‘Kunst is een universeel gebeuren’

Investeren in kunst is leuk, maar kunst is nog veel leuker, vindt Guy Pieters. Kunstkenner, kunsthandelaar maar bovenal kunstliefhebber. En dat merk je. Als een kind op een draaimolen. Dat verbeten naar de floshe grijpt. Flikkerende ogen, een warm en stil verlangen. Hij zoekt niet. Hij vindt. De grootste namen uit de kunstwereld. Of namen van talentrijke kunstenaars nog onbekend, nog onbemind, waar hij een neus voor heeft. Hij grijpt ze. Om dan zijn hart te laten spreken. ‘Ik ben in heel mijn carrière nog nooit een Van Gogh tegengekomen.’ Guy Pieters alludeert op talent dat pas postuum erkend wordt. Hij waakt. Jan Fabre, Wim Delvoye, Arne Quinze. Ondermeer. Berusten deze ontmoetingen op geluk? Nee. Hij voelt de ziel…

Kwaliteit boven

Guy Pieters: “Er is veel aandacht voor kunst. Kunstprogramma’s, kunsttijdschriften, galeries, exposities. Mensen worden bewogen. Ook internationaal. Nooit eerder zijn er zulke grote audienties geweest voor kunstexposities in het algemeen. De Picasso-route vorige zomer heeft het maximum aan bezoekers gelokt. Jan Fabre in het Louvre trok zomaar even honderdduizenden bezoekers aan. Maar evengoed lokaal. Musea rekenen op groeiende publieke belangstelling. Opmerkelijk is ook dat het kunstboek opnieuw zeer goed verkoopt. Dit alles spreekt voor zich: kunst ís een verademing.”

Maar is er niet een teveel aan kunst? Kunnen we leven met overdaad?

Guy Pieters: “Het lijkt wel een nieuw fenomeen, maar al in de 17de en 19de eeuw waren er ook te veel kunstenaars. Er is een teveel aan kwaliteit. De geschiedenis zal uiteindelijk die overvloed tot de essentie herleiden. Kunst is een univer- seel gebeuren geworden. Daardoor verhoogt het verantwoordelijkheidsgevoel bij de kunstenaar maar ook bij de galeriehouder; de druk wordt almaar groter. Er is méér van alles. Maar alleen kwaliteit blijft bovendrijven.”

Moet kwaliteit per definitie inhoudelijk relevant zijn?

Guy Pieters: “De kracht van de kunstenaar vuurt alles aan. Ik geloof niet in de oppervlakkigheid van de kunstenaar. Wat irrelevant is voor de ene is relevant voor de ander. Een kunstwerk is de expressie van een tijdsgebeuren die de geest van de kunstenaar of van de maatschappij vertaalt. Ik heb met kunstenaars samengeleefd, stilzwijgend, luisterend, naar hun ziel. Zij beschikken over een ongelooflijk assimilatievermogen. Niets ontstaat zomaar.”

De niet-ismen

De nieuwe esthetiek van de 21ste eeuw is ook het resultaat van nieuwe weten- schappelijke, psychologische en maatschappelijke inzichten.”

Tijd dus voor een nieuw soort kunst, een nieuw soort esthetiek. Elke fantasie lijkt binnen handbereik…

Guy Pieters: “Opnieuw is het de kunst die de vernieuwingen in de wereld weerspiegelt. Kunst en wetenschap komen dichter bij elkaar. Religie heeft vandaag geen morele waarde meer. Kunstenaars praten over religie as a fact, een beeld. Zij tonen de morele waarden via beelden. Denk maar aan het Christusfiguur van Delvoye. Ik geloof in de kunstenaar die ‘onderzoeker’ wordt, de kunstenaarresearcher à la Jan Fabre bijvoorbeeld. Een mijlpaal, geloof ik echt, want sommige van die experimenten kunnen vaak resulteren in nieuwe technologieën. In dat opzicht wordt kunst meer intellectueel. Alle ismen verdwijnen. Alle ‘neo- en geo-bewegingen’ verdwijnen. We zijn gekomen tot een individualisering van de kunstenaar en dus ook van de kunst. Elk decennium in de geschiedenis heeft zijn eigen kunst. Je kan niet ver genoeg terugdenken. Tussen 1905 en 1920 ontstonden in Parijs nieuwe stromingen gaande van het fauvisme met Cézanne, over het kubisme met Picasso naar het dadaïsme met Duchamps. Tussen 1950 en 1960 ontstond de periode van de nieuwe figuratie; Andy Warhol verheerlijkte Marilyn Monroe als de Mona Lisa van de 20ste eeuw. Vandaag ontstaat een Jan Fabre, een Wim Delvoye, Luc Tuymans of een Arne Quinze. De stromingen vallen weg. Er is meer vrijheid in de kunst. Eind de jaren 1910-1920 deed zich het fenomeen voor van de kunstenaar annex kunstkringen. Filosofen, dichters, schilders en fotografen groepeerden zich. Ze kwamen samen om over kunst te praten of om kunst te maken. Nu wordt kunst binnen de studio gemaakt.” 

Porsche viert 1 miljoen Facebook-leden met speciale 911