ΖΩΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ Ενημερωτικό δελτίο του Τυροκομείου ΑΡΒΑΝΙΤΗ
Τεύχος 3
Πώς βαθμολογούμε την σωματική κατάσταση των προβάτων
|
Ιούνιος 2018
Σε αυτό το τεύχος
Η βαθμολόγηση της κατάστασης των προβάτων είναι ένας απλός, γρήγορος και ακριβής τρόπος για να εκτιμηθεί η διατροφή ή το δυναμικό παραγωγής του προβάτου. Έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να γίνει ανεξάρτητα από το μέγεθος του ζώου, με μαλλί ή κουρεμένο. Είναι κατάλληλη για οποιαδήποτε φυλή προβάτων και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε απογαλακτισμένα και ενήλικα πρόβατα.
Πώς βαθμολογούμε την σωματική κατάσταση των προβάτων
Tι είναι η Γαλακτική Οξέωση
Είναι σημαντικό να εκτιμηθούν τουλάχιστον 25 πρόβατα από τη μέση του κοπαδιού ή από ένα τυχαίο δείγμα, καθώς τα αδύνατα πρόβατα θα βρίσκονται συνήθως στην ουρά και τα βαριά πρόβατα στην αρχή του κοπαδιού.
ΘΕΜΑ: Ορθή παραγωγή και διαχείριση του νωπού γάλακτος
Φέτα: το τυρί με τη μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων στην Γερμανία
Κατά την βαθμολόγηση της κατάστασης, τοποθετούμε τον αντίχειρά μας στη σπονδυλική στήλη των προβάτων, τα δάχτυλα πάνω και γύρω από τα άκρα των κοντών νευρώσεων, διασφαλίζοντας ότι ο αντίχειρας και τα δάχτυλα είναι σωστά μέσα από το μαλλί και κάθετα στο δέρμα, ώστε να αισθάνεστε καθαρά τη σπονδυλική στήλη και τις νευρώσεις.
Βαθμός 1: Αισθάνεστε μια προεξέχουσα σπονδυλική στήλη, αιχμηρές γωνίες στα άκρα των πλευρών και ένα κενό όπου μπορείτε να χωρέσετε τα δάχτυλά σας ανάμεσα στις μικρές πλευρές. Βαθμός 2: Έχετε λίγη περισσότερη κάλυψη, γεμίζετε τη σπονδυλική στήλη λίγο περισσότερο, καλύπτοντας περισσότερο τις νευρώσεις. Τα άκρα δεν είναι τόσο αιχμηρά, ώστε αρχίζουν να στρογγυλεύονται και οι αιχμηρές άκρες διαλύονται λίγο. Βαθμός 3: Αρχίζουμε τώρα να έχουμε λογική συμπλήρωση των μυών σε αυτήν την περιοχή, καλή κάλυψη πάνω από τις πλευρές, τα άκρα γίνονται τώρα ωραία και στρογγυλεμένα, έτσι ώστε όλες οι αιχμηρές γωνίες έχουν φύγει. Η πλήρωση μεταξύ των νευρώσεων γίνεται όλο και περισσότερο, ώστε να μην μπορείτε να πάρετε τα δάχτυλά σας στο μεταξύ, μπορείτε να τα πάρετε ακριβώς γύρω από τα άκρα, αλλά αισθάνεστε τα άκρα ωραία και στρογγυλεμένα.
(συνέχεια στη σελ.2)
Χαράλαμπος Δημητριάδης MSc. Τεχνολόγος Γεωπόνος - Ζωοτέχνης
Οι παραγωγοί θα πρέπει να τηρούν αρχείο με τις βαθμολογίες και τον μέσο όρο σωματικής κατάστασης των προβάτων.
Πώς βαθμολογούμε την σωματική κατάσταση των προβάτων (συνέχεια από σελ.1) Βαθμός 4: Τώρα αρχίζετε να αισθάνεστε ότι αυτή την περιοχή γεμάτη με μυ και λίγη κάλυψη του λίπους. Ο χώρος μεταξύ των νευρώσεων είναι γεμάτος. Τα άκρα Χρόνια δυσπεπτική οξέωση. Αριστερά ενδονυχίτιδα, δεξιά παρακερατική υπερκεράτωση θηλών βλεννογόνου μεγάλης κοιλίας
Tι είναι η Γαλακτική Οξέωση; Πώς την προλαμβάνουμε και πώς την θεραπεύουμε του Ακρίτα Καλούση
Η Γαλακτική Οξέωση (Lactic or Rumen Acidosis) είναι οξεία ή χρόνια μεταβολική νόσος των αιγοπροβάτων και των βοοειδών, που χαρακτηρίζεται από ανορεξία, κατάπτωση, χωλότητα και κώμα εξαιτίας της υψηλής συγκέντρωσης του γαλακτικού οξέος στη μεγάλη κοιλία. Η χρόνια δυσπεπτική οξέωση έχει ως συνέπεια την μείωση των αποδόσεων.
Αιτιολογία-Παθογένεια Η αυξημένη παραγωγή γαλακτικού οξέος στους προστομάχους οφείλεται στο χαμηλό pH (<5,4) που μπορεί να προκληθεί από το χαμηλό ποσοστό ινωδών ουσιών και την αυξημένη συμμετοχή δημητριακών καρπών πλούσιων σε ευκολοζυμώσιμους υδατάνθρακες, την έλλειψη υφής του σιτηρεσίου (λεπτή άλεση), τη χορήγηση μεγάλων ποσοτήτων ενσιρώματος νωπής χλόης υψηλής περιεκτικότητας σε γαλακτικό οξύ.
των νευρώσεων είναι πλέον πλήρως καλυμμένα με μύες και λίπος. Δεν μπορείτε να βάλετε τα δάχτυλά σας μεταξύ τους καθόλου. Μπορείτε ακόμα να διακρίνετε τα άκρα των νευρώσεων αλλά δεν μπορείτε να μπείτε μεταξύ τους. Δεν υπάρχουν αιχμηρές άκρες, μπορείτε ακόμα να διακρίνετε την κορυφή της σπονδυλικής στήλης, αλλά μέχρι εκεί. Δεν υπάρχει κορυφογραμμή ώστε να τα αισθάνεστε όλα ωραία και ομαλά. Βαθμός 5:
Συμπτώματα Ποικίλλουν ανάλογα με τη μορφή της νόσου. Στην υπεροξεία και οξεία μορφή εμφανίζεται ανορεξία, κατάπτωση, αταξία. Η θερμοκρασία παραμένει κανονική ενώ παρατηρείται ταχυκαρδία και ταχύπνοια. Επίσης παρατηρείται ατονία της μεγάλης κοιλίας, τρισμός, διάρροια και μυϊκός τρόμος. Ο θάνατος τελικά επέρχεται σε 24-72 ώρες. Στη χρόνια δυσπεπτική οξέωση, παρατηρείται γενικά ανορεξία, απώλεια βάρους, μείωση αποδόσεων, ατονία της μεγάλης κοιλίας, ενώ αυξάνουν τα κρούσματα ενδονυχίτιδας και πολιοεγκεφαλομαλάκυνσης.
Όλα είναι γεμάτα.
Έχουμε πλήρη κάλυψη των μυών εδώ με επικάλυψη λίπους από πάνω. Τα άκρα των βραχέων πλευρών καλύπτονται πλήρως. Οι ίδιοι οι σκελετοί είναι καλυμμένοι έτσι
Θεραπεία
ώστε
Σε σοβαρές μορφές της, συνιστάται η χορήγηση ηλεκτρολυτών και φυσιολογικού ορού για να αντιμετωπισθεί η αφυδάτωση. Επίσης στα αρχικά στάδια μπορεί να γίνει γαστροτομή και κένωση της μεγάλης κοιλίας ή έγχυση υδροξειδίου του μαγνησίου σε λιγότερο σοβαρές περιπτώσεις. Σε προχωρημένο στάδιο με σκοπό τη βελτίωση της κινητικότητας της μεγάλης κοιλίας, συνιστάται η χορήγηση αντιβιοτικών με ενδοκοιλιακή έγχυση, γλυκονικό ασβέστιο, μεταφορά υγιούς στομαχικού περιεχομένου από άλλο υγιές ζώο, ευστόμαχα, βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
σπονδυλική στήλη.
Πρόληψη
νη φορά που θα βαθμολογήσετε.
Θα πρέπει να αποφεύγεται η απότομη χορήγηση δημητριακών καρπών ή συμπήκτων,
αλλά να γίνεται προοδευτικά σε διάστημα 7-10 ημερών.
Να προτιμάται το ολικό σιτηρέσιο (TMR). Εάν όμως αυτό δεν είναι εφικτό, τότε θα πρέπει οι καρποί να χορηγούνται μετά από τις
χονδροειδείς ζωοτροφές και ποτέ πριν από αυτές.
Ελάχιστη ποσότητα χονδροειδών ζωοτροφών 40% του σιτηρεσίου. Οι δημητριακοί καρποί
και τα μίγματα συμπυκνωμένων τροφών να χορηγούνται κατά προτίμηση σε 2-3 γεύματα ημερησίως.
Γενικότερα, να αποφεύγονται απότομες μεταβολές στη διατροφή, αλλά να γίνονται προο-
δευτικά σε διάστημα 7-10 ημερών.
Επίσης προτείνεται η χορήγηση διττανθρακικού νατρίου (σόδα κτηνοτροφική) ή μπεντονί-
τη σε ποσοστό 2% του σιτηρεσίου όταν εισάγονται οι δημητριακοί καρποί στο σιτηρέσιο.
Εάν χορηγείται ενσίρωμα πλούσιο σε γαλακτικό οξύ , τότε συνιστάται η προσθήκη στο
ενσίρωμα CaCO3 σε ποσοστό 2% ή προσθήκη 1,5% NaHCO3+KHCO3 ή 1,5% NaHCO3 και 0,75% MgO στο μίγμα συμπυκνωμένων ζωοτροφών. * Ο Ακρίτας Καλούσης είναι Γεωπόνος-Ζωοτέχνης, Τεχνικός Διευθυντής της ΒΙΟΖΩΚΑΤ
να
μην
αισθάνεστε
την
Είναι σημαντικό να καταγράφετε κάθε βαθμολογία, ώστε να βγει ο μέσος όρος. Αυτός ο μέσος όρος μπορεί να συγκριθεί με την επόμε-
Όλοι οι χώροι πρέπει να είναι επαρκούς μεγέθους, σε καλή κατάσταση και να διατηρούνται καθαροί και στεγνοί.
Ορθή παραγωγή και διαχείριση του νωπού γάλακτος της Δέσποινας Βαρβαρούση Σήμερα, η ποιότητα των αγροτικών προϊόντων και ειδικότερα του γάλακτος είναι προαπαιτούμενο σε όλες τις προηγμένες χώρες για την ασφάλεια του καταναλωτή, την οικονομική βιωσιμότητα των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων και κατά συνέπεια την ανάπτυξη του κτηνοτροφικού κλάδου.
ΠΟΙΟΤΙΚΟ ΓΑΛΑ Ποιοτικό είναι το γάλα το οποίο παράγεται όταν τηρούνται οι εξής προϋποθέσεις: παράγεται από υγιές ζώο -απαλλαγμένο από μαστίτιδες και άλλες ασθένειες, λαμβάνει ισορροπημένο σιτηρέσιο, αναπτύσσεται σε σωστές συνθήκες διαβίωσης (άνεση χώρου, αερισμός, πόσιμο νερό, καθαριότητα), παράγεται υπό κατάλληλες συνθήκες και από κτηνοτρόφους που τηρούν καλή προσωπική υγιεινή.
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ Για την παραγωγή ποιοτικού γάλακτος πρέπει να ακολουθηθούν μερικές απλές αρχές: Προσωπική υγιεινή κτηνοτρόφου, Διατήρηση καθαρών ζώων, Σωστές συνθήκες παραγωγής γάλακτος. Βασικές αρχές για την καλή προσωπική υγιεινή των κτηνοτρόφων είναι η τήρηση ενημερωμένων βιβλιαρίων υγείας, η τακτική εξέταση του προσωπικού από γιατρό, η απαγόρευση διαχείρισης του γάλακτος από άτομα πάσχοντα από μεταδοτικά νοσήματα. τα καθαρά ρούχα, το πλύσιμο των χεριών πριν και μετά το άρμεγμα. Το δέρμα και οι μαστοί των ζώων φυσιολογικά έχουν μικρόβια. Στους στάβλους που δεν εφαρμόζεται σχολαστική καθαριότητα παρουσιάζονται περισσότερα μικρόβια στους μαστούς. Η σωστή διατροφή βοηθά στη διατήρηση καθαρών ζώων: αλλοιωμένες τροφές και χρήση μη πόσιμου νερού προκαλούν διάρροιες.
ΣΩΣΤΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ Οι βασικές αρχές που πρέπει να ακολουθούνται κατά την παραγωγή γάλακτος προβλέπουν ξεχωριστό χώρο άμελξης, καθαρό δάπεδο, απουσία εντόμων, πλύσιμο των μαστών πριν από κάθε άμελξη καθώς και καθαρούς γλουτούς/κοιλιά/ουρά χωρίς ακαθαρσίες και σκόνη. Τα χέρια θα πρέπει να πλένονται ενδιάμεσα ενώ το γάλα που αρμέγεται να μην έρχεται σε επαφή με σκόνη, έντομα, κόπρανα, τα άκρα του ζώου ή με βρώμικα χέρια. Καθαρά και στεγνά επίσης θα πρέπει να είναι τα σκεύη (καρδάρια) όταν το άρμεγμα γίνεται με το χέρι, οι τσαντίλες για τη διήθηση του γάλακτος (να πλένονται με ζεστό νερό για απολύμανση), οι αρμεκτικές μηχανές και οι παγολεκάνες ή τα γκιούμια. Η αρμεκτική μηχανή πρέπει να ελέγχεται τεχνικά (αριθμός παλμών, βαθμός κενού κλπ.), όπως και τα θήλαστρα για αλλοιώσεις. Τα θήλαστρα καλό είναι να αλλάζονται μία φορά τον χρόνο. Μετά από κάθε χρήση των σκευών απαιτείται ξέπλυμα με ζεστό πόσιμο νερό και χρήση απορρυπαντικών και βούρτσας για την απομάκρυνση ορατών ακαθαρσιών, και κατόπιν καλό ξέπλυμα για την απομάκρυνση των απορρυπαντικών. Για το πλύσιμο της αρμεκτικής μηχανής να χρησιμοποιείται αμέσως μετά από κάθε άρμεγμα το αυτόματο πρόγραμμα πλυσίματος (εφόσον υπάρχει). Τα θήλαστρα να πλένονται με χλιαρό νερό, διότι αποτελούν εστίες μικροβίων, ειδικά όταν έχουν σχισμές.
ΟΡΘΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΓΩΜΕΝΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ Μετά την παραγωγή, το γάλα θα πρέπει να φιλτράρεται/διηθείται για την απομάκρυνση των ξένων υλών. Αξίζει να γνωρίζουμε ότι όταν το άρμεγμα πραγματοποιείται με το χέρι, ξένες ύλες μεταφέρονται στο γάλα, οι οποίες πρέπει να απομακρύνονται με κοινά φίλτρα (π.χ. τσαντίλες). Οι αρμεκτικές μηχανές φέρουν ειδικά ή κοινά φίλτρα, τα οποία μετά από κάθε χρήση θα πρέπει να αλλάζονται. Κατόπιν, το γάλα θα πρέπει είτε να παραδίδεται άμεσα εντός 2 ωρών σε σταθμούς πρόψυξης είτε να ψύχεται σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 4 οC μέσα σε παγολεκάνες. Η θερμοκρασία της παγολεκάνης πρέπει να ελέγχεται καθημερινά ώστε να διατηρείται στους 3-4 oC όσο έχει γάλα. Μετά το άδειασμα και πριν ξαναδεχτεί γάλα, πρέπει να πλένεται επιμελώς και να απολυμαίνεται με τα επιτρεπόμενα απολυμαντικά. Επιπλέον, να διατηρείται καθαρή, στεγνή και καλά κλειστή.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ Όσο μένει το γάλα εκτός ψύξης τα μικρόβια πολλαπλασιάζονται, γι’ αυτό αν δεν υπάρχει παγολεκάνη, πρέπει να κανονίζουμε να έρχεται άμεσα το βυτίο. Τα γκιούμια δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο, αλλά να παραμένουν σε σκιερό και δροσερό μέρος. Τέλος, οφείλουμε πάντα να θυμόμαστε ότι το γάλα είναι τρόφιμο και οφείλουμε να τα συντηρούμε υπό ψύξη για να μην αλλοιωθεί.
* Η Δέσποινα Βαρβαρούση είναι Χημικός, Προϊσταμένη του Εργαστηρίου Ελέγχου Ποιότητας Γάλακτος ΠΕΛΛΑΣ υπό την Διεύθυνση Διαχείρισης Ελέγχων Γάλακτος & Κρέατος ΕΛ.Γ.Ο. ΔΗΜΗΤΡΑ
ΥΔΑΤΟΔΙΑΛΥΤΟ ΒΙΤΑΜΙΝΟΥΧΟ ΣΚΕΥΑΣΜΑ EXTRA-VIT
Φέτα: το τυρί με τη μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων στη Γερμανία Το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης των λιανικών πωλήσεων στη γερμανική αγορά κατέγραψε πέρυσι η φέτα σε σύγκριση με όλα τα είδη τυριών. Σύμφωνα με τα στατιστικά, στοιχεία της Nielsen, η αύξηση της αξίας των πωλήσεων φέτας σε σύγκριση με το 2015 κυμάνθηκε στο 3.3%. Αμέσως μετά ακολουθούν τα τριμμένα τυριά με αύξηση 2,6% και τα νωπά κρεμώδη τυριά με αύξηση της τάξης του 2,4%.
EXTRA-VIT Φυτικής σύστασης υδατοδιαλυτό διατροφικό συμπλήρωμα, πλούσιο σε βιταμίνες, κατάλληλο για την άμεση ενίσχυση και τόνωση του οργανισμού του ζώου.
Αναμιγνύεται εξίσου εύκολα και με στερεά τροφή. Περιέχει ενεργό σακχαρομύκητα που συμβάλει στην σωστή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος.
Κορυφαία προϊόντα Ζωοτεχνικής Υποστήριξης που θα βρείτε στο Τμήμα Ζωοτεχνίας του Τυροκομείου ΑΡΒΑΝΙΤΗ Σόγια 46% σε σακί Το σογιάλευρο είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες και αμινοξέα καθιστώντας το κύρια και αναντικατάστατη πηγή θρεπτικών ουσιών όλων των εκτρεφόμενων ζώων.
Απορρυπαντικά αμελκτηρίων Acid και Alcali Activ Απορρυπαντικά Οξέα και Αλκαλικά εξαιρετικής ποιότητας με πρόσθετη καθαριστική χρήση. Σχεδιασμένα για τον καθαρισμό και την απολύμανση των δεξαμενών γάλακτος και των αρμεκτικών μηχανημάτων .
Καλαμπόκι Ο σπόρος του αραβοσίτου είναι μια πολύτιμη πηγή ενέργειας στα μηρυκαστικά. Έχει την υψηλότερη ενεργειακή αξία μεταξύ των δημητριακών με υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο.
Ισορροπιστές για πρόβατα, αίγες και βοοειδή Υψηλής ποιότητας ισορροπιστής για μηρυκαστικά μεγάλων αποδόσεων. Δρα ενισχυτικά στον οργανισμό του ζώου τόσο για να καλύψει τις καθημερινές του ανάγκες σε μέταλλα, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, όσο και για να του εξασφαλίζει την απαιτούμενη ενέργεια και την διατήρηση του οργανισμού του σε υγιή επίπεδα.
Συνολικά, η κατανάλωση φέτας στη Γερμανία βαίνει αυξανόμενη κατά την τελευταία δεκαετία, γεγονός που αντανακλάται και στις εισαγωγές από την Ελλάδα, που αυξάνονταν κάθε έτος από το 2008 μέχρι το 2015, για να σημειώσουν μικρή κάμψη το 2016. Συγκεκριμένα, όπως δείχνουν τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας, στο διάστημα 2008-2015, ο όγκος των εισαγωγών Φέτας από την Ελλάδα στη Γερμανία σχεδόν διπλασιάστηκε, καθώς από 51.060 τόνους αυξήθηκε σε 103.545 τόνους. Αναφορικά με την αξία των πωλήσεων στο ίδιο διάστημα, η εικόνα είναι αντίστοιχη, καθώς αυξήθηκε από τα 9,64 εκατ. ευρώ στα 18,68 εκατ. ευρώ.
Είπαν για εμάς «Οι τροφές και τα συμπληρώματα που προμηθεύομαι έχουν βελτιώσει την ποιότητα του γάλακτος που παράγω.» Δημήτρης Γιαννιώτης κτηνοτρόφος, Κολχικό Λαγκαδά
«Με τη βελτίωση του σιτηρέσιου που μου πρότεινε ο ειδικός του Τμήματος Ζωοτεχνίας διπλασίασα την παραγωγή μου». - Πέτρος Τοπούζης, κτηνοτρόφος, Προφήτης Λαγκαδά
zootechnia@arvanitis.gr
Τυροκομείο ΑΡΒΑΝΙΤΗ Νεοχωρούδα Θεσσαλονίκης, ΤΘ 300, ΤΚ 54500, Τηλ. 2310 709.559, 2310 709.951, www.cheese.gr