ΔΕΟ 44 Θεωρία επιχειρηματικότητας και καινοτομίας Κεφάλαιο 3ο -Τόμος 1
Στάδια ανάπτυξης επιχειρηματικότητας
Η διαδικασία ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας αποτελείται από τέσσερα βασικά στάδια: (α) την αναγνώριση και αξιολόγηση της επιχειρηματικής ευκαιρίας και τη προετοιμασία για επιχειρηματική δράση, (β) την ανάπτυξη του επιχειρηματικού σχεδίου, (γ) τον προσδιορισμό και την αναζήτηση των απαραίτητων πόρων, και τέλος (δ) την περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη της επιχείρησης που έχει δημιουργηθεί.
Επιχειρηματική ευκαιρία
Με την έννοια επιχειρηματική ευκαιρία εννοούμε τις συνθήκες εκείνες που δημιουργούν την ανάγκη για την ύπαρξη ενός νέου προϊόντος, υπηρεσίας, ή επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Πηγές ερεθισμάτων για την αναγνώριση επιχειρηματικών ευκαιριών
Εξωτερικές πηγές ερεθισμάτων
Εξωτερικές πηγές ερεθισμάτων
Χαρακτηριστικά επιχειρηματικής ευκαιρίας 1. 2. 3. 4.
Είναι ελκυστική Έχει διάρκεια Είναι επίκαιρη Είναι συνδεδεμένη με ένα προϊόν, υπηρεσία, ή επιχειρηματική δραστηριότητα που δημιουργεί αξία για τον αγοραστή του, και επομένως ο αγοραστής είναι διατεθειμένος να καταβάλει το τίμημα για να την αποκτήσει ή να την καταναλώσει.
Χαρακτηριστικά ατόμων για αναγνώριση επιχειρηματικής ευκαιρίας
1) Η προηγούμενη εμπειρία και επαγγελματική τους πορεία – τα άτομα που έχουν ήδη μια παρουσία σε έναν επαγγελματικό χώρο ή γνωρίζουν καλά έναν κλάδο θεωρείται ότι έχουν μεγαλύτερη ευκολία να εντοπίσουν και να αναγνωρίσουν τις επιχειρηματικές ευκαιρίες όταν αυτές εμφανίζονται.
2) Η ετοιμότητά τους να επεξεργαστούν τα ερεθίσματα που δέχονται και να τα ερμηνεύσουν τη πιθανότητα να αποτελούν δυνητικές επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Χαρακτηριστικά ατόμων για αναγνώριση επιχειρηματικής ευκαιρίας
3) Οι κοινωνικές και επαγγελματικές τους επαφές και γενικότερα η συμμετοχή τους σε κοινωνικά δίκτυα και οργανώσεις – τα άτομα που έχουν εκτεταμένο δίκτυο γνωριμιών και επαφών, βρίσκονται περισσότερο εκτεθειμένα σε νέες ιδέες και έχουν περισσότερες πιθανότητες να εντοπίσουν πρώτοι τις ευκαιρίες που εμφανίζονται.
Πως αναγνωρίζεται και υλοποιείται?
Η διαδικασία αναγνώρισης της επιχειρηματικής ευκαιρίας προϋποθέτει τον συνδυασμό δύο βασικών και αλληλένδετων συνιστωσών: την συνεχή παρακολούθηση του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος από τη μια, και την ύπαρξη συγκεκριμένων χαρακτηριστικών στο πρόσωπο του επίδοξου επιχειρηματία από την άλλη.
Η συνύπαρξη, αλλά και η αλληλοτροφοδότηση των δύο αυτών συνιστωσών οδηγεί στον εντοπισμό των κενών στην αγορά και στην αναγνώριση ευκαιριών για επιχειρηματική δράση.
Τεχνικές για τη δημιουργία και παραγωγή ιδεών 1. 2. 3.
Καταιγισμός ιδεών (brainstorming). Ομάδες εμπειρογνωμόνων (focus groups). Έρευνες αγοράς.
Διαδικασία αναγνώρισης και αξιολόγησης της επιχειρηματικής ευκαιρίας
Το στάδιο της προετοιμασίας: Πρόκειται ουσιαστικά για το υπόβαθρο του επίδοξου επιχειρηματία το οποίο συνοψίζει τη γνώση και την προηγούμενη εμπειρία του και το οποίο καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται και αντιδρά στα εσωτερικά και εξωτερικά ερεθίσματα.
Το στάδιο της επώασης: Πρόκειται για τη φάση κατά την οποία αρχίζει η διαμόρφωση μιας ιδέας ή η απασχόληση με την επίλυση ενός προβλήματος. Η φάση αυτή δεν είναι πάντα συνειδητή με την έννοια ότι ένα άτομο μπορεί να απασχολείται με διαφορετική δραστηριότητα σε έναν άλλο
Διαδικασία αναγνώρισης και αξιολόγησης της επιχειρηματικής ευκαιρίας
Το στάδιο της ενόρασης: Πρόκειται ουσιαστικά για το στάδιο όπου συνειδητοποιείται η λύση σε ένα πρόβλημα ή γεννιέται μια ιδέα . Αυτό το στάδιο θεωρείται κομβικό καθώς αποτελεί αφετηρία για μια σειρά άλλες διαδικασίες, με τις οποίες θα ασχοληθούμε στην επόμενη ενότητα.
Το στάδιο της αξιολόγησης: Κατά το στάδιο αυτό η ιδέα αναλύεται διεξοδικά, ελέγχεται ως προς την βιωσιμότητά της και μετατρέπεται σε επιχειρηματική ευκαιρία.
Διαδικασία αναγνώρισης και αξιολόγησης της επιχειρηματικής ευκαιρίας
Το στάδιο της επεξεργασίας. Πρόκειται για τη φάση κατά την οποία ολοκληρώνεται η διαμόρφωση της αρχικής ιδέας, γίνεται επεξεργασία των λεπτομερειών, και η αρχική ιδέα έχει μεταμορφωθεί πλέον σε μια επιχειρηματική ευκαιρία που εμπεριέχει μια πρόταση αξίας. Στο στάδιο αυτό αναπτύσσεται το επιχειρηματικό σχέδιο αξιοποίησης της ιδέας.
Μελέτη σκοπιμότητας
Αξιολόγηση επιχειρηματικής ευκαιρίας
Συστατικά μέρη επιχειρηματικού μοντέλου
Δομή επιχειρηματικού σχεδίου
Εξώφυλλο Πίνακας Περιεχομένων 1. Επιτελική Σύνοψη 2. Αναλυτική Περιγραφή της Επιχειρηματικής Δραστηριότητας 3. Ανάλυση του εξωτερικού περιβάλλοντος και του κλάδου 4. Σχέδιο Μάρκετινγκ 5. Σχέδιο Οργάνωσης και Λειτουργίας 6. Ομάδα διοίκησης 7. Χρηματοοικονομικό Σχέδιο 8. Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων 9 Χρονικός Προγραμματισμός – Ορόσημα
Μέσα χρηματοδότησης
Δανεισμός με επιτόκιο ή μετοχικό κεφάλαιο, δηλαδή εκχώρηση δικαιωμάτων επί της επιχείρησης (μέσω μετοχών) έναντι παροχής κεφαλαίου. Ίδια/εσωτερικά (κεφάλαια των ιδιοκτητών) ή ξένα/εξωτερικά κεφάλαια (δανεισμός).
Μέσα χρηματοδότησης
Μέσα χρηματοδότησης
Μέσα χρηματοδότησης
Μέσα χρηματοδότησης
Μέσα χρηματοδότησης
Μέσα χρηματοδότησης
Μέσα χρηματοδότησης
Κύκλος ανάπτυξης επιχειρηματικής μονάδας
Στρατηγικές εσωτερικής ανάπτυξης
Ανάπτυξη νέου προϊόντος ή υπηρεσίας: Ανάλογα με τον κλάδο και το αντικείμενο δραστηριότητας της επιχείρησης, τα νέα προϊόντα μπορεί να έχουν σύντομο ή μεγαλύτερο κύκλο ζωής.
Αυξάνοντας το μερίδιό της στην αγορά για ένα υπάρχον προϊόν ή υπηρεσία μέσω π.χ. κατάλληλης διαφημιστικής εκστρατείας, είτε εξειδικεύοντας το προϊόν της ώστε να καλύπτει τις ανάγκες συγκεκριμένου τμήματος της αγοράς
Στρατηγικές εσωτερικής ανάπτυξης
Εξαγορές και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων. Μέσω της εξαγοράς μιας επιχείρησης στόχο, η επιχείρηση μπορεί να επεκτείνει τη γραμμή προϊόντων της, να αποκτήσει πρόσβαση σε νέα κανάλια διανομής, να επεκταθεί σε νέες γεωγραφικές αγορές, αλλά και να επιτύχει οικονομίες κλίμακας.
Οι συμφωνίες αδειοδότησης επιτρέπουν τη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων ως προς την αξιοποίηση μιας κατοχυρωμένης με πνευματικά δικαιώματα τεχνολογίας.
Στρατηγικές εσωτερικής ανάπτυξης
Οι στρατηγικές συμμαχίες, αφορούν συμφωνίες μεταξύ δύο ή περισσότερων επιχειρήσεων με σκοπό την επίτευξη ενός κοινού στόχου.
Οι κοινοπραξίες είναι επιχειρήσεις που δημιουργούνται με τη σύμπραξη δύο ή περισσότερων εταίρων, οι οποίοι συνεισφέρουν πόρους στο κοινό εγχείρημα με στόχο είτε την κατάκτηση μιας νέας γεωγραφικής αγοράς, είτε την από κοινού ανάπτυξη ή/και διάθεση νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
Κεφάλαιο 4- Τόμος 1 Διεθνής επιχειρηματική δραστηριότητα
Διεθνής επιχειρηματικότητα
Με τον όρο «διεθνής επιχειρηματικότητα» εννοούμε τη διαδικασία κατά την οποία η επιχείρηση δραστηριοποιείται επιχειρηματικά πέραν των εθνικών συνόρων.
Όταν ο επιχειρηματίες εκτελεί τις δραστηριότητές τους σε περισσότερες από μία χώρες τότε λέμε ότι έχει διεθνή επιχειρηματική δραστηριότητα.
Διεθνής επιχειρηματικότητα
Τις τελευταίες δεκαετίες, ένας αυξανόμενος αριθμός νέων μικρών επιχειρήσεων που δημιουργούνται στις αναπτυγμένες κυρίως οικονομίες έχουν από την αρχή διεθνή προσανατολισμό.
Πρόκειται για τις λεγόμενες «παγκοσμιοποιημένες από την ίδρυσή τους» επιχειρήσεις.
Παράγοντες που οδήγησαν στην παγκοσμιοποίηση
Οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις Ο ρόλος της πολιτικής: Ο περιορισμός των εμποδίων σύναψης εμπορικών συμφωνιών στο πλαίσιο της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου (GATT), που πλέον αναφέρεται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου άνοιξε το δρόμο στην ελεύθερη διακίνηση των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών. Η άνοδος του μεριδίου των Νέων Βιομηχανικών χωρών (Ιαπωνία, Κορέα, Σιγκαπούρη, Ταϊβάν κλπ.)
Κύκλος ζωής προϊόντος κατά Vernon
Στο πρώτο στάδιο, ο επιχειρηματίας εδραιώνει μια εγχώρια αγορά για το προιόν του.
Η καινοτομία των νέων προϊόντων και της παραγωγής περνά μέσα από διάφορα στάδια του κύκλου ζωής του προϊόντος και η αύξηση της ζήτησης αφομοιώνεται μέσα από την ανάπτυξη του νέου προϊόντος στην τοπική αγορά.
Κύκλος ζωής προϊόντος κατά Vernon
Στο δεύτερο στάδιο, η επιχείρηση αποφασίζει τις εξαγωγές σε άλλη/άλλες αγορές του εξωτερικού όπου υπάρχει ζήτηση για τα προϊόντα της.
Οι εξαγωγές μέσω αντιπροσώπου προτιμούνται σε σχέση με την άμεση επένδυση στο εξωτερικό, καθώς θεωρούνται ως η οικονομικότερη λύση σ’αυτή τη φάση.
Κύκλος ζωής προϊόντος κατά Vernon
Στο τρίτο στάδιο, προωθείται η ιδέα της άμεσης ξένης επένδυσης και της ίδρυσης θυγατρικής επιχείρησης για την εξυπηρέτηση των πελατών στην αλλοδαπή.
Η νέα στρατηγική επιτρέπει ακόμη στον επιχειρηματία να ξεκινήσει την εξυπηρέτηση αγορών σε τρίτες χώρες από τη νέα γεωγραφική θέση.
Βαθμός διεθνοποίησης επιχειρήσεων
Διαφορές μεταξύ διεθνούς και τοπικής επιχειρηματικότητας
Καταλληλότητα επιχειρησης για διεθνοποίηση
Επίπεδο δέσμευσης της διοίκησης. Η στάση της διοίκησης της επιχείρησης μπορεί να ποικίλει ανάλογα με το είδος και το εύρος της διεθνοποίησης που εξετάζεται. Για παράδειγμα, μια επιχείρηση που αποφασίζει απλώς να εξάγει τα προϊόντα της σε ξένες αγορές έχει περιορισμένο κίνδυνο ενώ αν αποφασίζει να εμπλακεί σε άλλες μορφές διεθνοποίησης.
Καταλληλότητα επιχειρησης για διεθνοποίηση
Το εύρος της διεθνούς εμπειρίας που διαθέτει η επιχείρηση. Πολλοί επιχειρηματίες πιστεύουν ότι η δραστηριότητα σε ξένες αγορές δεν είναι και τόσο διαφορετική από τη δραστηριότητα στις εγχώριες αγορές. Αυτό δεν ισχύει πάντα μια και οι οικονομικές, πολιτικές, τεχνολογικές, και κοινωνικές συνθήκες σε διαφορετικά μέρη του κόσμου μπορεί να είναι πολύ διαφορετικές.
Καταλληλότητα επιχειρησης για διεθνοποίηση
Ανάλυση κόστους-οφέλους έναντι της προσπάθειας και του χρόνου που απαιτείται να αφιερωθεί για τη διεθνοποίηση. Πολλές φορές, η προσπάθεια για την οργάνωση της επέκταση σε νέες αγορές απορροφά πολύτιμο χρόνο, χρήμα, και προσπάθεια από τους επιχειρηματίες που ενδεχομένως τα στερούν από άλλες εξίσου σημαντικές δραστηριότητες.
Καταλληλότητα επιχειρησης για διεθνοποίηση
Ζητήματα σχετικά με το προϊόν. Η επιχείρηση θα πρέπει να αποφασίσει αν το προϊόν της είναι κατάλληλο για διάθεση στις διεθνείς αγορές. Για να αποφασίσει χρειάζεται να εξετάσει μια σειρά ερωτήματα, όπως: υπόκειται το προϊόν σε διεθνείς κανονισμούς, όπως π.χ. κανονισμούς σχετικούς με την ασφάλεια και την υγιεινή;
Καταλληλότητα επιχειρησης για διεθνοποίηση
Ζητήματα σχετικά με το δίκτυο διανομής. Με ποιο τρόπο θα φτάνει το προϊόν στις ξένες αγορές και με ποιο τρόπο θα διανέμεται; Υπάρχουν αξιόπιστες και οικονομικά εφικτές εναλλακτικές;
Η χρηματοδότηση των εξαγωγών. Ένα σημαντικό θέμα που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι αν η επιχείρηση έχει τη δυνατότητα και θέλει να χρηματοδοτήσει η ίδια την επέκταση στις ξένες αγορές ή αν θα επιδιώξει επιπλέον χρηματοδότηση από εξωτερικές πηγές.
Καταλληλότητα επιχειρησης για διεθνοποίηση
Ζητήματα που αφορούν τις νομισματικές ισοτιμίες. Αν επιδιώκεται η δραστηριοποίηση σε αγορές που επικρατεί άλλο νόμισμα (π.χ. σε αγορές εκτός Ευρωζώνης) με ποιο τρόπο η επιχείρηση μπορεί να διαχειρίζεται τις αυξομειώσεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες;