Teaser ANBO Magazine 3 van 2023

DOSSIER

Mantelzorg

MET GRATIS TIPGIDS

LEDEN OVER

Zorg voor

een naaste

SUCCES ANBO ADVIES

1000 euro terug

INTERVIEW IVO NIEHE

‘Ik wil gewoon mooie dingen maken’

Ik laad ’m op en laat ’m aan.

Dan krijg ik direct informatie bij een noodsituatie.

U vindt een mobiele telefoon wel handig, maar niet het allerbelangrijkst. Als u visite heeft, zet u ’m dan ook uit. En ook als u gaat eten of slapen. Er zijn zelfs dagen dat u ’m helemaal weglegt omdat u denkt: “Als ze me nodig hebben, weten ze me wel te vinden.” Dat is dus niet altijd het geval. Want als uw mobiele telefoon uitstaat, kunt u geen NL-Alert ontvangen en wordt u niet gewaarschuwd bij een noodsituatie bij u in de buurt. Waardoor u niet weet wat er aan de hand is en wat u moet doen. Zorg er daarom voor dat uw mobiele telefoon altijd opgeladen is en aanstaat. Voor uw eigen veiligheid. En de veiligheid van de mensen om u heen. Vragen? Ga naar nl-alert.nl

NL-Alert. Direct informatie bij een noodsituatie.

COLOFON & SERVICE

Hoofdredacteur Jurriën Beerda

Aan dit nummer werkten mee

Fleur Akersloot, Eric Brendel, Renate Evers, Willemijn Land, Ed Lodewijks, Marije Remmelink, Atie Schipaanboord, Alex van Scherpenzeel, Arjan Visser, Yvonne Witter.

Fotografie Janita Sassen, Berend Smits, Nationaal Archief, Shutterstock

Vormgeving Houke Leupen

Eindredactie Joost Marsman

Realisatie Bureauvijftig BV, Haarlem Bladmanagement Yvonne Herman de Groot Druk en verspreiding Paragon Customer Communications

Copyright 2023 ANBO Magazine, ISSN 1877-3427

Redactieadres ANBO, Postbus 2012

3440 DA Woerden, magazine@anbo.nl

Advertenties Mediavijftig BV mail: florisvenneman@bureauvijftig.nl

Lid worden? Dat kan natuurlijk altijd. Ga naar anbo.nl/aanmelden of bel onze Ledenservice via 0348 46 66 66 (bereikbaar op werkdagen tussen 9 en 17 uur). U betaalt voor het eerste jaar €29,95, daarna is het €4 per maand. Bekijk de redenen om lid te worden op anbo.nl/aanmelden.

Voor bedrijven Een abonnement voor bedrijven bedraagt €32,50 per jaar.

Gegevens wijzigen Als u uw gegevens wilt wijzigen kan dit via de Ledenservice: bel ons op 0348 46 66 66 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 9 en 17 uur) of stuur een e-mail naar ledenservice@anbo.nl.

Lidmaatschap opzeggen? U dient uiterlijk één maand voor het einde van uw lidmaatschap op te zeggen. Dit kan via anbo.nl/opzeggen of via Postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. opzegging. U kunt ons via ledenservice@anbo.nl ook mailen. Uiteraard horen wij graag de reden van uw opzegging.

Privacy ANBO legt gegevens vast van ANBOleden en abonnees van ANBO Magazine. Hierbij houden wij ons aan de wet- en regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, zoals de AVG. Wij gebruiken uw gegevens onder meer om u te informeren over relevante producten en diensten van door ons zorgvuldig geselecteerde partners en aanbieders. Stelt u hier geen prijs op, stuur dan een e-mail naar ledenservice@anbo.nl, of een brief naar Postbus 2012, 3440 DA Woerden t.a.v. Ledenservice. Meer informatie: anbo.nl/privacyverklaring

Gesproken magazine Voor blinden en slechtzienden is er uiteraard een ingesproken versie van het ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of bel ons via 0348 46 66 66.

Zorgen voor elkaar, belangrijker dan ooit

Zorgt u al langere tijd voor een naaste? Dan bent u net als vijf miljoen andere mensen in ons land mantelzorger. Waarschijnlijk vindt u het niet meer dan logisch: als iemand die je dierbaar is om hulp vraagt, dan geef je die met liefde. Het is fantastisch dat zo veel mensen zich inzetten voor anderen!

Het betekent niet dat mantelzorgen altijd even makkelijk is, kan ik uit eigen ervaring vertellen. Ik heb jarenlang gezorgd voor mijn moeder, nu doe ik dat voor mijn vader van 94. Hij heeft hulp nodig sinds een licht herseninfarct en een val. Ik merk dat het heel veel met me doet. Continu ben ik bezig met de vraag hoe ik zijn leven zo fijn mogelijk kan maken. Zorgen dat hij geen pijn heeft, dat hij goed slaapt en eet, dat er bezoek komt, noem maar op. Toch ben ik heel blij dat ik in deze fase zoveel voor hem kan en mag betekenen.

Die vijf miljoen mantelzorgers zijn zo ontzettend belangrijk. En ze zullen in de toekomst alleen maar belangrijker worden, nu van ouderen wordt verwacht dat ze zo lang mogelijk thuis blijven wonen. De professionele zorgverlener komt pas zo laat mogelijk in beeld.

Veruit de meeste mantelzorgers genieten van de leuke momenten van het zorgen, blijkt uit onderzoek. Tegelijkertijd voelt één op de tien mantelzorgers zich zwaar belast. ANBO vindt daarom dat ze meer ondersteuning en erkenning verdienen. Mantelzorgers met een betaalde baan zouden meer hulp moeten krijgen van hun werkgever, bijvoorbeeld met flexibeler werktijden. En mantelzorgers zijn veel tijd kwijt aan zaken regelen bij instanties voor hun naaste. Dat kost gewoonweg te veel energie. Maak het makkelijker!

Mantelzorger zijn is dus mooi, maar soms ook zwaar. In dit magazine leest u er alles over. Zoals feiten en cijfers, persoonlijke verhalen van ANBO-leden die mantelzorger zijn en een interview met de directeur van MantelzorgNL. Ook als u nu (nog) niet te maken hebt met mantelzorg is het meer dan de moeite waard om de verhalen te lezen.

Heeft u ervaringen met mantelzorg geven of krijgen en wilt u die graag delen? Ik hoor het graag! U kunt contact met mij opnemen door een mail te sturen naar:

Of schrijf me, via Postbus 2012, 3440 DA Woerden.

Directeur-bestuurder

Anneke Sipkens

OP DE COVER

14

LEDENVOORDEEL

Van kamperen tot luxe accommodaties bij RCN

Vakantieparken

14 IVO NIEHE

‘Omring jezelf met mensen die de dingen mooier maken’

DOSSIER MANTELZORG

20 EXPERTINTERVIEW

ESTHER HENDRIKS

Sinds dit jaar bestuurder van MantelzorgNL

24 FEITEN EN CIJFERS OVER MANTELZORG

Iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken

28 MANTELZORGERS

Over de zorg voor een naaste

33 TIPGIDS MANTELZORG

Ter ondersteuning van (komende) mantelzorgers

10% KORTING

‘Als je iets voor een ander kunt doen, dóe het dan!’

“Je

OP DE BRES

Achter de schermen helpen we leden dagelijks met advies en belangenbehartiging. In deze rubriek houden we u op de hoogte. Zelf een vraag? Ga naar anbo.nl/advies of bel de ANBO Advieslijn op 0348 46 66 88. Mailen kan ook: adviesteam@anbo.nl.

Eindelijk beweging bij de banken

ABN AMRO, Rabobank, ING en Volksbank garanderen dat hun klanten hun dagelijkse bankzaken ook niet-digitaal kunnen blijven regelen. Dit hebben de vier banken recentelijk met elkaar afgesproken. Een mooi resultaat, waar ANBO zich jaren voor heeft ingezet.

De afgelopen jaren hebben banken vooral ingezet op digitalisering van hun dienstverlening. Maar uit een rapport van De Nederlandsche Bank blijkt dat in Nederland maar liefst 2,6 miljoen mensen niet goed kunnen meekomen met de digitalisering. Dat maakt het regelen van hun bankzaken lastig. Mede dankzij het rapport zijn de vier grootbanken wakker geschud. Ook zij erkennen nu dat iedereen recht heeft op toegankelijk betalingsverkeer.

WELKE ACTIES HEBBEN DE VIER BANKEN NU OPGEPAKT?

• De telefonische dienstverlening wordt verbeterd. Door een betere bereikbaarheid, een persoonlijkere dienstverlening en eenvoudiger keuzemenu’s. Ook kunnen steeds meer bankzaken via de telefoon geregeld worden. Bijvoorbeeld het activeren van een bankpas. Daar hoeft u niet meer voor naar een bankkantoor.

• Bij aanvang komen er tenminste tien lokale bankinformatiepunten waar klanten terecht kunnen, zoals in bibliotheken en wijkcentra. In juni moeten deze locaties actief zijn.

• Banken gaan meer samenwerking aan met maatschappelijke organisaties als ANBO. Zo krijgen ze beter inzicht in de specifieke behoeften van mensen die onvoldoende kunnen meekomen.

• Banken maken een gezamenlijke informatiekaart. Daarmee kunnen klanten gemakkelijk de weg naar de juiste hulp vinden. De kaart moet vanaf juli beschikbaar zijn.

• Banken gaan breder inzetten op het verbeteren van de vaardigheden in digitaal betalen. Ze gaan hierover in overleg met maatschappelijke organisaties. Ook organiseren ze trainingen.

ANBO en andere maatschappelijke organisaties overleggen geregeld met onder meer de banken over deze initiatieven. Zo worden we periodiek geïnformeerd over de voortgang en oefenen we invloed uit op dit proces.

Eindelijk erkenning voor senioren uit Suriname

Er komt eindelijk compensatie voor Surinaamse senioren. Dat staat in de Voorjaarsnota van het kabinet. Daarmee lijkt een einde te komen aan een jarenlange strijd - ook door ANBO - voor erkenning van Surinamers die geen AOW krijgen over de periode dat zij in Suriname woonden in de jaren dat het nog onderdeel was van het Koninkrijk der Nederlanden. Kijk voor meer informatie op:

anbo.nl/suriname

We krijgen veel vragen van leden over het nieuwe pensioenstelsel. Hoe dit voor gepensioneerden precies gaat uitpakken is nu nog onbekend. Dat kan pas door een pensioenfonds worden berekend als de nieuwe pensioenregels zijn ingevoerd. Maar er zijn wel degelijk bepaalde zekerheden en verwachtingen die we hier met u willen delen.

Een van de zekerheden is dat ANBO zich bij veel pensioenfondsen inzet én blijft inzetten om de omzetting naar het nieuwe pensioenstelsel voor gepensioneerden goed te laten verlopen.

De verwachting is dat het pensioen in het nieuwe stelsel eerder omhoog gaat als het goed gaat met de economie, maar ook eerder omlaag als de economie slechter draait. Dat is in het huidige stelsel anders: tot dit jaar zijn veel pensioenen jarenlang niet verhoogd. Terwijl het in deze periode goed ging met de economie en de pensioenfondsen goede rendementen behaalden. Overigens zijn veel pensioenen dit jaar wel verhoogd. Dat kwam mede doordat de wettelijke regels hiervoor tijdelijk zijn versoepeld. Daarmee wordt vooruitgelopen op het nieuwe pensioenstelsel.

KAN UW PERSOONLIJK PENSIOENVERMOGEN OP RAKEN?

In het nieuwe pensioenstelsel krijgt iedereen een persoonlijk pensioenvermogen. Hierdoor kunt u zien welk deel van het totale pensioenkapitaal op uw naam staat en hoeveel beleggingsrendement hier telkens aan wordt toegekend. Gepensioneerden ontvangen vanuit dit pensioenvermogen een levenslang ouderdomspensioen. Uw persoonlijk pensioenvermogen kan dus niet opraken als u een hoge leeftijd bereikt. Als u ouder wordt dan waarmee het pensioenfonds rekening heeft gehouden, wordt uw pensioenvermogen aangevuld.

OMVANG PERSOONLIJK PENSIOENVERMOGEN

Voor het berekenen van ieders persoonlijke pensioenvermogen zijn door de overheid rekenregels opgesteld. Deze

regels zijn verplicht, pensioenfondsen kunnen dus niet zomaar hun eigen rekenmethodes gaan gebruiken. Daarbij moet een fondsbestuur kunnen aantonen dat er rekening is gehouden met de belangen van alle deelnemers. De Nederlandse Bank houdt hier toezicht op.

HOOGTE PENSIOENUITKERING

Uw pensioenuitkering is in het nieuwe stelsel bij aanvang naar verwachting minimaal hetzelfde als uw huidige reeds lopende uitkering. Een voorwaarde hiervoor is wel dat de dekkingsgraad bij uw fonds op het moment van de omzetting voldoende hoog is. Daarna kan uw pensioenuitkering op dit niveau worden gehouden uit het rendement op de beleggingen en mogelijk uit een reserve dat het fonds hiervoor aanhoudt.

PARTNERPENSIOEN

Voor iemand die al gepensioneerd is of die al een partnerpensioen ontvangt verandert er in het nieuwe pensioenstelsel inhoudelijk niets. Deze partnerpensioenen blijven hetzelfde.

Pensioenspecial

In de eerstvolgende uitgave van ANBO Magazine staan we uitgebreid stil bij het onderwerp pensioen in het algemeen en het nieuwe stelsel in het bijzonder. Deze uitgave ligt vanaf 29 augustus bij u in de brievenbus.

Zekerheden en verwachtingen met het nieuwe pensioenstelsel

ADVIES

Minder vakantiegeld AOW?

De AOW is per 1 januari 2023 fors omhoog gegaan. Desondanks viel bij veel

mensen het vakantiegeld AOW tegen. Hoe komt dat? ANBO zocht het uit.

De netto-AOW is een percentage van dit netto minimumloon. Voor gehuwden is dat 50% van dat loon, voor alleenstaanden is dat 70%. De netto AOW wordt vervolgens weer omgerekend naar een brutobedrag. Dat geldt ook voor de berekening van de vakantie-uitkering AOW. Het netto vakantiegeld is afgeleid van het netto vakantiegeld bij het minimumloon. En toch kan het gebeuren dat in een bepaald jaar het netto AOW-vakantiegeld lager is dan het jaar ervoor. En dat terwijl het minimumloon (en dus de AOW) wel hoger is.

De hoogte van de AOW-uitkering is gebaseerd op het wettelijk minimumloon. Het minimumloon wordt ieder halfjaar aangepast aan de gemiddelde loonontwikkeling. Om de precieze AOW-bedragen te bepalen, rekent men het bruto minimumloon om naar een netto minimumloon. Daarbij houdt men rekening met de inkomstenbelasting, de heffingskortingen en de premies.

Dat komt door de belasting. Bij een verhoging van het bruto minimumloon kan een hoger belastingtarief van toepassing zijn, dat betekent dat de netto vakantieuitkering bij het minimumloon lager kan uitvallen. En omdat de netto AOW daaraan gekoppeld is, wordt ook de vakantie-uitkering AOW lager.

Terugbetalen heffingskorting bij bereiken

AOW-leeftijd

De heffingskorting is het bedrag dat in mindering komt op de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen die u moet betalen. Heeft u geen inkomen, dan betaalt u ook geen belasting en premies. Onder bepaalde voorwaarden kunt u dan een deel van de heffingskorting uitbetaald krijgen.

Let op: zodra u de AOW-leeftijd bereikt gaat u wel inkomen ontvangen en dus ook belasting en premies betalen. Dan wordt dus ook de heffingskorting in mindering gebracht. Heeft u al een deel van de heffingskorting uitbetaald gekregen, dan heeft u in feite twee keer de korting gekregen. Gevolg: terugbetalen.

Zie hiernaast een voorbeeld van iemand die in tweede helft van 2022 de AOW-leeftijd heeft bereikt. Betrokkene heeft een AOW-inkomen van €1.778 ontvangen. Hierop is €54 loonheffing ingehouden. Er is in 2022 €2.407 heffingskorting uitbetaald.

Een flinke tegenvaller om zo’n bedrag te moeten terugbetalen. ANBO adviseert daarom: zet de uitbetaling van de heffingskorting stop voor het jaar waarin u de AOW-leeftijd bereikt.

De rekening wordt dan:

Verschuldigd € 605

Verrekende heffingskorting € 605

Verschil € 0

Ingehouden loonheffing € 54

Teruggave € 54

Al verleende teruggave € 2.407

Terugbetaling € 2.353

Stimuleringsregeling Wonen en Zorg (SWZ)

Met een groeiend aantal 55-plussers neemt behoefte aan levensloopbestendige of gemakkelijk aanpasbare woningen toe. Er ontstaan dan ook steeds meer initiatieven om samen met anderen een innovatieve en kleinschalige woonvorm te realiseren.

Er zijn steeds meer organisaties en ondernemers die dit soort woonvormen realiseren voor 55-plussers, vaak gecombineerd met zorg. Hierdoor kunnen zij onder gelijkgestemden in hun vertrouwde omgeving blijven wonen, met behoud van privacy.

Probleem is dat het huidige aanbod en de bouw van dit soort woningen sterk achterblijft bij de vraag. De Stimuleringsregeling Wonen en Zorg (SWZ) helpt particuliere initiatiefnemers en sociale ondernemers daarom bij de financiering van kleinschalige innovatieve woonvormen, zoals een woonhof, transformatie van een leegstaand schoolgebouw of voormalig verzorgingstehuis, of gemeenschappelijk wonen in een appartementencomplex. Dit kunnen zowel huur- als koopwoningen zijn, of een combinatie hiervan, met een minimum van 5 wooneenheden.

De stimuleringsregeling bestaat uit verschillende onderdelen:

• Subsidie in de initiatieffase: in deze fase onderzoekt en toetst u de haalbaarheid van het initiatief. Voor de initiatieffase kunt u aanvragen indienen tot en met 31 december 2023.

• Lening tijdens het ontwikkelen van de plannen: de periode waarin u het projectplan voor een woonzorgarrangement ontwikkelt en de bouw voorbereidt.

• Borgstelling tijdens de bouw: de periode waarin u het woonzorgarrangement realiseert en aansluitend (ver) huurt of (ver)koopt. De Staat stelt zich borg voor een lening van maximaal 15% van de stichtings- of verwervingskosten bij deze fase.

Natuurlijk geldt een aantal andere voorwaarden. Kijk hiervoor op:

www.rvo.nl/subsidies-financiering/swz

een nieuwe camper of verduurzamen? je huis

Bedenk wat je allemaal met je overwaarde kunt doen

Is je huis meer waard dan je hypotheek? Dan heb je overwaarde. Als AOW’er kun je deze overwaarde verzilveren met de Levensrente Hypotheek van a.s.r. Bedenk eens wat je met dat geld kunt doen: Misschien een schenking aan de kinderen? Zonnepanelen? Of toch liever een camper of een nieuwe keuken?

Hoe werkt het?

Je sluit je huidige lening over naar een Levensrente Hypotheek met een hoger bedrag tot maximaal 50% van de waarde van je woning. Met deze nieuwe lening betaal je eerst de oude lening terug en kosten zoals de notaris en je adviseur. Het bedrag dat overblijft, krijg je in één keer op je rekening gestort. Je betaalt elke maand alleen rente over de lening. De hoogte van je lening en de rente blijven levenslang hetzelfde, zolang je in je huis woont. Dus geen zorgen en geen verrassingen!

Meer weten? Kijk op asr.nl/levensrente-hypotheek. Of vraag naar de Levensrente hypotheek bij je adviseur.

Is de hypotheek van mijn garagebox aftrekbaar?

Elk magazine lichten we één van de vele vragen uit die het Adviesteam van ANBO heeft behandeld. Dit keer een ANBO-lid dat op 7 januari 2022 een garagebox koopt in de wijk waar hij ook woont. Voor de aanschaf heeft hij een hypotheek afgesloten van €14.000. Daarover heeft hij rente betaald, maar ook allerlei andere kosten via de notaris. Welke kosten zijn aftrekbaar en waar komen die kosten in de aangifte over 2022?

Een garagebox wordt als een bezitting gezien. Daarmee komt deze in de aangifte bij inkomsten uit sparen en beleggen (Box 3). Hiervoor geldt een vast rendement waarin rekening is gehouden met de op de bezitting drukkende kosten. De kosten (hypotheekrente en andere financieringskosten) zelf zijn dus niet aftrekbaar. De hypotheekschuld komt wel in mindering op de waarde.

Het gaat daarbij ook om de stand van zaken op 1 januari van het betreffende belastingjaar. Op 1 januari 2022 was de box nog niet in bezit, dus deze doet niet mee in de aangifte over 2022. Pas in 2023 speelt deze een rol. Dit wordt het in de aangifte:

WOZ-waarde bezitting (stel): € 20.000

Af: schuld

- € 14.000

= € 6.000

Drempel* (2023) met fiscale partner + € 6.800

In de aangifte komt per saldo = € 12.800

*Dit deel van de schuld is fiscaal niet aftrekbaar.

De berekening klopt alleen als er geen andere schulden zijn. Het saldo komt dus bij uw overige bezittingen. Blijft het totaal per 1 januari 2023 onder €114.000 (met fiscale partner), dan is geen belasting over het vermogen verschuldigd.

Meer dan duizend euro terug dankzij interventie ANBO Advies

ANBO-LID KEES JONGSMA (RECHTS) EN ANBO CONSULENT JACQUES ERADES

Het is soms lastig om de juiste toegang en informatie te krijgen bij instanties, zoals een gemeente. Dat ondervond ook ANBO-lid Kees Jongsma. Hij betaalde zonder dat hij het wist jarenlang teveel voor zijn Wmo-bijdrage.

Het verhaal van meneer Jongsma begint goed, vertelt hij zelf. “Op een zonnige namiddag kwam een vriendelijke medewerker van de gemeente bij mij thuis vertellen dat zij goed nieuws had. De eigen bijdrage voor de Wmohulp was verlaagd van 125 naar 19 euro per maand. Dat goede nieuws kwam onverwacht, maar ik was er blij mee.” Zijn blijdschap sloeg een week later om in verbazing. Het CAK (de instantie die is belast met wettelijke, administratieve taken op het gebied van zorg en welzijn) kwam met een naheffing. “Omdat ik veertien maanden zou achterlopen met mijn bijdrage van 19 euro, terwijl ik mijn bijdrage van 125 euro netjes had betaald. Ik trok gelijk aan de bel, omdat ik van mening was dat ik veertien maanden teveel voor mijn maatschappelijke ondersteuning had betaald. Ik vond echter geen gehoor.”

Meneer Jongsma raakte verzeild in een conflict met de gemeente over zijn Wmo-bijdrage voor zijn scootmobiel en huishoudelijke hulp. “Ik kreeg aanvankelijk geen voet aan de grond. Ten einde raad zocht ik hulp bij ANBO. Dát bleek een schot in de roos.”

In samenwerking met ANBO Advies en ANBO Consulent Jacques Erades (tevens gepensioneerd medewerker Sociale Zaken) is de casus in kaart gebracht. “Dit maakte bij de gemeente zoveel indruk, dat we te maken kregen met een zware delegatie”, vertelt Jongsma. “Een senior jurist, een leidinggevende manager sociale zaken en een Wmo-manager. Na een moeizaam begin verliepen de onderhandelingen uiterst prettig en constructief. Na twee ontmoetingen op gemeentegrond kwamen we tot een overeenkomst. Ik kreeg een compensatie van duizend euro voor teveel betaalde Wmo-hulp en kwijtschelding over een specifieke periode van de CAK-bijdrage. Wat in het begin een strijd leek van David tegen Goliath werd uiteindelijk beslecht op basis van respect voor elkaars standpunten en uitermate vriendelijke en luisterende medewerkers van de gemeentelijke Sociale Zaken Haarlemmermeer.”

Reactie van ANBO

Consulent Jacques Erades

“Onze samenleving is enorm ingewikkeld geworden. Je kunt zomaar met je leefwereldperspectief, dat wil zeggen: zoals jij de wereld beleeft, in botsing komen met de ‘systeemwereld’. Denk daarbij aan de overheid, wet- en regelgeving en uitvoeringsorganisaties. Uit het verhaal van Kees Jongsma blijkt dat je als ANBO-lid nooit alleen staat om voor je recht op te komen. Of het nu gaat om acute problemen of zorgen waar je maar niet uitkomt. ANBO Advies is er ook voor u.”

Hulp nodig? Bel ons!

Heeft u zelf een vraag? Kijk dan op:

www.anbo.nl/advies

of neem telefonisch contact op met ons Adviesteam via 0348 46 66 88. Onze deskundige medewerkers zijn iedere werkdag bereikbaar van 10.00 tot 15.00 uur. Mailen kan uiteraard altijd:

adviesteam@anbo.nl

Televisiepresentator, -producent en -programmamaker Ivo Niehe

met

Eerder dit jaar verscheen ‘De Afterparty, persoonlijke verhalen over wat u nooit te zien kreeg’, geschreven door Ivo Niehe. De man die als televisieinterviewer overal over de vloer komt maar zelf – ‘Ik zeg het je eerlijk’ –het liefst buiten beeld blijft.

Later zal hij beweren dat het ‘allemaal plagerij’ was, maar Ivo Niehe lijkt toch oprecht teleurgesteld als er niet een vrouw maar een man op het afgesproken tijdstip in het trapgat van zijn kantoor in Amsterdam verschijnt. “Nou vooruit, kom maar verder dan.” Het gesprek mag hooguit één uur duren. Over het vak wil hij met liefde praten, maar prijsgeven hoe het er thuis, met vrouw en kinderen, aan toe gaat? Nee. Dat gaan we niet doen. “Mijn vrouw komt uit een intellectueel gezin. Haar vader was een Europese topadvocaat die zijn jongste dochter met een wat oudere man van de TROS-televisie zag binnenkomen en dacht: wat gaan we nu beleven? Het zijn echt twee werelden en we hebben meteen besloten om die gescheiden te houden. Overigens ben ik zelf ook niet zo’n doorpakker die eens eventjes alle familiegeheimen komt ontrafelen. Ik ben eigenlijk veel te netjes opgevoed voor dit vak; ik wil gewoon mooie dingen maken. Mijn hoofd zit vol plannen, dat gaat dag en nacht door.”

HUILEN

Als jongetje speelde hij circus met 68 tinnen beestjes: ‘Vanmiddag, Circus Ivo, toegang 25 cent.’ Hij zong in een schoolband, was aanvoerder van allerlei sportteams, studeerde Frans, was frontman van The Whiskers, werkte als model in Parijs, werd op zijn 29ste bij de televisie aangenomen, ontmoette in een ras tempo grootheden als Oprah Winfrey, Roald Dahl, Freddy Heineken en Audrey Hepburn, stopte na veertig jaar op 1 januari 2022 met zijn TV Show, is sinds 27 maart 2022 te zien in Ivo op Zondag, te beluisteren in de podcast Je Derde Leven en

TEKST ARJAN VISSER FOTO’S JANITA SASSEN

‘ Omring jezelf

mensen die de dingen mooier maken’

‘Mijn hoofd zit vol plannen, dat gaat dag en nacht door’

nu óók nog te lezen in De Afterparty – terwijl de plannen voor nieuwe projecten zich alweer opstapelen. Eigenlijk is het Circus Ivo nooit gestopt. “Wat mooi dat je dat zo ziet. En ik denk dat je gelijk hebt. Wat ontbreekt in jouw voorbereiding – die we toch wel enigszins overdreven mogen noemen – zijn de theatershows. Daar komt voor mij namelijk alles samen: muziek maken en verhalen vertellen. Ik hou ervan om mensen te entertainen, maar ik haal er zelf minstens zoveel uit. Vooruit, ik zal iets prijsgeven dat ik liever voor mezelf had gehouden: ik heb twee keer in mijn leven heel erg hard moeten huilen. De eerste keer bij de geboorte van onze oudste zoon. Ik was 45 en ik had nooit gedacht dat zoiets me nog zou overkomen. Ik ben in het bos gaan lopen en heb geschreeuwd, gehuild en gelachen van blijdschap. Ik word vader! En de tweede keer, dat was in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag, het theater waar mijn ouders heengingen als ze een nieuw toneelstuk van Paul Steenbergen of Mary Dresselhuys wilden zien. Het gebeurde na de première van mijn eerste theatershow; ik was euforisch. Mijn vrouw kwam naar de kleedkamer. Ik riep: ‘Het is me gelukt!’ Waarop zij de legendarische woorden sprak: ‘Wat is er precies gelukt?’ Zij wist namelijk precies wat er nog niet goed aan was. Het programma zou in de loop der jaren steeds beter worden, maar voor mij gold op dat moment maar één ding: ik had iets gedaan waar ik mijn leven lang al van had gedroomd.’

HOU HET KORT

Het is zijn geliefde televisietruc om van onderwerp te veranderen en toch de aandacht vast te houden: en toen gebeurde er dit. Terwijl we praten over de vaak fascinerende verhalen die in De Afterparty staan opgetekend en Niehe nog iets wil zeggen over de vriendschap met John Kraaijkamp, op wiens uitvaart hij uiteindelijk nog heeft gesproken, gaat de telefoon. Niehe zegt: “Hou het kort want ik zit hier met een journalist, althans, iemand die zich daarvoor uitgeeft.” En als hij ophangt: “Wat wil je nog meer weten? Waar gaan we heen? Neem het stuur!” Misschien iets over de eindigheid? Heeft zijn enorme werklust iets met doodsangst te maken? Ernstig: “Nee, ik houd me niet bezig met de dood, maar ik zal je iets anders vertellen. Toen ik een jaar of 35 was hebben ze me een bezoek aan een waarzegster cadeau gedaan en haar laatste woorden –ze was een Duitse – waren: ‘Es wird ein Moment geben wo was Sie im Kopf halen nicht mehr ausgeführt wird.’ Dat is mijn enige angst; dat ik mijn plannen niet meer kan

uitvoeren. Zo heb ik een televisieserie over de Côte d’Azur bedacht waarin het – behalve over de historie, de glamour, de aantrekkingskracht van de regio op grote kunstenaars zoals Picasso – vooral ook gaat over de naderende ondergang van wat wij vroeger de Rivièra noemden, veroorzaakt door de veranderingen van het klimaat. Weet je wat ze daar zeggen? Nog tien jaar en we wonen hier in de Sahara. En dan heb ik ooit nog eens het idee gehad om een boekje te schrijven met als titel: BN’er: je moet het niet willen.”

TOT IN DE EEUWIGHEID

“Toen ik bij de televisie begon, kon ik nog met mijn borst vooruit door de P.C. Hooftstraat lopen. Ik hoorde bij het medium van Henk Terlingen, ‘Apollo Henkie’, een onbereikbare wereld waarin alle omroepsters nog bij naam gekend werden; je stelde toen echt nog iets voor, hoor. En er is nog een verschil met die beginjaren … dat kan ik je het best aan de hand van dit voorbeeld vertellen: het was een van mijn grote wensen om een keer commentaar te leveren bij het Eurovisiesongfestival en dat wist ik uiteindelijk op een geweldige manier te verknallen door zelfs door de liedjes heen te praten. Een en ander leidde tot de onvergetelij-

‘Ik houd me niet

bezig met de dood’

ke kop boven een recensie in het AD: ‘De ramp Niehe’. En daar was de kous mee af. Tegenwoordig blijft elke misser tot in de eeuwigheid rondzwerven op het internet. Daarbij word je als BN’er ook nog eens nauwlettend in de gaten gehouden. Zelfs geruchten kunnen ervoor zorgen dat je kop eraf gaat. Niet dat ik enig risico loop, want ik draai in dat wereldje nauwelijks mee. Ik geef al een tijdje geen interviews en ik mijd de talkshows waar je met zes mensen aan tafel om beurten gaat zitten

VRAAG & ANTWOORD

WAAR HAALT U UW INSPIRATIE VANDAAN?

“Mijn oude tante zei ooit: ‘Als er een opera in Dresden wordt opgevoerd, kan ik er niet naartoe, maar ik koop wel twee dagen lang álle Duitse kranten voor de recensies.’ Dit is écht een familietrekje: onwaarschijnlijke nieuwsgierigheid. Wij, Niehes, willen niet alleen weten hoe iets is, maar er vooral ook achter zien te komen hoe het verder gaat.”

IS ER IETS WAT U VERRAST BIJ HET OUDER WORDEN?

“Dat ik ondanks fysieke yoga, tennis en weet ik veel wat nog meer, toch merk dat ik strammer word. Lichamelijke klachten – hoe klein ze ook zijn – maken je heel nederig, vind ik.”

OVER WELKE MAATSCHAPPELIJKE ONTWIKKELINGEN MAAKT U ZICH DRUK?

“De maatschappelijke ongelijkheid tussen mensen die door de media verder wordt aangewakkerd. We draaiden ooit een reportage in een afgelegen Thais dorpje waar de bevolking de prachtigste mutsjes maakte om in haar bestaan te voorzien. Een paar jaar later zag ik dat er inmiddels elektriciteit was aangelegd in het dorp. In de bibliotheek stond een tv waarop vooral naar Dallas werd gekeken. Ineens zagen ze hoe het leven van ánderen eruitzag: grote huizen, dikke auto’s en overspel. Zo raakten ze hun levensgeluk kwijt en kregen er jaloezie voor in de plaats.”

roepen wat jíj nou van de stikstofcrisis vindt. Hou toch op! Waarom zou ik mijn mening geven over iets waar ik helemaal niets van afweet?’ Er is al bijna twee uur verstreken als de fotografe – ‘Goddank, dit keer wel een vrouw’ – zich meldt. Niehe doet meteen suggesties voor foto’s die bij het artikel kunnen worden afgedrukt. “Misschien die van Prins Bernhard en mij, gezeten in gele fauteuils, omringd door neushoorns?” Dan wordt de journalist uitgeleide gedaan. Een ferme hand en een klop op de schouder. “Je kwam binnen en ik dacht meteen: leuke vent. En je wist, heel af en toe, ook nog op de juiste knop te drukken. Zullen we de volgende keer in een kroeg afspreken?”

WELKE LEVENSLES WILT U ANDEREN MEEGEVEN?

“Omring jezelf met mensen die de dingen mooier maken en aan wier leven je een bijdrage kan leveren. Als iemand een probleem heeft, ga ik niet meejammeren van o, o, o wat erg allemaal! Nee. Ik kom meteen in actie. Als je iets voor een ander kunt doen, dóe het dan! Hoe minimaal die bijdrage ook is.”

WAT DOET U GRAAG IN UW VRIJE TIJD?

“Naar Ajax! Al neemt mijn liefde voor de club – helaas – in hoog tempo af. Het kan me minder schelen of ze kampioen worden of niet; als je het plezier in het spel maar weer terugziet. Nu lijkt het erop dat, met het vertrek van de beste spelers én de coach, de ziel volledig uit Ajax is verdwenen. Verder houd ik heel erg van tennissen en van interviews afzeggen. Dat laatste doe ik eigenlijk het liefst.”

Een praktisch bed vol gemak

dát is een Aldenhuijsen

Verrijdbare één- en tweepersoons (elektrisch verstelbare) boxsprings en ledikanten

Makkelijk uw bed opmaken, verschonen en onder uw bed stofzuigen

Een Aldenhuijsen is nog altijd later uit te breiden met functionaliteiten zoals hoog laag

Meer tijd voor leuke dingen

Met een praktisch bed vol gemak van Aldenhuijsen wordt het bed opmaken makkelijker en eronder schoonmaken eenvoudiger. Hierdoor houdt u meer tijd over voor leuke dingen. Bovendien slaapt u in een Aldenhuijsen voortreffelijk, waardoor u uitgerust aan de nieuwe dag kunt beginnen.

Bekijk de mogelijkheden in de gratis brochure of kom er in alle rust alles over te weten in ons slaapadviescentrum in Uden (NB), Rotterdam (ZH) of tijdens een thuisbezoek. Altijd vrijblijvend.

Mantelzorg

“We benne op de wereld om mekaar om mekaar, te hellepe niewaar …” Adele, Leen en Piet zongen het al ruim een halve eeuw geleden. Zorgen voor elkaar is van alle tijden en mantelzorg is actueler dan ooit. Door vergrijzing en het personeelstekort in de zorg zijn we meer en meer aangewezen op naasten om ons te helpen als we dat nodig hebben. Daarom een dossier vol feiten, cijfers en verhalen over mantelzorg. Wat is het, hoe doen we het en wat levert het op? “Naastenliefde is de kurk, waarop we allen drijven …”