Veez Konkani Illustrated Global Weekly e-Magazine

Page 1

Illustrated Weekly

Volume: 2

No: 41

October 3, 2019

97 vorsancho tornatto Jeo Gonsalvis Mongllur 1 Veez Konkani


2 Veez Konkani


97 vorsancho tornatto Jeo Gonsalvis Mongllur mukhyo zaun sokallim sanjechea rox auder. Heach khatir mongllurant asa kelam ’ttrafik varddon skvadd’.

Mongllur bharich robhosan vaddon'nch asa. Lokachi jinnye sthitiy bodlun'nch veta. Nogorant vahonancho sonkho brihot mafan vaddon'nch yeta. Rostea niyom' palokank hea vorvim ponthahvanachi songot zalea nogorantlim vahonam samballun vhorunk ailevar mongllurant hatim dhor l'lea sobhar obhivrid'dhi yozonank lagon. Titlench nom-i, nogorantle oxir roste vahon sonchar korkhos kortat

Bengllur ani moisurant hi rit edollch jeariek haddlea ani boroea thoran cholon'nch asa. Hem kam' zaunasa nagorikamni svoimseuk zaun polisank kumok korchem. Polis vibhagant title polis vahonam samballunk nant zal'lean he svoimseuk tanchye borabor vaur korun polisamvoilo bhoro hallu kortat oni rosteamni vahon sonchar sulobh kortat. Videarthiy hea kamak kumok korunk svoim seuk zaun vaur kortat punn polisank hanchyeuyr bhirmot ki tannim svoimseuk zaun vaur korun tanchea xikpak mar poddonk nozo mhonn.

Hea ttrafik varddon skvaddak jeo gonsalvis mukhel ttrafik varddon zaunasa ani alon, dinat dde’sa, nelson

3 Veez Konkani


ani o. Ddi’kunha soho mukhel varddon zaunasat. Hancho sonkho 30 nk choddomvchear asat tosench hem

* ttrafik polisank sohokar diun rostear vechea vahon chalokank ani cholon veteleank xisten vhorunk, ttrafik polisank ken'nam zai ten'nam.

* tosench vahon chalokank kosli bodlaunn zai boroea thoran rostear vahonam choloun vhorunk tosem tim polis odhikarink pavit korunk.

skvadd gorz poddlear vaddomvchi alochon asa.

* ruli palinaschea vahon sonchalokank odhikarink dur diunko.

Hancho mull ud'dhex zaunasa: * vahon sonchalokant tanche zovabdari kollit korunk ani rostea rulink man diunko

* polis vibhagak kosolyai chottuvottikamni kumok korunk

* rostea bhodroti choloun vhorunk, ttrafik polisam borabor xikxonn karyokromam vahon chalokank cholounko tosench rostear cholon veteleank ani xala bhurgeank.

* ttrafik xikxonn torbheti ani ttrafik torbheti keampam ttrafik polisam borabor videarthink manddun haddunk. Jeo gonsalvisalagim 80 vorsanchi vahon chalokacho onbhog asa. Nohinch mongllur nogorant vahon choloun punn her dexamnim-i - omerika, inglendd ani 4 Veez Konkani


keanodda. 1930 isvent mongllurant zal'lea vahon bodlaunnechi choritra to boroean zannam. Tannem teavixim polis odhikarimlagim ulounnem

choloyil'lem asa, tankam suchonam dil'lim-i asat. Tannem dil'lim suchon odhikarimni - es. Murugon, komixonor mongllur, udoi naik, soho komixonor ttrafik vibhag, iteadi. Osem jeon dil'lim

suchonam motim dourn'nch hem ttrafik varddon skvaddan zonm' ghetl'lo. Hem 5 Veez Konkani


suchon bengllurak dhaddn mongllurant hem ttrafik varddon skvadd nirmann kel'lem zaunasa. Udoi naik ani jeo gonsalvisamni sobhar kalejink bhett diun, zomati manddun haddun

videarthimlagim uloyil'lem asa. Hacho porinnam', sobhar videarthi svoimseukachem kam' korun tanchi seva diunko fudde sorl'le. Hea ttrafik varddon skvaddak rajy sorkaran aplo sohokar dila. Itlench nom-i, ttrafik vibhagan jeo gonsalvisak chif ttrafik varddon mhonn nomiarla ani 30 varddonank sangata haddlam. Daijivorlddalagim uloun jeo gonsalvis mhonnalo ki "rostea ovghoddam vixex ritir choddon ayil'lim vividh karonnank lagon, mukhy karonn kitengi mhollea befikir vahon chalon ani ttrafik rulink virodh vechem, our spidd, our tteking ani virodh dhikkar vahon cholomvchem. Osem sarvozoninkamni asa kel'le somosye sarvozonikaninch ityorth korunk zai poddle. Amkam bhoglem ki amim chuki sodhun kaddchim yontram mhonn. Mhojea mam-inogorak kitem tori pattim dimvchea ud'dhexan hamvem hem ponthahvan hatim ghetlem. Tosench amkam milagris kalez, sointt eloisiyos tteknikol ttreyning insttittyutt, roxoni 6 Veez Konkani


niloi, sointt zosef kalez jeppu, ani sointt agnes kalez hannim zai zal'li manou kumok amkam dilea." mhonnalo jeo. Ttrafikacho soho komixonor of polis udoi naik mhonnalo, "ttrafik varddonanche chintap edollch bengllur ani moisurant cholon asa. Him zaunasat svoimseuk songhottonam. Ttrafik vibhagak tanchye thaun kumok sohokar labta rostear vahon sonchar choloun vhorunk. Heavorvim polis unnem asl'lea kodden tankam kumok labta. Haka rajy sorkara thaun kumok lablea. Hem sompurnn gourovanvit kam' zaunasa, lok fuddem sorla tanchi seva pattounko. Zosef grexon gonsalvis zolmal'lo zoner 1, 1922 isvent. Tannem tachi vrit'ti ek addollteant survatili, prokheatt je. El. Morrison endd kompeni limitteddant, zanchem mukhel doftor aslem londdonant. Tannem hea komponnecho mukheli zaun xakheamni - ddel'li, chen'nai ani kolkotta tosem nimannem taka mumboik pattim haddlo bharotantlea sorv xakheancho mukheli zaun.

1983 vorsa aplea nivritponna uprant tannem taka sompurnn tachea somajechi seva korunk orpilo. 15 vorsam to fa| mul'lor aspotrechea borddant aslo, ani kotholik bordd of ejyukexonant 30 vorsam poreant tannem apli seva dili. Taka papsaiban mongllurak bhett dil'lea vellar zagriti addollteachi sompurnn zovabdari dil'li. Osem tannem tea vellar zagriti samballchem kam' kel'lem. Ten'nancho bisp bajil sozan svotaH taka papak vollok korun dil'li. Tannem tachea auy-bapaik to 6 vorsancho astananch hogddayil'lem ani taka tachea ajea-ajyen posl'lem. Prayesthank gorjecho veayam' hem karyem fatima retir mondirant manddun haddl'lem. Melvil pintton karyem nirvahonn kel'lem, ttedd'ddi sikveran sorvank svagot kelo, fa| proxant maddtan karyem udghatton kelem ani fa| ronaldd seravon survechem prarthon choloun vhelem ani jeo gonsalvisak hea karyokromachem mukhelponn ghetl'leak dhonyovad orpile.

Tachea osadharonn talentank lagon, kola tosench porixromachem kam' kel'lea taka 29 vorsanchye seve uprant jenrol sels meanezor zaun bhoddti mell'lli. 1975 isvent to yuniyon hom' praddoktts limittedd kompenicho direktor zaun servalo.

7 Veez Konkani


Jeo gonsalvis pongddalagim uloilaglo, tankam bori bholaiki ani veayam' kiteak gorchezogi mhonn. Tannem prayesthank zagvonn dili ani veayam' koso korcho mholl'llem-i dakhoun dilem. Apunn svotaH obheas kortam

zal'lean tumim-i korun tumchi bholaiki samballa mhonnalo to. Poilem usvas soddcho obheas korun, jeo gonsalvisa choddit obheasacho veayam', pattichi dukh, gomttechi dukh tosem kuddichi bholaiki dourunk veayam' prodorxon kelem. To zaunasa ek jivall dakhlo veayama mukhantr apli kudd ani bholaiki suxegat dourl'lo. Aplea 97 vorsam prayeryi to hatim danddo ghenastam cholta, to vahon choloita bharotant tosench omerikant, aplem chintap churuk dourta somaz zallant meter zaun, tosench ek somaz seuk zaun to gorjeuntank kumok korta. Jeo gonsalvisan pongddak thoddim suchonam diun kosem tim vaporyet ani borem jivo jieuyet mhonn dakhoun dilem. Thoddea songtimni dakhterachi soloha gorjechi tori hor vyoktin tatachea bhorma pormanne kitem koryet mholl'llem jeon sanglem. Amchea sodanchea jiunant veayamak amim pradhanyota diunko zai mhonn jeon ulo dilo. Horyeklean veayam' korn bori

8 Veez Konkani


bholaiki zoddun lamb auk aplem korunk zai mhollem. Hem bholaike veayam' karyokrom' hazor zal'leank borench ruchlem ani jeon kel'le veayam' polleun tankam vijmitailem, mukhyo zaun tachea prayek polleun. Aplea 96 vorsam prayer tannem

Jeo gonsalvisachi potinn oirin don vorsam adim devadhin zali. Jeochim bhurgim omerikant vosti korun asat ani jeo vorsant so mohine omerikant ohayont sarun asa. Viz jeo gonsalvisak lamb auk, bollbholaiki ani sumodhur jinni axeta. --------------------------------------------

Roxon marttisacho uponeas ani prodorxon

novench maruti DZire kar molak ghetlem apnnakch soddunk. Ddepyutti komixonor of polis honumontorayan taka tachea karachi chavi dili zannem

taka soptembor 26 ver mongllurchea ttrafik varddon skvaddacho mukheli zaun nomiarl'lo. heach soptombor 23 ver mongllurchea 9 Veez Konkani


Ontor kalez inddiyon myujik gain spordho

sointt eloisiyos kalejint lolito kola songhan roxon marttisacho uponeas ani prodorxon manddun haddl'lem. Roxon hindustani klasikol vokol songitavixeant uloilo. --------------------------------------------10 Veez Konkani


Karyokromak odhyokx zaunaslo. Spordheancho poxok zaunaslo em'. Pi. Zoiramo. 16 kalejimni spordheant patr ghetlo. Govindodaso kalez surotkol prothom' sthanar yetana es.Ddi.Em'. Kalez of bisnes meanezmentt ani sointt eloisiyos kalez dusrea sthanar ailim. ---------------------------------------------

Sointt eloisiyos kalejint ’ontor bhavaddt sangatponnacho divos’

sointt eloisiyos kalejichea myujik esosiexonan ontor kalez inddiyon myujik gain spordho soptombor 13 ver aplea sobhasalant manddun haddlo. Dda| sorosvoti kumari kon'noddo vibhag vhoddiln mukhel soirinn zaunasli. Pranxupal fa| dda| provinn marttis es.Je.

soptembor 14 ver kalejint ’ontor bhavaddt

11 Veez Konkani


sointt zosef seminori, mongllur; dda| balokrixnno xett'tti, pranxupal, xri ramokrixnno kalez, mongllur ani dda| zoved zomil, islamik xikpacho vhoddil, yenepoi yunivorsitti, mongllur mukhel soire zaunasle. Fa| dda| provinn marttis, es.Je., pranxupal odhyokx sthanar bosl'lo.

sangatponnacho divos’ achorilo. Fa| dda| oivon ddi’soza totvxastracho profesor,

Dda| balokrixnno xett'tti mhonnalo, dokxinno kon'noddo xanti ani sangatponnak namvaddl'lo, punn ochanok, az razkaronnanimtim ti poristhiti amkam

12 Veez Konkani


disana zalea, dhorma bhitor razkaronn riglam ani lokak apli boli korunk laglam.

Sointt eloisiyos kalejint

Anyek bhaxonngar, dda| zoved zomil mhonnalo, manovi-i hokkank mukhar vochonk ovkas na zala; devan dil'lem tem nirmonnem akher zalam. Tachye prokar sorv dhormamni xanti ani sangatponnacho sondex diunko zai aslo sorv jiveam modhem punn thoddeamni tea sondexak aploch orth diun svofaido zoddchim proitnam keleant. Amkam dhorm' xikoita ki amim khonchyai herank bhadok haddchea songtimni misllana zamvcheak. Atam aila vell ami mogacho sondex dhaddcheak tosench xanti sangatponnachem jiun sarun herank khenddchem-benddchem bondh korcheak. Zativadak khonchyai dhormant rig na.

voidyoki-i xibir

Totvxastracho profesor fa| dda| oivon ddi’sozan hem karyokrom' manddun haddl'leak hogollsilem. Heram dhormancher zamvchem kenddap, benddap tosench niti khatir zhujcheank tancho tallo bondh korchem kam' somajechea udorgotek kator manddtta mhonnalo to. Tannem videarthink sangata ubhe ravon sangata kam' korn somajent xanti sangatponn haddunk ulo dilo. Pranxupal fa| dda| provinn marttis sangalaglo, "amim amcho dhorm' kitem to zanna zaunko zai. Sorv dhormache pattlaudar dharmik obheas sarko somzanant. Amim amim amchea dhormantlem boremponn somzon ekamekak sankhe bandunk zai xivai amche modhem dore ubharche nom-i." nixat ani bosit hannim karyokrom' choloun vhelem. Karyokrom' sonchaloki xomina ke e. N sorvank svagot kelo. ****

sointt eloisiyos kalejintlea yut redd kras ghottokan mongllur fa| mul'lor voidyokii aspotrechea sohoyo gan dhormarth voidyoki-i xibir kalez sobhangnnant manddun haddlem.

13 Veez Konkani


nak ani kan vibhag tosem kati vibhagache dakhter dhormarth bholaiki topasonn korilagle. Sumar 300 videarthimni hi dhormarth voidyoki-i bholaiki topasannechi seva zoddli. ---------------------------------------------

Sointt agnesant raxttri-i oitti profexonol divos

Kalehicho pranxupal fa| dda| provinn marttis es.Je. Chea odhyokxotekhal chol'lem. Fa| mul'lor voidyoki-i aspotrechea meddikol keampacho somporkadhikari dda| roxel, kalejichea mafe blakachi nirdexoki dda| lovina lobo ani yut redd kras ghottokachi somyozoki premolota xett'tti tosem orzun prokax itadi vediker asle. Hea xibirant fa| mul'lor voidyoki-i aspotrechea samany voktam vibhag, bamllteracho vibhag, dolleancho vibhag,

bodd'dding oitti profexonol of em'.Essi. Big ddatto enolistt vibhag sointt agnes kalez senttor for postt grajyuyett sttoddis endd risorch, mongllur hannim raxttri-i oitti profexonols divos septembor 17 ver achorilo.

14 Veez Konkani


Rozlitta ani protima hanchea magnnea borabor karyokrom' survatilem. Oitti profexonolanchea xromachem kam' prodorxuncho ek viddio dakhoilo. Rima roddrigosan svagot kelo. Vibhagachi mukhelinn onuxri razan hea disachea sombhromavixim mottvean mhahet dili. Tinnem oitti somsarantlea eek man vyoktink eka videarthik diun tanchye thaun kitem faido zoddyet mholl'llem dakhoun dilem. Karyokrom' mukharun oitti pongodd tork, ttek ttak, oitti kvijh, oitti praddoktt lanch ani ttek koredds choloun vhelim. Sogllem karyokrom' sara afran choloun vhelem ani presil'la monteron dhonyovad orpile. ---------------------------------------------

Sointt eloisiyosant hindi divos achoronn

axeun, hindi divos soptembor 14 ver achoronn kelo. Sointt eloisiyos kalejichea hindi vibhagachea hindi songhan hindi hofto achoronn korn soptembor 14 ver hindi divos sombhromilo.

bharotadyont hindi bhaxechi vrid'dhi

Rovixonkor odhikrit bhasancho mukheli, karporexon beank limittedd mukhel soiro zaunaslo. Dda| e. Em'. Norohori, 15 Veez Konkani


rejistrar, sointt eloisiyos kalez, dda| alvin dde’sa, porikxencho konttrolor, dda| mukundo probhu, hindi vibhagachi mukhelinn, roisi rekha breags, odhyokxinn hindi songho ani sinan, karyodorxinn hindi songho vedir aslim. Rovixonkor sobhikamlagim uloun mhonnalo, videarthimni hindi xiklear tankam proyozon asa kitea hindi vortulamni tannim kam' koryeta; sorkari vortulamni hindi vibhagant pruf riddors, nyus riddors, ttranslettors, ttivi ankors, nyus eddittors, hindi softtver ddevelopors, iteadi kamanche ovkas labtat mhollem. Heramlagim sompork korunk hindi xikchem odhik gorjechem mhollem. Hindi hofteacho bhag zaun hindi vibhagan vividh spordhe, rittro singing, poyettri ani vornno chitro manddun haddl'lem. Hea sondorbhim jikleleank inamam dilim. Videarthimni samskritik karyokrom' sangata ghal'lem. Kareacho dhyey aslo, ’zoika hindustan ki’ zaunaslo. Khannam fest ason khannamvoll asli. Dexachea vividh bhaganchem khann vanttlem. Sobhar videarthinnim asl'lean karyem sobhit zalem. Xrovean karyem choloun vhelem. Afra khanan svagot kelo ani soiroeanchi vollok korun dili. Nureynan dhonyovad orpile. ---------------------------------------------

Hoiskul videarthink dhormarth soikol dan

sointt zosef hoiskul kundapur videarthink kornattok sorkaran dhormarth soikolam dil'lem vanttap karyokrom' soptombor 17 ver chol'lem. Hoiskul heddmestirnn bho| vailett tauron prastavik sondex dilo. Kundapur nogorsobhecho 6 vo chikonsal vaddeacho sodosy sontox xett'ttin videarthink soikolam diun videarthink borem xikon sadhon korunk sanglem. Kxetr xikxonnadhikarinchea kochheri kundapur hangachea somponmull vyokti sunita banz uloun videarthimn'nn'ni soikol boroea thoran samballchea borabor xalant borem korn xikcheak ulo dilo. Xala sohokaryodorxinn bho| kirtonan sorv borem maglem. Hoiskul heddmestirnn bho| silvia, xikxok-rokxok songhacho odhyokx horix bhonddari hazor asle. Xikxok axoko devaddigan svagot kelem. Doihik xikxok moikol furttaddon karyem nirvahonn kelem. -Bornardd Je. Kosta ---------------------------------------------

Kemisttri prodorxon - ’pirioddik tteblak 150 vorsam’ prostut 2019 voros ’pirioddik tteblak’ deddxem vorsam bhorlim. Hea

16 Veez Konkani


moilafatracho sombhrom' korunk sointt agnes kalez (svait't), ek prodorxon 17 Veez Konkani


Fa. kladd ddi’soza ani fa. ambroz pintto smarok uponeas

soptembor 17 ver manddun haddlem. Bho| dda| jesvina ani dda| zointo ech., poilencho kemisttri vibhagacho mukheli, agnes kalez prodorxon udghatton kelem. Bho| venessa, soho pranxupal ani dda| itta ddi’soza, oikyuesi somyozoki zaunaslim her soirim hea sombhromak. Mukhel soiro dda| zointo ech. N videarthink vigoneanachea zonma vixeant uloilaglo. Pirioddik ttebl vigonean videarthink kitlea gorjechem mholl'llem vivorile. Hazor zal'leank tacho sondex bharich ruchlo. Pirioddik ttebla vixeant vivor dimvcho ek viddio prodorxon kelo. Headvarim videarthink adhunik pirioddik ttebla vixeant bori mhahet labli. Poilea, dusrea ani tisrea vorsacheo ddigri kemisttri videarthinnimni apleo kriatmok prodorxonam kelim ani pirioddik ttebla vixeant mhahet dili. Xamnan karyem choloun vhele, povitran dhonyovad orpile. Hem prodorxon sorv xala bhurgeank polleunko ovkas aslo. --------------------------------------------18 Veez Konkani


sointt eloisiyos kalez (svait't) hannim fa| kladd ddi’soza ani fa| ambroz pintto smarok uponeas soptombor 17 ver aplea sobhasalant manddun haddlem. Famad ar.Tti.Oi. (roitt ttu infoಟormexon)

zhuzari, orunno roi kareak bhaxonngar zaun ayil'li.

19 Veez Konkani


zainant. Konn hea axvasonancher dollo dourn rautolo?" vicharilagli arunna roi.

Fa| ddoyonisiyos vajh, es.Je. Rekttor, sointt eloisiyos somsthe, fa| dda| provinn marttis, es.Je., pranxupal, zoslin lobo, xala somaz seuk, fa| fransis gunttipol'li, nikhil dde ani xveta roskinha, somyozoki vedir aslim. Sobhikank ud'dhexun orunno royan sanglem, "tin vorsam adim amim razsthanak bhett dil'lea toull thoimsor udak nastam bhum-i bonzor poddl'li ani lok jiun sarunk vod'daddttalo. Sorkara thaun lokak melll'lo sohokar bharich viroll." tinnem sanglem ki lok thoimsor khann, udak vicharinaslo; bogar tankam zai aslim kamam. "songhottonachea adharan, amim lokak nit mellonk ani kamam mellonk zhuzazai poddlem." ti mhonnali ki hangasor sobhar pongodd asle. "amim tankam sangata haddunk aslem anim tanchea hokkankhatir zhuzonk aslem." somvidhanachi koddtil 19 prokar ulomvcho svatontr hachem ballxench zaunasa ar.Tti.Oi. - roitt ttu informexon. Prozaprobhutvant fokot motodan kel'lea tokxonn sorv sompana. Ti vatt zaunasa bharich lambayechi. "amim amchea protinidhink vinchun dhaddttamv ani atam amchi zaunasa zovabdari tankam sovalam vicharchi. Elisamvavellar bhaxonnamni kel'lim axvasonam sobhar pautti karyogot

Mukharun tinnem sanglem ki, "ratamrat ddimonettoijexon mhonnon lakhom lakh lokak mar poddlo. Hem tannim kel'lem proitn sobhar tork-vitorkam uprant jeariek haddizai aslem. Punn proitn kel'leamni tanchem boremponn pollelem xivai tea marifat sarvozonikank kitlo mar poddat mholl'lleachem gonn'nnench kelemna. Az amim fokot pollouyet ombanink anim odanink. Poxchot'tapachi songot ki sota vixeant soval vicharlear, odhikarar asl'le kitench aikanant tujea sovalank. Kosolich chorcha nastana kanunam jeariek haddttat odhikarar asl'le" roi mhonnali mukharun. Somyozok, fa| fransis gunttipill'lli ani pro| zoslin lobon fa| ambroz pintto ani fa| kladd ddi’soza hanchi vollok korun dili. Pranxupal fa| dda| provinn marttis, es. Je.N svagot kelo. Xveta roskinhan dhonyovad orpile ani aroti xanbhagan karyokrom' choloun vhelem. ---------------------------------------------

Khanismar! ankhnnim: adlea hofeant, omchi dexachi lokakhatodd ek somossem mholl'llem. Hem

20 Veez Konkani


somossem okhkhea dexant ekch mafan nam. Bodlek jil'lea prokar hachem map khanismar-2011 promannem xikaje mholl'llem. Hea ovosvorant, hem preton kelam. RSSn anim atam rajvottki cholomvchea bijepin vad manddte ayil'lem asa ki muslim' kollindra bhaxen pilam kaddte asat. Hem kitlea mott'ttak sot? ankdde kitem mhonntat? lokavaddaullek mukhy karannam khoinchi? jeral oxikxitponn? ramvcho tthikanno holl'llent va xerant? hokal kazar zatana sadharnn kitli prai? osoleam sovalank hem lekhon zapi ditelem. Khanismar-2011chem lek-pak

voili volleri dexant, zom'mu anim kaxmirant, gĂľyant, toxem mizoramant pallchea dhorma-promannem ankdde dita. Muslim' 172 miliyonak mikvon, inddia somsarant tisrea stthanar bosta. (poilo inddonexia, dusro pakistan). Sokoil dil'li voller inddiant 1951 thaun 2011 poreant horyeka dhormachea

lokachem map dita. Hindvancho map 84.1% thaun demvon 79.80% raula. Satt vorsamnim 4.3% unnim dakoita. Muslimam pras 3 miliyon chodd hindu omerika, britton ani afrikachea dexamnim vochon xasvit biddar kelam tor-yi 4% lok-map demvla tem khonddit zaun muslimancho map vaddlelean. Muslimancho map 9.8% thaun vaddon 14.23% raula; mhonnje vaddaull 4.43%. He ankde polleun bijepi ani hindutva porivaracho lok uchamboll zata. Muslimamnim apli lambh audhechi hikmot korchi bori. Tor, poilem aplea somudayant hea loka-khatoddichem somossem asa mhonn opvaje; sukt porihar kanngeje. Nam tor, muslimam virud'dh donge vaddon yetele. Atanch gai-rakhvolli, dhormo-rakhvolli ani her pongodd aplim kaidea-bhailim kamam korte asat. Dhormatit (secular) paddtinchi nit ruchcho lok unno zaun yeta. Viprit hindutva-vadi sorkarar bosle tor, muslimank sekondd klas nagrik zaun jieje poddtelem. Muslimamnim hem somzonchyem borem! zom'mu-kaxmir: ho rajy amcho ek-matr muslim' bohusonkheat dekun hamvem topasnni korunk getlo. 2011 isvechea khanismare promannem, zonn-sonkho 12,541,302 aslo. Hantu 8,567,485 muslim' (68.31%) dekun bohu-sonkheat. 3,566,674 hindu (28.44%) dekun olp-sonkheat. Kristamv keul 35,631, poisile 0.28%.

21 Veez Konkani


1961 isvechea khanismare promannem, zonn-sonkho 3,560,240 aslo. Mhollear 50 vorsamnim, hea rajeant lok sadde-tin pras il'loso chodd vantte vaddlo. Heach audhent sogllea inddiacho zonn-sonkho 439 miliyon thaun 1210 miliyon zalo; hi vaddoull 1210/439=2.76 zata. Dekun, zom'mu-kaxmirant loka-khatodd dexapras odhik mapan vaddlea. 1961 hea rajeant muslim' 2,432,000 zonn mhollear 68.31% dekun bohusonkheat. 1,013,000 hindu zonn mhollear 28.45%. Map polletana, doni dhormacho map titloch osa! tor, hea rajeant muslim' hindva-pras chodd mapan vaddanantgi? vaddtat; zonn-sonkho ekyech ankddeanchyer raula tor, haka dusrim karannam asonk zai.

odhikarant aslelea kaxmirak vo poschim' ponzabak pollon gele. Teach vella, pakistanachea hatant gel'lea poschim' ponzab ani kaxmira thaun 3.4% hindu inddiachea hatant aslelea kaxmirak aile. Ayil'lea hindvam pros gel'le muslim chodd mhonnyet. 1981 isvechea khanismare promannem, zonn-sonkheant hindvancho ankddo 32.24% paulo; muslimancho ankddo 64.19%k demvlo. Muslimanchi zonmavorvinchi vaddoull hindvam-pras thoddea-mapan chodd mhonn ankdde sangtat zal'lean hi hindvanchi vaddaull dusrea karannam-nimtim zaije. Him dusrim karannam kosolim? poxchim' pakistana thaun vo pakistanachea hatant aslelea kaxmira thaun hindu yetoch raulegi? hachem choddit vixlexonn korunk favo. 1989 thaun, amchea kaxmir palkeant (Valley) jihadi zhuz suru zalem. Hea jihadi zhuzant, bharich mapan ofghani ani arbi zhuzaroeamnim vantto getlo. Kaxmir ponddit zatichea hindvank bhesttaun, thoddeank jivxim maron dhamvdailem mhonn ponddit toxem thoddeo razki-i paddti sangtat.

Voilea pinturant dakoyil'lea promannem, 1941 isvent muslim' 72.40% aslele 1961 isvent 68.30% zale. Hindvacho ankddo 25.01% aslo 28.45% zalo. Inddiapakisthan vantte zamvchye khobrevorvim, 1947-49 inddia-pakistan zhuzavorvim, anim 1950-53 auddhent bhum-ikaideam vorvim, muslim' pakistanachea 22 Veez Konkani


50 vorsanchyem lek-pak pollelear, 2011 isvent zonn-sonkho kitlo muslim-hindu modhem vantton aslo, thoimsorch asa. Hea-babtin amchi atam rajvott cholomvchi bijepi paddt kitem mhonnta? hi bharich kutuholachi gozal. Khanismar-2011 promannem jil'leanchi vaddaull: zom'mu-kaxmirant onontnag mholl'llo jil'lo asa. Khanismarechi jil'leachi hatpustika hamvem vachli. Kiteak mholl'llear, hea jil'leant doxakant lokachi vaddaull 37.48% zaun asa. Dexachi doxakant vaddoull 17.77% ani rajeant 23.64%. Hea jil'leant kiteak rajeapras 13.84% odhik mapan loka-khatodd zalea? hanga muslimanchyem map 98% ani hindvanchyem 1.80%. Hangachem xikpi-ponn (literacy) 62.69%; rajeachem 67.16%. Hanga zonn-sonkheacho 19.33% vantto 0-6 vorsam prayechim bhurgim. (rajeant ho ankddo 16.1% ani dexant 13.12%). Hangacho 74% lok holl'lleamnim rauta anim keul 26% xeramnim. Oxem, him chear karannam: 1) odhik tor muslim 2) xikpi-ponn bharich unnem, 3) odhik mapan holl'llentlo lok anim 4) chodd torni zoddim, bhurgim zamvchea prayechim. Zonma-nixed ek-ch haka porihar; punn to sofol zaije tor xikpi-ponn choddaje tedalla kazaram-yi tornea prayer zainant. Zom'mu-kaxmirant zom'mu mholl'llo jil'lo asa. Khanismarechi jil'leachi hatpustika hamvem vachli. Kiteak

mholl'llear, hea jil'leant doxakant lokachi vaddaull 12.48% zaun asa. Dexachi doxakant vaddoull 17.77% ani rajeant 23.64%. Hea jil'leant kiteak rajea ani dexa-pras vaddaull unnim? hanga muslim 7%; urlele sokkodd hindu (84.3%) ani her, ott'ttuk 93%. 50% lok xerant rauta anim urlolo 50% holl'llent. Xikpi-ponn 83.45%. 0-6 vorsam proyechim nenntim bhurgim keul 10.94% mhonnje tornim zoddim unnim. Tor, ekach rajeant don jil'leancheo don kanniom. Xikpi-ponn anim xer-ponn (urbanization) vaddoilear, lokachye khatoddechyer zoit voryet! dexant dhorma-promannem bhurgeanchyem zonn-gonnon: dhormam-promannem kitleo kazar zal'leo bailo asat? ekye kazari bailek kitlim bhurgim: 1, 2, 3, 4, 5, 6, vo 7+? kitlea prayer poilem kazar zalem?: 15 vorsam-puddhem, 15-19 vorsam modhem, tea nontor horyeka 5 vorsammettam promannem?. Hea lekapromannem, sogllea dexant 46.42% kazari bailenk 3 vo choddit bhurgim asat. Sadarnn (average) 2.69 bhurgim. Hindvanchyem hench lek 45.64% baileo anim 2.64 bhurgim. Muslimanchyem hench lek 53.35 baileo ani 3.14 bhurgim. Kristamvank hench lek 23.49% anim 2.52 bhurgim. Loka-khatodd ravon, zonnsonkho sthir ravaje tor, ekye kazari bailek 2 bhurgim matr asaje. Dekun, muslimank chodd'd, uprant hindvank anim nimannem kristamvank zonm'-

23 Veez Konkani


nixed korunk ghorz asa. Toxench, kazaram 25-30 vorsam prayechea hoklek zatit tor, zonm'-nisxed korunk chodd solis zatelem mhonn khanismar sangta. Viz konkonni vachpeam khatir hem lekpak hamvem xida amchea sensos vebsaittintlem kaddun vixlexonn kelam. Uddpi-mongllur, kerolla, gõya anim mizoram' toslea jil'leam-rajeanchem hatpustika vixlexonn kelam tem muklea hofteamnim vachunk dita0 (filip mudortha) --------------------------------------------

Vixvo konkonni kendro ‘kxomota yu gett in’ dusore xibiro somaropo suvallo

somarombho di. 21-09-2019 tarkero vixvo konkonni kendronto chol'lem. Vixvo konkonni kendro sthapoko odhyokxo xri bosti vamono xennoi han'ni karyokroma che odhyokxoponno ghetolem. ‘vixon tti. Vi. Em' 2030’ (giISIovoo khigio -2030) puroko zauno asuche ‘kxomota yu gett in’ xibirako dokxinno kon'noddo jil'la, uddupi ani ut'toro kon'noddo jil'lache vevegolle kaleza takuno 74 videarthim dakholo zauno xibirache sodupoyogo ghetolem. Mukhelo soire zaunu sointt meris xirvo kalezache pranxupalo pro. Razon vi. En han'ni videarthinko kelovu upoyukto zalele soloha diunu xubho sangolem, anieko otithi kornattoko sorokarache kon'noddo mot'tu somskriti ilakhecha odhikari xri vinoi kumar uposthito asunu xibirarthinko ud'dexisuno uloyilinchi. Di. 16-09-2019 takuno 21-09-2019 poryonto 6 divoso cholele ‘kxomota yu gett in’ xibiranto xibirarthimni tan'ni ghetile onubhovo ani vevegolle chottuvottika bod'dolo tangele obhiprai tillosilem. Mukhelo soiremni xibirarthinko inamo vanttuno obhinondono kelem. ----------------------------------------------------------

Sointt agnesant rogta vixvo konkonni kendro votino kxomota yozoneri podovipurvo videarthinko ani podovidhoranko udeogo samorthyo vrid'dhikorochako sohai zauchako mumboyi jeoti leaborettoriso somsthe (uzala) zontti addollito nirdexoko ani si. I. O. Xri ul'laso kamot han'ni rupisile ‘kxomota yu gett in’ yozonecha dusore xibirache somaropo

vollkechem karyokrom' ailevar mongllurchea sointt agnes kalejichea foinol em'.Zhodd.Si klasichea 11 videarthinnimni videa pattalichea mukhelponnakhal bolmottho sorkari forstt gredd kalez for vimenachea en.Es.Es. Ghottokan ani sorkari skul bolmottho, mongllur hannim choloun vhelem. Sorkari skul bolmotthachea 44 videarthinchea rogtachi vollok korun dili.

24 Veez Konkani


yuvozonnamk rottaroeakttachea sobha bhounant chol'lem. Vividh bhagam thaun 13 rottaroeaktt somstheanche sande hea xibirak zazor zal'le. Karyokromachem udghatton obhinondon xett'ttin kelem. Rottaroeaktt klob kunda;pur dokxinn hacho odhyokx alddrin ddi’sozan svagot kelem. Karyokromant rottori klob dokxinn hacho odhyokx devoraz ke., karyodorxi xobha bhott, zogon'nath kotte, umex ke., prokax naik, provinn acharyo bhagidar zale. Ke.Ke. Kanchunan somstheachem bulettin ugtailem. Torbetgar xrinath ravo, axok xett'tti torbeti borabor samskritik karyokrom'yi choloun vhelem. Karyodorxi vinaik gannigan vondon kelem ani seamuvel luvisa karyokrom' niruponn kelem.

-Bornardd Je. Kosta ----------------------------------------------------

Samprodayik podam torbeti Hacho mull ud'dhex aslo ki xalachea bhurgeanchea rogtachi vollok korun dimvchi tea marifat kollit zata ki rogtacho pongodd kitengi mhonn. ----------------------------------------------------

sompnni

Rottaroeaktt klob kundapur dokxinn hanchem rutts torbeti xibir soptombor 15 ver rottaroeaktt klob kundapur dokxinn hanchea axroyakhal ddisttriktt 3182 chi varxik rutts torbheti xibir rottaroeaktt

mandd sobhann ani agrar koir hanchea zodd asreakhal cholun aschea samprodayik

25 Veez Konkani


podanchea sorttifikett korsachi sompnni 22.09.19 ver chol'li. Agrar igorje sobhangnnant chol'lolea hea sompnne kareavellim xibirarthink mandd sobhann songhottok novin lobo ani firgoz

upadhyokx piyus roddrigosan promann potram vanttlim.

26 Veez Konkani


sarvozonik xikxonn ilakho, uddupi jil'lo hannim soptombor 19ver jil'la mott'ttar asa

Vedir erik ojher, koir odhyokxinn klementtin noronha, fi.Go. Karyodorxi vinsentt karlo hazor asul'le. Ut'tim' xibirarthi zaun vinchun ailolea onita ddesa hika ek hozar rupoi bohuman lablem. Albon ddisozo ani onita ddesan xibirantlo aplo anbog vanttun ghetlo. Mandd sobhann gurkar erik ojherion vevegllim samprodayik podam, tanchi patt bhum-i sangun tallo a gamvchi rit xikoilim. Don aitaranchea hea torbetent bonttvallcho manddo, vovio vers, gumtta podam, ball gitam, mhalgoddea, gitam rochnaranchea omor podanchi xinkholl, dekhnni oxem 35 podam xikoilim. Elron roddrigosan ki borddar a jeson lobo, ddial ddisozo ani olitta pintton gayanant sangat dilo. Somyozoki prita sikveran abhar mandlo. Zasmin lobon karyem choloilem. Agrar, lorett'tto ani forla thaun 98 zonnamni hea xibiracho faido zoddlo. Hi torbeti edoll kolangonn- mongllur, hon'naur ani gurpur chol'lea. ----------------------------------------------------

Kundapur sointt zosef beandd jil'leant prothom'; atam rajeak vinchounn

kel'lea hoiyor proimori xalanchea beandd spordheant kundapur sointt zosef hoiyor proimori xalachea beanddak prothom' sthan lablam. Tankam ata rajy mott'ttak vinchun kaddlam. Uddupichea sointt meris hoiyor proimori xalachy axroyakhal igorje moidanar choll'lea spordheant sobhar xalamni patr ghetl'lo. Vedir fa| valeriyon menddonsa, vigar, sointt meris somstheanche sonchalok, modhukoro es. Jil'la doihik xikxonnadhikari, upo nirdexokachem doftor, rozotadri, uddupi, dot'tatreyo naik kundapur, voloi doihi xikxonn porivikxonna dhikari, vixvonatho bairi doihik xikxonna porivikxonnadhikari uddupi, sudorxon naik uddupi jil'la doihik xikxonn songha cho karyodorxi, zois mukhy xikxoki, sointt meris hoiskul, uddupi, heraldd, mukhy xikxok, sointt zosef hoiyor proimori xal, bho| sisilea em'. Rego mukhy xikxoki, sointt zosef hoiyor proimori xal, kundapur, onil kumar pais doihik xikxok, sointt zosef hoiyor proimori xal, kundapur, ddevidd, doihik xikxonn xikxok, sointt meris hoiskul uddupi hazor asle. ----------------------------------------------------------

27 Veez Konkani


khoddakhodd ulomvcho ek nixtturvadi ani dhoiradik monis. Pattlea 28 vorosam thaun jerarodd ttouros tallo natl'leancho tallo zala. Monglluror xohorantlea nagorikancha vivid somoseank porihar zoddun dimvcheak tannem doxoka adim ‘nagorikoro hito vedike’ stapon kel'lem asa.

Zhuzari: Jerardd Ttours 0 vyokti vixes 0 0 sijyes takodde ----------------------------------------------------------

Ddi.Si.Chem afis zamv, polis ddiparott mentt , khonchem-i sorokari vo meyorachem doftor zamv aplem fail kanngeun , apleo mixio vollaun xida rigloch. Mongllur mohanogorpalikant xembor somosse asat. Rosteanche, futtpatinche, udka choronddiche, meskomachi bezovabdari, flaiourache, piemvcha udkache, sitti bossanche, bos sttopanche ani her sobar somosseam virod to nirontor zhuzon aila.

‘ttayims novo’ raxttri-i inglix ttivi chanelan hea vorosa porogott kel'lea ‘lokacho husko ascho vinchnnar vyokti’ proxosti mongllur cha jerarodd ddouros hachesongim piyux soha, susmit chokroboroti, akankxa voroma ani ayux gupta hankam favo zalea. Bendur firogojicho somajik vauraddi manest jerarodd ttouros haka polletana viropponachea mixiancho uddas yeta. Gombhir vyoktitv. Uloitana ghoddie ghoddie mukleacha tallhatak maron ulomvchi tachi souy. Sota ani niti pasot, onyai ani onite virod aplo tallo ubaron bhyem, bhirant vo dakxenn nastam

Dispoddtem sanjechem daijivoroldd, vifor, nom'mo ttivi, nom'mo kuddlo ani her sthollik ttivi chanelamni cholomvcha torokamni, vad-vivadamni jerarodd ttouros hazor zaun aplo vad manddta. ‘ttayims novo’ inglix ttovi chanelachi karoyokari sompadoki fe ddisoza ani kon'noddo ttivi chanelacho prodan sompadok rongonath hanchekodde tannem somvad choloila. Mahiti hokkancho karoyokorot zaunascho jerarodd ttouros, em'.Si.Si. Sivik grupacho ek kriall vauraddi. Mongllur xohorantlea nagorikank dhosche vivid somosse, sombond zal'lea ilakeancha odhikarincha gumanak haddche khatir jerarodd ttourosan vivid ritimni protibhotton kelam. Tanchepoiki thoddim: *logbog ponchvis vorosam adim konknaddi polis sttexon rostear ascha fonddamni pausant udok bhorl'leavellar

28 Veez Konkani


montu lobosongim fonddamni gori ghaln maslli dhorunk bosl'lo. *kodri xivobag rosto durusti korunk mohanogorpalikakodde poixe nant mholl'lleak bhik magun poixe zomoun mohanogorpalikak dhaddn ditam mhonnun rosteabogler bhik magunk bosl'lo. * boik ovghoddant eklo toronatto moronn pavol'lea vellar tannem pixachicho ves ghaln rosto durusti korochak zagriti uttoyil'li. *bengllurant rostea ovgoddant moronn pavol'lea zoddeak brihod bengllur mohanogorpalikan porihar dizai mhonn tanne ‘ttayims novo’ ttivi chanelamukantr avaz uttoyil'lo. * bendur sointt agnes kolejikodde sitti boss nildann zai mhonn rosteak demvon tanne tallo ubarl'lo.

patr zal'lea jit milon roch hachi potinn selma moria rochak (bosl'leam poiki ujveak poili) rajyo oronnyo vibhaga thaun ’oronnyo mitro proxosti’ 2019 lablea. Tinnem kel'lea ’pachvem mongllur’ yozonak tinnem kel'lea nisvarthi sevek mellchi hi proxosti zaunasa. Viz selma moria rochak porbim mhonntta. ----------------------------------------------------------

Kristamvamno,

* koroporexonacha nollamni udok yenat l'leavellar, sabu, baldi ani tuvalo gheun sarovozonnik nollalagim nhaunko demvl'lo. Jerarodd ttouros ddhel'licho mukel montri orovind kejrivalacho vhodd obimani oni am' admi paddticho sando. Tacho nisvarothi somajik vaur pellel'lea tache ixtt- mitr taka

zage zaya atam!!! -fa| seddrik prokax es.Je.

“ttouros kodrival” mhonn apoitat. ‘okexons’ mholl'llea ddekorexon ani iventt meanez mentt udyomamodem to nisvarotponni somajik vaur koron asa. ----------------------------------------------------------

Selma moria rochak oronnyo mitr proxosti mongllurant lagim lagim ek lakham voir rukachim zhaddam laun sorvanchea mogak

Aitara 23 march 1980 ver archbisp askor romiron ek bolladhik xermamv dilo ani lokalagim maglem aidam uddoun xanti haddcheak; tachyelagim utram nasl'lim aplea sorkaran ani tachea milittorin korchea kortubank, "hamv tumchyelagim ek upkar magta eka vixex ritin milittorilagim, polisamlagim, ani je konn rokxonn kortat tankam. Bhavamno, tumim zaunasat amcha lokachech vantte. Tumim tumcheach bhavank ani bhoinnink lagadd

29 Veez Konkani


kaddttat. Ani porot tea monea thaun tumkam to lagadd kaddunk hukum dit, devachem kanun mukharunk zai tem mhonntta: tumim herank lagadd kaddinakat! khonchoch sojer devachea kanuna virodh konnachiy hukum' pallunk favo na. Konnakch herank vinax korchem kanun pallunk na, tumchea koxedd'dachem kanun tumim palla, nom-i kanun patkachem. Igorzmata zaunasa devachem kanun pallchi, monxachea manoviyotekhatir, vyoktichea manoviyotekhatir, osolea sondhigd poristhiter vogo ravonk favo na. Amkam zai amchea sorkaran favoti nit hatim dhorunk zai. Sorkari bodlaunn kitench nom-i jen'nam teavorvim tumche hat heranchea rogtan tambdde zatat, ani hea vorvim tea lokachi bobatt sorgak ubharta konggal zaun, hamv magtam tumchyelagim, hamv vichartam tumchyelagim, hamv tumkam hukum' dita devachea namvan: he sorv bokvas bondh kora!" dusrea disach tacho jivo kaddl'lo!

lagim lagim eka vorsa adim, okttobor 14, 2018 ver, papa fransis archbisp askor romiro sant mhonn pacharchea sondorbhim, romirok vakhonnilaglo, tannem sanddl'leak, "somsarachi bhodroti, tachich bhodroti, vanjela pormanne tachem jiun sarunk, lagim ason dublleank ani tachea lokak, jezuk aplem kalliz diun ani tachea bhavank ani bhoinnink". To mukharun uloilo, " ami vichaream devachye doyek sodanch zal'lem pattim soddun devachea moga khatir: pattim soddunk amchi grestkai, amchi axa ani otreg odhikarak, amchim kott'ttonnam bhorm' dakhounko him sorv devachem utar pallina zamvcheak modhem yenam zamv, jeamvorvim amchem misamv bondh poddana zamv, somsarak bandun haddcheo sorio tuttana zamv ." az bharotantli poristhiti, sorvoi vortulamni, romiro el salvadorant astana aschyepras viprit zaunasa. So hofteam thaun atam, kaxmir somvidanacheo koddtileo 370 ani 35e k virodh vochon sompurnn bondh poddlam. Kaxmiroeank tanchim mullavim hokkam nakarleant ani tankam svatontr na zala. Novem kanunam virodh chottuvottiko (addamvchem) kanun - yuepie 2019 (tidvonnechem kanun) manovi-i mullbhut hokkankch kator manddtta hangachea nagorikank. Khebddayo, upodr ani bhexttaunnim manovi-i hokkam khatir zhujteleam virodh, budvontam virodh, zhuzaroeam virodh, zankam asa dhoir niti

30 Veez Konkani


ani sota khatir zhuzonk, te bhexttaunneamni oddchaleat. Asl'lem asa tosem utraunko ascho svatontr, sorv adli songot kosi zalea ani manovi-i svatontr nopomych zala. Osolea nich kamam nimtim amchea striyank ani bhurgeank konggal sthiti ubzalea! krixikam thaun ghottoram nitoll korteleank; oniticho samball mellcheam thaun kamam nastam asl'leank tem dubllemponn ani onite vixeant konn'nch uloina zala! hea vorvim az mileantor bharoti-i nagorik omanovi-i poristhitent urddatat. Amcho dex heaporim kedinch bhroxttacharant bhorl'lo na. Razoki-i mukheleank eka paddti thaun anyekak molak ghetat - hem amim pollelam kornattokant, gõyantg ani sikkimant ailevar ch ghoddttana. Sibioi ani kanunam pollemvche ddoirekttorett rafayel ghottonamporink vixex bhroxttaracheo songti bhilkul ityorth korinant, jeam konnem koroddamni faido zoddla ddimonettoijexona namvan ani je konn labh khatat atanchye poristhitent. Neayaloi je sompurnn svatontr zaunasle te niti khatir zhujche te atam kitench nitichim kamam korina zaleat! neaxonol rejistrar of sittizhons (en.Ar.Si.) hannim assamant 19 lakh lokak pott'ttentlench kaddlam.

Somvidanache khambe ken'nanch cholanasche pattlea pamyamni choltat! kitench opradh korinacheam marn boddomvchem atanchi novi poristhiti kosi zalea. Osolea kortubamni meter zal'leank kitench soza mellanastam kitem-i korunk svatontr mell'lla koso zalam hea hindutvo brigeddik; zarkanddant tabrejh onsarik marn boddoun zun 17 ver loka zomean thoddea disamni to moronn paulo. Soptombor 10 ver zharkanddant polisamni khunyecho opradh kaddn uddoun ikra opradhim voilo sorv opradh kaddn uddoila ani onsari kallzaghatan moronn paulo mhonn vordhi dilea. Hea voir porot vicharonn korun tachea khunent novo ujvadd fankhonk oioiem' bengllur hachea sobhar nagorikamni, sibondin tosem xikxokvidearthimni prodhan montrik okhondd ulo dila. Muslim', kristamv ani itor olpsonkheat nirontorim tanchye virodh zamvchea marafarank, hinnsonnek vollog zaun'nch asat. Sorv bharotiyancher hindutvo thapunk ani hindu raxttr korunk hor hikmoteo lokacher viraz kortat. Atam, prodhan montri kuttma niyontronna vixeant uloita, raxttri-i motantora virodh kanun haddunk polleta, parliyomenttan ’ttripl tolakh’ kaddn uddounko polleta, ani tankam naka asl'leank pordexi kumok mellanaschyeporim korunk vod'daddtta. ’ram' mondir’ bandunk zai mholl'lli bobatt porot jivall zalea! novo ’yuniform' sivil kodd’ haddchem proitn cholat't asa. Soptombor 16 ver, sorkaran zahir kelem ki forin kanttribyuxon regulexon aktt (ep.Si.Ar.E.) bodlaunn haddunk, heakhal nondaunni korteleamni ofidavit ghalcheak "vyoktimni khonchyai motantor kamamni meter

31 Veez Konkani


zaunko na vo somajik virodh kamamni tancher davo manddunk na" mhonn. Ek vixex pixeanchi songot tosench olfsonkheatam virodh". Sorv songtimni hem sorv korn olfsonkheateank mutti bhitor haddunk ani tanchi bondobost korunk. Az bharotant, tanchea bhavaddta khatir tancher dave manddl'le asat. Himachol prodex sorkaran ailevar ’motantora virodh’ kanun pas kelam; osem dista ki veginch kendr sorkari osolench kanun zariek haddchear asa. Ailevar bharotant kristamvam virodh kamam choltat tim distat: modras hoi koddt zoddzan tachea bharich probhavit tirmanant kristamvancher kuradd marlea. Ailevar, bharotiyo zonota paddti em'.Pi. Mumboicho gopal xett'ttin zahir kelem ki kristamv ’ongrez’ (brittix) mhonn ani bharotak svatontr mellcheak kitench kumok korunk nasli mhonn. (to sompurnn visralo ki brittixank tanchea addollteak sompurnn kumok korun asl'lech ar.Es.Es. Mholl'llem sot). Dhonbadd jil'leant soho-pranxupal ani nors jejvitan cholomvchea xalant polisamni bondhi korn tancher tannim lhan cheddvacher loingik krityem adharlem mhonn opradh manddlo. Teapoilem zun 2018 nt, anyek jejvit, zharkanddant geang rep opradhant misllaun mornnaudhi zoilant pichhar kelem. To azun zoilant soza bhogun asa ani rajy nyailoyant hea virodh kez dakhol kelea. Zharkanddant her keji asat: zulai 2018 nt ek mixonori of chearitti bhoinnik - konsiliak bondhi korn zoilant ghal'lem ti bhurgeancho veapar korta mhonn (hika kosem-i hea hofteant soptembor 27 ver 15 mohineam uprant suttka mell'lli. Ranchichea thiodor

moskorenhosachem potr vacha). Soptemborachea poilea hofteant ek kotholik yazok ani tacho mironn hankam koid korn godd'dda jil'leant zoilant ghalem, tancher bodlam' ghalun tancher motantara virodh kanun thapun te tachea virodh gele mhonn tosench adivasincho zago bhitor ghalo mhonn. Soptembor 3 ver sumar 500 lok, jejvitamni cholomvchea sointt zon bork means inttor-kalez keamposak xibgonzant rigon, aidam dandde, lonkdda soroll, poip, surio, pistuleo, itte ani fator haddn hosttelanchea videarthincher hol'lo korn kott'ttonnank mar korn gele. Tomillnaddunt, voilonkonn'nnik vechea devoteanchea purxamvak rauvn tancher bhurso bolotkar korn marlem. Gujratant, thoddea kotholik igorzank polis rigon bolatkaran igorjechea dostovezank vicharilagle. Osem kristamvancher bhexttech opradh manddun tankam bhexttaunko ani bhimyeunko korchem

32 Veez Konkani


proitn atam bhoran cholat't asa. Hangaso thoddeamni igorzamni zamvchea prarthonaki upodr dil'le asat.

Hem sorv kristamvancher ani durbollea vorgacher zamvchem loka zomean bolatkaran ani fottkiroea opradhamni. Ho lok zaunasa bharotant hindutva haddunk proitn korcho lok kesori vostrancho. Tannim kristamvamni tosem olpsonkheatamni pattlea pamyamni

dhamvasem korchem hem proitn zaunasas, hankam bharotachea somvidanacher zamv, prozaprobhutvacher zamv kitench man na

zala. Tankam fokot zai zalam bharot ek hindu dex-rajy. Porinnam' zaun, soptembor 12 ver somyukt somsthanachea pongddak vordhi bijepin kristamvancher, dolitancher, muslimancher tosench adivasincher korche opradh, zulum', vivorileat. Hi vordhi tenddayi ochiyum', ek svotontr manovi-i hokkancho vixexotecho vyokti, zo yu.Enachea manovi-i hokkam kounsilan vinchl'lo hannem toyar kela 2017 isvent jeral sobher pott'ttent ghal'lea onit, dhorma virodh, lokacher bolatkar korche dex mholl'llea bharota virodh. Hea vordhent achiyum' mhonntta ki, "bharotant bharoti zonota paddtik melll'li jik bharotant dolit, muslim', adivasi ani kristamv somajincher zal'le upodr choddl'le tem dakhoun dita." hea vordhent zomoilam ki bijepi mukheleamni olpsonkheantam virodh uchambolli bhaxonnam korn lokak zomoun tanchye virodh vochasem korcho akrox ani muslim', kristamv ani dolitam virodh vonkare." bharotant kitem zata tem sangchem tor, jeral thoran kristamv somaz hea duxkriteam virodh kitench avaz uttoinastam thondd poddlea tosench igorje mukheliy mone zaleat. Somaje thaun hea virodh akrox na jem kitem zata kaxmirant vo assamant; virodh na vyoktinchea uloupa svatontrak ani manou hokkanchea zhuzaroeancher bolatkar matr nom-i thoddeank jivexim martana soit; khoimsor asa amche kristamv mukheli? kiteak amchea kristaunko hem sorv kitench poddon gel'lem na? dublleam virodh, krixikam virodh zamvcho manovi oteachar, mar-far, bhroxttacharacho sorkar choltana kiteak ami voge? mukheleamno, tumcho vell aila, zaya tumim zage!

33 Veez Konkani


hea vogem ramvcheak karonnam sobhar astit, team poiki: songti vixeant kitench khobar na, bhyem, apleach khuxalayent bhoron asamv, heam virodh ubhe ravonk amkam sokot na. Igorje mukhelotvak, thoddeamni chintchem asa ki, ’vhoddlem korchem kaim naka’, ’songti aniki pidd'ddear korcheo naka’, ’vad-somvadan ityorth koream’ iteadi. Sot xida sangchem tor, mukhelponnar ascheank - omkam aschea zativad sorkara virodh avaz uttoitana, thoddeank tankam mellchi kumok ani sohokar mayag zait, amchea somstheank ani thoimsor aschea odhikarak mar poddat. (sobharank hi visor poddlea, jezun tea ranant tea soitanak kitem zovab dil'ligi mhonn.) ----------------------------------------------------------

Mohatmo Gandhichem punor chintap - somosye ani ponthahvan

Kheat sahiti vol'li

kvaddrasachea axavadi prokaxonak 15 vorsam laglim. Hea sondorbhim sobhar lekhok-sahitim borabor kaddl'li ek aprup tosvir.

sointt agnes kalez (svait't) mongllur hannim raxttri-i odhivexon, ’mohatmo gandhichem punor chintap - somosye ani ponthahvan’ soptombor 23 ver manddun haddlem. 34 Veez Konkani


haddl'lem. Gourovanvit nyaidix vi. Gopalo gouddo, poilencho nyaidix, suprim kortt, bharot, profesor valeriyon roddrigos, poilencho polittikol sains pradheapok, je.En.Yu. Ddhel'li, roghuvir, jil'la somyozok nehoru yuvo kendro, bho| dda| jesvina e.Si., pranxupal sointt agnes kalez hannim divo pettoun hem karyem survatilem. Mohondas korom'chond gandhicho 150 vorsacho ugddas zaun mukhel soiro gourovanvit nyaidix vi. Gopalo gouddan chorok ghumvddamvn prarombh kelo. Bho| dda| venissa e.Si., soho pranxupal sointt agnesan soiroeanchi vollok korun dili. Aplea sondexant nyaidix gopalan gandhiyon totvam vixeant sanglem - arthik nit, lekhaurtem vorton, hindu-muslim' mitritvachi gorz ani bharot ek vividh dhormancho dex. "prostut razkaronni ani sorkaran gandhichim totvam aplim korn borem rajvott cholounko" ulo dilo. "boll yemvchem snayuchea bollan nom-i; motichea trannant," mhonnalo to gandhichi sangnni utraun.

Mohatmo gandhichea 150 vea zononotsovacho vantto zaun hem manddun

Profesor valeriyon roddrigosan mukhel bhaxonn dilem. Poilenchem odhivexon dogam bhaxonngaranchem aslem. Profesor razoram' tolopaddi, nivrit pradheapok, polittikol sains vibhag, mongllur yunivorsitti, to uloilo ’gandhicho dhorm' ani razkaronn’. Dda| mohom'mod mustafa, soho pradheapok, polittikol sains, jiefjisi, xrirongopott'ttonnan "gandhiyon oiddia of

35 Veez Konkani


svoraz endd plurolisom’ vixoyar bhaxonn dilem. Dusrem odhivexon ’polittiko ikonamik thott en ezles vanddor’ vixeant dda| em'. Rajex choritra vibhag, dda| ji. Xonkor sorkari striyanchi fostt gredd kalez ani piji senttor, ojzorokaddi, uddupi ho ’gandhi ani konfrontting kaloniyolizom'’ vixoyar. Uprant pongodd tork ’gandhicho ugddas’ vixoyar aslem. Mohon chondro nombiar, potrkort, monnipal, pi. Vi. Mohon, somajik zhuzari mongllur, em'.Ji. Hegdde, direktor em'oieftti kalez mongllur pongddant asle. Dda| rozvira ddi’soza, soho pradheapokinn, sointt eloisiyos kalez, mongllur karyem cholounnarn zaunasli. Ttifoni, xikxoki sointt agnes hinnem karyem choloun vhelem. Mira devi xikxokin dhonyovad orpile. ----------------------------------------------------------

Rozori kredditt ko-oporettiv sosaittichi 28 vi varxik sobha

kundapur ar.En. Sobhangnnant protixttitt rozori kreddit ko-oporettiv sosaittichi 28 vi varxik samany sobha chol'li. ’sobhar sovalam somorthok ritin mukharun songh pattlea arthik vorsant promukh kxetramni sthir ani ut'tim' progotik pavon gelea vorsa

346 korodd rupeancho vyouhar korn novo moilafator utorla. 72.29 korodd rupo ttheunni zomoun ru. 1,14,90,815.12 nivvoll lab zoddla’ mhonn varxik sobher sosaitticho odhyokx zanson ddi’olmedda sobhechem odhyokxsthan vohsun uloilo. ’sosaitti aniki unchayek paumvcho irado asa ani tem ponthahvan omchem zaunasa, somstho edollch kundapur taluk godd utron uddupi jil'leak amche xakhe vistarun thoim amchea sosaittik vhodd mafan poixe zomounko sokla. Mukhlea disamni kornattok rajeadyont xakhe ughoddchem svopann hea addolltea monddollek asa.’ mhonn sangon sodoseank 17.50 ddividdentt ghoxonn korilaglo. Songhacho solohagar kundapur voloi prodhan yazok fa| stteani tauro, ’somsthea thoim lokak vixvas asonk zai, somstheank loka thoim vixvas asonk zai tosem zalear vyouhar ut'tim' thoran zata. Hangachea mhalghoddeamni durdixtt dourn ho somstho zonon kel'lo. Beankam kitlim asleari sohokari somstheam thaun lokak upeog asa. Somstho rozar mayechea axirvadan aniki choddit sadhonam korundi’ mhonn axirvad dilaglo. Bosrur xakha sobhapoti filip ddi’kostan svagot kelem. Mukhy karyonirvohonnadhikari paskhol ddi’sozan vordhi vachli. Vyousthapoki mebol ddi’olmedda, upadhyokx zan minezos, nirdexoki ddaina ddi’olmedda, songhacho lekham sobhe mukhar dourilaglim. Poddukonne xakha sobhapoti kironn lobo, piyus nogor xakha sobhapoti stteani

36 Veez Konkani


ddi’soza, gongoll'lli xakha sobhapoti jeraldd krasta, nirdexok zakob ddi’soza, xanti korvalo, solohadar beapttistt ddais hazor asle. Boindur xakha sobhapoti marttin ddaisan vondon kelem. Nirdexok vinod krastan karyokrom' nirvohonn kelem. -Bornardd Je. Kosta ----------------------------------------------------------

Don utram

upkar bavuddchim...

ani protyek zaun kareak yeun amchea sontosant vantteli zaun, patt thapddun, pro tikria diun amcho sontos heram thoim vanttun ghetlolea sorv 'sur songit premi'nk kallza gunddaye thaun ek ch utor... Devo borem korum! zoison sikvera ani chouto sur pongodd ----------------------------------------------------------

’soukas zal'li arthik poristhiti’ sarvozonik uponeas

Chouto sur sombhroman zalo. Mhojer ani mhojea sangateancher mog dovorun ayil'lea sokkodd songit premink amche dhinvas. Hea surak duddva dhigo zaun raulolea so kkodd poxokank ek solam'! tumchye poyki zaiteank hamv edoll mellonk na. Tori amcho bandh songitacho. Songit vhalltasor osoch urum. Dusrean, mhaka dhormarth vedi dil'lea sam. Luvis kolejichea fa. Provinn marttis ani konknni songh sonchalok xrimoti florak devo borem korum. 7-8 obheasank dho rmarth zago ani sahet dil'lea mandd sobhann songhottonak hamv sodanch rinni. Chouto sur kareachea Media Partners, Sound Lights Partners, Online Partner, Radio Partner tumi dil'lo sangat bovo vorto!

dda| nagoraz raiprolu, profesor, indira gandhi insttittyutt of ddevelopmentt risorch, mumboi hea vixeant uponeas diunko ayil'lo. Arthik poristhiti vaddonk ekch vatt mhollear poixe vattarchem vidhan vaporchem. Osem kelea bogar bharot 5 ttril'liyon ddal'lor arthik poristhitek 2024 vorsa bhitor prodhan montrichi bhasaunni

37 Veez Konkani


21 vea xotomanachea poilea dhaursamni, bharotan arthik vaddaull polleli. Tem zaunaslem bharotak ek svopnnachem drixy. Bharotachi jiddipi 8% zali 2003 ani 2008 isvent ani durbollkai unni zali. Choina somsarachi ek feakttori tor bharot ek tachem pattlem doftor, roft korun softtver seva. Bharot zaunasle turthan vrid'dhi zamvn yemvchem arthik porisorant somsarant choina pattlean dusrem. Punn 2008 isvent zogot'tachea arthik upodrant to vaddl'lo arthik poskatteak burak zalo. Tori to 2011-2012 isvent pattim portun ailo. Uprantlea arthik somoseamni, zogot'tachi arthik vaddaull ani roft soukas zaun'nch ailo. Zogot'tikoronn bondh poddlem. Somsarachea grest dexamni bhodrotgarank dhorlem, arthik raxttrbhorm' fri markett ani opon ttreddant patyenni choddoilagle. Punn, bharotak sorv borem zatelem mhonn 2014 vorsa thaun kendr sorkara thaun bhorvaso dil'lo tori ghorchi arthik poristhiti, kitench bodlaunn haddina zali. Bodlak amkank bharotant arthik xok laglo ekddimonettoijexon ani dusrem bharich unnea obhimanan asa kel'lem jiestti. Doni sangata mellon bharotachi arthik sthiti pidd'ddear korilaglem. ----------------------------------------------------------

Jiughat addaunko eloisiyosant tthoraunko pamvchem na. Pro| nagoraz bhaxonn kortalo, soukas zal'li arthik poristhiti kosi bodlunchi mholl'llea vixoyar sointt eloisiyos kalez (svait't) hannim asa kel'lea uponeasant.

moim' xo sosiyol vork ani sosialoji vibhagamni, sointt eloisiyos kalejint (svait't) mongllur ulonnem ani moim' prodorxon "jiughat addaunko" soptombor 24 ver sanidhea sobhasalant manddun haddlo. Hem zagoronn

38 Veez Konkani


Hea kareak dda| ddenis fernanddis, direktor eddmin blak ani dda| vixanjh pintto, ddin feakoltti of artts hazor asle. Videarthimni moim' prodorxon jiughatak karonn doni eksurem tosem somajik. Hea uprant jiughat addamvchem kosem mholl'lleacher ’suxeg’chi svoimseuki borabor chol'lem. ----------------------------------------------------------

"somvedono" kola ani pemytting prodorxon eka unch adharak

karyokrom' zagotik jiughat addaunni mohinea babtim asa kel'lem. Rotno pintto, svoimseuk ’suxeg’ - ek jiughat addaunne adharachem kendr, mongllur soirinn bhaxonngarn zaunasli.

koraulli chitrokola chauddi hannim soptombor 27 ver prosad artt gealori, boll'llalbag, mongllurant "somvedono" kola ani pemytting prodorxon udghatton meangollor ttudde cho sompadok vi. Yu.

39 Veez Konkani


Zorzan kelem. Hem prodorxon okttobor 3 poreant sokallim 10:00 tem sanjer 8:00 poreant ugtem astelem.

Chitrokola chauddi axeta hea prodorxonant zamvchea poixeamni ailevar pausanimtim aurak boli zal'ly vividh gamvchea lokak kumok korunk belltongoddiy dhorun. Hea lagon pemyttings 30 tem 60% unnea dorir vikreak astelim.

40 Veez Konkani


74 pemyttings 24 kolakaramni soddoyil'lim dakhounnek dourleant. Pemyttings koraullichi lokved kola prodorxit kortat ani akorxonnan bhorleant. Tullunadduchi grest kola yokxogano, bhutaradhone, nagoradhonne, kombea katt, kombollo mukhy akorxonnam zaunasat. ’kodri roks’ artt gealori direktor, horxo ddi’soza hea ugtaunn sondorbhar uloilo. Prosad artt gealori sthapok ke. Kotti prosad allva, ek famad porisor zhuzari ani kheat kolakar dinex holl'llo, gonnex somayaji ani her hazor asle. ----------------------------------------------------------

"somprothi 2019" raxttri-i som'mell eloisiyosant

don disanchea raxttri-i som'mell, "somprothi 2019" somajechea bodlaunnent yuvozonnancho patr soptombor 26 ver sointt eloisiyos kalez (svait't), mongllur hanchea ddiparttmentt of postt grajyuyett

sttoddis endd risorch in sosiyol vork hangasor manddun haddl'lem.

41 Veez Konkani


Pro| gopa kumar, vois chhansolor, senttrol yunivorsitti of kerollo, kasorgodd mukhel soiro zaunayil'lo tannem ho som'mell udghatton kelo. Fa| dda| provinn marttis, es.Je., pranxupal, odhyokxsthanar bosl'lo. Karyem somyozok dda| roxon montero, piji sosiyol vork vibhagacho vhoddil, xveta roskinha, videarthi somyozoki, viviyon vedir asle. Pro| gopa kumar aplea bhaxonnant yuvo sokte vixeant uloilo tanchea sorvanchea sokten bharotant kitem koryet mholl'llem. To mhonnalo ki 130 korodd bharotacho lok, 30% lok gongagot naslo tosench pidda, dubllikai, axikap, herank apddunk na, pottak sarkem khann na iteadi somoseamni vollvollttat. Fokot yuvosokten he somosye porihar korunk pollouyet. Hea khatir yuvozonnank borem xikap asonk zai, ani tannim tanchi bholaiki samballunk zai tosench somajik zovabdari vollkun gheunko zai. Bharotak svatontr mell'llea uprant, amchea dexant brihot obhivrid'dhi zali ani oitti mukhantr bharot sogllea somsarak vollkichem zalem, nyukliyor pouran somsarantem bolladhik raxttr kelem, sompork bollm' somajik ani vyoktigot boll matr vaddanastanch urlem. Yuvozonnamni songtinchoch mog korun ravanastam dex obhivrid'dhi korchea kamak lagonk zai. Nimannem to mhonnalo ki, yuvozonnanchi tanchea mam-bapak man dimvn ravonk zai tosench tanchea dharmik, samskritik, somajik ani kuttma mouleank ukoln dhorunk zai. Fa| dda| provinn marttis, es.Je., videarthink ho som'mell manddun haddl'leak ul'lasilaglo. To mhonnalo ki eka dexachi vaddaull tichea yuvozonnancher hondvon

asa. Raxttri-i songhottonamni patr gheya yuvozonnamno amchem raxttr ami bollixtth koream ani unchayek pauyam. Dda| vinsentt allva, pranxupal, milagris kalez, koleannpur hannem promukh bhaxonn dilem. Dda| e. Em'. Norohori, rejistrar dda| alvin dde’sa, konttrolor of ekzaminexons, dda| lovina lobo, direktorn, mafe blak, dda| ddenis fernanddis, direktor eddmin blak kareak hazor asle. ----------------------------------------------------------

'yuvomitr' thaun kam' naschea yuvozonnank xibir

sant antonicho axrom', jeppu ani yuvomitro sangata mellon soptombor 29 ver sant antonichea axromant kam' naschea yuvozonnank ordhea disanchem xibir manddun haddl'lem.

42 Veez Konkani


sondexant mhonnalo, nizaki bezarayechi gozal ki sobar amche yuvozonn xikleat ani te rakon asat apnnak ken'nam ek kam' mellatgi mhonn. Te azun tanchea auybapaicher aplem jiun hondon asat. He bharich bezarayechi gozal ki amchea uleak pallo diun sobar yuvozonn az hangasor zomleat. Hantum kollit zata ki bekarponn zaunasa amchea somajent ek vhodd somosea. Sobhar yuvozonn hea adim tea ghuddantle bhair yeun udeogost zaun herank kamam diunko sokleat. Hamve tumkam itlench sangchem ki, melll'lo ovkas soddinakat; fuddem sora ani tumchem svopann jeari kora. Onil lobo, em'.Si.Si. Beankacho sobhapoti mukhel soiro zaunayil'lo. Tannem yuvozonnank ho sondex dilo: tumim tumchim mouleam vaddounko zai sot'tiponn ani porixrom' zamvdi tumchea jiunant moladhik motiam. Heo don songti tumchea xikpak choddit mol ditat. Jiunant borem kam' axemvchea tumkam hamv mhozo sompurnn sohokar ditam mhonnalo to. Tarvotti, lesli krasta, ek yoxosvi udeogost, grexon pais, vinsentt ddi’soza oiddibioi xakheacho meanezor uddupi, sontox krasta he somponmull vyokti zaunasle. 18 vorsam voilim 150 yuvozonnamni hea xibirant patr ghetlo.

Fa| onil ddi’soza, axromacho direktor aplea

Fa| trixan ddi’soza, soho direktor axrom' hannem prarthon kelem. Stteanli ddi’kunha, anvitta fottograpi-onsitta viddiografi ani somyozok yuvomitran svagot kelo. Zan ddi’sozan karyem nirvohonn kelem. ----------------------------------------------------------

43 Veez Konkani


44 Veez Konkani


45 Veez Konkani


46 Veez Konkani


47 Veez Konkani


48 Veez Konkani


49 Veez Konkani


50 Veez Konkani


51 Veez Konkani


52 Veez Konkani


53 Veez Konkani


54 Veez Konkani


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.