सचित्र ् हफ्त्याळें
अकों: 3
संखो: 42
सप्तंबर 24, 2020
एक ण ोंत्पी, लेखक आनी पर पकारी
णिलीप स ज मुदार्थ 1 वीज क क ों णि
आवयिो पानो ववक्रीत कररनाकात! संपादकीय:
साहह्य सुवावततल्लेंि कानडी ललवपंत. आज तुमीं कोंकणी संसारांत एदे व्हड बरवपी, कवी,
मोगाच्या लेखकां आनी साहहततंनो:
संपादक जाल्यात जाल्यारी तीि ती कानडी
तुमी सभार आज मंगळुरांत जजयेंवन, व्हड जांवन तुमिें कोंकणी साहीत कानडी ललवपंत बरं वन व्हड जाल्ले/जाल्लीं.
पण ू तुमच्ये
ललपी वापरून. जर तुमकां ह्यां सवाांिें गुमान ना आनी
पयकी सभार आज पकी ललपी (दे वनागरी)क
तुमकां फकत दे वनागरी ललपी मात्र कोंकणी
भुल्ल्यात आनीं तुमिें अजथि्व होगडावंक
साहह्यािी अचिकृत ललपी म्हण भोर्गता, तर
सवव प्रय्न करुन्ंि आसात.
म्हजें तुमकां एक खाल्तें पंिाहवान - हें वािल्ल्याक्षण तुमीं कानडडंत बरं विें बंि करा
उगडास दवरा तुमीं जल्मोन तुमच्ये
आनी दे वनागरी वेंगून िरा. तुमिे कानडी
आवयच्ये उसक्यार बसोन ततिो तो पानो चिंवोन आसल्ले संदभव.
ललवपंिे जालळजागे, पत्रां, बरं विीं पुसतकां जर
पानो आतनकी दी
मांय म्हण तम ु च्याि भर्गु याव भाषेन उलंवन,
रडोन, तुमिे लमणकुळे हात मांयच्या बाज्वे
आजि बंि जांव. पळे व्यां ककतले वािपी
तुमिें साहीत दे वनागररंत वळकातेले आनी
लभतर िेपल्ल्यो घडडयो तम ु ीं ववसरल्यात?
मानतेले म्हण.
्या पान्यान तुमकां आज एदो व्हतो/व्हती केलां तें केहदंि ववस्रोंिें नंय.
तुमच्या आणककटें त िराब आसा जाल्यार
ह्येिपरीं तम ु ीं
ल्हान आसताना शालाक विोन पयलें कानडी
फकत बकवास उलंवन तम ु ीं तम ु िें आजथि्व होगडायनाकात व ववकंु क विानाकात!
ललपी बरवंक/वािंक ु लशक्ताना तम ु कां जाल्लो
तो संतोस, तप्ृ ती, आतयल्ली उभाव आनी तीि ललपी वापरून बरतयल्लीं कोंकणेंतलीं तम ु िीं बपाां तुमीं ववसरल्यात? तुमिें बरवप आनी
-डा| आसटीन प्रभू, चिकागो. 2 वीज क क ों णि
एक ण ोंत्पी, लेखक आनी पर पकारी
णिलीप स ज मुदार्थ हाोंव करोंक सक्ाों - म्हजें स्व-णजण्ये ब रप
जल्म: सत सतां गततां ; जल्मत-दीस म्हज्यत तसल्यत कतट हळ्ळें तल्यत दु बळ्यत कुटमतां क महत्वतचो नहीां. म्हज्यत जल्म-दतततरतां क जतां व, म्हज्यत च्यतर भतवतां क आनी एक्ये बै णीक जतां व, उगडतस नतां व ततणीां खांयी बरवन दवरांक्तां . धतव्येची सकता री पररक्षत बरां वच्यत खततीर होल टटकेटीक अजी भररजे. त्यत वेळत, सेप्तेंबर १९६८ म्हण टदसतत, है सकुलतच्यत क्लकता न म्हजो अशेंत मतगलो. बतप्तप्तस्मतच्यत नोांदणेंत सतकी ततरीक बरटयल्ली आसतत दे कून मूडुबेळ्ळे टिगाटजच्यत टवगतरतक मेळ्ळोां. ततणें अशेंत आसत पूण दीवांक जतयनतां म्हळें . टकत्यतक? अमगेलें दोन वसतां चें अन्वल भतकी आसलें. है सकूल क्लकता न १९५३ िेबरे र इक्रत ततररकेर कुरडतय हळ्ळें त हतां व जल्मल्लोां म्हण दतकवन होल टटकेटटची आजी भोर्ली. अशें, एक
"सकता री बर्थडे " म्हकत टदलो ततणें. SSLC मतर्क्ा सटटा टपकेट त्यतच जल्मत-दीसत प्रमतणें आयली. त्यत नांतर म्हजें हऱ्येक अटधकृत दसतवेज SSLC सटटा टिकेटटच्यत आधतरतर केलतां . लग्न: बोांबय मजगतां व सतां . मे री इगजेंत रे स्पेर करांक बतप्तप्तज्मतचो अशेंत जतयच म्हळें . पतां बूरशतां टतपू र भतगेवांत खुसता च्ये टिगाटजांत म्हजो अशेंत आसत म्हण जतलें. १९७९ इस्वी ही. अन्वल बतां दचीच नहीां, इगटजाच्यत टवगतरतच्यें घर आनी घतां टटची तोर बतां दां ु क, िूल व पतकळी टदां वची श्यतती म्हकत आसली; गलितच्ये
3 वीज क क ों णि
जोटडटनमतीां. जतां व, "दे वतन टदल्लो बर्थडे " अपरे ल ११; िेबरे र ११ नहीां म्हण जतलें. इस्वी, १९५३, चडु णी जतलनतां . अशेंत घेवन, दसेंबर २७ व्येर खरतर आनी ३० व्येर रे स्पे र केलें, मजगतां वच्यतटवगतरतन. भतरत सकारतच्यत Special Marriage Act १९५४ कतनुनतन ततकत मेटजसटर े टतची पद्वी आसली. रे स्पेर मुगदू न, ततणें कतजतरतची सटटा टपकेट टदली. म्हजी जल्मत ततरीक ११ अपरे ल १९५३ म्हण नोांदतयलें. अशें बतयले चो मोग करांक, भुगींबतळतां जल्मतवांक आनी ततां च्येर आपली टजणी अपुांक सकता री कबलतत मकत टलकीत मेळ्ळी. पूण, हें सगळें सतध्य होकलेक खततर म्हज्यत सतां गततत रतवोांक वेल्यतर मतत्र. िेणमली वीजा:
गलितां त िेटमली वीजत मेळ्ळ्यतर मतत्र होकलेक/बतयलेक सतां गततत रतवोांक वऱ्येत. हतां वें वसती कना , कतमतर आसलेल्यत खततरतां त, इां टटररयर टमटनसत्रीक अजी घतलुांक जतय. जल्मत-दीस दतकवांक पतसपोटा , कतजतरी म्हण दतकवांक लग्नत-सटटा टपकेट, टशकपतच्यो टडग्री सटटा टपकेटी, आदल्यत कतमतच्यत अनभोगतची सटटा टपकेट, आततां च्यत स्पोन्सरतचें लेटर आनी पतगतची रशीद, हे र सबतर दसतवेजतां सतां गतत टदलीां. इगजेची लग्नत-सटटा टपकेट चल्ली. पूण, भ्यें म्हकत: पतस्पोटतां त एक जल्मत-दीस, लग्नतसटटा टपकेटटां त दु स्रोच! टमटनसटत्रच्यत ओटिसरतन दु रबीन दवना दसतवेजतां पतकुांक नतां , म्हज्यत नशीबतचो खेळ पळे यत. िेटमली वीजत जतली. तशें म्हजी होकतल, मजगतां वची जुल्येट दोमेल, २३ व्हसतां चें आनी हतां व, बोटळये-पतां बूर-शतां टतपू रचो टिलीप सोज
4 वीज क क ों णि
मुदतर्था, २६ व्हसतां चो १९८० एपरे ल सुवेर र्थतवन खततरतां त वसती करांक लतगल्यतां व. तवळ, खततर एक रें वेचें तळें . लोकतक रतवोांक सतकीं घरतां नतां त. बोरे आनी र ां द, दतमर घतल्ले रसते नतां त. आमकतां पुनेगेल्ल्तां क कांपणेचें एक बेडरमतचें घर. र्थांय र्थतवन मतकेट १२ मयलतां पयस पेंटेंत. म्हजें कतम िेकटररां त २० मयलतां पयस उळत्यत टदशेन. कतमतकततीर सदतां ४० मयलतां पयण, कांपणे च्यत वतहनतां त. बजतर हतडु ां क आनी मीसतक वचोांक हफ्त्त्यतक एक पतवटीां, सुक्ररत. स्वां त खचता र हतडटयल्ली टे र्क्ी, जुम्लत ४० मयलतां पयण म्हण टे प्तर्क्चो पटतन ३०-३५ ररयतल भतडें मततालो. तवळ, मीटर म्हळ्ळें खततरतां त कोणें यी आयकल्लें नतां . अशें बतयल, कतम आनी भोव र्थोडे इश्ट-मांत्र म्हण
टतयम-पतस करांक वे ळ कोणतकडें आसत? जतां वदी, ही िेटमली वीजत, म्हज्यत टशकपत आनी व्यप्तित्वच्यत रज्वततें ववीं मतत्र मेळ्ळी म्हण दतां बून सतां गची गजा आसत. णिकप आनी व्यक्तक्त्व वाडवळ: पयलें हां त ५-वे म्हणतसर म्हज्यत घरत र्थतवन ३०० मी. टभतर आसले ल्यत प्रयमरी इसकोलतां त सांपयलें. हें इसकोल तवळ मूडुबेळ्ळे इगटजाच्यत हततीां आसलें. आततां यी र्थांयच आसत; पूण, पतां बूर-शतां टतपू र भतगेवांत खुसता च्ये इगटजाच्यत हततीां आसत. म्हज्यत कतळतर लोकल भुगीं, टक्रसततां व आनी टहां दू चडु णें ५०:५० आसलीां, आनी हऱ्येक क्लतस भरोन
5 वीज क क ों णि
वोांमतततेली. आततां क्लतटसांत डजन भुगीं नतां त. टक्रसततां वतां चीां टबल्कूल नतां त. केवल OBC, SC, आनी ST. कन्नड मतध्यमतां त एक दमडी खचा नतसतनतां , म्हजें प्रयमरी टशकप १९६४ मतय मटहन्तां त सांपलें. दु स्रें हां त, आनतन नतकत नतकत म्हण आडयल्यतरी ततच्ये इच्छे टवरद्ध, बोटळये इगटजाच्यत एटलमेंटरी इसकोलतां त सांपयलें. दोन व्हसतां नीां ७-वी पतस जतलोां, १९६६ मतय मटहन्तां त. हतां गतयी एक दमडी खचा नतां . तर आनतन आडां वचें टकत्यतक? पयल्यतन, हें इसकोल अमगेर र्थतवन ३ मयलतां पयस, मूडूबेळ्ळे इगजे लतगसर आसलें. दु स्रें, आनत आनी टवगतरत मधें उजो वचतनततलो. दे कून अन्वल
भतकी आसलें. टतस्रें, कुरडतय आनी मू डूबेळ्ळे मधें वेगतन व्हतळची एक नांय आसली. पतवस आनी आवरतां त, तीन सतडे -तीन मटहने दोणीर नांय उत्रतजे पडतेलें. दोणकतरतक व्हसता ची भतत-कूल टदनतकतये? आमच्यत सतग्वळें त पतवसतळ्यत कतती बेळ्यतां त टपकले लें पूरत धनी सोदे मोटतक गेण टदां वन कतां य चड उरतनततलें.
6 वीज क क ों णि
दू सऱ्यत आनी तीसऱ्यत, सुग्गी आनी कोळकें, टपकतां क बतां यत उदक पतवलेल्यत प्रमतणें, धतबतरत मु डे ततां दूळ जतल्यतर, आमीां व्हसा भर जेटवजे, रे ड्यत-गोवतां क घतटलजे, कुांकडतां क जतयजे आनी व्हसता चें हे रतां चें दे वें, मोगोर्ल्यतचें, कोर््तां च्यें, कतमतरतचें (सुततर), केळश्यतचें, कुांबरतचें (आयधनतां -मोडक्यो-
बोटशयो-मोगुा लतां इत्यतदी मतटतयेचीां कना टदां वचो), आनी कूली कतमतक येतेल्यतां चें दीवन ऊरल्यतर मतत्र दोणकतरतची सता येतत म्हण ततचें वतशीक बजेट लेक. ह्यत सवा खचतां प्रतस चड्ड पयलेंचो, सोरो उकडु ां क जतय जतल्लें गोड आनी हे र सतमग्री. पेंटेक गेल्ल्त वे ळत,
7 वीज क क ों णि
गडां गतचो खचा वयल्यतन. त्यत कतळतर, हळ्ळें तल्यत आवय-बतपांयक आपल्यत भु्तां चें टशकप lowest priority; टिसूळ खचा! है सकुला ें णिकप:
टतस्रें हां त है सकुलतचें. मूडुबेळ्ळे सतां . लोरे स है सकुलतां त तीन व्हसतां ८-१०वी क्लतसी . तवळ हऱ्येकत क्लतटसांत शेंभोरतां क टमकवोन टवद्यतर्थी आसलेले दे कून जुम्लत नोव टडटवजनतां . हतां गसर, टशकपत-िी नततली; चलोन वेतेल्यतां व दे कून टर तन्सपोटा िी नतां . पूण, युटनिोमा कड्डतयेचें. सेकांड ह्यतां ड टे र्क्ट बू क आनी सवतयेच्ये
8 वीज क क ों णि
नोटस बूक गजा. हें तें म्हण, इल्लो खचा आसतच. र्थोड्यतां क भतत, हे रतां क रोकडे . एक सतततट रपै व्हसता क. हतची बांदोबसत आटमांच कची. आमीां तेगतां भु्तां नीां रतनतां तली वोवी आरतां वची. कतजू-टबयो, कतां र्दतां , धुांित-मेण, पुगुटस, आां बतडे , टबांडतां , जतगे, वोांटतां , आलवतां , केने, पोणसतची आनी पतल-पोणसतचीां टभकणतां , टकतें जतय तें; नतां व सतां ग, तें. मतां य हफ्त्त्यतां त स दीस खांयच्यत पेंटेंत हफ्त्त्यतची सतां त जमतत, र्थांय वे तेली. भतटीभर वीकऱ्यतच्यो सतमग्री व्हना टवकून, पतटीां येततनत जतय जतल्लो आां गडी सतमन घे वन येतेली. उरलेले रपै गतां ट बतां धून, आनतच्यत घतसतक पडतनतशें टलपवन
दवना म्हज्यत इसकोलतच्यत खचता क टदतेली. धतवेची पबलीक पररक्षत दीवांक सेंटर उडटपां त एक्ये कोलेटजांत. एक हफ्तो उडटपांत paying guest रतवलेलें टबल्ल, वचोन येवांक बस्सची टटकेट म्हण मतां यन आपली गतां ट सुटयनततल्यतर, हतां वें धतवी पतस जतल्ल्त परीां नतां . ह्यत सोळत व्हसतां च्ये प्रतयेर, हतां वें पयल्यत पतवटीां उडपी वेचें; आनी पयल्यत पतवटीां बस्सतर बसचें. ततच्यत पयलें खांय गेलतां , आयलतां तर पतां य वतटे न, व्हतणो घतटलनततल्ल्त खतली पतां यतनीां मतत्र. सतच! SSLC मा थ १९६९ पररक्षेंत प्रर्म रें क:
9 वीज क क ों णि
तवळ, ओट् टूक १० सबजेकट. रतज्य भतस कन्नड २ पेपरां , १५० मतका. खड्डतयेची भतस इां गलीश १ पेपर, १०० मतका. टतस्री टवांचणतरी भतस (टहां दी, सां सक्रीत, मरतर्थी, मलयळम, उदू ा , इत्यतदी पयकीां एक; कोांकणी , तुळू आनी ब्यतरी भतसतां क मतन्तत नतां ). म्हजी टहां दी भतस १ पेपर, ५० मतका. जेरतल आनी खड्डतयेचें लेक,
टव्तन आनी समजत, १००*३=३०० मतका, टवांचणतरी टवषय १००*३=३०० मतका. म्हजी टवांचवण टिटसर्क्, केटमसटर ी आनी मेर्थ. PCM stream. १९६९ पररक्षेंत बसलेल्यत २, २०,०००क टमकवोन टवध्यतटर्थांपयकीां म्हकत कनता टकत रतज्यतां त पयलें रें क. ८४१/९००. "अज्यतपतां आजून जतततत" म्हळ्ळ्यत टशटशाकेंत
10 वीज क क ों णि
ह्यत टवषीां मसत पतवटीां हतां वें बरवन पगाटलतां . खततरतां त, म्हज्यत टीमतक प्रोत्सतह दीवांक, ह्यत सतधनत टवषीां भतशणतां टदल्यतां त. म्हज्यत है सकुलतां त दोन तीन पतवटीां वचोन, आततां च्यत भु्तां क म्हजी कतणी सतां गल्यत. वीज वतजप्तां क वेगल्यतच सांदभता र टवसततरन बरयततां .
१९६९ मतय ३०-वी सतां ज ती. है सकूलतचे र्थोडे टशक्षक, क्लका, आनी वतड्यतां तले मततबतरी चुडेटतचो उज्वतड घे वन आटयल्ले आनी म्हकत खतां द्यतर उकलून नतचलेलें हतां व अजून टवस्रोांक्त. दू सऱ्यत दीसत, मूडुबेळ्ळे
11 वीज क क ों णि
टिगार्गतरतां क व्हडलें िेसत तशें सांबरम. तवळ करतवटळां त समु दतयीक मुखेली जतवन,
िुकटतक कतनुनी मतहे त वतां टची सेवत टदवन आसलेल्यत वकील टशतता डी टवल्यम पीांततक
12 वीज क क ों णि
खांय नततललो सांतोस. मतय ३१ ततररकेर, कोटडयतळ म्हकत वना, िोटे कतडवन,
टजल्ल्च्यें टदसतळें नवभतरत आनी रतज्यतचीां हे र दोन-तीन टदसळ्यतां च्यत बतत्मी-दतरतां 13 वीज क क ों णि
सतां गततत सांदशानतां करवन, पतटीां म्हज्यत सतां गततत येवन, त्यत सतां जेच्यत पबलीक िांर्क्नतचो मु खेल सयरो जतवन, म्हतकत ३० रपै इनतम टदल्लो पयलो व्यिी तो. उपरतां त टजटणभर म्हजो टहतैशी तो जतल्लो. कशें हतां व ततकत आनी त्यत टदसतक टवस्रोां?
क णडयळाोंत द न व्हसाां क ले णज ें णिकप:
14 वीज क क ों णि
रें क आटयल्ल्त तीसऱ्यत दीसत, कोटडयतळ र्थतवन एक पोसट कतडा म्हकत आयलें. सतां . लुवीस कोले टजच्यत ऊप-प्रतां शुपतल बत| टसलवेसर वतस, जे. स. हतणें तुर्थता न येवन ततकत
मेळोांक आपवणें टदल्लें. कोले टजांत भती जत, वसती करांक ररयतयतीर बोटडां ग टदततां म्हळें . तवळ, सतत्वी पतस जतल्ले मांगळू र टदयेसेटजच्ये
15 वीज क क ों णि
चले टडग्री जततच जेस्वीट मेळतां त पतटिपणतक भती जतततां व म्हण भतसवन है सकूलतां त टशितले . गोनजतगत हौजतां त ते रतवतले. ततां च्यत सतां गततत मटहन्तक ४५ रपै िी भरन म्हकत बोडा र दवरलें. रें क आयल्यतर टकतें, सकता री
मेरीट स्कोलशीप वसता क ५०० रपै. ररयतयतीन रतवोन्ी, हो मुदगो पतवतनत. ट्युशन आनी कोलेटजची हे र िी भररजे ; ररयतयत नतां . मुसततयकी, टे र्क्ट, नोटस बूक, स्टे शनरी, टजयेंवचो आड खचा म्हण वयल्यतन दु डू जतय. जतटयत्त्यत अटभमतटनांनी इनतमतां दतडन टदल्ल्तन मतत्र म्हकत सतां . लु वीस कोलेज पवा डली. दोन व्हसतां सांप्ततनत, जे प्तज्वततां नी म्हकत टदल्ली ररयतयत पतटीां कतडली. गोनजतग हौस सोडन
16 वीज क क ों णि
होसटे लतां त टशफ्ट कररजे म्हळें . होसटे ल मटहन्तक ७५ रपै आसलें दे कून पयश्यतां च्यत दतबत ववीं, हतां वें कोटडयतळ सोडलें.
महतत्मत गतां धी मेमोररयल (MGM) कोले टजांत टप्रप्तन्सपल कू. शी. हररदतस भोटतन उगत्यत हतततां नीां म्हजो स्वतगत केलो. सेकांड BSc. दज्येंत PCM stream क्लतटसांत म्हकत धना २८ टवध्यतर्थी, च्यतर चटलयो अनी २४ चले. सतां . लुवीस कोले टजांत एकतच क्लतटसां त ५०-क टमकवोन चले आसले. ह्यत ववीं , म्हज्यत टशकपतची क्वतटलटी वतडली. जेप्तज्वततां चें
17 वीज क क ों णि
दे वतस्पण आनी टमटलटरी टशसत नतां . कोलेटजच्यत लैबरे ररां त अवता स दीस हतां व बसतलोां. टकतें सतहीत आनी रे िेरे न्स बूक, गैड आनी मेगटजनतां जतय तीां वतच, व घरत व्हर. सतां . लु वीस कोले टजची लैबरे री हतां वें पळे ल्ली नतां . टकततक, गोनजगतच्ये रलीां प्रमतणें, शीदत क्लतसी र्थतवन ये, सतां जेची च्यतय-िळ वसत सेव आनी खेळतच्यत मै दनतर वच. हतां व एकदे ड व्हर होक्की खेळोन पतटीां आयलोां तर्क्ण नतयजे, आमोरी, तेसा आनी रजतर कररजे. सतत व्हरतर रतटतचें जेवण अनीां उपरतां त Indoor Games. आट व्हरतर टशकपत-होलतां त म्हज्यत
डे सकतर हतजर जतवांक घतां ट. धत व्हरतां क पतां च टमनुटतां आसततनत, परत घतां ट, टनदच्यतकुडतक दतां व. धत व्हरतर लैट ओिह. सकतळीां स व्हरतां क पतां च टमनुटतां आसतनतां , घतां ट. ततच्यत पयलें उटोांक नजो, उपरतां त टनदोांक नजो. पां ित टमनुटतां सकतटळां चीां टनतळकतय. सवतय-स व्हरतर कोपे लतां त टदां बी घतटलजेच. मुक्कतल व्हर, अमोरी, मीस आनी कांततर. सतत व्हरतर नसट्यतची घतां ट. सतडे -सतत र्थतवन नोव व्हरत पर्यतां त टशकपत-होलतां त डे सक धना होम वका/ररटवजन. नोव व्हरतची घतां ट कोलेजीक दतां वोांक. सगळे पतवलोवचे पेटे आमीां, जेज्वीत
18 वीज क क ों णि
टशसतेंत. लैबरे ररचो उप्ोग करांक वेळ नतां . सतहीत वतचुांक प्रोत्सतह नतां . जेप्तज्वततां नी म्हजी ररयतयती कतडन, व्हड उपकतर केलो. म्हकत म्हजें स्वतांत्र मेळ्ळें . उडु पी - मणिपाल द न व्हसाां ें क लेणज ें णिकप: (MGM) कोलेटजांत भतशेच्ये इलतखे उां चल्यत मट्टतच्ये. इां गलेज सतटहततची -कतदां बरी, नतटक, कटवतत आनी प्रबांध - वोळोक आनी रच म्हज्यत प्रोिेसर एटलयम्मत मे थ्यून वतगयली. टहां दी प्रोपेसर नतां व वे ल्लो म्हण्येत: टहां दी सतहीतच नहीां, कन्नड सतहीत वतचुांक ततणें प्रोत्सतह टदलो. टप्रप्तन्सपल कू. शी. एकलो
कन्नड लेखक, ततच्यें टदसतळें कोलम उदयवतणीर पतयस जततेलें. हतां वें कन्नड घे वांक नतां , तरी केटबनतक आपवन, अनांत मू ती, टशवरतम कतरां त, बेंिे, कुवेंपू इत्यतदी सतटहटतां ची रच कू. शी. भोटतन लतयली. कोटडयतळतां त, टसलेबसत भतयल्यत सतटहततची वोळोक कोण प्रोिेसोरतन केप्तल्लनतां . कोटडयळतां त म्हज्यत खतसगी अटभरचीन कोांकणी सतटहटतांची वोळोक हतां वें केल्ली, ती दु स्री गजतल. कोांकणी हफ्त्त्यतळीां रतकणो आनी पयणतरी मतत्र वतचतलो. ह्यत पत्रतां क हतां व बरयतलो टशवतय कोांकणी पुसतकतां मोलतक घे वन वतचुां क वे ळ हतां वें टदल्लोनतां . आसोां, १९७३ मतय मटहन्तां त B.Sc ची िैनल पररक्षत दीवन, आक्रेचें प्रेकटटकल जतल्ल्त दोनपरतां च बोांबय वेच्यत एकत प्रै वेट कतरतर बसोन गतां व हतां वें सोडलो. बब ों य मेरी जान:
19 वीज क क ों णि
म्हजें बोांबय जीवन १९७३ मतय १५-व्येर सु र जतलें. तीन मटहने रतां वचें प्लेन म्हजें. मतगीर, पतटीां वचोन MSc. कचें, Pysics Major घे वन. SSLC-चें पयलें आनी PUC च्यें पांितवें रें क आसल्लें. हक्कतन म्हकत ११० रपै टवध्यतर्थी वेतन कतयतम आसलें. BSc पररक्षेचें ररसल्ट टवसतां टभतर रें क हतडतेलें म्हळ्ळी खतत्री आसली. अगोसततां त ररसल्ट आयलें आनी बतरवें रें क आयलें. पूण, बोांबय सोडु ां क सांितप जतलो नतां . आसूां; तीन मटहन्तां नी टकतें करांक हतां व आटयल्लोां? म्हजो एकलो दतट् टू, म्हज्यत प्रतस धत व्हसतां व्हड तो, १९६० इस्वे र्थतवन बोांबय आसलो. आां कवतर दे कून एकत कुडतां त रतवततलो. तो Bi-polar टपडे सत. १९७३ सुवेर ततची टपडत परत वयर पडली आनी तो टडपरे शनतां त बुडलो. ततची जतन करांक कुटमतदतरतची गजा आसली. गतां वतां त मतलघडें घरतणें चलवन वच्यता भतवतन, हतां वें बोांबय वचतजे म्हण टनणाय टदलो. वे ळतच्ये टशसतेन वितां सेववन, पौसटीक जेवणतची मतां डवळ कना , आनी सद्दां कुटडची टनतळतय तशें व्यतयम कची
सवय कररजे. तेदनतां , टडपरे शनत र्थतवन भतयर येवांक चड वेळ लतगनतां . तीन च्यतर मटहन्तां नी, तो परत आपली जतन घेंवच्यत टततलो बरो जततलो म्हण आमचो टवस्वतस. युटनवटसाटटच्यत मैसूर केंपसतां त हतां वें से प्तेंबर पयल्यत हफ्त्त्यतां त हतज्री घतल्यतर जतलें. MSc क्लतसी सेप्तेंबर १५ -इतल्यतक सुर जतते ल्यो. म्हज्यत कडें टतयम आसलो. तशें जतलें नतां . म्हजें Plan A िैल जतलें. दतट् टू गूण जतलो नतां . ततचें टर ीटमें ट उण्यतर एक व्हसा चतलू दवररजे म्हण बोांबयच्यत तवळच्यत नतमणेच्यत सैकोलोटजसटतन म्हकत बूद-बतळ सतां गली. दे कून, म्हजें Plan B ज्यतररयेर हतडु ां क, बतबत एटोमीक ररसचा सेंटर (BARC) हतां तू सतां यटटिीक ओटिसर टर ै नी वेकेन्सी भरांक अजी घतली. म्हज्यत Physics Major सनदे ची, तेंयी रें कत समेत, मर्यतद पळे ली नतां . म्हकत टवांचलें नतां . कतरण? एकच; म्हकत वटशलतय नततली. सकता री कतमतां क घेवनत म्हण RTI अजी घतल्ची सुटवधत खांय आसली? Plan B पैल, Plan C धरलें. टशकप सोडचें आनी कतम पळें वचें. बोांबयत एां पलोयमें ट एर्क्छें जतां त म्हजी CV नोांदणीां केली. हफ्त्त्यत
20 वीज क क ों णि
टभतर, इां टव्यूा आनी बरवपी-पररक्षतलेगून नतसतनतां , भतरत केंिीय सकारतच्यत हतततकतल आसच्यत पोसट एां ड टे लेग्रति (P&T) जूटनयर एां टजटनयर पद्वे क एपोांयटमें ट लेटर आयलें. पूण, पोसटटां ग नतसीक टदल्लें. बोांबय सोडची हतलत म्हजी नहीां, दे कून नतसीक ररपोटा केलेंनतां . बोांबांयत प्रैवेट आनी औद्योगीक कांपणेंक अजी धतडन आसलोां. म्हज्यत रटचच्यत कतमतचें आपवणें येतत पऱ्यतां त, Plan D जतय म्हण खतत्री जतलें. हें प्लेन टसांपल.
बोांबय पतवलेल्यत दू सऱ्यत टदसतच, हतां व मतलकतक मेळ्ळोां. भतरीच व्हड कतळजतचो तो टसांधी कश्टतन वतगललो दे कून आमची दु गात ततकत समजतली. ह्यत वतटतरतच्यो प्रटतयो
णकतें हें Plan D ? हें प्लेन णसोंपल: र्थोड्यत टवदे शी हफ्त्त्यतळ्यतां मेगटजनतां नीां, आपल्यत बोांबयतल्यत वगाणदतरतां क तीां पतववां क, India Book House म्हळ्ळ्यतकांपणेक एजेंट जतवन नेम्लेलें. म्हजो दतट् टू ह्यत कांपणेंत एकलो Area distributor जतवन कतम कतता लो. मलबतर टहल्ल- ब्रीच क्यतां डी - पेडतर रोड ततर्देव -वरली इतल्यत व्हड वतटतरतां त तो भोांवततलो. पुरत कोटपयो पतवोांक ततकत च्यतरपतां च दीस लतगते ले. सीक पडलो दे कून कांपणेच्यत मतलकतन ततच्यें कतम हे रतां क वतां टून टदल्लें. कतम वेची ररसक आसली. दे कून,
पतवां वची जवतब्दतरी हतां वें घेतली. ह्यो प्रटतयो दोन टदसतां टभतर पतवयततां पूण एक शतता कतल. ह्यत वतटतरतां त नव्यो वगा णी जमांवचें आनी वगा णी
21 वीज क क ों णि
मुगदोन येतेल्यतां चें renewal करां वचें exclusive हक्क म्हजें. पतग घेनतां , कटमशन जतय म्हण एक गुटिगें केलें. अर्ा द्यत वतटतरतां त प्रटतयो वतां टुांक एकत बे कतर मरतटी चेड्यतक घेतलें. ह्यत दां द्यतां त बरोच मुनतिो जतलो. दोगतां क आमकतां PG खचा, दतट् टुच्यत टचटकत्सेचो खचा , पयणतचो खचा कतडन आनीां गतां वतां त घर चलवांक मनी ओडा र कना म्हसत उरले. ह्यत मुद्तां त व्हसता टभतर म्हज्यत एकल्यतच भैटणचें कतजतर दबतज्यतन जतलें. ह्यत कतजतरतक मतनतचो सयरो जतवन चत. फ्रत हतजर जतल्लो; ही म्हकत वत्यता हे म्म्यतची सांगत. कोांकणी सतटहतीां आनी पगाटणतरतां चो म्हज्यत कडें कसलो सांबांध तें मुकतर टववररततां . दतट् टू टडपरे शनत र्थतवन भतयर येवांक पांित मटहने लतगले. Plan D चलवन वच्यता कतळतर म्हकत वोळटकचे जतल्ले र्थोडे आसले. ततणीां म्हज्यत टशकपतक सजलेलें कतम घेनतकत. दां द्यतां त रतव आनीां दतट् टूक टवरतम दी म्हण बूदबतळ टदल्यतर्यी, हतां वें कतन टदलेनतां त. Mukand Iron & Steel कांपणें त प्रोजेकटस खतत्यतां त मेनेजमेंट टर ै नी जतवन भती जतलोां: जनेर १९७४. रै लतर आनी कांपणेच्यत बस्सतर
म्हण दोन वतटे चें पयण धना धत व्हरतां ह्यत कतमतक वेततलीां. उण्यतर स व्हरतां दतट् टुची चतक्री अनी मेगटजनतां चो दां धो म्हणततनतां , हे र सगळीां प्लेनतां मटतां तलीां भतयर पडलीां. परत क क ों िी बरवपाच्या िेताोंत: १९७४ सेप्तेंबरतां त आमच्यतच नव्यत टभडतरतां त रतवोांक गेल्यतां व. हें लतनशें एक रम आनी एक कुजन आसोन ल्हतनशें तर्यी, आमकतां दोगतां क पतवतलें. ह्यत घरतां त ररगलेली घडीगी व अपलें घर म्हळ्ळो सां तोसगी, दतट् टू बरो जतलो आनी आपणतची जतन खुद्ध पळे वांक लतगलो. प्रटतयो वतां टच्यत कतमत र्थतवन म्हकत सुटकत लतभली. पन्ता वगाणदतरतां क नव्यतन नोांदणी कची जवतब्दतरी दतट् टून घे तली. केवल आयततरत दीसत नव्यत वगाणदतरतां क सोदू न वेची जवतब्दतरी म्हजी जतली. दे कून, परत कोांकणी बरां वचें सुर केलें. पूण, चत. फ्रतच्यत उदे व पत्रतक आनी दे कोसततच्यत पयणतरीक मतत्र. हें कतम दे कोसततच्यत बतयकलतां तल्यत टप्रां टटां ग प्रेस्सतां त (हें पयणतररचें दफ्तर) बसोन चलवन वेलें. ततच्यत सांपतदकतक मजत कर म्हण दे कोसततन म्हकत टवचतरलें. दे कून लेकनतां
22 वीज क क ों णि
सांपतदकीय बरयलें. हतचें कटट्टां ग आनी म्हकत पतटटां बो दीवन कतजुलो तशें टसज्येसतन सांपतदकतक बरटयल्लीां पत्रतां ची कोिी हतां वें वतचली. म्हकत भगलें की त्यत कतळतरी, आमच्यतकेनरत कर्थोलीक कोांकटणां त groupism आसलें. तें आजून कतयतम आसत.
टतद् वुांचीां, वतचप्तां चीां पत्रतां मटवीां कचीं, प्रूि रीटडां ग आनी पेज सेटट्टां ग कचें असलें कतम हतां वें िुकटतक केलें. हतकत खतसगी कतरण आसलें. म्हज्यत मतलघड्यत भतवतन दे कोसततचें र्थोडें दे वें टदवांक बतकी आसलें. दे कोसततन केदबतां यी तें पतटीां दी म्हण टवचतरांक नतां तरी, म्हज्यत कुटमतच्येर ततचें रण दवरांक म्हकत नतकत आसलें. अशें सप्तेंबर १९७४ र्थतवन सप्तेंबर १९७७ आवधेंत, तीन व्हसतां , पयनतरीर म्हजीां बपतां सरतग ितयस जतलीां. टनमतण्यत दीसत, दे कोसततन म्हकत रपै १४०ची एक चेक्क बरवन टदली. हो मुदगो म्हज्यत कोांकणी वतवरतची एकमतत्र जोड!
पयणतरीर म्हजीां बपतां टिलीप, शतां टतपूर, नवनीत, शतां टतपूर, आनी सोटिसतब, शतां टतपू र म्हळल्यत नतां वतन पगाटलीां. पयलें नतां व समतजीक आनी रतजकीय टवषयतां क, दु स्रें नतां व मटव्यो कतटणयो, आनी कटवते क, आनीां टतस्रें नतां व धतमीक आनी तत्वीक टवषयतां क, पयल्यत र्थरतचीां िेकटररां तल्यतकतमेल्यतां क, दू सऱ्यत र्थरतचें बरवप घर खतत्यतां त कतम कना आसलेल्यतां चटलयतां क, मेसततां क अनीां होटलतां तल्यत वैटरतां क तशें टतस्रें चडततव टे र्क्ी डरैवरतां क आनी ओिीस खतत्यतां त आसलेल्यतां क रचतेलीां म्हण सांपतदकतक अटयल्लीां पत्रतां वतचून हतां व जतणतां . ह्यत सांपतदकतक वतचप्तां च्यत पत्रतां पयकीां एकत पत्रतन म्हजें जीवन बदली केल्ली कतणी आसत. ती वेगळीच बरयततां .
बोांबय आटयल्ल्त उपरतां त, चत. फ्रतक सोडन हे र कोांकणी सतटहती, पगाटणतर, व मुकेली हतां चो सांपका हतवें दवरांक नतां . व्हय, टसज्येस आनी कतजुलो (जोकवत, सांतेकट्टे ) हतां ची आपरप सळतवळ आसली. एक सांगत उडतसतक येतत. चत. फ्रतन छतपलेल्यत म्हज्यत एकत लेकनतन जो.सत.अलवतररसतक कशें खुबळतयलें तें म्हकत समजोांक्तां ; पूण, ततणें आपल्यत झेलो गी टमत्र गी म्हकत आततां उडतस येनत, ततां तू "टिटलपतची टपसकोलोजी" म्हळ्ळें
हें नतसततां , कोटडयतळतां त जेप्तज्वततां खततीर "टकन्न्यतळी जेज्वीत" आनी टसररवां ततच्यत सतळक प्रकतशनतक "इां टदरत गतां धी -एक टजण्ये कर्थत" म्हळ्ळीां दोन पु सतकतां चीां हततबपतां हतां वें ततां च्यत हततीां केल्लीां टशवतय पगाटले ली प्रती म्म्जकत पतवोांक्तां . तीां जरर छतपल्यतां त, पूण हतां व तीां कोटडयतळतां त सोधून वचोांक्तां . तशें , टनमतणें, पयणतरीर सतां खळ जतवन छतपुां क एक व्हड कतदां बररची हततत-प्रती सां पतदक टपयतद सोजतक टदल्ली ती खां डीत छतपुांक्तां तें हतां व
23 वीज क क ों णि
ततां कतां रचलें व टजणी बदलतली म्हण प्रटतटक्रयत येजे व म्हज्यत लेखनतां ववीं पत्रतां चें सकुालेशन वतडतजे. पयणतररच्यत टपयतदतबतक आनी दे कोसततक हतां वें सतां गलेलें तेंच. खताराोंत केनरा कर् लीक क क ों िी समुदायाकडें सोंबोंध:
जतणतां . तवळ जो.क्वत बोांबय आसलो. ततणें ती हततत-प्रती वतचून टतटद्वल्ली. १९ नवेंबर १९७७व्येर हतां वें इां टडयत सोडलेल्यत टदसत र्थतवन २०१३ अपरे लतां त पतटीां ये तत पर्यतां त कोांकणें त कस्सलो वतवर हतां वें केल्लो नतां . हतां , एक अपवतद आसत. १९९९ जनेरतां त शतां टतपू र बतगे वांत खुसता च्ये टपगाटजच्यें एक पत्र जतय म्हण टवगतरतन अपेक्षत दतकटयल्ली. स्ततपक जतवन हतां वें रपै १०,००० टनधी टदल्ली. वसता क तीन आां के छतपून, टिगाटजच्यत हर घरतण्यतां क एक प्रती पुां क्यतक आनी सवा टहतै टशांक एक पुांक्यतची प्रती म्हणन ६०० छतप्तेल्यतां व. ह्ह्यतपत्रतां त मतत्र म्हजीां अत्मीक, आध्यतत्मीक, समतजीक आनी तत्वीक लेखनतां र्थोडीां वसतां सरतग पगाटलीां. एक उतर दतां बून सतां गततां . हतां वें पयलेंच चत.फ्रत, टसररवांत, आनीां खडतप हतां कतां सतां गले लें आसत; म्हजो वतवर कोांकणी मतयेची सेवत करांक टबल्कूल नहीां. स्वतर्थी मनीस हतां व बरयततां टकत्यतक म्हळ्यतर म्हजें नतां व छतपोन येजे, वतचप्तां नीां व्ह-व्हत कररजे, वतचप्तां क आपली टजणी सुितवांक कतां य तरी टलसतां व मे ळतजे.
ह्यत समुदतयतच्यत अटधकृत गुांपतां र्थतवन हतां व पयस रतवलतां . एकच तूां टक्रकेट खेळततय; इषटतां सतां गततत बसोन, कतल्दी घेवन कोमेंटरी आयकोांक बसततय; दु क्रत-मतसतची वोडणी तुकत आसत; व टपये वन बैलत नतचोांक तुकत वोांबवतत. असले कस्सले सुगूण म्हज्यत कडें नतां त. वयल्यतन, म्हजी टिलोसोिी की रोमतां त रोमनत भतशेन टजयेजे. ततां चे कतयदे -कतनुनतां पतटळजे. म्हणजे, खततरतां त टजयेततय जतल्यतर, कतयद्यत-टवरोधी र्थरतन सोरो टपयेवांक नजो व वतां टुांक नजो. दु कोर आडवतरलत दे कून चोर्यतां smuggle केल्लें दु क्रत-मतस आमीां रतां दां ु क नजो व सयऱ्यतां क वतडु ां क नजो. ह्यो मूळतव्यो नीती पतळचीां सांघटनतां नततलीां. दे कून, हतां व ततां चो सतां दो जतवनतां . व्हय; मतां य-गतां वत र्थतवन टवल्पी रे टमांबस तसले गतवपी, फ्रतन्सीस िेनतां द तसले नट (मतततरो चरबेलत नतटक) व एरीक ओझेर तसले ततलें तवां त आयले तर कोणतच्यत गुांपतन ततां कतां हतडयलतां तें ले टकनतसततां , चड्ड मतगी टटकेट कतडन प्रोग्रेमतां क हतां व गेलतां . लेसली रे ग आनीां डोल्लत हतां च्ये जोटडयेन कतऱ्यें चलवन वच्यें म्हतकत रचलतां . great timing ततां ची. तस्वीरे क उभें रतां वची व सेल्ही कतडची, मांच्येर चडची, मुडदोम धची, पोदोना जतां वची व मुखेलपणतच्यें सततें घें वची बूद म्हजी नहीां. ह्यत
24 वीज क क ों णि
ववीं र्थैंच्यत ह्यत समुदतयतक लुर्क्तण जतवनतां तें खांडीत. ह्यत समुदतयतां त मुखेलपण घेंवची हुमे द म्हकत नततली टकत्यतक म्हळ्यतर म्हज्यत भु्तां ची अटभरच Badminton, table tennis, chess, bridge, football, competitive track events टशवतय टचकी टचकी बम बम व birdie dance व हौसी हौसी नहीां. हतां वें उल्ले क केल्ल्त कसल्यतयी स्पोटा स चटु वटटकेंत केनरत कर्थोलीक कोांकणी भु्तां ची व ततां च्यत पोशकतां ची सतवळी लेगून नततली दे कून चड जणतां ची वोळोक आनी सळतवळ म्हकत जतवनतां . दे कून, कोांकटणांत हतां व एकलोां "घरत भतयर पडललोां" व्यिी म्हण्येत. परत क क ों िी वा प आनी ों बपाां ी सुवाथत:
डोनी लोब आनीां एरीक ओझेरतन हतजर आसलेल्यत एकत मोांती िेसततच्यत नवें जेंवच्यत कतऱ्यतां त केनरत कर्थोलीक कोांकणीां भु्तां नीां आनी व्हडतां नीां नतच-नटन-पदतां नीां आमकतां मन भुलयतनतां , हतजर आसलेल्यतां र्थोड्यतां नीां टकटतळ आनीां एच. एम म्हळ्ळ्यत व्यिी टवषयतां त उळटें उलां वचें म्हज्यत कतनतक पडलें. हें घडलें २०११ सप्तेंबर मधेगतत. सतच सतां गततां ; ह्यत मनश्यतचें नतां व जतां व, ह्यत जतळी-जत्त टवषयतां त जतां व हतां वें आयकल्लें नतां . कुतूहलतन, टकटतळ जतळी जत्तक भेट टदली तर टकतें पळे ततां ?, जतटयिें कूांकणी सतहीत िुकटतक म्हण्येत वतचुांक मेळ्ळें . कस्सलें subscribe म्हळ्ळी अडकळ नतसततनतां . तवळ र्थतवन, सरतग हतां व ह्ये वेब-सैटीक भेट टदततलोां. बरें लतगलेल्यत लेकनतां क म्हजी प्रटतटक्रयत टदततलोां. सतततट मटहने उबले, टकटतळत टवरद्ध म्हकत र्थोडीां ई-मै लतां ये वांक लतगलीां. जो.सत आनी चत. फ्रत मधली तसली अवस्र्थत ही म्हण समजोांक म्हकत वेळ लतगलोनतां . टकटतळ सांपतदकतक हीां ई-मैलतां forward कना, ततची प्रटतटक्रयत टकतें म्हण हतां वें टवचतरलें. जतप आयली, ह्यत बतबतीन म्हकत उलवांक नतकत. टततल्यतर हतां व ररटतयतडा
25 वीज क क ों णि
जतवन, इां टडयतां त मुांबै येवन, म्हज्यत घरत र्थतवन कन्सल्टे न्सी चलवन आसततनतां , टकटतळतर म्हजें अांकण "मुदतर्थता महल" आरां भ केलें. परत ई-मैलतां येवांक सु र जतलीां. हीां ई-मैलतां येनततलीां तर, कोांकटणांत बरां वचें मन हतां व कतोंनतां . इां गलेजतां त म्हज्यत कतयतम वेबसै टटां क आनी ब्लोगतां त बरवन म्हजो हव्यतस पूरत कतों आसलोां. दोतोर ओसटीन ररटतयडा जततच, टचकतगो र्थतवन हफ्त्त्यतळें वीज ई-पत्र ततणें हऱ्येकत आयततरत, चुकतनतसततां , पगाटुांक सुर केलें. ततची टशसत आनी कश्टतां चो वतवर मतां दून, हतां वें ततकत सहकतर टदां वच्यत इरतद्यतन आनीां म्हजें नतां व वीज पत्रतद्वतरीां गतजतजे म्हळ्ळो स्वतर्था मटतां त दवना, कसलोयी टवषय घे वन लेखनतां बरवांक सुर केलीां. तीां ज्यतरी आसतत. ही कोांकणी मतयेची से वत टबल्कूल नहीां. मटव्यान म्हजी व्रणिपर णजिी: १. १९७४-७७ हीां च्यतर व्हसतां Mukand Iron & Steel Co मुांबैंत टर ै टनांग, उत्पतधन तकीबेंत टप्रटलटमनरी मतहे त जोडचो वतवर (पयलीां दोन व्हसतां ) उपरतां त दोन व्हसतां Post-production
QA/QC आनीां customer service खतत्यतां त मतहे त अशें गेलीां. लोांकडत-टमलतवतचें scrap selection, grading आनीां segregation कच्यता हां तत र्थतवन सु र कना , मेप्तल्टांग, कतसटटां ग आनी टबल्ले ट रोटलांग खतत्यतां नीां मूळभूत मतहे त जोडल्यत उपरतां त, टमलतवतच्यें सेकांडरी उत्पतधन कच्यता कांपणेच्यत टगरयकतां क forging, wire drawing, machining आनी galvanising तसल्यत तकीबेंत आमचो मतल कसो वतपररजे आनी कस्सलीां क्वतटलटी समस्सीां आयलीां तर कसलो पर्यतय करचो ही सलहत टदां वची जवतब्दतरी हतां वें सतां बतळ्ळी. २. १९७७ नवेंबर १९ व्येर सुर कना , एक व्हसा Midrex Technology for Direct Reduction of Iron ह्यत उत्पतधन तकीबें त सनदे -उपरतां तलो सटटा टिकेट कोसा केलो. तीन व्हसतां ची म्हजी PCM टसलेबसतची BSc सनद असलेल्यतन, अमेररकन टनयमतां प्रमतणें ह्ये व्रिेंत इां जनेरतची सनद १९७९ सुवेर लतभली. ३. १९७५-७७ हीां दोन व्हसतां मुांबैंत टसद्दतता कोलेज ओि लो हतां गतसर बोांबय युटनवे टसाटी
26 वीज क क ों णि
जीवन नवी मुांबै ऊप-शेरतां त नेरल नोडतां त आरां भ केलें.
र्थतवन बी. एल. सनद जोडलेल्यतन तशें च्यतर व्हसतां ची टमलतव टे क्ोलोटजांनीां मतहे त आसलेल्यतन Qatar Steel Co क जपतनी कांपणी कोबे स्टीलतन म्हतकत खततर वेलें. ४. ह्यत कांपणेंत वेवेगल्यत हुद्ध्तां च्येर आसोन, २००२ सुवेर र्थतवन Direct Reduction खतत्यतचें मुखेलपण म्हतकत टदलें. २०१३ इस्वें त अपरे लतां त ररटतयडा जतलोां, तवळ पर्यतां त ही पद्वी हतां वें सतां बतळ्ळी. ५. उपरतां त दोन व्हसतां कन्सल्टे न्सी वतवर तेनकत कोरे यत, मलैटसयत, र्थैलेंड आनी एटजप्ततां त र्थळीक जत्तां क वचोन, टजयेवन आनी पुरो म्हण लेकून, १९७५ एपरील ११ व्ये र ६२ व्हसतां सांपांवच्यत अवस्वरत वेळत पु तें टनवृ ि
६. बोांबैंत हव्यतस खततीर मेर्थ ट्युशनतां टदल्लीां आसतत. आनीां १९७६ र्थतवन १९७७ (इां टडयत सोडततां ) पर्यतां त चटलयतां च्यत सतां जेच्यत है सकूलतां त ८-१० क्लतटसांक PCM टसलेबस हतां वें टशकयलत. ७. िोटा बोांबै डी. एन. रोडतर आसलेल्यत इां टडयत बूक हौस मतलकतचो खतसगी सहतयक जतवन, १९७३ मतय मटहन्त र्थतवन १९७५ मतय मटहन्त पर्यतां त दोन व्हसतां अमेररकन हफ्त्त्यतळीां TIME, NEWSWEEK आनीां LIFE INTERNATIONAL हतां च्ये खततीर मलबतर टहल्ल वटतरतां त, वगाणदतरतां क जमयलतां . पयश्यतां च्यत मट्टतक ही व्रिी भतरीच ितयद्यतची आसली. (ह्ह्यत अनभोगत टवषीां एक कतणी आसत ती वेगळीच बरयततां ). (णिलीप मुदार्थ)
27 वीज क क ों णि
टिलीप मुदतर्था टकतलो टशकपी, जतणतरी, अनभोगदतरगी टततलोच सतधो सुदो मयपतसतचो मनीस. हतां व ततकत पयल्ये पतवटीां मेळल्लोां मांगळु रतां त गे ल्यत वसता तो आपल्यत कुटमत बरतबर गतां वतक आटयल्ल्त तवळ. आमीां मेळल्ल्तां व उवतां तल्यत ऐटडयल ऐसक्रीम पब बतरतां त. म्हतकत ततचें सतधेंपण पळें वन भतरीच खुषी जतली.
ततच्यत जीवनतां त जोडल्लो अनुभव अपतर
गुटपि दतनधमा कच्यतां त टिलीप अांको एक म्हण्येत हतां वें. तो गतजयनत व्हत आपलेंच ब्यतां ड व्हतजयनत. खांयसर गजा आसत, र्थांयसर टिटलपतची कुमक आसत. वृिेन टिटलपतचो आनभोग टवपरीत. टवटवांगड कतमतां नी तो टमसळोन, तसेंच टववीध टशकतप टशकोन ततणें
आसत. हतां वें ततकत सतां गलतां की सवा ततचे अनुभव जर पुसतकत रपतर ततणें बरयले, तर खांडीत जतां वन ततचीां पु सतकतां शतलतां कतले टजांनी पठ्य पुसतकतां जतां व टवांचून कतडटे लीां म्हळ्ळें तें खरोखर सत म्हणटतां हतां व. असलो अनभोग आसच्यत एकत कोांकणी लेखकतक वीज सवा बरें मतगतत आनीां यश आशेतत.
------------------------------------------------------------------------------------------------
आों त नी आश्रम सोंग्रहालय
सप्तोंबर ८, २०२० वेर जनन मांगळु गता र ततां च्यत मूळतां क आनी पतळतां क मतन दीांवन मोग कतता त, सांसतरतच्यत खांच्यत मूल्यतर आसल्यतरी. केन्नतां य तीां कोटडयतळ आटयल्ल्त तेन्नतां चो उगडतस कतडु न्ांच आसततत, म्हतलघड्यतां लतगीां भेट, सैरीां धैरीां, ततणीां टदल्ल्ो मोगतच्यो खतणत वसतू, सतां गतततच मतती खेल्ली आपली कोांकणीय उलवांक सुर कना मतां य भतषेक मतलीस 28 वीज क क ों णि
कतता त. उदकत टकनतरें क भेट, पतकतां , इगजो, चतररत्रीक सुवतत्यो, रजेर कोटडयतळ आयल्यत
पळे वांकच जतय जतल्ल्ो सांगती. सतां त एलोयटसयस कतलेज आनी ततां चें वसतू सांग्रहतलय, टमरतजकतसा वसतू सांग्रहतलय, जांयसर म्हजो आब आमकतां व्हतता लो मांगळु ची बडतय दतखवांक र्थांयसर पळें वन आनी टशकोांक, सतधतणा अध्यता शतकत पयलें खांडीत जतां वन ह्यतवटवांच हतां व आज कोटडयतळ वसती करन आसतां . आज, मांगळू र नगरत भोांवतरीां आसतत सभतर वसतू सांग्रहतलय - तुमीां 29 वीज क क ों णि
र्थोड्यत वसतू सांग्रहतलयतां टवश्यतां त एदोळच वीज पत्रतर वतचलतां आनी पळयलतां . सप्तांबर ८, २०२०, एक टवशेषतेन भरल्लें वसतू सांग्रहतलयतचें जनन जतवांक पतवलें मांगळु रतां त ततां बड्यत अक्षरतां नी बरवांक जतय जतल्लें मोांती िेसतत टदसत, एकत १२० वसतां प्रतयेच्यत सांस्थ्तां त, सतां त आां तोटनच्यत
आश्रमतां त, जेप्पू, मांगळू र नगरतां त, पररसरतच्यत पतचव्यत तसेंच पतवसतन भरल्ल्त टदसत, हतचें जतलें उदघतटन एक टवशेष घटन मांगळू र नगरतां त. पतटल्यत र्थोड्यत मटहन्तां र्थतां वन ह्यत सांग्रहतलयतचें कतम चलोन्ांच आसल्लें एकत पुरततन पतरां पऱ्यतच्यत बोांगल्यतां त, तोच जतां वनतसत एक टवशेष मतदररचो आनी मेचवणेचो. एक बृहत जमवणी टववीध
30 वीज क क ों णि
वसतुांची सभतर वसतां र्थतां वन जमटयल्ली तुमकतां पळें वच्यतक तयतर जतल्यत. एदोळच ह्यो वसतू हजतरोां लोकतन पळयल्यतत आनी ततां ची शतभतसकी पतटयल्यत. ह्यो सवा वसतू उदतर मनतन आश्रमतक दतन टदल्यतत आनी मतां डून दवरल्यतत भतरीच नतजूकतयेन. हो आमच्य सांसकृटतचो मोगी हे र कोण्ांच नांय, बगतर जतन वलेररयन ततवरो आनी ततची पतीण रे जीनत. ततांचें घर ’बजेट हौज’ टशवभतग क्रतस, मांगळु रतां त आसलें आनी सवकतस तें एक ’घर वसतू सांग्रहतलय’ जतां वन बदल्लें , सगळ्यत सांसतरतां तल्यत टववीध कोनशतां तल्यो वसतू ततणीां सांग्रह केल्यो आनी हें सांग्रहतलय वतडोन घर भना जतलें, आततां त ततणी आपल्यत उदतर मनतन सवा वसतू जेप्पुांतल्यत आश्रमतक, जेप्पू दतन जतां वन टदल्यतत. सभतर वतटतां नी ही सतहे त एक मोलतधीक आसत ह्यत आश्रमतक जततेली तें खांडीत. जान आनी रे णजना तावर जाों वनासात उदार दान णदवपी: ह्यत टवशेष जोड्यतन टिांत कतत्रून ह्यतववीं ततां कतां जतल्लो मतन आनी आतुरतय होगोळटसली. जतन वलेररयन ततवरोन आपलें प्रतर्थामीक टशकतप केल्लें आपलो मूळगतां व टकरें त, एक खरो "मतत्येचो पूत". तरण जतन ततवरो, आपल्यत तरण प्रतयेर टवशेष चटु वटटकतां क प्रतधतन्तत दीांवन्ांच आटयल्लो. खेळपांद्यतट, पतरटलयमेंट, चचता कूट, सांगीत, टचत्रकलत, आनी पेंयटटां ग तसेंच ततकत टवशेष कतमतां कची भतरीच आतुरतय आसली. तेन्नतां सवा बोांबय कतमतक वेततले तसें जतनयी बोांबय गेलो, ततचेंच म्हळ्ळें जीवन सतरांक, सभतर वतटो धरन ततणें टडपलोमत केलो, तसें ततकतच सतां बतळुां क कषटतांचें कतम कररजतय पडलें. उपरतां त हे र र्थोड्यत तनता ट्यतां परीां गलितक वचोांक ततची लोटर ी उटली. १९७० इस्वेंत तो कुवेयट वचोन पतवलो. १९७२
इस्वेंत ततचें बरें नशीब उघडलें आनी ततकत एक ततां त्रीक जतां वन कुवेयट सकता रतच्यत, डै रेकटर जनरल ओि टसवील एटवयेशन (DGCA) कतम मेळ्ळें . ततची टनपुणतत आनी खतल्तेपणतक लतगोन ततकत कतमत र्थांय भडती मेळ्ळी. असें ३५ वसतां कुवेयट सकता रतच्यत ह्यत खतत्यतां त कतम कताच २००८ इस्वेंत जतन टनवृत एकत सीटनयर मतनतच्यत हुद्द्यत र्थतां वन जतलो. जतन ततवरो १९७८ इस्वेंत बेळमतणच्यत रे जीनतलतगीां लग्न जतलो. कुवेयटच्यत भलतयके केंितां त रे जीनत एक नसा जतां वन वतवर करन आसली, ती एक भतरीच दयतळी आनी एकतमेकतचो हुसको आसची व्यिी. जतन आनी रे जीनतक दे वतन दोगतां चटलयतां मुखतां त्र भुगीं जतां वन बेसतां व टदलतां . ररटतकत आनी मोटनकत,दोगतां य प्रकतशीत नेकेत्रतां , दोगतांयचें लग्न जतलतां , आनी दोगतां य कुटमत बरतबर कुवेयट आसतत. कुवेयट टसवील एटवयेशनतांत वृिी करन आसततां जतनतक भतां ग्रतळे अवकतस लतबल्ले सभतर दे शतां क भोांवोांक च्यतर महतदे शतां नी पतटल्यत च्यतर दशकतां नी. ततचो टवशेष पतशतां व आतुरतय टववीध दे शतां क भोांवची आनी अनुभव जोडची, तसेंच प्रतचीन वसतुांची ततचो पतशतां व टववीध वसतू सांग्रह कच्यता क आधतर जतली. आजयी तो ततच्यत ७४ वसतां प्रतयेर भतरीच चुरक आसत तकलेंत, टचांत्पतां त तसेंच कूटडां त. ततवरोचें सतधन ’होम यूटजयम’ मतत्र नांय, तो एक नतां वतडदीक समतज सेवक, मतध्यमतां क तो वततता आनी तस्वीऱ्यो धतडतत, मांगळु रतां त कसटलांय कतऱ्यक्रमतां जतल्यतर तो आपलो क्यतमरत घेंवन तयतर आसतत आनी तो मतध्यमगतरतां क भतरीच वोळटकचो जतां वनतसत तसेंच सांघ-सांस्थ्तां र्थतां वन ततकत मतन मेळटत.
31 वीज क क ों णि
ाररत्रीक पनो ब ग ों ल वसतू सोंग्रहालया ें नवें घर: डत| मैकल लोबो प्रख्यतत वांशतवळ बरवपी मांगळु री कोांकणी समतजतचो ततच्येलतगीां टवचतरल्ल्तक म्हणतलो की सतां त आां तोटनचो आश्रम जतन जोसेि टब्रट्टो हतां ची आसत म्हण. तो तेन्नतां चो ख्यतत परोपकतरी - आनी आततां सतां त आां तोटनच्यत आशऱ्यतलतगीां आसची चडटतव भूय ततच्यत टब्रट्टो कुटमतन दतन जतां वन टदल्ली. त्येचपरीां, ितटतमत रे तीर मांटदरतचो जतगो ततचो धतकटो भतव जेम्स (टजम्मी) टब्रट्टोन दतन केल्ली. शेररबतय म्हण सवतां क वळकुांची जतल्ली टतचे नतां व आसलें सटबनत सेवेरीन टब्रट्टो, लग्नत पयलें कुवेलो टजणें १८५७ इस्वेंत कोटडयतलबै ल कोपेल टतच्यतच खचता र बतां दून दतन केल्लें आनी हें पतलेसत तसलें घर टबस्पतचें घर जतां वन बदल्लें, तें आजून आसत. ित| डे नीस मोरतस प्रभू पयलेंचो टवगतर जेरतल आनी मांगळू र टदयेसेटजचो म्हतलघडो यतजक एक चररत्रत आतुरतयेचो व्यिी, जतच्येलतगीां म्हजो सांपका १९६० इस्वे र्थतां वन आसत तो हतां वे टवचतरल्ल्तक म्हणतलो की हो पनो बोांगलो सतां त आां तोटनचो आश्रम एक गजेचें कट्टोण उप्ोगतची सुवतत जतां वनतसली नवी इगजा बतां दतत पऱ्यतां त. उपरतां त हो जतगो टववीध गजतां क वतपरांक धरलो. हो जतगो सतां त आां तोटनच्यत च्यतररटी सांस्थ्तां चो १९३५ इस्वेंत स्र्थतपन जतलो आनी पयलेंच आसलो. जत्तचे म्हतलक, टब्रट्टोगेलीां ततां कतां मोसतू आसत आसली, सभतर बोांगले मांगळू र नगरतां त आनी हो बोांगलो जतां वनतसलो त्यतां पयकी एक. ततणीां हो स्र्थतपीत केल्लो उण्यतर कतां य १५० वसतां आदीां. तेन्नतां र्थांयसर भोांवतोणी रतनतचे पररसर आसलें, ह्यत परोपकतरी कुटमतच्यो आसती, नांटदगुड्ड र्थतां वन वतलेप्तन्सयत इगजे पऱ्यतां त. हतां गतसर
टनमतणें टजयेल्लीां म्हळ्यतर ’शेरी बतयेचें’ कुटतम. ह्यत कुवेल्यो कुटमतन दतन टदल्ल्त पुरततन जत्तां पयकी आन्ेक टवशेष जतां वनतसत प्रसतूत नेहर मैदतन नतगररकतां क खेळ-पांद्यतट मतां डून हतडु ां क. ह्यत सतां त आां तोटनच्यत पन्ता बोांगल्यतां त, पोटटा को धणी र्थळतर आसलो. घोड्यत गतटडयो हतां गतसर केन्नतां जतय तेन्नतां वतपरांक. दतव्यतक घोड्यतां क बतां दची सुवतत आसली. भतरीच व्हडलें रतां दपत कूड आसलें आनी भतरीच योजन कना घरत पतटली सुवतत वतपरल्ली. हो बोांगलो भतरीच घट आसोन इल्ली चतक्री केली तर हो बोांगलो कतां य आन्ेक शतक पऱ्यतां त बतळटोलो तें खांडीत. ह्यत बोांगल्यतची आकृती गोांयच्यत मतदररचो बोांगलो, खांडीत जतां वन हो मुखल्यत टपळगेक सतां बतळन दवरांक ितवो जतल्लो. हो बोांगलो जतां वनतसत सतकी सुवतत ह्यत वसतू सांग्रहतलयतक जांयसर सभतर वसतू आमीां पळे व्येत आमच्यत म्हतलघड्यतां चो तसेंच कोांकणी सांसकृतेच्यो मुखल्यत टपळगेक. आों त नी आश्रमा
नव वसतू सोंग्रहालय:
सतां त आां तोनी आश्रयतचो वसतू सांग्रहतलय, एक वतां टो जतां वनतसत, जतन ततवरोच्यत टवशेष पतटटां ब्यतन, हतचें उदघतटन भतरीच सतध्यत र्थरतन सांतोसतन आनी मतगण्यतन सप्तेंबर ८, २०२० दोनितरतां कोटडयतळगतरतां क एक टवशेष सांभ्रमतचो टदवस, क्यतनरतच्यत कोांकणी कर्थोटलकतां क मररयेच्यत जननतचो दीस, कुटमतचो नव्यत दतन्तां चो टदवस, जो लोक ह्यत कृषी भुांयत तुळूव रतज्वटकतयेच्यत बर्यत मनतक पतत्र जतां वन ५०० वसतां र्थतां वन टजयेतत ह्यत िळतधीक भुांयत. ित| डत| रोनतलड सेरतवो, रे कटर, सतां त जुजेच्यत अांतर टदयेसेटजच्यत सेटमनररचो, जेप्पुचो ह्यत आश्रमतच्यत समत टवरध
32 वीज क क ों णि
टधक्कतर आसचो हतणें हो वसतू सांग्रहतलय आशीवादीत केलो. ित| सेरतवो, एक मतनतधीक व्यिी आनी मांगळु चो यतजक, हतणें आसत केलत आन्ेक वसतू सांग्रहतलय इगजेच्यत प्रतचीन वसतुांचो ज्यो ह्यत वठतरतां त सभतर वसतां र्थतांवन उप्ोग केल्ल्ो मनशतकूळतच्यत उगडतसतां त अमर उरवांक. ततणें ह्यत महतन योजनतक होगोळटसलें, त्यत पतटल्यतन आसच्यत बर्यत मनतच्यत मनशतां क तसेंच आश्रमतच्यत मेटतक आनी टदल्ल्त जत्तक. ह्यत नव्यत वसतू सांग्रहतलयतां त जेरतल र्थरतां च्यो वसतू पयलेंच्यत कतळतर वतपतरल्ल्ो र्थतां वन प्रसतूत वेळतकतळतच्यो, तसेंच अपूवा सगळ्यत सांसतरत भोांवतररच्यो आसतत. ह्यत ववीं आमीां आमच्यत मुखल्यत टपळगेक टशखव्येत ह्यतां टवशीां दतखांवन आमचीां म्हतलघडीां ह्यो वसतू कस्यो वतपततेलीां म्हळ्ळें तें.
आश्रमतक टदल्ल्तक. तो म्हणतलो पयलो हां त बरोच सुधतरण जतलो इतर वतां टे ह्यत टवशेष बोांगल्यतचे, नवीन प्रतचीन टदषटतवो टदतेले म्हण. ह्यत योजनतची खबतर सवतां क टदां वच्यतक ततणें उलो टदलो आनी सभतर लोकतन हतां गतसर येंवन भेट दीवांक सतां गतलतगलो, आदलीां कट्टोणतां आमीां सतां बतळुां क जतय, जें टकतें आमीां कतडन उडयलतां तें वेगीां एक मोलतधीक टदवें जततत आनी सतसणतक तें टदवें आदल्यतक सररसमतन करांक टभल्कूल सतध्य नत म्हळें . ततणें सवतां चो मुख्य जतां वन ित| आलबन रोटडर गस, आडळतेदतर आनी ित| रोशन टडसोजत, सह टदरे िोर जतणीां ततां ची व्हती कुमक टदल्यत ह्यत योजनतक. आन्ेक पतवटी मांगळु रतक भेट टदततनत, दयेन ह्यत सांग्रहतलयतक भेट दीांवन ततची सोभतय मतीां खांचवांक जतय म्हळें ततणें. सतां त आां तो सवा महतमतरी र्थतांवन आमकतां सतां बतळतत.
ित| ओनील टडसोजत, सतां त आां तोनी आश्रमतक लतां ब आवदे क सेवत टदल्लो टदरे िोर, ४० एकऱ्यतां सुवततेर बहूत सुधतरण हतडन जांयसर आज लतगीां लतगीां ३५० टनरतधतरी आस्रो घेततत दतदले आनी स्त्रीयो, चडटतव प्रतयेस्र्थ आनी टपडे सत, जतां ची सेवत हतां गतसर चल्तत; उण्यतर १०० अती गजे वांत टवद्यतटर्थांकी हतां गतसर आस्रो टदलत आनी ततां कतां कतलेज टशकतप जोडु ां क कुमक मेळटत मांगळू र नगरतां त. ित| ओनील टडसोजत दतखयलतगलो ततच्यत गूांडतयेचीां टचांत्तां नी ततवरो जोड्यतक ततणीां सतटक्रिीस कना सगळो ततचो वसतू सांग्रहतलय
मूळ: ऐवन सलडान्हा-िेट कक ों िीक तजथि: डा| आसटीन प्रभू, सोंपादक ’वीज’ --------------------------------------------
एक तरूि तालेंत
ल्यान्सटन माररय णपोंट मांगळु रतां त जल्मतल्लो आनी मसकततां त व्हड जतल्लो, ल्यतन्सटन मतररयो टपांटो हें नतां व रटवांतल्यत
सतां त पीटर आनी सतां त पतवल इगजेच्यत लोकतक भतरीच ितमतद जतलतां भु्तां र्थतां वन युवजणतां
33 वीज क क ों णि
ल्यतन्सटन आां टोनी टपांटो आनी जटसांतत टपांटो हतां चो पूत, टक्रयतळ आनी टिगाजेंत सवतां क वळटकचो, लीन टपांटो आनी टलां डन टपांटो हतां चो व्हड भतव. ततच्ये भोांवतररलें ततचें कुटतम ततकत प्रेरण दीांवन आपलें ततलेंत वतडवन टिगाज समुदतयतक तसेंच ततच्ये भतयर टवसततर वचोांक ततलेंततां चो प्रसतर करांक. ततचो बतपय वृिेन, एक व्यतपतरी, ततणें ततकत टशखटयल्लें हजतर मैलतां चें पयण सुर जततत पयल्यत मेटत र्थतां वन. ततचो बतपय रवी टिगाजेच्यत हऱ्येकत वतुालतां नी सांगीत, वतां जेल वतचतप, इतर इगजेक गजा पडची कुमक कची तसेंच एक मांगळु गता र जतां वन ततणें मांगळु गता रतां क कुमक कना तो आपली सेवत टदततलो.
पऱ्यतां त, तसेंच यूव आवय बतपतां य र्थतां वन प्रतयेस्र्थतां पऱ्यतां त. सांगीतत टवश्यतां त तसेंच ततकत गुांतुन्च ां ततचें नतां व सवतां च्यत वोांठतर खे ळटत.
ल्यतन्सटनतचो सतधो स्वभतव पक्कत ततच्ये आवय, जेटसांतत परीां जी एक घर कची स्त्री, स्वभतवतन र्थांड तरी ती जतवांक पतवली ततकत सांगीततची उभता टदां वची ततच्यत सांगीत टजण्ये पयणतर-जी आपलो पूत सांगीत अभ्यतस जतां वन घरत पतटीां रततीां तडव कना येतत पऱ्यतां त टनदोांक वचतनतसली- बरें , तसलो
34 वीज क क ों णि
कतालो म्हण. आज, टलांडन इां टडयन स्कूल मसकततांत टशित स्पध्यतां नी पतत्र घेतत, भु्तां बरतबर टशित जतां कतां टवशेष सौलभ्यतेची गजा नत. ल्यतन्सटन दे वतक अगतां टदतत ततकत ह्यत टवांचणतर कुटमतां त टजयेवांक टवांचल्ल्तक आनी टदल्ल्त कुटमतक ततच्यत सांतोसतच्यत तसेंच दु खतच्यत पयणतरी व्हड कुमक दीांवन आसतत ततां कतां . स्वभतव एकत खरय ् त आवय कतळजतच्यत मोगतचो. ल्यतन्सटन पतत्येतत की असलो र्थांड स्वभतव सतां गतततच तें बळ ततकत ततच्यत जीवनतां तलें वतरें वतदतळ िूड करांक सकत दीलतगलो म्हण. ततची भयण, लीन आन्ेक सवतां क वळटकची गतवपीण आनी सांगीतगतना रवी टिगाजे समुदतयतांत. प्रसतूत क्यतनडतां तल्यत टोरोांटोांत टजयेंवन आसत, टतणें टतच्यत ल्हतन प्रतयेर र्थतां वन्ांच सतधनतां केल्लीां आसतत, सांगीत, गतां वचें, नतच, भतषण, कटवतत आनी नतटक. प्रसतूत ती एक ईवेंट यतनेजर जतां वन वृिेर आसत, टतणें ल्यतन्सटनतक प्रेरण टदलें जें टकतें तुज्यतन सतध्य आसत तें कर आयचो दीस टनमतणो आनी दु स्रो दीस उदें वच्यतर नत म्हळ्ळ्यतपरीां म्हण. धतकटो भतव टलांडन ततणें ततचें सतधन सवतां क दतखयलतां . टवशेष गजेचो चेको जतां वन जल्मोन, ततणें ल्यतन्सटनतक टशखयलतां ततच्यो गजो टवशेष नहीां-बगतर तो ततचें तसेंच हे रतां चें जीवन टवशेष
ल्यतन्सटन टकांडगता टन र्थतां वन १२ वगता पऱ्यतां त इां टडयन स्कूल आल वतडी आल कबीर हतां गतसर टशकलो आनी मसकततांत ब्यतचलर ओि कतमसा टडग्री जोडली. दोन वसतां मांगळु रतां त टशकोन ततणें मतकेटटां गतां त एम.बी.ए. सांपयलें. उपरतां त टशकोन जततच, ततणें ईवेंटस कांपण्यतां नी कतम करांक सुवता टतलें, आनी उपरतां त आपली वृिी बदलून एज्युकेशन एडवतयजर जतां वन आल आहलतम है यर एज्युकेशन सटवासस हतां गतसर कतम धरलें, कुमक कक्रून ओमतनी आनी टवदे शतां तल्यत मसकततांतल्यत टवद्यतटर्थांक जतां कतां ऊांच टशकतप टशकोांक मन आसत ततां कतां यू.के. आनी अयरलेंडतां त. ततणें सभतर आवय-बतपतां यक कुमक केल्यत रवी टिगाजेंतल्यत ततां च्यत भु्तां क ऊांच टशकपतक यू. के. आनी अयरलेंड धतडु ां क.
35 वीज क क ों णि
कयूटनटी) हतां च्यत पांगडतक तो गतयतत आनी ततां च्यत जमतटतांक तसें रे तीर्यतां क आपलें सांगीत टदतत.
दे वतस्पणतच्यत कर्थोलीक कुटमतां त व्हड जतल्लो ल्यतन्सटन, ल्हतन प्रतयेर र्थतां वन्ांच मेतेर जतलत रवी टिगाजेंत एक आल्ततर भुगो गतवपी, सांगीतगतर आनी वतचपतां वतचपी. टिगाजेच्यत क्यतररज्मतटीक समतजतां त - एम.ऐ.पी.सी. (मेरी इम्मतकुलेट प्रेयज
सभतर लोक ततकत टववररतत तो एक सांगीत मेसत्री म्हण जतचीां बोटतां खांच्यतय सांगीत सतधनतचेर पडल्यतर पुरो तें सांगीत लोकतां च्यत कतनतां क मधूर जततत. ल्यतन्सटन खडतखड पतत्येतत की सांगीत मनशतां क एक यतजीक की जतां वनतसत, जतच्यत आवतजतक कसलीां भरतन बांद जतल्लीां कतळजतांय उगतीां जतततत. वीज ल्यतन्सटनतक ततच्यत सांगीत जीवनतां त सवा यश आशेतत.
------------------------------------------------------------------------------------------------
16 हतां वे रघुरतमतक सतां गलें , " आम्मी रे लवे स्टे षनत पतवचे पैलें ते येवनू पतवील आसल्यतरी , आम्मी भी
चलत आयले म्होण्यतां . हतां ...तुक्कत एक सतां गततां , ततन्नी टवचतरील पूरत प्रश्नेंक उिर हतां वू टदितां . तूां ितल्स उलैल्यतरी टसकूान पडतत. "
36 वीज क क ों णि
व्हयी ! ह्यत रघुरतमतक कोटतां तू सतक्षी टदवच्यतक आप्पोन व्हे ल्यतरी आरोपीक हां डरेड पसेंट ितशीची.
" ततक्कत डतयटबटीस आप्तस्सलें. तुक्कत डतयटबटीस आस्स वे ? " कतळजीन तीणे चवकशी केल्ली.
" जतयत अण्णप्पण्णत, तूांची कस्सन म्होणू सतां ग. हतां व र्थयीां गेल्ले की पुरो जतल्यतवरी आढ पडततां . नीद पटडल्यतवरी ढोांग कततां . " सतां गून हतसच्यत लतगलो.
मुांबैंतू ५००/= दीवनू चेक केल्लें. शुगर आस्सम्होणू ररपोटा आयलो. भटकळतां तू गुतता च नतरतयणरतवतल्यतगी ३००/= दीवनू चेक केल्लें. तो शुगर नत म्हळतलो. अांकोलत मतवतां र्थयी गेलील तेन्नत ततगेल दु कतनतां तू एकळो नतटी वैद्य आटयलो. तो म्हळतलो, " तूांवे मुिील कडे न मुय्यो येित की पळे . आयल्यतरी शुगर आस्सत मोहोणू लेकचत अडणतां ."
आम्मी बतळ्ळी स्टे षन गेल्यतरी कोण आस्सत र्थयीां ? नटलनी आनी सांगीतत सोळ्यतरी , अख्खत रे लवे स्टे षनतरी चतर, पतां च लोक नतां ती. आमगेल टत्रमूती आटयलनतटसले. सांगीततन आनी येवनू तीन ततस जतटलले. पतदयतत्रे टनटमि पुण्य आमकतां ; कषट ततां कत. मेगेल पतय पोळोनू नटलनी , " अय्यो ! अण्णप्पण्णत , तुक्कत कस्सली उमेदी रे ही ? दतवो पतयू सुज्जूनू आनेकतलू सो टदसतमरे " म्हळतली. एद्दे आटसलें इतल होडकोनूा सतां गचे अभ्यतसू हें नटलनीक िूडे धोनूा आस्सत. " व्हयमरे , पतय पळै ल्यतरी मतक्कत भय टदसतत. हतां गत बतप्तळ्ळां तू मेगेल गुतता चो डतकटर आस्सत. वोच्चून येव्यतां वे ? " सांगीततन टवचतरलें. " नतक्कगो...बतय्ये ! मेगेल आज्जतन , (शतां ततरतम भटमतमतन ) कतशी यतत्रे गेलील तेन्नत ततगेल पतय अस्सीां जतटललो. तो चप्पल घतलनतसी यतत्रे गेटललो. मुांबयी येनत पडे न तुगेल अरांधती आक्कतन ततक्कत डतकटरतल्यतगी आप्पोन व्हे ल्लो. त्यत डतकटरतन ततगेल पतय अपरे षन कोनूा कतिोनूा उडै लो. टवसरली वे तूां ? " हतां वे टवचतरलें.
" दोन दीस ती टे सट भी केल्ली. टहतलतां तू दोन तीन कडे न मुिुनू आयलोां. खयीां मुय्योां आटयलनतां ती." आयकून पूरत हतसच्यत लतगले. पांचतटदटकांतू वेळ गेटललो कटळलनत. आनी नटलनी, सांगीतत मेळ्यतरी पांचतटदकी सच्यो म्होणू नत. हतां वू रे लवे स्टे षनतरी न्हतवनू आयलोां. पुस्सून घेिील टवेल , अांडरवेर, बटनयन, शोर्क् उां बोळनू झळझळतवनू पीळनू सुक्कत घतल्लीां. ते कडक वितां तू सुकल म्होणू घडी कोना बेगतां भतानत टकरण आयलो. ितटोितट दोन्नी भटमतम आयले. ते दीस एकतदशी. वैयल्यतां न सोमतर. हे ब्रतह्मण. िटतिट न्हतवनू आयले. गोटपचांदनतन नतम कोनूा सांध्यत वांदन केल्लें. हतवें मतत्र दोळे धतां पून पतां च गतटयत्री मांत्र म्हळ्ळें . सांगीततन चपतती,भतजी कोनूा हतटडली. इडली सतां बतर भी हतटडलो. र्थमासतां तू कषतय हतटडलो. नटलनी फ्रुटस , कोलटडर ां र्क्त बतटली घेवनू आटयलें. पूरत उपवतसतचेंची खतण. आमकतां सतलतन बसोनू दोन्नी भयण्यतां नी वतळ्ळें . आम्मी पोट भोनूा खतल्लें.
37 वीज क क ों णि
खरें सांबांधतचो पीळ टकतल मजभूत उतता म्हटळलें अस्सल प्रसांगतरी प्तक्लयर कळतत. एकळी कतणकोणच्यतन (१७k.m) आटयली. आन्नेकळी पणटजसतवनू रज कतणू आटयली. तो टदवस हतां व जन्मत टवसनता .
म्हळतलो , अण्णप्पत ...तूांवे चलत आयल्यतरी, हतां वे पतप्तल्कांतू बटसलें तुक्कत पोळोच्यतक मेळप्तस्सनत. तुक्कत आन्नेक सोमवतर पऱ्यांत जतां बतवटलांतू रतबचे पडतलें. ते टदकून तूां बस्सतरी यो . ते चौघे चलत येवोती. ततां गेली कतळजी हतां व घेितां "
आम्मी खतवनू पीवनू जतल्लेनांतर ते रे लवे स्टे षनतचे रे सट रम ततन्नी वल्ले वसत्रतन पुस्सून सति केल्लें. उरील चपतती भतजी , इडली सतां बतर , र्थांचे कतमगतरतां क टदल्ले. ततां गेल उदतर व्यप्तित्व पोळोन अटभमतनतन मेगेल अांत:करण भोनूा आयलें.
सवा खो...खो....खोने हतसच्यत लतगले. " टहम्मत मदता तो मदद खुदत " म्हटळल्यतवरी रघुरतम भी ततां गेल सतां गतती गेल्लो. " खतां देवैले बेग मेगेल्यतगी दीरे म्हळे टतकी टदटललनत. " ते दीस ५ p.m हतां वू जतां बवली पतवलोां.
धन् हतां वू. मतक्कत अण्णत म्होणू आपैतले अस्सले गुणतढ्य दोनी भयणी आस्सतती. र्थांचे रे लवे एां पलोयीक आप्पोनू आमगेल एक ग्रूप िोटो कतणघेतलो. सवा जतां बतवलीक वोच्यतक भतऱ्यी सरले. हतां वे टवनोदतक म्हळ्ळें , " तुम्मी येवचे पैलें - पद्मनाभ नायक. हतां वेकी गडद नीद कतळ्ळी. टनद्दें तू स्वपन पळ्ळें . ( continue स्वपनतां तू जतां बतवटलचो दतमोदर आटयलो. तो ------------------------------------------------------------------------------------------------
RSS अनी हळदी पररवार वाल्याोंक एक प त ों म्हज्या हळ्ळें तल्याों इसक लाों ी अवसता:
(णिलीप मुदार्थ)
पतां बूर-शतां टतपुरतच्यत मतनस केंित र्थतवन ७-८ की.मी टत्रज्य (radius) टभतरल्यत वतुालतां त टकतलीां टदवळतां आसतत? ह्यतां टदवळतां नीां चलांवचीां टकतलीां इसकोलतां आसतत? हें लेक म्हज्ये र्थोडे टबजेपीक सेवाल्लें कर्थोलीक टमत्र टदतीत-गी? बांटकल दु गता परमेश्वरी है सकूल, जें RSB कोांकणे (अांगोड कोांकणे) चलयततत तें सोडल्यतर दु स्रीां नतां त. 38 वीज क क ों णि
पतटल्यतां ६० वसतां र्थतवन, हतां गत कसलेंय improvement जतांवनत. इतलें टनघांट सतां ्ेत की हतां तूां पररटशसट जतटतांक जतां व पांगडतां क रीग नतां . हतां चो दे व कोण म्हण टवचतरत: ततची जतप नतां . टक्रश्णत? नतां ; रतम? नतां . शीव? नतां , टवश्णू? नतां ; ब्रह्म? नतां . तर हे टहां दू कसे जतले? ततां ची category unspecified म्हण वसुागेंत धचें बरें . हतां कतां इगजे इसकोलतां नी रीग दीवन टशकयजे तर, सकता रतन एक्ये टटचरीक ३५ भुगीं म्हळ्ळें िोमुालत कतटडजे. एक्ये क्लतसीक एक टीचर दीवांक जतय. भुगीं टकतटलांय आसोांदी. पतां बूर इगजे इसकोलतांत ७ क्लतसी आसतत दे कून ७ टटचर प्लस एक P.T.
पयलें पतिी घर बेंजतर कना उलयलो; मयकत-कडें वचून उभो रतवोन. दु स्री सता सोमगोळतक. तो बसलोलो उटलो नतां . वयल्यतन, ततच्यत टशस्यतन ततच्यो वतणो हतडन पतां यतां क नेसयल्यो; आन्ेकत टशस्यतन सत्री धरली. आनी हो सोमगोळ उलयलो, सति कोांकणी भतशेंत. बरें च, कतां य उल्टें उलवांक नतां ; घच्यता टक्रसततां व कुटमतची होगळीक केली. असलीां दे श-भि टक्रसततां वतां आमकत जतय म्हणतलो! उलवांक टतस्रो, इमतम. हो उटोन मयकत कडें वचून, "टबप्तस्मल्ल रहीम..." म्हण सुर केल्लेंच, सोमगोळ उटलो आनी म्हणतलो: म्हकत उगदतस आयलो; मोठतां त गजेची पुजत आसत"..अशें सतां गतच, चल्तेच रतवलो. ततच्ये शीस पतटल्यतन वतणो आनी सत्री धना धतां वले. लोक हे णे तेणें जतलो. ह्यत गुस्पड गोांदतळतां त, इमतमतक मुकतर उलवांक जतवनत. तो पतटीां आपल्ये बसकेर येवन बसलो! तर करावणळों त उग्र-वादी आनी उपराटी क ि?
मतसतेर अशें आट टटचररां चो सतां भळ येजे, सकता रत र्थतवन. दे कुन्ां-च हतां व सतां गोन्ांच आयलतां की २५% ट्येर्क् आदतय, टशकपत शेततक दीजे म्हण! केवल, टदल्ली रतज्य सकता र ही नीत पतळू न आयलत. ततां चीां सकता री इसकोलतां आततां खतसगी इसकोलतां प्रतस उिीम जतल्यतां त. तर RSS आनी हळदी पररवार वाल ,ों खैंसर आसात तुम ी ों इसक लाों ? हतां गतसर एक कतणी: हतां व गूर्पूर कैकांबांत एकत घरत वोकलतक गेल्लोां. ह्यत सांभ्रमतां त, तेग मुखेल सयरे आसले: पयलो, गुपूार पेंटेंतल्यत इगटजाचो टवगतर; दु स्रो, वज्रदे ही मठतचो सोमगोळ, आनी टतस्रो कैकांब मसीदे चो इमतम. कतऱ्यें सु र जततच,
हो कैकांब मसीदे चो इमतम कतां य धमा प्रचतर करांक येवनत. जशें टवगतर पतिी आनीां मठतचो सोमगोळ मतनतच्ये सयरे जतवन हतजर आसले , तशेंच हो इमतम मतनतचो सयरो. ततकत अशें उगत्यतन अक्मतन कचो सोमगोळ कसली भतरतीय सांसटक्रती दतकयतत? अटर्थती दे वो भवत म्हणततत हळदी पररवतर वतले. तर हो इमतम अटर्थती नैं गी? ततची मर्यतद कतडचीगी? असलें नतलतयक नडत्यत उपरतां त, मुसलमतन उपरतटी म्हण लेप टदवांक हतां कतां टकतें धयर? सभत सांप्तच, घच्ये मतनेसटतणीां कडें टवचतरलें. अशें , टकत्यतक? हे णें सक्कड तशेंच म्हणतली. म्हणजे , उपरतटपण कच्यें हळदी पररवतर वतल्यतां नीां, धुसोंच्यें मुसलमतनतां क. व्हय, हें सगळें पळे वन, मतिळी तनता टे
39 वीज क क ों णि
खुबळततत आनीां बस-स्टोपतां कडें "केडी केंि" चलयततत! जतलें, उलवणें आनी मतन-सम्मतन कना जततच जेवणतक उदतक आयलें. पांगती म्हण नततल्यो. केटररतन बर्यत र्थरतन मेजतर सोडवन दवरलेलें पकवतन. टहां दू, मुसलमतन आनीां टक्रसततां व म्हण तीन धमतां चो आनीां टहां द्वतां मधें टकतल्यतां जतटतांचो सयरो-लोक आसलो म्हण म्हकत कळीत नतां . दोन टवांचसतप आसलीां: तकता री जेवण आनीां मतसत जेवण. उपरतां त, गोडशें मतत्र, सकटतां क एकच. मूगत-दतटळच्यें वोना आनीां केरटतचो हलवत. हतां गत एक कतणी: हतां व मतत्र मतसत जेवणतच्ये लतयनीर उभो रतवलोां. टकत्यतक, कैकांबतच्यत मतिळ्यतां ची टबररयतनी भतरी िेमस. टततले पयस वचोन, टबररयतनी चतटकनतसततां सतटक्रिीस करांक जततत? बोकऱ्यतमतसतची टबररयतनी आनी रै तत घेवन र्थोडे पयस वचोन बसलोां. आनीां टकतें पळे ततां ? टबररयतनी रतां दललो मतनेसत जेवतत; ततच्यत सतां गतत, लोकल टबजेपी मुकेली जेवतत. कोांग्रेसी आनी ज्येटडयेस वतले सयत. पतडत नततललोां, हतां वयी वचोन सेवता लोां, सकटतांच्ये बोटशयेंनीां बोकऱ्यतमतसतची टबररयतनी! म्हणजे, टबजेटपच्यत बतमणतoक, मतिळ्यतची टबररयतनी आां वडतत म्हण जतलें. पूण, ततच्यत सोमगोळतक मतत्र हे रतां क मतन कसो दीजे म्हळ्ळी बूदबतळ दीवांक धयर नतां . हें आमचें करतवटळच्यें अनर्था.
घरत र्थतवन हतडु ां क आनीां पतटीां सोडु ां क. आततां , प्रधतन मांत्री ग्रतम सडक योजनत टनमतीां, रसत्यतचें कनेक्षन नततलेलें घर नतां . दे कून, भु्तां नीां कतां य पतय-वतटे न लतां ब चलतजे म्हण नतां . बस-स्टोपत पर्यतां त आवयो स्कूल बेगतां उकलून घेवन सोडु ां क येततत. पतटीां येंवच्यत वेळतर मुकतर येततत, बेगतां उकलुांक. दे कून, ह्यत इसकोलतक इगजी इसकोलत प्रतस चड खतयस आसत. हतां वें पयलें उल्लेक केल्ल्त इसकोलतां त ततां क आसलेलीां कुटमतां मतत्र आपल्यत भु्तां क टबल्कूल दतटडनतांत. तर येततत कोण? म्हज्ये हळ्ळें त सबतर खडपतां आसतत. खडपी िततोर कतत्रुांक तटमळनतड, केरळत आनी बडगत कनता टकत र्थतवन जतटयत्त्यत कुटलयतां क हतां गतच्यत कोांटरेकटदतरतां नीां हतडयलतां . ततां कतां सकता री जत्तां नीां रसत्यत दे गेन्ांच जोपडीां बतां दून रतवोांक टदलतां . आवै -बतपै खडपतर घतम कतडततनतां , भु्तां क इसकोलतक दतडततत; टशकोांक म्हण नहीां, बगतर दोनपतरतच्यत "टबसी ऊटतच्ये" आशेन! एक जेवण पुणी िुकटतक जततत नैंगी? हें इसकोल चलांवचीां मतिी कोणतकोणतच्ये पतय धना, आडदोस मतगोन, इज्मोल आनी दतन जमवन, २-३ गेसट टटचरतां क दवना कशेंयी इसकोल चलवन वतता त, ह्यत दु बळ्यत टनरतदतरी भु्तां क क्लतसी घेवांक. हीां भुगीं कन्नड टशितत जतल्ल्तन, पतटीां वेचो सांदभा नतां .
पाटी ों म्हज्या पाोंबूर हळ्ळे क: पतां बूर भतगेवांत कुसता च्ये इगजी सतमकोर, श्री गुरनतरतयणत है सकूल आसत. हतां गत पयल्ये र्थतवन धतवी पर्यतां त क्लतसी आसतत. लतगोन्ांच इां गलीश मीटडयम आसत. हें , खतसगी इसकोल जतल्ल्तन, र्थोडी िी आसत. ततां चीां बस्सां-वेनतां आसतत, भु्तां क
मेळलेल्यत कडें ३ सेंटस जत्तर तीां बसततत,
40 वीज क क ों णि
रे शन कतडा कततात, वोटटां ग कतडा कतता त आनीां लोकल रतजकतरटणांचीां बेसतां वतां कतयतां कतता त!
पूण, केरळतचीां नतयर जतटतचीां टबजेपीक येदोळ मतलवोन नतां त. र्थोडीां, प्रत्येक जतवन गलितांत जोडन टगरे सत जतल्लीां "मोदी भि" जतल्यतां त म्हण म्हकत भगतत. टकतेंयी जतां व, कन्नडत आनी कोांकणी गतवड सतरस्वत बतमणतां नीां प्रतर्थमीक टशक्षण शेततां त कतां य वतवर केल्लो नतां . पतजे म्हळ्ळ्यत ऊप-हळ्ळें त, कुांजतरटगरी परशुरतम दीवळ आसत. हें नतमणेच्यें मध्वत दीवळ. उडपी अश्ट मठतां च्ये हततीां आसच्यें. करोडतां नीां दतन आनीां कतणीक जमतत तर्यी, हतां णीां ह्यत पांबूर्च्यत हळ्ळे च्यत लोकत खततीर एक इसकोल उबतरलेलें नतां ! तेणें कर्थोलीक बोटतन मेज्येत टततलीां, दे कून भुगीं बस्सर श्री गुरनतरतयणतकच येततत!!
हें गुरनतरतयणत इसकोल बतमणतां च्यें नैं. हें केरळतच्यत नतयर जतटतांचें. केरळतां त, ही जतत OBC म्हण लेकतक धरल्यतरी, आमच्यतां दीवऱ्यतां -बोांटतां भतशेन मसत अटभवरद्दी जतल्लीां. आमचीां टदवरतां आनीां बोांटतां आजकतल टबजेपीक मेळोन आसतत;
हळदी पररवतर वतल्यतां नोां, इसकोलतां बतां दत आनीां दे सतचो िुडतर नक्की करत. गुांडत-टगरी नतकत, तुमची. (ही म्हजी खासगी अणभपराय)
-----------------------------------------------------------------------------------------------
“We Must Arise!” -*Fr Cedric Prakash SJ
The past couple of weeks, particularly these first days of September, have been a defining period in the history of India. It is no longer about the ‘writing is on the wall’; it is much beyond, not
41 वीज क क ों णि
any more a reality show, but reality itself! It is about THE WALL which divides, denigrates, demonises and decimates. About a regime which has become completely insensitive to the cries of millions of people, which just does not care!! In the garb of ‘democracy’, it is hard-core fascism! There is however, a silver lining with more and more coming out (at least virtually in this time of the pandemic), becoming much more visible and vocal, and saying in one loud voice, “We must arise!” The eleventh of September was a day of great significance: several anniversaries on one day! In 1893, Swami Vivekananda gave his famous
speech at the World Parliament of Religions in Chicago; in 1895, Vinoba Bhave was born; in 1906, Mahatma Gandhi launched the ‘Satyagraha’ movement in South Africa; in 2001, the world witnessed the violent attacks on the US; and now in 2020, we have just learnt the news of the sad demise of Swami Agnivesh. All seemingly unrelated events, spanning 127 years;
yet in every single one of them, is that defiant assertion, “We must arise!” Swami Vivekananda was palpably direct when he said in Chicago, “Sectarianism,
bigotry, and its horrible descendant, fanaticism, have long possessed this beautiful earth. They have filled the earth with violence, drenched it often and often with human blood, destroyed civilization and sent whole nations to despair. Had it not been for these horrible demons, human society would be far more advanced than it is now? But their time is come; and I fervently hope that the bell that tolled this morning in honor of this convention may be the death-knell of all fanaticism, of all persecutions with the sword or with the pen, and of all uncharitable feelings between persons wending their way to the same goal”. Today, the bhakts of the Sangh Parivar are doing just what the Swami has condemned. Christians and Muslims are at the receiving end of an agenda of hate, fanaticism and bigotry. We have seen it happening in these past days. A Muslim barber from Panipat had his hand chopped off because he had ‘786’ tattooed on it! Four Christian organisations had their FCRA suspended because of ‘conversion’ activities! But the minorities of India are no pushovers; the sanctity and rights guaranteed in the Constitution belong
42 वीज क क ों णि
to every single citizen. The minorities have literally no choice today but to say in unison, “We must arise!”
Mahatma Gandhi launched his nonviolent resistance campaign at a historic mass meeting in Johannesburg South Africa. It was the birth of a new movement ‘Satyagraha’ - the relentless pursuit of truth and justice. Gandhi believed that they were nonnegotiables; two-sides of a coin. More than three thousand Indians (both Hindus and Muslims) and others, gathered to support the beginning of civil obedience. Later with ‘Ahimsa’ (non-violence), ‘Satyagraha’ would ultimately become Gandhi’s twindoctrine in belief and in practise. He used it effectively in his struggle against British colonial rule in India. Many Civil Rights leaders like Martin Luther King Jr. and Nelson Mandela have over the years embraced this twin doctrine. Sadly, the India of today does not have the courage to learn from the past; casteism, xenophobia, exclusiveness, pseudonationalism and discrimination have a
stranglehold on the nation. The emergence of the ‘hindutva’ ideology wedded to fascism and fundamentalism is destroying the country! Some are ‘building walls and fences’ to keep ‘others’ out but “We must arise!” The ‘Prashant Bhushan final judgement’ was delivered on 31 August after holding him guilty for contempt of court earlier. The punishment was a one-rupee fine, which today has become symbolic of the resistance also growing in India. Earlier when Bhushan was asked to tender an apology by the Supreme Court he categorically said, “Therefore, I
can only humbly paraphrase what the father of the nation Mahatma Gandhi had said in his trial: I do not ask for mercy. I do not appeal to magnanimity. I am here, therefore, to cheerfully submit to any penalty that can lawfully be inflicted upon me for what the Court has determined to be an offence, and what appears to me to be the highest duty of a citizen”. A defining statement for the cause of justice and truth; for freedom of speech and expression and above all for freedom of conscience. This struggle is still on for “We must arise!” Any and every form of violence is nonacceptable and needs to be strongly condemned. No violent act can be justified, whatever the provocation! That unprecedented violence in the US is remembered and defined by a date “9/11.” The very utterance of it evokes
43 वीज क क ों णि
all kinds of emotions: from undiluted hatred to a feeling of utter helplessness, in the face of rabid terror; from inconsolable grief at the loss of a loved one to heated debates on imponderables. A visit to ‘ground zero’ brings back painful memories of the almost three thousand lives, which were lost in just one place. One is also reminded of the millions of people who suffer every day in Palestine and Yemen, Syria and Iraq, DR Congo and Sudan, Myanmar and Afghanistan, Venezuela and El Salvador and so many other parts of the world. Though 9/11 will continue to remain etched in memory of many, Hiroshima and Nagasaki, Vietnam and Cambodia, Germany and Poland and other places will never be forgotten. We need to stop all war and violence just now; we must close down the militaryindustrial complex and all nations need to de-nuclearize immediately! These days we have witnessed any number of despicable acts of violence: yet another rape and murder in UP: this time of a three-year-old child; a navy veteran is bashed up in Bombay because he forwarded some message on WhatsApp. The perpetrators of these acts of violence get away with impunity! To ensure a non-violent society, “We must arise!” Vinobha Bhave would have completed 125 years on 11 September. This great but unassuming Gandhian initiated in 1951 the ‘Bhoodan Movement’ (Land
Gift Movement) which was a voluntary land reform movement in India. The Bhoodan Movement attempted to persuade wealthy landowners to voluntarily give a percentage of their land to landless people. Philosophically, Bhave was influenced by Mahatma Gandhi's Sarvodaya movement. Women volunteers carried the message of Bhoodan to all parts of India. Women played a significant role in the Telangana Peasants Armed Struggle which challenged the feudal system. As their region became free from bonded labour, women also found freedom from this torment. Very ironically and sadly, one of the last orders of Justice Arun Mishra in the Supreme Court before his retirement was the eviction of thousands of slumdwellers who lived along the Railway tracks in Delhi. The judgement among other things stated, “We also
direct all the stakeholders that a comprehensive plan for removal of jhuggies be made and executed in a phased manner. The encroachments which are there in the safety zones should be removed within a period of three months and no interference, political or otherwise, should be there
44 वीज क क ों णि
and no court shall grant any stay with respect to removal of the encroachments in the area in question. In case any interim order is granted with respect to encroachments, which have been made along with railway tracks that shall not be effective.” Writing in ‘The Wire’ (6 September 2020) V. Venkatesan says , “The order smacks of complete absence of concern for the right to housing and dignity as part of the right to life. With such a poor record in rehabilitation, imposing a stringent deadline seems not only unjust but an invitation to a humanitarian disaster” and further, “With COVID-19 still raging, the court appears to have learnt no lessons from that initial abdication of its responsibility, which invited universal condemnation. The eviction order smacks of a deep disconnect of the court with the realities of urban poverty and the contribution of the urban poor to the city’s growth and prosperity.” So, at the receiving end are clearly the poor who need to say “We must arise!” Swami Agnivesh left this earth on 11 September! His death is a great loss to all those who struggle for a more secular, tolerant, equitable and democratic India! Swami was a wellknown social activist who founded the Bandhua Mukti Morcha (Bonded Labour Liberation Front) and worked relentlessly on behalf of the oppressed and
exploited of society! He fought against every form of injustice and very especially against the hatred and divisiveness which is gnawing at the heart of the nation! In 2018, he was attacked by BJP henchmen and their ilk in in Jharkhand when he was there to attend the 195th Damin Mahotsav at Littipara and once again at Deen Dayal Upadhyay Marg, Delhi while on his way to pay tribute to former Prime Minister Atal Bihari Vajpayee. He never seemed to have recovered from these violent attacks. The perpetrators once again have gone scot-free! In a tribute to him Shabnam Hashmi of ANHAD says, “We
have lost a fighter, but his teachings will always be with us. He believed in the idea of Vasudhaiva Kutumbakam, a vision that encapsulates the world as one family. His struggle for achieving social justice and casteless society will be carried forward by thousands of those who were inspired by his life.” He has left us all a rich legacy! If Agnivesh was with us today his voice would be emphatic, “We must arise!”
45 वीज क क ों णि
Silencing those who take a stand for truth and justice, the human rights defenders, those who dissent, those who side with the poor and the excluded, the marginalized and the minorities- is a fundamental of fascists. The past few days have witnessed this in no uncertain ways. Freedom of speech and expression is being throttled. Even a virtual ‘question hour’ in Parliament was a nogo! Those who took a stand against the CAA and the NRC, have cases foisted on them and have been incarcerated. Many of them are Muslims; then we have the case of a huge 50-lakh surety being imposed on the 24 year old Dalit student Suvarna Salve by the Mumbai police. Salve, a lead singer and activist of the cultural troop Samata Kala Manch, was one of the thirty-one persons to be booked by the police for participating in a peaceful rally from Hutatma Chowk to Gateway of India in South Mumbai on January 6. Over 300 people from across Mumbai had joined that anti-CAA rally. Then we have the BK-12 (11 in jail and one still to be imprisoned) who took a stand on behalf of the Dalits and the down-trodden. They were once again in the news because of their plight. The message however is unequivocal truth can never be silenced and, “We must arise!” On 5 September thousands observed the third anniversary of the brutal murder of Gauri Lankesh; also remembering the others who have been
killed because of their efforts to preserve the secular and pluralistic fabric. A huge national effort #IFWEDONOTRISE, brought together thousands of citizens from every walk of life from 3-5 September. The statement signed by thousands said, “On the one
hand, India is recording the largest daily increase in corona cases in the world, and deaths are on the rise. On the other hand, the country's economy is in deep crisis. Lakhs of people have lost their jobs, unemployment is soaring. However, the central government has provided a niggardly relief package to tackle the crisis: neither has it substantially increased the investment on our public health services; nor has it provided any significant economic relief to the people in the form of sufficient rations and cash transfers. It has also not provided sufficient cash transfers to the states to fight the corona crisis - in a complete violation of federal norms. At the same time, taking advantage of the lockdown in which people cannot protest, the Modi government has accelerated its pro-corporate policies. It has announced a massive privatisation drive of all public sector undertakings and banks, it is accelerating the corporatisation of agriculture, it has announced a new education policy which only promotes more privatisation of education and makes it more elitist, it is dismantling labour laws to make it easier for corporations to exploit labour.
46 वीज क क ों णि
Simultaneously, it has launched a vicious fascist attack to suppress all dissent, harassing and imprisoning activists opposing its anti-people policies and reporters exposing the lies of the government under false charges; attempts are being made to silence even progressive lawyers. “We - the working people, farmers, students, youth, intellectuals, all the common people, need to unite, overcoming our religious, caste-based, gender-based, regional differences, and fight this onslaught on our livelihoods. We need to demand that the country be run according to our Constitution, which calls for building a country that guarantees good quality and free education and health care, decent jobs, and adequate shelter to all people, and also guarantees our democratic rights of speech and dissent. The people, united, can never be defeated. History has witnessed that whenever injustices were done on people, they have united and fought back and ultimately changed and advanced society. Not very long ago, we defeated the world's biggest empire and won independence for our country. Now we need to unite to further advance the dreams of our freedom fighters and fight for getting the Constitution implemented. More than 600 human rights groups, Farmer-Worker-FeministStudent organizations, LGBTQIA community & intellectuals from all over the country are taking part in this
movement, #IFWEDONOTRISE”. Now with an extremely flawed and biased report on the recent Delhi riots by the Delhi police – the ones implicated are intellectuals and civil society leaders(among them are Sitaram Yechury, Jayati Ghosh, Apoorvanand, Yogendra Yadav) ; last night the JNU student Umar Khalid was arrested. The situation is going from bad to worse! It is not going to abate! Therefore “We must arise!”
There is much more: The economy is in a terrible mess; millions are unemployed! India’s GDP has fallen to a record minus 23.9% and the Finance Minister terms it ‘an act of God’! Meanwhile the regime and their party are amassing a huge amount of wealth! The COVID-19 pandemic is holding India with an iron grip; with over four million cases India is the country with the largest numbers affected and killed by the pandemic in the world after the US; in the daily spike India is on top. India has no answer to the almost daily incursions by the Chinese! Yet at the launch of the Raffaele jet in India- which is clearly one
47 वीज क क ों णि
of the most corrupt cases in the history of the country – many unthinking Indians are clapping hands because some prayers were said from other religions! No God blesses corrupt deals or machines that kill other human beings! The regime is destroying the environment, ensuring that some corporates loot our precious natural resources and fragile biodiversity for their own profiteering! Adivasis are systematically being evacuated from the forest lands! The Education system is being tampered with as never before and students are left in the doldrums. All this and much more in just a few days. So, “We must arise!”
14 September 2020 *(Fr. Cedric Prakash SJ is a human rights & peace activist/writer Contact: cedricprakash@gmail.com ) --------------------------------------------
And in all this rot – ‘Godi’-fied, paid, corporatized media tries to make us believe that the only thing that maters in the country today is the suicide or murder of a Bollywood actor and the shenanigans of an actress acting on behalf of the regime! We forget that the Bihar elections are round the corner and the Maharashtra Government has to be taught a lesson! In short, they seem to be ‘convinced’ that the average citizens of India are a bunch of morons who cannot think for themselves any longer! Before it is too late “We must arise!” Like the Phoenix, the mythological but legendary bird of the ancient world, “We must arise!” 48 वीज क क ों णि
49 वीज क क ों णि
"म ळबा वयली ों ताराों" ह्यतच सप्तांबर १३ वेर, एक कटवतत पुसतक "मोळबत वयलीां ततरतां " गुपूार कैकांब इगजेंत उगततवण जतलो. ह्यत कटवतत पुसतकतचो लेखक, वतल्टर अलबुकेर, िेरतर, गुपूार इगजे टवगतर ित| आां टोनी लोबोन तसें ह्यत पुसतकतचो पगाटणतर ित| डत| टपयूस टिदे लीस टपांटो हतणीां कवी वतल्टरतक मतन केलो, समन्वय पबटलकेशन तिेन. 50 वीज क क ों णि
व्यक्तक्मत्व सतां जेचें आां गणतांतू आरतम खुटचांतू शतां त बसून दू र टदगांततांतू क्रमेण बदल्चे रां ग पळै तनत , उजवतड कम्मी जतयत वित. एकेक नक्षत्र नजरें तू पडततती. त्यतच प्रमतणे व्रटिांतुल्यतन टनवरि जतल्ले नांतर , आयुषयतां तूल पूवा सांध्यतकतळ सुर जतिनत , अांतर मनतां तू मतक्षी घडील घटनत एकेक उगडतस जतितती. तो उगडतस आमगेल टवचतरतां चे रां ग बदलून सोडतत. अनुभव गोड आसल्यतरी मन प्रसन्न जतित. कोडू आसल्यतरी मन दू :खी जतित. अस्सीां एक दीस आरतम खुटचांतू बसील तेन्नत ई.स. १९७५ तुली एक घटनत उगडतसतां तू आयली. शरद ऋतुांतुली कोजतटगरी पूटणामत. रतटत्रचे ततजमहल पोळोच्यतक हतां वू मेगेली मतवस भयणी पुषपतततयी, आग्रत गेटलले. ते पोळोनू आम्मी टदल्ली आयले. टदप्तल्लसतवनू हररद्वतर गेल्ले. एक रमकोनूा होटे लतां तू रतबले. सतां जेचें गांगतरती पळै ली. हे टदा सू दोटणरी गांगत पतरकोनूा पेल्तडीन गेल्ले. र्थांचतन आरतमतांत चलत , टनसगा टनयतळनू पळै त , प्रवतसतच पूणता नांद लूटत ऋटषकेशतटदकतन गेल्ले.
पररसरतां तू अनेक आध्यतत्मीक केंि आस्सती. योगी बतबतल आश्रम आस्सतती. आम्मी भरत मांदीर , स्वगता श्रम , गीततश्रम पोळोनू लक्ष्मण झूलत लतग्गी वोचून पतवले. र्थांचतन पेल्ततन वोच्यतक वतट बांद आप्तस्सली. कतरण लक्ष्मण झूलतचेरी ," गांगत की सौगांध " टहां दी टपकचरतचे शूटटां ग चतलू आप्तस्सलें. तें आमकतां गोत्तटसलें. आम्मी खांचेकी दे वळतां तू गेटलले खांचेकी आडवतट्टे न भतऱ्यी पटडले. ती वतट आमकतां र्थेट शूटटां ग चतलू आस्सील जतगेरी घेवनू आयली. लगेच आमगेल मतक्षतां न , हतितां तू लतठी घेवन सेक्यूररटी गतडा धतवनू आयलो. ततक्क पोळोनू आम्मी धतटवलनतां ती. हतवें ततक्कत सतां गलें ," दे खो भतयी , पैलत लतठी नीचे करो. आम्मी शूटटां ग पोळोच्यतक आटयलनतां ती. आमकतां झूलत पतरकोनूा पेल्यतन वोचकत. ही वतट बांद केल्यत म्होणू आमकतां गोत्तसी चुक्कून आयटलांती."
ऋटषकेशतक स्वगता च द्वतर म्हणततती. र्थांच पररसर पळै तल्यतां क टपस्सो कतता . त्यत पटवत्र 51 वीज क क ों णि
आम्मी र्थयीां बसून अधा ततस लतप्तग्गच्यतन शूटटां ग पळै लें. प्रवतसतां तू अनपेक्षीत सूपर स्टतर अटमततभ बच्चनतले उदतर अांत:करणतच पररचय आमकतां जतल्लो. हतटा आप्तस्सल्यतां ल आां गतां तू आटा आसल्यतरी तो ग्रेट आटटा सट जतित म्होणचें ितल्स न्हयीां.
तो अख्खल नतटसलो आम्मी सतां टगलें आयकूच्यतक तयतरनत. हतित धोनूा दर...दर ततां डून व्होच्यता क आयलो. हतां वू टवरोध कता आस्सतां , टततल टभिरी एक पहतडी अवतज आयलो. " क्यत कर रहे हो तुम्म ? उन्हें छोड दो. " हो अवतज हतगेलो-ततगेलो न्हयीां ! त्यत टपकचरतच हीरो सु पर स्टतर अटमततभ बच्चनतलो.
आज ह्यत घटनेक ४५ yrs जतल्लें. अजून बच्चन बोटलवुड्डतां तू नांबर वन म्होणू मेवातत. ती यो्तत ततगेल्यतां तू आस्सत.
तो रां गटबरां गी िुलैल सत्रेमूळतांतू आरतम खुचेरी बटसलो. बटसलकडच्यतन ततणे आमकतां पळै लें. ततक्कत पररप्तस्र्थतीच अांदतजो आटयलो. होड मनशतां ल सतन्न सतन्न टवषयतां तुयी होडपण टदसून येित म्हटळलें ते दीस आमकतां कळ्ळें . आम्मी , " बांद दतररगे सुांक इल्लत " म्हटळल्यतवरी आयील वतटे न परत वोच्यतक भतऱ्यी सरले. तें पोळोनू अटमततभ बच्चनतन सतां गलें ," तुम्मी धत-पांदरत टमनीट बसतती. हें सीन शूट जतल्ले की , टब्रझतवैयल्यतां न पेल्यतां न वोच्यतक वतट सोणटदितती." इतलें न्हयी, आमकतां टततल वेळ बोस्यतक ततणे स्टू ल हतडच्यतक सतां गलें. आमकतां दर...दर ततां डून व्होच्यता क आटयलो धड...धड धतां वत स्टू ल घेवनू आयलो.
- पद्मनाभ नायक. ( डोांटबवली) --------------------------------------------’हतां ्ो ऐसक्रीम’ हतचो आडळत्यत टनदे शक प्रदीप जी. पै हतकत रतज्य कन्वीनर ओि इां डसटर ीस सेल, भतरतीय जनतत
52 वीज क क ों णि
पतटीक नळीन कुमतर कटील एम.पी. तसें कनता टक रतज्य टबजेपी अध्यक्षतन टवांचलत. ---------------------------------------------
उपरतां त आलें, लोसूण, तनी टमसतां ग, इल्लें मीट आनी इल्लो टशको घतलन चतळन भुांय दवर.
ण ल्ली सुोंकटाों १/२ टकलो ल्हतन सुांकटतां मीट लतां वन टवांगड दवचीं जाय पडच्य वसतू: A. १० लतां ब सुक्यो टमसतांगो १ टीस्पून टमरीां १०० ml टशको १ टीस्पून टजरें १/२ टीस्पून हळद
---------------------------------------------
B. व्हड टपयतव कोचोर कचो २ कतां दे लोसूण १" आलें कोचोर कचें ६ तन्ो टमसतां गो (रौांड कततर) क ी रीत: A तल्यो वसतू घतलन पेसट कचो. लोव उज्यतर ४ टीस्पून तेल घतलन ततांतूां टपयतव बरो भतज. 53 वीज क क ों णि
54 वीज क क ों णि
55 वीज क क ों णि
प िस प िस जाला रकार दीषट घाल्या ता ेर माोंय ण ोंिा गुज्ओ राोंदुोंक आब म्हिटा ल ि ें घालुोंक माम्मीक आिा हाप ळ करोंक
पाप्पा मणतोंत, मीटा घर्याोंक भावाक जाय प िसा ण प्स ताकाय जाय णभकिाों साोंतािी भयि म्हिटा करोंयाों पात ळी ख ले तरी हाडन सागुवानी म्हाकाय जाय खावोंक घरे ग ड ग ड घरे र साळ
’मुन्नी’ आम ी गाय ग ट्ाोंत ण ोंिा केदाळा मेळात काांड -ज्यानेट णडस जा, मडों त्यार 56 वीज क क ों णि
बगस आनी डर गस आदी ों क लवा घराों
नयतीक म लाों णवस्रून
णनदुों क माोंदऱ्य
ब ल्ती जाता णदिा
माोंद्रेंत आसले
ख ट्ा सुखा णनस्रून
कक ों िी णभकूि
वळकनाोंत ती ों खािा
णिोंगी बगस
बर्या णजण्ये साों डून
आताों टे रेस घराों
बली जातात व स्या
णनदुों क खटली ों
णदसता स भीत कळ
गजडे पोंदा
सुसता साध भळ
दे िी मादक
णलपून णगळता गळ
णिोंगी डर गस
सकाथर दवरी द ळ
झडतना णपकी ख ली
िाभीत कुटमाों बाोंध ाक
हासतली तनी ख ली
भद्र बुन्याद घाल् ी
आताों सेि णपकी ख ली
बरें बेळें लुवुोंक
तनी ख ली
बरें बी ों व प ों ी
डर गसों क बली
वाट सुखी जाोंव ी
दु डवा सोंगी ों येता लगाम नातली आिा
ती वाट जायजय आम ी -णसवी, ल रे ट्ट 57 वीज क क ों णि
बेकार्याों आज जल्मादीस वाती पेटया िोंु कून पालवया ताणळय पेटा... दे ि वाणसोंय .... वसाथक एक कर ड बेकार्या युवजिाोंक काम णदवयताों ग्यासाक सबणसडी ... पेटर लाक म ल दें वयताों... काळ दु डू हाडयताों तुमच्या खात्याोंत जमयताों... अधार नाका... बेंकाोंत पयिे दीनासताों खात करा वसाथ वसाथ पयिे .. बरे दीस येतेले... घटाराोंत भाटी व मती घाला ग्यास मेळता, ा करा
दीस पक डा णवका... भीक मागल्यार अफ्राध न्होंय.. अधार सोंगी ों आस द ों ी आज जल्मा दीस... वाती पेटया पुोंकून पालवया ताणळय पेटा... पयल प्रधानी जाल भुग्याां दीस केल दु स्र राषटर पती णिक्षकाों दीस णदल आन्येकल ब ब ों िुट न मेल िाोंते दीस केल आज ’ अच्छे दीन ’ ... 'बेकार्याों दीस’ करा वाती जळया ताणळय पेटा ' पीडे ’ _ क धाोंवडाया _पों ू बोंटवाळ 58 वीज क क ों णि
प डक ळा ी ों िुलाों -आ् यन्सी पालडका प डक ळा ी ों िुलाों ताोंबडी ों ताोंबडी ों ताोंबडी ों सुोंगाथराोंवच्याक दे वाळाों णकत्याक मेळनाोंत आों गडी ? प डक ळा ी ों िुलाों क िेंय मात्यार म्हाळ््ाोंत ? घरा मुकल्या बाोंयच्या काट्ार रािी रािीन िुल्ल्ाोंत ! प डक ळा ी ों िुलाों स धून आयल्य उदका झरी मुन्नी िुलाों झेले बाोंधून दे वाळ मातें भरी. 59 वीज क क ों णि
तुज्या येण्याकरे म गा तुजें म्हजें काजार जालें म गा रावळे र बाोंदून हाडलें म गा साग राोंत दीस आमी काडले रजे ी आवदी मुगद न आयली िुडार बाोंदच्याक पगाांवी गेल य ों कुटमाोंच्या ग्रासाक सात धऱ्य पयस पावल य कुटमा साोंगाता णजिी हाोंव णजयेताों गाोंवाोंत ना सोंत स म्हज्या एक्सुरी णजण्येंत णकत्याक तूों णजयेताय एक्सुर र्ोंयसर मास मासळी जेवाि जेवता हाों व हाोंगासर पूि ना रू म्हज्या णजब्येर णकत्याक तूों जेवताय िीत आनी सार वरस सोंपलें रजेर गाोंवाक येंव ी णटकेट काडलीय गाोंवाोंत तुज्या येण्याक अतुरायेन राक न रावली ों क र ना ववीं णवमानाों पुरा बोंद पडली ों गाोंवाक तुवें येंव ें स्वपि नोंपय जालें तुज्या येण्याकरे म गा राक न हाोंव रावल्याों तुज्या म गा उबेंत केन्ना आरावन धर्िी तुज्या येण्याक मात्र हाोंव राक न रावल्याों दु स्रे णकतें म्हाका नाका जालाों पगाांवी भलायकेभरीत आसल्यार पुर तूों म्हाका कामाोंत भद्रती तृप्ती लाभ ों म्हळ्ळी आिा वेणगों पयले ी ों पररक्तथर्ती उबज व ों दी म्हि मागताों सोंपिेल्लें णजवीत दे व णदतल म्हि भवाथश्यान णजयेताों -लवीटा णडस जा, नक्रे
60 वीज क क ों णि
राक न रावल्याों रे म गा दऱ्याच्या र्ोंड सावळे री तुज्या येण्याच्या खुिेरी ल्हाराों ती ों व्हळ न येतासताना सोंगीत व्हाळता तुज्या नाोंवारी बरवन दवताां तुजें नाोंव हाोंव ह्या दऱ्याच्या रें वेंरी म गान तुज्या णपिें जलाों म्हन णजवाक ना णकतें समाधान भ गताों म्हज्या काळजाोंत णनरास्पि य रे वेंगेंत सवकासायेन काळीज म्हजें उगतें आसा येण्याक तुज्या राक ी आिा धाड म्हाका म गा ी णनिा म ताथ पऱ्याोंत साोंगात आिेताों राक न रावल्याों रे म गा िुलाों झडाों िुल न रावल्याोंत स्वागत कच्याथक तुका क िश्या मु्ाोंत य रे म गा वेंगेंत म्हज्या णविेव घेव्याों म गा सावळें त राक न रावल्याों रे म गा
-असुोंता णडस जा, बजाल 61 वीज क क ों णि
तुों
भागी जेजू! -ट नी मेंड न्सा, णनड्ड डी, दु बाय
भुोंय न्होंय, बाोंय हाोंव लेखावीि दऱ्या रें व हाोंव म्हाका उसणतनाका, म्हाका मसणतनाका म्हजी साळाों, म्हजी ों पाळाों आपडनाका दे वा उरय तूों अस म्हाका मनीस प्राय जात काोंप्ता पूि..........तूों जेजू कूणडों त असकत जाोंवन तरी व्हावयल य खुरीस खाोंद्यारी मनी जेयेंवच्या आिेक जल्माता सवथ आपलें जायनासताों मरि पावता पूि..........तूों जेजू मर क ों सोंसारी ों आयल य दे क्तखभरीत णजिी णजयेल य मनीस ऊों ाये र्ाोंवन सकला पडटा धूळ-माती जाोंवन माज्व न वेता पूि...........तूों जेजू त्या खुसाथर प्राि करनाकरन आजून उरलाय इमाज जाोंवन! 62 वीज क क ों णि
णपय न पडल्ल्े वेळी ों सवाां नद्रे क तूों हडब दे िा ी आर्ीक क्तथर्ती पडल्ले वेळी ों तुों त राकविे भ डव तरी तूों कुडी, तूों णपोंवड , तूों कुड ेल....... नाों मागिें, नाों रे तीर, नाों कुम्सार आमालार धल्ल्ारी पाळ्ळें य दे वा ें उतार णदलेंय तुोंवें सकाथ रा ें सकाथराक तरी तूों कुडी, तूों णपोंवड , तूों कुड ेल....... केळें एक जि च्यार माध्यमाोंनी ताों प्र ार अक्मान स सून रावल य तूों सालीर णदों वच्याक धाोंतल एक वाोंट तरी ना तुका णकतें सत्कार णकत्याक तूों कुडी, तूों णपोंवड , तूों कुड ेल....... बाये, उपवािी ों घालें तुमकाों णपय न स र तुज्या घकाथरान णपयेवोंक दी ोंवन स र िायद ज ड मात्र सकाथरान णकत्याक तूों कुडी, तूों णपोंवड , तूों कुड ेल....... आताों गाोंव भ डव णपयेंवन स र कुटमाक जाला भ र दे वा ताच्या कुटमाक तुोंवें राक न व्हे ल्यार पुर णकत्याक, दे वा तूों प सिार, तूों आधार, तूों साोंबाळिार....... -मेलवीन वास, नीमाथगथ 63 वीज क क ों णि
आशतवतदी प्रकतशन टडटजटल रपतर मतां डून हतडतत
जागतीक क क ों िी सोंभ्रम २०२० २७ सप्तेंबर, सतां जेच्यत ४:३० र्थतवन: गूगल मीट मुखतां त्र. उगतावि: वाल्टर नोंदणळके (मुखेसत सांपतदक: दतयटजवरल्ड मीटडयत, मांगळू र) माना े सयरे : अ|मा|द | लुवीस स ज (आधले टभस्प, मांगळू र) द |भूिि भावे (सांचतलक: सतटहत्य अकतडे मी, दे ल्ही) द | ोंद्रलेख णडस ज (आधली कोांकणी टवभतगतची मुखेसत, गोांय युटनवटसाटी) द |जगदीि पै (अध्यक्ष: कनता टक कोांकणी सतटहत्य अकतडे मी) अरूि साखरदाोंडे (अध्यक्ष: कोांकणी अकतडे मी, गोांय) पय्यनूर रमेि पै (आधले सांचतलक: सतटहत्य अकतडे मी, दे ल्ही) मा|बा|प्रवीि माटीस (सतां |लुवीस कोलेज मांगळू र) अन्वेिा णसोंगबळ (अध्यक्ष: कोांकणी भतशत मांडळ, गोांय) वेंकटे ि बाणळगा (अध्यक्ष: कोांकणी भतशत मांडळ, मांगळू र) णवन्सी क्वाडस (दल्गतदो कोांकणी अकतडे मी, गोांय) पाोंडुरोंग गाोंवकर (सांपतदक: भतां गतरभुांय, गोांय) लुवीस र णडर गस (सांपतदक: उज्वतड मयन्तळें , बेळगतां व) बूक-म कळीक केनरा क क ों िी काजराोंनी व णवय , सांशोद: मत|बत|मतयकल सतां तुमतयेर ल कडावन ई-बूक (उगततवण: गुरू बाणळगा, टनदे शक: टवश्व कोांकणी केंि, मांगळू र) ल कडावन टडटजटल आटडयो बूक (उगततवण: राजू नायक, सांपतदक: लोकमत) पयिारी णडणजटल जनथल 64 वीज क क ों णि
(कतनडी): द |आसटीन णडस ज प्रभू, सांपतदक: वीज ई-हफ्त्त्यतळें (नतगरी): उिा रािे, अध्यक्ष: अखील भतरतीय कोांकणी पररषद (रोमी): मा|बा|प्रताप नायक, सांशोदक, भतशततजन सयरे हेमा ाऱ्य (सांपतदक: दतयटजवरल्ड वीकली) मा|बा|मायकल साोंतुमायेर (टप्रप्तन्सपतल: टमलतग्रीस कोलेज, मांगळू र) जेम्स मेंड न्सा (दु बय) मा|र यसन िेनाांडीस (सांपतदक: उज्वतड पांितळें ) णवल्ली ग येस (बरवपी, गोांय) द |णवन्सी आळव (टप्रप्तन्सपतल: टमलतग्रीस कोलेज, कल्यतणपूर) जेरी णडमेल्ल बें दूर (केनडत) म णनका डे सा मर्ायस (अयरलेंड) सुनील डीकुन्हा (एस.के.ए, लांडन) ररन्ना डीस ज (अध्यक्ष: के.सी.डबल्यू.ए. कुवेयट) क्लेरेन्स कैकोंब (ओमन) नानू मर ळ (दतयटजदु बय, यू.ए.ई.) हेनरी अल्मेडा (कोांकणी कुटम, बतह्रे यन) उदय रायकर (कोांकणी अध्ययन पीठ, धतरवतड) द |जयवोंत नायक (कोांकणी अध्ययन पीठ, मांगळू र) काऱ्यें णनवाथहि: क्तिता िेिय, मोंगळू र प्रेम म रस, मोंगळू र वल्ली क्वाडर स, मुोंबय 65 वीज क क ों णि
66 वीज क क ों णि
67 वीज क क ों णि
68 वीज क क ों णि
69 वीज क क ों णि
70 वीज क क ों णि
71 वीज क क ों णि
72 वीज क क ों णि
73 वीज क क ों णि
74 वीज क क ों णि
75 वीज क क ों णि