ΕΠΟ 30 Βυζάντιο, Ιστορικό πλαίσιο

Page 1

Εκπαιδευτική Kοινότητα Ι arnos.gr

Βυζάντιο, Ιστορικό πλαίσιο 330: Ίδρυση της Κωνσταντινούπολης – μεταφορά της πρωτεύουσας και της διοίκησης του Ρωμαϊκού κράτους στην Ανατολή – το κέντρο του Ρωμαϊκού κράτους μετατοπίζεται από τη Δύση στην Ανατολή Κωνσταντινούπολη = Νέα Ρώμη ▪

Διοίκηση, εμπόριο

Αντιμετώπιση εξωτερικών εχθρών σε Ανατολή και Δύση

Χριστιανισμός: το δυναμικότερο στοιχείο στην ρωμαϊκή κοινωνία είναι οι χριστιανοί: οργανώνονται κυρίως στις πόλεις – θα καλύψουν το κενό εξουσίας με τη κατάρρευση του θεσμού των αυτοδιοικούμενων πόλεων – μορφή επισκόπου.

Η Σχέση του Μ. Κωνσταντίνου με το Χριστιανισμό

313: Συνθήκη Μεδιολάνου – αναγνώριση Χριστιανισμού 325: Α’ Οικουμενική Νικαίας - αντιμετώπιση αιρέσεων, διοίκηση Εκκλησίας 337: Έζησε ως «εθνικός» θα πεθάνει ως χριστιανός ▪

Ο Μ. Κωνσταντίνος είχε αναγνωρίσει την δυναμική ανάπτυξη του χριστιανισμού, τα μέλη του αποτελούσαν συμπαγής πληθυσμούς – είχαν πολιτική ιεραρχική οργάνωση - προοδευτικά επέβαλλαν τη παρουσία τους στους υπόλοιπους θρησκευτικούς πληθυσμούς της ρωμαϊκής κοινωνία οργανώνονται κυρίως στις πόλεις (επισκοπές, ενορίες) – θα καλύψουν το κενό εξουσίας με τη κατάρρευση του θεσμού των αυτοδιοικούμενων πόλεων

μορφή επισκόπου.

4οαι : οι διάδοχοι του Κωνσταντίνου 337-351: Χωρισμός αυτοκρατορίας (Δυτική, Ανατολική ) 351: Κωνστάντιος μόνος Αυτοκράτορας. Η αυτοκρατορία δέχεται πιέσεις από Βορά(Γερμανικά φύλα,) Ανατολικά (Πέρσες).

364: Βαλεντιανός (Δύση) - Ουάλης, οπαδός του Αρειανισμού (Ανατολή) H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.gr Ιwww.arnos.gr

Σελίδα

1

361-363: Ιουλιανός «Παραβάτης» / η «αρχαιότητα» εξακολουθεί να επηρεάζει (Ανατολή)


Εκπαιδευτική Kοινότητα Ι arnos.gr

378-395: Θεοδόσιος Α΄ (393-395, μόνος αυτοκράτορας) •

383: Β΄ Οικουμενική Σύνοδος Κωνσταντινούπολης – ένωση χριστιανικού κόσμου

-

Νομοθετικό έργο Θεοδοσίου Α΄

-

Αναγνώριση του Χριστιανισμού επίσημη θρησκεία του Ρωμαϊκού κράτους

395: Ο Θεοδόσιος μοιράζει την αυτοκρατορία στους γιούς του: Αρκάδιος (Ανατολική Αυτοκρατορία) / Ονώριος (Δυτική αυτοκρατορία)

5οςαι : Ο αιώνας των Οικουμενικών Συνόδων - Οι απαρχές του Μεσαίωνα στη Ευρώπη ▪

432: Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος Εφέσου: Θεοδόσιος Β΄: Νεστοριανισμός, θέμα διαχωρισμού φύσης του Χριστού

451: Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος Χαλκιδόνας: Μαρκιανός: Μονοφυσιτισμός: Η διάσταση σχετικά με την/ τις φύση/ σεις του Χριστού, μεταξύ Ανατολής και Δύσης θα δημιουργήσει αποσχιστικές τάσεις στις ανατολικές επαρχίες – Πατριαρχεία Αλεξάνδρειας, Αντιόχειας – κατοχυρώνεται η οικονομική αυτοτέλεια των χριστιανικών εκκλησιών.

476: Κατάλυση Δυτικής Αυτοκρατορίας / Οδόακρος, Φοιδεράτος στρατηγός του βυζαντινού στρατού – απαρχή του Μεσαίωνα στη Δύση.

555: Pax Romana: το όραμα όλων των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων έχει ανακτηθεί η Μεσόγειος (mare nostrum)– το θέμα της Ρωμαϊκότητας

Κωδικοποίηση Ρωμαϊκής Νομοθεσίας / Νεαραί

Οικοδομικά έργα σε όλη την Αυτοκρατορία / Αγία Σοφία

Θέτει το ζήτημα του Καισαροπαπισμού / μη διαχωρισμός της κοσμικής από τη θρησκευτική εξουσία

527: Ε΄ Οικουμενική Σύνοδος, Κωνσταντινούπολη: Τριαδικό δόγμα Ορθόδοξης Πίστης, καταδίκη μονοφυσιτών συγγραφέων (Ωριγένης)

532: Στάση του Νίκα / αμφισβήτηση της πολιτικής του Ιουστινιανού

Σελίδα

Ο 7ος αι: έξοδος των Αράβων στη Μεσόγειο

2

Ο 6ος αι: η Βασιλεία του Ιουστινιανού (527-567)

H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.gr Ιwww.arnos.gr


Εκπαιδευτική Kοινότητα Ι arnos.gr

610-641: Ηράκλειος, το τέλος του πολέμου με τους Πέρσες – μια διαμάχη που μετράει 1000 χρόνια - αγνοείται ο νέος αντίπαλος

622: Έτος Εγίρας: Μωάμεθ εξορύσσεται από τη Μέκκα στη Μεδίνα

Τέλη 7ου αιώνα, η έξοδος των Αράβων στη Μεσόγειο, χάνεται οριστικά η Β. Αφρική και η Συρία (πληθυσμοί μονοφυσιτών)- εποχή εσωστρέφειας και συρρίκνωσης για της Βυζαντινή αυτοκρατορία

Ο 8ος αι: «Εικονομαχία» – Καρλομάγνος «Αυτοκράτορας Ρωμαίων» ▪

717-740: Λέων Γ΄ Ίσαυρος – Συρία, Μονοφυσίτης

-

Οχύρωση αυτοκρατορίας από εξωτερικούς εχθρούς: Ανατολή Μουσουλμάνοι – Βόρειοι γείτονες

726-787: Α΄ φάση Εικονομαχίας – απαγόρευση λατρείας εικόνων, πολιτική εναντίον του μοναχισμού – ρήξη με δυτική Εκκλησία

787: Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος – αναστήλωση Εικόνων

800: Καρλομάγνος – στέφεται «Αυτοκράτορας Ρωμαίων» από τον Πάπα Λέοντα Γ΄- ο πάπας Λέοντας αναζητάει προστασία από εξωτερικούς εχθρούς – Βυζαντινή αυτοκρατορία σε περίοδο αναταραχών και εσωστρέφειας – κινδυνεύει η κοινωνική συνοχή και μαζί η αυτοτέλεια του κράτους

Ο 9ος αι: Το τέλος της Εικονομαχίας - άνοδος της Μακεδονικής Δυναστείας ▪

814-842: Β΄ περίοδος Εικονομαχίας: οι θρησκευτικές έριδες έχουν φέρει την αυτοκρατορία στα πρόθυρα της διάλυσης – στρατός κυριαρχεί στην εκλογή αυτοκράτορα

843: «Κυριακή της Ορθοδοξία» / αναστύλωση των εικόνων

886-912: Λέων Στ’ Σοφός: Στρατιωτικός και πολιτικός αυτοκράτορας

-

Τακτικά: διοίκηση στρατού

-

Εισαγωγή ελληνική γλώσσας ως επίσημης του κράτους

Πατριάρχης Φώτιος - εκχριστιανισμός των Σλάβων και των Ρως: Κύριλλος (826-859), Μεθόδιος (815-885), Κυριλλικό αλφάβητο

901: Άραβες λεηλατούν τη Θεσσαλονίκη H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.gr Ιwww.arnos.gr

Σελίδα

3

867-886: Βασίλειος Α΄ Μακεδών: Στρατιωτικός Αυτοκράτορας, επιτυγχάνει ανάσχεση των εξωτερικών πιέσεων


Εκπαιδευτική Kοινότητα Ι arnos.gr

Η εδραίωση της Μακεδονικής δυναστείας – για περίπου 2 αιώνες – θα επιφέρει: οικονομική, πολιτισμική ανάπτυξη και κοινωνική ειρήνη μέσω της κωδικοποίησες των νόμων του κράτους,

η ελληνική γλώσσα γίνεται η επίσημη γλώσσα του κράτους – η αυτοκρατορία λαμβάνει ελληνικό χαρακτήρα

Ο 10ος αι: Η περίοδος της Συν – αυτοκρατορίας. Οι στρατιωτικοί αυτοκράτορες ▪

Ρωμανός Α΄ Λακαπηνός (Συν – αυτοκρατορία) 912-945

Κωνσταντίνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος 945-959 (Μονοκρατορία)

Ρωμανός Β΄ Μακεδών (συν -αυτοκράτορας 945) 959- 963 / 961, ανάκτηση της Κρήτης από Νικηφόρο Φωκά

Εισάγεται το θέμα της συμβασιλείας

Ο 11ος αι: Η αρχή της κρίσης ▪

1054: Το Εκκλησιαστικό Σχίσμα – το δόγμα του Filioque – η χριστιανική εκκλησία διαιρείται σε Ανατολική (Κωνσταντινούπολη) και Δυτική (Ρώμη).

«Έξοδος» των ναυτικών πόλεων της Ιταλίας στη Μεσόγειο (Βενετία, Γένοβα) – εμπορικές σχέσεις με Κωνσταντινούπολη

1071: η ήττα του Ματζικέρτ, οι Σελτζούκοι Τούρκοι στη Μικρά Ασία / για πολλούς ιστορικούς ξεκινάει η τελευταία περίοδος της Αυτοκρατορίας πριν την πτώση του 1453,

- Η Κωνσταντινούπολη αποκόπτετε από τα περισσότερα εδάφη της στη Μικρά Ασία ▪

Κατάκτηση της νότιας Ιταλίας από τους Νορμανδούς / πολιτική και στρατιωτική επέκταση σε δυτικά Βαλκάνια και Ελλάδα – χάνονται οριστικά και τα τελευταία εδάφη στη Δύση.

Το τέλος των μετακινήσεων στη δυτική Ευρώπη – η πρώτη διαμόρφωση του χάρτη της Ευρώπης.

Ο 11ος -12ος αι: Η δυναστεία των Κομνηνών – Η προσέγγιση με τη Δύση

-πολιτική προσέγγιση, με ναυτικές πόλεις Ιταλίας - η αρχή της εξάρτησης της Κωνσταντινούπολης κυρίως από τη Βενετία -αναχαιτίζει επέκταση Σελτζούκων Τούρκων H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.gr Ιwww.arnos.gr

4

1081-1118 : Αλέξιος Α’ Κομνηνός

Σελίδα


Εκπαιδευτική Kοινότητα Ι arnos.gr

-πολιτική κατακερματισμού της διοίκησης: επαρχιακή – αστική αριστοκρατία της γης – κυριαρχία σε διοίκηση και στράτευμα ▪

1096: Α’ Σταυροφορία, ή «Σταυροφορία των φτωχών» : με τη βοήθεια των Σταυροφόρων η Κωνστανινούπολη ανακτά ένα τμήμα της Μικράς Ασίας

Ιωάννης Β’ Κομνηνός 1118-1143 ▪

} Δυτική πολιτική / κυρίως Μανουήλ Α΄

Μανουήλ Α’ Κομνηνός 1143-1180 Γενικά, ο 11ος για ανεφοδιασμό → Εξάρτηση Αυτοκρατορίας από μισθοφορικά στρατεύματα σήμαινε: Αποκοπή της Αυτοκρατορίας από Μ. Ασία → Εξάρτηση από Ιταλικές πόλεις

1204: Δ΄ Σταυροφορία – το τέλος της βυζαντινής Αυτοκρατορίας;

-

Βενετία

-

Πάπας Ιννοκέντιος Γ΄

-

Δυτικοί ηγέτες

1204: Οι εσωτερικές έριδες για την εξουσία θα οδηγήσουν του Σταυροφόρους στη κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης: η εκτροπή της 4ης Σταυροφορίας – σιωπηρή αποδοχή από τον πάπα – Η ίδρυση της Λατινικής Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης – με τη βοήθεια της Βενετίας (12041261).

1261- 1282: Η ενωτική πολιτική του Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου

-

Ένωση Εκκλησιών: η Προσπάθεια του Μιχαήλ Η΄ να προστατεύσει την αυτοτέλεια της Αυτοκρατορίας θα συναντήσει τεράστια εμπόδια – Σύνοδος της Λυών – μετέχει και ελληνική αντιπροσωπεία με υποσχέσεις του αυτοκράτορα προς τον Πάπα για ένωση και πρωτείο της Ρώμης

-

Προσπάθεια ανάκτησης του Ελληνικού χώρου από τους Παλαιολόγους

Το Βυζάντιο αποκτάει ελληνικό αυτοπροσδιορισμό

H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.gr Ιwww.arnos.gr

Σελίδα

5

Ο μακρύς 13ος αιώνας . Η «ελληνικότητα» του Βυζαντίου


Εκπαιδευτική Kοινότητα Ι arnos.gr

14ος -15ος αι: Ο οίκος του Οσμάν στη Μικρά Ασία Το τέλος της βυζαντινή Αυτοκρατορίας 14ος αι: Ουμανιστικό κίνημα στην Ευρώπη

-

Έλληνες λόγιοι στη Δύση – οι Έλληνες εγκαταλείπουν τη Κωνσταντινούπολη και καταφεύγουν κυρίως στη Βενετία και στις Ιταλικές πόλεις – συνδέονται άμεσα με το Ουμανιστικό κίνημα και τα Πανεπιστήμια.

1346: Οι Οθωμανοί στην Καλλίπολη

1389, 1397: Οθωμανοί πολιορκούν την Κωνσταντινούπολη

1439: Σύνοδος της Φεράρας (Ιωάννης Β΄ Παλαιολόγος)

1453: Κωνσταντίνος ΙΑ Παλαιολόγος / τελευταίος βυζαντινός αυτοκράτορας –

Ο Μωάμεθ Β’ Πορθητής μετατρέπει τη Κωνσταντινούπολη σε πρωτεύουσα του

Ο Βυζαντινός Ελληνισμός και Αναγέννηση

Σελίδα

6

H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.gr Ιwww.arnos.gr


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.