынқұм – жер көлемі жағынан облысымыздың 43 пайызын алып жатқан ірі аудан. Бұл қазақ жерінің кеңдігін көрсетеді. Сіздің еткен еңбегіңіз еш уақытта ұмытылмайды. Жапар аға! Орман шаруашылығы, оның ішінде табиғатты қорғау саласында атқарған игі істеріңізді ауыз толтырып айта беруге болады. Алдағы уақытта жастарға сіздің ақылыңыз бен тәжірибеңіз өте керек. Ортамызда дін аман жүріңіз», – деп құсбегіге шапан жауып, құрмет көрсетті. Ал әріптесі Бақыт Серібаев Жапар құсбегінің адами қырларын атап өтсе, «Андасайдың» қорықшылары Талғат Асқаров, Алтынбек Қо сыбаев, Нұржан Иманалиев құрметпен зейнеткерлікке жеткен басшыға ұжымның ризашылығын жеткізді. Мойынқұм ауданы.

ТУҒАН ҚАЛАҢНЫҢ ТАЗАЛЫҒЫНА ЕНЖАР ҚАРАМА

ЖҰРТТЫҢ ЖҰМЫЛА АТСАЛЫСҚАНЫ АБЗАЛ

(Соңы. Басы 1-бетте).

– Қай тұрғын үйдің ауласына барсаң да құлаған тал-дарақ. Осы бұтақтарды айналып өту үшін жауған жаңбыр мен еріген қардың суынан пайда болған шалшық суды күнде тобықтан кешіп жүрміз. Естуімізше, бір орманға татитын ағашқа зақым келіпті. Ауланы бұтақтардан өзіміз тазартайық десек, күндіз ж а с т а рд ы ң б ә р і ж ұ м ы с т а . Өңшең кәрі-құртаң біз секілді зейнеткерлер шамамыз жететін ағаштарды сүйреп, жалғыз адам өтетін жол жасаған болдық, – дейді «Са лт анат» шағын ауданының тұрғыны Бейсетай Шаханов. Қазір қалада т абиғаттың тосын құбылысынан болған зардаптарды қалпына келтіру мен сынған бұтақтарды жинастыру жұмыстары жүргізілу үстінде. Тұрғындарды электр жарығымен қамтамасыз ету үшін «Қалалық электр жүйесі» м е ке м е с і н і ң 1 0 0 а д а м н а н тұратын 20 бригадасы үздіксіз жұмыс істеуде екен. Бүгінге дейін 148 абоненттің электр желісі мен 69 қосалқы станса кабельдері, 10 жоғары кернеулі желі қа лпына келтіріліпті. Жеке тұрғындардан түскен 337 өтініш қанағаттандырылып, 401 абонентке электр қуатын қалпына келтіру жұмыстары жалғасуда екен. Қала әкімінің баспасөз хатшысы Гүлбахрам Дүйсекова 5-6 күннен бері тазарту жұмысына облыс әкімдігінің

басқармалары мен бірқатар мекеме қызметкерлері, әскерилер, студенттер, пәтер и е л е р і н і ң ко о п е р ат и вт е р і , «Жасыл Ел-Тараз» мекемесінің жұмысшылары жабыла атсалысып жатқанын айтады. Әйтсе де, көп болып жұмылатын о рт а қ і с ке б а с ау ы рт қ ы с ы ке л м е й т і н с ы ң а й т а н ы т ы п отырған мекемелер де бар екен.

– 17 қазаннан бері бұтақтарды ж и н а с т ы ру ж ұ м ы с ы н а 2 6 4 техника жұмылдырылып, 3887 адам тартылды. Дегенмен, үлгере алмай жатырмыз. Оның үстіне «Сапарконс алтинг», «МикТараз», «Пырақ-Құрылыс», «BBR Grоup», «Жамбыл гипс» с е к і л д і 8 м е ке м е ө зд е р і н е тиесілі бөлініп берілген қала көшелері мен шағын аудан аулаларын тазартуға асығатын емес. Ол жерлерде ешқандай жұмыс басталмаған. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» дейді халық даналығы. Сондықтан да, туған қаламыздың тазалығын қалпына келтіру үшін ұйымдастырылған бүгінгі сенбілікке көпшілікті белсене қатысуға шақырамын. Өйткені, бұл сенбілік бұрынғы сенбілікке қарағанда өзгеше әрі жауапкершілігі басым. Бәрімізге ортақ істен тартынбай, бұтақтар мен діңгектерді арнайы техникаға салып әкетуге ыңғайлы болуы үшін оларды контейнерлік алаңшалар мен ашық алаңқайларға жинап қоюды сұранамыз, – дейді ол. Жөн-ақ. Ендеше, сенбілікке бе л с е н е қ ат ы с ы п , ж ұ м ы л а атсалысқан абзал, ағайын!

22 азан, 2016 жыл

5

www.akjolgazet.kz

ЖАРНАМА

ЖАРНАМА ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ ӘКІМДІГІНІҢ ТІЛДЕРДІ ДАМЫТУ БАСҚАРМАСЫ 2016 ЖЫЛДЫҢ 24 ҚАРАШАСЫНДА ЕЛ ТӘУЕЛСІЗДІГІНІҢ 25 ЖЫЛДЫҒЫНА АРНАЛҒАН «ЖАҺАНДАНУ ЗАМАНЫНДАҒЫ ТІЛ ЖӘНЕ ОНОМАСТИКАЛЫҚ ҮРДІСТЕР» ТАҚЫРЫБЫНДА РЕСПУБЛИКАЛЫҚ КОНФЕРЕНЦИЯ ӨТКІЗЕДІ І. Республикалық конференцияның мақсаты: – Қазақстан Республикасының тіл саясатын насихаттау; – «Қазақстан Республикасының тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын Жамбыл облысында іске асыру жөніндегі 2016 жылға арналған іс-шаралар жоспарын бекіту туралы» облыс əкімдігінің 2016 жылғы 4 шілдедегі № 203 Қаулысын жəне басқарманың жұмыс жоспарын жүзеге асыру; – облыста Қазақстан Республикасының ұлттық ономастика бағыттарын дамыту жəне насихаттау; – ұлттық болмысқа сай келмейтін топонимикалық атаулардан арылып, тарихи төл атауларды қайтару бағытындағы жұмыстар жөнінде пікір алмасу; – жоғары оқу орындарының студенттеріне Жамбыл облысындағы ономастикалық жағдайдың сырын ашып беру, олардың мəн-мағынасын түсіндіру арқылы бойларына туған жерге деген патриоттық сезімді қалыптастыру; – Ел мен жер атауының ұлттық-танымдық көріністері мен ұрпақты тəрбиелеудегі рөлін арттыру жəне ұлттық санасын қалыптастыру. ІІ. Конференция жұмысы келесі бағыттар бойынша жүргізіледі: 1. Қазақстандағы тіл саясаты: кеше жəне бүгін.

2. Ұлттық ономастикалық кеңістік. Конференцияның жұмыс тілдері: қазақ, орыс жəне ағылшын. Конференция материалдары жинаққа ендіріліп, басылып шығады. Қатысу өтініштері жəне мақалалар осы жылдың 1 қарашасына дейін қабылданады. Материалдарды ресімдеуге қойылатын талаптар: • Қаріп түрі Times New Roman, (12 кегль); Пішін – А4; , интервал – 1, жиектері: жоғарғы – 2 см; төменгі – 2 см; сол жағы – 3 см; оң жағы – 2 см.

• Мақала көлемі 3-5 бет.

• Азат жол – 1 см.

• Бірінші жолда міндетті түрде – ƏОЖ қойылады (сол жақ шегініссіз).

• Бос жолдан кейін ортада бас əріптермен мақала тақырыбы (қою).

• Бос жолдан кейін ортада автордың тегі жəне аты-жөнінің бірінші əріптері (қою).

• Келесі жолда мекеменің толық аты, қала атауы.

• Негізгі мəтін бір бос орыннан кейін басталады.

• Əдебиеттер мақала соңында сілтемелер ретін сақтай отырып квадрат жақшаларда санмен көрсетіледі.

• Мақала мəтінінің электрондық жəне баспа нұсқалары ұсынылуы тиіс.

• Мақала мəтіні сауатты болуы тиіс.

• Мақала мəтіні жəне тіркеу үлгісі алғашқы автордың аты-жөнімен аталған бір файлда ұсынылуы тиіс.

• Ұсынылған мақалалар өзекті жəне бұрын жарияланбаған болуы керек.

• Көрсетілген мерзімнен кешіктіріліп ұсынылған жəне талаптарға сай орындалмаған материалдар қарастырылмайды жəне кейін қайтарылмайды.

• Облыс əкімдігінің тілдерді дамыту басқармасы мақалаларды іріктеуді өз құзырына қалдырады.

• Іссапар шығыны жіберуші жағынан төленеді. Тіркелу үлгісі «Жаһандану заманындағы тіл жəне ономастикалық үрдістер» республикалық конференциясы 1. Автордың аты-жөні (толық)_________________________ 2. Ғылыми дəрежесі, атағы ___________________________ 3. Жұмыс орны (қызметі) _____________________________ 4. Мекен-жайы (жұмыс орнының) ______________________ 5. Байланыс телефондары_____________________________ 6. Е-mail (міндетті түрде) _____________________________ 7. Мақала тақырыбы _________________________________ 8. Секция __________________________________________ 9. Қажетті техникалық құралдар _______________________ Баяндамалар мына мекен-жай бойынша қабылданады: Республикалық конференцияның жұмыстарын Ономастикалық жұмыс бөлімі, Жамбыл облысы əкімдігінің тілдерді дамыту басқармасы, Желтоқсан көшесі, №78 үй, (9-қабат) Тараз қаласы. Анықтама телефондары: 8 (7262) 43-18-87 немесе 43-69-57, Е-mail: tiltaraz_2008@mail.ru Мақаланы ресімдеу үлгісі: ƏОЖ 631.95:581.526 Ономастиканың өзекті мəселелері Кəрібаев Б.Б. Əл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы Тəуелсіздікке қол жеткізгеннен бергі 25 жылдан астам уақыт ішінде еліміз бірнеше жиырма жылдарға тұрарлықтай кезеңді басынан өткеріп, адам танымастай өзгерді деуге болады. Ол өзгерістер ... Əдебиет 1.Валиханов Ч.Ч. Из «Тарих-и Рашиди». Собрание сочинений. – Алма-ата; 1985. Том 4.

2........

Құттықтаймыз!

ДІНІҢ ТҰРСЫН ДІН АМАН

ТЫНЫШТЫҚ – БІЗГЕ ТЫМ ЫСТЫҚ! Есет ДОСАЛЫ, «Ақ жол». Облыс əкімдігі дін істері басқармасы Рухани келісім күніне орай «Діни тұрақтылық – Тəуелсіздік тірегі» атты конференция өткізді. Тараз инновациялық-гуманитарлық университетінің мəжіліс залында өткен бұл жиынға Тараз қаласы əкімдігінің қызметкерлері, ардагерлер кеңесінің мүшелері, мешіт имамдары мен шіркеу өкілдері, мəдени бірле стіктердің жетекшілері, оқытушылар мен студенттер шақырылды. Конференция жұмысында облыс əкімдігі дін істері басқармасының басшысы Жангелді Омаров

жиналғандарды Рухани келісім күнімен облыс əкімі атынан құттықтады. Ол өз сөзінде Рухани келісім күні мерекесінің Тəуелсіздіктің алғашқы жылдарынан бастау а л ғ а н ы н а , э ко н ом и ка с ы өркендеп келе жатқан еліміздің басты байлығы т ұ р а қ т ы л ы қ п е н б і рл і к , тыныштық, достық екеніне, біздің мемлекетте дін ұстанушылардың көзқарасына шектеу болмайтынына тоқталды. Ал Тараз инновациялықг у м а н и т а р л ы қ университетінің жастар ісі жөніндегі проректоры Гүлшат Құлабекова студенттердің діни көзқарасы, қоғамға тигізер əсері туралы əңгімелеп, рухы биік, ойы

кемел жастарды тəрбиелеуге барлық жоғары оқу орындары мүдделі екенін сөз етті. Ұлттар арасындағы достық, қайырымдылық, өзара келісім жөнінде ой қозғаған облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы хатшылығының меңгерушісі Маржан Қожаеваның жанжақты пікірлері де жұрттың көңілінен шықты. Конференция жұмысы өзге ұлт өкілдері тарапынан да қолдау тапты. Өзбек мəдени бірлестігінің вице-президенті Абдірахман Зайнуддинов, « А х ы с ка » т ү р і к м ə д е н и бірле стігі төрағасының орынбасары Алихан Ахметов елдегі тыныштық, мемлекетіміздің өзге ұлт өкілдерінің көзқарасына құрметпен қарап, қолдау

танытып отырғанына, мұның барлығы Елбасының бастамасымен, саясатымен жүзеге асып жатқан ізгі істер екеніне тоқталды. Дін өкілдерінің де айтары бар екен. Облыстық «Һибатулла Тарази» мешітінің бас имамы Данияр Жұмабаев ислам діні бақытты өмір сүру қағидаттарынан құралған дін екенін сөз етсе, «Успения Божьей матери» шіркеуінің жетекшісі Юрий Власенко христиан дінінің негізгі басымдықтарына тоқталды. ТИГУ-дың 4-курс студенті, жас ақын Мəди Күнту өз сөзін жыр шумақтарымен бастап, өркенді елдің кемел жастарының атынан маңызды ой қозғады.

ҰЛТ ЖӘНЕ ҰРПАҚ

БАЛА БОЛАШАҒЫ БӘРІМІЗГЕ ОРТАҚ Құқық бұзушылық пен келеңсіз ж а ғ д а й л а р д ы б о л д ы р м ау, қ ұ қ ы қ бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз жəне панасыз қалуының алдын алу мақсатында «Білім» кəсіби гуманитарлық-техникалық колледжінде «дөңгелек үстел» отырысы ө т т і . О ғ а н о бл ы с ə к і м д і г і б і л і м басқармасының кəмелетке толмағандарды бейімдеу орталығы директорының орынбасары Салтанат Кұлбаева қатысты. Ол бейімдеу орталықтарында 3 жастан 18 жасқа дейінгі қадағалаусыз жəне панасыз қалған балаларды тəрбиелеу мен бағыпкүту ережелерін, өмірлік қиын жағдайда жүрген кəмелетке толмағандарды қабылдауды жəне уақытша ұстауды қамтамасыз ету тəртібі туралы баяндады.

– Балалар əлеуметтік-экономикалық

тұрақсыздық жағынан халықтың ең көп дəрежеде зардап шегетін санатына жатады. Түнгi уақытта қолға түскен балалардың көбісі жағдайы төмен отбасынан шыққандар. Демалыс немесе мереке күндерi жəне өзге де ерекше жағдайларда қолға түсіп, орталыққа əкелінген кəмелетке толмағандардың арасында тек өз өңіріміздің ғана емес, өзге де облыстар мен шекаралас елдерден келген балалар да кездеседі, – дейді ол. Колледж директоры Жанат Ертаева бүгінгі күнде жас жеткіншектер атаанасының материалдық жағдайының нашар болуына байланысты балабақша мен мектептерге, колледждерге бара алмай жүргенін айтады. Сонымен қатар, қараусыз қалған немесе тастанды, үйжайы жоқ жасөспірімдердің құқық

бұзушылық жасауға баратынын, олардың саны соңғы уақытта көбейе бастағанын сөз етті. Бұған отбасылық дағдарыс пен дəстүрлі отбасылық қатынастардың күйреуінен болған отбасылық ажырасу балалар психологиясына кері əсер етіп, теріс жолға түсуіне итермелеп отырғанына алаңдаушылық білдірді. Сондықтан, əлеуметтік жағынан қамқорлыққа мұқтаж отбасылар мен кəмелетке толмағандарға көмек көрсету, олардың қадағалаусыз жəне панасыз қалуының алдын алу – жалпыға ортақ міндет. Айшолпан АДАЕВА, «Білім» кəсіби гуманитарлықтехникалық колледжінің құқық бұзушылықтың алдын алу кеңесінің мүшесі.

АВТОКӨЛІК ҰТЫП АЛДЫ! « Қ а з т е л е р а д и о » акционерлік қоғамы «OTAU TV» жерсеріктік телевизиясы абоненттеріне арналған кезекті акциясын қорытындылады. А к ц и я е р е же л е р і н е с ə й ке с т е л е а р н а л а р д ы ң « То л ы қ » топтамасына 3 айдан 12 айға дейінгі мерзімде қосылу қажет болатын.

«Random» кездейсоқ сандар генераторы арқылы бірінші орын жəне бас жүлде жеңімпазы – автокөлік иегері, Алматы облысы, Алакөл ауданы, Жұмахан Балапанов ауылының тұрғыны Садвакасова Жанар Асылбековна анықталды.

– Бізге автокөлік ұтып алдыңыз деп хабарласқанда, бірден сене қоймадық. Бірақ мұның əзіл емес екенін білгенде біздің қуанышымызда шек болған жоқ! Балаларымыз қалай қуанды десеңізші! Өйткені, біз автокөлік сатып алуды жоспарлаған болатынбыз, міне бүгін айымыз оңынан туып, үйге жап-жаңа автокөлігімізбен аттанатын болдық. Сыйлық үшін «OTAU TV»-ға үлкен рахмет! – деп бас жүлде иесі Жанар Садвакасова өз қуанышымен бөлісті. Қызылорда қаласының тұрғыны Мұрат Досмағанбетов «Iphone 6» сыйлығын иеленсе, үшінші орында тоңазытқыш ұтып алған Алматы облысы, Қарасай ауданы, Алмалыбақ ауылының тұрғыны Мирманов Алпамыс Джаксылықұлы: «Біз «OTAU TV» абоненті атанғанымызға төртінші жыл, төлемді үнемі бір жылға

алға төлеп қоямын. Акция туралы еститінмін, бірақ мұндай акциялар бойынша жеңіске жету мүмкін емес деп ойлайтынмын. Өз тəжірибемде түсінгенім, ұтыс ойындары ешқандай боямасыз өтетіндігіне жəне оның жеңімпазы болу əбден мүмкін екеніне көзім жетті», – деп өз қуанышын жеткізді. Бұл ұтыс ойыны 2015 жылғы 1 қазаннан бастау алған акциялардың қорытындысы болды. Осыған дейін ұтыс ойынының екі кезеңі өткізілген болатын: бірінші аралық ұтыс ойыны жеңімпазына Smart TV теледидары табысталып, ал екінші аралық ұтыс ойыны жеңімпазы Үндістанға Гоа аралына екі адамға арналған сапарды ұтып алған болатын. Акцияның аяқталу қорытындысы бойынша – «Қазтелерадио» АҚ 7 қазанда жеңімпаздарды құттықтау бойынша салтанатты шара өткізген болатын.

– Бүгінгі күні, «OTAU TV» жерсеріктік телевизиясын пайдаланушы абоненттер

саны 1 миллионнан асты, бұл шамамен 4 миллионнан астам отандастарымыздың қатарын құрайды. «OTAU TV» жерсеріктік телерадио хабарларын тарату қ ы з м е т т е р і н е қ о с ы л у, еліміздің барлық аумағында қолжетімді. Біздің абоненттер отандық 56 телерадио арнаға тегін жəне ақылы түрде 63 танымал шетелдік телеарнаға қосылу мүмкіндігіне ие. Осылайша, қалалық жəне ау ы л д ы қ т ұ р ғ ы н д а р ғ а отандық жəне шетелдік арналардан жан-жақты ақпарат алуға тең мүмкіндіктер жасалған. «Қазтелерадио» хабар тарату сапасын арттыру мен телерадио арналардың оңтайлы тізімін қалыптастыру бойынша тұрақты түрде жұмыстар жүргізіп отырады. Мысалы, 2017 жылдың 1-тоқсанында біз өз тұтынушыларымызға HD-сападағы телеарналардың кең таңдауын ұсынуды жоспарлап отырмыз. Бүгінгі акция біздің тұтынушылар үшін алғаш немесе соңғы рет өткізіліп тұрған жоқ. Қазіргі уақытта, мысалы 4 қазан мен 4 қараша аралығында, планшет ұтыс ойыны акциясы өтуде. Бұл жылдың аяғына дейінгі соңғы акция емес, сондықтан ақпараттарды қадағалаңыздар, біз алдағы уақыттарда абоненттерімізді көптеген жаңалықтарымызбен қуантатын боламыз, – деп «Қазтелерадио» АҚ коммерциялық директоры, басқарма мүшесі Евгений Галкин салтанатты шарада мəлімдеді.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ИНВЕСТИЦИЯЛАР ЖӘНЕ ДАМУ МИНИСТРЛІГІ «NADLOC» ЖЕРГІЛІКТІ ҚАМТУДЫ ДАМЫТУДЫҢ ҰЛТТЫҚ АГЕНТТІГІ» АҚ ҚР ТӘУЕЛСІЗДІГІНІҢ 25 ЖЫЛДЫҒЫНА ОРАЙ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН «ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ӨНІМДІ ТАҢДАЙМЫН» БЕЙНЕКОНКУРСЫН ЖАРИЯЛАЙДЫ! Бейнеконкурстың негізгі мақсаты – отандық өнімді таңдау жолы арқылы еліміздің экономикасының дамуына өз үлесін қосуға халықты ынталандыру. Жүлде қоры: «Facebook» желісінде – бейнеролик жеңімпазына 200 000 теңге «Instagram» желісінде - бейнеролик жеңімпазына 200 000 теңге Бейнеконкурс қатысушыларына қойылатын талаптар: «Қазақстандық өнімді таңдаймын» бейнеконкурсына оқушылар, студенттер, əртүрлі ұйымдардың қызметкерлері, вайнерлер, блогерлер жəне өз бейне жобаларын ұсынуға дайын, барлық үміткерлер қатыса алады.

– Бейнеконкурсқа қатысу үшін қатысушылар «Instagram» əлеуметтік желісінде ұзақтығы 1 минуттан жəне «Facebook» əлеуметтік желісінде ұзақтығы 3 минуттан аспайтын кез-келген сала мен тақырыптағы жоба туралы бейнеролик түсірулері қажет.

– Бейнероликте «Қазақстанда жасалған» логотипін пайдаланғандарыңыз жөн.

– М і н д е т т і т ү рд е # в ы б и р а ю ка з а хс т а н с ко е , #25ЛЕТНЕЗАВИСИМОСТИ жəне #NADLоC хэштегін пайдалану. Маңызды: – «Instagram» əлеуметтік желісінде бейнероликті орналастыру үшін «madeinkazz» парақшасына жазылу қажет.

– «Facebook» əлеуметтік желісінде бейнероликті орналастыру үшін «Выбираю Казахстанское» тобына тіркелу қажет.

– «Қазақстандық өнімді таңдаймын» конкурсына арналған дайын бейнероликті «Instagram» əлеуметтік желісіндегі «madeinkazz» парақшасына немесе «Facebook» желісіндегі «Выбираю Казахстанское» тобына жіберу қажет. Талаптарға сəйкес келетін бейнероликтерді топ үйлестірушісі əлеуметтік желіде жариялайды.

– Егер бейнеролик жоғарыда конкурс талаптарына сəйкес келмеген жағдайда, топ үйлестірушісі бейнероликті орналастырмауға құқылы. Конкурс мерзімі: – Конкурс 2016 жылдың 10 қазанынан бастап 5 желтоқсанға дейін жалғасады. Жеңімпаздарды марапаттау ағымдағы жылдың 8 желтоқсанына жоспарланған. Сіздің бейнеролигіңіз: – Қазақстандық тауар өндірушіні қолдау маңыздылығы туралы сюжеттің мазмұнын, идеясын толық ашу; Тыйым салынады: – Жарнамаланатын тауарларды басқа компаниялардың тауарларымен салыстыру, сондай-ақ олардың ар-намысы, қадірқасиетіне жəне абыройына жала жабу.

– Балағаттауды пайдалану.

– Қылмыстық сегменттерді қолдану.

– Ішімдік жəне темекі өнімдерін пайдалану. Комиссия құрамы: 1. Берік Уəли – ҚР Инвестиция жəне даму министрінің кеңесшісі.

2. Олжас Құдайбергенов – «Қазақстанда жасалған» тауар өндірушілер мен кəсіпкерлер қауымдастығы» заңды тұлғалар бірлестігінің төрағасы.

3. Арсен Бектасов – ҚР Ақпарат жəне коммуникация министрлігінің баспасөз-хатшысы.

4. Дархан Қыдырəлі – «Егемен Қазақстан» республикалық газеті АҚ басқарма төрағасы.

5.Айнұр Коскина – «Total.kz» ақпараттық порталының журналисі.

6.Салтанат Əбдірова – «Қазақстанда жасалған» тележобасының режиссері.

7.Дəулетхан Жиенқұлов – «Baq.kz» ақпараттық портал редакторының орынбасары.

8. Бибігүл Жексенбай – «Бас редакторлар клубы» қоғамдық

бірлестігінің президенті.

9. Қалқаман Сарин – ақын, қоғам қайраткері.

10. Есен Елеукен – «Қазақстан КВН одағы» республикалық жастар қоғамдық бірлестігінің президенті.

11. Азамат Тілепов – блогер, Қазақ радиосының «Əлеумет» редакциясының редакторы.

12. Максим Рожин – блогер, фотограф. «Выбираю Казахстанское» жəне «madeinkazz» топтарының үйлестірушісі «NADLoC» АҚ менеджері – Баубек Қасымов. Жұмыс қалай бағаланатын болады ?

– Конкурстық жұмыстарды бағалаудың ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында, құрамына бұқаралық ақпарат құралдары өкілдері, блогерлер, қоғам қайраткерлері кіретін комиссия құрылды. «Facebook» жəне «Instagram» желілеріне жүктелген барлық жұмыстар топ үйлестірушісінің мақұлдауынан өтеді. Іріктеудің бірінші кезеңінде комиссия мүшелері қойылған бағалардың (лайктардың) санын анықтайды, бұдан кейін комиссия қатысушылары ұсынылған жұмыстарды талдаудан өткізіп, жеңімпазды белгілейді. Бейнеролик сапасы: – Анық сюжет – Камерамен жұмыс істей алуы (түсіру үшін кəсіби видеокамера, гаджеттер, смартфон қолдануға болады) – Таза дыбыс – Кадрдағы адамдардың тауарды ұсына алу қабілеті Марапаттау орын: – «NADLoC» «Жергілікті Қамтуды Дамытудың Ұлттық Агенттігі» АҚ, Тұран БО, 18.Б.блогы, 4-қабат. Сілтемелер: Кез-келген мəселе бойынша мына тел.: 8 (7172)79-76-96, 87011974923, 87015531010 немесе «Instagram»-дағы «Madeinkazz», «Facebook» желісіндегі «Выбираю Казахстанское» топтарына жаза аласыз.

Шу ауданы, Алға ауылының байырғы тұрғындары, асқар таудай қадірлі атамыз Алғабек Әлдибайұлы ДИХАНБАЕВ 25 қазанда Пайғамбар жасы – 63-ке келеді, ал сүйікті әжеміз Баршакүл Бұлқынқызы ДИХАНБАЕВА мерейлі 60 жасқа толып отыр. Алғабек атамыз бен Баршакүл апамыз бұл күндері ұлдарын ұяға, қыздарын қияға қондырып, немерелерінің қызығына тоймай, бақытты ғұмыр кешуде. Атамыз бен апамызды мерейтойларымен шын жүрегімізден құттықтаймыз. Екеуіне мықты денсаулық, қажымас қайрат, ұзақ ғұмыр тілейміз! Ізгі тілекпен: немерелері Мəулен, Медел, Нұрлыайым, Айару, Айбек.

Жолаушылар мен жүкті автомобиль көліктері маршруттарында ауданішілік тасымалдау қызметін көрсету құқығына ие болуға конкурс өткізу туралы хабарландыру

«Жамбыл облысы Жуалы ауданы əкімдігінің тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі жəне автомобиль жолдары бөлімі» КММ

жолаушылар мен жүкті автомобиль көліктері маршруттарында ауданішілік тасымалдау қызметін көрсету құқығына ие болуға конкурс 2016 жылдың 21 қарашасы күні, сағат 15.00-де Б. Момышұлы ауылы, Жамбыл көшесі, №12 үй, 35-кабинет, 1-қабатта өткізілетіндігін хабарлайды Конкурсқа келесідегідей маршрут пакеттері қойылады: №1 – Орталық базар – Аурухана №2 – Орталық базар – Көлбастау – Талапты №3 – Орталық базар – Қайрат – Диқан №4 – Орталық базар – Ақбастау – Жүрінбай №5 – Б. Момышұлы – Бəйтерек №6 – Б. Момышұлы – Қошқарата №7 – Б. Момышұлы – Нұрлыкент №8 – Б. Момышұлы – Шақпақата – Тəттібай №9 – Б. Момышұлы – Шымбұлақ №10 – Б. Момышұлы – Көлтоған №11 – Б. Момышұлы – Күреңбел №12 – Б. Момышұлы – Алатау №13 – Б. Момышұлы – Бақалы Конкурсқа автокөлік құралдары бар кез-келген жеке жəне заңды тұлғалар меншік нысанына қарамастан қатыса алады. Конкурсқа қатысуға ниет білдіргендер Жуалы ауданы əкімдігінің тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі жəне автомобиль жолдары бөліміне конкурстық құжаттардың жиынтығын алуға жазбаша өтініммен мына мекен-жайға келуі тиіс: Б. Момышұлы ауылы, Жамбыл көшесі, №12 үй, 35-кабинет, 1-қабат. Конкурстық құжаттар жиынтығы тегін беріледі. Конкурстық өтінімдерді қабылдау жəне конкурстық құжаттарды алуға өтінімдерді қабылдаудың жəне конкурсқа қатысудың соңғы мерзімі: 2016 жылдың 12 қарашасы, сағат 13.00-ге дейін. Конкурс өткізу мəселелері бойынша 2016 жылдың 1 қарашасы, сағат 16.00-де конкурстық комиссия конкурс алдындағы конференцияны өткізеді. Анықтама үшін байланыс телефондары: 8 (72635) 2-03-96, 2-15-99. Объявления о проведении конкурса на право обслуживания маршрутоврегулярных внутрирайонных автомобильных перевозок пассажиров и багажа

КГУ «Отдел жилищно-коммунальное хозяйство, пассажирского транспорта и автомобильных дорог акимата Жуалынского района Жамбылской области»

объявляет о проведении конкурса на право обслуживания маршрута между населенного пункта автомобильных перевозок и багажа, который состоится в 15.00 часов 21 ноября 2016 года по адресу: с. Б. Момышулы, улица Жамбыла, дом №12, кабинет 35, 1-этаж На конкурс выставляются следующие пакеты маршрутов: №1 – Центральный рынок – Больница №2 – Центральный рынок – Колбастау – Талапты №3 – Центральный рынок – Кайрат – Дихан №4 – Больница - Акбастау – Журынбай №5 – Б. Момышулы – Байтерек №6 – Б. Момышулы – Кошкарата №7 – Б. Момышулы – Нурлыкент №8 – Б. Момышулы – Шакпаката –Таттибай №9 – Б. Момышулы – Шымбулак №10 – Б. Момышулы – Колтоган №11 – Б. Момышулы – Куренбель №12 – Б. Момышулы – Алатау №13 – Б. Момышулы – Бахалы В конкурсе принимают участие любые физические и юридические лица независимо от формы собственности, владеющие автотранспортными средствами. Желающие принять участие в конкурсе представляют в отдел жилищно-коммунальное хозяйство, пассажирского транспорта и автомобильных дорог акимата Жуалынского района Жамбылской области письменную заявку на получение комплекта конкурсных документов по адресу: с. Б. Момышулы, улица Жамбыла, дом №12, кабинет 35, 1-этаж. Комплект конкурсных документов предоставляется бесплатно. Окончательный срок приема заявок на получение конкурсных документов и приема заявок на участие в конкурсе: 12 ноября 2016 года до 13.00 часов.

1 ноября 2016 года в 16.00 часов конкурсная комиссия проводит предконкурсную конференцию по вопросам проведения конкурса. За справками обращаться по телефону: 8 (72635) 2-03-96, 2-15-99.

асы мен

ам «Ақ жолдың» жарнаныңыз! ал

ақылы қызметін пайд

өте тиімді. ТЕЛЕФОН/ФАКС: Ол арзан және

8 (7262) 43-32-50 ak-jol-taraz@rambler.ru

Жамбыл облыстық адвокаттар алқасы Байзақ ауданының адвокаты Əбжапар Ешанқұлұлы Татибаевқа ұлы АРМАННЫҢ мезгілсіз қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады.

6

22 қазан, 2016 жыл

ФОТОБӘЙГЕ

ТАРАЗДЫ ТАҢДАҒАН ШЕТЕЛДІКТЕР

! р а б м і л е з і с л е у ә Т

ЯМАЙКАДАН КЕЛГЕН ҰСТАЗДАР ЯМАЙКАНЫҢ ҚАЙДА ЕКЕНІН БІЛЕСІЗ БЕ? БҰЛ – КАРИБ ТЕҢІЗІНДЕГІ ОЙМАҚТАЙ АРАЛ-МЕМЛЕКЕТ. ҚАЙ ШЕТІНЕ ШЫҚСАҢЫЗ ДА ЕТЕГІН СУ ШАЙЫП ЖАТҚАН ЕЛ. ҰШАР БАСЫНДА СЕЛДІР ЖАПЫРАҒЫ ЖАЛБЫРАҒАН ПАЛЬМА АҒАШТАРЫ СӘН БЕРІП ТҰРҒАН ШЕТСІЗ-ШЕКСІЗ ЖАҒАЖАЙ. БАМБУК ҚАЙЫҒЫНАН ЕҢКЕЙІП ҚАРАСАҢЫЗ СУ ТҮБІНДЕГІ ЖАУҺАР ТАСТАР АНЫҚ КӨРІНЕТІН МӨП-МӨЛДІР АЙДЫНДЫ МЕКЕН. МҰНЫҢ БӘРІН ҚАЙДАН БІЛІП АЛДЫ ДЕП ОТЫРСАҢЫЗ, АЙТАЙЫН. ТАРАЗ ҚАЛАСЫНДАҒЫ НАЗАРБАЕВ ЗИЯТКЕРЛІК МЕКТЕБІНДЕ ЯМАЙКА АЗАМАТТАРЫ АҒЫЛШЫН ТІЛІНЕН САБАҚ БЕРІП ЖҮР. ЖУЫРДА СОЛАРДАН СҰХБАТ АЛУ СӘТІ ТҮСТІ. КЕЛИНГ СМОЛЛ (KEELING SMALL) – ДЕБОРА ВАТСОН-СМОЛЛДЫҢ (DEBORAH WATSAN-SMALL) КҮЙЕУІ. ЯМАЙКАЛЫҚ ЕРЛІЗАЙЫПТЫЛАРДЫҢ БАЛАЛАРЫ ІРГЕДЕГІ «ІНЖУ» МЕКТЕП-БАЛАБАҚШАСЫНДА ОҚЫП ЖҮР. ЕКІ ТАРАПТЫҢ СҰРАҚ-ЖАУАБЫН АНГЛИЯДА ОҚЫП КЕЛГЕН ЖАМБЫЛ АСАНОВ АҒЫЛШЫН ТІЛІНЕН АУДАРЫП ОТЫРДЫ.

ға ң а ы д ға ы ш і ш іт к р ү б Қансонарда

Суретті түсірген Табын ӘБІЛДӘ. Тараз қаласы.

ДЕБИ ӘЛЕМ МӘДЕНИ-Ә

Есет ДОСАЛЫ, «Ақ жол».

Ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығы аясында М.Х.Дулати

атындағы Тараз мемлекеттік университетінің мәжіліс залында ақын, Әлем халықтары Жазушылар одағының мүшесі Айыпберген Балтабайұлымен кездесу өтті. Әдеби кешке аталған университеттің оқытушылары мен студенттері қатысты. А.Балтабайұлы ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығына

орай еліміздің аумағында 25 кездесу өткізуді көздеген екен. Жо с п а р ы н ы ң о р ы н д а л у ы н Шымкенттен бастаған ақын өзінің жетінші кездесуін тараздықтарға арнапты. Ақынның осы кезге дейін

«Назеркем», «Ғашықтар әні», «Жан жылуы», «Алтын бесік» жыр жинақтары мен «Жұлдызды ғұмыр» пьесасы жарық көрген. Айыпберген Балтабайұлы жиналғандар алдында шабыттана жырларын оқыды. Ақынның лирикалық жырлары да, патриоттық өлеңдері де студент жастардың көңілінен шықты.

Өз ке зегінде Айыпберген Балтабайұлы студент жастарға өнегелі өмірінен е стеліктер айтты, оларды отансүйгіштікке, елжандылық қасиеттерге шақырды. Қаламгерге доцент Гүлзия Әбдір, студенттер Азиза Әбдірайымова, Құрбанәлі Шахабай түрлі сауалдар қойып, жан-жақты жауап алды. Жас ақындар Файзулла Төлтай мен Арайлы Жақсылық жүректерін жарып шыққан жалынды өлеңдерін оқыды. Ке зде суді ат а лған университеттің гуманитарлықәлеуметтік ғылымдар факультетінің деканы Әзімхан Ыбырайым қорытындылап, осы оқу орнындағы оқырмандарымен ой бөліскені үшін алғысын білдіріп, ақынға құрмет көрсетті. Айыпберген Балтабайұлы жиналған көпшілікке рахметін айтып, университеттегі «Парасат» шығармашылық клубының естелік кітабына қолтаңбасын қалдырды. Қаламгердің шығарма­шылық кездесулері Қызылордада және батыс облыс­тарда жалғасатын болады.

МҰРА ЖӘНЕ МҰРАҒАТ

ТАРИХПЕН ТАМЫРЛАС МУЗЕЙ

Тарихымызды дәріптеп, өлкенің өткенін еске салатын мәдени орындардың бірі – музей.

1973 жылдан халыққа қызмет көрсетіп келе жатқан аудандық музей бұл күнде Жазылбек Қуанышбаевтың атында. Ауданымызға келген сыйлы қонақтар ауданның өткені мен бүгінін, еңбек адамдарының бет-бейнесін тек осы музейден к ө р і п , і з д е г е н і н т ау ы п , марқайып қайт ады де с ек, жалған айта қоймаспыз. Аталған мекеменің қызметкерлері ішкі жұмыстан бөлек, ғимараттың сыртқы көркемдігіне де үлкен мән беруде. Мұнда жайқалып тұрған гүлзарды аудандағы өзге мекемелердің төңірегінен кездестіру қиын. Музейде бүгінде 7000-ға тарта экспонат жиналған. Қазақ ха н д ы ғ ы н ы ң 5 5 0 ж ы л д ы қ тойына да Мойынқұмдағы музейдің экспонаттары Тараз қаласына апарып қойылғанын,

жыл сайын облыстық деңгейде өткізілетін атаулы мерекелерден Мойынқұмның музейі тыс қалмайтынын мақтанышпен айтамыз. Бұл ретте музей директоры Ләйла Қожагелдиеваның ұйымдастыру қабілетінің зор екенін айта кеткеніміз жөн. Бүгінде музейде 5 бөлім жұмыс атқарады. Қызықтаушылар көп. Тәулігіне кемі 20-30 адам көріп, тамашалайды. Биыл Ж.Қуанышбаев атындағы музей үшін табысты ж ы л б о л д ы . Ас т а н а д а ғ ы Тұңғыш Президентіміздің а р х и в і а р н а й ы с ап а рм е н Мойынқұм ауданына алғаш рет келіп, Жазатаның 120 жылдығына орай музейде, аудандық Мәдениет үйінде «Жер тарихы – ел тарихы» атты көрме ұйымдастырып, жұртшылықпен кездесті. Бұл шараға алматылық тарихшылар, облыстық мәдениет саласының

Жамбыл ҚАЛЫБАЕВ, аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы. Мойынқұм ауданы.

келіп сіздерден зымырандарын ұшырады. Жергілікті халық оны теледидардан ғана көріп отыр. Дүниежүзіндегі ең керемет нүкте – ол Байқоныр ғарыш айлағы. Мен соған қызығамын және сіздерге ғарышты игеруге тілектеспін.

– Дебора, ағылшын тілі ана тіліңіз емес шығар. Ямайка тілінде сөйлеңіздерші...

– Біз ағылшын тілінде сөйлейміз! Мектепте де, жұмыста да ағылшын тілін қолданамыз.

орында тұрған ел болып шықты.

– Олимпиада да біз бокстан, ал Ямайка жүгіруден алдына жан салмайды. Жеңіл атлетика ол жақта қалай дамыған? Атақты жеңіл атлет Усэйн Болт жерлестеріңіз ғой?

– Жүгіру – ол біздің дәстүріміз. Қанымызда бар спорт түрі. Балабақшада кішкентай баланың қолына су құйылған қасық ұстатады да жүгіртеді. Суын төкпей мәреге жеткен бала жүлде алады.

Бізде «сынған» ағылшын тілі, «бұрылған» ағылшын тілі бар... Үнді тілінде «Ямайка» сөзі «Бұлақ аралы» деген мағынаны білдіреді.

– Теңіз қоршаған Ямайкада қар жауа ма?

– Қар? (Келингтің ішек-сілесі қатып күліп алды). Бізде жыл – он екі ай жаз болып тұрады. Күн ең қатты ысыған кезде +28-30 C0 градусқа көтеріледі, ал ең қатты салқындағанда +15-17 C0 градусқа дейін түседі. Ұмытпасам, 2013 жылы Таразда +45C0 градусқа дейін күн ысыды. Сол күндері шелектеп су ішсем де, шөлімді баса алмай қиналдым. Сол жылы күзде өмірімде бірінші рет қалтырап тұрып жаурадым.

– Қазақстанда Ямайканың елшілігі бар ма? Заң жүзінде мәселе туындап жатса, қалай шешесіздер?

– Ямайканың елшілігі Қазақстанда, Қазақстанның елшілігі Ямайкада жоқ. Біздің барлық құжатымыз Назарбаев з и я т ке рл і к м е кт е б і н і ң б а с кеңсесінде тіркелген. Біз үшін көп мәселені солар шешеді. Заң бұзбаймыз. О баста Қазақстанға визаны қайдан аламыз деген сұрақ туғанда, білетіндер бізге көршілес Кубадағы елшілікке баруға кеңес берген болатын.

– Жиһанкез бір қазақтан «Ямайкаға бардым» дегенді естімеппін.

– Окей! Екі елдің билік арасындағы барыс-келіс, алысберісті мен өзім де көрмедім. Қазақстандық туристерді күндей шуақты Ямайкаға қызықтыру үшін екі тарапқа сауда-саттық, э ко н ом и ка л ы қ , ә л еу м е т т і к байланыстар орнату керек сияқты. Сіз осы жақтан ол жаққа бір ұшаққа отырып жете алмайсыз. Отбасымды осында алып келген соң, достарыма хабарласып қайда жүргенімді айттым. Олар «қандай ел, қайда орналасқан?» деп таңғалды. Ал Қазақстан әлемде аумағы жағынан тоғызыншы

Бастауыш сынып оқушыларын жұптастарып, кокос қабығынан ширатылған жіппен екеуінің санын байлайды да қосақтатып жүгіртеді. Бірдей қозғалсаң ғана нәтижеге жетесің. Әйтпесе шалынып құлап қаласың. Қызық айтайын ба? Мынау Олимпиадада рекорд орнатып жүрген жеңіл атлеттердің көрсеткішін біздегі жоғары сынып оқушылары дене шынықтыру сабағында күнде көрсетіп жүреді. Бұл – шындық. Желаяқ Усэйн Болт – еліміздің мақтанышы.

– Дебора, Қазақстан сізді несімен таңғалдырды?

– Өткен жылғы қыс мені таңғалдырды. Қар аз жауды. Күн қатты суымады.

– Же р г і л і к т і г а з е т, журналдарды оқисыздар ма? Арналардан қандай бағдарламаны көресіздер?

– Жа қ с ы с ұ р а қ . Қ ы з ы м «Ба лапан» арнасын көреді. Ал Дебора екеуміз ақпаратты қайдан а ламыз? Жергілікті жердің ақпаратын ағылшын тілінде насихаттап жүрген біреуді көрмедім. Ал орыс тілінде көп арна сөйлейді. Негізінде біз интернет арқылы Ямайканың газет, журналын оқимыз. Сізден бір нәрсені сұрайыншы. Тараз қаласында шетел азаматынан аудармашыға жүгінбей ағылшын тілінде сұхбаттасатын журналист бар ма? (Жауап: Тараз қаласында ағылшын тілді журналисті әзірге кездестірмедім).

– Қазақтың бойындағы қандай ерекшелікті байқадыңыздар? Дебора: – Сіздер бір нәрсені т ү с і н д і р с е ң і зд е р , т ы ң д ап отырған адам солай қабылдаса екен дейсіздер. Олай болмайды. Әркімнің тілі, діні, танымы, дәстүрі бөлек. Меніңше, біржақты болуға болмайды. Өз басым балалармен санасамын. Егер олар қаламаса, көнемін және олар не қалайтынын сұраймын. Ал сіздерде көбіне

Қанат ТІЛЕПБЕРГЕН, «Ақ жол».

Мекен-жайымыз: 080000, Тараз қаласы, Ы. Сүлейменов көшесі, 5, Баспасөз үйі.

Меншік иесі: «ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ

басшылары қатысып, Жазата музейін өзге қырынан тани түсті. Сөз жоқ, осынау өнегелі і с т е рд і ң бе л с е н д і ө ту і н е «Дала академигі» Жазылбек Қуанышбаев ат амыздың аяулы келіні, Жазатаның қара шаңырағының бүгінгі отанасы Л ә й л а Қ ож а г е л д и е в а н ы ң еңбегі үлкен. Басшы ретінде тындырып жүрген істері – жастарға өнеге, көпке үлгі. Музей – халық мұрасы, тарих сұрыпталатын киелі де қасиетті орын. Ардагерлер қауымы атынан бір сұранысымыз бар. Тәуелсіздігіміздің 25 жылдық торқалы тойына тарту ретінде тұрғындар Жазата музейіне әр ауылдан тың жәдігерлер әкеліп жатса, нұр үстіне нұр болар еді.

– Келинг мырза, Ямайка қандай ел? Әңгімемізді осыдан бастасақ...

– Окей! Ямайка, теңіз «құшағында» жатқан мемлекет. Біз Испания, содан соң Британияның отарында болдық.

1962 жылы Британиядан егемендігімізді алдық. Ямайка – көп ұлтты мемлекет. Қанша жерден көп ұлтты ел болсақ та, бізде ұлтаралық қақтығыс болмаған. Ямайкалықтардың басын біріктіріп тұрған нәрсе – ол ағылшын тілі. Халқымыздың саны үш миллионнан асады. Астанамыз – Кингстон. Арал теңіз арқылы Куба, Гаити және Колумбиямен шекараласады. Өткен ғасырда жұмыс күші ретінде тартылғандықтан, аралда үндістер мен қыт айлықт ар баршылық.

– Дебора, сіз де әңгімеге араласып отырыңыз. Қазақстанға келмей тұрып басқа қай елде жұмыс істедіңіздер? Біздің елге қандай бағдарлама аясында жолдама алдыңыздар?

– Хеллоу. Турист болып қайда бармадық. Есесіне Қазақстаннан басқа жерде жұмыс жасаған еме спіз. Күйеуім екеуміз мұғалімбіз. Өзімізді шетелде сынап көру үшін британиялық « Т І С » д е ге н б а ғ д а рл а м а ғ а құжаттарымызды жинап өткіздік. Содан олар педагогика лық жетістіктерімізді бағалап бізге Қазақстанды ұсынды. Ең алғаш рет Астанадағы әуежайға келіп қондық. Қазақстанда жүргенімізге үш жыл толды. Келингтің жасы қырық бесте, мен отыз бестемін. Бір ұл, бір қызымыз бар. Ұлым орыс сыныбында оқиды, қызым балабақшадағы қазақ тілді топқа барады.

– Ке л и н г м ы р з а , қ а й қалада ержеттіңіз? Бала күнде тұрмыста әке-шешеге көмектесіп өскен шығарсыз?

– «Жунглиді» көз алдыңызға елестетпеңіз (тілмаш жігіт ішексілесі қатып күлді). Сент-Кантрин қалашығына жақын маңдағы инфрақұрылымы дамыған Редбуд ауылында ержеттім. Бізде қазба байлық аз. Ауыл шаруашылығы жақсы дамыған. Еуропа, Америка және Британия нарығындағы цитрусты жеміс-жидектің көбісін біз экспорттаймыз. Айтпағым – елімізде туризм дамыған. Есіме түсіп отырғаны – кішкентай кезімде туристерге банан, кокос апарып сататынмын. Сөмкелерін көтерісуге көмектестім. Ағылшын тілін нашар білетіндерге «гид» болдым. Менің бір қулығым болды. Біздің ұлттық асханаға туристердің бейімделуі оңай емес. Көбіне қарны ашып жүрген туристерге піскен тауық етін сатып пайда табатынмын. Дебора болса Луайрез-Вил деп аталатын таулы аймақтың қызы. Ямайкалық жастардың көбісі плантацияларда жұмыс істейді.

– Өз елдеріңізге барған соң уақыт өте келе «Қазақстан» деген сөзді естігенде, ең бірінші ойларыңызға не түседі?

– Байқоңыр! Сіздерде Байқоныр ғарыш айлағы бар. Әлемде ең бірінші рет адам баласы осы қазақ даласынан ғарышқа ұшты. Соны неге өздеріңіз игермейсіздер? Әлемдік алпауыт мемлекеттер

үлкендер «менікі дұрыс» дейді. Бала өз ойын айтқысы келсе, үлкендердің көзі бадырайып кетеді. Әр адамның өз қалауы, өз талғамы бар. Оған қайшы келу – әбестік. Ешкімнің мүмкіндігін шектеп қоюға болмайды. Келинг: – Не айтсам да, бұл – менің жеке пікірім. Мен е ш қ а н д а й д е р е к ке с ү й е н і п о т ы р ғ а н жо қ п ы н . К ө р г е н , естігенімді айтамын. Сіздердің бір артықшылықтарыңыз орыс тілін халықтың көбісі меңгерген. Орыс тілінде еркін сөйлеу – ол сіздердің артықшылықтарыңыз. Керісінше жағы – сіздер сол тілге қатты беріліп кетіпсіздер. Ал неге сіздер ағылшын тілін оқытуға қарсы боласыздар? Кейде қазақтардан «енді жетпегені ағылшын тілі еді» деген пікірді естіп қаламын. Тіл білген адамға география өзі ашылады.

– Сіздердің көзқарас­ тарыңызда Қазақстан қанша­ лықты демократиялы ел? Дебора: – Қазақстан – жас мемлекет. Маған демократиялық жүйені қазақстандықтардың өзі алып кете алмай жүрген сияқты с е з і л ед і . Же р г і л і кт і ха л ы қ өзін еркін ұстай алмайды. Сөз бостандығы, ой еркіндігі төмен. Демократиялық жүйе сіздерде бар, неге екенін білмеймін, ол сөз жүзінде қалып қойған. Сіз сұрадыңыз, мен жауап бердім. Келинг: – Сіздерде жүріп жатқан түрлі реформалардың жемісін көру үшін әлі де уақыт керек. Менің бір байқағаным, Қазақстан – отбасылық құндылық пен ата-дәстүрге берік азиаттық үлгідегі халық. Сіздерде әулеттің үлкені не айтса, сол Конституциядан да жоғары тұрады екен.

– Біз Қазақстанды шетелге танытуға, туристерді шақыру үшін түрлі мегашараларды өткіземіз. Бірақ солардың ең төменгі нәтижесіне ғана қол жеткізудеміз. Неге бұлай? Келинг: – Біріншіден, Қырғыз, Өзбекстан, Ресей сіздер үшін «шетелге» жатпайды. Сіздер үшін шетел – ол Америка, Еуропа. Солай ғой?! Бішкектегі базарға барсаңыз, орыс тілінде сауда жасайсыз. Мысалға мен отбасымды алып Таразға келгенімде қиналдым. Үлкен дүкен қожайыны ең болмаса ағылшын тілін білетін бір сатушыны жұмысқа алса қайтеді? Сіздерде ол жоқ. Туристерге қолайсыздық туғызсаңыз, олар келмесе шетелге қайтіп таныласыз? Мен бір мысал келтірейін. Шетелге гастрөлдік сапармен барғанда көрерменге декорация, ко стюм, әртістің сымбаттылығын ғана көрсету жеткіліксіз. Барған жердің тілінде өз мәдениеттеріңізді ұсынып көріңіздер. Қысқасы, туризм – бұл бизнес. Бизнесте менікі ғана дұрыс деп қырсығу тұйыққа тірейді. Сіздер «менікі дұрыс, менің айтқаным болу керек» дегеннен арылсаңыздар, алға серпілесіздер. Одан кейін Қазақстан Қытаймен шекараласады да, бірақ сіздер тек қана Ресеймен ғана шекаралас мемлекет секілді өмір сүргілеріңіз келеді екен. Мен осыны түсіне алмадым. Дебора: – Сіздер жастарыңызды сөз бостандығына, ой еркіндігіне көбірек тәрбиелесеңіздер, басқа адамға тартымды боласыздар. Менің не айтқым келгенін түсінген боларсыз.

– Әңгімелеріңізге рахмет!

Телефондар/факс: бас редактордың қабылдау бөлмесі – (қаланың коды – 8-726-2) 43-17-07. Жарнама – 43-32-50. Электрондық пошта: ak-jol-taraz@rambler.ru. Газеттің сайты: akjolgazet.kz

ДИРЕКТОР – БАС РЕДАКТОР Көсемәлі СӘТТІБАЙҰЛЫ

Бас редактордың бірінші орынбасары – Ақылжан МАМЫТ – 43-17-08; Бас редактордың орынбасарының міндетін атқарушы – Әділбек БАҚҚАРАҰЛЫ – 43-50-73; Жауапты хатшының міндетін атқарушы – Қанат ТІЛЕПБЕРГЕН – 45-15-26; БӨЛІМДЕР: Саясат – Баймаханбет АХМЕТ – 43-31-62;

Әлеумет – Ардақ ҮСЕЙІНОВА – 43-33-08; Мәдениет – Табиғат АБАИЛДАЕВ – 45-48-09; Сайт (www.akjolgazet.kz) – Алмаз ОРМАНОВ – 43-17-13; Жарнама – Жүрсінгүл ЖАҚЫП – 43-32-50; Компьютер орталығы – Жанна БЕЙСЕНҚҰЛОВА – 43-26-90; Бухгалтерия – 43-17-12.

МЕНШІКТІ ТІЛШІЛЕР: Талас, Сарысу – Сәулембай ӘБСАДЫҚҰЛЫ – 8 (726 44) 5-06-68, 87777590076; Қордай – Құрманбек ӘЛІМЖАН – 8 (72636) 4-74-34, 87016489927; Т.Рысқұлов, Меркі – Нұрболат ӘЛДИБЕКОВ – 87022943547, 87473598371; Шу – Қарлығаш ЕСБЕРГЕНОВА – 87753184048; Мойынқұм – Уалихан ЖАЙЛАУ – 87024705735.

«ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ. ЖСК KZ04319E010000374569, БСК ABKZKZKX, СТН 211500070391, КБЕ 17, КНП 858, БСН 030940003725, «БТА БАНК» АҚ ЖАМБЫЛ ФИЛИАЛЫ. ИНДЕКСІ: ЖЕКЕ ЖАЗЫЛУШЫ ҮШІН – 65457, МЕКЕМЕ ҮШІН – 15457. Редакция авторлардың көзқарасы, жарнама мазмұны үшін жауап бермейді. Жарияланбаған хатқа жауап қайтарылмайды. А – материалдың жариялану ақысы төленген.

Газетті есепке алу туралы №12327-Г куәлікті 2012 жылғы 1 наурызда Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі берген.

Нөмірдің кезекші редакторы Табиғат АБАИЛДАЕВ

ТАРАЛЫМЫ: 18509 АПТАЛЫҚ ТАРАЛЫМЫ: 55527

Газет аптасына үш рет шығады. Газет редакцияның компью­терлік орталығында теріліп, беттелген. Қалыбы Жамбыл «Сенім» ЖШС баспа орталығында жасалып, көбейтілді. 080012, Тараз қаласы, Төле би көшесі, 22-үй. тел.: 43-32-83. Тапсырыс 983