4 minute read
ÃçÆòÆ ìçå ÇÕò¶º çíò þ?
So Kahiyat Hai Soora Volume 08 | Issue 02 | February 2022 | S.A.S. Nagar (Mohali) ÃçÆòÆ ìçå ÇÕò¶º çíò þ?
íÅÂÆ ÁÜÆå ÇÃ§Ø ÜÆ
Advertisement
ÁÕÅñ ê¹ðÖ Çéðçç¶Ô ÇÂÕ þ, êð À¹Ã ç¶ ðÈê Áò¾ô ÔÆ Áé¶Õ ÔéÍ À¹Ã çÆ Áé¶ÕåÅ ÇòÚ òÆ Â¶ÕåÅ þÍ À¹Ô Ü篺 òÆ ÚÅÔ§¹çÅ þ, Áé¶Õ 寺 Â¶Õ å¶ Çøð Áé¶Õ Ô¯ Ü»çÅ þÍ ÇÜò¶º ìÅ÷Æ×ð ÕÂÆ ÇÕÃî» ç¶ ðÈê ç¶ í¶Ö ÇçÖÅ Õ¶ ìÅ÷Æ êŪçÅ þ, êð ÇÖñÅðÅ Ãî¶àä Óå¶ ÇÂÕ ÁÅê ÔÆ ðÇÔ Ü»çÅ þ, Çåò¶º ÔÆ êzíÈ é¶ ÇÂÔ Ü×å ðÚéÅ ðÚÆ þÍ êÅäÆ å¯º Áé¶Õ» ñÇÔð», ì¹ñì¹ñ¶ å¶ Þ¾× ÁÅÇçÕ À¹áç¶ Ôé êð Çøð êÅäÆ ÇòÚ ÔÆ ðñ Ü»ç¶ ÔéÍ Ã¯é¶ å¯º ÕÂÆ ÇÕÃî» ç¶ ×ÇÔä¶ Øó¶ Ü»ç¶ Ôé êð òÅÃåò ÇòÚ À¹Ô ïéÅ ÔÆ Ô¹§ç¶ ÔéÍ ÇÕö ÇìzÛ çÅ ìÆÜ À¹¾×ä Óå¶ Áé¶Õ» ôÅõÅò», ê¾å¶, ø¹¾ñ å¶ øñ ò¾Ö-ò¾Ö ðÈê ÇçÖÅªç¶ Ôé êð øñ ç¶ ê¾Õä Óå¶ À¹ÔÆ êÇÔñÆ ÇÕÃî ç¶ ìÆÜ ìä Ü»ç¶ ÔéÍ Ç¾կ ÁÅÕÅô çÅ êzÇåì§ì êÅäÆ éÅñ íð¶ Ô÷Åð» ØÇóÁ» ÇòÚ Çí§éÇí§é ÇçÖÅÂÆ Çç§çÅ þ, êð Øó¶ ๾àä Óå¶ À¹Ã¶ ÇÂÕ ÁÅÕÅô çÅ ÔÆ êzÕÅô ðÇÔ Ü»çÅ þÍ êðîÅåîÅ çÆ Á§ô, ÜÆò-ÁÅåîÅ ÇòÚ îÅÇÂÁÅ ç¶ ÕÅðé ÕÂÆ íðî, í¹ñ¶Ö¶, íàÕäÅ, ñ¯í, î¯Ô ÁÅÇçÕ ÇòÕÅð êËçÅ Ô¯ Ü»ç¶ Ôé, êð ìzÔî-Ç×ÁÅé çÆ ìðÕå éÅñ, îÅÇÂÁÅ ç¶ íðî å¶ êzíÅò çÈð Ô¯ä Óå¶ ÇÂÕ êðîÅåîÅ ÔÆ Áé¹íò Ô¯ä ñ¾× Ü»çÅ þÍ Çòôò çÅ çÆêÕ-ÃÈðÜ òÆ ÇÂÕ ÔÆ þ êð À¹Ã 寺 ìäÆÁ» ð¹¾å» Áé¶Õ ÔéÍ ê¿æ êzÇþè ÇòçòÅé íÅÂÆ ÕÅé· ÇÃ§Ø éÅíÅ ç¶ îÔÅé Õ¯ô ç¶ ê¿éÅ é§ìð 365 Óå¶ Öàð¹å ÃÅñ ç¶ ç¯ ç¯ îÔÆé¶ ç¶ Û¶ î½Ãî» çÅ ò¶ðòÅ ÇÂà êzÕÅð Çç¾åÅ þ :
Ú¶å-ÇòÃÅÖ = ìçå, ܶá-ÔÅó = ×zÆÖî, ÃÅòä-íÅ篺 = êÅòÃ, ÁÃÈ-ÕåÕ =Ãðç, î¾Øð-ê¯Ô = ÇÔî, îÅØ-ë×¹ä = Çô§ÇôðÍ
À¹êð¯Õå çðÜ ÃÅðÆÁ» ð¹¾å» ÇòÚ¯º ìçå ð¹¾å ù ÔÆ ð¹¾å» çÆ ðÅäÆ ÇÕÔÅ Ü»çÅ þÍ ÇÂà ð¹¾å ÇòÚ ÚÅð-üø¶ð¶ ìéÃêåÆ îÀ¹ñçÆ þ Áå¶ ÁäÇ×äå ø¹¾ñ ÇÖó êËºç¶ ÔéÍ (Õ¹Ãî ìçå ×é§å é ÁÅòË)Í íÅò¶º îÀ¹ñÆ ìéÃêåÆ, òÅåÅòðä Áå¶ ø¹¾ñ» çÆ Ã§¹çðåÅ, ùקèÆ å¶ îÇÔÕ Ççñ¯-ÇçîÅö ù åð¯-åÅ÷Å Õð ÃÕç¶ Ôé, åé å¶ îé ÇòÚ Õ¹Þ Õ¹ Ö¶óÅ, Ô¹ñÅÃ å¶ Çò×ÅÃ å» ÁÅ ÃÕçÅ þ êð ÇÂé·» ðÅÔƺ ÁÅåîÕ ÁÅé§ç, ܯ îé¾¹ÖÆ ÜÆòé çÅ ÁÃñÆ êzï¯Üé þ, êzÅêå éÔƺ Ô¯ ÃÕçÅÍ ÃzÆ ×¹ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ çÅ ø¹ðîÅé þ ÇÕ ÇÜò¶º ìçå ç¶ ÁÅÀ¹ä éÅñ ÃÅðÆ ìéÃêåÆ îÀ¹ñçÆ þ Áå¶ ÔðÆ-íðÆ Ô¯ Ü»çÆ þ Çåò¶º ÔÆ ÃÇå×¹ðÈ çÆ Ã§×å ÇòÚ ðÇÔ Õ¶ ÇÂÔ îé ÁÅåÇîÕ ÜÆòé éÅñ ÇÖó Ü»çÅ ÔË, î½ñ Ü»çÅ þÍ ÃçÅ-Çæð ðÇÔä òÅñ¶ êzíÈ ç¶ ÇÃîðé ðÅÔƺ ÔÆ êÈðé ÁÅåÇîÕ ÁÅé§ç îÅÇäÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ þ :
ìéÃêÇå îÀ¹ñÆ ÚÇóÁÅ ìç幨 ÇÂÔ¹ îé¹ îÀ¹ÇñÁÅ ÃÇå×¹ðÈ Ã§Çר1¨ å¹î© ÃÅü ÇèÁÅòÔ¹ î¹×è îéŨ å» Ã¹Ö¹ êÅòÔ¹ î¶ð¶ îéŨ1¨ ðÔÅÀ¹¨ ( ìçå î.3, Á§×: 1176)
ÃÔÆ Áðæ» ÇòÚ ìçå å» À¹ÔÆ ÜÆòÇÂÃåzÆÁ» îÅäçÆÁ» Ôé, ÇÜé·» ç¶ ÇÔðç¶ Øð ÇòÚ ÃÇå×¹ðÈ ç¹ÁÅðÅ êzíÈ-Õ§å çÅ òÅÃÅ þÍ ÇÜé·» ç¶ Õ§å êzç¶Ã ÇòÚ Ôé, À¹Ô ÜÆòÇÂÃåzÆÁ» å» Ççé-ðÅå ÇòÛ¯ó¶ çÆ Á¾× ÇòÚ ÃóçÆÁ» ðÇÔ§çÆÁ» Ôé :
éÅéÕ ÇåéÅ ìÃ§å¹ þ ÇÜé© ØÇð òÇÃÁŠէ幨 ÇÜé Õ¶ Õ§å ÇçÃÅê¹ðÆ Ã¶ ÁÇÔÇéÇà ÇëðÇÔ Ü¦å¨2¨ (î.2, Á§× : 791) éÅéÕ ÇåéÅ ìÃ§å¹ þ ÇÜéÅ ×¹ðî¹ÇÖ òÇÃÁÅ îÇé ïǨ ÔÇð ò¹áË îé¹ åé¹ êðëóË Ãí¹ Ü×¹ ÔÇðÁŠԯǨ61¨ (Ãñ¯Õ î.3, Á§× : 1420)
îé¹¾Ö Ü¶Õð ÁÅêä¶ Á§ç𯺠ÔÀ¹îË òÅñÆ ÇìðåÆ Áå¶ Çòô¶-ÇòÕÅð» çÆ ÷ÇÔð ù éÅîìÅäÆ ç¶ Á§Çîzå ç¹ÁÅðÅ ÇîàÅ ç¶ä òÅñŠözôá ×¹ä çíÅñ¶ å» À¹Ã ç¶ Á§çð ÃÇå×¹ð ç¶ Ç×ÁÅé å¶ ìõÇôô çÆ ìðÕå éÅñ êzíÈ çÆ Ü¯Çå êz×à Ô¯ ÃÕçÆ þ å¶ ÜÆò Ö¶ó¶, Úó·çÆÕñÅ å¶ ÃçÆòÆ ìçå çÅ ÁÅé§ç îÅä ÃÕçÅ ÔËÍ ÇÂÔ ç¹éÆÁÅ òÅñ¶ Ççé, îÔÆé¶ å¶ ð¹¾å» ÁÅÀ¹ä-ÜÅä òÅñ¶ Ôé êð ×¹ðîÇå ç¹ÁÅðÅ êzíÈ-ïÅç ÇòÚ ÇàÕ¶ ðÇÔä òÅñÆ ÜÆò-ÁÅåîÅ ìçå çÅ ð§× ÃçÅ îÅäçÆ þÍ ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì çÅ ðÅ× ìçå ÇòÚ ø¹ðîÅé þ :
îÅÔÅ îÅÔ î¹îÅðÖÆ ÚÇóÁÅ ÃçÅ ìç幨 êðëó¹ ÇÚå ÃîÅÇñ ïÇ ÃçÅ ÃçŠׯÇì§ç¹¨1¨ í¯ÇñÁÅ ÔÀ¹îË Ã¹ðÇå ÇòÃÅÇð¨ ÔÀ¹îË îÅÇð ìÆÚÅÇð îé ×¹ä ÇòÇÚ ×¹ä¹ ñË ÃÅÇð¨1¨ ðÔÅÀ¹¨ Õðî ê¶â¹ ÃÅÖÅ ÔðÆ èðî¹ ë¹« ë« Ç×ÁÅ鹨 êå êðÅêÇå ÛÅò ØäÆ ÚÈÕÅ îé ÁÇíîÅ鹨2¨ ÁÖÆ Õ¹çðÇå Õ§éÆ ìÅäÆ î¹ÇÖ ÁÅÖä¹ Ãü éÅ êÇå ÕÅ èé¹ êÈðÅ Ô¯ÁÅ ñÅ×Å ÃÔÇÜ ÇèÁÅ鹨3¨ îÅÔÅ ð¹åÆ ÁÅòäÅ ò¶ÖÔ¹ Õðî ÕîÅǨ éÅéÕ Ôð¶ é ÃÈÕÔÆ ÇÜ ×¹ðî¹ÇÖ ðÔ¶ ÃîÅǨ4¨1¨ (ðÅ× ìçå¹, î.1, ê¿éÅ:1168)
ÃzÆ ×¹ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ ðÅ× ðÅîÕñÆ ÇòÚ ø¹ðîÅªç¶ Ôé ÇÕ ÇÜò¶º ×ðîÆ çÆ ð¹¾å ìóÆ Á½ÖÆ å¶ ×ÅÖóÆ Ô¹§çÆ þ, ܶá ÔÅó ç¶ îÔÆÇéÁ» ÇòÚ ìóÆ è¹¾ê êËä ç¶ ÕÅðé ÜÆò-ܧåÈ ç¹ÖÆ Ô¹§ç¶ Ôé, Çåò¶º ÔÆ ç¹ÔÅ×ä å¶ î§çíÅ×ä ÜÆò-ÇÂÃåzÆ êzíÈ-êåÆ çÆ ÇÕðêÅ-ÇçzôàÆ éÅ Ô¯ä ÕðÕ¶ ç¹ÖÆ Ô¹§çÆ þÍ À¹Ô êzíÈ-êåÆ ç¶ êz¶î çÆ ÁäÔ¯ºç ÕðÕ¶ åêçÆ å¶ ÃóçÆ ðÇÔ§çÆ þ :
×zÆÖî ð¹Çå ÁÇå ×ÅÖóÆ Ü¶á ÁÖÅóË ØÅî ÜÆÀ¹¨ êz¶î ÇìÛ¯Ô¹ ç¹ÔÅ×äÆ ÇçzÃÇà é ÕðÆ ðÅî ÜÆÀ¹¨ (ðÅîÕñÆ î. 5, ð¹åÆ Ãñ¯Õ¹, Û§å 3, Á§× : 928)
ê¿Úî êÅÇåôÅÔ ÜÆ ÇÂÔ òÆ ø¹ðîÅªç¶ Ôé ÇÕ ÇÜà ÜÆò-ÇÂÃåzÆ ù êzíÈ-êåÆ çÅ ÇîñÅê ÔÅÃñ Ô¯ Ü»çÅ þ, À¹Ã çÅ åé, À¹Ã çÅ îé å¶ À¹Ã çÅ Ôð¶Õ ÃòÅà îÀ¹ñ Ü»çÅ þ Áå¶ îÇÔÕ À¹áçÅ þÍ ÁËÃÆ òâíÅ×Æ ÜÆò-ÇÂÃåzÆ ù ìçå ð¹¾å ùÖçÅÂÆ å¶ ÁÅé§ç-çÅÇÂÕ êzåÆå Ô¹§çÆ þÍ À¹Ã ñÂÆ Ú¶å å¶ òËÃÅÖ îÔÆé¶ õ¹ôÆÁ» å¶ Ö¶ó¶ íðêÈð Ô¯ Ü»ç¶ Ôé :
ð¹Çå Ãðà ìçå îÅÔ Ú¶å¹ òËÃÅÖ Ã¹Ö îÅù ÜÆÀ¹¨ ÔÇð ÜÆÀ¹ éÅÔ¹ ÇîÇñÁÅ îÀ¹ÇñÁÅ îé¹ åé¹ ÃÅù ÜÆÀ¹¨ (ðÅîÕñÆ î. 5, ð¹åÆ Ãñ¯Õ¹, Û§å 2, Á§× : 928)
×¹ðÈ ç¶ ôìç ÇòÚ ð¾å¶ êzÅäÆÁ» ñÂÆ ÃçÅ ÔÆ ìçå þ, ÇÜÃ ç¶ ÃçÕ¶ À¹é·» çÅ åé å¶ îé ÔÇðÁÅ íÇðÁÅ ðÇÔ§çÅ þ :