3 minute read
UĐĐÂ IHE, UĐĐÂ AAVIS
from Loostâš 01/2023
Ive 2022 tábáhtui ennuv Anarâškielâ seervist. Ive ääigi seervist almostuvvii vittâ kirje. Ovdil keesi almostuvvii Jeff Kinney särjikoveromaneh “Čuovâuáivi peivikirje 2” já “Čuovâuáivi peivikirje 3”. Ive loopâst vuod almostuvvii kuulmâuásás anarâškielâ tihtâantologia, André Kuipers kirje “3, 2, 1, Go!” já Katarina von Bredow kirje “Liijkás stuorrâ rähisvuotâ”. Ton lasseen juovlâmáánu 30. peeivi Anarâškielâ servi ornij stuorrâ tábáhtus oovtâstpargoost Oulu ollâopâttuv Giellagas instituutáin. Talle párnáikirje 3, 2, 1, GO! čällee – hollandlâš ESA astronaut André Kuipers – poođij Anarân Sajosân muštâliđ jieijâs feeriimijn komovuođâst. Tábáhtus ohtâvuođâst uárnejui meid Amoc já Ailu Vale konsert.
Seervi ulmen ihán 2023 lii juátkiđ noonâ luuhâm já čäällimkult tuur huksimpargo anarâškielâ várás. Lase kirjeh almostuveh, Anarâšlostâ já Loostâš kuástiduvvojeh, já anarâškielâlii Wikipedian čállojeh nuuvt ennuv uđđâ artikkâleh ko peri máhđulâš. Taat ij kuittâggin pijsáá siärván. Mij halijdep faallâđ anarâššáid já anarâškielâ sárnoid ain uđđâ luhâmuš, já tondiet mij lep vuávám “Anarâš aavis” nommâsii digiaavis. Taam čälidijnân vuávámpargo lii vaalmâš, já aavis almostuvá neetin muádi peeivi siste. Ton čujottâs lii www.anarasaavis.fi.
Advertisement
Aalgâst aavis uđđâseh juáhhojeh tagaráid kategoriaid ko “Almugijkoskâsiih uđđâseh”, “Ekonomia”, “Kielâ”, “Kulttuur”, “Páiháliih uđđâseh”, “Politiik”, “Suomâ”, “Tieđâ”, “Ulmuuh” já “Valastâllâm”. Uđđâ kategoriah pyehtih lasettuđ aaigij mield. Uđđâseh kieđâvušeh puohlágánijd teemaid, om. algâaalmugij suollui vyebdim Chilest, Aanaar kieldâ šleđgâjyehim, Suomâ kuobžânääli kiäppánem jna. Uđđâsijd lii máhđulâš kommentistiđ. Jyehi uđđâs maŋa lii loová, moos puáhtá čäälliđ jieijâs kommen tijd. Aavisist lii meiddei uđâsarkkâdâh, mon peht piäsá luuhâđ puáris uđđâsijd. Anarâškielâ servi lii meridâm falâškyettiđ jurgâlem já kielâtipšompalvâlusâid, já toid puáhtá uápásmuđ Palvâlusah valjiittuv peht.
Ulmen lii lasettiđ aainâs uv kulmâ uđđâ uđđâs jyehi oho. Mon diet eidu kulmâ? Tondiet ko Anarâškielâ servi áigu uuccâđ ruttâdem aavis várás Suomâ máttááttâs já kulttuurministeriöst vyesimáánust 2023, já ohtâ iähtu lii tot, et sijđostâh peividuvvoo aainâs uv kulmii ohhoost. Jis tun halijdah išediđ seervi já čäälliđ uđđâsijd aavisân, te piejâ peri viestâ munjin čujottâsân fabrizio.brecciaroli@gmail.com Oovtâst mij pyehtip rähtiđ ollâtásásii aavis!
Fabrizio Brecciaroli
Anarâš ehideh láá oppeet álgám
Anarâškielâ servi já Säämi máttááttâskuávdáš láá ornim jo maŋgâ ive Anarâš ehidijd, main piäsá maaŋgâmuđusij tooimâi ohtâvuođâst teivâđ já savâstâllâđ sämikielâlij ulmuiguin.
Ehidijn lii táválávt miinii teemaid, já teemah mulsâšuveh. Ulmen lii kevttiđ anarâškielâ já opâttâllâđ uđđâ saanijd. Anarâš ehidáid uásálistem lii nuuvtá. Servi fáálá käähvi já heerskuid, já táválávt Säämi máttááttâskuávdáš uárnee saje ehidij várás. Ehidáid ij taarbâš almottittiđ muuneeld.
Majemui iivij Anarâš ehidijn tollui puddâ koronapandemia keežild, mut moonnâm ive loopâst toh uárnejuuškuottii uđđâsist. Taan ive vaastâolmožin toimâv Sáárá Seipiharju já Suvi King. Anarâš ehideh tuállojeh táválávt Laasikuáđist, Anarist tme 17–19. Vuossâmuš Anarâš eehid koronapuudâ maŋa lâi skammâmáánu 16. peeivi 2022. Moonnâm ive peln uárnejuvvojii vala kyehti eehid: skammâmáánu 29. peeivi já juovlâmáánu 14. peeivi. Ive 2023 vuossâmuuh ehideh lijjii uđđâivemáánu 25. peeivi já kuovâmáánu 22. peeivi. Ulmen lii orniđ ehidijd suulân ohtii mánuppaajeest. Čuávuvááh ehideh láá njuhčâmáánu 22. peeivi, cuáŋuimáánu 26. peeivi já vyesimáánu 24. peeivi.
Anarâš ehideh láá ain hitruus tábáhtumeh, main piäsá ovdediđ jieijâs kielâtááiđu já uápásmuđ uđđâ ulmuid. Tiervâpuáttim fáárun!
Anarâškielâlii Wikipediast láá tääl paijeel 5 000 artikkâlid
Kuovâmáánu 17. peeivi 2023 anarâškielâlii Wikipediast lijjii 5 000 artikkâlid. Meeri lassaan ubâ ääigi nuuvt ete kuovâmáánu loopâst artikkâleh lijjii jo aldasáid 5 020. Majemui aaigij uđđâ artikkâleh láá kieđâvuššâm eromâšávt varbusluudij laahkon kullee loddehiäimuid já suuvâid, oppuuluudijd, jyelgipáálu, sämmilijd musikkárijd, sämikielâlijd kiirjijd já Suomâ ovdijd kieldâid.
Mist láá äŋgiris Wikipedia čälleeh, mut lase iše lii ain tiervâpuáttim. Jis Aanaar škoovlâst teikâ Avveel luvâttuvâst šaddeh tagareh škovlâpargoh, moh sovâččii Wikipedian, te taid puáhtá vuolgâttiđ čujottâsân fabrizio.brecciaroli@gmail.com
Sponsoristem juátkoo ive 2023
Kove: smn.wikipedia.org
Peerâ Hotels & Cottages sponsorist Anarâškielâ seervi meiddei ive 2023. Koronapandemia keežild iveh 2021 já 2022 iä lamaš táváliih toimâiveh, já tondiet sponsoristem juátkoo vala oovtâ ive. Ulmen sist lii ain skeŋkkiđ 10 senttid jyehi hooteelijâstâlmist puoh Peerâ Hotels & Cottages hotellijn: Hotelli Sodankylä Suáđigil markkânist, Kartanohotelli Karolineburg Kajaanist, Budget Hotel Raahe Raahest, Tietotunturi Kelovilla Pyhätunturist já Peurasuvanto Mökit & Camping Suáđigil kieldâst.
Ive 2022 sponsoristemruuđah láá ohtsis 2 128 eurod. Juurdân lii kevttiđ ubâ skeŋkkejum sume kiirjij kuástidmân. Moonnâm ive seervist almostuvvii vittâ kirje, já tuáivu mield anarâškielâlâš kuástidemtoimâ juátkoo siämmáá virkkun meiddei ive 2023. Puátimin láá vistig Mehis Heinsaar kirje “Hiärrá Paavvâl äigikirjeh”, mon Jukka Mettovaara lii jurgâlâm anarâškielân, Timo Parvela kirje “Ella Laapist”, mon lii jurgâlâm Henna Tervaniemi, sehe Kaisla Suomisii já Emma Saari čäällim tihtâkirje “Leggistâm soroidân lyeniliitán – Tiivtah tobdoin”. Loppâivveest kuástiduvvojeh vala Jeff Kinney särjikoveroomaan “Čuovâuáivi peivikirje 4”, mon Fabrizio Brecciaroli lii jurgâlmin anarâškielân, André Kuipers kirje “Koodâ ruopsâd”, mon Márjá Liisá Olthuis áigu jurgâliđ hollandkielâst, já Ann Helén Laestadius kirje “Ij muide ko čápudiđ”, mon lii jurgâlâm Neeta Jääskö. Taan ive peln anarâškielân almostuvá meiddei uđđâ nooveelantologia. Ađai uđđâ jiäráskittee já hävskis luhâmuš lii fáállun meiddei taan ive. Ennuv luuhâmmohtâ uđđâ kirjijguin!