07FP011z036.ps
12-11-2007
13:48
Pagina 36
BIJ EVELYN AAN TAFEL
Foto: Dirk-Jan van Dijk
Partner Evelyn Günther van Günther & Van Grinsven Executive Search interviewt managers uit de branche over hun waarden/normen, werk/privé, uitdagingen/ergernissen en ‘leermomenten’. Deze maand: Niek van Exel, general manager Danone Nederland.
36
Wat heb je gedaan voordat je bij Danone werkte? Na mijn studie in Groningen heb ik negen jaar in diverse marketingfuncties bij Procter gewerkt en daarna twee jaar in Engeland bij Philips als general manager van de consumentenlichtdivisie. Toen het tijd was om naar Azië te gaan, werd mijn vrouw zwanger van een tweeling en wilden wij liever terug naar Nederland. Ook wilde ik altijd al voor mijn veertigste een eigen bedrijf starten en vond dit een mooi moment. Met een aantal mensen samen ontwikkelden we een superkoffer voor zakenreizigers. We wilden de grootste ‘koffer-fastmover’ worden. Dat is niet gelukt, want we kregen het materiaal niet voor elkaar. Inmiddels is het product op de markt, voor 15.000 euro per stuk. Het is dus een erg nicheproduct geworden. Onlangs is er een verkocht aan een sjeik die de koffer met gouden interieur en diamanten heeft besteld. Tijdens deze periode kwam Alfred Levi met zijn consultancy-organisatie op mijn pad en ik ben daar binnengestapt als consultant en partner.
Waarom daarna weer terug naar het bedrijfsleven? Ik wist altijd al dat ik niet oud wilde worden als consultant, want daar ben ik zelf te ambitieus voor. Ik wil zelf de business doen en in de ‘driving seat’ zitten. Als consultant geef je ideeën aan anderen en probeer je het als dwingende consultant door de organisatie heen te krijgen. Helaas lukt dat niet altijd vanwege de politiek of mensen die het intern niet voor elkaar krijgen. Door de internationalisatie was het niet altijd mogelijk om goede lokale ideeën uit te voeren, ook al kon je aantonen dat het voor hier onzin was wat ze internationaal aan het doen waren. Op een gegeven moment maak je de balans op. En toen ik daar nog middenin zat, kwam Danone. Ik heb toen nagedacht of ik wel weer in een keurslijf terugwilde. Wil ik wel weer iedere dag in een kantoor zitten, mis ik mijn flexibiliteit niet en wat vind ik van de minder leuke dingen van het general manager zijn. In de gesprekken werd ik steeds enthousiaster, het werd een plek waar ik echt kan ondernemen en lokaal ‘ownership’ heb. Het was
mijn oude droom om general manager te zijn van een international waar je lokaal mag ondernemen. En de internationale toekomst past nu zeker in onze levensfase. De aandacht die ik nu krijg, is grappig om mee te maken. Ik kan nu wat vaker zeggen wat ik denk in de media. Waarom zou je toch weer naar het buitenland willen? Mijn vrouw en ik zijn allebei uit de klei getrokken oosterlingen, opgegroeid in een dorp, als kinderen van een dierenarts en huisarts. Tijdens onze studie zagen we al dat er meer op de wereld was. Zeker toen we aan het einde van mijn studie voor een stage in Hongkong zaten. Het was waanzinnig om in zo’n compleet andere wereld te leven. Ook in Londen vonden we het heerlijk en we zouden graag nog een tijd van ons leven zo’n levenservaring opdoen. Bij Danone krijg je die kans zeker, want the sky is the limit. We gaan wereldwijd agressief groeien omdat wij een van de best gepositioneerde partijen zijn om in te spelen op de gezondheidstrend. Wij
FoodPersonality november 2007
07FP011z037.ps
12-11-2007
13:49
Pagina 37
gaan verdubbelen, van veertig naar tachtig landen. Wilde je geen dierenarts worden? Mijn vaders droom was dat ik als oudste zoon zijn opvolger zou zijn. Ik ben drie keer uitgeloot voor diergeneeskunde. En dat was achteraf maar goed ook. Ik was in mijn jeugd zo gehersenspoeld, mijn vader was een soort James Herriot en een vakfanaat. Ik zou dat nooit zo gedaan kunnen hebben. Ik heb meer de commercie van mijn moeder in mij. Als general manager ben je ook betrokken bij de gesprekken met de retailers. Heb je daar ervaring mee? Ja, in Engeland, bij Philips, heb ik stevige onderhandelingen gevoerd met grote retailers. In Nederland had ik geen netwerk bij onze retailers, maar door mijn brede consultancy-ervaring kan ik met een klant meedenken. Ik praat niet alleen maar met ze over dat zuivelschap en wat daarmee gebeurt. Hoe breder je jezelf hebt opgeleid en hoe meer ervaring je hebt, hoe meer je als partners onderwerpen kunt bespreken. Zelfs dwars door de discussie over de extreem hoge prijs van melk heen. De meeste retailers zitten het liefst met fabrikanten om tafel die hen verder kunnen helpen en ook eens met ‘out of the box’-ideeën komen. Navelstaarders worden op een gegeven moment weggevaagd door een start-up met frisse ideeën. Dat moet je voorkomen, door jezelf te blijven uitdagen en te bedenken wat je ergste nachtmerrie is.
FoodPersonality november 2007
Je klinkt wel erg enthousiast over Danone… Ja, het gaat om toegevoegde waarde voor de maatschappij. Als je boven de 40 bent, ga je dat belangrijk vinden. Onze missie is om zoveel mogelijk mensen gezond voedsel te geven - om de verbetering van de kwaliteit van leven, om preventief, vanuit natuurlijke ingrediënten, de gezondheid te verbeteren. En wat valt er tegen? Eigenlijk valt er niks tegen, maar ik moest wel wennen. In het begin was het anders om iedere dag op kantoor te zitten. Inmiddels ben ik al zo ingewerkt dat ik automatisch veel afspraken buiten de deur heb. Verder moest ik wennen aan mijn voorbeeldfunctie. Als ik ‘s ochtend de kinderen naar school wil brengen, dan doe ik dat gewoon en werk ik ‘s avonds weer. Dat was ik ook gewend vanuit mijn consultancy-tijd. Bovendien, mijn voorganger deed dat ook. Verder ben ik veel tijd kwijt aan praten over personele zaken. Maar dat is ook leuk. Vertel eens iets over je managementstijl. Vooropgesteld, we zijn een klein bedrijfje vergeleken met de Campina’s en Unilevers. Ik ben een informele manager die goed als meewerkend voorman een klein team kan aansturen. Ik geloof niet in hiërarchie bij een klein bedrijf. De kracht is juist de korte lijnen en het elkaar willen verder helpen en sparren. Ik zou ook niet in een ivoren toren kunnen werken en mensen naar mij toe laten komen. Ik heb net vier jaar als consultant gewerkt waarbij je met iedereen door alle lagen heen werkt. Ik vind het leuk om te coachen en te trainen en ideeën toe te voegen. Ik ben helemaal niet de persoon die denkt dat hij altijd de beste ideeën heeft. Ik wil helpen door te brainstormen en te faciliteren, maar het moet van onderuit komen. Als je niet het beste uit alle mensen haalt, zit je niet goed in een klein, groeiend bedrijf. Wat is jouw managementprincipe? Envision, enable en energize. Die woorden hoorde ik eens, ze passen bij me. Wat boeit jou? Ik ben graag bezig met hoe het beter en
slimmer kan en hoe ik een organisatie beter kan laten werken. Als ik de grote Danonebaas was, zou ik het meer in internationale synergie in de supply chain en fabricage zoeken. We moeten niet in local ownership doorslaan. Ik zou meer synergie uit de eigen bedrijfsvoering halen. Ik redeneer pragmatisch, je kunt verschillende modellen mixen. Waar ben je slecht in? In processen. Ik wil graag veel zaken tegelijkertijd laten gebeuren en ik ben ongeduldig. Ik heb er een hekel aan om documenten te archiveren, ik ben niet goed in plannen. Mijn kracht zit in initiatief nemen, leiding geven en doorzetten. En ik ben nuchter en pragmatisch. Waar erger je je aan? Ik erger me aan mensen die zich groter voordoen dan ze zijn, mensen die te koop lopen met iets wat anderen hebben gedaan, mensen die lui zijn, mensen die zich asociaal gedragen, mensen die alleen maar aan zichzelf denken en nooit aan anderen, mensen die dingen beloven en die niet waarmaken. Heb je nog vrije tijd? Ja, je moet die balans weten te vinden. Mijn vrouw en ik doen veel met onze vier kinderen. We gaan naar het bos en doen veel aan sport. Ik ben een tennisser, ik hockey en golf inmiddels. Als je ouder wordt, gaan alle sporten minder, maar in golf kun je beter worden. In welke periode heb je het meest geleerd? In mijn studententijd ben ik sterk gevormd door mijn ‘broers’ in huis. Ik belandde in een gemêleerd gezelschap, waar ik veel van heb geleerd. Ik kwam als jochie uit het oosten in een andere wereld terecht. Ik kon opeens zomaar een bestuur in. In mijn dorp was een bestuur alleen maar voor oude mensen. Wat wil je in ieder geval hebben bereikt? Mensen verder helpen. Maar mijn eigen droom is nu mijn carrière en ik ben geen ultieme wereldverbeteraar die ergens in een land een project gaat doen. Uiteindelijk kan ik door mijn geld en status wellicht veel meer bereiken dan in mijn eentje in een land een project te gaan doen. Wat ik nu doe, is helpen door gezonde voeding te distribueren en geld te geven aan goede doelen. Voor later denken mijn vrouw en ik wel aan kleinschalige projecten voor kinderen.
▼
Welke boodschap wil je de Nederlandse handel overbrengen? Natuurlijk moeten we de onderhandelingen goed voeren en zoveel mogelijk win-win zien te behalen. Maar wat ik veel belangrijker vind, is een groeiplan maken. Een combinatie van marketing en sales. Het is jammer dat sommige retailers hier nog niet over nadenken en alleen maar bezig zijn met de onderhandelingen van nu. Wij willen graag een doorbraak realiseren, de groei maximaliseren. Uiteindelijk zijn we allemaal met diezelfde consument bezig die we allebei zo goed mogelijk willen bedienen. We steken veel tijd in de categorievisie, wat gebeurt er met gezondheid, hoe kunnen wij daarop inspelen en hoe kunnen we de handel daar zo goed mogelijk advies in geven? Welke richting gaat het op, welke trends zien we? Daar weet Danone veel van af, want we stoppen veel energie, tijd en geld in de ‘gezondheidsmarkt’. Wij zijn het snelst groeiende foodbedrijf in Nederland. Wij werken aan
de schapvisie voor 2010. Ik zou willen zeggen, maak een apart gezondheidssegment en neem de merken waar de penetratie nog veel te laag van is maar die nu al groeien, en ga vooruit de ruimte in je schap nemen, naar de toekomst toe. Dit kan ook buiten de zuivel zijn.
37