Aq jol 20180825 tamiz

Ж

Jambyl oblystyq qoǵamdyq-saıası gazet

АҺАН Д

А

BІRІŃDІ, QAZAQ, BІRІŃ DOS, KÓRMESEŃ, ІSTІŃ BÁRІ BOS. (ABAI).

және

Сарысу ауданы

Мойынқұм ауданы

ЖАМБЫЛДА

Мойынқұм

Шу ауданы

Талас ауданы

Төле би

Жаңатас Қаратау

Жамбыл облыстық қоғамдық-саяси газет

Жамбыл ауданы

Меркі ауданы

Байзақ ауданы

Т.Рысқұлов ауданы

Аса

Құлан

Жуалы ауданы

Қордай ауданы Қордай

Меркі

Бауыржан Момышұлы

№98 (18592), Senbі, 25 tamyz, 2018 jyl

ak-jol-taraz@rambler.ru

www. aqjolgazet.kz

Gazet 1922 jyldyń 1 mamyrynan shyǵady

ПРЕЗИДЕНТ

ЕЛБАСЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ АРАЛДЫ ҚҰТҚАРУ ҚОРЫНЫҢ ҚҰРЫЛТАЙШЫ МЕМЛЕКЕТТЕРІ БАСШЫЛАРЫНЫҢ ОТЫРЫСЫНА ҚАТЫСТЫ

НДА ЖАҺА =ҰЛЫБРИТАНИЯ Ұлыбританияда астыртын түрде қару-жарақ жасап келген зауыт табылды. Оны елдің қылмыспен күрес жөніндегі ұлттық агенттігінің тергеушілері Хейлшем қаласындағы өндірістік аймақта кездестірген.

=ГЕРМАНИЯ Неміс астронавты Александр Герст орбитада отырып жердегі роботтың жұмысын бақылады. Айта кету керек, бұл осы құлтемірмен өткен үшінші тәжірибе. Ғалымдардың айтуынша, құлтемір барлық тапсырманы уақтылы және дұрыс орындаған.

=ИТАЛИЯ Генуя қаласында құлаған көпір қайта салынатын болды. Нысанды тұрғызған компания басшылығы көпірді қалпына келтіруге 500 миллион еуро бөлді. Сондай-ақ апат кезінде қаза болғандардың отбасыларына қайғырып көңіл айтып, кешірім сұрады.

=ЭСТОНИЯ Өнертапқыштар ретро стиліндегі электр көлігін көпшілікке ұсынды. Ол үш дөңгелекті болғандықтан, оны жүргізу үшін арнайы куәліктің қажеті жоқ. Әзірге Таллиндегі жай ғана гаражда құрастырылып жатқан көлік сағатына 110 шақырым жүріп өтеді.

=ИРАН Елдегі 39 телеканалдың «YouTube» желісінен хабар таратушы арналары Google компаниясының саясатына сай келмей қалғаны үшін көрсетілімнен шығарылды. Сондай-ақ арналардың барлық контенті «YouTube» сервисінен өшірілген.

Д БЫЛ ЖАМ

А

=БАЙЗАҚ

Алдымен мемлекет басшысы Түрікменстан Президентімен жүздесіп, бүгінгі отырыстың маңыздылығын атап өтті. Нұрсұлтан Назарбаев жоғары деңгейдегі тұрақты кездесулер екі тараптың да стратегиялық серіктестікті одан әрі нығайтуға мүдделі екендігінің айқын көрінісі саналатынын айтты.

– Мемлекеттеріміз арқылы өтетін Әмудария мен Сырдария өзендері басс ейндерінің мәселелерін талқылаймыз. Бұл екі өзен біздің

НЫШТАРЫ

АЗИЯ ОЙЫНДАРЫНЫҢ ЕКІ АЛТЫНЫН ОЛЖАЛАҒАН ОҒЛАН

М МЕ

ЛЕ

Т КЕ

ТА МАҚ

балаларымыз бен немерелерімізге өмір сыйлайды. Осы проблемаларды бірлесе талқылаудың маңызы зор, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Мемлекет басшысы саммиттің Түрікменстанда дер кезінде өткізіліп отырғанына тоқталып, Халықаралық Аралды құтқару қорының бұған дейінгі саммиті 2009 жылы өткенін атап өтті.

– Мен бауырлас Түрікменстанның даму барысын жіті қадағалап отырамын. Түрікмен халқына барлық жақсылықты тілеймін, – деп

түйіндеді Қазақстан Президенті. Гурбангулы Бердімұхамедов Нұрсұлтан Назарбаевқа ілтипат білдіріп, Халықаралық Аралды құтқару қорының құрылтайшы мемлекеттері басшыларының отырысына шақыруды қабыл алғаны үшін алғыс айтты.

– Құрметті Нұрсұлтан Әбішұлы, бауырлас елдерімізді біріктіретін Каспий теңізінің жағасына – Түрікменстанға қош келдіңіз! – деді Түрікменстан Президенті.

Түрікменстан басшысы Қазақстан Президентін Бесінші Каспий саммитінің табысты өтуімен және тарихи құжат – Каспий теңізіне қатысты конвенцияға қол қойылуымен құттықтады. Екі ел көшбасшылары Жол картасын іске асыру, көлік-транзит саласындағы ынтымақ­тастықты дамыту, сондай-ақ өңірлік қауіпсіздік мәселелерін қарастырды. Жалғасы 2-бетте.

ОБЛЫС МҰҒАЛІМДЕРІНІҢ ТАМЫЗ КЕҢЕСІ

ЖАҢҒЫРУ НЕГІЗІ – АДАМИ КАПИТАЛ

=ЖАМБЫЛ «Мектепке жол» акциясы аясында 1200 оқушыға 13 493 600 теңгеге көмек берілді. Оның ішінде 400 балаға жергілікті бюджет есебінен 2 798 600 теңгеге, демеушілер есебінен 800 балаға 10 695 000 теңгеге мектепке қажетті киімдер мен оқу құралдары әперілді.

=МЕРКІ «Даму» кәсіпкерлікті қолдау қоры арқылы 10 миллион теңге несие алған кәсіпкер Л.Әбілдаев кірпіш зауытын ашты. Меркі ауылында орналасқан зауыт жылына 1 миллион дана күйдірілген кірпіш шығарады. Онда 30 адам жұмыспен қамтылған.

=ТАЛАС Аққұм ауылының тұрғыны Ұ.Шаханов 150 қаз алып, қазір оның санын 400-ге жеткізген. Құстың етін, қауырсынын, жұмыртқасын кәдеге жаратып отырған кәсіпкер қаздары 1000-ға жеткенде, етін сатуды жоспарлауда.

=Т.РЫСҚҰЛОВ Аудандағы Э.Мырзагелдиева, Р.Мамырбаева, Ә.Тұралиева, Г.Қоңырбаева, М.Оспанова, К.Байқұлова және С.Сихимбаева сынды іскер әйелдер бір топ мектеп оқушыларын оқуға қажетті құрал-жабдықтармен қамтамасыз етті.

ВЕЛОШАБАНДОЗ АЛЕКСЕЙ ЛУЦЕНКО НАҒЫЗ БАБЫНДА ЕКЕНІН КӨРСЕТТІ Индонезия астанасы Джакарта қаласында өтіп жатқан Азия ойындарында ел спортшыларының екінші тынысы ашыла бастаған секілді. Оған велоспортшы Алексей Луценконың екі бірдей алтын медалі дәлел. Бұған дейін 2014 жылы Оңтүстік Кореяның Инчхон қаласында өткен құрлық ойындарында алтыннан алқа тағынған Алексей Луценко, енді міне, Азия ойындарының үш дүркін чемпионы атағына қол жеткізді.

«Жастар корпусын дамыту» жобасына қатысқан аудан жастары 73 жоба ұсынса, оның 34-і жеңімпаз деп танылды. Жеңімпаз жоба қатысушыларының саны – 120 адам, оның 4-еуі – мүмкіндігі шектеулі жастар.

БИЫЛҒЫ ОҚУ ЖЫЛЫНДА 3,6,8-СЫНЫПТАР ЖАҢАРТЫЛҒАН БІЛІМ БЕРУ МАЗМҰНЫ БОЙЫНША БІЛІМ АЛУҒА КӨШЕДІ. АЛ ӨҢІРІМІЗДЕ БІРҚАТАР МЕКТЕПТЕРДЕ ЖАРАТЫЛЫСТАНУМАТЕМАТИКА БАҒЫТЫНДАҒЫ ПӘНДЕР АҒЫЛШЫН ТІЛІНДЕ ОҚЫТЫЛА БАСТАЙДЫ. ЖАЛПЫ ОҚЫТУ ЖҮЙЕСІНЕ ЕНГІЗІЛГЕН ӨЗГЕРІСТЕР КӨП. ОНЫҢ ІШІНДЕ ҰСТАЗДАР ҚАУЫМЫН ҚУАНДЫРҒАН ЖАҢАЛЫҚТАР ДА ЖОҚ ЕМЕС. ДЕГЕНМЕН ЖҮКТЕЛЕР МІНДЕТТІҢ АУҚЫМЫ – КЕЗЕКТІ 9 АЙДЫҢ

ТЫНЫМСЫЗ ӨТЕТІНІН БАЙҚАТҚАНДАЙ. БІЛІМ МЕКЕМЕЛЕРІНІҢ ӨТКЕН ОҚУ ЖЫЛЫНДА ҚОЛ ЖЕТКІЗГЕН ЖЕТІСТІКТЕРІ МЕН КЕМШІЛІКТЕРІ САРАЛАНЫП, АЛДАҒЫ КЕЗЕҢГЕ БЕЛГІЛЕНГЕН ЖАҢА ТАЛАПТАР ТАЛҚЫЛАНҒАН ӨҢІР ПЕДАГОГТЕРІНІҢ ДӘСТҮРЛІ ТАМЫЗ КЕҢЕСІНДЕ ОСЫ МӘСЕЛЕЛЕР СӨЗ БОЛДЫ. ЖИЫНҒА ОБЛЫС ӘКІМІ АСҚАР МЫРЗАХМЕТОВ, ПАРЛАМЕНТ СЕНАТЫНЫҢ ДЕПУТАТЫ АБДАЛЫ НҰРАЛИЕВ ҚАТЫСТЫ.

Жалғасы 4-бетте.

Өнер бұлақ, Білім шырақ. И НТЕРНЕТ И

ІРІ М Д Е Р І

Алексей Луценко жекелей жарыста өзіне Азияда тең келер қарсылас жоқ екенін танытты. Ол өзбекстандық Мироджан Калмуратов пен жапониялық Фумиюки Беппиді шаң қаптырып кетті. Бұл сынның алдында ол топтық жарысқа қатысып, аталмыш аламанда да қарсыластарын тасада қалдырған болатын. Осылайша мемлекет мерейін тасытқан А.Луценко бір өзі екі алтын жүлдені иеленіп, көк байрағымызды көкте желбіретті. Велоспортшы бұл жеңістер алдағы үлкен аламандарда да өзіне зор құлшыныс беретініне бек сенімді.

– Жарыстан алған әсерімді сөзбен жеткізу – қиынның қиыны. Сондықтан маған сенім артып, жанкүйер болған барлық отандастарыма шексіз алғысымды білдіремін. Азия ойындарының алтын жүлдесі үшін қолымнан келгенше жан аямай тер төктім. Қайткен күнде де ел сенімін ақтауға барынша тырыстым. Азия ойындарынан екі бірдей алтын медаль иелену – зор бақыт. Ұлттық құраманың қоржынын алтын жүлделермен толықтырғаным үшін бек қуаныштымын. Жарыс кезінде қолдау көрсеткен әріптестеріме де алғысым зор. Олар бүкіл қашықтық барысында жағдайды қалт жібермей қадағалап отырды. Соңғы екі күн мен үшін өте керемет әсер сыйлады. Алдағы уақытта да халықтың сенімін ақтауға тырысамын, – дейді Алексей Луценко өз ойымен бөлісіп. Біз де қазақстандық велоспортшының болашақта жарқын жеңістерге қол жеткізетініне сенгіміз келеді. Жарайсың, Алексей!

Жержаңғақ – пайдалы дәруменге толы дәнді дақыл түрі. Ол медицина саласында да көптеген ауруларды емдеу үшін пайдаланылады. Жергілікті жұрт өсіруге онша құлық таныта қоймайтын осы бір өнімнің өңірімізге көршілес өзбек елінен жеткізілетінін біреу білсе, біреуі білмес. Жалпы жержаңғақты егетін шаруашылықтар тек біздің облыста ғана емес, еліміз бойынша да некен-саяқ.

Газетіміздің сайты жаңарды. Сөйтіп, заманауи дизайнмен жасалған cайттың бұдан былайғы айтары мен қамтитын тақырыптарының аясы да кеңейе түсті. «Жаңалықтар», «Саясат», «Экономика», «Әлеумет», «Мәдениет» және «Спорт» айдарлары бойынша газетте шыққан мақалалармен қатар жер-жаһандағы маңызды жаңалықтармен енді күн құрғатпай танысуға мүмкіндік туды. «Аq jol» ТV айдарындағы қызықты, тағылымды сюжеттер де назар салуға тұрарлық. Мақалалар, сондай-ақ «Фейсбук», «Инстаграм» әлеуметтік парақшаларына газет шыққан күндері жарияланып тұрады. Сізді газет тарихы, редакция құрамы қызықтырып жатса, олар жайлы да деректер бар. Елді елең еткізер жаңалықтарыңыз бен тың тақырыптарыңыз болса немесе жарнама берем десеңіздер де, сайтта көрсетілген байланыс нөмірлеріне қоңырау шалсаңыз жеткілікті. Бір сөзбен айтқанда, «Aq jol» газетінің сайтынан ендігі жерде «Тілегенің алдыңнан, іздемей-ақ табылады»! Ол үшін www.aqjolgazet.kz сілтемесі арқылы біздің сайтты ашып, пернетақтаны басып қара, сырласым!

(Азия ойындары туралы топтаманы 8-беттен оқисыздар).

Жалғасы 3-бетте.

«Аq jol-Aqparat».

Н ЕРКӘ А Г Р ОӨ

С І П Т І К К Е Ш Е Н: ІС ПЕ Н НӘ ТИ ЖЕ

ЖАМБЫЛ ӨҢІРІНДЕ ЖЕРЖАҢҒАҚ ТА ӨСЕТІН БОЛАДЫ Ерғали ҚАРТАЙҒАН

Біздің сайтты ашып қара, сырласым!

2

SAIASAT

25 тамыз, 2018 жыл

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

ПРЕЗИДЕНТ

ЕЛБАСЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ АРАЛДЫ ҚҰТҚАРУ ҚОРЫНЫҢ ҚҰРЫЛТАЙШЫ МЕМЛЕКЕТТЕРІ БАСШЫЛАРЫНЫҢ ОТЫРЫСЫНА ҚАТЫСТЫ (Басы 1-бетте)

АН

Түрікменстанда Халықаралық Аралды құтқару қорының құрылтайшы мемлекеттері басшыларының отырысына келген мемлекет басшыларының шағын ж ә н е ке ң е й т і л ге н қ ұ р а м д а ғ ы отырыстары өтті. Мемлекет басшысы саммиттің Халықаралық Аралды құтқару қорының 25 жылдығы қарсаңында өтуінің символдық мәні зор екенін айтып, осы жалпыөңірлік маңызды басқо су алаңының алғашқы күндерінен бастап мұнда Арал теңізі мен Арал маңы бассейнінің күрделі әлеуметтік-экономикалық, су шаруашылығы және экологиялық мәселелерін шешуге бағытталған жұмыстардың атқарылып жатқанын атап өтті.

– Аралды құтқару қоры халықаралық деңгейде белсенді жұмыс жасауда. Соның арқасында Арал өңіріне әлемдік қоғамдастық пен халықаралық қаржы институттары т арапынан айт арлықт ай көмек көрсетіліп келеді. Біздің бірлесе жұмыс істегеніміздің арқасында бұл қор Біріккен Ұлттар Ұйымының Б а с Ас с а м бл е я с ы ж а н ы н д а ғ ы бақылаушы мәртебесіне ие болды, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Қазақстан Президенті Орталық А з и я д а ғ ы т р а н с ш е ка р а л ы қ су ресурстары өңірдегі халықтардың ортақ игілігі екеніне тоқталды, сондайақ осы аймақтағы мемлекеттердің барлығы тиімді шешімдер іздестіріп, оңтайлы идеялар мен нақты жобалар ұсынып жатқанын айтты.

– Т ү р і к м е н с т а н т а р ап ы н ы ң б а с т а ма с ы б о й ы н ш а Б і р і к ке н Ұлттар Ұйымының деңгейінде Арал бассейні елдеріне арналған БҰҰ-ның Арнайы бағдарламасын қабылдау мәселесі қарастырылуда. Тәжікстан

А

М

АД БАЛ Н Е

тарапының ұсынысы бойынша Біріккен Ұлтт ар Ұйымының Бас Ассамблеясы 2018 жылдан бастап «Су орнықты даму үшін» атты халықаралық іс-қимылдар онжылдығын жариялады. Өзбекстан тарапы биылғы маусым айында Та ш ке н т т е О рт а л ы қ А з и я н ы ң х а л ы қ а р а л ы қ э ко л о г и я л ы қ форумын жоғары деңгейде өткізді. Қырғызстан тарапының бастамасы бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымы құрылымдарының қолдауымен «Шу және Талас өзендерінің бассейндеріне арналған іс-қимылдардың с т р ат е г и я л ы қ б а ғ д а р л а м а с ы » әзірленді, – деді Мемлекет басшысы.

ЕНСАУЛЫҒЫ

АКУШЕРГИНЕКОЛОГТЕР ТАПШЫ

Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанның о сы бағытта белсенді жұмыс атқарып жатқанын айтып, елдер делегацияларын биылғы 10-12 қазанда Астанада өтетін Трансшекаралық су ағынын және халықаралық көлдерді қорғау және пайдалану жөніндегі БҰҰ конвенциясына мүше тараптар кеңе сінің Сегізінші се ссиясына қатысуға шақырды. Қазақстан Президенті бірлескен ісқимылдың арқасында мүмкін болған оң нәтижелерге арнайы тоқталды.

– «Сырдария өзенінің арнасын реттеу және Арал теңізінің солтүстік бөлігін сақтау» ауқымды жобасын жүзеге асыру нәтижесінде Сырдария

өзенінің төменгі с а ласындағы э ко л о г и я л ы қ ж а ғ д а й е л е у л і түрде жақсарды. Солтүстік Арал қалпына келіп, онда судың деңгейі 2010 жылдан бері тұрақты түрде 42 метрлік көрсеткішті ұстап тұр, судың тұздылығы төмендеді, теңіздің қоректік базасы, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі қалпына келіп жатыр. Арал теңізінің қазақстандық б ө л і г і н д е г і м и к р о к л и м ат п е н әлеуметтік жағдай жақсарды. Балық өңдейтін бірқатар кәсіпорын ашылып, олардың өнімі шетелге экспорт­ талуда, – деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев шағын құрамда өзекті проблемалардың,

ұйымның тиімділігін арттыруға және бірлескен күш-жігерді үйлестіруге бағытталған Халықаралық Аралды құтқару қоры міндеттерінің егжейтегжейлі талқыланғанына назар аударып, Қазақстан тарапы ұсынған шараларға арнайы тоқталды.

– Қордың қазіргі институттары­ ның негізінде Халықаралық Аралды құтқару қорының ұйымдастырушылық құрылымы мен шарттық-құқықтық базасын же т і л д і ру қ а же т. А р а л т е ң і з і бассейнінің су ресурстарын басқару ж ү й е с і н а втом ат т а н д ы руд ы ң , бөлудің, есепке алудың, мониторинг жасаудың, соның ішінде олардың сапасын жақсартудың уақыты келді. Қазіргі жағдайда Орталық Азияның халықаралық су-энергетикалық консорциумын құру мәселесіне оралудың маңызы зор. Халықаралық Аралды құтқару қорының Атқарушы комитетін елдеріміздің біріне тұрақты орналастыру мәселесін қарастыру керек, – деді Қазақстан Президенті. Мемлекет басшысы бүгінгі кездесу халықаралық ауқымдағы ма ң ы зд ы о қ и ғ а с а н а л ат ы н ы н және су ресурстары мен экология м ә с е л е л е р і б о й ы н ш а ө ң і рл і к кооперация үдерісіне тың серпін беретінін атап өтті.

– Біз мұнда жаңа басымдықтар м е н м і н д е т т е рд і а н ы қ т а д ы қ . Орталық Азияның орнықты дамуы мен өркендеуі үшін бұл мәселелерді шешудің маңызы аса зор. Сондықтан м ұ н ы ң б ә р і б і зд і ң ә р і қ а р а й үйлесімді түрде бірлесе іс-қимыл жасауымызды талап етеді. Мен Қазақстанның әрқашан да өңірлік ынтымақтастық мәселелері жөнінде дәйекті әрі сенімді әріптес болғанын және солай болып қала беретінін нық сеніммен айтқым келеді, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.

ӘБЛЯЗОВ ТӘТІШЕВТІҢ ӨЛІМІ ҮШІН ӨМІР БОЙЫНА БАС БОСТАНДЫҒЫНАН АЙЫРЫЛУЫ МҮМКІН

Бас прокуратура Мұхтар Әблязовтың Ержан Тәтішевтің өлімін ұйымдастырудағы әрекеттерін квалификациялады, – деп хабарлайды Tengrinews.kz. Айта кетейік, 2018 жылдың 31 шілдесіне Әблязовқа БАҚ арқылы, сондай-ақ оның ішінде «Le Figaro» атты француз газеті арқылы Қазақстан прокуратурасының ғимаратына келу керектігі жайлы хабарлама жіберілген болатын. «Әблязов пен оның қорғаушысы сотқа дейінгі тергеу процесіне келмеуіне байланысты ҚР Бас прокуратурасы ҚР Қылмыстық-процестік кодексінің 206-бабының 8-бөлігіне («Күдіктіге оның іс-әрекетін саралау туралы қаулыны жария ету тәртібі») сәйкес, 1963 жылдың 16 мамырында дүниеге келген күдікті Әблязов Мұхтар Қабылұлының іс-әрекеттері квалификацияланатыны жайлы хабарлайды», – деді прокуратура өкілдері. Сотқа дейінгі өндірістің қорытындысы мен жиналған дәлелдердің негізінде, 2018 жылдың 17 тамызында Әблязовтың әрекеттері ҚР Қылмыстық кодексінің (1997 жылдың 16 шілдесіндегі) 28-бабы 3-бөлігінің және 96-бабы 2-бөлігінің 2-тармағындағы «ж», «з» пунктеріне квалификацияланды. Бұл санкцияға сәйкес, Әблязов өмір бойына бас бостандығынан айырылуы мүмкін.

БРИТАН СОТЫ ІЛИЯС ХРАПУНОВТЫ БТА БАНККЕ ҚАРЖЫ ТӨЛЕУГЕ МІНДЕТТЕДІ

БАСПАСӨЗ ҚЫЗМЕТІ МЕН БАҚ: ТИІМДІ БАЙЛАНЫС ТЕТІГІ

«ҮШ ЕСЕ ИННОВАЦИЯ, ТӨРТ ЕСЕ КРЕАТИВ» ДЕЙДІ ЕЛІМІЗГЕ БЕЛГІЛІ БЛОГЕР ӨРКЕН КЕНЖЕБЕК

АЛ ЖЫЛ БАСЫНАН БЕРІ АНА ӨЛІМІНІҢ 2 ФАКТІСІ ТІРКЕЛГЕН Жанғазы АХМЕТ Кеше облыстық қан орталығында ҚР Денсаулық сақтау вице-министрі Ләззат Ақтаеваның төрағалығымен республикалық штабтың көшпелі отырысы өтті. Оған облыс әкімінің орынбасары Еркебұлан Дауылбаев және бірқатар сала басшылар мен мамандары, медициналық көмек көрсету ұйымдарының жетекшілері қатысты. Астанадан арнайы келген Ләззат Мейрашқызы штабтың көшпелі

отырысының мақсатын тілге тиек етіп, ана мен бала денсаулығын жақсартудың маңыздылығын айтып өтті. Ана мен бала өлімін азайту бойынша шұғыл шараларды қабылдау жайы сөз болған басқосуда жүкті әйелдерге медициналық көмек көрсету мен саладағы бірқатар өзекті мәселелер қаралды. Сондай-ақ ана өлімін азайту, медициналық туризмді дамыту турасында ой қозғалды. Негізінде белгілі болғандай жыл басынан бері аймақта ана өлімінің 2 фактісі тіркелген. Сондай-ақ аймақта 13 акушер-гинеколог маманы тапшы екендігі жиында ашық айтылды. Кездесу барысында қатысушылар аталған мәселелер бойынша нақты ұсыныстарын білдірді. «Денсаулық сақтау саласын жаңғырту» жобасы шеңберінде өткізілген кезде су барысында Алматы қалалық акушерлік, гинекология және перинатология ғылыми орталығының директоры Динара Мырзахметова алғашқы болып баяндама жасады.

– Еліміз бойынша биыл ана өлімінің көрсеткіші көңіл көншітерліктей емес. Бұл орайда акушерлік себептер 82 пайызды құрап отыр. Өткен жылы 65 пайыз болатын. Сондайақ облыс бойынша былтыр 86 адам скринингтік тексеруден өтсе, биыл олардың саны 91-ге жеткен, – деді ол сөзінде. Сонымен қатар Алматы қалалық педиатрия және балалар хирургиясы ғылыми орталығының директоры Риза Боранбаева, облыс бойынша қоғамдық денсаулық сақтау департаментінің басшысы Берік Жарқынбеков, облыс әкімдігі денсаулық сақтау басқармасының басшысы Марат Жұманқұлов және өзгелер тақырып аясында баяндама жасап, кездесіп отырған өзекті жайттар, атқарылып жатқан жұмыстар мен қабылданған шаралар туралы ойларын ортаға салды.

АР МЕН АҚША

Есет ДОСАЛЫ

Қазіргі уақыт – шапшаңдықтың, жеделдіктің, жаңашылдықтың, білімнің заманы. Қай жерде де білімдіге жол ашық. Сол білім мен тәжірибеңді қажет жерінде қолдана білу үшін де шеберлік пен ептілік, төзімділік қажет. Ол үшін білікті мамандардан кеңес алғанның артықтығы жоқ. Осы орайда «Достық» үйінде облыстық ішкі саясат басқармасы, Өңірлік коммуникациялар қызметінің ұйымдастыруымен өткен «Баспасөз қызметі мен БАҚ арасындағы байланыстың тиімді жолдары» атты семинартренингтің үйретері көп болды. Семинар-тренингті облыстық ішкі с аяс ат басқармасының басшысы Берік Құрманғали ашып, жиынның маңыздылығы мен өту барысына тоқталып өтті. Ол осы семинарда тренинг өткізуге медиатренер, «Ақпарат саласының үздігі», республикалық «Нұр Сұңқар» байқауының «Ең үздік блогер» аталымының жеңімпазы Өркен Кенжебек пен саясаттанушы, Батыс Қазақстан облысы әкімінің кеңесшісі Жарқын Түсіпбекұлы шақырылып отырғанына, аталған екі модератордың да республикалық деңгейде ақпарат, жаңа медиа әлемінде мол тәжірибе жинап ысылған азаматтар екеніне тоқталып, с еминар-т ренинг жұмысына с ә т т і лі к т і лед і . Ө . Ке нже бе к республикалық басылымдарда ойлы мақалаларымен танылған ж у р н а л и с т, қ а з і р г і т а ң д а халықаралық «Хабар-24» телеарнасында интернет д и р е к ц и я с ы д и р е к то р ы н ы ң орынбасары болса, Ж.Түсіпбек республика бойынша «Жергілікті атқарушы органдар арасындағы е ң ү зд і к б а с п а с ө з қ ы зм е т і » номинациясын иеленген, «Нұр

Отан» партиясының орталық аппаратында қызметте жүріп ысылған маман. Семинар-тренингке қатысуға облыс әкімі баспасөз қызметінің және облыстық ішкі саясат басқармасы, Өңірлік коммуникациялар қызметінің мамандары, басқармалар мен

ауд а н ә к і м д е р і н і ң б а с п а с ө з хатшылары және БАҚ өкілдері шақырылды. Әуелі Өркен Кенжебек өз кезегінде баспасөз саласының қызметкерлерін жаңаша ойлауға, жаңа идеяға бай болуға жетелеп, өз ісінің шебері болуға шақырды. Жиналған мамандарды ойын о й н ату а р қ ы л ы д а б а с қ а ш а ойлауға үндеп, т анымдарын дамытуға талпынды. Әсіресе жас мамандарға негатив (жазықсыз айыпт ау) пікірлермен қалай күресу қажеттігін түсіндіріп бақты. Мәселен, әлеуметтік желіде өз ойын еркін білдіріп, Бауыржан

М ом ы ш ұ л ы м е н Р а қ ы м ж а н Қошқарбаевтың батырлығын мойындамайтындар да бар делік. Бұл теріс көзқарасты қалай өзгертуге болады? «Жоқ, олар батыр» деген құрғақ сөздермен олардың ойын өзгерте алмайды екенбіз. Керісінше, «Бауыржан жау қоршауын бес рет бұзып шықты»

немесе «Рақымжан Қошқарбаев Рейхстагқа Ту тігер сәтте 300 метр жерді 7 сағатта жербауырлап жүріп өтті» десек, сенімді болатынын атап өтті. Ө.Кенжебек қатысушыларды топқа бөліп, өзге де ойындар өткізу арқылы сала өкілдеріне абсютті (өзекті нәрс ені) болмашыға, негативті позитивке айналдыру жолдарын тәптіштеп түсіндіріп, сәтсіздіктің өзін қолайлы сәтке, жолын табу арқылы қожырап тұрған істі жетістікке жеткізуге болатынын бірнеше әлем елдерінің қайраткерлері мен кәсіпкерлерінің өмірінен келтірген мысалдармен айқындап берді. Сөзінің түйінінде

кез келген аудан әкімі мен басқарма басшысының жұмысын ақпарат айдынында көрсету, оларға жақсы имидж қалыптастыру баспасөз хат ш ы л а р ы н ы ң ш е бе рл і г і н е байланысты екеніне тоқталып, оларды үш есе инновацияны дамытып, төрт есе креативті болуға шақырды. Мұнан соң Жарқын Түсіпбекұлы Батыс Қазақстан облысы әкімінің баспасөз хатшысы бол ы п ж ү р ге н ж ы л д а рд а ғ ы жинаған тәжірибесімен бөлісіп, нақты мәселелерге тоқталды. Ол алдымен «Баспасөз қызметі деген не?», «Баспасөз хатшысы к і м ? » д е г е н с ау а л ғ а ж ау а п беріп, 2016 жылы Ақпарат және к ом м у н и ка ц и я м и н и с т рл і г і құрылғанына, содан бері әр мекемеде БАҚ өкілдерімен жұмыс атқаратын маман болуы керектігі жолға қойылғанына тоқталды. Одан әрі ол жиналған қызметкерлерге Баспасөз туралы заңның баптарын қалай пайдалану керектігін, баспасөз баянын әзірлеу жолдарын түсіндірді. Ж.Түсіпбекұлы жаңа медианы игеру және пайдалану, әр салаға мониторинг жасап отыру, күндіз-түні барлық деңгейдегі басылымдарды оқып және телеарналарды тыңдап, әлеуметтік желілерді бақылап отыру баспасөз хатшысының басты міндеті екенін айта келіп, фотоаппаратпен жұмыс және видеоны ұйымдастырудың да маңыздылығына тоқталды. Семинарға қатысқан қызмет­ керлердің екі модератордан да өздеріне қажетті мәліметтерді молынан алғаны анық. Ж и ы н д ы о бл ы с т ы қ і ш к і саясат басқармасының басшысы Берік Уәлиұлы қорытындылап, модераторларға және қатысу­ шыларға алғысын білдірді. Тараз қаласы. Суреттерді түсірген Ақәділ РЫСМАХАН.

Британдық сот Ілияс Храпуновқа қатысты шешім шығарды. Алматының бұрынғы әкімі Виктор Храпуновтың ұлына БТА банк пайдасына 500 миллион доллар төлеуді міндеттеді, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі қаржы институтына сілтеме жасап. «БТА банк мәліметінше, активтерді қайтару кезінде жүргізілген жұмыстар нәтижесінде британдық сот үкім шығарды. Ілияс Храпуновқа БТА банкке 500 миллион доллар төлеуді жүктеді», – делінген қаржы институты хабарламасында. Банктің мәлімдеуінше, Ілияс Храпунов Швейцария резиденті болғандықтан, бұл елде шыққан шешімді мойындауына тура келеді. Еске сала кетейік, ерлі-зайыпты Храпуновтарға ұйымдасқан топпен бірге мемлекет меншігін ұрлады, лауазымдық өкілеттікті асыра пайдаланды, алаяқтық жасады, пара алды, қылмыстық жолмен алынған мүлікті заңдастырды деген айып тағылған. Қылмыстық әрекеттерден мемлекетке 250 миллион АҚШ долларынан асатын шығын келген.

АСТАНА ҚАЛАЛЫҚ МКД ЭТҚ ОФИЦЕРІ ІРІ КӨЛЕМДЕ ПАРА АЛУ КЕЗІНДЕ ҰСТАЛДЫ

Астана қаласы бойынша МКД Экономикалық тергеу қызметінің офицері пара алды деген күдікке ілінді, – деп хабарлайды Zakon.kz ҚР Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттік өкілі Нұрлан Жахинге сілтеме жасап.

«11 тамызда Сыбайлас жемқорлыққа қарсы департаменттің қызметкерлері пара алды деген күдікпен Астана қалалық МКД Экономикалық тергеу қызметінің аға тергеушісін әшкереледі», – деп мәлімдеді Жахин. Күдікті 5 мың доллар көлемінде заңсыз сыйақы алып жатқан жерінен ұсталған. Ол бұған дейін ЖШС басшысымен оған қатысты ақша жымқыру дерегі бойынша қозғалған қылмысты тергеуді тоқтату үшін 15 мың долларға келіскен. Ақшаны қаржыны жымқырған соң қылмыстық қудалауды тоқтату үшін ЖШС директоры берген. «Ұсталған офицер кінәсін толық мойындағандықтан, оны қамауға алмады. Сотқа дейінгі тергеу амалдары басталды», – деді ведомство өкілдері.

3

EKONOMIKA

25 тамыз, 2018 жыл

ЖОЛДАУДЫ ҚОЛДАУ – ЖҮКТЕЛГЕН МІНДЕТТІ ОРЫНДАУ Мемлекет басшысының биылғы «Төртінші өнеркәсіптік революция ж а ғ д а й ы н д а ғ ы д а м уд ы ң ж а ң а мүмкіндіктері» атты Жолдауы еліміздің алдағы басымдыққа ие бағыттарын айқындап қана қоймай, әрбірімізге нақты міндет-межелер жүктеуде. Қазақстан өзінің үшінші жаңғыруын бастады. Бұрын көл-көсір мұнай мен басқа да шикізаттарды өндіретін еліміздің өндірісі мен өнеркәсібі ендігі жерде әлемнің дамыған мемлекеттеріндегідей заманауи технологияларды меңгеріп, өсімнің жаңа мүмкіндіктерін қарастыруы қажет. Бұл өз кезегінде әлемдегі озық отыз мемлекеттің қатарына кіруімізге жол ашпақ. Жолдаудағы он міндеттің ішінде мемлекеттік органдармен бірге Үкіметке бизнес-климатты жақсартуды және оны көлеңкеден шығарудың жаңа тәсілдерін ойластыру да бар. Бұл, әрине, мемлекет тарапынан шағын және орта бизнестің артуына даңғыл жол ашып, халықтың өз бетінше табыс табуына бастау деген сөз. О с ы ж ә н е б а с қ а д а Жо л д ау т а л а п т а р ы н а с а й ө т ке н 6 а й д ы ойдағыдай қорытындылаған Тараз қаласы кірісшілерінің ілкімді істері көңіл тоғайтарлықтай. Басқарма есепті кезеңде мемлекеттік бюджеттің жоспарын 111,4 пайызға асыра орындады. Негізгі болжам сомасы – 17362,3 миллион теңге болса, нақты түсім 19337,4 миллион теңгені құрап, жоспар 1757,6 миллион теңгеге артығымен орындалды. Республикалық бюджетке белгіленген сома – 6158,7 миллион теңге болса, нақты түскені – 6777,2 миллион теңге немесе 110 пайыз болды. Жергілікті бюджет 112,1 пайызға орындалып отыр, яғни белгіленген болжам сомасы – 11203,6 миллион теңге болса, нақты түсім – 12560,2 миллион теңге. Есепті кезеңде жергілікті бюджеттен 2017 жылдың осы кезеңімен салыстырғанда түсімдердің өсу қарқыны – 116,8 пайыз немесе 1805,6 миллион теңгеге артқан. Облыстық бюджет пен қалалық бюджеттің болжам сомалары да толығымен орындалды. Бұл нәтижелерге қол жеткізу 2017 жылмен салыстырғандағы мемлекеттік кірістер органдарына тіркеу есебіне қойылған шағын кәсіпкерлік субъектілері санының өсуі мен қосымша резервтерді анықтау нәтижесінде мүмкін болып отыр.

2018 жылдың 1 жарты жылдығына Тараз қаласы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасында – 7815 заңды тұлға және 26028 жеке кәсіпкер тіркеуде тұр. 2018 жылдың 1 шілдесіне берешек сома мөлшері – 2274 миллион теңгені

құрады, жыл басымен салыстырғанда берешек соманың мөлшері –11,8 пайызға төмендеді немесе 267,7 миллион теңгеге қысқарды.

2018 жылдың 1 жарты жылдығына жалпы қабылданған салық есептілік нысанының саны – 81836, оның ішіндегі 750-і пошта және қағаз тасығыш, 81086сы электронды түрде тапсырылды. Бұл, әрине, қазіргі уақытта кәсіпкерлік саласының Жолдау талабына сай сандық қызметті қарқынды меңгергендігін байқатады. Өткен жылдың 25 желтоқсанында арнайы заңмен 2018 жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енген жаңа Салық кодексі кезең-кезеңімен іске асырылуда. Жыл басталысымен жаңа заңнаманы түсіндіру жұмыстары кірістер органдары тарапынан да қарқынды жүргізілуде. Бұл жаңа құжаттың негізгі мақсаты – адал салық төлеушінің мүддесін қорғап, экономикамыздың түрлі секторларын ынталандыру және өз ісіне адал кәсіпкерлердің жұмысына қолдау көрсету екені белгілі. Ондағы жаңа саясат: салықтық әкімшілендіруді оңтайландыру және бизнесті түрлі кедергілерден босатып, бақылауларды қысқарту идеологиясына топтастыру болып табылады. Ал идеология адал салық төлеушілердің мүддесін қорғауға бағытталуда. Біріншіден, барлық анықталмаған келеңсіздіктер мен басқа да түсініксіз жайттар салық төлеушінің пайдасына

шешілетін болды. Бұл шешім, салық төлеушілерге қатысты с а лықтық даулардың әділ шешілуіне жол ашады. Бұрын-соңды мемлекет тарапынан салық төлеушілерге мұндай қолдау болған емес. Екіншіден, ақырында пікірі өзгерген, мемлекеттік кірістер органдарының түсіндірмесіне сәйкес әрекет еткен салық төлеушіге ешқандай айыппұл мен өсімпұл салынбайтын болды. Үшіншіден, ендігі жерде қосымша есептеулерге деген түсіндірме талап күшейді. Салықтық тексерулердің актісінде де тиісті дәлелдемелер болуы талап етіледі. Төртіншіден, жыл бойына көптеген түзетулерден қорғалады. Барлық түзетулер бір заңнамамен шоғырландырылатын болды. Бұл бизнеске, Салық кодексіне енгізілген өзгерістер мен толықтырулар туралы хабардар болуларына мүмкіндік береді. Шағын және орта бизнесті дамыту үшін қолданыстағы арнайы салық режімдерін сақтап қалу ұсынылып, ол өзгеріссіз қалды. Бұған қоса баламалы жаңа тәртіп ұсынылған. Ол – тиянақталған шегерім тәртібі. Бұл айналымы жоғары, бірақ пайда түсімі төмен кәсіпкерлер үшін пайдалы. Олардың өздерінің жарты түсімдерін растаусыз-ақ шегеруге мүмкіндіктері бар. Ал егер, шығындарының есебін жүргізетін болса, сол шығындарын растағаны үшін үстемақы да алады.

Салық төлеушілерге тәртіп түрін таңдауға құқық берілген. «Жеңілдетілген декларация» тәртібі үшін жеке тұлғалар мен заңды тұлғаларға кіріс мөлшері бірдей күйінде қалады. Ал патент тәртібі үшін ставка 2 пайыздан 1 пайызға төмендетілді. Бұл міндетті медициналық-әлеуметтік сақтандыру мен міндетті зейнетақы жарналарының ұсталымын енгізу барысындағы салықтық е септілік жүктеме сін жеңілдетуге бағытталып отыр. Қарапайым халыққа қажетті салық бойынша өзгерістерден бастар болсақ, мүлік және жер салығы енді жыл қорытындысы бойынша төленеді. Мысалы 2017 жылға қалыптасқан салықты 2018 жылдың 1 қазанына дейін төлеуге мүмкіндік беріліп отыр. Бұрын жылдық салықты, сол жылы төлейтінбіз. Халық үшін бұл ыңғайлы. Сондай-ақ жаңа Салық кодексінде интернет-сауда үшін де жаңа жеңілдіктер қарастырылып отыр. Заман талабы ғой, қазіргі уақытта әлеуметтік желілер арқылы с ауда жасап жатқандар электрондық алаңға көшсе, онда табыс салығын төлемейтін болады. Ол үшін мәмілелердің барлығы электрондық нысанда рәсімдеу және тауарлар үшін төлеу ақысын қолмақол ақшасыз, электронды төлеммен жүргізу қажет. Тауарлардың электрондық саудасынан түсетін кірістер ЖЖТ кем дегенде 90 пайызын құрауы қажет. Мемлекет басшысы биылғы Жолдауында Үкіметке шағын және орта бизнестен түсетін корпоративті табыс салығын өңірлік бюджеттерге беру мәселесін қарастыруды тапсырғаны белгілі. Бұл, әрине, өңірлердің дамуына үлесі зор жаңа тетік деп білеміз. Жолдаудың сегізінші міндетіндегі салықтың 7 түрі мен шығындардың 19 түрін жергілікті бюджетке беру туралы Елбасының тапсырмасы ауыл-аймақтың өз ахуалдарын өздері шешуге мүмкіндік беретіні анық. Тараз қаласы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы биылғы Жолдаудағы 9-міндетте атап көрсетілген сыбайластықтың алдын алу бағытындағы жұмыстарды одан әрі жалғастыра беретін болады. Бұл әрбір мемлекеттік органның өз ішінде тазарту жұмыстарын жүргізуі маңызды екенін ұқтырады. Әрбір мемлекеттік қызметкер мен азаматтың міндетті борышы да осы. Кенжеғазы ЕСЕМБЕКОВ, Тараз қаласы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасының басшысы.

АГРОӨНЕРКӘСІПТІК КЕШЕН: ІС ПЕН НӘТИЖЕ

ОБ ЛЫ

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

Ы СТ

Қ

ІПК С Ә К

ЕРЛЕР ПАЛАТАСЫНДА

МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУ ӘДІЛ ӨТЕ МЕ?

Бұл мәселе мемлекеттік органдардың, ұлттық компаниялар мен облыстық кәсіпорындардың сатып алуларындағы жергілікті құрам мониторингі жөніндегі комиссияның жуырдағы кезекті отырысында кеңінен қаралып, талқыланды. Жиынды облыс әкімінің орынбасары Т. Жанке ашып, жүргізіп отырды. Айта кету керек, комиссияның тендер өтер алдында және өткеннен кейінгі мемлекеттік сатып алуларды бақылау, сондай-ақ құрылыстың бас мердігерлері мен отандық тауар өндірушілер арасындағы ұзақ мерзімді келісімшарттар қорытындысын қарау жұмыстарын жүргізетіні белгілі. Сондай-ақ комиссия отандық тауар өндірушілерге қолдау көрсету саласындағы мемлекеттік саясаттың іске асырылуын мониторингілейді, жергілікті құрамды қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік органдар мен отандық тауар өндірушілердің қызметін үйлестіреді. Одан бөлек, сатып алулар саласындағы жұмыс комиссиясы мемлекеттік сатып алулардағы жергілікті құрам үлесін арттыру бойынша ұсыныстар мен кеңестер дайындайды. Бұл жолғы жиынның күн тәртібіне мемлекеттік сатып алулардағы жергілікті үлес көлемін ұлғайту, ал импорттық өнімдерді мейлінше азайту мәселесі өткір қойылды. Онда жергілікті атқарушы органның бюджеттік бағдарламалар әкімшілері тарапынан мемлекеттік сатып алуларда нақты жасалынған келісімшарттар монитроингі бойынша ауқымды жұмыстар жүзеге асырылғаны атап өтілді. «Нақты сатып алулар бойынша жыл басынан бері жасалынған келісімшарттардың жалпы сомасы 2,6 миллиард теңгені құрайды. Өңірімізде қазақстандық мазмұнның жалпы үлесі – 87, 2, оның ішінде жергілікті мазмұнның үлесі – 64,9, ал импорттық өнімнің үлесі 9 пайыз болып қалыптасып отыр. Ағымдағы жылдың бірінші тоқсанындағы жағдаймен салыстырғанда, қазақстандық мазмұнның үлесі 0,7, жергілікті мазмұнның үлесі 9 пайызға ұлғайғаны байқалуда», – деді облыстық кәсіпкерлер палатасы директорының экономика мәселелері жөніндегі орынбасары Аспандияр Сейсенбаев өз есебінде. Оның айтуынша, мемлекеттік сатып алуларды мониторингілеу аясында импорттық өнімдер негізінен автобөлшектер, ұйымдастыру техникалары, шаруашылық және кеңсе тауарлары түрінде ұсынылғаны анықталған. Мәжілісте, сондай-ақ мемлекеттік сатып алулардағы жергілікті үлестің төмендеуіне кері әсерін тигізетін негізгі себептер көп жағдайда тасымалдаушылар тарапынан мемлекеттік сатып алулар бойынша порталда жергілікті қамту бойынша есептілік дұрыс толтырылмауынан және оны тапсырыс берушілердің өздері қабылдап алуынан туындайтыны да айтылды. Осы орайда тапсырыс берушілер жауапкершілік деңгейін арттыру мақсатында облыстық кәсіпкерлер палатасы тарапынан мемлекеттік сатып алулар келісімшарттарын орындау бойынша бюджеттік бағдарламалар әкімшілерімен тиісті ережелерге сәйкес техникалық оқытып, үйрету ісін ұйымдастыру ұсынылды. Облыс әкімінің орынбасары Тимур Жанке мемлекеттік сатып алулар кезінде импорттық өнімдерге бақылау жүргізудің маңызды екенін еске сала келе, тиісті құрылымдар басшыларына мұндай жұмыстарды тұрақты түрде жүргізуді тапсырды.

«Aq jol-Аqparat».

ӨҢІРЛІК КОММУНИКАЦИЯЛАР ҚЫЗМЕТІНДЕ

СУАРМАЛЫ АЛҚАП КӨЛЕМІ ҰЛҒАЯДЫ Альмира ОМАРОВА Өңірлік коммуникациялар қызметі алаңындағы кезекті баспасөз мәслихаты Қазақ су шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының бас директоры Нұрлан Балғабаевтың қатысуымен өтті. «Суармалы егіншілікті тұрақты дамыту » тақырыбын қаузаған Нұрлан

ЖАМБЫЛ ӨҢІРІНДЕ ЖЕРЖАҢҒАҚ ТА ӨСЕТІН БОЛАДЫ

(Басы 1-бетте)

Де сек те ауданымыздағы «Анар-1» өндірістік кооперативі тәуекелге бел буып, өткен жылдан бері осынау дақыл түрін өсірумен айналысуда. Қорағаты ауылдық округінде орналасқан агроқұрылым оны былтыр 25 гектар алқапқа еккен болса, биыл оның егіс көлемін екі есеге арттырыпты. Кооператив жетекшісі Ербол Ерғазиев – жаңашылдыққа жаны құмар азамат. Әйтпесе, талай сүзгіден өтіп, тәжірибеде сына лған төл дақылдарымыз тұрғанда шеттен таңсық өнім түрін әкеліп, танапқа салуға тәуекел етіп несі бар?! Құрылғанына он жылдан

аса уақыт болған құрылым басшысының айтуынша, ауданымыз жержаңғақ егіп, өсіруге қолайлы-ақ өңір.

– Әуелгіде ауылымызға өзбек ағайындар жиі келіп тұрды. Олар әр келген сайын өздерімен бірге жержаңғақ дәнін әкелетін. Оны жеке бақшалығымызға егіп көрдік. Өнімі мол екеніне көз жеткізіп, егістік алқабы көлемін ұлғайтуға тәуекел еттік. Бұл істің нәтижесі жаман емес. Әр өңірдің ауа райы ерекшеліктеріне сәйкес жержаңғақ тұқымы да әртүрлі келеді. Ал біздің еккеніміз – өзбектердікі. Ол 120 күнде пісіпжетіледі. Бұдан бөлек, тәжірибе р е т і н д е о с ы н ау д а қ ы л д ы ң аргентиналық және краснодарлық

т ұ қ ы м д а р ы н д а е г уд е м і з . Негізінен, олар күннің көзі көбірек түсуін қалайды. Тәжірибеміздің әлі де аздығынан болар, өткен жылы аз өнім жинадық. Алайда оған деген сұраныстың айрықша молдығы оны көптеп өсіруге қызығушылығымызды арттыра түсті. Сол себепті, бастаған істі тастамай, одан әрі қарай жалғастыруды жөн көрудеміз. Өткен жылғы өнімнің көбісін биыл тұқым ретінде пайдаландық. Же т к і л і к т і к ө л е м д е н е с и е алуымыз, жақсы демеушінің табылуы өзімізге қажетті трактор, дән сепкіш, қатараралық кескіш, жаңбырлатып суаруға арналған құрылғы, культиватор және жиын комбайны сынды ауыл

шаруашылығы техникаларының барлығын сатып алуымызға мүмкіндік туғызды. Ал қазіргі уақытта жержаңғақтың қалыпты өсіп-өнуін қатаң бақылауда ұстап, барлық қажетті агротехникалық ш а р а л а рд ы ж ү з е ге а с ы р ы п келеміз. Осы жылы әр гектардан шамамен 25-30 центнерден өнім аламыз деп жоспарлаудамыз, – дейді Ербол Ерғазиев. Қазіргі уақытта егістік алқапта жержаңғақ жапырақ жайып, жайқалып өсіп тұр. Тыстан әкелінген таңсықтау дақылдың біздің жерді жатсынбай, тез жерсінгені қуантады, әрине. Ал жиналған өнімді өткеру жағы ше? Бұл жағынан да өндірістік кооператив жетекшісі өнімнің

жерде қалмайтынына нық сенімде. Өйткені қазірдің өзінде ала шапанды ағайындар екі тонна жержаңғаққа тапсырыс беріп қойыпты. Өзағамыздың өз бидайын өзіне қуырып беру дейміз бе мұны? Қалай десек те өңірімізге жержаңғақты же р с і н д і ру і с і н і ң бе р е ке с і мол болатын түрі бар. Мұны Қ.Азамқұлов, Ж.Күзенбаев, О.Ерғазиев секілді жергілікті дихандар еңбегінің жемісі деу ләзім. Әрі олардың бұл ісі өзгелер үшін де үлгі тұтарлықтай. Шу ауданы. Суреттерді түсірген Петр НОРКИН.

Нұрмаханұлы Мемлекет басшысының биылғы «Төртінші өнеркәсіптік революция жағдайындағы дамудың жаңа мүмкіндіктері» атты Жолдауында еліміздің аграрлық секторының алдағы 5 жыл ішіндегі бағдарлары ауқымды екені, агроөнеркәсіп кешеніндегі еңбек өнімділігін кем дегенде 2,5 есеге арттыру қажеттігі атап көрсетілгеніне кеңінен тоқталды. «Агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың 20172021 жылдарға арналған бағдарламасында жер және су ресурстарын пайдаланудың тиімділігін арттыру қарастырылғаны белгілі. Соған сәйкес тек қана 5 жыл көлемінде еліміздегі суармалы жерлердің алқабын 610 мың гектарға ұлғайту көзделуде, нәтижесінде оның жалпы аумағы 2 миллион 10 мың гектарға жетпек», – деген баяндамашы суармалы егіншілікті дамытуда суды үнемдеу технологияларының пайдаланылуын ерекше назарда ұстау қажеттігін, бұл өз кезегінде ағын судың қосымша көлемін қамтамасыз етіп, ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін 2 есеге арттыруға мүмкіндік беретінін атап өтті. Оның айтуынша, бұл орайда шешімін күткен мәселелер де жоқ емес. Салада негізгі мелиоративтік қорлардың ескіріп, тозуы, ирригациялық жүйелерді ұзақ уақыт және жөндеусіз пайдалану салдарынан олардың техникалық деңгейінің төмендеуі сияқты түйткілді жайттардың орын алып отырғаны бұған нақты айғақ бола алады. Осы мәселелерді алға тартқан баяндамашы оларды шешу бойынша институт тарапынан қолға алынған іс-шараларға да кеңінен тоқталды. Басқосу соңында ведомство басшысы журналистер тарапынан қойылған сауалдарға жауап қайтарды. Тараз қаласы.

4

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

BІLІM

25 тамыз, 2018 жыл

ОБЛЫС МҰҒАЛІМДЕРІНІҢ ТАМЫЗ КЕҢЕСІ (Басы 1-бетте).

ЖАУАПКЕРШІЛІК ЖАЛПЫҒА ОРТАҚ Жаңа оқу жылының жаңалығы да, жүктейтін міндеттері де көп. Са ла басшысының сөзіне сүйенс ек, ат ааналар мен оқушыларды толғандырған мəселелердің де бірқатары осы жылы ш е ш і м і н т ап п а қ . С о н д а й - а қ б і л і м жəне тəрбие беру үдерісінде отбасы жауапкершілігі күшейтілмекші. Себебі сапаға қол жеткізу үшін балаға ұстазбен қатар, əке мен шеше де дұрыс бағыт-бағдар беріп, қажет кезде қолдау көрсетіп отыруы қажет. Жа л п ы ө т ке н о қ у ж ы л ы о бл ы с үшін т абысты болды де с ек, артық айтқандық емес. Кезең-кезеңге бөлінген жаңартылған білім беру мазмұнына көшу жалғастырылды, жаңа оқулықтар енгізілді. Мұғалімдердің жалақысы өсті. Облыстық білім басқармасының басшысы Рахия Тұрмаханбетованың айтуынша, жаңа талаптарды орындап, білім сапасын арттыру бағытындағы тиісті шаралар биылғы оқу жылында да өз жалғасын таппақ.

– Биыл білім саласы үшін мерейлі жыл. Атап айтар болсақ, қосымша білім беру саласына – 100, Елбасымыздың «Болашақ» халықаралық бағдарламасына– 25, Назарбаев зияткерлік мектептерінің құрылғанына – 10, Дарын мектептерінің ашылғанына – 20 жыл толады. Осыған қарап, мемлекеттің білім саласына үлкен қамқорлық жасап отырғанын көруге болады. Оған бір ғана біздің өңіріміздегі білім саласына бөлінген қаржының жыл санап артып отырғанының өзі дəлел. Мəселен, биыл осы мақсатқа 106,1 миллиард теңге бөлінді, бұл өткен жылмен салыстырғанда 8 миллиард теңгеге артық. Оның 7,4 миллиард теңгесі білім беру нысандарының құрылысы мен күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін қарастырылған, – деп тоқталып өтті басқарма басшысы. Білім – сатылы түрде үздіксіз дамуды қажет ететін сала болғандықтан, оның əрбір кезеңі жүйелі түрде жоспарланып, негізгі көрсеткіштер белгіленіп отыруы тиіс. Сапаға қол жеткізу үшін сала мамандарына облыс əкімі Асқар Мырзахметов осындай талап қойып отыр. Соның бірі – жергілікті атқарушы органдардың жауапкершілігін арттыратын ортақ меморандумдар жасасу шарты. Мұндай келісімдер білім саласына не береді? Ең біріншіден, аудан əкімдерінің жауапкершілігін арттыратыны анық. Шындығына келсек, білім саласындағы ж ау а п т ы ш а р а л а р д ы а т қ а р у м е н көрсеткіштерге қол жеткізуді ауылдағы атқамінерлер науқандық жұмыс деп қабылдайтыны жасырын емес. Сондықтан өңір басшысы білім басқармасы мен аудан жəне қала əкімдері арасында меморандумдар жасалып, көрсеткіштерді белгілеуді тапсырған болатын. Ондағы мақсат – білім сапасына, мұғалімдер мен əдіскерлердің сапалық құрамына терең талдау жасап кешенді іс-шаралар жүргізу. Бұл бағытта жұмыс жүргізіле бастағалы көп уақыт өте қоймаса да, нəтижесіз емес. Нақты міндеттер белгіленіп, жауапкершілік арттырылған соң биыл ҰБТ-дағы орташа ба лл 89,4-ке жетті. Өткен жылмен салыстырғанда 11,5-ке жоғары. Рахия

ЖАҢҒЫРУ НЕГІЗІ – АДАМИ КАПИТАЛ білім сапасын көрсеткен сыныптарды мектепішілік бақылауға қойып, əдістемелік көмектер көрсететін боламыз, – дейді Рахия Тұрмаханбетова.

ҮЗДІК ОҚУШЫ – ҮЗДІК МҰҒАЛІМНІҢ ШӘКІРТІ Өткен оқу жылында білім саласындағы қол жеткізген жетістіктерде мұғалімдердің қосқан үлкен үлесі бар. Жалпы өңірімізде білім беретін мектептерде жұмыс істейтін 24 мың мұғалімнің 508 педагогі өткен оқу жылында республикалық байқауларда жеңімпаз ат анған. Жамбылдық жас дарындардың биыл републикалық білім додаларында жетінші мəрте үздік команда атанып, 1-орыннан көрінуі де – ұстаздар еңбегінің жемісі екені сөзсіз. Дегенмен жылда озат оқушылардың есімдері аталып, олардың жетекшілері тасада қалатын. Осыны ескеріп, биыл облыс əкімі озық тəжірибелі, республикалық, халықаралық олимпиадалар мен байқау жеңімпаздарын даярлаған педагогтерге сыйақы беру туралы ереже бекітуді тапсырған болатын.

Сондай-ақ мамандандырылған мектептер базасында мұғалімдерді қайта оқытудың қысқы, жазғы мектептерінің жұмысы жолға қойылыпты. Сырттай оқыту, қашықтықтан оқыту мектептерінде облыстың үздік мұғалімдерінің онлайн сабақ беруі үрдіске енгізілген. Оған қоса жас мамандардың сабақ беру əдістемелерін жетілдіру мақсатында «Онлайн шеберханасы» жəне Youtube хостингінде математика, физика пəндерінен есеп шығару əдістемесін үйретуге арналған «Эврика» каналы да ашылыпты. Бірақ бұл осы түйткілдің шешімі бола ма? Рахия Тұрмаханбетова өз баяндамасында білім берудің барлық сатысындағы қол жеткізген жетістіктер мен кемшіліктерге т о л ы қ т о қ т а л д ы . Ко н ф е р е н ц и я д а жарыссөзге шыққан ұстаздар патриот жастар тəрбиелеудің жолын, үш тілде білім берудің артықшылықтарын сөз етті. Тараз қаласындағы №40 гимназия директорының орынбасары Евгения Өмірзақова білім беру үдерісінде ақпараттық технологиялардың рөлін талдап берді. Өз сөзінде адами фактордың, яғни мұғалімнің орнын ешнəрсе толтыра алмайды деген байламға тоқтаған ол балаларға сүзгіден өткен ақпаратты ұсыну туралы мəселе көтерді. Ал жаратылыстануматематика бағытындағы пəн мұғалімдеріне а ғ ы л ш ы н т і л і н о қ ы т ат ы н « Ұ с т а з » орталығының директоры Нұркен Əкімов биыл жамбылдық мамандарға 1 қыркүйектен 25 мамырға дейін 14 теориялық сағат жəне тəжірибелік сабақтар өту жоспарланып отырғанын жеткізді. Ж и ы н д а П а р л а м е н т С е н ат ы н ы ң депутаты Абдалы Нұралиев сөз сөйлеп, өңір педагогтеріне басталғалы отырған жаңа оқу жылында зор табыстар тіледі. Абдалы Тоқбергенұлы өз сөзінде Парламенттің өткен сессиясында Мəжіліс жəне Сенат депутаттарының қарауында 34 заң жобасы талқыланып, қабылданғанын айтып өтті. Оның ішінде білім саласына қатысты заң жобалары да бар.

бар мектептердің болуы демографиялық өсімге байланысты. Жыл сайын облыста 25-26 мың бала дүниеге келеді. Оқушы саны артқан сайын жаңа мектептер салу қажет болады. Бірақ мұның барлығын мемлекет есебінен шешу – өте күрделі мəселе. 2020 жылдан бастап, мектептер жан басына қаржыландыру жүйесіне өтеді. Біз осы жүйенің тиімділігін бизнесмендерге түсіндіре отырып, кəсіпкерлерді жекеменшік мектептерді салу жұмысына тарту қажет. Бұл бойынша нақты жоспар жасауымыз керек. Сондай-ақ шағын жинақты мектептердің жағдайы – саладағы өзекті мəселелердің бірі. Облыстағы мектептердің 31 пайызы (140) шағын жинақты мектеп. Ондай білім мекемелерінде арнайы пəндік кабинеттер жеткіліксіз. Өңірде сыныптың балалары топтасып оқитын бастауыш мектептер де бар. Оларда жаңартылған мазмұнда білім беруді толығымен іске асыру мүмкін емес.

автоматтандырылып жатқаны. Енді атааналар ашық портал арқылы мектепті таңдай алады, ал оқушы құжаттары интернет желісі арқылы қабылданады. Бұл жаңалықты өңір педагогтеріне облыс əкімі жеткізді. Асқар Исабекұлының айтуынша, 1 қазаннан бастап, Жамбыл жерінде мұғалімді жұмысқа қабылдау автоматты түрде жүргізілетін болады. Ал үміткер онлайн режімде өтініш жолдап, конкурсқа қатысады.

– Жергілікті атқарушы органдарға келіп түскен арыз-шағымдар мектепте ақша жинау секілді келеңсіз жағдайларға əлі де жол беріліп отырғанын көрсетеді. Əсіресе жаңа оқу жылы басында «сағат» бөлуде орын алып жатады. Сол себепті білім басқармасына мұғалімдердің сағатын бөлу процесін автоматтандыру мəселесін қарастыруды міндеттеп, 1 қарашаға дейін ережесін бекітуді тапсырдым, – деді облыс əкімі.

Біз, ең бастысы, баланың сапалы білім алғанына көңіл бөлуіміз керек. Сондықтан биыл оқушы саны аз 7 бастауыш мектептің қызметі тоқтатылды. Біздің мақсатымыз – қаражат үнемдеу емес, балғындарға сапалы білім беру, – деген Асқар Исабекұлы білім басқармасына, аудан əкімдеріне оқушы саны аз, шығыны көп, бірақ білім сапасы төмен білім мекемелерін оңтайландырудың үшжылдық бағдарламасын əзірлеуді тапсырды. Заман ағымымен барлық салаға енген цифрландыру жүйесіне көшу процесі ө з ке з е г і н д е т а ғ ы б і р қ а же т т і л і кт і туындатуда. Ол білім беру мекемелерінің инфрақұрылымын жақсарту мəселесі. Биыл облыста осы мақсатта 1,9 миллиард теңге қаржы бөлініпті. Сондай-ақ, жаңа оқу жылында облыс орталығында ақпараттық технологиялар бойынша мамандандырылған IT лицей-интернаты ашылмақ. Бұл үшін облыс бюджетінен 121 миллион теңге бөлініпті.

Біздің өңірде жыл сайын тұрақты білім деңгейін көрсететін озық білім мекемелері бар. Сол мектептердегі ұстаздардың еңбегінің арқасында облыстың білім саласындағы көрсеткіштері төмендеген емес. Əсіресе республикалық, халықаралық білім додаларындағы жамбылдық жас дарындардың олжалаған жүлделерінің саны. Облыс əкімі ауыл мен қала мектептері арасындағы алшақтықты жою үшін үздік білім ошақтарының тəжірибесін зерттеп, оны жалпы мектептерге тарату керек дейді. Сонымен қатар Асқар Мырзахметов аудандар мен қалалардағы гимназия, лицей деген мəртебе берілген білім мекемелерінің жағдайын терең зерделеу керек деп есептейді. Атап айтсақ, облыс орталығындағы №7,39,49,53 мектеп-гимназиялары, Шу ауданындағы Жібек жолы лицейі жəне Е.Бекмаханов атындағы мектеп-гимназия, Сарысу ауданындағы Ш.Уəлиханов, М.Əуезов атындағы гимназияларды, Т.Рысқұлов ауданындағы №1 мектеплицейдің білім көрсеткіші расында осы білім ошақтары мұндай статусқа сай ма деген ойға жетелейді.

– Негізі білім деңгейінің төмендігі мектеп директорларының басқарушылық қабілетінің төмендігін көрсетеді. Сондықтан біз білім беру ұйымдарының басшыларын тағайындаудағы дəстүрлі жүйені өзгертіп, жаңа тəсілге бет бұруды бастадық. Бұдан былай 4 жылдан астам жұмыс істеген мектеп басшысымен келісімшарт қайта қаралады. Ары қарай жұмыс істеуі мектептің білім сапасы мен жетістіктеріне қарай. Шешім қоғамдық комиссияның қорытындысына байланысты қабылданады. Қазір облыста

жалпы білім беретін мектептер арасындағы рейтингтің жаңа ережесі бекітілді. Білім беру ұйымдарының қызметін бағалау үшін оқушылар мен ата-аналардың онлайн дауыс беруі де қарастырылған, – дей келе саладағы басқа да жаңалықтарды айтып өтіп, Тараз қаласында Оқушылар сарайын салу жоспарланғанын жеткізді. Білім берудің кезекті сатысы техникалық жəне кəсіптік білім беру жүйесін дамытудың бір жолы – жұмыс берушілермен тығыз ынтымақтастық орнату арқылы білікті кадрларды даярлау екені белгілі. Қазіргі еңбек нарығындағы сұраныс та сала мамандарынан осыны талап етіп отыр. Дерекке сүйенсек, облыстың 33 колледжінде 35 мамандық бойынша дуалдық білім беру жүйесі қолданылады. «Баршаға арналған тегін кəсіптік техникалық білім беру» жобасымен 9 колледжде кіріктірілген білім бағдарламасымен жұмысшы кадрлар даярлануда. Алдағы оқу жылында техникалық жəне кəсіптік білім беру ұйымдарына 5024 орын мемлекеттік білім тапсырысы бөлініпті. Алайда облыс əкімі мемлекеттік тапсырысты орналастыруға қатысты бірқатар шешімдер қабылдапты. Ол үшін арнайы ереже əзірленген. Соған сай бұрын тек колледждер мен студенттер арасында келісімшарт жасалса, енді жұмыс берушілер – колледждер жəне аудан, қала əкімдері арасында үш жақты шартқа қол қойылмақ.

– Біріншіден, жұмыс беруші оқу бітірген түлекті жұмысқа қабылдауға, тиісті жалақы төлеуге міндеттеледі. Екіншіден, студент негізсіз шарт талаптарын бұзса, оған жұмсалған мемлекеттің қаржысын қайтаруға міндеттеледі. Үшіншіден, аудан əкімдеріне, мамандарға тапсырыс беруі, тікелей жүктелуі олардың жауапкершілігін арттырады. Ондағы мақсат – бюджетті тиімді пайдалану мен еңбек нарығының сұранысына сай мамандарды дайындау. Осындай себептерге байланысты биыл материалды-техникалық базасы төмен 2 колледжге мемлекеттік білім беру тапсырысы тоқтатылды, – деген өңір басшысы биыл Құлан ауыл шаруашылығы жəне Жамбыл политехникалық колледждерін базалық етіп бекітіп, оларды жаңғырту жобалары басталғанын, бұған 300 миллион теңге бөлінгенін атап өтті. Тура осы күні ПремьерМинистр Бақытжан Сағынтаев селекторлық кеңес өткізіп, осы жиында əр өңірде үлгілік колледждер базасын жабдықтау мəселесін көтергенін, ал бұл бағытта Жамбылда тиісті жұмыстар басталып қойғанын тілге тиек етті. Жиын соңында облыс əкімі жемісті еңбек етіп, табысқа жеткен ұстаздарды марапаттады. Жұмысының нəтижесіне қарай өңір басшысының қолынан марапат алғандар арасында т араздық Зəуре Жандыбаева, Ирина Королько, меркілік Асипа Қалқабаева, жамбылдық Алтын Əбуева, жуалылық Серік Кенжебаев, облыстық дарынды балаларға арналған ү ш т і л д е б і л і м бе р е т і н м е кт е п т і ң мұғалімі Гүлназия Рысжанова бар. Ал тараздық Жаннат Əбдіхалықова, Нағима Үсенбекова, байзақтық Макира Рыс баева, Тимофеевтер отбасылық

САЛА ІСІН ЖЕТІЛДІРУГЕ САУАТТЫ ЖОСПАР КЕРЕК

Сейітбекқызының сөзіне сүйенсек, білім сапасы облыс бойынша 66,5 пайызды құрап, өткен жылдан 4 пайызға өскен.

– Білім алушылардың оқу жетістіктерін ұлттық жəне халықаралық бағалау нəтижелері де мектептегі білімнің сапасын анықтайды. Биыл TALIS, TIMSS, PISA, ICILS халықаралық зерттеулеріне 61 білім мекемесінен 495 пəн мұғалімі, 28 директор, 1515 оқушы қатысты. Оның қорытындысы 2019 жылдың желтоқсан айында белгілі болады. Ал жалпы оқу жетістігін сырттай бағалау көрсеткіші биыл 11-сыныптарда 66,06-ны құрады, жоспар – 75 балл болған. Дегенмен біз республикалық көрсеткіштен 2,22 балға жоғарымыз (республикалық к ө р с е т к і ш - 6 3 , 8 4 ) . Б і р а қ о бл ы с т а р арасында 6-орындамыз. 9-сыныптарда да нəтиже біршама жақсарған, өңірлердің ішінде бесінші сатыға жайғастық. Ал 4-сыныптарда да солай. Дегенмен білім деңгейі өткен жылмен салыстырғанда 1,5 балға артқанымен, республикалық көрсеткіштен 0,46 балға төмен (республикалық көрсеткіш-19,97). Соның нəтиже сінде алдымызға 7 аймақты шығарып алдық. Сырттай бағалау бойынша қазақ жəне орыс тілінде білім алатын оқушылардың білім сапасында алшақтық байқалды. Мысалы, 4-сыныптарда қазақ тілінде білім беретін мектептердің көрсеткіші 1,73 балға жоғары. Биыл алғаш рет мектептердің оқу жетістігіне «сырттай тəуелсіз бақылау» жүргізілді. 5-10-сыныптардың 90 мыңнан астам оқушыдан гуманитарлық, математикалық жəне жаратылыстану циклы пəндерінен 2 рет тестілеу алынды. Нəтижесінде мектеп журналдарындағы тоқсандық бағалау мен тəуелсіз бағалауда едəуір алшақтық бар екені айқындалды. Бұл ойланатын нəрсе. Сондықтан біз төмен

Өңірдің бас педагогінің айтуынша, олар «Жылдың үздік педагогі», «Жылдың үздік тəрбиешісі», «Жылдың үздік қосымша білім беру педагогі», «Жылдың үздік арнайы білім беру мекемесінің педагогі», «Жылдың үздік инженер-педагогі» номинациялары бойынша Мұғалімдер күніне орай арнайы марапатталады екен. Басқарма басшысының мəліметіне сүйенсек, бүгінге дейін 15633 немесе мұғалімдердің 63,3 пайызы жаңартылған мазмұн бойынша курстан өтіпті. 888 педагог жаратылыстану пəндері бойынша ағылшын тіліндегі курста оқыған. Соның нəтижесінде өткен оқу жылында 45 мектеп кейбір пəндерді ағылшын тілінде пилоттық режімде оқытса, жаңа оқу жылында бұл тəжірибе 185 мектепте енгізілмекші. Ол үшін арнайы Жол картасы да əзірленіпті.

– Мұғалімдердің өз білімдерін жетілдіруіне бағыт-бағдар беру үшін біз 2018 жылдың ақпан айында қазақ тілі, орыс тілі пəндері мұғалімдерінің арасында эссе жазу, математика, физика пəндері мұғалімдері арасында бақылау-тестинг өткіздік. Бірақ нəтиже көңіл көншітерліктей емес. Қазақ тілінде эссе жазған 540 ұстаздың 53 пайызы – үштік, 9-ы екілік алды. Орыс тілі пəні мұғалімдерінің де көрсеткіштері осыған ұқсас, 26 пайызы – 3, 12 пайызы – 2 деген бағаға жазған. Математиктер мен физиктер арасында екілік баға алғандар бұдан көп, – дейді Рахия Сейітбекқызы. Иə, осыған қарап, жаңашылдығымен, ізденгіштігімен əріптестерінен оқ бойы озық жүретін педагогтердің шəкірттері озат болатынына көз жеткізуге болатын секілді. Тек үздік оқитын балаларға – бестік, нашар оқушыға екілік баға қойылатыны белгілі, ал екі алған ұстаздарға қандай шара қолданған жөн? Басқарма басшысы пəн мұғалімдеріне адресті көмек көрсету бағдарламасы əзірленгенін айт ады.

О қ ы ту ү д е р і с і н д е қ ол д а н ы л ат ы н мемлекеттік стандарттар, тағы да басқа салалық бағдарламалар – білім берудегі басты бағдар екені белгілі. Дегенмен сапаға қол жеткізу үшін бұл да жеткіліксіз. Бір сөзбен айтқанда сала ісін жетілдіруге сауатты жоспар керек. Тамыз кеңесінде сөз сөйлеп, облыс мұғалімдерін жаңа оқу жылының басталуымен құттықтаған өңір басшысы осыған ерекше тоқталды. Жалпы негізгі қағида бойынша да, атқарушы билік үшін де білім беру үдерісі үш сатыға бөлінетінін, ал оның əрбір кезеңінде басқару ісін дұрыс үйлестірмейінше нəтижеге жету мүмкін емес екенін ескерткен Асқар Мырзахметов мектепке дейінгі тəрбие жəне білімнің қолжетімділігін арттыру үшін мемлекеттікжекеменшік əріптестікті дамытуды ұсынды.

– Облыста жекеменшік балабақша үлесі 25 пайызды құрап отыр. 3-6 жастағы балаларды балабақшамен қамту 91 пайыздан асты (2017 жылы – 90,2%). Жыл соңына дейін бұл көрсеткішті 98 пайызға жеткізу үшін 33 мектепке дейінгі мекеме ашу жоспарда тұр. Оның 22-і жекеменшік балабақша. Көрсеткіш жақсы, бірақ мектепке дейінгі тəрбиемен қамту деңгейі аудандарда əртүрлі – 79-дан – 99 пайызға дейін. Ал балабақша кезегінде 1 мен 6 жаста 34 мыңнан астам бала тұр. Сол себепті бюджеттің мүмкіншілігін ескере отырып, қаржыны алдымен көрсеткіштері төмен аудандарға беруді жоспарлап отырмыз. Сондай-ақ биылғы оқу жылындағы жаңалық Тараз қаласында мектепке дейінгі білім беру ұйымдарына балаларды қабылдау жəне жолдама берудің автоматты жүйесі енгізілуде. Электронды формат балабақшаға жолдаманы мобильдік құрылғылар арқылы алуға мүмкіндік береді. Бұл кезектің жылжуын те здетеді əрі ашықтықты қамтамасыз етеді.Аталған жүйені алдағы жылы Қаратау, Жаңатас, Шу қалаларында да енгізуді жоспарлап отырмыз, – дей келе облыстағы үш ауысымды жəне апатты жағдайдағы, оқушы орнының тапшылығы бар мектептер жайына тоқталды.

– Үш аусымды жəне орын тапшылығы

ЖАҢАЛЫҚТЫҢ БӘРІ ЖАМБЫЛДА Жалпы Астана қаласында өткен Тамыз кеңесінде биылғы оқу жылында көптеген жаңалықтар енгізілетіні айтылған болатын. Педагогтерге əрбір оқу жылында тың тапсырмалар беріліп, міндеттер жүктелуі де – заңдылық. Кезекті оқыту кезеңін жаңа деп атайтынымыз да сондықтан. Дегенмен басқару жəне ұйымдастыру, қызмет көрсету ісінде жамбылдық мұғалімдерді күтіп тұрған өзгеріс одан да көп секілді. Соның бірі – Тараз қаласының мектептеріне ба ла ларды 1-сыныпқа қабылдаудың

үлгісіндегі балалар үйінің тəрбиешісі Наталья Тимофеева, Талас ауданындағы №14 колледждің директоры Айман Тілеукеева «Қазақстан Республикасының білім беру ісінің құрметті қызметкері» белгісіне ие болды. Сондай-ақ облыс орталығындағы №51 мектептің мұғалімі Рабиға Хайрушева, №8 гимназияның ұстазы Гүлнар Мұстафаева, таластық Берік Сыдық, Меруерт Зайнишова, Жамбыл экономика жəне ақпараттық технологиялар колледжі директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары Нұрбақыт Болтаев «Ыбырай Алтынсарин» төсбелгісінің иегері атанды. Осы күні өңірдің үздік мектептері де анықталып, қаржылай қолдау көрсетілді. Ең үлкен ақшалай сыйлық – 22 миллион 627 мың 200 теңгенің сертификаты «Айша бибі» атындағы облыстық дарынды қыздарға арналған «Білім-Инновация» мектеп интернатына бұйырды. 1 000 000 теңгенің сертификаттары «Білім беру ұйымдары қызметтерінің тиімділігін баға лау » рейтингісінің нəтижесінде ең жоғары көрсеткішке ие болған білім мекемелеріне берілді. Атап айтсақ, «Ең үздік қала мектебі» номинациясы бойынша –Талас ауданы Қаратау қаласындағы мектеп-лицейге, директоры Мақсат Қазанғаповқа, «Ең үздік ауыл мектебі» аталымы – Жамбыл ауданы Б.Момышұлы атындағы орта мектептің директоры Дəметкен Бегмановаға тапсырылса, Сарысу ауданы Ж.Отарбаев атындағы орта мектеп «Ең үздік шағын жинақталған мектеп» атанды. Ардақ ҮСЕЙІНОВА. Суреттерді түсірген Ақəділ РЫСМАХАН.

5

JASTAR

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

25 тамыз, 2018 жыл

ТӘУЕКЕЛ ЕТ ТЕ, ТАС ЖҰТ ұмтылыс жасағанымен, еш реті келмепті. Бұл істің орайы Президенттің əлеуметтік бес бастамасы жарияланғанда ғана келген. Төртінші бағыты бойынша «Шағын несие беруді көбейту» бастамасы арқылы өз мақсаттарына қол жеткізу мүмкіндігіне ие болған. Анығырақ айтсақ, осыдан үш-төрт ай бұрын несие алуға белгілі бір банкке бас сұққанда олар Елбасының бес бастамасынан, оның шағын кəсіпкерлікті дамытуға арналған бағытынан хабардар болады. Содан төмен пайызбен он төрт миллион теңге несие алып, өз жұмыстарын жандандыра түседі. Бізге бұл туралы сəн салонының директоры Тұрсынай Байғабылова айтып берді.

Жанғазы АХМЕТ

Жастықтың оты жалындап, Жас жүректе жанған шақ. Талаптың аты арындап, Әр қиянға салған шақ.

Û Í Î Ë À Ñ Í Ә Ñ ІҢ ІÍ Ð Å Ë Å È Ó ÆÀÑ ÎÒÀ

да өз ісін ашуға ынталы. Оның үстіне қазір қоғамда арнайы қызмет көрсететін орындарға деген сұраныс та артқан. Ал сұраныс бар жерде ұсыныс көбейе түсетіні белгілі. Оған Тараз қаласының əр көшесінде 300-400 метр сайын орналасқан сұлулық салондары дəлел. АБАЙ.. Көпшілік сұранысын қанағаттандыру мақсатында ашылып, облыс орталығындағы сұлулық салондарының қатарын толықтырған «Brilliant» сəн салоны – ерлі-зайыпты ӨЛЕҢ СӨЗДІҢ ПАТШАСЫ Абай мен Тұрсынайдың отбасылық кəсібі екен. Бұл салонның өзгелерден ең басты ерекшелігі – тұрғындарға тəулік бойы рі қызмет көрсететіндігінде. е ж л АЛ Ж а й с а ң Ж а м беым е с . Т а л арйы п , Жас отбасы бұған дейін У А С кенде асын сыпы ройын өз кəсіптерін ашуға а қ т т а л а н д ы ң т о м а ғ м і з д і ң а б ы жүрген АН бірнеше рет Ғ і п р р е а ы і д д л ң р а н ө е А дары асиетті а а й н лмайсыз. Өн ауыз н ы қ ш бо ен аны алы т ү л е т кы п , е л м а қ т усақпен санап з еместігі тур й талантты ір а а а т д с ң а , н т з ы о кейб д қ с ы р а ң – а қ а ас е қалс асында да ол йлантатыны саласындағы жүргендігі н із т ы д жастар а да, білім сал . Əйтсе де о сіресе спорт ысын қорғап і орындарда тың Ə ам тт ов дел ды де, спорп айтуға бола қтамайтыны. а облыстың н дарында жүл Руслан Жапармысалдар қ а н с е ы р ы ы а д ұ р б й ш т е , ы о о г т з а д іп я ө л д е? Бұл н т з и то таэкво ірге ке секілді кен Аз ім. Нег ң Тара старды деріміз өзге өңжакартада өт н Тінəлиев пен і белгілі. Осытана асуға бей а ж Наурызбек , Ас на Д өрен маха ендіг мықты тады. Кеше ға ің шебері Нұрнға түсіп жүрг мыз Алматы САРША. ы ін а с ы р б е с а р а т жанғ грек-рим кү ның атынан ген талант ен едік... те н ы ег көрінге лматы облыс да жүрген көп дап, жауап ізд А л а о е д д ж олын арға сауал бүгін л . Өнер ж Алакеуім. Сейілді қараң аумақ, аз емес ірқатар тұлға б ы л Алтын нұрға алғандай далам аунап. тура Бір қуанатыны, соңғы жылдарда өңірімізде қызмет көрсету саласы жақсы дамып келеді. Əсіресе шаштараз, сұлулық салондары, шағын жаттығу залдары көбейді. Бұрын мұндай орындарға бара қалсаңыз, шаш кесіп, тырнақ əрлейтін шеберлердің бəрі өзге ұлт өкілдері болатын. Қазір бұл кəсіпке қазақ жастары да ден қоюда. Мемлекет тарапынан кəсіпкерлікке кең қолдау көрсетіле бастағалы тұрғындар

«МА

ЗДА

ҚТ

Ы»

МА

ЗА

Л

Жазғы таң

Алмадайын көрініп көкжиектен, Алқызыл күн келеді шала лаулап. Көрінді күн жамылып нұр шапанын, Көркем деп ойлаппын ба мұнша таңым?! Көрпесін серпіп жердің періштелер, Көктен төмен шашып жүр күн шапағын. Тамызғы шақ... білінді таң шығыстан, Тамған жасқа жердегі тамшы құштар. Тамырымды иітіп бара жатыр, Тамылжытып сайраған əнші құстар. Мең-зең қылған күтемін уақыттан не? Мен отырмын меңіреу батып халге. Мекендеген мөлдір шық шөптің басын, Меруерт пе, лағыл ма, жақұт па əлде?! Таңғы самал не деген тартымды еді, Тандырды естен өпкен сол салқын лебі. Таңдандырып таңымның табиғаты-ай, Таңып қойды сезімге бəлкім мені.

Жамбыл ауданы.

АҚ

ҰЛТ ПЕН ҰРП

– Мен əу бастан осы салаға қызығатынмын. Дос-жаран, туыстарым: «Сенің ұйымдастырушылық қасиетің жоғары» дейтін. Бұл жұмысты бастамас бұрын визажист болып түрлі салондарда жұмыс істедім. Өзімнің жеке салоным болса деп армандадым. Астанаға барып, кəсіби біліктілігімді жетілдіріп келген соң, жеке салон ашуға ұмтылдық. Жолдасым Айдар қолдап, көмек көрсетті. «Махатова» жеке кəсіпкерлігін құрып, Елбасының бастамасы арқылы жеңілдетілген жолмен несие алдық. Содан алдында сатып алған үш бөлмелі пəтерімізді күрделі жөндеуден өткіздік. Сəн салонына сай етіп жоғары деңгейде безендіріп, əрледік. Қажетті барлық құрал-жабдықтарды түгендедік. Біз секілді талапты жастарға зор мүмкіндік берген Елбасына рахмет! Төртінші бағыт «Шағын несие беруді көбейту» бастамасының бір тиімділігі – кəсібіміз аяқтан тұрғанша берешегімізді төлемейтіндігімізде. Несиені алты ай өткеннен кейін ғана төлей бастаймыз. Бұл да үлкен қолдау деп білемін, – дейді ол. Қаладағы Төле би даңғылының орталық алаңға таяу тұсындағы «Brilliant» сəн салонының

келісім гілі бір ы с а л ы , л е б ы рқыл б е р е м із . М ү л ке н ернет а с ы и н т ғ а д а о т ы р а қ а л а л а рд а ғ ы ү р г е н о . з ы ж р м н а а е й т д а к т н үл лм ы ар н отыра а т а, жақ р ы с ол сты ш ез келге ы ұстапжұмысқа, табыүрде бұрында е т е к с ол ж а қ ратын. Қазір к а зд а рд ы д р а л о т г п ен а е кəсіби ке ш т е р ерін ғана шақые т д е ге н ө н е р п т ау ы п егендікт мен қар шешілм отбасы қамы сыған мейлінш қ т арапынан ел ры аж и қ ы р т п е е о н ін ө п ы р і, О , е ОВ ізд а бары ө зд е Кейбір етіп жатыр. ікті басшыл ПАБЕКң ң ірд е г і ік же л іл е рд е н н а , А л м а т ы ғ ты болсаң Ы ө к ң іл С а г ы т ғ р а а зд е з л к ы ж ы а с Бе Ас т а облыст ы: Талант өлінс е, ақ міз. астарым л еу м е т т бокстан ттықтырушыс көңіл бболса деп тілей де талантты ж м а й м ы н . Ө з ə а д ы . Ж а л п ы деген бос сөз. р а зд а ж ү р іп а а е т л а ін д р а Т ж л м н ім о . е е а ң қ сп ег еш ет аға о қ , ш Бірақ қалай дқ а а у ы с у ы н н жұтып өсіп, н д а ғ ы танылып к а д а қ а л ма й с ы р. Бізде с ы н ы ж мəз ы қ ы а с т с а т о а а м у . р , ір а й п ы ы а , іб а , д ғдай ба жоқ. с с а а л ж бəр о б ір а – Ж а айымыз ас а ы с б а с қ а ің суын ішіп а д а м ы н ж а аны меңгеріп б ғ ы у қ ізд оқу орн бл йындат ик ан ағд а кететін қазір ж ұ р ы н д а р ы о л м а қ өлкем н д а а л ғ а ш қ ыынан бар техн ұрыс емес. Туғйлі мо Бұл ретте айт ақсы жоғары с ө р е н д е р ім із а д ж р ы а Б е с і а л е м е с . а т ы н а н о н д а р ғ а жо ықтырушыл шақта кеткен не жетсін! М аса асында п д а р ы н д ы ж ады. Сонда 3-4 н а м з нер сал тт ч е м п и о а ж е ң і м п а а айлық жа тіліп, толысқан асқақтатқанғ терге жете ал қ т ы ө од а н ке й ін к ө үшін кетіп жат бауыр басып, е ш С ағ үріп, жетістік ғып, аға оқу тын мы ыройын б о й ы н нтты бе с ба л ріне қарай ж сқа қал , білім алып ж . Тойларға шы ды. ердің аб ы ретінде зор ы с ы н қ о р ғ а й тықтырушы а ж б а е л л а е . т ж қ е п ш к о м т ат ды ай ы лар дəр ондай ж ан бөле ол спор о бл ы с т ы ң н айтін жақсы ж жыл оқ сы келмей қала ылық қуа баст арға жəне од ндайтынбыз. Он. Қазіргі кезде ларға ғана лд ул ы еле осы а а қ и қ , м т б а й й р ы а д ə а н б ы ы т ы қ а т қ й і ш д а й. ла рт т аға аралы ауып, т ө з ге н к л уб т алақы а əкірттер кен спо үмкін ғо табыс т икалық, халық верситеттің, ен жақсы жқұрамасына өт дарынан бұрые олардың шолып шығуы м и л е н б т у у п д л б п Рес қан н кө г Тек ел ді. Соның са ы болса, бүгін ып жат шығып жатқа ды көріп, БАЕВ, қ Е е о ш Т н с е л Ə к о л о с ө М н б т Ғани ық жарға ады. жастар атынан е жуық і: жетпіск тыздан əрең ас ионатында топ генімен өңірдің дық жалынды з. Егер Таразда облыст онияның əншіс п о ін л ы м ы е ы іл м б ч н а са жам қ, ел отыр у орны ыққа қта филарм едім, Айталы ларымыз айлт і д а й ы н д ы ші, н-ай депн д а ж а қ с ы о қ ірінен е м г іл е т б т , ə а ін ы к саласы пір-түкп олдық п ныла с п о рт ш е н к ү н д е л і ы п ж ү р ге н е к л ғ а п – Жас бр т е р е к т е т а м ат ы , ө н е р , облыстың түкт а р с о н д а й о л а р м сып, шынығ б ы л ғ а р ы қ о ы р у а е л т с л А н о р ə й т е у і ш а ғ ы м ы з д а м а п п ы з . б ы қ қ а н т а л аыстың өнерін, бокст а і н ө м ір л і е ы н т а л а н д д ы с т а ғ а н у д ы о й л а атыдағы ш ім алып, обл уына үлкен ү ш ін ш л е р ім із д і д ч е м п и о н д а р ға а б біл . Алм а ас ш е б е р қ о й . Жа ң а спортшылар у п інің дам А с т а н ақ бас тарттымат ы н м ы н . О л əдениет с а т ы н е д і д е м ке р е к у үшін басқа ғ д а й ж а с а ір н р Б ұ ы . т о и ы қ қ д п л с р н а о ы а е а а б ғ с ж қ үл шы ... еле жат и бо кс қ ыртулар г е қ ат ы бөліп, ын. к ө ң і л . Қ а з ір к ə с іба н д а р д ы ң Шақ й ко н ц е рт т е р ді есін жиып кған шығармынд ім . ойлайм а к а н е қ е е т л т а р қ ке еліміз қорқа ып жа ы с т ау т майтын б е т б ұ рс ы к ө п . М а ң ғ л е р ге жылдарыі ғой. Содан да бол с а д а б а р қалды. Себебі д п у ір а а е т ы ң р т р л ө а қ ө з ге р уақы қ а з ір ш а қ ы кеуі бірдей бо ылай деуге тура, с с е к іл д і с а м д е й т ін д е . е д о л з е а а А н д р з ң а а а Т р гі т , Та ар. ау ы с т а б ы л а д ы дағы нəрс е б маты не ған бүгін де йлық Алхнология дамы деген жақсы стана, Алматы. Ə р і а е д із ім т н А е е т Өз ы і қ н р с м -а е а е п т т с ры Ин мəсел , келеді. студиямда отыы ғ ы з б а й л а н ы д е с е ң із өзімнің с т а р ы м м е н т т и ім д і. Ке р е к і о бар д жылдам, əр

«МҮМКІН ЕМЕС БОЛМАУЫ, МЕНІ ТУҒАН АНАНЫҢ...» Есет ДОСАЛЫ «Мүмкін емес болмауы, мені туған ананың...»

Н е г е е ке н і н к і м б і л с і н , Та р а з қаласындағы Қ.Сармолдаев атындағы б а л а л а р ү й і н е б а р ғ а н ке з ке л ге н адам ондағы жеткіншектердің сыр жасырмайтын жанарынан осы сауалды оқитын шығар деп ойлаймын. Бəлкім əнші Мейрамбек Беспаевтың бала күнінде орындаған Алтынбек Қоразбаевтың «Бозторғай» атты əніндегі запыран зарды осында келгенде айқын сезінетінімізден болар. Осынау жəудіркөздердің жетімек атанып, «тірі» жетім қалатындай қандай күнəсі бар екен деп ойланасыз. О с ы с ұ р а қ ж е т е л е п о бл ы с т ы қ Қ.Сармолдаев атындағы балалар үйіне атбасын бұрдық. Мемлекет қамқорлығына берілген жасөспірімдердің 35-і нағыз жетімдер болса, 82-сі ата-анасының қамқорлығынсыз қалғандар екен. 21-і өзіміздің қаракөз қазақ балалары. Бізді мекеме директоры Айжан Мейірханова балалардың үй тапсырмасын орындайтын, жататын бөлмелеріне қарай бастады. Мұнда топтар «Жанұя» деп аталады. Тым қатал тағдырдың балаларға тартқан ең тəуір сыйы да – осы. Сезініп үлгермеген отбасының жылуын сол береді оларға.

«Жас қыран» жанұясындағы Борис Орловский деген бала бокс үйірмесіне барады екен. Талабы таудай. Боря жалғыз емес. Əпкесі – Лена, інісі – Юра да осында тəрбиеленеді. Аркаша Овчениковтің де Саша, Маша деген əпкелері, Павел деген інісі бар. Бəрі осында. Мұнан соң 3-5 жасар сəбилер жанұясына бардық. Сүйкімді бүлдіршіндер өлең жолдарын оқып берді. Өздері зерек-ақ. Ал «Балауса» жанұясында 7 қыз тəрбиеленеді екен. Он жылдан бері тəрбиеші болып келе жатқан Гүлбаршын Мұсаева олардың анасындай. «Жібекте» жібектей 8 қыз бар. Тəрбиеленуші Олья Богомолова сурет салудан республикалық байқаудың бас жүлдегері атанса, Кристина Карпенко еркін күрестен біраз жетістіктерге жетіпті. Жалпы 110 балаға 16 үйірменің ішінде қалағанына қатысуға мүмкіндік берілген. Соның жемісі ғой, жеткіншектердің өнер, спорт жарыстарында мерейлері үстем болып, жүлдемен оралып жүргені. Мəселен, балғын əнші Сырым Мауев республикалық «Ғұмыр-дария» байқауында жеңімпаз атаныпты. Қыздар қолөнер үйірмесіне көбірек қызығады екен. Үйірме жұмысын жүргізуші ұстаздар Салтанат Нақыпова, Мира Перагованың айтуынша, 25 қыз тігіншіліктің қыр-сырын қазірден

меңгеріп алыпты. ы. Бейнелеу үйірмесінің де жұмысы ұмысы нəтижелі. Кристина стина Возняктің «Анаа мен б а л а » ка рт и н а с ы н салып, республикалық калық байқаудан топ жаруы аруы – соның дəлелі. Балалар ү й і н і ң кітапханашысы І л и я Сүлейменова 5 мыңнан астам көркем кітап қоры бар екенін айтады. Оның тең жартысы қазақ тілінде жарық көрген туындылар көрінеді. Жалпы тəрбие-білім беру үдерісімен қатар, мұнда жеткіншектердің физикалық, рухани дамуына баса мəн беріледі. Тіл кемістігі бар балғындарға көмек көрсететін арнайы логопеді бар. Сандуғаш Əнгелованың айтуынша, 23 бала артикуляциялық жаттығулар жас ап, дидактикалық ойындарға қатысу арқылы бұл қиындықтан арылыпты. Мұнда сенсорлық бөлме бар. Балалар оны «Қараңғы бөлме» деп атап кетіпті. Неге екенін қайдам, бүлдіршіндер осында келуге құмар-ақ. Жеткіншектердің бұл

ашылғанына көп уақыт өте қоймаса да, ондағы шеберлердің көрсететін қызметіне алдын ала жазылып қоятын тұрақты тұтынушылары бар екен. Иə, сырт келбетінің əдемі, тартымды болуын қаламайтын əйел жоқ шығар. Солардың бірқатары бүгінде Тұрсынайдың сəн салонының тұрақты тұтынушысы. Салонда онға жуық қыз жұмыс істейді. Олар – визажист, тырнақ, шаш, бет əрлеушілер. Күнделікті табыстары орта есеппен 2-3 мың теңге екен. Тұрғындарға тəулік бойы қызмет көрсететін салонға келушілер де аз емес. Бағасы да қолжетімді. Бізді таңғалдырғаны – Тұрсынай Байғабылованың негізгі мамандығы дəрігер екен. Астанадағы медициналық институтты

бөлмеге келгенде басқа əлемге енгендей болатыны оның ерекше жабдықталғандығынан. Жасанды жаңбыр тамшылары, бұлттар көңіл арбап, онда өзіңізді табиғат аясында демалып отырғандай сезінесіз. «Бұл бөлмеге келген балғындар тез жадырап, əпсəтте сергіп сала береді. Біздің жаттығуларымыз балаға əсер етеді», ж – дейді психолог Салтанат Молшылықова. Бұл шаттықтың бір сəттік екенін шамалап, «Шіркін, балалар əрқашан шама жадырап, ойнап жүрсе ғой», дедік іштей. Балғындарға ата-ананың жылуын сыйлайтын қайырымды жандар табылып, өз қамқорлығына алса, балалар үйі де болмас еді?! Біздің бұл тілегіміз негізсіз де емес. Өйткені осында тəрбиеленіп жатқан 50-ге жуық жасөспірім өткен жылы отбасымен қауышыпты. «Олардың 18-і патронаттық, 12-сі қамқоршылық қорғаншылық тəрбиеге өтті. 1 бала отбасының асырап алуына жіберілсе, тағы 10-ы туыстарын тапты. 10 бала отбасы үлгісіндегі балалар үйіне жіберіліп, 20 бала мектеп бітіруіне байланысты үлкен өмірге жолдама алды. Қоғам болып жəудіркөздерімізді ешкімге телміртпеуді

ойлап, оларды өз бауырымызға тартуға тырыссақ, болашақта балалар үйі мүлдем болмайтыны анық. Біз осы мақсатта тиісті жұмыстар жүргізудеміз», – дейді балалар үйінің директоры Айжан Дүкенбайқызы. Біз отбасы үлгісіне 4-10 балаға дейін жіберілсе, патронаттық тəрбиеге 4 бала берілетінін анықтап білдік. Бұрын біздің облыста осындай 3 мекеме болғаны белгілі. Оларда 400-ге жуық бала тəрбиеленген екен. Қазір қалғаны осы – Қ.Сармолдаев атындағы балалар үйі. Мұнда да бір кездері 270 жеткіншек тəрбиеленген. Балғындарды отбасылық тəрбиеге беру арқылы бүгінде олардың саны азайған. Мəліметке сүйенсек, Қызылорда, Өскемен қалаларында балалар үйі жоқ екен. Біздің облыста да солай болса... Балалар үйі болмағаны жақсы! Жазмыштың жазуымен ата-анасынан (көлік апаты, аурудан) айырылып жататын балалар бар. Тағдырға қарсы тұрар шама жоқ, ал өзегін жарып шыққан өз баласын көзі қиып көшеге тастайтын, балалар үйінде қалдыратын қатыгездерге не деуге болады? Жастардың бір-біріне сенімсіздігінен, отбасы мəселесіне жеңілжелпі қарайтындығының салдарынан сəбилер зардап шегетіні қиын!

«Қоғамдық денсаулық сақтау» мамандығы бойынша қызыл дипломға бітірген білікті жас маман ақыры жаны қалаған іспен айналысуға бел буыпты. Абай мен Тұрсынайдың армандары асқақ. Жас отбасы алдағы бар жоспарларын кəсіпкерлік саласымен байланыстырады. Екі ұл-қыз тəрбиелеп-өсіріп отырған олар мемлекет қолдау көрсетіп тұрған кезде аянбай еңбек етуге, сол арқылы еліміздің өркендеуіне өз үлестерін қосуға ынталы. Тараз қаласы.

ЕЛ МЕН ЕС

«ЖҰЛДЫЗ» ЖАСАП АЛАТЫН ӨЗІМІЗ Кез келген адамның бойында биікке құштарлық бар. Бірақ көпшілігі сол шынар шыңға шыға алмаса, биікке өрлегендерді қатты күндейді. Басқа саланы қайдам, өнер адамына күйе жаққысы келіп тұратындардың іс-əрекетіне қарап, осыны байқаймын. Ал жастардың зеңгір көкке көз тастағаны – балауса арманы деп білемін. Жалпы ұлттың үнжариясы «Шалқар» радиосында еңбек етіп жүргелі бір нəрсеге анық көзім жетті. Жас жеткіншектер əншілерге көп еліктейді. Солар сияқты танымал болғысы келеді. Қазіргідей тез танылудың жолы əн айту болып тұрған кезеңде жастардың бұлайша еліктеп, солықтауы – шынайы өнерге деген талғамның төмендеуінен шығар деймін. Десе де соңғы уақытта өремізде бір өзгеріс бар. Талғап, таңдай бермейді деген жасөспірімдердің өзі шын талант Димаш Құдайбергеновті тыңдайтын болған. Рас, көпшілігі оның өнеріне баға бере алмайды, алайда оның танымалдылығы талғамды қалыптастыруда. Димаштай тəрбиелі, сонысына қарай көпшіліктің қолдауына ие болып жүрген дарынды жастың бірі – Нұрболат Абдуллин дер едім. Оркестрдің сүйемелдеуімен екі сағатқа жуық талмай əн шырқап, концерт беретіндер көп емес. Сол аз шоғырдың басында «МузАрт» тобы тұрса, бертінде оларға Димаш ілесті, қазір Нұрболат қосылды. Шындығында ол əншілігінен бұрын, кино əлемі арқылы танылды. Оның бірқатар қазақ сериалдарында сомдаған кейіпкерлері өте нанымды шықты. Əйтсе де ол əншілік өнерін де қатар дамытып отырды. Тынымсыз ізденістің арқасында осы жазда ол «Қазақстан» орталық концерт залында алғашқы жеке шығармашылық концертін берді. Кеште лирикалық əндермен қоса рэп, рок стилінде əн шырқаған өнер иесі көрермендерін жан-жақтылығымен тəнті етті. Осы күні оның «Тағдырласым» жəне тағы басқа əндерінің тұсауы кесілді. Негізі айтайын дегенім бұл емес. Жас əншінің əнді орындау мəнерін талдап, сын айтудан аулақпын. Тек жастар танымын кеңейтіп, талғамын көтеру үшін есті əндерді насихаттайық, орындаушылардың шеберлігін аса көтермелеп мақтай бермей, дұрыс бағалайық дегім келеді. Сонда ғана шын таланттар өз бағасын алады. Өйткені ортанқолдардан «жұлдыз» жасап алатын да өзіміз. Ал «жұлдыздардың» жарқылы жанарды арбамай тұрмайды. Бағдагүл РАХМЕТҚЫЗЫ, журналист.

6

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

MEREITOI

25 тамыз, 2018 жыл

БҮКПЕСІЗ ӘҢГІМЕ «ХАЛЫҚ ЖАУЫНЫҢ» ҚЫЗЫМЫН» – Сексеннің сеңгіріне шығып отырсыз, құтты болсын! Əңгімені а л д ы м е н б а л д ə у р е н ке з і ң і зд е н баст ас ақ. Сіз нəубетке толы ашаршылықтан кейін Ұлы Отан соғысының алдында дүниеге келдіңіз. Сондықтан балалық шағыңыз тəтті бола қоймаған шығар... и еге – Е, балам, мен жарық дүниеге тары келген 1938 жылдың өз қиындықтары баршылық. Əкемді 1937 жылдың қазан айында «халық жауы» деген екі желеу, ткен. бір сылтаумен қамауға алып кеткен. Сондағы таққан айыптары «əкең мешіт ұстаған, сен молданың баласысың» сың» дегенге саяды. Бұл енді қазақшалап алап айтқанда ұстап беру ғой. Негізінде інде біреулер көрсеткен. Осылайша əкем Семейдегі абақтының ар жағына кете барған. Сол кезде жалғыз ағатайым бар. Əкемді дүкеннен ұстап алғанын көрген өрген сол ағам: «Əке» деп үн қатса керек. ерек. Сонда əкем: «Бар, бар, ана қарындасың асың асың мен анаңа ие бол» депті. Қарындасың пкем деп отырғаны, ол кезде менің əпкем бар болатын. Ал өзім əлі өмір есігін сігін ашпағанмын. Бұл оқиға сол кездегі здегі н не Шар стансасында болған. Содан керек, ағатайымды «халық жауының ының баласы» деп мектептен шығарып рып жібереді. Ағатайым кейін: «Ой, ол кезде мнің менің көрген қорлығымды ешкімнің басына бермесін. Түн ішінде деподан одан барып, көмір ұрлап келетінмін», мін», мнің ң дейтін. Ағатайым əйтеуір əкемнің

дегенмен соғыс жүріп жатқан кезеңнің баласымыз ғой. Үшінші-төртінші сыныпты бітірген кезде-ақ бізді дереу əкетіп, жұмысқа жегетін. Шөмеле жинаймыз. Егістік даласына барып, арам шөп жұламыз. Қолымызға тікенек кіріп жылап та алатынбыз. Солай жылап отырған кезде қолында қолғабы бар бір орыс апай менің алдымды тазалап, елдің қатарына қосып жіберді. Есейе келе мен үйде ер баланың қызметін атқардым. Ат арбаны жегіп немесе атты ерттеп алып, өзім мініп кете беремін. Біздің тағдырымыздың кейбір тұстары Аб а й Қ ұ н а н б а е вт ы ң өмірімен сəйкес келеді. Осы Шар деген жерге Абай үш мəрте атбасын бұрған екен. Болыс с е к і л д і ұ л ы қ т а рд ы сайлау өтетін. Шар деген ат содан қа лған болар деп пайым мд даймын н.. Ол дəуірде д а у ы с бергенде қазіргі

беретін ұстаз да жетінші сыныпта келді. Басынан дұрыстап оқымаған соң қиынға соғады екен. Емтиханды тапсыруын тапсырғаныммен үш деген баға алып, оқуға түсе алмай қалдым.

– Осылайша əке арманы орындалмай, мектепте мұғалім болып еңбек ете бастадыңыз ғой.

– Иə. Содан ауданға қайтып келген бетте білім бөлімінің басшысына кіріп, жұмыс сұрадым. «Неге оқуға түсе алмай қалдың?», деп сұрады. Химиядан өте алмағанымды түсіндірдім. Шардан жетпіс бес шақырым қашықтықта орналасқан Қызылжетек деген елді мекен бар болатын. «Сол жақтың мектебіне барып сабақ бересің», – деді ол кісі. Мен жағрапия мен тарихты жақсы білетінімді жеткіздім. Емтиханда да сүрінбейтінімді, математика мен үшін өте алмайтын əлем екенін тілге тиек еттім. Баяғы еркелігіме басып: «Ойбай, аға, жетпіс бе с шақырым жерге бара алмаймын, алыс қой», деп қиғылық салдым. Ол кездің ұстаздары да, адамдары да мейірімді ғой. М о л о т о в

– мен бірінші рет түскен кино. Бұрын Тұрар Дүйсебаев аздап кино түсіргенде жай ғана көпшілік сахнасына қатысып қайтатынбыз. «Құнанбай» фильміне кəдімгі кастинг, яғни іріктеу арқылы қатыстым. Шақырды, бардым. Кетерімде Досхан Жолжақсынов: «Апа, сіз жалғыз емессіз. Əлі талай апаларды шақырамыз. Кімнің бейнесі келеді, соны алып қаламыз», деп тұспалдады. Онысы енді «өтпей қалсаңыз, ренжімеңіз» дегені ғой. Бірден түсіндім де «Жарайды, қарағым» деп кете бардым. Содан не керек, сəуір өтті, мамыр аяқталды, маусымның да жартысы артта қалды. Сосын мен: «Ой, Жамбылдың драма театрындағы кемпірді не қылсын? Алматыда Халық əртістері көп қой. Мен жай ғана мəдениет қайраткерімін», деп ойлап, бұл мəселені жылы жауып қоя салғанмын. Бір күні маусым бел ортасына таяғанда екінші режиссер қоңырау соғып тұр. Амандық-саулықтан соң: «Апа, он екісі күні Семейде болыңыз. Түсірілім басталады. Көркемдік кеңестің шешімімен сіз лайық боп танылдыңыз», деді. Кастинг өтіп жатқанда Досхан: «Апа, егер өтіп жатсаңыз, атқа мінесіз», деген еді. Сол кезде мен: «Ат мен үшін таңсық емес қарағым. Ауылдың адамымын. Бірақ атқа соңғы рет 1965 жылы мінгенмін. Содан кейін атқа отырып көрмеппін», деп мəн-жайды жайып салдым. Досхан

жатырмын. Осы сəтте Нұрсифат емес, Зере болдым ғой деймін. Рөлге əбден кіріп кеттім. Жалғыз бала, халықтың адамы дегендей. Сол рөлге əбден берілгенімнен шығар, лауреат атанғаным деп пайымдаймын.

– «Құнанбай» фильмінің түсірілімі кезінде қандай қиындықтар болды?

– Алпыс жылға жуық театрда еңбек еткен тəжірибем бəріне жетеді. Тек, бөлек бір күй кештім. Қиынға соққан кадр болмады емес, болды. Ол – намазымды оқып отырып, ойымды бөлетін шағым бар ғой,

бəрінен де сол ауыр тиді. Намаз үстінде селк етіп «Е-е-е, омырауымды жумай, дəрет алмай емізбеуші едім, құлыным. Орыстың түрмесінде асыл сүйегің шіритін болды-ау!» деп тебіренемін. Негізі намаз үстінде ой мүлде бөлінбеуі керек. Түсірілімнен соң намазымды жалғастырып, аяқтадым.

«ҚАРАУЫЛ БОП ЖҰМЫС ІСТЕДІМ» – Сіздің өміріңіздің өзі драма сияқты. Қырық жасқа жетпей отағасы Мақсұттан айрылдыңыз, ол аздай ұлыңыз бақилық болды. Тағдырдың түрлі тауқыметін біркісідей тарттыңыз. Бірақ морт сынған жоқсыз...

бірге еңбек еттім. Осы кісілер менің қателескен жерлерімді түзеді. «Бұл жерде былай істейсің, мына жерде былай етесің» деп бағыт-бағдар беріп отырды. Шəріпбай Сəкиев «сахнада бір аяғың, денең бос тұрмауы керек» деп сахнаның өмірін үйретті. Міне, сол кісілердің арқасында театрда жұмыс істеп жатқаныма алпыс жылға таяды. Келесі жылдың он үшінші сəуірінде Алла қаласа алпыс жыл толады. Осындай театр майталмандарының қасында жүріп еңбек еткенім үшін өзімді бақытты адам санаймын.

– Мақсұт ағамыз дүниеден озған кезде басқа да жұмыстар істегеніңізді білеміз...

– Ой, ол кезде не істемедік? Мен тұрған үйдің астында облыстық сауда орталығы басқармасы болды. Сол жерде жұмыс істейтін бір келіншек үйге кеп шай ішіп жүретін. Бір күні қоңырау шалып: «Апай, ты будешь у нас работать?» деп тұр. Өзі орыс тілді еді. Қандай жұмыс екенін сұрап едім: «Техничка» деп жауап берді. Түнде мені кім көріп жатыр? Келістім. Үйдің астына түсе салып, жинап қоямын. Бірекі сағатым кетеді. Ол маған қиын болып па? Кейін сол жердің бастығы болған Жандарбекова қызмет ауыстырды. Орнына келген орыс кісі қысқарту жұмыстарын жүргізді. Жаңа басшы маған: «Апа, сіз түнгі қарауыл болуға келісесіз бе?» деп сұрады. Келісім бердім. Осылайша түнде

Нұрсифат САЛЫҚОВА, Мемлекеттік сыйлықтың иегері, облыстық қазақ драма театрының әртісі:

«ХАЛЫҚ ЖАУЫНЫҢ» ҚЫЗЫНАН МЕМЛЕКЕТТІК СЫЙЛЫҚТЫҢ ЛАУРЕАТЫНА ДЕЙІН

жоқтығын білдірмей, бір жыл бойы анам мен қарындасына қамқор болған. Əкем кеткен соң араға сегіз ай салып мен дүниеге келіппін. Кішкентай шақалақтың дүние есігін ашқанын ешкім елең қылмапты. Атымды да қоймаған. Қанша дегенмен «халық жауының» қызымын ғой. Ешкім үйге келмейді. Мен туғаннан кейін арада жиырма күн өткен соң əкем түрмеден шығыпты. Бұл дегеніміз бір тылсым сияқты. Оны əкем былай əңгімелейді: «Түрмеде жатқанбыз. Қымтырылып-қыстырылып отырамыз. Бірде қысылысып жатып ұйықтап кетіппін. Түсімде бір ақсақалды көрдім. Бөлмеге кіре бергенінде «Ассалаумағалейкум» деп амандассам, ол кісі бармағын ғана берді. «Саған осы да жетеді» деп айтты», дейді əкем. Арада үш күн өткенде əкем түрмеден шығады. Ол кісінің үлкен-үлкен кітаптары бартын. Сол кітаптарын ақтарып отырып, менің атымды Нұрсифат деп қойыпты. Əкемнің адам емдейтін қасиеті де бар болатын. Айтып-айтпай не керек, мен үйдің ерке қызына айналдым. Сөйтіп əкем: «Қой, мына арада күн көре алмаспыз. Сиырымыз, ат арбамыз бар. Бір ретін тауып күнелтерміз» деп Шардан алпыс шақырым жердегі «Жаңа ауыл» деген колхозға көшіп кетеді.

– Ол ауылда «халық жауына» жұмыс берді ме?

– Еһ (терең күрсінді)! Иə, «халық жауы» деп ол жақта да салқын қарсы алып, əрең дегенде бұзау бақтырып қойыпты. Бұқашоқы деген қыратта отырып бұзау бағады. Үйге келгенде бидай қуырып, шай ішеміз. Сөйтіп жүргенде бір күні ауатком дегендер мінетін ат-арба ауламызға келіп, бір қап ұн, бір қап тары, бір қап бидай тастап кетті. Біз түсінбей далмыз. Сөйтсек, бұл əкемнің емшілік қасиетінің арқасында келген дүние екен. Біздің отбасы «Жаңа ауылға» көшіп келе жатқан кезімізде жолда аялдап, бұлақтан су алып шай ішіп отырған ғой. Сол кезде бір ат-арба тоқтапты. Арба үстінде бала байлаулы жатыр екен. Сонда əлгі ат-арбадан түскен егде кісі: «Раха, мына баланы оқып беріңізші» деп өтініпті. Əкем болса: «Ойбай, атама. Көзім ашылып, түрмеден енді шығып отырмын, керегі жоқ», деп басын ала қашқан. Сонда əлгі кісі ешкімге айтпайтынын жеткізіп, ант-су ішіп əкемді көндіріпті. Əкем əлгі баланың қол-аяғын шешкізген. Сонда əлгі бала əкеме тұра жүгіріпті. Осы сəтте əкем дем салып, жақтан бір тартып жіберіпті. «Енді өзенге апарып жуындырыңдар. Болды, жазылады», депті əкем. Əлгі бала ауаткомның туысының ұлы болып шықты ғой. Мына олжа сол жақсылықтың қайтарымы екен. Ешкімге білдірмей, қыдырып жүргендей əкеп тастапты. Содан бастап көтеріле бастадық. Əкем ақындар айтысына қатысады. «Халық ақыны» атағын алады. Сонда əкем: «Біздің мына қызымыз бақытты қыз болды, əкесін түрмеден шығарып алды. Осы қызым туған соң «Халық ақыны» атағын алдым», деп риза болатын. Шынын айтсам, мен қыз баладан гөрі, ер бала секілді өстім (күлді). Балаларға тəн кекіл қоятын болыппын. Мектепке барғанда ол сəл өссе, қайырып тастап, балалармен «өй, əкең» деп қойып төбелесіп ойнап кетеді екенмін.

– Қанша дегенмен соғыс жəне соғыстан кейінгі кезең ғой. Ерке болғаныңызбен еңбекке бала күннен араласқан боларсыз...

– Дұрыс айтасың. Қанша

мекемені тазалаймын əрі қарауыл боп еңбек етемін. Одан бөлек театрда бутафор секілді көптеген жұмыстарды қосымша атқардым. Кейде тік жүруімнің себебі тынымсыз еңбектің, қозғалыстың арқасы деп білемін. «Адал еңбек – бəрін жеңбек» деген рас-ау. Бəрі Алланың рақымының арқасы деп білемін. Түбінде бəрі жақсы болады деп жүргенде баламнан айрылдым. Отағасы ұзақ ауырды. Бағып-қақтым. Амал қанша, ол кісінің кететіні белгілі болды. Себебі отағасы жаман ауруға шалдықты. Тері ауруы ақыры алып тынды. Соғысқа ап кетеміз деп аудандық əскери бөлім ертіп əкеткен кезде сол жерде жұмыс істейтін нағашысы алып қалған. Сөйтіп Шығыс Қазақстандағы Канайка деген жердегі вольфрам шығаратын шахтаға апарып, жұмыс істеткен. Бір жыл сонда еңбек еткен. Оның да əсері болған шығар. Əйткенмен біздің докторлардан да ағаттық кетті-ау. Арқасына бармақтай қара сүйел шыққан еді. Қазақ сүйелге тимейді ғой. Емханадағылар оны кесіп алып тастапты. Түбінде сол сүйел отағасын алып кетті деп ойлаймын. Егер докторлар қанын тексеріп, зерделегенде тағы бір бес жыл өмір сүретін бе еді? Кім білсін. Баласы оқу бітірмеді, үйленбеді. Былайынша айтқанда, жер ортасында қалдым ғой.

БҮГІНГІ ҚОНАҒЫМЫЗ ОБЛЫСТЫҚ ҚАЗАҚ ДРАМА ТЕАТРЫНЫҢ ӘРТІСІ, ҚР МЕМЛЕКЕТТІК СЫЙЛЫҒЫНЫҢ ЛАУРЕАТЫ НҰРСИФАТ САЛЫҚОВА

«ТАБАНОВТЫҢ ҮЙІН ОН БЕС КҮН ПАНАЛАДЫҚ»

бюллетень орнына шар салатын болған. Соғыс біткен 1945 жылы Абай Құнанбаевтың 100 жылдық тойы

өткізілді. Əкем сол тойда айтысқа қатысып, бас жүлде иеленді. Осылайша Рахымбай Дүйсекеевтің аты дүркіреді. Əйткенмен əкем жарықтық «халық жауы» атанған соң əбден қаймығып қалса керек. Жай сөйлейтін. Үйдегі терезелерді саңылау қалдырмай бекітіп, жауып тастайтын. Осылайша біз еңбек даласында жүріп

е с е й д і к . Те к о н ы н ш ы с ы н ы п т ы аяқтаған кезде ғана жұмысқа апарған жоқ. Өйткені оқуға тапсыруымыз, құжат өткізуіміз керек қой.

«ДӘРІГЕР БОЛАМ ДЕП ӘБІГЕР БОЛДЫМ» – Мектеп бітіре салып, медициналық институтқа құжат тапсырып түсе алмай қалдыңыз. Сонда арманыңыз дəрігер болу ма еді, əлде тұла бойына емшілік қасиет дарыған əкеңіз осылай ұйғарды ма?

– Əкем қатты ауырды. Ол кісіні совхоздан аудан орталығына алып келді. Диагнозы қазір айтып жүрген жүрек талмасы екен. Бір қол, бір аяқтан қалды. Алайда анық сөйлейтін. Тұрып-жүруі қиынға соқты. Қарашада құлаған əкем ақпан айында бақилық болды. Əкем жарықтық тірісінде: «Осы қызым оқуды бітіре салысымен доктордың оқуына түсіремін», деп отыратын. Асыл əкем дүниеден озған соң ағатайым Семейге алып барды. Мектеп кезінде: «Алгебра, химия, қонбайды менің миыма» деп күліп жүретінмін. Сөйтсем, бұл медицина саласына түсу үшін биология мен химияны жақсы білу керек екен. Сол кездің бір кемшілігі, мектепте химиядан беретін мұғалім жоқ еді. Алгебрадан сабақ

колхозын сұрап едім, бірден келісті. Колхоздың орталығы Қараш деген ауылға жіберді. Сол жерде жүріп, бесінші, алтыншы, жетінші сынып оқушыларына тарих жəне жағрапия пəндерінен бір жыл сабақ бердім. Бір қызығы, кейбір оқушылар өзімнен үлкен. Бір шешеннің баласы оқыды. Өзі таудай. Сабақ оқымайды. «Əй, сен неге сабақ білмейсің?» деп қолымдағы «укаскамен» тартып жіберетінмін. Бірақ өзім балалар тосыннан қиын сұрақ қойып қалмасын деп кітапханаға барып, тарихқа, жағрапияға қатысты кітаптардың барлығын ақтарып, дайындалатынмын. Жездем маған сабақ кестесін, жоспарды қалай жазу керектігін көрсетіп беретін. Жездемнің ауылына сұранып келгенім жақсы болған екен деп қуанатынмын. Қарап жүрмей көркемөнерпаздар үйірмесін де құрып алдық. Түрлі көріністер қойып, іс-шаралар өткізіп, мерекелерде концерттер қойып жүрдік. Кейін тіпті ауыл шаруашылығы саласына да құжат тапсырып көрдім. Нем бар десеңші?! Менің өмір бойғы арманым – театр институтын бітіру. Кейін Жамбылға келіп, мəдени-ағарту училищесінен білім алдым ғой. Садыхан Əубəкіров, Яхия Шінəсіловтің дəрісін тыңдадық. Сол дипломның нанын жеп жүрміз ғой қазір.

– Сіз ұзақ жылдар бойы театрда еңбек еттіңіз. Əйткенмен «Құнанбай» фильміндегі Зере əженің рөлі бағыңызды ашып, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты атандыңыз. Бүкіл еңбегіңізбен емес, бір ғана рөліңізбен осындай марапатқа ие болуыңыз өзіңізге кездейсоқ бақ секілді көрінбей ме? Қанша дегенмен кино тез танытады ғой.

– Жоқ, олай деп айтпас едім. Кино мен театрдың айырмашылықтары бар. Мысалы, бір спектакльде жіберген кемшілігіңді сезесің, бірақ оны мезетінде түзей алмайсың ғой. Кинода олай емес. Бұл

қорқынышымды басып, тоқсан беске келген адамды да атқа мінгізгендерін айтты.

– Ол кезде, қателеспесем жетпіс алты жастасыз...

– Иə,сол жылы жетпіс алты жаста болатынмын. Жарайды деп келістім. Атқа мінесің деген соң іштей дайындалып жүрдім. Егер өте қалсам, «Апа, мына атқа мінесің» деп көрсетеді ғой деген ой құшағында болдым. Қалтама қант салып жүрейін деп шештім. Сөйтсем, алғашқы күні-ақ түсірілім Құнанбайды Омбыға əкететін сюжетпен атқа мінуден басталды ғой. Қатты қорыққанымды жасыра алмаймын. Содан атқа мінер алдында «О, Қамбар атам менің, аруағыңмен демей, жебей көр» деп жылқы малының пірінен өзімше көмек сұрап алдым. Абай ауданынан он екі шақырым жердегі Қарашоқы деген жерге таңғы тоғыздан бардық. Түсірілім күні бойы жалғасты. Көп болса 4-5 дубль жасалды. Мен киноға бұрын түспегенмін, көп жайтты білмеймін. Кимешектің астыңғы жағына микрафон қойып қойған екен. Оны ойлап жатқан жоқпын. Құнанбайды əкетіп бара жатқан жерінде «Құнаааш, Құнаааш» деп айқайға бастым ғой. Сөйтсем қасымдағылар: «Апа, мойныңызда микрафон бар. Ондай айқайдың керегі жоқ» деп күледі. Осы кезде кəдімгідей қиналып қалдым. Əйтеуір бəрі сəтімен жалғасты. Бəрі біткен соң аттың үстінде тұрғанмын. Бір кезде Досхан келіп: «Апа, рахмет! Көп рахмет!» деді. Досхан да, мен де өкісігімізді баса алмай жылап тұрмыз. Аттан түскенім сол еді, сол жерде жүргендер: «Апамызға суық тиіп қалмасын» деп бəйек болып жатыр. Мен болсам: «Мені қымтамаңдаршы, жіберіңдерші, ана таудың арасына барып, айқайлап жылап-жылап келейін», деп

– Бəріне жəрдемші бір Алла ғой. Ұлым қайтыс болған кезде қатты ауырдым. Тоқтай алмай жылап-сықтадым. Қайтып келмейтініне көзім жетті. Сол кезде қасымдағылар: «Əй, Нұрсифат, жылай берме. «Жылағанға жас беремін» деген бар. Құдай береке берсін. Не істейсің Алланың жазғанына», деп жұбатты. Балам ауырмай-сырқамай кетті ғой. Докторлар да көмектесе алмады. Алланың сынына Алла берген күшпен қарсы тұрдым. Осы күнде елдер: «Крышаң бар ма?» деп жатады ғой. Мен ешқандай «крышасыз» таза өзімнің еңбегіммен келе жатқан адаммын. 1959 жылдың он үшінші сəуірінде мені театрға жұмысқа қабылдады. 42 сом, 50 тиын айлық алатынмын. Сосын осы жылдың күзінде оқуға түсейін десем, директорым Төлебаев деген кісі: «Сен оқуға түсетін болсаң жұмыс істей алмайсың. Жаздай іссапарда жүргеніңді ескеріп, штатқа алайын деп отырғанбыз. Онда біз сені штатқа қабылдамаймыз», деп кесіп айтты. Ол жылдары біз бұрынғы көк базар маңындағы екі қабатты үйде шағын ғана бір бөлмеде тұрып жатқанбыз. Негізі бір бөлмелі пəтерлерде ас үй болады ғой. Ал ол жерде түк жоқ. Жай ғана бір бөлме бар еді. Жолдасымыз екеуміз ақылдасып, оқу мəселесін кейінге шегердік. Мақсатым екі жаста болатын. Іссапарларға кеткен кезде оны ауылға атасы мен апасына апарып тастайтынбыз. Айтып-айтпай не керек, жұмыс істейік деп шештік. Содан театрға қабылданған бетте мен ең алғаш Шолпанның, «Бөлтірік бөрік астында» қойылымындағы Марфуғаның рөлдерін сомдадым. Сөйте-сөйте көптеген рөлдер бұйырды. Театрдың іргетасын қалаған Халық əртісі Шəріпбай Сəкиев, Халық əртісі Алтын Ружева, еңбек сіңірген əртістер М ұ қ а м е т қ а л и Та б а н о в , Г ү л ж а м а л Батырғалиева бастаған мықты əртістермен

– Мақсұт ағаны Тұрар Дүйсебаев жағдайын жасаймын деп жұмысқа шақырды. Келдіңіздер. Бірақ ол кісі жұмыстан кетіп қалған. Осы хабарды естігенде қандай күй кештіңіздер?

– О-о-о, ол кезде қанша дегенмен халықтың пейілінің кеңдігін көрдік қой. Мұқаметқали Табанов ақсақал бізді үйінде он бес күн тұрғызды. Ауылдан қамсыз келгенбіз. Болмаса қайтып кетерміз деп ойлағанбыз. Бірақ келген соң отағасына Бекежанды, Ертарғынды ойнатты. Сөйтіп, театрға алды. Енді артқа жол жоқ. «Қайтып келген қыз жаман, қайта шапқан жау жаман» деген сөзге қалмайық дедік. Не болса да көрейік деп театрда қалдық. Құдайға шүкір, Əулиеата жері топырағы қасиетті өлке ғой. Таяқ ұстап келгенге тай мінгізетін өңір екеніне көз жетті. Үйдегі кісі қайтқан соң ағатайым келіп, елге қайтуымды өтінді. Бірақ мен қара шаңырақтың түтінін өшірмейтінімді, киелі Əулиеатаның тек жақсылығын көргенімді айтып, осы жерде жүріп жетілетінімді жеткіздім. Ол жақта мақұл, ағатайым жұмысқа орналастырар. Бірақ онда үйренген ұжымым жоқ қой. Оны да ойладым.

– Кез келген актер немесе актриса өмір бойы бір рөлдерді ойнамай кеттім деп жатады ғой. Сіз де кезінде мына рөлдерді сомдауым керек еді деп ойлайтын боларсыз?

– Мен Баян, Еңлікті ойнадым. Шіркінай, «Ай тұтылған түндегі» Таңқабикені сомдасам деп армандадым. Бірақ болмады. Өйткені қойылмады ол кезде. Қойылым қойылған ке зде мен Шафақ рөлін сомдадым. Жасым соған сəйкес болған-ды.

– «Құнанбай» фильмі арқылы Мемлекеттік сыйлықты Тəуелсіздіктің 25 жылдығы қарсаңында алдыңыз...

– И ə , ш ү к і р . Т ə уе л с і зд і кт і ң арқасында осындай фильмдер түсіріліп жатыр. Сондықтан Аллаға тəубе деймін.

– Əңгімеңізге рахмет!

Сұхбаттасқан Табиғат АБАИЛДАЕВ.

IQAZAN TA

JARNAMA

www.aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

СОТ АКТІЛЕРІН ОРЫНДАУДЫҢ ДЕҢГЕЙІ ҚАНДАЙ? Сот шешімін орындау тəртібі ҚР Азаматтық процессуалдық кодексінің 241-бабында көрсетілген. Аталған бап бойынша сот шешімі заңды күшіне енгеннен кейін атқару парағы жазылады. Соттың шешімі шыққанменен, оның орындалуы бөлек бір мəселе, өйткені сот шешімін орындау басқа органға – сот орындаушыларына жүктелген. ҚР ƏҚБтК-нің 669-бабына сай сот үкiмiн, сот шешiмiн немесе өзге де сот актiсiн жəне атқарушылық құжатты орындамау жеке тұлғаларға бес айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде, лауазымды адамдарға, жекеше нотариустарға, жеке сот орындаушыларына, адвокаттарға жиырма айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға немесе бес тəулікке дейін əкімшілік қамаққа алуға, шағын кəсiпкерлiк субъектiлерiне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – отыз, орта кəсiпкерлiк субъектiлерiне – қырық, iрi кəсiпкерлiк субъектiлерiне елу айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға əкеп соғады. Сот билігінің авторитеті сот актілеріндегі жеке жəне заңды құқықтарының қорғалуына ғана байланысты емес, сонымен де сот актілерінің уақтылы орындалуына да байланысты болып отыр. Бұл туралы Елбасымыз судьялардың республикалық 4 жəне 5-съезінде айтып өткен болатын. Сонымен қатар еліміздегі сот жүйесінің дамуы мен жақсартуының негізгі басымдығын анықтап берді. Сот орындаушылар өздерінің қызметтерінде Конституция мен басқа да нормативтік актілерді қолданады. Олардың құқықтары мен міндеттері «Атқарушылық iс жүргiзу жəне сот орындаушыларының мəртебесi туралы» Заңында көрсетілген. Егер іс үкіммен аяқталса негізгі жаза ретінде арнайы мекемелерге үкім жіберілетін болады. Айыппұлды өндіру бойынша, сотталушының мүлкін тəркілеу, процессуалдық шығындарды өндіру электронды форматта «Төрелік» жүйесі арқылы, мемлекеттік жəне жеке сот орындаушылардың «АИС ОИП» интегралдық жүйесі арқылы судья мен сот отырысы хатшыларының электронды қолы қойылған орындау қағаздары жолданады. Өндіріп а лушы «Атқарушылық iс жүргiзу жəне сот орындаушыларының мəртебесi туралы» Заңының 11-бабына сай сот актілерін орындау бойынша аумақтық бөліміне орындау қағазын мəжбүрлеп орындатуға құқығы бар. Атқарушылық iс-жүргiзу жəне «Сот орындаушыларының мəртебесi туралы» Заңының 128-бабына сай сот орындаушысының заңды талаптары барлық мемлекеттік органдар, жергілікті өзін-өзі басқару органдары, азаматтар мен ұйымдар үшін міндетті жəне Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында мүлтіксіз орындалуға тиіс. Сот орындаушысының заңды талаптарын орындамау, сондайақ сот орындаушысының атқарушылық құжаттарды орындау жөніндегі функцияларды жүзеге асыруына кедергі келтіру Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылыққа əкеп соғады. ҚР АПК-нің 238-бабына сай, істi қараған жəне шешім шығарған сот iске қатысатын тұлғалардың арызы бойынша тараптардың мүлiктiк жағдайын немесе басқа дəлелді себептерді негiзге ала отырып, шешiмді орындауды кейiнге қалдыруға немесе оның мерзiмiн ұзартуға, сондай-ақ оны орындау тəсілі мен тəртiбiн өзгертуге құқылы. Сот шешімді орындауды кейінге қалдыру, оның мерзімін ұзарту немесе орындау тəсілі мен тəртібін өзгерту туралы арызды, өтініш хатты арыз сотқа келіп түскен күннен бастап он жұмыс күні ішінде қарайды жəне шешеді. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көрсетілген арыздар сот отырысында қаралады. Iске қатысатын адамдарға отырыстың уақыты мен орны туралы хабарланады. Көрсетілген тұлғалардың келмеуi соттың алдына қойылған мəселенi шешуге кедергi болмайды. Шешiмдi орындауды кейiнге қалдыру немесе оның мерзiмiн ұзарту туралы, оны орындау тəсілі мен тəртiбiн өзгерту туралы мəселе бойынша соттың ұйғарымына жеке шағым берілуі, прокурор өтініш хат беруі мүмкін. Осы баптың бірінші бөлігінің сот шешімін орындауды кейінге қалдыру бөлігіндегі қағидасы жеке тұлғаның кəсіпкерлік қызметпен байланысты емес ипотекалық қарызы бойынша жылжымайтын мүлік кепіліне өндіріп алуды қолдану туралы шешімге қатысты қолданылмайды. Жеке жəне заңды тұлғалардың құқықтарының қорғалуы жəне сот актілерінің уақтылы орындалуы Қазақстан Республикасындағы сот жүйесінің дамуы мен жақсаруының негізгі басымдығы екенін барлығымыз білеміз əрі осы бағытты ұстануды мақсат етуіміз керек. Байжан ЖАМАЛБЕКҰЛЫ, аудандық соттың судьясы. Жуалы ауданы.

МҮМКІНДІГІ ШЕКТЕУЛІ ЖАНДАРДЫ ҚОЛДАУ – АЗАМАТТЫҚ ПАРЫЗЫМЫЗ Елбасы биылғы Жолдауында мүгедектерге, асыраушысынан айырылған жəне мүгедек балалар тəрбиелеп отырған отбасыларына арналған жəрдемақылар 16 пайызға өсетінін атап көрсетіп, 1 шілдеден бастап кəмелетке толған, бала кезінен бірінші топтағы мүгедектерді бағып отырған ата-аналар үшін қосымша мемлекеттік ж ə р д е м а қ ы н ы е н г і з уд і тапсырғаны белгілі. Бұл – мемлекет қамқорлығы. Жалпы мүмкіндігі шектеулі жандарға мемлекет тарапынан к ө р с е т і л е т і н қ о л д ау м е н қ ат а р , қ о ғ а м н ы ң д е м еу і қажет. Сондықтан Мемлекет басшысы бұл азаматтарды белсенді өмірге тарта отырып, оларға тек жəрдемақы беріп қана қоймай, өздерін қоғамның мүшесі, пайдалы еңбеккер ретінде сезінуі үшін қолайлы орта туғызуды міндеттеген болатын.

Президент тапсырмасын орындау мақсатында үкіметтік емес ұйым мүшелері мұндай жандарға қолұшын созып көмектесуден қалыс қалған емес. Солардың қатарында «Нұр Қайырым» МҚ» қоғамдық бірлестігі бар. Біз биыл сəуір айынан бастап «Телефондарды жəне смартфондарды жөндеуге оқыту жəне жұмыспен қамту» əлеуметтік жобасы аясында Тараз қаласындағы 18 жасқа толған, I-II топтағы мүмкіндігі шектеулі 20 адамды оқумен қамтып, сонымен қатар оларға əлеуметтік-психологиялық, педагогикалық, құқықтық қызметтер де көрсетіп отырмыз. М ү м к і н д і г і ш е кт еул і жандарды оқыту барысында аталған қоғамдық бірлестіктің заңгері Д.Жүнісов тыңдаушылармен тығыз байланыста жұмыс атқарып, мемлекеттік жəне мемлекеттік емес мекемелерде

«Мүгедектерді əлеуметтік қорғау» Заңының сақталуына бақылау жас айды. Оқыту барысында тыңдаушыларды жұма күндері мəдени-тарихи ескерткіштер мен басқа да демалыс орындарына апарамыз. Бір қуанатыны, біздің қоғамдық бірлестікпен бірлесе жұмыс жүргізіп, мүгедектерге қолдау көрсететін азаматтар бар. Солардың бірі Тараз қаласындағы əл-Фирдоуси, Кеңесхан қажы мешітінің имамдары қасиетті Рамазан айында қайырымдылық шараларын өткізген болатын. Ал «Гауһар тас» мейрамханасының басшысы Меруерт Катт абайқызы оқушыларға қайырымдылық ретінде түскі ас ұйымдастырды. Сондай-ақ біз бүгінгі күнге дейін Б.Айтқұловқа м ү гед е кт і к а л у ғ а к ө м е к бердік. Ал Е.Аймұрадовтың осы жылдың шілде айында жұмысқа орналасуына

жəрдемдестік. Бұл жасалып жатқан жұмыстың нəтижесіз еместігін көрсетеді. Елбасының «Рухани ж а ң ғ ы ру » б а ғ д а рл а ма с ы аясында қыркүйек айында « М ү м к і н д і г і ш е кт еул і азаматтарды кешенді түрде оңалту мəселелері» тақырыбында мемлекеттік ж ə н е м е м л е ке т т і к е м е с ұйымдардың қатысуымен дөңгелек үстел өткізу жоспарланып отыр. Сонымен қат ар алдағы уақытт а оқуын аяқтаған мүмкіндігі ш е кт еул і а з а м ат т а рд ы жұмысқа орналастыру жəне мемлекеттік бағдарламалар бойынша кəсіпкерлікке баулу жұмыст ары жүргізілетін болады. Əбдімəжит АБСАТАРОВ, «Нұр Қайырым» МҚ» қоғамдық бірлестігінің басшысы. А

Еске алу Е

ЕЛ АРДАҚТАҒАН ТАРЛАНБОЗ ЕДІ Тіршілікте адамды бағалай да, қадірлей де бермейміз-ау! Жақсыларды қадір тұтпай, өмірден озған кезде өкініп қалатынымыз бар. Осындай құрметке лайық жанның бірі – Талас ауданының маңдайалды азаматы, ішкі істер саласының ардагері Əбілқасым Жетербайұлы болатын. Адал жүрегімен, өнегесімен көпке үлгі болған Əбекең жақында өмірден озып, баршамызды өкіндіріп кетті. Ажалға не шара?! Ə.Жетербайұлы 1953 жылы Таластың Ойық ауылында қарапайым малшы отбасында дүниеге келген. Мектеп қабырғасында оқушы болып жүргендеақ өзінің озат үлгерімімен, спортқа бейімділігімен, өнерпаздығымен көзге түскен. 1971-1973 жылдарда Кеңес одағының ең солтүстік шеті Заполярье аумағында, ақ күндер Северное сияние құбылысы болатын жерлерде қазақтың жалғыз қара баласы əскер қатарында қызмет етті. Жай сарбаз емес, рота старшинасы болды. Бұл – қатардағы жауынгердің ең биік шені. Алты ай өтпей-ақ, əскери саяси даярлықтың үздігі атанды. Əскерден келген соң, Талас аудандық і ш к і і с т е р б ө л і м і н і ң қ ат а рд а ғ ы милиционері қызметінен баст ап, Шымкенттегі милиция мектебінде оқыған жылдарында да ортасының озығы болған. Марқұмның жаназасына Астана қаласынан арнайы келген генерал Ғалым Мұстафин досының «Əбекең биік парасатымен үлкенге ізет, кішіге ағалық жасап үлгі көрсете білді. Ішкі істер саласында еңбек ете жүріп білімін жетілдірудің қажеттілігін түсініп, Алматыдағы жоғары полиция мектебін бітірді. Бұл жеке басынан гөрі, халыққа қызмет етсем деген

құлшыныс. Əбілқасым сол мақсатына қол жеткізді. Өз қызметін адал атқарып, абыройға бөленді. Талас ауданының елді мекендерінде учаскелік инспектор, аудандық ішкі істер бөлімі қылмыстық іздестіру бөлімінің бастығы, ішкі істер бөлімінің бастығының орынбасары, Ақкөл милиция бөлімінің бастығы қызметтерінде аянбай еңбек етті. Полиция подполковнигі шенінде зейнетке шыққаны кеше ғана еді-ау! Қош, аяулы дос! Ести сала осы жаназаға келгенім – үлкен жүректі азамат Əбекеңе деген құрметім» деген сөзі көңілімізді толқытты. Генерал досы айтқандай, Əбекең өз саласына адал еңбек сіңірді. Еңбегі бағаланып Ішкі істер министрлігінен үздік мерейтойлық медальдары, ерен еңбегі үшін полицияның 100 жылдығына

орай арнайы медальмен марапатталды. Əбекең барлық жерде штаттағы бас құда еді. Жақындағы бажасының құдалығына бара алмады. Сонда «Төрге шықса төбедей, төбеге шықса төредей. Талайлар өткен жалғаннан, көрген адам таңғалған» дегенге лайық қайран Əбекең деп ойладым. Əбекең құдам отырған жерде сырнай, домбырамен əн салып, төңірегін думанға бөлеп жүретін. Қазақта «Досыңның кім екенін айтсаң, сенің кім екеніңді білемін» деген сөз бар. Əбекеңнің сыныптас достары – Ертан Жантаев, Ақкерей Едігеев, Жаңабек Шардарбеков, Сəрсенбек Смайылов, Көпжасар Арынов, Сенбек Қамзабеков, Б ат ы р ха н Ə л і м қ ұ л о в , М а қ т а бе к Макуетов, Еркінбек Кенжебеков, Əубəкір Əбдіхалықов, қызметтес достары Болат Құлекеев, Қыстаубай Сағынтаев, Пернебек Бекмолдаев, Ыдырыс Мырзамбетов, Жомарт Искаков, Алтынбек Жүзбаев, Разақбай Аманбеков ел ардақтаған, асыл азаматтар. Өмірінің соңғы жылдарында он шақты жыл бойы Орталық базарда белгілі азамат, жанашыр ағасы Алтынбек Садырбаевтың жанында қызметте болды. Алтекеңнің де марқұм інісі жайлы айтар жылы лебіздері көп. Қамшының сабындай ғұмырдан бақилыққа кеткеніне де қырық күн толған Əбекең құдамның жаны жəннатта болғай! Марқұмның отбасына, бауырларына, туыс-ағайындарына, достарына қайғырып көңіл айтамын. Жаның рахатта, топырағың торқа болсын, Əбеке! Алла əр жақсылық ісіңді сауаптан жазып, пейіштің төрінде нұрың шалқысын! Еске алушы: құдаң Дүйсен Сəрсенбекұлы.

«Аграрлық несие корпорациясы» АҚ Жамбыл облысы филиалы кепілдікте тұрған кепілзаттарды сатуына байланысты сатып алушыларды іздестіруде № 1

2

3

4 5

6

Кепілдікте тұрған кепілзаттар Фазенда, тұрғын үйімен, жалпы алаңы 36,6 ш.м., базасы - 362,4 ш.м., жер телімі 1,0 га. (Аренда 2056 ж.) Меркі ауданы, Тұрлыбай батыр а., С.Мұқанов көшесі, 1а үй. Магазин-нотариалдық контор, жалпы алаңы 103,6 ш.м., жер телімі алаңы 0,0208 га (жеке меншік). Меркі ауданы, Жамбыл а., Исмаилов көшесі, 202 а. Кафе жəне ТЖО ғимараты, жалпы алаңы 296,0 ш.м., жер телімі 0,3596 га. Жуалы ауданы, Б.Момышұлы а., Жібек жолы көшесі, 2 а үй. Фазенда, тұрғын үйімен, жалпы алаңы 63,7 ш. м, қоражайымен, жалпы алаңы 673,2 ш. м., жер телімі 1,0 га (жеке меншік). Жамбыл ауданы, Қаракемер а.о. Тұрғын үй, жалпы алаңы 203 ш.м., , жер телімі 0,28 га (жеке меншік), Меркі ауданы, Меркі а., Ғ.Мұратбаев көшесі, №21 үй. Соғылып бітпеген 2 қабатты тұрғын үй, жалпы алаңы – 226 ш.м., базасымен, жалпы алаңы – 556 ш.м., жер телімі 69 га (жеке меншік). Меркі ауданы, Меркі а., «Меркенка», Т.Рысқұлов ПК аумағында.

Бағасы жобаланған 4 855 000 тг 13 598 000 тг 15 977 315 тг 13 328 000 тг 11 000 000 тг

5 500 000 тг

Байланыс: Тараз қаласы, Төле би даңғылы, 93 «А», 4-қабат, телефон: 999- 001, 999-002, ұялы телефон: 8 7051047736. 87071047736.

«ЕР-ШЫРАҚ» қоғамдық бірлестігі

«Облыс тұрғындарына тегін заңнамалық кеңес беру қызметін ұйымдастыру» жобасы аясында кез келген құқықтық мəселелер бойынша азаматтардың барлық санаттарына тегін заңгерлік көмек көрсетеді. Сұрақты er-shirak@mail.ru электронды поштасына немесе 87081063820, 34-34-04 сенім телефонына қоңырау шалу арқылы жолдауға болады. Жоба Жамбыл облысы əкімдігі ішкі саясат басқармасының тапсырысы бойынша іске асырылуда.

25 тамыз, 2018 жыл

Құттықтаймыз!

ЗАМАН ЖӘНЕ ЗАҢ Конституцияның 76-бабының 3-тармағы жəне ҚР Азаматтық іс-жүргізу кодексінде көрсетілгендей, заңды күшіне енген сот актілері, сондай-ақ сот төрелігін жүргізу кезінде соттар мен судьялардың өкімдері, талаптары, тапсырмалары, шақырулары, сұрау салулары жəне басқа да өтініштері барлық мемлекеттік органдар, жергілікті өзін-өзі басқару органдары, заңды тұлғалар, лауазымды адамдар, азаматтар үшін міндетті жəне еліміздің бүкіл аумағында орындалуға жатады.

7

JARNAMA

Міне, көптен күткен жаңа оқу жылы да келіп жетті. Бұл педагогтер мен білім саласының қызметкерлері үшін маңызды шақ əрі мерейлі сəт. Осы орайда М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университетінің ректоры, педагогика ғылымдарының докторы, профессор Махметғали САРЫБЕКОВТІ жəне Жамбыл медициналық колледжінің директоры Жəмила САРЫБЕКОВАНЫ жаңа оқу жылының басталуымен құттықтаймын! Махметғали Нұрғалиұлы, сіз қатардағы мұғалімдіктен, Жамбыл педагогикалық институтында аға оқытушы, М.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде кафедра меңгерушісі, проректор, Еуразия гуманитарлық институтының ректоры, Тараз мемлекеттік педагогикалық институтының ректоры, Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым вице-министрі қызметтерін абыройлы атқардыңыз. Жемісті еңбектеріңіз үшін Тараз қаласының Құрметті азаматы, «Құрмет» орденінің, «Астанаға –10 жыл», «Қазақстан Республикасының Тəуелсіздігіне – 20 жыл» мерекелік медальдарының иегері атандыңыз. Сондай-ақ Жəмила Нұрғалиқызына да жұмысына сəттілік тілеймін. Бүгінде сіз басқарып отырған колледж республикадағы алдыңғы қатарлы оқу орындарының бірінен саналады. Колледждің білікті орта буын мамандарды даярлауда атқарып жатқан жұмыстары республикалық жəне халықаралық деңгейде жақсы бағаланып жүр. Республикадағы 100 колледждің ішінен Жамбыл медициналық колледжі ұлттық сертификатпен марапатталып, «Жыл үздігі» атауын жеңіп алған. Осындай істің басы-қасында жүрген колледж директоры Жəмила Сарыбекова облыс əкімдігінің Мақтау грамотасымен, «Нұр Отан» партиясының грамотасымен, Денсаулық сақтау министрлігінің Алғыс хатымен, «Қазақстан Республикасының Тəуелсіздігіне – 25 жыл» мерекелік медалімен марапатталған, ҚР білім беру ісінің үздігі атанған білікті басшы. Құрметті Махметға ли мыр за, Жəмила ханым! Еңбектеріңіз жемісті болып, биік шыңнан көріне беріңіздер. Есіркеп СЕРІКБАЙҰЛЫ, Байзақ ауданының Құрметті азаматы.

ХАБАРЛАНДЫРУ 2018 жылғы 27 қыркүйекте сағат 12.00-де Жамбыл облысы əкімдігінің табиғи ресурстар жəне табиғат пайдалануды реттеу басқармасының Меркі ормандарды жəне жануарлар дүниесін қорғау мекемесінің мəжіліс залында «Тараз» ƏКК» АҚ «Қарақыстақ» кен орнында алтын желілі ұнтағын өндіру үшін көлемі 176,97 га категориясына басқа жерді Жамбыл облысы əкімдігінің табиғатты пайдалануды реттеу жəне табиғи ресурстар басқармасының жануарлар дүниесі жəне орманды қорғау бойынша Меркі мемлекеттік мекемесі аумағындағы орман қорынан жерді аудару мəселесі бойынша қоғамдық тыңдау өткізіледі. Тыңдау: Жамбыл облысы, Меркі ауданы, Меркі ауылы, Исмаилов көшесі, 208А мекен-жайында өтеді. Құжат түріндегі материалдармен мына мекен-жай арқылы танысуға болады: Тараз қаласы, Абай даңғылы, 133 а, электрондық түрде : http://tbr.zhambyl.gov.kz/ru/ category/public-ru/ немесе электронды пошта бойынша: upr.taraz@zhambyl.gov.kz Тапсырыс беруші: «Тараз» ƏКК» АҚ.

«ЖОМАРТ ЖҮРЕК» СЫЙЛЫҒЫ ӨЗ ҮМІТКЕРЛЕРІН ІЗДЕЙДІ «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында халықты, бизнес өкілдерін, меценаттарды, үкіметтік емес ұйымдар мен волонтерлерді ынталандыру, көтермелеу, азаматтардың белсенділігінің үздік тəжірибесін тарату, қайырымдылық қызметті, меценаттық пен мейірбандық идеяларын танымал ету мақсатында Жамбыл облысында ағымдағы жылдың қазан айында «Жомарт жүрек» сыйлығының лауреаттарын салтанатты құттықтау рəсімін өткізу жоспарлануда. «Жомарт жүрек» сыйлығының лауре атт ары келе сі номинациялар бойынша анықталады: «Жыл меценаты», «Туған өлке», «Жүректен-жүрекке», «Жыл тұлғасы», «Жылдың үздік ұйымы», «Ерен еріктілік», «Батыл жүрек». Толығырақ ақпаратты (ереже, байқауға қажетті құжаттар тізімі) uvp-zhambyl.kz электронды пошта жəне 43-71-70, 43-7174 байланыс телефондары арқылы алуға болады. Аталған номинацияларға лайықты деп танылған азаматтар жөніндегі ақпаратты 2018 жылдың 17 қыркүйегіне дейін Жамбыл облысы əкімдігі ішкі саясат басқармасына (эл. пошта: uvp.jambyl@gmail.com, м/ж: Достық алаңы 1, 1-қабат, кабинет №3, №4) жолдау қажет.

ХАБАРЛАНДЫРУ 2018 жылғы 14 тамыздан бастап Тараз қаласы, Жансая мөлтек ауданы, №7/2 үйде орналасқан «Тараз 6» қалалық пошта байланыс бөлімшесі жабылғандығын жəне Тараз қаласы, Жансая мөлтек ауданы, №29 үй, 27-пəтер мекен-жайы бойынша ашылған пошта өз қызметін тұтынушыларға «Франчайзинг» бағдарламасы бойынша ұсынатындығын хабарлаймыз (жоғарыда көрсетілген жаңа мекен-жай бұрын орналасқан жерден 150 м қашықтықта).

Жарамсыз деп табылады 2000 жылы Жамбыл политехникалық колледжін «Қаржылар: салықтар жəне салық салу» мамандығы бойынша бітірген Мақсат Құттыбайұлы Кусаиновтың атына берілген ОАБ №0100493 (тіркеу №566) диплом жоғалуына байланысты жарамсыз деп табылады.

«AQ JOL» - дың ЖАРНАМА ҚЫЗМЕТІ ТЕЛЕФОН/ФАКС: 8 (7262) 43-32-50

ak-jol-taraz@rambler.ru

8

ZERDE

25 тамыз, 2018 жыл

www.aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

ӨЛЕҢГЕ ӘРКІМНІҢ-АҚ БАР ТАЛАСЫ... Жырсүйер қауымға жаңа кітап жол тартты. Ол – «Егіз өрім». Иә, аты айтып тұрғандай ол шын мәнінде де егіз өрім сияқты бір үйдегі екі перзенттің кітабы. С а р ы с ул ы қ Ас ы л х а н мен Асхат – бір әке, бір ананың кіндігінен тараған ағайындылар. Екеуі де бала кездерінен қазақы қара өлеңнің қаймағына қанып, талаптанып өскен. Содан да болар, өздері де шабытсәйгүлігін ерттеп мініп, қолдарына қалам алып, жыр жазуға жандары құмар. «Өлеңге әркімнің-ақ бар таласы» деп Абай айтқандай, ағайынды Абзалбековтер де өлең өлкесіне өз мүмкіндіктерінше іздерін қалдыруға бейіл. Оны екі ақынның жүрекжарды жырлары топтастырылған к і т ап т ы о қ ы п от ы р ы п , к ө з ж е т к і з д і к . А л м ат ы қаласындағы «Нұрлы әлем» баспасынан жарық көрген кітапта екі ақынның

Спорт

Бір шаңырақтағы екі ақынның «Егіз өрімі»

өлеңдері «Өрнек», «Түйін», «Сезім пернелері», «Апонай» атты төрт

бөлімге топтастырылған. С о н ы м е н қ ат а р авторлардың әнге арналған

өлеңдері жарияланған. Кітаптың алғысөзін жазған белгілі ақын Мара лт ай

Ыбыраев қаламдас інілерінің жырларына оң бағасын беріп, сәттілік тілеген. «Қазақ ақынға кенде емес. Бірақ бір үйдің екі бірдей перзенті, бір әкенің екі баласы қолдарына қа ламды қат ар а лып, жарыса өлең жазуы – сирек құбылыс. Ал сол бір үйдің екі таланты жазған-сызған өлең-жырларын бір арнаға то ғ ы с т ы р ы п , б і р к і т ап қылып шығарғандары жоқ шығар-ау! Өмірге деген көзқарасы қалыптасқан, өмірдің не екенін өз әлінше пайымдаған адам ғана өлеңге қол созса керек. Өлең көгінен өз орнымызды алсақ деп, қанатын қомдап отырған қос қыраныма сәттілік тілеймін», – дейді М.Райымбекұлы. Біз де ағайынды ақындарға шығармашылық шабыт тілей отырып, қос ақынның бір топ өлеңдерін оқырмандар назарына ұсынуды жөн көрдік.

ЖҮРЕКТЕ Есімде сені алғаш көргенім, Әу бастан жүрекке төрледің. Сезімнің ақ қарлы шыңына, Өзіңмен бір жүріп өрледім.

Сен маған қолыңды бер, сертімді көр, Тереңіме ен бойла, секілді көл. Берген сертте бәстесіп тұра алмасам, Күлге айналған жанымды, өртімді көр.

Жүректе сақталды сол сезім, Өтсе де сан жылдар арада. Сағынбас жан бар ма бал кезін, Қайықтай тербелген жағада.

* * * Дем бітіп, уақыт жетсе, сөнер жанар, Дүрсілі де бұл жүректің тәмамдалар. Кетер ме екем сезімім көмескі боп, Көйлегі көңілімнің жағал-жағал. Барында таңдарымның арманы асқақ. Жетелер сол арманым алға бастап. Келемін сүріп өмір, мен өзіңді, Жыртығын жүрегімнің жамап-жасқап.

Сан үміт жүректе тулайды, Армандар кеудемде шулайды. Біздерді бала деп енді ешкім, Сезімнің бағынан қумайды.

Асылхан

Албырттық тербетіп тең бізді, Қырлардан талай гүл тергізді. Сол сезім қияға жол салып, Үлкендер ізіне ергізді.

Асхат

* * * Алаулап тұрған еркемді, Көргенде жүрек өртенді. Жүргенде жаным жабығып, Бағымды ойлап ертеңгі.

Шабысын шабытымның ноқталар кім? Алдымда адастырмас соқпағы ардың. Әр сәтінен нәр алып, төгіл, жырым, Тірліктен бір күн мен де жоқ болармын. * * * Кетсең де көшіне еріп сағым жылдың, Сарғайған сағынышым сағындырдың. Ақ қардай жаны таза, аяулым-ау, Көктем боп гүлге орадың бағын кімнің? Адал ек екеуміз де ар алдында, Жүруші ем сыйлап жырды, саған мұң да. Бұртиып жас баладай өкпелеуші ең, Басқаның бабын, жаным, таба алдың ба? Жүрсің бе нұрға бөлеп үйін жаттың? Сынағын тағдыр неге қиындатты. Үздіккен үмітіміз ерте сөніп, Бізге әркез бір болуды бұйырмапты. Болса да, маған кінә тақпа, жаным, Қалайша алдыңда мен ақталамын. Қайтейін, сыздатады жүрегімді, Жаныма жақын жүріп, жат болғаның. Жапса да көңіліме шер шекпенін, Берсе де бізге бақыт өлшеп тегі. Ризамын, қалса егер жүрегіңде, Маған деген сезіміңнің бөлшектері.

АРМАН ҚЫЗ Ғашық жүрек мазасыз, Тыным таппай дүрсілдеп. Ақша бұлттар арасын, Кезіп, әлде, жүрсің бе? Бүршік жарған көктемде, Ақ қайыңнан сұрадым. Қызғалдақты көк белде, Айдында ма тұрағың? Көңілімде шуақтап, Тұнып қалған жырмысың? Шынар болып шыңы аппақ, Тым биікте тұрмысың? Үмітімді жалғаған, Қиялымда самғаған. Тек мен үшін жаралған,

Шабақты, түбің қайраң, түрің қайраң, Бастауың шығады екен сенің қайдан?! Жағалай қонған елдің анасы – Сен, Арман ұшып арнаңнан қанат жайған. Сені жұрт қу қайыр деп олқысынар, Десе десін, ол – оның парқы шығар? Өндіріне өзек қып жалғайтынын, Біле ме екен суыңның тамшысын әр. Сылдырайсың сыр бүгіп өткен күннен, Куәсі оның – Күн ару көкте күлген. Сенің де бір шырқайтын әнің барын Гүл өсірген бөктер мен көктем білген.

Қайдасың, сен арман қыз?!

Естен кетпей мазалайсың, жарығым, Ешбір белгі қалмаса да өткеннен. Жастығымда жана алмаған жалыным, Жаутаң қағып, қол бұлғайды көк белден.

Түркіден тарап, қазақ боп, Қырандай еркін азат боп. Бақытты болашақ үшін Тарттың-ау елім азап көп...

Ұмыта алмай сол бір аңғал сезімді, Түкпіріме тыққам бұзбай қалыбын. Батылдығым жетпей қалған кезімді, Ақындығым жұбатып жүр әлі күн.

Директор – Бас редактор

Көсемәлі СӘТТІБАЙҰЛЫ

Индонезияда өтіп жатқан Азия ойындарында б о кс ш ы л а р а л а м а н ы басталды. Қазақстан құрамасы сапынан алғаш болып шаршы алаңға жерлесіміз, 69 килограмм салмақ дәреже сіндегі жамбылдық жампоз Асланбек Шымбергенов көтерілді. Шаршы алаң қожайыны Сарохатуа Лумбатобинмен жұдырықтасқан жамбылдық оғлан қарсыласын 5:0 есебімен жеңді. Енді ол пәкістандық боксшымен қолғап түйістіреді. Сондай-ақ 52 килограмм салмақтағы Азат Махметов те келесі кезең жолдамасына ие болды. Оның қарсыласы жекпе-жектен бас тартты. Бокстан әйелдер а р а с ы н д а ғ ы д од а д а б а с т а л ы п ке т т і . 5 7 килограмм салмақтағы Сәния Сұлтанқызы шри-ланкалық Кешани Кастури Араччигемен жұдырықтасып,

жартылай финалда әйгілі оңтүстіккореялық спортшы Да Хун Лиге 10:32 е с ебімен жол

қарсыластарын оңай ұтқан еді. Алайда финалдық жолдама сарапқа с а л ы н ғ а н к е з д е с уд е

берді. Оңтүстік Корея спортшысы әлемдік рейтингтің көшбасшысы әрі үш дүркін әлем чемпионы, Олимпиада ойындарының күміс және қола жүлдегері саналады.

қ а р с ы л а с ы н а н б а с ы м т ү с т і . Азия ойындарында ел құрамасының қоржынына күміс пен қола молынан түскенімен, әзірге алтын ж ү л д е а з д ау б о л ы п тұр. Әйткенмен алдағы күндерден үміт жоқ емес. Өйткені алдағы уақытта ел сенім артқан нағыз сайыпқырандарымыз а л а ма н ғ а а р а л а с а д ы . Жалпы бейсенбі күні алғашқы медальді академиялық есу спортының шебері Александра Опачанова иеленді. Палембангте өткен аламанның жекелей сынында ол Қытай, Тайпей спортшыларын алға жіберіп, қола жүлдегер атанды. Кейіннен таэквондошы Ерасыл Қайырбекке де қола медаль бұйырды.

68 килограмм салмақ дәрежесінде сынға түскен ол алғашқы кездесуінде тайландтық Нутхави Кломпонганы 26:10, малайзиялық Розайми Розалиді 12:1 е себімен ойсырата жеңіп, жанкүйерлерді қуантып тастаған-ды. Қазақстандық спортшы

Сондықтан Ерасылды кінәлауға еш негіз жоқ. Қола жүлделер шеруі мұнымен толастаған жоқ. Стенд атудан «дубль-трап» бағдарламасы бойынша 125 ұпай жинаған М а р и я Д м и т р и е н ко үздік үштіктен көрінді. Алтын және күміс жүлде Қытай спортшыларының қ а н ж ы ғ а с ы н д а ке т т і . Жүзу спортынан Дмитрий Баландин брасс әдісімен 5 0 м е т р г е ж ү з уд е үшінші орын алып, екінші қоласына қол жеткізді. Кейін тағы бір саңлағымыз қола медаль жеңіп алды. Баттерфляй әдісімен 50 метр қашықтықта бақ сынаған Әділбек Мусин ел сенімін ақтай білді. Сонымен қатар құрамында Дмитрий Баландин, Әділ Қасқабай, Әділбек Мусин, Алекс андр Варакин сынды сайыпқырандар бар ерлер құрамасы 4х100 метрлік эстафетада үшінші орын алды. Жұптық жарыста кортқа шыққан теннисші қыздар Гозаль Айнитдинова мен Анна Данилина жартылай финалға дейінгі

Тайпей спортшыларынан ұтылып, қола жүлдені қанағат тұтты. Аралас жұп ретінде бақ сынаған теннисшілер Александр Н ед о в е с о в п е н А н н а Данилина да қола медаль иегерлері атанды. Джиу-джит су спортының шеберлері де жүлдегерлердің қатарынан көрініп жатыр. Алдымен 56 килограмм с алмақ дәрежесінде бақ сынаған Нұржан Сейдуәлі үшінші орын үшін өткен шайқаста өзбек спортшысы Акмал Амировты 4:2 есебімен жеңді. Нұржанның әріптесі, 69 килограмм салмақ дәреже сінде то п қ а т ү с ке н Н а рт а й Қ а ж е ко в т е ү ш і н ш і тұғырға т абан тіреді. Ерлер арасындағы теннис бәсеке сінде Қазақстан спортшылары күміс медаль иеленді. Жұптасып сынға түскен Д енис Евс еев пен Александр Бублик финалға дейінгі ойындарда өздерінің шын мықты е ке н д і к т е р і н е к ү м ә н келтірмеген болатын. Әйткенмен шешуші ке з д е с уд е Қ а з а қ с т а н теннисшілері үндістандық спортшыларға екі сетте де жеңіліп, күміс жүлдеге иелік етті. Қазіргі ке зде үш алтын медалі бар Қазақстан құрамасы жалпыкомандалық есепте он бірінші орында келеді. Негізгі меже – төрттіктен к ө р і н у. А л а й д а 1 0 алтын медаль иеленген Иран құрамасы бізден кәдімгідей ұзап барады. Әрине, алда әлі бірнеше жарыс күні тосып тұр. Алтын жүлдеден үмітті спортшыларымыз жеткілікті. Тек солар сүрінбей, ел сенімінен шығып, көк Туымызды көкте желбіретсе дейміз. Әйтпесе, үздіктер қатарынан көріну тек арман болып қалатыны айтпас а да түсінікті.

Сарысу ауданы.

Мекен-жайымыз: 080000, Тараз қаласы, Ы. Сүлейменов көшесі, 5, Баспасөз үйі

«ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ

МӘҢГІЛІК ЕЛ САРЫНЫ

Өткенге көз сап қарасам, Сақ пенен Ғұннан әрі асам. Тұмар ханыммен кеңесіп, Еділ патшамен санасам.

Күткен үміт сенімінен жерімей, Тілегінен айнымады көз бояп. Бір мұң қалды жүрегімде ерімей, «Тек өзіңді сүйем!» деген сөзді аяп.

Меншік иесі:

Бақыттың ашып қақпасын, Көңілге жылу тақпасын. Жыр болып шыққан сезім ғой, Теңіздей тулап жатқасын.

Тарихым – түбім – тамырым, Бүгінге жеткен ән, жырым. Бабадан қалған бұл мекен Арқалап жатыр бар мұңын.

Мүмкін, бізге ақыл, шіркін, кеш кірді – Бар нәрсенің бағалайтын байыбын. Десек-дағы өткен өтті, ескірді, Кешір мені, болса егер айыбым.

ИРАН СПОРТШЫЛАРЫ БІЗДЕН ОЗЫП КЕТТІ

Күлгенің кірсіз жүрекпен, Жаныма нұрлы гүл еккен. Сезімге елтіп шалқыдым, Жүрегім содан дір еткен.

Елім бар байтақ, егемен, Бабалар рухы жебеген. Келеді жүзіп ғаламда Арманы асқақ кемемен.

Бейнең қалып белесінде елестің, Кеткенімен сағымдайын бұлдырап. Жанарымнан жоғалса да елес-мұң, Көкейімде қоштасқан күн тұр бірақ.

«АҚ ЖОЛДЫҢ» СПОРТ АЛАҢЫ

Үлбіреп піскен ақ гүлім. Сағасы ма едің пәк сырдың? Сағымдай қашқан сезімді, Жолыңа сенің лақтырдым.

Күн менен айы жарасқан, Атағы айдан әрі асқан. Жұлдыздар көкте жамырап Бір көру үшін таласқан.

БІР ҮЗІК СЫР

DODA

Бағым ба, әлде, сорым ба? Тағдырым, тосқан торың ба? Арманым аппақ жалауым, Желбіреп тұрған жолымда.

ШАБАҚТЫ-АНА

Телефондар/факс: бас редактордың қабылдау бөлмесі – (қаланың коды – 8-726-2) 43-17-07. Жарнама – 43-32-50

Топтаманы дайындаған Табиғат АБАИЛДАЕВ.

Электрондық пошта: ak-jol-taraz@rambler.ru

Бас редактордың орынбасары – Алпамыс ҚАЗЫБАЕВ – 43-17-08

Мәдениет және спорт бөлімінің редакторы – Табиғат АБАИЛДАЕВ – 45-48-09

Сайт бөлімінің редакторы – Алмаз ОРМАНОВ – 43-17-13

Бас редактордың орынбасары міндетін атқарушы – Асхат РАЙҚҰЛ – 43-33-08 Жауапты хатшының міндетін атқарушы – Шынар САҒИЕВА – 43-50-73

Ақпарат және хаттар бөлімі редакторының міндетін атқарушы – Амангелді ӘБІЛ – 45-48-09

«ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ

Бухгалтерия – 43-17-12

ЖСК KZ986017161000001080, БСК HSBKKZKX, СТН 211500070391, КБЕ 17, КНП 851, БСН 030940003725, «ҚАЗАҚСТАН ХАЛЫҚ БАНКІ» АҚ ИНДЕКСІ: ЖЕКЕ ЖАЗЫЛУШЫ ҮШІН – 65457, МЕКЕМЕ ҮШІН – 15457.

БӨЛІМДЕР: Саясат және әлеумет бөлімінің редакторы – Ардақ ҮСЕЙІНОВА – 43-33-08 Индустрия және инновация бөлімінің редакторы – Баймаханбет АХМЕТ – 43-31-62

Жарнама менеджері – Жүрсінгүл ЖАҚЫП – 43-32-50 Компьютер орталығының меңгерушісі – Жанна БЕЙСЕНҚҰЛОВА – 43-26-90 Фототілші – Ақәділ РЫСМАХАН – 43-17-11

Спорт

Мәдениет және спорт бөлімі.

ДОСЫМА Сен менің бағамды бер, барымды көр, Ойдан құтқар толассыз, жаным жүдер. Қара бастың қамынан шыға алмасам, Отына пенделіктің жағып жібер.

Спорт

МЕНШІКТІ ТІЛШІЛЕР: Меркі, Т. Рысқұлов аудандары – Ақылжан МАМЫТ – 87774222450 Шу, Мойынқұм аудандары – Ерғали ҚАРТАЙҒАН – 87474094194

Газеттің сайты: www.aqjolgazet.kz

Редакция авторлардың көзқарасы, жарнама мазмұны үшін жауап бермейді. Жарияланбаған хатқа жауап қайтарылмайды. А – материалдың жариялану ақысы төленген.

Газетті есепке алу туралы № 16859-Г куәлікті 2018 жылғы 22 қаңтарда Қазақстан Республикасының Ақпарат және коммуникациялар министрлігі берген.

Нөмірдің кезекші редакторы

Камила БОРАШОВА

ТАРАЛЫМЫ: 17161 АПТАЛЫҚ ТАРАЛЫМЫ: 51183

Газет аптасына үш рет шығады. Газет редакцияның компью­терлік орталығында теріліп, беттелген. Қалыбы Жамбыл «Сенім» ЖШС баспа орталығында жасалып, көбейтілді. 080012, Тараз қаласы, Төле би көшесі, 22-үй. тел.: 43-32-83.

Тапсырыс 546