Η Εκπαίδευση αλλιώς
arnos.gr
1) Η σχέση Πίστης και Λόγου στον δυτικό Μεσαίωνα Ποια η υπήρξε σχέση Λόγου και Πίστης κατά τον δυτικό Μεσαίωνα και ποια η αντίληψη περί παντοδυναμίας του Θεού στην ιστορική τους πορεία; (ή: Το «δόγμα της διπλής αλήθειας» και η πορεία του στη φιλοσοφική σκέψη του Μεσαίωνα) (τόμ. Α΄, σελ. 38-39, 42-44 & τόμ. Β΄, σελ. 30-32) Εισηγητής των βασικών μεσαιωνικών αντιλήψεων για τη σχέση Πίστης και Λόγου ήταν ο επίσκοπος Καρχηδόνας Αυγουστίνος (354-430 μ.Χ.) Ενώ ο Αυγουστίνος δεν ήταν αγνωστικιστής και απέδιδε αξιοπιστία στα δεδομένα της εμπειρίας, ωστόσο δίδασκε ότι υπάρχουν φαινόμενα που δεν είναι προσβάσιμα ούτε στην εμπειρία ούτε στον Λόγο. Με τον τρόπο αυτό υποβάθμισε τη γνωσιολογική αξία της φιλοσοφίας και της επιστημονικής σκέψης (που ήταν τα οχήματα της αρχαιοελληνικής σκέψης για την πρόσβαση στην αλήθεια) υπέρ της θεολογίας. Με βάση τις γενικές θέσεις του Αυγουστίνου διαμορφώθηκαν οι ιδιαίτερες δυτικές χριστιανικές αντιλήψεις περί επιστήμης, περί της αξιοποίησης ή μη της αρχαίας ελληνικής σκέψης, καθώς και περί της σχέσης Πίστης και Λόγου σε συσχέτιση με τη Θεία Αποκάλυψη. Θεμέλιο των απόψεων του Αυγουστίνου για τη σχέση ανθρώπου και κόσμου είναι η έννοια της χριστιανικής σωτηρίας. Κατ’ αυτόν, η ύλη δεν είναι κατώτερη από το πνεύμα ή την ψυχή, όπως υποστήριζε ο Πλάτωνας. Η αμαρτία και η φθορά που συνδέονται με την ύλη δεν οφείλονται στη φύση της ύλης, αλλά στην κακή χρήση της ανθρώπινης βούλησης. Η χριστιανική ανάσταση σώματος και ψυχής αίρει την αμαρτία και σηματοδοτεί τη σωτηρία του ανθρώπου. Όμως, αντικείμενο της χριστιανικής αγάπης δεν είναι ο υλικός κόσμος, αλλά ο Θεός. Ο Θεός, μέσω της «θείας φώτισης», αποδίδει εγκυρότητα στις εμπειρικές και λογικές γνώσεις μας για τον υλικό κόσμο και μας οδηγεί στην αλήθεια. Έτσι, η χριστιανική διδασκαλία γίνεται η βάση για τον πρακτικό-ωφελιμιστικό χαρακτήρα της μεσαιωνικής επιστήμης: η κοσμογνωσία οδηγεί στη θεογνωσία/θεοπιστία και μέσω αυτής στη σωτηρία. Μέσο τους είναι η Θεία Αποκάλυψη. Για τον Αυγουστίνο, ενώ είναι αναξιοπρεπές για τον πιστό να μην κατέχει την πραγματική γνώση για τον φυσικό κόσμο και να δίνει ανυπόστατες ερμηνείες σε Απλά και κατανοητά η γνώση! Σολωμού 29 Αθήνα
τηλ: 210 38 22 157
info@arnos.gr
www.arnos.gr
3