3
सणित्र् हफ्त्याळें
अक :ों 4
सोंख : 39
1 वीज क क ों णि
आग सत 26, 2021
संपादकीय: ताणिबान माों कडाों हाती ों अफघान मािीक! व्हय, अमेरिकान शेि घािें. वीस वसाां थाों वन सोंसािाोंतिी महामािी आिखायडा, ताणिबान आतोंकवादी झुज न पुि जाोंवन, आदी ों मागा कसें णवयेटनामािागी ों झुजाक दें व न सोंपूिण सिविी ज डन पाटी ों अमेरिकाक आणयल्ले , तसेंि ह्या मणहन्ाोंत ताणिबानाों णवि ध झुज न पुि जाोंवन अमेरिकाक पाटी ों पताणिे. अमेरिका म्हिटाना सोंसािाोंतिें एक बणळषठ िाषटर म्हि नाोंवाडिाों तिी सभाि सोंग्तोंनी तें बािीि असकत आसा; या पयकी एक अफघाणनसतान झज ू , िीना णवि ध ि पाणि िाववोंक, िश्यान अमेरिकािेि ििोंवच्य णशोंतऱ्य िाववोंक, अमेरिकाोंतच आसच्या उग्रगाणमोंक बूद णशखयना जावोंक, बडगा क रिया मुखेल्याक साकी बूद णशखवोंक, इयादी, इयाणदों नी भारिच पाटी ों आसा. सोंसािाोंत अमेरिकान सभाि बिी ों कामाों केल्याोंत तिी णततणिोंि ख टी ों कामाों करून सोंसािाच्या प्रजेिी वीदवावळी केल्या. जपानाोंत णहि णशमािेि अिू बाोंब घाल्ल्या थाोंवन आज पऱ्याोंत हेि िाषटर ाोंक झगड क ों िायिाों , जागतीक मुखेल्याोंक स्व फायद्याक िागाड काडिाों, इयाणदों िी पट्टी हाोंवें णदिी ति ताका सद्द्यािी अोंय णदसणिना.
आज अफघाणनसतानाोंत क्रूि क्राोंणतवादी ताणिबान माोंकडाोंच्या हाती ों एक मािीक िाबिाों. हे फाल्याों णकतें कती म्हळ्ळ्यािी क िाकच खबाि ना. ताणिबान तकिेंत मेंदू
नासच्या दादल्याोंि पोंगड. ते ताोंि पणवत्र पुसतक दाखयतात आनी ताोंकाों जाय जाल्ल्याोंक णकतेंि दाक्षेि नासताों कातताण त, गुळे माताणत आनी ह्याों पयकी मुख्य जावन स्त्रीयाोंिेि हािी ों ििोंवि बित्काि, जीव काडिे हाका क ण्ोंि णविािो ना कस जािा. णभमणत अपघाणनसतानाोंतल्या स्त्री, िणिय आनी भुर्ग्ाांिी. ताोंिी गथथती कोंग्गाि गतीक पावल्या. स्त्रीयाोंक फकत भुगीं किीं साधनाों कसें हे ताणिबान पळे तात. ताोंकाों शािाोंक वि क ों आडवाताणत, बुखाण कड्डाय कताणत आनी घाणिनासच्याोंक गुळे माताणत. हे ताणिबान माोंक ड णकति तेंप िागा घाल्तेिे? बेजािायेिी सोंगत की हाोंकाों कुमक करोंक थ डी ों मुसिीम िाषटर ाों आसात आनी ताोंच्येिागी ों तेिािे पयशे िास पडल्यात. ताोंच्ये पाटल्यान अमेरिकाि णमत्र म्हि घािोंविें पाणकसतानयी आसा. गोंगा गत ना तिी हे अक्रमवाणदों क आस्र दीवोंक, कुमक करोंक पाटी ों सिानाोंत ती सोंगत भािताक फुडािाोंत कषटाोंिी जावोंक आसा.
-डा| आसटीन प्रभू, चिकागो
2 वीज क क ों णि
आमची माती आमची ं मनश्ां
ह्या दीसाां नी हऱ्येका पाां त्यािो सुकूर उदे ताना म्हज्या कुचडां त एक भारीक-सो चिचििरो धाां वता. एक भांयिें लाग्ता की आयिो सकाळ उदें वच्या वक्ता कोणाय मोगािा
व्यक्तीक हेमाचाऱ्य
होगडावन
घेतलेली
खभार
आयकोांिी पररगत येंवचिनामू म्हळ्ळें भ्हां य, कावजेणी. 3 वीज क क ों णि
4 वीज क क ों णि
5 वीज क क ों णि
6 वीज क क ों णि
आिें जाां वच्याक-यी वाजबी कारणाां आसात.
अचविल्या वसाां नी जायते आमिे ईश्ट, आमीग,
आपल्या
चजचणयेिा
धनपारा
भाराक-ि दे वािा घरा भायर सरोन गेले. 7 वीज क क ों णि
कुचडां त हिेंिो चिचििरो नातलोलो तरय, घडोन वेिें चनभाि गी घडीत मुांबचयिा मुलुांडाां त घडोन गेलेंि. आमिो मोगािो एचमयार भायल्या सांसारािे हे ळकेचवणें अविीत अांतरलो, सासणीक चविेवाथांय भायर सरोन गेलो. चकतलो व्हड अघात चिचजताक- तािा पत्नेक, भुर्ग्ाां क आनी तािा कुटमाक. चकतलें धूक आनी सांताप तािा सयऱ्या धयऱ्याां क, सांसार भर चवसतारलेल्या तािा इश्टाां मांत्ाां क. काां य वसाां थावन एचमयारान कोांकणेंतल्या सबार पत्ाां नी बरचयल्लें आमच्या वािप्ाां नी वािून
काडलाां .
व्यक्क्तांचविीां
जाां व,
सांसत्याां चविीां जाां व, पाप सायबाां चविीां जाां व, वािप्ाां िा वोचळां नी जाां व, पूण कोण एकलो आसतोलो वािप्ाां मधें, जो दाकवन चदतोलो
ताां िा चजचणयेिा साांजेपऱ्याां त ताां िो साां गात जोडिें भाग आमकाां लाबलें ना.
ते ह्या
सांसारािा कश्टाां थावन मुक्त जाले अनी सचगांिा राजाां त सदें व जावांक पावले व्हय पूण ताणी पाटीां सोडून गेलेल्याां िी चकतें गत. कोण ताां का भुजयत? अकटोबरािी तीस तारीक. म्हज्या हप्त्यािा रजेिो दीस. त्या दीसािे फाां त्यार म्हजे
म्हाका एकूि एक तािें बरप जें कोणाक
चहणसून बरचयल्लें तसलें, कोणायिी मानमाणसुगी वार्याक धर्िे तसलें, पेल्याक लुक्साणाक घाल्िे तसलें,
केचदां क-ि ना.
तािेलागीां दवरलेल्या लगबग सोवीस वसाां िा इसटागातेिा साक्षे खाल हाां व हें बरयताां .
कोणेंय आयकालाां गाय एक उतर तािे चजबेथावन उदे ल्लें, जें पेल्यािें काळीज चिांदी तसलें, पेल्याच्या खोडी-कुल्ाां क सांबांद
8 वीज क क ों णि
जाल्ले तसलें, अपणािे सांकश्ट आनी हम-
खबार पचयल्ली पाटचयल्ली.
दर्दी उजार किे तसलें. केचदां क-ि ना. ह्या दीसाां नी कोांकणी पत्ाां नी आनी ’दायजी’
उगडासािीां रोदाां पाटीां घुांवतात - दे वादीन
अांतर-जाळाजेर भरोन वोमतोांच्या, ताका
भाम्सािो उगडास चजवो दवच्याि उद्दे िान
खासगेन
’उदे व’ पत्ािो चविेस आां खो काडिी
वळकाताल्याां च्या
चसांचतांमेंताां िा
साक्षेखाल हाां व हें बरयताां .
आलोिन हाां वें एचमयाराच्या मचतांत घाली तर ताका ती अलोिन खूब पसांद
ताका दु स्मान कोणी आसलेलेगाय ह्या
जाली.
सांसाराां तल्या तािा ५६ वसाां िा चजचणयेंत. तसल्या कोणाय एकल्याक कोण माका
वेचगांि हाां वे एचमयाराच्या खाां द्ाां नी एक व्हड
धाकवन दीत तर हाां व हो चवभाग बरां विो
जवाब्दारी घाली. जाताचततल्या वेग्ीां विोन
सोडताां . काां यि अचधकार ना म्हाका एका
पाल्लुबायेक (भाम्सािे पचतणेक) आनी
व्यक्तीक
ह्या
ताच्या भुर्ग्ाां क मेळोन भाम्साचविी जाता
चवभागाां त तािे चवश्ाां त बरां विो. सदाां ि
चततली जानकरी आनी गजेच्यो तस्वीर्यो
खाल्त्या काळजािो, पेल्याक उपकाराक
सोदू न काडून तािेचवश्ाां त एक अपरोस
पडच्या स्वभावािो, दु बळ्या दाकट्ाां िी खांत
लेखन बरां विी जवाब्दारी ती एचमयारान
आनी हुसको आसलोलो व्यक्ती एचमयार.
सांतोसान स्वीकार केली.
भकाि येन
वळकानासताां
नचहां ि म्हज्या
मनवेिो ताणें पाळव केलो बगार दे वादीन उगडासाां त येतात म्हाका ते दीस जेदनाां हाां व
भाम्सािा
ओमानािे सलालाां त आसलोां. असल्याि
तस्वीरें नी भरलेलें तािें अपरोस लेखन-
एका सन्वारािे साकाळीां म्हजो आप्त चमत्
"भाम्स-कोांकणी नाटक कलेंतली प्रचिद्ध
भाम्स दे वा आदीां जालो मळ्ळी खभार
व्यक्ती"
आयली. त्या काळार आताां िे परीां, चक्षणा
प्रकटच्याां त आमी यिस्वी जाल्याां व.
चभतर
मोनाि िी
खबार
चजचणयेचवश्ाां त,
–’भाम्साच्या
चविेस
अपरूप
अांक्ाां त
जगलाण्यापरीां
सांसारािा कोनश्ाां क पािार किें ’दायजी’
हो जावनासलोलो एचमयार, पेल्याां िीां दू :खाां
अांतर जाळ नातलें, पूण आसुल्लो एक चमत्
पुसुांक पयलें पाां विो, पेल्यािी आिा-खुिी
जो पेल्याच्या काळजाां तली दू क समजोांिो,
आपली धादोसकाय म्हण समजोांिो...
एचमयार, कोणे म्हाका भाम्स दे वादीन जाल्ली 9 वीज क क ों णि
व्हय, एचमयार सांपलो, अनांताां त चलपलो, आज पकत उगडास जावन ऊर्लो, चिचजतािा
***********
काळजाां त, भुर्ग्ाां िा काळजाां त, आनी ताका वळकोन जाणासलेल्या हजारोां भक्ताां िा
हें व्हयलें लेखन बरवन ’दायजी दु बाय’
काळजाां त.
अांतजाि चळिेर तें प्रकट जावन (अकटोबर ३०, २००४) पाां ि वसाां उपराां त हाां व बोांबय
हािे उपराां त, हऱ्येका नतालाां पेसताक, ताणें
पावललोां. त्याि वसाि आमी ’दायजी वरल्ड’
वसाां -वसाां थावन येंविें
’चिस्मस काडि ’
नाां वािें इां गलीि हप्त्याळें प्रकटलेलें. त्या
म्हाका येंविें ना, जर चिचजतान आनी
हप्ताळ्यािो प्रसार किो म्हज्या बोांबयिा
भूर्र्ग्ाां नी उगडास दवरून ही प्रिीया
बेटेिो इरादो.
मुखार वेली तरय एचमयारािें मोचतयाां साकें हात-बराप वािुांक मेळिेंना.
त्याि हप्त्याां त मुलुांडाां त एक कोांकणी काऱ्यें
रजेर बोांबय आयलेल्या हरे क पावटीां, बोांबय
आयोजीत केल्लें आनी त्या काऱ्यावेळीां
चवमान चनल्दाणाां तल्या कसटम्स चवभागाां त
आमच्या पत्ािो प्रसार किो भवाि सो
िुकल्यार बोांबय कसटम्स आचफसालागसार
मेळ्ळोलो जाल्ल्यान हाां व त्या कोांकणी
आसच्या डी’सोजा स्टोसि हाां गासर आमी
काऱ्याक हाजर जालोां. काऱ्यें जाति म्हज्या
भेटिें आसलें आनी हऱ्येक पावटीां म्हाका
चिकाण्याक पाटीां घांवताना कोणें तर’यी
भेटोांक आयलेल्या वेळार तो आपल्या
“तुका एक स्र्ती मेळोांक सोदता..” म्हळ्ळें
कसटम्स अचफसराच्या वधेर आसतालो
आयकोन पाटीां घांवताना म्हजे सामकार
(तस्वीर पळे या) आनी हाताां त एक वेलकम
म्हजेसाां गाता चिकलेलें म्हजें क्लास’मेट
काडि िुकयनासलो. तसलो व्यक्ती म्हाका
िीजीत उबें आसिें चदश्त्टीक पडलें.
ह्या उपराां त भेटसोना.
तािेलागीां सांसाराच्यो
खबरो
उलयल्या
उपराां त ताणें म्हज्या चमत्ािी - एचमयारािी चजयोां आमिो मोगाळ इश्ट आमच्या मती-
खबार काडली. आपूण तािी पतीण आनी
मनाां त आनी सांसार-भर वसती कतेल्या
एचमयार आपणािो पती म्हणालागलें चिजीत
बपी-चमत्ाां िा काळजाां त. आधेवस यार,
आनी म्हज्या पाां यापांदली धनि कोसळोन गेली
एचमयार, आमी चनमाण्या दीसा मेळता
आिें भगलें म्हाका.
पऱ्याां त. 10 वीज क क ों णि
म्हजेंि क्लास मेट जावनासलेलें चिजीत
एममयारामिशी ं थोडें थोडें :
एचमयारािी पतीण तें हाां व नेणा आसलोां आनी म्हाका म्हज्या नेणापिणािेर वतो
जन्मा नाां व : एलोचियस अांटोनी डी’सोजा
काां टाळो भगलो. त्याि हप्त्याां त हाां वें ताां च्या
जन्मा तारीक / वसि : मेयािी सात, १९४९
घराक भेट चदली आनी चिचजताक तिें
जन्मागाां व : चमयार, साां दोचमनीक चफगिज,
ताच्या
काकिळ
दोगाां
भुर्ग्ाां क,
केइटा
आनी
क्क्लटसाक मेळ्ळोां आनी त्या मुखाां तर म्हज्या काळजाक वती थांडाय भगली.
जन्मा धाताराां :
अांतोनी आनी माचटि ना
डी’सोजा व्हय कोांकणेच्या सांसाराां त आिेंि घडता. आमी कोांकणी साचहत्याकाराां चवश्ाांत,
भाव-भयणीां – तेग भाव, स जणाां भयणीां
सांगीत काराां चवश्ाां त, कवी चवश्ाां त जायतें
(हाां िेपैकी धोगाां दे वादीन जाल्याां त)
जाणा आसताां व पूण ताां च्या कुटमा चवश्ाांत, ताां च्या पचतणे चवश्ाां त भुर्ग्ाां चवश्ाां त चकतलें
प्राथमीक-हाय-स्कूल चिकाप:
जाणाां व, तें एक कसटाां िें सवाल आमकाां
काकिळाां त, कोलेचजिें चिकाप:
पळे वन हासता तिें भग्ता म्हाका. बोांबयाां त वावर - १) BARC २) बोांबय पोटि (हें चनवरावांक वीज फुडें सरलाां लागीां लागीां
टर सट ३) बोांबय कसटम्स - दे वादीन जाल्ले
च्यार वसाां थाां वन दीांवन सांचक्षप्त पररिय
वसाि सुपररटें डेंट आप कसटम्स जावनासलो
एदोळ १८० साधकाां िी, ताां च्या कुटमािी आनी सैर्याां िी सयत. वीज पत्ान पररिय
लग्न – दसेंबर २७, १९८३, एचमयारािें सगीं –
चदां विी रीतच वेगळी.
पयण – अकटोबर ३०, २००४.
न्हां य एक तस्वीर
दीांवन बगार जाता चततल्यो दीांवन. काळजाां मनाां लागीां हाडु ां क आनी भाव-बाां दवपण
पतीण – चिजीत डी’सोजा, बोांबयत पोटाां त
वाडवांक. - सां)
बेंक आप बरोडाां त मेनेजर जावन चनवरत
जाल्या - आताां मुलुांडाां त आपल्या पुतासांगी ******
जीयेवन आसा.
11 वीज क क ों णि
भुगीं – मालघडी धूव, केइता (आताां आपलो
सुपरीटें डेंट
पती साम्सन साां गाता केनडाां त चजयेता)
पळे या)
पद्वे र
आसलोलो.
(तस्वीर
पूत, क्लेटस, बोांबयाां त वावर कताि (गजेिी माहे त आनी अपरूप तस्वीर्यो कोांकणी सभा (री) मुलुांड बोांबय हाणीां २००५
ओदगचसल्ल्या चिचजताक आनी एचमयाराच्या
वसाि ’एचमयार स्मारक प्रिसती’ जाहीर
बावाक, लारे न्स डी’सोजाक हाां व आबारी.)
केली. ही
प्रिसती हऱ्येका वसाि तेगाां
कोांकणी साचहचतांक चदां विी आसोन िाल्त्या
सासणाचो मिशेि मागोन
वसाि ही प्रिसती ह्या तेगाां मानेसताां क चदल्या – १. डोल्ी एप. लोबो (पत्’कार) २. वोल्टर
एचमयार एक मयपािी आनी पेल्याच्या
लस्रादो (कादां बररकार ) आनी ३. आन्सी
कसटाां नी
पालडका(बाळ साचहत्य)
जावनासलो. आपल्या भािेखातीर मात् नहीां
साां गात
चदां विो
व्यक्ती
आपल्या माय-भािेच्या मनश्ाां खातीर जीव एचमयार,
महारासटर ा
कोांकण
दीवांक यी तयार आसिो कोांकणी सोजेर.
एसोचसयेिनािो सिीय साां दो जावनासलो.
ताणें कोांकणी भािेखातीर आपल्या थोड्याि
ताच्या स्मारकाथि एसोचसयेिनान २००५
वसाां च्या आवका आवदें त जें चकतें केलाां तें
जनवररां त ’एचमयार स्मारक चनधी’ उघडली
सबार कोांकणी मनश्ाां नी बोव लाां ब काळ
आनी ह्या चनधीक धानारुपार आचयल्लो ऐवज
चजयेवन यी करुांक ना. तािो स्वास कोांकणी
एचमयारािे कुटमाक पावती किो चनधाि र
तािो उस्वास कोांकणी.
घेतलो. कोांकणेंतल्या लग-बग सवि पत्ाां नी तो दे वादीन पापा जुवाां व पावल भारतािे
बरयतालो. तािे लागीां कोणाय चवरोध मोसोर
भांवडे क आयलेल्या वेळार ताका बोांबयच्या
िूक समजणी, हगें व मनसताप केदनाां य
अांतरासटर ीय चवमान चनल्दाणाां त स्वागत
नातलोलो. फकत ताका जाय आसलो
किी आनी तािें बेसाां व मागिो एक चविेस
कोांकणी भािेिो सांभांद. ताणें िडताव
आवकास एचमयाराक लाबलोलो. तो त्या
भारतीय पोसटल खात्यािा
चदसाां नी
First Day कवराां त पत्ाां बरां विीां आसलीां.
भारतीय
कसटम्स
चवभागाां त
12 वीज क क ों णि
ताणें आनी चिचजतान ताां च्या घराां त आयोजीत
दे वादीन एचमयारालागीां म्हाका लागचिल्यान
केल्ल्या सवि काऱ्याां क हाां व हाजर जालाां . तो
सळावळ आनी सांपकि आसलो. आमिेमधें
(एक Perfect Host) सैरो जावन आयलेल्या
पत्ासांपकि ज्यारी आसलो. इचमयारान First
हर व्यक्तीक तो आनी तािी पतीण चिजीत
Day कवराां त पत् आनी चवळास पािव्या
वत्याि मोगान पळे यतालीां. नहीां फकत उत्ाां नी
चतांतान पत्ाां बरां विें आसलें. भारी सोभीत
बगार दु डवा कुमक दीवन परयाां त ताणीां
हात बराप. ताां च्या काजाराच्या जेवणा-
सबार कोांकणी मनश्ाां क, कलाकराां क,
सांभ्रमावेळार हाां वें काऱ्यें चनवाि हण केल्लें
चफगिजगाराां क सुधाचसिलाां . तो व्हड सकाि री
आनी
हुद्द्यार
मागलेली.
आसलो
पूण
ताका
काां यि
डोल्ी हाां वें
काक्ियान
भलायकी
तािीां पत्ाां
साां बाळन
व्हडचवकाय ना आसली. सवि कोांकणी
धवरलेलीां तर’यी गलफाक गेल्या उपराां त तीां
काऱ्याां क तो वेळार हाजर जातालो.
होगडायलीां. चनजायकी एक लोकामोगाळ आनी उदार काळजािो व्यक्ती.
ताणें तिें पतीण चिचजतान आपल्या भुर्ग्ाां क व्हडा जत्नेन आनी चिसताां व मौल्याां नी
मसज्येस ताकोडे
वागयलाां आनी ताां च्या काळजाां नी आपल्या भािेिो, मनश्ाां िो आनी पररसरािो मोग
२.
एचमयारािी आनी म्हजी वळक बोव
भरला. त्या दे कून एचमयार अांतरोन सत्ा वसाां
पनी. आमिो सांपकि जाल्लो पत्ाां द्वारीां,
उपराां त ताां िीां भुगीं चिकोन व्हड हुद्द्याां क
बहुषय १९७१-व्या वसाि . थोड्या वसाां उपराां त
पावल्याां त. ह्या पाटल्यान चिचजतािो त्याग,
कोचडयाळाां त अखील भारतीय कोांकणी
वावर आनी साचिपीस आमी सकडाां नी
लेखक
वाकाणोांक फावो.
’पयणारी’ सांपादक मानेसत पी. चडसोजा
सम्मेळ
जाल्ल्या
वेळार
तो?
सांगीां गाां वाक आचयल्लो, पचयल्ल्ये पावटीां एचमयार बोव वेचगांि हो सांसार साां डून गेलो,
मुखामुखी भेट-ल्लो.
पूण आपल्या चजचवतािीां खुणाां हऱ्येकल्याच्या काळजाां नी खांिवन गेलो.
म्हज्या कोांकणी वावराक तिेंि पत् गाररका
कामाां त ताणे म्हाका बफूिर सहकार चदला. संगीत साम्राट हेनरी डी’सोजा
जाां व सहकारान तिेंि दु डवाच्या आधारान. हो हाां वे म्हज्ये चजण्ये पऱ्याां त चवस्रोांक साध्य 13 वीज क क ों णि
ना.
जाल्ल्यान आनी दोग यी कोांकणी साचहत्य िेताां त आसल्ल्यान आमी मुांबयतल्या सवि
हाां व जाणा आसच्येपरीां तो केंद्र सकाि राखाल
कोांकणी
काऱ्याां क
साां गाता
वेताल्याां व.
उां िल्ये पद्वे र आस-ल्लो तरी त्याचविीां ताका
आमकाां साां गाता येंविें वेिें बरें लाग्तालें.
कुसकूट घमांड नात-ल्लें. कोांकणी म्हळ्यार
मुांबांयत कोांकणी िेताां त एचमयारािी दे णगी
ताका जीव, आनी कोांकणी सांपादक, लेखक,
चविेस. तािे थावन सलहा, माहे त आनी
कलाकार आनी वावराडी ताका काळजा
कुमोक घेनातले चवरळ म्हण्येत. कोांकणी
लागचिले जावनास-ल्ले.
भाषा मांडळ बोांबय - हाच्या चजव्हाळा खातीर एचमयारान दे | जे. बी. मोरायसा
ताच्या आविीत मणाि न कोांकणी भािेक
साां गाता भारीि वाां वट काडल्या. भाषा
खूब नषट जाल्लो. चमत् एचमयारान आमा
मांडळाच्या हऱ्येका काऱ्यिमाां त मुखेल
समसताां क
मागून
सलहादार तो जावनासलो. मुलुांडाां त कोांकणी
लगबग सत्ाां वसाां जातात तरी म्हज्ये थांय
सभा (री) ह्या कोांकणी सांस्थ्ाां कयी ताणें
आजून
भपूिर सेवा चदल्या.
तो
सासणीक उडासान
आदे वस चजवोि
आसा.
सासणीक िाां ती हाां व ताका माग्ताां . १९९५ वसाि मुांबांयत ‘चदवो’ सचित् कोांकणी डोल्पी लोबो कास्सिया
हफ्त्त्याळें स्थापन जालें. त्या पत्ाच्या प्रगते खातीर एचमयारािी क्म्हनत चविेस. चदवोिेर
३.
१९७५ वसाि हाां व घाटकोपर मुांबय
इगजम ि ातेच्या - २६४ पापा सायबाां िी िररत्ा
केनरा ब्ाां कािा िाख्ाां त काम कनि
साां कळे रुपार बरवन ‘चदवो’क उां िल्या
आसताना एचमयारािी वळक जाल्ली. तो
स्थानाक
ताच्या व्हचडलाां क मेल टर ान्सफर या डराफ्ट
मांगळु राां त एचमयारािें नाां व लोका मोगाळ
चकतें कोण्णा करुांक आचयल्लो.
जालें!
तिी जाल्ली वळक चमत्त्ाां त बदल्ली ती
एचमयार आनी तािी पतीण चिजीत. एचमयार
ताच्या मणाि पऱ्याां त थीर उरुल्ली. तो मुलुांड
कसटम आचफसर तर चिजीत ब्ाां क आफ
पूवेक वसती कताि लो तर हाां व मुलुांड
बरोडाां त
पडलाक.
स्वभावािो, मृदू उलोण्यािो सदाां ि हास्मुखो,
मुलुांडाां त
दोगाां यिी
वसती
14 वीज क क ों णि
पावािें
कताि ना
वावुताि ली.
मुांबय
एचमयार
तिें
मोवाळ
उदार
काळजािो
आनी
आपणाकडे
तोि
स्व्यापक
साां दो
जावनासलेल्या
आसल्लें वाां टून चदां विो महान मनीस
महाराश्टर कोांकण एसोचियेिनािो एक
म्हणच्याक दु बाव ना. तािें आकालीक मरण
काऱ्यवाहक रुवारी जावनासलोलो. सभार
मात् कोणेंि चिांतुांक नातलें. चततल्या वेगीां तो
सांघ सांस्थ्ाां क ताणें नचहां ि उत्ाां िी, सब्ाां िी
हो सांसार साां डीत म्हण हाां वें सपणाां तयी
बगार पैिाां िी मजत’यी केल्ली आसा. एक
चिांतुांक्ना. हाां वें आनी ताणें साां गाता मेळोन
खासगी व्यक्ती जावन एचमयार सकडाां च्या
कलासागर कलासांस्थो तिें कलासागर
मोगािो आनी पात्येणेिो व्यक्ती.
प्रकािन
१९८२-ांत
स्थापन
केल्लो.
एचमयारान म्हाका तािो भपूिर सहकार
लोरे न्स डी’सोजा कमानी
चदल्लो हाां व चवस्रोांक सकाना. एममयार स्मारक मनधी उग्तािण कसटम्साां त - एरपोटाां त आसताना गलफा थावन येतेल्या मांगळू रकाराां क ताणें व्हड
महाराश्टर ा कोांकण एसोचसयेिन मुांबय हाणीां
सहकार दीवन धाडलाां . तािे थावन उपकार
दे | एचमयार मुांबचयच्या िाश्वीत उडासा
जोडल्ले सबार आसात ते खांडीत आजयी
खातीर उगडल्ले ‘एचमयार स्मारक चनदी’
उडास काडटात.
हािें उग्तावण जूद इसकोलाच्या सालाां त िल्लें.
एममयार - तं सदांच अमर! महाराश्टर ा कोांकण एसोचसयेिनािो स्थापक
निीन कुलशेकर
चलयो फेर्नाां चडसान आपल्या कुटमा तर्फेन पाां ि हजार रुप्ाां िी िेक दे | एचमयारािी
४.
एचमयार जावनासलो एक िीयाळ
पतीण श्रीमती चिजीत चडसोजाक दीवन
आनी सिीय व्यक्ती बोांबयाां त माां डून
एचमयार स्मारक चनचदिें उग्तावण केलें.
हाडलेल्या सवि कोांकणी काऱ्यािमाां नी. तो
‘कुटाम’ सांपादक हे नरी डी’पावला, सह-
कोांकणी भािा मांडळ महाराश्टर चहिो सुवेर
सांपादक जोय पालडका हाजर आसल्ले.
थावन म्हणजे १९९५ वसाि थावन िीयाळ साां दो जावनासलो. त्याचिवाय मेंगलूररयन
एचमयार चनदीक जोन चसकवेरान धा हजार,
वेलफेर एसोचियेिन चवद्ाचवहार, आनी
बेनेचदक्ता रे बेल्लोन पाां ि हजार, श्रीमती मेरी
15 वीज क क ों णि
चपांटो आनी स्टे नी चडसोजान एक हजार,
आनएका वेक्तीन धा हजार रुप्ाां िी िेक
आनएका वेक्तीन धा हजार रुप्ाां िी िेक
दीवन चनधी घट केली.
दीवन चनधी घट केली. रोन मायकलान स्वागत केलो. चसरील रोन मायकलान स्वागत केलो. चसरील
क्ासतेचलनोन वांचदलें .
क्ासतेचलनोन वांचदलें . िर्साचो स्वाधीक उडास िर्साचो स्वाधीक उडास
एलोचसयस सोज
एलोमसयस सोज
(एचमयार - मुलुांड)
एचमयार स्मारक चनधी उग्तावण
म्हज्या आप्त चमत् एचमयार अचभमानान तुजो
महाराश्टर ा कोांकण एसोचसयेिन मुांबय हाणीां
उडास काडून तुका सासणीक सूख माग्ताां
दे | एचमयार मुांबचयच्या िाश्वीत उडासा खातीर उगडल्ले ‘एचमयार स्मारक चनदी’
-बाप मिशेंत मितोर ममनेज, ममयार
हािें उग्तावण जूद इसकोलाच्या सालाां त िल्लें. दे | एममयार बोंबय हाका पयल्या िसााची महाराश्टर ा कोांकण एसोचसयेिनािो स्थापक
शृद्ांजली
चलयो फेर्नाां चडसान आपल्या कुटमा तर्फेन
पाां ि हजार रुप्ाां िी िेक दे | एचमयारािी
ओकटोबर ३० ताररकेर आयतारा साां जेर
पतीण श्रीमती चिजीत चडसोजाक दीवन
साडे स वोरार दे वाधीन एचमयार, बोांबय हािा
एचमयार स्मारक चनचदिें उग्तावण केलें.
अत्म्या खातीर वसाि िें मीस, मुलुांड साां चपयूस
‘कुटाम’ सांपादक हे नरी डी’पावला, सह-
धावो हािा इगजेंत जालें. त्या उपराां त
सांपादक जोय पालडका हाजर आसल्ले.
एचमयारािी पतीण चिजेट, धूव केइटा आनी पूत क्लीटस, भाव लोरे न्स आनी हे र कुटमा
एचमयार चनदीक जोन चसकवेरान धा हजार,
साां दे अचभमानी, लागचसले आनी मोगाच्या
बेनेचदक्ता रे बेल्लोन पाां ि हजार, श्रीमती मेरी
साां गाता इगजेच्या विाराां त शृद्धाां जली सभा
चपांटो आनी स्टे नी चडसोजान एक हजार,
जम्ली
16 वीज क क ों णि
मुलुांडाां त
दे वादीन
एचमयारा
खातीर
प्रथम कोांकणी सभेिो अध्यक्ष श्री पीटर
दु ुः खाभरीत िोक सभा सांपन जाली
चडसोजान बोवि मामीक ररतीन एचमयार
__
कसो आनी तािें चजवीत किें जावनासलें
मुकार बसल्याां त दाव्या थावन एचमयारािो
म्हळ्ळें साां गलें. त्या उपराां त सविश्री एस.एफ.
भाव रोिन, धूव केइटा पतीण चिजीत, पूत
एक्स. चपरे रा, ऐवन सुवारीस, जे.बी. मोरायस,
क्क्लटस, पाटल्यान बसल्यात सवि ताां िे
लोरे न्स कुवेल्हो, सन्नू मोनीस,
अचभमानी
चलयो फेनाां डीस, रोन मायकल, आन्सी
_
पालडक, सोक्कोरो फेनाां डीस, मोडे ल को. ओप. बेंकािो नवो िेयरमेन श्री आलबटि
श्री जे.बी. मोरायस एचमयारा चवश्ाां त
डी’सोजा, एचमयारा चवषयाां त उलवन तािा
उलयताना चलयो फेनाां डीस, मोडे ल को.
दु ुः खेसत कुटमाक भुज्वण चदली.
ओप. बेंकािो नवो िेयरमेन आलबटि डी’सोजा, एचमयारा चवश्ाां त उलयताना
कोांकणी सभेन सवि सांघ सांस्थ्ाां च्या आनी
तािा उज्व्व्याक बसल्यात नवीन कुलिेकर
मुांबयच्या कोांकणी प्रजेच्या नाां वीां आत्मीय
आनी पीटर डी’सोजा
श्रद्धाां जली पत् एचमयारािी पतीण श्रीमती
__
चिचजताच्या हातीां चदली. ह्या िोक सभेक व्हड सांख्ान अचभमानी हाजर आसले.
नवेंबर ३० ताररकेर साां जेच्या ८ वोराां िेर
सभाच्या अांत्याक आचयल्ल्या सवाां क अल्
मुलुांड साां चपयूस धावो हायस्कूलाच्या चमनी
आहार आसलो. जनरल काऱ्यदिी श्री नवीन
सालाां त एचमयाराच्या मरणा थांय दु ुः खाभरीत
कुलिेकरान िलवन व्हे ली.
िोक सभा कोांकणी सभा (री.) मुलुांड तफेन जम्ली.
लेखकाां क ‘एचमयार स्मरणाथि पुरसकार’ एचमयारािें नाां व अमर ऊर्िे खातीर हऱ्येका
सुवाि तीक श्री हे नरी डी’सोजा आनी रोबटि
वसाि तेगाां बरयणाराां क ‘एचमयार स्मरणाथि
फेनाां डीस साां गाता मुलुांड चफगिजेच्या गायन
पुरसकार’चदतेले म्हण कोांकणी सभा (री)न
मांडळी सवें मागण्याचवधी िलयली. त्या
ह्या िोक िभे वेळार चतळचसलाां .
उपराां त,
एचमयारा
चवषयाां त
आपापलीां
भोगणाां इिा जण अचभमाचनांनी उिार्लीां.
शृद्ांजली: अदे वस तुका, मोगाच्या
17 वीज क क ों णि
एचमयार.
तोांडा थावन भायर पडोन चतयी स्थब् जाली. थोड्या वेळा उपराां त "पोरि आमकाां तो
ए.ए. चडसोजा याने एचमयार म्हळ्ळ्या नाां वान
मेळल्लो. इतलो बरो आसल्लो. आविीत
कोांकणी पत्ाां वािप्ा कोांकणी लोकाक
चकतें जालें खांय ताका? इतलो बरो आनी
मुांबांयत
कोनश्ा
मोगाळ मनीस तो. दे वा, ताच्या अत्म्याक
आनी
सासण सूख लाभय." म्हण आल्ताररच्या
आनी
कोनश्ाां नी,
भारताच्या
गलफ
राषटर ाां नी
मांगळु राां तल्या कोांकणी लोकाक वळचकिो
कुडाक
आनी गजे आकाां ताच्या वेळार गजेिी मजत
अकालीक मर्णाववीं ताच्या पचतणेक,
करून आसल्लो एलोचियस ए. चडसोजा
भुर्ग्ाां क आनी कुटमादाराां क भोगिें दु ुः ख,
चलखणे नाां वान एचमयार म्हळ्ळ्या नाां वान
सोसुांक घटाय, धयर आनी बळ दी दे वा म्हण
सकडाां क वळचकिो जावांक पावल्लो. म्हज्या
आमी मागालागल्याां व. दु स्रे चदसा आयतारा
मोगािो
अकटोबर
साां जेर तीन वोरार मुलुांड साां चपयूस धाव्याच्या
मचहन्यािा ३० ताररकेर फाां त्यार दे वाधीन
दे व मांचदराां त ताच्या अत्म्या खातीर पाां ि
जालो म्हळ्ळी खबर म्हाका कळीत जाति
याजक आनी चबस्प फचडि नाां ड फोन्सेकान
म्हाका झगलाणे मारल्लेपरीां जालें. उलवांक
मीसािें बचलदान भेटयलें. तािीां कुटमादाराां ,
वािाबांध
दु ुः खाां
इषट-मांत्, वळचकिे आनी चफगिजगार म्हण
व्हाळालागलीां आनी हाां व एकदम स्तब्द
लोक इगजि भरोन आां गण म्हणासर उभो
जावन ऊर्लोां. ताच्या अत्म्याक सासणािो
आसल्लो. चमसा उपराां त तािी चनजीव कूड
चविेव लाभय दे वा म्हण मचतांति मागलें.
सायन सेचमतररां त चनकेचपली.
ताच्या
ईषट
पडली.
सांपलेल्या
दोळ्याां तल्यान
अस्वस्थकाये
विोन
ताच्या
पासत,
ताच्या
चविीां हाां व नेणा
आसल्लोां.
दे | एचमयार आनी म्हजी वळक लगभग ३५ वर्साां
सुमाराक
प्रारां भलेली. ’पयणारी’
चकिना थावन भायर आचयल्ली म्हजी चमवणी
सांपादकीय मांडचळिो तो एकलो साां धो
म्हाका पळे वन गाभर्ली चकतें जालें?
जावनासोन, तो म्हजो उज्वो हात कसो तो
चकत्याक रडताय? कसली खबार साां गानाां य
जावनासल्लो.
चकत्याक?" म्हण वयल्या वयर सवालाां केल्या
चदसाां नी हफ्त्त्याां त दोन पावटीां तरी मेळोन,
उपराां त
"एचमयार सर्लो खांय" म्हळ्ळें
’पयणाररच्या एळगे चवषयाां त उलोवन ििे
आयकाति "चकतें?" म्हळ्ळो सब्द चतच्या
आनी माां डावळ कर्ताल्याां व. चदसाक एक
18 वीज क क ों णि
म्हज्या
सांपादकपणाच्या
दोन पावटीां पुणी आमिें मधें टे चलफोन सांपकि िल्तालो. सांपादकपणा थावन १९७९
दे | एममयाराक श्रद्ांजली
इस्वेंत हाां व चनवृत्त जाल्ल्या उपराां तयी टे लेफोनाद्वारीां आनी कोांकणी कार्यिमाां क
प्रामाणीक मनीस श्री ’एचमयार’ आपलो
हाजर जाल्लेवेळीां आमी भेटतल्याां व.
काळ भर्िे आदीां उबलो. सगाि र मेळतोलो ताका चविेव चनरां तर दे वाक तो मान्वालो
गेलेत्या अकटोबर २ ताररकेर घाटकोपर
भपूिर. दे कून दे वान तािो मोग केलो. तािो
झूवेरबेन
पत्ाच्या
अत्मो सवेस्पराक मान्वालो दे कून दे वान
वारचषकोत्सवा चदसा आमी भेटल्ल्याां व आनी
ताका दु खािा कोांडाां तलो वेचगांि काडून
मसत सूख-दु ुः ख उलचयल्ल्याां व. त्या चदसा
व्हे लो. तािा मोगािीां आमी म्हणताां व;
भलायकेन सदाां िेबरी बरो आसोन, चलफ्टार
"सवेस्परा तुजी खुिी जाां व" भावा,‘एचमयारा’
सकला म्हणासर
पावांक
गेलेत्याि वसाि तुजो भावाळ - मोग म्हाका
आचयल्लो. ती भेट आमिी चनमाणी जावांक
लाभला तेदनाां तुजी उभाि दे खोन धादोिी
पावात म्हण हाां वें स्वपणाां तयी चिांतुांक ना. पूण
जाल्लें म्हजें मन. चिांतुांक ना हाां वें तेदनाां वेग्ीां
तिें घडलें आनी एचमयार ताच्या बायल
येता म्हण तुका मरण. पूण आयकति तुज्ये
भुर्ग्ाां क,
आनी
चपडे चविीां चिांतेसत जाल्लोां हाां व. तुजे चविीां.
मोगाच्याां क ह्या सांसाराां त साां डून गेलो. ताच्या
चकत्याक काळजाच्या चपडे सताक जाता
अकालीक मर्णाववीं तािी पतीण आनी
हर्येक दीस तािो जल्मा दीस आनी हर्येक
भुगीं दु ुः खा सागोराां त बुडल्याां त. तसें ताच्या
रात तािी मर्णा घडी. अिें आविीत रावली
इतर कुटमादाराकयी व्हर्तें दु ुः ख जालाां . ह्या
तुजी काळजा उडी! चलख्ाां हीां उत्ाां
ताां च्या दु ुः खाां त हाां व आनी म्हजीां कुटमा
भुजवणेिीां. तुज्या मोगाळ पचतणेक आनी
मांडचळयी भाचगदार जाताां व. ताां िें दु ुः ख
मयपासी भुर्ग्ाां क; की, आसाय म्हण तूां
सोसुांक दे व ताां काां बळ आनी घटाय दीांवदी
सुखाां त.... सुखाां त सचगांिा बापािा गोपाां त.
आनी एचमयाराच्या अत्म्याक दे व सासण
जेजू आनी मररये सवें आनी आां जाां आनी
िाां ती लाभांवदी म्हण
साां ताां सवें मेळतेल्याां व एक दीस आमी सवाां
सालाां त
ताच्या
’कुटाम’
आमकाां
तो
कुटमादाराां क
सदाां ि माग्तेल्याां व.
आदे वस तुका एचमयार.
त्याि सगाि राजाां त.
_ जे. बी. मोरायस.
-फा नोरबटा फेनाांद. 19 वीज क क ों णि
हप्त्यािीां घचडताां ’ ’बोांबय आिचि दयेसेचजिी एममयार बोंबय अंतर्लो
पररिय’,’मांगळू रिी धामीक पररिय’आनी ’पाप सायबािी पररिय’ हे तािे थोडे
एचमयार बोांबय चलखणेनाां वाखाल फामाद
अणकार वावर.
जाल्लो बरवपी एलोचियस चडसोजा २००४ अक्तोबर
मुांबयाां त
सर्व प्रमूक घचडताां िे दाखले तो जमवन
काळजाघातान अांतर्लो. तो आपली पतीण
दवर्तालो. तिें जाल्ल्यान िररत्ेक सांबांध
चिजीत चडसोजा आनी भुगीं कीत आनी
जाल्ली िडताव माहे त तािेलागीां आसल्ली.
क्लीटस हाां काां साां डून गेला. मुलुांडिे साां
आयलेवार
चपयूस धावो हािे चफगिजेंत अक्तोबर ३१
हप्त्याळ्याच्या स्थापनाां त तािो पात् महत्ािो
ताररकेर मर्णाचवधी िल्ली.
जावनासल्लो.
एचमयार,
३०
मुळाां त
ताररकेर
कार्कोळा
सुरू
जाल्ल्या
’कुटाम’
लागचिले
२००३ मे १ ताररकेर महाराषटर ा कोांकण
चमयार फीर्गजेिो. १९४९ मे ७ ताररकेर
एसोचसयेिना थावन ’कोांकण सेवा श्रेयस’
जल्माल्लो. कोांकणेिेर वर्तो मोग आसल्ल्या
चबरूद ताणें जोडल्लें. त्याि वर्सा ताका
तािे थांय िोवते क्लािी थावन्ांि माां य भािेिी
चदवो साचहत्य प्रिसती लाबल्ली. म्हजो
वोड सुरू जाल्ली. चमयारिो तवळिो चवगार
िाळीस कोांकणी मागणीां ताणें सांपादन
दे |बा| ग्रेचियस चलयो चडसोजा हाणें ताका
केल्लो अिेिो बूक.
बरां वच्याां त उमेद चदल्ली. मो| अलेगसाां डर
सोजाक, एचमयार आपलो गुरू माां दतालो.
एचमयार
मुांबय
हाच्या
मर्णा
सांगीां
कोांकणेच्या एका प्रमूक वावराड्याक आमी सांपादकाक पत्ाां बरां विेद्वारीां ताणें बर्पा
होगडाचयल्ल्यापरीां जालाां . ताच्या अत्म्याक
कृषी सुरू केल्ली. ’पयणारी’िो प्रमूक
िाां ती मेळोां आनी ताच्या मागण्यान माां य
बरवपी जावनासल्लो तो कुटाम, चदवो,
भािेच्या वावराक िडीत वावराडी लाबोां
राकणो आनी चमत् पत्ाां कय ी बरयतालो.
म्हळ्ळी आमिी आिा.
सृजनिील साचहत्याां त तािी ताां क उणी आसल्ली, पूण अणकार साचहत्याां त तािो
-आन्सी पालडका.
हे ळल्लो हात. ’तप्पाल चिटी सांग्रह’, ’ह्या 20 वीज क क ों णि
माग्तां तुका सासण सख शांती
-नवीन कुलिेकर.
मोगाळ चमत्ा एचमयार
मोगाची श्रद्ांजली एलोचियस (एचमयार) सोज
१९७५ व्या वर्साां जाली तुजी म्हजी
मुलुांड - मुांबय
वळक, हास्मुखें तुजें तें वदन,
चमयार फीर्गजेिो बळवांत खाां बो, उदार
जावनासलें उलवणें तुजें मोगाळ!
दानी, गूांड चिांत्पी - बरवपी, बोव मयपासी आनी आमिो आप्त चमत् दे | एलोचियस
चमतृत् म्हजें तुजें वाडलें,
सोजाक चमयार साां दु चमांग फीर्गजेच्या आनी
पयस पयस आसलें आमिें चिकाणें,
म्हजे तफेन मोगािी श्रद्धाां जली पाटयताां व.
तरी टे चलफोनार जातालें उलणें,
ताका सासणीक सूख माग्ताां व आनी दु खेसत
आयकोन उत्ाां तुजीां काळीज सांतोसतालें.
कुटमाक भुजावण पाटयताां व.
मुलुांडाां त तुजी वसती जाली.
-ममयार फीर्गजेची दे ि प्रजा आनी
भेट आमिी जाली सदाां िी,
मिगार बाप, मिशेंत मितोर ममनेज.
तुजा सहकारान बुन्याद पडली, कला सांसकृती सांस्थो कलासागरािी.
शृद्धाां जली तुका चमत्ा , एचमयार, बोांबय.
तुजा स्फूतेन काऱ्यीां सबार,
मरण: ३०. १०. २००४
कलासागरान माां डून हाडलीां, लेखक सम्मेळनाां कचवगोषिी,
म्हज्या मोगाळ चमत्ाक
आसा करून कोांकणेिी सेवा केली.
शृद्धाां जली अपुांक नाां त म्हजेलागीां उत्ाां ताणें चिकचयल्लीां सूत्ाां
चिांतुांकना हाां वें इतले वेगीां,
चजचणयेिीां म्हज्या जाल्याां त मांत्ाां .
दे व आपयत म्हण तािेसिीं,
दु ुः खी जाताां चिांतून ती घडी,
हाां वें म्हज्या एका बर्या चमत्ाक होगडायलो
तरी माग्ताां तुका सासण सूख िाां ती!
म्हळ्ळें दु ुः ख हाां व धाां बून धरुांक सकाना. ताका शृद्धाां जली भेटयताां , ताच्या अत्म्याक 21 वीज क क ों णि
सासणीक चविेव माग्ताां आनी ताच्या
चलपलो आधार
दु ुः खेसत कुटमाक भुजावण पाटयताां .
सासणाक तुजो उगडास काडताां व आमी हजाराां िे हजार
-जोय पालडका, मीरा रोड.
दे वालागीां मागोन धाड ’कुटाम’पत्ाक बरो फुडार.
मुखार मुखार तूां चदसताय ...कल्न
वावराडी, सांपादकीय मांडळी, सलहा सचमती
पूण तूां आमिे मधें नाां य ...
दे | एचमयार, बोांबय हाच्या वेगळािारा थांय दु ुः ख पावता, ताच्या अत्म्याक सासणािी
ममहन्याची शृद्ांजली
िाां ती माग्ता,
ताच्या कुटमाक भुजावण
पाटयता. ताच्या मर्णािें दु ुः ख सोसून व्हर्िें एलोचियस. ए. चडसोजा
त्ाण दी दे वा म्हण माग्ता आनी मचहन्याच्या
(एचमयार, बोांबय)
उगडासाक शृद्धाां जली पाटयता.
जनन: ७. ५. १९४९
_ हेनरी पािला, संपादक, संचालक
लग्न: २७. १२. १९८३ मरण: ३०. १०. २००४
मोगाळ इश्टाक अंतीम प्रणाम
दु ुः खाळ खबार मारे कार घडी, तुज्या
म्हजो
ईषट
एचमयाराच्या
मर्णािी, सवाां कयी आमकाां , जावांक पावली,
मोर्णािी खबर आयकोन
सति दू ख
काळजाां फाप्ुांिी
पावताां
आयकोन खबार तुज्या मर्णािी, व्हाळ्ळ्यो
आनी ताका सासणीक सूख माग्ताां .
लागचिलो
दु ुः खाां झरी ’राकणो’
सांबांदीां
१९८३-८४
मुांबांयत
कोणेयी सत माां दलेंना ही गजाल
पचत्कोद्म
चिकोन
फट व खरी.
एलोचियस
(एचमयार)
एचमयार बाब, म्हण उलो कर्िें, भाग ना
ओळोक जाली. ही ओळोक इषटागतीक
आनी मुखार
बदल्ली, वाडत आयली. एक बरो ईश्ट,
साां डून आमकाां तूां गेलोय ’कुटाम’पत्ािो
मोगाळ भाव कसो पाटल्या वर्साां नी आमिी
22 वीज क क ों णि
आसताना सोजाक
श्री म्हाका
चमलागत चजवाळ ऊर्ली.
चनकोलस अांतरोन २५ वर्साां सांप्तेलीां. ताां िो उडास काडन मीस दवरुांक जाय ती तािी
गूांड चिांत्पी, बरवपी एचमयारािें हात बरप
अपेक्षा उिार्ली आनी आज (३०- १०-
मोचतयाां सार्कें. जाां व साचहतीक वावर वा हे र
२००४) ताच्या मर्णा चदसा हाां वें २००५
खांिोयी सर्व नाजूकायेन आनी माां डावळे न
इस्वेिीां चमसाां बरां विी डायरी उग्तावन
तो कर्तालो. इस्वी, तारीक, घचडताां सवि
अकटोबर ३०वेर एचमयाराच्या वर्सािें मीस
ताच्या बोटाां िे तुचदयेर म्हणच्याक तािीां
दाकल केलें. उपराां त चदयेसेचजिी डै रेकटरी
बर्पाां ि साक्स.
उग्तावन बा| चनकोलस चपरे राच्या मर्णािो दीस सोदताना अबळे चवज्मीत राकोन
उदार दानी तो. न्हयि आपले माां य चफगिज
आसल्लें. तोयी अांतरल्लो अक्तोबर ३०,
चमयाराक वा मुलुांडाां तले वसते फीर्गजीक
१९८०.
बगार हे र जायत्या फीर्गजाां क बगार हे र जायत्या
फीर्गजाांक
आमच्या
मांगळू र
- बा. मिशेंत िी. ममनेज, ममयार.
धर्मप्राां त्याां त नवी इगर्ज, साल, इसकोल, याजकािें घर आनी हे र बाां दपाां खातीर
गांि भयमणची शृद्ांजली
जायते याजक एचमयाराच्या घरा पावल्यात. तािें आनी तािे माररफात हजारोां / लाक
एचमयार, बोांबय
दान फीर्गजाां च्या योजनाां क लाबलाां . चमयार फीर्गचजिो स्थापक याजक दे |बा|
मरण: ३०-१०-२००४
चनकोलस चपरे रािेर एचमयाराक चविेस
आमच्या बोव मोगाळ (एलोचियस) एचमयार,
अचभमान, २००० अक्तोबराां त इगर्जे खातीर
आमकाां साां डून वेंगलेंय तुवें दे वािें घर.
कांताराां िे नवे बूक छाप्ताना ताणे रू. ६,०००
कोणेंि आमी चिांतलेंना येत म्हण असली
दान दीवन बा| चनकोलसािें नाां व छापून
घडी, चनयाळू न, अकलासून तुजेचविीां चिांत्नाां
तािो उडास अमर दवरुांक जाय ती अपेक्षा
आटां विी.
हाां वें ज्यारी केल्ली.
मेळतेल्याां व तवळतवळ कार्यिमाां नी, तूां
उलयतेल्याां व
फोनार
आनी
ताररफो करून साां ग्तालोय थोड्या मयन्याां दीां एचमयारान फोन कर्न
"हाां व ए+चमयार आनी तूां बी+चमयार (ए +
म्हाका कळयलेंकी २००५ अक्तोबराां त बा|
बी)
23 वीज क क ों णि
चिांतून - चिांतून अकलासताां तुजें खाल्तें मुखमळ, चवस्रोांक सकचिांना केचदां ि हें मन...
मोगान धाड बापा, सवि थराां िें बेसाां व
मोवाळ चविेव म्हळ्ळो तूां नेणा असल्लोय. आताां सासणाच्या चविेवाक तूां पावलोय.
एक दीस सवि मेळ्याां सासणाच्या घराां त.
काळीज कडता
ही शृद्ांजली भेटयता
चिजीत, केइटा आनी
क्क्लटसाक दे ख्ासताना.
तुजो घराां तलो
जागो कोण ि भरुांक सकिोना.
दु ुः खेसत गांि भयण; बेनेमडकटा रे बेल्लो आनी कुटाम.
-----------------------------------------------------------------------------------
24 वीज क क ों णि
25 वीज क क ों णि
घाटार
केम्मण्णुगुांचडलागीां
ओरतेगुांचडां त
चलल्ली
चमराां दािें
आसच्या
काचणांयो कन्नड, इां गलीष आनी चहां दी
जनन.
भाषेंतल्यो जाां वनासात. होली चहल्ल म्हळ्ळो
ओरतेगुांडी म्यळ्यार झररच्या उदकािी गुांडी. बर्या
चिांत्पािी
झर
(ओरते)
चतच्या
लेखनाां द्वारीां व्हाळोां म्हळ्ळी चतिी आपेक्षा. नीरुडें त प्राथमीक चिकप.
िीकमगळू र
कोांवेंताां त है सकूल चिकप सांपवन साां त आग्नेस कालेचजांत बी.एिी. चडग्री जोडली
बूक कोांकणी थाां वन इां गचलषाक भाषाां तर पचतच्या सहकारान केलो. ’कवाि लो’, बेळ्ळां दू रिो नरभक्षक’,’र्ग्ाटो’ह्यो भाषाां तर कादां बरी साां खळ रुपार झेलो आनी कुरोव पत्ाां नी व्हाळ्ळ्यात.
आनी साां त आन्न कालेचजांत बी.एड. चिकाप.
जेप्पू चफगिज गोवळीक मांडचळिी प्रथम
चिकाप सांपरस ७ वसाां बेंगळू र चनमिला राणी
सांघािी प्रथम मचहळा अध्यक्षीण जाां वन
है सकूलाां त चिक्षकी जाां वन वावर. हा मधें
ररिाडि चमराां दालागीां लग्न जाां वन म्हालघडो पूत ररक्सन जल्माल्या नांतर बेंगळु िें काम सोडन मांगळु राां त एम.जी.सी. है सकूल बोांदेल
मचहळा उपाध्यक्षीण आनी साां त जुजे नाटक वावुिें भाग चतका लाबल्लें. चतिी जानपद कथा साां खळ ह्याच वीज पत्ार एक मचहनो थाां वन प्रसार जाते आसा. प्रसतूत ती पती ररिाडि बराबर बेंगळु राां त वसती करून
हाां गासर चहां दी चिक्षकी जाां वन वावर.....
आसा आनी अांतजाि ळार ’आमीां कोांकणी
िीकमगळू र चदयेसेचजच्या पत्ाां त कन्नडाां त
पात् घेंवन आसा.
बरवपी’ वाटसाप पांगडार भाररच चियाळ
लेखनाां बरवन साचहतीक वावर आरां भ केलो. सेवक पत्ािो तवळिो सांपादक फा| रोिन हाच्या प्रोत्साहान से वकार लेखनाां बरवांक आरां भ केलें. उपराां त राकणो, चदवें, चदवो, आमिी माां य, काजुलो, उमाळो, झेलो, कुरोव
******************
लेखकिच ीं दोन उत्तीं : जल्म कदल्यतर पतवतनत, वतगींवण जवतब्दतर य आसत.
“आवयपण' हिेित स्त्रियेचमत
ह्या पत्ाां नी जायतीां लेखनाां व्हाळ्ळ्याां त.
कजकवततीं त एि कवकिषट आन
स्वगीय
कुटमाां सांबांधीत आनी भुर्ग्ाां च्यो काचणांयो
ल्हतन्सणतर आवय बतपतयजत मोगत जत्नेखतल
सुखतळ अनुभूकतचो एि अनटोग जतवनतसत.
बरां वच्याां त भाररच आसक्त. ’पांितांत्’, ’चवदे िी कथेगळू ’ असें जायत्यो अनुवादीत
वतडल्ल चल , प्रतयेि पतवततनत आपल्यत पत सवें एिटटोन सगळो सींसतरच दे वतच
26 वीज क क ों णि
अदभूत सृषट म्हळ्ळ मोगत उमतळितच ीं
कितेंय जतवींि पतवततत. त्यत खतत र हरे ित
भतवनतीं आपणतयतत. पकतचो मोग कतित फूल
भुर्ग्ता च्ये
जतवन फुलयतत आन ह्मत फुलतचो स्वतद
ओदग्गून कदीं वचें आमचें ितावि जतवनतसत.
चतरतीं य िुकिींन प्रसततता .
मतकहत तींत्र ज्ञतनतचमत ह्मत युगतीं तय भुगता ०ि
वतडतवळ ि
सूक्त
वतततवरण
वतगींवच एि प्रतिृत ि िलत जतवनतसत. पत -पकतणेि मोगत मयबतसतन दवचो गतीं च
"स्त िुटम आन भलतयि ' ह्मत अींिणतीं त
जतवनतसत ततीं च्यत एिटट्टणतन जल्म घेतल्ल ीं
भुर्ग्तां चे
ततीं च ीं भुगीं.
सेवितर हरे ित मयन्तीं त फतयस जतकयत्
उल्लतस िुटमतचमत
भुगता ०चो खेळ, हतसो आन
सगळें सवा
घर
कजवतळ
सतीं दितीं ि
वतडतवळ ि
सींबींध त
लेखनतीं
ितता .
आसल्ल .ीं
आततीं व ज पत्रतर ह ीं लेखनतीं
जत्नेन
फतयस जतीं वच व्हत्यता धतदोसितयेच सींगत.
एिटटतयतत. मनतभेद पयस ितता आन सकगा०चो दै व ि आनींद घरतीं त भतता . असलें
ह
लेखनतीं वळ बरवींि हतीं वें जतकयत्त्यत
हरे ि घर नजरे ततीं तल्यत भतगेवींत िुटमति
पकत्रितीं च आन बुितीं च सहतय घेतल्यत.
सर जतीं वनतसत. हरे ि आवय जेजुच मततत
आरोर्ग् वतण , Herald of health,
मर जतवींि सक्तत. िसलो दै व ि अनटोग
उदयवतण , तरीं ग, सुधत असल्यत पत्रतीं थतीं वन
हो.
आन
डो| स . व . ग ततन बरकयल्ल्यत
“मक्कळ बेळवकणगे” You & Your भुर्ग्तां ि फित जल्म कदल्कतर पतवतनत,
Child.
डो| अनुपमत कनरीं जन कहणें
ततीं ितीं सतिे ररत र वतगींवच जवतब्दतरय
बरकयल्ल्यत "ततय -मगू", डोिटर एडवडा
आवय बतपतयज्यत मतत्कतर आसत.
नज्रेत : हतण ीं बरकयल्ल्यत "ितजतर लैंग ि कजव त" आन दे | भो| मत| मोस्त्रन्सींञोर स .
Child is the father of man. “भुगें
कमनेज हतण ीं बरकयल्ल्यत "आवयतीं चो सतीं गतत ”
मन्म्यतचो बतपूय जतवनतसत" म्हणतत एि
बुितीं थतीं वन जतयत जतण्वतय जोडन हतीं वें ह ीं
इीं गल ष िव वडडा स वता. दे वतचमत अत्मदभूत
लेखनतीं बरयल्यतीं त.
सृषटे चो वतीं टो जतवनतसत भुर्ग्तां चो जल्म. ह ीं
हतीं तू० हतीं वें कपींत्रतयलत. ह्मत सवता ० पयि डो|
भुगी० वतडोन मुितर एि प्रकतभतवींत
अनुपमत कनरीं जनत कहित हतीं व
कवज्ञतन , सतकहत , िलतितर, रतजि य
अभतर
फुडतर वत एि वतो सतीं त-सतीं त ण अिें
जतीं वनतसतीं .
27 वीज क क ों णि
म्हजो स्व अनटोगय
भोव
हें वतचून, उपयुक्त मतहे त आपणतवन, आवय
महत्ािो पात् फेजे पडता. त्या खातीर
बतपतयन अपलें ितावम अथप ा ूणा ररत न
कुटमािी भलायकी म्हळ्ळार चकतें आनी
िरींि सतधि जततेलें म्हळ्ळ
हाां तूां आपणािो पात् चकतें म्हळ्ळें हरै क्के
म्हज
अकभपरतय.
क्ियेन जाणाां जाां विें गजेिें.
ह्या चविीां
सुकण्याां च्ये चजचणये थावनअमी किें जाणा० -श्र मत कलल्ल कमरतीं दत जेप्पू
भलायकी
जावैतपळे व्याां .
चजवांत व्यक्तीक दे वान चदां विें
अती वोतें एक दे णें. जायते पावपीां आमिी भलायकी चभगडटा पऱ्याां त त्का चविीां चनरलक्षा दाकयताां व. चभगडल्या उपराां त ती पाटीां जोडु ां क जायतें प्रेतन कताां व आनी पयिेय खचििताां व. त्या
खातीर भलायकी किी साां बाळन व्हिी म्हळ्ळें
जाणाां
जाां विें
अती
आवश्श
जावनासा. कळीतआसोनगी, भलायके चविीां िडीत गमन चदनासताना, आमच्या चजवािो (िरीरािो) दु रुपयोगआमी कताां व. त्या ववीं दू क आनी असमधान भोग्ताां व. इां गचलषाां त एक साां गणी आसा: "Stitch in time saves nine" म्हण. अिें म्हळ्ळार वेळार घाल्ली एक चिांवोण ऊरल्लो नोव चिांवल्यो आडायता. भलायकी म्हळ्यार फकतिारीरीकभलायकी न्हय. मानसीक आनी
आत्मीक भलायकीय
एका सोबीत सुांदर चदसा दोन मात्ये रां गािीां सुकणीां एका रुका वयर घूड बाां दतालीां. प्रकृती सोबायेन भिो वसांत काळ तो. सगळ्याचनतल्यान फुलाां
फळाां िी रास.
सुकणीां, मनजाचतांिो समागमिो वेळ. आनी ह्का वेळार हीां दोन सुकणीां आपल्या घूड भाां दिा वावराां त मग्न जाल्लीां. दादलो सुक्षें धाकट्ो धाकट्ो काचडयो बोचडयो, भातेण आनी गजेिको हे र वसतू हाडज्या कामार पडल्यार, िी सुकणें तािका हऱ्येका कामाां त आपलो सहकार दीांवन आसल्लें. घूड अधो बाां दून जाताना िी सुकण्याक तो
जागो समा दीसल्ना. त्या घुडा लागचिल्का घराां त माजर आसल्लें पळे यलें चतणें. त्या खातीर तो घूड चनकळावन आपणाक समा म्हण चदसच्या आनकैका सुरक्षीत जार्ग्ार चतणें घूड बाां दांु क सुरू केलो.
चतच्या
चततलीिगजेिी.
दादल्यान चकतलें पुसलायल्यारी, चवरोध
क्ियेकआनी घराकएकअचवनाबावसांबांद
म्हजेंि तीपि आिेिें.
आसा.
कुटमािके
केल्यारी चतणें लेकुांक ना. असल्या सांक्ग्तांनी भलायकेंत क्ियेन
कुटमाक खाण
ओदग्ून साां बाळडें म्हजें काम.
28 वीज क क ों णि
भुर्ग्ाां िें
पालनपोषणम्हजें कामम्हळ्ळें चतणें स्पषट
पावाना. पूणगब गब कनिखाां वनतीां पट पट
थरान चतच्या दादल्याक कळयलें. आिेक
कनि वाडलीां.
घूड तयार जाताना आपल्या धाकटु ल्या
ररतीन आपली भलायकी साां बाळ्ळे परीां
घराक आपचलांि पाकाां हाां तुळन सोबीत
जालीां.
जमकाण चतणें तयार केलें. तािे वयर तीन
लागले.
थोडमाि हफ्त्त्याां नी स्वतांत्
आां गार पाकाां पाकाटे उदे वांक
आपुरबायेिीां सोबीतताां त्याां दवरूनती ऊब चदवांकबसली. चकतलें मनोहरआनी तृप्तेिें
चतक्किे घट मूट जाताना आवय बापायन
दृश् हें .
ताां काां उबोांकचिकयलें.
दादलो सुकणें लागचिल्या
रुकािका फाां ट्ार बसोन मधूर ताळ्यान अचभमानान गायतालो. हें ि म्हजें घर, हें ि
थोड्याि तेंपान तीां स्वतांत् जीवन चजयेवांक
म्हजें कुटम म्हण सवाां क साां ग््ि तिें
लागलीां.
चदसतालें. आवय सुकणें खाणा खातीर व चविेवा खातीर घुडा थावन भायर आयल्ल्या
सुकण्याां िें हें जीवन सरळ आनी सोबीत.
वेळारबापूयसुकणें चतिें स्थानघेतालें.
चविाल ररतीन चिांतल्यार मनिा चजवीतयी अिेंि. हाां गा दोनयी कडे न कुटमािो बाां ध
मपलां भायर आयली ं:
मजबूत जावन चदसता.
ल्हानाां भुग्काि ०क
साके ररतीर वाडवांक सुांदर आनी सुरक्षीत थोडे हफ्ते अिेि पािार जाले आनी
घर बाां दून हाडिें हरै का आवय बापायिें
आिेकतो सांभ्रमािो दीसउदे लो. धाकटु लीां
कतिव्य जावनासा. प्रकृती आमकाां अमूल्य
तीन चपलाां ताां त्यािें करल फुटोवन भायल्या
चलसाां वाां चिकयता. सुकणीां सावजाां वाडल्या
सांसाराक आयलीां.
उपराां त आवय बापायिेर िडीत अवलांबन
पूण तीां स्वतांत् ररतीर
चजयेंवच्ये क्स्थतेर नासल्लीां. ताां काां पाकाटे नासल्ले.
कररनाां त. आवयबापूययी हें आपेक्क्सतात.
बोांि लाां बेटी जावन चवकार
चदसताली. खाणा खातीर तोांड केदाळारयी
आमच्या युवकयुवचतांनी हें सतजाणाां जाां वन
आां ... कनि उग्तें दवनि आसल्लीां.
स्वतांत् चनधाि र घेवांक आनी
चदसािें
चजयेवांक
सकाळीां थावन साां ज पऱ्याां त ताां िी आवय
चिकल्यार तीां चजवनाां त सलवानाां त. असलें
बापूयसुकणीां हे णें तेणें उबोनखाणचिांतधनि
चिकप गभाां त आसताना आरां भ जाल्लें तें
हाडतालीां.
फोांडा पऱ्याां तचिकुांकआसा.
त्या चपलाां क चकतलें खेल्यारी
29 वीज क क ों णि
सुकण्याां च्या घुडाच्याकी घर िड सांकीणि
बापूय लागीां आसतात. भुर्ग्ाां च्या कुचडिी
जाां वनासा.
आनी मचतिी वाडावळ ताां च्ये प्राये तेकीत
भुर्ग्ाां िी सवितोमूख वाडावळ
सुकण्याां च्या चपलाां िका वाडावळी
परीां
समासमजायजे.
घचडये चभतर जायना. ताका जायतीां वसाां लाग्तात. भुगी० सबारतेंपपऱ्याां तआवय
(मुखारंक आसा)
---------------------------------------
--------------------------------------
सर्कारान ग्रामीण भारताक चडीत गमन मदं िची गर्ज आसा ‘हळ्ळ्याां िो उद्दारि भारत दे िािी प्रगती’
दोन उत्ाां नाां त. पूण ती प्रगती श्तहे राां चततल्या
म्हण राषटर पीत महात्मा गाां धी स्वपणेल्लो.
वेगान आनी हळ्ळ्यो स्वयांपूणि जाांविा माफान नैं. कृषी आजन गर्जेची जािन ऊर्ल्या:
हळ्ळ्याां िो चननाि म दे िाक अपाय हाडता म्हळ्ळें ताणे. हळ्ळ्याां नी तकल्याां थावन दें वोन आचयल्ल्यो घर कैगाररको उरयजाय
भारत सुटकेिा आदीां कृषी प्रधान दे ि
म्हळ्ळी आिा राषटर चपतान उिारल्ली.
जावनासल्लो.
स्वतांत्ा उपराां तल्या ७४ वसाां नी दे िाां त
सभाराां िो जीवनाधर आसल्लो. दे ि आताां िा
हळ्ळ्याां िी अचभवृधदी जाल्या म्हळ्ळ्याां त
वर्साां नी कैगारीक आनी सेवा िेता कुिीन
30 वीज क क ों णि
त्या
उपराां तयी
कृषीि
मालवाला.
आयच्या
काळार
कृषेिी
५४% जाला. जाल्यारी आजून सुमार ६०%
प्रामुख्ता उणी जाल्या तरी एका वा
चततल्या लोकाक कृषी िेत जीवनाधरािी
आन्येका नमून्यार कृषी आजून गर्जेिी
वाट जाल्या. कृषेिो वलय दे िािा लोकाक
जावन ऊर्ल्या.
खाणावोर्वी
खात्ी कर्िासवें
लोकाक
कामािे आवकास जोडन चदता. चवदे िी हळ्ळे िा एका कृषी कुटमाां त म्हजो जल्म
चवचनमय जोडु ां क आधार जाता.
जाल्लो. म्हज्या भूर्र्ग्ापणार ह्या िेताां तलो सांतोस हाां वें भगला. वाडोन येताना हाां तलें कषट हाां व समजालाां . कृषी िेत महत्ािें तरी चववीध हां ताां नी आडळतें िलयतेल्याां नी चदल्लें गiन उणे म्हण्येता. भारताक सुटका लाबताना लोकािो सांखो सुमार ३५ करोड आसल्लो म्हळ्ळो अांदाज (१९५१ खानीस माररपरकार ३६ करोड). त्या काळार कैगारीक आनी सेवेिें वलय अचभवृद्दी जावांक नातल्लें. तेदनाां कृषीि आदायािें प्रमूख मूळ जावनासल्लें. दे िािा जुम्ला आां तरीक उत्पन्नाां त (चजचडपी) कृषेिो
वाां टो सुमार ५४% आसल्लो. सुमार ७२% लोक कृषे िेताां त आनी त्या सांबांधी वावर कर्तलो.
वर्साां पािार जाल्ल्याबरीि
चजचडपी-ांत कृषेिो वाां टो दें वोन आयला. हो जागो
कैगारीक
आनी
आयलेवार्च्या
वर्साां नी सेवेिा िेताां नी घेतला. २०१९-
२०व्या वर्साां त कृषी आनी सांबांधीत िेताां िो वाां टो सुमार १८% तर कैगारीक िेतािो सुमार २५% आनी सेवेिा िेतािो सुमार
िडावत कृषीक हळ्ळें नी चजयेतात. हाां काां दे िािा
पाचटिो
कणो
म्हणिें
आमी
आयकालाां तरी भारत स्वतांत् जाल्ल्या थावन्ांय हळ्ळें िा
आनी
कृचषकाां िा
उदर्गतेक
प्रामाणीक प्रयत्नाां िलल्लीां उणी. वर्साां पािार जाताना िेराां वाडोन्ांि गेलीां. ह्याि
वेळार हळ्ळें थांय नीर्लक्षा िडली. आताां िा काळार ग्रामीण आनी िेराां तल्या चजचवताां त मसत तफावत चदसोन येता. आजून बेसायेक
सवलतायाां िे सांबांधीत
हळ्ळ्याां नी
उणेपण
आसा.
मूळ
सुचवधा
(Infrastructure), सांिोधन आनी अचबवृद्दे
कुचििीां मेटाां , चिक्षण आनी तर्भेती – आसल्या चवषयाां नी वावर जाल्लो उणो. कृषे सांबांधी घेतल्लीां पररणामकारी मेटाां य उणी. स्वाभावीक सांपन्मूळाां िो उप्ोग जायपूर्त्या
31 वीज क क ों णि
प्रमाणार करुांक ना. न्हां य तसल्या उदका
चजयेता. ह्यापरकार िडु णे दोडत्या सांख्ािो
मुळाां थावन उदाक वाळां वच्याक मेटाां
लोक हळ्ळ्याां नी आसा.
घेतक्ल्लांय उणी. बेळ्याां क रासायनीक सारें आनी चिमी नािकाां गर्जेिीां तरी ताां िी मोलाां आनी अभाव िेत्कार्याां क धणसुन्ांि आयल्याां त. श्हेरांिर्नी ं दोडत्या
संख्याचो
लोक
हळ्ळ्ांनी मजयेता: भारत स्वतांत् जाताना सुमार ३३ करोड लोक आसल्लो आनी ताां तलो सुमार ७३% म्हणजे सुमार २४ करोड हळ्ळ्याां नी चजयेतालो.
स्वतांत् भारतािो पयलो दु डवामांत्ी आर. के. षणमुखम िेट्टीन
नवेंबर २६, १९४७वर
पयली बजेट (खिाि िो गात्: २४.५९ करोड) माां डल्ली. पयल्या बजेटी मधें आनी फेबरे र १, २०२१-वेर केंद्र दु डवामांत्ी चनमिला सीतारामनान माां डल्ल्य ा
२०११व्या खानीसमारी प्रकार लोकािो सांखो १२१ कोरोड. हाां तूां ८३.३ कोरोड (६९%) हळ्ळ्याां नी आनी ३७.७ कोरोड (३१%) िेराां नी चजयेता. २०१९-ांत भारताां त ६,६४३६९ हळ्ळो
आसात.
भारत
िडीत
वाां टो
हळ्ळ्याां नी आनी उण्या वाां ट्ान िेराां नी भर्ला. वरल्ड ब्ाां कािा आयलेवार्िा एका
२०२१-२२व्या वसाि िा बजेट (खिाि िो गात्
समीक्षे प्रकार ६५.५% लोक हळ्ळ्याां नी
रू. ३४,८३,२३६) मधें ७४ वसाां उत्ाल्याां त.
32 वीज क क ों णि
हऱ्येक वसाि भारताां त माां डच्या लाखाां नी कोरोड रुप्ाां िा बजेचटां नी िेराां िा उद्दाराकि िड गुमान. हळ्ळ्याां कुिीन उणे. आताां जार्येर
आसिी
२०२१-२२व्या
वसाि िी
बजेटयी हाका अपवाद नैं. ग्रामीण भारताक इतल्या वसाां नी ग्रामीण प्रदे िाां त थोडें सुध्राप
जालाां म्हळ्ळें खरें . तरी तें पावाना. आजून ग्रामीण प्रदे िाां तल्या युवजणाां नी वावरािा सोधनेर हळ्ळ्यो साां डून िेराां िी वाट धररजाय
िड लग्ती जाां वच्या कृषी, मूळ सौकऱ्याां , उद्ोग, साविजनीक चिकपािेत, िीयाां िा आनी भूर्र्ग्ाां िा िेता कुिीन मात ह्या बर्पाां त चविलेषण कताां .
पडता.
कृषी शेता कुशीन गमन पािाना :
तिें गेल्ले ते थांयि रावतात. थोडीां िडीत
२०२२ चभतर राषटर ािा िेत्काराां िो आदाय
आदाय
आिेवन
चवदे िाां क
पावतात.
आसल्याां िी व्हचडलाां हळ्ळ्याां नी ऊर्तात.
दोडतो कताां म्हण २०१७ आगोसत १५वेर प्रधानीन पािारल्लें. िेत्कार्याां िो आदाय िडां वच्याक आनी कृषी िेत बळाधीक किाि क िड गमन चदलाां आनी िेत्कार तिें हळ्ळ्योि सर्कारािें प्रधानी मोदी.
काळीज म्हणता
२०१७व्या वर्साां तल्या
प्रसतापाक एदोळि ३ वसाां उत्ाल्याां त. ऊरल्ल्या आिें
हळ्ळ्यो
‘पीकल्ल्या
केसाां िा
प्रायवांताां च्यो’जाल्यात. ह्या वचडलाां िे चजवीत कषटाां िे जालाां . जर हळ्ळ्याां नी वावरािे
आवकास
उदे ल्ले
तर
हळ्ळ्याचनांि रावोांक सक्तें.
तनें
जनाां ग
एकदोन
वसाां नी
िेत्काराां िो
आदाय दोडतो
किी गजाल चिांतल्ल्या
चततली
नैं .
सलीस
प्रधानीन
एपीएां सी
सवलतायाां िे सुध्राप आनी कृषी मूळ सौकऱ्याां िे बळ वृद्दी किें सर्कारािें धोरण
म्हण पािारल्लें. २०२१-ांत कृषी मूळसौकऱ्याां खातीर चनधी जमवांक पेटरोल, चडसेल आनी थोड्या कृषी बेळ्याां िेरयी सेस गाल्लो.
33 वीज क क ों णि
कृचषबेळीां ससाय मोलाां िा उद्दे िाक ७५,००० करोड अमानत केल्लो.
वेगीां पाड जाां वच्या टोमेटो, चपयाव, बटाटे
माकेट)खाल हाडतेले म्हळ्ळें .
तसल्या कृषी आनी तोटगारीक बेळ्याां िा
प्रसतूत वेवार १.१४ लाख करोड). प्रधान मांत्ी
उत्पादनाक आनी तािा रफ्त उद्दे िा
चकसान
बाबतीन आसिें ‘ओपरे िन ग्रीन स्कीम’ह्या
आदायािा िेत्काराां क तीन मचहन्याां िा तीन
फुडें २२ बेळ्याां क आटाप्तलें. मनजाती
कांताां नी ओट् टूक स हजार रुपय कुटमाक
पोसाप, डै री आनी मासळी पागपाक िड
एक लेकान) मेळच्या योजनाक ६५,०००
आद्ता मेळतली म्हळ्ळें .
करोड दवरल्ले. २०२०व्या बजेट प्रसतापाां त
सम्मान
चनचधखाल
(हािो (उण्या
७५,००० कोरोड ऐवज दवरल्लें तरी उपराां त तें ६५,००० कोरोडाां क दें वचयल्लें. १४.५ कोरोड कुटमाां क कुमक चदां विें योजन हें . पूण फायदो मेळल्लीां कुटमाां उणी.
२०२० थावन थोड्याि राज्याां नी जाऱ्येर आसिें ‘आसती हक्काां िो दाखलो’ चदां विें स्वाचमत्
योजन
सगळ्या
राज्याां क
चवसतारावांक योचजल्लें. दु डवा मांत्ी सीतारामनान पारदििकता
िडवांक आनी स्पधाि त्मका हाडवांक १००० िडीत मांडी (एपीएां सी वा कचमषन एजांटस) ई-न्याम
(एलेकटर ानीक
एचग्रकल्िरल
२०२१व्या वर्सािी बजेट माां डताना दु डवा
मांत्ीन बेळ्यािा खिाि िो दे ड वाां टो ऐवज मोल जावन एदोळि दीवन आसाां व म्हळ्ळें . भारताां तलो सुमार ६०% कृषीक लोक.
34 वीज क क ों णि
हाां तलो िडीत वाां टो ग्रामीण प्रदे िाां नी वसती कताि . ह्या सचन्नवेिाां त वयलें ऐवज पुरोगी
उद्योग शेत आनी मनरेगा :
म्हळ्ळें सवाल उटिें सहज. वयसक आनी उद्ोगाक अऱ्ह आसिा ग्रामीण प्रदे शांतली ं मळ सौकऱ्यां:
लोकाक आदाय मेळिा उद्दे िान वसाां त कचनषट िेंबर दीस कुिल्णरहीत दै हीक
२०२१व्या
बजेचटां त
ग्रामीण
अचभवृद्देक
काम चदां विें
ओट् टूक १,३३,६९० करोड दवरल्लो. हो आदल्यावनीं ६४,९३९ करोड उणो. ग्रामीण प्रदे िाां तल्या
मूळ
सौकऱ्य
४०,००० करोड दवरल्लो.
अचभवृद्देक हो ऐवज
आदल्यावनीं १०,००० करोड िड आसल्यारी साडे स लाखाां वनीं िड हळ्ळ्यो आसच्या सचन्नवेिाां त ह्या ऐवजा थावन चकतलें बोरें पण
महात्मा गाां धी राषटर ीय ग्रामीण उद्ोग खात्ी
जायत म्हळ्ळें सवाल.
कायदो (MGNREGA - मनरेगा) १९९१ इस्वेंत जाऱ्येक आचयल्लो. २०२० बजेचटां त हाका ६१,५०० करोड दवररल्ले. िेराां नी आपल्या पोटािो ग्रास जोडून आसल्ल्या तन्याि जनाां गािो व्हड वाां टो कोरोनाववीं
हळ्ळ्याां क पाटीां पताि ल्लो. २०१९-ांत पािारल्ल्या जल जीवन चमषन (गामीण) योजनाखाल एदोळ पऱ्याां त ३ कोरोड घराां क नळा उदकािी सवलताय चदवांक मात् चदवांक साध्य जालाां तर २०२५ इतल्याक ग्रामीण प्रदे िाां िा सगळ्या घराां क
(ग्रामीण प्रदे िाां तलीां ओट् टूक घराां १३ करोड) उदाक पावांविें योजन जारी करुांक साध्यगी म्हणतात जाणारी. 35 वीज क क ों णि
ह्याखातीर वसाि मधेगात ५०,००० करोड
ग्रामीण उद्ोगाां क ७३,००० करोड दवरल्लो.
िडीत चदल्ले. आिें ३१२ करोड िडतीक
सक्कड िेताां तल्या वावराड्याां क कचनषट
उद्ोग साध्य जाल्ले . २०२१ बजेचटां त त्या
साां भाळािें योजन आसा केल्लें. ग्रामीण
योजनािा नाां वािो प्रसताप काचडनासताना
प्रदे िाां तल्यो मध्यम आनी ल्हान कैगाररको
आदल्या वसाि ओट् टूक खचििल्ल्या १,११,५००
जायते
करोडाां
कैगाररकेंक
बदलाक
७३,०००
करोडाां क
वावरा
आवकास
आनी
चदतात.
कोवीडववीं
ह्या कामाां
दें वचयल्लो. हें आदल्या मूळ ऐवजावनीं
होगडाचयल्ल्या लोकाक चविेष योजनाां
(६१,५०० करोड) िड तरी कोरोनाववीं
रच्येतीां.
हळ्ळ्याां क पाटीां आचयल्ले जायते आनीकयी िेराां क पाटीां पतोंकनाां त. २०२१व्या वसाि
सािाजनीक मशकपा शेत:
कचनषट १५० चदसाां िें काम दीजाय आनी २ लाख करोड दवररजाय म्हळ्ळें मागणें
ह्या कुिीन सकाि रान चदल्लें गमन उणे
आसल्लें. मनरेगाक उणो ऐवज दवररल्ल्यान
म्हणाजाय. हाका २०२१व्या बजेचटां तलो ऐवज
कषट जावांक पुरो.
५४,८७३,९९ करोड रुपय. हो २०२०व्या वसाि वनीं ९.५% उणो. हािो प्रभाव ग्रामीण
एक पोटि ल आसा कनि ताां तूां असांघटीत वलयाां तल्या कोांटरेकट, भाां दपाां इत्यादी
िेताां तल्या
आनी
प्रदे िाां िेर िड जाां विी साध्यता आसा.
चनमाि ण तळाां तर
(migrant) वावराड्याां िी माहे त सांग्रह कनि
तसल्याां क भलायकी, घराां , पररणती, चवमो, रीण, खाणावसतू तसलीां स्कीमाां किें २०२१व्या बजेचटां त पािारल्लें बोरें योजन जावनासा. ग्रामीण प्रदे िाां तल्या ४६% इसकोलाां नी
चपयेंविा तिें हात धुांविा उदकािी आनी काक्साां िी वेवस्था ना. चिकपा हक्कािो कायदो ह्यो सवलतायो दीजाय म्हणता. सकाि रान 36 वीज क क ों णि
नवी
चिकपा
पोचलसी
(५+३+३+४) एदोळि पािार्ल्या. हािा अनुषिानाक
एदोळि
मेटाां
घेजाय
आसल्लीां. स्त्रीयांचा आनी भर््ांचा उदगातेक:
लाभता. ह्या योजनाकयी २०२१व्या बजेचटां त ३३% अनुदान उणे
कनि ९,२०० करोड
दवर्ल्यात.
ह्या उद्दे िाक सगळ्या मांत्ालयाां अधीन २,३९,०३९ करोड रुपय दवर्ललो. हो ऐवज २०२०व्या वर्सावर्नीां १७% उणो. िीयाां नी फावोत्या सुरचक्षतायेसवें सगळ्या वलयाां नी आनी रातपाचलांनी काम कर्येता म्हणता सर्कार चिवाय कसचलांय चनघांट योजनाां चदक्ल्लांनाां त. भारताां त िडीत वाां टो िीयो आनी भुगीं ग्रामीण प्रदे िाां त आसात म्हळ्ळें
‘एक राषटर – एक रे िन काडि ’ तळाां तर कुटमाां क एक बोरें योजन म्हण्येता. ह्या अधीन सुमार ६९ करोड लोक येता.
ह्यापयचकांतलो
िडीत
लोक
ग्रामीण
प्रदे िाां तलो जावनासा.
गमनाां त घेतल्लें तर बोरें आसतें. पेनशनां आनी रे शन काडा : राषटर ीय सामाजीक कुमके योजनाखाल लोकाक चववीध पेनिानाां आनी हे र कुमक
-एच. आर. आळि --------------------------------------
37 वीज क क ों णि
आनी सोऱ्यािीां बाराक बागील साां जेर
४५. "वीस मचहने मात् खांय.. आमच्या नव्या सी. एम्माक" टोचमलागीां उलचयत्त म्हळें हाां वें. "वीस मचहने वीस चदसाां बरीां... तािे मुकार सबार सवालाां आसात. िड प्रायेिाां क व्हड हुद्दो दीजे, मांत्ी कररनातल्याां क चनगमािो हुद्दो दीजे, इसकोल सुरू कररजे, कोरोना धाां वडायजे,
काचडजे,
यचििें आयकाजे, चपटीलाक
बेंगळू र
वाल्याक
हाचडजे,
है कमाां डाक कान हालवन मान भागायजे, अचनकी धाराळ कामाां पविताबरी उभीां आसात. ताका वीस मचहने
पावानाां त
कोण्णा..."
"घर मांत्ीक पोलीस चनदोांक सोचडनाां त खांय... खबार आयकाचलये तुवें?"
साताां क घाचलजे खांय, वैन्साक नोव वराां पऱ्याां त खांय" "घरा बेग्ीां येवन पाव्येत" "थाचलयाां .... थाचलयाां " अधें आां गलें ही खबार आयकोन ताचळयो पेचटत्त आयली. "भारत दे ि नव्यान भाां धुांक आचनकी
पांिवीस वसाां जाय खांय?" "आताां आसलें मोडन काडन नवें भाां दांु क गी?" "तुजी कमाां .." "करे कट दे िाच्या स्वातांतऱ्यािें
"हाां ... अळे या... अताां पूरा पाटीां मुकार नें...
ितमानोत्सव कताि ना व्हड एक काऱ्यें तयार
38 वीज क क ों णि
कररजे. आताां ि सुरू कररजे.."
"तें हाफ गन न्हय टोमी.. तें अपघान... अपघान दे ि. थांय पयलें अमेररका भध्रती
"तें पूरा फटी टोमी.."
दीवन आसलें. आताां
ताचलबान उजो
वोांक्ता.." "फटी मारा... अचधकार आपणाया" ध्येय वाक् एदोळ च बरवन घालाां ."
"हो तर अमेररकाक च भध्रती ना म्हण जालें... सांसार काां य आकेर जाता कोण्णा...
"बरचयल्लें तें बरवन जालाां "
माका भ्यें चदसता. "
"मादरी राज्याां त कोरोनाां त मरण पावल्याां िो
"चकत्याक भ्यें?"
सांको बारी उणो खांय.. उरल्या राज्याां प्रास उणो. सगळ्या दे िाां त मेल्ल्याां तलें फकत्त
"वाां जेलाां त साां गलाां ने... उज्यािो पावस
दोन िक्के मात् खांय..."
वोत्तलो, पाटलावदाराां क खगाां येतेलीां, ... धनि व्हतेले, कषचटतेले, कोण म्हजेर भावाथि
"फटी पात्येतेल्याां क साां ग ल्लें सत. आताां तो
दवताि तो वाां ितलो..." वाि ल्लो उगडास
सांको दोन लाखाां िाकी िड आसा म्हण
माका.
दाखले साां ग्तात! "चकतें सांसार आकेर जाता?" "ते कोरोनाां त मेल्ले न्हय कोण्णा... " आधें
आां गल्यान फायसल वािलें.
"जेजून दोन बोटाां यी दाखयल्याां त गोत्तू नाये तुका?"
"आयिी नचवच खबार. आां ग सगळें चमचमिताि ... तें चकतें म्हण साां गोांक उत्ाां
आधें आां गलें चिांतून चफांगाि ताना टोमी वगोच
मेळानाां त. तें ताचलबान ताचलबान हाफ गन
थांड जालो.
हाफ गन म्हण लोक चभांयेवन गेला खांय.
उबच्या
चवमानार
उमकाळतात
खांय,
_पंच, बंटिाळ.
हाां गाच्या चसटी बिाां नी उमकाळ्ळे परीां." -----------------------------------------------------------------------------------39 वीज क क ों णि
चिीसािो अध्याय:आयेशाचें मरण (The Passing of Ayesha) आयेिा उलयली आनी हाां वें आयकालें.
मेलोमू? आयेिान आनी ओरोसान ताका
"म्हजो राय क्षणीक तेंपाक म्हाका सोडन
वाां िाां विें प्रयतन केलें . चनफिळ. चतणें तोांडाक
गेला.हाां वेंय तािो पाटलव करुांक जाय"
लुगाट भाां दलेल्यान चतिीां भावानाां क हाां व
उपराां त चकतें जालें म्हण हाां व नेणाां .म्हजो
समजोांक सकलो ना. आटे नािी कूड वरुांक
इषट,पुता बरी चलयोक हाां वें होगडायलें. हाां व
थोडे
भारीि धुखीत जालोां. हाां व म्हातारो अचनकी
चनदायलें.
वाां िोन उरलाां , पूण फुला बरी आसुल्लो तो
"म्हाका एक सांदेि वाहक जाय" म्हणोन
40 वीज क क ों णि
पूजारी
आयले.चलयोक
सोफािेर
चतणें ओरोसाक पळे लें.तो हासलो तरी तािें
कऱ्येका घड्ये म्हाका सक्कड सांग्ती कळोांक
मुसकार धवसेलें.
जाय.व्हि,खांयसर म्हजो राय आयिा रातीां
"तूां चभयेलाय.होल्ली तूां वेतायगी?"
चनद्दतागी पळे आनी ताका साां ग तो वेचगांि
“जायत,पूण वेचगांि जाां वदी" हाां वें म्हळें .
सासणािा चजण्ये उज्याां त न्हातोलो. ताका
"पूण तुजो वेळ अचनकी येवांक ना.तुजें काम
मोनाि िा गेटी लागसार म्हाका राकोन रावोांक
अचनकी बाकी आसा" म्हणोन खाां ब्ा बरी
साां ग.आयकालेंमू>"
उभो आसलेल्या चसांबरीक चतणें पळे लें.
"आयकालें राण्ये"
"जागो जा!" म्हण फमाि यलें. तक्षण तो चजवांत
"आन्येक खबार-हाां वेम चतका भोगचसलाां
जालो.
म्हण साां ग. आटे नान चतच्या वाां ट्ािो खेळ
"हाां व तुका आयकोन आसाां " तकली
खेळ्ळा.गेटी सामखार आमी आमिें ले ख
बागावन तो म्हणालो.
समान कतेल्याां व.आयकालेंमू? अताां िल"
"हाां वें साां गलेल्या बरीि जालाां . आताम हो
तक्षण चसांबरी जोरान उस्वास घेवन धनीर
मुखूट
सांवें
थावन उटलो.लकलो आनी आमी जेवलेल्या
उज्याां त जळोांदी" ती चवकाळ हासो हासली.
मेजाक आपटालो आनी दू सऱ्या घड्ये
"म्हाका मूखि म्हण चिांचतनाका.ह्या वीद
सकला पडोन मेलो.
वावळी चवश्ाां त हाां वें तुमकाां दोगायकीां
"पळे होल्ली.हो चसांबरी म्हाका मान्वालो.ताणें
जाग्वणी चदल्ली. ओ हे स,तूां ह्या पवितािेर दोन
आनी ताच्या राण्येन म्हाका "पडलेलें
वसाां थावन आसाय आनी लेख ि नातलेल्या
चनकेत्" म्हण नाां व चदल्लें. पूण आज हाां व
आत्म्याां िेर तुज्या चसांहासना मुखार तीपि
"राचतिा बांधडे क सुटका चदल्लें नेकेत्"
चदलाां य.हें सक्कड तुज्या अचधकारा चवरोध
जाल्याां . पतूिन उटल्याां आनी सासणाक
गेल्ल्याां क जालाां ". चतणें चलयोिा कूडीक
पजिळताां . बरें तो गेलो.म्हाका समजाना
पळे लें.
होल्ली.म्हजी सकत वीद वावळी करुांक
"चकतें बरयलाां ,तसेंि जालाां .हाां व सांतोस
सक्ता तरी म्हज्या मोगाक वाां िवांक जालें ना.
पावल्याां .
चकत्याख?
खालूनािा
तूांवें
खानािो,चतच्या
तुजी
तलवार
ताका
हाां वें
चदां विो
वापाररनातलेल्यान म्हाका म्हजो पती मेळ्ळो
अचधकार,सम्मान नाका म्हणालो.तो चवरार
पूण आमिा लग्नािा उम्याां ववीं तो जळोन
जालो तसें चदसता होल्ली. तूां वि आनी
मेलो. तुका हाां व मान चदताां चसांबरी. तूां म्हजो
चविेव घे. फाल्याां रातीां आमी पाटीां पविताक
सांदेि वाहक जावनासाय.पूण जाग्रूत राव.
पयण करुांक आसा"
41 वीज क क ों णि
हाां व लागचसल्या , चसांबररिा कूडाक ररगलोां.
आमी गेल्याां व. आमिा साां गाता हजार सोजेर
चनदलोां. ती पळे ताली. चतिा तोांडािेर गवि
आसुल्ले. बहुश्ा खालूनािी आसत लुटुांक
आनी हां कारािो रां ग नातुल्लो. बदलाक िाां त
जावांक पुरो. मुकल्यान चलयोिी कूड पूजारी
आसोन ,भविसो चदसलो. ती कूडाक आयली.
वावयताले. आमी हाां गा येताना केल्लें पयण
"हाां व पडलीां म्हण चिांतून खगाि नाका होल्ली.
आनी
म्हज्या मनश्ा सांयबान ताका वाां िव्येतें तरी
पळे या.खालूनाच्यो िीयो मेल्ल्या दादल्याां क
म्हजो
पुताि ल्यो. आयेिाक पळे वन लोक चभयेलो.
क्स्पररता
ववीं
ताका
सांस्रािा
आताां
किी,
कसलो
अांतर
बांधडे थावन िुकायलें .
थोड्या क्स्तयो बोबाटल्यो तर आनी थोड्यानी
तीन पावटीां ताणें म्हाका आपणायलें. आयिा
चिराप घालो. म्हाका िडीत आथि जालें ना.
रातीां तािो सांदेि आसो आसा आयक.
"हाां व पतूिन ह्या गाां विी वाट गुिाां विी ना. तरी
"मोनाां त ि म्हजीां दु खाां पुसताां आनी पतूिन
हाां काां हाां वें बूद चिकवांक जाय. होल्ली, हे िा
िाां चतिी राणीां जाताां . हाां व ताका भेटोांक वेताां .
चवरोध विोांक हाां काां आनी मुखार धैर
मोगािें घर,मरण्ांि बळ,मोग अदभूत आनी
आसतेलेंगी?"
चनतळ आनी सासणािो." दे खून हाां व ताका
रात जाताना आमी सभाां गणािा आल्ताररिेर
भेटुांक वेताां .तूां चनदे "
आसिा आवयिा इमाजेलागीां पावल्याां व. "हाां व बेजारायेन आसाां " ती म्हणाली. "हाां व
म्हाका
जाग
उदे ल्लो.जनेलाां तल्यान
जाताना
दीस
वेळ
चविेव
घेताां -पयस
वरस
लोकानी मोसतू आिेल्लो पावस,चिरां धाररनी
साां चगना.हाां व
पाटीां
वोत्तालो. आयेिा चलयोिा कूडी सिीं बसोन
पापवे,ओरोस म्हजो जागो घेंवदीत. मोगान
आपल्या
अचधकार
आनी
थोड्या
िलया.
या
हजार
पविताां
पाटल्यान.एक
पूजाररां क
पावस-खालूनािा
थोडो
येताां पवितािी
हाां व
म्हणासर हे चसयाि
अचधकाररां क खालूनाां त नवो सकाि र रिोांक
खालूनािी खाचनया जावनासतेली. हे स
साां ग्ताली. हाां व पतूिन चनदलोां.
सांस्रािा प्रिचतिेर चभमित पावता.ऐसीस
पतूिन जाग जाताना साां ज. ती म्हज्या खटल्या
सगाि र थावन सांस्रािा लोकाां तल्या बुर्ग्ाां क
लाचगांि उभी आसुल्ली.
दू द चपयेवांक चदता आनी बळवांत आवय पण
"सक्कड तयाराय जाल्या.ऊट आनी म्हज्या
अखरे क अमकाां अपणायतेली. सचगांिें नेकेत्
साां गाता िल"
उदे तेलेंि"
42 वीज क क ों णि
रात मुगदू न साकाळ जातालो. आमी िवगाां -
उपराां तल्या
आयेिा,ओरोस,पापवे आनी हाां व उज्या
आसताना
पवितािा तुद्ेर उभीां असुल्ल्याां व.चलयोिी
चिांत्तालोां.ती
कूड थांयसर दवरुल्ली. ती कूचडलागीां चदां बी
म्हाका,नेकेत्ाां क,चलयोिा
घालन पळे लागली. तािें तोांड भपाि बरीां
चविारलें. पूण जाप मेळ्ळी ना. कळ्ळें ि ना.
चदसतालें तरी सोभीत हासो आसुल्लो.
ती मोरोांक असाध्य.खैं तरी दू सऱ्या ग्रहािेर
"काळोक
लागीां
चवश्ाां त खैं
पवितािेर
तेदनाां गेली?
तेदनाां हाां वें
क्स्पररताक
आसतेली.म्हजे दीस अखेर जाताना आपय
साकाचळां िो स्वाद हाडून येता. होल्ली तूां एक
येताां म्हण चतणें साां गलेलें उगडासाक आयलें.
वर माग. तुजो मोिो वेळ येताना म्हाका
ओरोस आनी हे रानी म्हाका बरें ि करून
आपय. हाां व येतेलीां.हाां व नातल्यारी तुकाि तूां
पळे लें.खालून गाां वाक बरोि सकाि र रिुांक
राक.हाां व चजकल्याां ! म्हजी काणी या बळ
हाां वें सलहा आनी कुमक चदली. चगमाळ
िुकलें म्हण चिांचतनाका.हाां वें पतूिन म्हज्या
येवन भरप कगाि ताना म्हजे दीस आयले म्हण
आत्म्याक जल्म चदला. आदले बरीि म्हजो
म्हाका भगलें.हाां वें विाजाय. म्हाका लोकानी
आनी चलयोिो आत्मो एक."
अमूल्य मोचतयाां काणीक जावन चदल्यो.
"इषटा, हें बेत म्हज्या उगडासा खातीर दवर,
जडायेिें बांगार वाववांक म्हज्यान जालें ना.
पूण वापाताि ना जाग्रूत्काय आसोांदी." म्हण
वेताना आटे नािें रावळे र चदसलें तरी गेलोां
चतणें म्हाका मोचतांयानी सजचयल्लें बेत
ना.नांय लागीां पावताना काळोक जाल्ल्यान
चदलें.’चलयोक कपालािेर उमो दी आनी
थांयि तांबू मारलो.
पाटीां सरोन राव"
दू सऱ्या चदसा साकाळीां हाां वें
पतूिन काळोक माां डलो.त्या मौनातेंत गाां विें
आदे वस मागलो.
हाां वें आयकालें.दोन पाकाट्ाां बरी चदसिो
"आमीां चवचित् घचडताां पळे लीां.तुका बरें ि
उजो
जालें ओरोस.रायाळ धगलो तुका मेळ्ळा"
रावलो.आनी
तकले
इल्ल्या
आसा.
ह्या
हाां व
पूण
आयेिािा
सरोन
मचहन्यानी
वयर
वेळान
येवन नपांयि
ओरोसाक
"वय,पूण .आनी एक दीस तो म्हज्या थावन
जालो.साकाचळिीम कीणाि उदे लीां.आजाप!
पाटीां वेतोलो" तो म्हणालो.
चलयोिी कूड नपांयि जाल्ली! आयेिा सयत
"म्हळ्यार आयेिा मोरोांक ना?"
मायाग जाल्ली! ती खैं गेली? हाां व नेणाां . तो
"ती केचदां ि मोराना बदलाता मात्. वारें येंविें
दोन पाक्ाां टािो उजो दोन -आयेिा आनी
बरी एक दीस-साकाळीां या साां जेर, दनपराां
चलयोिो म्हण म्हाका भ ग्लें. 43 वीज क क ों णि
या मध्याने रातीां येतेली .आनी हाां व हो
"मेलो" हाां वें म्हळें .
भाड्यािो धगलो न्हे सोन राकोन रावतोलोां."
"तरी पतूिन चजवांत जालासतोलो.ताका आमी
"हाां व्ांय चतिी वाट पळे वन आसाां ."
खांडीत मेळतेल्याां व. ये आनी जेव. उपराां त
म्हज्या पयणाक म्हण जाय चततलेम खाण
तुजी सगळी काणीां साां ग"
चदल्लें. पूजाररनी म्हाका सुदगाड उत्ोांक
त्या रातीां जेवताि हाां वें सक्कड साां गलें. ताणें
कमक केली. बुद्दािी व्हड इमाज चदसली.
आयकालें.
दू सऱ्या चदसा साकाळीां हाां व जागो जाताना
"पतूिन तूां त्या िीयेक पळे तोलोय-हे स आनी
पूजारी सवि पाटीां गेल्ले. हाां व िलोन
आयेिा-पडलेलें नेकेत्........" ताणें जाप
सेचमनारीक
चदली.
पावलोां.
दारालागीां एकलो
म्हातारो बसुल्लो आनी मोळबाक पळे तालो.
(हाां गासर होक्ल्लिी हसत प्रती अखेर जाता).
आमिो पनो इषट कौ-एन.
**************
"हाां व तुकाि राकोन आसुल्लोां भावा.तुका
(कादां बरी समाप्त जाली)
भूक लागल्या दे खून ह्या दु बळ्या जार्ग्ाक
(वीज पत्ाक खळानासताां ही काणी बरवन
पाटीां आयलोयगी?"
धाडन
"म्हाका चवरामािी भूक कौ-एन"
मूचडबद्रीक काळजा थाां वन दीन्वास आनी
’तसेंि जाां वदी. तुजो तो दु स्रो भाव खैं असा?"
दे व बरें करू ां ! - सां )
44 वीज क क ों णि
आसल्ल्या
हे ड
मेसत्ी
उब्बा
णवन द
नवेस ांव -मिजय
चभयेनाकात. फीरगज मांडळे च्या अध्यक्षािीां हक्काां मसतून हाां व काां य करुांक विाना.
स्वातांतऱ्योत्सवाच्या पचनाडी
पयलेंच्या
फीरगचजच्या
आयतारा
चवगार
बापान
चमसाक जम्लेले दे वप्र जेक अिें कळयलें : "येतातो सुिार भारतािो बावटो उबांविो दीस. आमी व्हड सांक्ान जमोन आमिी
दे िभक्त पािाररजे. त्या चदसाच्या कारयाां त तुमकाां एक नवेसाां व पळे वांक मेळतलें."
कारयदिी
चवगारालागीां
"पूण चकत्याखातीर तुमिें नवेसाां व?" "िड जणाां नी बावटो उबवांक येजे दे कून, पाां ि हजार लोक आसच्या ह्या पचनाडी फीरगजेंत पूरते िेंबर जण बावटो उबवांक येनाां त. कसली लज...!"
चमसा उपराां त फीरगज मांडळे िो उपाध्यक्ष आनी
राकोन रावा, सस्पेन्स, सस्पेन्स...."
विोन
म्हणाले, "फीरगज मांडळे िे हे ळके भायर
सुिारा चदसा नवेसाां व पळे वांक म्हणोन दू सऱ्या चमसाक आचयल्लो िड लोक बावटो
कसलें नवेसाां व करुांक सोदतात तुमी?"
उबवांक रावलो. जमो पळे वन चवगार बापािें
"ते आताां साां गलें जाल्यार नवेसाां व विोन
'नवेसाां व' फल्सालें?
परनेसाां व
जाता
न्हयगी?तुमी
काळीज
काां य 45 वीज क क ों णि
पावचिले
झररबरी
उमाळ्ळें .
पूण बावटो उबलोना.
"काां य नाका, िाचनयेबरी माचडयेर िडोन पोपळाां काडिो बावतीस आसा, ताका वयर
फुलाां गुटलावन बाां दललो बावटो खाां ब्ािे
िडयाां . बावचतसा, आमिो चतक्के बावटो
तुचदयेक पावलो, पूण वोडताां
उबवन सोड पळे याां ..." बावचतसािो गूरकार
वोडताां
बावट्ािी गाां ट सुटाना. उळटें , चवगारान
उलयलो.
वोडल्ल्या फोरसाक बावट्ािें एक पोांत खाां ब्ा मुकार तुचदयेर आसिे मुचदयेंत
"म्हाका काल्दे िे पयिे दीजे." बावचतसािें
िीरकालें. चवगारान पाटीां वोडच्या बदलाक
िथि.
मुकार
वोडलें. बावटो हालानातल्लेबरी
चिडकालो. पाचटां य येना, मुकारी विाना.
"हाां व तुका
अरदी चदताां "
म्हणालो
वोडन वोडन चवगार बापाक पुरो जालें.
इगररजगेटी मुकार आसच्या 'चडरांक लायट' बारािो म्हालक.
"हें िगी
नवेसाां व?" लोकामदें ंां गुजगुजो
उटलो.
"हाां व सगळी चदताां ." म्हणालो आनएकलो. ताका 'अांडरग्राां वड चडसचटलरी' आसिी
"िाां त जाया" चवगारान हात उबारले.
गजाल सकडाां क कळीत.
"आता'मी बावटो कसो उबांविो म्हळ्ळे चविीां आलोिन करयाां . आज कुडी-अत्म्यासांगीां
"अरदी, सगळी घोटुां क हाां व काां य बेवडो
सरगार िडोन गेल्या ती सायबीण माां य
न्हय. म्हाका काल्दी पुरो. म्हजो बाबयी
आमकाां वाट दाकांवदी."
काल्दी मात् घाल्तालो. तािी मरयाद हाां व काचडना..."
"मारगािे
लायट
समा
करिी
चलफ्ट
हाडयाां गी कोरपरे िना थावन?" जम्याां तल्या
जम्याां तल्या
थोड्याां नी
वांचतगी
घालन
बावचतसाक काल्दे िे कास चदले.
एकल्यान म्हळें . बावचतसान मुांडू वयर उकलून बाां दलो आनी
""रप्प विोन दु स्रो बावटो हाडन उबयाां ."
खाां ब्ार िडलो.
आनएकल्यान सुियलें.
तो खाां बो बावटो उबांविो 'अिोक स्तांभ' न्हय. तीन इां िाां िो घटमूट 'मक्ल्टपरपस 46 वीज क क ों णि
खाां बो. बावतीस तािेर िाचनयेबरी िडलो.
सवकास पाटीां कोवळ्ळो.
िाचनयेक चिमटी मात् नातल्ली. लोक
बावटो उबलो. पूण चतरां ग बावटो न्हय...!
उस्वास घेंविें चवस्रोन पळे तालो. बरपूर मनोरां जन. चसनेमाां तलें सस्पेन्स.
दू सऱ्ये चदसा पचनाडी फीरगचजिो सायमन
चवगार बावटो खाड कोरपून सायचबचणिी
सोज म्हळ्ळो एकलो पचनाडी चवगारािेर
मजत माग्तालो. बावतीस काां य चनसनि
दू र घेवन चबस्पािे भेटेक आयलो.
पडलो, ताच्या बायले भुर्ग्ाां क चवगारान
"चकतें फीरयाद हाडनायलाय तूां सायमन
पोसकें घेंविें पडत. आनी तें खांडीत नवेसाां व
सोज?"
जायत.
सवालाक जाप चदां वच्या पयलें सायमनान एक फोटो चबस्पाक व्हिायली "ही फोटो
मुचदयेंत िीरकाल्लो बावटो बावचतसान
पळे या सायभाां नो..."
भायर काडलो. पूण रे वडायलेली दोरी
फोटोांत एकलो तकली सकला पाां य वयर
सुटाना. एका हातान खाां बो धनि आन्येका
कनि उमकाळोन आसललो चबस्पान दे कलो.
हातान गाां ट सुटवांक पेिाडलो. गाां ट सुटाना.
उमकाळतेल्यािो मुांडू कोवळन पेंकडार
"खांच्या बेवड्यान गाां ट घाल्ली ही?" तो
आसल्लो.
पूरपूरलो. गाां ट घाल्लो 'बेवडो' जम्याां त आसल्लो. ताणे सब्द काडलोना.
"मांगळु राां त सकिस आयलाां वे?" चबस्प चविारी
गाां ट सुटवांक ऊरडताना घामेल्ले हात
.
चनसरले आनी बावतीस पडलो, तकली
"हो सकिस काल आमिे फीरगजेंत जालो
सकला पाां य वयर!
सायबाां नो." सायमन सोजान पचनाडी
जम्याां मधें आकाां त. चवगाराक 'हाटि -एटे क',
चवगारािें नवेसाां व' मीट-मीरसाां ग लावन
`सायचबणी
चबस्पाक चववरायलें.
माये
तूां
खांय
आसाय?"
बावचतसािे बायलेिी मत िुकली! पूण चजचवताां त हजार माचडयो िडोन
"आिीय
जोडलेल्या अनभोगान बावचतसाक सोडन
काडचिगी सायबाां नो? पेपराच्याां क कळात
घालें ना. पायाां िें खाडूां कनि ताणे खाां ब्ाक
जाल्यार चकतें जायत! अचिसताां व भाव
धरलें आनी उमकाळच्या हाताां नी खाां ब्ाक
आमिेर उपराटोांक आसात..."
आरायलें. असले पररगचतांत तािो मुांडू 47 वीज क क ों णि
आमच्या
बावट्ािी
मरयाद
"आताां हाां वें चकतें कररजे म्हणिें तुवें?"
आदलो सेचमनररसत. आज खांयसरी चवगार जावन आसतो. चनमाणे घचडये ताका
"आमच्या चवगारािेर एक्षन घेजे..."
सेचमनररां तलो
धाां वडायलो
आताां
ताका
याजक म्हळ्यार एलरजी..." "पळे सोज, खांिोय न्याय सकयल्या कोरटा थावन वयल्या कोरटाक विोन मागीर
"ही फोटो खांय थावन आयली?"
हायकोरटाक येंविो. तुवें हो न्याय पयलें फीरगजी मट्टार इत्यथि करुांक पळे जे."
"ताच्या हाताां त केमरा केदाळाय तयार आसता."
सोज म्हणालो, "ल्हान कोरटाां त जायना जाल्यार िमेण हायकोरटाक विाजेि
"आताां करयाां चकतें? तो काां य पेपराां त वरदी
न्हयगी, दे कून लाां बाय रुांदाय नाका म्हण हाां व
पाटयत बी जाल्यार भेश्टी घाण जावांक
िीदा हायकोरटाकि आयलाां ."
आसा..."
"ऊटल्ल्या बसल्ल्याक चबस्पाां नी याजकाांिेर
"म्हजेचनमतीां उबजाल्ल्या गोटाळ्याक हाां वि
एक्षन काणघेल्यार सेचमनरी पूरा धाां चपजे
परयार सोदताां . ती फोटो तुमी म्हाका
पडतीत."
दीजे..." चबस्पान फोटो चदली.
"तें पूरा हाां व नेणाां सायबाां नो, अिें जालें
जाल्यार आमिी चिसताां वाां िी मरयाद खांय
दू सऱ्या चदसा सकाळीां 'अपस्वर' वारतापत्
ऊरली...?"
पळे ताना सायमन सोजािी चझांट उडली. 'अपस्वर' िाां चतकारी चदसाळें , सायमनाच्या
"हाां व 'एनक्वायरी' कनि पळे ताां " म्हणालो
मोगािें,
चबस्प फोटो ताणे काडन दवरली आनी
तसलें.पचनाडी
सायमनाक धाडलो.
उबयताना
उपराां त पचनाडच्या चवगाराक ताणे आपले
'अपस्वरा'च्या मूकपानार छापून आसल्ली.
भेटेक आपयलें. चवगारान येवन खरी गजाल
बावतीस
कळयली. तो म्हणालो "सायमन सोज
तक्स्वरे सवें वरदेिे अिेक 'वरदी मत्तू चित्:
48 वीज क क ों णि
ताच्या घडलेले खाां ब्ार
उद्दे िाां क
साां गलेले
फीरगचजांत फरामचसिी उमकाळिी
बावटो वरदी रां गाळ
सैमन डी'सोजा, पचनाडी' म्हण आसल्लें.
आनी एक करमारािो सोांटो घेवन भायर सरलो.
तक्स्वरें त बावचतसािी अवसता पळे वन त्या चदसा हासानातल्लोय हासलो. जायत्याां नी
ते सकाळीां पचनाडी फीरगचजच्या िेचडये
बावचतसािी नकलाां केलीां. "आनी हाां वें खांच्या
वाड्याच्या त्या एका बोर गुड्यार बावचतसान
तोांडान चमसाक वेिें?" म्हणोन बावचतसािी
करमारािो सोांटो चबजावन धाां वडावन व्हरिें
बायल रडली. "मुांडू गळानातलेलेबरी पाां याां
आनी सायमनान वाां िल्या र भीक मागोन
मधें दाां बून धरुांक जावांक ना तुका...?"
खाताां म्हण धाां विें दृश् चित्ीत करुांक
बावचतसाक राग आयलो. पाां यािें तकलेक
थांयसर कोणयी फोटोग्राफर नातल्लो.
िडलो. साां जेिी काल्दी सकाचळां ि लकयली _ मिजय ------------------------------------------------------------------------------------
49 वीज क क ों णि
मटिी कािी
बि्या णजणवतािें म ि णकतिें....... ? -िे.: क्लेिेन्स, कैकोंब नोर्मन आज सकाळीां पोणजे श्तहे राक येवन
ट्ाक्क्सगाराां क आनी ररक्षागाराां क चकतें
पावल्लो. स वोरार पावजय आसल्लें बि
कळीत ? सदाां िे बरी बिार आचयल्ल्या
आज तडव कर्न, म्हळ्यार सादार्न आट
आनी थांयसर दें वल्ल्या पयणार्याां क वेडो
वोराां उपराां तच पावल्लें.
घालून
बोांबय आसल्ली
बोबाटू न
चविार्च्या
बररच,
मूर्मूर्यािी धग हाां गासर नातल्ली.
नोर्मनाकय ताां च्या गाचडयाां नी भाड्यार
हवो भारी बरो आसल्लो म्हण न्हय; धग उणी
विोांक जायगी म्हण बोबाटोन चविार्लें पूण
आसोन मातिी वळसाण भरल्ली.
तो मात् चकतेंच आयकानातल्ल्या बरी,
तो बिार थावन सकयल दें वतनाां च
बिाच्या तकले -माळ्यार आसल्ली आपली
पोणजेिे पामाध पायलेट ट्ाक्सी आनी
सूटकेस
ररक्षागाराां िी खतड ताच्या भांवतणी जाली
कुल्काराच्या
तरय ताां िी सेवा काणघेंवच्या
घाचलनासताना,
पयणार्याां
पयकी तो एकलो न्हय म्हण त्या पायलेट
कुल्कारान हातार
काडन
चदक्ल्लच,
पांिवीस
उज्व्व्या
पयिेय
हातीां
उमकाळावन, दाव्या हातीां कांपणेिें ब्ाग 50 वीज क क ों णि
ती
घेवन मुखार िल्तच रावलो.
एका बाल्दे क पन्नास पयिे िडतीक. तो
बस-स्टें डाथावन काां य वीस - पांिवीस
पाटल्या मचहन्याां नी सराग ह्या होटे लाकच
चमनुटाां िल्ल्यार पोणजेिी जेट्टी मेळता.
आचयल्ल्यान भाड्याां त एक रुपय उणो
थांयसर विोांक पायलेट ट्ाक्सी धर्ल्यार
केल्लो त्या सतीि नागवेकरान. नोर्मनान
एक रुपय या ररक्षार दे ड रुपय काणघेतात
चदल्ल्या धा रुचपयाां च्या नोटाक चभतर
आसतेले. ते पयिे ताका उरयजय आसल्ले
डरावराां त, पर्न्या लोकट्ाां त दवरून एक
आनी त्याच खातीर तो िलोनांच गेलो.
रुपय पाटीां चदल्लो ताणे.
पोणजेिी
जेट्टी
पाां वच्या
पयलें,
दाव्याक या उज्व्व्याक थोडीां मेटाां गेल्यार
नोर्मन भाररच खूि जाल्लो. एक रुपय उरचयल्ली वोर्ती खुिी.
साद्ा मट्टािीां लोडजाां आसात. पाटल्या तीन
’गोवा लोडज - रूम नांबर १२’ म्हण
भेटेंवेळीां रावल्ल्या ’गोवा लोडज’ हाच्या
बरचयल्लो
बाां दपा चभतर स्वागत सालाक नोर्मन पाां य
नागवेकराच्या कामाच्या िेड्यान, रत्नाकरान
दवर्ताना, स्वागत मेजा पाटल्यान उबार
हातीां घेवन, नोर्मनािी सूटकेस खाां दी
कदे लािेर
उबारून दे गेिीां माचळयेिीां मेटाां िडोन
लोडजािो
म्हालक
सतीि
चपतुळेिो
चबल्लो
सतीि
नागवेकर बसोन, ’हे रालड’ इां गलीष दै नीक
पयल्या माचळयेक गेलो.
पत्
ब्ाग घेवन तािो पाटलाव कर्न नोर्मन
वािून
आसल्लो.
नोर्मनाक
पळचयल्लेंच पत् मोडिून, मेजार दवर्न,
मेटाां िडोन वयर गेलो.
"हाां बाबा ... ये.... ये .....मांगळू र्िो चहरो....ये... ये...."
कस्री-पान खावन ताां बडे
आपलें दफ्तरािें
कुडाां त दोन वोणचदां क लागोन चवरोध
जाल्ले
कुचसनीां दोन खटलीां घाल्लीां आनी दोगाां
आपले दाां त दाकवन, धाराळ मापान हासोन
जणाां नी राां विी व्यवसता ती. दोन खटल्याां क
स्वागत कररलागलो.
आपल्या होटे लाक
मधें काां य पाां ि - स फुचटिें अांतर आसल्लें.
येंविे चगरायक नवे जाां व या पर्ने, सतीि
खटल्याच्या कुिीन ल्हान मटवें मेज. मेजार
नागवेकरान िडावत जावन स्वागत कर्िी
उदकािें ताां बलेर आनी एक क्स्टलािो लोटो.
रीतच तिी.
त्या होटे लाां त सवायेिी राां विी व्यवसता
नोर्मनान आपणाक राां वच्याक कूड
म्हळ्यार चतच. एका कुडाां त एकल्यानांच
म्हणच्याकी चनदोांक पकत्त एक खटलें
राां विी व्यवसताय आसल्लीां कुडाां य त्या
अमानत केलें. त्या खटल्याक एका चदसाक
होटे लाां त आसल्लीां. दू सऱ्या माचळयेर. पूण,
धा रुपय भाडें . नावांक हून उदाक जाय तर
तािें भाडें िड. थोड्याां क पांद्रा रुपय आनी
51 वीज क क ों णि
थोड्याां क वीस आनी बरीां आसोन राां दिें
मनीस मेळाना जाल्यार पुरो दे वा’ म्हण
कूडय आसल्ल्या म्हारग कुडाां क पांिवीस
मचतांत मागलें ताणे.
रुपय म्हणासर आसल्ले. नोर्मनाक
रावोांक चदल्ल्या कुडाां त
********************
आसल्ल्या अन्येका खटल्याक अमानत केल्लो दु स्रो चगरायक सकाळीां फुडें च भायर गेला तसेंच चदसतालें.
ताच्या त्या
एक हजार नोयिीां एकायिीां; नोर्मन बोांबय आचयल्लें वरस.
खटल्यार काळ्याच रां गािी ’अररसटोिाट’ सूटकेस आसल्ली.
सूटकेचसिेर मेळकुटें
कानडी माध्यमाां त सनदे िें चिकाप काबार कर्न बोांबय भायर सर्ताना आवय
आां ग पुसिें बैरास हाां तळू ल्लें. खटल्याच्या
आनी
सकयल खोटाां लागीां आनी बोटाां लागीां झरोन
कचटणायेन रडल्लीां.
गेल्ल्यो
उडचयल्ल्यो.
कररजय तर तुांवेंच पुता..... ह्या घराां त....आनी
मेळकुट्ा मेजार ताां बलेर आनी क्स्टलािो
ह्या कुटमाां त परत जीव तुांवेंच हाचडजय....
लोटो; सकाळीां चपयेल्ल्या च्हायेिें िीि आनी
बोांबयाां त हे णे तेणे चकतेंच पळे यनाका....
पीर तचसच आसल्ली. ’लायफ-बाय’ साबू
तुज्या मचतांत तुजें कुटाां ब मात् आसोांदी...
दवरल्लें साबािें आयदान उग्तेंच आसल्लें,
बोांबय श्तहे र भाररच चवकाळ जागो म्हण हाां वे
दाां त घासिें िेि, पोांडस पौडरािो डब्बो,
आयकालाां ... पाड सवय्यो धरुांक भाररच
चवक्को तोांडािो चिमािो ट्ूब आनी हे र
सुलभ कांय.... तुजो दाट् टू बोांबय गेल्लो आनी
ल्हान वसतू चिांपडाचयल्ल्यो. खटल्या वयर
थांयच्या
वोणदीक मारल्ल्या दोन क्खळ्याां पयकी
होगडावांक
पावलो...
एकािेर
सवयाां क
साां पडानाका....
रब्बराच्यो
सदाां िी
व्हाणो
लुांगी,
पर्नो
चजब्बो
क्ान्सरान
वादाळाां त
वोळवळिें
भयण
"ह्या घराक बिाव
साां पडोन
चजवीत
कसल्याच
पाड
पयिाांिी
उमकाळतालो तर अन्येकार काळें प्ाां ट
जाग्रुत्काय कर.... हें कुटाां ब तुज्याच हातीां
उमकाळतालें. आज काां य कोण पुनेगेल्लो
आसा.... "
साां गाती मेळ्ळागाय म्हण नोर्मनान मचतांत
"मम्म, हाां व एक चमसाां व घेवन बोांबय
चिांतले. आदल्या भांवडे र एकलो कल्कत्तािो
भायर सर्लाां .." आवयक पोटलून धर्न एका
प्रायेसत कौिीक गांगूली म्हळ्ळो सेल्सम्यान
तत्ज्झानी बरी तो उलचयल्लो.... "आमिें
आसल्लो. रातभर घोरे तालो मात् न्हय घाण
कुटाां ब बरें कर्तलोां.... चवधीन आमकाां
घाण पुसक्ोय सोडतालो.’आज तसलोच
दाां बलाां तर आमीां आमच्या क्म्हनतेन उटोन
52 वीज क क ों णि
उबे रावतेल्याां व..... चवधी आमकाां आनी मुखार दाां बिी ना..... दाां बुांक सकचिना....." आवयच्या दोळ्याां तली दु खाां ताणे
नोर्मन बोांबय विोांक भायर सर्ताना ताच्या मचतांत आसल्लीां चतांच चिांत्नाां ..... एक बळवांत चनिेव ..... आपणें चजकाजय .....
पुसुल्लीां.
आपल्या चजचवताच्या वाटे क पकत्त क्म्हनतेन
बापोय रडोांक नातल्लो. पूण, झुजाक भायर सरल्ल्या सोजेराक बरें मागोन
आनी बुद्वांतक ायेन रचिजय ......चवचधच्या
दाडच्या बरी ताणे नोर्मनाक दाडल्लें.
आपल्या
"पुता..... चवधीन आमकाां धणीक दाां बून
आपल्या घराक दळडीरपणाां तलें वयर
धर्लाां ........ गाां व सगळो म्हणता हाां वे चससील
काचडजय.....
कटीण
मेंदोसा तसल्या चवध्वीक भाड्याच्या घराां तले
दावलेंत
साां पडोन
कुटमाक
वयर
कषटोांच्या उकचलजय....
उदें ती आां धेररां त आसच्या नोर्मनाच्या
काडल्लेंच व्हडलें पाप म्हण..... तें बायल
माम-माचमयेच्या
हाां गा गेल्या उपराां त आमीां सर्व होगडायलें
आसल्लें. माम आनी मामी दोगाां य कामाक
तेंय सत..... हाां व नेणा, आमकाां अिें
वेतालीां जाल्ल्यान ताां च्या घरा ताां च्या दोगाां
चकत्याक जालें आनी जाता म्हण..... थोड्या
भूर्र्ग्ाां क पळवांक आनी घर्िें काम करुांक
पावटीां अिेंय भग्ता.....तािें दू कच चिराप
कामािें
जावन आमच्या मात्यार बेजलाां आसतेलें....."
माचमयेिीां दोगाां भूर्चगांय आां धेरी पूर्व सेिेड
"पप्प....."
मागदलीन
ताका
आसल्लें.
रावोांक
माम-
बापायकय
हार्ट इसकालाक वेतालीां. एक बेडरू मािें
पोटलून धरल्लें आनी तािीां उत्ाां तुटचयल्लीां.
घर ताां िे. एक ल्हान होल, मधें राां दपा कूड,
"
एक आिीर काकूस, एक ल्हान न्हाणी आनी
आमच्या
नोर्मनान
घराां त
कोलेचजच्या
प्राध्यपकान
जाणचतकायेिें एक उतर साां गल्ल ें आसा -
न्हाचणये भायर तोांड धुवांक सवलता.
’मनिा चजचवताां त चवधी आनी निीब म्हळ्ळें
आचयल्ल्या दोन म्हचहन्याां नी ताका
नाां च ना..... आसा तर पकत्त क्म्हनत आनी
भाररच ल्हान मट्टािें काम मेळ्ळें . पकत
बुद्वांत्काय मात्..... हाां व जयत जोडु ां क म्हण
िार्िीां रुपय साां बाळ. कांपणेिो वीकऱ्या
भायर
प्रचतचनधी जावन बोांबय श्तहे राां त काम. ताणे
सर्लाां .....म्हज्याच
बुद्वांत्कायेन....
म्हज्याच क्म्हनतेन..... जयत जोडु ां क...... त्या
तें काम काणघेलें.
चससील मेंदोसािो कसलो चिराप म्हण
मचहन्यािो सर्व खर्ि विाजय ....... माम-
हाां वय पळयताां ...... हाां पप्प..... ही चवधी
माचमयेच्या घराां त रावतालो जाल्ल्यान ताां का
कसलीय जाां व म्हजेर जयत वर्चिना...."
चदां विे म्हचहन्यािें दे वें - जेवणािो खर्ि एक्षें 53 वीज क क ों णि
त्या िार्िीां रुपयाां नी
पांिवीस रुपय, रयलािो मचहन्यािो पास,
त्या गावाां क विोांक नाां य.. आनी हाां वय येदोळ
मचहन्याच्या आकेरीक गावाक पप्पाक
विोांक ना.... पूण आताां हाां व वेतलोां... हाां वे
मनी-ओर्डर कर्िे पयिे .... आिें म्हणोन
उज्यार िलोांक चिांतलाां ..... आनी त्याच
हाताां त काां चयांच पयिे उरानातल्ले. उरोांक
खातीर दोनपाराां च्या वोतािी पर्वा म्हाका
साध्यय नातल्लें.
ना..... हाां व चजकोांक म्हण बोांबय आयलाां
तें काम सुरू केल्या उपराां त, दोन वर्साां नी
वर्लींांत
एका
मामा आनी चजचवताांत हाां व चजक्तलोांच...."
कांपणेंत
नव्या कामाक सेर्वाल्या उपराां त
एलेकचटर कल साधनाां चवकच्या कांपणेंत काम
गुजरात, महाराषटर , आां ध्र प्रदे ि राज्य आनी
ताका मेळ्ळें . बरें काम आनी बरो साां बाळ.
गोवा सांघटीत प्रदे िाक कामाच्या भांवडे र
हाां गासर सात्सीां रुपय साां बाळ जालो. ताच्या
ताका विोांक आसल्लें. एक कुचििें पयण
वयर मचहन्याां त पाां ि हजार रुचपयाां च्याकी
जावन पाटीां आयल्या उपराां त एक हफ्तो या
िड व्यार केल्यार, वयल्या ऐवजािेर एक
धा दीस बोांबयाां त दफ्तराां त काम; भांवडे र
िक्को कचमषन. चववीध राज्याां तल्या चववीध
मेळल्ल्या हुद्दे दाराां क आनी चविार-पत्ाां क
श्तहे राां नी विोन, त्या श्तहे राां तल्या चववीध
जवाबी चदवांक; मेळल्लीां ओर्डराां मुांदरुांक;
चिकपा सांस्थ्ाां नी, वाचणज्य सांस्थ्ाां क भेट
आनी उपराां त परत भांवडे र विोांक. गुजरात
दीवन कांपणे चवश्ाां त चववर चदां विो, मोलाां िीां
राज्याक भांवडे क वेताना वापी श्तहे रा थावन
चविार पत्ाां येंकटाां य कर्िें, आसल्यार
पयण सुरू केलें तर महाराषटर क पनवेल
ओर्डराां घेंविें काम तािें.
थावन भांवडी सुरू.
"अरे म्हज्या दे वा..... तूां ह्या सर्व
राज्याां नी, इतल्या पयस गावाां नी कसो वेताय
आां ध्र प्रदे ि वेताना
है दराबाद - सेकुांदराबाद विोन थांय थावन
चववीध श्तहे राां क पयण...
नोला..." नोर्मनाच्या नव्या कामािी खबर
गोवा, सांघटीत प्रदे िाच्या वेवेगळ्या
कळक्ल्लच मामान आजापोन चविारल्लें. "
श्तहे राां क वेिें तर पयली भेट पोणजे श्तहे राक
बोांबयच किीण गाां व.... म्हाका ’सें टरल
कर्िी आनी थांय थावन वासको, दोना-
रै लवेर’सयत विोांक येदोळी कळाना आनी
पावला, माप्ा आनी हे राां श्तहे राां क वेिें आनी
तूां ह्या सर्व राज्याां नी, कळीत नातल्ल्या
आपलें काम तीर्सुांिे; उपराां त पाटीां बोांबय
गावाां नी एकलोच वेताय ? " माम कांगाल
श्तहे राक. अिें तािी माां डावळ.
जाल्लो.
बोांबय थावन भायर कांपणेच्या लेकार
"मामा.... तूां काां यच चभयेनाका... तूां
पयणार गेल्यार ताका पांिवीस रुपय चदसािें
54 वीज क क ों णि
भातें मेळतालें. त्या भात्याां त गेल्ल्या कडे
वेळािें भातें मेळाना तरय रातीां जेवल्लें
रावोांक आनी चदसािें जेवाण. हे णे तेणे वेच्या
होटे लािी
बिाच्या चटकेचटिे पयिे कांपेनी चवांगड
पळां वच्याक चदली तर तािे पयिे पयणा-
चदताली. चदसाच्या भात्याां त जाता चततले
खर्िा साां गाता मेळताले. बोांबय पोटाि लागीां
उरां विें प्रेतन तािें. चिक्के बर्या होटे लाक
सूटल्लें बि, पनवेल राचतच्या जेवणाक
विोन कूड घेतलें तर पांद्रा - सत्ा रुपय
रावल्लें. दू सऱ्या चदसा सकाळीां नासटो
चदवांक पडताले. थोड्या कडे मार्गयेिीां
करुांक ना म्हण पक्का चिांतून, ’पुल्ल
होटे लाां म्हळ्यार वीस - पांिवीस रुपय
चबररयानी’ आनी कुांकडा मासािी कडी
आसताले. उपराां त जेवणाक दोन थावन पाां ि
काणघेल्ली ताणे.
रुपय खर्िाताले. खाली थाली जेवाण केलें
चपयेल्लो. पोटाां त फातोर घाल्ल्या बरी जाल्लें.
तर दे ड थावन दोन रुपय; मास या मासळे िी
रिीद सात रुपय जाल्ली तरय ताका खांत
चबररयानी या मासाच्या चनसत्या साां गाता
जाल्ली ना
िपाती घेतली तर तीन थावन पाां ि रुपय
जाल्ल्यान.
जाल्लेय आसात.
रिीद
कांपणेच्या
लेक-
ताच्या वयर ’थम्सअप’
- ते पयिे कांपणी चदता
अिें थोड्या मचहन्याां नी
थांड उदकानच ां नावन तो भायर
दे डिें दोनिीां रुपय असेच उरचयल्लेय
सर्लो. एका बाल्दे हून उदकािे पन्नास
आसात.....
पयिे ऊरल्ले.
तािें चमसाां व एकच - पयिे उरां विे ...... पयिे कर्िे.........
सकाचळां च्या अदे सा थावन दोनपार उतर्ता
म्हणासर
गोवा
युचनवर्चसटी,
माप्ाां त आसल्ल्या पोचलटे क्नीक आनी हे र
*************
सांस्थ्ाां िी भांवडी जावन आसल्लीां वीकऱ्या चविारण पत्ाां घेवन जाल्लीां. मुखार व्यार बरो
रत्नाकर सूटकेस कूडाच्या दे गेन
जाां विे भर्वासो थांयच्या अचधकाररनीां चदल्लो.
दवर्न, खाली आसल्ल्या ताां बलराां त उदक
ताका चततलेंच जाय आसल्लें. आज
भर्न, मेजार दवर्न भायर गेलो.
दोनपाराां य जेंविें नाका म्हण चिांतून बोांबय
नोर्मनान सकाचळां िो नासटो केलो
थावन येताना ’मोडर्न’ बेकररिो एक िेड
ना. ताां च्या कांपणेच्या चनयमा प्रकार भातें
आनी अमूल लोचणयेिो कांर्डो सूटकेचसांत
मेळोांक सुरू जाां विें पयणाच्या चदसा
दवर्न हाडन आचयल्लो. तसें साां ज जाताना
सकाळीां थावन. आदल्या राचतिें पयणा
कुडाक येवन िेडाक लोणी सारवन खावन
55 वीज क क ों णि
होटे लाां तली च्हा हाडवन चपयेलो. पांिवीस
रे सटोरें टा चभतर
पयिे मात् खर्िाले. परत खुिी जाली.
पळयलें. रे सटोरें टाां त आसल्लीां सर्व मेजाां
दोनपाराां च्या जेवणािे दोन - तीन रुपय
भर्ती आसल्लीां. चगरायक भरोन गेल्ले.
उरयले म्हळ्ळी खुिी.
पोांतार आसल्ल्या एकोड्या खाली मेजार
साां जेर भायर वेच्या पयलें गावाक
ररगलो आनी भांवतणी
बसल्लेंच कामेली िेड्यान उदका ग्लास
पप्प-मम्मक आनी माम-माचमयेक आपूण
हाडन दवर्लो.
मास - मासळी राां दल्लो
गोयाां पावलाां म्हण कळां वच्याक कागदाां ताणे
पर्मळ भरोन गेल्लो... दु िा मासाां िीां
बरयलीां. बोांबय थावन येतानाां च पांिवीस
पकवनाां मुखल्या मेजाां िेर बसोन आसल्लीां
पयिाां िी धा ईनल्याां ड लेटेराां तो हाडनांच
खातालीां.
आचयल्लो. िडावत जावन हाां गाथावन पोसट
जाय तें बरें खावांक आिा दरबसत
केल्लीां कागदाां बोांबय पावताना नोर्मनांय
आयली.’पूण, ना.’- मत बूद साां गालागलें.
पाटीां बोांबय पावतालो तरय माम-माचमयेक
हाां गासर
हाां गा पावल्या उपराां त कागात बरवन
तीर्चसजय म्हण मचतांत ताणे लेक घालेंच.
चतळसुांिी ररवाजच जाल्ली. पांिवीस पयिे
िपाती आनी दाल काणघेल्यार काां य सवाय
खर्िाताले आनी ताां तू काां य सुरात करुांक
एक रुपय जावांक आसा या मासळे िी थाली
जायना म्हण ताका कळीत आसल्लें.
घेतली तर दे ड रुचपयाां च्याकी उण्यार जाता.
दे डा
रुचपयाां
चभतर
जेवण
साां जेच्या जेवणा खातीर होटे ला थावन
या चसांगल आम्लेट आनी परोटा घेतल्यार
भायर येवन, कागदाां लागीां मेळल्ल्या पोसट
काां य पावाणिें पयिाां की राचतिें जेवाण
डब्बब्ाां त घालन, सुमार दे ड मयल िलोन
तीर्सोांक
वेताना तेणका भारतािें उडु पी
उमकाळाचयल्ल्या
रे सटोरें ट
आसा.
रे सटोरें टाां त
काळ्या
फोळ्यािेर
ताका मेळ्ळें . गाां वच्याच ररतीन सजचयल्लें
चववीध जेवणािीां नाां वाां आनी मोलाां िुन्या
रे सटोरें ट. नाां वय गाां वच्याां िेंच - चसला
फात्ान
रे सटोरें ट.
कोड्याळगाराां िीां
मांगळू रगाराां िें सांगीत; तेंय
बरचयल्लीां.
िडावत
जेवणाां
आनी
जावन चतांच
मांगळू र्िी कोगूळ चवलफी रे चबांबस आनी
पकवनाां . हर्येकाक - िार, साडे िार आनी
मैना चमना रे चबांबसान गाचयल्लें - ’आमीां मोग
पाां ि रुचपयाां िे मोल.
केलो सांचगतािो’ पद वाळोन आसल्लें.
पट्टें त नातल्लें. नातल्लें तर चकतें जालें, सेवा-
पोणजेंत
असलें,
तेंय
उण्याां िे जेवाण ह्या
गाां वच्यािें
नवकरा लागीां चविार्न घेतलोां आनी उण्यािें
रे सटोरें ट आसिें पळवन ताका खुिी जाली.
जेवाण नाां च म्हण जालें तर दू सऱ्या
56 वीज क क ों णि
रे सटोरें टाक वेिें - असें चिांतून उदाक चपयेवांक ग्लास उकल्ताना
"दाट्टो.... तूां
******************
हाां गा....?????" म्हण कोणेंगी वळचकांच्या बररच
ताका
आपयलें.
नोर्मनान
सुमार सात वोर्साां पयलेंिी गजाल. नोर्मन तेदनाां भूर्गोच आसल्लो म्हण्येत.
उकल्लोलो उदकािो ग्लास पाटीां मेजार
पद्वािो तुांडू मुरो उत्ोन मुकार वेताना
दवर्न, तकली घुांवडावन दे गेन पळयलें.
मेळिी ताां बडी घाटी उतर्ल्यार मेळता
हळतािो तर्नाटो काां य वीस बावीस
मांदार
वर्साां िो
दडां ग चजवािो थांयसर उबो
नोर्मनाच्या बापायक नोर्भटि चसकेरीक
आसल्लो. नोर्मनाक तािी वळक मेक्ळ्ळना.
वीस एकऱ्याां वयर जागो आसल्लो. ताच्या
आजापोन पळयलें चिवाय काां य म्हळें ना.
बापाय थावन वाां ट्ार मेळल्ली ती आसत.
"म्हजी वळक कळोांक ना तुका दाट्टो.... हाां व जेफ्री..... जेफ्री मेंदोस...." नोर्मनाक
आपल्या
मेंद्वाां त
बयल.
त्या
बयलाां त
चजयेंवच्या
गादे , चहताल आनी बेट म्हण बर्या हुटवळे िो जागो तो. तसें, त्या वाड्याां त,
त्या
नाां वािो आनी मनिािो उडास सोदुां क प्रेतन
ग्रेसत आनी दु डवादीक चकररसताां व म्हळ्यार तोच म्हण्येत आसल्लें.
केलें तरय ताका साध्य जालें ना.
चससील मेंदोस ताां च्या जार्ग्ार एका
"दाट्टो .....चससील मेंदोसािो चनमाणो
पोांतार, चहताल, तळें उत्ोन आसच्या बेटाक
पूत..... बाबटे म्हण म्हाका आपयताले.....
लागचसल्या
काल्द्ा
एकऱ्या
जार्ग्ार
तुमच्या जार्ग्ाां त भाड्याच्या घराां त आमीां
आसल्ल्या ल्हान गुडसुलाां त चजयेताली. चतिो
आसल्ल्याां व..... हाां वे ल्हान आसताना तुका
घोव पाां ि वोर्साां पयलें सरल्लो तर आपल्या
पळचयल्लें.... आताां तुजी वळक म्हाका
पाां ि जणाां भूर्र्ग् ाां क घेवन भाररच कषटाां नी
मेळ्ळी......."
ती आसल्ली. कूचलिें काम कर्न, जायत्या
नोर्मनान हाताां त धरल्लो उदका
पावटीां नोर्भटि चसकेररच्या गाद्ाां नी आनी
ग्लास पाटीां दवर्लो. ताां तले उदक चपयेवांक
तोटाां त काम कर्न आपल्या भूर्र्ग्ाां क
सयत ताका जालें ना.....मत िेळेवन गेली.
पोसताली.
ह्या मनिाक पळवांक तो खुिी वोरानातल्लो
कालार थावन चससील मेंदोसाच्या घोवाच्या
तर हाां गासर तो मेळाजयगी?
बापायिें कुटाां ब त्या जार्ग्ार आनी त्या ल्हान
तािे दोळे रुांदाले.
नोर्भटि चसकेरे च्या बापायच्या
घराां त चजयेवन आसल्लें. त्या वेळार, नोर्भटि चसकेरीन आपल्या 57 वीज क क ों णि
काल्द्ा एकऱ्या जार्ग्ाां त चजयेवन आसच्या
आिानक नोर्भटि चसकेररच्या घराां तले
चससील मेंदोसाक घर आनी जागो सोडन
भाां गार िोरी जालाां म्हण उां िाां बळाय जाली.
विोांक ताकीद चदल्ली.
ती ताकीद
हे णे तेणे भाां गार सोदलें. दु बाव आसल्ल्याां क
आयकोन, इतल्या वोर्साां थावन त्या घराां त
चविार्लें. पायदो जालोच ना. आखरे क
आनी जार्ग्ार आसल्ल्या आपणें, भूर्र्ग्ाां क
पोचलसाां क आपवन हाडलें.
पोचलसाां नी
घेवन खांय वेिें म्हण कळानासताना ती
सोदनाां
मेंदोसाच्या
दे देस्पार जाक्ल्लच. आताां हें घर सोडन वेिें
नाण्येच्या पाक्ार भाां गार मेळ्ळें च. चससील
तरय खांय वेिें ? भाड्यािें घर मेळोांकी
मेंदोस कचटणायेन रडली. कळवळ्ळी.
चकतले कषट ? एक्सूर्या चवधव बायलेन ह्या
आपणाक चकतेंच कळीतना म्हण आडदोस
ल्हान भूर्र्ग्ाां क घेवन कसें घर बदलुांिें ?
मागालागली. पूण, चकतेंच पायदो जालो ना.
कर्ताना,
चससील
पूण, नोर्भटि चसकेरीक तें काां य पडोन
पोलीस कानूना प्रकार मुखार विोांक
विोांक नातल्लें. ह्याच वेळार सकाि रान
आिेताले. चससील मेंदोसाक कैद करुांक
हाडल्ल्या नव्या जार्ग्ा कानूना प्रकार
तयार जाताना नोर्भटि चसकेरीन चतका
चससील मेंदोस जार्ग्ाक चडकलेरेिन दीत
भगचसताां म्हळ्ळें ; जर्तर ती घर आनी जागो
जाल्यार आपणा थावन हो काल्दो एिो
खाली करून वेता तर.
जागो विात म्हळ्ळें भ्यें ताका. चससील
मेंदोसान
वर्साां िी
चजचवता खातीर, चससील मेंदोसान सलवण
दोन वर्साां उपराां त
स्वीकार केली. जागो आनी घर सोडु ां क चतणें
खांडीत जावन घर आनी जागो सोडन वेतेलीां
चनधाि र केलो. खांय वेिें ..... कोणाच्या
म्हण पराचत्तलागली.
आसऱ्याां त राां विें चकतेंच कळीत नातल्लें
आवदी चविार्ली.
दोन
आपल्या भूर्र्ग्ाां खातीर, आपल्या
"ना चसचसला, आमकाां हो जागो
म्हळ्ळें मात् चतका कळीतच नातल्लें....
जाय.... आमिीां भूर्गीां व्हड जाताना ताां काय
घर साां डून वेच्या दीस, नोर्बटि
गर्ज आसा.... दे कून, तुांवे हो जागो आनी घर
चसकेररच्या
आां गणाां त
रावोन
चतणें
सोचडजयच.."
काळजाच्या गूांडाये थावन बोबाट मारल्ली....
चससील मेंदोसाक नव्या कानूना
" नोब्बा बाब...... तुांवे एका चवध्वीक
चवश्ाां त कोणेंगी साां गलें. त्याच प्रमाणे,
रडयल्याां य..... चवक्ध्वच्या काळजाक भाली
चतणेंय चडकलरे िन चदां विी तयराय केली. ती
तोपल्याय.... तुका बरें जाां विें ना..... तुजें
खबर वार्यार उबचलच....
कुटाां ब बरें जाां विें ना.... आज, एका चवक्ध्विें 58 वीज क क ों णि
दू क तुज्या कुटमार वोडन घेतलाां य....."
जेवल्ल ो. चततले पयिे दीवांक ताका नाका
चससील मेंदोस तो काल्दो एिो जागो
आसल्लें तरय जेवाण स्वीकार केल्लें. जेफ्रीन
आनी पर्नें घर सोडन गेल्ली व्हय.... पूण,
चविार्न या चविाररनासताना मेजार हाडन
त्या वोर्वीां नोर्भटि चसकेरीक काां य बरें
दवरल्लें जेवाण ताणे ’ना’ म्हळ्ळें ना. पाट
जालेंच ना. .
पोट कर्न म्हळ्ळ्याबरी ताणे जेवाण सेवल्लें.
पाटल्या वर्साां नी जायतें घडोन गेलें.....
आकेर जाताना गाां वच्या ररचतिें वोर्न हाडन
नोर्भटि
चदल्लें आनी तेंय घेतलें.
चसकेररिी
एकचलच
धू
क्ान्सर चपडें त साां पडली.... मालघडो पूत
अपूण धनी आनी आपल्याच जार्ग्ार
बोांबय गेल्लो खांय आसा म्हणांच कळाना
ओकाल जावन आसल्ल्याां च्या िेडो, जेफ्री
जालें.... बायल चपडें त पडली. चकतलेश्ा
हाां गासर ’वेयटर’ जावन काम कर्ताना
दाक्तेरा सर्सीन तीां गेलीां; थरावळ वोक्ताां
ताच्या मुखार अपूण उणें जावांक तो तयार
केलीां तरय चपडा गूण जाचलच ना.
नातल्लो या आपणािो अहां भाव खरोच
नोर्भटि चसकेरीन आपल्या कुटमाक
दाकांविें प्रेतन तो कर्तालो.
साां बाळच्या खातीर जागो चवकलो.... दीस रात
काम
कररलागलो
पूण,
फायदो
कांपणेन पयणाच्या खर्िाक म्हण मुांगड चदल्ले
सातिीां रुपय
पोकेचटां त
जाल्लोच ना.... आसल्लें सर्व होगडावन
आसल्ले. ताां तले िेंबर रुपय ताणे हातीां
चनराधारी जाल्लो....
घेतले. चबल्ल फारीक कर्न, पाां ि रुपय पुणी
मांदार बयलाां त ग्रेसत कुटमाां पयकी
’भक्षीस’ चदतलोां म्हण ताणे चिांतलें.
पाां ि
एक म्हण आसल्ल्या ताच्या घराण्याक आताां
रुपय, व्हडले ऐवज पूण ह्या वेळीां आपणािें
चकतलेश्ा पावटीां पेजेिो नीस चपयेंविी गत
व्हडपण,
नातल्ली तसें जाल्लें.....
दाकवांक ताणे तसें कररजयच आसल्लें.
आपल्या
कुटमािें
व्हडपण
" जेफ्री.... ह्या होटे लािें जेवाण बरें ******************
आसा... भारी गम्मत जालें.... पोट भर्लेंच .. दादोिी भर्लें.... आताां .. चबल्ल चदतायगी...
नोर्मनािें जेवाण आकेर जाल्लें. घट
?"
जावन येंवच्या भगणाां क आनीां चजचवताच्या
नोर्मनाच्या हाताां त आसल्ल्या िेंबर
चनषटू र चिांत्नाां क दाां बून धर्न तो जेवल्लो.
रुचपयाां च्या नोटािेर जेचफ्रिी दीषट गेचलच
चततलें जेवाण ताका नाकासल्लें तरय तो
ना.
59 वीज क क ों णि
"ना... दट् टू..." भाररच थांडायेन तो उलयलो.
दू सऱ्याच स्थानार, आकासार उबीां आसात.
भाररच थांडाय. " तूां आमिो
काां चयांच नातल्लीां आज जायतें जोडु ां क
सयरो... तुका कसें आमीां चबल्ल चदां विें???
पावल्याां त आनी आमीां, जायते आसल्लीां
आनी कसे पयिे घेंविे ?"
मनिाां सर्व होगडावन चकतेंच ना तरय
नोर्मनान
तक्षण
म्हळें
"तसें
कररनाका जेफ्री..... तूां हाां गा काम कर्ताय
आसल्ल्या बरी प्रदर्िन कर्िीां.... हें च झूज कोणािें आनी कसें िल्ता ?
आनी इतलें मारग जेवाण तुका चदवांक
"दाट् टू.... एक गजाल तुका साां गोां?
जाां विें ना..... हाां वे जेवल्ल ें काां य तुजो काां य अर्ध्या मचहन्यािो साां बाळ जावांक आसा...."
चजचवताां तल्या झुजाां त कोणाक जयत मेळता आनी कोणाक सलवण मेळता म्हण साां गोांक
जेफ्री थोड्यो घचडयो मौन रावलो.
जायना.... हाां व काां य चिकपी नांय.....पूण,
कचटणायेिें मौन..... चकतेंगी तो उलवांक
आमीां तुमच्या भाड्याच्या घराां त आसल्ल्याां व
आिेनातल्लो तरय बलात्कारान ताका
तर
उलवांक आसल्लें. तो उलयलो.
दु बचळकायेंत ऊर्डात्याां व..... पूण, तुमच्या
"दाट् टू .... हाां व हाां गा काम कररना..." ताणे
अपल्या
ताळ्याां त
पप्पान,
तसेंच
आसत्याां व
नोब्बामान
कोण्णा.....
आमिेर
उपकार
बदलावण
केलो..... गोमट्ान धर्न भायर घाल्ल्यान
हाचडनासताना " हें आमिेंच रे सटोरें ट.....
आमीां कषटाल्याां व पूण वयर आयल्याां व....
वयर पळयलेंय तुांवे ’चसला’ रे सटोरें ट.....
तुमच्या घरा थावन भायर आयल्या उपराां त
आमच्या बाबान आमच्या माां यक मोगान तसें
आमीां पोणजे आयल्याां व.... भाड्याच्या घराां त
आपांविें आसल्लें आनी त्या खातीर आमीां
रावल्याां व..... हाां गासर मम्मन घराां त खाण
हें च नाां व आमच्या रे सटोरें टाां की दवर्लाां .
करून रसत्यार चवकुांक सुरू केलें.....
गोयाां त आमकाां असलीां पाां ि रे सटोरें टा
उपराां त एक ल्हान रे सटोरें ट घालें.... आमीां
आसात..... दे व दयाळ दट् टू आनी ताणेंच
सर्व साां गाता मेळोन हें रे सटोरें टािे बीसनेस
आमकाां वाट दाकयल्या.... आमीां जयत
केलें.... हाां गासर आमकाां इसकालाक विोांक
जोडलाां ...."
जालेंना...पूण, चजचवताच्या झजाां त चजकोांक
नोर्मन चनजायकी थांड जालो. हून
उदकाां त पडल्ल्या बरी उस्मडलो. ल्हानिा
कुडक्ा
जार्ग्ार
एका
भाड्याक
आसल्लीां मनिाां आज सर्व बदलोन
चिकापच जाय म्हण ना..... कोणेंगी आमिो
हात धनि वाट दाकचयल्ल्या बरी आमीां िल्ल्याां व....
आमीां
वयर
आयल्याां व.....
चजचवताच्या झुजाां त चजकल्याां व..... ह्याच
60 वीज क क ों णि
थरािीां पाां ि रे सटोरें टाां आमकाां आसात....
िेंबर रुचपयाां िो नोट धरल्लो हात आताां
चसला रे सटोरें टस.... "
काां प्तालो.....
नोर्मनाक उलवांक जालें ना. उलांविें तरय चकतें? ताच्या तोांडार थालें पडल्लें....
बर्या चजचवताच्या एका जेवणािें मोल सयत हातीां नातल्लें तसेंच भगलें ताका..... आनी तो उलयलो ना.....
-----------------------------------------------------------------------------------मचकणी कथा
मेजाां , कदे लाां , माां िे, घराक सोभाय चदां विी सोभीत आल्तार...
दे िाचें काम
"गांधािी आल्तार..."
_ पंच, बंटिाळ.
एकलो हळू पुस्पुसलो.
बांचडपुराच्या चवसतार रानाां त पाटल्या वीस वसाां फोरे सट आचफसर हाां व.
"दे वािें काम"
सकाि रान ह्या पावटीां रें ज फोरे सटर आनी
_ पांिू, बांटवाळ.
फोरे सट गाडि जावून नव्या वीस जणाां क
---------------------------------------
नचमयारून धाड ल्लें . नव्यान आचयल्ल्याां क
माहे त चदली. "सकाि री काम... दे वािें काम, मोलाधीक रान, रूक, रान मनजाती उरां विें आमिें काम...." काफी फ्त्हळाराक ताां काां म्हज्या घरा आपवन वेलें. घर पळे वन ते सांतोसले. बीचटिे दावांत अनी बागलाां , सागोचणिीां 61 वीज क क ों णि
म्होांवािे मूस पोसतलो _ "जायत मेडम, खांिो म्होांवािो मूस िाबलो म्हण दाकय... ताका बरी चिक्षा चदताां " म्हणालो. ******** चनदे िक : (नटन कतेल्याक साां ग्ता) आताां तुवें िवत्या माचळये थावन उडाजे. नट : एकादावेळा माका घाय जायत जाल्यार? व हाां व मेल्यार? चनदे िक : काां य पवाि ना. तें चफल्मािें चनमाणें दृश्...
_ जेफ्री, जेप्प
********
तें : हाां व पुणी तुजी बायल जाल्लीां तर तुका वीक चपयेवांक चदतीां तो : हाां व पुणी तुजो घोव जाल्लोां तर चदल्लें वीक सांतोसान घेतोां.
टू ररसट िीयेक एक म्होांवािो मूस िाबलो. म्होांवािे मूस
पोसतेल्या सिीं येवन "तुवें पोस ल्ल्या म्होांवाच्या मूसा पयकी एकल्यान माका िाबलें. ह्या चविीां तुवें चकतें पुणी कररजे" म्हणाली.
चगरायक : जाता चततलें घट्ट आसुांदी. कोणेंय बोल्साक हात घाचलनातल्या बरी...
********
********
ती रागान उिाां बळ जावून
टै लर : सर प्ाां टाक बोल्स चकत्याक दवररजे?
सोळा वसाां िें िेडूां चटकेट घेवन चथयेटरा चभतर ररग्ता म्हणताना गेट कीपरान साांगलें "हें एडल्ट मूवी... तुवें चभतर वेिेपरी ना... "हाां व म्हज्या भुर्ग्ाां क घरा सोडन आयल्याां .."
म्हणोन तें चभतर ररगलेंि. *********
62 वीज क क ों णि
प्रोफेसर : (उडास उणो आस ल्ल्या हाणें, इगजेक येताना) हें चकतें? आताां उडास उणो
एकल्यान आपलें कार िोरी जालाां म्हण दू र
कोणाक साां ग पळे याां ?
चदलें.
"तुवें तुजी सत्ी इगजेंत च सोड ल्ली न्हय
त्या चदसा कोटाां त चविारण आस ल्लें. अफ्राद
वे? हाां वें म्हजी न्हय आसताां तुचजयी सत्ी
केल्ल्तािो वकील चविारी "हाणेंि तुजें कार
हाडन आयलाां "
िोरी केल्लें म्हण तुका खात्ी आसागी?"
पतीण : अरे रे मलामती... आमी इगजेक
कार होगडावन काणघेल्लो: "हाां वें पयलें
येताना दोगाां यनी सत्ी हाडु ां क ना न्हय वे?!
तिेंि पात्येल्लोां. आताां तुवें चविारलीां सवलाां पळे ताना
*********
म्हजेकडे
म्हळ्ळे चविीां
माकाच
कार दु बाव
आसलेंगी माताि "
म्हणालागलो. "दाक्तेराबा, हऱ्येका रातीां स्वपणाां त सोबीत सुांदर िेडवाां येवन, माका चकतें पूरा करुांक
**********
पळे तात... हाां व ताां काां म्हज्या दोनी हाताां नी लोटू न च आसताां ."
दोगाां बायलाां भेटलीां.
"तें व्हय... ताका हाां वें चकतें कररजे?"
एकलें : तुजो घोव कसो आसा?
"प्लीस दाक्तेराबा म्हजे दोनी हात कट कनि
आन्येकलें
सोड."
एकविनाां त आपयताय?
:
तूां
चकतें
म्हजा
घोवाक
एकलें : तिें जाल्यार, तुजो घोव किे
*********
आसात?
------------------------------------------------------------------------------------
63 वीज क क ों णि
64 वीज क क ों णि
प्रेम : ताका दु वाळे खांय. एक जात वोांक्ता
आनी किीण भूक. मनजाचतांक दवरलें खाण यी खाता. क्लोडी : ये दे वा... ताका दु वाळे गी? आताां चकतें किें? एक काम कर मेनेजर... ताका
सकासांत करडी
मेटचनिटी लीव दीवन सोड. आनी सद्द्याक ताच्या घोवाक आां गलें घालन दारार िडय. हाां ... ह्या करडीक नवो घूड कररजाय.
(सकिसाां त करडी भाां दून घालाां ) प्रेम : तो हाां वें करुांक घाला. फाल्याां मेळोांक क्लोडी : बरें तर मेनेजर, सगळी तयाराय
पुरो.
जाचलमू? क्लोडी : आनी तो नवो माां कोड हाड ल्लो
प्रेम : जाली सर.
कसो आसा? क्लोडी : हाां गासर फाल्याां थावन सकिस प्रेम : तो माां कोड बारी जब्बोर आसा. सगळो
स्टाटि ... सगळें तयाराय जाल्या न्हये?
दीस िेडवाां च्या कुडाां नी विोन ताां च्या प्रेम : एक सांगत सर. तें वयर दारार खेळिें
साां गाता खेळोन आसता.
िेडूां हुिार ना खांय सर.
क्लोडी : जाग्रूत मेनेजर, मागीर तीां िेडवाां यी क्लोडी : दारार खेळिें िेडूां हुिार ना... ताका
माां कडािो
चकतें जाता?
माां कडाकी नवो घूड कनि ताां तूां घालन सोड. 65 वीज क क ों णि
खेळ
सुरू
कतीत.
त्या
प्रेम : जायत सर. अन्येक बेजारायेिी गजाल
म्हण आयलाां . हाां व एस. एस. एल. सी.
सर... तें आमिें झीबरा आस ल्लें तें मेलें सर.
चिकलाां .
क्लोडी : चकतें झीबरा मेलें. आताां चकतें किें ?
क्लोडी : काम? आमिेलागीां खांचियी वेकेन्सी
आमिे कडें दु स्रें झीबरायी नाां त मू?
ना ने? आसाये मेनेजर?
झीबरािो ऐटम केदाळा?
प्रेम : आताां सद्द्याक कसलेंय काम ना सर.
प्रेम : झीबरािो ऐटम पाां िवो सर.
ररचा : खांिेंय ल्हान काम आसल्यार िल्ता सर. हाां व एस. एस. एल. सी चिकलाां .
क्लोडी : पाां िवो... आमिेलागीां कात्तीां चकतलीां आसात?
क्लोडी : खांिेंय काम कताि य नें?
प्रेम : कात्तीां िार आसात सर.
प्रेम : आसोांक एक काम आसा सर. मनजाचतांक खावांक घाल्िें.
क्लोडी : कात्तीां िार आसात. बरें . कात्तीां आमकाां तीन पुरो. एका कात्त्यािी लोांव
क्लोडी : मनजाचतांक खावांक घाल्िें. अळे या
तासून ताका झीबरािो पेंयट मार.
आसोांक एक काम आसा. मनजाचतांक खावांक घाल्िें. कताि ये तें काम?
प्रेम : बारी एक ब्ूचटपूल ऐचडया सर.
फेंटासटीक. तिेंि कताां . (चततल्यार ररचा
ररचा : कताां सर. खांिेंय काम जाता. एस.
येता)
एस. एल. सी. चिकलाां .
ररचा : गूड मोचनांग सर
क्लोडी : मेनेजर तर तें काम हाका दी. आनी ताणें चकतें पूरा करुांक आसा तें ताका
क्लोडी : गूड मोचनांग.. कोण तूां? चकतें जाय?
समजाय. हाां व तुका मागीर मेळताां . (क्लोडी
िल्ता) ररचा : हाां व एक पापारी.. बेकारी धन्या... कसलें पुणी काम आसागी म्हण पळे याां
प्रेम : अळे या... वो थांय बाल्द्ो आसात. त्या 66 वीज क क ों णि
डरम्माां नी उदाक आसा. त्या कुडाां त तकाि री,
हें काम यी कररजे पडलें. हे करडी.. पळे
प्रूटस, मास पूरा आसा. थांयसर लीसट
म्हजी गत. एस. एस. एल. सी. चिकलाां एस.
घाल्या. खांच्या खांच्या मनजाचतांक खांयिे
एस. एल. सी. ? आज तुज्ये तसल्या
खांयिे खाण गी म्हणोन. आताां त्या चलसटी
मनजाचतांक खावांक घाचलजे पडलाां . पळे
प्रकार मनजाचतांक खाण घालुांक सुरू कर.
म्हजी गत... हाां व एस. एस. एल. सी. चिकलाां .
मनजाचतांिी इल्ली जाग्रूत कर. (प्रेम दाव्याक िल्ता. ररचा उज्व्व्याक विोन
डोल्ला : (करडी मांडो काडन) तूां एस. एस.
केळ्याां िो गडाय काणघेवन चभतर येता.)
एल. सी. चिकलाय मू? म्हजी पळे गत... हाां व बी. ए चिकलाां बी. ए.
ररचा : अय्यो दे वा... कसली गत म्हजी. एस. एस. एल. सी. चिकोन पोटाच्या भुके खातीर
ररचा : हाां ....! _डोल्ला मंगळर.
चिकणी चवडां बन
"आताां चतनी जेवणाां घराच सायबा.."
फमजंत..
"तें किें?" "आताां काजार जालाां ने.. बायलेक राां दांु क येना..
आताां हाां वेंि बायलेक राां दून
_ पंच, बंटिाळ.
वाचडनाकाये?"
"काजारा पयलें जाल्यार रातीां एक जेवाण
"तुका राां दांु क येताये?"
घरा जेवल्यार पावतालें.. म्हजी आवय दादोिी जाताली" हाां वें म्हज्या आवयक मान
"व्हय.. आताां बरें येता. सुवेर बायलेक खरारा
कच्याि चनबान बांडलाां सोडलीां म्हज्या मोगाळ
चदसा चदल्लो साां बाडो बूक आसलो. तें
मोवाळ(मो. मो.) ईषटाकडें .
पळे वन
चिकलोां.
आताां
पळे नासताां ि
राां दताां .." "आताां ?!" "व्हयगी... तुजें निीब बरें आसा... म्हजें 67 वीज क क ों णि
निीब पाड जालें नें..." तो रडोांक च लागलो
जायनाये?
"चकतें जालें?"
"किें?"
"म्हज्या बायलेक समा राां दां ु क कळीत ना..
"मीट' चमसाां ग, अमटाण आसल्यार किेंयी
सदाां य एक च राां दप... सदाां य खेल्लेंि ते
जेव्येत या.. बारी सुलभ..."
खावन खावन म्हजी जीब बेळिेली..." "ताका चकतें भिीक घाल्िें सायबा?" "मागीर?" "उदाक..." म्हणताना आचकिचमचडसाबरी "चकतें किें?...चतका साां गलें... आळे बा.. जेवणा खाणाां त इल्लें िेंज
'युरेका युरेका' म्हण धाां वलोच.
आसोांदी ...
जायते... म्हण..."
घरा पावताां पावताना बायलेिी बोबाट...
"व्हाव... काां य िेंज जालेंगी?"
"चकतें जालें?"
"कमाां ... चनसत्याां त िार आणे, आट आणे,
"तुज्या
रुप्ािे िेंज आसले..."
चगळ्ळी..."
"हें चकतें चनसत्याां त ?
चिल्लर पयिे
पुतान
एका
रुप्ािी
पावली
"खांिी... चनसत्याक घाक्ल्लगी?"
आसात?" "न्हय.. चनसत्याक घाल्लें पूरा खातात म्हण "तुवेंि साां ग ल्लें ने.. चनसत्याां त इल्ले िेंज
चिांतून, काल चनसत्याां तले िेंज पळे वन, आज
आसोांदी म्हण"
ताणें पावचलच चगळ्ळ्या...."
माका आयकोन बेजार जालें.
तक्षण दाक्तेराक पोन केलें.
"तुका भास न्हायेंरे... तुकाच राां दां ु क
"डोकटर... म्हज्या पुतान एका रुप्ािी 68 वीज क क ों णि
पावली चगळ्ळ्या.. चकतें करू ां ?"
ताणें तेणें पोन कट कताि ना हाणें चिमटी चहां ग पुताच्या चजबेक लायलेंि... तक्षण...
"चभांयेनाका... आताां रुप्ाच्या पावलेक काां य िड मोल ना. ताच्या चजबेक इल्लें आडहूक
एका रुप्ािी पावली...
सारय. तो वोांकारे काडताना तुजो एक रुपय
घड्येन पाटीां पावली.
पाटीां मेळता." _पंच, बंटिाळ ------------------------------------------------------------------------------------
हाडांचा समस्ांक मकतें उपाि? - मििीध मुळां थािन निीन कुलशेकर
बदलावण करुांक जाय. िारीरीक दृषटे न सिीय राां विें बोव गजेिें. त्या ववीं आमच्या
आमच्या चजवाां तलीां हाडाां , आमिा जीवाक
चजवाां तल्या हाडाां िी भलायकी बरी ऊर्ता,
आकार, रिन आनी आधार चदां वच्याां त अती
तीि भलायकी वाडता.
महत्ािें जावनासात. ह्या आमच्या हाडाां िी
आमच्या कुचडां त िडु णे १ चकलो इतलें
भलायकी राकिें बोव गजेिें. कारण हाडाां िी
क्ाक्ल्सयां मेळता. हाां तलें ९९% क्ाक्ल्सयां
गजि आमच्या चजवाक आसाि आसा.
हाडाां मधें आसता. त्या ववीं हाडाां िो चविार
भलायके भरीत हाडाां नासल्यार हाडाां च्या
कताि ना
दु रावसते ववीं आसचटयो पोरोसीस, ररकेटस,
महत्ािें
हाडाां िें क्ान्सर, हाडाां मधें ईनपेक्षन आनी
भलायके खातीर आमच्या खाणाां त खांिा
हे र थोड्या चपडें िे समस्ये आमकाां धोसतात.
वसतुांिो समावेि बरो म्हळ्ळें जाणा जाां व्याां .
दाक्तेरालागीां धाां वाजे पडता. तरीपूण ताां णी
डरैफ्रुटस: एक मूटभर डरैफ्रुटस खेल्यार
चदल्ल्या वक्ताां ववीं गूण जाता म्हळ्ळी
हाडाां िा भलायके सवें आमिे सवाां गािी
र्ग्ारां टी ना.
भलायकी सुध्रोांक मजत जाता. त्या खातीर
जतिर हाडाां िे समस्ये येनाये तर आमिा
चववीध डरैफ्रुटस सदाां िा खाणा सवें खावांक
चजवा खातीर सांतुलीत खाण जेवाण जायजे.
जाय. ह्या डरैफ्रुटसाां नी क्ाक्ल्सयम, फास्परस
आमिा
जीवन
िैचलांत
सकारात्मक 69 वीज क क ों णि
क्ाक्ल्सयमािें
जाता.
त्या
प्रमाण
खातीर
िडीत
हाडाां िा
घटक आसतात. हे सगळे घटक हाडाां िा
तातीां: ताां ती सवाय आनी बरो पर्याय.
भलायकेक गजेिे जावनासात.
ताां चतयाां क पुषिीक घटकाां िें पावर हौस
साल्मन: साल्मन मासळें त बरी िराब आसा
म्हणतात. सदाां एक ताां ती उकडून या
साां गाता ओमेगा-३, फ्येटीआसीडयी बपूिर
आम्लेट करून या हे र खांिायी ररतीन
आसात. ही मासळी खेल्ल्यान आमच्या
खेल्यार बोव बरें .
आां गाक गजि आसलेले चवटामीन-डी मेळता
पालक: पालक पािव्या पानाां िी राां द्वय. हाां तूां
आनी हाडाां िी भलायकी बरी उताि .
जाय पुतें चवटामीन ‘के’ आसा. तें हाडाां िा
दू ध: दू ध एक उत्तीम खाण म्हण माां दतात
भलायकेक अती गजेिें आमच्या सदाां िा
आनी हें सवाां क कळीत आसा. दू धाां त
खाणाां त पािव्या पानाां िा राां द्वयेिो प्रयोग
क्ाक्ल्सयम
तिें
केल्यार हाडाां ि नांय, सांपूणि भलायकी बरी
चजवािा वाडावळीक बोव गजेिें म्हण
ऊर्ता. भलायकी बरी आसल्यार तािे चततलें
माां दतात. फकत एक ग्लास दू ध सदाां
सुखी जीवन दु स्रें खांिेि ना म्हण्येत.
आसल्ल्यान
हाडाां क
चपयेल्यार पावता. ------------------------------------------------------------------------------------
70 वीज क क ों णि
नैसगीक भिायकी आमिें दायज- ४
ನ
िेखक: णवन्सेंट बी णडमेल्ल , ताक डे .
ि गप्रणति धक सकत - १ िसत्चियेच्या उपराां त आपल्या गोमट्ार
चकतें बरां विें, किें सुरू किें म्हण चिांतून
आसल्ली ती माव चलपांविा खातीर एक िली
आसताना हे सवि चवषय म्हज्या मचतांत घुांवले.
दु पट्टान आपलें मात्या बरबर सगळो गळोयी
जिें कुचडिी भायली सोभाय एक दे वािें
सांपूणि धाां प्ताली. होकलेच्या तोांडार चकतचलांय
दे णेंगी तिेंि चभतरली सोभाय, म्हणजे बरी
मुांबराां या तािीां व इतर खताां तीां आसोां,
भलायकी आनी ती साां बाळुां क गजि आसिी
काजारा दीस मेकप करून जाता ती सोचभत्त
रोगपचतरोधक सकतयी तें दे वािेंि दे णें; तें
बावली. आमिा िरीरािे अवगूण अिे
आमी साां भाळू न ती ऊजीत कऱ्येत चिवाय
चलपवन तात्कालीक पुणी सोभाय वाडां विें
खांय मोलाक घेवांक जायना. जिें मेकप
हर प्रयत्न आमी कताां व. चकतलो चवद्रूप
करून कुचडिे अवगूण चलपवन जोडल्ली
मनीसयी सोभाय िडां विें हर प्रयत्न कताि ;
सोभाय थोड्याि वेळाचिगी तिेंि चपडे िीां
कोणयी आपूण सोभीत चदसाजय म्हण्ांि
लक्षणाां धाां पून (दाां बून) धरून आपणाचयल्ली
आिेता चिवाय चवद्रूप न्हय. थोडे पावटीां
भलायकी थोड्याि चदसाां िी. जल्माथावन
तिें किें अचनवाऱ्य जाता तरयी सदाां िें तें
आमकाां मेळल्ली ती रोगप्रचतरोधक सकत
जाल्यार थोडे पावटीां तािे दु षपररणामयी
नैसगीक रीचतांनी ती आमी ऊजीत केल्यार
भोचगजय पडतात. आमकाां जल्मातानाां ि
मात् तािो सांपूणि फायदो जीणभर जोड्येत
दे वान चदल्ली ती सोभाय ती नीज सोभाय;
चिवाय
तीि
आपणायल्यार ती सबार दु षपररणामाां सवें
आमी
सदाां
साां बाळुां क
जाय.
रोगप्रचतरोधक सक्ते चवश्ाां त किें आनी
हे र
खांयिाय
चवदानाां नी
तात्कालीक मात्! हें सत आमी आयिा
71 वीज क क ों णि
ती
चदसाां नी पळे यति आसाां व.
जाला. िडीत चववर मुकल्या अांकणाां नी जरूर आसतलो.
ह्या कोरोना काळाांत रोगप्रचतरोधक चकतें आनी ती किी वाडां विी म्हण हऱ्येक
२. खाणा-जेवणाां त सस्याहारािो उपयोग
कोनिाां थावन
ह्या
िडां विें चकत्याक सस्याहाराां त चपडे चवरोध
कोरोनाक लागोन रोगप्रचतरोधक सक्तेिी पररभाषाि बदल्ल्या. सामान्य जावन आयिें
झुजोांक जाय आसिे एां चटओक्क्सडें टस बपूिर मेळतात. ह्या चवश्ाां त खांयिाय उपिाराां नी
आधुनीक वैजकीय ज्ञान रोगप्रचतरोधक
कसलोय वाद-चववाद चदसोन येना. त्या चविीां
सकत वाडां विा चवश्ाां त चकतें साां ग्तात
सांपूणि चववर चदां विो ह्या लेखनािा पररधे
पळे व्याां म्हण अांतजाि ळीर सोदना कताि ना
बायरि सय.
आयकोक
मेळता.
एक चवचित् सांगत थांयसर साां पडली आनी तेंयी सांसारार एक महामारी म्हण प्रसार
३. भलायकेक अनुकूल जाां विी िराब -
किाि कोरोना या कोचवड् १९ चपडे चविीां.
ओलीव तेल आनी सेवट्ाां नी उपलब् िराब
रोगप्रचतरोधक सकत वाडां विा चवदानाां चविीां
रोगप्रचतरोधक सकत वाडवांक साध्य जावांक
चववरण चदां विा एका आधुनीक वोक्ताां
पुरो साां गलाां चिवाय खिीत थरान चबल्कूल
चदां विा वयजाां च्या त्या लेखनाां नी ताणीां
न्हय.
साां गिीां तीां चवदानाां ह्या महामारीक चबल्कूल लागू जायनाां त म्हण आयकाल्यार साधारण
४. आां बिेल्लें (फमेंटेड) खाण िड खाां विें
मनिान
आनी प्रोबयोचटक्स पूरक आहार सेंविो.
थटाक्क
जाां विें
सहज.
रोगप्रचतरोधक सकत वाडवांक साधारण
आां बिेल्लें
समजाता;
आां बील
पेज
जावन सकयल चदल्ल्यो थोड्यो सलहा
जेवल्ल्य ाां क हें खांडीत कळीत.
पूण
लाभतात. त्या लेखनाां नी आसल्लें चववरण
प्रोबयोचटक्स?
हाां गा दीांविें उिीत न्हय; केवल थोड्या
आसल्ल्याां क प्रोबयोचटक्साां िी वळक कनि
चवदानाां िो हाां गा उल्लेख करून मचतांत
चदां विें सुलभ.
उबजाल्लें म्हजें थोडें चिांतन हें .
एां चटबयोटीक
घेवांक
एल्लोपथीक
दाक्तेरि
एां चटबयोचटक्साां िी वळक आजकाल िडावत जावन साां गानातल्लो
ना
म्हण्येत;
१. बरी नीद - हें चववसुांिी िड गजि ना.
एां चटबयोचटक्साां चिवाय काम्ांि िलाना; सगळें
दू सऱ्या अांकणाां त हािो उल्लेख येदोळि
जटफट! एां चटबयतोचटक्स चपडा उबजाां विा
72 वीज क क ों णि
सूक्ष्माणू जीचवांक माताि त जावांक पुरो; पूण त्या
चनयांत्ण साां भाळिें. आयिा चदसाां नी अनेक
चियेंत आमिा भलायके खातीर गजि
ररचतांनी हो दाबाव िडला दे कून चपडायी
आसिीां, सगळ्या जीणाां गव्यूहाां त आसिीां,
िडल्या. दाबाव िडता तिें रोगप्रचतरोधक
चकतचलिीां सूक्ष्माणुजीवी नास जातात मात्
सकत उणें जाता.
न्हय थांयिा पेचिांकयी व्हड आघात जाता आनी
थोड्यो
एां चटबयोचटक्स
९. पूरक आहार (सपचलमेंटस) - थोड्या
घेतल्ल्याां िी चपडा इल्ली पयस जाता जावांक
सांदरबाां नी पूरक आहार गजि पडता तरी
पुरो, पूण जीविण खांडीत चभगडता.
हो
थोड्या पूरक आहाराां िें, प्रत्येक जावन
म्हणोन
नैसगीक न्हय आसल्लें, दीघकाि ळ सेवन
दु षपररणाम
मोताि त.
काडून
घालुांक
प्रोबयोचटक्स! आनी ताां िेयी दु षपररणाम
किें अपायकारीि सय.
काां य उणे नाां त. ओट्टारे हो एक व्यापार; चपडा चदतेल्या लाचगांि तािो पररहार!
रोगप्रचतरोधक सकत वाडवांक वापािाि ह्या सवि चवदानाां नी िड काां य नैसगीक पळे वांक
५. साकर उणे कररजय - चकत्याक म्हळ्यार
मेळाना. थोड्या चवदानाां क सांपूणि वयजािेरि
इल्ली साकर खावन जाां विा इल्ल्या चपडे क
अवलांबून रावाजय पडता तर आनी थोड्या
इल्लें वोकात घेवन इल्ली िड कनि घेंविा
चवदानाां क थांय हाां गा, वेळावेळार, बाह्य
बदलाक सांपूणि बांदि केल्यार बरें !
सलहा
गजि
पडता.
येदोळि
चपडें त
आसल्ल्याां क थोडे पावटीां बाह्य सलहा गजि ६. थोडो व्यायाम किो - थोड्याां क हे गजेिें;
पडता जावांक पुरो, पूण िाश्वतपणी तर तो
पूण कोणें, केदाळा, चकत्याक, किें म्हळ्ळें
एक व्यापारि जाता; चपडे सताक आपूण
मुकल्या अांकणाां नी वािुांक मेळतेलें.
चपडे वीण म्हण भोगिो आवकास तरयी खांय आसा?
७. जाय पुतें उदाक चपयेंविें - िरीराां तली हऱ्येक चिया बरे पणीां िल्िाक उदाक अती
हर चपडें क फूड करुांक रोगप्रचतरोधक
गजेिें. वजनािें सत्तर िक्के उदाकच. ह्या
सकत अती गजेिी म्हण सवि माां दतात तरयी,
चवचिांयी मुकल्या अांकणाां नी वािुांक मेळतेलें.
ह्या कोरोना वेळार थोड्याां नी तािेर सांपूणि भविसो
८. िारीरीक तिें मानसीक दाबावािेर
साां डलािें
चदसता;
चववीध
माध्यमाां चनयी तिेंि, लोकान रोगप्रचतरोधक 73 वीज क क ों णि
सकत म्हळ्ळी ती चवस्रोन केवल तें या हें
रोगप्रचतरोधक सक्तेिी पररभाषाि चकत्याक
वोकात, तें या हें व्याक्सीन मात् एक उपाव
बदचलली? हें सवि केवल व्याक्सीनािें चबस्नेस
म्हळ्ळ्यापरीां लोकान चिांतिा तिें केलाां ि
िडवन थोड्या कांपेचनांक फायदो करून
म्हण्येत. कोवीड चपडे क वयर साां गल्ल्या
चदां विाक पुणी न्हयमू? आनी मुकार चकतें
खांयिाय चवदानाां नी रोगप्रचतरोधक सकत
चपडें क पयस दवरुांक या ताां िे थावन मुक्ती
वाडवन ती आडावांकि साध्य ना म्हण
जोडु ां क वोक्ताां आनी व्याक्सीनाां मात् एक
साां ग्ताना लोका थांय भ्यें आनीकयी िड
उपायगी? चकतें एका कोरोना चपडे न हे र
जाां विें तें सहज! तर चकतें ही एक एचलयेन
सबार
(पकी) चपडागी या मनिान चकतें पुणी कुतांत्
रोगप्रचतरोधक सक्तेक असक्त करून
करून
येदोळ
सोडलाां गी? ह्या सवि सवालाां क जवाब
म्हणासर हर एक चपडें क एकाथरान पाडाव
मेळाजय तर रोगप्रचतरोधक सक्ते चवश्ाां त
केल्लो मनीस इतलोयी असहायक कसो
इल्लें िडीत जाणाां जाां विी गजि.
जालो? चववीध स्वास्थ् सांस्थ्ाां नी
(मुंदरूक आसा)
उबजाचयल्ली
चपडा?
चपडें क
चगळू न
सोडिा
सवें
------------------------------------------------------------------------------------
मनतळ मन दे िाक
मोगाचें
जाल्यारी हासोन हासोन चजयेतालीां. नीज कषट चिस्मसा वेळार ताां काां कळताले. इनामाां हाडच्या साां ताकलोसा खातीर िेर्को राक्तालो. साां ताच्या नाां वार आवय बापयि भूर्र्ग्ाां क इनामाां चदतात म्हळ्ळें ताका
सबार वर्साां आदीां आसटर ीया दे िाां त
कळीत नातल्लें.
बकहार्ड नाां वािें एक कुटम आसल्लें.
हरे क पावटीां चिस्मसा वेळार चनरािेन
घराां त दु बचळकाय आसल्यारी काळजाां त
बावल्लें तािें तोांड पळवन आवय बापायक
ग्रेसतकाय आसल्ली.
बेजार जातालें.
सभा-समारां बानी
बापय, भूर्र्ग्ाच्या तोांडा
तमाश्ाां च्यो काचणयो साां गोन, पोदाां गावन
वयलें सवाल पळवन म्हणतालो. “पुता
नािून आनी जादू कर्न लोकािें मन
चततल्या व्हडल्या चिलाां त चततलीां इनामाां
उल्लासीत कर्तालीां आनी आपलें पोट तीां
आसल्यारी, आमच्या घरा चकत्याक तो येना,
भर्तालीां.
कुटमाां त घोव, बायल आनी
आमकाां चकत्याक इनामाां दीना? म्हण तुका
दाकटो पूत चततलेि. जेवण अर्द्ा पोटािें
भोग्ता ? ताका एक जाप अिी, इनामाां तय ी
74 वीज क क ों णि
दोन ररती आसात. एक दोळ्याां क चदसच्या
सेचमनररां त आसल्ल्याां क सांतोसान उत्ाां ि
तसलें इनाां , आन्येक चदसानातल्या तसलें
सुटोांकनाां त. हरे कलो आपणालागीां आसल्ली
इनाम.
चदसच्यो वसतू तात्कालीक आनी
एकेक मोलाधीक वसत जेजू मररयेक
पर्त्याां पर्त्याां जाय म्हण भोगच्या तसल्यो.
काणीक जावन दीवांक सालीर रावले.
पूण अदृश् काचणको तसल्यो न्हां य. बरी
हासत्या
बूद, बरी भलायकी, बरीां आवय बापय,
हरे कल्यालागीां उलयली.
भूर्गीां समाजेंत मान, दे वा थांय पात्येणी..... ह्यो
काचणको घेतल्यो. वेळ जावन येतालो. ताणीां
वसतू दोळ्याां क चदसानाां त.
पाटीां वेिो वेळ लागीां पावल्यारी, आपणा
पूण िाश्वत
मुखमळान
मरी
ताणीां चदल्ल्यो
काचणको. ह्यो वसतू हरे क वर्सा साां ता
कुिीन
आमकाां हाडन चदता न्हां यगी ?
आसल्ल्या त्या दु बळ्या भूर्र्ग्ाक चनरािी
अन्येक चवषय आसा.
करुांक चतका मन आयलेंना.
काचणको चदतानाां
ताका एक सूत् आसा.
आिेच्या
आां कवार
दोळ्याां नी
पळवन ती लागीां
कोणाक त्या
आचयल्ल्यापरीां तो भूर्गो घाबर्लो. तािेलागीां
काचणकाां िी िड गर्ज आसागी ताका तो
बाळोक जेजूक दीवांक चकतेंि नातल्लें. ताणें
पयलें चदता.
हे विीन तेविीन पळयलें
भोविा अखरे च्या घराां क
लाचगांि अर्दीां
पावताना पोतें खाली जाल्यार ती तािी िूक
सूकल्लीां मात्येिीां चदपळाां आसल्ली. तो तीां
न्हां य!” िेर्को हासत्या तोांडान आपली
उकलन वर्तुलाकारार वार्यार गुांवडावन
तकली हालयतालो. थोडीां वर्साां अचिांि
धररलागलो. हो जादू खेळ ताणे बाळपणार
पािार जालीां. तो बापायच्या भुजाां क पाां वच्या
बापाय थावन िीकल्ली चवद्ा.
चततलो उबार वाडलो. ताका पाद्री जाां विी
चिसतेन वार्यार उबोन िेर्क्ाच्या हाताक
आिा आसल्ली. एकल्याि पुताक पयस
पाां वच्या चदपळाां क पळवन बाळोक जेजू
धाडु ां क ताां का मन नातल्लें तरी, पुतािा
सांतोसान कील कील कर्न हासलो. अिें
खुिेक ताणीां कबलात चदली. उग्त्या हाताां नी
ताचळयो पेटून हासच्या आपल्या पुताक
सेचमनररां त
पळवन आां कवार मर्येिें काळीज भरून
ताका
स्वागत
मेळ्ळो.
बाळपणारि तो सेचमनरीक भर्ती जालो.
आयलें.
थांयिीां चनयमाां तो सांतोसान पाचळलागलो.
बकहार्डाच्या हातीां चदलो. तवळ पर्याां त
एक दीस त्या सेचमनररां त एक अलवकीक
आनी त्या उपराां ती कोणा लाभानातलें भाग,
घडीत घडलें. आां कपार मरी बाळोक जेजू सवें त्या सेचमनरीक ताां का पळवांक आयली.
चतणे
भूर्र्ग्ाक
उकलन
त्या अनामधेय, अनाथ भूर्र्ग्ाक लाबलें. ---------------------------------------
75 वीज क क ों णि
माहेत
‘’ई -रपी’’ हे क िाक? उपय ग किें णवधान आनी उद्दे श कसें ?? सगळ्यत
सींसतरतच्यत
‘’किपटोिरे न्स ’’
थोड्यत
आवतज
रतषट् तीं न
िच्यता
ह्यत
िेलतीं . कवकडयो ितनफरे न्स मुितीं त्र आमच्यत दे ितचो प्रधतन मींत्र नरें द्र मोद हतणें
‘’ई
सींदरबतर आमच्यत भतरत दे ितन कडकजटल
रप ‘’ि अकधिृत थरतन चतलन कदलतीं .
िरे न्स
न्यतषनल पेयमेंटस ितरडा पोरे षन आफडइीं ड य(
होींदोन आसच्यति पयलें मेट
NPCI)
पयितीं चे
सकचवतलय,
आन
इलतखे, रतषट् य
आरोर्ग् आरोर्ग्
प्रतकधितरतच्यत सहभतकगतत थतीं वन 'ई-रप ' कडकजटल पेयमेंट सतधन तयतर िेलतीं .
म्हणजे हततेर
सिता रतच्यत कवव ध योजनतीं
प्रयोग ि सींग्त
ि दत
फलतनुभव ि
(लोितीं ि) पतव त िची ह एि व्यवस्थत दवरलतीं . आमच्यत दे ितीं त आजितल पयश्ये
जतवन
नतसततनत वकहवतट चलोन आसत. ह्ये कदिेन
ितीं ट्यतिट लेस्स कडकजटल पेमेंट सतधन
आसत.
म्हण सतीं र्ग्ेत.
ह क्यति लेस्स आन
क्यू आर िोड तसेंच
एस.एीं .एस आधतर त कप्रपेयड ई वतवचर जतवन आसत. भतरत दे ितीं त खींचेंय एि ितऱ्यें सियल आसच्यत फलतनुभकवनींि पतटल्यत सभतर वसतां न पतवोींि मोसत कवळीं ब जतततलो. एित व्यस्त्रक्तच्यत मोबैल फोनतच्यत
नींबरतद्वतर ीं ि दत वगता वण िऱ्येत. सिता रतन प्रोत्सतह द वींि िेंद्र सिता रतन नवें ितऱ्यिम
कनमूालनति, पौषकटितीं ि उपयोगति िेवल
२०२१ इस्वेच्यत अगोसत २ ततर िेर प्रतरीं भ
‘’ई वतवचर ‘’ जतवन आसत. िेंद्र सिता रतन
76 वीज क क ों णि
सभतर योजनतीं समतजेच्यत दु बळ्यत-धतिट्यत
एक्स स ब्तीं ि, ब्तीं ि आफ बरोडत आन
लोितीं च्यत सेवेि हतडल्यतीं त.
इतर ब्तीं ितीं न उग्ततवण आन स्व ೕ िृत
सिता रतन
सद्द्यतच्यत मट्टति अयुषमतन भतरत, प्रधतन
दोन सेवत द वीं न आसतत.
मींत्र जन आरोर्ग् योजन, चैलड वेलफेर, ट्युबिुालस स,
कनमूालनति
आन
पौषकटितीं ि ितणघेंवच्यत (खर द) िच्यता उद्दे िति मतत्र अवितस द ल. हतततीं त पयिे उपयोग िनता सततनत पयिे ‘’ई -रप ’’ आन ई वतवचर मुितीं त्र पतव त िची व्यवस्थत जतवन आसत.
अकभवृद्ध
जतल्ल्यत दे ितीं त ‘’ई वतवचर’’
प्रचकलतेर आसत. प्रसतूत ८ थतवन ११ ब्तीं ितीं न ‘’ई -रप ’’ प्रकियेि पूणा प्रमतणतन अमेररितीं त कििपति
तिेंच इसितलतीं त
वतवचरतच व्यवस्थत आसत. आधतर कदलत. थोड्यत ब्तीं ितीं न ‘’ई -रप
‘’उग्ततवण िेल्यत. जतल्यतर स्टे ೕ ट ब्तीं ि आफडइीं कडयत,
ऐकसऐकसऐ
ब्तीं ि,
एचकडएफस ब्तीं ि, पींजतब न्यतषनल ब्तीं ि,
अनुदतन त
किक्षणति
हे रतज्यतच्यत
कवींचवन
जतल्लें
सिता रतच्यत उद्दे ि त कवतरण प्रमतण पत्र जतीं वन आसत. मध्यवती सतधनतच गजा उण िच्यता उद्दे ितन ह
सेवत २०२१ इस्वेंत
ितऱ्यरूपि हतडल्यत.
77 वीज क क ों णि
ह
व्यवस्थत
एनकपकसऐ
आपल्यत
युकपऐ
प्लतटफतमा
मुितीं त्र कनमता ण िेलतीं .
सिता रतच्यत कनयमतनुसतर ई-रप िल्यतण सेवेचत वेळति उपयोग िऱ्येत. अखरे ि सतीं गचें जतल्यतर भतरत दे ितीं त धोि सभतर आसतत. धोि चड जतततनत लोि व्यवस्थत सड ळ जतवींि ििें कजयोींवचें म्हळ्ळे उपतय सोधून ितडततत. अिें आसततनत खींच य व्यवस्थत सरळ आन सुरक्ष त न्हीं य म्हळ्ळ ितण जतीं वन असल ह्यत कदिेन सरळ आन अत सुरक्ष त कवधतन म्हणच्येपर ीं कनकदा षट
सिता र आततीं आरब ऐ मुितीं त्र कडकजटल िरे न्स अकभवृद्द िचें ितम िना आसत. ई -रप आरीं भ कडकजटल पतवत मूळ सौिऱ्यत
च सतमथी दतिैतत. हें भकवषयतच्यत आन फुडतरतच्यत कडकजटल िरे स्त्रन्सच्यत यिस्वेि ितरण जतीं वन आसत.
व्यक्त , कनकधाषट उद्दे िति ई वतवचर पतवत व्यवस्थत प्रतयोग ि जतीं वन आसत िेल्यत. बेजवतब्दतर म्हळ्ळ्यत तक्षणत सतमतन्य
जतीं वन
आमच्यत
मनत
कभतर
उबजींवचे अकधितर वगा आन सिता रतच्यत इतर जतर्ग्तर बसोन िचीं ितमतीं म्हण
ई-रप ‘’खींय उपयोग िऱ्येत?
सतीं र्ग्ेत. हीं तत-हीं ततीं न
प्रसतूत ह व्यवस्थत
सिता रतन हतडल्यत.
ह्यत नव्यत व्यवस्थेचे
उद्दे ि सतथाि िचें लोितीं च्यत हतततीं त आसत!
खींचेंय ितडा , कडकजटल पेयमेंट, आप आन तिेंच इीं टनेट ब्तीं किींग, नततल्यतर पयश्यतीं ि
हतीं तूीं
लग्त जतल्ल ीं ितमतीं िऱ्येत,
अनीश क्ल ड मुदिों गडी ---------------------------------------
78 वीज क क ों णि
ताणिबानी आतोंकी क ि? ताोंिे थावन सोंसािाक भ्यें णकयाक?
ततकलबतनतीं न अफघतकनसततनत वयर ततबो
कवश्यतीं त थोड्यो महत्वतच्यो सींग्त ीं जतणत
घेतल्यत नींतर थींयचे नतगर ि आपलो ज व
जतव्यतीं .
वतीं चवींि दे ि सोडन धतीं वततत. दू सऱ्यत वतटे न
ततकलबतनतचो इकतहतस (चररत्रत): ततकलबतन,
च नत ततकलबतनत सींग ीं दोसत िरींि मुितर
हतचो अथा पश्तो भतषेंत ‘कवध्यतथी.’ १९९४
येतत! अत रे ि यत आतींकिींि आडतीं वचे
वसता दक्ष ण अफघतकनसततनतचत िींधहतर
खतत र पतटल्यत व स वसतां थतवन आसलेल ीं
िहरतचत आसपतस उग्ततडति आयलो.
अमेररितच ीं आन नतटोच सैनत पतट ीं गेल्यत
सोकवयेत युकनयेनतच पतट ीं पतावण ीं आन त्यत
उपरतीं त परत ितरडयिता जतल्ल्यत ततकलबतन
उपरतीं त सिता र पडल्यत उपरतीं त दे ितच्यत
आतींकिन भती एितच हफ्त्त्यत कभतर सींपूणा
कनयींत्रण घरझज झच्चो हो एि पींगड
अपघतकनसततनत वयर ततबो घेतलत. पोरडच्यत
जतवनतसलो. ततीं ण
आयततरत द स, आगसत १५ वेर रतजधतन
सेनतकनींचत सदस्तीं ि आिरष त िेलें , जतीं ण
ितबूलत वयर ततबो घेतलो. ह्यत
आतींि
अमेररितचत
ततकलबतनतीं न
उपरतीं त
दिितीं त
नतगररितीं न दे ि सोडन धतवोींि प्रयतन
सोडलेलें.
िेलतीं , िरून आसतत. आततीं ततकलबतनतीं ववीं
दोन वसतां कनींच दे ितचत सबतर बतगतीं न एित
ततीं ण दे ि कित्यति सोडु ीं ि जतय? ततीं चो
हतततन कनयींत्रण घेतलें आन १९९६ वसता
इकतहतस आन ततीं चे कवचतर िसले ? हतीं चे
इसलतम ि ितयद्तीं चत िठोर वतक्यतसवें
ततबो
घेतल्यत
79 वीज क क ों णि
मुळतीं त “मुजतकहद न”
पतकटीं ब्त
सोकवयेत
ववीं
१९८०च्यत
सैनति
धतीं वडतवन
सतीं गततत ततीं चत घरतीं तलो दतदलो आसतजय नत इसलतम ि आम र त घोष त िेलें. ११
तर घरत भतयर मेट दवरींि नततलें. किक्षत
सपटें बर २००१ कदसत अमेररितीं त जतल्ल्यत
कदीं वच जतल्यतर सतवाजन ि जतर्ग्तर फति
हल्ल्यत उपरतीं त अमेररितचत सैनतन नवेंबरतीं त
कदीं वच , जेरबतीं द मतरडचें सतमतन्य जतल्लें.
अमेररितन वतरडयतदळतचत हल्ल्यतचत नतीं वतन
कवदे ि कफल्मतीं आन बुितीं चेर बींध घतल्ल .
ितबूलतीं त
इसलतम ि नद्रे न कनींदन य म्हण पळीं वच्यत
प्रवेि
घेतलो.
त्यत
उपरतीं त
ततकलबतन रतनतीं न कलपले.
सींसिृत ि, िलत िृकतयतीं चो नतस िेलो.
पयस िहर सोडन ते रतवले. त्यत जतर्ग्तीं
आततीं ते म्हणततत ि असलें कनयम परत
थतवन पतश्चतत्य सहितर ीं कवरोध २० वसतां भर
हतडचेंनतीं व. पूण कवरोधति आन पतश्च्च्यतत्य
गुप् ीं लडतय चतलू दवरडल . ततकलबतनतचो
दे ितीं चत मत प्रितर ते खींड त पतूान तें कनयम
सींस्थतपि आन फुडतर मुल्ल महम्मद उमर
जतर िरडतेले. ततकलबतनतीं न हें नेगतर िेलतीं .
जतवनतसलो, जो ततकलबतनतचो पतडतव जतल्यत
ततकलबतनतन आिें म्हळतीं ि ततीं ितीं ह्यत
उपरतीं त अज्ञततवतस जतलो. ततचो खींकयींच
वसता चत सुवता तेर अफघतकनसततनत खतत र
पत्ो लतगलो नत. २०१३ वसतां त ततचत मणता च
‘असल इसलतम ि व्यवस्थत’ जतय आसल्ल ,
खबतर ततचत पुततन कदल .
ज
ततकलबतनतचो कहतू कितें ? : आपल्यत पतीं च
कनयतमत
वसतां च्यत रतज्वटितयेंत ततकलबतनतीं न िररयत
अल्पसींख्यतततीं चत हक्कतीं च
ितयद्तचे िठोर कनयम लतगू िेलें. हतीं तूीं
तसलें.
मुख्य जतवन ि यतीं ि भतयर ितम िरींि
ि यतीं ि भतयर वचोन ितम िचें पसींदच नत
आन
आिें िळोन येतत.
किक्षण जोडु ीं ि अडवतरडलें. जर
ि यतीं ि भतयर वचतजय जतल्यतर ततीं चे
सतीं सिृत ि परीं परत आन प्रितर पूण
ि यो
ततकलबतनतचत
बडत पींगडतीं
ततकलबतनति अींतररतषट् य मतन्यतत:
80 वीज क क ों णि
धतमीि आन िरडचें मधें
सेजतरडच्यत पतकिसततनत सवें िेवल ४ दे ितीं न ततकलबतन सिता र आडळत्यतीं त आसततनत मतन्यतत कदल्ल . सींयुक्त रतषट् सवें इतर बहुसींख्य दे ितीं न
त्यत पींगडति सिता र
चलींवचें हक्क आसत म्हण मतन िेल्लें. आमेररित आन सींयुक्त रतषट् तीं न ततकलबतनत
वयर कनभांद घतले आन चडतवत दे ितीं न ह्यत पींगडति रतजनैत ि दृषटे न मतन्यतत कदीं वचें मन दतियलेंनत. ततकलबतन रतज्वटितय आपणतयल
आन
अत्यतचतर िेले तर
अफघतकनसततन एि व्हतळ्यतीं त घतल्लो दे ि जतीं वचो धखो आसत.
च नत सिता र हे र दे ितीं न
ततकलबतनति
ितयद्तखतल ितसन म्हणोन मतन्यतत कदीं वचें सींिेत कदल्यतत. च नतीं त तर ततकलबतनत सींग ीं कमतृत्वतचो सींबींध रचून सहितर कदीं वचो सींिेत एदोळच कदलत. सवतल आततीं
२०००० िरोडतीं चत खचता र सबतर ितमतीं सुरू िेल्ल ीं आसतत. ततकलबतन सतीं ग्ततत, भतरततन त ीं ितमतीं रतवयनतये म्हण. दू सऱ्यत वतटे न ततकलबतनतीं न थींयच्यत पजेचेर
िठ ण िमतीं घेवींि िुरू िेलतीं म्हळ्ळ खबरय येवन आसत. किसततीं वतीं ि तर थींय मुितर फुडतरच नत आिें जतलतीं . आमचें मींगळू रडचें जेज्व त यतजि थींय कििता ल्यतत ततीं ण
थींय
लोिोपयोग
िुरू
ितमतीं बींध िेल्यतीं त. एित
दु रद्दे ितन महतदे ितचत िृपेन हें ततकलबतन उबजतल्लें आततीं त्यतच दे िति मतरे ितर ितीं टो जतवींि पतवलतीं . ततकलबतनत कवि ीं आकनि
भतरततचें. भतरत सिता र
कदसतीं न
िळतेलें.
त्यतच
अफघतकनसततनतीं त भतरत सिता रतन सुमतर
सबतर सींग्त ीं
आसतत. पतवट मेळ्ळ्यतर बरयतोलोीं.
ततकलबतनति मतन्यतत द त यत नत तें मुिल्यत थोड्यत
िेल्ल ीं थोड ीं बर ीं
-नवीन कुिशेकि.
81 वीज क क ों णि
बव ों ती ों एक नदि - ८
हें कसिें व कात? लेखि: कवन्सेंट ब कडमेल्लो, ततिोडे . वोितत कदीं वचें कपडे ि. कपडत आसल्यतर मतत्र वोितत घेंवचें आन बरें जतीं वचें. बरें जततत म्हळ्ळो भवासो आसत यत वोितत कदीं वचो
ह्यत कदसतीं न तें इतलें प्रकसद्ध ििें जतलें ? तें
वयज ततच खतत्र कदतत तर कपडे सत वोितत
प्रकसद्ध जतलें न्हय, ततित प्रकसद्ध िेलें. िोणें,
घेवींि तयतर जततत आन बरोय जततत.
ििें
वोितत जर बरें थोड्यतच कदसतीं न न्हय तर
खींयसरय
म्हकहन्यतन पुण ततचो बरो पररणतम कदसोन
नेणतसल्लो िोणय नतीं च म्हण्येत; कदसतत तर
येतत. पूण ज णभर घेवींि पडतत तें वोितत,
तें िेवल सींिोधितीं ि ततीं च्यत सूक्ष्मदिाितीं त;
वोितत ििें तें जतीं वचें ? तें जतवन वतावतत
थींय तें एि िुरोवत (CROWN) पर ीं कदसतत
एि व ि. कित्यति सवतां ि िळ त आसचत
दे िून ततित कदलतीं तें बोव सोभ त नतीं व. पूण
प्रमतणे
ितता ितम तें मनिति कपडत द वन ततचो
हर
दु षपररणतम
एि
आधुन ि
(सतयड-इफेिट)
वोक्ततीं ि
म्हळ्ळे
आन
कित्यति?
कदसतनत
आज
तरय
िोरोनतीं
ततचें
नतीं व
ज व ितडचें मतत्र!(?).
आसतततच. हे दु षपररणतम आन्येि कपडतच्च म्हण्येत. दे िून एित वोक्तत ववीं उबजतल्ल्यत
"खतवो, कपयो, मजत िरो!" - ह्यत मूडतर
दु षपररणतमतीं ि गूण िरींिय दु स्रेंच एि
आसल्लो हो सींसतर, ितन िेप्पे जततत
वोितत कदततत. चडतवत जतवन ह किींिळ
म्हणतसर आवतजतन भरोन गेल्ल्यत हो सींसतर
वतडतत् वेतत; वोक्ततीं च पट्ट लतीं ब जततेच वेतत.
एितचफरत म्हळ्ळ्यत पर ीं सींपूणपा ण स्तब्ध जतलो. कदसति हें , रतत ि तें ितम, आन
िोरोनत एि वैरस. दोळ्यतीं ि कदसतनततल्ल
ितऱ्यिमतीं म्हणोन खींयचत वेळतरय BUSY,
एि अधाज व ! जिें आद ,ीं तिें आततीं , आन
घरतीं त िुटमतसतीं गततत वेळच नततल्लो मन स
सदतीं आसतेलें! िोरोनत इतलें सतमतन्य तर
घरत कभतरच कपचतर जतलो. आपणति खींय
82 वीज क क ों णि
वोसो लतगतत म्हण कचींतून सतमतज ि अींतर
दे ितीं चे तनता टे रतषट् पत / प्रधतन एि कनगूढ
दवना, इल्लो पेल्यतचो हुसिो न्हय तरय
मरण मेल्यतत!
खड्डतयतचें दे िून मतसि घतलून, मुितर पतट ीं आसल्ल्यतीं ि कभयतच्यत न्हय तरय
एित
आधुन ि वोितत यत व्यतक्स न मनितीं चेर
थरतचत दु बतवतच्यत दृषटे न दे खोन, गजेन घरत
प्रयोग िचता पयलें थोड्यत तेंपति थोड्यत
भतयर वचतजय पडतत तरय , पतट ीं घरत
मनजतकतींचेर
कभतर सरडततनत त्यत सतबवतचो यत आन त्यत
मनितीं चेर प्रयोग िरून थोडे ठक्के पुण बरे
स्तकनटै जरतचो प्रयोग िरून िेल्ल्यत त्यत
पररणतम
िुद्धतचतरत ववीं वैरस म्हळ्ळें तें सींपूणपा ण
सतवाजकनितीं ि उपलब्ध िरून कदततत.
मरतत म्हळ्ळें िेंबर ठक्के खतत्र नत तरय
व्यतक्स न वोितत न्हय; कपडत आडतीं वचत
रोगप्रकतरोधि सित हळततन मतता म्हळ्ळें
खतत र कपडत उबजतीं वचत सूक्ष्मतणुज कवींच
िेंबर ठक्के खच त. कनदोन आसततनत
(वैरस यत ब्तिट ररयत) सित मोडून, एित
रतयतच्यत नतितर बसल्ल्यत मूसति मतरींि
थरतन मतरडन्म्ींच म्हळ्ळ्यतपर ीं िरून कदीं वचत
मतीं िडतन तलवतर प्रयोग िेल्ल्यतपर !ीं
तसलें जतवनतसत. खींयच य एि नव कपडत
आन लतभले
उपरतीं त तर
थोड्यतच
उपरतीं त
तें
म्हण आयल तर, खींयचत सूक्ष्मतणुज व ववीं कपडें ि िेवल वोक्ततीं व व्यतस्त्रक्सनेषन मतत्र
त आयल्यत म्हण पयलें खतत्र िरून, ततित
एि
वेगळें
पररहतर
म्हण
इसकतहतरतीं
आन
िरून
पयलें
मनजतकतींचेरच
खबरतीं द्वतर ीं हर एि मतध्यमतीं न एित थरतचो
वसतां गटल्यतन सींिोधन जततत; व्यतक्स न
फटि रडयो
खबरो
बरय ड त
भतयर ितडु ीं ि पतीं च थतवन बतरत वसतां य
भलतयिेि
आपल्यतच
रोगप्रकतरोधि
लतग्ततत. आन ह सवा प्रकियत आधुन ि
सक्तेचत पतत्रतकवि ीं लोितथींय आसल्लें इल्लें
वयज ितसत्र प्रमतणे आन ततचतच रूल ीं
ज्ञतनय
आन रे ग्तीं प्रमतणे.
गतजततनत,
अळवोन गेलतीं च म्हण्येत. नवें
व्यतक्स न िोरोनत कपडे ि एिच पररहतर म्हळ्ळ
फट चडतवत लोितच्यत मकतींत
तर, िोव ड-१९ आयलें दसेंबर २०१९-ींत
खींचवींि मतध्यमतीं यिस्व जतल्यतीं त. िोरोनत
आन एि पतीं च-स मकहन्यतीं कभतरच हतित
ितीं य महतमतर न्हय म्हण पुरतवे द वन आन
व्यतक्स न ििें तयतर जतलें म्हळ्ळें एि
आपल्यत दे ितीं त लोिडतवन गजा नत म्हण
सवतल इल्लें मत आटीं वचत सतद्त मनितीं चत
कवश्व स्वतस्थ्य सींस्थ्यतचो कवरोद िेल्ले त न
मकतींत उबजनतीं ग ? कततलेंच न्हय, आधुन ि
83 वीज क क ों णि
वयज ितसत्रपरमतणे खींयचेंय नवें वोितत यत
फसट आन सेिेंड जतलें. आततीं थडावेव येतत
व्यतक्स न घेतल्ल्यतीं चेर िसलेय दु षपररणतम
खींय! हें कितें ह भकवश्यवतण ितेल्यतीं आन
जतत त तर त्यत मनिति आन
ह्यत
ततचत
दोळ्यतीं ि
मतत्र
न्हय
इलेिोन
िुटमति पररहतर द वींि तें वोितत तयतर
मैिोसिोपति सयर िषटतीं न
िेल्ल
सूक्ष्मतणुज व ीं मधें "रौींड टे बल िोनफरे न्स"
िींपेन
दे ितचत
बतध्य जतवनतसतत आन
सिता रतकचय
त
जवतब्दतर
जततेच
आसतत?
हतीं चत
कदसचत
मधें तेंय
कितें
जतवनतसत. पूण हतीं गतसर िींपेकनय बतध्य नत
"िोींटऱ्यतिट" जततत?! आन
ह्यत
यत सिता रय हतच जवतब्दतर घेनत. सबतर
थडवेवतीं त भुगीं चड प्रभतव त जततेल ीं म्हण
सींग्त तोींडपति ीं मतत्र किवतय कलख त आसचें
सतीं ग्ततत. हतचो मतलब इतलोच ि सिता र
वेगळें च! सिता रतीं चें ितनून हें व्यतक्स न
अकधितर ीं आन ह्यत वैरसतमधें कितें पुण
स्वेच्छेन घेंवचें आन अकनवतऱ्य न्हय म्हण
सोल्लो जतलत खींड त! आन तिें तर कतस्रें
सतीं ग्तत तर सियल्यत इतर अकधितर ीं थतवन
लतर मतत्र न्हय मुितर सरडितर अजेंडतीं
आयिोींि मेळचे तकद्वरद्ध जतवनतसत! तर
प्रमतणे व्हड व्हड लतरतीं य येतेल !ीं आन ह ीं
िसलें वोितत हें ? िसलें व्यतक्स न हें ? ह्यत
वेररयेंटतीं च ीं
व्यतक्स नतचो उद्दे ि तरय कितें?
मकहन्यतीं ि न्हय तरय वसता ि एि पतवट ीं
लतरतीं आडतीं वचत कनबतन स
पुण एि डोस व्यतक्स न घेंवच्यति हे ते थोड्यत मूळतीं थतवन अिेंय िळोन येतत ि
ओफसा
िोव ड व्यतक्स नति तें लोितचेर वतपतचता ि
वेररयेंट येतेच आसतेलें आन एित वेररयेंटत
खींयचतय वैजि य सींस्थ्यतीं थतवन पवाणग
खतत र तयतकसाल्लें व्यतक्स न दू सऱ्यतचेर
मेळोींिनत.
सींिोधन िरून
प्रभतवितल न्हय दे िून व्यतक्स न घेवन
िेवल एमजेन्स यूस ओथोरै सेषन (EUA)
ततीं चो दु षपररणतम भोकगजय पडतेलो. थोड्यत
म्हणोन सतीं गोन कितलेितीं चे ज व गेले तर
दे ितीं न कतस्रो डोस द वींि एदोळच आरीं भ
कितलेिे ज वनभर अपींग जतले; थोडे
िेलतीं म्हण खबर. अिेंय खबर आसत ि
अकधितर हें निततता त तरय थोडे हतित
सींसतभर थींय हतीं गत मकहन्यति एित ले ितर
ओपवतततत; पूण मेल्लो मन स कितें पतट ीं
एिेि
येत यत जतल्ल्यत दु षपररणतमतीं खतत र िोणय
अींतरता षट् य सींचतर ितेल्यतीं चेर व्हड सींिषट
पररहतर द त?
जतले आन
ितनूनतीं न
द वन
वेररयेंट
ितेल्यतीं िय ! 84 वीज क क ों णि
लोिति
कफक्स
फुसलतयतेले.
जतलतीं
म्हण;
भतरतततीं त अींतरता ज्य सींचतर
िोरोनत कपडे आन व्यतक्स नत कवि ीं अिें तर
ततितय मेळतत पवाणग EUA-खतल.
तपतसण िचता RT-PCR टे सटत कवश्यतीं तय तोच वतद-कववतद! ह्यत टे सटतचो आकवषितर
ह्यत महतमतर ि कवरोध िेल्लेय
िेल्लो सतीं ग्ततलो ि
हो टे सट िेवल
आन RT-PCR टे सट कपडत तपतसुींि न्हय
वैज्ञतन ि सींिोधनतीं खतत र किवतय कपडत
म्हळ्ळो नोबेल पुरसितर जोडल्लोय तो
तपतसण िरींि न्हय. िोरोनत कपडत प्रसतचता
आकवषितररय नपींयच! दे िून हे सवा कवषय
त न्म्ींच मकहन्यतीं पयलें ह्यत नोबेल पतररतोषि
आटवन पळे यततनत, ह िसल कपडत आन
कवजेत सींिोधितचें जततत कमसतेरतभर त
ह्यत
मरण. पूण कपडत तपतसुींि ततणें आकवषितर
िोणतयचतय मकतींत एि सवतल उबजोींचें
िेल्लो तो टे सट जततत एि मतत्र सतधन;
सहज!
कपडे ि
हें
िसलें
वोितत
नपींयच
म्हण
(ही अणभपिाय िेखकािी जाोंवनासा) -----------------------------------------------------------------------------------
िालेस्सन्सया मफगाजेंत बृहत बािटो उबयलो “आमी निीबवांताां . दे िािो ७५ वो सुटके दीस हे म्म्यान आिरुांिें भाग आमकाां मेळ्ळाां . हजारोां जणाां च्या त्याग बचलदानाववीं हें स्वातांतऱ्य आमकाां मेळ्ळाां . हें उरोांविीां जवाब्दारी आमिेर आसा’’अिें म्हळें पश्चीम वलय भृषटािार चनग्रह दळािो एस.पी.
सैमन सी.ए. हाणें. वालेक्न्सया साां चविेंत फेरे र इगर्जेच्या प्रवेि दारालागीां धर्णी था
85 वीज क क ों णि
बचलश्ट आसा. आमच्या मुखल्या चपळगेन दे िािो इचतहास आनी दायज जाणा जावन चजयेजे म्हण उलो चदलो. येवकार मागून प्रसतावन चदल्ल्या चवगार मा. बा. रोक डे सा हाणें प्रधानी नेहरून पयल्या सुटके चदसा ताां बड्या कोट्ा थावन केल्ल्या भाषणािो उल्लेक करून तोि मोग, तेि हुमेदीन हो ७५ वो सुटके चदवस आिरुांया, दे ि बाां दांु क वावूर्याां म्हण साां गलें. फी.गो. पररषद उपाध्यक्ष डे वीड पायस हाणें सयऱ्याक फुलाां तुरो चदलो तर, काऱ्यदिी रीटा चमनेजस चहणें वळक करून चदली. वेदीर सहायक चवगार मा. ल्यान्सी चडसोज, वन ५० फीट वयर आनी ८.५ फीट आनी १२.५ फीट चवसतारायेिो बृहत बावटो ताणें फुलोवन आपलो सांदेि चदलो.
एां चससी ब्ाां क अध्यक्ष अनील लोबो तिेंि असुांता चलझी चपांटो हाजर आसल्लीां. प्ाटर ीक चडसोजान काऱ्यें िलोवन आभार माां दलो. कोवीड-१९ चनयांत्ण चनयमावळी खाल
जगाां ति अती उत्तम सांचवधान आमिें. आमिीां हक्काां आनी कामाां आमी जाणा जावन पाचळजे. आमच्या दे िािी बुन्याद
थोड्याि जणाां सवें हें काऱ्यें िल्लें. पूण हें हुमेचदिें वरस जाल्ल्यान लोका थांय हुमेद चजवाळावांक, चफगिजेच्या ११०० कुटमाां कयी
86 वीज क क ों णि
बावटो दीवन हऱ्येका घराां नी तो उबयिें माां डावळ केल्ली. ---------------------------------------
"िौिों ग" पुस्तकािें मियाळम अिकाि
ि कापणि
"आरूढम"
जाि
ज्येष्ठ सतकहत्य ि पुींडल ि नतयि हतीं ण गोींयचे 'प्रजेचो आवतज' चळवळ चें फुडतरपण घेतलें ह्यतच वेळतर िकवतत िथत नतटि लेखन ह्यत प्रितरतचें सतबतर पुस्तितीं रचून िोींिण सतकहत्यति समृद्ध िेल्ले. ततण सतीं गलें. पुींडल ि बतबतल्यत नतटितीं तल िथतपतत्रतीं ितळति आन दे िति भतयर उरततय. मलयतळम भति ितीं मद ीं ह्यत
--------------------------------------"िौिों ग" समुहाोंतिें भेदभाव आनी असमताय उक्तावोंन दाख वपी उत्कृष्ठ ििनाआि.एस.भास्कि **********
पुींडल ि नतरतयण नतयि हतीं गेलो "चौरीं ग" नतटि सींग्ह समुहतीं त मूींळ धररलें भेदभतव आन असमततय उक्ततवींन दतखोवप उत्कृष्ठ रचनत आसत अिें ज्येश्ट िोींिण सतकहस्त्रत्यि आर.एस.भतस्कर हतीं ण सतीं गलें. पुींडल ि नतयि हतीं गेलें "चौरीं ग" नतटि सींग्हतचो िकव बतलिृष्ण मल्यत हतीं ण िेल्लो मलयतळम अणितर "आरूढम" पुस्तितच्यत लोितपाण सुवतळ्यतीं त एन.बतलिृष्ण मल्यत हतीं च्यत िडे न पुस्ति स्व ितरून ते उलेयततलें.
रचनेि बेस बरो येवितर मेळतलो अि ीं भतस्कर हतीं ण आित उक्ततयल . अणितरप बतलिृष्ण मल्यत मूींळ सजानि ल िकव आसून िोींिण त ीं सतबतर लेख आन िथत बरे यल्यतय. 'होरूथूस
87 वीज क क ों णि
मलबतररिूस आन हतीं तु िोींिण वैध्यतीं चें आन सदतनींद ितम्मत हतीं ण उलेयले . योगदतन' पुस्ति रचलत. 'ज वसींिल्प', 'आत्मगत' अि ीं दोन िकवतत सींग्हतीं ब सुवतळ्यतीं त िोच वतठतरतीं तलें लेखि हतज र उजवतडति हतडल्यतय. आततीं "आरूढम" हो आकिल्ले. अणितर मूळ रचनत "चौरीं ग" िृत िडे न फोटो: िोच त ीं घडे यले पुस्ति प्रितिन बेस बरें नततें जोडून आसत अि य ीं भतस्करतन सुवतळ्यतीं त आरूढम पुस्तितच पयलें प्रत मळ्ळें . पुस्ति िेन्द्र य सतकहत्य अितदम न आर.एस.भतस्कर हतीं ित द वन एन. उजवतडतयलत. बतलिृष्ण मल्यत उजवतडतयतत.िुि ि िोच चेरळतय वतठतरतीं त सदतनींद ितम्मत ए.सुरेि िेणै, गोश्र पूर हररिुमतर, सदतनींद हतीं गेल्यत घरत िडे न घडे यल्यत पुस्ति ितम्मत, िे.कवजयन आन धन्यत ज .मल्यत. प्रितिन ितयता वळ त ीं गोश्र पूर हररिुमतर ----------------------------------------------------------------------------------णवश्व क क ों िी केंद्र
‘भाित स्वातोंतऱ्य अमृत त्सव’ कक ों िी जािग षठी णतसिे उपाख्यान कवश्व िोींिण िेंद्र थतवन “भतरत स्वततींतऱ्य अमृतोतव” प्रयुक्त िोींिण जतल गोषकठचे
कतसरे उपतख्यतन १५-१९-२०२१ ततिेर अींतजता ल यूट्यूब मुखतीं तर चल्लें. कवश्व िोींिण िेंद्र स्थतपि अध्यक्ष बसत वतमन िेणै हतन्न उग्ततवण िरन सवा मतनेसततीं ि स्वतगत िेलें. “१८५७ प्रथम स्वततींतऱ्य सींग्तम इकतहतस”
(पयलें भतरततचे स्वततींतऱ्य सींग्तमतचे इकतहतस १८५७) चे बद्दल िेनरत इीं कजकनयररीं ग ितलेजतचे श्र गणेि ितमत आन “सिसत्र
होरतटगतरर िोडु गे” (स्वततींतऱ्य सींग्तमतीं तू सिसत्र झूझतचे पतत्र) कवषय बद्दल िक्त किक्षण सींस्थेचे प्रतीं िुपतले श्र मत
88 वीज क क ों णि
कवद्त
ितमत हतन्न
आन
“महतत्मतगतीं ध
मत्ू
ब . दे वदतस पै आन “स्वततींत्रोत्र भतरतद
सत्यतग्ह” (महतत्मत गतीं ध आन सत्यतग्ह)
आथीि प्रगत ” (व्यतपतर आन
कवषय बद्दल पत्रिता श्र महे ि नतयि आन
कवषय बद्दल कवश्व िोींिण िेंद्रचे कवश्वस्थ,
“भतरत स्वततींतऱ्य सींग्तमक्के िोींिकणगर
आन सोजत एीं टरप्रैसस हतजे मुखेल श्र
िोडु गे”
िोींिण
वतल्टर कडसोजत हें सवा मतनेसततीं न वेवेगळे
लोितीं चे पतत्र) कवषय बद्दल श्र कनवतस किक्षण
कवषयतर मतकहत कदलें. कवश्व िोींिण िेंद्र
सींस्थेचे डत. ए. रमेि पै , आन “स्वततींतऱ्यद
कवश्वस्थ आन
होसकतलल्ल
कवभतग सकमत सींचतलि प्रो. डत. िसतूर
(स्वततींतऱ्य
सींग्तमतीं तू
भतरत”
(स्वततींतऱ्यतचे
हुीं बरतचेर ) कवषय बद्दल मींगळू रू
ितळें त िोींिण
मोहन पै हतन्न
िोींिण
उद्ोग)
किक्षण
जतलगोषठ
ितऱ्यिम कनरूपण िेलें. कवश्वकवद्तलय िोींिण एम. ए. कनदे िि डत. -----------------------------------------------------------------------------------
कक ों िी
मान्ता
दीस
आििि
मतन्यतत िनता टि
दस
आचरण
िोींिण
िेलो. सतकहत्य
आितडे कमचो अध्यक्ष डो| जगद ि पै मुिेल सतीं .लुव स (स्वतयत्) िोलेज िोींिण कवभतग तफेन अगोसत २० ततररिेर िोींिण
सयरो जतवन हतजर आसोन E-सींवहन िडत ल
89 वीज क क ों णि
उग्ततवण िेलें. िोलेकजचो
कवद्तथी मन ि कपींटोन धन्यवतद समकपाले. पजाळ सींपतदि जोसल न कडसोजतन ितऱ्यें सुसूत्र थरतन चलवन व्हे लें. --------------------------------------------------------------------------
उडु प
कदयेसेकजचो
सतवाजन ि
सींपिता कधितर फत| चेतन, ितपुच न, १९९२ िुलसच व दो| आलव न डे 'सतन
िोींिण
कवभतग जिें सींघचें वतिीि पत्र ʻपजाळ’ मोिळ ि ितसतेकलनो
िेलें. तिेंच
सींयोजि ितऱ्य
फ्लोर सींयोजि
आगोसत
२०
वेर
िोींिण
भतषेि
सींकवधतनतच्यत ८व्ये वोळे ररीं त सेकवाल्लो कदवस आन हो कदवस एदोळ पऱ्यतीं त ’िोींिण मतन्यतत कदवस’ जतीं वन समतरीं भून आयल्यतीं व.
जोि म कपींटो हतजर आस ल्ल .ीं व ज िोींिण सींपतदि दो| आसट न कडसोज हतीं ण ीं स्वतगत िेलो. 90 वीज क क ों णि
ह्यत
सींदभता र
िोींिण
भतषतकभमतन
म्हतलघडो पत्रिता किरण मींजनबैलू हतित गौरव कदलो.
ह्यतच सींदभता र कपींगतर पत्रतचो सींपतदि रे यमींड कडिुन्हत हतचो िकवतत सींग्ह पुसति ’मोींव’ उडु प िथोल ि सभेच अध्यक्ष ण मेर कडसोजतन उग्ततयलो. --------------------------------------
NCC RALLY
of
SAC ON
organised AZADI
KA
AMRUT MAHOTSAV
Amrut Mohotsav. The main idea of 91 वीज क क ों णि
rally was to aware the local people of Mangalore about the 92 वीज क क ों णि
•
Clean and green India
•
Pollution free
•
Road safety
The rally began from St. Aloysius College and went across Hampankatta market, cadets distributed 100 Indian flags to retail shops, banks (State bank
of India and Karnataka Bank) and malls. The programme was organised under the guidance and support of Col N.R. Bhide (Commanding officer-18 KAR BN NCC), Lt.Col Amitabh Singh (Administrative officer-18 KAR BN NCC), Dr Praveen Martis, SJ, Principal of St Aloysius College (Autonomous) and Capt Shakin Raj, Associated NCC Officer.
Mathrubhumi Bhushan Award presented by the •
Freedom fighters of India and
their struggle to make the nation
Hindi Academy
independent from the British rule •
Ban on single use of plastic
•
Covid-19 safety NormsOn 8 Aug
2021 Cadets of NCC Army Wing, St
Aloysius College
(Autonomous),
Mangaluru organised a rally on the occasion of 75th Independence Day and Azadi ka 93 वीज क क ों णि
Bhushan, Sahitya Bhushan and the Social Service Bhushan. In the presence of former Maharashtra Government Home Minister Kripa Shankar Singh and other dignitaries with Governor Koshyari, is an expert in
education, Director, Ryan International Group of Institutions Madam Dr.Grace Pinto received the 'Shiksha Bhushan' award. who served in the Army Dental Corps in the war and treated the wounded in the Ryan's
Madam
Dr.Grace
Pinto
war
Veeranari
Dr.Kantha
Mukherjee, Veera Nari Karjin Mogul,
Awarded by 'Shiksha Bhushan'
wife of the late Lt. Cdr Firdaus Mogul
MUMBAI (RBI): The Hindi Academy
Captain
Triloki
Vinayak
Upadhyay,
of the Indian Navy Submarine, GP
hosted the Mathrubhumi Bhushan
award-giving ceremony at the Jal Bhushan Convention Center in the governor's official headquarters here
Bhatara,
Subedar
Master
Chief
M.Prasad, Major Prajal Jadhav, Captain KP
Haridasan,
Wadhera,
Sarjat
Commander
Vijay
Dattatreya
Arjun
on Wednesday at Malabar Hill.
Utekar and Commander B.B Mistry
Maharashtra Governor Bhagat Singh
Bhushan" Award.
were honored with the "Mathrubhumi
Koshyari presented the awards to the veterans of the Armed Forces in various
fields,
Mathrubhumi
including Bhushan,
the
Shiksha
Similarly, Maya Shankar Chaubey, Pius Shukla, Saurabh Pandey won the "Shiksha Bhushan" award, Yugaraj Jain
94 वीज क क ों णि
received the "Sahitya Bhushan" award,
Professor of the Postgraduate Studies
Rajabahu Sheth, Dr.Mukesh Gautam,
and Research in Food Science has
Prashanth
Roy,
been awarded Doctor of Philosophy in
Kamlesh Nahar receives the 'Samaj
Nutrition by the Osmania University,
Bhushan'
Dr.Prakash
Hyderabad for her thesis entitled
Jadhav, Dr.Balanath Chakor, Dr.Anand
“Studies on the Biodiversity of Food
Pandey, Vedhika Chaubey and Umesh
Resources in Meghalaya” under the
Pandey were honored with the awards.
guidance of Dr R. Ananthan, Scientist-
The President of the Hindi Academy
D, Indian Council of Medical Research,
Dr.Pramod Pandey and Vice President
National
Alok
Hyderabad.
Pulwane, award
Chaubey,
Praveen
And
Director,
Ryan
International Group of Institutions present
awardees.
and
greeted
of
Nutrition,
------------------------------------------
Dr.Snehal Pinto and other dignitaries were
Institute
the
**************
Ph.D. awarded to Daniella Anne L Chyne of SAC
Daniella Anne L Chyne, Assistant 95 वीज क क ों णि
अवस्वि _१२. भतीं गतरतच्यो
गोकणयो
मोलतध ि वज्रतीं , िूडले घरत सतगकसजे. इतलें व्हतववन
व्हे ल्ल्यत
भतीं गतर वज्रतीं पळे वन म्हज पत ण कितल
यूसुफति मोसतू पुरतसण भोगल . तिें ततित
खुि पतवोन सींतोसतन नतचतत िोण्णत म्हण
गट्ट न द पडल . तो कितलो वेळ कनदलो
मनतीं त कचींतून, आपले कनदे चे दोळे पुसून
म्हळ्ळें ततितच िळ त नततलें. कनदें तलो
िूडले त्यत भुींयतरतच्यत दतवाट्यत िडे वचोन
उटोन हे णें तेणें पळे ततनत तो भुींयतरत कभतर
उभो रतवलो.
आस ल्लो. अपूण हतीं गत येवन घट्ट न द ल्लो पळे वन तो ितवजेलो. छे ... हतीं वें कनदोींि नजो
बतग ल ितकडजे तर आकलबतबतन सतीं ग ल्ल ीं
आसलें... इतलो वेळ जतलत... आततीं चोर
मींत्रतीं उचतररजे. दे िून मींत्रतीं सतीं गोींि तोींड
येत त तर म्हज गत कितें ? ओट्टतरे फकजींत
ितडततनत ततित ते मतीं त्र ि सब्द उगडतस
जतकलमू?
िररलतगलो.
जतलेनतीं त. तो गतबरलो. ते सब्द उडतदति
दे िून वेग ीं वेग ीं भुींयतरतच्यत दतवाट्यति मींत्रतीं
हतडु ीं ि मोसतू प्रेतन िेलें आन कितें पूरत
सतीं गोन तें उग्तें िररजे. हतीं वें हतड ल्ल्यत सतत
तोींडति आकयल्ले सब्द म्हळे . बतग ल ितड
गतडवतीं वयर गोकणयतीं न भर ल्लें भतीं गतर,
सेसम्मत, बतग ल
म्हण मतीं डो हून
96 वीज क क ों णि
ितड िेिम्मत, बतग ल
ितड िूसम्मत आिें तोींडति आकयल्ले सब्द
ररगले. चोरतीं च्यत मुखेल न तो ल्यतीं प्तीं व घेवन
सतीं गतलतगलो. ततणें कितें कितें सतीं गल्यतर
ततच दोींद इल्ल व्हड िना हे णें तेणें सोधुींि
उलयल्यतर बतग ल मतत्र उग्तें जतलेंनत. आततीं
लतगले.
ततित भ्यें कदसलें... तो पुतो गतबरे ल्लो. घतमेलो, बतर ि ितींपलो.आपणें ििें भतयर
िोनश्यतीं त
एित, गोकणयेच रतस
वेचें? हें भतीं गतर ििें व्हचें ? म्हण ितलुबुलो
ल्लेिडें यूसूफ कभींयतन गड गड िना ितीं पोन
जतलो. तर आकलबतबतन सतीं गोन कदल्ल ीं त ीं
ततितीं व पळें वचें कदसलें
मींत्रतीं च उत्रतीं उडतसति हतडु ीं ि प्रेतन िररत्
मुिेल सगळ्यत ततच्यत आीं गति उजो लतग
आसलो. पूण ततित सतध्य जतलेंनत. तो
ल्लेपर ीं जतवन ततचे सिीं वचोन, ततित धना
कनजतयि थिोन गेल्लो. छे ... ओट्टतरे अपूण
बुरू बुरू िना वोडन हतकडलतगलो.
ततीं ितीं .
आस चोरतीं चो
आततीं िषटतर पडलोीं. आततीं चोर येत त जतल्यतर
मतित खींड त लगतड ितडतेले.
दे िून अल्लतहति उलो मतररलतगलो.
आपल्यत पींगडतच्यत हे र चोरतीं ि
पळे वन
हतित आततीं कितें िचें म्हणततत तुम ?ीं पळे यत इतल्यत गोकणयतीं न भतीं गतरतच ीं नतण ,ीं
कततल्यतर भुींयतरतचें बतग ल गड... गड... गड
भतीं गतरतचे नग, भना दवना भतयर आसच्यत
आबतज िररत् उग्तें जतलें. यूसुफतव्यत
गतडवतीं चेर सतगसुींि हतणें उपतव िेलत. आम ीं
हध्यतां त डब.. डब... िना पोव ितीं ड ल्लेपर ीं
िषटतीं न लुटून हतड ल्लें हो व्हरींि आयलत.
आवतज जतततलो. खींय पुण कलपोन रतव्यतीं
तर ततित लगतड ितडचेंच बरें न्हयवे ? म्हण
म्हळ्यतर ततचे हतत पतीं य पतता लेनतीं त. तर
चोरतीं च्यत मुिेल न सतीं ग्ततनत हे रतीं न सयत
धयरतन वेग ीं वेग ीं ितळोितच्यत जतर्ग्तिडे
ितीं यच मुलतज
वचोन एित िोनश्यतीं त रतवलो.
ितड्यतीं
नतसततनत,
म्हळ्ळें च
हतित लगतड
चोरतीं च्यत
मुिेल न
आपचल्यत तलवतर न यूसुफतच
तिल
चोर खींय ग लुटुींि गेल्ले ते पतट ीं आयले.
उसळतयल . ततच िूड एि िडें , तिल
भुींयतरत भतयर बतगलतिडे रिति भतीं दून
एि िडे जतवन तो वळवळोन मेलो.
घतल्ल्यत गतडवतीं ि ततण ीं पळे लें. आततीं ततीं ितीं
िळ्ळें ि भुींयतरत कभतर िोण पुण ररगलत
गतडवतीं व्हना गेल्लो आपलो पत एि द स
म्हण. भुींयतरतचें बतग ल उग्तें
जतल्यतर पतट ीं येनतत ल्लो पळे वन यूसुफतच
आतुरतयेन चलोन
जतल्लेंच ते
दड बड िना कभतर
बतयल गडबडल .
97 वीज क क ों णि
कितल
आलोचन
िेल्यतर हे समस्से ििे पररहतर िचें म्हण
घरत धतकडलतगलो. हतीं व रतनति वचोन ततित
कतित समजतलेंनत. हो रतनति वचोन त्यत
सोधून ितडन सुरक्ष त ररत न पतट ीं आपवन
भुींयतरतीं तले भतीं गतर हतडु ीं ि वचोन चोरतीं च्यत
हतडततीं . तूीं कभींयेनतित म्हणततनत यूसुफतच
हतततीं त पुण सतीं पडलतगतय? म्हळ्ळो दु बतव
बतयल रडोन च्च घरत पतट ीं गेल . त गेस्त्रल्लच्च
कतित. त सगळ गतबरल . कतचे हतत पतीं य
आकलबतबत आपल्यत बतयले तेवि ीं घुींवोन
ितीं पोींि लतगले. दे िून सितकळीं च्यत भरतर
बहुश्यत म्हजो भतव चोरतीं च्यत घतसति
आकलबतबतगेर धतीं वलें आन
सतीं पडलत जतयजे. मतित कितेंग ततच्ये कवि ीं
ततित उलो
िररलतगलें.
मोसतू भ्यें कदसतत. हतीं वें ततित सुवेर च्च मोसतू समजतयलें. पूण तो आयितलोनत.
आकलबतबत गट्ट कनदें त आसलो. यूसुफतच्ये
म्हज्यत उत्रतीं ि ततणें ितन हतलयलेनतीं त.
बतयलेच बोबतट
भतीं गतर हतडच्यत होभोसतन तो सतत गतडवतीं ि
आयिोन तो दड बड
िरून कनदे च्यत दोळ्यतीं त च्च भतयर आयलो.
घेवन गेलत.
आकलबतबतच्यत पतटल्यतन ततच बतयल सयत आयल . ओट्टतरे आकलबतबतचो पूत आन
कततल्यतर आकलबतबतच्यत बतयलेन मधें दतय
ितमतचें मतकजायतनत ितलुबुलो जतवन थींयसर
घतल . तिें पूरत तूीं ह्यत सींधरबतर उलयनतित.
हतजर जतल .ीं
कितें म्हळ्यतर तो तुजो व्हड भतव. ततच्यत िषटतीं वेळतर आम ीं पतवतजे . तें आमचें
आकलबतबति पळे लेंच यूसुफतच रडोींि लतगल .
बतयल
िताव्य.
व्हच वेग ,ीं
वचोन ततित
तुजो भतव यूसूफ ितल
जतग्ुत्कतयेन पतट ीं आपवन हतड. तिेंच तूीं
गतडवतीं ि घेवन गेल्लो तो अजून येवींि नत...
सयत जतग्ुत्कतय सतीं बतळ. तुवें सयत भतर च
कितें पुण तोींदऱ्यतीं त व अन्वरतीं त सतीं पडलत
हुितर आसतजे.
जतयजे. तुवेंच आततीं मतित सतीं बतकळजे. वेग्ग ीं वचोन तुज्यत भतवति सोधून तो खींच्यतय
बतयलेन आिें सतीं ग ल्लेंच आकलबतबत िूडले
सींिषटतीं त सतीं पडलत जतल्यतर ततित सोडवन
आपल्यत गतडवति घेवन रतनति गेलो.
हतकडजे.
भुींयतरतच्यत बतगलतिडे येवन भोींवतर ीं द षट
घतलन िोण नसत ल्लें पळे वन "खुलजत हें
आयिोन आकलबतबत िेमेलो. तर
आपल्यत वोकनयेि धयर द वन कतित कतच्यत
स म स म"
म्हळ्ळें मींत्र
उचतररलतगलो.
थोड्यतच सेिुींदतीं न बतग ल गरा गूरा आवतज
98 वीज क क ों णि
िररत् उग्तें जतलें. वेग्ग ीं वचोन कभतर तेणें
गोकणयेंत घतलन, भतयर उिचलून हतडन,
हे णें पळे वींि लतगलो. आपल्तत भतवतच िूड
गतडवत वयर दवना भतीं दल आन भुींयतरतच्यत
एि िडे , तिल एि िडे िुडिे जतवन
दतवाट्यत मुितर रतवोन "बींद हो जतवो स म
पड ल्ल . भोींवतण रगतत आस ल्लें. ह ीं ितमतीं
स म" म्हण सतीं ग्ततनत, व्हड आवतज िररत्
चोरतीं कचींच म्हण ततच्ये मत ि गेलें. आततीं ह
बतग ल सवितसतयेन धतीं पलें. आकलबतबत
कनजीव िूड हतीं गत थतवन वेल्यतर समस्े
िसोय ितकभततयेन यूसुफतच्ये िुड सतीं गततत
येत त. रहस् मींत्र िोणति पुण िळ त
घरत पतवलो.
जतलतीं म्हण चोरतीं ि दु बतव मततालो. आिें आपलेसति ीं कितेंग
आलोचन िरींि
पडलो.
यूसूफ चोरतीं च्ये हतत ीं सतीं पडोन मेलत, चोरतीं न ततित लगतड ितडलत म्हळ्ळें िळ त जततच यूसुफतच बतयल मत चुिोन पडल . दोन
कनमतणें ततणें एि कनधता र
घेतलो. कितेंय
िुटमतीं , दु खतच्यत सतगोरतीं त बुडल .ीं पूण हतत
जतीं व, यूसुफतच त कनजीव िूड भुींयतरत
भतीं धून वोगेच्च बसचेपर ीं नत.
थतवन खींच्यति घरत सतगकसजे. उपरतीं त
आकलबतबतन ततच्यत भतवतच्यत
हे चाकविय कचींतल्यतर जतलें म्हण कचींतून,
कवलेवतर िेल .
िूडले मोनता च
आपल्यत भतवतच त िूड आन तिल एित (आणनकी आसा ) ------------------------------------------------------------------------------------
99 वीज क क ों णि
Jessy Dsouza’s
Kolache| Meetache Ghare ani Bikna Sukka |Salted RawJack fruit with Seeds INGREDIENTS:
METHOD: Cut salted jackfruit into pcs, soak in water. Keep changing water every 15 mins to take out the excess salt. Peel jackfruit seeds, cut into small rounds or crush into pcs. keep aside.
1- 2 cups salted jackfruit 15 - 20 Jackfruit seeds/Bikna 1 tbsp vegetable or sambar powder 1 tsp bafat powder 1 cup grated coconut 3 - 4 crushed garlic cloves 1 tsp mustard seeds 1/2 tsp cumin Pinch of hing 1 - 2 red chilli 1 chopped onion Little tamarind pulp Small pc of jaggery or sugar Few curry leaves 1 tsp urad dal 1 tbsp tomato paste (optional) Coconut Oil Salt as per taste
Now cook jackfruit pcs until soft, add seeds pcs and cook some time. Take Kadai, pour oil, once hot add garlic, mustard seeds, cumin, once crackle, add urad dal, curry leaves, hing, red chilli and chopped onions fry until slight brown. Now add bafat and vegetable powder, tomato paste and stir well. Add grated coconut. Stir and mix well.
100 वीज क क ों णि
Now mix cooked jackfruit pcs
and seeds into kadai. Put tamarind pulp and jaggery give a good stir. Once its dry and masalas well coated take it off. Can be served with Pez or as side dish for main meal. NOTE: Adjust all ingredients as per your taste & spice control. Increase/decrease or skip. Most of the time these ghare very salty. Check it out. This dish can be prepared without added bikna or channa as well.
101 वीज क क ों णि
Delicious Mutton Palak (Spinach) 5) 1 inch ginger finely chopped 6) 2 green chillies sliced 7) 5-6 cloves garlic Ingredients :
8) 1 tbsp coriander powder
1) 750 grams Indian mutton
9) 1 tsp cumin powder
2) 2 bunch Palak (spinach) wash and
10) 1 tsp red chilli powder
chop 3) 1 big tomato finely chopped 4) 2 medium onions thinly sliced
11) 1/4 tsp turmeric powder 12) 2 cloves 13) 1/2 inch cinnamon stick 102 वीज क क ों णि
14) 1/2 tsp garam masala powder
- Add mutton, stir well and fry for 5 mins on high flame until water
15) 1 tbsp lemon juice
releases and dries up
16) 2 tbsp oil
- Add 2 cups of hot water stir well and cover the lid and cook until 3 whistles
17) salt as per taste
on medium flame
Recipe:
- Switch off flame and let it cool down completely
- In a kadai, cook Palak by adding tomato, garlic, ginger, green chillies
- Once pressure releases open the lid
and salt by adding one cup water until
and keep aside
palak is cooked well (approx 10 mins on medium flame)
- In a kadai, heat 1 tbsp oil
- Switch off the flame and let it cool
- Fry one Onion till golden brown
down completely - Reduce the flame to low and add
- Once cooled, make a fine paste and
coriander powder, cumin powder,
keep aside
turmeric powder, red chilli powder and garam masala powder stir well and fry
- In a pressure cooker, heat 1 tbsp oil
for 3 mins on low flame until rawness of masala goes and gets a nice aroma
- Once oil is hot fry onion till golden
of masala powder
brown - Add palak paste stir well and fry well - Add cinnamon, cloves and salt stir
on low flame for 5-6 mins
well and fry for a while 103 वीज क क ों णि
- Add cooked mutton and add the required
water
in which
mutton
cooked mix well and take a full boil (ensure to keep the curry medium thick) - Reduce the flame add lemon juice
mix well and cover the lid and cook for 10 mins so that mutton mix well with palak paste - Check salt and add only if needed because salt is added to mutton and Palak while cooking separately - Switch off flame and serve with parathas, chapathis, jeera rice or plain rice
104 वीज क क ों णि
गुि बािें पान
तुका दे वान णदल्या स बाय
तूों म ग म्हज हाोंव िासताों तुजा म गान हाोंव सावळी तुजी
हाोंव स बीत न्हय काोंय तूों जायया काळजाोंि िाय
तुका कळ्ळ्ळीि ना म्हजा
सदाों माका तुजेंि ध्यान
म गािी गूोंडाय.
हाोंव ल्हान म गाक म्हजा दी कान...
नेसिा पयिें िग्ना नेसाि
तूों गुि ब म्हज
म ग जाि एक सपि..
हाोंव गुि बािें पान....
सोंपिें ऋि, म गा सासि...
तुजे िाणगोंि असा हाोंव ना तुका म्हजें गुमान
तूों गुि ब म्हज
तुका म गान वेंगूक
हाोंव गुि बािें पान.
काळीज िाक्ता अत्रेगान फाोंयािा ध वाोंत तूों न्हाताों नाक पुल्ता तुजा पमणळान तूों गुि ब म्हज
_ ज स्सी णपोंट ,
हाोंव गुि बािें पान....
णकणिग ळी. 105 वीज क क ों णि
106 वीज क क ों णि
107 वीज क क ों णि
णपोंज्र सबाि तेंप स्वतोंत्र असिें हें सुकिें...
म ग म्हुळ्ळ्या णप्रोंजऱ्याोंत आज खबाि नासताों
आशा
साोंपडिाों! या सुकण्याक
सुटका
स्वतोंत्र दे शाोंत नाका उब क ों ..
सुटका णकतें कळीत नातिें
म्हज्या
णपोंजऱ्या सुकिें
काळजा ग पाोंत
स्वतोंतऱ्यािा णनबान
आशा िाव क ों .
बागीि उ्तें धविल्यािी भायि येवोंक आयकािेंि ना...
णभिाोंतेिा सोंसािाि णपोंज्र ि सुटके जाग ... म्हूि ताका आसा कळीत.
- फ्लाणवया अिबुककण पुत्तूि 108 वीज क क ों णि
िेडूों या णपस ळें _ जेनेट वास
णपस ळें नासाक घाल्ता ताळ साणळय बाोंदून आसा जाळ दे वािी ों य जनाों णवणित्र सदाोंकाि तािेंि साोंबाणळजाय सदाोंकाि ग ड उत्राोंनी ों िेड नाडताना सिवाता िेडूों म गाोंत फसयताना णपस या बिी बोंधी काजािी बेसाोंत तड ों उघडल्याि गाोंवाक घाि. ए णपस या तूों णकतिें भागी थ ड्याि वेळाि तुका मेळता मुक्ती िेडवाक जि तूों पळयशी णजवोंत म डें म िासिी दे वा उघड द ळे दीषट ह्या कुशी ों पळे दें विािा िार्क्ाणिे ििे पापोळे िेडवाोंक च णदिे कषट सगळे अबि न्हय ती जि मन किी प्रबि व्हय... ि क नेिाों तिी... _ जेनेट वास 109 वीज क क ों णि
णवनती णपकी फळाों तुजे भुकेक रिीक तकिी बागवन णदिी ों. तानेक तुज्या झिी फुट क ों पाळाोंनी मज्या पावसा उदाक णजियिें. णकतेंच पाटी ों णवसाििें ना णजयेवोंक तुका जल्मा थावन स्वास णदि अज एक णवनती माका णजयेवोंक इल्ली सुवात स डा.
_ णजय अग्राि 110 वीज क क ों णि
बूक... बूक उघडताना तुजा पयल्या भेटेि उगडास येता...
वाऱ्याि पानाों धल्ताना तुजे सोंगी घाल्ली ों उडकािा उगडास येतात णनमािी पानाों वािून दाोंप्ताना तुजें मौन
उगडास येता... तुकाय हाोंव आताों उगडासाोंत दविाण तसि बूक जािाों जायजे...
व्हय मू..? _ नवीन णपिे िा, सुित्कि. 111 वीज क क ों णि
112 वीज क क ों णि
113 वीज क क ों णि
------------------------------------------------------------------------------------
114 वीज क क ों णि
115 वीज क क ों णि
116 वीज क क ों णि
117 वीज क क ों णि
118 वीज क क ों णि
119 वीज क क ों णि
120 वीज क क ों णि
121 वीज क क ों णि
122 वीज क क ों णि
123 वीज क क ों णि
124 वीज क क ों णि
125 वीज क क ों णि
126 वीज क क ों णि
127 वीज क क ों णि
128 वीज क क ों णि
129 वीज क क ों णि
130 वीज क क ों णि
131 वीज क क ों णि
132 वीज क क ों णि
133 वीज क क ों णि
134 वीज क क ों णि
135 वीज क क ों णि
136 वीज क क ों णि
137 वीज क क ों णि
138 वीज क क ों णि
139 वीज क क ों णि
140 वीज क क ों णि
141 वीज क क ों णि
142 वीज क क ों णि
143 वीज क क ों णि
144 वीज क क ों णि
145 वीज क क ों णि
146 वीज क क ों णि
147 वीज क क ों णि
148 वीज क क ों णि
149 वीज क क ों णि