Illustrated Weekly Illustrated Weekly
Volume:3
No: 31
Volume:3
Zulai 16, 2020
Konknni Sahity Okaddemichik Proxosti Vijet
Tara Lovina Fernanddis Gonjimottho 1 Veez Konkani
Konknni Sahity Okaddemichik Proxosti Vijet
Tara Lovina Fernanddis Gonjimottho Svoporichoi
hamv lovi gonjimottho mholl'llea likhnne namvan boromvchi tara lovina fernanddis, konkonni sahity kxetachea doreantli ek bhovoch lhan khoru. Vortea humedin oni gundd onubhovan hea sahity kxetrak denngi dil'lea oni ditelea pornea toxench tornea sahitink tulon kelear hamv ozun poilea mettarch ravonk favo. Tori zaitea sahitincho protsavo, vachpeancho mog labla hench ek vortem bhag. Ferar sointt pransis kseviyor prathomik iskolathaun, mhojem prathomik xikap, eddopodovu svami vivekanondo zuniyor kolejithaun
prouddh oni pi.Yu. Xikap, muddobidri xri dhoulla kolejithaun bi.E. Sonod, mongllurcha sointt ans kolejithaun bi.Edd. Sonod, moisuru yunivorsitti thaun somazxastrant em.E. Sonod hem mhojem xikap.
Patttholl..... Mhoje thoim likhnnechi vodd ubzayil'li mhojea hoiskulan mhollear chuk zamvchina. Hamv xiktastana, amchea hoiskulant kon'noddo, hindi oni inglix bhaxent bhaxonn, nibondh spordhe zatale matr nhoi astam kovita
2 Veez Konkani
rochon, axubhaxonn osole srizonatmok chintap urjit korche spordhe choltale. Ha vellar mhaka oni mhojea fuddlea bhoinnik bhag gheunko mon asl'lem tori amkam tea vellar amche bhomvtim xikpi asl'leam thaun pattimbo mellonk natl'lo. Osolea vellar hench ek ponthahvan zaun svikar korn khud toyar korn prostut kel'lea poilea bhaxonnant poilem inam' melltana, mhoji samorthi somzon gheunko sadhy zalem oni axem osolea
zaitea spordheani bohumanam mell'llim matr nhoi ontor xallanchea spodheani amchea iskolak protinidhitv korocho aukasyi favo zalo. Oxem survatlelem hem obhian ozun mukarun asa. BohuxH tea vellar hamvem kumok vicharole vyoktimni mhaka kumok kel'li tor hamv aplemponn hogddaun bendor zaun'nch vaddtim asonk puro.
3 Veez Konkani
Likhchi prourit'ti..... Kolez xikpavellim “amcho yuvok” potrar prokott zal'li mottvi kanni “vidhichi dauli” likhnne xetak hamvem dourl'lem poilem mett. Tea vellar kolejintla mhojea kristamv toxench okristamv mitrani hea potrachi proti gheun kolejint choloyil'lo sombhrom' oni dil'lo prochar omolik
toxench ozun romanchon ubzamvche tosolo. Tea nontor jhelo potrak kanni dhaddl'lea toull sompadok manest ddolfi kassian gorjeche hixare-soloha diun mhojea likhnnek dil'lem boll toxench survilea disamni oni edoll poreanti dil'lo protsavo, tidvonn, margodorxon him paulam tthikonk karonn. Jhelo potran karonnantor prokottnni rauaitana mhojea likhnnen
4 Veez Konkani
zaiteamapan boll hogddailem. Choddunnem 2004 isvethaun 2012 poreant thoddea spordheani bhag ghet l'lo soddlear her kitench sahity rochon mhoje thaun zaunko na.
2012 vea vorsa ferar firgojichea xotomanotsovachea sondhorbhar chintinatl'leabori mhoza vantteak ugte zal'lem ek dvar zaun, ma.Ba. Do. Piyus fidelis pintto hanchea pattimbean tancheach ‘somonvoi” prokaxonathaun 12 mottvea kannimyancho punzo “doskot oni her kotha” pustok prokott zalem.
5 Veez Konkani
Xotomanotsovachea ugtea manchier hozaram voir lokanchea hazoroponnar , bengllurocho arch bhisp o.Ma.Do. Bornardd moras hanchea omolik hatanim hem pustok lokaroponn zal'lem khonchai eka lekhokak mellcho bharich opurv ovkas mhonn hamv chintam. Oni
hea mhojea fuddlod kotha sonkolonak kornattok konkonni sahit okaddemichi 2012vea vorsachi pustok proxosti favo zal'li mhaka melll'lo vorto aukas.
6 Veez Konkani
Orvilea vorsanim raknno, kuttmacho seuk potram mukhantr choddit mapan likhnnek aukas matr nhoi thoddea vachpeank tori ‘lovi gonjimottho’ mholl'llye vyoktichi porichoi korn dilea. Her potrani, zalli zageamni boroilam tori thoddea unnea mopanch mhonnyet. Kadombori boromvche vixim mhaka zaiti voddnni asl'li. Haka karonn kitengi mhollear hea disani kadombori borounko mukar yemvcheo striyo konn'nch nant mhonncho sahitik
somagomavellim samany zaun akonk mellcho husko aikon aikon hamve kiteak proitn korunk nozo mhonnchem ek oskot kittall udel'lem. Tori dhoir pavanat lem. Hea vellar hamvem kadombori khatir mhonn chintun dourl'li kothaust ek mottvi kanni zaun amcho seuk potrachea sahity spordheant bohuman zoddtana, mhozo guru manest ddolfi kassian mhaka dhoir diun kadombori zaun hich kothaust sozounko dhoir
7 Veez Konkani
dilem. Hea vella rupit zal'lich “chukl'lim mettam” kadombori (2018). Hi kadombori kuttmacho seuk potran ma.Ba. Dderel fernanddis hanchea
sompadokponnakhal sankoll kanni zaun prokott keli tea nontor mhoji bhoinn manestin vira ddi’sozan “dipali” prokaxona thaun pustok zaun hi
8 Veez Konkani
kadombori prokott keli. Oni obhimanacho vixoi mhollear hea mhojea fuddlod kadomboriki kornattoko konkonni sahit okaddemichi 2018vea vorsachi pustok proxosti favo zali. Mhojea zaitea kotha, kadombori, lekhonam, probondh, kovita,
bhaxonnani, spordheant bohumanam apnnaileant. Manestin konseptta 9 Veez Konkani
fernanddis hanchea margodorxonar akaxannir mhojeo kannio vachon korche don aukas favo zamvche sovem akax vannir karyokrom' sador korchi mhoji bovo porni axa sufoll zali. Kolez disanthaun klas veroitti enttorttoin menttak nattkulle boromvcho hoveas mukar osole nattkulle boroun prodorxon korunki aukas zalo.
Sahitik vavaurasovem nattokani notton, vinchl'lo vantto zaunasa. Firgoki hontar thoddta nattokani patr ghemvcho aukas labl'lo asa. Hache sovem nove zage pollemvchem, noveo ruchi proyog korcheo sontos dita. Ruk zhoddam laun tanchem posap korchem lhanponnar thaun poppa-momkathaun ruta korn ghetl'li voddni asl'lean thoddea madd maddiamsongim, vividh follam dimvche ruk, mhomva mus posap sodamoch
10 Veez Konkani
vyost uronk kumok zata. Gayan ek dennem zaun favo zalam. Punn he dixen chodd kam sadhon kel'lem na tori samprodayik songitachea akorxonnak lagon ghumttam podam xikon thoddea
karyokromani sador korunki aukas labhlo. Amcho seuk potran oplea vojrotsou sondorbhar choloyil'lea vividh
11 Veez Konkani
spordeampoikim hamvem boroyil'lea " hamv tuka nakagi" kadombori k poilem bohuman lablam matr nhoi zuloi 2020 onkear thaun hi kadombori amcho seuk potrar sankoll kanni zaun fais zaun asa.
Vrit'ti jiunant...
Pattlea pondra vorsam thaun sorkari sevent aschea hamvem hea sevek rigchea poilem, sointt meris hoiskul follnir, ovor leddi af pompoi hoiskul koikombo, sointt oloxiyos hoiskul koddial boil hangasor xikxoki zaun seva dilea..
12 Veez Konkani
Sorkari hoiskul vamodopodovu hangasor soho xikxoki zaun sorkari sevek provex korn prostut sorokari prouddhoxale kin'nikombollo hangasor soho xikxoki zaun seva diun asam.
Sarvozonik xikxonn ilakha mott'ttar somponmul vyokti zaun xathi dakounko mhaka zaite aukas favo zal'lean vrit'ti jiunant mukar yeunko aukas zala. Ozun mhoji poili adeata mhoza vrit'tek oni uprantli prourit'tek mhonn sangonk
13 Veez Konkani
toxench sohopatthy chottuvottikemni bolladhik zaunko mhoje tanki purto sohokar diun asam.
Kouttumbik jiunant.....
obhiman pautam. Hamvem korchea sahitik vaurathoim mhojea iskolachea addollit monddollik toxench sohodeogink vorto abhiman asa. Oni hacho sonket zaun mhojea sadona thoim ugtean sonman kel'lo asa. Iskolant videarthink sahitik torbeti, karoyonirovohonn torobeti diun fatthy
Ferar firgojechea honddelant hamv zolmal'lim. Manest ombroz fernanddis (atam devadhin) oni alis pintto hanchea tegam bhurgea poikim nimanni zaun hamvem kuttma thaun zaito mog apnnaila. Grett'tta toxench vira mhojeo fuddleo bhoinnim. Lhan ponnar hamv astam amchem kuttam' zodd kuttam' zaunasl'lem tem mukar vellakallacha bodlaunnek tekit svotontr kuttam' zaun
14 Veez Konkani
boroea pamvddeak pavonk sokleamv. Sangatach amcha kuttmacho sando zaun asl'lo mhozo ankvar bappu manest roimondd fernanddis (atam devadhin) mhojea xikpak sompurnn dhigo zaun mhaka ek boro fuddar bandun dil'lo udari zaunasa. bodlalem. Poppachea oni mom'machea zovabdarivom t palon poxonnan ami
--------------------------------------------------------------------------
Golfa thaun pattim aila ulomvchem tor, golfant konni natlelim ghorannim bottamni mejyet. Amcho lok souyen goddipar vecho. Gõy thaun kenorak ailo. Kenora thaun ghattak gelo. Tarvotti zaun sat doreank paulo. Afrika gelo. Nimannem inglez ulomvchea anglophile desank gelo. Zalearoyi, golfak gelo titlo zonn-sonkho dusrea sogllam vottarank vochonknam.
(filip mudarth) prostaun: pattlea pon'nas vorsamni koraullichea konknni kotholik ghoranneamni aikonk mellchem aslem: golfak gela. Put gela, put-sun geleant, duv-zamvoi geleant, ddadda gela, bhavo gela, onkol gela oxem. Sarki khanismari kaddlea tor, sorkari dostavezant ankddo nam. Punn, jeral kulla-kannier (anecdotal)
Golf mhollear kitem mhonn nennam asl'lo konni asagi? mhojea chintpa promannem nam. Toroyi, ek poribhas ditam: orbeamni ’orebiyon golf’ ani irani lokan ’porsiyon golf’ mhonnchi hi khaddi amchea koraullichea poddla dixent osa tea orebiyon doreak yeun mellchem ek udkachem vall zaunosa. Orebiant vhodd des "saudi orebia" tor, bhomvarim panch raxttr asat: kuveyt, bahreyn, khotar, yu. E. I ani oman. Hea so
15 Veez Konkani
desancho namvak purto ek ekvott asa: Gulf Co-operation Council (GCC). Hea GCC desamni kochcha tel (Crude Oil) asa mhonn sobar attxim vorsam poilem yuropiyon kompnnemni sonxod kel'lem. Punn, telak kais natlo, molam unnim aslim. Vhodd vantto telacheo kompnneo vortele. Hi poristiti bodli korchea iradean he des ekvottle ani OPEC songhotton ghoddlem. 1973 okrek arbeamni isrela voir zhuz manddlem jem Yom Kippur War mhonn namvaddlam. Hea zhuzant arbi solvale punn telachem zhuz suru kelem. Telacheo bamyom ani utpadon toxem nireat (exports) vyousta raxttrikoron kortoch, molam chintinatlelea titlim vaddlim. Hea arbi desanchi girestkai ekachchannem itli vaddli ki poixe kitem korchem mhonn somzonk nam. 1973 isvechea poilem sumar 20 vorsam mhonnasor, amcho thoddo lok choddtavo zaun kerolla thaun, thoimsor gel'lo. Tanchich korensi natli. Inddiacho rupoi choltolo dekun samboll kaim vixex natlo. Choddtavo ghor-kamanchi bailam, mest, ddraivor, maslli pagche mogor toxem chil'lor ghuddaangddivale. Girestkai vaddli mhonntona, arthik manddaull vistarli. Odeogik dondhe vaddle. Hari-harimni lokak haddlem : bandpi, sutar, elekttrisiyon, teknisiyon, hottlanche vauraddi, ijner,
beankor iteadi aile. 1975 thaun suru korn, amcho kenora kotholik lok hangasor "tatkolik" viza marn ailo. Thodde fri viza (kam' nam punn konnem xekan sponsor korn dil'li permitt) ani her "ekach sponsora kal nirdhistt kamak guest worker viza gheun aile. Crude Oil molam kom-i thaun kom-i paulim ho hea lekonacho vixoi nohim. Tim ek-don ddolorak vikchim telam 115 ddolorak pauleli chyoritra asa. Somsarant odeogik utpadon vaddtoch, karam-mottoram ghor-ghoramni pautoch, hea kochcha telachi vikri mollbak pauli ani toxem molam. Oxem tel nireat korchea hea so desanchi sompot'ti vaddot vetona, novi arthik vyousta choloun vorunk nagrikam koddem nam zannvoi, nam chyoturai, nam koxttiponn. Gorjechem skill set ani kormik talentam videxi lok haddn ailo. Hea videxim vorvim he des choltat mholl'lli songot sokttank kollit asa. 2108 isvechea leka promannem GCC desamni logbog sadde-att novo miliyon goddipar ayil'le vauraddi asat. Horyeka vorsachi vaddoull unnear 400,000 zonn. Dekun, atam 2020 zun akrek dha miliyon (ek korodd) bharoti-i vosti korn, kam' korn, lhan-vhodd bijnesam choloun astit mhonn mhozo ondaz.
16 Veez Konkani
2020 isvechem korona khorg ani golf des: hem chini khorg golfakyi vistarlam. Heram desamporim golf sorkaramni lokbondi ghalea. Porinnam' itlo viprit ki videxi vauraddeank kamantlem kaddinatli kompnni nam. Odeogik utpadon ani roft 50-60% demvlam. Telacho ddimandd poddla. Molam oxim poddlim ki sorkarank poilem zoddn uroyil'lea potyentli ast khorchunkch zai ti ovosta zalea. Dakleak, kuveyt sorkar horyeka vorsa khorch kaddn urleli sompot'ti jeral risorv fondd mholl'llea potyent dourta ani kuveyta bhair nivex korta. Hea marchochea okrek hi poti 4.5 bil'liyon dinar (USD 14.63B) titli asli. Pattlea 38 disamni 1.5 bil'liyon dinar
khorchun gela. Hachem karonn? unnim zodd. Kochcha telachyem utpadon unnem zalam. Ani poddlelim molam. Double Whammy! toxem vaddlolo sorkari khorch. Korona piddecho vistar ravaunko gorjechim sadhanam sorv bhailea desam thaun haddoije. Poddlelea arthik vyoustent karmikanchi gorz unnear 30% demvli. Hea bekar lokak pattim apoplea desank pattim vorunk kuveytan sanglam. Kuveytantlea dha lakh bharotiam poiki 3 lakh zonnank pattim vochaje poddlam. ’hi kaim kuveytachi matr gozal nohim. Her, panch desanchi toslich ovosta. 2014 isvent thaun, protyek zaun omerikon xel telachyem utpodhon bhoran choddtoch, telachi molam poddon yeunko suru
17 Veez Konkani
zalim. OPEC pongddant futt, NON-OPEC desanchi tel utpadon nit ani noisorgik geasachi (Natural Gas) vaddoull, ilekrttik karanchem proyogik vapronn, Coal Bed Methane (CBM) sonxodhon, novea torkibanchi viz (nyukliyor, thermol ani solar mullam thaun) iteadi karonnam nimtim, koronachea poyench hea desamni kamancho borgoll poddon ailo. Haka ruzovat ankdde. 2015 isvent logbog 7,00,000 karmik viza hea so desamni dil'li. 2019 isvent 3,00,000 matr. Poddon yemvchea arthik vaddoullek,koronan vhoddli khott marli. Golf buddlem vo buddta tea poristitik paulem. Amchea volose vechea lokachyem "golf ddrim'" nimvon ailem mhonnyet. Golfak gela bodlek golfa thaun pattim aila: mhojea khasgi ollkechim 200k mikvon bharoti-i kuttmam kam' gel'lea nimtim khotar thaun pattim yemvchear asat. Hantu 70% kerollachim. Ek 10% koraullichim. Urlelim her prantanchim. Koraulli kuttmant vhodd sonkho konknni kotholik. Keul ospotreamni, praivett klinikamni. Leab ani farmosimni kamar asleleam norsam, kemistt ani voizanchi gorz asa dekun ho vorg xabit asa. Bandpachea sorv kameleanchi gorz unnim zalea. Oxemyi, he kameli azkal bonglades, filippin ani nepal thaun yetat.
Bharoti-i semi-skilled aani skilled professional vorgachye, IT/telecom xetachye, ani menezmentt vorgachye. Semi-skilled blue collar. white collar clerical ani sokoilea menezmentt vorganchye vauraddi pattim yetele. Kerollachi "money order economy" mhonn add namv poddlelea arthik vyoustent, pattim raulelem kuttam' (bail bhurgim, auy-bapoi, oni thoddea pauttim ankvar bhoinnim) ekleachea zoddichyer mojen jieta. Hi jinnye-rit tanka souyechyer poddlea. Omchea koraullichea konknni kotholik kuttmank soit ho kerollacho rog lagla tem utton dista. Unnem mhollear 50-60 lakh khorchar tteresachim ghoram (bongle), inttorolok itte ghal'lim angnnam, borovel bayanchyem ghorak nollamni udak, ani paschaty fornichor mhonn koroddamni duddu khorchil'lo asa. Bhurgeank angla madhyomant xikop, vrot'tipor xikpachi sitt mellonk "Capitation fi" ani koroddacheo igorjeo bandunk ani her igorjenchea alochonank dan iteadi khorch vegllo. Hea "golfa thaun pattim aila" vauraddean kitlem uroilam ani tem bonddvoll kitli "paasive" zodd dita tem tanka matr kollit. Mhoji andaz, "pattim aila" geangachi ovosta kuveytachea jeral risorv fondda bhaxen. Novi zodd nam tor, vorsa bhitor khali!
18 Veez Konkani
kerolla rajy sorkaran yedollch hem vhodd ek somossem mhonn mandun ghetlam. Poilem, daddul'lo duddu atam vhodd mafan demvla; dusrem lakhamni bekar poddlelea hea vauraddeank tanchea skill sets promannem diunko arthik vyoustent sondrap nam. Hea lokachea duddvauyr hondvon aslelo bandpa udyom' ekachchannem bond poddonk sadhy. Hea lokol bandpa vauraddeank bekar poddchye dis pois nant. Kerollant toxem amchea koraullint boddga inddia thaun protyek zaun bihar, ossam', mizoram' rajeam thaun ani nepal thaun volose ayil'lea lokak kama thaun kaddchi gorz poddteli. Hea lakhamni aslelea vauraddeank konnem poschem? tanchea rajeanchi "money
order economy" legun hea "golfa thaun pattim aila" somosseant buddteli. Put'turchea tenkilachea manest voleriyon moskorenos (atam devadhin) oni manestin ritta moskorenos hancho put manest henri moskorenosalagim logn zaun sotra vorsanchea sontript kazari jivitant dia oni dip amchim mogall bhurgim. Henri bizoi lurdds senttrol skulant xikxok zaun seva dita. . Svoim ek sahiti oni sohiteabhimani zaun ascho poti henri sodanch preronn oni pattimbo zaun asa. Mhozo poti henri moskorenos vrit'ten xikxok. Bizoichea lurdds senttrol skulant hindi bhaxa xikxok zaunasa. Prourit'ten toi ek sahiti zaunasa. Kovita oni chiknni kotha tacho mogacho kxetr. Sangatach
19 Veez Konkani
mhojea sahity vaurak tacho pattimbo vixes sohokaracho zaunasa. Hea vorsa dian sointt agnes kolez bendur hanga thaun poili pi.Yu.Si. Sompoili oni dip satvechem xikap sompoun hea vorsa attvek veta. Konknni somskriti thoim vodd aschem dia pattlea char vorsanthaun nirontor mandd
sobhannan cholomvchea bhurgeanchea xibiranto bhag gheun mechvonnek patr zalam. Vrit'ti toxench prourit'ti tripti ditana, sobhit kuttam' sontriptechem zaun jinnyek khoro orth labla. ---------------------------------------------
Dubaucho Tomos - Bharotacho Apostol
zulai 3 ver, sarvotrik zamvn kotholik igorz man dita jezu kristachea eka promukh sangateak; tomos apostol zaka apoitat ’ddiddimos’ (zoullo), zamvnaslo jezuchea bara apostolam poiki eklo novea testamenta prokar. Tomos sompurnnponnim sorvank vollkicho "dubavacho tomos" mhonn kitea mhollear taka dubavo aslo jezuchea
svorgarohonna vixeant; uprant, tannem tachi patyenni ugtaili, "mhojea somia ani mhojea deva," polloitoch jezu kristache khursayil'le ghai pollemvn. Samprodayik songtim vixeant sant tomosachea kerollantle kristamv hea adhunik kallache, tomos jiel'lo kerollachea koraullir jiel'lo mhonn patyetat. Tomos mujhirisak tenklo (adhunik kallachem
20 Veez Konkani
ut'tor porovur ani koddungoll'llur bharotachea kerollo rajeant) jezuchem moronn zatoch 52 isvent. Samprodayik dostavezam prokar bharotache sant tomos kristamv, apostol tomosak maddtir zamvn marl'lem moilapurant; modras lagim 72 isvent. Lok patyeta ki tannem sat igorzo bandl'leo (somudayancheo) kerollo rajeant. Heo igorzo osat koddungoll'llur, poloyur, kott'ttokkavu (porovur), kokkomongollom', nirannom', nil'lokkol (chail), kol'lom' ani tiruvithom'kodd. Tomosan sobhar kuttmank baptijm' dil'lo jim rujvat dakhoitat to ayil'lea toull poreantli.
Moilapur, modras/chen'nai, tomill naddu, bharot: choritra ani sampradai sangtat ki, tomos poinn korilaglo ixany koraullik bharotachea lokak kristamv korn ani thoim thamvn chinak paulo. Pattim bharotak yetoch tannem modrasant aplo tombu marlo (atam chen'nai). Punn lokak hangachea novo dhorm' boro lagonk na, taka lokan dhorlo ani tacho jivo eka guhent (kevo) zaka atam mhonnttat sant tomos mountt 72 isvent. Ormeniyon kristamvamni sodhun kaddlem hem guhe sovea xotomanant, ek holl'lli atam chen'nayant apoitat moilapur mhonn. Veaparimni hea
21 Veez Konkani
apostolachem namv dimvn. Hi atam san tome basilikachem mull zamvnasa.
holl'llek ’bettumha’ vo ’ttoun of tomos’ mhonn apoilem. Reliko melll'leo bharotachea chen'nai, moilapurant. Sampradaya prokar 232 isvent, apostol tomosachea relikanche bhag dhaddl'le khoim bharotachea eka rayan ani te haddl'le khoim moilapura thamvn eddessak, mesopottomiant. Marko polo, ek sahosi poinnari ani ddiskripxon of do vorldd boroupi, famad zamvn herank kollit aslo ii mil'lion, dokxinn bharotak bhett diunko ayil'lo khoim 1292 isvent ani igorjek bhetton hea vixeant sangl'lem khoim. 1253 isvent, porchugis vosoupi (settlors) hannim ek igorz bandli ani tika san tomos mhonn volailem hea
Rai filip ii porchugolacho papa paul panchvo 1898 isvent, ddom' henrikhis ridd de silva, moilapuracho prothom' bisp, hannem novich nio-gothik kathedral adlea suvater bandlem. Prostut gothik kathedral 1896 isvent axirvoudit kel'lem, ani moinor basilika mhonn papa piyus baravean march 1956 isvent man dilo. Basilika eka apostolachea fondda voir bandl'lea chear igorzam poiki ek zamvnasa. (itor zamvnasat sant pedruchi basilika romantli, itteli; sant jemsachi igorz grett santtiago de kampostela, speyn; ani ghare keliseH sant tad'devachi monasttori gharokil'lisent. Santoment asat thodde xikxonn somsthe, tem zamvnasa addollteachem mukhel kendr modras-moilapur arch diesejichem. Rozori mettrikyulexon xal,
22 Veez Konkani
sant rafayelachem xal ani ddominik savio mettrik xal. Modras-moilapur arch bispachem ghor santome basilikak laginch asa. Roxeachi kansulett ani speynachi teach suvater asat. Santome hoi rodd loitthouzlagim vistarta kheat morina doreavellek ani oddearantlea sant tomos basilika mukhlean veta.
zamvn, apostol guhent poilenchea rana suvater, ti guhe atam-i polleuyeta. Taka asa zonelaporim ugtaunni lok mhonnttat ki hi ugtaunni ozapamni asa zal'li tomosak dusmanam thamvn chukon ravonk. Ek khuris mounttar asl'lea toslo thoimsor polleuyet. Udkacho vhallo sodanch vhallon asa zo apostolachim utram aikonk ayil'leank tanek pieunko.
Littl mountt: Sant tomos mountt: stholli-i haka "chin'no moloi", mhonn'nch apoitat, suvat sant tomosak sombondhit ji sthapit zal'li 68 isvent, zaka charitrik, dharmik ani provasink prodhan suvat zalea ji asa nogora thamvn fokor 10 kilomittor. Purannantle sobhar atonkam uprant tannem xikomvchea kristachea xikounnek virodh
tomillant haka "periyo moloi" (thodde haka sangtat hem "forongi moloi" kitea mhollear hangasor 1500 isvent fimrgi vostek ayil'le. Chukanasche sompradai hea suvatek zom-i sant tomos jiel'lo, ani 72 isvent taka maddtir zamvn tacho jivo kaddl'lo. Hangasor asa ek moriechem
23 Veez Konkani
pintur jem sant luk evanjelistan soddoyil'lem eka ek futt chodor rukaddacher, hem sodanch sant tomos aplye borabor vhortalo ani lok mhonnttalo taka "sant tomosachi bentinn mhonn." mounttak voir vochonk kaim 135 mettam asat eka sompoyil'lea rostea mukhantr, ek polix kel'lo khoddpa fator dakhoyat zomysor febrer 6, 1986 ver papa zan paul dusro thoimsor ubo ravon lokacho zomo axirvodit kel'lo aplea bhette vellar chen'nai, minambokkom' viman nildann hanga thamvn pollyeuyeta jem laginch asa. Hozaramni poinnari ani bhokt haka sogllem vors bhett dite asat. Sant tomos khuris: hea sumrgarit khursak sant tomos khuris mhonn apoitat; sangatach nosrani menoraH, porsiyon khuris, vo mar toma sliva. He khuris lok mhonntta ki he sovea xotokache sampradaya prokar ani he polleuyet sobhar igorzamni kerollant, moilapur ani gĂľyam. Ek prachin
boroyil'lem dostavez hea khursank sant tomos khuris mhonn volaita. Thoimsor asat vividh spoxttikoronnam hea nosranni gurtachim. Him spoxttikoronnam kristamv zudevo sampradayank hondvon asat ani mhonnttat ki ho khuris zudevo menoraH cher bunead ghal'lo, ek prachin hibru nixanni, zaka asat sat fanttel'lim vati stteanddam (keanddelobro). Spoxttikoronn asa stholli-i somskriti mhonntta ki khuris jezuchi kudd nastam fulanche konxe dakhoita "sontos" jezuchea svorgarohonnacho. 1258 isvent, thoddeo santacheo reliko haddleo orttona, obrujhzhont itteli, zomysor teo sant tomos apostol igorjent zogoileo. Taka sodanch lok apoitalo mhonnon bharotacho patron sant, ani tomos mholl'llem namv bharotachea kristamvanchea namvam modhem ek kheat namv zaunko paulam. Dosembor 21 atam-i sant tomosacho festa dis mhonn protestont igorzamni, ani thoddea samprodayik kotholik mandtat. Romon kotholik igorjent, festacho dis 1960 isvent zulai 3 tarikek bodlila.
Bhaxantor: dda| asttin probhu, sompadok kuddaupi: oivon solddanha-xett ---------------------------------------------
24 Veez Konkani
Bethoni vaddat't veta, fuleta ani follam dita pattlea 99 vorsamni mukhlea xotokotsovak: 2020-2021
bethoni mellachea sthaponacho 99 vo utsou bethoni bhoinnimni bendur mongllurant, zulai 11, 2020 ver arpun orgam ani dadhoskai somia devak tannem hea somstheacher ani sorv bethoni bhoinnincher votl'lea doivik
axirvadank ho somstho zolmal'lea toull thamvn bethonichim lhan fulam, mongllur. Bethoni mell aplo 100 vo utsou udghatton korta aplea 2020-2021 vorsak. Ho bethoni lhan fulanchea bhoinnincho mell sthapon kel'lo zulai 16, 1921 monsimFor raimond fransis kamil'los (ar.Ef.Si) moskorenhosan (1875-1960),
25 Veez Konkani
prothom' vigar (1914-1921) sant sebesteamvchi igorz, bendur, mongllur tea vellachea lokachea doivik gorzank pavonk dil'lea uleak pallo dimvn. Mongllur diesejichea yazokan ho doivik mell bhoinnincho aplea mixonori dur drixtticho foll zamvn. Proprothom' chear bhoinni modor marta, bho| kler, bho| lurdds ani bho| jertrud hannim tancho sompurnn sohokar, pattimbo
taka dilo monsimForachem svopann kareall zaunko. Ho ball mell veginch vaddalaglo zamvn ek vodda ruk ani bethoni mellachea sandeancho sonkho vaddat't gelo. Veginch sthapok mo| ar.Ef.Si. Moskorenhos ani tacho dharmik bhoinnicho pongodd, sorv ponthahvanam svikar korun mongllur bhomvarinchea gorjeunt lokak apli kumok dilaglo. Soukas bethoni
26 Veez Konkani
mellacheo bhoinni bharotantlea sorv
suvatenk pauleo, bharota bhailea dexank 27 Veez Konkani
pauleo diunko manovi-i seva ghemvn
aplea pongddantlea 1388 bhoinnink
28 Veez Konkani
tanchea 187 komventamni, tosem 9
dexamni. Bethoni mellan aple xakhe 29 Veez Konkani
vistaraile 61 diesejink diunko seva
gorjeuntank, nirgotikank tosem kitench 30 Veez Konkani
adhar nasl'leank. Pattlea 99 vorsamni tannim kel'lim kamam nizaki vhorti ani xabhaskek favo zal'lim fokot devachea okhondd axirvadancho foll zamvn, bhettoun kritogoneta somiak. Hea xotokotsou vorsachoarombh korunk 2020-2021 - orgam attoun udghatton eukorist bethoni mai ghorachea mukhel kopelant
mongllurcho bisp dda| pittor paul solddanhan sangat ghemvn fa| vinsentt montero, vigar, bendur zomysor bethoni mellacho sthapok prothom' vigar zamvnaslo, ani fa| ddoyonisiyos vajh, es.Je., rekttor sant luvis somsthe, jejvitamni bethoni sthapokak tanchea kalejint ani seminorint torbhet kel'lo. Zannim bethoni paulank adhar dil'lo ani
31 Veez Konkani
patr ghetl'lo hancho ugddas kelo ani jeral ritin dhonyovad orpile. Aicho sombhrom' mukharun, bho| roz selin, bies, supiriyor zonorolan purxamvachem mukhelponn ghetlem ghemvn pettoyil'le dive smarok zamv 100 vorsanchem jiun ani bethoni misamv uprant haddle 100 dive panch bhoinnimni sangatach povitr bolidan diteleank devachea altarik. Bho| lilis, soho supiriyor zonorol hinnem orthabhorit ritir hea sondorbhachi vollok korun dili, sobhar pauttim tinnem ucharlim hi utram sthapokachea dhyeyachim "bethoni vaddom, fulom ani follam dimv" ani tem pollemvn doxokotsovachea dvaracher bethonni fulamni dil'lim follam "odhuk follam" zosem bispan sanglem. Bispan aplea xermamvant monsimFor ar efsi moskorenho sachem jiun vornnilem, sthapok bethoni mellacho ani bethoni xoikxonnik somstheancho (ri) zamvnaslo mongllur diesejicho yazok, tea vellachye gorjek pallo dimvn ho striyancho mell tannem ghoddl'lo diunko xikxonn
holl'lleantlea striyank ani diunko tankam odhikar prodhan. Fa| arefsi moskorenhos, sthapok sodanch jezu kristacho ek gulam' zamvnaslo sodanch tachea jiunant, ten'nam ten'nam to aplea bhoinninchea pongddak apoitalo mhonnon ’sije’ ’kurovo ani sontos’ jezu kristacho. Taka somiachem utar vanttunk tannem lateant aslim magnnim apli mam-i bhas konkonnik torzumo kelim. 1960 chea survatek roman stholli-i bhasank igorzamni vaporunk manyota dil'li ti profesi tannem sompurnn kel'li. Povitr bolidan zatoch, bho| roz selin bies, supiriyor zonorolan hem xotomanotsovachem voros ugtailem ani xotomanotsavanchem lanchhon udghatton kelem bisp dda| pittor paul solddanha somor, fa| vinsentt montero, fa| ddoyonisiyos vajh esje, bho| lilis bies, bho| xanti pria bies, bho| mariett bies ani bho| lilitta bies jeral kounsilors, bho| jeoti poilenchi supiriyor zonorol, bho| sisilia bies mongllur provinsa chi provinxiyol, bho| kliofa bies, addolltedarn ani thoddim vinchl'lim protinidhi dimvn protinidhotv bethoni mellachea provinsank. Bharich orthabhorit xotomanotsou lanchhon (logo vo protik) vixeant bho| filomina solddanha bies uloili ani tacho orth vivorit kelo ani bho| rina zuliettan. Uprant tem lanchhon ugtaunn kortoch.
32 Veez Konkani
Tem mukhyo zamvn protinidhitv dita eka orthabhorit tela divea ujeak, tin dhaktteo jeoti protinidhit kortat tin khodd'ddai angomvnneank bethoni mellachea - khalteponn, vixud'dhota ani durbollkai. Onke 100 manovi-i ritir mouleam dakhoitat. Tantum dhyey manddun haddla pattthollar dakhounko bethoni mell somsaradyont, dakhancho vain ani mudi tambddi dakhoita follota pattlea 100 vorsanchi 1921-2021. Koir, vividh dexantlem tosench vividh bhasanchem, rongrongi xotomanotsou simfonin gailem. Hea xotomanotsavachi ugddasachi kannik zamvn, bethonin zolautoronn kelem tanchem ghoranchem yozon diunko 100 gorjeunt kuttmank voste ghoram, 100 yuvozonn striyank vrit'tipor/koigarik xikap, yuvo chhampiyons mukhelponnak ani rauvonko manou vikritponn mukhyo zamvn striyanchem. Bho| kristin bies prokyurettor zonorolan hostantor keli chhavi eka kuttmak zamvn nixanni hea vixex yozonachi hea xotomanotso vachi ek kuruH, ji mukharun veteli. Pattlea vorsa hea utsova lagait borich toyarai kel'li asa ani magnnim bhettoyil'lim asat khonddit zamvn ho sombhrom' mukharun vetolo zamvn ek bethoni zoit. Hea vixex sombhromavellim, xotomanotsovachea udghattona vella, bisp dda| pittor paul solddanha bethoni bhoinnink hogollsilaglo, tankam tannem borem maglem ani bethonin somudayak
dil'li denngi ani igorjek zamvn ticho apostolik hat. Tannem kel'lim borim kamam vakhonnlim, mongllur thamvn somsarbhor vistarl'lea hea bethoni bhoinnink xlaghoni-i utramni tannem borem maglem. Bho| mariett bies, jeral kounsiloran dhonyovad orpile aplea sondorbhanuchit utramni, dakhoun prokax aplea mellacho sthapok ma| ar.Ef.Si. Moskorenhosacher, zacho ugddas hangasor povitr zamvnasa "devacho seuk" zamv proprothom' kotholik igorzmatecho sant choddoun taka igorje altarar, stholli-i gorzo tirsun manddun haddl'lim dostavezam atam romak gelea vorsa dhaddleant. Bho| lurddsan povitr bolidana uprantlem karyem cholomvn vhelem. Tikxnn magnne ani asokt sodanch mukharun vheli magon devachem axirvad akhea somsarak ani sompounko kovidd-19 zata titlye vegim. Bethoni gitache onty sobdh, "orgam devak, hogllap devak, obhivadon somiak" ken'nanch ramvchem na ani ontykallak zatolo kurovo ani sontos.
-sangata ghal'lem: oivon je. Solddanha-xett konkonni onuvad: dda| asttin probhu, --------------------------------------------
33 Veez Konkani
Dollddir soro ghoddio ghoddio zalim voram raktam raktam ratchea bara bond zalim hottel daram tori tum yeunai ghora jeutam eklinch ek mutt pez na sangata ovmori ters
chintana dista bhirant kiteak somzonam-i mhoje akant zaunasai tum poti boro tuka osa mhozo mog khoro
rakon rakon mhaka puro kednam soddxi tum ho soro -Sosia Pintto, Surotko 34 Veez Konkani
’bil'lu’ bil'lu amchea mogachem, ghorchem mazar sobhit, lamb lomv, tachea angar sokallim fuddem yemvn raktalem, randpa kuddant ube kan tache, polletana suknneank angnnar mhojea utrank zap dimvn miamv miamv mhonn roddttalem ttomik pollemvn dolle rundamvn poixilean, nitt'tt ximtti fuloitalem
’bil'lu’ mhonn apounko laglear sorxin dhamvon yetalem lotiponn'nnachea soikol hornak uttam pattim khuxen dhamvtalem maslli boddkam horbosan khamvn pott fugoun vogench bostalem kodel, uxem vol vosturar ang remvddamvn ghott'tt nidtalem -jeanett ddi’soza, moddontear 35 Veez Konkani
Tuje vinnem deva bhair vochonk na aukas ghorant asat somest na somadhan, na sontos kallza monant ayil'lea bhirant kitem ghoddat konnch nennant. Monxanchea xikpacho honkar zalem xikopch marekar moboilam dvarim kelem addombar ontorzallimni atam mis aradhan devavinnem jivit nasomadhan. Tuje vinnem deva dis vikall amchea patkank dis korall ghal deva dixtt mogall dimbiani magtamv upkar deva tuji axirvadam bhorpur. Dolleamni duHkha bhoron aileant duHkha puschi konnch na zaleant sogllim tujelagim poratun magtat ailil'lem khorg tum pois kor tujea besavamni amkam rakon vhor -lovitta ddi’soza, nokre 36 Veez Konkani
Xikounn -ayonsi paloddka
dakttea dakttea bhurgeamno aika mhojem utor amchea gamvcho fuddar asa lipon tumchye bhitor chuki tumi kelear vhodd na fotti marcheo nhoi vhoddilank aikonastam hottan ramvchem nhoi mhellea hatan jeunn jeulear pidda yetoli umbollnastam nhesonn nheslear khoroz zatoli zonelam sorv dhampun raulear varem yemvchemna bholaiken lamb kall jieunko zamvchem na nid xikop jeunn khell vella vellak korije ttivir krikett karttun mat roza astam polleje 37 Veez Konkani
7 gonnexo bhott'ttalo ullkolilo payu somo zalilo. Amkam yeucheako vello zalilo pollonu to jeunu bosilo. Amkam vaddocheako rabbilo.
" megelo mavale ghoro hanga onkola " mholl'llem.
Am'mi jeutona , te omborokoddloche gouddano kossim paiea ulloki kall'lli mhonnu sanguno hasoitalo.
Hamvu onkole gamvcho zamvoyi mhonnu takka khuxi zal'li. Dono mirsange boje nakko mholletiki vall'lle tanne.
" gouddano pai ossim dhorlo . Havem hango dukta mholletiki...Nivu sum'mone kullra mhonnu thoyim oddchinasi hango sokkolchi noro oddchili. Dono minitta bhit'tori duki gaibo. Fal'le hamvu tumkam sogolleanko magxi ghalnu mukaro vot'topolle " mhollalo.
Megelo ujvedikano vinaiko bhott'tto , vinodo bhott'tto jeunnako bossile. Davedikano roghuramo ani kironno bossile. Hamvu modem bosilo.
Hamve takka sanglem ," tumve bellomboro gel'le asleari , thoyim eklli gouddoti assa. Ti fokto eko minitta bhit'tori ulloko kaddta. " " hem tukka kossim got'tu ? " vamono bhottomamano vicharlem.
" aji holloduve pano , fal'le sukkilo pano zaina zaleari puro " mholl'lle.
" he chari pachve pan'na mode tum eko holloduve pan'nauri chondo dista " mhollalo.
Sorvo haschea lagle . Ontu ratri nidotona 11:15 p.m zalile. Herdiso 5th January. Sod'damvori bharyi poddtona pondro viso minitts
38 Veez Konkani
letto. Ovorsa nontoro ero suru zal'lo. Kironno xeanobhago ekodom' fastto vochea laglo. Hamvu ani vinaiko bhott'tto saukaxo vototo assile. Vinodo bhott'tto modem eko koddeno addho poll'llo. Ratri tageli nido somo zalilnasili. Bhixmo ichchha moronni zaleari amgelo vinodo bhott'tto ichchha xoini . " nid'de bondounige god'deyadoru chinteyil'lo " mhollileavori khoyim nid'dolotiki takka nido yet'ta. Takka ekolleako sonnu mukkaro vocheana mhonnu roghuramo tagelo paiea mullantu bosuno assilo. He roghuramano bhottkollocheano bharyi poddtona sangile , " hamvo sogollealo magxi assilea sangati urtam. " hem ut'toro yatra purnno zauri tanne sambhallile. Itlem nhoyi , konnalo khando dukta mholleari , tangelo sek bego bhi hochi homvtalo. Mukaro vot'to...Vot'to tagelo khandevoilo bharo vaddhoto gel'lo. Ekadhi gadd'ddhovo vatt'tteri mell'llilo assoleari roghuramako pollonu hastosilo ki...Konneno ! modem eko khoboro aili. Bhottkollocheano madhovo bhott'ttomamali femili karokornu , goyeam kulodeusthana vocheako yeto assati. Tea karantu nagexo puranniko bhi assa.
Am'mi harovaddo rostevoilo uncho prodexantu , murkivoilo sanose koribontto deusthanantu aramo kortosile. Ttaimo 7:30 a.m . Ovorsache premanondo bhottomamano morning brekofastto thoyim hannu dit'tam mhollile. Madhovo bhott'ttomamako fonu kornu tangelo karo koribonttalaggi rabche tossim vinonti kel'li. Megeleagi assilo samana bharo kom'mi kel'lo. Slipingo bego, ddonlop pilo , dono diso vaforilo umbollcho ddres... Iteadi bhottkollo vhoro mhonnu tagelo tabentu dil'lem. Hakolu poroto bhottkollo yenapoddeno kolektto kortam mhollem. Gel'le gel'le koddeno nid'docheako ani vyoustha bori kel'lili. Te slipingo bego , pilochi ovoxyokota nasili. Te dikuno khandevoilem dono , odd'ddicho kilo vozono kom'mikel'lem. Kara ddraivoro amgelo bayakkalo razu. Tanne ani konnali choukoxi kelilna. Fokto makka , " kossim asso tum ? " mhollalo. Megele tonddo pollonu hamvu som'mo na mhollilem takka dissuno ayilem. Ott'ttu lokano pancho so bonso khaleari , hamve fokto eko bonso khal'lem. Eko kop cha pil'lilo.
39 Veez Konkani
" onn'nnopponn'nna tukka kitlo zat'ta titlo poryonto tum vocho " mhonnu tanne megeli doiniyo ovostha pollonu , takka dissilem sanglem. Sadharonno 11 a.m am'mi chenddia saukaro motthantu paule. Thonche nagorazo bhott'ttomamano amgelo donpara jeunnachi vyoustha kelili. (mukharunku assa)
- podmonabho naiko --------------------------------------
"Choitrokovita" ar.Es.Bhaskor hangelo novo kovita jhelo
namneche konknni kovi ar.Es.Bhaskor hangelo "choitrokovita" kovita songroh ujvaddak aila. Bhaskor hangelo ho panchvo kovita songroh asun vividh vixeamveleo sumar 54 kovita hantu aspavun ghetlyai. Jyextth sahityik madhou bab borkar hamnni songrohak ovtarika boreylea. Panch kovita songrohanche bhair ek balkovita don bhokti kovita don xikxonnik pustok so bhaxantoronn oxim sabar kritiyo bhaskor hamnni rochlyai. Mull gamv kochi asun fattlem sabar vorsam saun bhaskor konknniche mallar sokriyoponnan vaurun yetai. Kendri-i sehity okadomi onuvad purskar, tarabai vixnnu mhapxekar voixy bharti purskar, 40 Veez Konkani
Prokaxok:sonjna poblikexns, sange, gova 403 704 W.App 9552551425 panam:108 mol:ru150
konknni bhaxa prochar sobha sahity purskar, vilfi rembimbos smriti purskar oxim sabar purskaram hanka favo zalyai.
------------------------------------------------------------------------------------
Manovi-i yazokak xrid'dhanzoli - fa| vil'liyom' olbuker
prachin konkonni kotholik, igorjechea yazokak ’anyek krist’ mhonn mantale dimvn vhorto mog ani man. Moisurant,
march 3, 2020 ver fa| vil'liyom' olbuker moisur diesejicho, ek doyaunt yazok sorvank kollit aslo sadhea vyoktim vixeant oti husko ascho, chinta korcho,
41 Veez Konkani
konni yemv tachyelagim kumkek. Protyek zamvn tachem vhodd kuttam' mongllura lagsar ason tantle sobhar
sande somsarachea konxan konxa vistaron geleat, ani tanni tancho mog dakhomvn asle tosem to piddek vollog zait vo moronn pavat mhonn lekhl'lench
42 Veez Konkani
na, to fokot 62 vorsancho jezuchi xikounn prosaruncheant nipunn zal'lo. Ho zamvnaslo yazok sodanch aplea gorzam pras heranchea gorzank promukhota ditalo ken'nam-i tori. Tannem ken'nanch pattim mettam kaddl'lim nant tosench tacho mog aslo odhik konn tori devachea kanunam virodh gelo tor zamv to tacheaki lhan vo vhodd soktecho. Chintinaschem moronn: tannem vinchl'lea diesejint moisur kornattoko tannem aplem yazokponn unch ritin choloyil'lem, sid'dapur, virazpett, kuddlur, hott'ttiholle ani itor suvateamni tannem dil'li seva lok tancher ek axirvad mhonn'nch lekhtalo tachea yazoki-i sevek manyota dimvn ani mantalo to ek tancho ’guru’. To tannem chintinasl'lea poristhiter eka vorsachi roza kaddn lagim lagim 10 mohine gaitripurom', moisurchea fa| arogyosvamik kumok kel'li. To ekchch pautti moronn paulo march 3 ver sokalli haddun xok sorvank. March 4 ver sokallim rikvem' mis tachea moronnantor kuddik asa kel'lem ason lagim lagim 150 yazok fa| viliyomak ontim' dorxon diunko, ani vixex vhodd lokacho zomo ayil'lo hem ghoddit niz mhonn chintunk sokanastam. Uprant donfaram tachi nirjivo kudd tachea ghor gamvak haddli ani ek rat ti kudd
aspotrentlea pretaloyant dourl'li. March 5 ver, brestara donfaram uprant ontim' vidhi ani kudd nikepunchi rit ferar sant fransis saverachye igorjent, tosem kudd nikepili sant fransis saver igorjechye semitorint, mongllura bhair dokxinn kon'noddo jil'leant. "otmeachea salvasamva khatir devachye khuxe prokar somsari jinnyek onty haddun lokachye bhettek ovkas dimvn devachye bhettek vechea poinnacho somarombh" - sant alfonsos ligori. Proxomsoni-i yazok ani vyokti: fa| viliyom' zamvnaslo ek vidvan vyokti, somponmullamni bhorl'lo, ken'nam-i lagim soronk ovkas dimvcho, mitritvacho ani lokachea gomonant asl'lem ki "to ek yazok sadhea lokancho". Xrid'dhanzoli ani gourou taka favo zalo sorvyi vortulam thamvn dakhomvn man ani mog eka yazokak ani manovi-i khozanachea vyoktik. Tachi mai firgoz sogllea firgojgaranchye hajren asli ani tanchim bhognnam aslim tachea onirikxit morna vixeant. Jea konnem xrid'dhanzoli dili te mhonnale fa| viliyom', tanchoch ek sando, sadea lokachea boroeaponna khatir vavurlo, nirgotik striyam khatir to vavurlo; to tankam bhettlo, aikalaglo tanchea gorzank ani zata tea prokar tannem tachi kumok tankam dili. Taka sodanch yuvozo nnam thoim apli aturai asli ani
43 Veez Konkani
tannem sodanch tanchea boroeaponna khatir aplo vaur dilo, yuvozonn tachye sangata bostale tanchi obhipra y odolbodol korunk ani tanchi dukh vyokt korunk, ghemvn padreabachi soloha tanchem jiun mukharunk ani xikpak. Fa| viliyoman sobhar videarthink kumok kel'li tanchea xikpak. Prayest lok chintalo to mhonn tanchi ek kumok ani soddvo nndar. To sodanch grest ani dubllim mhonn lekhinastam soman ritin polloitalo ani uloitalo. Khoimsor tannem tacho vaur kelo tori to thoimsor kheat zal'lo sorv vorgachea loka modhem. Tachea bhamvddam modhem, to zamvnaslo nimanno otyodhik mog prapt zal'lo. Kuttmachem sohomilon, zamv vhodd vo lhan, sompurnn zatelim fokot fa| viliyom' hazor aslear matr. Tachem ovchit moronn tankam svikar korunk zalem na ani zal'lo to dhokho azun ravol'lo na. Fokot somadhan mhollear to tachim axirvadam dhaddttolo sorv tachea bhava yazokank moisurchea ani kuttma sandeank vixex ritin tacho dhoni somia mukhantr. Survatchem jiun: fa| viliyom' olbuker soptombor 14, 1958 ver dokxinn kon'noddo jil'leachea mongllur talukantlea monzonko tt'ttent, paskhol olbuker ani lina olbuker hankam tanchem satvem ani nimannem ball zamvn zolmal'lo. Tacho mogall bapoi
moronn paulo keansorak boli zamvn, to fokot eka vorsacho astam 1959 isvent. Tannem aplea udeogacho boroch proyog kel'lo ani tachea kuttma sandheank kumok kel'l; tachem vegim moronn tachea vhodd bhurgeank ek preronn dilaglem xroman kam' korunk ani modhgat zoit zoddunk. Torunn viliyoman tachem prathomik xikap sant fransis kxeviyor igorje xalant ani hoiskul vivekanondo hoiskul yeddopodovunt kelem. Jen'nam tachi mot somiachea mogak axeli ani ek yazok zaunko tannem chintlem, tachea yazok onkolan fa| valeriyon lobon taka sohokar dilo ani taka zog falsant dourlo, zomysor tannem tachi piyusi sompoili. Uprant prastavik xikpak to moisur diesejik 1975-1976 bhorti zalo. Survater to sointt meris moinor seminorint ani uprant to sointt pittor pontifikol seminorik mol'lexvorom', beangolluru gelo. Taka yazoki-i dikxa me 14 ver 1985 isvent sointt filominachea kathedralant moisur, o| ma| bejil ddi’soza, ten'nancho mongllurcho bisp hannem dili. Tachea dikxe uprant, taka sointt filomina kathedral igorjek vaurak dhaddlo sohaik vigar zamvn. Tacho dusro vaur zaunko paulo sointt meris moinor seminorint rekttor zamvn. Seminorint vaur dimvn astam tannem kristamvponnant em'.E. Kelem ani sointt filomina kalez bon'nimonttopant
44 Veez Konkani
xikoilaglo. To thoimsor to zantto tosem sorvank mogacho zalo krista prokar, khatri kelam: "tum zamvnasai yazok sorvoi kallak, melkhijheddikachea dhorm'bod'dhote prokar". Hibru 7:17; ani zaunko nyai bhumir ani sorgar.
Bhaxantor: dda| asttin probhu, sompadok, viz sangata ghal'lem: oivon solddanha-xettan ---------------------------------------------
Motton vo bif rostt
Ek bharich ruchik ani vixex randap, tumim aniki zai mhonnonk asat! zai zal'leo vostu: 1 kilo bif vo motton, kuddke korchem 1/2 kilo bottatte 1-2 sadharnn vhodd ttometto 2 bharik katorl'le piav 2-3 kaxmiri mirsango ruchi tekid mitt saroun dourunk: 5 tambddeo mirsango 1 ttispun jirem 1 ttispun mirim 1 1/2 ttispun hollod 10-15 boyo losunn 2 kuddke tike sal 1 1/2 inch alem ruchik tekid mitt 1/2 ttispun sakhor 1 ttebl spun eppol soiddor xirko saroun dourcheo vostu vattun dour korchi rit:
-vailett moskorenhos, dubai hem rostt ekch sukhem vo koddiechem koryet.
1. Katorl'lea masa kuddkeank saroi ani 1-2 voram dour. 2. Eka gundd kailint tambddi mirsang bhaz ani piav telant tambsann yetasor bhaz, uprant ttometto bhaz ek minuttbhor.
45 Veez Konkani
3. Taka mas ghal ani borem bhaz, uprant kukkorant ghaln poili visl yeta poreant ukodd, uprant tantum bottatte ghal ani 1/2 kop udak. Kukor bond korn ukodd mas ukoddtta poreant. (zor tuka koddi zai zalear matr choddit udak ghal) 4. Jeunnak vingodd rostt kel'lea bottatteam sangata ani unddo, nan va chopate borabor di.
1 ttispun jirem 1 inch alem 4 ttebl spun narl 1 moulli konnpir bhaji 4 torneo mirsango 1 ttispun gorom mosala pitto 5-6 losunne boyo 2 ttometto B. 4 kuddke tike sal 4 longam 3 ello 2-3 tikechim panam C. 2 piav 1/2 kop dhom-i
Kosem hem randchem tem yuttyubar polleunko mellttelem: https://www.youtube.com/channel/UC7 gdFQhja8lzLR1NOKN9wOA --------------------------------------------
kaxmiri motton
heo vostu vattun pestt korn dourchem korchi rit: eka handdyent il'lem tup ghaln B otleo vostu ghalcheo. Taka 2 piav ghaln bhaz. Uprant A chem allen ghaln hem allen lovo ujear borem bhaz. Uprant dhom-i ghaln, mas, mitt, udak ghaln ukodd.
1 kilo mas, mitt lagoun 1/2 vor dour zai poddcheo vostu: A. 6 lamb sukeo mirsango
-------------------------------------------46 Veez Konkani
Hasoch haso!
"tem mhaka got'tasa zamveamno, tea khatirch taka bore noure mellanasl'le.." mhonnalo mamv pedru.
je. Ef. Ddi’soza, at'taur
eklo: kitem saiba hem, por mhonnasor tujye tokler matembhor kes asl'le, atam pollelear mandd'ddo bor zalamu?
**********
anyeklo: por markett roddar eklo pike kes yena zaunko vokat vikun asl'lo. Mhojye bailen vot'tai korn tem gheunko sanglem ani mateak saroilem. Tosem mateache kes pura zhoddleat. pedrucho zamvom-i mamvaddea ayil'lo. Yetananch ragan il'lo gorom' aslo.
**********
"kitem zamveamno, kose asat?" vicharlem pedrun. "olle mamvamnmo, tumchye dhuve thoim mostu unnemponn asa. Bhari hott'tti svobhavachem te. Sangl'lem eki aikana. Pura tachich khuxi." eklo: hem kitem eka ghonttea poilem tum soma asl'loi atam kitem hatam47 Veez Konkani
pamyank beanddez bandun kuntt'tton choltai? kitem eksiddentt punni zalengi? anyeklo: na saiba, polis sttexonamni dimvchea himsevixim vivor songroh korunk gel'lom, titlench?! ********** pietalo. To polletam polletam roil suttlench, ho hanga choddpoddonk laglo. Tti xopacho: tum kiteak bhexttem tori goddboddttai? anyeka roila tuka vochyet nomygi? hiro: motiamporim porzollche tuje dant polloilear mhaka kitengi pixem lagl'leaporim zata polle. Hiroyin: tuka pixem laglear hamvem tujyekodden kazar zamvchem kosem? faleam thamvn hamv ghora dourn yetam.
dusro vyokti: taka nom-i, mhoje sangata ayil'lo asane to mhaka soddunk ayil'lo. **********
Hiro: kitem ghora dourn yetai? hiroyin: tench, mhojea dantanchem sett'tt. ********** roilak rakon asl'le dog vyokti fleattformar aschea tti xopant tti piemvn asle. Eklo veveggim tti piemvn roilar choddlo. Anyeklo bhari soukas tti
lori: kiteak roddttaire jeri? jeri: mhojea ddeaddin mhaka marlem. Lori: kitea khatir?
48 Veez Konkani
jeri: futtrulorant mus marl'lea khatir lori: mus marl'leak tujea ddeaddin tuka osem-i kitea marlem? jeri: to mus ddeaddichea naka voir bosl'lo mhonn!? zata. Amchea kuddi thaun disak sumar 2.5 littor udok mutachea rupar visorjit zata. Tea dekun disak sumar 8 thaun 10 glas udok pieje. Kafi, tti, thondd piun lekak yena mhonn motint dourchem.
**********
*** *** *** *** ***
bhikari: mhaka bori bhuk laglea, jevann korinastam tin dis zale. Kitem-i punni il'lem di....Baba. to: nizaki bhirmot dista, tum ek kam' kor, hea villasak yemvchea hofteant ye. Mhozo bortdde tyha disa. Yemvn ghott'tt jevann korn vach. *******************************************
Helt ttips : 7 machcha, milar kuddint udok unnem zalear mendvant churukai unnim
losunnent ‘ol'lisin’ mholl'lli antti aksiddentt vost asa. Hi kuddik barichch upkarachi. Kuddintli chorab korgoun kallzak rogot solis zaun sonchar zaixem korta. Keansor pidda addaita. Kallza piddek logti zal'leo somosye yenaxem rokxonn korta. Pottantlea sobar somoseank porihar dita. *** *** *** *** ***
49 Veez Konkani
*** *** *** *** ***
sodam ordo ghontto punni votant ravaje. Bhailem kam' kitem-i na zalear ghora bhitorlim thoddim kamam koryet. Disak 100 minuttam pras chodd tti. Vi. Polleunko nozo. Goddxim khannam, telant baz l'lim khannam khamvchem soddije. Kuddichi zoddai choddanaxem polloije. 8 voranchaki chodd nidonk nozo. *** *** *** *** ***
keabejint aschem ’solforafen" keansor yemvchem addaita. Keabejint vittomin ke, vittomin si, ddey inddolil miten as l'lean reddiexon somosye nivaronn korta. Kealsiyom, megnexiyom' potteaxiyom as l'li keabez haddachem rokxonn korta,
ratchea vellar nidecho somoseo asa zalear sanjer voking kora. Ratichea jeunna nontor dudak godd ghaln pieya. Sokallim korchem nann, sanjer kelear sukhall nid tumchi zateli. *** *** *** *** ***
elleacho pitto dudant ghaln pielear pottantle somosye unne zatele, vonkicho somoseo unno zatolo. Hem, geas sombondit somoseank ek borem vokot zaunasa. *** *** *** *** *** sodam sanjer ek mutt bhor bhum-i chonneam sangata thoddem godd khelear kuddint rogot vrid'di zata
50 Veez Konkani
*** *** *** *** *** ---------------------------------------------
Sant luvis kalez aplea adlea videarthink apoita "the foinol kal" horyeka disa nirdixtt vellar jeunn korchi souy korije. Jeunna bodlak ttifin korunk nozo. *** *** *** *** ***
sodam-i thoddo voddtelamvacho palo khelear mutache somosye nivaronn zatat. Mut'tana hulop aslear to unno zata
sant luvis kalez, mongllur somsara bhomvarim asl'lea aplea adlea videarthink ontorzallar ekttaunko "do foinol kal" (nimanne apounnem dita) haddunk kriatmok bodlaunn. Te patyetat ki eloisiyon porne videarthi ani prostut videarthi sangata milap kelear choddit gomonatmok songti hatim dhoryet mhonn. Somsar prostut ek ponthahvan polleun'nch asa. Nennarponnachim chintnam, kurddeponn ani choncholota. Amim tankam ekvottaunko axetamv ani bollvont korun sorch eloisiyon somsara bhomvarile sangata hatak hat dimvn bodlap haddunk.
51 Veez Konkani
Amchea hea poilea proitnant amim axetamv jieunko ani ek dis korunk choddit songti karearupak. Choddit kaim uronk na amchea bhumycher lagadd kaddunk vo nissontan korunn'nk. Amchi bhum-i turthachem moronn polleta ani osem dista ki tichyelagim ekachch vattechi ttikett asa. Amim choddit kall vanchchenamv zor amim hea sondhigd vella kitem na tori bodlap haddina zalear! eloisiyonank borich zannvai asa mhonn somsarbhor amim kollit kelam ani manyota mell'llea, amcho dhyey zamvnasa "prokasunk ani ut'tejit
korunk". Ho ek ovkas amkam amim sangata mellon amchi bhumi rakon fuddem soronk. Amim hea mukhantr polleunko axetamv tumcho eloisiyon spirit vanchvonko hi bhum-i ani aikonk tumcho tallo amchea "do foinol kal" k. Hye poribhase mukhantr , amim amchem prothom' yozon "sevo do pleanett" haka 5,000 voir eloisiyon pornea videarthink zomounko polletamv gugl konekxon mukhantr ani aikonk tumcho tallo titleach vo choddit videarthim songim edoll korinaschea
52 Veez Konkani
brihot korosa mukhantr "do foinol kal" veginch somsarbhor gajtelem.
vyoktitvo ekouttuno hem parsi zonma yet'tati.
Tor hea brihot korosak serva ani sorv eloisiyonank sangata hadda somsaradyont tannim sorvamni sangata mellon hi bhumi vanchounko sokoilo ganch chichaya: https://forms.gle/j17mAzWXHiGueFFu8 ---------------------------------------------
Megelo foromono morzobono pottelo logno zalilnasilo. To ani tageli auyi kulabantu rabtosile. Tageli auyi devo monuxyo ti. Ghorantu ayileanko apnnealo cheleako kelilo titli priti kortosili. Tikka ghorantu ayilo otithinko kitlo khavoilo pivoilotiki tropti nasili. Chorddumvo konnali uroti , tinne priti korchi polloileari , vatsolyo ani matrotvo mhollilo xobdancho purnno orthu kolltosilo.
konixko krex challiso vorxom zalinti hamvu mumboyintu ghoro kornu assam. Hea kalaudhintu parsi lokam bod'dolo megelo monantu priti , vixvaso , gourovo nirmanno zal'la. Takka oneko karonno assati. I.So 1967 tu xikxonno purnno kornu noukori mellnasi tino vorxo bekaro assilom. Ten'na eko parsino makka adharo dil'lo. Noukoriko inttorvyu dit'tona , inttorvyu ghet'tolo parsi odhikarino mejjeri doya dakoili. Kamanko bhorti zainapoddeno , jea foromonale hat'ta mullantu hamve pondora vorxo kamo kel'lem to bhi eko parsi. Khorem sangtam , vidvot'ta , dokxota , pramannikota he tin'ni
I.So 1985 tulo July mhoineantu , morzobono rittairo zauchasilo . Tajekkinta eko mhoino poilem komponi kama khat'tiri attho diso takka kenodda dhaddochem mhonnu menezoro senoguptano tthoroilem. Tea vellari ddyuttiri videxantu geleari disako sot'toro te oinxi ddoloro bhot'to melltosilo. Attho disacho bhot'to logobogo ponchviso te tiso hozaro ru. Zat'tosilo. Rittairomentta nontoro morzobono pottelako upoyogako poddtolo mhollilo bore vicharano senoguptano takka kenodda dhaddchem mhonnu tthoroilem. Zaleari morzobono sttettoforo vorddo monuxyo. To mhonnota , " hi mehorobani makka nakka. Hamvu
53 Veez Konkani
videxa mostopotte vochuno ailam. Ani tum'mi lekkileavori , makka poisechi oddochonni na. Havem attho diso kenodda geleari ghorakoddeno auyi eklli zat'ta . Tikka 85 vorxom. Pliso dusore konnanko dhadda. Makka nakka.� senogupta aikona. " hi mehorobani nhoyim. Am'mi tukka divchem rittairomentto giftt " mhonnota. Takka sonnasi ot'tayano kenodda dhaddota. Putu kenodda vot'to mhonnu avoiko khuxi zal'li. Zaleari put'tako avoili kalloji. Tikka eklleko sonnu vocheako zainamsi , sombondhika poiki eklleko hannu rabbonu vot'to to. Ontu attho divoso kossim gel'le kollilna. " am'mi eko tthoroileari nosibo ani kossone ki tthoroita." mhonnotati nhoyim tossim 23rd June ko ratri pottelano kenodda saunu yeuche
vimano mumboyi International Airport ri demvkasilem. Ponno durdoivano tem donpara 1:30 p.m airlendd laggi northo ottlanttik mohasagorantu krex zaunu buddlem. Tea vimanantu dohoxotovadi lokamni Time bomb dourilo. To futtlo. Vimano krex zal'lem. Tinxisato provasi , baviso kru memborso budd'dduno mel'le. Konne vanchilonanti. Amgelo komponicho londdon'no ofisantuleani hi batmi turonto feks korno amkam kolloili. Tti.Vi , kebol valeanko , nyuso peporova leanko batmi kollilnasili. Ten'na at'tamvori prosaro madhyomantu progoti zalilnasili. Te diso am'mi komponiche kamokazo donotaso bondo dourilem. Konddolens mittingo gheunu xoko vyokto kel'lem. Morzobono pottelalo atmako sodgoti mello mhonnu poromatmaleagi prarthona kel'li.
54 Veez Konkani
Are...!! hi batmi hango kossim koll'lli? karari gel'lileanko axchoryo zalem. Dosturo ani variavano karantuleamno sokkolo deunu , " hanga itle loko kiteako zomleti ? " mhonnu ekolleako vicharlem.
Senoguptako zalilo du:kho sanguno tudi na. Konddolens mittingantu to mhollalo ," hamve pottelako ot'tayano dhaddilo. To vochona mhonnu pode pode sangtalo. Mukavoilo mhoineantu rittairo zaunu , aramantu viso , ponchviso vorxom vanchuno urtosilo. " hem sangtona senoguptalo gollo bhauneno bigdunu xobdo bharyiponna zal'le. Itlo hoddo bos , amgelo mukaro sano chorddauri roddochea laglo. At'tom hi batmi pottelalo avoiko kossim kollochi ? ho proxno sogolleanko sotaitalo. Okheri pottelo kuttumbianko ogdi porichoyache dosturo , variava , velonnokoro ani svotH senoguptano hi zovabdari svikarli. Te komponicho karari kulaba gel'le. Kulaba pautona , pottelano rabche bilddinga kompounddantu pon'naso, sattho loko zomile.
Tanne sanglem , " morzobono pottelali auyi gel'li. Sokkanni bori assili. Sod'damvori brek fastt khal'lo. Guzorati tti.Vi siriyol polloito bosili. Sadde ikra ghontte sumaro jivantu eko nomuno zat'ta mhonnu hantlari vochuno nid'doli. Ddakttora hall'llem. Tanne ti melea mhonnu ddiklero kel'lem. Puto aji ratri kenodda saunu yeuchassa mhonnu am'mi loko vatto polloitati." dosturano senoguptadikano polloilem. Ani mono ghott'tti kornu tangelo guzorati bhaxentu , zalilo durghottonechi sovistoro batmi thoyim zomileanko sangli. Batmi ghoddebhit'tori sompurnno parsi kolonintu posorli. Zono xoko sagorantu buddle. Kossono korchea zat'ta ? ekeko ghottona oxxim ghoddotati , more poryonto ugoddaso keleari du:khache oxru apoapo pottopotto gollotati.
- podmonabho naiko. ( ddombivoli )
55 Veez Konkani
56 Veez Konkani
57 Veez Konkani
58 Veez Konkani
59 Veez Konkani
60 Veez Konkani
61 Veez Konkani
62 Veez Konkani
63 Veez Konkani
64 Veez Konkani
65 Veez Konkani
66 Veez Konkani
67 Veez Konkani
68 Veez Konkani
69 Veez Konkani
70 Veez Konkani
71 Veez Konkani
72 Veez Konkani
73 Veez Konkani
74 Veez Konkani
75 Veez Konkani