5
15 араша, 2014 жыл
і д й е л е т же
К л е о т ы р а й ы
ЖАҢА БЕЛЕСТЕРГЕ Бүгінде елімізде «оқимын, еңбек етемін» деген жастар үшін барлық мүмкіндік бар. Біз мұның бəрін де Елбасы – Ұлт Көшбасшысы Нұрсұлтан Əбішұлы Назарбаевтың əкелік қамқорлығы деп қабылдаймыз. Мемлекет басшысы жыл сайынғы Жолдауларында бүгінгі атқарылып жатқан игілікті істердің ертеңгі мұрагері жастар екенін айтудан жалыққан емес. Осы жолғы «Нұрлы жол – болашаққа бастар жол» атты Жолдауында да Елбасы жастардың жайын назардан тыс қалдырған жоқ. Президентіміздің Жолдау жолдарында «Мен жастар – біздің болашағымыздың тірегі дегенді əркез айтып келемін. Мемлекет жаңа буынның алдында барлық есіктер мен жолдарды ашты! «Нұрлы Жол», міне, біздің креативті, ырғақты жастарымыздың күш-жігер жұмсап, құлаш сермейтін тұсы – осы!» деген сөзінде терең тағылым жатыр. Қазіргі таңда облыста мемлекеттік жастар саясатын жүйелі əрі нəтижелі жүргізу мақсатында барлығы 250 маманды құрайтын 12 жастар
Жастықтың оты жалындап, Жас жүректе жанған шақ. Талаптың аты арындап, Әр қиянға салған шақ. АБАЙ..
орталығы жұмыс істейді. Штат санының өсуі де өткен жылмен салыстырғанда 62 пайызға артып отыр. Мысалы, былтыр орталықтардағы штат саны 156 қызметкерді құраса, биыл олардың саны 94 штаттық бірлікке көбейген. Соның нəтижесінде қазіргі таңда əрбір ауылдық округ жастар ісі жөніндегі нұсқаушылармен қамтылды. Мемлекеттік жастар саясатын қаржыландыру к ө л е м і ж ы л с а н ап а рт ы п ке л ед і . Б и ы л облысымызда мемлекеттік жастар саясатын іске асыру мақсатында жалпы 379 миллион теңге қаржы бөлініп, игерілуде. Жалпы облысымызда мемлекеттік жастар саясатын қаржыландыру көлемі 2013 жылмен салыстырғанда 8,5 пайызға артқан. Біз Мемлекет басшысының тікелей ықпалымен жүзеге асып жатқан батыл бастамалар мен қаржылай қолдауға нақты іспен, нəтижелі еңбекпен жауап береміз. Елбасының жаңа Жолдауы біздің бұл бағыттағы басты бағдарымыз болмақ.
ес... Мүмкін ем я мүшесі диплом тапүксыпірырдпегті ұр«Шып:ағыл»
ке сонау т тік комисси удент: Мемлекет сабасұлы, сіз қызметболдыңыз,– десе ст А – Пықып ды ауылға баратын атты кұм ес! айсың» алысқа барм – Мүмкін ем оқуыңмен на ы е? «М ег ан –Н ыз ылғи мағ – Деканым і. деуші ед
Ерболат ƏМІРБЕКОВ, облыстық «Жастар орталығының» директоры.
ап шық»
«Атын ат
удентін мұғалім ст н ға р ы т дəметіп о «Бірдеңе» Емтихан. ай əлек. арылды? кай елде ж алм сүріндіре қы атом бомбасы – Алғаш яда. – Жапони лы? – Қай жы лы. – 1945 жы да? – Қай қалаа. – Хиросим нша? . – Өлгені қатоқсан төрт мың п шық... – Екі жүз ендердің атын ата – Енді өлг
17 ҚАРАША – ХАЛЫҚАРАЛЫҚ СТУДЕНТТЕР Д НТТЕР КҮНІ ҮНІ
алайынм»нің п ы р ы д й ті. Мұғалі амды қто емтиханға келіпяд нді физик қо ы... ен
«Е
қ ы з ы қ , т а б » б . . а . х р а а д л ы «М ж мол
С туд нфет ір қорап ко үстеліне бм: да Мұғалі үш. ш ы ға р ға н – Жақсы, б ір қ о р а п т о р т С ту д е н т лам ға ұ м лім: ы, төрт. ат бір қа – Жақс йін студ ент қымб Содан ке депті ы беріңіз – да: шығарған ы бес, зачеткаңызд қ о й ы п б е р іп т і. – Жақс м м е н б а ға с ы н тты б а рл ы қ за ала д е , сол қ ү с т ел ге қ о й ға н рып, С т у д е н т инап алып: мды қойды қайтып жы, енді барып физика . – Жақс деп кетіп қалыпты алайын –
АУДИТОРИЯДАН ТАБЫЛҒАН
Жаңа оқу жылының басталып кеткеніне де бірер айдың жүзі болды. Тың талпыныс. Соны серпіліс. Жаңа таныстар. Романтика. Эх, шіркін студенттік өмір-ай! Бірінші курста «балмұздақ» атанып, үлкен оқу орнын қызықтап, мұғалімнен арыстан көрген қояндай қорқып, жанжаққа қашатын, екінші курста университет қабырғасына бой үйретіп, сынақ кітапшасын бағаға толтырып, мəз болып жүретін кезеңді кім сағынбайды дейсіз!.. Білім алудан ұйқыны артық көретін, мұғаліммен құрбы-құрдасша сөйлесіп, жақсы балды қоржынға салып жүретін үшінші курстың əсері тіптен бөлік. Ал төртінші курс «практика», «диплом» деген екі сөзді көп қайталай беретін, төрт жыл төрт секундтай өткенін еске түсіріп, сағынышпен үлкен өмірге аяқ басатын кезең емес пе?… Студенттік шақ – жоғары оқу орнында оқыған немесе оқып жатқан əрбір адамның өміріндегі ең жарқын кезең болып саналады. Жастық кез қимылға, эмоцияға, өмірді тануға құштарлық пен білім жинауға толы. Бес саусақтың бірдей болмайтыны тəрізді студенттердің өмірлік ұстанымдары мен көзқарастары да əрқилы болып келеді. Бір студенттер үшін бұл уақыт алтыннан қымбат. Күні-түні кітаптан көз алмай, «білім алайын, оқиын, болашағымды жасайтын өзім» деп бір минутын құр жібермейді. Кейбіреулер мұндайларды «оқымысты» деп шеттетіп жатады. Бірақ, түсіне білгенге бұл уақыт бойда бар талантын ашуға көмек береді. Енді біреулері студенттік қоғамдық өмірге белсене араласу арқылы өзіне тəжірибе жинайды. Бір студент сөйлеуді үйренеді. Біреулерін түсіну мүлдем қиын, сабақтан қалмайды, сабақ айтпайды, не тобымен араласпайды…Тағы біреулер үшін бұл кезең түк те қызық емес. Дəріске қатыспай, асханаға келіп кетуді қанағат тұтатын, аралық бақылау кезінде бір келіп мұғаліммен «келісімді түрде» баға алатын жастар да бар. Оны жоққа шығаруға болмайды. Стереотип солай қалыптасқаны соншалық, əдетте олар жастар арасында өздерінше «сый-құрметке» ие… Осылайша қызығы мен шыжығы қатар жүретін бұл кезеңде талай жастар өзінің болашақ өмірін айқындайтыны сөзсіз. Біреуі айнымас дос тапса, енді бірі өмірлік жарын кездестіреді. Студенттік жатақханалар аларр талай думанды кештердің куəсі. Махаббат, қызық мол жылдар...
«СӨЗДІК» Ректор – тағдырымызды шешетін адам Декан – жердегі Құдай Сессия – «Тар жол, тайғақ кешу», «Жанталас», «Мазасыз маусым» Сессиядан соң – дауылдан кейін Шпор – жедел жəрдем Емтихан – бақтың, бастың сыналар кезі, шəкіртақы үшін күрес Лекция – ақ парақ, қаламмен табысатын, көз шырымын алатын уақыт Дүйсенбі – азапты күн Жексенбі – ең ұлы күн Кездесу – кешікпей келем деп ең... Макарон – студенттің ұлттық тағамы Жатақхана – мəдениетті қайыршылардың ордасы «Комната» – төрт қабырғалы кең сарай Парта – естелік, қолтаңба қалдыратын тақта, анда-санда жастық болатын жабдық Би кеші – «Мөлдір махаббат» Курстық жұмыс – «Жекпе-жек» Кафедра – «Боранды бекет» Аудитория – «Өмір мектебі» Семинар – сын-сағат, бұғумен өткен өмір, сен тимесең, мен тимен Бақылау жұмысы – 100 теңгең болғанша, 100 досың болсын «Отработка» – кездескен деген осы Соңғы парта – жұмақтың төрі Стипендия – ұзаққа бармайтын қуаныш, «Аспаннан шұға жауған күн» Диплом қорғау – қыл көпір Студенттік күндер – «Махаббат, қызық мол жылдар...»
КЕШЕГІ БОЗБАЛА, БҮГІНГІ БАСШЫ
. . . С А Ж ЕҢ ...əкім
...депутат
ағы жергілікті Бүгінде облыст 4 депутат 20 мəслихаттарда ішіндегі ең жасы здағы ов – облысымы болса, солардың ев. Жиырма сегіз Медет Үрістен жиырма жетідегі ол та асы ең жас əкім. Ж данындағы Ойық ауылдық – Өмірбек Бопутат Жамбыл аудандық жастағы де бүгінде Талас ау отыр. «Ер туған рой ауылдық мəслихатына Қаыпты. Жалынды округін басқарыпна қазақ. Қ.А.Ясауи ан йл да ы округінен са жеріне» дейді қ-Түрік университетін дағы Б.Момышұл жас Аса ауылын мектебін бітірген атындағы Қаза ет Үрістенов білімі мен атындағы орта еттік педагогикалық тəмамдаған Мед стырып, туған ауылын соң Тараз мемлек«Тарих» мамандығы біліктілігін ұштада еңбек етіп жүр. , елді институтындаалады. Оқудан қол ып ыр көркейту жолын от са да ен ақыл бойынша білім был фосфор Ауыл ағаларым іс» саябағын қоршап, үзбей Жаңа Жамымдық режімде мекендегі «Жең ыпты. Онда қалталы зауытында ауысп еңбек еткен. қайта жаңғыртдемеушілігімен соғыс жұмысшы болыеткізгеннен кейін азаматтардың герлерінің суреттері да ар к бе ең ыл е Дипломға қол жсаясат бөлімінде алты Би əн . ж ырғызылған іліпті. от р ла ар лз гү п, аудандық ішкі жірибесінен» өтеді. Аз іліні жөндеуден өткіз ай «Жастар тə інің қарым-қабілетін Мəдениет үйі дешаралардың басыуақыт ішінде өзтар орталығында» Онда өтетін іс-еттің өзі жүреді екен. көрсетіп, «Жас сшысы болып қасында да Мед өбе елді мекеніндегі маман, бөлім ба ас Отан» жастар Ана жолы Көктындағы орта мектеп қызмет етеді. «Жысын жүйелі жүргізе Б.Əлменұлы ат ғанда да жас əкім елмен қанатының жұмОтан» партиясының жабыла жаздазырлы орындардың есігін құ п, суға лы бо е білуі оған «Нұр рг бі сайлауына қаты ы ы. мд атынан мəслихаті. Қазір Ө.Ботаев Аса қт йы қа па ен ым ан лғ пт мүмкіндік бері – Медет жас бо з тіл табысады. Ел ің 30 жылдығы те дагер ауылындағы Жеңістктеп директорыныңң Ар р. жігіт. Халықпен ба а нд йы ме сиет бо атындағы ортаіндегі орынбасары. басқаратын қа ақыл-кеңестерімізге тəрбие ісі жөн ретінде айтқан отырады,– дейді үнемі құлақ асыпрлер кеңесінің төрағасы ауылдық ардагердіұлы. Пана Рахманбе
...директор ік күнде Тəуелсіздылық ке» деген. Бұл «Жас келсе – іс жалын тартып мініп, басш ат лардың бірі – құрдастары датізгінін ұстай бастады. Со ің «Жастар орталығы» ік ң ін ді нұр мемлекетт ясат бөлім қызметтер жасы 23-те. Еры «Еркін Пікір» əкімдігі ішкі са ыл Байзақ ауданы ректоры Ернұр Мадияровтың ж жолын 2010 стап, мекемесінің ди ына ерте араласты. Еңбек орынбасары қызметінен ба өніндегі ж ат ың ы яс ын са ат ас яс ар ағ са т өр ар жас ық бірлестігі т алының жаст жастар қоғамдртиясы Тараз қалалық филитының атқарушы хатшысы, рушы па на » қа ан т ар рының атқа аст «Нұр О рпоративтік қо «Жас Отан» ж тар консультанты, сы ауыл жастары одағы» ко ясат бөлімінің «Тараз жас стық «Жамбыл облыраз қаласы əкімдігінің ішкі са месінің аға кеңесшісі, облы директоры, Таммуналдық мемлекеттік мекеңгерушісі болып еңбек етті. орталығы» ко алығы» мекемесінің бөлім ме «Жастар орт
Саябақта
Наурызбек САРШАЕВ, ТИГУ магистранты.
Келмегелі көп болды болды-ау д бұл маңды ықтап, Келдім бүгін... ып-ыстық мұңнан ұрттап. Бұрнағы жылылықтың жұрнағы жоқ, Мені суық қарсы алды сұрланып бақ. Кең еді ғой көңілің кем қылма, бақ, Құшағыңды мен тағы келдім қалап. Өзгермепті талдар да, жолдар да анау, Барлығы тұр көзіме менмұндалап. Ескі жыл есіңде ме, жетімегім, Бір «бұрымға» тым ынтық «кекіл» едім. Бұрымды кеткен еді бұрылмастан, Қайырылмай мен де сонда кетіп едім. Содан бері дертіме қонбады ем де, (Сор татпауым мүмкін бе ед сорлы әлемде). Күнәсіз біз сезімді жерлегенбіз, Кінәсізбіз, алайда, Ол да, Мен де. Түсінбейтін мен бе екем өмір заңын, Өмір заңы дегенің - менің зарым. Шерлі р бағым, бағ сездің бе содан бері, Сорым - ққалың, санам - сыз, көңіл - жарым. Мендегі күлкі - күннің кілті кімде, М Жүрегімнің бір мұз бар кірпігінде. Ж Гүл түбінде жерленген сезіміме, Г Бір дұға бағыштайын жыр тілінде... Б ДЕРЕК ПЕН ДӘЙЕК Бүгінде облысымыздағы 4 жоғары және 49 орта арнаулы оқу орындарында 60 мыңға жуық студент жастар білім алуда. Өңір бойынша екі жоғары және 21 орта арнаулы оқу орындарында барлығы 23 жатақхана бар. Ағымдағы жылы мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс шеңберінде «Студенттік құрылыс және жастардың еңбек жасақтарының жұмысын ұйымдастыруға» жергілікті бюджеттен 9 миллион теңге қаржы бөлінді. Биыл барлығы 22 жасақтан құралған 405 студент Тараз қаласы мен аудандардағы құрылыс нысандарында жұмыс атқарды.
Жоба жетекшісі: Көсемәлі СӘТТІБАЙҰЛЫ ckosemali@mail.ru
Б
ЖАСТАР Ж ЖӘНЕ ЖЫР ӘЛЕМІ ЛЕМІ
ҰЛ
Д
А
БІ
Р
Р ТА
ИХ
17 қараша ресми түрде студенттер күні деп аталғанымен, курстың əр күні олар үшін мереке. Солай емес пе? Осындай атаулы күннің тарихын біліп жүрсек артықтық етпес. Неге дəл осы күн студенттер күні деп бекітілді?
. . ? а ш а р а қ 7 1 Неге
Халықаралық студенттер күні 1946 жылдың 17 қарашасынан бері тойланады. Халықаралық студенттер конгресі күнтізбеде дəл осы күнді атаулы мереке ретінде алықаралық ст белгіледі. Конгресс Прага қаласында өтті. Студенттер күнінің өзіндік тарихы да жоқ емес. Бұл көңілді жастық шақ пен романтиканың күні болғанымен мұның тарихында көңілсіз жəйттер жатыр. Екінші дүниежүзілік соғыс кезімен байланысты бұл оқиға былай өрбіген болатын: 1939 жылдың 28 қазанында фашистердің басқыншылығында қалған Чехословакия елінің студенттері мен оқытушылары Чехословакия мемлекетінің құрылғанына бір жыл толуына орай шеруге шығады. Шеру кезінде басқыншылар студенттерге қарсы шығып, медицина факультетінің Ян Оплетал есімді студентіне оқ атылады. Мерт болған студенттің жерлеуі 15 қараша күні өтті. Бұл кезде де шулаған студенттер тыншыған жоқ. Осы шеру кезінде он шақты студент ұсталып, қамалды. 17 қараша күні гестапошылар таңертең студенттер жатақханасын қоршап алды. Осының нəтижесінде 1200-ден аса студент қолға түсіп, біразы Заксенхаузендегі концлагерьге айдалды. Он шақты белсенді студентті ешқандай соттың шешімінсіз-ақ Рузина ауданындағы түрмеде көзін жойды. Гитлердің əмірімен чехтардың барлық жоғары оқу орындары соғыстың соңына дейін жабылып қалды. Осы оқиғаға байланысты 17 қараша күнін Халықаралық студенттер конгресі белсенділері студенттердің атаулы күні деп белгіледі. Дегенмен, Халықаралық Студенттер күні алғаш рет 1941 жылы 17 қарашада Лондон қаласында тойланған. Ал бүгіндері бұл күнді атап өту əлемнің көптеген елдерінде игі дəстүрге айналған. Жастардың мерекесі болғандықтан, бұл күн студенттер қауымына өте танымал. Ендеше, мереке құтты болсын, студенттер! Əр күндеріңіз білім мен жарқын естеліктерге толы болсын!
Фариза ӘБДІКЕРІМОВА fariza_abdikerimova@mail.ru
Тұрсынбек СҰЛТАНБЕКОВ tursynbek-ak-zhol@mail.ru