Εκπαιδευτική Κοινότητα Ι arnos.gr
Πρώιμοι νεότεροι χρόνοι – η διώκουσα κοινωνία Έμφυλοι ρόλοι. Η θέση της γυναίκας στο Μεσαίωνα Στη Δυτική Ευρώπη οι εξελίξεις στην οικονομία, αλλά και τις κοινωνικές δομές είναι περισσότερο έντυπωσιακές. Οι αλλαγές αυτές μεταβάλλουν ουσιαστικά τη δομή των κοινωνιών. Διαμορφώνουν νέους θεσμούς και νέα κέντρα και αναδεικνύουν νέους οικονομικούς παράγοντες. Οι νέες συνθήκες επηρέασαν και τη θέση τής γυναίκας· τα δικαιώματα και οι δραστηριότητες της αυξήθηκαν ανάλογα με τις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας της εποχής
Κυνήγι μαγισσών στη Δύση Οι εκτελέσεις γυναικών κατά τη διάρκεια του 16ου και 17ου αιώνα με την κατηγορία της μαγείας ήταν συχνό φαινόμενο. Πριν από αυτό το χρονικό σημείο δεν προϋπήρχαν ούτε οι δίκες μαγισσών, αλλά ούτε και η ιδέα οτι αυτές είναι σατανικές Όπως αναφέρει και ο Norman Cohn στο βιβλίο του Europe’s Inner Demons: An Inquiry inspired by the Great Witch Hunt αιτία αυ΄της της επιθετικής στάσης ήταν ο φόβος ότι υπήρχε κάπου στους κόλπους
της ευρύτερης κοινωνίας, μια άλλη κοινωνία, μικρή και υπόγεια, η οποία όχι μόνον απειλούσε την ύπαρξη της ευρύτερης κοινωνίας, αλλά ήταν επίσης εθισμένη σε πρακτικές που θεωρούνταν ολότελα αποκρουστικές, κυριολεκτικά αντι-ανθρώπινες. Το κυνήγι μαγισσών στη Δύση πήγασε εν μέρει από την εχθρότητα που προκαλούσαν στα κυρίαρχα στρώματα και ιδιαίτερα σε ομάδες με μονοπωλιακή διαχείριση της εξουσίας, όπως οι ιατροί, οι νομικοί και πάνω από όλους η Εκκλησία Οι αντιλήψεις της Εκκλησίας γύρω από τη μαγεία έχουν να κάνουν με τους πρώτους αιώνες ζωής του Χριστιανισμού, όταν η Εκκλησία
H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 Αθήνα I τηλ: 210 38 22 157 I info@arnos.gr Ι www.arnos.gr
Εκπαιδευτική Κοινότητα Ι arnos.gr
αναγκαζόταν να συμβιώνει με πληθυσμούς που είχαν παγανιστικές καταβολές. Στην Αγγλία, από τις αρχές του 16ου μέχρι τα τέλη του 17ου αιώνα, περίπου το ένα τέταρτο των δικών που αφορούσαν ποινικά αδικήματα ήταν δίκες μαγισσών κατά τις οποίες οι περισσότερες κατηγορούμενες θανατώθηκαν
Τοκογλυφία και Μεσαίωνας Στη μεσαιωνική κοινωνία, η ταυτότητα του τοκογλύφου συνιστά στίγμα και η δραστηριότητα θεωρείται κακόφημη. Ένας τοκογλύφος δεν μπορούσε
Να μετέχει στην εξομολόγηση
Να ταφεί χριστιανικά,
Η διαθήκη του κηρυσσόταν άκυρη.
Ακόμα και η απλή υπεράσπιση της τοκογλυφίας μπορούσε να εκληφθεί ως αίρεση. Και γνωρίζουμε από τη μεσαιωνική ιστορία της Ευρώπης ποια ήταν η τύχη των αιρετικών. Οι τοπικοί άρχοντες, η Εκκλησία και οι συντεχνίες εξοστράκισαν τους Ισραηλίτες από τα περισσότερα επαγγέλματα. Τους έσπρωξαν σε ασχολίες που θεωρούνταν κοινωνικά κατώτερες. Η πιο συνηθισμένη ήταν του σαράφη, που δεν είναι άλλος από τον αργυραμοιβό, τον ενεχυροδανειστή, τον δανειοδότη. Οι αργυραμοιβοί του Μεσαίωνα ήταν ανεπίσημοι τραπεζίτες Ο τόκος του μεσαιωνικού αργυραμοιβού έφτανε μέχρι και το 50% του κεφαλαίου που σου δάνειζε. H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 Αθήνα I τηλ: 210 38 22 157 I info@arnos.gr Ι www.arnos.gr
Εκπαιδευτική Κοινότητα Ι arnos.gr
Οι Εβραίοι το Μεσαίωνα Οι διενέξεις μεταξύ Χριστιανισμού-Ιουδαϊσμού, κατά τους πρώτους αιώνες έχουν να κάνουν και με την ιουδαϊκή καταγωγή της Χριστιανικής Θρησκείας. Ο Χριστιανισμός προσπαθώντας να ξεπεράσει την Εβραϊκή του καταγωγή στράφηκε με μένος κατά των Εβραίων και από τον τέταρτο έως τον έκτο αιώνα δημιουργήθηκαν οι χριστιανικές βάσεις κατά των Εβραίων με πληθώρα απαγορεύσεων και περιορισμών. Οι Εβραίοι προσπάθησαν να επιβιώσουν με το διεθνές εμπόριο λόγω της μεγάλης διασποράς που είχαν σαν λαός σε όλο τον δυτικό κόσμο. Την περίοδο αυτή απαγορευόταν ο έντοκος δανεισμός Οι Εβραίοι ως διωκόμενοι ήταν αυτοί που αναλάμβαναν το μεγαλύτερο ρίσκο ιδιαίτερα μεταξύ 11001300 αφού μετά αναπτύχθηκαν έντονα οι Ιταλικές τράπεζες. Τα υψηλά επιτόκια επέτρεψαν στους Εβραίους να γίνουν ιδιαίτερα πλούσιοι. Οι Εβραίοι κατάφεραν με τα χρήματα να εξαγοράζουν κυριολεκτικά τη ζωή τους ενώ συχνό ήταν το φαινόμενο δήμευσης των περιουσιών τους για να γλιτώσουν τη ζωή τους. Ανάμεσα στο 1257 -1267 εξοντώθηκαν οι εβραϊκές κοινότητες στο Λονδίνο, Kanterbury, Northampton, Winchester, Camridge, συνολικά επέζησαν μόνο λίγες χιλιάδες Εβραίοι σε όλη την Αγγλία οι οποίοι διατάχτηκαν από τον Εδουάρδο Α΄το 1290 να εγκαταλείψουν τις περιουσίες τους και να φύγουν από τη χώρα.
H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 Αθήνα I τηλ: 210 38 22 157 I info@arnos.gr Ι www.arnos.gr
Εκπαιδευτική Κοινότητα Ι arnos.gr
Εβραϊκές κοινότητες στη Δύση μέχρι το 15ο αιώνα. Η πλειονότητά τους ζούσε μέχρι τον 15ο αιώνα στην ιβηρική χερσόνησο. Στις υπόλοιπες περιοχές της Ευρώπης υπήρχαν μικρότερες κοινότητες διάσπαρτες σε διάφορες πόλεις. Ο 15ος αιώνας παραμένει ορόσημο καθώς τότε συμβαίνουν εκτεταμένοι διωγμοί Εβραίων από την Ισπανία κυρίως και κατευθύνονται προς την Ανατολή και τα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Θεσσαλονίκη). αλλά και την Ανατολική Ευρώπη γενικότερα. Το αποτέλεσμα είναι η σταδιακή αύξηση του πληθυσμού των Εβραίων στην Πολωνία από τον 16ο έως τον 18ο αιώνα.
Διακρίσεις κατά των Εβραίων: η επιδημία πανώλης το 14ο αιώνα Είδαμε σε προηγούμενη ενότητα πως την τριετία 1348-1351 πέθανε το 1/4 του ευρωπαϊκού πληθυσμού: 24 εκ. νεκροί, εξαιτίας (κυρίως της επιδημίας πανώλης) Οι Εβραίοι υπέφεραν από την πανώλη εξίσου με τις υπόλοιπες πληθυσμιακές ομάδες, αν και το κατά πόσο οι απώλειες τους ήταν αναλογικά λιγότερες λόγω τελετουργικών κανόνων καθαριότητας δεν μπορεί να αποδειχθεί. Παρά το ότι η αντιεβραϊκή βία είχε απαγορευτεί (ακόμα και με Παπικά διατάγματα, όπως του Κλημέντιου ΣΤ') όχλοι, συχνά παρακινούμενοι από ανταγωνιστές, οφειλέτες και φανατικούς κληρικούς, προέβησαν σε κινήσεις κατά των Εβραίων σε ολόκληρη την Ευρώπη (εκτός από την Αβινιόν, τον τόπο διαμονής του Πάπα). Στη Βόρεια και ΒΔ Ευρώπη αφανίστηκαν τη συγκεκριμένη περίοδο περίπου 300 κοινότητες Εβραίων. Στο Στρασβούργο ολόκληρη η κοινότητα των Εβραίων οδηγήθηκε στην πυρά, παρά την (αρχική) άρνηση του δημοτικού συμβουλίου, εκείνο αντικαταστάθηκε μετά από πιέσεις του όχλου
H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 Αθήνα I τηλ: 210 38 22 157 I info@arnos.gr Ι www.arnos.gr
Εκπαιδευτική Κοινότητα Ι arnos.gr
Ο μύθος της διεθνούς εβραϊκής συνωμοσίας θα επιβιώσει του Μεσαίωνα και θα υποδαυλίσει μια τεράστια άσκηση βίας εναντίον των Εβραίων στο μοντέρνο κόσμο.
H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 Αθήνα I τηλ: 210 38 22 157 I info@arnos.gr Ι www.arnos.gr