3
सणित्र् हफ्त्याळें
अक :ों 4
सोंख : 28
1 वीज क क ों णि
जून 17, 2021
संपादकीय: कोविडान कोोंकणेची सुग्गी केल्या! पाटल्या लागीों लागीों दे डा िसाा थाों िन सोंसारभर कोिीड-१९ येिन लोकच न्हय, सगळो सोंसारच कोंग्गाल जाला तरी कोोंकणी भास आनी सोंसकृती अोंतजाा ळार अखोंड रीतीन सोभोन्ोंच आसा. सभार आमचे सोंघ-सोंस्थे ह्यावदशीों भरान काम कताा त. सभार कोोंकणी पत्ाों , तभेती क्लासी, िीज सम्मेळ (िेविनासा), साों सकृतीक काऱ्यक्रमाों , नाच, नाटकाों , गायनाों आनी सोंगीत आज अोंतजााळार भरान चलोन्ोंच आसा ती गजाल कोोंकणी उलिप्ाों क भारीच मोगाची जाल्या.
आज अोंतजाा ळार कोोंकणी पुसतकाों िाचुोंक मेळटात, आयकोोंक मेळटात आनी विोंचणार पत्ाों य थोंयसर आसात. हें सिा लोकाक धमाा था मेळटा जाल्ल्यान एका लेखान ही एक ’पाड सिय’जायना जाों ि. कसें गाों िाोंत सभाराों नी दान जमिन नाटकनायट् स, कोोंकणी काऱ्यक्रमाों आमच्या कोोंकणी लोकाक धमााथा दीिोंक सुिाा वतलाों आनी त्या उपराों त कोणेंय वटकेट दिना नाटक-नायट् स, खेळयल्यार लोक भाररच उणो येता वकत्या ताों काों धमाा चें मनोरों जन पळे िन सिय जाों िन गेल्या. असें केल्ल्यान त्या सिा कलाकाराों क आमीों वकतलें मोल िाों दताों ि, वकतलो मान वदताों ि आनी वकतलो सहकार वदताों ि म्हळ्ळें मात् एक प्रश्नाथाक सोंगत जािोंक पािल्या. वकत्या हाों ि असें म्हणटाों गी म्हळ्यार कोणायकी धमाा था वदल्यार ताका वभल्कूल मोल आसाना. पूण आताों आमीों केल्ली सिय आवमोंच मुखारून व्हची पडल्या. म्हाकाय हाों गासर सभाराों च्यो रास-रास विनोंत्यो
येतात - हाका दी, ताका दी म्हण. कोणेंगी साों गलाों आसतेलें ताों काों आमच्या घरा पाटल्या वहतलाों त ’डाल्लर रूक’ डाल्लसा वदतात म्हण! हाों िे एकल्याक िरवयल्लेंय आसा,’म्हजो डाल्लर रूक मरण पािला म्हण!’ सभार आमचे कोोंकणी कारिारी वकतेंय निेंसाों ि हाडटाना ताका ताों काों विपरीत खचा आसा. ताों च्या िेळाक खोंडीत जाों िन वकतेंच मेळना मात् न्होंय, इतर खचाा क हात िोड्ाों िच्याक पडटा. अोंतजाा ळार हे राों क धमाा था मेळटा तरी तें तयार कतेल्याों क खोंडीत जाों िन दे णगेची गजा आसा. कोिीड महामारीन आमकाों सुशेगात वशकयलाों . मुख्य जाों िन िेळाक, पयश्ाों क, मोगाच्याों क मान दीिोंक. थोडे आमचे दादले आताों राों दोंु क, झाडु ों क, उों िळुों क वशकल्यात ती गजाल सोंतोसाची; ही निी सिय कोविडा पाटल्यान्ोंच िचानासताों उपराों ती चालू उरोों. दादल्याों नी लग्न जाों िचें एका मानाच्ये स्त्रीयेलागीों वशिाय खोंच्याय घर कामाच्यालागीों आमच्यो िुट्ट्यो करोंक न्हों य म्हळ्ळें मतीों खोंचोंिचें गजेचें.
-डा| आसटीन प्रभू, वचकागो 2 वीज क क ों णि
दे िान हऱ्येका मनशाक ह्या सोंसाराों त दाडताना एक ना एक विशेष दे ण्यान सजोिन दाडलाों . थोड्ाों क आपणा थोंय आसल्लीों तीों विशेष दे णीों कळीतनासताना य्या उज्वाडाक हाडचो साको आिकास मेळानासतानाताों च्यावभतरचइिोनिेतात. आसल्या विशेष दे ण्याों पयकी एक दे णें जािनासानटनाचेंदे णें.
नटनाचें दे णें दे िान सभार जणाों क वदलाों .एकाउत्ानसाों गोोंतरहऱ्येकम्हनीसजल्मा थािन्ोंचकलािीध.पूणनटनकलािीधजािन िेदीकचडतानाचडतीककलािीधएकच थराों च्यापात्ाों कताों चीोंदे णीोंस्स्थमीतकताा त. भोिउणीोंकलाकराों खोंचोयपात्आसल्यारी त्या पात्ावभतर ररगोन , त्या वििीध पात्ाों क
3 वीज क क ों णि
आनी कन्नड नाटकाों नी आपल्या वििीध थराच्या नटना मुखाों त् प्रेक्षकाों चीों काळजाों जीकल्ली आमच्या सिाां च्या मोगाची "लिीनाफेनाां डीस,पाों गळा". सोंपूणा न्याय दीिन प्रेक्षकाों च्या काळजाों त सदाों च राज कताा त. तसल्या एका कलाविधेक आज तुमच्या मुखार प्रसतूत करोंक आमकाों ितो आवभमान भग्ता.ती सोंपूणा नटी आनी कोण्ोंच नोंय िगार दु िायाों तल्या नाटक िेदीर कोोंकणी , तुळू
पाों गळा वफगाजेच्या दे .चारल्स गोम्स आनी सेिरीन गोम्स हाों च्या ५ जणाों भुर्ग्ाां पयकी चितें जािन सोंसाराचो उज्वाड दे खल्लें लिीना आपल्या इसकलाच्या वदसाों थािन्ोंच वशकपाों त , खेळाों त आनी नटन क्षेत्ाों त आपली श्ाथी रजू करून दाकवयल्लें
4 वीज क क ों णि
चुरूकभुगें.इसकलाों त,हायकूलाों ततशेंच कोलेवजोंतलाों गजोंप,है जोंपआनी१००वमटसा धाों िणेंत सभार प्रशसत्यो आपणावयल्लें लिीना आपल्या हायकूल वशकपाच्या काळार खेळाों नी आपल्या इसकलाों त तें चाों वपयनजािनासल्लें. 5 वीज क क ों णि
नटनाची कला ताचे थोंय ल्हान आसतानाों च सहज जािन भरोन गेल्ली. हऱ्येका िसाा इसकलाों त वशकोन आसताना कन्नड नाटकाों नीताणे आवभनयकेलाों .केिलस्त्री पात्मात्नहीोंआसताों पोलीस,घरकामेली
आसल्या दादल्या पात्ाों नी सयत ताणे यशस्िपणी नटन करून दाकयलाों .
6 वीज क क ों णि
7 वीज क क ों णि
इसकलाच्यावदसाों नीयक्षगानाों तसयतताणे 8 वीज क क ों णि
आपलीश्ाथीदाकोिन,ताणेनटनकेल्लो आजुानाचोपात्आविस्मरणीयजािनासा.
आपलें कालेजवशकापसोंपोिन१९९७व्या इिेंत आपल्या िोर्या फुडाराच्या सोदनेर
9 वीज क क ों णि
मसकतशहराकपािता. थोंयपािल्ल्या ६ मवहन्याों वभतर ताका दु िायाची नागरीक विजामेळोनदु िायाकयेता.दु िायाों तसभार कोंपेवननी िािर केल्ल्या उपराों त २००० व्या
िसाा गोंवजमठवफगाजेच्यागोडिीनफेनाां डीस हाचे सोंगीों लग्नाों त एकिटता. आताों ताों च्या
10 वीज क क ों णि
फेनाां डीस आनी लेनाडा माररयो फेनाां डीस सूख-सोंतोसाच्या लग्ना तोटाों त लेनोरा गैल 11 वीज क क ों णि
रपारदोनसोवभत्तफुलाों फुल्ल्याों त. नाों िाों चीोंएकचलीआनीएकचेर्क्ाा च्या 12 वीज क क ों णि
काजार जाल्ल्या थोड्ाच मवहन्याों नी ताचें काम गेलें तरी २००१व्या िसाा ताका Globelink West Star Shipping LLC
हाों तूों Sales Co Ordinator जािन काम मेळ्ळें आनीआताों आपल्यावनरों तरपररश्रम आनी उत्तीम ग्राहक सेिे ििीं त्याच
13 वीज क क ों णि
कोंपणेच्या Air Freight Operation Department हाों तूों Senior Manager
जािनभोियशिीररतीनआपलोिािर
14 वीज क क ों णि
करूनआसा. लिीनाइतल्यातालेंताों नीभरलेंकलािीध
तरी दु िायच्या कलािेदी ियर ताणे ताच्या
15 वीज क क ों णि
16 वीज क क ों णि
आिकासाों क लागोन राकाजे पडलें. दु िायाों तलें प्रख्यात कोोंकणी सोंघटन
"मोंगळू र कोोंकणस" हाणीों २००४ व्या िसाा श्रीमनोहरपायसहाच्यावनदे शनखालसाधर
17 वीज क क ों णि
केल्लो"तोम्हाकानाका"कोोंकणीनाटक हाों तूों नायवकचोपात्कच्याा मुखाों त्आपल्या
नटनाचें दु स्रें इवन्नोंगसलिीनानआरों भकेलें. ह्यानाटकाों तताणें केल्लें नटनदु िायाों तल्या
18 वीज क क ों णि
कोोंकणीनाटकसोंसाराों तिादाळचउटोिोंक 19 वीज क क ों णि
20 वीज क क ों णि
सकलें. ग्रेसत , घमोंडी आनी रागीषट चवलयेचें ताणे केल्लें नटन तो नाटक पळे यल्या हऱ्येका प्रेक्षकाच्या मती पडद्या
थािन आजूनी माज्वोोंक ना मुणोन धैयरान साों र्ग्ेत.
21 वीज क क ों णि
ह्यायशिीनाटकप्रदशानाउपराों तताका 22 वीज क क ों णि
सिारसोंघ-सोंस्थ्ाों नीताों च्यानाटकाों नीनटन करोंकआपोिणे वदलें.दु िायाों तलोयशिी नाटक पोंगड "गम्मत कलाविदरू" हाचो वनदे शक श्री विश्वनाथ शेट्टी हाच्या तुळू नाटकाों नी तशेंच आन्येक फामाद वनदे शक 23 वीज क क ों णि
जो कलात्मक नाटक करोंक नाों िाडला श्री प्रकाशपय्यारहाच्याकन्नडनाटकाों नी 24 वीज क क ों णि
लिीनाक िोरे आिकास मेळ्ळे . लवीनान नटन केल्ल्या थोड्या नाटकांची
झळक ददं वची तर :
25 वीज क क ों णि
१."तोम्हाकानाका"-वनदे शनश्रीमनोहर पायस २. " म्हातारो चरिेला" - वनदे शन श्री हे माचाऱ्या(दु िायाों तलेंप्रदशान)
३. "आमीों नातल्ल्या िेळार" - वनदे शन श्री डयानडी’सोजा,मुकामर.दे शविदे शाों नी८ प्रदशानाों . ४."साों गोनमुग्धाना"-वनदे शनश्रीप्रदीप
26 वीज क क ों णि
िरिोजा,पालडका-दे शविदे शाों नी६
प्रदशानाों . ५. "कसले ग्राचार सायभा" - वनदे शन श्री प्रदीपिरिोजा,पालडका 27 वीज क क ों णि
६. "मम्म ररटायडा जाता" - वनदे शन श्री डयानडी’सोजा,मुकामर.२प्रदशानाों . ७. " िेचोगी राों िचो" - वनदे शन श्री प्रदीप िरिोजा ,पालडका - मटव्या आिदें तदे श विदे शाों नी ११ प्रदशानाों मात् नहीों आसताों वचवत्करणकरून"दायजीटी.िी."रप्रसार जाला.
लवीनान नटन केल्ले तुळू नाटक : १.येड्ेडइप्पुगा-वनदे शनश्रीविश्वनाथशेट्टी. २.पोरलूतूिडे -वनदे शनश्रीविश्वनाथशेट्टी.
28 वीज क क ों णि
३.पोरलूतूपेर-वनदे शनश्रीविश्वनाथशेट्टी. ४.तेवलकेदािसोलू -वनदे शनश्रीविश्वनाथ शेट्टी. ह्यातुळूनाटकाों पयकीपोरलूतूपेरहाों तूों८० िसाां चीम्हातारीआनीतेवलकेदािसोलूहाों तूों ६०िसाां च्याप्रायेसतस्त्रीयेचेंलिीनानकेल्लें तेंनैजनटनप्रेक्षकाों च्यामतीपडद्यारआजून राज करून आसा आनी ताच्या िैिद्यतेन भरल्ल्या नटना सामर्थ्ाा क साक्स जािनासात. श्री प्रकाश पय्यार हाणे वनदे शन केल्ल्या "आशाडद ओोंदू दीन " कन्नड नाटकाों ती लिीनानउत्तीमप्रदशानकेलाों . इतलें मात् नहीों आसताों दु िायाों त चलल्ल्या हऱ्येका सोंघटनाों च्या िारषीक काऱ्याों नी जाों िदी ,Lorna Show , Wilfy Nite , Wilson Olivera Nite , Maxim Nite तसल्यामहाकाऱ्याों नीआपल्याहास्यभरीत नाटकुळ्याों माररफात प्रेक्षकाों क कुसाळाों दु कासरहासयलाों . लिीनाएकउत्तीमनटीमात्नहीों आसताों , वततलेंच उत्तीम ड्ान्सर जािनासा. यू.ए.ई.ंों त आयोजीत केल्ल्या आमच्या सभारनामणेच्यागािप्ाों च्यासोंगीतसाों जानी वतणें आपलोनाचप्रदशीतकेलामात्नहीों आसताों थोड्ािसाां पयलें "मोगाचीों ल्हाराों " पोंगडानयू.ए.ई.मट्टारचलावयल्ल्यािैलानाच
स्पद्याां त वतणें पयलें स्थान चाों वपयनशीपआपणायलाों .
जोडन
आपल्या नटन आनी नाचपाची श्ाथी लिीनान विवडयो आल्भमाों नी सयत दाकयल्या."मोगाचीों ल्हाराों " ख्यातेच्या श्री विन्सेंट फेनाां डीस कास्िया हाच्या " ये िा मोगा" , "डयाना" आनी "मोग करू ों तुजो" विवडयोआल्भमलविनाचीोंतालेंताों सोंसाराक दाकयल्या सिार आल्भमाों पयकी प्रमूख जािनासात. लिीनाच्या सिाां गीण नटन शक्तेक व्हळकोन ताका टी.िी, पद्याा र आनी वसने पद्याा र आिकास सोदू न आयले. श्री विन्सेंट फेनाां डीस कास्िया हाच्या "वलसाों िाों चीों ल्हाराों " टी.िी. वशोंकळें त वतणे नटन केलाों . तशेंच श्री प्रदीप िरिोजा पालडका हाच्या येिोंक आसच्या नव्या टी.िी. धारािावहों त प्रमूखपात्ाों ततेंवदसोनयेतलें. वसने पद्याा र श्री फऱ्याों क फेनाां डीस हाच्या वनमाा पकपणाखाल आनी प्रदीप िरिोजा पालडकाहाणेंवदगदवशाल्लेंयशिीवपोंतूर" एक आसल्यार एक ना" हाों तूों एक उों चल्या पात्ाों त वतणें नटन केलाों मात् नहीों आसताों वपोंतुराच्या प्रचाराखातीर पोंगडाचें साों सक्रतीकरायभारीजािनमोंगळू र,लोंडन आनी कुिैट शहराों क पयण करून वपोंतुराच्यायशिेककारणजालाों .
29 वीज क क ों णि
आताों िेवगोंच वचवत्करण जािोंक राकोन आसचें प्रदीप िरिोजा पालडका हाचें निें तुळू वपोंतूर हाों तूों लिीना एक िोरो पात् खेळोन आसा. ह्या वपोंतुराों त नटन करोंक लिीनाभोिचउत्सुकतेनभरलाों .वकत्याक मुळ्ळ्यार तुळू वचत् रों गाचे वदग्गज जािनासचे आरविोंद िोळार , भोजराज िामोंजूर,उमेशवमजारतसल्यानाों िाडदीक कलाकराों सोंगीों आवभनय कचें भाग ताका फािोजालाों . नटनाों त लिीनान इतलें नाों ि िेलाों तरी आपणाक आनीकी जायतें वशकोोंक आसा मुळ्ळीखास्िकायदाकोिोंककेदनाों चपाटीों सराना.कोणी ताच्या नटना ियर वकतेंच प्रवतवक्रया वदल्यार ती सोसवणकायेन आयकोन , ताों तले िोरे आों श काणघेिन , उणेंपणा ियर काम कचो ताचो साधो िभाि मेचिोोंच्या तसलो. "तो म्हाका न्हाका"आपणाकसोंपूणात्प्तीवदल्लोनाटक व्हय तरी "मम्मा ररटायडा जाता" नाटका मुखाों त् आपणाक आपणा वभतरल्या सोंपूणा कलाविदे कभायरहाडु ों कसाध्यजालेंमुणोन तें साों ग्ता.तो पात् भोिच Challenging जािनासोन आपणे चडतीक जािन हास्य पात्केल्लेतरीआपल्याश्ाथेियरभिाा सो दिरूनआपणाकहोपात्वदल्ल्यावनदे शक श्री डयान डी’सोजाक आपूण ऋणी जािनासाों मुणोनसाों ग्ता. एकाकुशीनजिाब्दारे यूतिािरआन्येका
कुशीन कुटमाच्या जिाब्दार्याों मदें नटना क्षेत्ाों तआपणाकध्यानदीिोंककषटजातात तरी नटनाचें वपशें आपणाक िेदी थािन पयस रािोोंक सोवडना मुणोन साों ग्ता तें. आनीहाकाएकश्रेषटउदाहरणवदों िचें तर दोनिसाां आदीों ताचें मोगाचें भयणएसतेल लोंडनाों त आों तरलेलें. आनी त्याच िेळार गाों िाों त "िेचोगी राों िचो" नाटकाचीों दोन प्रदशाना आसल्लीों. गाों िाों तल्या सोंघटकानी सिा तयारायो कना जाल्ल्यो. आसल्या सोंवदग्ध पररस्स्थतेंत लिीना लोंडन मोनाा क िचोन , नाटकाच्या आदल्या वदसा पाटीों येिन नाटकाों त भयवणच्या मोनाा चें दू ख काणघेिननाटकाों तनटनकेलाों ताणें. आपल्याह्याकलापयणाों तआपणाकसदाों च साों गातवदों िच्याआपलोपतीगोडिीन,भुगीं तशेंच आपल्या कुटमा साों द्याों क तें आभारी जािनासा मुणोन साों ग्ताों . ताों चो सहकार नातल्लो तर आपूण ह्या हों ताक खोंडीत पाों िवचनाआसल्लीों मुणोनतें साों ग्ता. ताों चो सिाां चोमन:पूिाकीउपकारिािुडच्यासोंगीों आपणाक िेदी वदल्ल्या सिा सोंघटनाों चो , व्यिस्थापकाों चो, प्रेक्षकाों चो आनी सह कलाविदाों चो तें उपकार िािुडच्या सोंगीों ताणीवदल्ल्यासहकारानआपूणआजचार जणाों नी व्हळकोोंच्या तसली कलािीध जािोंकपािलीोंमुणोनतेंहे म्म्यानसाों ग्ता. आसल्या एक आपरतीम प्रवतभेक िाचप्ाों मुकार हाडु ों क "िीज" सोंतोस पािता तशेंच
30 वीज क क ों णि
ताच्या मुखल्या सिा वजवणये मेटाों नी ताका जैतमाग्ता. -नानू मरोल, दु बाय --------------------------------------लवीना दवश्ांत हे ख्यात मानाय असें म्हणटात:
िचोन येिन ताणे तें दू ख वलपोिन दिना केल्लें आवभनय सदाों च उगडासाों त उच्याा तसलेंआनीताकाताच्याकलेियरवकतलो मोग आसा तें कळता.नटन मात् नहीों आसताों सामाजीकहुसकोसयतताकािोरो आसा.गजेिोंताों च्यागजाां कपािोोंकसदाों चतें मुकार.ताचे हे िोरे गूण सदाों च ताच्या थोंय राजकरोंदी,नटनक्षेत्ाों तताचेंनाों िआवनकी उों चायेक पािोोंदी मुणोन आशेिन ताका तशेंच ताका सहकार वदों िच्या ताच्या कुटमाों किोरें माग्ताों . वाल्टर नंददळके चेयरम्यान - दायजी वरल्ड दमदिया. ---------------------------------------
दु िाय रों गमाों वचयेची प्रख्यात आवभनेत्ी लिीना फेनाां डीस वहची पररचय "िीज" ईपत्ार पायस जाता तें आयकोन िती खुशी जाली. लिीनाचें कला प्रदशान हाों ि ताच्या पयल्यानाटका(तोम्हाकान्हाका)थािन पळे िनजाणा.िसाां पाशारजाल्ल्यािरीवतणे वतच्या नटना थोंय पररवपकाय जोडल्या. जाों िदी कोमेडी , जाों िदी न्रत्य , जाों िदी सेंवटमेंटल नटन हऱ्येकाों त ताचो उकल्ललो हात.प्रेक्षकाों च्यामवतोंतशाितउगडासाों त उच्याा तसलें नटनकच्याां ततेंवनिीम. आपल्यामोगाळभयवणच्यामोनाा कलोंडन
लिीना फेनाां डीस वहचें नटन हािें पयलें पौिटीों पळे यलें २००४व्यािसाा "तोम्हाका नाका" नाटका िेळार.त्या नाटकाों त ताचे साों गाता हाों िय ी एक पात् खेळल्लोों आनी कोणाकी व्हळक नातल्ल्या ह्या नव्या
31 वीज क क ों णि
चवलयेचें नटन आनी नटनाों त ताचें Confidence पळे िन सिाां मोंत्मुग्ध जाल्लीों.त्या नाटकाों तल्या ताच्या उों चल्या प्रदशाना द्वारीों ताच्या रों गमोंचाच्या वजविताों त ताकाएकविशेषत्प्तीदीिोंक,विशेषथराचें नाों िदीिोंकआनीलोकामोगाळजािोंकसाद्य जालें. ताचे उपराों त लिीनाक सभार नाटकाों नी आिकास मेळ्ळे . हािें ताच्या उपराों त म्हाका खोंय सिा साध्य आसा थोंय सिा जाों िदीत तीों दायवजचीों काऱ्यीों य्या हे र सोंघ-सोंस्थ्ाों चीों काऱ्यीों ताों तूों ताका चुकानासताना मेतेर केलाों .कोोंकणी मात् नहीों आसताों तुळू आनी कन्नड नाटकाों नी सयत ताणे नटन करोंक प्रेक्षकाों ची म्हनाों वजकल्याों त.आज दु िायाों तल्या भोि उों चल्या कलाकराों पयकी एक जािन पजाळच्या लिीनाचो एक विशेष गूण मुळ्ळ्यार ताका खोंचोयपात्वदल्यारताकाजीिभनाआपल्या आवभनय मुखाों त् त्या पात्ाक १०० % आवभनय कची विशेष सकत वतका आसा.हाकामुख्यकारणरों गमोंचाचेरवतका आसची वपसाय.आनी ही वपसाय वतका उत्तेजीत कताा त्या दे कून खोंय वतका आिकासमेळता,सोंद्रापमेळतातते ताणें सोवडनासतानासदु पयोगकेल्यात.एकपात् काणघेतल्ल्य ा उपराों त ताणें घाल्चें Dedication , hardwork ििीं ताका १००% output दीिोंक साध्य जाता.एक व्हडल्याहुद्द्यारआसचीचलीजािनसयत वतचें खािेंपण , सकटाों लागीों वकतेंच आहों नासताना जाों िचें तें मेतेपाण ,
सहकलाविदाों क सुधासूान व्हना आवभनय कचो ताचो खािो िभाि खोंडीत जािन मेचिोणेकफािो. दायजी रों गमोंवदरान खेळावयल्लो प्रख्यात नाटक"आमीोंनातल्ल्यािेळार"हाों तूोंताका एकपात्दीजे मुणोनम्हाकामोसतू भगल्लें तरी ताका जाों िचो पात् ताों तूों नातल्लो.पूण लिीनाचीउमेद,ताकाआसचे आवभमानी हें सिा वचोंतूनपळे िनत्यानाटकाों तताचेच लागोन दोन द्रश्ाों घडल्लीों.ताों तूों ताणें यशिी रीतीन नटन करून नाटकाच्या यशिेक तें व्हत्याा मापान कारण जालाों मुणोनधैयरानसाों र्ग्ेत. आशें लिीनाकनाटकाों नीजायते आिकास मेळ्ळे आनीखोंयगीहास्यपात्ाों कतेंbrand जािनिेतालेंतेंवदसतालें.म्हाकाताच्याथोंय एक श्रेषट कलािीध आसा तें िोर्यान कळीतआसल्लें आनीतें नटनताचे थािन िायर काडु ों क हाों ि आिकासाक राकोन आसल्लोों.वकत्याकमुळ्ळ्यारहऱ्येकाफत्ाों त एकरूपआसता.तेंआमीोंिोडायल्यारय्या दाडायल्यार जायना.आमीों तें नाजूकायेन कात्ून ताका एक रूप दीजे पडत.आशें आसताों म्होज्या वनदे शनाच्या " मम्मा ररटायडा जाता " नाटकाों त ताच्या सोंपूणा नटनाची लोकाक प्रदशान कचें Risk हािें घेतलें.आनी त्या नाटकाों त लिीनान सोभीत आनी उमाळे उिजोोंिचें िायल जािन , मयपाशी इषटीण जािन , घमोंडी तशेंच
32 वीज क क ों णि
भािनात्मक सून जािन केल्लें नटन सिा प्रेक्षकाों च्यामेचिोणेकफािोजालेंमात्नहीों आसताों लिीनानआपणाकसिा थराों चे पात् खेळोोंकसाध्यआसातेंदाकोिनवदलाों . आसल्याकलाविधाों नीकलेंतकेल्लें वमसाों ि तें हे राों क कळाजे आनी आमच्या तन्याा जनाों गाकप्रेरणजायजेआनीताों काों यीउमेद येजाय मुळ्ळ्या उद्दे शान आमच्या नानू मरोल तोट्टाम हाणे "िीज" ई-पत् मुकाों त् ताची पररचय वदता तें समजोन िती खुशी जाली आनी ताका हाों ि परिीों पाटयताों .वकत्याक मुळ्ळ्यार आयच्या समाजेंतदू सऱ्याों विशयाों तिोरोोंिचें,दू सऱ्याों विश्ाों त वचोंतची सोोंिायच मोरोन गेल्या. आमीों केिल आमकाों वकतें मेळतागी ??? आमचेंकोणीिरयतागी???आमचेंकोण्ीों उलयतागी मुणोन वचोंतून िसचें.नानून त्या वचोंत्पाथािनिायरयेिनहे राों विशीों वचोंतलाों त्या दे कून हाों ि ताका चेपें उकिाों .तशेंच लिीनाचीपररचयिाचप्ाों कपािोिोंकव्हड म्हन केल्ल्या श्री आसटीन प्रभू हाका हाों ि िोरें माग्ताों .खोंडीतजािनलिीनाआसल्या एका गौरिाक फािो. ताका आनी ताच्या मुखल्या योजनाों क हाों ि िोरें माग्ताों तशेंच ताच्या नटना पयणार ताका आपलो सोंपूणा सहकार वदों िच्या वतचो निरो श्री गोडिीन आनी भुर्ग्ाां क उल्लास पाटयताों आनी सिा िोरें माग्ताों .
---------------------------------------
लिीना फेनाां डीस वहचे थािन एका वनदे शकान केदनाों य जाल्यारी आपणाक जाय जाल्लें प्रदशान भायर हाडोव्येत. ती एक वनदे शकाची कलािीध. एका वनदे शकान साों गल्लें तशेमच एक वनदे शक आपणा थािन वकतें आवभनय आशेता तें वजकोनधना तसलें आवभनयवदों िचीविशेष सकतवतकाआसा.तीएकलिलिीतआनी सोंपूणासमपीतनटीजािनासा. आपणेवतकामोज्या४नाटकाों नीवनदे शन वदलाों . सुिेर वतच्या थोंय कोोंकणी रों ग माों वचयेचोसुिासचआदाळतालोतरीवतच्या समपीतमनोभािाििींवतचेथािनतुळूरों ग माों वचयेर जाय आसच्या तसलें आवभनय भायर काडु ों क , ताचें िेदीर चलन िलन िदलुोंकसुलभजालें."िीज"ई-पत्ारवतची व्हळोकपायसजातातेंिाचूनमोसतू खुशी
ियान िी’सोजा , मुकामर, दु बाय 33 वीज क क ों णि
जाली.वतकाआनीवतच्यामुकल्यािािराक हाों िसिािोरें माग्ताों .
एक वपोंतुराों त ताणे मुख्य पात् खेळ्ळ्यात आनीसिापात्ाों कताणेन्यायवदला.
- दवश्वनाथ शेट्टी दनदे शक - गम्मत कलादवदरू, दु बाय ---------------------------------------
दोन िसाां आदीों मोजो नाटक "िेचोगी राों िचो" हाचीों तीन प्रदशानाों गािाों त खेळोन दाकोिोंक आसल्लीों. प्रायोजकाों नी सिा तयारायो कना जाल्ल्यो.ह्याच िेळार वतची मोगाची भयण लोंडनाों त आिघडाों त आों तरली. आसल्या दू :स्खच्या घड्ेंत लोंडनाक पयण कना , भयवणच्या मोनाा क हाजर जािन , पाटीों येिन कसवलच दू ख दाकयनासताना ताणें केल्लें नटन ताच्या िद्धतेकसाक्सजािनासा.
लिीना फेनाां डीस पाों गळा ही वनदे शकाची नटीजािनासा.एकवनदे शकआपणाथािन कसलें आवभनय आशेता तें समजोन त्या पात्ाक जीि भच्याां त लिीनाचो उकल्ललो हात.मोज्यासभारयशिीनाटकाों नीतशेंच
"िीज"ई-पत्ारताचीपररचयपायसजातातें आयकोनव्हतोसोंतोसजालो.ताकाआनी ताच्या मुखल्या सिा योजनाों क हाों ि िोरें माग्ताों . प्रदीप बरबोजा , पालिका नाटक बरयणार आनी दनदे शक
-----------------------------------------------------------------------------------
कोंकणेंत धाकलो रच ल्लो दटवी शो
’अमी दोगी सेजारा २.०’ कोोंकणी मनोरों जन शेताों त दायवजिरल्ड वटिीन हाड ल्लें निेंसाों ि काों य एक दोन पानाों क सीमीत कचें तसलें न्हों य. दृश्
माध्यममनश्ाचावजण्येचोअविभाज्यिाों टो जािन िदािाना दायवजिरल्ड वटिीन अपल्याप्रसरणकाऱ्यिळें तकोोंकणी
34 वीज क क ों णि
-स्ट्यानी बेळा भाशेक वदल्लो स्थान ितो अनी विशेस. वटविचासुिाा तेथािनअजूनम्हणासरसोमारा थािनसुक्रारापऱ्याों तरातीों९थािन१०िोराों पऱ्याों त सराग कोोंकणी काऱ्यक्रमाों व्हाळते असात.माध्यमाचाभाशेनसाों गचेंतरहो’प्रैम टै म’. कोोंकणी भाशे खातीर हो प्रैम स्लोट अमानतकना दिरल्यावटविचाकाभाा ऱ्याों चो त्याग अनी कोोंकणेथोंय ताों का असचो मोग विशेसिाखण्ेकफािो.कोोंकणीतालेंताों ची, विशेस साधन केल्ल्याों ची सोंदशानाों , सोंगीत ररयावलटीशो,कोोंकणीभास-सोंसकृतेियलें वगन्यान, सीररयलाों , इतर मनोरों जन म्हणोन दायवजिरल्ड वटविोंत पाटल्या सात िसाां थािनरातीोंवनरों तरकोोंकणीकाऱ्यक्रमा प्रसारजाल्याों त.ह्यापयकीों ’डब्बलसेंचुरी’ मार ल्लें काऱ्यक्रम म्हळ्यार ’अमी दोगी सेजारा’. ’आमीदोगीसेजारा’पयलीआिृत्तीफेिरे र २०१५िेरआरों भजाल्लीअनीहें काऱ्यक्रम सराग म्हणोन १५० एवपसोडानीों प्रसार जाल्लें. ह्या आिृत्तेंत कोोंकणी मनोरों जन
शेताक अलिीन दाों ती अनी अरूण दाों ती म्हळ्ळ्या खुशाली अनी तालेंत्वोंत म्हणचे तसल्या दोग यशिी काऱ्यवनरूपक/ वनिाा हकाों ची िळक जाली. ’आमी दोगी सेजारा २.०’ म्हळ्ळ्या माताळ्याखाल ह्या काऱ्यक्रमाचीदु स्रीआिृत्ती२०१९,जून१९ ताररकेर आरों भ जाल्ली अनी अताों शेंभोर अोंकडे सोंपिोंक लागल्या. दु स्रे आिृत्तेंत आलिीन अनी अरूण हाचे िरािर अविनाश ड्ावनयेल डी सोजा अनी अोंजेलीनडीसोजाम्हळ्ळ्याउदे िनयेंिच्या तालेंतानीोंकाऱ्यचेंवनरूपणकेल्लें. स हजार सवालां अनी धा लाक रुप्ांची इनामां आमी दोगी सेजारा काऱ्यक्रम केिल एक वटिी काऱ्यें जािन उरानासताों कोोंकणी लोकाचें काऱ्यें जािन लोकामोगाळ जालाों . हफ्त्त्याचो िुध्वार रातीों नोि व्हाजलीों
35 वीज क क ों णि
म्हणताना कुटमासमेत वटिी मुकार िसचें िरी कच्याां त यशिी जालाों म्हण्येत. हाका प्रमूखकारणकाऱ्योंतवनरूपाकानीोंविचाचीं कोोंकणी सोंसाराक लाग्तीों जाल्लीों सिालाों म्हळ्यार चूक जाों िची ना. भास-सोंसकृती, उचार-विचार, फेसता-परिो, खाणाों -िोिीं, धमा-समुदाय, सोंगीत-नाच म्हणोन हर प्रकारानीों स हजाराों ियर सिालाों दोन आिृत्तेनीों िीक्षकालागीों विचारल्याों त. शीदा प्रसारिेळीों फोन कना वटिी पडद्याचेर वदसच्या सिालाों क साकी जाप वदल्ल्याों क एदोळनगदे नअनीिसतू रपीों धालाकाचीों इनामाों िाों टल्याों त. कोोंकणी भाशेचा इवतहासाों तल्या एका सिालाों जापी काऱ्यक्रमाों त हो एक धाकलो म्हण्येत. सोंसाराचा हर कोनशाों थािन कोोंकणी लोकानीों ह्याकाऱ्यक्रमाकउलोकचें ,इल्लें सूख-धूक उलोंिचें अनी उपराों त वनरूपाकानीों विचारल्या सिालाों क जाप वदों िची, ही ह्या काऱ्यक्रमाची प्रसरण घटनािळ जािनासली. हाचे भायर फोन कनेकट जायनाों तल्याों क म्हण िाटसाप सिालाों अनीताकायइनामवदों िचीरीतह्या काऱ्यक्रमाों तअसली. काऱ्यक्रमा पाटलो मासटर मैंि प्रवीण
तावरो, कुलशेकर स हजार सिालाों अनी धा लाकाों ची इनामाों एकटाों य कचें म्हळ्यार ती काों य वचल्लर गजालन्हों य.सोंघटीतजािनिसाा कएकिेदी काऱ्यें चलोंिचेंच त्ासाचें म्हण भोगच्या आयच्या ह्या काळार हर हफ्त्त्याों त चुकानासताों एक काऱ्यें प्रसार जाों िचे िरी पळें िचेंम्हळ्यारताचापाटल्यानकोणअसा म्हण समजोण घेंिची आतुराय उिजोोंची सहज.आमीदोगीसेजाराकाऱ्यक्रमवनरों तर िीक्षणकच्याा चडाितिीक्षकाों ककाऱ्यक्रमा पाटलो मासटर मैंड कुलशेकचो प्रिीण तािरोम्हणकळीतअसा.पडद्यामुकारयेना तरीकोोंकणीसोंसाराकलाग्तीोंजाल्लीोंअपूट कोोंकणी सिालाों तयार कना , ताका पूरक जाल्लीों वपोंतुराों , पदाों एकटाों य कचें, वििरणासिेंग्रावफक्सतयारकचेंअनीएका उत्ान साों गचें तर काऱ्यक्रमाचें सगळें सुोंकाण प्रिीणाचा हातीों असता. काऱ्यक्रम जाल्ल्याउपराों तजीकल्ल्याों कइनामाों पािीत कच्याां त सयत अपली जिाब्दारी सार्क्ाा ररतीनपाळचोप्रिीण’आमीदोगीसेजारा’ काऱ्यचायशसचेचोपयलोिाों गडी जािनासा.
36 वीज क क ों णि
कोोंकणी भास अनी सोंसकृतेविशीों जाणा जाों िची,सोंसोधकचीसियअसच्याप्रिीणान आमी दोगी सेजारा काऱ्याक्रमध्वारीों मनोरों जन मात् न्हों य असताों विशेस वगन्यान िाों टचें काम केलाों . कोोंकणी भाशेियर विशेस सोंसोध केल्ल्या िेस्क्तोंलागीों, पत्ाों चा सोंपादकाों लागीों,कोोंकणीसोंघाटक,सावहती, सोंगीतगार अनी कलाकरालागीों वनरों तर सोंपकाा र असच्या प्रिीण अपल्या फुडापाणाचा काऱ्यक हाों ची मजत सदाों च अस ल्ली म्हण उग्त्यान मानून घेता. हाचे भायरइनामाों चें पोषकजािनकाऱ्यक्रमाचो भमा चडयले शेंभोराों ियर कोोंकणी मोगी म्हजेंिळम्हणप्रिीणानसदाों उचाचेंअसा. आमीदोगीसेजाराजालें.फुडें वकतें..? आमी दोगी सेजारा काऱ्यन िीक्षकाों क इतलेंय धना दिर ल्लें की अताों शेंभोराव्या अोंकड्ासिें काऱ्यक्रमाची दु स्री आिृत्ती अखेर जाता म्हणताना पाटल्या पाों च
िसाां थािन कोोंकणी-सिालाों जावपोंच नेवमयारल्या िुध्वारा आनी वकतें? म्हळ्ळें सिाल कोोंकणी सोंसाराक धोसुोंक लागलाों . वटिीकाऱ्यक्रमाों म्हळ्यारतशेंच.िेदीमुकार िसच्या पाों यशी-हजार जणाों ची गड उत्ोन घरा-घरानीोंपाों िचीशातीवटिीकाऱ्यक्रमाों क असा. ह्या कारणाों क लागोन च कोोंकणी सोंसाराों त दायवजिरल्ड वटविचेर प्रसार जाों िच्याकोोंकणीकाऱ्यक्रमाों कचडप्रसरणा सकतअसाअनीवचोंतल्ले भाशे नतीों व्हड मट्टाचा लोकाक पािोोंक सक्तात. आथीक येव्या ियर मार िसता तरी दायवजिरल्ड वटविचा िाों गवडनीों अपलो प्रैम टै म कोोंकणी काऱ्योंक अमानत केल्लें पळे ताना अनी खोंयच्यायकारणाों कपाटल्यािसाा नीों हाचो सोडतोड जायनातलो पळे यताना फुडल्या िुध्वारानीों निें योजन असतालें म्हण भिास्येत. ताों चा काळार िदलािण अनी निेंसाों ि सहज अनी तें अती गजेचें. ह्या
37 वीज क क ों णि
38 वीज क क ों णि
वदशेन दायवजिरल्ड वटविचे फुडले िुध्वार नव्याकाऱ्यक्रमाकदारउग्तेंकतालोम्हण
आमचीपात्येणी.
------------------------------------------------------------------------------------------
दवनोद
मेसत आनी ताचें दमक्संग!! "घरापऱ्याों तकाों क्रीटमारोगकरयाों "म्हण पुतानसाों ग्तानाहाों िें सुिेकनाकाचम्हळें . वकत्याकहाों िइल्लोपररसरिादी.काों क्रीट मारोग केल्यार भुोंयत ऊभ चडता, धाि चडता, पािसा उदाक वजराना, पुडें गाों ि काों क्रीटगाों िजािनधगचडता,उदकाक तत्वार...आशीोंम्हजीोंतत्वाों आसलीों. - पंचू, बंटवाळ. "िेंगळु चो एकलो वकररसतान इों वजवनयर आताों दे श भर नाों िाडोन आसा... फकत्त चोिीस घोंट्यावभतर राज रसतो िाहनाों चलोंिचें तसलें निें टे क्नोलोजीखोंयताची..." एकाचधोंिानपुतानसाों ग्तानामाकाअजाप जालें.हाों गाआमच्यागाों िाों तमागाा कदामार करून तीन हप्ते गेल्यारी विल्ल वदल्या वशिायसोंचाराकसोवडनातले कडे नकेिल चोिीसघोंट्यानीसोंचारकरोंकउग्तें कचें.... ग्रेट... म्हजोपूतवसिीलइों वजवनयररों गवशक्तेआसा. तो ही खिार हाडताना सत गजाल म्हण माों दूनघेजेपडलेंमाका.
पूत म्हणालो "हाों गाची माती मोि माती डाडा... एक दोन पािस येताना वकोंची जाों िची वपशी माती ही. हाों गाों फातर या दामार घाल्यारी रोोंिता. िरी आलोचन काों वक्रवटचो मारोग कचो..." म्हणताना हाों िें सयघाली. आमच्या गाों िाों तलो लोका मोगाळ भाों दफी, मेसत आनी िेळार काम सोडन वदों िचो एकलो आसा. ताका हें काम वदव्याों म्हण आमीोंउलिनताकाआपयलेंच. "आमकाों घरा म्हणासर काों क्रीट मारोग जायजे..."म्हणतानातोतयारजालो. "एकवकलोमीटरमारोगकाों क्रीटकरोंक
39 वीज क क ों णि
उणेंम्हळ्यारीदोनहप्तेजाय...हाों ितेंएका हप्त्यानकनावदताों ..." "रे वडवमक्सहाडल्यारिेगीोंजायनाये?"पुतान मधेंचकोक्केघालें.
दीजे" हाों िें पयशे तक्षणवदलेच.आनीदु स्रे वदसा जे. सी. िी. , रोड रोलर, िोलडरस येिोंक सुरू. मेसत िगलेन रािोन काम करयतालो.
"जाता... पूण मारोग जे. सी. िी. चेर लेिेल कररजे... चार इों चाों चे िोलडरस घावलजे, रोलराों त िसयजे.. काम आसा... टै म लाग्ता... मागीर उणें म्हळ्यारी दोन हप्ते उदाकदीजे..."
इों वजवनयर पूत पळे त्त आसलो. तो म्हणालो..."डाडा... हाका कामाों त िरो अनभोग आसा... वशकाप ना म्हणतालोय... तरीइों वजवनयराचीतकलीआसा..."
"न्हय...आताों एकाचवदसानकाों क्रीटघालन िाहनाों सोंचाराकसोडतातखोंयिेंगळु राों त..." पूतगोत्तासलेंपूराझोोंकुळ्ळो.
"व्हय रे पुता... पयशे वदल्यार तकली इों वजवनयराची...दीनातरमात्तकलीसोड मेंदुयीकामकररना..."
"मेसतामा...तोिीआताों वसिीलइों वजवनयररों ग वशक्ता.. ताका इल्लें इों टरेसट चड..." हाों ि हासलोों.
"तुजेंमक्करआसा..."हासोनतो.
"ना...हाों गायीकरोंकजाता...हाों गाचीमाती शेडमाती...इल्लीचत्ायकररजेपडता...ना तर काों क्रीट ब्रेकेज येता..." मेसत गोत्तासल्यापरीों साों वगलागलो. "तशें हाों िी कताां ...िनिीकइनफ.."िूकचपळे नातलो हो इों गलीष उलयताना हाों ि अवभमान पािलोों. "माकािेग्गीोंजायजे.." "कऱ्याों म्हळें ने..पूणपेमेंटईनअडिान्स
सगळो दीस काम जाताना मारोग िेगीों काों क्रीट जाता म्हळ्ळो भिासो उदे लो. रे वडवमक्साक पयशे जाय पडतात म्हण सकावळों च मेसतान साों ग ल्लें. साों जेची पुरासाणकाडु ों कपाटतेंक्ताम्हणतानामेसत आयलोच. पूत िारी हुमेदीन मेसतालागीों उलयताना हाों िपयशेमेजुोंकगोडरेजउग्तीकेली. "काम तुजें फासट आसा अोंकल... तूों चडाित वकतें वमस्क्सोंग कताा य?... खोंचो म्हालिरो?"पुताकसुडाळकोोंकणीयेना
40 वीज क क ों णि
तरीइल्लेसब्दविोंचूनगागेिनविचारी. "चडाित हाों िें ए. सी. सी आवडा नरी यूस कची...ए.सी.िरोम्हाल..वमस्क्सोंगआमकाों जायजाल्लेपरी.म्हजेंइल्लेंस्टर ोोंगवमस्क्सोंग... िनईषटू त्ी..."मेसतसाों गात्तिेतालो.
"आत्ताों येता...हाों मेसतामाताकाकाों यदु स्रें वमस्क्सोंगजायगी...?" "चाकणें आसल्यार िरें ... ना तर लोणचेंय जाता..." पूत थोंयच गळोन तकलेक हात दीिन िसलो.
"िोंडरपूल...करे कटवमस्क्सोंग..." मेसतगोमटीलाों िकाडनवभतरवतळतालो. पुतानवचोंतलेंमाकापळे यताम्हण.
* पंचू, बंटवाळ.
चवदावो अध्याय: मोनााची कोित (The Court of Death) 41 वीज क क ों णि
िेदीियलोपडदोउग्तोजालो.मधेंगातएक व्हड आनी उभारायेचें वसोंहासन. तें चडोोंक मारिलाचीों मेटाों . थोंयसर काळोक आसलेल्यानचडवकतेंचवदसलेंना.िहुश्ा स्स्परीत. आमीोंय साषटाों ग प्रणाम केलो. वततल्यारकाों वपणेचोआिाजआनीएक ताळोग्रीकभाषेनउलयलो. "तुमी पयस थािन येिन एका पुरातन मोंवदराचीभेटकेल्या.उटा.वभयेनाकात"
केल्लो.ओरोसतुजीअियम्हणपूजाकताा . हाों िेंवतचोमोगकेल्लो" "आताों य तूों वतचो मोग कताा य? पूण मोग नश्वर" "व्हय हाों ि मोग कताां . पूण ती मेली म्हण आमवचअवभपराय जाल्ल्यन आमी वतका सोधूनआयल्याों ि" "ह्यापिाताचेरवकत्याकसोदत्ताततुमी?"
"तुमचेंनाों िवकतें?" "हाों िवलयोविन्सीआनीहोहोरे सहोल्ली" "तुमीवकतेंसोधूनइतल्यापत्सआयल्यात?" "तुका आमी वकतें म्हण आपव्येत?" हाों िें विचारलें. "हे सम्हजेंनाों ि.वलयोतूोंसतसाों ग.हाों गासर सतसोडनदु स्रेंवकतेंचचलना" "पूजानीहाों िमाों दताों , हाों ितनाा टोआसतानाआमकाों एकदै िीक स्त्रीयेचीभेटजाल्लीआमचापयणािेळार. तीसोिगीतआसोनआपल्यािेळाकउत्ोन मरणनातलेलीम्हणआमकाों कळ्ळें ." "एकादादल्यािरीतूोंिेंताचीपूजाकेल्लीय"
"म्हाकासपणाों तसाों गलेल्याप्रकार" "िरें . साों ग. तुमकाों खावनयाचा खावनयान, म्हजा सेिकीन तुमकाों िरें करून पळे ल्लेंमू?" "ती तुजी सेिकी म्हण आमकाों कळीत नातुल्लें.व्हयवतणें आमकाों भूििरें करून पळे ल्लें. त्ी आमी थोंय थािन पोळन आयल्याों ि" "तीन मवहन्या आदीों म्हजा गूडाचाररनी म्हाका तुमचा विश्ाों तखिार वदल्ली आनी हाों िें खावनयाकवतमकाों हाों गाधाडु ों कसोंदेश धाडु ल्लो. वकत्याक तडि जालो? हाों ि आटे नालागीों विचाताां , ती म्हाका जाप वदतेलीच. ओरोस, खावनयाक हाों गा हाजीर करआनीिेग्गीों"
"पूजाकरोंकना.हाों िेंवतचोमोग 42 वीज क क ों णि
तो चल्लो. मौन. थोड्ा िेळान दाराों उग्तीों जालीों आनी पुशाां ि चलोन आयलो. हाों िें वसोंिरीक पळे लें. खानाची कूद सकला दिरली. खावनयान आपलें तोोंद काळ्या काफानधाों पुल्लें. " तूों वकतें आशेताय खालूनाचे खावनया?" हे वसयानथोंडताळ्यानविचारलें.खावनयान वदों िीघाली. "आदीों थािन आसची आिय तूों. म्हजा पूिाजानी केल्ल्या िरी हाों व्ोंय तुका माों दताों . म्हजोमेल्लोघोिह्यापिाताचेरपेटोोंकउजो माग्ता" "म्हजाआदल्यानीवदल्ल्यािरीहाों िपिाणगी वदताों तुजामेल्ल्याघोिाकआनीिेळयेताना तुकायसयत" "आसें म्हण एक शासन िरय. वकत्याक म्हळ्यार िेवगोंच तूों आमकाों सोडन िेचार आसाय." "तोोंड धाों प. तुजें कोडसाणें भायर िोोंकानाका. तुजी सोभाय सयत फाल्याों आसचीना.साों गतुजोघोिकसोमेलो?" "त्या पर्क्ाा लागीों विचार. ताों चे हात रग्तान िुडल्यात.ताों कावशक्षादी"
ताचा पेट्याों क पाटल्यान सोडलें. होरे साचो िािळोपळे ." "व्हयगीआटे ना?" "म्हजोघोिवपसोआनीवशकारीताचोखेळ ताकाखुशीवदतालो" "ताका मोसोर सयत जाल्लोमू?फटी माररनाका.होल्लीतूोंसाों ग" "वहणेंआनीवसोंिरीनआमकाों न्हों यतिुडचा थािन िाों चयलें. खावनया म्हजा पोसर्क्ा पूताचामोगारपडली" हें आयकोनइमाजइस्ल्लशीहाल्ली. "आनी तुज्या पोसर्क्ा पूतान ताचो मोग केलो?दादलोजािनह्यासोभीतस्त्रीयेकतो िुल्लोजािोंकपुरो" "तें वलयोच साों गोोंदी. वतचा थािन सुटोोंक आमी मोसतू प्रयतन केलें. पूण आम्हे र वशपायसदाों चफारोकरूनआसुल्ले.एका वदसा वतणें वलयोक एका वदसाची आिदी वदली- मरण या खानाचा मणाा उपराों त वतचेलागीोंलग्न...."म्हणहाों िेमसगळीकाणी वििसूानसाों गली. "तूोंवकतेंम्हणतायआटे ना?"
"हाों िें ताका वजिेशीों मारलें" वलयो म्हणालो."ताणें आमची वशकारी करोंक
"चडीतना.मोसतूिसाां थािनहाों िएका
43 वीज क क ों णि
वपश्ा साों गाता वजयेतालीों. हरामी तो. हाों ि ताकाद्वे वषतालीों.म्हाकावलयोम्हाकापसोंद जालो आनी ताणेंय म्हजेर आसक्त दाखयली.िाभािीक.आनीमोगकेलो.पूण उपराों ततोरसेनाचारागआनीहगें पळे िन वभयेलो. दे खून ताणें पोळन िेची िाट विोंवचली." "िाभािीक म्हणताय तूों. खाना थािन पोळनतोआयलोगी?तोवभिकुरोवदसाना. साों गताचाहद्याा रताणेंवकतेंवलपयलाों ?" "तरताणेंतुकासक्कडसाों गलाों ?" "हाों िें वकतेंच साों गोोंक ना" वलयो रागान म्हणालो. "ताणें साों गोोंक ना. म्हजा वििेकान म्हाका वतळवसलाों .हे वसयाथािनवलपिोंकवचोंतलेंय गी खावनया? म्हाका सक्कड सुिेर थािन गोत्तासा. तूोंिें ताका तुज्या मोगा जाळाों त वशकाा िोंकपळे लेंय" "वकतेंजालें?"धैरानखावनयानविचारलें"तूों ह्या दादल्याचो मोग कताा य? ना. तसें कचें अमानीयजािनासा.रागानकाों पानाका.हेस, म्हाका तुज्या िायट अवधकारा विश्ाों त गोत्तासा. हाों ितुका समान दे खून तूों म्हाका कसलीचउक्साणकररनाों य" "हाों िेंमनकेल्यारतसेंकरोंकसक्ताों पूण
कररना. तूों उण्या भािडत आसची म्हजी निकर. ह्या दादल्याों क तक्षण पिाताक हाडु ों कहाों िेंतुजाअोंकलवसोंिरीमुखाों त्तुका सोंदेश धाडु ल्लो. वकत्याक तूोंिें तसें केलेंनाय?" "साों ग्ताों " खावनयाचा ताळ्याों त आताों कोडसाण नातुल्ली. "वकत्याक म्हळ्यार तो तुजो न्हय, म्हजो. हाों िें ताचो आदीों थािन मोग केला आनी खोंचाय हे र स्त्रीयाों क तो मेळना. ताणेंऊ म्हजो मोग केला. म्हजें काळीज, अोंकल सयत हें च साों ग्ता. दे खून हाों ितुज्यासामखारआयल्याों .तूोंवमसतेराों ची आिय, घुटाों क राकची राकिली. तूों तुज्याच्आिाररचेरफटीमाररनाों यतरसाों ग. तोम्हाकावकतेंजायजय?" "वलयो, तूों म्हाका कोण म्हण पात्येताय?" इमाजीनवलयोकिोटजोकलें. "तूोंआयेशाम्हणहाों िपात्येताों .तुज्याचहातीों हाों ि मरण पािुल्लोों. त्या अविकाचा कोर भुयाराों त.थोंयसरहाों िेंतुजोमोगकेल्लो.तूोंिें पतूानयेतायम्हणसाों गलेलेंयमू?" "वपशेंपण एका दादल्याची िाट चुकयता’ आटे नामधेंचउलयली. "तूोंवकतेंसाों ग्तायहोल्ली?" "वलयोवकतेंसाों ग्ता,पात्येता,तेंचहाों व्ोंय माों दताों .मेल्लीआयेशापतूानवजिोंतजाल्या.
44 वीज क क ों णि
पूणसत
वसोंहासानाचेरकोण्ोंचना.
वकतेंम्हणतूिेमचसाों वगजाय" "आहा!.मेल्लीों वजिोंतजातात.िरें चकरून साों गलेंय. व्हय, पूण विविोंगड थरान आनी रूप आपणािन. हाों ि सत जाणाों . फाल्याों कूड सोंसकार जातेच आमी पतूा न उलव्याों . आताों तुमीविशेिघेयाआनीसताककळोोंक तयारजाया" आनी वततल्यार पडदे उग्ते जाल्ले िरीच धाों पले आनी काळें पूजाररनी खावनयाक आनी वसोंिरीक थोंय थािन िेलें. ताों चें तोोंड धिसेल्लेंआनीपायकाों प्ताले.सक्कडगेल्या उपराों त ओरोसान आमकाों य आपिन िेलें. आयलेल्यागेटीोंथािनभायरयेतेचथोंडिारें आदाळ्ळें . िसतेक पाितच ओरोसान वदल्लो सोरो वपयेताचआमकाों नीदआयली. म्हाका जाग जाताना कूडाों त वदिो पेटालो. म्हळ्यार साकाळ जािोंक ना. म्हाका नीद आयली ना. साकाळीों कसलें सत आमकाों कळतेलें? हाों ि वचोंतुोंक लागलोों. आमी वचोंतलेल्या िरी ती आयेशा न्हों यगी? म्हाका वकतेंचसमजालें ना.वततल्यारओरोसवदिो घेिनआयलो. "ये, तुजो िािळो पळे व्याों .िेवगोंच तुमी वसवमसत्ीकिचोोंक आसा."वलयोएदोळू च नाषटो करोंक गेल्लो. ताणें म्हजो घाय पळे तचआमीकाल्चारातीोंआसचाजार्ग्ाक पािल्याों ि. िेवदचेर पडदे नातुल्ले, खानाची कूडसयतथोंयसरनातुल्ली.
"मेल्ल्याक गौरि दीिोंक आिय गेल्या " ओरोस उलयलो. आमी िेवदचा पाटल्यान एकादाराों तल्यानगेल्याों ि.सभारघराों अमी पळे लीों. तीों हे वसयाचा निकाराों ची म्हण कळ्ळें .एकासभाों गणाकपािल्याों ि. थोंयसरसपूजारीहाजरआसुल्लेहातीोंवदिे घेिन. आमकाों य एकेक वदिे वदले. मुखार मेटाों चडोन गेल्याों ि. सुमार मेटाों चडतच ओरोसानविशेिघेिोंकसाों गलें आनीआमी पिाताचातुद्येकलागीों आसाों िम्हणकळ्ळें . आमी विशेि घेिोंक थोंयच िसल्याों ि. एक भयोंकर आिाज आयकालो. तो आिाज ज्वालामुस्खचोम्हणओरोसानसाों गलें.मुखलें पयणसुसतेचें तरीआपायाचेंन्हयआसुल्लें. सुमार सयसीों मेटाों. अमकाों इवजप्ताचा वपरवमडाचोउगदासअयलो.मधें मधें आमी विशेिघेतलो.मुखारिेतेचआमकाों उज्वाड वदसलो. सुराों गाची िाट मुगदाल्ली. थोंयचें द्रश् पळे िन आमी विज्मीत पािल्याों ि. आमी एका समतट्ट जार्ग्ार उभे आसोन भोंितीों फात्ाचो दोरो. ियर पाकें ना, िदलाकमोळिाियलीों नेकेत्ाों वदसलीों.थोंय थािनसुमारिीसहजारफूटपयसखालून गाों ि वदसलो. हे र वदक्कानी भरप वदसलें. अदभूतद्रश्तें. सकलाथािनधुोंिोरयेतालोआनीह्यािेळीों आमकाों एक धिो पडद्या िरी आसचो
45 वीज क क ों णि
उज्वाड वदसलो. त्या उज्वाडाों त आमी पूजाररों क पळे लें-वदों िी घालन फात्ाक तकली िागािन मागणें कताा ले. पूण हे स जाों ि, आटे ना जाों ि या मोडें य वदसलोों ना. ओरोसानआमकाों फात्ालागीोंआपिनिेलें, साों गातापूजारी. थोडीों मेटाों दें ितच आमी एका िसतेक पािल्याों ि.एकफात्ानभाों दलेलें कूड-व्हड आसोन सुमार जणाों क थोंयसर जागो आसुल्लो.मेधेंएकफात्ाचेंव्हडकदे लअनी ताचेरहे वसयािसुल्ली.लोकजमोआसुल्लो. कदे लालागसरवसोंिरीआनीखावनयाआनी रसेनाची कूड आमी पळे ली.आमी मुखार िचोनतकलीिागायली.
"यमकोोंडम्हणआमकाों भग्ताआनीतूोंताचें तोोंड"वलयोम्हणालो. "ना, यमकोोंड म्हळ्ळें च ना. आमी वजण्येक पात्येताों ि. वलयो विन्सी,हाों ि तुका साों ग्ताों आयक.यमकोोंडआसाहाों गासर"म्हणवतणें आपलें हदें दाखयलें."मध्यानरातउत्ाल्या आनी कषटे तेल्याों क साकाळ उदें िचा आवदों चवकतेंकररजायगीतेंजाों िदी" मौन. "स्त्रीये"तीआटे नाकम्हणाली."तूोंिें तुज्या मेल्ल्या रायाक हाडलाों य, पुरोोंक. ओरोस िूकउग्तोकरआनीहाों िम्हजेंतीपािाचताों - मेल्ल्याचेर आनी आत्म्याक पतूान वजयेिोंक साों ग्ताों .हाों िेंसाों गचें आयक-मोनाा चीकोडत सुरूजाों िदी."
"तूोंिेंहाों काों जाग्रुत्कायेन आपिनहाडलेंयम्हजासेिका.हामिखूश ************** जालीों. तुमी म्हजे सयरे वकतें म्हणतात?" (चिदािोआध्यायसमाप्त) हे वसयानविचारलें. ------------------------------------------------------------------------------------
46 वीज क क ों णि
३५. थोिें थोिें ... पनें पनें... "कसले दीस आयलेनें?... आता'ताों िेळ च पाशार जायना..."
"अळे या... थोड्ो सोंग्ती परत परत घडतात खोंय... पुराण साों ग्ता..."
तें कशें?" आताों लोक डौन नें.. पयलें पूरा सकाळीों िेगीों उटताले... िेळ कना उटतात... आताों सक्कड घोरे तात... आमचे िायेपरीों..." "लोि उलय टोमी... वतका जाग जायत जाल्यार म्हजी आनी तुजी गत..!" "म्हजी ड्ूटी आताों उळटा सुळटा जाल्या... आताों हाों ि रातीक वनदताों ... तुमी वदसाक..."
"जािोंक पुरो... इवतहासाों त आसात..."
तसले दाखले
"तुका गोत्तासाये?" "हाों ि नोको..." "आळे या... एक शेंिोर िसाां आदीों सोंसाराों त पवयल्लें िरल्ड िार जाल्लें खोंय...!" "तें हाों िें िूकाों त िाचलाों ..."
हाों ि आनी टोमी सुशेगान आसल्याों ि तेन्नाों ह्यो इल्ल्यो थोड्ो पन्यो गजाली. टोमी म्हणालो... "ह्या सोंसाराों त चडाित निेंसाों ि आसता... पूण ताका पनो लेप चुकाना खोंय... व्हय गी?"
"तेदाळाच सोंसाराों त व्हड प्लेग वपडा आवयल्ली खोंय..? आताों पळे कोिीड मारे कार वपडा आयल्या पळे ... तशें...!" "हो... व्हय व्हय.." "हजाराों नी लोक िाटे र पडोन मेलो खोंय..?"
"माका आथा जालेंना टोमी" "नव्या चीलाक पनो तेपो िसवयल्ल्या परीों..."
"आताों य तशेंच मोरोन आसात नें.... वपडे च्या वभोंयान..."
"वचक्के सोडिन साों ग.."
"मागीर तें कालें दु स्रें िरल्ड िार जाल्लें 47 वीज क क ों णि
खोंय... ताों तून वकतले मेले?".. "ती वपडा न्हय टोमी... तें झज... लडायेंत मेल्लो..."
भाों दतालो खोंय..." लोक
"हे ब्बे... तूों नीरो रायाची काणी साों ग्ताय... तशें आताों आमचता गाों िाों ती कताा त नें... "
"तूों वलपयताय... हाों िें चररत्ा आयकाल्या... लाकाों नी लोक मेलो खोंय?"
"वचक्के लोि उलय या... िायेक जाग जायत..."
"ती एक चररत्ा... जमावनोंत एक सिाा वधकारी उदे ता... तो नाजी सैन भाों धता... आनी लाकोों जुदेि लोकाों क र्ग्ास चेंिराों त घालन लगाड काडता..." "हें जाल्यार इल्लें पनें.. तशें आमचता दे शाों ती जालाों ... जाते आसा... आमकाों वकत्याक ती खिार? िाय उटात तर आरािाय दीिोंक आसा..."
"वतका जाग जाों िची जाों िदी... आमचो लोक केदाळा वनदें तलो उटात?.. कुोंभकणाा चे कुवळयेचे नें आमीों..." टोमीन मुक्काल उडयलें. मोिैल उग्तें जाताना हे ड लैवनचेर वदसता... आनी हाों ि िाचताों ... "दीपािळी पऱ्याों त सकटाों क रे शन िी... व्याक्सीन िी...
"तुका थोडें थोडें पनें पनें गोत्तू आसाजे नें ... साों ग्ताों आयक... आताों चाक मात ताका ताळ कररनाका हाों ..."
भायल्यान दीपािवळच्यो पटाकी पूट ल्लो आिाज..
"साों ग... साों ग.."
हाों िें म्हळें "निेंसाों ि... व्हा... व्हा..."
"काों य दोन हजार िसाां आदली पुराणाची काणी. तो रोमाचो राय खोंय... गाों िाों त उजो पेटताना वपरलूक व्हाजयतालो खोंय..."
"ना हें थोडें थोडें पनें पनें..."
"काों य िेंडकार आसतलो..."
"तो दीपािवळच्या पटावकचो अिाज न्हय... आदल्या िसाा कोरोना धाों िडािोंक हाड ल्ल्या िोवशयाों चो आनी जागटे चो आिाज..."
"ना... तो राय... लोकाों क गतेपासट करून, लोक उज्याक मोताा ना, हो व्हड रािळे र
खोंयचे?"
48 वीज क क ों णि
दजदवतांत घुंविी हािल्ली दूसऱ्या वसााची दपयुसी परीक्षा
वशकपािसाां परतउडासाकआयलीों.म्हजो उडास१९७८व्यािसाा कपाटीोंदाों िलो.म्हजी वपयुसीपरीक्षात्यािसाा चाएपरील-मेयाों त चलल्ली. २०२१जून४ताररकेरकनाा टकाचोवशकपा मोंत्ीसुरेशकुमारानकनाा टकाों तह्यािसाा ची सेकेंडरी कूल लीविोंग सवटा वफकेट (एसएसएलसी-धािी)पररक्षाजुलै दू सऱ्या हफ्त्त्याों त सरळ ररतीन दोन वदसाों वभतर चलोंिची आनी दू सऱ्या िसाा ची प्रीयुवनिवसाटीकोसा (वपयुसी-िारािी)पररक्षा चलयनासताों राों िचो सकाा राचो वनधाा र िेंगळु राों त प्रकट केलो. ह्या सोंदभाा र म्हजीों
उडु पी तालूकाचा (आताों कापू तालूक) पाों गाळ ग्रामाों त हाों ि जल्माल्लोों. आनामाों यक हाों ि वतस्रें िाळ. म्हजी भयण म्हज्यािनींसिसाां कआनीभािसाडे -चार िसाां क व्हड. म्हाका तीन िसाां तीन मवहने जाताना म्हजी माों य (आिय) आन्येका िाों ळतेरा िेळार दे िाधीन जाल्ली. आज्येचा (आनाचीआिय),िापल्याचा(वपयादिप्पू- मटव्यान: वपयादप्पू), आकयचा (हे लेन
49 वीज क क ों णि
अक्का - मटव्यान: एलक्का) आनी घराों त येिन-िचोन आसल्ल्या सैर्याों -दै र्याों चा कोोंडाड्ान आमी तेगाों भुगीं िाडल्ल्याों ि. आन तािोटी, घरा िेसाय आनी कळ्याों ची कृषीआसल्ल्यानआमकाों जेिोंक-खािोंक उणे नातल्लें. ल्हान आसताना हाों ि सादो भुगों.दसेंिराों तजल्माल्ल्याम्हाकासाडे पाों च िसाां चेर प्राय ल्हान म्हणोन इसकोलाक घालुोंक ना खोंय!. वशकपाचे चडु णे हऱ्येक दीसम्हळ्ळ्यािरीम्हज्याउडासाों तआसात. आताों जाल्यार प्री-नसारी, नसारी, लोिर केजी, अप्पर केजी - तें आनी हें म्हणोन जल्माल्ल्या दोन - अडे ज िसाां थािन्ोंच इसकोलाों ची वशोंकळ सुरू जाता. तेदाळा पयल्याक्लासीकशीदाभती. तेदनां लदजषट स्वभाव - पूण दशकपांत हुशार: पाों गळावफगाजेचाशोंकरपुराों तल्यासैंटजोन्स है यर प्रैमरी कूलाक भतीं कताा ना म्हाका साडे स िसाां ची प्राय. १९६६ इिेचा मे २३ ताररकेर म्हजो पयलो इसकोलाचो दीस. सात्व्व्या म्हणासरी हाों ि क्लावसोंत पयलोों.
वशकपाों त हुशार तरी खेळाों त आनी हे र चटु िवटकाों नी पाटीों. लवजषट िभािाक लागोन आिार भुर्ग्ाां चा सोडे वलवटों तयी नातल्लोों. आमच्या इसकोलाों त त्या िेळार कूलडे कची ररिाज नातल्ली. पूण हाों ि सव्याों त आसताना, इसकोलाचो ख्यात मुकेलमेसत्ी मौरीस डे स वनिृत जािोंक आसल्ल्यान१९७२व्याइिेंतकूलडे केलो (२४ -०१-१९७२). सव्या क्लावसों त हाों ि वशसतेचो आनी हुशार भुगो म्हणोन म्हाका सवटा वफकेट वदल्ली. त्यासिें वनकोलस र्क्ासतवलनोनइनामजािनवदल्लेरू.पाों च ऐिज दे शाचा झुजा फोंडाक (१९७१व्या इिेंत िाों गलाचा जल्मा खातीर भारत - पावकसतानझुगडें जाल्लें)दानजािनवदल्ले.
50 वीज क क ों णि
(उपराों तल्या िसाां नी हाों ि ह्या इसकोलाचो आडळत्यामोंडळी साों दो जाल्लोों. आदल्या विद्यावथांचोसोंघआसाकनासातिसाां अध्यक्ष जािनइसकोलाचाअवभिृद्देकिािुरलाों ). १९६८ इिेंत काजारा उपराों त एलक्का मुदरों गडीवतचानोिऱ्याचाघरागेली.१९६९ इिेंत भयण होली क्रोस माद्र जाों िच्याक विहाराों तल्याहझाररभागाकगेली.त्याचिसाा दसेंिर १िेर म्हजी आजी दे िाधीन जाली. आमीभाभािवपयादिप्पू-लीनामौशेखाल आयल्याों ि. म्हजें है सकूलाचें वशकप इन्नोंजेचा श्री विषणुमूतीहयिदनहै सकूलाों तचल्लें.हाों गा आटिेकभतीजातानापाों चफीटआसल्लोों हाों ि धािी मुगदाताना स फीट जािन िाडल्लोों. उपराों तयी इल्लो िाडोन स फीट दे ड इों चाों चेर रािलोों (१८४ सेंवटमीटराोंची उिाराय). ह्या इसकोलाक दू सऱ्या इसकोलाों ची आनी दू सऱ्या गाों िचीों भुगीं आवयल्ल्यान, तशेंच सोंसकृत भाषा विषय आसोनताों तूोंअत्यधीकमाक्साकाडु ों कसाध्य आसल्ल्यान म्हजा प्रवतभेचें स्थान चितें जालें. ह्या इसकोलाों त खेळ आनी एनवससी सोडनहे राविषयाों नीहाों िमुकारआसल्लोों.
हाों ि जल्माल्ल्या िसाा आनान पाों गाळ है िे लागसार पाों च एक्रे जागो घेतल्लो. हाों ि है सकूलाक भती जाल्ल्या िसाा (१९७३) थोंयसर घर भाों दल्लें. आमी भाभाि थोंय राितेल्याों ि आनी वशकाप चलयतेल्याों ि. एसएसएलसी-ोंत म्हाका ७२% माक्सा मेळल्ले. तेदाळाचा काळार ते िोरे माक्सा. वपयुसी-ोंत हाों िें विज्ञान विषय घेंिचो वनधाा र केल्लो. मुकार इों वजवनयररों ग वडग्री कचो उद्दे श आसल्लो. म्हजो भाि िी.ए.-चें वशकाप जोडन आसल्ल्या उडवपोंतल्या पूणापरज्ञ कोलेवजोंतल्या वपयुसी विज्ञान विभागाक हाों ि भती जालोों. आमगेर घरा कोणी नातल्ल्यान आमी उडपी कोडती सशीन (उषा होटे ला मुकल्यान) आसल्ल्या विलवडों गाों तल्या एका कुडाों त राितेल्याों ि. म्हजीपयल्यािसाा चीवपयुसीजातानाभािान िी.ए.वडग्रीसोंपवयल्ली. दू सऱ्या िसाा चा वपयुसी िेळार कुडाों त हाों ि एकलोचजालोों.कोलेजीकसाकेंिेतलोों.पूण वशकपाचेर म्हजें गमन उभोन गेलें. वफल्माों पळें िचीों वपसाय लागली. म्हजें रूम उडवपोंतल्या कल्पना, अलोंकार आनी गीताों जलीवथयेटराों कचलोनिच्येतावततल्या अोंतरारआसल्लें.तेदनाों रावतचोवनमाणोशो
51 वीज क क ों णि
रावतचासाडे नोिव्हरारआरों भजातलो.त्या िसाां त ह्या वथयेटराों नी आवयल्लीों चडाित वफल्माों हाों िें चडाित वनमाण्या शो-ोंत पळयल्याों त. रातीों िारा, साडे िारा-ोंचेर शो अकेरजाताले.उपराों तयेिनवनदचें. तेदनाों य हाों ि इल्लोों लजेचो भुगो जािन्ोंच आसल्ल्यानहाों िहे राों चाप्रत्येकजािनपोली, पोवक्रपणाों , अमाल वपयोणे कचाा युिकाों चा मेवळों त साों पडालोोंना. हाचा थािन दे िान्ोंच म्हाका सालिार केल्लो म्हण्येत. हें आनी प्रत्येकजािनअमालवपयोण्याथािनअलग राों िचेंहाों िेंआजूनसाों िाळ्ळाों . तेदनाों दक्षीण कन्नड वजल्लो एकीकृत आसल्लो. ह्या सगळ्या वजल्ल्याों त फकत २ इों वजवनयररों ग कोलेज्यो आसल्ल्यो. सुरत्कलाों तली कनाा टक रीजनल इों वजवनयररों ग कोलेज (केआरइसी) - आताों न्याषनल ईनस्स्टट्यूट आफ टे क्नोलोजी (एनऐवटके). माक्साां चेर मात् होोंद्वोन थोंय प्रिेशमेळतलो.म्हाकाथोंयिसकामेळोोंक साध्यच नातल्लें. आन्येक आसल्ली मवणपालाों तली मवणपाल ईनस्स्टट्यूट आफ टे क्नोलोजी (एों ऐटी). ही खासगी कोलेज.
दु डिाचेर होोंद्वोन िसका लाभताली. हाचें आडळतें चलोंिच्या मवणपालाों तल्या अकाडे मी आफ जनरल एज्युकेशन हाचा दफ्तराक िचोन रू. २०० फारीक कना प्रिेश पत् हाडन दिरलें. त्या िेळा वभतर हाों ि पाों गळाचा कथोलीक यूि सोंचालनाों त (वसिैएों) साों दो जाल्लोों. राकणो हफ्त्त्याळ्यार म्हजीों िपाां येिोंक आरों भ जाल्लीों. युिजणाों मधेंहे ळल्लो,ऐकफवदरे क्तोरजािनासल्लो िाप वसलिेसटर वडसोजा मवणपाल वफगाजेचोविगारजािनासल्लो.ताकाएों ऐटी चलोंिच्या पै-मामाों लागीों िोरी सळािळ आसल्ली.म्हाकािापवसलिेसटराचीथोडी व्हळक जाल्ली. हाों िें एों ऐटी-ोंत िसका िाितीनताचीिशीलायमागोनदिरली. बहुषा सगळें म्हज्या बोर्याकच जाल्लें: १९७८ एपरील मवहन्याों त वपयुसी दू सऱ्या िसाा ची परीक्षा जाली. वशकपाचेर विशेष ध्यानवदिोंकनातलें तरीपासजाों िचोभिासो आसल्लो. पूण मेथेमेवटक्स आनी केमेसटर ी विषयाों ची पेपराों परीक्षे आवदों च भायर
52 वीज क क ों णि
पडल्लीों (थोड्ा विद्यावथांचा हाताों क मेळल्लीों)म्हणपरीक्षाजािनथोड्ावदसाों नी कळोन आयलें. सुमार पोंद्रा वदसाों नी परत परीक्षा दिरली. त्या वभतर म्हज्या मवतोंत थािन शीकल्ले विषय भायर िचोन जाल्ले. परतवकतलें वशकल्यारीगमनदीिोंकजालें ना. वशिाय पेपराों लीक जाल्ल्या रागाक कोण्ा परत परीक्षेचीों पेपराों एकदों कषट आसल्लीों.फवलताों शयेतानाों चकळीत-म्हजें दु रादृषट - म्हाका मेथेमेवटक्साों त २८ अोंक मेळल्ले. हाों ि अनुत्तीणा जाल्लोों. फकत २ अोंकचडमेळल्लेतरीहाों िकवनषटउत्तीणा पुणी जातोों. म्हज्या भािान िेंगळू र िचोन पेपर री-व्यालूिेशन करयलें. काों य फायदो जालोना. आताों चा िरीों सोंपका माध्यमाों त्या िेळारनातल्लीों तें िोर्याकचपडलें.नातर हाों िअनुत्तीणाजाल्लीखिारगाों िारगाजती. वजविताों तवपयुवसचें हों तव्यस्क्तचासुमार१५ थािन १८ िसाां प्रायेचेर येता. व्यस्क्तत्वाों त िाडािळ जाों िची प्राय ती. भुगोय न्हय, जाणतोयन्हय-तसलीस्स्थवतगतव्यस्क्तची. साकें मागादशान मेळाना तर व्यक्तीन िाट चुकचेंहों तहें म्हळ्ळें माकाआताों सुसतालाों .
मोंगळू र्चा कनाा टक पोवलटे स्क्नकाों त (के.पी.टी.) इों वजवनयररों ग वडपलोमा वशकाप आसल्लें. ताका एसएसएलसी-चे मेथेमेवटक्स आनी विज्ञानाों तले माक्सा पािताले. ताों तुोंय तेदाळा भारीच स्पधो आसल्लो. म्हाका एसएसएलसी-ोंत ह्या विषयाों नी िोरे च माक्सा मेळल्ले. मेर्क्ावनकल, अटोमोिैल, एलेकवटर कल, वसिील िा केवमकल विषयाों तली िसका म्हाका मेळ्येती. म्हाका पणोंिूचाा मेंगलूर केवमकल्स एों ड फवटा लैससा कोंपवनचा िािराचेर दोळो आसल्लो. हाों िें वडपलोमा ईनकेवमकलइों वजवनयररों गकोसाा चीिसका घेतली. त्या िेळार कोलेवजोंनी आनी ताों चा होसटे लाों नी र्यावगोंग वपडा ज्योर आसल्ली. हाका वभयेिन पयलें िरस हाों ि पद्वा है सकूला मुकल्या पी.जी. गोन्सालिीस म्हळ्ळ्यागेर िोडा र जािन रािलोों. त्याच अकटोिराों त वपयुसी-ोंत अनुत्तीणा जालें मेथेमेवटक्स पेपर हाों िें पास केलें. दू सऱ्या आनी तीसऱ्या िसाां नी के.पी.टी. होसटे लाों त रािलोों. बदलाल्ली दजदवताची ददशा:
53 वीज क क ों णि
के.पी.टी. वशकपािेळार म्हज्या व्हळवकचीों आनी चटु िवटकाों ची दाराों उग्तीों जालीों. १९७९व्यािसाा हाों िवसिैएोंकेंद्रीकसवमतेचा युिक पत्ाचो सोंपादक जािन विोंचोन आयलोों. सोंपादकाचो हुद्दो हाों िें तेदनाों चो मोंगळु राों तलो ख्यात युिमुकेली आसटीन वडसोजा प्रभू थािन घेतल्लो. आसवटनासिें वसिैएों-ोंतल्याजायत्यायुिमुकेल्याों चीव्हळक जाली.उपराों तल्यािसाा जेरालकाऱ्यदशी, पाटापाट ३ िसाां केंद्रीक अध्यक्ष. िुलेटीन जािनासल्लें युिक पत् १९८३ सपटें िराों त मवहन्याळें केलें आनीपयलेंचीतीनिसाां तें सोंपादन केलें. हाों ि के.पी.टी.-ोंत आसताना िापस्ट्यानलीवपरे रकेनराकयूवनकेशन्स सेंटराचो वदरे क्तोर आसल्लो. ताचा आपिण्या, मागादशान आनी प्रोत्साहान के.पी.टी. आनी ऐ.टी.ऐ. कथोलीक विद्याथीं खातीर योंग टे क्नीवशयन्स मूिमेंट (िै.टी.एों ) घडनताचोस्थापनाकताजालोों.वसिै एोंआनी असल्याहे रचटु िवटकाों मुकाों त्विस्पिाजील सालिदोरसोज,याजकआनीधमा -भयणी, राजकीयमुकेलीब्लेवसयसवडसोज,जुडीत
मसकरे न्हस, पी.एफ. रोवडरगस, ऐिन वडसोजआनीहे रमुकेल्याों चीव्हळकजाली. हाों िपाों गळाथािनआवयल्लोों तरीसिकास मोंगळु राों तहे ळ्ळोों. एं .सी.एफ. वावर आनी दववीध चटु वदटको: १९८१-ोंतकेवमकलइों वजवनयररों गवडपलोमाों त चितें र्याों क आयलें. उडवपोंत वपयुसी वशक्तानाों च म्हाका ओसकर फेनाां वडसाची लागवसल्यानव्हळकजाल्ली.ताचाससायेन पणोंिूचाा एों .सी.एफ.काखाा न्याों तकाममेळ्ळें . ह्या िेळीों हाों ि रजायचा सैंट वक्रसतोफर होसटे लाों त राितलोों. पाों गळाचें वसिै एों, पाों गळा वफगाज, इसकोलाों , वशिाां रोटर्याकट (साों दो), कापू रोटर्याकट (सभापती), शोंकरपूर रोटरी (अध्यक्ष), कटपावडचाकवट्टकेरें तराज्यमट्टाचेउप्ेंिचे स्पधे (सवमती काऱ्यदशी), शोंकरपूर नागरीक सवमती (अध्यक्ष), वशिाां िाराडो युिजण सोंयोजन सवमती(स्थापक अध्यक्ष), पाों गळा जनादा न वदिळाों त कृषी विचार
54 वीज क क ों णि
विवनमयकेंद्रआनीगाों िचीों काऱ्यीों,इन्नोंजेंत हाों िें शीकल्ल्याहै सकूलाकसोंिोंदीतकाऱ्यीों (हो उडु वपचा सोदे मठा अधीनाचो विद्या सोंस्थो)आनीहे रररतीरम्हजोिािरचल्ला. पाों गळा आनी भोंितणी वििीध चटु िवटको, नाटक, स्पधे, काऱ्यें वनिाा हण इत्यादी चलयल्याों त. मोंगळू र वदयेसेवजचा गोिळीक पररषदे चोकाऱ्यदशीजाल्लोपयलोलायीक हाों ि-तीनिसाां च्योदोनआिद्यो(त्याआदीों त्याहुद्द्यारयाजकआसतले).वसिै एोंतफेन अखोंड मोंगळू र वदयेसेवजोंत हे णे तेणे भेट वदों िचीआनीिान्स,इटलीआनीहोलेंडाक िेचो आिकास लाभलो. मोंगळू र अटोररक्षा आनी कार आपरे टसा को-ओपरे टीि सोसायवटों त(याकोसोसायटी)ब्लेवसयसएों . वडसोजा अध्यक्ष आनी मोन्सीों. िेड वपरे रा उपाध्यक्ष आसच्या सवमतेंत हाों ि एकलोों वदरे क्तोरआसल्लो. १९९२जनेर१ताररकेरकन्सेपटाफेनाां डीस आनीम्हजेंलग्नजालें.त्याआदीोंआमीसात िसाां मोगार आसल्ल्याों ि. कन्सेपटा रोश्नी वनलयाों त िी.ए. दू सऱ्या िसाां त वशक्ताना आमचो मोग वकरलाल्लो. हाों िें मैसूर विश्वविद्यालयाचा वडसटे न्स एज्युकेशन मुकाों त्िी.ए.केलें.रोश्नीउपराों तकन्सेपटान
मोंगळू र विश्वविद्यालयाों त इकोनोवमक्साों त एों .ए. केलें. हाों िें मोंगळू र एस.डी.एों . कानून कोलेवजोंत सकावळों चा िेळार क्लावसोंक हाजर जािन एलएल.िी. केलें. काजाराचा आनी उपराों तल्या िसाा धारिाड विश्वविद्यालया थािन कन्सेपटान इों गलीष सावहत्याों त एों .ए. आनी हाों िें पोवलवटकल सायेन्साों त एों .ए. केलें. आमकाों मोगाळी - मयपासी दोगाों भुगीं आसात. भुर्ग्ाां चा िाडािवळचीोंहऱ्येकहों ताों आमीभगल्याों त. स्व-उद्योगी दजवीत: ि-उद्योगाों तम्हाकामसतआसक्त
55 वीज क क ों णि
आसल्ली. एों सीएफ - फेकटर ें त िारा िसाां कामकेल्याउपराों त१९९४इिेंततेंसोडन ‘मररया एडिटायसर्स’ आरों भ केलें. (म्हजें िी.ए., एलएल.िी. आनी एों .ए. वशकाप हाों िें एों सीएफ-ोंत िािुताा ना आनी मोंगळू र तशें पाों गळा भोोंिारीों वििीध चटु िवटकाों नी मेतेर असतानाों चकेल्लें)िोर्यासाों भाळाचें काम सोडन अवनश्चीत खमायेचा ि-उद्योगाक दें िचें - तेंय काजार जािन भुगीं जाल्या उपराों त - वपशेंपण म्हळें थोड्ाों नी. पूण कन्सेपटान धयर वदलें. वदसाळ्याों क आनी हे रिाताा पत्ाों कजावहराताों ओदगािनवदों िची सेिाआमची.कोोंकणीनेमाळ्याों कजाहीराताों पावटों िो आमी वदला. सुिेर शोंकरपूर आनी मोंगळु राों त दफ्तराों आसल्लीों. आताों मोंगळु राों त आमच्या िोंतवनिेशनाों त दफ्तर
आसा. मोंगळू र्चा केनरा चेंिर आफ कोमर्स एों ड इों डसटर ी, मोंगळू र मेनेजमेंट असोवसयेशन, प्रोडकवटविटी कौन्सील, द.क. वजल्ला कन्नड सावहत्य पररषत आनी हे र सोंघटनाों चो वजवणये साों दो जािनासाों . कन्नड,कोोंकणीपत्ाों नीसरागिरिनआसाों . मोंगळू रआकाशिाणीरपन्नासाों लागीोंकाऱ्यीों
56 वीज क क ों णि
सादरकेल्याों त. िहुषा १९७८व्या िसाा चा वपयुसी परीक्षेंत पास जाल्लोों तर हाों ि मवणपाल एों .ऐ.टी.-ोंत इों वजवनयररों ग वडग्री कतों. पूण वशकाप कताा ना म्हाका दु स्रे चटु िवटको करोंक जातेनाों त. ल्हान प्रायेर नमुन्यािार शेताों नी वििीधहुद्दे घेिनिािरोंक,जायत्याजणाों ची व्हळक करोंक म्हाकासाध्यजातेंना.आज अविभजीतदक्षीणकन्नडवजल्ल्याों त,मोंगळू र
-उडु पीवदयेसेवजोंनीथोडोलोकपुणीम्हाका व्हळकाता.हाों िवपयु सी-ोंतिोरे माक्साघेिन पयल्याप्रयत्ाों तपासजाल्लोोंतरिहुषाआज हाों ि खोंयगी, कसोगी आसतोों. वशकाप जाल्ल्या उपराों त िािराचा सोधनेर हाों िें दक्षीणकन्नडवजल्लोसोडनिेचेंपडतें.दु डू कतों िा कसलें वजिीत वजयेतोों तें हाों ि साों गोोंक सकना. इतलें मात् वनघोंट साों ग्ताों - ह्या वजल्ल्याचें भोोंिार आनी हाों गाचें वजिीत म्हाका चुक्तें. गाों िाों त (वजल्ल्या वभतर) रािाजाय म्हळ्ळी आशा म्हाका आसल्ली. दे कून वडपलोमा वशक्ताना भायल्या वजल्ल्याों तले, राज्याों तले र्क्ाों पस इों टरव्यूि आयल्यारीहाों िें ते चुकोनकाडचे आसल्ले. (म्हज्या साों गोड्ाों क हें म्हजें ितान विवचत् वदसतलें). पतीण म्हाका मेळती. भुगीं आमकाों जातीों. पूण कन्सेपटा आनी भुर्ग्ाां सिेंवजयेल्लें/वजयेिनआसच्यातसलें वजिीतम्हाकामेळतेंम्हणसाों गोोंककषट. आताों पाटीोंघुोंिोनपळयताना,घडल्लेंसगळें म्हज्या िोर्यापणाक घडलाों तशें भग्ता. हऱ्येका घवडता पाटल्यान्ोंयी दे िाचो हात आसा आनी तें आमच्या िोर्याकच घडलाों
57 वीज क क ों णि
म्हण समजाताना जायतो िेळ आनी काळ उत्ाल्लोआसता.म्हज्यादू सऱ्यािसाा चा
वपयुसीपरीक्षेकआताों ४३िसाां उत्ाल्याों त. -एच.आर.आळव
------------------------------------------------------------------------------------------
दहश्ा-बजारांत दनवेष करुंक थोिी जाण्वाय शेत्कराची.पैलें,वकतलीपुोंजीवनिेशकरोंक ताों कआसात्याप्रमाणेंशेिोटवनश्चीतकररजे. दु स्रें,वकतल्याव्हसाां वभतरहोशेिोटफािो जायजे तें वनश्चीत कररजे. जशें िोोंपलेल्या दू सऱ्या वदसा वपकना, तशें रातारात वहश्ा िजाराों तदु डूवपकनाों .व्हसाा सकयलमटिी अिधीआनीोंतीनव्हसाां ियरलाों िकाळाची आिधीम्हण्येत.
(दफलीप मुदाथा) भुोंयकराचीभासिापररताों .एककळशीभात िोोंप्ताों ि, शेंभोर कळशी भात वपकोंिच्या शेिोटाों त.सुठकडाों तिोोंपल्यार,लुिोोंककाों य मेळानाों .िोोंपलेलें कळशीभातसयतनषट जालें.ईठाळमातीजाय;पीकयेतापऱ्याों त िरो हिो आसाजे; जाय तसली उदकाची शेळ पीकाक मेळाजे; सारें गोिोर तशें वक्रमी-नाशकगज्येतशेंिापररजे.हें भुोंयकर वशकला. ह्या वशकपाक हाों िें Law of the farmम्हणपैलेंएकाअोंकणाों तसाों गलाों . वहश्ािजाराों तवनिेषकचीएकव्रत्ती,जशी
म्हका दहशे घेवंक जाय; पूण भ्यें ददसता, घाल्लो ऐवज बुित म्हण: खोंडीत िुडतलो, जर वनिेष कच्याा पैलें फािोती माहे त आपणािना तर. कोंपण्योों BSEिNSEवहश्ा-पवट्टों तआसातम्हणते वहशे घेंिच्ये नहीों.BSESensexियरगेलें, म्हणहोरिोसानवहशे घेंिच्ये नहीों.उपराों त, BSE Sensex पडलें म्हण भ्येंयान विकचे नहीों. अशें कची मानुशीक सिय. पूण, ही सिय,खोंडीतवनिेषीकिाटे रघािेली. जरवहश्ािजाराों त,पैशेजोवडजे,वहशेिय
58 वीज क क ों णि
िेतनाों होरिोससोडचोआनीोंवहशेपडतना, भ्येंसोडच्यें. वहश्ािजाराों तवनिेषकच्याा पैलें,फलाण्या कोंपणे विषयाों त आपणाक वकतें कळीत आसा ि नाों म्हळ्ळें सिाल कररजे. दु स्रें, कोंपणेच्यें विजनेस कसलें? ताों च्यें विजनेस आपणाकसमजता-गी?हीों सिलाों कररजे. समजानातल्या विजनेसाच्ये वहशे घेना जाल्यारिरें . दाकल्याक,आजकालमोवचच्यें कामिाणो उत्पादनकच्योफेकटरीकताा त.हें विजनेस सवलसायेच्यें आनीों लाद्रू-पेद्रूक समजोोंच्यें तसलें. तो काळ गेला केन्नों लोक खाली पायाों नीों चिलो.आताताों ,घरावभतरलेगून
स्स्लप्पराों जाय; ताों तू-यी िात-रूमाक िेगवळों च. सेंडलाों , पािसा-आिराक आनीों सुर्क्ा हव्याक फािोतीों. औपचारीक नेसणाकचामड्ाच्येमोचे. वचोंत्याों ,मवहन्याकपाों चहजारउरिणीकताा य आनीों ताों तले च्यार हजार रपै वहश्ािजाराों तवनिेषकरोंकमनआसा.तर,िाणो उत्पादन विजनेसाच्ये वहशे एक आिकास. आशेंएकविजनेिविोंचूनजालें.हाकाक्षेत् (sector) म्हण िोलाव्याों . क्षेत् विोंचतच, मुकार वकतें? ह्याविजनेसाच्यें सोंशोधन कररजे. Ten top shoe companies in India
59 वीज क क ों णि
म्हणगूगलकेलेंतर,जायतीमाहे तमेळता. अशें-यी, िाटा िाण्योंचीों दु कनाों आमीों पळे ल्याों त.ताों च्ये िाणोखररदीकना,पायाों क घालन आमीों व्हड जाल्याों ि. आज-काल ररलेक्सो, वलिटी, परगन इत्यादी िाण्या कोंपण्योह्याक्षेताों तनाों िजोडूनआसात.तर, ह्याों च्यार कोंपणेंच्या िेि-सायटाक भेट वदों िच्यें मुकलें मेट. ताों च्या िेि-सायटच्येर Investor Relations म्हाताळ्याखाल
आथीकररसल्टआनीों पाटल्याों धाव्हसाां च्ये annualreportsदसतािेजाों दिरल्याों ततीों downloadकरोंकमेळतात.हीोंदसतािेजाों िाचून, आथीक नोंिराों समजोन, मूल्योंकण कचीश्ाथीमात्वनिेषीकजाय.
ताों ची मूळािी सेिा फुकटाची. सोंशोधन ररपोटा मात् िगाणी भरलेल्याों मेंिराों क. दाकल्याक, मवनकोंटर ोल, वटकर्टेप, मोजोमाकेटस, टर ें डल ायन, इत्यादी िेिसायट आसात. ह्याों सायटीों थािन, जायती माहे त फुकटाक आरािोंक जाता. मोजोमाकेट सायट िाट इों वडया कोंपणी विषयाों त असली माहे त वदता: गूणािळ (Quality) Average, मोल-मेजणी (
Valuation) नषटार आसा, आथीक प्रिरत्ती(FinancialTrend)Flat.म्हळ्यार, ताों च्येअवभपरायेप्रमाणें,िाटइों वडयाकोंपणी नाों िाडदीक तर-यी, सद्द्याक हो वहसो घेतलार ररसक चड आसा. ताों च्या सायटार compare with peers म्हण एक वलोंक आसा. थोडीों नाों िाों वदसतात. त्याों पैकीों ररलेक्सोवलोंकक्लीककेल्यार,मोजोमाकेट ररलेक्सो विषीों वकतें महे त वदता म्हण
ह्या वशिाय, विजनेसाों आनीों कोंपण्यो हाों ची तनकी कतेलीों stock broking services आसात.
60 वीज क क ों णि
कळता:गूणािळ(Quality)Good,मोलमेजणी ( Valuation) भारी मागी (Very Expensive), आथीक प्रिरत्ती (Financial Trend) Very Positive . म्हळ्यार, ताों च्ये अवभपराये प्रमाणें, ररलेक्सो फूटिेर कोंपणी िरी चिा, मात् सद्द्याक िजार भारीच तापला. ररसक उणी पूण मुनाफो चड आशेंिच्येंनहीों.हें िाचून,दु विधेंतपडच्यें
सहज.
तशें, उरदयल्ले च्यार हजार केवल वाण्या क्षेत्ांत दनवेश कररजे म्हण नां.
दाकल्याक, राों दपाचो र्ग्ेस घेव्याों आनीों सोंशोधन कऱ्याों . मुोंियत म्हज्या कुजनाों त महानगर र्ग्ेस हाों ची सपलै आसा. गूगल केल्यार, गुजरात र्ग्ेस, अदानी र्ग्ेस, इों द्रपरसत र्ग्ेस इत्यादी कोंपणेंची वलसट मेळता. ियर िाण्याों च्या विजनेसा विषयाों त कशें सोंशोधन केलें तीच रीत िापना तीन च्यारर्ग्ेससपलैकोंपणेंचीमहे तजोड्ाों .
खोंडीत जािन, सादाणा िुद्वोंताक धा-िारा विजनेसाों ची काों य तर-यी माहे त आसतेली. आपल्याच कुजनाों त एक दीसट घाल्याों . रे विजरे टरआसा,स्टिअसा,राों दपाचोर्ग्ेस आसा,इलेकवटकलसमानआसात,इत्यादी.
दे कून,सोडनसोडच्येंनहीों.चडीतसोंशोधन कचीगजा.च्यारपाों चहे र stockbroking services िेि सायट कसली अवभपराय वदतात?वकतल्योचडअवभपरायोजमयल्यो, वततली माहे त िाडता. आनीों माहे ती-िोंत वनणायघेिोंकजाता.
61 वीज क क ों णि
सादाणा जािन धा-िारा विजनेि क्षेत्ाों ची माहे त आनीों सोंशोधन कच्यें गज्येचें. दाकल्याक, ओटोमोिैल क्षेत् (कार, मोटर िैक, कूटर, टर क, िस इत्यादी), ब्ाों काों आनीों आथीक सेिा क्षेत् (सकाा री ब्ाों काों , व्हड प्रयिेट ब्ाों काों , ल्हान फंवंनान्स ब्ाों काों , non-banking financial corporations NBFCs, इत्यादी), IT& ITES (सोफ्टिेर, BPO, इत्यादी), िक्ताों pharma, क्रशी क्षेत् (टर े कटराों , उदकाच्ये पोंप, वक्रमी-नाशक िक्ताों , सारें -गोिोर, इत्यादी)आनीोंहे र. एकेका क्षेत्ाों त ३-४ कोंपण्यो म्हणताना, सरासर३०-४०कोंपण्योविोंचूनताों चीमाहे त
जमोकररजे पडलें.उपराों त,एकाक्षेत्ाों त१२ कोंपण्यो विोंचल्यो तर, १५-२० कोंपण्याों नीों वनिेष कररयेत. एका क्षेत्ाों त ८-१०% दु डू वनिेषकचोिरें .एकाकोंपणेंत४-५%दु डू वनिेषकेल्यारररसकिाों टोनिेता. असलें सोंशोधन करोंक िेळ ना, मूल्याों कण करोंक श्ाथी नाों , इत्यादी वनिाों आसलेल्याक वहश्ा िजाराों त खुद्द वनिेष कचीसलहाहाों िदीना.तसल्याों नीों,mutual fundsआिकासघेंिचेंिरें . मुकारिाचुोंकमेळतेलें,कोंपणेंचीमूल्याों कण कच्येंकशें?
------------------------------------------------------------------------------------------
62 वीज क क ों णि
काणी
म्हध्याने रातीों िायेचें मोिायल व्हाजताना माकाजागजाली.प्रवतमानवनदें तचपोन काडलें... फावतमाचें पोन म्हण कळ्ळें माका... रातच्या रातीों पोन येजे थर काों य पुणी आिघड या मरण जालाों म्हण हाों िें केदाळाय वचोंतचें आस ल्लें... पूण िाय हळतानकाों प्तालें...
जाल्यारी"काों यपुणीगडिडजालाों "म्हळ्ळें ताों चेंउलोणेंआयकातानामाकाकळल्लें... प्रवतमा वनदलें जाल्यारी ताका सकाळीों पऱ्याों त नीद आयलीच ना..सगळी रात तें माों द्रेरलोळोनआसल्लें. हाों िसकाळाकराक्तालोों...
फावतमा आनी प्रवतमा दोगाों य इल्लो िेळ उलयलीों.प्रवतमावनदे थािनऊटल्लेंताच्या तोोंडवभोंयेल्लेंभाशेनवदसतालें.काों यविशेष आसलें तरप्रवतमामाकासाों ग्तें आसल्लें... त्या खातीर काों य विचाचें नाका म्हण हाों ि कूसपतूानवनदलोों.
*
*
*
*
*
सगळी रात हाों ि फावतमा विशीों वचोंतुोंक लागलोों... "वकत्याक ताणें म्हध्यानेर पोन केलेंम्हण?"
63 वीज क क ों णि
फावतमाआमच्याकुवशच्याघचेंतुकीचेडूोंतें. एकलेंच धूि. आियक गाों िाों त सोडन तें कामाकिेंगळू रगेल्लें.ताकासमाजसेिेंत चड अवभरूच आसली... दे कून सोवशयल सिीस हाचें वशकाप जोडन सोवशयल िका हाों तूों मासटर वडग्री आपणावयल्ली. फावतमाचो िापय िरो व्यापारी... पूण फावतमा व्हड जािन येताना ताच्या िापायक ताच्याच जावतच्या चवलयेची व्हळक जाली दे कून िायलेक "तलाख " दीिनतोदु स्रें काजारजाल्लो.आनीपयस व्हचोनरािल्लो... म्हजें िाय प्रवतमा आनी फावतमा दोगाों य पयले क्लासी थािन साों गाता शीक ल्लीों. काळजा मनाचीों ईषवटण्यो... आमचो पप्पा दीस कूवलचें काम कताा लो.. पूण ताका उस्मोवडचीवपडाआसल्लीदे कूनमधेंमधें घराच आसतालो. हाों ि वशक्ताों वशक्तानाोंच र्ग्ारे वजोंत काम करून घर साों िाळतालोों. िायेचो वशकपा खचा पळे तालोों... माों य सेजारा घर कामाक िेताली... ती वदस्पटीों खाणा जेिणाक िेिसता कताा ली. अमचें ल्हानघर..आिरआवयल्ल्यािेळारपररहार जािन तीन सेंटस वदल्लो जागो. भोंिाररचें सक्कडयीआिराचेवनराश्रीत.ह्याजार्ग्ार ल्हान घर एक सोपो.. राों दचें कूढ आनी न्हाणी_काकूस. फावतमाच्यािापायनसाधाणा िरें घरभाों ध ल्लें.. ताका व्यार िवहिाट आसलो...
िायलेक तलाख वदताना िायलेच्या आनी धुिेच्या नाों िार थोडो ऐिज यी ताणें िेंकाों त जमिन दिर ल्लो... घर धुिेच्या नाों िार केल्लें.. िापायन िरें च केल्लें.. पूण आिय प्रायेसत जाताना तलाख वदल्ली िेजाराय फावतमाक आसली. फावतमाक सिार सयररको आवयल्ल्यो जाल्यारी िापायच्या वनधाा रा उपराों त तें काजार जािोंक िोपिाल्लेंचना.. आदीों थािन आमीों फावतमाच्या घराच हासोन , खेळोन, आनी नाचोन व्हड जाल्ल्याों ि.फावतमाच्या"अम्मी"नआमकाों खािोंक जेिोंक दीिन वतचाच भुर्ग्ाा परीों पळे ल्लें. आमीों चड िेळ ताों गेर च आसतेल्याों ि... वकत्याक माों य सेजारा कामाक िेताली... िाि दीस कूवलच्या कामाकिेतालो. फावतमाआनीआमीभािभयवणपररों चआस ल्ल्याों ि. *
*
*
*
*
नेरेपररहारकोलोवनोंतआमचीोंवहों द्वाों चीोंआनी मुसवलमाों चीों घराों ... मागाा च्या सकयल्या कुवशोंत मुसलीम हाों ची घराों ... मागाा च्या ियल्याकुशीकआमचीोंवहों द्वाों चीोंघराों ... सेज साों िार सकटाों हाों गा मोगा मयपासान दीस काडताले आदीों... आमीों व्हड जािन
64 वीज क क ों णि
येताना'"धमा"मधें ररगलो...हासोनखेळोन आसलीों कुटमाों आताों सोोंडघोंिडािनमोनीों जाल्लीों... एकामेका पळे ताना दु स्मानाक पळे ल्लेिरीकताा लीों... आदलेपािटीताों च्यापळ्ळे कउजोवदल्ल्या िेळारआमकाों यीउज्याचीधािलागल्ली... खोंयगीमसजीदकोसळायतानाहाों गामुमुारो उभेतालो... अोंग रक्षकान व्हड म्हनश्ाक लगाडकाडतानामागाा रउजोघाल्लो...िोोंि पुटोन मुकेली मोताा ना गाों ि च स्थब्द जाल्लो...आकाों त...उजो..लडाय...दु सोणें.. एकामेकाचेतोोंडपळे िोंककोणायकीनाका आसलें.पररस्स्थतीवभगडल्ली... आशेचदीसपाशारजाताले...
*
*
*
*
*
*
काल रातीों ताचें पोन आवयल्लें... सकाळीों उटोन प्रवतमालागीों विचाताा ना प्रवतमा अवनकीचडघािरे लें... "िेंगळु राों त गलाटो जाता खोंय... पकी जावतचो लोक घराों घराक उजो वदतात खोंय...पररस्स्थतीपाडजाल्या...अजहाों गा.. फाल्याों आमच्या गाों िाों त जाता... आताों सोंघटनाों विसतार आसात... घड्ेन सगळें गोिोर जायत... अम्मी क साों िाळा' म्हण घळघळ्याों रडोन फावतमा साों ग्तालें म्हण प्रवतमामाकासाों गालागलें. "होधमाधमाा चोगलाटो..विसताताा खोंडीत.." हाों िेंवचोंतलें.
लोकाचीोंमनाों खदळतालीों... गाों िाों त आताों जात आनी धमा गोिोर माों ड ल्ल्याखेंडाभाशेनमुमुारोनआसल्लो...हे णें फावतमाक केदाळाय भ्यें... ताणें माका आनी प्रवतमाक पोन कना अम्मीची चत्ाय पळे िोंक... भलायकी साों िाळुों क उपकार माग्तालें. आमचो सोंभोंध िरो आस ल्ल्यान "आम्मी"कआमीोंसाों िाळताों िम्हणभासयी वदल्ली. दे कून तें धयरान िेंगळू र कामाक गेल्लें. तें थोंय थािन अम्मीच्या खचाा क... आमच्याखचाा कआनीिािाचािक्ताकयी पयशेधाडतालें.
टी.िी.चालूकताां म्हणतानाआमच्यागाों िचो िळवकचोधाों िाों धाों िीोंधाों िोनयेिनखशेिोंक लागलो.. "वकतेंजालें?" "तुजो िाि होटला लागसार रगात िोोंकोन मतीरनातल्ले परीों पडला...आों िुलेन्साक पोनकेलाों ...तूोंआताों चभायरसर..." प्रवतमा आनी हाों ि राि ल्ले कडें च थोंड जाल्याों ि. माों य सेजारा कामाक गेल्ली... प्रवतमाक घरा राि व्न हाों ि भायर सना
65 वीज क क ों णि
गेलोों...वततल्यारअोंिुलेन्सआयलें.ताों तल्या अध्याा दाक्तेरान तपासणी कताा ना तो म्हणालो..."हाचेंपूराजालाों " लागवसल्ल्या घची काों िोळ विचाना हाडन िािाचेंमोडें घराहाडलें..माों यखिारमेळोन घरा पािोन रडताली... साों जेर िािाक साररयेरदिरलें. *
*
*
*
िेंगळु राों त गलाटो चड जाल्लो.. पोवलसाों नी सिाराों क कयध केल्लें... थोड्ाों क कोटाा क हाजीर केल्लें... इतल्याक कारण जाल्ल्या मुखेल्याचीों सोधनाों चिालीों. ' धमाा च्या नाों िान जाों िची लडाय लागवसल्ल्या हळ्ळें कीविसतारल्ली.थोंयहाों गाघराों वपटो जातालीों...हुल्पातेलीों.लोकघराथािनभायर येिोंकवभोंयेतालो. *
*
*
*
*
फावतमाक िािाची मोनाा खिार अयकोन िेजार जाल्लें. ताणें उटाउटीों घच्याा खचाा क पयशे प्रवतमाच्या अकाों िटाक घाल्ले... सदाों य दोदोन पािटीों पोन करून गाों िची... घची आनी अम्मीची खिार विचारून आसतालें. अम्मीक साों िाळुों क अडदोस माग्तालें. अम्मीयीिािसरल्यादीसथािन माों यक भुज्वण आनी धयर दीिोंक आमगेर च आसताली. जेिाण तयार कना वदताली... तेराव्यावदसािािाचोिोजोकचेविशीोंहाों ि च भोटा सशीं िचोन दीस नवमयाना आवयल्लोों. *
*
*
*
*
आमच्या गाों िाों त गलाटो जालो ना... पूण मुमुारोआसल्लोच.... िेंगळु राों त पररस्स्थती वनयोंत्णाक आयल्या म्हणफावतमानफोनकनासाों गल्लें.आम्मी विशीों चत्ाय काणघेिोंक घड्े घड्े साों ग्तालें.
िािसरोनतीनदीसजाल्ले. िािाच्या अस्स्थचो गोिोर उसतून घरा हाडचीररिाजकेली.माों यवनसतेजजाल्ली... आस्थीआसचीमात्ये आयदानघराहाडन सोप्ार आसच्या मेजार दिरली.. ताचे मुकारिािाचीपोटोदिरली..दीपपेटिन पमाळीक कावडयो पेटिन िगलेक दिरल्यो...
**
***
*
हप्तोएकपाशारजालो. अचानकगाों िाों तगलाटोसुरूजालोच... काराचेरपावडयोव्हताा नाधरल्लें...आनी
66 वीज क क ों णि
मेळ्ळे लेमनीसआमचेचसेजारी....
नातल्लें...ताणीों खोटािनतें मोडनघालें... आमीोंसगळीोंजावगोंचआसल्याों ि...
रातोों रातीों व्हळकनातल्ले तनाा टे हाताों नीों दोोंदी,उजो,तलिार,सोोंटे,पेटरोलकाणघेिन व्हडजमोचआवयल्लो.
िािाच्यापोटोमुकारदीपपेटतालो...पमाळा कावडयोधुोंित्याा ल्यो...
गलाटोचडलो...
तेिोिाटू नविचारी...
एकदोनघराों कताणीोंउजोवदलो...
"हाों गाताों चाधमाा च्यालोकाकआस्रोवदलाय खोंय...खोंयआसातते?"तेतलिारविजािन वभतरसरलेच...
पोलीस यी आयले... लाठी चाजा यी केलें. फायरवब्रगेडयीआयलें...सगळे िातािरण रातच्यािेळारकोंगालजालें. सकटाों वजिाच्यावभोंयानथथाताा लीों.अम्मीक आमीोंआमच्याघराआपिनहाडलें...वतका आमीोंधयरवदलें... लाठी चाजा जाल्या उपराों त थोंय लोक नात ल्लो...
सोधनाों कताा ना कोणी मेळ्ळे ना... एकलो िोिाटलो... "हें मोनाा चे घर या... हें न्हों य... मुकारया.." तेिोिाटमानामुकारगेले. ' आम्मी' िािाच्या फोटो आनी असती मुकार िसोन मेजार तकली दिना सुसकाताा ली.
फाों तें फाों तें जातानापतूानसिारजणतनाा टे एकाच्छाणेंआमगेरररगले..आमचेंदारघट - पंचू बंटवाळ. -----------------------------------------------------------------------------------
67 वीज क क ों णि
चोर चोर! (मागाा र एकलो वफलुची फसा काणघेिन धाों ितानावफलू"चोरचोर"म्हणतानाडोल्ला (पोलीस)धाों िोनयेता.)
वफलू:तोआताों खोंयपािलोगी...दे िजाणाों डोल्ला:तोखोंयपािोोंदीताकाधचेंकाम म्हजेरसोड.आमकाों पयलेंवडटे यल्स जाय... दे कून पयलें कोंपलेंट िरिन काणघेताों . (िोल्साों त हात घालन डै री काडता) आताों साों ग...तुजेंनाों ि? वफलू:म्हजेंनाों िवफलोवमना...
वफलू:चोर...चोर...धराताका..चोर..!
डोल्ला:कसलेंमीना?
डोल्ला:(धाों िोनयेिनवफलू सशीनरािता)खोंयआसा चोर...खोंयआसा.?
वफलू:वफलोमीना
वफलू :तोहे णेंतल्यानधाों िलो...तूों वकत्याक सायिा धाों िानाों य? चोराक वकत्याक धररनाों य? डोल्ला : चोराक धरोंक िेळ ना... ताका केदाळायधऱ्येत...पयलेंतुजेंकोंपलेंटवकतें म्हण साों ग. आमकाों पोवलसाों क कोंपलेंट पयलें...चोरमागीर..
डोल्ला : हें वफलोमीना... (िरयता) आल्कुोंज? वफलू:वडसोजा... डोल्ला:वडसोजा....तूोंकाजाररगीअोंकिार? वफलू:अोंकिार... डोल्ला:हाों स्स्पन्स्टर...तुकाभुगींवकतलीों?
68 वीज क क ों णि
वफलू:म्हजीफसाचोरीजाल्या... वफलू:वकतेंम्हणालोय? डोल्ला:पसाचोरीजाल्या?..कशी? डोल्ला : हाों ... िेजार कररनाका... आमकाों पोलीस गाराों क विचाना विचाना सिय जाल्या...तुजािापायचेंनाों ि?
वफलू:हाों ििाटे नयेतानाएकलोम्हजीफसा काडनधाों िलो...
वफलू:अलेक्सवडसोजा...आताों तोदे िाधीन जाला.
डोल्ला:वकतें?तुज्याहाताों तलीफसािोडन धाों ितानाों यतूोंिगेचआसल्लेंयगी?
डोल्ला : हाों तर वदिोंगत... दी. अलेक्स वडसोजा...एडरेस...?
वफलू:म्हळ्यारतील्हानफसा...िाटे रकाों य भायर पडात म्हण हाों िें ती फसा म्हजा ब्लािजावभतरदिरल्ली...
वफलू:चचारोड... डोल्ला:चचारोड.
डोल्ला : वकतें ब्लािजा वभतर दिर ल्ली... ताणेंहातघालनकाडतानाों य..तुकाकळोोंक नाये?
वफलू:मानावमकट्टा...मोंगळू र् _१. वफलू:ब्लािजावभतरहातघाल्लोकळ्ळा... डोल्ला : मानावमकट्टा... मोंगळू र _१. िरें ... पूणताणेंफसाकाडु ों कचहातघाल्लोम्हण आताों साों ग...तुजेंवकतेंचोरीजाल्या? ...माकावकतेंगोत्तू ?... डोल्ला:हाों ...! ------------------------------------------------------------------------------------
69 वीज क क ों णि
कुटमा ददवस
-आं तोन लुवीस. मदणपाल मेमवहन्याों ची१५तारीकजागतीककुटमा वदिस म्हण आचरण कताा त. २०२१ िसा आमचो पाप सायि िास्न्ससान कुटमाों चें िसा म्हण घोशण केलाों . कुटमा जीविताों चा मोलाों चो गौरि कचे खातीर प्रयत् करोंक आनी कुटमाों िाों ध मजिूत उरों िचे खातीर मागणें करोंक उलो वदला. कुटमा वदसाचें आचरण िेलोंटायन दीस ि स्त्रीयाों चा वदसाों साकेंदिाज्यानआचरणजाल्लेंवदसोोंकना. कारणकुटमाों ल्हानल्हानजािोंकपािल्याों त, कुटमाों मोलाों सिकासउणीउणीजािनयेते आसात आनी कुटमाों िाों ध सडीळ जािन येतेआसात.हाचे विश्ाों तघोंभीरायेनवचोंतेलेयीउणेजाल्यात.
सुमारपन्नाससाटिसाां पयलें कुटमाों व्हडआसतालीों.ताों तूों चडउणे तीनिचार जनाों गाचीों मनशाों असतालीों. घचो येज्मान, ताची िायल, ताचे चार चेडे, सुनो, काजार जािोंकआसच्योधुिो,नात्ाों .एकेकपुताचीों चारपाों चभुगींअसें घरभोरोनओमतातेलें. ताचाउपराों तचताों चे थोंयिाों टे जाताले.घचो येज्मान मेलो जाल्यार, चड म्हातारो जालो जाल्यारयेज्माों नकीआियचेरिम्हाल्गड्ा पुताचेर येताली. घराों तलो आदाय पूरा येज्मान्याों चा हाताों त आसतालो. घच्याा साों द्याक खचाा क जाय पुते पयशे येज्मान वदतालो. पुताों क भायलो आदाय आसा जाल्यार पूरा अयिज ि ताों तलो एक िाों टो येज्मान्याों चा हाताों त िेतालो अशें
70 वीज क क ों णि
एकामेकाचा सहकारान कुटमा जीिन मायामोगान चिालें. कुटमाों तले सक्कड साों दे येज्मान्याों क खािे जािन आनी मान दीिनचिाले.कुटमाों तल्यासाों द्याों मदें काों य तक्रारआयल्यारफीऱ्यादअयकोनएज्मान तीपा वदतालो ताका सकडाों मान्वातेलीों. आताों समाजेंत वशकाप िाडलाों . चेडे वशकाप जािन कामाों क लागल्या तक्षण रािोोंकएकल्हानतरीघराचीव्यिसताकना घेतात,काजारजातातआनीआपल्यािायले सोंगीों वजयेतात. आिय िापाय विश्ाों त विशेशकाों यवचोंताकरोंकिचानाों त.चडाित जािन तीों आपल्या घराों तच एक्सुरी वजणी वजयेतात. अदीक म्हातापाणाों क पािल्या उपराों त भुर्ग्ाां नी कोणे तरी पळे ल्यार जालें नातरप्रायिोंताों चेंघरचगत. घोि आनी िायल दोगाों च आसचें कुटाम जाल्यारी घराों त तक्रार आसताच. दोगाों चेंरगतहूनआसता.समजोणीवदों िचीों म्हाल्गडीोंमनशाों घराों तआसानाों त.िायलेक आपल्या घोिाक खािें जािोंक नाकाों . दोगाों की आपलें आपलें जीद, दोगाों य कामाों क िेतेलीों आसल्यार हे तक्रार आकासाक िेतात. कुटमा मोलाों क पाताळाक लोटू न डायिोसाा िाटे न मेट काडु ों की पाटी सरानाों त. म्हाल्गड्ाों ची सलहाविचारोंकनाका.वकत्याक,अनभोग झीरो जाल्यारी डीगऱ्याों चो हों कार व्हड आसता. अपरूप खोंय तरी प्रोफेशनल कौन्सेल्लराची मदत घेतेवलों य आसतात.
कुटमाों तलेतक्रारचडाितजािनघचाा कामाों चें िाों टापअनीघचाा आदायाचें िाों टाप हाचेर होोंद्वोन आसता. घराों त पयशे आनी हे र िसतुोंचो वििाड वकतलो जाता ताचेरी होोंद्वोनआसता.हाों चेंिाों टापअशेंचजायजे तसेंच जायजे म्हण काों य रली नाों त. खोंचा थरान जायजय म्हण त्या त्या कुटमाचावनोंच ठरायजे.हाों िेपळवयल्याआनीआयकाल्या थोड्ा सुखी कुटमाों नी ह्या परीों चिा. कुटमाों त घोळचो मनीस आपलो पूरा पाग आपल्याआियिापायलागीोंििायलेलागीों हाडनवदता.िपागाचोएकवहसोताों चेलागीों वदता. आनी कसलेंच टे नशेन नासताना वजयेता.पागएकौोंटाकजमोजाताजाल्यार घोिआनीिायलदोगाों लागीोंएकएकएटी एमकाडा आसता.दोगाों यगजेप्रमाणेपयशे काडतातआनीघराों तल्यामवहन्याों च्यासोंपूणा खचाा चें लेक िरिन दिताा त. हें मुकल्या मवहन्याों ची िजेट करोंक उपकाताा . हाडल्ल्या िसतुोंचो काों य वििाड जाला तर ताचेंयी लेक मेळता. दोगाों य कमयतात जाल्यारघराों तवकतें खचा आसताताचे िाों टे कना घेतात आनी ताों च्या ताों च्या िाों ट्याचो खचातीोंतीोंपळे िनघेतात. घराों तलें कामचडाितस्त्रीयोकताा त. कुटमाों तएकचस्त्रीआसाजाल्यारकामाों त घोिाची मदत घेतात ि घोि िथा मुकार सना मदत कताा . एका िनी चड स्त्रीयो आसल्यार कामाों चे िाों टे कना घेतात, घराों तल्या म्हाल्गड्ानी सुचयल्या प्रमाणे
71 वीज क क ों णि
कताा त. एकाच घराों त दोन कुटमाों चाों नी एकच राों दचें कूड िापरून विविोंगड राों दून जेंिचेंयी हाों िे पळे लाों . हें सगळें एरें जमेंट आपापल्या अनकुला खातीर. असल्या सभार थराों च्यो तावणोंच रचल्ल्यो रली रे ग्रो विविोंगडकुटमाों नीपळे िोंकमेळतात,ओट्टारे कुटमाों नीशाों तीसमधानआसचेंमहत्वाचें. कुटमाों साों द्या मदें हट आसचें भारीच िायटाचें.तेंयीविशेसकनाघोिािायलाों मदें . कन्नडाों त एक साों गणी आसा ’हें डवतगे हट गोंडवनगे चट सोंसारद विनाश’. हाचो अथा असो,जरिायलहऱ्येकाविशयाकहटकताा आनीघोिाथोंयिायटसियोरताों जाल्यात तर तें कुटाम विनाशाचा कुशीन चमकाता. हटआनीिायटसियोएकामेकाकपूरक. जर िायल हऱ्येकाों त हट कताा घोिान साों गल्लें आयकाना तेदाळा घोि आपल्यासतकीों िायटसियाों किलीजाता. त्याचपरीोंघोििायटसियाों चोगुलामजाला, पयश्ाों चो विभाड कताा आनी िायलेचा सलहाों क मान दीना तर िायले थोंय आपलेसतकीों हट वकरलाता. ह्या खातीरच कुटमाों चासाों ध्यामधेंसोंिादएकामेकासोड दोडगजेचोम्हणतातमनः शासत्जन.
तरी साों गाता िसचें आनी जेिन सकडाों नी साों गाताउटचें गजेचें.जेिणामदें दीसभर ताों चे थोंय वकतें घडलें ताचा विश्ाों त उलव्येता. दु स्रे वदसा वकतें वकतें करू ों क आसात्याविश्ाों तविचारविवनमयकऱ्येता. अशें कुटमाों तसोंिादजीिाळउताा .साों गाता वपस्क्नकाक िेचें, वसनेमा नाटकाों क िेचें, अपरूप रे सटारें टाों नी जेिणाों क िेचेंयी कुटमाों िाों ध मजिूत दिरोंक उपकाताा त म्हणतात मानसीक दाक्तेर. क्रीसतािाों क मेळल्या वशकिणे प्रकार कुटमा िाों ध मजिूत दिरोंक कुटमाों त मागणे रजार अदीकगजेचें.आयताराों चेसाों गातावमसाक िेचें, इतर वफगाज्यानी फेसताों क साों गाता िेचें, तसेंच रे वतरें क िेचें आनी पून शेताों क साों गाताभेटवदों िचीिर्याकपडता.असलीों कुटमाों सदाों चदे िाचाआशीिाा दाों नीभरल्लीों आसतात म्हणतात धामीक म्हण्यारी. ह्या परीोंकुटमावदसाचेंआचरणसधाों चआमचा कुटमाों नीआचसुांया. --------------------------------------
इों गवलशाों त एक साों गणी अशी आसा ’The family that eates together stayestogetheर’ताचोअथाअसोकीज्या कुटमाों तसाों गाताजेितातत्याकुटमाों तसाों धे एकिोटानसमाधानेनवजयेतात.त्याखातीर कुटमाों चा साों ध्याों नी रातच्या एक जेिणाक 72 वीज क क ों णि
दवनोदीक दमनी कादं बरी
नवी गािी.... नवी ऐदिया पुगाताा ." "सीट फुल्ल , सीट फुल्ल म्हण गी?" "िारी िेजार वतका..!" "एक लाक मेळ्ळ्यात नें.." "तुजें मुक्काल च..." "ना िा... तूों मुकलें पी. टी. ए. चें प्रे वसडें ट जायजे ने..."
_पंचू, बंटवाळ िोली कान्वेंट कूलाक िचोन आडमीशन करून पाटीों आयल्या उपराों त आराम जालें. भेषटें तरी म्हजा तोोंडाक िोट घालन चाळििोंक मन आसल्या परीों वदसलें िोलाक. पळे याों िोवलचें काभाा र... वततल्यार िोलीन मोगान सुरू केलेंच.. "का. गो. (काळजाच्या गोोंड्ा) वप्रस्न्सपाल तु का
"हें जाल्यार मुक्काल" "काल्दी माका असोोंदी" वततल्यार मोिैल उलिोंक सुरू केलें. निें कार िूक केल्ल्या शो रूमा थािन, "सर, आमीों हों डरेड पसें ट लोन वदताों ि... ओनली पाों च पसेंट.. ररवजसटर े शन आनी इन्सूर भाों दल्यार जालें..."
73 वीज क क ों णि
"पाों च पसेंट?... हें प्ल्ल्याट इों टरेसट गी?"
*** *** ***
"येस सर..."
तेदाळाच िोवलची पातोळी आयली.
"माका लोन नाका. हों डरेड पसेंट र्क्ाश वदताों . विल्लाों त काों य वडसकौोंट आसागी?"
"िोला... गावडयेक खों चें नोंिर घािाय िा?.. गावडयेक एक नाों ि...
"क्वोटे शन वदलाों ने सर..." "जायत ररवजसटर े शन कना दी. तें तुिें िी कना दीजे." "सर आमीों टू ल वकट्ट मात् िी वदों िची..."
वततल्यार मोिैलाक काराची मेसेज आयली. िोला शो करोंक रे डी जालो. िोलीक ही गजाल गोत्तुना.. "अि िोलो ना..."
"टू ल वकट्ट तूों दिर... ररवजसटर े शन वकतें?"
".............."
"तो इल्लो नगाा लो. मागीर जायत म्हणालो.
"िोला ना... अि िोलो ना"
"काों य रे कोड्ा स जाय?"
"कोणाचें पोन?... टे नशन कररनाका.. मागीर उलय तूों... गाड्ेक नाों ि?"
"अधार काडा , पान काडा आनी एक पोटो" "आज वदल्यार केदाळा मेळात?"
"आि िोली ना" िोला हासलो. िोलीक कळ्ळें हाका हें च काम मुक्कालाचें.
"फाल्याों सर"
"व्हा.. वसलेक्षन... र्क्ा िात हे !" तें हासलें लजेन.
"जायत आनलैनार धाडताों आताों च.."
"नोंिर?"
"हो...सर नोंिर खोंचेंयी जातागी? वसलेक्षन आसा?"
"वदल्लें नोंिर काणघे व्याों मा... ना तर पाों च अवनकी िे तात..."
"वसलेक्षन...?"
"िचोोंदी... नोंिर आमच्या काजाराचेंच जायजे..." िोली हुळिुळ्ळें .
"व्हय सर... वसलेक्षनाक पाों च जातात" "गाों िच्याों क कळोोंक ये ..?" "आत्ताों साों ग्ताों ..." 74 वीज क क ों णि
"न्हय िा. िारी िरें नोंिर. िी आर ग्रेट िीथ यारे ज डे ट.."
खवचाजे?" "तुजें चड जाते असा..." हासोन ताळो काडलो िोलान.
"हो... पाों च िेसट" "िन फैि िन फैि" िोलीन तारीक साों गली. "िन उरले... फैि गे ले.." दोगाों य हासलीों. "िोलीक पाटीों सिालाों कररना जाल्यार जायना... सिालाों करू ों ... राग करोंक ना...."
"काों य मनाों त दिररनाों य तर मात विचाताां ... राग करोंक ना.. हो आमचो वजविता उपादे स. जाल्लें जालाों ... अवनकी आमी समा जाव्येत. हाों ि सिालाों विचाताां ती म्हजी चूक. माफ माग्ताों . पूण साकी जाप दी. फाल्याों क उपकाताा ..." िोला सगळो िािलो...
"जायत... विचार तुजीों सिालाों , िोला..."
जाप वदता
दे कून भेषटें पने उगडास वजिाळ केले िोलीन. "िोला, पाों च हजार रप्ाों क रडताय... लाकाों नी खचा करोंक नाये तुिें?"
"काजार म्हजें -तुजें... जात्ो गाों िचो ... नें..." "आपयनाकाये िा... काों य दोन हजार आसतीत..." "वकतलो खचा?" "तूों येतानाने... पयशे िे तानाने..."
"ना ... ना.. तशें पूरा ना... केदाळा केल्यात?" "दाखलो आसा..."
"सोंतोस ने..."
"नो चान्स..."
"केटररों गाक िीद वडसकौोंट सात लाक..."
"अळे िा... िारी म्हजें तुजें काजार जालें. तु जो जोश... खवचाताना तु िें ... हाों ि िेहोश.."
"ना... ताों तू रोस आसा.." "सोंतोस ने.."
"वकतेंगी... िोली ताका.."
होकाल जािन येता नें... "एम्सी..."
"हो... तशें... लेक न्हय... माका तूों जाय... राय..."
"तो िी...."
"वकतें जाले िा? तूों पाटीों पाटीों िे ताय...!"
"ताचो निो सूट कोट... "
"ना िा... िेषटें वचडािों क.. पयशे तुजे... कशें
"तूों वकत्याक उसवतताय िा?"
75 वीज क क ों णि
"सोंतोस ने..." "यूजीक....व्हा... डे कोरे शन सुफर, भलायकी िी... पु लाों झेले त्या मोंवत्ों क घाल्चे, हाों िें मात् ओप्सू न वदताना रडचें..." "आताों य रडताय?... तु िालो हाडु ों क उगडास ना... भाणवशरें हाडूों?
"आळे ... अन्येक पािटीों येताना तु ज्या उसर्क्ार ििूल खेळोन आसतेलें. ताचेमागीर आमीों वक्रकेट टीम भाों द्याों ..." िोलान साों ग्ताना िोली ताचें पाट धना आयलेंच. िोलान चुकारी मारली. "हाका एक च वपशें वक्रकेट टीम भाों दची..." िोली रागान गेलें.
"भाणवशरें म्हजी होकाल म्हण राया... माका काों य िेजार ना.. तुजो मोग मेळता... भाणवशरें न्हय कसताळ जाय तर जाताों मोगा... फकत्त तुज्या मोगान ... वततलें मात् हाों ि साों ग्ताों ..."
रातीों परत िेंगेंत िोला येना तें चोयताना िोली विचारी "वक्रकेट टीम नाकाये मा...?" "िोली ब्ाटस मन गी?" दोगाों य रन काडु ों क क्रीसाचेर पािलीों.
िोलाचो ताळो िसलो. ** *** ** ** "तूों तत्वजणानी परीों ...िा" "हाों िें उलवयल्ली चूक मा... मोगान उसवतल्लें ... रागान आकेर नाका. तूों जाणारी. आज न्हय तर फाल्याों पुणी आमचे विशीों हे र कोणी उलयतेले."
सकाळीों उटताना दोगाों की उत्ाों सुटानाों त... िी. िी. सी पळे िन िोला िोिाटलो. "आळे िा... इों टर न्याशनल एर फोटा िोंध केलो खोंय..." साों गोन तो वनदलोच.
"का....कू.... का. गो..." िोला वकडवकडलो. िोलीन टी. िी आन केली. दोगाों य हासलीों. *** *** **:* "आळे ... तें पूरा पनें सोड्ाों ... आमीों फाल्याों चें उलव्याों " िोली िोलाची िेजाराय िचोोंक टे प िदवललागलें.
"मारे कार वपडा... लोक मोताा .... अमेररका, आसटर े वलया, न्यू वजल्याों ड, चैना, युरोप सिा दे श लोकाों क प्रिेश जािोंक दीनाों त....." खिार चािेर आसतानाों च िोलीन कोंप्ूटर उग्तें केलें ... नेट िकाा चेर सोधनाों केलीों. िोली आताों टे नशनार वशकाा लें.
"िोला तूों म्हणताय, आनी दोन िसाां काम करून येताय.... पाटी येिन तूों वकतें कताा य?"
िोलीक पोन आयलें.
76 वीज क क ों णि
"िोलाक आताों च धाड... विमानाों िोंध जाों िच्यार आसात" िोलाच्या िोसाचें पोन. वचोंतुोंक , विचारोंक, साों गोोंक काों य अिकास वतका नातले. आन लैनीर िोलाची पयलें आसली वटकेट र्क्ान्सल करून चडीत पयशे भाों दून, धा वदसाों उपराों तली िूक केल्ली वटकेट खात्ी जाली. ** ** ** ** िोला सकाळीों उटताना सुकणीों पदाों म्हणोन घोोंटेराक पाि ल्लीों. वततल्यार िोलाक पोन आयलेंच...
"श्शे... तीन मवहन्याों ची रजा दोन मवहन्याों क कािार गी?" "ना िोला... विमाना ना तर मागीर कषट... रजा मावगरी काड्ेत तुका..." िोलाची सगळी नीद सूट ल्ली. "न्हय.. मा... हाों िें पाटीों व्हचानासताों रािल्यार कशें?"
हाों गाच
"अळे िा... चार िसाां घोळ्ळोय.. चार हप्त्याों नीों खाली जाले. काों य इल्ले उरय... ह्या पािटीों व्हच" िोली मोगान समजायलागलें. "आळे िा... म्हजी एक ऐवडया आसा."
"आमीों कान्वेंट कूला थािन उलयताों ि"
"वकतें मा?"
"साों गा... वकतें उपकार हाों ि करू ों ?"
"गलफाों त हाों ि िािुताां पळे , ताका आताों इों टर न्याशनल विजनेस करोंक सिा राषटर ाों नी किलात वदल्या. आमच्या दे शाों ती ही कोंपेनी व्हे िार करोंक तयार आसा. आवमोंच ती एजन्सी काणघेल्यार कशें?"
"दे ि िरें करू ों ... सकाा रान गाों ि भर लोक डौन करोंक उलो वदल्लो तुमकाों गोत्तासुोंक पुरो.. आज थािन इसकोलाों आमीों िोंध कताां ि. आन लैनी विशीों साों ग्ताों ि.. गाों िार लोकाों क विसताची वपडा आसा खोंय... आमीों तुमकाों खिार वदताों ि. तुमीों घरा वभतर रािा..." िोला सै र भैर जालोच.... "िोली..." तो िोिाटलो. "भुर्ग्ाां क इसकोल ना खोंय..." "िोला टे नशन कररनाका... हाों ि आसाने ?... तुज्या िोसान तुजी वटकेट िूक केल्या. पोिाां न्हय ियल्या आयतारा तुका िचोोंक..."
"िरी आलोचन, माकायी त्या विषयाों त माहे त आसाों . आमकाों हाों गा माकेवटों ग कऱ्येत." "िोली आमचेसोंगीों म्हजे दोग भाि िािुरल्यार आमकाों हाों गा विसतार थरान लोकाों साों गाता व्यापार कऱ्येत" "िरें कवमषन मेळताना सोडचें वकत्याक? भािाों क सोलारा विशीों आन लैन वशकाप हाडु याों ... िोसालागीों तूों उलय... हाों िी उलयताों ... आमीों सक्सेस जाताों ि."
77 वीज क क ों णि
"न्हय... आताों ह्या वपडे द्वारीों व्हे िार कसो रािात?" "आळे आताों इल्ले कषट.. वपडे क आताों िे गीों व्हकात सोधून काडतात. तेदाळा लोक वनराळ जाता. एक दोन िसाां लाग्तीत म्हण हाों िें िाचलें ." साों ज जाताना दोगी भाि साों गाता आसताना आिेल आनी आिोवलनान विषय उलिों क लागलीों. "तुमीों तुमचें काम सोडचेंनाका... ताचे साों गाता आमीों इों टर न्याशनल मट्टाचें विजनेस करोंयाों . साों गाता करोंयाों ... पयवशलें जाय तर हाों ि किर कताां , लागवसल्या वजल्ल्याों त तु मी जिाब्दारी काणघेया... िरो लाभ आसा. व्हड व्हड कोंपेनी, आफीसाों , सोंसते, उत्पादक घटकाों आनी सिा विजनेसाक हें उपकाराक पडता. िरो लाभ आसा." म्हण वििर वदताना िाळ मधेंच आयलो आनी म्हणालो "िलो लोि आचा..." सक्कड एक पािटीों हासले. "न्हय दाट् टू, आमचें काजार जातच?" "ताों काों यी साों गाता घे व्याों " म्हणताना दोगाों य भािाों क खुशी जाली. टी. िी. घालून सोंसाराचीों खिरो आयकाताना विरार जालें. आलेक्स आनी आपोलीन िाय आिेलाचें िरें पळे िन धादोस जाल्लीों. आिोलीन ये तच घराचें वचत्ण िदलाल्लें. गाों िाों त आताों ताों काों िरो मान मेळतालो.
मध्याने रातीर िोलीक पोटाों त अडिळोोंक सुरू जालें. कठीण पोटाों त दू क येिन आिोलीन रडतालें, िोि माताा लें. माों यक उटिन िोवलची दू क साों ग्ताना आस्पत्ेक या.... भायर सरा म्हणताना िोली, तकली घुोंिता, आडिाळता म्हणताना माों यन आों दाज केलो. थोंडायेचो कसाय कताा ना िोली नेसलें. माों य तयार जाली. नव्या गावडयेर सिकास आस्पत्े तेिशीों गेलीों. गाों िार वपडा आवयल्ल्यान लोक आस्पत्ेक िचोोंक वभोंयेतालो. आताों वपडा आमच्या गाों िाों त विसतारोंक नातली. जाग्रुत्काय कना आस्पत्ेक पािलीों. "काों य िरी खिार आसतेली" माों य म्हणाली. दाक्तेर येिन तपासणी कताा ना िरी खिार आसा. पूण ताका दू क आसा दे कून स्यावनोंग करोंक िरिन वदलें. वततल्यार एकली नसा येिन िोवलच्या सेिेक लागली. "अळे िा... हें आमचेंच... आदले पािटीों िाळाक िाळाों त जाताना हाणेंच म्हजी चत्ाय काणघेल्ली" म्हण िोलीन साों ग्ताना िोलान वतका हात जोडून िोंवदलें. उपराों त नसाा न िोलीक स्र्क्ावनोंगाक आपिन िे लें. तीन घोंट्याों नी स्र्क्ावनों ग करून रीपोटा आयलो. "सक्कड समा आसा. वतका आताों सुशेगाची गजा आसा. तीन मवहने काों य काम करोंक नजो. भलायकी साों िावळजे. घरा भायर िेचेंच न्हय... भलायकेची जाग्रुत्काय करा. दोन मवहन्यानीों येिन चेक्कप करया" म्हणताना िोलाचो सों तोस साों गचो न्हय.
*** ** *** * "अस्पत्ेंत राों िचें नाका... 78 वीज क क ों णि
गुवळयो िरिन वदताों ...." िोला व्हडल्यान हासलो. आिेलाच्या वमसतेराक आताों निो वनयाळ आवयल्लो. िोली हासात्त म्हणालें "िोलाची दया (अदनकी आसा) अनी माया" -----------------------------------------------------------------------------------------
हो शो हरे क सन्वारा आनी आयतारा रातीों ९.३० िोरार सोनी वटिी चानेलाचेर प्रसार जाता.
मोगाच्यानों
अलंगार थावन बाप वाल्टर सोजाचो प्रणाम.
मुकल्या वदसाों नी स्पधो आवनकी कठीण जाता,गायानिरें जाल्यारीइों वडयनऐडलाों त *आमच्या वनहालाचें मुकलें हऱ्येक मेट आमच्याओटाियरवनधारीतजाता.*
एदोळ पऱ्याों त लोकाच्या प्रोत्साहान *आमच्यागाों िचोअलोंगाचोवनहालतािरो* अपल्या अदभूत गायन प्रदशाना द्वारीों लोकाचीों काळजाों , मनाों वजकोन, भारताों तल्या श्रेषठ गायन ररयावलटी शो जािनासच्या **सोनी वटविच्या *इों वडयन ऐडल आिृत्ती १२* हाों तूों *कनाा टकाच्या इवतहासाों त ह्या हों ताक पािललो पयलो स्पधीक*.तोआताों *उों चल्या८**स्पवधाकाों पयकीों एकलो* जािन आमच्या गाों िाक/ वक्रसताों ि समाजेक/वदयेसेजीक/ गौरि हाडलेलीअवभमानाचीगजाल.ह्यापाटल्यान ओटाचो पावटों िो वदल्ल्या तुमकाों *दे ि िरें करू ों *
दे कूनआमच्यालोकानचडअनीचडिोट कच्याा क *Sonyliv app आनी firstcry.com~ app* िापना एका मोिायलाथािन१००िोटघालुोंकअिकास आसा. हें वदशेनतुमीआनीतुमच्यामोगाच्यानीोंिोट घालुोंकप्रेरणवदों िच्याकहाों िविनोंतीकताां . *साध्य जाता जाल्यार ही मेसेज तुमच्या मोिायलार आसच्या िाटसाप ग्रूपाचेर घालुोंकविनोंतीकताां .* *हरे कसन्वाराआनीआयतारारातीों ८-०० थािन १२-०० िराों पऱ्याों त लाभच्या ओवटों गाच्या अिकासाों त १०० ओट वनहालाकदीिोंकअिकासआसा.*
79 वीज क क ों णि
दया करून वनहालाक चुकनासताना तुमच्याओटाचोपावटों िोवदयातम्हणविनोंती कताां .
कळयात/दाडात साों गात.*
आनी
िोट
करोंक
*बाप वाल्टर सोज *दयाकरूनहीखिरतुमच्यामोगाच्याों की अलंगाचो दवगार* ----------------------------------------------------------------------------------(री) कुोंदापूर हाों चा सहयोगान कुोंदापूर िाराड्ाचा ५० अती गजेिोंत कुटमाों क खाणाििीदीिोंकआशेता. त्या दे कून हऱ्येका घटकानी चार(४) अती गजेिोंत कुटमाों क विोंचून सुक्रारा (११/६/२०२१) दनपारा १२.०० िोरावभतर िाराड्ाकपािीतकचीं. िी.सू.ह्याचारकुटमाों तीकवनषटएकतरी अवक्रसताों िकुटामआसोोंदी.
कथोलीक सभा उडु पी प्रदे श (री) कुोंदापूर िाराडो सवमती, रोजरी क्रेडीट कोपरे टीि सोसैटी, कुोंदापूर आनी शेिोट प्रवतषठान
खाणािूिी सन्वारा(१२/६/२०२१) सकाळी घटकाों क पािीत कतेल्याों ि, घटकानी आयतारा (१३/६/२०२१) िाों टाप करोंक विनोंती. ---------------------------------------
80 वीज क क ों णि
रावानातली गािी लोकाकजायआसलोनिोराय रायआशेलोपद्वीआनीभोोंिडी लोकाकआशेल्लोरायमेळ्ळो आनीरायाकमेळ्ळीनविचगाडी S गाों िाों तिदलािणलोकासपण रायआशेलोपगाां िीपयण लोकाचेंसपणरायानदे कलेंना रायाचेंपयणलोकाकरचलेंना S लोकाकखुशीआयकुोंकनिीोंपदाों रायाकजायआसलीों िेगानघुोंिचीोंरोदाों S जब्बोरजाताों लोकागजेलाराों िेगानधाों िचागाड्े रायानधाों पलीोंदाराों लोकमात्येंतपडूनरडलो रायमळिाकियरचडलो िेगानधाों िचीरायागाडी लोकासशींरािलीनाएकघडी S आयलेंआिरकोसाळ्ळीोंघराों कोसळू नगेलीोंलोकासपणाों फुडारवचोंतूनलोक रायायेण्याकराकूनरािलो नश्टपळे िोंकरायलागीोंनापािलो िेगानधाों िचारायागाड्ेक 81 वीज क क ों णि
लोकादु काों वदसवलनाों त लोकादु काों व्हाळू नगेलीों आिरालोटाों त S लोकाघराों कउजोपेटलो हुल्पूनगेलीोंफुडारसपणाों िेगानधाों िचारायागाड्ेक उज्यावजिोवदसल्योनाों त हुल्पूनगेलीोंलोकापोटाों उज्याअगट्याों त S आयलीवपडागाों िार लोकमेलोहजार पुरोंकनाजागो नाों तहुल्पािोंकलाों कडाों िेगानधाों िचारायागाड्ेक वनजीिकुडीवदसल्योनाों त रे िडूनगेलेलोकाअकलास िादळाच्येसुळ्येंत S फात्ाकाळजारायाक फकतआशािेगागाडी नेणाताचेंधारूणमन वजकिनधाडल्याकाळजाों उडी लोकाकऊर्ल्याएकचिाट उलोमार्चाकिचािेक दे िाकहरे कघडी S रथाों कघोड्ाों कफाराव्याचा िुडयल्यातताों िड्ादऱ्याों त राियतलोिेवगोंचदे ि 82 वीज क क ों णि
खोट्यारायागाड्ेिेग वनकळािनताचीोंरोदाों पजेताळे गायतीततिळ उल्लासाचीोंपदाों -दसवी, लोरे ट्टो -----------------------------------------------------------------------------------
हासच्या खातीर मात्र काजाराचीभासािणी **-**-**-**-**-**-** सुखाों ततशेंदु खाों त हाों िवदतेलीोंसाों गात वपडें ततूोंआसताना हाों िचाक्रीतुजीकतेलीों हासोनखेळोन खुशालायेनमोगान असतालोयतरसदाों आमचेंघरघटउरयतेलीों मारोंकम्हाकाहात उिाशीतरहाततुजे मोडूनदितेलीोंसोंगाता ससारीतखातलोय पेग्गघेिनिसलोयजाल्यार साों गाताचाकणेंहाडनदितेलीों विोंग्रीउलिोंकलागलोयजाल्यार हाों िीग्लासाों तओतूनवपयेतेलीों 83 वीज क क ों णि
आमचामोगाच्याकाजारी वजविताच्याएकिटाों त हाों िीतुकासरीसमान जािनमजेनवजयेतेलीों -असुंता दिसोजा, बजाल ----------------------------------------------------------------------------------(चुटुकू)
हुन्साण भुंयचेर हुन्साण वािला न्हय तें अरण्य नाश,काकाानो, वाहनानी ं भाऱ्य घाल्च्च्या रासायनीक धुंवरान. न्हंय तें बंदूक,बांब, तोप, अणू बांबाचा वीकान. खंिीत न्हंय तें घराक घल्च्चा लोंकिा पत्ेन, इं टर लोक, व एर कंदिश्नरान . बदलाक हुन्साण व्हाित आसा मन्स्ांचा काळजानी ं पेटचा पोटजाळे क लागुवन ! आगसटीन प्रकाश कुररयन,कावाार 84 वीज क क ों णि
तप्पाल पेदो तप्पालपेदो हुद्दोकेदो सकाा राचो निकरसादो खाों द्यारपोतें भरलाों वकतें? हजारोोंखिराों भोंडारतें हाताों तसातें राकोोंकमातें कटीणसूऱ्या िोताकतें तप्पालमाहे ती वििीधसाहे ती मवनयडा रपोती घेिूनहातीों घराों नीयेिन पत्ाों दीिन मोगाचीोंदोन उत्ाों उलिन -आ् यन्सी पालिका 85 वीज क क ों णि
कोण तूं कोण? दु ः खाच्याधऱ्याों तिाससोडचा भोगणाों कम्हज्या, तडीरपािनपरतजीिवदल्लोतूोंकोण कोणतूोंकोण उग्त्यादोळ्याों कदोसचो वलप्त्याकाळजोंतिोगचो मोगारमाकातुज्या वपश्ारघाल्चोरे काळोकाचाफोोंडाों तवलपोनिोसुल्ल्यासोपणाों कम्हजा पाकाटे सोडोिनपरतउिोिोंकवशकयलोोंतूोंकोण वजवणयेच्यापयणाों तथकोनगेल्ल्या जीिाकम्हजा नव्यादीशानपरतपुडाराकपाियलोोंतूोंकोण कोणतूोंकोण उग्त्यादोळ्याों कदोसचो वलप्त्याकाळजोंतिोगचो मोगारमाकातुज्या वपश्ारघाल्चोरे
- ज्यानेट लोबो, मोिांत्यार 86 वीज क क ों णि
दी....
दी... दी.... दी...
व्यासीन फ्री.. तस्वीरे र दीदी,
दी ... दी... पुंक्याक दी..
रे शन दी, व्यासीन दी तस्वीर म्हजी घाला.
चोयतां...
- पंचू, बंटवाळ
शेमालों.. घामेलों
87 वीज क क ों णि
मनश्ाों कआसच्यासिादे ण्याों पयकीविशेष दे णेंजाों िनासावििीधभासोिापनाउलोंिचें.
ताों तूोंयएर्क्े िेदीररािोनच्यारजणाों मुखार प्रभािीत रीतीन उलयजाय म्हण सभाराों क
88 वीज क क ों णि
आशाआसता.ह्येवदशेनआमचीमाों यभास कोोंकणेंत उत्तीम उलिपी तयार करोंक ’कोोंकणी टोसटमासटसा’ क्लि जूनाच्ये १ तारीकेरमोंगळु राों तसुिाा तलें.
िाों टूनघेतल्यो.
टोसटमासटसा क्लि एक अोंतराा षटर ीय सोंघटन जाों िनासोन ताका १०० िसाां ची चररत्ा आसा. मोंगळु राों त हें सोंघटन अोंतजाा ळार चलल्ल्ये पयल्ये जमातेंत ३० एदोळच फामाद आसोन इों गलीष भाषेंत जणसाों दे हाजरआसले.मनोजफेनाां डीस आपल्योचटु िवटकोचलयता.पूणकोोंकणेंत हाणीों ’पयली भास, माों य भास’ म्हळ्ळ्या टोसटमासटसाहें पयल्येपािटीप्रारों भजालाों . विषयारविचारमोंडनकेलें.रोयलवडसोजा, आनीकय सभार साों दे ह्या क्लब्बाक भती कविताकामत,अवनता,गीतावपरे रा,विद्या जाों िन कोोंकणेचें नाों ि जागतीक मट्टार शेणय,लैरावपोंटो,एम.एन.पै, मोलीचौधरी गाजोंिदीत म्हस्ळ्ळच ह्या क्लब्बाची आशा हाणीोंपयल्येजमावतच्योवििीधजिाब्दारी जाों िनासा. ------------------------------------------------------------------------------------
89 वीज क क ों णि
मूळ नक्षत् (भाग-६) -६)
दु सरे दीसप्रमोदत्यारूमाों तूरािच्याक गेल्लो.थोडे भाडें एडिान्सवदिच्याकताणे वकशेंतू हातू घालनू पाकीट भाऱ्यी काळ्ळें . कामतीनएडिान्सनाक्काम्हळें .भाडे मात् चूकनासीदरम्है न्यादीतऊरम्हळें . वदिस गेल्ले, म्है ने गेल्ले, िरष सोच्याा आयले. ह्या कालािवधोंतू प्रमोद ताों गेल कुटुों िाचएकसदस्यजावललो.परों तू तोत्या घराों तू तागेलीमऱ्यादाओळकूनू आस्िलो. घराों तू लग्ना िाडीली चेल्ली आिा , चाल चलािणेंतू कोणाों क अन्मान येिच्याना म्हळीलभानताक्काआस्िली. कामतकुटुों िाकप्रमोदालगूण
आिवडले.सावित्ीखावत्तरीप्रपोसल विचाऱ्याों सेवदवसलें.पणतागेलिापूयजीिोंत आवसलो.म्होणूतान्नीविचाचेधैऱ्यकेवललना. विषयथयीोंसोणूवदवललो. मूळ नक्षत्ारी जन्मा आयील चेल्लेक माों ि नावशलकडे न लग्न कोनूा दीिका म्हणताती. परों तू एकेक पोंता अिल घटना घडतातीसगळे आचारविचार,वशषटाचार मूल्याों तूपडताती.गणेशकामतीलघराों तूभी अिलीएकघटनाघडली. एक दीस अचानक िय जालील कामतीलरक्तदाििाडलो.चक्करयेिनूतो घराों तू पळ्ळो. ताक्का होस्स्पटलाों तू भती कोचेंपळ्ळें .डाकटरानई.सी.जीकाडका
90 वीज क क ों णि
म्हळें .ICUतूदिोचेंपळ्ळें . एक पोंता होस्स्पटलाों तू गेल्ले नोंतर फाटोफाट इतर टे सवटों ग भी सुरू जाल्लें. हाक्काडायगोवनसटीकपेनम्हणताती.हो
न्यूशब्दमेगेलन्हयीों.आदलोराषटर पती अब्दू लकलाों हान्नीसाों वगलो. -पद्मनाभ नायक (m)९६९२६७६५६
------------------------------------------------------------------------------------------
91 वीज क क ों णि
US Government lambasts India on Freedom of Religion
-*Fr Cedric Prakash SJ Releasing the Report, Secretary Blinken said, “religious freedom, like every human right, is universal. All people everywhere are entitled to it, no matter where they live, what they believe or what they don’t believe. Religious freedom is co-equal with other human rights because human rights are indivisible. Religious freedom is not more or less important than the freedom to speak and assemble, to participate in the political life of one’s country, to live free from torture or slavery
or any other human rights. Indeed, they’re all interdependent. Religious freedom can’t be fully realized unless other human rights are respected. And when governments violate their people’s right to believe and worship freely, it jeopardizes all the others. And religious freedom is a key element of an open and stable society. Without it, people aren’t able to make their fullest contribution to their country’s success. And whenever human rights are denied, it ignites tension, it breeds division. As this year’s International Religious Freedom Report indicates, for many people around the world, this right is still out of reach. In fact, according to the Pew Research Center, 56 countries encompassing a significant majority of the world’s people have high or severe restrictions on religious freedom.
92 वीज क क ों णि
India figured high up in the group of ‘56 countries’ which were referred to. On all counts, India is one of the very few democracies in the world today which pays scant attention to the religious freedom of her people – almost on par with dictatorial regimes. A real disgrace on the international forum! The particularly long section on India is a scathing attack of how the Indian Government has been denying religious freedom to its minorities. In the Press Briefing during the release of the Report, Dan Nadel, Senior Official from the Office of Religious Freedom responding to a question on India said, “with respect to India first, we do regularly engage with Indian government officials at all levels, encouraging them to uphold human rights, obligations and commitments, including the protection of minorities in keeping with India’s long tradition of democratic values and its history of tolerance. And the best way to address that is to engage in that direct dialogue between government and civil society, including religious communities. So, with respect to India, I think there’s genuine opportunities there
for the government to address some of the concerns they hear from Indian civil society, through a greater dialogue and engagement”. The ‘Executive Summary’ on India provides a detailed and in-depth coverage of the systematic, consistent attacks and human rights violations on the religious minorities (particularly the Muslims and Christians) and also on the Dalits. The report includes the actual happenings together with the date and other relevant information. A significant highlight is the communal violence which took in New Delhi in February 2020 in which fifty-three people were killed and several hundreds were injured – and most of them were Muslims. This violence was definitely Statesponsored. The Report noted quoting Human Rights Watch, “Witnesses accounts and video evidence showed police complicity in the violence, Muslim academics, human rights activists, former police officers, and journalists alleged anti-Muslim bias in the investigation of riots by New Delhi Police.”
93 वीज क क ों णि
The Report also highlighted the way Muslims were targeted when the pandemic COVID-19 broke out in India; hateful rhetoric during pandemic focussed on the Islamic Tablighi Jamaat organization which had organised an international meeting in Delhi. The Tablighi was held responsible for spreading the coronavirus and there was constant use of the words “terrorism” and “Corona Jihad” by the members of the ruling Bharatiya Janata Party (BJP) and some of the mainstream media outlets. The Report minces no words when it notes, “There were reports of religiously motivated killings, assaults, riots, discrimination, vandalism, and actions restricting the right of individuals to practice and speak about their religious beliefs” The anti-CAA protests which rocked the country from the time the Government passed the Citizenship Amendment Act in mid-December 2019, also found prominent space in the Report. It stated that, “Parliament passed the CAA in December 2019 to provide an expedited path to citizenship for Hindu, Sikh, Buddhist, Jain, Parsi,
and Christian migrants from Pakistan, Afghanistan, and Bangladesh who had entered the country on or before December 31, 2014. Similarly situated Muslims, Jews, atheists, and members of other faiths from these three countries were excluded from the CAA. As of late 2020, the government had not yet enacted rules to implement the CAA. Domestic and international media, NGOs, religious groups, intellectuals, and some political parties criticized the exclusion of Muslims from the legislation, sparking widespread protests. Activists, NGOs, and political parties filed petitions against the CAA on the grounds that it added a religious qualification to the country’s historically secular citizenship laws. None of the more than 100 legal challenges had been heard by the Supreme Court as of the year’s end. Commentators, members of some political parties, and activists said the CAA was part of an effort to marginalize Muslim communities throughout the country. They also questioned delays in hearing legal challenges to the legislation. The government stated the legislation facilitated
94 वीज क क ों णि
naturalization for refugees from religious minorities who had fled neighboring countries due to religious persecution and that Muslims could also apply for citizenship through other mechanisms”. India has also gained notoriety with its anti-conversion laws which are clearly violative of Article 25 of the Constitution which guarantees every citizen the freedom to preach, practise and propagate the religion of one’s choice. Perhaps the only democracy in the world which violates not only the rights of her people but also Article 18 of the Universal Declaration of Human Rights. On the anti-conversion laws which exist in some States the Report states, “Ten of the 28 states in the country have laws restricting religious conversion: Arunachal Pradesh, Chhattisgarh, Gujarat, Himachal Pradesh, Jharkhand, Madhya Pradesh, Odisha, Rajasthan, Uttar Pradesh and Uttarakhand. Chhattisgarh, Madhya Pradesh, Uttarakhand, and Uttar Pradesh prohibit religious conversion by “force,” “allurement,” or “fraudulent means” and require district
authorities to be informed of any intended conversions one month in advance. Himachal Pradesh and Odisha maintain similar prohibitions against conversion through “force,” “inducement,” or “fraud,” and bar individuals from abetting such conversions. Odisha requires individuals wishing to convert to another religion and clergy intending to officiate at a conversion ceremony to submit formal notification to the government”. In 2021, some States including Uttar Pradesh, Madhya Pradesh and Gujarat have introduced anti-conversion laws which are several times more draconian than the existing ones. It would be interesting to see what the US Report 2021 on India’s freedom of religion would contain. The Report also details other areas where minorities are selectively targeted solely because of their religious beliefs; these include the Prevention of Cow Slaughter Act and the amendments to the Foreign Contributions Regulation Act (FCRA. In October, the Allahabad High Court in Uttar Pradesh ruled that the state Prevention of Cow Slaughter Act “was being misused
95 वीज क क ों णि
against innocent persons” and granted bail to a Muslim individual arrested under the act. One key point in the Report was its reference to Fr. Stan Swamy when it states, “On November 5, a National Investigative Agency (NIA) court in Mumbai extended the detention of Stan Swamy, a Jesuit priest and 84year-old social activist, on sedition charges in connection with a violent demonstration that resulted in several deaths. NIA officers arrested him on October 8 at his residence on the outskirts of Ranchi, Jharkhand, and his communication with others during detention was strictly regulated. Swamy remained in jail at year’s end.” After languishing in the Taloja jail for almost eight months, on 28 May, Fr Stan was finally allowed by the Bombay High Court the possibility to be admitted to the private Holy Family Hospital in Bandra for fifteen days for urgent medical treatment to address his deteriorating health, Interestingly, more than a fortnight after the US State Department released this Report, the Government of India has not bothered to comment on it, leave
alone issue a rebuttal; besides none of the mainstream media (most of it is still highly ‘godified’ – mouthpiece of the Government) have thought it necessary to make it part of the news. The ‘bhakts’ in the US – who enjoy freedom there and send money ‘home’ to help the fascist agenda of Hindutva to thrive in India – have not shown a whimper of protest. Truth is certainly hard to hide! A few weeks earlier on 22 April, the US Commission for International Religious Freedom (USCIRF) released its Annual Report 202. The Report said that, “religious freedom conditions in India continued their negative trajectory. The government, led by the Bhartiya Janata Party (BJP), promoted Hindu nationalist policies resulting in systematic, ongoing, and egregious violations of religious freedom.” It particularly noted the passage of the “religiously discriminatory” Citizenship Amendment Act. The report indicated that there was seeming police complicity in the Delhi riots; adding, “At the beginning of the COVID-19 pandemic, disinformation and
96 वीज क क ों णि
hateful rhetoric—including from government officials—often targeted religious minorities, continuing familiar patterns.” Further, the report alleged that “government action including the acquittal of all individuals accused of demolishing the Babri Masjid Mosque—as well as government inaction to address religious violence contributed to a culture of impunity for those promulgating hate and violence toward religious minorities”. The recommendations on India by the USCIRF to the US Government were scathing, which included: i. That India be designated India as a Country of Particular Concern (CPC) for engaging in and tolerating systematic ongoing, and egregious religious freedom violations. ii. Those targeted sanctions be imposed on individuals and entities responsible for severe violations of religious freedom by freezing those individuals’ or entities’ assets and/or barring their entry into the United States. iii. That the administration advances the human rights of all religious communities in
India and promote religious freedom, dignity and interfaith dialogue through bilateral and multilateral forums and agreements. iv. That ongoing religious freedom violations be condemned and support religious organizations and human rights groups being targeted for their advocacy of religious freedom. v. That the US Congress should continue to raise religious freedom concerns in the U.S.India bilateral relationship by hosting hearings, writing letters and constituting Congressional delegations. Short of declaring India as a CPC, the US State Department Report seems to have integrated several of the recommendations of the USCIRF. On expected lines. the Indian Government rejected the USCIRF Report. A spokesperson from the Ministry of External Affairs went on the offensive saying, "Our principled position remains that we see no locus standi for a foreign entity to pronounce on the state of our citizens' constitutionally protected rights"
97 वीज क क ों णि
So why has the Government of India has not responded to the State Department report is a big question! India cannot be selective in its foreign policy: buying rafale jets from France or arms and ammunition from the United Sates is also an ‘interference’ in the internal affairs of our country; the Prime Minister going to Texas to canvas for Trump for another term of Presidency is also ‘interference’; hypocrisy, one-sidedness and double talk only lays bare the insidious agenda of a fascist regime. India’s foreign minister is currently in the United States and was absolutely pathetic when he stated, that India is being maligned on the international stage A sad joke indeed! Yes, India is being maligned by those who rule the country today: who are unable to meet the basic health needs of the people, who waste tax-payers money constructing a grandiose Central Vista, who destroy the environment, like the pristine Lakshadweep to help crony capitalists to profit, who use religion to keep people divided,
who spew venom and hate on the minorities… and much more! In a systematic and pernicious way, the regime and their henchmen have attacked and destroyed all that is precious in India: Constitutional Rights, democratic values and the pluralistic fabric. The US State Department’s ‘2020 International Religious Freedom Report’ – should be an important reminder to the ruling regime that in a democracy, the freedom of religion is not only a right but also sacred. In the words of Mahatma Gandhi, “I do not expect India to develop one religion, i.e., to be wholly Hindu, or wholly Christian, or wholly Muslim, but I want it to be wholly tolerant, with its religions working side by side with one another.” Whether those in power have the ability to listen and the courage to change – is another question! 29 May 2021 *(Fr Cedric Prakash SJ is a human right, reconciliation & peace activist/writer. Contact: cedricprakash@gmail.com )
-----------------------------------------------------------------------------------------98 वीज क क ों णि
DECALOGUE SIX & BOOK SIX before that? Thankfully we live in an era where there is some semblance of church law, largely inspired by the teachings of Vatican II.
# chhotebhai Lest one go into sixes and sevens over this title; it was occasioned by a recent headline in the Times of India that read “New Vatican Law criminalizes sexual abuse by priests, laity”. It was referring to Decalogue Six, the sixth commandment, “You shall not commit adultery” (Ex 20:14, Deut 5:18). It was also referring to Book Six of Canon Law promulgated by Pope John Paul II on 25/1/1983, titled “Sanctions in the Church”. By the Apostolic Constitution “Pascite gregem Dei” (it means – shepherd the flock of God), Pope Francis, on 1/6/2021, revised this book that is now titled “Penal Sanctions in the Church”. Lay readers in particular would be interested to know that a plethora of church laws were first codified as late as 1917! Was it a free for all
While promulgating the New Code of Canon Law in 1983 Pope John Paul II had this to say: “The Code therefore demonstrates the spirit of this Council ... This new Code can be viewed as a great effort to translate the conciliar ecclesiological teaching into canonical terms ... The Code is regarded as a complement to the authentic teaching proposed by the Second Vatican Council and particularly to its Dogmatic and Pastoral Constitutions (LG & GS)”. If the Code of Canon Law, old, new or revised, is not seen in the light of Vatican II ecclesiology then it could be misinterpreted or distorted. With this caveat I dare to study the revised Book Six in comparison to the New Code of 1983. For clarity I shall suffix the numbers of the Revised Code with R and the “new” one of 1983 with N. My second caveat is that I am a layman with no theological training, so I may please be pardoned if I arrive at some wrong conclusions. Let us first quote some of the revised texts and then try and draw
99 वीज क क ों णि
some lessons from them. The first line to strike me was “Any person is considered innocent until the contrary is proven” (1321). This is natural jurisprudence, but it could be used by powerful persons to not relinquish office or accept punishment. However, the provisions of 1321R, though largely the same as 1326N, add a new clause for graver punishment in the case of “a person who committed an offence in a state of drunkenness or other mental disturbance, if these were deliberately sought so as to commit the offence or to excuse it, or through passion which was deliberately stimulated or nourished” (1326:4R). This is a positive development that would prevent criminals from claiming temporary insanity. Nevertheless, it would have been better if it had specifically mentioned drugs and other psycho tropic substances along with “drunkenness”. Another positive addition is in 1335:1R that provides for the competent authority to “impose penalties it considers necessary to restore justice or repair scandal”. So other than punishment there is now also a provision for restitution. Accordingly a thief, rapist or paedophile, in addition to facing punishment, would also have to
make restitution or compensation. This is again expressed in 1361:4R. As a student I have a problem with Canons 1365R-1398R where the serial numbers have been changed. This could lead to much confusion later. There does not seem to be much merit in changing these numbers. A new provision is found in 1371:3R that provides for punishment for perjury (false statement under oath). This is a deep rooted malaise in the Indian judicial system, as the laws of perjury are not enforced, and filing false affidavits is common. In contrast, in England, Jeffery Archer, famous novelist and Member of Parliament, was jailed for several years for making a perjurous statement. Corruption and financial misappropriation are addressed in 1376 & 1377R. Punishment is to be meted out to persons who “steal ecclesiastical goods” (1376:1R). Alienation of such goods was already covered under 1377N. Abuse of ecclesiastical power, office or function, even by acts of omission, are covered by 1378:1R. Culpable negligence is addressed in 1378:2R. So bishops are also brought to account. Canon 1393:2R has a similar provision. A new provision that sets the cat
100 वीज क क ों णि
among the pigeons is this; “Both a person who attempts to confer a sacred order on a woman, and the woman who attempts to receive the sacred order, incur latae sententiae ex-communication (automatic, without an opportunity to be heard) reserved to the Holy See (1379:3).This is an insult to half the members of the church. It is an uncalled for retrograde provision. We have heard umpteen arguments (based on ecclesiastical discipline, not on faith) against women’s ordination. I will here point out one of the most absurd ones, based on the teachings of St Thomas Aquinas, considered the father of systemic theology. I quote from the “Declaration on the question of the Admission of Women to the Ministerial Priesthood” by the Sacred Congregation for the Doctrine of the Faith on 3.2.1977. “The Christian priesthood is of a sacramental nature ... The whole sacramental economy is in fact based upon natural signs, on symbols imprinted upon the human psychology. Sacramental signs, says St Thomas, represent what they signify by natural resemblance. The same natural resemblance is required for persons as for things ... there would not be this natural resemblance which must exist between Christ and his minister if
the role of Christ were not taken by a man; in such a case it would be difficult to see in the minister the image of Christ. For Christ himself was and remains a man” (No 5). This “natural resemblance” argument raises more questions that in answers. By this token priests should have long hair and beards, do rigorous manual work (like carpenters) begin and end their ministry riding on a donkey, not having a residence of their own (cf Mat 8:20) and not even a place to be buried in. How many popes, cardinals, bishops or priests bear a natural resemblance to Jesus, a circumcised Jew? As for symbols imprinted on the human psyche, were there symbols of women frontline warriors, fighter pilots or CEOs of MNCs earlier? Times change, circumstances change, the Church too must change with time, to stay relevant. I therefore find the insertion of Canon 1379:3R an insult to womanhood, an insult to Eve, an insult to Mother Mary and an unwarranted retrograde step by a male dominated church. Disappointing. Canon 1380R condemns the practice of Simony; that of trading spiritual favours for money. This is named after Simon the magician who attracted followers with his wizardry in Samaria. “When Simon
101 वीज क क ों णि
saw that the Spirit was given through the laying on of the apostles’ hands, he offered them money” (Acts 8:18). Peter, the other Simon’s rebuke is classic. “May your silver be lost forever, and you with it, for thinking that money could buy what God has given for nothing” (Acts 8:20). This begs the question. What about those popes who sold indulgences in the middle ages, something that was a bone of contention with Martin Luther, resulting in the Reformation and the establishment of Protestant churches? If we don’t learn the lessons of history we are doomed to repeat the same mistakes. Canon 1392R provides for penal provisions for those who “unlawfully abandon the sacred ministry for six months continuously” This is in consonance with the act of a malingerer in civil/ secular service, and to be welcomed. A contentious issue that has been retained is, “A Person who actually procures an abortion, incurs a latae sententiae excommunication” (1397:2R, 1398N). This provision certainty required revision. The penal provision is disproportionate to the offence; that could have several mitigating circumstances like rape, or the danger to the life of the mother. There was the case of the 9 year old girl who had been
impregnated by her step father in Brazil, and had an abortion. The local archbishop excommunicated her. When then Pope Benedict XVI was asked about the rapist he replied that the sin of the rapist was not as grave so as to invite excommunication! In the case of Savita the Indian dentist in Ireland in 2012, she had septicaemia, but was denied an abortion in “Catholic Ireland.” Both she and the foetus died, inviting much negative publicity for the “holier than though” Catholic Church. I cannot digest the church’s double standards when it comes to the taking of human life. On the one hand it condemns abortion outright for that very reason. However, when it comes to taking lives in war (men are the prime movers), then there is another set of rules. When the “Pastoral Constitution of the Church in the Modern World” talks of war it, inter alia, has this to say: “Governments cannot be denied the right to legitimate defence once every means of peaceful settlement have been exhausted... Armed forces should regard themselves as agents of security and freedom.... as long as they fulfil this role properly, they are making a genuine contribution to the establishment of peace” (GS 79).
102 वीज क क ों णि
The Catechism of the Catholic Church goes a step further, again based on the logic of St Thomas Aquinas. “The act of self-defense can have a double effect, the preservation of one’s own life; and the killing of the aggressor. The one is intended, the other is not” (CCC 2263). “Those who legitimately hold authority also have the right to use arms to repel aggressors against the civil community entrusted to their responsibility” (CCC 2265). Earlier even the death penalty was considered ok in some circumstances (CCC 2267) until Pope Francis declared it inadvisable on 2/8/18. Writing in La Croix International on 4/6/21 Loup Besmond de Senneville says that when Abp Fillipo Iannone, President of the Pontifical Council for Legislative Texts since 2018 was questioned about some of these anomalies, specifically pertaining to dismissal of priests for sexual abuse he said: “An automatic sentence would not make sense. It is a principle of justice”! Obviously then, the Catholic Church has one set of principles for women procuring an abortion, and another for the violent or heinous acts of men. I don’t buy this duality. The next Canon, 1398, redeems the church’s image to some extent.
This is what drew maximum media attention. Unfortunately it retains the archaic term, the sixth commandment of the Decalogue. It could have more specifically referred to sexual acts or relationships. It calls for punishment and deprivation from office for such acts against a minor or one who “habitually has an imperfect use of reason” (1398:1R). It also penalizes those who induce or stimulate such persons to expose themselves pornographically (1398:2R). Retention or use of such pornographic context is also punishable (1398:3R) Senneville states that the revision of Canon Law began in 2007 under Pope Benedict XVI. For a 14 year effort, the minor changes that this revision has affected are indeed pathetic. Had the Vatican functioned a little more efficiently, like a corporate, these changes could have been affected in a month. While the norms regarding paedophilia and accountability are to be welcomed, the one on women’s ordination was totally uncalled for, and the retention of the law on abortion definitely needed to be revisited. Unfortunately, the revision of Book Six of Canon Law, and the ambiguous references to the Sixth commandment of the Decalogue
103 वीज क क ों णि
cannot be called a Sixer in cricketing parlance. It seems more a case of hit cricket. It remains to be seen what impact this will have in cleaning up the many acts of corruption, scandal and licentiousness in the church,
particularly in India that is reeling with multiple cases against bishops. *The writer has further developed some of these thoughts in his latest book THE JERUSALEM CODE .
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------JUNE 2021
WANTED: Immediate Justice in the Bhima-Koregaon Conspiracy
-*Fr. Cedric Prakash SJ It was the virtual ‘midnight knock’! The irony was that the knock took place in broad daylight, and expectedly in a blatantly unjust, uncivilised and unconstitutional manner. On 6 June 2018, Sudhir Dhawale, Surendra Gadling, Mahesh Raut, Shoma Sen and Rona Wilson were arrested from their residences in various parts of the country. The arrests of others then continued in a phased manner:
on 28 August 2018, Arun Ferreira, Sudha Bharadwaj, Varavara Rao and Vernon Gonsalves; on 14 April 2020, Anand Teltumbde and Gautam Navlakha; on 28 July 2020, Hanybabu Tarayil; on 10 September 2020, Sagar Gorkhe, Ramesh Gaichor and (the next day) Jyoti Jagtap – all three from the Kabir Kala Manch were arrested from Pune; finally on 8 October 2020, Fr Stan Swamy was arrested from Ranchi. It is three years now since the first arrests in the Bhima-Koregaon conspiracy case were made. Today, sixteen (referred to as the BK-16) of the country's committed citizens continue to languish in jail, with bail being denied to them and with absolutely no signs of any trial
104 वीज क क ों णि
beginning. They are no ordinary men and women; they are trade unionists, human rights activists, academics, lawyers, intellectuals and artists. Their crime? To take sides with the poor and the marginalised, to be a voice for the voiceless, to fight for the rights of the Adivasis and Dalits, the women and children, the workers and farmers. They have fought battles in courts; helped organise people to fight for their legitimate rights; consistently exposed the nexus between the politicians and their powerfully rich friends and above all been working for a society which is more just, equitable, free, fraternal and humane. In doing so they have also raised the hackles of the BJP, RSS and their ilk, who obviously have not taken things lightly. The arrests were preceded by interrogations and investigations; then came the raids! During the raids, the police seized their laptops, mobile phones, pen drives, CDs, documents and apparently whatever they could lay their hands upon (the tragedy was when they seized Fr Stan’s personal belongings – which consisted of
practically nothing! With media posting those photos – the joke actually was on the fascist clowns!). All sixteen of them have been charged under provisions of anti-terror law Unlawful Activities Prevention Act (UAPA) and IPC sections 153 A (promoting enmity between groups), 505 (1)(b) (with intent to cause, or which is likely to cause, fear or alarm to the public). 117 (abetting commission of offence by the public or by more than 10 persons). They have also been charged under Sections 13 (unlawful activities), 16 (terrorist act), 18 (conspiracy), 18B (recruiting of any person or persons for terrorist act) 20 (being a member of a terrorist gang or organization) and 39 (offence relating to support given to terrorist organisation) of the UAPA. All fabricated charges – without the slightest shred of evidence! Besides, fairly recently the USbased digital forensic analyst in a report has provided significant information of how so-called ‘electronic evidence’ was planted in the computer of Rona Wilson one of the sixteen! All these arrests apparently have
105 वीज क क ों णि
their ‘roots’ in a mass rally of Dalits, who assemble every year on 1 January in Bhima Koregaon, a small village about 30 km northeast of Pune; the massive rally, which brings together lakhs of Dalits from all over the country, commemorates the historic victory of lower-caste Mahar soldiers in the British army over the Brahmin Peshwa-led Maratha Empire in 1818; and 2018 marked the 200th anniversary of the Bhima Koregaon battle. In the run-up to the rally, a coalition of 260 non-profit organisations held on 31 December 2017, an event called ‘Elgar Parishad’ at Pune’s Shaniwar Wada. This was the seat of the Peshwai, the Brahmin rulers of the Maratha Empire who rigidly enforced caste discrimination. The Elgar Parishad featured several well-known personalities like politicians Prakash Ambedkar and Jignesh Mewani and Dalit rights activist Radhika Vemula. The Marathas and some of the upper castes resented the Dalit gathering and apparently Hindutva leaders like Milind Ekbote, head of the Hindu Ekta Manch, and
Sambhaji Bhide, chief of the Shiv Pratishthan Hindustan made provocative, anti-Dalit speeches a few days before the event. Largescale violence broke out in some parts of Maharashtra on 1 and 2 January 2018. On 3 January, police filed cases against Ekbote and Bhide, for allegedly instigating the violence on Dalits. However, while Ekbote was released on bail soon after being arrested in March, Bhide has not yet been arrested, despite a Supreme Court order demanding his arrest. Bhide is close to several of the RSS leaders including PM Modi. Strangely the tables soon turnedvery obviously with pressure from the ‘higher-ups’: the victims became the perpetrators. In June 2018, five activists (as we mentioned earlier), mainly organisers of the Elgar Parishad were arrested for apparently ‘inciting the violence’ and this was followed by the arrest of eleven others till Fr Stan’s arrest on 8 October 2020 (most of these latter are not connected with the Elgar Parishad or for that matter with Bhima-Koregaon). These past three years, there is national and
106 वीज क क ों णि
even international outrage at this unconstitutional and repressive act by the Government and their henchmen from the National Intelligence Agency (NIA) Civil society from across the board, including intellectuals, academics have these past three years written statements, signed petitions, held press conferences and protest rallies in different parts of the country and the world. On 11 June 2021, hundreds of concerned citizens from all walks of life joined family and friends of the BK-16 in a pathbreaking webinar ‘Campaign Against State Repression”, demanding the immediate release of those incarcerated and the repeal of the UAPA. Writing a powerful op-ed in the Indian Express (10 June 2021) under the title ‘When justice is incarcerated’, wellknown human rights worker and author Harsh Mander says, “three years later, the trial against them has still not commenced. The state has succeeded in misusing the law — with the complicity of all institutions of criminal justice — to confine behind bars the BK-16
accused, without any opportunity for either bail or to prove their innocence. The flimsy evidence marshalled against the accused rests on some alleged emails, but independent agencies contest that these are malign insertions though malware. The experience of the BK-16 accused reveals the ease with which it is possible for the executive to smear reputations, and imprison indefinitely without bail or trial, people who dissent and organise struggles against state policies. During the pandemic, when governments globally have decongested prisons, the state has been steadfast in its opposition to bail for these pre-trial political prisoners, even after they displayed worrying signs of life-threatening illness.” In his article Mander not only voices the plain truth but also the concerns of millions of Indians and others; he also exposes the brutality and the lack of humanity that is clearly the DNA of a fascist regime that brooks no dissent! Already in 2018, noted historian Ramachandra Guha lashed out at
107 वीज क क ों णि
the government over the arrests of activists, calling it a "brutal, authoritarian, oppressive, arbitrary. Illegal act by the Maharashtra police”. Mr. Guha categorically stated, "corporate cronies of the ruling government were bent on grabbing tribal land, forest and mineral resources. This is absolutely chilling. This is being done to not only intimidate and silence those detained but also those who could potentially come to their legal rescue. The courts must intervene to stop this persecution and harassment of independent voices. Sudha Bharadwaj is as far from violence and illegality as Amit Shah is close to those things. As a biographer of Gandhi, I have no doubt that if the Mahatma was alive today, he would don his lawyer’s robes and defend Bharadwaj in court; that is assuming the Modi Sarkar hadn’t yet detained and arrested him too.” Going further he said, (those arrested) “are people who represent the country's disenfranchised and the dispossessed. What is happening in the Adivasi heartland of India... it is murder, rape, physical, natural, social... and these were the lawyers
representing the tribals... and their arrest leaves those dispossessed unrepresented in court.”. In a letter dated 10 June 2021 and addressed to the Prime Minister, the Chief Justice of India and others, as many as fifty-seven top international personalities, including Nobel laureates, academics, human rights defenders, lawyers, cultural personalities, and members of Parliament of European countries, have urged them to ensure immediate release of human rights defenders in India “into safe conditions”. Signatories to the letter include Polish writer Olga Tokarczuk (Nobel Prize for Literature 2018) and Nigerian writer Wole Soyinka (Nobel Prize for Literature 1986), former president of the United Nations Working Group on Arbitrary Detention José Antonio GuevaraBermúdez, and former Archbishop of Canterbury Rowan Williams. These eminent international personalities have clearly stated in their letter that the Indian government and authorities should show compassion and
108 वीज क क ों णि
responsibility in the current COVID- 19 emergency and release them given the spread of the pandemic in Indian prisons. Their constitutional right to live and die in dignity needs to be guaranteed under the present circumstances, given that legal recourse takes a long time and all the arrested are under pre-trial detention, they add. This appeal follows an initiative of International Solidarity for Academic Freedom in India (Insaf India), a collective of diasporic Indian academics and professionals from around the world, the as well as numerous prominent lawyers and members of parliament from Germany, UK, Spain, Ireland and other countries. The open letter said, “among the thousands in India arrested for “political offences” is a group known as the Bhima-Koregaon (BK)-16: four academics, three lawyers, two independent journalists, a union organizer and social activist, a poet, three performing artists, and a Jesuit priest. A majority of them are senior citizens, some of whom have comorbidities that render them particularly vulnerable. All are
human rights defenders with a record of writing, speaking, and organizing for the rights of workers, minorities, Dalits, and Adivasis through peaceful and constitutional means”. Their letter ends unequivocally, “with this letter, we call on the Indian authorities to take urgent and prompt action: • Release the BK-16 from overcrowded and unsafe prisons immediately. • Allow them to be cared for by their kin. • Show compassion and responsibility in order to avoid catastrophic consequences. • Ensure them their constitutional right to live and die in dignity”. The country is going through dark times: every single democratic institution is being systematically dismantled and even destroyed. Constitutional and other independent authorities, which were well known for their objectivity and impartiality in the past, have now become caged parrots; this is so obvious be it the case of the Central Bureau of
109 वीज क क ों णि
Investigation (CBI), the NIA and for that matter, even the Election Commission. Some of those in the judiciary – have brought a pillar of democracy down to the ground with their totally obnoxious, prejudiced and one-sided judgements. The less said about mainstream media the better: they have lost their morality and become a wholly lapdog one. The ruling regime has thrown all propriety to the wind with their brazen corrupt, communal, insensitive anti-national and unconstitutional ways. But thank God for the BK-16: Sudhir Dhawale, Surendra Gadling, Mahesh Raut, Shoma Sen Rona Wilson Arun Ferreira, Sudha Bharadwaj, Varavara Rao and Vernon Gonsalves, Anand Teltumbde, Gautam Navlakha, Hanybabu Tarayil, Sagar Gorkhe, Ramesh Gaichor, Jyoti Jagtap and Fr Stan Swamy. The system that has incarcerated them is brutal, rotten and unjust. They suffer today in jail because they believed in the idea of India, in the Constitution, in the ‘we the
people’, in the rights of the excluded and the exploited. They were voices of democracy and of dissent – and because of that, they are paying the price today. We all need to be eternally grateful for these heroes, these real freedom fighters of today’s India! We who are not yet in prison – are called to be more visible and vocal: to keep the torch which they have given us, burning! The struggle for their immediate freedom, for justice for all and for the complete repeal of the UAPA must continue relentlessly. We cannot be complacent or think that what has happened to the BK-16 does not concern us! Our engagement today may guarantee a more liveable India for future generations. Deep down we know that we will overcome: because JUSTICE and TRUTH always triumph – till then the struggle will continue! 12 June 2021 *(Fr. Cedric Prakash SJ is a human rights and peace activist/writer. Contact: cedricprakash@gmail.com)
110 वीज क क ों णि
BY: M JESSY DSOUZA
🔸Sizzling Crab Masala Curry Kurlyo Kadi🦀🦀 Its Divine
1 tsp pepper corns 1/2 tsp fennel seeds 2 chopped onion 1 green chilli 4 garlic cloves 1/2" ginger 1 big tomato or 2 small 1/4 cup coconut or as required 2 tsp oil B: 1 tbsp Amchur powder Small ball tamarind Pinch of turmeric
INGREDIENTS: 1 kg crab A: 8 - 10 kashmiri chilli or as required 1 tbsp coriander seeds 2 tsp cumin 1 tsp sesame seeds Pinch of methi
C: 1/2 tsp mustard seeds Few curry leaves 1 tbsp ghee METHOD: Clean, cut crabs into 2 pieces or as required. Marinate with salt & pinch of turmeric. Keep aside. Roast all dry ingredients from A in 111 वीज क क ों णि
1tsp oil. Take it off. Add another tsp oil roast all wet ingredients until soft & golden brown. Keep aside. Grind all roasted ingredients, including B items into very fine & smooth paste. Take marinated crabs in big kadai, add very little water & salt to taste. Cook until done. Add ground masala to boiled crabs. Adjust consistency to medium thick. Simmer well and take it off. Take small pan, add ghee, once hot add mustard seeds & curry leaves fry until crispy. Pour this top of the prepared crab curry. . Enjoy this curry with hot boiled rice or everyones favourite Mangalore Panpole, Sanna or Appa TIPS: Adjust all ingredients as per your taste & spice control. Adding amchur powder or raw mango pieces to curry gives awesome taste.
--------------------------------------------------112 वीज क क ों णि
Mutton chops with
chickpeas soup
Ingredients : 1) 6 pcs mutton chops 2) 1 cup chana (chickpeas) washed and soaked for minimum 8 hours 3) 1 dry lemon (make few holes with
fork) 4) 1 tomato, finely chopped 5) 1 medium onion, thinly sliced 6) 2-3 cloves garlic, crushed 7) 1 inch cinnamon stick 4-5 cloves 9) 1 tsp pepper corns 10) 1 tsp coarsely ground pepper powder 11) small bunch of spring onions 12) coriander leaves for garnishing 13) 1 tbsp pure ghee 14) salt as per taste Recipe - In a pressure cooker, heat ghee - Add onions and fry till golden brown - Add mutton chops stir well and fry for 2 mins on high flame - Add remaining ingredients (except
113 वीज क क ों णि
spring onions and coriander leaves). Mix well - Add water above the level ( approximately 6 cups) - Cover the lid and cook for 5-6 whistles on medium flame and then switch off flame - Once pressure is released, open the lid and add spring onions. Mix well and cook for 5 mins on medium flame or until full boil
- Switch off flame and transfer soup into soup bowls and garnish with coriander leaves.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
सां लुवीस कालेदजच्या कोोंकणी विभागा तफेनआयोजीतकेल्ल्याInternationaleKonkaniBhassaniCultureसवटा वफकेट कोसाा चेंसमारोपकाऱ्येंइक्राजून२०२१िेर अोंतजाा ळार माों डून हाडल्लें. काऱ्याचें अध्यक्ष स्थान मा| दो| प्रिीण माटीस,
कालेवजचे प्राों शुपाल हाणीों सोभयलें. तसेंच कालेवजचे कुलसचीि दो| आलिीन डे सा आसोनताणीोंताों चोवदश्टािोआमच्येसमोर दिरलो. ह्या िख्ता िीज पत् e-तुपें तसें मुखल्या िसाा चें हात पत् अोंतजाा ळार मोकळीक केलें. विविोंगड दे श-विदे शाों
114 वीज क क ों णि
थाों िन कोसा आखेयर केल्ल्या च्यार जणाों
विद्यावथांनी आपलीों भोगणाों उचारलीों. ते जाों िनासले
115 वीज क क ों णि
फा| डे िीड क्रासत, विभि नायक, सपन सलडान्हा आनी विल्सन वपोंटो. e-तुपें विश्ाों त म्हाहे त सोंपादक िाि आसवटनान वदली. िीज सवटा वफकेट सिाां क िीज तप्पाला मुखाों त् पािीत केली. साों सकृतीक काऱ्यें रोशन िास दु िाय, सन्नू मोनीस अिू धािी तसेंच अरूण रोवडरगस वनदे शीत ’पयश्ाक एक सेर’ िीज नाटक प्रसतूत जालो. काऱ्याक फ्लोरा र्क्ासतेवलनोन िागत पाठिन, सन्नू मोवनसान धन्यिाद
अवपाले.सगळें काऱ्येंअोंतजाा ळारअविनाश वडसोजानचलिन व्हे लें. -बात्मी --------------------------------------
116 वीज क क ों णि
117 वीज क क ों णि
118 वीज क क ों णि
119 वीज क क ों णि
120 वीज क क ों णि
121 वीज क क ों णि
122 वीज क क ों णि
123 वीज क क ों णि
124 वीज क क ों णि
125 वीज क क ों णि
126 वीज क क ों णि
127 वीज क क ों णि
Kiran Stephan John D’Silva (48) Dubai UAE
Kiran Stephan John D’ Silva, 48 years old, unemployed in Dubai for the past one year collapsed in the washroom on May 12, 2021 and was rushed to the hospital in Dubai. The doctor advised after his CT scan that he should be operated immediately for brain haemorrhage. He has not gained consciousness and is still in ICU in the critical condition. The paramedics decided to bring him to the private hospital. The expenses in the hospital are beyond the reach of his wife. The doctor advised to keep him in ICU for another two weeks, but the estimated cost would be around AED 500,000. His wife has pleaded to consider her request for generous donations for his treatment on humanitarian grounds. Please send your kind remittances to one of the following two bank accounts: In India: Bank Account No. 0882101052004 Name of the Account Holder: Anisha Sunitha Tellies Bank: Canara Bank, Tumkur Road branch, Yeshwanthpur, Bank IFSC Code: CNRB0000882 In the Gulf: Bank Account No. 10517074214001 IBAN: AE410030010517074214001 Name of the Account Holder: Anisha Sunitha Tellies Bank: ADCB Mob:- 971 528757893
128 वीज क क ों णि
129 वीज क क ों णि
130 वीज क क ों णि
131 वीज क क ों णि
132 वीज क क ों णि
133 वीज क क ों णि
134 वीज क क ों णि
135 वीज क क ों णि
136 वीज क क ों णि
137 वीज क क ों णि
138 वीज क क ों णि
139 वीज क क ों णि
140 वीज क क ों णि
141 वीज क क ों णि
142 वीज क क ों णि
143 वीज क क ों णि
144 वीज क क ों णि
145 वीज क क ों णि
146 वीज क क ों णि
147 वीज क क ों णि
148 वीज क क ों णि
149 वीज क क ों णि
150 वीज क क ों णि
151 वीज क क ों णि
152 वीज क क ों णि
153 वीज क क ों णि
154 वीज क क ों णि