Samenvatting

Het ziekenhuis in Veghel is in 1914 ontstaan vanuit maatschappelijke doelen van de gezusters in het nabijgelegen klooster. Naast onderwijs en religie bood het klooster nu ook uitgebreide zorg. In de volgende decennia maakte het ziekenhuis een enorme groei door. Een groei dat ten goede kwam van het plaatsje Veghel, maar ten nadele van de aangrenzende monumentale kloostertuin van de zusters. Steeds meer groen verdween uit het straatbeeld. Tot het jaar 2013. Door de realisatie van een nieuw ziekenhuis in het nabij gelegen Uden, werd het gebouw op slot gegooid en het terrein afgesloten.

Het gebouw met haar centrale maatschappelijke rol in de omgeving, was een levendige plek van zorg en ontmoeting. Een plek dat iedereen in de omgeving kent en wel langs is geweest. Of het nu voor leuke of minder leuke redenen was. Door emotionele gebeurtenissen die er hebben plaatsgevonden ontstaat een herinnering aan, en een relatie met deze plek. Een dynamische plek dat zijn stempel duidelijk heeft gedrukt op de stedenbouwkundige en landschappelijke omgeving. Dit dreigde nu verloren te gaan.

Na een analyse van het gebouw, de plek, aangrenzende gebieden en het ontstaan ervan, zijn conclusies getrokken. Uitgangspunten zijn opgesteld die samen het masterplan vormen. Dit masterplan betreft het openbreken en verbinden van het gebouw met aangrenzende landschappelijke structuren. De kloostertuin openstellen voor publiek en opnieuw betrekken bij het voormalig ziekenhuis. Zo ontstaat het kloosterpark. Een parkachtige omgeving waarbij wonen centraal staat. Met name woonruimte voor verschillende generaties. Aangevuld met maatschappelijke, openbare en commerciële functies.

Het voormalig ziekenhuis wordt dus opengebroken en gestript tot de absolute kern, een betonskelet. Een skelet dat in het verleden als constructieve drager heeft gefungeerd, maar nu een fysieke, tastbare, herinnering vormt aan deze plek. Als onderdeel van het nieuwe kloosterpark wordt het volledig toegankelijk en wordt het de drager van nieuwe functies. De tijdlijn wordt zodoende voortgezet. Niet langer als dichte massa maar als een open, vrij toegankelijke, structuur in het park.

Deze betonnen structuur is uitvoerig geanalyseerd en in beeld gebracht. Het vormt de tijdlijn van het gebouw. Dat door de jaren heen is gegroeid, met steeds een net iets andere bouwwijze. Dit is afleesbaar in het betonskelet door verschil in afmeting van de constructie. Open/dicht, fijn/grof. Je loopt als het ware door de geschiedenis van het gebouw. Dit heeft een direct gevolg gehad voor de grootte en vorm van de nieuwe functies die erin verweven zitten. Door deze op een bepaalde manier ten opzichte van elkaar te plaatsen in het skelet vormt er zich een route die deze tijdsgeest voelbaar maakt.

Met dit afstudeerproject wordt een alternatieve belevingswereld getoond. Middels dit alternatief toekomstbeeld wordt aangehaakt op hedendaagse maatschappelijke problemen en laat het gemiste kansen zien. Een verrijking van de bestaande cultuurhistorische omgeving, in plaats van het volledig verwijderen ervan.