Skólamálaumræða 2007 2014

Enn líður kosningum.

að

sveitarstjórnar-

2010 var aðal kosningamálið í Þingeyjarsveit skólamálin. Þá fór fram, leiðinlega seint, svolítil umræða um skólamál. Á miðju kjörtímabili áttu sér stað ákveðnar breytingar á skólahaldi sveitarfélagsins. Er það skoðun margra og m.a. undirritaðrar að þar hafi nánast verið verr af stað farið en heima setið. Ég tek hér saman umræðu um skólamál sem farið hefur fram fyrir og eftir síðustu sveitarstjórnarkosningar, set fram athugasemdir og eigin hlutdrægu skoðanir. Flestallt sem hér birtist hefur birst á opinberum vettvangi og er þar enn. Ég reyni að krækja eftir bestu getu. Ég er ekki í framboði svo ég á engra pólitískra hagsmuna að gæta.

Minni á að þetta er ekki skyldulesning.

2|Umræður

n svo æ þ im 

aði

3|Umræður

Þá komu upp hugmyndir þess efnis að sameina skólana.

Ekkert vit að láta þessu fáu börn hringla í nær tómum húsum. Leyfa þeim að vera saman. En svoleiðis hlutir eru ekki framkvæmdir hókus pókus. Það þarf að gera úttekt og skrifa skýrslur.

Ég veit ekki af hverju þessi skýrsla var svona ómöguleg. Það kemur ekki fram nein óánægja í fundargerðum sameiningarnefndar. (Sjá hér. http://www.myv.is/stjornsyslan/fun dargerdir/ ) Eina athugasemdin sem ég fann kom frá Aðalsteini Má Þorsteinssyni í Reykjadal.

Finna má upplýsingar um Hjalta Jóhannesson hér: http://stefania.unak.is/stefania/moj a-starfsmadur.asp?starfsm=HJALTIJ Og um Trausta Þorsteinsson hér: http://stefania.unak.is/stefania/moj a-starfsmadur.asp?starfsm=TRAUSTI Ég ætla að leyfa mér að halda að þeir viti hvað þeir séu að gera.

4|Umræður

Skýrsla RHA

1

HELSTU NIÐURSTÖÐUR

• Íbúum hefur fækkað á sameiningarsvæðinu á undanförnum árum.

Bæði kemur þar til brottflutningur fólks, einkum yngra fullorðins fólks, og að færri börn hafa verið að fæðast. Fækkað hefur í grunnskólunum fjórum á sameiningarsvæðinu og við blasir meiri fækkun. Hlutfallslegur kostnaður hefur því verið að hækka.

• Ekki hafa verið gerðar stórvægilegar breytingar á fyrirkomulagi grunnskólamála enn sem komið er, en umræða um þau mál hefur verið mikil á svæðinu. Ákveðin hagræðing hefur átt sér stað með samrekstri leik- og grunnskóla í Þingeyjarsveit sem er athyglisvert framtak.

• Miklar vegalengdir setja því einkum skorður hvaða möguleikar eru til staðar í hagræðingu í grunnskólarekstri.

Samgöngubætur sem hafa verið gerðar á svæðinu auka möguleika og væntanleg Vaðlaheiðargöng munu auka þá möguleika enn frekar.

• Tekin voru viðtöl við sveitarstjórnarmenn, skólastjóra og foreldra á svæðinu, auk þess að rýna í fyrirliggjandi gögn um mannfjölda, rekstur skólamála, landfræðilegar aðstæður o.fl.

• Foreldrar hafa áhyggjur af fækkun nemenda og afleiðingum hennar, m.a. með félagslegar þarfir barnanna í huga. Skólaakstur er ekki álitinn íþyngjandi fyrir börnin meðan hann er ekki óhóflega langur og kröfur eru gerðar um góðan aðbúnað og öryggi barnanna.

• Settir eru fram þrír valkostir um fyrirkomulag skólamála á svæðinu. Fleiri valkostir eru til staðar en höfundar hafa kosið að takmarka valið við þessa þrjá til nánari skoðunar og umfjöllunar.

• Óbreytt skipan skólamála á svæðinu. Þessi valkostur myndi að öllum líkindum lágmarka óróa meðal íbúa og nemenda vegna skólamála á svæðinu og sömuleiðis munu

breytingar á störfum í skólunum til skemmri tíma verða minni en í tilviki annarra valkosta. Ef framreikningur á nemendafjölda, sem bendir til mikillar fækkunar, reynist á rökum reistur verður þó tæplega hægt að viðhalda þessari skipan lengi vegna kostnaðar, félagslegra þarfa nemenda og krafna um fjölbreytni í námi.

• Sameining skólahalds Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla á Hafralæk en skólahald í Stórutjarnaskóla og Grunnskólans í Skútustaðahreppi óbreytt. Sameinaði skólinn byði upp á aukinn fjölbreytileika s.s. í félagslegum samskiptum nemenda og námsvali þeirra. Húsnæði er til staðar á Hafralæk sem rúmar þennan nemendafjölda og tiltölulega stutt er á milli skólanna. Þetta er sá valkostur sem er auðveldastur í framkvæmd og mætti líta á sem hagræðingaraðgerð til skemmri tíma litið.

• Skólahald allra skólanna sameinað í eina skólastofnun á Laugum, skólasel rekið fyrir börn á yngsta stigi og miðstigi í Reykjahlíð. Þetta má líta á sem langtímamarkmið fyrir skólaskipan á svæðinu, e.t.v. sem þátt í mótun aðalskipulags fyrir nýtt sveitarfélag. Vegna mikillar vegalengdar til Lauga úr Fnjóskadal er bent á þann möguleika að nemendur þaðan sæktu skóla til Eyjafjarðar en Vaðlaheiðargöng eru ákveðin forsenda fyrir því. Um langan tíma hafa Laugar í raun verið skólasetur Þingeyjarsýslu og myndi þessi skipan skólamála renna styrkari stoðum undir framtíðarþróun staðarins. Þetta er eini valkosturinn sem getur komið til móts við náms- og félagslegar þarfir elstu nemenda í Skútustaðahreppi í ljósi nemendafækkunar.

SKÝRSLAN ER UM 50 BLS. SVO ÉG BIRTI BARA NIÐURSTÖÐURNAR. ÞAÐ ER HÆGT AÐ NÁLGAST HANA ALLA HÉR. 5|Umræður

Fræðslunefnd, fundur nr. 5

Dags. 16.3.2009

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Fræðslunefndarfundur Haldinn í Stórutjarnaskóla 16. mars 2009 kl. 20:30 Fundinn sátu Allir aðalmenn í fræðslunefnd Jan Alavere deildarstjóri tónlistardeildar Stórutjarnaskóla Sigrún Jónsdóttir fulltrúi kennara við Stórutjarnaskóla Ólafur Arngrímsson skólastjóri Stórutjarnaskóla Torfhildur Sigurðardóttir, deildarstjóri á Tjarnarskjóli, Sigurður Birgisson fulltrúi foreldra við Stórutjarnaskóla Selvadore Rähni skólastjóri Tónlistarskólans á Laugum Bergljót Hallgrímsdóttir leikskólastjóri á Barnaborg. Þórey Hermannsdóttir fulltrúi starfsmanna á Barnaborg Baldur Daníelsson skólastjóri Litlulaugaskóla Birna Óskarsdóttir deildarstjóri á Krílabæ Jóhanna Eydís Þórarinsdóttir fulltrúi foreldra við Litlulaugaskóla

1. Staðan á úttekt á skólamálum í Þingeyjarsveit. Starfshópur sem í voru Margrét Bjarnadóttir, Arnór Benónýsson og Tryggvi Harðarson skilaði af sér störfum á síðasta sveitarstjórnarfundi. Félagsvísindastofnun HÍ verður fengin til að gera úttekt á möguleikum í skólamálum í sveitarfélaginu, eftir ákveðnum forsendum. Vonast er eftir niðurstöðu úr þeirri vinnu í haust en í síðasta lagi fyrir áramót. Ekki hefur verið gengið endanlega frá samningum við félagsvísindastofnun, það er í vinnslu. Nokkrar fyrirspurnir og umræður urðu um tilgang og gagnsemi slíkrar úttektar. Einnig voru ræddar forsendur sem vinna á skýrsluna út frá og það hvort fjárhagslegar forsendur séu fyrir því að fara út í kostnaðarsama úttekt.

2.

3.

4.

Málefni frá skólastjórum m.a. staðan/starfið nú,hugsanlegar sparnaðaraðgerðir, sumarlokanir leikskóla/leikskóladeilda. Margrét las upp úr erindi Ragnheiðar Hergeirsdóttur sem flutt var á aðalfundi Sambands íslenskra sveitarfélaga, þar sem fjallað var um sparnaðaraðgerðir í skólastarfi. Ólafur fjallaði um tillögur til sparnaðar í Stórutjarnaskóla, nokkur umræða um þær og mögulegar útfærslur. Bergljót ræddi sparnaðartillögur við Barnaborg, þar hefur mikið verið skorið niður og erfitt að finna leiðir til sparnaðar. Bergljót mun kanna meðal foreldra hvort hægt sé að lengja lokun í sumar eða hafa opið hálfan daginn hluta af sumrinu. Baldur gerði grein fyrir sparnaðartillögum frá Litlulaugaskóla, en í þeim tillögum sem hann setti fram leitaðist hann við að ná 3% niðurskurði frá fjárhagsáætlun 2009. Taka þarf ákvarðanir um breytingar á vistunartíma t.d. í sumar og tilkynna foreldrum með tveggja mánaða fyrirvara.

Skólastjórar lögðu mikla áherslu á mikilvægi þess að hafa aðgang að fjárhagslegri stöðu á hverjum tíma, það er ekki í lagi og þarf að breytast. Fræðslunefnd mælir með því að lokað verði klukkan 14:00 á föstudögum og lokað milli jóla og nýárs á Krílabæ. Einnig mælir hún með að farið verði að sparnaðartillögum Baldurs um að undirbúningstímum starfsfólks á Krílabæ verði fækkað og leikskólinn verði einungis opinn hálfan daginn í júní, þar sem ekki er mikil þörf fyrir vistun á þeim tíma. Bergljót mun einnig kanna möguleika á að loka milli jóla og nýárs á Barnaborg. Ekki hefur verið greitt sérstaklega fyrir að börn komi korteri fyrir 8 á morgnana eða sótt allt að 10 mín eftir að vistunartíma lýkur á Krílabæ, en til er ákvörðun fræðslunefndar fyrir því að rukka eigi fyrir þennan aukatíma, ítrekað að sú regla gildi. Selvadore ræddi möguleika á sparnaði hjá Tónlistarskólanum á Laugum. Margrét ræddi þá hugmynd að tónlistarskólinn yrði deild í Litlulaugaskóla til hagræðingar, en ekki hefur verið kannaður sparnaður af slíkri breytingu.

Bréf sem hafa borist: Bréf frá Menntamálaráðuneyti þar sem tilkynnt er að samræmd próf haustið 2009 verða 14. 15. og 16. september fyrir 10. bekk.

Samræmd próf fyrir 4. og 7. bekk verða 17. og 18. sept. Önnur mál:



Bergljót hefur beint því til foreldra barna á Barnaborg sem ætla að taka börn út t.d. mánuð auka á sumrin, að segja upp plássinu til að fólk borgi ekki fyrir þann tíma. Í gömlu Þingeyjarsveit var tveggja mánaða uppsagnarfrestur en einn í Aðaldælahreppi, sú regla hefur ekki verið samræmd í nýju sveitarfélagi, fræðslunefnd þarf að gera það.



Ólafur afhenti skóladagatal fyrir 2009-2010 fyrir Stórutjarnaskóla og benti fundarmönnum á að ársfundur Samtaka fámennra skóla verður í Stórutjarnaskóla 9. maí.



Margrét sagði frá því að reglugerð um skólaráð grunnskóla er komin og greindi lauslega frá innihaldi hennar. Einnig komnar reglugerðir um sprotasjóð leikgrunn og framhaldssk. og um matsnefnd leik-, grunn- og framhaldsskólakennara.



Brynhildur kastaði fram þeirri hugmynd að unnið væri útfrá því hvernig við gætum nýtt þá peninga sem við höfum, í stað þess að vinna útfrá því hvernig við getum skorið niður.

Fleira ekki bókað, fundi slitið klukkan 23:00

6|Umræður

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Fræðslunefnd, fundur nr. 16 Dags. 20.4.2010 16. fundur fræðslunefndar Haldinn í Hafralækjarskóla 20. apríl kl. 15:30 Fundinn sátu: Allir aðalmenn í fræðslunefnd, Harpa Hólmgrímsdóttir skólastjóri Hafralækjarskóla, Hulda Svanbergsdóttir fulltrúi kennara, Huld Aðalbjarnardóttir fulltrúi Norðurþings, Sveinn Aðalsteinsson fulltrúi foreldra, Áslaug Anna Jónsdóttir deildarstjóri Barnaborgar,kom inn á fundinn undir liðnum málefni leikskóla.

1.

Málefni grunnskóla, m.a. starfið næsta vetur, skóladagatal, fækkun stöðugilda, sjálfsmat grunnskóla.

Vegna fækkunar barna í skólanum og þess að Meðferðaheimilið Árbót hættir starfsemi í sumar verður talsvert mikill niðurskurður í kennslu í Hafralækjarskóla næsta vetur. Harpa hefur kynnt kennurum sína útfærslu á niðurskurði í kennslumagni næsta vetrar. Tillagan er á þann veg að allir kennarar minnki við sig kennslu miðað við kennsluna í vetur, en engum verði sagt upp. Þessi útfærsla byggir á samþykki kennara á að taka á sig tímabundinn niðurskurð á stöðugildi til eins árs. Einnig er verið að athuga hvort minnka þarf stöðugildi í mötuneyti og hjá skólaliðum. Næsta vetur lítur út fyrir að í Hafralækjarskóla verði 10 nemendur á yngsta stigi, 14 nemendur á miðstigi og 19 nemendur á unglingastigi. Þar af eru 7 nemendur úr Norðurþingi. Harpa gerir ráð fyrir 188 heildarkennslustundafjölda á viku fyrir næsta vetur þar af 21 stund í annað en bekkjarkennslu. Fræðslunefnd samþykkir þennan kennslustundafjölda. Harpa dreifði drögum að skóladagatali fyrir veturinn 2010-2011, sem telur 180 daga, með 5 tvöföldum dögum. 5 skipulagsdagar eru inn á starfstíma skólans. Fræðslunefnd samþykkir þetta skóladagatal. Drögin hafa ekki verið kynnt neinum öðrum ennþá. Háskólinn á Akureyri gerði úttekt á sjálfsmatsaðferðum í Hafralækjarskóla haustið 2009 og var matið það að sjálfsmatsaðferðir innan skólans væri ófullnægjandi. Harpa er að skipa í matsnefnd vegna sjálfsmats skóla.

M.a annars verður stuðst við matstæki Gæðagreinar. Matsnefndin skal skila af sér stuttri skýrslu um vinnuna fram á vor.

2.

Málefni tónlistardeildar m.a. starfið, mönnun.

Harpa sagði frá málefnum tónlistardeildar, í vetur hefur verið deildarstjóri í 50% stjórnun og 50% kennslu, þar fyrir utan var tvær samtals 100% stöður í kennslu. Harpa vill breyta stöðu deildarstjóra þannig að stjórnun verði 30% og 70% kennsla. Þar fyrir utan verði tveir kennarar í samanlagt í 80% stöðu. Fræðslunefnd samþykkir þessa breytingu.

3.

Málefni leikskóladeildar, m.a. samþætting leik- og grunnskóla, sumarlokanir, húsnæði vegna fjölda leikskólabarna, inntökualdur leikskólabarna.

Samþætting skólastiganna í vetur hefur einkum byggst á því að Hulda kenndi aðeins í leikskólanum fyrir áramót og skólahópur hefur komið einn dag í viku eftir áramót. Harpa leggur til að deild 5 ára barna í leikskólanum verði alfarið starfrækt í húsnæði grunnskólans næsta vetur. Þeim fylgi starfsmaður úr leikskólanum. Árgangurinn myndi áfram borga leiksskólagjöld. 5 nemendur eru í hópnum og telur Harpa að af þessu yrði bæði faglegur ávinningur og eins myndi þá rýmkast um hópinn sem verður í húsnæði leikskólans. Fræðslunefnd leggur til að þessi leið verði farin. Sumarlokun verður frá 28. júní til og með 9. ágúst. Harpa leggur líka til að inntökualdur verði hækkaður úr 6 mánaða aldri upp í 9 mánaða aldur. Rök fyrir því eru m.a. þau að fæðingarorlof er orðið 9 mánuðir. Fræðslunefnd mælir með því. Nú lítur út fyrir að 20 börn verði í leikskólanum næsta vetur alls 26 barngildi. Fræðslunefnd leggur til að kannað verði hvort hagræði sé af því að hádegismatur verði fluttur úr mötuneytinu í grunnskólanum yfir í leikskólann. Nettengingin í leikskólanum hefur ekki verið í lagi, þarf að fá tengingu beint inn í leikskólann, Harpa fylgir því eftir.

4.

Bréf sem hafa borist. a) Fréttabréf frá Heimili og skóla v/ foreldraverðlauna. b) Bréf frá Eyþingi til að minna skóla á að nota kennslugagnasafn Háskólans á Akureyri. c) Bréf frá Menntamálaráðuneyti varðandi ráðningu danskennara í grunnskóla.

5.

Önnur mál.

Spurt eftir skólaskýrslu, sveitarstjórn hafa borist drög að skýrslunni . Drögin voru mjög ófullnægjandi að mati sveitarstjórnar.

Fundi slitið 17:40

Sveitarstjórn hefur þá væntanlega gert skýrsluhöfundum ljóst hvað væri ábótavant og til hvers væri ætlast.

7|Umræður

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Sveitarstjórn, fundur nr. 19 Dags. 5.3.2009 Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 19. fundur í Kjarna fimmtudaginn 05.03. 2009 kl. 10:30 .......

12. Starfshópur um skólamál – niðurstaða: Mættir: Ólína Arnkelsdóttir, Erlingur Teitsson, Ásvaldur Þormóðsson, Arnór Benónýsson, Margrét Bjarnadóttir, Hlynur Snæbjörnsson og Garðar Jónsson auk sveitarstjóra sem ritaði fundargerð.

......

11.

Starfshópur um skólamál - niðurstaða:

Rætt uppkast að bréfi vegna úttektar á skólamálum sveitarfélagsins. Samþykkt að sveitarstjóri leiti samninga við Félagsvísindastofnun Háskóla Ísland á grundvelli uppkastsins með áorðnum breytingum. Sérstaklega verði skoðað: a) Hvað er hagkvæmt að reka marga grunnskóla í sveitarfélaginu út frá fjárhagslegum, faglegum og samfélagslegum sjónarmiðum? Taka verður mið af fjarlægðum. b) Hagkvæmni þess að reka saman grunnskóla, leikskóla og hugsanlega tónlistarskóla undir einum hatti. Eins að reka einn tónlistarskóla sem nái til allra skólasvæða. c) Hugsanlega skiptingu á grunnskóla, þ.e. reka yngstu bekki grunnskóla með leikskóla og eins hvort skynsamlegt sé að samkeyra unglingadeildir í einum eða tveimur skólum. d) Fyrirkomulag skólaþjónustu, sem annars vegar heyrir undir skólaþjónustu Norðurþings og hins vegar sérsamningar Stórutjarnarskóla við Háskólann á Akureyri og aðra fagaðila. e) Hvaða áhrif hugsanleg staðsetning grunnskóla, leikskóla og tónlistarskóla hafi á Framhaldsskólann á Laugum. .....

Fleira ekki gert, fundi slitið 15:20 Ólína Arnkelsdóttir Erlingur Teitsson Margrét Bjarnadóttir Ásvaldur Þormóðsson Garðar Jónsson Arnór Benónýsson Sigurður Hlynur Snæbjörnsson

Þessi sveitarstjórnarfundur var undan Fræðslunefndarfundinum, ég get ekki séð að það sé lagt neitt sérstakt mat á drögin. Þessar spurningar ættu engu að síður að vera nokkuð ljósar þótt mér finnist sú fyrsta frekar sérstök. Reynt er að svara þessum spurningum í skýrslunni.

Frekari færslur um þessa skýrslu finn ég ekki.

8|Umræður

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Að lokum (Lokaorð skýrslunnar) Svör við þeim spurningum sem lagðar voru fyrir hníga öll að sömu rökum. Í fyrsta lagi, að hagstæðast sé, útfrá fjárhagslegum, faglegum og samfélagslegum forsendum að byggja upp eina skólastofnun á Laugum sem samþættaði grunnskóla og tónlistarskóla og jafnvel leikskólastig einnig, að minnsta kosti á þann hátt að það væri undir sömu stjórn þó að starfið væri unnið á ólíkum stöðum. Í öðru lagi, að þessi uppbygging er ekki raunhæf eins og sakir standa í efnahagsmálum. Það verður þó ekki ljóst nema látið sé reyna á það. Í þriðja lagi, að skref í rétta átt sé að hefja sameiningarferli. Það getur haft mismunandi útfærslur en þær sem nefndar hafa verið hér hafa allar faglega og félagslega kosti. Óvissa ríkir um hvort að fjárhagslegur ávinningur verði strax af þeim breytingum. Í fjórða lagi, að koma skólastofnununum undir eina yfirstjórn þar sem leikog tónlistarstarskólar væru einnig innan vébanda skólans.

Ljóst er að út frá samtölum við þann breiða hóp fólks sem rætt var í tengslum við þetta mat, að sama hvaða breytingar verður farið út í munu þær ávallt mælast misjafnlega fyrir. Þar af leiðandi er hvatt til þess að sveitastjórnin hafi upplýsingarflæði til íbúa gott og vinnuferli vegna breytinga gagnsætt. Jafnframt, þegar kemur að starfsmannamálum skólana og öllum rekstri þeirra, að það sé ljóst að allir starfsmenn þessara þriggja skóla sitji við sama borð og ef segja á upp vegna tilfærsla þá verði öllum sagt upp og endurráðið inn í þær stöður sem til verða í breyttu fyrirkomulagi. Í skýrslu sem þessari er ekki hægt að draga upp svart-hvíta mynd af aðstæðum. Óvissa um fjárhagslegar stærðir gerir erfitt um vik að setja fram hreina og klára hagkvæmnisútreikninga. Rík krafa kom fram hjá viðmælendum um að allar breytingar ættu fyrst og fremst að byggja á faglegum og samfélagslegum forsendum og gildum þar sem hagsmunir barnanna ættu að vera í hávegum. Slík gildi eru sjaldan einhlít og hefur því verið leitast við að draga fram ólíkar skoðanir, mismunandi möguleika og þær tillögur sem hagsmunaaðilar sjá helstar fyrir sér að muni bæta og efla skólahald í Þingeyjarsveit.

Einhverra hluta vegna dæmdi einn fulltrúinn skýrsluna „ekki skeinipappírsins virði.“ Verður það að teljast mjög sérstakt þar sem hann sat í starfshópnum um skólamál sem pantaði skýrsluna og lagði fram „ákveðnu forsendurnar“ sem skýrsluhöfundar áttu að vinna eftir. Þá sat hann einnig í sveitarstjórn og setti fram spurningarnar sem skýrsluhöfundar áttu að svara og svöruðu miðað við þær upplýsingar sem voru til staðar. Ég hafði á þeim tíma samband við einn skýrsluhöfunda og spurði hverju þessu sætti.

Viðkomandi, sem var miður sín vegna þessara viðbragða, sagði að erfitt hefði verið að svara þeim spurningum sem lagt var upp með. M.a. vegna þess að bókhaldslyklar skólanna væru ólíkir en Hafralækjarskóli var þá í sama bókhaldskerfi og Norðurþing. Þá höfðu skýrsluhöfundar boðist til að gera skoðanakönnun meðal allra íbúa sveitarfélagsins en því verið hafnað vegna kostnaðar.

9|Umræður

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Höfundar „skeinipappírsins“.

Kristín Erla Harðardóttir Námsferill 2004- Hóf doktorsnám í Mannfræði, Háskóli Íslands. Leiðbeinandi: Dr. Gísli Pálsson, prófessor. Vinnutitil; Sjúkdómsvæðing: Sýn á þróun, væntingar og vonir tengdar skimun á ristilkrabbameini.

1999-2002 MA í mannfræði, Háskóli Íslands. Leiðbeinandi Dr. Gísli Pálsson prófessor. Titil: Þeim rennur blóðið til skyldunnar: Blóðgjafir Íslendinga í mannfræðilegu ljósi. Júní.

1991-1998 BA í mannfræði, Háskóli Íslands. Leiðbeinandi: Dr. Gísli Pálsson prófessor. Titil: Líftækni: er maðurinn hættur að þróast á náttúrulegan hátt.

Gunnar Þór Jóhannesson Námsferill 2003 – 2007 Roskilde Universitetscenter PhD. í land- og ferðamálafræði við ‘Institut for Miljø, Samfund og Rumlig Forandring’.

2000 – 2003 Háskóli Íslands M.A. Mannfræði 1996 – 1999 Háskóli Íslands B.A. Mannfræði

Arnaldur Sölvi Kristjánsson er fæddur í Köln 26. júlí 1985. Hann er hagfræðingur að mennt og starfar hjá Þjóðmálastofnun Háskóla Íslands.

Skýrsluna í heild sinni má finna hér.

10 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Sumarið 2008 var gengið til sameiningar sveitafélaganna Þingeyjarsveitar og Aðaldælahrepps. Tilgangur sameiningarinnar var m.a. rekstrarhagkvæmni og þá sérstaklega horft til reksturs grunnskóla sem er langstærsti einstaki rekstrarliður hvers sveitarfélags.

Síðan hefur lítið gerst. Hafralækjarskóli og Litlulaugaskóla hafa þreifað fyrir sér um samstarf og tvær skýrslur hafa verið unnar.

Engar hugmyndir hafa komið fram um hvernig að sameiningu verði staðið og því síður hafa einhverjar ákvarðanir verið teknar. Það liggur engu að síður ljóst fyrir að einhverja ákvörðun þarf að taka. Ef engu á að breyta þá er það líka ákvörðun sem þarf að taka. Mig langar því að velta aðeins upp þessu máli og setja fram nokkrar hugleiðingar. Rétt er að taka fram að málið er mér skylt þar sem ég er kennari við Hafralækjarskóla. Óbreytt ástand.

Helst af öllu vil ég að ekkert breytist. Allir skólarnir þrír verði starfræktir áfram í óbreyttri mynd og séu miðstöðvar samhyggju og menningar í nærumhverfi sínu. Skólar eru annað og meira en fjárútlát. Hver skóli á sér sína menningu og sínar hefðir sem fólki þykir vænt um. Hvað skiptir mestu í sveitarfélagi?

Landið sem það spannar eða fólkið sem býr þar? Skólar munu aldrei skila hagnaði í krónum eða aurum. Skólar skila hagnaði með heilsteyptum og ánægðum nemendum sem fara út í lífið. Fámennir skólar geta einmitt haldið vel utan um sína nemendur og sinnt þeim betur en fjölmennir skólar. Þetta er væntanlega borin von. Nemendum allra skólanna fer fækkandi jafnt og þétt.

Yfirbyggingin er orðin of dýr. Þetta hlýtur að vera skoðun meirihlutans því sameining sveitarfélaganna var jú samþykkt á sínum tíma, aðallega með rökum rekstrarhagkvæmninnar.

40 - 50 barna skóli er líka afar smár og má spyrja hvort hann sé ekki of smár. Nándin er orðin afskaplega mikil. Það er meiri hætta á klíkumyndun í smáum skólum og meiri hætta á að einstaka einstaklingar finni sér ekki félaga.

120 barna skóli er fín stærð á skóla.

26.02.2010 birti ég Hugleiðingar um skólamál á www.641.is. Þessi hugleiðing fleytti mér á lista og inn í sveitarstjórn.

En áður en endanleg ákvörðun verður tekin þarf að velta fyrir sér nokkrum atriðum: Hversu mikill verður sparnaðurinn af sameiningu skólanna?

Sveitarfélagið er gríðarlega stórt. Er hægt að bjóða börnum upp á þennan langa akstur?

Hvað mun allur þessi akstur kosta?

Einhverjir munu missa vinnuna. Hvað gerir það fólk? Flytur? Við þurfum auðvitað ekki að reka neina skóla ef enginn býr á svæðinu.

Nýr skóli.

Ef niðurstaðan verður sú að best sé að einn skóli sé starfræktur í sveitarfélaginu þá er best að nýr skóli sé reistur á Laugum. Húsnæði Litlulaugaskóla er afar óheppilegt en staðsetningin er sú besta. Eðlilegt er að nýr skóli sé reistur þar sem er þó er einhver vísir að þéttbýliskjarna. Þá er einnig hægt að tengja nýjan skóla við Framhaldsskólann á Laugum og því góða starfi sem þar fer fram. Íþróttaaðstaðan er auðvitað frábær. Þá verður þetta bara nýr skóli með nýtt nafn.

Að venju þurfum við að hugsa um peninga.

Peningana sem ekki eru til. Við verðum því að fresta byggingu nýs skólahúss.

Sameinaðir skólar.

Lendingin er því sú að skólarnir verða sameinaðir undir þaki eins skólans. Eins og áður hefur komið fram þá er húsnæði Litlulaugaskóla óheppilegt enda ekki byggt upphaflega sem skólahús. Valið stendur því á milli Hafralækjarskóla og Stórutjarnaskóla. Ég hef einu sinni komið inn í Stórutjarnaskóla en ég hef spurst fyrir. Heyrist mér á öllu að Stjórutjarnaskóli sé með besta húsnæðið.

Viðhald hefur verið frábært enda rekið hótel þar að sumarlagi. Íþróttasalurinn er minni en íþróttasalurinn í Ýdölum en í hann er innangengt sem er mikill kostur. Þá er 11 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Stórutjarnaskóli meira miðsvæðis en Hafralækjarskóli.

staðar. Þetta er kannski kaldranalegt en lögin eru skýr.

Nýting húsnæðis.

Það verður að setja niður einhverja reglu á því hvernig að uppsögnum verður staðið. Á að fara eftir starfsaldri? Á að fara eftir stöðuhlutfalli?

Menntun? Á að halda ,,besta" starfsfólkinu?

Hver ætlar að setjast í það dómarasæti? Það liggur alla vega ljóst fyrir að einhver regla verður að vera á þessu svo fólk viti að hverju það gangi.

Þegar skólarnir hafa verið sameinaðir standa eftir tvö auð hús. Sú hugmynd hefur komið upp að stofna Listasmiðju þar sem fólk getur komið og haft aðstöðu til ýmiss handverks og aðgang að verkfærum. Hægt væri að tengja þetta starfsemi eldra fólks þótt allir hefðu aðgang. Svona staður gæti þjónað sem samkomustaður sveitunga en einnig verið þar minjasala og veitingastaður að sumarlagi. Þá hefur einnig komið fram sú hugmynd að húsnæðið að Stórutjarnaskóla gæti vel verið heils árs hótel. Hægt væri að hafa þar e.k. heilsuhótel. Hægt væri að auglýsa reksturinn og fá framtakssamt fólk til starfans. Ef þetta yrði gert verður skólinn auðvitað að vera í húsnæði Hafralækjarskóla.

Eflaust hafa fleiri hugmyndir um nýtingu húsnæðisins.

Öll verðum við samt að hugsa okkar gang og líta í kringum okkur. Ef möguleiki er á öðru starfi, grípa það. Þetta eru bara hugleiðingar og áskil ég mér fullan rétt til að skipta um skoðun við nánari umhugsun eða betri upplýsingar. Hins vegar tel ég nauðsynlegt að þessi umræða fari af stað á opinberum vettvangi. Allt starfsfólk skólanna býr nú við óvissu sem er afar óþægileg. Ásta Svavarsdóttir

Hvernig á svo að standa að málum? Það er ljóst, því miður, að einhverjir munu missa vinnuna. Skólarnir eru langstærstu vinnustaðir sveitarfélagsins og margir sem byggja lífsviðurværi sitt á starfsemi þeirra. Hér verður að stíga varlega til jarðar en það verður líka að vera hægt að ræða þetta tæpitungulaust. Það liggur ljóst fyrir að einhverjir skólastjórnendur verða að fara. Með fullri virðingu fyrir núverandi skólastjórnendum og án þess að varpa nokkurri rýrð á þeirra störf þá væri kannski best að algjörlega nýir skólastjórnendur væru ráðnir. Það væri ekki hægt að saka þá um að vera vilhallir ,,sínum" skóla. Nýir vendir sópa best. Jafnvel gæti fyrsta skrefið verið ráðning nýs skólastjóra sem myndi þá hafa yfirumsjón með sameiningunni. Á móti kemur að starfandi skólastjórar þekkja til og kunna á hlutina.

Hvernig er aldurskiptingin í hópnum? Er kannski hægt að nota sólsetursaðferðina? Nýtt fólk ekki ráðið í staðinn fyrir það sem fer á eftirlaun.

Leiðbeinendur, ef einhverjir eru, fara sjálfkrafa. Það er nóg að réttindakennurum til

Ég er að miklu leyti sömu skoðunar í dag. Það er að vísu eitt...

12 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Í sveitarstjórnar kosningunum 2010 var tekist á um skólamálin.

Hvað um starfsfólkið?

Stefna Framtíðarlistans í skólamálum

Sameinað sveitarfélag - sameinaður skóli Það er stefna Framtíðarlistans að sveitarfélagið reki einn skóla í nýju skólahúsnæði að Laugum ekki seinna en 2016.

Hvernig verður staðið að málum?

Við munum fara rólega í sameininguna. Ef litið er til aldurssamsetningar starfsmanna eru nokkrir að fara á eftirlaun á næstu árum. Með því að ráða ekki í þær stöður sem losna, er hægt að skipuleggja skólastarfið þannig að þegar einn skóli tekur til starfa á Laugum er hægt að lágmarka uppsagnir. Við munum reyna að gera þetta á eins sársaukalítinn hátt og frekast er unnt. En auðvitað tekur þetta á, hjá því verður ekki komist. Vegna fækkunar nemenda hefur starfsfólk nú þegar að misst vinnuna.

Skólarnir verða sameinaðir undir eina yfirstjórn veturinn 2011-2012. Skólarnir þrír verða formlega lagðir niður og nýr skóli, Grunnskóli Þingeyjarsveitar, stofnaður. Einn skólastjóri verður ráðinn og deildarstjórar verða yfir grunn,-leik og tónlistarskóla á hverjum stað. Nýr skólastjóri hefur það verkefni að samþætta skólastarfið og skipuleggja í samvinnu við deildarstjóra og fræðslunefnd. Leikskólar verða áfram starfræktir á 4 stöðum meðan þörf er.

Af hverju? Í dag eru 35-50 nemendur í hverjum skóla. Við teljum það of fámennt. Vegna fámennis í skólunum eru einstaka nemendur vinalausir. Þá er samkennsla í öllum skólunum. Samkennsla býður heim þeirri hættu að námsefnið henti ekki þroska allra nemenda og ef sitthvort námsefnið er viðhaft að kennartíminn nýtist ekki sem skyldi. Fámennið er að verða slíkt að skólarnir geta ekki boðið sérgreinakennurum sínum fullar stöður. Það þýðir að það eru ekki alltaf faggreinakennarar að kenna fögin. Við erum ekki að bjóða börnunum okkar upp á það besta sem við getum boðið. Með sameiningu skólanna getum við það frekar. Nú eru alls 135 nemendur í sveitarfélaginu. Við verðum að geta litið á okkur sem eitt samfélag.

Framtíðarlistinn ætlar að vinna með íbúunum og telur sig vera að tala röddu meirihluta þeirra sem ætla að nota skólana næstu árin. Flestallir sem tjáðu sig í skólaskýrslunni eru sammála, að það gengur ekki að halda áfram með óbreytt ástand.

Af hverju á nýi skólinn að vera á Laugum?

Sveitarfélagið hefur látið gera 2 háskólaskýrslur og er niðurstaða beggja að framtíðarlausn í skólamálum sé að reka einn skóla á Laugum. Við erum þessu sammála og teljum að nú sé kominn tími til ákvarðana og skynsamlegast sé að taka strax þá ákvörðun og hefja ferlið. Þá er eðlilegt að efla þann litla þéttbýliskjarna sem við höfum á Laugum.

Reynslan sýnir að öflugur þéttbýliskjarni styður við dreifbýlið. Við styrkjum Framhaldsskólann á Laugum sem er okkar "stóriðja". Það er mikill kostur að geta tengt grunnskólann við framhaldsskólann.

U.þ.b.90% nemenda í Litlulaugaskóla fara í Framhaldsskólann á Laugum á meðan aðeins um 10% nemenda hinna skólanna fara þangað.

Laugar er þéttbýli og það fæst ekki styrkur frá Jöfnunarsjóði að aka nemendum úr þéttbýli.

Við getum nýtt skólaakstur grunnskólans fyrir 13 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 nemendur Þingeyjarsveitar í Framhaldsskólanum á Laugum og gefið þeim tækifæri að búa lengur heima með öllum þeim ávinningi sem það hefur í för með sér. Með lengri viðveru í skólanum er hægt að ljúka heimanámi, tónlistarnámi og gefur meiri möguleika á samspili, stunda íþróttir saman.

Margir foreldrar losna þá við akstur barna sinna í hópíþróttir til Húsavíkur eða Akureyrar því fjöldinn verður meiri í hverjum árgangi. Íþróttaaðstaðan á Laugum er frábær eins og við vitum.

gæti lækkað heildarbyggingakostnað. Með nýbyggingu eru nýir kennsluhættir og sérhæfing tekin inn í hönnunina. Á þessu ári er verið að byggja nýjan skóla í Hvalfjarðarsveit fyrir um 450 milljónir, ætlað svipuðum fjölda nemenda. Við teljum að launasparnaður við sameiningu verði aldrei undir 60 - 65 milljónir á ári. Bara fækkun skólastjórnenda sparar okkar 12-15 milljónir á ári. Hver kennarastaða kostar um 5 milljónir á ári. Ef við gerum ráð fyrir að kennurum fækki um 10 þá er það 50 milljón króna sparnaður á ári. Er þá ótalinn annar rekstrarsparnaður.

En hvað um vegalengdirnar? Í dag er lengstur skólaakstur frá Svartárkoti og mun hann lítið lengjast. Með góðu skipulagi ætti ekki að taka lengri tíma en 30-40 mínútur fyrir þá sem lengst þurfa að vera í bíl aðra leið.

Mjög fáir nemendur munu lengja skólaakstur um meira en 5 km frá því sem nú er. Við teljum að vegalengdir séu ekki vandamál .

Hvað með gömlu byggingarnar?

Við viljum að um leið og ákvörðunin er tekin um byggingu nýs skóla að Laugum muni atvinnumálanefnd leita leiða til að koma húsnæði skólanna í önnur not sem mun skapa störf til framtíðar. Það gefst tími í allt að 5 ár til að vinna að þessu verkefni . Það er mjög mikilvægt að framtíðarstefna í skólamálum sé tekin sem fyrst til að allir íbúar sveitarfélagsins viti hvert er verið að stefna. Einnig gagnvart þeim starfsmönnum sem vinna við skólana, þeir þurfa að fá að vita hver skólastefna sveitarfélagsins er.

Er þetta ekki bara uppgjöf?

Er ekki tómt rugl að byggja nýjan skóla?

Alls ekki. Ef við miðum okkur við sveitarfélög sem reka grunnskóla af svipaðri stærð á einum stað er heildarrekstarkostnaður 60-120 milljónum hærri hjá okkur. Möguleiki á samstarfi við Framhaldsskólann á Laugum

Nei, þetta er nýtt upphaf. Nú blásum við í seglin og eflum sveitina okkar. Það eru mun meiri líkur á að fá fólk til okkar ef skólastefna er skýr og góður skóli er í boði með góðri félags- og íþróttaaðstöðu fyrir börnin. Munum að þetta snýst ekki um skólann ,,þinn" né skólann ,,minn". Þetta snýst um skólann ,,okkar" og þó fyrst og fremst um börnin okkar.

Við teljum sveitarfélagið ljúka sameiningunni með þessari aðgerð og ef skoðuð er reynsla margra sveitarfélaga sem sameinað hafa skóla, þá eru því miður mikil átök um ákvörðunina en innan fárra ára er mikil sátt um breytinguna.

Við vonum að íbúar Þingeyjarsveitar sjái að þetta er það skynsamlegasta í stöðunni í dag.

Við getum þetta fjárhagslega og þetta mun skila okkur sterkari á næstu árum.

Framtíðarlistinn (R.I.P.) 14 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Ólafi Arngrímssyni skólastjóra Stórutjarnaskóla leist ekki nema rétt mátulega á þessar hugmyndir.

Þegar ég var ungur drengur í barnaskóla í Reykjadal bar svo við eitt sinn að fréttir bárust af því í útvarpi að ísbjörn hefði gengið á land í Grímsey. Björninn hafði raunar verið lagstur í híði og hugðist hafa vetursetu í eynni, en rumskaði af einhverjum ástæðum og börn urðu hans vör. Eyjarskeggjar brugðu skjótt við og skutu björninn, enda slík dýr stórhættuleg mönnum, eins og við höfum oftsinnis heyrt nú á síðustu árum, þegar bangsa hefur orðið vart hér á norðurströnd landsins. En þarna í barnaskólanum í Reykjadal í denn tíð, urðu nokkrar umræður um viðbrögð við landgöngu ísbjarna. Bragi Melax, sem þá var skólastjóri þar, spurði okkur krakkana hvernig við teldum skynsamlegast að bregðast við, gengjum við fram á ísbjörn á leið okkar heim úr skólanum. Flest urðum við nokkuð hugsi og höfðum svo sem ekki svör á reiðum höndum við svo ógnvænlegri uppákomu. Einn fermingarbróðir minn var þó ekki í nokkrum vafa og svaraði kokhraustur: ,,Ég myndi bara skjóta hann".

Stutt og laggott, - einföld og pottþétt lausn við vandanum: Bara skjóta hann. - Raunar gengum við Reykdælingar alls ekki um vopnaðir á þessum árum þannig að það var ekki gott að átta sig á hvernig umrædd lausn yrði framkvæmd í snatri, en það skipti fermingarbróður minn svo sem engu. Hann ætlaði bara skjóta bölvaðan bangsann. Þegar ég las heimsenda skólastefnu Framtíðarlistans hér um daginn, gat ég ekki varist því að hugsa til míns gamla vinar, - hinnar vopnlausu skyttu.

Framtíðarlistann skortir nefnilega ekki hugmyndaflugið en hann skortir hins vegar vopnin. Það er ekki flókið að setja fram útópíska stefnu (hið fullkomna samfélag sem hvergi er til nema í draumsýn) ef menn þurfa hvorki að finna henni faglega né fjárhagslega undirstöðu. Láta nægja að byggja faglegu rökin á eigin skoðunum og tilfinningum en ekki vísindalegum niðurstöðum og hagræða jafnvel staðreyndum til að styðja við skoðanir sínar og langanir. Og þegar kemur að því að finna stefnunni fjárhagslegan grundvöll segja menn bara: ,,Við getum þetta fjárhagslega". Það þarf auðvitað enga sérfræðinga til að sjá í gegnum slíkan málflutning. Ég ætla ekki að fjalla hér um ýmsar vafasamar fullyrðingar Framtíðarlistamannanna varðandi vegalengdir í skólaakstri barna í Þingeyjarsveit, hugsanlegan sparnað af uppsögnum skólastjóra, kennara og annarra starfsmanna, samfélagsleg áhrif af byggingu eins skóla fyrir sveitarfélagið o.s.frv. Í skólastefnu Framtíðarlistans eru hins vegar taldir til ýmsir gallar á fámennum skólum og samkennslu árganga og virðist slíkt fyrirkomulag jafnvel talið skaðlegt nemendum. Undir því er erfitt að sitja, ekki síst fyrir mann sem allan sinn 15 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

starfsaldur hefur unnið að viðgangi umræddrar skólagerðar, farið fyrir Samtökum fámennra skóla og haft forgöngu um það í landinu að mögulegt sé að samreka leik- grunn- og tónlistarskóla.

Sennilega sú nýleg lagabreyting í skólamálum sem nýtist dreifbýlinu hvað best.

Annað hvort er skólastefna Framtíðarlistans sett fram gegn betri vitund frambjóðenda, eða þá að hún byggist á mikilli vanþekkingu á fámennum skólum og almennri kennslufræði. Raunar virðist sem öll umræða síðustu ára um ágæti aldursblöndunar og einstaklingsmiðaðrar kennslu hafi algerlega farið fram hjá höfundum stefnunnar. Ógerlegt er í stuttri grein að bæta úr því, en hafi einhverjir áhuga á að auka við þekkingu sína, t.d. áður en þeir semja næstu skólastefnu, má benda þeim á að fara inn á þessa slóð: http://skolar.skagafjordur.is/sfs/ Hér er að finna ítarlega umfjöllun um eðli fámennra skóla, kennsluhætti, námsmat o.fl., auk þess sem þarna er að finna góðan leslista um efnið, bæði á íslensku og erlendum málum. Eftirfarandi má t.d. lesa á forsíðu: Með samkennslu árganga er átt við kennslu í námshópum þar sem árgangar eru tveir eða fleiri og byggt er á kennsluskipulagi sem miðar að því að kenna árgöngunum saman, sem samstæðum hópi nemenda með mismunandi námsþarfir, án varanlegrar aðgreiningar eftir aldri eða námsgetu. Í samkennslu er leitast við að skapa börnum á mismunandi aldri aðstæður til náms á eigin forsendum, en ekki samkvæmt aldurstengdum markmiðum námskrár eða aldurstengdu námsefni.

Um meinta félagslega skaðsemi fámennra skóla (ótrúlega lífseigur misskilningur), má svo t.d. lesa í Vegpresti, handbók fyrir skóla, sem Samtök fámennra skóla gáfu út 1995. Sérstaklega má benda á þessa grein: Kennslufræðileg umfjöllun um samkennslu: Aldursblöndun. Þar segir m.a.: Samvera barna á ólíkum aldri er forsenda þess að þekking færist frá þeim eldri til hinna yngri. Yngri börn fá hjálp frá hinum eldri. Þau sem eldri eru líta á sig sem mikilvæga leiðbeinendur hinna yngri. Í aldursblönduðum barnahópum eru eldri börnin oft verndarar hinna yngri. Í stórum skólum hefur sums staðar verið gerð tilraun með að láta eldri börn taka að sér hin yngri og vernda þau til þess m.a. að koma í veg fyrir stríðni og einelti. Þetta hefur þótt gefast vel. Í stórum skólum eru stórir bekkir oft vandamál. Ekki bara vegna þess náms sem þar á að fara fram heldur getur verið erfitt að mynda samkennd og samheldni meðal nemenda. Nemendur geta einnig átt erfitt með að læra að vera í skóla, þ.e.a.s. hvernig maður á að haga sér í skólanum.

Aldursblöndun er ákveðin lausn á þessu því að eldri nemendur eru þeim yngri fyrirmynd. Þarna standa fámennir skólar vel að vígi. (Byggt á 6. kafla bókarinnar Udelt og Fådelt skole - ei innföring, eftir Nils Eckhoff. Lauslega þýtt og staðfært af Hafsteini Karlssyni). Í örstuttu máli má segja að fræðimönnum beri saman um að ógerningur sé að fullyrða hvort fámennir skólar séu í eðli sínu betra skólaform en fjölmennir skólar, eða öfugt. Báðar skólagerðirnar hafa sína kosti og galla. Hvorug skólagerðin hefur hins vegar þess háttar galla sem ekki er hægt að sjá við með öflugu og vakandi 16 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

starfi og með því að tileinka sér kennsluaðferðir sem henta eðli viðkomandi nemendahópa. Sterkar vísbendingar eru hins vegar um að nemendur fámennra skóla séu almennt félagslega sterkari en nemendur fjölmennra skóla þegar út í lífið er komið, einfaldlega vegna þess að í fámenninu komumst við ekki hjá því að taka þátt, hvort sem okkur líkar það nú betur eða verr. Það er auk þess alkunna að hvergi verður maðurinn jafn einn og í iðandi mannhafi stórborganna.

Að nota eðli hins fámenna skóla sem rök fyrir því að í Þingeyjarsveit eigi að byggja einn skóla er í besta falli byggt á misskilningi en í versta falli beinlínis óheiðarlegt.

En því fylgir vissulega ábyrgð að vera félagslega virkur í samfélagi. Það er ekki bara nóg að þora. Það hefði verið skynsamlegt af höfundum skólastefnu Framtíðarlistans að lesa fundargerð sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar frá 6. maí s.l. Þar segir í 7. lið: " ... er ljóst að fjárhagsleg staða sveitarfélagsins er erfið.

Tekjur að frádregnum rekstrargjöldum nægja ekki fyrir vöxtum og afborgunum lána (leturbreyting undirritaðs). Því þarf að

gæta aðhalds og leita allra leiða til að lækka skuldir og rekstrargjöld og auka tekjur sveitarfélagsins svo það geti staðið við skuldbindingar sínar í framtíðinni."

Dettur virkilega einhverjum ábyrgum manni í hug að sveitarfélag sem svo er ástatt um hafi efni á því að byggja skóla fyrir hátt í milljarð króna? Og það þegar viðkomandi sveitarfélag á meira en nóg af ágætu skólahúsnæði fyrir. Þeir sem bjóða sig fram til að stýra 1000 manna samfélagi þurfa svo sannarlega að hafa ýmislegt til brunns að bera. Þeim dugir ekki að fara fram með óskhyggjuna eina að vopni. Slíkir leiðtogar þurfa þvert á móti að standa báðum fótum á jörðinni. Þeir þurfa að vera raunsæir og þeim ber að hafa hag allra þegna sveitarfélagsins að leiðarljósi. - Og því miður þurfa þeir líka að vera fróðir um margt. Svo virðist sem sumt af þessu hafi skort þegar skólastefna Framtíðarlistans var sett á blað. Vopnlausar skyttur ættu ekki að fara á bjarndýraveiðar. Ólafur Arngrímsson

Ólafur er eini maðurinn sem hefur lagt fram málefnaleg rök til stuðnings óbreyttu ástandi og mér finnst vert að þau komi fram líka. Ég er samt algjörlega ósammála honum.

17 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Svar Framtíðarlistans við grein Ólafs Arngrímssonar.

- Bjartsýni þvingar okkur til aðgerða, svartsýni er þægileg afsökun fyrir að gera ekki neitt Ernest Dichter Við hjá Framtíðarlistanum viljum þakka Ólafi Arngrímssyni fyrir grein hans birtri á 641 Fréttasíðu Þingeyjarsveitar þann 19. síðastliðinn og uppibyggilega gagnrýni í okkar garð. Við fögnum opinberri umræðu og teljum reyndar miður að hún hafi hvorki hafist fyrr né verið meiri en raun ber vitni. Best hefði verið ef þetta mál hefði verið rætt í rólegheitum á undanförnum tveimur árum eftir sameininguna en ekki bara nú undir formerkjum kosningaslagsins. En úr því sem komið er er ekkert við því að gera. Í grein sinni finnur Ólafur helst að því að við rökstyðjum ekki með vísunum í heimildir tillögur okkar í skólamálum. Er okkur bæði ljúft og skylt að bregðast við þeim óskum.

Viljum við þó með allri vinsemd benda á að við vísuðum í okkar Skólastefnu til tveggja skólaskýrslna sem unnar hafa verið um málið og eru þar raktar ýmsar rannsóknir um kosti og galla fámennra skóla.

Hafi þær farið fram hjá einhverjum er hægt að finna þær hér: http://www.rha.is/static/files/Rannsoknir/2007/ Skolamal_S-Thing-juli-2007_loka.pdf http://123.is/641/page/26815/ Ólafur segir í grein sinni að Framtíðarlistinn láti: [..] nægja að byggja faglegu rökin á eigin skoðunum og tilfinningum en ekki vísindalegum niðurstöðum og hagræða jafnvel staðreyndum til að styðja við skoðanir sínar og langanir. Þetta er ekki alls kostar rétt. Í lokaorðum seinni skólaskýrslunnar segir: Eins og áður segir eru ýmsar fjárhagslegar forsendur óvissar. Það gegnir bæði um rekstrargrundvöll skólana en einnig það umhverfi sem þeim er búið, t.a.m. í formi

framlags Jöfnunarsjóðs Sveitarfélaga. Þrátt fyrir það má telja ljóst að það er fjárhagslega hagkvæmast til langs tíma litið að byggja upp einn grunnskóla í sveitarfélaginu. Sameinaður skóli ætti að vera hagkvæmari rekstrareining en þeir þrír skólar sem nú eru í rekstri. Það hefur einnig ýmsa félagslega kosti í för með sér. Þar má nefna stærri bekkjardeildir sem skapa grundvöll fyrir sterkara faglegu starfi, minni hættu á félagslegri einangrun vegna fámennis og uppbyggingu samkenndar og sjálfsmyndar sveitarfélagsins. Rökréttasta staðsetning slíks skóla væri að Laugum og myndi hann styrkja framhaldsskólann þar og skjóta sterkari stoðum undir þéttbýliskjarna sveitarfélagsins sem gegnir mikilvægu þjónustuhlutverki fyrir íbúa þess. Ennfremur má ætla að slíkur skóli gæti tekið við börnum frá Mývatnssveit ef þessi sveitarfélög sameinast í náinni framtíð eins og líklegt verður að teljast.

Við byggjum einnig á því sem við teljum vera meirihlutavilja foreldra í sveitarfélaginu. Í skýrslu RHA sem unnin var um skólamál í Suður-Þingeyjarsýslu 2007 segir: Á hverju skólasvæði fyrir sig höfðu foreldrar áhyggjur af þeirri íbúafækkun sem orðið hefur og fyrirsjáanleg er á næstu árum. Ein af afleiðingum þess er að fámennir árgangar barna koma niður á félagslegum samskiptum barnanna. Ekki er auðvelt að eignast vini við þessar aðstæður. Það er því vissulega rétt að við byggjum á skoðunum, tilfinningum og umhyggju foreldra gagnvart börnum sínum. Og vissulega eru svoleiðis hlutir ekki hátt skrifaðir í hinu vísindalega samfélagi. Við leyfum okkur samt að álíta að þetta skipti þó einhverju máli í hinu mannlega samfélagi og treystum því jafnvel að foreldrar viti hvernig börnum sínum líði.

Við getum svo sannarlega tekið undir með Ólafi er hann segir: Í örstuttu máli má segja að fræðimönnum beri saman um að ógerningur sé að fullyrða hvort fámennir skólar séu í eðli sínu betra skólaform en fjölmennir skólar, eða öfugt. Báðar skólagerðirnar hafa sína kosti og galla.

Hvorug skólagerðin hefur hins vegar þess háttar galla sem ekki er hægt að sjá við með 18 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 öflugu og vakandi starfi og með því að tileinka sér kennsluaðferðir sem henta eðli viðkomandi nemendahópa. Það eru vissulega engar rannsóknir sem sýna að fjölmennir skólar séu betri. Á sama hátt eru engar rannsóknir sem segja að fámennir skólar séu betri. Sú niðurstaða mun alltaf velta á skoðunum og tilfinningum viðkomandi. Ólafur bendir á marga kosti fámennra skóla og vísar á síður og rannsóknir máli sínu til stuðnings. Er það vel. En það eru líka til rannsóknir sem benda á ókosti fámennra skóla: Hayes (1993) tekur saman þá erfiðleika sem Miller og Schiefelbein telja sérstaklega tengjast fámennum skólum. Það eru eftirtalin atriði: samkennsla árganga, kennarar þurfa að undirbúa kennslu í mörgum fögum dag hvern, kennarar þurfa að kenna fög sem þeir hafa ekki sérþekkingu á, tæki og gögn eru takmörkuð eða gömul, bókasöfn og upplýsingasöfn fyrir nemendur eru fátækleg, Kennarar hafa ýmsar aðrar skyldur en kennslu, s.s. félagsmál nemenda og stjórnun.

Framhaldsskólar eru fjarri. Kennarar eru einangraðir frá endurmenntun. Stuðningur við starfið er takmarkaður eða enginn. Einkalíf er lítið.

Framtíðarlistinn hefur engar efasemdir um hæfni skólastjórnenda, kennara né faglegt starf skólanna. Við höfum engu að síður áhyggjur af samkennslunni skv. tilvitnun að ofan og einnig vegna þessa: Skólinn notar aðallega námsefni frá Námsgagnastofnun og Skólavefnum auk þess sem kennarar útbúa efni eftir þörfum. Það námsefni sem er í boði er misjafnt að gæðum. Ánægja er með námsefni í kristinfræði þar sem samfella er upp öll aldursstig. Nokkuð gott námsefni er fáanlegt í landafræði fyrir miðstig og unglingastig. Skortur er á hentugu námsefni í sögu og skrift á yngra stigi og miðstigi. Erfitt er að finna hentugt námsefni fyrir náttúrufræði og samfélagsfræði fyrir yngsta stig. Í megindráttum er hægt að segja að framboð námsefnis henti illa samkennsluskólum og stærðfræðinámsefni fyrir yngri deildir og miðstig alls ekki.

Sjálfsmat Grunnskólans í Breiðdalshreppi.

Og einnig: Samkvæmt Kristínu Aðalsteinsdóttur er smæð samfélags hins fámenna skóla og náin félagsleg tengsl oft byrði á kennurum og getur valdið erfiðleikum við formleg samskipti innan skóla og við samfélagið. Niðurstaða hennar er sú að kennarar í fámennum skólum noti fábreyttar kennsluaðferðir og eigi ekki árangursríkt samstarf við samstarfsmenn og foreldra. Auk þess að þeir hafi sjálfir ekki tiltrú á kostum fámennis og séu oft faglega einangaraðir. Samkvæmt Margréti Harðardóttur og Sigþóri Magnússyni (1990) reynist samkennsla kennurum erfið þar sem skipulag kennslu tekur of sterkt mið af því kennslufyrirkomulagi og skipulagi sem tíðkast í fjölmennum skólum (Kristín Aðalsteinsdóttir, 2000; Margrét Harðardóttir og Sigþór Magnússon, 1990).

Skólamál í Öxarfirði RHA Febrúar 2009 Framtíðarlistanum er það fullkomlega ljóst að sveitarfélagið er rekið með halla og skera þarf niður. Hins vegar er stærsti útgjaldaliðurinn skólarnir þrír. Skatttekjur á árinu 2009 voru 541.376.000 og kostnaður vegna fræðslumála var 374.823.000. Það eru 69.2%.

Við erum með 6 skólastjórnendur yfir 135 börnum. Í skólunum þremur eru 53 starfsmenn í 43,4 stöðugildum, kennarar, skólaliðar og starfsfólk í eldhúsi. Það eru 2,5 börn á hvern starfsmann. (Skólaskýrslan.)

Við myndum spara 50-100 milljónir á ári við að fækka kennurum um 10 og skólastjórum um 4. 50 milljóna króna sparnaður á ári í 20 ár gerir 1000 milljónir. Bygging nýs skólahúsnæðis verður kostnaðarsöm til skamms tíma. Aðgerðaleysið er kostnaðarsamt til langs tíma. Að taka ekki á þessum vanda er svipað og að leyfa ísbirni að ráfa um óáreittum af því hann er svo krúttlegur bangsi.

Með vinsemd og virðingu, Árni Pétur Hilmarsson skipar 1. sæti Framtíðarlistans Ásta Svavarsdóttir Framtíðarlistans

skipar 2. sæti

19 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Meira af ísbjörnum Frambjóðendur Framtíðarlistans þau Árni Pétur Hilmarsson og Ásta Svavarsdóttir hafa brugðist við grein minni sem ég skrifaði í framhaldi af lestri á skólastefnu Framtíðarlistans. Ég þakka þeim skrifin og get jafnframt lýst því yfir að ólíkt líkar mér grein þeirra betur en framsetning Framtíðarlistans á skólastefnu sinni. Þar tel ég að fólk hefði átt að vanda sig betur og gefa sér meiri tíma áður en stefnan var send út. Þegar rædd eru jafn mikilvæg mál samfélagsins og skólamál, er mikilvægt að halda umræðunni sem allra mest án sleggjudóma og upphrópana. Þau Árni Pétur og Ásta gera heiðarlega tilraun til þess með skrifum sínum. Þau vanda sig. Það ber að þakka og veit vonandi á gott. - Rétt er þó að benda á mikilvægi þess þegar fólk byggir skoðanir sínar á niðurstöðum rannsókna, að þær rannsóknir séu gerðar við aðstæður sem eru sambærilegar okkar íslensku. Sumt af þeim rannsóknum sem gerðar hafa verið á fámennum skólum hafa til að mynda verið gerðar á stöðum í heiminum þar sem annað menningarstig er ríkjandi, fjárhagur íbúa ekki samanburðarhæfur við Ísland og samgöngumál einnig með öðrum hætti. Sumar okkar íslensku rannsókna eru líka það gamlar að þær eru tæplega nothæfar í dag vegna samfélagslegra breytinga, m.a. hvað varðar samgöngur, uppbyggingu kennaranáms og meiri fjölda fagmenntaðra kennara. Það hefur t.d. margt breyst síðan þau Sigþór og Margrét gerðu sína rannsókn. Þess vegna skiptir líka máli að velja ,,réttar" rannsóknir til að byggja á. Varðandi tilvitnanir Framtíðarlistans í hinar svo kölluðu skólaskýrslur skal ég fúslega játa að ég þorði ekki með nokkru móti að vitna í þær, af þeirri einföldu ástæðu að mér hefur skilist að skýrslurnar séu svo vondar. ,,Ekki skeinipappírs virði" er haft eftir sveitarstjórnarmanni í fréttamiðli sveitarinnar.

- Svo er eins og fólk lesi bara þær setningar sem falla best í geð en sleppi hinum. Mér sýnist t. d. að Framtíðarlistanum hafi sést yfir eina lykilsetningu í síðusti skólaskýrslu frá apríl 2010. Þar segir nefnilega á bls 37 um hugmyndina að byggja einn skóla á Laugum: "Í ljósi efnahagsaðstæðna er þetta tæplega raunhæfur möguleiki. - En nóg um það, svona togi er auðvitað hægt að halda endalaust áfram í tómu tilgangsleysi. Ég nenni

Fullt af góðum punktum hér líka.

Skil ekki af hverju Samstaða hefur ekki tekið Ólaf upp á arma sína.

Hann er kannski vitlausu megin heiðar?

því ekki. Mest er um vert að við höldum umræðunni sem mest án sleggjudóma og upphrópana. Þar hafa þau Ásta og Árni Pétur nú lagt sitt af mörkum.

Allir skólar í Þingeyjarsveit flokkast sem fámennir skólar. Líka Framhaldsskólinn á Laugum. Það er einnig afar sennilegt að eitthvað verði um samkennslu árganga í sameinuðum skóla, jafnvel þó nemendafjöldi nái 130 - 140. Það stafar af misjöfnum fjölda í árgöngum. Framhaldsskólinn á Laugum hefur á undanförnum misserum tekið upp breytt skipulag og kennsluhætti, sem um margt eru af svipuðum toga og samkennsla árganga. Þar er á ferðinni einstaklingsmiðað nám sem að hluta til er sett upp með líkum hætti og víða hefur verið gert í fámennum og fjölmennum grunnskólum. Eins konar opin svæði eða smiðjur, þar sem nemendur vinna að ólíkum verkefnum á sama tíma undir leiðsögn kennara, sem ekki eru endilega "sérfræðingar" í viðkomandi efni. Ekki veit ég betur en þetta hafi gefist vel og hafi fengið góða dóma. Það verður ævinlega undir hverjum og einum kennara komið hvernig honum tekst til við kennslu. Við því er svo sem ekkert að segja. Ég fullyrði hins vegar að jákvæður, duglegur og hugmyndaríkur kennari getur leyst samkennsluna jafn vel af hendi og árgangabundna kennslu í fjölmennum skóla. Á það hefur nefnilega verið bent að í hverjum árgangi er þroska- og getumunur nemenda oft svo mikill að vel má jafna við samkennslu árganga. Hér er því í grunninn um sama fyrirbærið að ræða, fyrst og fremst eðli og eiginleika hvers einstaklings sem koma þarf til móts við. Hvort það er gert í 20 nemenda skóla eða 200 nemenda skóla skiptir í raun engu máli. Af þessum sökum hefur umfjöllun um fámenna skóla og samkennslu árganga breyst í kennaranámi upp á síðkastið, snýst núna fyrst og fremst um einstaklingsmiðað nám og 20 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 kennslu, einfaldlega vegna þess að það er nauðsynlegt, hvort heldur um er að ræða samkennslu árganga eða árgangabundna kennslu. Því segja menn nú að hver kennari þurfi í raun að vera eins konar "sérkennari".

Tilgangurinn með mínum skrifum er fyrst og fremst að vekja athygli lesenda á því að eðli fámennra skóla er ekki hægt að nota sem rök fyrir því að byggja eigi einn skóla fyrir allt sveitarfélagið. Við það stend ég. Þeir sem endilega vilja byggja einn skóla þurfa þess vegna að finna sér önnur og sterkari rök í málinu. Þau Árni Pétur og Ásta ræða um tilfinningar foreldra gagnvart börnum sínum, ágætt og þarft innskot. Börnin, nemendur, hafa líka sínar tilfinningar. Í framtíðinni er það þeirra mat sem skiptir mestu máli þegar litið verður yfir farinn veg og verk okkar dæmd. Þess vegna ætla ég að lokum að birta hér örstuttan kafla úr ritgerð sem nemandi nokkur skrifaði eitt sinn þegar hann var að ljúka námi í 10. bekk í fámennum skóla, - fyrir lá að leggja frá ströndu og sigla til nýrra ævintýralanda. Þar segir:

Þegar við fluttum hingað vissi ég ekki við hverju væri að búast, en krakkarnir tóku okkur opnum örmum og við eignuðumst fljótt nýja og góða vini. Þannig eru krakkarnir hér. Það er enginn sem er vondur né stríðinn. Það er kostur við þennan litla sveitaskóla. Ég veit að í fjölmennum bæjum er ekki eins auðvelt að eignast vini, og vinasamböndin eru ekki jafn sterk og þau eru hér í sveitinni. Maður þarf ekki einu sinni að fara langt til þess að sjá þennan mun. ... - Hér er hægt að treysta flestum, ef ekki öllum, og maður finnur að fólki þykir vænt um mann og því er ekki sama hvernig manni líður eða hvað maður gerir.

Skólinn er eins og manns annað heimili. Og síðan hvenær hefur verið auðvelt að skipta um heimili?

Að svo mæltu hef ég lokið við að leika minn "Ísbjarnarblús". Hann verður ekki leikinn frekar. Hvort ísbjörninn verður að lokum skotinn getur framtíðin ein leitt í ljós. - Góðar stundir.

Ólafur Arngrímsson

21 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Bergljót Hallgrímsdóttir tók þátt í umræðunni og skrifaði hreint frábæra grein.

Skólamálaumræða. (Bergljót Hallgrímsdóttir.) Án þess að ætlun mín sé að blanda mér í umræður varðandi sveitarstjórnarkosningar í Þingeyjarsveit vorið 2010, eru þó nokkur atriði sem ég sem fyrrverandi starfsmaður skóla og foreldri í sveitarfélaginu og forvera þess að hluta, Aðaldælahreppi, sé ástæðu til að benda á, vegna skrifa um skólamál á heimasíðunni, http://123.is/641, undanfarið.

Sem skólastjóri leikskólans Barnaborgar (sem nú er búið að leggja niður) varð ég oft vör við áhyggjur foreldra, jafnvel örvæntingu, vegna þess hve fá börn væru orðin í árgangi í grunnskólanum, jafnvel allt niður í eitt barn í árgangi. Mikið fann ég til með foreldrum í þessari stöðu, enda ekkert sem er eins erfitt í lífinu og að þurfa að hafa áhyggjur af börnunum sínum. Með sameiningu sveitarfélaganna tveggja (Aðaldælahrepps og Þingeyjarsveitar) sáu foreldrar eflaust tækifæri fyrir börnin sín; með því að sameina skólahald þriggja skóla í einn, yrðu árgangarnir stærri og félagsleg og fagleg einangrun barnanna þar með rofin. Hvaða heilvita manni myndi líka detta í hug að ætlast til að eitt lítið sveitarfélag ræki þrjá grunnskóla með allri áhöfn og yfirbyggingu eins og um fleiri hundruð manna skóla væri að ræða. Heilt kjörtímabil hefur liðið frá áðurnefndri sameiningu án þess að nokkuð væri "hróflað" við skólunum, þ.e.a.s. Skólunum með stóru s-i.

En það eru ekki skólarnir með litlu s -i sem segir um í afrekaskrá svonefnds samstöðulista á yfirstandandi kjörtímabili: "Störf skólastjóra við leikskólann Barnaborg og Tónlistarskóla Hafralækjarskóla voru lögð niður, og færð undir skólastjóra Hafralækjarskóla, en störf deildarstjóra tekin upp í staðinn. Á komandi hausti verður starf skólastjóra Tónlistarskólans á Laugum lagt niður og sett undir skólastjóra Litlulaugaskóla en deildarstjóri ráðinn að tónlistarskólanum." Í sama plaggi segir: "Rekstur leikskóla, grunnskóla og tónlistarskóla er umfangsmesti

og dýrasti þátturinn í rekstri og starfsemi sveitarfélagsins og því eðlilegt að hann sé til sífelldrar endurskoðunar. Mikilvægt er að slík endurskoðun sé unnin af vandvirkni og ígrundun, og þess gætt að hafa sem best samráð við foreldra og starfsfólk skólanna, svo nást megi sem víðtækust sátt til framtíðar í samfélaginu öllu." (tilvitnanir teknar af http:// 123.is/641, leturbreyting mín). Það þarf því að ígrunda af vandvirkni endurskoðun á rekstri skólanna með stóra essinu og hafa sem best samráð við foreldra og starfsfólk en skólana með litla essinu mátti og má bara slá af sisona. Það má lesa út úr ofangreindum tilvitnunum hverjir skólarnir með stóra essinu eru, því þeir einir eru eftir. Nú kann einhver að segja að það sé ekki það sama að leggja niður yfirmannastöður við skóla og "deilda" þá og að leggja einhverja skóla alfarið niður með manni og mús eins og gera þurfi ef fækka á grunnskólum. Fyrir því má færa rök með og á móti en bent skal á að til þess að vaxa og dafna sem best hvort sem er um að ræða karla, konur, þjóðfélög, sveitarfélög - eða skóla, er frelsið mikilvægast og dýrmætast. Það skal þó geta þess að sveitarfélögum er samkvæmt lögum skylt að reka grunnskóla en samskonar lagaskylda er ekki varðandi leikskóla og tónlistarskóla.

Hugsanlega er það sálfræðileg skýring á muninum á Skóla og skóla. Það sem einu sinni var snjöll lausn, þ.e.a.s. að reka tónlistarskóla og grunnskóla í sama húsnæði er nú orðinn fjötur um háls fyrrnefnda skólans.

Forsvarsmenn svonefnds framtíðarlista fá prik fyrir að setja orðið, Grunnskóli Þingeyjarsveitar, á blað. Það er ekki lítið afrek útaf fyrir sig og orð eru til alls fyrst. Eftir sem áður verður þessi sameinaði skóli fámennur skóli svo rök og/eða óskhyggja um ágæti fámennra skóla fram yfir fjölmenna munu því eiga eins við um hann eins og þá öreindaskóla sem nú eru. Rök um ágæti þess að börn "hjálpi" hvert öðru eru hins vegar varla gild en kunnugleg úr grunnskólageiranum: (Yngri börn fá hjálp frá hinum eldri. Þau sem eldri eru líta á sig sem mikilvæga leiðbeinendur hinna yngri. (tilvitnun tekin af http://123.is/641)). Börn eru ekki hjálparþurfi á hvaða aldri sem þau eru. Þau eru einstök hvert 22 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 og eitt og eiga skýlausan rétt á að fá að takast á við lífið og námið á sínum forsendum og með sínum þroska en ekki að það sé sífellt verið að "hjálpa" þeim við eitthvað eða yfir á eitthvert annað stig. Rök gegn löngum skólaakstri ber þó að taka alvarlega en sú umræða fer alltaf í gang þar sem verið er að taka upp eða breyta skólaakstri. Skiptir þá oftast ekki máli hvort verið er að keyra börn lengra eða skemmra. En hver hefur ákveðið að það séu alltaf börnin sem eru sífellt á ferðinni, getur skólinn ekki líka ferðast? Einhverjir muna þá tíma að FARskóli var í öllum hreppum í Íslandi.

Hvernig væri skóli á hjólum? Hugsum út fyrir rammann.

Vorið 2009 fóru tveir leikskólar og tvær leikskóladeildir í Suður Þingeyjarsýslu með elsta árganginn í skólunum í útskriftarferð eins og mörg undanfarin ár. Þetta voru alls 10 krakkar úr öllum fjórum skólunum. Í ferðinni voru þau sundur og saman eftir skólum eins og gengur en blönduðust samt vel á ekki lengri tíma en ferðin tók. Einhvern tíman áður en ferðinni lauk spurði ég krakkana eitthvað á þá leið, hvort þeim myndi finnast gaman að fara öll saman í grunnskóla næsta vetur. Það heyrðist margraddað juhúúú og gleðin skein úr hverju andliti. Hvar hafa sjónarmið barnanna sjálfra komið inn í umræðuna um framtíðarskólamál í Þingeyjarsveit?

Bergljót Hallgrímsdóttir

23 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Skólastefna Samstöðu.

Skólamál Umfangsmesta starfsemi sveitarfélagsins er rekstur leikskóla, grunnskóla og tónlistarskóla.

Samstaða leggur til að engar grundvallabreytingar verði gerðar á skólastarfi í sveitarfélaginu að minnsta kosti næstu tvö ár. Standa verður vörð um hið góða starf sem unnið er í skólum sveitarfélagsins, þó áfram verði gætt aðhalds í rekstri þeirra.

Unnin verði skólastefna fyrir sveitarfélagið á kjörtímabilinu.

Settur verði á fót starfshópur heimamanna, sem vinni með skólasamfélaginu að því að móta framtíðarsýn í skólamálum sveitarfélagsins. Starfshópurinn skili áliti til sveitarstjórnar ekki síðar en á miðju kjörtímabili. Þó svo að Framhaldsskólinn á Laugum sé ekki á forræði sveitarfélagsins er Samstöðu ljós þýðing hans fyrir samfélagið. Góð tenging og samskipti Framhaldsskólans við grunnskóla sveitarfélagsins styrkir starfsemi skólanna allra.

Þótt það hafi komið ítrekað fram að fólk vill breytingar.

Þetta er blekkingarleikur. Skólastefna er ágætt fyrirbæri en hún hefur ekkert með skólamál sveitarfélagsins að gera eins og fólk er væntanlega búið að átta sig á.

Á þessum tímapunkti var „bara“ búið að skrifa tvær skólaskýrslur. Axla pólitíska ábyrgð og taka ákvörðun, kannski?

24 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

EINHVERRA HLUTA VEGNA, MÉR ÓSKILJANLEGRA, HUGNAÐIST ÍBÚUM STEFNA SAMSTÖÐU BETUR. SVONA ER LÝÐRÆÐIÐ.

SAMSTAÐA ÁKVAÐ AÐ NÝTA LOFAÐ TVEGGJA ÁRA AÐGERÐALEYSI Í... ÞRIÐJU SKÝRSLUNA!

Sigurgrímur Skúlason var fenginn til að vinna þriðju skýrsluna. Hann hafði áður skrifað grein í Skarp og gagnrýnt skýrslu númer tvö. (Það hafa fleiri skrifað sig í djobb svo ekki dæmi ég.) Ég hef því miður ekki aðgang að þeirri grein og hef satt best að segja aldrei séð hana svo ég get ekki sett hana inn hér.

Persónulega finnst mér lagt upp með undarlegar forsendur. Eitt umræðuefnið var t.d. að einn skóli yrði lagður niður og börnin sæktu skóla í annan hvorn hinna. Ef þetta er ekki til að hleypa illu blóði í fólk þá veit ég ekki hvað. Þá var Framhaldsskólanum á Laugum einhvern veginn blandað í pottinn.

Framhaldsskólar eru á forræði ríkisins en ekki sveitarfélaga svo þessi hugmynd var algjörlega út í hött.

En hvað um það. Ég set hér lokaorðið eins og úr hinum þar sem skýrslan er ansi löng. Hana er hægt að nálgast hér. Ég hvet fólk til að lesa allar þessar skýrslur þótt þær séu langar og leiðinlegar.

25 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Lokaorð

Þegar gögnin eru dregin saman sýna þau skoðanir og viðhorf sem lýsa má í nokkrum megin dráttum. Í fyrsta lagi koma praktísk mál er standa nærri íbúum mjög oft fram. Dæmi eru skólaakstur og húsnæðismál skólanna. Líta má á færslur um kostnað og fjármál sveitarfélagins sem nokkru víðara sjónarhorn á þessum praktísku málum. Kemur það bæði fram í færslum um beinan sparnað eða kostnað og einnig í áhyggjum af því að breytingum fylgi fækkun starfa og um leið tekjumissir fyrir sveitarfélagið. Þegar kemur að innra starfi skólanna birtast andstæð viðhorf þar sem horft er á breytingar annað hvort sem ógn eða tækifæri. Að síðustu má sjá togstreitu sem tengist búsetu milli þéttbýliskjarnans að Laugum annars vegar og dreifbýlinu hins vegar.

Tvö síðastnefndu atriðin, sterk skólaímynd og togstreita tengd búsetu, eru ef það sem kalla mætti ímyndarvandi. Þessi atriði eru mun djúpstæðari og erfiðri viðfangs en þau fyrrnefndu er lúta að praktískari úrlausnarefnum. Þessir tveir djúpstæðari flokkar sjónarmiða lúta að lífsgildum íbúa og hugmyndum um lífsgæði. Hugmynd íbúanna um hvers eðlis samfélagið sem þeir búa í sé, hver miðpunktur eða þungamiðja þess sé og hvernig framtíðarþróun sé hagstæðust fyrir samfélagsímynd sem stendur hverjum og einum næst. Íbúar Þingeyjarsveitar deila ekki sameiginlegri „sjálfsímynd“ í búsetulegum skilningi. Á skólasvæði Litlulaugaskóla er byggðarkjarninn að Laugum álitinn þungamiðja sveitarfélagsins. Þar er þungamiðja íbúadreifingar. Þar sjá menn þungamiðju þjónustu. Styrking þéttbýlisins að Laugum er óaðskiljanlegur hluti af því að styrkja samfélagið og sveitarfélagið í augum íbúa þar. Á skólasvæði Stórutjarna vegur Akureyri að minnsta kosti jafn þungt og Laugar, bæði sem þungamiðja íbúadreifingar og sem þjónustukjarni fyrir sveitarfélagið. Ákveðnar vísbendingar eru um að með tilkomu Vaðlaheiðaganga komi íbúar á þessu svæði til með að skynja sig nær Akureyri en Laugum. Í gögnunum frá Hafralæk kemur ekki fram eins

skýr mynd af miðpunkti samfélagsins, en hún virðist hallast að Laugum að því marki sem hún kemur fram. Þessi togstreita og ólíka byggðasýn gerir allar breytingar eða þróun á fyrirkomulagi skólamála erfiða, vegna þess að samfélagið sem íbúar sjá fyrir sér að verið sé að verja eða byggja upp er ólíkt. Það má greina djúpstæðan ótta við breytingar. Hann sést í sjónarmiðum þess efnis að umtalsverð byggðaröskun verði í afmörkuðum hlutum sveitarfélagins í kjölfar breytinga sem snerta þau svæði beint. Fram kemur ótti um fólksflótta og að breyting fæli fólk frá að flytjast í sveitarfélagið. Þessi ótti kemur fram í færslum á borð við „grundvöllur þess að búa á Laugum farinn“, „drepur niður alla íbúaþróun vestan heiðar“, „sveitarfélagið vestan heiðar fer í eyði“ eða að „börn færu í Eyjafjörð en ekki austur yfir“. Einnig má sjá af almennum sjónarmiðum að hugmyndir um hvað er „miðsvæðis“ og hvað er í „útjaðri sveitarfélagsins“ eru breytilegar eftir búsetu fólks.

Annað atriði sem gerir sveitarfélaginu erfitt fyrir í endurskipulagningu skólamála liggur í samspili sterkrar skólaímyndar og skorts á yfirsýn og þekkingu íbúanna á „hinum“ skólunum í sveitarfélaginu. Hvert skólasamfélaganna þriggja hefur mjög skýra jákvæða ímynd af „sínum skóla“ og sérstöðu hans. Ímynd skólanna inn á við byggist upp í kringum ákveðna styrkleika og það hvernig nemendur og starfsfólk njóta sín í skjóli þessara styrkleika. Sumt sem fram kemur í gögnunum bendir til að almennt sé horft framhjá ákveðnum veikleikum. Skólaímyndin er dregin upp á mjög jákvæðum nótum, íbúar óttast breytingar vegna óvissu um hvað tekur við. Litið er á það sem óbætanlegt tjón að „skólasamfélagið okkar“ missi sína sérstöðu.

Að vissu marki má sjá hliðstæðu við sterk viðbrögð íbúa í Reykjavík nýverið við hugmyndum borgarstjórnar um breytt skipulag skólamála. Mjög erfitt virðist að nálgast íbúa með hugmyndir um breytingar vegna þess að þeir sjá núverandi fyrirkomulag sem besta valkostinn í stöðunni. Af gögnunum virðist sem erfitt sé að fá fram yfirvegaða umræðu um nýjar hugmyndir, eða með hugmyndir sem ógna skólaímyndinni.

26 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Jafn mótsagnakennt og það kann að virðast er það mat höfundar að einu sjónarmiðin sem íbúar Þingeyjarsveitar geta nokkuð almennt tekið undir sé að útilokað sé að breyta núverandi fyrirkomulagi skólamála án þess að ósætti hljótist af og jafnframt að útilokað sé að sveitarfélagið geti rekið núverandi skólakerfi áfram. Í gögnunum fer oft saman vilji til að viðhalda núverandi kerfi og efasemdir um að það sé fjárhagslega mögulegt fyrir sveitafélagið. Því er ljóst að íbúar gera sér fulla grein fyrir því að breytinga er þörf en varnarbarátta eða óvissa um hvað breytingar hafi í för með sér birtist meðal annars í því hve slagorð og upphrópanir eru algengar. Þetta birtist einnig í því að skjaldborg er slegin um skólana og skólamenningu þeirra þegar dregin er upp skólaímynd sem einblínir á styrkleika þeirra. Svo virðist sem ótti við breytingar sé til staðar og ótti við ósætti í samfélaginu.

Ein helsta niðurstaðan af þessari athugun á sjónarmiðum og viðhorfum íbúa Þingeyjarsveitar um skólamál er að ólík sýn íbúa á samfélagsgerð og ólíkir hagsmunir tengdum þéttbýli og dreifbýli er það sem mikilvægast er að taka tillit til við ákvörðun breytinga og framtíðarfyrirkomulags. Þegar horft er á þessa togstreitu liggur ljóst fyrir að miða þurfi breytingar í skólamálum við hagsmuni beggja sjónarmiða. Hætt er við að aðrir hagmunir verði að víkja, til dæmis vegalengdir í skólaakstri, skólamenning skóla svo eitthvað sé nefnt, til að unnt sé að ná því fram. En byggðasjónarmið og lífsgildi tengd búsetu í litlum þéttbýliskjarna eða í sveit eru án efa djúpstæðustu og mikilvægustu þættirnir sem taka verður tillit til. Að því marki sem unnt verður að taka tillit til praktískari og einfaldari vandamála því auðveldara verður að finna framtíðarfarveg fyrir skólamálin.

Einhverskonar einföldun á rekstrafyrirkomulagi með starfsstöðvum nærri núverandi skólastöðum virðist álitslegasta leiðin sem samræmir tvö ólík sjónarmið.

Starfsstöðvar gera verið sjálfstæðar skólaeimingar eða hluti sameiginlegrar heildar. Þær geta verið misstórar og þannig að, að minnsta kosti yngstu nemendum verði þjónað „innan seilingar“ frá heimili sínu. Almennt

virðast íbúar telja nauðsyn að yngri nemendur fái þjónustu nærri sínu heimili, en óljóst hvort þau skil eigi að liggja milli leik- og grunnskóla eða við yngsta stig grunnskólans. Þegar kemur að eldri nemendum virðist að ná megi sátt um margskonar útfærslur sem einfalda skólahald á því stigi. Það virðist líklegt til að auðvelda sátt um framtíðarskipulag ef horft er til ólíkra leiða eftir aldri nemenda með þessum hætti. Slíkar leiðir virða mikilvæga hagsmuni sem liggja í lífsgildum tengdum búsetu. Þetta eru tvímælalaust þeir hagsmunir sem mestu skipta og viðbúið að vega þurfi og meta, að hve miklu leyti er unnt að koma til móts við aðra hagsmuni sem fram koma í gögnunum.

Eitt af því sem gögnin benda til að muni gera erfitt um vik að ná fram sátt um mótun framtíðarstefnu í skólamálum í Þingeyjarsveit, er að íbúar deila ekki sameiginlegri sjálfsímynd í búsetulegum skilningi eins og komið var inn á að ofan. Nauðsynlegt er að breyta þessu til að samfélagið geti mótað sér heildstæða stefnu til lengri tíma og þróað sameiginlega þungamiðju þjónustu og ímynd samfélagsins.

Sigurgrímur er doktor í próffræði og einn örfárra Íslendinga sem hafa útskrifast með doktorspróf í greininni. Að sögn Sigurgríms liggur próffræði mitt á milli sálarfræði og kennslufræði en hann starfar við undirbúning sálfræðilegra prófa og samræmdra prófa hjá Námsmatsstofnun.

Doktorsverkefni hans fjallar um spurningalista sem ætlaður er kennurum nemenda í fyrstu tveimur árgöngum í grunnskóla og snýr að hegðun sem tengist námi og námsárangri. Með honum er ætlunin að gera kennaranum kleift að sjá fyrir snemma þá nemendur sem eru líklegir að lenda í námserfiðleikum síðar meir. Listinn hefur verð notaður í Bandaríkjunum og forprófaður hér á landi. Að sögn Sigurgríms gæti listinn komið að notum hér á landi fyrir börn sem eru á mörkum leik- og grunnskóla og verður unnið að því að staðfæra hann að íslenskum aðstæðum. Hugmyndin sé að upplýsingar um barnið fylgi því úr leikskóla í grunnskóla.

27 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Sveitarstjórn, fundur nr. 85 Dags. 8.9.2011

FUNDARGERÐ

Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 85. fundur í Kjarna fimmtudaginn 8. september 2011 kl. 13:00

8. 9. 2011 berst til sveitarstjórnar, heldur óvænt, uppsögn Baldurs Daníelssonar skólastjóra Litlulaugaskóla.

...

1.

Fundarsetning:

Oddviti setti fund. Hann óskaði eftir að tekinn yrði á dagskrá undir 9. lið; Uppsögn skólastjóra Litlulaugaskóla. ...

9.

Uppsögn skólastjóra Litlulaugaskóla:

Lagt fram bréf, dags. 7. sept. 2011, frá Baldri Daníelssyni þar sem hann segir upp starfi sínu sem skólastjóri við Litlulaugaskóla. Sveitarstjórn felur oddvita og sveitarstjóra að ganga til samninga við Baldur um starfslok hans og eins að ganga til samninga við aðstoðarskólastjóra, Freydísi Önnu Arngrímsdóttur, um að gegna starfi skólastjóra úr skólaárið. Fyrir liggur samþykki fræðslunefndar fyrir þeirri tilhögun.

Sveitarstjórn þakkar Baldri farsæl störf fyrir sveitarfélagið og óskar honum velfarnaðar á nýjum starfsvettvangi.

Þarna sköpuðust óvæntar aðstæður til breytinga og þess vegna ákveðið að auglýsa ekki eftir nýjum skólastjóra. En það er alveg með ólíkindum að stefnumótandi ákvarðanir séu teknar af því að eitthvað gerist fremur en að stjórna atburðarásinni með stefnumótandi ákvörðunum.

28 | U m r æ ð u r

Ég skil reyndar ekki um hvað þarf að semja þegar maðurinn segir sjálfur upp.

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Fræðslunefnd, fundur nr. 26 Dags. 11.10.2011 26. fundur Fræðslunefndar.

Fræðslunefnd Þingeyjarsveitar kom saman til fundar þann 11.10.2011 kl: 20:00 í Stórutjarnaskóla. Mættir til fundarins voru allir aðalfulltrúar: Margrét Bjarnadóttir formaður, Erlingur Teitsson, Árni Páll Hilmarsson, Böðvar Baldursson og Hulda Elín Skarphéðinsdóttir sem einnig ritaði fundargerð.

Aðrir fundarmenn: Ólafur Arngrímsson skólastjóri Stórutjarnaskóla.

Agnes Þ. Guðbergsdóttir fulltrúi kennara Stórutjarnaskóla.

Helga Jóhannsdóttir fulltrúi foreldra Stórutjarnaskóla.

Freydís Anna Arngrímsdóttir skólastjóri Litlulaugaskóla.

Heiða Guðmundsdóttir fulltrúi kennara Litlulaugaskóla.

Kristján Guðmundsson fulltrúi foreldra Litlulaugaskóla. Þórunn Sigtryggsdóttir skólastjóri Hafralækjarskóla.

Anna Gerður Guðmundsdóttir fulltrúi kennara í Hafralækjarskóla.

Elín Sigurborg Harðardóttir fulltrúi foreldra í Hafralækjarskóla.

Huld Aðalbjarnardóttir fulltrúi Norðurþings boðaði forföll.

...

4. Skýrsla um skólamál í Þingeyjarsveit. Það er mat fræðslunefndar að erfitt sé að sjá afgerandi niðurstöðu út úr skýrslunni um skólamál í Þingeyjarsveit.

Fundarmenn sammála um að það verði að fara að taka ákvörðun um framtíðarskipan skólamála í Þingeyjarsveit.

Fræðslunefnd leggur til við sveitarstjórn að hún láti bera sama kostnað við rekstur 3ja skóla eins og nú er annars vegar og hins vegar kostnað við rekstur tveggja skóla þ.e.

Stórutjararskóla, og Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla sameinaða að Hafralæk annars vegar og hins vegar Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla sameinaða að Laugum. ...

Vinsamlegast veitið athygli að þeim tilmælum er beint til sveitarstjórnar að kostnaðarreikna: ,,rekstur tveggja skóla þ.e.

Stórutjarnarskóla, og Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla sameinaða að Hafralæk annars vegar og hins vegar Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla sameinaða að Laugum.”

Fagnefnd sveitarfélagsins í skólamálum, virðist finnast eðlilegast að skólarnir tveir, Litlulauga- og Hafralækjarskóli, verði sameinaðir á einum stað.

29 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Sveitarstjórn, fundur nr. 88 Dags. 20.10.2011

FUNDARGERÐ Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 88. fundur í Kjarna fimmtudaginn 20. október 2011 kl. 13:00 ...

3.

Fundargerð Fræðslunefndar frá 11.10.11:

Vegna liðar 4. Sveitarstjórn ákveður að verða ekki við tilmælum um útreikning.

Sveitarstjórn samþykkir að Hafralækjarskóli og Litlulaugaskóli verði sameinaðir í eina stofnun með tveimur starfsstöðvum. Þessi breyting taki gildi frá og með 1/8 2012.

Skipaður verður starfshópur til að undirbúa breytinguna.

Stórutjarnaskóli starfi áfram sem sérstök stofnun.

Þessi tillaga kom minnihlutanum algjörlega í opna skjöldu enda ekki getið í fundarboði að svo stór ákvörðun lægi fyrir fundinum. Aðeins var tilgreint að farið yrði yfir fundargerð Fræðslunefndar.

Að lestri loknum var málið rætt, m.a. kom fram að auglýst yrði eftir nýjum skólastjóra og ýmis konar útfærslur á tveimur starfsstöðvum enda engan veginn sjálfgefið hvernig slíkt yrði útfært. Ákvað minnihlutinn að samþykkja þessa bókun því að með því væri alla vega stigið skref í rétta átt.

Hér þykir mér rétt að taka fram að fundir sveitarstjórnar eru opnir og engin ákvörðun tekin um að trúnaður skyldi vera um þessa umræðu.

30 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Þann 3. nóvember 2011 var starfshópurinn skipaður. Fyrsti fundur hópsins var haldinn rúmum mánuði síðar eða þann 6. desember 2011. Var ýmislegt rætt en lítið ákveðið annað en að biðja sveitarstjórn um erindisbréf.

Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 1 Dags. 6.12.2011 1.

fundur starfshóps um sameiningu Hafralækjar- og Litlulaugaskóla í nýja stofnun.

Fundurinn var haldinn í Kjarna 6. des. 2011 og hófst kl. 15:00. Mætt voru Ólína Arnkelsdóttir, Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsdóttir, Erlingur Teitsson, Árni Pétur Hilmarsson og Margrét Bjarnadóttir.

Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.

1. Ákveðið að Ólína stýri vinnu hópsins og sjái um að boða fundi. Einnig að Margrét sjái um ritun fundargerða.

2.

Starfshópurinn óskar eftir erindisbréfi frá sveitarstjórn.

3. Ákveðið að kanna leiðir sem eru færar til að sameina þessar stofnanir og leita aðstoðar við það til að tryggja sem best hag nemenda og réttindi starfsmanna.

4.

Rætt um mögulegt stjórnskipulag fyrir stofnunina.

Lítur vel út, það vantar ekki.

Fundi slitið kl. 17:20.

Margrét Bjarnadóttir

31 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Á sveitarstjórnarfundi þann 29. des. 2011 var lagt fram eftirfarandi erindisbréf sem hópurinn eða hluti hópsins hafði sett sér sjálfur:

Erindisbréf starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla Erindisbréf fyrir starfshóp sem sveitarstjórn skipaði 3. nóvember 2011, til að leggja til leiðir við sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja stofnun með tveimur starfsstöðvum frá 1. ágúst 2012.

Markmið sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar með sameiningu skólanna í nýja stofnun með tveimur starfsstöðvum er að halda starfsemi á báðum stöðum en þróa jafnframt aukið samstarf starfsfólks, nemenda og foreldra. Sú þróun og það samstarf verði leitt af skólastjórnendum, starfsfólki, nemendum og foreldrum í samráði við fræðsluyfirvöld sveitarfélagsins. Gengið verði út frá því að óbreyttu að allar deildir skólanna verði reknar áfram þar sem þær eru í dag og hvor grunnskóladeild bjóði upp á kennslu 1. – 10. bekkjar á báðum starfsstöðvunum.

Starfshópurinn leggi til leiðir til að sameina þessar stofnanir og leggi til stjórnskipulag nýrrar stofnunar. Hópurinn skili tillögum til sveitarstjórnar.

-

Gætt verði að hagsmunum nemenda og starfsfólks.

Starfshópurinn getur leitað eftir utanaðkomandi sérfræðiaðstoð m.a. lögfræðiálita.

-

Starfshópurinn leggi til nafn á nýja stofnun.

- Starfshópurinn haldi fundargerðir sem lagðar eru fyrir sveitarstjórn og birtar á heimasíðu sveitarfélagsins til upplýsinga fyrir íbúa.

29. desember 2011

32 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Líkaði mér bréfið illa enda var þar fastneglt hvernig sameiningunni yrði háttað. Fyrir utan það eitt að einn skólastjóri ætti að sitja yfir báðum skólum var engin önnur breyting í farvatninu. M.ö.o. það er engin sameining í raun.

Skilningur minn á samþykkt sveitarstjórnar frá 20. október um tvær starfsstöðvar og umræðunum í kringum þá ákvörðun var sá að nýr skólastjóri og starfsfólkið, fagfólkið í skólunum, mæti það hvor staðurinn hentaði betur og hefði lokaákvörðun um það á sínum höndum.

Hins vegar verður umræðan á þann veg að þau leggja annan skilning í þetta en ég. Að aðalmálið væri stjórnskipulag nýrrar stofnunar, t.d. hvort leggja ætti niður aðstoðarskólastjórastöðurnar og ítrekað að auglýst yrði eftir nýjum skólastjóra sem myndi þá taka við sameiningarferlinu og leiða það til lykta. Eftir að þáverandi sveitarstjóri lagði til orðalagsbreytingu þar sem bætt er inn orðunum að óbreyttu samþykkti ég bréfið. Skal því ekki neitað að ég tel það nú hafa verið mistök.

33 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 2 Dags. 12.1.2012 Fundurinn var haldinn í Kjarna 12. janúar 2012 og hófst kl. 16. Mættir voru Ólina Arnkelsdóttir, Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsdóttir, Erlingur Teitsson, Árni Pétur Hilmarsson og Margrét Bjarnadóttir.

Dagskrá: 1.

Fundargerð síðasta fundar.

2.

Erindisbréf.

3.

Aðferðarfræði og annað sem þörf er á að ræða. Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.

1.

Fundargerð síðasta fundar:

Fundargerð frá 6. des. 2011 lögð fram og undirrituð.

2.

Erindisbréf:

Farið yfir erindisbréf fyrir starfshópinn sem samþykkt var í sveitarstjórn 29/12 2011.

Starfshópurinn gerir ekki athugasemdir við það.

3.

Hagsmunir starfsmanna.

Aðferðafræði og annað sem þörf er á að ræða:

Farið yfir aðferðafræði við sameiningu skólanna. Svör hafa borist frá lögmanni Sambands íslenskra sveitarfélaga um færar leiðir við sameiningu þeirra. Þessar leiðir skoðaðar og ákveðið að Ólína leiti frekari upplýsinga. Einnig verði fengin álit frá stéttarfélögum starfsmanna. Þá var áfram rætt um mögulegt stjórnskipulag fyrir stofnunina.

Fundi slitið kl.18.

Margrét Bjarnadóttir ritaði fundargerð.

Þetta er allt eðlilegt. Atvinna og atvinnuöryggi fólks er stórmál.

Réttindi og vellíðan nemenda hljóta að vera rædd á næstu fundum.

Kannski rætt við Heimili og skóla, sálfræðing sem sérhæfir sig í breytingum á högum barna.

Fengin ráð frá öðrum skólum sem hafa verið sameinaðir og gengið vel. Nóg er af þeim.

34 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 3 Dags. 31.1.2012 Fundurinn var haldinn í Kjarna 31. janúar 2012 og hófst kl. 15:30. Mættir voru Ólína Arnkelsdóttir, Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsóttir, Erlingur Teitsson, Árni Pétur Hilmarsson og Margrét Bjarnadóttir.

Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.

1.

Fundargerð síðasta fundar:

Fundargerð frá 12. janúar 2011 lögð fram og undirrituð.

2.

Ókey, enn þá verið að hugsa um réttindi starfsmanna.

Nemendurnir hljóta þá að vera næst.

Svör frá stéttarfélögum:

Farið yfir svör við spurningum sem sendar voru á stéttarfélög starfsmanna skólanna. Sendar voru fyrirspurnir til Framsýnar og Kennarasambands íslands. Svör ekki fullnægjandi að mati nefndarmanna því ákveðið að leita frekari upplýsinga. Einnig var leitað álits hjá lögmanni Sambands íslenskra sveitarfélaga um leiðir til að tryggja réttindi starfsmanna ,svör hafa ekki borist enn.

3.

Stjórnskipulag stofnunarinnar:

Rætt um stjórnskipulag stofnunarinnar og hvaða möguleikar væru þar. Ólínu falið að leita frekari upplýsinga.

Fundi slitið kl. 17:30.

Margrét Bjarnadóttir ritaði fundargerð.

35 | U m r æ ð u r

Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 4 Dags. 20.2.2012

4. fundur starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja stofnun.

Fundurinn var haldinn í Kjarna 20. febrúar 2012 og hófst kl. 15:30. Mættir voru Ólína Arnkelsdóttir, Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsóttir, Erlingur Teitsson, Árni Pétur Hilmarsson og Margrét Bjarnadóttir. Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.

1.

Fundargerð síðasta fundar:

Fundargerð frá 31. janúar 2012 lögð fram og undirrituð.

2.

Álit frá lögfræðingum:

Farið yfir svör frá lögfræðingum hjá Sambandi íslenskra sveitarfélaga og Acta lögmannsstofu við spurningum um réttindi og skyldur vegna sameiningar.

3.

Tillögur til sveitarstjórnar:

Gerð drög að tillögum til sveitarstjórnar um framkvæmd sameiningar og stjórnskipulag nýrrar stofnunar. Ákveðið að vinna nánar fyrir næsta fund.

Fundi slitið kl. 18:40.

Við erum búin að ræða um skólastjórana,

Margrét Bjarnadóttir ritaði fundargerð.

kennarana og starfsfólkið. Erum við að gleyma einhverju?

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 5 Dags. 5.3.2012 5. fundur starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja stofnun.

Fundurinn var haldinn í Kjarna 5. mars 2012 og hófst kl. 15:00. Mættir voru Ólína Arnkelsdóttir, Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsóttir, Erlingur Teitsson, Árni Pétur Hilmarsson og Margrét Bjarnadóttir. Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.

1.

Fundargerð síðasta fundar:

Fundargerð frá 20.febrúar 2012 lögð fram og undirrituð.

2.

Starfshópurinn gekk frá tillögu til sveitarstjórnar um leið til að sameina Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja stofnun frá 1. ágúst 2012. Jafnframt lagði hópurinn til stjórnskipulag stofnunarinnar og kom með hugmynd að nafni. Tillaga starfshópsins fylgir með fundargerðinni.

Starfshópurinn telur sig þar þar með hafa lokið starfi sínu samkvæmt erindisbréfi frá 29. desember 2012.

Ólína þakkaði fundarmönnum gott samstarf.

Fundi slitið kl. 18:30.

Margrét Bjarnadóttir ritaði fundargerð.

37 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. Tillaga starfshóps Dags. 5.3.2012

Starfshópur var skipaður af sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 3. nóvember 2011 og skyldi hlutverk hans samkvæmt erindisbréfi vera að leggja til leiðir við sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja stofnun með tveimur starfsstöðvum frá 1. ágúst 2012.

Starfshópurinn hefur haldið 5 fundi og leitað upplýsinga og ráða hjá Kennarasambandi Íslands, Framsýn, Sambandi íslenskra sveitarfélaga og Acta lögmannsstofu. Þau álit fylgja með eftirfarandi tillögu starfshóps til sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar.

Tillaga starfshóps til sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar: Starfshópurinn leggur til að farin verði sú leið við að sameina Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í eina stofnun að um samruna tveggja stofnana sé að ræða . Sú stofnun fái nýtt nafn og nýja kennitölu.

Með samrunanum er horft til þess að hægt verði að þróa aukið samstarf nemenda, starfsfólks og foreldra á þessum tveimur starfsstöðvum. Við þá þróun verði hagsmunir nemenda hafðir að leiðarljósi. Með samrunanum verði sköpuð aukin tækifæri til að bæta stöðu nemenda námslega og félagslega.

Falleg orð. Af hverju var þetta ekkert útfært?

Lagt er til að beitt verði ákvæðum laga nr. 72/2002 um réttarstöðu starfsmanna við aðilaskipti að fyrirtækjum sem almennt vernda hag starfsfólks. Starfsfólk færist þá yfir til nýrrar stofnunar án uppsagnar enda er það heimilt skv. þeim upplýsingum sem starfshópur hefur aflað sér. Sjá einnig meðfylgjandi greinargerð. Þetta er hins vegar vel útfært.

Fengin verði aðstoð við sameininguna hjá Acta lögmannsstofu, Berglindi Svavarsdóttur hdl., sem hefur verið starfshópi til aðstoðar.

Stjórnskipulag nýrrar stofnunar. Áfram verði aðstoðarskólastjórar grunnskóladeilda, deildarstjórar leikskóladeilda og deildarstjórar tónlistardeilda. Aðstoðarskólastjórar og deildarstjórar heyra beint undir skólastjóra, en í forföllum skólastjóra leysa aðstoðarskólastjórar hann af á sinni starfsstöð. Í forföllum skólastjóra heyra þannig deildarstjórar tónlistardeilda og leikskóladeilda undir aðstoðarskólastjóra á hvorum stað. Störf stjórnenda verði endurskilgreind og starfslýsingar og ábyrgð þeirra liggi ljós fyrir 1. ágúst 2012. Skólastjóri tekur endanlega ákvörðun um starfssvið og ábyrgð þessara millistjórnenda.

Varðandi nafn á nýja stofnun leggur starfshópur til nafnið Menntastofnun Þingeyjarsveitar og sem undirnöfn núverandi nöfn skólanna. Til vara leggur hópurinn til að haldin verði samkeppni um nafn á nýja stofnun.

38 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Greinargerð með tillögu: Starfshópurinn er einhuga um þessa tillögu í heild sinni, nema hvað varðar yfirfærslu starfsmanna í efstu stjórnunarlögum yfir til nýrrar stofnunar. Starfshópurinn vísar því til sveitarstjórnar að taka ákvörðun um hugsanlegar uppsagnir og ráðningar í efstu stjórnunarlögum þar sem einstaklingar innan starfshópsins eru vanhæfir til þeirrar ákvarðanatöku.

Starfshópur beinir því til sveitarstjórnar að hún tilgreini nánar hvaða ávinningur á að nást með samrunanum.

We are still...

Já, ég hef tekið þetta upp og það var fullyrt að það yrði gert.

Starfshópnum er viss vorkunn. Í honum sátu starfandi skólastjórar, ráðnir aðstoðarskólastjórar beggja skóla. Það er engan veginn við hæfi að einstaklingar, hversu hæfir sem þeir eru, séu settir í þær aðstæður að bera ábyrgð á hlutum sem snerta þá, vini þeirra og samstarfsmenn mjög persónulega. Aðstoðarskólastjórarnir áttu að taka ákvörðun um það hvort leggja bæri niður aðstoðarskólastjórastöðurnar. Það hlýtur hver maður að sjá að það gengur ekki upp. Þetta væri allt annað mál ef þetta væri fagnefnd sem væri að fjalla um skólastarf sem slíkt og hvernig sameiningu þess væri best háttað en því var ekki að heilsa. Sveitarstjórn hreinlega varpaði pólitískri ábyrgð sinni á afar erfiðu og viðkvæmu máli, atvinnu fólks, yfir á annað fólk.

39 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Sveitarstjórn, fundur nr. 98 Dags. 8.3.2012 FUNDARGERÐ Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 98. fundur í Kjarna fimmtudaginn 8. mars 2012 kl. 13:00 Dagskrá: ...

9.

Fundargerð starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla frá 05.03.12:

10. Bréf frá Skólaráði Hafralækjarskóla: ...

Mætt: Ólína Arnkelsdóttir, Ásvaldur Þormóðsson, Ásta Svavarsdóttir, Friðrika Sigurgeirsdóttir Margrét Bjarnadóttir, Árni Pétur Hilmarsson og Arnór Benónýsson auk skrifstofustjóra sem ritaði fundargerð.

9. Fundargerð starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla frá 05.03.12: Lögð fram fundargerð starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla frá 05.03.12. ásamt tillögu til sveitarstjórnar. Ólína gerði grein fyrir fundargerð og tillögu.

Tillaga til sveitarstjórna frá starfshópi um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla: (sama og að ofan.)

Tillaga fulltrúa N-lista: „Við samþykkjum þær tillögur starfshóps sem einhugur var um. Er ljóst að þar sem litlar breytingar felast í tillögu hópsins og ákvörðun sveitarstjórnar koma miklar skipulagsbreytingar í hlut skólastjórans. Svo miklar að inntak starfsins tekur verulegum breytingum. Leggjum við því til að störf undirstjórnenda séu óbreytt en auglýst verði eftir nýjum skólastjóra.“ Tillagan felld með fimm atkvæðum gegn tveimur.

40 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Tillaga fulltrúa A-lista: „Sveitarstjórn samþykkir það sem starfshópur leggur til og að engum starfsmanni verði sagt upp við sameiningu skólanna í eina stofnun. Samþykkt að vísa ákvörðun ásamt tillögu til skólaráða Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla til umsagnar.“ Tillaga samþykkt með fimm atkvæðum gegn tveimur.

Fulltrúar N-listar leggja fram eftirfarandi bókun:

Þau skiptu um skoðun á síðustu metrunum. Það má víst.

„Minnihlutinn harmar ákvörðun meirihluta um hvernig staðið er að sameiningu Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla, enda óljóst hvaða ávinningur eigi að nást með samrunanum þegar engar breytingar eiga sér stað þ.m.t. engar breytingar á efsta stjórnunarlagi skólans.“

41 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Þessi niðurstaða var mér afar óskapfelld svo ég fór heim og bloggaði.

(Yeah, I know.)

Þann 20. okt. 2011 lagði meirihluti sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar fram þá tillögu að sameina Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla. Fannst mörgum kominn tími til. Sumir hefðu viljað sjá enn frekari sameiningu, þ.e. að Stórutjarnarskóli væri með. Meirihlutinn vildi það ekki og verður hann að svara fyrir það. En sameining Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla væri þá alla vega fyrsta skrefið i vegferðinni.

En svo byrjaði humm og ha. Í bókuninni er talað um ,,tvær starfsstöðvar” þótt Fræðslunefnd hafi lagt til að rekstur skólanna yrði kostnaðarreiknaður ,,annaðhvort” að Laugum eða Hafralæk og gerði þ.a.l. ráð fyrir að nýi skólinn yrði rekinn á einum stað. Þetta útskýrði skilningsríki meirihlutinn með því að fólk yrði að fá svigrúm til að vega og meta aðstæður. Sérstaklega nýi skólastjórinn sem auglýst yrði eftir. Hann yrði auðvitað að fá tíma til að kynna sér aðstæður. Þá var myndaður starfshópur og meirihlutinn setti honum erindisbréf. Þar kom klárlega fram að engar breytingar ætti að gera á skólahaldi skólanna. Þeir ættu að vera reknir í óbreyttri mynd. Hver er þá tilgangurinn með þessari sameiningu? Jú, sko, það verður að fara hægt í allar svona breytingar, þetta verður að gerast í sátt og samlyndi við samfélagið og nemendurna og foreldrana og starfsfólkið samt aðallega. Réttindi starfsfólksins, maður, við viljum ekki segja neinum upp. Fram þjáðir menn í þúsund löndum. Auk þess þá auglýsum við eftir nýjum skólastjóra sem mun leiða þetta til lykta, hann verður að fá svigrúm manstu?

Svo líður og bíður og réttindi starfsfólks eru skoðuð ofan í kjölinn, það má ekki segja neinum upp, nema skólastjóranum auðvitað, sú staða verður auglýst, það er jú hann sem á að sinna hinni raunverulegu sameiningu.

Svo allt í einu, alveg óvænt, eins og þruma úr heiðskíru lofti komst samheldni meirihlutinn að því að það þyrfti ekki að segja neinum upp! Ó, þvílík gleði, þvílík ánægja! Þetta vissu að vísu allir sem vildu vita en hey, lítið er ungs manns gaman.

42 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

En núna komst kærleiksríki meirihlutinn í klípu. Ef það þarf ekki að segja neinum upp og það er bara einn skólastjóri til staðar hvort sem er þá er svo ósanngjarnt að segja honum upp. Það er svo ljótt að leggja í einelti. Skólastjórinn getur auðvitað sótt um stöðuna og ef hann reynist hæfastur þá fær hann hana auðvitað en af hverju þá að fara í gegnum ferlið? Svo gætum við lent í þeim ósköpum að einhver hæfari sækti um sem við neyddumst til að ráða. Og ef sá er ekki þóknanlegur, hvað þá? Guð minn almáttugur, hann gæti tekið upp á því að sameina skólana! Nei, nei, nei. Við getum ekki tekið svoleiðis sénsa.

Nei, miskunnsömu samherjarnir grétu söltum tárum yfir óréttlæti heimsins. Svona er ekki hægt að fara með fólk. Auðvitað segjum við ekki upp skólastjóranum, almáttugur, nei. Við skulum öll vera góð við hvert annað.

Já, það er gott að vera góður og miskunnsamur. Og hafa samúð með fólki.

Eins og t.d.; Drengnum sem er einn í árgangi. Núna getur hann farið í bekk með jafnöldrum sínum... Nei, annars hann getur það ekki, það á nefnilega að reka skólana í óbreyttri mynd. Oh, silly me.

Jæja, það er þá alla vega hægt að mynda lið í fótbolta og keppa í frímínútum. Æ, aftur, sami feillinn. Útsvarsgreiðendum sveitarfélagsins því sameiningin skilar hagræðingu. Nei, alveg rétt, það á ekki að breyta neinu. Það á bara að vera einn skólastjóri og hann keyrir á milli á kostnað útsvarsgreiðenda.

Foreldrinu sem hefur lýst yfir áhyggjum sínum af þessu hálfkáki og leggur til að skólinn verði sameinaður á einn stað. Nei, ekkert hlustað á það.

Starfsfólkinu sem býr núna við minna starfsöryggi en áður og hægt er að halda í óvissu enn lengur. Svo þegar það verður byrjað, vor eftir vor, að plokka út einn og einn starfsmann þá mun miskunnsami meirihlutinn auðvitað beita sér gegn svoleiðis óréttlæti. Hefur að vísu ekki gert það hingað til. En nú hlýtur að hafa orðið vakning. Er það ekki? Ha? Kristilega kærleiksblómin spretta, í kringum hitt og þetta.

43 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Það voru heldur ekki allir mjög hrifnir af þessu.

25. feb 2013 birtist þessi frétt á www.641.is

Þingeyjarskóli – Núverandi ástand ekki ásættanlegt 25/02/2013

Á sameinuðum fundi foreldrafélaga beggja starfsstöðva í Þingeyjarskóla, sem fram fór þann 19. febrúar s.l., var samþykkt samhljóða ályktun sem verður send til sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar og stjórnir foreldrafélaganna munu fylgja eftir.

Ályktun fundar foreldrafélaga Þingeyjarskóla.

“Sameiginlegur foreldrafundur beggja starfsstöðva Þingeyjarskóla, haldinn í Hafralækjarskóla 19. febrúar 2013, ályktar að þau markmið sem lagt var upp með í samstarfi skólastöðvanna hafa ekki náðst að fullu og núverandi ástand ekki ásættanlegt. Foreldrar óska eftir að stjórnir foreldrafélaga beggja starfsstöðva fái fund með fulltrúum úr Fræðslunefnd og sveitarstjórn til þess að fara yfir niðurstöður fundarins 19. febrúar.”

Hátt í 40 foreldar mættu á fundinn og voru umræður líflegar. Samþykkt var ný skilgreining á hlutverkum stigsráða og fólk skipað í stigsráð við Litlulaugaskóla, en slíkt ráð var ekki starfandi þar.

Fundargerð fundarins er í vinnslu og verður birt á heimasíðu skólans mjög fljótlega.

44 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

KYNNINGARFUNDUR SVEITARSTJÓRNAR ÞINGEYJARSVEITAR - haldinn í Hafralækjarskóla 17. janúar 2012

Að beiðni Foreldrafélags Hafralækjarskóla var haldinn kynningarfundur á vegum sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar varðandi sameiningu og samstarf Hafralækjarskóla og Litlu-Laugaskóla. Fyrir utan tvo úr stjórn Foreldrafélagsins og tvo fulltrúa sveitarstjórnar, mættu á fundinn þrettán foreldrar og einn nemandi. Allir sem mættu fá þakkir fyrir, sérstaklega nemendinn. Stjórn Foreldrafélagsins hefði gjarnan viljað sjá betri mætingu foreldra og bendir á að einungis eru þetta u.þ.b. 20% af öllum foreldrum.

Fulltrúar frá sveitarstjórn, þau Ólína Arnkelsdóttir, oddviti sveitarstjórnar og Arnór Benónýsson, varaoddviti, hófu fundinn með kynningu á undanfara þeirrar ákvörðunar að sameina skólana á þennan hátt, þ.e. að ”leggja niður” báða skólana og stofna nýja sameinaða stofnun með einum skólastjóra, en tvær starfsstöðvar. Litlar breytingar verða þetta árið nema þær að ráðinn verður einn skólastjóri fyrir báðar starfsstöðvarnar og finna þarf nýtt nafn á hina nýju skólastofnun. Sveitarstjórn tók ákvörðunina og markaði stefnuna, en síðan hefur verið starfandi starfshópur sem ætlað er að vinna í þessarri sameiningu áfram í samvinnu við báða skólana Sameiningin er (starfsfólk, nemendur). Tóku þau sérstaklega fram að þessi sameining er ekki til komin sem sagt sagt til til þess að spara fjármuni, því sveitarfélagið stendur nokkuð vel fjárhagslega. þess að verja störf Tilgangurinn hafi fyrst og fremst verið sá að gæta að hagsmunum nemenda og í sveitarfélaginu. starfsfólks skólanna, m.a. til þess að verja störf í sveitarfélaginu, til þess að hagræða í rekstri þessarra skóla og til þess að bæta félagslega stöðu nemenda.

Miklar umræður urðu á fundinum, bæði gagnlegar og skemmtilegar. Foreldrar fengu tækifæri til þess að koma fram með sína gagnrýni, jákvæða sem neikvæða, á þessa ákvörðun sveitarstjórnar og hvernig þessu var hrundið af stað án þess að upplýsa skólaumhverfið almennilega strax. Fulltrúar sveitarstjórnar fengu einnig gagnrýni fyrir að hafa ekki haldið þennan fund sameiginlegan með foreldrum Litlu-Laugaskóla.

Margir foreldrar voru sammála um að það hefði átt að ganga skrefinu lengra með þessa sameiningu og starfrækja ”hina nýju skólastofnun” á einum stað. Í þessu samhengi var bent á þá staðreynd að nemendum þessarra beggja skóla er virkilega farið að líða fyrir það félagslega að vera í svona litlum árgöngum. Eini nemandinn á fundinum tók heilshugar undir þetta. Foreldrar geta ekki séð hvernig sveitarstjórnin getur rökstutt það ”að vera að bæta félagslega stöðu nemenda” þegar nemendahóparnir eru ekki sameinaðir fyrir alvöru. (Undirstrikun mín.)

Foreldrar sjá samt sem áður möguleikann á því að í framtíðinni megi auka samstarf milli þessarra starfsstöðva í formi þess að samkenna nemendahópum í vissum kennslugreinum á einum stað.

Hafralækjarskóli er betur búinn til kennslu í t.d. smíði, handavinnu og heimilisfræði – en LitluLaugaskóli hefur mun betri aðstöðu til íþróttakennslu.

Stjórn Foreldrafélags Hafralækjarskóla.

45 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Mikilvægt að sameina Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla á einum stað.

Nýlega var haldinn fundur hjá Foreldrafélagi Hafralækjarskóla þar sem sameining við Litlulaugaskóla var rædd. Á fundinn voru mætt þau Arnór Benónýsson og Ólína Arnkelsdóttir frá sveitarstjórn og svöruðu þau fyrirspurnum og ræddu þær áætlanir sem uppi eru varðandi þessa sameiningu sem stendur til að hrinda í framkvæmd. Það sem vekur athygli er að ekki eigi að sameina skólana á einum stað og meiningin sé að starfa áfram í báðum skólunum, við svo að segja óbreytt ástand, nema hafa einn skólastjóra í stað tveggja áður.

Mín skoðun er sú að það veiki báða skólana að hafa einn skólastjóra sem eigi að ferðast á milli þeirra og dreifi of mikið þeim verkefnum sem skólastjóri þarf að sinna. Þá er nálægð stjórnanda í skólum sem og á öllum vinnustöðum mikilvæg og ljóst samkvæmt þessu að skólastjórinn verður á ferð og flugi milli staða.

Af fundinum má skilja að nýr skólastjóri þurfi að stjórna báðum grunnskólunum, báðum tónlistarskólunum og auk þess tveimur leikskólum. Þessu má líkja við það þegar bóndi býr á mörgum jörðum og þá er hætt við að einhversstaðar missi menn yfirsýn auk þess sem starfsfólk og nemendur fjarlægjast yfirmanninn þ.e. skólastjórann í þessu tilviki. Það er öruggt mál að engir peningar sparast við þessar breytingar því deildarstjórar verða að vera allsstaðar auk þess sem nýr skólastjóri þarf að ferðast mikið á milli og akstur kostar mikið eins og kunnugt er.

Grunnskóli Þingeyjarsveitar þarf að vera sterk stofnun Það er vissulega ánægjuefni að stefnt skuli vera að breytingum af hálfu sveitarfélagsins, en það voru veruleg vonbrigði að heyra það að

Atli Vigfússon hefur látið sig þessi mál varða.

Hér er fyrsta greinin hans.

hik væri á málunum sem ættu að þokast áfram og þróast eftir því sem tíminn leiddi í ljós. Í dag tel ég mjög skynsamlegt að sameina grunnskólana þ.e. Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla á einum stað og gera úr þeim einn sterkan skóla sem yrði öflugur kjarni í Aðaldal og Reykjadal eða Aðalreykjadal eins og þetta hét til forna, með börnum og starfsfólki úr þessum sveitum sem og börnum úr Reykjahverfi og norðan úr Kinn. Ég kalla hann gjarnan Grunnskóla Þingeyjarsveitar.

Sterkir grunnskólar eru sveitunum afskaplega mikilvægir og hver skóli er í raun kjarni sem mjög margt snýst um. Á fundinum á Hafralæk kom fram að litlir skólar séu góðir og styrkleiki þeirra felist í smæðinni. Það er auðvitað rétt. Hins vegar ber þess að gæta að verði einn skóli á einum stað úr Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla þá er verið að stofna helmingi minni skóla heldur en Hafralækjarskóli var fyrir rúmlega 30 árum. Á undanförnum árum hefur mér fundist ákveðin ládeyða í skólamálum í héraðinu og virst eins og fólk væri að bíða eftir einhverju sem kæmi. Ég tel að nú sé ekki eftir neinu að bíða. Það er nauðsynlegt að setja ákveðinn kraft í skólamálin og kemur þar ýmislegt til. Í því sambandi má geta þess að enginn sérkennari er starfandi við skólana í Þingeyjarsveit og tel ég það ekki ásættanlegt. Það er nauðsynlegt nemendanna vegna og skólanna í heild auk þess sem það hjálpar foreldrum og forráðamönnum sem eiga börn með sérþarfir tengdar námsörðugleikum. Mjög gott væri að ráða sérkennara við sameinaðan skóla sem gæti svo tekið að sér verkefni hjá Stórutjarnaskóla ef á þarf að halda. Ekki það að ég geri lítið úr þeirri hjálp sem skólarnir eru að veita í dag, en hún mætti vera faglegri og árangursríkari. Þá mætti nefna félagslega þáttinn sem ég tel að skipti nokkru í því að stofna skóla á einum stað. Í því sambandi nefni ég að fjöldi í 46 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 bekkjum í skólunum er lítill orðinn í dag og eini möguleikinn til þess að hafa alvöru bekki er að hafa skóla sem eru í 70-80 nemendur sem yrðu í þessum nýja skóla. Þetta á við um kennslu í mörgum greinum sem og félagslíf á skólatíma og utan hans sem og íþróttakennslu þ.m.t. að skipa í heil lið í ákveðnum greinum. Þá finnst mér að það þurfi að huga vel að nærumhverfi skólans við val á námsefni og nefni landafræði Suður-Þingeyjarsýslu í því sambandi. Þá þarf að endurskoða námsmatsdaga með tilliti til þess umhverfis sem skólinn starfar í og mætti auka vettvangskennslu á vissum aldursstigum.

Nemendur þurfa að vera í forgangi Sé það óhagganleg ákvörðun sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar að stofna skóla án þess að hafa nemendur þessara sveita saman í skóla er ljóst að nemendurnir eru ekki í forgangi.

Með því tel ég að verið sé að vinna mjög hikað og í ákveðinni afneitun á því hve mikið hefur fækkað í sveitunum. Því miður er það staðreynd, sem er reyndar efni í aðra grein sem ekki verður skrifuð hér. Það er hins vegar ljóst að út frá því að svona sé komið þá getur orðið að taka nýjar ákvarðanir en ég trúi því að skynsamt fólk sjái að einn skóli á skólasvæði Hafralækjar-og

Litlulaugaskóla er nauðsyn sem ekki má lengur hika við að stofna. Það er auðvitað hætta á því að deilur geti sprottið upp um það hvar skólinn eigi að vera en það þarf að ákveða út frá þeim aðstæðum sem nú eru og út frá fjármálahliðinni er víst að ekki eru til peningar til þess að fara út í að byggja ný hús. Því er það augljóst að Hafralækjarskóli hentar mjög vel sem skólahús fyrir 70-80 barna skóla en því miður yrði nokkuð þröngt í Litlulaugaskóla. Akstur úr Reykjadal er ekki mjög langur og ekki yfir fjallveg að fara, en þess má geta að í dag eru sum börn í Hafralækjarskóla um 40 mínútur að fara heim og trúa má því að börn úr Reykjadal yrðu innan við hálftíma á leiðinni og því styttra í bílnum.

Fari svo að peningalegar aðstæður breytist og þéttbýli á Laugum stækki mjög mikið er sjálfsagt mál að endurskoða staðsetningu skólans, en þær aðstæður sem eru í dag finnst mér nokkuð augljósar.

Með skrifum þessum vil ég skora á yfirmenn skólamála í Þingeyjarsveit að endurskoða afstöðu sína og stefna óhikað að stofnun eins skóla á einum stað á skólasvæði Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla.

Baldur Daníelsson skrifaði grein og benti á að Litlulaugaskóli kæmi einnig til greina. Ég finn hana ekki því miður.

47 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Sérkennileg sameining 12/01/2014

Nú er að hefjast fjórða önnin frá því að Hafralækjarskóli og Litlulaugaskóli urðu að einni stofnun sem heitir Þingeyjarskóli. Því miður hefur sameining þessi valdið vonbrigðum og breytingarnar hafa ekki staðið undir væntingum. Sífelldur akstur með börn á milli skóla er ekki til þess fallinn að auka gæði skólastarfsins og tvo daga í viku er börnunum ekið í einn skóla og seinna sama dag ekið aftur í annan skóla. Þetta hefur aukið mjög veru barna í skólabílum og lengt aksturstíma á heimleiðum. Því má trúa að sumt af þessu hafi ýtt undir skólaleiða hjá nokkrum nemendum, en engin ástæða er til þess að alhæfa neitt um það. Hins vegar líður ekki öllum börnum vel með þetta sífellda rót og allir sem vinna að uppeldismálum, vita það vel, að það besta fyrir börnin er festa í skólastarfinu og það er festan sem gerir þau ánægð á sínum vinnustað sem skólinn er.

Einn skóli á einum stað “Það eru allir leiðir á þessu,” sagði einn ungur Aðaldælingur nýlega um skipulag skólamála og þetta fjalla ekki bara um börnin heldur líka um allt það starfsfólk sem vinnur við skólana.

Hafi það verið ætlunin að sameina þessa skóla á einum stað hefði verið best að gera það strax eða allavega eftir fyrstu önnina. Allir vita að það kostar sársaukatímabil að leggja niður annan skólann, en með því fyrirkomulagi sem er í dag er verið að lengja óvissuna um það hvort á að sameina á einum stað eða ekki. Sé það ekki ætlunin að stofna einn skóla í sama skólahúsnæðinu er miklu betra að láta ferlið ganga til baka frekar en að standa í sífelldum keyrslum með börnin á milli skóla. Þá er líka ljóst að núverandi fyrirkomulag hefur ekki sparað peninga á neinn hátt. Það er enginn skóli í Þingey “Þingeyjarskóli” er nokkuð athyglisverð nafngift, en hefð er því í Suður-Þingeyjarsýslu að skólar heiti eftir þeim stað þar sem þeir eru staðsettir sbr.Borgarhólsskóli við Borgarhól,

Hafralækjarskóli í landi Hafralækjar, Litlulaugaskóli í landi Litlulauga, Reykjahlíðarskóli í Reykjahlíð og Stórutjarnaskóli við Stórutjarnir. Þingey er eyja í Skjálfandafljóti þar sem engin byggð er og er auk þess vestan Fljótsheiðar og því hvorki í Aðaldal né heldur landfræðilega í Reykjadal. Sé horft á nafnið beint þá er eins og skólinn sé í Þingey sem hann er að sjálfsögðu ekki. Eðlilegra hefði verið að breyta ekki nafni skólanna tveggja fyrr en vitað væri hvert stefndi og nota nafn þess staðar þar sem einn skóli yrði stofnaður hafi það verið ætlunin. Sé það nauðsynlegt að nota sameiginlegt nafn þá liggur ljóst fyrir að nafn eins og “Grunnskóli Þingeyjarsveitar” kemur vel til greina. Í Eyjafjarðarsveit voru grunnskólarnir sameinaðir í einn og eðlilegt var talið að nota nafn þess staðar þar sem skólinn er til húsa þ.e. í Hrafnagilsskóla.

Upprót hefur neikvæð áhrif á nemendur Segja má að þessi sameining hafi veikt báða skólana sem voru báðir sterkar stofnanir í smæð sinni. Það felst í því að alltaf þarf að vera að hugsa um hvað er að gerast í hinum skólanum og helst þarf allt að vera eins. Báðir skólarnir höfðu sín sérkenni og sínar hefðir, en það getur verið erfitt að rugla reitum og getur það stundum haft neikvæð áhrif á skólastarfið.

Nýjasta dæmið í því var að færa haustannarpróf eða svokallaða námsmatsdaga í Hafralækjarskóla aftur fyrir jólin, en venja hefur verið undanfarin ár að taka þessi próf fyrir jól og ljúka haustönninni áður en fríið byrjar. Þessi breyting nú var gerð með þeim rökstuðningi að þetta væri svona á Litlulaugum og samkeyra þyrfti úrvinnslu gagna. Með þetta voru nemendur unglingastigs Hafralækjarskóla óánægðir sem vildu gjarnan ljúka þessum prófum fyrir jól m.a. til þess að eiga þetta ekki allt eftir í skólabyrjun í janúar.

Með þessu sleit Hafralækjarskóli í sundur þá námstörn sem oftast hefur verið tekin eftir árshátíð skólans sem var að venju seinni hluta nóvember. Þá vekur furðu að tími skyldi vera til að keyra börnin tæpa viku í danskennslu í desember suður í Litlulauga og róta upp stundaskránni enn og aftur, en danskennsla er 48 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 samkvæmt hefð í Hafralækjarskóla í lok janúar. Því miður hefur svona upprót neikvæð áhrif á námið og eðlilegt hefði verið að bera þessa breytingu undir foreldrafélagið og nemendur sjálfa, en það sem er skemmtilegt við litla skóla er að gera foreldra og nemendur virka í ákvarðanatöku til þess að hafa þá með sér og hafa þá ánægða í því sem verið er að gera.

Veik staða er vond staða Með tveimur starfsstöðvum veikist staða skólastjórans þannig að það þarf að dreifa kröftum á tvo staði og viðvera í tveimur skólum verður alltaf minni en í einum skóla.

Hvað sem skólastjórinn er góður þá getur hann ekki verið bæði í Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla á sama tíma. Það þýðir að persónuleg tengsl við nemendur verða minni, en mjög mikilvægt er að skólastjóri sé í skólanum alla virka daga meðan skóli starfar. Það er hluti af styrkleika stofnunarinnar. Úti í samfélaginu, hvort sem það er lítið eða stórt, þurfa skólar að vera sterkir og Hafralækjarskóli sýndi á sér veika hlið þegar hann ályktaði ekki um breytingar á högum Reykhverfinga í skólanum, en skólaráði ber samkvæmt grunnskólalögum að vera umsagnaraðili um slíkt.

Hafi skólaleiði aukist með þessari sameiningu þýðir það líka að skólinn missir töluvert af styrkleika sínum og veik staða er vond staða.

Skólar þurfa að þróa og þroska kennsluaðferðir Miðað við þann tíma sem liðinn er frá sameingu skólanna í Aðaldal og Reykjadal þá virðist of mikill tími og áherslur liggja í því að keyra á milli og vita hvenær á að gera eitthvað

saman og hvenær á ekki að gera eitthvað saman. Þetta getur bitnað á þróun kennsluhátta og hvernig kennarar vinna sína kennslu.

Hafralækjarskóla veitir ekki af sínum tíma í að vinna að því, eins og öðrum skólum, að þróa og þroska vinnuaðferðir til þess að vanda vel til kennsluhátta eins og hann hefur auðvitað gert á margan hátt. Hins vegar er enginn skóli svo góður að ekki megi gera betur og því verður ekki neitað að vinna með lesblindu, sértæka lestrarörðugleika og stafsetningarerfiðleika hefði mátt vera faglegri á síðustu árum. Því var það mikil vonbrigði að ekki fengist sérkennari að hinum sameinaða skóla á sl. ári þegar auglýst var eftir slíkum. Þá vekur athygli að á síðustu 10 árum hafa aldrei verið fyrirlestrar um lesblindu og lestrarvanda auk þess sem aldrei hefur verið farið yfir lestraraðferðir með foreldrum.

Hvert liggur leiðin? Þeir sem skólamálum ráða í Þingeyjarsveit þurfa að gera upp við sig hvert stefnir í þróun skólastarfsins. Sú óvissa sem legið hefur í loftinu bráðum í tvö ár hefur nú þegar valdið báðum skólunum erfiðleikum og veikt þá báða. Á það skal bent að ef skólinn sameinast á einum stað þá yrði það meira en helmingi minni skóli að nemendafjölda heldur en Hafralækjarskóli var í upphafi.

Mannfjöldaþróun í héraðinu hefur verið í eina átt og barnafólki hefur fækkað jafnt og þétt.

Allir þurfa að vera færir um að horfast í augu við þá staðreynd, en allt annað væri sjálfsafneitun.

-Sameiningin eins og hún er í dag er sérkennileg, en vonandi bíður barnanna betri tíð í skólanum á komandi hausti.

Atli Vigfússon

49 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Svar til Atla Vigfússonar 16/01/2014 Nú hefur þú ritað þrjár greinar og birt á 641.is og í Skarpi um skólamál í Þingeyjarsveit. Þar hefur þú sett fram gagnrýni á sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í eina stofnun, Þingeyjarskóla. Bæði hefur þú gagnrýnt hvernig að sameiningunni var staðið á árunum 2011 og 2012 og eins hvernig hefur tekist til.

Mér er ljúft og skylt að svara þér og ætla að freista þess í greinarkorni. Fyrst er að upplýsa þig um ákvarðanatöku og stjórnsýslu. Á fundi sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar 20. október 2011 var bókað eftirfarandi: „Sveitarstjórn samþykkir að Hafralækjarskóli og Litlulaugaskóli verði sameinaðir í eina stofnun með tveimur starfsstöðvum. Þessi breyting taki gildi frá og með 1/8 2012. Skipaður verður starfshópur til að undirbúa breytinguna.Stórutjarnaskóli starfi áfram sem sérstök stofnun. Samþykkt samhljóða.“ Á fundi sveitarstjórnar 3.nóvember var svo skipað í starfshópinn. Fulltrúar sveitarstjórnar funduðu með starfsfólki, foreldrum og nemendum Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla til að útskýra þessara ákvörðun og markmið hennar. Einnig var ákvörðunin rædd og kynnt fyrir fulltrúum Norðurþings sem var í samstarfi um rekstur Hafralækjarskóla skv. þágildandi samningi þar um. Tjörneshreppur fór út úr samstarfinu á árinu 2009 en þá var ekkert ungmenni á grunnskólaaldri á Tjörnesi.

Starfshópur um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla tók til starfa skv. settu erindisbréfi og hélt 5 fundi og fundargerðir hans voru birtar á heimasíðu sveitarfélagsins eins og aðrar fundargerðir. Starfshópurinn skilaði síðan af sér til sveitarstjórnar tillögum sem ég birti hér ásamt umræðum þegar þær voru teknar fyrir í sveitarstjórn 8. mars 2012.

Sama dag, 8. mars 2012 voru tekin fyrir drög að nýjum samningum milli Þingeyjarsveitar og Norðurþings og bókað eftirfarandi: „Lögð fram drög að þremur samningum; kaupsamningur milli Þingeyjarsveitar og Norðurþings um eignarhluta Norðurþings í Hafralækjarskóla og Ýdölum í Aðaldal, samkomulag um slit á samningi milli Þingeyjarsveitar og Norðurþings um rekstur Hafralækjarskóla í Þingeyjarsveit og Þjónustusamningur vegna nemenda úr

Ólína Arnkelsdóttir svarar Atla á 641.is (Hún hefur gaman af copypaste eins og ég.)

Norðurþingi sem stunda nám í Hafralækjarskóla. Ólína gerði grein fyrir drögunum.

Sveitarstjórn felur oddvita og varaoddvita að ganga frá samningunum við Norðurþing á grundvelli fyrirliggjandi draga.“ Hér kemur svo tillaga starfshóps ásamt bókunum sveitarstjórnar við afgreiðslu tillögunnar: „Tillaga til sveitarstjórnar frá starfshópi um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla: Starfshópur var skipaður af sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 3. nóvember 2011 og skyldi hlutverk hans samkvæmt erindisbréfi vera að leggja til leiðir við sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja stofnun með tveimur starfsstöðvum frá 1. ágúst 2012.

Starfshópurinn hefur haldið 5 fundi og leitað upplýsinga og ráða hjá Kennarasambandi Íslands, Framsýn, Sambandi íslenskra sveitarfélaga og Acta lögmannsstofu. Þau álit fylgja með eftirfarandi tillögu starfshóps til sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar. „Tillaga starfshóps til sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar: Starfshópurinn leggur til að farin verði sú leið við að sameina Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í eina stofnun að um samruna tveggja stofnana sé að ræða . Sú stofnun fái nýtt nafn og nýja kennitölu.

Með samrunanum er horft til þess að hægt verði að þróa aukið samstarf nemenda, starfsfólks og foreldra á þessum tveimur starfsstöðvum. Við þá þróun verði hagsmunir nemenda hafðir að leiðarljósi. Með samrunanum verði sköpuð aukin tækifæri til að bæta stöðu nemenda námslega og félagslega.

Lagt er til að beitt verði ákvæðum laga nr.

72/2002 um réttarstöðu starfsmanna við aðilaskipti að fyrirtækjum sem almennt vernda hag starfsfólks. Starfsfólk færist þá yfir til nýrrar stofnunar án uppsagnar enda er það heimilt skv. þeim upplýsingum sem starfshópur hefur aflað sér. Sjá einnig meðfylgjandi greinargerð.

Fengin verði aðstoð við sameininguna hjá Acta lögmannsstofu, Berglindi Svavarsdóttur hdl., 50 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 sem hefur verið starfshópi til aðstoðar.

Stjórnskipulag nýrrar stofnunar. Áfram verði aðstoðarskólastjórar grunnskóladeilda, deildarstjórar leikskóladeilda og deildarstjórar tónlistardeilda. Aðstoðarskólastjórar og deildarstjórar heyra beint undir skólastjóra, en í forföllum skólastjóra leysa aðstoðarskólastjórar hann af á sinni starfsstöð. Í forföllum skólastjóra heyra þannig deildarstjórar tónlistardeilda og leikskóladeilda undir aðstoðarskólastjóra á hvorum stað. Störf stjórnenda verði endurskilgreind og starfslýsingar og ábyrgð þeirra liggi ljós fyrir 1. ágúst 2012. Skólastjóri tekur endanlega ákvörðun um starfssvið og ábyrgð þessara millistjórnenda.

Varðandi nafn á nýja stofnun leggur starfshópur til nafnið Menntastofnun Þingeyjarsveitar og sem undirnöfn núverandi nöfn skólanna. Til vara leggur hópurinn til að haldin verði samkeppni um nafn á nýja stofnun.

Greinargerð með tillögu: Starfshópurinn er einhuga um þessa tillögu í heild sinni, nema hvað varðar yfirfærslu starfsmanna í efstu stjórnunarlögum yfir til nýrrar stofnunar.

Starfshópurinn vísar því til sveitarstjórnar að taka ákvörðun um hugsanlegar uppsagnir og ráðningar í efstu stjórnunarlögum þar sem einstaklingar innan starfshópsins eru vanhæfir til þeirrar ákvarðanatöku.

Starfshópur beinir því til sveitarstjórnar að hún tilgreini nánar hvaða ávinningur á að nást með samrunanum.“ Umræður.

Tillaga fulltrúa N-lista: „Við samþykkjum þær tillögur starfshóps sem einhugur var um. Er ljóst að þar sem litlar breytingar felast í tillögu hópsins og ákvörðun sveitarstjórnar koma miklar skipulagsbreytingar í hlut skólastjórans. Svo miklar að inntak starfsins tekur verulegum breytingum. Leggjum við því til að störf undirstjórnenda séu óbreytt en auglýst verði eftir nýjum skólastjóra.“ Tillagan felld með fimm atkvæðum gegn tveimur.

Tillaga fulltrúa A-lista: „Sveitarstjórn samþykkir það sem starfshópur leggur til og að engum starfsmanni verði sagt upp við sameiningu skólanna í eina stofnun.

Samþykkt að vísa ákvörðun ásamt tillögu til skólaráða Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla til umsagnar.“ Tillaga samþykkt með fimm atkvæðum gegn

tveimur.

Fulltrúar N-listar leggja fram eftirfarandi bókun: „Minnihlutinn harmar ákvörðun meirihluta um hvernig staðið er að sameiningu Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla, enda óljóst hvaða ávinningur eigi að nást með samrunanum þegar engar breytingar eiga sér stað þ.m.t. engar breytingar á efsta stjórnunarlagi skólans.“ Ekki barst umsögn frá skólaráði Litlulaugaskóla en eftirfarandi umsögn frá skólaráði Hafralækjarskóla var tekin fyrir í sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 12. apríl 2012 og bókað eftirfarandi: „Lögð fram umsögn skólaráðs Hafralækjarskóla frá 21.03.2012 um tillögu sveitarstjórnar og starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla sem afgreidd var á fundi sveitarstjórnar 8. mars s.l.

Umsögn skólaráðs Hafralækjarskóla: „Skólaráð telur skynsamlegt að sameina skólana í eina stofnun. Ráðið telur mjög brýnt að skólastjóri sameinaðrar stofnunar komi sem fyrst til starfa og vinni að skipulagi næsta vetrar. Einnig telur skólaráð að skóladagatal grunnskólans þurfi að vera sameiginlegt með starfsstöðvunum. Skólaráð sér hagsmuni í því fyrir nemendur að félagslíf verði sameiginlegt svo og valgreinar á unglingastigi. Einnig telur skólaráð góða möguleika felast í því að samkenna milli starfsstöðva íþróttir, list- og verkgreinar og nýta þannig sem best þá aðstöðu sem völ er á.“ Sveitarstjórn þakkar umsögnina.“ Fræðslunefnd fjallaði um sameininguna og má sjá þá umfjöllun í fundargerðum fræðslunefndar á heimasíðunni. Þá hef ég farið yfir stjórnsýslu þessarar ákvörðunar um að sameina Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í eina stofnun með tveimur starfsstöðvum. Ég geri mér grein fyrir því að allt orkar tvímælis það gert er, en finnst slæmt að þú teljir Atli að stjórnsýslunni hafi verið ábótavant í málinu. Nánast allt sem ég hef farið yfir hér að framan eru bókanir sveitarstjórnar af þessu ferli. Fundargerðir sveitarstjórnar eru birtar á heimasíðu sveitarfélagsins og fara einnig í dreifingu í Hlaupastelpunni.

Fundargerðir nefnda og starfshópa eru birtar á heimasíðu sveitarfélagsins.

51 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Í síðustu grein þinni sem birtist á 641.is síðastliðið sunnudagskvöld gerir þú að umtalsefni eins og í fyrri greinum að óvissa sé um hvort eigi að sameina skólana á einum stað. Þarna erum við öldungis ósammála og ég bið þig að lesa aftur tillögu starfshóps og bókanir sveitarstjórnar. Ákvörðun var tekin um að sameina Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla í eina stofnun með tveimur starfsstöðvum. Þessi ákvörðun stendur. Enginn veit nákvæmlega hvað framtíðin ber í skauti sér, ekki ég og ekki þú Atli. Mun nemendum fækka stórlega frá því sem nú er? Mun þeim fækka hlutfallslega jafn mikið og fækkunin varð á árabilinu 20012011? Verða um 40 nemendur á hvorri starfsstöð eftir 10 ár? Verða þeir 15? Eða munum við sjá fjölgun nemenda? Ég hef þá trú að skóli sé ekki hús heldur starfsemi. Starfsemi sem verður að vera það sveigjanleg að hún geti fylgt breytingum sem verða á nemendafjölda svo og breytingum sem gerðar eru á lögum og reglugerðum og öðrum þeim breytingum, innri og ytri sem upp koma.

Eins vitum við bæði Atli, að á fjögurra ára fresti er kosið til sveitarstjórna. Sveitarstjórnir bera ábyrgð á fræðslumálum og ekki er hægt að fullyrða um það hvaða stefnu sveitarstjórnir munu hafa mörg kjörtímabil fram í tímann. Þú gerir einnig að umtalsefni nafngift Þingeyjarskóla og telur hana fara á svig við gamlar hefðir þingeyskar. Fræðslunefnd lagði til að haldin yrði opin samkeppni í sveitarfélaginu um nafn á sameinaðan skóla. Það var gert. Niðurstöður þeirrar nafnasamkeppni voru teknar fyrir á fundi fræðslunefndar 22.júní 2012 og bókað eftirfarandi: „13 nöfn bárust í hugmyndasamkeppnina.

Voru þau eftirfarandi: Dalaskóli, Farskóli, Grunnskóli Þingeyjarsveitar, Iðuskóli, Kátiskóli, Laugalækjarskóli, Lækjarskóli, Skemmtiskólinn í Þingeyjarsveit, Vatnshlíðarskóli, Þingdalaskóli , Þingeyjarskóli, Þingskóli. Fundarmenn fóru yfir tillögurnar og fékk Þingeyjarskóli flest atkvæði og Dalaskóli næst flest. Fundurinn

leggur þessar 2 tillögur fyrir sveitarstjórn og þakkar öllum sem lögðu inn tillögur. „ Niðurstaðan var síðan Þingeyjarskóli. Í grein þinni segir þú eftirfarandi:“ Sé það ekki ætlunin að stofna einn skóla í sama skólahúsnæðinu er miklu betra að láta ferlið ganga til baka frekar en að standa í sífelldum keyrslum með börnin á milli skóla.“ Á haustönn 2013 fara börn starfsstöðvar Litlulaugaskóla einu sinni í viku í Hafralækjarskóla og nýta þá meðal annars aðstöðu í Hafralækjarskóla til verklegs náms í smíðum og heimilisfræðum. Börn starfsstöðvar Hafralækjarskóla fara tvisvar í viku í Litlulaugaskóla og nýta þá meðal annars sundog íþróttaaðstöðu. Einnig eru valgreinar á unglingastigi sameiginlegar með starfsstöðvunum og fara fram í Litlulaugaskóla þá Hafralækjarskólanemendur eru þar.

Nemendur kynnast og vinna saman að úrlausnarefnum sínum.

Ef áhyggjur þínar snúa að auknum skólaakstri og viðveru barna í skólabílum með samstarfi starfsstöðvanna vil ég benda þér á að ef starfsstöðin væri ein yrðu nemendur hinnar starfsstöðvarinnar að bæta við sig viðveru í skólabílum fimm daga vikunnar. Ég get verið þér fyllilega sammála í því að skólar þurfi sífellt að þróa og þroska vinnuaðferðir og að enginn skóli sé svo góður að ekki megi gera betur. Þetta hefur verið, er og verður alltaf viðfangsefni skólastarfs allstaðar á öllum tímum. Einnig samstarf heimila og skóla, samstarf starfsfólks og nemenda og svo mætti lengi telja. Þú klykkir síðan út með því að tilkynna þeim sem skólamálum ráða í Þingeyjarsveit að þeir þurfi að gera upp við sig hvert stefnir í þróun skólastarfsins. Vona að þetta greinarkorn gefi þér einhverjar upplýsingar þar um. Vona einnig að áhyggjur þínar af fræðslumálum og stjórnsýslu í Þingeyjarsveit minnki með hækkandi sól.

Með góðri kveðju, Ólína Arnkelsdóttir, oddviti.

Þá er það á hreinu: Þingeyjarskóli á að vera starfræktur áfram í óbreyttri mynd, tvær starfsstöðvar, og ekkert annað í farvatninu.

52 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Farsi 19/01/2014 Formáli að leikritinu, Hvernig verður Þingeyjarskóli til ? Þetta leikrit varð til eftir að ég hafði lesið grein um sama efni eftir oddvitann okkar hana Ólínu á 641.is þann 16.01. Sú grein byggðist mikið á tilvitnunum í fundargerðir en eins og allir vita sem hafa setið fund, kemur stundum lítið fram í þeim um það sem býr að baki, auk þess sem þær eru engin skemmtilesning, að minnsta kosti ekki þessar.

Leikritið er tilraun til að bæta úr þessum ágöllum og er efnið stolið, stælt og eilítið skrumskælt úr og eftir samræðum og öðru sem ég hef heyrt og upplifað í sveitarfélaginu undanfarin ár. Bergljót Hallgrímsdóttir.

Hvernig verður Þingeyjarskóli til: Leikrit í 3 þáttum, persónur og leikendur af ýmsu tagi 1. þáttur: Gerist í fortíðinni í sandkassanum Kjarna: Jæja krakkar. Við þurfum að gera eitthvað í þessum skólamálum Ja, fengum við ekki einmitt að leika okkur í sandkassanum út á það að gera ekki neitt, einmitt í þeim málum?

Við þurfum samt að gera eitthvað í þessum málum. Við hin fengum að leika hér af því að við ætluðum að gera eitthvað Það eru til dæmis foreldrar í sveitarfélaginu sem hafa áhyggjur á félagslegri stöðu barna sinna í þessum mjög svo fámennu skólum Og sumum finnst sukk á opinberu fé að vera með þrjá grunnskóla með einni, eða eitthvað þar um bil, bekkjardeild hver Ókei, við verðum þá einhvern veginn að friða þetta lið svo að það lofi okkur að vera áfram í sandkassanum, ef við skyldum nenna því En hvað eigum við þá að gera? (Þögn) Sameinum þetta bara í einn skóla og ….

… ertu vitlaus manneskja, veistu ekki hvað það eru miklar vegalengdir í þessu sveitarfélagi, ætlarðu að láta börnin sitja í skólabíl allan daginn?!

Uh, nei auðvitað ekki en var ekki verið að tala um fámenni og hættu á félagslegri einangrun barna – hvernig á að bæta úr því nema að sameina skólana í einn?

Og hvernig ætti að gera það?

Byggja nýjan skóla miðsvæðis í sveitarfélaginu.

Já einmitt og hvað er þá miðsvæðis?

Nú auðvitað hjá okkur í þéttbýlinu á Laugum Ha, ha, þið eruð nú alveg út á enda Já er það, ekki ef að Mývetningar sameinast okkur Eru þeir eitthvað á leiðinni?

Niður á jörðina með ykkur. Við erum ekkert að fara að byggja nýjan skóla, við rétt skrimtum Stórutjarnaskóli er auðvitað eini boðlegi skólinn í sveitarfélaginu, honum er vel við haldið og reglulega lagður kostnaður í að bæta aðstöðuna þar svo að hún er öll hin besta Nei það gengur ekki og ef út í það er farið er hann líka á sveitarenda fyrir okkur sem búum austan við heiði, þó hann sé það kannski ekki inni í skarði – og svo er snjóflóðahætta á leiðinni þangað, nei takk!!

Hm, hm, hvernig væri að hafa bara skólann í Hafralækjarskóla, hann er nú nokkuð miðsvæðis?

Miðsvæðis, ertu frá þér! Ekki fyrir okkur innan við heiði, við getum nú alveg eins keyrt börnin til Húsavíkur og hvað voruð þið svosem að vilja inn í skólaruglið hjá okkur, af hverju gátuð þið ekki bara sameinast norður?

Svona, svona, krakkar, það er líka allt of langt að keyra lengst sunnan úr Reykjadal út í Hafralækjarskóla Sei, sei, lengra er nú lengst sunnan úr Bárðardal út í Stórutjarnaskóla Krakkar! Bíðiði hæg ! Við eru aftur komin á upphafsreit, við getum ekki byggt nýjan skóla miðsvæðis, sem enginn veit hvar er, og enginn vill leggja niður sinn skóla og keyra í annan.

Hvað er í gangi með ykkur?!

53 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Já en við lofuðum að gera ekki neitt, hvert er málið?

Krakkar, uss (hvísl), er ykkur ekki sama þó að við ákveðum bara að ekki verði hróflað við Stórutjarnaskóla og sjáum svo til með hitt, ha?

Já en … … fínt mál, styð það, þá minnkar um eitt vesen, ég styð það líka og ég líka og ég líka! Þá er það ákveðið – eins og þeir segja ræningjarnir í Kardimommubæ.

Tökum okkur pásu. Jæja strákar …. og stelpur, allir í boltanum …..

(Að lokinni pásu) Hey, af hverju flytjum við ekki bara restina í Litlulaugaskóla? Þar á Laugum er svo fínt íþróttahús – og sundlaug Hm, já en börnin eru nú ekki alltaf í leikfimi og skólahúsið sjálft er nú ekkert til þess að hrópa húrra fyrir enda ekki byggt sem grunnskóli Við erum nú að leggja pening í að laga það svo það stendur allt til bóta Hm, hm, fyrirgefiði en Hafralækjarskóli er alla vega byggður sem grunnskóli og svo er íþróttaog samkomuhús rétt hjá honum og sundlaug í skólanum sjálfum Þvuh! það er ekkert viðhald á þessum skólamannvirkjum á Hafralæk. Ég hef heyrt að það séu tíu bala hús ef að eitthvað rignir ha, ha! Það lekur víst líka íþróttahúsið á Laugum Já en það er samt miklu stærra hús og líka sundlaugin, hún er nú bara drasl á Hafralæk Við gætum nú sett einhvern smápening í hana Já, já, fara bara að spreða í sundlaugar út um allt, þetta litla sveitarfélag, eins og það sé nú ekki nógu erfitt að reka eina Nú! Við spreðuðum nú í sundlaugina í Stórutjarnaskóla hér um árið og rekum hana Það er nú allt annað mál, höldum okkur við efnið, við verðum að hafa grunnskólann á Laugum, auðvitað Nú?

Já. Þetta er þéttbýliskjarninn í sveitarfélaginu Ha, hvað?

Já, og svo er þar framhaldsskóli, hvað haldið þið að verði um hann ef ekki er grunnskóli á staðnum?

Bah? Hey, muniði! Létum við ekki einhvern vinna skýrslu þarna um árið um hvaða áhrif það hefði á stöðu framhaldsskólans ef grunnskólinn færi?

Jú það held ég Hvað stóð í henni?

Man það ekki, líklega ekkert merkilegt

Já hvað um það – hvernig haldið þið að við fáum kennara í framhaldsskólann ef enginn grunnskóli er þar. Fólk velur náttúrulega búsetu eftir því hvort grunnskóli er á staðnum.

Viljiði bera ábyrgð á því að framhaldsskólinn, stóriðjan okkar, leggi upp laupana af því að það fást ekki kennarar?

Ha, nei, nei, en er þetta nokkur stóriðja, þarna eru bara kennarar, eru þeir ekki alltaf að kvarta yfir lélegum launum?

Hættum þessari þvælu, við komumst greinilega ekki að neinni niðurstöðu (Bankað á sandkassabrúnina) Klöngrastu yfir!

Komiði sæl má ég kynna mig, ég er frá Snjalllausnum ehf , afsakið en ég heyrði óvart að þið eigið í vanda svo mér datt í hug að bjóða aðstoð Ha! Enn ein ráðgjöfin og skýrslan um skólamál í sveitinni, er nú ekki búið að henda nógum peningum í svoleiðis Nei, nei, þetta er ókeypis snjalllausn og hún er snjöll: Sko, hlustið þið nú einu sinni. Ég legg til að þið búið til eina skólastofnun en hafið tvær starfsstöðvar, nefnilega báða gömlu skólana. Þið vitið að kannanir varðandi skólamál í sveitarfélaginu sýna að fólk vill fækka skólum en bara ekki leggja niður sinn skóla innan gæsalappa. Af því leiðir að við leggjum engan skóla niður en sameinum samt, þá verða allir ánægðir. Svona er að vinna faglega Já en við eru í pólitík hérna í sandkassanum til þess að taka ákvarðanir og leitast við að hagræða og spara í rekstrinum í sveitarfélaginu og þar vegur rekstur skólanna þungt Nei, nei, nei og aftur nei, aldeilis ekki, skólamál eru ekki pólitík, þau eru tilfinningamál og sem slík mjög viðkvæm.

Ekki viljið þið að einhver sem kannski lofaði ykkur að leika í þessum sandkassa gangi grátandi til sængur í kvöld af því að það er búið að leggja niður skólann hans Uhu, nei auðvitað ekki en við erum líka að tala um peninga? Það megið þið alls ekki gera, peningarnir eru tabú, allir vita að það þarf mikla peninga í grunnskólann og enginn vill vera uppvís að því að vilja ekki búa eins vel og hægt er að bönunum í sveitarfélaginu. Hafiði fjárhagsáætlunina fyrir grunnskólann bara ríflega. Og svo eru alltaf þessar Písakannanir.

Fólk hefur hvort sem er almennt enga hugmynd um hvað reksturinn kostar eða hvað hann ætti að kosta. Hækkið þá bara útsvarið ef 54 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 þarf (sjá 641.is þann 14.12 2013, Útsvar hækkar í 14,52%) . Búa ekki aðallega gamlingjar í þessu sveitarfélagi fyrst það eru svona fá börn? Þeir eiga alltaf pening í handraðanum, ekki fara þeir með þá með sér yfrum Já en með þessum „samruna“ erum við ekki gera neitt!

Frábært, þá erum við ekki að gera neitt!

Krakkar, hvernig líst ykkur á að hafa þetta svona „Með samrunanum er horft til þess að hægt verði að þróa aukið samstarf nemenda, starfsfólks og foreldra á þessum tveimur starfsstöðvum. Við þá þróun verði hagsmunir nemenda hafðir að leiðarljósi. Með samrunanum verði sköpuð aukin tækifæri til að bæta stöðu nemenda námslega og félagslega.“(tilvitnun af heimasíð 641.is úr greininni Svar til Atla Vigfússonar birt þann 16.01 2014) Krakkar!! Sjáiði ekki snilldina! Við ætlum að hugsa sérstaklega um börnin, bæði félagslega og námslega. Er það ekki það sem foreldrar eru að biðja um? Nú verða allir ánægðir og við ætlum sko aldrei, aldrei að breyta Jú. Þetta er flott klausa hjá þér og nýi samruninn gæti heitið Menntastofnun Þingeyinga og við fáum auðvitað nýja kennitölu, töff?! En skólarnir hafa samt áfram sitt nafn svo að engum finnst hann vera að missa neitt. Við erum sko að tækla þetta laglega!

Nú en hvað þá með Stórutjarnaskóla, er hann ekki menntastofnun Þingeyinga líka? Ókei, auglýsum þá eftir nafni Þurfum við ekki líka að auglýsa stöður, allavega stjórnunarstöður, þegar við erum að

gera nýja stofnun?

Nei, nei, hvernig ætlið þið að útskýra fyrir einhverju utanaðkomandi fólki hvað er í gangi hérna? Þið verðið að halda andlitinu og halda bara öllum, eða að minnsta kosti flestum og þá eru allir ánægðir og enginn fer að kjafta neitt Já en hvernig höfum við þá efni á að styðja við skólaþróun og framtíðarsýn fyrir grunnskólann ef við fækkum ekki fólki né skólum?

Já, látum okkur nú sjá – eruð þið nokkuð búin að gera skólastefnu?

Uh, er það nú eitt vesenið enn?

Frábært, þið gerið skólastefnu og segið að þið hafið þá framtíðarsýn að í sveitarfélaginu skuli vera tveir grunnskólar í stað þriggja, annar með tvær starfsstöðvar sem eiga að þróast, það er skólaþróun. Þá eru þið komin með þetta. Þið gætuð þróað nýjar rútur til milliferða. Bingó.

Setjið svo bara fullt af peningum í þetta og allir verða ánægðir Krakkar!!! Samþykkjum þetta bara frekar en ekkert (handaupplyftingar), já gott hjá ykkur, takk fyrir snjalllausnina – förum núna heim.

Tjaldið fellur 2. þáttur: Gerist í núinu út um alla sveit, skrifar sig sjálfur, sjá t.d grein á 641.is þann 12.01 3. þáttur: Er enn óskrifað blað. Gerist örugglega eftir sveitarstjórnarkosningar í vor eða í einhverri framtíð. Snjalllausnir ehf þó líklega ennþá reiðubúnar til þjónustu: Endir.

55 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 40. fundur Fræðslunefndar. Dags. 6.5.2013 Fræðslunefnd Þingeyjarsveitar kom saman til fundar þann 06.05. 2013 kl: 15:00 í Litlulaugaskóla. Mættir til fundarins voru allir aðalfulltrúar: Margrét Bjarnadóttir formaður, Erlingur Teitsson, Hlynur Snæbjörnsson, Böðvar Baldursson og Hulda Elín Skarphéðinsdóttir sem einnig ritaði fundargerð.

Aðrir fundarmenn: Harpa Þ. Hólmgrímsdóttir skólastjóri Þingeyjarskóla.

Aðalsteinn Már Þorsteinsson fulltrúi kennara Þingeyjarskóla við starfsstöð Litlulaugaskóla. Þorbjörg Jóhannsdóttir fulltrúi kennara Þingeyjarskóla við starfsstöð Hafralækjarskóla.

Friðrika Björk Illugadóttir fulltrúi foreldra starfsstöðva Litlulaugaskóla .

Elín Sigurborg Harðardóttir fulltrúi foreldra við starfsstöð Hafralækjarskóla.

Huld Aðalbjarnardóttir fulltrúi Norðurþings mætti ekki.

Margrét setti fund og bauð fundarmenn velkomna.

1. Málefni grunnskóla m.a. starfið undanfarið, starfið næsta vetur, skóladagatal, nemendafjöldi, mönnun, kennslustundafjöldi, viðhaldsþörf húsnæðis og lóðar, kennsluskylda skólastjóra og aðstoðarskólastjóra.

Harpa fór yfir tillögu að skóladagatali fyrir skólaárið 2013-2014. Samkvæmt því er skólasetning 23. ágúst og skólaslit 2. júní. Gert er ráð fyrir 4 tvöföldum dögum og alls 180 skóladögum nemenda.

Fræðslunefnd samþykkir skóladagtalið eins og það var lagt fyrir með fyrirvara um samþykki kennarafunda.

Áætlaður nemendafjöldi við starfsstöð Litlulaugaskóla er 30 nemendur og við starfsstöð Hafralækjarskóla er gert ráð fyrir 39 nemendum. Áætlaður kennslustundafjöldi við starfsstöð Litlulaugaskóla eru 174 og 202 kennslustundir við Hafralækjarskóla. Í þessum kennslustundum eru taldir tímar sem fara í annað en beina bekkjarkennslu s.s. sérkennsla og stuðningur, bókasafn o.fl. Auk þess 54 tímar vegna samstarfs. Fyrir fundinum liggur því áætlun upp á 430 tíma, fræðslunefnd getur ekki staðfest þann tímafjölda Inni í tímum vegna samstarfs er m.a. gert ráð fyrir kennsluafslætti fyrir kennara.

Harpa leggur til 1 tíma í afslátt fyrir hvern kennara u.þ.b. 20 tíma í heildina vegna sameiningar skólanna. Fræðslunefnd leggur til að það verði samþykkt einnig mælir fræðslunefnd með að skólastjóri og aðstoðarskólastjórar fái hver um sig 4 tíma í kennsluafslátt næsta skólaár. Þetta hvoru tveggja verði endurskoðað að ári.

Fundi slitið. 18:15

Það eru 69 nemendur í skólanum, ca. 18 kennarar og 3 skólastjórnendur og það þarf kennsluafslátt. Í alvöru?

56 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Óformleg gagnbókun við gagnbókun. sunnudagur, júní 02, 2013

Vort víðfræga blogg.

Á fundi sveitarstjórnar þann 16. maí síðastliðinn var tekin fyrir fundargerð Fræðslunefndar frá 6. maí. Í fundargerðinni kemur fram að að skólahald Þingeyjarskóla eigi að halda áfram með óbreyttum hætti og jafnframt er farið fram á kennsluafslátt fyrir alla kennara og skólastjórnendur svo þeir geti átt samráð um samstarf starfsstöðvanna.

Mér lýst ekki nema mátulega á hvort tveggja og tek þetta upp á fundinum. Undarlegt nokk þá erum við meirihlutinn ósammála og endar umræðan á að lagðar eru fram bókanir. Ég set fram þessa bókun:

„Ég harma ákvörðun Fræðslunefndar og sveitarstjórnar um áframhaldandi rekstur tveggja starfstöðva Þingeyjarskóla. Reynsla síðasta vetrar sýnir að nemendur og foreldrar eru óánægðir með núverandi fyrirkomulag. Tel ég affarsælast að skólahald skólans fari fram á einum stað með hagsmuni nemenda að leiðarljósi. Þá tel ég þessi vinnubrögð ekki til marks um ábyrga fjármálastefnu með sérstöku tilliti til síðasta ársreiknings.“

Og meirihlutinn svarar með þessari:

„Meirihlutinn bendir á að ekki er verið að taka nýja ákvörðum um rekstrarform Þingeyjarskóla. Jafnframt vekur meirihlutinn athygli á að fræðslumálin fóru u.þ.b.1% fram úr áætlun samkvæmt ársreikningi 2012.“ Ég hef ýmislegt við þetta að athuga en sá lítinn tilgang með að setja fram gagnbókun við gagnbókuninni og setja kannski af stað einhverja endaleysu.

Hins vegar sé ég nú að Skarpur hefur séð fréttagildi í þessu (ólíkt öðrum sem sáu ekkert nema nafn útrásarvíkings ;) ) og setur í litla frétt. Því langar mig að setja hér fram óformlega gagnbókun við gagnbókunina. Í gagnbókuninni kemur fram að ekki sé ,,verið að taka nýja ákvörðun um rekstrarform Þingeyjarskóla." Þótti meirihlutanum það jafnvel út úr kú að vera að ræða sameiningarmál skólanna undir þessum lið, þ.e. Fundargerð Fræðslunefndar þótt þess beri ekki merki í smekklega orðaðri gagnbókuninni. Óneitanlega kemur mér það spánskt fyrir sjónir þar sem ákvörðun um sameingu skólanna var einmitt tekin undir liðnum Fundargerð Fræðslunefndar á sínum tíma án þess að slík umræða væri neins staðar boðuð á fundarboði. Stundum má sem sagt ræða sameiningarmál undir liðnum fundargerð Fræðslunefndar og stundum ekki.

Hins vegar nefnir meirihlutinn að fræðslumál hafi ekki farið nema 1% fram úr áætlun skv. ársreikningi. Nú má auðvitað alltaf leika sér með tölur. Fræðslumál eru langstærsti póstur sveitarfélagsins og talsverðir fjármunir sem geta falist í þessu eina prósenti. En ég ætla ekki að elta ólar við það enda var ég meira að horfa til framtíðar.

57 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Skólastjóri Þingeyjarstjóra með blessun Fræðslunefndar leggur nefnilega til að allir kennarar skólans fái einnar stundar kennsluafslátt og hver skólastjórnandi 4 tíma kennsluafslátt næsta vetur. (Það er talað um 20 tíma allt í allt í fundargerðinni en ég hreinlega veit ekki hvort kennsluafsláttur skólastjórnenda sé inni í því eða hvort þeir 12 tímar séu til viðbótar. Má til samanburðar nefna að kennari í fullri stöðu kennir 26 tíma á viku.) Ég geng að því sem vísu að ekki séu fleiri kennarar eða skólastjórnendur í starfi en nauðsynlegt er og viðkomandi ráðnir í það vinnuhlutfall sem nauðsynlegt er. Því þykir mér það liggja ljóst fyrir að verði af þessum kennsluafslætti þá gengur af kennsla. Kennsla sem verður að sinna. Þ.a.l. þurfi að ráða fleiri og útgjöld sveitarfélagsins verði meiri. En fram kom á fundi sveitarstjórnar þann 2. maí sl. að reikningsniðurstaða sveitarfélagsins samkvæmt samanteknum rekstrarreikningi A og B hluta var neikvæð um 60, 3 millj. kr. Þykir mér það því skjóta skökku við að auka útgjöld sveitarfélagsins frekar og ekki merki um ábyrga fjármálastefnu.

En kannski er það bara ég.

58 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Fræðslunefnd, fundur nr. 45

Dags. 2.4.2014

45. Fundur fræðslunefndar.

Fræðslunefnd Þingeyjarsveitar kom saman til fundar þann 02.04. 2014 kl: 15:00 í Hafralækjarskóla. Mættir til fundarins voru allir aðalfulltrúar: Margrét Bjarnadóttir formaður, Erlingur Teitsson, Hlynur Snæbjörnsson, Böðvar Baldursson og Hulda Elín Skarphéðinsdóttir sem einnig ritaði fundargerð.

Aðrir fundarmenn: Harpa Hólmgrímsdóttir skólastjóri Þingeyjarskóla.

Aðalsteinn Már Þorsteinsson fulltrúi kennara Þingeyjarskóla. Ásdís Inga Sigfúsdóttir deildarstjóri Barnaborgar . Sat fundinn undir lið 1 og 2.

Birna Óskarsdóttir fulltrúi starfsmanna leiksskóladeilda við Þingeyjarskóla.

Sigríður Guðmundsdóttir fulltrúi foreldra leikskólabarna við Barnaborg.

Jón Sverrir Sigtryggsson fulltrúi foreldra við starfsstöð Hafralækjarskóla.

Fulltrúi foreldra við starfsstöð Litlulaugaskóla mætti ekki.

Margrét setti fund og bauð fundarmenn velkomna.

1.

Starfið í Þingeyjarskóla.

Margrét sagði frá því að hún og Arnór Benónýsson varaoddviti hefðu heimsótt allar starfsstöðvar Þingeyjarskóla í mars og rætt við starfsfólk um hvernig samstarf starfsstöðvana hefði gengið frá stofnun Þingeyjarskóla. Þau hafi skynjað ákveðna erfiðleika hjá starfsfólki sem er rakið til sameiningar skólanna.

Harpa skólastjóri hafði samband við Kristján Má Magnússon hjá Reyni Ráðgjafastofu til að fá ráðgjöf varðandi áframhaldandi starf stofnunarinnar. Í framhaldi af viðræðum Hörpu við Kristján Má Magnússon sem hún kynnti fundarmönnum leggur fræðslunefnd til að samið verði við Kristján um aðstoð við að greina stöðuna í skólanum. Sú vinna sem Kristján leggur til að framkvæmd verði í vor mun kosta allt að 300 þúsundum. Fræðslunefnd leggur til að sú upphæð verði sett sem viðauki við fjárhagsáætlun 2014. Samkvæmt ósk starfsfólks við Þingeyjarskóla leggur fræðslunefnd til að gerð verði ein heimasíða fyrir Þingeyjarskóla.

Fundi slitið 17:10

Það eru þrír stjórnendur á fullum launum þarna og það þarf að kaupa út ráðgjöf. Ég veit ekki hreinlega hvort ég á að hlæja eða gráta.

59 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014 Nú brestur á með sveitarstjórnarkosningum og Aðalsteinn Már Þorsteinsson hyggur á framboð.

Hann hefur skrifað tvær greinar á www.641.is sem vakið hafa talsverða athygli. Í þeirri seinni, Áframhaldandi pælingar, segir Aðalsteinn sem er kennari við Þingeyjarskóla:

Áframhaldandi pælingar

ÉG TEL AÐ BREYTINGA HAFI VERIÐ ÞÖRF Í SKÓLAMÁLUM OG AÐ STOFNUN ÞINGEYJARSKÓLA HAFI VERIÐ TILRAUN TIL ÞESS AÐ MÆTA HENNI. ÉG TEL AÐ Í ÞVÍ FERLI SEM FÓR AF STAÐ HAFI VERIÐ GERÐ MÖRG MISTÖK OG ÞVÍ STEFNI Í ÓEFNI, ÞRÁTT FYRIR VILJA MARGRA TIL ÞESS AÐ FÁ ÞETTA DÆMI TIL AÐ GANGA SEM HNÖKRALAUSAST UPP. AF ÞESSUM SÖKUM TEL ÉG FARSÆLAST AÐ FYRSTA VERK NÝRRAR SVEITARSTJÓRNAR VERÐI AÐ LEGGJA NIÐUR ÞINGEYJARSKÓLA OG STOFNA Á NÝ HAFRALÆKJARSKÓLA OG LITLULAUGASKÓLA. AÐALSTEINN MÁR ÞORSTEINSSON

60 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Þannig er nú það. Það er augljóst að tvær starfsstöðvar eru komnar til að vera.

Nú þegar ættarturnarnir tveir hafa snúið bökum saman þá verður valdataumunum ekki kippt úr höndum Samstöðu í bráð. Enda treystir enginn sér á móti henni.Það er líka allt í lagi; fólkið fær það sem fólkið vill. Lýðræðið er ekki fullkomið en skásta stjórnunarfyrirkomulagið sem við þekkjum.

Mig langar samt að bera fram eina spurningu: Fyrst Samstaða telur sveitarsjóð hafa efni á að reka Þingeyjarskóla með þessu fyrirkomulagi; er þá ekki hægt að sameina skólana samt undir einu þaki og halda öllu starfsfólkinu? Það getur ekki verið dýrara en þetta.

61 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

62 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

Krækjur http://www.myv.is/stjornsyslan/fundargerdir/ http://www.thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0022749.pdf http://stefania.unak.is/stefania/moja-starfsmadur.asp?starfsm=HJALTIJ http://stefania.unak.is/stefania/moja-starfsmadur.asp?starfsm=TRAUSTI http://thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0048638.pdf http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/12509/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/13895/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/12455/ http://thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0048633.pdf http://www.641.123.is/page/22303/ http://thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0048634.pdf http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/15312/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/15446/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/15445/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjoglitlulsk/nr/15748/ http://thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0053211.pdf http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjoglitlulsk/nr/15757/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjoglitlulsk/nr/15758/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjoglitlulsk/nr/15827/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjoglitlulsk/nr/15860/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/15859/ http://hafralaekjarskoli.is/Files/Skra_0055040.pdf http://641.is/page/22303/ http://641.is/blog/2012/03/15/604289/ http://www.641.is/frettir/thingeyjarskoli-nuverandi-astand-ekki-asaettanlegt/ http://hafralaekjarskoli.is/files/Skra_0055040.pdf http://www.641.123.is/page/22303/ http://www.641.is/umraedan/serkennileg-sameining/ http://www.641.is/umraedan/svar-til-atla-vigfussonar/ http://www.641.is/umraedan/farsi/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/fraedslunefnd/nr/17015/ http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/fraedslunefnd/nr/17780/ http://astasvavars.blogspot.com/2013/06/oformleg-gagnbokun-vi-gagnbokun.html http://www.641.is/umraedan/aframhaldandi-paelingar/

63 | U m r æ ð u r

Umræður um skólamál 2007 - 2014

64 | U m r æ ð u r