Illustrated Weekly Illustrated Weekly
Volume:3
No: 27
Volume:3
June 18, 2020
Nattok Xetantlo Man Kolakar Valttor Menddonsa 1 Veez Konkani
Nattok Xetantlo Man Kolakar Valttor Menddonsa
moskotantlea monglluri mullachea onivasi konknni kotholik kristamvam modhem zaite fankivont ani pamadh kolakar, nattokist, boroupi ani songitgar asat. Hea sorov kolakoramni moskotchea bhangrallea dhoroter konknni bhaxek, somskrotek ani kolek ek bollvont sthan dilam ani loka thoim konknni daizacho mog ruta kela. Moskotant jiel'lea zaitea poronea kolakoram poiki thoddeanchim namvam ulo korchim tor te zaunasat - omor mikmeaks, e. El. Monis, valttor montero, jeri ddi mel'lo poilea pongtir yetat. Songitgaram poiki, salmamv rayachea
kulliecho songit sorodhar mhonn birudankit opolinaris soz, moskotantlea konknni songitacho ’rai kumvor’ mhonn namv vel'lo osvolldd soz bharichch namvadd'dik. Hea sorovam modhem nattok kolent ek probud'dh kolakar ani zaiteank mogacho nott mhonn namv vel'lo eklo zaunasa valttor menddonsa. 1982 vorosa moskotak ayil'lea toull thaun aplea vyost vrot'tipor jivitachea modhem-i konknni matr nom-i tullu
2 Veez Konkani
nattokachea xetanty zaito khollmit nastana vaur kel'lo malghoddo kolakar ho zaunasa. Mongllur kotholik kendrachea sorov lhan ya vhodd samskrotik karoeanim lokak dados koroche nattkulle prodoroxon korocheant hacho ukol'lolo hat. Zaitea kallathaun zaitea konknni tosem tullu nattokanchem digdoroxon koron, toronea kolakorank torbheti diun, svont obhinoin koron, nattok prodoroxon yoxosvi kel'li xati hachi. Viz konkonni oplea zagotik konknni vachpeank moskotantlea hea ut'tim' anim probud'dh kolakorachi lagsilean vollok koron divonko khux pauta. Zolm', survil'li jinn ani kuttma jivit mongllur diesejichea namvadd'dik ani denneabhorit firogozam poiki ek
zaunasa – put'tur mai de devus firogoz . Mongllur xhera thaun sumar challis kilomittor pois aschea hea firogojent zaite pamadh kolakar udeun aileat. Hea firogojent jieun asl'lem devot ani koxtti zoddem devadhin luvis anim devadhin hildda menddonsa hanche. Devadhin luvis menddonsa tachea toroneaponnar thaun put'turochea ponchait doftorant vaur korotalo. Taka bharichch xistecho ani ghonacho monis mhonn put'turantlo lok vollkatalo. Devadhin luvis ani hildda menddonsa chea chougam bhurogeam poiki malghoddo zaun valttorachem zonon zal'lem. Valttorachea pattlo bhavo arotor atam-i put'turant vosti korota.
3 Veez Konkani
Zois kazar zaun tachea kuttma sangata mongllurant vosti korota. Nimanno bhavo jerom' alvin, valttora sangata moskotant kam' koron asa ani tacheachch sangata jieta valttoracho ddeaddi to bovo lhan astananchch okosmot moronn pavol'lo. Tednam, tachea auyn norosingachem kam' korunk suru kel'lem. Valttor ani tachea bhavam-bhoinnichem posop tanchea ajien agnes moskorenos ani tichea bhoinnin zosfin moskorenos hannim bharichch mogan kel'lem. “ amchi vhoddli mam-i agnes moskorenos ani tichi bhoinn zosfin moskorenos hannim amkam chouga zonnanky, sokoil dourolear muy vorat ya voir dourolear kaullo zhompoi marit mholl'llea bori
bharichch mogan polloyi l'lem; vagoyil'lem.” osem mhonnta valttor menddonsa aplea ajyechea mogamoiposak niall korun. “ hamv es. Es. El. Si. Porikxent ut'tironn zal'lea toull Raliegh – Made in England saikol mhaka inam' zaun tinnem dil'lem. Tem saikol soddn put'tur kolejik vetana zal'lo to sontos atam boroeantli borim karam ya boikam asleary taka sori korunk zamvchem na. Pi.Yu.Si. Porikxa ut'tironn zal'lea vellim bhangarachea cheyniche hatachem goddiall inam' zaun vhoddli mamyn mhaka dil'lem. Osem amkam chougam zonnanky bharichch mogan kiteachenchch unnem zainat lea bori polloun, vagoyil'lem. Tim atam devak mogachim zaleant; soroginchea razant
4 Veez Konkani
asat tory tancho uddas amchea kallzammonamni omor zaun urola.” valttorachem prathomik iskalachem xikap put'turochea mai de devus prathomik iskalant zal'lem tor hai skulachem xikap sant filomina haiskulant tannem kabar kel'lem. Uprant bi. Kam'. Sonodechem xikap tannem sant filomina kolejint sompoyil'lem. Valttoracho bhavo arotor put'turant atam-i lankddancho ddipo choloun asa. Ho ddipo valttorachea vhoddli mamyn suru kel'lo zal'lean taka ’agnes ddipo’ mholl'llea namvan volayil'lem. 1970 vorosathaun ho ddipo put'turant bharichch pamadh zala. Az kal sogllea ghoramni tanchea randchea kuddamni
’randcho ges’ asl'lean lankddancho vear bharichch unno zaun aila. Tory malghoddeamni asa kel'lo ddipo bondh korinastana arotor choloun asa nattokant kaddl'lim poilim mettam anim poinn valttor menddonsa aplea lhanponna chea nattok kolechea vaura vixim sonkxipt vivor oso dita. To bovo lhan astananchch tachea thoim nattok kole thoim vixes humed asl'li. Devachem dennenchch tem zaunko puro. To prathomik iskalant xiktana eklo bharichch pamadh ani nattok provinn xikxok kudkaddi vixvonath roi
5 Veez Konkani
tanka xikoitalo. Tea xikxokan nattoka vixeant bhurogeank vivor ditana, valttora thoim nattokachea kolechi obhiruch zagi zal'li. Tea uprant, teachch lhan prayer nattok ya nattkulle korunk ani apnna itleak nattok borounko aukas to sodunk lagl'lo. Tednam, tacho bapul bhavo ambroz moskorenos, (atam-i to put'turant jieun asa) tacho khas mitr zaunas l'lo. Te gade sagvolleche monis. Tanka vhodd ghor asl'lem ani atam-i asa. Tea ghorachea boglek ek vhodd
gotto asa. Tea gotteant asl'lo ubar ek zago eka vedibori (stteji bori) valttorak disl'lo ani tea zagear valttoran tachea lhan sangati mitrank sangata ghal'le. Sttejichea podd'deam khatir ghorocheo voli ani nidchim hantullnam haddl'lim. Notton korocheank ghorochim vosturam nesoun, melll'lem kunkumo, kazoll, pouddor tonddak saroun mekop kel'lem.
6 Veez Konkani
Ombrozachea ghora mukhar sumar att voklam as l'lim. Tea ghoramni asl'lim kodelam bank boschea khatir vaporl'lim. Tea ghorantli sorovam tea nattokak hazor zal'lim. Sezarcheank y apoyil'lem. Karoeak mukhel soire zaun put'tur sorokari aspotrecho mukhel dakter em'. Es. Xett'ttik ani pi.Ddoblyu. Ddi. Hacho ijner manest lokkonn'nno hegdde hanka valttoran khud'dh vochon amontronn potr dil'lem. Osem, poilo kon'noddo nattok “honno tondo henn'nnu” prodoroxon tannim kel'lo. Ho nattok boroun, zaitem obheas koron tannim sador kel'lo nom-i bogor valttoran nattokachem sombhaxonn ani her vixoi notton koroteleank sangon prostut kel'lo zaunasa. Tea nattokak ayil'lea
sorovank nattok bharichch posondayecho zal'lo. Tea dekun, valttor atam-i mhonnta “honno tondo henn'nnu” mukhantr tachea nattokachea kolek bhodr bunead poddl'li ani tachea bapul bhavak, ombrozak to sodam rinni zaunasa. Tachea uprant, tanchea mai de devus igorojent ’bostuchem karbar’ mholl'llea nattokant saukarachea putacho patr khellonk valttorak aukas melll'lo ani tachem obhinoin zaiteank mechval'lem. Firogozgaram thaun xabhaski melll'li. Sant filomina kolejint xiktana thoimsor asa kel'lea eka konknni gain
7 Veez Konkani
sporodheant tachea voddli mamychea protsahan tinnenchch likhun, tallo bosoyil'lem pod – ’sot't sot't sot't, he chonnem bhari postt’ mholl'llem rongin pod tanne sador kel'lem. Sant filomina kolejint tea vellar uddupi, bonttvall, sullyo, moddyontar ani xirovam tosolea bailea gavam thaun bhuroge xikonk yetale ani tanni hea sporodheant patr ghetl'lo tory taka poilem inam' mell l'lem. Ho ek bharichch sontosacho vixoi valttorachea jivitant ani atam-i tacho uddas to kaddta. Teachch vellar, mai de devus igorojechea yuvozonnamni ’ddon bosko klob’ mholl'llo somstho asa kel'lo ani
valttor tacho sando zal'lo . Horoyeka vhoddlea festa vellar igorojechea mukhllea vottarant ’ddon bosko klob’ hanchea bondera khal samskrotik karoyim zatalim. Tantu apnnem boroyil'le thodde nattkulle sador koroche aukas valttorak melll'le ani tea tullu nattkulleanchi namvam zaunasat – ’bhottreno kitapoti’, ’soitini yer’ ani ’bombayido moge’. Tache nattkulle pollounko firogojecho kristamvcho lok matr nom-i konknneancho ani hindvancho lok soit yetalo ani nattokak xabhaski pattoitalo.
8 Veez Konkani
koroche aukas taka melll'le. Hea vorovim tachea obhinoinak bhangarachi vop layil'lea bori zal'lem. Mongllurantle pamadh nattok boroinnar mohidinobbo, mochchendronath panddexvoro hanche thodde nattok haddoun ddon bosko kloba dvarim tanchea igorojent sador kel'le ani valttorak tantu nottonache aukas melll'le. Tednancho tullu filmantlo kheat nott bi. Es. Ramonn'nno roi hanchea sangata notton korochem bhag taka favo zal'lem. Romanondo churoyo hanchea nattokant kon'noddo ani tullu film' notti zoimala ani tichi bhoinn rotnomala hanchea sangata obhinoin
Tednam konkonni nattok sobha hachea bondera khal ddonbosko salant ontor firogojeche nattok sporodhe zatale. Valttoran put'tur firogozgaranchea protsahan ’salamachem karobhar’ mholl'llo nattkullo boroyil'lo. Tea sporodheant koddeallchea namvadd'dik hasy kolakar charoli sikerik ut'tim' nott zaun poilem inam' mell’l'lem tor valttorak ’salamachem karobhar’ hea nattokant obhinoin kel'lea patrak dusrem inam' labl'lem.
9 Veez Konkani
Valttorachem sonodechem xikap zalea nontor tachea kuttmacheani taka kuttmachea bisnesak vochonk dil'lem na. Tea vellim, tacho apt ani mogacho yazok manadhik bap ji. El. Ddi’kruzan vizoya beankachea cheyormean sundor ram' xett'tti lagim voiktik zaun somporok koron vizoya beankant valttorak kam' mellaxem kel'lem. Tea vellim tachea jivitant dhoir ani marogodoroxon dil'lea bap ddi kruzak jinnibhor obhari zaunasam mhonn valttor mhonnta. 16 febrer 1976 ver vizoya beankant bengllurant torobheti suru zaun uprant taka daunnogere lagsar aschea ’kot'tologere’ mholl'llea lhan holl'llent kamak vochaje poddl'lem. Lhan holl'lli tory novo mohinye thoimsor kam' kelea uprant taka
bengllur addu goddi xakheak vorog zal'lo. Thoim thaun taka jeoti nivas kolejichea xakheak vorog zal'lo ani sogllo xakho tachea hata khal asl'lo. So vorosam thoimsor kam' kelea uprant moskotgarancho mogall datt'ttu manest stteanli feronanddisan taka oman visa daddl'li. Tea vellim, vizoya beankant unchlea hud'deak vecho aukas asl'lo tory stteani babachea utrak man diun to moskotak ayil'lo. Mogachi kanni kallzachi ranni – jessinta aplea kallzachi ranni jessintak melll'lea vixim valttor tacheachch utramni sangta – “ hamv pondra ya solla vorosancho astana ghoddl'li hi gozal. Devachea
10 Veez Konkani
vichitr manddaullem t hem sorov zal'lem mhonn hamve mhonnchem. Put'turant amcho sezari pedd'ddi onkolachi bhoinn vin'ni onttichem rosa karoyem asa kel'lem. Tea karoeak stteani babachi auy, elizabet antti aplea dhuvank, jhitta, norin, jenett ani jessinta, hanka gheun ayil'li. Amim toronim bhurogim mattvant khellon astana, jessinta davon yeun mhaka mukar asl'lea ’ijhi chera’cher bosonk sangalaglem . Hamv kaim pattim fuddem polloinastana tacher bos l'lom ani teachchfora sokoil poddl'lom. Tea cheddvamni tea ’ijhi chera’chi ’lugtta kutt'tti’ poilenchch kaddl'li ani hamv poddaxem kel'lem. Tea vellim sorov bhurogim mhojer hasalagl'lim. Teachch vellar maka ’ijhi chera’cher bosonk sangl'lea choliecher, jessintacher akoroxonn zal'lem. Jessintachi antti,
filomina, amim tika ’min'na antti’ mhonn apomvchem, ti put'turant kama nimtim vosti korotali. Iskalachea roje vellar jhitta, jerosa anim jessinta, tegam-i bhobhoinneom tika mellonk mhonn put'turak yetalim. Tosem put'turant jessintak mellcho aukas mhaka melltalo. “tea amchea kallar put'turant hindi filmam yenatl'lim zal'lean, amim put'turoche toronatte mitr koddeall pikchor pollounko vetana mhaka jessintak mellcho aukas melltalo ani heachch vellar mhaka stteani babachiy vollok zal'li. Stteani bab tea vellar moik ilettroniks hantu avazacho ijner (soundd injiniyor) zaun kam' korotalo. Moik ilettroniks hacho mhalok manest maikol pirera (bap fredd pirera hancho bhavo) zaunasa, moik ilekttroniks somstheak oplea kottinn mhinoten stteani baban voir haddl'lo somstho
11 Veez Konkani
zaunasa. Stteani baban moik ilekttroniks khonchagi vyoiktik karonnak lagon soddlea uprant taka moskotant kam' melll'lem. Moskot thaun yetana mhaka sobhit sobhit vosturam haddtalo. “ hamv bengllur vizoya beankant kamar as l'lea vella thaun tednam tednam gavak yetalom. Bengllurant char vorosam kam' kelea uprant ek pauttim gavak ayil'lea vellar ’antti min'na’ mhaka melll'li ani ti mhonnali – ’ atam tuka borem kam' asa ani tumve kazarachea vixeant chintizoi. Jessinta kosem?’ . Him utram aikatana mhojea kallzachi uddi choddl'leo. ’piddestaky zaizoi asl'lem dud ani dakteran sangl'lem-i dud’ mholl'llea gadibori mhakai jessintacher bharichch mon asl'lem. Hamve tika mholl'llem – ’ mhaka mon asa antti punn, taka mon asagi vo na tem mhaka kollit na’
“teachch sanjer antti min'nan mhaka komols oiskrim' parolorak apoyil'lem. Ti yetana jessintaky apoun haddn ayil'li. Oiskrim' aroddor koron tika kitenchch gorojechem kam' asa mhonn amkam dogankchch soddn gel'li. Amim doganchch thoimsor url'leamv. Kitem ulomvchem mhonn mhaka kollana zal'lem. Kalubulo zal'lom tory hamve jessintalagim vicharon'nchch soddl'lem – ’tuka mhoje lagim kazar zaunko mon asagi?’ jessintan mhojea sovalak zovaby dil'li. ’mhaka mon asa punn mom'milagim vicharizoi.’ hi khobor hamve antti min'nak dil'li. Tosem ti zali amchea lognachi malinn ani tea dis jessinta mhaka ’ddrim' gorol’ zaun mell l'lem.
12 Veez Konkani
’hamv koddeall gel'lea vellim jessintacho onkol, mikki onkol, (mogan ami taka ’pa’ mhonn ulo korochem asl'lem), tannem amkam pikchorak apoun vorochem as l'lem. Hamve ani jessintan polloyil'lem poilem pikchor zaunasa rajex khon'nan obhinoin kel'lem ’aradhona’. Amchem kazar 1982 novembor mohineachea 23 tariker bharichch dobhazan zal'lem. Valttor – jessinta zoddeak devan favo kel'lim dogam ballam zaunasat – jek ani
jyuhi nikita. Dogam-i bhurogeamni moskotantlea vadi kobir iskalant tanche prathomik ani haiskulachem xikap kel'lem. Sant aloxiyos kolejint sonodechem xikap kel'lo jek, skott leanddant unchlem xikap kabar koron charoddodd ekounttentt zalo ani atam Ernst & Young mholl'llea namvadd'dik somstheant bengllurant kam' koron asa. Jyuhin tachem sonodechem xikap sant aloxiyos kolejint kel'lem. Moskotant feaxon moddel zaun tanne zaitea kompnneani vaur kela. Tea poiki beank moskot, omanttel, oman orob beank promukh zaunasat. Dubaichea Curly Tales mholl'llea somsthea khal tanne zaitem moddeling kelam ani atam
13 Veez Konkani
Moskotant tednam tullu kutto mholl'llo somstho asl'lo. Tantu zamvchea vevegllea tullu nattokamni ani karoeanim valttoran patr ghetl'lo. Tache sande ozun valttorak bharichch obhimanan tacho nattokacho sangat uddas kaddtat. roxonalagim logn zaun tim svittzor leanddant vosti korotat. Moskotantli nattok ani kolajinni 1982 vorosachea disembor mhohineant valttor moskotak yeun pavol'lo. Potto senttor kompnnent stteanli datt'ttun taka visa dadd l'li ani kam' koron dil'lem zaunasa.
Moskotant tedna suru zal'lo bolladhik somstho zaunasa – mongllur kotholik kendr. Tea vellim tantu puddari zaun asl'le - jeri ddi mel'lo, omor mikmeaks, e. El. Monis, stteanli feronanddis ani henri marottis. Hanchea thaun zaitim karoyokromam zatana valttorak zaite sondrap melll'le oni tea sorov
14 Veez Konkani
sontosan buddon valttorak vedicherchch araun dhoron ul'lasilagl'lo.
karoyokromamni to sokri-i zaun aplim dennim vaporl'lim. Teachch vellar mikmeaksan boroun digdoroxon kel'lo bharichch pamadh nattok ’sikeram' ddroivor’ hantu sikeramacho patr korizoi mhonn mikmeaksachem ttelifon valttorak ayil'lem. Tea vellar valttorachem kam' ani doftor moskot thaun sumar addeyxim kilo mittor pois sohar xherant asl'lem. Nattokachea obheasa khatir horoyeka sukrara to sohar thaun moskot yetalo. Obheasant patr ghetalo. Zaitea ani xistechea obheasa uprant nattokachem prodoroxon bharichch unchlea ritin aker zatana mikmeaks
Mikmeaksachi vollok zal'lea vixeant valttor osem sangta – 1972 vorosant put'tur laggim niddpoll'lli mholl'llea lagim mongllur kotholik yuvozonnanchem keamp asa kel'lem. Tantu mikmeaks hazor asl'lo. Padreaban ratichea vogta asa kel'lea keamp fair karoeant ekanek zaun khonchiy toirai nastana ek nattkullo sador korocho sporodho asa kel'lo. Tea sporodheant valttoran mikmeaksa sangata her tegam zonnam yuvozonnank yenkttam-i koron ek nattkullo sador kel'lo. Hazor asl'lea sorovank to nattkullo ruchl'lo ani mik meaksak valttorachem obhinoin posondh zal'lem. ’sikeram' ddroivor’ nattoka uprant moskotant sant pedru ani paulu igorojechea sobha salant zal'le nattok
15 Veez Konkani
zaunasat manest lorens pintton boroyil'le ’chokelett’ ani ’sitti kichon’ nattok promuk. Hea nattokamni valttoran promuk patramni obhinoin kel'lem.
Manest prokax naik moskotantlo ek bollvont mukheli ani songhottok. Hachea mukhelponna khal ‘spondono’ mholl'llo kola somstho moskotant ubo zal'lo. Tea somsthean zaiti samskrotik karoyim moskotant asa kel'lim asat. Tea sorov karoeanche nirovahonn valttoran'nchch korochem asl'lem.
Valttor montero hannim boroun digdoroxon kel'lo nattok ’xegunnachi sun’ moskotantlo supor hitt nattok mhonnyet. Hantu valttorachi potinn jessinta hinnem xegunnachi sun zaun notton kelam. Hachea uprant zal'lo ani zaitea kallak uddasant urochea tosolo mojbhut nattok zaunasa manest arotor ddi sozan boroyil'lo ’jivit’ nattok. Hea nattokant il'lem novemsamv haddn, tachem digdoroxon koron, lokak dadhoxi korunk valttor promukh karonn zal'lo. Mongllur kotholik kendrachim zaitim samskrotik karoyim zatalim. Tantu valttoran zaite nattkulle boroun, digdoroxon koron, notton koron moskotantlea lokachim monam jikl'lim. Thoddea nattokamni jessintanm-i notton kel'lem asa. Valttor ek boro karoyonirovahok zaunmi pamadh zala. Poilea kumgarak, zolma disanchea achoronnak, samskrotik karoeank ani her zaitea sot'toracheaki chodd karoeank tanne karoyo nirovahonn kelam. Hea mukhantr zaitea lokachim monam-i to jikla.
Manest prokax naika mukantr bengllurant rovi bosrur hachea pinturant obhinoin korocho ek aukasy valttorak melll'lo tory vrot'tipor kamachea rattaullimni valttorak bengllur vochonk zal'lem na. Moskotant monglluri mullachea sorov zonnam sangata valttor bhorosata ani tanchea kola prodoroxonamni patr gheta. Don vorosam poilem oman bil'lovamni asa kel'lea tanchea varoxikotsovachea sombhromant ’gejjegiri voibhovo – kotti chen'noi ’ mholl'llo charitrik nattok al folaz hottelachea sobha salant valttorachea digdoroxonakhal prodoroxon zal'lo. Mongllur kotholik kendrant valttoran samskrotik karoyodoroxi ani atmik karoyodoroxi zaun don vorosam seva dilea ani kendrachea vaddaullek karonn zala. Valttorachea kallza gopantli utram
16 Veez Konkani
1. Devan mhaka bhangrallem kuttamb favo kelam ani tea khatir devak hamv sodam rinni. 2. Mhojem dhu jyuhi mhojea koxttant ani dukhant vantteli zaun mhaka preronnachi sokot zal'lem zaunasa. Tanne dil'lea dhoiran hamv sontosan jieun asam mhonnyet ani vrot'tipor jivitant somodhanen mhojenchch bisnes koron asam. 3. Mhaka zaitea ritinim samballl'lo manadhik bap ji. El. Ddi kruz bendur firogojent vigar zaun astana hamv vochon taka zaitea pauttim melltalom. Thoddea vorosam poilem, ek pauttim hamv gavak gel'lea vellar to ontorolo mholl'lli khobor melll'li. Tachea moronnachea pettek khand dimvchem bhag mhaka favo zal'lem. Atam-i gavak gel'lea vellim, hamv tachea fonddalagim vochon magnnem korotam. 4. Mhoji vhoddli mam-i oggi mam-i, tichi bhoinn (tika ami mouxi mhonnchem), vhoddli mamychi auy, mhozo poppo ani mom'mi hanchea fonddalagim vochon ozunm-i hamv magnnem korotam. 5. Amkam chougam bavabhoinneank mogan posl'li mhoji vhoddli mam-i, oggi mam-i, eka vorosa hamv bengllur thaun put'turochea firogoz
festak ayil'lea vellar akosmit moronn pavol'li. Tinnem mhojea uskear prann soddl'lo. Hem mhojem bhagchch mhonnazoi. 6. Amchea poiki tisrem bhoinn zois, prostut koddeallant vosti korota. Ticho poti manest sipriyon minezos. 1976 isvent mhaka tanne tachem leambretta skuttor inam' zaun dil'lem. Tacher boson hamv mongllur thaun bengllur pavol'lom. Zois ani sipriyon bavojik hamv sodam rinni 7. Mhaka moskotak haddl'lem amchea datt'ttun, stteani baban. Taka ani tachea sobhit sundor potinnek, vin'nifreddak hamv obhari. 8. Atam moskotant amchea kuttmant hamv, mhoji bail jessinta, mhozo bhavo alvin ani char pette, niki, skoilor, koddi ani jhina asat. Hochch mhozo somsar. 9. Sorovespor devo omam sorovank rakon vorondi ani borem zalem tor nattok xetant aniky zaiti seva divonko hamv axetam. --------------------------------------------moskotantlea konknni lokacho ’patriark’ mhonn namv vel'lo, moskotantle ’konknni rotn’ mhonn birudantik manest stteanislavo thomos hilori feronanddis moskotgarank matr nom-i akhkhea konknni somsarak ’datt'ttu’
17 Veez Konkani
opolinaris anim osvolldd soz hanchea sangata mellon eka ritichi krantichch uttoyil'li. Konknni nattok moskotant ruta korocheant valttoracho patr voroto zaunasa.
mhonn'nchch vollkicho ani mogacho. Mongllur kotholik kendrak oni moskotantlea konknni lokak datt'ttun dil'li seva omuly zaunasa. Valttor menddonsak datt'ttu bovo lagsilean vollkata ani valttora vixim datt'ttuchim don utram oxim asat : valttor menddonsak hamv tachea toronattponnar thaun vollkatam. To ek bharichch talentvont nattokist matr nom-i boro digdoroxok ani karoyosutari zaunasa. Mhoji bhoinn, jesintalagim mogar poddon to kazar zal'lo. Valttor tachea toronattponnar thaun put'tur firogojent bharichch talentvont nattokist mhonn namv vel'lo zaunasa. 1982 isvent valttor moskotantlea potto senttor mholl'llea somstheant kamak ailea uprant moskotantlea konknni nattok vedicher tannem moskotantle her famad kolakar, mikmeaks, e. El. Monis, jeri ddi mel'lo, voleriyon peris, songitgar
Zaite konknni nattkulle tannenchch boroileat, digdorxon keleat anim prodoroxon keleat. Moskotantlea tullu kuttont tannem zaitea nattokamni notton kelam ani nattok moginchim monam jikleant. Notton matr nom-i astam valttor ek xateunt karoeasutari mhonnm-i namvaddla. Hastea tonddacho valttor sadea svobavacho ani konnaiki kumok korocheant tacho ukol'lolo hat. ---------------------------------------------
mongllur kotholik kendracho maji odhyokx manest leansi lobo ek boro kolakar ani nattokist. Vedi
18 Veez Konkani
sobomvcheant tacho ukolol'lo hat. Mongllur kotholik kendran asa kel'lea zaitea samskrotik kareanim tannem nattkulle sador keleat. Rongmonch sobomvchi zovabdari kednam-i tachichch. Valttor menddonsa sangata tanne zaitea sondorbhanim zaitea nattok ani nattkulleamni obhinoin tanne kelam. Leansicheachch utramni valttor menddonsa vixim don utram :
“ upkari tachem mon. Bharichch sado tacho svobavo. Sodam oplem haskurem vodon gheun zaiteancho mitr to zala. Zat –kat, bhas dekhanastana to vaur korta zal'lean zaiteank to mogacho zala. Moskotantlea konknni somudayacho ek bollvont khambo mhollear kaim chuk zamvchi na. “ ek malghoddo ani onbhogacho karyonirvahok to zaunasa. Aplea vixixtt xoilechea nottona dvarim lokachim kusallam dukasor hasoyil'lo xateunt nott to zaunasa.
“ manest valttor menddonsa moskotantlo eklo svo-udhyomi. Oplea sobar talentam vorvim moskotant vosti korchea konknni somudaya modhem to loka mogall zala. ”tacho svobavo bharichch sado. Opunn “valttoran sador korchea nattokamni unchlo nattokist mholl'llo monobhavo lokachim monam voddun ghemvchi tachea thoim bilkul na.” sokot asa. Tornea kolakorank oplea onbhogan torbheti diun nattokak zoit -klerens pintto koikombo haddomvchem tachea thoim aschem vortemponn. ------------------------------------------------------------------------------------------------
Kinkratti
dexant mhojea ken'nam ken'nam kinkratti avajleat patallak haloun mollbak kampoun kaim ken'nam kana kanpeanki futtoileat 19 Veez Konkani
dexant mhojea kinkratti
Choliek kantthall'llelea somajen
avajleat
auy gorbhant ticho gollo kaptana lipleli kinkratt oskot kuddinim asrea zonela thaun suskaron funk l'leo kinkratti, amchea gumana bhair ch urleat tori dexant mhojea ken'nam
dexa goddir sojera kallzank
ken'nam
gulleamni ume ditana
kinkratti avajleat
tachea ghorantli kinkratt, rana , xheram moidanamni soit masumancho man lutt'tana, fumarlelea golleamni puron gel'leo kinkratti amkam souyer poddleat
rund roste , akasim topchea
dexant mhojea ken'na ken'nam
kott'ttonank rukam mullam
kinkratti avajleat.
kaptana vareant khir l'leo kinkratti dant , nakxi, lomv chamddem mhonn monea jivinchi boli ditana talle pinzun bhair ayil'leo 20 Veez Konkani
kinkrattiyi kormi monxeachea gudd'di chep l'lea kanam bhair ch urleat kaim ken'nam dexant mhojea kinkratti avajleat.
- felsi lobo dereboil
Mhojea kallzachem git gaitam hamv mhojem git tum vazoi modhur songit rongin koream amchem jiun sobhit ek kuttam' bandun mhojea modhur talleak tuji pirluk vajli amchea khorea mogak az ek dixa labhli songitant amim zaleamv ek rochun amim podam anek sobhoyam ekvotton amcho fuddar dakomvea somsarak osamv mhonn mogar -sosia pintto, surotkol 21 Veez Konkani
Mog mogacho dhut za mogak prai na mogak khond za mogak rup na mogak sobhai za na na na somsarant mog na za za za mogacho dhut za mogak rag na mogak mog za mogak ast na mogak mol za na na na somsarant mog na
za za za mogacho dhut za mogak zat na mogak ek za mogak rauler na mogak rai za na na na somsarant mog na za za za mogacho dhut za mogak ondkor na mogak ujvadd za mogak mog za mogak mog za na na na somsarant mog na za za za mogacho dhut za
-jenett ddisozo, moddontear 22 Veez Konkani
Devak soddl'lo paddo
go_ mut xenn
_ ponchu bonttvall
datt'ttuk poixe ditale
dhovo dhovo dhuda vornnacho
devacho paddo goullant
sobhit porzollcho
datt'ttu pimplla kattear
maddye mullak sarem kholi gorjek gai haddun
devak soddlo paddo pattlea disamni jhiriek chorovak devallak
pam-i nisorn poddla
chorchak divllak...
podd l'lo paddo
Pattim yeŕł• vn pimplla kattear
folle add poddla
dekun datt'ttun
vokat _ tel dileari
taka devak sodd l'lo.
paddean prann soddla.
Datt'ttuk ghor na
Devachea paddeak
paddeak gotto na
manan purlem pormoll vati pulam
budhi polleun tachi
dhovem lugatt ghalam
lhan goull ghalo
mati voddunk datt'ttuk dilam
pimplla kattea boglek
puza bozo godd'd kela.
dadle kellim pulam...
Strio nis tallnnem
Datt'ttu atam khaunner nidta
bhokt dakoitalim.
pottak thondd lugatt bhandta.
Chorou khaunko datt'ttu haddta nis pieun nidta angonn nitollayek
_ pom. Bom 23 Veez Konkani
Snehaloi charittebol ttrostt(ri)chea poilea voste yeuzonnechem udghatton
snehaloi charittebol ttrostt, voste yeuzonne mukhantr onyek moila fator sthapit kela. Kovidd 19 lakddoun sondorbhar, snehaloi svoimseva
pongodd okhkhea dokxinn kon'nodd
24 Veez Konkani
jil'lachea gorjeunt kuttmank bhett diun, tanchea gorzank paula. Sumar 1,000 voir kuttmank kumok dilea. Hea sondorbhar moddontearachea xri lio ddikunha kuttmachem ghor kotthinn porigotent asl'lem. Xri lio ddikunha ru. 5 lak beank lon ghetleari, ghor sompurnn korunk sadhy zaunko na. Snehaloi pongodd hea kuttmak sompork korun ghor sompurnn korochi zovabdari voisun ghetlem. Snehaloi enoitti mukhyosth ani sivil injini yor zaun ascho moddonteara cho xri sontox hachea mukhelponnant, epril 3 ver ordhem bhandl'lem ghor fokot 30 disamni sompurnn kelem. Hea ghorochem udghatton heach 2020, zun 10 ver korun xri lio ddikunhachea kuttmak hatantor kelem.
ddikunhachem kuttom' upkari monan hea ghorak ‘snehaloi’ mholl'llem namv dilam. Moddontear sekredd igorojecho sohaik vigar ma| ba| stteani pintton ghor axirvadit kelem. Xri lio ddikunhachi dhuv melitta ddikunha n ghor bhandunk kumok kel'lea danink, snehaloyachea svoimsevo kank, hitoixank dhonyovad somorpile. Hea sondorbhar xri zosef krasta, snehaloyache ttrostti, ghottokache sande hazor asl'le. Snehaloicho samajik karyokromacho mukhyosth xri jio ddisilvan karyokrom' cholun vhelem. ---------------------------------------------
Karmel Guddo, Mongllur hangachea karmelit bhavamni notton kel'le 3 *opurbayeche nattok yuttyubar lobhy asat.* lak ddounachea hea
Punzalkott'tte polis tthannechi lokamogall polis odhikari sobinspekttor soumean hea ghorochem udghatton kelear, moddontear nurul huda zama mosidicho zonab obdul rozak hannem namva folok ugtaunn kelem. Xri lio 25 Veez Konkani
disamni he nattok polleunko boro sondrap asa. Polleya, herank link dadda. Nattok bore asat va nant yuttyubar komentts ghaln kolloya. *nattok: don xingam* _rochon: zo.Si.Sid'dokott'tte, karmelit_ _nirdexon: kleanvin fernanddis_ https://youtu.be/myJkiitz1yQ
Podayatra: Mumboi tem Bhottkollo Provasa -3 Venkottapuro briz danttuno xirali pentta aile. Hamvu zora makxi poll'llom. Karonno ratri ( 9:30 p.m) nid'dotona, choddo assilo dudo vaitto zat'tomhonnu piunu nidolilom. Paddopoddocheako nido poddilona. Pott'ttantu guru... Guru...Ovazo. Tossim thodde vellano zhorano prexor ailem.
*nattok: munddas* _rochon: zo.Si.Sid'dokott'tte, karmelit_ _nirdexon: kleanvin fernanddis_ https://youtu.be/NsV4UdzuLPM
*nattok: postt marttom'* _rochon: zo.Si.Sid'dokott'tte, karmelit_ _nirdexon: monix pintto, kolakul_ https://youtu.be/gj2asFj2YEE ---------------------------------------------
Bedd ruma laguno ttoilett assa. Charo hejje ghalche ponna. Toriyi...Toddsuno dhorcha zaina. Hamve lungintu zal'lem'mhonnu leklem . Nosibo ! tossim zalilna .Ti umbollnu , zhollozhollaunu , pillnu sukkocho kameko urlem. Komoddari bosnapoddeno patollo vostro for ne pindilo ovazo ailo . Zal'lemhonnu utt'ttano rabche dhoiryo na . Ani...Ani zaleavori bhaso zat'ta . Yatre bharyisorche poilem hi yatona suru zalili. Ratri dha te dono ghontte poryonto panchopotte ttoiletta gel'lom hamvu.
26 Veez Konkani
Makka bhottkollocheano gova vochchekinta , bedd rumantuleano ttoiletta vochchem kotthinno zaunu disochea lagolem .
udako bhornu ghetlem. Sek begacho don'nidikacho side pocket tu dourle.
Vello kelilona. Sida devakuddintu gel'lom. Nagexo mohalokxmi ko tuppa divvo launu ," ho traso taboddotopo bondo korna zaleari ani hea zonmantu tugelo mulosthanari yena " mhonnu sanguno eko ud'donddo nomoskaro ghal'lo.
Tantuli eko battli xirali danttvonapoddeno kama aili . An'neki boiluro ani onontovaddi modem kama aili . Bos...Tajjenontoro ti pidda duro zal'li.
Itlo ratri hamve ken'na deva kuddintu pai dourilonasilo . Oxoktino nomoskaro ghalileako utt'ttacheako zainamsi tossim....Deva mukaro ponnu assilom. Devano makka , " eko kop udako gesari douro. Kothokotho yenapoddeno , eko chomocho cha pal'lo ghali. Cha konn'nno ordho kop zainapoddeno geso bondokori. Tem gallnu , dudo ghalnasi , tantu ordho limbio pillnu huno...Huno pi " mholleavori bhaso zal'li.
---------------------------------------------
Helt ttips: 4 -machcha, milar
Tossim kornu pil'lilo pondro minitto bhit'tori guro...Guro bondo, furo...Furo bhi bondo . Ponno hea bhangoddintu ratrobhoro makka nido na. Ghorantuleano bharyi poddtona ekeko littorachi dono plasttiko battlintu 27 Veez Konkani
eka disak tumchem kalliz ek lak pauttim uddi marta. Kallza taun vallchem rogot 10 sekunddam bhitor kuddint sonchar korun porot kallzak pattim yeta.
* * * * *
* * * * *
jirem, padd kolesttral unne korta. Ek glas nakxe hun udkak ordem sfun jirea pitto ghaln, tem panok pieun vaking kelear padd kolesttral kromenn unne zata.
ring vorm', khoroz ani itor katichea pidde taun suttka zoddunk 50 gram' mirea pitteak 50 gram' gaichem tup bhorsun, tem mixronn kati pidda as l'lea zagear puslear kati pidda gunn zatat. * * * * *
* * * * *
gorbhest striank vonk aslear, ek spun limbea rosak titleach promannachem momv ghaln pieunko dia. Vonk rauta.
disak unne mhollear oddex littor udak pieje. Udak unne pielear mukhomollachi sobhai unne zata. Kiddnint fator utpon'n zatat. Muta koxak mar bosta. Jironn sokt unne zata. Veginch rag yeta. Kuddint purasann bhogta. ---------------------------------------------
28 Veez Konkani
Novi veustha ani prothom' kon'noddo vartapotr.....
Mongllur ani keanora bharich famad
ason hangasor boroea moreadi cho, xikpi lok ason, hangasor chhapea kam' sobhar tempa adinch bharich odhik mafan progotek paulam tosench lokacher boroch probhavo ghalunk soklam. Hea vellar sobhar stholli-i nemallim chhapinastam lokak mellanasl'lea vellar ’kovidd mohamari’k lagon, zogot'tadyont hem vistarlam. 29 Veez Konkani
Noxiban mhonnyet novi tantrikota sobharank ho ontor bhorunk ovkas diunko laglea ani sobhar potram atam ontorzallar porgott zamvn yeunko lagleant, mongllur sut'turant sobhar potram ontorzallar porgott zatat ani lok yi hem khais korunk lagla. Prarthomik xikxonnyi tosench videarthink xikap viz mukhantr mellcho vell kaim pois na koso dista. Ailevar sodhun kaddl'lim viz upokoronnam, hem kam' solis korunk soktat ani tea mukhantr sadhea vyoktik hi tantrikota mellaxi kortat ani sompork sadhonam bosl'lea thoinch sulobhayen mellasem kortat. Amchench ’viz’ potr polleya, 2018 isvent survatil'lea thamvn ekch ek hofto chukanastam fokot eklean sompadun, vineas korun konkonni lokachea hatim mellasem kelam tosench tem-i somsarantch poilye pautti ek hofteallem chear lipimni porgottun asa. Dis vetam vetam hacho prosar vaddtta ani lokamogall zamvn'nch asa progotechim mettam kaddun vachpeank tosem istiharikank ekch ek poiso khorch nastam. Konkonnintlim thoddim potra az hichch vatt dhorun tanchim-i potram viz madhyoma mukhantr lokak pavonk vod'daddun asat. Khonddit zamvn veginch viz madhyom' lokachi jiun rit bodliteli mholl'lleak kitench dubhavo na. Manovi-i jiunant chhapean amchye choritrent mohan patr ghetl'lo, tankam tanchem jiun novean jieunko, marg dorxon diunko, progoti xikhounko ani
prozaprobhutvachi ruch chakounko progoti vaddon ani choddon'nch yetana. Amchea sompadokan ho ontorzallar potram porgott korcho vaur 2012 isvent survatil'lo poilye pautti loins klobbanchi don mohineallim potram ontorzallar porgott korcho vaur hatim dhorn ani tim ozun cholon'nch asat. Prothom' kon'noddo varta potr:
hea vellar amim hea prothom' kon'noddo vartapotracher dixtt khonchomveam jem mongllurantm' dokxinn kon'noddant chhapl'lem, svopnnelem ek kon'noddo vartapotr lokak xoikxonnik mhahet diunko ani kollounko bhomvtonni kitem ghoddtta tem tosench hea vistar somsarar. Zormon evanjelikol mixon pres
30 Veez Konkani
bolmottho mongllurant 1841 isvent sthapon kel'lem. Herr migling, zannem utsah dakhoilo kon'noddo sahit ani xikxonnak, ani to zannasl'lo ki fokot dubavo lokachea kanank mellttat xivai khori khobar nom-i mhonn ani tem-i fottkiri varta ani lokamni ghoddl'lim ghoddpam sobhar mott'ttak. Churchurit khobro divpi vartapotrika ani khori varta dimvchem ek madhyom'. Zulai 1, 1843 ver, dor pondraxik ujvadda yeupi nemallem ’mongolluro somacharo’ litho chhapea tantrikote mukhantr kon'noddo potrikodyomachye choritrent novench kirnn fankhoilem. Hem potr fokot don vorsam matr chol'lem tori, hea potran kon'noddo potrikodyomant khelll'lo patr mohan. Kon'noddo middia okaddemi zulai 1 ’press dde’ zamvn ho charitrik divos achorita. Chhapea mukhantr ek vixvasoni-i jivitachi vatt varta somsarachi chhapea mukhantr vachok vrindak sodam zal'leo songti, chorcha, varta tankam khux korcheo, motint khonchomvcheo, sorkara vixeant edoll mellonk naschi mhahet dimvcheo jeo lokak zaleo aturayen rakon ramvcheo ken'nam potr hatim melltta mhonn. Tulluvo sut'tur jem modras presiddensikhal aslem korilaglem turthachem sudharonn xikxonnant, veapar vohivattant, udeog dondeant, krixent tosem samskritik songtimni. 1862 isvent, ten'nam
mixonorimni tullu middiyom' xal survatilem, tem zamvnaslem stholli-i lokak punn lokan taka bondi ghali ani tankam paxchaty xikap zai mhollem. Zor stholli-i lokachi bondi nasli tor, az tullu hangachi ek promukh bhas zamvn vrid'dhi zati.
Vartapotran khelll'lo patr ani nemalleancho sahitik somrid'dhi korunk, somskriti ani razoki-i hokkanchi opar. Mohotvacho patr khelll'le potrkort varta kollit korunk lokak somzomvchyeporim, ani moti ujvadd haddunk zamvchyeporim. Prothom' kon'noddo prokottonnak vrit'tipor dixavo aslo ani teavorvim kollit zalem ki sompadok miglingak asl'lo probhavo yeropantlea potramni. To yeropiyon bhasamni ek zannvayecho probhavi zamvnaslo, taka
31 Veez Konkani
sobhar bhaso yetaleo. 1840 isvent mongllurak yemvn pavol'leakxonn, to xiklo tullu, konkonni ani kon'noddo. To ekk mixonori zamvnaslo tori, tannem apli aturai dakhoili stholli-i sahit ani xikxonnacher, tachi mukhel khont zamvnasli ki to vosti korun aschea bhumycho mog ani lokacho fuddar. Mongolluru somacharan lokacher bhoroch probhavo ghal'lo. Choddttavo varta lokak dil'li zamvnasli videxi ani bharoti-i prokottonnam thamvn. Chear pananchem potr eka ’dudd'ddu’ k viktalem dimvn khori varta bharich gombhirayen ani bhorman. Ek sompadok zamvn, migling varta vivingodd kortalo. Hem potr tannem att vantteamni vingodd kel'lem - uro vortomano (stholli-i varta), ’sorokarod nirupogollu’ (istt inddia kompeni ani tachim kanunam ani nemamvo), ’onyoro noddotegollu (prokar), ’subod'digollu’ (borem noddtem), ’kothegollu" (mouleancheo kannimyo ani purondorodasachim podam), ani prokottonnam "konnem-i varta dhaddyet ani ti prokott zateli zor ti varta sot tor." progoti ani novikoronn: varta vyokti miglingak obhiprayo potram mukhantr mellttaleo kon'noddo uloupeanchea vividh pontam thamvn.
Taka bharich khuxi zatali ki sobhar xikpi vachok vrind bhorl'lo moisur, xivomoggo, hon'naur, bell'llari, mongllur ani tumokuru thamvn taka vorgonnidar asle. Bezol mixonachea vordhe prokar, 7,850 protio lithograf kel'leo zulai 1, 1843 thamvn febrer 15, 1884 poreant. Uprant hem prokottonn bell'llarichea londdon mixonori sosaittin aplem kelem zanchelagim aslo chhapkhano lettor pressacho. Poilem kon'noddo prokottonnak sorasori 530 protio prosar aslo tem potr mongllurant porgott'ttana.
Bharoti-i sipai utthova uprant, dexantlea razoki-i progote vixeant choddit urba udeli, migling novem proitn korn anyek prokottonn ujvaddank haddunk laglo vachpeank diunko razoki-i progote vixeant. Novem potr ’kon'noddo suvartiko’, mohineant don pauttim porgottchem bhair poddlem 1857 isvent ani tem don vorsam ballvallem. Taka ek mixonori zamvn bharotak dhaddl'lo tori tachi urbha asli xikxonn, sahitik chottuvottiko ani vartapotr prokottonn. Tannem kel'lem tem vhortem kam'
32 Veez Konkani
kon'noddo sahitak ani potrikodyomank bharich mohotvachem, eborhardd karls yunivorsitti ttubinjen miglingak proxosti dimvn gourou dakhtergi 1858 isvent dili. To zaunko paulo proprothom' vyokti osolo man favo zal'lo kon'noddo bhaxechea vaura khatir.
Sangata ghal'lem: oivon solddanha-xett konkonnik: dda| asttin probhu, sompadok, viz ---------------------------------------------
Lhan dhuve thamvn lisamv xikhl'lo bapoi Donxim vorsancheaki unnea audent amim polletamv, chhapea kamant zal'li vixex bodlaunn, sudharonn kitea vachok vrindak zai aslo chhapo pustokam, vartapotram, koddtileo, nemallim vorsam paxar zatam udemvn ayil'lea tantrikotecho foll zamvn. Atam, porot ek pautti mukhel addvea rosteamlagim sorvank khochit zalam ki hea mohamari vosea piddek lagon viz ontorzall madhyom' xikhorak choddttelem apnnamvn ani bodlap aplem korun hea novea somsarachem vividh hontar zamvn ek "montro" jem khonddit yoxosvi thoran jem konnak kollit na tankam kollit korun mukharun vochon kitem lokak posond tem.
"om'ma hamv mhojea potinn ani dhuve borabor molak vochon yetam. Ghorachi matsi chotrai samball." "zait puta, tumim vocha. Poilench mhoje pam-i dukhtat. Mhaka molak vochonk axa na. Tumim vocha." "vhoddlimam-i, tumvem-i yeunko zai" poratilagli nat. "vhoddlimamyk tea molantlim mettam choddonk zainant. Tika tem eskalettor kosem vaporchem mholl'llem kollit na. Thoimsor kaim devall na zal'lean, vhoddimamyk kitench aturai thambchi na. Tika devallak vechem mhollearch khuxi," mhonnalagli sun.
33 Veez Konkani
Vhoddlimamyn tem vhoi mhonn apli tokli haloili tori natin tachem hotth soddlemna. Vhoddlimam-i molak yena tor apunnyi yena mhonnalem tem. Apnnak aturai na mhonn vhoddlimamyn porot ani porot sanglem tori, tika thoinch ravonk zalem na aplea dha vorsanchea nati virodh vochonk. Ti tanchye borabor vochonk vopli. Natik bharich sontos zalo. Bapain sorvank nhesonk sanglem. Aplim auybapoi nheson toyar zamvchea poilem, vhoddlimam-i ani nat toyar aslim. Natin aplye vhoddlimamyk mukhlea kuddak apoun vhelem. Tannem don somantor gitt ghale ek futt ontorache. Tanne sanglem vhoddlimamyk ho ek khell ani tinnem apunn ek kokkore suknneaporim (chrone) khellonk zai mhonn. Tinnem ek pam-i eka lainir dourn anyek pam-i tin incham uklunk zai. "hem kitem mhojea moga?" vicharilagli vhoddlimam-i. Dogam-i ho khell khellalaglim naticho bapoi kar haddn ghora mukhar pauta poreant.... Vhoddlimamyk ho khell khellonk sulobh zalem. Tim molak vochon paulim ani tim tea eskolettoralagim pautana, tachim auy ani bapoi chintunk laglim atam hi kosem
eskolettorar vetagi mhonn. Natin vhoddlimamyk eskolettoralagim vhelem ani tika kokkore suknneacho khell khellonk sanglem. Vhoddlimamyn ek pam-i ujvo ukol'lo ani cholchea eka mettar dourlo uprant tinnem ticho davo pam-i tin incham ukol'lo ani soukasayen to pam-i mukhar ayil'lea eskolettorachea dusrea mettar dourlo. Hyeporim, ti kitench tras nastam eskalettor vaporn voir vochon pauli, ticho put ani sun ozapan tikach polloilaglim. Tichea hea yoxosvi karbaran, vhoddlimam-i ani nat sobhar pautti voir sokoil eskolettorar gelim moza korun.
Tea uprant tim sorvam thiettorak gelim sinema polleunko. Thoimsor bhitor matsem thondd asl'lean, natin ek xol kaddlem tachea beaga thamvn ani aplye vhoddlimamyk pangrunk dilem aplea pokri haseam borabor. Tem poilench toyar zamvn ayil'lem! sinema somplea uprant, tim eka resttarenttak gelim. Ten'nam putan auyk kitem jeunnak zai mhonn vichartana tachye dhuven khanna pott'tti (menu) kaddn vhoddlimamyk dilo.
34 Veez Konkani
"tuka vachunk kollit asa; khanna pott'tti vachun tuka kitem-i zai tem haddunk sang." vhoddlimamyn kitem jeunko zai tem vinchlem. Ghora vechye poilem vhoddlimam-i kaksak geli. Ho sondorbh polleun bapain aplye dhuvelagim vicharlem, hamv ticho put tori tuka kosem mhojye pras mhojea auy vixeant sorv kollit asa mhonn. Dhuvechi bapaik turthan zovab aili: "ddeadd, jen'nam eka lhan bhurgeak ghorchem bhair haddttana, tuka sobhar toyarai korunk asa - dudha botli, ddoipors, pusunk iteadi. Tujea auyn him sorv kamam kel'lim astelim tujyekhatir tum lhan astam. Tuka kitea thoddi sodd-dodd dakhounko zaina tujye auyk? tum kitea chint'tai prayesthank mon aschem fokot devallank vochonk matr mhonn? tankaim amchyeporim axa asa bhair vochonk ani toddo sontos bhogunk. Tim xida amkam sanganant zal'lean, amim tankam ut'tezon diunko zai amchyelagim ulounko." bapoi thottosth zal'lo. Punn to bharich sontos paulo ki az thoddem novem lisamv to aplea bhurgea thamvn xiklo mhonn. Ontorzallauylem. --------------------------------------------
Narbortt lobo, mongllurcho bisp dda| pittor paul solddanha hachea bhoinnicho nouro mumbomyt koronak lagon moronn paulo. Viz taka sasnnacho vixevo magta. -----------------------------------
Motton rogon
zox 1 kilo mas zai poddcheo vostu: A. 1 ttebl spun tup 1 kando losunn pestt korunk
35 Veez Konkani
2 kuddke tike sal 2 ello
korcho. Piav chodd tambddo zata poreant bhaz. Kukkorant tel ghemvn
B. 5 xindl'le piav C. 1 " alem D. 3 ttebl spun ttometto pestt 2 ttebl spun mirsange pitto 2 + 2 ttebl spun dhom-i 2 ttebl spun kazu moyancho pitto 1 chimtti holldi pitto ruchi tekid mitt korchi rit: alem-losunnecho pestt korcho. Atam 2 ttebl spun dhomyam sangata kazu moyancho pitto ghaln pestt
tikesal, longam ani ek ell taka ghal. Bhazl'lo piavyi takachch ghaln alemlosunnecho pestt, ttometto ani moyacho pestt ghaln bhorxi. Uprant mirsang, holldi pitto ani mitt ghaln challttoch ur l'lem dhom-i il'lem udak ghaln borem ukodd. ---------------------------------------------
36 Veez Konkani
sevek. Fa| rohonan sorvancho upkar bavuddlo ani taka tanchea magnneant ugddas dourunk ulo dilo. Zun 11 ver fa| rohon xirvam sohaik zamvn gelo. Fa| valddor ddimel'lon vixex magnnem kelem ani taka ek git gailem. Vixex dhonyovad fa| vinsentt monteron dile. --------------------------------------------
*** manouta *** mongllurchea bendurant sohaik vigar zamvn vaur korun asl'lo fa| ronon vorg zamvn uddupi diesejintlea xirvam firgojek sohaik zamvn hea zun 11 ver gelo. Taka xirvancho vigar fa| ddenis ddessan adharacho svagot kelo. ---------------------------------------------
manouta mholleari monuxealo angantule satviko gunnanche prodorxono. Manouteko zati , dhormo , dexo ani bhaxecho bondhono addhoyena. Dono vorxa makxi , sot'toro vorxacho megelo bhauji , voidyokiyo topasonneko gokornnocheano " motsyogondha " ttrenari mumboyi vot'tosilo. Teacho ttrenari , teacho komparttomenttantu eko videxi nagoriko bhi choddilo. Tagelo namvo ddevidd. To zormonicho. Takka bharotiyo bhaxa yenasileo. Bhaujiko inglix dono charo xobdo soll'lleari ul'locheako kollnasilem.
Zun 9ver bendur firgoje salant sorv gurkaranche sohaik vigar fa| rohonak adeus magonk asa kel'lem. Hea zomatik somajik ontor manddun haddl'lo. Fa| vinsentt monteron fa| rohonak ru. 25,000 chi chek firgoje torfen inam' zamvn dili tannem firgojek don vorsam dil'lea
Assim zaunu laggi bosuno yi tangeleantu somvado ghoddilona. Itoro provasi apsantu konkonni , kon'noddo , hindi bhaxentu uloitale.
37 Veez Konkani
Komparttomenttantu samajiko , razokiyo , arthiko vixoyari parlimenttantu cholileavori hoddodd'ddano gombhiro chorcha cholili. Videxi provasikako pollonu tonmodhye tan'ni nakko nhoyimassile thomonne marle. Vinakaronno videxi somskritiche ttingol bhi kel'lem
bhaujiko polloile. Takka poristhiticho ondazo ailo. " You want any help ? " tanne bhaujiko vicharlem. Tagelo vortonnukintu manouta spoxtto fuluno distosili.
ratri 8:30 p.m moddgamv sttexon ailem. Sorvo provasi jeunu nidole. " takka purti ramainno " mhollileavori , provasantu ttaimo paso korcheako nirmanno zalilo tatpurtiko sombondho , tango tangelo sttexon aile ki sompota. Kodderi to konno ki...Ho konno ki !! sokkanni 7 a.m koddevoile sttexon " kurla lokomanyo tiloko ttorminos " ailem. Demvtona bhauji logez ukkollocheako zainasi sonkottantu sirkolilo. Tagelo arogyo bighoddilem chhatintu duki suru zalili. Samajiko, razokiyo , arthiko vixoyacheri uloile , videxi somskriticho ttingol kelile bhaujidikano polloinasi fottafott deunu gel'le. Forenorsamni dhokka bukki korchina. Onauxyoko goddibiddi korchina.
Zormono provasi ddevidd ozuno komparttomenttantu assilo. Tanne
" Yes " mhonnu bhaujino mat'tem haloilem. Turonto tanne bhaujilo logez ukkollnu ghetlo. Bhaujiko hat'ta dhornu saukaxo plettoformari demvoile. Eko koddeno boskarailem. Takka tossim sonnu gelilona. " kossono zat'ta " mhonnu choukoxi kel'li. Chhati dakkonu bhaujino , " pain...pain " mholl'llem. Ho hartto pexontt mhonnu takka onmano ailo. " tum hanga boso " mhonnu hat'tano son'ne kornu sanguno , to tteksi gheunu ailo. Tteksi ddraivorako thoddi inglix bhaxa yet'tosili. Tanne dubhaxi zaunu ( interpretar ) kamo kel'lem. Bhaujiko dadoro porchugis chorchalaggi dhuvethoyim vochkasilem. Zormono provasiko inttoronexonol eroporttari vochkasilem.
38 Veez Konkani
dusre malleri ukkollnu vhel'lem. Dhuveno dorovazo ugoddloki , bhaujiko , " Take care " mhonnu sanguno , tan'ni sangilem kossone aikucheako sud'dam to rabbilona.
Doggom ekko tteksiri bosle. Poilem bhaujiko tagelo dhuvethoyim sonnu to zormon provasi eroporttari gel'lo. Teacho divoso bhaujiko tagelo dhuveno " soxruxa " aspotrentu topasucheako vhelo. Topasonne nontoro koll'llem ki... Bhaujiko mild heart attack ayilo. To zormon provasi ddevidd deuduto zaunu modotiko paulo. Na zaleari kossone zat'tosilo ki ? bhaujiko tino diso I.C.U tu dourilem. Charo diso zonorol varddantu dourilem. Ontu borozaunu ghoro ailo to.
Bhaujilo dhuveko vixoi kollnu , tinne balkonintuleano sokkolo polloitona , tteksi sosoitti kompounddantuleano bharyi gelili. Upokaro kel'lilo tea sodogrohosthako " Thanks " sangocheako tikka ovokaxo mellilna.
- podmonabho naiko ( ddombivoli ) ---------------------------------------------
Varem SvotH traso sohono kornu , dusoreamlo koxttantu sohai korchem samanyo kamo nhoyim. Tea videxi monxamno homalauri bhaujilo logez
ghorant tosem bhair gelear himvall thondd varem vhalltta kitloi pois pauloi zalear xitoll varem patt dhorta eksuro tum cholsi zalear varem tuzo prem' korta xorir nitrann zait zalear boll, ghottai, adhar dita mot chukon poddxi zalear 39 Veez Konkani
somzonni nastam dhursanaka horyek vella adhar pauta
varem tuka sonin korta chikitsa yeun pauta poreant vengent tuka araun bosta varem il'lem unnem zalear virar zamvn tum dhursatai oti vegan vhallat zalear ragan tum dhursatai varoea xivai jieunko zaina monzat, suknnim vanchonk nozo varoeak ken'nam-i dhursana tachyevinnem jivit nozo amal piemvn poddxi zalear zotnen tuzo samball korta thondd tanek pieunko dimvn proje thamvn rakon vhorta ragan tokli gorom' zalear xitoll varem hallu korta khont-bezarai motim ghuslear xant, somadhan tuka dita ranam-moleant, bhatta-xetant xitoll varem sogllean vhalltta varem khoim ubzalem saiba odbhut vhortem mhaka dista varoeak ken'nam-i visranaka nisvarthponni kumok korta
-ttoni menddonsa nidd'ddoddi, dubai ---------------------------------------------
Korona vairos ani inddiantlem khodd'ddayechi des-bondi
2017vea myunik sekyuritti mha-sobhent uloun bil'l getts mhonnalo: "ek gor bhesttaunni amcher asa. Konn atonkichea kompyuttor skinachyer, zo jenettik injiniyoring vaprun, bollnik (Small-pox) vo tosolea birankull vosea40 Veez Konkani
piddechem vairos ani flucho ovtar zolmaunko sadhy....Noisorgik ritin vo atonkichea hatim ubzondi, voseapiddenchi voijnneanik sonxodhon korteleamni dil'lea moddelam promannem, usvasachea piddemni eka vorsa-bhitor logbog 30 miliyon lok mortolo.Veginch oxem zamvchi sadhyota asa...." tachem bolmem sot zalem mhonnchea porim, 2019 novembr mohineant chinant vuhan xerant ubzon, korona vairos sukea tonnak layil'lo uzo vistarchye porim ontor-rasttri-i thollar vetana World Health Organization (WHO) hannim zoner 30 vyer COVD-19 ek zagotik mha-khorg (Epidemic) mhonn zagvonni dili. Kossoli voijnneanik rujvat nam toroyi, hem korona chinachea vuhan viroloji leabant ubzayil'lem. Ani, favotea xistbhodroti-bondobost niyomanchea unnemponnan leababhair pachorlem ani monzati-monxanchea jivabhitor rigon vaddlem mholl'lli thiyori ubzoli. Omerikachea guptchorimni toxem pirjent ttrompan legun oxem hixaro dil'lo asa. Febrer modhegat thaun chinak vochonk nozo mhonn sorv dexamni bondhodd ghali. Tea poilench chinan aplea xerancheo goddi-bondi ghal'li mhonntat.
Hem lekon boroitana, zun 13 vyer, zagotik keji logbog 77 lakh utraleat. Arvas lok gunn zalear, arvas keji jivall asat. Mhonnje, ho orvas lok don hofteam bhitor topasnnent pojittiv zaleat. Sova lakh mhollear 5.8% piddest moronn paule. (zagotik zonna sonkheacho 0.001718%). Jeral lambaudhechea hispa promannem, sadhyem flu vairos 7-8 % zonnanchi boli gheta. Thoddea vixex mottvea audhent 20% mikvon mornnam zal'le dakle asat.
41 Veez Konkani
Az meren inddiant, 3 lakh 9 hozar keji topasnnent pojittiv zaleat. Hantu arvas gunn zaleat; orvas jivall asat. Mornnam 8,884 mhonnje 2.9 % zagotik ankddea somor orode. Samany bharoti-i zonn progotipor raxttrank tulon kortana choddit immune toxem dista. Rajeanchem lek kelear, bimaru prodesamni mhonnje bihar-zarkhondd, modhy-prodes-chhot'tisgodd, razostan, ut'tor prodes-ut'tor khondd rajeamni zonna-sonkho viprit toroyi korona pojittiv keji unneo. Progotipor prodesamni mhonnje moharaxtro, tomilnaddu, dil'li, guzorat rajeamni korona pojittiv keji choddit. He ankdde amkam kitem sangtat? nogorikoronn (Urbanization) mafak ani hye voseapiddek lagxilo sombondh dista. Hem tirp omerikachye ankdde, protyek zaun nyuyork tosleam mha-xeranchye, polletana sarkhench. 3.3% keji moharaxttrantch asat. Tantu mumboi mha-xer, mumboi upo-nogori (Suburban), thannem, punnem, novi mumboi, nagpur tosleam jil'leamni rajeacho mukkal vantte keji lekhak mell'lleat. Hangasor viz konknni sochitr hoftealleant chhaplelea moikol lobochem Corona Catholicity borpacho ul'lek korije poddta. Amchea 1.30 biliyon lokak hem vairos laglem tor, odhik tor 1% thaun 3% mornnam zatit m'mhonnje
logbog 13 thaun 39 miliyon zonn. Hi hypothesis matr ekdom' niraxo-vadichi mhonn mhaka bhogta. Kiteak, amcho bohumot lok holl'lleamni ani lhan upoxeramni rauta. Svont kakus natlolo ugtean oplem kam' tirsita. Bhair thaun yetoch hat-pai dhumvchi sovai ek kolchorol rivaz zaun asa. Amerikant legun, hem boroitana keul 0.3% korono pojittiv keji lekak mell'lleat. Sokddam poilem topasonn ani sokkodd yatrink khodd'ddayechyem quarantine lagu kel'lea doksinn koreyant az meren keul 0.02% pojittiv keji mejleat. Ani keul 0.0005% mornnam zaleant. Zor korona vairos natlem tor, sadho flu, sorv usvasacheo pidda (Respiratry Tract Infections, Lungs failures, Breathing Difficulties), T. B, Diabetes, Hypertension, Maleria,, Influenza, Diarrhea iteadi pidden vollvollon kitlim mornnam zatat? utor prayechim noisorgik, ani ballxeanchi toxem balltinchi mornnam dhorn dha miliyon lok osoi horyeka vorsa morta. Rostear eksiddentt zaun dedd lakank mikvon mornnam zatat. Eksiddenttam zatot mhonn ami roste bondhi korinamv. Ottomobilam utpadhon korchem bondh korinamv. Tor, korona khatir des-bondhi (Lokdown) toslem viprit mett kiteak? hea voiras uloupant, symptomatic ani asymptomatic mholl'llea sobdancho
42 Veez Konkani
proyog otam sodancho zala. Ho voiras amchea desant zolmol'lo nohim, bogar china thaun yeteleamni haddlolo. Ani china thaun her desank pasartoch, tea desam thaun yeteleamni haddlolo. Dakleak, hamv ani mhoji yejman foಟebrer 8 tariker 02:00 vorak mumboi ontor-raxttri-i viman thollak pauleamv. Thai eyoroveys flaittor bengkok dvarim ayil'leamv dekun amkam tap asagi mhonn topasun, don formam borunk korn, vocha mhonn pas kelem. Ami plena thaun topasonn lainik sumar 200 mittor chol'leamv. Vatter cholchea belttancho, ttoilettacho, iteadi sompork amkam zalo. Omi asymptomatic dekun ghora gheleamv. Im'migrexon lainir rauleav. Belttar thaun amchi logez gheun lainint kosttoms dvarim bhair yeun ola r ghora gheleamv. Hea prokrotint ami ho vairos zoddlo ani herank paxar kelogi? kiteak nozo?
koddem chodd'dd vyvohar asleleam'm desam thaun kitle asymptomatic poinnari aileat ani apaplea ghora gheleat tem lek mhaka nam. Thoddea lakhank khonddit mikvat. Zor hea poinnareank, sorvank, ghor bondhi kel'li tor bohuxa vairos sokoilea vorgak lagchi risk unni zati konn'nna. Hea bondoddent sokoilea vorgacho, protyek zaun dubllo ani goddipor volosi lok, sampddon poddchem unnem koryetem. (mukar mukhlea hofteant)
(filip mudarth) --------------------------------------------
osolem skrining suru korchea poilem china thaun unnear 3 lakh poinnari inddiak aileat. Febrerint don hofteamni 2.5 lakh china thaun aileat. Yurop, omerika, zopan, koreya oni china 43 Veez Konkani
44 Veez Konkani
45 Veez Konkani
46 Veez Konkani
47 Veez Konkani
48 Veez Konkani
49 Veez Konkani
50 Veez Konkani
51 Veez Konkani
52 Veez Konkani
53 Veez Konkani
54 Veez Konkani
55 Veez Konkani
56 Veez Konkani
57 Veez Konkani
58 Veez Konkani
59 Veez Konkani
60 Veez Konkani
61 Veez Konkani
62 Veez Konkani
63 Veez Konkani
64 Veez Konkani
65 Veez Konkani