Foto: Jan Willem Houweling
BIJ EVELYN
Partner Evelyn Günther van Günther & Van Grinsven Executive Search interviewt managers uit de branche over waarden/normen, werk/privé, uitdagingen/ergernissen en ‘leermomenten’. Deze maand: Jan Harm Spijkervet, van Holland Foodz/Nova Sweetz
Vertel even in het kort je loopbaan. Na mijn studie economische geografie in Groningen ben ik bij Kon. Niemeijer gestart als trainee en daarna als junior product manager. Vanaf 1989 heb ik acht jaar bij Red Band Venco gewerkt, in de export. Mijn laatste functie was general manager marketing en sales voor Duitsland, België, Frankrijk, Engeland en export. In 1997 ging ik naar Campina: commercieel manager voor de slagroom in spuitbussen uit OudGastel en Lyon, op de Nederlandse markt, retail, out-of-home en een deel van Europa. In 2001 werd ik hier algemeen directeur. In 2004 werd ik divisiedirecteur voor Campina Foodservice, als opvolger van Piet Hilarides, verantwoordelijk voor drie business units: Campina out-of-home in Woerden, Polderland Zuivel in Oldenzaal en consumer cream products in Oud-Gastel en Lyon. Je schijnt de geestesvader van Valess te zijn. Ja, niet alleen natuurlijk, ik heb er tweeënhalf jaar met een team van acht mensen
28
aan gewerkt. We hebben een vleesvervanger op basis van zuivel ontwikkeld, het businessplan gemaakt en de introductie voorbereid. Dit deed ik twee dagen per week naast mijn baan als algemeen directeur, totdat het op de markt was. Als ik dit project goed deed, kon ik een carrièrestap maken binnen Campina. De recente verkoopcijfers heb ik niet, maar de introductie, de distributie en de consumentenacceptatie waren meer dan goed. We hadden bij de start van het project alleen een vezel en wij hadden de keuze daarmee een product te ontwikkelen. Hier startte het innovatieproces: waar zit de consument en de handel nou op te wachten? Variatie en een aanbod naast vlees en vis. Het ging niet om de groep principiële vegetariërs, die groep is te klein. Zo zet je stap voor stap. Het werd een succes. En daarom kon ik een nieuwe stap zetten bij Campina. In inderdaad, in 2004 werd ik directeur Campina Foodservice. Je laatste baan bij Campina heeft maar kort geduurd. Ja, dat klopt. Ik was verantwoordelijk voor alle huismerken melk, yoghurt, vla, desserts en zuiveldrinks van Campina in Nederland. Ik werd dat in de reorganisatie medio 2005. De huismerken- en de merkendivisie werden uit elkaar gehaald. Bas van den
Berg is de merken gaan leiden en ik de huismerken. Op die reorganisatie kwam zoveel tegenwerking, intern en extern, zodat het eind 2005 weer is teruggedraaid. Het directieteam werd bij elkaar geroepen en toen werd dat gezegd. Een aantal van ons kon daarna met bestuursvoorzitter Tiny Sanders en de human resources-man over nieuwe banen praten. En toen was jouw baan ook verdwenen. Dat was het moment dat Rusland voorbij kwam. Waren er geen andere mogelijkheden? Nee. Directeur Campina in Rusland had mij prachtig geleken, maar gelet op onze gezinssituatie met twee kinderen van 9 en 11 leek ons dat geen goed idee. Ik zat toch vrij hoog in de organisatie en dan zijn de mogelijkheden voor een andere passende baan beperkt. De start van een eigen onderneming met innovatieve zuivelproducten werd toen een mogelijkheid. Andere bedrijven wilden met mij samenwerken voor de introductie van vernieuwende producten. Jij wilde jouw nieuwe idee met Campina doen? Ja, dat had gekund. Maar ik ben een eigen bedrijf gestart. Dat bestaat uit twee poten: Holland Foodz voor zuivel en Nova Sweetz voor zoetwaren. In de zoetwaren
FoodPersonality augustus 2006
jaar ook CoDap met slagroom en soyaproducten. Deze leveren al producten onder huismerk aan bijna alle retailers en de directe contacten nemen wij over. Wij werken voor de hele markt, retail en outof-home. Door de vraag van de retailers, grossiers en bijvoorbeeld cateraars af te stemmen op de innovatieve mogelijkheden van de zuivelproducenten vervullen we een rol en kunnen we markten laten groeien. Begin september ben ik alweer met een klant bij een van de Duitse zuivelbedrijven. Je hebt het over ‘wij’. Ben je niet alleen? Het is geen one-man-show. Dat kan ik niet. Ik ben niet meer gewend om alleen te werken. Ik werk samen met vier ex-collega’s van Campina en er zijn drie Nova Sweetz-mensen werkzaam op de customer service afdeling bij Kees Becker Logistiek in Zeewolde. Het is wel voor Nederland uniek dat ik start met een bijna virtuele organisatie met tien mensen. Ik heb geen werknemers op één locatie: de customer service-afdeling zit bij Becker in Zeewolde, de financial controller zit in Deurne, het secretariaat in Oosterhout, en marketing en verkoop weer ergens anders. representeren wij de fabrikant Panda uit Finland, marktleider in drop in Scandinavië. Panda maakt een unieke, crispy drop. Die ligt vanaf 1 september in de supermarkten van CoopCodis, Deen, Em-Té, Jan Linders, Hoogvliet, Spar, Sanders en Vomar. De gesprekken met anderen zijn nog in volle gang. In out-ofhome werken we samen met Lekkerland, Lekker van der Laan Dekker, De Vries, Kruidenier, Combinatie Nederland, Sligro en Deli XL. Ook introduceren we de eerste dropreep van Nederland bij bijvoorbeeld Sodexho en laat de testmarkt voor dit product bij Shell prima doorverkopen zien. Wij gaan volgend jaar samenwerken met het Wereld Natuur Fonds. Dat is op zich nog niet zo gemakkelijk, want zij gaan natuurlijk onderzoek doen naar de herkomst van de ingrediënten in de drop, zoals soja. Of er geen regenwouden zijn gekapt voor plantages en zo. Dat is inmiddels allemaal goedgekeurd.
FoodPersonality augustus 2006
Hoe is dat nu: met een auto vol snoep en zuivel door het land? Heel goed, terug bij de basis van het ondernemerschap. Als directeur van een divisie ben je erg intern gericht. Je bent bezig met de verwachtingen te managen van de hoofddirectie, de stafdirectie, de commissarissen en de medewerkers. Alle interne stakeholders, zeg maar. Nu heb ik weer te doen met de vloer en daarnaast de directies van de fabrikanten en de afnemers. Waar moet je vooral aan wennen? Dat je weer te maken hebt met de grote invloed van de junior-inkopers van grote organisaties. Ze zijn vaak na hun afstuderen kort in dienst, starten hun loopbaan vaak in de productgroep zoetwaren en bepalen mee hoe het zoetwarenschap er
En als zij nee zeggen? Je kunt het beste een encyclopedieverkoper zijn, want je weet dat elk twintigste huishouden een encyclopedie van je koopt. Dus ik weet dat ik toch vele malen bij hen langs moet gaan. Hard selling, geloven in je unieke concepten en aantonen dat het bij andere retailers en out-of-home-klanten goed verkoopt. Ik denk wel dat ik dit jaar zo’n 90.000 km ga halen. Is dat niet wennen, om alleen ‘s ochtends je kantoor aan huis binnen te stappen? Nee, als directeur in een grote organisatie ga je ook ’s ochtends in een kamer voor jezelf zitten. Nu rijd ik, na de files, naar klanten, Zeewolde of Deurne. Je bent nu 45 jaar. Hoe kom je aan het idee om voor jezelf te beginnen? Ondernemen en bepalen doe ik graag. In een grote organisatie als Red Band Venco en Campina ben je nooit de uiteindelijke beslisser. We waren met acht mensen in de directie van Campina Nederland. Je moet rekening houden met andere ideeën, iedereen meekrijgen, consensus zoeken en daar zit ook nog een hoofddirectie boven en commissarissen. Je liep tegen jezelf aan? Tegen mijn eigen drive, ja. Kijk, zolang de ontwikkeling van het bedrijf waar je werkt en jouw loopbaan hand in hand gaan, heb je niet voortdurend je eigenlijke droom voor ogen. Als het dan tegenzit, moet je die projecten eruit halen die inspireren en motiveren. Dat geeft energie en dat werkt. Nu is dat helemaal zo. En ik ben nu in deze situatie meer mezelf. Hoe komt het dat je nieuwe producten geïntroduceerd krijgt in deze tijd? Als het maar unieke producten zijn, geen me too’s. En: voor een grote groep consumenten. Twee categorieën samenvoegen en je hebt een innovatief concept. We introduceren bijvoorbeeld in september yoghurtkaas van Bergader, gemaakt van echte Alpenmelk. Wat is jouw ambitie met deze bedrijven? Ik wil graag een omzet van 5 tot 7 miljoen euro per bedrijf en een organisatie opbouwen met zo’n 10 tot 15 mensen.
▼
En Holland Foodz? De tweede poot, ja. We zijn een zuivelbedrijf en vertegenwoordigen vier buitenlandse zuivelbedrijven op de Nederlandse markt: Elsdorfer met yoghurt, kwarkdesserts en zuiveldrinks, Immergut met zuiveldrinks, chocolademelk en koffiemelk, Bergader met kaas. Vanaf 1 mei volgend
Hoe reageert je omgeving op je zelfstandig ondernemerschap? Iedereen vindt het heel moedig. Wat me zeer verrast is de reactie van ondernemers: die helpen mij als startende ondernemer. Bij sommige grote retailers zit je meer in een bureaucratische omgeving, maar bij bijvoorbeeld Vomar, Jan Linders, Sligro of Kruidenier praat je meteen met de beslissers.
in Nederland uitziet. Zonder grote kennis of ervaring. Nooit een consument gesproken.
29