ANBO Magazine 6 - 2018

6 MAGAZINE

Nº

DECEMBER 2018

GEZONDHEID INKOMEN WONEN VOORDEEL

DOSSIER

Gezondheid

& zorg

Van aflossingsvrij naar

aflossingsblij Jaaroverzicht Wat hebben we allemaal bereikt?

‘ J e moet lief TONY NEEF zijn voor jezelf’ INTERVIEW

ANBO 1

geef uw groene idealen een tweede leven Neem Greenpeace op in uw testament.

Retourneer dit kaartje in gesloten enveloppe naar:

Iedere nalatenschap aan Greenpeace - groot of klein - zorgt ervoor dat ons werk voor een groene en schone aarde ook in de toekomst kan doorgaan. Benieuwd naar hoe u uw groene idealen een tweede leven kunt geven? Vraag dan de brochure over nalaten aan Greenpeace aan. â– Ja, ik wil graag de brochure over nalaten aan Greenpeace ontvangen â– Ja, ik wil graag een persoonlijk gesprek over nalaten aan Greenpeace

Greenpeace Nederland T.a.v. Ellen van Stekelenburg Antwoordnummer 9357 1000 XH Amsterdam

geef uw groene idealen een tweede leven Alles over nalaten aan Greenpeace.

U kunt de brochure ook telefonisch aanvragen via 020-5249549 of per email: ellen.van.stekelenburg@greenpeace.org

GP_nalaten brochure_A5.indd 1

25-09-18 09:51

Een postzegel is niet nodig.

Naam Adres Postcode en woonplaats Telefoonnummer (optioneel)

greenpeace.nl/nalaten Greenpeace respecteert uw privacy.

Zie greenpeace.nl/privacy

COLOFON & SERVICE

VOORWOORD

Gezond bezig?

Check!

Hoofdredacteur Jurriën Beerda Redactie Fleur Akersloot, Mandy Janssen, Joost Marsman, Alex van Scherpenzeel, Atie Schipaanboord, Renée de Vries Fotografie Anouk de Kleermaeker, Shutterstock Vormgeving Houke Leupen Eindredactie Margot Eggenhuizen Realisatie Bureauvijftig BV, Zoetermeer Bladmanagement Yvonne Herman de Groot, Floris Venneman

Een dossier over zorg, maar ook over gezond leven. Want voorkomen is beter dan genezen, toch?

Druk en verspreiding PostNL Copyright 2018 ANBO Magazine, ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012 3440 DA Woerden, magazine@anbo.nl Advertenties Bureauvijftig BV, Zoetermeer, tel. 085 303 53 84 Lid worden? Dat kan natuurlijk altijd. Ga naar anbo.nl/aanmelden of bel onze Ledenservice via 0348 46 66 90 (bereikbaar op werkdagen tussen 10 en 15 uur). U betaalt per jaar € 45,-. Bekijk de 10 redenen om lid te worden op anbo.nl/ aanmelden.

Om zorg te voorkomen – en nog belangrijker: om lekker in mijn vel te zitten – probeer ik gezond te leven. Dat doe ik door gezond te eten (lukt negen van de tien keer), te bewegen (lukt vrijwel elke dag), stress te voorkomen (lukte dit jaar niet altijd even goed, goed voornemen voor volgend jaar) en door een sociaal netwerk te onderhouden. Ook dat laatste schiet er nog weleens bij in door de hectische combinatie van werk en gezin. Al met al een redelijke score.

Voor bedrijven Een abonnement voor bedrijven bedraagt € 32,50 per jaar.

Gegevens wijzigen Als u uw gegevens wilt wijzigen kan dit via de Ledenservice: bel ons op 0348 46 66 90 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 10 en 15 uur) of stuur een e-mail naar ledenservice@anbo.nl.

Lidmaatschap opzeggen? U dient uiterlijk één maand voor het einde van uw lidmaatschap op te zeggen. Dit kan via anbo.nl/opzeggen of via Postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. opzegging. U kunt ons via ledenservice@anbo.nl ook mailen. Uiteraard horen wij graag de reden van uw opzegging.

Privacy ANBO legt gegevens vast van ANBOleden en abonnees van ANBO Magazine. Hierbij houden wij ons aan de wet- en regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, zoals de AVG. Wij gebruiken uw gegevens onder meer om u te informeren over relevante producten en diensten van door ons zorgvuldig geselecteerde partners en aanbieders. Stelt u hier geen prijs op, stuur dan een e-mail naar ledenservice@anbo.nl, of een brief naar Postbus 2012, 3440 DA Woerden t.a.v. Ledenservice.

Meer informatie: anbo.nl/privacyverklaring Gesproken magazine Voor blinden en slechtzienden is er uiteraard een ingesproken versie van het ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of bel ons even via 0348 46 66 90.

Maar hoe gezond je ook leeft: zo nu en dan heeft ieder mens zorg nodig. Dan is het fijn als je goed verzekerd bent. Ik ben verzekerd via ons ANBO Zorgcollectief. Dat scheelt me geld – ik ben goedkoper uit dan voordat ik lid was – maar vooral kopzorgen: als ik vragen heb dan bel ik de ANBO Heilbron Zorgadvieslijn. Op het moment dat dit magazine verschijnt heb ik dat gedaan omdat mijn oudste dochter volgend jaar een beugel moet en ik daarvoor graag goed verzekerd ben. Meer informatie over ons Zorgcollectief leest u op pagina 43 en verder.

Uiteraard hoop ik dat u dit nummer weer van begin tot eind doorspit omdat het boordevol interessante, leeswaardige en vermakelijke informatie staat. Maar ik wil u graag nog even wijzen op het verhaal op pagina 30. Een artikel over medicatie. Volgens deze arts en onderzoeker kan een gezonde(re) leefstijl zorgen voor minder gebruik van medicijnen. Maar ook hier geldt weer: zo nu en dan zijn medicijnen onvermijdelijk.

Tot slot: dit is alweer het laatste ANBO Magazine van dit jaar. Ik heb het afgelopen jaar met heel veel plezier geholpen om dit mooie magazine nóg beter te maken. Iets wat ik volgend jaar heel graag wil voortzetten. Dat kan niet zonder u: we maken het voor u en ook graag met u. Dus blijf vooral doorkomen met uw tips en aanbevelingen. Op naar een goed en gezond 2019!

Jurriën Beerda Hoofdredacteur PS Uiteraard hoor ik heel graag wat u van dit magazine vindt! Dat kan via: magazine@anbo.nl

@JurrienBeerda

www.linkedin.com/in/jurrienbeerda

ANBO 3

6

Nº

OP DE COVER MUSICALSTER TONY NEEF

FOTO ANOUK DE KLEERMAEKER

‘Ik vind ouder worden wel leuk’

DOSSIER GEZONDHEID & ZORG 16

INTERVIEW TONY NEEF Over loempiaatjes en Lidl-crème

22

FIT MET FYSIOTHERAPIE

25

ANBO CONSULENT MARJAN HILGERS duikt in Wmo-regels en papieren

28

ZORGEN VOOR MORGEN? Feiten en cijfers

30

WÉG MET DIE PILLEN! Op naar een gezondere leefstijl

32 PROBLEEM MET UW ZORGVERZEKERAAR?

Schakel hulp in

16

35

LEDENVOORDEEL

Voordelig naar het Amsterdam Light Festival en de Spaanse costa’s, een slimme kalenderklok en nog veel meer!

€31 KORTING

op een Opa, oma en kleinkinderen-arrangement!

67

4 ANBO

Inhoud

7 VRAGEN AAN GEZOND OUD ‘Buiten trainen heeft veel voordelen’

ELK NUMMER 3 Colofon en voorwoord 7 Column Liane den Haan 8 Op de bres 10 Raad & Daad 12 Opgelost 66 Ledenvoordeel 70 Werf een lid en krijg een

elektrisch kussen cadeau 74 Column John de Wolf

En ook 39

ORGANIZER VOOR HET LEVEN

40 DE VOORDELEN VAN

ONLINE (KERST)SHOPPEN 43 ANBO ZORGCOLLECTIEF

Bespaar honderden euro’s

25 ANBO CONSULENT

46 HERSTELLEN IN EEN HOTEL

De sfeer van vakantie, maar

mét zorg

Marjan Hilgers

49 DE BELASTINGSERVICE INSCHAKELEN?

Bekijk eerst deze nieuwe regels 51

KOSTELOOS LOOPBAANADVIES Fluitend richting AOW-leeftijd

52

VAN AFLOSSINGSVRIJ NAAR AFLOSSINGSBLIJ

54 APPS, BOEK EN ORGANIZER

Tips van hoofdredacteur

Jurriën Beerda 56

ANBO EXPERTS Antwoord op al uw vragen

58

EINDEJAARSOVERZICHT Wat hebben we allemaal bereikt?

60

HOBBY: INTUÏTIEF SCHILDEREN

62

SENIOR & JUNIOR ‘Iedereen leert van elkaar’

71

PUZZEL MEE Maar liefst 9 mooie prijzen!

35

58 60

ANBO 5

A LE N ZE B R IE S D IN G

Seatfulness

A

Moeiteloos opstaan?

Sta-op stoelen van Prominent, wie kent ze niet?

Prominent is er groot, ja zelfs marktleider mee geworden. Toch hebben de stoelen van nu nog maar weinig overeenkomsten met die van toen. Ze zijn tegenwoordig ranker van vorm, eleganter van uiterlijk en passen qua design werkelijk in elk interieur. Daarnaast zijn ze door verbeterde technieken en materialen stuk voor stuk in staat om ‘Prominents ultieme zitcomfort’ te waarborgen. En natuurlijk helpen ze u feilloos bij het opstaan én weer zitten gaan. U koopt al een echte Prominent sta-op stoel voor €890,Wees de BTW verhoging voor.

Koop voor 2019 tegen het lage tarief!

T/M 22 DECEMBER

€7,50 Korting

per levensjaar* *Actie is niet geldig op fauteuils- en basicsmodellen.

Zitadvies bij u thuis

1 Kies tot 5 stoelen uit ‘Het Ultiem Zitten’ boek of kijk op prominent.nu

En altijd: Vrijblijvend & kostenloos

2

3

Maak een afspraak met één van onze zitadviseurs wanneer u dat het beste uitkomt.

In uw eigen woonkamer maakt u kennis met de mogelijkheden van onze stoelen.

Service door heel Nederland 60 dagen omruilgarantie Al 200.000 tevreden klanten Goed zitten begint vandaag.

Bel 0341 - 78 34 28 voor een vrijblijvende afspraak.

Altijd in de buurt Wilt u proefzitten? Kijk voor alle 44 adressen en de openingstijden op www.prominent.nu MAANDAG GESLOTEN ALTIJD GRATIS PARKEREN

COLUMN LIANE DEN HAAN

Solidariteit

Komend jaar wordt opnieuw een zwaar jaar voor de koopkracht van gepensioneerden. Tot mijn grote ergernis profiteren gepensioneerden nauwelijks van de economische groei en wordt de koopkrachtkloof tussen werkenden en gepensioneerden steeds groter. Dat werd begin november opnieuw bevestigd door onderzoek van het Nibud. Het inkomen van gepensioneerden stijgt niet of daalt zelfs, terwijl de lasten stijgen.

De Nibud-onderzoeksresultaten waren helaas geen verrassing, want al in 2015 deden wij wetenschappelijk onderzoek naar de minnen in koopkracht. Uit dat onderzoek bleek bovendien dat gepensioneerden met een zorgvraag en een modaal inkomen forse koopkrachtrisico’s lopen.

Iets wat niet in dit nieuwe onderzoek is meegenomen. Tel daarbij op dat vanaf 1 januari de btw op groente en fruit, medicijnen, de fietsenmaker, de bloemist, concertkaartjes en abonnementen stijgt, en de energierekening fors hoger wordt. Ook dat

is niet meegenomen. Het wordt dus nog vervelender dan ze in Den Haag denken.

Nederland kan niet zonder sterke belangenbehartiger. We hebben de afgelopen maanden al een groot aantal enthousiaste leden gevraagd om hun ANBO-ervaringen met buren en vrienden te delen. Om hen te overtuigen zich óók aan te sluiten bij ANBO. Want natuurlijk geloof ik in de kracht van het individu, maar de macht van het getal weegt nog altijd zwaarder. Zéker als het gaat om grote problemen. Solidariteit is de sleutel!

Alleen samen staan we sterk.

Vindt u het moeilijk om te vertellen waaróm uw buur, vriend, partner, kennis of collega zich moet aansluiten? Ik geef u snel wat argumenten.

ANBO wil dat mensen in Nederland goed ouder worden. We vechten voor een goed pensioen, genoeg inkomen, goede hulp en zorg voor u en uw naaste, toegankelijke hulp bij de gemeente en voldoende fijne (huur-)

‘Pensioeninkomens stijgen niet, maar de lasten wél’

FOTO PATRICIA STEUR

l e t u e l s e is d

woningen. We helpen onze leden met problemen rond AOW en pensioen, gemeenten die niet thuis geven, uw woningcorporatie, mantelzorg en consumentenrecht. Eventueel komt er zelfs een deskundige vrijwilliger aan huis. We maken het leven leuker, met fijne ledenkorting en leuke evenementen. En we helpen mensen die écht tussen wal en schip vallen.

Dat kan alleen als we onze krachten bundelen. Doet u mee?

Liane den Haan Directeur-bestuurder ANBO

Ook iemand lid maken?

Bijvoorbeeld als kerstcadeautje?

Kijk op anbo.nl/lidwerftlid

magazine@anbo.nl www.twitter.com/lianedenhaan

ANBO 7

GESPREKSSTOF

OP DE

BRES

Achter de schermen helpen we leden dagelijks met advies en belangenbehartiging. In deze rubriek houden we u op de hoogte. Zelf een vraag? Ga naar anboraadendaad.nl of bel de Raad & Daad Advieslijn op 0348 46 66 88.

Mailen kan ook: raadendaad@anbo.nl.

LEVE DE VERGRIJZING. HOERA! HOERA! HOERA! De troonrede is de regeringsverklaring. Dit jaar viel ANBObestuurder Liane den Haan een aantal zaken op, zeker als het gaat over het beeld dat de regering schetst van ‘ouderen’.

Daarom schreef zij een bijdrage aan de opiniepagina in NRC Handelsblad en voor zorgvakwebsite Skipr.

Hieronder het originele stuk.

Ook dit jaar heb ik met grote interesse geluisterd naar de troonrede.

Veel is er al over gezegd, maar één ding voeg ik daar nog graag aan toe.

Want wie schetste mijn verbazing toen de koning het woord ‘ouderen’ maar liefst vier keer noemde, en niet één keer in een positieve context?

De regering, bij monde van de koning, blijft hangen in de negatieve beeldvorming rond ouder worden. Terwijl het een verdienste van jewelste is dat onze samenleving zo oud en zo goed oud wordt. De koning heeft het over eenzame, zieke en dure ouderen gehad, terwijl onze oudere samenleving primair 8 ANBO

gevierd moet worden. Natuurlijk vraagt een oudere samenleving om antwoorden op vragen over (door) werken, mantelzorg, wonen, wijken en welzijn. Maar het alleen hebben over kommer en kwel doet geen recht aan de verworvenheden van de vergrijzing.

ANBO’S VERSIE

Wat de koning had moeten zeggen in de troonrede: Nederlanders worden ouder en we worden ook gezonder oud. We mogen trots zijn op de zogeheten vergrijzing en het reservoir aan kennis, ervaring en wijsheid dat dat met zich meebrengt. Nu is het tijd om aandacht te geven aan goed ouder worden. Hoe zorgen we ervoor dat we in een prettige woning, in een wijk met goede voorzieningen, oud worden? Hoe zorgen we ervoor dat het

sociale netwerk van mensen versterkt wordt, zodat ze tot op hoge leeftijd prettig en zelfstandig kunnen wonen?

Hoe zorgen we ervoor dat wanneer iemand zorg nodig heeft – thuis, in het ziekenhuis of eventueel in een verpleeghuis – er voldoende aandacht, tijd en liefdevolle zorg is? Ook als het einde van het leven is aangebroken.

Kortom: hoe zorgen we ervoor dat de kracht van een oudere samenleving benut wordt, en overgedragen wordt op de generaties die na hen komen?

Vanzelfsprekend houden we ons aanbevolen wanneer de troonrede voor de volgende Prinsjesdag gemaakt moet worden.

GESPREKSSTOF

AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEEK EEN PROBLEEM? De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft in samenwerking met onder meer ANBO een campagne gelanceerd voor mensen met een aflossingsvrije hypotheek. Voor sommigen zal de aflossing straks misschien een probleem opleveren.

Via anbo.nl/hypotheken kunt u uw situatie bekijken. Kijk ook op pagina 52.

Kamerleden delen ANBO’s Wmo-zorgen ANBO maakt zich, zeker met het oog op de toekomst, zorgen over de kwaliteit van de Wmo-voorzieningen. Dat schreef ANBObestuurder Liane den Haan in september 2018 in een brief aan de Tweede Kamer ter voorbereiding van het algemeen overleg Wmo. In het regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’ hebben de coalitiepartijen afspraken gemaakt over het invoeren van een abonnementstarief voor Wmovoorzieningen. In de toekomst zullen veel maatwerkvoorzieningen en een deel van de algemene voorzieningen onder het abonnementstarief van € 17,50 komen te vallen. De Vereniging Nederlandse Gemeenten is geen voorstander van het abonnementstarief en heeft gewaarschuwd dat als het beschikbare budget niet toeneemt, de invoering van het abonnementstarief kan leiden tot versobering van de voorzieningen. Dit zal vooral ten koste gaan van cliënten die hun voorziening niet zelf kunnen regelen en betalen.

ONDERZOEK

ANBO heeft de Kamer en de minister gevraagd om vooral ook de kwaliteit van de geboden voorzieningen in de gaten te houden. Tijdens het debat dat op

26 september 2018 volgde bleek dat veel Tweede Kamerleden onze vrees delen.

Ook zij maken zich zorgen om mogelijke versobering van het pakket. Minister De Jonge (Volksgezondheid) heeft mede op verzoek van de Tweede Kamer toegezegd dat hij ook de kwaliteit van de Wmo- voorzieningen zal monitoren.

ANBO is blij met deze toezegging.

ABONNEMENTSTARIEF

Tijdens het debat van 26 september 2018 heeft de minister ook aangegeven dat hij wetgeving rond de invoering van het abonnementstarief in december 2018 naar de Tweede Kamer stuurt.

ANBO verwacht dat deze wetgeving meer duidelijkheid schept. Zodra er meer informatie bekend is, volgt er op de website van ANBO een uitgebreid overzicht van het abonnementstarief en de wijze waarop dit vormgegeven gaat worden. anbo.nl/wmo

Project Pluim Sinds de introductie van de Wmo 2015 is er veel veranderd. Gemeenten hebben de ruimte die de wet biedt met beide handen aangegrepen om zelf een lokaal beleid neer te zetten. Het project Pluim, dat tot 31 december 2018 loopt, laat ons een aantal aardige voorbeelden zien van lokale praktijken waar onze leden blij van worden.

Zie ook anbo.nl/wmo

Roze Loper: iedereen kan zichzelf zijn Heteroseksualiteit is in de ouderenzorg nog steeds de norm en het is belangrijk dat er onverminderd aandacht is voor seksuele diversiteit in de (ouderen)zorg. De Roze Loper van Roze 50+, het samenwerkingsverband van ANBO en COC, is een certificaat voor LHBT-vriendelijke organisaties om sociale acceptatie van seksuele diversiteit te vergroten.

Deze organisaties hebben oog voor lesbische vrouwen, homomannen,

biseksuelen en transgenders. Het gaat om cliënten, bewoners én medewerkers. Wij vinden dat iedereen zichzelf moet kunnen zijn. Door medewerkers en cliënten bewust te maken, wordt samenwerken gemakkelijker en worden pesterijen, discriminatie of intolerantie bespreekbaar gemaakt en vervolgens bestreden.

ANBO 9

GESPREKSSTOF

Raad&DAAD Eindejaarstips voor uw belastingaangifte Zo tegen het einde van het jaar is het tijd om alvast te kijken naar uw aangifte inkomstenbelasting 2018.

ANBO geeft antwoord op veelgestelde vragen.

HOE BENUT IK DE OUDERENKORTING ZO GUNSTIG MOGELIJK?

MIJN PARTNER KRIJGT VOOR HET EERST AOW. WAT ZIJN DE GEVOLGEN?

De ouderenkorting is onderdeel van de heffingskorting.

Dat is de korting op de belasting die u moet betalen. Er zijn twee vormen, de hoge van € 1.418 en de lage ouderenkorting van € 72. De grens ligt bij een inkomen van € 36.346. Ligt uw inkomen rond deze grens, dan is het de moeite waard om te kijken of u een deel van uw verzamelinkomen naar uw partner kunt ‘verschuiven’. Een voorbeeld: uw verzamelinkomen is € 36.500. Hierin zit € 1.000 voordeel uit sparen en beleggen (‘Box 3’). Op basis van dit inkomen is uw ouderenkorting in de heffingskorting € 72. Door het voordeel uit sparen en beleggen volledig aan uw fiscaal partner toe te delen, wordt uw verzamelinkomen in de nieuwe situatie € 35.500. Dat betekent een ouderenkorting van € 1.418. Dat levert u dus een voordeel van € 1.346 op.

Iedere belastingplichtige in Nederland maakt aanspraak op de algemene heffingskorting. Dat is een korting op de belasting die u verschuldigd bent. Heeft u geen inkomen,

MOET IK ALTIJD AANGIFTE INKOMSTENBELASTING DOEN?

dan betaalt u uiteraard geen inkomstenbelasting. U kunt in dat geval de heffingskorting niet ‘verzilveren’. Onder bepaalde voorwaarden krijgt de niet-verdienende partner die heffingskorting uitbetaald. Is deze situatie op u van toepassing en krijgt uw niet-verdienende partner in 2019 voor het eerst AOW? Omdat uw partner nu gaat ontvangen, zal het bedrag van de uit te betalen heffingskorting lager worden.

In veel gevallen zal het recht op uitbetaling helemaal vervallen. Let op: de Belastingdienst past dit niet voor u aan! U zult zelf bij de fiscus om herziening moeten vragen. Doet u dat niet, dan zult u na afloop van het jaar de heffingskorting geheel of gedeeltelijk moeten terugbetalen.

Gepensioneerden die alleen AOW ontvangen, betalen geen belasting. Hun inkomen is daarvoor te laag. Veel mensen zien daarom af van het invullen van een aangiftebiljet. Dat is niet altijd verstandig. Want als u aftrekbare zorgkosten hebt, kunt u toch geld terugkrijgen van de Belastingdienst.

Dit heet de Tegemoetkoming specifieke zorgkosten (TSZ-regeling).

10 ANBO

GESPREKSSTOF MIJN INKOMSTEN WISSELEN NOGAL. LOOP IK DAARDOOR IETS MIS? Een mogelijkheid die bij weinig mensen bekend is, is de zogenaamde middeling bij sterk wisselende inkomsten.

Bijvoorbeeld omdat u vanuit werken met een salaris gepensioneerd wordt en een veel lager inkomen gaat ontvangen. Bij een sterk wisselend inkomen uit werk en woning betaalt u in het algemeen meer belasting dan wanneer u een gelijkmatig inkomen heeft. De middeling kan ervoor zorgen dat u minder belasting hoeft te betalen.

Wilt u meer weten? Kijk op

anbo.nl/belastingtips

ANBO CONSULENTEN NAAR TWEEDE KAMER Enkele ANBO Consulenten zijn vorige maand naar het Tweede Kamer-debat over ouderenmishandeling gegaan. Consulenten helpen leden bij allerhande obstakels – zoals zorg, ondersteuning, financiën en administratie – maar ze signaleren natuurlijk ook of er sprake is van ongezonde situaties, zoals uitbuiting en misbruik.

Op pagina 25 van dit nummer staat een interview met onze ANBO Consulent Marjan Hilgers.

ANBO Consulenten Ben Leusink, Gerrit Jeulink, Leo Sakko, Pieter Kwaadgras, Gijs Dorrestijn en Eduard Scheper.

Raad&Daad Successen

Elke week deelt ANBO Raad & Daad op Facebook wat er is bereikt. Ook de afgelopen tijd hebben we weer veel problemen van onze leden opgelost.

MET PENSIOEN Onze Raad & Daad Advieslijn is benaderd door een lid dat in november met pensioen is gegaan. Ze wilde graag hulp bij het invullen van haar pensioenformulieren. Wij hebben onze ANBO Consulent Freek Kramer langs gestuurd. Die heeft

uitvoerig overleg gehad en met zijn hulp zijn de benodigde papieren uiteindelijk ingevuld. Mevrouw gaf te kennen zeer tevreden te zijn met de ondersteuning van onze Consulent en ze was opgelucht dat ze er straks financieel een beetje op vooruitgaat.

SCHUTTING DELEN? Onze Raad & Daad Advieslijn is benaderd door een lid dat graag een schutting wilde plaatsen, maar zijn buurman wilde dat niet. Wij hebben hem gewezen op de diverse mogelijkheden. Uiteindelijk heeft hij ervoor gekozen om de schutting op zijn eigen erfdeel neer te zetten. Hij zet hem dus niet op de erfgrens, want dan mag de buurman meebeslissen. Ons lid mailde dat het probleem nu tot tevredenheid van alle partijen is opgelost: ‘Bedankt voor jullie deskundige en bondige advies. Het lidmaatschap heeft zijn nut wederom bewezen.’

ANBO 11

OPGELOST

De zaak ‘Strietman’

Wandbeugels veilig aan de muur ‘De voorziening die u aanvraagt wordt als algemeen gebruikelijk beschouwd. Dit betekent dat deze vrij te verkrijgen is in de reguliere handel.’ Met dat antwoord van de gemeente kon meneer Strietman uit Den Haag het doen toen hij wandbeugels nodig had. ANBO’s Hulpfonds Woningaanpassingen schoot hem te hulp.

12 ANBO

Meneer Strietman is een vitale zeventiger.

Zijn uiterlijk verraadt niet dat hij acht jaar geleden een beroerte kreeg. Bovendien werkt zijn been niet goed meer door zenuwschade.

Hij verliest daardoor gemakkelijk zijn evenwicht. Aangezien meneer Strietman alleen woont, vindt hij het belangrijk dat hij veilig door zijn huis kan bewegen én veilig kan douchen. Wandbeugels zijn daarvoor een minimale woningaanpassing.

GOED GEMONTEERD Meneer Strietman diende bij zijn gemeente een aanvraag in voor wandbeugels. Het

OPGELOST

‘Het is belangrijk dat de beugels goed gemonteerd worden’ antwoord was teleurstellend. ‘De voorziening die u aanvraagt wordt als algemeen gebruikelijk beschouwd. Dit betekent dat deze vrij te verkrijgen is in de reguliere handel’, schreef de gemeente. Wandbeugels zijn inderdaad vrij verkrijgbaar, zoals de gemeente Den Haag zegt in de afwijzing. Ook de prijs van een gemiddelde wandbeugel valt nog te overzien. “Maar het is heel belangrijk dat ze goed gemonteerd worden. Liefst door een professional. Als je uitglijdt of valt, moeten de beugels tenslotte wel steun bieden. En daar gaat de gemeente Den Haag aan voorbij”, zegt meneer Strietman.

KLEINE WONINGAANPASSINGEN Na de afwijzing deed meneer Strietman een beroep op ANBO’s Hulpfonds Woningaanpassingen. Dit hulpfonds voor kleine woningaanpassingen bestaat sinds 2015. Het is nodig, omdat ouderen steeds langer thuis blijven wonen, ook als er zorg of ondersteuning nodig is. Kleine aanpassingen in huis

kunnen noodzakelijk zijn om veilig en comfortabel te kunnen blijven wonen.

Gemeenten hebben een wettelijke taak om ouderen hierbij te ondersteunen, maar ze mogen wel hun eigen voorwaarden stellen. Het komt dus geregeld voor dat gemeenten niet thuis geven als een oudere een aanvraag voor een woningaanpassing indient. ANBO helpt wanneer de gemeente weigert een noodzakelijke woningaanpassing te financieren, ook na bezwaar, en wanneer het voor een oudere onmogelijk is om zelf de benodigde aanpassing te financieren.

HIER BLIJVEN WONEN ANBO’s Hulpfonds Woningaanpassingen kon meneer Strietman blij maken met goed nieuws: de wandbeugels konden veilig worden gemonteerd in zijn badkamer. “Ik ben heel tevreden.

Zolang het kan, wil ik in dit huis blijven wonen.”

ANDERE VRAGEN? De ANBO Raad & Daad Advieslijn is van alle markten thuis op de gebieden inkomen, gezondheid en wonen. Wilt u ook hulp hebben bij aanvraag van een pensioen of van iets anders omdat u er zelf niet zo goed uitkomt? Kijk dan op www.anboraadendaad.nl of neem contact op met de ANBO Raad & Daad Advieslijn via 0348 46 66 88 of raadendaad@anbo.nl

Hulp nodig of zelf helpen Heeft u hulp nodig bij een (kleine) woningaanpassing die door de gemeente wordt geweigerd en die u niet zelf kunt financieren? Kijk dan op: anbo.nl/hulpfonds

Ons Hulpfonds bestaat uit giften van leden, bijdragen van bedrijven en hulp in natura. Otolift ondersteunt ons bijvoorbeeld met (korting op) trapliften. Het Hulpfonds kan niet bestaan zonder uw hulp. Kunnen wij op u rekenen? Doneer uw bijdrage aan het Hulpfonds via NL16ABNA0433715014 ter attentie van Hulpfonds. Wist u dat uw gift aftrekbaar is omdat ANBO een ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) is?

ANBO 13

Veilig douchen binnen 1 dag TOT

€1100 LEEFTIJDSKORTING*

+

Extra ondersteuning

Gisteren

+ +

Eigen productie en montageteam

Anti-slip profiel

Lage instap

Levenslange garantie op wandpanelen

Ruim 10.000 douches geplaatst

Geplaatst binnen 1 dag

Goedkoopste van de Benelux

Nature Line GRATIS BROCHURE ONTVANGEN?

WWW.VEILIGDOUCHEN.NL BEL GRATIS 0800 0200 962

Ja, ik ontvang graag het gratis informatiemagazine Pure instapbad NIEUW

Naam Straat + nr Postcode Telefoon

* Bekijk de algemene actievoorwaarde op onze website.

Plaats ANBO 11_12_201

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw comfortsanitair Antwoordnummer 3035 - 3860VZ Zeewolde, Nederland

DOSSIER GEZONDHEID

Gezondheid

&Zorg Gezond maakt gelukkig, horen we regelmatig.

We weten hoe we onze gezondheid kunnen beĂŻnvloeden: met goede voeding, voldoende beweging, stressmanagement en het onderhouden van een sociaal netwerk. Maar ook al zorg je nog zo goed voor jezelf, soms heb je gewoon extra zorg nodig. Sla snel om voor een dossier vol ervaringen en nuttige tips.

ANBO 15

DOSSIER GEZONDHEID

16 ANBO

DOSSIER GEZONDHEID

‘Je moet lief zijn voor jezelf’ Musicalster Tony Neef (57)

De komende maanden reist Tony Neef (57) met de musical The Addams Family het hele land door. Tussendoor spreekt hij stemmen in en treedt hij op met zijn schlagertrio. Een druk bestaan, maar hij geniet er met volle teugen van. ANBO Magazine sprak de musicalster over loempiaatjes, crème van de Lidl en zijn grote liefde.

TEKST MARGOT EGGENHUIZEN FOTO’S ANOUK DE KLEERMAEKER

De deuren van de studio’s in Aalsmeer zwaaien open en een groepje dansers huppelt sierlijk de bedrijfskantine in. Een paar minuten later komt musicalacteur Tony Neef naar buiten. Hij heeft even pauze van de repetities voor The Addams Family, een nieuwe musical waarin hij de rol van Fester speelt. De excentrieke familie heeft deze ‘oom’ ooit opgegraven en dat zal hem in de voorstelling aan te zien zijn: lijkbleek geschminkt en met flinke wallen onder zijn ogen. Tony neemt plaats

met een dienblad met daarop zijn lunch. “Ik eet heel gezond”, vertelt hij. Als hij naar zijn bord kijkt, moet hij lachen: “Oh ja, die loempiaatjes… Nou ja, ze zijn wel glutenvrij!”

‘Als je thuis een stevige basis hebt, kun je veel doen’ ANBO 17

DOSSIER GEZONDHEID

‘Ik vind ouder worden wel leuk’ DIKSTE VAN DE KLAS “‘Er mogen wel een paar kilootjes af’, zei producent Albert Verlinde tegen me toen ik in de musical Sonneveld ging spelen. Ik heb meteen mijn eetpatroon aangepast en heb vooral veel koolhydraten geschrapt. Zo eet ik eigenlijk nog steeds, een bord pasta krijg ik bijvoorbeeld niet meer op. Als ik thuis met Benny (Tony’s man, red.) pasta maak, beginnen we met de groente. Daarna een beetje vlees erbij en dan pas een paar vlokjes pasta erop. Ik ben gek geworden op groente. Sla, rode bietjes – we eten er veel van.

Ik heb altijd iets met mijn gewicht gehad. Vroeger was ik de dikste van de klas. Tijdens mijn eerste vakantie met vrienden, zonder mijn ouders, durfde ik niet zomaar een Cornetto te bestellen. In die vakantie viel ik meteen een paar kilo af! Toen ik ruim twintig jaar geleden voor de eerste repetitie van de musical Miss Saigon mijn shirt moest uittrekken, was ik echt bang. Ik wist dat Joop van den Ende zou komen kijken. Die nacht heb ik nauwelijks geslapen, omdat ik dacht dat hij me zou ontslaan omdat ik te dik was. Het viel uiteindelijk natuurlijk reuze mee, ik heb de rol gewoon mogen spelen.”

PIZZABEZORGER “Ik zit nu goed in mijn vel en voel me fit. Ik probeer twee keer per week te sporten. Rennen op zo’n band, een helling oplopen, een paar oefeningen voor de armen en buikspieren. Mijn benen hoef ik nauwelijks te trainen, want ik heb vroeger veel gezwommen en aan handbal en korfbal gedaan. Het is alsof mijn lichaam dat onthoudt, want nog steeds zijn mijn benen 18 ANBO

een en al spieren. Tijdens de speelperiode heb ik altijd best veel tijd om te sporten. Dan ben ik overdag vrij en kan ik naar de sportschool. Of als we bijvoorbeeld in Heerlen spelen en een nachtje moeten blijven, dan pak ik tussendoor de trein naar Maastricht. Ga ik daar lekker door de stad wandelen. Die stappen maak ik dan wel. Thuis ook, hoor. Voorheen woonden we in het Oostelijk Havengebied in Amsterdam en dan pakte ik al snel de tram als ik ergens naartoe ging. Inmiddels wonen we midden in het centrum en kan ik overal naartoe lopen. Soms neem ik wel de scooter. Tijdens een vakantie in Griekenland reden we rond op zo’n ding en dachten we: waarom doen we dit niet in Amsterdam? Het rare is dat je op een scooter best aso gaat rijden, soms voel ik me net een pizzabezorger.”

DOSSIER GEZONDHEID STEVIGE BASIS “Benny fietst elke dag vanuit Amsterdam op zijn e-bike naar zijn werk op Schiphol. Hij rijdt om half zeven weg en dan lig ik nog te slapen. ’s Avonds ligt hij al in bed als ik thuiskom. We verlangen allebei altijd ontzettend naar de zaterdagochtend, omdat we dan samen wakker kunnen worden. Thuis is een stevige basis voor mij. Als je die basis hebt, kun je alles doen. We zijn allebei druk: Benny is vaak naar het buitenland voor zijn werk en ik werk veel en onregelmatig. Maar juist dat houdt ons bij elkaar, dat verlangen om elkaar weer te zien. De vervelendste dag is altijd de eerste dag na een vakantie. Dan ben je lang samen geweest en gaat hij ’s ochtends ineens weer de deur uit naar zijn werk. Dat is nooit leuk.”

MOOISTE AVOND “De repetitieperiode is druk en ik ben nu vaak weg. ’s Avonds kom ik meestal om kwart over zeven thuis, maar soms moet ik nog door naar de studio om iets in te spreken. Lange dagen, maar ik klaag niet hoor! Ik voel me zo gezegend. Veel jongeren zien dit vak als werk, maar dat heb ik nooit gehad. In mijn begintijd liep ik in Amsterdam op straat en zag ik een brandweerman, een politieagent, een glazenwasser. Opeens besefte ik: ik verdien mijn geld met wat ik leuk vind om te doen!

Niet voor niets ben ik met mijn studie andragogie (een stroming binnen pedagogiek, red.) gestopt, ik wilde gewoon zingen. Het bloed kroop waar het niet gaan kon.

Ik verhuisde van Groningen naar Amsterdam omdat ik toe was aan meer levendigheid. Ik wilde léven. Mijn vader was not amused dat ik was gestopt met mijn studie.

Hij was meer van de zekerheid. Mijn ouders hebben elkaar ontmoet in een band en toen mijn moeder zwanger raakte, werden alle instrumenten verkocht. Ze hebben nooit meer gespeeld. Toen ik in de musical Evita plotseling moest invallen, heb ik mijn ouders gebeld of ze wilden komen kijken. Met gierende banden reden ze over de Afsluitdijk. Na afloop van de voorstelling had mijn vader tranen in zijn ogen. Eindelijk kreeg ik erkenning.

Nog steeds is dat de gelukkigste avond van mijn leven.”

RHODOS EN GRAN CANARIA “Ik ben niet iemand die zegt: nu kap ik met werken.

Dat is misschien ook de mazzel van al dertig jaar werk hebben. Ik heb het niet alleen gekrégen, maar ook zelf bedacht. Vorig jaar ging er een project niet door en toen ANBO 19

DOSSIER GEZONDHEID

‘Ik zit nu goed in mijn vel en voel me fit’ te gaan die we al kennen. Dan hoef je even niets, dat geeft rust.

Zelfs als ik maar een paar dagen vrij ben, gaan we al weg. Om te chillen, zo heet dat hè? Niet alleen ‘ik moet, ik moet’, maar vooral ik mag en ik kán. Je moet lief zijn voor jezelf.”

belde Ruud Bos mij, componist van veel tv-tunes en theaterliedjes. Hij wilde samen iets doen. We hebben Maaike Widdershoven (musicalactrice, red.) erbij gevraagd en bedachten de voorstelling Weet je nog wel. Het was een ode aan het Nederlandse lied, met nummers van onder anderen Toon Hermans en André Hazes. We hebben die voorstelling uiteindelijk vijftig keer gespeeld. Dat is het voordeel als ik even geen werk heb, dan word ik heel creatief. Ik maak me nu ook minder zorgen dan vroeger, er is altijd wel iets te doen.

Ik werk omdat ik het leuk vind, maar ook zodat ik samen met Benny op vakantie kan. Eigenlijk werk ik dus voor mijn vrije tijd. Rhodos vinden we geweldig en in de winter gaan we vaak naar Gran Canaria, daar blijft het lekker zonnig. We vinden het leuk om nieuwe dingen te zien, maar ook om naar plekken 20 ANBO

CRÈME VAN DE LIDL “Aan mijn uiterlijk doe ik niet veel bijzonders. Ik heb mijn wenkbrauwen laten tatoeëren, die zijn anders wel erg licht.

Nu hoef ik er anderhalf jaar niet naar om te kijken. Vroeger had ik een heel dure gezichtscrème. Maar eigenlijk is je gezicht schoonmaken het allerbelangrijkst. Als je huid schoon is, kun je er daarna alles opsmeren. Sinds ik hoorde dat de crème van de Lidl goed uit een test kwam, heb ik die. Een goede huidverzorging is nu wel belangrijk, want voor deze rol wordt met lijm een soort condoom op m’n hoofd geplakt. Mijn haarkleur is mijn eigen kleur. Alleen de bakkebaarden worden grijs, maar dat is helemaal niet erg. Ouder worden vind ik wel leuk. Ook omdat ik nu stabieler ben en beter nee durf te zeggen. Vroeger moest ik voor mijn gevoel álles doen. In de tijd van de musical Chicago heb ik bijna een burn-out gehad. Ik deed alle shows en daarnaast was ik vaak in de studio om films of series in te spreken. Toen ook nog mijn vader overleed, werd het erg veel allemaal. Ik kreeg angstaanvallen en dacht op het podium ineens: wat is de tekst? Dan wilde ik iets uit Miss Saigon gaan zingen terwijl ik in Chicago stond! Heel raar, want ik had dat liedje al minstens 800 keer gezongen. Daar schrok ik van. Als ik thuis op de bank zat en Benny mijn hand vasthield, dacht ik: ik heb het recht niet om jouw hand vast te houden, want ik ben er nooit. We besloten om een vakantie te plannen en dat hielp: ik had een lichtpuntje om naartoe te werken. Ik heb veel geleerd van die tijd, vooral dat je jezelf goed in de gaten moet houden. Ik doe het nu rustiger aan. Nog steeds heb ik het druk – wat dat betreft ben ik een fabrieksarbeider, ik ga gewoon door – maar het kost me nu niet veel energie. Op de terugweg van een voorstelling zit ik in de bus echt te genieten.

Wijntje erbij en gezellig kletsen met iedereen.”

DOSSIER GEZONDHEID LATER “Benny en ik denken weleens aan ‘later’. Dan zouden we in de winter wel iets langer naar de zon willen. Een maandje ofzo. Ik vind de winter in Nederland minder leuk, geef me dan maar de echte Zweedse winters. Definitief naar de zon vertrekken wil ik niet, ik zou de vier seizoenen missen. In elk geval wil ik blijven werken, ook als we wat vaker op een zonnige plek zouden zijn. Want wat kost vliegen nou? Werken is mijn hobby en die geef ik niet zomaar op.”

We ronden het gesprek af zodat Tony nog tijd heeft om gauw een sigaret te roken voordat hij weer verder moet met repeteren. “Dat ik nog steeds rook, vind ik heel jammer. Ik heb al een keer geprobeerd te stoppen met hulp van pilletjes, maar ik wil het nu zelf gaan doen. Vijftien sigaretten per dag is echt ongezond. Op mijn stem heeft het roken geen invloed, daar hoef ik het niet voor te laten. Ik wil stoppen omdat ik oud wil worden met mijn man!”

FOTO MARGOT DE HEIDE

TONY NEEF Tony in The Addams Family In de nieuwe musical The Addams Family speelt Tony Neef de rol van ‘Oom’ Fester, die ooit werd opgegraven en nu springlevend is.

Het verhaal over de excentrieke familie werd tachtig jaar geleden bedacht door de Amerikaanse cartoonist Charles Addams en is na verschillende tv-series en films nu als zwarte komedie te zien in Nederlandse theaters. De dochter van de familie valt als een blok voor een nuchtere Nederlandse jongen. Hij wordt samen met zijn ouders uitgenodigd voor een kennismakingsdiner, maar of dat zo’n goed idee is... De musical – met naast Tony Neef hoofdrollen voor onder anderen Pia Douwes, Johnny Kraaijkamp, Marjolein Teepen en Irene Kuiper – is tot en met 31 maart 2019 te zien in diverse theaters. www.theaddamsfamily.nl

Tony Neef (1961) groeide op in het Groningse Leek. Hij was begin jaren ’90 leadzanger in de voorstellingen Jeans, voordat hij doorbrak met zijn hoofdrol in de musical Miss Saigon. Daarna volgden nog veel meer grote musicals, waaronder Chicago, Titanic, Sonneveld, The Sound of Music en Beauty and the Beast. Dit theaterseizoen is hij te zien in The Addams Family. Tony schrijft ook liedteksten, spreekt stemmen in voor animatiefilms en -series en treedt op met zijn schlagertrio Heidi und die Heino’s. Als ambassadeur van Stichting Kinderen van de Voedselbank zet hij zich in voor kinderen in Nederland die onder de armoedegrens leven. Tony is zeventien jaar getrouwd met zijn Israëlische partner Benny. Samen wonen ze in het centrum van Amsterdam. www.tonyneef.nl

ANBO 21

‘ Fysiotherapie gaf me mijn leven terug’ “Ik ben thuisgebracht, op bed gaan liggen en vanaf toen stond de wereld stil. Echt helemaal stil. Ik kon nog geen boterham voor mezelf smeren.” Toen Margot Poppe (57) een ongeluk op haar werk kreeg, stortte haar wereld in. Dankzij intensieve fysiotherapie kwam ze er weer bovenop.

TEKST JOOST MARSMAN

22 ANBO

Margot vertelt: “Zes jaar geleden heb ik een

behoorlijk bedrijfsongeval gehad. Ik ging gigantisch door mijn rug. Ik ben toen thuisgebracht, op bed gaan liggen vanaf dat moment stond de wereld stil. Echt helemaal stil.

Ik kon niks meer.” Maandenlang lag Margot het grootste deel van de dag op bed. Ze kon niet zelfstandig lopen, zichzelf niet aankleden. “Een bezoek aan de neuroloog had in die periode ook geen zin, want om een scan te maken moet je helemaal plat kunnen liggen en dat lukte mij niet.”

MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR KNGF

TWEE OPTIES Toen ze na ongeveer een half jaar eindelijk een MRI-scan kon laten maken, leverde dat geen rooskleurig perspectief op. “De prognose van de neuroloog was dat ik drie maanden naar de pijnpoli zou kunnen gaan om injecties te krijgen tegen de pijn”, vertelt Margot. “Dat zou zo’n beetje mijn leven lang plaats moeten gaan vinden. Maar er was ook een tweede optie: een fysiotherapeut zoeken. En dat heb ik gedaan.”

EEN DOEL GESTELD Zo kwam Margot in contact met Peter van Kempen van de Vlissingse praktijk Paauwenburg. Peter: “Margot is een bijzonder verhaal. Het was geen wonderbaarlijke genezing die met drie keer behandelen was gepiept. In het begin kwam ze een- tot tweemaal per week, en nog steeds komt ze eenmaal per twee weken.” Margot: “Wij hebben in het begin een doel gesteld, Peter en ik.

Mijn jongste dochter was in verwachting en Peter vroeg aan mij: ‘Wat is het eerste dat je wilt gaan doen?’ en ik zei: ‘Mijn kleinkind optillen.’”

LEEFSTIJLADVIES EN TRAINING Heel langzaam kreeg Margot grip op haar pijn en kreeg ze haar leven terug.

Peter: “Haar rug moest weer stabiel worden en haar lijf sterker, dat hebben we bereikt met (zit)ergonomie en een rugherstelprogramma. Naast leefstijladvies bestaat dat uit veel training in de oefenzaal, twaalf weken lang twee keer per week. Nog steeds traint Margot dagelijks en volgt ze de leefstijladviezen op. Daar heb ik echt respect voor.”

ZO’N MOOI MOMENT “Ik wilde zo snel mogelijk uit deze verschrikkelijke situatie en het is ons

gelukt”, zegt Margot. “Wij hebben er allebei keihard aan gewerkt. Toen ik er weer bovenop was, heb ik deze levensstijl aangehouden. Door te sporten, lekker te wandelen, goed te eten en goed te slapen. En als ik dat doe gaat het prima met mij. Dan kan ik nog jarenlang mee.” En het doel dat ze met haar fysiotherapeut gesteld had, haar kleinkind optillen? Margot: “Dat is ook gelukt en dat was zo bijzonder, zo’n mooi moment. Hij is nu alweer vijf en ik til hem nog steeds op.”

Bewegen is…

Tienduizenden fysiotherapeuten in Nederland zorgen samen dat jaarlijks zo’n 4 miljoen Nederlanders weer optimaal kunnen bewegen en functioneren, en dat gezonde mensen dat blijven doen.

Toch weten veel mensen niet met welke klachten ze allemaal bij de fysiotherapeut terechtkunnen. Daarom verzamelt en deelt het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie verhalen van Nederlanders over hun ervaringen met fysiotherapie.

Bekijk het hele verhaal van Margot op www.defysiotherapeut.com. Heeft u een positieve ervaring met fysiotherapie? Dan kunt u hier ook uw eigen verhaal kwijt!

Weer fit dankzij fysiotherapie Wilt u weten wat fysiotherapie voor u kan betekenen als bewegen niet vanzelfsprekend is? Op www.defysiotherapeut.com ontdekt u de meest voorkomende aandoeningen en vindt u een fysiotherapeut bij u in de buurt.

ANBO 23

Als ik er niet meer ben, blijf ik ondervoede kinderen helpen” Paul van Vliet, Ambassadeur UNICEF Nederland

“Ik heb UNICEF in mijn testament gezet. Natuurlijk krijgen

Ik

ontvang

graag

de

brochure

Nalaten

aan

UNICEF.

Ik wil graag een persoonlijk gesprek.

mijn kinderen een deel. Maar er gaat ook een bedrag naar de kinderen van UNICEF. Ik heb de Hongerwinter

naam

meegemaakt en zolang er ondervoede kinderen zijn,

adres

moeten we die helpen. Tijdens ons leven én als we er

postcode

niet meer zijn.” Zet UNICEF in uw testament.

m/v

plaats

Vul de bon in of bel 0800-1120.

24 ANBO

unicef.nl/nalaten

Stuur deze bon in een envelop naar UNICEF t.a.v. Annemarie Blok, Antwoordnummer 10650, 2501 WB Den Haag. Een postzegel is niet nodig

voor ieder kind

700434

telefoon

Belastingvrij schenken aan UNICEF?

INTERVIEW

ANBO CONSULENT OP HUISBEZOEK

‘Ouderen hebben soms veel op hun bordje liggen’ De financiën weer op orde maken, bezwaarschriften opstellen of het aanvragen van een Wmo-voorziening.

Als u ouder wordt, kunnen de dingen die u moet regelen u overspoelen. ANBO Consulenten als Marjan Hilgers (66) helpen.

“Er zijn maar weinig dingen geweest die ik niet heb kunnen oplossen, we komen er altijd uit.”

ANBO 25

INTERVIEW HET LEVEN IS MAAR EVEN Marjan Hilgers werkt sinds drie jaar als Consulent bij ANBO. “Ik wilde na mijn pensioen betekenisvol bezig zijn en heb me aangemeld als vrijwilliger. Eerst heb ik via ANBO een opleiding gevolgd en inmiddels doe ik dit werk al drie jaar met veel plezier. Er zijn maar weinig dingen geweest die ik niet heb kunnen oplossen, we komen er altijd uit. En dat geeft voldoening.

Als mensen ANBO om hulp vragen, is de nood meestal al hoog. Ouderen kunnen van de zorgen niet slapen en schieten in de stress. Ze schromen om hun kinderen lastig te vallen, want die hebben drukke banen en opgroeiende kinderen. Het is dan prettig om hulp te krijgen van iemand die wat meer afstand heeft. Ik hoef vaak maar één keer langs te komen. Dan is het even anderhalf uur hard werken, maar vaak zijn mensen dan al geholpen.

26 ANBO

Soms moet ik wat vaker langskomen, dat is ook goed. Maar meer dan drie keer is nooit nodig. Daarna kunnen leden weer bij de Raad & Daad Advieslijn terecht als ze ergens vragen over hebben.”

BEZWAAR TOEGEKEND “Als ik als ANBO-vrijwilliger naar instanties bel, krijg ik bijna altijd onmiddellijk gehoor. Ik doe ook makkelijker dingen voor een ander dan voor mezelf. Dat herkennen veel ouderen wel. Ik pak zonder problemen de telefoon op om de gemeente, het CAK of het pensioenfonds te bellen.

Bezwaarschriften opstellen is voor mij niet moeilijk, ik schrijf makkelijk.

Laatst had ik iemand die ontheffing van betaling van gemeentelijke belastingen had aangevraagd.

Daar was in de communicatie iets fout gegaan. De jaaropgave in plaats van de maandopgave van de Sociale Verzekeringsbank was opgestuurd.

Een heel gedoe, maar na lang wachten kregen we uiteindelijk de reactie dat het bezwaar was toegekend. Dat is dan een overwinning en mensen kunnen daar heel emotioneel op reageren.

Dat snap ik wel.”

HET ZELF LEREN “Ik word vaak benaderd door ouderen die alleen wonen omdat hun partner is overleden. Zo was ik laatst bij een vrouw van wie de partner altijd alle administratie heeft gedaan, hij stond zelfs niet toe dat zij daar een blik op wierp. Zo ging dat vaak vroeger. Nu zat ze met een stapel enveloppen van de afgelopen drie jaar.

INTERVIEW Als je daar nog nooit iets mee hebt gedaan, heb je gewoon hulp nodig. Ik heb samen met haar de boel op orde gemaakt. We hebben alles in mappen gedaan met stickers erop. Ik doe altijd alles samen, ter plekke, ik neem niets mee naar huis. Het is belangrijk dat mensen het zelf doen. We stellen samen een brief op en die moeten ze vervolgens zelf posten of per mail versturen. Ik zorg ervoor dat het dan wel helemaal klopt.”

OVERMOEDIGE OUDEREN “Bij het aanvragen van Wmo-voorzieningen, zoals huishoudelijke hulp, zorg ik dat aan alles wordt gedacht.

Als ik bij zo’n keukentafelgesprek ben, dan stel ik vragen zoals: ‘Is dit echt alles wat u wilt of bedoelt? En wat wilt u dat de hulp doet?’ Zo’n gesprek voor een Wmo-voorziening goed voorbereiden is heel belangrijk.

De meeste ouderen zeggen dat ze het allemaal zelf wel kunnen, maar als je alles bij elkaar optelt is het veel te veel.

Ze zijn te overmoedig. Want in de werkelijkheid gaat het anders. Ik vraag dan wat ze bijvoorbeeld die ochtend hebben kunnen doen en wanneer ze moe werden. Dat maakt het heel concreet. Ouderen kunnen veel op hun bordje hebben liggen. Vaak zijn ze mantelzorger voor hun partner en moeten ze met hun partner naar het ziekenhuis, medicijnen halen, de administratie doen, het hele huishouden doen, nog een wond verbinden.

En dan ook nog eens de partner opmonteren. Is er dan nog tijd voor ontspanning? Ze kunnen niet eens even van huis, er is niemand die dan oplet. Dat is uitputtend. In zo’n geval schilder ik het hele palet bij een keukentafelgesprek en zorg ik dat er niets wordt vergeten.”

Tip van Marjan: vraag op tijd om hulp “Ouderen vragen vaak pas om hulp als ze radeloos zijn. Door te lang te wachten krijg je stress en stapelen de problemen zich op.

ANBO Raad & Daad inschakelen Heeft u ook hulp nodig bij bijvoorbeeld uw administratie, een aanvraag bij de gemeente of het voorbereiden van een keukentafelgesprek? Neem dan contact op met ANBO Raad & Daad.

Ik zie dat mensen echt slapeloze nachten hebben van de zorgen en dat is niet nodig.

Want er is hulp. Op het moment dat je een halve nacht ergens niet van kan slapen moet je de ANBO Raad & Daad Advieslijn bellen. Al is het maar om even gehoord te worden en een aanwijzing te krijgen. Dat helpt je weer

ONLINE

is bereikbaar via telefoonnummer

verder. En kom je er dan niet uit, dan sta

U kunt op anboraadendaad.nl de

0348 46 66 88 (elke werkdag van

ik klaar om te helpen. Want voorlopig ga ik

online vraagbaak raadplegen met

10.00-15.00 uur).

door met dit mooie werk!”

vragen én antwoorden over inkomen, gezondheid en wonen. Mailen kan

HUISBEZOEK

ook: raadendaad@anbo.nl.

ANBO Consulenten zoals Marjan Hilgers zijn deskundige vrijwilligers

Zelf ANBO Consulent worden?

Dan ontvangen wij graag uw motivatiebrief

TELEFONISCH

die gratis bij leden op huisbezoek

en curriculum vitae. U kunt deze sturen naar:

Onze Raad & Daad Advieslijn bestaat

komen. Indien u een huisbezoek

vrijwilliger@anbo.nl. Na een screening krijgt u

uit deskundige medewerkers die op

wenst, kunt u dit aangeven bij de

een opleiding aangeboden. U gaat vervolgens

de hoogte zijn van alle wet- en regel-

Raad & Daad Advieslijn via telefoon-

aan de slag en bent minimaal 32 uur per

geving. Zij kunnen leden helpen met

nummer 0348 46 66 88 of via

maand beschikbaar en bereid om naar leden

het oplossen van concrete vraagstukken. De Raad & Daad Advieslijn

raadendaad@anbo.nl

toe te reizen. Meer informatie vindt u op anbo.nl/consulent

ANBO 27

FEITEN & CIJFERS

Zorgen voor morgen?

De Nederlandse gezondheidszorg is goed, maar het zorgbeleid van de overheid krijgt van 50-plussers een dikke onvoldoende. En wat doen ouderen zelf om fit te blijven, zowel lichamelijk als geestelijk? We zochten het uit.

%

61 41 81 21 43 28 ANBO

Feiten van de 50-plussers waardeert de Nederlandse gezondheidszorg met een 8 of hoger. geeft het beleid van de regering op het gebied van gezondheidszorg een 5 of lager (een dikke onvoldoende). vindt de zorgverzekeringspremies te hoog. van de 50-plussers heeft afgelopen jaar geen last gehad van fysieke klachten. van de 50-plussers zou niet voor een lagere maandpremie overstappen naar een andere zorgverzekeraar.

53% stapt sowieso niet over.

%

18 36 21 47

Feiten

FEITEN & CIJFERS

van de ouderen denkt 90 jaar of ouder te worden. heeft bovengemiddeld veel interesse in (gezonde) voeding. van de 65-plussers beoefent actieve sporten, zoals zwemmen, fitness en gymnastiek. van de 65-plussers gaat regelmatig wandelen of tuinieren.

Actief bezig zijn en lekker naar buiten gaan zijn de belangrijkste motiverende factoren.

Ouderen willen tijd, geld en energie investeren in het zo goed mogelijk in conditie houden van hun lichaam en het vertragen van de fysieke aftakeling.

Ook een goede geestelijke gezondheid vinden 50-plussers belangrijk.

Jezelf (blijven) uitdagen, vernieuwen en ontwikkelen zijn belangrijke ingrediĂŤnten van deze trend.

Je zinvol voelen en een bijdrage weten te leveren aan de maatschappij bevordert in hoge mate het welbevinden en welzijn van 50-plussers.

Bronnen: Bureauvijftig Nationale 50PlusPanel

ANBO 29

DOSSIER GEZONDHEID

Wég met die pillen!

We zijn welvarender geworden en we worden steeds ouder. Dat heeft als gevolg dat er steeds meer aandoeningen de kop opsteken als een hoge bloeddruk, brandend maagzuur en slapeloosheid. Voor elke klacht en kwaal is er een pil. Probleem opgelost? David van Bodegom, arts en schrijver van het boek Ontpillen, zegt van niet.

TEKST FLEUR AKERSLOOT FOTO’S O.A. MARC DE HAAN

DAVID VAN BODEGOM

“Pillen zorgen ervoor dat alle waardes en getallen weer netjes op orde zijn, maar het probleem los je er niet mee op”, vertelt David van Bodegom. “Eigenlijk onderdruk je de symptomen van een ongezonde

30 ANBO

leefstijl. Bijvoorbeeld hart- en vaatziektes en diabetes zijn geen ouderdomsziektes, maar welvaartsziektes. Hier in Nederland worden spreekkamers gevuld met deze ziektes, maar in sommige landen komen ze vrijwel niet voor. Dat geeft toch te denken.”

INVLOED LEEFSTIJL Volgens David beschikken we niet meer over de kennis wat onze leefstijl

met onze gezondheid doet. “We overschatten het effect van pillen en we onderschatten de invloed die we zelf hebben op onze gezondheid. Mensen denken dat als ze trouw hun pillen nemen ze het risico op een hartinfarct verkleinen, terwijl door elke dag te wandelen je dat risico veel kleiner maakt. Als iemand die pil vergeet, dan bellen ze meteen de arts wat te doen.

Alsnog innemen? Een dubbele dosis

DOSSIER GEZONDHEID

LIEVER EEN PIL Apotheker Tim Zaagman van apotheek Elderveld ziet ook dat een gezonde leefstijl belangrijk is. Maar ook dat we pillen gewoon nodig hebben, want een maagbeschermer moet je nou eenmaal slikken als je bepaalde medicijnen gebruikt.

“Ook al heb je geen last van je maag, het risico op een maagbloeding is wetenschappelijk bewezen. Artsen geven altijd eerst advies op het ge-

bied van de leefstijl van mensen. Maar het is natuurlijk naïef om te denken dat mensen daar altijd naar luisteren.

Mensen hebben niet altijd zin om op dieet te gaan of meer te bewegen. Ze hebben liever een pil.”

Ook Marlies Peeters, apothekersassistent in een ziekenhuisapotheek, geeft de voorkeur aan gezond leefstijladvies. “Maar de arts heeft het recept al uitgeschreven. Mensen zitten bij de arts met het idee ‘hij gaat mij iets geven’. Patiënten verwachten tabletten. En mensen vinden het lastig om hun leefstijl aan te passen. Bovendien werkt elk lichaam anders, dus het is niet zo dat een leefstijlverandering voor iedereen hetzelfde effect heeft.”

MEDICATIECHECK Gebruiken we minder pillen en hebben we minder bijwerkingen door medicatiebeoordeling en een medicatiecheck? “De medicatiebeoordeling wordt niet bij iedereen gedaan”, legt

Marlies uit. “Apothekers screenen patiënten die vijf of meer geneesmiddelen gebruiken. De apotheker, huisarts en specialist kijken dan welke medicijnen nog nodig zijn en in welke hoeveelheden. Een medicatiecheck doen we wel altijd als iemand een recept komt halen. We kijken naar welke soorten geneesmiddelen mensen nog meer gebruiken en of de dosering klopt. En of er een indicatie voor is. Is bijvoorbeeld de maagbeschermer nog wel nodig? Want het is niet altijd goed om die door te blijven gebruiken en dan treden er vaak op lange termijn bijwerkingen op.

Kortom, goed geïnformeerd zijn over welke pillen je gebruikt en hoe deze in te nemen is hartstikke belangrijk.”

MARLIES PEETERS

SYMPTOOMBESTRIJDING “Artsen werken volgens de richtlijnen van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Daar staat leefstijladvies voorop. Ze weten dat je door af te vallen, meer te bewegen en gezonder te eten heel veel klachten kunt verhelpen. Maar de realiteit is dat gedragsverandering heel lastig is”, legt David uit. “Een huisarts heeft maar tien minuten om iemand te helpen. In die tien minuten kun je niet iemand naar een andere leefstijl om krijgen, wél kun je medicijnen voorschrijven en die helpen nog ook.

Want dat is ook zo, de medicijnen zijn allemaal uitvoerig getest. Ik zeg dus niet dat ze niet werken. Maar het is symptoombestrijding. Want iemand die last heeft van een te hoog cholesterol en daar pillen voor krijgt kan dus nog steeds overgewicht hebben, de hele dag zitten en ongezond eten. En de prikkel om het écht op te lossen is weg. Onze gezondheidszorg is eigenlijk ‘reparatiezorg’. Artsen hebben niet de tijd en aandacht die nodig is om hun patiënten naar een gezonde leefstijl te coachen.”

TIM ZAAGMAN

nemen? Maar als iemand een dag niet wandelt dan zou hij zijn schouders erover ophalen.”

Lees op de site verder over de gebruiksvriendelijkheid van pillen en medicijnverpakkingen. anbo.nl/gezondheidenzorg

Bloeddrukverlagers en ontpillen Een hoge bloeddruk vergroot de kans op een hartaanval en beroerte. Maar dat betekent niet dat iedereen met een hoge bloeddruk het aan zijn hart krijgt. Van acht kilo afvallen daalt de bloeddruk net zo sterk als van een dagelijkse bloeddrukverlagende pil, zegt David van Bodegom, arts en schrijver van het boek Ontpillen. “Door twee uur te bewegen per week kun je met een halve pil minder. En door minder alcoholgebruik nog een halve.”

Wilt u kans maken op het boek Ontpillen?

Kijk dan snel op pagina 54.

ANBO 31

Help, ik kom er niet uit met

mijn zorgverzekeraar!

Stopt uw verzekeraar met het vergoeden van uw behandelingen terwijl u dacht recht op vergoeding te hebben? Of moet u meer bijbetalen dan is afgesproken? En komt u er met uw verzekeraar niet uit? Dan is hulp van de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ) inschakelen de volgende stap!

TEKST FLEUR AKERSLOOT

32 ANBO

MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR SKGZ

Stel: u bent het niet eens met de beslissing die uw zorgverzekeraar heeft genomen en u bent ook niet tevreden met de afhandeling van deze klacht door uw zorgverzekeraar. Dan is het goed om te weten dat u het daar niet bij hoeft te laten.

U kunt de hulp van de SKGZ inschakelen. Deze stichting biedt deskundig en onpartijdig advies als u er met uw zorgverzekeraar niet uitkomt.

De SKGZ Ombudsman luistert naar uw verhaal én dat van uw zorgverzekeraar. Dat gebeurt geheel onpartijdig.

Er wordt door deskundigen van de SKGZ gekeken welke regels er gelden (zoals wetten) en naar verzekeringsvoorwaarden en eerdere uitspraken van rechters. Zo bemiddelt de Ombudsman van de SKGZ tussen u en uw verzekeraar.

OOK HULP NODIG? Heeft u een probleem met uw zorgverzekeraar? Dien uw klacht in via het online klachtenformulier op www.skgz.nl.

Bent u niet digitaal vaardig, bel dan 088 900 69 00 en vraag om een papieren klachtenformulier. De Ombudsman maakt uw dossier compleet, bekijkt uw klacht en bemiddelt. Bent u niet tevreden met de uitkomst van die bemiddeling, dan kunt u naar de Geschillencommissie Zorgverzekeringen stappen.

Wordt uw probleem met bemiddeling van de Ombudsman opgelost, dan is dat geheel gratis. De hulp van de Geschillencommissie kost eenmalig € 37 en wordt vergoed als u gelijk krijgt.

Tips bij het voorleggen van een klacht

1. De SKGZ kan uw klacht pas behandelen als u

eerst zelf uw probleem met uw zorgverzekeraar heeft besproken. Op de site van zorgverzekeraars staat vaak een formulier dat u kunt invullen. Dit heet ook wel ‘vragen om een heroverweging’.

2. Komt u er niet uit? Stuur dan een kopie van uw klacht en de reactie van de zorgverzekeraar naar de SKGZ.

3. Zorg dat u schriftelijk contact heeft met uw

zorgverzekeraar. Die brieven of mails kunt u gebruiken als bewijs. Maak van al uw brieven een kopie. Verstuur nooit de originelen, maar altijd de kopie van brieven.

Wat precies de voorwaarden, wetten en regels rondom uw zorgverzekering zijn is best ingewikkeld. Op www.skgz.nl vindt u bij de veelgestelde vragen praktische informatie over het indienen en de behandeling van uw klacht.

www.skgz.nl

Voorbeeld:

herstel van een gebit Karel is gevallen met zijn fiets. Daarbij heeft hij zijn kaak gebroken en zijn tanden beschadigd. Volgens de arts in het ziekenhuis kon een operatie wachten totdat de kaak was geheeld. Daarna heeft zijn tandarts een plan opgesteld om het gebit van Karel te herstellen.

Karel heeft een tandverzekering die mondzorg na een ongeval dekt tot

€ 10.000. Hij dient bij de verzekeraar een aanvraag in om de kosten van het herstel van zijn gebit te vergoeden.

De verzekeraar wijst de aanvraag af.

Daarop besluit Karel om per 1 januari over te stappen naar een andere verzekeraar. Tot zijn verbazing ontvangt hij eind december alsnog – van zijn ‘oude’ verzekeraar – toestemming voor de behandeling. Echter, een paar weken later krijgt Karel de mededeling van zijn oude verzekeraar dat de toestemming toch niet meer geldt, omdat hij de verzekering heeft opgezegd. Karel vraagt de geschillencommissie om een uitspraak.

Volgens de geschillencommissie wist de verzekeraar op het moment dat hij de toestemming gaf dat Karel was overgestapt. Omdat de zorgverzekeraar geen voorbehoud heeft gemaakt ten aanzien van de voortzetting van de verzekering en Karel de aangevraagde behandeling feitelijk ook niet meer in het vorige jaar kon ondergaan, mocht hij erop vertrouwen dat de verzekeraar alsnog de kosten zou vergoeden. De geschillencommissie stelt Karel dan ook in het gelijk. De verzekeraar moet ook het entreegeld van € 37 aan Karel vergoeden.

ANBO 33

WILT U BLIJVEND IETS VOOR DE NATUUR BETEKENEN?

Niet alleen tijdens uw leven, maar ook als u er zelf niet meer bent? Dan kunt u ervoor kiezen om een gift aan Natuurmonumenten op te nemen in uw testament.

Zo kunnen wij de natuur blijven beschermen. Op deze manier kunnen volgende generaties hun eigen herinneringen aan de natuur maken.

Vraag onze brochure ‘Geven aan onze natuur’ aan bij Ellen van Gerven via e.vangerven@natuurmonumenten.nl. U kunt ook bellen met onze Ledenservice (035) 655 99 11.

34 ANBO

DOSSIER GEZONDHEID

Bewegen en plezier maken

Dé ingrediënten om gezond oud te worden Waarom zouden we als we ouder worden ineens in een suf gymzaaltje sporten? Dat kan toch wel stoerder, frisser en leuker? Constance Schuller (39) en Esther Zoetmulder (40) zetten dit jaar GO (Gezond Oud) op en geven nu elke dag trainingen in de natuur. Zeven vragen over bewegen, plezier maken en sociale contacten opdoen.

TEKST FLEUR AKERSLOOT FOTO’S ANOUK DE KLEERMAEKER

1

JULLIE VINDEN BEWEGEN EN PLEZIER MAKEN EVEN BELANGRIJK. WAAROM?

Constance: “Via bewegen willen wij sociale interactie teweegbrengen. Natuurlijk richten we ons op actief bezig zijn, maar net zo belangrijk bij het gezond ouder worden is het sociale contact.” Esther: “Toen mijn schoonmoeder haar partner verloor, werkte ze nog fulltime. Ineens stond ze er alleen voor, zonder een stevige sociale kring. Dat is best eenzaam. Wij zien dat sporten mensen op een positieve, kleurrijke en vrolijke manier met elkaar verbindt! In je sport vind je gelijkgestemden zonder dat het opgelegd is. Je bent lekker sportief bezig én je maakt samen plezier.”

ANBO 35

DOSSIER GEZONDHEID

2

HOE BELANGRIJK IS HET SOCIALE CONTACT?

Constance: “Onzekerheid kent iedereen wel van vroeger en die verdwijnt vaak naarmate je ouder wordt. Je hebt je vrienden, je werk en je gezin, en je weet wat je belangrijk vindt. Ouderen krijgen vaak weer last van die onzekerheid. We zien dat voor sommigen er veel barrières zijn om mee te doen aan een eerste les. Ze vragen zich af of ze leuk gevonden worden, of ze de oefeningen wel kunnen en of ze niet de langzaamste van de groep zullen zijn.

Maar als ze dan meedoen, dan blijven ze ook. Dan ervaren ze hoe leuk, fijn en laagdrempelig wij het buiten trainen maken.”

3

EN ZODRA ZE ERBIJ HOREN, STOPPEN ZE NIET MEER. WAT IS HET GEHEIM? Esther: “Onze positiviteit en persoonlijke benadering maakt dat mensen zich enorm welkom voelen. Doordat we het hele jaar doorgaan met trainingen, bieden we continuïteit. Juist in de zomervakantie zijn alle kinderen en kleinkinderen op vakantie en is er behoefte aan sociaal contact. Bij regen

36 ANBO

‘ Het is nooit te laat om weer te gaan bewegen’ staan de groepen er ook, met poncho’s aan. En voor de kou worden kledingtips uitgewisseld. Dat iedereen trouw komt opdagen is vooral omdat het zo gezellig is. Plezier maken is belangrijk in de trainingen, de oefeningen doen mensen op hun eigen niveau. We zijn geen drill-instructeurs. Het gaat erom dat je in de frisse lucht bent, beweegt en onder de mensen bent. Sommige deelnemers komen zelfs meerdere keren in de week, vooral omdat ze het zo gezellig vinden.”

4

5

ZIEN JULLIE ECHT DAT MENSEN SOCIALE CONTACTEN OPDOEN? Esther: “Ze maken zelf een Whatsappgroep aan en er worden wandelafspraken gemaakt en museumbezoekjes gepland. Na afloop van de training wordt er altijd een kopje koffie in de buurt gedronken. Dat is net zo’n belangrijk onderdeel als de training zelf.

We delen interessante informatie en organiseren themalessen en maandelijkse lunches. Dat is ontzettend gezellig, maar ook intiem. Die klik is er dan heel snel. Iedereen heeft zijn eigen ervaringen en in de groep vinden ze herkenning. Als iemand vertelt dat hij of zij kanker heeft gehad dan is er vaak nog iemand die dat ook van dichtbij heeft meegemaakt. Mensen voelen zich gezien en voelen dat ze ergens bij horen. Dat is zo waardevol.”

DAARNAAST IS HET ONDERDEEL BEWEGEN BELANGRIJK. WAAROM? Constance: “Er zijn duizend redenen om te blijven bewegen en geen één om het niet te doen. Het mooie van bewegen is dat je er op elk moment mee kunt beginnen. ‘Heeft het nog nut?’ vragen mensen zich af. Ja! Het is nooit te laat om weer te gaan bewegen. Je lichaam vernieuwt zichzelf continu, ook als je ouder wordt. Als je vandaag begint met sporten dan merk je dat je binnen een paar weken sterker wordt.

En dat motiveert. Laatst zei een dame die al dertig jaar rugpijn had dat ze nu helemaal geen last meer heeft. Geweldig toch? En dat door gewoon regelmatig te bewegen. Je wordt vanzelf sterker en fitter. We zien dat terug in de groepen: enkels worden sterker en knieën slaan minder naar binnen. ‘Zie je dat je nu veel makkelijker die oefening doet?’ zeggen we vaak. Dan valt het ze ineens ook op.”

6

DOSSIER GEZONDHEID

JULLIE TRAINEN BUITEN, HEEFT DAT EEN REDEN? “Buiten trainen heeft heel veel voordelen. Veel groen, de frisse buitenlucht en rust: de natuur zorgt voor allerlei zintuiglijke prikkels en een ontspannen gevoel. Daarbij heeft onderzoek aangetoond dat zonlicht een directe invloed heeft op je hormoonstelsel.

Het gelukshormoon endorfine wordt aangemaakt, wat je schildklier stimuleert. Dit zorgt ervoor dat je meer energie krijgt. Ook maak je door zonlicht meer witte bloedlichaampjes aan, waardoor je lichaam beter beschermd wordt tegen bacteriën en virussen. Vitamine D, dat je lichaam aanmaakt uit zonlicht, zorgt weer voor sterkere botten, een fitter gevoel en een beter slaapritme.

Ook niet onbelangrijk: het is bewezen dat sporten in de buitenlucht een vertragende werking heeft op dementie.

De bossen, heide of duinen – daar kan geen sportschool of gymzaal tegenop.”

7

HOE GAAN JULLIE OM MET MENSEN DIE NIET SPORTIEF ZIJN? “GO staat voor Gezond Oud, gericht op mensen die bewust bezig zijn met gezond oud worden. Het maakt niet uit of je nou de sportiefste bent of niet. Wat we vooral zien is dat de mensen die meedoen het heft in eigen handen nemen wat betreft hun gezondheid. Dat ze doen wat ze kunnen om zo gezond mogelijk te blijven. En daar zijn ze trots op. En terecht, vinden wij, want misschien ben je niet oud, maar je wilt wél gezond oud worden. Daar gaat het om!”

Hoe fit bent u?

Constance Schuller (39) heeft vijf kinderen.

Na jarenlang in het bedrijfsleven te hebben gewerkt, besloot ze voor zichzelf te beginnen. Na de AALO Sportopleiding en de opleiding Overload Worldwide startte zij samen met Esther GO (Gezond Oud) en geeft ze nu dagelijks training aan ouderen.

Esther Zoetmulder (40) is moeder van twee kinderen. Net als Constance werkte ze in het bedrijfsleven. Op zoek naar meer betekenis en zingeving heeft ze na de AALO samen met Constance GO opgericht.

Wilt u weten of en wanneer Constance en Esther bij u in de buurt gaan starten? Kijk dan op www.gezondoud.nl/anbo

Nog meer voordelen van bewegen • Bewegen verbetert uw humeur en geeft energie.

• Het is goed voor uw bloedcirculatie, ademhaling,

De Fitnorm betekent dat ouderen tenminste drie keer

spieren, gewrichten en botten.

per week gedurende minimaal 20 minuten intensieve

• Uw loopsnelheid verbetert.

lichamelijke activiteiten verrichten. Voldoet u aan de

• Door regelmatig te bewegen stimuleert u de

Fitnorm, dan houdt u uw conditie op peil. Dat helpt hart,

stofwisseling. Dat heeft een positieve invloed op het

vaten en longen gezond te houden. In 2017 voldeden

gewicht.

twee op de drie ouderen niet aan deze Fitnorm.

• Bewegen verhoogt de weerstand en helpt om stress

De Beweegnorm voor ouderen ligt op minstens vijf keer

kwijt te raken.

per week 30 minuten matig intensief bewegen, zoals

• Uw balans verbetert, wat het risico op vallen verkleint.

tuinieren, wandelen of boodschappen doen. Deze norm

• U verkleint het risico op fracturen.

definieert volgens het Nederlands Instituut voor Sport &

• Sportende ouderen zien hun medesporters als

Bewegen een minimaal niveau van bewegen dat nodig is

belangrijke sociale contacten.

om gezondheidswinst te behalen. Eén op de vier oude-

• Ouderen die een hoger cijfer geven voor hun

ren voldoet niet aan de Beweegnorm.

lichamelijke conditie, geven óók een hoger cijfer voor hun eigen geluk.

ANBO 37

Blijf thuis wonen met een Stannah traplift EEN STANNAH TRAPLIFT ZORGT ERVOOR DAT U IN UW GELIEFDE WONING KUNT BLIJVEN WONEN:

TE E R PROFI N NU VA

Betaalbare traplift voor elke trap

, 0 0 5 € NG

Ruime keuze uit nieuw en gebruikt Ruimtebesparende, opklapbare stoel

KORTI

Levertijd vanaf 3 dagen

Voor vrijblijvende informatie over de trapliften van Stannah stuurt u de ingevulde coupon in een ongefrankeerde envelop naar Stannah Trapliften B.V., Antwoordnummer 17006, 2170 VB, Sassenheim.

8172

Servicedienst elke dag beschikbaar

Dhr/Mevr: Tel. Nummer:

Postcode:

Email:

Huisnummer:

BEL GRATIS

0800 - 5066

VOOR VRIJBLIJVENDE INFORMATIE. VRAAG NAAR TOESTEL 8172

Stannah gaat zorgvuldig om met uw gegevens. www.stannah.nl/privacy

’S WERELDS MEEST GEKOZEN TRAPLIFT WWW.STANNAH.NL

Uw zaken op orde Conny van Vollenhoven en Catharina Smit zijn allebei jurist en waren beiden mantelzorger voor hun ouders.

Toen ze worstelden met de administratie van hun familieleden, ontstond een gezamenlijk plan: de organizer Mijn zaken op orde! uitwerken.

DOSSIER GEZONDHEID

CONNY VAN VOLLENHOVEN (LIN

KS) EN CATHARINA SMIT.

Als geen ander weten Conny en Catharina hoe vervelend en tijdrovend het is als je door ziekte, scheiding of overlijden in de problemen komt en je je administratie niet op orde hebt. Vervelend voor jezelf en voor je naasten. Catharina’s vader kwam plotseling te overlijden terwijl haar moeder beginnend dementerend was. Ze wist niks van de administratie. “Had hij verzekeringspolissen en levensverzekeringen? Was er iets geregeld voor het geval een van hen zou komen te overlijden? En waar lagen het testament en andere belangrijke papieren? Wij moesten dat als kinderen allemaal uitzoeken. Daar zijn we meer dan zes maanden mee bezig geweest.”

(ADVERTENTIE)

Gun U zelf comfort en gemak Stop nu met vegen.

Ga voor hygiëne en wellness!

Klant beoordeling

9,1

Kies een verwarmde toiletzitting met onderdouche:

• Prijs: € 745,- incl. btw en 3 jaar garantie.

• Spatoilet past op vrijwel iedere wc-pot • Installatie door ons zonder hakken en breken: € 150,- alles inclusief.

Eenvoudige installatie – gebruiksvriendelijk – met geurvreter – verwarmde zitting – afstandsbediening gratis proberen – betalen achteraf *Wij leveren ook wc-liften, verhogers, handgrepen, e.d. *Informeer of uw gemeente de aanschaf via de WMO vergoedt.

ADMINISTRATIEVE CHAOS Conny werd mantelzorger van haar vader toen hij Alzheimer kreeg. Hij kwam door zijn ziekte in de problemen en had veel schulden gemaakt. “Een chaos was het en hij werd onder bewind gesteld. Ik heb toen de administratie op me genomen.

Al gauw werd ik door mensen om mij heen om hulp gevraagd om ook bij hen orde in de administratieve chaos te scheppen.

Ik stelde nalatenschapsdossiers op, maar ik vond dat mensen dat ook zelf moesten kunnen. Als ouders of familieleden ziek worden is het vaak al te laat om dan nog de levensadministratie op orde te krijgen. Wij zagen hierdoor in dat je dit op tijd moet doen voor jezelf en je dierbaren. Samen met Catharina ben ik de organizer Mijn zaken op orde! gaan uitwerken.”

PRAKTISCHE ORGANIZER “De organizer is een praktisch en kleurrijk product om het invullen zo laagdrempelig mogelijk te maken”, vertelt Catharina. “Als je de organizer hebt ingevuld en belangrijke papieren hebt toegevoegd, dan beschik je over een volledige levensadministratie. Alles staat erin. Wie is de energieleverancier? Welke abonnementen lopen er? Maar denk ook aan inloggegevens. Je naasten kunnen jouw Facebook-profiel niet verwijderen als er iets met je gebeurt. En heb je een bankkluis buitenshuis, dan moeten anderen wel weten waar de sleutel ligt. Of als je een uitvaartverzekering hebt afgesloten moeten je nabestaanden dat wel op tijd vinden om er aanspraak op te maken. Het komt allemaal aan bod in onze organizer.”

Op pagina 54 vindt u meer informatie over de organizer én een mooie aanbieding.

Waar wacht u nog op? www.mijnzakenoporde.nl

072 5629 269 / 020 6141 232 • spatoilet.com

ANBO 39

De drie grote voordelen van online shoppen

Klikkend cadeautjes kopen TEKST JOOST MARSMAN

40 ANBO

Voor veel mensen is december, met de feestdagen vol cadeaus en familiebezoekjes, de favoriete wintermaand.

Maar om nou voor al die cadeaus door drukke winkelstraten te sjouwen‌ Het kan makkelijker: shop online! Met Startpagina.nl heeft u de leukste online winkels zo gevonden.

MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR STARTPAGINA.NL

Voordeel 1

LEKKER COMFORTABEL Uren door de kou lopen, je een weg banen door overvolle winkels vol gehaaste mensen en opdringerige verkopers, om vervolgens in de rij aan te sluiten voor de kassa. Ook al zien de etalages er fantastisch uit met al die lichtjes, cadeautjes kopen in december kan nogal een opgave zijn. Online winkelen is een stuk comfortabeler want u hoeft er de deur niet voor uit. En u heeft alle tijd om rustig rond te kijken. Wat ook scheelt: dat u die zware tas vol cadeaus niet naar huis hoeft te dragen!

Voordeel 2

WINKELEN IN UW EIGEN TIJD Hoewel sommige winkels in de aanloop naar de feestdagen ruimere openingstijden hanteren, kunt u in een webshop altijd winkelen wanneer het u uitkomt. Met een paar klikken van de muis hopt u van de ene winkel naar de andere. Meestal heeft u uw aankoop de volgende dag al in huis, en bij sommige winkels nog dezelfde dag. Een cadeau laten inpakken? Ook dat behoort vaak tot de mogelijkheden. EfficiĂŤnter winkelen kan bijna niet! En is het cadeau toch niet naar wens, dan geldt altijd dat u het tot 14 dagen (en vaak langer) retour kunt sturen.

Online shoppen voor de feestdagen wordt een feestje op zich

Voordeel 3

ALTIJD DE BESTE PRIJS Doordat u online zo snel van de ene naar de andere winkel hopt, ziet u direct waar uw favoriete product het goedkoopst is. Vaak is online winkelen daardoor voordeliger dan naar een echte winkel gaan. Zo houdt u geld over voor nog meer cadeaus, of voor iets leuks voor uzelf natuurlijk. Toch wat huiverig om uw geld zomaar aan een wildvreemde over te maken? Let dan op het Thuiswinkel Waarborg: hĂŠt kwaliteitskeurmerk voor online winkelen. Inmiddels zijn meer dan 2.200 webwinkels aangesloten, waaronder bol.com, Coolblue en Wehkamp. Het keurmerk wordt door de Consumentenbond ondersteund.

Populaire webwinkels Van gouden sieraden tot warme sloffen, online vindt u het allemaal. Startpagina.nl biedt een overzicht van alle populaire warenhuizen en winkels voor mode, elektronica en wonen.

Daarmee slaagt u gegarandeerd. Veel plezier met geven!

TIP

Samen shoppen Mist u de gezelligheid van samen met een vriend(in) of partner winkelen? Kruip dan gewoon samen achter het scherm!

Startpagina is al 20 jaar een gebruiksvriendelijke partner voor veilig en gemakkelijk internetten. U vindt er altijd een overzichtelijk aanbod met links naar betrouwbare websites. Heeft u vragen, over welk onderwerp dan ook?

Klik dan eens door naar het onderdeel GoeieVraag op www.startpagina.nl.

Startpagina.nl/ANBO

ANBO 41

Dé meest gekochte traplift van Nederland

4

1 2 3

Voordelen van de Otolift Modul-Air Slechts 48 uur levertijd!

1

Dunste enkele rail ter wereld

Dankzij onze unieke technologie kunnen wij zowel rechte als gebogen trappen binnen 48 uur van een traplift voorzien!

2

Brede kant van de trap blijft vrij

3

Volledig opklapbaar

4

Uw trapleuning blijft zitten

• Marktleider in Nederland

• Alle keuze in trapliften, nieuw en gebruikt

Niet goed = geld terug Bent u niet tevreden met uw Otolift?

Geen probleem. Wij bieden u een unieke niet-goed-geld-terug-garantie aan op de Otolift Modul-Air.

• Huren al vanaf één maand mogelijk

Ja, stuur mij de gratis brochure

Bel gratis 0800 444 770 8

Naam

voor een gratis thuisadvies of om onze gratis brochure te bestellen.

Adres

Voor meer informatie kunt u terecht op www.otolift.nl

Postcode/plaats Telefoon ANBO2018

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Trapliften, Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

Dé meest gekochte traplift van Nederland

DOSSIER GEZONDHEID

Flink voordeel

OP UW ZORGVERZEKERING De zorgpremie is elke maand een aanslag op onze portemonnee.

Dan wilt u wel dat het een zorgverzekering is die past bij uw zorgbehoeften en uw budget. Dat kan met het ANBO Zorgcollectief.

Bovendien kunt u als deelnemer dag en nacht terecht bij de ANBO Zorgadvieslijn.

Een goede zorgverzekering wil iedereen, maar het vergelijken ervan vinden we vaak gedoe. ANBO heeft samen met verzekeringsadviseur Heilbron afspraken gemaakt met twaalf zorgverzekeraars. Naast het aanzienlijke voordeel dat u kunt behalen, profiteert u ook van het persoonlijke advies van de zorgspecialisten van Heilbron. Uw voordeel kan oplopen tot meer dan 100 euro per persoon per jaar.

Dit voordeel geldt ook voor een inwonende partner en thuiswonende kinderen als ze verzekerd zijn bij dezelfde verzekeraar.

EERLIJK ADVIES, GEEN GEDOE Financieel voordeel is prettig, maar misschien nog wel belangrijker: ANBO geeft ook onafhankelijk advies.

Want misschien betaalt u nu zelf voor geneesmiddelen die een andere verzekeraar wel vergoedt. Is die aanvullende verzekering eigenlijk wel nodig? Vergoedt uw verzekeraar de fysiotherapie na uw geplande heupoperatie? Kunt u volgend jaar bij dezelfde zorgverleners terecht? En vergoedt uw verzekeraar die behandelingen in 2019 ook?

Elk jaar onderhandelen verzekeraars opnieuw over de conANBO 43

DOSSIER GEZONDHEID tracten met zorgverleners. Dat u dit jaar bij de zorgverlener van uw keuze terechtkon, wil niet zeggen dat dit volgend jaar ook lukt. U kunt dat natuurlijk zelf uitzoeken, maar u kunt ook de ANBO Zorgadvieslijn bellen (zie kader). Gediplomeerde adviseurs geven onafhankelijk en deskundig, maar bovenal persoonlijk advies. De een betaalt nu eenmaal graag wat meer voor vrije keuze, terwijl de ander een lage premie het belangrijkst vindt. En wellicht bent u bereid om een hoger eigen risico te nemen, omdat u nog een spaarpotje achter de hand hebt.

Op basis van uw persoonlijke wensen vinden de adviseurs de zorgverzekering die bij u past, zonder gedoe.

Tipt u iemand?

Bent u al een tevreden deelnemer aan het ANBO Zorgcollectief? Geef de flyer bij dit magazine dan door aan iemand voor wie het mogelijk interessant is.

Heeft u hieraan gedacht?

Via de ANBO Zorgadvieslijn kunt u advies inwinnen over welke zorgverzekering en welke polis het best bij u passen.

WELKE POLIS? Met een restitutiepolis bepaalt u zelf naar welke zorgverlener of zorginstelling u gaat en wordt de zorg meestal compleet vergoed. U betaalt daar vaak wat meer voor. Veel Nederlanders denken zo’n polis te hebben, maar bij 75 procent is dit niet het geval. Zij kunnen voor vervelende verrassingen komen te staan. Meer dan de helft van de Nederlanders heeft een naturapolis. Hiermee kunt u alleen terecht bij zorgverleners die een contract hebben met uw zorgverzekeraar. Wilt u naar een zorgverlener met wie uw verzekeraar geen contract heeft? Dan krijgt u vaak maar een deel van de kosten vergoed. Die situatie kan elk jaar veranderen. Steeds meer mensen kiezen voor de lage premie van de budget- of internetpolis. Het financiële voordeel is aanlokkelijk, maar de keuze uit zorgverleners en instellingen kan beperkt zijn. Wilt u toch naar de zorgverlener van uw keuze? Dan zijn de kosten voor een groot deel voor uw eigen rekening. Ook de afhandeling van declaraties en nota’s gaat in veel gevallen digitaal. Als u een keer een vraag hebt over uw zorgverzekering kan dat in sommige gevallen alleen via een online contactformulier.

EIGEN RISICO: HOE HOOG? Iedereen heeft een verplicht eigen risico, in 2019 is dat 44 ANBO

net als dit jaar 385 euro. U heeft de mogelijkheid om uw eigen risico vrijwillig te verhogen tot maximaal 885 euro, dat scheelt gemiddeld 20 euro premie per maand. Daar staat tegenover dat de eerste 885 euro van uw zorgkosten dan uit uw eigen portemonnee komen. Dat betekent dat u de kosten voor een operatie of medisch specialist, scans of een bloedonderzoek in het ziekenhuis zelf moet betalen tot de grens van 885 euro is bereikt. Ook de kosten van geneesmiddelen tellen mee voor het eigen risico. Als u aanzienlijke zorgkosten verwacht, kunt u beter het eigen risico niet verhogen.

WEL/NIET AANVULLEND VERZEKEREN? De premies van aanvullende verzekeringen kunnen fors oplopen. Met een aanvullende verzekering krijgt u zorgkosten vergoed die niet door de basisverzekering worden gedekt, zoals tandzorg, fysiotherapie, alternatieve geneeswijzen en podotherapie. Maar niet alle kosten worden vergoed. Soms geldt er een maximumbedrag of u krijgt een maximum aantal behandelingen vergoed. Dit kan elk jaar veranderen. Als u hoge zorgkosten verwacht, kan een aanvullende verzekering voordelig zijn. Verzeker alleen wat nodig is en wat u niet zelf wilt of kunt betalen.

Het ANBOvoordeel op een rij

Korting basisverzekering

Verzekeraar

Bijzonderheden

Vitaal & Vrij pakket speciaal voor senioren

Kortingen op workshops

5%

10%

10%

5% - -

50+ pakket met goede dekkingen

9% * 12% * 12% *

100% restitutie verzekering

Fan van Fit webwinkel

Profiteert u nog niet van korting op uw zorgverzekering via het ANBO Zorgcollectief?

Ga dan naar anbo.nl/amzorgcollectief of vul de bon in. Als u al deelneemt aan het collectief, hoeft u deze bon niet opnieuw in te vullen.

6% *

6% *

6% *

5% * 7% * 7% *

Sparen met gezondheidsprogramma SamenGezond

8% * 8-10% * 10% *

Gratis aanvullende verzekering OHRA Gezond; 100% restitutie verzekering

3% 7% 7%

Optimale keuzevrijheid en persoonlijke zorgconsulent

0% 7% 7%

Regionaal en altijd dichtbij; lage prijs op de basisverzekering

8% * 10% * -

Uitgebreide mantelzorgvergoedingen

5% 10% 10%

Vergoedingen voor preventieve cursussen

7% 7% 7%

Tandartsvergoeding delen met uw partner

* Bij deze verzekeraars geldt in een enkel geval een afwijkend kortingspercentage.

ANBO-leden kunnen dagelijks 24 uur per dag bij de Zorgadvieslijn terecht voor onafhankelijk en deskundig advies. Het telefoonnummer is 088 121 02 02.

Korting tandartsverzekering

8% 17,50% 10%

ZO DOET U MEE

ANBO Zorgadvieslijn

Korting aanvullende verzekering

JA, IK WIL BESPAREN OP MIJN ZORGPREMIE! Ik wil bij mijn eigen zorgverzekeraar blijven en profiteren van de voordelen van het ANBO Zorgcollectief.

De korting en overige voordelen gelden alleen voor leden, inwonende partners en thuiswonende kinderen. EĂŠn lidmaatschap per huishouden voldoet.

Ik ben lid met lidnummer ________________________________________________

Voorletter

Tussenvoegsel(s)

Mijn partner, wonend op hetzelfde adres, wil de korting ook.

Voorletter

Tussenvoegsel(s)

Achternaam

Achternaam

Geboortedatum M/V

Geboortedatum M/V

Straat Huisnr.

E-mailadres

Postcode Woonplaats

Huidige zorgverzekeraar

Telefoonnummer

Polisnummer

E-mailadres

Datum en handtekening

Huidige zorgverzekeraar Polisnummer Datum en handtekening

Stuur de ingevulde bon naar ANBO Heilbron, Postbus 150, 2810 AD Reeuwijk.

Vergeet niet een postzegel te plakken.

Kifid 300.016043 | KvK 63453797 | Wft 12043333 | Heilbron

ZOCO_01_ADVE_ANBMAG_1850_N

Ik ben geen ANBO-lid. Ik word lid en betaal â‚Ź 45

Herstellen in een hotel ét zorg! m

Ziet u op tegen de tijd na uw operatie? Of wilt u de mantelzorg tijdelijk overdragen om even op adem te komen? Van der Valk Hotel Tiel heeft een speciale vitaalvleugel ingericht waar gasten in alle rust kunnen herstellen in een hotelomgeving met zorgaanbod.

“Vaak moeten mensen de dag na een operatie alweer naar huis. Maar als je alleen woont of het lukt even niet om mantelzorg te regelen, dan val je tussen wal en schip. Daarom heeft Van der Valk Hotel Tiel in 2017 meer dan twaalf hotelkamers uitgebreid met zorgfaciliteiten”, vertelt Chantal van der Horst van Van der Valk Vitaal. De kamers ogen op het eerste gezicht niet anders dan die waarin de andere hotelgasten verblijven. Toch 46 ANBO

is er een groot verschil, benadrukt Chantal: “De kamers met zorg zijn allemaal aangepast. Zo beschikken de kamers over hoog-laagbedden en in de badkamer zijn bij de douche en het toilet beugels gemonteerd. Onder de wasbak past een rolstoel en de kamer heeft geen drempels. Bovendien kun je in deze kamers 24 uur per dag een beroep doen op de zorgverleners die hier in huis zijn.” De zorgverleners bij Van der Valk Care zijn het eerste aan-

CHANTAL VAN DER HORST

ZORG spreekpunt als gasten iets nodig hebben. Gasten kunnen het alarmeringssysteem middels een horloge activeren op het moment dat er zorg gewenst is.

De zorgverleners ontvangen hiervan een melding op de telefoon.

PARTNER MAG MEE Behalve de zorgverleners is er in het hotel een fysiotherapeut aanwezig en kunnen gasten gebruikmaken van alle hotelfaciliteiten, zoals het zwembad, de fitnessruimte en de diensten van Van der Valk Vitaal (zie kader).

Daarnaast zitten ontbijt, lunch en diner inbegrepen in het arrangement.

Regelmatig staan er bij de maaltijden en ook tussendoor vrijwilligers klaar om te helpen. Chantal: “Zij kunnen tevens mensen even meenemen de stad in, een wandeling met ze maken of gezellig een kopje koffie met ze drinken. Op deze manier stimuleren we gasten om van de kamer af te gaan en onder de mensen te zijn.” Gasten ontmoeten elkaar vaak in de koffiebar of in een van de zitjes verspreid door het hotel. Het is ook mogelijk om een extra persoon bij te boeken op de hotelkamer. Chantal: “Dat geldt ook voor mantelzorgers. Zo kan men de zorg even overdragen aan de professionals hier, en samen genieten van leuke activiteiten.”

SLAAPKLINIEK Sinds kort heeft Van der Valk Vitaal ook een slaapkliniek, waarin mensen met slaapproblemen een nacht met geavanceerde meetapparatuur slapen.

De volgende dag gaan ze na het ontbijt weer naar huis en worden de slaapgegevens door een professional uitgelezen. Chantal: “Deze onderzoeken worden ook in ziekenhuizen uitgevoerd, maar daar lig je vaak met

andere mensen op een kamer en kun je ’s nachts gestoord worden door andere zaken. Zo’n onderzoek is hier gewoon fijner, want waar kun je beter slapen dan in een hotel?”

Hotels met zorg Door de verkorting van de ligduur in ziekenhuizen na standaardoperaties – denk aan een heup- of knieoperatie – zijn er hotels met zorg gekomen. Er zijn zorghotels opgezet vanuit zorgorganisaties, private initiatieven, maar ook hotels als Van der Valk spelen erop in. De Tielse hotelkamers met zorg (Van der Valk Care) zijn onderdeel van Van der Valk Vitaal, een bundeling van vitaliteitsdiensten waar gasten in het hotel een beroep op kunnen doen. Denk hierbij aan een audicien, psychologen, een orthopedische kliniek, een fitnesscentrum en

een diëtistenpraktijk. Het concept van Van der Valk Vitaal is behalve inTiel ook beschikbaar in Vught. Het concept wordt momenteel uitgebreid naar Amersfoort.

Een verblijf bij Van der Valk Care wordt door sommige zorgverzekeraars (gedeeltelijk) vergoed. Ook zonder doorverwijzing van een arts kunt u in de kamers met zorg verblijven. Meer informatie vindt u op: www.vandervalkvitaal.nl www.vandervalkcare.nl

ANBO 47

3

Kennismakingsaanbod speciaal voor ANBO-leden

NUMMERS VOOR

€12,50

JAARGANG 16 | NUMMER 8 | OKTOBER/NOVEMBER 2018 | € 5,99

DE MOOISTE ROUTES, DE LEUKSTE TIJD

+ Routeboekje: 6 wandel- en fietsroutes

NUMMER 6 / NOVEMBER - DECEMBER 2018 / € 7,70 / WWW.TOERACTIEF.NL

WIN! een snoeipakket zie bladzijde 7

Voor het laatst te bezoeken:

Alles over Nederland

trekvogelland

Een heus wildernisgevoel

op de Veluwe

Ga naar www.buitenleven.nl/anbo

Hannoveraanse Zweethond

GEZONDHEIDSPROBLEEM NUMMER EEN

Onderzoek

Pientere pookjes

Dwerg- en Toypoedels

Zwerfhonden in India

World Dog Show 2018 Interview: Dr. Jack Windig over Fairfok

in Kijkduin

GRAFFITI SPOTTEN IN BREDA • HOLLANDS HEUVELLANDSCHAP • RONDJE FOCHTELOËRVEEN

Toeractief Hét wandel- en fietsmagazine van Nederland.

Boordevol informatie over natuur, geschiedenis, praktische tips, interessante wetenswaardigheden en unieke wandel- en fietsroutes.

Ga naar www.toeractief.nl/anbo

FAG OT P IONIER BR A M VA N S A MBEEK › › › DE R E V I VA L VA N HE T JEUGD OR K E S T › › › V R O U WEL IJK E COMP ONIS T EN IN Z AT ER DAGM AT INEE

NR 734 ››› SINDS 1952 ››› SEPTEMBER-OKTOBER 2018 ››› PASSIE VOOR KL ASSIEK ››› € 7.99

WIN 5 CD’S VAN

4 3 ste ja a r ga ng • nu m mer 8 • ok tober 2 0 18 • lo s se nu m mer s € 5, 2 5

Medisch PARODONTALE ZIEKTE

Eindhoven

Wegwaaien

rondom Huizen

HOND

Historisch rasportret

Hightech en design

GOOISE PARELS

NUMMER 6 / NOVEMBER - DECEMBER 2018

rond de paddenstoel

Buitenleven Alles over tuin, dieren, planten, huis en buitenleven. Met doe het zelf ideeën, tuinreportages, uitjes en tips om optimaal te genieten van je vrije tijd.

Onze

JAARGANG 16 | NUMMER 8 | OKTOBER/NOVEMBER 2018

de tuin van Piet Oudolf

Alisa Weilerstein

Onze Hond Het blad voor de hondenliefhebber. Deskundigen schrijven over gedrag, opvoeding en rassenkennis. Daarnaast interviews met hondenmensen, medische zaken en informatie vanuit de Raad van Beheer.

Luister Het magazine met alles over de boeiende wereld van klassieke muziek.

Met nieuws, recensies, de concertagenda, interviews, luistertips en meer.

Barbara Hannigan & Reinbert de Leeuw INTIEM DUBBELINTERVIE W

JE AN - GUIHEN QUE YR A S

Stercellist en muzikale duizendpoot

ALISA WEILERSTEIN Leerproces in Weense Schoolbanken

Ga naar www.onzehond.nl/anbo

Ga naar www.luister.nl/anbo

›››

W W W . L U I S T E R . N L

#5 • NOVEMBER/DECEMBER • PRIJS € 7,75 wonen in historie

Wo n e n i n h i s t o r i e

67

nr.

2018

j a a rg a n g

12

WIN 3x2

kaarten voor

SEPTEMBER/OKTOBER 2018 - JAARGANG 12 - PRIJS € 5,99

Archie Shepp Bekeerde beeldenstormer

10 november

Rob Franken Verdient postuum grotere bekendheid

Donny McCaslin

Kandace Springs

Schiet als een komeet omhoog

Bowie-saxofonist verrast opnieuw

Makaya McCraven “We zijn allen Universal Beings”

Jazzism Van soul en latin tot hiphop, blues en world.

Lees interviews met de artiesten van nu, achtergrondverhalen over de helden van toen en welke nieuwe albums je niet mag missen.

Sociaal bewogen powervrouw

Sabrina Starke Shai Maestro, Phronesis, Marquis Hill, Josef Leimberg, Reisreportage Jazz in Zürich, I.m. Tomasz Stańko, Lionel Loueke, Lead Belly, Poppy Ajudha, Monophonics, JTOTHEC, Bram Weijters, Lucia Cadotsch, Jungle, Shishani & the Namibian Tales, Eddie Rosner, Art Ensemble of Chicago, Jaimie Branch en meer …

Ga naar www.jazzism.nl/ abonnement

BINNENKIJKEN in Leeuwarden

‘Op wit raak ik niet snel uitgekeken’

HET BOUDOIR

Tegenhanger van de huidige mancave

Huis Bartolotti

&

de kunst van het imponeren

EEN KLIMAAT NEUTRAAL MONUMENT?

Ja dat kan!

Herenhuis Herenhuis is het eerste woonmagazine in Nederland dat volledig gericht is op het wonen in historische panden.

Met reportages over restauraties, historie, lifestyle en onderhoud.

Ga naar www.herenhuis.nl/ anbo

Bel voor informatie of voor het afsluiten van een abonnement naar BCM MEDIA 085-7600237 (lokaal tarief)

GELDZAKEN

Zo regelt u de Belastingservice

1.

Bent u in 2018 ook door de ANBO Belastingservice geholpen?

Nee

Nieuwe werkwijze ANBO Belastingservice ANBO helpt leden met het invullen van de aangifte inkomstenbelasting, maar ook met het aanvragen of veranderen van zorg- en huurtoeslag. In 2019 gaat er vanwege een nieuwe wet iets veranderen: u moet de service zelf aanvragen.

Maakt u al gebruik van de ANBO Belastingservice? Of heeft u hier belangstelling voor? U hoeft de deur niet uit, want wij komen u thuis helpen met de aangifte. Waar u normaal gesproken rond de 90 euro kwijt bent, kost deze dienstverlening bij ANBO u nooit meer dan 12 euro als u lid bent en het om een eenvoudige* aangifte gaat. Is uw fiscaal partner geen ANBO-lid, dan helpen wij uw partner met een eenvoudige* aangifte voor 5 euro.

ZELF BENADEREN Door de nieuwe Europese privacyregels (de Algemene Verordening Gegevensbescherming, oftewel AVG) verandert de werkwijze van onze Belastingservice in 2019. De AVG zorgt ervoor dat wij zeer zorgvuldig met uw persoonsgegevens moeten omgaan. Dat geldt voor zowel de medewerkers als voor onze vrijwilligers. De belangrijkste wijziging voor de ANBO Belastingservice is dat het initiatief voor uw hulpvraag altijd vanuit u moet komen. Dit betekent ook dat uw ‘vaste ANBO-vrijwilliger Belastingservice’ u hierover niet meer actief kan benaderen. U kunt natuurlijk wel direct contact met hem of haar opnemen.

ga naar 2

Ja

ga naar 3

2.

Neem ná 1 januari 2019 contact op met de ANBO Belastingservice. Die is iedere werkdag telefonisch bereikbaar, van 10.00 tot 15.00 uur, via 0348 46 66 91. Of via e-mail: ledenservice@anbo.nl. U krijgt dan de contactgegevens van een vrijwilliger bij u in de buurt. U neemt zelf contact met de vrijwilliger op voor het maken van een afspraak.

3.

Nee

Wilt u dat dezelfde vrijwilliger u in 2019 weer helpt?

ga naar 2

Ja

ga naar 4

4.

Neem ná 1 januari 2019 contact op met de betreffende vrijwilliger voor het inplannen van de afspraak. Vraag wel of hij nog actief is voor ANBO. Is dit niet het geval of heeft u zijn gegevens niet meer, neem dan ná 1 januari 2019 contact op met de ANBO Belastingservice via 0348 46 66 91 (iedere werkdag van 10.00 tot 15.00 uur). Of via e-mail: ledenservice@anbo.nl. Geef de naam van de vrijwilliger door en wij geven u de contactgegevens.

Is uw voorkeur niet meer beschikbaar, dan geven we de gegevens van een ander. In beide gevallen neemt u zelf contact op.

*Buiten de eenvoudige aangifte valt onder meer inkomen uit aanmerkelijk belang box 2, winst uit onderneming, inkomsten als zzp’er, buitenlandse pensioenen en buitenlandse arbeidsinkomsten. Als u geen eenvoudige aangifte heeft, kan ANBO u helaas niet helpen. Onze vrijwilligers zijn daar niet voor opgeleid.

Meer informatie: anbo.nl/belastingservice

ANBO 49

Excursiereizen per comfortabele bus Graag nemen wij u mee naar de prachtige historische steden Wenen en Krakau. De reizen worden uitgevoerd met onze luxe comfortabele touringcars met o.a. verstelbare stoelen, airconditioning en voldoende beenruimte. Onze deskundige chauffeur zal u over al het moois wat u tijdens de reis tegenkomt vertellen.

Historisch Wenen

Historisch Krakau ▼

8-daagse busreis

▼

8-daagse busreis

U bezoekt onder andere: · Het keizerlijke buitenverblijf, slot Schönbrunn · Het historische centrum met gids · Het Wienerwald en de abdij van Melk · Slot Belverdere · Het kleurrijke Hundertwasserhaus

U bezoekt onder andere: · Krakau met stadsgids · Wroclaw, het Venetië van Polen · Wieliczka zoutmijn · Middeleeuws kasteel Ogrodzieniec · Optioneel Auschwitz-Birkenau

Bij ons inclusief!

- Koffie voor vertrek uit Beek - Luxe comfort class touringcar - Deskundige chauffeur tevens gastheer - 2 Overnachtingen in Zuid-Duitsland - 5 Overnachtingen in Hotel Mozart in Wenen - 7x Ontbijt - 2x Diner - Stadswandeling met een lokale Nederlandssprekende stadsgids met audio-oortjes - Afscheidsdiner in Beek

Bij ons inclusief!

- Koffie voor vertrek uit Beek - Luxe comfort class touringcar - Deskundige chauffeur tevens reisleider - 1 Overnachting in Zagan - 5 Overnachtingen in Hotel Demel in Krakau - 1 Overnachting in Zuid-Duitsland - 7x Ontbijt en 4x diner - Lokale Nederlandssprekende stadsgids in Krakau - Entree Kasteelruïne Ogrodzieniec - Afscheidsdiner in Beek

✔ Hotel nabij het historische centrum ✔ Heel veel hoogtepunten in 1 reis ✔ Ook als vlieg-busreis mogelijk, reiscode: efwen03

✔ Sfeervol hotel op korte afstand van Krakau ✔ Onvergetelijk diner met typische oud Jiddische muziek! ✔ Ook als vlieg-busreis mogelijk, reiscode: efkau01

Reisperiode: januari t/m oktober

Reisperiode: januari t/m oktober vanaf

Reiscode: ehwen08

Busreizen Bel 0180 - 457 803 of ga naar uw ANVR-reisadviseur

€ 419*p.p.

vanaf

€ 489*p.p.

Reiscode: ehkau01

Autoreizen

Vliegreizen

www.dejongintra.nl/busreizen

Verre reizen

Steden reizen

* Reissom excl. € 19,50 reserveringskosten en € 2,50 Calamiteitenfonds

WERKEN

Kosteloos loopbaanadvies

Fluitend richting AOW-leeftijd Loopbaancoach Caroline Krul (58) is een van de gecertificeerde coaches die meedoen aan het Ontwikkeladvies-project van de overheid.

Werkende 45-plussers in bepaalde sectoren mogen daarbij kosteloos een beroep op haar doen. “Hoe blijf je prettig en gezond werken tot je AOW-leeftijd?”

“Vanuit de overheid is het Ontwikkeladvies gestart, een project waarbij mensen die minimaal twaalf uur per week werken kosteloos een gecertificeerde loopbaancoach mogen raadplegen. Het gaat om mensen die in bepaalde sectoren werken: vooral zwaar werk en werk dat op termijn zal uitsterven. Denk aan caissières die steeds meer vervangen worden door zelfscanners en secretaresses die overbodig worden doordat we steeds meer afspraken zelf inplannen via onze smartphone. Wat doe je dan, als je je baan verliest? In een enquête van het ministerie antwoordden de meeste mensen: solliciteren of naar het uitzendbureau stappen. Maar er is zoveel meer mogelijk. Veel mensen denken dat ze maar één ding kunnen en kijken alleen naar die banen. Maar een secretaresse kan net zo goed haar organisatorische talent inzetten in een functie als onderwijsassistent. Als ik een ontwikkelplan voor iemand maak blijkt er vaak niet één optie te zijn, maar soms wel acht!”

MET DE TIJD MEE “Het Ontwikkeladvies bestaat bij mij uit drie sessies: eerst kijken we naar iemands achtergrond, dus ervaring,

opleidingen en competenties. Tijdens de tweede afspraak gaat het over de toekomst: waar zou je over drie tot vijf jaar willen staan qua werk? In de laatste afspraak komt alles bij elkaar en gaan we samen aan de slag met een plan, dus hoe je je ideale baan bereikbaar maakt. We maken dan een LinkedIn-profiel aan dat er echt uitspringt. Zo laat je zien dat je met de tijd meegaat.”

Gratis

Deskundig loopbaanadvies

Bent u 45-plusser en werkt u in een van de vastgestelde beroepsgroepen, dan kunt u bij een gecertificeerde loopbaancoach in Nederland kosteloos een traject volgen om te kijken hoe u tot uw AOW-leeftijd zou willen werken.

ANBO-leden kunnen zich eenvoudig voor dit traject aanmelden via ANBO-partner Ervaren Jaren. Benieuwd of u in aanmerking komt om kosteloos een loopbaancoach te raadplegen? Kijk dan op anbo.nl/werkt of neem contact op met Ervaren Jaren via 0172 79 61 22.

ANBO 51

GELDZAKEN

Van aflossingsvrij naar AFLOSSINGSBLIJ Er is veel te doen over de aflossingsvrije hypotheek. Aan het einde van de looptijd moet de hypotheekschuld in één keer worden afgelost. Dat vergt enige voorbereiding. Wat kunt u nu al regelen voor een zorgeloze(re) woontoekomst?

TEKST RENÉE DE VRIES

Van alle hypotheekschulden in Nederland bestaat de helft uit leningen waarop niet regelmatig wordt afgelost. 870.000 Nederlandse huishoudens hebben zelfs een geheel aflossingsvrije hypotheek. Aan het einde van de looptijd moet de hypotheekschuld in één keer aan de bank worden terugbetaald. Dat is voor veel mensen niet haalbaar. De aflossingsvrije hypotheek kan daarom een probleem zijn, maar dat hoeft niet. Bijvoorbeeld wanneer de waarde van de woning (flink) hoger is dan het verschuldigde hypotheekbedrag.

52 ANBO

Als het gaat om hypotheken is het belangrijk dat de woonlasten goed te betalen zijn, ook als er financiële tegenvallers zijn. Bewustzijn is het sleutelwoord voor zorgeloos wonen.

Omdat veel huiseigenaren tussentijds weinig nadenken over hun hypotheek, startten de gezamenlijke banken de campagne ‘Aflossingsblij’. Aflossen is een oplossing voor een zorgeloze(re) woontoekomst, maar er zijn ook andere mogelijkheden.

GELDZAKEN ADVIES INWINNEN In de huidige markt met de bijbehorende lage rentestand is het de moeite waard om uw hypotheek eens goed te bekijken. Zo kan het, afhankelijk van uw situatie, wellicht voordelig zijn om uw hypotheek te verlengen of over te sluiten. Fijn wonen en zonder financiële zorgen moet het doel zijn en blijven. Zelfs als uw hypotheek nog járen loopt, is het toch belangrijk om nu al advies in te winnen. Misschien kunt u uw lasten verlagen of juist meer zekerheid creëren.

Uw leeftijd en de hypotheekvorm spelen een belangrijke rol in de mate waarin de hypotheekadviseur u kan helpen. Samen met uw adviseur brengt u in kaart wat uw lasten zijn, en uw inkomsten, uw vermogen en de waarde van de woning. Ook wordt gekeken hoeveel u ‘mag’ uitgeven aan de hypotheeklasten. Zo wordt gekeken naar de beste opties. Extra aflossen, vermogen opbouwen, uw hypotheek verlengen of oversluiten, of misschien wel de hypotheek laten voor wat deze is.

Voorbereid naar de hypotheekadviseur

BELANGRIJKE VRAGEN Een goede voorbereiding op de afspraak met uw adviseur is belangrijk. Probeer voorafgaand aan het gesprek alvast antwoord te vinden op belangrijke vragen (zie kader), of stel ze aan uw adviseur. Met een goed antwoord op deze vragen krijgt u inzicht in veranderingen en hun financiële gevolgen. Op basis daarvan kunt u besluiten om meer af te lossen, de hypotheek te verlengen of over te sluiten, of om helemaal niets te doen. Het kan zomaar zijn dat extra aflossen niet de beste oplossing voor u is. Bijvoorbeeld omdat het uw maandlasten niet verlaagt of omdat uw geld hiermee ‘vast’ gaat zitten in stenen, en niet meer besteed kan worden aan een verbouwing, zorg of andere belangrijke zaken.

inkomsten met zich mee? Zo ja, hoeveel is die

daling?

RISICO-INSCHATTING Het is belangrijk om te weten dat alle hypotheekverstrekkers mogen afwijken van hun eigen en algemene regels. Dat mag als er aantoonbare redenen zijn die laten zien dat een aanpassing in uw voordeel is of de situatie verbetert. Als ze niet kunnen of willen afwijken moeten hypotheekverstrekkers dat expliciet in hun eigen voorwaarden benoemen.

Uw inkomen, uw vermogen, uw overwaarde en uw lasten moeten dus goed in kaart worden gebracht. De hypotheekverstrekker maakt vervolgens een risico-inschatting. Met een goede voorbereiding kunt u uw adviseur overtuigen om verder te kijken. U kunt uw adviseur bovendien vragen of hij of zij heeft gekeken naar andere mogelijkheden dan de opties die geboden worden bij de huidige aanbieder. Komt u er samen niet uit, vraag dan bij een andere adviseur om een second opinion.

Probeer vóór uw gesprek antwoord te vinden op deze vragen:

1. Wat is het einde van de looptijd van de hypotheek?

2. Wat is het einde van de rentevaste periode van de

hypotheek?

3. Hoe ziet uw hypotheek er precies uit? Is die geheel

aflossingsvrij of zit er ook een deel levens- en/of

beleggingsverzekering in, met een onzekere op-

brengst?

4. Hoe is de verhouding tussen uw hypotheekhoogte

en de waarde van uw woning?

5. Gaat u binnenkort met pensioen en brengt dit lagere

6. Hoeveel ‘mag’ u besteden aan uw woonlasten, als u

kijkt naar uw (nieuwe) inkomen?

7. Welke rente betaalt u nu en is het gunstig om uw

hypotheek over te sluiten of nu te verlengen? Hoe

snel verdient u de financieringskosten terug wan-

neer u lagere woonlasten heeft?

Jan & Lia op weg naar 2037 Jan en Lia zijn gepensioneerd. Hun hypotheek is 100 procent aflossingsvrij en loopt tot 2037. De rentevaste periode loopt wel nu af. Daarom willen ze hun hypotheekzaken nog één keer goed regelen zodat ze er niet meer naar om hoeven kijken. Ze gaan in gesprek met hypotheekadviseur Dennis Hollander voor een advies op maat. Wilt u weten hoe dat afloopt?

Kijk dan op

anbo.nl/aflossingsvrij

ANBO 53

ANBO TIPT Er zijn oneindig veel producten, apps, uitjes en gadgets die het leven leuker, makkelijker en/of interessanter maken. In elk nummer van ANBO Magazine tipt hoofdredacteur Jurriën Beerda zijn favorieten.

Nooit meer zoeken

Organizer

Gelukkig ben ik gezegend met gezonde ouders, gezonde zussen en een gezond gezin. Maar wat als je van de ene op de andere dag met ziekte of, erger, overlijden wordt geconfronteerd? Bij dergelijke ingrijpende gebeurtenissen moeten belangrijke beslissingen worden genomen. Vaak blijkt dan dat de administratie niet op orde is. De praktische organizer Mijn zaken op orde! biedt uitkomst: een losbladige set invulbladen en tabbladen met handige tips en nuttige informatie. Hiermee kunt u alle belangrijke gegevens en bewijsstukken voor nu en later verzamelen.

Bespaar uzelf en uw dierbaren de zoektocht naar huwelijkse voorwaarden, testament, bezittingen, schulden, polisnummers en ander papierwerk. Als lid van ANBO kunt u de organizer nu aanschaffen met korting. U betaalt voor de 85 pagina’s plus tabbladen geen € 19,95 maar € 16,95 (exclusief € 4,25 verzendkosten). Bestellen kan via www.mijnzakenoporde.nl, gebruik kortingscode: ANBO18. Deze aanbieding is geldig tot en met 31 januari 2019.

Lees op pagina 39 het persoonlijke verhaal van Catharina Smit en Conny van Vollenhoven, de mensen die de organizer hebben ontwikkeld.

Ontpillen In zijn boek Ontpillen helpt arts en

Boek

hoog cholesterol en bloedarmoede. Ontpillen

verouderingswetenschapper David

is voor € 19,99 te koop in de boekhandel en te

van Bodegom ons om gezonder te leven

bestellen via onder meer www.bookspot.nl en

en minder pillen te gebruiken. Veel (ouderdoms-)

www.bol.com. Op pagina 30 en 31 kunt u een

kwalen zijn goed te bestrijden met een gezonde

interview lezen met David van Bodegom.

leefstijl, maar veel vaker dan nodig is grijpen we naar pillen. Zo zijn er pillen om de bloeddruk en het cholesterol te verlagen en weer andere om de bloedsuikers in het gareel te krijgen. Het zijn medicijnen die de symptomen onderdrukken, maar het onderliggende probleem niet aanpakken. Van Bodegom helpt ons om te ‘ontpillen’.

Dat doet hij in zeventien hoofdstukken die onderwerpen behandelen als: hoge bloeddruk, slapeloosheid, botontkalking, dementie, diabetes,

54 ANBO

Win een boek!

In samenwerking met uitgeverij Atlas Contact geven we tien exemplaren weg! Wilt u kans maken op dit boek?

Mail dan naar: magazine@anbo.nl

Geef uw testament een missie

App

55.000 keer huidkanker Minimaal 55.000 keer per jaar wordt de diagnose huidkanker gesteld in Nederland. Het is daarmee de meest voorkomende kanker in ons land. Mohs Klinieken, een behandelcentrum dat onder meer gespecialiseerd is in de behandeling van huidkanker, heeft in samenwerking met dermatologen uit het Zwolse ziekenhuis Isala de app Mijn-Huidkanker ontwikkeld. De app geeft, op basis van de door de patiënt ingevoerde gegevens, een voorstel voor de meest passende behandeling. Het advies is gebaseerd op de recente Nederlandse richtlijnen, medische publicaties en de data van het verloop van meer dan tienduizend ingrepen.

Uiteraard neemt de patiënt het definitieve besluit over de juiste behandeling samen met de behandelend arts. Maar een indicatie van de te verwachten uitkomst kan helpen: welke behandeling heeft de eerste keuze? Met welke techniek wordt de plek verwijderd? Hoe groot wordt de operatiewond en blijft het litteken zichtbaar? Dit alles met de bedoeling om patiënten vooral gerust te stellen. De app is gratis beschikbaar voor iOS en Android. Er is ook een webversie: www.mijnhuidkanker.net.

Mensen met een Missie is een organisatie voor internationale samenwerking en solidariteit. Wij komen op de vergeten plekken van de wereld op voor hen die niet worden gehoord en gezien.

Dit doen we in Afrika, Azië en Latijns-Amerika.

Wilt u ons steunen, ook als u er niet meer bent?

Contact: Julie Mingeli 06 - 57 78 29 64 juliemingeli@mensenmeteenmissie.nl Wij bieden u graag een gratis erfenisboek aan.

Ga naar mensenmeteenmissie.nl/testament

Shot by Suzanne Mateboer, deelneemster 100 reportersreis van Mensen met een Missie naar Uganda

App Familieagenda voor mantelzorg Een kwart van alle Nederlanders verleent mantelzorg, bleek uit eerder onderzoek van ANBO. Van de 80-plussers verleent 38 procent mantelzorg en een kwart doet dat meer dan veertig uur per week. Een behoorlijke belasting die uitvaartverzekeraar en -verzorger Dela deels wil verlichten met de app Fello. Het is een familieagenda om samen voor iemand te zorgen. In een oogopslag is te zien wie wat wanneer gaat doen. Iedereen die www.peerby.com een handje mee wil helpen kan worden toegevoegd, ook buren en professionals uit de zorg. Het is mogelijk te chatten met (een deel van) de groep. Uiteraard blijft alles wat gedeeld en gezegd wordt binnen de groep. Fello is gratis beschikbaar voor iOS en Android. Er is ook een webversie via www.getfello.com.

Wilt u meer informatie over mantelzorg?

Kijk dan op anbo.nl/mantelzorg

www.mijngeldzaken.nl

ANBO 55

ANBO

EXPERTS

Dagelijks komen bij ANBO Raad & Daad veel vragen binnen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Onze experts staan klaar om advies te geven. Een greep uit de vragen en antwoorden.

HOE GAAT ANBO OM MET DE AVG? In mei werd in Europa een nieuwe privacywet van kracht, de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Peter Spierings, functionaris gegevensbescherming bij ANBO, legt uit hoe gegevens van ANBO-leden worden beschermd.

WELKE GEGEVENS VALLEN ONDER DE AVG?

“De AVG maakt onderscheid tussen gewone persoonsgegevens en bijzondere persoonsgegevens. Onder gewone gegevens vallen bijvoorbeeld naam en adres, geboortedatum, burgerservicenummer, paspoortgegevens, IBAN, foto’s en video. Bijzondere persoonsgegevens zijn medische gegevens, maar ook gegevens over godsdienst, politieke voorkeur, seksuele geaardheid en dergelijke.”

WELKE GEGEVENS REGISTREERT ANBO? “Alleen gegevens die nodig zijn om de ANBO-dienstverlening aan leden zo goed mogelijk te doen. ANBO verwerkt persoonsgegevens voor diverse doeleinden. Bijvoorbeeld om contact op te kunnen nemen met een lid, om informatie uit te sturen, voor het aangaan en uitvoeren van overeenkomsten, voor het doen van aanbiedingen, voor het afhandelen van klachten en om belangenbehartiging te kunnen uitvoeren. Alleen de daarvoor noodzakelijke persoonsgegevens worden gebruikt.”

MAG DAT EIGENLIJK WEL? “Volgens de wetgeving mag ANBO alleen persoonsgege 56 ANBO

vens verwerken als daarvoor een van de wettelijke grondslagen geldt. Dat wil zeggen: na verkregen toestemming van betrokkenen, in het kader van de totstandkoming en/of uitvoering van een overeenkomst, om de wet na te leven (bijvoorbeeld fiscale verplichtingen) en in verband met de gerechtvaardigde belangen van ANBO.” HOE KOMT ANBO AAN DEZE GEGEVENS? “Als leden onze website bezoeken, informatie aanvragen via de site, telefonisch contact met ons opnemen, zich bij ons aanmelden als lid of donateur of een andere dienst aanvragen, registreren wij de persoonsgegevens.”

HOE BEVEILIGT ANBO DE GEGEVENS? “ANBO heeft een informatiebeveiligingsbeleid vastgesteld. Er zijn passende technische en organisatorische maatregelen genomen om de persoonsgegevens te beveiligen tegen verlies of onrechtmatige verwerking.”

Meer informatie over de bescherming van uw persoonsgegevens vindt u op anbo.nl/privacyverklaring

ANBO EXPERTS

Heeft u zelf een vraag?

Lukt het niet om ergens zelf uit te komen? Neem dan contact met ons op. Wij hebben diverse deskundige vrijwilligers die gratis bij leden op huisbezoek gaan.

Indien u een huisbezoek door een van onze ANBO (woon)consulenten of Sociaal Netwerkers wenst, dan kunt u dit aangeven bij de Raad & Daad Advieslijn via telefoonnummer: 0348 46 66 88. Of stuur een e-mail:

HEB IK ALTIJD EEN TESTAMENT NODIG? CLAUDIA COMPIER, JURIDISCH ADVISEUR BIJ ANBO “Nee, u heeft niet in alle gevallen een testament nodig.

Het erfrecht is in Nederland in een wet vastgelegd. Deze wet regelt naar wie uw erfenis gaat na uw overlijden. De wettelijke erfrechtbepalingen kennen alleen gehuwden en geregistreerde partners. Mensen die ongehuwd samenwonen erven dus niet automatisch van elkaar! In een samenlevingscontract kunnen samenwoners weliswaar

raadendaad@anbo.nl

een aantal zaken regelen, maar niet alles. Bijvoorbeeld een afspraak dat de gezamenlijke bezittingen na het overlijden van de ene partner naar de andere gaan. Wilt u ook dat de overige (niet-gezamenlijke) bezittingen naar de langstlevende gaan, dan kan dat alleen maar via een testament.

Ook als u uw erfenis op een andere manier wilt regelen, is een testament een oplossing.” anbo.nl/testament

DE BERICHTENBOX VAN DE OVERHEID, HOE WERKT DIE?

RENÉE DE VRIES, WOORDVOERDER BIJ ANBO

“De Berichtenbox van MijnOverheid is een persoonlijke, beveiligde postbus voor post die u van de overheid ontvangt. Het gaat bijvoorbeeld over uw aangifte inkomstenbelasting, uw toeslagen, uw AOW, maar ook over de APK voor uw auto en berichten van een groot aantal gemeenten. Ruim 7,5 miljoen mensen gebruiken de Berichtenbox al. Om de berichten te kunnen lezen, heeft u wel een computer nodig. Voor mensen die geen computer hebben, is er nu een oplossing: de Berichtenbox-app. Deze app kunt u downloaden op uw smartphone of tablet. U kunt de app makkelijk en snel openen met een pincode. Zo kunt u post van de overheid direct in de app lezen. Inloggen op MijnOverheid is dan niet meer nodig.”

ANBO 57

JAAROVERZICHT

ANBO’s jaaroverzicht 2018

Tijd voor een terugblik!

Het jaar zit er weer bijna op en ook in 2018 hebben we niet stilgezeten voor u. Net als vorig jaar kijken we terug én blikken we vooruit. Het uitgebreide jaaroverzicht vindt u op anbo.nl/2018.

FOTO’S ANOUK DE KLEERMAEKER EN PATRICIA STEUR

Eerste kwartaal

DE WOLF IS TERUG ANBO heeft per 1 januari oud-voetbalinternational en trainer John de Wolf aangenomen als ambassadeur Werk & Inkomen. Als boegbeeld breekt hij een lans voor ‘oudere’ werknemers.

IEDEREEN EEN FIJN HUIS Met onze partner De Woningwachter hebben we afgesproken dat alle leden gratis een Startend Ontzorgdabonnement krijgen. De Woningwachter is een soort wegenwacht, maar dan voor alles in en rondom uw woning.

RAAD & DAAD-SUCCES De ANBO Raad & Daad Advieslijn is benaderd door meneer Razak, die vond dat hij ten onrechte werd gekort op zijn AOW-pensioen. ANBO-beleidsadviseur Alex van Scherpenzeel dook in de zaak. Met succes: meneer Razak kreeg het juiste AOW-pensioen, niet 60 maar 72 procent!

58 ANBO

JAAROVERZICHT

Tweede kwartaal

NIEUWE VACATURESITE In april zijn we, in samenwerking met uitzendbureau Ervaren Jaren, een vacaturesite gestart speciaal voor oudere werknemers: anbo.nl/werkt. Het gaat om fulltime-, parttime- en vrijwilligerswerk.

ANBO VEILIGHEIDS10DAAGSE Voor de eerste keer werd de ANBO Veiligheids10daagse georganiseerd. Maar liefst 650 leden en niet-leden deden mee aan workshops over mentale weerbaarheid, babbeltrucs, phishing en meer.

MAGAZINE VERNIEUWD! Ons geheel vernieuwde ANBO Magazine verscheen op 22 mei, met een nieuwe vormgeving en nóg betere artikelen. Op de cover deze keer Thérèse Boer van restaurant De Librije.

VAN HUIS NAAR THUIS In Van Huis Naar Thuis krijgen uitgesproken bestuurders, verzorgenden en verpleegkundigen een kijkje in elkaars keuken. In de films en verhalen staat de vraag centraal: hoe maken we van een huis een thuis?

Derde kwartaal

HITTEPLAN-BETUTTELING Het was ongekend warm in Nederland en dat betekende dat het Hitteplan weer werd geactiveerd. ANBO is voorstander van goede maatregelen.

Wel hebben we voorgesteld de toon aan te passen. Wat vond u van het hitteplan?

MEEVAREN CANAL PARADE Voor de derde keer voer de Roze 75+-boot mee met de Canal Parade. De boot is een gezamenlijk initiatief van Roze 50+ (het samenwerkingsverband van ANBO en COC) en drie zorginstellingen die actief aandacht besteden aan seksuele diversiteit.

CAMPAGNE AFLOSSINGSBLIJ De regelgeving rond leningen en hypotheken brengt veel oudere mensen met een aflossingsvrije hypotheek in moeilijkheden. In september lanceerde de Nederlandse Vereniging van Banken, met hulp van ANBO, de campagne ‘Aflossingsblij’ (zie ook pagina 52).

BLOG OVER PENSIOENEN Onze pensioenexpert Willem Reijn blogt maandelijks over het onderwerp pensioen. Uiteraard ook over het pensioenakkoord, de gedeelde belangen tussen generaties en de algemene staat van uw pensioen.

Vierde kwartaal

ANBO PLUIMEN UITGEREIKT Net als vorig jaar reikte ANBO Pluimen uit aan de gemeenten die zich op het gebied van de Wmo van hun beste kant laten zien. We zochten originele oplossingen en/of gemeenten, ambtenaren of wethouders die niet schromen om problemen op vooruitstrevende wijze tegemoet te treden.

KORTING OP ZORG EN ENERGIE We helpen deze maand duizenden leden met advies over hun zorgverzekering. Dat doen we via ons ANBO Zorgcollectief (zie ook pagina 43). Ook hebben we een fantastisch aanbod om de energierekening te verlagen, samen met Powerpeers (anbo.nl/energie)!

Bekijk het volledige jaaroverzicht op anbo.nl/2018 ANBO 59

HOBBY’S

Intuïtief schilderen

‘De inspiratie bleef maar komen’ Ze had nooit gedacht dat ze zou gaan schilderen, maar nu kan ze er niet meer mee ophouden. ANBO-lid Willeke Hendrikx (75) maakt intuïtieve schilderijen.

Een slaapkamer is haar atelier, maar als het werk te groot is verplaatst ze de boel naar de woonkamer.

TEKST FLEUR AKERSLOOT

“Mijn hobby voelt sinds kort weer echt als hobby. Ik maakte altijd grote hoeveelheden schilderijen door mijn enorme drive. Het ging gewoon vanzelf. Nu ben ik 75 en doe ik het rustiger aan. Waar ik voorheen wel twintig werken maakte, maak ik er nu nog maar één. De rest van mijn energie steek ik in mijn kleinkinderen. Met hen schilder ik ook veel, zeker toen ze klein waren. Gewoon op de keukenvloer en dan zichzelf en elkaar schilderen. Altijd een lekkere kliederboel!”

60 ANBO

CREATIEF GEZIN “Ik kom uit een creatief gezin. Het plezier van iets nieuws scheppen – zelf kleding maken, groente verbouwen in je eigen moestuin, pottenbakken – dat is geweldig. ’s Nachts stapte ik als kind al uit mijn bedje om iets te tekenen.

Overdag bakte ik taartjes in de zandbak, dat kon ik urenlang doen. Uiteindelijk ben ik lerares handvaardigheid en keramiste geworden. Ik ben pas gaan schilderen toen een van mijn dochters naar de kunstacademie ging. Het huis lag vol schilderijen en kwasten en ik kon het niet laten.

HOBBY’S

‘ Mensen helpen, dat vind ik belangrijk’ Sindsdien heb ik de kwasten niet meer losgelaten. Als je me destijds had gezegd dat ik ooit zou gaan schilderen en mijn werk zou exposeren, dan had ik je voor gek verklaard. Ik ben lerares handvaardigheid, keramiste, zelfs yogalerares, maar geen kunstschilder! Toch heeft het me toen gegrepen en de inspiratie bleef maar komen.”

INTUÏTIEF EN HELEND “Die inspiratie komt echt vanuit mijn hart. Als ik een werk af heb, komt er alweer een volgende boven borrelen. Ik ben erg ziek geweest, verschillende vormen van kanker, en het schilderen heeft me geholpen om door alle pijn en verdriet toch weer door te gaan. Creatief bezig zijn heeft me altijd ondersteund in moeilijke tijden in mijn leven. Dat wil ik mensen meegeven: in moeilijke tijden iets creatiefs doen wat je leuk vindt maakt het allemaal zoveel draaglijker. Ik schilder intuïtief en krijg vaak de reactie dat er een helende kracht uitgaat van mijn werk. Mijn werken zijn kleurrijk en stralen positiviteit uit. Ik heb ook een boek gemaakt, een combinatie van mijn werken met een passende meditatie erbij. Het is een Orakelboek dat je kan oppakken als het even niet goed gaat.

Mensen helpen, dat vind ik belangrijk.”

Willeke & ANBO

“Ik ben sinds vijf jaar lid van ANBO. Met zo’n organisatie sta je er niet alleen voor en daar ben ik echt dankbaar voor. Vorig jaar heeft ANBO mij bijvoorbeeld geholpen bij het kiezen van een zorgverzekering.”

ANBO 61

INTERVIEW

Senior

Junior &

De ANBO Ledenservice verzorgt de ledenadministratie. Daarnaast kunt u er terecht met al uw algemene vragen. Het team bestaat uit mannen en vrouwen uit vrijwel alle leeftijdscategorieën. Als u ons belt is de kans groot dat u Marjan van Zaanen (52) of Robin Boogaards (26) aan de lijn krijgt.

TEKST JURRIËN BEERDA FOTO’S O.A. ANOUK DE KLEERMAEKER

62 ANBO

INTERVIEW

SR.

“ Iedereen kan van elkaar leren”

SR. Marjan: “Iedereen hier kan

van elkaar leren. Wij als ouderen kunnen van de jongeren veel leren qua digitale wereld en de jongeren kunnen weer veel leren van onze levenslange werkervaring.”

JR. Robin: “Door alle ervaring

SR. Marjan: “Het ledenservice-

team bestaat uit vijf vaste medewerkers die allemaal parttime werken. Ook hebben wij een oproeppool van acht medewerkers die ons in drukke periodes kunnen bijstaan. De leeftijden variëren van 24 tot 70 jaar.

Een mix die heel goed bevalt. Een van de oproepkrachten is Robin. Tijdens de komende drukke periode komt hij hier, net als in het begin van het jaar, weer bijspringen.”

JR. Robin: “Ik ben voor een

groot deel ingewerkt door Marjan. Voordat ik bij ANBO kwam had ik nog nooit op een ledenservice gewerkt. Ik heb onlangs mijn studie Technische Bedrijfskunde afgerond en naast de werkzaamheden voor ANBO ben ik bezig met mijn start-up www.tailored-by.com waarmee ik wil bijdragen aan een verantwoorde kledingindustrie. Dankzij de ‘oude garde’ bij ANBO was er bij mijn start veel informatie beschikbaar.

Ik kon altijd bij iemand terecht met vragen als iets nieuw was of als ik iets was vergeten. Vanaf het begin krijg je alle vertrouwen en word je overal bij betrokken. Regelmatig hoor je bij andere bedrijven dat je als jonkie niet veel kan zeggen, maar bij ANBO waarderen ze juist de frisse blik en stimuleren ze je om jezelf uit te dagen.”

en kennis begin je al vol zelfvertrouwen aan het werk voordat je überhaupt bent begonnen. Je weet dat het niet uitmaakt welke vraag er komt of welke situatie zich voordoet.

Je weet dat er altijd iemand is waar je bij kan aankloppen en die je zo goed mogelijk helpt.”

hele grote ponsmachines. De back-up werd gemaakt op een floppy en de grotere back-ups werden gemaakt op een grote rol en dagelijks verstuurd met de post. Hierna kwamen de eerste grote computers en hiervoor moest je codes intypen om de tekst te kunnen maken. Bij ANBO ontvangen we af en toe nog een ouderwetse, getypte brief. Zo leuk om te zien.”

SR. Marjan: “Tussen tien uur

’s morgens en drie uur ’s middags zitten wij met z’n allen aan de telefoon. En er is inderdaad altijd wel iemand in de buurt, die de vragen kan beantwoorden van collega’s die even het antwoord niet weten.”

JR. Robin: “Marjan is de ‘moe-

der’ van de afdeling. Iemand bij wie je altijd terechtkan met vragen waar ze ook eigenlijk altijd wel een antwoord op heeft. Ik heb van haar geleerd om de tijd te nemen voor mensen als daar de ruimte voor is.

Maar ook efficiënt vragen te beantwoorden als de tijd er even niet is. Ze betrekt iedereen bij het proces om zo een goede werksfeer te creëren.”

SR. Marjan: “Van Robin heb ik

geleerd wat je nog meer met Excel kan doen. Ik ben goed in de basis. Door Robin heb ik nu meer kennis. Toen ik 18 jaar was, ben ik begonnen bij het UWV, voorheen GAK, op de typekamer. Wij werkten nog met typemachines en faxen en

JR.

“ Er is altijd iemand bij wie je kan aankloppen”

ANBO Ledenservice Onze Ledenservice is iedere werkdag van 10.00 tot 15.00 uur telefonisch te bereiken via 0348 46 66 90. Mailen kan uiteraard altijd: ledenservice@anbo.nl

ANBO 63

ANBO 6:Layout 1 4-11-2018 20:08 Page 1

Landhotel Zur Schmitte r

n vervoe

Obv eige

nu vanaf SLECHTS

€ 179,00

p.p.

Laat uw p ortemonnee maar thuis, hier zit alles b ij in!

5-daagse Alles Inclusief Vakantie • 4x overnachting • 4x een heerlijk ontbijtbuffet • 4x een smakelijke lunch incl. 1 drankje (non alcohol) • 4x een uitstekend diner • Koffie en thee de gehele dag inbegrepen • Gratis Sauerland Card op aanvraag • Regelmatig entertainment en vermaak.

• Gratis activiteitenboekje twv € 6,95 • 1x Gratis toegang tot openbaar zwembad • Gratis gebruik van onze hotelfaciliteiten

Aankomst Prijs p.p. Aankomst Prijs p.p.

14 januari

€ 179,00

22 februari

€ 199,00

21 januari

€ 179,00

26 februari

€ 199,00

28 januari

€ 179,00

6 maart

€ 229,00

4 februari

€ 179,00

11 maart

€ 199,00

11 februari

€ 189,00

18 maart

€ 199,00

18 februari

€ 179,00 • prijzen op basis van een

• Inclusief alle drankje tussen 17:00 en 24:00 uur (bier, wijn, frisdrank, vruchtensap, jenevers, koffie, thee)

Landhotel Zur Schmitte, T

standaardkamer

• GEEN reserveringskosten • GEEN aanbetaling • exclusief lokale toeslagen

Am Roh 2 57392 Schmallenberg-Westernbödefeld

0049-29777-09758 Nederlands gesproken www

zurschmitte.nl

Elk kind een familie

Een laatste zorg minder Veel mensen vinden het moeilijk om na te denken over hun laatste wensen. Toch is het belangrijk dat wel te doen. Uw uitvaart, de verdeling van uw inboedel en de afwikkeling van uw nalatenschap.

Het geeft veel rust als deze zaken van tevoren goed geregeld zijn.

JA

Wie in uw omgeving kan dat voor u doen? De Stichting Steunfonds Humanisme doet dit al meer dan 50 jaar integer en zorgvuldig.

, ik wil meer informatie over een executeur van het Steunfonds Humanisme.

U kunt het Steunfonds benoemen tot executeur. Zo kunt u erop vertrouwen dat deze zaken goed geregeld worden.

Vul de bon in of bel: 020 521 90 36 of vraag de brochure aan op: steunfondshumanisme.nl

Telefoon:

Postcode / woonplaats:

Adres:

 persoonlijk  zorgvuldig  betrouwbaar  met respect

Naam:

De medewerkers van de Stichting Steunfonds Humanisme

Meer informatie over het Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl

Wie regelt alles na mijn overlijden?

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RA Amsterdam

m/v

ET ANBO 2017

Ledenvoordeel ANBO

Als ANBO-lid profiteert u van aantrekkelijke voordelen. Leuke, interessante en aangename producten, uitstapjes, reizen en evenementen. Ook in dit nummer vindt u veel voordeel!

€25 KORTING

Blijf op de hoogte

ANBO’s Mandy Janssen regelt voordeelen kortingsacties voor leden. “Als u op de hoogte wilt blijven van alle voordelen, kunt u zich aanmelden voor de nieuwsbrief. Stuur een mail naar m.janssen@anbo.nl, dan zorg ik voor de inschrijving. U ontvangt eens per drie weken een nieuwsbrief met daarin alle voordelen. Die wilt u toch niet missen?”

ANBO Agenda DECEMBER 2018 T/M MAART 2019

NAAR DE ZONNIGE COSTA BLANCA T/M 20 JANUARI 2019

AMSTERDAM LIGHT FESTIVAL 4 T/M 10 FEBRUARI 2019

ANBO WELLNESS WEEK

Februari & maart 2019

Kalkar Kaartspelarrangement

Vindt u het gezellig om samen met vrienden of familie een potje te kaarten? Boek dan het speciale ANBO Hotelarrangement in Wunderland Kalkar en kom hartenjagen, pesten, bridgen of klaverjassen. Bij dit arrangement zijn niet alleen twee overnachtingen inbegrepen, maar ook twee keer een ontbijtbuffet, twee keer een dinerbuffet en een lunchbuffet. Bovendien kunt u onbeperkt koffie, thee, frisdrank, bier en wijn bestellen en kunt u gebruikmaken van verschillende sport- en spelfaciliteiten zoals minigolf en bowlen. U krijgt een uitleg van de verschillende kaartspellen en er is een animatieprogramma met onder meer een wijnproeverij.

FEBRUARI & MAART 2019

KALKAR KAARTSPEL-ARRANGEMENT 8 T/M 11 APRIL 2019

ANBO MIDWEEK IN DRENTHE 13 T/M 17 MEI 2019

ANBO MIDWEEK OP DUINRELL JULI & AUGUSTUS 2019

OPA, OMA EN KLEINKINDEREN-ARRANGEMENT TOT 1 JULI 2019

OVERWINTEREN AAN DE COSTA BRAVA TOT 1 FEBRUARI 2019

ABONNEMENT KALENDERKLOK anbo.nl/ledenvoordeel

66 ANBO

OP REIS ANBO-leden betalen voor het arrangement slechts € 125 per persoon (normale prijs € 150).

Het verblijf is all-inclusive! Aankomstdagen: zondag en woensdag. Reserveer via: www.wunderlandkalkar.eu/nl/anbo

Juli & augustus 2019

OPA, OMA EN KLEINKINDEREN ARRANGEMENT

€31

Het Opa, oma en kleinkinderen-arrangement van Wunderland Kalkar, net over de grens bij Nijmegen, is dé manier om veel tijd met uw kleinkinderen door te brengen. Bij het arrangement zijn twee overnachtingen inbegrepen, net als twee keer een dinerbuffet, twee keer een ontbijtbuffet, een keer lunchbuffet, onbeperkt drankjes, entree tot Kernie’s Familiepark, gebruik van verschillende sport- en spelfaciliteiten

Tot 11 april 2019

OVERWINTEREN AAN DE

Costa Brava

en een animatieprogramma met onder meer kinderdisco en kinderbingo.

OP REIS ANBO-leden betalen voor dit arrangement niet € 190 per persoon, maar slechts € 159. All-inclusive! Voor kleinkinderen van 3 tot en met 12 jaar betaalt u € 79,50 per kind (tot en met 2 jaar gratis). Aankomstdagen: zondag, maandag, dinsdag en woensdag.

Reserveer via www.wunderlandkalkar.eu/nl/anbo

In de winter naar de zon? Aan de Spaanse Costa Brava kunt u de komende maanden genieten van het milde klimaat. De appartementen van Van der Valk Hotel Barcarola zijn gelegen aan de schitterende baai van Sant Pol in de provincie Girona, ten noorden van Barcelona. Ze zijn geschikt voor 2 tot en met 8 personen en van alle gemakken voorzien.

Ook in Spanje kunt u vitaal blijven bij Van der Valk. Hotel Barcarola biedt u naast een heerlijke maaltijd in het restaurant nu ook de mogelijkheid om yoga-, pilates- en aquagymlessen te volgen. Ook worden er ont-

Save the date!

ANBO Golfdag Zeewolde 22 mei

KORTING

LEDENVOORDEEL

spannings- en sportmassages gegeven en staat er een fysiotherapeut voor u klaar. Daarnaast bent u verzekerd van Nederlandstalige verpleging of een huisarts, indien nodig.

VANAF

€600 P.M.

OP REIS Kijk voor meer informatie op www. hotelbarcarola.es of neem contact op met de receptie in Spanje via telefoonnummer 0034 972 32 69 32.

Een e-mail sturen kan ook: barcarola@valk.com

2019

ANBO Wellness Week 7 t/m 13 oktober

ANBO Golfdag Benthuizen 4 september ANBO 67

LEDENVOORDEEL December t/m april 2019

NAAR DE ZONNIGE

GRATIS

REISCHEQUE

Costa Blanca T/m 20 januari 2019

20% KORTING

AMSTERDAM LIGHT FESTIVAL Vaar met rederij Lovers mee tijdens de zevende editie van het Amsterdam Light Festival. Dit lichtspektakel vindt plaats tot en met 20 januari 2019.

Stap aan boord van de rondvaartboot en geniet van de ruim 25 kunstwerken en installaties die zijn gemaakt door internationale kunstenaars, ontwerpers en architecten. Het is Amsterdam op zijn mooist tijdens de gezelligste tijd van het jaar!

OP REIS Boek deze reis vanaf € 379 per persoon. De prijs is op basis van twee personen per kamer en een economy-vliegticket. Exclusief € 2,50 Calamiteitenfonds en € 25 per boeking. De vanafprijs is beperkt beschikbaar op een aantal data. Boeken vóór 31 januari 2019, vertrek van december tot en met april 2019. Aankomst dagelijks, ook mogelijk met vertrek van Rotterdam en Eindhoven. Voor informatie, prijzen en om te boeken gaat u naar www.tui.nl/anbo of bel met TUI via 088 088 58 85 (lokaal tarief). Langsgaan bij een TUI-winkel kan ook; vraag dan naar de ‘50+ winterzonpakker Benidorm-Hotel Prince Park.’

EROPUIT De reguliere prijs is € 23,50 per persoon, maar als ANBO-lid ontvangt u een korting van 20%.

Reserveren kan via www.lovers.nl, gebruik de code ‘18ALFANBO’. Neem voor meer informatie contact op met 020 530 10 90 of stuur een e-mail: info@lovers.nl

Tot 1 februari

Slimme kalenderklok

Ontvlucht het gure winterweer in Nederland en ga een weekje opwarmen in Benidorm, aan de Spaanse Costa Blanca. Neem plaats op een terrasje aan de Playa de Levante of bezoek ’s avonds een café en dans op Spaanse muziek. U verblijft 7 nachten in driesterrenhotel Prince Park. De kamers zijn van alle gemakken voorzien. Bij het arrangement zijn onder meer inbegrepen: de retourvlucht naar Alicante, luchthavenbelasting, brandstofheffing, transfers, 7 overnachtingen, dagelijks onbijt-, lunch- en dinerbuffet, glas wijn bij het diner, Nederlandssprekende reisleiding en excursies naar Villajoyosa en Alicante. ANBO-leden krijgen bovendien een TUI-reischeque ter waarde van € 20 cadeau!

Foto’s ontvangen van de (klein)kinderen? Een berichtje ontvangen van een familielid? Alle belangrijke afspraken in een overzichtelijke agenda?

Het wordt allemaal heel toegankelijk met de BBrain Slimme Kalenderklok (€199). Het enige wat u hoeft te doen is de klok op een handige plek neerzetten. Familieleden en vrienden kunnen vervolgens vanaf hun telefoon of computer berichten, foto’s en agendapunten naar de klok sturen.

BESTELLEN

GRATIS

ABONNEMENT 68 ANBO

ANBO-leden krijgen een jaar lang het abonnement ter waarde van € 83,40 gratis! Kijk voor meer informatie op www.hulpmiddelwereld.nl (actiecode ‘Anbo1jaar’) of bel 088 0080 100.

LEDENVOORDEEL T/m 31 december 2019

Dekbedovertrek met rits

10% KORTING

ALLEEN VOOR LEDEN 13 t/m 17 mei 2019

Ziet u ook altijd zo op tegen de fysieke inspanning van het bed verschonen? Dankzij de dekbedovertrekken met rits behoort deze ergernis definitief tot de verleden tijd. U legt het dekbedovertrek uitgevouwen op uw matras, ritst beide lange zijden open en vouwt de bovenkant omhoog. U legt uw dekbed op de dekbedhoes en klapt het dekbedovertrek weer terug. Maak beide ritsen weer dicht en klaar is Kees!

ANBO MIDWEEK OP DUINRELL

BESTELLEN

OP REIS

ANBO-leden ontvangen een korting van 10% op een dekbedovertrek met rits. Bestellen kan online op www.dekbedovertrekkenenzo.nl/dekbedovertrekken/met-rits/ (gebruik actiecode ‘Anbo10’) of telefonisch via 0592 422 928.

ANBO-leden betalen voor deze Midweek € 259 op basis van 2 personen. Reserveer nu via www.duinrell.nl/anbo of via 070 51 55 255. Wacht niet te lang, want het aantal arrangementen is beperkt.

Wegens het succes in 2018 zal ANBO van 13 tot en met 17 mei 2019 weer een midweek op Duinrell organiseren.

Tijdens de midweek verblijft u in een Duingalow type comfort en zijn er verschillende ANBO-activiteiten, zoals een excursie en een fietstocht.

8 t/m 11 april 2019

ANBO MIDWEEK IN

€15 SLECHTS

4 t/m 10 februari 2019

ANBO WELLNESS WEEK Samen met Thermae 2000 in Valkenburg hebben we een mooie aanbieding samen¬gesteld voor ANBOleden. Vanaf 4 tot en met 10 februari heeft u tussen 9 en 23 uur toegang tot alle faciliteiten van het wellnesscentrum. ANBO-leden krijgen bovendien een kleine attentie mee naar huis!

EROPUIT U betaalt voor een dagkaart slechts € 15 p.p. Meer informatie en reserveren via www.thermae.nl/vouchercodes (vul de code ‘19ANBO’ in) of bel 043 609 20 00.

Drenthe

ALLEEN VOOR LEDEN

Samen met het Brinkhotel in Zuidlaren organiseren wij van 8 tot en met 11 april 2019 de ANBO Midweek in Drenthe. U verblijft in een tweepersoonskamer op basis van halfpension. Bij het arrangement zijn de overnachtingen inbegrepen, net als een busexcursie (met lunch) naar het Hunebedcentrum en openluchtmuseum Ellert en Brammert, een bingoavond, een fietstocht rond het Zuidlaardermeer (fietshuur niet inbegrepen), een bezoek aan molenmuseum De Wachter en een gezellige afscheidsavond met livemuziek.

OP REIS Boek nu de ANBO Midweek in Drenthe voor € 285 p.p. o.b.v. 2pers.

Toeslag 1-persoonskamer € 15 p.p.p.n. Reserveren op basis van beschikbaarheid via 050 409 12 61 (vermeld code ‘ANBO 2019’). De prijs is exclusief toeristenbelasting à € 1,20 per persoon per nacht.

Zie ook: www.brinkhotel.nl/nl/anbo-midweek

ANBO 69

Werf een nieuw lid en krijg allebei een...

INVENTUM GRATIS ELEKTRISCH WATERKOKER KUSSEN CADEAU

Werf een nieuw lid en krijg allebei een Inventum Waterkoker

T.W.V.

€ 27,99

Gun uw vrienden de voordelen van ANBO

• Gratis het Startend Ontzorgd-abonnement van De Woningwachter • Uw stem wordt gehoord in de politiek • Persoonlijk advies via ANBO Raad & Daad • Fikse korting op zorgpremie • Hulp bij belastingaangifte • Gratis het ANBO Magazine • Uitstekend verzekerd tegen schade • Besparen op uw energierekening • Korting op reizen, uitstapjes en sporten • Goedkope rijbewijskeuring INVENTUM ELEKTRISCH KUSSEN HNK18 Dit elektrische kussen van Inventum houdt u heerlijk warm in koude maanden. Met turbo-opwarming, automatische uitschakeling en een schakelaar met drie standen. Afmeting 40 x 30 centimeter.

HUIDIG ANBO-LID

JA, ik maak iemand lid en krijg een elektrisch kussen cadeau.

Voornaam Tussenvoegsel Achternaam Postcode Huisnr.

Lidnummer

HET NIEUWE ANBO-LID BETAALT € 45,- PER JAAR

JA, ik word lid van ANBO en krijg een elektrisch kussen cadeau.

Voorletters Tussenvoegsel m/v Achternaam Straat Huisnr.

Postcode Woonplaats Geboortedatum E-mailadres Telefoonnummer

Geef uw gegevens bij voorkeur door via anbo.nl/lidwerftlid.

Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO o.v.v. ‘LWL’, Postbus 2012, 3440 DA Woerden.

Wilt u meer dan één nieuw lid aanmelden, kopieer dan de bon of ga naar onze website.

Ik machtig ANBO om de contributie automatisch af te schrijven* IBAN

N L

Datum Handtekening * Deelname aan deze actie kan alleen als u ANBO machtigt tot automatische afschrijving van het contributiegeld.

Ik word lid van ANBO vanwege (s.v.p. aankruisen): Belangenbehartiging

Korting op energie

Overig ledenvoordeel

Belastingservice

Korting op zorgverzekering Raad & Daad

Schadecollectief

LWLI_01_MAG6_ANBMAG_1850_C

EXTRA INFORMATIE Deze actie is geldig tot 29 januari 2019. U ontvangt één kussen per geworven lid en zolang de voorraad strekt, mits het nieuwe lid de contributie heeft voldaan. Ga voor de voorwaarden naar anbo.nl/lidwerftlid.

R

MAAK KANS OP MOOIE PRIJZEN! Geef uw oplossing vóór 29 januari 2019 door via anbo.nl/puzzel. Daar vindt u ook meer informatie over de prijzen. Of stuur een kaartje naar: ANBO Puzzels, Postbus 2012, 3440 DA Woerden.

Vergeet niet uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden.

1

9 mooie ! puzzelprijzen

PUZ ZEL

e e M

2 tickets t.w.v. € 34 + meet & greet

STEVEN KAZÀN & HANS KAZÀN

Comedian Steven Kazàn staat op het podium samen met zijn vader, Nederlands bekendste goochelaar, Hans Kazàn. Hans Kazàn laat zijn iconische goocheltrucs zien, terwijl Steven de lachers op zijn hand heeft. Een unieke show waar het plezier vanaf spat! Waar & wanneer: zondag 10 maart 2019 in De Treemter in Balk. www.nutgaasterlan-sleat.nl

3

4 kaarten t.w.v. € 94

LOVERS WATER COLORS CRUISE

Vaar met rederij Lovers mee tijdens het Amsterdam Light Festival, dat plaatsvindt van 29 november tot en met 20 januari 2019. Stap aan boord en geniet van de ruim 25 lichtinstallaties die gemaakt zijn door internationale kunstenaars, ontwerpers en architecten. Amsterdam op zijn mooist tijdens de gezelligste tijd van het jaar!

2

Dagarrangement voor 4 personen t.w.v. € 150

WUNDERLAND KALKAR Met de hele familie naar Wunderland Kalkar, net over de grens bij Nijmegen! Dit arrangement is inclusief lunch, koffie en thee met gebak, frisdrank, bier en wijn, gebruik sporten spelfaciliteiten, toegang tot Kernie’s Familiepark (indien geopend) en onbeperkt friet, softijs en frisdrank. www.wunderlandkalkar.eu/nl

www.lovers.nl

3-daagse autovakantie t.w.v. € 200

4 TOEREN LANGS DE MOEZEL

Geniet van een heerlijke all-inclusivevakantie aan de Moezel! Ontdek de vele stadjes. U verblijft in het gezellige Hotel Brauer. Dit hotel ligt direct aan de Moezel en wordt gerund door een gastvrij Nederlands echtpaar. Dagelijks kunt u genieten van een ontbijtbuffet, lunchpakket en diner.

Tevens zijn ’s avonds de drankjes inclusief.

Dit verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door Peter Langhout Reizen. www.peterlanghout.nl

ANBO 71

ZIJN

PUZZELMEE

5

1 jaar lang hoortoestelbatterijen t.w.v. € 50

OOG VOOR OREN

Voor de winnaar (of een kennis) stelt Oogvoororen.nl een jaarvoorraad hoortoestelbatterijen ter beschikking.

Met de winnaar wordt het gewenste type batterij besproken. Via Oogvoororen.nl kunt u een afspraak aan huis maken en 60 dagen vrijblijvend hoortoestellen uitproberen.

6 Arrangement t.w.v. € 298

Een volledig verzorgd mini-midweekarrangement in Vakantiehotel der Brabander in het Duitse Winterberg, op basis van halfpension in een comfortabele standaardkamer. Het hotel ligt in een mooi wandel- en fietsgebied en heeft een goede keuken, een verwarmd buitenzwembad en entertainment.

2 dagkaarten t.w.v. € 65

THERMAE 2000

In het groene hart van Zuid-Limburg, op de top van de befaamde Cauberg, ligt wellnesscentrum Thermae 2000. Vanaf 381 meter diepte wordt eigen thermaal water opgepompt voor de warme binnen- en buitenbaden. Combineer de baden met een ontspannen rondje door de vele sauna’s en een wandeling over het bijzondere blotevoetenpad. www.thermae.nl

www.brabander.nl K B O P P G E L B R I E M

Interhome-appartement t.w.v. € 450

8 VAKANTIE AAN DE BELGISCHE KUST

Verblijf een week in het 4-sterrenappartement Queen Mary aan de Belgische kust, in het centrum van Bredene. Dit ruime appartement is geschikt voor 5 personen en biedt uitzicht op zee. De enige bijkomende kosten zijn de schoonmaakkosten en eventuele optionele kosten als bed-/badlinnen. Niet gewonnen? Als ANBO-lid ontvangt u altijd 10% korting op het gehele aanbod van Interhome! www.interhome.nl/anbo

2 combitickets t.w.v. € 47

VOGELPARK AVIFAUNA EN RONDVAART

Met een combiticket wisselt u een bezoek aan Vogelpark Avifauna in Alphen aan den Rijn af met een ontspannen rondvaart (75 minuten). De authentieke Hollandse rondvaart gaat langs polders en molens door het prachtige Groene Hart van Zuid-Holland. U vertrekt vanaf de kade tegenover het vogelpark en vaart via de Hemmen naar het Braassemermeer. www.avifauna.nl 72 ANBO

REGELMATIG VIERVLAK

3 DAGEN WINTERBERG

www.oogvoororen.nl

7

11

9

N E G K A L V I T E D I T

T E R R A

T R E U R S E P V E A L C U R E U R N E E N V D E E N E T

S E L I O D T U C H T I E T E E E R R M R O M O L O S E L S E T D S E L A A A R L K E N R A E

P L R O O K E O R I N P A E K S N E E N S L A N T I T O N E T I G R A T R E D O I R E N A E T A A L S T I S T R E K U L O M P D E R

W N M E L D E E G A N O D S A B E E S O L O I P E E N K A D E A T T E N R O L D P O L E E N N O E B R N T I N G E G A A C H A A R E L I N U R A S A K E L I N S L A

OPLOSSING PUZZEL NR. 5: welverdiend WELVERDIEND

De prijzen worden onder de goede inzendingen verloot. Winnaars krijgen persoonlijk bericht.

R A L E E R E T R E L I G D A G

TUIN KARAKTER

Zweedse puzzel

KORT OGENBLIK

ZWEEDSE PUZZEL

Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.

Mede mogelijk gemaakt door Sanders Puzzelboeken

ENGELING

LEKKERNIJ

UITSPRUITSEL

EREPENNING

KLEDINGSTUK

CHIN. BRAADPAN

PLANTENETER

BOOM

KLEUR

ELEKTRONENBUIS

ONVERRICHT

HOEVEELHEID VLAS

BENAUWDHEID

MUZIEKGENRE

EUROPEAAN

VEERTJES VERDRAG

NUMMER VOORZETSEL

GAT

DIEPSTE DUISTERNIS

SNOB

8 ALGEMENE BEVLIEGING

DEEL V.E. OPEN HAARD

ONHOUDBARE GROOT OPSLAG

GROTE PAPEGAAI

OPSPORINGSMIDDEL

CIRCA

HOEVEELHEID

NAMELIJK

PROOST

OUDEDAGSVOORZIENING

EEN ZET GEVEN

MUZIE INSTRUM

RUND

5

ZEER FIJNE BLOEM

TROEP DIEREN

13

ZACHTE ROEM

VASTHECHTEN PLAATS IN UTRECHT

LINIAAL

1

HAARKLEUR

LAAGWATER

VOORSCHRIFT

SCHUINS GEWEVEN

SCHOOLOPGAVE

AFGERASPTE STOF

PLAATS IN FRANKRIJK

VAN DE SCHIL ONTDAAN

OPDRINGEND

SCHIJNVRUCHT

GROENTE

RIV. IN UTRECHT

10

PL. IN N.-BRABANT

RIV. IN ZICH NIET SCHOTLAND

GLAS BIER

PREDIKANT

OPENBARE BETREKKING

TIJDPERK

6

HEVIG

TUIN

STRAND BIJ VENETIË

GEBERGTE OP KRETA

NIPJE

KARAKTER

RIV. IN SCHOTLAND

MENGELING

WINPLAATS VAN KLEI

LAADBRIEF

BOOM RIV. IN UTRECHT

EHOEFTIG PERSOON

7 DEUGNIET

ZEER FIJNE BLOEM

LOOFBOOM

PROOST

DEEL V.E. OPEN HAARD

ONHOUDBARE OPSLAG CIRCA

TIJDPERK

STRAND BIJ VENETIË

JAARAANDUIDING

DEKSEL

BEVEL

AZIAAT

GEWAS

PLAATS DE VELU

KLEDINGSTUK VOEGWOORD

INSECTENLARVE

ZANGNOOT

3

ROLKRAAG

KELNER

HETZELFDE

DEKSEL

BEVEL

PLAKBAND

VLUG

DRIJFVEER

DIGITAAL DAGBOEK

4

12

WERPANKER

LOOFBOOM

EUROPESE TAAL

MILIEUEFFECTRAPPORT

VROME BOETELING

7 HETZELFDE

DEEL V.E. GESCHRIFT

VOEGWOORD

ROLKRAAG HEVIG

LAADBRIEF

BEHOEFTIG PERSOON

DEEL V.E. UURWERK

2

GAT

DIGITAAL NIPJE DAGBOEK

KELNER

DOOIER

MUZIEKINSTRUMENT

KLEDINGSTUK

KONINGINREGENTES VERDOVEND MIDDEL OUDE FRANSE MUNT

SLAGINSTRUMENT

13

ROEM

VASTHECHTEN

INSECTENLARVE

SOORT GAS

GEWAS

PLAATS IN FRANKRIJK

GRONDSTOF VOOR DIJKEN

EMERITUS

SCHOOLOPGAVE

VROME BOETELING

HAARKLEUR

TURKS BADHUIS

11

4

JAARAANDUIDING

KORT OGENBLIK

WERPANKER

PLAATS OP DE VELUWE

BINNEN

EUROPESE TAAL

DRIJFVEER

ZANGNOOT

BINNEN

PLAKBAND

12

HEILZAAM

GROOT VAN LENGTE

GROOT VAN LENGTE

OGENBLIK

OGENBLIK

9

9

3 4 5 6 7 8 10 11 12 13 Breng de letters uit de genummerde vakjes1 over2 naar onderstaande balk.

Deze9 letters vormen samen de oplossing

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

ANBO 73

COLUMN JOHN DE WOLF John de Wolf (Schiedam, 1962) is oud-profvoetballer (Sparta, Feyenoord, Wolverhampton) en nu trainer van FC Spakenburg. In 2016 ging hij aan de slag als ambassadeur Ouderenwerkloosheid voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Sinds 2018 is hij ambassadeur Werk & Inkomen bij ANBO. Heeft u een vraag aan John de Wolf? Stuur hem dan een e-mail.

Terugblikken en vooruitkijken j.dewolf@anbo.nl

Het einde van het jaar is in zicht. Voor mij is dat altijd een periode om terug te blikken en vooruit te kijken: wat heb ik gedaan en wat wil ik in het nieuwe jaar gaan oppakken. Dat gaat natuurlijk over mijn dagelijkse bezigheden.

Wat wil ik bereiken op het voetbalveld?

Wat wil ik voor elkaar boksen als ambassadeur van werkzoekende 45-plussers? Kan ik, en wil ik, er nog iets naast doen?

‘Je kunt je geld maar één keer uitgeven’ Ik kijk ook naar praktischere zaken: de abonnementen en verzekeringen die we thuis hebben lopen. Het is altijd goed om die af en toe tegen het licht te houden. Je privésituatie kan zijn veranderd, bijvoorbeeld je gezondheid. Heb je last gehad van een blessure of kwetsuur dan wil je door met fysiotherapie.

74 ANBO

Gaat het juist weer beter met je, dan kan je de fysiotherapiebehandelingen stopzetten, en misschien ook wel de extra verzekering daarvoor. En zo heb je meer verzekeringen afgesloten: voor je huis, voor je auto. Die regelmatig kritisch bekijken – daarmee kan je geld besparen.

Ik verbaas me er nog steeds over hoeveel geld je daarmee in je zak kunt houden. Je moet er even voor gaan zitten, maar het levert je wel wat op. Sinds ik me inzet voor ANBO weet ik dat daar zeer deskundige mensen werken die dat soort uitzoekwerk doen voor de leden die daar behoefte aan hebben. Dat is wéér zo’n voordeel van het lidmaatschap: de deskundigheid van ANBO inschakelen.

Veel verzekeringen kunnen op verschillende momenten worden afgesloten.

Voor één verzekering geldt dat niet, en dat is de zorgverzekering. Wie wil overstappen naar een andere zorgverzekeraar moet dat voor 1 januari kenbaar maken bij zijn huidige verzekeraar.

Een goed moment dus om nu eens naar de zorgverzekering te kijken.

Schakel gerust ANBO in. Zie daarvoor ook pagina 43. De moeite waard, want je kunt je geld maar één keer uitgeven.

John de Wolf

‘Wij wisten niet dat er zóveel mogelijk was.’

Een afscheid geregeld naar wens, ook zonder verzekering.

Een mooi afscheid zorgt voor fijne herinneringen. Daarom helpen wij om het afscheid altijd persoonlijk en bijzonder te maken. Voor sommigen is dat intiem en bescheiden, voor anderen juist uitbundig. Wij bieden een luisterend oor en een warm hart voor ieders verhaal.

Door heel Nederland werken betrokken en ervaren teams om samen met nabestaanden invulling te geven aan alle wensen. Ook als de wensen niet of elders verzekerd zijn. Want bij coöperatie DELA geloven we dat we er zijn voor elkaar.

Benieuwd naar de mogelijkheden?

Onze ervaren teams staan voor je klaar.

Kijk op dela.nl/persoonlijkafscheid of bel 085 106 02 84. Wij helpen je graag.

GEEF DE ZEKERHEID VAN ANBO CADEAU

+ TWEE GRATIS PATHÉ FILM VOUCHERS

Geef ANBO cadeau!

Op zoek naar een cadeau voor een familielid, vriend(in) of kennis? Geef een lidmaatschap op ANBO cadeau + 2 gratis Pathé Film vouchers, samen voor €45,-. Zo kun je ook nog samen een avondje uit! En we sturen een ANBO Magazine samen met de bioscoopkaarten in een cadeauverpakking toe. Leuk om te geven toch?

Ga naar anbo.nl/cadeau of bel (0348) 46 66 90

Cadeautip voor de feestdagen!

Uw gids voor goed ouder worden