3
सचित्र् हफ्त्याळें
अक :ों 5
सोंख : 30
1 वीज क क ों णी
जून
2 2022
संपादकीय: सिज्येि ताक डे , एक ख्यात हास्य िासहती आनी ना! काल्च
दीि
जावोंक
पावल
कक ों णी
म्हण पाटीों पाटीों घाल्ताल . सनमाणे पाटल्या जने र
िोंिाराों तल्या िवव वाचप्ाों क एक कराळ सदवि.
२६ वे र ताणें एक ताचें लेखन धाडलें आनी
आमच ल का म गाळ हास्य समत्र, िासहती,
म्हणाल की हें लेखन छासपनाका, एक सवों गड
काऱ्यें सनवाव हक, मटव्ाों काण्ाों गार िों िाराों तल्या
फैलाों त घालन दवर म्हण; हाों वें तिेंच केलें. हें
एक मारे कार सपडे सनमतीों आमकाों िाों डून गेल .
लेखन हाों व ताच्या मरणाों तर ताच्या सवशे ष
पाटल्या च्यार मसहन्ाों थावन त ह्या प्र िटे ट
अोंक्ाों त प्रकट कतवल ों तु मकाों वाचुोंक.
गोंसथचें केन्सर जावन कषट न आिल तरी, क णाकच
सकतेंच
कळीत
कररनािताों,
हाों व ताच्या आनी ताच्या पुताच्या लग्ाों क काऱ्यें
आपणाक फकत ताों काना म्हळ्ळें कारण दीवन,
सनवाव हक जाल ों तिेंच धु वेच्या लग्ाक भलायकी
हे राों क हािवन, हे राों च्य कुचु ल्य कनव , चू की
मागली.
आधातेल्याों क हास्य सचमटे काडु न्ोंच आिल .
केन्ाों य आमीों उलयताना एकामे का हास्य
सततली गूों डायेचें आमचें समतत्व.
उलवणेंच उलोंवचें आिलें. ह्या दिें बराों त हाों व म्हाका एक भाग मेळलें फकत त मरण
गाों वाक येताना ताका मेळ न थ डें हास्य उलवों क
पाों वच्या द न सदिाों पयलें उलवन हे र दीिाों पररों च
हाों व राक न आिल .ों पू ण...? इतल्या सभतर त
खुशालायेन उलवन ताका हािवोंक.
आमकाों िाों डून गे ल . ताच्ये बराबरच त ताच्य
त
म्हणालागल आपणाक बि क ों कठीण कषट
ताच्य
हाि ,
सचमुव ल्य ,
कुकुवरे ,
फुगेट्य ,
माताव त, उब राव न्ोंच काम कररजाय पडटा म्हण.
इत्यादीय व्हनव गेल . ह्याववीं क क ों णीक जाल
तिें तरी ताणें म्हाका थ डीों लेखनाों धाडलीों, थ डीों
नषट अपार. लाख ों लाख क क ों णी वाचप्ाों क
हास्य लेखनाों धाडलीों तिेंच थ ड्ाों ची व्क्ती
हाि क ों केल आमच म गाळ सिज्ये ि आनी
पररचय पऱ्याों त धाडली.
ना, बहूष ताच्या म च्याों नी चल्च लेखकयी आमचे मधें ना. दे वा, तुोंवें अिें सकत्या केलें य? आमच्या
ह जावनािल एक खळानािच , थकानािच
म गाच्या सिज्येिाक इतल्ये वेगीों सकत्याक
एक क क ों णी िासहती. क णाकयी कुमक करोंक
व्हे लेंय? हाों व तुजेर रागार जालाों !
त िदाों तयार आिल . आमची इषटागत त िेसमनरी थावन पाटीों आसयल्ल्या थावन - भाररच पुराणीय. त म्हज्याकी एका विाव क ल्हान. हाों वे
ताका वीज िु वाव सतल्ल्या थावन ताची पररचय दी म्हण सदों ब्येर पड न मागल्यारी पळे याों , पळे याों 2 वीज क क ों णी
० सिज्येि ताक डे
----------मोंगळू रच्या क क ों णी सििताोंव िमुदयाोंत आज जासयत्ीों दाक्तेराोंचीों ज डीों आिात. ह्या िवव ज ड्ाों मधें फकत दाक्तेराोंचें काम मात्र कररनािताों आपल्या िमुदयाक आनी िमाजेक बरें करोंक पेचाडल्ल्या ज ड्ाोंपयकीों ड . एडवडव आनी ड . नेली नज्रेताचें ज डें पयल्या पाोंवड्ार आिा म्हण्ेता.
ड . एडवडव नज्रेत एक आथोपेडीक दाक्तेर जावन, मेसडकल क लेसजोंत प्र फेिर जावन मात्र रावनािताों ल काक भलायकेची माहे त सदों वच्याक ताणें खूब वावर केला. पत्राों नी िराग लेकनाों , दायसजवलड अोंतर जासळों त िुमार १५ विाां इों गसलशाोंत भलायकेच्या िवलाोंक जापी, कक ों णी भाशेंत भलायकेच्ये ८ बूक, द न कादों बरय ् , शेंबराोंवयर मटव् कथा, पाोंच कथािोंगह,
3 वीज क क ों णी
4 वीज क क ों णी
सदयेिेसजच्या कुटमा सजण्े केंद्ाोंत लगबग ३० विाांथावन िोंपन्मूळ व्क्ती, मोंगळू र आनी उडपी सदयेिेसजच्या जासयत्त्या सफगवजेंनी युवजणाोंक, मध्यम प्रायेच्याोंक, मालघड्ाोंक भलायकेसवशीों माहेत सदों वच िोंपन्मूळ व्क्ती, आमच्या एम िी िी ब्याोंकाोंत सदरे क्त र आनी उपाध्यक्ष, कक ों णेच्या सववीध िोंघटणाोंनी हुद्दे दार जावनािून काऱ्याळ वावर ताणें केल आिा. हर दादल्याच्या यशस्वे पाटल्यान ताका पासटों ब सदों वची, ताच्या वावराोंत आधार जाोंवची, ताच्या यशस्वेंत तप्ती ज डची स्त्री आिा म्हणतात. हेर यशस्वी दादल्याोंच्या सजसवताोंत क ण आिता म्हण हाों व नेणाों, पूण दाक्तेर एडवडावच्या हर वावरा आनी जयता पाटल्यान ताची पतीण ड . नेली नज्रेत आनी ताोंचीों तेगाों भुगीं आिात म्हण ताों काों लागसशल्ल्यान वळक च्य ों ाों पयकीों एकल ों
जावनािल्ल्या हाोंवें धयरान िाोंग्येता. हाका बरी रज्वात जाय तर, ड . एडवडव नज्रेताच्या िाट विाांच्या जल्मा िुवाळ्यार प्रगट केल ‘वज्रा दे णें’ स्मारक बूक वाचल्यार कळता. ड . नेली नज्रेतान प्रगटल्ल्या ह्या बुकाोंत ताोंच्या मालघड्ा पुता ड . सनसतनान आपल्या व्हसडलाोंसवशीों बरसयलें आपूरबायेचें लेखन ह्या कुटमाच्या सजण्ेचें सचत्र िाधर कर्ता. सपडे िताोंच्या म गाचें ज डें
आपणा
5 वीज क क ों णी
लाग्ीों सचसकत्सेक
आसयल्ल्या
सपडे िताोंक आपसलोंच म्हळ्ळ्या म गान आनी जत्नेन सचसकत्सा सदों वच्याोंत ड . एडवडव आनी ड . नेली नज्रेताचें ज डें हेर दाक्तेराोंक आदशव म्हण्ेता. ताोंच्या िेवेच खुद्द आनभ ग आिल्ल्या जासयत्त्याों सपडे िताों थावन हाोंवें हें आयकालाों मात्र न्हय ताोंचेकडे िलहा, सचसकत्सा ज डल अनभ ग म्हाकाय आिा. ड . एडवडव नज्रेतासवशीों सकतेंय बरयजे तर ह्या एका घसडताच हाोंवें पसयलें उलेक करोंक पडता. िुमार विाां पयलेंची गजाल. तवळ ड . नज्रेत ताच्या सवभागाोंत िहायक जावन आिल . दु स्र एकल िीसनयर दाक्तेर ताच्या सवभागाच मुकेली आिल . म्हज एकल समत्र सशक्षक पेंकटाचे दु कीन ड . एडवडव नज्रेताक आस्पत्रेंत दाकवन जनरल वाडाांत दाकल जाल . त्या सशक्षकाक पळे वोंक गेल्ल्यावेळार, ‘फाल्याों िकाळीों म्हज ब ि (सवभागाच मुकेली) तुका पळे वोंक र ड ों ि कर्तना येतल ; तुका ओपरे शनाची गजव आिा म्हणुोंक पुर . आताों आपणाक रजा मेळाना म्हण नीब दी. आताों ओपरे शन नाका.. थ ड्ा सदिाोंची सपसिय थेरपी करय ् ाों ..िारक ् ें जातलें’ म्हण ड . एडवडव नज्रेतान धयर सदलें. दू िऱ्या सदिा िकाळीों ड . एडवडव नज्रेता िाोंगाता, ताच ब ि आनी हेर थ डे दाक्तेर, निाां र ड ों ि करोंक आयलीों खोंय. त्या सशक्षकाचा खटल्या िर्शीन आसयल्ल्या
िीसनयर दाक्तेरान, मािटर माक व मतें सनदुों क िाोंगून, ताचें पेंकाट दाोंबून, पाय उकलून, पासटच कण्ाक धाडावन पररक्षा केली खोंय. उपराोंत “तुका ओपरे शनाची गजव आिा..तुजी शीर हाडाोंत अडचला” म्हणाल खोंय हाडाोंच िीसनयर िर्जन. “आताों म्हाका रजा मेळाना, एपरील वा मेयाोंत ओपरे शन केल्यार जायत” म्हण मेित्रीन सवनोंती केली खोंय. मेित्री कश्ाोंनी वमत सनदु न्ोंच आिल खोंय. पाोंच समनुटाों जालीों. िजवनाची काोंय खबर ना. मेित्री कश्ाोंनी घुोंव न कास्वाबरीों तकली उक लन पळे ताना िजवन चार पाोंच खाटलीों उत्र न आनी एका सपडे िताकडे पाय वयर उक ल म्हणताल खोंय! त्या मािटर मान ड . नज्रेतान िुचासयलेपरीों सपसिय थेरपी मात्र कर वन, थ ड्ा सदिाोंचीों वक्ताों घेवन, घरा गेल . उपराोंत पूरत ् गूण जाल . आजून ओपरे शन कर वोंक ना! थ डे पावटीों थ डे दाक्तेर पयशाोंखातीर गजेसवणें ओपरे शनाों कर्तात आनी ड .एडवडव नज्रेता तिल दाक्तेर सपडे िताोंक कशें मार्गदर्शन सदता म्हळ्ळ्याक हें एक दृश्ाोंत. अिलीों जासयत्ीों घसडताों आिात. आताों य हेर दाक्तेराोंनी ओपरे शन कररजेच म्हण िलहा सदले सपडे ित, ड . एडवडावक ि धून येतात. त आताों िाोंजेच्या वेळार मात्र क लाि आस्पत्रेंत आिता; पयसशले थ डे सपडे ित ताच्ये खातीर थोंय राकून आितात.
6 वीज क क ों णी
ड . नेली नज्रेतयी अशीच. हेराों दाक्तेराोंनी ओपरे शन जाय म्हण िलहा सदल्ल्या सकतलेश्या सपडे िताोंक, ‘आताों व्हकत घेवन पळे , बरें पण जायनाों तर उपराोंत पळव्ाों’ म्हण िाोंगून द ळ्याोंच्या िमस्स्स्याक एक द न ल्हान ब तल्य थेंबे व्हकत दीवन धाडले जासयत्े दाकले आिात. प्रितूत फादर मुलर आस्पत्रेंत द ळ्याोंच्या सवभागाोंत ड . नेली पुिवत नातली दाक्तेर्न. सकतलेशे पाद्ी-माद्ी द ळ्याोंच्या ओपरे शनाों खातीर खोंय खोंय थावन सतका ि धून येतात. दु बळ्या सपडे िताोंक जनरल वाडाांत दाकल करन ् खुद्द द ळ्याोंचें ओपरे शन करन ् दीषट सदली कीतव ड . नेल्ललची. दाक्तेराोंच एक वगव दु डवा खातीर सपडे िताोंक अनावश्य सचसकत्सा सदतात. पूण ह्या ज ड्ान केदनाोंय दु डू जाय म्हण सपडे िताोंक नाग वोंक ना. अशें सपडे िताोंथोंय ह्या ज ड्ान दाकासयल्ल्या मया म गाक दे वान ताोंकाों बेिाोंव सदलाों. ताोंचीों तेगाोंय भुगीं आज चड खचव नािताों उों चलें सशकप सशकून बरय ् ा पुढाराक पावल्याोंत. दे वान ह्या ज ड्ाकयी बरय ् ा भलायकेन िाोंबाळ्ळाों. ड . एडवडव -ज क्त मागवदशवक थ ड्ा विाां पयलें एक्े क क ों णी बरयणार ल्लस्त्रयेक एका लेडी ड कटरान, ‘तुजें रगत म ितू उणें आिा. तक्षण एडमीट जायजे. द न ब तल्य रगत दीजे’ म्हण प्रायवेट वाडावक दाकल जावोंक चीट सदली खोंय. ड .
एडवडव नज्रेताची वळक आिल्ल्यान एडमीट जाोंवच्येपयलें ताका मेळुोंक गेली बरयणारन ् . ‘रगत उणें सकत्याक आिा म्हण पयलें तपािून पळयजे. रगत सदों वचे तिली तूतव पररगत तुज्येथोंय आताों ना..तूों क णाय सफसिसशयनाक दाकय’ म्हण िलहा सदली खोंय. एडसमशनाच रे क डव पाटीों दीवन ती एका सफसिसशयनाक भेटून तपािून पळयतना सतका ल क ों डा ित्व उण आिून रगत उणें जालें कळू न आयलें. “ड . नज्रेत न्हय जाल तर भेषटें च म्हाका रगत घेवोंक पडतें” म्हणाली ती आयलेवार म्हजेकडे . फकत हाडाों गाोंसटों च दाक्तेर जावन उरनािताों ड . नज्रेतान अशें सकतलेश्या जणाोंक ज क्तें मागवदशवन दीवन, ताोंकाों अन्वाराोंतलें राकलाों. थ डे दाक्तेर आपली हुशार्गाय ल काक कळ व ों च्याक आपल्या स्पेशासलसटसवशीों मात्र बरयतात. ह्याववीं आपणाोंथोंय िलहा/सचसकत्सेक येंवच्या सपडे िताों च िोंक चड व ों च इराद ताों काों आिता. ड . एडवडावन आमच्या ल काक भलायकेसवशीों ज क्ती िमजणी मेळच्याक, सपडे ित जाोंवचें आडाोंवच्याक आनी सपडा आसयल्ल्या वेळार बरय ् ा दाक्तेराोंथावन सचसकत्सा घेंवच्या इराद्यान ल काोंक सववीध सपडें सवशीों माहेत सदल्या. मोंगळु री क क ों णी कथ लीक िमुदायाोंत वयजाची िेवा दीवन ल काचीों काळजाों मनाों सजकलेल्या भ व
7 वीज क क ों णी
थ ड्ा दाक्तेराों ड .एडवडव ल रे न्स नज्रेतयी एकल . दु बळ्या धाकट्या सपडे िताों थोंय ताका आिच हुिक आनी ताणें सदों वची िलहा, मागद व शवन, सचसकत्सा आनी िेवाअिल्या कारणाोंक लागून ताका‘ आमच्या ल काच दाक्तेर’ म्हणून म गान आनी असभमानान आपव्ेत-अशें भ ग्ता म्हाका. हाोंव धरलें सकतलेशे जण सपडें वेळार सचसकत्सा घेंवच्याक ड . एडवडव नज्रेताची िलहा घेतात. पयसशल्या गलफाच्या गाोंवाोंथावन सकतलेशे जण सचसकत्सा घेंवच्याक खोंच्या दाक्तेराची िलहा घेजे म्हण ड . एडवडावक फ न करून, िोंदेश धाडून सवचार्तात आनी ताोंकाों क णायकी त सनराशा कररना. आपणाक िाध्य सततली कुमक सदता. वयजकीय वतुवलाोंत खोंच दाक्तेर बर आनी सनतीन सचसकत्सा सदता म्हण ड . एडवडव िलहा सदता. क सवड् १९ वैरिाववीं पाटल्या विाांनी आमचे मधें थराव ळ ररसतच्ये खबर , िोंदेश आशार पाशार जाताल्य . िाद्या ल काोंक सभराोंतेक कारण जाोंवच गजाली सकतलेशेपावटीों घुस्प ड ग द ों ळ उबजयताल्य . ह्या वेळार दायजी दु बाय अोंतरजाळीर पाटापाट इों गसलषाोंत लेकनाों बर वन क सवड् १९ सपडे च्या नीज िोंग्तेंच सववर ल काक मेळाशें केली कीतव ड . एडवडव नज्रेताची. कक ों णेंत जासयत्त्या पत्राोंनी, दायजी दु बाय सटसवच्येरयी ताोंणें ल काक िमजणी सदली.
ह्या ताच्या समिाोंवाोंत ताका आथीक थरान सकतेंच प्रय जन नातलें. त क सवड् १९ सपडे िताोंक सचसकत्सा सदनातल . पूण ल काचें बरें पण ताच इराद जावनािल . द ळ्याोंसपडें ची फामाद दाक्तेर्न: ड . नेली नज्रेत आमच्या िमुदयाोंत द ळ्याोंच्या िमस्स्स्याोंक ज क्त्या दाक्तेराोंचें नाोंव ि धुोंक पडल्यार, ड . नेली नज्रेत पसयल्ल्या दाक्तेराोंपयकीों येता. फादर मुलर आस्पत्रेंत द ळ्याोंसपडें च्या सवभागाोंत प्र फेिर आनी प्रितूत सवभागाची मुकेलन (Head of the department) जावन ती वावूर्न आिा. कोंकनासडों त, बस्सनाक्ािशीं सवशन ओपसटक्स िोंस्थ्ाोंत ती िलहा सदों वच्याक मेळता. १९७९व्ा विाव मैिूर मेसडकल क लेसजोंत सतका एमसबबीएि सशकपाक प्रवेश लाभल . प्रायमरी थावन्ोंच सशकपाोंत मुकार आिले सतका, सपयुसिोंत ज डल्ल्या माक्साांच्या आधारार प्रवेश मेळल . एमसबबीएि सशकपा उपराोंत ती हािनाच्या रे डफनव मेम ररयल आस्पत्रेंत द न विाां वावूर्न आिली. १९८६व्ा विाव सतका मैिूर मेसडकल क लेसजोंत द ळ्याोंच्या सपडें त स्नातक त्र सशकप ज डु ों क अवकाि लाभल . १९८९ थावन १९९३ पऱ्याोंत मूडसबद्ी आळवाि आस्पत्रेंत द ळ्याोंची तज्ञ जावन वावूरल्ल्या उपराोंत १९९३व्ा विाव ती कोंकनाडी फादर मुलर आस्पत्रेंत
8 वीज क क ों णी
द ळ्याोंच्या सपडें च्या सवभागाोंत िेवेक लागली. भुगीं ल्हान आिून, कोंकनाडी आस्पत्रेंत वावूर्न आितानाोंच सतणें ढे ल्ललच्या Diplomate of National Board थावन द ळ्याोंच्या सवभागाोंत चडीत िनद आपणायली. ती ह्या पऱ्याोंत कोंकनाडी फादर मुलर आस्पत्रेंत वावूर्न आिा. द ळ्याोंच्या सपडें क सचसकत्सा सदों वच्याोंत ती फामाद दाक्तेर्न. मध्यम आनी उतर प्रायेच्येर द ळ्याोंत िाय माोंडच्या(cataract) िमस्स्स्याक िाय काडन, द ळ्याों सभतर कतक लेन्स बि व ों च्या सचसकत्सेंत ती नाोंवाडदीक. पाटल्या विाांनी सकतलेश्या जणाोंक सतणें दीषट पाटीों ज डची सचसकत्सा सदल्या. District Blindness Control Society ह्या िोंघटनान असवभाजीत दक्षीण कन्ड सजल्ल्याोंत सववीध ग्रामीण िुवातेंनी माोंडून हाडच्या सदषसटच िमस्स आिल्ल्याोंच्या क्ाोंपाोंक वचून, थोंय आसयल्ल्या गरीब आनी अिहायक सपडे िताोंक कोंकनाडी फादर मुलर आस्पत्रेंत द ळ्याोंच्या िमस्स्स्याक धमावथव सचसकत्सा मेळाशें केल्या. हजार ों सपडे िताोंक दीषट पाटीों मेळचें ओपरे शन कर्न ताोंकाों नव्ान उज्वाड दे कचें भाग सतणें सदलाों. िाद्या कुटमाथावन आसयलें, िादें ज डें ड . एडवडव नज्रेत आनी ड . नेली द गाोंय मुळाोंत सशवाां सफगवजेचीों. ड . एडवडाव चें
कुटम िाग ळे गाराोंचें जाल्यार ड . नेल्ललचें कुटम किर, राोंद्वय ल्हावन, तें सवकून दीि िार्तालें. हीों द गाोंय सशकपाोंत हुश्यार आिल्ल्यान मेररटाचेर ताोंकाों मैिूर िर्कारी मेसडकल क लेसजोंत प्रवेश मेळल . ड . एडवडावक १९९७ंों त आनी ड . नेलीक १९७९ंों त सपयुसिोंत मेळल्ल्या बरय ् ा माक्सावववीं एमसबबीएि सशकपाच अवकाि मेळल . मैिूराोंत चड लागसशल्यान वळसकचीों जाल्यारयी, द गाोंयनी आपल सशकपाच वेळ पाड करोंक ना. ‘तशें गम्मत करोंक मनयी नातलें, हाताोंत दु डुयी नातल ’ म्हण ड . एडवडव नज्रेतान िाोंगलें आिा. एमसबबीएि सशकपाोंत परत बरे अोंक ज डल्ल्यान ड .एडवडावक हाडाों गाोंसटच्या (ओथोपेसडक्स) सवषयाचेर आनी ड . नेलीक द ळ्याोंच्या सपडें च्या सवषयाचेर स्नातक त्र वा स्पेशासलटी तरबेती ज डु ों क िाध्य जालें. थ डीों विाां मूडसबसद्च्या आळवाि आस्पत्रेंत िेवा सदल्ल्या उपराोंत १९९२/९३व्ा विाव हें ज डें मोंगळु राक आयलें आनी फादर मुलर आस्पत्रेंत सपडे िताोंच्या िेवेक लागलें. मुळाोंत िाद्या कुटमाथावन आसयल्ल्यान ह्या ज ड्ाक िाद्या थरान सजणी िारोंक िाध्य जालाों. िाद्या ल काचे कषट, ताोंची आशाआकाोंक्ष्या, भ गणाों कशीों तीों आपणाचीों कर्न सजयेतात म्हळ्ळ्याक ताोंच्या घरा भेट सदल्यार कळता. ड . एडवडव नज्रेताच्या
9 वीज क क ों णी
कासणयाोंनी िाद्या ल काचें सपोंतूर दे क्ेता. ड . नेल्ललच्या आवयक काळजाची सपडा आिल्ल्यान, सतच्ये अपेक्षेपरकार १९८५व्ा विाव ड . एडवडव आनी ड . नेली काजाराच्या िािामेंताोंत एक जालीों. त्या वेळार द गाोंय मैिूर मेसडकल क लेसजोंत स्नातक त्र सशकप ज डून आिलीों. काजार जाल्ल्या उपराोंतयी मैिूर तीों घर वा रूम कर्न िाोंगाता रावुोंक नाोंत. द गाोंय ताोंच्या ताोंच्या ह िटे लाोंतच रावून ताोंणीों आपलें सशकप आकेर केलें. काजार जावन िुमार तीन विाां उपराोंत मूडसबद्ी आळवाच्या आस्पत्रेंत वावराक लागल्ल्या उपराोंत ताणीों िाोंगाता रावुोंक धर्लें. सशकप गजेचें मात्र न्हय, सजण्ेंत खोंच्याक चड महत्व दीजे म्हण िाोंगाता सनधावर घेंवच्याोंत तीों ि डद ड कररनातल्ल्यान िाद्या कुटमाथावन आयल्यारयी तीों यशस्वी जाल्याोंत. पूण यशस्वेचें घमोंड ताोंच्या द गाोंय थोंय ना. आजून तीों िासदों च जावनािात! तेगाों भुगीं-दे वाचें बेिाोंव ड . नेली आनी ड . एडवडव नज्रेत ज ड्ाक दे वान तेगाों हुश्यार भुग्याांचें दे णें फाव केलाों. आपणा िशीं आसयल्ल्या सपडे िताोंक आपणासचोंच म्हण लेकून ताोंकाों बरी आनी प्रामाणीक सचसकत्सा सदल्ल्यान दे वान आपल्या भुग्याांक सवशेि खचव कररनािताों (ड नेशन सदनािताों) बरें सशकप ज डचें बेिाोंव सदलाों म्हण हें ज डें िाोंगून आिा. बरें
केल्ल्याोंक दे व बरें च कर्ता म्हळ्ळ्याक हें ज डें िाक्स म्हण्ेता. ड . सनतीन, ह्या ज ड्ाच मालघड पूत. िीइसटों त बरें स्स्थान (rank) मेळल्ल्यान मोंगळू रच्या कितूरबा मेसडकल क लेसजोंत कनावटक िर्काराक अमानत दवरल्ल्याोंतल धमावथव प्रवेश ताका मेळ्ळ . थोंय एमसबबीएि सशकप जाल्ल्या उपराोंत क मेड-के परीक्षेंत परत बरें स्स्थान लाभल्ल्यान फादर मुलर मेसडकल क लेसजोंत ड . एडवडव नज्रेताच्याच हाताखाल हाडाों -गाोंसटों च्या सवभागाोंत एम एि तभेती आनी िनद ज डु ों क िाध्य जालें. त्या उपराोंत फादर मुलर आस्पत्र, तुोंबे हाोंगा काम करून आिल . ताचें लघ्न दरे बयल सफगवजेच्या ड . टर ीना सडि जालाग्ीों जालाों. ड . सटर नान ए जे मेसडकल क लेसजोंत एमसबबीएि आनी बेंगळू रच्या िैंट ज न्स मेसडकल क लेसजोंत मसतच्या सपडें त एम.डी. िनद आपणायल्या. पाटल्या तीन विाांथावन ड . सटर ना आनी ड . सनतीन आपल्या इों गलेंडाोंत ब्ल्याकपूल म्हळ्ळ्या िुवातेर विती कर्तात आनी थोंयच आस्पत्रेंत वावूर्न आिात. आयलेवार ताोंकाों धूव जल्माल्या. ड . एडवडव आनी नेलीक उपराोंत ज वळीों भुगीं फाव जालीों-नवीन आनी नीता. नवीनाकयी िीइसटों त मेळल्ल्या स्स्थानाचेर हद ों ू न, बेंजनपद्वार आिच्या केनरा
10 वीज क क ों णी
इों सजसनयररों ग क लेसजोंत मेक्ासनकल इों सजसनयररों गाक प्रवेश मेळल . सशकपाोंत आनी सशकपाभायल्या हेर चटु वसटकेंनी, आपल्या ब्याचाोंत पयलें स्स्थान आपणासयल्ल्या ताका क लेसजथावन द न भाोंगाराचीों पदकाों मेळलीों. नवीनाचें लघ्न, पाल्दाने सफगवजेच्या मेसलटा समराोंदाकडे जालाों. मेसलटा कोंप्ूटर इजनेर. प्रितूत नवीन, जमवसनच्या बूगवह्यािेन(Burghausen) हाोंगा सिल्ट्र नीक कोंपेसनोंत quality engineer जावन वावूर्ता. मेसलटा जमवसनच्या म्यूसनकाोंत Zuhlke कोंपेसनोंत software developer जावन वावूर्ता. दाक्तेर ज ड्ाचें ज वळ्याोंतल्या सनताकयी एम.एि. रामय्य क लेसजोंत आसकवटे कट तरबेती ज डु ों क धमावथव प्रवेश मेळल . ताचें काजार सवजू कडे जालाों. सनता बेंगळू रच्या DWP Interics हाोंतू Senior Architect जावन काम कर्ता आनी सवजू Senior Client Partner जावन Quora कोंपेसनोंत वावूर्ता. तीों द गाोंय बेंगळु राोंत विती करून आिात. तेगाोंय भुग्याांक बरय ् ान प िून, बरें सशकप मेळाशें करून ताोंकाों ज क्त पुढार लाभाशें केलाों. आपूण दाक्तेराों तरयी भुग्याांक दाक्तेर जावोंक ताोंणीों ओत्ाय केली ना. मालघड्ा सनसतनाक बापयपरीों हाडाोंगाोंसटच तज्ञ जावोंक मन आिलें; ताका ती तभेती
मेळ्ळी. ज वळ्याोंक ताोंच्या ताोंच्या असभरसचचें सशकप ज डु ों क प्रेरण सदलें. अशें जाल्ल्यान तेगाोंय भुगीं बरें सशकप ज डून आपल पुढार रता करोंक िकल्याोंत. ड . एडवडव नज्रेताच ‘बरी भलायकी’ बूक ड .एडवडन व ज्रेत आनी म्हजी व्हळक आनी इषटागत लगबग चाळीि विाांची.ित्राव्ा धाकड्ाचा िूर्वेर बाप आों त न जुवाोंव ि ज (ख्यात वरकवी मररदाि) हाणें जेप्पू फासतमा रे तीर मोंसदराोंत चलसयल्ल्या क क ों णी लेखक सशसबराक हाजर जाल्ल्या यूव बरवप्ाों पयकीों एडवडव नज्रेतयी एकल .१९७७-ोंत ‘राकण ’ िोंपादक बाप मार्क वालडराचा आप वण्ाक पाळ दीवन हाोंव ‘राकण ’ दफ्तराोंत िहिोंपादक जावन कामाक भर्ती जाल .ों तवळतवळ जासयत्त्या दाक्तेराोंनी इों गसलशाोंत बरवन सदलीों लेकनाों क क ों णेंत भाशाोंतर करन ् प्रगटु चीों आिलीों. आजून मैिूर मेसडकल क लेसजोंत सशकून आिल एडवडव एल. नज्रेत मात्र क क ों णेंतच लेकनाों बरवन धाडताल .‘राकण ’ पत्रार भलायकेक िोंबोंद जाल्ल्या वेगवेगळ्या सवशयाोंचेर िक्कड दाक्तेराोंनी बरसयलीों लेकनाों १९८५-ोंत बाप मार्क वालडरान िाोंगाता घालून राकण प्रकाशनाद्वारीों ‘बरी भलायकी’ म्हळ्ळ ४२४ पानाोंच दाट म ट बूक पर्गटल . १९८५-ोंत ड .एडवडव आनी ड .नेल्ललच्या काजाराचा ित्कार कार्याों त नव्ा ह कलेन-
11 वीज क क ों णी
ड . नेलीन ह बूक उग्तायल . काजाराच्या ररिेपशनाोंत हेर क णायच बूक उग्तासयल हाोंव नेणाों. त्या उपराोंत युवजणाोंथावन मालघड्ाों पऱ्याोंत भलायकेच्या लग्ती काोंय बूक आपल्या नज्रेत पबसलकेशन्साथावन बरवन ताणें आमच्या ल काक भलायकेन सजयेवोंक सशकोंवचें प्रयत्न केलाों. पाटल्या विाां नी भलायकेसवशीों क क ों णेंत बरों वच दाक्तेर ड . एडवडव नज्रेत एकल मात्र म्हण्ेत सततलें ताणें बरयलाों. िलहादार, प्र फेिर आनी िोंपादक दाक्तेर मैिूर मेसडकल क लेसजोंत एम.बी.बी.एि. उपराोंत एम.एि(ओर्थ ) सशकप ज डतच ड .एडवडव नज्रेत पयलें कािरग डाोंतल्या मलीक सदनार आस्पत्रेंत उपराोंत आळवाि हेल्त िेंटर मूडसबद्ी हाोंगािर िेवा दीवन आिल . १९९२ंों त त कोंक्नाडी फादर मुलर आस्पत्रेंत वावराक लागल . पाटल्या २८ विाांपराि चड आवदें त त फादर मुलर आस्पत्रेंत िेवा दीवन प्रितूत त थोंय थाचन सनवत् जावन मुक्क सिसनवाि आस्पत्रेंत वावूर्न आिा. ड .नेली आजून फादर मुलर आस्पत्रेंत आिा. मेसडकल क लेसजोंत प्र फेिर आनी आस्पत्रेंत तज्ञ दाक्तेर मात्र न्हय आिताों कनावटक आनी हेर मेसडकल क लेसजोंनी आथोपेडीक स्नातक त्र सवद्यासथांक सशकोंवच्या काऱ्यगाराोंनीों त िोंपन्मूळ वक्ती जावन,
जासयत्त्या युसनवसिवसटों नी परीक्षक (examiner) जावन वचून आिता. कनावटक आथोपेडीक एि सियेशनाच्या जनवलाच िोंपादक आनी जेराल काऱ्यदशी जावन ताणें वावर केला. ताच्या िुडिुडीत आनी प्रामाणीक वावराक मुकूट म्हळ्ळे परीों २०२३ विावक ह्याच एि सशयेशनाच अध्यक्ष जावन त असवर ध सवोंचून आयला. लगबग १७५० हाडाों गाोंसटचे तज्ञ आिच्या ह्या िोंघटनाच राज्य मट्टार असवर ध जावन सवोंचून आल सवषय महत्वाच आनी आमकाों असभमानाच . आयलेवार एमसबबीएि आनी एम एि(स्नातक त्र) सशकप ज डच्या वयजकीय सवद्यासथांक आधार जावन हाडाों गाोंसटच्या सपडें सवशीों ड . एडवडव नज्रेतान िुमार ६०० पानाोंच पाठबूक बरयला आनी त डे ल्ललच्या नाोंवाडदीक सिबीएि पबलीशरि ् हाोंच्येथावन प्रगट जाला. ही व्हड गजाल वयजकीय वतुवलाोंत सवशेि महत्वाची. आमच्या ‘म गाच्या दाक्तेराबा’च्या मुकुटाक आन्ेक थीक बिसयलेपरीों जालाों! ल काम गाळ बरयणार चडावत दाक्तेराोंचा एका हाताोंत स्टे तेिक प आनी एका हाताोंत पेन् आिता- वक्ताोंची चीट बर वोंक. पूण ड .एडवडव नज्रेताच्या एका हातीों स्टे तेिक प आनी एका हाताों त सलकणी आिा- वक्ताोंच्या सचटीों सशवाय कासणय , लेखनाों आनी कादों बरी बर वोंक.
12 वीज क क ों णी
ड .एडवडव नज्रेत क क ों णेंतल्या भ व थ ड्ा उत्ीम लेखकाों पयकीों एकल . मटव् कासणय आनी कादों बरीों मुकाोंत्र त क क ों णी वाचप्ाोंमदें भारीच ल काम गाळ जाला. िबार क क ों णी पत्राोंनी भलायकेक िोंबोंद जालीों ताची लेखनाों प्रगट जासयत् आिात. आकाशवाणी मोंगळू र केंद्ाथावन आनी दायसजवलड सटसवच्येर ताचीों उल वपाों प्रिार जाल्याोंत. क क ों णी लेखकाोंच एकवट, अखील भारत क क ों णी बर वप्ाोंचें िोंघटनहाोंतूों वावूर्ल ल ड .एडवडव नज्रेत प्रितूत कक ों णी लेखक िोंघ कनाव टक, हाच स्स्थापक िाोंद . मोंगळू र सदयेिेसजच्या कुटमा सजण्े केंद्ाोंत लग्ाभेि स्वीकार करोंक वेच्या न व्ा ज ड्ाोंक माहेत सदों वच्या काऱ्याोंत त िोंपन्मूळ व्क्ती जावनयी सियाळ आिा. ड .एडवडव नज्रेत इतल्या राटावळीों मधेंय इतलीों लेकनाों , कासणय केदाळा बरयता म्हळ्ळें िमजना. ह्यामधें हेणेतेणें भाशणाों दीवोंकयी ताका अपयतात. क णायकी त सनराशी कररना. ह ताच सवशेि शेगूण. ड .एडवडव आनी ड . नेली नज्रेताचें हें ज डें दु बळ्या धाकट्याोंचें, िाद्या ल काचें म गाचें दाक्तेर ज डें . भ व िादें , म गाळ आनी मयपािी स्वभाव ताोंच . ह्या शेगुणाोंवर्वीों तीों केनरा क क ों णी कथ लीक िमासजोंत ल काम गाळ जाल्याोंत. ड . नेली नज्रेतासवशीों आमी पत्राोंनी चड
आयकनाोंव. ड . एडवडव नज्रेतान िमाजीक िेवा कररत् आिताना कुटम िाोंबाळचें काम ड . नेलीन बरय ् ान केलाों. ड . नेल्ललच िहकार आनी आधार नािताों ड . एडवडावन िुडिुडीत वावरोंक िाध्य ना. ड . एडवडावच्या यशस्वेची कीतव ड . नेलीकयी वेता. ‘सतच आधार आनी िहकार हाोंव ह्या पाोंवड्ाक कारण’ म्हणता ड . एडवडव नज्रेत. आपल्या पसतच्या यशस्वेंत, ताच्या जयताोंत तप्ती ज डून, ताका सनरों तर आधार आनी िहकार सदों वची ड . नेली नज्रेत एक आदरष पतीण आनी िाोंगातीण. ताोंणीों द गाोंयनी िाोंगाता मेळून भ व आपूर्बायेन आपलें कुटम भाोंदून हाडलाों. माल्गड पूत सनतीन हाडाों सपडें च तज्ञ. ताची पतीण ड . टर ीना सडि जा मसतच्या सपडें चें तज्ञ. तीों प्रितूत इों गलेंडाोंत आिात. उपराोंतल्या ज वळाोंपयकीों पूत नवीन इजनेर, ताची पतीण मेसलटाय इजनेर. तीों द गाोंय जमवसनोंत आिात. ज वळ्याोंतलें धूव नीता आसकवटे कट. तें आपल पती इजनेर सवजू िाोंगाता बेंगळु राोंत आिा. आमच्या िमुदयाोंत नज्रेताोंगेलें हें एक आपूर्बायेचें कुटाम. ह्या कुटमाचेर दे वाचीों सवोंचणार बेिाोंवाों पडूों म्हण आशेताों .
13 वीज क क ों णी
14 वीज क क ों णी
15 वीज क क ों णी
म ांय रे तिरे क गेल्ली
ड . एडवडड नज्रेत (ड . एडवडव नज्रेत भलायकेच्या िमजणेच्या लेखनाों पाित सकतल फामद सततल च ताच्या मटव्ा कासणयाोंकयी नाोंवाडदीक. ताच्या मटव्ा कासणयाोंपयकीों, ‘माोंय रे सतरे क गेली’ एक िदाों उगडािाोंत ऊर्ची काणी. २७ अग ित १९९८व्ा राकण पत्राचेर पसयलें प्रगट जाली ही काणी उपराोंत हेर कासणये िोंगहाोंनीय प्रगट जाल्या. िभार याजकाोंनी ह्या कासणयेच उलेक कर्न, लासयकाोंनी भक्त मीत चुकून वचनाशें पळवोंक चत्राय सदली आिा. वीज
पत्रार ही काणी प्रगटुों क िोंत ि पावताों) माोंय रे सतरे क गेल्या म्हण आयकून म्हाका तकलेर मारले परीों जालें. माोंय रे सतरे क वचून द न हप्ते ियत जावोंक नाोंत, आताों परत्य ् ान आवचीत गेली. “द नपाराों सलली आों टी आसयली. सलली आों टी वेता दे कून माोंययी गेली” म्हणालें जेन्ी; जेन्ीक द नपाराों उपराोंत परीक्षा नातली जाल्ल्यान तें घरा आसयलें. माोंय हर्शें रे सतरे क वेताना िाोंगून, एक द न सदिाोंक गर्ज आिचें राोंदून दवर्ताली. उपराोंत म्हाका कळले परीों राोंदून, पेज
16 वीज क क ों णी
चेटनी करन ् माोंय पाटीों येता पर्याों त आमी दीि िार्तेल्याोंव. राोंदच्या कुडाोंत द नपाराों जेवलीों आयदानाों ियत धुवोंक नातलीों. सनित्याच्या कुोंडल्याोंत, पोंदा लागली कडी ि डल्यार हेर सकतेंच नातलें. परीक्षेच वेळ न्हय तर व्हड नातलें. कन्ड आनी इों गलीश द न परीक्षा मात्र जाल्ल्य . फाल्याों सवग्यान, प र्वाों लेकाों... आनीकयी च्यार परीक्षा बाकी आिल्ल्य ! माोंयन रे सतरे क वचुोंक धरल्ल्या उपाोंत हाों व सशकपाोंत पाटीों पडलीों. आदले पावटीों मार्क चीट सदताना ‘रायाच घ ड दीि वेताों वेताोंना गाडाोंव जाल खोंय’ म्हण सििटरीन चत्राय सदली. माोंय परीक्षे वेळारच रे सतरे क गेल्ल्यान ह्या पावटीों हाोंव आनीकयी पाटीों पडतेलीों... म्हाका सवराराय जाली. पाप्पा नीदले कडे च आिल . “पाोंय कटीण दु क्ताग पुता... तापयी आसयले परीों जाता... दाक्तेरा िर्शीों वचून येताये...” म्हणाल पाप्पा, हाोंव इिक लाचें वितूर बदलून िदाोंचें न्हेिून येताना. पाप्पाक डयाबेटीि सपडा आिली. द न वर्िाों आदीों रे सतरे क गेले वेळार ताची सपडा गूण जाली म्हण पादऱ्याबान िाोंगल्ल्या उपराोंत पाप्पा डयाबेसटिाच्य गुळ्य घेना. पोंद्ा सदिाों आदीों रातीों येताना ररक्षा पर्त न पाप्पाच्या पायाक व्हडल घाय जाल . दाक्तेराकडे गेले वेळार डयाबेटीि चडलाों
म्हणाल खोंय दाक्तेर. पूण पाप्पा डयाबेटीि ना म्हणता. पायाच घाय व्हड जाला... आनी आताों ताप येता. “राोंदलें सकतेंय ना पाप्पा... रातीों पेजेक उदक दवर्न, ताोंदूळ घालन दाक्तेरा कडे वेताों” ... म्हळें हाोंवें. सकतें करयाों म्हजी परीक्षा म्हणून पाप्पाची भलायकी नेगार करोंक जाता? पयलें इिक ला थावन घरा येताना माोंय खाोंवचे खातीर सकतें तरयी तयार दवर्ताली. कणगेचे वा प णिाचे हाप ळ तरयी भाजून दवर्ताली. सकतेंय ना तर वेग्ीों राोंदून रासतच्या सशताक दू द घालन िाकार भर्िून व र्नापरीों कर्ताली. आताों माोंयक आमचे सवशीों सचोंतुोंक पूर्ितच ना... रे सतरे क वचुोंक धरल्ल्या उपराोंत आमी हर एकाोंत िासिफीि कर्ताल्याोंव. उदकाचे म डकेंतलें एक ग्लाि उदक काडन सपयेलीों हाोंव. द नयी क ळश्याोंनी उदक नातलें. सशदी घेवन बाोंयचें उदक हाडु ों क गेलीों. जेन्ीकयी फाल्याों परीक्षा. तें ताच कन्ड बूक घेवन मेटार बिून ‘पद्य’ त ड ों पाट कर्तालें. हाोंव जेसन्परीों दू िऱ्या क्लासिोंत आिताना, माोंय काजू सबोंयाच्या कार्कान्ाोंत काम कर्ताली. म्हाका परीक्षा आिल्ल्या सदिाोंनी िाोंजेर वेगीों येवन म्हजें
17 वीज क क ों णी
सलिाोंव सशकयताली... तेदनाों हाोंव क्लासिोंत पयलें / दु स्रें स्स्थान ज डतालीों... जेसन्च्या नसशबाोंत माोंयन सशकोंवचें बरवोंकच नातलें सदिता. एकेका क ळश्याोंत द द न शीदय उदक भर्न, रातीों पेजेचें आदान दवर्च्याक चडीत एक सशदी उदक हाडताना म्हाका ि िुोंक जायनातली पुरािण भ गली. द नपाराों भुत्येंतलें जेवलें खोंय गेलें क ण्ाों. ग डाच कुडक त ड ों ाोंत घालन उदक सपयेलीों, आनी वानाच्या बाोंकार व गेच बिलीों. “बाये म्हाका पद्य येतागी पळे ताय?” जेन्ी ताच बूक घेवन आयलें. “पद्य येनातल्यार गुड्ाक वच... फाल्याों म्हाकाय परीक्षा आिा... म्हाका सशकुोंक नाोंगी... हाोंगा राोंदलें ना... रातीों जेंवचें नाकाये...” रागान पूर्पूरल ् ीों हाोंव. िाोंगाताच म्हज ताळ य भरून आयल . जेन्ी भायर गेलें. पेजेक उदक दवरन ् , क नशाोंत आिलीों द न िुकीों लाोंकडाों राोंदसनोंत दवरन ् उज पेटयल . ग ण्ेंतल ताोंदूळ काडन त धुवन दवर्ल . ग ण्ेंत ताोंदूळ चड नातल . दाक्तेरालागीों वेचे खातीर, िदाोंचें वितूर काडन दु स्रें न्हेिलीों. मेजाच्या कबटाों त पयशे नातले!
“पाप्पा... दाक्तेरा कडे वचुोंक पयशे...” सवचार्लें हाोंवें. “पयशेनाोंतगी पुता... आिले तुजी माोंय व्हर्न गेल्या सदिता... दाक्तेराकडे प रव ् ाों सदताों म्हण िाोंगून द न सदिाोंचें ओकत हाड” म्हणाल पाप्पा नीदले थावन्ोंच. दाक्तेराकडे कशें रीण सवचार्चें? म्हाका सकतेंच िमजालेंना. कुजनाक पाटीों वचून राोंदसनोंत जळच्या उज्याक पळे वन रावलीों हाोंव. रे सतरे क वचुोंक धरल्ल्या उपराोंत माोंयन कार्कान्ाचें काम ह गडासयलें. पाप्पा ररक्षा धाोंवडायतल व्हय. पूण ताणे एकल्यान घ ळलें आमकाों पावानातलें. पाप्पान ररक्षाचेर काडल्ल्या बेकाोंतल्या ररणाचे कोंत पावीत कर्चें ियत रावयलाों म्हण पाप्पामाोंय उलवन पडतना आयकालें हाोंवें. पोंद्ासदिाों थावन पाप्पा घराच आिा. धाडाली ररक्षा, रित्यादे गेर दु जे अोंकलाच्या घरा आिा. अशेंच जायत तर आमी उपाशीों पडतेल्याोंव. ग णयेंतल ताोंदूळ माोंय पाटीों येता पर्याोंत पावल्यार पुर ... जेन्ी पर्त्यान बूक घेवन म्हजेिर्शीों आयलें. ताच्या द ळ्याोंत दु काों पळे वन म्हाकाय दु काों उमाळ न आयलीों. ताका आरावन धरन ् रडलीों हाोंव.
18 वीज क क ों णी
“पाप्पाक ओकात हाडन येताों... उपराोंत तुका ‘पद्य’ येतागी पळे ताों बा जेन्ी...” हाोंवें ताचें मातें प शेवन िाोंगलें. “आज म्हाका ‘उक्तलेकनाोंत’ तीन अोंक मात्र मेळ्ळे ... माोंय कडे सशकवोंक िाोंग म्हळाों सििटरीन” जेन्ी हुिकार्न म्हणालें. “हाोंव मागीर सशकयताों...” जेन्ीक िमादान कर्न धाडलें हाोंवें. उदक खत्कत्ाच ताोंदूळ घालन, उज थ ड िार्क कर्न हाोंव दाक्तेरा िर्शीों धाोंवलीों, पोंद्ा वीि समनुटाोंनी पाटीों येव्ेत म्हळ्ळ्या अोंदाजार. दाक्तेराच्या श पाक पाोंच समनुटाोंची वाट. हाोंव वेताना दाक्तेराक राकून च वगाों / पाोंच जणाों आिलीों. म्हजी िर्ती येताना हाोंव गेलीों. “पयशे हाडु ों क नाोंत ड कटर” हाोंवें पयलेंच िाों गलें. “माोंय घरा ना... प र्वाों सदताों”. दाक्तेरान जायत म्हळें . हाोंवें पाप्पाक ताप येता म्हण िाोंगलें. “ताका डयाबेटीि चड जालाों. त घाय आि च गूण जायना. रग्ताोंत िाकर चड जावन आनी सकतेंय जायत. ताका कोंक्नाडी आस्पत्रेक ना तर वेनल काक पूणयी व्हररजे...” दाक्तेरान िमजवन िाोंगलें. “त रे सतरे क गेल्ल्या उपाोंत डयाबेटीि ना म्हणता ड कटर... घाय दु क्ता खोंय. ताप येता...” रे सतरे क गेल्ल्या पाप्पाचें डयाबेटीि
गूण जालाों आनी आताों पाप्पाक डयाबेटीि ना म्हण हाोंव पात्येतालीों. “तें सकतेंय आिुोंदी... डयाबेटीि ना तर बरें ... तुमी ताका कोंक्नाडी व्हरन ् दवरा. डयाबेटीि नािताों रग्ताोंत सततली िाकार चडना... तुमी आशेंच बेपार्व कर्श्यात तर सजवाक ररिक येत. पाोंयच कातर्जे पडत...” दाक्तेरान कडक्क िाोंगलें. हाोंवें ओत्ाय केले खातीर द न सदिाोंच्य गुळ्य सदल्य . दाक्तेरान म्हाका परत चत्राय िाोंगून धाडलें. हाोंव घरा पावताना, िारल्ल्यान उज बर खत्कत्ाली.
जेन्ीन लाोंकडाों जळताल . पेज
दाक्तेरान िाों गलें पाप्पा ओप क ों तयार नातल . आपणाक डयाबेटीि ना म्हण पाप्पाक खूब पात्येणी आिली. हाोंवें दाक्तेरान िाोंगलें पाप्पाक कळयलें. जेन्ीक ताची ‘पद्य’ शीकलें बरवोंक िाोंगलें हाोंवें. पेल्लन्सलेच एक इों च लाोंबायेच कुडक घेवन तें बरवोंक कश्ातालें. “दु स्री पेन्सील ना बाये... माोंयन हाडु ों क ना” म्हणालें तें हाों वें सवचारल्ल्याक. “हाोंव तरयी हाडतीों आिलीों...” दू र्िालीों हाोंव. “पाप्पाक ओकत हाडु ों कच पयशे नाोंत म्हळें य न्हय बाये... दे कून हाोंवें सवचार्लें
19 वीज क क ों णी
ना...” जेसन्ची जाप आयकून म्हाका कळवळे भ गले. आमची गत पाड जाली. “म्हाका प्रश्न त्र सशकयताये बाये...” आडद ि मागल जेन्ीन. “रातीों जेवणाक ल णचें मात्र जायत तर हाोंव प्रश्न त्र सशकयताों. आनी चेटणी कररजे तर म्हज्यान जायना”. जेन्ी ओपलें. जेन्ीक प्रश्न त्र सशकयताों , हाोंवें न्हाणेयेच्या भाणाक बाोंयचें उदक भर्लें आनी आरावन दवरली ख ली काडन न्हाणेये भाणाक उज पेटयल . जेन्ीक न्हाणवन, हाोंवयी न्हालीों. माोंय रे सतरे क गेल्ल्या वेळार सतचे खातीर आमी पाोंच खण तेर्ि कर्च आिल . आजयी तशेंच केलें. पाप्पा न्हावोंक, तेर्िाक उटल ना. ब सशयेंत पेज व्हर्न पाप्पाक जेवोंक सवचार्लें. “म्हाका भूकच लागाना पुता...” पाप्पा म्हणाल . “जेवल्या सशवाय गुळ्य दीवोंक जायनाोंत पाप्पा... तूों इलेशें तरयी जेव” हाोंवें ओत्ाय केली. पाप्पा कश्ाोंनी उट न बिल . पाप्पा कि आिल !... आताों पुतो भाग न गेल . पाटल्या थ ड्ा म्हयनाों थावन माों य आनी पाप्पा पयलेंचेपरीों नाोंत. िार्कें उलयनाोंत. पाप्पा ि र सपयेता आनी ध िता म्हण माोंयन
सलली आों टी कडे िाोंगचें हाोंवें आयकालें. पूण पाप्पान सपयेल्यारयी गलाट केल ना. सकतें ध िता तें म्हाका िमजुोंक ना. माोंय ताचे कडे उलयना दे कून पाप्पा ि र सपयेता म्हण म्हाका भ ग्तालें. पाप्पा ि र सपयेता दे कून माोंय सभतरल्य ् ान खीळ घालन कुजनाोंत सनदताली. एक रातीों पाप्पान कुजनाचें दार बडयताना म्हाकाय जाग जाली. पाप्पान ‘दार प डन घाल्ताों’ म्हण दाराक ख ट मारल्ल्या उपराोंत माोंयन दार काडलें. “लागीों येशी तर म्हाकाच क यतेंत कातर्न घेताों. असनिकळ जाोंवचे पाि म र्चें बरें ...” म्हण माोंयन सकोंिाट मारली, पाप्पा तशेंच पाटीों सनदच्या कुडाक गेल ... म्हाका उगडाि आिा. पाप्पा आनी माोंय त्या उपाोंत उलोंवचेंच उणें केलें. पाप्पान प यर ि र सपयेवन ररक्षा ि डल्ल्यान ररक्षा पर्ताली म्हण माोंय पूर्पूरत ् ाली. पाप्पा द न घाि कश्ाोंनी जेवल . हाों वें पाप्पाक गुळ्य दाक्तेरान फर्मासयले परीों सदल्य . माोंद्ी ि ड वन जेन्ीक सनदावन जातच हाों व म्हज सवग्यान बूक घेवन बिलीों. सशकुोंक जासयत्ें आिलें. पयलें त्या त्या सदिाचें त्याच सदिा सशकुोंक पूर्ित मेळताली. माोंय िदाों िकाळीों मागण्ा जमातेक आनी िाोंजेर िािामेंताच्या आराधानक वेताली जाल्ल्यान
20 वीज क क ों णी
घर्चें काम म्हजेर पडतालें, आनी सशकुोंक वेळ मेळनातल .
ि िुोंक ताोंकानािताों त ड ों ाचे व ट ों चाब न म्हळें .
माोंयक ‘मागची सपडा’ लागल्या म्हण पाप्पा म्हजेकडे िाोंग्ताल सशवाय, माोंयचे मुकार उलयनातल . एकेक पावटीों त वी मागण्ा जमातेक वेताल सदिता.
म्हाका ताची दया सदिली.
पयलें शीकलें चडताव सवस्र न गेल्ल्यान, द न अद्याय सशक्तानाोंच म्हाका जेम येवोंक लागली. हाोंव तशेंच जेमेवन आिताना पाप्पान ब ब मार्न आपयलें. “पाोंयाची दू क ि िुोंक जायना पुता... हर्दाों तयी दु क्ता...” पाप्पा दु कीन कळवळ न म्हणाल . म्हाका सकतें कर्चें िमजलेंना. भायर दाट काळ क आिल . लागिार सपोंट अोंकलाचें घर आिल्यारयी, माोंयन ताोंचे कडे य िगड न ताोंकाों पयि दवरलें. तीों आमचे कडे उलयनातलीों. हाोंवें पाप्पाच्या हर्द्यार हात दवर्न पुिलें. पाप्पाक बर ताप येताल . दाक्तेरान ब वश्या पयशे नातल्ल्याक िारक ् ें ओकत दीवोंक ना सदिता... पाप्पाक आताोंच कोंक्नाडी आस्पत्रेक व्हररजे तशें भ गलें म्हाका... हाोंवें कशें व्हर्चें? “पाप्पा... सकतें करू ों ... सपयेवोंक काोंय” हाोंवें सवचार्लें. “नाका पुता... तूों सनदे ... हे रातीक तूों एकलें सकतें कर्तलेंय...” पाप्पान दू क
हाोंव आल्ताररकडे आयलीों. दु काों गळवन पाप्पाची दू क उसणकर म्हण मागलें हाोंवें. ‘हाोंव रे सतरे क गेल्ल्या वेळार तुज्या पाप्पाक ियतान ध िता... म्हाका पसवत्र आत्म्याचें दे णें आिल्ल्यान ियतान तुज्या पाप्पाच्या रपार म्हाका कल्लश्ता...’ म्हण माोंय केदनाोंय म्हणताली. पाप्पाक ियतानाच्य ध शी तर दयाकरन ् सनवार म्हण हाोंवें सदों ब्येर पडून मागलें. “दू क इल्ललशी उणी जाली” म्हळें पाप्पान, हाों व पर्त्यान ताचे िर्शीों गेल्ल्या वेळार. म्हाका थ डें िमादान जालें. सवग्यानाच बूक धाोंपून हाोंव सनदलीों. रातीों उट न पाप्पाक पळयजे म्हण सनदताना येवसजल्यारयी, म्हाका रातीों जागच जाली ना. िकाळीों ऊटल्ललोंच हाोंव पाप्पा िर्शीों धाोंवलीों. पाप्पा सनदला म्हण हाोंवें पयलें लेकलें. हाोंवें द क ों ळन पळे ल्यारयी पाप्पाची नीद िुटली ना. पाप्पा मरण पावल ! ताची कूड बर्पापरीों थोंड जाली. रे सतरे क गेली माोंय येवोंक आनीकयी ि दीि आिले.
-----------------------------------------------------------------------------------------------21 वीज क क ों णी
हाोंव तुज्या रग्ताि न्होंय..! मेक्सीम ल रे ट्ट
"सचोंतनाक शाळे क पावयल्ल्या उपराों त तेणेंच मुकार माकेटीक वच न द न मुळाों बाजी, द न सकल सपयाव मागीर इली ल िूण, आनी एक प्ाकेट मारी सबिकूट हाडन ये..आनी हाों ..चत्राय! रित्या वयलीों क णी दु बळीों, गत आधार नातल्याोंची सभमवत पाव क ों वचानाका, तीों काोंय तुज्या रग्ताची न्होंय! िोंिाराोंत पयलें तुज्या कुटमाक सजयेवोंक ि ड... तुका िमजवन िमजवन आमीों थकल्याोंव..." 'पीक एों ड डर प' ररक्ष्यार चेक्ावक इिक लाक पावोंक वेच्या माोंवाकडे न िसन्दीन पाोंयशी रप्ाोंच न ट व ड्डावन
सतक्के रागान्ोंच िाों गलें. ित्र आनी न व विाां प्रायेच्या िुभ द ब्यानजीन तकली हालवन ि विाांच्या चेक्ाव िाोंगाता ररक्षार चडलीों. "दादू ..तुजें बेत.." चेक्ावन आज्याक उडाि केल . उपराोंत धाोंव न वच न घच्याव मेटादे गेन व णक न दवरलें बेत हाडन सदलें ताणें. "तूों लागीों आिल्यार बेताच
22 वीज क क ों णी
उडािच येना पुता. इतले दीि तुज्या शाळे क िुटी आिलेल्यान कळ वनाों आनी म्हाका हें बेतच गत"
"खाली शेंबर आनी वीि रपै उणे पडतात, ऊरले ताणे सदल्यात िर" सबल दाकवन त म्हहुणाल .
आज्यान चेक्ावच्या गालाोंक धनव िाोंगलें. ररक्षा शाळे ची वाट धनव पावली. िुमार धा समनुटाोंची वाट ती. क ल्कत्ाच्या सबधानपूर िैंट ज न्स कान्वेंट शाळें त के.जी. क्लासिोंत सशकच्या नात्वाक ररक्षार थावन दें व वन जातच, गेट सकपाराक व ळ क िाोंग न क्लाि टीचेररच्या हातीों चेक्ाव िाोंगाता तें जडायेचें बुकाोंचें बेगी ओप्सून सदलें आज्यान. उपराोंत चल न्ोंच माकेसटची वाट धरली बेता िोंगीों. िुमार पाोंच समनुटाोंची िदाोंची वाट ती ताका. त्या राोंद्वयच्या माकेटी लासगोंच आिच्या मेसडकल श पालागीों उत्र न वेतािताना एक दु बळें आट-धा विाांचें चेडूों धाोंव न येवन ताचेलागीों रड क ों लागलें. "दादू म्हजी आवय ज र िीक अिा. मेसडकलवाल्याचे पयशे दीवोंक थ डे उणे पडले, दयाकरून तुमीों इल उपकार करा" तें सपोंजकर वितूर घालें चेडूों रडतािताना ब्यानसजवचें कासळजी कडलें. "रडानाका पुता..हाव सदताों..चल य्हा.. दु खानाक" इतलें िाोंग न ों ताणें मेसडकलवाल्याकडे न सवचार केल .
"नाका तूों ताचेलागचे एक्की घेनाका..सभमवत गरीब तीों, प टाकी खावोंक गत नातलीों" सजब्ब्ब्याच्या ब ल्ाोंतल पाोंयशी रप्ाों न ट दीवन िाोंगलें ताणे. "िर...हाों तूों केवल उरले..धर घेया हे.."
पोंचवीि
रपै
मात्र
पयशे पाटीों दीवन मेसडकलवाल्यान गुळ्य , ट नीक बाोंदून सदलें चेडवाक. "तुमी म्हज्या वाोंट्याक आज दे व जावन , उस्वाि काडु ों क जायनािताों उस्मडच्या सपडें त वळवळचे म्हज्या आवयक तुमी बचाव केलें. ते ब्यानसजवच्या पाोंयाों क पडलें. "िगळें कचें ताणे..वयर आिल्ल्या रचनारान पुता" ब्यानजीन चेडवाक भुज वन घरा दाडलें. पूण हाताोंत उरले केवल पोंचवीि रपै मात्र. िकाळीों िसन्धीन सदली ती िामानाची पट्टी
23 वीज क क ों णी
काोंपछ्या हातानीों ब ल्ाोंतली भायर काडली ताणे. 'हाय दे वा! अताों सकतें करू ों .. िुनेक सकतें िाोंग .ों .तें ित िाोंगल्यार आयक व ों चें चेडूों खोंडीत नैं...सकत्याक दे वा तूों म्हजी अशी परीक्षा कतावय? सकत्याक म्हका तुवें अिलें काळीज सदलाोंय? इतली आित बधीक आि नी लेक घाल्चें तें.. आनी हऱ्येक पावटी बायलेचेंच आयक च ों म्हज पूत..क णाक िाोंग ों म्हजे कळवळे ?"
चत्राय नािताों आपलें स्कूटार वेगान ताका आपसटता. तेवाों रित्यार उिाळ्ळे ली बायल िुल चना, अडे ज विाांचें वोंशी, एका विावच िुमै थैंच सजवा अपवण कतावत. पूण ल्हान व्हड घायानीों वाोंच न ऊरल ह पाोंत्ीि विाांच तनावट ब्यानजी सजवीत गुड्डावोंक हर िाहि कताव. दे वाच्या सनमोण्ाक खाल्लल्तमान घालन, सजसवताचीों भाराधीक मेटाों मुकार काडता... "टर ीोंंों...टर ीोंंों..."
त िावळे च्या रका मुळाोंत सिमेसटच्या बाोंका वयर बि न आपणें िरसयली वाट सचोंतुोंक लागल . व्हय ..िुब द ब्यानजी वत्ेन एक बेंक अटें डर. चाळीि विाां बोंदन बेंक, िाल्ट् सिटी सबधान पुराोंत आपली िेवा दीवन सनवत् जाल एक िाद व्क्ती. ताची बायल दे वादीन िुल चना तीय एक सशक्षकी. पूण ख ट्या नसशबाच्या िुळ्येंत सशकवल्ल्या तावावक सभराोंकूळ अवघड घडता.
ब ल्ाोंत आिलें िादें फ न आवाज सदताना सचोंत्नाों बसमदे थावन भायर आयल त . "आसनकी खैं आिाय तूों? व रा इिा जावन आयलीों. बाजी आनी थ ड िामानी हाडु ों क िाोंगल ..एका िकाळीों थावन हाोंव राक्ताों.. द नफार जावन आयला.." िुनेच्या आराबायेक ब्यानजी काोंप न गेल . "हाों..हाडु ों क गे.. गेल .ों .पूण..पूण"
िुमार चाळीि आनी पाोंच विाां’दीों, चडु णें काजार जाल्ल्या ि विाां उपराोंत आपल्या पसतणे आनी भुग्याां िोंगीों एका पाविाळे रातीों ट सपसिया शहराच्या मोंगळम ह लाोंत रातीक काजारा काऱ्यें मुगदू न िादाणव िाडे इिा वराशें आपल्या स्कूटारार पाटीों भायर ितावना कल्कत्ाच्या रित्यार पाड जाली ल री रित्या मधें थाोंबल्ल्यान काळ काोंत
त गागेल . माकेटी लागीों घडली गजाल िुनेक काोंप न्ोंच िसवितार िाोंगली ताणे. तेवसशल्यान िुनेचें फ न स्तब्द जालें. बस्स दरून घरा पावताना वर एक जालें.
24 वीज क क ों णी
पूत जेवणाक एद ळच आसयल . िुनेच राग उण जावोंक नातल .
तरी पुतान िुने सवर द एक िब्द काडल ना.
"आज क णगी सभकारी बेटले. फाल्याों ताोंकाों घरायी आपवन हाडच नाोंयगी तूों...? ल काची सभमवत लागल्या तुका ..घचीं मात्र दु स्मानाों.. आज तुवें केल्ल्या कनेक आमीों िकडाों उपाि कऱ्याों..खाली दाळ सशजयल्या.." तें रागान िळिळि न्ोंत कुजनाक ररगलें. जेवताना फुतानी बापाय वयर ना िमाधान दाकयलें.ताका आपल्या बापायची ही िदाों िवय ग त्ािली तरी आजकाल ह्या उतर प्रायेर बापूय सकतेंगी असतरे कच कताव म्हण भ गून त यी ना खूश जाल . "नैं पप्पा , गजेक सदले पयशे तूों सभकाऱ्याोंक अनी सपडे िताोंक अशें सवभाडताय सकत्या ?. ताोंकाों िकडाोंकी तुवें आधार जायजे म्हण गजव सकतें?" पुतान िाोंगलें. आताों िून आसनकी चड क क ों ुों क लागली. "पयशे काोंय रकार थावन िडानाोंत...तसशयी तुका त्या सभकाऱ्याोंची सभमवत सदिता तर आिामाक वच नी िेवा कऱ्येत. अशें तुवे घरा राव न ध िचें नाका.." जेवणा मेजार िुनेन िाोंग्ताना माोंवाक खूब दु कलें,
राोंद्वयची िळकी ब श्यानीों नातली. पातळ दाळ आनी पेज, इलें ल णच्या िवें िकडानीों म न जावन्ोंच जेवाण िेवलें. पूत आनी िुनेन नाोंवा तेकीत शीत आपडलें. जेवाण जातच आपल्या कुडाक रीगल्ल्या ब्यानसजवच्या मसतोंत दु खाों राशी व मतुोंक लागल्य . 'आज हाव म्हज्या घचाांक इतल यी जड कि जाल ?ों सवदू र जावन तनावटपण ह गडावन आपलें कुटाम्होंच िववस्व म्हण सचोंतल्ल्याक, ताोंकाों ह्या उतरप्रायेर हाों व एक उपकाराक पडानातल जडायेच फात रच जाल ों नैंगी? हाोंवें ह्या घरा खातीर काडली वाोंवट तरी सकतली? म्हजें काम ि डताना मेळल्ल्या दु डवान हें नवें घर बाोंदून पुताक चाटे ड एक ट ों ें टाचें सशकाप दीवन ताणेंच म ग केल्ल्या चसलयेकडे न काजार कनव दीवन हावें काोंय चूक केली? काम नातली िून हाडल्याय सकत्या म्हण हाोंवे सवचारलेंगी काों य? वा घचें इतलें िवव काम हाोंव िदाों कररत् आिताना केदनाोंय पुपुवरलाों ? भोंवद्य आनी सवदे श प्रवािाोंक तीों कुटमा िमेत वेताना सकतलेश रातीों हाोंव ह्या घराोंत एकल च सनदलाों.. आनी आबळे हाों वें ताोंचे िाोंगाता राों वचेयी पिोंद ना म्हण ताणी आज उचारलाों , तर आनी म्हका उरल्या वाट तरी किली?सतच आिऱ्याची!"
25 वीज क क ों णी
प्लािटीक सचलाोंत एक डी मुितायकी आनी मेजार आिली आपल्या बायलेची तस्वीर वितुराोंत गुटलावन दवरली ताणे. बायर िालाोंत पूत आनी िून मुकल्या हफ्तत्याोंत व्हच क ों येवसजल्ल्या सवदे शी टू राची तयाराय कनव आिलीों.सततल्यार ब्यानजी आपली िाटली प टली घेवन थैं पावल . "पुता म्हजे अनी चड दीि जाले. सजसवताोंतले ऊरले दीि सनभावग्याों िोंगीों अनाथ आशऱ्याोंत िारोंक हाोंवें सनधावर केला, म्हज्या पसतणेची तस्वीर मात्र हातीों घेतल्या...पुता दयाकरून म्हाका सतक्केशे सववेक नगराोंतल्या आशऱ्याक पाववन ि ड.." त हात ज डताल . "नाटक पळै ल यगी ह्या मनश्याच ..? एकाएकीों आशऱ्याक भायर िरला, खोंच आस्र , कालें सकतें..थैं सकतले लाख बाोंदोंु क आिात म्हळ्ळी खोंत आिागी हाका?" िून रागान ताप न गेली. "अिऱ्याचें नाोंव,ताोंकाों दीवोंक आिची माहेत िगळी माोंडावळ हावें पयसलच केल्या..ह्या खातीर िगडनाकात..कशेंय तूों असफिाक वेताय..म्हाका तेणेंच मुकार सतक्केशे ि डन वच..थैं पावल्या उपराोंत धा समनुटासनोंच िगळें पेपर वकव मुगदाता"
बेती घेतलें. "पू..पूण तुवें आचानक सकत्याक वेचें पप्पा..?" पुताची बेजारायेची जाप. "ताचाच खुशेन वेताने वच द ों ी..आडायनाका" िुनेन पुताचें त ड ों धाोंपयलें. *
*
*
*
गाडी सववेक नगराोंतल्या वेदाोंता आशऱ्याच्या गेसटलागीों पावली. बल्काोंवाोंत िुमार जणाों सनरादारीों बिून, उलवन कनव आिलीों. कामाक पतूवन वच क ों अिलेल्यान पुतान बापायक भायर बल्कावाोंतच ि डन िेिेटे ररच्या आसफिाोंत आिल्ल्या व्क्तीक मेळ न वेवेग्ीों नाोंव ररसजिटर करयलें. थ ड्ा दिकतेंक लाग न माोंवाक आपवोंक उटताना, त थैं एका प्रायेित व्क्ती कडे न िळगेन गप्पे मातावल पळे वन पुताक आश्चऱ्य भ गलें. "क ण ती व्क्ती?" िेिेटररकडे न िवाल केलें ताणे.
माोंवान पायाोंक व्हाण सशकाववन आधाराक 26 वीज क क ों णी
"ह ..त ..त गी त ह्या अशऱ्याच मेनेजर अशुत ष र य. दु बळ्या सनगवसतकाोंक ताणेंच ह अस्र बाोंदल . आनी भती चार विाव नीों पन्ाि विाां भतावत ह्या आशऱ्याक. तुज पप्पा पयलें थावनी हाोंगा येवन सकतेंय दान सदतेच आिता. त्या दे कून ते द गी जण इतले खाि उलयतात." आयकाल पूत हळतार उट न बापायलागीों गेल .
"िुमार चाळीि आनी पाोंच विाां’दीों हावें मदर तेरेजाच्या प्रेरणान ह अस्र सनगवसतकाों खातीर बाोंदल .त वळ बेंकाोंत वावुचो तुज बापूय मानेित ब्यानजी भारी िाद तशें व ळसकच मनीि म्हाका. धान दमावखातीर केदनाोंय मजत सदों वच दयाळी त . पूण एका रित्या अवघडाों त ताचीों बायल भुगीं दे वादीन जालीों आयक न म्हाका बाररच दू ख ब गलें.
"ह म्हज पूत.मुखेश"
दु स्रें काजार जावोंक हाोंवें आनी िबारानीों ओत्ाय केल्यारी सबल्कूल कान सदलेनाोंत ताणे. तवळ ह्याच आशऱ्या थावन चार विाांच्या एका चेक्ावक प िक सदल ताका.... हाोंव सचोंताों.. तुोंच त ."
बापायन त्या व्क्तीक व ळक कनव सदताना पुतान हात ज डून वोंसदलें. "ह ..त चगी त चेको..त्या आशऱ्याोंत सवोंचल य.."
दीि..तुवें ताणे उस्वाि वयर काणघेल .
प्रायेित अशुत शाक मुखेशाक पळे वन आजापा िाोंगाता खुसशयी जाली.
"आनी आज तूों ताकाच आिऱ्याक हाडन आयलाय..!"
"तुमीों की..सकतें िाोंग्तात एक्की िमजवनाों िर म्हाका.."
ताणे मेजार आिलें ग्लािाोंतलें उदाक ताळ्याक धरलें.
मुखेश िगळ हैराण जाल .
"िाध्यच ना..हाव त चेको खोंडीत नैं! म्हजी आवय आनी एक भयण मात्र मरण पावल्याोंत..हाव सजवोंत ऊरलें तेंच बाळ..व्हयमू पप्पा.."
"रावा िक्कडी िाोंग्ताों एक समनूट आमी िमजतेलें"
आसफिाक
य्हा..
पूत िगळें आयक न्ोंच कावजेवन गेल . त्या प्रायेित व्क्तीन द गाोंयकी आसफिाक व्हेलेंों . उपराोंत बिवोंक बिका सदतच
"हाोंवें तुजें अनाथपण पयि कचावक एक फट
27 वीज क क ों णी
मारली मात्र..म्हज्या रग्ताच िुमै तेदाळाच मरण पावला" ब्यानजीन ि डवन िाोंगलें. पूण मुकेश ित माोंदोंु क तयार नातल . अशुत श र यन काबाटाोंत धुसळों त भरलें एक पनें फायल भायर काडलें. व्हय! चार विाांच्या पुताच्या बाळपणाची तस्वीरे वयर ब्यानसजवच्या दिकते िवें एक स्वीकार पत्रयी आिलें. पूत द ळे ि डन वाचताल . सततल्ल्यार िून आनी नातुयी थोंयिर पावलीों. "घराोंत चेक्ावक आज सदिानातल पळे वन ताच्या हाक ब ब रडण्ान हाोंव धाोंव न आयलीों. मुखेशाक फ न कतावना कळ्ळें की तुमीों हाोंगािर आिात म्हण न" ररक्षार थावन दें व न आसयल्ल्या िुनेन मुिकाराच घाम पुिून िाोंगलें. सततल्यार चेको धाोंव न वच न आज्याच्या ग पाोंत बिल . आज्यान ताचीों दु ुः खाों पुिलीों. "तूों आसयलेंय बरें जालें" र यन सतकायी सभतर आपयलें. "सवशय िुडाळ िाोंग्ताों आयक, मुखेश.. तेन्ाों , तुका प िक घेताना व्हड जातच तूों आवय
बापूय नातल एक आनाथ म्हण कळ न काोंय तुज्या मनाोंत 'अपूण एकल ों पको' म्हळ्ळें सचोंताप ध शीत म्हण सचोंतून ताणे तुका प िक केली गजाल अजून िाोंगसलना जावोंक पुर . तरी तुका आपल्याच रग्ताच लेकल ताणे. आवय अनी बापय द गाोंच म ग दीवन व्हड कनव सशकाप दीवन कामाक लागयलें. आपणाक मेळल्ल्या त्या थ ड्ा ग्राचुसयसटच्या पयशानीों घरी बाोंदून सदलें..अनी ह्या खातीर तुवें आनी तुज्या बायलेन बदलाक सदलें तरी सकतें ? घर आित नाोंवार करून घच्याव एका आळा बरी लेकून ह्या उतर प्रायेरी तुमी ताका सदले कश् सकतले? ...आनी आज अिेक तुवेंच ताका ह्या आनाथ आिऱ्याक भती करून दाकवन सदलेंय की 'तूों ताच्या रग्ताच नैं ..!' म्हण न.. आदल्या हफ्तत्याोंतच ताणे म्हका ताची आशा कळसयली. म्हाका मितू बेजारी जालें..िादाणव जावन आमीों क णी नव्ाोंक घरधार कुटाम आिल्ल्याोंक आशऱ्याक घेताना खचाव भाबतीन तीन थावन पाोंच लाखाोंच्याकी चडीत पयशे घेताोंव,पूण ताच्या उदार मनाक एकच एक पयि घेनािताों आमीों आशऱ्याक घेताोंव म्हण हावें ताका भािी सदली..तूों एद ि ल्हान आिताना थावन आज म्हणािर सकतलेशा पावटीों ताणे घुटासनोंच आमच्या आशऱ्याक प्रत्येक करून भुग्याांक सदली कुमक तरी सकतली?" ताच ताळ गदगदीत जाताना पुताच्या अनी िुनेच्या द ळ्याोंती दु ुः खाों उमाळ न आयलीों.
28 वीज क क ों णी
"पप्पा म्हाका माफ कर"
"नाका दादू आमीों घरा या.."
पुतान उट न बापायच्या पाोंयाोंचेर तकली भागायली.
चेक्ावन हुिकार क ों िुरू केलें.
"हावें नेणाि न मितू ितयलें...म्हाकायी माफ कर" िुनेनी पाोंय आपडले. "ब गिुोंक सकतें आिा? तुमीों म्हसजोंच भुगीं..तुमीों तनावटीों तुमच्या िुखाळ सजसवताक आडकळ जावोंक नज म्हण आपखुशेन्च ों हाोंवें ह सनधावर केल ..आनी मुकले दीिी हाोंवें ह्या घराोंत शाों तीन काडु ों क सचोंतलें"
"नाों पप्पा.. आज तुवें आमचे द ळे उघडलेय..सजण्ेचीों मुकलीों विाां पुणी तुका'मीों िोंत ि सदतेल्याोंव..दयाकरून पाटीों भायर िर" पुतान वेंग मारली बापायक. उपराोंत एका हाताक पुतान अन्ेका हातान िुनेन माोंवाक उटवन पाटीों गाड्ेर बियल . द नफाराोंच्या पुरािणेक थकल्ल्या नात्वान घाड्े सभतर आज्याचा उिक्ारच जेम काडली व्हडाखुशेन आनी िोंत िान!
माोंवान पुडव्ाच्या प त ों ान आपले द ळे पुिले. मेक्षीम ल रे ट्ट -----------------------------------------------------------------------------------
29 वीज क क ों णी
(आदल्या अोंक्ा थावन मुखासिवलाों)
सचोंतुोंक पडल . म र द ों ी. ताचा मािाची रूच
“म्हाका िाोंगात दीवन आिच त म्हज
चाक्तेल्याोंक ती अऱ्हता पुणी आिागी?
भावयी म गाच .” त व्हडल्यान म्हणाल .
सबल्कूल आिची ना. ताची घनता, ताची चाल
“तिल्या अदभूत जीवीक हाोंवे एद ळ
चमकाण पळे ल्यार क णायकी आिची ना.
पळे वोंक ना, अयक क ों ना. तरी पूण हाों वे
हें कशें सदिता म्हळ्यार अोंत्रळा वयल्या
ताका सजवेशीों मारोंक आिा.”
िूऱ्याक, चोंद्ेमाक, नेकेत्राोंक सजवेशीों मारून
ताचा भावाक, याने मािळे क सजवेशीों मार्चे
नालायेकाोंक वाोंटून सदले बरीों! दे वाक अगाां ,
सवशीों ताका खरें च जावन पश्चत्ाप आिुल .
आमी धऱ्याोंतल्या आमचा भावाोंकच कातरन ्
बावड काल थावन भुकेन दु स्र आिा. तरी,
प ट भरून आिाोंव.
ताचे वयली सभमवत ताका सजवेशीों मारच ् ा
‘हाोंवे द ररयेची व ड (जसडचीg) परीक्षा
सनचेवाोंत कुिकूट बदलावण हाडु ों क िकली
कर्ची ब व अवश्य. ताोंतू अनकूलयी
ना. त सकतल्या ल काक खाण जायत? त
आिात, तशेंच अनानकूल यी आिात.
30 वीज क क ों णी
इिकळ ि डल्यार त द री व डन घेवन
रात!! तुोंवे इलेशें पुणी सनद क ों किली पुणी
धऱ्याोंत िुराोंटी मारोंक आिा. ताची व ड
वाट ि सदजाय. त कि य शाोंत आिा. नीद
आनी म्हजा ताोंडेलाोंच प्रसतर ध ह ड्ाचेर
नातल्यार तुज मेंदू काम कर्च ना.’ एक
उळट पररणाम हाडीत. हाोंचें िमत लन
ताळ ताका चत्राय दीवन आिुल .
गजव. सकतेंय जाोंव, ड लफीन कुि क ों िुरू
‘हाोंव तकलेन िाकों आिाों ,’ ताणे जाप
जाोंवचे पयलें ताका िमा कर्न इलें प टाक
सदली. ‘हाोंव त्या अोंत्रळा वयल्या नेकेत्राों
घाल्चें बरें . पयलें हाोंव एक व र भर पुणी
सततल च स्पषट आिाों.’
इली नीद काडताों. तेद ळ वरे ग ड लफीन
तरी पूण आपणे इली नीद कासडजे. िक्कड
पाड जाोंवचें ना. ताचे पयलें म्हज भाव सकतें
नीद काडतात. िूऱ्य , चोंद्ेम, नेकेत्राों. धऱ्य
कर्ते आिा पळे ताों. ताोंडेलाोंची अल चेन
िमेत व्हाळ नातल्या वेळा सनदता. द ररये
बरीच फायद्याक पडली. तरी िुरक्षता
खातीर किल पुणी उपाव ि ध आनी थ ड
जावनािा पयलेंची गजव. मािळे चा त ड ों ाोंत
वेळ सनदे . आताों वच आनी ड लसफनाक
गरी वाोंकडी सशकावल्या म्हळ्ळें नीज, आनी
तयार कर. तूों सनद क ों सचोंताय तर, ताोंडेलाों
ताणे त ड ों घट्ट धाोंपलाों. गरी ताका एक
सशकाववन प्रसतर ध घाल
अडकळ. भूक एक सशक्षा. त किल्या
अपायाची अल चेन ती.
िवालाक फूड करून आिा म्हण न्ोंच त
द ररयेचेर सबल्कूल व ड घासलनािताना ताणे
बावट नेणा. ‘तूों आताों थ ड वेळ सनदे
ह ड्ाचा पाटल्या कुशीक वळू सदमकुरीों
म्हातार्या. त ताची माोंडणी करोंदी आनी तूों
मेटाों काडलीों. अपूण अध्याव सनदे र आिल्यारी
उटल्या’प्राोंत तुजी कर.’ ताणे अपणा’त्ल्ल्याक
आिल ,ों ताणे सचोंतलें. पूण ताणे सवशेव घेवोंक
म्हळें आनी द ळे धाोंपले.
ि सडन ज . त द री व डून व डु न्ोंच म राजे.
ताका जाग जाताना, अपूण चडु णे द न व राों
ह ड्ाचा पाटल्या कुशीक पावलेंच त ,
सनदलाों म्हण न ताणे अोंदाज केल . चोंद्ेम
द ररयेच दाब दाव्ा हातार पडचे बरीों
उदे वोंक वेळ आिुल दे कून खचीत जावन
घुोंवल , उज्व्व्ा हातान कवचाोंतली िुरी
वेळ पाकुांक िाध्य नातलें. वाितव जावन त
भायर काडली. वयर नेकेत्राों प्रकाितालीों,
सवशेवार नातल . ताचा खाोंदा वयल्या
ताणे िुरी ड लसफनाचा माोंड्ाक त पून
द ररयेची व ड तशीच आिुली.
रूकाचा बाोंका पोंदा थावन भायर व डली.
‘पूण म्हातार्या तूों सनद क ों चनाोंय! ही दु स्री
एक पाय मािळे चेर आधार्िून धर्न प टा
31 वीज क क ों णी
पयलें काड.
थावन गाल्पुटा पऱ्याोंत लाोंबायेक चीर्लें आनी
धुल्य . ताणे उदकाचा ल टाचेर चीत दीवन
िुरी िकयल धवर्न उज्व्व्ा हाता थावन
गुमान सदलें. उदकाच ल ट उण आिुल .
प टाोंतले
ताणे
हाताचेर सचडक न आिुलीों समणमनचीों
ड लसफनाचें प ट उग्तें केलें. ताोंतू द न
मािळे क वळाों ताणे ह ड्ाचे दे गेक पुिून
उबच्य मािळ्य आिुल्ल्य . त्य घट्ट ताजा
काडलीों. मािळें च माोंड्ड कातनव उडवन
आिुल्ल्य . त्य बगलेन धवर्ल्य . शेंपाटीों,
ताणे सनतळ केलें.
सशमटे िमेत ऊरल ् ेलें पूरा ताणे दऱ्याक
“त एकच थकला, ना तर सवशेव घेते
उडयलें
आिा.” त म्हणाल . “हाोंवी इलें प टाक
मािलेचा
पूरा
भायर
माोंड्ड्यार
पाय
काडलें.
धवन्ोंचव
ताणे
घेवन थ डी नीद काडु ों क जातागी पळे ताों.”
ड लसफनाचा एका बगलेची कात तािून
ताणे ड लसफनाच तशेंच उबचा मािळे चा
काडली. दु स्री कूि पत्ूवन ती यी तािून
मािाोंच एकेक कुडक खेल .
सनतळ कर्न माोंड्ड्या थावन सशमटे पऱ्याोंत
“ड लफीन राोंदून केल्यार भारी रचीक!
लाोंबायकी द न अधाां केली. अपणाक जाय
अशेंच खेल्यार..इश्शप्पा!!” त उदगारल ् .
जाले मािा कुडके धवर्न ऊरल ् ेलें ताणे
“मीट आनी सलोंब नािताना आनीक केसदों च
धऱ्याक उडयलें.
ह ड्ाचेर पाोंय धवर्च न ों ा” त चूर्च र न
ताणे िुरी पत्यावन कवचाों त धवर्ली. उबचा
िाोंगालागल . “ध डी बुद्वोंत्काय गळसिली
मािळें क ताणे ड लसफनाचा मािाों मधें
तर ह ड्ार इलें इलें धऱ्याोंतले उदाक
धवर्न उज्व्व्ा हाताोंत काणघेलें आनी
सशोंपडायत .ों िुक न तरी इलें मीट लाभतें!”
ह ड्ाचा मुकल्या प त ों ाक गेल . द ररयेचा
पूण ड लफीन ताचा गररयेक लागलें
वजनान ताची पाट बाग्वाली. ह ड्ाचा
िाोंजेसयतल्याक! तरी त्या पािून किलीच
मुकल्या कुसशच्या प ळ्याचेर ताणे उबचा
तयाराय कररनािली चूकच म्हण्ेत. बरें
मािळें िोंगी ड लसफनाचें कातर्लेलें माि
चाब न सचोंवले ववीं व क ों क ों जावोंकना.
धवर्लें.
उदें ती सदगोंतार एकावयर एक कुपाों जम
ह ड्ाचा मुकल्या प त ों ार बि न ताणे खाों दा
जावनािलीों. त वळक च ों ी िक्कड नेकेत्राों
वयली द री बगलेक ल टू न त्या जाग्याक
मायाग जालीों.
रगडलें. उपराोंत ताणे उबच्य
वारें सनश्चल जालें. अशें भग्तालेंकी ताचें ह डें
मािळी
उज्व्व्ा हाताोंत उकलन धऱ्याोंत बुडवन
कुपाोंचा माोंट्याोंत ररग क ों आयतें जालाों.
32 वीज क क ों णी
“तीन-चार दीि हव
सभगडचीों लक्षणाों
सदितेत आिात. पूण आज आनी फाल्याों
सनदे . िकयल त यी शाोंत आिा.” म्हातार म्हणाल .
खोंडीत न्हय. दे कून म्हातार्या तूों थ ड वेळ (मुखारोंक आिा) -----------------------------------------------------------------------------------
झुगड्यािी मार जोंगू
कुटमािवें त एका हळ्ळे क व्हच न रावल .
इों गलीष काणी
एकीआ तार्पासवशीों बरी खबार मेळ्ळी. तें
कक ों णीक: चलल्ली चमराोंदा, जेप्पू
बोंद्ाक पावलें. त्या खातीर ताणें शहराक
एकानेका काळार एक ग्रेित व्ापाररित
व्हच न ह्यासवशीों खबार काडु ों क सचोंतलें.
आिल . ताका दे वान तेगाों चेडपाों भुग्याांचें
श्हेराक भायर िच्याव पलें ताणें आपल्या
बेिाोंव सदलें. तीों िवव भ व ि सभत् आिलीों.
धुवाोंलागीों
पूण ताोंचेपोंकी सतस्रें भ व चड ि सभत् आनी
हासडजयगी म्हण सवचार्लें.
दयाळ जावनािलें. िकडाों ताका म गान
मल्गड्ा द गाों धुवाोंनी भाोंगार सशोंगार आनी
‘सबवटी’ म्हण आपयतालीों.
म लाधीक वितूर हाडु ों क िाोंगलें.
दु रादृषटान त्या व्ापाररितान आपली िवव
सनमाण्ा धुवेन एक गुल ब हाडु ों क िाोंगल .
िोंपत्ी ह गडायली आनी आपल्या
श्हेराक पावल्ल्या व्ापाररितान आपलें िवव
एका
33 वीज क क ों णी
सदिा,
व्ापाररिताक
ताोंका
आपल्या
श्हेराथावन
सकतें
पूण
बस्नेि वेग्ीों सतसिवलें. ताची चड वाोंट िोंपत्ी
केली. आपल्या घ ड्ाक घेवोंक म्हण त
ताका पाटीों लाभली.
गाडव नाक (त टाक) गेल . थोंयिर ि सभत्
पतावताना
रानाोंत
जाल्यारी, पाटीों
ताका
वाट
चुकली.
गुल बाों नी भरलें एक गुल बा िड ताका
एकाच्छारा, ताका राना मधेंगात िळजळच
सदिलें.
एक सदव सदिल .
गुल बाच उडाि आयल . ताणें एक गुल ब
त सदव्ाचा उज्वाडातेवशीों चमकालागल .
काडताों म्हणतािताना, एक भयोंकर बीिट
लागीों लागीों पावलेंच, राना मधेंगात सदव्ाोंनी
(सिोंहाचा त ड ों ाच मनीि) िडाथावन भायर
पजवळचें रावळे र पळवन ताका अजाप जालें.
उडल .
“ह्या रातीों हाोंगा राव क ों म्हाका जाग मेळ क ों
बीिट गजावल - “अनुषकारी मनश्या, हाोंवें
पुर .” सचोंतलें ताणें आपलेितकीों.
दारार
तुका जेव्हाण आनी आस्र सदल . तूों म्हजीों
ठ के मार्ताना, तें उग्तें आिलें ताचा
फुलाों च र्न म्हाका फियताय. अताों हाोंव
गमनाक आयलें. ताणें िबार पावटीों ‘क ण
तुका ि सडना!”
आिाल्गे’ म्हण आपयलें.
व्ापाररितान परातलें, “म्हाका सजवेशीों
पूण जापच
ताका
सबवटीन
सवचार ल्ल्या
नातली पळवन, त पाद्दे वनिें सभतर िर्ल .
माररनाका हाोंव म्हजी धू सबवसटखातीर त
रावळे रा सभतर पाशाय मार्तािताना, ताका
गुल ब खुोंटून आिल .ों
एक भ व ि सभत् थरान िजसयलें बेडरू ों
“एका शतावखाल, हाोंव तुका ि डताों. तुवें
सदिलें.
तुज्या धुवेक म्हजेिशीन हासडजे.” म्हळें
लाल्लग्यल्या मेज्यार आपुरबायेचें
जेव्हाण माोंडून दवरलें.
बीिटान.
रावळे राच धन्ा खातीर थ ड वेळ त
आपल जीव बचाव करोंक, व्ापाररितान
राक न
ह्या शतावक ओप्पाजे पडलें.
रावल .
पूण
क णी
येवोंक
भाराधीक
नातल्ल्यान, त कदे लार बिल आनी रचीन
काळीज घेवन त घरा कुशीन पाटीों पतावल .
जेएलागल .
जेवणा उपराोंत, पुरािाणेन
घरा पावलेंच, ताणें सबवसटलागीों आपल्या
धकल त बेड्डार आड पडल आनी घट्ट
भयानक अनब गासवशीों सतळसिलें. “पप्प,
सनदल .
सभयेनाका.
िकाळीों उट न पतूवन ताणें रावळे राचा
रावळे राक आपवन व्हर. तुज्या जाग्यार हाोंव
धन्ाखातीर ि दनाों केलीों.
थोंय रावताों.” म्हळें सबवटीन.
सदि क ों ना.
पूण क णी
ताणीों पाटीों पतोंक तयाराय
खोंत कररनाका.
म्हाका त्या
एक लाोंच आनी पुरािाणेच्या पयणा उपराोंत,
34 वीज क क ों णी
सबवटी आनी ताच बापय त्या रावळे राक
एक दीि सबवटी रड न आिलें पळयलें
पावली. तवळ रात जाली आनी रावळे राचे
बीिटान. सवचारल्ल्या वेळार ताणें म्हळें -
सदवे पजवळताले. व्ापाररितान सबवटीक
“म्हज बापय िीक पडला. म्हाका ताका
आपणें रावल्ल्या रमालागीों आपवन व्हेलें.
पळवोंक आशा येता.”
थ ड्ा वेळान, ताोंका मेटाोंच
“म्हाका तुका आडावोंक खुसशना. पूण िात
आव्हाज
आयकाल . ताों चे मुकार बीिट आिल .
सदिाों सभतर पाटीों येताों म्हण म्हाका भाि दी.
“तुवें तुजें उतर पाळ्ळाोंय.
तुज्या ब टावयली मुदी गुोंवडायल्यार, तुका
अताों तुवें
व्हच्येत.” म्हळें बीिटान.
पाटीों येवोंक िाध्य जातेलें.” म्हळें बीिटान.
मन नातल्ल्या मनान व्ापाररित थोंयथावन
सबवटीन ताच उपकार भावुडल आनी
भायर िरल . बापय गेल्या उपराोंत सबवटीक
खोंडीत पाटीों येताों म्हण भाि सदली.
भारी बेजाराय भ गली. तवळ बीिट रमाक
दू िऱ्या सदिा, सबवटी आपल्या घच्याव
आयल . सबवटी सभयान काोंपलें. पूण ताका
िोंद्याोंिवें आिलें. ताोंका िवाांक भ व खुशी
अजाप भ गट्या परीों बीिटान ताका एक
जाली. ताच बापय ताका पळवन्ोंच अधो बर
म्याजीक आिो सदल .
जाल , आनी िवकाि िगळ बर जाल .
त्या आस्याांत
सतळताना, सबवटीक आपलें कुटाम सदिलें.
सबवटीक िात दीि पाशार जावन गेली
“तुका अताों चडीत बेजार जावचें ना.” म्हळें
खबारच ना. पूण एका रातीों, ताका एक
बीिटान.
सभयाचें स्वपाण पडलें. ताणें बीिटाक तणार
पळवोंक भयोंकर सदिच्या परीों
भयोंकर व्क्ती नों बीिट - म्हळ्ळें वेसगोंच
सनद न आिच
ताका कळीत जालें. एक दीि
आिच पळे ल . दु खीन त सपोंगावताल .
“तूों म्हजेलागीों काजार जातायगी?” सवचार्ले
सबवटीक एकाच्छारा जाग जाली.
बीिटान. अजापान भर न, काोंप निें ताणें
िेकुोंड सवभासडनािताना, ताणें हाताची मुदी
जाप सदली
गुोंवडायली.
“म्हाका जायत म्हण क ों िाध्य ना.... पूण.”
गाडव नाोंत आिलें.
बीिटान ताका मधेंच आडावन म्हळें -
बीिट, तणार द ळे दाोंपून पद न आिल .
“म्हाका
कळीत
जाता.
तुवें
आनी मणावच्या तणीर
एक
दु स्रे घड्े, तें रावळे राचा
सबवटी ताचेिशीन दाोंवलें आनी म गान
सनराकर्सिल्ल्याक म्हाका काोंय बेजराय ना.”
ताका
त सवषय थोंय िोंपल .
म रानाका, हाोंव तुजेलागीों काजार जावोंक 35 वीज क क ों णी
प टलून
धररलागलें.
“दयकनव
तयार आिाों.” म्हणालें. दू िऱ्याघड्े एक
रायकुवरान.
अजापाोंची गजाल घडली.
उपराोंत आपल हात मुकार सबड्डावन, ताणें
बीिट एक
ि भीत िुोंदर रायकुवर जावन बदलाल .
सबवसटलागीों म गान सवचार्लें.
घडली गजाल पळवन सबवटी अजापान
“म्हजेलागीों काजार जातायगी सबवटी?”
भकलीों. “अजाप पावानाका सबवची. एक
“खोंडीत जावन, जातेलीों “म्हळें सबवटीन.
ख ट्या मोंत्रवादीन म्हाका बीिट केलें. एका
सबवसटचें
सनस्स्थळ आों कपार चल्येच म ग मात, म्हाका
उपराोंत िवाां
पाटीों रायकुवर करोंक िक्ताल .” म्हळें
सजयेलागली.
२७. िुकी तेकीद चिक्षा
वज्राों व्ापाररच्या घराोंत जल्माता. त वाड न
आदीों ब्रह्मदत् वारणािी वयर आडळतें
८० क र ड आिसतच धनी त जाता. ताका
चलवन आिताना, ब सधित्व अत्योंत ग्रेित
एक धाकट भाव आिता.
काजार
रायकुवरािोंगी
जालें
म गान आनी िोंत िान *******************
आपणाची आित आसनकी चडवन आपूण
36 वीज क क ों णी
थ ड्ा सदिाों नोंतर ब सधित्वाक एक चेको
िवाल कर्ताना, आपूण दु खेित तशें नटन
जल्माता. त वाड न चलुोंक लागल्ल्या वेळार
कर्न, ‘चेको उदकाच्या ल टाोंत बुड न गेल .
ब सधित्वाक िोंिार पुर म्हण भगुोंक लाग्ता.
ताका ि धुोंक हाोंवे हर िाहि केलें तरी त
आपूण, आपली पतीण आनी पुताक
म्हाका मेळ्ळ ना’ म्हण धाराळ दु ुः खाों
आपल्या धाकट्या भावाच्ये जवाब्दारे खाल
गळयता.
ओप्सून, ‘भावा, आित आमची म्हण सचोंतून
कर्तली? सनरों तर दू खच सतच्या वाोंट्याक
अहोंकार
येता.
पावानाका.
ही
तुका
दे वान
पाप!
आवय
भावडी
सकतें
िमासजच्या बरे पणा खातीर, आमकाों ह्या
किलीच खोंत नािताना, धाकट
पयशाोंच िाों बाळनार जावन नेम्ला. तूों ही
होंकारी जाता. ताचें नडतें वायट जाता. दान-
आित पात्येसणच्या मनशाोंक दान करन ्
धमव िगळें बोंद पडता. ब सधित्व ध्यानाोंत
उपय गिी. भुखेवन आसयल्ल्याोंक, मागून
आिताना, ताका हें पूरा िुिताता. त घळाय
आसयल्ल्याोंक केसदों च ना कररनाका. दान
कररनािताों , वारणािीक दें वून येता. व्हडल
कर्चेंच तुज धमव जाोंव’ म्हण न सहमालयाक
भाव आयला म्हळ्ळी गजाल कळू न धाकट
भायर िर्ता. थोंय एक ऋषी जावन सकतें पूरा
भाव व्हड भावाक घराोंत आपवन हाडता.
ज डु ों क आिा तें ज डन घेता.
जेवण-सगवण मुगदाल्या नोंतर, व्हड भाव
ह्ये कुशीन आपल्या धाकट्या भावाकयी एक
धाकट्या भावाक आपवन, ‘आपणाच पूत
पूत जल्माता. त वाड न व्हड जाताना, ताच्ये
खोंय आिा, ताका आपय’ म्हणता. धाकट
मसतोंत एक वायट सवचार गुिता. घराोंत
भाव िकयल पड न, ल ळ न, रडण्ा-
आपणाच्या व्हड भावाच तशें आपणाच पूत
रदानान व्हड भावाच पूत िरली गजाल
आिल्ल्यान, मुखारीों आित द न वाोंटे
वणुांचें नटन करत ् ा. तें पळे वन व्हड भाव,
जावोंक आिा. त्या दे कून, व्हडल्या भावाच्या
‘नाटक पुर . तुजें अण्वें काम आपणाक
पुताक सजवेशीों मार्ल्यार िगळी आित
कळीत आिा. आिसतच्ये आशेन तुोंवे ताका
आपणाच्या पुताच्या वाोंट्याक येता म्हण
उदकाोंत बुडवन लगाढ काडल यमू? तुोंवे
सचोंतून, एक दीि, व्हडल्या भावाच्या पुताक
केल्ल्या वायट कामाोंक लागून तूों एक म्यहक
नोंय कडें आपवन व्हरन ् , गूोंड उदकाोंत ताका
िुकणे जावन जल्मातल य’ म्हणून थोंय थावन
बुडवन लगाढ काडता. घराोंत, भावाची
चल्ता.
बायल आपणाच पूत खोंय आिा म्हण
थ ड्ाच सदिाोंनी धाकट भाव िरून
37 वीज क क ों णी
भाव
व्हडल्या भावान िाोंगल्ल्येपरीों एक िुकणे
िुकणीों येवन फळाों खावन मुगसदतात. अशें ,
जावन जल्माता. तें एक सवसशषट थराचें
रडून
िुकणे. सहमालयाोंत अोंजुराोंच्या रूका वयर
ओद्दाडून म र्ता. धाकट्या भावाची ल्लस्स्थसतयी
सजयेंवचें. रूक फळाोंनी भरत ् ाना, ‘हीों फळाों
तशीच जाता.
म्हजीों, दू िऱ्या क णासचोंय न्हय’ म्हण रूक
खोंच्या उद्दे शाक, दे वाच्ये दयेन आमकाों
ब िून आिता. आपूण एकयी फळ
आित फाव जाल्यागी त्या उद्दे शाक ती
आपडना. तें ब ब मारन ् आिताना, दु स्रीों
गळसिनातल्यार आमकाोंय सशक्षा मेळात!
रडून
फळाों
अनुभवसिनािताों
----------------------------------------------------------------------------------जायते पावटीों उब राव क ों प्रेतन कनव त
पडला आि क ों ी पुर . एक दीि आिल्ल्या आिल्ल्यापरीों कदे ल व मेज धनव उब राव न िोंत िान आपल्या ग द्द्या भाशेन तुमकाों आपोंवकी पुर . व बि क ों कळानािताना रड क ों ी पुर . तवळ ताका िवकाि बिया. परत उब
राव क ों ताका आशा जाता.
ताचेसयतल्याक उब राव क ों प्रेरण सदया. तवळ द प्स कनव त पड क ों ी पुर . जाल्यारी हें काोंय व्हडलें काम न्होंय. हाोंवी करोंक िक्ताों म्हळ्ळी पात्येणी ताचे थोंय येता.
व्हडलें एक काऱ्यें केल्ल्यापरीों त्या दु सकोंती त हािता. ताका धैर आनी भववि सदया. चल्चें:
उब राोंवचें:
थ ड् आवय आपलीों भुगीं वेग्ीों चल क ों
भुग्यावक जाय पुतें क्ाल्लल्यम आनी सवटमीन
सशक द ों ीत म्हण ताोंच बावळ धनव ताों काों
“डी” लाबलाों तर ९
चलयतात.
मयन्ाोंनी त उब राव क ों िक्ता. थ ड्ाोंनी
भुग्यावन ताचेसयतल्याक चल क ों सशकाजे.
उब रावताना विव उत्र क ों ी पुर . ताच्या पयलें
ताका क णेंयी सशकोंवचेपरीों ना. ताचे स्नायू
38 वीज क क ों णी
पूण आम्स र कची गजव ना.
आनी सशर घट आि न त तयार आिल्यार
िाोंग्तात. िाोंजेर बापय आसयल्ल्या वेळारयी
ताका आडावोंक तुमच्यान िाध्य जाोंवचें ना.
ताका ह गळिून चल क ों प्रेरीत कतावत. त
भुगें उबें राव क ों सशक्ताना पयलें खोंसचयी
चल न दाकयता. हाचका उपराोंत चार पाों च
वित धनव उबें रावता.
बहुशा तें कदे ल
सदिाोंनी त क णायची कुम क नािताना
जाल्यार द नी हाताोंनी तें धनव मुकार येवन
िगळ्या घराोंत चल क ों आनी धाोंव क ों िक्ता.
कदे लाच्या भ व ों ारीों येता. पयल्या प्रेतनाोंत हें
वेगीों चल क ों शीकलीों भुगीं धा मयन्ाोंनी
िाध्य ना. द न मेटाों काडन पडता.
चल्तात. िाधाणव जावन एक विव तीन मयने
पूण पतूवन उट न आन्ेक पावटीों प्रेतन कताव.
जाताना भुगीं चल क ों सशक्तात.
तशें िाध्य तर खोंचायी वितुकी धनाविताना
भुगीं, मेंदू िाको वाड क ों नातलीों चल क ों
मुखार चल क ों प्रेतन कताव. पूण ब्यालेन्स
द न थावन तीन व चडीत चल क ों शीकलें
चड न िकयल पडता. तें पळे वन तुमकाों
भुगें आपलीों िाहिीक काऱ्यीों सवितारायता.
बेजार जाता. आम्स र सकतें?
घराोंत माळय आिल्यार चड क ों आशेता.
िवकाि चल म्हण न ताका तुमी उिक्ार
ताचका हाताक धनव चलयल्यार ताका
बियतात.
अक्मान जाता.
पूण थोंड बिच मामगी त ?
पतूवन उट न चल क ों प्रेतन कताव.
त
सपडे ित
आपणासयतल्याक
त
चल क ों आशेता. ताका नाका नाका म्हण न
बिल्ल्याकडे न्ोंच बिल्यार ताका चल क ों
ताच्या उत्साहाक शेळें उदक व सतनाकात.
िाध्यवे? ही एक नवी सवद्या ताका. पड न
त पडता म्हळ्ळें भ्यें आिल्यार ताच्या
उट न चुकी कन्ोंचव चल क ों सशक्कें न्होंयवे
पाटल्यान०च रावा. त वयर गेल्या उपराों त
ताणें?
ताका िकयल दें व क ों आशा.
एक दीि तुमी सकतेंगी काम कनव बिल्यात.
आयल्या उपराोंत पतूवन वयर वच क ों आशा.
तवळ दा पोंद्ा मेटाों पयि थावन तुमच बाळ
“इतलें काम आिा, केदळा कचें? अशें
माों माों म्हण न ग द्द्या भाशेन आपयता. तुमी
तुमकाों भ गुोंक पुर . पूण तुमी ताका नाका
ये ये म्हण ताका पुिलायतात. त आपले
म्हळ्यार ताचें हट चड न तुमकाों िुित कनव
द नी पाोंय द पद प कनव रोंदावन घालन
ि डता. दे कून ि िसणकाय िाोंबाळा. एक
गुडुगुडू कनव तुमचेलागीों धाों व न येता. तुमी
द न पावटीों वयर िकयल वच न ताकाच
उलािान भर न ताका प टलून धताव त.
पुर जावन त दू िऱ्या खेळाोंत मग् जाता.
म्हज पूत चल क ों सशकल म्हण िवाांलागीों
भुग्यावक व्हाण :
39 वीज क क ों णी
िकयल
भुगीं भायर सभतर चल क ों लाग्ताना ताोंकाों
िडीळ नातले बूटि ताका घेया.
ते
पाोंयाोंक बूटि घाल्यार बरें . ते म ितू जड
घेतल्ल्या तीन चार मयन्ाोंनी ते ताका टायट
आि क ों नज . म व आि न कातीर दू क
जातात. त सकतल्या वेग्ीों वाडल तें पळवन
दीनातले जायदय.
थ डे पावटीों बूटि
तुमकाों अजाप जाता. तेच टायब बूटि घाल्
घाल्ल्याववीं ताची तनी कात घिटू न वच न
ताचे पाोंय दु कयनाकात. ताका दु स्रे बूटि
ताोंब्दी जाोंवकी पुर . तवळ ताका बूटिच
घेया. ताचे बूटि पाटल्या बूटि वगावनाोंत. ते
नाका म्हळ्ळीों भ गणाों येवोंक पुर . िडीळ
व्हाण घालुोंक पिोंद कतावत. ताोंकाों सकतें
आिल्यारयी कषट - तवळ तवळ ते
खुसशगी तेंच सदया. हेंच घाल तेंच फाल म्हण
िकयल पडतात. त्या ववीं तू तवळ तवळ
व त्ाय कररनाकात.
सनस्रून पडता. त्या खातीर चड टायट व चड
(मुखारोंक आिा)
-----------------------------------------------------------------------------------
म्हज्या पयल्या क्लासिची टीचर कामीण फेनाां डीि सहका ९० (न व द) भर्लीों
‘मात दे व भव, सपत दे व भव, आचार्य
दे व भव’ म्हळ्ळें आमी जाणाोंव. आवय बापय आनी आमकाों सशकसयलीों सशक्षकाों दे वाचा जाग्यार आिात. आमी इिक लाक वेचा पयलें हेणे तेणे पळसयलें , आवय बापय आनी कुटमादाराों थावन आयकालें काोंय थ डें मात्र आमच्या सगनान्ाोंत आिता. हेर चडीत िोंग्ती सशकच्या खातीर इिक लाक वेचें आनी थोंय सशकचें. सशक्षक - सशक्षकीों थावन आमचें भसवषय रूपीत जाता. आदल्या काळार (उण्ान पोंचीि – तीि वर्िाों आदली गजाल) सवद्यार्सथोंक
40 वीज क क ों णी
आव्ाचा मात्येक, सशक्षक वोंदाक कुोंबाराक (आयदानाों कर्तेल्याक) आनी सवद्यार्सथोंक मात्येचा आयदानाोंक तुलन कर्न िाोंगचें आमी आयकालाों आस्येत. कुोंबार मात्येचा मुद्याक म ळन, ती माती हदा कर्न, जाय जाल्ल्या आकराोंचीों आयदानाों रचल्ल्याबरी मनश्याोंक िरी कर्न िाोंगचें तर – इिक लाक भर्ती जाोंवच्या पयलें एका भूर्ग्याकडे नातलें सगन्ान सशक्षक सशक्षकी आपल्या पररिमान सवद्यार्थी थोंय भर्तात. हाोंतुोंयी पयल्या क्लासिची सशक्षक वा सशक्षकी म्हळ्यार ताोंचेर वर्ती जवाब्दारी आिता. एका भूर्ग्याचें मुकलें सशकपा सजवीत आनी ताचें जेराल सजवीत ताचेर / सतचेर ह द्व ों न आिता. त /ती म ग – मयपाि दीवन सशकयत, सवद्यार्थी / सवद्यार्सथणी थोंय सशकपाची असभरूच उबजायत, त भूरग ् वा तें भूर्गें सशकपा थोंय आिक्तेवोंत जाता. पयल्या क्लासिोंत ब र सशक्षक वा ब री सशक्षकी मेळचें एका भूरग्य ् ाचें अदृषट म्हण्ेता. हाोंव पयल्या क्लासिोंत सशक्ताना ब री सशक्षकी मेळलें म्हजें अदृषट म्हणाजाय. ही जावनािा २०२२ जून २वेर ९० (न व द) वर्िाों िोंपसयली सशक्षकी कामीण फेर्नाों डीि. पयल्यान पयलें म्हज्या म गाळ कामीण टीचरीक न व द वर्िाों चे शुभाशय पाटयताों. मुकल्या सतचा सजसवताोंत बळ –
भलायकी आनी िोंत ि - िमधान आशेताों. कामीण टीचररचें पाोंगळाोंतलें सजवीत: कामीण टीचररच जल्मा गाोंव पाोंगळा. िाों जुवाोंव वाड्ाचा मार्िेल कितसलन आनी मररया सडि जा (ही दम्मार्ची) हाोंचा धा जणाों (चवगी चसलय आनी ि चले) भूर्ग्याों पयकीों एकली जावन जून २, १९३२वेर जल्माली. त स्वतोंत्रा आदल काळ. िगळ्याोंकी कषटाोंचे दीि. िाग ळी आनी कषेचा उत्पत्ेंत दीि िार्ची पररल्लस्स्थती. थ डीों भूरग ् ीों इिक लाचें मेट पळे तालीों तर थ डीों इिक लाक वचानातलीों. तेदाळा मुळावें सशकप फुोंक्ाक वा उण्ा खर्चान जातलें तरी वयल्या सशकपाक फीि भाोंसदजाय आिले. व्हसडलाों आपल्या चेरक् ् ा भूर्ग्याों क इिक लाक दाडतलीों तरी चेडवाोंनी सशक न सकतें करोंक आिा म्हळ्ळ मन भाव आिल . पूण कामीण कितसलन क इिक लाक दाडलें. पाोंगळा इगर्जे इिक लाोंत प्राथमीक सशकप सतणे िोंपयलें. १९४३ इस्वेंत इन्ोंजेंत उडु सपचा ि दे मठाखाल िी सवषणुमूरत ् ी हयवदन स्वामी हैिकूल आरों भ जालें. हाोंगािर ती हैिकूल सशकप सशकली. सशकपाोंत ती हुशार आिल्यारी सतचा व्हसडलाोंकडे सतका फुडें सशकोंवची ताोंक नातली. ह्यावर्वीों सशकप कयद करन ् ती घराच आिली.
41 वीज क क ों णी
कात भेद नािताना हजार ों कुटमाों कळ्याों कषे थावन प टाच ग्राि ज डतात. ह्या कषेच व्वहार आज कर ड ों रप्ाोंच जाला. पाोंगळा थावन बेंदुराक वर्ग जावन गेल बाप पेरीि उपराोंत मोंगळू र्च सबस्प जाल . पयणारी भ टीर र माक वेताना एपरील २८, १९५९-वेर त दे वाधीन जाल ).
पाोंगळाच सवगार बाप पेररिाचें बेिाोंव: तेदनाों बाप बाजील िालवद र पेरीि पाोंगळाच सवगार जावनािल . (एक ब र दे व स्पणी, दे सकवोंत, शासतवोंत, दु बळ्या – दाकट्याोंची पाप भीर्मत आिल याजक म्हण बाप पेररिाक जाणा आिले आताोंयी ताच उडाि काडतात. पाोंगळाोंत आटर ा विाां (१९३४-१९५२) सवगार जावन ताणे िेवा सदली. आताोंय घटमूट उभी आिची पाोंगळाची इगजव ताणे भाोंदसयली. इगरज ् े इिक लाची ताणे प्रगती केली. प्राथमीक होंता थावन हैयर प्रैमरी होंताक ताणे चडसयलें. थ ड तेंप ताणेंच मुकेल मेित्री जावन िेवा सदली. आपल्या फीर्गजेंतल्या ल काची दु बसळकायेची पररल्लस्स्थती सनवारण करच्य ् ा उद्दे शान पाोंगळाक कळ्या िडाों हाडों वची माोंडावळ बाप पेररिान केली. ताणे त्या वेळार पाोंगळाोंत आरों भ केली कळ्याोंची कषी आज उडु पी आनी दक्षीण कन्डाचा सववीध गाोंवाोंक पावल्या. जात मत
हैिकूल शीकली हुशार चली कामीण कितसलन फुडलें सशकप कररनािताना घराच आिली गजाल बाप पेररिाचा गमनाक आसयली. एका सदिा ताणे आपल्या राोंदप्ाक (ब टलेराक) मार्िेलाबागेर दाडन ताका आनी ताचा धुवेक सवगाराचा घरा आपयलें. सतचा सशकपाक आधार भािावन गूर्पूर र जा समिसतका सशक्षक तर्भेती िोंस्थ्ाोंत मुकल्या सशकपाची माोंडावळ केली. सशक्षक तर्भेती सशकप जाल्या उपराोंत सतका पाोंगळा फीर्गजेचा िैंट ज न्स हैयर प्रैमरी इिक लाोंत काम लाभलें. जून १, १९५०वेर थावन ती सशक्षकी वत्ेक लागली. कामीण टीचर आताोंयी पेरीि पादऱ्याबाच उपकार आटयता. ताणें आपणाचें भसवषय रूपीत केलें म्हणता. पेरीि पादऱ्याब नातल तर कामीण टीचर सशक्षकी तर्भत े ी ज डसतगी आनी पाोंगळा फीर्गजेचा इिक लाोंत सशक्षकी जासतगी म्हण क ों कषट.
42 वीज क क ों णी
मुदरों गडी फीर्गज इिक लाोंत सशक्षक जावनािल्ल्या फ्रान्सीि फेनाांसडिालागीों कामीण कितसलन मे १४, १९५७वेर लग्ाोंत एकवटली. ह्या सशक्षक ज ड्ान पाोंच जणाों भूर्ग्याों चें (ग्ल्याडीि, जेस्सी, ह्यारी, कुमार आनी न मवन) मयपािी कुटाम भाोंदलें. १९६९ इस्वेंत सतका मुदरों गडीक, सतचा पसतचा इिक लाक वर्गावण मेळ्ळी. पाोंगळा (शोंकरपूर) आनी मुदरों गसडों त सतणे आपल्या चाळीि वर्िाों वयल्या सशक्षकी सजसवताों त सशकसयले उण्ान अडे ज हजाराों वयल्या िोंख्याचे सवद्यार्थी िोंिाराचा सववीध जाग्याों नी सतच उडाि दवर्न आिात. सतणेंच िाोंगच्याबरी नसहोंगी हें पेरीि पादऱ्याबाचें बेिाोंव? म्हाका पयल्या क्लासिोंत सशकसयली टीचर: हाोंव (ह लेखक) म्हज्या िाडे ि वर्िाों प्रायेर िैंट ज न्स हैयर प्रैमरी इिक लाचा पयल्या क्लािीक भर्ती जाल . म्हज्या पयल्या
इिक लाोंत पयल्या क्लासिच पयल दीि मे २३, १९६६. कार्मीण टीचर तेदाळा पयल्या क्लािीक सशकयताली. म्हज्या तीन वर्िाों तीन मसहन्ाोंचा प्रायेर म्हजी आवय मुकल्या भूर्ग्याक जल्म सदल्या उपराोंत िरली. ही गजाल कामीण टीचर जाणा आिली. ह्या कारणान खूद एक आवय जावनािल्ल्या सतणे म्हजेर – आवय नातल्ल्या भूर्ग्याचेर इल चडच म ग – मयपाि व तल म्हण्ेता.
म्हजी क्लाि ‘सबश प पेरीि ह ल’ म्हण व लासयल्ल्या भाोंदपाचा अितमते प त ों ार आिली. त्या वेळार आमच्या क्लासिोंनी डे िकाों नातलीों. आमकाों बि क ों िुमार एक फूट उबारायेचे बाोंक आिले. एक लाोंब नाड्ाचें प तें खाोंद्यार गालन आमी इिक लाक वेचें आिलें. ह्या प त्याोंत एक कन्ड टे क्स्टबूक, एक स्लेट, कड्डे च कुडक आितल . हें प तें आमी बिच्या बाोंकाों पोंदा दवचें आिलें.
43 वीज क क ों णी
आपल्या क्लासिोंतल्या भुग्याां थोंय कामीण टीचररचें आवय िाकें वतवन आिलें. सशकपाचा िुवेर आिलीों सशक्षकाों मेळचें एका नमून्ाचें पून्ोंच म्हणाजाय. कामीण टीचर आपल्या मधूर ताळ्यान आनी सतचा वतवनाोंनी सवद्यासथांक इिक ला थोंय आकरषण येशें आिली. त्या वेळार पयल्या आनी दू िऱ्या क्लासिोंनी कन्ड वाचुोंक बरवोंक, अोंके - िोंखे, मनजाती, रूक-िडाों इत्यादी सवशीों सशक क ों आिलें. तीिऱ्या क्लािी उपराोंत िमाज सवज्ञान, गणीत, पाोंचव्ा क्लासिोंत इों गलीष, िव्ाोंत सहोंदी आशें सशक क ों आिलें. कामीण टीचरीन आमकाों कन्ड अक्षरमाला (वाचुोंक, बरवोंक, अोंके - िोंखे, रों ग - बणाोंचीों नाोंवाों , हफ्तत्याचा िात सदिाोंचीों, मसहन्ाोंची नाोंवाों , मनजासतोंची, िुकण्ाोंची नाोंवाों इत्यादी सशकसयलीों. अोंके-िोंखे सशकचाक चन्ेमणे (िररयेर पाशार जाोंवच्य गुसटय आिचें िाधन), हेर सवषयाोंक सचत्राों , चाटाां इत्यादी आितलीों. कामीण टीचरीन आमकाों वाचुोंक - बरवोंक सशकसयलें. सतचीों अक्षराों ि भीत आिलीों. मुकल्या विाांनी हाोंव जरी कन्ड आनी कक ों णेचा बरवपा शेताोंत मेतेर जाल ों तर तें कामीण टीचरीन गाल्ल्या बुन्ासदववीं म्हण हाोंव दृड िाोंग्ताों. सशकपाचा िुवेर आिली
टीचर फाव केल्ल्या खातीर हाोंव दे वाक अगाां सदताों.
आताों न व द वर्िाों प्रायेची कामीण टीचर मुदरों गसडों त िाों फ्रान्सीि िावेराचा इगर्जेक लासगोंच आपल्या घराोंत सजयेवन आिा. माडाों -मासडयाोंचें आनी हेर रूक - िडाों चें त ट आटापचें घर-भाट सतचें. त टाची जवाब्दारी पळे वन आनी रूक – िडाोंच प ि कर्न िोंत ि - िमधानेचें सजवीत ती िार्न आिा. सतचें त ट पळयताना मित खुशी जाता.
विाांत एकद न पावटीों पुणी कन्सेपटा आनी हाोंव (थ ड्ा पावटीों भुग्याांिवें) कामीण टीचररची भेट कताांव. आमचेर सतका ब र
44 वीज क क ों णी
पाटवन सतचा फुडल्या सजसवताोंत िोंत ि िमधान आनी िर्व बरें आशेताों.
म ग – मयपाि आनी हुिक आिा. आमच्या वावरा आनी चटु वसटकाोंसवशीों सतका मित असभमान आिा. कामीण टीचरीक न व द वर्िाों भरल्ल्या ह्या िोंदर्भार परत सतका जल्मा सदिाचे उलाि -एि. आर. आळव ------------------------------------------------------------------------------------
45 वीज क क ों णी
चवडों बन
क ज री जजण्येंि जजकचें कोणें? _ पोंिू, बोंटवाळ..
काजारी सजसवताोंत सजकचें क णें? दादल्यान'गी व बायलेन? चडावत िकटाोंची जाप एक'च "बायल'च सजक्ता" म्हण न. म्हसजयी जाप सतच. िकटाोंनी म्हणचें आिा "बायले मुकार दादल्यान केदाळा सजक क ों !?" दादल िदाोंय िलवाता. तिली एक काणी....
आपयनािताना, आपयनािताना आताों सतचें नाोंव्ोंच सवस्र न गेलाों"
एक ईषट अजाप न आपल्या ईषटालागीों सवचारी "तूों िदाोंय तुज्या बायलेक डारसलोंग, स्वीटी, ब्यूटी आशें पूरा आपयताय'ने? तुका तुज्या बायलेचेर सततल य म ग'गी?" "म ग आनी मात्ी... तशें काोंय ना हाबा... माका काजारा उपराोंत सतचें नाोंव
काजार जाता म्हणािर चेक्ाव भुग्याांक काोंयच अडकळ आिाना. चेके भुगे पूरा सबोंदाि. पूण चेडवाों भुग्याांक काजार जाता म्हणािर िक्कड वाटाोंनी बोंधड आिता. आवय बापयच एक द ळ ताचेर'च पार त
तशें जाोंवचें अपरूब. तरी ह्या दादल्याोंक िुमार करोंक माका मन ना. दे कून थ ड् गजाली आिा तश्य सवशलेषण करोंक मन जाता.
46 वीज क क ों णी
कररत् आिता. काजारा पऱ्याोंत चेडवाोंक सपोंजऱ्याोंत घालेपरीों चत्रायेन(?) िाोंबाळतात. तर चेडूों केदाळा पऱ्याोंत तकली बागावन या तकली पोंदा घालून सजयेता तें तुमीों जाणाोंत'गी? ना?... "ताणीों तकली पोंदा घालन चल्चें काजारा पऱ्याोंत मात्र...!"
"िदाोंय चेडवान तकली पोंदा घालून चलाजे तर सकतें कररजे?" एकल जाणाऱ्या लागीों सवचारी. "सतच्या हाताक एक म बायल सदल्यार जालें!"
ते. िैरीक जातच चेडूों आपली तकली उों चायेक उभारून गटिान चल्ता. तरी उपराोंत सतणें तकली बाग्वाोंवची सतचा काजारा सदिा... कररयमणी आनी फुलाों िेल्याक मात्र ती तकली भाग्वायता. हें सतणें सतच्या सजसवताों त तकली बाग्वाोंवचें सनमाणें पावटीों... तकली बाग्वावन काजारी भेि स्वीकार कतवच, ती मात्र आपली तकली पोंदा घाल्ची िवय आिली ती ि डन ि डता आनी ती दादल्याक दीवन ि डता.
आदीों चेडवाों एकलीों एक्सुरीों आिताना, दादल्याोंच्या एक्स-रे द ळ्याोंच्या सदषटीक लजेवन, धणीक दीषट लावन चल्तालीों. आदीों काजारा पयलें चेडवाोंची चाल तशी आिताली.
काजारा पयलें दादल्याोंक एक पाड िवय आिता. 'दादल्यान केदाळारी चेडवाोंच्या ि भाये सवषयाोंत वणवन करून ह ग ळिुोंचें'. काजार जालेंच चेडे चाप्पे जातात. सकत्याक जाणाोंत तुमी? काजारा उपराोंत फट मारोंक नज म्हळ्ळें एक कारण आि क ों ी पुर या िेजाची बायल काोंय ि भीत आिा क ण्ा...!
काजाराक िैरीक ि धताना आदीों चेडे चडावत काोंबळाच्या रे ड्ाोंपरीों हदें पुलवन चल्ताले. चेडवाोंक पळे ताना नाका फुडाोंनी िुोंयसपताले. िैरीक पळे वोंक गेल्ल्या वेळार चेड्ाचेंच दरबार. आदीों चेडवाों तकली उकलनािताों , तकली बागावन, आसयल्ल्या ियऱ्याोंक िुधासिवतालीों. आशें आदले दीि
आदलें एक ज डें आिलें. तेदाळा तीों सब्रटीष िकावराोंत वावुतावलीों. पतीण सब्रटीष ब ग ों ल्याोंत आयाचें काम कतावली. त राकवसलचें काम. हाोंकाों द गाोंयकी म ग जाल . आनी ताोंचें काजार'यी जालें. ताोंच्या काजाराक सब्रटीष असधकारीन इों गलेंडाची राणी एसलजबेत सहची रपणें आिचें द 'द न भाोंग्राळीों नाणीों
47 वीज क क ों णी
सदलीों. द गाोंय म गान आिलीों. घचें काम वाोंटून घेतालीों. दादल्यान काम करोंक चुकारी मातावना, बायलेन रासणयेचें न्हाणें टाि घालन काम वाोंटून घेवोंक आल चन केली... दादल्यान िय घाली. पूण हर पावटीों दादल मात्र टाि िलवाताल आनी िवव कामाों ताकाच करोंक पडतालीों. मागीर पळे ताना इनामाों रूपार सदलीों द नी न्हाणीों गम्म घालन द नी कुसशोंनी रासणयेचें रपणें येंवचे परीों सतणें ऐसडया केली. तशें जाल्ल्यान केदाळाय दादल िलवताल . काजारी सजण्ेंत दादल्याोंनी िलव च ों े हे र थ डे खाि सवषय आिात. ि र सपयेवन ित िाोंगचें, फट मारून सशकोन पडचें, सनदें त घ रें वचें, स्वपणाोंत उल व ों चें, पनीं लव लेटराों ,प ट , हुल्पायनािताों उगडािा खातीर श केसजोंत दवनव सशकोन पडचें, म बायलार िशीक भशीक नाोंवाों , सफल्म ताराोंची नाोंवाों घालन आदल्या गरल फ्रेंडाचीों नोंबराों जगवन दवचीं, भुशीं सफल्माों... आशी िलव णेची पट्टी लाोंबात् वेता. आशें काजारा उपराोंतलें िवकाि िगळें उळटा - िुळटा जाता. तकली पोंदा घाल्चें काम आताों दादल्याोंचें जाता. आताों िदाोंय दादल्याचे बारा ब्रेितार, तेरा िुिार िुरू जातात. दादल्याचे गत् पूरा 'टै टानीक' बूड'ले भाशेन 'गुळ्ळ' जाता.
काजार जातच भुगीं बाळाों िोंगी कुटाम जाता... बायल घर आनी भुग्याांक िाोंबाळता, तर दादल ज डन हाडन घरा घाल्ता. आशें काजार जालेंच कुटाम िाोंबाळुों क दादल जाता जाोंट . आशें बायल पयले पावटीों सजक्ता. भुगीं व्हड जाताना, सशकाप मुगदाताना, बायल दु स्रे पावटीों सजक्ता...
दादल्याक सपराय जाताना, दादल जाता क नश्याोंतल िार णेच कुोंट . आताों दादल िलवाता. आताों तरी कळ्ळें गी काजारी सजण्ेंत केदाळारी सजक न येंवचें बायलाोंनी मात्र... दादल्याोंक िदाों िलव च ों ेंच काजारी सजणें जालें.! - पोंिू, बोंटवाळ. -----------------------------------हास्याोंच हाोंड _सलग री, सहगावन. टीचर : भुोंयक आनी चोंद्ेमाक सकतें िोंभोंध? सकट् टू : भाव आनी भयण टीचर : तें कशें? सकट् टू : भुोंयक आमी 'भूमी तायी' म्हणताोंव.
48 वीज क क ों णी
आनी चोंद्ेमाक 'चोंदमाम' म्हणताोंव. माम आनी तायी भाव भयणी न्होंय'गी? ********** टीचर : (परीक्षा ह लाोंत) सकट्टी सकत्याक तूों इतल्या टे नशनार आिाय? ह ल सटकेट हाडु ों क नाोंय'गी? क्ाल्कुलेटर हाडु ों क ना? सकट् टू : तें िक्कड हाडलाों... पूण नक्कल करोंक म्हण तयार केली चीट, आयच्या परीक्षेची ि डन, फाल्याोंच्या पररक्षेची हाडल्या टीचर...
टीचर : िगलाणे पयलें सदिता, घडघड मागीर आयकाता, हाका कारण सकतें? सकट् टू : तेंगी... आमचे द ळे मुकार आिात दे कून पयलें सदिता.. कान पाटल्यान दे कून मागीर आयकाता.
********** टीचर : वारें , उदाक नािताना मनश्याक सजयेवोंक िाध्य'च ना... सकट् टू : व्हय'गी टीचर... पूण म्हजें भयण िाोंग्तालें ताका िेजाचो िुरेश निताना सजयेवोंक'च िाध्य ना म्हण...
********* टीचर : तुमीों च वग जण भाभाव पळे वोंक एक'च िाके सदितात. तुमच बापय खोंय काम कताव ? सकट् टू: त िेराक्स आों गड चलयता.
********** टीचर : भुग्याांन स्त्रीयाोंक मऱ्याद सदवोंक जाय. िवव स्त्रीयाोंक आवय म्हण लेकुोंक जाय.. सकट् टू : िवव स्त्रीयाोंक आवय म्हण लेकल्यार बापायची मऱ्याद वेता नें!?
********* ******** सकट् टू : तुज बापय दाक्तेर तरी, तूों घड्े घड्े हुशार आिानाोंय.. भ व बेजारायेची गजाल. पुट्टू : तशें तुज बापय म नावची पे ट कताव... तरी तूों असनकी आिाय! बारी बेजारायेची गजाल...
**********
टीचर : ताज महल िोंिाराच्या िात अजापाों पयकी एक सकत्याक? सकट् टू : तेदें व्हड ताज महल, धव्ा मारबल फात्रान ब्याोंकाच एक पयि यी रीन कासडनािताों भाोंदला म्हळ्यार तें अजाप नािताों आनी सकतें? **********
49 वीज क क ों णी
टीचर : कुतूब समनार खोंयिर आिा? सकट् टू : आमच्या घरा पाटल्यान टीचर. टीचर : त ड ों धाोंप'रे ... तें कुतूब समनार न्हय एर टे ल टवर.
टीचर : तुज्या प्लेसटों त द न इडल्य आिात. तुवें द नी खेल्यार सकतें उताव..? सकट् टू : इल्ललशी चेटणी उताव.. *********
********* टीचर : सकट् टू, तुवें रजा कशी खसचवलीय? सकट् टू : एक दीि एका चेडवाक "ऐ लव यू" म्हळें टीचर : बासकचे? सकट् टू : बासकचे पुते दीि आस्पत्रेंत आिल !ों
टीचर : अळे लाद्ामा, तुज्या पुताची हाज्री म ितू उणी आिा... दे कून ताका परीक्षेक बि क ों जायना.. लाद्ू : व्हय'गी.. बरें जालें. त भेकूफच िाोंग'लें आयकाना, व्हड न्हय टीचर... परीक्षेक बि क ों ि सडनातल्यार व्हड न्हय... उभे राव न्ोंच बरों वदी... इली चराब सजताव...
********* टीचर : सकट् टू टू मैनि टू सकतले? _ चलग री, चहगाडन. सकट् टू : िमज क ों ना टीचर.. ----------------------------------------------------------------------------------उों ब ळन िुकात घाल्या कवी आ् योंडऱ्यू एल. सडकुन्हा, हाोंकाों पूण िुक क ों आयकाना. आवडलेली कसवता सवमश्याव िोंगीों ... --------------------------------------
पाविा... सशराोंधाररों नी व्हाळचा पाविा म्हजा दु बळ्याची तुका सभमवत सदिसलना? येंवचे आदीों इल तरी सहशार सदत य! आिली एक बरी चड्डी
न्हेि'ली एक सपोंजकर चड्डी मान राक क ों पेचाडता पेंकडा थावन सनस्र क ों आयकाना!
येताना िाोंग क्न ों ाय केदाळा वेताय म्हण तरी िाों ग! चड दीि राोंवच इराद तर म्हागावयेचा उज्याोंत लािच ग्याि तरी पेटवन
50 वीज क क ों णी
बािी बाजचे कायलीर चड्डी िुकयताों
िक्कडी मजा करा खोंत कररनाकात िाोंजेर हून - शेळें जेवाण आिा रे डी बऱ्या थरान शासभतायेन येवन पावात बेंगळू र नगरी...
- र नालड ओचलवेरा, पडु क ण कवी
आ् योंडऱ्यू
एल.
सडकुन्हा
हाों काों
आवडलेली कसवता सवमश्याव िोंगीों --------------------------------------
िोंत ि वणुांक कळाना...
भुगीं म्हणतात माम्मी सकतली खूश न वर म्हणता पेंकडार ना मूोंज व्हय व्हतो िोंत ि माका आज केदाळा येनाोंगी राक ण आिाों िाोंग... येयात आमीों राक ण आिाोंव तुमकाों बरें िोंत िबरीत पयण माग्ताोंव...
-------------------------------------कुटमाचीों म्हजीों गाोंवा थावन येतात मन म्हजें घाल्ता उडकाणाों िाोंजे सभतर तीों बेंगळू र पावतात वतो िोंत ि वणुांक कळाना वाटे र नेट वकव मेळाना घुोंवड्ाोंनी जाग्रूत करा थोंड लागल्यार लागीों लागीों बिा घाट्येची ि बाय पळे या अम री तेिव म्हणा कोंताराों अोंत्याक्षरी खेळा वक ों क ों जालीों दे गेन बिा
- जेनेट वास, बेंगळू र. -------------------------------------
बेंगळु राोंत
चल'ल्ल्या
प येसटकाची
कसवग षटी आनी पाविा भ व ों ारीों... एक सवमशावत्मक सचोंतप...
--------------------------------------
51 वीज क क ों णी
प येसटका पोंगडाच्या कसवोंनी प्रकट केल्ल्य थ ड् कसवता वेळा पमावणे वाचताों. वाचताना द न तीन पावटीों वाचताों. कसवोंचें उग्तें मन आनी धाद स्पण पळे ताना िोंत ि भ ग्ता. म्हज्या कामाच्या राटावळे मधें ह्या अपुरबायेचा पोंगडाोंत ििीय थरान भाग घेवोंक जायना तरी कसवताों वाचून िोंत ि ज डताों. माका वळक नात'ल्ल्या नव्ा कवी/कसवयसत्रोंची कल्पनाों भुग्यावपरीों ताजा मनाोंत वाचताना सवशेि आनोंद भ ग्ता. आयलेवार हाोंगा वाचलेल्ल्य द न कसवता म्हज्या काळजाक लागल्य . एक कसवतेंतल्या मुगद अनी प्रामाणीक भ गणाों खातीर... अन्ेक कसवतेंतल्या गोंभीर सवषया खातीर.
एक जेनेट वाि सहणें बरसयली “िोंत ि वणुांक कळाना….”. कसवतेच्या पयल्या व सळन्ोंच ह्या कसवतेन म्हज्या काळजाक आपडलें सतच्या “कुटमाचीों म्हज्या गाोंवा थावन येतात”. सकतलीों म गाळ, िोंत िाचीों आनी प्रामाणीक भ गणाों हीों. हाच्ये वनी व्हतो स्वागत खोंय मेळात? सतणें सकतें बरयल्या त्या वनीं चड तुमी त्या कुटमाच्या ित्काराोंत धाद िकाय ज डल्या तें कळता. अन्ेक कसवता हाोंवें वाचून थ ड आटव केली जावनािा र नी ओसलवेराची. पयलें
वाचताना हाळवायेन वाचून गेली तरी, त्या कसवतेंतल्या सचत्रणान माका पाटीों कसवते सभतर व डन हाडलें. र सनची कसवतेंत हाोंवें पासकवल्ल्य िोंग्ती: १ “चड्डे ”ची प्रसतमा उट न सदिता तरी ती चड्डी दु बसळकायेचें सवदान िाोंग न अिा. २. दु बसळकायेंती मान आनी स्वासभमान राक क ों पेचाडची काळजाक लागची गजाल तीिऱ्या चरणाोंत आिा. ३. “मागावयेच्या उज्यान लािच ग्याि” कवीन ह्या प्रसतमाोंत प्रितूत िोंिाराोंत दु बळ्याक अनी मद्यम वगावच्या ल काचें सजवीत सदिान दीि क रटावन काडन वाटे र घाल्च्या मागावयेसवशीों आिा. ४. भािी भाजचे कायलीर चड्डी िुकोंवचे दृश्य दु बसळकायेची दू क अनी भुकेचें सचत्रण सदता. र नी ओसलवेरा क क ों णेंत एक काण्ेंगार म्हण नाोंवाडला तरी हाोंगा ताचेथोंय एक सचोंतनशील कवी माका सदिल . पाटल्या तीि विाां थावन त गलफाोंत आिा तरी दु बसळकायेचें सचत्रण सदों वचीों रूपकाों ताच्या सभतर थावन उबजाजय तर कसवच्या अनभ गासवसशोंय िमजाजाय पडता. सजवीत
52 वीज क क ों णी
सशज न आिता म्हणािर कसवताय सशज न आिता. िबार पावटीों आमीों कसवतेच्या बागलालागीों मात्र वेताोंव. थ डे पावटीों कसवत्वाच्या नोंदनवन सभतर भायर थावन एक चोंचल दीश् घाल्ताोंव. पूण कसवच रिानुभवाच अस्वाद कररजाय तर कसवतेच्या सभतर वचाजाय पडता. तेदना वरकवी लुवीि मिकरे नि हाणीों 'कसवत्वाचें गुपीत नोंदनवन'' कसवतेंत िाोंग'ल्ल्यापरीों कसवत्वाचें मायना गाोंवचें सदिता.
कसवता िादपवण प येसटका पोंगडाचा कवीों थावन जातेलें.. वाचनाोंक कसवता सवोंची प्रसिया आशी आिा...
१) पदाों हाोंगािर िकयल प िट कताांव. पदाोंक लग्ती जालें कसवता बरयजाय. हीों पदाों ग्रूपाोंत मात्र आि द ों ीत. काऱ्यें जाता मुणािर क णाोंयकी फावावडव कररनाकात. पदाों १-८ मुणािर मात्र ९ वें पद लेकाक धररनाकात. २) कसवता क णेंय बरव्ेता. पूण क णाोंक त्या काऱ्याोंत कसवता वाचन करोंक िाध्य आिा, खुशी आिा ताणी मात्र स्पध्याांत भाग घेंवचे. कसवता स्पद्याव खातीर मूण बरवन पदाचें नोंबर उलेक कररजाय...
आ् योंडू एल. चडकुन्हा. -------------------------------------माोंड ि भाणा ची २४६ वी मसहन्ाळी माोंची जून ५ ताररकेर िाोंजेचा ६ वरार गद्दाळायेन िाों लुवीि कालेसजचा िभाोंगणाोंत फुलाों पाकळ्य सशर नाोंवाोंकाल िादार जातेली... ह्या काऱ्याोंत ८ पदाों तशें त्या पदाोंक लग्ती जालीों ८ कसवता िादर जातेलीों...
३) कसवता ग्रूपाोंत प िट कचाव िवें, माका वयक्तीक जावन धासडजाय... ४) कसवता धाडु ों क २८.०५.२०२२
सनमाणी
तारीक
५) ह्या काऱ्याोंत आवकाि मेळानातुल्ल्याोंक मुकल्या काऱ्याोंनी प्रामुख्यता दीवन
53 वीज क क ों णी
आवकाि करून सदों वचें प्रामाणीक प्रयत्न कतेल्याोंव.. ६) पदाक आनी कसवतेक ियरीक करून कसवता बरों वची आनी सवोंची ब व कश्ाोंची गजाल. पोंगडाोंत एकानेकी ऊोंच कवी कवयत्री आिात क णाोंची सवोंची क णाोंची ि डची मुळ्ळें य वड तकले फडाफसडची गजाल.. ताचाकी हें बरें आिुलें मुळ्ळीों भ गणाों येंवचीों िामान्... दे कून ग्रूपाचेर/ कुटमाचेर सशणानािताों तीपव दाराोंनी सदलें तीपव मायाम गान स्वीकार कररजाय मूण खाल्ती सवनोंती. दे व बरें करू ों ...
...नवीन चपरे रा, सुरत्कल. 🏵🏵🏵🏵🏵🏵🏵-----------------------
अवस्वर - १०. सलटल ज न, र बीन, आनी आथवर तेगी अोंक'स्टर श्हेराक वेच्ये वाटे न चलून व्हेताले. र सबनान आपणाक वयिून सदलें काम सवस्र न, ब्लू बारा तेवशीों गेल्ल्या सवश्याों त सचोंतून ज नाक लज भ गली. आपणें केल्ल्या चुकी खातीर ताणें र सबनाकडे भ गिाणे मागलें. सततल्यार ते एका व्हाळाकडे येवन पावले. ताोंतलें सनतळ उदाक पळे वन तेगाोंयकी खुशी जाली. ताणी त्या थोंड उदकाोंत त ड ों , हात, पाोंय धुले. ताोंकाों बरी तान लाग'ल्ल्यान धाद शी उदाक सपयेले. पुरािण जाल्ल्यान सवशेव घेंवच्या खातीर एका रूका पोंदा हात पाोंय ि डन सनदले. र बीन आनी आथवर अधें
54 वीज क क ों णी
कुरे द ळे धाोंपून स्वपणेताले. पूण ज न घट्ट नीद'ल . थ ड्ा वेळान पयसशल्ल्यान एक तनावट चलून येंवच ताोंकाों सदिल . त ताोंबड्ा रों गाचें सिल्क आनी वेलवेट नमून्ाचें वितूर न्हेि'ल . तकलेर दवर'ल्ल्या ट सपयेचेर रों ग रों गाळ सववीध िुकण्ाोंचीों पाकाों आि'लीों. भुजा म्हणािर ते मुद्याळे केि लाोंबताले. पेंकटार एक तलवार उमकाळताली. "थोंय पळे , नमून्ा नमून्ाचीों पाकाों आि'लें एक िुकणें हेवसशन्ोंच येवन आिा" र बीन इल्ल्या व्हडल्या ताळ्यान म्हणालागल . ताच ताळ आयक न ज न आनी आथवर द ळे उग्ते करून त तनावट येंवच्या वाटे क पळे लागले. त्या तनावट्यान चल्ची ती मजी, ताचें रों गाळ न्हेिण, ताचीों हातेराों, ताची ती धडों ग कूड, हाताों पाोंयाोंचे रट्टे पळे वन ते खूश पावले. "त क ण म्हण पळे जाय" म्हण र सबनान ताच्या िाोंगात्याोंक लागसिल्ल्या ब ल्याोंत सलप न राव क ों िाोंगलें. र बीन सचक्के मुकार वचून रित्या मधेंगात हात भाोंधून रावल . तनावट ताका पळे वन पळे नातल्या भाशेन ताच्ये इतल्याक मुकार गेल . र सबनान ताका आडावन अपूण एक लुटकार म्हळ्ळे परीों त्या तनावट्याक भेषटावोंक लागल . 'तुजी पिव काड' म्हणताना त तनावटी सभोंयेल ना. 'म्हजे वाटे क आड रावानाका, तूों हाोंगा थावन सनकळ. ना तर तुका आताों काबार कताां '
म्हण तनावट्यान आपल्या पेंकटाोंतली तलवार भायर काडली. 'म्हज्या ह्या ओक रूकाच्या द ण्ण्ण्ा मुकार तुजी ही तलवार सकत्याक'च उपकाराक पडसचना. म्हजेकडे लडाय कचें मन आिा तर द ण् काणघे. द गाोंक'यी द ण्ण्ण्ान्ोंच िगड्ेत.' आशें र सबनान म्हळ्ळें च त तनावट लागसिल्ल्या एका ओक रूकाकडे व्हचून, पाटीों मुकार हालवन, पाळाों िमेत त रूक हुमटू न काडल . ताचें बळ पळे वन ज न आनी आथवर द गी सवज्मीत जाले. र बीन थोंयच राव न तनावट्याचीों काभावराों पळे ताल . तनावट्यान आपल्या तलवारीन बारीक रूक त कात्रून, द ण् तयार करून र सबना मुकार येवन उभ जाल . िुरू जाली हाोंच्ये मधें लडाय. एकामेका द ण् काणघेवन उबरावन मारोंक लागले. तनावट्याची ती िकत, बळ आनी चलाकी पळे वन र बीन घाबारल . ि केल्ल्या पाड्ापरीों तनावट धाोंव न येवन आपल्या द ण्ताच्या मारान र सबनाक मानव धणीक आपटायलागल . लडायेंत तनावट्याची श्याथी पळे वन, "तनावट्या, रावय तुजें शूर'पण. तूों सनजायकी श्यासथवोंत. ह्या िगड्ाोंत हाोंव तुजे मुकार िलवालाों. हें हाोंव माोंदून घेताों" म्हण र बीन ब बासटलागल . "राव थोंय, आनी लडाय मुकासिवनाका" सलटल ज न आनी आथवर ब ल्याोंत सलप न आिले ते भायर आयले. र बीन धूळ
55 वीज क क ों णी
भर'ल्ल्ये धणी िुवातेर पड'ल . तशें त मनीि. पूण सकतें कचें? ताच धनी भ व िूर धुळीन बुडुल . सलटल ज नान येवन ताका आनी आय ग्य व्क्ती. म्हज्या बापयक त धनव उकल . र सबनाचें आों ग पाोंग दु क्तालें. िदाों त द् ों े सदताल . ताका सनषटु रायेन दे कून ताणें सलटल ज नाच हात धनव पाटीों चलयताल . तशें माका ताची कतुववाों पळे वन ल टल . राग येताल . म्हज बाब केदनाोंय िमादान र बीन काोंय सचलर मनीि न्हय. ताका त्राण कतावल . एक दीि माका जाल अक्मान आि'लें. त च जावून पडले कडे थावन ि िुोंक जायनािताना धसनयाच्या उट न "इषटा, तुजें नाोंव सकतें?" कानपाट्याक हाोंवें बळान थापाड सदलें. "म्हजें नाोंव ग्र म वेल. हाोंव म्हज्या अोंकलाक दु रादृषटान, ताच्या काना थावन रगत पळे वोंक म्हण हाोंगािर आसयल .ों " व्हाळ न भायर येवोंक लागलें. आनी त थोंयच "ह .. ह .. ह .. तूों म्हज्या म गाच ग्र म- वेल." पतावल आनी मेल . त मेल्ल्यान म्हज बाब र बीन ताच्या भुजाोंक धनव सवचाररलागल . पुतो सभोंयेल . माका सशक्षा मेळात म्हण आताों ताच्या त ड ों ार िोंत ि आिल . सभोंयान, ताणें माका "खोंयिर तरी तूों व्हच" तनावट्यान र सबनाच्या त ड ों ाचेर दीषट म्हण दबाव घाल्ल्यान हाोंव भायर िर न, लायली. "व्हय, तुोंच त म्हज अोंकल. हाोंतूों हाोंगािर येवन पावल .ों " दु बाव'च ना." तनावट्यान आशें म्हण न ताच्या "सकतेंय जाोंव, तुका पळे वन माका व्हतो अोंकल र सबनाक प टलून धनव, प ल्याक एक िोंत ि जाला. तूों हाोंगािर म्हजे िोंसगोंच राव. कीि सदल . आनी मुकार तुजें नाोंव वील स्कारलेट. तुज्या "तनावट्या ग्र म वेल, धा विाां आदीों हाोंव तुका ह्या स्जार'लेट नेिणाों ववीं तुका हें नाों व ि डन ह्या रानाक आसयल .ों हाोंगा येंवच्या सदलाों" म्हणाल र बीन. पयलें हाोंवें तुका ध ण्ण्ण्ाचे आनी हर रीसतचें "वील स्कारलेट, तुका आमच्या ह्या पोंगडाक मार फारा सवश्याोंत तभेती सदली. सनजायकी स्वागत म्हणताोंव." म्हण न सलटल ज नान तूों एक बळवोंत आनी श्यासथवोंत तनावट ." ताच हात हालयल . "म्हजें नाोंव, सलटल र सबनान भ व खुशी पाव न िाोंगलें. "पूण तूों ज न, ताचें नाोंव आथवर. आमीों ह्या र सबनाचे हाोंगा सकतें तुज्या आवय बापयक िाोंडून िाोंगाती. तशें तूों आमच्या पोंगडाोंतल िाोंद " हाोंगा आयलाय?" म्हण ताका मान कररलागल . "तुका कळीत आिा अोंकल, म्हज्या बापय सवश्याोंत. म्हज बाब िर एडवडव एक बर (असनकी आिा) ----------------------------------------------------------------------------------56 वीज क क ों णी
जीि की लाटी, उिकी बैन्स (सफलीप मुदाथव) सजि सक लासट, उल्लस्क बैन्स. कनावटक राज्याोंत, १४ माय २०२२ पािून मताोंतर सनषेद लागू जालाों. २०१९ जेराल एसलिाोंवाोंत, राज्याोंत बाजपा िकावर पक्षाोंतर वाटे न पद्वे र आसयल तरी, आनीों जात्यातीत सवरद्द पक्ष सवधान िभेंत बपूवर िक्ते न आिात तरी, केिरी दळाोंची जीक जाली. २०१९ एिेंबली एसलिाोंवाोंत, "अमीों भािसयलें कर्न दाकयलें" म्हण आपलीच पाट पेटुोंक आनीों बहुमतीय सहोंद्वाोंक आपले मुसटों त दवरोंक हें कानून ज्यारी केलें.
"जागरूक" म्हणजे vigilante िोंघटणाों गैर-कानूनी. पूण, िकावरी िोंिठे िोंसवदान पाळू न येनाितना, िकाळीक िकावरी मोंसत्रोंच्ये पाोंय लेंवच्या ह्या काळार, ह्याों िोंघटणाोंक क णें घाोंट बाोंदची? हीों केिरी िोंघटणाों आपली गुोंडासगरी वापरून, बाजप
राजकारसणोंक सजक क ों जाय सततले मत जमयतात नसहोंगी? म्हणतच, अ-िोंसवदानीक असधकार ह्याों "तुोंडू-रायाोंच " नसहोंगी? सििताोंवाों सवरद्द हे केिरी पोंगड उन्मादाच उज व क्त ों ात. हें मूळ कारण, सििताोंव मागण्ा-फराोंच्येर, इिक लाोंच्येर, क वेंताोंच्येर आनीों हेर धामीक-िमाजीक िोंिठ्ाोंच्येर हला ब ल करोंक, पात र मारोंक आनीों हेर भ ग ों ित ळ करोंक. "Subject to public order, morality and health and to the other provisions of this Part, all persons are equally entitled to freedom of conscience and the right freely to profess, practise and propagate religion." Article २५(१) of the Constitution of India. ह्या प्रकरणाोंत, "Subject to public order" म्हळ्ळें वाक्ाोंश वापरून, आयच्येबहुमतीय िकावर नवीों कानुनाों ज्यारी कतावत. िकावरी असधकाररों ची पद्वी उळट्याों कामाोंक वापररतात.
57 वीज क क ों णी
मताोंतर केलाों म्हळ्ळ फटसकर वाद शेकड्ाों थावन दें व न आसयल आनीों पाटल्याों तीि विाां थावन भारीच वाडला. जासयत्त्याों राज्याोंनीों ह्या बाबतीन कायदे रचल्यात: "Even these laws do not prohibit all religious conversions. Instead, they say that any conversion by misrepresentation, coercion, force, fraud or allurement, is illegal". ह्याों उत्राोंच्यें व्ाक्ान मात्र भयोंकर! दाकलाक, पाटल्या पोंद्ळ्याोंतल कनावटक Protection of Right to Freedom of Religion Ordinance, २०२२ म्हण ग डशें नाोंव सदल मताोंतर सनषेद कायद . हाोंतू, allurement म्हळ्यार सकतें म्हण सववररलाों. सगफ्ट, आयेर, दान-धमव, सशकपाची फी ररयायत व माफी, नवकरी, ियरीक, व हेर किलीय कुमक allurement म्हणता हें ओसडव नेन्स. घर-वाप्सी मताोंतर नहीों! पूण, अन् धमावच्याोंनीों, प्रत्येक जावन सििताोंव आनीों मुिलीम ल कान सहों दू जाल्यार, ताोंका ह कायद लागू जायना सकत्याक तिलें मताोंतर नहीों बगार "घरवाप्सी". वीपऱ्याि म्हळ्यार, दू र सदलें म्हण क ण पापाच्याक कुडायलें तर, प्रत्येक जावन
पाद्ीों-मासद्ों क, "अपूण द षी नहीों म्हण रजू कररजे" त्या पासपयान. सिवील कायद्याों च्या मूळाव्ा तत्वाों प्रमाणें, क ण दू र सदता व ताच्ये तपेन िकाव री वसकलान कुडासयल द षी म्हण क डसतोंत रे गऱ्याों आनीों कानुनाों प्रमणें रजू करन ् दाकयजे. हें व्ाक्ान अिोंसवदानीक मात्र नहीों, कायद्या-हीन.
"मताोंतर कायद मोंजूर कररनाका. दिकत घासलनाकात" म्हण राज्य-पालाच्ये पाोंय धच्याव बदलेक, िुपरीम क डसतोंत केज दाकल कच्यें िाखें मेट. सहोंदू िमाज्येच्या जासतच्या अत्याच्यारा सवरद्द, आमच िोंसवदान सशल्पी द त र बाबािाहेब आों बेडकर तीन लाक दसलताोंक िाोंगाता घेवन मताोंतर जाल , पूण बुसद्दित धमावक. बुसद्दित, जैन आिलीों स्तळीय धमाां म्हळ्ळ्या नीबान केिरी पोंगड तिल्याों सवषयाोंनीों मेतेर जायनाोंत. तशें पळे ल्यार, प्राचीन भारत भहुमतीय बुसद्दित
58 वीज क क ों णी
जावनिल , त बहुमतीय सहोंदू कि जाल ? जैनाोंच आों कड सकत्याक उण जाल ? हाोंतले चडावत् सहोंदू जाले नसहोंगी? तिलें मताोंतर आयच्या बहुमतीय िकावराक द ळ्याोंक त पना.
दलीत, SC, ST, indigenous धमाांच्ये काोंय सहोंदू नहीों. ताोंच्ये दे व वेगळे च आितात. जासयत्त्याोंक दे व म्हण नाों. राण-रूकाोंक, िूऱ्य -दऱ्याोंक, सपशाची-भुताोंक, सदव डि र पाोंक, आपल्या मेल्ल्याों व्हसडलाोंक आनीों हेर नैिगीक िक्तेंक पूजा ते करोंक पुर . तशी पूजा करोंक ताोंकाों "बामूण पुर सहताची" घजव नाों. तरी-पूण, आजकाल िकावरी असधकारी हाोंकाों िकटाोंक "सहों दू" म्हण लेबल लावन ि डतात. हकीगत की हाोंकाों िकटाोंक तशेंच असशकपी, दु बळ आनीों अ-नागरीक कनव दवरल्यार, ताोंकाों "सहोंदू राषटाचें वीक" लागना. जर ह ल क सििताोंव जाल , ताोंकाों समिाोंवी कुमक लाबली, फुकटाच्यें सशकप मेळ्ळें , भािी र जी र टी मेळ्ळी आनीों ताोंच्यें ’िबसळकरण" जालें, तर बामुणाोंची ’मनू वेविता’ सवरद्द ते उपराटतेले. ताोंची गुलामी करोंक क ण उचें नाों. “FOR getting human treatment, convert yourselves. Convert for getting organised. Convert for
becoming strong. Convert for securing equality. Convert for getting liberty. Convert so that your domestic life should be happy.” अशें म्हळ्ळें अोंबेडकर िायबान. जर, अिलें भाशण त आताों कनावटकाोंक दीत, ताका जयलाोंत कुडायते आिले. ओट् टूक, पाटीों उरलेल्या जासतनीों ’बरें जावोंक नज . ता<ची उन्ती व प्रगती जावोंक नज . "अचे दीन" ताोंच्या खातीर नहीों. म्हजी जात किली?
जासतच्या सनषटू र वेविताच सवर द कर्न जर क ण एकल , प्रमूक जावन असििताोंव व अन-मुिलीम, मताोंतर जाता, ताका नव्ा िमुदायाोंत हेराों िाोंगता बर बर हक्काों आनीों मान मर्याद मेळता-गी? पन्ाां सििताोंवाोंच्या इगजाांनीों ताोंकाों समिाों भेट वोंक रीग मेळतागी? बहुशा, नाों. मताोंतर सनषेद कायद्या सवषयाोंत तकली पाड कच्याव सििताोंव मुखेल्याोंनीों ह्या िवलाक जाप ि दची बरी.
59 वीज क क ों णी
िाोंत दे विहायम सपळ्ळे ? पाटल्या पोंद्ळ्याोंत आन्ेक गजाल पगवटली. ह्या १५ माय-व्ेर, वासतकनाोंत पापा फ्राल्लन्सिान तसमळनाडु ों त लगबग सतनशीों विाां आदीों सि्रिताोंव जावन माडतीर मेल्ल्या दे विहायमाक (बाल्लप्तस्माच्यें नाोंव, लाजरि) िाोंताच मान सदल . हाका तवळच्या टर वेण-क र रायाच्या हुक्मेन, राणाोंत बोंदी कनव गुळ मानव सजवशीों मारलल म्हण ताची सजण्े काणी िाोंग्ता.
ह्या िोंबरमाक, दे िाच्ये िकावरी आसधकारी आनीों तसमलनाडु च्ये िकावरी मोंत्री हाजर आिले. तरी, तसमलनाडु च्या सवश्व सहोंदू पररशद केिरी िोंघटणान आपल सवर ड पािार्ल . "VHP vehemently opposes the decision of the Vatican conferring Sainthood to Devasahayam Pillai. The event is a 'devious ploy' as it converted Hindus in the garb of honouring/uplifting them". सपळ्ळे म्हण उलेकीत केलाों तें गुमनाक घेंवच्यें! ह स्स्थळीय िाोंत आचरय ् ाों करीत आनीों चड ल क सििताोंव जायत म्हण ताोंकाों भ्यें उटलाों तें खोंडीत.
-----------------------------------------------------------------------------------
60 वीज क क ों णी
नाक्षी िाबिी सवय... (चारली ि प्ार राव न पुपुवर न आिताना ड ला प्रवेश)
ि वताय? चारली : आनी क णाक? म्हज्या पुताक... नाका जाली िवय... ड ला : अळे चारली... भुग्याांच्य पाड िवय ल्हान थावन्ोंच हुमटू न कासडजाय. म्हज्या पुताक सतच िवय आिली... चारली : ताका किली ती वायट िवय? ड ला : नाक्ष्य चाबच्य ... क णें सकतें केल्यारी ि डवोंक जालें ना. आखरे क हाोंवेंच'ने ... ती वायट िवय रावसयली. चारली : व्हयगी सकतें? तुवें ताची िवय कशी ि डयली? ड ला : बारी िुलभ... चेक्ावक डें सटिटालागीों व्हेलें... िगळे दाोंत काडयले. आताों चाब द ों ी पळे याों... नाक्ष्य ... चारली : हाों....!!
चारली : भाि नातली जात खोंची? क णाक लगाड काडु ों क जल्माला क ण्ा.. खावगी खोंच ...! ड ला : (सभतर ररग्ता) चारले क णाक गाळी -----------------------------------------------------------------------------------
61 वीज क क ों णी
आमची माती आमची ों मनशाों
कक ों णी सेवेिी िानी - ट नी मेंड न्सा
*हेमािाऱ्य
हें व्हयलें नाों व फामाद क क ों णी वावराडी, बरवपी, कवी नाटकीित ट नी में ड न्साक सदलें ताच्याच दायजी ईिटान दे वादीन िी भावतीि में ड न्सा (बाम्स) न ताच अखोंड आनी थकानातल ल कक ों णी वावर पळे वन. खोंडीत जावन ट नी मेंड न्सा - दु बायाों तल्या िगळ्या क क ों णी पजेक म गाच अोंत नाम - एक प्रामाणीक क क ों णी िुजारी. आपल्या ८० विाां च्या प्रायेर’यी ताची रावानातले ली क क ों णी िेवा, चुरूक चतूर मत, काों य थ डे पावटीों उपद् सदों वची पाों याों नी दू क ताका क क ों णेथोंय ताों डून हाडतात, दु बायाों त िमरों बच्या िवव क क ों णी काऱ्याों क त हाजर जाता. जशें दे वादीन चा. फ्रा. दे ’क िता िाों ग्ताल , एक पों था ही क क ों णी कीड जर तु ज्या कुसडों त ररगली, मागीर ती तु का नुत्ा बि क ों दीना, कक ों णे च वावर करोंक ताका आशें सपश्यार घाल्ता, तुका सकडायता, ितायता, जागयता, आनी तुजेकनाव क क ों णेची हर बुट्टी चािी करयता. खरें हें उतार आनी ट नी में ड न्सा थोंय घडले लेंय हें च, आजून घड न आिा. जेजुराय नाों वाच्या मोंगळू र’ थावन जेज्वीत पासद्ों नी प्रकट कच्याव (िोंपादपी - दे वादीन बाप ए. टी. ल ब ) एका मसहन्ाळ्या पत्राचे र एक सकन्ी काणी ’जे जुचें बेन्ी’ बरों वच्या मुखाों तर ताणीों क क ों णी िासहत्याच प्रवेश केल . ती एक िुवाव त मात्र. उपराों त, ब ब ों य’थावन प्रकट जाों वच्या पयणारी, सदव , कुटाम पत्राों थावन िुवाव तून समत्र, िे ल , काणीक, आमची माय, उदे व, आशें क क ों णेंतल्या हर पत्राों नी ताणें सलकणी िरयली. शें बराों वयर 62 वीज क क ों णी
63 वीज क क ों णी
64 वीज क क ों णी
कवनाों , द नश्याों वयर कासणय , काों य हजाराों वयर लेखनाों सववीध सवशयाों चेर ताणें बरवन काडलीों,
जशें म्हणतात ताणें बरयनातल सवशय ना ह्या पन्ाि विाां च्या ताच्या िासहतीक सजसणयें त. फकत िासहत्याों त न्हों य आिताना क क ों णी रों गमोंसचये र’यी ताणें आपल वावर भे टयला. प्रते क जावन दे वादीन बाम्सान िादर केल्ल्या िवव नाटकाों नी ताणें वावर केला मात्र नहीों नाटकाों नी खुद्ध वेवेगळ वेि घाला. सकरें सफगव जेच्या क क ों णी नाटकीिताों नी िाों गाता येवून दे वादीन भाम्साच्या पुडार’पणाखाल घडले ल्या ’सकरें नाों वाच नाटक पोंगड’ ह्या नाटक पोंगडाों त त ििीय िाों द जावनािल . ह्या नाटक ब द ों े राखाल ताणीों जायते नाटक (चडताव दे वादीन भाम्साचे) क क ों णी रों गमों चाक भेटयल्यात. त्या सशवाय हे र सकरें गार बरवपी, नट, नाटकीित सलय सकरें , चारली सकरें , र की सकरें हाों चेलागीों नसहों च िासहतीक बगार खािगी िोंबोंध ताणें रता दवरल ल . पकत िासहतीक वावर नहीों आिताना ताचे बब ों यच्या दीिाों नी वेवेगळ्या लेबर युसनयानाों नी ताणें ििीय वावर केला आनी िों किटाों त आिलेल्या कामे ल्याों क नीत कनव सदल्या, ’िामाजीक िुधारण िोंघ’ नाों वाच्या माों ताखाल बब ों याों त घर खात्याों त घ ळच्या िभार चसलयाों क त आधाराच खाों ब जाला. िबाराों चें बरें फालें - ताों का िैररक कनव सदों वचें, घराों करोंक ल न काडून
65 वीज क क ों णी
सदों वचे, दान धमव जमों वचें, गरीब चसलयाों चीों काजाराों कनव सदों वचीों परयाों त - ह्या िवाां त ताणें जायती समनत घे तल्या. त्याच विाां नी पामाद क क ों णी िासहती जे.बी.म रायि हाच ल काम गाळ नाटक ’ही वाट येमक ड ों ाची’ ताणें िादर केल आिा. दु बायाों त ताका फामाद नाटकीित फ्रान्सीि फेनाां डीि काल्लस्सयाची मु लाकत जाली, १९७९ विाव . त्याच विाव जनेराचे २८ ताररकेर ताणीों मानेित प्राल्लन्सिाच नाटक ’दे वान केल गु न्ाों व’ दु बायाों तल्या ’इों सडयन एि सियेशनाच्या’ िालाों त िादर केल आनी ह नाटक दु बायाों तल्या क क ों णी म सगोंच्या वत्याव त्रप्तेक आनी ह गळापाक पात्र जाल . त्याच दीिाों नी ताणें, मैकल समनेजि आनी जे. एक्स. मथायि ह्या तेगाों नी िाों गाता मेळ न कक ों णी पत्राों क सदग जाों वचे नद्े न ’सत्रमू ती’ नाों वाच पोंगड रचल आनी क क ों णी पत्राों च सवि कचें , त्या पत्राों क िोंदेश, शुभाशय, वगव ण् जासहराताों जमवन सदों वच (प्रतेक जावन ब ब ों य थावन प्रकट जाों वच्या ’पयणारी’ पत्राक ) वावर ताणीों िु वाव सतल . उपराों त दु बाय करामाों त आिच्या ’मालीक नीवि एजेन्सी’ नाों वाच्या नाम-धार पत्राों पुितकाों सवकच्या वीकऱ्या-केंद्ाक भेट न ’पयणारी’ पत्राच्य प्रसतय थोंयिर वीकऱ्याक घाल्ची व्वस्स्था ताणीों करवन सदली. मात्र नहीों क क ों णी वाच्च्च्या वाचप्ाों क मात्र िीमीत एक क क ों णी वाचनालयाची (लायबरे री) फ्रेंडि ग्रूप लायबरे री - ताणीों स्स्थापीत केली. आताों ८० विाां च्या हुों बरार आिच अोंत नाम दु बाय अपली धूव आनी फुता िामक जाों वय अनी वाडलेल्या तेगाों नात्राों िाों गाता िोंत िाची आनी त्रप्तेची सजणी िाताव . आताों य आपल्या सदिाच्या वावरामधें आनी पाों याों घाों सटच्या धुखी मधेंय ’सदव ’ पत्राचे र सववीध सवशयाों चेर सलल्लखताों बरयता.
कक ों णी कीड कुसडों त आिता वरे ग हें समिाों व ज्यारी आितेलें तें िवव जाणाों त. अोंत्य अोंत नामासवश्याों त ’थ डें थ डें ’ - खािगी जन्म - अकट बर १८ ताररकेर, मू ड सबद्ी लागिार’चा दार डे -सहतलाों त. जन्म दाताराों -दे वादीन माटीन अलेक्स आनी फुला मेंड न्सा पाों च जणाों भुग्याां पैकी दु स्र (पसयल ज िेफ (दु जे) आताों ब ब ों याों त विती करून आिा. सतस्र अोंबर ज (अोंबू) दे वादीन जाला.चवत मूडबीदऱ्याों त िकडाों क वळसकच इनाि (बाबु टी) आनी पाों चवी एकलीच भयण बे थनी माद् सििटर सवनीता, सशकाप - प्राथमीक सशकाप कीर’याों त पट्टे नाों वाच्या हळ्ळें त, उपराों त कीर’याों तल्या प्राथमीक इिक लाों त िवी क्लाि परयाों त सशकाप. उपराों त पाों च विाां भेिाये च वावर. १९६० इस्वेंत ब ब ों यक पयण, थोंयिर ल्हान व्हड रे िट रें टानी वेयटर जावन, मागीर मे नेजर जावन उपराों त व्हड ह टे लाों नी बार एटें डर जावन वावर. १९७२ व्ा विाव ताणें ब ब ों ों यत वावर सदों वच्या ह टे लाच्या मे नेजराच्या िहायेन दु बायाों तल्या ’एरलासयन्स’ (हें ह टे ल उपराों त बों द जालाों .) नाों वाच्या सवदे शी ह टे लाों त काम कच्याव क तावाव चेर पयण. हाताों त थ डे गु ले जम्हल्या उपराों त एका िाों गात्याचा िहकारान दु बायाों तल्या दीरा म्हळ्ळ्या व्हड जाग्यार ’केनरा रे िट रें ट’ नाों वाच्या जे वणाों खाणाों सदों वच्या रे िट राची िुवाव त, पूण उपराों त िाों गात्यान हात ि डल्या उपराों त रे िट रें टाच्या उद्यमाक लगाम आनी कुवेयटाक पयण. थों यिर द न विाां काम कतोच, परत ’एर लासयन्स’ ह टे लाच्या मेनेजराचे सवनतेक लाग न पाटीों दु बायाक पाटीों पतोणी.
66 वीज क क ों णी
वेसगोंच बर दु बायाों त नवें च स्स्थापीत जाल्ल्या ’पाम जागतीक िन्मान ताका फाव जाल म्हण हाों व बीच’ ह टे लाों त पयलें वे यटर जावन उपराों त ’ग्राि िमजाताों . ह पर’ नाों वाच्या बाराों त मेनेजर जावन बडती. हें िवव घडच्या ब व अदीों, म्हणजे १९६७, जून ४ हाों वें ट नी में ड न्सा सवश्याों त ताचे दायजाथावन ताररकेर ताचें लग् सनड्ड सडच्या बेनेसडकटा बाम्साथावन जायतें आयकालें आनी दु बाय मथायिालागीों जालें. दू िऱ्याच विाव म्हणजे १९६८ पावल य तर आमक्ा ह टे लाों त त तु का भेटत ल दिेंबर १६ ताररकेर ताची पयली आनी एकलीच आशेंय िाों ग’लें. म्हज्या नसशभान म्हाका दु बायाक धूव (जी आताों ताका िाों बाळता आनी चलयता) आपसयल्ल्या कोंपेनीन म्हज्या तीन हप्त्ाों च्या ताचे सजसणयें त आयली. आताों ताची मालघाडी नात इों डक्षन अवदें त ’पाम बीच’ ह टे लाों त म्हजी विती पोंचवीि विाां ची वाडलेली चली मात्र नहीों ताचे सथरासयली (म्हजें स्वताची विती थीर जातािर ) पाटापाट जन्माल्ल्य आनी द गी धुव य आताों आशें जाल्ल्यान ह टे लाों त राव क ों आयले ल्या क लेसजों त सशकच्य ि भीत चसलय . पसयल्ल्या दीिाच हाों व अोंत नामाक भेटल ों आनी दु रद्िटान ताची पतीण १९९७ व्ा विाव कठीण ताचे हाताों नी स्पे शल पेग् सविकी सपये ल .ों अस्वित जाली. दु बाों यत आिल ल अोंत नाम आमी दु बायाों त ’दायजी दु बाय’ िों घटन रचल्या बब ों य ग रे गाों व आिच्या ताच्या घराक दाों व न गे ल उपराों त आमचे िवव काऱ्याों नी अों त नामाच वावर आनी मु खलीों चार विाां ताणें सतच्या िाों गाताों त सवशेि मे चवणेक फाव जाल (त आताों य खसचव लीों. पूण २००१ इस्वेंत ती अपल्या एकल्याच जमासतोंक हाजर जाता आशें हाों वें आयकालाों ) धुवेक बापायच्या आदीन करून िगाव राजा कुशीन २००५ व्ा विाव जने र २८ ताररकेर ’दायजी दु बाय’ भायर िर न गे ली. िोंिाराचें सनयम हें , जन्माल्ल्या कक ों णी बरवप्ाों च्या एक्तारान आपल्या वाशीक हर जीवीक अितमुों क आिा. हें ित माों दून घेवन उत्सवाचे िोंधरबार अोंत नामाक पगवट िन्मान अोंत नाम आताों आपल्या ८० व्ा प्राये र आपल्या सदल . बहुशा ह िन्मान क क ों णे च्या िवव धुवेच्या आनी नात्राों च्या िाों गाताों त सजयेता. पत्राों खातीर, पुितकाों खातीर, व्ल्लक्तोंखातीर आनी (अोंत्य) िोंस्थ्ाों खातीर ताणें सदल्ल्या वावराखातीर ह -----------------------------------------------------------------------------------------------
67 वीज क क ों णी
० स्त्रीयाोंच िोंिार ०
आर्वािें म चनका ग र्वाोंच्या म गार --------------------------------------० चसज्येस ताक डे ---------------------------------------
एम.क म.,बी.एड सशकप ज डून बेंगळु राोंत वावूर्न आिली आर्वाची म सनका सडि जा पाटल्या तीन वर्िाों थावन आर्वाों त २७ गाय प िून सदिाक २०० लीटर दू द
डायरीक सदता. सतच्या िाहिाची कथा हाोंगािर सदल्या. मानेितीण म सनका सडि जा आर्वा फीर्गसजची. आर्वा अळदों गसडच्या सनवत ब्याोंक मनेजर मानेित एल सशयि सडि जा आनी मानेितीण सवन्ी सडि जा, हाों काों तेगाों जणाों चेडवाों भूर्गीों. माल्गडें म सनका, दु स्रें माररयेट आनी सतस्रें मीरा. २००५-ोंत बेंदूर फीरग ् सजच्या मानेित आनोंद सिकवेरालागीों म सनकाचें लग् जालें. उपराोंत तीों द गाोंयी बेंगळु राोंत वावर करून
68 वीज क क ों णी
आिलीों. एम.क म. बी.एड सशकप ज डल्ल्या म सनकान १६ वर्िाों बेंगळू र राममूर्ती नगर िेंयट आन्स क लेसजोंत प्राद्यापकी जावन काम केलाों. सतच पती आनोंद सिकवेरा ओररयेंटल आनी हेवल्
कोंपेसनोंनी बरय ् ा कामार आिल . म सनकान आर्वाों त आरों ब केल्ल्या स्वउद्यमासवशीों सतचेथावन्ोंच जाणाों जाोंव्ाों. िवाल: तुमी बेंगळू र ि डून आर्वा येवन
69 वीज क क ों णी
थोंयिर गाय प िचें स्वउद्यम िुरू करोंक कारण सकतें? जाप: म्हाका ल्हान थावनयी कसशयेंत आिक्त. म्हाका शहरा प्राि चड गाोंवचें पररिर आनी भ व ों ार चड व ब ों ता. श्हराोंतल्या कतक जीवनाथावन मेकळें जावन गाोंवच्या पररिराोंत नव्ान सजवीत रूपीत करच्य ् ा खातीर तीन वर्िाों आदीों आमी बेंगळू र ि डु ों क नीर्धार केल .
आर्वा अळदों गडी येवन विती करोंक लागल्याोंव. प्रितूत आमचेलागीों च्यार जासतच्य २७ गाय आिात. सदिाक २०० लीटर दू ध मेळता. ग र्वाोंच्या प स्पा सशवाय म्हाका कशेंत सवशेि आिक्त आिा. आमचा त टाोंत आताों कसस्रची वाल, पाचवी राोंद्वय कर्ताों . घरा भ व ों तीों ि बीत व डतयी आमी रता केलाों. िवाल: तुजा व्हसडलाोंसवशीों थ ड सववर सदसशवे? जाप: म्हज ड्ाडी मानेित एल सशयि सडि जा सिोंसडकेट बेंकाोंत मेनेजर जावनािल . स्वयम सनवत्ी घेवन प्रितूत गुरवायनकेरे सवकाि सवसवद द्दे श िहकारी िोंघाच अध्यक्ष जावनािा. माम्मी मानेितीण सवन्ी सडि जान िबार वर्िाों सहोंदी सशक्षकी जावन वावर केला. म्हजी आजी (बापायची आवय) ९५ वर्िाों प्रायेच्या मानेितीण आप लीन सडि जाची िेवा चािी कर्ची जवाब्दाररयी हाोंवेंच घेतल्या.
हाोंवें जल्मल्ल्या गाोंवाोंतच काोंय तरी स्वउद्यम िुरू कररजाय आनी आपल्या प्रायवोंत आवय-बापायची जतन घेजाय म्हळ्ळ्या उद्दे शान हाोंव आनी म्हज पती आनोंद सिकवेरा २०१७-ोंत बेंगळू र ि डून
िवाल: तुमचा कुटमान िाोंबाळन हाडल्ल्या ‘दै ला घरा’ची चररत्रा िाोंग. जाप: आर्वा फीर्गसजच्या अळदों गडी म्हळ्ळे कडे आिचें ‘दै ला घर’ धार्मीक
70 वीज क क ों णी
इसतहाि आिचें एक प्रसिद्द घर. ११४ वर्िाों आदीों नाोंवाडदीक समश नरी बाप आों जेल गसवराघी हाणें विती केलें घर तें. तवळ थोंयिर इगरज ् नातली. आयताराचें समिाचें बसलदान, मागण्ा सवदी आनी हेर धार्मीक कार्यीों त्याच घराोंत चल्तालीों. उपराोंत बाप आों जेल गसवराघीन अळदों गसडों त (आर्वा) एक नवी इगर्ज बाोंदली. अळदों गडी अजील िीमेच्या रायाच्या कुटमादाराोंनी दायला घराकडे िोंपर्क दवरल . उगडािाखातीर ‘दै ला घर’ आमच्या कुटमान िाोंबाळन हाडलाों. िवाल: तुज्या सदस्प डत्या वावरासवशीों इल सववर दी. जाप : हाों व िदाोंयी फाोंत्याच्या ४ व रार उटताों. ग ट सनतळ करोंक, दू ध काडु ों क आनी हेर कामाक म्हजेिोंगीों ५ जणाों कामेली आिात. रायचूर मूळाच्या द न उटमाोंक आमी आमच्याच जाग्यार घराों बाोंदून सदल्याोंत. फाोंत्यार उट न, ग ट धुवन सनतळ करून, गायराोंक न्हाण वन उपराोंत योंत्राोंद्वारीों आनी हाताोंनी दू ध काडतात. ७.३० व रार एका होंताचें ग ट्याचें काम िोंप्तच दू ध ि िायटीक व्हरून सदतात. प्रितूत सदिाक १८०-२०० लीटर दू ध ि िायटीक सदताोंव. थ डें दू द स्स्थळीय ल काकयी सदताोंव.
िवाल: प्रितूत तुमच्या ग ट्याोंत सकतल्य गाय आिात? जाप : प्रितूत आमच्या ग ट्याोंत २७ गाय आिात. आमी फकत ३ गायाोंथावन िुरू केल्ल्या ह्या उद्यमाोंत प्रितूत ह लस्टायन, जेर्िी, आिटीन आनी गीर जासतच्य २७ गाय आिात. आनी सदिाक २०० लीटर म्हणािर दू ध ि िायटीक सदताोंव. हें िक्कड िाद्य जावोंक कारण म्हजीों आवय, बापय , पसतच आनी ियऱ्या दयऱ्याोंच प्र त्साव आनी िहकार. सशवाय दू धा डायररच तजन ड .सदनेश िरळाय हाचें मार्गदर्शन प्रमूक कारण म्हणताों. िवाल: कामाची राटावळ आिूनयी तूों सवद्यार्सथोंक ट्यूशन सदताय खोंय. जाप: व्हय, म्हाका सशक्षकी वत्ेचेर सवशेि म ग आनी गवरव. हाोंव म्हज्या कामाों त व्ित आिताों तरयी िाोंजेच्या वेळार १ थावन १०व्ा क्लासिच्या सवद्यार्सथोंक भ व उणें रिूम घेवन ट्यूशन सदता. ह्या खातीर अळदों गसडों त हाोंवें भाड्ाचें एक रूम घेवन ट्यूशन िेंटर आरों ब केलाों. दु बळ्या
71 वीज क क ों णी
सवद्यार्सथोंक पयशे घेनािताों हाोंव सदताों.
ट्यूशन
िवाल: तुमी ग ट्याचें िारें सकतें कर्तात? ग र्वाोंच्या ग ट्याोंत सदिाक चडु णे ३० भासटय शेण मेळता. तें शेण िार्याच्या फड ों ाोंत िोंग्रह करन ् व ताक िुकयताोंव. उपराोंत तें पूड कर्न सवक्ताोंव. अशें सदिाक ७००-८०० भासटय िारें सवकून आदाय ज डताोंव. िवाल : ‘कार्गील’ ग र्वाों खाणासवशीों तुजी असभपराय सकतें? जाप: आयलेवार मार्केटीक आसयलें कार्गील ग र्वाों चें खाण आमी आमच्या गायराोंक घाल्ताोंव. ह्या खाणावर्वीों दू द चड मेळता. त्या सशवाय नोंसदनी, लक्ष्मी, ग व ों ाोंच आनी जोंदळ्याोंच कुोंड यी आमी गायराोंक घाल्ताोंव. गायराोंचा चर वाखातीर गाद्याोंची इली िुवात अमानत दव र्ल्या.
िवाल: ‘ग्रीन ह ि’ सवशीों थ डी माहेत मेळातवे? म्हज ड्ाडी ब्याोंक मेनेजर जावनािल तरी आमचें कुटम मूळान कसशकाोंचें. अिल्या कुटमाोंत जल्मल्ल्या म्हाका ल्हान थावन्ोंच कसशये थोंय व ड.फुडल्या वर्िाों नी कसशयेंत नवे प्रय ग, िोंश दन करच ् ी आिक्त आिा सतका. िावयव िारें उप् ग करून केली राोंद्वय आताोंच ल क पिोंद कर्ता दे कून आपल्या घरालासगोंच एक ‘ग्रीन ह ि’ बाोंदून कशी कर्ची महत्वाची आशा म्हजी. गाय प िाप आनी कसशसवशीों क णायकी माहेत जाय तर ताणीों म सनका सडि जाक ह्या नोंबरार िोंपर्क कर्येत : ९८८०८९०७१३.
72 वीज क क ों णी
73 वीज क क ों णी
74 वीज क क ों णी
75 वीज क क ों णी
76 वीज क क ों णी
77 वीज क क ों णी
Schedule of performance of the FIRST TIATR WRITTEN BY PAI TIATRIST & SECOND TIATR STAGED IN THE ANNALS OF TIATR HISTORY AFTER ITALIAN BHURGO. May 28.... Agacaim Church 7.30 pm May 29.... Dando Candolim 7.30pm May 30.... Inst Menezes Braganza hall, Panjim @ 7.30pm May 31.... R B Sanquelim @ 7 pm COME N WITNESS THE GLORY OF YESTERYEAR TIATR
78 वीज क क ों णी
79 वीज क क ों णी
80 वीज क क ों णी
81 वीज क क ों णी
82 वीज क क ों णी
83 वीज क क ों णी
84 वीज क क ों णी
85 वीज क क ं णी
86 वीज क क ं णी
87 वीज क क ं णी