anbo 1
www.anbo.nl ● januari/februari 2017
ik ben uw budgetcoach Trap er niet in! ● dossier: list & bedrog ● kijk uit voor oplichters ● hulp via de gemeente of zelf regelen?
COLOFON EN SERVICE
34
ANBO Hoofdredactie Marte van Santen Redactiecommissie Lidia van den Eijnde, Joyce Huls, Mandy Janssen, Alex van Scherpenzeel, Atie Schipaanboord, Renée de Vries
DOSSIER LIST & BEDROG
KIM NOTENBOOM
9
‘Soms gaat het gebruik van medicijnen mensen tegenstaan’
Realisatie SPN bv, Baarn Bladmanagement Caroline van der Kooij Vormgeving Heleen Kurpershoek Eindredactie Esther Speelman, Marije van der Haar-Peters Druk Roularta Copyright 2017 ANBO Magazine ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012, 3440 DA Woerden E-mail: magazine@anbo.nl Advertenties Media Plus bv, Baarn Tel (035) 692 59 99
ANO_N1_02 2
22
54
ATTENTIE BUURTPREVENTIE Samen ziet u meer
BEELD COVER ISTOCK
Lid worden? www.anbo.nl/aanmelden of via de Ledenservice, tel. (0348) 46 66 90 (ma. t/m vr. van 09.00 tot 17.00 uur). De contributie bedraagt € 40 per jaar. Zie ‘10 redenen om lid te worden’ op www.anbo.nl/aanmelden. Wijzigingen Kunt u doorgeven aan de Ledenservice, tel (0348) 46 66 90, of via ledenservice@anbo.nl. Lidmaatschap opzeggen? www.anbo.nl/ opzeggen of via ledenservice@anbo.nl of postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. ‘opzegging’ en graag met vermelding van reden. U dient uiterlijk vier weken vóór afloop van uw lidmaatschap op te zeggen. Hebt u vragen over uw woonsituatie, inkomen of gezondheid? Bel de ANBO Raad & Daad Advieslijn, tel (0348) 46 66 88 (werkdagen van 10.00-15.00 uur). Mailen kan ook: raadendaad@anbo.nl. Prijzen ANBO Magazine Abonnement voor bedrijven € 32,50 per jaar (acht magazines). Privacy ANBO legt gegevens van ANBOleden vast. Uw adres kan gebruikt worden om u te informeren over producten en aanbiedingen van ANBO en zorgvuldig geselecteerde andere instanties. Stelt u hier geen prijs op? E-mail dan naar ledenservice@anbo.nl of stuur een briefje naar: ANBO, t.a.v. Ledenservice, Postbus 2012, 3440 DA Woerden. Gesproken magazine Voor blinden en slechtzienden is er een ingesproken ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of tel (0348) 46 66 90.
’Klanten komen voor bloemen én een praatje’
INHOUD 34
KIM NOTENBOOM (RIVM):
‘Geneesmiddelen moeten gebruiksvriendelijker’
42
INFOGRAPHIC
44
ONDER DE LOEP
48
MET ANBO NAAR SCANDINAVIË
Goed voorbereid naar de dokter Huishoudelijke hulp via de gemeente Genieten van rust, ruimte & cultuur
EN OOK
5 6 31 53 54 57 58
ANBO LEDENRAAD ANBO LOBBY RAAD & DAAD WERF EEN LID EN KRIJG EEN POLSBLOEDDRUKMETER OP DE WERKVLOER LEDENVOORDEEL PRIJSPUZZEL
29/12/16 14:16
ANBO zet zich in om de belangen van senioren op alle mogelijke manieren te behartigen. Zo zijn we de afgelopen jaren uitgegroeid tot hét advies- en kenniscentrum voor leden, politici en
44
GEZOCHT: HULP IN HUIS
Hoe regelt u dat voordelig?
deskundigen. We peilen regelmatig wat leden van ons verwachten en nemen op basis daarvan beslissingen. Inmiddels is ANBO Raad & Daad – dé vraagbaak op het terrein van inkomen, wonen en gezondheid – gelanceerd en hebben we flink wat ANBO Consulenten en Sociaal Netwerkers opgeleid. Goed geschoolde vrijwilligers, die zich met hart en ziel voor hun leeftijdsgenoten inzetten. Daar ben ik ongelofelijk trots op! Maar het zal niemand zijn ontgaan dat sommige veranderingen niet zonder slag of stoot zijn verlopen. Ik zeg u eerlijk: ik heb het daar, met mijn mede-
10
De adviseur & de burgemeester:
‘NEDERLAND IS EEN VEILIG LAND’
werkers en onze loyale
OOK IN 2016 WAREN ER VEEL LICHTPUNTJES
vrijwilligers, soms best moeilijk mee gehad. We werken er bij ANBO keihard aan om zo goed mogelijk
voor
uw
belangen op te komen. Het is verdrietig als die boodschap niet altijd goed overkomt. 2016 was een uitdagend jaar, voor onze organisatie en voor mij persoonlijk. Het dieptepunt: de dreigbrieven,
haatmails
en
negatieve
persaandacht.
Die hebben ons diep geraakt en ook schade toegebracht. De impact was groot, zowel op de medewerkers als op mijn thuisfront. Zoiets hopen we nooit meer mee te maken.
DOSSIER: LIST & BEDROG
Gelukkig waren er ook veel lichtpuntjes, zoals alle hart-
10
‘DE KANS DAT U ÉCHT IETS OVERKOMT, IS KLEIN’
de vele trouwe vrijwilligers en natuurlijk de verbondenheid
Interview met twee experts
en enorme inzet van de ANBO-medewerkers. Wij geloven in
CHECKLIST VAN UW FINANCIËN
ANBO, in de gekozen koers en in de kracht van senioren.
14 16 22 26 28
TRAP NIET IN DE BABBELTRUC
verwarmende, persoonlijke reacties van leden, de steun van BEELD PATRICIA STEUR STYLING EMANUELA GIORGI
EEN
WELKOM
Vooral uw steun heeft ons op moeilijke momenten er echt doorheen geholpen. Heel erg bedankt daarvoor!
OOGJE IN HET ZEIL VOOR EEN VEILIGE BUURT LAAT JE NIET BEDOTTEN
Zo bent u criminelen te slim af VERBODEN TE VISSEN
Echt: geen bank vraagt via e-mail om uw pincode
Directeur-bestuurder Liane den Haan (49) is verantwoordelijk voor de collectieve belangenbehartiging, woordvoering en politieke lobby van ANBO. Reageren? Kijk op www.twitter.com/lianedenhaan of mail naar magazine@anbo.nl. ANBO ● NUMMER 1 ● 2017
ANO_N1_02 3
3
29/12/16 14:16
GRATIS
BLOEDDRUKMETER Werf een nieuw lid en krijg allebei een Inventum polsbloeddrukmeter
GUN UW VRIENDEN DE VOORDELEN VAN ANBO • Uw stem wordt gehoord in de politiek • Persoonlijk advies via ANBO Raad & Daad • Fikse korting op zorgpremie
T.W.V.
• Hulp bij belastingaangifte • Gratis 8x per jaar ANBO Magazine • Uitstekend verzekerd tegen schade • Besparen op uw energierekening • Korting op reizen, uitstapjes en sporten
€24,99
• Goedkope rijbewijskeuring • Toegang tot de beste klusdiensten
De Inventum polsbloeddrukmeter BDP421 heeft een makkelijk afleesbaar display waarop uw bloeddruk en hartslag worden getoond. De meetwaarden worden geclassificeerd met een kleurenschaal volgens de richtlijnen van de WHO. De bloeddrukmeter is verder voorzien van een aritmie-indicator. Geschikt voor een polsomvang van 13,5 tot 21,5 cm.
GA NAAR WWW.ANBO.NL/LIDWERFTLID OF VUL DE BON IN EN STUUR ‘M OP HET NIEUWE ANBO-LID BETAALT T/M EIND 2017 € 40 CONTRIBUTIE.
HUIDIG ANBO-LID
JA, ik maak iemand lid en krijg de Inventum polsbloeddrukmeter.
JA, ik word lid van ANBO en krijg de Inventum polsbloeddrukmeter.
Achternaam
Achternaam
Voorletters
Straat
Huisnr.
Postcode
Voorletters Huisnr.
Lidnummer
Postcode
m/v
Woonplaats
Geboortedatum E-mailadres Telefoonnummer
Ik machtig ANBO om de contributie automatisch af te schrijven*: IBAN
N L
Datum __. __ / __. __ /20__
Geef uw gegevens bij voorkeur door via www.anbo.nl/ lidwerftlid. Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO o.v.v. ‘LWL’, Postbus 2012, 3440 DA Woerden. Wilt u meer dan één nieuw lid aanmelden, kopieer dan de bon of ga naar onze website.
ANO_N1_10 53
Handtekening: *Deelnemen aan deze actie kan alleen als u ANBO machtigt tot automatische afschrijving van het contributiegeld.
Ik word lid van ANBO vanwege (s.v.p. aankruisen): ❑ Belangenbehartiging ❑ Korting op energie ❑ Korting op zorgverzekering ❑ Overig ledenvoordeel ❑ Korting bij sportscholen ❑ Belastingservice ❑ Raad & Daad ❑ Schadecollectief
LWLI_01_MAG1_ANBMAG_1704_C
Extra informatie Deze actie is geldig tot 7 maart 2017. U ontvangt één polsbloeddrukmeter per geworven lid en zolang de voorraad strekt. U ontvangt de Inventum polsbloeddrukmeter in maart, mits het nieuwe lid de contributie heeft voldaan. Ga voor de voorwaarden naar www.anbo.nl/lidwerftlid.
29/12/16 14:27
DOSSIER LIST & BEDROG
ALTIJD ALERT In dit dossier Helaas lopen er mensen rond die uit zijn op uw bezittingen. De politie houdt een oogje in het zeil, maar u kunt zelf ook van alles doen om te voorkomen dat u slachtoffer wordt van oplichting. Deze keer in ANBO Magazine: alles over buurtpreventie, babbeltrucs en phishing. ANBO ● NUMMER 1 ● 2017
ANO_N1_20 9
9
30/12/16 10:18
10
ANBO ● NUMMER 1 ● 2017
ANO_N1_22 10
29/12/16 14:48
DOSSIER LIST & BEDROG
Lilian Tieman & Hubert Bruls:
HOUD JE OGEN EN OREN OPEN
Loopt u onbezorgd over straat of kijkt u constant over uw schouder? ANBO vraagt twee experts (een adviseur criminaliteitspreventie en een burgemeester) hoe veilig we ons kunnen voelen in Nederland. Hun antwoord stelt gerust: behoorlijk veilig. TEKST JOLENTA WEIJERS BEELD HESTER DOOVE
H
ij praat er behoorlijk nuchter over, Hubert Bruls. Maar als burgemeester van de middelgrote stad Nijmegen en vooraanstaand toezichthouder van Burgernet is hij wel wat gewend op het gebied van criminaliteit. “Ik krijg vaak te maken met zaken van leven en dood. Maar je moet je niet gek laten maken.” Ook Lilian Tieman, adviseur bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), straalt een prettige rust uit. “Laat dit helder zijn: Nederland is een veilig land.” Je kunt haar zelfs optimistisch noemen: “Nederland wordt steeds veiliger. Het aantal high impact crimes neemt af.” Dat zijn algemene tendensen. Hoe zit het met senioren?
Bruls: “Objectief gezien zijn senioren niet vaker het slachtoffer van criminaliteit. Integendeel: ze worden er juist minder door getroffen. De cijfers zijn glashelder.”
Tieman: “Senioren vallen wel vaker ten prooi aan bepaalde vórmen van criminaliteit.” Bruls: “Dat komt vooral door hun fysieke kwetsbaarheid.” Toch niet álle senioren zijn kwetsbaar?
Tieman: ‘Dat is waar. Je heet tegenwoordig al senior wanneer je 50-plus bent, maar op die leeftijd ben je over het algemeen nog aardig weerbaar. En als je weerbaarheid uitstraalt, ben je simpelweg minder aantrekkelijk voor criminelen. De meest schrijnende verhalen komen van 65-plussers.” Waar moeten zij voor oppassen?
Bruls: “Zij worden vaker slachtoffer van babbeltrucs, woningovervallen en tasjesroof. Begrijpelijk, want als je bijvoorbeeld niet meer zo goed hoort, ben je misschien minder geneigd om dóór te vragen aan de telefoon of bij de voordeur. En als een dief er met jouw tas vandoor
ANBO ● NUMMER 1 ● 2017
ANO_N1_22 11
11
29/12/16 14:48
Lilian Tieman & Hubert Bruls over uw gevoel van veiligheid
gaat, kun jij hem niet zo makkelijk meer inhalen.” Tieman: “Maar het is natuurlijk ontzettend laf om juist die kwetsbare groep mensen te bestelen.” Begrijpt u dat veel mensen best angstig zijn?
Bruls: “Je móet ook voorzichtig zijn. De overheid doet veel, maar we kunnen niet zeven dagen per week dag en nacht iedere burger bewaken. Het is dus zaak om je ogen en oren open te houden. Maar laten we wel wezen: de kans dat je écht iets overkomt, is betrekkelijk klein.” Maar criminelen zijn zo gewiekst!
Tieman: “Klopt. Maar ze slaan altijd toe als jij even niet oplet. Zorg dus dat je alert blijft.” Het is toch niet prettig als je altijd en overal iedereen moet wantrouwen?
Tieman: “Veel mensen zeggen inderdaad: zo wil ik niet leven. Maar ik vind het geen kwestie van wantrouwen. Als je in de auto stapt, denk je toch ook niet: waarschijnlijk ga ik vandaag een groot ongeluk krijgen, dus ik doe mijn riem maar om? Nee, dat doe je automatisch om te voorkomen dat je gewond raakt áls je dat ongeluk krijgt. Op diezelfde manier kun je je tegen criminaliteit wapenen.
Voorkómen is beter Lilian
Tieman
(1972)
is
Maak er een gewoonte van om oplettend te zijn.” Bruls: “Het is een kwestie van alert blijven. Ik vind dat iets anders dan wantrouwig zijn. Iedereen wantrouwen is een keuze die je niet moet maken. Maar aan de andere kant: wees ook niet naïef.” Hoe doe je dat, alert zijn?
Bruls: “Het begint bij de juiste voorzorgsmaatregelen. Je bent er als volwassene zelf verantwoordelijk voor dat je huis goed hang- en sluitwerk heeft. Of een intercom bij de deur. Er zijn te weinig mensen die daarin investeren, terwijl het aantoonbaar effect heeft.” Tieman: “Zo’n driehonderd beveiligingsbedrijven zijn aangesloten bij het Politiekeurmerk Veilig Wonen, zij leveren goede sloten. Nog een tip: als je een sleutel kluisje krijgt, eis er dan een van goede kwaliteit, dus met SKG-sterren erop. Kluisjes zonder dat kwaliteitsmerk zijn vaak binnen dertig seconden open te breken.” Bruls: “Sluit je ook aan bij een WhatsApp-groep voor buurtpreventie. Gewoon doen! De buren zijn er altijd sneller dan de politie. En verder: als iemand zonder afspraak op de stoep staat, vraag dan om legitimatie. Of laat mensen überhaupt niet binnen. Als het echt belangrijk is, komen ze wel terug.” Tieman: “Je hoeft ook niet altijd ja te zeggen. Als de ‘bloemist’ aanbiedt om de afgeleverde bloemen voor je in het water te zetten, bedank dan vriendelijk en pak ze bij de voordeur aan. Laat je toch iemand binnen, doe dan zelf de voordeur achter jullie dicht zodat er niet ongemerkt nog iemand binnen kan komen.”
adviseur bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie
en
Veiligheid, dat werkt aan een veilig en leefbaar Nederland. Tieman is gespecialiseerd in woninginbraken, die als high impact crime te boek staan. Ze schrijft artikelen over veilig wonen en veilige wijken. “Ik heb vertrouwen in het nut en de noodzaak van preventie. Het is mooi als we met z’n allen problemen kunnen voorkomen, of kunnen verhinderen dat ze erger worden.”
12
En buitenshuis?
Tieman: “Leg je handtas niet in het mandje van je rollator, maar hang hem schuin over je schouder met de sluiting aan de binnenkant. In dat mandje ligt hij niet veilig. Je kunt wel dénken dat je hem steeds in de gaten houdt, maar er is altijd dat moment van even omdraaien om iets uit het schap te pakken. Dat zijn situaties waar dieven misbruik van maken.” Bruls: “Het is vaak een kwestie van gezond verstand. Neem een mobiele telefoon mee – als je daarmee kunt omgaan – zodat je zo nodig snel hulp kunt inroepen.
ANBO ● nummer 1 ● 2017
ANO_N1_22 12
29/12/16 14:48
Burgemeester voor veiligheid Hubert Bruls (1966) is als burgemeester van Nijmegen verantwoordelijk
voor
de
openbare orde in die stad. Bruls is ook voorzitter van de Veiligheidsregio GelderlandZuid, voorzitter van het Veiligheidsberaad/Instituut Fysieke Veiligheid en voorzitter van de raad van
Tieman: “Of neem datingsites. Het overkomt ook senioren dat ze online iemand leren kennen met wie ze na een paar keer mailen of bellen willen afspreken. Dan heeft die persoon zogenaamd geen geld voor de trein of het vliegtuig en moet er eerst een bedrag worden overgemaakt. Uiteindelijk blijkt de date dan helemaal niet te bestaan.”
toezicht van Burgernet. Je gaat je wel een beetje alleen voelen op deze manier.
Ga niet in je eentje pinnen als de geldautomaat in een donker hoekje zit, neem iemand mee die je vertrouwt.” Tieman: “Blijf ook dán alert. Het aantal gevallen van financiële uitbuiting van 65-plussers neemt toe, meestal door familie of bekenden. We registreren al jaren zo’n dertigduizend gevallen per jaar, maar we weten ook dat veel mensen juist bij dit soort diefstal geen aangifte doen. Ze schamen zich of zoeken de fout bij zichzelf.” Hoe gaat dat, financiële uitbuiting?
Tieman: “Een familielid, een hulpverlener of de schoonmaker neemt iets mee uit je huis. Geld of sieraden bijvoorbeeld. Wat ook voorkomt: iemand doet boodschappen voor je en betaalt met jouw pinpas ook zijn eigen boodschappen. Meestal gaat het om kleine bedragen, dus dat valt niet meteen op. Maar ongemerkt kan de schade aardig oplopen.”
Tieman: “Dat hoeft niet. De overheid investeert veel in veiligheid, net als andere organisaties. Instanties zoals het ministerie van Veiligheid en Justitie, maar ook het CCV, vragen bijvoorbeeld aan telefoonaanbieders om hun toestellen ‘boef-proof’ te maken. Dat betekent dat je je mobiele telefoon op afstand kunt uitschakelen als hij is gestolen. We vragen verder woningbouw corporaties om binnen seniorencomplexen nieuwe bewoners voor te stellen, of te regelen dat een van de andere bewoners dat doet. Zo weet je wie wel en niet in jouw gebouw thuis hoort. ” Bruls: “De gemeente heeft contact met woningbouwcorporaties, maar het is lastiger om mensen te bereiken die nog zelfstandig in een eigen huis wonen. En het allermoeilijkst is wat mensen voelen. Buitenwijken zijn bijvoorbeeld aantoonbaar veiliger dan het centrum van een stad, maar mensen ervaren dat niet zo. Waar moet ik dan politie inzetten? Waar het onveilig ís of waar het onveilig vóélt?”
Wat kun je daartegen doen?
Tieman: “Geef contant geld mee en vraag om wisselgeld en een bonnetje. Als je dat van tevoren zo afspreekt, vindt niemand dat een probleem.” Toch weer dat vertrouwen...
Tieman: “Alert zijn, blijf ik het noemen.” Bruls: “Dat geldt ook online. Criminaliteit verandert, cybercrime (computercriminaliteit, red.) wordt belang rijker. De criminaliteitscijfers zien er nu gunstig uit, maar deze vorm is daarin nog niet meegenomen. Op dit gebied moeten senioren minder naïef worden. Geloof me, de bank vraagt rekeninghouders níets via e-mail, zeker geen pincode.”
En?
Bruls: “Veiligheid is een kwestie van keuzes maken, er is nooit genoeg geld om alles aan te pakken. De vraag is alleen: maken we altijd de juiste keuze? Meer blauw op straat kan niet, maar ik doe mijn best om de ‘gevoelde veiligheid’ te vergroten. Daarom is de wijkagent zo belangrijk. Die is het gezicht van de buurt.”
meer weten? Kijk voor informatie over veilig wonen voor senioren en een voorbeeldfilmpje van een babbeltruc op www.bit.ly/watkanikzelfdoen
ANBO ● nummer 1 ● 2017
ANO_N1_22 13
13
29/12/16 14:48
DOSSIER LIST & BEDROG Vraagt iemand in een mail of telefoontje naar uw wachtwoord of pincode? Dat ruikt naar phishing, het ‘vissen’ naar persoonlijke gegevens om u te bestelen. Zó voorkom je dat. TEKST SUZANNE GEURTS BEELD ISTOCK
VERBODEN
TE VISSEN E
lke dag krijgt de Fraudehelpdesk van de Stichting Aanpak Financieel-Economische Criminaliteit in Nederland (SafeCin) tussen de 700 en 800 meldingen van verdachte e-mails, de meest voorkomende vorm van phishing. Deze truc wordt steeds verder geperfectioneerd, stelde de Universiteit Twente eind 2015 vast na een onderzoek. Zo maken algemene e-mails met als aanhef ‘Geachte klant’, steeds vaker plaats voor gepersonaliseerde berichten met uw eigen naam en vaak ook het logo van het bedrijf erboven. “Het is een misverstand dat alleen domme mensen erin trappen,” vertelde Marianne Junger, hoogleraar Cyber Security, eerder aan De Twentsche Courant Tubantia. “Mensen hebben namelijk een zogeheten truth bias, ze gaan ervan uit dat degene met wie ze contact hebben de waarheid spreekt. Daar komt bij dat mensen het druk hebben en vaak te veel e-mails ontvangen. Daarom nemen ze heel snel besluiten.” Soms té snel.
28
✘
PER E-MAIL
Nepmails zijn nog steeds het populairst. U denkt misschien:
ik herken ze wel. Maar ze worden steeds geloofwaardiger, met veel minder spelfouten en vaak uw eigen naam erboven. Uit een phishingquiz van Intel Security vorig jaar bleek dat 97 procent van de 19.000 deelnemers niet alle phishingmails herkent. De volgende kenmerken kunnen erop wijzen dat een e-mail afkomstig is van een oplichter:
✘ Het bericht lijkt afkomstig van een bank, bedrijf of (online) winkel. ✘ Er staan taalfouten en kromme zinnen in. ✘ Verzoek om een bijlage te openen. ✘ Bevat een link en vreemde vragen, verzoeken of mededelingen. ➭ herstel uw wachtwoord ➭ bevestig uw account ➭ uw ➭ er is een technische fout opgetreden: herstel deze hier ➭ controleer of annuleer uw bestelling ➭ geef uw IBAN-gegevens door.
Zoals
rekening is geblokkeerd, u kunt deze hier reactiveren
Klikt u op de link, dan wordt u gevraagd persoonlijke gegevens in te vullen, zoals inlog-, pin- of tancodes. Niet doen!
✘
IN WHATSAPP Oplichting via WhatsApp, de app waarmee u via de smartphone
makkelijk berichten kunt uitwisselen, is in opkomst. Omdat u vaak wordt verzocht het bericht te delen, verspreidt zo’n actie zich als een olievlek. Zoals de nepwaardebon van Kruidvat vorig jaar: consumenten kregen
ANBO ● NUMMER 1 ● 2017
ANO_N1_25 28
29/12/16 14:52
ongevraagd een WhatsApp-bericht met een link. Er werd een Kruidvat-waardebon beloofd van 100 euro, mits mensen hun persoonlijke gegevens achterlieten én het bericht deelden met minstens tien WhatsApp-contacten. Ook vouchers, giftcards en andere beloningen komen vaak voor.
✘
Via sms Phishing via sms werkt eigenlijk hetzelfde als bij
e-mail. U krijgt een sms van een bank, bedrijf of (online)
Erin getrapt, wat nu? Hebt ✘
u
persoonlijke
gegevens
ingevuld?
Waarschuw direct uw bank, alleen dan komt
winkel met een link naar een site. Hier moet u uw persoon-
u eventueel in aanmerking voor een schade
lijke betaalgegevens achterlaten. Foute boel, nooit doen.
vergoeding. Informeer uw bank ook meteen wanneer uw pinpas of creditcard is gestolen.
✘
De pas wordt dan onmiddellijk geblokkeerd.
Aan de deur: de babbeltruc
Zo noemen we de, vaak zeer overtuigende, smoesjes die worden gebruikt om iemand te beroven. Volgens de politie worden er steeds meer senioren slachtoffer van. Daders bellen aan, weten met een geloofwaardig verhaal binnen te komen en stelen vervolgens uw geld, pincode of waardevolle bezittingen. Tv-programma EenVandaag ontdekte dat 8 procent van de Nederlanders de pincode ergens op een briefje in huis heeft liggen. Onder 75-plussers is dit zelfs
Bel verder het landelijke servicenummer van de politie, tel. 0900–88 44 en doe aangifte.
✘ Bij babbeltrucs aan de deur of bij de pinauto maat: bel 112 als de dader nog in de buurt is. Hebt ✘
u ergens een wachtwoord ingevuld?
Wijzig dit meteen in uw persoonlijke account.
✘ Scan uw pc met een virusscanner als u op een verdachte link hebt geklikt.
✘ Geef het bedrog door aan
de Fraudehelpdesk
via www.fraudehelpdesk.nl.
19 procent. Zo voorkomt u ongewenst bezoek:
✘ L aat nooit onbekenden binnen en houd de deur op de ketting.
✘ Dit geldt ook als iemand 112 wil bellen. Bel altijd zelf. ✘ L aat u niet misleiden door een nette uitstraling.
leidt hij u af met een verhaaltje en grijpt ongemerkt uw
Criminelen kunnen er best uitzien als een keurige meneer
✘ Scherm uw pincode af met uw hand. ✘ Pak nooit uw portemonnee als iemand iets vraagt. ✘ S taat iemand te dicht achter u? Verzoek diegene dan
in pak, als betrouwbare meteropnemer of zelfs als een moeder met een schattig kindje dat ineens zó nodig naar het toilet moet…
✘ Bewaar pinpas en pincode altijd apart.
pinpas. Wees dus extra voorzichtig als u pint:
vriendelijk wat afstand te houden.
✘ Pin het liefst met z’n tweeën.
Wordt u bedreigd? Probeer 112 te bellen en pas het RAAK-principe toe: Rustig blijven, Aanvaarden, Afgeven van geld/goederen, Kijken. Het dadersignalement is namelijk erg belangrijk.
✘
Aan de telefoon Op dit moment komt telefoonphishing vooral van
zogenaamde medewerkers van Microsoft, signaleert de
✘
Bij de pinautomaat
Consumentenbond. De beller spreekt vaak Engels en is herkenbaar
aan
een
buitenlands
nummer
(onder
Ook bij de pinautomaat kan een babbeltruc worden
andere 0045574468348). Volgens hem of haar heeft uw
toegepast. Hiervan zijn vaak senioren de dupe. De dader
computer een probleem. U wordt verzocht schadelijke
kijkt over uw schouder mee naar uw pincode en steelt dan
software te installeren (zodat zij uw bankwachtwoorden
uw pas. Bijvoorbeeld door een tientje te laten vallen en te
kunnen stelen) of hen toegang tot uw pc te geven onder
zeggen dat het van u is. Terwijl u uw portemonnee pakt,
het mom van reparatie. Hang in zo’n situatie direct op. ANBO ● nummer 1 ● 2017
ANO_N1_25 29
29
29/12/16 14:52
IN BEELD
GOED VOORBEREID NAAR DE DOKTER
INFOGRAPHIC THEO SMIT
Het overkomt ons allemaal: na een bezoek aan de dokter beseffen dat je tóch iets vergeten bent om te zeggen. Met deze tips komt u goed voorbereid binnen en kunt u al uw vragen stellen.
WIE SCHRIJFT, DIE BLIJFT • Noteer uw klachten. Op welk moment hebt u er last van? Is het in de ochtend erger dan in de middag, of juist in de nacht? Wat hebt u er zelf al aan gedaan? • Schrijf ook uw vragen op, dan weet u zeker dat u niets vergeet. • Maak een lijstje van de medicijnen die u op dit moment gebruikt, ook zelfzorgmedicijnen zoals pijnstillers.
EXTRA PAAR OREN Neem het liefst iemand mee. Zeker als u wat vergeetachtig wordt, is het fijn als een vertrouwd persoon ook heeft gehoord wat de dokter zegt. Ook wanneer u gespannen bent voor de uitslag van een onderzoek is het prettig om niet alleen te zijn. Zo voorkomt u dat u na de uitslag de rest van het gesprek vergeet.
42
ANBO ● NUMMER 1 ● 2017
ANO_N1_16 42
29/12/16 14:40
VRAGEN STAAT VRIJ Begrijpt u iets niet, vraag de arts dan gewoon om het nog
?
eens uit te leggen. Handige vragen zijn ook: • Wat kan ik zelf doen om mijn klachten te verminderen? • Wanneer kan ik de uitslag van het onderzoek verwachten? • Heeft een bepaald medicijn bijwerkingen? • Kan ik mijn beroep blijven uitoefenen? Denkt u veel tijd nodig te hebben, dan kunt u bij de huisarts om een dubbele afspraak vragen.
NAAR DE SPECIALIST Wanneer de huisarts u naar de specialist verwijst, vraag dan naar de reden. De verwijsbrief die u mee krijgt, mag u uiteraard zelf ook lezen. Bezoekt u een specialist? Ga dan bij uw zorgverzekeraar na of uw polis de kosten (gedeeltelijk) dekt. Neem bij een bezoek aan de specialist altijd uw verwijsbrief, ID-bewijs en ponskaart (als u die hebt) mee.
i ANBO HELPT Hebt u behoefte aan persoonlijk advies? Bel dan met de Raad & Daad Advieslijn, tel. (0348) 46 66 88, of mail naar raadendaad@anbo.nl.
ANBO ● NUMMER 1 ● 2017
ANO_N1_16 43
43
29/12/16 14:40