Elsbeth & Job

Acht jaar lang samen groeien

Rood of groen?

Kennismaking

Job: Ik deed auditie voor MBO Artiest theater Arnhem en ik kwam vers van de middelbare school. Tijdens die auditie heb ik Els ontmoet zonder dat ik het door had.

Elsbeth: Ja, de deur ging open en Job Klabbers werd geroepen… Maar Job Klabbers was nergens te bekennen. Toen hebben we met z’n allen gewacht en namen de zenuwen toe… En daar kwam Job, heel laconiek. Meneer ging naar binnen, kwam weer naar buiten en zei: ‘Ging fucking lekker, man!’ Toen dacht ik: wauw, wat een arrogantie van hier tot Tokio. Ik dacht dat mijn auditie niet goed was gegaan, maar was toch aangenomen, en Job ook. We kregen dat samen te horen en waren helemaal door het dolle heen. Vervolgens werd ik door mijn ouders opgehaald en liep ik in Arnhem over straat, en zag Job aan de overkant lopen. Ik riep heel blij: ‘Dag Job! Tot na de zomer!’

En ik negeerde haar… Ik had het gewoon niet door.

Ik kreeg niet eens één blik van ‘m!

En nu zijn we acht jaar verder…

Die hebben we niet samen gedaan.

Nee, ik deed als eerste auditie in Zwolle. De auditie in Zwolle voelde echt niet als een auditie; meer als een soort workshop. Ik voelde me super comfortabel, zelfverzekerd en aangemoedigd door de docenten. Daarna zei ik tegen Job dat hij ook echt auditie in Zwolle moest doen.

Toen ik van Els over Zwolle hoorde, schreef ik me ook in. Ik vond de auditie zo fijn, zo relaxt. De lessen hadden verschillende facetten: stukjes schrijven, wat uitproberen, gewoon heel veel verschillende dingen, waardoor ik minder druk voelde en uiteindelijk ook werd aangenomen!

Job: rood

Elsbeth: roze!

Ja dat is de video van mijn klasgenoten geweest die ik heb gemaakt tijdens Creative Lab. Ik had een hokje gemaakt in wat nu Seppes hok is, een aantal heel persoonlijke vragen op briefjes geschreven en neergelegd, en mensen op school daar naar binnen gestuurd. Ik wilde mijn klas graag leren kennen en dacht: hoe kan ik dat nou op een controversiële manier doen? Als je het hokje in ging, mocht je drie van die vragen beantwoorden. Ik filmde alles. Uiteindelijk kwam daar een soort documentaire uit met allemaal verhalen van de klas en de docenten. Die bekeken we vervolgens met elkaar tijdens de laatste dag van Creative Lab. Het is uiteindelijk best een kwetsbaar document geworden waar ik eigenlijk nog steeds heel erg trots ben!

In reactie op zijn uitspraak ‘Ik was maar gewoon wat aan het doen. Ik maakte wat ik vet vond.’

Nou dat van ‘o, dit is vet!’ gebruik ik nog steeds vaak als leidraad. Als mijn gevoel ergens op aanslaat, volg ik. Alleen doe ik tegenwoordig wel meer voorbereidend onderzoek, haal ik er wat meer bij en zoek meer naar betekenis. Toch wordt het vaak nog steeds iets beeldends. Maar ik doe het gewoon! Vaak heb ik ideeën over een wereld en iets wat daarin is gebeurd.

Ergens werkte corona in ons voordeel.

We moesten in een korte periode heel snel leren online te werken. Filmen, editen, audio, weet ik het allemaal… En daar gaan we met het theater in de toekomst tóch meer heen, dat was wel het positieve eraan. Maar verder was het niet leuk, je wilt gewoon doen, maken, in die theaterzaal zijn!

Al dat thuiszitten, ik werd er gek van. Ik dacht: houdt het ooit op? Op het moment dat die laptop dicht ging was ik gewoon weg van school. Dus het was voor mij heel makkelijk om te verdwijnen en niet te communiceren.

Merkwaardige reizen

Over een Nomad-reis naar een ‘verlaten’ fabriek

Die fabriek was niet helemaal verlaten en dat wisten Lex en ik ook wel een beetje toen we er naartoe gingen. Het was een grote fabriek, we wisten dat hij gesloopt ging worden. We zijn toen door een heel smal raampje, ergens hoog, naar binnen gekropen. Het was super interessant om op zo’n plek te komen. Na een tijdje opende ik een deur die we nog niet hadden gehad. Ik zag een glazen wand, van korrelig, wazig glas, waar je niet echt doorheen kon kijken. Door het glas zag ik drie silhouetten zitten. Ik dacht: o, nee… Ik zag ze opstaan en dacht: oké, ik moet heel stil die deur dicht doen. Ik wilde net tegen Lex zeggen: ‘Lex, volgens mij moeten we gaan…’ toen de deur openzwaaide en er een man voor ons verscheen met de woorden: ‘Dit is wat je noemt op heterdaad!’ Hij was helemaal boos en zei dat het inbreken was en diefstal… Op een gegeven moment kwam Lex met de geniale vraag: ‘Maar ik ben toch wel benieuwd; wat werd er vroeger eigenlijk in deze fabriek gemaakt?’ En toen kwam de man los! Hij begon te vertellen over de fabriek en dat hij er al jaren werkte en gaf ons een rondleiding door de kelder.

Daarna gingen we weg. We begonnen buiten keihard te lachen, alle spanning kwam eruit. We hadden in het ziekenhuis kunnen liggen of opgepakt kunnen worden, maar we hebben er uiteindelijk toch een hele toffe ontmoeting van gemaakt. Een domme actie van ons, die goed heeft uitgepakt.

Over haar ontwikkeling na Exil in Suriname Een ontwikkeling als mens was er sowieso. Ik sta na Suriname echt veel relaxter in het leven.

Ja, jij bent echt als een ander mens teruggekomen!

Die mensen daar leven zo met de natuur en met elkaar. Zij zeggen: ‘In Nederland hebben jullie de klok, wij hebben de tijd,’ en dat is echt zo. Ik probeer dat wel mee te nemen, ook in mijn artisteducator-schap. Ik denk dan: komt het vandaag niet goed, dan komt het morgen wel goed. Ik leg nu veel minder druk op mezelf.

Tekst of beweging?

Job: beweging

Elsbeth: tekst

Samen of alleen?

Job: samen

Elsbeth: samen

Elsbeth: koffie

Job: koffie

Inspiratiebronnen

Koffie of thee?

Over fascinaties met obscure Youtubefilmpjes, absurdisme en filosofie

Het is een heel vaag filmpje, er gebeurt heel weinig. Het lijkt op iets waar geen goed Nederlands woord voor is en dat is ‘uncanny valley’. Die term staat voor het gevoel dat er iets niet klopt aan wat je bekijkt, maar dat je niet weet wát. Dit gevoel kwam heel erg bij me naar boven door dit filmpje en daardoor kwam ik op allemaal termen die echt precies benoemen waar ik eigenlijk al die jaren al mee bezig was, en waar ik nu een onderbouwing bij kreeg.

Absurdisme is zo’n groot onderwerp. De nutteloosheid van het leven tonen is de kern ervan, en dat vind ik een heel interessant, aangezien ik ook uitga van de nutteloosheid van het leven. We doen het allemaal voor saus, maar je moet het wel naar je zin hebben onderweg. Ik hou ervan om mezelf te vervelen. En wat filosofie betreft: ik ben een nerd.

Over de film Thirteen

Die film is een inspiratiebron voor mij geweest, samen met andere coming of age-films waarin tienermeisjes verdwalen in zo’n soort wereld als in Thirteen. De combinatie van vrijheid en kracht interesseert me. Hoe kun je verschrikkelijk kwetsbaar zijn, en daarin eigenlijk ook krachtig. Als puber wil je tegen de wereld van de volwassenen opboksen en dat mag en kan ook. Ik werk met zes meiden vanuit deze thematiek. Ik vind de puberteit gewoon een heel bijzondere fase in het leven en ik wil in plaats van het kwetsbare juist de vrijheid en kracht ervan tonen en een soort van fuck you aan de wereld geven.

Samen groeien

Els en ik zijn een soort van omgedraaid. Ik deed niet zoveel en ik had echt een schop onder mijn kont nodig. Els gaf die aan mij. In het eerste en tweede jaar was dat wel zo. En ze had altijd alles goed op orde, opdrachten op tijd af, enzo.

Ik leverde altijd alles ruim op tijd in.

Ja, maar dat is nu dus omgedraaid! Ik moet Elsbeth nu herinneren aan afspraken en aan opdrachten.

Is dat groeien? Je kraakt me alleen maar af!

Nee dat is goed voor jou! Ik vond jou af en toe ook wel heel hard en snel. Wat je in Suriname hebt geleerd, doet je goed.

Ja, ik laat dingen nu wel meer los. En jij bent wel echt van jongetje man geworden. Je hebt dingen veel meer op orde; ook in hoe je overkomt en wat je wilt ben je heel duidelijk en heel principieel. Je bent echt gegroeid.

Dat vind ik ook van jou. Jij weet nu ook veel beter wat je wel en niet leuk vindt.

Wat drijft jullie om theater te maken?

Ik haat het om deze vraag te beantwoorden.

Hoezo?

Waarom ben je niet evenementenorganisatie gaan doen of communicatie?

Omdat je met theater super veel kunt vertellen. Daar gaan we weer in dat hele clichéverhaal… Je wilt taboes doorbreken. Je wilt je toeschouwers even meenemen in een andere wereld om ze uit de werkelijkheid te halen.

Ik maak theater omdat ik een egoïst ben. Omdat ik het gewoon een leuk vak vind. Ik vind het gewoon lekker. Ik wil gewoon lekker theater maken, ik vind het megaleuk om te doen, ik heb vrienden om me heen die het doen.

Hiermee wil ik mijn leven wel vullen.

Een methode van Emma Portegies