Interview – Yvonne van Baal Onze penningmeester Yvonne van Baal kan zelf wel ruiken, maar is bij onze vereniging terechtgekomen via haar man, Bernard van Baal. Hij heeft aangeboren anosmie en ruikt al zijn hele leven niets. Wij interviewden Yvonne over hoe het is als je partner niets ruikt en hoe zij hiermee omgaat. Hoe heb je Bernard ontmoet en hoe kwam je erachter dat hij niet kan ruiken? Ik heb Bernard in de kroeg ontmoet, maar het heeft volgens mij best lang geduurd voordat ik erachter kwam dat hij niet kon ruiken. Ik denk dat ik er pas achter kwam toen wij gingen samenwonen. Ik kreeg van een kennis een flesje parfum cadeau en dat zette ik toen beneden op de kast. Toen gingen wij ’s avonds ergens naartoe. Ik kwam de trap afgelopen en Bernard zei: ‘Wat ruik je lekker.’ Terwijl ik dat parfum nog helemaal niet op had, dat stond nog op de kast. Dat zette mij aan het denken en toen hebben we er samen over gepraat. Ik had wel vaker dit soort momenten gehad, maar ik kon er nooit de vinger op leggen. Maar als je samenwoont val je dan dus toch vrij snel door de mand, haha. Maar achteraf hebben zelfs zijn ouders nooit geweten dat hij niet kan ruiken, gek he? Wist Bernard zelf wel dat hij niet kon ruiken? Hij dacht altijd van wel. Zijn ouders hadden thuis een autobedrijf en daar rook het vaak naar thinner, een heel chemisch middel. En dat rook hij wel, of tenminste, daar leek het op. Maar dat bleek achteraf alleen maar de tinte-
ling te zijn die je in je neus voelt. Hij dacht dus wel dat hij kon ruiken. Totdat het jou opviel. En wat hebben jullie toen gedaan? We hebben er toen samen veel over gepraat, en zijn toen naar de huisarts gegaan. Via de huisarts werden we verwezen naar de kno-arts. De kno-arts zei: ‘Ik denk dat je ooit verkouden bent geweest, of misschien ben je van de commode gevallen. Maar we kunnen er niks aan doen.’ Dat was natuurlijk dertig jaar geleden, er was nog niet zoveel kennis als nu. Met die boodschap is hij naar huis gekomen en daar moest hij het in eerste instantie mee doen. Totdat ik op een gegeven moment het boek van Joke Boon kocht, haar eerste boek. Daar stond een vermelding van de anosmievereniging in. We zijn toen samen lid geworden en pas toen hoorden we voor de eerste keer over het Reuken smaakcentrum in Ede.
Bernard rook helemaal niets. Hij voelde zich opgelaten daardoor, en die mevrouw bleef maar nieuwe stokjes aanreiken om te ruiken. Op een gegeven moment zijn ze daar toen mee opgehouden. Maar er kwam bevestigend uit dat hij helemaal niets rook. Bij de smaaktest kwam eruit dat hij wel 20% proeft. Met name zoet kan hij herkennen.
Zijn jullie toen naar Ede gegaan? Ja, wij zijn naar het Reuk- en smaakcentrum gegaan en daar heeft Bernard een volledig onderzoek gehad. Hij ging door de scan en kreeg een reuk- en smaaktest. Dat was heel moeilijk, want
Toen werd de scan getoond, en daar in het reukorgaan zat een lege plek. Hij mist zijn bulbus olfactorius. Dus toen was het meteen duidelijk: hij
4
is niet verkouden geweest, hij is niet van de commode gevallen, het is een aangeboren aandoening. Was het een opluchting om dat te weten? Het maakte niet heel veel uit, want we wisten natuurlijk eigenlijk wel dat hij niet kon ruiken. Maar het was wel heel fijn om te weten wat het probleem was. Misschien dat hij er daardoor nu ook makkelijker over praat. Hij zegt nu makkelijker: ‘Sorry, ik kan niet ruiken, het is aangeboren.’
