सचित्र ् हफ्त्याळें
अकों: 3
संखो: 4
जनेर 16, 2020
ओमानाोंत उदे वन येंवचें नेकेत्र
णियाोंक एडन मेंड न्सा 1 वीज क क ों णि
ओमानाोंत उदे वन येंवचें नेकेत्र
णियाोंक एडन मेंड न्सा
ओमानाां तल्या भाां ग्राळ्या खाडी गावाां त, त्या रें वाळ धतेर जायत्या जणाां अननवासी भारतीयाां नी आपलीां दे णीां ऊजीत करून आपल्या दे शाक, आमच्या भारताक नाां व हाडलाां . मसकताांत जल्माल्ल्या, नजयेल्ल्या आनीां अपलें नजवीत रचल्लल्ल्या मांगळु री मुळाचल्लीां कथोलीक कुटमाां असल्या सादनाां त निल्कूल पाटीां नाां त तें खरें . जायत्या जणाां मांगळू र गाराां नी दे वान ताां का नदल्ल्या दे ण्ाां चल्लें प्रदशशन
करून, भाररच्च उण्ा नदसाां नभतर उां चल्लल्या वगाश चल्लो नाचल्ल सादर कचल्ली शाती आसचल्ली;
काऱ्यें चल्ललांवचल्लें आनीां नगताां माां डावळें त (नडजे) नवशेस उभाश आनीां शाती आसचल्ली, पाटल्या वोसाां नी ओमान राषटर ीय चल्लनलयाां च्या निकेट खेळा पांद्याटाां त आपल्या आकशीत खेळा प्रदशशनाां वोवीं वादाळ उटनयल्ली शातेवांत चल्लली ती जावनासा. ताचल्ली वळक आमच्या मानाच्या वाचल्लप्ाां क करून
करून मांगळु री समुदायाचल्लें नाां व मसकतच्या आकासार पावायलाां म्हणच्याक काां य दु िाव ना.
असलीां सादनाां केल्ल्या मांगळु री मुळाच्या कथोलीक लोका थांय अमीां अनभमान उचल्लारांक फावो.
दीवांक खूश पावताां व. त्या तालेंताां च्या पुांज्याचल्लें सगळें नाां व जावनासा नप्रयांका एडन मेंडोन्सा दोन हजार वोसाश च्या माचल्लश मनहन्याच्या आट्टावीस ताररकेर दे वाच्या वोत्याश िेसाां वाां नीां म्हळ्ळ्ळ्यािरी
आयलेवार वाडोन आनयल्ल्या मांगळु री मुळाच्या कथोलीक भुर्ग्ाां पयकी भाररच्च हुशार आसचल्ली; नाचल्ल आनीां नाचल्ल नदगदशशनाां त उां चल्लली प्रवीणता
दाकनयल्ली; दाकट्ाां क व व्हडाां क येंकटाां य
मानेसत एडवडश आनीां मानेसतीण नपलोनमना मेंडोन्सा हाां का नप्रयांका जल्माल्लें. जल्मा थावन्ंचच्च ां हासत्या तोांडान भाररच्च हुशागाश य दाकनयल्ल्या नप्रयांकान ताचल्लें सुनवशल्लें नशकाप २०१८ इस्वेंत
2 वीज क क ों णि
पात्र घेंवचल्लो आवकास लािलो. “हाां व जतशर
नाचल्लपाां त आनीां खेळाां त इतलीां मुकार आयल्याां तर ताका कारण म्हजीां व्हनडलाां आनीां ताां चल्लो खळमीत नातल्लो प्रोत्साह. ताां का हाां व सदाां च्च अभारी.” म्हणता नप्रयांका आपल्या व्हनडलाां थांय उपकारी मनाां चल्ली भगणाां उचल्लारून.
इां नडयन स्कूल आल गूिरा ह्या शाळें त कािार केलें. प्रसतूत मसकताांत University of Bradford, UK हाचल्लें साां देपण आसच्या College of Banking & Finance ह्या फामाद नशकपा सांसत्याां त सनदे चल्लें नशकाप करून आसा. आपल्या इसकालाच्या सुनवशल्ल्या नदसाां ननांच्च ताच्या थांय आसल्लें नाचल्लपाचल्लें नवशेस दे णें
थोड्ाां वोरसाां पयलें, एक पावटीां, सपटें िर
वोळकाल्ल्या ताच्या आवय िापायन ताका िरोच्च
म्हनहन्याां त आपल्या शाळें त जाल्ल्या नशक्षकाां च्या
पानटां िो नदलो. प्रोत्साह नदलो. ताां च्या खळमीत
नदसाच्या सांभ्रमीक आचल्लरणाक पयल्या पावटीां
नातल्ल्या प्रोत्साहान आनीां कुमकेन, इसकालाांत
नप्रयांकान नाचल्ल नदगदशशन दीवन, प्रदशशन नदां वच्या मुखेल्पण घेतलें. हें नाचल्ल प्रदशशन ताच्या शाळें तल्या जायत्या नशक्षकाां चल्लें मना पसांदेचल्लें जालें मात्र नांय मुकल्या वोसाां नी ताचल्लें प्रदशशन पळवांक नशक्षकाां थांय आतुराय उदे ली. ह्या प्रदशशनाां उपराां त नप्रयांकान जायतीां नाचल्लपा प्रदशशनाां नदलीां. थोड्ा काऱ्याां नी ताचल्लो नाचल्ल नासताना काऱ्यीां
सांपनातल्लें म्हळ्ळ्ळ्या िरी जालें.
नाचल्ल नदगदशशन
आनीां प्रदशशन मात्र नांय आसताां इसकोलाां त, इगजेंत, मोांती फेसताक, नगमाळ्या नशनिराां त ताणें काऱ्या सुतारी जावन०य ताणें मुखेल्पण घेतलें.
तसें समाजीक वेनदां चल्लेर जाल्ल्या जायत्या साां सितीक आनीां सावशजनीक काऱ्यानीां ताका
२०१२ वोरसाां त आपल्या िारा वोरसाां च्या प्रायेरच्च नप्रयाां काक मांगळु री मुळाच्या कोांकणी 3 वीज क क ों णि
मेनळां त धामीक सेवा श्रेषटातायेंत दु स्रें स्थान ताका
लािल्लें. त्या नशवाय गाला पनवत्र आत्म्याच्या इगजेंत साांत आग्नेस मेळाचल्लें मुकेली जावन नवांचल्लून आयलें. गाला पनवत्र आत्म्याच्या इगजेंत प्रवचल्लक मांडळें त सेवा नदल्ल्या ताका, जायत्या भम्हिकाां थावन शाभासकी फावो जाली. “अपूण प्रवचल्लक
समुदायाच्या साां सितीक कारयाक जम्या नाचल्ल नदगदरशन कचल्लो आवकास मेळताना ताणें ’ना’ म्हळें ना. धैरान ताणें ती जवाब्दारी घेतली; अपलें तालेंत मेळवन लोकाक मेचल्लवोांचल्लो अपूरभायेचल्लो जम्या नाचल्ल ताच्या मुखेल्पणा खाल प्रदशीत जालो. हो जम्या नाचल्ल प्रदशशन जाल्लोच्च, मुखार ताका
मांडळें त सेवा नदल्ल्या वोवीं आपणाक जायतो आत्मीक आनांदाचल्लो आनभोग जाला” म्हण तें
एका पाटल्यान एक जायते आवकास मेळ्ळ्ळे . हरयेका आवकासाां त ताणें ताचल्लें मन आनीां म्हम्हनत सांपूणश ररतीन घाली आनीां त्या वोवीं ताणें नदगदशशन कनश प्रदशीत केल्ले नाचल्ल लोका थावन होगळीक हाडु ां क पावले.
म्हणता. २०१४ वोरस नप्रयांकाच्या नजनवताां त भाररच्च महत्वाचल्लें वरस म्हण म्हण्ेत. त्या वोरसाांत नप्रयाां काचल्लें निकेट मयदानाचल्लें नजण्े पयण सुरू जालें. ताच्या िापायन इसकोलाच्या खेळा
ताच्या समाजीक वावराांत, िोव ल्हान प्रायेर थावन्ंचच्च ां ताणें धामीक वेनदां क चल्लड मान्यता नदली. आल्तार भुर्ग्ाां च्या सोडनलनटां त ताणें भाररच्च
नशक्षका लागीां आपल्या धुवेन निकेटाां त पात्र
हुमेदीन आनीां नशसतेन पात्र घेतलो आनीां त्या
घेव्येतगी म्हण नवचल्लाल्लेरां. नप्रयांकाच्या िापायक,
वोवीं गाला पनवत्र आत्म्याच्या इगजेंत आल्तार
एडवरड ाक आपल्या धुवेच्या खेळा शातेंत 4 वीज क क ों णि
भाररच्च भवाश सो आसल्लो. एडवरडाच्या उत्राक
मान दीवन आनीां नप्रयांकाचल्ली खेळा शाती वळकोन ताच्या इसकोलाच्या खेळा नशक्षकान नप्रयांकाक निकेट खेळोांक आवकास नदलो. होच्च भाां ग्राळो आवकास नप्रयांकाक ओमान दे शाच्या राषटर ीय मट्टाच्या पांगडाां त वोनश पावांक सकलो म्हळ्ळ्ळी गजाल भाररच्च अपूरभायेचल्ली जावनासा. २०१७ वोरसाां त नप्रयांका इां नडयन स्कूल आल
गोिरा हाच्या चल्लनलयाां च्या पांगडाचल्लें क्यापटन जावन नवांचल्लून आयलें. ताच्या मुकेल्पणा खाल इां नडयन स्कूल आल गोिरा पांगडान लीग टू रनमेंटाां त जीक आपणायली आनीां नोक आवट टू रनमेंटाांत (Knockout Tournament) दू सऱ्या स्थानार तीां आयलीां. आयलेवार, नप्रयाां कान ताचल्लो पांगड िदनललो आनीां तें इां नडयन सोनशयल क्लिाच्या चल्लनलयाां च्या
पांगडाां त खेळता. “म्हज्या व्हनडलाांच्या आनीां
तरभेनतदाराां च्या िेसाां वानीां आनीां कुमकेन पाटल्या पाां चल्ल वोरसाां नी हाां व निकेट मयदानार िरें प्रदशशन नदवांक सकल्याां . T२० मेचल्लानीां हाां वें औट जायनासताना ८८* काडल्ले वोतें साधन म्हजें जावनासा.” असें म्हणता नप्रयांका निकेट आनीां नाचल्ल नांय आसताना नप्रयांका सावशजनीक भाषण आनीां छायाग्रहणाच्या 5 वीज क क ों णि
दे ण्ाां तय ां चल्लड आतुराय काणघेता. नाचल्ल आनीां
निकेट खेळाां त उां चल्लली ऊरभा आनीां दे णीां आसचल्लें नप्रयांका आपल्या थोड्ा सुटकेच्या वेळाां त सायकल सोडचल्लें, उप्ेंवचल्लें, टे िल टे न्नीस या
नप्रयांकान नाचल्ल नदगदशशनाचल्लीां प्रदशशनाां नदल्लीां थोडीां काऱ्यीां असीां आसात :
ब्यानडमांटन खेळच्याां त खनचल्लशता.
•
गलफ वोयस आफ मांगलोर २०१४
•
केवीन नमसकीत नायट २०१६
•
मांगळू र कथोलीक केंद्राचल्लो रप्ोत्सव
२०१७
२०१६ वोरसाां त नप्रयांकान इसकालाच्या तरफेन भाररच्च नाां व वेल्ल्या Himalayan Trek हाां तू पात्र घेवन ’धरमसाला’ जार्ग्ाक पयण केल्लें. भाररच्च थांड आसच्या त्या जार्ग्ार आट नकलो मीटर चल्ललोन वेचल्लो आनभोग भाररच्च नवशेस म्हण म्हणता नप्रयांका. त्या पयणाां त नप्रयांकाक उां चल्लले टर े कर म्हळ्ळ्ळें निरूदय प्राप्त जालें.
• काऱ्यीां
6 वीज क क ों णि
मांगळू र कथोलीक केंद्राचल्लीां वरस सुवाश तेचल्लीां
•
पनवत्र आत्म्याच्या इगजेचल्लीां नगमाळीां
नशनिराां •
पनवत्र आत्म्याच्या इगजेचल्ले मोांती फेसत
•
ड्ान्स माननया
•
इां नडयन सोनशयल क्लि – कोांकणी
नवभागाचल्लीां काऱ्यीां
नप्रयांकाचल्लो अांतराषटर ीय पांद्याटानीां पात्र : १.
ओमान राषटर ीय म्हियाां च्या निकेट
३.
पांगडाचल्लो साां दो – GCC म्हियाां चल्ले T२० चल्लाां नपयन
ओमान राषटर ीय म्हियाां च्या निकेट
पांगडाचल्लो साां दो – GCC म्हियाां चल्ले T२० चल्लाां नपयन
शीप, ओमान २०१४. भाग घेतल्लीां राषटर ाां : खटार, कुवैट, सांयुि अरि एनमरे त आनीां ओमान
शीप, सांयुि अरि एनमरे त २०१६.. भाग घेतल्लीां राषटर ाां जावनासात : मलेनशया, उगांडा, केन्या, सांयुि अरि एनमरे त, खटार, कुवैट आनीां ओमान
२.
ओमान राषटर ीय म्हियाां च्या निकेट
पांगडाचल्लो साां दो – GCC म्हियाां चल्ले T२० चल्लाां नपयन शीप, खटार २०१५.. भाग घेतल्लीां राषटर ाां : खटार, कुवैट आनीां ओमान 7 वीज क क ों णि
४.
२०१७ इस्वेंत ओमान राषटर ीय म्हियाां च्या
निकेट पांगडाचल्लो साां दो जावन मलेनशया राषटर ाक पयण आनीां मलेनशया राषटर ीय पांगडा साां गाता तीन पांद्याट
५.
२०१८ इस्वेंत ओमान राषटर ीय म्हियाां च्या
8 वीज क क ों णि
निकेट पांगडाां चल्लो साां दो जावन खटर Stallions म्हियाां च्या निकेट पांगडा साां गाता पांद्याट ६.
२०१९ इस्वेंत ओमान राषटर ीय म्हियाां च्या
निकेट पांगडाां चल्लो साां दो जावन लांडन श्हे राचल्लें पयण. थांयसर पाां चल्ल पांद्याट वेवेगळ्या क्लिा साां गाता. पात्र घेतल्लीां क्लिाां जावनासात 9 वीज क क ों णि
Wanstead, Club Cricket Conference, Marylebone CC, Hertfordshire CC, Hampstead). मुखलीां टू रनमेंटाां : • चल्लार राषटर ाां चल्लें खेळा पांद्याट –
कुवैट, खटर आनीां ओमान.
खटर २०२० (जनेर). पात्र घेंवचल्लीां राषटर ाां – चल्लीना, 10 वीज क क ों णि
Looking for a suitable Bride for RC Bachelor, 37, Mangalorean based in Dubai. Please send your details to •
पाां चल्ल पांद्याटाचल्लें नसरीस ओमान पेिरे र
२०२०. जमशनी दे शा समोर
OPEL1203@gmail.com or Whatsapp on +917204347991 11 वीज क क ों णि
നവവെം അർസുലായ്ന് വസ്ുത സെംഗ്രഹാലയ് ഗ്രാവയസ്ഥാങ്ക് ആകർഷണാവ മെംര്ളുരാന്ത് ആവയ്െവാർ
െം കകഗ്ര്
ത വൺ വകവലെം അർസുലായ്ന് ധർംെംഭയ്ണിവചെം ് ഉഗ്ാ
അർസുലായ്ന് വസ്ുത സെംഗ്രഹാലയ് വജെം രുജായ് കാവെഗ്രാലാ
് ആസാ,
യാ വസ്ുത രവളെംവ്ക് കയവ്ന്ച് ആസാ. നിെംഫാ
ഹാെംരാസർ സരാര് കലാക് െെംയ്വ
സരനാ ി സിബരി ആനി 60
യാ ബവെക്
ുരുക് ധർംെംഭയ്ണി ഹാെംരാസർ ആസാത്, സഭാരാെം 90
വർസാങ്ക് മികവാലിെം ഗ്രാവയസ്ഥാ ഹാെംരാസർ വഭട് രീവ്ന് െെംയ്വ കിത് ജാലിെം. വൊഡിെം വീൽക
രാർ ആസ്ിെം.
धुण ों त पड न वेच्या पयलें...... तूां जावनासाय धूळ, आनी धुळीक तूां पाटीां वेतलोय’ (उत्पत्ती ३-१९). आमी दे कचल्लो आनी भगचल्लो तफावत - मनशाचल्ला दै हीक लक्षणाांत, आसतीक व नासनतकतेंत, सामाजीक/आथीक अांतसे ംां त आनी ननमाणे आवकाच्या अवदें त फकत ह्या सांसारी नजनणयेक लागू जाता. मरण जावनासा मनशाक धुळीक
-उषा फेनाांडीस 12 वीज क क ों णि
യാ വസ്ുത രവളവ്ന്
पाटीां वरचल्लें एक वाहन आनी वयर काणनसल्ले सवश
चल्लडां वचल्लें नवधानयी चल्लालू आसा,
तफावत नाां चल्ल करचल्ली एक प्रनिया (Process). हें
हाका प्रोमेशन (Promession)
सत सगळें मनशाकूळ जाणा तरयी मरण
म्हण नाां व.पदराां त (top soil)
पावलल्या मनशा कुडीक नदां वचल्लो अांतीम सांसकार
पूरन मानतये चल्लें फळवतपण
ताां ताां च्या धामीक पात्येणेचल्लेर होांद्वोन आसा. जेराल
चल्लडां वचल्लें नवधानयी चल्लालू आसा,
थरान साां गचल्लें तर, आिराहामीक दमश म्हणजे,
हाका प्रोमेशन (Promession)
निसताां व, मुसलीां आनी जुदेव, कूड मात्येंत
म्हण नाां व.
ननकेनपतात तर, ऊरल ले उज्याां त लासतात. हे र
आमेररकाच्या वोनषांगटानाां त
थोड्ो उण्ा मापान चल्लानलांत आसचल्लो नवधी
ननजीव कूड रका कुडक्याां सवें
आसात वजन िाां दून दऱ्याच्या गुांडायेंक कूड
कांपोसट सारें करचल्लें आताां
दे वांवचल्ली, सुकण्ाक व मनजानतांक मेल्ली कूड
लीगल व कायद्याचल्लें. वयल्या सवश
खाण जावन नदवचल्लें इत्यादी. प्राचल्लीन एनजप्त
नवधानाां नी एक वसत सामान्य
गाराां नी ताां च्यो मरण पावल्ल्यो रायाळ कुडी
पळे वांक मेळता. मानतयेक
मम्हिफाय करून नपरनमडाां नी दवर लेंय आमी
ननकेनपल्ल्या न डै रेकट व शीदा
जाणाां व.
तर, इतर नवधानाां नी इां डैरेकट थरान धुळी थावन आयलेली कूड धुळीक पाटीां वेता. आमेररकाां त थोडे एकदां आशावादी नगरे सत आपली कूड मेल्या उपराां त द्रवीकृत नैटरोजेन (Liquefied Nitrogen @-१९६° C) हाां तूां दवरचल्ली व्यवसता जीव आसतानाां चल्ल करतात. एक ना एक दीस मेल्ल्याां क जीव कचल्लें नवज्ञानाक साद्य जायत म्हळ्ळ्ळ्या
आधुनीक स्वीडानाां त ननजीव कूड द्रवीकृत
भवशश्यान (preserving bodies
नैटरोजनाां त (liquefied nitrogen @१९६° C तापमानाां त नपटो करन, हो नपटो मात्येचल्ला वयल्या पदराां त (top soil) पूरन मानतये चल्लें फळवतपण
in liquid N२ is called Cryonics).
13 वीज क क ों णि
गजाल आशी असताां , आमी कथोलीक निसताां व,
प्रसतूत म्हस्थतेंत चल्लडचल्लो जणासांखो, जार्ग्ाचल्ली
सुरू थावन, मरण पावल्ल्यो कुडी मात्येक
आडचल्लणी आनी चल्लड जावन आसचल्लो जार्ग्ाचल्लो
ननकपुन्ंचांचल्ल आयल्याां व. ननमाण्ा नदसा कुडी सवें
तास, हें सवाां क कळीत आसचल्लो नवषय.
आमी परत जीव जाताां व म्हळ्ळ्ळो आमचल्लो िावाथश
अनकूलवांताां क व्हडलो नवषय न्हय तरयी
चल्ल हाका मूळ कारण. उज्याां त हुल्पाां वचल्ले एका
दु रिळ्याां क कषटाां चल्लो नवषय. त्या दे कून प्रसतूत
काळार सानिलेज पात्काखाल आडवारले ംां . पूण
चल्लानलांत आसचल्ली ‘शाश्वत फोांड’ व्यवस्था रद्द करन ,
सवश सके वांत (omnipotent) दे वाक आमचल्ला
सवाां क ‘एकचल्ल माती एकेचल्ल अवदे क’ फावो
कुनडचल्लो एक एक कण सयत खांय आसल्यारयी
केल्यार समानातेचल्लें िीसती मोल उकलन धरल्ले
एकटाां वन आमच्या कुडी सवें परत जीव करचल्लें
िरी जायत.
असाद्य न य. १९६३ इसे ംां त पापा सायिान
---------------------------------------------
कथोनलकाां क कुडी लासचल्ले वयर असचल्ले ननभां द
स्ट्यानी टी. फेनाां डीस बैंदूर मरि
पाटीां काडले आनी १९६६ इस्वेंत कथोलीक याजाकाां क कूड लासच्या सेरेमननांत पात्र घेवांक
िृहनमुांिय फोटाां त
परवणगी नदली. १९९७ इस्वेंत अन्येक िदलावण
पाटल्या साडे सात
हाडली. नीजीव कूड पयलें हुल्पावन, फकत
दशकाां थावन वावर
गोिर इगजेक हाडन, पासकाां च्या वाती सामकार
कनश आसल्लो सैंट
दवरन, मणाश नवधी चल्ललवन वरचल्ली. मागण्ाां त
पावल कथोलीक
’कुडी’ सब्दा िदलाक ’सांसारीां उरलेलें’ मळ्ळ्ळ्या सब्दाचल्लो प्रयोग करचल्लो. हुल्पायी ल्ल्या कुनडचल्लो गोिर प्रसार करचल्लो व नशांपडाां वचल्लो (scattering of ashes) आमच्ये समडनतांत आडवारल ाां . गोिर फावोत्या आयदानाांत (Urn) घालन, इगजीन ननमयारल्ल्या जार्ग्ार पूरचल्लें व नभस्पाच्या पवशणगेन गोिर घरा दवरांक आवकास आसा. वयर काणनसल्ले नवषय आमच्या समाजाां त जाररयेक हाडु ां क साां गल्ले नततलें सलीस ना. पयल्ये सुवातेर मनम्हस्थतेचल्ली सांपूणश िदलावण (paradigm shift in mindset) गजश आसा.
एसोनसयेशन, मुांिय सांस्थ्याचल्लो अध्यक्ष स्ट्ानी थोमस फेनाांडीस (४४) जनेर ८ वेर थोड्ाचल्ल वेळाच्या अस्वस्थायेन मनणपाल आस्पत्रेंत मरण पावलो. उडु पी कुांदापूर िैंदूर मूलाचल्लो स्ट्ानी पन्वेलाांत
क्याटररां ग करून आसल्लो, पतीण फ्लोस्सी, भुगीं स्टे नसया आनी स्टे यन, भाां वडाां प्रीमा, नलडवीन, जान, प्रकाश, लवीटा, सनवता आनी क्लेरेन्स तसेंचल्ल सभार कुटमाच्याां क आनी नमत्राां क साां डून गेलो. ताच्या मणाश क सैंट पावल कथोलीक एसोनसयेशन पदानधकारी आनी सवश साां द्याां नी दू ख पाचल्लारलाां म्हण गौरव काऱ्यदशी ररचल्लाडश डी’सोजान साां गलाां .
14 वीज क क ों णि
लूसी सुवारीस, समाज सेवकी (९३) दे वाधीन
-ऐवन सलडान्हा-शेट लूसी सुवारीस एक ख्यात समाज सेवकी/झुजारी, नशक्षकी - १९६० तें २००० पऱ्याां त मांगळु राां त दसेंिर ३०, २०१९ वेर दे वाधीन जाली, आपल्ये ९३
वसाां प्रायेर, जल्माल्ली ओकटोिर ५, १९२७ वेर. नतचल्ली ननमाणी नवधी जनेर १, २०२० वेर साां त फ्रान्सीस सावेराच्या इगजेंत, इजय चल्ललयली.
सुवारीस - जोसेफ सानहतीक वतुशलाांत तो भारीचल्ल ती जावनासली धूव जान आनी निजीड
वळनकचल्लो जावनासलो नकत्या तो त्या वेळार
सुवाररसाां चल्ली, जाां काां ५ भु गीं आसलीां, मारी, लूसी,
थोड्ा तेंपाक कोनडयालिैल प्रेस्साचल्लो म्यानेजर
नोयेल आनी आलवीन सवाां मरण पावल्याांत.
जावनासलो, मेरी मसकरे न्हस कुटमाां तली
नतचल्लीां िापायचल्लीां आजी-आजो जोसेफ आनी मेरी 15 वीज क क ों णि
फळननचल्ली जाां काां ७ भुगीं आसलीां (सभाराां
सोडु ां क पडलें नतच्या तीवर भलायकेक लागोन,
रे नलज्योस भेसाक ररगलीां) ती पयलें दे वाधीन
नतच्या पोटाक आनी ती नपडा ती मताश पऱ्याां त
जाली; ती जावनासली भयण ई.सी.एम. मसकरे न्हस आनी कझन मोम्हन्सांञोर रे यमांड मसकरे न्हसाचल्ली, आताां तो प्रथम कोांकणी कथोनलकाां पयकी इगजम श ातेचल्लो साां त म्हण पाचल्लाच्याश वाटे र आसा. नतच्या आवयचल्लीां आजो-
आजी डे नीस (नडएपी) लोिो आनी मोनीक सलडान्हा; डे नीस जावनासलो प्रथम भारतीय पोसटमासटर प्रधान तप्पाल कछे ररचल्लो जी आताां आसा पाां डेश्वराां त.
नतका आसली. असें जाल्ल्यान ती आां कवारचल्ल उरली, पूण नतचल्ली सेवा भुर्ग्ाां िरािर, गजेवांत आनी प्रायेस्थाां साां गाता कोणाच्यान्ंचांचल्ल नववरांक असाध्य तसली. ती सदाां चल्ल भुर्ग्ाां क दु िळ्या आनी फूटल्ल्या कुटमाां थावन जमयताली आनी ताां काां
जागो नदताली ताां काां साां गाता मेळोन वाचल्लुांकिरवांक अवकास करून. नतणे एक पाकश घडल्लें आनी तें पाकश स्थळीय लयन्स क्लब्बान पळे वन नतचल्लें नशकाप सांप्तचल्ल ती १९४४ इस्वेंत साां त आग्नेस कोांवेंताक ररगली जांय थावन नतका नसलोनाक (श्रीलांका) धाडलें. थोड्ा वसाां नी नतणें कोांवेंत
व्हे ल्लें जैल रसत्यार सुिरमण् सभालागीां. थोड्ा वसाां आदीां रामकृषण नमशनान ताचल्ली अनभवृद्धी केली आनी आताां तें सभाराां च्या मोगाचल्लें सोभीत
16 वीज क क ों णि
पाकश जावांक पावलाां .
रसकीन्हा आसली. २००६ इस्वेंत आपल्ये ७९
वसाां च्ये प्रायेर नतका नतच्येतल्याक जीवन सारांक कषट म्हण भोगलें आनी ती प्रायेस्थाां च्या दे वकृपा होमाक भती जाली. तें घर िेथनी भयणी चल्ललयतालीां हें नांनदगुड्ाांत अत्तावर केएमसी लागीां. २०१५ इस्वेंत एका शसत्र नचल्लनकत्से उपराां त नतका नडमेननशया (िूदमाांद्य) सुवाश नतली सवकास मणाश वेळीां नतचल्ली मत ती नवसनश गेलीम - िेथनी
भयनणांनी नतचल्ली चल्लािी केली आनी ताां च्या साां िाळाच्या घरा रावोांक नदलें. नतका सभार समाज सेवनकांचल्ली िरी सळावळ आसली, दाखल्याक जूडीत मसकरे न्हस, ओनलांडा नपरे रा, ओल्गा नोरोन्हा आनी सभार इतर ताांचल्लीां नाां वाां
नतणें मांगळु राां त तसेंचल्ल िेंगळु राां त सभार सांघसांस्थ्याां क सेवा नदल्या. नतचल्ली हातान कच्यो त्यो कलाकृत्यो पळे वन लोक नवज्मीत जातालो आनी आपणाक जाय म्हणटालो, असें नतणें सभार मुखेल्याां चल्ली वळक केली आनी ताां च्ये थावन मजत घेतली नतच्या िरय ा कामाक आधार दीवांक. नतच्या भाां वडाां चल्लीां भुगीं तसें ताां चल्लीां भुगीं नतका िरो
हाां गासर दीवांक असाध्य. तेन्नाां तेन्नाां मांगळु च्याश माध्यमाां नी नतचल्ली समाज सेवा पगशट केल्ली आसा. द क्यानरा टायम्सान ती जेन्नाां मांगळु चल्ली प्रनतननधी जावन मदर तेरेजाच्या मणाश क कल्कताां त हाजर जाल्ली तेन्नाां पगशट केल्लें.
मान नदतालीां आनी ताांकाां ती जावनासली एक िी रूपाचल्ली साां ता क्लास. नतालाां फेसता वेळार आनी इतर सांभ्रमाां नी ती भुर्ग्ाां खातीर सभार चल्लटु वनटको माां डून हाडटाली नतच्या घराां त तसेंचल्ल सांस्थ्याां नी. १९५५ इस्वेंत नतणें नतचल्लें आदलें घर नवकलें आनी ती इिरोस फ्लाटाां त क्यानरा कालेनजच्या नवरोध. नतचल्ली आलोचल्लन मोिायल ट्ािलो कचल्ली आनी सांगीत व्हाजवन मांगळू र शहराां त रसत्याां नी भोांवचल्लें. ही आलोचल्लन ती कताश ना वैट डावस हाचल्ली नदरे िोनश कोरीन
’फेमीना’ टायम्स ग्रूप म्यागझीनार ’कृपान’ नगराां तल्या वसतू सांग्रहालयाक नदल्ली भेट जांय सांसाराां तल्या नववीध जार्ग्ाां थावन जमनयल्लीां 17 वीज क क ों णि
पाळणीां आनी गोटे जमनयल्ले पूण भारताचल्ले एकयी
सजयताली, हर पाकळी अांट घालन साां गाता दवनश
नासले तें िरनयल्लें. नतणें केनदां चल्ल वेळ नवभाडल्लो
चल्लडीत काळ राां वच्या परीां. नतणें हीचल्ल नवद्या
ना, नतच्या मधूर हाताां नी ती आसा कताश ली ल्हान
काजाराां च्या डे कोरे शनाक वापरली आनी नतका
गोटे ताां त्याां च्या करलाां थावन, िाळ जेजू आनी
मांगळु राां त तसें िेंगळु राां त िरोचल्ल खायस आसलो,
गोवळी इत्यादी आसोन - हाका ननहां चल्ल हाां गासर
नतच्या वळनकच्या तसें प्रायेच्या व्यिीां थावन. ती
स्थान आसलें िगार सांसाराां तलो अती ल्हान गोटो
केन्नाां य साां ग्ताली नतणें कसो ४० जणाां भुर्ग्ाां क
म्हण मान मेळल्लो. नतणें सभार साां सकृतीक
आधार दीवन कुमक करून वागनयल्लें म्हण.
चल्लटु वनटकाां नी पात्र घेतल्लो आनी ती जावनासली
हाका नगराां तल्या समाजीक सांस्थ्याां नी, लयन्स
एक नटी. मांगळु चल्लें कोांकणी नाटक सभेचल्लें डोन
क्लिान कुमक कनश सकाश राचल्ली कुमक मेळासें
िोसको होल उदघाटन काऱ्याां त ती जावनासली
यसस्वी प्रयत्न केल्लें म्हण. नतका आसली नवशेस
’फानतमा’.
पात्येणी आनी दे वाचल्लो मोग, ती सदाां इगजेंत आसताली आनी नतका धामीक सांम्हग्तांचल्लेर िरोचल्ल
फेिरवरी २१, २००९ डे क्कान हे रालड पुरवनणांत,
हुसको आसलो. ती नजयेली जीवन सादें , भोळें
नतच्ये नवश्याां त िरनयल्लें , थोडे गुपीत नवचल्लार
आनी खाल्त्त्या काळजाचल्लें सदाां काळ.
म्हळ्यार: लूसी सुवारीस आताां ८३ वसाां प्राये चल्ली नभल्कूल वोगीचल्ल िसोांक आयकाना; ती कताश फुलाां
नतका मदर तेरेजालागीां िरोचल्ल सांिांध आसलो नतचल्लें
कचल्लऱ्याां त उडनयल्ल्या कागदाां थावन ती कणी
काम पळे वन सभार पावटीां ती कल्कता गेल्ली.
जावनासा नतच्या अती मोगाचल्ली तसेंचल्ल भुर्ग्ाां क
हे राां िरािर नतणेंय मांगळु राां त मदर तेरेजाचल्लें
तभेती नदां वचल्ली, आताां नतका पानकशन्सन्स नपडा
कोांवेंत आसा करांक काम केल्लें. असें प्रथम
सुवाश नतल्या आनी नतचल्ली भलायकी नभगडोन
पावटी मदर तेरेजा नगराक येताना नतणें
आयल्या. थोडो तेंप नतणें आपली क्लासमे ट आनी
मुखेल्पणाचल्लो पात्र खेळल्लो आसा.
भुर्ग्ाश पणाली नमत्रीण तारा चल्लांदवकशरा िरािर िेंगळु राां त खनचल्लशला. ती भुर्ग्ाां क तभेती नशिीर चल्ललवन आसल्ली कसें कचल्लऱ्याां तल्या वसतुांनी िरयो वसतू तयार कऱ्येत मात्र नांय, त्यो नवकून पयशे जमव्येत म्हण. नतणें सभार सांघ-सांस्थ्याांक भेट नदल्ली आसा - नतचल्ली कला सामथी हे राां क नशकवांक आनी उडनयल्ल्या वसतुांचल्लो िरो प्रयोग करांक. एका वेळार ती सोभीत गुलोि 18 वीज क क ों णि
आताां , नतच्या मणाश उपराां त नतचल्लो जागो खाली पडला आनी सवाां क ती हाां गा नासताना आताां चल्ल तें 19 वीज क क ों णि
दाखयलाां सभार वाटाां नी. नतचल्लो उगडास अमर उरोां िरया मनाच्या मनशाां थांय नतचल्लें िरें पण आपलें केल्ल्याां थांय. वकील क्लेरेन्स पायस, फ्लावी पायस, फा| आलरे ड डी’नसलवा जे.स., फा| स्ट्ानी वास, मागशरेट अिरे यो, फा| रोनी प्रभू जे.स., भ| मररया ज्योती ए.सी., आनी आपोसतलीक कामेलीत भयणी भारताां तल्या कोांवेंताां तलीां, वायट डावसाचल्ली कोरीन रसकीन्हा,
झळकाता. पाटल्या वसाां नी सभ-आर धमश भयनणांनी तसें सेवा कतेल्याां नी नतका मोगाचल्ली सेवा नदल्या आनी ह्या सवाां क ईश्वराचल्लीां आशीवाश दाां मेळोांकचल्ल जाय. नतच्या मणाश दीसा उलवन एक ख्यात वकील आनी कुटमा नमत्र म्हणालो, मांगळु राां त कोणायकी ’मदर तेरेजा’ म्हण आपव्येत लूसी सुवाररसान तें आपणेंचल्ल कनश
नटल्ली आनी दे वाधीन जान पेरीस, साां त आन्न फ्रायेररां तले सभार फ्राद, आनी हे र सभार नतच्या मणाश क हाजर जाल्ले. सभार यूव भुगीं जाां काां नतच्ये थावन कुमक मेळल्लीां आनी आताां हे राां क कुमक नदां वचल्लीां हाजर आसलीां. नतका जनेर १, २०२० वेर इजय सेनमतररां त ननकेनपलें साां जेवे ळार.
20 वीज क क ों णि
पौरत्व तिद्वणेचो
भारताच्या संविधानािी अडतीग (Article) ५
कायदो, २०१९
दिशेन भारत सकाारान १९५५ इस्िेंत पौर्ि
(Citizenship Amendment Act, २०१९)
थािन ११ पऱयांत भारातािी प्रजा िा पौर्ि कशें अपणािैत म्हळ्ळें विशीं कळयता. ह्या कायिो ज्याररयेक हाडलो. हो कायिो १९८६, १९९२, २००३ आनी २००५ इस्िेंत ततद्िण जालो. संविधानािे अडतीग ९ सांग्ताकी, जर एक भारातािी प्रजा ताच्या िे शा भायर ििून िस ू ऱया िे शािे पौर्ि अपणायता तर तो िा ती भारतािेo पौर्ि होगडािन घेता. प्रसतत ू १९५५व्या पौर्ि हक्काच्या कायद्याक ततद्िण हाडल्लो मसि ु ो पारललमें टांत ओपिोन, भारताच्या अध्यक्षिे रुज्िाते सिें कायिो जािन बिल्लो. ह्या कायद्या विशीं सगळ्यानीं विशलेषण िलोन असा मात्र न्हय सबार राज्यानीं ह्या कायद्याक विरोि कना, लडाय झगडेo िलोन असा. आस्सामांत झगडेo अरं भ जािन, डेल्ली, पश्िीम बंगाल, केरळा अनी हे र राज्यांक अतां विसतारला. सांगाताच्ि भारातीय प्रजेंिे राषट्रीय नोंिािणी िा िाखलीकरणा (National Register of Citizens/NRC) अनी एन पी अर विश्यांत ह्या लेकनांत वििर दिला. पौर्ि अनी संभि ं ीत विषय:
-फा. फ्रान्सीस अस्सससी अल्मेडा, वकील, मंगळूर ददयेसेज
हो कायिो भारतीय पौर्ि हक्क कायिो १९५५ व्या कायद्याक हाडलेल्ल्या ततद्िणें विशीं सांग्ता.
21 वीज क क ों णि
भारत िे शांत जजयेतेल्या लोकांक िा भारात
भारताक अतयल्ले तनराश्रीत असात. अक्रम
तनिालसंक िोन ररतीन विंगडण कऱयेता.
रीतीन हे िैक्ती जजयेिन असात तरी तांकाo
पयलो पंगड भारातािी प्रजा म्हळ्ळ्यार
भारतांत जजयेंिच्याक अिकास कना दिला.
पौर्ि अपणातयल्ले अनी िस्र ु ो पंगड पगाांिी
िाकल्याक,मयन्मार िे शा थािन अतयल्ले
लोक. पगाांिी लोकांक सामान्य जािन प्याान
रोदहंग्या तसलो तनराश्रीत
िोन विभाग कऱयेता. भारताक
लोक. जीं कोण तांच्या िे शांत तांकाo मेळच्या
पिाणघी/मौल्याधारीत िीजा अपणािन
िगििणे थािन िक ु िन घेंिच्याक तांच्या
अतयल्ले अनी पिाणघी नासताना अतयल्ले.
िे शा थािन िािोंन ििन ू िस ू ऱया िे शांत
भारताच्या प्रजेक अनी पगााव्यांक िडाित
अक्रम रीतीन जजयेतेल्यांक तनराश्रीत लोक
मुळािी हक्कां लाबतात. पूण भारताच्या
म्हण अपयतात. धामीक, कुलळयेच्या िा
प्रजेक मेळिीo थोडीं हक्कां पगााव्यांक
जाततच्या कारणाक लागून िगििणी मेळतान
मेळनांत. िाकल्याक, मत घाल्िेo हक्क,
पोळन धांिोन िस ू ऱया िे शांत अक्रम रीतीन
एललसांिांक रांििेo हक्क, सकाारी काम
लभतर सताात. यू एन ओ(UNO) प्रकार
भारताच्या प्रजेंक मात्र लाबता. सांगाताच्ि
संसरांतले तीनांत िोन िांटे तनराश्रीत लोक
भारताच्या संविंधा नां मुळांत अडतीग १५,
लसररया, अफघातनसतान, िक्षीण सुडान,
१६, १९, २९ अनी ३० पगााव्यांक लाबानांत.
मयन्मार अनी सोमाली या ह्या पांि िे शां
उरल्लीo हक्कां साधाराण जािन भारत प्रजेक
थािन िगििणे खातीर पोळन िांिल्ले
अनी पगाा व्यांक लागू जातात.
म्हळ्ळो िाकलो दिता.
ह्या पगााव्यां मधें िोन पंगड असात. लमत्र
भारातािो पौर्ि कायिो १९५५ ककतें सांग्ता:
राषट्रां थािन अतयल्ले पगाांिी अनी विरोिी
पौर्ि कायिो, १९५५ संविधानाच्या अडतीग
राषट्रां थािन अतयल्ले पगाांिी. सांगाताच्ि
११ प्रकार सकााराक दिल्ल्या अचधकार मुळांत
थोडे पगाांिी मौल्याधारीत िीजा/पिाणघी
रूपीत जाल्लो कायिो. हो कायिो एक
असोन भारताक येिन, िीजा िा पिाणघेिो
व्यक्ती कशें भारतािे पौर्ि अपणािंक
िेळ उतरल्ल्या उपरांत रािल्ले अनी
सक्ता तशेंि तें होगडािन घेिक ं सक्ता
भाराताक पिाणघी नासताना अतयल्ले. ह्या
म्हळ्ळ्याविशीं कळयता. अनी हो कायिो
पंगडाक अक्रम िलसीग म्हणतात.
संविधान रुता जाल्ल्या उपरांत कशें
ह्या आक्रम िललसगां मधें थोडे तांच्या िे शांत
भारतािेo पौर्ि अपणािंक सक्तात
िगििणी मेळल्ल्या िेळा िे शांतर जािन 22 वीज क क ों णि
म्हळ्ळ्याविशीं कळयता. ह्या कायद्या प्रकार,
जािनासोंक नजो. तिळ मात्र जल्मा हक्कान
कशें भारतािें पौर्ि अपणािैत-
तो/ती भारतीय पौर्ि अपणायता.
* संविधान ज्यारी जाल्ल्या सुिेर अपणातयल्लें
पौर्ि ततद्िणेिो कायिो, २०१९:
पौर्ि
* ह्या कायद्या प्रकार भारतांत बांगला िे श,
* जल्मा ििीं अपणातयल्लें पौर्ि
अपघातनसतान अनी पाककसताना थािन
* पारं परीक रीतीन व्हडडलां थािन
येिन पौर्ि हक्क नासतां िसती कच्याा
अपणातयल्लें पौर्ि
मुसलीमां भायर अल्पसंक्यात (मुसलीम
* ररजजसट्रे शनाद्िारी अपणातयल्लें पौर्ि
िे शांत) दहंद्िांक, बद् ु चधसतांक, पालसांक, जैनांक,
* निो गांि िा जागो भारातान
कक्रसतांिांक अनी लसख्ख लोकांक पौर्ि
अपणातयल्ल्या िेळा अपणांििे पौर्ि
हक्क दिता.
* नैसगीक रीतीन अपणातयल्लें पौर्ि
* प्रसतूत असच्या कायद्या प्रकार (१९५५व्या
जर एक व्यक्ती २६ निेंबर १९४९ इस्िेंत
कायद्या प्रकार) पौर्ि हक्क अपणांिच्याक
भारताच्या गडी लभतर जजयेिन असा तर तो
भारतांत ताणीं उणें म्हळ्ळ्यार ११ िसाां
भारतािी प्रजा जाता. जर कोणी एक व्यक्ती
जजयेिन असोंक जाय. पूण हो २०१९ कायिो
२९ निेंबर १९५० उपरांत पूण जुलाय १, १९८७
११ िसाां असिी अििी ५ िसाां क िें ियता.
(पौर्ि कायिो, १९८६ ज्यारी जांिच्या पयलें)
हो कायिो ज्याररयेक अयलो तर मस ु लीम
जल्माला तर तो/ती जल्मा हक्कान भारतािी
िे शानीं अल्पसंक्यात जािन असोन भारतांत
प्रजा जाता. जर एक व्यक्ती जुलाय १, १९८७
५ िसाांच्याकी िड अििे च्या काळान
उपरांत जल्माता, पण ू तािी अिय बापय
जजयेंिच्या, ियर काणलसल्ल्या समि ु ाय च्या
तो/ती जल्माताना भारतीय पौर्ि अपणािन
लोकांक भारतािें पौर्ि हक्क मेळता.
असल्लीo तर तो/ती भारतािेo पौर्ि जल्मा
* सांगाताच्ि ह्या कायद्या प्रकार पौर्ि
हक्कान अपणायता. िसेंबर ३१, २००४ तारी
हक्क अपणांिच्याक गजा असिे कानन ु ािी
केर िा उपरांत कोणी जल्मालात तर अिय
कुमोक दिंिच्याक ह्या कायिो अिार दिता.
अनी बापय िोगांय भारतीय पौर्ि
* ह्या कायद्या प्रकार िसेंबरच्या ३१, २०१९
अपणातयल्लीo िा तांिे पयकी एक व्यक्ती
िेर पौर्ि अपणायतेल्यानीं ५ िसाां भारतांत
भारतािे पौर्ि अपणातयल्लीo अनी अनैक
असोंक जाय.
व्यक्ती तांच्या जल्मा िेळार अक्रम िलसीग
* नैसचगाकतेिा मान िं डािेर पौर्ि हक्क दिंिच्याक हो कायिो अिार दिता. ह्या
23 वीज क क ों णि
कायद्यािो प्रमूक उद्िे श मुसलीम िे शांत
Schedule) व्यांत दिल्ल्या राज्यांच्या प्रिे शानीं
िसती कना असोन अतां भारतांत िसती
जजयेिन असात तांकाo थंयसर जजयेिक ं
कच्याा मुसलीमेतर अल्पसंख्यातांक रक्षण
अिकास नां. पण ू अज अस्सामांत लडाय
दिंिच्या इराद्यान म्हळ्ळें चिंताप सकाारान
झगडे जािंक कारण सगळें अस्सां ह्या
दिलां. हो कायिो पतयल्ले पािटीं जल ु ाय १९,
शेडयल ू ६व्या मळ ु ांत येना. थोडे जजल्ला
२०१६ व्या िसाा लोकसभें त प्रसतूत केल्ल्या
प्रिे श शेडयूल ६ व्या थािन भायर येतात
िेळा अगोसताच्या १२ तारीकेर हो मसुिो
िे कून ह्या प्रिे शांच्या लोकांक ह्या विश्यांत
जंटी पारललमें ट सलमतीन पररशीलन कच्यााक
राग असा अनी ह्या कायद्या प्रकार अक्रम
हातांतर केलो.
िललसगां क थंयसर िसती करुं क अिकास
जनिररच्या ७, २०१९ िेर
जंटी पारललमें ट सलमतीन तािी ििी िाकल
दिलो तर अस्सामाच्या लोकाच्याकी अक्रम
केली. जनिररच्या ८ तारीकेर हो मसुिो लोक
िलसीग िड जातात म्हळ्ळो िब ु ाि. िे कून
सभें त प्रसतूत कना पिाणघी अपणायली. पण ू
भारताच्या हे र राज्यानीं मुसलीम लोकांक
राज्य सभें त हो मसि ु ो प्रसतत ू करुं क नां.
पक्षपात केला म्हण लडय जाता तर
पारललमें टाच्या प्रकक्रये प्रकार जर एक कायिो
अस्सामांत हो कायिो ज्यारी केल्यार
लोक सभें त प्रसतूत कना राज्य सभें त प्रसतूत
अस्सामाच्या लोकांक अन्याय जाता म्हळ्ळो
करुं क नां तर प्याान नव्यान तो मसि ु ो
िाि घेिन हो हल्लो जािन असा.
लोक सभें त प्रसतूत कना तािी पिाणगी
पौर्ि हक्क कायिो २०१९ अनी भार तीय
अपणांििी गजा असा िे कून ह्या अचधिेशना
प्रजेंिे राषट्रीय नोंिािणी िा िाखलीकरणा
िेळार हो कायिो लोक सभें त प्याान प्रसतत ू
(National Register of Citizens/NRC) मधें
कना पिाणघी अपणािन उपरांत राज्य सभेंत
असिें विरोिपण:
पिाणघी अपणािन कायिो जाला.
पौर्ि हक्क कायिो, १९५५ व्या प्रकार जीं
ह्या नव्या कायद्या प्रकार आदििासी
कोण अक्रम िलसीग असात ताणीं भारतािे
पंगडाक सेिााल्या (Tribal), िाकल्याक, अस्सां,
प्रजा जांिच्याक पौर्ि हक्क कायद्या
मेघहलाय, लमजोराम अनी त्रत्रपुरा राज्यांक
मुळांत अजी घालक ुं अिकास नातल्लो. िे कून
लागू जायना. पूण अस्सां अनी त्रत्रपुराच्या
ह्या अक्रम िललसगांक भायर घाल्िे पासत
थोडयां जाग्यांक हे लागू जाता तर थोडया
भारतीय प्रजेंिे राषट्रीय नोंिािणी अरं भ
जाग्यांक हें लागू जायना. िे कून जीं कोण
केल्ली(NRC) अनी ह्या िेळार साके िाकले
अक्रम रीतीन संविंधानाच्या शेडयूल ६ (६th
नातल्ले अनी अक्रम िलसीग म्हण
24 वीज क क ों णि
िोलातयल्ल्यांक प्रजा जांििेo हक्क नेगार
मुळांत हें रुता केल्लें. ह्या तनयमािळी प्रकार
कना, बंिडें त घालें. ह्या व्यजक्तंक
खंयच्याय एका भारतीय तनिासीन ह्या
अपील/मेल्मनिी कच्यााक अिकास िींिच्याक
राज्यानीं लभतर िसाजे तर पिाणघी
न्यायाचधकर ण मंडळी रिन कना ह्या दिशेन
अपणािंक असा. पिाणतघनासतां ह्या
िािर िलोन असा. पण ू ह्या नव्या कायद्या
राज्यानीं प्रिेश करुं क असाध्य. िे कून ह्या
प्रकार मसलीम न्हय असल्ल्या पाककसता न,
राज्यानीं भारतीय न्हंय असल्ल्यानी
बांगलािे श अनी अपघातनसतान थािन
सांगाताच्ि भारतीय प्रजेन प्रिेश काणघेजाय
अतयल्ल्या अक्रम िलसीग जािन असोन
तर पिाणघी अपणािंक जाय. पण ू असल्ल्या
भारतांत ५ िसाां ियर िसती कना असात तर
व्यजक्तंक ह्या राज्यानीं िसती करुं क
ताणीं प्रजा जांिच्याक अजी घालुंक अिकास
अिकास असिो नां. हें तनयम मणणपरू
दिला. असल्ल्या अजेिा रांच्यो पगाांिी
राज्याक विसतारायता म्हळ्ळी भासािणी
न्यायाचधकरण मुकार असच्यो केजी िजा
ग्रहमंत्री अमीत शान पारललमें टांत एिोळच्ि
जातल्यो अनी तांकाo भारतीय प्रजा जांििेo
दिल्या.
हक्क लाबतलें. २००४ इस्िेंत केंद्र सकाारान
कायद्याकविरोि कक्याक?
पौर्ि कायिो, १९५५व्याक केल्ल्या ततद्िणे
पयले पािटीं रिीत कना, लोक सभें त प्रसतूत
िेळार कलं १४A सेिाातयल्लें. ह्या कलं प्रकार
केल्ल्या मसद् ु याक (Bill)ईशान्य राज्यां थािन
केंद्र सकाारान भारतीय प्रजेंिे राषट्रीय
विरोि व्यक्त जाल्ल्याक ह्या पािटीं प्रसतूत
नोंिािणी (NRC)कना, सक्कड भारतीय प्रजेंक
केल्ल्या मसुद्यांत विरोिपण उणें कच्यााक
िळके कार्ड दिंिच्याक अिकास कना दिला.
थोडी ततद्िण केला. ईशान्य स्थळीय लोकांनी
िे कून हें निेसांि न्हं य तरी, अतांच्या
ह्या कायद्याक भाररच्ि विरोि केल्ल्यान
सकााराच्या इराद्याक संभंधीत जािन, लोक
थोडया ईशान्य राज्यांक ह्या पौर्ि
उिांबळ जाला.
हक्काच्या पररलमते थािन भायर ििना,
सांगाताच्ि ईशान्य राज्यांत अनैक रीत असा
बिलािण केला. पररलमते थािन भायर
अनी ती इन्नर लैन पमीट (Inner line
ििरल्ल्या राज्याo पयकी संविधानाच्या ६व्या
permit). मीजोराम, अरुणािल प्रिे श, अनी
शेडयुलांत दिल्ल्या अदििासी जनां गाच्या
नागाल्यांडाक संभंधीत बेंगाल ईµना
राज्यांक (अस्सां, मेघहलाय, लमजोराम अनी
फ಼््रंदटयर रे ग्यलेशन (Bengal Eastern
त्रत्रपरु ा) हो कायिो लागू जायना. सांगाताच्ि
Frontier Regulation, १८७३) तनयम १८७३
अरुणािाल प्रिे श अनी नागाल्यांड राज्याच्या 25 वीज क क ों णि
थोडया जाग्यांक लागू जायना. केंद्र ग्रहमंत्रीन
रक्षण. िे कून एका कायद्या मळ ु ांत सक्कडांक
हो मसि ु ो प्रसतत ू कतााना दिल्ल्या िाक्मल ू े
समनतेिा द्रषटे न पळें ििेo मात्र न्हय
प्रकार मणणपरू राज्याच्या थोडयां प्रिे शाक हें
सक्कडांक समान रक्षण िीिंक असा. कशें
लागू जायना. ह्या इतल्या राज्यांिे विरोिपण
स्त्रीयां क, भुग्याांक रक्षण दिंिच्याक निे
उणें कच्यााक ह्या कायद्यांत थोडी बिलािण
कायिे अनीं पररलशषट जाती अनी पंगडाक
हाडल्ली. पण ू हो कायिो अस्सां अनी
उं िाये क पािंिच्याक मीसलाती ज्याररयेक
त्रत्रपुराच्या थोडयां जाग्यांक मात्र सीमीत
अयला तशेंि पौर्ि ततद्िणेिो कायिो २०१९
जाता िे कून ह्या जाग्यानीं अतां गलाटो
मस ु लीम िे शांत िगििणी अपणािन तनराश्रीत
िलोन असा.पण ू ह्या कायद्या िेo लक्षण
जाल्ल्या धामीक अल्पसंक्यातां क भारतािेo
अनी इराद्याक संभंध जािन भारताच्या
पौर्ि दिंििेo. िे कून हो कायिो समनतेच्या
वििीध कोनश्यां थािन विरो द्पण हाडुक ं
विरोि ििना म्हणतात बिलाक
सकलाo.
अल्पसंक्यातांक रक्षण दिता.
हो कायिो साको म्हणच्याक िाि अशे
३. हो कायिो मस ु लीमांक भायर ििताा िे कून
असात:
संविधानाच्या जा्यातीत िा धमाातीत
१. हो कायिो एका िैक्तीक पौर्ि दिंििो
लक्षणाच्या विरोि िेता म्हळ्ळें साकेo न्हय.
कायिो लशिाय पौर्ि काडिो न्हय. िे कून
कक्याक, भारताच्या मस ु लीमांक हो कायि
ह्या कायद्याक विरोि किे साके न्हय
विरोि न्हय बिलाक हो कायिो भारताच्या
म्हणतात. भारतीय लोकानीं ह्या
भायल्यां क पौर्ि हक्क दिंििो कायिो. जर
कायद्याविशीं तकली पाड कररजाय म्हण नां.
ह्या कायद्याद्िारीo भारताच्या मस ु लीमांक
कक्याक हो कायिो तीन मुसलीम िे शांत
तांिo े पौर्ि हक्क काडिो जाल्लो तर तो
थािन अतयल्ल्या धामीक अल्पसंक्यात
कायिो मुसलीमांक विरोि िेता आनी
लोकांक कुमोक किे तसलें.
जा्यातीत लक्षणाच्या विरोि िेता म्हण
२. हो कायिो अमच्या संविंधानाच्या अडतीग
सांगैत.
१४ विरोि िेता म्हळ्ळे o साकेo न्हoय.
४. ह्या कायद्या मुळांत मुसलीमां मधें
संविंधानािेo अडतीग १४ समानते हक्का
असल्ल्या लशया अनी अहमदिया पंगडाक
विश्यांत उल्लेख कताा. हें अडतीग िोन संग्ती
मुसलीम िे शानीं िगििणी मेळता अनी
सांग्ता. कायद्या/कानन ु ा मक ु ार सक्कड
श्रीलंकाच्या तमीळ लोकांक िगििणी मेळता
समान अनीं कायद्या मुळांत सक्कडांक
हांकाo कक्याक ह्या कायद्या मळ ु ांत हाडुना 26 वीज क क ों णि
म्हणतेल्यांक जाप- धामीक िगििणी अनी
पक्षपात कना पौर्ि हक्क दिंििेo ककतलें
कुलळयेिी िगििणी मधें फरक असा. िोनी
साकें?
सांगाता हाडूं क साध्य नां. ह्या कायद्या
२. हो कायिो संविधानाच्या अडतीग १४
मुळांत खाली धामीक रीतीन िगििणी
विरोि िेता. थोडया मदहन्या पयलें सुपरीम
अपणांिच्या अल्पसंक्यातांक पौर्ििेo हक्क
कोडती मक ु ार अतयल्ल्या भारतीय िं ड
दिलाo लशिाय कुलळयेच्या िगििणी
संदहतेच्या (ऐवपसी) कलं ३७७ च्या केजी
अपणायतेल्या लोकांक न्हं य.
िेळार नीततकता इंि ू मल्होत्रा म्हणताकी,
५. भारताच्या संविधानाच्या अडतीग १५
खंयच्याय कारणाक लागन ू पक्षपात करुं क
मुळांत स्पषट केलाo की, धमााच्या, कुलळयेच्या,
असा तर पक्षपात किे मान िं ड योग्य
जाततच्या, जल्माल्ल्या जाग्याच्या अिारार
असोंक जाय. हांगासर उपयोग केल्ले मान
अनी ललंग तारतम्यिेर पक्षपात करुं क
िं ड योग्य न्हय म्हळ्ळो िाि.
अिकास नां म्हळ्ळे o. हो पक्षपात भारताच्या
सुपरीम कोडती मक ु ार सकाार ह्या विश्यांत
प्रजेंक मात्र करुं क नजो पण ू हो प्रसतत ू
िाि कताा तर तािो िाि तनपाळ जाता
कायिो पगाांिी लोकांक पौर्ििे हक्क दिता
म्हळ्ळ्याक िाकले सकयल दिलात.
िे कून हें अडतीग प्रसतूत तांकाo लागू
- िे शांिेर होंिोन हो कायिो पक्षपात कताा. हे
जायना.
तीन िे श मात्र विंिल्ले कक्याक?
ह्या कायद्याक विरोि कच्यााक िाि अशे
- कक्याक श्रीलंका िा मैयन्मार विंिक ुं नां?
असात:
मानेसत हरीस सालिे म्हळ्ळो फामाि िकील
१. धामीक पक्षपातािेर पौर्ि हक्क दिंििेo
हें एका सकाारान कच्याा पालललसिेर होंिोन
साकेo न्हoय. हो मसि ु ो प्रसतत ू कना, राज्य
असा िे कून सकाारान तांकाo जाय जाल्ल्या
सभें त िे शािो ग्रहमंत्री म्हणालोकी, अमिो िे श
िे शांक विंित ै म्हणता.
अनी पाककसतान धामीक संजग्तिेर िांटे
कोडतीन हाच्या पयलें सबार सकाारांच्या
केल्लो.
पालललसंच्या विरोि न्याय तनणाय केला
पूण हें साके न्हय, कक्याक
पण ू सुपरीम
पाककसतान धामीक रीतीन रिीत जाल्लो
म्हळ्ळें उडास िििेo. िे कून हो िाि तततलो
जािंक पुरो पण ू भारत िे श न्हं य. भारत िे श
समंजस म्हण भोगना.
जा्यातीत िे श. जर धामीक संग्तीoिेर
- जर भारत सकाार तािो िाि साको म्हण
होंिोन भारत िे श नां तर धामीक रीतीन
सांगक ंु -हे तीन मस ु लीम िे श तािे सेजारी िे कून तांकाo विंिलाo म्हणता तर, श्रीलंका 27 वीज क क ों णि
अनी मैयन्मारी सेजारी न्हoयगी? तांकाo
संग्ती बिलुंक अनी संविंधानांत दिल्ल्या
कक्याक कायद्या लभतर हाडुक ं नां? हे िे श
मळ ु ाव्या हक्कांिे उल्लंघन कच्याा खातीर
पयलेo भारता सांगाता असल्ले म्हणोंकी
संविंधानाक ततद्िण हाडुक ं साध्य नां म्हळ्ळें
साद्य ना कक्याक बांगला अनी पाककसतान
खरें तरी हो पौर्ि ततद्िणेिो कायिो, २०१९
भारत िे शािे िांटे जािंक परु ो पण ू
भारताच्या प्रजें िेo मळ ु ािीं हक्का िा
अपघातनसतान न्हं य.
संविंधानाच्या ततद्िणे द्िारीo संविंधानांत
- धामीक रीतीन ह्या तीन िे शानीं िड
दिल्ल्या मुळाव्या हक्कािेo उल्लंघन जायना
धामीक अल्प संक्यातांक िगििणी असा
म्हणतात. पण ू सप ु रीम कोडततच्या तनणाया
िे कून हांकाo विंिल्ले म्हळ्ळो िाि कताा तर
प्रकार एक सामान्य कायद्यान सयत
हो िाि साको न्हoय, कक्याक िड धामीक
संविंधानाच्या मुळाव्या संजग्तंिेo उल्लंघन
रीतीन िगििणी मैयन्मार िे शांत (रोदहंग्या)
करुं क जायना. (मुळाव्यो संग्ती म्हळ्ळ्यार
असा म्हळ्ळी ििी यू एन ओ (UNO)थािन
संविंधानाच्या प्रसतािनांत दिल्ल्यो जा्यातीत
मेळता.
लक्षणां, समाजिािी त्िाo, अनी हेर संग्ती).
- धामीक रीतीन मात्र िगििणी
हो प्रसतूत पौर्ि कायिो जा्यातीत लक्ष
अपणातयल्ल्या लोकांक ह्या कायद्या मळ ु ांत
णांक विरोि िेता िे कून हो कायिो
हाडला म्हण िाि कताा तर तो िाि साको
संविधानाच्या त्िांक विरोि िेता.
न्हय. कक्याक रोहीं ग्या लोक मयन्मारांत
४. अस्सामांत अक्रम रीतीन असच्या लोकांक
(बुद्दिसत लोक मयन्मारांत िड असा) अनी
भायर घाल्च्याक (NRC) भारतीय प्रजेंिेo
श्रीलंकां त (बद् ु चधसत धमाािो लोक िड)
राषट्रीय नोoिािण िा िाकललकरण तनयम
तमीळ लोकिड कषटाता. तांकाo कक्याक
ज्यारी केलें. ह्या िेळार सुमार १९ लमललया
रक्षण िीिंक भारत सकाार मक ु ार येिना?
लोक ते भारतीय प्रजा म्हळ्ळे o िाकिंक गजा
३. संविधानािे अडतीग ११ अनी पौर्ि
असिे िाकले नातल्ल्यानीं ते अक्रम िलसीग
कायिो २०१९.
जािन तनयमा भायर भारत िे शांत जजयेिन
संविधनािे अडतीग ११ -पारललमें टान पौर्ि
असात म्हळ्ळें कळोन अयले. ह्या पयकी
हक्क दिंिच्याक, काडच्याक अनी ताका संभंध
सुमार ५ थािन ९ लाक लोक दहंि ू धमाािो
जाल्ल्या विशीं कायिे करुं क संपूणा हक्क
लोक. हांकाo रक्षण कच्यााक हो कायिो हाडला
असा म्हणता. िे कून हो कायिो साको म्हण
म्हळ्ळो िाि असा.
सांगिे अशें म्हणतात- संविंधानाच्यो मळ ु ाव्यो 28 वीज क क ों णि
५. सकााराच्या िािा प्रकार हो कायिो
सकाारान एिोळच्ि चिंताप अटिन ह्या
बांगलािे श, पाककसतान अनी अपघातनसतान
दिशेन मेटां काडल्यांत. उपरांत अस्सां तसल्या
िे शानीं धामीक रीतीन कषटुंच्या लोकांक
राज्यानीं केल्लेबरीं सगळ्या भारतां त एन
पौर्ि हक्क दिंिच्याक म्हण सांग्ता. पण ू
अर सी असतेलें. कोणालागीo िाकले असात
खंयसरी ह्या कायद्यांत धामीक रीतीन ह्या
तांकाo पौर्ि मेळतलें. ह्या पौर्ि हक्काक
िे शानीं कषटून असल्ल्या लोकां खातीर
िाकले खंयिे म्हळ्ळें एिोळ साके सांगुंक
म्हळ्ळें िाकल जाल्ले कळोन येना.
नांत. ज्या व्यजक्तलागीo साके िाकले नांत
६. ह्या कायद्या ििी भारताच्या वििे शांग
तािी पररजस्थती कशी रािात म्हळ्ळें सांगक ंु
नीतीक कंटक जाता. विशेश जािन
जायना. साके िाकले नातल्ल्या व्यक्तीक
बांगलािे श अनी भारता मिलो व्यािाहारीक
सकााराच्या उिापाणान पौर्ि हक्क दिलेo तरी
संभंधांत फूट एिोळच्ि येिन जाला.
तांकाo थोडयां मळ ु ाव्या हक्कां थािन िंिीत
प्रसतूत पौर्ि कायद्या विशीं सिाानीं जाग्रत ू
किी साध्यता असिी नांगी? म्हळ्ळें सिाल
जायजे म्हणच्याक कारणां सबार असात.
उिे ता. सगळ्या भारतांत लोकांनी उटतयल्ल्या
कायिो असा तसो पळे तान तो भारताच्या
विरोिपणाच्या अिाजान सकाार तािो इरािो
लोकांक फायद्याक पडिे तसलो म्हळ्ळ्यांत
बिलून वििीध अत्रबपरायो दिता अनी तािो
िब ू तो ज्यारी कच्याा सकााराच्या ु ाि नां पण
तनधाार सडील कना असा म्हळ्ळें य उडास
अनुषटाना पाटल्यान असिो इरािो कसलो
िििेo. थोडयांच्या अत्रबपराये प्रकार, साके
अनी गोटाळो ककतें म्हळ्ळें जाणां जािंक
िाकले नासताना जजयेंिच्या िलीत, अदििासी
कषट. ह्या पौर्ि ततद्िणेच्या कायद्या
अनी हे र िब ु ळ्या लोकांक िस ू ऱया हंताच्या
प्रकार अक्रम म्हण सांगच्या लोकांक भायर
पौर्िाक (सेकेंड क्लास) लसमीत कना, तांिीo
घाल्िी प्रकक्रया अरं भ जातली. ह्या प्रकक्रये
थोडीं हक्कां काडन, (िाकल्याक एललसांिांक
उपरांत सगळ्या भारतांत राषट्रीय नोंिािण
रांििे, मत घाल्िे अनी हेर)तांिo े अडळतेo
प्रक्रीय अरं भ जातली. ज्यां कोणा लागीo साके
िलंििो इरािो म्हळ्ळोय अरोप अयकोंक
िाकले आसात तांकाo मात्र भारतीय प्रजा
मेळता. ककतलें साकेo म्हळ्ळें उपरांत कळोंक
म्हळ्ळें ओळकोन घेतले. येंिच्या िसााच्या
असा. ह्या कायद्याच्या मोला विश्यांत अनी
एपरील १ तारीके थािन एन पी अर
ताच्या रद्िते खातीर सुपरीम कोडती समोर
(न्याशनल पोप्यल ु ेशन ररजजषटर) अरं भ
घाल्ल्या अजेिी विलेिारी २०२०, जनिररच्या
जािन सप्तें बर लभतर अकेर कच्यााक केंद्र 29 वीज क क ों णि
तीसऱया हप््यांत िल्तली म्हळ्ळें कोडतीन
एकेक ऐडेंदटटी काडा दिंिच्याक अिकास कना
सांगलाo.
दिलो. ह्या कानन ु ांत केल्ल्या ततद्िणेंत इंगलीष भाषेन “May” म्हळ्ळो सभि घालो.
ह्या कायद्या ििीं अमकां कक्रसतांिांक
तशें म्हळ्ळ्यार हें एन अर सी नोंिािण
प्रसतूत कातयंि मार ना म्हळ्ळें अमकां भोग्ता जािंक पुरो. पण ू मक ु ार अमिे विरोि येंिच्या संग्तीo विश्यांत जाग्रूत असल्यार बरें .
करुं की साध्य असा अनी कररनासतां रािों की अिकास दिलो.
भारतांत अचधकार िलतयल्ल्या त्रिदटषाoनी
प्रसतूत केंद्र सकाारान अचधक्रत रीतीन
लोकां मधें िांटे कना अचधकार िलतयल्ल्यान
अस्सामांत केल्ले बरी हें एन अर सी कताा
तततलो तें प तांकाo अचधकार िलोंक जालें.
म्हळ्ळें अचधसूिन िीिना तरी केंद्र ग्रह
अज तसललच्ि पररजस्थती उबजोंिो काळ
मंत्रीन राज्य सभें त अनी उपरांत पगाट रीतीन
पयस नां. ‘अज तक ु ा फाल्यां म्हाका’ म्हळ्ळें
ह्या विशीं नोंिािण कताा म्हळ्ळें िाखमल ू
उडास िििेo िाजबी. ह्या कायद्या पाटल्यान
दिल्ली विडडयो समाजीक जाल ताणांत
िेचगंि हे र कायिे ज्यारी कना, पंगडांक अनी
भोंिोन असा. पूण प्रधान मंत्रीन ह्या विशीं
समि ु ायां लेकारिांटे कना, मार्िे िीस अरं भ
पगाट उिाना अमच्या सकाारान ह्या विशीं
जाल्यात. संविधान एका िीसा सगळें ि
खंयच्याय रीततिी ििाा करुं क नां म्हळ्ळें
बिलालेo पळें ििे िीस लाचगंि असात म्हळ्ळें
िाखमूल िीिन मुकार ककतें म्हळ्ळ्याविशीं
उडास ििरल्यार जाग्रत ू रािोंक कुमोक जाता.
गप्ु तीo ििरलां. िे कून कानन ु ा्मक रीतीन
एन अर सी/NRC म्हळ्ळ्यार ककतें ?
ह्या विशीं कातयंि अतां सांगुंक साध्य नां.
भारतीय प्रजांिे राषट्र नोंिािण न्याशनल
एन.पी अर म्हळ्ळळ्ळयार ककिें अनी हाका
ररजजश्टर अफ लसदटजन्स). २००४ इस्िेंत पौर्ि कायद्याक हाडल्ल्या ततद्िणेंत सेक्षन १४A कुडलसलें. ह्या ततद्िणे प्रकार कुडलसल्या १४A प्रकार केंद्र सकाारान भारताच्या प्रजांिेo राषट्रीय नोंिािण कना, लोकांच्या िाकल्यांिी पट्टी तयार करुं क अनी ह्या दिशेन िािर करुं क अचधकाररंक नेमक करुं क अिकास दिलो. सांगाताि हरे का भारतीय लोकांक
ककत्याक ववरोद? न्याशनल पोप्यल ु ेशन ररजजसटर म्हळ्ळ्यार राषट्राच्या लोकांिे नोंिािणे. ई प्रकक्रया एपरील १, २०१० थािन सप्तें बर २०२० लभतर अकेर कच्याा इराद्यान केंद्र सकाारान एिोळच्ि राज्य सकाारांक सूिन दिलाo अनी थोडया राज्यानीं िाकल्याक, केरळा अनी
30 वीज क क ों णि
पश्िीम बंगालांत ही प्रकक्रया कररनांि म्हण
िलिन २०२१ व्या िसाा िलंिच्या
विरोि केला.
जनगणतीक परू क म्हळ्ळें सकाारान सांगलाo. सिाल हांगासर उिे ताकी कक्याक २०१०
एन.पी.अर म्हळ्ळ्यार सामान्य जािन भारतांत जजयेंिच्या लोकांिी गणती िा लेक. जीं कोण एका जाग्यार ६ मदहने िा ६ मदहन्याच्याकी ियर िसती कना असात िा िसती कच्याा इराद्यान असात तर ्या
जाग्यार तीं रािोन असल्ल्या विशीं सकााराक पािीत किी पट्टी. ही पट्टी तयार कच्यााक १९५५ व्या पौर्ि कायद्या अनी २०३० oत पौर्ि संभंधीत दिल्ल्या तनयामािळी मळ ु ांत अिकास कना दिला. ई प्रकक्रया जनगणती
एन पी अर कतााना उिे लां म्हळ्ळें . हाका कारणां अशीं असात: १. २०१० oत एन.पी.अर. कतााना अस्सामांत केल्ले बरी सगळ्या भारतांत एन अर सी किे विश्यांत खबर नातल्ली. पण ू अतां एन अर सी विषय अतयल्ल्या ििीं िाकलो नातल्ले िैक्ती तांिo े भारतीय पौर्ि होगडािन घेतले म्हळ्ळी लभरांत उिे ला. २. पौर्ि कायद्याक २०१९ oत हाडल्ल्या
कच्याा इलाख्या न घरखा्यािा मेलवििारणार िल्तली.
इस्िेंत नातल्लें विरोिपण अतां २०२० oत हें
ह्या प्रकक्रये िेळार
सामान्य जािन ्या िैजक्तिेo नांि, जल्माल्लो जागो, िािलो िा स्त्री, प्राय, अिय-बापायिो
ततद्िणें मक ु ांत्र पौर्ि हक्कां थािन पाककस्थान, बांगलािे श अनी अपघातनसताना थािन अतयल्ल्या मस ु लीमांक पौर्ि ना म्हळ्ळे विशीं २०१० oत खबर नातल्ली.
वििर, लशकाप अनी व्यािहारीक संभंधीत
िे कून ह्या विशीं िड लोकां मधें आतंक
िाकलो असतलो. घरा घरानीं अचधकारी
नातल्लो.
येिन, ही प्रकक्रया िलयतेले. ही गणती धा िसाांक एक पािटी कच्याा जनगणतीक पूरक जािन असतेली म्हळ्ळें कळोन अयलाo. ही प्रकक्रया किो उद्िे श लोकांच्या अलभिरद्िे क संभंधीत जािन म्हळ्ळी अत्रबपराय असा. हें एन.पी. अर २०१० इस्िेंत पतयल्लें पािटीं केल्लें. ह्या िेळार सम ु ार ११९ कोरोड लोक भारातांत िसती कना असल्लो म्हळ्ळें लेक मेळ्ळा. अतां २०२० oत प्याान ही प्रकक्रया
३. २०१० इस्िेंत केल्लेo एन पी अर गणती २०११ व्या िसाा कच्याा जनगणतीक पूरक म्हळ्ळें लोकांच्या मततंत असल्लें पण ू अतां किें एन.पी.अर, एन अर सी कच्यााक एक मुळािें हं त म्हळ्ळें लोकांच्या काळजांत ररगला. ४. ह्या ििीं मुसलीमांक मात्र न्हय साको िाकलो नातल्ल्या िललतांक, अल्प संख्यातांक,
31 वीज क क ों णि
अदििालसंक अनी हे र लोकांक अतंकाक
िाकल किो अचधकार सगळो ्या
ओळग केला.
अचधकाररिेर असता अनी ही प्रकक्रया ्या अचधकाररच्या इच्िानस ु ार ताणें िाकल करुं क
एन.पी.अर कची रीि अनी िाचे उणें पण
अिकास दिता.
ककिें ?
जर एन.पी.अर किो इरािो जनगणततच्या
हें एन.पी.अर. प्रकक्रया कच्यााक घरा घरानीं भेट दिंिच्या अचधकारीं थािन िक ू जांििी
साध्यता असा म्हळ्ळी अत्रबपराय सबारानीं दिला. िाकल्याक, एका िैजक्तिी प्राय कळच्याक िा िाकल कच्यााक ्या िैक्तीन ताच्या लागी असल्ले िाकले िोट र ऐडी िा रे षन काडा िा अिार काडा िाकिंक असतेलें. जर ्या िैजक्तलागी असले िाकले नांत पण ू जल्मा थािन ्या गांिां त जजयेिन असा
इराद्यान तर हांगासर िड समस्से उिे नांत पण ू जर हे िाकले एन अर सी कच्यााक उपयोग जाता तर थंयसर समस्से उिें ििी साध्यता असा. अतां लोकां थंय असिी लभरांत ततच्ि. एन पी अर किो उद्िे श एन अर सी कच्यााक एक मुळािें हं तािो िािर म्हळ्ळो. सांगाताच्ि हांगासर उडास िििे प्रमूक ककतें म्हळ्ळ्यार एका िैजक्तिी प्राय तो िैक्ती भारतािी प्रजा म्हळ्ळें िाकंिच्याक
जाल्यारी अपण ू ककतल्या प्रायेिो म्हळ्ळें
अती गजा. अस्सामांत एन अर सी कच्याा
िाकंिच्याक िाकले नांत तर तािी प्राय िाकल करुं क कषट भोग्ताले. ह्या संिभाार सकाारान अनैक अिकास दिला. अनी तो जािनासा, जर ्या िैजक्तलागी प्राय सांगच्या तसले िाकले नां तर ्या व्यक्तीन ताच्या जल्मा िेळार जाल्ल्या थोडया ऐततहासीक
संिभाार एका िैक्तीन तो भारतांत जजयेिन असा म्हळ्ळें िाकंिच्याक १९७१ पयलें ती िैक्ती िा तािी अिय बापाय जजयेिन असल्लो खंयिोय िाकलो ताणें प्रसतत ू करुं क असल्लो. सगळ्या भारतांत ही प्रकक्रया िलंििो इरािो असा म्हळ्ळें केंद्र घर मंत्रीन
घडडतांिो वििर िीिंक असा. िाकल्याक, व्हडलें आिर िा भुंयकांपणी िा झज ू . ह्या घडडतांिेर अिारून अचधकारी ्या िैजक्तिी प्राय अंिाज कना िाकल कताा. ह्या ििीo ्या िैजक्तिी प्राय िाकल जायत पण ू असल्ल्या संिभाार ्या िैजक्तिी प्राय
पयलें अनी लोकांच्या अलभिरद्धेच्या
एिोळच्ि िाखमूल दिलां असतां एका िैक्तीन खंयच्या िसाा पयलें तो/ती िा तािी अिय बापय हांगासर िसती कना असल्ली म्हळ्ळें दिनातल्ल्यान अनी ह्या विशीं गुप्ती ििरल्ल्यान ह्या एन पी अर विश्यांत घडबड जाला.
32 वीज क क ों णि
*********
मोंग ू र णदयेसेणजच वारषीक एवकररसतीक पुशाांव
हजाराां नी दे वोती मांगळू र नदयेसेनजच्या वारषीक एवकररसतीक पुशाां वाां त वाां टो घेवांक जनेर ५ वेर नमलार इगजेंत हाजर जालीां. हो पुशाां व नमलार थावन शाां नतपणान रजाय काथेद्रालाक गेलो. पुशाां वा पयलें मांगळु चल्लो निस्प डा| पीटर पावल 33 वीज क क ों णि
सलडान्हान नमलार इगजेंत पनवत्र िनलदान 34 वीज क क ों णि
35 वीज क क ों णि
भेटयलें ननवृत निस्प डा| एलोयनसयस डी’सोजा िरािर.
उपराां त निस्पान पुशाां व काथेद्राल रजाय इगजेक व्हे लो थांयसर ताणें भारीचल्ल अथाश भरीत रीतीन
36 वीज क क ों णि
एवकररसतीक पुशाां वा नवश्याां त भम्हिकाां क नववर
नदलो. पनवत्र िनलदाना उपराां त निस्पान "२०२० जीनवताचल्लें वरस" लोगो उग्तायलो, ताणें युवजणाां च्या वसाश चल्ली आखेर केली आनी नदयेसेनजचल्लो अध्यक्ष नलयोन लोयड सलडान्हान मटव्यान गेल्या वसाश च्यो चल्लटु वनटको नववररल्यो "युवजणाां चल्लें वरस २०१९" जावन.
फा| जे. िी. िासता रजाय काथेद्रालाचल्लो नवगार, सभार नफगशजाां चल्ले याजक, धामीक भयणी, भाव तसें हजारोां भि ह्या काऱ्याक हाजर आसले. --------------------------------------------
द न शालाोंक साोंत आग्नेस णवद्यार्थी भेट
आपल्या एनटसी काऱ्यिमाचल्लो वाां टो जावन िेंदूर साां त आग्नेस कालेनजच्या तीसऱ्या निनिए नवद्यानथांनी दोन शालाां क भेट नदली तसेंचल्ल होसिेटटू समाजाचल्ली भेट केली दसेंिर १४ वेर. नवद्यानथांनी दक्षीण कन्नड नजल्ल पांचल्लायत है यर प्रैमरी शाल, कुलाय आनी दक्षीण कन्नड नजल्ल पांचल्लायत प्रैमरी शाल, होसिेटटू. ताणीां थांयसर
नवद्यानथांक उलांवचल्लें इां गलीष, भलायकी आनी भद्रती नशकयलें. तसेंचल्ल सुकें आनी भीजल्ल्या कसताळा नवश्याां ती जागृती आसा केली. हाका
37 वीज क क ों णि
साोंत आग्नेस णवद्यार्थी दऱ्या तड णनत कताात
सुत्तुराां तल्या नागररकाां नी ताां काां िरें मागलें. नशक्षकाां एल्सन डी’सोजा आनी सनिना डी’सोजा नवद्याथीं िरािर आसलीां --------------------------------------------
तीसऱ्या निएम्हस्सचल्लीां ३८ नवद्यानथशणीां नसिांदी अमीता, नववीद डी’सोजा आनी सुम्हिता सोन्स िरािर होसिेटटू समाजीक काऱ्यिमाक गेलीां. ह्या काऱ्यिमाचल्लो मूळ उद्धे श आसलो की प्ल्ल्यासटीक पररसराक नकत्याक वायट, त्या ववीं दऱ्याां तल्या मासळ्याां क नकतें अवघड घडटा
38 वीज क क ों णि
स्वच्छ भारत योजना मुखाां त्र पररसर कसें ननतळ दवऱ्येत ह्यानवशीां जागृती हाडली. सकाळीां १० वरार नवद्याथी दऱ्या तडीक पावलीां आनी ताां च्ये मधें पांगड केले आनी सुवाश नतलें तनडवयलें कसताळ जमवांक. नवद्यानथांनी सुकें आनी भीजल्लें कसताळ नवांगड केलें आनी कसताळ
मुम्हन्सपल कसताळ तोट्ट्ाां नी घालें. दोनफाराां १ वरार हें काऱ्यिम आखेर केलें. ---------------------------------------------
साोंत आग्नेसाोंत सैकल र्थ न, म्यारर्थ न आनी वाकर्थ न
39 वीज क क ों णि
दसेंिर १५ वेर साां त आग्नेस कालेजीन आपलें
दशमानोत्सवाचल्लें सैकलोथोन, म्यारथोन आनी वाकथोन माांडून हाडलें दशकाचल्लें वरस सुवाश तुांक.
लागीां लागीां ११०० पात्रदाररां नी हाां तूां वाां टो घेतलो.
डी’सोजान वाकथोनाक सुवाश त नदली. ह्या
नववीध प्रायेच्याां नी नवनवांगड स्पध्याां नी वाां टो घेतलो.
काऱ्यिमाक नटनवएस मोटसश मांगळू र, केएमसी आस्पत्र मांगळू र आनी डा| आसटीन प्रभू, नचल्लकागो
रोशेल डी’नसलवा, नवांग कमाां डर इां नडयन एर
पोशक जावनासले.
फोसश मुखेल सैरीण जावनासली. भ| डा| जेस्वीना एसी प्राां शुपाल साां त आग्नेस कालेज, भ| मररया
प्रथम स्थान नकरण कुमाराक मेळ्ळ्ळें , ननतीन
रूपा एसी सुपीररयर साां त आग्नेस सांस्थे , ज्यानेट
मोहनाक दु स्रें आनी नवनय भटाक नतस्रें स्थान
डी’सोजा, पन्याश नवद्यानथांचल्ली अध्यक्षीण, भ| नोरीन,
सैकलोथोनाां त मेळ्ळ्ळें ; अजुमनाक प्रथम, नशवानांद
प्राां शुपाल नपयू कालेज, भ| कामेल रीटा एसी
िी.क नद्वतीय आनी लारा फ्राम्हन्ससाक म्यारथोनाां त
आडळतेदानश, आन्ना िासता, नपजी अध्यक्षीण,
(दादले) लािताना सोननयाक प्रथम, दीक्षाक
जेरशा, अध्यक्षीण युजी, रोनालड डी’सोजा नपनटए
नद्वतीय मररया लवीना रोनडर गसाक नतस्रें म्यारथोन
अध्यक्ष वेदीर आसले.
(िीयो) मेळ्ळ्ळें . आपल्या कुटमा थावन अधीक पात्रदाररां क हाडल्ल्या आन्ना िासताक एक झड िहुमान जावन नदलें. भ| डा| वननस्सा एसी ह्या काऱ्यिमाचल्ली सांयोजकीण जावनासली. आन्ना िासतान धन्यवाद अनपशले आनी नेररस्सान काऱ्यें चल्ललवन व्हेलें.
पात्रदाररां नी ३.५ नकलोमीटसश आग्नेस कालेजी
--------------------------------------------
थावन धरल्लें िेंदूरवेल, िल्मठ, ज्योती, िल्मठ
‘समाजे तेवशी ों आग्नेस’ काऱ्यक्रम
आनी पाटीां कालेजीक. झुांि नशक्षकी रोयोल्लान धाां वच्या पयलेंचल्लें काऱ्यें चल्ललवन व्हेलें. भ| डा| जेस्वीना एसी, भ| डा| वनेस्सा एसी, रोशेल डी’नसलवा आनी ज्यानेट डी’सोजान ह्या काऱ्याचल्ली सुवाश त जावन पोसकाटे वारयार सोडले. रोशेल डी’नसलवान सैकलोथोनाक सुवाश त नदली, भ| डा| जेस्वीनान म्यारथोनाक सुवाश त नदली आनी ज्यानेट
40 वीज क क ों णि
समाजे तेवशीां आग्नेस काऱ्यिमाचल्लो भाग जावन तीसऱ्या वसाश च्या निएस्सी क्लानसचल्लीां ३६ नवद्यानथशणी साां त आग्नेस कालेनजच्या लेखाां नवभागा थावन डा| अडे लेयड, नवद्या सरस्वती, भ| इवेट नप्रया आनी रे लीशा हाां च्या मुखेल्पणार कोटे काराां त आसच्या स्टे ल्ला मारीस शालाक दसेंिर १४ वेर भेट दीवांक गेलीां.
शालाक नवद्यानथशनणांचल्लो पांगड सकाळीां १० वरार पावलो. ताणीां कन्नड माध्यमाच्या नवद्यानथांक तसें इां गलीष माध्यमाच्या चल्लोवत्या आनी सव्या क्लानसच्या नवद्यानथांक नशकयलें. एएका
41 वीज क क ों णि
नवद्यानथशणीन ५-६ भुर्ग्ाांक साां गाता घालन आपली जाण्वाय वाां टून घेतली. ह्या काऱ्याां त शेंिराांलागीां नवद्यानथांनी पात्र घेतलो. भारीचल्ल अत्रेगान ह्या नवद्यानथांनी ताां चल्लें गमन खांचल्लयलें. आग्नेस नवद्यानथांकयी भारीचल्ल खुशी जाली ह्या ल्हान भुर्ग्ाां क नशकवांक तसेंचल्ल ताां काां मेळल्ल्या
सांदभाश क. दोनफाराां १२:०० वरार हें काऱ्यिम आखेर जालें. ---------------------------------------------
भ र आनी राग धाोंवडाों वन हास न णजये
42 वीज क क ों णि
नववीध थराचल्ले भोर पडटात. ह्या दे खून नवद्यानथांनी
अवकास आनी नवांचल्लवण मधें आसचल्लो फरक पळे वन जीवनाां त सदाां हासोन नजयेवांक उलो नदलो. भलायकी आनी राग हाचल्लोय ताणें नववर नदलो. ह्या काऱ्यिमाां मुखाां त्र नवद्यानथशनणांक भोर आनी राग कसो कसो काडचल्लो म्हळ्ळ्ळ्यानवशीां कळीत जालें. रशीका माररयमान धन्यवाद अनपशले.
--------------------------------------------
बेंग ू र साोंत ज सेफ कालेज णवद्यार्थीं र्थावन साां त आग्नेस कालेनजच्या तीसऱ्या निए क्लानसच्या
ज च्या वाणतोंचें जागरि
भुर्ग्ाां दसेंिर १६ वेर सांपन्मूळ व्यिी जावन अांकीत एस. कुमारान येवन तभेती शाल चल्ललयलें. ऐनीश डी’कुन्हान स्वागत केलो, अांकीत कुमारान सवाां च्या कूनडां नी हुरूप भरांक सुवाश नतलें.
जीवनाां त कसें भोर काडन उडवन जीवनाां त सांतोसान नजयेंवचल्लें तें साांगलें. मनशाक कूनडां त
शेंिोराां नी नवद्याथी साां गाता मेळ्ळ्ळें न्हे सोन 43 वीज क क ों णि
ते खांच्याय पाडनतचल्ले साांदे जाां व, आज ते सवश
एकवटल्यात आनी माग्तात सुटका ह्या गूांडा राजकारणीां थावन. ह्या वेळार नवद्यानथांनी दे श भम्हिचल्लीां गीताां गायलीां. असलेंचल्ल मुषकर सभार सुवात्याां नी चल्लल्लें िेंगळु राां त. ऐऐएम, इां नडयन इम्हन्सटट्ूट ओफ सायन्स आनी न्याशनल ला शाल इां नडया युनन९वनसशनटचल्लें, इत्यादी.
--------------------------------------
भ| ऐरीन नमनेजस नवी प्रोनवननशयल सुपीररयर काळें वसतूर, हातीां धरून वाती, प्रकटण पत्राां दाखवांक एकवट आयलेवार जवाहरलाक नेहरू युननवनसशनटां त आरे स्सेस गूांडाां नी केल्ल्या हल्ल्याक नवरोध दाखवन. सभार आरे स्सेस भि युननवनसशटीक ररगोन नवद्यानथांक आड्ानदड्ी मानश िडवन कूनडां त नभराां त उिजवांक सकल्ले . जनेर ७ वेर, शेंिोराां नी नवद्याथी साां त जोसेफस कालेनजांत जमोन ताां चल्ले िरािर शेंिोराां नी भारताां तल्या हे र युननवनसशनटां चल्ले नवद्याथी मेळोन
णससटसा ओफ च्याररटी नवी सुपीररयर जावन
नव्या नदम्हल्लांत जनेर ५ वेर केल्ल्या हल्ल्या नवरोध
णससटसा ओफ಼ च्याररटी मोंग ू र ि णवन्साक
ताणीां एकवट दाखयलो. त्या पयलें साां त जोसेफस
णवोंचून आयल्या. ह्या सोंदभीं वीज णतका सवा
नवद्याथी साां गाता मेळोन नवचल्लारगोषटी मुखाां त्र
यश आशेता आनी बरें माग्ता!
उलवन थांड िसचल्ली सांसकृती आमी िांध करांक
---------------------------------------------
जाय म्हण उलो नदलो. जवाहरलाल नेहरू
फा| मुल्लर आस्पत्रेची ों नणसांग
नवद्याथी एक्सु रे नाांत, ताांच्ये िरािर अख्या भारताचल्लो लोक आसा म्हळें . नवद्यानथांचल्लो समुदाय
णवद्यार्थी िर्थम श्रेिीर
एक िांध करांक असाध्य जाल्लो पांगड, आनी तें
आयलेवार सप्तेंिर २०१९ इस्वेंत जाल्ल्या राजीव
आमी सवाां क दाखवन नदलाां .
गाां धी युननवनसशटी ओफ हे ल्त सायन्सस परीक्षेंचल्लें 44 वीज क क ों णि
फनलताां श जाहीर केलाां आनी फा| मुल्लर कालेज
ओफ ननसांग नवद्यानथांणी ताां चल्ली नशकपा शाथी आनी थांयच्या नशक्षकाां नी नवद्यानथांक तभेती नदां वचल्ली शाथी भारताद्यांत पजशळ्ळ्ळ्या. नवद्याथीं पयकी ६६ जणाां श्रेषट दजेचल्ल पास जाताना ३१५ जणाां प्रथम श्रेणीर पास जाल्याां त. भ| जनसांता डी’सोजा, प्राां शुपाल फा| मुल्लर कालेज ओफ ननसांग, भारीचल्ल सांतुषठी जाल्या
नकत्या ताां चल्लें फनलताांश ९८.९७% आयलाां सगळ्या पाटल्या च्यार वसाां नी. एमएस्सी कोसाां त कालेजीक १००% फनलताां श लािलाां . डा| डे वीना ई. रोनडर गस, सह प्राां शुपालानी सवश नवद्यानथांक उल्लासून िरें मागलाां . --------------------------------------------
शाोंती-भावबाोंदवपिाक अोंतर
धमाांची सभा आल इां नडया कथोलीक यूननयन हाच्या शतकोत्सवा उगडासाक आयलेवार जेप्पू साां त जोसेफ सेनमनरी, जेप्पुच्या सी.एम. होलाां त ’म्हजो धमश आनी म्हजें भाविाांदवपण’ नवषयार एक सभा
सनभकाां क उद्धे शनू नवश्व नहां दू पररषतेचल्लो एम. िी.
आपयली. मांगळु चल्लो निस्प डा| पीटर पावल
पुराणीक म्हणालो, "नहांदू धमश सदाां चल्ल
सलडान्हान ह्या सभेचल्लें अध्यक्षस्थान घेतल्लें.
भाविाां दवपण नशकयता आनी सैराण. तें उकलन 45 वीज क क ों णि
धताश सांसकृती आनी भाविाां दवपण, तें हे र धमाां चल्लेर द्वे ष दाखयना. तें नशकयता एकत्व आनी सवाां क
महिद िद दू र, ख्यात लेखक म्हणालो, "हर धमश
नीत."
नशकयतात शाां ती आनी मोग. पूण आमीां खरया 46 वीज क क ों णि
हर धमाश चल्लें पनवत्र पुसतक नशकयता शाां ती आनी
मोग. मानवता जावनासा एक खरो धमश हर एकल्यान पाळुां क जाय एका मनान." िह्मकुमारी नवश्वेश्वरी, मुननराज रें जाळा जैनाां चल्लो याजक आनी फा| जोसेफ माटीस वेदीर आसले. फा| म्हक्लफडश फेनाां नडसान काऱ्यें चल्ललवन व्हेलें, ल्यान्सी डी’कुन्हा, अध्यक्ष आल इां नडया कथोलीक
यूननयन हाणें सवाां क स्वागत केलें आनो रोलफी डी’कोसतान धन्यवाद अनपशले. --------------------------------------------
मसकतच सुल्तान ओफ ओमान (७९) दे वाधीन
धमाश चल्लो हे तू समजोांक प्रयत्न कररनाां व. आमीां फकत झगडटाां व धमाश च्या नाां वान आनी तो पाळच्या सुवात्याां क लागोन. ह्याचल्ल खातीर आमी हे र आमचल्ले दु स्मान म्हण लेख्ाांव. ह्याववीं आमीां दे वाक अवमान कताां व तसेंचल्ल आमच्या धमाश क. िदलावण येवांक जाय आमच्ये थावन. नशनक्षताां नी ह्या नवश्याां त हे राां क जाण्वाय दीवांक जाय धमाश नवश्याां त आनी एकत्वा नवश्याां त. आपल्या अध्यक्षीय भाषणाां त निस्प म्हणालो, "दे व जावनासा एक आनी ताणें रचल्ललें मनशाकुळाक अख्या सांसारार. पूण आमी मनश्याां नी रचल्ललें
ओमानच सुल्तान खबूस सैद आल सैद, अरब
सभार दे वाां क आनी सुवाश नतलें एकामेका झगडोांक.
सोंसाराोंत अत्यधीक (५०) वसाां राज्वट
47 वीज क क ों णि
चलणयल्ल सन्वारा जनेर ४ वेर दे वाधीन
पयली युणनवणसाटी खबूस स्ट्र्थापन केली.
जाल . ही खबार णदवान ओफ र यल
दे शाोंत तािें धमाार्था आधुनीक सौलतायेचें
क डतीन जाहीर केली.
भलायके वातावरि आसा केलें आनी १९७५ इस्वेंत १५० दाख्तेर आसल्ले ते िसतूत ३,५००
अधें शतक पऱ्याोंत तािें ओमानाोंत ताची
चडयले.
राज्वटकाय चलणयल्ली. ताच्या मिाा उपराोंत ताचें स्ट्र्थान साोंसकृतीक मोंत्री हैर्थम बीन
ओमानाच सुल्तान जावनासा अोंतीम णनधाार
तरीख अल-सैद हाका सन्वारा जनेर ११ वेर
कचो व्यक्ती, ताच्येलागी ों आसा िधान मोंणत्रचें
नेमक केल .
स्ट्र्थान, आर्मडा फ साांच सुपरी ों कमाोंडर, रक्षि
मोंत्री, आर्थीक मोंत्री आनी णवदे शी व्यवहार --------------------------------------------
१९७० इस्वेंत सुल्तानान णिणटषाोंच्या सहकारान ताच्या बापायक गाद्ये वयल णकतेंच रगात व्हा यनासताों काडल . ह्या
१ णकल क ब ों ी
उपराोंत तािें ५० वसाांभर राज चलयलें. त सवाांक ल काम गा
जावनासल आनी तािें
पाटार येतच तेलाच्या पयश्ाोंनी ओमानाची अणभवृद्धी केली.
जाय पडच्य वसतू: A. ४ नपयाव, पोडी कनश नशांदचल्लो नचल्लमनटभर मीट
त ताच बापय रायकोंु वर मझन ू आल-
२ टे िल स्पून सोया सोस
मशानीक एकल च पूत. तािे गाद्येर येतच इरान आनी इस्रायेलालागी ों बर सोंबोंध दवरल आनी तािें ओमान सोंपूिा बदणललें आणभवृद्धी करून. णशक्षिाक चडीत महत्व दीवन तािें पाोंच वसाांईन २१४ शालाों आनी १९८२ इस्वेंत
B. २ टे िल स्पून आल्याचल्लो पेसट २ टे िल स्पून लोसुणे पेसट २ टे िल स्पून सोया सोस ४ व्हड नपयाव
48 वीज क क ों णि
१ टे िल स्पून िाफात नपटो
४-५ तन्यो नमसाां गो इल्ली कणपीर भाजी कची रीत:
A-ംां तल्यो वसतू घालन मास राां द. आन्येका आयदानाां त इल्ल्या तुपाांत आल्याचल्लो आनी लोसुणे पेसट ताां िसो जातासर भाज. उपराां त सोया सोस घालन परत भानजजे. आताां उकडलेलें मास,
िाफात नपटो घालन नपयाव नशांदून घालन चल्लाळ, तन्यो नमसाां गो उरूट कातनश कणपीर भाजी नशांपडाां वन चल्लाळन भुांय दवर. --------------------------------------------
49 वीज क क ों णि
50 वीज क क ों णि
51 वीज क क ों णि
52 वीज क क ों णि
53 वीज क क ों णि
54 वीज क क ों णि
55 वीज क क ों णि
56 वीज क क ों णि
57 वीज क क ों णि
58 वीज क क ों णि
59 वीज क क ों णि
60 वीज क क ों णि
61 वीज क क ों णि
62 वीज क क ों णि
63 वीज क क ों णि
64 वीज क क ों णि
65 वीज क क ों णि
66 वीज क क ों णि
67 वीज क क ों णि
68 वीज क क ों णि
69 वीज क क ों णि
70 वीज क क ों णि
71 वीज क क ों णि