ΕΛΠ 42_κεφ. 2-3_Μύθοι και Πραγματικότητες - Αρχαιολογική Μαρτυρία

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

ΕΑΠ-ΕΛΠ 42 Ερφηήζεις Επανάληυης Τόμος Α΄, κεθ.2, 3 Μύθοι και πραγμαηικόηηηες ηης Αρταιολογίας Αρταιολογική Μαρησρία

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Ερώηηζη 1:

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Σηε ζεκεξηλή θνηλσλία έρνπλ θαιιηεξγεζεί δηάθνξα ζηεξεόηππα ζρεηηθά κε ηελ

Αξραηνινγία (κύζνο). Πνηεο πηζηεύεηε όηη είλαη νη θπξηόηεξεο από απηέο θαη αλαθεξζείηε ζηνπο ιόγνπο πνπ ηνπο δεκηνύξγεζαλ. Σηελ απάληεζε ζαο κπνξείηε λα αλαθεξζείηε ζε ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα Απάνηηζη: •Η Αξραηνινγία δελ έρεη θακία ζρέζε κε ηηο ιαζξαλαζθαθέο / ηδησηηθέο αλαζθαθέο από ηδηώηεο ή αξραηνθαπήινπο, απώιεηα ζπζηεκαηηθήο κεζνδνινγίαο = εμαηξεηηθά θαηαζηξνθηθέο γηα αξραηνινγηθέο ζέζεηο

θαη επξήκαηα / αδπλακία αλαζύζηαζεο αξραηνινγηθνύ πεξηβάιινληνο

/ ζθνπόο

ιαζξαλαζθαθώλ, αλαθάιπςε αξραίσλ ζεζαπξώλ - αληηθεηκέλσλ ζπιιεθηηθήο αμίαο – ζπλήζσο πξννξίδνληαη γηα ηδησηηθέο ζπιινγέο /ιαζξεκπόξην έξγσλ ηέρλεο / ραξαθηεξηζηηθό παξάδεηγκα Κσκλαδικά ειδώλια.

• Η Αξραηνινγία δεν είλαη κνλαρά ε αλαζθαθηθή δηαδηθαζία / εθδνρή πξνθίι αξραηνιόγνπ από ΜΜΕ / ινγνηερλία / γεινηνγξαθίεο: εθθεληξηθόο ηύπνο κε πεξίεξγα ξνύρα / απηνζθνπόο ε αλαζθαθηθή δηαδηθαζία /ηαύηιζη ηης αρταιολογίας με ηην αναζκαθή • Οη θπξηόηεξνη ιόγνη πνπ δεκηνύξγεζαλ ηα ζηεξεόηππα γηα ηελ αξραηνινγία είλαη: - Αξραηνιαηξία (Αλαγέλλεζε – 19νο/20νο αη) ή ε αξραηνγλσζία ε νπνία θαιιηεξγείηε γύξσ από ηα ΜΜΕ (έκθαζε ζηα εληππσζηαθά επξήκαηα – έκθαζε ζηε δηαδηθαζία ηεο αλαζθαθήο) / νη ιεηηνπξγνί ηεο Αξραηνινγίαο – δελ ελεκεξώλνπλ ζσζηά ην επξύ θνηλό: κπζνκαλία, εξαζηηερληζκόο (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 2, ζελ. 74-83) H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Ερώηηζη 2: Με ζπλνπηηθό ηξόπν ζθηαγξαθείζηε ηι είναι ζύγρξνλε Αξραηνινγία. Απάνηηζη: - Η ζύγρξνλε Αξραηνινγία δελ είλαη κηα ξνκαληηθή πεξηπέηεηα / ε αξραηνινγία δελ πεξηνξίδεηαη ζηελ αλαζθαθηθή δηαδηθαζία, ε νπνία είλαη κηα ζπιινγηθή, κεζνδνινγηθή εξγαζία - Η ζύγρξνλε Αξραηνινγία δελ πεξηνξίδεηαη κνλαρά ζε εληππσζηαθά αληηθείκελα / ζηξέθεηαη ζην γενικό περιβάλλον (πλαίζιο) / γηα ηε ζύγρξνλε Αξραηνινγία ζεκαζία έρνπλ θαη ηα πην αζήκαληα επξήκαηα πνπ εληνπίδνληαη, θηλεηά ή αθίλεηα ηα νπνία είλαη θνξείο ηνπ αλζξώπηλνπ πνιηηηζκνύ -Η ζύγρξνλε Αξραηνινγία δηαθαηέρεηαη από ηελ άπνςε όηη "Ο άνθρωπος θέρνει ζηο θως ότι ανηικείμενα αλλά ανθρώποσς!" Sir Mortimer Wheeler

/ επνκέλσο ε ζύγρξνλε

Αξραηνινγία δελ είλαη έλα θπλήγη ζεζαπξώλ αιιά ε κειέηε ηνπ πιηθνύ αλζξώπηλνπ απνηππώκαηνο όζν ηαπεηλό ή όζν εληππσζηαθό κπνξεί λα είλαη

- Η ζύγρξνλε Αξραηνινγία νξίδεηαη σο επηζηήκε ε νπνία δηέπεηαη από θεωρία και μέθοδο πξνθεηκέλνπ λα δηεμάγεη ηηε έξεπλεο ηεο αιιά θαη γηα λα εξκελεύζεη ηα επξήκαηα ηεο (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 2, ζελ. 83-86)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Ερώηηζη 3: Δώζηε έλα νξηζκό γη αηό ηί είλαη ε αξραηνινγηθή καξηπξία. Απάνηηζη: - Αξραηνινγηθή καξηπξία ζεσξείηαη ην ζύλνιν ησλ αξραηνινγηθώλ δεδνκέλσλ ή ην

ζύλνιν ηνπ αξραίνπ πιηθνύ πνιηηηζκνύ δειαδή ηα πιηθά θαηάινηπα ηεο αλζξώπηλεο παξνπζίαο

ζε κηα πεξηνρή από ηα πην ηαπεηλά αληηθείκελα κέρξη πνιύηηκα

αληηθείκελα ή έξγα ηέρλεο κέρξη ηηο πην επηβιεηηθέο αξρηηεθηνληθέο θαηαζθεπέο, λανύο , βσκνύο, λεθξνηαθεία αιιά θαη θαηαζθεπέο γηα βηνηερληθέο ή αγξνηηθέο δξαζηεξηόηεηεο,

Επνκέλσο, αξραηνινγηθή καξηπξία είλαη ην ζύλνιν ησλ πιηθώλ θαηαινίπσλ ηα νπνία θαηαγξάθνληαη από ηνπο αξραηνιόγνπο σο δεδνκέλα ζε κηα αξραηνινγηθή ζέζε. (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.93)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Ερώηηζη 4: Τη είλαη ε αξραηνινγηθή καξηπξία; Απάνηηζη: - Αξραηνινγηθή καξηπξία ζεσξείηαη ην ζύλνιν ησλ αξραηνινγηθώλ δεδνκέλσλ ή ην ζύλνιν ηνπ αξραίνπ πιηθνύ πνιηηηζκνύ δειαδή ηα πιηθά θαηάινηπα ηεο αλζξώπηλεο παξνπζίαο ζε κηα πεξηνρή από ηα πην ηαπεηλά αληηθείκελα κέρξη

πνιύηηκα αληηθείκελα ή έξγα ηέρλεο κέρξη ηηο πην επηβιεηηθέο αξρηηεθηνληθέο θαηαζθεπέο, λανύο , βσκνύο, λεθξνηαθεία αιιά θαη θαηαζθεπέο γηα βηνηερληθέο ή αγξνηηθέο δξαζηεξηόηεηεο, Επνκέλσο, αξραηνινγηθή καξηπξία είλαη ην ζύλνιν ησλ πιηθώλ θαηαινίπσλ ηα νπνία θαηαγξάθνληαη από ηνπο αξραηνιόγνπο σο δεδνκέλα ζε κηα αξραηνινγηθή ζέζε. (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.93)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Ερώηηζη 5: Σε ηη ζπλίζηαηαη ε αξραηνινγηθή καξηπξίαο; Δώζηε έλα παξάδεηγκα. Απάνηηζη: Η Α.Μ. μπορεί να ςυνίςταται από τζχνεργα, καταςκευζσ , κτίςματα, οικοδεδομζνα  Σε κάκε αρχαιολογικι κζςθ Α.Μ. διακρίνεται : -ςτο περιεχόμενο και τουσ ςυνδυαςμοφσ μεταξφ διαφορετικϊν υλικϊν καταλοίπων - λειτουργία : οικιςμοί, τελετουργικά κζντρα, νεκροταφεία, καταυλιςμοί αλλά και εξειδικευμζνεσ κζςεισ (βιοτεχνικά κζντρα, ςτρατιωτικζσ εγκαταςτάςεισ).

- το μζγεκοσ και τθ μορφι κακϊσ και τθ διάρκεια ηωισ κάκε αρχαιολογικισ κζςθσ.  Χαρακτθριςτικό παράδειγμα οι Τοφμπεσ ςτθ Β. Ελλάδα, γιλοφοι με διαφορετικζσ φάςεισ ηωισ. (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.93-95)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Ερώηηζη 6: Πνηα είλαη ε θύζε ηεο αξραηνινγηθήο καξηπξίαο; Απάνηηζη: Α) απλι: ςτθ «παραδοςιακι αρχαιολογία» θ αρχαιολογικι μαρτυρία αναλφεται ςε απλι θ οποία αφορά τον πιςτό αντικατοπτριςμό τθσ ανκρϊπινθσ ςυμπεριφοράσ, τισ ανκρϊπινεσ ςχζςεισ, ςυγκεκριμζνα φυλετικά ςτοιχεία ι ακόμθ

και εκνότθτεσ. Β) ςφνκετθ: ςτθ ςφγχρονθ αρχαιολογία θ αρχαιολογικι μαρτυρία είναι κατά τθ φφςθ τθσ ςφνκετθ πρόκειται για το αποτζλεςμα μιασ ςειράσ παραγόντων οι οποίοι επθρζαςαν τθν εικόνα τθσ ςτα διάφορα ςτάδια διάπλαςθσ, γι αυτό θ φαινομενικι αξία τθσ μπορεί να είναι και παραπλανθτικι. (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.96)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Ερώηηζη 7: Πνηνη παξάγνληεο δηακνξθώλνπλ ηελ αξραηνινγηθή καξηπξίαο; Αλαθεξζείηε ζε ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα. Απάνηηζη:

Α)Παράγοντεσ διάπλαςθσ: χαρακτθρίηονται οι πολιτιςμικοί ι ανκρωπογενείσ οι οποίοι ευκφνονται για τθ διαδικαςία διαμόρφωςθσ τθσ αρχαιολογικισ κζςθσ /πρωτογενι απόκεςθ των αρχαίων υλικϊν καταλοίπων (ανκρϊπινθ ςυμπεριφορά) -Κφκλοσ ηωισ των τζχνεργων : καταςκευι, χριςθ, απόρριψθ -Τελετουργικζσ διαδικαςίεσ: τζχνεργα ι καταςκευζσ που ςχετίηονται με

τελετουργικοφσ ςκοποφσ π.χ. αφιερϊματα ςε ναοφσ -Δραςτθριότθτεσ απόκρυψθσ : προςπάκεια αποκθςαυριςμοφ πολφτιμων υλικϊν -Ενταφιαςμόσ νεκρϊν: είτε με τον παραδοςιακό τρόπο είτε με τθ μζκοδο τθσ καφςθσ: Παράδειγμα αποτελεί θ Τοφμπα ςτο Λευκαντί τθσ Εφβοιασ.

(ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.98-104/109)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Ερώηηζη 7: Πνηνη παξάγνληεο δηακνξθώλνπλ ηελ αξραηνινγηθή καξηπξίαο; Αλαθεξζείηε ζε ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα. Απάνηηζη: Β) Παράγοντεσ Μετάπλαςθσ: Πολιτιςμικοί:

-Παράγοντεσ φκοράσ τθσ αρχαιολογικισ μαρτυρίασ όπωσ θ επαναχρθςιμοποίθςθ των αρχαίων καταλοίπων κινθτϊν ι ακίνθτων , αλλά και θ διαταραχι των αρχαίων καταλοίπων επιφανειακι ι πλιρθ διαταραχι από αρχαίουσ ι ςφγχρονουσ πλθκυςμοφσ.

-Παράγοντεσ ςυντιρθςθσ: όπωσ θ ταρίχευςθ των νεκρϊν ι περιπτϊςεισ εμπρθςμοφ που αλλάηει τισ ιδιότθτεσ υλικϊν όπωσ για παράδειγμα του ωμοφ πθλοφ. Παράδειγμα αποτελοφν τα πολφτιμα κτερίςματα τθσ ταφισ του ηευγαριοφ ςτθ Τοφμπα ςτο Λευκαντί τθσ Εφβοιασ. Περιβαλλοντικοί -Παράγοντεσ φθοράσ οι οποίοι μποροφν να διακρικοφν ςε φυςικοφσ, χθμικοφσ και βιολογικοφσ Χθμικοί: το νερό ςε διάφορεσ μορφζσ (βροχι, υγραςία ι ςε διάφορουσ ςυνδυαςμοφσ που προκαλοφν μόλυνςθ οξειδϊςεισ ( άλατα), ιλιοσ ωσ μζςω φκοράσ οργανικϊν καταλοίπων και περιβάλλοντα με ζντονα αλατοφχα ςυςτατικά ι όξινεσ ουςίεσ. Φυςικοί: υδροδυναμικι κίνθςθ νεροφ (π.χ. πλθμμφρεσ), θλιακι κερμότθτα (πρόκλθςθ ςυςτολϊν διαςτολϊν ρθγματϊςεων), εναλλαγι υγραςίασ – ξθραςίασ, τιξθ και πιξθ, άνεμοσ Βιολογικοί

-Μικροοργανιςμοί, πτωματοφάγα ηϊα, και γενικότερα το πζραςμα ηϊων προκαλοφν καταςτροφζσ -Παράγοντεσ ςυντήρηςησ: Χθμικοί: ςε οριςμζνεσ ςυνκικεσ διάφορεσ χθμικζσ ουςίεσ είναι ικανζσ να διατθριςουν διάφορα υλικά όπωσ οργανικζσ φλεσ ι μζταλλα (αςβεςτολικικά πετρϊματα) Φυςικοί: θ απανκράκωςθ διατθρεί φυτικζσ φλεσ , ωμό πθλό, μικροπεριβάλλοντα ςπθλαίων (ςτακερζσ ςυνκικεσ), ξθρά ι ψυχρά περιβάλοντα, ι αναερόβια περιβάλλοντα (λίμνεσ, κάλαςςα, βάλτοι και γενικότερα χϊροι που δεν εκτίκενται ςτο οξυγόνο ϊςτε να αναπτυχκοφν μικροοργανιςμοί Παράδειγμα το ξθρό περιβάλλον ςτο εςωτερικό των πυραμίδων / διατιρθςθ αντικειμζνων όπωσ υφάςματα ι ο άνκρωποσ των πάγων ι του Otzi H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.98-104/109) Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Ερώηηζη 8: Αλαθέξεηε πνηεο είλαη νη βαζηθέο αξρέο ηεο Αξραηνινγίαο; Απάνηηζη:  Αξραηνινγηθό Πιαίζην (πξσηνγελέο / δεπηεξνγελέο) Αξρή ηεο ζπζρέηηζεο θαη ηεο επαιιειίαο  Αξρή ηεο Σηξσκαηνγξαθίαο  Terminus postquem / terminus ante quem (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.110-116)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Ερώηηζη 9: Πεξηγξάςηε ηη είλαη ην «αξραηνινγηθό πιαίζην» θαη ηε ζεκαζία ηνπ. Γηα λα δηεπθνιπλζείηε ζηελ απάληεζε ζαο αλαθεξζείηε ζε παξαδείγκαηα. Απάνηηζη:

 Αξραηνινγηθό Πιαίζην (πξσηνγελέο / δεπηεξνγελέο) - κάκε αρχαιολογικό εφρθμα δεν αποτελεί μεμονωμζνο ι ανεξάρτθτθ μονάδα αλλά εντάςςεται ςε ζνα οργανωμζνο πλαίςιο χϊρου και χρόνου: Το αρχαιολογικό πλαίςιο κακορίηει τθν ακριβι κζςθ (προζλευςθ) του ευριματοσ ςτο χώρο και ςτον χρόνο μζςα ςτο άμεςο περιβάλλον του.

-ςθμαςία του αρχαιολογικοφ πλαιςίου: διακρίνει τθν επιςτθμονικι αρχαιολογία από τθν

ψευδοαρχαιολογία /μελζτθ ςυνευρθμάτων / γενικότερου περιβάλλοντοσ εντόσ του οποίου βρίςκονται τα αρχαιολογικά ευριματα – κατανόθςθ και ερμθνεία του → οδθγεί ςτθ γνϊςθ για τισ ςυνκικεσ διαμόρφωςθσ τθσ ανκρϊπινθ ηωι / ανκρϊπινθ ςυμπεριφορά -πρωτογενζσ αρχαιολογικό πλαίςιο: ςυνκικεσ εντοπιςμοφ όπωσ αυτζσ διαμορφϊκθκαν από τισ ίδιεσ τισ ςυνκικεσ ενταφιαςμοφ του (παράγοντεσ διάπλαςθσ: π.χ. αςφλθτοι αρχαίοι τάφοι)

- δευτερογενζσ αρχαιολογικό πλαίςιο: ςυνκικεσ εντοπιςμοφ των αρχαιολογικϊν ευρθμάτων ςε διαταραγμζνα περιβάλλοντα και ςτθ ςυνζχεια από παράγοντεσ μετάπλαςθσ τθσ αρχαιολογικι μαρτυρίασ (επαναχρθςιμοποίθςθ τάφων / ςυλθμζνοι τάφοι) (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.110-112)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Ερώηηζη 10: Εμεγήζηε ηελ αξρή ηεο «ζπζρέηηζεο θαη επαιιειίαο». Γηα λα δηεπθνιπλζείηε ζηελ απάληεζε ζαο αλαθεξζείηε ζε παξαδείγκαηα. Απάνηηζη:  Η οριηόντια ςχζςθ χϊρου που διατθρεί ζνα αρχαιολογικό εφρθμα ςε μια αρχαιολογικι κζςθ βαςίηεται ςτθν αρχι τθσ ςυςχζτιςθσ, ςφμφωνα με τθν οποία αντικείμενα τα οποία βρίςκονται ςτθν ίδια οριηόντια ςχζςθ, εντόσ του ίδιου περιβλιματοσ, κεωροφνται ςφγχρονα .  Η κάκετθ ςχζςθ (χρόνου) ενόσ αρχαιολογικοφ ευριματοσ ςε μια αρχαιολογικι κζςθ ςτθρίηεται ςτθν αρχι τθσ επαλλθλίασ (βλ. γεωλογικι επιςτιμθ) ςφμφωνα με τθν οποία τα διάφορα ςτρϊματα τθσ γθσ είναι τοποκετθμζνα διαδοχικά με τα κατϊτερα να είναι αρχαιότερα και τα ανϊτερα νεότερα. Η αρχι τθσ επαλλθλία κακορίηει τθν αρχαιολογικι ςτρωματογραφία. Παράδειγμα: α)ο εντοπιςμόσ λίκινων τζχνερων ςε ςυςχζτιςθ με τα οςτά προϊςτορικϊν ηϊων οπότε μπόρεςε να διαπιςτωκεί θ ςυνφπαρξθ του ανκρϊπου και θ παλαιότθτα του ανκρϊπινου είδουσ. (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.112-114)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr

Μύθοι και Πραγμαηικόηηηες Αρταιολογική Μαρησρία

Εκπαιδευτική Κοιμότητα Ι arnos.gr

Ερώηηζη 11: Πεξηγξάςηε ηελ αξρή ηεο «ζηξσκαηνγξαθίαο» θαη ησλ ελλνηώλ terminus post quem – terminus ante quem. Γηα λα δηεπθνιπλζείηε ζηελ απάληεζε ζαο αλαθεξζείηε ζε παξαδείγκαηα. Απάνηηζη: Η ςτρωματογραφία (stratigraphy) είναι θ μελζτθσ τθσ επάλλθλθσ διάταξθσ των αποκζςεων ι ςτρωμάτων (διαςτρωμάτωςθ) ςε μία αρχαιολογικι κζςθ / τα ςτρϊματα μπορεί ζνα είναι ςυγχρόνωσ φυςικά ι πολιτιςμικά ι μόνο γεωλογικά (εγκατάλειψθ) / ανάλογα με τισ ςυνκικεσ (φυςικζσ ι πολιτιςμικζσ) τα διάφορα ςτρϊματα ποικίλουν ςε πάχοσ , ςφςταςθ, περιεχόμενο, χρϊμα  κλειςτό ςτρώμα: αποτζλεςμα αδιατάρακτθσ πρωτογενοφσ δραςτθριότθτασ τα οποία παρζμειναν άκικτα κατά τθν πρϊτθ ςτιγμι τθσ αρχικισ τουσ διάπλαςθσ  διαταραγμζνο ςτρώμα: πρόκειται για παράγωγα δευτερογενοφσ δραςτθριότθτασ – μετά τθσ πρωτογενι διάπλαςθ τουσ υπζςτθςαν διαταραχζσ (ανκρϊπινθ ι φυςικι δραςτθριότθτα) , π.χ. ςφλθςθ τάφων αλλά και κατά τθ διενζργεια εργαςιϊν ςτθν επιφάνεια τθσ γθσ, βαριά αντικείμενα διειςδφουν από μαλακότερα ανϊτερα ςτρϊματα ςε βακφτερα μζχρι να ςυναντιςουν ςκλθρά ςτρϊματα /διαταραγμζνα ςτρϊματα τα ςυναντοφμε ςε βακιζσ επιχϊςεισ όπου και δθμιουργείται μια ςφνκετθ διαςτρωμάτωςθ, θ ερμθνεία τθσ οποία είναι ιδιαίτερα δφςκολθ από τουσ αρχαιολόγουσ. ςτισ ςφνκετεσ διαςτρωματϊςεισ υπάρχουν και αυτοτελείσ ςτρωματογραφικζσ ενότθτεσ τισ οποίεσ και αποχωρίηουν οι αρχαιολόγοι από τισ υπόλοιπεσ και το μελετοφν ξεχωριςτά ωσ ζνα ενιαίο ςφνολο (ομάδα)  Το βάκοσ μιασ διαςτρωμάτωςθσ εξαρτάται από τθ φφςθ τθσ κζςθσ, το χρονικό διάςτθμα χριςθσ τθσ κζςθσ → επομζνωσ θ κζςθ κάκε ςτρϊματοσ προςφζρει μια ςχετικι χρονολόγθςθ με βάςθ τθν αρχι τθσ επαλλθλίασ, ενϊ για τθν απόλυτθ χρονολόγθςθ χρθςιμοποιείται το ίδιο το περιεχόμενο

(δθλαδι, τα

διάφορα ευριματα: δείγμα εδάφουσ, κτίςματα,

οικοδεδομζνα, τζχνεργα π.χ. κεραμικι) οπότε θ χρονολογία που προκφπτει – ςε κλειςτά ςτρϊματα - είναι το κατά το οποίο ή το όριο μετά το οποίο (=terminus post quem) δθμιουργικθκε το εξεταηόμενο ςτρϊμα / αντιςτρόφωσ ςτρϊματα ι υλικά ευριματα τα οποία βρίςκονται πάνω από ζνα χρονολογθμζνο ςτρϊμα, τότε προςδιορίηουν τον χρόνο κατά τον οποίο ή το όριο πριν το οποίο διαμορφωκθκε ζνα ςτρϊμα ι αποτζκθκαν ευριματα μζςα ςε αυτό (ΕΑΠ, ηόμος Α’ κεθ. 3, ζελ.114-116)

H Γμώση με τρόπο απλό και καταμοητό! Σολωμού 29 ΑθήναIτηλ: 210 38 22 157Iinfo@arnos.grΙwww.arnos.gr