3
सचित्र् हफ्त्याळें
अक :ों 4
सोंख : 48
1 Veez Konkani
ओकटोबर 28, 2021
संपादकीय: भारताोंत राजकीय माोंकडाोंिी ों उडकाणाों! भारत एक चिशेष दे श म्हणच्याकी हाोंगािे
आनी ह्या दे खून ताणें माफ माग क ों जाय
राजकारणी एका चिशेष कासतािे म्हळ्यार
म्हणािे. पूण मोंगळु च्याा प चिसाोंनी हाोंकाों कैद
साकें जायत क ण्णा.
हर पािटी ों एचिसाोंि
कना व्हेिें आनी ऐिनाच्या घराक चकतेंि मार
येिोंक िागी ों जािें म्हणटाना ह्या राजकारचणोंक
पडानासें पळे िें. ऐिनयी केसरी िचियेिागी ों
ताप येता, ते काोंप्तात आनी चकतें कर ों
िग्न जािा म्हण हाोंि एक अपराध आनी हाका
म्हळ्ळों ि ख टी ों चिोंत्ाों घेंिन अनीचति िाद
एकि स्वाचमजीय ताोंकाों फ ण्ण मारोंक भायर
माोंडून समाजाोंनी गिाट करोंक िाग्तात.
सरिा.
असेंि घडिें पाटल्या हफ्त्याोंनी उत्तर भारताोंत
केन्ाों केन्ाोंिें आदिें उसतून, नव्याच रीतीन तें
तसेंि कनााटकाोंत.
मसतून मडस्थानाों घाळचिच ह्या माोंकडाोंिी
एकाच्छाणे क्रीसताोंि
बिात्कारान चहोंद्ाोंक क्रीसताोंि कताात म्हण न
सिय जाोंिन गेल्या.
आयिेिार ह्या सिा
साोंग न सभार बजरों गदळािे मागण्या केंद्ाोंनी
क्रीसताोंिाों ियल्या सोंकषटाोंक एक क्रीसताोंि
ररग न थोंयसर आसच्या ि काक तसेंि धामीक
धीर युिक मुखार सरिा आनी त जाोंिनासा
मुखेल्याोंक बिात्कारान धमकी दीिोंक िागिे.
स्यानिी चपोंट . ह धीर आदी ों मोंगळु िो आनी प्रसतुत्त बेंगळु राांत िसती किो, तािी ों कारबाराों
बेजारायेिी
गजाि
चकतेंगी
म्हळ्यार
हाोंि िाखणताों आनी ताच्या धैराक हाोंि जीक
सािाजचनकाोंक चशसत चदों ििे प िीसच हाोंच्ये
आशेताों.
बराबर
चडस जा.
राि न
क्रीसताोंिाोंक
साोंबाळच्या
अस च आन्येकि आसा ह्यारी ह य चक्रसताोंिाोंक ताळ
दी ोंिन
बदिाक तेच ह्या बजरों ग दळाच्याोंक कुमक
उििन आसा.
दीिागिे. आज आमि सकाार इतल्या कीळ
अधार दी ोंिन ताोंच्या ताळ्याोंक आमि य मेळासें
मट्टाक पाििा की हाोंगासर ते फकत अनीत
किें अयव्यश जाोंिनासा. ह्या सोंचधगद िेळार
उकिन धताात आनी धमाांदळ्याोंक कुमक
आमी ों सिा आमिे स्वतााः िे पोंगड पयस करन
कताात चशिाय हेराोंिें हाोंका कुसकूट गुमान ना
साोंगाता येंििें आनी सता खातीर झुजिें िाजबी जाोंिनासा.
जािाों.
गेल्या हफ्त्याोंत ह्याच पोंगडाोंतिे मोंगळु िो माज एम्मेल्सी ऐिन चडस जाच्या घराक िेड घािुोंक प्रयत् कररिागिे. ताणें बजरों चगोंक चहणचसिाों 2 Veez Konkani
असल्याोंक आमी ों सहकार-
(वयली तस्वीर ५ वसाां आदली)
फिसतीय पजेच्या मेचर्ोणेक पात्र जाल्ल्या बाप माकग
र्ालडरा फर्शीां इल्लेशें...
दु बळ्या रै ताचा कुटमाां त जल्मोन, गोर्ाां क
चरोन आसल्लो भुगो, कषटाां चेर जयत र्रून
ववंचणार व्यक्ती, जल्म आनी विकाप:
'राकणो' पत्राचो सांपादक जार्न सबार फिगगजाां नी र्ार्ूरन 'लोकाां चो याजक' म्हण
माकग र्ालडर बजप्ाां लागफशल्या एक्कार
3 Veez Konkani
ग्रामाां त १९३६ अक्तोबर् २२
ताररकेर श्रीमती कामीन
र्ास आनी श्री बेंजमीन लुर्ीस र्ालडराचो 4 Veez Konkani
5 Veez Konkani
(आसटीन प्रभुच्या लग्ना वदसा बेंदूर इगजेंत १०२५-१९८०)
6 Veez Konkani
7 Veez Konkani
8 Veez Konkani
9 Veez Konkani
10 Veez Konkani
पूत जार्ून जल्मालो. ताचें कुटाम कृषी
फशकपाक ताचा आकयच्या पुतान श्री फलयो
साग्वफिदाराां चें दु बिें कुटाम. चाल गेणीक
लोबोन दु डर्ा कुमोक फदली. सेफमनररच्या
साडे पाां च एिे भुांय कृषी साग्विी करन
फशकपाक पयल्या र्रसा ताचो सैरो श्री
जीर्न काडतालीां. ताका पाां च जण भार्
ब्यापफटसट
आनी स जणाां भयणीां आसात. कुटमाां त ताचें
फदल्ली. उपराां त कू| क्लारा िेमर नाां र्ाच्या
स्थान फतस्रें.
अमेररकन स्त्रीयेन ताचा खचाग क गजेचो दु डू
डी'कुन्हान
दु डर्ा
कुमोक
फदलो. पाां चर्ी
क्लास
परयाां त
पेमुगदेंतल्या साां . फ्रान्सीस सार्ेर इसकोलाां त
सेफमनररचा फशकपा र्ेिार ब्र| माकूगन कन्नड
फशक्तच,
भाषेंत नैतीक फशकपाक आधार फदां र्च्यो
है सकूलाक
धाफडनासताना
इसकोल अकेर करून कृषी कामाक ताका
'आत्म फर्कास'
घालो. चडीत फशकपाक दु डू ना म्हण ताच्या
काफणयो इां गलीष भाषे थार्न भाषाां तर
आर्यन बापायन साां गल्ल्यान कामाक
केल्ल्यो. त्यो बा| र्लेररयन सोजान हे राां चा
लागलो. उपराां त टै लररां ग फशकच्या खातीर
काफणयाां सर्ें पगगट केल्ल्यो. दे र्श ासत्र
अधो दीस श्री सेबेसफटयन फपांटोच्या टै लररां ग
फशक्ताना ताका सेफमनररच्या प्रकाशलयाचो
शोपाक र्ेतालो.
मेनेजर
नेम्लो.
नाां र्ान थोड्यो
ह्या
र्ेिार
ल्हान
फिसताां र्
भार्ाडताक आनी बैबलाच्या फशकर्णेक १९५० इस्वांत बजप्ाां तल्या इगजे इसकोलाां त
सांबांध जाल्ल्यो सबार कडफतल्यो, ल्हान
सर्ी क्लास आरां भ केल्ल्या र्ेिार क्लासीक
पुसतकाां ताणें आनी हे राां नी बरर्न तयार
जाय
दे कून
केल्ल्यो िायस जाल्यो. ह्याच र्ेिार ताणें
माकूगकयी त्या इसकोलाक भती जाां र्चें भाग
दोन र्रसाां फलखणेचो र्ार्र करून तयार
मेळ्िें .
केल्लो `भगर्ान येसू
पुते
फर्द्याथी
मेळ्िे नाां त
फिसत' नाां र्ाचो
जेजुच्या फजण्येचीां घफडताां आनी नव्या १९५७ ंां त बजप्ाां साां . जुजे है सकूलाां त
सोल्ल्याची फशकर्ण आटापचो ३१७ पानाां चो
एस.एस.एल.सी. सांपयतच, तो जेप्ुांतल्या साां .
बूक १९६४ इस्वेंत प्रकाशालयान िायस
जुजे सेफमनरीक मांगिू र फदयेसेफजचो याजक
केलो. हाच्यो पाां च हजार प्रफतयो छापल्ल्यो.
जाां र्च्याक
मैसूरू, बेंगिू र फदयेसेफजांच्या याजकाां नी
भती
जालो.
है सकूलाच्या
11 Veez Konkani
आनी लायीक मुखेल्याां नी हाच्यो दोन हजार
याजकीय दीक्षा १९६६ िेबरर्री २ ताररकेर
प्रफतयो मोलाक घेर्न फर्कल्यो. मांगिू र
मेळ्ळ्या उपराां त तेदना राकण्याचो सांपादक
फदयेसेफजांतयी जायत्यो प्रफतयो फर्कून गेल्यो.
मा| अलेक्ाां डर सोजान १९६६ अक्तोबर
मांगिू रचो फबस्प रै मांड डी'मेल्लोन अडे यशीां
थार्न १९६७ व्या र्साग च्या राकण्याचा
प्रफतयो घेर्न सार्गजनीक लैबरे रीक फदल्यो.
अांक्ाां नी तें पुसतक साां कि लेखनार्ि
१९६६ इस्वेंत याजकी दीक्षा लाभतच ताका
जार्न पगगटलें. ताां तलीां थोडीां लेखनाां पयणारी
बाकूगर सहायक याजक जार्न धाडलो.
सातोळ्याां तय ी उज्वाडाक आयलीां. उपराां त
तेदनाां ताां णीां युर्जणाां क लैंगीक आनी नैतीक
हे र थोडीां 'फमत्र' सातोळ्यारयी िायस जालीां.
जीर्न फशक्षणाक आधार फदां र्चो 'प्रेम मत्तू
बा|
जीर्न' नाां र्ार कन्नड भाषेन अनु र्ाद केल्लें
पफत्रकोद्यमाचें
पुसतक सािक प्रकाशनान पगगटलें.
तेदािाचो गोर्िी बाप बाजील सालर्दोर
माकूगक
सोजान
लेखनाां दे णें
आनी
बरां र्चें
आसा
तेदािाचो
तें
आनी पिे र्न
राकण्याचो
सेफमनररां त तो दे र् शासत्र फशकोन आसताना
सांपादक मा| अलेक्ाां डर सोजान ताका
दु स्री र्ाफतकन फर्श्व सभेचीां चार अफधर्ेशनाां
राकण्याचो सहाय जार्न नेमक केलो.
१९६९ थार्न १९७५ पऱयाां त चल्लीां. भार् माकूगन ह्या र्ेिार कथोलीक पफर्त्र सभेंत
बाकूगराां त सहायक फर्गार जार्न सेर्ा दीर्न
सुधारण आनी नर्ीकरण कारयगत करचा
आसतानाां च बा| माकूगन मनशासत्राां त बी.ए.
फर्श्वसभेच्या दसतार्ेजाां चो साराां श साां कि
फशकाप
लेखनाां रुपार पयणारी', 'फमत्र', 'राकणो',
'एक्टनगल' फर्द्याथी जार्न मुांफदरलें. १९६८
सातोळ्याां नी आनी हे र थोड्या कन्नड
इस्वेंत बी.ए. फशकाप
कोांकणी कथोलीक फिसताां र् नेमाळ्याां नी
'बैबल सोसायटी आि इां फडया' हाणीां माां डून
िायस केलीां.
हाडल्लो बैबल भाषाां तर फशकाप फदां र्चो
यiजकीय दीक्षेचा उगडासाक म्हण ताणीां
बैबल सोसायटी आि इां फडया हाणीां आसा
तयार केल्लें 'कथोलीक पफर्त्र सभेंत
केल्लो एका मफहन्याचो कोसग ऊफटां त केलो.
लाफयकाां चें स्थानमान'' पुसतक पगगटुांक
१९६९ मैसूर फर्श्वफर्द्याफनलयान मांगिु राां त
मांगिू रच्या
ताां चें 'पोसट गऱयाजुर्ेट' फशकपाचें केंद्र
गोर्फिबापाची
अनुमती
लाभानातल्ल्या र्र्ीं, तें िायस जालें ना. पूण
उघडल्ल्या
12 Veez Konkani
कनाग टक
तेदना
फर्श्वफर्द्याफनलयाचो
बा|
सांपयल्या उपराां त
माकूगन
कन्नड
साफहत्याां त एम.ए. सनद फदां र्चें फशकाप
१९७४ इस्वे उपराां त भुांय सुधारण कानून
कोलेजीक हाजर जार्न मुांदररलें.१९७१
कनाग टक सकाग रान रूपीत करून जाररयेक
इस्वेंत हें फशकाप सांपयल्या उपराां त ताका
हाडलें. घोितेल्याां क भुांय मेिाजाय म्हण
फशर्ाां
फिगगफजचो
पाचारलें. ह्या फर्श्ाां त माहे त फदां र्चीां लेखनाां ,
सहायक जार्न नेम्लो. एक र्रस भर थांय
पुसतकाां र्कील श्री फशताग डी फर्फलयां फपांटोन
र्ार्ूरल्या उपराां त १९७२ िेबरे र मफहन्याां त
बरर्न फदल्लीां राकण्यार पगगटलीां. उपराां त
ताका राकण्याचो सहायक सांपादक आनी
पुसतका रुपारयी कन्नड कोांकणी भासाां नी
बेंदूर फिगगजेचो सहायक फर्गार जार्न
पगगटलीां. ह्या पुसतकाां च्यो र्ीस हजार प्रफतयो
नेम्लो.
फर्कल्यो.
सार्ूद
ह्या
सायफबफणचा
मधें
बा|
माकूगन
मैसूर
फर्श्वफर्द्याफनलयाचो जनगफलसां सफटग फिकेट कोसग एका र्साग चो सांपयलो. १९७३ इस्वेंत
राकण्याचो
बोांबय
बरोर्प्ाां आनी कोांकणी मुखेल्याां सर्ें मेिोन
क्षेफर्यर
इन्सफटट्यूटाां त
मीफडया
फडपलोमा कोसग एका मफहन्यान सांपयलो.
सांपादक
जार्नासताां
हे र
कोांकणी भाशा मांडि कनाग टक १९७४ इस्वेंत मांगिु राां त स्थापन करच्याक मा|बा|
१९७३ जुलाय मफहन्याां त ताका राकण्याचो
माकग र्ालडरानयी र्ार्र केल्लो. उपराां त
मेनेफजांग एफडटर' - सांपादक आनी सांचालक
भाशा
म्हण नेमक केलो. हाच्या उपराां त नेमाळ्याां क
भारतीय
ताणें लेखनाां , फर्मशे, खबरो इत्यादी बरयलीां.
बसका, मांगिु राां त १९७६, मफणपालाां त
तरयी नर्ीां पुसतकाां स्वतः फलखफलनाां त. पूण
१९८२, बेंगिु राां त १९७४ सांघटनान करताना
सर्ग श्री र्ी.जे.पी. सलडान्हा, जो. सा.
राकण्याचो सांपादक आनी फशबांदी हाां तूां
आलर्ारीस, ए.टी. लोबो, जेरी कुलशेकर,
कारयाि पात्र घेर्न र्ार्ूरल्लीां. गोांयचा
एडर्ीन जे.एि. डी'सोजा (र्ासू र्ालेन्सन्सया)
पोणजे
ह्या नाां र्ाडदीक साफहफतांचीां सबार पुसतकाां
अखील
सांपादू न राकणो प्रकाशना द्वारीां पगगटलीां.
पररषदे च्यो
हाां तलीां चडार्त पयलें साां किी रुपार
कोांकणी लेखक, र्ार्राडी व्हड सांख्यान त्या
राकण्याचा
सम्मेिाां नी काऱयाि पात्र घेर्ांक प्रेरण
जार्नासात.
पानाां नी
उज्वाड
दे खल्लीां
मांडफिच्या
मुखेल्पणार
कोांकणी
शेहराां त,
साफहत्य
अखील
पररषदे च्यो
केरिाां तल्या
कोन्सचांत
कोांकणी
साफहत्य
चल्ताना
मांगिू रचे
भारतीय बसका
राकण्याद्वारीां आनी भाशा मांडिा द्वारीां 13 Veez Konkani
फदल्लेंय आसा. १९७५ इस्वेंत मांगिू रच्या श्री
लेखनाां डो| एडर्डग नज्रेताचीां. उपराां त डो|
चा.फ्रा. डी'कोसता, श्री बी.र्ी. बाफिगा, श्री
एडर्डग
दामोदर प्रभू, श्री डोलिी कान्सिया सर्ें
समाजेक भलायके फशक्षण फदां र्च्याक ह्या
कनाग टकाच्या सबार शहराां क भेट दीर्न
पुसतकान र्ाट उग्ती केली.
कोांकणी
लोकाक
भेटोन
नज्रेत
आनी
हे राां नी
कोांकणी
कनाग टकाां त
कोांकणी चिर्िी बिादीक करुांक बा|
बा| माकग र्ालडरान सांपाधून मा|बा| फ्रेड्डी
माकूगनयी र्ार्र केल्लो आसा.
फपरे रान पगगट केल्लें आनी अन्येक एक लोकामोगाि पुसतक 'आयच्या कािार
अमर कोंकणी:
सुर्ाताग
प्रसार'
र्ालडराचेंयी
हाां तूां
लेखन
मा|बा|
माकग
'आधुनीक
सां पकग
१९७३ इस्वेंत राकणो सातोिें आरां भ करून
माध्यमाां द्वारीां सुर्ाताग प्रसार' नाां र्ार िायस
पांचर्ीस र्रसाां सांपच्या सांदभाग र कोांकणी
जालाां .
भाशेची साफहत्याची पररचय फदां र्चें, कोांकणी लोकर्ेद,
रोमी
कन्नड,
नाग्री
फलपीन
बा| माकग र्ालडरान उदे त्या कोांकणी यूर्
उज्वाडाक आफयल्ल्या साफहत्य कृत्याां ची
लेखकाां क तभेती करुांक सबार बरपाां
ओिोक इत्यादी फर्षय आटापचें सुमार
काऱयागाराां माां डून हाडल्याां त. तीन फदसाच्या
फतनशीां पानाचें एक पुसतक बा| माकग
आनी एका हफ्त्त्याच्या आर्दे च्या ह्या
र्ालडारान सांपादू न 'अमर कोांकणी' नाां र्ार
कारयागाराां द्वारीां नाां र्ाडदीक पत्रकार,
पगगटलें. हाां तूां गोांय आनी मांगिु राां तल्या
साफहतीां थार्न पन्नासाां र्यर नव्या लेखकाां क
नाां र्ाडदीक साफहत्यकाराां चीां लेखनाां आसात.
आनी पत्रकताां क बरी तभेती, उत्तेजन लाभलाां आनी उपराां त ते लोकामोगाि
ह्याच र्ेिार राकण्यार भलायके फर्षयाां त
लेखक साफहती
तज्ञ
कोांकणी साफहत्याच्या र्ाडार्िीक कारण
दाक्तेराां नी
बरफयल्लीां
लेखनार्ि
राकण्यार िायस करुांक आरां भ केलें. ह्या
जार्न पजगळ्ळ्यात आनी
जाल्यात आनी जाते आसात.
लेखणार्िीांतलीां फर्ांचणार लेखनाां फर्ांचून
'बरी भलायकी' नाां र्ार दाटें मोटें पुसतक
कोांकणी र्ार्र: तेरा र्रसाचो (१९७३
राकणो प्रकाशनाद्वारी पगगटलें. हाां तूां चडार्त
_१९८५) सांपादकीय आनी पत्रकताग चो र्ार्र
14 Veez Konkani
केल्ल्या उपराां त बा| माकग र्ालडराक
तेदना बा| माकग र्ालडरान चार र्रसाां भर
अम्मेंबि, मूडफबद्री, तन्नीरबार्ी, फसद्धकट्टे
हप्त्याक तीन र्ोराां कोांकणी पफत्रकोद्यम
आनी
आनी साफहत्य चररत्रा फशकर्ांक प्रयत्न केलाां .
फनमाणे
गांटालकट्टे
फिगगजाां नी
गोर्िीक र्ार्र दीर्ांक धाडलो. ह्या आर्दें त आनी
ताचा
पयलें
केंद्र
साफहत्य
मान सन्मान:
अकाडे फमच्या कोांकणी फर्भागाचो सलहा सफमफतचो साां दो, मांगिू र आकाशर्ाफणांक
बा| माकग र्ालडराक कोांकणी साफहत्य
काऱयिमाां प्रसारण सलहा सफमफतचो साां दो,
अकाडे मी कनाग टक हाां चे थार्न कोांकणी
केंध्र सकाग राच्या उन्नत सेर्ा परीक्षेंनी यूफनयन
पफत्रकोद्यम प्रशसती, माां ड सोभाण हाां चे
पबलीक
एक्ाम्स
थार्न कोांकणी `महामनीस', २००६ इस्वेंत
(यू.पी.एस.सी.) कोांकणी फर्षयाां च्या फसलेबस
आनी गोर्ा कोांकणी अकाडे मी थार्न
सफमफतचो साां दो, उपराां त ह्या सांस्थ्याचा
'माधर्
कोांकणी परीक्षेचो दोन र्साां क मोडे रेटर
पुरसकार _
हुद्द्ाां क ताका नेमक केल्लो आसा. मांगिू र
२०१३ इस्वेंत राकणो सातोळ्याक पार्ोणशीां
आकाशर्ाणीर
र्रसाां भरल्ल्या तेदना पफयल्ली 'राकणो
सर्ीस
कफमषन
ताचीां
भाषणाां ,
फर्मशे,
सांदशगनाां इत्यादी र्ीतऱयायल्याां त.
मांजुनाथ कोांकणी भाषा सेर्ा २०१७ प्रशसत्यो लाभल्यात.
अमृतोत्सर् प्रशसती ताका दीर्न सन्मान केला.
फिगगजाां नी गोर्िीक सेर्ा फदतानाां य ताणें युर्काां आनी भुर्ग्ाां थांय कोांकणी पुसतकाां
नवो वमसा ग्रंथ:
नेमािीां, सातोिीां, र्ाचपाचो मोग, अफभरूच र्ाडोांक जायतीां काऱयिमाां माां डून हाडल्लीां
१९७० इस्वेंत नर्ो फमसाग्रांथ र्ाफतकनाां तल्या
हाां तूां कोांकणी लेखन, कफर्ता स्पधे, कोांकणी
फलतुजीक सफमतीन लात्या भाशन पगगट
क्वीज स्पधे, कोांकणी ल्हान काफणयो स्पधे
केल्ल्या तेदना, मांगिू रचो गोर्िी बाप
प्रमूख.
बाजील सालर्दोर सोजाच्या मुखेल्पणार तो कोांकणेक
अनुर्ाद
केल्ल्या
कोांकणी
साां . लुर्ीस कोलेज मांगिू र हाां गासर कोांकणी
रीजनल फलतुफजगकल कफमषन हाचो बा| माकग
फशकपाचो फर्भाग १९८९ इस्वेंत उघडल्ल्या
र्ालडरयी एक साां दो आसलो. गोांय, मांगिू र,
15 Veez Konkani
मुांबय, बेिगाां र् हाां गाच्या कोांकणी पांफडताां नी
जुजे र्ास फनर्ृत्त याजकाां च्या घराां त र्सती
हो फमसाग्रांथ सुमार एक हजार पानाां चो तीन
करून
र्साां भर र्ार्र करून कोांकणेंत तजुगमो
कडफतल्यो, फिसताां र् फशक्षणाचीां पुसतकाां ,
केल्लो. उपराां त नर्े ररतुर्ल (फिसताां र्
कोांकणेक तजगण करचो र्ार्र करीत
मोणाग ची रीत, पफर्त्र सात सांसकाराां चो
आसात.
फलतुजीक
सांभ्रम
इत्यादी)
आसा..
आताां य
ल्हान
ल्हान
र्ाफतकन
फलतुजीक सफमतीन तयार करून लातीन
'कोांकणी सांबांधाां चो र्ेलडर' बाप माकग
भाशेंत पगगट केल्ले कोांकफणांत भाशाां तर
र्ालडराक बरी भलायकी, शाां ती, समाधान
केल्ल्या सफमफतांतयी बा| माकग र्ालडरान
आनी सर्सतकाय माग्ताां .
र्ार्र केला. वसज्येस ताकोडे . लोकाचो याजक: बा| माकग र्ालडराक ८० र्साां प्राय भरल्ल्या आनी याजकीय दीक्षेचा भाां ग्रळ्यार्ाशीक फदसाच्या सांदभाग र फजफणये चररत्रा (गोर्ाां क चरोर्पी, एक याजक जाल्ली कथा) `लोकाचो याजक' म्हळ्िें आपुरबायेचें पुसतक ताचो भार् मानेसत र्लेररयन र्ालडर आनी कुटमान पगगट केलें. २०१६ जनेर ३ र्ेर पेमुगदे इगजे र्ठाराां त चलल्ल्या
कारयार्ेिीां हें पुसतक लोकापगण केलें. वनवृत्त आनी ववश्ांत:
फसज्येसाची र्िक नासचो कोण्ांच ना म्हळ्यार काां यच अफतशय जाां र्चें ना. तो एक
२०१७ इस्वेंत फियाि याजकीय सेर्े थार्न
कर्ी,
फनर्ृत्त जाल्ल्या उपराां त बाप माकग र्ालडर
सांपादक, काऱयें फनर्ाग हक, इत्यादी, इत्यादी.
मूडफबद्री - अलांगार म ट ां रोजरी आश्रमाां त
र्ेफगांच
र्सती करून आसल्लो प्रसतूत जेप्ुांतल्या
बरां र्च्यार आसा जाल्ल्यान हाां र् इतल्यार
16 Veez Konkani
नाटफकसत,
र्ीज
ताच्ये
काण्येंगार,
फर्श्ाां त
पत्रकतग,
फर्सतार
रार्यताां .
बरयल्यात.
ताची पतीण फप्रया मररया
---------------------------------------
फसकर्ेरा कफर्ता बरयता.
ववल्सन, कटील साफहत्य फजण्ये अनबोगाां तल्यान येजे - बा| र्ालडर ववल्सन, कटील
फर्ल्सन, कटील ह्या फलकणेनाां र्ार बरां र्चो फर्ल्सन रोशन फसकर्ेरा कटील फिगगजेचो. कफर्ता, काफणयो, लेकनाां आनी प्रबांद अशें
फर्ल्सनाचें बरप िायस जायनातलें पत्र, जाफिजागो कोांकणेंत बोर्शा आसा. दसरा कफर्गोषठी,
रर्ीांद्रनाथ
ठागोर
१५०
जल्मािेसताची कफर्गोषठी अशें जायत्या कफर्गोषफठां नी
ताणे
र्ाां टो
घेतला.
आकाशर्ाणी, दू रदशगनाां त ताच्यो कफर्ता
प्रसार जाल्यात. पदाां च्या उत्राां खातीर दोन पार्टीां कोांकणी ग्लोबल म्यूसीक एर्ाडग ताणे आपणायला. तमीि भास जाणा आसचो तो कन्नडाां ती बरयता.’दीक आनी पीक’(प्रगती छापो) कफर्ता जमो, पार्िे (कफर्ता टर सट) चुटुकाां चो जमो ताचे पगगट जाल्ले बूक. ’तस्वीांत’ कय्याराचा
बुकाां त
कलाकार
तस्वीर्याां क
ताणे
फर्ल्सन कफर्ता
आयतारा, २०११ नर्ेंबर तेरा ताररकेर धमाग ध्यक्षाच्या फनर्ासाां त राकणो हप्त्यािें , पुनर् प्रकाशन अनी नज्रेत पबफलकेशन्स हाां च्या जोड आसऱयाखाल राकणो पत्रा खातीर बारा र्साां सांपादक जार्न सेर्ा फदल्ल्या मा. बा. माकग र्ालडर हाां का, ताां च्या फजण्येच्या जल्मोत्सर्ाचे उल्लास पाटां र्चें काऱयें चल्लें. ह्या काऱयाां त मा. बा. माकग र्ालडर हाां का कोांकणी पजे तिेन फर्श्व कोांकणी केंद्राचो अध्यक्ष बसती र्ामन शेणै
आनी
मालघडो
कथाकार
अनी
कादां बररकार एडर्ीन जे एि फडसोजा हाणी अफभनांदन पाटयलें. "कोांकणी भास सात सागोराां परीां म्हण आमी आज जरी म्हणटाां र् तरी कूदऱयापरीां
फजयेताां र्. पजे राजाां त फर्चारधारा र्ेर्ेगिी आसुयेता पूण
17 Veez Konkani
हाां र्े कचें मात साकें,
दू सऱयाां नी कचें साकें न्हां यच म्हणचें तसलें
आपली आनी मा. बा. माकग र्ालडर हाां ची
फचांतप
फर्पलर्ाच्या
आनी हे र राकणो सांपादकाां चीां सिार्ि हे
कािाां ती धयर फदां र्चे र्ाटे फदर्ो जसें मा. बा.
फर्शीां उलर्न म्हणालो : "मा. र्ालडर एक
माकग र्ालडरा तसले
सर्ग कोांकणी
सांपादक जार्न चान्स घेंर्चें धयर आसचो
समुदयाां क फर्श्वासाां त घेर्न हाताक हात
सांपादक जार्नासलो. ताणे म्हजी "ते
दीर्न साां गाता चल्चे
अनबोगी आमकाां
आयल्यात " कादां बरी ररसक घेर्न िायस
जाय" म्हणालो मानेसत बसती र्ामन शेणय
केल्ली" मा. बा. माकग र्ालडर एक अपर्ांत
आनी
आनी धेर्ोत मनीस म्हण एडर्ीन म्हणालो.
आसुनाये.
"
कोांकणी
दे कून
भास
राषटर ीय
,
अांताराषटर ीय पाां र्ड्याक पार्ाजे तर जाती मत कुशीक दर्नग एका मनान उद्धे श मफतांत
मालघडो साफहती अ.बा. लांडन हाणी मा. बा.
दर्नग र्ार्ुजे" म्हण सलहा दीलागलो.
माकग र्ालडर हाां का सर्ग कोांकणी पजे तिेन सन्मान केलो. सन्मानाक जाप दीर्न मा. बा. माकग र्ालडर म्हणालो: " हाां र् सन्मान स्वीकसुांच्याां त पाटीां. ७५ व्या जल्मा फदसाचें आचरण हाां र्े करुांक ना. हाां र् एक बरर्पी न्हय. पूण म्हाका बरां र्ची उभाग आसली. पयलें सेफमनररां त िा | र्लेररयन सोजान,
उपराां त
बा. फसला
फमनेजान म्हाका उत्तेजन फदलें. आनी हाां र्
एक पत्रकतग आनी फर्मशगक जालोां. आज साां . लुर्ीस कोांकणी सांस्थ्याचें पत्र आसा ’अमर कोांकणी’तें हाां र्े फदल्लें नाां र्. बी. र्ी. बाफिगा आनी दामोदर प्रभू साां गाता मेिोन कोांकणी भाशा मांडिा खातीर जायतें काम केल्लें. पूण आज फनस्वाथी मनान कोांकणे खातीर
सेर्ा कचे उणे जाल्यात. " मालघडो साफहती एडर्ीन जे एि फडसोजा 18 Veez Konkani
ह्याच सुर्ाळ्यार पुनर् प्रकाशनान पगगटलोलो
जेर्णा उपराां त मा | बा | माकग र्ालडर
मो. को. केलराय हाच्या अांकण बपाां चो बूक
हाां चेलागीां फकटाि उलयलें. सांदशगनाचो
’सताां - खताां ’ उग्तार्ण जालो. तशेंच ह्याच
फर्ांचणार र्ाां टो हाां गासर फदला.
सांदभाग र डो. एडर्डग नज्रेत हाणे, आयलेर्ार दु बाां यत
एदोिच
लोकापगण
आपल्या
’मालघड्याां ची
जाल्ल्या
भलायकी’ ह्या
वकटाळ संपादका थांवन:
बुकाची एकेक गर्रर् प्रती मा. बा. माकग
पावनश्यावो जल्मादीस आचरण
र्ालडर, मा. फ्रान्सीस रोफडरगस आनी
थोड्याच फदसा आदीां आपलो पार्नश्ार्ो
डोलिी कान्सिया हाां का फदली.
जल्मादीस आचरण केल्लो मा. बा. माकग र्ालडर कोांकणेचो खरो मोगी. मात्र न्हां य
आपल्या सदाां च्या शयलेर राकणो सांपादक
धमग, साफहत्याफर्शीां आपफलांच तत्ाां आनी
मा. फ्रान्सन्ससान फजण्येच्या
र्साां च्या
फर्शेस कािजी आसा ताका. सबार र्साां
राकणो सातोळ्याचो
राकणो पत्राचो सांपादक जार्न र्ार्र
आदलो सांपादक आनी कोांकणी समथगक
फदल्ल्यान कोांकणी साफहत्याफर्शीां फर्शेस
मा | बा | माकग र्ालडर हाां च्या नाां र्ाां तलीां M
जाण्वाय ताका आसा. िकत कन्नड
A R K म्हळ्िीां चार ’इां गलीश’अक्षराां घेर्न
फलफपयेंतलें साफहत्य मात्र न्हां य बगार गोांयचें
आपुरबायेन फशांदून M म्हळ्यार Master ,
र्ा हे र प्राां ताां नी रुता जाां र्च्या कोांकणी
A
म्हळ्यार
साफहत्याफर्फशांय तो बरोच जाणा.आपल्या
म्हळ्यार
आनबोगाां तल्यो,
सांभ्रमार आसच्या
७५
म्हळ्यार Activist , R
Relationship
आनी K
Konkani म्हण समारोप केलो.
जाण्वायेंतल्यो
जायत्यो
गजाली बा.माकग र्लडरान फनश्टू र पणीां फकटािासर्ें र्ाां टून घेतल्यात.
चारली सोजान सयऱयाां चीां ओिोक करून फदली, राकणो र्ेर्स्थापक जोन हाणी िुलाां फदलीां, टोनी िेरोस हाणे फदन्वासलें आनी पुनर्
प्रकाशनाच्या
मानेसत
डोलिी
कान्सियान प्रसतार्न फदर्न काऱयें चलयलें. फनर्रत्त जाल्या उपराां त कोांकणी र्ार्राां तच 19 Veez Konkani
मेतेर जार्ांक तुमी मन केलाां मात्र न्हां य ह्या
कोांकणी साफहत्याक भोांर्फतांच्या हे र
फर्शीां तुमचो फदश्टार्ो स्पश्ट आसा म्हळ्िें
भाशेंतल्या साफहतासर्ें सर करुांक नजो म्हण
उतर सन्मान काऱयार्ेिीां आयकोांक मेळ्िें .
थोडे साफहती म्हणतात. ह्या फर्शीां तुमची
ह्या फर्शीां काां य माहे त फदव्येत गी?
अफबपराय... अशें
मार्ल्याां मापन कताग ना कोांकणेक
सकयल करुांक नजो. कन्नड साफहत्याची परां परा बोर् व्हड आसा. कोांकणेची परां परा चड म्हळ्यार फतनशीां र्साां ची. ताां तल्या ताां तुांय व्हय. धामीक नीत फनयमाां चीां पुसतकाां आनी दे र्
शासफतराफर्शीां समजर्णी
फदां र्चीां
पुसतकाां कोांकणेक तजुगमो करुांक फनदाग र
केला. सर्ें धाफमगकाां च्या फजफणयेफर्शीां हे र भासाां नी आसचीां सबार लेखनाां कोांकणेक हाडु ां क फचांतलाां . अशें जाल्ल्यान धामीक फर्द्याफतांक कोांकणेंतच फशकव्येता. ताां ची कोांकणेची जाण्वाय चडता. आताां जाल्यारी हे र फदयेसेफजचे फबस्प धामीक पुसतकाां
फतद् र्ुांक म्हाका धाडून फदतात. हो र्ार्र यी मुकारून र्ेतलो. सर्ें स्त्री सांघटन, ऐ.सी.र्ै. एम असल्या सांघटनाां नी माां डून हाडच्या फशफबराां नी उलर्पाक आपयताना ताां काां कोांकणेंतच
माहे त
फदां र्चो
र्ार्र
यी
मुकारून र्ेतलो.
मांगिु री कोांकणी साफहत्याची परां परा काां य चड
उणे
शेंभोर
र्साां ची.
कन्नडाची
भ गोिीक फर्सतराय बोर्च व्हड. आमी कोांकणी म्हनीस आदीां थार्न अडचोनच आसाां र्. दे कून एकामेका सर करुांक जायना. ही परां पराची गजाल जाली. पूण जर सामाजीक थिार एक घडीत घडलें आनी तें घडीत एक साफहत्य रूप जार्न कोांकणी
आनी कन्नड दोनी भाशेंनी अफभर्ेक्त जालें तर, तेदािा एकामेका सर कऱयेत ने? हाां .. तेदािा सर कररजेच. साफहत्याचे प्ारामीटसग समजोन घेर्ांक, ओट्टारे बरयलाां गी, उति बरयलाां गी म्हण पाकुांक सर
आताां कोांकणी साफहत्याफर्शीां फर्चाचें तर,
कररजे आनी उति जालाां तर तें साां गजेच. थोडे
20 Veez Konkani
लोकामोगाि
जार्ांक
सकयल्या
र्गाग च्या र्ाचप्ाां क च मफतांत घेर्न बरयतात.
अनभोग,
माहे त
र्ाचुांक
हें य एका तराचें उणेंपण म्हण्येत. साफहतीन
महाबलेश्वर सयलान आपल्या ’हार्टन’
आपलें टागेट जाताफततलें र्यर दर्ररजे
कादां बररां त
फशर्ाय सादें म्हळ्िें नीब दीर्न सकयल
दामोदर
दर्चें न्हां य.
कादां बररां त पागप्ाची फजणी फपांत्रायली.
कुांबाराां ची मार्जोन
मेितात.
फजणी
फपांत्रायली.
’सुनामी
सायमन’
असले अनभोग साफहत्याां त येजे. ’हार्टन’ कादां बररां त
कुांबाराां ची
जीण,
’सुनामी सायमन’ कादां बररां त पागप्ाां ची जीण अशें कम्यूफनफटर्यर बरां र्चें हे र भासाां फनयी आसा. काां य साफहत्य िकत त्या त्या कम्यूफनफटची चररत्रा मात्र जार्न उरत म्हळ्िो दु बार् भोगना गी?
तशें पिर्ांक गेल्यार कोांकणेंत कफर्ता शेत र्ाडचीां खुणाां फदसतात म्हाका. साफहत्य म्हळ्यार फजफणये अनभोगाक भांडर्ाि करून
भोगणाां
र्ाटू न,
भाशेंतल्यान
अफभर्ेक्त जायजे. पूरक जार्न हे राां चीां फचांत्ाां आसतीत. पूण तीां फचांत्ाां आपण्याच्या फजफणये अनभोगाां तल्यान र्रर्न पिे र्न अफभर्ेक्त कताग ना मात्र आपलेंपण येता. दाकल्याक फशर्राम कारां ताची ’चोमन दु डी’ कादां बरी. अशें फजफणये अनभोगाां तल्यान भायर येंर्चें कोांकणेंत बारीच उणे. हाां गासर िकत र्ैभर्ीकरणच फदसता फशर्ाय फजफणये अनभोग मात्र पाति फदसतात. रास रास बरयल्यार पार्ना. ताां तूां फजफणये अनभोग आसोांक जाय. र्ी.जे.पी.च्या बुकाां नी असले
आमच्या भारतीय साफहत्याां त आफदां थार्न फगरे सताां च्यो फजफणयोच र्ैभर्ीकरण केलाां फशर्ाय साद्या लोकाच्या फजफणयेंक मोल फदल्लें ना. दे कून आताां ताां च्यो फजफणयो फिफतयेद्वारीां अफभर्ेक्त जातात म्हण भोग्ता म्हाका. पूण हें च अनुकरण जार्नाये. सर्येर
पडल्यार मात्र पाड जाता. तुमी पूराय फलफपांचें साफहत्य र्ाचतात. आताां जार्न आसच्या फलफपये र्ाद फर्र्ादाफनमतीां भाशेच्या समग्र र्ाडर्िे क काां य मार बसता म्हण भोग्ता गी तुमकाां ? व्हय म्हसत मार बसता. हें पूरा फचांताना
21 Veez Konkani
म्हसत दू क भोग्ता म्हाका. हाां र्ें साां गचें तर
म्हणतात तुमी?
आनी िुडल्या पन्नास र्साां पऱयाां त फलफपयेचो र्ादच हाडु ां क नजो. तर्ि पऱयाां त िकत
खांडीत दू क आसा म्हाका ह्या फर्श्ाां त. हाां र्
साफहत्य रचपाफर्श्ाां त गुमान दीजे. आताां
आसताना खडक फनचेर् केल्लो की पयल्या
आसचेबरीच त्या त्या फलफपांनी साफहत्य रचूां.
पानार चड म्हळ्यार काल्दें पान मात्र
पन्नास र्साां उपराां त मागीर पिव्याां फलपी
जायरात म्हण. सगळ्या पत्राच्या फतनाां त एक
खांयची जाय म्हण. बदलाक आताां च फलपी
र्ाां टो मात्र जायरात आसाजे. हाां र् आसताना
म्हण
एफडटोररयल
झगडल्यार
भाशेच्या
र्ाडर्िे क
पोफलसी
आसल्ली.
एक
खांडीत मार बसता. आताां आसचेंच इल्लेशें.
र्ैर्ग्ानीक आनी राजकीय लेखन आसजेच
आताां आसच्या बोर् थोड्या साफहफतांकच
आसलें. हें पूरा सोडन पन्नास टक्के
फलफपये र्ादान र्ाां टे केल्यार फकतें मेित?
जायरातच घाल्यार तें समा न्हां य. ह्या फर्श्ाां त म्हाका आफनयेक गजाल साां गोांक आसा. सांपादकीय म्हळ्यार अांकण न्हां य. व्यांर्ग्,
फर्डां बन,
फर्नोद
काां य
आसल्यार
तें
अांकणाां त बरव्येत फशर्ाय तें सांपादकीय जायना. सांपादकीयाक ताचीच म्हळ्िी एक गांभीराय
आसा.
सांपादकीय
म्हळ्यार
सामाजीक, धामीक, राजकीय शेताां नी काां य घफडताां घडल्यार पत्राचें धोरण फकतें म्हण
स्पश्ट दाकांर्चें जायजे. दे कून म्हणचें हाां र्ें सांपादकीय म्हळ्यार िोकाणाां कचीं न्हां य. ताां त्रीक पणाची फगरे सतकाय पफत्रकोद्यमाक तुमी सबार र्साां राकणो पत्राचो सांपादक
बरी गी र्ा हाचेथार्न पफत्रकोद्यमाचें मट्ट
जार्न आसल्यात. तर्िच्या बरर्प्ाां क
दें र्ला तशें फदसता?
तरबेत कच्याग पफत्रकोद्यमाक आनी आताां च्या जायरात केंद्रीत पफत्रकोद्यमाफर्शीां फकतें
मट्ट दें र्ता म्हण हाां र् साां गना. आताां कोांकणी 22 Veez Konkani
कफर्तेचें मट्ट र्ाडोांक लागलाां . ताां फत्रकतेर्र्ीं
कारण म्हण्येत गी?
व्याप्त र्ाडल्या. मेलर्ीन रोफडरगस आनी जायत्याां च्यो कफर्ता बऱयाच मट्टाच्यो आसात.
म्हण्येत. तेदािाचे चार-पाां च कादां बरी कार
हाां र् आसताना सगिें पान कफर्ता फबल्कूल
तशेंच कताग ले. ते साद्या र्ाचप्ाां क मफतांत
घाफलनातल्याां र्. पूण आज कफर्ता जायतो
धरून बरयतले. अशें जाल्ल्यान साफहत्य
लोक खायस कताग .
र्ाडोांक
अडकि
जाली.
सृजनात्मक
साफहत्यासर्ें र्ैचारीक साहीतयी रुता जाल्लें तुमी कफर्तेचो उल्लेक कताग ना आयलेर्ाच्याग
तर चड बरें आसतें.
मेलर्ीन रोफडरगसाचें नाां र् साां गलें. पूण कादां बरी,
काफणयाां फर्शीां
उलयताना
आता’ताां कोांकणेंत साफहतीच पबफलशर
तर्िच्या र्ी.जे.पी.चें मात नाां र् साां गलें. तर
जाल्यात. आपणाचे बूक आपूणच काडतात.
कोांकणेंत हे र साहीत प्रकारा प्रास कफर्ता
ही गजाल बरी म्हणतात गी तुमी?
मुकार आसा, गद्य साहीत उणे जाते आसा म्हण्येतागी?
अशें जाल्यार चड बूक येतीत. पूण साफहत्याचें मट्ट उरत म्हळ्िें दु बार्ाचें .
व्हय. कफर्ता शेत मुकार आसा. गूांड फचांतप,
फकत्याक म्हळ्यार तेदािा साफहती आपल्या
जोडल्लो
तरान
बपाग क तोच जडज जाता. साफहत्याचें मट्ट
अफभर्ेक्ती कचे तसले कर्ी उदे ल्यात.
मफतांत दर्रून तें पाकुांक आर्कास आसना.
आनभोग
आकशीत
कोांकणेंत कफर्ता र्ाडल्ल्या फततलें गद्य
साफहत्य र्ाडोांक ना, तें पाटीां आसा म्हण भोग्ता. पूण गोांयाां त आताां बऱयो बऱयो कादां बरी आयल्यात, येते आसात. हाां गासर त्या मट्टाचें ना. आमचे र्ाचपी सादे , आपणें बरां र्चें साद्या
लोकाखातीर- आमच्या बरर्प्ाचें असलें फचांतप यी काां य गद्य साफहत्य पाटी उरोांक
---------------------------------------
23 Veez Konkani
जुबलेर्ग ार कोांकणी पाफद्रगार - मा| बा|
सांपादक आनी सांचालक जार्न ताणे सेर्ा
माकग र्ालडर
फदल्या. ह्ये आर्दें त ‘राकणो’ची आथीक
०६ नर्ेंबर २०११
न्सस्थती आताां च्ये फततली बरी नातल्ली, हें हाां र् जाणा. भार्डो िादर माकग र्ालडर एका लेकान पत्राच्ये आथीक प्रगते खातीर एक्ुरोच
बरोच
र्ोद्दाडला.
समपीत
मनोभार्ाचो, साद्या स्वभार्ाचो जाल्ल्यान िूड कररजाय आसल्ल्या समस्ाां क आनी सर्ालाां क ताणे धयरान हदें फदलें. ताची भलायकी ताका धोसताली तरी त्ये फदशीां पर्ाग कररनासताां ताणे िकत ‘राकणो’ची पर्गरीश केली म्हण्येत.
मांगिू र फदयेसेफजचें नाां र्ाडदीक हप्त्यािें ‘राकणो’चो माजी सांपादक मा| बा| माकग र्ालडर एकलो बरो बरर्पी तशेंच कोांकणी भाषेचो फनस्वाथी र्ार्राडी आनी समथगक. कानडी भाशेंत स्नातकोत्तर पद्वी ( एम ए )
आपणाफयल्लो
प्रफतभार्ांत
याजक.
आपणाफर्शीां काां यच चड तो उलयना, बदलाक
कोांकणी
साफहत्याफर्शीां ताच्ये
भास,
पफत्रकोद्यम,
लागीां उलयल्यार
उपराां त ताचीां उत्राां थाां बानाां त, भगणाां उस्पून येंर्चीां रार्ानाां त. १९७३ थार्न १९८५ पऱयाां त ‘राकणो’चो
आपुरबायेच्या तालेंतर्ांत थोड्या लेखकाां क फर्ांचून काडन ताणे ताच्ये बगलेक हाडन बसयले. ताां च्ये थार्न बरीां, सकालीक आनी उां चल्या मट्टाचीां लेखनाां , कथा, कादां बरी बरर्ांक लाफयल्ली श्ाती आनी ख्याती ताची जार्नासा िा| र्ालडाराची. आजून ताां तले
थोडे मालघडे लेखक ‘राकणो’ मात्र न्हां य आसताां हे र पत्राां क बरर्न आसात. हें ताणे कोांकणी साफहत्य सांसाराक फदल्लें अमोलीक दायज
म्हण
हाां र्
समजाताां .
गजेचीां,
उपकाराक पडचीां आनी सकालीक कोांकणी तरबेफतचीां काऱयशािाां या फशफबराां चलर्न
लेखकाां क बरें च मागगदशगन मेिाशें केलाां ताणे. चडार्त लेखकाां क घुटान ताां फकचें 24 Veez Konkani
सांभार्न फदां र्ची पद्धत ताणे आफनकी
िा| माकग र्ालडर मूकपान लेकन
मजभूत केल्ली. साफहत्याचें मट्ट आनी पत्राचें घन साां बािच्या प्रयत्नाां त तो हर्ग्ूगस राजी कनग घेनातलो. ह्ये फनमतीां पत्राची आथीक न्सस्थती बिादीक कचें ताचें हर प्रयतन यशस्वी जायनातल्ल्या फर्शीां ताका बेजाराय आसल्ली तरी फनराशा फभल्कूल नातल्ली. आयचें श्रम आनी प्रयतन िाल्याां क िि फदतेलीां म्हळ्ळ्याफर्शीां तो
राकणो - ४०
खांडीत आशार्ादी जार्नासल्लो. ताच्ये सांगीां तेणे-हे णे धाां र्ोन हाां र्े धा-बारा र्साां चो कोांकफणचो र्ार्र तर्ि केल्लो आसा.
ताच्ये
फर्फशषठ
कोांकणी
चिर्फिच्या र्ार्राां त हाां र्ेंय थोडो र्ाां टो घेतला म्हळ्िी तृप्ती म्हाका आसा. त्या खातीर हाां र् ताका उपकारी जार्नासाां . बहुषय, खर्यान काम कतेल्याां ची पाकगर्ण
कची ताां क ताका आसा म्हण हाां र् फचांताां .
राकणो मांडिी
‘कोांकणी भाषा मांडि कनाग टक’ हाच्या स्थापनाक ताणे काडल्ली र्ाां र्ट, केल्ली 25 Veez Konkani
धाां र्, झरफयल्ली र्ाट, र्ारफयल्लो घाम हाां र्े
पररषद सांपल्या उपराां तली गजाल आताां
खुद्ध पिे ला. जर्ाब्दारे च्या कामाां फनमतीां
साां गची न्हय. ती एक काणीच आसा. पूण
एके घड्येची िुसगत ताका नातल्ली. आपलें
िादर माकग र्ालडराक मात्र तृप्ती आसल्ली,
फचक्के फनधानच धाां र्चें ‘मोपेड’ आपल्याच
ही पररषद बर्यान सांपली म्हळ्िी. कोांकणी
बोल्साां तल्या पयशाां नी भरलेल्या पेटरोलान तो
भाषा मांडिाचो तर्िचो अध्यक्ष दे | बी.
तेणे-हे णे धाां र्डायतालो, साां द्याां चो एक्तार
र्ासुदेर् प्रभू सांगीां िादर र्ालडर, दे | बी. र्ी.
घडतालो, जमात्यो माां डून हाडतालो. हें
बाफिगा, दे | जी. जी. र्ासुदेर् प्रभू आनी हाां र्
सगिें हाां र् पिे र्न आसल्लोां आनी फचांतालोां
(हे र कोण आमचे साां गाता आसल्ले म्हळ्िो
हें सगिें काम हो एकलोच कशें कताग गाय
उडास म्हाका आताां येना.) अध्यक्षाच्या स्वांत
म्हणोन.
र्ाहनाचेर आनी खचाग चेर आट फदसाां क कनाग टकाां त कोांकणी लोक अधीक र्सती
‘राकणो’न आपलीां ३५ र्साां सांपफयल्ल्या
करून आसल्ल्या सबार जार्ग्ाां क भेट फदर्न
उडासाक १९७४-व्या र्साां त ताणे प्रकट
कोांकणी फर्शीां जागृती फदां र्च्याक यात्रा
केल्लें ‘अमर कोांकणी’ म्हळ्िें मोलादीक
केल्ली, बहुषय तीस र्साां आदीां. ह्या पयणा
पुसतक पिे ल्यारच किता ताची ताां क. त्या
पाटल्यान
उपराां त प्रथम पार्टीां कोफडयािाां त जाल्ल्ये
र्ालडराचोच आसल्लो.
जर्ाब्दारे चो
हात
िादर
अखील भारत साफहत्य पररषदे चो र्ार्र.. ह्हा! काम करुांक लोसो, पोट भरुांक पोसो -
न्हय आसताां कोांकफणच्या चडार्त काऱयाां क,
म्हळ्ळ्यापरीां आसल्ली तर्िची पररगत.
पररषदें क िादर र्ालडर जरूर भाग
फकतलें र्ोद् दु र्ोराां ट, अर्ाजारहीत र्ोली
घेतालो आनी म्हाका पार्ट आसताना ताका
फभतरली
फहर्िाां र्ची
हाां र्े साां गात फदला या तो म्हाका आपर्न
मुस्मुस्ाां ची करां दाय आसल्यारी र्ालडर
व्हताग लो. इतलेंच न्हय, आमच्ये कोांकफणांत
बाप खांच्याचेंय गण्णे कररनासताां पररषद
एक साकी बपाग रीत ना म्हळ्िें दू र फदसाां दीस
यशस्वी कच्याग र्ार्राां त मात्र मग्न आसल्लो.
बि जार्न येताना िादर र्ालडरान धयरान
हें सगिें
हाां र् दोळ्याां नी लागीां थार्न
आनी सिान एक मेट काडलेंच. मांगिु राां त
पिे तालोां दे कून म्हाका तर्ि ताची खूब
आसच्या ख्यात साफहती, बरर्पी, भाषा
फभमोत फदसताली.
पांफडताां क साां गाता हाडन एक सफमती रचली.
लडाय,
तोांड
26 Veez Konkani
खडाप, चाफ्रा, गब्बू, फसररर्ांत, िादर र्ालडर, बी. र्ी. बाफिगा, पी.जी. नज्रेत बाप, प्रो. आलबन कासतेलीन, अलेक्ाां डर सोज, बाप, ए. टी. लोबो आफनकी थोडे महान बरर्पी ह्ये सफमफतांत आसल्ले. हाां र् ह्ये सफमफतचो काऱयदशी आसलोां. जें फकतें ह्ये जमातेंत मांजूर जाता तें हाां र्े बरर्न घेंर्चें
अशें र्ालडर बापाफर्शीां बरर्न गेल्यार
म्हजें काम. साकें साां गचें तर हाां र् ह्ये बाबतीन
लाां बायेची लदीन जातेली. हें ताका पसांद
िादर माकग र्ालडराचो फकररयाल.
जाां र्चेंना. ‘राकणो’ची
आथीक
न्सस्थती
बिादीक कचे खातीर थोडीां नफर्ांच योजनाां जमात
नज्रेत
कोर्ेंताां त
ताणे काऱयारुपाक हाडललीां तीां यशस्वी
माफद्रां य
हाजर
जालीां. अशें ‘राकणो’ची आथीक न्सस्थती
आसतालीां.बहुतेक सदाां आनी सराग र्ापचे
सुगम जाां र्चीां लक्षणाां फदसोन येंर्च्या र्ख्ता,
सब्द एकसाके ररतीन बरां र्च्याक सलीस
व्हफडलाां च्या
जाय तशें जमातेर माां दून घेतले. मसत
सांपादकपणाची बसका दू सऱयाक सोडन
उपकाराचें जाल्लें हें योजन. हऱयेक कोांकणी
फदर्न फिगगज फर्गार जार्न र्गग जार्न ताणे
पत्राां च्या सांपादकाां नी हे सब्द ह्या िुडाां अशेच
व्हे चें पडलें. जाल्यारी ताचीां बपाां बांध
बरर्ांक या छापुांक र्ापचे म्हण एकमतान
जाफलांनाां त, कोांकफणचो र्ार्र चालूच उरलो.
चल्ताली.
बल्मठाां तल्या दोगाां
आदे शाक
खाल
जार्न
माां दून घेतल्लें. पूण, जालें फकतें? दे | कर्ी
मररदास (मा| बा| आां तोन जुर्ाां र् सोज) हाणे
र्ेिक ाि पाशार जाताना जर्ाब्दारे च्या
साां गच्ये परीां ‘आमी र्ेफगांच घडचें, घड्येन
कामाां र्यर हे र कामाां चोय दािो ताचेर
पडचें’- हें च हाां गासरयी घडलें. दोगाां महान
पडताना, भलायकीय चड धोसुांक लाग्ताना
तकल्याां मधें एका सब्दा खातीर तिार
फिगगजेच्ये जर्ाब्दारे क मात्र खाां द फदां र्च्याक
उटलो आनी तोच साां द्याां मधें तुटािूट करुांक
ताका साध्य जालें.
पार्लो. दोगाां यच्या घमांडी र्ताग नाक लागून
ही सफमतीय र्ोमती पडली. बाप माकग
कािजान फनति, उत्राां नी शीदा, कामाां त
र्ालडराक ह्ये पार्टीां भारीच बेजार जाल्लें .
चुरूक
27 Veez Konkani
आनी
कतगव्याां त
फशसतेचो
जार्नासलेल्या िादर र्ालडरान ताच्ये
फमत्र, झेलो आनी कुरोर् ह्या तीन पत्राां चो
फजफणयेंतलीां ७५ र्साां पाशार केलीां म्हळ्िें
सांपादक मानेसत डोलिी कान्सिया १९६७
स्वीकार करुांक फचक्के मन आयकाना.
थार्न कोांकणेंत बरयत आसा. कानुनाां त
आनी थोड्या मफहन्याां नी फनर्ोग नासताां
पद्वी आसच्या ताणे कोांकणेंत एदोि ४७
र्ालडर बापान ताच्या फिगगज पाफद्रच्या
कादां बरी , ३०० र्यर कफर्ता आनी ३५
र्ार्रा थार्न फनर्ृत्त जाां र्चेंच पडतलें. त्या
नाटक बरयल्यात. ( २५ कोांकणी, १ कन्नड
उपराां त तरी र्ेि पाशार करुांक कषट ताका
आनी ९ तुिू ) आज मेरेन पुनर् प्रकाशनान
जाां र्चेनाां त. कोांकफणांतलो ताचो आजून बाकी
११८ बूक पगगटल्यात आनी पोर्ाां १३ ताररकेर
पडल्लो र्ार्र परत आदल्या र्ेगान न्हय
िा | माकग र्ालडर
तरी, त्याच न्सस्पररतान चालू जातलोच म्हण
अफभनांदन काऱया र्ेिार , पगगट जार्ांक
हाां र् फचांताां .
आसचें पुनर् प्रकाशनाचें ११९ र्ें पुसतक.
फजण्ये अमृतोत्सर्
मांगिु री कोांकणी साफहत्याां त
साफहत्य
िादर माकग र्ालडरान आपल्या फजफर्ताचो
अकाडे फमची पयली प्रशसती मेिल्ली पुनर्
अमृतोत्सर् ह्येच अक्तोबर २२-र्ेर आचरण
प्रकाशनाच्या पुसतकाक. (फभतरलें तुिान -
केल्ल्या सांदभाग र हाां र् ताका, फनर्ृत्त याजकी
जे बी. मोरायस) हे भायर पुनर् प्रकाशनाच्या
जीर्नाां त
पाां च पुसतकाां क गोांयच्या भाशा मांडिाची
शाां ती-समधान
आनी
बरी
भलायकी माग्ताां .
प्रशसती लाभल्या. नामणेचे लेकक एडर्ीन जे एि डी सोजा, जे बी मोरायस, स्टे न अगेरा हाां ची जायतीां पुसतकाां पगगट केल्ली कीतग
पुनर्
प्रकाशनाची.
मानेसत
डोलिी
कान्सिया हाका साफहत्य सेर्ेक
कोांकणी
कुटम तशें प्रशसती
दीर्न
मान
केला.
कोांकणी
लेककाां चो एकर्ट , कनाग टक (री) हाचो
- डोलिी, कान्सिया
तस्वीऱयो : डोलिी कान्सिया सांग्रह आनी राकणो
दायजी दु बाय सांघटनाां नी
काऱयदशी आनी अध्यक्ष जार्न ताणे सेर्ा
फदल्या.
28 Veez Konkani
र्ल्ली र्ग्ग, मयसूर
११/११/२०११
रां गस्थिार आनी फलखणे मुखाां त्र ताणे कोांकणेचो अखांड र्ार्र केला. असल्या
आफदयुगाां त, थोडे सन्यासी रानाां त बसोन
व्यन्सक्तची पररचय आमकाां करून फदल्यार
तपि कताग ले, पूण आमच्या कािाच्या
आताां च्ये यूर् फपिगेक ताच्ये थार्न फशखोांक
खाडागार माक र्ालडर बापान, धामीक
मोसतू आसतेलें तें खांडीत. कोण तरी
व्हफडलाां क खान्सल्तमान घालून , माज्रान
मांगिु चो लेखक हें काम करुांक सकात?
फपलाां क फर्र्ीध जार्ग्ाां क व्हरून दर्रलले परीां, जागे बदलून, हे णे तेणें धाां र्ोन, आपले
Richard
माां य भाशेक पोटलून धरून, फनस्वाथान, धामीक,
साफहतीक,
पफत्रकोद्यम
Fernandes,
Kuwait
०८/११/२०११
आनी
कोांकणी चिर्िे चें अखांड तपि करून,
खांयच्यायी पत्रा०त स०पादफकयाक महत्
जयत जोडून घेतलाां .
आसता. कन्नड हप्त्यािे ० तर०गचो स्थापक
र्ालडर बापाची फर्ांचनार पणी र्िक करून
स०पादक दे र्ादीन स०तोश कुमार गुलर्ाडी
फदल्ल्या, साफहतीक आनभोगान फपकलेल्या
आनी
डोलिी कान्सियाक आनी साथकपणी
दोगा०यचे० स०पादकीय र्ाची उरबाच
आपलो
केल्ल्या
फर्०गड आनी दोगाां यनी अपल्या अपल्या
कोांकणी सन्यासी माक र्ालडर बापाक
काऱया र्ेिार पत्रा० उ०चल्या मट्टाक
कािजाचे गुांडाये थार्न अफभनांदन पाटर्न ,
पार्यल्या०त ते० हा०र् जाणा०. िादर माकग
सर् बरें माग्ताां !
र्ालडरान आपल्या फजफर्ताचो अमृतोत्सर्
अम्रतोत्सर्
आचरण
बाप
माकग
र्ालडर
-
हा०चे
आचसुांच्या र्क्ता,आनी मुकार ताच्या फनर्ृत्त आसटीन प्रभू, फचकागो ०९/११/२०११
याजकी जीर्नाां त शाां ती-समधान आनी बरी भलायकी माग्ताां .
कोांकणी
साफहतीक
शेताां त
डोलिी
कान्सियान बरें च काम केलाां , कोफडयालबैल
डोलिी,
छापखानाच्या कोफडयालबैल दफ्तरा थार्न
कषटाां -र्ार्रान मुखारून
आपलें
व्हरून,
ऊांच
फशकाप
खिमीत
नासताां 29 Veez Konkani
कान्सिया,
०८/११/२०११
र्ामांजूर
मानेसत आसटीन प्रभून किफयल्ल्या प्रमाणे
आसताना हऱयेका र्साग राकण्यान माां डून
कोांकणी भाषा मांडिाचो तर्िचो अध्यक्ष दे |
हाडच्या
बी. दामोदर प्रभू जार्नासल्लो. ही म्हजी
खडाप, फसररर्ांत, गाबररयेल र्ाज तसल्या
चूक दाखर्न फदल्ल्या मानेसत आसटीन
ऊांचल्या
फडसोजा प्रभुचो हाां र् उपकार भार्ुडताां आनी
आर्कास आनी तभेती दीर्न म्हाकायी एक
ह्ये चुकी बाबतीन पश्चात्ताप उचाताां .
बरर्पी जायशें केल्ली शाती िा. माकग
सहफमलनाक बरर्ल्याां
आपर्णें
मधें
दीर्न
भसोंचो
एक
र्ालडाराची. तर्िच्या फदसाां नी साफहत्य Naveen
Kulshekar,
Mangalore
०८/११/२०११
रचुांक तुका फजण्ये आनबोग पार्ाना म्हण म्हज्या तोांडार साां ग्ताना हाां र् दु फकचो फमसतेर जाल्लो आसाां . पूण हो दु फकचो फमसतेर
Aplea
jinniechim
७५
vorsam
िमेण ताचीां उत्राां अथग करुांक पार्ताना
sompoilelea Ma. Ba. Mark Walder,
आनांदाचो फमसतेर जाल्लोयी खरें . ताच्या
tumkam amche ulhas! Dev bap
कडक्क उत्राां नी पांथाहर्ान मळ्िे परीां मजें
tumkam borea bholaikent dovrundi
फभतरलें हट ताणे जागर्न बोि केल्लें. इतलें
ani konknii matek tumche thavn
पार्ानातल्ल्याक म्हज्या साफहत्य फजफर्ताची
anikui seva mellom mhonn axetam.
सुर्ाग त
जार्न
मजी
पयली
कासताची/लाटपोट/बांडल Stan
Ageira,
Mulki
/
Dubai
०७/११/२०११
फचल्लर
मटर्ी
कथा
राकण्याचेर प्रगट जाल्ली िा. मार्क र्ालडार सांपादक जार्न आसताना. िा.
माकग र्ालडाराचो उपकार आटर्न धन्यर्ाद पयल्यान
पयलें
आपल्या
फजफर्ताचो
अमृतोत्सर् आचरण कच्याग िा. माकग
म्हणताां . ताका हाां र् फजण्येचो सांतोस, बोरी भलायकी आनी लाां ब आर्क माग्ताां .
र्ालडाराक कािजाां तून अफभनांदन. सत्त साां गचें तर म्हज्या र्ाां ट्याक , कोांकणी
-स्टे न अगेरा, मुल्की, दु बाय.
साफहत्याां त
०८.११.२०११
लाां बायेचा
आर्दे क
बरर्ांक
आरां भाचेर एक हट उदे शें केल्लें िा माकग र्ालडारान. जेदनाां हाां र् पांद्रा-सोिा र्साां चो
आसटीन प्रभू, फचकागो ०७/११/२०११
30 Veez Konkani
मोगाि डोलिी, दे र् बरें करू ां तुका तुज्या
आसटीन प्रभू सह काऱयदशी तसें र्ी. जे. पी.
बा| माकग र्ालडरा फर्श्ाां तल्या लेखनाक.
सलडान्हा काऱयदशी. ह्या भायर सभार हे र
र्ाचता, र्ाचताां म्हजोय उगडास लागीां लागीां
सफमती केल्ल्यो आनी बा| माकग र्ालडराक
पाां त्तीस र्साां पाटीां गेलो. बा| र्ालडर तुांर्ें
प्रचार सफमफतचो अध्यक्ष केल्लो असें तूां
साां गच्ये प्रकार एक साधो-सुधो याजक.
ताच्या सफमफतांत आसल्लोय. सभार व्हड
आसल्लें आसल्ल्यापररां च साां गचो एक सत्ती
व्हड
व्यक्ती. राकणो सांपादक जार्नासताां तो
आसल्ल्यान तुांर्े साां गच्येपरीां काम केल्लें
बेंदुराां त खाफजतोर जार्नय र्ार्र कताग लो
एका पांगडान तर नाां र् व्हे ल्लें बोल्त्याफनांच.
जाल्ल्यान ताची आनी म्हजी चांग्गाय भारीच
िकत नाां र्ा खातीर सफमती रचल्यार जाां र्ची
फमतृत्ाची जार्नासल्ली. तेन्नाां म्हज्येलाफगांय
गजाल असीच. हाां र् ह्या पररषदे खातीर
फमत्र हफ्त्त्यािें आसल्लें तरी आमी साां गाताच
फकतलें र्ार्ुरलाां म्हळ्िें बा| र्ालडर खांडीत
कोांकणी र्ार्र हातीां धरून आसल्ल्याां र्.
जार्न जाणाां आसतलो तें खरें जार्नासा. ह्या
माां ड्डे
ह्या
काऱयकारी
सफमफतांत
पररषदे खातीर चा. फ्रा. न काडल्लो र्ार्र मांगिु राां त तेन्नाां जाल्ल्या प्रपरथम आखील
कोणेंच फर्स्रोांक िार्ो ना. ह्या मधेंय चा.फ्रा.न
भारतीय कोांकणी साफहत्य पररषदे चें एक
ह्या पररषदे च्या तीनी फदसाां नी उदे र् फदसािें
कोर्ि तुांर्े हाां गा काडलाां य. व्हय, मांगिु राां त
काडल्लें भारीच र्ाां र्टीन तसें कषटाां नी. हाां र्
इिार्ी पररषद माां डून हाडटाना तेन्नाां च्या
ह्या फदसाळ्याचो सांपादक जार्नासल्लो
कोांकणी भाषा मांडिाक
ती यशस्वी
आनी चा.फ्रा. प्रकाशक आसल्लो. आमी ह्या
जाां र्च्याक मन आसल्लें आनी िकत ह्या
फदसाळ्याक घाल्ले पयशे फकतेंच िायदो
लागोन आमी तेन्नाां एक बफिषठ काऱयकारी
नासताना उभोन गेले आनी आमी हें फदसािें
सफमती रचली आनी ती ह्यापरीां आसल्ली:
तीनी दीस धमाग थग र्ाां टलें. ह्या र्ेिार कोांकणी
के.के. पै अध्यक्ष; ओकटे फर्या अलबुकेर,
भाषा मांडिाचो अध्यक्ष बी. दामोधर प्रभू
ब्लेफसयस फडसोजा, एां . डी कुशे, के. र्ी.
आसल्लो; तुांर्े साां गल्ल्यापरीां बी. र्ासुदेर् प्रभू
नायक, डा| एां . पी. पै, जे. बी. रसकीन्हा,
नांय.
चांद्रकाां त केनी, एि. जे. माफतगरीस आनी
पुरुषोत्तम मल्ल्य उपाध्यक्ष; बी. दामोदर प्रभू
बा| र्ालडरान म्हाकाय राकणो सांपादकीय
खजाां ची, जी. जी. र्ासुदेर् प्रभू आनी
मांडिें त हाडून र्ार्र करुांक अर्कास
31 Veez Konkani
फदल्लो. फर्शेष अांक्ाां क जाहीरताां जमर्ांक
बा| र्ालडराक हळ्िें त व्हनग चेपल्ल्या
तसें थोड्या तेंपाक हाां र् मांगिू र सुटता
फबस्पाचेर म्हाका भारीच राग आसल्लो; तरी
पऱयाां त राजकीय खबरो बरर्ांक फदल्लो
कोणे फकतें कऱयेता? बा| र्ालडरान कषटाां नी
अर्कास हाां र् केफदां च फर्स्रोांचोना. हाां र्ी बा|
तरी फकतेंच पाटीां पिे नासताां ताचें फमसाां र्
र्ालडराक पार्ोणशें र्साां चें मेट तेंक्ताना
खरें च पोांताक पायलें. दे र् बरें करू ां बा|
सर्ग यश आशेता आनी बरी भलायकी माग्ताां .
र्ालडर, तुज्ये तसलो एक फर्शेष व्यक्ती
सर्ेश्वर दे र् ताका सदाां च राकोन व्हरोां आनी
म्हज्या जीर्नाां त एक फमत्र जार्न फदल्ल्या
अखांड भलायकेंत दर्रू ां म्हण माग्ताां . तेन्नाां
दे र्ाक हाां र् दीन्वासताां .
------------------------------------------------------------------------------------
कोांकणी सांबांधाां चो र्ेलडर
बाप माकक वालडर ंां व्यक्ती फर्शेसंां
राकणो पत्राक एका सहसांपादकाची गरज आसा. मन आसा तर कूडले येर्न आपणाक
ंं वसज्येस ताकोडे
मेि-अशें बरफयल्लें..
***** १९७७ माचग
मफहनो.
तर्ि हाां र्
दू सऱयाच फदसा हाां र् सांपादक बाप माकग
ताकोडें त र्सती करून आसल्लोां. नाटक
र्ालडराक भेटलोां. तुका साां बाि मयन्याक
आनी हे र चटु र्फटको म्हणून इगजेच्या
रुपय २८५. साां बाि उणो तरयी समाजेंत
सुत्तुराां तच भोांर्डी आनी घुांर्डी. फर्गार बाप
तुका एक “स्टे टस” आसता म्हणालो.
न्सक्लिडग डी’सोजायी युर्जणाां क हर सांन्सग्तांनी
िुांक्ाक स्टे टस मेिताना कोणाक नाका
प्रोत्सार् फदतालो. एक दीस राकणो सांपादक
जालाां ? फशर्ाय राकणो पत्राचो सहसांपादक
बाप माकग र्ालडरा थार्न म्हाका एक पत्र
म्हणताना तकलेर दोन ल्हानशीां फशांगाां यी
आयलें.
िुटलीां. स र्साां नी हें स्टे टस पुरो म्हण फचांतलें हाां र्ें. 32 Veez Konkani
33 Veez Konkani
34 Veez Konkani
थराची त्रप्ती आनी धादोसकाय आसलेली.
राकणो दफ्तराां त पाग उणो तरयी
पत्राचा र्ार्राां त एका
आग्नेल
35 Veez Konkani
रुजाररयो
तर्ि जेरी फमसकीत, जूडीत
फसकर्ेरा,
बी.फसकर्ेरा, फसलर्ेसतर
आयरीन सोज
मयसूर
फसकर्ेरा, आनी
हे राां
आसलेलीां. म्हाका तर्ि सबार म्हाल्गड्या
आनी यूर् कोांकणी लेककाां ची ओिोक
36 Veez Konkani
37 Veez Konkani
38 Veez Konkani
39 Veez Konkani
जाली.
ताां चे
पयकी
थोडे :-
मोन्सी.
अलेगसाां डर सोज, फलयाब, खडाप, एट्येल, जोसा, श्री गब्बू, चाफ्रा, फसररर्ांत, एडर्ीन जे. एि., मररदास, स्वामी सुपररया, मररयादास 40 Veez Konkani
नोरें ञ, फर्लिी रे फबांबस, आसटीन प्रभू, हे रोन्सल्पयूस, डोलिी कान्सिया, प्रो. आलबन कासतेलीन, ए.एक् पत्रार्ो, मीक म्याक्, एड्डी फसकेर, जेरी कुलशेकर, फर्कटर रोफडरगस, बाप. र्ी.र्ी. फमनेज, बाप. रुपटग , बाप र्ायटस प्रभुदास, बाप रोशन, बाप
एस.डी कुन्हा, र्ल्ली र्ग्ग, हे माचाऱया, बाप. प्रशाां त माडता, बाप प्रताप नायक, जेम्मा पडील, फशताग डी फर्ल्यम फपांटो ,ल्यान्सी फपांटो नायक, जेरी फनड्डोडी, गेबररयल र्ाज, स्टे न अगेरा, डो. एडर्डग नज्रेत, मेलर्ीन रोफडरगस, बाप जोन मोनीस, बाप रुडोलि, हे नरी
र्ालडर, एरीक ओजेररयो, फर्त्ती बेंगिू र, एडी नेट्टो, रािायेल आरान्हा, ज्यो क्वाडरस, फसरील माडता, एडर्डग नोरोन्हा, हमगन नोरोन्हा,
बाप
जोजग
ओफलर्ेरा,
फर्त्ती
कुलशेकर, लुर्ी फपरे र, ररची फपरे र, टाटाब फनडदोडी, र्ोल्टर फसरील
फपांटो, जे.बी.
मोरायस, जे.बी.फसकर्ेरा, रोनालड फपरे रा, कल्कत्ता, कुल्दीप बोांदेल, िेफलक् पार्ल
एफमयार, मनू बाह्रे न, एच.आर.आिर्ा, रोन
41 Veez Konkani
रोच आनी सुर्ेर
हे र सबार.
“बरी जाली िादर!”म्हिें हाां र्ें.
मटव्यो काफणयो, कफर्ता, लेकनाां
बरर्न आसलेल्या
म्हाका बाप
“कालें बरी जाफलया? लयन्स क्लब्बाचो
माकग
अद्यक्ष हाटग अट्याक जार्न काल सरला.
र्ालडरान फर्नोद बरर्ांक उत्तेजन फदलें. तशें
दे कून ताणीां पफत्रका गोश्टी मात्र न्हय साां जेचें
हाां र्ें राकणो पत्रार “िुगेट्यो”अांकण आरां ब
फडन्नरयी रद्द केलाां . आनी तूां खांच्या पफत्रका
केलें.
गोश्टीक गेल्लोय?”
राकणो दफ्तराां त सबार स्वारस् घफडताां
पादऱयाबाचें सर्ाल आयकून हाां र् थटक्क!
घडल्याां त. ताां तलीां थोडीां अशीां आसात:तर्ि
बाप
पीटर नोरोन्हा
चडार्त पफत्रका गोन्सश्टांक हाां र्च र्ेतालोां.
काफटपळ्िाचो फर्गार. ताणे पफयल्ले पार्टीां
एक पार्टीां लयन्स क्लब्बाचें एक फर्शेस
ताचा तोटाां त क्ार्ांडीश केंिबे लाफयल्ले.
काऱयें
पफत्रका
बाप माकग र्ालडरान त्याफर्शीां एक लेकन
साां जेर मोती
बरफयल्लें तें राकणोच्या मूक पानार छापून
महलाां त आसा केल्ल्या फडन्नराक आपूण र्ेताां
आफयल्लें. एक िोटोयी छापल्ली. स िुटी
म्हणालो बाप माकग र्ालडर. हाां र्ें जायत
उबारायेच्या घडायासांगीां साडे पाां च िुटी
म्हिें . हाां र् दू सऱया फदसा सकािीां शीदा
उबारायेचो
कांक्नाडी र्चोन मनोहर फर्लासाां त
दोगाां
आसललो. आनी िोटो मुिाां त “हा, केदो
इश्टाां सांगीां बसोन इडली साां बार खाफयत्त
व्हडलो घडाय!”म्हळ्िें क्ापशन आसल्लें.
पट्टाां गाां मारुांक बसलोां.
तें र्ाचप्ाां क भारीच रुचलें.
दू सऱया फदसा सकािीां उदयर्ाणी पिे र्न
एक पार्टीां म्हज्या एका फमत्रान एक भात्मी
भात्मी बरर्न फदां र्ची म्हण फचांतलेलें हाां र्ें.
धाडली. ताां च्या फिगगजेच्या काफजतोराक र्गग
आसलेलें.
सकाफिां च्या
गोश्टीक म्हाका धाडून
बाप
र्ालडर
उबो
रार्ून
जालो. त्या सांदरबीां युर्जणाां नी “धाकट्या सकािीां दफ्तराक ररग्ताना बाप र्ालडराचें
पादऱयाबाची गुडगुडी” म्हळ्िो नाटकुिो
सर्ाल;“पफत्रका गोश्टी कशी जाफलया?“
सादर केलो. काफजतोराक आदे र्स माग्ताना लोक रडलो खांय. राकणोर ती भात्मी पायस
42 Veez Konkani
जाल्ल्या दू सऱयाच फदसा ते फिगगजेचो फर्गार
सांपादक बाप र्ालडराकडे तर्ि “सुर्ेगा”
आनी
बाप
मोपेड आसललें. तो ताचेर बसून र्ेच्या प्रास
र्ालडराक भेटले आनी ती खबार पायस
चड तें लोटू न व्हताग लो. तें फर्कून आपूण
केल्ल्या
काफडजाय
नर्ेंच फटर्ीएस घेताां म्हणालो. तेन्ना हाां र्ें दोन
म्हणाले. हाां र् त्याफर्शीां काां य नेणाां म्हिें हाां र्ें.
हजार रुपय दीर्न बाप र्ालडराचें “सुर्ेगा”
उपाद्यक्ष
येर्न
म्हाका
सांपादक
कामाां तलो
घेतलें. आताां तें लोटू न व्हची सती म्हजी! त्या तर्ि बाप र्ालडरान ते खबरे ची हात प्रती
पोटपटे र बसोन र्ेचा प्रास चड ती लोटू न
आनी प्रूि हाडयलो. फकतें पिें र्चें? बाप
र्रीत चलोन गेल्लोां चड.
र्ालडरान्ांच ती खबर फतद् र्ून प्रेिाक धाडल्ली! ते फिगगजेंत युर्जणाां चे दोन पांगड
बाप र्ालडर पाप पादऱयाब. ताचा जल्मा
आसल्ले खांय. आनी काफजतोराचा रागान
फदसा
एकल्यान ती िटफकरी खबर धाडल्ली!
आनी जेर्ण. सांपादकाचा
राकणो फशबांदेक
होटे लाां त फबयर जार्ग्ार नर्ो
सांपादक जार्न बाप फर्शेंत फर्तोर फमनेज म्हजी राकणोर आफयल्ली “इां फदराची लदीन”
फनयुक्त जाल्लो.
र्ाचून सबाराां नी बाप र्ालडराक दू र फदलें. पूण ताणे गण्णें केलेंना. राकणोर िायस
तर्ि मांगिू र फदयेसेफजांत याजकाां मदें दोन
जाल्ली म्हजी लाां ब कफर्ता “व्हडलें िेसत”
तीन पांगड आसल्ले. प्रगफतपर फचांत्ाचा
र्ाचून सबारशे
पादऱयाब म्हजेर तशें
याजकाां चा पांगडाक “फचल्ली ग्रूप” म्हळ्िें
सांपादक
र्ालडराचेर
नाां र् पडल्लें. बाप र्ालडर त्या फमसाां गे
बाप
फभगडले.
फबस्पाचा घरा काम करून फबस्पाचा घचाग
पांगडाां त
आसल्लो
जाल्ल्यान
ताका
पाक्ाक िातोर माताग तो. अशें म्हणालो
पयफशल्या आम्मेंबि फिगगजेक र्गग केलो.
एकलो माल्गडो पादऱयाब म्हाका. पूण बाप र्ालडरान कान हालयले नाां त मात्र न्हय
थोड्या
म्हजा
आड
प्रेिाचो मेनेजर बाप जोस्वी िेनाां डीस आनी
ही कफर्ता
हाां र् ताचा बजाज स्कूटरार आम्मेंबि भायर
स्वातांत्रयेक
तो
आयलोना. त्याच सांदरबार
चाफ्रान
ताचा
फर्शलेशण फदलें.
केफदां च
“उदे र्” पत्रार
छापून
सरल्याां र्.
तेंपा
उपराां त
र्ेताना
बोकऱयामास आनी 43 Veez Konkani
कोफडयालबयल
हाां र्ें
घरा
राां दल्लें
पानपोिे
घेतल्ले.
आमी आम्मेंबि फर्गाराचा घरा पार्ताना
बाप माकग र्ालडर राकणो सांपादक जार्न
फर्गार बाप र्ालडर पेज जातच एका
आसताना र्साग न र्रस
तोपल्याां त
सम्मेि र्ा
राां द्वय
उकडतालो.
आमकाां
राकणो लेकक
लेकक फशबीर चलयतालो.
पिे र्न ताका खुशी जाली. त्या घराां त फर्शेस
हाां गासर नव्या बरर्प्ाां क खबरो, काफणयो,
कसल्योयी सर्लतायो नातल्ल्यो. आदलो
कफर्ता, सांपादकाक पत्राां आनी लेकनाां
फर्गार बाप जोन डी’सोजान एक नर्ो
बरां र्च्येफर्शीां जाणाऱयाां थार्न उलर्पाां ,
फफ्रडज हाडन घाल्लो खांय, बाप र्ालडराचो
भासाभास चलयताले, तरबेती फदताले. चड
बोटलेर ‘गोांपे’ कांटर ी फपयेर्ांक म्हण गेल्लो
करून माल्गड्या आनी यूर् लेककाां क
आजून पाटीां येर्ांक ना खांय.
एकामेकाची
ओिोक
करुांक
जातालें. माल्गड्या लेककाां क
सलीस
युर्लेकक
मागणें रजार सांप्तच जेर्णाक बसल्याां र्.
गर्रर्ान दे क्ताले. आमकाां तरबेती फदल्ल्याां
तर्ि बाप र्ालडरान बोटलेर गोांपेची एक
पयकी थोडे : - बाप आां तोन जुर्ाां र् सोज
काणी साां गली. ताचें असली नाां र् डोलिी.
(मररदास)
कांक्नाफडचा नसाां नी ताचो बुडकुल्या साको
र्ी.जे.पी.सल्दाां ञ, फलयाब, फसररर्ांत, एडर्ीन
तकलो पिे र्न ताका गोांपे म्हळ्िें नाां र्
जे.एि. डी’सोजा, बाप माकग र्ालडर आनी
फदल्लें खांय. थोड्या फदसाां आदीां सकाफिां चें
हे र. खरें च साां गचें तर बाप माकग र्ालडर
मीस भेsटर्न बाप र्ालडर भायर आां गणाां त
कोांकणी लेककाां क आनी पत्र कताां क एक
पासायो मारून आसताना पोपायेचा रुकार
आदशग आनी प्रेरण. आजून सबार जण
एक
कोांकणी काभाग री आनी लेकक कोांकणी
पोपाय
पीकल्ली
फदसली
खांय.
बाप
जी,पी,
नज्रेत,
पादऱयाबान गोांपेक आपर्न एक तेंकडी
भाशेक
हाडर्न पोपाय काडु ां क साां गलें खांय. गोांपे
सलहा-सूचनाां घेतात. कोांकणी कथोलीक
तेंकढे न पोपाय कुफट्टताना पादऱयाब रुका
जाां र्, सारस्वत कोांकणी भार् जाां र्- हाां चे मदें
मुिाां त रार्ून पोपायेक पिे र्न आसल्लो
बाप माकग र्ालडराक आजून एक गर्रर्ाचें
खांय. गोांपेन कुफट्टल्ल्या िोसाग क पोपाय शीदा
स्थान-मान आसा. ताका अपार अफभमानी
येर्न पादऱयाबाचा तकलेर पचाल्ल खांय!
फमत्र आसात. आपल्या फसद्दाां तकडे केफदां च
बाप र्ालडराक आताां यी पोपाय म्हळ्यार
राजी
भारी!
धयरादीक, कोणायचा दया दाक्षेणेक बली 44 Veez Konkani
सांबांध जार्न ताां चीां
कररनातललो
एक
बरो,
खरो,
जायनातललो एक फर्शाल मनाचो खुशाल
दे कचें भाग तो सर्ेस्पर िार्ो करू ां .
फजन्साचो आनी उां चल्या फचांत्ाचो सांपादक.
---------------------------------------
तो सर्ग कोांकणी लेककाां मदलो एक बफिश्ट
Fr Mark Valder on 'Hello Father'-
गाां च, एक यशस्वी र्ेलडर.
याजकाचा फजफणयेची काणी with Walter Nandalike – YouTube
८५
पार्साि
दे कलेल्या
बाप
माकग
र्ालडराक आनीकयी सबार सुखा शाां फतचे
र्यलो गाां च फचचायल्यार िा| र्ालडराची
आनी सांत्रप्ती सम्रद्दे चे
चडीत म्हाहे त जोड्येत.
१०० पार्साि
---------------------------------------
हाय हाय दुबाय! फामाद गावपी रोनी बैंदूर, पीन उप्पुंद आनी
फातोर
हे र दप बाय शहराुं त काम कर्न आसात म्हण
बरोवन आसचो फवतोरी, वळू वळू व्हाळ
आयकाल्लें.पूण ताुं चें फोन नुंबर म्हजेकडे
व्हाळ्या म्हण कफवता व्हाळोुंवचो मोगाळ
नातल्लें. शार्जाुं त काम करून कोणाकच
कवी आुं डू, ओफशोराुं त वावूर्न आसचो
45 Veez Konkani
माररनासताुं , फफतूरी कररनासताुं
काफणयाुं गार फकशू, हे यी सुंपर्काक मेळ्ळे नाुं त.
दप बाफयुंत
चल्चा
आनी सूिकेफजुंत बािली (ते लाच्यो) हाडन
काजाराुं
सोभाणाुं क वा हे र समाजीक कार्याुं क
येता- ताचा मोगाचा इश्ाुं क, म्हणाले डयान आनी वोल्टी.
प्याफिचा ‘तीन कपडके’ (त्री पीस) ब्ाुं डासुंगीुं मैक हातीुं घेवन सोबीत उत्राुं नी उलोुंवचो लोकामोगाळ
‘एम्सी’
वोल्टी
्ाच
वेळार
‘फाल्क्ाुं तलीुं
फोनार
साळकाुं ’ख्याफतचो कवी आिी शार्जाक
उलोवुंक मेळ्ळो आनी “गाुं वाुं त एम्म्सुंचें
पावला म्हळ्ळी खबर मेळ्ळी. अबपधाफबचा
सुंबावन फकतलें ?” म्हण फवचाररलागलो.
फविीक
फोन
केल्यार
तो
कोुंकणी
साफह्ाफवशीुं उलोुंवचा बदलाक ताुं चा “गाुं वाुं त एम्म्सुंक सुंबावन फदुं वचें सोड,
होिे लाुं तल्या गोुंयकार ईर्माुं वन राुं दल्ल्या
तपजें जेवण जालेंगी? कार्यें चलफयल्ल्याक
फचकन फबररयाफनफवशीुं उलयलागलो. ्ा
दे व बरें करू ुं म्हण उपकार बावडप ुं कयी
फशवाय ह्यापाविीुं गाुं वाक वचून मािोव
फवसर्तात!” म्हजी जाप आयकोन वोल्टी
सोबोवुंक आसा म्हणालो.
गब्बर फसुंघाबरीुं हासालागलो. डयान म्हळ्ळ्या एका खपशाली पावलाब मेळ्ळो. पळे वुंक मात्सो गुंभीर फदसलो तरी
मनशाफवशीुं इल्लें साुं गाजेच पडता. ताका
उलोवण्ाुं त मोगाळ आनी
‘डयान’ म्हळ्ळें नाुं व कोणें फक्ाक दवोर्लें
मोवाळ. तो एक बरो कवी,गावपी आनी
म्हण फवचार्लें हाुं वें. इस्रायेलाचो रक्षण मुंत्री
सुंगीतगार. ह्या गाुं वाुं त कफवता रचपुंक आनी
मोशे डयानाचा कार्बारावेळार आपूण
बरोवुंक मन आसा तरयी कामाचा रािावळीुं
जल्मल्लोुं जाल्ल्यान
फनमतीुं काुं य करुंक जायना म्हण आपली
‘डयान’ म्हण नाुं व दवोर्लें म्हणालो तो.
पप्ान
आपणाक
असहायकता उचाररलागलो. “ व्हाव इस्रायेलाुं त एकलो मोशे हास्य राय नवरस नि फ्राम्िसाक मेळचें प्रयत्न केलें. जालें ना. तो हफ्त्ाुं त एक
डयान, कोुंकणेंत एकलो मीशे डयान!” हाुं वें साुं ग्ताना डयान धादोशी हासलो.
पाविीुं आलैन थावन दप बाय येता, आनी येतासताना ताचा बल्ाुं त ६ इुं चाुं ची दाुं तोणी 46 Veez Konkani
्े साुं जेर हाुं वें म्हजो खास फमत्र
हे माचार्याक फोन केलें हाुं वें. ताका ‘हे री’
दप क्रामास
म्हण आपोुंवचा ताचा भोव थोड्या इश्ाुं
फनयाळताना आताुं यी धेंक येता. हाुं वें केन्नाुं यी
पयकी हाुं वयी एकलोुं. ह्यापाविीुं हाुं वें ताका
फवल्माकडे ‘फवसील मार, फवल्मा’ म्हणचें.
‘हे मा’ म्हण उलोवण्ाक बपन्याद घाली.
ताणें दोन बोिाुं तोुंडाुं त दवोर्न
“तपवें आयलेवार एका कोुंकणी पत्रार
आनी
बाुं गड्याुं ची
कडी
मारल्ली
फवसील आताुं यी म्हजा कानाुं नी आवाजता!
म्हाका कोुंकणेंतलो ‘बूची’ मन तपकलायलाय. तें
वाचताना
म्हाका
काफकये
पुंदल्या
केसोळे क फचमिो काडल्लेबरीुं दप कलें”
रोबर्ि, सपनील, फपयूस, नवीन, प्रवीण, डोलफी, फविेंि, फदनेश, नानू, एडवर्ड आनी हे र लेखक फमत्राुं क सुंपर्क करुंक
“ना सीजी” म्हणालो हे मा, “तूुं कोुंकणेंतलो
प्रयतन केलें. पूण ते ताुं ताुं चा कामाुं नी व्यसत
‘बीची’ म्हण बरफयल्लें हाुं वें. आजकाल
आसल्ल्यान मेळ्ळे नाुं त. थोडे तेदोळ पर्याुं त
कोुंकणी पत्राुं नी छाप्या दें वचार घपसतात,
दप बाय पावोुंक नातल्ले. लीनस-जेस्सी हाुं चा
आनी ‘बीची’ आसल्लें ‘बूची’ जालाुं आसतलें”
‘गोलडन ट्यालेंिस’ म्यू सीक इसकोलाुं त
अशें म्हणोन म्हाका समादान कररलागलो.
आमचीुं मफहन्यावार मीफिुं गाुं चल्तालीुं. लीनस
केसोळे चा घायावयर कासपळेचा दाुं डार्यान
केन्नाुं यी एसपी केंपय्याबरीुं गुंभीर. ताचो
पपसपल्लेबरीुं इल्लें समादान भोगलें.
ताळो फवगार जेरालाबरीुं घणगणीत.
एक पाविीुं डयान आनी हाुं व हे ररगेर पावल्याुं व.
कोुंकणी
िोफनबाब, बर्नार्ड, जोन -हे अपरूप
पफत्रकोद्यमाुं तलीुं
मेळताले. बेन्नी िीचर मागण्ाची मनीस, ती
घफडताुं , हे रीन ‘साुं कळ’ पत्राक फदल्लें नोवें
फतच्यो भक्तीक फगताुं च्यो फसडी फवकचाुं त
रूप
व्यसत आसताली.
इ्ाफदफवशीुं
उलयताना
आन्नीन
आमकाुं घर्चा मनशाबररुं च भोव व्हर््ा मोगा-मयपासान सपधार्फशलें.
उपराुं तल्या फदसाुं नी आमचे मदली सळावळ आनी इश्ागत वाडली आनी
वोल्टीन फवल्माक गाुं वाथावन आपोवन
हाडतच
डयान
आनी
हाुं व
चडली. पावलाब-जेम्स्सबाय, हे माचार्य –
ताुं गेरयी
आन्नी, डयान-लवीना, स्टे नी-डायना, वोल्टी-
पावल्याुं व. फवल्मान गाुं वच्या शैलेर राुं दल्लें
फवल्मा, मेलवीन-एवरे ल, स्टे न-इवोन, रोनी-
47 Veez Konkani
जेस्सी,
रोबर्ि-फवफनता,
वल्लू-लीना,
आसल्लो. चोकलेिाुं चें मोल फकलोक दोनशीुं
कपिमाुं नी
दीर्हाम थावन आिशीुं दीर्हाम. थोड्या
फाफतमा आनी हे र लेखकाुं चा
चलल्ल्या सहफमलनाुं नी वा सम्मान जेवणाुं नी
चोकलेिाुं नी
म्हाका सेंवचें आनी जेंवचें आनी ‘दोन उत्राुं ’
चोकलेिाुं खावन फविी केन्नाुं यी हासपन्ुंच
उलोुंवचें भाग मेळल्लें.
आसतालो. फविी मनशाुं चो फपसो आनी कोुंकणी
हाुं व दप बाफयुंत आसतानाुं च
भाशेचो
व्हड
आनी
मट्टार कोुंकणी/इुं गलीश भाशेंनी आरुं भ
कलाकाराुं क भारीच मान आनी
गवरव
जाल्ली वोल्टर नुंदफळकेची ‘दायफजवर्लड’
फदतालो, शोपाुं त बसयतालो, स्याुं डवीच,
वेबसायि,
ज्यूस हाडयतालो आनी चोकलेिाुं हातार
इुं गलीश
भाशेंतच चलोन आज सुंसारभर प्रख्यात आनी
लोकामोगाळ
जाल्या.
घाल्तालो.
फशवाय
मुंगळप राुं त ‘दायफजवर्लड वीकली’ इुं गलीश सातोळें ,
दायफजवर्लड
कोुंकणी
मोगी
हीुं
आनी
वर्साुं नी
अफभमानी.
आसतालें.
लेखक
थोड्याच
ल्हान
अमालयी
चफलयाुं क
आनी
स्त्रीयाुं क
घर
िी.वी.,
कामाुं क लाुं वचें मात्र न्हुं य, ताुं चा सपखा-
दायफजवर्लड रे कोर्फडुं ग स्टप फडयो इ्ादी
दप काुं त पाुं वचें समस्याुं क पररहार फदुं वचेंयी
सहसुंस्थे यशस्वी थरान चलोन आसात.
फमसाुं व ताचें. सयररकोयी कर्तालो. फशवाय
पािापाि
फसकवेराची
कोणायकी दप क्रामास खावुंक आशा जाली
‘मायभास’ वेबसायि सपरू जाली आनी
तर फविी दाि् िूक एक फोन केल्यार जालें.
कोुंकणेंत नोवेंसाुं व हाडचाुं त आनी हे राुं क
दप क्रामासासुंगीुं
प्रेरण फदुं वचाुं त सपफळ जाली.
फपयाव,
दप बाफयुंत
नवीन
फशुंदपाक
लोसूण,
शीर्को
जाय
आनी
जाल्ले
एक
‘कोदाुं िी’यी तोच व्हरून फदतालो. दप बाफयुंत डयानान म्हाका ओळोक कर्न फदल्लो एक अपरूप व्यक्ती आनी
ताचे साुं गाता थोडो तेंप रावल्ल्यान ताचें
ज्योफलगूड फेलो म्हळ्यार ‘चोकलेि फविी’.
बरें मन, कपमकेचो हात इ्ाफदफवशीुं जाणाुं
तो एका फामाद चोकलेिाुं चा शोपाचो
जावुंक साद्य जालें. बायम्माुं चो कार्गो
मेनेजर-कम-सेल्म्यान.
गाुं वाक धाडचो, कपडाुं त जागो ना जाल्यार
ताचा
शोपाुं त
थरावळ आनी मोलादीक चोकलेिाुं चो सुंग्रह
कार्गोचा बोक्ाुं वयर फनदचें-हीुं ताची
48 Veez Konkani
समाज सेवा.
बसतालो. उपराुं त वोुंिाुं मदें फसग्रेि खपुंवोवन धपुंवोर सोडतालो-कोुंकण रयलान धपुंवोर
ताचो भाचो नवीन, फबुंदास तर्नािो. सैकल
वोुंकल्लेबरीुं.
घेवन भायर गेलो तर पािीुं येताना ताचा सैकलार कोण तरी एकलें आसतालें.
“काजार कशेंयी जालेंमू, फविीक एक
‘फपडक’ मारल्ल्या उपराुं त भारीच ज्योली.
फफल्याद जोडप ुं कयी ताणें दीवुंक ना-ने ?”
खपशाल उलोवन उलोवन मागीर ‘तम्मले -
डयान कायला्ान दाग फदतालो. आनी
आर्वत्तन कोल’ सपरू. नवीन रातीुं फनदें त
फविी
सपणेवन उश्याक पोिलून धरून लोळोन
फवम्िच्यो फववीध चिप वफिको पळे वन हाुं वें
लोळोन
‘फवम्िच्यो भयणीुं’, ‘नोव वोराुं चें मीस’ आनी
खाफियेर थावन ‘डब्ब’ कर्न
सकयल-उदारो
फनदोन
कपुंभकर्णाबरीुं
घोरें वचा फवम्िचा पोिार!
हुसकार्न
हे र फवनोद बरोवुंक
हुसकार्न
रडतालो.
प्रेरण मेळ्ळें . सबार
थराुं चे मनीस, सबार थराुं चीुं व्यम्क्तत्ाुं पळे वुंक मेळ्ळीुं. व्हडाुं गेले बोुंगलेयी पळे ले ,
हफ्त्ाुं त एक पाविीुं डयान आमचा
मद्यम वर्गाचा लोकाचीुं फ्लेिाुं यी पळे लीुं
कपडाक गोवळीक फदतालो आनी येताना
आनी कामेली भावाुं चीुं क्ाुं पाुं यी पळे लीुं.
‘आगमेंताची बोतल’ हाडतालो. आगमेंत
जपमेरा बीचार शवासानार ररल्याक् कर्च्यो
पळे ल्लेंच ‘दे खलें हाुं वें उदाक’ म्हणात्त
फववीद गात्राुं च्यो मासळ्योयी पळे ल्यो. ओट्टारे
फवम्िचें चाकणें आनी ग्लास रे डी. ग्लासाक
दप बाफयुंत सर्ग आनी यमकोुंड साुं गाता
ग्लासाुं नी चपुंबन फदल्या उपराुं त
साुं गाता आसचेंयी पळे वुंक मेळ्ळें .
डयानान
जाय जाय म्हण फवलफफचें ‘मररया’ पद सपरू कर्चें. तवळ फविी एकदम फसुंफतमेंताळ
‘हाय हाय दप बाय’ म्हणोन रुं गाळ
जावन एक लार्ज पेग एकाच घोिान गपिूक
सपणाुं सपणेवन, पाुं च वर्साुं नी अधपरीुं
कर्न
सपणाुं घेवन ‘हा हा दोहा’ म्हणोन खतार
‘मररया’
पद
गपणगपणोन
दप काुं
गळयतालो. ताचें ‘मोगें’(गर्ल फ्रेंड) मररया
पावलोुं.
ताका सोडून आनी एकल्यालागीुं काजार
दप खाचे, कश्ाुं -नश्ाुं चे
जाल्लें खुंय. दू ख सोसून व्हर्चा खातीर दोन
नाुं त!
पेग चडीत घेवन तकलेक हात धर्न 49 Veez Konkani
पूण दप बाफयुंत सारल्ले ते सपखादीस परत येंवचे (आखेर)
दोग राक्कोस रावताली. राया आनी पेर्मारी मधें मोगाळ इषिागत आसल्ली. हुं ग रायाक एक धूव आसल्ली. फतचें नाुं व मायी तू आुं ग.
तो आपल्या धपवेक बरी
सयरीक सोधून आसल्लो. जायते राय कपवर प्राचीन काळार फवयेत्नामाक ‘वानलाुं ग’ म्हळ्ळ्या नाुं वान आपयताले. ताची राजधानी (प्रमूक शहर) हाुं ग चावू. हें शहर ताुं बड्या नुंयच्या तडीर आसा. थुंयचो राय हुं ग. शूरवीर राय तो. नुंयच्या पल्तडी एक पर्वत
आसल्लो. ्ा पर्वतार एक मािें आसल्लें. ्ा
मट्याुं त
व्हडजयत
एक
पेर्मारी
फतचेलागीुं काजार जाुं वच्या आशेन मपकार आयले.
पूण कोणा एकल्याकी रायाक
मेचवोवुंक आनी फतचेलागीुं काजार जावुंक साध्य जालेंना. राज्याच्या पेल्या तडीर दोग राक्कोस रावताले.
ताुं चीुं नाुं वाुं सनफिनाह आनी
थपफयफिनाह. सनफिनाह पर्वताचो राक्कोस
50 Veez Konkani
जावनासल्लो.
थपफयफिनाह
उदकाचो
अताुं सनफिनाहची सर्ती.
ताणे आपल्या
राक्कोस. सनफिनाह पर्वतावयल्या सपुंदर
पोकेफिथावन एक जादू भीुं भायर काडलें. तें
रावळे राुं त फजयेतालो. थपफयफिनाह सागोरा
जोरान धर्णीर उडयले. सक्कड पळवन
पुंदल्या सोफभत्त रावळे राुं त रावतालो. एक
आसतानाुं च व्हडलो एक रूक वाडलो. तो
पाविीुं हे दोगी रायाच्या दर्बाराक हाजर
वाडल्ल्या वाडल्ल्यापररुं च रुं गरुं गाळ फपलाुं
जाले.
ताचेर फपलोुंक लागलीुं.
दोगी रायकपवर्फनलागीुं काजार
जाुं वची अपेक्षा उचाररलागले. ताुं काुं पळवन राय घाबर्लो. ्ा राक्कोसाुं क ‘म्हज्या धपवेक
रायाची समस्या अताुं अफनकी कठीण जाली.
तपमकाुं दीना’ म्हणचें धयर ताका नातल्लें.
दोगी सामर्फतवुंत, प्रभावभरीत. हाुं चे पयकी
एकादावेळार काजार कर्न फदुं वचें तरी
कोणालागीुं आपल्या धपवेचें काजार कर्चें?
कोणाक फवुंच्चें?... राय आताुं खुंतीन भर्लो.
थोडो वेळ फचुंतून रायान ‘तपमीुं दोगी योग्य आनी बफलषि.
तपमचे पयकी कोणालागीुं
सपमार वेळ फचुंतून ताुं चेलागीुं ‘आताुं तपमी
म्हज्या धपवेचें काजार कर्चेंगी म्हळ्ळें म्हाका
दोगी तपमची तपमची शाथी आनी योग्यता
कळाना.
प्रदर्शीत कर्या. कोण चडीत शाथेवुंतगी
धपवेक पफयल्लें एक मोलाधीक काणीक
ताका म्हज्या धपवेक दीवन हाुं व काजार
हाडतागी ताचेलागीुं ताचें काजार कर्ताुं . ्ा
कर्ताुं ’ म्हणालो. तक्षण थपफयफिनाहन आपली
उपराुं त कोणें म्हाका दू र्सोुंक नजो’ म्हण
चमत्कारी दाकयली. ताच्या एका सुंकेतान
साुं गून दोगाुं यकी समजयलें.
झडवारें
फाल्याुं सकाळीुं कोण म्हज्या
व्हाळोुंकलागलें. नुंयत व्हडलीुं
व्हडलीुं लाराुं वयर आयलीुं. वार्याचो वेग
दू सऱ्या फदसा सकाळीुं सनफिनाह
चडलो.
पयलो आयलो.
रूकझडाुं पर्तून पडलीुं.
चाराुं
ताणें भोव आमोलीक
कपफशल्यान फकुंक्राट्यो सपरू जाल्यो. राय हें
काणीक हाडल्ली. रायाक तें पळवन खपशी
पळवन फभयेलो. पर्जा आकाुं तान बोबाि
जाली.
घाफललागली.
राक्कोस थपयी हें पळवन
येवुंक ना. रायान आपल्या उत्ाुं पर्माणे
जयताचो हासो हासालागलो. थोड्या वेळान
रायकपवर्नीक सनफिनाहलागीुं लग्न कर्न
ताणे झडवारें पािीुं आपयलें.
फदलें.
मोसतू वेळ जाल्यारी थपफयफिनाह
वयभवाचें लग्न तीर्साल्या उपराुं त
सनफिनाह 51 Veez Konkani
रायकपवर्नीक
घेवन
पर्वतावयल्या आपल्या रावळे राक गेलो.
जाल्यार थोड्याच वेळान पर्वत कोसळोन
्ा रातीुं थुंयसर सुंगीत, उत्सव, नाच म्हणोन
वेता म्हण तो फचुंफतलागलो. सनफिनाहचें
व्हर्तो दबाजो चलयलो. रुं गरुं गाळ फदव्याुं नी
रावळे र केदळा उदकाुं त बपडतागी पळव्याुं
सगळो पर्वत झगमग झगमग झळजळ्ळो.
म्हण तो राकोन रावलो. सनफिनाहन उबार्न येंवचो उदका व्हाळो
आताुं थपफयफिनाह रागान कडकडलो. ताणें
पळयलो. ‘व्हाळो तक्षण रावया’ म्हण
मोलाधीक काफणको रायालागीुं वेल्ल्यो. पूण
आपल्या सयफनकाुं क ताणे आज्ञा फदली.
तडव जाल्ल्यान रायकपवर्न ताका लाबफलना.
ताणीुं
कशें पपणी कर्न सनफिनाह वयर हगें काडप ुं क
एकाच्छाणे व्हडले व्हडले रूक मपळासमेत
ताणे फनचेव केलो.
हुमिन पडोन वार्यार धलोन व्हाळच्या
तो ताुं बड्या नुंयलागीुं
वार्यार
हात
हालयले.
तवळ
गेलो. आपल्या सक्तेन नुंयचें उदक दू सऱ्या
वाळ्याक आड रावले.
कपशीन घपुंवडायलें. नुंय पर्वता कपशीन
पर्वताच्या भुंवतणी एक उबार गपड्यापरीुं
व्हाळोुंक लागली. सनफिनाह आसल्लो
आड रावोन आवराचो प्रभाव सुंपूर्ण
पर्वत आपल्या लोिाच्या फोर्सान पोक्रपुंक
कपसकालो.
लागली. रागान थपफयफिनाह जोरान घोरोज
आवर पािीुं सर्लें.
घाफललागलो.
थोड्याच वेळान
्ा वोणदीक फडक्की मार्न
तवळ दाि मोड उिोन
सगळ्यान अुंदकार फवसतार्लो. भोव व्हड
थपयी हें पळवन रागान दाुं त खीर्फललागलो.
पावस पडोुंक सपरू जालो. फशराुं धाररुं च्या
ताणे झडवार्याचो प्रभाव चडवुंक सुंकेत
पावसाक
सागोराथावन
फसस्री,
भायर
व्हडव्हड
मासे
फदलो. अताुं वोणफदपरीुं आड आसल्ले रूक
आयल्यो.
ताणीुं
वार्यार उबोन वोणद कोसळाली. आवर
दाकट्या दाकट्या मोनजाफतुंक खावुंक सपरू
अफनकी
केलें.
सनफिनाह आपल्या सयफनकाुं सवें सकयल
हळ्ळ्यो आवरान बपडोन गेल्यो.
वेगान
भरोन
व्हाळालागलें.
असलो फभराुं कूळ उदका व्हाळो पळवन
दें वोन आयलो.
पर्वत अफनकी वयर
पर्वत प्रदे शार फजयेवन आसल्लो लोक
उकलपुंक आपल्या सयनाक ताणे आदे श
फभयान थर्थर्लो.
फदलो.
थपफयफठनाहक हाची अुंदाज मेळ्ळी. तक्षण हें पळवन थपफयफिनाहक सुंतोस जालो. अशें
ताणें सनफिनाह वयर आक्रमण केलें. दोगा
52 Veez Konkani
मधें
घोर
लडाय
उबजाली.
सक्ाा
जाल्यारी ताचो
राग फनवोुंक नातल्लो
अवकासाचा सोदनेर आसल्ल्या सनफिनाहन
“सनफिनाह वयर प्रतीकार घेतल्या फशवाय
उदकाुं त एक बफलषि जाळ फभजावन
रावानाुं ’’ म्हळ्ळो सपूत ताणे घालो.
उडयलें.
तवळ थावन थपफयफिनाहचो व्हाळो (आवर)
्ा जाळान आवराचो प्रभाव
आडायलो. उदकाुं त आसल्ल्यो फसस्री
सनफिनाह
पर्वताक
आसल्लो
पूण हरे क पाविीुं पर्वताक सकानासताना
फडक्की पािीुं
मार्न्ुंच
आनी दै ् मसळ्यो जाळाुं त
फजकोुंक
सर्न्ुंच
फशकाा ल्यो.
आसल्लो. अशें जाताना लोकाख सभार कषि जाताले दे कून ताणीुं सर्वाुं नी मेळून
थपयीन दप स्रें फकतें फचुंतच्या पयलें सनफिहाहन
थपयीक आनी सनिीक राजी केली. फनमाणें
ताच्या हर्द्याक तीर जोकून भाली मार्ली.
थपफयफिनाहन सनफिनाह सवें इषिागत केली
थपफयफिनाह
आनी तवळथावन फवयेिनामाचो
कठीण
घायेलो.
अताुं
पाफिुं सर्ल्या फशवाय ताका दप स्रो उपाव नातल्लो.
लोक
सपखान फजयेता
तो झजाभपुंय थावन धाुं वलो.
-----------------------------------------------------------------------------------
53 Veez Konkani
ववनोद:
९. िव्वरा सोंगी घरा घराोंिी ों भेट... _पंचू, बंटवाळ. गाुं वार वारें झोड पावस.. गाुं व भर लोक कषिाताना म्हज्या लव्वराक समाज सेवेची
"हाुं व आनी तूुं पपरो नें मा.."
ऐफडया आयली. एन्नेस्सेसा मपकाुं त्र करुंक... फतणें माुं डावळ घाली. कोलेफजुंत आमच्या
हाुं व गडबडलोुं.
एन्नेस्सान स्वयुं सेवक जावन वेच्या पयलें
घराुं घराुं क भेि दीवन पररम्स्थती
कशी
आसा म्हण पळे वुंक, गजा सोधून काडप ुं क
"पावता मा... थुंय मागीर रीपोिा कररनाकाये?"
आसा. आज आमच्या ग्रूपाची लीडर म्हजें लव्वर. माका चपकारी मारुंक जायना म्हळ्ळें
"तें हाुं व कताां .. तूुं फभुंयेनाका. म्हजेलागीुं
माका खुंडीत कळीत आसलें "अळे बा..
आडवाि प्ल्ल्यान आसा.."
आमीुं घरा घरा भेि फदताना आमकाुं इतलीुं
" फकतें आसा तपजें फ्तल्यान?"
जणाुं जाये?"
"मागीर पळे ..." तें गेलें. आमकाुं चाळीस घराुं फदल्लीुं. म्हज्या
"नाका.. बा.."
लव्वराक चड जणाुं नाका आसलीुं. आनी 54 Veez Konkani
माकायी फकरी फकरी नाकाच्च आसली...
"तपुंच म्हजी बायल.." हाुं व जाय म्हण्ुंच
सकिाुं आसताना म्हज्या लव्वरान आमच्या
उसतून साुं गलें. तें एक'च्च पाविीुं उसतपरें
साुं गा्ाुं क साुं गलें
काडन हासोन म्हज्या पािीक गपद्दू मारुंक सपरू केलें.
"हलो फडयसा... कोड्याळ सेंिरल िाफकसाुं त बरें फफल्म आयलाुं .. "खतनाा क"'... सपफर आसा...
"तूुं ज्योर जालाय!" तें म्हणालें...
म्हजेलागीुं फिकेिी चार मात्र
आसात.."
"श्शे... वोडा रूक लागीुं नाुं त.." तें पोि भर हासोन माका वेडकोळ घालून रावलें. हाुं वें
"आमीुं यागी..." उरलीुं बोबािलीुं. चार
म्हळें .. या... मा..
फिकेिी तीुं घेवन वेताना हाुं व आनी म्हजें
आसात..
आफलबाबाचीुं चाळीस
लव्वर मात्र बाकी उरल्याुं व. आफलबाबाचें नाुं व आयकोन तें फकडफकडोन "आमीुं आताुं घरा घराुं चीुं भेि कऱ्याुं " आमी
हासलें. आमीुं मपकार मपकार गेल्याुं व.. आुं ग
दोगाुं च्च नें..." तें म्हणालें ल्हाळ गळवन...
पाुं ग आदळावन...
आनी दप स्री वाि ना... आमीुं गेल्याुं व. रोमीयो आनी ज्यूफलयेिा परीुं.... गजेवुंताचीुं नाुं वाुं
आताुं ... पयल्या घराक भेि....
आसलीुं. ताुं काुं सोधून सोधून गेल्याुं व. वेताना ताणें भेषिें नीब सोधलें. तें म्हणालें
"घरा वेताना घर असा... पूण... पाकें ना"
"माका वोळता... मा"
पळे ताना बेजार जालें. पावसा वाऱ्याक उभोन गेल्लें. सकाा रा थावन फकतेंय मेळात
"तूुं बड्डी कमल... तपका उकलून व्हरुंक
म्हण पुंचायताक पोन हाुं वें केलें.
माका जायना.." "नेरे पररहार दल्ली "बड्डी
कमल
तपजी
बायल..
म्हणताय..?" तें रागान वाग जाल्लें.
माका
मने छावफणगे...."
म्हणताना इदू रोुंग नुंबर म्हण पोन गडक
कना दवरलो आवाज आयकालो.
55 Veez Konkani
आमीुं पोिो काडली आनी फववर बरवन हाडलें. घरा फभतर पळे ताना बेजार जालें.
पळे ताना ती एक प्रायेसत
म्हातारी...
पाक्ाचे वासे आनी कराड उप्येताले.
फफुंगाा ताली. फतका फपयेवुंक उदाक फदताना ती नीि बसली. म्हज्या ईषिाकडें साुं गोन
पावस भायर वोतोन्ुंच आसलो.. म्हजें लव्वर फहुं वान माका फचडकोन्ुंच आसलें.
फतका आस्पत्रेक वेलें.
म्हज्या
पाुं याुं क तें खाडूुं जाल्लें. काुं य व्हड ना...
उपराुं त सबार गजेचीुं घराुं जालीुं...
म्हज्या कपडीक हुनोनी ऊभ मेळताली. अन्येका घरा गेल्याुं व. थुंय पाप फपडे सत
आनी आमीुं पािीुं घरा वचपुंयाुं म्हण वेताना
मनीस..
भुंवारीुं मूस
राना मधल्यान वचाजे. लव्वरान फभुंयान
उबतात... घरा कोणी ना. फवचार कताा ना तो
म्हजो हात धरलो. हाुं व ्ा पावसा ईड्याुं ती
पे प्े प्े... कताा लो. लव्वर ताका पळे वन
फजवाळ जाल्लो. हाुं वें दावो हात ताच्या
काुं िाळ्ळें . हाुं व लागीुं गेलोुं. ताची हालात
पेंकिा भुंवारीुं धरलो... व्हाव .... म्हजो मोग
पळे वन
हाुं वें
फजवो जालो. लव्वर मोगा आळमें जाल्लें.
अ्युंबपलेिाक पोन कना अस्पत्रेक वची
लव्वर पोिलून धना मपकार मपकार मेिाुं
वेवसता केली.
काडताना.... आमीुं दोगाुं य फनत्राण जावन
आुं गार
म्खणाुं ...
मका
बेजार
जावन
एक्परो जागो सोधलो. मपकार वेताना मपकल्या घराचें आुं गण कोसाळ्ळे लें. घर अधें फनदले भाशेन गळोन
आताुं हाुं वें....
असलें.
मनाुं त फचुंतचें....
घरा
फभतर
ल्हान
फभतर
गेल्याुं व..
फफुंगोणी
आयकाताली. आमीुं दोगाुं य
फभतर
काळोक... लव्वर फभुंयेलें.. ताणें म्हज्या
सदाुं य घर घराुं ची भेि करुंक मेळ्ळ्यार फकतलें बरें आसलें!
बावळ्याुं क घट्ट धरलें.. ताणें धताा ना माका धयर जालें.
_पोंिू,बोंटिाळ.
56 Veez Konkani
माहेत
वाळचेभाजी पोशकाुं शाची राणी
प्रोिीन, सोफडयुं, पोट्याफशयम, मेग्नेफसयम, म्याुं गनीस,
ऐरन,
ताुं बें,
प्याुं डोलीक
आ् यसीड, थायमीन इ्ादी हाुं तूुं भरल्याुं त. जीवसत् ए, बी, आनी सी सयत हाुं तूुं आसा.
_ जेफ्री कुमार जेप्पू. सबाराुं क वाळचेभाजी म्हळ्यार भारीच खपशी.
वाळचेभाफजयेक
पोषकाुं शाुं ची
राफणुंच म्हण साुं ग्तात. हाुं तूुं तयार कचीं फववीध फनसतीुं एकदम रचीक मात्र न्हय,
पौषफिकाुं शाुं नी भरल्या. हाुं तूुं सबार क्ालरी आसा पूण कोलेसिर ाल ना. कारबोहै डरेि,
कनाा िकाच्या
चडावत
जाग्याुं नीुं
वाळचेभाजी म्हळ्यार "बसेल्ला आलफा" म्हळ्ळें हाचें बोिफनकल नाुं व. हाका हाुं गासर प्रमूक स्थान आसा. मलबार
म्िनाक,
क्लेंफबुंग
म्िनाक,
भपेल्लो म्िनाक, फसलोन म्िनाक, आशें हे र स्थानीय नाुं वाुं नी आपयतात. वाळचेभाजी
57 Veez Konkani
मािोव घालन, लावन, ताचो पोस केल्यार ती
*वाळचेभाफजयेंत आसचें पोट्याफसयम ब्लड
वेगीुं वाडता. वाळचेभाफजयेचें फनसतें भारीच
प्रेश्शर फनयुंत्रणार दवताा .
रचीक. खपबे, तनी पोपाय, गाुं लबो, आवरो,
*पानाुं वािू न गायच्या लोफणये साुं गाता भसूान
सयत भसूान राुं दल्यार फनस्ाक अफनकी
हुल्पाल्ल्या घाुं याुं क सारयल्यार हुलोप उणो
रूच.
जाता. तशेंच घायाुं चीुं खताुं यी मायाक जातात.
वाळचेभाजी जीवाक तशेंच भलायकेक बरी.
* पानाुं च्या पेसिाक हळदी फपिो
नार आसले दें ि चाबोन खेल्ल्यान आमच्या
भसूान तोुंडाक सारयल्यार मपुंबराुं गूण
दाुं ताुं च्या भलायकेक बरें जावनासा.
जातात. * वाळचेभाजी आमच्या खाणा जेवणाुं नी
वाळचे भाजी खेल्ल्यान फकतें लाभ मेळता
वापरल्यार
पळे व्याुं .
क्ािर आडायता.
* साध्य जाल्ले फततले ताजा वाळचेभाजी
*
फनसतें करा.
उपकाराची.
*
फफ्रडजाुं त
दवना
राुं दल्यार
अणफकिी
गभेसफतफणुंनी
आनी
वाळचेभाजी
पोप्साचें वापची
ताचे
पौषफिकाुं श नास जातात.
आशें सबार थराुं नी वाळचेभाजी सेवल्यार
*पानाुं नी आसचें पालपस्याकवारे ड फपषि
बरें पण लाभता म्हण वक्ता तजण अफभपराय
हाका कोलेसिर ाल वोडन काणघेंवची सकत
फदतात.
आसा.
-----------------------------------------------------------------------------------
58 Veez Konkani
ररच्चा : फकतें माम्म्मकडें फवचाचें ? तूुं एक
पेयािी प्लेट
आमकाुं कसो समपीत जालोयगी?
मेल्लू : हुं , दे कपन्ुंच हाुं व म्हज्या काजाराक सगळ्या गाुं वाक आपयताुं , तपका आनी माम्मीक मात्र आपयना.. ररच्चा : फक्ाक'रे बेकपफा? मेल्लू
:
फक्ाक
म्हळ्यार..
तपमच्या
काजाराक तपमीुं माका आपफयल्लेंगी? (इसक िाि
भुगो
मेल्लू
पाटीर
इसक िािें ब्याग घािन येता)
हुश्यार
आसाय.
आज
हाुं व
तपज्या
इसकोलाक आफयल्लोुं. थुंयसर तपजे वयर कुंपलेंिा वयर कुंपलेंि.
मेल्लू : (ज्योरान) पप्ा पप्ा हाुं गा ये.. ररच्चा : (फभतर येवन) व्हय'रे फेडफदसा, बापायक आपयताना फचक्के मऱ्यादीन आपय'रे ! मेल्लू : पप्ा मऱ्यादे न हाुं गा ये. (बापय ररच्चा मेल्लूक माताा ) ररच्चा : आन्नाड्या, तूुं म्हजो च पूत व्हय'गी न्हय'गी म्हण माका दप बाव माताा . मेल्लू : तें तूुं माम्म्मलागीुं फवचार. (ररच्चा प्ाा न माताा )
ररच्चा : (कान वोळावन) कानूनाुं उलवुंक
मेल्लू : कुंपलेंयि?.. ररच्चा : तूुं आज क्लाफसुंत नीद'ल्लो खुंय.?
मेल्लू : व्हय पप्ा आज नीद'ल्लोुं. ररच्चा : व्हय'रे , तपवें इसकोलाक फक्ाक वेचेंरे? मेल्लू : फवद्या खातीर.. ररच्चा :
फवद्या खातीर? आज क्लाफसुंत
नीद'ल्लोय फक्ाक?
मेल्लू : तें म्हळ्यार, तें घोडो आज क्लासीक येवुंक ना. (ररच्चा मेल्लूक माताा )
59 Veez Konkani
ररच्चा : कानूनाुं बरीुं उलवुंक जाणाुं य.
मोरास : फसकेरी, पेट्याक सोडलाय'गी
पररक्षेचें माक्ा काडा हाडलाुं य. वयर थावन
फकतें?
सकयल म्हणासर पूरा ताुं बडे गीि. मेल्लू : ताुं बडे गीि जावुंक तपुंच कारण.
ररच्चा : व्हय मेसत्री, पेट्याक सोडला. तूुं
ररच्चा : हाुं व फक्ाक कारण?
काुं य फभुंयेनाका. तूुं फबररयानी खा.. कशी
मेल्लू : तपवें साुं ग'ल्लेंय नें... हाुं व पररक्षेंत पास
आसा पळे . हाुं वेंच केल्ली. (मेसत्री खाताना
जाल्यार तूुं माका सैकल काणघेवन फदताय
पेिो घोुंक्ता)
म्हण.
मोरास : फसकेरी, पेिो आुं गार उडचे परीुं
ररच्चा : व्हय दे कून?
कताा . आज फकतें पेिो ज्योरान घोुंक्ता?
मेल्लू : दे कून हाुं व फशकचें सोडन सैकल
ररच्चा : ना मेसत्री.. बऱ्या बपफदचो पेिो तो.
सोडप ुं क फशक्तालोुं.
आुं गार उडाना. तपमीुं फबररयानी खाया
ररच्चा : ए भाणशीऱ्या... तपजी बाळ बूद 'गी
मेसत्री... (फभतर गेल्लो मेल्लू भायर येता.
म्हणताुं . (ररच्चा मेल्लूक माताा ना मोरास
मेसत्री फबररयानी खाताना
मेसत्री प्रवेश)
घोुंक्ता)
मोरास : अरे रे फसकेरी... चेक्ाा च्या पािीर
मोरास : फसकेरी, ही फकतें गजाल? व्हयरे
वसतूर उुं बळताय'गी फकतें?
मेल्लू.. तपमच्या पेट्याक फपशें पपणीुं सपरू
ररच्चा : उुं बळचें न्हय ताका पीळन सपकात
जावुंक ना मूरे?
घाल्ताुं . (मेल्लू फभतर वेता) मेसत्री आपरूप
मेल्लू : ना मेसत्री.. तूुं फबररयानी खा.
आयलाय तूुं. आज आमगेर फबररयानी आनी
मोरास : मागीर तपमचो पेिो ह्या नमून्यार
फचल्ली प्रै केल्या. इल्ली िे सि पळे . (ररच्चा
फकतेंरे उचाुं बळ जाला?
फभतर वेता)
मेल्लू : तें म्हळ्यार... तूुं फबररयानी पळे
मोरास : व्हा फबररयाफनगी आनी फचल्ली प्रै...
खाताय ती प्लेि आमच्या पेट्याची..
घट्ट
मोरास : हाुं ....
खायजेय.
सपमार तेंप जालो. (ररच्चा प्लेि हाडताना पेिो घोुंक्ता)
_ड ल्ला, मोंगळू र
60 Veez Konkani
पेिो ज्योरान
अिस्वर -८.
फकतें पूरा सुंफचकार चलोन आसा तें पूरा ताच्या गमनाक आयलें.
गफलवराचो ईषि आनी खासगी काभाा री
रे ल'डरास थावन ताका सबार गजाली कळोन आयल्यो.
तशें जाल्ल्यान आपणें बारीच
जाग्रूत जायजे आनी ताका जाय जाल्लें क्रम घेजे म्हण गफलवराक भोगलें. जाता फततले वेग्ीुं फलफलपूि गाुं व सोडन वेचें बरें म्हण ताणें फचुंतलें. रे ल'डरासान ताका गपप्त जावन
साुं ग'ल्ल्यो थोड्यो सुंग्ती भारीच महत्ाच्यो जावनास'ल्ल्यो. रावळे राुं त आपणा खातीर
रायाचो मपकेल कोशाफधकारीक हाचेर फततलें समादान नात'ल्लें. हें पयलेंच गफलवराक कळीत आस'ल्लें. गफलवराकडे ना समादान उबजावुंक व द्वे श कचे तीतलें व्हड कारण काुं य नात'ल्लें. द्वे ष कतेल्याुं क कारणाुं सयत नाकात व गजा म्हण फदसानाुं त. थोडो कोयर जमवन व्हड जयत गपडो करुंक सयत ते पािी सरानाुं त. आपल्ये मान मऱ्यादे क दखो हाडता व कळुं क जाता म्हळ्ळें फभराुं त सयत
61 Veez Konkani
ताुं काुं आसाना आनी ह्या म्प्लम्न्न्याप म्हळ्ळ्या
व्यम्क्तत्ाक कळुं क हाडप ुं ज दप बावाचें फपशेंच
अफधकाररची गजाल सयत तशीच.
पपरो आस'ल्लें. फकतेंगी राया - राफणयेक गफलवराचेर मसतू अफभमान आसल्यान
गफलवराक रायान आपल्या राज्याुं त रावोुंक
तशेंच ताका "नाडे क" म्हळ्ळी व्हड पद्वी
दीवन ताका पोसचे खातीर फततलो दप डू खचा
लाभ'ल्ल्यान थोडे दीस काुं य घडलेंना. पूण
कचो बरो न्हय. हो एक अन्याय म्हण सपवेर
क्रमेण गजाल फकतें पूरा जाुं वच्या म्स्थतेक
थावन साुं ग्तालो आनी साुं गोन'च आस'ल्लो.
पावली.
पूण रायान हाच्या उलोण्ाक कान हालवुंक नाुं त. तशें जाल्ल्यान
गफलवराचेर फि
थोडो तेंप गफलवर फलफलपूि गाुं वाुं त फामाध
बदलाम घाल्च्याक तो भायर सरलो. आपल्ये
जाल्लो. सक्कड ताका मेचवाताले. आनी
बायलेची दप बावाची काणी गपुंतून गफलवरा
ताका
वयर आरोप करुंक सपरू केलें. फनजायकी
दप स्मानाुं च्या उपाद्ाुं थावन बचाव कना
ताची बायल एक बरी गपणेसत आनी बऱ्या
राक'ल्ल्या खातीर हऱ्येकलो ताका माुं दताले.
स्वभावाची जावन आस'ल्ली. ्ा फशवाय ती
ताका
व्हडल्या घराण्ाुं तलें चेडूुं. पूण कोणाचेंगी
जाुं वचेपरीुं हाुं गाय तशेंच जावुंक सपरू जालें.
उतर
बायल
तीच गत गफलवराचेर आयली. गफलवराचेर
गफलवराचेर मोगार पडल्या म्हण पा्ेलो.
आसलो रायाचो मोग फकतेंगी चड तेंप
कोणायकी
घपिान
बाळवालोना. ब्लफपसकू राज्याक गफलवरान
गफलवराक मेळोुंक येता म्हण फचुंतपुंक
सलवयलें पळे वन ताची आसा आनी फकतेंगी
लागलो. ताची बातल गफलवराक पळे वुंक
फपडरुं आुं क्रेवुंक सपरू जाली. ब्लफपसकू
येताली ती गजाल खरी. पूण घपिान
राज्याुं त आसलीुं पूरा तावाां स्वादीन कना
भेिानातली. ती येताना आपणा साुं गाता
ताच्या राज्याची व्याप्त दोडी कररजाय म्हण
भपग्याां क आनी दाफसुंक घेवन येताली. सवाां
ताची आशा आस'ल्ली. तें न्हय आसताुं
मपकार गफलवराकडे उलयताली मागीर
ब्लेफपसकू गाुं वच्या लोकान ताुं तीुं बारीक
वेताली. हाुं तूुं काुं य आपाफलपा खेळ नातलो.
आसले कपशीन थावन मारुंक कररजे म्हण
पूण ह्या अफधकाररचें मन फवकाळ जावुंक
गफलवराचेर दबाव घाल्तालो.
आनी
आयकोन कळीत
फनरफराधी
आपणाची नातलेबरी
एक्े
स्त्रीयेच्या 62 Veez Konkani
होगोळफसताले.फलफलपूि
ऋणी
आसले.
पूण
राज्य
सगळ्याुं नी
रायान आशें कचें तें
आवाज जावन लोक 'बरगलूम बरगलूम'
गफलवराक साकें पडलेंना. रायाचें उलोणें
म्हण व्हडल्यान बोब माताा ले. रायाुं च्या
ताका फसुंध जालें ना. समथा , श्याफथवुंत,
पररवाराुं तल्या थोड्याुं नी
शूर लोकाक गपलाम रीतीन चलवुंक आशा
वाुं चयजे... थुंयसर उजो पेिता. दे कून येवन
ना म्हण गफलवरान स्पषि करून रायाक
उजो पालववुंक आनी राफणयेक वाुं चवुंक
साुं गलें. आताुं फलफलपूि सपरक्षीत आस'ल्लें.
कपमक कर
शाुं त जावन आस'ल्लें. दोनी राज्याुं मधें
आयकालेंच गफलवर अम्सोरान राफणयेच्या
उज्याचें
रावळे रा तेवशीन धाुं वलो. ्े रातीुं पपनव
कीि
पेिवुंक
नजो
म्हळ्ळो
गफलवराचो इरादो जावनासलो.
जाल्ल्यान
येवन राफणयेक
म्हण पराफतलागले. इतलें
चुंद्ाचो उज्वाड सगळ्यान
पाचारल्लो जाल्ल्यान पपन्यान गफलवराच्या गफलवराची जाप आयकोन रायाक राग
पाुं याुं पुंदाक कोणी पडलेनाुं त. रावळे रा कडे
आयलो.तो गफलवराक भोगसपुंक सयत तयार
पावताना हजारोुं हजार लोक जमो जावन
नातलो. रायाक गफलवराचेर दप बाव उिोुंक
वोणदीक फनसण दवना बाल्द्याुं नी उदाक
सपरू जालो. ्ा फशवाय ब्लेफपसकू राज्याक
हाडन उजो पालवुंवच्या कामार पड'ल्ले. ्ो
एक भेि दीवन येताुं म्हण फवनती केल्यारी
बाल्द्यो ल्हान आसल्यान ताुं तूुं उदाक फततलें
रायाक फकतेंगी गफलवराचेर
आसली
सोुंबानातलें. तशें आताुं उजो फवसतारुंक
पा्ेणी माताक जाल्ली. ्ा फदसा गजाल
लागलो. गफलवर आपणाचो कोि उडास
पूरा उळिा-पळिी जाली.
नासताना घरा सोडन आफयल्लो.ना तर कोि उज्या वयर धाुं पून उजो पालवयतो आसलो.
आनी ह्याच्च वेळार अन्येक घडीत घडलें. ह्ये
गफलवराक फकतें कचें म्हण तक्केक गेलेंना.
ववीं सगळें राज पररवार गफलवराचेर तापलें.
तो फचुंतपुंक पडलो.
राणी सयत आपले दाुं त फकरलपुंचें म्स्थतेक पावली. मुंत्री मुंडळाुं त अध्याा क अधे जण
पपन्यान ्े रातीुं तो म्ग्लफमग्रीम म्हळ्ळें रचीक
गफलवराक द्वे षपुंक लागले.
मादक पीवन फपयेल्लो. पूण फनदच्ये पयलें ताणें सपसू करुंक नातलो. हो पेिचो आनी
एक्े रातीुं गफलवर हशेंच्या परीुं नीद'ल्लो.
सगळ्याफनतल्यान फवसतारुंचो उजो पळे वन
फततल्यार एकाच्छाणें बागील बडफयल्लो
ताका फकतें कचें म्हण कळ्ळें ना. तेणें
63 Veez Konkani
उदकान पालवयाुं म्हळ्यार जाय फततलें
फशखरा वयर आसच्या घराुं त वचोन फजयेवुंक
उदाक ना. आताुं ताका मपतोुंक जाल्लेपरीुं
लागली. आदीुं कपोन भस्म जाल्ल्या जाग्यार
जालें. कूडले उजो खुंयसर पेिोन आसा
आपणाच्ये वसतेक
थुंयसर हाणें सपसू केलो. आनी हाचो पररणाम
भाुं दुंप क नजो म्हण राफणयेन हुकूम सयत
जावन पाुं च फमनपिाुं फभतर उजो पालवालो.
फदली. तशें गफलवरान उजो पालववुंक म्हण
रावळे र भस्म जायनासताुं उरलें.
केल्ल्या ्ा एका भपग्याा पणाच्या कामा
खुंचेंय
घर प्ाा न
फनमतीुं राया राफणये कडे आसलो तो सुंभुंध पूण गफलवरान सपसू कना उजो पालववन रावळे राचें
आनी बाुं द गफलवरान होगडावन काणघेल्लो.
पफवत्र'पण अपफवत्र केल्ल्या
कारणान राय सयत फभतरल्या फभतर
(मुोंदरोंक आसा...)
सळसळतालो. राफणयेक सयत काुं िाळो भोगोन, रावळे र सोडून खुंच्यागी एका
_ जे. एफ. चडस जा, अत्तािर.
-----------------------------------------------------------------------------------
उडप फपुंतल्या फपयपसी फशकपावेळीुं हे र चिप वफिको बळ जाल्ल्यो आदल्या
हफ्ाुं तल्या
लेखनाुं त
आवदें त है सकूलाचें फशकप सूर्वात जाता
कळफयल्ल्याबरी मनश्या फजफवताुं त तेरा
आनी सपमार सोळा - सत्रा वर्साुं म्हणासर
चवदा वर्साुं चें हुं त तेणे भूर्गेंपणयी न्हय
चल्ता. आसल्या पररगतेंत म्हजें है सकूल
आनी हे णे यपवकपणयी न्हय म्हळ्ळ्या
फशकप
तसल्या सुंफदगद सुंदर्भाची प्राय. ही
इन्नुंजेंतल्या एस.वी.एच. है सकूलाुं त चवतो
कपतूहलाची प्राय सयत. हर्येकाुं तयी कपतूहल
उुं चलो फवद्यार्थी जावन उत्तीर्ण जाल्लोुं.
आनी कपतूहलाक नीज कर्न पळें वची
हाचा उपराुं त मनश्या फजफवताुं त येंवची
कालेती. ह्या प्रायेर सुंसार फदसाना म्हळ्ळी
तर्नािपणाची
एक साुं गणीय आसा. आसल्या सुंफदगद
आफयल्ली. हाुं वयी सत्रा – अिर ा जाताना
64 Veez Konkani
बोर्यान
चलल्लें
घपुंवडी
आनी
म्हज्या
हाुं व
थुंययी
तर्नािपणाचा पाुं वडाक पावल्लोुं. म्हजें फपयपसी वा इक्रावी आनी बारावेचें फशकप ह्या प्रायेर जाल्लें. म्हजी ही उडकाणाुं ची प्राययी जावनासा. ह्या प्रायेर सार्कें मार्गदर्शन आनी व्हफडलाुं ची फनगा मेम्ळ्ळना तर फकतलो हुशार आसल्लो भूर्गो आपली आदली हुशार्गाय होगडावुंक पावता म्हळ्ळ्याक हाुं व खूद फनदर्शन जाल्लोुं आसाुं .
वर्गाुं त उत्तीर्ण जाल्लोुं. ्ा वेळार ते बोरे
मोठाचा फवद्या सुंस्थ्ाुं त जाल्लें फपयपसी फशकप:
म्हण्ेता तसले अुंक. ्ा फशवाय फवज्ञान आनी गफणताुं त म्हाका बोरे मार्क् आसल्ले. आताुं चाबरी धाव्या उपराुं त वा फपयपसी
है सकूल फशकपाबरी म्हजें फपयपसी फशकपयी मोठाचा फवद्या सुंस्थ्ाुं त जाल्लें. उडप फपुंत श्रीकृषण फदवळासवें आसच्या आि मोठाुं पयकीुं थोड्या मोठाुं खाल फशकपा सुंस्थे आसोन बोरी ख्याती ताणी जोडल्या. एदोळच साुं गल्ल्याबरी ह्या फशकपा सुंस्थ्ाुं चें मपकेल मेसत्री / फप्रम्िपाल आनी थोडे
फशक्षक नाुं वाडदीक आसल्ले / आसात. दोनी
आफयल्लें आनी हाुं व ७२% अुंकाुं सवें पयल्या
सुंस्थ्ाुं नी
फशकल्यात
आनी
हजाराुं नी ताुं चापयकीुं
फवद्यार्थी सभार
उपराुं तल्या वर्साुं नी नाुं वाडदीक जाल्यात. म्हजी फपयपसी अदमार मोठाखाल आसल्ल्या उडप फपुंतल्या पूर्णपरज्ञ कोलेफजुंत जाल्ली. १९७६ मे मफहन्याुं त धाव्या क्लाफसचें ररसल्ट
उपराुं त फकतें म्हळ्ळा तसलें मार्गदर्शन
्ा वेळार नातल्लें. धाव्या उपराुं त जायते फवद्यार्थी वावर धर्तले. आमचा उडप फपुंत वा मुंगळप राुं त एकाच उत्रान साुं गचें तर गाुं वाुं त वावराचे आवकास भोव उणे आसल्ले. आमकाुं
करावफळगाराुं क
ताुं तपन्ुंयी
कथोफलकाुं क उिोन फदसची वाि बोुंबयक
पयण धर्ची आसल्ली. थुंय वावरून आसल्ले बप्ू, माम, भाव वा हे र सयरे – धयरे तशें व्हळफकचे फशकप रावफयल्ल्या भूर्ग्याुं क बोुंबय आपवन वर्तले. बोुंबय वेचो आन्येक प्लस पोुंयि म्हळ्यार थुंय रावोुंक फीर्गजवार वा गाुं वची कपडाुं आसल्लीुं. ह्या कपडाुं नी उण्ा दरीर जेवाण – खाणयी मेळतलें. बोुंबय सर्गार काम
65 Veez Konkani
मेळाना म्हळ्ळो फवषयच नातल्लो. थोडीुं
कोलेजीक वेतले. थुंय फवज्ञान, वाफणज्य आनी
वर्साुं
उपराुं त
कला – आशे फतनी फवभाग आसल्ले. आमकाुं
गलफाक उभची आशायी बोुंबुंयचा कामाुं त
लागीुं जाुं वची आन्येक जूफनयर कोलेज
आसतली. कोणाचे सयरे – दयरे गलफाुं त
किपाफडुं त आसल्ली. थोडे फवद्यार्थी थुंय
आसात तसले थोडे धावी जाल्लीच न्याय वा
वेतले.
बोुंबुंयत
काम
केल्या
अन्न्याय ररतीन कसो पपणी पासपोर्ि कर्न शीदा गलफाक उभतले.
एदोळच कळफयल्ल्याबरी म्हजी आवय म्हज्या तीन वर्साुं तीन मफहन्याुं चा प्रायेर
गाुं वाुं त ऊरल्ल्या भूर्ग्याुं पयकीुं आपापल्या
दे वाधीन जाल्ली. आन भोिीर वावूर्तालो.
आसक्ते तेकीद सामर्थे तेकीद फशकप
व्हडली भयण होली क्रोस मेळाची माद्
जोडचो फवषय उणो आसल्लो. धावेंत बोरे
जाल्ली. आमच्या घरा म्हजो व्हडलो भाव
अुंक मेळ्ळ्यार फपयपसी-ुंत फवज्ञान फवषय
आनी
घेंवचे, मागीर इल्ले उणे अुंक आसल्यार
उडफपुंतल्या पूर्णपरज्ञ कोलेफजुंत अुंतीम
वाफणज्य
वर्साचें बी.ए. फशकप कर्तलो. ्ाच
(कोमर्स)
घेंवचे.
हे
दोनी
जायनातल्यार फनमाणे कला (आर्िस) फवषय
हाुं व
मात्र
आसल्ल्याुं व.
भाव
कोलेफजुंत म्हाका फपयपसी-क भर्ती केलो.
घेंवचो. धावे उपराुं तल्या फशकपाची ररवाज साधार्ण आशी आसल्ली.
फवज्ञान फवभाग घेतल्लो:
्ा वेळार थोड्या है सकूलाुं नी फपयपसी
१९७६ जूनाुं त हाुं व पयल्या फपयपफसचा फवज्ञान
सुंयोजीत जावनासतली. ताुं चा पयफकुंयी
फवभागाक भर्तीुं जालोुं. ्ा वेळार उडप फपुंत
फपयपसी आसल्ल्या सगळ्या सुंस्थ्ाुं नी फवज्ञान
मफणपाल्चा डो. िी.एुं .पैन १९४९ इस्वेंत
फवभाग आसानातलो.
तसले है सकूल
कपुंफजबेि्िपुंत आरुं भ केल्ली महात्मा गाुं धी
सुंयोजीत फपयपसी आवकास नातल्ल्याुं क
मेमोररयल कोलेज (एुं .जी.एुं . कोलेज) आनी
मागीर कोलेफजुंतल्या फपयपसी फवभागाक
उडप फपचा मोठाुं नी / अदमार मोठान १९६०
भर्ती जाुं वची वाि ऊर्तली. पाुं गळा
इस्वेंत ओळकाडप ुं त आरुं भ केल्ली पूर्णपरज्ञ
फीर्गजेचे धावी जाल्ले चडावत फवद्यार्थी
कोलेज (फपफपसी) – आशें फकत दोन
फपयपसीक शीर्वाुं तल्या सैंि मेरीस जूफनयर
कोलेज्यो मात्र आसल्ल्यो.
66 Veez Konkani
एज्यकेशनल कौिील हाुं चा अधीन फदली. आताुं हें कौिील ही कोलेज चलवन वर्ता. कोलेज
आरुं भ
कर्ताना कला आनी वाफणज्य फवभाग मात्र आसल्ले. १९६३व्या वर्सा फपयपसी-ुंत फवज्ञान उडप पी कोर्ि रस्ार कोडती थावन डयाना सर्कला मधेगात कोडती थावन वेताना उजच्याक गेल्ल्या रस्ार फपडें गेल्यार मासळे मार्केि आसा.
फवभाग आसा केलो. १९६५व्या वर्सा पद्वें त फवज्ञान फवभाग रचलो, अदमार मठाधीश श्रीश्री फवश्वपरीय तीर्थ स्वामीजी ह्या कौम्िलाचो आनी कोलेफजचो
ह्या मासळे मार्केिी
मपकेली जावनासल्लो.
थावन काुं य शेंबर –
आताुं
दोनशीुं मीिर फपडें वेताना
पद्वे दार
मेळचीच
पूर्णपरज्ञ
ही कोलेज १९६०व्या वर्सा आि मोठाुं नी
खातीर १९६२व्या वर्सा ही कोलेज तेदनाुं चो
मठाधीश श्रीश्री फवभपदेश तीर्थ स्वामीजी मपकेल्पणाचा
अदमार
ईशपरीय
स्वामीजी
जवाब्दारी
पलयता.
अदमार मोठाचें मूळ पडप फबद्ी लागफसल्या अदमाराुं त आसा. थुंय
कोलेफजचा बोर्या आनी सपसूत्र चलवणे
हाुं चा
प्रगफतपर
फचुंत्पाचो तर्नािो श्रीश्री
कोलेज.
साुं गाता मेळोन आरुं भ केल्ली.
इुं फजफनयररुं ग
मठ
अदमार मोठाचे फवद्या सुंस्थे आसात. थुंयचें है सकूल १९५० इस्वेंत आनी जूफनयर कोलेज १९७२ इस्वेंत आरुं भ जाल्ली. ह्या फवद्या
सुंस्थ्ाचा आनी म्हज्या सुंबुंधाफवफशुंय ह्या बर्पाचा अकेरीक साुं ग्ताुं .
67 Veez Konkani
फवशाल
आनी
आकर्षक
पूर्णपरज्ञ
कोलेफजचें क्ाुं पस: हाुं वें पूर्णपरज्ञ कोलेजीक प्रवेश घेंवच्या वेळार प्रवेश गेिी थावन फभतर सर्ताना उज्व्व्याक एक नळ्या पाक्ाचें फबलफडुं ग मेळतलें. ताुं तूुं साताि क्लासी चल्तले.
फपडें वचोन इल्लेंशें तेनकाक घपुंवल्यार
पूर्णपरज्ञ
मेळचा भाुं दपाुं त आनी भौतशासत्र फवभाग
साुं जेची
कोलेजीय
ताुं तपुंच
आसल्ली.
आनी हे र थोडे क्लासी आसल्ले. ह्या भाुं दपाचा भाुं दपाुं त
चडप णे
बडगाक
प्राुं शपपालाचें
आसल्ल्या
दफ्र,
कोलेज
दफ्र, स्टाफ रूम आनी थोडे क्लासी आसल्लें. ओट्टारे सगळी कोलेज एक वा दोन फवशाल भाुं दपाुं नी आिापून नासताना तेणे हे णे फशुंपडल्ल्या ल्हान – व्हड भाुं दपाुं नी ताचा
पािल्यान
बयोलोजी,
बोिनी,
फझयोलोजी आसले फवज्ञान फवभाग आिापचें भाुं दाप आसल्लें. पयलें मेळचा भाुं दपाुं थावन
शीदा मपकार वचोन दाव्याक घपुंवल्यार सपमार इुं गफलषाचा एल आकाराचेर कोुंफक्रफिचें भाुं दाप आसल्लें.
आसल्ली. बयोलोजी इ्ादी बाुं दपाचा दे गेन गेल्यार, एल आकार भाुं दपाचा पािल्या कपशीन दोन माफळयाुं चा व्हड भाुं दपाुं त ग्रुंथालय आनी वाचनालय आसल्लें. आिर ा हजाराुं क फमकवोन व्हड आनी बोरे ग्रुंथ आसल्ली बारीच व्हड ग्रुंथालय हें . हाुं तूुं थोडीुं क्लास
हाचा मपकल्यान फभतर सर्ल्यार उज्व्व्याक आनी धाव्याक रासायन शासत्र ल्याब,
रसायन शासत्र, गणीत, वाफणज्य, कला
रमाुं
आनी
हे र
सवलतायोय
आसल्ल्यो. दे ड हजाराुं क फमकवोुंचें फवद्यार्थी वृुंद:
आसले फवभाग आसल्ले. ह्या भाुं दपाुं थावन
68 Veez Konkani
हाुं व फपयपसी-ुंत फशकच्या वेळार पयल्या
कोलेजीक भर्ती जाुं वच्या पयलें आसल्ल्या
फपयपसी-ुंत चार फवभाग आनी दू सऱ्या
प्राुं शपपाला फवषयाुं त साुं गचें तर –
फपयपफसुंत चार फवभाग आनी एएका फवभागाुं त ७५ – ८० फवद्यार्थी आसल्ले. पद्वे हुं तार बीए., बीएस्सी, फबकोम आनी फबबीएम फवभाग आसल्ले. पयल्या आनी दू सऱ्या फपयपसी-ुंनी सपमार सयशीुं (६००) फवद्यार्थी आनी पद्वे हुं तार नोयशाुं लागीुं आशें ओि् िूक सपमार दे ड हजाराुं लागीुं फवद्यार्थी आसल्ले. हाुं तूुं चल्याुं चो सुंखो नोयश्याुं (९००)वयर तर चफलयो साडे
पाुं यश्याुं लागीुं आसल्ल्यो.
फपयपफसुंतले फवभाग ह्यापरीुं आसल्ले: फवज्ञान फवभागाुं त - भौतशासत्र, रासायन शासत्र,
प्रो. वी.एुं . इनाुं दार (ख्यात कन्नड बरयणार), डो. शुंकर मोकाशी पपनेकर(ख्यात कन्नड बरयणार, फवमर्शक),
गणीत आनी जीवशास्र्त (फपसीएुं बी) फवषय, भौतशासत्र, रासायन शासत्र, गणीत आनी अुंकी-अुंश शास्र्त (स्ट्याफिसफिक्)फवभाग (फपसीएुं एस), वाफणज्य फवभाग आनी कला फवभाग.
दे ण्ावुंत / नाुं वाडदीक प्राुं शपपाल आनी उपन्यासक:
प्रो. गोपालकृषण अडीग (कन्नडाुं तलो ख्यातेचो
हाुं व पयल्या फपयपसी-क भर्ती जाताना डो.
कवी) डो. पी. नारायण राव(बळकेदारर
पी. नारायण राव प्राुं शपपाल आसल्लो. कोलेज
चळवळे चो मपकेली) आनी प्रो. के. जी. तुंत्री
सूर्वात
जाल्ल्या थावन फपफपसी-क बोरे
(वाफणज्य शेताुं तलो जाणारी) हाणी फपफपसी-
दे ण्ावुंत आनी नाुं वाडदीक प्राुं शपपाल आनी
चें नाुं व उुं चायेक वेल्लें. ्ा उपराुं तले
उपन्यासक
प्राुं शपपाच चडावत ्ाच कोलेफजुंत फशकवन
फावो
जाल्यात. हाुं व
ह्या
69 Veez Konkani
अनभोगदार जाल्ल्या तसले दे ण्ावुंत तशें
फपयपसी-ुंत फशकच्या वेळार - शाुं ताराम
प्रफतभावुंत आसल्ले तें हाुं व जाणाुं . हाुं चाुं
नायक, आर. एल. भि (भौतशासत).
पयकीुं चडावत हाुं व फशक्ताना आसल्ले
एस.एल. केरूर, डो. बी. मुंजपनाथ सोमयाजी
आनी थोडे म्हाका फशकफयल्ले आसल्ले.
(रसायन सपबरमण्
शासत्र),
फणीुंद्
(गणीत),
फशम्हा,
राज
एुं .
मोहन
मपकार इुं फजफनयररुं ग कर्चा उद्दे शाखाल
((स्ट्याफिसफिक्), लक्ष्मी कपट्टी, प्रो. सुंजीव
भौतशासत्र, रासायन शासत्र, गणीत आनी
शेट्टी (इुं गलीष), ए.वी. बल्लाळ, निराज
स्ट्याफिसफिक्
दीक्षीत (फहुं दी) तसले बोरे
(फपसीएुं एस
काुं फबनेशन)
समर्थेवुंत
घेतल्लें. ‘धावेंत अुंक जोडल्यात म्हण
प्राद्यापक ह्या कोलेफजुंत आसल्ले. हाुं ची
फपयपसी-ुंत जोडप ुं क कषि. सगळो वेळ
आनी आसल्या हे र प्रफतभावुंत प्राद्यापकाुं ची
फशकपाक ध्यान फदल्यार मात्र फपयपसी-ुंत बोरें
सेवा
फफलताुं श जोड्येत’ म्हण कोलेजीक भर्ती
खेळाुं चे शेताक एुं .के. कपमार्जी नीर्देशक
कर्चा वेळार प्राुं शपपाल डो. पी. नारायण
आसल्लो.. फशक्तेल्या फवद्यार्फथुं क फकतें जाय
रावान चत्राय फदल्ली.
तें सगळें ह्या कोलेफजुंत आसल्लें.
फवद्यार्फथुंक
लाभल्ली.
शारीरीक
उडप फपुंत फशकपावेळीुं फनयुंत्रण नातल्लें म्हजें फजवीत: व्हफडलाुं ची फनगा ना तर फकतलो हुशार
फवद्यार्फथयी फशकच्याुं त पािीुं पडची साध्यता पूण फपयपसी फशकपा वेळार ह्या कपशीन हाुं वें चड गमन फदवुंक ना. फदल्लें तर आज हाुं व खुंयगी खुंचागी शेताुं त आसतोुं. हें लेखन हाुं व बरवुंक पावतोुंना म्हण्ुंच भग्ता. तशेंच म्हज्या
फजफणयेंत मपकेल्पणाुं त वा बरवपाुं त हाुं वें फकतें जोडलाुं तें साधन करुंक म्हज्यान साध्य जातेंना म्हणयी भग्ता.
आसता. म्हज्या थुंययी आशेंच जालें. म्हजी पयली फपयपसी जातासर म्हजो भाव फपफपसी-ुं त फनमाण्ा वर्साचा बीए-ुंत फशक्तलो. कोडफतचा बगलेन, उषा होिे लाचा मपकल्या
कपफशल्यान पाशार जाुं वच्या रस्ाचा चडप णे सूर्वेर (आफडिर रे बेल्लोचें दफ्र आसल्लें
70 Veez Konkani
म्हळ्यार सर्वीस बस स्ट्याुं डालागीुं आसल्लें होिे ल वूडल्याुं डस (आताुं आदर्श आस्पत्प जाल्ल्या तेणे) वा हे ड पोसि आफफसाक घपुंवच्या सुंदार आसल्ल्या सुंगम वा फत्रवेणी होिे लाुं नी. अपरूपान उडप पी इगर्जे मपकार आसल्ल्या बुंिस होिे लाक वेचें आसल्लें. भाुं दाप जातेच) म्हज्या भावान आनी ताचा इषिाुं नी केल्लें कूड (रूम) आसल्लें. पयल्या फपयपसी फशकपावेळीुं हाुं व ्ा कपडाुं त चड रावानातल्लोुं. पूण दू सऱ्या वर्साुं त हाुं व थुंय
वेज, नोन-वेज जेवणाुं फशवाय रचीक
सराग
सकाफळुं चो
नषिो
तेकीदयी अमाल मात्र केफदुं च घेवुंक ना.
(आमच्या
रमाचा
फसग्रेियी हातीुं धरुंक ना. आमाल -
आसल्ले) वा हे र
फपयोण्ाक फवशेष महत् फदुं वच्या फक्रसताुं व
लागफशल्या होिे लाुं त कर्तलोुं. दनपराुं चे
समाजेंत फजयेंवच्या म्हाका हें मसत कषिाुं चे
उषा होिे लाुं त वेज वा नोनवेज जेवाण कर्चें
जाल्लें आसा. आज आमालाचा सवयेक
आसल्लें. थुंयचें मासळे कफडयेचें जेवाण
बहुजन समाजयी लाभदाल्या.
आनी फचकन सपक्क बोरें रचतलें. सुंगीत
सफन्नवेशाुं नी आशें फवुंगड रावोुंक मसत कषि
उपकरणाक २५ पैश्याुं ची पावली गाल्यार
जातात तरी अमाल घेनातली ररवाज आजून
मनाक पसुंदेचें पद आयकोुंची सवलताय
पाळन आयलाुं .
रावतलोुं.
माधवाश्रम
होिे लाुं त
भाुं दपाचे धनी हे च
आसल्या
होिे ल उषाचा नोनवेज फवभागाुं त(बेसमेंि फफल्माुं , नािक पळें वचे, सभेंक हाजर
तसलें अुंतसतार) आसल्ली.
जाुं वचें: जेवाण कर्चें आन्येक होिे ल म्हळ्यार होिे ल मपकल्या
उडप पी-ुंत रावोन फपयपसी फशक्ताना फदसाुंचा
कपफशल्यान आसल्लें. थुंयचें जेवाणयी रचीक
क्लाफसुंक चपकानासताना हाजर जातलोुं.
आसतलें. जेवणाक वेचीुं हे र थोडीुं होिे लाुं
क्लासीक सुंबुंधीत असायनमेंि कर्तलोुं.
गोवा.
तें
कोडफतचा
चडप णे
71 Veez Konkani
पूण ्ाचवेळार प्रायेचा कारणान जाव्येता
निराज बी. दीक्षीत, राजमोहन आनी हे र.
कोण्णा - सराग फफल्माुं पळें वची फपसाय
तशेंच
लागल्ली. ्ा तेकीद उडप पी श्हे राुं तली
कलावीद आसल्ले.
उडप फपुंत
हे रयी
जायते
नािक
कल्पना, अलुंकार आनी गीताुं जली फथयेिराुं हाुं वें राुं वच्या कपडा थावन चलोन वेचा फततल्या पयस आसल्लीुं. फदसाक क्लास आनी साुं जेर होम वर्क चपकफयल्लें ना. हफ्त्ाक दोन दीस तरी राफतचा फनमाणे दाकवणेक फफल्माक वेचें आसल्लें. ही दाकवण राफतचा साडे नोव व्हरार सपरू जाताली आनी मध्य्य्यानेर बारा, साडे बारा आनी अपरूपशें एक वोरार सुंप्तली. मागीर येवन फनदचें आसल्लें.
आनुंद गाफणगाचा मपकेल्पणाचें रुं गभूमी सुंघिन, रथबीदी गेळेयरू आनी आसलीुं हे रयी
सुंघिनाुं
आसल्लीुं.
मागीर
कपुंफजबेि्िूक वर्न वैकपुंठ बाफळगा कानून
फफल्माुं फशवाय नािकाुं क वेची फपसाय म्हाका आसल्ली. ्ा वेळार आमच्याच फपफपसी-ुंत फशकुंवचें जायते प्राद्यापक बोरे नािक कलावीद जावनासल्ले. दाखल्याक थोडीुं नाुं वाुं फदुं वचीुं तर
कोलेज म्हण वोलाफयल्ली उडप पी कानून कोलेज तालूक आफफसाचा मपकल्या कपशीन (आताुं डो. िी.एुं .ए. पै आस्पत्र जाल्या ्ा सपवातेर) असल्ली. ह्या कोलेज भाुं दपाचा पडला कपशीन ल्हायेक रुं गममदीर आनी
प्रेक्षकाुं क जाय फततलो जागो आसल्लो.
बी. आर. नागेश, उद्यावर माधव आचार्य,
ह्या कानून कोलेफजचा वठाराुं त चडावत
72 Veez Konkani
सन्वाराुं चे कन्नड नािक जातले. ही कोलेज
इल्लो बळ जातेच येतलोुं.
हाुं वें राुं वच्या कपडा थावन शेंबर – दे डशें मीिराुं चा अुंतरार आसल्ली. हाुं गा जाुं वचे
इतलें
आसताुं य, म्हाका फशकपा थुंय
नािक हाुं व चपकयनातलोुं. हे चडावत रातीुं
आसक्त आसल्ली. पूण म्हाका साुं ग्तलो /
नोव - साडे नोव वोरार सूर्वातून सपमार
मार्गदर्शन
मध्यान रातीुं अकेर जातले.
कारणाक जाव्येता फशकपा थुंय फवशेष
फदतलो
कोणी
नातल्ल्या
आसक्त आसल्ली म्हणोुंक जायना. तरी उडप पी इगर्जे रस्ार (मागीर कवी मपद्दण्ण
क्लाफसुंची हाजराती पूर्ती आसल्ली. क्लास
मार्ग) उडप पी नगरसभे दफ्राचा मपकल्या
िे सिाुं नी पास जातलोुं.
कपफशल्यान
फवकिोररया
जपफबली
क्लब
आसल्लें. हाुं गायी वेदी आनी लोकाक बसोुंक
इुं फजफनयररुं ग पद्वे फशकपाची ऊर्भा:
जायपूर्तो जागो आसल्लो. ह्या क्लब वठाराुं त नािक, सुंगीत साुं जो, म्याजीक शो मात्र न्हय फववीध राजकीय पाडफतुंच्यो सभायी
जमताल्यो.
हाुं तल्या
जाय्ा
कार्याुं क हाुं व हाजर जालाुं . लालकृषण अडवाणी, जगन्नाथ राव जोशी, कागोडू फतम्मप् आसल्या मपकेल्याुं चा सभाुं क गेल्लो उडास आजून आसा. ह्या वयल्या कार्याुं फशवाय पाुं गळाचा कथोलीक यूव सुंचालनाुं त (फसवै एुं) साुं दो आसल्लोुं. ताच्यो जमा्ो मफहन्याचो पयलो आयतार सोडन हे रा आयताराुं नी साुं जेचा पाुं च वोरार (चार वोराुं चा फमसा उपराुं त)
फपयपसी दू सऱ्या वर्साुं त आसताना फपडें
जमताल्यो ह्या जमातेंक चपकानासताना
इुं फजफनयररुं ग पद्वे फशकपक वेची ऊर्भा
हाजर जातालोुं. पाुं गळाचा फसवै एुं-ुंत इल्लो-
आसल्ली. तेदाळा दक्षीण कन्नड फजल्ल्याुं त
73 Veez Konkani
दोन्ुंच इुं फजफनयररुं ग कोलेज्यो आसल्ल्यो.
ताची बोरी व्हळक आसल्ली.
हाुं वें बाप
मफणपाल्चा पै भावाुं नी १९५७ इस्वेंत आरुं भ
फसलवेसिराची व्हळक कर्न फपडें गर्ज
केल्ली
पडात तर रमेश पैलागीुं थोडी वशीलाय करुंक फवनती केल्ली.
मफणपाल ईनम्स्टट्यूि आफ िे क्नोलोजी (एुं .ऐ.िी.) आनी केंद् सर्कारान १९६०व्या
लीक जाल्लें परीक्षेचें पेपर:
वर्सा सपरत्कलाुं त आरुं भ केल्ली कर्नािक रीजनल
इुं फजफनयररुं ग
कोलेज
आशें – तशें म्हणताना १९७८ इस्वेचा
(के.आर.ई.सी.). एुं .ऐ.िी-ुंत दप डू फदल्यार सीि
एपररलाुं त फपयपसी दू सऱ्या वर्साची पररक्षा
मेळतली तर के.आर.ई.सी.-ुंत अुंक मेळचे
आफयल्ली. हाुं वें बोरें कर्न बरफयल्लें. पूण
गर्जेचे जावनासल्ले. म्हाका के.आर.ई.सी.-
गणीत पेपर परीक्षा आफदुं च भायर पडल्ली
क गर्ज आसच्या फततले अुंक मेळचें धयर
गजाल उपराुं त कळोन आयली. सगळ्यो
नातल्ल्यान दू सऱ्या वर्साचा फपयपसी-ुंत
परीक्षा जावन पुंद्ा फदसाुं नी परत परीक्षा
आसताना दोनशीुं रपय फारीक कर्न
आसल्ली. पेपर लीक जाल्ल्या रागान
मफणपालाुं तल्या फसुंफडकेि ब्ाुं काचा प्रधान
आसोुंकयी पपरो पर््ाक परीक्षेचें पेपर
दफ्रालागीुं आसल्ल्या अकाडे मी आफ
कषि आसल्लें. सगळ्यो परीक्षा मपगदाल्ल्या
जनरल एज्यपकेशन थावन एुं .ऐ.िी.-चें प्रवेश
मूडार असल्ल्यान बहुषा म्हजें परत प्रयतन
पत्र हाडवन दवरल्लें.
पावलेंना.
फफलताुं श
येताना
हाुं व
हे र
फवषयाुं नी फसि क्लाफसुंत उत्तीर्ण जाल्लोुं
तरी गफणताुं त मात्र म्हाका २८ अुंक मेळल्ले. ्ा फवषयाुं त फेयल जाल्लोुं. फकत दोन अुंक चड मेळल्ले तरी हाुं व ्ा फवषयाुं त आनी दू सऱ्या फपयपसी परीक्षेंत पयल्या प्रयत्नाुं त पास जातोुं. तेदाळा यू. रमेश पै अकाडे फमचो रे फजसिर ार आसल्लो. मफणपाल फीर्गजेचो फवगार
घडचें आमच्या बोर्याकच:
जावनासल्ल्या बाप फसलवेसिर फडसोजाक 74 Veez Konkani
फकतेंयी जाुं व, आताुं फपयपसी घफडताक ४३ वर्साुं उत्राल्याुं त. म्हज्या फजफवताुं त हाुं वें फचुंतल्लें आनी हाुं व स्वपणेल्लोुं एक तर दे वाची माुं डावळ वेगळीच आसल्ली तें म्हाका सपसतालाुं . ह्या प्रकरणा उपराुं त म्हजें फशकप रावल्लें ना. फपयपसी पयल्या प्रयत्नाुं त पास जाल्लोुं तर इुं फजफनयररुं ग पद्वे फशकप कर्तोुं आनी वावरा खातीर गाुं व सोडतोुं कोण्णा. पािल्या सपमार चार दशकाुं थावन गाुं वाुं त रावोन हाुं वें फकतें साधन केलाुं तें
वीज सुंपादक
फपयपसी - ंुं त बोरे अुंक मेळोन इुं फजफनयररुं ग
आसिीन प्रभपची व्हळक आयच्या नमून्यार
पद्वे फशकप केल्लें तर साध्य जातेंना.
आसफतना आनी ताचा वीज पत्रार बहुषा: हफ्त्ाुं चे हफ्े बरवुंक पावतोना. आशेंच पािल्या वर्साुं नी हाुं वें भर्साल्ले जायते सुंग्ती आनी जायते जण म्हज्या फजफवताुं त आताुं आसल्ल्या नमून्यार आसतेनाुं त. बोल्तेच सुंग्ती आनी बोल्तेच व्यक्ती आसते कोण्णा. आन्येक गजाल वरयताना म्हाका आजाप
बाप मार्क वालडर राकणो सुंपादक आसताना हाुं व बर्पा शेताक प्रवेश घेतोना. आयलेवार दे वाधीन जाल्ल्या
ओसकर
फेर्नाुं फडसाची बोरी
सळावळ जाफतना.
जाता. अदमार मोठाचा पूर्णपरज्ञ कोलेफजुंत
हाुं वें फपयपसी केल्ली. चडप णे ्ाच वेळार अदमार
मोठाचें
अदमाराुं तला
मूळ
जावनासल्ल्या
अदमार
है सकूलाुं त
लागफशल्या केमपुंडेलची एक चली फशकपाक लागल्ली.
तीच म्हजी पतीण किेपिा फेर्नाुं डीस. उपराुं तल्या स वर्साुं नी आमची व्हळक
75 Veez Konkani
मयपासाचें फजवीत सार्न आसाुं व. फपयपसी फशकप कर्ताना, वा दू सऱ्या फपयपसी-ुं त फेयल जाल्ल्या वेळार हाुं व फशकप फदल्ल्या कोलेजीक दू र्साल्लोुं ना. थुंयसर फशकप जोडल्ले हजाराुं नी सुंख्याचे फवद्यार्ती – फवद्यार्फथणी
फशकपा
आवदें त
आनी
उपराुं तल्या फजफवताुं त पर्जळ्ळ्यात. बोरें फशकपा वातावरण, सवलताये, समर्थेवुंत प्राद्यापक आसल्ली आनी आजून आसची कोलेज ती. म्हज्या फशकपा उपराुं तयी हाुं वें ्ा कोलेफजची भेि केल्या आनी थुंय जाल्ल्या प्रगते थुंय सुंतोस भगला. पूर्णपरज्ञ कोलेजी थुंय म्हाका आजून अफभमान आसा. मुंगळप राुं त घडोन आफयल्ली. ती जेराल फशकपाुं त मपकार वेताुं वेताुं हाुं वेंय जेराल फशकपाुं त एका हुं ता पर्याुं त फतची पाि
धरल्ली आनी हाुं व ताुं तूुं यशस्वी जाल्लोुं. मागीर्च्या सात वर्साुं नी आमी लग्नाुं त एकविल्ल्याुं व.
उत्राल्ल्या
तीस
वर्साुं
फततल्या आवदें त मोगाळी भूर्ग्याुं सवें मोगा-
-एि. आर. आळि
-----------------------------------------------------------------------------------
76 Veez Konkani
************************** जैलर : तपका फाल्याुं सकाळीुं जपसत चार वरार फाशेक चडयताुं व... अफ्राधी : (ज्योरान हासता) ह्ह.. ह... ह... हा.. जैलर : फक्ाक आशेंय हासताय? तपका भ्यें फदसानाुं गी? अफ्राधी : माका फक्ाक भ्यें ? हाुं व सकाळीुं नोव वराुं आदीुं उिोुंक'च्च उिाना.. ************************** काळें माजार : (धव्या माज्राक) फमयाुं व... फमयाुं व... धवें माजार : बौ... बौ.. बौ... काळें माजार : तपजी तकली पाड जाल्यागी
_जेफ्री, जेप्पू
फकतें? हाुं वें फवचार'ल्ल्याक पेट्या परीुं जाप िीचर : आवयक आनी गरल फ्रेंडाक फकतेंय
फदतायमू!
पपणी व्य्ास आसागी?
धवें माजार : हाुं व आताुं दप स्रीच भास फशकोन
लोरी : आसा सर...
आसाुं .
िीचर : तशें जाल्यार तो व्य्ास फकतें म्हण **************************
साुं ग पळे व्याुं ... लोरी : आवय भपग्याा क "जुंिल म्यान" करुंक पुंचवीस वसाां काणघेता. पूण गरल फ्रेंड
एडी : तपवें माका फचल्लर दीवुंक'च्च नामू?
पुंचवीस फमनपिाुं नी "मेंिल म्यान" कताा .
ताचे खातीर पुंचवीस रपय खचा कना , ररक्षा कना आयलोुं 77 Veez Konkani
कुंडकिर : तर हाुं वें तपका फकतले फचल्लर
मेसत्री : दे कून ताका तो नोि सोदच्याक
बाकी आसात?
कपमक कना आसलोय म्हण फदसता. वेरी
एडी : पाुं च रपय...
गूड... बरो भपगो तूुं.. लोरी : ना सर... हाुं व ्ा नोिाचेर उभो
**************************
राव'ल्लोुं.
जेमी : खुंय पयस पावपल्लोय'रे डे नी?
**************************
डे नी : एका इुं गलीष फफल्माक गेल्लोुं जेमी : फफल्म कशें आस'ल्लें?
बापय : पपता तपवें नवी गाडी काणघेली खुंय.
डे नी : फफल्माुं त एक फवफचत्र पळे लें. पाुं च
माका एक पाविीुं तपज्या गाफडयेर भोुंवाजे...
वसाां चें भपगें इुं गलीष उलवन आस'ल्लें.
पूत : ताुं तूुं फकतें पप्ा.. हाुं व आपवन व्हताां ... बापय : साुं ग'ल्लेपरीुं तपवें खुंची गाडी
**************************
काणघेल्ली पपता? पूत : आ् युंबपलेि...
मोन्ना : हाुं व एका चेडवाचो मोग कताां . ताका एक कीस दीजे म्हण मन जालाुं . ताका एक
**************************
फावोतो जागो साुं ग पळे व्याुं ... जोना : ताका फावोतो जागो म्हळ्यार इगजा.
जोस्सी घपिान क्ाबरे पळे वुंक गेल्लो. तें
मोन्ना : थुंयसर फक्ाक?
ताच्या माम्मीक कळ्ळें .
जोना : ्ा जाग्यार तें व्हाणो घाफलना.
पपताक जाय फततल्यो गाळी सोवन उपराुं त म्हणाली
**************************
"क्ाबरे
पळें वचें
कोणें ?
अन्नाड्याुं नी... मऱ्याफदचे मनीस थुंयसर वचानाुं त. थुंयसर तपवें पळे वुंक नजो तसलें
मेसत्री : फक्ाक'रे लोरी लेि?
फकतेंय पळे लेंगी?" म्हण ती फवचारी
लोरी : सर रस्ार एकल्याचो दोन हजार
"व्हय
रप्याुं चो नोि भायर पड'ल्लो. तो खुंय पडला
पळे लो...!"
म्हण तो सोधून आसलो. 78 Veez Konkani
माम्मी
व्हय...
थुं य
ड्याडीक
**************************
**************************
जेररची पतीण केदाळाय आमकाुं एक िी.
लोरी : आज हाुं वें उदकाक पूल केलें..
वी. हाड म्हण फकफकारी कताा ली. बायलेचे
जेरी : तशें म्हळ्यार? तपवें उदकाक कशें पूल
उपाद् सोसपुंक ताुं कानासताना जेरी एका िी.
केलेंय?
वी
लोरी : नीज साुं गचें तर, सकाळीुं न्हाुं वच्याक
शोपाक
वचून
सेल्'मेना
कडें
"तपमचेकडें कलर िी. वी. आसागी?"
उदाक हन कना थुंड उदकाुं त न्हालोुं...
सेल्'मेन "व्हय"म्हण साुं ग्ता. "तर माका एक पाचव्या रुं गाची िी. वी.
**************************
प्याक कना दी..." बायल : आळे ... तपका गोत्तासागी? सगाा र पती **************************
पफतणेक साुं गाता रावोुंक सोफडनाुं त खुंय.. घोव : दे कपन्ुंच ताका सगाा राज म्हण
पेंग
लोसूा
फदसाळें
वाचून
बस'ल्लो.
आपुंवचें...
लागफसल्ल्या घरा व्हडल्यान बोबो घाल्च्यो आयकोन तो ताुं गेर धाुं वलो.
**************************
थुंयसर आपल्या पपतान एका रप्याची पावली फगळ्ळ्या
म्हण
आवय
बापय
दोगाुं य
बापय आनी पूत साुं गाता फक्रकेि म्याच
रडतालीुं. उपराुं त पपताची तकली सकला
पळे ताले. सचीन ब्ाफिुं ग कताा लो. बाल
करून
बाुं वडरी तेवशीन धाुं वोुंक लागलो.
ती पावली भायर पडाशें प्रयत्न
कताा लीुं. आनी गोमिे
कडें , तकलेक
पूत : ब्ािस'मेनाक भ्यें फदसता न्हय'गी
धाडायतालीुं.
ड्याड...!
हें पळे ल्ल्या लोसूान कूडले ताुं चेलागीुं वचून,
बापय : खेळच्याुं त कसलें भ्यें?
्ा भपग्याा क ताुं च्या हाताुं तलें सोडोवन "धरा...
पूत : तर बालाक मारल्या उपराुं त ते
एक रपय... एका रप्या खातीर ह्या भपग्याा क
फक्ाक धाुं वतात? भ्यें ना तर ताणीुं थुंयच
इतली पूरा फहुं सा फदतात फक्ाक? बूद
रावाजे न्हय'वे?
आसागी तपमकाुं " म्हणालो. 79 Veez Konkani
**************************
भपगो : "ड्याडी, ईफजपिाुं त मेल्ल्या मोड्याुं क माम्मी म्हण आपयतात म्हण फिचेरीन म्हळाुं
भपगो : ड्याडी तूुं ईफजपिाक
केदाळा
ड्याडी... पूण आमची माम्मी उलयता,
गेल्लोय?
हासता, काम कताा . तपका आसली माम्मी
बापय : हाुं वें ईफजपि पळे वुंक ना पपता.
खुंय मेळ्ळी?"
भपगो : तशें जाल्यार माम्मीक खुंय थावन आपवन हाडलेंय?
_ जेफ्री, जेप्पू.
हें आयकोन बापय आजाप पावलो. ------------------------------------------------------------------------------------
एर इों चडया घर िापसी-२. सबार सवालाुं जाग्रूत नाफग्रकाुं क दोसतात. पयलें, हें सकाा री मेि सहज-गी? आदल्या अवस्वराुं त हाुं वें साुं गलाुं की फलबरलैजेशना
ववीं
दे साच्ये
आथीक
व्यवसतेंत बदलावण जाली. वार्या सेवेचें (चफिीप मुदाथा)
क्षेत्र खासगी मालकत्ाुं क उग्तें केलें. ह्ये नव्ये फनफतववीं, घराळू मागाां नी डजन भर एर-
आयलेवार, आमच्या केंद् सकाा रान एर
लायि उबोुंक लागल्यो. हाुं चो इरादो एका
इुं फडयाची फवक्री केली. हें वसा सुंप्ताना, िािा
शेरा थाुं वन अन्येका शेराक उबोुंक भोव
सि घराणें एर इुं फडयाचें मालकत् घेतेलें.
उण्े दररची फिकेि फदुं वची. Exclusive
हें सकाा री मेि सहज-गी? िािा सि ह्या एर
lounges, जेवाण, च्या-नासिो, फपयोणें
इुं फडया म्हळ्ळ्या धोव्या हसतीक परत लाभ
इ्ादी सवल्ो नासतानाुं .
जोडच्ये वािे र घालीत-गी? हीुं आनीुं असलीुं
उडवणे खातीर ल्हान फवमानाुं पपरो. एका
80 Veez Konkani
असल्या
फवमाना पािल्यान उणी उबणेची फशबुंदी
पयणारी चेक-ईन, बोफडां ग आनीुं फ्लायि क्रू
पावता.
फवमान थळार घज्ये चीुं फसफवासाुं
कडें मेळ-जोळ कताा . थोड्या मट्टाक, एर
आनीुं फवमान राखवण (maintenance)
इुं फडयाची वायि प्रफतमा हाुं च्या नड्ाुं ववीं
कोुंिरेकिर outsource करून, ह्या खासगी
म्हण्ेत.
कुंपण्ाुं नी खचा उणो केलो. अशें ह्यो एरलायि फायद्यावुंत जाल्यो. फवमान चालण
२००८ माचा ३वेर, एर इुं फडया फदरे क्तोराच्या
क्षेत्राुं त बजारी स्पधो रता जालो. ह्ये पररगफतुंत
आथीक वदे प्रमाणें , ३२,२३७ फशबुंदी
सकाा रान स्पध्याा क राुं वचें सहज नहीुं म्हळ्ळें
आसली
धोरण सकाा रान आपणायलें. हें धोरण सहज
सोडन). हाुं तूुं, ६६५२ SC, २१८१ ST, १३७९
म्हण्ेत. १९९९-२००४ पऱ्याुं त राज केल्ल्या
OBC. सकाा री कुंपणी दे कून, ह्याुं तीन
वाज-पेयी
वगाां च्याुं क
सकाा रान,
उपराुं तल्या
धा
(पगाां वाुं तले
ररजवेसाुं व
लोकल
दीजे
मपलाजीम
पडता.
व्हसाां च्या मन-मोहन फसुंगाच्ये राज्विकेन
कामेल्याुं चो खचा १८.७% प्रमाणार आसलो.
आनीुं हाफलच्या
मोदी
१२२ फवमानाुं आसलीुं दे कून एका फवमाना
सकाा रान हें धोरण कपसकूि बदलावण
पािल्यान २६४ जण फशबुंदी. जागतीक लेका
नासतनाुं , मपकारून वेलाुं . दे कून, म्हण्ेत
प्रमाणें, एका फवमाना पािल्यान १०० जण
मोदी सकाा राच्या ह्या खासफगकरण मेिाचो
फशबुंदी म्हसत खुंय!
सात
व्हसाां च्या
व्हड फवरोद कोणेंयी केल्लो नाुं . खासफगकरण जाल्या उपराुं त, नवे खासगी एर इुं फडयाचे मपलाजीम ह्या खासफगकरणाचो
मालीक फशबुंदी उणी कतेले म्हळ्ळें भ्यें
फवरोद कताा त-गी?
आसा दे कून सकाा रान िािा सि हाुं चेर एक शता थापलाुं . एक व्हसा कोणाकी कामाुं तलें
Air India is of the employees, by
काडप ुं क नजो.
the
Voluntary
employees
and
for
the
उपराुं त, काडचें तर Retiement
Scheme
employees म्हण एक अफभपराय उज्व्व्या
(VRS) लागू कना मात्र. वयल्यान सकाा री
पुंफथच्या माध्यामाुं नी वाचपुं क मेळता.
एर
मपलाफजमाुं क मेळच्यो सवा सवल्ो, प्र्ेक
इुं फडयाच्या पयणारी वगाा क ह्या मपलाफजमाुं
जाुं वन पेनशन, मेफडकल सवलत आनीुं
फवषीुं बोरी अफभपराय नाुं . फक्ाक म्हळ्यार,
फिकाण्ाची व्यवसता मपकारून वररजे
81 Veez Konkani
म्हळ्ळें शता लेगून घालाुं . ह्या ववीं चडताव
लपक्ाण जालें.
फशबुंदी उचाुं बळ जाल्लें फदसाना. २००५ वसाा यपफपए-१ सकाा रान एर इुं फडया तेलाचो खचा फकतें कतेले?
आनीुं इुं फडया एर-लायि फवलीन कना व्हड फवसतारण कच्याा इराद्यान, १११ नवीुं फवमानाुं
दप स्रो व्हड खचा फवमान उबुंवच्या तेलाचो;
घेवुंक योजन केलें. १३ Air India
जाका Aviation Turbo Fuel म्हणतात.
Expressक आनीुं ९८ एर इुं फडयाक. हाुं तूुं
हाचो खचा ३३.७%. २००८ इस्वेंत, कच्चा
दोन Boeing ७७७-३००ER सकाा री VVIP
तेलाचें मोल बेरलाक अमेररकन डोलर १४३
पयणाुं खातीर, जशें अमेररकाुं त Air Force
म्हणासर गेल्लें आसा. ह्या खचाा न, जाफयत्त्या
१ आनीुं Air Force २ आसलेल्या परीुं. (ह्या
जागतीक एर-लायि कुंपणेंक माना काडलें.
योजनाचो फायदो मात्र आताुं च्या प्रधानी
आरबी गाुं वच्या खतार एर-वेयस, एफिहड,
मोदीन दरबसत उियला. कोरोना म्हा-
एफमरे िस असल्याुं कुंपणेंक ATF फपुंक्ाक
माररच्या
व सपण्ा सवाय लाबता दे कून ताुं ची बराबरी
कररनातलेले गाुं व नाुं त!) ३१ फदसेंबर २००८
करुंक एर इुं फडयाक कषि जाले.
पर्याुं त, हाुं तलीुं
पयलें
ताणें
फवदे श
यात्रा
४२ फवमानाुं कुंपणेच्या
फ्लीिाुं त आयलीुं. हाचो खचा सकाा रान रीण व्हड फशबुंदी, म्हागी तेल आनीुं फ्लीि
काडन पावीत केलो. लपक्ाण जाुं वच्या
फवसतारणा खातीर काडलेलें डोलर रीण हीुं
काळार, Air India आनीुं Air India
तीन एका वयर एक म्हळ्ळ्या परीुं एर
Express तशें Indian Airlines एक
इुं फडयाक लपक्ाणेर घालपुंक प्रमूख कारणाुं
कुंपणीुं केल्लें आनीुं प्र्ेक जाुं वन इतलीुं
जालीुं. (हें एर इुं फडया आनीुं इुं फडयन एर-
नवीुं फवमानाुं घेतलेली व्हड चूक म्हण
लायि फवलीन कना Air India Limited
अताुं च्या राज-कारफणुंचो वाद.
कुंपणी प्रारुं ब केल्लें वसा). तवळ म्हणासर, एर इुं फडया एकदम ल्हान एर-लायि
अताुं २०१९ माचा ३१वेर, एर इुं फडया
आसली आनीुं लाभ जातालो. इुं फडयन एर-
फदरे क्तोराची आथीक वदी पळे व्याुं :
लायिाक लपक्ाण जातालें.
ह्या वसाा
combined कुंपणेक २,२२६.२० करोड
ह्या वसाा चें लपक्ाण ७,९८२.८२ करोड. हें
82 Veez Konkani
वसा कोरोना म्हा-माररच्या पयलें.
दे कून
Express
चीुं
३३
म्हणतच
फवमाना
२२.५ फमफलयन पेसेंजराुं नीुं एर इुं फडयाचेर
पािल्यान, केवल ८५ जण. दे कून, of the
पयण केलाुं .
employees, by the employees and for the employees म्हणोन फहणसपुंचें
एर इुं फडया खासफगकरण कच्याा इराद्यान
साकें नहीुं.
सकाा रान बजेिाुं मपखाुं त्र कपसकूि कपमक करुंक नाुं .
ह्या ववीं, सदाुं सदाुं चो खचा
⦁
ATF तेलाचो खचा २८% (लगबग ६%
उिवुंक असाध्य जालाुं . ह्या खचाा क बजाराुं त
उणो फक्ाक म्हळ्यार कच्चा तेलाचीुं मोलाुं
रीण काडन दुं धो मपकारून व्हे ला.
२००८ च्या रे कोडा थळा थाुं वन दें वल्याुं त).
२०२१ इस्वेंत, आताुं ची फशबुंदी, पमांनेंि
⦁
९०४१. हाुं तूुं १८८७ SC, ६७३ ST, आनीुं
२००५-२०१० इस्वें मधें फवसतारणा खातीर
६९१ OBC.
रीणार घेतलेल्या १११ फवमानाुं ची वाड
म्हणजे पािल्या चवदा-पुंद्ा
तर लपक्ाण फक्ाक?
वसाां नीुं व्हड माफान फशबुंदी उणी केल्या.
जावनासा.
आनीुं
थोडीुं आथीक नुंबराुं अशीुं आसात:
miscellaneous
१०% खचा
१५% म्हणजे
खचा ररिायडा
फशबुंफदचीुं पेनशनाुं आनीुं मेफडकल खचा , पेसेंजराुं थाुं वन रे वेन्यू ८२% (२००५
ताुं च्या वसतेचें भाडें , आनीुं हे र सवल्ो,
इस्वेंत केवल ६३% आसलो. ही वाडावळ एर
फवदे साुं त रात फाली करुंक फशबुंदीक पडचो
इुं फडयाची सपद्ोुंची म्स्थती दाखयता)
होिलाुं चो खचा, Overtime इ्ादी.
⦁
⦁
फशबुंफदचो खचा ९.०% (२००५ इस्वेंत
िािान आताुं फकतें कऱ्येत?
१८.७% आसलो, थैं थावन लगबग १०% उणो). ह्या हफ्त्ाुं त सकाा रान फदल्ल्या
⦁
फहसोबा प्रमाणें, फशबुंदी पेमानेंि ८०८४,
समस्सें. एर इुं फडयाचें रीण ७७,५०० करोड.
तात्कालीक ४००१ आनीुं Air India
ह्या रीणाची वाडच १०% लपक्ाणाक कारण.
Express १४३४. ओि् िूक १३,५१९ फशबुंदी.
हें सगळें रीण िािान घेवना; केवल १५,३००
एर इुं फडयाचीुं १२५ फवमानाुं आनीुं Air India
करोड मात्र िािा वाल्याुं नीुं घेतलाुं . म्हणजे
83 Veez Konkani
लपक्ाण लगबग १७% एक व्हड
िािा वाल्याुं नीुं केवल २०% रीण आपल्ये
सकयल तस्वीर फदल्या.
नव्ये ऊप-कुंपणेंत व्हावयलाुं . हाची वाड केवल २% मात्र. एर इुं फडयाुं त दप स्रें फकतेंयी सपद्ाप कररनातल्यारी लपक्ाणाचो ८% ह्या एका मेिा ववीं उणो जाता. ⦁
िािा वाल्याुं क हो ऐवज केवल फचल्लर
म्हण्ेत. हें रीण पािीुं फदवुंक गजे फततलो
⦁
दप डू फनवेषीुं थाुं वन equity फहश्या बजाराुं त
दप स्री एर-लायि एर एफशया इुं फडया. ही
जमव्येत.
कुंपणी
िािा सि हाुं च्या कुंिर ोलार आसची मलेफशयाच्या
िोनी
फेनाां दाच्या
ultra-low budget carrier एर एफशया ⦁
एर इुं फडयाच्ये १००% फहशे सकाा र
िािा सि हाुं च्या िे लेस म्हळ्ळ्ये
साुं गाता िािा सि हाुं ची JV. प्रसतूत
ऊप-
८३.६७% फहशे िािा सि हाुं चे कडें आसात.
कुंपफणच्या नाुं वार कताा लो. िे लेस कुंपणेंत
उरलेले १६.३३% फहशे िािा सि हाुं काुं
िािा सि हाणीुं ५१% फहशे दवरून हे र
फवकपुंक एक सोल्लो जाला.
४९% फनवेफषुंक बजाराुं त फवकपुंक कसफलयी
इुं फडयाची तस्वीर सकयल फदल्या.
एर एफशया
अडकळ नाुं . अशेंच कची साध्यता म्हाका फदसता. िािाचें नाुंव व्हड आसा दे कून फनवेषी ह्या ऊप-कुंपणेच्ये फहशे premium
दीुंवन घे वुंक पपरो. ⦁
वार्या सेवा वाडोन वेचो दुं धो. िािा
सि हाुं च्या हातीुं येदोळच दोन वार्या सेवा कुंपण्ोुं आसात. ताुं च्ये पैकीुं िािा-फसुंगापूर एर-लायि हाुं ची Joint Venture (JV)
फवसतारा. ह्ये कुंपणेचे ५१% फहशे िािा सि हाुं च्या एक्े ऊप-कुंपणे कडें आसात.
एर इुं फडया तेदी व्हड वार्या सेवा कुंपणी िािा सि हाुं च्या मेनेजमें िाुं त येतच, तीन
कुंपण्ोुं ताुं च्या हातीुं आसतेल्यो. कश्यो ह्यो तीन कुंपण्ो पपनर रचीत कतेले हें फपडें पळे वुंक आसा.
84 Veez Konkani
नैसगीक भिायकी आमिें दायज- ११
िेखक: चिन्सेंट बी चडमेल्ल , ताक डे .
खोंयि नैसगीक उपिार आपणाोंि? रोगप्रफतरोधक सकत हऱ्येक फपडा गूण
तफद्वरद्धयी
पळे वुंक
करुंक या पयस दवरुंक सक्ता आनी ती
झडपाल्याुं चें
वोकात
सकत आमचा शरीराच्या आल्कलायन-
म्हळ्ळ्या
एसीड समतोलनाचेर होुंदोन आसा आनी हें
जायजय म्हण ना. चाय, काफी, अफीम,
समतोलन साुं भाळचाुं त नैसगीक उपचार
इ्ादी. नैसगीक उपचार खुंयचेय ते जाुं वदी
मात्र आमकाुं अती लाभदायक म्हण खात्री
एकामेकाक पूरक जातात मात्र फशवाय
जाली तर बर्या भलायके खातीर नैसगीक
एकामेका वायि कचे न्हय. पूण थोडे पाविीुं
उपचार आपणावुंक कोणयी पािीुं सचोना
थोड्या फवशेषज्ञाुं चा या अनपभफवुंचा सलहे
आनी नैसगीक उपचारा फशवाय दप स्री वाियी
प्रमाणेयी चलाजय पडता. पूण तसली गजा
ना.
फपडे च्या तीवरतेचेर होुंदोन आसता. फपडा
तक्षण
तें
मेळता. या
सवा
खाण-पीवन
नैसगीक
उपचार
आफयल्ल्या उपराुं त मात्र नैसगीक उपचार पूण
आताुं
खुंयचो
उपचार
कररजय म्हळ्ळी एक चूक अफभपराय
सवाल उठचें सहज
जावनासा आनी असलें फचुंताप आयचा
फक्ाक नैसगीक उपचार सबार आसात.
आधपनीक वयज शासत्राचा प्रभावार उदे लाुं
थोडे नैसगीक उपचार म्हळ्ळें च थोड्याुं क
म्हणाजय. दाखल्याक रग्तादाबाची समस्या
कळीतयी
आसचेंना.
दाखल्याक
नातल्ल्या व्यक्तीन ती समस्या फनवाचाा
होफमयोपथी.
आनी थोडे पाविीुं हाच्या
खातीर आसल्ल्यो गपफळयो घेवुंक जायना या
आपणाुं व म्हळ्ळें
नैसगीक
85 Veez Konkani
रग्तादाबाची समस्या आडावुंक म्हणयी ्ो
फपयेवन ही या ती फपडा बरी जाता आनी ह्या
वापारुंक नजो. पूण नैसगीक उपचाराुं त तशें
फवश्याुं त जाण्वाय फदुं वचे फवशेषज्ञ सबार
न्हय; एक समस्या फनवारुंक सकचो उपचार
आसात. तशेंच थोडे साुं गाताच माफतयेचो
ती समस्या नातल्ल्याच व्यक्तीनयी ती
उपचार (मड-थेरपी) दीवन फपडे सताुं क बरे
समस्या आडाुं वचा खातीरयी अपणाव्येत.
कचेयी आसात. भारताुं त मात्र न्हय दक्षीण
्ाच दे कून साुं गचें की नैसगीक उपचार
एफशयाचा सबार दे शाुं फनयी हो उपचार
थोड्याुं च्या समजणे प्रमाणे आधपनीक वोक्ता
पपरातन काळा थावन्ुंच प्रचलीत आसल्लो
परीुं एक वोकात न्हय.
म्हण कळोन येता. आयपवेदाुं तयी मडथेरफपचो प्रयोग कताा त.
नैसगीक उपचार केवल फूल-फळाुं चेरच होुंदोन ना. पूण फूल-फळाुं , म्हळ्यार
आताुं च्या
शाखाहार ताचो एक अफवभाज्य अुंग
शहराुं नी आसचा लोकाक घराच ही मड-
जावनासा. माफतयी नैसगीक उपचाराुं त एक
थेरपी उपचार करुंक फततलें सपलभ न्हय
फवशेस पात्र घेता. मपल्तानी माफतयेचो लेप
आनी ताका पपतें अनपकूल वातावरणयी
थोडीुं
आसचा
आसाना. ह्या थेरफपुंत आुं गार कफनषि
उरफळकाुं चनाुं त महात्मा गाुं धीन सपवाा त
वसतपराचेर मा्ेचो लेप लागवन वोताक
केल्लो नैसगीक उपचार केंद् थुंय आजूनयी
बसाजय पडता आनी हें थोडे फदसाुं क सराग
आसा. थोड्या फपडें क तो
माती प्रयोग
कचें असाध्यच जाता.
दे कून ही थेरपी
कतालो
गाुं दी
करुंक
ताचे
वापताा त.
म्हण
महाराषिर ाुं त
महात्मा
ताचे
ह्या
शहरीकरणाचा
आशेतेल्याुं नी
काळार
खातीरच
आत्मचररत्रेंत साुं ग्ता. हो सुं स्थो आजयी थुंय
आसल्ल्या केंद्ाुं क वचाजय पडता. तशेंच
चलोन आसा; फमफतचें खाण-पीवन, लेप,
फपलाुं -फळाुं या तकाा री शहराुं नी ताजा खुंय
इ्ाफदफनुंच लोक बरो जाता. पावि आसल्लीुं
मेळता? आनी मेळता तरयी तें सावयव सारें
थुंय चल्चा नैसगीक उपचाराचो बरोच
वापाना वाडफयम्ल्लगी म्हळ्ळें दप स्रें सवाल.
फायदो जोडूनयी आसात.
पूण दप स्रो काुं य उपाव नातल्ल्यावेळार फकतें मेळता तें जाता फततलें फनतळ करून
चडावत
जावन
खाण-पीवनाुं त
मीत
खायजय पडता फशवाय दप स्री वाि आसाना;
साुं बाळू न, तें या हें इतलें या फततलें खावन या
सदाुं तें मेळोुंक असाध्यच म्हणाजय. आनी
86 Veez Konkani
तसल्या सवा सुंधरबाुं नी नैसगीक उपचाराुं चो पररणाम फकतले वेगीुं या फकतलो बरो जायत
खाणा-जेवण आनी पोत, म्हळ्यार आमचा
म्हळ्ळें साुं गोुंक फचक्के कषि.
शरीरा फभतर घेंवचा वसतू फवश्याुं त, चडावत जावन लोकाक बरी जाण्वाय आसता; ल्हाना
दे कून,
नैसगीक
आपणावुंक
आपल्या मालघड्याुं थावन तें फशक्तात या
फचुंतेल्याुं नी नैसगीक उपचाराुं त जाल्ल्या
ताुं तपुंच पररणत जाल्ले वयजयी सबार
थोड्या वैज्ञानीक सुंशोधनाुं चो फायदो जोडचें
आमकाुं मेळतात.
बोव बरें . आजकाल फनसगाां त उपलबढ
माफतयेचो उपचार तसल्या बाह्य उपचारा
पोषकाुं श बोव सुंप्या रीतीर जोगासण करून
फवशीुं जाणा आसचीुं या ती जाण्वाय फदुं वचीुं
दवचीं फवदानाुं सोदू न काडल्याुं त. तशेंच
बोवच उणे म्हण्ेत; थोड्या नैसगीक
मड-थेरपी फक्ाक आनी कशें फपडा गूण
उपचार केंद्ाुं नी मात्र तीुं पळे वुंक मेळतात.
या ती पयस करुंक सक्ता म्हळ्ळें सोदू न
चडावत लोक मालीश फकतें म्हळ्ळें बरे
काडून ताकायी एक आधपनीक रूप फदलाुं .
जाणाुं त; तीुं या हीुं तेलाुं वापाना मालीस
पूण हे सवा वैज्ञानीक आफवषकार जावुंक
फदुं वचीुं पररणतयी आसात. थोडे फववीध
नीज
आमचा
थराुं चे लेप लागवन थोड्यो फपडा गूण कताा त.
भलायकेची पवाा आसल्ली म्हण न्हय. ह्या
थोड्या माफतयेंचो लेप लागवनयी फकतफलशीुं
फपडें फववररल्ल्या प्रमाणें एसिर ोनािसाुंक
जणाुं बरे पण जोडल्लीुं आसात.
अुंतररक्षार भलायके भरीत दवचाा खातीर ही
वैज्ञानीक रुं गाुं त मड-थेरपी फवश्याुं त जाल्ल्या
सुंशोधनाुं जाल्लीुं; ्ाच खातीर जाम्ल्लुंयी
थोड्या सुंशोधनाुं फवशीुं सबार अपररचीतच
म्हण्ेत.
पदू षीत
म्हणाजय. ्ाच सुंशोधनाुं चो फायदो जोडून
वातावरणाुं त असल्या सुंशोधनाुं चो उपयोग
मनीस अुंतररक्षार भोुंवता, चुंद्ाचेर पाय
कचाां तच आसा आमकाुं चड फायदो. जर
तेंक्ता अनी मुंगळाचेर वचोन थुंय वसती
अुंतररक्षाुं त
वातावरणाुं त
करुंक फचुंता. व्हड व्हड थोड्याुं क मात्र हें
आसिर ोनािसाुं क भलायकेभरीत दवरुंक
मपकल्या थोड्या दशकाुं नी साध्य जायत, पूण
सकचीुं
आमका
सामान्य मनशाुं क तें एक स्वपाण जावन मात्र
आसताना
उतेलें. सामान्य मनशाुं नी इल्ली बपध्वुंत्काय
काराण
आनी
्ा तीुं
हऱ्येकल्याकयी
उपचार
्ा
फवज्ञाुं फनुंक
आयचा
ह्या
प्रफतकूल सुंशोधनाुं
ह्या
प्रथवेर
भलायकेभरीत दवरुंक खुंडीत सक्तेलीुं.
पूण मड-तेरपी या
पूण
वापारून ह्या सुंशोधनाुं चो प्रयोग केलो तर 87 Veez Konkani
खुंडीत जावन एक भलायकेभरीत जीवन
स्वपणेंवचें तें स्वपाण खुंडीत साथाक जातेलें.
सारुंक या फपडें क मयलाुं पयस दवरुंक ----------------------------------------------------------------------------------आसोुंदी.
रू ुं द रकाडाचें व लोुंकडाचें
जाल्कारयी व्हड न्हुं य. आवयच्या खिल्यार थाुं वनुंच पाळणें धलवुंक जाुं वच्या परीुं जायदय.
पाळण्ा फभतर मोव हाुं तपळ्ळ आसूुंदी. गू मपता थाुं वन रक्षण लाभवुंक वयर एक रब्बर व प्लासिीक शीि घाला. ताचे वयर रब्बर व प्लासफिका थाुं वन सुंरक्षण लाबोुंक एक सपती दाि कपडको हाुं तपळा.
मोव उशें दवना
भपग्याा क आरामायेन फनदोुंक जाुं वचापरीुं पळे या. पाुं ग्रपुंक हळू बरी बेडशीि आसोुंदी.
बाोंळचटिें कूड:
भपग्याा क भायर व्हताा ना पाुं ग्रपुंक एक शोल व
बाळाुं त भपग्याा खातीर बरें एक कूड गजेचें. थुंयसर जाय पपतो उज्वाड आसोुंक जाय. वारें व्हाळपुं क जाय. आदल्या काळार ताुं काुं काळोकाुं त कैदी कना दवताा लीुं. तशें कैदी गजा ना.
पूण दोळ्याुं क माताा तसलो
उज्वाडयी बरो न्हुं य. ्ा कपडाुं त एक पाळणें दवरुंक जागो जाय. पाळणें खिल्यालाफगुंच
प्लानल लपगाि काणिे वन दवरा. कोड्याळ तसल्या गाुं वाुं नी पातळ लपगािच पपरो. भपगें घड्ये घड्ये म्हे ळें कताा जाल्ल्यान ताका बद् दपुं क जाय पप्ो आुं गोट्यो (न्यापफकि), डायपसा आनी इतर वसतू गजेच्यो. ह्या
खातीर जाय पपतां कोरा लपगाि काणघेंवन दवचें बरें . पनीं कापडाुं आनी बेडशीिस
88 Veez Konkani
फपुंदूनयी हाुं तळपुं क पाुं ग्रपुंक वसतूर तयार
भपग्याा कयी फनदाव्येत. थोडे पाविीुं फनदावन
कऱ्येता.
दू दयी फदव्येत.
भपगाा क उण्ार उणें ५०-६०
न्यापफकि जाय पडतात. ह्यो तयार करुंक सपलभ.
तीन
पोुंत
आसल्ल्या
ह्का
मानचसकता:
न्यापफकनार मधल्या पोुंतार धाकबी लाडी
आवय बापायन आनी घच्याा हर साुं द्याुं नी ह्या
दवना फशुंवाजे.
नव्या भपग्याा च्या येण्ाक मानसीक थरान तयार जाुं वचेंय चड गजेचें. थोड्याुं क चेको
धवें कोर लपगाि हाडन भपग्याा क पातळ १०-
भपगोच जाय म्हण मन आसल्यार हे र थोड्या
१२ आुं गलीुं फशुंववन दवरा. तीुं तवळ तवळ
घराुं नी चेके जायते जल्मल्यात. ्ा खातीर
बदफलजे पडतात.
ह्या आुं गल्याुं क बिन
ह्या पाविीुं आमकाुं एक. चेडूुं भपगें जाय तशें
ताचे बदलाक नाड्याुं नी
भोगपुंकयी पपरो. पूण हें सवा आमच्या हाताुं त
आसोुंक नजो. बाुं द्येत.
ना. कसलेंयी भपगें तें जाुं वदी ताका आत्मीय ररफतुंनी आपणाुं वचें घच्याा हर साुं दकाुं चें
रळारी आनी मपसाुं थाुं वन बचावी लाभच्याक
कताव्य जाुं वनासा.
नेि घाल्यार बरें . भपग्याा क धणीर फनदायताना दवरुं क सत्रेपरीुं नेि मेळता. तेंयी आसल्यार
थोडे पाविीुं घराुं त आसल्लीुं हे र भपगीं ह्या
बरें . भपग्याा क न्हाणयल्या उपराुं त घालपुंक बरो
भपग्याा क आपणावुंक सकफचनाुं त जावुंक पपरो.
पौडर जाय पडता. बेबी पौडर हाडन दवचो
्ा खातीर ताुं काुं य भपग्याा च्या येण्ाफवशीुं
बरो. ह्या खातीर मोव पफ घेंवचो बरो.
फावोती सम्हणी दीुंवन "आमगेर एक बाय व
थोडका भपग्याां क जाय पपतें आवयचें दू द
बाबू येता'' म्हण ताुं काुं य तयार कररजे. ह्या
लाबाना जायत.
ववीं ताुं च्या काळजाुं नी मोसोर भराना.
्ा खातीर एक बोतल
आनी फनप्ल हाडन दवचें बरें . घराुं त राग द्वे षाचें वातावरण आसूुंक नजो. आवय फनदच्या बेड्डालागीुं एक धाकची
मायामोगान फजयेंवच्या कपिमाुं त हर एक
प्लासिीक शीि व रब्बर शीि आसल्यार
भपग्याा क
बरी.
वाडावळीक अवकास लाभता. ्ा खातीर
ताचे वयर मोव हाुं तपळन घालन
जाय
फततली
भद्ती
आनी
आमचें काळीज आनी मन फवशाल दऱ्या तेदें 89 Veez Konkani
जायजे. गूुंड सागोरा परीुं दे वा थुंय भावाडत
व्हाळ्ळें आनी फचमणी पालवाली.
आमकाुं आसोुंक जाय आनी आकासा तेदो
फपुंतेग तकलेक चडलो.
फतचो
ऊुंच भवासो फजफवता थुंय आमकाुं आसाजे. तवळ शाुं ती समधान आम्ला कपिमाुं नी राज
“आयलेंयगी तूुं? तपका फशकयताुं बूद.”
करे लें. आदल्या काळार गपवाा री म्स्त्रयाुं लागीुं ती कषिाताली; काळोक येतालो.
दप कीन फतच्या दोळ्याुं क लोव सास्पून फतच्या
दादल्याक फतणें धोुंकळू न उियलें.
फतणें
फपुंगोंचें आयकोन तो म्हणालो. "बहुशा, ग्यास भरला जायजे. सगळो बाुं गडो खेलोय.
केदाळायी कपलीुं (मेल्लीुं) येंवन धोसतात म्हळ्ळी एक अुंदळी पा्ेणी आसल्ली.
कपल्यानुंच (मेल्ल्याुं फनुंच) ती
फचमणी पालवफयल्ली म्हण ती पा्ेल्ली. भाजल्लो
्ा भायर त्का
बिाट्याुं चें फनसतें.''
फतच्ये भुंवतीुं कोणच नातल्लीुं.
आपूण
थोडकाच वेळान आपल्या पाुं च्च्च्या भपग्याा ची आवय जाुं वच्यार आसाुं तें फतका कळल्लें. थोड्या वेळान एका चेडूुं भपग्याा क फतणें जल्म
फततल्यार फतच्या आवयक आपलै धपवेची
फदलो. भपग्याा क रे वडोन आसल्लें बोुंबले नळें
फपुंगोणी आयकोन फतणें वेग्ीुं वेग्ीुं उिोन
कात्रपुंक आसल्लें.
फचमणी पेियली.
कोयती फवुंचली आनी चडीत भोगणाुं फवणें तें
फजफवताचो अनफोग
आसल्ल्या फतका ही कसली दू क ती कळीत
नळें कातरलें.
जाली.
(मुखारोंक आसा)
तयारायेर ती आसताना एक वारें
फतणें सशीन आसल्ली
-----------------------------------------------------------------------------------
90 Veez Konkani
माहे त:
उग्तावणेक आयतें जाल्ल्या ‘’दप बाुं यत’’ आनी दप बायच्या भोुंवारीुं एक नदर! प्रवाफसकाुं क केदाळाय आकरषीत जाुं वन आश्चऱ्यता फदुं वचें दप बाय नगर आत्ताुं अन्येक दाखल्याक आयतें जाते आसा आनी जालाुं च म्हण्ेत. मोळबार बोसोन जेवाण कररजे , आनी थुंय थाुं वन दप बाय भोुंवाररुं चो पररसर पळयजे म्हळ्ळ्याुं नी अकिोबर मफहन्याुं त दप बाय
सगळ्या
जगत्ताचे
व्हड
आनी
ऊुंचायेचें वीक्षण, चक्र फनमाा ण जालाुं . ह्या मफहन्याच्या २१ ताररकेर अफधकृत थरान उग्तावण जातेलें. ५० व्या वसाा च्या सुंभ्रमाुं त यू ए यी अुंताराषिर ीय प्रवासोद्य माक ''ऐ ईन'' वीक्षण चक्राक फवफशषि एक दे णगी कानडी भाशेंत ‘’दप बायीक’’ "भूमी तायीय
स्वगा” म्हण साुं ग्तात. आनी गोुंयच्या
आमच्या मुंगळू र
मूळाचीुं सभार कपिमाुं
दप बाफयुंत वसती कना आपल्या वावराुं त यशस्वी जाल्लीुं आमकाुं आताुं एदोळच्च कळीत आसा ''दे श सपत्ती नोडू कोश ओदी नोडू'’ म्हळ्ळी गाद मालघड्याुं नी आमकाुं साुं गल्या. असलो एक सुंदभा आमकाुं फावो जाताना ''दप बै दे श पळयजे म्हळ्ळी आशा जाुं वनासा.
फदल्या म्हण्ेत तें खरोखर सत.
ऐ ईन दप बाय फवशेष २५० मीिर उबार आसा , ४८ है िेक ररफतचीुं क्ाफबनाुं , १७५० ओि् िू लोकाची सामती फनमाा ण करुंक लागल्लीुं ८ वसाां , फिकेि दर ह्या परीुं आसा - वीक्षण, सामाजीक, खासगी म्हन तीन थराचे क्ाबीन आसात. वीक्षण
क्ाफबनाुं त हऱ्येक व्यक्तीक १३० फदराम म्हळ्यार आमच्या दे शाचे २६०० रपय, तीन
91 Veez Konkani
थाुं वन बारा वसाां च्या भपग्याां क १०० फदराम म्हळ्यार २००० रप्याुं ची हाुं तूुं ३८ फमनपिाुं पाशार कऱ्येत.
ऐन दप बाय मालघड्या
मनशाुं क आनीुं दोगाुं भपग्याां क ३०० फदराम (हाुं तूुं सकडाुं की कपिमाचे पास, आनी कपिमा प्लस पास फवतरन कताा त. एका क्ाफबुंत चाळीस जणाुं क अवकास फदला. कोवीड फनरबुंधाच्या कारण हऱ्येक क्ाफबनाुं त सात थाुं वन एका पुंगडाच्या १० जणाुं क अवकास फदतात. दु बायि द ळ
दप बायच्या ब्लू वािसा द्वीपाुं त फनमाा ण जाल्ल्या ऐन दप बाय (अरे बीक भाशेंत दप बायचो दोळो 92 Veez Konkani
म्हन अथा) लुंडन दे शाुं त आसचें वीक्षण चक्र,
हाुं गा जल्मा फदसाचे सुंभ्रम, लग्नाचीुं काऱ्यीुं,
हाच्याकी दोन वाुं ट्याुं नी व्हडलें दप बाफयचे ऐन
व्यापार काऱ्याक फवशेष प्याकेज, ग्राहकाुं क
वीक्षण चक्र आसोन प्रेक्षकाुं क हें खूष कतेलें.
लब् जातेलें. फववीध काऱ्याचीुं आयोजनाुं , आनी साुं सक्रतीक फेसत परब्ो आचसपांक
93 Veez Konkani
अनपकूल जाुं वच्येपरीुं फनमाा ण कते आसात.
हाुं तूुं आसच्या ४८ क्ाफबनाुं नी एक पाविी १७५० प्रवाफसकाुं क अवकास आसतलो.
अराबीक १८ फमनपिाुं , वाक जे बी आर क १५ फमनपिाुं ,
दप बाय
अुंताराश्र ीय
फवमान
फनल्दाणाक २९ फमनपिाुं नी पाव्येत. ऐ ईन दप बै थावन दप बाय मालक वचोुंक २१ फमनपिाुं , पाल्म जपमेराक १३ फमनपिाुं , बूजा अल
२०१३ ऐ ईन दप बाय वीक्षण चक्राचें फनमाा ण
94 Veez Konkani
काम प्रारुं भ जाल्लें २०१७ इस्वेंत. काम पूणा जायजे आसलें आताुं २०२१इस्वेंत, काम पूणा जालें मेरास होलफडुं ग योजनाुं अफभवृद्धी कना हाचें वासतू फशम्ल्पचें काम केल्लें. दु बायच्या इतर प्रिासीक जाग्ाोंिी ों नाों िाों ह्या परी ों आसात :
बूजा खलीफा, दप बाय केनाल, दप बाय फौुंिन,
दप बाय
माल,
अल
फाफहदी
फहसिाररकल नेबऱ्हड, अल सीफ, अल फशुंदग फहसिाररकल नेबऱ्हड, दै र कानीश, दप बाय क्रीक िवर, दप बाय मरीना आनी जेबीर, नकालतः जपमेरा आनी अिलाुं िीस, बूजा अल अरब, जपमेरी आह मसजीद, मफदनाथ जपमेरी, माल ओफ एफमरे िस,
फमराकल गाडा न, लव लेक, जबल जैस, अबू धाबी फेरारी वरलड, डे सिा सफारी, ग्राुं ड 95 Veez Konkani
मोसक अबू धाबी, ग्लोबल फवलेज, अल
फथयेिर आनी इतर.
अबरा बदपा बाय आनी इतर. दप बायचे मेिरो रै लवे सुंचारक पयण कचें मोल् आनी माकेिी
फिकेि काडाा चें फवधान ह्या परीुं आसा:
दी दप बाय माल, फेसफिवल फसिी माल,
रे ड, फसलवर, गोलड, पसानलैजड
गोलड सौक, माल ओफ दी एफमरे िस, दी
गोलड, ब्लू
औिलेि फवलेज, आनी इतर.
ह्या तस्वीरें त फदसचें फपुंतूर जबल अली फ्री
पाका आनी दऱ्यो
झोन ही एक दप बायची कैगाररका वलय
अल माुं झर बीच पाका, क्रीक पाका, कैि
जाुं वन
हाुं तूुं
सात
हजाराुं वनी
अधीक
बीच, मपश्रीफ पाका, झबील पाका, दप बाय फ्रेम
''कुंपेनी'' लाखाुं परास अधीक नौकर उद्योग
आनी इतर.
कना आसात.
उदकाचीुं पाकाां
(चित्र कृपा अोंताजााळा थािन)
अकव वेंचर वािर पाका, दप बै अकवा पाका, लगून वािर पाका, लेगोल्याुं ड वािर पाका, वायलड वाडी वािर पाका. प्रदशान आनी सुंगीत कछे री दप बाय ओपेरा, दप बाय िे न्नीस स्टे फडयुं , ग्लोबल
फवलेज, ल पेरले, मीफडया फसिी आुं फी
अनीश क्ल ड मुदरों गडी
------------------------------------------------------------------------------------
96 Veez Konkani
Indian Parliament Extends Legalization of Abortion upto 24 Weeks! A Catholic Response
defining or explaining termination of pregnancy: “termination of pregnancy” means a procedure to terminate a pregnancy by using medical
or
surgical
methods.
(Clause (e))
Whereas in the MTP Act of 1971 termination of pregnancy, that is abortion, was legal only up to twenty weeks, by this Amendment, now it is legal up to 24 weeks, if a registered
medical
practitioner
The Indian Parliament has amended
decides in good faith that -
the
i)
Medical
Termination
of
“the
continuance
of
the
Pregnancy (MTP) Act, 1971. The
pregnancy would involve a risk to
Amendment Act of the Parliament
the life of the pregnant woman or
received the assent of the President
grave injury to her physical or
on 25 March 2021 and came into
mental health; or
force from 24 September 2021.
ii)
The Amendment inserts a clause
if the child were born, it would suffer
97 Veez Konkani
there is a substantial risk that
from any serious physical or mental
disaster or emergency situations as
abnormality”.
may
The only requirement is that for
government.
abortion beyond twenty weeks up
The Amendment further explains
to twenty-four weeks the opinion of
what constitutes grave injury to the
not less than two registered medical
mental health of the pregnant
practitioners
woman:
is
necessary.
And
be
declared
by
the
regarding abortion necessitated by
1.“Whereanypregnancyoccursas
the diagnosis of any substantial
a result of failure of any device or
foetal abnormalities, the diagnosis
method used by any woman or her
of a Medical Board constituted by
partner for the purpose of limiting
State
the
Government
Territory,
consisting
or
Union
of
children,
or
a
preventing pregnancy, the anguish
Gynaecologist, a Paediatrician, a
caused by such pregnancy may be
Radiologist or Sonologist and any
presumed to constitute a grave
other member, as the case may be,
injury to the mental health of the
is required. This Medical Board can
pregnantwoman.”
allow or deny MTP even beyond 24
2.“Whereanypregnancyisalleged
weeks of gestation period ensuring
by the pregnant woman to have
that the procedure would be safe
been caused by rape, the anguish
for the woman. It can allow abortion
caused by the pregnancy shall be
beyond 24 weeks if the child is likely
presumed to constitute a grave
to suffer serious physical or mental
injury to the mental health of the
abnormalities;
pregnantwoman”.
where
of
number
there
is
change in marital status during a
Thus,
pregnancy
abortion is available as a backup
(e.g.,
divorce,
widowhood), and pregnancy in
when
solution.
98 Veez Konkani
And
contraception when
a
fails,
woman
becomes pregnant as a result of
Loyden, who survived even after
rape, it can easily be terminated. I
being born at 25 weeks, weighing
foresee a gross misuse of the
only 669 grams. A foetus at six
provision ‘grave injury to mental
months
health’
be
developed. Already in the first
presumed whenever a pregnancy is
month the embryo, about ¼ inch
unwanted.
long has its heart beating and
which
Furthermore,
can
weeks)
is
well
registered
pumping blood through the tiny
medical practitioner shall reveal the
body. Development of eyes, ears,
name and other particulars of a
mouth, nose, kidneys and liver has
woman whose pregnancy has been
begun. Arm and leg buds have
terminated under this Act except to
developed. In the second month the
a person authorized by any law for
skeleton is being formed. In the
the time being inforce”. Whoever
third month foetus is about three
contravenes the above provision
inches
will be liable to punishment with
distinguished and develops unique
imprisonment up to one year or
finger prints and now has finger and
with fine or with both.
toe nails. It moves about, kicking
Therefore, the Amendment of the
and
MTP Act legalizes abortion up to 24
characteristics begin to resemble
weeks. The Act permits the killing of
those of the parents. It is a question
a six-month child in the womb! The
of only further development and
foetus is viable and can survive at six
growth in the last three months in
monthsoutsidethemother’swomb.
themother’swombuntilbirth.
A recent case was reported from Fr.
The Act as well as the present
Muller’s Hospital in Mangalore
Amendment uphold the rights of
when
the woman, including her right to
a
“No
always
(24
premature
baby
boy,
99 Veez Konkani
long
making
and
a
sex
fist.
can
be
Facial
privacy, but the fundamental right
from
to life of the innocent, weak,
conception and not after birth. I
voiceless and defenceless child in
would like to present here below
the womb is ignored and blatantly
briefly the main Catholic teaching
violated.
on the sacredness and inviolability
The provision of the requirement of
of human life and on the gravity of
the opinion of two registered
the sin of direct abortion.
medical practitioners and or that of
While explaining the meaning of the
the ‘Medical Board’ is meaningless
fifth
in India when no one bothers to
Decalogue, “You shall not kill”
check what a doctor has done.
(Ex.20:13; Dt.5:17), the Catechism of
Besides, the good faith clause will
the
save him/her. Who can verify if the
underscores the sanctity of human
decision to abort was taken in good
life. “Human life is sacred because
faith
Sex
from its beginning it involves the
determination tests as well as
creative act of God and it remains
selective
female
forever in a special relationship with
foetuses are illegal in India. Yet they
the Creator, who is its sole end. God
are rampant. Has anyone been
alone is the Lord of Life from the
convicted so far? Indeed, MTP Act is
beginning until its end: no one can
a licence to kill!
under any circumstances claim for
The whole MTP Act, the Principal
himself the right directly to destroy
Act of 1971 as well as the present
an innocent human being.” (CCC
Amendment,
2258)
or
bad
faith?
abortion
though
of
legal,
is
God.
Life
begins
Commandment
Catholic
Church
of
with
the
(CCC)
immoral.
It goes against the
The Church has always, from the
sacredness
and
first century itself, affirmed the
inviolability
of
human life, which is a precious gift
moral
100 Veez Konkani
evil
of
every
procured
abortion. In the Didache´ it is clearly
the others. Hence it must be
said:“Youshallnotkillbyabortion
protected above all others. (No.11)
the fruit of the womb and you shall
It further teaches: “From the time
notmurdertheinfantalreadyborn.”
that the ovum is fertilized, a life is
This teaching has not changed and
begun which is neither that of the
remains
Direct
father nor of the mother; it is rather
abortion, that is to say, abortion
the life of a new human being with
willed either as an end or a means,
his own growth. It will never be
is gravely contrary to moral law (cf.
made human if it were not human
CCC 2271)
already”(No.12).Furthermore,“The
Vatican II Pastoral Constitution,
child itself, when grown up, will
Gaudium et Spes teaches with very
never have the right to choose
clear and unequivocal terms that
suicide; no more may his parents
human life must be respected and
choose death for the child while it is
protected: “Life must be protected
not of an age to decide for itself. Life
with the utmost care from the
is too fundamental a value to be
moment of conception: abortion
weighed against even very serious
and infanticide are abominable
disadvantages”.(No.14)
crimes.”(G.S.51)
St. Pope John Paul the Great, in his
The Congregation for the Doctrine
Encyclical Letter, Evangelium Vitae
of the Faith in its Declaration on
(1995) on the Value and Inviolability
Procured Abortion (1974) states
of Human Life, defines procured
that the human person has certain
abortion as “the deliberate and
rights which are known as “human
direct killing, by whatever means it
rights” and the first right of the
is carried out, of a human being in
human person is right to life. This is
the initial phase of his or her
fundamental, the condition of all
existence, extending from
unchangeable.
101 Veez Konkani
conceptiontobirth”(E.V.58).
the seriousness of abortion as a
The Popes and the Church are well
grave moral evil. But that does not
aware that sometimes the tragic
change the reality of things. We
and painful decision to abort the
have to call a spade a spade.
fruit of her own womb is made not
Abortion is the deliberate and direct
for purely selfish reasons but out of
killing of an innocent human being
a desire to protect certain important
in the womb. It is tantamount to
values such as her own health or a
murder; it is terrorism in the womb;
decent standard of living for the
it is a veritable war on life.
other
family.
It is estimated that annually over 15
Sometimes it is feared that the child
to 16 million abortions take place in
to be born would live in such
India. They constitute about 10% of
conditions that it would be better if
world’s abortions. A veritable
the birth did not take place (e.g.,
holocaust! In India due to male
extreme poverty, genetic disorders,
preference
victim of rape etc.) But St. Pope John
mentality most of them are female
Paul affirms: “Nevertheless, these
foeticides, selective abortions of
reasons and others like them,
female
however serious and tragic, can
discovering the sex of the foetus.
never justify the deliberate killing of
This is discrimination already in the
an innocent humanbeing”(Ibid.)
womb which adds to the gravity of
Many
ambiguous
sin. It has led to a skewed sex ratio
terminology or euphemisms to refer
in the country. About 900 girls to
toabortion,suchas“interruptionof
1000 boys but in some States like
pregnancy”, “Medical Termination
Punjab,
of Pregnancy”, पेट सफाई करना,
Chandigarh etc. the ratio is much
बििा चगराना, etc. which in fact, hide
lower with 800 girls or even less
members
people
of
use
the
102 Veez Konkani
and
children
Haryana,
anti-female
done
after
Rajasthan,
than 800 to 1000 boys.
moral disorder: “Therefore, by the
St. John Paul II, the great defender
authority which Christ conferred
of life, describes the pitiable plight
upon Peter and his Successors, in
of
and
communion with Bishops…… I
defenceless child inthewomb:“The
declare that direct abortion, that is
one eliminated is a human being at
abortion willed as an end or as a
the very beginning of life. No one
means, always constitutes a grave
more absolutely innocent could be
moral disorder, since it is the
imagined.
In no way could this
deliberate killing of an innocent
human being ever be considered an
human being. This doctrine is based
aggressor, much less an unjust
on the natural law and upon the
aggressor! He or she is weak,
written Word of God, is transmitted
defenceless, even to the point of
by the Church’s Tradition and
lacking
taught by the ordinary and universal
the
innocent,
that
weak
minimal
form
of
defence consisting in the poignant
Magisterium”(E.V.62)
power of a new-born baby’s cries
The Code of Canon Law punishes
and tears. The unborn child is totally
abortion with excommunication:“A
entrusted to the protection and care
person who actually procures an
of the woman carrying him or her in
abortion incurs automatic (latae
the womb. And yet sometimes it is
sententiae) excommunication” (C.
precisely the mother herself who
1398). The excommunication affects
makes the decision and asks for the
all those who commit this crime
child to be eliminated, and who
with knowledge of the penalty
then goes about having it done.”
attached, and thus includes those
(Ibid.)
accomplices without whose help the
Pope St. John Paul II strongly
crime
condemned abortion as a grave
committed. (cf. C. 1329, E.V.62)
103 Veez Konkani
would
not
have
been
We should also note here that many
providers of organs or tissue for
of the contraceptive pills as well as
transplants in the treatment of
Intra Uterine Devices (IUDs) are not
certain diseases. Some are used,
just contraceptive but abortifacient.
others are frozen and kept for later
They
prevent
use or eventually destroyed. “The
prevent
killing of innocent human creatures,
implantation of the fertilized egg on
even if carried out to help others,
the wall of the uterus, hence causing
constitutes
abortion of the zygote.
unacceptableact.”(Ibid)
Furthermore, any experimentation
Human life is sacred. It is a precious
which involves killing or destruction
gift from God, the Author of life. It
of embryos is equal to abortion.
begins
“The use of human embryos or
therefore must be respected and
foetuses
of
protected from the moment of
experimentation constitutes a crime
conception to natural death. It is
against their dignity as human
hoped this brief presentation will
beings who have a right to the same
help the readers understand the
respect owed to a child once born,
sacredness
justastoeveryperson”(E.V.63).In
human life and the gravity of the
the case of in vitro fertilization many
unspeakable crime of abortion.
embryos are produced either to be
+ Gerald John Mathias
used as “biological material” or as
Bishop of Lucknow
do
not
conception
merely but
as
an
object
an
with
and
absolutely
conception
inviolability
and
of
-----------------------------------------------------------------------------------
104 Veez Konkani
Fr. Rosario Rocha sj: A Jesuit Polyglot and Scholar of Buddhism (09 March 1952 – 18 October
in the evening at Rubi Hall Clinic,
2021)
Pune. Funeral will be held at Pune on 19th October evening. Only child of his parents Alleluia Rocha
and
Anjelina
Rocha,
Fr
Rosario Rocha, popularly known as Rocha among Jesuits, was born in Benaulim, Goa on 09 March 1952.
Pratapananda Naik sj
He was baptized on 19th march
Loyola Hall
1952 at St. John Baptist Church,
Miramar, Goa
Benaulim. He was brought up by his widowed mother Anjelina. He did his high school studies at Loyola High School, Margao, and joined
the Goa-Pune Jesuit Province of the Society of Jesus on 20th June 1970 at Xavier Training College (XTC), Desur, Belgavi, Karnataka. After his Fr. Rosario Rocha sj, a Jesuit polyglot, scholar of Buddhism and
former Provincial of Goa Province left this world on 18th October 2021
two years of novitiate training (1970-72), he took his first vows on
21st June 1972 at XTC. Then he continued
105 Veez Konkani
there,
his
juniorate
studies of one year (1972-73). Then
the
talent
of
he proceeded to Dnyanamata High
languages. He was a polyglot. He
School, Sangamner, Ahmednagar
learnt and acquired mastery over
district of Maharashtra to learn
English,
Marathi (1973-74).
Marathi, Hindi, German, Pali and
French,
learning
new
Portuguese,
Sanskrit. He knew to understand He did his philosophy studies (1974-
and read Gujarati, Urdu, and Latin.
76) at Jnana Deepa Vidyapeeth
He was ordained as a priest at
(JDV), Pune. 1976-77 he did one
Benaulim on 01 May 1985. After his
year of regency at Snehasadan,
ordination he did his MPhil and PhD
Pune. Here he took interest to study
degrees at the University of Delhi
the Buddhist scripture’s language
with focus on Buddhist studies.
Pali and also Sanskrit. Hence, he proceeded to Vadodara to do his
After his doctorate, residing at De
B.A. (1977-79) in Pali and Sanskrit at
Nobili College (DNC), Pune, in 1991
Maharaja Satyajitrao University of
he began to teach Buddhism and
Baroda. He completed his M.A.
Indian
(1979-81) in Pali and Sanskrit from
philosophy and theology students.
the University of Pune. After doing
The following
one more year of regency (1981-82)
year he was sent to the USA for the
at St. Britto High School, Mapusa,
Post-Doctoral Research in Theology
Goa, he went to JDV to do his
of Religion at Boston and at Harvard
theology (1982-1985). Side by side
universities.
Philosophy
at
JDV
for
of his theology he continued to do in-depth study of Pali and Sanskrit
After his tertianship at Sadhana
languages.
mother
Institute, Lonavla, Maharashtra, on
tongue Konknni, he was gifted with
03 December 1995 he took his Final
Besides
his
106 Veez Konkani
vows at DNC. He held many
appreciation
important designations. He was the
language and culture among its
Secretary of the DNC Trust; Dean of
lovers and admirers while in Pune.
Theology at JDV (1997-2000). He
He was also in great demand as a
was appointed at the age of 59, as
spiritual guide, to give recollection
the Provincial of Goa Province
talks and Ignatian retreats for
comprising Goa and districts of
religious men and women. He was a
Belgaum, South Kolhapur, Ratnagiri,
brilliant student. He always scored
and Sindhudurg. He held this office
second position in JDV in our
from 21 October 2011 to 20
philosophy
October 2017. Then he took a
throughout his academic studies.
sabbatical year (2017-2018), after
It was his desire to go deep into the
which he was at Pedro Arrupe
oriental and Indian philosophical
Institute (PAI), Raia, Goa doing
thought. Along with Buddhist texts
pastoral works. As a scholar he
in Pali, he studied Vedic philosophy.
thought that he should go back to
The specialization that he brought
Pune and he was at Snehasadan,
to theology is pertinent today. The
Pune from 2019-20. Due to his very
theology of religion, the philosophy
poor health conditions he returned
of religion, comparative philosophy
to St. Britto Mapusa. He recovered
of religion is a vast field and he had
and from 2021 he was appointed as
a
the
especially as a Jesuit priest. He was
spiritual
director
of
Papal
Seminary, Pune.
for
batch.
particular
convinced
the
He
interest
that
Konknni
the
excelled
in
them,
depth
of
understanding of religions is going Beside
his
as
to create, not only the Christian
animator of JDV Konkan Sabha he
church of the future but also going
also
to create new understanding of
tried
academic to
work,
promote
the
107 Veez Konkani
religions in our country which has a
the quest for minimalism the world
number of major religions of the
haslosttheessence.”
world. In the words of the journalist Newton Sequeira who wrote an
AccordingtoRocha“Ifyouwantto
article about Rocha, for the daily
get
newspaper, Times of India, Goa
systems, then you need to know
edition on 6th august 2017, “Thus
languages and you need to have
began his tryst with the language
access to the philosophical texts. In
and
scholar
the history of the world, religions
relationship
have become institutionalized. But
and
other
when it becomes an institution,
Asian religions. Sitting behind his
there is the tendency that certain
spartan desk, softly elucidating
aspects are emphasized and certain
insights gained through years of
aspects are allowed to lapse. There
research,
to
are many keen insights, but some
juxtapose his deep Christian roots, a
have been kept and embellished,
contrast exemplified by the framed
while
image on the wall depicting Jesus
embellished.”
a
journey
addressing between
as
the
Christianity
Rocha
a
appears
deep
others
into
are
philosophical
not
so
well
Christ meditating in the mystic
Buddha pose. His studies and grasp
Rocha does not assert that religions
over different religious systems
share the same underlying belief
have brought him to a strong
system.However,hehassaid,“What
realization, which could explain
is predominant in all the religions is
contemporary society and religious
the search for not just ordinary
discourse. He, however, rues the
meaning, but the search for a deep
way religion and its understanding
meaning of life and also of the
is bandied about and says that in
divine.”
108 Veez Konkani
living and working with the people Rocha has challenged us by saying,
has
“How are we looking at the world
comfortable with the rest of the
today and how are we looking at
world. The revolutionary Jesuit Pope
our own identity and how we need
Francis, inspires me to challenge
to learn to inter relate. One can go
and question certain practices in the
solo in many different things, but to
Church so that it finds its place in
build
today’sworld.”
society
today,
to
build
helped
the
Church
get
communities today, one has to have a
very
dialogical
approach.
A
After the Eucharistic celebration at
dialogical approach does not look
Bom Jesus Basilica, Old Goa on the
at the negatives of others, but looks
occasion of the 200th Anniversary of
atthepositives.”
the restoration of the Society of Jesus, what he said to the journalist
While speaking about the present
Jonathan Rodrigues of Times of
Pope Francis Rocha said, “The
India, Goa edition, was published on
Catholic Church is in the safe hands
28th September 2014.
of the first Jesuit to ever become
Jonathan
head of the Catholic Church. Pope
missionary nature of the Jesuits
Francis is a merciful Pope and a
pushes them to go to different
pastor at heart. His lovely sense of
frontiers where no one wants to go,
humour
demeanor
but being a religious minority in the
makes a tremendous impact on the
country, it is important that the
people he meets. He has taught us
Church
thattheChurchdoesn’tneed to be
particularly, becomes more inclusive
simply
more
and extramural in its approach.”
understanding, and his lifestyle of
Rocha said, “There are too many
and
affable
critical
but
109 Veez Konkani
in
“He
said
India,
and
I quote that
in
the
Goa
distractions and divisive agencies
more we offer cold resistance, the
available,
a
more shall our anxiety and angst
challenging time for the Church in
overrun us. But, if we befriend and
our
the
integrate, they will blend in to
backbone of our country’s unity.
preserve the beauty and charm of
The comforting and consoling fact
Goan culture. If we try and preserve
as
the
our unique culture by hiding it in a
confidence we have in the majority
nutshell, it will die; if we open
of our Hindu brethren who would
ourselves, we will be enriched.”
and
country.
religious
it
is
indeed
Diversity
is
minorities
is
rather uphold the fabric of the Indian Constitution than kill its
Rocha was a good thinker, scholar,
democraticspirit.”
and a teacher. The hallmark of his life was simplicity of life and
In a word of advice for Catholics in
humility which he maintained till the
Goa, he suggested that they be
end. While appreciating him for his
aware of the relationships they keep
contribution, we must also avoid his
and make sure that they don’t
drawbacks. For example, he was a
compromise
long-term
poor eater, very fussy about food,
vision of the Goan community for
and totally neglected his health. If
petty short-term gains. He further
he
said, “The world of economics and
cooperated with his superiors, Jesuit
politics offers many packages, and
colleagues and medical staff, he
the Goan Catholic community has
would have continued to live till his
to discern whether what comes in
death. Due to this negative quality
the package is worth it or not. Then
of his, we Jesuits now lost a mature
again, our negative attitude towards
thinker and scholar.
on
the
migrants needs to change. The 110 Veez Konkani
had
only
listened
and
As we bid him farewell, Rocha
dream is over, and it is no longer
might say in the words of the
dawn.
Lebanese thinker and poet Khalil
The noontide is upon us and our
Gibran,
half waking has turned to a fuller day, and we must part.
“Farewell to you and the youth I
If in the twilight of memory, we
have spent with you.
should meet once more, we shall speak again together and you shall
It was but yesterday we met in a
sing to me a deeper song.
dream. And if our hands should meet in You have sung to me in my
another dream, we shall build
loneliness, and I of your longings
anothertowerinthesky.”
have built a tower in the sky. Adeus amigo Rocha But now our sleep has fled and our ------------------------------------------------------------------------------------
111 Veez Konkani
Mangalore Ursuline Franciscan Sisters
Congregation
elects
Provincial Superior and Council. Susheela Sequeira, the Superior
The oldest indigenous Mangalore UFS nuns - ’Ursuline Franciscan Sisters’congregationof Mangalore Province had their IX Province
General was the President of the
Chapter
Dham'
Chapter. On the first day Bishop
from
Peter Paul Saldanha celebrated the
October 17th – 21st, 2021. With the
Holy Eucharist and gave a solemn
theme“RepairMyHouse”.V.Rev.Sr
message to the Chapter Delegates.
at
Provincialate,
'Shanthi Derlakatte
112 Veez Konkani
pastoral life. She expressed her wish and prayer that our dear Bishop may be blessed with the well merited years of grace and
blessings
from
on
High,
spiritually rewarding days ahead, good health and vigour too. In turn Bishoptoo,wishedGod’sblessings on all the Sisters present over there In her vote of thanks to the Bishop Sr Rita Vas, reminiscing the days of
their
beginning
said
that
UF
Congregation took its birth in the vicinity of Rosario Cathedral and their Founder Rev. Fr Urban Stein SJ was the first Parish Priest of the Cathedral. And Mangalore Province
has 32 communities, out of which 25 are in Mangalore Diocese itself. She thanked and appreciated Bishop fittingly for his undaunted service in the diocese and his able and dynamic leadership through which
the diocese has grown in the areas of spiritual, educational and
and commended them for their dedicated service in the diocese and outside. On October 19, 2021, Fr Paul MelwynD’Souza,EpiscopalVicarfor Religious in Mangalore diocese celebrated
Holy
Eucharist
and
prayed for the chapter delegates.
(Photo) Same day there was election of the new
Provincial
Menezes
was
team. elected
Sr as
Clara the
Provincial Superior, Councillors Sr
Juliana Pais, Sr Leena D’Souza, Sr Severine Crasta and Sr Susheela
113 Veez Konkani
Monteiro. After the prayer service
Leo XIII. Fr Urban Stein SJ, an able
they were greeted by the chapter
German Priest was the first resident
delegates,
team,
Vicar (1879-1888) of the mother
community sisters and the Novices.
church or Cathedral of our Lady of
photos
the Rosary at Bolar, then in the heart
Generalate
of Mangalore (This church was Rev Sr Clara Menezes – the new
named a Cathedral in 1850 and
Provincial Superior is of Agrar
became known as Rosario). In those
Parish. She was the Novice Director
times of economic crunch, he
for four years for the Novices of
envisioned the immediate need for
Mangaluru Province. She was then
the pastoral care and education of
appointed principal of St Michael’s
children and women and the care of
Composite College Hubli. she was
suffering in the old Bundar (Old
the
John’s
Port) area - the prime part of the
Phalgar,
town. Soon after assuming charge,
Aldel
Fr Urban Stein motivated a few
Education Trust. After being elected
young refined ladies of the vicinity
to the provincial council in 2015 she
to come forward and help in the
has been the full time assistant to
vital task. In the fore-front was
Sr.Rita the out going Provincial.
Nympha Fernandez, daughter of the
Qualities: Committed, reliable, social
Deputy Collector, who became a
and approachable.
natural leader of this informal band
Principal
International Mumbai,
of
St
School,
managed
by
and later the formal first Superior of Brief History of the UFS order: In
the order. Initially this inspired band
January 1887, the Vicariate of
was referred to as "The Company of
Mangalore was raised to the status
St. Ursula", after St Ursula, an early
of a Diocese by the order of Pope
Church
114 Veez Konkani
Martyr
of
Cologne,
Germany. The role model that Fr
Fr Urban Stein, Fr A. Macree, who
Stein chose for this band of religious
was
caring women which continues to
supported
be relevant today is St.Angela Merici
Constitutions
an Italian lady who served the
cause of the Ursulines of Mangalore
poorest of the poor in the tradition
before the Holy See in Rome. It
of St. Ursula and St.Francis of Assisi,
obtained the seal of an integral
widening their charism for the good
religious
of all people. This small dedicated
’Canonical Erection’ on May 13,
band
1934. It was named as the Catechist
of
maidens among
Mangalore did
the
Catholic
exemplary down
work
trodden
/
the
great in
Jesuit writing
and
the
first
brought
the
congregation
Sisters of
St
Canonist
Ursula.
with
There
its
is
sufficient reason to claim that the
underprivileged for their uplift -
Ursuline
were often called the ’Angels of
purely
Bundar’.
these
origins. It may not have been
compassionate women spread and
projected as such; but can be
grew, and on Easter, April 10, 1887
focused that the mother house has
they under the inspiration of Fr.
always been in Mangalore and the
Stein organized themselves into an
pioneer nuns and successors and
Association
the
majority of the members through
‘CompanyofStUrsula.’Thesewere
125 years have mostly been from
the forerunners of the Ursuline
local surroundings. During 1955-
Congregation in Mangalore.
1958 Fr Pacificus Menezes ofm Cap
The
work
christened
of
as
Congregation-UFS Mangalorean
has
religious
brought about a major confluence THE UFS - PROGRESS:
decades
after
the
A few
in
Ursuline
and
Franciscan
Ursuline
spirituality. The constitution was re-
congregation was given first life by
written, approved and affiliated to
115 Veez Konkani
Franciscan order. It came to be
celebrations were organized; the
called - "Ursuline Franciscan". There
India Posts released first day covers
are several people down the line
to mark the occasion picturing the
who have played a role in the
’FoundationHouse’aswellasarare
development of this order from
picture of Fr. Stein. This monument
times past. The Centenary of the
can still be seen today, now the
’Foundation House’ at the original
informative
mother house at Bolar, (constructed
museum of the UFS congregation is
in 1901) was marked in a special way
housed here.
in
December
2001.
foundation
history
Several
------------------------------------------------------------------------------------
Recipe to make Ambot Theek
Ingredients :
King fish curry (same recipe
1)8-10 Kashmiri chillies
can be used for Bangda or
black pompret)
2)1 tsp black pepper corn
3)1 tbsp coriander seeds 4)1 tsp Cumin seeds
116 Veez Konkani
15)1 tsp turmeric powder 16) salt as per taste Preparation: * Dry roast 1 to 7 items & keep aside & let it cool. * Roast for a while coconut with turmeric powder & keep aside to cool. * Shallow Fry one medium onion & 2 cloves garlic & keep aside. * Make fine paste of roasted ingredients, fried coconut, fried onion, garlic and tamarind pulp by adding 1 cup of water * Take an earthen pot or any kadai
5)1 tsp mustard seeds
add heat 1 tbsp of oil.
6)1/2 tsp ajwain seeds
* Once oil is hot add curry leaves,
7) 5 pcs fenugreek (methi)seeds
onion, ginger & green chillies and
8) 1/2 cup grated coconut 9) 2 medium onions finely sliced 10) 4 pcs green chillies (slit) 11)1 inch ginger cut into lengthwise 12) 2 cloves garlic
you can just mix onion, green chillies, ginger, curry leaves and masala
paste
together
in
the
cooking vessel by adding sufficient
13)1 spring curry leaves
14) 1 tbsp tamarind pulp (as per taste)
fry for a while (if you want to skip oil
water as per consistent of curry)
* add Masala paste and fry for 5 mins in low flame or until oil
117 Veez Konkani
flame to low and cook for 5 more minutes. * switch off flame. Yummy curry is ready to serve with brown rice or any rice as per your choice
separates from masala * add 2 cups of water, salt and stir well and take a boil on medium flame. * Add fish to the boiled curry stir gently and take one more boil on medium flame and then reduce the ------------------------------------------------------------------------------------
M JESSY DSOUZA
BENDA ANI AMBADE SUKKA |OKRA WITH HOG PLUMS 3 - 4 short red chilli INGREDIENTS:
1/4 tsp urad dal 4 - 5 crushed garlic cloves
10 - 12 or more Mangalore Okra
1 onion
1/2 tsp cumin seeds
1/2" ginger
1/2 tsp mustard seeds
2 - 3 tsp chilli powder or bafat 118 Veez Konkani
powder
{reducing sliminess} mix and keep
Few curry leaves
aside.
1/2 cup grated coconut 3 - 4 Hog plums | Ambade {optional}
▪︎Take grated coconut & 1 tsp chilli
Salt to taste
powder coarse grind and keep
1 tsp vinegar
aside. {Just pulse 2 - 3 times}.
Pinch of powder jaggery {optional} 1 tsp vinegar
▪︎Fine chop one big onion, crush
Oil as required
garlic cloves, chop ginger keep aside.
▪︎Wash & crush hog plums with help of stone. keep aside. METHOD:
▪︎Take kadai with oil, heat, add ▪︎Wash, wipe out all water from okra
crushed garlic, red chilli saute few
and cut into pcs. Add little vinegar
mins. Add mustard & cumin.seeds
119 Veez Konkani
once crackle, add urad dal, onion,
masala. Take it off.
ginger, curry leaves and half of chilli powder and fry sometime.
Yummy, little sweet, little spicy & little sour.okra dish us ready to
▪︎Add cut okra and hog plums mix
serve.
very well. Add salt as per taste. Add pinch of jaggery powder if required
NOTE:
Cook covered until bindi soft not mushy.
▪︎This dish can be prepared with green
chilli
instead
red
chilli
▪︎Add coarse ground coconut and
powder. Both style dishes are
mix well until okra coated with all
awesome😋
-----------------------------------------------------------------------------------
120 Veez Konkani
Fr Mathew Patrick Vas, parish priest of Immaculate Conception Church, Kinnigoli, passed away in the wee hours of Friday October 22. He was 62. It is gathered that he suffered a massive cardiac arrest. assistant parish priest in Kinnigoli
and Kulshekar Church, he trained himself in mass communication at Patna. Fr Mathew was interested in mass media and social communication.
Hence, he studied a short course on film production in Taiwan. As the
director
of
Canara
Fr Mathew Vas was the well
Communication Centre (CCC) he
acclaimed producer of ‘Bhuvana
ventured into film production.
Jyothi’, first ever musical film in
‘Bhuvana Jyothi’ (Jesus, the light
Kannada and in India on the life
of the world) directed by Udupi
of Jesus Christ.
Vasudeva
Fr
Mathew
Vas
hails
from
‘Nadavaibhavam’
Bhat
of
production,
Siddakatte, Bantwal. He was born
was his first film to become the
to
Lucy
first ever musical film in Kannada
Rodrigues on July 8, 1960. He was
on the life of Jesus Christ. It was a
ordained to priesthood on April
35 mm film depicting the life of
30, 1987. After serving as the
Christ through Karnatic music,
Mr
John
Vas
and
121 Veez Konkani
songs and dance which appealed
priest
the costal people of South Canara
(2004),
and
Kinnigoli (Since 2018). He was
got
dubbed
into
other
languages as well.
in
Bela
(1998),
Angelore
(2011)
Udupi and
fondly remembered by all for his affection, friendliness, simplicity
Fr
Mathew
Vas,
Director
as
the
of
Communication
Centre
4th
and jovial. Currently he was also
Canara
the Spiritual director of Catholic
(1991-
Sabha Mangalore Pradesh (R).
1998) of Mangalore Diocese, has selflessly served the centre and
The mortal remains of Fr Mathew
the
Vas were brought to Kinnigoli
diocese,
immensely
contributing to the
work of
Church
for
public
viewing.
proclamation,
evangelisation,
October 23. The funeral Mass and
communication,
and
burial rites of the late priest were
dialogue
through media.
held at 10.00 am in Immaculate Conception Church, Kinnigoli.
Fr Mathew Vas served a theparish -----------------------------------------------------------------------------------
122 Veez Konkani
Mangaluru girl Jesvita Princy Quadras meets Pope
Jsevita Princy Quadras, 22 a resident of Angelore Parish, Mangaluru took part in the opening ceremony of Synod
2021-23
communion,
on
Synodality
participation,
and
mission at Vatican City on October
9-10.
Pope Francis opened the
Synnod, the firstt offline meeting of
the international youth advisory body.
123 Veez Konkani
Jesvita is the daughter of
Vincent and Sharlet Quadras and
youth youth advisory body since
was one of the three delegates from
2019. As many as 20 young people
Asia. She was the national presiden
from different countries are part of
t of YCS YSM from 2016-19 and has
the international youth advisory
been a member of the international
body.
------------------------------------------------------------------------------------
आळू ब ताा
आळू माटर
२-३ व्हडले बिािे (उकडन इल्ले फचडूान दवर) १ िीस्पून सासाुं व, १ फपयाव, २ तन्यो फमसाां गो, १/२ िीस्पून फमसाां गे फपिो, फचमफिभर हळद, फचडूान दवरल्ले बिािे , मीि घालन उपराुं त १ फलुंब्ाचो रोस, इल्ली कणपीर फशुंपडावन
भपुंय दवर.
१ कप ग्रीन पीस (बिाणी) उकडन दवर आनी २ व्हडले बिािे उकडन दवर. तेल इल्लें हन कना १ िीस्पून फजरें , फचमिी फहुं ग, ल्हान कपडको आलें, १/२ िीस्पून गरम मसाला फपिो, फचमफिभर हळद, १ िीस्पून आुं ब्ा पावडर, २-३ तन्यो फमसाां गो, मीि, ग्रीन पीस, इल्लें उदाक घालन उकड. कणपीर भाजी फशुंपडावन भपुंय दवर.
124 Veez Konkani
म िें नाका म्हण चिोंतिाों म णाा घाोंटीक इतिे.. चसचमसत्रेंत नव्याक... इतिे पन्याांक ... चमसािे इतिे.. चमसाक आचयल्ल्या पाचद्ों िे... क यर आनी िायटािें.. िामाद रािे.. बेंजार करोंक.. पादऱ्याबाक आपिन हाडल्या कारािे. ओट् टू चकतिे? ... ना बाकी असात इल्लें...
चजि ि मेल्ल ... चजिोंत आसताों जायतें बरे पण केल्लें तेन्ाोंयी काडिी ों कुिफाों ना एक फूि हाडन चदल्लें..
त आताों सरिा आसताों चकतें रीद खुरीस, पुिाों हारी ों हारी ों ि क जमता पळे ताों पळे ताों भ ग्ता जीि आसतानाोंि चजि ि मेल्ल चदसता..
पेटेिे, ब्याोंडािे, पाचटा िे पेजे जेिणािे , अोंबुिेन्सािे, प ट िें , सूटािे , फुिािे...
_ ल्यान्सी चसकिेरा सुरत्कि ---------------------------------सुोंगाार
पाटी येनात'ल्ल्या िाटे क पाििाों काडताना फुिाों पमाळान सुोंगाारायल्यार फायद ?
दे िा दे िा... मिे नाका म्हण चिोंतिाों. मेल्यार कूड... दान चदल्यार बरें चदसता.!
चकतें
- प्रमीळ फ्लाचिया, रें जाळ.
----------------------------------_ चजय , अग्रार 125 Veez Konkani
उदगार घाोंट िाजिी मेल्ल्या मनश्यािी खबार गाजिी... थ डे उदगार भायर सरिे.. मार गेिी.. _ फेल्सी ि ब ----------------------------------गाज पमाळ नातिें सेजाऱ्याोंक नाका जाल्लें समाजेक उपकानाातिें दु बळ्याोंक दे डचकयी दीनातिें गजेिोंताक पािानातिें जीिन आज स्थब्द जािा...
गुडसुिाोंत म्हजी जीण िजेिें आस'ल्लें कुटाम ओळक क ों हाोंि ताोंि म्हण न आज ... गुडसुिा बागिार झगडें उटिाों व्हाळयेन खािन स डिेिे न ट आराोंिच्याक पळे िन... म्हज आत्म त णक स धता
घाोंटी नाद उपकार नाति अिाज पयश्याों िेकार ब बाटता
_ििी गोंचजमठ --------------------------------------मग
_ चजय अग्रार* ----------------------------------चगरे सत कुटाम
िारें िादाळा सोंिें शेळेर मािाा गुडसुिािा जनेिाक एक रीप मारोंक कुमक दीिोंक नातल्या
चभकारी हाोंि
126 Veez Konkani
हाका..... क डक्ाोंत आस'ल्ली कूड म गााक पाििी...
ताणी मेल्ल्या नोंतर साग चणिा पेटेंत चनदायिाों.. म्हज्या म गान या म्हज्या गुडसुल्यािा?
रस्मा साड्येंत साग णी पेटेंत सजिें म णा
_ चहिरी काकाळ. -----------------------------------उदगार... इगजेच्या घाोंचटों नी म्हजा मणाािी खबर गाोंिाक कळयताना जाययाोंनी उदगार काडि "ह मनीस एद ळ चजिोंत आस ल्ल गी!" _चिल्सन कटीि. ----------------------------------चसचििी दु खाों... जीि उबि भािना जागिी ों..
चसोंचतमेंताळ श्रद्ाोंजिी कुटाम दु खेसत भुज्वण खरी इगजे घाोंट रडिी दे खून चसचििी दु खाों _ििी गोंचजमठ ---------------------------------मतिाबी सोंसार
मतिाचबरे बाबा सोंसार ह जीि आसतानाोंि पापाऱ्याि चिडुां ि ...
ग मट
मेल्या उपराोंत बायल्यान िेस चभमात्कायेि ... चभतरल्यान ग्रासून खाोंििा िागटाि _जेनेट िास. 127 Veez Konkani
िामद र
म्हज्या मतीक गळिनाोंत म्हजेर तुका म ग'ि ना चकयाक अशें फटयिेंय...? आज ती ों काट तुट न व्हाळताना हाोंि चकतें म्हण िेखूों...?
िामद र हाोंि इगचजांत फ ड ों काडि हऱ्येका म ड्या फुडल्यान फड ों ाोंत दें िि _ ििी गोंचजमठ ----------------------------------परत िागी ों सताां पप्पा...
_ ििी गोंचजमठ --------------------------------उगडास
परत िागी ों सताा अल्ाों दीस चनतळ करन फ ड ों हाोंतुळन फुिाों जळिन िाती म गाक तुज्या सोंसारा मुकार...
घुटान त चिप न चिप न दु काों तािी पुसताना माका पळे िोंक जायना...
हराज घािुोंक... _ ििी गोंचजमठ ------------------------------------याद
दे कून म्हजा काजारािी सी.डी अजून माका पुती पळे िोंक जािना.. _सि मी चमयापदि*
तुिें म्हजेखातीर चिपयिेिी ों दु खाों.... 128 Veez Konkani
फूि आनी धूळ
माणकुळे द ळे पडिळें नाक आनी चकणकुळे प िे
चनजीि कुचडिेर फुिाों तुर दितााना उडास आयि म्हाका चशोंचजच्या बुद्ारा आयकाल्ली ों याजकािी ों उत्राों...
आमच्या मुन्ीक आसा गुि बी ि ट ों प डक ळे कान आनी दु ि बी म न
मणाा ररचतच्या अकेरीक तीन मुटी माती पेटे ियर घाल्ताना सयत परत चतोंच उत्राों उडासाक आयिी ों...
आमच्या मुन्ीक आसात काजळा केस पजाळें कपाि आनी झळझळे दाोंत.
पळे ताों पळे ताों थ डी ों हाताक माती जाता म्हण फुिाों उडयतािी ों फ ड ों ाक आनी आशें ती ों फुिाोंय धुळी थािन आचयल्ल्या साोंगाता धुचळों त एक जािी ों
_आ् यन्सी पािडका. -----------------------------------नाटक
_ ल्यान्सी चसकिेरा सुरत्कि ------------------------------------माणकाों _आ् यन्सी पािडका. आमिें मुन्ी
हाोंगा जीि आसतानाोंि घाोंटी माताात.. फड ों ख ड ों तात... माती घाल्तात.. मेल्या उपराोंत हाोंिी ों पात्काों भ गसाणें घेिोंक.. अिाज रडणें रदान चकतें? द ळ्याोंनी दु काों व्हाळ च
आमच्या मुन्ीक आसात 129 Veez Konkani
साोंगाता द ग असल्यार पुर रडकुरें त ड ों 'यी फुिाों तुरे
काम खोंय आसा?
एक प ट ग्राफराक... अन्येक मेल्ल्या मनश्याच्या आसती िाोंयाक... _ पोंिू बोंटिाळ -------------------------------------मुळाक कुराड आयिें चशकप नयतीक म िाोंिी बुन्याद नातिें मुकल्या फुडार्याोंक जल् चदनातिें अोंक ज डिा स्पर्ध्ाांत हेराोंक सििुोंिें मयदान जाल्लें चशकपा सोंस्थ्ाोंि गळ दु डिा स्वासान फूगल्लें सगळें चशकपयाोंत्रीक तर मनश्यापण चशकोंििें चशकप खोंय आसा? आयिें काम समाज व्यापारािी साोंत केल्लें दु बळ्याोंक अिकास चदनातिें अन्याय िाटे न िाभ ज डिें ळियाोंक िोंयगीक श षण चदों ििें सगळें काम याोंत्रीक तर मनश्यापण िळकोंु िें
आयिी सेिा स्वोंत फायद्या आशेन भरल्ली काभाार्याोंिे पाय धरल्ली दु डू जमिों क उभेन धाोंििी दु डू चदल्ल्याोंिे पाय धुोंििी सगळी सेिा याोंत्रीक तर मनश्यापण भरल्ली सेिा खोंय आसा? आयिें धमा अन्येक धमााक अन्याय कर्िें हेर दे िाोंक अक्मान कर्िें भळ्याोंक भेश्टािन िीक ओोंपिें आपिें कपट चिपिन धाोंपिें दु िें धमा खुशेन िेंगिाोंक कायदे हाडन बोंदड घाचिें सगळें धमा याोंत्रीक तर मनश्यापण पाळिें धमा खोंय आसा? आयिी भक्त आडों भरािा िेपाोंत उजळिी मिा द्े षा केंडाों दु डिा ग बरान धाों पून दे िान काोंटाळच्य काचणक बेंडा व्हाजपान भेटिन काळजाोंतुल्या दे िाक चििून
130 Veez Konkani
पून शेताोंक फुिाों घाचिी सगळी भक्त याोंत्रीक तर मनश्यापण पजाळिी भक्त खोंय आसा?
चकतल्य राती ों चशजल्य खोंतीन....!
-चसिी, ि रे ट्ट ------------------------------------परत पाटी ों मेळाशें ना पाशार जािून गेल्ल चनफाळ केल्ल िेळ अम िीक, म िाधीक परत पाटी ों मेळास ना...
चिोंतुोंक ना आिकास रडिी ों भुगीं प टाभुकेन. घामा थेंब्यानी ों चपट हाडाों भाकऱ्य म ळताों चनदिी ों ब डाों. बेस र जाल्ल्या कुडीक एक्सुपाणा चिणें चकतें उरिें.? चकतल्य राती ों चशजल्य खोंतीन... काळजा चभतर िीप'ल्लें भुग्ाांिें मुखडें , मती चभतर च उरि सोंत स... चकतल्य राती चशजल्य खोंतीन..
परत पाटी ों मेळाशेंना फाल्याों फािें उदे तेिें? बरें ि सगळें जातेिे? काि चदतेिे, फाल्याों घेतेिे आयिें िुक न िेतेिें
उरिी िाट ,गिफा रें ि'च प तुानी ि ळताों गाोंयद ळा जशें प ट आसा िाट ना... चकतल्य राती ों चशजल्य खोंतीन
परत पाटी ों मेळाशें ना रें िें उज्याक हाताों ताळूों चशजिें... पुडार'च अधुरें चदसिें.. चकतल्य राती ों चशजल्य खोंतीन.
हर उडी हर घडी कळती आशेल्ल्याक चनशेल्लें मेळिें क ण जाणाों जातेिें ररतें? आशेतेिे फािें... फाोंतें...
_म्याक्सीम, ि रे ट्ट
परत पाटी मेळाशें ना. _पोंिू, बोंटिाळ 131 Veez Konkani
बजार ह सोंसार
----------------------------------जीिन रयतािें..
आपल्या- पेल्याच्या बजाराोंत एक्सुर ि उरि ों
कसिी जािी रयतािी ळस्थती अरे मिामती...?
हास िाोंटुोंक गेल्ल ,ों दू क घेिन आयि .ों भि ों ती ों एक, खाोंद स धून थकि .ों .. आपल्याि हाताोंनी दु काों पु सुोंक चशकि .ों
धामीक गुरोंिे शेमाांि प्रििनाों साोंग्तात "जी ों कताात जीिघात साचकांि िेतेिी ों येमक ड ों ाक"
आपल्या- पेल्याच्या बजाराोंत एक्सुर ि उरि ों
तरी रै त जीिघात'ि करी
नटन्ोंि सय क ण तरी सुसकारि ? पूण घुोंिताना, पाटीक त पि भाि त ि आताों, म णाा पेटेर फूि िडिन गेि .
जीिन येमक ड ों ा प्रास जािाों चकतें चनषटू र...?
हाोंि मात आपल्या- पेल्याच्या बजाराोंत एक्सुर ि उरि ों _ क्लैि स ज, ब चळये
_ हे म --------------------------------रयताच्या घरा आदी ों बात िाळ द ों ी बुडतुग ि येंिदी... गेण चदिनास्थाना
132 Veez Konkani
घर खािी करोंदी.. दे कून चशसतेन िाडु ल्लें म डि पाक्ार थािन पािळे गळयते आसा...
रयताच्या घरा मुोंगे सबार... आताों िान िाळ्याक रयत दे धेस्परार... घराोंत ना शाोंती या समादान फकत पयशाोंि मतिब...
_ निीन चपरे रा, सुरत्कि. --------------------------------------मूळ हाल्लाों... प्रकृत मूळ हाल्लाों मनश्यािी ों आतिाणाों ताोंडून भुोंय घुोंिता िाट िुक न
मुोंगे नाोंत घराोंत कग ों े मात्र गाद्याोंत _चपोंताम ताक डे . -----------------------------------एका कुटमािी काणी...
सुिेच्य िार िुडेय ईर जािन घरा चभतरि क यर जाडून आसल्यारी... बळिोंत हाताोंनी म डु ल्ली चशिडी नाण्ये राोंदचणोंत ग ब र जािी...
िाऱ्याक... धाोंिाजाय आस्पत्रेक उदकाक... पेंटेंतल्या आों गडीक सोंबोंध... चफिार आसऱ्याोंत बरें िायट... काभााऱ्याोंच्या ब ल्साोंत... फेस'बुकार म ग
133 Veez Konkani
घराोंत उत्राोंक बगााि
कुटमाोंत
धाोंि भाोंदल्या पून शेताोंक
दे ि तरी चकति तेंप ि ग रािात....?
ना स सचणकाय
_ ििी गोंचजमठ
134 Veez Konkani
135 Veez Konkani
136 Veez Konkani
137 Veez Konkani
138 Veez Konkani
139 Veez Konkani
140 Veez Konkani
141 Veez Konkani
142 Veez Konkani
143 Veez Konkani
144 Veez Konkani
145 Veez Konkani
146 Veez Konkani