DÜNYA’ DA VE TÜRKİYE’ DE İSG’ NİN MEVCUT DURUMU
LÜTFEN TELEFONLARINIZI KAPATINIZ..!
ÖĞRENİM HEDEFLERİ Bu dersin sonunda katılımcılar; ILO İş sağlığı ve güvenliği verileri WHO meslek hastalıkları verileri,OSHA AB ülkeleri iş sağlığı ve güvenliği verileri ve SGK Türkiye iş sağlığı ve güvenliği verilerini kullanarak mevcut iş sağlığı ve güvenliği durumunu belirler. Sosyo-ekonomik gelişmişlik ile iş sağlığı ve güvenliği ilişkisini belirler ve karşılaştırma yapar.
DÜNYA’ DA VE TÜRKİYE’ DE İSG’ NİN MEVCUT DURUMU AMAÇ: İş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili Dünya’ daki ve Türkiye ’ deki istatistiki veriler hakkında bilgi sahibi olmak.
İSTATİSTİKLERLE DÜNYA’DA İSG
İSTATİSTİKLERLE DÜNYA’DA İSG
insan gücü sermayesi korunmak zorundadır.. - Dünyada her gün 5 bin kişi “iş kazalarında” yaşamını yitiriyor, - Her yıl 270 milyon iş kazası oluşuyor, - Her yıl 160 milyon işçi meslek hastalığı geçiriyor,
İSTATİSTİKLERLE DÜNYA’DA İSG - Her yıl 22 bin çocuk, iş kazalarında ölüyor, - Deri kanseri olgularının %10'unu, işyerlerinde zararlı maddelerle değinen işçiler oluşturuyor, - Toplam Küresel gelirin % 4'ü iş kazası ve meslek hastalıkları yüzünden yitiriliyor. (J.Takala,2004)
İSTATİSTİKLERLE DÜNYA’DA İSG
AB’de her yıl 150 bini aşkın işle ilgili kaza ve hastalık ölümü kayıtlanmaktadır. Bu ölümlerin en az 31 bini (5’te 1’i!) asbest dahil işyerinde kimyasallara maruz kalma sonucudur.
İSTATİSTİKLERLE DÜNYA’DA İSG %5,4 oranı Türkiye için de geçerli varsayılırsa (Avustralya’da %5,9!), 2008’de yitirilen ulusal varlık, 748 milyar $ GSMH üzerinden 40,4 milyar $ gibi muazzam bir büyüklüğe erişmektedir!
İSTATİSTİKLERLE DÜNYA’DA İSG
Manevi yitiklerin yanı sıra, ödenen mali portre de kaldırılamaz, sürdürülemez büyüklüktedir. Önlem alınması zorunlu ve ivedidir.
İSTATİSTİKLERLE DÜNYA’DA İSG
DSÖ’nün düzeltilmiş Küresel Hastalık Yükü verilerine göre, çalışma yaşamında iş kazası ve meslek hastalıkları,malnütrisyon ve güvensiz seksten sonra 3. sıradadır.
İSTATİSTİKLERLE DÜNYA’DA İSG
Küresel gelirin % 5,4’ü bu hastalık yükü yüzünden yitirilmektedir. Buna göre, 2008 küresel geliri 65 trilyon $ olduğundan, 3,5 trilyon dolarlık bir Dünya serveti, yetersiz işçi sağlığı-güvenliği ortamı yüzünden yitirilmektedir!
Dünyada Tahmini İşe Bağlı Ölümler
Kaynak: Brigitte Froneberg, ILO 07/2005
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG Türkiyede 2007 istatistiklerine bakacak olursak: İSG İstatistikleri – 2007 (SGK) Türkiye’deki işyeri sayısı – 1 116 638 SGK’lı (SSK’lı) işçi sayısı – 8 505 390 İşyerlerinin %98’i KOBİ’dir. (<50 işçi) İşçilerin %75’i KOBİ’lerde çalışmaktadır
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
İş Kazası sayısı – 80 602 (2006’da:79 027) Meslek Hastalıkları – 1208 (2006’da: 574) Ölümlü İş Kazası sayısı : 1592 +9 MH=1601 ölüm
2006’da :
1043 + 1 MH = 1044
ölüm
İş kazası sıklık hızı= 4.03 milyon işçi-saati (2006)
İş kazası ağırlık hızı = 0.91/100 işçi (2006) Geçici işgöremezlik :1 845 451 gün (2006)
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG SGK’nın 1998-2007 yıllarını kapsayan son 10 yıllık istatistiklerine göre; Türkiye’de 783 448 iş kazası yaşandı, 3 633 meslek hastalığı olgusuna rastlandı. İş kazası ve meslek hastalıkları sonucu 8 507 emekçi yaşamını yitirdi,
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
19 045 638 iş günü yitirildi. (İşgöremezlik) Her yıl Ulusal gelirin yaklaşık %4’ü bu sorun alanında tüketildi.. 2007’de 659 milyar $ GSMH üzerinden 26,4 milyar dolara yakın muazzam bir servet ve can yitikleri!
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG Çözüm : Sağlıklı ve güvenli çalışma ortamı! Bu olanaklı ve üstelik çok daha düşük bedelle..
İŞ KAZASI SAYILARI
Kaynak :SSK 2006 Yılı İstatistikleri
MESLEK HASTALIKLARI SAYISI
Kaynak :SSK 2006 Y覺l覺 襤statistikleri
İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARI SONUCU ÖLÜM SAYILARI
Kaynak :SSK 2006 Yılı İstatistikleri
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
TOKİ inşaatı çöktü: 1 mühendis öldü 09 Ekim 2007 Salı 22:59 Niğde’de TOKİ inşaat alanındaki alışveriş merkezi inşaatının çökmesi sonucu bir mühendis öldü, 11 işçi yaralandı. Kaynak : Anadolu Ajansı 09.10.2007
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG Melen Çayı Projesinde Kadın mühendis devrilen vincin altında kalarak öldü Sarayburnu'ndaki İSKİ şantiyesinde harita mühendisi Gülseren Yurttaş'ın üzerine vinç devrildi. Bacağı kopan bir çocuk annesi Yurttaş, kurtarılamadı. Kaynak : Milliyet Gazetesi 28 Eylül 2007 / Cuma
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG 2006 YILI ÇALIŞMA BAKANLIĞI İŞYERİ TEFTİŞ SONUÇLARI:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı 2006 yılına ilişkin teftiş raporuna göre, iş müfettişleri, geçen yıl iş sağlığı ve güvenliği konusunda çocukların da aralarında bulunduğu toplam 1 milyon 158 bin 372 kişinin çalıştığı işyerlerinde 26 bin 617 teftiş gerçekleştirdi. Bu teftişlerin 4 bin 983'ü iş kazası nedeniyle yapılan inceleme teftişlerinden oluştu. Kaynak : http://www.alomaliye.com/2007/iskazalari.htm
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
Teftişlerde işyeri hekimi çalıştırması gereken 4 bin 11 işyerinden 1003'ünde bu şartın gereğinin yapılmadığı belirlendi. Ayrıca İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu kurulması gereken 3 bin 931 iş yerinden 1057'sinde bu kurala uyulmadığı tespit edildi.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
İş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan teftişler sonunda söz konusu ihlaller nedeniyle talep edilen idari para cezası tutarı 7 milyon 879 bin 395 YTL yi buldu. Müfettişler, 29 iş yeri hakkında da kapatma ve faaliyet durdurma talebinde bulundu.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG SGK istatistiklerine göre 2008 yılında Türkiye’de 1.170.248 işyeri faaliyet göstermiş ve 8.802.989 işçi istihdam edilmiştir. Bu işyerlerinde 72.963 iş kazası, 539 meslek hastalığı vakası meydana gelmiş, bunların 866’sı ölümle sonuçlanmıştır.2008 yılında iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu kaybedilen iş günü sayısı ise 1.865.115 dir.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
Ayrıca, Türkiye’de sigortalı çalıştıran 1.170.248 işletmenin %85.4’ü 1-9 sigortalı çalıştıran işyerlerinden, %12.7’si 10-49 sigortalı çalıştıran işyerlerinden ve %1.6’sı ise 50-249 sigortalı çalıştıran işyerlerinden oluşmaktadır.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
Çalışanların ise %29.1’i 1-9 işçi istihdam eden işyerlerinde, %32.9’u 10-49 işçi istihdam eden işyerlerinde, %21.8’i ise 50-249 işçi istihdam eden işyerlerinde bulunmaktadır.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
Sonuç olarak, Türkiye’deki işyerlerinin %99.7’si 1-249 işçi istihdam eden küçük ve orta büyüklükteki işletmeler’den (KOBİ) oluşmakta olup, çalışanların %83.8’i bu işyerlerinde istihdam edilmektedir.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
Yine SGK istatistiklerine göre 2008 yılında meydana gelen iş kazalarının %33.8’i 1-9 işçi çalıştıran işyerlerinde, %26.7’si 10-49 işçi çalıştıran işyerlerinde, %20.2’si 50-249 işçi çalıştıran işyerlerinde yani iş kazalarının toplam olarak %80.7’si KOBİ’lerde meydana gelmektedir.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
İş kazalarının sektörel dağılımı incelendiğinde; metal sektörü %15, maden sektörü %9, inşaat sektörü %7.6 ile ilk üç sıradaki sektörler olarak karşımıza çıkmaktadır.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
Meslek hastalıklarının görülme sıklığı, çalışan nüfusun binde 4–12’si arasında değişmektedir. Buna göre Türkiye’de zorunlu sigortalı ve Bağkur’lu çalışan sayısı (10.922.241) üzerinden bu değer hesaplandığında 43.689-141.989 arasında meslek hastalığı beklenmektedir. Ancak, SGK istatistiklerine göre 2008 yılında 539 meslek hastalığı vakası tespit edilebilmiştir.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
İş kazaları sayısının %20 oranında azaltılması İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin ülke düzeyinde etkinliğinin artırılması sonucunda meydana gelen iş kazası sayılarında önemli bir azalmanın olacağı öngörülmüş ve % 20 azaltılması hedeflenmiştir.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
Gerek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı gerekse ilgili tarafların yürüttüğü eğitim, tanıtım, bilgilendirme, duyarlılık artırma faaliyetleri, kişisel koruyucu donanım (KKD) piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri kapsamında ürün güvenliği ve işletme güvenliği açısından yapılan denetimler ve İSG teftişleri sonucunda 2006 – 2008 döneminde iş kazaları sayısında %8 oranında azalma tespit edilmiştir.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG Yüzbin işçide meydana gelen kaza oranı değerlendirildiğinde ise, 2006 yılında bu oran 1011 iken, 2008 yılında 829’a düşmüştür. Yani yüzbin işçi başına kaza oranında %18’lik bir azalma tespit edilmiştir.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
2006 yılına göre 2008 yılında işyeri sayısında %13, çalışan sayısında ise %12.5’luk bir artış olmuştur.
İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE İSG
Özellikle yüksek risk taşıyan bazı sektörlerde (inşaat sektörü, gemi inşa sanayi vb.) gerçekleşen hızlı ve plansız büyüme ve eğitimli işgücündeki yetersizlikler nedeniyle iş kazası sayısında beklenen azalmanın sağlanamadığı düşünülmektedir.
ÜLKELER ARASI KARŞILAŞTIRMA İLO YILLIK İSTATİSTİĞİ NE GÖRE KAZA SAYILARI : 2005 ÜLKE
2006
ÖLÜM KAZA
ORAN
ÖLÜM
KANADA
1097
339.027
309,05
--
MEKSİKA
1367
374.606
274,04
JAPONYA
1514
120.635
79,68
AVUSTURYA
124
69.069
557,01
BULGARİSTA N
130
4.311
ALMANYA
863
İTALYA İSVİÇRE TÜRKİYE
KAZA
ORAN
--
--
1328
389155
293,04
1472
121520
82,55
--
--
--
33,16
--
--
--
1.029.520
1192,95
--
--
--
918
556.380
606,08
534295
569,61
45
84.265
1872,56
--
--
1096
73.923
67,45
Kaynak :ILO Yıllığı (http://laborsta.ilo.org/)
938 -1601
79027
49,36
Sosyo- Ekonomik Gelişmişlik İle İSG İlişkisini İrdelemek Ve Karşılaştırma
Türkiye’nin iş sağlığı ve güvenliği sorunları, ülkenin genel sosyo-ekonomik gelişmişlik ve eğitim düzeyi, işsizlik ve kayıt dışı ekonomi sorunları ile doğrudan ilgilidir.
Sosyo- Ekonomik Gelişmişlik İle İSG İlişkisini İrdelemek Ve Karşılaştırma
Mevcut İSG mevzuatının uygulanmasındaki yetersizlikler, yapılan İSG araştırmalarının yetersizliği, ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon ve sosyal diyalog eksikliği de üzerinde durulması gereken başlıklardır.