Heerlijk uitgerust wakker worden en ook nog makkelijk uw bed op- en schoonmaken?
het comfort en gemak van een levensloopbestendig bed voor nu en later.
Heerlijk uitgerust wakker worden en ook nog makkelijk uw bed op- en schoonmaken?
het comfort en gemak van een levensloopbestendig bed voor nu en later.
Wakker worden met pijn in de rug, nek of schouders? De halve nacht draaien en onrustig slapen? Heeft u het gevoel dat u niet uitgerust bent na een nacht slapen?
Een degelijke boxspring en een gepersonaliseerd matras, met schouder- taille- en heupzone is de oplossing. Deze vorm van maatwerk geeft u een hoog rendement uit de nachtrust. Dus geen pijnlijke spieren en gewrichten meer, maar fris en uitgerust wakker worden en vol energie aan de nieuwe dag beginnen.
Bedden die voorzien zijn van een hoog-laag functie geven veel gemak bij het op- en schoonmaken. Bij het verschonen van het beddengoed kunt u het bed op een prettige werkhoogte instellen. De wieltjes zorgen ervoor dat u de bedden zonder moeite uit elkaar kunt rijden. Ook het stofzuigen onder en tussen de bedden gaat heel eenvoudig. U hoeft hiervoor niet meer door de knieën. Zo kunt u zonder hulp van anderen uw bed en slaapkamer schoonhouden.
te relaxen of een boek te kunnen lezen. Een ontspannen en comfortabele houding, zonder dat u onderuit zakt zit of meerdere kussens nodig heeft om lekker te zitten en tv te kunnen kijken.
Een bed voor nu én later: een bed voor het leven dus. Naast alle unieke verstelmogelijkheden is er ook nagedacht over de fase waarin zorg om de hoek kan komen kijken. Het plaatsen van bijvoorbeeld een papagaai en bedhekken moet dan ook mogelijk zijn. Zo zorgt u ervoor dat u altijd in uw eigen vertrouwde bed kunt blijven liggen in plaats van een ziekenhuisbed.
Well-Fair is al sinds 1992 de specialist op het gebied van slapen, zitten en wellness met een duidelijke missie: zelfstandig en comfortabel ouder worden. Wilt u ook meer weten over de uitgebreide collectie bedden?
Een bed voor het leven moet voorzien zijn van uitgebreide en unieke verstelmogelijkheden. Het is namelijk belangrijk om in een gezonde zithouding
Via www.well-fair.nl kunt u gratis een brochure aanvragen of bel 0341-277010
Hoofdredacteur Jurriën Beerda
Aan dit nummer werkten mee Fleur Akersloot, Eric Brendel, Margot Eggenhuizen, Renate Evers, Eline van Bemmel, Willemijn Land, Grieteke Meerman, Willem Reijn, Marije Remmelink, Alex van Scherpenzeel.
Fotografie Babs van Geel, Jasper Hof, Shody Careman, Anouk de Kleermaeker, Shutterstock. Vormgeving Houke Leupen
Eindredactie Joost Marsman
Realisatie Bureauvijftig BV, Haarlem Bladmanagement Yvonne Herman de Groot Druk en verspreiding Paragon Customer Communications
Copyright 2022 ANBO Magazine, ISSN 1877-3427
Redactieadres ANBO, Postbus 2012 3440 DA Woerden, magazine@anbo.nl
Advertenties Mediavijftig BV mail: florisvenneman@bureauvijftig.nl
Lid worden? Dat kan natuurlijk altijd. Ga naar anbo.nl/aanmelden of bel onze Ledenservice via 0348 46 66 90 (bereikbaar op werkdagen tussen 9 en 17 uur). U betaalt voor het eerste jaar € 29,95, daarna is het € 4,- per maand. Bekijk de redenen om lid te worden op anbo.nl/aanmelden.
Voor bedrijven Een abonnement voor bedrijven bedraagt € 32,50 per jaar.
Gegevens wijzigen Als u uw gegevens wilt wijzigen kan dit via de Ledenservice: bel ons op 0348 46 66 90 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 9 en 17 uur) of stuur een e-mail naar ledenservice@anbo.nl.
Lidmaatschap opzeggen? U dient uiterlijk één maand voor het einde van uw lidmaatschap op te zeggen. Dit kan via anbo.nl/opzeggen of via Postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. opzegging. U kunt ons via ledenservice@anbo.nl ook mailen. Uiter aard horen wij graag de reden van uw opzegging.
Privacy ANBO legt gegevens vast van ANBOleden en abonnees van ANBO Magazine. Hierbij houden wij ons aan de wet- en regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgege vens, zoals de AVG. Wij gebruiken uw gegevens onder meer om u te informeren over relevante producten en diensten van door ons zorgvuldig geselecteerde partners en aanbieders. Stelt u hier geen prijs op, stuur dan een e-mail naar ledenser vice@anbo.nl, of een brief naar Postbus 2012, 3440 DA Woerden t.a.v. Ledenservice. Meer informatie: anbo.nl/privacyverklaring
Voor blinden en slechtzien den is er uiteraard een ingesproken versie van het ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of bel ons via 0348 46 66 90.
Coronacrisis, stikstofcrisis, klimaatcrisis, personeelscri sis, opvangcrisis, Oekraïne-crisis, vertrouwenscrisis. Het zou vroeger vast niet altijd beter zijn geweest, maar ik heb het idee dat we nu op het ‘Hoogtepunt der Crises’ zijn beland. Al ben ik geen glazenbolkijker en weet ik ook niet wat ons allemaal nog te wachten staat.
Omdat we als mensen nou eenmaal graag vergelijken wordt de vraag vaak gesteld: welke crisis is nou eigenlijk de ergste? Terwijl iedere hierboven benoemde situatie zijn eigen problemen en mogelijke oplossingen heeft. Maar ik ben ook maar een onbehaarde aap en zou zelf de klimaatcrisis met stip bovenaan zetten. Dat betekent uiteraard niet dat we de rest maar links moeten laten liggen. Integendeel.
Er is in de opsomming in de eerste zin expres nog een crisis buiten beschouwing gelaten; de wooncrisis. Volgens sommige experts helemaal geen crisis, omdat het probleem niet zit in het feit dat er te weinig stenen zijn. Er zijn te veel mensen die woonruimte zoeken op plekken met te weinig woonruimte. Hoe je het ook wilt noe men: gezien het feit dat het gros van de jongeren helemaal geen woning kán kopen zou ik niet weten hoe je de situatie dan wel zou moeten schetsen. En ik weet ook wel dat een heleboel zaken helemaal geen makkelijke oplossing hebben, maar ik hou ervan om het ‘plat te slaan’.
Uit onderzoek van ANBO blijkt dat een deel van onze leden wil verhuizen. En om maar meteen even een ‘mythe’ te ontkrachten: dat ouderen een eengezinswoning met tuin willen is aantoonbaar niet waar. Maar waar wil u dan wel naartoe verhuizen? Een hofje of een appartement zijn het populairst.
Als een deel van onze leden ook daadwerkelijk zou verhuizen, levert dat een flinke doorstroming op. Interessant voor andere woningzoekers, want het gros van onze achterban laat een eengezinswoning achter. Dan moeten er wel voldoende interes sante doorstroommogelijkheden zijn. Daarover leest u meer in deze uitgave. En dit voorbeeld is natuurlijk niet dé oplossing van het woonprobleem, maar het zou in ieder geval een deel van de oplossing kúnnen zijn.
Veel leer- en leesplezier in deze uitgave, die voor een groot deel in het teken staat van fijn en veilig wonen. Want dat wil toch iedereen?
PS Uiteraard hoor ik heel graag wat u van dit magazine vindt! Dat kan via:
Ruim een jaar woon ik nu in mijn huidige woning. En wat heb ik het daar naar mijn zin! Het is een heerlijke plek en als het maar enigszins mogelijk is, blijf ik er nog heel lang wonen.
Maar kan dat ook? Die vraag houdt me al wel bezig. Nu ben ik vitaal en gelukkig gezond van lijf en leden, maar is dat over tien of twintig jaar ook nog zo? Het is een vraag die wat mij betreft iedereen zich moet stellen. Zelfs als er nog geen enkele aanleiding is om het huis aan te passen of om te verhuizen. Want als u pas gaat nadenken over uw woonsituatie wanneer u al fysieke gebreken heeft, is er weinig meer te kiezen. En we willen toch allemaal graag in een mooi, geschikt huis ouder worden?
Gelukkig kan ik mijn huis laten aanpassen als dat nodig zou zijn. Dan kan ik in mijn fijne buurt blijven wonen, waar de buren er voor elkaar zijn. Toch is mijn huidige woning niet heilig voor me. Ik zie mezelf in de toekomst ook wel in een of andere samenleefvorm: een eigen woonruimte, maar wel altijd mensen om me heen en een gezamenlijke ruimte of tuin. Initiatieven om zulke woon vormen te realiseren zijn er gelukkig steeds meer.
Ik realiseer me dat ik veel geluk heb gehad dat ik zo’n fijne woning heb gevonden. Door de krapte op de woningmarkt is het voor veel mensen onmogelijk een geschikt en betaalbaar huis te vinden. Het is echt een groot probleem.
ANBO zit hier – uiteraard – bovenop. We blijven er in politiek Den Haag op hameren dat er meer woningen voor ouderen moeten komen. Dat kan via nieuwbouw, maar ook door verbouw van bestaande panden. Daar
naast moet er meer ruimte komen voor andere woonvormen, want niet iedereen wil naar een seniorenflat.
Het kabinet heeft als ambitie om 250.000 woningen voor ouderen te bouwen tot 2030. Dat is een goede eerste stap. En u kunt erop rekenen dat wij de vinger aan de pols houden.
In dit magazine leest u alles over fijn en veilig wonen. Hopelijk raakt u hierdoor geïnspireerd. Maar ook als u nu al in een levensloopbestendig huis woont, is dit magazine voor u interessant. Want er staat ook van alles in over hoe u uw woning nóg comfortabeler kunt maken, met aanbiedingen van onze voordeelpartners.
Waarom deze focus op fijn en veilig wonen? Omdat het een voorwaarde is voor lang en gelukkig leven. In een geschikt huis met de juiste voorzieningen en contacten in de buurt zijn mensen gelukkiger en blijven ze langer gezond. Daar gaan we voor. Veel leesplezier!
Heeft u vragen of opmerkingen? Ik hoor het graag. Mail naar:
Of schrijf me, via Postbus 2012, 3440 DA Woerden.
Directeur-bestuurder Anneke SipkensAchter de schermen helpen we leden dagelijks met advies en belangenbehartiging. In deze rubriek houden we u op de hoogte. Zelf een vraag? Ga naar anbo.nl/advies of bel de ANBO Advieslijn op 0348 46 66 88. Mailen kan ook: raadendaad@anbo.nl.
Pas de pensioenwet aan! Met die boodschap heeft de Seniorencoalitie (een samenwerking tussen de oude renbonden ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM) een petitie met bijna 62.000 handtekeningen aangeboden aan de Tweede Kamer. Met de petitie vraagt de Seniorencoalitie om aanpassingen van het wetsvoorstel voor het nieuwe pensioenstelsel. De belangrijkste eisen zijn blijvende indexatie, een eerlijke verdeling van de pensioenpot en een echte stem van gepensioneerden in het hele proces. Kijk voor meer informatie op:
Het is dringend noodzakelijk dat het kabinet gepensioneerden tegemoetkomt door de AOW te verhogen en de Inkomensonder steuning AOW (IOAOW) niet af te schaffen. Dat bevestigt de augus tusraming 2022 van het Centraal Planbureau.
Door de exploderende prijzen gaat de koopkracht van ge pensioneerden dit jaar hard onderuit. De verwachting voor 2023 laat een zeer bescheiden stijging zien, maar dit onder de veronderstelling dat de inflatie meer dan halveert. Dit moet nog maar moeten blijken.
De koopkracht moet dus worden gerepareerd, zeker ook voor de lagere inkomens. De Seniorencoalitie (ANBO, KBOPCOB, NOOM en Koepel Gepensioneerden) heeft daarom gepleit voor invoering van de verhoging van het minimum loon op 1 januari 2023. Het kabinet maakte op Prinsjes dag bekend dat dit op 1 januari met 10,15% stijgt. Door de koppeling met het minimumloon stijgen de AOW en andere uitkeringen mee.
Meer informatie vindt u op:
Als de plannen van het kabinet doorgaan, krijgen ruim 80.000 huishoudens met een AOW-uitkering straks minder huurtoeslag. Voor ANBO en de andere ouderenorganisaties in de Seniorencoalitie is dat onbespreekbaar. Het gaat hier om een groep ouderen die qua inko men al erg kwetsbaar is. Ze krijgen niet voor niets huurtoeslag.
Lees verder via:
anbo.nl/petitieanbo.nl/noodzaak anbo.nl/onacceptabel
Het uitgelekte integraal zorgakkoord, waarin staat dat er gekort wordt op huisartsen en wijkverpleging, is een teleurstelling voor senioren. Volgens de Seniorencoalitie staat dit akkoord dan ook haaks op het eerder gepresen teerde Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO).
In dat programma schetst minister Conny Helder, minister voor Langdurige Zorg en Sport, een gewenst toekomst beeld met inzet op een sterke basiszorg in de wijk, eigen regie senioren en samen vitaal ouder worden. Met deze voorgenomen bezuiniging wordt de facto een streep
gezet door de plannen voor langer thuis wonen. Dit ka binet moet snel duidelijk maken waar het voor wil staan, want de zorguitdagingen die er liggen zijn al groot genoeg.
Meer lezen? Ga dan naar: anbo.nl/wozo
ANBO is een vereniging van, voor en door leden. Een goede vereniging functioneert op basis van vertrouwen en openheid. Transparantie en goede werkafspraken horen daarbij. Die leggen we met elkaar vast in statuten. Onze Ledenraad, Raad van Toezicht en bestuur heeft gewerkt aan een update van de statuten. Dat is gebeurd naar aanleiding van de vraag of deze nog wel passen bij de vereniging die ANBO wil zijn.
Ook de aanpassingen vanuit de Wet Bestuur en Toezicht zijn er in meegenomen. Nieuw in deze wet is dat be stuursleden en toezichthouders de plicht hebben om het belang van de vereniging voorop te stellen. Dat lijkt (en is in veel verenigingen, ook binnen ANBO) vanzelfsprekend. Het was voorheen alleen niet wettelijk vastgelegd.
Veel aandacht is daarnaast uitgegaan naar de bevoegd heidsverdeling tussen Ledenraad, Raad van Toezicht en bestuur. Door verenigingsexpert Marike Kuperus, die het proces heeft begeleid, is de verhouding samengevat zoals op de tegel hiernaast:
Met het oog op de overzichtelijkheid is de volgorde in de statuten gewijzigd en zijn de afzonderlijke reglementen nu opgenomen in één document met als titel ‘Werkwijze’. Hierin zijn ook de voorwaarden en afspraken rond het ANBO-lidmaatschap opgenomen.
De volledige tekst van statuten en werkwijze kunt u vinden op:
anbo.nl/statuten-en-reglementen
Is je huis meer waard dan je hypotheek? Dan heb je overwaarde. Als AOW’er kun je deze overwaarde opnemen met de Levensrente hypotheek. Je sluit met de Levensrente hypotheek een nieuwe en hogere lening af tot 50% van de waarde van je woning. Hiermee betaal je de oude lening terug en kosten zoals de notaris en je adviseur. Het bedrag dat overblijft krijg je in één keer op je rekening. En wat je met dat geld doet, dat bepaal je zelf! Misschien een (belastingvrije) schenking aan je kinderen? Zonnepanelen? Of toch liever een camper? Je betaalt de Levensrente hypotheek pas terug als je je huis verkoopt. Elke maand betaal je alleen rente over de lening. Deze tellen we niet op bij je lening. De hoogte van jouw lening en de rente blijven levenslang hetzelfde, zolang je in je huis woont! Dus geen zorgen en geen verrassingen.
Meer weten? Kijk op asr.nl/levensrente-hypotheek. Of vraag je adviseur naar de Levensrente hypotheek van a.s.r.
Nog even en de blauwe envelop ploft in uw brievenbus. Of de digitale versie verschijnt in uw Berichtenbox. Het jaar lijkse verzoek van de Belastingdienst om aangifte van uw inkomstenbelasting te doen. Nou ja, verzoek … als u het bericht krijgt, bent u verplicht om aangifte te doen. Zo bereidt u zich goed voor.
Verzamel alle stukken die u nodig hebt. Sommige krijgt u per post, sommige ontvangt u digitaal. De stukken die de meeste mensen nodig hebben zijn:
• Jaaropgave (AOW, pensioen, werkgever)
• WOZ-waarde van uw eigen woning
• Jaaroverzicht van de betaalde hypotheekrente
• De WOZ-waarde van uw vakantiewoning
• Het overzicht van de zorgkosten die uw verzekeraar niet of slechts gedeeltelijk heeft vergoed
• Een overzicht van uw eventuele giften aan goede doelen
Met de eindejaarstips helpt ANBO u de aangifte opti maal in te vullen. Die tips verschijnen in de loop van de maand december en kunt u lezen op:
anbo.nl/advies/belasting/tips/eindejaars-belastingtips anbo.nl/belastingservice
Komt u er zelf niet uit? Maak dan als lid gebruik van onze Belastingservice:
Sinds een aantal jaren alweer speelt het vermogen (spaargeld en beleggingen e.d.) een rol bij de berekening van de eigen bijdrage Wet langdurige zorg. De bijdrage is verschuldigd bij opname in een zorginstelling.
Het is verstandig om uw testament hierop te laten aanpassen. U kunt een bepaling opnemen dat de erfdelen (het spaargeld en beleggingen e.d.) voor de erfgenamen opeisbaar zijn als het vermogen in de eigen bijdrage zit. Zo voorkomt u dat de erfenis (deels) opgaat aan de eigen bijdrage. De bepaling betekent overigens niet dat het betreffende erfdeel ook opgeëist moet worden. De erfgenamen hebben zonder opeising een vordering op de langstlevende partner, net als met de andere onderdelen van de nalatenschap.
Iedereen in Nederland heeft recht op de loonheffings korting. Dat is een korting die in mindering komt op de inkomstenbelasting. Op het inkomen dat je maan delijks ontvangt, wordt loonheffing ingehouden. Dat is alvast een voorschot op de inkomstenbelasting. In de loonheffing houdt men rekening met de heffings korting. Dat systeem werkt prima tot het moment dat je twee inkomens ontvangt. Bijvoorbeeld AOW en een aanvullend pensioen. Er is maar recht op één keer de heffingskorting, dus daar kan alleen met één inkomen rekening mee worden gehouden.
AOW-pensioen € 11.502 € 0 Pensioen € 12.000 € 2.313 Totaal € 23.502 € 2.313
AOW-pensioen € 11.502 € 2.115 Pensioen € 12.000 € 0 Totaal € 23.502 € 2.115
Aanslag inkomstenbelasting over € 23.502 = € 4.511 Af: heffingskorting € 3.097 Verschuldigd € 1.414
Er is ook afgesproken dat de korting standaard op de AOW wordt toegepast. Daarom is de inhouding loonheffing op de AOW € 0. Op het aanvullend pensioen wordt de loonheffing berekend over iedere uitbetaalde euro.
U kunt de loonheffingskorting op het pensioen toepassen in plaats van de AOW. Dat is echter een beetje lood om oud ijzer. Uiteindelijk bent u belasting verschuldigd over uw totale inkomen. De al ingehou den loonheffing gaat daar van af. Per saldo betaalt u over uw jaarinkomen dezelfde belasting; een verande ring van inhouding loonheffing verandert daar niets aan. Een voorbeeld van iemand met geboortejaar 1950:
Bij situatie 1 is meer loonheffing ingehouden; er is een teruggave van € 899. Bij situatie 2 is minder loonheffing ingehouden; er is een teruggave van € 701.
In beide situaties is het verschuldigde bedrag gelijk.
ANBO-medewerker Henk Schellevis beantwoordt vragen van leden aan de ANBO Advieslijn. Dit keer gaat de vraag over de toepassing van de tweewoningenregel in de AOW als je partner niet in Nederland woont.
“De tweewoningenregel in de AOW zorgt ervoor dat je de alleenstaanden AOW blijft ontvangen als je een partner hebt, maar niet bij elkaar woont. Eén van de voorwaarden van de regel is dat je allebei ingeschreven moet staan bij de gemeente op het eigen adres.”
“Aan mij werd de vraag voorgelegd of die regel ook geldt als je partner buiten Nederland woont. In dit geval woont de partner in Griekenland en staat aldaar ingeschreven. De regeling is duidelijk hierover: de be trokkene moet staan ingeschreven in de basisregistratie personen in Nederland of een daarmee vergelijkbare administratie in het buitenland op het adres van de woning. Dus ook in dit geval is de twee woningregel van toepassing en behoudt betrokkene de alleenstaan de AOW.”
Wie een laag inkomen heeft, kan wellicht profiteren van de Tegemoetkoming Specifieke Zorgkosten. Hoe dat precies werkt en of u ervoor in aanmerking komt leggen we graag uit.
De TSZ-regeling is bedoeld voor mensen met een laag inkomen en die te maken hebben met zorgkosten die de zorgverzekeraar niet vergoedt. Sommige niet vergoe de zorgkosten kunt u als aftrekpost gebruiken in uw aangifte inkomstenbelasting. Dan betaalt u nog minder
inkomstenbelasting. Mensen met een laag inkomen betalen al weinig inkomstenbelasting; sommigen zelfs helemaal niet. Dat komt door het systeem van onze belastingheffing.
Van het bedrag dat u aan inkomstenbelasting betaalt, gaat een korting af. Dit heet de heffingskorting. Omdat vooral bij senioren de heffingskorting relatief hoog is, kan de heffingskorting meer zijn dan de belasting. U hoeft dan niets te betalen. Maar u profiteert ook niet van de zorgkostenaftrek, terwijl anderen met een hoger in komen dat wel doen. In dat geval kunt u in aanmerking komen voor de Tegemoetkoming Specifieke Zorgkosten.
Stel, een alleenstaande heeft in 2021 een inkomen van € 16.000. Zij heeft recht op een zorgkostenaftrek van € 2.500. Haar inkomen voor de belastingheffing is € 13.500 (€ 16.000 – € 2.500). De belasting hierover is 19,2%, dus € 2.591. Zij heeft recht op een heffingskor ting van € 3.615. Dat is meer dan de belasting; zij hoeft dus niets te betalen. Dat zou betekenen dat zij niets aan de aftrekpost heeft.
De Belastingdienst gaat dan een herberekening maken, alsof er geen aftrekbare zorgkosten waren. In dat geval zou betrokkene 19,2% van € 16.000 verschuldigd zijn: € 3.072. Zij hoeft dan nog steeds geen belasting te betalen. Echter zou zij dan € 481 meer heffingskorting gebruiken. Dat bedrag wordt aan haar uitbetaald.
Ook als u fiscaal partner bent kan er recht bestaan op de tegemoetkoming. In dat geval worden de inkomens, de verschuldigde belasting en de heffingskorting bij elkaar opgeteld. Weer een voorbeeld in cijfers, dat wij van een ANBO-lid ontvingen:
• Inkomen van partner 1
• Inkomen van de partner 2
De Belastingdienst kent de tegemoetkoming automa tisch toe. Maar dan moeten zij wel weten dat u aftrekbare zorgkosten heeft. En dat kunt u laten zien in de aangifte inkomstenbelasting. Om voor de tegemoetkoming in aanmerking te komen, moet u dus aangifte inkomsten belasting doen. Dus ook als u denkt dat de aftrekbare kosten tot niets leiden, omdat u geen belasting betaalt. De Belastingdienst betaalt de tegemoetkoming binnen zes maanden nadat u de definitieve aanslag inkomstenbe lasting hebt ontvangen.
Neemt dan contact op met ons Adviesteam, op werkdagen tussen 10:00 en 15:00 uur via 0348 46 66 88 of 24 uur per dag op:
Onze Belastingservice helpt u bij de aangifte inkomstenbelasting. Bel hiervoor op werkdagen naar 0348 46 66 91.
9.322
15.438
9.908
• Totale zorgkosten van beide partners:
• Totale inkomensheffing voor beide partners
• Totale heffingskorting voor beide partners
4.814
6.074
De heffingskorting is meer dan de heffing zelf. De Belastingdienst gaat opnieuw rekenen zonder de zorgkosten.
• Totale inkomensheffing voor beide partners wordt dan € 5.185
• ‘Meer’ gebruik van heffingskorting: € 5.185 - € 4.814 =
• Het bedrag van de teruggave wordt dus:
371
371
‘Mijn dochter zei dat ik eens een date moest gaan zoeken’
Op televisie of het toneel zien we hem niet vaak meer. Joost Prinsen (80) brengt zijn dagen nu vooral schrijvend door. We spreken hem over liefde, rouw, een bucketlist en levenslessen. ‘Zoals Nescio al schreef: het leven heeft mij, goddank, bijna niets geleerd.’
TEKST MARGOT EGGENHUIZEN FOTO’S SHODY CAREMANIn zijn boek is ze ‘mevrouw N.’, maar inmiddels mag heel Nederland weten wie de liefde is van acteur, presentator en schrijver Joost Prin sen. Noraly Beyer, met wie Prinsen ruim tien jaar geleden in de voorstelling De Afscheids monologen – met monologen over de dood – op het toneel stond. Het was de enige keer dat hun professionele paden kruisten, maar de voormalig Journaal-nieuwslezer maakte in druk op hem. Acht maanden na het overlijden van Prinsens vrouw Emma besloot hij contact met Beyer op te nemen. “Mijn jongste dochter zei: ‘Je wordt zo chagrijnig, ga eens een date zoeken.’ De enige die ik kon bedenken was Noraly, ik vond haar ontzettend leuk. Maar ik
wist niks van haar. Met een of ander smoesje over een boek waar ze mee bezig was heb ik een afspraak geregeld.”
Beyer komt soms voor in columns die Prinsen wekelijks schrijft voor het Haarlems Dagblad. Wie trouw de krant leest, krijgt naast zijn standpunten over actuele zaken veel mee over zijn privéleven: over de ziekte van Emma, over haar overlijden in januari 2020, over hun twee volwassen dochters en over hoe het met hem gaat, nu tweeënhalf jaar na Emma’s dood. “Ik schrijf al 35 jaar columns, iedere week, en dan kun je je privéleven niet helemaal buiten de
deur houden.” Een van de meest recente columns is, als we Prinsen spreken, gericht aan Emma. In het jaar na haar overlijden schreef hij een boek over zijn leven in die twaalf maanden (Na Emma, zie kader), nu geeft hij Emma zelf een update over hoe drukbezocht de uitvaart was, waar ze haar as hebben uitgestrooid, dat hij weer verkering heeft en dat hij zijn tachtigste verjaardag groots heeft gevierd. Om te besluiten met: ‘Of ik nog aan je denk? Waarom denk je verdomme dat ik deze column heb geschreven?’
Schrijven biedt hem houvast, vertelt Prinsen: “Het boek Na Emma heb ik gemaakt om de rouwperiode te beschrijven. En ook om een beetje overeind te blijven. Dat lukte me uiteindelijk toch niet, maar toen ik bezig was met dat boek, dacht ik dat me dat nog lukken zou. Ik schreef echt manisch in die tijd. Ook een ander boek, verschillende columns en daarbij nog interviews, dus ik zat echt van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds heel laat achter de computer. Ik heb me te barsten geschreven. Corona had ook zijn intrede gedaan, dus ik had niet veel anders te doen.” Door al dat schrijven kwam Prinsen nauwelijks toe aan rouwen: “Totdat mijn dochters en ik op een gegeven moment ons vakantiehuis in België leegruimden en ik een paar dagen niet kon schrijven. Ineens zakte ik door het ijs.”
Als columnist nam hij anderhalve maand pauze om zich te richten op het afmaken van het boek, dat hij per se af wilde hebben voor Emma’s eerste sterfdag. Dat lukte. Er kwam ruimte voor rouw, voor daten en voor nieuwe plannen, al gaat het met nieuwe projecten tegenwoordig
anders dan een jaar of 10 geleden, vertelt Prinsen. “Wat heel bepalend is voor 80 jaar zijn, vind ik, is de energie. Of beter: het gebrek eraan. Ik heb bijvoorbeeld al tijden het doel om iedere werkdag om 11 uur ’s ochtends een gedicht voor te dragen op YouTube, live. Maar dat kost natuurlijk veel energie en ik zie ertegenop. De praktische dagelijkse dingen kan ik allemaal wel de baas, maar op tournee gaan of iedere ochtend om 11 uur klaarzitten en dat gedicht voordragen... Ik heb het plán dat te doen, maar de energie om dat plan ten uitvoer te brengen, die ontbreekt enigszins.”
De voordelen van ouder worden staan daartegenover. Prinsen: “Ik heb niet het gevoel dat ik me nog bewijzen moet en dat heb ik toch wel heel lang gehad. En het meest lullige voordeel dat je denken kunt, is geld. Geld, dat ik mijn hele leven niet heb gehad, heb ik nu in een dusda nige mate -ik ben niet rijk maar ik heb toch genoeg.” In zijn boek Na Emma neemt Prinsen zichzelf voor om wat minder zuinig te leven en zijn imago van ‘second hand Joost’ af te schudden. Hij probeert elke zondag met Beyer te lunchen in een chique restaurant en vliegt inmiddels businessclass vanwege het comfort, maar verder: “Geld opmaken, daar moet je aanleg voor hebben, daar moet je
mee opgevoed zijn. En mijn generatie is daar helemaal niet mee opgevoed, ik ben daar niet mee opgevoed.”
Hij kán het wel, geld laten rollen, maar iets houdt hem met beide benen op de grond: “Het is de scharrelaar in me, boerenslimme koopjes ofzo. In de jaren 40 en 50 was ’s middags warm eten de norm. Aan het toneel was het heel handig, zeker in het begin, dan kreeg je séjour (dag geld, red.) om warm te eten. Dat deed ik dan ’s middags al en dan kon ik het séjour in mijn zak steken. In die tijd, toen ik begon bij Sonneveld, was ik zo arm als een kerkrat, dus iedere cent die ik op die manier uitspaarde was meege nomen. Dat is nu anders. Maar Karel van het Reve maakte er al een column over: alles komt te laat. Als kind wilde hij niets liever dan ijsjes eten, maar hij had geen geld om ze te kopen. ‘Tegenwoordig heb ik geld in overvloed, maar ik heb niet zo erg veel zin meer in ijsjes.’ Bij mij gaat dat precies hetzelfde, het is lang geleden dat ik een ijsje heb ge kocht, terwijl ik als kind toch ook heb gedacht: stel je voor dat je iedere dag ijsjes kon eten, dat zou toch een geweldig leven zijn. Maar alles komt te laat.”
Een bucketlist – een lijst met dingen die je graag ooit zou willen doen of kopen – heeft Prinsen wel. “Ik wil graag naar de Last Night of the Proms (populair-klassiek concert in Londen, red.). En dan een loge huren met mijn dochters en met Noraly, haar dochter erbij. En ik zou ook naar het Masters-golftoernooi in Augusta, Verenigde Staten, willen, dat is een beetje wat Wimbledon is voor tennis. En dan op de laatste dag met een vriend van me bij de afslag
van hole 12 zitten, dat is dé hole van Augusta.” Prinsen noemt de wensen ‘burgermansidealen’. Zijn lijst is de afgelopen jaren veranderd: voorheen stonden er vooral praktische zaken op als een grote Amerikaanse ijskast met automatische ijsblokjesmaker en een joekel van een pick-up truck – die beide overigens nooit zijn aangeschaft. Nu gaat hij vooral voor bijzondere ervaringen, samen met mensen die dicht bij hem staan.
Met zijn dochters heeft hij een goede band, vertelt Prinsen: “Mijn oudste dochter heeft de toespraak die ze hield op de uitvaart van mijn vrouw zelf geschreven, ik heb me er he lemaal niet mee bemoeid. Ze droeg het erg goed voor, daar ben ik nog steeds trots op.” Zijn dochters de Nederlandse taal goed bijbrengen was voor Prinsen belangrijk. Verder heeft hij ze op één wijze raad na – “Als je vreemdgaat, vertel het dan niet thuis. Zet dit maar boven het artikel” –
niet ‘lastiggevallen’ met levenslessen. “Ik dacht van mijn kinderen weleens: je zou dit moeten doen of dat, maar dan voelde ik al tegelijkertijd dat ze geen enkele interesse hadden. Ik weet ook niet zoveel meer dan iemand van 30 jaar. Dat is zo’n motto van Nescio: het leven heeft mij, goddank, bijna niets geleerd. Dat is ook zo. Over mezelf wel, ik kan best zeggen: dat kan ik heel erg goed en dat kan ik niet. Maar levenslessen? Nee.”
“Ik heb nog een vaag plan om van de dood een project te maken”, vertelt Prinsen vervolgens. “Niet dat ik van plan ben om dood te gaan – dat ga ik natuurlijk wel – of plannen in die richting heb. Maar eens te gaan noteren wanneer ik eraan denk, hoe ik eraan denk en hoe ik ermee geconfronteerd word. Een soort dagboek. In Na Emma schrijf ik ook: met de dood ben ik altijd goede vrienden ge weest, maar ik heb de vriendschap opgezegd. Dus dit zou zijn om te kijken of ik daar weer een beetje betere vrienden mee kan worden. En dat via het schrijven enigszins te overmeesteren. Dat lijkt me een mooi project.”
Zijn oog valt op een eerdere editie van ANBO Magazine die we hebben meegenomen, met Noraly Beyer op de
cover. “Werken doet je goed, vind ik”, citeert Prinsen haar uitspraak. Hij wacht even en dan met een liefdevolle grijns: “Ja, je zou ook weleens wat minder kunnen werken, mevrouw Beyer. En wat vaker hier kunnen zijn.”
Het boek Na Emma schreef Prinsen in de 12 maanden na het overlijden van zijn vrouw. Een persoonlijk verslag van die periode, van het maar niet toekomen aan rouwen tot opnieuw gaan daten. Met veel persoonlijke herinneringen, bijvoorbeeld over de allereerste keer dat Prinsen Emma zag, in een Amsterdamse kroeg: “Ik weet nog dat ik zat te praten met twee actri ces en dat Emma aan kwam lopen en zei: ‘Hoe lang blijf je nou nog praten en gaan we onderhand naar huis?’ Ik vond het wel geestig.”
www.singeluitgeverijen.nl/nijgh-van-ditmar
‘De teloorgang van de democratie, daar maak ik me druk om’
“Door iedere ochtend te beginnen met 25 minuten oefe ningen te doen. Door een boodschappenlijstje te maken met een stuk of 10 dingen, en dan mag ik niet op het boodschappenlijstje kijken. Ja, pas bij de kassa, en als ik dan 1 of 2 dingen vergeten ben, dan moet ik ze gaan halen. Als geheugentraining. En door hier thuis de boel aan kant houden. Ik heb een grote mate van zelfdiscipline.”
“Een slechte column lever ik niet in. Ik schrijf ze wel, maar die gooi ik weg. Je moet ontzettend je best doen. Ik heb niet genoeg talent om niet mijn best te doen. Maar als ik mijn best doe, dan kan ik met de besten meekomen.”
“Bridgen. Ik ben als toeschouwer naar heel veel EK’s en WK’s geweest, samen met een vriend. Ik kom al 100 jaar op die toernooien. Maar bridgen sterft uit, het is te moeilijk voor de mensen. Het duurt wel een paar jaar voordat je dat spel een beetje onder de knie hebt. Dan heb je daar wel veel plezier van. Maar er zijn zo veel vlottere spelletjes nu.”
“De teloorgang van de democratie. Baudet, die man is een schandvlek voor de democratie. Maar ook de coronabe dreigingen, mensen die ministers die daarvoor verant woordelijk waren gingen bedreigen. Mesjogge, werkelijk. Of zo’n boerenprotest, dat die klus wordt uitbesteed aan Remkes. Dan denk ik: we hebben toch een minister van Landbouw, kan die dat nou niet zelf doen? De democratie heeft niet eerder zo onder vuur gelegen als op dit mo ment, vind ik.”
“Mijn moeder zei: ‘Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.’ En als je dat nou onthoudt, zei ze, dan mag je de 10 geboden verder vergeten. Daar zit wel wat in, hè?”
Joost Prinsen (1942) groeide op in Noord-Brabant. Na de Toneel school in Amsterdam begon hij zijn carrière bij een musical van Wim Sonneveld. Veel andere toneel stukken, musicals en hoorspelen volgden. En televisieprogramma’s, waaronder De Stratemakerop zeeshow, De Zevensprong, Het Klokhuis en van 1997 tot 2015 Met het mes op tafel, een kennisquiz waarbij kandidaten pokeren met de antwoorden op vragen. Prinsen schrijft boeken en ook columns voor kranten en tijdschriften, waaronder het Haarlems Dagblad en het AD, waarin hij onder de noemer ‘Joost mag ’t weten’ met een knipoog dilemma’s van lezers beantwoordt. Hij was bijna 50 jaar getrouwd met Emma, met wie hij twee dochters heeft. Prinsen heeft sinds vorig jaar een relatie met oud-nieuwslezer, presentator en columnist en Noraly Beyer.
Ontdek. Kies uw favoriete stoelen uit de gratis brochure of op www.velderhof.nl
Ervaar. Probeer uw geselecteerde stoelen vrijblijvend bij u thuis of bij een Velderhof winkel bij
in de buurt.
Geniet. Heeft u uw keuze gemaakt?
ontvangt zo snel mogelijk
zitmeubel.
Oost west, thuis best. Maar naar mate we ouder worden verande ren onze woonwensen. Hoe blijf je tot op hoge leeftijd veilig en ple zierig wonen? Daar maakt ANBO zich al sinds haar oprichting sterk voor. Hoe we dat doen en wat u zelf kunt doen om fijn en veilig te wonen leest u in dit dossier vol fei ten, cijfers, tips en inspiratie.