26 шілде пдф 2016 ж

Жамбыл облыстық қоғамдықсаяси газет

Ж

(АБАЙ).

А

БІРІҢДІ, ҚАЗАҚ, БІРІҢ ДОС, КӨРМЕСЕҢ, ІСТІҢ БӘРІ БОС.

А ҺАН Д

және

Сарысу ауданы

Мойынқұм ауданы

ЖАМБЫЛДА

Мойынқұм

Шу ауданы

Талас ауданы

Төле би

Жаңатас Қаратау

Жамбыл ауданы

Меркі ауданы

Байзақ ауданы

Аса

Т.Рысқұлов ауданы

Құлан

Жуалы ауданы

Қордай ауданы Қордай

Меркі

Бауыржан Момышұлы

ak-jol-taraz@rambler.ru

№86 (18280), Сейсенбі, 26 шілде, 2016 жыл

Газет 1922 жылғы 1 мамырдан шығады.

НДА ЖАҺА

ПРЕЗИДЕНТ

АҚОРДА

АЛМАТЫ – ЕЛІМІЗДЕГІ ЕҢ ІРІ ҚАЛА

ЕЛБАСЫ ҚОҒАМ ҚАЙРАТКЕРІ, ҰЛЫ ОТАН СОҒЫСЫНЫҢ АРДАГЕРІ СҰЛТАН ЖИЕНБАЕВТЫ ҚАБЫЛДАДЫ

Мемлекет басшысы Алматы қаласының әкімі Бауыржан Байбекті қабылдады. Қазақстан Президентінің Алматыдағы резиденциясында өткен кезде су барысында Б.Байбек Елбасына қаланың әлеуметтік-экономикалық д а м у қ а р қ ы н ы , ма ң ы зд ы мемлекеттік бағдарламалардың іске асырылуы және алдағы кезеңге арналған жоспарлары туралы баяндады. Нұрсұлтан Назарбаев қала тұрғындарының әл-ауқатын арттыру үшін тиісті шаралар қ а б ы л д ау, ж а ң а ж ұ м ы с орындарын ашу, құрылыс жұмыстары мен әлеуметтік маңызды нысандарды ашу ісін кестеге сәйкес жүргізу қажеттігіне назар аударды. Сонымен қатар, Елбасы Қазақстан Тәуелсіздігінің 2 5 ж ы л д ы ғ ы н м е р е ке л еу жөніндегі іс-шараларға сапалы дайындалып, өткізудің маңыздылығын атап өтті.

– Алматы – еліміздегі ең ірі қала. Республика бойынша атқарылатын барлық жұмыс оның дамуына әсер етеді әрі тұрғындарына көрініп тұрады. Биыл қаланың 1000 жылдығы мерекеленеді, келесі жылы – Қысқы Универсиада – 2017 өткізіледі. Бұлар –

Нұрсұлтан Назарбаев кездесу барысында С.Жиенбаевқа қоғамдық және этносаралық келісімді орнықтыруға, ел халқының бірлігін нығайтуға қосқан айрықша үлесі үшін Мемлекеттік бейбітшілік және прогресс сыйлығын табыс етті. Қазақстан Президенті С.Жиенбаевқа әскери ерлігі мен елдің дамуы жолындағы аянбай еткен еңбегі үшін алғыс айтып, алған марапатымен құттықтады.

– Сіз өткен ғасырдың қиын кезеңдерінің куәсі болдыңыз. Ұлы Отан соғысын бастан аяғына дейін өткердіңіз, одан кейін Қазақстан экономикасын өркендету жолында қызмет еттіңіз. Тәуелсіздік жылдарында елімізге баға жетпес қолдау көрсеттіңіз. Өткен өміріңізді айта отырып, жастарды тәрбиелеп келесіз. Бұл туралы баршамызға аян, аз айтылып, аз жазылған жоқ. Бүгінде Сіздің биік азаматтық қасиеттеріңіз барша Қазақстанның құрметі мен қошеметіне лайық, – деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев Ұлы Отан соғысының ардагеріне зор денсаулық пен бақыт тіледі. С.Жиенбаев республиканың қалыптасуы мен дамуындағы Қазақстан Президентінің жеке еңбегіне тоқталды және өз қызметін жоғары бағалағаны үшін алғыс айтты.

ШАРУАСЫ ША

www. akjolgazet.kz

=АҚШ «TESLA» 2017 ЖЫЛЫ ЖОЛАУШЫЛАР КӨЛІГІ МЕН ЖҮК КӨЛІГІН ТАНЫСТЫРАДЫ «Tesla Motors» жобасының негізін салушы Илон Маск өз компаниясының жоспары туралы айтып берді. «Tesla Motors» қазіргі уақытта электрмобильдердің жаңа екі түрін шығаруды көздеуде. Олар: ауыр жүк көліктері мен қалалық жолаушылар көлігі. Дайындалып жатқан екі жоба 2017 жылы таныстырылады. Маск қоғамдық көліктің көлемі үлкен болмайтынын және автоұшқыштың арқасында жүргізушіні қажет етпейтінін ескертті. =ФРАНЦИЯ НҮКТЕМЕН СУРЕТ САЛУ ТӘСІЛІН КӨРСЕТТІ Суретші Давид Байо ақ қағазда жүз мыңдаған нүктені қосып сурет сала алады. Бұл жұмысқа ондаған сағат уақыт керек. Байо осы еңбекті жұртшылыққа көрсетпек болды. Тоқсан сағаттық жұмысты суретші үш минуттық роликке сыйдырды. Бұл уақытта ақ парақта нүктелерден бейне құрастырылып, ең соңында қыздың портреті пайда болады. =ҚЫТАЙ СУҒА ҚОНЫП-ҰШАТЫН ЕҢ ҮЛКЕН ҰШАҚ ТАНЫСТЫРЫЛДЫ Қытайда суға жедел қонып-ұшуға бейімделген әлемдегі ең үлкен гидроұшақ ресми түрде таныстырылды.

AG-600 жобасын жасауға мамандар 7 жылын сарп еткен. Ол өрт сөндіру және теңіздегі іздеу жұмыстарын жүргізуге өте қолайлы. Алып әуе көлігі борттағы 50 адаммен теңіз айдынына оңай қонуға және 12 тонна суды небәрі 20 секундта сорып алуға қауқарлы. Ал шекті ұшу ұзақтығы – 4 жарым мың шақырым.

ірі мемлекеттік іс-шаралар. Оларды іске асыру үшін орасан жұмыс атқару қажет. Сондай-ақ, қаланың күзгіқысқы кезеңіне дайындықты бүгіннен бастау керек. Өткен ке зд е с уд е м е н б і р қ ат а р тапсырма берген болатынмын, олардың мүлтіксіз орындалуын бақылау қажет, – деді Мемлекет басшысы.

Б.Байбек Нұрсұлтан Назарбаевтың бұған дейін берілген тапсырмаларының орындалу барысы туралы баяндады.

– Қазіргі кезде қайта қаржы­ ландырылған ипотека лық қарыздар көлемі 45%-ға өсті. Мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру аясында 15 мың жаңа жұмыс орнын ашуға

қаражат бөлінді. Бұдан бөлек, мемлекет-жекеменшік серіктестігін дамыту жөнінде бизнеспен тығыз жұмыс жүргізілуде. Бүгінде жалпы құны 40 миллиард теңгені құрайтын меморандумдарға қол қойылды. Соның аясында бірнеше әлеуметтік нысандар ашу жоспарланып отыр, – деді Алматы қаласының әкімі.

А ЫЛД Б М А Ж =БАЙЗАҚ «ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУДЫҢ ЖОЛ КАРТАСЫ – 2020» БАҒДАРЛАМАСЫ АЯСЫНДА «Жұмыспен қамтудың жол картасы – 2020» бағдар­ ама­сына жыл басынан бері 1216 адам қатысып үлгерді. Бағдарламаның «Инфрақұрылымды және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықты дамыту есебінен жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету» атты бірінші бағыты бойынша 4 нысанда жүріп жатқан құрылыс жұмыстарына 68 азамат жұмысқа орналастырылды. =ТАЛАС

ЛҚ Ы ҒАН

ЖОБАНЫҢ ҚҰНЫ – 1946,0 МИЛЛИОН ТЕҢГЕ

«ҚАЗАҚСТАН-2050» СТРАТЕГИЯСЫ: АЗЫҚ-ТҮЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ

ША РУ

А

МЕЖЕ – 23 ЦЕНТНЕР

Ж ҚО ЫҚ АЛ

ТАРЫ

ТӘУЕКЕЛ Е К С І Р Ә К Е Р Е К

Нұрболат ӘЛДИБЕКОВ, «Ақ жол».

Кәсіп ашамын, жұмыс жасаймын деген адамға мемлекет қашанда көмек қолын созуға әзір. Бірнеше мемлекеттік бағдарлама әзірленіп бекітіліп, жеке кәсіпкерлікті дамытуға қыруар қаржы бөлінуде. Бұл тұрғыда Елбасы өзінің «Қазақстан жолы – 2050: «Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Жолдауында да: «Азықтүлікке деген қажеттілік арта береді. Бұл секторға инвестиция көбірек салынады. Сондықтан да, бүгінгі фермерлер тек уақытша әрі ауа райына байланысты кездейсоқ жетістіктерді малданып қалмай, өндірістік өсімі жөнінде ойлануға тиіс», – деп ерекше атап өткен болатын. Шынтуайтында, кәсіпкерлікте сөз бен істің бірлігі қажет. Өңірімізде кәсіптің көзін тауып, керегесін кеңейтіп отырған шаруа қожалықтары аз емес. Солардың бірі – Сұмқайты ауылындағы «Еркебұлан» шаруа қожалығы. Қожалық негізінен мал шаруашылығымен айналысады. Бүгінде оның иелігінде 200 бас қой бар. Алдағы уақытта ірі қара малын да көбейтуді жоспарлап отыр. Сондай-ақ, енді ғана шаруасын бастаған шаруашылық жалға алған 100 гектар жерін тиімді пайдалануда. Оның жартысы – егістік, жартысы – жайылымдық. Осы орайда жаны нәзік болғанымен, жүрегі батыр, ер мінезді қожалық жетекшісі Венера Жүнісованы әңгімеге тартқан едік.

– Ең алғаш кәсіппен айналысып, қожалықтың іргесін қалағанда біраз қиындықтар туындады. Дегенмен, «Көз қорқақ, қол батыр» деген емес пе? Былтыр тәуекел деп осы істі қолға алғанымызда, жұмысымыздың алға басуына сенімсіздікпен қарағандар да болды. Кәсіпте ондайға ерік бермеу керек екен. Мен жақында ғана «Жұмыспен қамту жол картасы – 2020» бағдарламасы бойынша 3 миллион теңге қаражат алдым. Мақсатым – бастаған ісімді одан әрі дамытып, таяу жылдарда зор жетістіктерге қол жеткізу. Кәсіпте алға қойған мақсатыңнан таймай, тек ілгері қадам басу керектігін түсіндім. «Заманына қарай адамы» дейді. Еліміз дамып, әлемдегі 30 елдің қатарына қосылсақ деп жатқанда, бүгінгі заманда қол қусырып текке қарап отыра беруге болмайды. Осыны түсінуіміз керек. Егер адам бақуаттанып, шалқып өмір сүргісі келсе, белгілі бір кәсіппен айналысуы, еңбек етуі керек, еңбек еткеннің есесі кетпейді. Білекке – білек, тілекке тілек қоса алсақ қана, мемлекетіміздің мерейі үстем болады, – дейді шаруашылық басшысы Венера ханым. Айтпақшы, кейіпкеріміз «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы шеңберінде «Бизнес кеңсесі, бизнес өсу» оқу курстарынан да өтіпті. Алға қойған мақсат-міндеті айқын. Жоспарлары да көп-ақ. Ең бастысы, Венера Ермекқызы тәуекел етіп тірлік бастап отыр. Ал тәуекел етіп тірлік жасағандардың тәуір өмір сүретінін өмірдің өзі көрсетіп отыр емес пе? Бұл ретте «Еркебұлан» шаруашылығы да ертең-ақ ауыл-елдің бақ-құтын еселер, шалқыған шаруашылықтың біріне айналмасына кім кепіл? Т.Рысқұлов ауданы.

Баймаханбет АХМЕТ, «Ақ жол».

Биыл өңірімізде шөп те, егін де шықты. Олардың түсімі де жақсы. Шаруалар шабындықтар мен егінжайларда еңбек көрігін қыздыруда. Облыс әкімдігі ауыл шаруашылығы басқармасы басшысының орынбасары Мұрат Әсілбеков: – Биыл көктем айы жауын-шашынды болды, ы л ғ а л д ы ау а р а й ы ж а з кезінде де сақталып отыр. Сондықтан шаруалар жаздың әрбір қолайлы сәтін тиімді пайдалануға күш салуда. Облысымызда 483 865 гектар шабындық жер бар болса, бүгінгі күнге дейін оның 369 333 гектары орылып алынды. Өңірдегі төрт түлік мал басын жеткілікті қамтамасыз етуіміз үшін биыл 1 миллион 71900 тонна шөп жиналуы тиіс.

Қазірдің өзінде бұл межеге жақындап қалдық. Бұрын көпжылдық шөп бір-ақ рет орылып алынатын. Екінші көктеген жоңышқа шалғы тісіне іліне қоймайтын. Ал бүгінде шаруалар кей жерлерде жоңышқаның

екінші орымын бастап жатыр. Жалпы, биыл мал азығының әдеттегідей 1,5 емес, 2 жылдық берік қорын жасауға мүмкіндігіміз бар. Мал азығы пішен, сүрлем, пішендеме, ірі сабақты шөп есебінен молыға түспек. Өзен, көл бойындағы

құрғауы күтіліп отырған шабындықтардан орылатыны бар – шөп дайындау ісі қара күзге дейін созылатын болады. Егін орағы бел ортадан ауды. Бүгінгі күнге дейін 247 864 гектар масақты дақылдар алқабының 137 977 гектары орылып, 290 537 тонна астық жиналып алынды. Облыс көлемінде 891 дала кемесі бар болса, соның 508-і нақты жұмыс істеп тұр. Олардың әрқайсысы күніне 14 гектар а лқаптың астығын орып бастырады. Өңіріміздегі ақ егістің түсімі орташа есеппен 21, 1 центнерден айналуда. Науқанды 23 центнерлік межемен аяқт аймыз деп болжамдап отырмыз. Бұл – былтырғыға қарағанда 7-8 центнерге артық. Алдыңғы қатарлы шаруашылықтарда ақ егістің гектар қайтарымы 30-35 центнер төңірегінде. (Жалғасы 2-бетте).

Ә РІП ТЕСТІК

Осы жылдың екінші жартыжылдығына өңірлік Индустрияландыру картасына енгізу үшін «Қаратау Про» ЖШС жобасы дайындалуда. Ол жылына 250 мың тонна мәрмәр тасын өңдейтін зауыт болмақ. Жобаның құны 1946,0 миллион теңгені құрайды. Қазіргі кезде зауытқа итальяндық құралжабдықтарды орнату жұмыстары жүргізілуде. =ШУ «WINDHAN» ЖЕЛ ЭЛЕКТР СТАНСАСЫ Аудан бойынша 2016-2019 жылдары Индустрияландыру картасына 5 инвестициялық жоба ұсынып отыр. Солардың бірі – «Windhan» жел электр стансасы. Оның бірінші кезеңінің қуаттылығы – 109 МВт, құны – 240 миллион АҚШ доллары, ал екінші кезеңінің қуаттылығы – 141 МВт, құны 310 миллион АҚШ долларын құрайды.

Ақылды жігіт айтқызбай біледі, Ақ сұңқар қаққызбай іледі. ЖАЗЫЛЫМ – 2016

АМЕРИКАЛЫҚТАРДЫҢ ТАРТУЫ Нұрым СЫРҒАБАЕВ, «Ақ жол».

ХАЛЫҚ ҚАҺАРМАНЫ ҒАЗИЗ БАЙТАСОВ АТЫНДАҒЫ ОҚУ-ЖАТТЫҒУ ПОЛИГОНЫ АУМАҒЫНАН 50 АДАМҒА АРНАЛҒАН ӘКІМШІЛІК ҒИМАРАТ ПАЙДАЛАНУҒА БЕРІЛДІ. НЫСАННЫҢ АШЫЛУ САЛТА­ НАТЫНА ЖИНАЛҒАНДАР ҚЫЗМЕТТІК БОРЫШЫНА АДАЛДЫҚ ТАНЫТЫП, ҚАНДЫҚОЛ ҚАРАҚШЫНЫ ТҰТҚЫНДАУ БАРЫСЫНДА ЕРЛІКПЕН ҚАЗА ТАПҚАН ПОЛИЦИЯ КАПИТАНЫ ҒАЗИЗ БАЙТАСОВТЫ КӨПШІЛІК БІР МИНУТ ҮНСІЗ­ДІКПЕН ЕСКЕ АЛЫП, ЕСКЕРТКІШКЕ ГҮЛ ШОҚТАРЫН ҚОЙДЫ. ОБЛЫСТЫҚ ІШКІ ІСТЕР ДЕПАРТАМЕНТІ БАСШЫСЫНЫҢ ОРЫНБАСАРЫ, ПОЛИЦИЯ ПОЛКОВНИГІ ҚАСЫМ ДОСАНОВ, АМЕРИКА ҚҰРАМА ШТАТТАРЫНЫҢ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЕЛШІЛІГІНІҢ БАС КОНСУЛЫ МАРК МУДИ, ҒАЗИЗ БАЙТАСОВТЫҢ ЖҰБАЙЫ ГҮЛЖАН ТӘЖИЕВА ҚҰТТЫҚТАУ СӨЗ СӨЙЛЕП, НЫСАННЫҢ ЛЕНТАСЫ ҚИЫЛДЫ.

(Жалғасы 2-бетте).

«АҚ ЖОЛ» – әр шаңыраққа! Ахмет БАЙТҰРСЫНҰЛЫ: «Газет — халықтың көзі, құлағы һәм тілі. Адамға көз, құлақ, тіл қандай керек болса, халыққа газет сондай керек. Дүниеде болып жатқан істер, сөйленіп жатқан сөздер — кімге пайдалы? Кімге зарарлы екендігін күні бұрын біліп, пайдалы болса, шаттанып, зарарлысынан сақтандырып тұрады».

«ҚАЗПОШТА» БАЙЛАНЫС БӨЛІМШЕЛЕРІНДЕ: ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАР ҮШІН

ЖЕКЕ ТҰЛҒАЛАР ҮШІН

Ауылдағы кәсіпорындар мен ұйымдарға: 6 айға – 3185,10 теңге 1 жылға – 6370,20 теңге ИНДЕКСІ 15457

Ауыл тұрғындарына: 6 айға – 2935,08 теңге 1 жылға – 5870,16 теңге ИНДЕКСІ 65457

Тараз, Қаратау, Жаңатас, Шу қалалары бойынша 6 айға – 2849,76 теңге 1 жылға – 5699,52 теңге ИНДЕКСІ 15457

Тараз, Қаратау, Жаңатас, Шу қалалары бойынша 6 айға – 2599,74 теңге 1 жылға – 5199,48 теңге ИНДЕКСІ 65457

ТАРАЗ ҚАЛАСЫНЫҢ ТҰРҒЫНДАРЫ ҮШІН: «Эврика-пресс» ЖШС, «Тараз-пресс» ЖШС, «ERNUR-PRESS» ЖШС бөлімшелері арқылы жазылуға болады.

2

www.akjolgazet.kz

26 шілде, 2016 жыл

«100 НАҚТЫ ҚАДАМ»: БЕС РЕФОРМА – ҰЛТ ЖОСПАРЫ

СЫРТТАЙ ТАЛДАУ СЫБАЙЛАСТЫҚ ТӘУЕКЕЛДЕРІН АНЫҚТАУДА Кез-келген өркениетті қоғам үшін сыбайлас жемқорлықпен күрес, оның алдын алу өзекті. Сыбайлас жемқорлық мемлекетті іштен ірітетін дерт секілді. Ал дерттен қоғамға төнер қауіп көп. Сондықтан да, еліміз жемқорлықпен күреске басымдық беріп отыр. Ұлт жоспарында көрсетілген міндеттерді жүзеге асыру мақсатында қабылданған «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» жаңа Заң сыбайластық əрекеттерінің алдын алу шараларын күшейте түс ері анық. Ал о сы заңда көрсетілген талаптарды орындау облыстық мемлекеттік қызмет істері департаментіне жүктелген. Д епарт амент қызметкерлері қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы мəдениетті қалыптастыру мақсатында 111 іс-шара өткізді. Бұл шараларға жалпы 10 мыңға жуық тұрғын қамтылды. Негізінен жаңа заң жəне Елбасы бекіткен «2015 – 2025 жылдарға арналған Сыбайлас жемқорлыққа қарсы с т р ат е г и я д а » а й қ ы н д а л ғ а н басымдықтарға мəн берілді. «Сыбайлас жемқорлыққа

қарсы іс-қимыл туралы» Заңның 7, 8-баптарында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг жүргізілетіні жəне сыбайлас жемқорлық тəуекелдеріне талдау жасалатыны көрсетілген. Заңға сəйке с ағымдағы жылдың 6 айында сыбайлас жемқорлыққа

сақтау салаларында атқарылған жұмыстар сараланды. Мониторинг барысында о сы салаларда жиі жол берілетін сыбайлас жемқорлық тəуекелдері анықталды. Атап айтқанда, білім басқармасында жұмысқа қабылдау кезінде 2

қарсы 4 мониторинг жүргізілді. Нақтырақ айтсақ, санитарлықэпидемиологиялық қадағалау жəне тұрғын үй қатынастары, ш а ғ ы н ж ə н е о рт а б и з н е с т і субсидиялау, білім жəне денсаулық

рет біліктілік талаптарының сақталмаған жағдайы тіркелген. Шу аудандық білім бөлімінде бұрын сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасаған тұлға жұмысқа қабылданған. Сонымен

МЕЖЕ – 23 ЦЕНТНЕР Жалпы, барлық аудандарда түсім ж а қ с ы . Те к ол а рд ы ң б і р қ ат а р ы «арық айтып, семіз шығуды» діттеп, мəліметті аздап кемітіп беріп отыр деген ойдамыз. Осының бəрі де егінші, диқандарымыздың күндіз-түні бірдей, уақытпен санаспай еңбек етуінің жемісі екені анық, – деп ағынан жарылды. Мұрат Əбілдаұлының айтуынша, егінді ысырапсыз жинап алу ісіне барлық күш жұмылдырылып отыр. Жауынның мол болуына байланысты баз бір жерлерде белең алған өсімдіктің тат, септериоз ауруларының егінжайларды дəрілік препараттармен өңдеу жолымен алды алынған. Диқандар дəні толық басын көтере алмай майысып, жапырылған арпа дақылын орып, жинаудың амал-əдістерін кеңінен қолдануда. Биыл өңірімізде 80 мың гектарға жуық алқапта егіліп, өсіріліп отырған мақсарыдан да мол өнім жиналып алынады деп күтілуде. Жалпы, егіншілік саласындағы з а ң д ы л ы қ б о й ы н ш а ком б а й н д а р алқаптан кетісімен, іле-шала алқапқа соқа түсуге тиіс. Сонда жер жақсы

қ ы зм е т і н р е гл а м е н т т е й т і н нормативтік-құқықтық актілердегі сəйкессіздіктер мен қарама-қайшылықтарға қатысты (7 жағдай), ст андартт арда қарастырылмаған қо сымша құжаттарды сұрату жағдайына (49 жағдай), толық еме с құжаттар қабылдай отырып мемлекеттік қызмет көрсеткен (9 жағдай), көрсетілетін мемлекеттік қызмет мерзімінде орындалмаған (17 жағдай), көрсетілетін мемлекеттік қызмет белгілері бар функциялар (1 жағдай) жəне қызмет алушының қызмет берушімен тікелей байланысу (30 жағдай), жұмысқа қабылдау кезіндегі мүдделер қақтығысы, сондай-ақ туыстық қатынасы болған (1 жағдай), бірінші басшының жұмысының ауысуы кезіндегі командалық ауысуларға (4 жағдай) байланысты ұсыныстар. Ержан ЖҰМАБЕКОВ, облыстық мемлекеттік қызмет істері департаментінің сыбайлас жемқорлық профилактикасы басқармасының басшысы.

ӘРІПТЕСТІК

«ҚАЗАҚСТАН-2050» СТРАТЕГИЯСЫ: АЗЫҚ-ТҮЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ

(Соңы. Басы 1-бетте).

қатар, білім жəне денсаулық сақтау салаларында құқықтық актілердің нормаларында 10 қарама қайшылық байқалып отыр. Облыстық денс аулық сақтау басқармасының жұмысына жүргізілген мониторинг барысында қызметкерлердің командалық ауысу дерегі орын алғаны анықталды. Мониторинг қорытындылары нəтижесінде тиісті мекемелерге бірқатар ұсыныстар жасадық. Ағымдағы жылдың 6 айында 7 мемлекеттік мекемеде с ы р т қ ы т а л д ау ж ү р г і з і л д і . Олардың арасында қорғаныс істері жөніндегі, жер кадастры, білім жəне ауыл шаруашылығы мекемелері бар. Қазір 5 мекеменің жұмысы бойынша талдау жұмыстары аяқталды. 2 мемлекеттік мекемеде əлі жалғасуда. Талдау жұмыстарының қорытындысы бойынша барлығы 31 ұсыныс енгізілді. Талдау нəтижесінде бірқатар мекемелерге сыбайлас жемқорлық тəуекелдерін жою жəне жол бермеу үшін ұсыныс берілді. Тарқатып айтсақ, мемлекеттік органдардың

жыртылады, көп уақыт та, күш те керек емес. Cүр (пар) жыртудың да агротехникалық маңызы зор. Бұл шара жерді бір жыл бойы «демалдырып», бірнеше мəрте механикалық, химиялық əдіспен өңдеуге, арамшөптен арылтып, тазалауға мүмкіндік береді. Мұндай алқапта өсірілген астықтан күткендегідей өнім алынары анық. Бүгінде облыста 127 700 гектар жер көтеріліп, жоспар 98,9 пайызға орындалған. Оның бірінші өңделгені – 127700, екінші өңделгені – 99470, үшінші өңделгені 1300 гектарды құрайды. Жазғы егіс-дала жұмыстарында үзіліс, кедергі болмауына ауыл шаруашылығы құрылымдары үшін мемлекет тарапынан жеңілдікпен бо сатылатын жанаржағармайдың да септігі тиюде.

– Биыл өңірімізде бұл мақсатқа 16 мың тонна дизельді жанармай бөлінген-ді. Бұл тұрғыда ешқандай да мəселе туындамайды деген ойдамын. Шаруалар қажетті жанар-жағармай өнімін уақтылы жəне сұраған көлемінде алып жатыр. Бір литрінің бағасы 89-90 теңге, нарықтағыдан едəуір төмен бағамен берілуде, – дейді бұл ретте М. Əсілбеков.

АМЕРИКАЛЫҚТАРДЫҢ ТАРТУЫ (Соңы. Басы 1-бетте).

Аталған ғимараттың іргетасы былтыр қаланған. Құрылыс жұмысын жүргізу үшін АҚШ-тан келген серіктестікпен облыстық ішкі істер департаменті, «Профил ЛТД» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі жəне «Technologymanagamentcompany. ing» компаниясы арасында үш жақты келісімшарт жасалған болатын. Марк Муди бұл АҚШ атынан қазақстандықтарға жасалған тарту екенін айтады.

– Екі ел арасындағы қарым-қатынас осыдан 25 жыл бұрын орныққан еді. Содан бері Қазақстан мен АҚШ есірткі бизнесіне қарсы күресті бірлесе жүргізуде. Осы елде біздің елдің есірткімен күрес жүргізу агенттігі бар. Олар Ішкі істер министрлігі жəне ішкі істер департаменті қызметкерлерімен тығыз байланыста жұмыс істейді. Негізінен, біз əлемнің барлық елдерімен тығыз қарым-қатынас орнатқанымызбен, тек қазақстандықтарға ғана ғимарат салып бердік. Қажеттілік туындап жатса, АҚШ-тан келген білікті мамандар заңсыз есірткі айналымымен күрес жөнінде арнайы дəріс өткізіп тұратын болады. Себебі, біздің мақсатымыз – есірткі бизнесінің жолын кесу. Жалпы, ғ и м а р ат қ ұ р ы л ы с ы н а 2 м и л л и о н доллар қаражат жұмсалды, – деді ол.

Казармалық типтегі екі қабатты ғ и м а р ат з а м а н ау и ж а бд ы қ т а рм е н жарақталған. Бірінші қабатта қызметтік бөлмелер мен кезекші бөлім, қару с ақт айтын, кір жуу, медициналық жəне дəретхана мен жуынатын бөлме орналасқан. Конференция залы мен 50 адамға арналған асхана да осы қабатта. Ал екінші қабатында 2 адамдық 25 жатын бөлмесі бар. Су құбырларын тарту жұмыстарына облыстық ішкі істер департаментінің есебінен 7 миллион 951 мың теңге жұмсалыпты. Ғимарат дербес электроконвертордың көмегімен жылытылады екен.

– Оқу-жаттығу кешені АҚШ-тың есірткі саудасымен күрес бағдарламасы аясында салынды. Негізінен, қызметкерлердің қыс мезгілінде жатып оқуына арналған, – деді Қасым Досанов АҚШ елшілігінің делегация мүшелері Марк Муди мен АҚШ-тың есірткімен күрес бойынша бағдарламалар менеджері, үшінші ранг капитаны Брюс Хансенді, АҚШ орталық қолбасшылығының есірткімен күрес бойынша бағдарлама аясындағы Қазақстанмен өзара əрекеттестік офицері Дженель Кенебекті облыстық ішкі істер департаментінің «Ар. Намыс. Абырой» төсбелгісімен марапаттау рəсімінде.

ЖАЛПЫҒА ОРТАҚ ЕҢБЕК ҚОҒАМЫ

ТЕОРИЯЛЫҚ БІЛІМІН ТӘЖІРИБЕМЕН ҰШТАСТЫРУДА Нұржан НҰРАЛИЕВ, №13 Тараз темір жол колледжінің директоры.

Қазақстандықтарды, əсіресе, жастарды əлеуметтік қ о р ғ ауд ы ң е ң тиімді жолы – кəсіптік техникалық білім беруді дамыту. Себебі, бұл қадам қазіргі əлемде қалыптасқан экономикалық күрделі ке зеңде жұмыспен қамтуға мүмкіндік бермек. Елбасы Н.Ə.Назарбаевтың «Қазақстан жаңа жаһандық нақты ахуалда: өсім, реформалар, даму» атты Жолдауында еңбек ете алатындарға мемлекеттік қолдауды тек олардың қайта оқуға немесе еңбекпен қамту бағдарламаларына қатысуына жол ашу арқылы ұсынуды тапсыруы да сондықтан. Мемлекет басшысы Үкіметке əлеуметтік көмектің мұндай түрлерін 2017 жылдан бастап енгізуді міндеттеді. «Əлеуметтік саясаттағы мемлекеттің басымдығы адам капиталын дамытуға кең ауқымды инвестициялар болуы тиіс. Біз бұған дейін қабылданған бағдарламаларға сəйкес, білім беру жəне денсаулық сақтау салаларын жаңғыртуды жалғастыруымыз керек. Мен 2017 жылдан бастап жаңа жоба – «Баршаға арналған тегін кəсіби-техникалық білім» бағдарламасы баст а латынын жариялаймын. Үкіметке оны жасауға кірісуді тапсырамын», – деді Ұлт Көшбасшысы Жолдауда. Иə, Елбасы айтып өткендей, білім берудің арнаулы орта жəне жоғары сатысын дамытудағы негізгі бағдары – ұлттық экономиканың

мамандарға деген сұранысын өтеу болуы тиіс. Тұрғындарды еңбекпен қамту мəселесі де осы арқылы шешіледі. Бастысы – еңбек нарығындағы қат мамандықтар

тізбесін нақтылап алу қажет. Қазір бір кездері ең «беделді» саналған қаржыгерлер мен заңгерлер жұмыссыз қалды. Ал есесіне өндіріс орындары мен қызмет көрсету салаларында маман жетіспеуде. Сол сияқты қай кезеңде де теміржолшыларға деген де сұраныс кемімеген. Осы тұрғыдан алғанда №13 Тараз темір жол колледжі салаға қажетті кəсіби білімі бар мамандар даярлап, нарық сұранысын өтеп отыр десек, артық айтқандық емес.

1932 жылы іргесі қаланған білім

ошағы бүгінге дейін сындарлы кезеңдерден сүрінбей өтіп келеді. Колледж ұжымы бүгінде темір жол саласына қажетті мамандарды даярлап, уақыт сұранысына сай еңбек етуде. Инженер-педагог кадрлардың педагогикалықпсихологиялық біліктіліктерін

шыңдау əрі кəсіби құзыреттілігін қалыптастыру үшін түрлі халықаралық семинар-тренингтерге қатыстырып, тағылымдамадан өткізуді қолға алдық. Колледжде өзге өңірлерден де келіп білім алып жатқан студенттер бар. Жалпы саны – 697. 2015– 2016 оқу жылында пайдалануға берілген 100 орындық жатақхана алыс аймақтардан келген жастарға жайлы қоныс болуда. Бұл өз кезегінде олардың алаңсыз білім а луына мүмкіндік туғызуда.

Жалпы, алдыңғы жылы мемлекеттік бюджеттен 137 миллион теңге бөлініп, оқу ғимараттарының күрделі жөндеуден өткізілуі жастардың батыл таңдау жасауына түрткі болуда. Себебі, жастар мамандық таңдауда оқу орнының сыртқы жəне ішкі жағдайын арнайы зерттеп, зерделейтіні шындық. Соңғы жылдарда колледждің материалдық-техникалық базасы айтарлықтай нығайды. Соңғы үлгідегі технологиялармен жабдықталған 25 оқу кабинеті, спорт залы, 150 орындық асхана, қажетті құрал-жабдықтармен, техникалық оқу құралдарымен қамтамасыз етілген 3 зертхана, 3 шеберханамыз бар. 2014 жылы 4 миллион 200 мың теңгеге оқу кабинеттері интерактивті тақталармен жабдықталса, былтыр 5 миллион 400 мың теңгеге сигнал беру орталықтандыру кабинетіне тренажер, 20 миллион теңгеге токарь станоктары сатып алынды. Колледжде электронды оқу залы бар кітапхана жұмыс істейді. Студенттер мұнда сабақтан тыс уақытта жиі бас сұғып, əдеби к і т ап т а р о қ ы п , т а н ы м д а р ы н кеңейтеді. Оқу-əдістемелік жəне ақпараттық-коммуникативтік технологиямен жабдықталған оқу орнында серверлік кабинет арқылы сымсыз интернет желісіне қосылған компьютерлер қойылған. Ұлт Көшбасшысының тапсырмасын негізге ала отырып, Білім жəне ғылым министрлігі жəне «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы акционерлік қоғамының вице-президенті

Асхан Акчуринмен мерзімсіз үш жақты келісімшарт жасастық. Осы келісімшарт негізінде 20132014 жылдары «Қазақстан темір ж о л ы » ұ л т т ы қ ко м п а н и я с ы АҚ көліктегі технологиялар о р т а л ы ғ ы н д а о т ы з с т уд е н т теориялық білімін тəжірибемен ұштастырып, білімдерін шыңдап қайтты. Нəтижесінде олар тек сертификат алып қана қоймай, темір жол мекемесіне жұмысқа орналасты. Бұл əрине, дуалды оқыту жүйесіндегі əлеуметтік серіктестіктердің ықпалы деп білемін. Сонымен қатар, «Бекет кезекшісі», «Электровоз машинисінің көмекшісі» мамандықтары бойынша облыс əкімдігінің білім басқармасы жəне кəсіпкерлер палатасы, Жамбыл темір жол мекемесімен дуалды оқыту жүйе сі негізінде төрт жақты келісімшарт жасалды. Эксперименталды алаң ретінде т аңда лып а лынған мекемеде студенттер ауыспалы кесте арқылы əр цехқа бөлініп, кəсіпорындағы бекітілген жетекшілерінің көмегімен тəжірибелерін шыңдауға мүмкіндік алды. Бұл қадам өз кезегінде болашақ мамандардың жұмыспен қамтылуына сөзсіз жол ашатыны анық. Колледж студенттері болашақ ел экономикасын алға тартатын күш, өз саласын жетік меңгерген білікті маман атанарына сенім мол. Бастысы – жастарымыз жұмыспен қамтылып, Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамы қағидасын ілгерілетуге үлес қосады.

АРНАЙЫ БАҚЫЛАУДА БОЛАДЫ Баймаханбет АХМЕТ, «Ақ жол».

«Нұр Отан» партиясының Тараз қалалық филиалы «Айқын тариф» жобасы аясында мемлекеттік органдар жəне коммуналдық кəсіпорындар өкілдерімен тариф қалыптастыру мəселелері бойынша кездесу ұйымдастырды. Оған бірқатар тұтынушылар өкілдері де қатысып отырды. Жиынды ашқан партия филиалы төрағасының бірінші орынбасары Арын Асқарбеков: «Тариф қалыптастыру мəселелері мемлекеттік органдар мен тұтынушылар үшін өте маңызды. Өйткені, олар əлеуметтік-экономикалық жағдайдың индикаторы қызметін атқарады. Коммуналдық қызметтер бағасының жоғары деңгейі қоғамда шиеленісті жағдайдың туындауына себеп болуы мүмкін. Сондықтан бұл мəселеге бар жауапкершілікпен қарау керек», – деп, іс-шараның маңызды екеніне тоқталды. Табиғи монополияларды реттеу жəне бəсекелестікті қорғау жөніндегі комитеттің облыстық департаменті бөлімінің басшысы Бауыржан Көрпебаевтың айтуынша, жалпы өңірдегі тариф бағалары қалыпты деңгейде. «Өткен жылдың нəтижелері бойынша, төрт субъектіге 17,9 миллион теңгеге уақытша өтемақылық тариф енгізілген. Алдын ала алынған деректер бойынша, бұл жылы тұтынушыларға 100 миллионға жуық теңгені қайтаратын 13 субъект осындай шараға тартылады», – деді ол. Алайда, бұл жағдай отырысқа қатысушыларды аса қуанта қоймады. Олардың мəліметтеріне қарағанда, кейбір мекемелер, керісінше, тұтынушыларға қаражатты қайтарудың орнына қосымша ақы қосумен айналысуда. Мысалы, «ТаразЭнергоОрталық» АҚ Тараз тұрғындарына 30 миллионнан астам теңгені барлық тұрғындарға шағып, қайта есептеу жасаған. Неліктен жылытушылар «ай-шай» жоқ, қала тұрғындарынан есеп талап етіп отыр? Компания өкілдері бұл сауалға, «жылыту маусымында жергілікті билік органдарының сұрауымен компания тарифті жаңа бекітілген деңгейге көтермеген» деп жауап берді. Соған орай жылу маусымының соңғы екі айы бойынша төлемді жаңа тариф бойынша алу керек деген шешім қабылданды. Отырысқа қатысушылар бұл шешімнің қаншалықты заңды екендігін нақтылады. Бұл сауалға орай монополияға қарсы мекемелер аталған мəселені жете тексеруге уəде берді. Сонымен қатар, энергетиктердің жұмысы да сын садағына ілінді. «Жамбыл-Жарық-Сауда» компаниясы жəне «ЖЭС» ЖШС жарықты жиі сөндіретіні айтылды. Алайда, «ҚР Электроэнергетика туралы» Заңына сəйкес, электроэнергия мен жылуға қарызы үшін электроэнергия мен жылуды сөндіруге тыйым салынған. Бірақ, «ЖамбылЖарық-Сауда» энергетикалық компаниясының өкілі бұл заңның мерзімінен бұрын қабылданғанын жəне де қарыз тұтынушылар қызметтен ажыратылатыны жалғасатынын айтты. Қатысушылар энергетиктерге бірқатар талаптар қойды. Нəтиже сінде, барлық деректер бойынша жеке, арнайы жұмыс жүргізілуі тиістігі, оны партия облыстық филиалының партиялық бақылау комиссиясы қадағалайтындығы жөнінде шешім қабылданды.

АҚЫСЫЗ БОСАТЫЛАТЫН ДӘРІ ТАПШЫ Нұрым СЫРҒАБАЕВ, «Ақ жол». ТАРАЗ ҚАЛАСЫНДА ДӘРІ-ДӘРМЕК ҚЫМБАТ, МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК РЕТІНДЕ ТЕГІН БОСАТЫЛАТЫН ДӘРІЛІК ПРЕПАРАТТАР ТАПШЫ, ЖЕҢІЛДІКПЕН БЕРІЛЕТІН ДӘРІЛЕР ТІЗІМІ СИРЕГЕН. ДӘРІГЕРЛЕР ЕМХАНАЛАРҒА ҚАЙЫРЫЛҒАН СЫРҚАТТАРДЫ ЖӨН-ЖОСЫҚСЫЗ САНДАЛТЫП ҚОЯТЫН БОЛҒАН. «НҰР ОТАН» ПАРТИЯСЫ ОБЛЫСТЫҚ ФИЛИАЛЫНДА ӨТКЕН ҚОҒАМДЫҚ ҚАБЫЛДАУДА ТҰРҒЫНДАР ОСЫЛАЙ ДЕП ШАҒЫМ АЙТТЫ.

Қоғамдық қабылдауға облыстық мəслихаттың депутаты Гулам Омаров, облыс əкімдігі денсаулық сақтау басқармасы, медициналық жəне фармацевтикалық бақылау комитетінің облыс бойынша департаменті, еңбек, əлеуметтік қорғау, көші-қон комитеті департаментінің медициналық-əлеуметтік сараптама бөлімінің басшылары қатысты. Сала мамандары тұрғындар көтерген мəселелерді бірлесе шешуге тырысқанмен, көкейкесті сауалдарға нақты жауап таппай мүдірді. Қоғамдық қабылдауға қала тұрғыны Сапарбек Садуов өзі секілді қариялардың мұң-мұқтажын жеткізу үшін келгенін əрі дəріханалардағы қымбат дəрілерді зейнеткерлердің қалтасы көтермейтінін айтты.

– Облыс əкімдігі денсаулық сақтау басқармасы дəрідəрмектің бағасын көтермеу жөнінде меморандумға қол қойған. Алайда, келісімшарт сəуір айында ғана жасалған. Дəрілердің бағасын көтермеу жөніндегі тізімге 2014 жылы 260 дəрі енгізілсе, биыл тізімге 160-тың о жақ, бұ жағында ғана дəрілер енгізілген. Жылдың бірінші тоқсанында №5 емхана бізге ақысыз дəрі-дəрмек алуға рецепт берген жоқ, – дейді ол. «Химпром» акционерлік қоғамында 21 жыл жұмыс істеген, ІІ топтағы мүгедек Ахнаф Гараев мүгедектігін кəсіби науқастығымен байланыстырып, кəсіби науқастарға қатысты мүгедектік топ белгілеуін сұраса, Шыңғыс Ережепов №7 емхана дəрігерлері ауруына қатысты нақты диагноз қоймай əбден сандалтқанын, қайта-қайта ақылы анализ тапсырудан шаршағынын айтып шағымданды. Қабылдау өткізген мекеме басшылары тұрғындардың өтініш-тілегіне жауап беріп, келелі кеңес берді. Шалғай аудандардан бейнебайланыс арқылы кеңес алған азаматтар да болды.

БІР АДАМ ЖӘНЕ БҮКІЛ ҒАЛАМ

№24 (24) 26 ШІЛДЕ (СЕЙСЕНБІ), 2016 ЖЫЛ

Ш Е П Е Ц І І І Д А Л В Н А Ғ Л О Б Е Д Р І М Ө І П И Т О Т О Р П » Ң Ы Н А Л У К «ДРА

байлардың кезекті басқосуында 500 адамды түгелдей жазалайды. Ол кезде түріктер жауларын «қазыққа отырғызып» жазалайтын. Влад та осыны қайталайды. Князьдің асқан қатыгездігінен жұрттың үрейі ұшады. Дегенмен, бойларын қорқыныш билеген елді басқару оңай еді. Влад түріктерге салық төлеуден бас тартады. Түрік сұлтаны Валахияны басып алуға мың қол жібереді. Оларға Владтың басын кесіп алып, сұлтанға əкелуге бұйрық беріледі. Алайда, түріктердің өзі қоршауға түсіп қалады. Князь тұтқындарды түгелдей Тирговишке ə ке л і п , о л а р д ы ж а з а л ау ү ш і н ұшына алтын жалатылған қазық дайындатқызады. Барлығын бір күнде «қазыққа отырғызып», өлтіртеді.

1461 жылы түріктер бұдан екі есе көп қолмен келіп, Валахияны басып Бірақ, бұл жолы да олар алмақ болады. бол жеңіліске ұшырайды.

таппай келеді. Алайда, олар «Дракула өлгеннен кейін оның денесін жер қабылдамай қойды, ал жаны көкке ұшып кете алмады» деп санайды. Оның жаны Румынияның Тихутск асуында қалып қойды деп болжайды. Өмірде жасаған жауыздығы үшін өмірінің соңында вампирге айналған дейді. Тұрғындардың пайымынша, ол күндіз таулардағы үңгірлерде паналап, түнде қанішерге айналып, өзінің кезекті жемтігін күтіп, жол торып жүрген деген де аңыз бар ел аузында. Влад Цепеш өлгеннен кейін т ұ р ғ ы н д а р о н ы Д р а к ул а д е п ат ай баст ады. Батыс Еуропа тұрғындарының санасында оның есімі қанышер, қатыгез билеуші ретінде сақталған. Ал румыниялықтар Дракуланы құрмет тұтады. Оны ұлт батыры деп есептейді. Себебі, Влад ІІІ Цепеш болашақ Румынияның негізін қалаған тарихи тұлғаға айналған.

ҚАҺАРМАН ҚОЛБАСШЫ ХV ғасырда Балқан түбегі Осман империясының қарамағында болды. Сондықтан, түріктер осы аймақтағы жұртты қалағанынша билеп-төстеген еді. Бұл жергілікті тұрғындардың наразылығын туғызған. Валахия князі сұлтандарға күмістен салық төлеп тұрды. Жəне осы «міндетін» ұмытып кетпеуі үшін баласын сұлтандардың т ұ т қ ы н ы н а бе ру і т и і с б ол д ы .

Жастайынан Андриопольде тұтқында болған Влад түріктерден қатыгездікті үйренді. Тіпті, кей сəттерде олардан асып түсетін.

Жерден басқа ғаламшарларда да тірш ілік бар НЕМЕСЕ 1979 ЖЫЛҒЫ

Ж е р д е н басқа ғаламшарларда тіршілік бар ма?! Осы сауалға нақты жауап əлі күнге табылмай келеді. Дегенмен, сонау 1970 жылдардың ішінде бөгде ғаламшарлықтар туралы əртүрлі алып-қашпа əңгімелер жиі айтылатын дейді аға-əпкелеріміз. Тіпті, сол кездерде басылым беттерінде бөгде ғаламшарлықты көргенін айтып, жар салғандардың мақаласы да жарық көрген екен. Жуырда осындай бір ерекше оқиға жайлы бұрын Қазақстанның Арқалық қаласында тұрған Татьяна Леонова есімді бұл əйелдің əңгімесі «ЦентрАзия» сайтында жарияланды. «Ол кезде мен тоғыз жаста едім. Əкем мал дəрігері болатын. Бірде ол мені малшылардың ауылына ілестіріп апарды. Жолда біз Сағынбай есімді таныс шопанның үйіне соқтық. Ол бізді күтіп алып, тамақтандырды. Сағынбай əкеме əлденені сыбырлап айтып отырған, бір кезде олар орындарынан асығыс тұрып, сыртқа шықты. Мен де ердім. Олар сиыр қораға кірді. Саңылаудан баспалап қарап тұрғам. Сұр түсті жалаңаш тіршілік иесіне көзім түскенде, тілім байланып қала жаздады. Оның басы адамдардікінен екі еседей үлкен еді. Көзі сондай үлкен екен. Сол есімде қалыпты», – деп ағынан жарылған Татьяна өз естелігінде. Негізі бұл оқиға былай болған екен. Сағынбай түнде сыртқа шыққанда, айнала жап-жарық боп тұрғанын көреді. Сосын атын ерттеп мініп, əлгі жерге барса апандай үлкен шұңқыр пайда болған екен. Түбінен бұрқырай түтін шығып жатқан күміс түсті шарға ұқсас зат көрінеді. Ойы он саққа кеткен Сағынбай бұл жерден аман-есенінде тайып тұруды ойлап кері бұрыла бергенде, тура алдынан алып жұмыртқаға ұқсас қара тасты көреді. Бұл не болды екен деп қарап тұрғанда тас ортасынан жарылып ашылады да, одан белгісіз тіршілік иесі шығады. Əлгінің бойы ұзын, ал аяқ-қолдары шидей. Ол тура Сағынбайға қарай беттепті. Сағынбай ойбайлап тұра қашпапты, оны атына мінгізіп, үйіне апарыпты. Сосын қазақ дəстүрімен төрге отырғызады. Қатты қорыққан əйеліне

«ТОРҒАЙ ОҚИҒАСЫ» ТУ

ет асуды бұйырады. Ал «құрметті қонақ» ет жемейді екен, ол пісіріліп əкелінген тамақтың тек қамырын ғана жеген. Оған əсіресе құрт ұнапты. Қонақ өзіне залда салынған төсекке жатпапты, түні бойы үстелде көзін жұмып отырыпты. Ерекше оқиға туралы сөз жатсын ба, ол жұрт арасына тез тарап, бұдан əскерилер де құлағдар болып үлгеріпті. Алайда, Сағынбай əскерилерге

тіс жарып, ештеңе айтпапты. «Мейманын» шөмеле ішіне жасырыпты. Т.Леонова дəл сол күні бүкіл əлем уфологтарын елеңдеткен «Торғай оқиғасы» орын алғанын кейін естиді. «Торғай оқиғасы» туралы сол кездегі «Тургайская новь» газетінде жарияланған болатын. Мақалада жиырма шақты куəгерлердің көрген-білгендері жайлы жазылған. Газеттің жауапты хатшысы олардың сипаттауы бойынша

РАЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?

əлгілердің суреттерін де салған. Белінде түрлі түсті белдігі бар, қара комбинезон киген əлгілердің бойлары 3–3,5 метрдей болған екен. Сол күні кешке тұрғындар аспаннан сыры түсініксіз жарқыраған шар көргенін айтқан. Бұл оқиға 1979 жылдың жазында Державинск қаласына таяу жерде орналасқан «Березка» деп

аталатын пионерлер лагерінің маңында орын алған. Бұл маңда КСРО-ның ядролық қуатының 15 пайызы, континентаралық зымырандары сақталған аса құпия нысандары болыпты. Ал Державинск кезінде Торғай облысына қараған, бүгінде ол Ақмола облысындағы Жарқайың ауданының орталығы. Оқиға жөнінде Ресей Уфологтар одағының вице-президенті Анатолий Листратов кезінде

б ы л а й депті: «Осы оқиғадан соң əлемде тұңғыш рет жатпланеталықтарды өз көзімен көрген адамдардың сөздері ресми түрде құжаттарға тіркелді. Зерттеу жұмыстарына Мемлекеттік қауіпсіздік комитетінің қызметкерлері де араласты». Тексеру-зерттеу жұмыстары кезінде пионерлер түнде лагерь маңында костер жағып отырғанда бойлары үш метрдей белгісіз тіршілік иелерін көргенін айтып берген. Балалар лагерьге қарай тырақайлап қаша жөнеліпті, əлгілер олардың соңынан ерген. Лагерь қоршауының ішіне аман-есен кіріп алғасын балалар ес жиып, батылданып, енді əлгілерді бері кел деп өздері шақыра бастайды. Бірақ, олар қорған ішіне кірмепті. Осы күні кешке лагерьді тексеріп жүрген кезінде пионерлер жетекшісі де сыртта қалған үстел үстінде отырған бойы 3 метрден кем емес алыпты көріпті. Əлгі тіршілік иесі бұған бұрылып қарапты, қатты қорыққан пионерлер жетекшісі оның қызарған көзін ғана есінде сақтап қалыпты. Ал кейін жүргізілген тексеру кезінде əлгінің отырған үстелінің аяқтары жерге 350 килолық салмақпен басылып, кіріп кеткені анықталған. А.Листратовтың айтуынша, кейін «Техника молодежи» журналына осы оқиға туралы баяндаған хаттар келе бастапты. 1979 жылы осы журнал редакторының орынбасары оған бұл іспен айналысып көруге кеңес береді. Сосын Листратов «Тургайская новь» газетінің жауапты хатшысы Петр Жуковскиймен хабарласады, жатпланеталықтарды көрген адамдардың мекен-жайларын анықтап, олармен сөйлеседі. Державинскідегі құпия əскери бөлім командирінің орынбасарымен де əңгімелеседі. Сөйтіп жұртты шулатқан оқиғаның бос сөз еместігіне көз жеткізеді. Арқалықтағы оқиға да тура осыдан 37 жыл бұрын орын алған. Ғалымдар оны ғылым үшін аса құнды оқиға деп бағалапты. Бұл ғаламда біз сырын білмейтін жайлар көп-ау əлі де.

АТ

Д

І Р Е

Индонезияның Келимуту тауында түрлі түсті көлдер бар. Жергілікті халық оны «Көз жасы көлдері» немесе «жауыз рухтар көлі» деп те атайды екен. Бір ерекшелігі – бұл көлдер түсін көгілдір, жасыл, қызыл жəне қараға өзгертеді. Көгілдір көл қарттардың, қызыл көл жастардың, қара көл жаман адамдардың жанын алады деген наным бар.

Л

ИЕСІН Т И І Н Д А Р Ғ І А Т Ғ Л Р Ө О Қ Ы Д Н А Л Ы Ж Ы Л У Т ТӨР

» КӨ

жан жанрындағы фантастикалық дра драма. Дегенмен, актер Люк Эв Эванс сомдаған кинодағы ба басты кейіпкер князь Владтың прототипі өмірде болған. п Жалпы, фильм жазушы Брэм Ж Стокердің шығармасына емес, С ел аузындағы аңыз-əңгімеге а ашық негізделіп түсірілген дейді. д н а т с і нд ит Ү н . а ə Сол ел аузындағы аңызда қ р с і с ы , л лмаған ғат бойы арпа орғаған айтылатын Валахия билеушісі а ы т й а р қ т са еке сін р б е ө и т п Влад ІІІ Цепеш В қандай адам? , е н а д е д м і» н ай Бала кезінде Влад, кейін ның бір ған төрт жыла тап қалды. Ал а н , ы з п а лысы еті қ к бол й сақ В Влад үшінші, ен арпа і н ш е «Ит – ж тен үйге кірме басын түгелде кен. м н а л Влад Цепеш В ы й к т і ж е т е с о к м т е р ң р п і н і ө тт өлт қалға на емес, оны н уынан өл деп атаған екен. И ланды а В а л а х и я иесін ға п алған жыл і күні болған л б а рл ы қ ж ы емес. , п ы и билеушісінің ит шағыоқиға дүйсенб ғ а н . Б і р а қ , о əлі де сенер л өз өмірін қ на а О л ғ ы . о а ң н б нақты қай жылдары, ғ і о Бұл и с п а қ с с о ң е і о м н н ж е а ар ірім олғ қан жерде өмірге қай же ə бд е н ған. Ит иесі б өзіме сене ал . Мен оны өм к келгені белгісіз. а ы п з д ө л а е і қ д қайт т т і и əл ғап Қабырғасы қа лың Қабырғ – Мен басымды қор дейді иесі. дар жиналып, – т н монастырьларының монасты , о ы н ғ менің ұмытпаймы естіген тұр өзі орта ғасырлардағы дейін айды н. д е ғ г а з і ж Валахияның тарихын Валахия к т л ө Бұ рəсімін у сақтап қала алмаған. қ е л р е ж Тарихшылар Влад Тарихш Цепеш 1428-1431 ж ы л д а рд а д ү н и е ге ке л ге н д е п шамалайды. шамалай КҮМӘН Ә МЕН Н КҮДІК Влад Цепеш – Валахия

ТА БИ Ғ

Р ЛА Р УА

АҒЫ МБ Ұ Ж

«КӨЗ ЖАСЫ

Ж АН

Белгілі режиссер Гари Шордың жетекшілігімен түсірілген «Дракула» фильмі Америкада түсірілді. Экшн

Брэм Стокер бейнелегендей Влад қанішер вампир болған ба? Князьді өлтіргеннен кейін оның жаны қайда кетті? Бұл сауалдарға жергілікті тұрғындар əлі күнге дейін жауап

ТЫ ЛС Ы М

АҢЫЗ БЕН АҚИҚАТ

билеушісі Влад Дракуланың ұлы. «Дракула» сөзі румын тілінде айдаһар (дракон) деген мағынаны білдіреді. Орта ғасырларда о сындай орденмен марапаттаған. Князьдің үш ұлының ішінде ең алғыры əрі қу, батылы Влад екен. Соған қарай билік те соның қолына тиіпті. Ол шектен тыс қатыгез билеуші болыпты. Оның қатыгездігі сондай біреу көшеге алтын ақша тастап кетсе де, жұрт оның пəрменінсіз алуға қорқатын көрінеді. Влад ағаларына қарағанда аса көрікті емес екен. Бірақ, адамның ішкі ойын оқып тұратын айлакер əрі ақылды, діншілдігі де бар дейді. Ол ұрлық жасаған əлде бұзақылық жасағандарды жаппай басын кесу немесе өртеу туралы бұйрық беріп, өлім жазасына кесіп, қатал жазалап от ы р ғ а н . О н ы ң ж а з а с ы н а к ө п ұшырағандар сығандар болыпты. Сондықтан шығар, Влад билеушінің қатыгездігі туралы аңыз сығандар арасында көбірек айтылады.

ВЛАД ВАМПИР БОЛҒАН БА?

1452 жылы Влад Отанына оралады. Көп ұзамай Валахия билігін қолына алады. Алайда, Валахияның байбағландары түріктерге қызмет етіп, солардың «дегенін» орындаудан танбады. Ішкі жауларды жазалауды ұзақ жо спарлаған жас князь

Негізінен, көлдердің түсінің қызылдыжасылды болып келуін олардың Келимуту ж а н а рт ау ы н ы ң ү с т і н д е о р н а л а су ы м е н байланыстырады. Келимуту шыңына күн шыққанда көтерілгендер ғана көлдің ақ, жасыл, көгілдір түске өзгергенін көруі мүмкін. Кей күндері көлдер қара, жасыл, қызыл түске өзгереді екен. Келимуту тауы 350 шақырымға созылған Флорес аралындағы ұлттық паркте орналасқан. Парк Энде қаласынан 60 шақырым қашықтықта жатыр. Вулкан тауының маңында Моли ауылы қоныстанған. «Келимуту» қайнап жатқан көл деген мағынаны білдіреді.

ТАРИХ ПЕН ТАНЫМ

ҚАРА БАСТАУ БҰЛАҒЫНЫҢ ЕМДІК ҚАСИЕТІ НЕМЕСЕ ҚАРАБАС БАТЫРДЫҢ БЕРГЕН АЯНЫ

Бəйдібек ата ұрпақтарының бірі Аққабақтың баласы Дуаннан тарайтын Қарабас батыр Құрымсыұлы болжаммен 17601860 жылдары өмір сүрген. Зор денелі, ақылды, сабырлы, батыр адам болған деседі. Ол туралы көнекөз қариялар көптеген қызықты əңгімелер, аңыздар айт атын. Батырдың алып денесін көтеруге бір аттың белі шыдамапты. Сол үшін ол жорықтарға аттанғанда қосымша тағы бір ат қосаққа алып жүреді екен. Жорықтардан кейін бір өзі бір бағлан қойдың етін жеп алып, жеті күн, жеті түн ұйықтаған дейді. Сондай бір қатты ұйқыда жатқан кезінде көк орай шалғында шалқасынан жатқан атамыздың кеуде тұсынан сұр жылан жорғалап бара жатыпты. Оның тастай суық денесінен сескеніп, оянып кеткен батыр бір қолымен жыланның басынан, екінші бір қолымен құйрығынан шап беріп ұстай алыпты. Сол күйі оны екі айырып, екі жаққа лақтырып жіберіп ұйқысын жалғастыра берген деседі. Қарабас батыр жоңғарлармен кезекті бір шайқастан қайтып ке л е ж ат ы п , Қ ы т а й же р і м е н шекаралас Талқы деген жерде қатты жараланыпты. Содан Алмалының тау жағындағы бір төбеге келіп, көз жұмады. Қарабас батыр атамыз жерленген соң бейітінің жанынан қайнар шығыпты. Суы шипалы бастауды ел-жұрт Қара бастау деп атап кетіпті. Кейін Кеңес өкіметі орнағанда бір шолақ бастық сол маңайдағы суы жоқ бір ауылға Қара бастауға құбыр жалғап су жеткізеді. Бірақ, бір күнде суға кенеліп, мəз-мейрам болғандардың қуанышы ұзаққа созылмапты. Бір түнде толассыз жаңбыр жауып, сел жүріп, қ ұ д ы қ т а н

АПЫ Р-А

Й, Ә!

НАЙЗАҒАЙ «ТҮСІРГЕН» КАРТА

тартылған жуан темір құбырларды жұлып əкетіпті. Осы жағдайдан сескенген жұрт киелі бұлақтың шипалы суын ластамау керек деген байламға келіпті. Бірде түс көрдім. Түсімде ақсақалды қария: «Балам, келіп басымды тазалап кет!» – деп аян берді. Сұрастыра келе, түсіме кірген

жанның Қарабас батыр екенін, оның қай жерге жерленгенін білдім. Аянды кешіктірмей орындау керек деген ниетпен екі рет жолға шықтым. Екі жолы да Алматыдан ары аспай кері қайттым. 1994 жылдың көктемі еді. Бірде Бішкек қаласында тұратын нағашыларыма қонаққа барсам, əпкелерім қырғыздың көріпкелі бар екен деп, улап-шулап соған бармақ болып, жолға жиналып жатты. Мен де барғым келді. Алдына барғанымда, көріпкел: – Басына ақ тас орнатқан атаң шақырыпты ғой, неғып бармай жүрсің? – деді қабағы қатуланып.

– Екі рет ниеттеніп, жарты жолдан қайттым. Қашан,

Бұл сурет маусым айының ортасында Балқаш көлінің солтүстігінде орналасқан Ақжайдақ ауылының маңында түсірілді. Осы өңірге жасалған арнайы экспедиция кезінде «National Gеographic Қазақстан» журналының қызметкерлері табиғаттың сирек кездесетін таңғажайып құбылысына тап болды. Қас қарая бастаған, жауын аспанның түбі тесіліп кеткендей шелектеп құйып тұрды. Жауын төрт сағаттан астам уақыт бойы толастаған жоқ. Жиі-жиі күн күркіреп, түнгі аспанда найзағай тынымсыз ойнап жатты. Жасын оты көк күмбезінің əр жерінен 4-5 секунд сайын жарқылдаған. Бұл шын мəнінде аса бір үрейлі көрініс еді.

Алайда, «National Gеographic Қазақстан» журналының шеф-фотографы Ерболат Шадрахов қауіп-қатерге қарамады. Көзге түртсе, көргісіз қараңғылықты тілгілеп, айналаны жап-жарық еткен жай оты көкке түрлі картаны түсіріп жатқандай. Үсті-басы малмандай су болса да, бір сағат жауынның астында жүріп, бірнеше жүздеген кадр жасап үлгерді. Мына сурет солардың ішіндегі ең үздігі деп танылып отыр. Ол бір қарағанда Қазақстанның картасына да ұқсап кететін секілді. Жергілікті балықшылар бұндай құбылысты жетпісінші жылдары ғана көргенін айтады. Жаңбырдың өзі жылына санаулы рет жауатын өңір үшін бұл шынымен де таңғаларлық жағдай болатын. Бір ғана найзағай разрядының ток күші 500 мың амперге, кернеуі он миллионнан миллиардтаған вольтқа дейін жетеді. Ғалымдар оны пайдалануға болатынын көптен айтып жүр. Талай энергетиктің қиялын арбаған «аспан энергиясы» игерілсе, жер планетасы сөзсіз электр тапшылығынан құтылар еді…

қалай барсам екен? Соны сұрай келдім, – дедім мен. Көріпкел 40 күн ішінде жолға шығатынымды айтты. Расында, маусым айында жол түсті. Əкемнің жолын қуып химиябиология пəнінің мұғалімі болған өзімнен кейінгі інім Күнболатты, немере ағам Құрманғалиді (Құрмаш) ілестіріп, жолға шықтық. Жолда

кездескен адамдардан сұрай-сұрай, Қарабас батыр атамыздың бейітіне апаратын жалғыз сара жолға түстік. Жолай кездескендердің ішінде үлкен жастағы қариялар да болды. Олар Қарабас батыр жайлы бізден гөрі жақсы біледі екен. Құран бағыштауға бара жатқанымызды е стіп «Əп, бəрекелді!» де сіп, қуанып жатты. Атамыздың менің түсіме кіріп, шақырғанының себебін сонда жеткенде білдім. Сөйтсе ескерткіш орнатқан кезде, қоршаудың ішісыртында алып барған зембіл, күрек, кетпен сияқты құрал-саймандар қалып қойыпты. Алыстан да, жақыннан да көзге оғаш көрініп ж а т т ы .

Аманатты орындап болған соң, Құран оқып, бұлақтың суынан іштік... Қарабас батыр бақилық боларынан біраз уақыт бұрын түсінде зеңгір көктен бір дауыс естіпті дейді. Əлгі дауыс: «Бір тілек тіле, орындаймын», – депті. Сонда Қарабас: «Үрім-бұтағым

қанша жыл қырғын соғыс болса да, ажал құшпай, аман-есен отбасына оралып, Алла берген жасына жетпей өмірден озбасын», – деген тілек айтыпты. Атамыздың Ұлы Отан соғысына қатысқан ұрпақтарының біразы əртүрлі жарақаттар алса да, барлығы дерлік еліне оралып, еңбек етіп, ұзақ жыл өмір сүрді. Қара бастаудың суы шынымен де шипалы, қасиетті екен. Оны ұзақ жыл химия-биология пəнінің мұғалімі болған анам Зуфнун: «Бұлақ суының ерекшелігі адамның ағзасына қажетті табиғи, химиялық элементтердің мол болуында», – деп түсіндірді.

Кейін Дəулетбек тегі Зейнал ұлы Манапханға өтініш айтып, 2000 жылы Алматы қаласындағы «Жалын» баспасынан «Суан шежіресін», ал 2002 жылы Астана қаласында «Суан баба ұрпағы Құдайберді шежіресін» шығардық.

2014 жылы «Суан баба» қоғамдық қорының қолдауымен «Бəйдібек баба – алып бəйтерек» атты 672 беттік кітап жарық көрді. Авторы – тарихшы, шежіреші Серікбек Еркінбекұлы. Біздің батыр бабаларымыз ұлан-ғайыр жерді жаудан қорғау үшін ат үстінде күн кешті. Соның арқасында бүгінде табиғаты ғажап, жері бай елде өмір сүрудеміз. Бір ғана Жетісу жеріне қараңызшы. Ұлы Жібек жолы өтетін кіші Жетісу атанған осы Жаркент өңірінде жеті өзен: Қорғас, Шежін, Тышқан, Бұрқан, Өсек, Китін, Көктерек; жеті көл: Қазанкөл, Дүпшінкөл, Сасықкөл, Құндызкөл, Тұздыкөл, Өсеккөл, Жасылкөл; жеті арасан: Жаркент арасан, Қорғас арасан, Өсек арасан, Көктал арасан, Батпақ арасан, Кермеағаш, Найзаатқан бар. Қаланың ортасында қазір музей болып тұрған қазақ даласында бой көтерген архитектурасы қайталанбас ең алғашқы салынған мешітке де адамдар көп барады. Төртінші ауылда ХІ-ХІІ ғасырлардан бері тамырын терең тастап, жеті адам қапсырып ұстаса құлаштарына сыймайтын киелі ағашты тамашалауға туристер жан-жақтан, тіпті шетелдерден де келеді. Мұндай ұзақ жасаған, жуан діңгекті ағаштар тағы екі елде: Үндістан мен Қытайда – ғана бар екен. Осы үш елде өскен киелі ағаштардың тамырлары бірбірімен жалғасып, тамырласып жатыр дейді жұрт. Еңбекші ауылындағы Жоңғар Алатауынан ылдилайтын кішірек өзен Іле арнасын толтырады. Ал «Бабилан» каналы да өзінің сыбдырсыз ағысымен тамсандырады. ХVІІ – ХVІІІ ғасырларда ғұмыр кешіп, бар күш-қайраты мен жігерін осындай қайталанбас бай табиғаты бар елі мен жерін сыртқы жаулардан қорғағандардың бірі – Бəйдібек баба ұрпағы, суан руынан шыққан Құрымсыұлы Қарабас (1760–1860) батыр. Жергілікті атқарушы органдар бабалар қорғаған осындай ғажап мекенді тамашалап келуші саяхатшыларды көбірек тарту үшін қолайлы жағдай жасаса, нұр үстіне нұр болар еді. Гүлдана ТОҚБАЕВА, халық емшісі. Меркі ауданы.

ЕНІМ

ш ү к м ы с л ы т – а к Музы САНА МЕН С

Қобызда күй ойнатып, сырқат жанды емдеген, домбырада күй шертіп, қайғы жұтқан адамды төсегінен тұрғызған деген əңгімелерді ертеректе көбірек еститінбіз. Сол сəтте оны құлақ қойып тыңдасақ та, бұған аса мəн бере қоймаған екенбіз. Жақында музыканың тылсым əсері жайлы бір хикая естідім. Сонда ғана сазды əуеннің қандай жұмбақ сыры бар деп ойлана бастадым. Бұл əңгімені бір қаламгер ағамыз айтып берген. «Жұмысыма іздеп келіп, басынан өткен жайтты баяндаған ө з ге ұ л т т ы ң ө к і л і қ а з а қ ш а н ы қазақ əнін тыңдаудың арқасында б і р к ү н д е ү й р е н ге н і н а й т т ы . Бастапқыда бұған сеніңкіремедім. Ол басынан өткендерін тізбектеп айтып шыққанда, иланбасқа шарам қалмады. Ол бірде ұйқыдан Абайдың «Айттым сəлем, Қаламқасын» шырқап жатып оянып кетіпті. Ояна салысымен гитараны алып, əуенді қайталағанда бұрын орындамаған əннің сөзін түгелдей жатқа айтып шығыпты. Ал мына оқиғасы тіптен қызық. «Бірде жұмыстан шаршап келіп, музыка тыңдап жатқанмын», – деп жалғады ол əңгімесін. Бір сəтке көзі ілініп кеткендей болған ба, əуен жоғалып кетіпті. Оған далада шеті мен шегі көрінбейтін құм үстінде келе жатқан екі бала елестеген. Екеуі де əбден шаршаған, шалдыққан. Бір жұтым суға зар болып келеді екен. Бір сəт баланың бірінің əлі құрып, құлап түседі. Екіншісі оған тұра ұмтылады. Денесімен қалқалап, көлеңке түсіруге тырысып, əуреге түседі. Кəдімгі теледидардан күнде көріп жүрген бейнеклиптердің

бірі секілді. Өлеңнің сөзі жақсы екен деп ойлауы мұң екен, оянып кетіпті. Əлгі əуен қайта жалғасыпты. Сонда ғана оның ағылшын тілінде орындалып жатқанын түсінген. Əнді бірден таспаға жазып алып,

тіл білетін мамандарға апарады. Көргенін айтып бергенінде, олар қатты таңғалыпты. Əннің мəтінінде ол көрген оқиға баяндалады екен. Осы əңгімені естігелі бері музыканың энергетикалық байланысы бары расау осы деп ойланып жүрмін», – деді. Мамандар кəдімгі музыканың тылсым əсері болады дейді. Музыка, əн-күй мен дыбыстың да шипалышипасыз, кері əсерлісі де бары

анықталған. Адамның жан дүниесі тəтті бір ұйыған, тыныштықта болу үшін жайлы, нəзік музыканы тыңдау пайдалы екен. Ата-бабаларымыз ертеден-ақ музыка өнерінің тозған, шаршаған жүйке талшықтарына

қозғау салып, жан бітіретін күшке ие екендігін білген. Музыкатерапевтемші Рушель: «Музыкамен е м д еу ж ы л д а р б о й ы а д а м н ы ң өмірін қинаған, жүйке-жүйелерін тоздырған жəне өте қауіпті, асқынған сырқаттарын емдеуде зор көмегін тигізеді», – деген.

О, ТОБА!

АЛЫП БАЛА Əлемдегі ең алып бала Индонезияда тұрады. Он жасар балғынның салмағы қазірдің өзінде 192 килограмға жеткен. Күн санап салмағы артқан Арья Пермананы дəрігерлер диетаға отырғызуға мəжбүр.

Енді ол тек күріштен əзірленген тағамды жейтін болады. Арья Пермана осыған дейін күніне бес рет тамақтанған. Баланың тəбетінің күштілігі сондай, ол тамақтанғанда екі ересек ер адам тұтынатын тағамды жейді екен. Артық с алмағы еркін қозғалуға мүмкіндік бермейтіндіктен, ол бүгінде мектептегі сабағын тоқтатуға мəжбүр болған. Күн өткен сайын баланың тыныс алуы қиындаған. Тез шаршап қалады екен. Анасы Рокхай артық салмақтың ақыры өлімге əкелуі мүмкін екенін ескеріп, баласын диетаға отырғызуға шешім қабылдапты.

АЯҒЫ ЖОҚ, ҚОЛЫ ЖОҚ... ҚАЙТІП КҮН КӨРЕР? Индонезияда Тийо Сатрио есімді қол-аяғы жоқ бала өмір сүруде. Бұл – оның туабітті кемістігі. Балғын қазір 11 жаста.

Мұндай жағдайға душар болған кім-кімнің де өмірден күдер үзуі мүмкін. Алайда, Тийо қол-аяқсызақ бақытты болуға болатынын көрсеткісі келеді. Тийо мектепке де барады екен. Арбаға таңылған балақайдың əрі-бері жүруіне сыныптастары көмектесетін көрінеді. Жазу-сызуды да үйренген. Қарындашты аузымен тістеп жазады. Математика пəнінен сабақ беретін мұғалімі оның екінші сыныпта-ақ төртінші сыныпқа арналған есепті шеше алғанын айтады. Сабақтан соң ол иегімен басқарып, Playstation ойнағанды ұнатады екен.

АСҚАЗАНЫНАН 14 КИЛОГРАММ ШАШ ШЫҚҚАН Британдық Софи Кокс дəрігерлерге соңғы бірнеше айда ішінің қатты ауырып жүргенін айтып, шағымданған. Бірақ, аурудың себебін нақты атап көрсете алмапты.

Дəрігерлер көпке дейін нақты диагноз қоя алмаған. Асқазан ауруының себебі неден екенін эндоскопиялық тексеруден өткізгеннен кейін бір-ақ біліпті. Шұғыл ота жасауға шешім қабылданып, хирургтар əйелдің асқазанынан 14 килограмм шаш алған. Мамандардың айтуынша, бұл соңғы 7 жылда жиналған шаш екен.

2 3 ж а с т а ғ ы С о ф и Ко кс ж е т і ж ы л б ұ р ы н трихотилломания, яғни өзінің шашын өзі жұлып алатын ауруға шалдыққан екен. Екі жыл бұрын дəрігерлер оған трихофагия – өзінің шашын өзі жеп қоятын дертке шалдыққанын айтып, ескерткен. Бірақ, науқас бұған аса мəн бермеген. «Мен ойланып отырып, өз шашымды бір талдап жұлып аламын. Сосын оны қалай жеп қойғанымды да байқамай қаламын. Бірақ, осы əдеттің мұншалықты қауіпті екенін білмеппін», – дейді ол. Əйелдің дерті жүкті болғаннан бастап қатты біліне бастаған. Ол салмақ қосудың орнына күн санап арықтап, жүдеп кеткен. Ішінде бұрын-соңды болмаған түйіліп ауыру болған. Босанғаннан кейін тіптен басын көтере алмай қалыпты. Ота жасалған соң Софи Кокстің жағдайы жақсарған.

Камила БОРАШОВА, журналист.

Мақсат ЯСЫЛБАЙҰЛЫ. Жоба жетекшісі: Ардақ ҮСЕЙІНОВА ardak_31@mail.ru

Маржан РАҚАЙ marzhan-rakai@mail.ru

Әсем ӨТЕПБЕРГЕНОВА A7_utepbergenova@mail.ru

26 шілде, 2016 жыл

5

www.akjolgazet.kz

ЖАРНАМА

ЖАРНАМА

БІЛІМ ОШАҚТАРЫНДА

СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТПЕН АЙНАЛЫСАТЫН КӘСІПОРЫНДАР ТАПСЫРУҒА ТИІСТІ ЕСЕПТІЛІКТЕР ТУРАЛЫ «Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы» 1995 жылғы 30 наурыздағы №-2155 ҚР Заңының 8-ші бабына сəйкес, Қазақстан Ұлттық Банкінің функциялары мен өкiлеттiктерiнің бірі болып статистикалық жұмыстар жоспарына сəйкес ведомстволық статистикалық бақылауды жүргізу, өз құзыреті шегінде мемлекеттік статистика саласында бақылауды жүзеге асыру, сондай-ақ қаржы нарығына шолу жасау, ақша-кредит жəне банк статистикасы, төлем балансы, халықаралық инвестициялық позиция жəне сыртқы борыш жөніндегі статистикалық ақпаратты қалыптастыру жəне тарату, төлем балансын болжамдық бағалауды əзірлеуге қатысу болып табылады. ҚР Үкіметінің 1999 жылғы 29 қаңтардағы №71 «Қазақстан Республикасының төлем балансын жасау туралы» қаулысының 3-тармағына сəйкес, министрліктердің, агенттіктердің, өзге де орталық жəне жергілікті атқарушы органдардың, сондай-ақ меншік нысанына қарамастан сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыратын кəсіпорындар мен ұйымдар мемлекеттік статистикалық есептерді тапсыруы қажет, ал статистикалық нысандардың/ бақылаулардың атауларын, кезеңділігін жəне респонденттердің бастапқы деректерді ұсыну мерзімдері туралы толық ақпаратты жыл сайынғы Ст атистика лық жұмыст ардың жо спарынан (Статистикалық жұмыстардың 2016 жылға арналған жоспары ҚР Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 23 қазандағы №678 бұйрығымен бекітілді) жəне Ұлттық Банктің арнайы интернет-ресурсынан көруге болады. ҚР ҰБ Басқармасының 2012 жылғы 28 сəуірдегі №154 Қазақстан Республикасында валюталық операцияларды жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы қаулысына (бұдан əрі – Қағида) ҚР ҰБ Басқармасының 2015 жылғы 31 желтоқсандағы №264 Қаулысымен өзгертулер мен толықтырулар енгізілді. Бұл қаулы 2016 жылдың 16 маусымынан бастап күшіне енді. Осыған байланысты, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Жамбыл филиалы Валюталық реттеу жəне валюталық бақылау туралы Қазақстан Республикасының Заңына, Қағидаға сəйкес тіркелген валюталық операциялар жəне хабарлауға жататын операциялар бойынша тоқсан сайынғы есептердің мынадай нысандарына өзгеріс болғанын ескертеді.

• Ком м е р ц и я л ы қ к р ед и т т е рд і, қ а р ж ы л а й қарыздарды игеру жəне қызмет көрсету туралы есеп – Қағидаға №7 қосымша; • Инвестициялау объектісінің капиталына қатысу бойынша есеп – Қағидаға №8 қосымша; • Валюталық шарт бойынша міндеттемелерді орындау туралы есеп – Қағидаға №9 қосымша; • Шетел банкіндегі банк шотындағы қаражаттың қозғалысы туралы есеп – Қағидаға №11 қосымша.

• Тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) экспортымен немесе импортымен байланысты ва лют а лық шартт ар бойынша міндеттемелерді орындау туралы есеп – Қағидаға №12 қосымша.

2016 жылдың 3-ші тоқсанынан бастап валюталық операциялар бойынша есептер жоғарыда көрсетілген нысандар бойынша жəне есепті тоқсаннан кейінгі бірінші айдың 10-ына дейін ұсынылады. Бұл есептердің жаңа нысанын Ұлттық Банктің Интернетресурсында орналасқан (www.nationalbank.kz Жолы: «Нормативтік-құқықтық база» → «Валюталық реттеу жəне валюталық бақылау» → «Қазақстан Республикасында валюталық операцияларды жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы қаулысы» Microsoft Word форматында) алуға болады. Қазақст ан Ре спубликасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 31 желтоқсандағы №263 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының аумағында қызметін жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы бейрезиденттерінің валюталық операцияларына мониторингті жүзеге асыру ережесінің өзгеруіне байланысты, тапсыратын есептердің нысандарының өзгергенін хабарлайды.

1) Бас компанияның филиалы (өкілдігі) туралы есеп – (1-қосымша бойынша Қазақстан Республикасының аумағында бір жылдан астам жұмыс істеген резидент емес заңды тұлғалардың барлық филиалдары (өкілдіктері) Ұлттық Банктің сұратуы бойынша Ұлттық Банктен сұрату алған күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей есепті ұсынады); 2) Қазақстан Республикасында бас компания филиалының (өкілдігінің) қатысуымен жүзеге асырылатын жобалар туралы есеп (2-қосымша бойынша есепті – жыл сайын, ағымдағы жылғы 5-ші сəуірге (қоса алғанда) дейін); 3) жобаларды іске асыру туралы есеп ( 3-қосымша); 4 ) банктердегі шоттардағы ақша қаражатының қозғалысы туралы есеп (4-қосымша) (3-қосымша жəне 4-қосымша бойынша есепті – тоқсан сайын, есепті тоқсаннан кейінгі бірінші айдың 20-сына (қоса алғанда) дейін); 5) өнімді бөлу туралы келісім бойынша шығындарды өтеу жəне пайданы бөлу туралы есеп (5-қосымша бойынша есепті – тоқсан сайын, есепті тоқсаннан кейінгі екінші айдың 10-ына (қоса алғанда) дейін) ұсынады. Бұл есептердің жаңа нысаны Ұлттық Банктің Интернет-ресурсында орналасқан (www.nationalbank. kz Жолы: «Нормативтік-құқықтық база» → «Валюталық реттеу жəне валюталық бақылау» → «Қазақстан Республикасының аумағында қызметін жүзеге асыратын резидент еместердің валюта операцияларының мониторингін жүзеге асыру ережесі», 2015 жылғы 31 желтоқсандағы өзгертулер мен толықтырулармен, 2016 жылғы 11 маусымнан бастап күшіне енді, Microsoft Word форматында). Жалпы Төлем балансы жүйесі бойынша Ұлттық Банкке тапсырылатын есептердің саны 17 болса, оның ішінде ҚР ҰБ аумақтық филиалдарына респонденттің тұрғылықты жері бойынша тапсырылатын есептердің нысандары 9-ды құрайды, атап айтар болсақ олар: «Резидент еместерге қойылатын қаржылық талаптар жəне олардың алдындағы міндеттемелер туралы есеп» (1-ТБ нысаны), «Резидент еместерден алынған

(резидент еместерге ұсынылған) көлік қызметтері туралы есеп» (2-ТБ нысаны), «Резидент еместерден алынған (резидент еместерге ұсынылған) темір жол көлігі қызметтері туралы есеп» (3-ТБ нысаны), «Резидент емес көлік кəсіпорындарының атынан жүзеге асырылған операциялар туралы есеп» (4-ТБ нысаны), «Резидент емес көлік кəсіпорындарына ұсынылған қызметтер туралы есеп» (5-ТБ нысаны), «Резидент еместерден алынған (резидент еместерге ұсынылған)байланыс қызметі туралы есеп» (6ТБ нысаны), «Мемлекеттік басқару секторының халықаралық операциялары, сыртқы активтері жəне міндеттемелері туралы есеп» (7-ТБ нысаны), «Резидент еместермен халықаралық операциялар туралы есеп» (10-ТБ нысаны) жəне біржолғы «Кəсіпорындарды төлем балансы бойынша тексеру сауалнамасы» (ТБЗ1 нысаны). Аталған №1-ТБ нысаны бойынша есеп тапсыру мерзімі тоқсандық, есепті кезеңнен кейінгі екінші айдың 10-күнінен кешіктірілмей жəне №№ 2-ТБ, 3-ТБ, 4-ТБ, 5-ТБ, 6-ТБ, 7-ТБ, 10-ТБ нысандары тоқсан сайын, есепті кезеңнен кейінгі айдың 30нан кешіктірілмей тапсырылуы қажет. Бекітілген нысандар, оларды толтыру бойынша нұсқаулықтар, сондай-ақ байланыс ақпараты Қазақстан Ұлттық Банкінің www.nationalbank.kz интернет-ресурсында Статистика → Статистикалық есептілік → Төлем балансы бөлімінде орналастырылған. Қазіргі уақытта аумақтық тіркелімде Жамбыл облысы бойынша сыртқы экономикалық қызметпен айналысатын 917 кəсіпорын мен ұйым есепте тұр. «Мемлекеттік статистика туралы» ҚР Заңына сəйкес Ұлттық Банкке ұсынылатын ақпараттар конфиденциалды болып есептеледі жəне оны тек төлем балансын құру, талдау жəне болжау мақсатында пайдаланады. Ұсынылатын ақпараттар толық, шынайы жəне уақытында ұсынылуы өте маңызды. Сонымен бірге, алғашқы статистикалық деректерді статистиканың тиісті органдарына белгіленген мерзімде ұсынбаған жағдайда, Қазақстан Республикасының əкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексінің 497-бабына сəйкес айыппұл салынатынын хабарлаймыз. Осымен, еліміздің төлем балансының шынайылығы сыртқы сауда саясаты, шетелдік салымдарға қатысты бағытты жасау жəне теңгенің айырбас бағамын қалыптастыру аясында шешімдер қабылдаудың негізі болатындықтан, төлем балансы бойынша есептерді тапсырудың маңыздылығына жəне қажеттігіне кəсіпорын басшыларының назарын аударамыз. Аталған статистикалық есептілік нысандары бойынша неғұрлым жан-жақты ақпаратты Тараз қаласы, Қазыбек би көшесі, 137 мекен-жайы бойынша орналасқан, байланыс телефондары: 8 (7262) 45-7868, 45-59-81, «Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі» Жамбыл филиалында алуға болады. Ақмөр САДЫҚ, ҚР Ұлттық Банкі Жамбыл филиалының бас маман-экономисі.

ДІНІҢ ТҰРСЫН ДІН АМАН

САУАТТЫЛЫҚ СЕНІМДІЛІККЕ БАСТАЙДЫ Имандылыққа бет бұрып, бой түзегендер азаттық алған жылдардан бастап мөлдір де тұма, асыл дініміз исламның шынайылығын мойындай түсті. «Шөлдеген жан су көрсе, бас қоймай ма қайнарға» деп дана Абай дөп басып айтқандай, өзінің бұлақ көзінің бастауына жұртшылық жете мəн бермеді. Тұнық, таза исламмен бірге бағыты бөлек, тазалыққа дақ түсіретін, ниеті лас діни ағымдар да белең ала бастады. Аузында кəлимасы бар барлық жанды діндар деп с анайтын дарқан халқымыз алғашында хақ діннің парқын асырушылар мен дінбұзарларды айыра білмеді. Оған себеп: бір кездері Қазақстан жерінде діни ғалымдардың аздығы, мешіт имамдары білімдерінің таяздығы, арнайы діни қызметкерлерді даярлайтын оқу орындарының

жоқтығы. Сауалдарына ұтымды жауап таба алмаған жастар өзге елдерге, шетел асып жатты. Құдайға шүкір, қазіргі таңда ондай жағдайдың барлығының жолы кесілді. Мəселе ретке келді. Кез-келген ислам мемлекетінің бірлігі мен ынтымағының негізгі кепілі – бір мəзһабқа жүгіну. Ықылым заманнан бері исламды қабылдаған ата-бабамыз қазіргі кезге дейін бір мəзһабты, яғни ƏбуХанифа мəзһабын, ұстанып келген. Сол мəзһабтың шынайылығына имандай сенген. Мың жылдар бойы қалыптасқан əдет-ғұрпынан, салт дəстүрінен ешқандай мемлекет алшақтамайды. Асыл дінді ұстануға дəстүрдің е ш қ а н д а й з а л а л ы жо қ . Б ұ л кесапаттан арылудың жалғыз жолы – жастардың діни сауаттылығын а р т т ы р у, д і н м ə с е л е с і н е

ке л ге н д е ө т е м ұ қ и я т б ол у. Дін мəселесіне байланысты туындаған көкейкесті мəселелерді дін саласының қызметкерлерінен сұрап білген абзал деп ойлаймын. Ислам – ізгілік пен мейірімділікке тұнған дін. Оны лаң салғысы келетін, ағысқа қарсы жүретін «өзім білемін» дейтін əсіре білімділерден қорғаштауымыз керек. Жүректерге иманның нұрын құйған ислам діні əрқашан тазалыққа, адалдыққа, достыққа бастайтынын əрдайым қаперден шығармай жүргеніміз дұрыс. Рамазан АБДЕЛИЕВ, аудан əкімдігінің ішкі саясат бөлімінің «Жастар ресурстық орталығы» КММ дін істері жəне ақпараттық талдау бөлімінің теолог маманы. Жуалы ауданы.

ЖАҢАШЫЛДЫҚҚА БАСТАҒАН БАҒДАРЛАМА Жамбыл облысы бойынша педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру институтының ре спубликада орта білім мазмұнын жаңарту шеңберінде мектептердегі бастауыш сынып пəндері бойынша педагогика кадрларының біліктілігін арттыру курстары облысымыздың барлық аудандарында қарқынды жүргізілуде. Курстың мақсаты – оқытудың жаңа əдіс-тəсілдерін енгізу арқылы Қазақстанның білім беру жүйесіне арналған жаңартылған білім беру бағдарламасымен таныстыру жəне критериалды бағалау жүйесін енгізу тұрғысынан мұғалімдердің педагогикалық шеберлігін жетілдіру болып табылады. Курс заман талабына сай жеке, диалогтық, жұптық, топтық, семинар, тренингтік жəне ықшам сабақтардың негізінде өткізілді. Ку р с т ы ң д ау ш ы л а р ы жаңартылған бағдарламаның құрылымының ерекшеліктерімен, оқу бағдарламаларының жобаларымен, əр пəннің мақсатміндеттерімен, маңыздылығымен, тиімді оқу үдерісін жүргізуге қажетті педагогикалық əдістəсілдермен танысты. Сонымен қатар, мұғалімдер білім беру бағдарламасының нақты пəндік аспектілерін, принциптерін жəне тіл үйретудің жаңа əдіс-тəсілдерін меңгерді. Мұғалімдер алған теориялық білімдерін практикалық сабақтарда, тренингтерде, шеберлік-сыныптарда қолданып, өзара тəжірибе алмасты. Жаңартылған бағдарлама материалдары республиканың жалпы білім беру ұйымдарында əзірленген жаңартылған оқу бағдарлама ларына, оқу

жо спарларына жəне бағалау м од е л ь д е р і н е н е г і з д е л г е н . Оқу барысында тыңдаушылар мұғалімдердің біліктілігін арттыру бағдарламасының бөлімдерімен жəне бірқатар қажетті құжаттармен т а н ы с ы п , о қ у қ а ғ и д ат т а р ы жан-жақты зерделенеді. Сабақ жоспарлауда жəне оқушыларды бағалауда пайдаланатын оқу бағдарламалары: сауат ашу, қазақ тілі мен əдебиеті, математика, жаратылыстану жəне дүниетану пəндерінің оқу жоспарлары мен бағалау бойынша нұсқаулықтарын қамтиды. Оқу барысында сабақта қ о л д а н ы л ат ы н б і р қ ат а р і с шаралар мен əдіс-тəсілдердерді модельдейтін болады. Сабақтар бастауыш сынып мұғалімдерінің біліктілігін арттыру курсының барысымен таныстыруға бағытт а лған. Бұл оларға өз дағдыларының негізінде курстағы оқыту мен бағалауды түсінуге көмектеседі. Сабақтар бастауыш сыныптағы пəндерді оқытудағы бірқатар нақты «проблемаларды» шешуге бағытталған. Бастауыш сынып пəндерінің аясындағы педагогикалық тəсіл

2 0 11 ж ы л ы Ш ы м ке н т медицина колледжін «Емдеу ісі» мамандығы бойынша бітірген Гульмира Доненбаевна Нарбекованың атына берілген ТКБ №0160357 (тіркеу №25891) техникалық жəне кəсіптік білімі туралы диплом жоғалуына байланысты жарамсыз деп табылады.

Түзету

ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫНЫҢ КƏСІПКЕРЛЕР ПАЛАТАСЫ

іс жүзіндегі шағын жəне орта бизнеске «Бизнестің жол картасы – 2020» бизнесті қолдау жəне дамыту бірыңғай бағдарламасы шеңберінде Сервистік қолдау көрсету қызметтері бойынша менеджер-кеңесші бос орындарына іріктеу конкурсын жариялайды тəжірибесінің болуы немесе осы саладағы тəжірибесі екі жылдан кем емес; 3) мемлекеттік жəне орыс тілдерін білу; 4) компьютермен еркін жұмыс істеу. Ұсынылатын құжаттар тізбесі: 1. Өтінім.

2. Ізденушінің сауалнамасы (анкета).

3. Жеке куəлігінің көшірмесі.

4. Еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесі.

5. Білімі туралы дипломның көшірмесі. Конкурстық құжаттаманы ұсыну мерзімі: 2016 жылдың 1 тамызы, сағат 18.00-ге дейін. Орналасқан орны: Тараз қаласы, Төле би көшесі, №93 «А», 2-қабат. Байланыс телефоны: 8 (7262) 55-59-12.

ЕСІМІ ЕЛ ЕСІНДЕ Ке ш е г і ке ң е с т і к з а ма н д а ма л өсіруге мейлінше көңіл бөлінді. Қай шаруашылықта болмасын отар-отар қой кең даланы жайлап жатты. Жаз жайлауда, қыс құм қойнауын өрістеп, тіпті өріс тарлық етті. Мойынқұмның бұйратбұйрат құмынан құдық қазып, малшы қауымын сумен қамтамасыз ету қиынның қиыны еді. Өйткені, баз бір жерлерде жер асты суы тым тереңнен шығатын. Тіпті, апталап, айлар бойы қазған құдықтардан су шықпай, еңбектің еш кеткені де бар. Мұндайда білгір мамандардың біліктілігі сыналатын. Соның арқасында жүздеген құдық қазылып, жер қайысқан малды сумен қамтамасыз етіп отырды. Осындайда осы саланың білгір маманы, «Жамбылгидрогеология» мекемесінде көп жыл басшылық қызметте болған Кеңесхан Орынқұлов еске түседі. Ке ң е с х а н А л м ат ы д а ғ ы Қ а з а қ политехникалық институтын бітірген бойы жолдамамен сол ке здегі Михайловка (қазіргі Сарыкемер) ауылындағы «Жамбылгидрогеология» мекемесіне жұмысқа тұрды. Алғашқы кезде қатардағы инженер, аға инженер, 1974 жылдан бас инженер, ал 1977 жылдан 1995 жылдар аралығында басшысы қызметінде болды. Бұл мекеме облыс аумағында ауыл шаруашылығын тиімді пайдалану ү ш і н ү л ке н ж ұ м ы с т а р ат қ а рд ы .

Андия БЕЙСЕНҚҰЛОВА, «Өрлеу» БАҰО» АҚ филиалы – Жамбыл облысы бойынша педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты «Мектепке дейінгі тəрбие мен бастауыш білім беру» кафедрасының маманы.

Жарамсыз деп табылады

БОС ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫНА ІРІКТЕУ БАСТАЛДЫ

Кəсіпкерлерге қызмет көрс ету орталығына 1. Менеджмент жүйелерін енгізу бойынша кеңестер беру жəне бүкіл процесті толық сүйемелдеу.

2. Менеджмент мəселелері бойынша қызметтер. Кəсіпкерлікті қолдау орталығына (бұдан əрі – КҚО) 1 . Мо й ы н қ ұ м ауд а н ы н д а ғ ы К Қ О – Бухгалтерлік жəне салықтық есеп жүргізу, сондай-ақ статистикалық есептілікті жасаумен байланысты қызметтер.

2. Байзақ ауданындағы КҚО – Кəсіпкерлерді қолдау орталығының қызметтері. Жалпы талаптар: 1) жоғары білім; 2) консалтингтік қызмет нарығында тиісті түрі бойынша кемінде бір жыл жұмыс

белсенді оқуды көздейтін сындарлы оқуға негізделеді. Бұл тəсіл аясында оқушылар оқу үдерісіне белсенді атсалысады, сол арқылы өздері үшін оқудың маңызын өздері анықтайды. Бастауыш сыныпта сабақ жүргізуде қолданылатын педагогикалық тəсілдердің басым бөлігі зерттеуге негізделген оқу əдіс-тəсілдерінен тұрады. Курсты оқытудың күтілетін нəтижесінде мұғалімдер жаңартылған білім беру бағдарламасының құрылымын, ондағы материалдардың күрделілігінің өсу ретін, мазмұнын жəне мақсаттарын білетін, бастауыш сынып пəндері бойынша жаңартылған білім беру бағдарламасын іске асыру үшін қажетті біліктері мен дағдылары қалыптасқан болуы маңызды.

Жамбыл облысы əкімдігінің табиғи ресурстар жəне табиғат пайдалануды реттеу басқармасы облыстық «Ақ жол» газетінің 2016 жылғы 23 шілдедегі №85 (18279) санында жарияланған орман қоры учаскелерінің орман ресурстарын мал жаю жəне шөп шабу, аң шаруашылығының мұқтажы, мəденисауықтыру, рекреациялық, туристік жəне спорттық мақсаттар үшін ұзақ мерзімге беру жөнінде орман шаруашылығы коммуналдық мемлекеттік мекемелерімен ұсынылған лоттар бойынша тендер өткізілетіні туралы хабарландыруындағы «8 тамыз» жəне «5 тамыз» деген сөйлемдердің тиісінше «8 қыркүйек», «5 қыркүйек» деп өзгертіліп оқылуын сұрайды.

Жамбыл облысы əкімдігінің дене шынықтыру жəне спорт басқармасымен «ҚР спорт шеберлігіне кандидат, 1-разрядты спортшы спорттық разрядтар жəне біліктiлiгi жоғары деңгейдегi бірiншi санатты жаттықтырушы, біліктiлiгi жоғары біліктiлiгi орта деңгейдегi бірiншi санатты жаттықтырушы, біліктiлiгi жоғары деңгейдегi бірiншi санатты əдiскер, біліктiлiгi орта деңгейдегi бірiншi санатты əдiскер, біліктiлiгi жоғары деңгейдегi бірiншi санатты нұсқаушы-спортшы, бірiншi санатты спорт төрешiсi біліктілік санаттарын беру» мемлекеттік қызметі көрсетіледі. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарттары басқарманың сайтында қазақ, орыс тілдерінде (http://www. zhambylsport.kz/) ақпарат алуға болатынын хабарлайды.

Мұ Мұрагерлік

ҚҰМ ҚОЙНАУЫНАН ҚҰДЫҚ ҚАЗҒАН БІЛІКТІ МАМАН КЕҢЕСХАН ОРЫНҚҰЛОВ ЕДІ Гидрогеологиялық жəне инженерлік г и д р о ге ол о г и я ка рт а с ы н қ ұ р ғ а н мекеменің алдында қыруар жұмыстар күтіп тұратын. Жерасты суы қай өңірде қай деңгейде, оның сапасы қандай, жалпы қай жерден құдық қазған оңтайлы дейтін шаруаны атқару үшін ең алдымен барлау жұмыстары атқарылатын. Апталап, айлап жапан даланы кезіп, жер астын барлайтын мекеме мамандарының жұмысы оңай емес-ті. Қай салада болмасын өз ісінің білгірлері болады. Ол біліктілік біліммен, ұзақ жылғы еңбекпен, жинақталған бай тəжірибемен келеді ғой. Осы ретте осы салада тер төккендер Кеңесханның еңбегін ерекше атайтын. Нағыз білгір маман десетін. Мойынқұмның ұлан-ғайыр құмды қойнауында, Меркінің таулы а й ма қ т а р ы н д а , Лу го во й ( қ а з і р г і Т.Рысқұлов) ауданының көсілген кең жайлауында, Свердлов (қазіргі Байзақ) аудандарының шаруашылықтарында жүздеген құдық сол кезде қазылып,

пайдалануға берілді. Осының арқасында төрт түлік мал сумен қамтамасыз етіліп, алаңсыз өсіп жатты. Жаздың аптап ыстығында болсын, қыста болсын

уақтылы су ішпеген малдың жайы белгілі ғой. Сондықтан мал суаты құдық шаруашылықтарда үлкен маңызға ие еді. Осынау бейнеттің ортасында жүріп Кеңесхан бай тəжірибе жинақтады. Қ ат а рд а ғ ы и н же н е рд е н м е ке м е басшысы деңгейіне көтерілді. Оның осы саладағы мықты маман екендігін мына бір факті де айқындай түседі. Қаратау, Жаңатас өңірінде өндірістік сала бой көтерді. Ірі зауыттар салынып, жерасты суының мейлінше қажеттілігі білінді. Қарт Қаратаудың қойнауын зерттеп, одан су қорының көзін іздеуде Кеңесхан Орынқұлов бастаған мамандардың еңбегі ерен еді. Ақыры жерасты суларының мол көзін тауып, өндірістік аймақтың қажеттілігі үшін өлшеусіз еңбек сіңірді. О л б а с қ а р ғ а н «Жамбылгидрогеология» мекемесі облысымыздағы үздік мекемелердің бірі болды. Осы с а лада білікті

мамандардың үлкен шоғыры дайындалып, қоғамға қызмет етті. Мамандар мен жұмысшыларды үйжаймен қамтамасыз етіп, олардың алаңсыз еңбек етуіне жағдай жасады. Оның іскер басшы, білікті маман болғандығын сол мекемеде қызмет еткен əріптестері əлі күнге мақтан етеді. Жақсының еңбегі қашанда е с ке р і л ед і . Б ү г і н д е С а р ы ке м е р ауылында Кеңесхан Орынқұлов атында көше бар. Жолдасы Гүлзатпен екі ұл, екі қызды тəрбиелеп, өмір көшіне қосты. Бүгінде артындағы ұл-қызы əке атына сай болып өсіп-өніп келеді. Бəрі жоғары білімді мамандар. Өмірден өз орындарын тауып, еңбек етіп жатыр. Ол қазған құдықтар бүгінде көпшіліктің кəдесіне жарауда. Кешегі кеңшарлар өсірген малды қазір жеке шаруа қожалықтары өсіруде. Кең дала төрт түлікке қайта толды. Халықтың ырысы артып, қорасы мал, қамбасы дəнге толса, оның бастауында осындай еңбектің ерлері тұрады. Өйткені, олар келешек үшін еңбек етіп, тер төкті. Есіркеп СЕРІКБАЕВ, ауданның Құрметті азаматы. Байзақ ауданы.

Онласын Абжанова 2012 жылдың 27 сəуірінде қайтыс болуынан кейін мұрагерлік ісі ашылып отыр. Осыған орай, марқұмның мұрагерлері мұрагерлік істі ресімдеу үшін осы хабарландыру жарияланған күннен бастап бір ай мерзім ішінде Талас ауданы, Қаратау қаласы, Ə. Молдағұлова көшесі, №32 үйде орналасқан нотариалдық кеңсеге (нотариус Г.С. Саржанова) жолығулары қажет. Дюсекул Кобеновна Абилдаеваның 2016 жылдың 28 ақпанында қайтыс болуынан кейін мұрагерлік ісі ашылып отыр. Осыған орай, марқұмның мұрагерлері мұрагерлік істі ресімдеу үшін осы хабарландыру жарияланған күннен бастап бір ай мерзім ішінде Талас ауданы, Қаратау қаласы, Ə. Молдағұлова көшесі, №53 үйдің 82-пəтерінде орналасқан нотариалдық кеңсеге (нотариус Ж.Б. Тулеулиев) жолығулары қажет. Килишбек Абдирасилович Кулекеевтің 2016 жылдың 23 қаңтарында қайтыс болуынан кейін мұрагерлік ісі ашылып отыр. Осыған орай, марқұмның мұрагерлері мұрагерлік істі ресімдеу үшін осы хабарландыру жарияланған күннен бастап бір ай мерзім ішінде Талас ауданы, Қаратау қаласы, Ə. Молдағұлова көшесі, №53 үйдің 82-пəтерінде орналасқан нотариалдық кеңсеге (нотариус Ж.Б. Тулеулиев) жолығулары қажет.

Облыс əкімдігі мен мəслихаты, облыстық ардагерлер кеңесі еңбек ардагері Совет Ағаділұлы ҒАЛИАҚПАРОВТЫҢ қайтыс болуына байланысты марқұмның отбасы мен жақындарына қайғыларына ортақтасып көңіл айтады.

6

26 шілде, 2016 жыл

«АҚ ЖОЛДЫҢ» ЖАҢА ЖОБАСЫ: БІЗДІҢ ОЛИМПИАДАШЫЛАР

Табиғат АБАИЛДАЕВ, «Ақ жол».

ЖЕҢІСКЕ ҚҰШТАР ЖАМПОЗ БОКСШЫ ҒАНИ ЖАЙЛАУОВҚА ЛОНДОН ОЛИМПИАДАСЫНДА АЗ ҒАНА СӘТТІЛІК ЖЕТІСПЕДІ

ШАРШЫ АЛАҢДА ОЛЖА САЛҒАН ЖАМБЫЛДЫҚ БОКСШЫЛАР ТУРАЛЫ СӨЗ ҚОЗҒАЛСА, ОЛАРДЫҢ ҚАТАРЫНДА МАҢДАЙЫ ЖАРҚЫРАП, 60 КЕЛІДЕ ЖҰДЫРЫҚТАСҚАН ҒАНИ ЖАЙЛАУОВ ТА ТҰРАДЫ. ОЛ ӨЗІНІҢ КӘСІБИ МАНСАБЫНДА ЕЛ СЕНІМІН АҚТАУ ҮШІН АЯНБАЙ ТЕР ТӨКТІ. ҰЗАҚ ЖЫЛДАР СЕНІМ ҮДЕСІНЕН ШЫҒА БІЛДІ. БІРНЕШЕ ЖЫЛ БОЙЫ БОКСТА ҚОЛ ЖЕТКІЗГЕН АБЫРОЙДЫ САҚТАУ – АЙТУҒА ҒАНА ЖЕҢІЛ. АЛ ҒАНИ ТАЛАЙ БАЙРАҚТЫ БӘСЕКЕЛЕРДЕ ЖАСЫНДАЙ ЖАРҚЫРАДЫ. Есет ДОСАЛЫ, «Ақ жол».

ТҮЛКІБАСТА – ЕРКІН КҮРЕС, ТАРАЗДА – БОКС Ол балаң шағында бокстан бұрын еркін күрес залынан табылған. Еркін күрестен де аудан, облыс көлемінде жүлделі орындарға іліге бастаған. 6-сыныпқа көшкен жылы әке сінің жұмыс жағдайына байланысты Оңтүстік Қазақстан облысы, Түлкібас ауданынан Таразға қ о н ы с ауд а р а д ы . Ғ а н и оқуын Тараздағы №26 орта мектепте жалғастырады. Алайда, бұл төңіректе еркін күрес секциясы жоқ болып шығады. Көршісі Абайдың бокс секциясына б а р ы п ж ү р ге н і н б і л ге н Ғанидың да боксқа деген құштарлығы оянады. Бір күні Абайға еріп бокс залына келеді. Күрес үйірмесін іздеп жүрген сүйкімді бала бокс с екциясының жетекшісі Нұрлан Ақүрпековке ұнап қалады. Ол Ғанидың бокс секциясына келуіне кеңес береді. Осылайша Ғани бокс спортының әліппесін Нұрлан ағайынан үйрене бастайды. Арада алты ай өткенде оқушылар арасында облыс чемпионы атанып, шеберлігімен көзге түседі. Тұлпарды тай күнінен танығандай, Ғанидың болашағы зор екенін Нұрлан бапкер де сезініп, шәкіртінің дайындығына ерекше көңіл аудара бастайды. 16 жасында

2008 жылы Тараз қаласында бокстан ересектер арасында өткен Қазақстан Республикасының чемпионатында 60 келі салмақта Ғани қарсылас шыдатпай, топ жарады. Ғани ел чемпионы атағын 2009, 2011 жылдары да сәтті қорғай білді.

КУБА БОКСШЫСЫ АЛЫНБАС ҚАМАЛҒА АЙНАЛДЫ 2009 жылы Италияның Милан қаласындағы әлем

чемпионатында 60 келі салмақ дәреже сінде сынға түсті. Алайда бұл жолы Жайлауовқа жеребе ауыр соқты. Ә дегеннен кубалық Толедоға қарсылас атанды. Бұл жекпе-жек тең жағдайда өткенімен, төрешілер кубалық боксшының қолын көтерді. Сол Толедо жартылай финалда жергілікті боксшы В а л е н т и н о Д о м е н и ко ғ а жол берді. Доменико әлем чемпионы атанды. Арада төрт ай өткенде Қытайдың Гуан-Жоу қаласында жалауы желбіреген ха лықара лық

жүлдегері атанды. Көп ұзамай Азия чемпионатының қола жүлдесіне де қол жеткізді. А л 2 0 11 ж ы л ғ ы Б а куд е өткен әлем чемпионатына Ғани тастүйін дайындалды. Лондон Олимпиадасына жолдама алуы қажеттігін көңіліне мықт ап түйген болатын. Алғашқы бірнеше қарсыласын даусыз жеңген Ғани ширек финалда үнділік Джай Бхагвеннен де қиындықсыз басым түсті. Жартылай финалда кубалық Иасниер Лопе с Толедоға жол берген Ғани

Жайлауов әуелі таиландтық б о кс ш ы С а й л А рд и м е н қолғап түйістірді. Олимпиаданың алғашқы жекпе-жегі болған соң ба, бұл кезде су Жайлауовқа жеңіл тиген жоқ. Әрине, қ а й с п о рт ш ы н ы ң ш ы ғ а сала жеңілгісі келеді дейсіз. Жекпе-жек тең жағдайда өткенімен, соңғы минуттарда Ғани белсенді қимылдады. Соның нәтиже сінде 1/8 финалдық кезеңге жолдама алды. Келесі жекпе-жекте үнділік Джай Бхагвенмен қолғап түйістірді. Бұл жолы

бұл әлем чемпионатынан қола жүлдемен және Лондон Олимпиадасына жолдамамен оралды. Бұл жеңісін елеусіз қалдырмай, сол кездегі облыс әкімі Қанат Бозымбаевтың екі бөлмелі пәтер кілтін сыйлағаны Ғанидың есінен кетпейді. Батырын құрметтеген басшыға біз де разы болғанбыз.

Ғани еркін жұдырықтасты. Ринг сыртынан дауыстаған бапкері Нұрлан Ақүрпековтің «Соқ, Ғани! Басыңды тік ұста! Жарайсың!» деген жалынды сөздерін анық ести білді. Содан қарсыласына ешқандай мүмкіндік қалдырмады десе де болады. Яғни, үнділік боксшыны 16:8 есебімен ойқастап жүріп ұтып, ширек финалға өтті. Ширек финалда кубалық боксшы, сыралғы қарсыласы Лопе с Толедоға тағы да есе жіберді. Үнемі алдын орайтын Куба қабыланынан Ғани өкінішке қарай бұл жолы да айласын асыра алмады. Сөйтіп, Лондон Олимпиадасын үздік сегіздік қатарында аяқтады. Алайда, Ғани жеңіс жолында аянып қалған жоқ. Мүмкін, аз ғана сәттілік жетіспеді. Бәлкім, Жайлауовқа жеребе сәтті түскенде жүлдеге ілінер ме еді, кім білсін?! Лондон Олимпиадасынан кейін де Ғани халықаралық турнирлерде ел намысын абыройымен қорғады. «Астана Арландары» кәсіпқой бокс клубының сапында да сәтті өнер көрсетті. Ел чемпионатт арында

ТИЩЕНКОНЫ ЖЕҢГЕН ҚАЗАҚ

жасөспірімдер арасында республика чемпионы, 19 жасында жастар арасында Қазақстан Ре спубликасы біріншілігінің жүлдегері атанғанда, Жайлауовтың жүрегінде қуаныш атойлады. Көп ұзамай ересектер сапына ауысады. Жанарында жасын ойнаған Жайлауов бокстан үлкен биіктерді бағын­ дыруды мақсат тұтады.

турнирде Ғани Жайлауов Домениконы 8:2 есебімен айқын ұтып кеткені бар. Осы додаға қарап-ақ, жеребе Миланда сәтті түсіп, төрешілер бұра тартпағанда Ғанидың әлемдік додадан медальмен қайтатын мүмкіндігі бар ма еді деген ойға шомасың.

2010 жылы студенттер арасындағы әлем біріншілігінің күміс

АЙБЫН

САРБАЗДАР АНТ ҚАБЫЛДАДЫ

Шынар АСАНҚЫЗЫ, «Ақ жол».

Та р а з қ а л а с ы н д а ғ ы Қ а з а қ с т а н Республикасының Ұлттық ұланы 5513 әскери бөлімінде жас сарбаздардың салтанатты түрде ант қабылдау рәсімі өтті.

Отан үшін отқа түсер азаматтарымыз­ дың өміріндегі жауапты қадам жасау шарасына 5513 әскери бөлімінің командирі, подполковник Бағдад Нарбаев, «Оңтүстік» өңірлік қолбасшылығының тәрбие және әлеуметтік құқық жөніндегі басқармасының басшысы, полковник Ниязтай Әлкешев және бөлімнің басқа да қызметкерлері, сондай-ақ сарбаздардың ата-аналары мен туған-туыстары қатысты. Тәуелсіздіктің 25 жылдығы қарсаңында әскерге азаматтық борышын өтеуге келген жас сарбаздар Отан қорғаушылармен тең дәрежеде сапқа тұру үшін бір айдан аса уақыт арнайы дайындық курсынан өтті. Қарағанды, Маңғыстау, Батыс Қазақстан, Қостанай және Павлодар облысынан шақырылған 306 жауынгер Қазақстан халқына адал болуға, оның заңдары мен ұлттық құндылықтарын қастерлеп сақтауға ант берді. Әр сарбаз ант қабылдаған сәттен бастап ұлан-ғайыр жерімізді білектің күшімен, ақ найзаның ұшымен қорғаған жаужүрек бабаларымыздың ерлік жолын жалғастырушы, елдің қорғанына а й н а л а р ы х а қ . О с ы н д а й с е р т ке саналы түрде кіріскен ел азаматтарын жақындары ерекше ықыласпен қошеметтеп жатты. Сарбаздар сап т ү з е г е н а л а ң ғ а ж ау ы н г е р л і к т у к і р г і з і л і п , м е м л е ке т т і к Ә н ұ р а н орындалды. Бұдан соң 5513 әскери бөлімінің командирі, подполковник Бағдад Нарбаев жас сарбаздарды құттықтап, командирлік сөзін арнады.

– Біз тұрақтылық пен өркениетті көксеген Ұлы Дала еліміз. Өз Отанын қорғауды перзенттеріне сеніп тапсырған ата-аналарға алғыс айтқым келеді. Бақытымызға орай, тыныштық пен келісім, бірлік орнаған бейбіт елде өмір сүрудеміз. Алайда, мемлекет ішіне іріткі

салуды көздеген топтар барда қауіп те жоқ емес. Сондықтан Ұлттық ұлан 5513 әскери бөлімі біртұтас жауынгерлік күш ретінде еліміздің тыныштығын күзетуі тиіс. Отан қорғаушы атына кір келтірмей, азаматтық борыштарыңызды абыроймен, асқан жауапкершілікпен өтеулеріңізге тілектеспін, – деді ол. Салтанатты жиында әскери музыканың әуенімен қатар-қатар сап түзеп, бір ай бойы үйренген сан алуан әскери қимылдарын көрсеткен сарбаздардың ептілігі мен шеберлігіне жиналған қауым үлкен қошемет білдірді. Сондай-ақ құқық бұзған азаматты ұстау іс-әрекеттері мен кинологиялық қызмет мамандарымен бірігіп атқарған қоян-қолтық ұрыс тәсілдерін де көпшілік ризашылықпен тамашалады. Осы ретте немересінің сарбаз атану сәтіне куә болу үшін Талдықорған қаласынан келген Күлаш Әбдилдинова әсерімен бөлісті.

– Мен Дидар Бейс енбаевтың апасымын. Ұлым кеше ғана ауылдан шығарып салған бозбала еді. Бүгін сапта сымдай тартылып, есейіп қалыпты. Мұнда жас жауынгерлерге барлық жағдай жасалған. Командирлерінің қамқорлығына рахмет. Отанына адал қызмет етіп, елге абыроймен оралсын деп тілеймін, – деді ол. Іс-шара соңында ат а-ана лар балаларымен бірге әскери оқу ғимараты мен құрылымды аралап көрді. Суретті түсірген Алмаз ОРМАНОВ.

Мекен-жайымыз: 080000, Тараз қаласы, Ы. Сүлейменов көшесі, 5, Баспасөз үйі.

Меншік иесі: «ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ

Ғ а н и Л о н д о н Олимпиадасына да шүмектеп тер төгіп, аянбай, тиянақты түрде дайындалды. Төрт жылда бір өтетін байрақты доданың салмағын, жауапкершілігін жүрегімен сезінді. Олимпиада алдындағы халықаралық турнирлердің бірінде екі дүркін Олимпиада чемпионы, ресейлік Алексей Тищенкодан басым түскенін қазақстандық қалың жанкүйер әлі ұмыта қойған жоқ. Сол жекпежекте шаршы рингте шалт қимылдап, қарсыласының адымын аштырмаған оғланға біз де тәнті болғанбыз. Лондон Олимпиадасының шаршы алаңында Ғани

жүлдегер атанды. Бір сөзбен айтқанда, Олипиададағы сәтсіздік сағын сындырған жоқ. Соңғы екі жылдан бері Ғани Жайлауов қолғабын шегеге іліп, бапкерлікке ден қойды. Жасөспірімдерді жаттықтыруға кірісті. Болашақта әлем, Олимпиада чемпиондарын д а й ы н д ауд ы к ө з д е й д і . Қазірдің өзінде шәкірттері жасөспірімдер арасында ел чемпионы атанып үлгерді. Жау а п ке р ш і л і к ж ү г і н жүрегімен сезініп, барын салып қызмет етіп жүрген Ғаниға с ала мамандары дән риза. Азия, әлем чемпионаттарында олжа салған боксшы Жайлауовқа жанкүйерлердің өкпесі жоқ десе де болады. Өйткені Ғани өзі бағындырмаған межені шәкірттері бағындырғанын қалайды. Б ап ке р р е т і н д е Ғ а н и батырдың жетістіктерін көрер күн алыс емес шығар. «Ғанида сабырлы мінез, қайсарлық, шыдамдылық бар. Ол шәкіртімнен өте жақсы бапкер шығатынына сенемін», – дейді таланттың томағасын сыпырған Нұрлан Ақүрпеков. Ғанидың отбасы жайлы да тарқатып айтуға болады. Әкесі Олжабай қарапайым көлік жүргізушісі болса, анасы Ерке үй шаруасында. Інілері Ғали мен Еркін де б о кс п е н ш ұ ғ ы л д а н а д ы . Келіншегі Зарина – танымал боксшы Мұхит Амантаевтың қарындасы. «Аталарымызда спортшы болған ешкім жоқ. Біздер бастап жатырмыз. Інілерімнің де ертеңінен ү м і т к ү т е м і н . О л а рд ы ң жанарынан үнемі жеңіске деген жігер, жалын, ұшқын көремін», – дейді Ғани Жайлауов отбасы жайлы сыр шертіп. Бірнеше жыл 60 келі салмақта ел намысын абыроймен қорғаған Ғани Жайлауов – барлық мақтауға лайықты жігіт. Жүрегіне иман нұры қонақтаған Жайлауовты ұдайы жұма намазынан көріп тұрамыз. Болашақ жас спортшылар Ғанидың да жеңісті жо л д а р ы н ү л г і е т е т і н і анық. Ертеңнен үміттері мол, боксқа қызығушылығы жоғары сол жасөспірімдердің арасында Ғани Жайлауовтың өзі бапкер болып жүр. Жамбылдық жампоздың ендігі ке зекте бапкер ретінде биік беле стерді бағындыруына тілектеспіз. Талай додада атой салған оғландар әлемдік спортта жетіп артылады. Ендеше, Лондон Олимпиадасында ширек финалға алқынбай шыққан сайыпқыран шәкірттері ұстазынан оза шауып жатса, ол да бақыт емес пе?!

Рио Олимпиадасында қазақ елінің боксшылары алғашқы кездесулерін тамыздың 6-сынан бастайды. Осы күні Астана уақыты бойынша 20:00де 60 келі салмақта шаршы алаңға Б. Әбдірахманов шығады, сағат тілі 7 тамыз күнгі түнгі екіге ауғанда 81 келі салмақтағы боксшымыз Ә. Ниязымбетов пен 91 келі салмақтағы В. Левит алғашқы кездесулерін өткізеді. Осы күні Астана уақытымен 20:00-де Б. Жақыпов (49 келі) өнер көрсетеді. Ал 8 тамыз күнгі түнгі 02:00-де 81 және 91 келідегі боксшылар сынға түседі. Тамыздың 8-і күні 20:00-де ұлттық құрама капитаны Д. Елеусіновтің (69 келі) жекпе-жегін тамашалаймыз.

9 тамыздың түнгі сағат 02:00-інде тағы бір батырымыз Ж. Әлімханұлы (75 келі) шаршы алаңға шығады. Осы 9-ы күні 20:00-де 60 келі салмақтағы боксшылар арасындағы іріктеу жарыстары өтеді. Сонымен қатар, түн оныншы тамызға ауысқанда 02:00-де 75 келі салмақтағы боксшылар мен +91 келідегі боксшылар арасындағы жекпе-жектерді көреміз. Бұл күні аса ауыр салмақтағы И.Дычко рингке көтеріледі.

10 тамыз күні 20:00-де 49 келі салмақ дәрежесіндегі боксшылардың ширек финалдық бәсекелері басталады. 11 тамыз күні түнгі 02:00-де 56 келідегі Қ.Ералиев пен 64 келідегі А. Жүсіпов шаршы алаңға шығады. Сондай-ақ, 81 және 91 келі салмақтағы боксшылар арасында ширек финалдық бәсекелер өтеді. Келесі күні 56, 64, 69 және 81 келі салмақтағы боксшылар арасында іріктеу сындары жалғасады.

Тамыздың 12-сі бокст ан қыздар арасындағы жекпе-жектер басталады. Бұл күні 20:00-де Ж. Шекербекова (51 келі) алғашқы кездесуін өткізеді. Ал 13 тамыз күні сағат 20:00-де 52 келі салмақта жерлесіміз О.Сәттібаев шаршы алаңға шығады. 14 тамыз, түнгі сағат 02:00-де 69 келідегі боксшылар арасында ширек финалдық додалар, 91 келі салмақта жартылай финалдық бәсекелер өтеді. Сондай-ақ, +91 келі салмақтағы боксшылар арасында іріктеу сыны да жалғасады. Тамыздың 14 күні сағат 20:00-де екінші боксшы қызымыз Д. Шакимова шаршы алаңға көтеріледі. Келесі күні сағат 20:00-де 52 және 75 келі салмақтағы боксшылар арасында іріктеу ойындарына кезек беріледі. 69 келіде жартылай финалдық ойындар өтеді. 16 тамыз күні 02:00-де 91 келі салмақтағы боксшылар арасында финалдық жекпежек басталады. Осы күні бокстан әйелдер арасында 51 келі салмақта ширек финалдық жекпе-жектер жарыс көрігін қыздырмақ. 17 тамыз күнгі сағат 23:00-де 75 келі салмақтағы қыздардың ширек финалдық бәсекелері өтеді. Тамыздың 18-і күні әйелдер арасында 51 келі салмақтағы боксшылардың жартылай финалдық жекпе-жектеріне кезек берілмек.

19 тамызда сағат 23:00-де 75 келі салмақтағы қыздар жартылай финалдық жекпе-жектерін бастайды.

20 тамыз 23:00-де 51 келі салмақтағы б о к с ш ы а р ул а р а р а с ы н д а ғ ы финалдық доданы тамашалаймыз.

75 келі с а лмақт ағы қыздар арасындағы боксшылардың финалдық жекпе-жектері 21 тамыз, сағат 23:00-де басталады.

Телефондар/факс: бас редактордың қабылдау бөлмесі – (қаланың коды – 8-726-2) 43-17-07. Жарнама – 43-32-50. Электрондық пошта: ak-jol-taraz@rambler.ru. Газеттің сайты: akjolgazet.kz

ДИРЕКТОР – БАС РЕДАКТОР Көсемәлі СӘТТІБАЙҰЛЫ

Бас редактордың бірінші орынбасары – Ақылжан МАМЫТ – 43-17-08; Бас редактордың орынбасарының міндетін атқарушы – Әділбек БАҚҚАРАҰЛЫ – 43-50-73; Жауапты хатшының міндетін атқарушы – Қанат ТІЛЕПБЕРГЕН – 45-15-26; БӨЛІМДЕР: Саясат – Баймаханбет АХМЕТ – 43-31-62;

Әлеумет – Ардақ ҮСЕЙІНОВА – 43-33-08; Мәдениет – Табиғат АБАИЛДАЕВ – 45-48-09; Сайт (www.akjolgazet.kz) – Алмаз ОРМАНОВ – 43-17-13; Жарнама – Жүрсінгүл ЖАҚЫП – 43-32-50; Компьютер орталығы – Ернар БАЛҒАБАЕВ – 43-26-90; Бухгалтерия – 43-17-12.

МЕНШІКТІ ТІЛШІЛЕР: Талас, Сарысу – Сәулембай ӘБСАДЫҚҰЛЫ – 8 (726 44) 5-06-68, 87777590076; Қордай – Құрманбек ӘЛІМЖАН – 8 (72636) 4-74-34, 87016489927; Т.Рысқұлов, Меркі – Нұрболат ӘЛДИБЕКОВ – 87022943547, 87473598371; Шу – Қарлығаш ЕСБЕРГЕНОВА – 87753184048; Мойынқұм – Уалихан ЖАЙЛАУ – 87024705735.

«ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ. ЖСК KZ04319E010000374569, БСК ABKZKZKX, СТН 211500070391, КБЕ 17, КНП 858, БСН 030940003725, «БТА БАНК» АҚ ЖАМБЫЛ ФИЛИАЛЫ. ИНДЕКСІ: ЖЕКЕ ЖАЗЫЛУШЫ ҮШІН – 65457, МЕКЕМЕ ҮШІН – 15457. Редакция авторлардың көзқарасы, жарнама мазмұны үшін жауап бермейді. Жарияланбаған хатқа жауап қайтарылмайды. А – материалдың жариялану ақысы төленген.

Газетті есепке алу туралы №12327-Г куәлікті 2012 жылғы 1 наурызда Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі берген.

Нөмірдің кезекші редакторы Табиғат АБАИЛДАЕВ

ТАРАЛЫМЫ: 19578 АПТАЛЫҚ ТАРАЛЫМЫ: 58734

Газет аптасына үш рет шығады. Газет редакцияның компью­терлік орталығында теріліп, беттелген. Қалыбы Жамбыл «Сенім» ЖШС баспа орталығында жасалып, көбейтілді. 080012, Тараз қаласы, Төле би көшесі, 22-үй. тел.: 43-32-83. Тапсырыс 655