सणित्र् हफ्त्याळें
अक :ों 4
सोंख : 14
मार्च 18, 2021
वििीध तालेंताांर्ी उत्तीम कलाकार्च
सपना क्रासता (सलडान्हा) िामांजूर 1 वीज क क ों णि
सांपादकीय: स्त्रीय ां चो हफ्तो गोवजेन आचरिलो!
व्हय, गेल्य हफ्त् ां त सां स ि द्यांत ’स्त्रीय ां चो हफ्तो’ भ िीच गद्द ळ ये न आचरिलो. ह क स क्स दीवांक एकल्य -दोग ां क वेदीि चडवन श ल प ां गुिले, म ् क तोपी ददली, फुल ां -फळ ां ददलीां आनी भ रिच्च गांभीि ये न त ां क ां होगोळदसलें. हे सवव आवत ि दकतल्य तेंप क? एक च्च ददस क? उपि ां त दकतें ? सववय रितें! प टीां ् च्च सांकषट ां क. भ ित स्त्रीय ां दवषय ां त उलयत न त ां क ां म न दीांवन व खणट पूण दकतेंय कत व न म त्र त ां चें गुम न्ांच न ! आज दकतलेश्यो ल ख स्त्रीयो भ ित ां त तसेंच सवव हे ि ां दे श ां नी द दल्य ां चे गुल म ज ल्य ां त. त णीां सद ां नीत कचीं क म ां फकत गुल दमगरिचीां. गजव पडट न म त्र त ां क ां म न आनी उपि ां त सांपूणव अवम न, अक्म न, अदतिे क आनी त ां च्य जीव चें सत्त्य न श! आमीां आत ां जेजू मेल्य उपि ां तल्य एकदवस व्य शतम न ां त दजयेत ां व पूण आमच्य सभ ि द दल्य ां ची मत स्त्रीय ां क सम न हक् ां दीवां क मुख ि येन . क ां य द दल्य ां क त णीां स्त्रीय ां क म न ददल्य ि त ां च्यो बुट्ट्यो करांक कोणी मेळदचांन ां त म्हळ्ळी दभि ां तग य? ह्य दवषय ां त दचांत्प ची अती गजव आस . आत ां चे ि जक िणी, सभ ि ध मीक व्हडील, सम जीक मु खेली त ां ची ससग व य घेंवन स्त्रीय ां क धणदसत त, दहणदसत त. हें सद ां चें द दल्य ां श सतीि ज ां वन गेल ां . बलत्क ि, अत्त्य च ि, सद ां चे ज ां वन गेल्य त. अदधक रिां क पयशे ख ववन आपलीां प त्क ां सांपूणव धुांवन सम जेंत
म न चें, घन चें जीवन स त व त. तसेंच सभ ि ां ची खुनी कनव ध ां पून व्हत व त. असले अत्त्य च ि क म कडे न ज ां वचे अधीक. दक् म्हळ्य ि थोड्यो स्त्रीयो आपल्य बोस ां नी उपद्र ददल्य ि सोसू न व्हत व त आनी कोण कच्च स ां दगन ां त आपलें क म्ांच वच त म्हण. हेंच ध दमवक ां नी स्त्रीय ां क उपद्र ददत न सम जेंत घडट आपणें स ां गलें कोण्ांच प ्ेंवचो न म्हळ्ळ्य दभांय न. दकतलेश्यो धमव भयणीय सभ ि असल्य द दल्य ध दमव क ां च्य आतववण ां क बली ज ल्य त आनी ज ां वन्ांच आस त. थोड्यो आां वक िी असली न दलस य स ां गल्य ि आपण क सैिीक मेळदचन म्हळ्ळ्य दभां य न दजयेत त. ह्य सव ां क कोण ची गत, आध ि? आमीां मनश ां पिीां मनीस ज ां वन दजयेल्ल्य किीत असलीां सवव प त्क ां सम जेंत घडचीां बांध ज ांवची सांगत ददस न . तो कोणी ज ां व तसल्य ां क दवणगो कनव च्य ि िसते कुडसोांच्य ज ग्य ि आसच्य वोड रूक क मोत व पऱय ां त उमक ळ ां वचें व जपी ज ां वन स पूण आमीां आधुनीक क ळ ि दजयेत ां व आसत ां कुडे पोलीस, वकील, नीदतद ि हे सवव दनम णें ऋजू करून द खवांक न म्हळ्ळ्य तीप व न नीत दीवांक फस्व त त. अनीतच्च ह्य क ळ ि नीतीक दसमेसत्रीक प वयत .
-डा| आसटीन प्रभू, वर्कागो
2 वीज क क ों णि
वििीध तालेंताांर्ी उत्तीम कलाकार्च सपना क्रासता (सलडान्हा) िामांजूर
दजण्ये पयण ि मेळले आवक स गळदसल्य ि कसलैं स धन करांक स ध्य आस म्हण सपन क्र सत दहणे आपल्य दजण्ये मुक ां त्र स दि कनव द कयल ां . दतच्य दजदवत च्य पयण ि दीषट ग ल्त न दतचे थांय आसच्य दववीध त लें त चें अन विण ज त . ‘आडू मुट्टद सोप्पिल’ म्हळ्ळ्य कन्नड च्य ग दी बिीां सपन न आपडन तलें शेत न . ग यन, नटन, क ि्यें दनववहण, मुकेल्पण, बिप, व च प आनी दकतें ?? सुविचलें पयर्: कोडे ल दफगवजेच्य प ल्द नें त (आत ां प ल्दने दफगवज) ब्य पदटसट क्र सत आनी ऐिीन
क्र सत ची धू व ज वन १९८२ मेय च्य १७ त केि जल्म. सुदववलें दशकप कुलशेकि्च्य स ां जुजे इसकोल ां त उपि ां त सेक्रेड ह ट्व स है सकूल ां त. दपयुसी थ वन पद्वी पऱय ां त स ां लु वीस क ले ज. एां . ए (कन्नड) मैसूि युदनवदसवटी तशें कोांकणी स्न तकोत्ति दडपलोम स ां लु वीस कोलेज. बीएड दशकप लील वती कोलेज. जल्म त न ां च दे ण्य ां ची ि स घे वन आदयल्ल्य सपन न ल्ह नपण ि थ वन्ांच मुकेल्पण सवें हे ि दे ण्य ां चो फ वोतो उपयोग केल . * २०००-२००१व्य वस व मांगळू ि ददयेसेज वैसीएस सांच लन ची अध्यक्ष ज वन अपूवव सेव ददल्य * २००३ इस्वेंत मां गळू ि ददयेसेज मट्ट ि कोडे ल्च्च्य ऐदसवैएम उत्तीम क ि्यदशी प्रशसती आपण यल्य .
3 वीज क क ों णि
कदवत स्पध्य ां त दु स्रें बहुम न.
* कोांकणी न टक सभ ह णी म ां डून ह डल्ल्य भ षण स्पध्य ां नी बहुम न जोडल्य ां त. * कोांकणी भ ष मांडळ कन व टक (िी) ह णी कोलेज हां त ि म ां डून ह डल्ल्य ‘पोसट क डव ’
* उदजिें त चलल्ल्य कोलेज हां त च्य रिले ध ां वणेंत ि ज्यमट्ट ि दतस्रें स्थ न * २००४ व्य वस व स ां लुवीस कोलेदजचें Best Outgoing Student प्रशसती तशें खेळ ां त समग्र च ां दपयनशीप. दशकप ां त उां चले अांक जोडल्ल्य क कोलेजी थ वन सन्म न. * कोले दजांत कोांकणी आनी कन्नड सां घटन ची
4 वीज क क ों णि
विक्षर् िेताांत:
तशें खेळ क ि्यदशी. * कोलेदजांत दशक्त न एनदससी दळ ां त सक्रीय ज वन सल्ल्य सपन क फडें भ ितीय नेदवांत भती ज ां वची वती आश आसली तिी दतची ल ां ब य उणी ज ल्ल्य न हो आवक स मेळ्ळोन ! * कोांकणी न टक सभ मांगळू ि ह णी आस केल्ल्य कदवत व चन स्पध्य ां त दु स्रें बहुम न.
एम.ए बी.एड सनद आपण दयल्ल्य म नेसतीन सपन भुग्य ां ची मोग ळ तशें दे ण्य वां त दशक्षकी ज वन प टल्य १३ वस ां थ वन प ल्दने केंबरिडज स्कूल ह ां ग सेव ददते आस . ् आदीां: * क मेली स ां जुजे इसकोल व मांजूि (२ वस ां ) * सैंट आां टनी स्कूल, पडील (२ वस ां ) * कम्यूदनटी कोलेज कुलशेकि (१ वसव) सेव ददल्य . ह्य दतच्य से व वदें त दतणें सब ि बहुम न तशें प्रशस्ो आपण यल्य त
5 वीज क क ों णि
अांति दजल मट्ट ि स ां आग्नेस कोले दजांत आस केल्ल्य Teacher’s Got Talents-२०१५ ह ां तूां ग यन ां त दु स्रें, नकदलनेसण स्पधो पयलें, दववीध दवनोद वळ पयलें आनी पांगड ग यन ां त दु स्रें स्थ न. केंबरिडज स्कूल प ल्दने- उत्तीम दशक्षकी प्रशसती. प्रसतूत केंद्र मांत्री स्मृती जुबीन इि नी दहचे थ वन २०१५व्य वस व दशकप शे त ां त ददल्ल्ये सेवेक दवदशषट म न पत्र फ वो ज ल ां .
‘दवद्य दथांचीां नैतीक मौल्यां’ ह्य दवषय चेि सांपन्मूळ व्यक्ती ज वन तिबेती ददल्य . आक शव णी मांगळू ि ह ां तूां पिीक्ष बिवांक दवद्य दथवनी तय ि कि्ची वेळ पट्टी ह्य दवषय चेि दवच ि दवदनमय. इसकोल ां नी न टक तिबेती क म श ळ ां
6 वीज क क ों णि
चलवन वेल्य ां त. कन व टक प्रदतभ अक डमी ह चे थ वन ‘आदशव दशक्षकी’ फलक जीवन ज्योती दशदबि ां नी भुग्य ां क तिबेती. प्रथम दचदकत्स ददां वच्य दवषय ां त ि ज्यमट्ट ि फ | मुलि आस्पत्र ह णी दशक्षक ां क आस केल्ल्य तिबेदतांत भ ग घेतल . योग तिबेती जोडन भुग्य ां क तिबेत केल ां .
लबूल ‘Flock Leader’ ज वन आजून व वि 7 वीज क क ों णि
दीवन आस . रां गमांर्ार:
स त्वे क्ल दसांत दशक्त न , कन्नड दशक्षकी िोदहणी (कन्नड स दहती) दहणे एक दीस सपन एक आां ब्य च्य रक मुळीां बसोन दतच्य प ठ ां तले दवषय सांव द रप ि स ां गचे पळवन ह्य भुग्य व क नटन चें दे णे आस ां म्हण वळकोन घेतलें आनी ‘अकबि बीिबल’ न टक ां त त क प त्र ददलो. ह्य दतच्य प्रोत्स व न आपूण एक 8 वीज क क ों णि
नटी ज वांक प वलीां म्हणत सपन . त चे उपि ां त इसकोल ां त सब ि आवक स दतक मेळ्ळ्य त. कोांकणी न टक ां त पयलो प्रवेश ‘मम्म रिट यडव ज त ’ न टक मुक ां त्र. कोांकणी न टक सभे न डोन बोसको स ल ां त आस केल्ल्य न टक स्पध्य ां त कोडे ल दफगवजे थ वन प्रदशीत
ज ल्ल्य ह्य न टक क पयलें इन म ल भत न सपन क अ्ुत्तम नटी दतस्रें बहुम न फ वो ज लें. अखील भ ित तशें अखील कन व टक कोांकणी परिषद बेंगळू ि ह णी आस केल्ल्य न टक स्पध्य ां नी ‘प टीां पळे न क ’ न टक क दु स्रें स्थ न, १९ वो अांति दफगवज न टक स्पधो
9 वीज क क ों णि
२००० अ्ुत्तम नटी दतस्रें बहुम न
10 वीज क क ों णि
आस : कोांकर्ी: नटन चें दवशेस दे णें आसच्य सपन न तें शेंबि ठक्े व पिल ां . त ची ल ां ब पट्टीच तुमचे मुक ि
* मम्म रिट यडव ज त * ब प त ां क ां बोगशी * सक्ड स ां ग त मेळ्य ां * जशें आदीां तशें आत ां
11 वीज क क ों णि
* एकच ऊि्ल ां * प टीां पळे न क * भ ां ग ि मनीस * केडी बोन बी ए * आमक ां लोटर ी उठल्य * आां कव ि मे सत्री *दचांत्न न सब्द न कने न * अशीां तशीां, तशीां अशीां, अशीां कशीां ज लीां दपशीां? * दक्रसत ां व ां क ददय दसां ह क * कुव ळ्य ची व ल * बोांगलो * स ां आां तोनी (२आ)
* मसदकिी मल्पोडची * ई बल य व ? * बोडचेंक ई बदक * एां कल लव मल्पोडू,
तुळू:
* अम्म रिट यि आग्त िे * दसांग दसांगी सांस ि
कन्नड:
12 वीज क क ों णि
ज लीां दपशीां?’ ‘भ ां ग ि मनीस’ आनी ‘दचांत्न न, सब्द न कनेन’ ह्य तीन न टक प्रदश व न ां नी भ ग घेतल . वसनेमा पर्द्ाचर: दु ब ां यत ‘अशीां तशीां, तशीां अशीां, अशीां कशीां
‘इां च आां ड एां च?/अशें ज ल्य ि कशें?’ ह्य
13 वीज क क ों णि
दपांतुि ां त अदभनय करांक म्ह क म्हजो दमत्र िोशन एम. क मत व मांजूि ह णीां आवक स
कनव ददलो. व मांजूि ां तच ह चें शूदटां ग चल्त न अिदवांद बोळ ि स ां ग त अदभनय कचो आवक स मेळ्ळो. दपां तुि ां त ह ां वें पयले प वटीां प त्र घें वचो. दकशोि मूडदबद्री हे सह यक दनदे शक ज वन सले. त णीां ददल्ल्य दनदे शन फम व णे ह ां वें अदभनय केलें आनी एक च टे क ां त
14 वीज क क ों णि
तें यशस्वी ज लें. बोजि ज व मांजूि ह चे स ां ग त य ् च दपां तुि ां त अदभनय करांक अवक स मेळ्ळो. उपि ां त त णे म्ह क ‘ अिे टीचि’ दपांतुि क दवांचलें . थांयसि म्हजो प त्र ल्ह न
तिी तो बिो हीट ज लो. उपि ां त म ने सत स्य नी अलव िीस बोांदेल ह णी म नेसत ह्य िी फेन ां डीस ह ां च्य ‘ज ां वय नां.१’ ह्य दपां तुि ां त एक प त्र ददलो. हो प त्र गोांयचो फ म द नट दप्रन्स जेकब ह चे स ां ग त कचो अवक स मेळ्ळो. ही म्ह क व् व अदभम न ची गज ल. तशें ‘मांगळू ि टू गोव ’ ह ां तुांयीां प त्र मेळ्ळ . ह चें दचत्रीकिण ज ल ां . कोिोन दनमतीां रिलीज ज वांक न .” अशें
15 वीज क क ों णि
आपल्य दसने म उगडत .
पयण ची
कथ
सपन
वटिी कोांकर्ी धारािाही: एदोळ विे ग प ां च ध ि व दहां त नटन केल ां . पयली ध ि व ही ज वन स ‘ही व ट सग व ची न्हय’. उपि ां त ‘चदलये चत्र य’, ‘म्ह क यी न तुक यी न ‘ ‘दमसेस मीन & फेदमली’ आनी आत ां ‘ऊoज फ दि.’ तशें कन्नड ां त ‘वठ ि’ 16 वीज क क ों णि
ह ां तूां प त्र केल . ह्य सवव ध ि व दहां त आपण क
सांतृप्ती आस . ह्य पयकी ‘दमसेस मीन & फेदमली’ ह्य ध ि व दहां तल्य ‘दलनेट’ न ां व न चड फ म द ज लीां म्हणत सपन . ह्य ध ि व ही ववीं
17 वीज क क ों णि
नटन चें दे णें सुद्र वांक, केमि वकव, तशें दनदे शन ददां वचे दवशीां इली तिबेती मेळ्ळी ्
बि बि हे ि ज यतो अनभोग मेळ्ळो. आत ां खांय गेल्य िी कोणैं स ां ग त ि वोन ‘सेलफी’
18 वीज क क ों णि
क डत न आनी ‘दलनेट’ न ां व न वळक त न वतो सांतोस भोग्त म्हणत सपन . गायन िेताांत: ग य न चें दवशेस दे णें सपन क दे व न ददल ां . हें दे णे दतणे बफूवि म प न गळदशल ां . सब ि सांगीत पांगड ां नी ग यल ां . आलवीन न यट, क्लोड न यट, द ां ती ब्रदि्स न यट, दवन्सेंट न यट, तशें
चांदन दटवी दवल्सन ओदलवेि चें पद ग यल ां , िोशन बेळमण ह ची ‘नशीब तूां म्हजें’, प्रश ांत ह ची ‘यो मोग ’ दववी सांतोष ह ची ‘दसां डरेल ’ ह्य कोवळ्य ां नी ग यल ां . कोांकणी न टक सभे न आस केल्ल्य ग यन स्पध्य ां नी बहुम न आपण यल्य ां त. स ां लुवीस कोलेजीन आस
19 वीज क क ों णि
विगचजेंत सेिा: केल्ल्य ‘ Talent for Development ‘ ह ां तूां ‘उत्तीम ग वपीण’ प्रशसती आपण यल्य काऱ्य वनिचहर्: बोव अपुिब येन क ऱयें दनववहण कि्ची श थी सपन क्र सत क आस . प टल्य पांद्र वस ां थ वन कोांकणी क ि्यें-सोभ ण ां नी क ि्यें दनववहण किीत आस . २०१७व्य वस व स दि ज ल्ल्य ‘दवल्सन न यट’ सांगीत स ां जेचें क ऱयदनववहण केल ां .
आपल्य युवपि येि कोडे ल दफगवजेंत वैसीएस आनी ऐदसवै एम ह ां तूां मुकेल्पण घेवन वती सेव ददल्य . प्रसतू त व मां जूि स ां जुजे क मेली दफगवजेंत आपली अमोलीक से व दीवन आस . धमवदगिी व ड्य ची प्रदतदनधी ज वन ६ वस ां से व ददल्य आसत ां प्रसतू त ् व ड्य ची गुक व ि्न ज वन से व ददते आस . तशेंच दफगवज पत्र ‘क मेली’ ह च्ये सां प दक मां डळे चो स ां दो ज वन स .
20 वीज क क ों णि
हे र गजाली: कुटमा वजिीत * कथोलीक सभ ह णी आस केल्ल्य भ षण स्पध्य ां नी, तशें दफगवज ां नी आस केल्ल्य न टकुळ्य स्पध्य ां नी, ग यन तशें इति स्पध्य ां नी तीपवद ि ज वन विवणी केल्य . * म ां ड सोभ ण सांस्थ्य न आस कि्च्य सब ि क ि्यक्रम ां नी, ग यन तशें न टकुळ्य ां नी भ ग घेतल .. * सब ि कोांकणी नेम ळ्य ां नी क दणयो, कवन फ यस ज ल्य ां त. * ‘नम न ब ळोक जेजू’ मदहन्य ळ्य न आस केल्ल्य न्य नो क दणयो स्पध्य ां त दतस्रें बहुम न.
व मांजूि्च्य म नेसत सांतोष सलडन्ह ची पतीण ज वन आपल्य दोग ां भुग्य ां स ां ग त धमवदगरिच्य ‘सलोनी दवल ां त’ सांतुषठी कुटम दजवीत दजयेवन आस . पती सांतोष आपलो स्वांत उद्यम चलवन आस . आपल्य स धन प टल्य न आपल्य पदतचो सांपूणव प दटां बो आनी सहक ि आस म्हण व् व अदभम न न स ां ग्त सपन क्र सत . म लघडी धूव सलोनी अटवेंत तशें दु स्री धूव दसमोन दु स्रे क्ल दसांत दशक्त त. मांगळू ि्च्य स ां आग्नेस इसकोल ां त दशकच्य ह्य भुग्य ां नी दोग ां यनी कि टें त ि षटर मट्ट ि भ ां ग ि चीां पदक ां आपणयल्य ां त. बरें आिेताांि
* दु बळ्य अन थ भुग्य ां क इसकोल क भती कि्च्य ां त दमनत घेतल्य . * दु बळ्य भुग्य ां च्य दशकप ख तीि दु डव सह य एकट ां वन ददल्य . * ग ां वच्य बिे पण ख तीि सम जीक व वि ह तीां घेवन, प ल्दने एक िस् क क ां क्रीट करांक ि जकीय मुखेल्य ां चो सांपकव कनव हें क म पोांत क प वयल ां . * कन व टक कोांकणी स दह् अक डमी द्व िीां ‘कोांकणी यूव आव ज’ आनी म ां ड सोभ ण ह ां च्य सहयोग न चलल्ल्य ‘कोांकणी यूव महोत्सव’ ह ां तूां भ ग घेवन बहुम न आपण यल्य ां त.
सपन क्र सत (सलडन्ह ), व मांजूि, आमच्य कोांकणी सम जेचें द यज. दतचीां त लें त सम जेच्य बिे पण ख तीि अदनकी चडीत व ां य ां न उपयोग ज ां वदीत आनी ती दजदवत ां त उां च येक प वोांदी म्हण आशेवन वीज कोांकणी ई-पत्र दतक उल दसत आनी सवव बिें म ग्त .
- ररर्डच अलिारीस, कुलिेकर
21 वीज क क ों णि
आधुनीक सिलतायेंनी तयार जाता डोन बोसको होल
० वसज्येस ताकोडे “ कोांकणी न टक सभ मुक ां त्र प टल्य ७० वि्स ां नी डोन बोसको होल कोांकणी आनी हे ि भ शेंच न टक ां क तशें िां गम ां दचयेच वेवेगळ्य प्रक ि ां क अवक स दीत्त आयल ां . होल चें ब ां दप पि्नें ज ल्ल्य न आमी तें नवीकृत करून आधुनीक शयलेि त क नवें रूप ददां वचें क म आिां ब केल ां .सब ि नवेंस ां व ां घे वन हें िां गमां दीि वेदगांच कल क ि ां च गि्ज ां क प वतलें” -बाप मेलिीन पािल वडसोजा, अध्यक्ष कोांकर्ी नाटक सभा(री) मांगळू र -----------------------------------------कोांकर्ी नाटक सभा ‘कोांकणीां न टक सभ मांगळू ि’ - ह्य सभे
दवश्य ां त आयक न तलो, कोणच आमच्य कोांकण कि वळीि आसचोन . कोांकणीां न टक सभ प्र िां भ ज वन आवदुां क प वणशें वि्स ां सांप्त त. असलो सुव ळो कि वदळां तल्य कोांकणीां मोदगांक सांतोस चो आनी आदभम न चो. ‘कोांकणी न टक द्व िीां ध मीक स धन’ ह्य ध्येय ख ल सुव व त केल्ल्य कोांकणीां न टक सभेन गेलो् ७८ वि्स ां नी कोांकण कि वदळां तल्य दक्रसत ां व ां मधें कोांकणीां भ शेचें, कलेचें, स दह् चें, सां सकृदतचें, न टक ां चें आनी पद ां सांगीत चें आां दोलन उटयल ां म्हण्ये त. ज दयत्त्य म ल्गड्य ां न टक बियण ि ां क,
22 वीज क क ों णि
उदे वन येंवच्य तन्य व कल कि ां क, आदल्य आनी आत ां च ददगदशवक ां क प दटां बो मेळलो कोांकणी न टक सभेद्व िी म्हळ्ळें सत आमी म नून घेज यच. सूर्िात जेज्वीत य जक म ! जोजव आलबुकेि्क पै ब प चे० सपण हे ०. १९४३ सपटे ०बि १९-वेि त णे० श्हि ०तल्य थोड्य उत्स ही, उमेद्व०त आनी उभेसत युवक ०क एकट ०य करून एम.पी.डे स चो “दवग्न ०त जीक “ म्हळ्ळो को०कणी न टक स ० लु वीस कोले दजच अक डे मी होल ०त पयले प वटीां यशस्वी थि न खेळोन द कयलो. आनी ह ०ग सि बु न्य द पडली को०कणी न टक सभेची. हो ज ०वक प वलो को०कणी न टक सबेचो जल्म दीस. “न टक द्व िी० ध मीक स धन” को०कणी न टक सभेचे० ध्येय व क्य. को०कणी पद ०, स०गीत, न च, न टक आनी भ शे म रिफत को०कणी स०सक्रत य ि कोन स ०ब ळू न व्हची. आनी ह्य मुक ०त्र मनश मोल ० भो०वती० प्रच ि कची० म्हळ्ळो एक म त्र उद्दे श ह्य को०कणी न टक सबेचो.
जेज्वीत य जक ब प जोि्ज आलबुकेि्क पैन को०कणी न टक सभ स्थ पन केली तियी ss दतचे० प लन-पोशण करून दतक स ०ब ळू न व्हे ली म त्र क पु चीन फ्र द दफलीप नेिीन. सुवेि को०कणी न टक सभेच्यो जम ्ो, न टक, न टकुळे आ हे ि क ऱयी० दमल ि दवद्य श ळे च वट ि ०त चल्त ली०. पूण हे ि ०च ज ग्य ि दकतलो ते ०प पऱय ०त न टक स दि कऱयेत? को०कणी न टक सभेक आपलोच स्व०त ज गो आसल्य ि बिे ० म्हण भोगले० सवव स ०द्य ०क, आ १९४७ म चव ३१-वेि हां पनकट्ट ल गीां बल्मठ िस् दे गेि एक ज गो मोल क घेवन १९४६ जनेि २६वेि तो नो०द यलो. तवळ ् ज ग्य चे० मोल रपय ३०,०००. पूण सभ ०गण ब ०दु ०क उण्य ि उणे० एक ल ख रपय तिी ज य. सगळो भववसो दे व चेि सोडून १९४८ सप्ते०बि १९-वेि क पु दचन ०चो प्र ०तीय व्हडील ब प रिचड व न नव्य ब ०दप क बुन्य दी फ तोि बे०ज ि कनव दविलो.
पालन पोिर् 23 वीज क क ों णि
ब प जोि्ज पै आनी ब प दफलीप नेिी. पू ण जेज्वीत य जक ब प जोजव पै आनी क पुचीन फ्र द ब प दफलीप ने िीन हे ० एक प०त हवन ज वन स्वीक ि केले ०.त णी० म०गळू ि च िस् ०नी स यकल ० गुड्ड वन क डली व ०वट आनी प्पम्हनत दे व म त्र ज ण ०.ब ०दप चो नक्ष ग ि ब प जोजव आलबुकेि्क पै आनी क०त्र टद ि दसपिी सोज. य जक ब प ०नी आनी को०कणी न टक सभेच उभेसत स ०द्य ०नी स ०ग त मे ळोन सव व नुमतेन स ० डोन बोसकोक को०कणी न टक सभेचो प त्रोन स ०त म्हणून दव०चून क डलो.१९५१ अगोसत १९-वेि दवग ि जेि ल मोन्सी. जुदलय न सोज न डोन बोसको होल चे० नवे० ब ०दप आशीव व दीत केले०.आनी दजल कलेकटि म नेसत ि जित्नम न ते० उगडले०.
आसचे० ‘आदससी दबलदड०ग’, ज ग्य चे० मोल,प्रतेक ज वन न टक ०क ज य ज ली स हे त ओदग वन दद०वची म्हणत न होल उगडच वेळ ि रू.२,२०,००० खच व लो.
डोन बोसको होल
प टल्य ७० वस व ०नी हज िो० ग वपी आ ग वदपदण०नी डोन बोसको होल च म ०दचयेि चडोन आपली० दे णी० आनी त ले०त ० प्रददशवली० आस त. नव्य मधूि त ळ्य ०क आनी त ले ०त ०क ह्य वेदीि बफूवि प्रोत्स व आनी उत्तेजन मेळ्ळ ०. ओट्ट िे डोन बोसको होल म्हळ्ळ्य कल म०ददि ०त ग यन कलेक दनि०ति प दट०बो मेळ्ळ आनी आजून
म०गळू ि श्हि ०त सवव सवलत यो आसले० आनी हि एक ज दतक दतच लोक क उपक िचे०, चडु णे० ८०० लोक न बसचे तसले० मजबूत आनी दवश ल होल चें ब ां दप आनी ह क लग्ती ज वन स्टे ज, ग्रीन रूम बसक इ् दी. सभ ां गण क तेंकोन
श्हि ०तल्य , श्हि भ यल्य , आनी पि्ग ां व ां तल्य थोड्य उद ि मन च द नी धदमवश्ट ०नी कुमक केली. दशव य म ने सत फेदलक्स आलबुकेकव पै आनी हे ि थोड्य दहतदचांतक ां नी ज यतो दु डू द न ददलो. ह ०ची रज्व त ददत त-डोन बोसको होल ०त वणदीि उमक ळ दयली० त ०ची० तेल दचत्र ०. पन्न स रप्य ० थ वन हज ि ० वयि द न ददल्ल्य ०ची० न ०व ० वणदद०नी बसदयल्ल्य म िबल फ त्र ०नी क ०तयल्य ०त. दे ण्ाांक प्रोत्साि
24 वीज क क ों णि
मेळत्त आस . बोवश को०कणी स०गीत स०स ि ०त एक स०स् न खळ न सत ०, वोळ न सत ०, ५७ वस व ० पऱय ०त दनि०ति को०कणी ग यन स्पधो चलवन व्हे ली कीतव को०कणी न टक सबेक फ वो. को०कणी पद ०-स०गीत च मट्ट क हो एक अपूवव तसो अपरूब द कलो. को०कणी इदतह स ०त एक महत्व चो मयल फ तोि आनी एक दवदशश्ट स दन. निीकृत बाांदप कोांकणी न टक सभ प टल्य ७७ वि्स ां थ वन कोांकणी स दि कल , कलेचे दववीद प्रक ि आनी सांसकृती जोग सणेन ि कोन स ां ब ळू न ह डन आयल्य . हज िो० कल क ि ०क, न टदकसत ०क, पद ० घडण ि ०क, ग वप्य ०क, ग वदपदण०क, स०गीतग ि ०क, भ शणद ि ०क आनी हे ि ०क आपली० दे णी० आनी त ले०त ० प्रदसुव०क कोांकणी न टक सभ च डोन बोसको होल क आत ० ७० वस व ० भिली०. होल चें ब ां दप पि्नें ज ल ां . प कें सु रिये ल ां . रक ड कुांबू ज ल ां . नळे फुटल्य त. वणदी असकत ज ल्य त. िां गम ां ची आनी पि्दे पि्ने ज ल्य त. होल ां तल्य रक ड च बसकेंनी प्रेक्षक ां क बसोांक अस द्य ज ल ां . असल्य परिप्पस्थदतांत कोांकणी न टक सभ च आडळ् मां डदळल गीां दोन दवांचवण्यो आसल्ल्यो. होल चें सगळें ब ां दप नव्य न ब ां दचें व नवीकृत कि्चें.
नवें ब दप उब ि्चें योजन अस द्य म्हण भोग्तच आडळ् मांडळीन होल चें नवीकृत कि्चें क म सुरू केल ां . डोन बोसको होल आसलेपरिां च, नव्य रप ि, आधुनीक शयलेि, दतदोडें िां गमांच, नवीकृत ग्रीन रूम, सुख ळ बसक , व हन ां क प ि्दकांग, नवीां वोशरम ां आनी हे ि सवलतेंनी वे दगांच तय ि ज तलें. डोन बोसको होल फकत न टक, सांगीत क ि्यवळी आनी हे ि कल प्रक ि ां क म त्र न्हां य क ज ि ां च रिसेपशन ां क आनी हे ि सांभ्रम ां कयी व जबी दिीि ल बतलें. उलो आनी विनोिर्ी दोन बोसको होल आमच कोांकणी समुद य चो एक गविव आनी अदभम न. प टल्य ७० वि्स ां थ वन कोांकणी न टक कलेक आनी कल क ि ां क आपलीां दे णीां आनी त लें त ां प्रदि्सुांक अवक स कि्न ददलें आमच मोग चें आनी अदभम न चें डोन बोसको होल आधुनीक सवलत येंनी नवीकृत ज त . कोांकणी आनी हे ि भ शेंच कल सांघटन ां नी आनी कल क ि ां नी डोन बोसको होल क मोटो सहक ि ददां वचो.
कोांकणी न टक सभ चो अध्यक्ष ब प मेलवीन प वल दडसोज , उप द्यक्ष म नेसत दलसटन
25 वीज क क ों णि
डे िीक दडसोज , त ां ची क ि्यक िी आनी दवशेस गुम न दीवन व वूि्न आस . आडळ् सदमती होल च नवीकृत व वि थांय ------------------------------------------------------------------------------------------
कोांकर्ी म्हजी भास क िण ां दनमतीां स िस्वती नांय सुकोन गेली तिी, ते प सळें त दजयेवन आसले थोडे बांग ळ कुशीक गेले आनी हे ि पश्चीम कि वळे हे वशीन वसतेक आयले आनी गोम ां त प्रदे श ां त येवन ि वले. गोांयच्य ध मीक इां कदवदजश ां व ां वे ळीां ह्ये भ सेक कठीण म ि बसलो, दतचें स हीत हुल्प यलें, दतक न स करांक पळे लें, तिी ती जीवांत ऊि्ली. गोम ां त प्रदे श थ वन केनि क ध ां वोन आदयल्ल्य कतोदलक ां नी तशें गौड स िस्वत ब्र हण ां नी दतचो पोस केलो आनी आज बोव ऊांच येि ती चडोन बसल्य ,
-दे िाधीन हे रोल्पियू स (हऱ्येका कोांकण्ान िावर्जायर् जाल्लें एक भांडारीत लेखन - सां.) कोांकणी म्हजी म य भ स, म्हज्य दचांत्प ची भ स. पृकृतेची धू व ती, मि ठी भ सेचेकी पुदवव ली. ती रचीक, मदू ि, स्व दीक, िां गीन, सोभीत, सलीस, ग्रे सत, मोग ळ-मोव ळम्होांव ळ, ते ल्ती-फुल्ती, मयप सी, गोडशी, स दक्रळी, सोांपी, स दी, ऊांचली आनी प्र चीन. कोांकणी सांसकृत ची झि, स िस्वत वेदीक भ स. ह्ये म्हज्ये कोांकणी भ सेक एक प्र चीन इदतह स आस . इां डो-आऱयन भ स ती. क ां य ६ हज ि वि्स ां पयलें स िस्वती नांय दे गेन वसती कि्च्य स िस्वत ां ची म तृ भ स ती. भौगोळीक
र्ीनाच्या हुयेन त्साांग प्रकार: ’कोांग-कोन -पु लो’ म्हळ्य ि कोांकण पूि. क मसूत्र ग्रांथ च्य दटिदणचेि कोांकण य कोांकुन म्हण उले क आस . सप्त कोांकण प्रदे श म्हळ्य ि - केिळ , तु लुांग , सौि षटर , कोांकन, कि ड, कन व ट, आनी बिबि . कांकण प्रदे श ां तले मूळ दनव सी - कोांक आनी ह ां ची वसती - कोांदगन व कोग्वन प्रदे श ां त. आज एक अांद ज प्रक ि सांस ि भि क ां य ४० ल क लोक कोांकणी उलयत आनी त ां तून क ां य ४१ कोांकणी समूद य चो २५ ल क भि लोक कन व टक ां त दजयेत . १२ ल क भि
26 वीज क क ों णि
गोय ां त, ३ ल क केिळ ां त आस त. कन व टक चे आमी क नडी दलपी व पि्त ां व ति, हे ि दे वन गिी, िोमी, मलेय ळम आनी पसोअिे बीक दलपी व पि्त त. आज स िस्वत, क्रीसत ां व, सोन ि, सुदीि, गौडी, च िोडी, गुदडग ि, मोगोि, ख ि्वी, भांड िी, कुडमी, नव यत, मुसलीम कोांकणी भ सेक आपण वांक ल गल्य त. भ ित च्य ३१ ि ज्य ां नी क ां य १९५२ दववीद भ सो उलयत त, पूण एक ल ख प्र स चड जण ां नी उलांवच्यो भ सो फकत ३३. ह ां तून फकत २२ भ सो भ ित च्य सां दवद न च्य आटवे वोळे रिां त स्थ न जोडु ां क प वल्य त. आमी भमव प व ज य की - ह्य २२ भ स ां पयकी आमची कोांकणी एक ज वन स . ११८७ वि्स न गिी दलदपांत बिदयलें कोांकणी बिप आस . १५४८ वि्स च कोांकणेंत बि्प ां -पु सतक ां फ यस ज लीां आनी १८६६ वि्स कोांकदणांत पत्र प्रकट ज लें. १९४९ थ वन गोांय, १९५२ थ वन मुांबय, पुणे आनी मांगळू ि तशें १९६५ थ वन ध िव ड आक शव दणचेि कोांकणी क ऱयक्रम ां दवतिीत ज त त. १९६१ थ वन गोय ां च्य श ळ ां नी कोांकणी दशकवांक धि्ल ां . १९६८ थ वन केिळ ां त दतक प्र तमीक श ळें त दशकयत त. केंद्र स दह् एक डे मीन दतक १९७५ वि्स एक स्वतांत्र भ स म्हण म नून घेतलें आनी १९७७ थ वन स दह् एक डे दमच्य पुिसक ि क वळग केलें. १९८० वि्स ती गोांय ि ज्य ची ि ज-भ स ज ली. गोय ां त दतक श ळें नी, क लेदजांनी दशकयत त. केिळ ां तयी ती दशकप म द्यम ां त दमसळ ल्य .
मांगळू िच्य जेप्पज्वत ां नी चलांवच्य स ां लु वीस क लेदजांत १९८० वि्स च कोांकणी सांस्थो प्र िां भ ज लो आनी १९९२ थ वन ती पद्वे दशकप क दशकचो दवषय ज ल्य . मुांबय दवश्व दवद्य लय ां त ती एक ऐछीक भ स ज वन स . मांगळू ि दवश्वदवद्य लय ां त दतक कोलेज दशकप वेळ ि एक ऐछीक भ स ज वन घेव्येत आनी स्न तकोत्ति दशकप (एम.ए. पद्वी) जोडु ां क आवक स केल . कन व टक च्य श ळ ां नी सवे थ वन ध वे पऱय ां तले क्ल दसांक कोांकणी दतस्री भ स ज वन दशकांवची पववणगी सक व ि थ वन ल बल्य आज क नडी दलदपयें त क ां य ३० वयि कोांकणी नेम ळीां प्रकट ज त त, वि्स व ि पन्न स ल गीां पुसतक ां फ यस ज त त, मदहन्य क एक पूणयी पद ां -कांत ि ां च्यो कोवळ्यो मोकळीक ज त त. न टक, पद ां स ां जो, क ऱयक्रम ां , मीस ां , भजन ां कोांकदणां त चल्त त. आज कोांकदणांत दपां तुि ां य ये वांक ल गल्य ां त आनी दटदवचेि कोांकणी पळे वांक/आयकोांक मे ळत . गोांयची कोांकणी भ ष मांडळ आनी गोांय कोांकणी एकेडे मी (१९८४), कोच्चीनची कोांकणी प्रच ि सभ , मुांबयची कोांकणी भ ष मांडळ, कन व टकची कोांकणी भ ष मांडळ, कोांकणी प्रच ि सांच लन, १९९४ थ वन कन व टक कोांकणी स दह् एकेडे मी, कोांकणी एकवट गोांय, अखील भ ित कोांकणी परिशद (१९३९), दवश्व कोांकणी परिशद (२००५), तोमस स्टीवन कोांकणी केंद्र, द ल्ग दो कोांकणी एकेडे मी, म ां ड सोभ ण, दवश्व कोांकणी केंद्र, तशें सभ िशे इदन्नति कोांकणी सां सते-सांघटन ां ह्ये भ सेक पोसत त, ि क्त त, व गयत त आनी ऊांच येक
27 वीज क क ों णि
उब रांक पळे त त. कन व टक भ यि गलफ ि षटर ां नीां कोांकणी दमस ां , क ऱयीां, सांगीत स ां जो, न टक चल्त त. आमर्ी कोांकर्ी सांसकृती:सांसकृती एकेक सम जेक वे वेगळी आसत . वेळ -क ळ पिीां सां सकृती ज ग्य परिसि चे परिगते प्रक ि बदल त्त वेत . सम जेच्य सद ां च्य दजदवत ां त ख ण-जेवण-पीवन, पोदळयो-पकव न ां , न्हे सण-प ां ग्रण, आच िदवच ि, रिती-रिव जी, िे ग्रो-दनयम ां , सांगीत-पद ां , म ट-मांत्र ां , फेसत ां -पि्बो, लोक वेद, लोक स दह्, घि ां त व पि्च्यो वसतू, गृह ां चें श सतीि, नेकेत्र ां चें ज्योदतषय, कुडी प ्े णीदफदतस्पण ां , कुडो आच ि, सज्ञ -सांकेत, ध मीक दवधी, खेळ-पांद्य ट, कल -न टक, पुि ण ां , दगत ां क व्य ां , कत -कदवत , भ स-बोली, ह स्य पद ां , उडक्यो-न च, गुमट ां व्ह जप, फुांकचीां-बडां वचीां व्ह ज ां त्र ां ... इ् ददां नी सांसकृती दलपोन गे ल्य . आदले घटक दनकळोन वेत न नवे आां क्रेवन येत त. सांसकृती मनश्य ज ण्व ये थ वन रत ज ली कल आनी त चें पगवट रूप. ती एक मनश ची दजण्ये-िीत. रिती आनी दवदी दनयम ां ची सजवणी. पन्य व तकलें थ वन दें वोन आदयली समझणी, बुद्वांत्क य, ज ण्व य, आनबोग, हव्य स, आचिण ां , प्रदशवन ां आनी तोांडप ट घोळोन आदयलें द यज, ग दी, मण्ण्यो, हुदमण्योां, क दणयोां, ब ळ दगत ां , ल वणी, घडप ां , रपणीां, आकृती ... इ् दी आळवोन वे चो दु ब व येत . पुांज वन दविलें उणें. ब प य
थ वन पुत क, आज्य थ वन न त्व क, दपळगे थ वन दपळगेक, सां तते थ वन सांततीक तें द यज फकत तोांडप शीां दें वोन आयल ां . चडत व छ पून आदयलें न ; उगड स ां तयी उिोांक न . हळू दवस्रोन वेच्य ि आस . हें सवव ‘न बपी स दह्’ ज वन मेल ां . ह ां चे स ां ग त उिोन आस त म्हळ्य ि ग ळी-सोवे, दनांद -खोडी, आणक णें-ठीक म त्र. आमचे आदले पुववज चडत व ज वन कृशीक ज वन सले. ते ग दे कोसत न , वोांप्त न , ल यत न , लुांवत न , भ त बडयत न , क ां डत न आनी बेळ्य चीां इति क म ां कि्त न पुि स ण दवसच्य व क पद ां -ग यन ां नी आपलेसतकीां आनी हे ि ां क आयक शेंय मनोिां जन ददत ले . ध मीक कांदतगो, कांत ि ां , कीतव न ां सांतती थ वन तोांडप ट करून आदयलीां चुक न सत ां आनी उगड स दवस्र न सत ां ग यत ले/म्हणत ले. बदपां दनशीां दवरिलें क ां यच न तलें. दे कून भुग्य व क न्ह णयत न , पोट क ल यत न , व ि्य क भांवड यत न , प ळणें धलयत न , दनद यत न , िडणें ि वां वच्य क आनी खेळयत न सयत तोांडप शीां येंवचीां ग ण ां ग यत ले/लीां. भुग्य ां क म्हण्ांच खेळ आसले. आमचे लग्न सांसकृते च्यो वोदवयो, वेसव आसत ले. क ां य पन्न स वस ां पुवीं पऱय ां त नतल ां चे खेळ आसत ले. दहां दू लोक म नेमी वेळ ि, चवते वेळ ि वेस घ लन न च्चे पिीां आमचेय तन व टे घि न घि वेस प ां गूि्न न चोन-ग वन वे त ले आनी नतल ां चे सां देश प च त व ले. स ग्वळे चें क म सांप्तच व फेसत ां पिबें वेळ ि तोदणय ां चो न च म त व ले. दोिी खे ळ, उज्य खेळ खेळोन लोक क दवज्मीत कि्त ले आनी बफूवि मनोिां जन ददत ले.
28 वीज क क ों णि
दहां दू सांसकृतेंत दतळो घ ल्च्चें, फुल ां म ळचीां, मांगळ सूत्र न्हे सचें, क ांकण ां दशक ां वचीां, न क क नोतीां, क न ां क मु ददयो, प ां य ां क सोिी तशें प ां य ां बोट ां क मुदी आजून पळे वांक मेळत . ह ां तल्य थोड्य ां क आमी कोांकणी क्रीसत ां व ां दनां य आपलें करून घेतल ां . आमची चेडव ां दतळो घ दलन ां त, पूण कप ल ि ’दबांदी’ ल गयत त. लगीन ज लीां करियमणी न्हे सत त. सभ ि चेडव ां च्य प ां य ां क सोिी तशें प ां य बोट क मुदी दशक व दयली आसत . थोडीां न क क बुि क करून नोती दशक व यत त. आमचीां चडत व वसत्र ां दहां दू सांसकृते थ वन्ांच आदयलीां, पूण आजक ल बदलोन आयल्य ां त. दतय त्र, न टकुळे , न टक, ज गोि, म ां डो, ध लो, फुगडी, फ दोस, दु ल्पोद ां , नतल ां पद ां , लग्न पद ां , तोदणयो, गु मट ां , तलव डी, दे कणीदु िय, ददवोल्य -न च, रांब , पोल्क , ब यल , दसगमो, सुव िी, यक्षग न, हरिकथ , सुगम सांगीत, भजन ां , कीतवन ां , कांदतगो, ज नपद, लोक वेद, चांद्र वळ, कांत ि ां , गीत ां , ग ण ां , वोदवयो, वेसव, उदमण्यो, ग दी, मण्ण्यो .... इ् ददां नी कोांकणी भ स, दतची कल , दतची सांसकृती दजव ळ दवि्ल्य . कोांकणी क्रीसत ां व ां चें कुळव ि गोम ां तक प्रदे श ज ल्ल्य न स िस्वत, कुडमी, ख वी लोक ची कोांकणी सांसकृती आमी प ळू न आयल्य ां व. सांसक्रतेचो प्रभ व भ सेचेियी पडल ज ल्ल्य न आमच्य क्षशीक पुववज ां नी व पचीं उत्र ां अपूट कोांकणेंत आस त. उद : कणस, भ त, भ तेण, पोल, कुांडो, कजो, उकडो,
बोळदतगो, कडस िो, किल, खुि णें, खज णें, कणी, त ां दूळ, कळशी, शीत, त ळनें, मड्डी, नीस, पेज .... ह ां तल्य थोड्य ां क इां गले ज ां त वेवेगळे सब्द न ां त. आमच्य म लघड्य ां च्य घि ण्य ां नी दववीद रिदतांच्यो वसतू, घि-द ि क उपेग कि्ची स हे त आसत ली. ि ां दप कुड ां त, न्ह दणयें त, दनदप -ि वप कुड ां त, सोप्य ि, गोय ां त, दहतल ां त तशें तोट ां त नमून्य व ि न ां व च्यो वसतू ददसत ल्यो. आमच ि ां दप कुड ां त व न, ग टनोां, मणांय, आद ळो, कुांडलें, मोडकी, ल ां प्य ां व, दचमणी, पांटी, उतोव, म ां कडी, अट्टळगी, सोमय, दशांकें, आद ळो, कोयतो, कोयती, कोयतू ल, दोय, क न्नें, क यल, म ां ड, दनांवणें, ब व डें , तोडपें, कोनपो, द ां तें .... आसत लें. मेजप स हे त - मुडो, कळसी, शेि, प व, कुट्टें , कुती, ति स, कुप व णो, क ां ट, कुवें, द ली, क ां ट, भ टी, तुपें, पेट, कांडो, मुडो, त ां ब्य भ ण, म ्ेचें भ ण, म ां डो, बुडकुलो, चेंबू, वोणोक, बुय ां व, कोळसो, तोांदोि, कोळसु लो, त ां बलेि, म ल्ती, त ट्टें , तसत, मुत्नें, व ळनी, मोगी, बोशी, त ट, त ट्टें , कड य, मुट्टी, मोडकी, कुांडलें, तब क, दपत्क ां डी, हव व ण, कोप, व टली, भोणी, मोगी, पेटूल, पेट, पेट िो, दबिो, कांळबी .... व्ह जप स हे त - धोल-गु मट. शेत स हे त - कोद ां टी, मणांय, ब ां क, कुपोण, खोवांत, कुड ि, द ां त्रो, दनसण, दे ळें, कोांब ि, दे ळो, फळें , खोिें , दपक् स, प िय, जगल, मोडू, कुि ड, तट्टी, वोडप, बूल, मुन व ळ, कोळमें, ल ट, कोांतो, ल टो, तेंकडी, ते ल्कें, पेटवोळ, द ां बें, किलें, तुपें, द ां तें, कोवडी, ख ां वण, दजड्डो, तोटें , दभछ णें, बयत ड, कोलू, मुनें, मुस ळ, पेटनें, गुिम, दशत ळ. गोणी,
29 वीज क क ों णि
कुत्त िी, कोवडी, सुांब, सुांबळ, ि जू, दोिी, दोि, येंटो, ख डूां, जूांव-न ां गोि, ल टो, म ळो, कोलू, ब ां क, कदे ल, वकील ब ां क .... वसत्र ां - मुां डू, पुडवें, लेस, कोब य, मूांज, नेव ळें , दपड् डूक, कांटी, क च्चें, दकगी, कांडी, उम व ल, सपव ळी, कुडक ां , पोती, चीक्र, दचिी, तोडोप, कुत ां व, म ां द्री, प ळनें, द ां डी, जमक ण, दभच णें .... भक्तीक दचत्र ां - मरिये चें प यनेल, इम ज,आल्त ि, कोांत, बेंतीण, खुिीस ..... इ् दी आसत ले. आमच्ये सांसकृतेंत आमदचांच म्हळ्ळीां बोव रदचचीां ख ण ां आस त. आमचे म लघडे प वदशल्य ददस ां ख तीि आदीां घि च ख ण तय ि करून दवत व ले. कणगे पोडी, पोणस चीां दभकण ां ईांगळ्य ि भ जचीां, दभकण ां दमट उदक ां त उकडचीां आनी सुकांवचीां, सांदडगे, सेदवयो सुकवन डब्ब्ब्य नीां भनव दवच्यो, पोणस चे आपोळ कनव ि ां दणी गोबि ां त व तेल ां त भ जून ख त ले . कणगी उकडन दमट उदक शेण वन दनांवल्य उपि ां त दशांदून फोडी सुकवन मुडो ब ां दून म ळ्य ि दवत व ले. पोणस चे गिे दमट उदक क घ लून दवनव उपि ां त दनस् क व पत व ले. दचांच िे म दतयेच्य कयलेि भ जत ले आनी मुडो ब ां दून दवत व ले. प तोळ्यो, म ां ड स, प त्र डे , घ रियो, आपे, गुज्य चें दनसतें, दपके गिे दशांदून, उकडन, न िल िोस ां त
त ां दळ पीट भि्सून ’चांगुली’ कत व ले. त यकुळ्य ची उपकिी, त यकुळ्य चे अांबडे आनी वोडे कत व ले. आळव प न ां , मुसक प लो, आल्स ां द्य चो प लो घ लन प त्र डे ि ां दत ले. तेि्य चीां प न ां घ लन दनसतें कत व ले, केंळब्य ची क ां डी सोलन त चीां क ण ां -क ण ां दमट उदक ां त घ लन पेजे सवें तोांडल यत ले. खोळ क घ ले आां बे, प ल्पोणस, रमड ां , दशांट ां पेजे जेवण क रचीन दचांवत ले/च क्त ले. आज आमची सांसकृती दभगड ल्य , दवकृत ज ल्य , दवस्रोन गेल्य आनी जी दकतें ऊि्ल्य ती न टकीय ज वन ह स्य स्पद ज ल्य . घि ां नीां आसच्यो आदल्यो वसतू म य ग ज वन येत त. पनें जें दकतें आस तें म्यूदसयम ां नीां दफच ि करून दवची परिगत ल गीां ज ल्य . आदले आच ि, सांपिद य आळवोन आयल्य त. पूण आमची सुमधूि, रचीक, गोडशी, तेल्ती भ स म त्र येदोळी खांडीत दजव ळ उिल्च्य . दतचो आमी पोस करांक ज य, दतक ि कोन व्हचें आमचें कतवव्य ज वन स .
(हें लेखन म्हाका धाडया वसज्येसाक धीन्वास!) -----------------------------------------------------------------------------------------
30 वीज क क ों णि
विनोद
भुमी ियकांु टाांतली पवयल्ली स्त्री....
दे व न दचमटी म ्ेक उस्व स पुांकून आद वांक िचलो. हो भुमी वयकुट ां तलो पयलो नि. आद ां वच्य कुदशची बोि क डून एवे क िचली. आनी एव ज वां क प वली पदयली न िी. ' व ड आनी चड सांस ि भि ' म्हण दे व न बेस ां व ददलें. आज बे स ां व क सहस्र चीां वस ां ज लीां, भुमी वयकुांट ां त सहस्र ल गदसलीां दमदलय आद ां व आनी एव उदे लीां. अदनकी आडव िलें फळ ख ते आस त. पूण तेद ळ चो आद ां व कसो आस लो तें ह ां व नेण ां . उपि ां तले आद ां व म त दचांतून दचांतून ल च ि ज ते आस त. ' अमि कवी ' च . फ्र . दे 'कोसत आद ां व ब प क सव ल ां घ ल्ते आस .
आद ां व ब प न खेलें दकतें? कोणेंतिी आमक ां स ां गल्य ि ज तें! ि तची स की नीद पड न ..... मुांदरून सव ल ां नी सक न सत न ...
धोसत ....
दचांतुांक
अद ां व ब प , अद ां व ब प खेलें दकतें स ां ग िे ब प मनश्य कुळ ल गीां ब प , न क तुक आप दलप , आमीां दचांतून दचांतून, ज ल्य ां व एक रूप क... ' आद ां व आनी एवेची ज प मेळ न त ली दजणी.
31 वीज क क ों णि
' कोांकण कोगूळ ' आद ां वचे ह ल हव ल दचांतून चडपडत . ' जि आशें ज लें ति? ' म्हळ्ळ्य सव ल ां क ज पी सोधून गेल्य िी दु ब व क आनी दब व क दनस्रोन वेत . ' क डली _ िे क डली ' (प ां चवी कोवळी). पद कुकुविीत. भुमी वयकुांट ां तल्य पदयल्ल्य स्त्रीयेक तुलन करून, आनी प्रसतूत गज दलां क गुांतून उदे लें पद आयक त न उसतुिे येत त. ' आदीां म ग सांस ि रितोच आसलो सांस ि ां त कोण्ांच न तलो दे व न दचमटी म दतये क उस्व स पुांकलो आनी आद वांक िचलो. आद ां व आपल्यो सगल्यो बोरियो क णघे वन सांस ि ां त खुश ल आसलो एक दीस दे व न त ची एक बोि क डली आनी आद ां व फसलो. क डदलिे क डली एक च बोि क डली दोन बोरियो क डल्यो ति गत च ज ती हे णें एकली, तेणें एकली बसोन रक चीां सगळीां फळ ां अद वां क ख ां वच्य क ददतीां म लघड्य ां नी बुद्वांत्क य खदचवली रूल ह डली दक्रसत ां व ज दतां त एक द दल्य क एक स्त्री म्हण केली अडव िलें ख ां वच्य ख तीि. जि ति तीन च ि ब यल्यो ज ल्ल्यो ज ल्य ि द दल्य क तीां मुगदोन ख तीां इतल्य ब यल ां मधें द दलो ब वडो आडचून ज तो चप ती.
क डली _ िे क डली बोि च क डली जीब क डली ति उळटें च ज तें चवीस वोि ां यी ती एकलीच उलयती आयकोांक हसदतचें क न आद वांक येते. सांस ि च्य सुवेि घडलें प तक आत ां य मुांदरून वे त एव सद ां य फळ ां क डन आद वांक ददत द ड्डो आद ां व ती ख त आद ां वच्य कुदशचें ह ड क डलेल्य न एव आत ां कुशीक ि वत तकले चें ह ड जि क डले लें ज ल्य ि खांडीत ती बसती म्ह ् ि क डली _ िे क डली दक् क क डली क दडन तल्य ि उपक ि ज तो ककविे पुपुविे न सत ां आद ां व तो भुमी वयकुांट ां त सुख न आसतो. आद ां व आनी एवेचें सां त न आज भुमी वयकुट ां त वतववत . क यन च न ां व ि िोकदडां च कतुां व ां , आनी अबेल चीां खेळकुळ ां . भुमी वयकुांट ां तलीां पदयलीां नि आनी न िी अदनकी फळ ां ख वू न आस त कोण्ण .! य त ां च्य सां ततेचीां.... फळ ां आदनकी दपक्ते च आस त...!
( िकत्त हासोांक मात ) -----------------------------------------------------------------------------------------32 वीज क क ों णि
कार्ी
निें वमसाांि _ पांर्ू, बांटिाळ. दचक्हळ्ळें तल्य आमच्य दफगवजेंत, ल्ह न दक्रसत ां व समुद य सुव व त ज वून ह्य वस व रप्य ळो सांभ्रम करांक गोवळीक परिषदें त दनणवय घेत लो. पांचवीस वस ां पयलें म गण्य जम त म्हण पयली सुरू ज ली आमच्य िोज ि म य व ड्य ां त. तेद ळ म्हजो ब ब गक व ि ज वन स लो. तेद ळ दशकवण दीवां क व ि ड्य चे य जक आदयले. उपि ां त व ड्य जम त म्हण न ां व ददलें. व ड्य चो लोक जमते क येत लो. क्रमेण व ड्य जमत ल्ह न दक्रसत ां व समुद य म्हण लोक मोग ळ ज ली. सुवेि आमचो व डो व्हडलो व डो. पन्न स प्र स चड कुटम ां आस लीां. व ड्य ग ि ां क सुवेि दततली आतुि य य हुमेद न त ली. दवग ि न नवेस ां व क प्रोत्स ह ददलो. लगबग च ळीस जण जमतेक येत ले. लोक ां चीां दनब ां आसत लीां. तेद ळ लोक की कषट आस ले . ' प दऱय ब क क ां य क म न ' म्हण द दले पुपुविोन हे णें तेणें भोांवल्य ि, ब यल मनश ां भक्तेन येत लीां. भुगीं स ां ग त ये त लीां. आशें आमच्य िोज ि म ये च्य व ड्य ां त पयली जमत ज ली.
दू सऱय व ड्य क गेलेकडे दवग ि आमच्य व ड्य क पुग त व ले. तें आयकोन आमचो व डो अदनकी दजव ळ ज लो. आत ां .... पांचवीस वस ां प श ि ज लीां.... दे कून गुक व ि न आज आमच्य व ड्य ां त रप्योत्सव कच्य व दवशीां दनणवय क णघे वांक जमत आपदयली. आमचो व डो व्हड आस म्हण आदलो व डो दोन व ां टे केलो. सब ि वस ां आदीां ग ां व ि आवि ये वन सब ि ां चीां घि ां व्ह ळोन गे लीां खांय... तेद ळ सक व ि न आमच्य व ड्य ां त आसच्य सक व िी गु ड्य ि प ां च सेंटस ज गो व ां टून ददलो. आनी ् गुड्य क ' नेिे परिह ि कोलोनी' म्हण न ां व ददलें. तशें ज वन आमच्य व ड्य ां त चड घि ां . आत ां चो गु क व ि इलो उभेसत... दे कून दफगवज दवग ि, उप ध्यक्ष, आनी व ां टे करून ददल्ल्य व ड्य ग ि ां की स ां ग त आपदयलें.
33 वीज क क ों णि
ल्ह न दक्रसत ां व समुद येचो आमच्य व ड्य चो रप्योत्सव कचे ब बतीां दवच ि दवदनमय करांक लोक आदयलो...
मेळचे ख तीि आमी एक दशकप दनधी आस करय ां ...' म्हणत न सकड ां नी तकली ह लयली.
** **: ****: *
' रप्योत्सव लेक ि गडद जेव ण करय ां ' तन व य न सलह ददत न सक्ड घोळ्ळ कनव ह सले.
आयच्य जमतेक आदयल्ल्य दफगवज दवग ि क, उप ध्यक्ष, आनी दोनी व ड्य ग ि ां क गुक व ि न स्व गत केलो. आयच्य जमतेचो उद्धे श दववरून स ां गोन, दफगवजेंत सांभ्रम चलयत न आमच्य व ड्य ां ती क ां य पुणी उगड स ां त उचें तसलें एक दमस ां व आमीां ह तीां धरिजे' म्हणत न जम ल्ल्य ां नी त दळयो पेटल्यो. दवग ि न सां तोस प च िलो... उप ध्यक्ष न आपलो अनभोग व ां टून घेतलो.... गुक व ि पित उभो ज लो. ' रप्य ळो सां भ्रम आमीां कसो कचो? ' म्हणत न एकलो बोब टलो... ' इगजेंत केल्य ि प व न ां गी?' जम ल्ल्य ां नी त क बसयलो. ' आमचो व डो िोज ि म येचो व डो. आमीां िोज ि म येक एक ग्रोट्टो भ ां दुय ां .. मे मदहन्य ां त आनी आकटोबि मदहन्य ां त िोज ि म येचो ते सव कऱयेत...' आदली गुक व नव उलयली. ' खुिीस आमच्य भ व थ व चो घतव.. आमीां आमच्य व ड्य ां त एक खुिीस उभ रांय ां ... प्रदतदनधी उलयलो. ' आमचो आदलो एकवटीत व डो... सकट ां कषट ि आस त. भुग्य ां क दशक प, बिो पुड ि
दवषय ल ां ब त्त वेचें पळवन दवग ि दवच िी...' गुक व ि म ... तुजी अदभपि य दकतें?' ' आमी सेवे रूप ि प ां प ळीां घ लीां... व टो सम केल्यो... िसते दु रसत केले, ग द्य ां नीां घोळोन सुध दसव लें... क ट भ ां दले... दपडे सत ां ची से व केली... रप्योत्सव च्य ह्य सांधिब ि लोक ां च्य क ळज ां त सद ां अमि उचें तसलो व वि ज यजे. तेद ळ आमच्य ल्ह न क्रीसत ां व समुद ये च्य एकवट क बळ मे ळत ' म्हणत न सकट ां नी त क उल दसलें. 'ति आमीां दकतें करय ां ?' दवग ि दवच िी. सक्डी वोगेच्च ि वले. थोडे जमते पयलें तशें करिजे आशें करिजे म्हणचे आत ां त णीां तोांड च उघडलें न . गुक व ि पित उभो ज लो. ' एक क ळज चीां... एक मन चीां ज वून आमीां एक मेक प व जे. लगबग पन्न स वस ां आदीां आमच्य ग ां व क आवि आदयलें. सब ि जण दनगवतीक ज लें. थोड्य ां क सक व ि न ह ां ग उद क न तल्ल्य गुड्य ि प ां च सेंटस ज गो दीवन ह त धु ले. कषट ां चें दीस ज ले त ां चे... घि न , जेवांक न ,
34 वीज क क ों णि
सक व िी सवलत न ... तेद ळ सकड ां ल्ह न दक्रसत ां व समु द येचो जुबलेव आमि ददस्पड् ग्र स ख तीि कषट त ले. मोडल ां चीां ज त ..' आनी कोलव चीां ल्ह न गुडसुल ां भ ां दलीां. प वस ां त आत ां यी थोडीां घि ां पोांवत त, जम लो सक्ड लोक स्तब्द ज लो. थोड्य ां च्यो वोणती कोस ळ्ळ्य ां त, थोड्य घि ां नीां सकड ां की हें व्हय म्हण भोगलें. दु बळ्य चेडव ां भुगीं व डोन आस त... त ां क ां घि कुटम ची दजणी क दणये बिी दोळ्य मुखल्य न क कूस न , न्ह णी न , थोड्य ां क दशक प न , प श ि ज वन गेली. क ज ि न .. असले सब ि समस्से आमच्य व ड्य ां त आस त. रप्य ळ्य सांभ्रम वेळ ि दवग ि उभो ज लो. ' नवें दमस ां व तुमचें... पोांवकि घि पोव न तले भ शेन, वणद न तल्य म्हज्य ल्ह न भ व क दकतें तुमीां केलें... तें घि क वणद, ब गल ां न तल्य घि मुकलें एक म क च्च तुमीां केलें. तु मक ां यश स्वी म ग्त ां .' पुणी द ि, क कूस य न्ह णी दीवन बिें मन द कव्येत. आमीां एकवटीत ज व्य ां ... लोक म ये दोनी व ड्य ग ि ां एक मन न मुख ि सिलीां. ल गीां दवच ऱय ां , द नी ल गीां म गोन क णगेय ां , दु बळ्य ां क आध ि ज व्य ां . तेद ळ आमचो "एक नव्य दमस ां व क" ------------------------------------------------------------------------------------------
35 वीज क क ों णि
र्ितो अध्याय: भरप पडलें ( THE AVALANCHE ) सकल वेची व ट मोसतू ल ां ब असुली.क ळोक ज त न आमक ां पवव त ां च मुळ क प वोांक ज लें न . दे खून भप ां त अन्येक ि त प श ि करांक आमी एक प त्र चेि टें ट उभ िलें. सकल दहां व इलें उणेंच असुलें म्हण्येत.बहुश्य आटर य वीस दडग्री भिप. वोत न थोडें भिप थांय ह ां ग कोसळ लें ज ल्ल्य न आमक ां दपये वांक उद क मेळ्ळें . आनी दू सऱय स क ळीां उरलें ख ण ख वन आमचें जड्ड ज ल्ल्य प य नी आमी आमचें पयण मुांददसवलें.आमी पळे दयलो ग ां व आत ां आमक ां ददस न तल्य िी आमी मु ख ि चल्ल्य ां व.दोनप ि जतन तो ग ां व ददसलो.उल सीत ज वन आमी वेवेग्ीां चल्ल्य ां व. थोड्य च वेळ न आमक ां उद क व ळचो आव ज आयक लो.तिी वेची व ट ददसली न . तेदन ां आमक ां एक उप व तकलेक आयलो. "थांय पळे ,तुक ददस न ां गी?" दलयो ह सोन दवच िी."हें पवव त मधें दवांगड ज ल ां . बहुश्य उज्य कोांड ( ) ववीं ज वांक पुिो." "बहुश्य रूक चें प ां प ळें आसलेलें ज वां क पुिो.आत ां न ां . आमी दु स्रीच व ट सोदधज य" ह ां वें म्हळें . "व्हय,वेदगांच. ह ां ग सि आमी ि वोांक ज यन " तो म्हण लो.आनी आमी अन्येक मैल चलोन एक भप व च न्हां य ल गीां प वल्य ां व.थांय ह ां ग व्हड फ तोि असुले. हें पौण कषट चें तसें भोगलें.
पववत सकल दीषट वेत दततली गूां ड य असुली. दे खून आमी पतूवन प टीां चलोन िस् च द व्य क आयल्य ां व. ह ां ग सि पवव त न तल्य िी भप व नी भरली व ट असुली. दकतेंच कळीत ज लें न . भप व मधें च उद क व ळचो आव ज. अदनकी मुख ि वे त न सुम ि दे डश्यें फूट उभ ि येचो भप व चो गु डो ददसलो. आसें ज त सत न सूऱयो पववत ां प टल्य न बुडलो. तिी आमी एक दनसणें बिी ददसच्य एक व टे ि चडल्य ां व. एक खुशीन पुि सण आनी दू सऱय खुशीन क ळोक दे खून आमी थांयच उिोांक दनध व ि केलो. ह्य स ह स च पयण्य स ां ग त आमक ां आमचो जीव य मु ख्य ज वन सुलो. य क क थांयच ब ां धून आमी वसती केली. सु की म सळी आनी जोळ ची केक खेली. ल म सेिी थ वन ह डलेल्य ख ण ां त इतलेंच उरलें. द ट क ां बोळ वोडन आमी गट्ट नीद क डली. एक व्हड आव ज आयकोन आमक ां ज ग ज ली. ब ां ब फुटलेल्य बिी आव ज. उपि ां त सभ ि आव ज आयक ले. "हे म्हज दे व ! कसलो आव ज?" ह ां वें दवच िलें. आमी टें ट थ वन भ यि ध ां वोन पळे लें. दकतें च ददसलें न . य क म त्र दभय न चडपडत ली. ददस न तल्य िी आमक ां आयक लें आनी
36 वीज क क ों णि
अनुभव ज लो.थोड्य वेळ न एक थि न आळे न व टच बिी आव ज. उपि ां त व िें व ळ्ळें . स क ळ उदे त लो. आमी पळे लें. भप व न भिलोलो पवव त आमच तकले वयि उभत लो. ओह! अदभूत द्रश्य.दोन मैल ां पयस थ वन आयलेलो पवव त,दजवां त आसोन, लोळोन,पडोन,उडोन ल ि ां बिी न चोन,वेग न दऱय ां त पडचो भप व चो पववत. आमी दभय न एक मेक आां ग क ल गोन आसोन पळे लें . पयलें आदयलें एक ल ि आमी आसच गुड्य क आपट लें. आपटोन हळू वेगळें ज लें. आनी भव्य रितीन पववत च गूांड येक उदक बिी व ळ्ळें . आनी व्हड आव ज न ददवड भ षेन चलोन भप व च गुड्य क कोसळ यलें. अदभूत आनी भव्य घडीत ज ल्ल्य न भिप व्हड व्हड रितीन सकल पडलें. गुडगोडो मोळब ि गुडगुडलो. हें भप व चें य उज्य ___ घडीत.ध दमनुट ां य दोन
भिप आनी गुड्य ां क आपटोांवचें ि वलें. आमी अदनकी व ां चोन असु ल्ल्य ां व. कसें हें पयण मुख ि वे त ? आमी आमच ह्य पयण ववीं जीत आपण वांक ज त गी? दकतें कचें? इ् दी सव ल ां आमक ां धोसलीां. दकतेंच ज वांक न म्हळल्य बिी सूऱय न आपलीां दकण ां भांवतीां प च िलीां.य क गोमटी आड घ लन पडु ली. दकतें च करांक ज यन सत न आमी थांयच बसल्य ां व. ख वांक न . भ्यें. आमचो पनो इषट कौ-एन पळे ल्य ि दकतें स ां ग्त ग य म्हण आमी दचांतून आज पल्य ां व. "त क म ऱय ां " दलयो म्हण लो. त क आमी पयण क ह डु लें त क म रांक न्हय. मनश्य क म रांक प टीां मुख ि पळे न ां त. मेल्ल्य मनज ती थ वन आत्मो भ यि येत तें आमी प ्ेन ां व. ख ां वच क आनी ह्य दवषय ां क त ळ न . दे खून आमी त ची च मडी क डली.म स चे कुडके करून भप ां त धु वन दगळन सोडले. हें असह्य जेव ण आनी आमी निभक्षक बिी ददसल्य ां व. पूण आमी दु स्रें दकतें कऱयेत ?
वि ां चलेंगी तें आमक ां कळ्ळें न .अखिे क (मुखलो अांको पळे ) -----------------------------------------------------------------------------------------
37 वीज क क ों णि
भारताांत लोकाक कषवटतात र्डलेली ां पेटरोल, वडसेल, राांदपा ग्यासार्ी ां मोलाां
पेटरोदलयां उत्पन्न ां – त ां तुन्ांयी पेटरोल, दडसेल आनी ि ां दप ग्य स (एलदपजी)चीां मोल ां भ ित ां त आत ां च ददस ां नी चडोन्ांच आस त आनी लोक क कषदटत त. पेटरोल, दडसेल मोल ां चडलीां म्हळ्ळ्य फि ददस्पड् दजदवत क गजेच्य – वोवी, स हे ती, सेव -आसल्य सव ां ची मोल ां चडत त. मोल ां चडत ां चडत ां स म न्य न गरिक ां चो मुन फो, आद य व स ां ब ळ चड न . थोड्य तें प उपि ां त चडल्य िी, चडल्ल्य मोल ां तेकीद नैं. दशव य पेटरोदलयां उत्पन्न ां च मोल ां चडणेन एक प वटीां चडलीां वोवी, स हे ती, से वेचीां मोल ां उपि ां तल्य ददस ां नी पेटरोदलयां मोल ां दें वल्य िी दें व न ां त. पेटरोदलयां उत्पन्न ां सद ां च मनश्य दजदवत ां त प्र्क्ष व पिोक्ष रितीि अ्ांत गजव आस त. सांस ि ां त आनी त ां तुन्ांयी भ ित ां त वसतू – वोवे ची स गसोणी (स ग ट) आनी लोक न पयण कचीं व्हड व हन ां चड वत दडसेल चेि आनी लोक न पयण कचीं मोट ि ब यक ां , स्कूटि ां तसलीां
दद्वचक्र व हन ां , अटोरिक्ष , क ि ां आनी हे ि व हन ां पेटरोल चेि होांद्वोन आस त (ग्य स, दवद् यूत च लीतयी अस त). क ां य पन्न स - स ट वस ां आदीां श्हे ि नी व हळ्ळें नी ि ां दप क ल ां कूड उप्योग ज तलें. पयलें श्हे ि ां नी आनी आत ां हळ्ळ्य ां न्ांयी ि ां द प ग्य स चेि – चड वत एलदपजी मुक ां त्र ज त . क्रूड पेटरोदलयां सांपन्न ि षटर ां आनी त ां ची मजी: सांस ि ां तलीां थोदडां च ि षट ां क्रूड पेटरोदलयां (कच्च तेल व तेल) समृद्द ज वन स त. सांस ि ां त अ्धीक चड पेटरोदलयां सांग्रह आसचीां ि षटर ां हीां (आविण ां त आसचें तेल - दबदलयन ब्य िे ल्स ां नी): वेनेजुयेल (३०४), स वदी अिे दबय (२९८), केनड (१७०), इि न (१५६), इि क (१४५), िषय (१०७), कुवैट (१०२), यूएई (९८) अमेरिक (यूएस) तेल समृद्द ि षटर ज वन स . पूण दववीध क िण ां ख तीि अमे रिक सगळ्य उप्योग क आपलेंच तेल क दडन . २०२० जनवरिां त आसल्ल्य प्रक ि अमेरिक क ददस
38 वीज क क ों णि
एक क गजव आसच्य २० दमदलय ब्य िे ल तेल पयकीां स्वां त उत्प दन १२.५ दमदलय ब्य िे ल, ऊिलें तेल आय त (Import) केलें. अमेरिक केदन ां चड तेल क डत ां आनी नीऱय त कत ां म्हणत तेदन ां हे ि आपलीां मोल ां दें वयत त. भ ित ां त पेटरोदलयां मेळत . पूण तें दे श च १५% उप्योग क म त प वत . ऊिलो व ां टो आय त कन्ांचव ह दडज य. पे टरोदलयां मेळच्य दे श ां च दमज सकेक आय त कच व दे श ां नी तकली भ गयज य पडत . ह्य पयकीां भ ितयी एक. भ ित क ज य आसचें क्रूड इि क, स वदी अिे दबय , इि न आनी हे ि दे श ां थ वन ह डयत त. चड वत डबल्यूटीऐ (वेसट टे क्स स इां टिमीदडयेट) आनी ब्रेंट म्हळ्ळ्य दोन रिदतांनी
क्रूड मोल ां दनधविीत ज त त. डबल्यूटीऐ िीत – उत्ति अमेरिक आनी हे ि दे श व पि्त त ति ब्रेंट - युिोप, आदफ्रक आनी मध्य प्र च्य दे श व पि्त त. भ ित चो चड वत व्यवह ि ब्रें ट क्रूड ख ल चल्त . आय त कनव ह डदयलें क्रूड भ ित च रिफयनरिां नी सांसकिीत कनव जेट फ्युयेल, ग्य सोलीन व पेटरोल, दडसे ल, केिोसीन, न्य फ्त तशें ड म ि म्हण सि हे ि उत्पन्न ां भ यि क डत त. थोड्य पेटरोदलयां नीऱय त दे श ां नी त ां चेंच सांघटन - Organization of the Petroleum Exporting Countries (OPEC)– ओपे क (स्थ पन: १४ सपटें बि १९६०) िचल ां . आत ां ह ां तूां १५ दे श (स ां दे) आस त. ओपेक थ वन आय त कतेल्य ां नी त ां च शत ां क आनी मोल ां क ओपव ज य पडत . ओपेक मोल ां चडां वच्य उद्दे श न केदन ां केदन ां क्रूड क डचें उणे कत व .
39 वीज क क ों णि
आशें क्रूड चें मोल चड प वटीां चडत आनी अपरूपशें दें वत ां . ओपेक न ह्य फेबिविी, म च ां त तेल क मोल चडां वच्य उद्दे श न ते ल उत्प दन उणे करांक येवदजल ां . तशें ज ल्ल्य न मोल ां चडोन्ांच आस त. ते ल चें मोल यूएस डोलि ां नी व हे ि म न्यतेच दवदे शी किे प्पन्सांनी दीज य. डोलि मुक ि भ ितीय रपय दु िबल ज ल्ल्य बिी (म्हळ्य ि डोलि घेवांक चड रपय ददां वची परिगत) क्रूड घेवांक आमी चडीत ऐवज खदचवज य. ह्य तेंप ि तशेंच ज ल ां . हें ले खन बिदयल्ल्य म चव ११ वेि एक डोलि ची दि रू.७२.६२ (१५ आगसट १९४७ वेि भ ित चो रपय घटमूट आसलो. तेदन ां डोलि क रू. ३.३१ मे ळ्ट ले). भ ित ां त पेटरोदलयां मोल ां चड दक् क?: भ ित क क्रूड ह डां वचो, सांसकिण कचो आनी पांप ां नी दवक्तेल्य ां क कदमषन ददां वचो खचव पयलो व ां टो म्हण धि्ल्य ि पेटरोदलयां उत्पन्न ां चेि केंद्र आनी ि ज्य ां चें सुांक आन्येक व ां टो (दु स्रो) ज त त. हो दु स्रो व ां टो - केंद्र आनी ि ज्य ां चें सुां क पयल्य व ां य च ल दगांल गीां दोन व ां टे ज त त. केंद्र अबक िी सुांक (सेंटरल एक्स यस) पेटरोल क २९% अनी दडसेल क ४२.५%. ् दशव य िसतो सां पन्मूळ सेस आनी हे ि थोडे सुांक / सेस दवांगड आस त. २०२१ वस व च भ ित सक व ि च बजेदटां त थोडो अबक िी सुांक उणो कनव बदल क कृषी सांपन्मू ळ सेस ग ल . आशें आत ां पेटरोल ि रू.३२.९८ आनी दडसेल ि रू. ३१.८३ केंद्र चो सुांक पडत . ि ज्य ां चे सुांक दवदवां गड ि ज्य ां नी दवदवांगड (थोड्य ि ज्य ां नी दवदवांगडकडे दवदवांगड – द कल्य क: मुां बय आनी ऊिलें मह ि षटर ) - सुांकयी दवदवां गड
न ां व चे आसत त. केंद्र च सुांक ां नी ि ज्य ां कयी व ां टो मेळत . कन व टक (पेटरोल क ३५% आनी दडसेल क २४% व्य ट व सेल्स य क्स – केएसटी), केिळ, मध्यपिदे श, ि ज्यस्थ न ां त व्य ट रप ि सक व ि चो सुांक ३०%वनीं चड आस . २०२०व्य कन व टक ि ज्य च बजेदटां त पेटरोल आनी दडसेल ि ३% लेक ि केएसटी चडदयली. २०२१ कन व टक बजेदटां त केएसटी आपडु ां क न . २०२० म च व पऱय ां त सुम ि ५० – ६० डोलि आसलें ब्रेंट क्रूड चें मोल एपरिल ां त कोिोन क ल गोन १९ डोलि ां क दें वलें. जनविी २०२१-ांत एक ब्य िे ल (१५९ लीटि) क्रूड क सुम ि ५४ डोलि मोल आसलें. फेबिविी २५-क क्रूड चें मोल ६५ डोलि ज लें तें म चव ११वेि ७० डोलि ां चेि प वल ां . २०२० इस्वें त म च व उपि ां त कोवीड – १९ ख तीि लोकडौन प च िलें. व हन ां िस् ि द ां व न तलीां. पेटरोल – दडसेल क ख यस न तलो. क्रूड चें मोलयी उणे ज लें. तेद ळ आपल्य योजन ां क दु डू जमांवच्य उद्दे श न केंद्र सक व ि न २०२० म चव आनी मेय ां त ओट् टूक पेटरोल क लीटि एक क रू. १३ आनी दडसेल क रू. १६ सुां क चडदयलो. चडदयलो सुांक दें ववांक सक व ि तय ि न . ब्रेंट क्रूड चीां मोल ां २०२० अकटोबि ां त ४० डोलि आसले ते म चव १०-वेि ७० डोलि ज ल्य त (२५% व ड वळ). २०२१ जनेि १ थ वन म चव १० पऱय ां त पेटरोल आनी दडसेल लीटि एक क रू. ७ -८ चडल्य त २०२० वस व क
40 वीज क क ों णि
दि्ल्य ि आशें चडलें ऐवज सुम ि रू. १६. हें क्रूड चें मोल चडल्ल्य न म त्र नैं. कोिोन च वेळ ि क्रूड क ब्य िे ल क डोलि १९ म्हण सि दें वलें. तेद ळ ् क्रूड थ वन रू.७-ांक एक लीटि पेटरोल / दडसेल मेळ्येत आसलें. ि ां दप ग्य स क स त वि्स ां नी डबल ज लें मोल: तेल कांपण्य ां नी घि ां नी व पि्च ि ां दप ग्य स क दसदलांडि (१४.२ केजी) प टल्य न म चव १ त रिकेि रू.२५ चडयले. दसेंबि २०२० थ वन एकेक प वटीां रू.२५ – ५० दहस्प ि ओट् टूक ७ प वटीां चडल्य त. आत ां भ ित ां त दववीध ग ां व ां नी १४२ केजी दसदलांडि क रू. ८०० थ वन १००० दि पडत . १ म चव २०१४वेि एक दसदलां डि ग्य स क रू. ४१० आसले. तेदन ां सबदसडी आसली. हां त हां त ां नी ग्य स वयली सबदसडी क डल्य . फकत ७ वि्स ां दभति आत ां २०२१ म च ां त ग्य स दसदलां डि क दोडती दि ज ल्य (रू. ८१९) म्हण पेटरोदलयां मांत्री धमेंद्र प्रध न न ९ म चव २०२१वेि लोकसभेंत स ां गलें. क्रूड चीां मोल ां चडल्ल्य न मोल ां दें ववां क ज यन ां त: पेटरोदलयां मां त्री म्हणत क्रूड चीां मोल ां चडोन वेत त ज ल्ल्य न सक व ि मोल ां दें वांवच्य ि न . पूण हीच दथयिी क्रूड चीां मोल ां दें वत न ल गू ज यन . तेद ळ सुांक चडवन मोल ां एकलेक दवत व त. पेटरोल ां त सुम ि ६०% आनी दडसेल ां त सु म ि ५४% सेंटरल एक्स यस आनी व्य ट सुांक आस . २०१९ जनेि ां त तेल क ब्य िे ल क ६६ डोलि आसल्य ि २०२० एपरिल ां त १९ डोलि ज ले – तेद ळ ते ल ां मोल ां नी परिषकिण करांक न .
बदल क सुांक चडवन मोल ां एक स कीं केलीां. आत ां ७० डोलि ां चेि प वल ां . २०२० म चव इतल्य क आसल्ल्य मोल ां थ वन sसु म ि रू. २० (लीटि एक क) चडल्य त. ि ज्य ां नी से ल्स य क्स / व्य ट आनी केंद्र न सेंटरल एक्स यस सुांक दें वयल्य ि मोल ां दें वत त. आदल्य सक व ि ां नी कनव द कयल ां : पेटरोदलयां उत्प दन ां च मोल ां नी एकरूप स ां भ ळचें बोिें . भ ित च मट्ट क हें स ध्य आनी ह ची गजवयी आस . केंद्र ां तल्य तशें ि ज्य ां तल्य आदल्य सक व ि ां नी हें कनव सयत द कयल ां . २०११ थ वन २०१४ आगसट पऱय ां त क्रूड चें मोल ब्य िे ल क शेंबि डोलि ां वयि आसलें. ह ां तले अकेरिचे थोडे मदहने सोडल्य ि ऊिल्ल्य सगळ्य आवदे क केंद्र ां त डो. मनमोहन दसांग च मुकेल्पण ि कोांग्रेस सक व ि आसलो. २०११ म च ां त ब्य िे ल क ११८.६४ डोलि ज ले. २०१२ मेय ां त पेटरोल क एक लीटि क रू. ३३.१८ आनी २०१४ मे १६ थ वन दडसेल क रू. ५६.७१ आसले सोडल्य ि त च की वयि गेलेन ां त. मोल ां तेद ळ यी वयि वेतीां. पूण केंद्र आनी ि ज्य सक व ि ां नी आपले सुांक उणे कनव मोल ां क ब्रेक ग लन ि वदयलें. २०२१ फेबिे ि मधेग त आनी २०१४ मे मधेग त पेटरोल चेि स ध णव एक तुलन ह ां ग सि ददल ां – रप्य ां नी (आविण ां त २०१४ मेय ां तलें अांके) मूळ मोल आनी स ग ट – ३२.१ (४७.१२), केंद्र सुां क – ३२.९ (१०.३९) ि ज्य सुांक – २०.६१ (११.९) डीलि कदमषन ३.६८ (२) चुांगडी दवक्रो ८९.२९ (७१.४१) आत ां सक व ि ां नी आसचे मनीस तेदन ां दविोध प डदतांनी आसले. ह ां चीां प्रदतभटन ां दवपिीत
41 वीज क क ों णि
चललीां. आत ां हे आडळ् प डदतांत आस त. प्रदतभटन क आत ां दविोध प डदतांत आसल्ल्य ां चे बळ प व न . पेटरोल – दडसेलयी जीएसटी-ख ल ह डन आत ां आसच्य चड य क्स बऱय केटे ख ल (२८%) दविलें तिी बहुष : आत ां दिी आस त त च की दकतल्य की उण्य ऐवज क मेळतें. ओट्ट िे लोक चे कषट.
ि ववन ओपेक ख ल न तल्ल्य ि षटर ां थ वन आनी प्र्ेक ज वन अमेरिक थ वन आय त करांक दचांत प चलोन आस म्हण कळोन ये त . एदोळच अमेरिक थ वन ह डां वचें प्रम ण चडल ां . प ां च वस ां आदीां अमेरिक थ वन भ ित चो आय त आपल्य गजेच ०.५% आसलो तो आत ां ११%- चडल .
१६ जून २०१७ पयलें मदहन्य च १ आनी १६ त रिकेि पेटरोल उत्पन्न ां ची मोल ां पगवट कतवले. तेद ळ एकच प वटीां रप्य ां लेक ि चडत न लोक दु स व त लो. दविोध प डती आनी क ऱय ळ व्यक्ती (Activist) प्रदतभटन कतवले. आत ां सद ां सक ळीां ६ वोि ि पगवटत त. पयश ां लेक ि इलें इलें चडदयलें लेक कच येन . द कल्य क फेबिे ि ९ थ वन २० त िीक पऱय ां त केवल ब ि ददस ां क इले इले म्हण पेटरोल चेि लीटि क सुम ि ३.६३ आनी दडसेल क ३.८४ चडदयले.
सुांक दें ववांक केंद्र आनी ि ज्य दोन ां यची कबल त ज य. ह णी दोग ां यनी सुांक दें वयल्य ि मोल ां अप पीां दें वत त. एक सक व ि न दें वयल्य ियी थोड्य म फ न दें वत त. पूण मोल ां चड आसल्य ि ि ज्य ां कयी बोिें . आद य चडीत मेळत . स म न्य ज वन लोकसभ व ि ज्य ां च दवध न सभ ां क चुन वण चल्त न मोल ां दें ववन चुन वण सांपलेंच मोल ां चडयत त. तशेंच ज ल ां आत ां . अस्स ां , केिळ, पुदुचेिी, तदमळु न डू आनी पश्चीम बांग ळ ां त चुन व चलोांक अस त. २८ फेबिविी थ वन म चव ११ (हें बियत न ) पऱय ां त पेटरोल, दडसे ल ि मोल ां चडवांक न ां त. चुन वण ज तेच एकच प वटीां चडवांक पुिो. भ ित ां त पेटरोल, दडसे ल, ि ां दप ग्य स चीां मोल ां चडणी लोक च ददस्पड् दजदवत चेि प्रभ व ग ल्त . तशें ज ल्ल्य न सक व ि न कसल्यो व टो तिी व प नव ह चीां मोल ां दें वांवची व चड न शें पळें वची जरूि गजव आस .
मोल ां दें वणेक नव्यो व टो: मोल ां चडणेच व टे ि आसोांक ओपेक (पे टरोदलयां उत्पन्न ां च िप्तू ि षटर ां चे ओक्ूट) दु ि शेन उत्प दन उणे केलें क िण म्हण केंद्र सक व ि स ां ग्त . मोल ां चडयज य म्हळ्ळ्य ख तीि तेल नीऱय त दे श ां नी उत्प दन उणे केल ां . ह्य कृतक अभ व च क िण न ज य दततल्य म फ न क्रूड मे ळ न . ह्य ववीं मोल ां चडतेच अस त. उत्प दन चडवां क मनवी केल्य म्हण पेटरोदलयां मांत्रीन स ां गल ां . पू ण सद्य क मोल ां दें वचीां कसदलांय लक्षण ां न ां त. एर्. आर. आळि भ ित चें क्रूड आय त स वदी अिे दबय आनी ओपेक ि षटर ां थ वन ज त . हें थोड्य म प न ----------------------------------------------------------------------------------------42 वीज क क ों णि
TWELFTH OF MARCH: GANDHI & GRANDE Today the Twelfth of March has two significant anniversaries! complete non-interference adopted by them throughout the march .... I wish I could believe this noninterference was due to any real change of heart or policy. The wanton disregard shown by them to popular feeling in the Legislative *Fr. Cedric Prakash SJ Assembly and their high-handed Ninety-one years ago, in 1930, action leave no room for doubt that Mahatma Gandhi began his famous the policy of heartless exploitation protest, the Dandi March, not far of India is to be persisted in at any from the Sabarmati Ashram in cost, and so the only interpretation Ahmedabad to protest the tax salt I can put upon this non-interference imposed by the British! It was a Civil is that the British Government, Disobedience movement – a real powerful though it is, is sensitive to ‘satyagraha’ in every sense of the world opinion which will not word. In this long arduous march of tolerate repression of extreme 390 kms. to the shores of Dandi, political agitation which civil Gandhi was accompanied by people disobedience undoubtedly is, so from all walks of life and from all long as disobedience remains civil corners of the country. It took and therefore necessarily nontwenty-four days for the group to violent .... It remains to be seen arrive there on 5 April. whether the Government will tolerate as they have tolerated the On arrival at Dandi, Gandhi in an march, the actual breach of the salt interview said, “I cannot withhold laws by countless people from my compliments from the tomorrow.” government for the policy of 43 वीज क क ों णि
Gandhi was also prophetic and speaking of the India of today! When a group of farmers from Gujarat, supported by several organisations and several concerned citizens of Gujarat, wanted to take out a ‘kisan tractor rally’ today, in their tractors from the same place (as Gandhi did in 1930) and towards Dandi, all the concerned protestors were placed under house arrest and the rally was not allowed to take place. Shabnam Hashmi, an activist, through a live videorecording (which is going viral) has detailed the way this rally was stopped. People from all over the country have condemned this antidemocratic move. Strangely enough when the Government is hypocritically trying to score ‘brownie points’ on the Dandi March! Even the British colonialists did not stop Gandhi’s ‘Dandi March.’ in 1930! Forty-seven years later, in 1997, on this day, in faraway El Salvador, Jesuit Fr. Rutilio Grande was gunned down by the military junta of his
country. Grande had identified himself totally with the poor and oppressed people of El Salvador and was a visible and vocal critic of the fascist policies of the Government. A month before he was assassinated, on 13 February 1977, Grande preached a sermon that came to be known as ‘the Apopa sermon’, denouncing the government's expulsion from the country, of a Colombian priest Fr. Mario Londono, who served the poor. In strong words, an action that some later believed led to his murder, Grande said, “I am fully aware that very soon the Bible and the Gospels will not be allowed to cross the border. All that will reach us will be the covers since all the pages are subversive – against sin, it is said. So that if Jesus crosses the border at Chalatenango, they will not allow him to enter. They would accuse him, the man-God ... of being an agitator, of being a Jewish foreigner, who confuses the people with exotic and foreign ideas, anti-
44 वीज क क ों णि
democratic ideas, and, that is, against the minorities. Ideas against God because this is a clan of Cain's. Brothers, they would undoubtedly crucify him again. And they have said so”. Grande had a long-standing friendship with a diocesan priest Oscar Romero; the latter was known for his conservative ways. The poor and exploited of the country were Grande’s major concern and he left no stone unturned to highlight their plight and to make their struggles his own. Unlike Romero, Grande did not hesitate in taking up cudgels against the powerful and other vested interests. Romero was appointed Archbishop of San Salvador just three weeks before the brutal death of Grande. The murder of his friend was a terrible shock to Romero. At his funeral mass, Romero in his homily said, “the government should not consider a priest who takes a stand for social justice as a politician or a subversive element when he is fulfilling his mission in the politics of the
common good.” He also said openly and emphatically, “anyone who attacks one of my priests, attacks me. if they killed Rutilio for doing what he did, then I too have to walk the same path”. True to his words, he walked that path! From that day onwards, Romero immersed himself totally in defending the rights of the poor and oppressed of his country. he never looked back- till his own assassination on 24 March 1980! Romero is today a Saint of the Catholic Church and Grande is on the fast track to becoming one. Both Gandhi and Grande have much to teach us today. They worked for the freedom of their people. They took a visible and vocal stand to defend the rights of the poor and the marginalised. They did not hesitate in taking a strong stand against the fascist and anti-people policies of the Government of their day and to voice their dissent. Because of their prophetic courage, they had to pay the price: both laid down lives for a cause, a greater good.
45 वीज क क ों णि
In the wake of what is happening in our country today- we are called to emulate Gandhi and Grande! We need to come out and engage in civil disobedience, take a nonviolent stand for justice, truth, and peace, and ensure that we cry halt to the rot that has taken over our beloved motherland! We need to join in the protests of the farmers and others like the Adivasis and Dalits who want to live a more dignified life! Above all, like Gandhi
and Grande we need to believe that with truth we will overcome and only the truth will set us free! Twelfth March is a significant day – let not its importance be lost on any of us!
12 March 2021 *(Fr Cedric Prakash SJ is a human rights& peace activist/writer. Contact: cedricprakash@gmail.com)
-----------------------------------------------------------------------------------
THE TEACHER & THE PEON (Concluding part of the Trilogy “Love’s Dark Secrets” & “Love JihadCatholic Style”)
Tubal Cain was a man of might. In the days when the earth was young. Tubal Cain faded into the twilight. By the queen bee he was stung! The first two lines of the verse are from a poem that I recall from childhood. The second two lines are my own creation in adulthood. Who was Tubal Cain anyway?
# chhotebhai
If we take the Genesis account of
46 वीज क क ों णि
creation literally, then he is the seventh-generation offspring of Adam and Eve, the son of Lamech and Zillah. He is described as “the ancestor of all who work copper and iron” (Gen 4:22). He is therefore believed to be the first iron smith or metallurgist, a profession that required immense physical strength. Why then has Tubal Cain faded into the twilight, and who is the queen bee that stung him? As humans evolved into a patriarchal society, it was characterized by male physical strength – that of the iron smith, the warrior, and the hunter. Where are they today? Brawn has been replaced by brain. One does not require physical strength to be a metallurgist. Nor to press a button, to release a missile or a weapon of mass destruction. Not even for meat. You can pick it off the shelf in a supermarket or a butcher’s shop. The physical strength of Tubal Cain has become redundant. He has faded into the twilight. What is the role of the queen bee the feminine? Men are inclined to work in short bursts of intense
energy. After that they need to rest or take a break for a cigarette. This attitude is even expressed in male sexuality. In contrast the queen bee, the female psyche, is more disposed to diffused and sustained energy, again also characterized in their sexuality. The modern world is more attuned to diffused and sustained energy, be it the operation of a computer or a factory assembly line. The man soon gets bored as he seeks novelty, but a woman can continue pursuing the same monotonous action without ennui. This is one of the reasons that many employers prefer women. They tend to be more loyal and persevering, not seeking change and novelty the way men do. The queen bee has triumphed over Tubal Cain, reducing him to a mere drone. As a natural consequence woman today are in many areas better employed than men. Going by the results of public exams, they are also doing better in education. The bottom line is that, given equal opportunities in both education and
47 वीज क क ों णि
employment, the feminine is the stronger sex. Verily, Tubal Cain has faded away. These changed equations have had a huge impact on the marriage market, and get accentuated further in small communities, like the Catholic Community in India. In my previous article I had referred to the book on Mixed Marriages (MMs) in the Agra Ecclesiastical region by Rev Dr. Maxim D’sa. He had identified 28 factors that result in MMs. I will dwell on just two – education and employment. My first experience of Gender Disparity (GD) in the Catholic community is when I was working in then Bombay in 1971-72. I was then living in Vakola, Santacruz (E) that had many slums. I was active in the Legion of Mary and made weekly visits to those living in the slums. I was surprised to find many families with househusbands. The women were away in the Gulf region, mostly working as housemaids, and sending money home. How much of that money was spent on the home or on booze was a moot question? The woman had become
the provider and the man the dependant. A few years later I became the Founder Secretary of the U.P. Regional Youth & Vocations Bureau. One of my first observations again was of GD. The girls were far better educated and gainfully employed than the boys. There were reasons for this, other than what is applicable across modern society. The girls studied in convent schools/hostels, where they got personalized attention from the sisters. In contrast in parish schools/mission hostels, there was usually just one priest and possibly a seminarian doing regency, to minister to them. It was never the same. So, girls easily outperformed the boys of the miniscule community. Then came employment. At that time church-run institutions were the major employers of youth. Most Catholic institutions stopped at Class 12. At that point, a girl could get admission for teacher’s or nurse’s training and get gainfully and respectfully employed; both in church run institutions and outside.
48 वीज क क ों णि
What of the boy who had passed Class 12? At most he could get a job as a peon or a driver, unless he was lucky enough to go to a technical institute run by the Salesians. The sumtotal was that the girl was a teacher at a desk in a classroom, while her brother was employed in the same institution sitting on a stool outside the Principal’s office. A further consequence was that the girl had a higher emotional quotient than the boy. I know times have changed and both job and educational opportunities have increased. Yet the GD is still very marked. This is evident again in parish choirs and youth groups. The girls vastly outnumber the boys. This obviously has a disastrous effect on the marriage scenario, resulting in 50% MMs in the community, as we have seen earlier. It also results in frustration and resentment among the boys, in turn leading to anti-social tendencies. A vicious circle. Strange though it may seem and maybe possibly politically incorrect; but my experience says that the church in its pastoral planning, must make a
conscious effort to win back its young men. It must be a pastoral priority. This GD obviously has a huge impact on choosing a life partner, and the resultant high percentage of MMs. There is another factor that has emerged in modern times. It is what we call the Office Romance. People working together get attracted to each other and choose to marry, regardless of religion or other factors. This has its own inherent dangers. Why? Because at the workplace one is performing a role, not being oneself. One cannot fart or burp at work, let one’s hair down or put one’s legs up. The worker is role playing; hence the true self is not revealed. A worker who is objectively calm with his/her colleagues at work, may be subjectively short tempered or insensitive at home. This is human nature. So, in office romances, the dark side of one’s personality is not revealed. This again is reflected in social media profiling, where one puts one’s best foot forward. Making life choices based purely on
49 वीज क क ों णि
office romances or social medial profiles could be fraught with danger.
Tubal Cain has faded into the night, as have knights in shining armour. And teachers and peons are a horrible mismatch.
Youth animators, family counsellors, parents and pastors need to • The writer began his understand these changed community service through equations to help young people the Legion of Mary in 1969. make the correct choice in life. For MARCH 2021 -----------------------------------------------------------------------------------
"L U C Y's" Mangalore Women Power for National Welfare. March
8
International
is
well
known
Women's
as
Day...the
zest of this day is particularly very enthusiastic, so on March 6, 2021, a group of well motivated women of Mangaluru, rallied around "Lucy's".
The historic connections to the name 50 वीज क क ों णि
are
deep;
Outwardly
unassuming shop/outlet, but inside
172 solid sets of scarves/shawls and
large hearted and concerned about
cowls from virgin wool for the
the welfare of all levels of people of
heroic defense personnel on the
our great nation - India. Quietly
freezing borders in the North East
spearheaded by Ms. Cecilia Shresta
facing hostile enemies amidst the
(Mascarenhas),
a
severe cold. These brave hearts alert
'presentation' of the efforts the
24x7, to protect the millions of
group has put in for the defense
people in India in peace and
personnel struggling in the high
happiness. Indeed, the thought and
ranges of our borders in the North.
action of this great effort here in
Collaborating
ways,
Mangalore, 'unseen and unsung' is
wool
something to ponder on at this time
materials, are Ms. Sabrina Hougard
when Women empowerment is
of 'Soulo Conversations' (a group of
celebrated.
women
empowering
and
contribution
motivating
women);
giving
the
appreciate and emulate in some
are
Dr.
way by one and all. 'Nari Shakthi'
Cauvery-
and 'Atma Nirbhar’ echoing all over
women's branch of Lions and Ms
India comes into play in this yeoman
Nirmala Pai of Inner Wheel (a
effort in this coastal region even
branch of Rotary club).
amidst the many odds.
including
in
held
many
mustering
muchneeded Kalpana
she
support
Ashfaque,
raw
The
presentation highlighted the work and effort by many volunteers who were interning at "Lucy's" to knit
Indeed, to
it take
is
note,
The place called "LUCY's": According to the idealistic lady
51 वीज क क ों णि
a
Cecilia Shresta - It all started in a
coastal city of this west coast. But
small simple way in 2018 under her
the potential created out of it where
thoughtful quiet ideas soon after
a service to the most heroic people
she returned from the USA. The
of the nation is created is admirable.
Shrestas lived in different places in
The
the
Philadelphia,
institutions and individuals came in
Arkansas and Texas. In Mangalore
to see and understood the "knit and
now settled down among her
pearl" concept 's popularity and has
ancestral roots in this part of the
taken an upward trajectory and
city; located opposite the gate of
promises to be a gradual launching
the historical Rosario Cathedral on
pad for many good ideas and
the ancient road to Hoige Bazar,
actions. It will help people to know
Passers by would generally not
and contribute, even in small ways.
notice it - the sign board loudly says
These first 172 woolen sets will be
"LUCY's
transported
US,
first
-
in
Knitting,
Crochet
&
fact
that
to
gradually
Bangalore
many
from
Quilting - Classes and Sales ," within
where the defense authorities will
a couple of years
it has really
arrange to send it to the right spots
sprung into a multifaceted interest
on the borders, to our fighting men.
zone for many women students, house wives, social activists and a solace to many even during the times of the Pandemic.
Now,
woolies are not that one would really look for in a humid warm
Ms. Sabrina Hougard of 'Soulo Conversations’ knitting
and
explained
that
needlework
may
appear to be declining in popularity among the savvy IT NewGen, yet it
52 वीज क क ों णि
certainly is alive and even like old
Pais daughter of Martin Pais 1852-
times, men play a role too.
This
1921 of premier wine merchants
type of concentration on knitting
hailing from Urwa). Lucy brought
regularly has a very constructive and
up a large family in Bangalore in
positive
brain,
times that were difficult. It seems
coordinating the hands and fingers,
her mainstay and deep interest was
and patterned eye movements go a
in
long way in mental well being and
Knitting to an exceptionally large
can prevent and control dementia
extent. Lucy never shied away from
and Alzheimer's and so on. Elders
passing on her ideas and skills not
kept alert by this activity can
only to her children, but to many
improve their cognitive skills and
youngsters she took care of in the
remain in better mental health and
1950s and 60s. She is a well-known
their physical faculties. On the other
personality in the Konkani Catholic
side of the coin, this is a very
Community
constructive
helpful
Mangalore. This LUCY"s popularity
Occupational Therapy in several
will need pages to record here. And
cases
her
impact
and
on
and
the
challenges and
the
potential is vast.
Needle
work,
in
daughter
Crochet
Bangalore
Cecilia
is
and
and
now
spreading her mother's skills for
The history of the name "LUCY's: The chief protagonist that lends her dear name primarily is Cecilia’s dear mother “Lucy Mascarenhas" (nee'
posterity here, indeed a mission unique. The second to associate with the name "Lucy's" is Cecilia’s husband -
53 वीज क क ों णि
Dr. Harold (Harry) Shresta PhD, (was
later Member of the Legislative
teaching for long at Arkansas Uni).
Council, Madras Presidency (1932).
Dr. Harold’s paternal grandmother -
Ms Lucy spent some time in London,
Lucy
the
England and was often referred to
founder of Ladies Club now existing
as "London Lucy". In founding the
on the western slopes of Lighthouse
Ladies Club, she had a unique vision
Hill,
renowned
for Mangalore, with great love, like
institution with unmatched service
many of that era. Her ancestral
to Mangalore the region and its
home is the old classic (original
people and women.
name - “INGLEDON") manor.
Lucy
Shresta
(1892-1960),
Hampankatta,
Shresta,
a
daughter
of
a
house 'Roshni Nilaya' that the family
prominent Govt official of the British
gifted away, in 1960. They also had
times in Mangalore, hailing from a
a farm in Manjeshwar and that was
well known Saldanha Prabhu family
her
with known roots. She was carefully
great interest too, she was devoted nurtured and developed into a polished socialite who travelled far and wide with her husband Maurice Shresta (1872-1952), whose father changed his surname from Pinto to Shresta, while in then Ceylon. Her father was elected vice chairman of the town municipality (1929) and
to the cattle and farm till the end. Indeed, it is noteworthy that Mangalore is contributing in several spheres to the national effort and women here are positively to the fore. This expose is one example but there are many many more be sure. Let us be happy for this and seek
54 वीज क क ों णि
ways and means to help people and our great country - INDIA. - Ivan Saldanha-Shet ----------------------------------------------------------------------------------------------------
TWELFTH OF MARCH: GANDHI & GRANDE Today the Twelfth of March has two significant anniversaries! twenty-four days for the group to arrive there on 5 April.
-
*Fr. Cedric Prakash SJ
Ninety-one years ago, in 1930, Mahatma Gandhi began his famous protest, the Dandi March, not far from the Sabarmati Ashram in Ahmedabad to protest the tax salt imposed by the British! It was a Civil Disobedience movement – a real ‘satyagraha’ in every sense of the word. In this long arduous march of 390 kms. to the shores of Dandi, Gandhi was accompanied by people from all walks of life and from all corners of the country. It took
On arrival at Dandi, Gandhi in an interview said, “I cannot withhold my compliments from the government for the policy of complete non-interference adopted by them throughout the march .... I wish I could believe this noninterference was due to any real change of heart or policy. The wanton disregard shown by them to popular feeling in the Legislative Assembly and their high-handed action leave no room for doubt that the policy of heartless exploitation of India is to be persisted in at any cost, and so the only interpretation I can put upon this non-interference is that the British Government,
55 वीज क क ों णि
powerful though it is, is sensitive to world opinion which will not tolerate repression of extreme political agitation which civil disobedience undoubtedly is, so long as disobedience remains civil and therefore necessarily nonviolent .... It remains to be seen whether the Government will tolerate as they have tolerated the march, the actual breach of the salt laws by countless people from tomorrow.” Gandhi was also prophetic and speaking of the India of today! When a group of farmers from Gujarat, supported by several organisations and several concerned citizens of Gujarat, wanted to take out a ‘kisan tractor rally’ today, in their tractors from the same place (as Gandhi did in 1930) and towards Dandi, all the concerned protestors were placed under house arrest and the rally was not allowed to take place. Shabnam Hashmi, an activist, through a live videorecording (which is going viral) has detailed the way this rally was
stopped. People from all over the country have condemned this antidemocratic move. Strangely enough when the Government is hypocritically trying to score ‘brownie points’ on the Dandi March! Even the British colonialists did not stop Gandhi’s ‘Dandi March.’ in 1930! Forty-seven years later, in 1997, on this day, in faraway El Salvador, Jesuit Fr. Rutilio Grande was gunned down by the military junta of his country. Grande had identified himself totally with the poor and oppressed people of El Salvador and was a visible and vocal critic of the fascist policies of the Government. A month before he was assassinated, on 13 February 1977, Grande preached a sermon that came to be known as ‘the Apopa sermon’, denouncing the government's expulsion from the country, of a Colombian priest Fr. Mario Londono, who served the poor. In strong words, an action that
56 वीज क क ों णि
some later believed led to his murder, Grande said, “I am fully aware that very soon the Bible and the Gospels will not be allowed to cross the border. All that will reach us will be the covers since all the pages are subversive – against sin, it is said. So that if Jesus crosses the border at Chalatenango, they will not allow him to enter. They would accuse him, the man-God ... of being an agitator, of being a Jewish foreigner, who confuses the people with exotic and foreign ideas, antidemocratic ideas, and, that is, against the minorities. Ideas against God because this is a clan of Cain's. Brothers, they would undoubtedly crucify him again. And they have said so”. Grande had a long-standing friendship with a diocesan priest Oscar Romero; the latter was known for his conservative ways. The poor and exploited of the country were Grande’s major concern and he left no stone unturned to highlight their plight and to make their struggles his own. Unlike Romero, Grande did
not hesitate in taking up cudgels against the powerful and other vested interests. Romero was appointed Archbishop of San Salvador just three weeks before the brutal death of Grande. The murder of his friend was a terrible shock to Romero. At his funeral mass, Romero in his homily said, “the government should not consider a priest who takes a stand for social justice as a politician or a subversive element when he is fulfilling his mission in the politics of the common good.” He also said openly and emphatically, “anyone who attacks one of my priests, attacks me. if they killed Rutilio for doing what he did, then I too have to walk the same path”. True to his words, he walked that path! From that day onwards, Romero immersed himself totally in defending the rights of the poor and oppressed of his country. he never looked back- till his own assassination on 24 March 1980! Romero is today a Saint of the Catholic Church and Grande is on the fast track to becoming one.
57 वीज क क ों णि
Both Gandhi and Grande have much to teach us today. They worked for the freedom of their people. They took a visible and vocal stand to defend the rights of the poor and the marginalised. They did not hesitate in taking a strong stand against the fascist and anti-people policies of the Government of their day and to voice their dissent. Because of their prophetic courage, they had to pay the price: both laid down lives for a cause, a greater good.
peace, and ensure that we cry halt to the rot that has taken over our beloved motherland! We need to join in the protests of the farmers and others like the Adivasis and Dalits who want to live a more dignified life! Above all, like Gandhi and Grande we need to believe that with truth we will overcome and only the truth will set us free!
In the wake of what is happening in our country today- we are called to emulate Gandhi and Grande! We need to come out and engage in civil disobedience, take a nonviolent stand for justice, truth, and
12 March 2021
Twelfth March is a significant day – let not its importance be lost on any of us!
*(Fr Cedric Prakash SJ is a human rights& peace activist/writer. Contact: cedricprakash@gmail.com)
-----------------------------------------------------------------------------------
THE TEACHER & THE PEON (Concluding part of the Trilogy “Love’s Dark Secrets” & “Love JihadCatholic Style”) Tubal Cain was a man of might.
In the days when the earth was young. Tubal Cain faded into the twilight. By the queen bee he was stung!
58 वीज क क ों णि
The first two lines of the verse are from a poem that I recall from childhood. The second two lines are my own creation in adulthood. Who was Tubal Cain anyway? If we take the Genesis account of creation literally, then he is the seventh-generation offspring of Adam and Eve, the son of Lamech and Zillah. He is described as “the ancestor of all who work copper and iron” (Gen 4:22). He is therefore believed to be the first iron smith or metallurgist, a profession that required immense physical strength. Why then has Tubal Cain faded into the twilight, and who is the queen bee that stung him? As humans evolved into a patriarchal society, it was characterized by male physical
strength – that of the iron smith, the warrior, and the hunter. Where are they today? Brawn has been replaced by brain. One does not require physical strength to be a metallurgist. Nor to press a button, to release a missile or a weapon of mass destruction. Not even for meat. You can pick it off the shelf in a supermarket or a butcher’s shop. The physical strength of Tubal Cain has become redundant. He has faded into the twilight. What is the role of the queen bee the feminine? Men are inclined to work in short bursts of intense energy. After that they need to rest or take a break for a cigarette. This attitude is even expressed in male sexuality. In contrast the queen bee, the female psyche, is more disposed to diffused and sustained energy, again also characterized in their sexuality. The modern world is more attuned to diffused and sustained energy, be it the operation of a computer or a factory assembly line. The man soon gets bored as he seeks novelty, but a woman can continue pursuing the same monotonous action without ennui.
59 वीज क क ों णि
This is one of the reasons that many employers prefer women. They tend to be more loyal and persevering, not seeking change and novelty the way men do. The queen bee has triumphed over Tubal Cain, reducing him to a mere drone. As a natural consequence woman today are in many areas better employed than men. Going by the results of public exams, they are also doing better in education. The bottom line is that, given equal opportunities in both education and employment, the feminine is the stronger sex. Verily, Tubal Cain has faded away. These changed equations have had a huge impact on the marriage market, and get accentuated further in small communities, like the Catholic Community in India. In my previous article I had referred to the book on Mixed Marriages (MMs) in the Agra Ecclesiastical region by Rev Dr. Maxim D’sa. He had identified 28 factors that result in MMs. I will dwell on just two – education and employment.
My first experience of Gender Disparity (GD) in the Catholic community is when I was working in then Bombay in 1971-72. I was then living in Vakola, Santacruz (E) that had many slums. I was active in the Legion of Mary and made weekly visits to those living in the slums. I was surprised to find many families with househusbands. The women were away in the Gulf region, mostly working as housemaids, and sending money home. How much of that money was spent on the home or on booze was a moot question? The woman had become the provider and the man the dependant. A few years later I became the Founder Secretary of the U.P. Regional Youth & Vocations Bureau. One of my first observations again was of GD. The girls were far better educated and gainfully employed than the boys. There were reasons for this, other than what is applicable across modern society. The girls studied in convent schools/hostels, where they got personalized attention from the sisters. In contrast in parish schools/mission hostels, there was
60 वीज क क ों णि
usually just one priest and possibly a seminarian doing regency, to minister to them. It was never the same. So, girls easily outperformed the boys of the miniscule community. Then came employment. At that time church-run institutions were the major employers of youth. Most Catholic institutions stopped at Class 12. At that point, a girl could get admission for teacher’s or nurse’s training and get gainfully and respectfully employed; both in church run institutions and outside. What of the boy who had passed Class 12? At most he could get a job as a peon or a driver, unless he was lucky enough to go to a technical institute run by the Salesians. The sumtotal was that the girl was a teacher at a desk in a classroom, while her brother was employed in the same institution sitting on a stool outside the Principal’s office. A further consequence was that the girl had a higher emotional quotient than the boy. I know times have changed and both job and educational opportunities have increased. Yet the GD is still very
marked. This is evident again in parish choirs and youth groups. The girls vastly outnumber the boys. This obviously has a disastrous effect on the marriage scenario, resulting in 50% MMs in the community, as we have seen earlier. It also results in frustration and resentment among the boys, in turn leading to anti-social tendencies. A vicious circle. Strange though it may seem and maybe possibly politically incorrect; but my experience says that the church in its pastoral planning, must make a conscious effort to win back its young men. It must be a pastoral priority. This GD obviously has a huge impact on choosing a life partner, and the resultant high percentage of MMs. There is another factor that has emerged in modern times. It is what we call the Office Romance. People working together get attracted to each other and choose to marry, regardless of religion or other factors. This has its own inherent dangers. Why? Because at the workplace one is
61 वीज क क ों णि
performing a role, not being profiles could be fraught with oneself. One cannot fart or burp at danger. work, let one’s hair down or put one’s legs up. The worker is role Youth animators, family counsellors, playing; hence the true self is not parents and pastors need to revealed. A worker who is understand these changed objectively calm with his/her equations to help young people colleagues at work, may be make the correct choice in life. For subjectively short tempered or Tubal Cain has faded into the night, insensitive at home. This is human as have knights in shining armour. nature. So, in office romances, the And teachers and peons are a dark side of one’s personality is not horrible mismatch. revealed. This again is reflected in social media profiling, where one • The writer began his puts one’s best foot forward. community service through Making life choices based purely on the Legion of Mary in 1969. office romances or social medial MARCH 2021 ----------------------------------------------------------------------------------
"L U C Y's" Mangalore Women Power for
March
8
National Welfare.
International
is
well
known
Women's
as
Day...the
zest of this day is particularly very enthusiastic, so on March 6, 2021, a group of well motivated women of Mangaluru, rallied around "Lucy's". The historic connections to the name 62 वीज क क ों णि
are
deep;
Outwardly
women
empowering
and
motivating
women);
giving
the
are
Dr.
muchneeded Kalpana
support
Ashfaque,
Cauvery-
women's branch of Lions and Ms Nirmala Pai of Inner Wheel (a branch of Rotary club).
The
presentation highlighted the work and effort by many volunteers who were interning at "Lucy's" to knit unassuming shop/outlet, but inside
172 solid sets of scarves/shawls and
large hearted and concerned about
cowls from virgin wool for the
the welfare of all levels of people of
heroic defense personnel on the
our great nation - India. Quietly
freezing borders in the North East
spearheaded by Ms. Cecilia Shresta
facing hostile enemies amidst the
(Mascarenhas),
a
severe cold. These brave hearts alert
'presentation' of the efforts the
24x7, to protect the millions of
group has put in for the defense
people in India in peace and
personnel struggling in the high
happiness. Indeed, the thought and
ranges of our borders in the North.
action of this great effort here in
Collaborating
ways,
Mangalore, 'unseen and unsung' is
wool
something to ponder on at this time
materials, are Ms. Sabrina Hougard
when Women empowerment is
of 'Soulo Conversations' (a group of
celebrated.
including
she
in
held
many
mustering
raw
63 वीज क क ों णि
Indeed,
it
is
a
contribution
to
take
note,
"LUCY's
-
Knitting,
Crochet
&
appreciate and emulate in some
Quilting - Classes and Sales ," within
way by one and all. 'Nari Shakthi'
a couple of years
and 'Atma Nirbhar’ echoing all over
sprung into a multifaceted interest
India comes into play in this yeoman
zone for many women students,
effort in this coastal region even
house wives, social activists and a
amidst the many odds.
solace to many even during the times of the Pandemic.
The place called "LUCY's": According to the idealistic lady Cecilia Shresta - It all started in a small simple way in 2018 under her thoughtful quiet ideas soon after she returned from the USA. The Shrestas lived in different places in the
US,
first
in
it has really
Philadelphia,
Arkansas and Texas. In Mangalore now settled down among her ancestral roots in this part of the city; located opposite the gate of the historical Rosario Cathedral on the ancient road to Hoige Bazar, Passers by would generally not notice it - the sign board loudly says
Now,
woolies are not that one would really look for in a humid warm coastal city of this west coast. But the potential created out of it where a service to the most heroic people of the nation is created is admirable. The
fact
that
gradually
many
institutions and individuals came in to see and understood the "knit and pearl" concept 's popularity and has taken an upward trajectory and promises to be a gradual launching pad for many good ideas and actions. It will help people to know and contribute, even in small ways. These first 172 woolen sets will be
64 वीज क क ों णि
transported
to
Bangalore
from
side of the coin, this is a very
where the defense authorities will
constructive
arrange to send it to the right spots
Occupational Therapy in several
on the borders, to our fighting men.
cases
Ms. Sabrina Hougard of 'Soulo Conversations’ knitting
and
explained
that
needlework
may
appear to be declining in popularity among the savvy IT NewGen, yet it certainly is alive and even like old times, men play a role too.
This
type of concentration on knitting regularly has a very constructive and positive
impact
on
the
brain,
coordinating the hands and fingers, and patterned eye movements go a long way in mental well being and can prevent and control dementia and Alzheimer's and so on. Elders kept alert by this activity can improve their cognitive skills and remain in better mental health and their physical faculties. On the other
and
and
helpful
challenges and
the
potential is vast. The history of the name "LUCY's: The chief protagonist that lends her dear name primarily is Cecilia’s dear mother “Lucy Mascarenhas" (nee' Pais daughter of Martin Pais 18521921 of premier wine merchants hailing from Urwa). Lucy brought up a large family in Bangalore in times that were difficult. It seems her mainstay and deep interest was in
Needle
work,
Crochet
and
Knitting to an exceptionally large extent. Lucy never shied away from passing on her ideas and skills not only to her children, but to many youngsters she took care of in the 1950s and 60s. She is a well-known personality in the Konkani Catholic
65 वीज क क ों णि
Community
in
and
with known roots. She was carefully
Mangalore. This LUCY"s popularity
nurtured and developed into a
will need pages to record here. And
polished socialite who travelled far
her
now
and wide with her husband Maurice
spreading her mother's skills for
Shresta (1872-1952), whose father
posterity here, indeed a mission
changed his surname from Pinto to
unique.
Shresta, while in then Ceylon. Her
daughter
Bangalore
Cecilia
is
The second to associate with the name "Lucy's" is Cecilia’s husband Dr. Harold (Harry) Shresta PhD, (was teaching for long at Arkansas Uni). Dr. Harold’s paternal grandmother Lucy
Shresta
(1892-1960),
the
founder of Ladies Club now existing on the western slopes of Lighthouse Hill,
Hampankatta,
a
renowned
institution with unmatched service to Mangalore the region and its people and women. Lucy
Shresta,
daughter
of
a
prominent Govt official of the British times in Mangalore, hailing from a well known Saldanha Prabhu family
father was elected vice chairman of the town municipality (1929) and later Member of the Legislative Council, Madras Presidency (1932). Ms Lucy spent some time in London, England and was often referred to as "London Lucy". In founding the Ladies Club, she had a unique vision for Mangalore, with great love, like many of that era. Her ancestral home is the old classic (original name - “INGLEDON") manor. house 'Roshni Nilaya' that the family gifted away, in 1960. They also had a farm in Manjeshwar and that was her
66 वीज क क ों णि
Let us be happy for this and seek ways and means to help people and our great country - INDIA.
great interest too, she was devoted to the cattle and farm till the end. Indeed, it is noteworthy that Mangalore is contributing in several spheres to the national effort and women here are positively to the fore. This expose is one example but there are many many more be sure.
- Ivan Saldanha-Shet
-----------------------------------------------------------------------------------------------
AppointmentofnewApostolicNunciotoIndia New Delhi, Mar 13, 2021: According to a statement released by Secretary General, CBCI that says : Communication received from the Apostolic Nunciature, I wish to inform that His Holiness, Pope Francis, has appointed H. E. Most Rev. Leopoldo Girelli, until now Apostolic Nuncio to Israel and to Cyprus, and Apostolic Delegate to Jerusalem and Palestine, as the new Apostolic Nuncio to India. This provision was made public in Rome on Saturday, 13th March
2021, at noon, corresponding to 4:30 p.m., Indian Standard Time.
67 वीज क क ों णि
His Excellency Archbishop Leopoldo Singapore, Apostolic Delegate to Girelli was born in Predore Malaysia and to Brunei, and non(Bergamo), Italy, on 13th March residential Pontifical Representative 1953. He was ordained priest on for Vietnam. On 13th September 17th June 1978. He holds a 2017, he was appointed Apostolic Doctorate in Theology. He entered Nuncio to Israel and Apostolic the Diplomatic Service of the Holy Delegate to Jerusalem and See on 13th July 1987. He served in Palestine, and, on 15th September the Apostolic Nunciatures in 2017, he was appointed Apostolic Cameroon and in New Zealand, in Nuncio to Cyprus. On 13th March the Section for General Affairs of the 2021, he was appointed Apostolic Secretariat of State of the Holy See, Nuncio to India. He speaks Italian, and in the Apostolic Nunciature in English and French. the United States of America. On 13th April 2006, he was appointed Collectively commending Apostolic Nuncio to Indonesia, and, Archbishop Girelli as he takes leave on 10th October 2006, he was of his current mission and prepares appointed Apostolic Nuncio to East to assume his new responsibilities in Timor. On 13th January 2011, he India, it is a glad news. was appointed Apostolic Nuncio to (Mangaloretoday.com) ------------------------------------------------------------------------------------
कनाचटक कोांकर्ी सावहत्य अकाडे वमच्यो २०२० िसाचच्यो गौरि प्रिसत्यो आनी पुसतक पुरसकार पगचट न यक, ज नपद क्षेत्र ां त लप्पिकृषण दसद्दी ह ां क ां गौिव प्रशस्ो मेळटे ल्यो.
स दह् क्षेत्र ां त कोांकणी कवे अरूण सुबि व उभयकि कुमट , कल क्षेत्र ां त पुत्तूि प ां डुिां ग
कदवत दवभ ग ां त प्रेम मोि स मांगळू ि ह च्य ’एक मूट प व्ल्ल्यो’ पुसतक क, ल्ह न कथ दवभ ग ां त मोदनक मथ यस डबलीन दहच्य ’नवी ददश ’ पुसतक क आनी लेखन ां दवभ ग ां त स्टीवन क्व डरस पेमुवदे
68 वीज क क ों णि
दवांचल्य त म्हणोन कन व टक कोांकणी स दह् आक डे मी अध्यक्ष ड | के. जगदीश पै ह णें आपदयल्ल्य पदत्रक गोषदठां त पगवट केलें. गौिव प्रशस्ो रू. ५० हज ि नगदी, पुसतक पुिसक ि रू. २५ हज ि नगदी मेळटे ले म्हळ ां . कन्नड आनी सांसकृती इल ख्य चो मांत्री अिदवां द दलांब वळी ह्य क ऱय क अध्यक्ष आसतलो. कोांकणी स दह् अक डे मी स ां दे स णू रू निदसांह क मत, अरूण जी शेट, गोप लकृषण भट, रिदजसटर ि आि. मनोहि क मत जम ते क ह जि आसले.
ह च्य ’सुगांधू स्व स’ पुसतक क प्रशसते क -----------------------------------------------------------------------------------------
कथोलीक याजक दीक्षा सोडन भाजपाक ररग्ता
जनत प डतीक से व व लो. आचवदबस्प तोमस दडसोज न ही खब ि खिी म्हण स ां गलें आनी त क फ | बोदनवयो थ वन ि दजन म पत्र मेळ्ळ ां म्हळें .
फ | िोडनी बोदनवयो कल्कत आचवददयेसेदजचो कथोलीक य जक भ ितीय जनत प डतीन आस केल्ल्य ल्ह नश जम ते वेळ ि म चव ९वेि आपल्य य जकीय दीक्षेक न म दीांवन भ ितीय
फ | बोदनवयो आचवददयेसेजीन चलवन आसच्य लोयोल है सक ल ां त प्र ां शुप ल ज ां वन सेव दीांवन आसलो. तो म्हण लो, "व्हय, ह ां व भ ितीय जनत
69 वीज क क ों णि
प डतीक से व व ल ां ... आनी ह ां वें त ां च्ये बि बि क म करांक दचांतल ां . आपण क दकतें ते करांक स ां ग्त त तें क म ह ां व त ां दकपु् व म फ न कतवलोां." तो म्हण लो आपूण म चव ५ वेि आचवदबस्प क मेळ्ळ ां आनी म्हज्य य जकपण क ह ां वें ि जी ददल्य आनी ह ां व त क म चव ९ वेि यी मेळ्ळ ां . आपूण दक् ख तीि भ ितीय जनत प डतीक सेव व ल ां म्हळ्ळें आपूण आत ां स ां ग न म्हळ ां त णें. "म्हज्येल गीां क िण ां आस त भ जप सेवोंक. म्ह क ्े दवशीां उलवां क न क दक् म्हळ्य ि तीां क िण ां म्हज्य आनी आचवददयेसेजी मधें ," म्हण लो फ | िोडनी.
भ जप आपूण ज दतव द ची प डत न्हां य म्हण ऋजू करांक हि प्रयत्न ां करन्ांच आस आनी क्रीसत ां व मुखेल ां क भ जप चे स ां दे कत व . ह्ये च ल गोन आयले व ि सभ ि कथोलीक मुखेली ह्य प डतीक से व व ले आस त. स्थळीय लोक स ां ग्त की िोडनी मोदनवयो
सम जेंत म त्सो फ म द व्यक्ती त णें केल्ल्य बि्य क म ां क. ह्य प डतीक इां गलीष म ध्यम दशक्षण दवश्य ां त म्ह हे त दीवांक त ची कुमक ते आशेतेले म्हण लो ि ज्य भ जप चो क ऱयदशी सब्यस ची दत्त िोडनीक होगोळसून. (लग्न ज ां वच्य पयलें सवव द दले त ां च्य ब यल ां क होगोळदसत त; उपि ां त म त्र थोड्य तें प न ् च्च द दल्य ां क म ां ड्डेम ि सुरू ज त तें ह ां ग उगड स कऱयेत!) वेसट बेंग ल ां त ममत ब्य नदजवच्य दटर नमूल क ां ग्रेस क २९५ दसटी आस त; हे भ जप स ां ग त मेळोन दतक ग द्ये वयलें दें ववांक हि दहक्म त कन्ांचव आस त, मुखल्य चुन वेंत दजकोन येंवच्य क. ह्य च्च य जक न स ां त
तेिेज च्य स ां त म्हण प च िल्ल्य क ऱय क ह जि ज वांक दटर नमूल क ां ग्रेस प डदतची मुखेलीन ममत ब्य नजीक सप्तेंबि २०१६ वेि
70 वीज क क ों णि
व दतक न क आपवन व्हे लें, तेन्न ां तो दतक आनी दतच्ये प दतीक भ रिच्च मोग चो आसलो. म चव १० वेि कल्कत्त आचवददयेसेदजच्य आचवदबस्प तोमस दडसोज न ध डल्ल्य
परिपत्र ां त स ां गल ां की "आपली य जकी दीक्ष सोडन भ ितीय जनत प डतीक से वुांक म चव ९वेि मन केलें. फ | िोडनी बोदनवयोचें य जकपण आखेि ज त एक िोमन कथोलीक य जक ज ां वन - ततक्षण" म्हणोन.
Boneless Chicken Breast Masala Ingredients:
1) 500 grams boneless chicken breast
2) 2 medium onions, finely chopped 3) 5 tbsp tomato puree 4) 1 tsp each ginger & garlic paste 5) 10 cashew nuts 6) 4 byadgi chillies 7) 2 tsp coriander powder 8) 1 tsp kashmiri chilli powder 9) 1/2 tsp garam masala powder 10) 1/2 tsp turmeric powder 11) 1 tsp kasuri methi 12) 4 tbsp oil 13) salt as per taste 71 वीज क क ों णि
10 mins or until chicken cooked well on medium flame. - Add kasuri methi, mix well and
Recipe: - Cut the boneless chicken breast into medium pieces, wash and keep aside to drain the water. - Fry cashew nuts and byadgi chillies for a while and keep aside to cool - Make a fine paste of cashew nuts and chillies and keep aside - In a kadai, heat oil - Once oil is hot, fry chopped onion till golden brown - Add ginger garlic paste and fry for 2 mins on low flame - Add chilli powder, coriander powder, turmeric powder and garam masala powder, stir well and fry on low flame for 2 mins - Add chicken, mix well and fry on high flame for 5 mins - Add salt and stir well - Add cashew nuts and byadgi chilli paste, stir well and let it cook 2 mins on low flame - Add tomato puree, stir well, and let it cook for 2 mins on low flame - Add 1 and 1/2 cups hot water, mix well and cover the lid. Cook for
cook for another 2 mins - Switch off flame Garnish with coriander leaves and serve hot with Jeera rice or chapatis or roti as per your choice.
-----------------------------------------------------------------------------------72 वीज क क ों णि
मासळे र्ी कडी ४ प ां पलेट ां , ईसोन, ब ांगडे इ् दी कुडके कनव दविद दरू
एक आयद न ां त तेल त पवन १ दपय व भ ज, उपि ां त आळे न घ लन त क इलो हळददचो दपटो, बेव चो प लो, २ टोमेटो, ३ तन्यो दमस ांगो, आम्स णेचें उद क, मीट आनी उद क हळत कनव खतखतो येत न म सळी घ लन भुांय दवि.
आळे नाक: ५ ल ां ब दमस ांगो, १/२ न िल, १ टे बल स्पून दजिें , १ टीस्पून कणपीि व टू न क ड.
73 वीज क क ों णि
िेळ्ये रुपी ां बोिो
िेळ्यो आपल्या आियक साांडून वसांहा धोलीक उडल्यात पिचत ऊांर् तकली बागािन वकड्या मुकार पडल्यात कोर् जार्ा कोर्े कोर्ाक िेस बदलून धाडल्यात गाांिार आताां िेळ्ये रुपार बोिे भोांिती ां र्डल्यात
‘िेळ्ये रुपार आयलो खडपाबरी रोांबलो वसांहाबरी गोरोज घाल्ता कोर् तो?’ रानाांत राय केल्लो गाांिार नाका जाल्लो! S तार्ी गोरोज तार्ी झळक तार्ो ताळो तार्ी िळक बदलून गेलें आदलें रूप बळान आयलें निें माप घड्येन बदलत तार्ो रां ग नेर्ाांत ताांकाां िेगी ां साांग S पािसाांत आताां िोत ताप्ता धवगांत आताां पािस िोत्ता मळबार उटतात काळी ां कुपाां सदाांर् धुांिरी गाांिार आताां
S रानाांत आसर्े वसांह िाग मनश्या काळजाांत घुसल्यात िागा वसांहा बोल्प्ाां क आताां मनश्यावनांर् पोसल्यात जाग्रूत रािा रडनाकात िीत िर्ून पेज जायत वनदू न पडनाकात होच्च आवयन्न िेळ िेळ्ये रुपी ां बोल्प्ाांक पाकूचन िळक धर्र्ो िागा वसांहाांक सक्कड मेळून रानाक पाटी ां धाडर्ो
S 74 वीज क क ों णि
-वसिी, लोरे ट्टो
कोटार्ली
-आ् यन्सी पालडका
ताांबडी ताांबडी कोटार्ली व्हडली व्हडली व्हडली हळतान वभतर सर्ली
वभयान वभतर गेली.
माम्येक पळे िन दोडली. व्हडली एक सारोर् हाडून हजाराांनी बािळे दोडून
कोटार्लेक लोटली
कोिळे कोिळे जाली
रोदाां भािेन गुांिोन गुांिोन
कोटार्लेक पळे िन मामी
कोटार्ली भायर पडली. 75 वीज क क ों णि
76 वीज क क ों णि
77 वीज क क ों णि
78 वीज क क ों णि
कलाांगर्ाांत `वपलातार्ी झडती' र्ल्ली
२३० वें क ऱयें ज वन ०७-०३-२०२१ वेि
म ां ड सोभ ण च्य म्हयन्य ळी म ां ची दशांकळे चें
आयत ि स ां जेि ६.३० वोि ि, कल ां गण ां त
79 वीज क क ों णि
दपल त ची झडती न टक स दि ज लो. केनि कम्यूदनकेशन केंद्र चो दनदे शक ब प रिच डव दडसोज न घ ां ट म रून क ऱय क च लन ददलें. म ां ड सोभ ण हुद्दे द ि एिीक ओजेरियो, लु वी दपांटो आनी दकशोि फेन ां दडस न स ां ग त ददलो.
हो न टक म िोनी सेि वोन बिोवन, अरूणि ज
80 वीज क क ों णि
Ph.D. awarded to Ms Shobha of SAC
िोदडरगस आनी दवक स लस्र दो ह णी दनदे शन ददलें ति, एलिोन िोदडरगस चें सांगीत आनी दकांगस्ली नज्रेत न उज्व ड दवन्य स केलो. कल कूल
िे पटव रिच्य
दवक स,
सुप्पित ,
आशेल, सदवत , फ्ल दवय , सांदीप, सुजय , जीवन, व्रीतन आनी िोम रियो ह णीां नटन केलें. आकेिीक
न टक च्य
दवषय
आनी
स दिपण वयि सां व द चलो. ------------------------------------------
Ms Shobha, HOD of Commerce, St Aloysius College (Autonomous), has been awarded Ph.D. for her thesis “An Evaluation of Micro Insurance Schemes - A Study with reference to Self Help Group Members in Dakshina Kannada District” by Tumkur University. She was successfully guided by Dr P.N. Udayachandra, Dean & Head of the Department of Commerce, SDM College (Autonomous), Ujire.
81 वीज क क ों णि
She is the proud daughter of Sri Dharnappa & Smt Rukmini from Thokkottu, Mangaluru and wife of Sri Ashok M Prasad, Assistant Professor, Department of BCA, St Aloysius College (Autonomous), Mangaluru. ---------------------------------------
Women’sDay celebrated at SAC
The Students’ Council and the Women’s Forum of St Aloysius
College (Autonomous), Mangluru organised ‘Women’s Day’ - a programme to celebrate the spirit of womanhood on 8th March 2021 in the LF Rasquinha Hall of the College. Advocate Sparsha D’Souza
82 वीज क क ों णि
was the Chief Guest and inaugurated the programme. Ms. Sapna Shenoy, an Investment Services Professional and Trainer
and Ms.Vidya Dinker, Social and environmental Activist were the Guests of Honour of the programme. Rev. Dr Praveen Martis, SJ, presided over the programme. Dr Ratan Tilak Mohunta, Director, Students’ Council, Ms Renita Maria D’Souza, the Convenor of the programme and President of Women’s Forum and Paloma Rodrigues, the Cultural Secretary were on the dais. Advocate Sparsha in her address spoke of the importance of women in the judiciary and the role they play in ensuring justice. She reminisced over her college days and her journey from being a shy individual to taking up positions of
83 वीज क क ों णि
authority and spoke of the importance of dedication and determination in achieving success. She added that God Almighty has played an important role in her journey. Ms Sapna Shenoy, in her address highlighted the need for financial independence among women. She shed light on the various benefits of entrepreneurship, and the need for women to take up more entrepreneurial ventures. “You will work for your business in the beginning and later your business will work for you” she added. Ms Vidya Dinker, in her address highlighted the importance of independence in various spheres of a woman’s life, from her workplace to her home. She shed light on the various demands society imposes on women. She painted the example of a woman who is extremely independent in her workplace and holds positions of authority but has no right in the decision-making of her personal life. She stressed on the need to change such a situation. She spoke of how women can spark
improvement and empowerment in other women. Rev Dr. Praveen Martis SJ, in his address, said that there is a long road ahead for woman empowerment even in developed countries like the United States of America. “Women are the reason for life and the reason for love” he added. He also said that the gift of creation was given through a woman. Advocate Sparsha D’souza was felicitated during the programme. A video was presented in which the female students of Aloysius spoke about women that inspire them and about what they like most about being a woman. Ms. Shivani presented an inspiring and captivating dance performance. A melodious musical medley was presented by Ms. Alina Peris and team. Ms. Renita D’Souza welcomed the gathering. Dr. Ratan Mohunta, Dr Divya Shetty and Ms Niveditha introduced the guests. Melnitha Correa, compered the program. Paloma Rodrigues proposed the vote of thanks.
84 वीज क क ों णि
International women's day celebration at Ocean Pearl.
Coreen Rasquinha was invited as the guest of honour by the Inner Wheel club of Mangalore North. Thank you for the honour awarded to Mrs Harina Rao and Corine Rasquinha. She wished their club all the absolute best for this year 2021. ---------------------------------------
SAC HOLDS ‘ANALYSIS OFBUDGET2021’
The Department of Economics of St Aloysius College (Autonomous),
Mangaluru conducted a talk on “ANALYSIS OF BUDGET 2021” on
85 वीज क क ों णि
aspects of central budget presented on 1st February 2021 and highlighted the state budget presented on March 8, 2021.
9th March 2021 in L.F. Rasquinha Hall, LCRI block. The talk concentrated on economic
The talk was presented by Nitin J. Shetty C.A, founder partner of Nitin J Shetty & Co. Mangaluru. The speaker focused on digitalization and privatization concepts as he was addressing the young gathering. He gave insights on capital expenditure of the government, privatization of public sector, banking sector, tax policies, Atma Nirbhar Bharat and agriculture sector. He stressed the need of youth indulging in digitalization process.
86 वीज क क ों णि
While concluding the talk the Speaker gave worthy advice to the youth gathered regarding moral values and attitude which they need to include in their life. The students and faculty of Economics and Commerce attended the talk. It was a very interactive session and good number of students raised relevant questions and the speaker
addressed all those questions with valuable answers.
The programme was compered by Nagesh M. The program began with a prayer song rendered by the college choir team. Ms Maria Joseph welcomed the gathering and Ms Tinku Kuwar introduced the resource person. Mr Melroy DSouza proposed the vote of thanks. -----------------------------------------------------------------------------------UAE's Mars mission proves how Ph.D. awarded to Ms women shine bright in the space Rachael Natasha of SAC and technology sector.
On the Occasion of International Women's Day, we are saluting the women power. We are saluting the SHEROES of Globelink West Star Shipping. ---------------------------------------
Ms Rachael Natasha Mary, lecturer in the undergraduate department of Chemistry at St Aloysius College (Autonomous) Mangaluru, has been awarded Ph.D. for her thesis for her
87 वीज क क ों णि
thesis titled “Study of Electrochemical Behavior and Corrosion Resistance of Maraging Steel in Acid Media’ from Tumkur University. She was successfully guided by Dr. Suchetan P.A, Assistant Professor Department of Studies and Research in Chemistry, University College of Science, Tumkur University, Tumakuru. Ms Rachael Natasha Mary is the daughter of late Mr Umesh Bangera and Mrs Viola Pereira, Mangaluru --------------------------------------------------------------------------
कलाांगर्: काऱ्यें वनिाचहकाांक तरबेती काऱ्यागार
उत्र ां च मोदतय ां . ह त ां त मैक आसत न उत्र ां मोदतांय ां पिीां व परिजे. असल्यो तिबे्ो आयच्य क ळ ि गजेच्यो थ ि्त त. दशकप क आकेि न . शीकले दततलें नवे आवक स उग्ते ज त त. ह्य तिबेतेचो जोक्तो व प िो करिजे म्हण मांगळू ि
दवश्वदवद्य नील य चो इां गलीश दवभ ग चो मुखेली प्रो. िदवशांकि ि व ह णें उलो ददलो. तो मांगळू ि्च्य कल ां गण ां त म ां ड सोभ ण न म ां डून
88 वीज क क ों णि
ह डलल्य एां .सी. तिबेती सदटव दफकेस कोसव दवदशश्ट रितीन, मै क क डून गुमट थ वन मोदतांय ां पस्र ां वचे म रिफ त उग्त वन उलयत लो.
तिबेतद ि महे श न यक आनी दवद्य दीनकि ह णी दनरूपक ां क स ववजनीक उलोवप आनी वेदी दनववहण ह्य दवशीां द खल्य ां समे त म हे त ददली.
89 वीज क क ों णि
दू सऱय ददस एिीक ओझेरियोन क ऱयें दनव व हण चो इदतह स आनी कोांकणी सांपिद य दवशीां म हे त ददली. एक बि्य क ऱयें-दनव व हक चीां लक्षण ां ह्य गज दलचेि उलदयल्ल्य भोव फ म द एम.सी. ब ब ले सली
िे गोन क ऱयें-दनव व हण शेत ां तलो आपलो कोडू आनी गोड आनबोग व ां टून घेतलो.
90 वीज क क ों णि
म्हणून कळयलें. एवलीन दडसोज दहणें क ज ि ां दशव य, हे ि क ऱय ां चें दनव व हण ह ां तूां आपलो आनबोग व ां टून घे तलो. दोनपि ां उपि ां त अरूणि ज िोदडरगस ह णें दटवी दनरूपण आनी हे ि दपांटोन क ऱयीां म ां डून ह डचे दवश्य ां त दपदपटी मुक ां त्र समग्र म हे त ददली. दवशय ां मधें भ स भ स चली. पांगड करून सव ल ां चेि तकव चलयलो आनी दशदबि दथांची अदभपि य घेतली. ज स्मीन लोबोन सवव सांपन्मूळ वेप्पक्तांची सभेक वळक करून ददली. ि हूल दपांटो आनी िे नोलड लोबोन त ां त्रीक कुमक ददली. हें दशबीि म चव ५ थ वन ७ पऱय ां त चलें. क्वीनी दडकोसत आनी अरूण दमनेजस ह णीां आपली अदभपि य उच ि्ली. दक्षीण कन्नड, उडु पी, उत्ति कन्नड आनी ह सन दजल्ल्य ां थ वन वेवेगळ्य प्र येच्य ९४ दशदबि दथांनी भ ग घे वन ह्य दशदबि चो फ यदो जोडलो.
तीसऱय ददस सक दळां च्य आदे स ि स्य नी आलव रिस न एक बि्य क ऱयें-दनव व हक न दकतें करांक ज य? दकतें करांक नजो? ह्य गज दलांचेि आपलो आनबोग व ां टून घे तलो. उपि ां त दवतोिी क कवळ ह णें दपदपटी मुख ां त्र आदल्य क ज ि ां ची एक झळक दीवन ह्य शेत ां तलो आपलो आनबोग व ां टून घेतलो. आलवीन द ां ती, पे न व ल ह णें आत ां च्य सोभ ण ां नी ज ां वचीां आतववण ां ह्य दवशीां एल्सन दहग व न ह च्य कुमकेन उलोवप स दि केलें.
सगळ्य क ऱय ग ि चें दनदे शन एिीक ओझेरियोचें आसून म ां ड सोभ ण अध्यक्ष लु वी जे दपांटो, स ां दे नवीन लोबो, दकशोि फेन ां डीस, बन्नू फेन ां डीस, एलिोन िोदडरगस, िोनी क्र सत , सुनील मोांतेिो, लवीन द ां ती आनी क्ल ि दडकुन्ह ह जि आसून कुमके ह त ददलो. ------------------------------------------
उपि ां त टै टस नोिोन्ह न सांगीत/स म जीक क ऱयीां क दणय ां द्व िीां कशें दनव व हण कि्येत 91 वीज क क ों णि
92 वीज क क ों णि
93 वीज क क ों णि
94 वीज क क ों णि
95 वीज क क ों णि
96 वीज क क ों णि
97 वीज क क ों णि
98 वीज क क ों णि
99 वीज क क ों णि
100 वीज क क ों णि
101 वीज क क ों णि
102 वीज क क ों णि
103 वीज क क ों णि
104 वीज क क ों णि
105 वीज क क ों णि
106 वीज क क ों णि