सचित्र ् हफ्त्याळें
अकों: 3
संखो: 51
नवंबर 26, 2020
दे वाच्ये सेवेंत १५० वसाां: आप सतलीक कार्मेल २०२० चारित्रीक विस
1 वीज क क ों णि
सोंपादकीय: र्महार्मारिचें दु स्रें र्महा वादाळ! ह्या वर्ाा च्ये र्ु वाा तेक मार्ा महिन्ाां त कोवीड-१९ मिामारीन र्ैना थाां वन अख्या र्ांर्ाराक प्रर्ार जाां वन आज मेरेन ५८,९८३,५३१ जनाां क िी मिामारी कोवीड हिडा लागली, िाां च्ये ियकी १,३९३,५७१ लोक मरण िावलो आनी ४०,७६५,५२१ जण हिडे थाां वन बरे जाां वन घरा िाटीां गेले. िे वयले र्ांखे मिामारी ियल्या वादाळा थाां वन जाल्यार आताां दु स्रें वादाळ र्ुवाा हतलाां . अख्या र्ांर्ारा र्ड आनी र्ड लोक ह्या मिामारीक बली जाता आनी र्ड लोक मरण िावता. ह्ये िावटी िी हिडा
इतली कठीण जाल्या की ियलेंच्याकी हविरीत जाल्या. र्भार दे शाां नी दू र्ऱ्ये िावटी लोकाक घरबांदी केलाां . र्माजीक अांतर, नाका-तोांडाक मार्क तर्ेंर् िात धुांवन्ांर् रावोांक ताकीत हदल्या. िाटल्या महिन्ाां नी गीमाां त लोकान र्काा री व्हहडलाां नी र्ाां गयाक गुमान कररनार्ताां िी हिडा हविरीत थरान र्ांर्ारार हवर्तारायली. उदकाां त उप्ये वांक वर्ोन, भोांवोांक वर्ोन, बाराां नी हियेवांक वर्ोन, रे र्टारें टाां नी खावांक वर्ोन र्ाां गलें गु मान कररनार्ताां फकत आिली खररमर्त दाखांवन
एकामेकाक हिडा वाां टली. र्भाराां क आमकाां नाका-तोांडाक मार्क घालुांक र्ांकड; उस्वार् र्ोडु ां क र्ुडाळ जायना. बाां दिार् जातात, वोांठाां क घालें लीिटीक मार्काक लाग्ता, आिल्या तोांडार्ी र्ोभाय हिड्ड्यार जाता - अर्लीां हर्लर बू हदिीन कारणाां दीांवन आमीां बेहफकीर केलें. कोणेंय हकतेंय खरें आर्लें र्ाां गल्यार आमकाां नाटवाना, हकत्या म्हळ्यार आमीां हर्ांतर्ें आमीां र्वाय बुद्वांत तरी आमकाां र्ांिूणा कळीत आर्ा म्हण. घराां त दे व हजयेता म्हण कळीत आर्ल्यारी घरार् ताच्येलागीां मागच्या बदलाक आमीां दे वाळाां क वेर्ें धैर घे तलें , िाका ईट घालुांक आमच्या धामीक व्हहडलाां नी दे वाळाां िरत उग्तीां केलीां आनी लोकाक आियलें. आमीां इमाहजर्ें उमें घे तले , बाां क आिडले, वोणदी आिडल्यो आनी हिडा बगलेक घेंवन घरा आनी कामाक गेल्याां व. र्माजीक अांतर नार्ताां , िात धुयनार्ताां , तोांडाक मार्क अधेंकुरें व घाहलच्चनार्ताां दोरी र्ूटया िाडकेिरीां गु र्ुगुर्ू कन्ांर्ा भोांवल्याां व. आताां िरत घरबांदी जाता, रे र्टारें टाां , बहिरां ग जमाती, उग्तीां काऱ्यीां, र्डीत जणाां क र्ाां गाता मेळोांक ना अवकार् अर्ें म्हणटाना ह्ये िावटी आमर्ें नतालाां फेर्त, नवें वरर् घराच्च कररजाय िडटे लें! आहमांर् जाणार्ोनी कना घेताां व; आनी तरी आमकाां बूद येत? -डा| आसटीन प्रभू णचकाग , सोंपादक 2 वीज क क ों णि
दे वाच्ये सेवेंत १५० वसाां: आप सतलीक कार्मेल २०२० चारित्रीक विस achieved’. अिोर्तलीक कामेल मेळ वर्ाां मेहजनार्ताां , दे वाच्या हिां डाक हदया र्ेवेहवशीां आज हधन्वार्णेन दे वार्ी स्तुती गायता. आिोर्तलीक कामेल, हशक्षण क्षेत्राां त फामाद जालें नाां व. मानािात्र मदर
वेरोहनकान स्थािन केया अिोर्तलीक कामेल मेळाक १५०व्या वर्ुागे र्ुवाळ्यार धन्ा दे वाक अगाां िाटवन, कामेल मायेर्े स्तुती गावन, वत्याा दबाजेन िो र्ांभ्रम -भ| डा| ड िती णडस जा, ए.सी.
आर्रण कना आर्ा. ह्या र्ांभ्रमाच्या वग्ता
सह प्राोंशुपालीन
आिोर्तलीक कामेल मेळार्ी एक झळक तुमर्ें मुकार दवरां क िाां व आशेताां .
२०२० वरर् आिोर्तलीक कामेल मेळाक र्ाररत्रीक वरर्. कामेल मायेक र्महिालो
मानािात्र मदर वेरोहनका, आां गहलकन धमाा
िो मेळ भारताां त स्थािन जावन १५० वर्ाां
थावन कथोलीक जाली एक धयराधीक
र्ांप्तात. मांगळू र हदयेर्ेहजांत हशक्षण आिलें
हिटीष स्त्रीयेन, जुलै १६, १८६८ ंां त
हमर्ाां व कना घेतलो ियलो धामीक मेळ.
फ्रान्साच्या बयोनाां त अिोर्तलीक कामेल
िांडीत जविार लाल नेिरू अशें र्ाां ग्ता:
धामीक मेळ प्रारां भ केलो. तवळर्ो
‘We should never measure time
मांगळु र्ो कामेलीत हबस्प मारी एफ्रेमाच्या
by number of years but by what
मुखेल्पणाखाल िो र्ांस्थो भारताां त
one feels and what one has
मांगळु राां त नवेंबर १९, १८७० वेर आरां भ 3 वीज क क ों णि
जाताल्यो. िें िळे वन तवळर्ो हबस्प मारी
केलो. तवळ आिोर्तलीक कामेलाच्या तेगाां धमा भयणीां र्वें तेगाां हभतरल्यो माद्रीय कोड्याळाच्या रुजाय काथेद्रालाक येवन
धमा भयहणांर्ो एक मेळ र्ुरू करुांक
हफगाजेच्या मालघड्यानीां व्हडा दबाजान िुशाां वार ताां काां र्ाां त आन्न कोवेंताक िाडलें. आिोर्तलीक कामेल मेळ घडलो उद्दे श हकतें?:
हर्ांतलें. ह्याच्च वेळीां मदर वेरोहनका आिलें दै वीक आिवणें कामेलाां त म्हळ्ळें र्मजोन घेतली आनीां ‘हमर्ाां वाां खातीर कामेल’ म्हळ्ळें कामेल मेळ र्ुरू कर्े हवशीां महतांत आटयताली. िी एक दे वार्ी हवशेष
मांगळु राां त प्रोतेर्ताां त हशकिार्ो प्रभाव र्ड प्रोतेर्ताां त इर्कोलाां नीां हशकोांक भती
र्हलयाां क भावाडत आनीां इतर हशकि हदां वच्याक कामेलीत तीर्ऱ्या ओडहदच्या
िावलीां. हबस्प मारी एफ्रेम आनीां
आर्लो आनीां कथोलीक र्हलयो
एफ्रेम मांगळू रच्या कथोलीक हशकिा वांर्ीत
माां डावळ न्हां यगी? रोमा थावन िवाणगी
मेळल्या उिराां त कामेलीत तीर्ऱ्या ओडहदच्या धमा भयहणांर्ो मेळ हतणें आिोर्तलीक कामेल मेळ फ्रान्साच्या
4 वीज क क ों णि
कोांवेंताां आनीां इर्कोलाां क बुन्ाद घालुांक
बयोनाां त आरां भ केलो. तवळ उदे लो
िावलें. मांगळु राां त र्ाां आग्नेर् कोांवेंत बें दूर,
आिोर्तलीक कामेल मेळ १८६८, जुलै
र्ैंट मेरीर् कोवेंत फळनीर, लेहडिील
१६. भारताक आहयया ताां र्ें मुखेल हमर्ाां व जालें क्रीर्ती हशकाि हदां वर्ें. अशें
प्रारां भ जालें र्ाां त आन्न इर्कोल.
कोांवेंत, कुांदािुराां त र्ाां जुजेर्ें कोांवेंत प्रारां भ
जालें. हततलेंर् न्हां य आर्ताां , केरळाच्या
१८७०वेर प्रारां भ जालें िें हमर्ाां व मुखल्या हदर्ाां नीां मांगळू र आनीां उडु हिांत इतर
कोांवेंत उवाा आनीां उडु हिांत र्ैंट हर्हर्लीर्
कण्णूर, कल्ललकोटे , तलर्षेररां त कोांवेंता उबारलीां. थोड्याच्च वर्ाां नीां भारताच्या
5 वीज क क ों णि
इतर राज्ाां नीां आनीां र्ांस्राच्या इतर राषट् ाां नीां आिोर्तलीक कामेल मेळार्ो र्ुवाद प्रर्ारुांक िावलो.
आज आिोर्तलीक कामेल आडळत्या
दृषटे न र् प्राां त्य आनी दोन ररजानाां जावन र्ररर्ुमार २०६ कोांवेंतानीां, लगभग १५८० धमा भयणीां दे वाच्या शेताां त वावुताा त आनीां 6 वीज क क ों णि
र्ुिीररयर जनरल भयण हनमाहलनी हतच्या आडळत्या िांगडाां र्वें बेंगळु राां त वर्ती
कना आर्ा. िो मेळ आज कोलेजी, हशक्षक तरबेती र्ांस्थे, ताां त्रीक र्ांस्थे, र्ामान् इर्कोलाां , हवशेष इर्कोलाां , हडस्पेन्सरी, प्रायवांताां र्ो आस्रो, अनाथाश्रमाां , र्माज
र्ेवा, िोर्टे लाां अशें र्बार थराां नीां आिलो
वावर दीवन आर्ात मात्र न्हां य बगार हशकिा क्षेत्राां त िुर्ून काडु ां क जायना तर्ली म्होर घालुांक र्कला.
7 वीज क क ों णि
र्ाां त आन्न कोांवेंताहवशीां थोडी मािे त दीवांक िाां व आताां खुशी व्हताां . फ्रान्साच्या बयोना
थावन आहयया धमाभयहणांक एका िन्ाा आिोर्तलीक कामेल मेळार्ें ’माां यघर’
घराां त रावोांक व्यवर्ता केली. बगलेंत त्याच्च वठाराां त आर्लल्या वेगळ्या घराां त 8 वीज क क ों णि
कामेलीत हभतरया माहद्रां नी लगभग बारा कामेलीत हभतरया माहद्रां र्ी वर्ती जाली.
वर्ाां र्ाां त आन्न कोांवेंताां त वर्ती केली.
आिोर्तलीक कामेल भयहणांनी आनीां
१८८२वेर कांकनाहडां त जेजुच्या िहवत्र 9 वीज क क ों णि
तयार जाया उिराां त थांय वर्हतकरुांक
िावलीां. र्ाां त आन्न कोांवेंताां त र्ाां मरीय बोवाडी एक हमर्तीक र्ाां तीण िाां गा ह्या र्ुवातेर दोन वर्ाां हजयेली. जेजुच्या िाां र् घायाां र्ें (Stigmata) हवशेष दै वीक दे णें
हतका फावो जालें. २०१५ इस्वेंत हतका र्ाां हतिणार्ो कुरोव प्राप्त जालो. हतच्या नाां वार एक मागण्या घर आर्ा. ती रावलें कूड अनी मागण्याघिर याहत्रकाां र्ो जागो जावांक िावला. कोड्याळाां त दोन वर्ाां र्ी हतर्ी मटवी हजणी जावांक िावली
र्ाां हतिणार्ी आनी भागेवांत्पणार्ी. कामेलीत हभतरल्यो माद्री आनीां काळजाक र्महिाया कोांवेंतार्े बाां धाि
आिोर्तलीक कामेल भयणी मांगळू र 10 वीज क क ों णि
हदयेर्ेहजांत र्ेवा हदले ियले स्रीयाां र्े
जाली. १८७३ उिराां त िें इर्कोल भयण
धामीक मेळ.
एलवीश्याच्या ३७ वर्ाां च्या मुखेल्पाणा ववीं भोवर् नाां वाडदीक जालें. इर्कोलाक भेट
फ्रान्सा थावन आहयली भयण एहलयार्
हदया इन्स्पेकटरान हतका शाभार्की
हडवैन इर्कोलार्ी ियली मुखेल हमर्तीणा
िाटयली. इर्कोलार्ी प्रगती िळे वन
जावन नेमक जाली. मदर आग्नेर्
ऊांर्ले हशकाि आर्या हशक्षकाां र्ें
कोवेंतार्ी ियली र्ुिीररयर जाली. ती
उणेंिण हदर्ोन आयलें. त्या खातीर र्ाां त
फ्रान्साक िाटीां गेल्या उिराां त मदर मारी
आन्न हशक्षक तरबेती र्ांस्थो १८९०र घडलो.
दे र् आां ज र्ुिीररयर जावन नेमक जाली
क्रमेण प्रौढशाला हशक्षकाां क हशकांवच्या
मात्र न्हां य मेळार्ी ियली र्ुिीररयर जनरल
हशक्षकाां र्ो तरबेती र्ांस्थो र्ाां आन्न हशक्षण
11 वीज क क ों णि
12 वीज क क ों णि
13 वीज क क ों णि
14 वीज क क ों णि
15 वीज क क ों णि
16 वीज क क ों णि
हमर्ाां वाां . १९६६ म्हणार्र र्ाां त आन्न कोांवेंत मेळार्ें ’अहधकृत आडळतें घर’ जावांक मिाहवद्यालय १९४३वेर घडलो. अशें र्ाां त
आन्न कोांवेंत हशकिा वलयाां त आजािाां
िावलें. कनाा टक प्राां त्य स्थािन जाल्या
उिराां त िें कोांवेंत आज िऱ्यान प्राां त्यार्ें मुख्य घर जावांक िावलाां . प्रर्तूत प्राां तीय
करुांक िावलें. आताां य मौल्याधारीत
व्हहडलन भयण मरीय शहमता हतच्या
हशकाि वाां टुन्ांर् आर्ा.
र्लिादराां र्ांगीां िाां गा वर्ती कना आर्ा.
१८९४-९६ वेर मेळाच्या ियली र्ुिीररयर जनरल मदर मारी दे र् आां जान प्रर्तूत
प्रर्तूत र्ाां त आन्न कोवेंता खाल आर्र्े
हशकिा र्ांस्थे:
र्ाां त आन्न कोांवेंत उबारलें. िें कोवेंत जावांक िावलें एक मेलफांक्त, हकत्याक िाां गा थावन उबजालीां िे र कोांवेंता आनी िे र
र्ाां त आन्न इर्कोल – १८७०
17 वीज क क ों णि
र्ाां त आन्न हशक्षक हशक्षण र्ांस्थो – १८९० र्ाां त आन्न हशक्षण मिाहवद्यालय – १९४३ कामेल इर्कोल (इां गलीष मीहडयां , आताां हर्बीएस्सी) - १९५८ र्ाां त आन्न प्राथमीक इर्कोल (कन्नड मीहडयां) – १९८८ 18 वीज क क ों णि
आनी मानािात्र मदर वेरोहनकाच्या दे खी िमाा णें मुकार्ूान व्हरुांक र्ोमी दे व अमाां र्मेर्ताां क तार्ीां बेर्ाां वाां दीांवदी. कामेल
र्ायबीण र्वाां क हतच्या माां ताां त र्ाां बाळन व्हरुांदी म्हण माग्ाां .
राषटीय मुक्त
इर्कोल
(NIOS) – १९९७ र्ाां त आन्न िूवा प्राथमीक हशक्षक तरबेती – २००४
आिोर्तलीक कामेल मेळाहवशीां र्डीत र्मजोांक र्ांिका करा: karnatakaprovince@gmail.com
ह्या भागी र्ुवाळ्यार धन्ादे वाक आगाां दीवन, तार्ी स्तुती गावन दे वाच्या हमर्ाां वाां त
or ९४४९८२४१४३.
19 वीज क क ों णि
र्मोंगळु चो चारित्रीक ’आप सतलीक कार्मेल’ र्मेळ आदली ों वसाां णनयाळटा आिोर्तलीक कामेल, एक प्रिरथम धामीक मेळ जो मांगळु राां त बुन्ाद घालो
"उज्वाड जळात्त राां वर्ो" नवेंबर १९, २०२० वेर मांगळु च्याा र्ाां त आन्नाच्या कोांवेंताां त, ’हमर्ाां वाां खातीर कामेल’ ताां च्या स्थािक मानाधीक मदर वेरोहनका ओफ द िेशन तो हदवो बळान जळवांक मांगळु राां त र्ाररत्रीक जागो र्दाां उगडार्ार्ो.
स्थािक मदराां आनी र्ाां द्याां र्ो उगडार्
ह्या र्ाररत्रीक दीर्ार्ो उगडार् काडु ां क तर्ेंर् र्ांभ्रमुांक नवेंबर १८, २०२० वेर मेळार्ीां जीां िो हनरां तर र्ांतोर् प्रर्ाताा त
काडून त्या दीर्ा फेर्त मीर्ाां त भागेली जाां वन जें भेटयलें फा| आहर्ाबालड गोन्सालवीर् ओहर्डीन आिलीां काळजाां उमाळावांक लागलीां. त्या उिराां त आर्ा 20 वीज क क ों णि
केया र्ेहमतररां तल्या मागण्या हवहदां त भ| हनमाहलनी, र्ुिीररयर जनरल, भ| अगाथा मेरी ियलेंर्ी र्ुिीररयर जनरल, भ| मररया
करूण आनी भ| शहमता प्रोहवनशल र्ुिीररयराां दक्षीण आनी कनाा टक
21 वीज क क ों णि
प्रोहवन्सार्ीां फुलाां रीद मरण िावया र्ुिीररयर जनरलाां च्या फोांडार दवररलागलीां. ह्या र्ाररत्रीक हदर्ा, नवेंबर १९, ’ते दे वूम’ गायना बराबर आिलीां अगाां िाटवन,
िऱ्येका र्मुदायाां त र्काहळां र्ें मागणें जाां वन गावांक लागलीां. अगाां िाटां वर्ें िहवत्र बहलदान मांगळु च्याा काथेद्रालाां त मांगळु र्ो हबस्प डा| िीटर िावल र्लडान्हान ६०
22 वीज क क ों णि
इतर याजकाां बराबर भेटयलें जाणीां ह्या दीर्ार्ो र्ांभ्रमीक र्ांतोर् दोडतो केलो.
र्ाां र्कृतीक काऱ्यक्रमार्ो अांग जाां वन 23 वीज क क ों णि
र्लढान्हा ताणें हदया धमोिदे शाां क मान हदलो. र्ुिीररयर जनरल, आिोर्तलीक कामेल भ| हनमाहलनी आिल्या र्ांदेशाां त ’आमीां आदलो आमच्या व्हहडलाां र्ो आनी भयहणांर्ो १५० वर्ाां र्ो उगडार् काड्याां आनी फुडाराक आहनकी दोडत्यान र्ांभ्रमार्ी वाट आर्ा कऱ्याां ज्ा कोणाक अधीक गजा आर्ा आनी जीां कोण जीवनाां त र्लवल्याां त ताां काां आनी धन्ा दे वाक अगाां हदव्याां आमच्या यशस्वी हमर्ाां वाक’ म्हणाली. हबस्प र्लडान्हान आिल्या
र्ुवाा तीक िांगड गायन उिराां त
र्ांदेशाां त आिोर्तलीक कामेल मेळार्ें
र्ाां िरदायीक स्वागत नार् आर्लो. प्रोहवनहशयल जनरल भ| शहमतान िाजर आर्याां स्वागत केलो. र्ांभ्रमाक फावो जालो िरबीां हदां विार्ो जािीर र्ुवाळो फा| हियूर् जेम्स हडर्ोजा, ओहर्डी, फा|
मेलवीन हिांटो, जे.र्., रे कटर र्ाां त लुवीर् कालेज, फा| आलफ्रेड हिांटो, रे कटर रुजाय काथेद्राल ताणीां ह्या मेळाक हदया अखांड र्िकाराक केलो. भ| मररया मेरी, ियलेंर्ी र्ुिीररयर जनरल आनी भ| र्न्मान केलो. हबस्प डा| िीटर िावल
व्हतें हमर्ाां व ह्या भारताां त स्त्रीयाां क हशकाि हदां वच्या कामाां त, ह्या ववीं ताणीां आमर्ी र्माज अती उद्धार केल्या म्हळें ताणें.
र्ाां र्कृतीक काऱ्यक्रमार्ो व्हतो वाां टो जाां वन ’िाटल्या वर्ाां र्ी प्रहतध्वनी’ बहळषठ तर्ें हर्ांहतमेंताळ रीतीन प्रदशीत केलो. नृत्य मुखाां त्र र्ांर्कृती आनी िारां िऱ्या
हनमाहलनी, र्ुिीररयर जनरल; भ| अगाथ
जहर्ांता ओहर्डी िाां काां य ह्या र्ांदभाा र
हमर्ाां व वाखणलागलो मुख्य जाां वन ताां र्ें
जांयर्र कामेल भयहणांनी आिल्या खळमीत नार्च्या वावरा मुखाां त्र िाडली र्ुधारीत
बदलावण आिल्या कामेल हमर्ाां वा मुखाां त्र जाली प्रर्तूत केली. कोयराां तले आां जाळ ताळे भरया लोकाक तटस्थ कररलागले. 24 वीज क क ों णि
उत्राां वळ प्रर्ारलीां ऊांर् आर्लीां, र्ांगीत
र्माहजांर्ेर प्रकाहशलो तर्ेंर् र्ांर्ाराच्या
आनी नटन हवल्लित्कायेर्ें आर्लें. भ|
र्वाय मूल्याां क िार्ो प्रथमत हदवो जळलो
हलनेट हडर्ोजान धन्वाद अहिाले, भ|
िाां गार्र मांगळु राां त तें दाखयलागलो, िाडून
क्लारीर् ए.र्ी.न रर्ले जुबलेवा गीत
नवी हदषा, भवाा र्ो आनी नवो प्रकाश नव्या
र्ांगीत िांगडान गाां वन र्माप्ते वाां टो कामेल
हधक्कान ह्या जगत्ताच्या फुडाराक.
हमर्ाां वार्ो र्ुवाा ते थाां वन मुखल्या मैला फात्रा िऱ्याां त ज्ा ववीं हवशेष थरान प्रकाश
िें काऱ्यक्रम भ| डा| डोरती हडर्ोजान
यशस्वी रीतीन र्लांवन, व्हे लें. ----------------------------------------------------------------------------------हभतरल्यो माद्री आनीां तेगी अिोर्तलीक कामेल मेळाच्यो धमा भयणीां आिलें हमर्ाां व भारताां त र्ुरू करुांक मांगळू रच्या रुजाय काथेद्रालालागीां आर्च्या र्ाां आन्न कोांवेंताक िावलीां. दे डशें वर्ाां च्या इहतिार्ाां त अिोर्तलीक कामेल मेळार्ा धमा भयहणांनी, आिल्ये िास्ाां र्ा िप्त्याच्या मांगळारा घडलें घडीत
र्मिीत हनस्वाथी हजण्ये माररफात
म्हजेर कटीण प्रभाव घालें तर्लें जावांक
इगजम ा ातेंत तशेंर् र्माजेंत फळादायेक
िावलें. एका स्वाद स्पषट ताळ्यान म्हाका
वावर भेटयला.
जागयलें... ‘म्हजी शाां ती तुका हदताां ...’ १७
धन्ादे वान आमर्ेर वोतया कुिेदेण्या
वर्ाां च्या र्ोफी लीवर् म्हळ्ळ्ये हिटीष
िार्त आनीां र्वा आशीवाा दाां िार्त, तार्ी
आां गहलकन र्हलयेक िो एक दै वीक
अगाां स्तुती गायताना आमर्ा हमर्ाां वाां त
अनभोग .
र्िकार हदया र्वाां र्ो उिकार
र्तार्े र्ोदनेर्ेर कथोलीक भावाडत
बावुडताां व. फुडें यी आमच्या हमर्ाां वाां त
स्वीकार कना, फुडें फ्रान्सार्ा बायोन
तुमर्ो िाहटां बो आनी मागण्यार्ो आधार
म्हळ्ळ्या शिराां त १८६८ इस्वेंत
आशेताां व.
अिोर्तलीक कामेल मेळार्ी र्ुवाा त
-भ| र्मरिया शणर्मता, ए.सी.
केली.१८७० च्या नवेंबर १९ वेर तेगी
(र्मदि सुपीरियि) 25 वीज क क ों णि
अक्कू “अक्कुच्या कुडालागीां फूटलो ग्लार् मोळिाक बुराक िडलागी? हकतलो वोत्ता
कर्ो आयलो? करें टी गेलें, वाश्रूमाक
िावर्, र्काळीां थावन र्ुरू जालो शेण
येवांक िोल उत्राजे; हतर्ें आर्लें रूम आमी
र्ुटानाां उदाक दें वोांक वाट नाां , वारें ,
येतच्च खबरे हवणें आमर्ें जालें.
जगळाणे, घडगडो मुकल्या घर्ो अण्णे अज्जा र्ाां ग्ता “वयर मोळबार इां द्र दे वाक
हमर्ाक वेताना हतर्ें आर्लें कूड, िाटीां
आनी अग्नी दे वाक झगडें जाताां , ते
येताना त्या कुडाां तल्यो र्वा वर्तू बायर
तलवारीन माताा ना उटु लीां हकटाळाां च्च िें
आर्ल्यो, िळे वन, अक्कुर्ें तोांड बावुलें,
जगळाणें, खडिाां की मार िडताना घडघडो
आयकता.”
“अक्कू...... तूां......”?
अण्णे अज्जा भारी बुध्वोांत िाट तार्ीां भुांयक
“िुता...... िें व्हडलें न्हां य, खांयर्ें शाश्वत
दोण्वािरीां भाग्वल्यारी तार्ें काम हर्ांतुांक
र्गळें गेलें जालें, थोड्या दीर्ाां नी िाां गा
अर्ाध्य.
थावनी भायर िडतेलीां.
“आवर र्ुणें धाां वोन आहयया िरीां र्डता,
अक्कू रडताना िाां वी रडलोां.
र्कैल्यो वर्तू वेगीां वेगीां वयर दवऱ्याां ”,
त्या दीर्ा थावन अक्कू मोनी जाली िाां याां र्ो
माम्मा आनी डाडा गडबडताना, अक्कू
घाय र्ड जालो, र्लोांक कषटाली, आताां ’ताां
खाहटयेर बर्ोन घायेलो िाां य िोशेताली.
आमर्ें जेवणार्ें मेजी नाां जालें अक्कू
26 वीज क क ों णि
हभांवकुरी न्हां य, अन्ाय र्ोहर्ना िाां य र्ड
उबार एक कदे ल दवना कश्टाां नी हतका
जावांक, आवर येवांक र्ाकें जालें.
तार्ेर बोर्ैलें,
दोगाां य हिल्लस्पर्ताना दु बाव जालो.
“िुता तुज्ा िाताां त हकतें”? “डाडाच्या नाां वार तुांवे केया आर्हतर्ें
“राजा...िें फैल जाग्रूत, तूां वेगीां वर् उदाक
रे काडा ”
र्डल्यार कश्ट, िें र्त्रायेन र्ाां बाळ “तुज्ा डाडान घात केलो िुता, वैर बाां दता हदताना हकतेंगी भोगलें , ताां र्े थावन ियर्
म्हणोन आिणाच्या नाां वार अर्त केली,
जालें.
िूण, िाां वे ियलेंच्च हवलेवारी केली खबर ताका नातली, र्ैलाि उलोन आताां िुल्गत्र केलाां ह्या कागदाां की मोल नाां तार्ो हजनोर् िाां वे केदाळागी, िाहकाला फर आिणें बाां दलाां म्हणोन गाजैताना माका जाग जाली, हकतें उलैल्यारी म्हजी र्ूक, िां कारी, गवी मतलबी, गत नातली अर्ें केंडताना काळीज िाप्साताां अहधकार आनी नाां व जोडु ां क िळै लें जाल्यार आज िाां व अशीां गत
थोड्या वेळान दोगाां र् गेलीां, अक्कू घराच्च अर्ागी? हलिुलो िाां व कार र्ुटतच्च
नार्ताना िडोन रडतीां अर्हलांगी? उलैताना अक्कू गागेवांक लागली, हतका
गळोभर उदकाां त दें वोन घरा येताना
उदाक हियेवांक दीवन वैर टे रेर्ाक धाां वलोां
कुहशर्ें बागील उग्तेंच्च, हकत्याक अर्ें?
िावर् बडै तालो. उगडार्ाक आयलो नांबर धाां बलो मोबैलान र्ात हदताना दोण येंवर्ी
हर्ांतुांक वेळ नाां , हभतर गेलोां, अक्कू
हदर्ली र्कला धाां वलोां.
बर्या खाहटयेर्े िाां य बुडोन येताले, रडतालीां हकतें करू ां !? हतका वैर टे रेर्ाक व्हररजे, तें मोज्ान अर्ाध्य, खटल्या वैर
अक्कू कदे ला थावन खाहटयेर िडली, तें येताना िाां व रडतालोां डाडा, मम्मार्ें नांबर
27 वीज क क ों णि
हवर्ाना ताां काां कोल केलें. फोनार तीां उलैताना िाां व अधेंकुरें थाां िले अक्कुर्े दोळे िुर्तालोां, खबर हदतच्च मोबैल मोज्ा िातीां हदलें , “आमी येताां व, राजा..... तें फैल र्ाां बाळ”. िाां वे िळू जवाब हदली, “तें आवराच्या उदकाां त व्हाळोन गेलें. !!!
-क्याथिीन ि णडि गस, कटपाडी
------------------------------------------------------------------------------------
28 वीज क क ों णि
कोड्याळच्या र्क्कड र्ाां दी मुल्याां क तो गेलो. र्ोधनाां केलीां.... तरी माां य मेल्लळ्ळच्च ना. र्क्कड आस्पत्रेच्या र्क्कड बेड्ाां र्शीं वर्ोन र्ोदलें तरी ... माां य मेल्लळ्ळच्च ना.. श्िे राां तली व्हडली आस्पत्र र्काा री आस्पत्र... थांय यी माां य मेल्लळ्ळना... बाां ळहतच्या व्हड आस्पत्रेक गेलो... िूण माां य मेल्लळ्ळना.
_पोंचू बोंटवाळ काां य वाट र्ुकोन बांद्राक गी या इगजेक बाबान हकतलें र्ोधल्यारी माां य मेळ्ळीर् ना....
गेल्या कोण्णा म्हळ्ळी आलोर्न महतांत येताना, िऱ्येक गली ताणें र्ोदली. तरी 29 वीज क क ों णि
माां य मेल्लळ्ळना.
वोताच्या भोराक र्लोन येतेल्याां क गोड आनी उदाक हदां वर्ें... धनिाराां जेवणावेळार
िाताां त आिल्या काजारार्ी िोटो दाकवन
िेजे नीर् हदां वर्ें... आशें दु बहळकायेंत,
' हिका तुमीां खांयर्र िुणी िळे लाां गी?'
दु बळ्याां क, गजेवांताां क ती केदाळाय
म्हण हवर्ाररत्त, र्ोधनाां कररत्त आर्ल्यारी
मान्वाताली. िूण व्हडिण उलयतेल्याां क,
ताका िऱ्येक कडें हनरार् राकोन आर्
िां कार दाखयतेल्याां क, ती लेकाक धररनात
लो.
ली. आिणाक च्च िोगोळर्ून उलांवर्ीां मुकार मेळ्ळ्गार हतका र्ांताि आनी खांय
तरी माां य मेल्लळ्ळच्च ना..
नातलो राग येवन हतका खोांकली येताली... अनी ती र्कडाां मुकार च्च हथांिी थु क्ताली.
** ** ** *** र्गळें बरें र् आर्ोन र्ाग्वळे र्ें काम आमर्ें कुटाम अदीां थावन र्ाग्वळे र्ें. आब
कताा ली.
वाल, कर्र, आनी िानाां म्हणोन र्ाां तेंत व्यार कताा लो. बारा मुडे र्ुवात गादे
बाब मालघडो... ताका तेग जण भाव. म्हजा
आर्ोन, घराां त दोन जोडी जोताां आर् लीां.
बाबाक आबान हशकाि दीवांक नातलें तरी
बाबाक आबान ल्हान प्रायेर काजार केलें.
आबान दू र्ऱ्या िुताक राय्यूक ग्ारे हजांत
माां य र्ेजारी हफगाजेर्ी. र्ाग्वळे च्या कामाां त
कामाक घालो. ग्ारे हजांत आिल्या
हुशार आर्ली. र्काळीां र्ार वोराां क
हुशागाा येन, र्कटाां क मोगार्ो जालो. तार्े
उटोन, बाब आनी माांय र्ाग्वळे र्ी तयाराय
िाटलो र्ालू बाप्पू ... ताका आबान
कताा लीां. बाब गाद्याां क उदाक भाां दर्ें_
ड्ैहवांग हशकहयलें. उिराां त बोांबयाां त
र्ोडर्ें, र्ारें इर्काळाां वर्ें, िोण्ण भाां दर्ें,
ट्याल्लिर्ें काभाा र र्ुरू जाताना, बोांबय
काम केल्यार, माां य रड्याां क हियेवांक
आर् या िुत्न्यान राय्यूक आनी र्ालूक
ताळणें, तण्_ भातेण, कुळीत काां डून दीवन
दोगाां यकी बोांबय आिवन व्हना , ग्ारे हजांत
रे ड्याां क कोर्ुांक तयार कताा ली.
तशें ट्यािी ड्ैहवांग कामाक लायलें.
हनमाणो बाप्पू दु जे.. ताका बाबान माां यर्ी हजयेंवर्ी कालेत यी हर्क्के
इर्कलोल हशकोांक घालो. हशकिाां त हुशार
वेगहळच्च. हतका िाि हभमात र्ड...
आर्लो बाप्पू काफये कलरार्े लोबार्ा 30 वीज क क ों णि
हर्र्टराां नीां ताका र्ाां गाता आिवन व्हे लो...
हदताां व म्हणोन ते ता'ताां च्या वेळार भायर
आनी ताका इर्कोलाां त मार्टे र केलो
र्रोन गेले.
बोांबय गेल्या उिराां त राय्युबाप्पूक आनी
** ** **
र्ालू बाप्पूक घर्ो उगडार् आयलोच्च ना. गाां वाां त गाद्याां त घोळच्याकी बोांबय र् र्गा
राय्युबाप्पू बोांबयाां त ग्ारे हजांत काम कना
म्हळ्ळे बरी जालें. हनमाणो बाप्पू दु जे
आर्ताना, अछानक म्हळ्ळे िरीां ताका एक
हर्र्टराां खांय ट् ान्स फर जावन वेतात, थांय
आवकार् र्ोधून आयलो. आर्ट् े हलयाां त
िोवी वर्ून हशकयतालो. तशें घर आनी
वर्ती कर्ो एकल्या व्हड मनश्यार्ें कार
बारा मुडे गादे बाब कूहलच्या कामाां गाराांक
िाड जालें. लागहर्या र्क्कड
धना करवन ,धहनयाक वर्ाा क र्ात्तीर् मुडे
ग्ारे हजांक गेल्यार ताां काां काम गोत्तुना
गेण दीवन घोळतालो.
म्हणताले आनी बरो मेकान्ीक आनी हफट्टर आर्र्ो एकलोच्च म्हणोन
मधेंर् आबाक िद्याां त दू ख येवन आब
राय्युबाप्पुलागीां ताका धाड लें खांय. तें
हुशार नार्ताां िडलो. राय्युबाप्पू , र्ालू
व्हडलें कार राय्युबाप्पून घड्येन ररिेरी
बाप्पू, आनी दु जे बाप्पूक कागात बरवन
करून हदताना त्या आर्ट् े हलयाच्या
हतळहर्लें. िप्त्या हभतर आब र्रलो.
मनश्याक भारी खुशी जाली. राय्युबाप्पुर्ो
टे हलग्राम माना मोनाा खबार तेगाां यकी
िार् िोटा , एड्ेर्, नांबर काणघेवन ' तुका
हतळहर्ली.
आर्ट् े हलयाक आिवन व्हताां ' म्हणताना
राय्युबाप्पू आकार्ाक तेंक लो. उिराां त मीर्ाक आहयया बाप्पुांनी बाबालागीां घर
आर्ट् े हलया र्ा मनश्यान राय्यू बाप्पूक
िळे वांक र्ाां गलें. 'तुमच्या तुमच्या वाां ट्यार्ो
आर्ट् े हलयाक आिवन व्हे लें. राय्यू बाप्पुर्ें
तीन मुडे र्ुवात आर्ा. तो तुमीां तुमच्या
काम आनी र्ुडर्ुडाय िळे वन ,
नाां वार करा.' म्हणताना ताणीां म्हळें
आर्ट् े हलया र्ा धहनयाच्या धुवेक बाप्पुर्ेर
'आमकाां जागो नाका दाट्टो... आमी तो
मन जालें.
जागो तुज्ा नाां वार कताां व. आताां आमका वेळ ना. आन्ेक िावटीां गाां वाक
िे णें र्ालू बाप्पू ट्यािी ड्ैहवांगा वेळार
आहयया वेळार तुजा नाां वार बरवन
गलफाक वर्ोांक र्ाधन कना जीक लो. 31 वीज क क ों णि
ताका मर्कताां त मांतनाच्या घराां त ड्ैवरार्ें
जाय तें बाब तयार दवताा लो. एकावाटे न
काम मेळ्ळें . काजार जाां वर्ी प्राय जाताना,
खाणाां जेवणाां र्ें िकवान फेर्ता भाशेन
बाबालागीां हवर्ाना मुांदरुांर्ीां अलोर्न
जातालें. राय्युबाप्पू आिल्या आर्ट् े हलयार्ा
कताा ना, राय्युबाप्पू नी खुशी दाकयली.
हजण्ये हवश्याां त उलयतालो. मुकारीां काजार
आर्ट् े हलयार्ा धन्ाच्या धुवेक घेवन
जाां वच्या ग्रेर्ी हवशीां व्हड व्हड उलवन
राय्युबाप्पू गाां वाक आयलो तर , तेणें
िोगोळहर्ताना, म्हजा माां यक र्ट्ट कना
र्ालुबाप्पू बोांबयच्या र्ेडवार्ी र्ैरीक हनघांट
खोांकली येवांक र्ुरू जाली. ग्रेर्ी हवशीां
कना आहयलो. िूण दोगी जण गाां वाां त
व्हडिण उलवन काबार कर्े ियलेंर् ,
काजार जायनाां त म्हणताना बाबाक इलें
माां यन केंकारून, हथांिी धकाा ल थुकून
बेजार जालें.
जाली. राय्युबाप्पूक कठीण राग आयलो. आनी राय्युबाप्पुर्ा तोांडार जाां वर्ी
** **: ** ***
बदलावण िळे वन ग्रेर्ीक िूरा हवषय गुमानाक रीग ले.
एक िप्तोभर दोगी बाप्पू आमगेर च्च आर्ले. राय्युबाप्पून आनी र्ालू बाप्पून
आमोरी _ तेर्ा जातच्च, जेवाण जावन,
ताां र्ो दोगाां यर्ो वाां टो बाबार्ा नाां वार
र्कटाां हनदलीां. बाप्पुांक हवहवांगड कूडाां
बरवन दीवांक हनधाा र केलो. ह्या वेळार
हदलीां. बाब, माां य, िाां व आनी दाट् टू
घराां त र्बार गजाली घडोन गेल्यो.
र्वगाां यी र्ोप्यार हनदल्याां व.
अनाहुताां र्ीां हशांकळ र्ुवाा त जाली मात.
मध्याने रातीां माां यक जाग जाली. बाबाक धोांकुळन उटवन माां यन बाबाच्या कानाां त
** ** ***
र्ाां गोांक र्ुरू केलें. ' आळे , ते तुजे दोगी भाव , ताां र्ो जागो तुज्ा नाां वार बरवन
राय्युबाप्पू गाां वाक येताना आर्ट् े हलयाच्या
हदता म्हणतात. तुांवें एका बऱ्या वकीलाक
ग्रेर्ीक र्ाां गाता आिवन िाडन आहयलो.
धरून, तो जागो तुजा नाां वार ररहजर्त्र कर्ें
बाबान दोगाां य भावाां क गम्मत करुांक र्ुरू
बरें ' म्हणताना ग्रेर्ी कुहडर्ी गजा हतर्ुांक
केलें. हियेवांक कांट् ी र्ोरो, तळटी र्ूर,
ऊट ली... िाां र्ें िुस्पुर्े आयकोन शेमेली.
काटाच्या कोांब्यार्ें मार्, आनी हकतें िूरा
काां य बदलावण तोांडार दाकयना स्ताां ती
32 वीज क क ों णि
िाटीां वर्ोन हनदली.
हतर्ा िाताां त आर् ली र्ारोण वोडन काणघेवन, माां यच्या केर्ाांर्ी केर्टी धना
दु स्रे हदर्ा र्काळीां ग्रेर्ीन राय्युबाप्पुलागीां
गोमटे च्या खाां दाक राय्युबाप्पून र्ारोणेन
माां यन आनी बाबान उलहयलें राजाां व
मारुांक र्ुरू केलें. आमीां ल्हान भुगीं हकतलें
र्ाां गलें. राय्युबाप्पून तो हवषय लेका भायर
रडल्यारी बाप्पून र्ोडलें ना. खांय
दवरलो. ' ताां र्ा नाां वार बरवन हदां वर्ें आनी
आर्हलगी ग्रेर्ी, धाां वोन येवन , हतणेंय
ररहजर्ट् ार कर्ें दोनी एक च्च .. ताां तूां काां य
माां यच्या िाटीक, गोमटे क मारुांक र्ुरू
वेत्यार् ना' म्हणताना ग्रेर्ी वोहगच्च रावली
केलें.
उिराां त बाब, राय्युबाप्पू, आनी र्ालू बाप्पू
माां य काां यर् बळ नातलेबरी धणीक
वकीलाक घेवन ररहजर्तार आफीर्ाक
शेवटाली.
गेले. ताां र्ो जागो बाबाच्या नाां वार केलो. बाबान ताां काां लागहर्या र्ुरेच्या गडां गाक
इया वेळान बाब घरा आयलो. आमीां
आिवन व्हना बरी र्ूर दीवन आिलो र्ांतोर्
रडोन रडोन बाबालागीां र्ाां गलें. बाब मेटाां
ताां र्ेर्ांगी वाां टून घेतलो. घरा येताना
र्डताना राय्युबाप्पू म्हणालो ' फरामशेन
काटाच्या कोांब्यार्ें मार्, दु क्रामार्, र्न्नाां
वोन्ेक िाां वें मारलें दाट् टू... हियेलें इलें
राां द्वयेर्ें फेर्त आर् लें.
र्ड जालें... ' म्हण नेरायताना बाब र्गळो हिगळोन गेलो.
** ** **
** ** *** * र्ाां जेर बाब गाद्याकडें उदाक िळे वांक गेलो तर, र्ालू बाप्पू न्हाण्येंत न्हातालो.
रात र्गळी माां य हफांगोन आर् ली. बाबार्ें
राय्युबाप्पू र्ोप्यार आर्च्या कांळबेर
हियेलें िूरा हफवाा लें. बोतहलांत हून
लोळतालो. हततल्यार माां य र्ारोण घेवन
उदाक भना िाडन बाबान माां यच्या गोमटे
र्ोिो झाडताना बाप्पून जाय म्हण िाां य
भांवारीां शेक हदलो. जाल्यारी माां यर्ी दू ख
लाां ब र्ोडलो. माां यच्या िाताां तली र्ारोण
उणी जाहलना.
तार्ा िाां याां क लागली. ियलेंर् काल्र्ो राग
र्काळीां उटताना माां यक बरो ताि येतालो.
ताका आर्लो... हथांिी थुकुया खातीर.
आताां र्कडाां र्ें दोळे राय्युबाप्पूक
33 वीज क क ों णि
खावांक येतात तशें हदर्ताले. राय्यू
िट्टी काणघेवन , राय्युबाप्पू माां यक
बाप्पूक तार्ी र्ूक कळ ली. राय्युबाप्पू
कोड्याळ आस्पत्रेक आिवन व्हना गेलो.
तक्षण्ांर् नाटकीय रीतीर माां यच्या िाां याां क िडलो. ' र्ोभीन वोहनये, म्हजी र्ूक
हभतर ग्रेर्ीन हकतेंगी राय्युबाप्पुर्ा कानाां त
जाली... माका माफ कर, काल हियेलें
र्ाां गलें. बाप्पून र्कडाकी तकली िालयली.
इलें र्ड जालें... माका कळ्ळें ना... म्हजी र्ूक जाली'
बाब जूांव आनी नाां गोर धुवन , उिराां त रे ड्याां क धुवांक गेलो.
' दाट्टो , िाां व र्ोभीन वोहनयेक आज च्च आस्पत्रेक आिवन व्हताां ... दाक्तेराक
र्ाां ज जाली. .. काळोक माां डोन येतालो. ..
दाकवन व्हकात िाडताां ... काां य हभांयेनाका' म्हणताना बाब िरत हिगळालो.
माां य आनी राय्युबाप्पू आयहलनाां त.
** ** ** *
रातीां नोव व्हराां जाताना राय्युबाप्पू इलोर्ो लकोन्ांर् हभतर र्रलो. िूण बाप्पू र्ाां गाता
र्काळीां इक्रा वोराां जाताना र्ोर्ायहटलागीां
माां य नात ली.
भाड्यार्ें कार आहयलें. माां यक काणघेवन राय्यू बाप्पू भायर र्ताा ना, बाब यी र्ाां गाता
'र्ोभीन खांय आर्ारे ?' म्हण बाबान
तयार जालो. ' िाां व आर्ाने दाट्टो... वकात
हवर्ाताा ना, ' हतका बरो ताि येतालो...
िूरा िाडताां ... तूां येनाका... तूां रे ड्याां क धुवन
दे कून दाक्तेरान हतका अडमीट करुांक
घराच्च राव' म्हणताना बाबान घरा
र्ाां गलें... गोमटे र्ी दू ख यी र्ड आर्ा
रावाजेच्च िडलें.
खांय... दे कून हतका आस्पत्रेक दाकल केलाां . फाल्याां िाटीां आिवन िाड्येत. िोन
**
** **
कना हवर्ाना येवांक र्ाां गलाां ... आस्पत्रेर्े ियशे िूरा िाां वें हदल्यात... घर्ो एड्ेर् यी
बाप्पुांक घरा थावन बोांबय वर्ोांक एक दीर्
हदला...' बाप्पू र्ाां गोन्ांर् वेतालो.
मात बाकी आर् लो. बोांबय आनी
िाां व आनी दाट् टू दोगी रडोन्ांर् आर्र्ें
आर्ट् े हलयाक व्हरुांक आर्च्या वर्तुांर्ी
िळे वन राय्यू बाप्पून आमकाां धेंकणो 34 वीज क क ों णि
घालो. हभांयान वोली हभतर रीग या
गेल्यारी माां य थांय आहयलो दाखलो
आमकाां र्काहळां र् जाग जाली.
नातलो. कांक्नाडी र्ोधनाां केल्यारी माां य एडमीट जावांक ना म्हण कळ्ळें . बाबालागीां
दू र्ऱ्या हदर्ा दोगाां य बाप्पुांक बोांबय वर्ोांक.
ताच्या काजारार्ी िोटो आर्ली.. ती
तीां भायर र्ताा ना, बाब यी भायर र्रलो.
लोकाक दाकवन, ' िे स्त्रीयेक तुमीां
आस्पत्रे िऱ्याां त येताां म्हळ्ळ्याक , ' कारार
िळे लाां गी?' म्हण र्ोधनाां केल्यारी माां य
आहमांर् िाां र् जण आर्ाां व. जागो खांय
मेल्लळ्ळना. बाब र्कडाां लागीां हवर्ाताा लो,
आर्ा?' म्हण नीब दीवन बाबाक र्ोडन ते
िूण िऱ्येक कडे हनरार् च्च राकोन
र्ल्तेर् रावले.
आर्लो.
र्ाां ज जाली माां य आयहलना.
बांद्राच्या दाख्यालागीां एका मािळ्याक िोटो दाकयताना, तो उदगारलो...' एक िार्वें
हतस्रो, र्वतो दीर् गेलो जाल्यारी माां य घरा
कािाड नेर् ली स्त्री , केर् हबर्ळोन
येवन िावली ना.
आर्ली, िळे ताना महतांत र्ाकें आर्लेिरीां हदर्ानातली. दे रळकट्टे मागाा दे गेर आर्च्या
** ** ** **
म्हे ळें घाल्च्या आयदानाां तलें खाण काडन खाताली..' म्हणताना बाब आम्सरलो माां य
आखरे क बाबान्ांर् धैर काणघेलें.
कोड्याळ येताना िार्वें कािाड र् नेर्
कोड्याळाां त आर्ल्यारी हकतल्यो
ली. त्या मनश्याकडे दे रळकट्टे वेर्ी वाट
आस्पतऱ्यो आर्तीत? माां यक खांर्ा
हवर्ारून बाब दे रळकट्टे गेलो.
आस्पत्रेक आडमीट केलाां तें बाप्पून र्ाां गोांक नातलें.... ' र्ोभीन मेळतेलें'
दे रळकट्टे र्गळ्याहनतल्यान बाबान र्ोधनाां
म्हळ्ळ्या धैरान बाब र्काळीां वेगीां उटोन
केली. र्गळ्याां नी र्ुराां टी मारली... अक्रेक
गेलो.
बर् टें डार्ा मुखल्या गुांवडे र ताका िार्वें कािाड दीषटीक िडलें.
िां िन कट्ट्यार अर्च्या आस्पत्रेंत र्ोधलें... माां य मेळ्ळी ना..
िूण तें कािाड माां यर्ें न्हां य आर्लें.
व्हडल्या आस्पत्रेक, बाां ळहतर्ा आस्पत्रेक
कोणेंगी म्हळें ' आताताां हिश्याां क िोर्र्े
35 वीज क क ों णि
आस्रे जायते आर्ात... तुवें आर्ऱ्याां त
थांयर् आस्पत्रेंत र्ोडन येंवर्ी आलोर्न
र्ोधल्यार जायत ' म्हणताना बाब जेप्पू,
ताां र्ी. जर हतका थांयर् आस्पत्रेंत र्ोडन
काहिताहनयो, बज्जोडी , िावूरू, आलांगार,
येनाां य तर तुवें िाां गा गाां वाां त रावोन र्ाग्वळी
उडु िी आनी आक्रेक बेळतांगडी िऱ्याां त
कररजे िडात. आनी तुका र्ोडन िाां व
माां यक र्ोधून गेलो.
शीदा आर्ट् े हलया वेतेलीां... ' म्हण ग्रेर्ीन राय्यूक धमकी हदली. बहुशा राय्यून तशेंर्
िूण माां य मेळ्ळी ना.
केलाां आर्तेलें. दाट्टो दयाकरून आस्पत्रे भोांवारीां र्ोधनाां कर. वोनी मेळतेली.'
** ** ** ** बाबाक आयकातानाां र् तकली घुांवळ त्या दीर् बाब दे रळकट्टे आनी आर्ऱ्याां क
आयली. गुकाा रान उदाक शेणावन बाबाक
वर्ोन येताना बरो काळोक जालो. िोर्ट
र्नीन केलो.
मेनान एक कागात िाडन हदलें तें आमीां बाबाक हदलें.
खांर्ाकी फाल्याां र्काळीां िाां व यी तुजेर्ांगीां येताां म्हणोन बाबाक घरा िऱ्याां त िायलो
बोांबय थावन र्ालू बाप्पून बरहयलें कागात
गुकाा रामान.
खांय. बाबान रातोां रातीां गुकाा राच्या घरा कागात काणघेवन वार्ुांक व्हना गेलो.
माां य घरा नार्ताना एक िप्तो जालो.....
बाबान तार्ेकनाां कागात वार्यलें.
हकतलें र्ोधल्यारी माां य मे ळ्ळीर् ना... मोगाळ दाट् टू, माां य मात िाटीां आयलीर् ना. र्ालून मागर्ें बेर्ाां व. तुजेलागीां माका ताां र्े मुकार र्ाां गोांक जावांक ना दे कून िें
(र्माोंय पाटी ों आयली पूि...? येंवच्या
कागात बरयताां .
अोंक्याोंत)
आमीां बोांबय येंवच्या आदल्या हदर्ा रातीां राय्यू आनी ग्रेर्ी उलवन आर्लीां. वकात
-पोंचू बोंटवाळ.
कच्याा हनबान वोहनयेक आिवन व्हना हतका
---------------------------------------
36 वीज क क ों णि
खि झुजािी आपली सलविी, बि्या नडत्यान आपिायता! र्ांर्राां तले िे र राषत्र दीषट दवना आर्तात. िाणें एक बरी दे क दीवांक आर्ा. िूण,
ट् ां िाक अर्ल्या "व्हड आनीां मित्वाच्या र्ुगुणा" हवषीां काां यर् िडोन गेलें नाां . केवल आिलेंर् "फटहकरें " गुमट वाजवन्ांर् वेता तो.
अमेररकन हफजेंहतच्यें एहलर्ाां व र्ांिोन दोन
िफ्ते उतरले. आनीां, दोन्ांर् दीर्ाां हभतर,
अशें णकत्याक? च्यार व्हर्ाां िैलें, तार्ी प्रहतस्पधी हिलरी
कोण हजकलो म्हळ्ळें र्मजतेल्याां क र्मजलाां . ह्या र्मजानातलेल्याां िैकीां िैलो जावनार्ा, िाली हफजेंत दोनालड ट् ां ि.
ल्लक्लांटन आर्ली. दे र्भर जुम्ला वोट िळे ल्यार, हिलरीक ट् ां िा प्रार् र्ड आां कडे लाभलेले. म्हळ्यार, ट् ां ि िाटीां आर्लो. िूण,
"अिूण व्हड बहुमत वोटाां नीां िें एहलर्ाां व हजकलाां " म्हळ्ळो फट नारो िो नवेंबर च्यार
ताररके थावन आज मेरेन र्ाां गत्त आयला. आिूण र्लवलाां म्हण ओिवोन घेवांक
एलेकटोरल कोलेहजांत ती िाटीां िडलेली. ५३८ एलेकटोरल मत आर्च्या ह्या र्ांहवधानीक र्ांघटनाां त, ट् ां ि ३०६ मताां नीां मुकार गेलो. आताां , त्यार् र्ांघटणाां त बैडेन
हकतलें कषट म्हण ताणें दाकवन हदलाां .
३०६ मत हजकला. िें िावानाां जाल्यार,
अमेररका र्ांर्ाराां तलो अधीक बहलषट दे र्. व्हयल्यान, िाटल्या २५० व्हर्ाां थावन एक
लोकतांत्र राषत्र. १३ प्रदे र्ाां थावन र्ुरू कना , आज ५० प्रदे र् आर्लेलें "फेडे रेशन" अमेररका. अर्ल्या राषत्राच्या मुकेहलवयर
राषट् भर, बैडेन ट् ां िा प्रार् लगबग ५ हमल्ललयन र्ड वोट हजकला. अशें , कस्सलो दु बाव नार्तानाां , ट् ां ि र्लवाला. िें ताच्या गुमानाक वर्नार्तनाां रावोांक आर्ाध्य. िूण, र्लवणीां माां धून घेवांक हकतलें कषट!
37 वीज क क ों णि
असलें नडतें एक "पससनाणलटी
दोग व र्ड प्रहतस्पधी आर्च्या एका
णदस डस ि" म्हण्येत:
स्पध्याां त िऱ्येकल्याकयी जीक मेळर्ी अर्ाध्य. कोणें एकल्यान हजकाजे तर,
१. र्ोडन र्ोडर्ी र्वय जाय. खरी गजाल
दू र्ऱ्यान र्लवाजे. च्यार व्हर्ाां िैलें हजकर्ी
हकतें म्हण हवषलेशण कर्ी मेंद्वार्ी र्कत
र्ता ट् ां िार्ी. आनीां आताां , र्लवोांर्ी र्ता
आमकाां जाय. बदलुांक जायनातल्यो
तार्ी.
जाहयत्त्यो िररर्हतती आमच्या जीवनाां त येतात. तवळ, एक नदर आिल्या भगणाां
३. एका र्लवणी भायर हजणी आर्ा:
वयर दवर्ी बरी. बेजाराय भग्ता. तर
फावोतो हदषटी-कोण गजेर्ो. हिां दी
हकत्याक? राग येता? हकत्याक आनीां कोणा
हफल्ाां त एक गीत आर्ा: "में िल दो िल
वयर? जर हजकललोां, तर कर्लीां भगणाां
का शायर हुां . मैं िल दो िल का शायर हूां .
येतीां? ह्या दोन थराच्या भगणाां मधें फरक
िल दो िल मेरी किानी िै
हकतें? जर आिलें नडतें भगणाां प्रमाणें
िल दो िल मेरी िस्ती िै
र्लवन वरुांक जाय तवळ, जालें जावन
िल दो िल मेरी जवानी िै
गेलाां म्हण माां धून भगणाां वयर जैत वरुांक
मैं िल दो िल का शायर हूां ...वो भी एक
जाय.
िल का हकस्सा था, मैं भी एक िल का हकस्सा हूां ...
२. र्लवणीां आनी जीक िीां दोन एकर्
काल म्हज्ा जाग्ार दु स्रो
नाण्यार्ीां दोन कूर्: र्लवलोां म्हणतर्,
आर्ललो; फाल्याां िरत म्हज्ा
आिूण ’वायट" म्हणोांक जाता? खांत जाां वच्यें
जाग्ार आन्ेकलो आर्तलो!
र्िज; िो मानुषीक गूण. ट् ां ि एकलो हटवी
४. तुकार् हततलो मित्वार्ो जावन घेनाका:
िर्ानाहलटी आर्लो. एक तेंिार, ताणें "द
हजणी इतली गांभीर नैं की िडलेल्या वेळा
एिरें टीर्" म्हळ्ळो ररयाहलटी शो र्लवन
उटोन, माती िुर्ून, एक घडी अम्रुको िार्ो
वेला. "यू आर फयाडा " म्हण हकतल्या
हदवन मुकार र्लोन वर्ोांक जाय. फाल्याां र्ो
िावटीां आनीां हकतल्या जणाां क ताणें र्ाां गलाां .
दीर् आर्ा. ट् ां िा हवषयाां त र्ाां गच्यें तर, ७१
हकतलीां जणाां रडल्याां त आनी आिलीां
हमहलयन अमेररकन लोकान ताका मत
भगणाां उर्ाना गेल्याां त. िूण, आक्रेक,
दीला. ताका आनी ताच्या नीहतांक एकदम
"ररयाहलटी" तर्ी. वार्तव गजाल तशी.
हतरार्कार मेळोांक नाां . इतलेंर् की िेल्याक 38 वीज क क ों णि
आनी ताच्या नीहतांक र्ड लोकान हवांर्लाां .
नैं तर्यी ट् ां ि २०२४ र्ाध्य आर्ा. मऱ्यादे न
र्ार व्हर्ाां उिराां त, िरत एक र्ांद्राि आर्ा.
र्ोडन गेल्यार, बैडेन तर्लो "व्हड
िें र्त माां दल्यार, र्लवणीां जीक जावन
काळजार्ो" मनीर् ट् ां िाच्यो येदोळर्ो
बदलुांक र्ाध्य! हकतलेशीां हबजनेर्ाां र्लवन
"वायट कन्ो" भोगर्ुांक िुरो. ताका
वेया, लुिाण र्ोर्ून bankrupt
मुकल्या हजहणयेंत "कोडहतांकर्" वेर्ी घजा
जाया ट् ां िाक हकतें िें कळीत नाां ?
िडर्ी नाां . उळट्याां वाटें थावन" नीट वाटे न तकली उकलून र्लोांक ताका अन्ेक
५. Be a good loser: बर्या
र्ान्स मेळोांक र्ाध्य आर्ा.
स्पोट्ा र्मनार्ी ओळोक िी. र्लवणीां खार्गी जावन घेनार्तानाां , आयच्या हदर्ा
दे कून, िैलें, र्ांिादकीयाां त ओर्टीन बाबान
प्रहतस्पधी आिणा प्रार् बरें खेळ्ळा म्हण
र्ाां गलेल्या िरीां, "ट् ां ि, िोटली बाां द आनी
तार्ी शाभार्की कर्ी. अमेररकन र्ररत्रेंत
वैट िौर् र्ोड".
र्लवया हफजेंहतांनीां भारीर् र्ोभायेन आनीां मऱ्यादे न िद्वी र्ोडन हदल्या. ताां र्ीां "concession speeches" लोक फरत फरत आयकताां आनीां शाभार्काय हदता. ६. मुकार र्र: गोलफ एक
नामणेर्ो खेळ. आमच्या र्मुदायाां त िो खेळ काां य हवषेर् िर्ांदेर्ो नैं.
(बरविी: हफलीि मुदाता)
िूण, ट् ां ि िो केन्नांयी खेळोन आर्ा. ताच्येर्
--------------------------------------
गोलफ कोर्ा आर्ात आनी ह्या ववीं तार्ी र्ांित्ती उबजल्या. हकत्याक? जर, एक िावटीां र्लवलो खेळघाडी िरत खेळोांक
आयलो नाां , तर तार्ी जोड खांय वर्ात? फाल्याां र्ो दीर् म्हजो, आयर्ो दू र्ऱ्यार्ो म्हण खेळघाडी िरत िाटीां येता. ट् ां ि २०२० 39 वीज क क ों णि
*ज ग जलपात*
भारत दे शाां तू , प्रत्येक राज्ाां तू , प्रत्येक हजलेंतू कायीां ना कायीां खाहर्यत आस्सा.
रामायणाां तू र्ीताििरण जालें. राम ,
जगत्प्रहर्द्ध जोग जलिात आमगेल उत्तर
लक्ष्मण हतक्का र्ोद्दीत रान्नाां तू , वनाां तू
कन्नड हजलेर् स्रषटी र्ौांदऱ्यार्े show
हफताा ले. एक कडे न ताां का तान लागता.
piece जावनास्सा.
राम जमीहनांतू बाणमानूा कुांड तयार कताा . त्या कुांडाां तुल्यान नदी जन्मा येत्ता.
केनडा आनी अमेररकार् र्रिहद्दरी " नयागरा फोल्स " आल्लस्सल्यावरी हशवमोग्गा
बाण मानूा तयार जाहलले कुांडाक " अांबू
आनी उत्तर कन्नड हजलेर् र्रिहद्दरी "
तीथा " म्हणताती. तें तीथा हशवमोग्गा
जोग िोल्स " आस्सा. दोन्नी नामाां कीत
हजलेंतूल तीथािळ्ळी तालूकाां तू आस्सा.
जावनास्साती.
त्यार् तीथाां तुल्यान जन्मा आयील नदीक "
रामायण मिाभारताां तू ल मित्वार्ी
शरावती " म्हणताती.
घटना वनवार्ाां तू घडलेती. 40 वीज क क ों णि
कन्नडाां तू अांबू म्हळ्यारी बाण ; शर
आल्लस्सलेर्ी , मताना कस्सने बैला गाडीरी
म्हळ्यारी बाण. बाण मानूा जन्मा आयील
भोनूा व्हनाा तूां , जीव आस्थना एकिांता
हदकून त्या नदीक तें नाव शोभता.
िोळोनू यो (गुांहडां तू िोडर्ो) जोग जलिात.
अांबू तीथाां तू जन्मा येवनू , र्ह्याद्रीर्
हवद् युत्त शक्ती उत्पादनेक
र्ान-िोड गुड्ेंक प्रदहक्षणा घालनू ,
हलांगनमल्लक्कांतू शरावतीक डे म बाां दलो.
शरवेगान व्होांवत शरावतीन एकदम ९००
अस्सीां जावनू ह्या जलिातार् रुबाब िैलेवरी
फूट र्क्कल गुांहडां तू उडी मारली. आनी
ना. िावर्ाहडां तू अहतवरषटीन धरण
एक हवश्वहवख्यात जलिात हनमाा ण जालो.
भरल्यारी , गेट उघडून उदाक र्ोडताती. तेन्ना जलिातार्े हनजरूि िोळोवेत.
िो जलिात जोहगमठ गाां वर्े लाग्गी उच्याा हदकून , " जोग जलिात " म्हळील
ह्या स्रषहटां तू माधूऱ्य आस्सा. र्ौांदऱ्य
नावान प्रहर्द्ध जालो. उां हर्ांतू जगाां तू दु र्रे
आस्सा. आनी र्ूक्ष्म द्रषटीन िळै यल्यारी
क्रमाां कारी आस्सा.
हवज्ञान भी आस्सा.
वेहनजुवेलाां तूल " एां जल्स िोल्स " प्रथम
मैर्ूर रायाल दरबाराां तू हदवान
क्रमाां कारी आस्साां .
जावनार्ील इां हजहनयर र्र एम. हवश्वेश्वर य्याल हदव्य द्रषहटां तू िी अिार जलशक्ती ,
जोग जलिात िोळोनू प्रहर्द्ध कन्नड
कवी मूगूर मलप्प म्हणता -
हवद् युत्त शल्लक्तांतू िररवतान कोर्े हवर्ार
आयले. ताणे शरावतीक धरण बाां दलो. तेन्नाां च्यान जोग जलिात भाग्गून गेलो.
मानवनागी हुट्टीद मेले एनेन कांडी
वैशाखाां तू तमी बरगाल िीडीत प्रदे शाां तूल
र्ायोतनक र्ांर्ारदोळगे गांडागुांडी
िाडकुळी मनशाां वरी हदर्च्या लागलो.
िे ररकोांडू िोगोहदल र्त्ताग बांडी
तेन्ना जलिाताक िळै ल्यारी आमगेल दोळें तू
इरोद्रोळगे ओम्मे नोडू जोगाद गुांडी.
उदाक येत्ता.
मनुषय जावनू जन्मायेवनू कस्स कस्सने िळै लें , मरो िऱ्यांत र्ांर्ाराां तू ताित्रय
आमगेल दे शाां तू हिहटषानी राज् कताना , वायर्रोय जावनार्ील लोडा कजान
41 वीज क क ों णि
(ई.र् १९०२) तू " जोग जलिात "
बळकत र्क्कल दें हवल्यावरी हदर्ता ती
िोळोच्याक आहयलो. तो इतल खूष जालो
राणी.
की...ताणे र्रकाराक एक न्हयीां , दोनी न्हयीां , तीन हवनांती ित्र बरै ले खयीां !
िन्नार्ेक वरषा माक्षी िाां वे जलिात िळै ल तेन्ना बरोन दवरली र्ारोळी-
त्या ित्राां तूल मजकूर, " खांर्े कारणान िो जलिात नाश जावच्याक हदवच्या ना.
वरषाकाल रौद्रावतार
हवद् यूत उत्पादनेक धरण बाां धून , उदाक
र्ुांदर रावण रूि.
अन् कारणाक वाफच्याा ना. "
हनजान प्रदे श गजानेन आमकाां कताा भयभीत.
तागेल अन्मान अगदी खरे जालो. आत्तां तें रावणरूि , ती गजाना िावर्ाहडां तू जोग जलिात फोर इन्न वन्न जावनास्सा.
झोर िावर्ू िडीलतेन्ना , धरण भोनूा , ओवर
िह्मावरी र्ारी तोांड ताक्का. प्रत्येक तोांडाक
फ्लो जालील तेन्ना िोळोवेत. इतर हदवर्
एकेक नाां व आस्सा. राजा , रोरर , रोकेट ,
आस्स म्हळ्यारी आस्सा , ना म्हळ्यारी ना.
राणी. जनवरी , फेबरवररां तू गेल्यारी , िजारर्गळ्याां तू िोडू , दावहदका च्यान ियला , थोरू हदर्र्ो , राजा.
बाराां यशी मेट्टां दें वनू , र्क्कल गुांहडां तू बर्ूनू लाल्लग्गच्यन जलिात िोळोवेत. दें वतना
काळजी घेवका. हकत्याक की...म्हळ्यारी , ताक्का लागून ऊांर्ी कम्मी िण भयांकर आभाट कतालो रोरर.
तीां मेट्टां म्हळ्यारी माळे मेट्टां न्हयीां. िे ज्जे खयीां दवताा ती म्हळील कडे न िूणा लक्ष दवोकाा . कस्सने लक्षदीवनू िोळोर् आर्ल्यारी , एक
हतर्रे र्ो फोर्ाा न र्रळ र्क्कल
कडे न स्थीर राबून िोळोका. र्क्कलदे वनू
िडता, ताक्का रोकेट म्हणताती.
वैऱ्यी येनािडे न , तुमगेल आां गाां तुली शक्ती
आनी त्या शल्लक्तर्े ताकत तुमकाां स्पषट र्गळ्याां तू नाजूक, वैयल्याां न र्ावकाश
कळता.
जावाहलल्यावरी , िात्थरा आधार घेत , 42 वीज क क ों णि
जोगाां तू प्रथम जलहवद् यूत उत्पादना
प्रवार्ी केंद्र हनमाा ण कोनूा , िजारोां कोटी
घटकार्े उदघाटना , श्री जयर्ामराजेंद्र
रू. कमैता. आनी आमगेल दे शाां तू हनर्गाा न
ओडे यराल िात्तान (३०-१-१९४८)
हनमाा ण केलील िजारोां प्रवार्ी केंद्र ऊनूा
जावर्ाल्लस्सलें.
ताज्जे हकम्मत्त आमकाां कळना.
दु दैवान तेर् दीर् मिात्मा गाां धील ित्या जाली. काऱ्यक्रम रद्द कोर्ेिळ्ळें . नांतर
" जोग जलिात " बद्दल िेिराां तू ,
फेबरुवररां तू तो केलो. त्या िायड्ो
माहर्काां तू , छािून आयील वाच्चूर्हकांता ,
इलेकट् ीक प्रोजेकटाक मिात्मा गाां धील
टी.वी री दाकैल भोांवडी काऱ्यक्रमाां तू
नाां व दवरलें.
िोळोर्हकांता एक िांता प्रत्यक्ष वोच्चून िळया. दु र्रे िांता तुम्मी आनी र्ार लोकाां क
" जोग जलिात " िोळोच्याक एक
दाक्कोच्याक घेवनू वत्ताती. कारण आनांद
दीर् लाग्तलो. मैर्ूर बांगला , हिटीष बांगला
हकतल वाां हटता हततल वाढता.
िोळोच्याक तीन-र्ार की.मी र्लत वोर्का. ओटो मेळता. थयीां गेल्यारी र्ात-आठ िोांयट् र् आस्साती. एकेक कडे न राबून िळै यल्यारी , जलिातार् वेग वेगळें रूि हदर्ता. फोटोग्रफी छां द आल्लस्सल्यानी मुद्दाां वोर्का.
- पद्मनाभ नायक ( ड णों बवली)
हर्ांगािूर प्रवार्ोद्यमा खातीर , क्रतक ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
43 वीज क क ों णि
दोन हजाराांक रेंव म्हजा बायलेर्ांगीां टी. वी. िळे वन िळे वन
जाि हदल्यार तूां बुद्वांत... ना तर बुद्दू ...'
आमर्ो िेटो ' टोमी ' यी भारी हुशार
गुद्दू मारले बरी कडक उलोणें. एम. र्ी
जाला. योग, र्ांदशानाां कताा ... आता'ताां
बरी टायल कररत्त टोमी आां ग िालयतालो.
ताका र्बार र्वालाां धोर्तात. दे कून तो येवन म्हजी तकली खाता... व्हाळायेन
िाां वें हकत्याक िेट्या मुकार र्ुमार जायजे?
माती केलेबरी... कीरान िेर र्ाब ले
िाां वें म्हळें ' जायत... हवर्ार..." कोन बनेगा
बरी...
करोड िहतांत बीग बी भाशेन टोमी आयतो.
िोर र्काहळां र्ें वाहकांग जावन िेिर
' िाां व थोडीां नाां वाां हवर्ाताां ...र्ाकी जाि
वार्तर्...िाां व इलो हनराळ जालोां.
हदल्यार िार् ना तर नािार्... म्हजें ियलें
बाल्कहनर्ा कदे लार बर्ताना टोमी
र्वाल आताां तुजे मुकार...
िाजीर...
' ह्या नाां वाां त र्ांधान आर्ा.. जीव यी ' अळे या.. तुजेलागीां थोडीां र्वालाां हवर्ाताां .
आर्ा..हकतें तें नाां व? '
र्वालाां र्ुलभ अर्ात. र्वालाां त जािीक हिां ट यी आर्ा... तकली खर्ा कना र्ाकी
' भारी र्ुलभ... राजीव ' 44 वीज क क ों णि
' र्ाकी जाि '
' व्हाव.. तूां बरो हुशार आर्ाय... र्ाकी जाि.. कीि ईट अफ..'
' र्ांद्राक ताळ िडर्ें एक नाां व र्ाां ग...?' ' मुकलें र्वाल _ ह्या मनश्याक हवमान ' इां हदरा'
र्ोडु ां क गोत्तुना.. नाां व तशेंर् आर्ा.. कोण तो?'
' करे कट..' ' तो राजेश िायलेट' ' आमच्या हजयार्ें नाां व आर्र्ो एक राजकारणी आर्ा. तार्ें नाां व हकतें ?'
'वेरी गूड...' अिुरबाय... मोगार्ाां नो... तुमीां र्वाां जाणाां त ... आमच्या गाां वाां त िावर्
' डी. के. शी. '
येता... न्हां यो व्हाळतात.. दऱ्यो आर्ा..हियेवांक मात उदाक ना... एक ल्हान
' व्हारे व्हा.. र्ाकी जाि. अन्ेक र्वाल
शी िेक.. िरत तुमर्े मुकार ...' म्हणोन
आताां तुजे मुकार.. ' क्रषणार्ें नाां व आर्ा..
टोमी िाां य उकलुांक गेलो.
िूण िो केदाळाय वोगोच्च आर्ता.. कोण िो?'
' हिर्ो टोमी... न्हां य आर्ा.. रें व आर्ा... वीर् िांर्वीर् िजार हदल्यारी रें व मेळाना..
िाां वें तकली खोिुांक र्ुरू केलें.. र्ट्ट कना
' िाां व बडभडताना म्हजें अधें आां गलें
उगडार् आयलो. िाां वें म्हळें ' मावन (मन)
बाल्कनीक आयलें. टोहमयी िावलो... हतका
मोिन हर्ांग..'
िळे ताना टोमी अहनकी र्ड हुशार जालो...
' करे कट जाि.. िारहलमेंटाां त कहवतामय
' िरत र्वालाां र्ांगीां िाां व टोमी..'
भाषण कर्ो मिान मनीर् कोण? ' ' मुकलें र्वाल... दोन िजार रुप्याां क घरा
' ग्रेट... िो अांतराषट् ीय मट्टार नाां वाडदीक.
बागलार रें व िाडन हदताां म्हळ्ळो र्ांर्द
हवश्वर्ांस्थ्ाां त उलहयलो आटल हबिारी
कोण?'
वाजिेय' 45 वीज क क ों णि
" त्या कटीलार्ें हिटील िाां गा वाजयनाका.. हनकाळ.." टोमी हशमटी िांदाां घालन वर्ोन ियर् बर्लो. िाां वें तक्षण्ांर् कटीलाक फोन केलें... " दोन िजाराां र्ी रें व.." तक्षण जाि आयली. ' नीवू करे माडूव
' तूां तोांड धाां ि आनी र्ल िाां गार्ो टोमी..'
व्यक्ती व्याप्ती प्रदे शहदां द िोरहगद्दारे ...'
म्हजी बायल बोबाटली..
-----------------------------------------------------------------------------------
फ्राद वी. जे. णर्मनेजाच्या र्मानाक व्यल्लक्तत्वाच्या िादऱ्याबार्ें रां गाळ हजण्ये हर्त्रण मती िडद्यार िार्ायो मारुांक लागलें. म्हजी आनी तार्ी वळक र्डु णें र्ोळा
वर्ाां र्ी, िाां व काणीक ित्रार्ो र्ि र्ांिादक जावन वावुच्याा काळार र्ी. उिराां त 'हमत्र' ित्रार्ो र्ांिादक जातर् आमर्ो बाां द र्ड घट जालो. आल्तडी - िल्तडी िें लोकामोगाळ अांकण ताणे हमत्र ित्रार म्हज्ा मोगार्ो हमत्र िादऱ्याब वी. जे.
बरोवांक र्ुरू केलें आनी ह्या अांकणाच्या
हमनेज दे वादीन जाली बोव दु खाभरीत
िरे क अध्यायार्ो ियलो वार्िी िाां व आर्
खबर मेळताना एके घहडयेक आघातान
लोां. म्हजेर वतो प्रभाव घालुांक र्क लें
मत काळोकाां त रें वडली. दु स्रे घहडये िाां वें
अांकण िें . फुडें बोव र्ड लोकामोगाळ
बोव र्ड िर्ांद केया ह्या अिरूि
जालें मात्र न्हय िे र ित्राां नी अर्हलांर् अांकणाां 46 वीज क क ों णि
बरयशें तार्ेलागीां हवनोवण्यो र्यत
आजून हजवो आर्ा. आल्तडी-िल्तडी,
आयल्यो.
िाां िाळें , र्ाां खोव ह्या बुकाां र्े छाप्या काम र्यत ताणें म्हजे िातीां हदलें. ताणें हमत्र तशें
मुांबय / बेंगळु राां त आर् लो िादऱ्याब
िे र ित्राां नी बरहयलीां र्माज जागृतेक लग्तीां
तवळ तवळ मांगळु र्े भेटेक येताना हमत्र
शेंबरोां वार्प्याां र्ीां ित्राां तार्े थांय आर्र्ी
दफ्तराक येनाशें िाटीां वर्नातलो. ताका
र्माज र्ुद्रािार्ी काळजी उटोवन
कोांकणी भाषे थांय, ित्राां थांय बोव गुांडायेर्ो
दाकयतालीां. धाकड्याां आदीां तो मुांबय
हुर्को आर् लो. आमी तेग र्ाां गात्याां नी (
आर्ताना ताणे र्माजीक र्ुधारण
िाां व, हवतोरी आनी ररच्ची कवतार) हमत्र
र्ांघामुखीां र्माज र्ुद्रािालग्तीां केलो
ित्राां त वावुर्ें/ वोद्दाडर्ें िळे ताना तो
आमोलीक वावर, ग्ल्याडीर् बाय, मीक
हिगळतालो आनी आमकाां धयर तशें
म्याि, हवकटर रोहड्गर् आनी िे राां थावन
उत्तेजन हदतालो. कोणें तरी ताच्या
िाां वें र्मजून घेत लो.
अहभमानीां नी ताच्या खर्ाा क आर्ूां म्हण हदले ियशे आमकाां दीवन, ताच्या
जर्ो िाां व ताच्या बिाां र्ो अहभमानी तर्ोर्
वळहकांच्याां र्े हवळार् दीवन ताां काां वर्ा भर
ताणे भेटांवच्या हमर्ार्ो, प्रर्ांगा र्ो आनी
ित्र धाडा म्हणतालो. ह्या िाटल्यान तार्े
रे हतरें र्ो अहभमानी. ताणे भेटांवच्या हमर्ाां त
दोन उद्दे श आर्ले. एक आमकाां आथीक
भाग घेंवर्ी खुशीर् वेगळी. िोर् आनभोग
मजत हदां वर्ो, दू र्ऱ्यान िे राां क वार्िा रूर्
मा. ज्ो मेरी लोबोन भेटांवच्या हमर्ावेळीां
लागोांवर्ो.
र्यत म्हाका जाला. दे व हभराां त, दे वार्े
र्रणीां िडर्ें, र्िाडर्ें, दे वा मुकार आिूण आां डू हडकुन्हा आमर्ो र्ाां गाती जाल्या
हककोळ म्हणर्ें अर्लीां मागणीां व हगताां तो
उिराां त एक िावटीां आमकाां ताणें बेंगळू र
हभल्कूल िर्ांद कररनार्लो. दे व म्हळ्यार
र्यत आिहयलें. कािुर्ीन प्राहदां च्या
मोग, दे कून ताका िोटलून धताां , उमे हदताां ,
राजाहजनगराां तल्या र्ल्लच्चदानांदाां त आमकाां
ताच्या उर्क्यार खेळताां , वेंग माताां अर्लें
राविा-जेविा वेवर्ता करून बेंगळु राां तल्या
हर्ांताि आमर्ें आर्ुांक जाय म्हण तो
थोड्या दानी आनी र्ांस्थ्ाां र्शीं आिवन
म्हणतालो आनी नवोर् आध्यात्मीक
व्हना आमर्े कश्ट ताां काां र्मजावन
आनभोग तो हदतालो.
जायराताां , वगाण्यो एकटावन हदलो उडार् 47 वीज क क ों णि
अर्ल्यार् उमाळ्याां नी भर लीां तार्ीां हगताां
याजकाां र्ी गजा ना, बगार, त्या शेमाा वाबरीां
आयकाल्यार अत्म्याक फेर्त . ह्यार्
हजयेतल्या याजकाां र्ी दे क र्ड गजा आर्ा.'
खातीर कोण्णा तार्ेर्वें मेळून 'काां यर् म्हाका नाका' नाां वार्ी हगता कोवळी िगाटर्ें
डयाहबटीर् हिडे क वळग जावन िादऱ्याब
भाग म्हाका लाभ लें. ताच्या ७०व्या जल्ा
आस्पत्रेक िाव लो आनी उिराां त ताका
हदर्ा (एिरील १८, २०१०) म्हजें लगीन
मांगळू र र्ाां . आन्न प्रायरीक िाडला ती खबर
आर्लें आनी त्यार् हदर्ा िी कोवळी
तडोव करून बोव श्या तीन र्ार महिन्ाां
मेकळीक काऱ्यें र्लें. रे स्पेरा हमर्ार ताणें
उिराां त र् म्हाका मेळ ली. एक दीर् िुर्ात
हदलो रोर्ाळ शेमाां व म्हज्ा लग्ना
करून ताका मेळुांक कुडाहभतर िाां य तेंक
हजहवताक आहशवाा द र् म्हण िाां व लेक्ताां .
लो िाां व एके घहडयेक रूक जालोां. िादऱ्याब हवजे वील र्ेरार बर्ून आर् लो
िादऱ्याब हवजे म्हज्ाकी दोडत्या प्रायेर्ो
तेंय एका िाां यार. र्ाक्री हिडे न तार्ो एक
तरी ताणें म्हाका हदलो र्ाां गात एका इश्टा
िाय बली घेत लो. म्हज्ा दोळ्याां नी भर
तर्लो. तार्ें तें िार्तें िार्तें मुकामळ
लीां दु खाां िळे वन तो अम्रुको िार्लो.
आनी व्हड ताळ्यार्ें र्ुडाळ शीदा उलोवणें
गाां वान गाां व रे तीर दीवांक, हमर्ाां भेटवांक,
हवस्रुांर्े तर्लेंर् न्हय. च्यार वर्ाां आदीां तो
घराां च्यो भेटो करुांक र्ुडर्ुडायेन धाां वर्ो िो
केंगेररां त वर्ती करून आर्ताना ताका
याजक अशें र्ाक्री हिडे ववीं एक िाां य
मेळुांक म्हण िाां व गेया वेळार तार्ी
िोगडावन वील र्ेरार्ेर बर् लें िळे वन
भलायकी हततली बरी नात ली तरी म्हजे
िाां व हनजायकी शेमेवन गेलोां. िूण ताच्या
र्वें उण्यार तीन वराां बर्ून कोांकहणच्यो,
तोांडावयली िजाळा र्ाकर इल्ललशी र्यत
धमाा च्यो, राजकीयाच्यो थोड्योश्यो गजाली
उणी जावांक नात ली. अर्ले िररगतेंत
उलयी लो. त्या मदें याजकाां हवशीां थोडे
तुमकाां कशें भोग्ता फादर? म्हण िाां वें
हवर्ार जाताना ताणें उग्त्यान र्ाां ग लें िें
तडवुांक जायनाशें हवर्ार या र्वालाक
उतर म्हज्ा कानाां र्ेर आजून आवाजता.
तार्ी बोव र्ोांिी जाि- िाां व ियलेंर्े बरीर्
'लोयड, आज आमर्ो लोक मर्त हशकिी
र्ांतोर्भरीत आर्ाां . दे वान म्हाका काां य उणें
आनी बुद्वांत जाला. आताां च्या युवजणाां क
करुांक ना. िाां गा म्हाका बरें कना िळे तात.
आनी भुग्ाां क व्हड व्हड शेमाां व हदां वच्या
िो हजहवतार्ो एक वाां टो. दे वान म्हाका
48 वीज क क ों णि
आताां बरी िुर्ात हदल्या दे कून जाता हततलें
मोनाा िाां िाळ्यार्ेर आल्तडी थावन िल्तडी
वार्ताां , बरयताां '
गेलो फ्राद हवजे र्दाां अमर उतालो, र्ोभीत याहदां र्ो र्ाां कोव बाां दून तवळ तवळ
कोवीड काळा उिराां त तेणेंर् भायल्यान
येवन वेतलो.
र्ुमार िावटीां िाशार जाल्यारी हभतर वर्ून ताका मेळर्ी आर्क्त िाां वें घेतली ना. आनी मुकार तो मेळर्ो र् ना तें हर्ांत्ताना र्ुर्ुारे वोमतता त. तार्े र्वें र्ारललीां आमोलीक वोराां उगडार्ाक िाडर्ीां आनी तार्े तर्ल्या एका तालेंत वांत याजकाक आमर्े र्माजे खातीर हदयाक दे वाक अगाां हदां वर्ें र्ोडल्यार िे र हकतेंय कर्ेिरीां ना.
-ल यड िे ग , र्माजी ’णर्मत्र’ सोंपादक
------------------------------------------------------------------------------------
49 वीज क क ों णि
50 वीज क क ों णि
51 वीज क क ों णि
कक ों िी र्महान साणहती, तजन नागेश स द ों े अोंतिल करर्ाां त ियले स्थानार आहशहलांर्ी. तशीांर्ी मुांबयी माटुां गाां त ‘हवश्वेश्वरय्य कन्नड भवन’ हनमाा णाां त अध्यक्ष श्री वरदराज आद्य िाां गेले र्ाां गाताक वावर कलेले.
दी. नागेश
र्ोांदे दे श हवदे शार्े र्ाहित्य वाजुनू र्ांग्रि करतहशहलांर्ी. आनी र्ांर्कृत, इां गलीष आनी कोांकणी भाषा र्ाहित्य मनन करनू
इां गहलषाां त २० आनी कोांकणी भाषेंत १० िशी र्ड िुर्तक बरयलाां ती. आनी “कोांकणी भाषेर्ो इहतिार्” र्ांशोध नात्मक ग्रांथ बरोवन प्रख्यात जालाां ती. मिादानी जावन आहशलो श्री नागेश र्ोांदे ताां गेले
उत्तर कन्नड हजला हशरहर्ांत नाां व िाहवलो र्ोांदे घराणेंत जल्लेलो आनी कुमटाां त
कालेजाक रू. १०.०० लक्ष दे हणगा हदलेलें नांता हशरहर्र्े िांडीत लैबरे रीक अहभवृद्दी
हशक्षण करन मुखारी मुांबयीक वर्ून
खातीर ताां गेलो ल्लस्थरार्ी दान केलेलें. आनी
मफतलाल कांिेहनांत कानूनू र्लागार जावन आहशलो मानेर्त नागेश र्ोांदे िाां गेले ९० वरर्ा वयारी १५-११-२०२० ताकेर मुांबहयांत ताां गेले घराां त मरण िावहलांती.
हशरर्ी रोटरी आस्पत्रेक उदार र्िायू हदलेलो.
मानेर्त नागेश र्ोांदे िाां गेले हनधन कोांकणी
‘मुांबहयर्े कनाा टक र्ांघ’ र्े प्रवताक जावन १९६० दशकाां त कनाा टक र्ांघ स्थािन
जल् जालेले गाां व हशरर्ी एां . ई.एर्.
भार् आनी र्ाहित्य क्षेत्राक अिार नषट जालाां . ताां गेले हदव्य आत्माक हर्रशाां ती
52 वीज क क ों णि
प्राथान करन कोांकणी भार् आनी र्ांर्कृती
प्रभू, शाळें त कोांकणी हशक्षणर्ो मुखेल डा.
प्रहतषठान, हवश्व कोांकणी केंद्र अध्यक्ष श्री
के. मोिन िै, अखील भारत कोांकणी
बर्ती वामन शेणै, र्ेयरमेन डा. िी.
िररषद आदले अध्यक्ष श्री के. गोकुलदार्
दयानांद िै उिाध्यक्ष श्री कुडिी जगदीश
प्रभू, कुमटा श्री र्रस्वती हवद्या केंद्र मुखेल
शेणै, श्री हगलबटा हडर्ोजा आनी कोांकणी
श्री मुरळीधर प्रभू आनी केरळ कोांकणी
भाषा मांडळार्े अध्यक्ष श्री वेंकटे श एन.
अकाडे मी आदले अध्यक्ष
बाहळगा, खजाां र्ी श्री बी. आर. भट, हवश्व
रमेश िै, मुांबहयर्े हवश्व कोांकणी र्ांगीत
कोांकणी हवद्याथी वेतन हनधी काऱ्य दशी श्री
नाटक अकाडे मी अध्यक्ष डा. र्ी. एन. शेणै
प्रदीि जी. िै, हवश्व कोांकणी केंद्र काऱ्यदशी
आनी इतर र्ांघ र्ांस्थेर्े िदाहधकाररां नी
र्ी.ए. श्री नांदगोिाल शेणै, श्री बी. प्रभाकर
र्ांताि व्यक्त केलाां .
श्री िय्यनूरू
----------------------------------------------------------------------------------२०० वर्र्ाां र्ो िूर्हवकाां र्ो उलेख, ताां च्या कुटमार्ी घटाय मालघड्याां नी िुांजोन दवरलें दीर्वें मेंडोन्सा कुटमाक रक्षण कवर्. हक्रर्ताां व कुटमा ग्रेर्त आर्लीां तरी ‘धहनकुलू’ म्हळ्ळो उलो भोणक्याां क आनी जैनाां क मात्र र्ीमीत आर्लो िूण ह्या
वीज १५० अोंकड्याच बाब जेम्स णवन्सेंट र्मेंड न्सा क क ों िेचें दायज
म्हण्येत.
अांकड्याक र्ूक्त मानाय हवशेष दे ण्याां र्ो
िाां र्ी वळक आनी झळक ताां र्ें कुटाम
र्ाां गाताच्च१४ कुडाां र्ें घर व्हड व्हड ‘बूडू’ ‘आनी’ ‘गुत्तू’ द इल, िार्ें प्रहतरूि
१५० अांको हवशेर् आनी मित्वार्ो ह्या आनी र्बार कुटमार्ो हधगो उबो जाला.
कुटमाां र्ी एकऱ्यागटल्यान आर्ली आर्त
तर्ें आर्यान िो उलो अलोगी कोण्णा? अर्लें कुटाम आमर्ें मोधें आर्ा तें आमी िे राां र्ांगीां वाां टून घेतल्यार हकतलें बोरें ?
आनी िूवीक, ताां र्ें हशकाि आनी उद्यम मोज्ा हर्ांत्पाक हमकवालें.
केवल बाब जेम्स मात्र उद्यमाां त जयत व्हरुांक िावोांक नाां . ताां र्ो बाब नेिरुच्या 53 वीज क क ों णि
कुटमाक वळकाता, आनी ताां च्या कुटमाक
कूहडां त शाां त उराां त.
र्ाां गात हदला म्हणताना म्हाका ‘गाां धीजी आनी ‘इां हदरा गाां धी’ कटिाडी आहयया
‘१५३’ च्या ‘वीज’ अांक्याां त आमच्या
वेळार तवळच्या ’१४ जोडे त्तू’ घेवन गेलो
आळस्यािणाक आर्र्ो धर्ता,
मोजो बाब आनी मल्पे बार्ेल हमशन
कोड्याळच्या हवमान हनल्दाणाक र्ुप्प
काखाा न्ार्े नळे आमच्या िाां हडयेर िाडन
रावोन ओप्सून हदलें , ब्याां काां आमर्ीां
िाां गाच्या नळ्याां र्ीां घराां र्ोभैलो उगडार्
बुडोन वेच्या ब्याां काां च्या वेंगेंत
आयलो ल्हानिणीां माय बाबान र्ाां गलो
एकवटायताना आमी मोनें जालें दाकैलाां .
हजवो जालो. र्बार कुटमाां की आज िाां च्या
हमर्ाक वेताां व,
उद्यमाां त काम दीवन ताां र्ें जीवीत बाां दून िाडु ां क प्रेरण आनी आमकाां आदशा जाां व
मार्ाां खाताां व, उगडार् येता एका याजकान
भर्लेलें कुटाम.
हदया र्ेमाां वार्ो ’बीफ’ खाताां व गाय िरीां र्ाधे भोळे जाताां व, ‘ कुांकाड’ खाताां व
र्ांिादकीय हकतें र्ाां गोां? र्त र्ाां गोां ह्या
ताां च्या िरीां आमच्या िाां याथळाच्च
हवशेंत आयकालें तरी अवकार् मेळोांक
उर्हतताां व, ‘बोक्रो’ खाां वन बोक्रे जाल्याां व,’
नाां , मेळताना एका ित्राक नय कर्च्या
दु कोर खाां वन तार्ेिरीां लोळताां व! हकतेंय
थकानातल्या र्ांिादकार्ी उभाा आनी माां य
जाां व म्हाका हकतें ? ‘आिूण आिणाक, दे व
भार्ेर्ेर आर्र्ी वोड िळे ताना आमकाां
र्मेर्ताां क िी गतगी म्हळ्ळें र्ांिादकार्ें
िळ्ळें तल्या लोकाां की लजेक घाल्ता, ना
र्वाल तर्ें म्हका हदर्लें.
हदर्त्या र्क्तेन आमकाां आमच्ये थावन मेकळी कना भाड्याां र्ी जाताां व तरी िैहशल्या राषट् ाां त आर्ोन कर्र्ीां कामाां हर्ांताना म्हहजच्च म्हाका लज हदर्ता. कोांकलेक भहवषय नाां , जीव नाां , मोर्च्या गतीर आर्ा म्हण र्ैलाि उलोांवच्या की र्ड घराां नी,
र्ेजारा, वाड्याां त आनी हफगाजेंत कोांकणी उलैल्यारी िुरो, बर्िी आर्ले वार्ल्यारी
-क्याथिीन ि णडि गस कटपाडी
िुरो, तुटोन येंवर्ो जीव फरत कोांकणेच्या
---------------------------------------
54 वीज क क ों णि
Continue stirring on low flame for 2-3 minutes.
Almond Barfi
Add sugar and mix everything together, continue stirring on low flame until the ghee starts separating from the pan. Add cardamom powder, pistachio and Almond, mix well and switch off the flame. By Mrs.Violet MascarenhasDubai. Ingredients:
Transfer the mixture to a greased pan and smoothen the top with the spatula.
1 cup Whole Milk 3 cups milk powder 1/3 cup ghee 1/2 cup fine sugar 1 tsp cardamom powder 1/2 cup pistachio 2 tbsp Almond slivered
Garnish with Pistachios and press down gently, let it set for about 2-3 hours, then cut them to desired shapes and serve. Happy Eating!
Method: Heat ghee in a pan, add whole milk and bring it to a boil. Once the milk is bubbling on a low flame, add the milk powder slowly and keep whisking to avoid lumps. -----------------------------------------------------------------------------------55 वीज क क ों णि
१ व्हड टोमेटो
प्लेयन िै स णबरियािी
इलो मोय आनी हकल्लस्मश्यो
२ कि बास्मती ताां दूळ शीत कना हनवात दवर.
कची िीत:
जाय पडच्य वसतू:
तेल/तूि तािवन हतकेर्ाल-लोांगाां , आलें लोर्ुणेर्ो िेर्ट १ हियाव घालन भाज.
तूि व तेल
वोडतालाां व आनी कणिीर भाजी भारीक हशांदून
४ लोांगाां
उिराां त ऊरले हिटे , मीट आनी टोमेटो घालन
४ हतके र्ाली कुडके
भाज. ताका मोय आनी हकल्लस्मश्यो तर्ें शीत
२ हियाव
घालन भर्ूान भुांय दवर.
१ टीस्पून आल्या-लोर्ुणेर्ो िेर्ट २-३ वोडतालाां वार्ीां िानाां इली कणिीर भाजी हर्महटभर िळद १ टीस्पून हमर्ाां गे हिटो १ टीस्पून जीर्या हिटो १ टीस्पून गरां मर्ाला हिटो
------------------------------------------------------------------------------------
द | तानाजी हळिेकिाची एक याद नवेंबर (२१): अक्तोबर २० ताररकेर
वररश्ट कोांकणी हशक्षक, वावराडी,
र्ांर्ाराक र्ार्णीक अधेवर् मागून गेया,
मागादशी; केंद्र र्ाहित्य अकाडे हमर्ो
56 वीज क क ों णि
आधलो र्ांर्ालक दो|तानाजी िळणेकर
िऱ्याां त आशावादी प्रकाशनान माां डून
िाां र्ी याद काडून िाां णीां कोांकणी भार्,
र्ाहित्य, हशक्षण, र्ांघटन अशें वेग-वेगळ्या शेताां नी हदया अमोलीक दे णगेर्ी याद कर्ें काऱ्यें हडहजटल माध्यमार्ेर २१ नवेंबर २०२० र्न्वारा र्ाां जेर ४:३० थावन ५:३०
िाडलें. बाब शैलेंद्र मेितान काऱ्यार्ी र्ुवाा त करून र्मेर्ताां क येवकार मागून दो|तानाजी बाब
57 वीज क क ों णि
थळी (गोांय), बाब बर्ती वामन शेणय (मांगळू र), बाब र्ांजय िमाळकर (गोांय), बाय उशा राणे (कारवार), बाब तुकाराम शेट (गोांय), बाब गोकुळदार् प्रभू (केरळ),
बाब प्रेमानांद फडते (गोांय) तशेंर् बाब दामोदर मावजो (गोांय) िाणीां दो|तानाहजहवशीां र्हवर्तार ररतीन अिलो अनभोव वाां टलो. बाब प्रेमानांद फडतेन दो|तानाजी िाां र्ो रे कोडा केलो आवाज र्वाां क आयकाशें कतार्, भायी मावजो
िाणीां दो| तानाहजर्ेर एक डोक्युमेंटरी किाा क जाय आनी ताां च्या र्हवर्तार वावरार्ो हववर कोांकणी र्माजेन याद दविाा क जाय म्हणालो.
कर्ो एक व्यक्ती मात्र न्हय, बगर एक र्ांस्थो कर्ो आर्लो म्हळ्ळे हवशीां हववरून र्ाां ग्तर्, दो| तानाजी िळणेकराक
दो| आर्टीन प्रभू (अमेररका), दो| जयवांत
नायक (मांगळू र), दो| तानाहजर्ो र्ुिुत्र बाब
लागहशल्यान व्हळकले तशेंर् ताां र्ेर्वें र्भार ररतीन वावर करून आहययाां नी ताां र्ो अणभव हववरून र्ाां गलो; बाब मुकेश
तुशार िळणेकर (गोांय), बाय अन्वेशा हर्ांगबल (गोांय), दो| िूणाा नांद च्यारी (गोांय), बाब ग्ानेश्वरी तरी (गोांय), बाय योहगता
58 वीज क क ों णि
आनी गौरीश वेणेकर (गोांय), बाय अांजू
(कोर्ीन) तशेंर् र्भार कोांकणी बरविी,
र्ाखरदाां डे (गोांय), बाब गोहिनात कामत
वावराडी ह्या काऱ्याां त उिर्तीत आर्लीां.
(मुांबय), बाय हफलोमेना र्ाां फ्राल्लन्सर्को (मुांबय), वली क्वाड्र् (मुांबय), बाब हिलरी
आर्मच भात्मी
डी’हर्लवा (मुांबय), बाब आर.एर्.भार्कर ------------------------------------------------------------------------------------
साोंत आग्नेसा थाोंवन िाषटि ीय र्मट्टाच वीजर्मेळ (वेणबनाि)
budding Leaders of tomorrow” माां ताखाल कालेहजांतल्या यूट्यूब छानेलार एक वीजमेळ आर्ा केलो. िाां तूां ५०० प्रार् अधीक िात्रदाररां नी िात्र घेतलो. उदघाटन काऱ्यक्रम मागण्या बराबर र्ुवाा हतलें. भ| डा| वेहनस्सा, एर्ी, प्राां शुिाल, र्ाां त आग्नेर् कालेज (स्वायत्त) कामर्ा हवभाग ( हिजी आनी युजी). र्ाां त
हिणें र्वाां क आिल्या र्ांदेशाां त बरें मागलें.
आग्नेर् कालेज (स्वायत्त) िाणीां नवेंबर १२
हनहमता के., हवभाग व्हहडलन हबकोम हिणें
वेर “Financial Mantras for
र्वाां क स्वागत केलें आनी मुखेल 59 वीज क क ों णि
भाषणगारार्ी वळक करून हदली. भ| डा|
हदर्ाां च्या जीवनाां त आथीक प्रभाव
हवनोरा एर्ी, र्ांयोजकी, हिजी टडीर्
हववररलागलो आनी ियशे उरवांक िर प्रयत्न
आनी र्ांशोदन , र्ाां त आग्नेर् कालेज हिणें
कर्ें कर्ें म्हळ्ळें र्ाां गालागलो. ताणें
हवद्याहथांक आथीक वाटाां र्ें मित्व र्ाां गलें.
हवद्याहथांक हशकाि, काम, ियशे जमवणी
डोलन ब्यानजी, कामर्ा हवभाग, हिजी हिणें
आनी खर्ा जीवनाां त माां डून िाडून आर्त
काऱ्यें र्लवन व्हे लें.
जमांवन रीणाक िडानार्ें कर्ें राां वर्ें तें कळयलें. Earning - Savings =
ह्या वीजमेळार्ो मुख्य उद्धे श आर्लो
Spending र्ेर ताणें र्वाां र्ें मन वोडलें.
हवद्यथीं मधें ियश्याां उरवण्यार्ी जागृती िाडु ां क. डा| शरण कुमार शेट्टी, र्ि
ररशेल हडर्ोजा, एम.कोम हवद्याहथाणीन
प्राद्यािक, एम.एर्.एन. इल्लिटू ट ओफ
धन्वाद अहिाले.
म्यानेजमेंट, मांगळू र, आमच्या र्दाां
--------------------------------------
४५० वसाांच्या सोंभ्रर्माोंत आसची कोंु दापूि रुजाि र्मायेच्ये इगजे र्मुखाि द न इर्माजी उब्य ह्या मधें र्ांभ्रमार्रण कच्याा वख्ता इगजेंत थोडीां योजनाां काऱ्यगत जातात, इगजेर्ी हभतरली कूर् र्भार रीहतां नी नवीकृत
जाां वन नव्यार् इगजेिरीां िजाळटा. िार्ो वाां टो जाां वन नवेंबर १५ वेर इगजे मुखार दाव्व्व्या कूर्ीक इगजे िालकी रोजार उडु िी धमाप्राां त्याां त बहूत म्हालघडी इगजा
मायेर्ी इमाज आनी उज्व्व्याक र्ाां त जोर्ेफ
जाां वनार्र्ी ऐहतिार्ीक फामादे र्ी कुांदािूर
वाज (ह्या इगजेंत र्ुमार ३०० वर्ाां आदीां)
रुजार मायेर्ी इगजा ४५० वर्ाां च्या र्ांभ्रमार
िार्ी इमाज उबी केली.
आर्ोन ४५१ व्या वर्ाा क िाां य तेंकून आर्ताना मिामारी कोहवडाक लागोन
ह्या र्ांदभाा र र्िायक हवगार फा| हवजय
र्ांभ्रम िाटीां घाला.
जोयर्न हडर्ोजा, इमाज्ो उग्तावन िोषक बर्ा नाडा हडकोर्ता आनी कुटाम, 60 वीज क क ों णि
जोन्सन हडअल्ेडा आनी कुटाम, इगजे उिाध्यक्ष, काऱ्यदशी, धमाभयणी, िालन मांडळी र्ाां दे तर्ें इतर िाजर आर्लीां. --------------------------------------
दीपालोंकाि आनी
भजना सत्सोंग
दीिालांकार आनी भजना र्त्सांग र्ांभ्रमान
र्ले. शहनवार अभ्यांग स्नान आहशले हनहमत्त वीर िनुमांत दे वाक र्ीयाळाहभषेक आनी हवशेष िूजा कैंकऱ्य र्लयले. र्ाां जवेळ दे वळार्े प्राां गणाां तू दीिालांकार केले. हदवलीक िुषिालांकार आनेकलू गोिालकृषण प्रभू िान्नी केले. उिराां त श्री दीिावळी हवशेष िवाकालारी कोहडयालार्े गोलरकेरी वीर िनुमांत दे वस्थानाां तू
िरे कृषण भजना मांडळी, श्री कृषण मांदीर, वी.टी. रर्तो िाां गार्े र्ाां द्यानी कोांकणी आनी कन्नड भाषेर्े हवांर्णार भजना प्रर्तूत
61 वीज क क ों णि
केले.
बरहयलें दायहजवरल्ड वाहिनी आताां हलिीक प्रहतहनहधत्व दीवांक आिल्या वाहिहनर्ो लोगो तुळवेंतर् तयार केला. ह्या
वीर िनुमांत दे वस्थानार्े आनुवांशीक अर्ाक मानेर्त मांजेश्वर र्ीताराम भट्ट िान्नी काऱ्यक्रम र्ांदायेन माां डयले. ह्या र्ांदभाा री गणेश कामत, बर्ती उमेश शेणै, र्तीश िेजावर, बर्ती रमेश शेणै, एां . केशव हदनेश भट, श्रीकाां त कामत आदी मानेर्ता
मुखाां त्र तुळू भार् वाडां वर्े हदशेन तर्ें मान्ता हदां वच्याक नवें प्रयत्न िाडून आयलाां . तुळू भाशेक भारताच्या र्ांहवदानाच्या ८ व्या वोळे ररां त तुळुनाडाां त र्ळवळ र्लवन
आनी भजकवगा उिस्थीत आल्लश्यले.
आर्ा आर्ताां राजकारहणांच्या तर्ेंर्
खबिी : अिणवोंद श्यानभाग, बाळे िी
केलें िें प्रयत्न जाां वनार्ा.
प्रमुखाां र्ें गमन वोडु ां क दायहजवरल्डान
---------------------------------------
--------------------------------------
तुळवेंत दायणजविल्ड
Inauguration of the Online
२४ X ७ ल ग
Konkani Bhaas & Culture"
Certificate Course "E-
र्ररत्रेंतर् ियल्ये िावटी तुळू हलहिांत दायहजवरल्ड वाहिनीन आिलो लोगो तयार
The inauguration of the online Certificate Course “E-konkani Bhaas
करून दाखलो आर्ा केला. अर्ें दायहजवरल्ड प्रर्ार माध्यम प्रिरथम माध्यम तुळू लोगो दाखांवर्ें जावांक िावलाां . तुळू भाशेक ताां र्ीर् हलिी वािच्ये हवश्याां त एदोळर् र्भार काऱ्यक्रमाां क प्रर्तावन
& Culture” was held on 13th November 2020 through zoom
62 वीज क क ों णि
platform. Dr Alwyn D'Sa, Controller of Examinations, SAC officially inaugurated the Course. This course is organised under the STRIDE (Scheme for Transdiscip linary Research for India's Develop ing Economy) Scheme of UGC.
Rev. Dr Praveen Martis, S.J. presided over the programme and delivered presidential remarks. All the resource persons and partici pants introduced themselves to the program. 35 participants globally involved in this course, especially, from Ireland, UAE, Kuwait, Kerala, Mumbai, Goa, Bangalore, Mysuru, Udupi, Kundapur, Brahmavar, etc.
gathering and proposed the vote of thanks with M.C. Narration. About the Course This Certificate Course is exclusively designed for ONLINE classes for a duration of 50 hours. Online classes will be conducted every Friday from 6 pm to 8 pm. This course will be conducted using 3 scripts i.e., Kanadi, Nagari and Romi and option is given to the students to choose any one of the scripts for answering the online test at the end of the course. Eminent resource persons from Goa, Mangaluru, Bengaluru & UAE will be facilitating the classes on WEB. The Course Content has been designed for beginners as well as passionate promoters of Konkani Language and Culture. --------------------------------------Ex Cdt Cpt Ashika Shetty of NCC Naval Wing of St Aloysius College (Autonomous), Mangaluru, was commended by the Chief Minister of Karnataka for her exceptional service in NCC during the year
Mrs Flora Castelino, Co-ordinator of the Course welcomed the
2019-2020 with a Certificate and a Medal.
63 वीज क क ों णि
Cdt Ashika Shetty has joined NCC Naval Wing of St Aloysius College NCC Subunit in 2017 as a Cadet. She attended the first camp of NCC Annual Training Camp in May 2018. She also attended NCC Attachment Camp held at OTA Gwalior in May 2019. She has participated in All India Nav Sainik Camp-2018 at INS Kadamba, Karwar from Oct 14 to Oct 22, 2018. She has won Silver in SW Boat Pulling, Bronze in All India 64 वीज क क ों णि
Best Cadet Competition and was a part of Champion Directorate 2018. Besides this, she has secured 'A' Grade in NCC ‘C’ Certificate Examination in 2020. ---------------------------------------
Webinar on ‘Folk in Theatre’ held at SAC
The Department of English, St. Aloysius College (Autonomous)
Mangaluru, in collaboration with UGC STRIDE Scheme (Scheme for Trans-disciplinary Research for India's Developing Economy), held a National Webinar on the theme “Folk in Theatre: Colonial Encounters and the Idea of a Genre” on 17 November 2020. The Resource person for the Webinar was Dr Dheeman Bhattacharyya, Assistant Professor in Linguistics and Comparative Literature at Visva-Bharati University. Rev. Fr Praveen Martis S.J., Principal of St. Aloysius College (Autonomous), delivered the presidential remarks and informed the participants about the purpose of the collaboration with STRIDE. Ms Josna Susan delivered a brief introduction on the personal and academic life of Dr Dheeman Bhattacharyya, exploring his background and achievements. Dr Bhattacharya, through his talk, attempted to de-marginalise the notion of ‘folk’ in theatre and explored the broader trajectory which is not part of the mainstream literary canon. His talk was accompanied by a PowerPoint presentation, along with the
65 वीज क क ों णि
incorporation of short clips from a few movies.
English was the moderator for the session.
The webinar witnessed participation from all over India and the MA English students of the college also took an active part. The Webinar concluded with a question-answer session and Dr Girish N from the Department of
Ms Fathima Masna played hostess for the entire duration. Ms Rebecca Rex led the event through supplication, invoking the blessings of the almighty. Dr Ratan Mohunta, HOD of English, welcomed the gathering. Ms Shruthi delivered the vote of thanks. -----------------------------------------------------------------------------------The national webinar “The Limitless Arena of Research in Language” was conducted on the
virtual campus of St. Agnes College (Autonomous), Mangaluru on 19th November 2020 between 3 pm to 5 pm. It was organized by the Research Committee of the
college under the Paramarsh scheme of the state. Dr. Chumki Biswas, University of Mumbai, was the resource person. There were 1124 participants from all over the country who registered for this webinar. The webinar commenced
66 वीज क क ों णि
with an invocation followed by the the subject and to help interested welcome and introduction of the researchers to make the right resource person. decisions and translate them into Dr. Biswas spoke on the new age of actions. The content offered by Dr. integrative research or Biswas was excellent and received multidisciplinary research in the much acclaim from the participants arena of linguistics and languages throughout the webinar. Eand classified the various types og certificates were awarded to the research possibilities and it was participants after the vote of thanks insightful. She also introduced the was proposed. Dr. R. Nagesh was deeper levels of classification in this the convenor of the webinar and area. The main purpose of the Ms. Shailaja K. was the organizing webinar was to create awareness secretary. about the field, to create interest in ------------------------------------------------------------------------------------
जात कात वात जाती झडाक वोतल्यार उदक िजाराां नी
वोटाक राां वर्ाां क मेळतात फुलाां मनश्या वोडताक जाता बाधक फुडार्याां नी म्हे ळ्या उदकाां त तोांड धुलाां *
गोर्या काहतांत बरें र् आर्ल्यार गोर्याां क मेळते जेले काळ्या काहतांत वायटर् हदर्ल्यार 67 वीज क क ों णि
काळ्याां क मार्ते भाले गोर्या काहतांत खोटे दें वर्ार मीत नार्ताां हभतर गेले काळ्या काहतांत बरे आां ज काळोकाां तयी प्रवेर् जाले
* िजार हदयाां क मेळत वात िजे मुकार मानार्ी िाां यशीां हदयाक हदनाां त वात िडली हवर्र त्या दानार्ी
वर्र्ाां त एकलो िजार हदता एकच्च एक िावटीां मागीर एकलो िाां यशीां हदता वर्र्ाां त र्ार िावटीां र्ार िावटीां िाां यशीां हदले
जाले दोन िजार तरी ताका ना वात वातीक हकतलें बेजार एकच्च िावटीां हदलो िजार बेंडा व्हाजिान जाता काजार
-णसवी, ल िे ट्ट 68 वीज क क ों णि
सलवाल .ों .... नल्लक्तराां क आशेवन, मोळबाक िावलोां रवीक आर्तमीां बुडयलो िूण... र्लवालोां र्ांदीर दू दाळ िालांव िाां गोना नल्लक्तरा र्वें हमरयतालो. दऱ्या ल्हाराां क, मेर्वोन भुलोां हनळ्या उदका िेंडाांत लोळ्ळोां
िूण ... र्लवालोां र्ुनामीन ल्हाराां मर्हतलीां दऱ्यार्ेर अत्त्यार्ार केलो. आर्त बदीक कुबेर आर्लोां ियश्याां राशीर बर्लोां
िूण... र्लवालोां मतीक शाां त र्मादान नार्लो भाां ग्रा गजडे र नीद नार्ताां फर्लोां दे वाक िळे वांक र्गा र्ोधलो मागणें रजार उिार् केलो.
िूण.. गेलवालोां अिाां ग, भुकेयाांक र्ेजार िोर्तालो दे व माका थांयर् हदर्लो.
_ पोंचू बोंटवाळ 69 वीज क क ों णि
कन्नाडाां बे वयर दीषट िडली िावर्ार्ी ... आगोर्त म्हहिनो उदे वन आयलो र्वाां की आकाां ताां त बुडोवां क लागलो र्गळ्याां नी िावशार्ो व्हाळो व्हाळ्ळो गाां वाां न गाां व उदकाां त बुडलो िाय िाय हकतें जालें कनाा टकाक ...??? कोणार्ी दीषट िडली आमच्या कन्नडाां बेक ..??? िप्त्या थावन वोतलेल्या िावर्ाक काळो हतबो लागलो हतच्या र्ोभायेक िावर्ाखातीर र्वाां नी मागलें थोड्याां नी माणक्याां क काजार र्यत केलें र्ांर्ारार अनीत्पण, िीहतस्पोण वाडलें दे वार्ें मन िाका लागोन मोडलें जात - कात म्हण मार्ा रग्तान नाले एकामेकाक दु र्ोन उलेयले अहधकाराकातीर हकते हकतें नाटक केले ताां काां िात्येलो लोक अज आवराक र्ाां िडलो
दे वान मनशाच्या मेंद्वाां त जाण्वाय हदली जाण्वायेक लागोन टे क्नालजी वाडली टे क्नोलजीक लागोन दे वार्े र हवर्र िडली 70 वीज क क ों णि
आताां दे वाकर् आमर्ेर हवर्र िडली उडार् अयलो म्हाका र्ोदोम आनी गोमोरार्ो आबरिामान दे वाकडे गाां व उरोवांक मागर्ो (उत्पती १८:२०) र् हदर्ाां नी िृथवी, आकाश आनी र्वा वर्तू रर्लेल्या दे वाक
एकर् घडी िुरो तें हवभाडून नाश कच्याा क अताां िुणी आमी आमर्ें दोळे उघड्याां रर्लेल्या दे वाक आमी ियलो मान हदां व्याां जात कात राग मोर्ोर र्ाां डोन
ह्या िावर्ाद्वारीां नवे हलर्ाां व हशक्याां :- सुिेश सलडान्हा, सकलेश्पूि ---------------------------------------------------------------------------
कब ों ी व र्मीट णर्मसाांग? र्काळीां कोांहबयेक धना
तकली खोिूान
घुडाां त घालें
गुड्याक र्लीां
र्ाां जेच्या जेवणाक राां द्याां
र्ोधताां र्ोधताां
म्हण हर्ांतलें
आळमीां मेळ्ळीां
दोनफाराां ये वन घु डाां त हतळताां
र्गळीां आरावन
कोांबी घु डा थाां वन
घरा आयलीां
मायाक जाली
गोणी र्ोडवन 71 वीज क क ों णि
तार्ेर वोतलीां
कना गेली आनीां आताां िाां व
राां दिा कुडाक वर्ोन
हनर्त्याक मीट हमर्ाां ग
िाटीां एताना
अम्साण हर्ड् डुांक बर्लीां
धाां वली म्हजी कोांबी िाटीां येंवन
आळमीां म्हजी र्त्यानार्
(अर्ुांत हडर्ोजा)
-----------------------------------------------------------------------------------
कावळे र्मायन म्हज्या
सकाणळों चें शेळें शीत उडयलें आर्मच्या गेटी कोंु द्या थावन कावळ्यान तें
पळयलें. का का का म्हि न सगळ्या कावळ्याोंक आपयलें शेळे शीत कावळ्याोंनी रुचीन वाोंटून खेलें.
-आ् यन्सी पालडका 72 वीज क क ों णि
कथापाठ -३: क क ों णिोंतल्य र्मुोंबयच्य कथा
आशावादी प्रकाशन आनी उज्वाड िांद्राळें
िाडया राश्ट् ीय मट्टाच्या कथा-अध्ययन
िाणीां हडहजटल माध्यमार्ेर माां डून
हशांकळे र्ी हतस्री हशांकळ (वेहबनार) नवेंबर 73 वीज क क ों णि
उलवन मुांबय हजहवताच्या एकेका र्ांग्तेर्ेर वार्ुांक मेळच्या तशेंर् वार्ुांक मेळुांक जाय जाया र्ांग्तेंर्ेर उिन्ार् हदलें. गोांयच्या कोलेहजांत प्राध्यािक जावन वावर किी बाय योहगता वेणेकर हिणें २०२० वर्ाां त कोांकणगार प्रकाशनान प्रकाशीत केया वली क्वाड्र्ाच्या िाां र्व्या कथार्ांग्रि ’र्ाां कव’ िुर्तकाां तल्या २५ कथेंर्ेर अभ्यार् करून र्मीक्षा केली. कथेंत आटािर्े वेग-वेगळे हवशय, मनशामोलाां , र्ांबांध-नातीां, वयर्ाररकता, तत्वाां , मनशा हजवीत अशें वेग-वेगळ्या कथेंर्ेर आर्च्या दरे का र्ांग्तेंर्ेर केलें हवशलेषण भोव अिुभाा येन प्रर्तूत केलें. दल्गादो कोांकणी अकाडे हमर्े अध्यक्ष बाब हवन्सी क्वाड्ोर् िाणीां अिले हवर्ार मांडन २२ ताररकेच्या आयतारा र्ाां जेर ४:३० थावन
कतार् काऱ्यें र्लविी दो|िूणाा नांद च्यारीन
६:०० िर्याां त; कोांकहणांतल्यो मुांबय कथा
’कथािाठ - दु स्री हशांकळ’ हवशीां मािे त
तशेंर् ’र्ाां कव’ कथार्ांग्रिार्ेर र्मीक्षा
हदवून, कोांकहणांतल्या कथेंर्ेर तुलनात्मक
र्ली. उज्वाड ित्राच्या र्ांिादक
अभ्यार् (Comparative analysis)
मा|बा|रोयर्न फेनाां हडर्ान येवकार उलवि
र्लांवर्ीां कथािाठ जनेर-फेबरे र मयन्ाां नी
करून काऱ्यार्ें र्ुांकाण घेतया
र्लांवर्ेहवशीां उलेक केलो.
दो|िूणाा नांद च्यारी िाां र्ी मटवी वळोक करून हदतर् मा|बा|जेर्न हिांटो उद्यावर
बाब शैलेंद्र मेितान हधन्वार् िाठयले. गोांय,
िाणीां मुांबय हजवीत आनी कशें मुांबय
कनाा टक, मुांबय, केरळा आनी हवदे श
हजहवतान कोांकणी भार्, लोक, र्ांर्कृती
थावन शेंभोर हवध्याहथांनी ह्या कथािाठाां त
तशेंर् फुडारार्ेर घाया प्रभावार्ेर
िाजर आर्लीां. 74 वीज क क ों णि
MANDD SOBHANN (Reg.) Organises *TRADITIONAL KONKANI SONGS -ONLINE CERTIFICATE COURSE* In collaboration with *S.K.A LONDON* * For young and old, interested in singing, * For those who love traditions and Konkani. *Commencing on Sat. Jan. 9, '21,* *Spanning 8 Saturdays* *(Jan. 9, 16, 23, 30, Feb. 6, 13, 20, 27)* *At 7 p.m. (IST). 8 sessions of 90 minutes each = 12 hours of Training* *COURSE CONTENT* 8 different topics in 8 sessions 1. Gumo’tt Songs 2. Traditional songs (GupitMoag, Roazlin, Suryachim Kirnnam, Lucy and others) 3. Dekhnni and Manddo 4. Voviyo (Old and New) 5. Ve'rse (Wedding Songs) 6. Children’s Songs 7. Dulpodam (Baila) 8. Mandd Sobhann Songs *NOTE:* Along with learning traditional songs, you will also learn about traditions. *RESOURCE PERSONS* *Course Director/Instructor/Main Singer : Eric Ozario *Keyboard: Alron Rodrigues *Singers: Joyce Ozario, Raina Castelino, Jason Lobo, Dealle Dsouza. *NOTE : *One wouldn’t find a better bunch of experts than these, as they have the experience of having trained over 600 people, in and around Mangalore. *This is Mandd Sobhann’s sincere attempt to preserve Konkani Song-Traditions. *This training would be conducted over the Zoom App. If you are interested, kindly enrol yourself by sending your Name and WhatsApp Number to the following number – 81052 26626. Only 100 in a batch. Hurry up! *The course is absolutely free! Please consider pitching in with your donations to support this noble cause. *The ones attending all 8 complete sessions, will be rewarded with an online certificate by Mandd Sobhann. *Come, Register today! Spread the word.* 75 वीज क क ों णि
76 वीज क क ों णि
कववता: पाटल्या इक्रा मयनयांनी इक्रा ’मयनयािे कवी’ आमकां व्हळककिे जाले. आतां भारावो कवी कोण? हें प्रश्न थोड्याि हफ्त्यांनी आमकां जवाब जावन उभें जातलें. तशेंि वसाािो कवी कोण म्हळ्ळें प्रश्न २० दसेंबर २०२० वेर आमकां जवाब जावन उभें जातलें. दे कून तुमिी उत्तीम कववता ’मयनयािी कववता’ सतेक धाडुक ं फकत ९ दीस उरल्यात. इमेयलार धाडुक ं आमिो पत्तो: poinnari.com@gmail.com व वाटसापािेर धाडुक ं ७०२१९६७८८०
77 वीज क क ों णि
78 वीज क क ों णि
79 वीज क क ों णि
80 वीज क क ों णि
81 वीज क क ों णि
82 वीज क क ों णि
83 वीज क क ों णि
84 वीज क क ों णि
85 वीज क क ों णि
86 वीज क क ों णि
87 वीज क क ों णि
88 वीज क क ों णि
89 वीज क क ों णि
90 वीज क क ों णि