8 WWW.ANBO.NL ● DECEMBER 2015
VINGER AAN DE POLS Hoe gaat het met de lokale zorg?
● DOSSIER: LOKALE ZORG ● IN GESPREK MET MARTIN VAN RIJN ● DE BELASTING IN 2016: WAT GAAN WE BETALEN? ANO_N8_01 1
18/11/15 13:32
COLOFON EN SERVICE ANBO Hoofdredactie Marte van Santen Redactiecommissie Tabitha Poolen, Alex van Scherpenzeel, Renée de Vries Traffic management Tabitha Poolen
DOSSIER LOKALE ZORG
Realisatie SPN bv, Baarn Bladmanagement Caroline van der Kooij Art direction Irene Crone Vormgeving Marloes Maul Eindredactie Esther Speelman, Marije van der Haar-Peters
9
Druk Roularta Copyright 2015 ANBO Magazine ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012, 3440 DA Woerden Tel (0348) 46 66 66 e-mail: magazine@anbo.nl Advertenties Media Plus bv, Baarn Tel (035) 692 59 99
2
ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
new_ANO_N8_02.indd 4
42
Gaan we erop vooruit in het nieuwe jaar?
STAATSSECRETARIS MARTIN VAN RIJN: ‘Een samenleving waarin we elkaar helpen: dáár wil ik naartoe’
50
RONDREIS DOOR HET MOOIE KROATIË
BEELD COVER ISTOCK
Lid worden? Via www.anbo.nl of via de Ledenservice, tel (0348) 46 66 90 (ma. t/m vr. van 10.00 tot 15.00 uur). Aanmelden kan ook bij de dichtstbijzijnde afdeling. De contributie tot en met eind 2016 bedraagt € 40. Contributie tweede lid op hetzelfde adres € 16,50. ANBO-leden ontvangen jaarlijks acht keer gratis ANBO Magazine. Lidmaatschap opzeggen? Doe dat vóór 1 december 2015 via ledenservice@anbo.nl of tel (0348) 46 66 90. Contributie wordt niet gerestitueerd. Hebt u vragen? Bel de ANBO Raadslijn, tel (0348) 46 66 88 (werkdagen van 10.00-15.00 uur). Mailen kan ook: raadslijn@anbo.nl Prijzen ANBO Magazine Losse nummers € 4,50. Abonnement voor bedrijven € 32,50 per jaar voor acht magazines. Wijzigingen Kunt u doorgeven aan de Ledenservice, tel (0348) 46 66 90, of via ledenservice@anbo.nl. Privacy ANBO legt gegevens van ANBOleden vast. Uw adres kan gebruikt worden om u te informeren over producten en aanbiedingen van ANBO en zorgvuldig geselecteerde andere instanties. Stelt u hier geen prijs op? E-mail dan naar ledenservice@anbo.nl of stuur een briefje naar: ANBO, t.a.v. Ledenservice, Postbus 2012, 3440 DA Woerden.
18
BELASTINGEN:
INHOUD 4 40 42 48 50 54
ANBO IN EEN NIEUW JASJE
Dit verandert vanaf 1 juli LEERGELD WAT GAAN WE BETALEN?
Belasting in 2016
EN OOK
2
COLOFON EN SERVICE
6
ANBO LOBBY
33 53
MIJ EEN ZORG
RAAD & DAAD WERF EEN LID EN KRIJG EEN MYHOTELCARD
MET ANBO NAAR KROATIË
57
LEDENVOORDEEL
OP DE WERKVLOER
58
PRIJSPUZZEL
19/11/15 11:37
00
XXXXX XXXXX
14
24
zetten we in dit magazine de belangrijkste zorg- en hulpveranderingen op een rij. Gemeenten werden verantwoordelijk voor hulp en ondersteuning thuis en in de media werd gewaarschuwd voor grote problemen. Ook omdat burgers steeds
LOKALE ZORG Wat gaat er goed en wat kan beter?
gaat en elke fout er één te veel is, ben ik blij te zien dat de meeste gemeenten hun uiterste best doen om te zorgen dat inwoners goed worden geholpen. In dit nummer blik ik terug met verantwoordelijk staatssecretaris Martin van Rijn. Om u nog beter te ondersteunen, lanceerden we
OP WIE KAN DE MANTELZORGER BOUWEN?
begin 2015 onze nieuwe dienstverlening: Raad & Daad. Goede informatie en antwoorden op vragen over inkomen, gezondheid en wonen vindt u bij ANBO. Op onze website, via onze Raadslijn en steeds vaker via goed opgeleide vrijwilligers. Als we uw probleem telefonisch
IEDEREEN KAN IN 2016 ACTIEF ZIJN IN EIGEN BUURT niet kunnen oplossen, kunt u gebruikmaken van onze ANBO Consulenten. Als u zich eenzaam voelt of moeilijk uit huis komt om mensen te ontmoeten, bieden we sinds kort Sociaal Netwerkers. Deze vrijwilligers ondersteunen u in uw eigen buurt.
BEELD PATRICIA STEUR STYLING EMANUELA GIORGI KLEDING DONNA MODERNA
KRIJG
Op allerlei vlakken was 2015 een bewogen jaar. Eind vorig jaar
vaker zélf moesten inspringen. Hoewel het niet overal goed
rtoe’
VICE
WELKOM
Door ledengeld beter te verdelen, willen we u nóg meer bieden. Koffieochtenden, museumbezoek, wandel- of fietstochten en natuurlijk veel voorlichting organiseren we komend jaar steeds dichterbij. Onze leden staan centraal.
DOSSIER: LOKALE ZORG
10
WMO 2015
Hoe zat het ook alweer?
Iedereen kan komend jaar actief zijn in eigen buurt, waar nodig ondersteund door een activiteitenbudget, een opleiding en onze kennis. Daar draait het in dit nummer ook om: hoe organiseren we hulp,
12
VERANDERINGEN IN DE ZORG
zorg en ondersteuning zó dat niemand aan de kant
Hier maakte ANBO zich in 2015 sterk voor
blijft staan. Ik wens u een feestelijke kerst en een
14
ZORG DICHTBIJ, WERKT DAT?
Bestuurders & medewerkers maken de balans op
18
STAATSSECRETARIS MARTIN VAN RIJN:
24
ZORG VOOR DE MANTELZORGER
‘De zorg wordt steeds beter georganiseerd’
new_ANO_N8_02.indd 5
gelukkig nieuwjaar. Ook in 2016 staan we voor u klaar!
Directeur-bestuurder Liane den Haan (48) is verantwoordelijk voor de collectieve belangenbehartiging, woordvoering en politieke lobby van ANBO. Reageren? Kijk op www.twitter.com/lianedenhaan of mail naar magazine@anbo.nl. ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
3
19/11/15 11:37
18
ANO_N8_22 18
19/11/15 13:44
DOSSIER LOKALE ZORG
STAATSSECRETARIS MARTIN VAN RIJN (VWS):
MET DE ZORG GAAT HET DE GOEDE KANT OP
Op 1 januari van dit jaar ging de organisatie van langdurige zorg radicaal op de schop. Het doel: meer maatwerk bieden en tegelijkertijd kosten besparen. Waar mag er nog wel een tandje bij? Samen met staatssecretaris Martin van Rijn maakt ANBO’s Liane den Haan de tussenbalans op. TEKST MARTE VAN SANTEN BEELD HESTER DOOVE ILLUSTRATIE AAD GOUDAPPEL
Liane den Haan in gesprek met staatssecretaris Martin van Rijn ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
ANO_N8_22 19
19
19/11/15 13:44
Liane den Haan in gesprek met staatssecretaris Martin van Rijn
L
MARTIN VAN RIJN Econoom Martin van Rijn (1956),
iane den Haan (LdH): “Precies een jaar geleden
zoon van een timmerman, is
spraken we elkaar ook voor ANBO Magazine.
sinds november 2012 namens
U zei toen dat de langdurige zorg de afgelopen
de PvdA staatssecretaris van
decennia verworden was tot een afstandelijk en bureau-
VWS. Voorheen was hij onder
cratisch moloch, waarin veel burgers met moeite hun weg
andere baas van de uitvoerings-
konden vinden. Met de stelselwijziging wilde u de zorg dichter bij de mensen brengen en ervoor zorgen dat ze díé hulp krijgen die het best bij hun individuele situatie past. In hoeverre is het het afgelopen jaar gelukt om dat waar te maken?”
organisatie PGGM en werkte hij als topambtenaar op onder meer de ministeries van VROM, BZK en VWS. Van Rijn is getrouwd en heeft twee kinderen.
Martin van Rijn (MvR): “We zitten nog midden in het
veranderingsproces, maar het gaat in ieder geval de goede kant op. Vorig jaar rond deze tijd leefden er grote zorgen over of gemeenten op 1 januari wel hun zaakjes op orde zouden hebben, of ze wel op tijd alle benodigde zorg konden inkopen. Gelukkig is dat het geval gebleken: er zijn bij de overdracht van taken van het Rijk naar de gemeenten geen grote gaten gevallen. Langzamerhand beginnen we ook de echte winst van de nieuwe werkwijze te zien. Op steeds meer plekken komen gemeentelijke wijkteams van de grond, die allerlei zorgverleners en lokale initiatieven bij elkaar brengen. In plaats van dat ze papieren naar elkaar doorschuiven, zien ze elkaar nu in het echt, wisselen ze praktische kennis en kunde uit. En ik zie bij steeds meer wijkverpleegkundigen lichtjes in hun ogen, omdat ze meer vrijheid krijgen en zelf kunnen bepalen wie welke zorg nodig heeft. Allemaal met als doel dat de organisatie van de zorg de behoeften van mensen volgt, niet andersom.”
en zo ja hoeveel zorg iemand nodig heeft – niet correct bejegend voelt, is dat waardeloos. Op sommige plekken in het land moet het dus echt nog beter.” LdH: “In plaats van een serieus gesprek krijgen sommige senioren alleen een telefoontje van een gemeenteambtenaar. Op basis daarvan wordt dan bepaald of iemand nog recht heeft op thuiszorg. Dat kan toch nooit de bedoeling zijn geweest van de nieuwe wet?” MvR: “Elk geval is anders, dus het is lastig om daar
algemene uitspraken over te doen. Als de hoeveelheid hulp hetzelfde blijft als voorheen, kan dat misschien wel in een telefoongesprek worden besproken. Maar als iemand mogelijk minder zorg gaat krijgen, lijkt me het ingewikkeld om dat telefonisch te beoordelen.”
‘DE ORGANISATIE VAN DE ZORG MOET DE BEHOEFTEN VAN MENSEN VOLGEN, NIET ANDERSOM’
steeds meer ouderen naar de rechter om huishoudelijke hulp af te dwingen bij hun gemeente. Eerlijk
gezegd vindt ANBO dat echt van de zotte. Dat zou toch
LdH: “ANBO ziet in de praktijk inderdaad veel goede
niet nodig hoeven zijn?”
dingen gebeuren. Tegelijkertijd horen we ook verhalen van
MvR: “Dat ben ik helemaal met u eens. Ik vind het heel vervelend dat het in sommige gevallen zo ver moet komen. Gelukkig neemt de rechter tot nu toe wel steeds duidelijk stelling: de voorwaarden in de wet zijn helder en gemeenten moeten die nakomen. In de praktijk betekent dit dat gemeenten huishoudelijke hulp niet zonder meer mogen beëindigen, zonder dat er eerst onderzoek wordt verricht naar de persoonlijke omstandigheden van de hulpbehoevende.”
leden die slecht door hun gemeenten worden voorgelicht, of die zonder fatsoenlijk onderzoek ineens minder thuiszorg krijgen.” MvR: “Die verhalen hoor ik helaas ook. Het is heel
belangrijk dat burgers begrijpen waar ze wel en niet recht op hebben, dat ze zorg op een simpele manier kunnen aanvragen. En als je je tijdens een keukentafelgesprek – het gesprek dat de gemeente voert om te bepalen of
20
LdH: “Niet voor niets stappen
ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
ANO_N8_22 20
19/11/15 13:44
LdH: “Waarom leven sommige gemeenten de wet dan niet gewoon na?” MvR: “Het is een nieuwe werkwijze, dat is natuurlijk
wennen. Bovendien moesten er in korte tijd heel veel keukentafelgesprekken worden gevoerd. Maar dat is nog geen reden om je niet aan de wet te houden.”
l eeftijdsgenoten, die door hun levenservaring bij uitstek in staat zijn om andere senioren te helpen. Het is een heel goed voorbeeld van de zorgzame samenleving waar ik naartoe wil.” LdH: “Langdurige zorg gaat over hulp thuis, maar ook over verpleeghuiszorg. Over de kwaliteit daarvan is het afgelopen
LdH: “ANBO is hier een onderzoek naar gestart:
jaar veel te doen geweest. Er gaat daar nogal wat mis.”
‘Vinger aan de pols’. We hebben vrijwilligers opgeleid als
MvR: “Vandaar ook dat het kabinet heeft besloten
dataverzamelaars. Zij brengen nu voor alle gemeenten
om flink wat meer geld voor verpleeghuiszorg uit te trekken, oplopend tot jaarlijks 210 miljoen extra in 2020. We gaan daar drie dingen mee doen. Allereerst wordt het personeel bijgeschoold, zodat het beter kan omgaan met de steeds zwaardere zorgvraag die veel cliënten hebben. Daarnaast trekken we extra geld uit voor meer dagbesteding, met als doel de k waliteit van leven te verbeteren. Tot slot gaan we op een andere manier toezicht houden. Minder focus op technische protocollen, meer op waar bewoners echt behoefte aan hebben. Wat mij betreft zouden cliënten daar een veel grotere rol in moeten spelen. Dat zijn immers de mensen waar het om gaat. Laten we dan ook naar hen luisteren, in plaats van van bovenaf te bepalen hoe ze moeten leven of wat ze moeten doen. Als dat lukt, is een van de belangrijkste doelen van de stelselwijziging – de zorg dichter bij de mensen brengen – weer een flinke stap dichterbij.”
in kaart hoe het met de uitvoering van de lokale zorg is gesteld.” MvR:
“Fantastisch. Hoe meer informatie we hebben, hoe beter. Ik gebruik de uitkomsten graag om het gesprek met gemeenten aan te gaan over wat er b eter kan en moet.”
‘veel ouderen voelen zich alleen. dat los je niet op met formele zorg’
LdH: “Bij veel mensen heerst nog steeds het beeld dat senioren meer en meer zorg wordt afgenomen, en dat hun omgeving het maar moet opvangen.” MvR: “Het is een groot misverstand dat de hulp van
familie, vrienden, buren en vrijwilligers in de plaats komt van professionele hulp. Als dat nodig is, blijft er altijd het vangnet van de overheid. Waar het mij v ooral om gaat, is om de kwaliteit van leven te verbeteren van mensen die zorg en ondersteuning nodig hebben. Veel ouderen voelen zich alleen. Dat los je niet op met meer formele zorg, wel door het sociale netwerk van die mensen te activeren.” LdH: “Activeren is een echte beleidsterm. Hoe doe je dat als je hulpbehoevend en eenzaam bent?”
Liane den Haan
MvR: “Dan heb je daar waarschijnlijk een helpende hand
Liane den Haan (1967) trad
bij nodig. Daar komen de gemeentelijke wijkteams om de hoek kijken. Die komen bij mensen thuis en kunnen ze bijvoorbeeld wijzen op activiteiten in de buurt, of ze koppelen aan buurtbewoners met dezelfde interesses. Huisartsen kunnen hier ook een belangrijke rol in spelen. En vrijwilligers van organisaties zoals ANBO.”
in
2005
aan
als
algemeen
directeur bij ANBO. Onder haar leiding is de v ereniging volledig gemoderniseerd en is ANBO een zichtbare speler g eworden
LdH: “In samenwerking met zorgverzekeraar VGZ zijn we
in de media en de Haagse lobby.
bezig hiervoor een groot aantal vrijwilligers op te leiden.
Sinds juli 2013 is ze directeur-bestuurder. Zij heeft
Deze Sociaal Netwerkers gaan precies dat doen.”
drie kinderen.
MvR: “Helemaal geweldig. ANBO-leden zijn lot- en ANBO ● nummer 8 ● 2015
ANO_N8_22 21
21
19/11/15 13:44
ZORG DICHTBIJ
DOSSIER LOKALE ZORG
WERKT DAT? Bestuurders & medewerkers maken de balans op
De zorg moest effectiever en goedkoper. Daarom delen sinds 1 januari 2015 gemeenten, zorgverzekeraars en het rijk de verantwoordelijkheid voor de lokale zorg. Wat gaat er goed en wat kan er beter? Zeven zorgmedewerkers en bestuurders over hun ervaringen. TEKST MAGREET ALGRA BEELD ISTOCK
‘OP THUISHULP WILLEN WIJ NIET BEZUINIGEN’ Karsten Klein, wethouder Zorg en Welzijn gemeente Den Haag: “Voor de gemeente Den
Haag is thuishulp erg belangrijk. Hiermee
kunnen we mensen op een relatief goedkope en laagdrempelige manier helpen om langer zelfstandig te blijven wonen. Daar willen we niet op bezuinigen. De gemeente vult de rijksbezuinigingen op thuishulp tot en met 2016 dan ook aan vanuit het eigen budget. Zo geven we zorgaanbieders tijd en ruimte om de thuiszorg zo in te richten dat deze in de toekomst goedkoper en beter kan worden uitgevoerd. Mede door dit extra budget verloopt de overgang in de
14
ANO_N8_21 14
19/11/15 13:41
zorg in Den Haag gecontroleerd. Organisatorisch is er veel in gang gezet. Van goede contracten met zorgaanbieders tot een uitgebreid netwerk van sociale wijkzorgteams. Binnen die teams werken we intensief samen en bieden we maatwerk. We moeten mensen het vertrouwen geven dat we voor hen klaar staan en oplossingen bieden, al zijn die misschien anders dan in het verleden. Gemeenten stonden en staan nog altijd voor een enorme opgave met deze zorgstelselwijziging. Voor een succesvol verloop zal de overheid nieuwe bezuinigingsrondes moeten voorkomen. Bovendien kunnen alle wijzigingen de komende jaren gevolgen hebben die we nu nog niet kunnen voorzien. Ook daar zal de overheid aandacht voor moeten hebben.”
‘HET IS NOG ZOEKEN NAAR BALANS IN DE TAAKVERDELING’ Laura Taskin, wijkverpleegkundige en teamleider bij thuiszorgorganisatie Allerzorg: “Het besef dat zorg niet vanzelfsprekend is,
moet nog groeien bij veel cliënten. Ze vinden het moeilijk om hun naasten te belasten. Wij helpen hen zoeken naar oplossingen. Ik vind het een goede ontwikkeling dat we cliënten stimuleren om te kijken naar wat ze nog wél kunnen, ook voor hun gevoel van eigenwaarde. Wel jammer dat in dit proces hulpmiddelen, zoals een aantrekhulp voor steunkousen, vallen onder het eigen risico van cliënten. Het zou motiverend werken als hulpmiddelen standaard vergoed zouden worden. Voor iemand met alleen AOW is tachtig euro veel geld. Ook in de taakverdeling is het nog zoeken naar een balans. Zo kom ik bij ouderen voor hun insuline-injectie en dan zou ik met liefde meteen een broodje voor het ontbijt smeren. Dat mag niet, want daar levert de gemeente iemand voor. Ik vraag me af of dit de beste en goedkoopste manier is. We overleggen nog veel met alle betrokkenen tijdens dit overgangsjaar en zoeken samen naar de beste oplossingen.”
‘DE ADMINISTRATIEVE ROMPSLOMP IS ENORM’ Laurent de Vries, lid raad van bestuur van zorgaanbieder Viattence: “Deze grootste
verandering in ons zorgstelsel sinds de Tweede Wereldoorlog is, afgezien van het pgb-debacle, redelijk soepel verlopen. Ik geloof er heilig in dat je ziekte en gezondheid in zijn totaliteit moet bekijken, niet alleen als lichamelijk ongemak. Het heeft alles te maken met zaken als onderwijs, werkgelegenheid en welzijn. Dit zijn allemaal werkvelden die ook onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten vallen. De decentralisatie dwingt gemeenten om zorg in zijn totaliteit te benaderen, en dat is goed. Door de onderlinge verschillen qua beleid en uitvoering ervaren zorgaanbieders wel een behoorlijke administratieve druk. Dat hoort bij maatwerk, al zou één administratief systeem grote winst betekenen. Dat de wijkverpleging nu de verantwoordelijkheid is van de zorgverzekeraar, vind ik een historische fout. Deze extra partij maakt het proces onnodig ingewikkeld voor cliënten en zorgt bovendien voor problemen bij indicaties. Gemeenten en zorgverzekeraars hebben elk hun eigen belangen. De wijkverpleging alsnog overhevelen naar
15
ANO_N8_21 15
19/11/15 13:41
de gemeente zorgt voor duidelijkheid en maakt een einde aan discussies tussen gemeenten en zorgverzekeraars over wie er moet betalen. Het kabinet zou in 2016 meer bevoegdheden moeten toevertrouwen aan zorginstellingen en werk moeten maken van het verminderen van de bureaucratie. De administratieve rompslomp is nu enorm.” NB: ANBO deelt het standpunt van De Vries over de verplaatsing van de wijkverpleging niet. Zie ook het kader op de rechterpagina.
‘HET HELPT ALS MENSEN AL WETEN WAT ZE ONGEVEER KUNNEN VERWACHTEN’ Fiona Peters, wijkcoach gemeente Arnhem:
“De kracht van het nieuwe zorgstelsel is zorg op maat, het zoeken naar een persoonlijke oplossing. Mensen vinden het fijn dat we bij hen thuis komen en wij krijgen zo een beter beeld van hun situatie. We nemen een uur voor het eerste gesprek, ook dat ervaren mensen als prettig. Het contact met zorgprofessionals als de wijkverpleging is goed. De inwoners van Arnhem beleven de keukentafelgesprekken heel verschillend. Voorkennis door informatie vanuit ouderenbonden en de media helpt. Mensen die weten wat ze ongeveer kunnen verwachten, zijn minder
gespannen. Gemeenten zouden meer voorlichting moeten geven over wat wijkzorgteams precies doen. Wij vertellen tijdens het keukentafelgesprek dat we zorgen voor ondersteuning als dit echt nodig is. Maar we kijken wel naar de omstandigheden. Als blijkt dat iemand meer zelf moet regelen, zorgt dat soms voor emoties – van angst en verdriet tot boosheid. Maar er zijn net zo goed mensen die begrip hebben voor de veranderingen in de zorg en zelf meedenken over een oplossing.”
‘NIET DE KOSTEN MOETEN CENTRAAL STAAN, MAAR DE CLIËNT’ Ab
Klink,
lid
raad
van
bestuur
van
zorgverzekering
VGZ:
“Zorgkantoren, zorgaanbieders en cliëntenorganisaties hebben de overgang van de zorg goed voorbereid richting gemeenten en zorgverzekeraars. Maar in de uitvoering draait het nog te veel om de kosten. We moeten de cliënt centraal zetten en zoeken naar de beste persoonlijke oplossing binnen de beschikbare mogelijkheden. De financiering van de zorg wordt geregeld vanuit verschillende wetten zoals de Zorgverzekeringswet, de Wet langdurige zorg en de Wet maatschappelijke ondersteuning. Dat maakt het zoeken naar een passende oplossing voor een cliënt extra ingewikkeld. Flexibilisering van de regelgeving is daarom belangrijk. Cliënten moeten ook meer inzicht krijgen in de verschillen tussen zorgaanbieders. Daarom zou het kabinet zorgaanbieders moeten stimuleren om met kwaliteitsnormen te komen. De samenwerking van zorgverzekeraars, gemeenten en zorgaanbieders verloopt over het algemeen prima. Wel vormen de stevige bezuinigingen die bij deze stelselverandering hoorden een knelpunt. We kampen allemaal met krappe budgetten en moeten ervoor waken dat we daardoor verantwoordelijkheden op elkaar gaan afschuiven.”
16
ANO_N8_21 16
19/11/15 13:41
‘WIJ ZOUDEN GRAAG BIJ HET KEUKENTAFELGESPREK WILLEN ZITTEN’ Joëlle Bos, consulent bij zorgaanbieder Viattence: “De nieuwe
situatie is met name voor cliënten met een complexe zorgvraag onoverzichtelijk. Ze krijgen in hun hulpvraag te maken met een Wmo-consulent, een wijkverpleegkundige en de zorgaanbieder. In deze wirwar van portalen begeleiden we onze cliënten zo goed mogelijk. Als zorgprofessionals zouden wij graag aanwezig willen zijn bij de keukentafelgesprekken, maar dat is nu nog niet zo. We zijn hierover wel in gesprek met de gemeenten. Wij kennen de mensen en hun problematiek vaak al jaren. Tegenover een Wmoconsulent verbloemen sommige cliënten hun werkelijke situatie, waardoor hun mogelijkheden worden overschat. Gelukkig erkennen gemeenten en zorgaanbieders dat ze elkaar nodig hebben in dit veranderingsproces en weten we elkaar steeds beter te vinden. Als we eenmaal goed op elkaar ingespeeld zijn, is decentralisatie een verrijking. Met aangenaam korte lijntjes tussen de betrokkenen.”
ANBO OVER THUISZORG ANBO is van mening dat wijkverpleging in het basispakket van de zorgpolis thuishoort en de verantwoordelijkheid van de zorgverzekeraars moet blijven. De rol van de wijkverpleegkundige moet groeien: als regisseur van de zorg thuis en als verbinding tussen de gemeente en de zorgverzekeraars. Gemeenten moeten worden gestimuleerd om de wijkverpleging meer te betrekken bij de indicatie van cliënten met een medische aandoening. Bijvoorbeeld door deelname aan het keukentafelgesprek of consultatie voor- of achteraf. ANBO is tegen verdere bezuinigingen in de thuiszorg.
Jos de Blok, directeur van thuiszorgorganisatie Buurtzorg: “De decentralisatie veroorzaakte een explosie aan bureaucratie. De meeste gemeenten blijven hangen in systemen, aanbestedingen en een administratief circus voor zorgaanbieders. De cliënt blijft te veel buiten beeld. Veel gemeenten richten zich vooral op het resultaat: een schoon huis voor zo weinig mogelijk geld. Ze denken kosten te besparen door tarieven te verlagen. De winst zit juist in vernieuwing en preventie.
‘MEER AANDACHT VOOR LEEFSTIJL EN SOCIALE CONTACTEN’ Wat hebben mensen nodig om dingen zelf te kunnen doen? Er moet meer aandacht komen voor zaken als mobiliteit, leefstijl, voeding en sociale contacten. Hierdoor ontstaat een andere dynamiek, met meer regie bij de burgers. Gemeenten zouden ook meer moeten overleggen met zowel zorgprofessionals als wijkverpleegkundigen. Zij hebben een duidelijk beeld van hun cliënten en kunnen helpen zoeken naar oplossingen om ook kwetsbare groepen in onze samenleving te laten participeren. Alleen zo leidt decentralisatie in de zorg tot waar het voor bedoeld was: meer zelfredzaamheid en minder benodigde uren voor ondersteuning.”
17
ANO_N8_21 17
19/11/15 13:42
DOSSIER LOKALE ZORG
Steun voor mantelzorgers
TUSSEN HET ZORGEN DOOR MAG JE BEST EVEN UITRUSTEN
Het is niet niks: dag en nacht klaarstaan voor een hulpbehoevende naaste. Maar dat is wel wat veel mantelzorgers doen. Sinds 1 januari regelt de gemeente ondersteuning thuis – ook voor mantelzorgers. Zo pakt u die hand aan. TEKST SUZANNE GEURTS BEELD GETTY IMAGES
24
ANO_N8_25 24
24/11/15 15:44
1
Welke ondersteuning biedt mijn gemeente?
U kunt als mantelzorger bij de gemeente terecht voor onder meer:
• vervangende zorg of respijtzorg (zie ook vraag 5) • huishoudelijke hulp • woningaanpassingen • vervoer • begeleiding • dagbesteding • kortdurend verblijf voor de persoon die u verzorgt
2
Hoe regel ik mantelzorgondersteuning bij mijn gemeente?
U kunt op verschillende plekken aankloppen. Zo hebben alle gemeenten een Wmo-loket. Sommige gemeenten werken met sociale wijkteams of buurtteams. De medewerkers van zo’n ‘wijkloket’ kijken welke zorg en ondersteuning u nodig hebt. Ook uw huisarts kan u wegwijs maken. Als het goed is, staan alle zorginstanties in uw omgeving met elkaar in contact.
3
vanuit een organisatie zijn. Let op: voor de hulp van deze zelfstandigen moet u betalen. Informeer bij uw zorgverzekeraar of hier een vergoeding voor is.
5
Wat is ‘respijtzorg’? Langdurig zorgen voor een dierbare kan zwaar
zijn, dus het is verstandig om regelmatig een pauze te nemen. Anders loopt u het risico dat u overbelast raakt en zelf gezondheidsklachten krijgt. Respijtzorg wil zeggen dat een ander uw zorgtaken (tijdelijk) overneemt, zodat u even kunt opladen.
6
Hoe vaak kan ik de zorg overdragen? Dat kan incidenteel, zoals tijdens uw vakantie.
Het kan ook structureel, bijvoorbeeld elke week een dagdeel of maandelijks een weekend, voor een
RESPIJTZORG WIL ZEGGEN DAT EEN ANDER UW ZORGTAKEN (TIJDELIJK) OVERNEEMT. KUNT U EVEN OPLADEN
Is voor ondersteuning door de gemeente een eigen bijdrage verschuldigd?
langere of kortere periode. Zeker wanneer u voor
Ja, het Centraal Administratie Kantoor (CAK) int deze
respijtzorg gebruik te maken, vindt ANBO.
bijdrage. De hoogte hangt af van het inkomen en vermogen van degene die u verzorgt. Daarbij gaat het CAK uit van de situatie van twee jaar geleden. Check dus de belastingaangifte of -aanslag van dat
langere tijd de zorg voor een naaste op u neemt, is het verstandig om regelmatig bij te tanken en van
7
Aan wie kan ik de zorg dan overdragen? U kunt uw zorgtaken overdragen aan iemand
in uw omgeving, zoals een familielid of buren,
jaar en ga naar de rekenmodule op www.hetcak.nl
of aan vrijwilligers. Deze vindt u via organisaties
om het bedrag te berekenen.
als Vrijwillige Thuishulp, Vriendendienst en
4
Georganiseerde Burenhulp. Maar denk ook eens
Wat is een mantelzorgmakelaar?
aan opvang buitenshuis, zoals dagopvang, verblijf
Een mantelzorgmakelaar neemt het regelwerk
in een logeerhuis of een time-outvoorziening. Dat
uit handen wanneer u de administratieve rompslomp
soort professionele hulp regelt u via het Wmo-loket
lastig vindt of hulp nodig hebt bij het aanvragen
van uw gemeente. Op www.respijtwijzer.nl staat een
van een indicatie. U vindt zo’n ‘makelaar’ bij een
overzicht van de landelijke respijtzorgvoorzieningen.
organisatie voor mantelzorgondersteuning in de buurt (kijk op www.mezzo.nl). Op www.bmzm.nl vindt u zelfstandig werkende mantelzorgmakelaars. Handig als er in uw gemeente geen mantelzorgmakerlaars
8
Hoe werkt respijtzorg in de praktijk? Het is misschien moeilijk om de zorg voor iemand
om wie u veel geeft over te dragen. Stel daarom een ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
ANO_N8_25 25
25
24/11/15 15:44
lijstje op voor uw vervanger met bijvoorbeeld tips voor het eten en de verzorging. Noteer ook wie de contactpersonen zijn in geval van nood. Tip: op www.mezzo.nl staat een
Op www.gezondzorgen.mirro.nl staat een handige
uitgebreide checklist voor het overdragen van de zorg,
test die aangeeft of u misschien overbelast bent,
bijvoorbeeld specifiek voor uw partner of kind.
of daar risico op loopt. Zo kunt u op tijd maat-
9
regelen nemen.
Wie betaalt de respijtzorg? Als vrijwilligers uw taak overnemen, is respijtzorg
gratis. Komen er wel kosten bij kijken? Dan worden die
activiteiten voor mantelzorgers). Wilt u exact weten welke
eventueel vergoed door:
vergoedingen er in 2016 allemaal mogelijk zijn? Ga dan
• uw gemeente. Dit kan als u thuis al Wmo-ondersteuning
naar www.zorgvergelijker.nl.
krijgt. Wel geldt een vermogens- en inkomensafhankelijke
11
Bestaat het mantelzorgcompliment nog?
eigen bijdrage voor respijtzorg.
• de Wet langdurige zorg (Wlz). Dit is alleen mogelijk wanneer u al zorg ontvangt via deze wet. Ook hebt u
Tot 1 januari 2015 kreeg een mantelzorger van
de overheid € 200 per jaar: het mantelzorgcompliment.
een indicatie van het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg)
Nu regelt uw gemeente dat ‘cadeau’. Hoe, dat verschilt
nodig.
per gemeente. Sommige hanteren nog steeds een vast
• uw zorgverzekeraar. Hebt u een aanvullende
bedrag, zoals € 150. Andere geven een waardebon voor
zorgverzekering? Informeer dan bij uw zorgverzekeraar
bijvoorbeeld een bioscoopbezoek. Er zijn ook gemeenten
of en hoe respijtzorg wordt vergoed. Bij sommige
die mantelzorgers praktisch ondersteunen, bijvoorbeeld
zorgverzekeraars kunt u een aparte aanvullende
met mantelzorgtrainingen. Dit soort ‘extraatjes’ moet u
verzekering voor respijtzorg afsluiten.
zelf bij uw gemeente aanvragen.
10
12
Hoeveel kost een aanvullende verzekering voor respijtzorg?
Hoeveel dagen respijtzorg u vergoed krijgt, verschilt
Bij wie kan ik met vragen terecht? Hiervoor kunt u aankloppen bij uw gemeente of
huisarts, maar bijvoorbeeld ook bij een organisatie voor
sterk per zorgverzekeraar. Een uitgebreide vergoeding
mantelzorgondersteuning bij u in de buurt. Kijk hiervoor
(bijvoorbeeld 21 dagen per jaar) kost rond de
op www.mezzo.nl. Vaak organiseren zij ook bijeenkomsten
€ 30 per maand. Sommige zorgverzekeraars bieden
voor lotgenoten. Of stel uw vraag online in de community
ook vergoedingen voor een mantelzorgmakelaar,
van Mezzo, www.mezzo.nl/community/voor-mantelzorgers.
mantelzorgcursussen of een mantelzorgarrangement
Verder is de Mezzo Mantelzorglijn elke werkdag bereikbaar
(een soort vakantie met leerzame en ontspannende
van 9.00-16.00 uur via 0900-202 04 96 (€ 0,10 p/m).
MANTELZORG IN CIJFERS
• In Nederland zijn 3,5 miljoen mantelzorgers (1 op de 4 volwassenen).
kennissen, collega’s of buren.
• De geschatte waarde van deze zorg is 7
• 40% van de mantelzorgers ervaart regelmatig een tekort aan tijd.
• 40% zorgt voor een (schoon)ouder, bijna 20% voor een partner en ruim 10% voor een (volwassen) kind. 1 op de 6 mantelzorgers ondersteunt vrienden,
26
OVERBELAST? TEST HET NU!
• 1 op de 5 mantelzorgers voelt zich overbelast. • Voor 2015 was 9% van het Wmo-budget van gemeenten beschikbaar voor mantelzorgondersteuning. Bronnen: www.mezzo.nl, www.werkenmantelzorg.nl,
miljard euro.
www.movisie.nl, www.expertisecentrummantelzorg.nl.
ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
ANO_N8_25 26
24/11/15 15:44
DOSSIER LOKALE ZORG
Veranderingen in de zorg
ANBO S INZET IN DEN HAAG Het afgelopen jaar veranderde er veel in de langdurige zorg.
ANBO signaleerde de pijnpunten, maakte zich sterk voor uw belangen en gaf het goede voorbeeld. Een overzicht. HUISHOUDELIJKE HULP THUIS
LANDELIJKE AFSPRAKEN
Dit was begin 2015 meteen
Onze belangenbehartigers weten
REGELS INVENTARISEREN
al een pijnpunt. In te veel
de oplossing voor het probleem
Doordat alle gemeenten
gemeenten ging het mis met
met huishoudelijke hulp: landelijke
hun eigen regels bepalen,
de toekenning van deze hulp.
afspraken over wat gemeenten
is het vaak moeilijk om
ANBO kreeg veel meldingen
wel en niet mogen doen. En niet
inzicht te krijgen in hoe zij
van mensen die zonder zorg-
iedereen een standaard aantal
omgaan met de nieuwe
vuldig onderzoek (het ‘keuken-
uren hulp geven, maar naar de
Wmo. Daarom startte
tafelgesprek’) plotseling minder
persoonlijke situatie kijken. ANBO-
ANBO in het najaar met een
hulp kregen. Dat terwijl de
directeur-bestuurder
uitgebreide inventarisatie,
gemeente met zo’n onderzoek
Haan: “Verschil in aanpak is niet
waarvoor vrijwilligers
juist moet uitzoeken wat iemand
erg, maar verschil in kwaliteit
informatie verzamelen bij
nodig heeft. ANBO vond dat hier
wel.” ANBO pleit voor de landelijke
alle gemeenten. Zo weten
iets aan gedaan moest worden.
kaders bij politici en de Vereniging
we straks precies welke
van Nederlandse Gemeenten (VNG).
gemeente welke regels
Liane
den
hanteert. Als wij zien dat iets
HULP BIJ WONINGAANPASSING
beter of anders geregeld
In de loop van het jaar kwam aan het licht dat niet alle gemeenten benodigde
moet worden, gaan we naar
woningaanpassingen vergoeden. En dat terwijl een relatief kleine bijdrage
de VNG en het ministerie
vaak een groot resultaat heeft. ANBO gaf het goede voorbeeld: in het
van Volksgezondheid,
tv-programma Kassa lanceerde Liane den Haan het ANBO Hulpfonds
Welzijn en Sport (VWS). In
Woningaanpassingen. “Dat deden we om mensen die dat nodig hebben met
een van de volgende ANBO
kleine aanpassingen te helpen. Denk aan een spoeltoilet of douchebeugels.”
Magazines leest u meer
Veel leden stortten een bijdrage. Aanvragers kregen na goedkeuring
over de resultaten van dit
maximaal € 1000 vergoed. Door hierover te berichten in de pers en te praten
onderzoek.
met gemeenten, zorgen we ervoor dat die hun verantwoordelijkheid nemen.
12
ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
ANO_N8_23 12
19/11/15 13:46
We werken en leren steeds langer door
80
Arbeidsparticipatie 50-plussers
60
2013
70
2004
50
Deelname werkende 50-plussers aan cursussen en trainingen 2004: 40% van de werkende 50-plussers volgt een cursus. 2013: 52% van de werkende 50-plussers volgt een cursus.
40 30 40% 2004
52% 2013
20 0% 20 jr.
30
40
50
mbo hbo
60
70
17%
11% % 38%
51%
38%
45%
wo
12.700 50-plussers volgden in het studiejaar 2014-2015 een voltijdmbo-, hbo- of wo-opleiding.
Top 5 toegekende scholingsvouchers aan 50-plussers Een scholingsvoucher is een subsidie van max. â‚Ź 1000 voor een opleiding, bestemd voor 50-plussers met een WW-uitkering. Techniek en veiligheid
2
(Personen)vervoer
3
ICT
4
Voeding, sport en gezondheid
5
Secretarieel en administratief Bron UWV
1
ANO_N8_16 37
19/11/15 12:04
in beeld
50-plussers op de arbeidsmarkt
infographic theo smit
Uit studies blijkt dat ouderen door het volgen van onderwijs en de ervaring die ze op de werkvloer hebben opgebouwd, veel competenties hebben zoals vakkennis en leidinggeven. Hoe gaat het met de 50-plusser op de arbeidsmarkt?
50-plussers met een WW-uitkering
419.600
47%
WW-uitkeringen totaal 48% =
53%
september 2015
>50 jaar: 201.400
Aantal WW-uitkeringen>50 jaar 250
0
juni 2015
50
april 2015
100
januari 2015
150
september 2014
Aantallen x 1000
200
In- en uitstroom WW 50-plus
januari t/m augustus 2015
IN: 103.500 UIT: 108.100 Aandeel werkhervatting 50-plussers (januari t/m augustus 2015)
Het aandeel werkhervattingen is de uitstroom naar werk t.o.v. het totale aantal beëindigde WW-uitkeringen. Dit cijfer hoeft niet gelijk te zijn omdat niet alle mensen waarvan de WW-uitkering wordt beëindigd, een baan vinden. Het aantal werkhervattingen in 2015 (januari t/m augustus) is 47.173. Dat is 13,5% meer dan in 2014 en 48,2% meer dan in 2013.
36
120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0
45,2%
43%
2013
2014
43,6%
2015
Werkhervatting Overige bëeindigingen
ANBO ● nummer 8 ● 2015
ANO_N8_16 36
19/11/15 12:04
ANBO in een nieuw jasje uw mening telt
Organiseer een informatieavond
Zelf uw dienstverlening kiezen
Veel actieve klusdiensten
Ieder lid kan aan de slag met een budget of opleiding
4
ANBO ● nummer 8 ● 2015
ANO_N8_09 4
19/11/15 11:43
ANBO is er voor u. Doe ook mee! Een kookworkshop, een gezellige wandelmiddag of een informatiebijeenkomst over Wmo, pensioen of uw jaarlijkse belastingaangifte. Het kan allemaal bij ANBO. Straks zelfs nog meer dan nu. Vanaf 1 juli kunnen álle leden budget aanvragen om activiteiten te organiseren. Dat is het nieuwe ANBO. Tekst Tabitha Poolen en Renée de Vries Beeld theo smit
Afdelingen organiseren al jaren activiteiten. Daarmee is ANBO al actief op heel veel plekken, maar nog niet in heel Nederland. ANBO wil lokaal nog zichtbaarder en actiever zijn. Ieder lid kan iets doen in de buurt, zonder rompslomp en met hulp van ANBO. Daarmee is er straks veel meer te doen, voor én door leden. Dat is belangrijk, zeker nu de maatschappij meer lokaal ingericht wordt. Kijk alleen maar naar de veranderingen in de zorg, waarbij gemeenten meer verantwoordelijkheden krijgen om mensen te ondersteunen.
Meer geld voor activiteiten Afdelingen kregen jaarlijks een bedrag om diverse activiteiten te organiseren. Maar dat deden ze niet allemaal. Daardoor bleef er veel geld liggen. In totaal staat 3,4 miljoen euro op spaarrekeningen. Daar betaalt u geen contributie voor. Iedereen die een activiteit wil organiseren, kan ge bruikmaken van dit geld. Waar dan ook. Zo gebruiken we uw contributie voor u.
Doe het zelf! Mist u een leuke activiteit bij u in de buurt? Denk aan uitstapjes, fietstochten en lezingen. Of ziet u dat voorzieningen
1 juli: organiseer zelf een activiteit!
lokaal niet goed zijn geregeld? Denk aan een stoep die gemaakt moet worden of de gemeente die de Wmo niet goed u itvoert. ANBO helpt u daar iets aan te doen. Vanaf 1 juli kunt u alles zelf organiseren. Van ANBO krijgt u hulp, tips, opleiding en budget. Kijk voor meer informatie op www.anbo.nl/indebuurt.
ANBO Anders In 2008 startte ANBO een project om van de vereniging een slagvaardige, moderne belangenbehartiger te maken. We noemden het ‘ANBO Anders’. In de tussenliggende jaren is er samen met leden en vrijwilligers hard gewerkt aan een vereniging waar leden zich thuis voelen. U kunt nu bijvoorbeeld gebruikmaken van Raad & Daad. Zo helpen we u persoonlijk met advies over al uw vragen rondom inkomen, gezondheid en wonen. Daarnaast zijn we invloedrijk aan onderhandelingstafels en bespaart u jaarlijks honderden euro’s met ons ledenvoordeel. Nu gaat de hervorming de laatste fase in, met meer activiteiten bij u in de buurt.
ANBO ● nummer 8 ● 2015
ANO_N8_09 5
5
19/11/15 11:43
Geen nieuw belastingst verandereilnsel, wel gen De langverwachte en ook aangekondigde herziening van ons belastingstelsel bleef uit bij de presentatie van de Miljoenennota. Maar er verandert wel het een en ander in 2016. Een overzicht. TEKST ALEX VAN SCHERPENZEEL EN TABITHA POOLEN
WAT GAAN WE BETALEN IN
42
ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
ANO_N8_19 42
19/11/15 13:36
De hogere vrijstelling voor AOW’ers met spaargeld én een laag pensioeninkomen, komt te vervallen
Heffingskorting De heffingskorting is een bedrag dat op de berekende belasting in mindering komt. De algemene heffingskorting is gestegen naar € 2230 voor mensen die de AOW-leeftijd nog niet hebben bereikt en naar € 1139 voor AOW’ers. De ouderenkorting, alleen voor AOW’ers met een inkomen tot ongeveer € 36.000, is gestegen naar € 1187. Is het inkomen hoger, dan is de ouderenkorting gedaald met € 70. De alleenstaande ouderenkorting boven op de ouderenkorting is licht gestegen naar € 436.
Belasting over vermogen AOW’ers De grootste verandering voor senioren is het vervallen van de ouderentoeslag bij de
Inkomensafhankelijke zorgpremie
heffing van belasting over vermogen. Tot
Gepensioneerden betalen via inhouding op hun AOW-pensioen en
en met 2015 hadden senioren met een laag
aanvullend pensioen een inkomensafhankelijke bijdrage voor de
pensioeninkomen
Zorgverzekeringswet. Het tarief hiervoor stijgt in 2016 met 0,65%.
een
hogere
vrijstelling
voor deze belasting dan mensen die de AOW-leeftijd nog niet hebben bereikt; een groter deel van het vermogen was belastingvrij. Dit verschil komt te vervallen. Hebt u hiermee te maken? Controleer dan of u nog recht hebt op huurtoeslag (zie volgende pagina).
De maximale zorgtoeslag stijgt naar € 1013 voor iemand die alleen is
Daarnaast heeft het kabinet de grondslag voor de berekening van de belasting over vermogen
Zorgtoeslag
per 2017 aangepast. Daar zullen wij in dit artikel
De maximale zorgtoeslag stijgt naar € 1013 voor iemand die alleen is.
verder geen aandacht aan besteden, maar in
Bestaat het huishouden uit meerdere personen, dan kan de maximale
een later ANBO Magazine wel.
zorgtoeslag in 2016 € 1935 bedragen.
Inkomstenbelasting De
inkomstenbelasting
die
Voor AOW’ers • 1e schijf Over de eerste € 19.922
Voor niet-AOW’ers • 1e schijf Over de eerste € 19.922
u betaalt over uw pensioen,
aan inkomen betaalt u 18,65%
wordt in 2016 iets minder.
inkomstenbelasting en premies
36,55% inkomstenbelasting en
Dat komt doordat de tarieven
volksverzekeringen. • 2e schijf Bij een inkomen tussen
premies volksverzekeringen. • 2e schijf Bij een inkomen tussen
in
de
tweede
belastingschijf procent geldt
dalen.
pas
bij
en
derde
met
1,85
Bovendien een
hoger
inkomen het toptarief van 52 procent. Vanaf een belastbaar inkomen van € 66.421 gaat u het hoogste tarief betalen.
€ 19.922 en € 34.027 is het tarief 22,25%.
aan inkomen betaalt u
€ 19.922 en € 33.589 is het tarief 40,15%.
• 3e schijf Bij een inkomen tussen
• 3e schijf Bij een inkomen tussen
€ 34.027 en € 66.421 is het tarief 40,15%. • 4e schijf Vanaf € 66.421 aan inkomen is het tarief 52%.
€ 33.589 en € 66.421 is het tarief 40,15%. • 4e schijf Vanaf € 66.421 aan inkomen is het tarief 52%.
ANBO ● nummer 8 ● 2015
ANO_N8_19 43
43
19/11/15 13:36
HEBT U EIGEN VERMOGEN? CONTROLEER DAN OF U NOG RECHT HEBT OP HUURTOESLAG
2016 een belast vermogen hebben. Dan hebt u niet langer recht op
HUURTOESLAG
ervan uit dat de betrokkene vóór 1 januari 1946 is geboren, tenzij anders
Hebt u een vermogen? Als u belasting over
vermeld. Bij het ter perse gaan van deze uitgave was het Belastingplan
vermogen moet betalen, komt u niet in
2016 nog niet volledig door het parlement behandeld. Het is dus
aanmerking voor huurtoeslag. Zeker nu de
mogelijk dat sommige bedragen of tarieven nog zijn aangepast. Kijk
ouderentoeslag is geschrapt, kunt u bij de
op www.anboraadendaad.nl voor de meest recente informatie of bel
berekening van belasting over vermogen vanaf
de Raadslijn: (0348) 46 66 88 (op werkdagen tussen 10.00 en 15.00 uur).
huurtoeslag. Zie ook de tabel ‘Gevolgen voor AOW’ers met vermogen’.
LET OP! In alle (voorbeeld)berekeningen en bij alle genoemde bedragen gaan wij
WAT MERK IK IN MIJN PORTEMONNEE? Veranderingen in belasting en toeslagen betekenen vaak dat u er ‘handje contantje’ op voor- of achteruitgaat. Bekijk in deze tabel welke situatie op u van toepassing is en wat de financiële gevolgen voor u zijn.
SITUATIE
INKOMSTENBELASTING
INKOMENSAFHANKELIJKE ZORGPREMIE
U bent alleenstaand en ontvangt
U betaalt
U betaalt
alleen AOW
€ 15 minder
€ 91 meer
U levert € 76 in
AOW + € 5000 aanvullend pensioen
€ 145 minder
€ 124 meer
U gaat er € 21 op vooruit
AOW + € 10.000 aanvullend pensioen
€ 228 minder
€ 156 meer
U gaat er € 72 op vooruit
AOW + € 15.000 aanvullend pensioen
€ 168 minder
€ 189 meer
U levert € 21 in
AOW + € 20.000 aanvullend pensioen
€ 168 minder
€ 221 meer
U levert € 53 in
U bent gehuwd en ontvangt
U betaalt
alleen AOW
44
VERSCHIL
U betaalt
€0
€ 63 meer
U levert € 63 in
AOW + € 5000 aanvullend pensioen
€ 141 minder
€ 95 meer
U gaat er € 46 op vooruit
AOW + € 10.000 aanvullend pensioen
€ 139 minder
€ 128 meer
U gaat er € 11 op vooruit
AOW + € 15.000 aanvullend pensioen
€ 158 minder
€ 160 meer
U levert € 2 in
AOW + € 20.000 aanvullend pensioen
€ 158 minder
€ 193 meer
U levert € 35 in
ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
ANO_N8_19 44
19/11/15 13:36
GEVOLGEN VOOR AOW’ERS MET VERMOGEN
Om de gevolgen van het schrappen van de ouderentoeslag beter te kunnen bekijken, hebben we het verschil tussen 2015 en 2016 naast elkaar gezet. U BENT ALLEENSTAAND EN UW PENSIOENINKOMEN IS
minder dan € 14.431
meer dan € 14.431 maar minder dan € 20.075
meer dan € 20.075
U HEBT EEN FISCAAL PARTNER. HET PENSIOENINKOMEN VAN U EN UW PARTNER IS
minder dan € 14.431
meer dan € 14.431 maar minder dan € 20.075
meer dan € 20.075
UW VERMOGEN IS
U BETAALT IN 2015
RECHT OP HUURTOESLAG 2015?
U BETAALT IN 2016
RECHT OP HUURTOESLAG 2016?
€ 25.000
€0
ja
€ 41
nee
€ 50.000
€5
nee
€ 341
nee
€ 100.000
€ 605
nee
€ 941
nee
€ 25.000
€0
ja
€ 41
nee
€ 50.000
€ 175
nee
€ 341
nee
€ 100.000
€ 775
nee
€ 941
nee
€ 25.000
€ 44
nee
€ 41
nee
€ 50.000
€ 344
nee
€ 341
nee
€ 100.000
€ 944
nee
€ 941
nee
UW VERMOGEN IS
U BETAALT IN 2015
RECHT OP HUURTOESLAG 2015?
U BETAALT IN 2016
RECHT OP HUURTOESLAG 2016?
€ 25.000
€0
ja
€0
ja
€ 50.000
€0
ja
€ 82
nee
€ 100.000
€ 10
nee
€ 682
nee
€ 25.000
€0
ja
€0
ja
€ 50.000
€0
ja
€ 82
nee
€ 100.000
€ 349
nee
€ 682
nee
€ 25.000
€0
ja
€0
ja
€ 50.000
€ 88
nee
€ 82
nee
€ 100.000
€ 688
nee
€ 682
nee
LET OP! Het gaat hier om jaarbedragen die tot stand komen na afrekening via de Belastingdienst met de aanslag over 2016. Er is geen rekening gehouden met aftrekposten in de privésfeer, zoals zorgkosten of giftenaftrek. Die kunnen het eindresultaat uiteraard beïnvloeden. ANBO ● NUMMER 8 ● 2015
ANO_N8_19 45
45
19/11/15 13:36
Hoe gaan anderen om met geld, en wat kunnen wij daarvan opsteken?
Hoe bent u opgevoed als het om geld gaat? “Met sparen, zuinigheid, zorgen dat je altijd iets achter de hand hebt om tegenvallers op te vangen. We hadden het niet zo breed, dus over grote uitgaven werd goed nagedacht. Veel geld aan jezelf uitgeven was er sowieso niet bij.”
LEERGELD Linda Grotenhuis (47) is coach en trainer op het gebied van persoonlijke ontwikkeling. Ze is getrouwd en heeft twee stiefkinderen.
Bent u van nature goed met geld? “Ja, maar wel makkelijker dan ik van huis uit gewend ben. Ik kan mezelf ook verwennen met een fijne crème of mooie schoenen.” Is er weleens een moment geweest dat u niet wist hoe u uw volgende rekening moest betalen? “Niet letterlijk, maar als zzp’er heb ik ook magere tijden gekend waarin ik dacht: help, hoe moet ik verder? Mijn man heeft een vast inkomen, dus de rekeningen worden altijd wel betaald, maar stiekem vind ik dat een schrale troost. Leunen op een ander is niks voor mij.” Wat was uw beste financiële beslissing, en wat de slechtste?
‘MIJN BAAN OPZEGGEN WAS EEN GOEDE BESLISSING’
“Mijn huis verkopen en mijn baan opzeggen, hoe raar het ook klinkt. Daardoor had ik tijd en geld voor mijn opleiding tot gecertificeerd NLP-coach en -trainer. In negatieve zin ben ik gelukkig
Hoe hebt u uw pensioen geregeld? “Jaren geleden had ik een Belgische werkgever. Omdat ik in België geen pensioen kon opbouwen, heb ik toen een pensioenverzekering voor zelfstandigen afgesloten. Die polis loopt nog steeds, en ik ben er nog altijd blij mee.” Maakt geld gelukkig? “Nee. Geld kan wel zorgen wegnemen, maar dan heb je het over opluchting. Als je in je leven telkens vastloopt in dezelfde patronen, ben je met 10 miljoen nog niet gelukkig.”
40
Linda’s geldtip
“Zet afspraken ov er geld altijd zwar t op w it. Dan heb je een stok achter de deur als het nodig is.”
TEKST MONIQUE VAN DE SANDE BEELD HESTER DOOVE
nooit verder gekomen dan wat miskopen op kledinggebied.”
ANBO ● NUMMER 5 ● 2013
ANO_N8_24 40
19/11/15 13:56
EXCLUSIEVE LEDENAANBIEDINGEN Met ANBO kunt u flink besparen, ook dankzij onze exclusieve ledenaanbiedingen. Als ANBO-lid profiteert u van aantrekkelijke acties. Ook dat is belangenbehartiging! Altijd op de hoogte blijven van de laatste voordeelitems? Abonneer u dan op onze gratis digitale nieuwsbrieven via www.anbo.nl/nieuwsbrief.
LEDEN VOORDEEL
€165
VANAF
I.P.V. €175
SLECHTS
€ 399 TORREMOLINOS 8-DAAGSE VOLPENSION VLIEGREIS Een zonnige strandwandeling, flaneren over de boulevard, tapas prikken op een terras. Dat is winter aan de Costa del Sol. U verblijft in een uitstekend 4 sterrenhotel in hartje Torremolinos. De hostess neemt u mee naar het witte dorpje Mijas en naar Benalmádena voor prachtige kustpanorama. Inclusief: vliegreis, transfers, reisleiding, 7 nachten volpension in hotel Lago Rojo, 2 uitstapjes per bus, vanaf slechts € 399 p.p. VOORDEEL Speciaal voor ANBO-leden: gratis Andalusië Capitoolgids én wervelende Flamenco-show. RESERVEREN Voor meer informatie, prijzen en om te reserveren: www.tui.nl/anbo of bel met TUI: 0900-88 47 (€ 0,70 per gesprek).
DRIEDAAGS ARRANGEMENT HALLENBERG, DUITSLAND Welkom tussen de vakwerkhuizen! Het stadje Hallenberg heeft een mooi middeleeuws centrum. Bovendien is het een prachtig vertrekpunt voor wandelingen, ook in de winter. Het verblijf: u logeert in hotel Haus Wiesengrund in Hallenberg. Het hotel heeft een restaurant, wellnesscentrum met zwembad, sauna en solarium. Inbegrepen: o.a 3 of 4x overnachting met ontbijtbuffet, dagelijks driegangenkeuzediner, een uur kegelen per boeking, voucher voor gebruik van wellness en een Sauerland Card voor o.a. gratis gebruik van OV-bus. VOORDEEL ANBO-leden krijgen € 10 korting op dit arrangement. Reserveer voor 21 april 2016 en betaal slechts € 165 p.p. in plaats van € 175. Niet inbegrepen: reserveringskosten (€ 20, ANWB-leden: € 15, Calamiteitenfonds (€ 2,50) en toeristenbelasting (ca. € 1,20 p.p) RESERVEREN www.pharosreizen.nl/gelezen-in/anbo of bel 023-554 28 70 (lokaal tarief) met zoekcode: 22111. Hier vindt u ook de voorwaarden.
GA VOOR MEER LEDENAANBIEDINGEN NAAR WWW.ANBO.NL/LEDENVOORDEEL ANBO ● NUMMER 7 ● 2015
ANO_N8_12 57
57
19/11/15 11:54