Europese vogelkers een feestmaal voor bijen en vogels!

Dirk Vandenbussche aan het woord

Wetenschappelijke naam: Prunus padus Familie: Rosaceae Synoniem: gewone vogelkers

Morfologie

Meestal een grote struik die tot een 15 m hoge, meerstammige boom kan uitgroeien. De schors is glad, zwartgrijs en bevat bleke horizontale lenticellen. Opvallend bij vogelkers is de amandelgeur, veroorzaakt door blauwzuur, die vrijkomt bij kneuzing. De bladeren staan alternerend geschikt, zijn breed langwerpig tot eirond, toegespitst en onregelmatig fijngezaagd. Ze zijn dofgroen van kleur en de zijnerven zijn onderaan uitspringend. Europese vogelkers kent een rijke voorjaarsbloei eind april-mei na het uitlopen van de bladeren. De typische witte bloementrossen staan eerst rechtop, maar gaan later overhangen en zijn zeer geliefd bij bijen. Vogels houden dan weer van de blauwzwart glanzende steenvruchten.

Verspreidingsgebied

Europese vogelkers is veel voorkomend in Europa en West-Azië. In België specifiek ook zeer algemeen op rijke leemgronden en in de duinstreek. In tegenstelling tot de Amerikaanse vogelkers is de Europese variant inheems en autochtoon.

Ecologie

De Europese vogelkers is een halfschaduwsoort en komt daarom vooral voor op zonnige tot licht beschaduwde plaatsen. Verder is het een veeleisende soort die vochtige tot natte, matig voedselarme tot voedselrijke, zwak zure, humusrijke zand- en leemgronden verkiest. Bosbouwkundig wordt de soort voornamelijk gebruikt vanwege zijn goede strooiselkwaliteit. Het is een karakteristieke soort voor beek- en rivierbegeleidende bossen zoals elzen-essenbos en elzen-vogelkersbos. Het is een ideale struiksoort voor in een biodiverse bosrand! Deze wordt daarom ook aangeboden tijdens onze bosrandactie. Zie verder voor meer informatie hier omtrent.

Gebruik

Ondanks de goede houtkwaliteit wordt het hout niet courant gebruikt gezien de beperkte grootte. De vruchten kunnen dienen als smaakmaker bij brandewijn en wijn. Ten slotte werd de schors in de Middeleeuwen gebruikt om er een aftreksel van te maken als opwekkend middel en als pijnstiller bij maagpijn, terwijl men stukjes schors aan de buitenkant van de deur en in drinkwater hing als bescherming tegen de pest.

Verschillen met Amerikaanse vogelkers

Amerikaanse vogelkers: waardevol meubelhout in Amerika, goed strooisel, en een snelgroeiende vulsoort die economisch interessante soorten sneller de hoogte in trekt. Achteraf bekeken ook een invasieve exoot op armere bodems net vanwege zijn snelle groei, kiemkrachtigheid en zeer brede amplitude inzake lichtbehoefte en bodemeisen. Hierdoor is hij ook berucht geworden onder de naam ‘bospest’. Hoe onderscheid je nu beide vogelkersen? Hiernaast een overzicht.