Automatyka 03 2016

Page 1

TEMAT WYDANIA Czujniki do zadań specjalnych CENA 10,00 ZŁ (W TYM 8 % VAT)

ROZMOWA 24

SPRZĘT I APARATURA 52

AUTOMATICON 64

Urszula Bizoń-Żaba, Alexander Punzenberger, COPA-DATA

Systemy pneumatyki – przegląd nowości rynkowych

Przewodnik po targach

AUTOMATYKA ISSN 2392-1056

INDEKS 403024

AUTOMATYKAONLINE.PL

3/2016

Pewność i jakość. 70 lat złączy przemysłowych Han®

Autoryzowany dystrybutor HARTING




REDAKTOR NACZELNY Jan Jabłkowski

Z BRANŻY

8

REDAKTOR PROWADZĄCA Sylwia Batorska tel.: (+48) 22 874 00 60 e-mail: sbatorska@piap.pl

PRODUKTY

16

REDAKCJA MERYTORYCZNA Małgorzata Kaliczyńska WSPÓŁPRACA REDAKCYJNA Andrzej Barciński, Marcin Bieńkowski, Jolanta Górska-Szkaradek, Krzysztof Jaroszewski, Tadeusz Missala Agnieszka Staniszewska, Michał Świerżewski, Marcin Zawisza SEKRETARZ REDAKCJI Urszula Chojnacka tel.: (+48) 22 874 01 85 e-mail: uchojnacka@piap.pl REKLAMA Jolanta Górska-Szkaradek tel.: (+48) 22 874 01 91 e-mail: jgorska@piap.pl

ROZMOWA 24

5 lat na polskim rynku Jubileusz firmy COPA-DATA Rozmowa z Urszulą Bizoń-Żabą, dyrektorem operacyjnym COPA-DATA Polska Sp. z o.o. oraz Alexandrem Punzenbergerem, współwłaścicielem firmy COPA-DATA oraz prezesem zarządu w COPA-DATA CEE/MEE i COPA-DATA Polska

TECHNIKA Czujniki do zadań specjalnych

30

Natychmiastowa kontrola ciśnienia

38

Czujnik i przetwornik SPAU

40

EKatech – czujniki do zadań specjalnych

Paulina Siódmak tel.: (+48) 22 874 02 02 e-mail: psiodmak@piap.pl PRENUMERATA I KOLPORTAŻ Elżbieta Walczak tel.: (+48) 22 874 03 51 e-mail: ewalczak@piap.pl SKŁAD I REDAKCJA TECHNICZNA Ewa Markowska KOREKTA Elżbieta Walczak, Ewa Markowska, Urszula Chojnacka DRUK Zakłady Graficzne „Taurus” Roszkowscy Sp. z o.o. Nakład: 4 tys. egzemplarzy REDAKCJA Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel.: (+48) 22 874 00 66, fax: (+48) 22 874 02 02 e-mail: automatyka@piap.pl www.AutomatykaOnline.pl WYDAWCA Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Szczegółowe warunki prenumeraty wraz z cennikiem dostępne są na stronie automatykaonline.pl/prenumerata. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i modyfikacji nadesłanych materiałów oraz nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i materiałów promocyjnych.

4

24

5 LAT NA POLSKIM RYNKU Jubileusz firmy COPA-DATA O dobrej współpracy polsko-austriackiej, która przekłada się na wspólny sukces oraz o ergonomii i niezależności jako podstawach filozofii tworzenia oprogramowania optymalizującego procesy produkcyjne rozmawia z nami Urszula Bizoń-Żaba, dyrektor operacyjny COPA-DATA Polska Sp. z o.o. oraz Alexander Punzenberger, współwłaściciel firmy COPA-DATA oraz prezes zarządu w COPA-DATA CEE/MEE i COPA-DATA Polska.

AUTOMATYKA


SPIS TREŚCI

30

CZUJNIKI DO ZADAŃ SPECJALNYCH Trudno wyobrazić sobie sterowanie maszynami czy liniami technologicznymi bez szeregu czujników. Bez nich nie byłoby możliwe wykrywanie obecności obiektów, prowadzenie pomiarów temperatury, wilgotności, ciśnienia, naprężeń, określanie na bieżąco pozycji, położenia i cech obrabianych przedmiotów czy prowadzenie bezpośredniej kontroli nad pracą urządzeń i przebiegiem procesów technologicznych.

42

Radialny system pomiaru temperatury

Światowy lider rynku kabli do prowadników 82 przewodów po 25 latach

Głowice optyczne BOH zamiast światłowodów

Piękno i pasja w parze z szybkością i precyzją

Elastyczni kontrolerzy

45

84

Comau Racer3

Nowa generacja czujników fotoelektrycznych

46

Mechatroniczne systemy SCHUNK

86

Seria R100

Czujniki Bedia i zabezpieczenia E-T-A w ofercie El-Cab

48

Pomiar wibracji w oparciu o platformę ARM

51

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY Kierunki rozwoju systemów pneumatyki

52

Przegląd nowości rynkowych

Nowa generacja FRL

60 62

AUTOMATICON 2016 Przewodnik po targach

64

Inteligentna fabryka B&R

78

Han-Eco – nowe możliwości

81

3/2016

KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW PNEUMATYKI Przegląd nowości rynkowych

Filtroreduktory i naolejacze

Nowe zawory Moduflex

52

Systemy pneumatyczne odgrywają niezwykle istotną rolę w automatyce. Obecnie trudno wyobrazić sobie bez nich zautomatyzowane procesy produkcyjne w przemyśle. Dzięki elementom pneumatycznym możliwe staje się sterowanie energią sprężonego czynnika roboczego (najczęściej powietrza), zamiana tej energii na pracę mechaniczną oraz wywoływanie określonych reakcji urządzeń wykonawczych danego systemu.

5


SPIS TREŚCI

130

ZINTEGROWANY PRZEMYSŁ – POZNAJ ROZWIĄZANIA

Targi Hannover Messe 2016 odbędą się w niemieckim Hanowerze w dniach 25-29 kwietnia 2016 r. Trzy miesiące przed tym wydarzeniem, 27 stycznia 2016 r., w hanowerskim Centrum Wystawienniczym odbyło się spotkanie organizatorów i reprezentantów 40 czołowych wystawców z przedstawicielami światowej prasy. Podczas spotkania dziennikarze zapoznali się z wybranymi nowościami, które będą zaprezentowane w kwietniu na targach.

Switch ethernetowy w formie złącza

88

Od projektu do wdrożenia

89 90

JUMO LOGOSCREEN 600

116

Przykład pieca przemysłowego

WYDARZENIA

Optymalizuj zużycie mediów z systemem Promotic SCADA

91

Koncepcje Przemysłu 4.0 w wykonaniu Festo

Oprogramowanie robota SCARA firmy WObit

122

93

Produkcja w wydaniu ultranowoczesnym

Nowe jednofunkcyjne przekaźniki czasowe

126

94

PRAWO I NORMY Normy kompatybilności elektromagnetycznej w obszarze automatyki i robotyki przemysłowej – cd. 96

Roboty w branży Life Science

100

Zbyteczny luksus czy „must have” dzisiejszych czasów?

Przetwornica częstotliwości dla wind

Z wizytą w firmie HARTING

Zintegrowany przemysł – poznaj rozwiązania

130

Magazyn Przyszłości

136

Z wizytą w Centrum Techniki Magazynowej Promag

138

Dołącz do najlepszych Targi wire 2016 i Tube 2016 zapraszają

RYNEK 104

Danfoss VLT Lift Drive LD302

6

112

Ryglowanie osłon w praktyce

Bezpieczne układy sterowania

Skamer-ACM realizuje trudne zadania

Nowy rejestrator ekranowy

Sprawdzone systemy i bezpieczeństwo

Oprogramowanie MATLAB i Simulink dla automatyki

107

Nowe urządzenia radiowe steute

108

Napędy scentralizowane czy zdecentralizowane?

110

Trendy w przemyśle budowy maszyn 2016

140

Targi FMB

BIBLIOTEKA

142

WSPÓŁPRACA

143

LUDZIE Łukasz Szymczak, Elmark Automatyka

146

AUTOMATYKA



Z BRANĹťY

KALENDARIUM

3/2016 1–4.03 Warszawa

AUTOMATICON – MiÄ™dzynarodowe Targi Automatyki i PomiarĂłw www.automaticon.pl

9–10.03 Katowice

WORLD CLASS MANUFACTURING – produkcja klasy światowej www.gbip.com.pl

9–11.03 Kielce

PNEUMATICON – Targi Pneumatyki, Hydrauliki, NapÄ™dĂłw i SterowaĹ„ www.pneumaticon.targikielce.pl

9–11.03 Kielce

CONTROL-STOM – Targi Przemysłowej Techniki Pomiarowej www.targikielce.pl

COPA-DATA Z CERTYFIKATEM TĂœV SĂœD PRODUCT SERVICE GMBH Oprogramowanie do automatyki zenon firmy COPA-DATA otrzymaĹ‚o wydany przez TĂœV SĂœD Product Service GmbH certyfikat potwierdzajÄ…cy, Ĺźe speĹ‚nia wymagania normy dotyczÄ…cej miÄ™dzynarodowych systemĂłw energetycznych IEC 61850 Edycja 2. Normy i protokoĹ‚y komunikacyjne w sektorze energetycznym sÄ… regularnie aktualizowane. MiÄ™dzynarodowa norma IEC 61850 okreĹ›la m.in. zasady komunikacji pomiÄ™dzy róşnymi komponentami zautomatyzowanych elektrowni i transformatorĂłw. Komputer testowy wykorzystywany w Edycji 2 sprawdza nowe funkcje i uzupeĹ‚nienia normy. Z reguĹ‚y jest to serwer dostarczajÄ…cy dane i zgodny z normÄ… IEC 61850. Oprogramowanie zenon dziaĹ‚a jednak jak klient i jako jedno z pierwszych na Ĺ›wiecie oprogramowaĹ„ pozytywnie przeszĹ‚o testy nowej edycji.

W Edycji 2 normy IEC 61850, poza uzupeĹ‚nieniami modelu obiektu, udoskonalone zostaĹ‚y ograniczenia funkcjonalne dozwolone w spontanicznej komunikacji. Najistotniejsze udoskonalenie dotyczy Ĺ›ledzenia poĹ‚Ä…czeĹ„, co umoĹźliwia nie tylko sprawdzanie obecnego stanu urzÄ…dzenia, lecz rĂłwnieĹź uzyskiwanie szczegółowych informacji na temat ukoĹ„czonych dziaĹ‚aĹ„. COPA-DATA

9–11.03 Kielce

SPAWALNICTWO – MiÄ™dzynarodowe Targi Technologii i UrzÄ…dzeĹ„ dla Spawalnictwa www.targikielce.pl

9–11.03 Kielce

IX Targi ObrĂłbki Blach i CiÄ™cia STOM-BLECH&CUTTING www.targikielce.pl

10.03 Wrocław

Konferencja – Arena Produkcji www.logistyka-produkcji.pl

14–18.03 Hanower, Niemcy

CeBIT 2016 – MiÄ™dzynarodowe Targi Elektroniki i Informatyki www.cebit.de

30–31.03 Kielce

ENEX – MiÄ™dzynarodowe Targi Energetyki i Elektrotechniki www.targikielce.pl

23–25.03 Kraków

Oznaczenie CE wyrobów podlegających nowej dyrektywie kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) www.luc.pl

8

GLOBALNY DZIEĹƒ DOSTAWCY DANFOSS W warszawskim hotelu Sofitel Victoria 28 stycznia 2016 r. odbyĹ‚ siÄ™ pierwszy Globalny DzieĹ„ Dostawcy Danfoss. Do uczestnictwa zaproszono 120 strategicznych dostawcĂłw z caĹ‚ego Ĺ›wiata, dostarczajÄ…cych komponenty i usĹ‚ugi do fabryk Danfoss na wszystkich kontynentach. Celem spotkania byĹ‚o przedstawienie ogĂłlnej sytuacji finansowo-ekonomicznej firmy Danfoss, strategii rozwoju oraz miejsca kluczowych dostawcĂłw w tym procesie. – StrategiÄ… Danfoss jest rozwĂłj. IstotnÄ… rolÄ™ w osiÄ…gniÄ™ciu tego celu odgrywa współpraca z kluczowymi dostawcami, ktĂłrzy speĹ‚niajÄ… oczekiwania zwiÄ…zane z najwyĹźszÄ… jakoĹ›ciÄ… – powiedziaĹ‚ Adam JÄ™drzejczak, prezes Danfoss Poland. W spotkaniu uczestniczyli rĂłwnieĹź przedstawiciele Danfoss reprezentujÄ…cy funkcje zwiÄ…-

zane z dziaĹ‚alnoĹ›ciÄ… operacyjnÄ…, ktĂłrzy podkreĹ›lali konieczność terminowych dostaw oraz niezawodnych jakoĹ›ciowo. Kim Fausing, dyrektor operacyjny Danfoss A/S wskazywaĹ‚ na wymagania pĹ‚ynÄ…ce z rynku dotyczÄ…ce szybkich reakcji, wysokiej elastycznoĹ›ci oraz partnerstwa w rozwijaniu nowych produktĂłw. Podczas konferencji nagrodzono takĹźe dostawcĂłw, ktĂłrzy w sposĂłb szczegĂłlny przyczynili siÄ™ do rozwoju firmy Danfoss. Nagrody przyznano w piÄ™ciu kategoriach: wartość dodana, jakość dostaw, terminowość, najlepszy dostawca roku w obszarze produktĂłw poĹ›rednio produkcyjnych oraz najlepszy dostawca roku w obszarze produktĂłw bezpoĹ›rednio produkcyjnych. Na zdjÄ™ciu od lewej: Kim Fausing i Adam JÄ™drzejczak.

AUTOMATYKA


Z BRANĹťY

NADCHODZÄ„ ZMIANY W PROCESACH PRODUKCJI I AUTOMATYZACJI Z najnowszej analizy globalnej firmy doradczej Frost&Sullivan pt. „Kluczowe technologie w zaawansowanych procesach produkcji i automatyzacji 2015â€? (2015 Top Technologies in Advanced Manufacturing and Automation) wynika, Ĺźe procesy produkcji i automatyzacji czeka znaczÄ…ca zmiana, ktĂłra dokona siÄ™ dziÄ™ki nowoczesnym technologiom. Firma wyodrÄ™bniĹ‚a 10 technologii z potencjaĹ‚em zrewolucjonizowania praktyk przemysĹ‚owych: druk 3D, technologie Ĺ‚Ä…czenia wielu materiaĹ‚Ăłw, produkcja kompozytĂłw, mikroprodukcja, nanoprodukcja, ALD (osadzanie warstw atomowych), produkcja cyfrowa, zaawansowane roboty, zaawansowana litografia oraz lewitacja magnetyczna. Innowacje bÄ™dÄ… skupiać siÄ™ zwĹ‚aszcza na procesach Ĺ‚Ä…czenia wielu materiaĹ‚Ăłw, zmniejszania masy i obniĹźania emisji. Nowe technologie produkcji i automatyzacji, o zastosowaniach zarĂłwno przemysĹ‚owych, jak i komercyjnych, zwiÄ™kszajÄ… swoje zastosowanie, zwĹ‚aszcza w branĹźy kosmicznej, przemysĹ‚owej, motoryzacyjnej i w sektorze opieki zdrowotnej.

DRUGA EDYCJA POLAND IT MEETING WrocĹ‚aw juĹź po raz drugi stanie siÄ™ stolicÄ… IT â€“ kolejna edycja wydarzenia networkingowego w konwencji spotkaĹ„ „jeden na jedenâ€?, Poland IT Meeting, odbÄ™dzie siÄ™ podobnie jak w zeszĹ‚ym roku w stolicy Dolnego ĹšlÄ…ska 29 i 30 wrzeĹ›nia. W sercu WrocĹ‚awia zgromadzÄ… siÄ™ polscy oraz europejscy specjaliĹ›ci IT, poczÄ…wszy od producentĂłw, dystrybutorĂłw, resellerĂłw, integratorĂłw, a koĹ„czÄ…c na klientach instytucjonalnych. UbiegĹ‚oroczna formuĹ‚a zakĹ‚adaĹ‚a uczestnictwo gĹ‚Ăłwnie firm z Ĺ‚aĹ„cucha dystrybucyjnego, w tym roku zaĹ› zaproszenie kierowane jest rĂłwnieĹź do firm z sektorĂłw: energetycznego, finansowego, telekomunikacyjnego oraz do przemysĹ‚u farmaceutycznego. – Co prawda ubiegĹ‚oroczna formuĹ‚a Business with Pleasure byĹ‚a niezwykle trafiona, jednak brakowaĹ‚o nam ostatniego i waĹźnego ogniwa w Ĺ‚aĹ„cuchu dystrybucyjnym. StÄ…d postanowiliĹ›my formuĹ‚Ä™ przedefiniować na Double B2B tak, by na spotkaniu obecni byli takĹźe przedstawiciele departamentĂłw IT firm instytucjonalnych – komentuje RafaĹ‚ WĂłjcicki, organizator wydarzenia.

FIRMA ASTOR NAGRODZONA PRZEZ BUSINESS CENTRE CLUB Firma ASTOR zostaĹ‚a nagrodzona ZĹ‚otÄ… StatuetkÄ… i tytuĹ‚em Lidera Polskiego Biznesu podczas tegorocznej gali Business Centre Club. Wielka Gala LiderĂłw Polskiego Biznesu odbyĹ‚a siÄ™ 23 stycznia w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie. Krakowska spółka zajmujÄ…ca siÄ™ automatykÄ…, robotykÄ… i IT dla przemysĹ‚u zostaĹ‚a wyróşniona za inspirujÄ…cÄ… innowacyjność rozwiÄ…zaĹ„ w automatyce i robotyce przemysĹ‚owej, za bĹ‚yskotliwe projekty, prezentujÄ…ce uĹźyteczność nowoczesnych technologii, odwagÄ™ w przecieraniu nowych szlakĂłw i stwarzanie pracownikom wyjÄ…tkowych warunkĂłw do rozwoju kreatywnoĹ›ci. ZĹ‚otÄ… StatuetkÄ™ z rÄ…k ministra rozwoju Mateusza Morawieckiego w imieniu ASTOR i jej prezesa, Stefana Ĺťyczkowskiego, odebraĹ‚ MichaĹ‚ Wojtulewicz, wiceprezes firmy (na zdjÄ™ciu). Lider Polskiego Biznesu to wyróşnienie przyznawane przez Business Centre Club firmom i ich szefom, ktĂłrzy w swej dziaĹ‚alnoĹ›ci kierujÄ… siÄ™ nie tylko zyskiem, ale i etykÄ… prowadzenia biznesu oraz troskÄ… o sprawy paĹ„stwowe. – Znalezienie siÄ™ w gronie LiderĂłw Polskiego Biznesu to wyróşnienie i potwierdzenie naszego intensywnego rozwoju na przestrzeni ostatnich lat. Od poczÄ…tku kierujemy siÄ™ przekonaniem, Ĺźe prawdziwÄ… firmÄ™ moĹźna rozwijać tylko w oparciu o uczciwe, rzetelne zasady. JuĹź od 28 lat z powodzeniem dziaĹ‚amy w branĹźy dynamicznej i wymagajÄ…cej innowacyjnoĹ›ci, jakÄ… jest automatyka i robotyka. RozwĂłj biznesowy idzie dla nas w parze z troskÄ… o otoczenie. Naturalnym i oczywistym krokiem dla firmy, ktĂłra osiÄ…gnęła dojrzaĹ‚ość rynkowÄ… jest zatem m.in. dziaĹ‚alność spoĹ‚ecznie odpowiedzialna – mĂłwi Stefan Ĺťyczkowski, prezes firmy ASTOR.

R E K L A M A

3/2016

9


Z BRANĹťY

ABB I FABLAB Ĺ Ă“DĹš WSPIERAJÄ„ MĹ ODYCH W Šodzi rozpoczęła dziaĹ‚alność Akademia Prototypowania i Fabrykacji. To autorski dĹ‚ugofalowy projekt FabLab Ĺ ĂłdĹş realizowany we współpracy z firmÄ… ABB – partnerem i sponsorem przedsiÄ™wziÄ™cia. IdeÄ… jest stworzenie miejsca, w ktĂłrym utalentowani konstruktorzy, inĹźynierowie i projektanci bÄ™dÄ… mogli testować i eksperymentować w warunkach mikromanufaktury, co rozwinie ich wiedzÄ™ oraz kwalifikacje i pomoĹźe w przyszĹ‚ych przedsiÄ™wziÄ™ciach. Akademia zainspirowana zostaĹ‚a dziaĹ‚aniami projektu amerykaĹ„skiej Fab Academy, ktĂłry Ĺ‚Ä…czy w sobie najwaĹźniejsze idee ruchu wytwĂłrcĂłw oraz nietypowe, nowatorskie podejĹ›cie do projektowania. – Nasze zaangaĹźowanie w projekt wynika ze strategii CSR-owej ABB, ktĂłrej jednym z celĂłw jest popularyzacja nauk

Ĺ›cisĹ‚ych. Uczestnicy Akademii Prototypowania i Fabrykacji przez kilka miesiÄ™cy bÄ™dÄ… pracować nad swoimi autorskimi projektami. By umoĹźliwić im realizacjÄ™ najĹ›mielszych prototypĂłw czy urzÄ…dzeĹ„, zainwestowaliĹ›my w rozbudowÄ™ warsztatu wiedzy i narzÄ™dzi FabLab Ĺ ĂłdĹş – mĂłwi Jacek Pielka, dyrektor ds. komunikacji ABB Polska. Projekt bÄ™dzie prowadzony w ramach dwĂłch moduĹ‚Ăłw: Elektronika i Programowanie oraz Prototypowanie i Fabrykacja. Uczestnicy przejdÄ… kursy teoretyczne oraz praktyczne m.in. z podstaw elektroniki, wykorzystania platform Arduino w aplikacjach robotycznych, tworzenia gier komputerowych oraz obsĹ‚ugi i obrĂłbki za pomocÄ… plotera laserowego, CNC i drukarek 3D.

KONFERENCJA TECHNICZNA BOSCH REXROTH Firma Bosch Rexroth wraz z Miedziowym Centrum KsztaĹ‚cenia Kadr zorganizowaĹ‚y 14 stycznia 2016 r. w Lubinie konferencjÄ™ technologiczno-naukowÄ… pt. „Inteligentne ukĹ‚ady zarzÄ…dzania energiÄ…, energia na şÄ…danie oraz rekuperacja energii w maszynach roboczychâ€?. Uczestnicy konferencji mieli moĹźliwość poszerzenia wiedzy z zakresu: napÄ™dĂłw hydraulicznych w przenoĹ›nikach taĹ›mowych i zgrzebĹ‚owych z zastosowaniem silnikĂłw Hägglunds, napÄ™dĂłw ukĹ‚adĂłw jazdy i ukĹ‚adĂłw roboczych Ĺ‚adowarek kopalnianych oraz wozĂłw odstawczych, hydraulicznych ukĹ‚adĂłw roboczych wiertnic kopalnianych z wykorzystaniem magistrali CAN, inteligent-

nego i efektywnego zarzÄ…dzania energiÄ… w maszynach – DHC, HVT, HSS, HTA oraz monitoringu i systemĂłw bezpieczeĹ„stwa Bosch. Konferencji towarzyszyĹ‚a wystawa produktĂłw i systemĂłw do maszyn roboczych firmy Bosch Rexroth oraz DziaĹ‚u SystemĂłw ZabezpieczeĹ„ firmy Robert Bosch. Uczestnikom zaprezentowano rĂłwnieĹź przykĹ‚adowe ćwiczenia praktyczne z zakresu hydrauliki mobilnej na stanowisku dydaktycznym Rexroth, w ktĂłre pod koniec 2015 r. wyposaĹźona zostaĹ‚a baza szkoleniowa MCKK. !" # "

ROBOTY PIAP GRYF W ARMII KOREI POĹ UDNIOWEJ PrzemysĹ‚owy Instytut Automatyki i PomiarĂłw PIAP jest dostawcÄ… mobilnych robotĂłw pirotechnicznych do wiÄ™kszoĹ›ci rodzajĂłw siĹ‚ zbrojnych Korei PoĹ‚udniowej, tj. marynarki wojennej, siĹ‚ powietrznych i wojsk lÄ…dowych. W lutym 2016 r. zrealizowana zostaĹ‚a kolejna dostawa robotĂłw PIAP GRYF dla poĹ‚udniowokoreaĹ„skich siĹ‚ zbrojnych. Realizowany obecnie kontrakt dotyczy robotĂłw, ktĂłre wykorzystywane sÄ… do rozpoznania terenu i miejsc trudno dostÄ™pnych. Robot mobilny PIAP GRYF jest przy-

10

stosowany do współpracy z róşnorodnym wyposaĹźeniem dodatkowym, takim jak m.in.: wyrzutniki pirotechniczne, strzelba, urzÄ…dzenie RTG, czujnik oparĂłw materiaĹ‚Ăłw wybuchowych, nawijarki ze Ĺ›wiatĹ‚owodem oraz magistrala do zdalnego odpalania Ĺ‚adunkĂłw wybuchowych. Specjalnie na şyczenie poĹ‚udniowokoreaĹ„skiego klienta zmodyfikowano pierwotnÄ… konstrukcjÄ™ robota i wyposaĹźono go m.in. w zamontowany na bazie mobilnej bank narzÄ™dzi. $ %& '& & % &( % '

AUTOMATYKA


Z BRANĹťY

RS COMPONENTS ĹšWIĘTUJE PIĘĆ LAT W EUROPIE WSCHODNIEJ Minęło pięć lat od rozpoczÄ™cia dziaĹ‚alnoĹ›ci firmy RS Components w Europie Wschodniej. Dynamicznie rosnÄ…ca liczba odbiorcĂłw staĹ‚a siÄ™ podstawÄ… szybkiego rozwoju w Polsce, Czechach i na WÄ™grzech. W ciÄ…gu piÄ™ciu lat przychody firmy wzrosĹ‚y 12-krotnie, co byĹ‚o moĹźliwe dziÄ™ki pozyskaniu okoĹ‚o 15 000 aktywnych klientĂłw korzystajÄ…cych z produktĂłw i usĹ‚ug dystrybutora. Klienci ceniÄ… sobie m.in. wsparcie techniczne i usĹ‚ugÄ™ czatu na şywo, a zespół odpowiedzialny za kontakty z klientami w Europie Wschodniej wypada najlepiej w rankingach na tle caĹ‚ej Grupy Electrocomponents. Atutem jest teĹź szeroki

zakres usĹ‚ug, bogata gama produktĂłw (500 000) oraz szybka ich dostawa – juĹź nastÄ™pnego dnia po zamĂłwieniu, a w Polsce i na WÄ™grzech opcja bezpĹ‚atnej dostawy zamĂłwieĹ„ od wartoĹ›ci powyĹźej 250 zĹ‚ netto. Codziennie realizowanych jest okoĹ‚o 300 zamĂłwieĹ„. Produkty oferowane przez RS pochodzÄ… od ponad 2500 globalnych dostawcĂłw, ale asortyment jest takĹźe wzbogacany przez lokalnych dostawcĂłw. Do najlepiej sprzedajÄ…cych siÄ™ produktĂłw naleşą wyroby sygnowane wĹ‚asnÄ… markÄ… RS Pro, na ktĂłre skĹ‚ada siÄ™ gama okoĹ‚o 40 000 produktĂłw. ) %*

FIRMA SCHNEIDER ELECTRIC DOCENIONA W RANKINGU GARTNERA

3/2016

mi IT (IT Service Management – ITSM) umoĹźliwia uzyskanie kompletnego wglÄ…du w operacje centrum danych i stanowi podstawÄ™ funkcjonowania centrĂłw danych opartych na oprogramowaniu – mĂłwi Soeren Brogaard Jensen, wiceprezes Global Data Center Software and Managed Services w Schneider Electric (na zdjÄ™ciu). DziÄ™ki StruxureWare dla centrĂłw danych uĹźytkownicy mogÄ… Ĺ‚atwiej optymalizować wykorzystanie zasobĂłw, operacje, zuĹźycie energii i koszty, osiÄ…gajÄ…c rĂłwnowagÄ™ miÄ™dzy wysokÄ… dostÄ™pnoĹ›ciÄ… danych i maksymalnÄ… efektywnoĹ›ciÄ… operacji. !" + ! !

MECHANIZMY ĹšRUBOWO-TOCZNE

Wprawiamy w ruch. Warszawa 01. – 04.03.2016

AUTOMATICON

Stoisko H24/J23 R E K L A M A

Schneider Electric, globalny specjalista w dziedzinie zarzÄ…dzania energiÄ… i automatyce, otrzymaĹ‚ tytuĹ‚ lidera w rankingu Magiczny Kwadrant agencji analitycznej Gartner w kategorii narzÄ™dzi do zarzÄ…dzania infrastrukturÄ… centrĂłw danych (DCIM), jako producent pakietu o p ro g ra m o wa n i a StruxureWare dla centrĂłw danych. – DziaĹ‚alność przedsiÄ™biorstw w coraz wiÄ™kszym stopniu opiera siÄ™ na operowaniu cyfrowymi danymi, sprawiajÄ…c, Ĺźe centra danych przestajÄ… być wyĹ‚Ä…cznie generatorami kosztĂłw i stajÄ… siÄ™ siĹ‚Ä… napÄ™dowÄ… dla biznesu. PoĹ‚Ä…czenie rozwiÄ…zaĹ„ DCIM z systemami zarzÄ…dzania usĹ‚uga-

www.hiwin.pl

11


Z BRANĹťY

POLSKIE ROBOTY PIROTECHNICZNE ZYSKUJÄ„ NA POPULARNOĹšCI Rok 2015 byĹ‚ kolejnym, w ktĂłrym PrzemysĹ‚owy Instytut Automatyki i PomiarĂłw PIAP odniĂłsĹ‚ sukces w sprzedaĹźy. Polski producent robotĂłw zrealizowaĹ‚ kilkanaĹ›cie dostaw na rzecz krajowych i zagranicznych sĹ‚uĹźb odpowiedzialnych za bezpieczeĹ„stwo i obronÄ™. Dwa duĹźe pirotechniczne roboty IBIS, pozwalajÄ…ce na podejmowanie, transport i zdalnÄ… neutralizacjÄ™ podejrzanych bagaĹźy i paczek, trafiĹ‚y do PlacĂłwek StraĹźy Granicznej w Poznaniu i Katowicach. MogÄ… one operować wewnÄ…trz samolotĂłw, terminali, sortowni bagaĹźy, na parkingach i pasach startowych. Po zamontowaniu dodatkowego sprzÄ™tu, np. wyrzutnikĂłw pirotechnicznych, urzÄ…dzeĹ„ rentgenowskich, czujnikĂłw CBRN czy detektorĂłw materiaĹ‚Ăłw wybuchowych, funkcjonariusze SĹ‚uĹźby Granicz-

nej mogÄ… je wykorzystać takĹźe do innych zadaĹ„. Daleki zasiÄ™g operacyjny robotĂłw pozwala na zdalne prowadzenie dziaĹ‚aĹ„, co znacznie poprawia bezpieczeĹ„stwo i komfort pracy funkcjonariuszy. W 2015 r. PIAP braĹ‚ teĹź udziaĹ‚ w przetargach ogĹ‚aszanych w Korei, Nigerii i Pakistanie, ktĂłre zakoĹ„czyĹ‚y siÄ™ zĹ‚oĹźeniem przez tamtejsze armie zamĂłwieĹ„ na dostawÄ™ robotĂłw PIAP GRYF i PIAP SCOUT. BiorÄ…c pod uwagÄ™ nowoĹ›ci produktowe PIAP (m.in. roboty, akcesoria do CBRN, pojazdy specjalne i urzÄ…dzenia wspomagajÄ…ce operacje antyterrorystyczne) oraz stale rosnÄ…cÄ… gamÄ™ oferowanych produktĂłw moĹźna przewidywać, Ĺźe sprzedaĹź w 2016 r. zostanie utrzymana co najmniej na tym samym poziomie. $ %& '& & % &( % '

GAZELE BIZNESU DLA FIRM KUKA I IFM ELECTRONIC Firmy KUKA oraz ifm electronic zostaĹ‚y wyróşnione tytuĹ‚em Gazele Biznesu, przyznawanym najpręşniej rozwijajÄ…cym siÄ™ przedsiÄ™biorstwom, zajmujÄ…cym pozycjÄ™ liderĂłw w swoich branĹźach. O miejscu firmy na liĹ›cie rankingowej decyduje wyraĹźony w procentach przyrost obrotĂłw osiÄ…gniÄ™ty w ciÄ…gu trzech badanych lat. Ze wzglÄ™du na dĹ‚ugÄ… – blisko 15-letniÄ… – historiÄ™ rankingu i jasne kryteria zapewnia to uznanie wĹ›rĂłd konsumentĂłw i przedsiÄ™biorstw, dla ktĂłrych tytuĹ‚ Gazela Biznesu Ĺ›wiadczy o dobrej kondycji i uczciwoĹ›ci wyróşnionych firm. TytuĹ‚ Gazela Biznesu dla firmy KUKA odebraĹ‚ Janusz JakieĹ‚a, Sales Manager GI w KUKA Roboter. – Wszyscy jesteĹ›my zgodni, iş jest to dla nas niezmiernie waĹźne wyróşnienie, Ĺ›wiadczÄ…ce nie tylko o uzyskaniu pozycji lidera w branĹźy automatyki

i robotyki, ale co waĹźniejsze – jej utrzymaniu! Nagroda bÄ™dÄ…ca efektem pracy caĹ‚ego zespoĹ‚u KUKA Polska, stanowi dla nas doskonaĹ‚Ä… motywacjÄ™ do dalszego rozwoju – zadeklarowaĹ‚. NagrodÄ™ dla ifm electronic odebraĹ‚a Aleksandra BanaĹ›, prezes polskiego oddziaĹ‚u firmy, ktĂłra powiedziaĹ‚a: – Otrzymane wyróşnienie jest dla nas bardzo cenne, gdyĹź stanowi odzwierciedlenie niesĹ‚abnÄ…cej pozycji lidera na rynku automatyki przemysĹ‚owej. To docenienie cięşkiej pracy teamu ifm oraz zaufania, jakim darzÄ… nas klienci od wielu lat. Organizatorem rankingu, ktĂłry ma juĹź blisko 15 lat, jest ogĂłlnopolski dziennik „Puls Biznesuâ€?. ,., / )++0 %

ROLF NAJORK NOWYM PREZESEM ZARZÄ„DU BOSCH REXROTH AG 1 lutego 2016 r. Rolf Najork (na zdjÄ™ciu) objÄ…Ĺ‚ funkcjÄ™ prezesa zarzÄ…du Bosch Rexroth AG i bÄ™dzie odpowiedzialny za rozwĂłj firmy. Przed podjÄ™ciem współpracy z firmÄ… Bosch Rexroth piastowaĹ‚ funkcjÄ™ dyrektora generalnego Heraeus Holding GmbH, gdzie byĹ‚ odpowiedzialny za sektor produkcji, zakupĂłw i rozwoju. WczeĹ›niej, po ukoĹ„czeniu studiĂłw inĹźynierii mechanicznej na RWTH Aachen, zajmowaĹ‚ rĂłwnieĹź stanowiska zarzÄ…dcze w firmach Ford i Getrag. Z kolei jako czĹ‚onek zarzÄ…du Automotive byĹ‚ odpowiedzialny za dziaĹ‚y E-mobility i Mechatronics oraz za badania i rozwĂłj w grupie Schaeffler.

12

Rolf Najork zastÄ…piĹ‚ na stanowisku prezesa zarzÄ…du Bosch Rexroth AG dr Karla Tragla, ktĂłry po 16 latach, wraz z wygaĹ›niÄ™ciem kontraktu, koĹ„czy współpracÄ™ z firmÄ…. Karl Tragl zwiÄ…zany byĹ‚ z firmÄ… od 2000 r., kiedy to objÄ…Ĺ‚ odpowiedzialność za serwis w segmencie rynku Automatyzacja PrzemysĹ‚u. W 2003. doĹ‚Ä…czyĹ‚ do zarzÄ…du jednostki biznesowej Electric Drives&Controls Bosch Rexroth AG, a w 2004 r. objÄ…Ĺ‚ funkcjÄ™ przewodniczÄ…cego tej jednostki. Od 2008 r. byĹ‚ czĹ‚onkiem zarzÄ…du, zaĹ› w poĹ‚owie 2010 r. zostaĹ‚ prezesem. !" # "

AUTOMATYKA


Z BRANĹťY

SIEMENS PRZEJMUJE FIRMĘ CD-ADAPCO Siemens i CD-adapco zawarĹ‚y umowÄ™ zakupu akcji sankcjonujÄ…cÄ… przejÄ™cie firmy CD-adapco przez Siemens. Cena zakupu to 970 mln dolarĂłw. CD-adapco jest globalnÄ… spółkÄ… dziaĹ‚ajÄ…cÄ… w branĹźy symulacji projektowych, oferujÄ…cÄ… oprogramowanie komputerowe wykorzystywane w szerokim zakresie dyscyplin naukowych, takich jak dynamika pĹ‚ynĂłw (CFD), mechanika ciaĹ‚ staĹ‚ych (CSM), przenoszenie ciepĹ‚a, dynamika czÄ…stek, przepĹ‚ywy reakcyjne, elektrochemia, akustyka i reologia. â€“ W ramach realizowanego obecnie programu Vision 2020, Siemens dokonuje przejÄ™cia firmy CD-adapco, koncentrujÄ…c siÄ™ w coraz wiÄ™kszym stopniu na rozwoju w sektorze cyfrowym oraz rozszerzajÄ…c portfolio rozwiÄ…zaĹ„ oferowanych w branĹźy oprogramowania przemysĹ‚owego. Oprogramowanie symulacyjne odgrywa niezwykle waĹźnÄ… rolÄ™, umoĹźliwiajÄ…c klientom szybsze wprowadzanie na rynek lepszych produktĂłw oferowanych po niĹźszych cenach. DziÄ™ki przejÄ™ciu CD-adapco pozyskujemy cieszÄ…cego siÄ™ stabilnÄ… pozycjÄ… technologicznego lidera. Transakcja ta pozwoli nam uzupeĹ‚nić nasze portfolio Ĺ›wiatowej klasy oprogramowania przemysĹ‚owego oraz realizować strategiÄ™ polegajÄ…cÄ… na dalszym rozszerzaniu dziaĹ‚alnoĹ›ci na rynkach cyfrowych – mĂłwi Klaus Helmrich, czĹ‚onek zarzÄ…du Siemens (na zdjÄ™ciu). CD-adapco stanie siÄ™ częściÄ… jednostki biznesowej Siemens PLM Software dziaĹ‚ajÄ…cej w ramach branĹźy Digital Factory (DF).

LGBS POLSKA ZMIENIA NAZWĘ NA EUVIC SÄ…d zarejestrowaĹ‚ zmianÄ™ nazwy firmy LGBS Polska na EUVIC. W struktury nowej spółki weszĹ‚y dawny LGBS, a takĹźe Grupa Spot. Trwa teĹź proces inkorporacji Fild.NET. Obie firmy wchodziĹ‚y wczeĹ›niej w skĹ‚ad Grupy Technologicznej EUVIC, ktĂłra jest jedynÄ… w tej części Europy federacjÄ… spółek informatycznych. LGBS zdecydowaĹ‚ siÄ™ na zmianÄ™ nazwy po 10 latach dziaĹ‚alnoĹ›ci. Wraz z niÄ… zostaĹ‚a teĹź zmieniona identyfikacja wizualna firmy oraz wszystkie materiaĹ‚y marketingowe, w tym korporacyjna strona internetowa. UspĂłjniona zostaĹ‚a takĹźe oferta wszystkich firm z grupy, na ktĂłrÄ… skĹ‚adajÄ… siÄ™ usĹ‚ugi w zakresie: outsourcingu IT, tworzenia, rozwoju i testĂłw oprogramowania, wdroĹźenia rozwiÄ…zaĹ„ wiodÄ…cych producentĂłw (w zakresie business intelligence, cloud computing, ERP), integracja aplikacji oraz IT help desk. Ĺ Ä…cznie w EUVIC i powiÄ…zanych z niÄ… firmach jest zatrudnionych ponad 1400 inĹźynierĂłw pracujÄ…cych w biurach w Warszawie, WrocĹ‚awiu, Krakowie, Gdyni, Katowicach, Gliwicach, Bielsku-BiaĹ‚ej, CzÄ™stochowie, WrocĹ‚awiu, Rzeszowie, BiaĹ‚ymstoku, a takĹźe w Wiedniu i Nowym Jorku, a liczba klientĂłw to blisko 1000 organizacji na caĹ‚ym Ĺ›wiecie. +.1 )

R E K L A M A

%

FIRMA APS WYKUPIĹ A UDZIAĹ Y ELREM Firma Automatyka-Pomiary-Sterowanie kupiĹ‚a ZakĹ‚ad Remontowo-UsĹ‚ugowy Instalacji i UrzÄ…dzeĹ„ Elektroenergetycznych Elrem z siedzibÄ… w BiaĹ‚ymstoku, stajÄ…c siÄ™ wĹ‚aĹ›cicielem 100 % udziaĹ‚Ăłw w spółce i tworzÄ…c tym samym grupÄ™ kapitaĹ‚owÄ…. Nadal sÄ… to jednak dwa niezaleĹźnie prowadzone podmioty gospodarcze. – Firmy wzajemnie uzupeĹ‚niajÄ… siÄ™ w ofercie dla energetyki – oprĂłcz automatyki przemysĹ‚owej dysponujemy firmÄ… doskonale osadzonÄ… w wykonywaniu ukĹ‚adĂłw zasilania obiektĂłw przemysĹ‚owych i majÄ…cÄ… bogate referencje. Oznacza to, Ĺźe jesteĹ›my jeszcze bardziej konkurencyjni na rynku – podkreĹ›la BogusĹ‚aw Ĺ Ä…cki, prezes zarzÄ…du APS (na zdjÄ™ciu).

3/2016

13


Z BRANĹťY

EMERSON Z CERTYFIKATEM ISO 9001 Pion firmy Emerson zajmujÄ…cy siÄ™ napÄ™dami i silnikami uzyskaĹ‚ certyfikat systemu zarzÄ…dzania jakoĹ›ciÄ… ISO 9001:2008. Certyfikat obejmuje 20 placĂłwek Control Techniques i Leroy-Somer (tzw. „centrĂłw automatyzacjiâ€?) w Europie Zachodniej, a do 2017 r. majÄ… do nich doĹ‚Ä…czyć kolejne zakĹ‚ady. System zarzÄ…dzania jakoĹ›ciÄ… wdroĹźony przez firmÄ™ Emerson oparty jest na podrÄ™czniku jakoĹ›ci i na 11 nowych podstawowych procesach obejmujÄ…cych centra automatyzacji. Procesy zostaĹ‚y opracowane i wprowadzone przez miÄ™dzynarodowy zespół pracownikĂłw Control Techniques i Leroy-Somer. KaĹźdy czĹ‚onek zespoĹ‚u prawie rok pracujÄ…cego nad projektem posiadaĹ‚ specjalistycznÄ… wiedzÄ™ i doĹ›wiadczenie w okreĹ›lonej dziedzinie zarzÄ…dzania jakoĹ›ciÄ…. ZakĹ‚ad Emerson we WĹ‚oszech, jako gĹ‚Ăłwna z 20 placĂłwek w Europie Zachodniej, uzyskaĹ‚ certyfikat nadany przez niezaleĹźny organ certyfikacyjny DNV-GL, a do 2017 r. certyfikacja bÄ™dzie obejmować Ĺ‚Ä…cznie 28 zakĹ‚adĂłw na caĹ‚ym Ĺ›wiecie, w tym w RPA, Indiach i Dubaju. Certyfikacja ISO 9001 pozwala pionowi napÄ™dĂłw i silnikĂłw Emerson pokazać, Ĺźe oferuje on produkty i usĹ‚ugi jednolicie wysokiej jakoĹ›ci, a jednoczeĹ›nie usprawnia procesy i umoĹźliwia podniesienie efektywnoĹ›ci dziaĹ‚ania. +%

14

MATERIAĹ OZNAWSTWO – NOWY SEKTOR TARGĂ“W EUROLAB 2016 NajwaĹźniejsze wydarzenie branĹźy laboratoryjnej – 18. MiÄ™dzynarodowe Targi Analityki i Technik Pomiarowych EuroLab – odbÄ™dÄ… siÄ™ od 12 do 14 kwietnia 2016 r. w warszawskim Centrum Targowo-Kongresowym MT Polska. EuroLab to miejsce prezentacji ofert polskich i zagranicznych producentĂłw i dostawcĂłw wyposaĹźenia laboratoriĂłw, aparatury analitycznej, sprzÄ™tu optycznego, kontrolno-pomiarowego czy substancji chemicznych. Do grona wystawcĂłw naleşą rĂłwnieĹź przedstawiciele instytucji certyfikujÄ…cych oraz firm i jednostek posiadajÄ…cych rozwiÄ…zania i usĹ‚ugi dla laboratoriĂłw. W tym roku do sektorĂłw reprezentowanych na targach, tj. analityki chemicznej, biotechnologii i Life Science, metrologii i badaĹ„ jakoĹ›ci, diagnostyki laboratoryjnej, nanotechnologii i techniki kryminalistycznej, doĹ‚Ä…czyĹ‚o materiaĹ‚oznawstwo. Znaczenie badaĹ„ materiaĹ‚owych we współczesnej nauce uzasadnia wydzielenie tej dziedziny jako osobnego obszaru tematycznego targĂłw. Badania te stanowiÄ… niezbÄ™dne ogniwo przy opracowywaniu produktĂłw, materiaĹ‚Ăłw czy rozwiÄ…zaĹ„ stosowanych praktycznie w kaĹźdej dziedzinie przemysĹ‚u. Analiza struktur róşnych klas materiaĹ‚Ăłw, konieczność ich dopracowywania pozwala tworzyć materiaĹ‚y o poşądanych wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ciach.

RADPOL Ĺ Ä„CZY SIĘ Z FINPOLEM

SEMINARIUM ONT NA TARGACH AUTOMATICON

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Radpolu, producenta i dostawcy zaawansowanych produktĂłw dla energetyki, ciepĹ‚ownictwa, instalacji wodnych, kanalizacyjnych i gazowych, podjęło decyzjÄ™ o poĹ‚Ä…czeniu ze spółkÄ… zaleĹźnÄ… – Finpol Rohr. Producent systemĂłw preizolowanych dla podziemnych i napowietrznych sieci ciepĹ‚owniczych oraz do przesyĹ‚u innych mediĂłw od czerwca 2013 r. jest częściÄ… Grupy KapitaĹ‚owej Radpol. PoĹ‚Ä…czenie Finpol Rohr z Radpolem to nie tylko zmiany prawne, ale przede wszystkim przeniesienie zakĹ‚adu z Warszawy do Kolonii Prawiedniki k. Lublina, gdzie obecnie funkcjonuje zakĹ‚ad Rurgaz. DziÄ™ki tej zmianie Radpol spodziewa siÄ™ oszczÄ™dnoĹ›ci w wysokoĹ›ci okoĹ‚o 2,5 mln zĹ‚ rocznie. Co wiÄ™cej, spółka nie bÄ™dzie juĹź ponosić kosztĂłw zdarzeĹ„ jednorazowych zwiÄ…zanych z tÄ… reorganizacjÄ…, ktĂłre w mijajÄ…cym roku istotnie obniĹźyĹ‚y wyniki finansowe. – W 2016 r. bÄ™dziemy prowadzić dziaĹ‚alność juĹź jako pojedynczy i silny podmiot, bez spółek powiÄ…zanych. Ten krok pozwoli nam maksymalizować efekty synergii w dywizji ciepĹ‚owniczej oraz usprawni procesy decyzyjne i obniĹźy koszty – ocenia Daniel Dajewski, prezes zarzÄ…du spółki Radpol.

Firma Oprogramowanie Naukowo-Techniczne zaprasza na seminarium zatytuĹ‚owane „MATLAB i Simulink Ĺ›rodowiskiem projektowania systemĂłw automatykiâ€?, ktĂłre odbÄ™dzie siÄ™ podczas najbliĹźszej edycji targĂłw Automaticon, 3 marca w warszawskim Centrum EXPO XXI w sali B-1 o godzinie 11.00. Podczas wystÄ…pienia przedstawione zostanÄ… narzÄ™dzia pakietu MATLAB i Simulink pomocne przy projektowaniu systemĂłw automatyki. Na przykĹ‚adzie modelowania i symulacji systemu sterowania redundantnym ukĹ‚adem chĹ‚odzenia zaprezentowana zostanie metodyka Model-Based Design. Podczas seminarium wykorzystane zostanÄ… narzÄ™dzia do Ĺ‚Ä…czenia i Ĺ›ledzenia wymagaĹ„, a takĹźe testowania oraz badania pokrycia modelu. Pokazany bÄ™dzie rĂłwnieĹź proces automatycznej generacji kodu w jÄ™zyku ST zgodnym z normÄ… IEC 61131 dla sterownikĂłw PLC.

*

2

AUTOMATYKA


www.schmersal.pl VIGO SYSTEM – 25 PROC. WZROSTU SPRZEDAŝY W 2015 R.

Zapraszamy na targi AUTOMATICON 2016 Stoisko B 10 Hala I

Notowana na gieĹ‚dzie firma Vigo System, producent zaawansowanych detektorĂłw podczerwieni, zamknęła miniony rok okoĹ‚o 25,6 mln zĹ‚ przychodĂłw. Wzrost sprzedaĹźy osiÄ…gniÄ™to dziÄ™ki zamĂłwieniom z segmentu bezpieczeĹ„stwa transportu, przemysĹ‚u i przemysĹ‚u obronnego. – 2015 r. pod wieloma wzglÄ™dami okazaĹ‚ siÄ™ przeĹ‚omowym dla VIGO System. W spółce pĹ‚ynnie dokonaĹ‚a siÄ™ zmiana pokoleniowa na kluczowych dla jej funkcjonowania stanowiskach, przeprowadzona zostaĹ‚a reorganizacja strategicznych dziaĹ‚Ăłw, a rewolucyjne wrÄ™cz zmiany miaĹ‚y miejsce w obszarze sprzedaĹźy – mĂłwi Adam Piotrowski, prezes VIGO System. W ocenie zarzÄ…du firmy wysoka dynamika wzrostu przychodĂłw, ktĂłra w 2015 r. wyniosĹ‚a 25 %, zostanie utrzymana takĹźe w tym roku, a motorem napÄ™dowym sprzedaĹźy bÄ™dzie m.in. uruchomienie sprzedaĹźy nowych moduĹ‚Ăłw detekcyjnych do zastosowaĹ„ przy pomiarach emisji i kontroli jakoĹ›ci powietrza, ktĂłre powinny trafić na rynek jeszcze w tym kwartale i wdroĹźenie do produkcji detektorĂłw opartych na technologii MBE, ktĂłre zaplanowano na poĹ‚owÄ™ roku. Firma nadal teĹź realizuje plan automatyzacji produkcji.

Ogromny krok

AZM400 nowa blokada bezpieczeĹ„stwa „ &MWXEFMPR] RETĂœH^ER] WMPRMOMIQ IPIOXV]G^R]Q W[SV^IÄ„ V]KPYNĂˆG] „ 7MÄ‚E V]KPYNĂˆGE 2 „ 3HV]KPS[ERMI TSQMQS TSTV^IG^RIN WMÄ‚] RE[IX 2 „ ([YOEREÄ‚S[] W]KREÄ‚ WXIVYNĂˆG] V]KPS[ERMIQ

1 & %

VIGO SYSTEM – 25 PROC. TME ROZSZERZA WZROST SPRZEDAŝY DZIAŠALNOŚĆ W 2015 R. Multisort Elektronik otworzyła Firma Transfer

„ 40 I /EX 7-0 HPE JYROGNM V]KPS[ERME

biuro w Eindhoven, w Holandii. Jest to juĹź siĂłdme biuro zagraniczne spółki, ktĂłra obecna jest takĹźe w Czechach, SĹ‚owacji, Rumunii, Hiszpanii, Niemczech i na WÄ™grzech. Decyzja o zaĹ‚oĹźeniu kolejnej spółki jest istotnÄ… częściÄ… strategii firmy Transfer Multisort Elektronik, ktĂłra zakĹ‚ada dalszy rozwĂłj dziaĹ‚alnoĹ›ci na rynkach europejskich. Pracownicy holenderskiego biura TME bÄ™dÄ… odpowiedzialni przede wszystkim za wspieranie lokalnych klientĂłw, zarĂłwno biznesowych, jak i indywidualnych oraz fachowe doradztwo w zakresie oferty produktowej. Teraz sprzedaĹź towarĂłw na terytorium Holandii prowadzona bÄ™dzie przez spółkÄ™ holenderskÄ…, ktĂłra wystawiać bÄ™dzie faktury ze stawkÄ… VAT obowiÄ…zujÄ…cÄ… w Holandii.

&I^TMIG^IÄ„WX[S SH TVSJIWNSREPMWXÂś[

o

f

$ * ' 3 ' ' * * !& $ * %

3/2016

R E K L A M A

+

s a f e ty


PRODUKTY

WSZECHSTRONNY ROBOT WSPĂ“Ĺ PRACUJÄ„CY FANUC FANUC wprowadziĹ‚ w 2015 r. pierwszego zielonego robota CR-35iA, zasĹ‚ugujÄ…cego na miano najsilniejszego robota współpracujÄ…cego na Ĺ›wiecie. W odpowiedzi na szerokie zainteresowanie rynku japoĹ„ski producent poszerza ofertÄ™ – w pierwszej poĹ‚owie 2016 r. firma zaprezentuje mniejszy model zielonego robota współpracujÄ…cego – CR-7iA o udĹşwigu 7 kg, ktĂłrego mocnÄ… stronÄ… bÄ™dzie wszechstronność zastosowaĹ„. Robot charakteryzuje siÄ™ wysokim poziomem zaawansowania zintegrowanych w nich systemĂłw bezpieczeĹ„stwa, ktĂłre decydujÄ… o tym, Ĺźe roboty nowej generacji mogÄ… pracować ramiÄ™ w ramiÄ™ z czĹ‚owiekiem, bez potrzeby instalowania tradycyjnych ogrodzeĹ„, uniemoĹźliwiajÄ…cych kontakt operatora z robotem w czasie pracy. Najnowszy robot współpracujÄ…cy doskonale sprawdzi siÄ™ szczegĂłlnie podczas wykonywania operacji realizowanych w ograniczonych przestrzeniach. PoĹ‚Ä…czenie precyzyjnych ruchĂłw robota z doĹ›wiadczeniem operatora sprawi, Ĺźe poszczegĂłlne procesy bÄ™dÄ… mogĹ‚y być realizowane znacznie szybciej, pĹ‚ynniej i wygodniej.

NOWA PRZEKĹ ADNIA HYDROSTATYCZNA BOSCH REXROTH

PrzekĹ‚adnia hydrostatyczna skĹ‚adajÄ…ca siÄ™ z pompy A24VG oraz silnikĂłw A6VM serii 71 to rozwiÄ…zanie, ktĂłre pozwala zaoszczÄ™dzić przestrzeĹ„ montaĹźowÄ… w maszynie oraz zmniejszyć jej masÄ™ w odniesieniu do tradycyjnego ukĹ‚adu dwĂłch pomp 2 x A4VG. DziÄ™ki temu uzyskano niĹźsze koszty eksploatacji maszyny oraz zredukowano zuĹźycie paliwa. Duşą zaletÄ… tych jednostek hydraulicznych jest moĹźliwość pracy przy wysokim ciĹ›nieniu roboczym: 450 barĂłw przy pracy ciÄ…gĹ‚ej oraz do 500 barĂłw ciĹ›nienia chwilowego. Cechy charakterystyczne pompy tĹ‚okowo-osiowej o zmiennej wydajnoĹ›ci A24VG to m.in.: podwĂłjna pompa o zmiennej wydajnoĹ›ci z dwoma zespoĹ‚ami wirujÄ…cymi o wychylnych tarczach dla napÄ™dĂłw hydrostatycznych w obiegu zamkniÄ™tym; zawory przelewowe wysokiego ciĹ›nienia z funkcjÄ… zaworĂłw antykawitacyjnych; wysoki poziom ciĹ›nienia pozwalajÄ…cy na uzyskanie wysokiej sprawnoĹ›ci ukĹ‚adu; kompaktowe wymiary do instalacji w maĹ‚ych przestrzeniach i szeroka gama regulatorĂłw dla wszystkich waĹźnych aplikacji.

2.)

!" # "

STEROWNIK NADRZĘDNY W SERII E-LINE Sterownik PCD1.M2220-C15 firmy Saia Burgess Controls peĹ‚ni w rodzinie E-Line funkcjÄ™ jednostki nadrzÄ™dnej (stacji master). W poĹ‚Ä…czeniu z programowalnymi moduĹ‚ami RIO serii E-Line urzÄ…dzenie jest znakomitym rozwiÄ…zaniem do obsĹ‚ugi funkcji sterowania w wielu róşnorodnych aplikacjach (np. instalacjach infrastrukturalnych albo piÄ™trowych w automatyce budynkowej). Programowalne moduĹ‚y zdalnych wejść/wyjść RIO serii E-Line gwarantujÄ… autonomicznÄ… i ciÄ…gĹ‚Ä… pracÄ™ urzÄ…dzeĹ„ nawet w przypadku awarii komunikacji ze stacjÄ… master. Web serwer zintegrowany w sterowniku PCD1.M2220-C15 pozwala na lokalne i zdalne zarzÄ…dzanie.

16

Sterownik jest wyposaĹźony w dwuportowy switch ethernetowy, dwa interfejsy RS-45, USB i NFC, a takĹźe cztery wejĹ›cia cyfrowe i dwa analogowe. DziÄ™ki opcji rozbudowy za pomocÄ… dedykowanych moduĹ‚Ăłw moĹźliwoĹ›ci sterownika moĹźna rozszerzyć o komunikacjÄ™ w sieciach Modbus, M-Bus, LON, BACnet, Dali, KNX i EnOcean. MoĹźliwe jest takĹźe zwiÄ™kszenie liczby obsĹ‚ugiwanych wejść/wyjść. Konstrukcja sterownika pozwala na zabudowÄ™ w standardowych rozdzielniach elektrycznych. /

AUTOMATYKA


PRODUKTY

CHWYTAK ANTROPOMORFICZNY SVH FIRMY SCHUNK Chwytaki przenoszÄ…ce przedmioty, manipulujÄ…ce nimi, czy nawet kotrolujÄ…ce siĹ‚Ä™ zacisku to coraz częściej za maĹ‚o, aby speĹ‚nić oczekiwania klientĂłw. W niedalekiej przyszĹ‚oĹ›ci konieczne bÄ™dzie zastosowanie rozwiÄ…zaĹ„, ktĂłre umoĹźliwiÄ… operowanie detalami co najmniej w takim stopniu, w jakim robi to ludzka rÄ™ka. Nowy, piÄ™ciopalczasty model chwytaka antropomorficznego SVH firmy SCHUNK jest kolejnym krokiem w przyszlość, przy-

bliĹźajÄ…cym nas do speĹ‚nienia tych oczekiwaĹ„. WyposaĹźona w dziewięć napÄ™dĂłw „dĹ‚oĹ„â€? idealnie nadaje siÄ™ do realizacji róşnych aplikacji przenoszenia i manipulowania. Czujniki taktylne w poĹ‚Ä…czeniu z elastycznymi powierzchniami chwytajÄ…cymi umoĹźliwiajÄ… Ĺ‚apanie z okreĹ›lonÄ… siĹ‚Ä… i zapewniajÄ… pewny chwyt bez ryzyka wypadniÄ™cia, defomacji czy zniszczenia detalu.

4 ' ( :8 0 8?9?88 !$ 4 EE ;E7 E? 88 # EE ;E7 E? E? 9% B* 4 !" (4! % '''4* 4 !" (4! %

TECHNOLOGIA MAPP VIEW FIRMY B&R DziÄ™ki technologii mapp View firma B&R oferuje obecnie dostÄ™p do szerokiego Ĺ›wiata technologii sieciowych (web) bezpoĹ›rednio ze Ĺ›rodowiska inĹźynierskiego. Po raz pierwszy inĹźynierowie-automatycy majÄ… wszystkie narzÄ™dzia potrzebne do stworzenia wydajnych i intuicyjnych rozwiÄ…zaĹ„ HMI. Technologia mapp View w 100 % opiera siÄ™ na standardach sieciowych. DziÄ™ki temu zawartość moĹźna oglÄ…dać na kaĹźdym urzÄ…dzeniu wyjĹ›ciowym, a nawet dostosować do konkretnego uĹźytkownika czy grupy uĹźytkownikĂłw. Tym, co gwarantuje wyjÄ…tkowość technologii mapp View jest sposĂłb, w jaki integruje ona technologiÄ™ web bezpoĹ›rednio ze Ĺ›rodowiskiem inĹźynierskim. ChociaĹź rozwiÄ…zanie mapp View jest zbudowane na bazie

HTML5, CSS3 i JavaScript, programiĹ›ci automatyki nie muszÄ… posĹ‚ugiwać siÄ™ tymi jÄ™zykami. Wszystkie funkcjonalnoĹ›ci GUI sÄ… zamkniÄ™te w moduĹ‚owych elementach sterujÄ…cych, nazywanych widgetami, ktĂłre po prostu przeciÄ…ga siÄ™ w odpowiednie miejsce (drag and drop) i konfiguruje. PoniewaĹź zawartość i ukĹ‚ad sÄ… oddzielone, projekty moĹźna dopasowywać w kaĹźdym momencie, a nawet wykorzystywać na innej maszynie. 4 $ $&5 ( 660 789:;< $ 5 4 7= >: 78 ?88 9% @! 4* B/ 9 % 4! % '''4/ 9 % 4! %

GĹ OWICA UHF F192 Z DALEKIM ZAKRESEM DZIAĹ ANIA DziÄ™ki zakresowi dziaĹ‚ania do 6 m gĹ‚owica F192 idealnie nadaje siÄ™ do aplikacji, w ktĂłrych wymagany jest daleki zasiÄ™g. UrzÄ…dzenie umoĹźliwia odczyt multitagowy – jest w stanie czytać i nadpisywać do 200 tagĂłw jednoczeĹ›nie, co zapewnia bardzo szybkÄ… przepustowość i w rezultacie zwiÄ™kszenie produktywnoĹ›ci. Bez wzglÄ™du na to, czy jest to przemysĹ‚ samochodowy, intralogistyka lub transport, gĹ‚owice UHF odczytu/zapisu dziaĹ‚ajÄ… niezawodnie nawet w cięşkich warunkach i wysokiej temperaturze, zaleĹźnie od wymaganych zakresĂłw dziaĹ‚ania. Dodatkowo gĹ‚owice gwarantujÄ… wysoki poziom elastycznoĹ›ci: polaryzacja anteny dla niezawodnej identyfikacji tagĂłw moĹźe być ustawiona rÄ™cznie jako pozioma lub pionowa, albo automatycznie dla kaĹźdego procesu odczytu/zapisu, w zaleĹźnoĹ›ci od aplikacji.

3/2016

GĹ‚owica UHF ma stopieĹ„ ochrony IP67 i trwaĹ‚Ä… metalowÄ… podstawÄ™. InnÄ… istotnÄ… zaletÄ… jest moĹźliwość wykorzystania gĹ‚owicy w kaĹźdym kraju. UrzÄ…dzenie speĹ‚nia wszystkie wymogi stawiane w poszczegĂłlnych krajach, takie jak maksymalna moc transmisji czy wykorzystane pasmo czÄ™stotliwoĹ›ci. Zdecydowanie uĹ‚atwia to bezproblemowÄ… integracjÄ™ systemu. Seria gĹ‚owic odczytu/ zapisu UHF cechuje siÄ™ takĹźe kompaktowÄ… i wytrzymaĹ‚Ä… obudowÄ… oraz znakomitÄ… sygnalizacjÄ… LED, ktĂłra pozwala kontrolować poprawne dziaĹ‚anie nawet z dalekiego zakresu. 4 ' =E0 869>E? F $ ' 4 EE E?7 <; ;8 9% B* 4* ** 9 !" 4! % '''4* ** 9 !" 4! %

17


PRODUKTY

DATAMAN 150/260 – NOWA GENERACJA CZYTNIKĂ“W KODĂ“W Firma Cognex wprowadziĹ‚a do oferty nowÄ… seriÄ™ stacjonarnych czytnikĂłw kodĂłw Dataman 150/260 dla odczytu kodĂłw kreskowych i data matrix (bez wzglÄ™du na ich sposĂłb znakowania – etykieta, DPM), ktĂłre zapewniajÄ… bardzo duşą wydajność, elastyczność oraz Ĺ‚atwość uĹźytkowania. Czytniki DataMan 150/260 uzyskujÄ… najwyĹźsze poziomy odczytu kodĂłw dziÄ™ki platformie korzystajÄ…cej z najnowszych algorytmĂłw dekodujÄ…cych. Algorytm 1DMax z Hotbars II umoĹźliwia odczyt uszkodzonych i źle nadrukowanych kodĂłw kreskowych 1-D, majÄ…cych rozdzielczość 0,8 px na moduĹ‚ (PPM). Algorytm 2DMax zapewnia stabilny odczyt kodĂłw 2-D, bez wzglÄ™du na ich jakość, sposĂłb znakowania oraz powierzchniÄ™ nadruku. Dodatkowo, dziÄ™ki opatentowanej technologii PowerGrid, czytniki umoĹźliwiajÄ… lokalizacjÄ™ i odczyt kodĂłw, nawet w przypadku uszkodzenia lokalizatora L oraz zakĹ‚Ăłcenia strefy ciszy. WiÄ™cej informacji moĹźna znaleźć na stronach firmy Eltron: www.sklep.eltron.pl i www.eltron.pl. ELTRON 4 F G! ;/0 ?898;= F ! ' 4 ;= 6:6 <; ??0 # ;= 6:6 <7 7: 9% B 4* '''4 4*

KONCEPCJA THERMAL DESIGN INTEGRATION

18

NOWE ROZWIÄ„ZANIA MBED W OFERCIE RS COMPONENTS

W trakcie targĂłw SPS IPC Drives 2015 firmy: Eplan, Phoenix Contact i Rittal wspĂłlnie zaprezentowaĹ‚y koncepcjÄ™ Thermal Design Integration, ktĂłra daje nowe moĹźliwoĹ›ci dla standardowej konstrukcji szaf sterowniczych z energooszczÄ™dnymi systemami klimatyzacji. To zintegrowane rozwiÄ…zanie obejmuje cyfrowe dane produktĂłw, oprogramowanie oparte na planowaniu projektĂłw i nowo opracowane rozwiÄ…zania z zakresu systemĂłw klimatyzacji. Daje ona uĹźytkownikom zajmujÄ…cym siÄ™ inĹźynieriÄ… szaf sterowniczych istotne ulepszenia w zakresie projektowania, chĹ‚odzenia i zapewnienia bezawaryjnej pracy szaf. DziÄ™ki tej koncepcji projektanci mogÄ… weryfikować ukĹ‚ady montaĹźowe z uwzglÄ™dnieniem parametrĂłw termicznych oraz interaktywnie dobierać optymalne systemy klimatyzacji. Co wiÄ™cej, wirtualne planowanie 3D w Eplan Pro Panel zostanie jesieniÄ… 2016 r. rozszerzone o nowÄ… funkcjonalność, pozwalajÄ…cÄ… na oznaczanie kolorami zainstalowanych komponentĂłw w zaleĹźnoĹ›ci od gÄ™stoĹ›ci wydzielanego ciepĹ‚a, na podstawie maksymalnej mocy cieplnej wydzielanej na komponencie. Projektanci otrzymajÄ… rĂłwnieĹź informacje dotyczÄ…ce rozkĹ‚adu ciepĹ‚a w caĹ‚ej szafie sterowniczej.

Firma RS Components rozszerzyĹ‚a portfolio produktĂłw ARM mbed o innowacyjne rozwiÄ…zania mbed, przeznaczone do projektĂłw zapewniajÄ…cych Ĺ‚Ä…czność i bezpieczeĹ„stwo oraz charakteryzujÄ…cych siÄ™ niskim zuĹźyciem energii. Pierwsze z nich – system operacyjny mbed OS, ktĂłry moĹźna bezpĹ‚atnie pobrać ze strony mbed.com/technology/os â€“ jest narzÄ™dziem umoĹźliwiajÄ…cym tworzenie skalowalnych ukĹ‚adĂłw do obsĹ‚ugi zĹ‚oĹźonej sieci IoT i projektowanie ukĹ‚adĂłw IoT z wykorzystaniem rozwiÄ…zaĹ„ programistycznych stosowanych z powodzeniem w sieciach Web 2.0 i smartfonach. Jest wyposaĹźony we wbudowany protokół bezpieczeĹ„stwa IP, moduĹ‚y i interfejsy zapewniajÄ…ce Ĺ‚Ä…czność, obsĹ‚ugujÄ…ce gĹ‚Ăłwne standardy, takie jak Bluetooth Smart, Wi-Fi, energooszczÄ™dny protokół sieciowy Thread oraz 6LowPAN i GSM. Drugi produkt to Freescale Freedom-K64F – pĹ‚ytka zapewniajÄ…ca projektowanie ukĹ‚adĂłw z obsĹ‚ugÄ… systemu operacyjnego mbed OS. System mbed OS i stos sieciowy Thread, obsĹ‚ugiwane przez wbudowany mikrokontroler Kinetis K64F, idealnie nadajÄ… siÄ™ do aplikacji inteligentnych budynkĂłw. PĹ‚ytka jest takĹźe wyposaĹźona w akcelerometr i magnetometr MEMS stanowiÄ…cy w peĹ‚ni funkcjonalny e-kompas, gniazdo karty microSD oraz port Ethernet. Rozmieszczenie wyprowadzeĹ„ jest zgodne z pĹ‚ytkÄ… Arduino R3, co daje moĹźliwość Ĺ‚atwego stosowania licznych rozszerzeĹ„ i dodawania nowych funkcji, takich jak radio 2,4 GHz, RFID czy Ĺ‚Ä…cznoĹ›ci komĂłrkowej.

+*

) %*

AUTOMATYKA


PRODUKTY

INTERFEJSY IMX DLA APLIKACJI NA CAĹ YM ĹšWIECIE DziÄ™ki wielu nowym miÄ™dzynarodowym certyfikatom separatory Ex serii IMX12 mogÄ… być stosowane na caĹ‚ym Ĺ›wiecie. Interfejsy majÄ… ATEX dla Europy, NEPSI dla Chin, Inmetro dla Brazylii (wybrane typy), miÄ™dzynarodowy certyfikat IEC-Ex oraz UL dla Ameryki Północnej (wybrane typy). WĹ›rĂłd szerokiej oferty urzÄ…dzeĹ„ serii IMX sÄ… rĂłwnieĹź rozwiÄ…zania przeznaczone do stosowania w ukĹ‚adach bezpieczeĹ„stwa do poziomu SIL 2. ModuĹ‚y o szerokoĹ›ci 12,5 mm gwarantujÄ… najwiÄ™kszÄ… gÄ™stość upakowania sygnaĹ‚Ăłw w szafach oraz

doskonaĹ‚Ä… dokĹ‚adność przetwarzania. Ponadto wzmacniacz separujÄ…cy Ex IMX12-DI obsĹ‚uguje sygnaĹ‚y czÄ™stotliwoĹ›ciowe do 15 000 Hz, ktĂłrych przetwarzanie byĹ‚o wczeĹ›niej moĹźliwe tylko za pomocÄ… dodatkowych urzÄ…dzeĹ„.

Your Global Automation Partner

4 F ! ' ( ==?0 :?9>67 * 4 ;; ::6 :> 880 # ;; ::6 :> 8= 9% * B !(4! % '''4 !(4*

LEPSZA WYDAJNOŚĆ DZIĘKI DZIELONYM Ĺ OĹťYSKOM WALCOWYM Zoptymalizowane Ĺ‚oĹźyska walcowe firmy NSK, zaprojektowane specjalnie do stosowania w konwertorach hutniczych i liniach ciÄ…gĹ‚ego odlewania, zapewniajÄ… liczne korzyĹ›ci dla klientĂłw, dziÄ™ki wykorzystaniu do 30 % szerszych waĹ‚eczkĂłw przenoszÄ…cych wiÄ™ksze obciÄ…Ĺźenia. ŠoĹźyska charakteryzujÄ… siÄ™ rĂłwnieĹź dĹ‚uĹźszymi interwaĹ‚ami wymian, co pomaga uĹźytkownikom minimalizować przestoje. KolejnÄ… zaletÄ… jest uszczelka labiryntowa, ktĂłra zapewnia Ĺ›cisĹ‚e uszczelnienie bez wzglÄ™du na zmianÄ™ rozszerzalnoĹ›ci materiaĹ‚u Ĺ‚oĹźyska powodowanÄ… przez wahania temperatury walcarki. WyĹźsze obciÄ…Ĺźenia, ktĂłre wytrzymujÄ… zoptymalizowane Ĺ‚oĹźyska walcowe, pozwalajÄ… na stosowanie

wiÄ™kszej liczby mniejszych rolek transportowych przypadajÄ…cych na segment systemu transportowego. Klienci mogÄ… wybierać wĹ›rĂłd Ĺ‚oĹźysk dopasowanych do Ĺ›rednic waĹ‚Ăłw w zakresie 100–190 mm. WiÄ™ksze rozmiary, od 160 mm w gĂłrÄ™, sÄ… przeznaczone zwykle do stosowania w systemach rolek transportowych. Ĺ oĹźyska doskonale sprawdzajÄ… siÄ™ w nowych instalacjach, jak i w przypadkach modernizacji instalacji, gdy walcownie dostosowujÄ… istniejÄ…ce linie ciÄ…gĹ‚ego odlewania do cięşszych obciÄ…ĹźeĹ„ lub do osiÄ…gania dĹ‚uĹźszych okresĂłw uĹźytkowania. 2 ,

R E K L A M A

3/2016

19


PRODUKTY

KAMERA TERMOWIZYJNA FLIR TG130

PRZETWORNIK TEMPERATURY T15 Firma WIKA wprowadziĹ‚a do oferty cyfrowy przetwornik temperatury T15, dostÄ™pny w dwĂłch wersjach: do montaĹźu w gĹ‚Ăłwce pomiarowej i na szynie z bardzo wydajnÄ… elektronikÄ… i zoptymalizowanÄ… konstrukcjÄ… obudowy. Przetwornik z analogowym sygnaĹ‚em przetwarza sygnaĹ‚ z sensora rezystancyjnego (Pt 100 i Pt 1000) i potencjometru. Jest gotowy do pracy w mniej niĹź 3 s i gwarantuje bardzo duşą dokĹ‚adność: od 0,1 % zakresu przy prÄ™dkoĹ›ci pomiaru do 20 wartoĹ›ci na sekundÄ™. Model T15 speĹ‚nia rĂłwnoczeĹ›nie wysokie standardy bezpieczeĹ„stwa, zalecane przede wszystkim przez NAMUR i dotyczÄ…ce ochrony EMC. Sygnalizuje i monitoruje przepalanie sensora. Przetwornik ten jest certyfikowany zgodnie z normÄ… DIN EN 61326-2-3:2013 ochrony EMC. Poza tym ma aprobaty ATEX i IECEx do stref zagroĹźonych wybuchem. DziÄ™ki oprogramowaniu WIKAsoft-TT przetwornik temperatury jest programowalny intuicyjnie. Obudowa z przyĹ‚Ä…czami sensora na zewnÄ…trz, duĹźy obszar zaciskowy do 2,5 mm2 oraz nadrukowany schemat poĹ‚Ä…czeĹ„ umoĹźliwiajÄ… Ĺ‚atwÄ… obsĹ‚ugÄ™ modelu T15. Nowe, ekonomiczne urzÄ…dzenie moĹźe być zastosowane do wielu aplikacji przy budowie maszyn w instalacjach, jak rĂłwnieĹź w procesach przemysĹ‚owych. F ,

R E K L A M A

FLIR zaprezentowaĹ‚ nowÄ… kamerÄ™ termowizyjnÄ… TG130 z pomiarem w punkcie. Pozwala ona szybko znajdować i rozwiÄ…zywać problemy zwiÄ…zane z temperaturÄ… w budynkach. Kamera TG130, w ktĂłrej wykorzystano rewolucyjny element termowizyjny Lepton firmy FLIR, pozwala na wykrywanie nieszczelnoĹ›ci wokół drzwi, podĹ‚Ăłg, Ĺ›cian, rur i okien; znajdowanie miejsc, w ktĂłrych brakuje izolacji i mostkĂłw cieplnych, przez ktĂłre zimne powietrze dostaje siÄ™ do domu; identyfikacjÄ™ ĹşrĂłdeĹ‚ przeciekĂłw wody czy znajdowanie gniazd gryzoni za Ĺ›cianami. PrzenoĹ›na, ergonomiczna TG130 nie wymaga specjalnego przeszkolenia ani wczeĹ›niejszego doĹ›wiadczenia z technologiÄ… termowizyjnÄ…. Wystarczy skierować kamerÄ™ termowizyjnÄ… na docelowy obiekt lub powierzchniÄ™, aby zmierzyć temperaturÄ™, a nastÄ™pnie nacisnąć spust, aby utrwalić i wyĹ›wietlić obraz.Â

MULTIMETR 1587 FC, CZYLI DWA PRZYRZÄ„DY W JEDNYM Fluke wprowadza do sprzedaĹźy multimetr z funkcjÄ… testowania izolacji – model 1587 FC. Fluke 1587 FC Ĺ‚Ä…czy w sobie funkcjÄ™ cyfrowego testera izolacji z multimetrem prawdziwej wartoĹ›ci skutecznej. Nowy multimetr z funkcjÄ… testowania izolacji Fluke 1587 FC Ĺ›wietnie nadaje siÄ™ do wykorzystania w pracy przy silnikach, generatorach, przewodach i urzÄ…dzeniach rozdzielczych – a wszystko to za cenÄ™ duĹźo niĹźszÄ… od kosztu nabycia dwĂłch osobnych produktĂłw. Multimetr z funkcjÄ… testowania izolacji Fluke 1587 FC umoĹźliwia wykonywanie zaawansowanych testĂłw izolacji w ramach zadaĹ„ zapobiegawczych i konserwacji prognostycznej. Co waĹźne, Fluke 1587 FC współpracuje z  systemem Fluke Connect, umoĹźliwiajÄ…cym Ĺ‚Ä…czność bezprzewodowÄ… ze smartfonami, przechowywanie danych w chmurze oraz współpracÄ™ caĹ‚ego zespoĹ‚u technikĂłw bez wzglÄ™du na dzielÄ…ce ich odlegĹ‚oĹ›ci. UrzÄ…dzenie jest w peĹ‚ni kompatybilne z aplikacjÄ… Fluke Connect wspomagajÄ…cÄ… pracÄ™ zespoĹ‚u dziÄ™ki poĹ‚Ä…czeniom wideo ShareLive czy dostÄ™powi do danych przechowywanych w chmurze (Fluke Cloud). Jest to jedyny bezprzewodowy system pomiarowy, ktĂłry pozwala na kontakt z zespoĹ‚em bez opuszczania miejsca pracy. (

20

AUTOMATYKA


steute Automation //

PRODUKTY

APARATURA Ĺ Ä„CZENIOWA

FALOWNIKI EMOTRON VS10/VS30 – EKONOMICZNE ROZWIĄZANIE DLA MAŠYCH MOCY

Stworzone do cięşkiej pracy

Firma CG Drives&Automation wprowadziĹ‚a do oferty nowe falowniki – Emotron VS10 i VS30, zaprojektowane tak, aby uĹ‚atwić montaĹź. System wykorzystujÄ…cy VS10/VS30 uruchamia siÄ™ w krĂłtkim czasie i zapewnia pĹ‚ynne oraz oszczÄ™dne sterowanie pomp, wentylatorĂłw i spręşarek. Dla uĹ‚atwienia wbudowany jest regulator PID do sterowania procesami. Jednostka ta ma klasÄ™ IE2 zgodnÄ… z normÄ… EN 50598-2. Sterowanie silnikiem jest zapewnione dziÄ™ki bezczujnikowemu sterowaniu wektorowemu. Opcjonalnie moĹźliwe jest doposaĹźenie o podĹ‚Ä…czany podczas pracy panel sterowania. WartoĹ›ci znamionowe VS10 dotyczÄ… zakresĂłw 0,25– 2,2 kW (jednofazowy, 230 V). Dla wiÄ™kszych jednostek, takich jak VS30 zakres wartoĹ›ci nominalnych mieĹ›ci siÄ™ w przedziale 0,37–7,5 kW (dwie serie: jedno- lub trzyfazowy 230 V, trĂłjfazowy 400/480 V). Duşą zaletÄ… napÄ™dĂłw o IP20 sÄ… maĹ‚e wymiary: 60 x 155 x 130 mm dla najmniejszych jednostek, zaĹ› dla najwiÄ™kszych jednostek – zaledwie 120 x 275 x 130 mm. % !"

BRAMA KOMUNIKACYJNA MGATE W5108

+ % ( % &(

3/2016

Solidne wyĹ‚Ä…czniki noĹźne do zastosowaĹ„ przemysĹ‚owych - DostÄ™pne wersje z róşnymi zestykami, dwustopniowe, z potencjometrem lub czujnikiem Halla - Certyfikat BG dla wyĹ‚Ä…cznikĂłw bezpieczeĹ„stwa z osĹ‚onÄ… ochronnÄ… - Metalowa lub termoplastyczna osĹ‚ona zabezpieczajÄ…ca przed przypadkowÄ… aktywacjÄ… - Na Ĺźyczenie róşne kolory obudowy - Maksymalnie 5 pedaĹ‚Ăłw - DostÄ™pne z przyciskiem zatrzymania awaryjnego i/lub uchwytem transportowym - Wersje przeciwwybuchowe Ex

Więcej informacji: www.wylaczniki-nozne.pl oraz www.steute.pl

R E K L A M A

Ze wzglÄ™du na coraz wiÄ™kszÄ… róşnorodność i ilość sprzÄ™tu w obiektach przemysĹ‚owych roĹ›nie zapotrzebowanie na ich Ĺ‚Ä…czenie. Bramy komunikacyjne integrujÄ… ze sobÄ… oprogramowanie oraz urzÄ…dzenia, ktĂłre uĹźywajÄ… innych standardĂłw i protokoĹ‚Ăłw komunikacyjnych. Mgate W5108 to unikalna brama komunikacyjna na rynku: konwertuje kilka protokoĹ‚Ăłw z interfejsu szeregowego – Modbus RTU/ASCII Master/Slave, DNP3 – na protokoĹ‚y ethernetowe: Modbus TCP, DNP3, TCP Server/Client. MoĹźliwa jest teĹź Ĺ‚Ä…czność bezprzewodowa Wi-Fi. UrzÄ…dzenie wystÄ™puje w dwĂłch wersjach: z jednym i dwoma portami szeregowymi, ktĂłre moĹźna skonfigurować jako RS-232/422/485. MGate W5108 moĹźe być skonfigurowany za pomocÄ… przeglÄ…darki internetowej, telnetu lub SSH. UrzÄ…dzenie ma teĹź wbudowany monitor protokoĹ‚u Modbus, co znacznie uĹ‚atwia rozwiÄ…zywanie ewentualnych problemĂłw z komunikacjÄ…. W celu zapewnienia maksymalnej niezawodnoĹ›ci porty szeregowe Mgate W5108 wyposaĹźone sÄ… w optoizolacjÄ™.

21


PRODUKTY

UMG 512 – ANALIZATOR ENERGII KLASY A Analizator UMG 512 firmy Janitza to wysokiej jakoĹ›ci analizator energii elektrycznej wyposaĹźony w duĹźy kolorowy wyĹ›wietlacz. UrzÄ…dzenie umoĹźliwia pomiar energii elektrycznej zgodny z normami EN 50160, IEEE519 lub EN 61000-2-4 i jest niezwykle przyjazne w uĹźytkowaniu. UĹźytkownik ma do dyspozycji wyĹ›wietlacz o wysokiej jakoĹ›ci umoĹźliwiajÄ…cy konfiguracjÄ™ i przeglÄ…d wybranych wartoĹ›ci bezpoĹ›rednio na urzÄ…dzeniu. Ponadto dziÄ™ki wbudowanemu serwerowi www moĹźna uzyskać dostÄ™p do analizatora przez przeglÄ…darkÄ™ internetowÄ…. Model UMG 512 wyróşnia siÄ™ rĂłwnieĹź duşą pojemnoĹ›ciÄ… pamiÄ™ci – 256 MB. W komplecie z analizatorem dostarczane jest oprogramowanie GridVis w wersji BASIC, ktĂłre uĹ‚awia konfiguracjÄ™ analizatorĂłw i zapis danych w cen-

tralnej bazie danych, a takĹźe pozwala na odczyt wynikĂłw i ich wizualizacjÄ™. UĹźytkownik moĹźe zdefiniować alarmowanie, oprogramowanie umoĹźliwia teĹź automatyczne generowanie raportĂłw. + % ( % &(

R E K L A M A

ECOBLADE – INTELIGENTNY SYSTEM MAGAZYNOWANIA ENERGII

22

Firma Schneider Electric opracowaĹ‚a EcoBlade – skalowalny system magazynowania energii przeznaczony do uĹźytku w gospodarstwach domowych, infrastrukturze IT, przemyĹ›le i sektorze usĹ‚ugowym oraz w sieciach elektroenergetycznych. System EcoBlade jest stworzony na bazie akumulatorĂłw litowo-jonowych. KaĹźdy z jego komponentĂłw wyposaĹźony jest w inteligentny moduĹ‚ baterii i moĹźe pracować w trybie autonomicznym. PoszczegĂłlne komponenty mogÄ… być takĹźe instalowane w wiÄ™kszej liczbie w szafach podĹ‚Ä…czonych do sieci elektroenergetycznych, centrĂłw danych, budynkĂłw lub zapasowych systemĂłw zasilania, wymagajÄ…cych o wiele wiÄ™kszych moĹź-

liwoĹ›ci magazynowych. W peĹ‚ni skalowalny system EcoBlade jest Ĺ‚atwy we wdroĹźeniu i konserwacji. KaĹźdy moduĹ‚ EcoBlade jest zintegrowany z ekosystemem rozwiÄ…zaĹ„ elektrotechnicznych Schneider Electric, bazujÄ…c zwĹ‚aszcza na oprogramowaniu Struxureware, ktĂłre zapewnia zintegrowanÄ… obsĹ‚ugÄ™ w Ĺ›rodowisku chmury. NarzÄ™dzia gromadzÄ… i przetwarzajÄ… dane pogodowe i operacyjne, dbajÄ…c o utrzymanie optymalnej efektywnoĹ›ci energetycznej w caĹ‚ym Ĺ‚aĹ„cuchu dostaw, poczÄ…wszy od generatora (na przykĹ‚ad paneli sĹ‚onecznych lub turbin wiatrowych). !" + ! !

AUTOMATYKA


PRODUKTY

NAPĘDY ĹšRUBOWE DRYSPIN – NOWE ROZMIARY ĹšRUB SZYBKICH Firma igus proponuje napÄ™dy Ĺ›rubowe dryspin, w ktĂłrych technologia gwintĂłw wielozwojnych zostaĹ‚a oparta na współpracy Ĺ›ruby z odpornÄ… na Ĺ›cieranie nakrÄ™tkÄ… igus, wykonanÄ… z wysokowydajnych polimerĂłw. PoĹ‚Ä…czenie polimerowej nakrÄ™tki, wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci Ĺ›ruby i geometrii gwintu dryspin gwarantuje dĹ‚uĹźszy czas pracy i wyĹźszÄ… aktywność dla Ĺ›rub wielozwojnych. DziÄ™ki wyeliminowaniu smarowania napÄ™dy Ĺ›rubowe dryspin idealnie pasujÄ… do aplikacji w czystych i higienicznych Ĺ›rodowiskach, np. w automatyce laboratoryjnej i urzÄ…dzeniach medycznych. RozwiÄ…zanie zapewnia wysokÄ… efektywność dziÄ™ki zoptymalizowanemu kÄ…towi pochylenia gwintu, najlepsza odporność Ĺ›ruby przeciwko mediom dziÄ™ki wykonaniu ze stali 1.4301 oraz cichÄ… pracÄ™ i tĹ‚umienie drgaĹ„ dziÄ™ki zaokrÄ…glonej geometrii gwintu.

NOWE URZÄ„DZENIA W OFERCIE AP AUTOMATYKA Czujnik jednoobrotowy typu UCD-E200B-0013Y10S-PRM z serii IXARC (na zdjÄ™ciu) to magnetyczny enkoder absolutny firmy Posital Fraba, ktĂłry wyróşnia siÄ™ cyfrowym interfejsem komunikacyjnym – Powerlink. Cechy charakterystyczne enkodera to: zasilanie 10–30 V DC, rozdzielczość: 13 bit (8192 pozycji na obrĂłt), materiaĹ‚: stal/aluminium, typ koĹ‚nierza – synchro, Ĺ›rednica koĹ‚nierza to 58 mm, wymiar waĹ‚ka: ø10 mm Ă— 20 mm, przyĹ‚Ä…cze elektryczne: trzy zĹ‚Ä…cza M12. Czujnik nie wymaga podtrzymywania bateryjnego i jest wykonany w stopniu ochrony IP67. Z kolei elektroniczny presostat ciĹ›nienia 620.100 firmy Huba Control znajduje zastosowanie w ukĹ‚adach regulacji. Zakres nastawy przetwornika wynosi 2–8 mbar, medium pomiarowe to ciecze i gazy neutralne, a napiÄ™cie/prÄ…d znamionowy: 250 V AC/1 A. PrzyĹ‚Ä…cze ciĹ›nienia ma Ĺ›rednicÄ™ 6 mm. Zastosowane przyĹ‚Ä…cze elektryczne to M12 x 1, zaĹ› materiaĹ‚ membrany to NBR. % &(

$ * ' 3 ' ' * * !& $ * % R E K L A M A

Doskonałość. Komunikacja. Elastyczność.

R1R100/R101 Nowa generacja miniaturowych czujnikĂłw fotoelektrycznych.

Najnowsza konstrukcja: integracja róşnych trybĂłw wykrywania optycznego w jednej obudowie Precyzyjna i niezawodna technologia MPT do pomiaru odlegĹ‚oĹ›ci w maĹ‚ej obudowie Nowoczesna technologia laserowa DuraBeam dla niezwykle dĹ‚ugiej ĹźywotnoĹ›ci i zwiÄ™kszonej temperatury pracy Kompletna komunikacja z czujnikiem przez interfejs IO-link jako podstawa Technologii CzujnikĂłw 4.0.

www.pepperl-fuchs.pl/r100-r101


ROZMOWA

5 LAT NA POLSKIM RYNKU JUBILEUSZ COPA-DATA / 3 ' * * !& * ( 9 !( 30 ( * $ ( K

' * & (! $ % $ L G! 3 ( * ' !" @ $ @ ' $ * % ' * &% $ 3M! * ! & * (!&3 $% ' $ % . $ $ 59N / 0 & ( * !&3 & COPA-DATA ( *4 $ 4 4 $ # $ / 0 ' * ' G! ! @ %& COPA-DATA $ * $ $ $M ' ) 9 )++Q ++ ) 9 ( 4

24

UtworzyĹ‚ Pan firmÄ™ zajmujÄ…cÄ… siÄ™ produkcjÄ… oprogramowania dla automatyki przemysĹ‚owej w Salzburgu w 1987 r. Co zadecydowaĹ‚o o wybraniu takiego profilu i takiej lokalizacji dla COPA-DATA? Alexander Punzenberger: WspĂłlnie z bratem zaĹ‚oĹźyliĹ›my firmÄ™ gĹ‚Ăłwnie po to, by oferować rozwiÄ…zania bazujÄ…ce na wykorzystaniu nowoczesnych technik komputerowych. Na poczÄ…tku realizowaliĹ›my projekty w róşnych branĹźach, oferujÄ…c oprogramowanie dedykowane, ktĂłre tworzyliĹ›my pod indywidualne potrzeby naszych klientĂłw. Dosyć szybko rynek zweryfikowaĹ‚ nasze plany i po niecaĹ‚ych dwĂłch latach postanowiliĹ›my zmienić sposĂłb dziaĹ‚ania. ZrezygnowaliĹ›my z rozwiÄ…zaĹ„ dedykowanych i rozpoczÄ™liĹ›my projekt zwiÄ…zany z naszym standardowym oprogramowaniem HMI/SCADA, ktĂłre oferujemy do tej pory. PostanowiliĹ›my rozwijać niezaleĹźnÄ… i otwartÄ… technologiÄ™ pod nazwÄ… zenon. Nawet jeĹ›li na poczÄ…tku spektrum moĹźliwoĹ›ci i funkcjonalnoĹ›ci nie byĹ‚o tak szerokie jak obecnie, to filozofia produktu byĹ‚a jasna od samego poczÄ…tku: otwarta architektura, intuicyjny interfejs, szeroka gama protokoĹ‚Ăłw komunikacyjnych, wysoki poziom ergonomii w zakresie inĹźynierii i pracy oraz prostota obsĹ‚ugi. Dlaczego na siedzibÄ™ gĹ‚ĂłwnÄ… zostaĹ‚ wybrany wĹ‚aĹ›nie Salzburg? MyĹ›lÄ™, Ĺźe polubiĹ‚aby Pani to miasto. Jest to bardzo przyjazne miejsce do şycia, a dodatkowo Salzburg ma doAUTOMATYKA


ROZMOWA skonałą infrastrukturę i zapewnia świetną komunikację lotniczą i drogową praktycznie z całym światem.

Fot. COPA-DATA

Jaka jest misja firmy COPA-DATA? Urszula Bizoń-Żaba: COPA-DATA dąży do tego, aby być centrum kompetencji i innowacji na każdym poziomie działalności firmy i oferowanego oprogramowania zenon. Rozszerzając tę myśl można powiedzieć, że pracownicy firmy, ze wszystkich biur regionalnych, budują świadomość marki zenon, zajmują się doradztwem sprzedażowym i technicznym oraz edukują klientów, uświadamiając im, że mogą być niezależni w swoich wyborach i decyzjach dotyczących zakupu oprogramowania czy sprzętu, na którym chcą pracować. Ponadto w misję firmy wpisują się hasła: przyjazny, otwarty, niezależny, użyteczny, elastyczny, które odzwierciedlają nasz nadrzędny cel, a mianowicie: ERGONOMIĘ. Podsumowując pięć lat naszej działalności w Polsce mogę dodać, że globalna misja firmy świetnie sprawdziła się w naszym kraju i znalazła uznanie w oczach naszych klientów, którzy mogą potwierdzić, że krakowskie biuro, poprzez swoją działalność, faktycznie realizuje wymieniane w misji założenia, które przejawiają się również w funkcjonalności oprogramowania zenon. Ponadto naszą wewnętrzną, polską ambicją jest, aby dzięki rozwiązaniu zenon polskie zakłady produkcyjne dysponowały nowoczesnym narzędziem umożliwiającym optymalizację kosztów, łatwe zarządzanie i bycie konkurencyjnym na zagranicznych rynkach. Oprogramowanie zenon powstało 25 lat temu. Jakie kroki milowe można wymienić w jego rozwoju? Jakie atrybuty ma ostatnia wersja 7.20? AP: Można wyróżnić cztery takie kroki milowe, które były najważniejsze z punktu widzenia rozwoju firmy i oprogramowania. Pierwszy to premiera systemu zenon 1.0 w 1991 r. Wówczas powstał jeden z pierwszych interfejsów HMI człowiek– maszyna, bazujących na systemie operacyjnym Windows. Pierwsze doświadczenia związane z tym nowym rozwiązaniem zbieraliśmy w przemyśle metalurgicznym. W tamtym czasie główne wymagania koncentrowały się na szybkości oraz bezpieczeństwie. Z kolei w 1993 r., w związku z przyjętą przez nas główną zasadą, by zastąpić programowanie parametryzacją, bardzo wrosła liczba naszych klientów. Przede wszystkim znacznie rozszerzyliśmy współpracę z przedsiębiorstwem energetycznym VA Tech SAT, która dała nam fundamentalną wiedzę z zakresu produkcji, transmisji i dystrybucji energii. To zaowocowało opracowaniem wartościowych i niezbędnych w branży energetycznej funkcji i protokołów komunikacyjnych dostępnych w produkcie zenon Energy Edition. Następny milowy krok datujemy na 2002 r., kiedy system zenon otrzymał wbudowane oprogramowanie dedykowane sterownikom PLC, które nazywało się straton. Dzisiaj, już pod nazwą zenon Logic IEC 61131-3, to środowisko programistyczne, które ma francuski akcent. Jego korzenie sięgają bowiem Alp Francuskich, gdzie w oddziale COPA-DATA France (przedtem COPALP) kontynuowany jest rozwój tego produktu. 3/2016

Ważny jest dla nas również 1999 r., kiedy zaczęliśmy proces globalizacji. W tym właśnie roku otworzyliśmy pierwszy oddział zagraniczny – COPA-DATA Germany. Rok później przyszła kolej na Włochy. Bardzo szczególne były dla firmy lata 2000–2009. Otworzyliśmy wówczas ponad 10 oddziałów regionalnych. Jeśli chodzi o aktualną wersję zenon 7.20, jest to nowoczesny produkt, który może być wykorzystywany we wszystkich gałęziach przemysłu, charakteryzujący się zdolnością adaptacji do zmian w obsługiwanych aplikacjach, efektywnym wykorzystaniem zasobów oraz pełną ergonomią w zakresie użytkowania. Nie próżnujemy jednak i na przełomie I i II kwartału 2016 r. wprowadzamy na rynek najnowszą wersję zenon 7.50. W ostatnich kilku latach w Polsce obserwujemy bardzo duży wzrost zainteresowania rozwiązaniami typu HMI/ SCADA, zwłaszcza z branży spożywczej i farmaceutycznej. Które sektory są największymi odbiorcami produktów COPA-DATA? UB-Ż: To prawda. W ostatnich latach w Polsce widoczny jest bardzo duży wzrost zainteresowania klientów z branży spożywczej i farmaceutycznej rozwiązaniami tego typu. Branże te bardzo mocno zaczęły wzorować się na branży automotive, która słynie z maksymalnej wydajności przy 25


ROZMOWA racjonalnym zarządzaniu zasobami na wszystkich etapach procesu produkcji. Oprogramowanie HMI/SCADA jest jednym z najskuteczniejszych, a przy tym niedrogim narzędziem pozwalającym efektywnie zarządzać fabryką. Ponadto przesłanką do korzystania z oprogramowania optymalizującego procesy produkcyjne jest fakt, że automatyzuje on procesy walidacji w branży farmaceutycznej oraz pozwala spełniać regulacje prawne i normy (FDA i ISA88, Prawo Farmaceutyczne, GDP), które ściśle określają, jak ma wyglądać zarządzanie procesem. Analizując jednak rynek oprogramowań mogę z całą pewnością stwierdzić, że od kilku lat największym odbiorcą w sektorze HMI/SCADA jest branża energetyczna i sądzę, że ta sytuacja potrwa jeszcze kilka lat. Pomimo uniwersalności rozwiązań obecnie istnieje tendencja do wprowadzania dedykowanych rozwiązań dopasowanych do specyfiki branż. Jakie dodatkowe pakiety funkcjonalności w Państwa ofercie zasługują na uwagę? AP: Tak, to prawda. Z tego względu w obrębie naszej firmy tworzymy różne działy i zespoły, które są nastawione na zaspokojenie potrzeb konkretnych

branż – energetycznej, spożywczej, farmaceutycznej i motoryzacyjnej. Dostępne są dedykowane pakiety dla różnych gałęzi przemysłu, np. zenon Energy Edition z zaawansowanym przetwarzaniem komend, modułem alarmów i wieloma innymi. Nasi klienci mogą wykorzystać sprawdzony, standardowy system do opracowania własnych, zindywidualizowanych rozwiązań. Każda fabryka i każdy projekt są inne, a przez to mają różne wymagania i oczekiwania. UB-Ż: Uzupełniając słowa Pana Punzenbergera pragnę dodać, że również dla branży farmaceutycznej posiadamy dedykowane rozwiązanie zenon Pharmaceutical z modułem „Paper on Glass”, pozwalającym na przenoszenie dokumentacji z nośnika papierowego na elektroniczny. Obecnie to rozwiązanie cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem producentów z branży farmaceutycznej i kosmetycznej. Z kolei dla producentów z branży spożywczej mamy idealne narzędzie – Batch Control. I na koniec dla uzupełnienia pragnę podkreślić, że na topie, niezależnie od profilu produkcji, są rozwiązania Smart Factory, które zenon pozwala realizować m.in. dzięki modułowi zenon in the Cloud.

ALEXANDER PUNZENBERGER Współwłaściciel firmy COPA-DATA oraz prezes zarządu w COPA-DATA CEE i COPA-DATA Polska, a także dyrektor sprzedaży na Bliski Wschód. Po ukończeniu studiów na kierunku związanym z handlem współtworzył projekt, który obecnie jest inspiracją dla całej branży automatyki przemysłowej. 29 lat temu, gdy w 1987 r. została założona firma COPA-DATA, dołączył do jej struktur i zbierał doświadczenie i wiedzę z zakresu produkcji przemysłowej oraz miał swój wkład w tworzenie oprogramowania optymalizującego procesy. Później był odpowiedzialny za tworzenie struktur działu marketingu i sprzedaży oraz zasiadał w zarządzie. Sukces przedsiębiorstwa sprawił, iż postanowił skoncentrować swoje wysiłki na zarządzaniu sprzedażą zagraniczną. W 2009 r. utworzył nową spółkę wchodzącą w skład grupy COPA-DATA, a w 2010 r. oddział tej spółki w Polsce. Od tamtej pory jest również odpowiedzialny za kontakty we wszystkich krajach Europy Środkowo-Wschodniej oraz na Bliskim Wschodzie. Jako udziałowiec jest również jednym z dwóch członków zarządu w grupie spółek COPA-DATA. Jego zainteresowania koncentrują się na rodzinie oraz całej społeczności COPA-DATA. Do hobby zalicza narty i jogging, planuje też wrócić w tym roku do kitesurfingu. Ceni dobrą kuchnię.

26

Firma przywiązuje duże znaczenie do ergonomii oprogramowania. Co to oznacza dla użytkowników i w jaki sposób odbywa się praca działu R&D nad tego typu zagadnieniami? AP: Ergonomia i niezależność leżą u podstaw filozofii działania naszej firmy. Dla nas ergonomia oznacza optymalne dostosowanie maszyn oraz procesów do potrzeb ludzi. W każdym interfejsie człowiek–maszyna kładziemy nacisk na słowo „człowiek”. Za tym pojęciem stoi operator maszyny, ale także inżynier projektu oraz osoby zarządzające całymi przedsiębiorstwami. To złożone zagadnienie, dlatego od lat współpracujemy z ekspertami od ergonomii. Oczywiście w naszym przypadku nie chodzi o rozwój np. krzeseł biurowych czy oświetlenia, ale o oferowany system zenon. Mówimy o interfejsie użytkownika, instrukcji obsługi, gestach, optymalnym połączeniu komponentów automatyki z infrastrukturą zakładową. Tak więc dla nas ergonomia to intuicyjna i łatwa obsługa, niezawodność, produktywność, integracja itd. Myślenie w kategoriach ergonomii przy projektowaniu oprogramowania zwiększa szanse na sukces przedsięwzięcia – otrzymujemy lepsze produkty z lepszą akceptacją, zarówno ze strony rynku, jak i użytkowników. Korzystając z naszych produktów, użytkownicy są zmotywowani, kreatywni, a dzięki temu bardziej produktywni. Pełna integralność naszego systemu oznacza, że klienci otrzymują narzędzie – zenon Editor – dzięki któremu implementacja nawet w skomplikowanych projektach jest szybka i bezpieczna (zautomatyzowane operacje, szablony itd.). Dla firm planujących zakup oprogramowania HMI/SCADA oprócz ergonomii istotne są również inne aspekty. Jakie są obecnie najważniejsze kryteria wyboru? UB-Ż: Jeszcze kilka lat temu jedynym wyznacznikiem była cena. Jednak z biegiem czasu klienci zaczęli przekonywać się, że lepiej stawiać na sprawdzone rozwiązania uznaAUTOMATYKA


ROZMOWA

Fot. COPA-DATA

nych w branży producentów. Obecnie z całą pewnością mogę powiedzieć, że klienci zwracają uwagę na markę oprogramowania oraz swoje poprzednie doświadczenia związane z danym produktem. Jeśli znają już dany produkt i są z niego zadowoleni, to z pewnością będą chcieli stosować go także w przyszłości. Chociaż cena nadal pozostaje istotnym kryterium decydującym o wyborze, to cieszy nas bardzo zauważalny wzrost świadomości klientów, którzy coraz bardziej zdają sobie sprawę, że koszt zastosowania danego produktu, to nie tylko cena zakupu oprogramowania. W przypadku oprogramowań typu SCADA/ HMI na całość kosztu składa się np. czas potrzebny na wdrożenie danego oprogramowania, konieczność wymiany sprzętu oraz dostosowania infrastruktury zakładowej, koszty szkoleń, udzielane wsparcie i pomoc techniczna. Nie bez znaczenia jest również oferowana funkcjonalność oraz nowoczesność oprogramowania. Oszczędność może być związana także z aktualizacją oprogramowania do nowej wersji. Czy mogą Państwo przedstawić korzyści z wdrożenia oprogramowania HMI/SCADA na przykładzie konkretnej aplikacji? AP: Jedną z naszych ostatnich udanych implementacji jest ta przeprowadzona w Zumtobel Group – wiodącego międzynarodowego dostawcy innowacyjnych rozwiązań z zakresu oświetlenia, zarówno zewnętrznego, jak i do stosowania w pomieszczeniach. Firma ta szukała rozwiązania, które umożliwiałoby przejrzystą wizualizację, wspomagającą zarządzanie fabryką. Celem był nie tylko pomiar zużycia energii, ale także zbieranie i archiwizacja wszelkich danych i parametrów z całej hali produkcyjnej, tak by możliwa była późniejsza analiza. Firma wydała nam bardzo dobrą opinię, chwaląc łatwy sposób tworzenia zindywidualizowanych raportów, które w dodatku są w 100 % rzetelne i oddają sytuację. System zenon to świetne wsparcie, jeśli trzeba prezentować różne typy danych 3/2016

URSZULA BIZOŃ-ŻABA Dyrektor operacyjny COPA-DATA Polska Sp. z o.o. Odpowiada również za marketing i kontakty handlowe. Absolwentka Wydziału Fizyki i Chemii Uniwersytetu Łódzkiego. Po ukończeniu studiów w 2005 r. rozwijała karierę zawodową w obszarze zarządzania, sprzedaży i marketingu, zarówno w polskich, jak i międzynarodowych przedsiębiorstwach związanych z produkcją i usługami dla przemysłu. W 2010 r. ukończyła studia na amerykańskiej uczelni Central Connecticut University z zakresu współczesnego zarządzania przedsiębiorstwem i zasobami. W tym samym roku dołączyła do zespołu COPA-DATA GmbH, gdzie w Salzburgu opracowywała strategię marketingowo-sprzedażową dla Polski. Po utworzeniu w 2011 r. polskiego biura firmy COPA-DATA Polska wspólnie z założycielem firmy, Alexandrem Punzenbergerem, tworzyła polskie struktury i rozwijała sieć kontaktów handlowych, kreując również marki zenon i COPA-DATA w środowisku automatyki przemysłowej. Jej największe hobby to sport – bieganie, siłownia i aerobik, a także taniec towarzyski. W trakcie studiów należała do sekcji karate tradycyjnego. Wolny czas spędza z rodziną. Lubi również dobrą książkę, w tym lektury związane z rozwojem osobistym i zawodowym. Wśród zajęć, które sprawiają jej przyjemność jest też nauka języków obcych – włada językiem angielskim i niemieckim, a do tej listy chce w przyszłości dopisać francuski.

i potrzebuje się zautomatyzowanego raportowania. Co bardzo ważne, dane z systemu SAP są bardzo łatwo dostępne z poziomu systemu zenon. To umożliwia wizualizację danych za jednym dotknięciem palca, a w dodatku dostęp do danych mamy zawsze i wszędzie. Klient był również pod wrażeniem wysokiego poziomu wsparcia technicznego oraz przeprowadzonych szkoleń. Istotne było również to, że zenon Energy Data Managment System odegrał decydującą rolę w procesie certyfikacji ISO 50001.

ską, co daje się łatwo odczuć. Poza tym mam dużo szacunku dla świetnie wykwalifikowanych polskich inżynierów. Projekty, które są wykonywane przez naszych integratorów systemów czy klientów końcowych są naprawdę imponujące i dopracowane zarówno pod względem użyteczności, jak i graficznym. Wszystko to stanowi świetną bazę dla owocnej współpracy. Ponadto polski zespół COPA-DATA jest świetnie wykształcony, zmotywowany i gotowy na realizację naprawdę wielkich rzeczy.

DLA NAS ERGONOMIA OZNACZA OPTYMALNE DOSTOSOWANIE MASZYN ORAZ PROCESÓW DO POTRZEB LUDZI. COPA-DATA obchodzi właśnie pięciolecie działalności w Polsce. Jak ocenia Pan z perspektywy tych kilku lat rozwój firmy na polskim rynku i współpracę z polskimi inżynierami? AP: Dla mnie Polska zawsze była trochę jak drugi dom. Istnieją silne kulturowe związki pomiędzy Austrią i Pol-

UB-Ż: Te pięć lat to pasmo sukcesów, ale i ciężkiej pracy, takiej organizacyjnej, jak szukanie odpowiedniej lokalizacji, kompletowanie zespołu profesjonalistów, tworzenie materiałów marketingowych i strony internetowej w języku polskim. To wreszcie tworzenie i szkolenie sieci integratorów systemów automatyki naszych obecnych 27


ROZMOWA partnerĂłw, udziaĹ‚ w licznych konferencjach i seminariach, aby bezpoĹ›rednio dotrzeć do jak najwiÄ™kszej liczby klientĂłw. Jednak udaĹ‚o siÄ™ i caĹ‚y zespół ma ogromnÄ… satysfakcjÄ™ z wykonanej pracy. JeĹ›li zaĹ› chodzi o polskich inĹźynierĂłw, nie od dziĹ› wiadomo, Ĺźe sÄ… oni bardzo doceniani na zagranicznych rynkach pracy i postrzegani jako wysokiej klasy specjaliĹ›ci. MuszÄ™ powiedzieć, Ĺźe to wĹ‚aĹ›nie dziÄ™ki profesjonalistom, ktĂłrych spotykamy w zakĹ‚adach, na konferencjach i seminariach odnieĹ›liĹ›my sukces. JakÄ… wartość dodanÄ… firma oferuje swoim klientom w Polsce? UB-Ĺť: OprĂłcz doskonaĹ‚ej funkcjonalnoĹ›ci i wysokiej jakoĹ›ci oprogramowania oferujemy naszym klientom peĹ‚ne wsparcie, poczÄ…wszy od doradztwa, po peĹ‚ne wsparcie techniczne w realizacji projektu. WaĹźne sÄ… teĹź szkolenia techniczne prowadzone w naszym krakowskim biurze lub – na şyczenie – w siedzibie klienta. Doceniani jesteĹ›my rĂłwnieĹź za moĹźliwość wizyty w obiektach referencyjnych zlokalizowanych w Polsce i za granicÄ….

mamy dostÄ™p do najnowszych technologii i obszernych ĹşrĂłdeĹ‚ informacji, na czym korzystajÄ… takĹźe nasi klienci oraz partnerzy – czĹ‚onkowie spoĹ‚ecznoĹ›ci COPA-DATA Partner Community. Dlatego wartoĹ›ciÄ… dodanÄ…, jakÄ… dajemy naszych klientom, jest szybkie i niezawodne wsparcie on-line. W warunkach globalnej konkurencji, walki o jak najwiÄ™kszÄ… efektywność i produktywność szczegĂłlnie istotni sÄ… dla nas partnerzy, ktĂłrzy pomagajÄ… docierać lokalnie z naszÄ… ofertÄ… oraz przekazujÄ… wiedzÄ™ zwiÄ…zanÄ… z potrzebami i oczekiwaniami naszych klientĂłw koĹ„cowych. Z tego powodu w 2011 r. COPA-DATA rozpoczęła program partnerski COPA-DATA Partner Community, ktĂłry na caĹ‚ym Ĺ›wiecie skupia integratorĂłw systemĂłw, producentĂłw maszyn, kontrahentĂłw oraz uniwersytety i instytuty badawcze. DziÄ™ki istnieniu tej spoĹ‚ecznoĹ›ci, COPA-DATA zwiÄ™ksza poziom jakoĹ›ciowy w branĹźy automatyki – poprzez Ĺ›cisĹ‚Ä… współpracÄ™, zaangaĹźowanie wszystkich partnerĂłw, a takĹźe skupienie siÄ™ na innowacjach i ciÄ…gĹ‚ym rozwoju.

 STRATEGIA BIZNESOWA FIRMY COPA-DATA WYRAĹšNIE OKREĹšLA, ĹťE ZAJMUJEMY SIĘ PRODUKCJÄ„, ROZWOJEM I DOSTARCZANIEM OPROGRAMOWANIA. Coraz szybszy rozwĂłj technologiczny i wzrost konkurencyjnoĹ›ci to waĹźne przesĹ‚anki do partnerskiej współpracy firm przy opracowywaniu innowacyjnych rozwiÄ…zaĹ„. Jak waĹźne sÄ… dla PaĹ„stwa dziaĹ‚ania synergiczne z innymi firmami? AP: Ma Pani caĹ‚kowitÄ… racjÄ™, partnerstwo jest niezbÄ™dne, jeĹ›li chce siÄ™ wyprzedzić konkurencjÄ™ i balansuje siÄ™ na krawÄ™dzi, aby być na szczycie. Najlepszym przykĹ‚adem moĹźe być nasza strategiczna współpraca z firmÄ… Microsoft. Od poczÄ…tku istnienia firmy, czyli od 1987 r., rozwijamy system zenon w oparciu o sprawdzone platformy i systemy operacyjne Microsoft. DziÄ™ki tej wieloletniej kooperacji 28

Warto przy okazji wspomnieć, Ĺźe COPA-DATA kaĹźdego roku inwestuje w badania i rozwĂłj 7–8 mln euro. Zawsze rĂłwnoczeĹ›nie prowadzimy kilka projektĂłw, rĂłwnieĹź we współpracy z uniwersytetami i zewnÄ™trznymi laboratoriami. Jak wyglÄ…da sieć dystrybucji w Europie i w Polsce? JakÄ… rolÄ™ w Ĺ‚aĹ„cuchu dostaw odgrywajÄ… integratorzy? UB-Ĺť: Strategia biznesowa firmy COPA-DATA wyraĹşnie okreĹ›la, Ĺźe zajmujemy siÄ™ produkcjÄ…, rozwojem i dostarczaniem oprogramowania. Naszymi klientami sÄ…: zakĹ‚ady produkcyjne, producenci maszyn lub teĹź wspomniani

wyĹźej integratorzy systemĂłw automatyki, ktĂłrzy wdraĹźajÄ… oprogramowanie u klientĂłw koĹ„cowych. Z punktu widzenia COPA-DATA integratorzy to tzw. multiplikatorzy. Przez te prawie 30 lat na Ĺ›wiecie i pięć lat w Polsce uzbieraĹ‚a siÄ™ spora grupa współpracujÄ…cych z nami integratorĂłw, z ktĂłrymi wykonaliĹ›my ponad 100 000 projektĂłw na caĹ‚ym Ĺ›wiecie. Relacje z nimi zacieĹ›nia powoĹ‚any program partnerski COPA-DATA Partner Community, w ramach ktĂłrego partnerzy otrzymujÄ… liczne benefity i stale podnoszÄ… swojÄ… wiedzÄ™ oraz kompetencje w zakresie funkcjonalnoĹ›ci oprogramowania zenon. Jakie sÄ… plany firmy COPA-DATA na najbliĹźsze pięć lat? AP: BÄ™dziemy kontynuować naszÄ… dotychczasowÄ… strategiÄ™, polegajÄ…cÄ… na oferowaniu pionierskich i niezaleĹźnych technologii HMI/SCADA oraz dynamicznego raportowania. BÄ™dziemy teĹź nadal inwestować w R&D, co najmniej takie same kwoty jak dotychczas. Chcemy utrzymać wysoki standard zarĂłwno produktĂłw, jak i usĹ‚ug i zaleĹźy nam na tym, by wĹ‚aĹ›nie z tego sĹ‚ynęła COPA-DATA w przemyĹ›le. Na pewno bÄ™dziemy chcieli zaistnieć w nowych regionach, poszerzać rynki zbytu, ale w najwiÄ™kszym stopniu skupiamy siÄ™ na tym juĹź istniejÄ…cym – europejskim. Jest to dla nas najwaĹźniejszy rynek. UB-Ĺť: NajbliĹźsze lata to dalszy dynamiczny rozwĂłj polskiego biura i zwiÄ™kszenie zatrudnienia, zwĹ‚aszcza w dziale technicznym i sprzedaĹźy. ZakĹ‚adam teĹź, Ĺźe nasz udziaĹ‚ w rynku HMI/SCADA wzroĹ›nie do 15 %. Polska gospodarka wciÄ…Ĺź dynamicznie siÄ™ rozwija, firmy coraz chÄ™tniej inwestujÄ… w oprogramowanie, a zespół COPA-DATA Polska Sp. z o.o. udowodniĹ‚, na jak wiele go stać. MyĹ›lÄ™ wiÄ™c, Ĺźe realizacja tych celĂłw jest w zasiÄ™gu rÄ™ki. Mam nadziejÄ™, Ĺźe za kolejne pięć lat ponownie siÄ™ spotkamy i bÄ™dÄ™ mogĹ‚a opowiedzieć Czytelnikom miesiÄ™cznika „Automatykaâ€? o kolejnych przeĹ‚omowych dokonaniach polskiego zespoĹ‚u COPA-DATA. Sylwia Batorska . R,

AUTOMATYKA



TECHNIKA

CZUJNIKI

DO ZADAĹƒ SPECJALNYCH '& / $ S / ' % $& % !$& % !" !$ &% / $ $ !$ 3 ( '4 $ !" /& /& % L ' '&( &' / ! G! / ( '0 * ' $ * % ' %* &0 ' G! 0 ! G 0 * KL 50 ( G / LM! * $&!3 0 * L ! !" / / &!" * $ % ' !$& * ' $ / $* G 3 ( * !M $M $ 5 * $ / % * ! ' !" !$ &!"4

!"# "$%& '(&"

O

ferta czujnikĂłw jest bardzo bogata i zróşnicowana, dlatego pojÄ™cie czujnikĂłw do zadaĹ„ specjalnych jest bardzo szerokie. W zaleĹźnoĹ›ci od branĹźy, pod tym okreĹ›leniem mogÄ… kryć siÄ™ zupeĹ‚nie odmienne produkty. MaĹ‚o tego, w jednych zastosowaniach dany czujnik bÄ™dzie czujnikiem standardowym, w innych moĹźe być juĹź potraktowany jako nietypowy czujnik specjalny. Niemniej jednak dla wielu rodzajĂłw czujnikĂłw znaleźć moĹźna wspĂłlny mianownik, dziÄ™ki ktĂłremu moĹźna je okreĹ›lić wĹ‚aĹ›nie mianem czujnikĂłw do zadaĹ„ specjalnych. Najczęściej pod pojÄ™ciem czujnikĂłw do zadaĹ„ specjalnych rozumie siÄ™ trzy duĹźe grupy czujnikĂłw, ktĂłre, co warto zaznaczyć, mogÄ… mieć zupeĹ‚nie odmiennÄ… budowÄ™, funkcjonalność i przeznaczenie. SÄ… to: – czujniki wysoko- i niskotemperaturowe, – czujniki poĹ‚oĹźenia i czujniki pozycjonujÄ…ce, – czujniki detekcji wody/wilgoci. Nietrudno zauwaĹźyć, Ĺźe jeden czujnik moĹźe jednoczeĹ›nie przynaleĹźeć do kilku grup czujnikĂłw specjalnych.

Najprostszym przykĹ‚adem jest wysokotemperaturowy czujnik pozycjonujÄ…cy, ktĂłry swoje zadania moĹźe realizować np. w hucie czy w walcowni.

CZUJNIKI WYSOKOTEMPERATUROWE W systemach automatyki przemysĹ‚owej montowanych na liniach produkcyjnych do pracy w warunkach ekstremalnych, w tym do pracy w wysokiej i niskiej temperaturze, najczęściej wykorzystuje siÄ™ róşnego rodzaju czujniki zbliĹźeniowe. Tego typu sensory sĹ‚uşą przede wszystkim do bezkontaktowej detekcji i sygnalizacji obecnoĹ›ci obrabianych lub transportowanych przedmiotĂłw. Brak ruchomych części oraz wyeliminowanie fizycznego kontaktu z wykrywanymi obiektami sprawiĹ‚y, Ĺźe tego typu czujniki zbliĹźeniowe zastÄ…piĹ‚y w wielu zastosowaniach z powodzeniem mechaniczne wyĹ‚Ä…czniki kraĹ„cowe. Co wiÄ™cej, ze wzglÄ™du na brak w czujnikach zbliĹźeniowych elementĂłw mechanicznych, sensory te charakteryzujÄ… siÄ™ wysokÄ… czÄ™stotliwoĹ›ciÄ… przeĹ‚Ä…czania, dochodzÄ…cÄ… nawet do kliku lub

PRODUCENT

BAUMER ELECTRIC

EGE

IPF ELECTRONIC

MEL SENSOR

MICRO DETECTORS

Typ/seria Strefa działania Temperatura graniczna Temperatura nominalna Stopień ochrony Materiał obudowy

IFRH 18 2–15 mm 200 °C –25...+180 °C IP67 stal chromowo-niklowa

INT020-S200 5–20 mm 250 °C 200 °C IP40 PTFE

IN506050 2–25 mm 250 °C –25...+230 °C IP50 stal nierdzewna

Mi400 2–25 mm 400 °C –15...+350 °C IP60 brak danych

HT 3–15 mm 200 °C 0...+180 °C IP67 stal nierdzewna/LCP

Tab. 1. $&( ' % (!&3 &!" !$ 3 ( ' '& ( %* '&!" K* &!" * ( % & (

30

AUTOMATYKA


TECHNIKA

RYNEK CZUJNIKĂ“W TEMPERATURY ZMIERZA W KIERUNKU ROZWIÄ„ZAĹƒ DEDYKOWANYCH ANDRZEJ KAZANA, GĹ Ă“WNY KONSTRUKTOR LIMATHERM SENSOR Współczesny rynek automatyki stawia wysokie wymagania techniczne aplikacjom pomiarowym. Czujnik temperatury od zawsze kojarzyĹ‚ siÄ™ z prostym elementem pomiarowym, wchodzÄ…cym w skĹ‚ad systemu pomiarowego. Obecnie kaĹźdy tego rodzaju system wymaga zastosowania indywidualnej konstrukcji, stworzonej tylko dla dedykowanej aplikacji. Róşnorodność wymagaĹ„ konstrukcyjnych obliguje do projektowania, testowania i produkcji czujnikĂłw z troskÄ… o zapewnienie najwyĹźszej sprawnoĹ›ci i niezawodnoĹ›ci dziaĹ‚ania w najtrudniejszych Ĺ›rodowiskach pomiarowych. Do opracowania jednostkowej konstrukcji potrzebna jest Ĺ›cisĹ‚a współpraca uĹźytkownika z inĹźynierem terenowym i konstrukto-

kilkunastu kilohercĂłw. DziÄ™ki temu moĹźna je stosować rĂłwnieĹź do zliczania i kontroli poĹ‚oĹźenia przesuwajÄ…cych siÄ™ na taĹ›mie drobnych elementĂłw lub kontroli prÄ™dkoĹ›ci obrotowej, np. waĹ‚Ăłw maszyn. Generalnie czujniki zbliĹźeniowe ze wzglÄ™du na zastosowanÄ… metodÄ™ detekcji moĹźna zakwalifikować do jednej z nastÄ™pujÄ…cych grup sensorĂłw: – indukcyjne, – pojemnoĹ›ciowe, – magnetyczne, – fotoelektryczne i optyczne. Na liniach produkcyjnych najczęściej stosowanymi czujnikami zbliĹźeniowymi sÄ… czujniki indukcyjne. ReagujÄ… one na zbliĹźanie siÄ™ do nich metalowych obiektĂłw i sÄ… odporne na róşnego rodzaju zabrudzenia (w tym smary), wilgotność czy wibracje. Znakomicie sprawdzajÄ… siÄ™ w roli wyĹ‚Ä…cznikĂłw kraĹ„-

rem, ktĂłry na podstawie wytycznych tworzy dokumentacjÄ™ do tzw. karty uzgodnieĹ„, opatrzonej unikalnym numerem zawartym w późniejszym symbolu wykonanego elementu. Limatherm Sensor sporzÄ…dza rocznie okoĹ‚o 300–400 tego typu dokumentacji i na ich podstawie wykonuje od 1 do 200 sztuk elementĂłw pomiarowych kaĹźdego typu (wedĹ‚ug danych statystycznych z ostatnich trzech lat). KaĹźdy pomiar stanowi dla nas wyzwanie, pozwalajÄ…ce zdobyć nowe doĹ›wiadczenia i utrzymać pozycjÄ™ lidera w produkcji aparatury pomiarowej i przemysĹ‚owych czujnikĂłw temperatury.

cowych, zwĹ‚aszcza w Ĺ›rodowisku o duĹźym zapyleniu oraz jako sensory wykrywajÄ…ce obecność i pozycjÄ™ metalowych obiektĂłw. Wykorzystuje siÄ™ je rĂłwnieĹź przy pozycjonowaniu metalowych elementĂłw maszyn, sprawdzaniu poĹ‚oĹźenia krawÄ™dzi blach i szerokoĹ›ci szczelin spawalniczych, m.in. w zrobotyzowanych aplikacjach przemysĹ‚owych. Czujniki indukcyjne pozwalajÄ… na detekcjÄ™ i zliczanie róşnych obiektĂłw w ruchu, np. przy produkcji metalowych części. Stosuje siÄ™ je takĹźe na stanowiskach wyposaĹźonych w manipulatory lub roboty przemysĹ‚owe. Czujniki tego typu charakteryzujÄ… siÄ™ kilkudziesiÄ™ciomilimetrowÄ… strefÄ… roboczÄ…, ktĂłrej wielkość zaleĹźy od rozmiaru wykorzystanej w sensorze cewki indukcyjnej. WadÄ… czujnikĂłw indukcyjnych jest moĹźliwość ich wykorzystania tylko do detekcji przedmiotĂłw meta-

lowych, co wyklucza ich zastosowanie na liniach, na ktĂłrych zachodzi konieczność wykrywania obecnoĹ›ci obiektĂłw z tworzyw sztucznych, szkĹ‚a czy drewna.

POJEMNOŚĆ I POLE MAGNETYCZNE KolejnÄ… grupÄ… czujnikĂłw sÄ… sensory pojemnoĹ›ciowe. Ich zaletÄ… jest moĹźliwość wykrywania najszerszej gamy produktĂłw, w tym: metali, tworzyw sztucznych, szkĹ‚a, drewna, wody, olejĂłw, smarĂłw itp. PozwalajÄ… one na wykrywanie elementĂłw wykonanych z praktycznie dowolnych materiaĹ‚Ăłw. Niestety, charakteryzujÄ… siÄ™ zwykle mniejszym (do okoĹ‚o 30 mm) zasiÄ™giem w porĂłwnaniu z czujnikami indukcyjnymi, a takĹźe duşą wraĹźliwoĹ›ciÄ… na zabrudzenia. Co gorsze, pojawienie siÄ™ przeszkody pomiÄ™dzy czujnikiem a wykrywanym przedmiotem zaburza

PRODUCENT

AECO

BALLUFF

FARGO CONTROLS

IPF ELECTRONIC

TURCK

Typ/seria Strefa działania Temperatura graniczna Temperatura nominalna Stopień ochrony Materiał obudowy

SC30M-HT 15 mm 250°C –200...+250°C IP68 stal nierdzewna

BCS00A 15 mm 250°C –200...+250 °C IP68 stal nierdzewna/PTFE

S3622 15 mm 250°C –200...+250 °C IP68 stal nierdzewna

KN326050 5-120 mm 250°C –200...+250 °C IP67 V2A/PTFE

BC 3-S12-AP6X/S100 15 mm 100°C –25...+100 °C IP68 brak danych

Tab. 2. $&( ' % * 3 % G! '&!" !$ 3 ( ' '& ( %* '&!" K* &!" * ( % & (

3/2016

31


TECHNIKA

ABY TWORZYĆ SPECJALNE SENSORY, BUDUJEMY PARTNERSKI DIALOG Z KLIENTEM DANIEL OSZCZĘDA, DIRECTOR MARKETING AND QUALITY W FIRMIE BALLUFF Balluff w swoim portfolio skupia całą różnorodność technologiczną czujników dostępnych w wykonaniach standardowych, jak i dedykowanych do zadań specjalnych. Te drugie znajdują zastosowanie w wysoko wyspecjalizowanych aplikacjach, gdzie często mamy do czynienia ze skrajnymi warunkami pracy, zbyt ekstremalnymi dla podstawowych wersji (wysokie ciśnienie, temperatura, uszkodzenia mechaniczne i chemiczne). Użycie rozwiązań spoza standardowego portfolio zapewnia klientowi wzrost przewagi konkurencyjnej, np. poprzez optymalizację dyspozycyjności urządzenia, zwiększenie jakości procesu czy redukcję kosztów konserwacji maszyn. Nieszablonowe rozwiązania stosuje się wtedy, gdy są ku temu przesłanki, dlatego opracowując nowe wersje czujników o specjalnym przeznaczeniu budujemy partnerski dialog z klientem. W oparciu o elastyczny

pomiar, co w skrajnym przypadku może doprowadzić nawet do niewykrycia poszukiwanego obiektu. Czujniki pojemnościowe stosowane są wszędzie tam, gdzie nie ma fizycznej możliwości wykorzystania czujników indukcyjnych, ze względu na brak ich wrażliwości na elementy niemetalowe. Główną wadą sensorów pojemnościowych jest ich wrażliwość na zmiany wilgotności powietrza oraz wspomniane zanieczyszczenia. Czujniki tego typu wykorzystuje się głównie do wykrywania poziomu napełnienia zbiorników, przekroczenia poziomu cieczy lub materiału sypkiego oraz detekcji różnych niemetalowych obiektów transportowanych za pomocą taśmociągów. Za ich pomocą można też prowadzić pomiar grubości drewna i folii. Czujniki pojemnościowe często można też spotkać w przemyśle spożywczym, gdzie stosowane są do detekcji opakowań. Kolejną grupą czujników, które mogą być produkowane w wersji wysokotemperaturowej, są czujniki magnetyczne. Urządzenia te reagują na pojawienie się w zasięgu ich działania pola magnetycznego pochodzącego z magnesu lub elektromagnesu. Pole magnetyczne przenika przez materiały niemagnetyczne, czujniki mogą więc wykrywać pojawienie się poszukiwanego obiektu również przez przeszkodę – np. przez ścianę zbiornika wykonaną z aluminium. 32

i dobrze rozwinięty proces customizingu, czyli dostosowywania projektu do potrzeb odbiorcy, tworzymy gotowe rozwiązanie. Analizując całościowo rynek czujników, można odnieść wrażenie, że wersje specjalne stanowią niewielką jego część. Są jednak takie obszary i specyficzne branże, w których rozwiązania dedykowane stanowią zdecydowaną większość używanych produktów. Zastosowana w tych miejscach technologia musi być w stanie wytrzymać skrajne obciążenia. Nasze rozwiązania przechodzą długotrwałe testy przyspieszonego cyklu życia produktu (pewną jego część w ramach badań Highly Accelerated Lifetime Tests – HALT) w akredytowanym laboratorium firmy Balluff, w celu przystosowania ich do pracy w trudnych warunkach już na etapie projektowania.

Ich zaletą jest prosta konstrukcja, zbliżona do przełącznika kontaktronowego oraz odporność na przeciążenia. Do wad zaliczyć należy małą czułość oraz konieczność stosowania magnesów, a także podatność na zużycie związane ze zmęczeniem materiału, z którego zrobione są sprężyste elementy wewnątrz obudowy przyrządu. W sprzedaży można znaleźć jeszcze drugi typ detektorów magnetycznych. Są to czujniki hallotronowe, które wykorzystują efekt Halla pojawiający się w półprzewodnikach pod wpływem pola magnetycznego.

WYKORZYSTANIE FOTONÓW Coraz większą grupę czujników do zadań specjalnych stanowią czujniki fotoelektryczne, które reagują na zmiany intensywności padającego na nie światła. Wykorzystuje się tutaj światło podczerwone lub widzialne. Sensory fotoelektryczne najczęściej są produkowane w postaci zespolonego ze źródłem światła detektora (odbiornika). Spotykane są również modele produkowane w postaci dwóch odrębnych modułów – nadajnika i odbiornika. Wykorzystuje się je np. wtedy, kiedy wykrywany obiekt przesłonięty jest barierą. Obecnie źródłem światła w czujnikach fotoelektrycznych są diody LED albo diody laserowe. Aby uodpornić czujnik na zakłócenia, a także zmniej-

szyć pobór energii, bardzo często emitowana wiązka światła poddawana jest modulacji. Odbiornikiem jest zaś półprzewodnikowy element fotoelektryczny. Czujniki fotoelektryczne podzielić można na trzy typy. Pierwsze dwa to sensory z zespolonym nadajnikiem i odbiornikiem, wśród których wyróżnić można urządzenia wymagające do działania reflektora i systemy bezreflektorowe. W modelach reflektorowych przełączanie czujnika następuje w momencie, gdy wiązka światła zostanie przerwana przez wykrywany obiekt, a w bezreflektorowych pojawiający się w polu widzenia jasny obiekt odbija wiązkę lasera, kierując ją wprost do detektora. Trzeci typ stanowią urządzenia z oddzielnymi nadajnikami i odbiornikami. Obecnie bardzo często oba elementy są umieszczane we wspólnej obudowie, a światło od punktu nadawania do miejsca odbierania sygnału jest przesyłane za pomocą światłowodu. Największą zaletą sensorów fotoelektrycznych jest ich duża rozdzielczość, która umożliwia detekcję małych obiektów i niewielkich przemieszczeń. Do atutów zalicza się również duży zasięg detekcji oraz krótki czas reakcji na pojawienie się przedmiotu. Wśród wad wymienia się wrażliwość na zanieczyszczenia oraz zmiany koloru powierzchni wykrywanego obiektu, AUTOMATYKA


TECHNIKA a także zdolność tej powierzchni do odbijania i pochłaniania światła. Ostatnim typem detektorów w tej grupie są czujniki optyczne. To systemy wizyjne wykorzystujące tradycyjne kamery półprzewodnikowe, które dostosowano do pracy w wyższej temperaturze i trudniejszych warunkach przemysłowych. Pod względem funkcjonalności i możliwości zastosowań w niczym nie różnią się one od standardowych systemów wizyjnych.

WYSOKOTEMPERATUROWE WYKONANIE SPECJALNE Oczywiście, na rynku podzespołów związanych z automatyką przemysłową dostępnych jest wiele modeli i typów czujników zbliżeniowych. Trzeba jednak pamiętać, że większość z nich nie jest przeznaczona do pracy w trudnych warunkach (np. w wysokiej temperaturze), co ogranicza zakres ich stosowania. Na szczęście postęp techniki związany z rozwojem materiałów

pozwala produkować czujniki zbliżeniowe, które są coraz bardziej odporne na ekstremalne warunki środowiskowe. W sprzedaży dostępne są wersje czujników odpornych na wysokie ciśnienie i wodę morską. Tego typu urządzenia stosuje się m.in. w systemach automatyki sterujących pracą platform wiertniczych. W przemyśle spożywczym spotkać można czujniki przystosowane do intensywnego mycia i odkażania. Bez problemu można tez kupić czujniki odporne na agresywne chemikalia, wysokie wibracje stosowane, np. w maszynach do przeróbki kruszyw, bądź czujniki odporne na działanie silnych pól elektromagnetycznych. Ponadto dostępne są czujniki dostosowane do pracy w wysokiej (do +250 °C) i niskiej (do –60 °C) temperaturze oraz sensory przystosowane do pracy w strefach zagrożonych wybuchem. Dostosowanie do ekstremalnych warunków pracy zależy wyłącznie od zastosowanych materiałów, z któ-

rych wykonano poszczególne elementy czujnika lub jego obudowy. Dzięki temu czujniki zbliżeniowe mogą być stosowane praktyczne we wszystkich możliwych branżach.

PRZYKŁADY ZBLIŻENIOWYCH CZUJNIKÓW WYSOKOTEMPERATUROWYCH Jednym z przykładów wysokotemperaturowych indukcyjnych czujników zbliżeniowych, dostępnych na polskim rynku, są sensory INT oferowane przez firmę Introl. Czujnik może pracować w temperaturze do +200 °C bez dodatkowego chłodzenia. Wyjście czujnika przystosowano do współpracy ze wzmacniaczem sygnału, a obudowę wykonano z PTFE. Dodatkowo czujnik zaopatrzono w przewód w izolacji teflonowej o długości 5 m. Podobnymi parametrami technicznymi charakteryzuje się czujnik IRH/IDH firmy EGE. Jego obudowa wykonana została z aluminium i tworzywa PEEK. R E K L A M A


TECHNIKA Kolejnym przykĹ‚adem zbliĹźeniowego czujnika wysokotemperaturowego jest czujnik Mi250 niemieckiej firmy MEL Sensor. Czujnik ten montowany jest w automatycznych ukĹ‚adach zabezpieczeĹ„ i w systemach pracujÄ…cych w wysokiej temperaturze – np. w piecach emalierskich linii malarskich. Czas pracy czujnikĂłw Mi250 przekracza 10 lat, przy ciÄ…gĹ‚ej ekspozycji w temperaturze rzÄ™du +230 °C. Czujnik ten jest teĹź w stanie chwilowo dziaĹ‚ać w temperaturze dochodzÄ…cej do +250 °C. Z kolei model Mi400, tej samej firmy, jest w stanie pracować w sposĂłb ciÄ…gĹ‚y przy temperaturze rzÄ™du +400 °C. Innym przykĹ‚adem wysokotemperaturowych czujnikĂłw pojemnoĹ›ciowych sÄ… czujniki z serii HT firmy AECO. PozwalajÄ… one na pracÄ™ zarĂłwno w niskiej, jak i wysokiej temperaturze. Zakres pracy jest naprawdÄ™ imponujÄ…cy i wynosi od â€“200 °C do +250 °C. Czujniki te charakteryzujÄ… siÄ™ stopniem ochrony IP68, a ich obudowa jest wykonana ze stali nierdzewnej. Co waĹźne, istnieje moĹźliwość regulacji czuĹ‚oĹ›ci – np. czujnik o symbolu SC18M-HT ma strefÄ™ dzia-

Ĺ‚ania okreĹ›lonÄ… przez producenta na 5 mm, zaĹ› model SC30-HT jest w stanie rejestrować obiekty znajdujÄ…ce siÄ™ w odlegĹ‚oĹ›ci do 15 mm. Kolejnym przykĹ‚adem wysokotemperaturowych czujnikĂłw pojemnoĹ›ciowych sÄ… modele KN186050, KN30650 i KN326050 firmy IPF Electronic, ktĂłre rĂłwnieĹź pozwalajÄ… na ciÄ…gĹ‚Ä… pracÄ™ w temperaturze od â€“200 °C do +250 °C. W przyypadku pierwszego sensora strefa dziaĹ‚ania wynosi 2–50 mm, drugi jest w stanie wykrywać obiekty na dystansie 5–100 mm, zaĹ› trzeci 5–120 mm. Czujniki cechujÄ… siÄ™ stopniem ochrony IP67, a materiaĹ‚ czoĹ‚a czujnika to PTFE. WĹ›rĂłd magnetycznych czujnikĂłw dostosowanych do pracy w podwyĹźszonej temperaturze jest teĹź seria półprzewodnikowych cyfrowych czujnikĂłw 91SS firmy Honeywell, wykorzystujÄ…cych efekt Halla. PotrafiÄ… one pracować w temperaturze od â€“40 °C do +150 °C. Do ich produkcji wykorzystano ceramiczne obudowy, ktĂłre zabezpieczajÄ… półprzewodnik przed zniszczeniem w wysokiej temperaturze.

CZUJNIKI OPTYCZNE Ciekawym przedstawicielem wysokotemperaturowych systemĂłw wizyjnych jest CANTY UltraTemp TM. WchodzÄ…ca w skĹ‚ad systemu kamera, w zaleĹźnoĹ›ci od modelu, jest w stanie wytrzymać temperaturÄ™ rzÄ™du +1090 °C lub nawet +1370 °C. DziÄ™ki temu moĹźna jÄ… zamontować nawet bezpoĹ›rednio w piecu. Tego typu urzÄ…dzenia wykorzystuje siÄ™ przede wszystkim do monitoringu spalania i kontroli pĹ‚omienia, pomiarĂłw objÄ™toĹ›ci ciekĹ‚ego szkĹ‚a, pomiarĂłw szerokoĹ›ci tafli szkĹ‚a czy kontroli procesĂłw ciÄ…gĹ‚ego odlewania stali. ObudowÄ™ kamery wykonano ze specjalnego szkĹ‚a stopionego w jednÄ… caĹ‚ość z metalem obudowy. W przypadku czujnikĂłw fotoelektrycznych do pomiarĂłw wysokotemperaturowych stosuje siÄ™ nie tyle czujniki odporne na wysokÄ… temperaturÄ™, ale wysokotemperaturowe Ĺ›wiatĹ‚owody doprowadzajÄ…ce wiÄ…zkÄ™ Ĺ›wiatĹ‚a do przestrzeni pomiarowej. Sam czujnik, ktĂłry moĹźe pracować w temperaturze do okoĹ‚o +55–70 °C znajduje siÄ™

PRODUCENT

AUTONICS

BALLUFF

BALLUFF

Model/seria Typ Zakres działania/zasięg Maksymalna częstotliwość przełączania Światło Zakres temperatury pracy

BJ10M-TDT-P wiÄ…zka przechodzÄ…ca 10 000 mm 1000 Hz VIS, czerwony –25...+55 °C

BOS 50K-PA-PR10-S4 refleksyjny 18 000 mm 400 Hz VIS, czerwony –5...+55 °C

BOS 12M odbiciowy 0–400 mm 200 Hz IR –5...+55 °C

PRODUCENT

SCHNEIDER ELECTRIC

SCHNEIDER ELECTRIC

SICK

Model/seria Typ Zakres działania/zasięg Maksymalna częstotliwość przełączania Światło Zakres temperatury pracy

OsiSense XUX1ARCNT16 refleksyjny 15 000 mm 20 Hz VIS, czerwony –25...+55 °C

XUK2AKSNL2T wiÄ…zka przechodzÄ…ca 30 000 mm 25 Hz IR –25...+55 °C

VTE180 odbiciowy 1–1100 mm 1000 Hz VIS, czerwony –25...+55 °C

Tab. 3. $&( ' % !$ 3 ( ' ( &!$ &!" K* &!" * ( % & (

34

AUTOMATYKA


TECHNIKA w bezpiecznej, ze względu na temperaturę, odległości. W sprzedaży dostępne są światłowody wysokotemperaturowe w trzech wykonaniach: do +120 °C –zabezpieczone specjalnym rodzajem tworzywa PVC, do +250 °C – montowane w osłonach wykonanych ze stali nierdzewnej oraz wysokotemperaturowe światłowody krzemowe wytrzymujące temperaturę do +500 °C, a nawet wyższą. Przykładem światłowodów wysokotemperaturowych do +250 °C dostępnych na polskim rynku jest seria światłowodów CV firmy Micro Detectors. Warto dodać też kilka zdań o zbliżeniowych czujnikach ultradźwiękowych. Czujniki tego typu produkuje się przede wszystkim w wykonaniach standardowych, które dopuszczają możliwość pracy w temperaturze do +50–60 °C. Niektórzy producenci oferują też czujniki do podwyższonej temperatury pracy, ale tylko do +70– 80 °C. Niestety, z powodu zbyt niskiej dopuszczalnej temperatury pracy ten rodzaj czujników zbliżeniowych nie jest wykorzystywany w typowych za-

stosowaniach wysokotemperaturowych.

Enkodery dzieli się ze względu na sposób pomiaru na enkodery inkrementalne (przyrostowe) i absolutne. Oba typy enkoderów różnią się pod względem budowy i przeznaczone są do nieco innych typów pomiarów. Enkodery inkrementalne mogą określić prędkość kątową oraz kierunki ruchu. Mogą także wyznaczyć względną pozycję, czyli różnicę pomiędzy dwoma wartościami kąta obrotu – początkową i końcową. Enkoder inkrementalny generuje na wyjściu sygnał impulsowy, a każdemu przesunięciu kątowemu przyporządkowana jest konkretna liczba impulsów wyjściowych. Co ważne, enkoder inkrementalny generuje podczas pracy dwa sygnały, z czego jeden z nich jest przesunięty względem drugiego w fazie o 90o. Pozwala to na jednoznaczne określenie kierunku obrotu lub przesunięcia mierzonego elementu. Istotnym parametrem enkodera jest jego rozdzielczość. Wartość tę podaje się zwykle w formie liczby impulsów przypadających na pełen obrót enkodera. Pozwala to wyliczyć dokładność kątową pomiaru i – w przypadku

CZUJNIKI POŁOŻENIA I CZUJNIKI POZYCJONUJĄCE Inną grupą czujników do zadań specjalnych są czujniki położenia i czujniki pozycjonujące. W tej grupie czujników mieszczą się enkodery obrotowe, czujniki liniowe i inklinometry. Najbardziej popularną grupą czujników pozycjonujących są enkodery absolutne i inkrementalne. Jak wiadomo, enkodery to urządzenia przetwarzające przesunięcie i pozycję kątową mierzonego przedmiotu lub części maszyny na sygnał elektryczny. Wykorzystuje się je przede wszystkim we wszelkiego rodzaju maszynach i na liniach produkcyjnych. Służą tam do precyzyjnego pomiaru prędkości, odległości, przesunięcia czy przebytej drogi przez obrabiany przedmiot bądź element maszyny czy linii produkcyjnej. Dzięki enkoderom wiadomo z bardzo dużą dokładnością o ile obrócił się dany element lub jaką drogę pokonał.

BANNER

OMRON

PEPPERL+FUCHS

PEPPERL+FUCHS

MIAD9LVAGQ refleksyjny 5000 mm 400 Hz VIS, czerwony –40...+70 °C

E3FA-DN12 2M odbiciowy 0–300 mm bd VIS, czerwony –25...+55 °C

GLV12-54 odbiciowy 0–1000 mm 700 Hz VIS, czerwony –25...+55 °C

LA28/LK28-FC-Z/31/116 wiązka przechodząca 10 000 mm 25 Hz IR –40...+60 °C

SICK

SICK

TELEMECANIQUE

WIN LENK AUTOMATION

WIN LENK AUTOMATION

WS/WE160-F440 wiązka przechodząca 45 000 mm 1000 Hz VIS, czerwony –25...+55 °C

WL12L-2B530 refleksyjny 18 000 mm 2500 Hz VIS, czerwony –10...+50 °C

XUB0APSNM12 odbiciowy 12–300 mm bd IR –15...+55 °C

WL-RPPW1V refleksyjny 0–2000 mm 1000 Hz VIS, czerwony –25...+55 °C

WL-TNPW1 wiązka przechodząca 0–8000 mm 400 Hz VIS, czerwony –25...+55 °C

3/2016

35


TECHNIKA

WIĘKSZE WYMAGANIA DLA CZUJNIKÓW ADAPTOWANYCH W NOWOCZESNYCH FABRYKACH ANDRZEJ DEREŃ, DYREKTOR TECHNICZNY TURCK Najważniejszą motywacją do opracowywania nowych rozwiązań w dziedzinie sensoryki są przede wszystkim potrzeby i oczekiwania odbiorców. Nowe technologie i rozwiązania mają prowadzić do większej wydajności procesów i elastyczności produkcji, ograniczenia nieplanowanych przestojów oraz nakładów czasu i środków na utrzymanie w ruchu, co w sumie przekłada się na konkurencyjność użytkownika na rynku. Nawet w tak prostych w swej podstawowej funkcjonalności zbliżeniowych czujnikach indukcyjnych co roku obserwujemy kolejne nowości: coraz mniejsze, coraz szybsze, o coraz większym zasięgu detekcji i z coraz bardziej rozbudowaną diagnostyką. Również

zastosowania przekładni – dokładność liniową. Im większa jest ta wartość, tym dokładniej można określić pozycję obracanego lub przesuwanego elementu. Co ważne, enkoder inkrementalny nie pamięta aktualnego położenia mierzonego obiektu. Generuje jedynie impulsy, które są na wyjściu zliczane przez wchodzący w skład układu sterowania licznik, a ten informuje o wykonanym przez podłączony do enkodera układ wykonawczy przesunięciu względnym – względem pierwotnego położenia. Szybkość generowanych przez enkoder impulsów świadczy zaś o szybkości przemieszczania się mierzonego przedmiotu.

POMIAR ABSOLUTNY Enkoder absolutny to z kolei enkoder, który generuje na wyjściu sygnał kodowy. Każdemu kątowi obrotu odpowiada konkretna wartość kodowa na wyjściu enkodera – zwykle stosuje się tarcze kodowe lub liniały kodowe bądź system elektroniczny z pamięcią nieulotną. W ten sposób można ściśle określić aktualną pozycję – nawet po wyłączeniu napięcia zasilania. Enkodery absolutne dzieli się na jednoobrotowe i wieloobrotowe. Jednoobrotowe rozróżniają pozycje tylko w ramach jednego obrotu, zaś wieloobrotowe generują sygnał wyjściowy informujący zarówno o pozycji kątowej, jak i o liczbie wykonanych obrotów. Pod względem zasady działania enkodery podzielić można na enkodery magnetyczne i optyczne. Enkodery magnetyczne mierzą pozycję kątową przy wykorzystaniu technologii czujników 36

koncepcja Industry 4.0 to potężny impuls dla R&D firm, które podjęły to wyzwanie. Aby być obecnym w fabrykach przyszłości, wspomniane czujniki zbliżeniowe muszą obecnie mieć możliwość zdalnej adaptacji do zmieniających się warunków pracy i dostarczać więcej informacji zwrotnych niż tylko aktualny stan procesu. Przykładowo najnowszej generacji czujniki Turck serii Uprox, stworzone z myślą o Industry 4.0, mają np. ustawialny zakres detekcji, możliwość wyboru polaryzacji, diagnostykę czy identyfikację podobną do RFID, i wszystko to parametryzowane za pomocą interfejsu IO-link.

pola magnetycznego. Magnes trwały przymocowany jest do wału enkodera i wytwarza pole magnetyczne, które jest wykrywane przez czujnik. W efekcie czujnik ten rozpoznaje pozycję kątową, jaką przyjął wał enkodera. Kluczowym elementem enkoderów optycznych jest przymocowany do wału dysk wyposażony w szereg otworów bądź kresek (enkodery inkrementalne) lub specjalna tarcza kodowa, którą spotyka się w przypadku enkoderów absolutnych. W enkoderze inkrementalnym źródło światła umieszcza się tak, aby światło przechodziło przez otwory w dysku lub odbijało się od specjalnie przygotowanych (odbijających światło) kresek podziałki. Po drugiej stronie dysku lub w miejscu padania odbitego światła znajduje się czujnik światła, który wysyła impulsy do układu zliczającego. Detektor wysyła impuls za każdym razem, kiedy światło przejdzie przez otwory w tarczy lub odbije się od kreski. Układ zliczający oblicza zmianę położenia tarczy na podstawie liczby otrzymanych impulsów. W przypadku tarczy kodowej wykonanej z przeźroczystego materiału na jej powierzchni umieszcza się specjalny wzór (kod) składający się z przeźroczystych i nieprzeźroczystych pól. Światło, przechodząc przez tę tarczę, pada na układ elementów światłoczułych. W momencie obracania się osi czujnika światło przechodzi przez tarczę, odwzorowuje odpowiedni wzór na matrycy elementów światłoczułych i w ten sposób dekoder sygnału „wie”, w jakiej

pozycji ustawiona jest tarcza kodowa. W modelach enkoderów wieloobrotowych znajduje się dodatkowy zestaw tarcz kodowych, połączonych z kołami zębatymi przekładni mechanicznej. Koła te obracają się razem z osią czujnika. Pozycja kół zębatych jest wykrywana przez inny układ optyczny, co pozwala określić liczbę obrotów osi enkodera.

RYNEK ENKODERÓW Przykładem niedrogiego i niewielkiego magnetycznego enkodera absolutnego w wyjściem szeregowym i stopniem ochrony IP50 jest Wobit MAB 25. Jest to enkoder jednoobrotowy (zakres 360°) z rozdzielczością 4096 impulsów na obrót (12-bitowy). Maksymalna prędkość obrotowa to 3000 obr./min, a temperatura pracy może się wahać od –25 °C do +80 °C. Z kolei firma Fraba, specjalizująca się produktach do kontroli ruchu, oferuje szereg enkoderów magnetycznych i optycznych zarówno w wersji absolutnej, jak i inkrementalnej. W zależności od modelu mają one zarówno wyjścia analogowe, jak i cyfrowe. Ciekawa jest seria enkoderów zgodnych z wieloma standardami cyfrowymi – DeviceNet, CANopen, CANopen Lift i SAE J1939 bądź EtherNet/IP, Profinet, EtherCAT i Modbus. Dostępne są zarówno modele optyczne, jak i magnetyczne – wszystkie wymienione tu enkodery to enkodery wieloobrotowe, umożliwiające pomiar do 65 536 obrotów lub – w przypadku konstrukcji optycznej – do 16 384 obrotów. AUTOMATYKA


TECHNIKA W ofercie firmy Fraba znajdziemy teĹź linkowe czujniki liniowe. MierzÄ… one przemieszczenie poprzez precyzyjne rozwijanie lub nawijanie stalowej linki na bÄ™ben, ktĂłrego oĹ› poĹ‚Ä…czona jest z enkoderem. Na wyjĹ›ciu enkodera pojawia siÄ™ sygnaĹ‚ proporcjonalny do zmierzonej drogi. Wykonywane w ten sposĂłb pomiary sÄ… powtarzalne i dokĹ‚adne. SÄ… to czujniki z serii LINARIX. PozwalajÄ… one mierzyć przemieszczenia w zakresie 1–10 m i oferujÄ… róşne standardy wyjść analogowych lub cyfrowych. Co waĹźne, w porĂłwnaniu do konwencjonalnych systemĂłw pomiarowych wykorzystujÄ…cych koĹ‚a, przekĹ‚adnie i enkodery, czujniki linkowe sÄ… bardziej trwaĹ‚e i dodatkowo eliminujÄ… problem zwiÄ…zany z poĹ›lizgiem, zuĹźyciem czy przetarciem elementĂłw przekĹ‚adni. NaleĹźy jeszcze wspomnieć o enkoderach liniowych, nazywanych teĹź liniaĹ‚ami. PozwalajÄ… one mierzyć przemieszczenie bez koniecznoĹ›ci stosowania przekĹ‚adni, jak ma to miejsce w przypadku enkoderĂłw obrotowych. PrzykĹ‚adem inkrementalnego liniaĹ‚u magnetycznego jest seria SMP firmy Lika. SÄ… to liniaĹ‚y z bocznym wykrywaniem taĹ›my magnetycznej, a ich dokĹ‚adność wynosi 0,0125 mm. Maksymalna prÄ™dkość posuwu to 16 m/s. UrzÄ…dzenia cechujÄ… siÄ™ stopniem ochrony IP67 i maksymalnÄ… temperaturÄ… pracy +85 °C. Inne dostÄ™pne na rynku czujniki przesuniÄ™cia liniowego to seria LI-Q17 firmy Turck. Ich zakres pomiarowy wynosi 50, 100, 150, 200 i 300 mm. Czujniki przystosowane sÄ… do pracy w temperaturze od â€“40 °C do +70 °C. Co ciekawe, sÄ… to czujniki wykorzystujÄ…ce rezonan-

sowÄ… technikÄ™ pomiaru, w ktĂłrej do pomiaru poĹ‚oĹźenia wykorzystywany jest nie magnes trwaĹ‚y, jak w standardowych czujnikach magnetostrykcyjnych, lecz oscylator LC.

CZUJNIKI DETEKCJI WODY I WILGOCI Na koniec warto wspomnieć o czujnikach wody i wilgoci. Jest to bardzo szerokie zagadnienie, ktĂłre podzielić moĹźna na pomiary wilgotnoĹ›ci gazĂłw i powietrza, materiaĹ‚Ăłw sypkich, pomiary punktu rosy czy wody w oleju. OprĂłcz tego stosuje siÄ™ rĂłwnieĹź w przemyĹ›le czujniki wykrywajÄ…ce obecność wody czy cieczy w procesie produkcyjnym – wykorzystywane sÄ… one czÄ™sto na zautomatyzowanych liniach produkcyjnych, np. jako detektory kleju. JeĹ›li chodzi o to ostatnie zagadnienie, w przemyĹ›le jako czujniki obecnoĹ›ci cieczy najczęściej uĹźywa siÄ™ czujnikĂłw fotoelektrycznych, ktĂłre sÄ… wykalibrowane w taki sposĂłb, Ĺźe pojawienie siÄ™ wody lub cieczy zmienia stopieĹ„ odbicia wiÄ…zki Ĺ›wiatĹ‚a od powierzchni badanego przedmiotu. Sama zasada dziaĹ‚ania jest identyczna, jak w przypadku czujnikĂłw zbliĹźeniowych. Bardzo czÄ™sto do pomiarĂłw obecnoĹ›ci wody wykorzystuje siÄ™ teĹź czujniki pojemnoĹ›ciowe. Metoda pojemnoĹ›ciowa pozwala bowiem dokonywać pomiarĂłw wilgotnoĹ›ci w caĹ‚ym jej zakresie, czyli od 0 do 100 %. Pomiar dokonywany jest w gĹ‚Ä…b materiaĹ‚u, a jego gĹ‚Ä™bokość, w zaleĹźnoĹ›ci od mierzonego materiaĹ‚u, waha siÄ™ w granicach 100– 150 mm. DziÄ™ki temu moĹźna uniknąć bĹ‚Ä™dĂłw zwiÄ…zanych ze zmianami wil-

gotnoĹ›ci na powierzchni mierzonego materiaĹ‚u. Budowa pojemnoĹ›ciowych czujnikĂłw wilgotnoĹ›ci i obecnoĹ›ci cieczy w niczym nie róşni siÄ™ od budowy pojemnoĹ›ciowych czujnikĂłw zbliĹźeniowych – ich konstrukcja jest bardzo zbliĹźona, a czÄ™sto wrÄ™cz taka sama. Jednak w pojemnoĹ›ciowych czujnikach wilgotnoĹ›ci wskazania przyrzÄ…du pomiarowego kalibruje siÄ™ na procentowy udziaĹ‚ wody w materiale lub na zawartość suchej masy. W wielu przypadkach istotne jest teĹź to, Ĺźe pomiar pojemnoĹ›ciowy jest niewraĹźliwy na wiele czynnikĂłw materiaĹ‚owych, takich jak m.in. skĹ‚ad mierzonego obiektu zwiÄ…zany z pojawiajÄ…cymi siÄ™ zanieczyszczeniami czy zmiany barwy materiaĹ‚u, ktĂłre sÄ… istotne w pomiarach optycznych. Jak juĹź zostaĹ‚o wspomniane, pomiary wilgotnoĹ›ci sÄ… bardzo waĹźne przede wszystkim w przypadku materiaĹ‚Ăłw sypkich. PrzykĹ‚adem systemu pomiarowego dostosowanego wĹ‚aĹ›nie do tego rodzaju materiaĹ‚Ăłw jest miernik wilgotnoĹ›ci serii DMMS, dostÄ™pny w ofercie firmy Introl. DMMS jest stosowany do pomiaru materiaĹ‚Ăłw Ĺ›ciĹ›liwych, takich jak sĹ‚oma, wiĂłry, trociny czy biomasa, i pozwala na podĹ‚Ä…czenie do 16 czujnikĂłw. System ten wyposaĹźono w wyjĹ›cia cyfrowe, analogowe oraz przekaĹşnikowe. Niemniej jednak pomiary wilgotnoĹ›ci materiaĹ‚Ăłw sypkich to bardzo szerokie zagadnienie, ktĂłre warto poruszyć juĹź w zupeĹ‚nie innym artykule. ) "#* !"# "$%& '(&" AUTOMATYKA

PRODUCENT

FRABA

FRABA

LIKA

TURCK

WOBIT

Model

OCD-EEA1B enkoder absolutny obrotowy optyczny wieloobrotowy IP67 –25...+55 °C EtherNet/IP

UCD-INH

SMP

LI-Q17

enkoder inkrementalny obrotowy magnetyczny

liniał inkrementalny magnetyczny

linial rezonansowy LC

IP69K –25...+55 °C analogowy

IP67 –25...+85 °C analogowy

IP67 –40‌+70 °C analogowy/cyfrowy

MAB 25A enkoder absolutny obrotowy optyczny jednoobrotowy IP50 –25...+80 °C analogowy

Typ Stopień ochrony Temperatura pracy Magistrala/Interfejs

Tab. 4. $&( ' % !$ 3 ( ' * $&!3 3M!&!" K* &!" * ( % & (

3/2016

37


TECHNIKA

NATYCHMIASTOWA KONTROLA CIĹšNIENIA CZUJNIK I PRZETWORNIK SPAU )$ 3 ( . * % 0 % ' '&( &' ! G $&% 3 3 * $ % * M ( M0 % L ' 3M! $' K( $ '& 3 G! $ ' G! * ! 0 (L $&/ $ !" % & % 4

S

PAU to inteligentny czujnik ciĹ›nienia z dowolnie programowalnym komparatorem wartoĹ›ci progowej lub komparatorem okienkowym. Szeroki zakres funkcji czujnika dla gazĂłw obojÄ™tnych obejmuje: • monitorowanie sieci, • monitorowanie nadciĹ›nienia, • monitorowanie podciĹ›nienia, • kontrola szczelnoĹ›ci, • wykrywanie obiektĂłw. Zdalna obsĹ‚uga i parametryzacja, a takĹźe prosta wymiana czujnika sÄ… rĂłwnieĹź moĹźliwe przez IO-Link.

OPCJE PRZYĹ Ä„CZY )$ 3 ( ! G SPAU-...- T

WYJÄ„TKOWA ELASTYCZNOŚĆ Bogaty wybĂłr akcesoriĂłw gwarantuje w kaĹźdym przypadku szybki i Ĺ‚atwy montaĹź. PrzykĹ‚adowo dziÄ™ki systemowi moduĹ‚owemu wyjĹ›ciowy kierunek ciĹ›nienia moĹźe być dowolnie zlokalizowany pomiÄ™dzy tyĹ‚em i spodem, a wyjĹ›cie gniazda M8/M12 moĹźe być wyprowadzone od gĂłry, od spodu, bÄ…dĹş z tyĹ‚u. Ponadto przeĹ‚Ä…czalne wyjĹ›cia PNP/NPN prÄ…dowe i napiÄ™ciowe umoĹźliwiajÄ… dostosowanie do wszystkich systemĂłw sterowania.

$ ' ( ! G SPAU-...- T

)$ 3 ( ! G SPAU-...- F

DANE TECHNICZNE CZUJNIKA I PRZETWORNIKA CIĹšNIENIA SPAU Metoda pomiaru piezorezystancyjny czujnik ciĹ›nienia Pozycja instalacji dowolna spręşone powietrze wg ISO 8573-1:2010 [7:4:4] gazy obojÄ™tne Odpowiedni do mediĂłw moĹźliwość dziaĹ‚ania z mediami zawierajÄ…cymi Ĺ›rodki smarne DokĹ‚adność wyjĹ›cia dwustanowego Âą2 % FS Powtarzalność Âą0,3 % FS Nominalny prÄ…d roboczy maks. 150 mA Znamionowy zakres temperatury 0–50 °C Zakres napiÄ™cia roboczego 15–30 V DC PrÄ…d jaĹ‚owy typowo 35 mA bez LCD (przetwornik), podĹ›wietlany wielokolorowy Typ sygnalizacji wyĹ›wietlacz LCD (czujnik)

38

P R O M O C J A

AUTOMATYKA


TECHNIKA

PRZEGLĄD FUNKCJI I WARIANTÓW Zakresy pomiarowe ciśnienia (bary)

0–1; –1–1; 0–0,5; 0–0,25; 0–0,25; 0–0,5; 0–1; 0–2; 0–6; 0–10; –1–10; 0–12; 0–16

Przyłącza pneumatyczne*

G1/8; R1/8; 1/8NPT; R1/4; M5; M7; przyĹ‚Ä…cze wtykowe 4 mm; przyĹ‚Ä…cze wtykowe 6 mm; przyĹ‚Ä…cze wtykowe 5/32Ë?

Wyjścia elektryczne*

wyjście 1: PNP/NPN (przełączalne) lub IO-Link wyjście 2: PNP/NPN/0–10 V/1–5 V/4–20 mA (przełączalne)

Przyłącza elektryczne*

wtyczka M8; wtyczka M12

Kabel przyłączeniowy (osprzęt)*

gniazdo wtykowe proste 2,5Â m, gniazdo kÄ…towe 2,5Â m gniazdo wtykowe proste 5Â m, gniazdo kÄ…towe 5Â m

\ K* ' $ L G! '&/ $ ( * % ' ! G

Fot. Festo

Ĺ ATWA OBSĹ UGA DziÄ™ki Ĺ‚atwemu do odczytu dwukolorowemu wyĹ›wietlaczowi LCD (niebieski/ czerwony) o duĹźych rozmiarach moĹźna szybko sprawdzić, czy ciĹ›nienie jest prawidĹ‚owe. Przejrzyste menu do nawigacji z trzema przyciskami zapewnia szyb-

kie uruchomienie i Ĺ‚atwe ustawienie punktu przeĹ‚Ä…czania.

WYTRZYMAĹ A KONSTRUKCJA Konstrukcja czujnika ma stopieĹ„ ochrony IP65, co umoĹźliwia stosowanie go w trudnych warunkach pracy.

FESTO Sp. z o.o. 4 $!$ ' ( ; Z ( (4 F $ '&0 8?98<8 $&

4 EE ;== := 880 # EE ;== := 8E 9% [* B 4! % '''4 4* R E K L A M A

Connecting Global Competence

Q PROFESJONALNA ROBOTYKA SERWISOWA Q ROBOTYKA PRZEMYSŠOWA Q ZINTEGROWANE ROZWIĄZANIA MONTAŝOWE Q PRZEMYSŠOWE PRZETWARZANIE OBRAZU Q NOWOŚĆ: IT2Industry – Specjalistyczne Targi Przemysłu 4.0 Q technologia napędowa Q systemy pozycjonowania Q technologia sterowania Q sensoryka Q technologia zasilania Q technologia bezpieczeństwa

PROFESJONALNA ROBOTYKA SERWISOWA 7. Międzynarodowe Targi Automatyki i Mechatroniki 21. – 24. czerwca 2016, Messe Mßnchen

3/2016

Informacja: Biuro TargĂłw Monachijskich w Polsce, Warszawa tel. +48 22 620 4415, info@targiwmonachium.pl

www.automatica-munich.com

39


TECHNIKA

EKatech

– CZUJNIKI DO ZADAĹƒ SPECJALNYCH $ ' GS ! * * $ % & $ % 0 '& ( '& $&% GS % !" !$ 0 * GS G! 0 ! ( ' $!$ GS $ * &( L&' GS * $& % !" &' &!"0 L %* & =>88 ])4 )$& % L ' ^ (0 ' G +, !"4

C

zujniki temperatury EKatech firmy Guenter sprawdzają się wszędzie tam, gdzie inne nie dają rady.

ENERGETYKA I PETROCHEMIA ZarĂłwno w elektrowniach czy elektrociepĹ‚owniach, w kotĹ‚ach opalanych olejem cięşkim, jak rĂłwnieĹź w zĹ‚oĹźu fluidalnym przy kotĹ‚ach na biomasÄ™, pomiar temperatury przed elektrofiltrem jest utrapieniem sĹ‚uĹźb utrzymania ruchu. WystÄ™pujÄ…ca tutaj mieszanina mediĂłw silnie Ĺ›cierajÄ…cych i agresywnych powoduje, Ĺźe standardowe osĹ‚ony metalowe – nawet gruboĹ›cienne – nie pracujÄ… dĹ‚uĹźej niĹź kilka tygodni. W takiej sytuacji zdecydowanie racjonalnym wyborem staje siÄ™ zastosowanie czujnikĂłw

40

EKatech, takĹźe w postaci termometru oporowego z elementem pomiarowym Pt 100 w opcji z przetwornikiem z dopuszczeniem SIL 2 i â€“ na şyczenie – protokoĹ‚em HART w wersji 7. Podobnie jest w instalacjach Claus’a wystÄ™pujÄ…cych w zakĹ‚adach petrochemicznych. RĂłwnieĹź tutaj standardowe osĹ‚ony ceramiczne nie zapewniajÄ… wymaganej szczelnoĹ›ci i odpornoĹ›ci na trudne warunki pracy, wystÄ™pujÄ…ce w tej aplikacji.

ODLEWNICTWO METALI KOLOROWYCH Termopary z osĹ‚onami EKatech pracujÄ… niezawodnie przez kilka lat zarĂłwno w odlewnictwie aluminium, jak rĂłwnieĹź cynku, magnezu, miedzi czy brÄ…zu. OsĹ‚ona jest niezwilĹźalna dla metali kolorowych, nie poddaje siÄ™ korozji, nie zanieczyszcza stopionego metalu. MoĹźe być uĹźywana w stopach zawierajÄ…cych sĂłd, jest teĹź odporna na szok termiczny. Termopary EKatech sÄ… polecane rĂłwnieĹź wtedy, gdy nie ma bezpoĹ›redniego styku

P R O M O C J A

z wytopem, ale termopara powinna bezawaryjnie pracować w jego oparach (np. w piecach zawiesinowych, gdzie wystÄ™puje agresywna atmosfera zawierajÄ…ca zwiÄ…zki siarki i wÄ™gla).

HUTNICTWO I PIECE DO OBRĂ“BKI CIEPLNEJ W wielkich piecach konieczna jest kontrola temperatury w kopuĹ‚ach, przy wytwarzaniu gorÄ…cego dmuchu i monitoringu przebiegu innych procesĂłw wytwarzania stali. W aplikacjach, w ktĂłrych prawidĹ‚owy pomiar zakĹ‚ĂłcajÄ… wysoka temperatura (1100–1400 °C), mieszanina gazĂłw zawierajÄ…ca siarkÄ™, bÄ…dĹş wystÄ™pujÄ…cy w niektĂłrych procesach wodĂłr, oraz wszÄ™dzie tam, gdzie wymagana jest gazoszczelność do 3 barĂłw, termopary z osĹ‚onami EKatech umoĹźliwiajÄ… redukcjÄ™ kosztĂłw i optymalizacjÄ™ procesu produkcyjnego.

AUTOMATYKA


TECHNIKA SPALARNIE ĹšMIECI W spalarniach Ĺ›mieci temperatury sÄ… wysokie, a mieszanina spalin bardzo agresywna. Do wĹ‚aĹ›ciwego przebiegu procesu spalania Ĺ›mieci niezbÄ™dne sÄ… niezawodne termopary. DobĂłr wĹ‚aĹ›ciwych osĹ‚on jest waĹźny, bo róşne materiaĹ‚y topiÄ… siÄ™ lub w inny sposĂłb zmieniajÄ… swĂłj stan w róşnej temperaturze. Termoelementy EKatech sÄ… wyposaĹźone w solidne armatury ochronne i dostarczajÄ… dokĹ‚adnych oraz pewnych danych pomiarowych.

CEMENTOWNIE I ZAKĹ ADY WAPIENNICZE W cementowniach pomiar temperatury utrudniajÄ… media o wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ciach silnie Ĺ›cierajÄ…cych. OsĹ‚ony metalowe szybko ulegajÄ… przetarciu i zniszczeniu, a standardowe osĹ‚ony ceramiczne z Al2O3 majÄ… zbyt sĹ‚abÄ… odporność mechanicznÄ… i twardość. Zastosowanie termopar EKatech, z uwagi na ich wielomiesiÄ™cznÄ… Ĺźywotność i trwaĹ‚ość, pozwala zminimalizować koszty.

KORZYĹšCI Z PROGRAMU greenTECH Czujniki EKatech, jak rĂłwnieĹź inne urzÄ…dzenia do pomiaru temperatury w piecach, powinny być wyposaĹźone w porty referencyjne, pozwalajÄ…ce na okresowÄ…, pewnÄ… kontrolÄ™ ich dokĹ‚adnoĹ›ci pomiarowej bez koniecznoĹ›ci demontaĹźu. To bardzo istoty element, umoĹźliwiajÄ…cy uĹźytkownikowi optymalne prowadzenie procesu – pewne dane pomiarowe z elementĂłw sterujÄ…cych wraz badaniem rozkĹ‚adu temperatur w komorze pieca gwarantujÄ… minimalizacjÄ™ brakĂłw produkcyjnych i zgodność z oczekiwaniami odbiorcĂłw i audytorĂłw. DziÄ™ki gwarantowanej i sprawdzonej dokĹ‚adnoĹ›ci, zgodnie z programem greenTECH, uĹźytkownicy mogÄ… poprawić procesy przemysĹ‚owe i osiÄ…gnąć cele ekologiczne oraz oszczÄ™dnoĹ›ciowe, takie jak: − polepszenie wydajnoĹ›ci produkcji, − optymalizacja zuĹźycia energii, − znaczna redukcja ryzyka uszkodzeĹ„ piecĂłw. Firma Guenther prowadzi szkolenia w zakresie optymalizacji pomiarĂłw temperatury w piecach przemysĹ‚owych zgodnie z celami wytyczanymi w ramach programu greenTECH, a takĹźe – na zlecenie klientĂłw – wykonuje kontrolÄ™ serwisowych piecĂłw przemysĹ‚owych zgodnie z wymaganiami norm CQI-9 oraz AMS2750E.

GUENTHER POLSKA Sp. z o.o.

AUTOMATICON STOISKO D-21 MAPKA NA STRONIE 76

3/2016

R E K L A M A

4 _ "

4 F ! ' ( E: ??98<8 K( 4 ;= 6?E ;8 ;80 # ;= 6?E ;8 ;= '''4 " 4! %4* !"#$!% & ' ( ( ( ! " # " $ % & ! '

( ) ( (

41


TECHNIKA

ELASTYCZNI KONTROLERZY RADIALNY SYSTEM POMIARU TEMPERATURY ` ' ( @ ' % '&$' * $& $M ' * % '&!"4 / %& '& ( 3M & ( $ &!" ' ( '0 ' ( &!" * $K 3 L& ( ' &0 ' L $ M!&!" '&% 5 ' $ ( / $* !$ 5 ' 0 * ! G! 3 ( G! * ( '4 + &!$ % * ' * ( ' 3 * ' $ M

3 K % L &!" * % ' %* & ' @ !"4 Robert Torgerson Kai Grabenauer Wojciech Jakubowski

42

P

o upĹ‚ywie dekady od kryzysu naftowego, w poĹ‚owie lat 80., przemysĹ‚ petrochemiczny znalazĹ‚ siÄ™ pod silnym naciskiem ekonomicznym. Operatorzy rafinerii mieli trudnoĹ›ci z uzyskaniem optymalnej wydajnoĹ›ci swoich instalacji. Wielu z nich podjęło uzasadnionÄ… decyzjÄ™ ulepszenia reaktorĂłw za pomocÄ… nowej generacji wysokoaktywnych katalizatorĂłw. Katalizatory te zapewniajÄ… lepszÄ… selektywność i prÄ™dkość przetwarzania, co zwiÄ™ksza produktywność i rentowność. Jednak z drugiej strony stanowiÄ… ĹşrĂłdĹ‚o pewnych problemĂłw dla operatorĂłw rafinerii. W instalacjach do hydrokrakingu wysokoaktywne katalizatory mogÄ… zwiÄ™kszyć prÄ™dkość reakcji, a negatywnÄ… konsekwencjÄ… procesĂłw egzotermicznych jest zjawisko zwane najczęściej niestabilnoĹ›ciÄ… cieplnÄ…. Niestabilność cieplna wykryta zbyt późno jest niebezpieczna, poniewaĹź nagĹ‚y wzrost temperatury, ktĂłry przekroczy limity metalurgiczne Ĺ›cianek reaktora, moĹźe spowodować ich P R O M O C J A

uszkodzenie i katastrofalnÄ… w skutkach utratÄ™ szczelnoĹ›ci. Przed prostymi termometrami wielopunktowymi z gniazdem rurowym, ktĂłre byĹ‚y powszechnie uĹźywane w zastosowaniach przemysĹ‚owych 30 lat temu, stanęło wyzwanie monitorowania temperatury w reaktorach. Niestety, ich konwencjonalna budowa nie do koĹ„ca nadawaĹ‚a siÄ™ do sprawdzania temperatury w reaktorach wyposaĹźonych w katalizatory nowej generacji. Powodem niedostosowania byĹ‚y trzy gĹ‚Ăłwne problemy: − Czas reakcji: Gniazdo rurowe byĹ‚o przeznaczone do stosowania w warunkach wysokiego ciĹ›nienia w instalacjach do hydrokrakingu i hydrorafinacji. JednoczeĹ›nie gruba metalowa Ĺ›cianka rurki spowalniaĹ‚a czas reakcji termometru, co oznaczaĹ‚o, Ĺźe jego reakcja na niestabilność termicznÄ… reaktora byĹ‚a zbyt powolna. − KanaĹ‚owanie: To negatywne zjawisko zostaĹ‚o zaobserwowane wzdĹ‚uĹź AUTOMATYKA


TECHNIKA gniazd rurowych, ktĂłre byĹ‚y zwykle montowane pionowo. Medium procesowe przepĹ‚ywaĹ‚o przez reaktor szybciej, niĹź przez kanaĹ‚, przez co katalizator nie miaĹ‚ wystarczajÄ…co duĹźo czasu na przetworzenie produktu. − Ograniczona moĹźliwość rozmieszczenia punktĂłw: Punkty detekcji byĹ‚y nieodpowiednio rozĹ‚oĹźone – wyĹ‚Ä…cznie na liniowej geometrii gniazda rurowego, przez co znaczna część reaktora pozostawaĹ‚a bez moĹźliwoĹ›ci pomiaru temperatury. Ryzyko braku wykrycia punktĂłw o podwyĹźszonej temperaturze prowadziĹ‚o do zmniejszenia ĹźywotnoĹ›ci katalizatorĂłw i/lub niestabilnoĹ›ci cieplnej.

UKĹ ADY Z ELASTYCZNÄ„ TERMOPARÄ„

4 F ,

W odpowiedzi na te wymagania firma Gayesco (obecnie spółka Grupy WIKA) postanowiĹ‚a opracować ukĹ‚ady z elastycznÄ… termoparÄ…. Do dziĹ› sÄ… one uĹźywane pod nazwÄ… Flex-R, choć od tamtego czasu przeszĹ‚y metamorfozÄ™, dostosowujÄ…c siÄ™ do zmieniajÄ…cych siÄ™ wymagaĹ„ przemysĹ‚u petrochemicznego. Termopary Flex-R wystÄ™pujÄ… w róşnorodnych zastosowaniach w reaktorach z pojedynczym zĹ‚oĹźem oraz wieloma zĹ‚oĹźami. Opracowanie ich zasady dziaĹ‚ania byĹ‚o owocem bliskiej współpracy inĹźynierĂłw procesowych, uĹźytkownikĂłw i licencjodawcĂłw. PrzykĹ‚adowo spe-

cjalnie zaprojektowany kabel pĹ‚aszczowy o izolacji mineralnej odznaczaĹ‚ siÄ™ ogromnÄ… wytrzymaĹ‚oĹ›ciÄ… i w zwiÄ…zku z tym nie tylko wyparĹ‚ gniazdo rurowe, ale teĹź pozwoliĹ‚ na dowolnÄ… konfiguracjÄ™ punktĂłw detekcji. W wyniku tej pracy powstaĹ‚ radialny system do pomiaru temperatury z bardzo szybkim czasem reakcji wynoszÄ…cym okoĹ‚o 4–8 s (a nie 3 min, jak w przypadku konwencjonalnych gniazd rurowych). DziÄ™ki temu operatorzy zyskali czas umoĹźliwiajÄ…cy reagowanie na potencjalnÄ… niestabilność termicznÄ… i pozwalajÄ…cy na podjÄ™cie wĹ‚aĹ›ciwych Ĺ›rodkĂłw zaradczych. System ten pozwoliĹ‚ rĂłwnieĹź na wiÄ™ksze zagÄ™szczenie punktĂłw, co wczeĹ›niej nie byĹ‚o moĹźliwe. Termopary Flex-R z czuĹ‚ymi koĹ„cĂłwkami sÄ… montowane w reaktorach za pomocÄ… specjalnych systemĂłw mocowania, co marginalnie wpĹ‚ywa na bieg procesu. Termopary Flex-R sÄ… montowane do reaktora koĹ‚nierzowo lub, w przypadku braku wystarczajÄ…cego miejsca, mocowane na zĹ‚Ä…cze Ĺ›rubowe wysokiego ciĹ›nienia (gwint radialny). Po zainstalowaniu stajÄ… siÄ™ integralnÄ… częściÄ… reaktora i narzÄ™dziem wspierajÄ…cym operatorĂłw rafinerii w staraniach zmierzajÄ…cych do redukcji kosztĂłw. Na przykĹ‚ad, gdy katalizator jest usuwany podczas wymiany, ukĹ‚ad pomiarowy wciÄ…Ĺź pozostaje wewnÄ…trz zbiornika. Technicy serwisowi mogÄ… kalibrować termoparÄ™ na miejscu lub naprawiać MI kabel, jeĹźeli pĹ‚aszcz ulegĹ‚ uszkodzeniu przy usuwaniu katalizatora. W ciÄ…gu kolejnych lat obok Flex-R na rynku pojawiĹ‚o siÄ™ wiÄ™cej elastycz L % * ' ( $

3/2016

% '& $( * ( ' (!3 ' ' M $ (

nych termometrĂłw wielopunktowych. Inni producenci prĂłbowali naĹ›ladować funkcjonalność systemu opracowanego przez Gayesco, jednak wiÄ™kszość z tych urzÄ…dzeĹ„ miaĹ‚a geometriÄ™ liniowÄ… z wieloma punktami detekcji w pojedynczym pĹ‚aszczu. NadawaĹ‚y siÄ™ jedynie, jako tanie rozwiÄ…zania, do rejestracji liniowych gradientĂłw temperatury. Ponadto, ze wzglÄ™du na skomplikowanÄ… budowÄ™ wewnÄ™trznÄ… z wieloma punktami detekcji w jednym pĹ‚aszczu, nie miaĹ‚y one Ĺźadnych zabezpieczeĹ„, a ich naprawa na miejscu byĹ‚a niemoĹźliwa. JeĹźeli pĹ‚aszcz zewnÄ™trzny ulegĹ‚ uszkodzeniu, operator traciĹ‚ wszystkie punkty detekcji jednoczeĹ›nie.

SZEROKI ZAKRES ZASTOSOWAĹƒ Stabilność pracy systemu Flex-R najlepiej ilustruje pierwszy wielopunktowy termometr z tej serii, ktĂłry zostaĹ‚ zamontowany przez Gayesco w reaktorze w rafinerii Shell w Woodriver (Illinois) w 1988 r. 260 punktĂłw detekcji, umieszczonych na kilku poziomach zĹ‚oĹźa katalizatora, dziaĹ‚a od 26 lat bez Ĺźadnych problemĂłw i bez nawet jednej usterki, mimo Ĺźe katalizator byĹ‚ usuwany wielokrotnie. KorzyĹ›ciÄ… z radialnego pomiaru temperatury w reaktorze jest nie tylko moĹźliwość wykrycia skokĂłw temperatury, co byĹ‚o pierwotnym celem nowego systemu pomiarowego. Te same przyrzÄ…dy dostarczajÄ… rĂłwnieĹź dane na temat nieprawidĹ‚owego rozĹ‚oĹźenia katalizatora wewnÄ…trz zbiornika i pomagajÄ… w przewidywaniu jego ĹźywotnoĹ›ci. Elastycznych termometrĂłw wielopunktowych moĹźna teĹź uĹźyć do oceny wydajnoĹ›ci w gĂłrnej części zĹ‚oĹźa. 43


TECHNIKA Szybko okazaĹ‚o siÄ™, Ĺźe wielopunktowe rozwiÄ…zania opracowane przez Gayesco majÄ… ogromnÄ… liczbÄ™ potencjalnych zastosowaĹ„ w rafineriach. MogÄ… one zostać uĹźyte m.in. do monitorowania katalizatora w procesach styrenowych i kolumnach destylacyjnych, do kontroli regeneracji katalizatora w urzÄ…dzeniach do reformingu (FCR) lub do pomiaru temperatury w diplegach i cyklonach podczas fluidalnego krakingu katalitycznego (FCC). Wprowadzone kilka lat temu przepisy znacznie zwiÄ™kszyĹ‚y wymagania dotyczÄ…ce poziomu emisji, co wywarĹ‚o ogromny wpĹ‚yw na jakość i czystość paliwa, zwĹ‚aszcza zawartość siarki. W odpowiedzi nastÄ…piĹ‚ geometryczny wzrost liczby elastycznych termometrĂłw wielopunktowych stosowanych w urzÄ…dzeniach do hydrokrakingu i hydrorafinacji. Niestety, duĹźe zagÄ™szczenie punktĂłw pomiarowych w reaktorach miaĹ‚o negatywny wpĹ‚yw na natęşenie przepĹ‚ywu i rozkĹ‚ad medium procesowego, a wiÄ™c rĂłwnieĹź

na jakość produkowanego paliwa. W odpowiedzi na te problemy firma Gayesco opracowaĹ‚a specjalne niewielkie elementy mocujÄ…ce dla swoich termopar, aby zredukować negatywne konsekwencje dla procesĂłw reakcji do minimum. OprĂłcz systemu wspornikĂłw istotna jest teĹź wiedza praktyczna firmy na temat optymalnego utrzymania termopar w reaktorze. WysiĹ‚ki inĹźynierĂłw w dziaĹ‚ach badaĹ„ i rozwoju, zmierzajÄ…ce do ciÄ…gĹ‚ego usprawniania termometrĂłw wielopunktowych, nie ustajÄ…. NajnowoczeĹ›niejsze termometry wielopunktowe wykorzystujÄ… gĹ‚Ăłwne oraz pomocnicze ukĹ‚ady bezpieczeĹ„stwa. SÄ… wyposaĹźone w podwĂłjnÄ… komorÄ™ uszczelniajÄ…cÄ…, ktĂłra opcjonalnie moĹźe być monitorowana – na wypadek rozszczelnienia pierwszej strefy. Standardem systemu Flex-R firmy Gayesco sÄ… takĹźe dodatkowe urzÄ…dzenia uszczelniajÄ…ce dla przejść pomiÄ™dzy termoparami. PoniewaĹź rozmiar termopary moĹźe być róşny

w zaleĹźnoĹ›ci od zastosowania, nadal istotny problem stanowi wytrzymaĹ‚ość. Dlatego Gayesco stawia na specjalnie zaprojektowane MI kable do termopar, a nie standardowe rozwiÄ…zania alternatywne. BezpieczeĹ„stwo procesu jest dla firmy najwaĹźniejsze. Robert Torgerson

! !" &0 _ / !! 0 _ / ) +#! ! 0 _ & !

Kai Grabenauer ! ) + + * 0 + ! ! %* % 0 F ,

Wojciech Jakubowski ! % 0 F , (

( +,& - #"! #/ ) '"$) " 0# 5!"/ ( & 4 aK ( E<Q6?0 >;9>88 F ! ' ( 4 ?: E68 == 880 # ?: E68 == 8= 9% B' ( * ( 4* '''4' ( * ( 4*

R E K L A M A

InEnerg

ÂŽ

OZE + Efektywność Energetyczna Międzynarodowe Targi Energii ze Śródeł Odnawialnych i Efektywności Energetycznej  Wystawa  Konferencje branşowe o zasięgu krajowym i międzynarodowym  Fora branşowe  Spotkania kooperacyjne  oraz wiele innych wydarzeń towarzyszących

:URFĂžDZ ZZZ LQHQHUJ FRP

44

2UJDQL]DWRU

AUTOMATYKA


TECHNIKA

GĹ OWICE OPTYCZNE BOH ZAMIAST ĹšWIATĹ OWODĂ“W Trend w miniaturyzacji zaowo! ' * $ & ' $ % !$ 3 ( ' G' ' '&!"0 ( % L ' & (!3K ' ( !" % ' ' !$ &!" * $ $ !"4 / $ &* $' M$ 5 K $' 3 0 ! !"' K * 3 ' 3M K * % & '&!" !$ 3 ( ' G' ' '&!"4 3 ( $ K( ' ! % * &!$ &% f @ %& % ' &( M K $ * '& * $ %4

I

deą przyświecającą powstaniu nowej serii produktów było stworzenie moşliwości umieszczenia duşej mocy optycznej w jak najmniejszej obudowie. Standardowe fotodiody nie spełniały stawianych wymagań, a jeşeli nawet udało się dobrać odpowiedni rozmiar, to okazywało się, şe ich światło było zbyt rozproszone.

4

INNOWACYJNA TECHNOLOGIA Firma Balluff opracowaĹ‚a wiÄ™c wĹ‚asnÄ… technologiÄ™ produkcji gĹ‚owic, co pozwoliĹ‚o jej na stworzenie rozwiÄ…zaĹ„ optycznych o wymaganych wymiarach i parametrach kilkukrotnie przewyĹźszajÄ…cych wykorzystywane do tej pory diodowe ĹşrĂłdĹ‚a Ĺ›wiatĹ‚a. Ta technologia utorowaĹ‚a drogÄ™ niezawodnym nanoczujnikom do róşnych zastosowaĹ„ – wszÄ™dzie tam, gdzie jest ograniczona przestrzeĹ„. Wymiary gĹ‚owic zaczynajÄ… siÄ™ juĹź od Ĺ›rednicy 2 mm. DostÄ™pne sÄ… w wersjach cylindrycznych oraz prostopadĹ‚oĹ›cien3/2016

nych. W większości przypadków wykorzystywane jest doskonale skupione światło czerwone lub podczerwone. W ofercie głowic optycznych BOH jest takşe miniaturowa bariera laserowa w obudowie M6, pozwalająca na detekcję bardzo małych elementów nawet w odległości między nadajnikiem a odbiornikiem, do 4 m.

KORZYSTNE ROZWIÄ„ZANIA OprĂłcz typowych rozwiÄ…zaĹ„ odbiciowych (nadajnik i odbiornik w jednej nanoobudowie) i barier jednokierunkowych nowa seria to takĹźe gĹ‚owice wideĹ‚kowe oraz bariery szerokowiÄ…zkowe. Te dwa rozwiÄ…zania stosuje siÄ™ do wykrycia elementu, ktĂłry nie zawsze jest idealnie ustawiany, gdy jest potrzeba zliczania przelatujÄ…cych przez wiÄ…zkÄ™ elementĂłw lub trzeba zrealizować aplikacjÄ™ pomiarowÄ…. SzerokowiÄ…zkowe gĹ‚owice BOH mogÄ… być jednoczeĹ›nie uĹźyte do kontroli krawÄ™dzi bÄ…dĹş do badania Ĺ›rednicy obiektu. Zminiaturyzowane gĹ‚owice optyczne mogÄ… pracować z jednym z kilku oddzielnych wzmacniaczy. W zaleĹźnoĹ›ci od potrzeb moĹźemy wybierać pomiÄ™dzy wersjami przeĹ‚Ä…czajÄ…cymi oraz analogowymi. Wszystkie elementy cechuje peĹ‚na kompatybilność, tzn. dowolnÄ… gĹ‚owicÄ™ BOH moĹźna poĹ‚Ä…czyć z dowolnym wzmacniaczem. W przypadku gĹ‚owic optycznych BOH nadajnik i odbiornik znajdujÄ… siÄ™ w gĹ‚owicy, a nie w samym wzmacniaczu, tak jak miaĹ‚o to miejsce w przypadku konwencjonalnych czujnikĂłw Ĺ›wiatĹ‚owodowych. Ta zmiana pozwoliĹ‚a na wyeliminowanie Ĺ›wiatĹ‚owodu i wiąşących siÄ™ z nim niedogodnoĹ›ci, jak choćby zachowanie minimalnego kÄ…ta giÄ™cia czy silna podatność na uszkodzenia mechaniczne. P R O M O C J A

ELASTYCZNY PRZEWÓD Światłowód został zastąpiony przewodem elektrycznym o niezwykłej wytrzymałości – o średnicy 1,8 mm jest w stanie unieść do 90 kg. Głównym atutem jest jednak elastyczność, jaką daje nam to rozwiązanie. Sygnał elektryczny będzie bez przeszkód docierał do wzmacniacza przy silnym zagięciu bądź splątaniu przewodu. Uşytkownik zyskuje zupełnie nowe moşliwości prowadzenia przewodu na maszynie, dzięki czemu umieszczenie głowicy tuş przy miejscu pomiaru nie stanowi wyzwania.

WIĘCEJ MOĹťLIWOĹšCI Umieszczenie wysokiej jakoĹ›ci nadajnika i odbiornika w miejscu detekcji to gwarancja doskonale skupionej plamki Ĺ›wietlnej i wysokiej dokĹ‚adnoĹ›ci przeĹ‚Ä…czania. MaĹ‚e wymiary zapewniajÄ… idealne rozwiÄ…zanie, wszÄ™dzie tam, gdzie przestrzeĹ„ jest ograniczona. GĹ‚owice optyczne BOH idealnie nadajÄ… siÄ™ do obszarĂłw rejestracji pozycji maĹ‚ych części, rozpoznawania i liczenia obiektĂłw, a takĹźe – dziÄ™ki specjalnej wersji wykonania – do pomiaru poziomu cieczy. 67 # 897+,&

BALLUFF Sp. z o.o. 4 _ !$ E= 0 ?:9?=7 F ! ' 4 ;= 6>E 8< 880 9% '''4/ 4* / B/ 4*

AUTOMATICON STOISKO C-22/D-17 MAPKA NA STRONIE 76

45


TECHNIKA

NOWA GENERACJA

CZUJNIKĂ“W FOTOELEKTRYCZNYCH SERIA R100

Seria R100 obejmuje wszystkie tryby detekcji czujnikĂłw fotoelektrycznych w identycznej obudowie: od bariery optycznej, poprzez czujnik dyfuzyjny, * % G! 4 2 $ L '&% &/ detekcji, wymiary obudowy, po M!$ !3 * $ 3M &!$ ! 3 4

C –

– –

–

46

zujniki fotoelektryczne serii R100 majÄ… wiele zalet. Do najwaĹźniejszych naleşą: najnowsza konstrukcja – integracja róşnych trybĂłw wykrywania w jednej obudowie, maksymalna elastyczność i wiÄ™ksze moĹźliwoĹ›ci integracji, precyzyjna i niezawodna technologia MPT do pomiaru odlegĹ‚oĹ›ci w maĹ‚ej obudowie, nowoczesna technologia laserowa DuraBeam, P R O M O C J A

– komunikacja z czujnikiem przez interfejs IO-link jako podstawa technologii czujnikĂłw 4.0.

WYSOKA ELASTYCZNOŚĆ MONTAĹťU Seria R100 umoĹźliwia kilka opcji montaĹźu dla jednej obudowy, co gwarantuje uĹźytkownikowi bardzo wysoki poziom elastycznoĹ›ci. Czujniki dyfuzyjne i pomiarowe mogÄ… zostać zamontowane w identycznych warunkach, bez dodatkowych korekt montaĹźowych. AUTOMATYKA


TECHNIKA Wszystkie czujniki sÄ… dostÄ™pne z wbudowanym zĹ‚Ä…czem M8, kablem zakoĹ„czonym zĹ‚Ä…czami M8 lub M12 oraz wbudowanym przewodem. DostÄ™pne akcesoria otwierajÄ… nowe moĹźliwoĹ›ci integracji czujnikĂłw R100 w maszynach i systemach.

PROSTE I INTUICYJNE DZIAĹ ANIE

portfolio. Otwiera to dla uĹźytkownika nowe moĹźliwoĹ›ci konfiguracji, diagnostyki oraz konserwacji. MoĹźliwa jest nawet bezprzewodowa komunikacja. KorzystajÄ…c z technologii SmartBridge, moĹźna bezprzewodowo przesyĹ‚ać dane do urzÄ…dzeĹ„ mobilnych.

DziaĹ‚anie czujnikĂłw serii R100 jest oparte na sprawdzonej technologii. Inteligentna kombinacja wieloobrotowego potencjometru oraz przyciskĂłw umoĹźliwiajÄ… intuicyjnÄ… nastawÄ™ wszystkich funkcji dla caĹ‚ej serii. Ich konstrukcja znacznie zmniejsza zĹ‚oĹźoność parametryzacji czujnika. ZaleĹźnie od trybu wykrywania ustawienie czuĹ‚oĹ›ci oraz trybu pracy jest moĹźliwe dziÄ™ki potencjometrowi. Konfiguracja wyjĹ›cia elektrycznego oraz uczenie punktĂłw przeĹ‚Ä…czania wykonywane sÄ… przy uĹźyciu przyciskĂłw na obudowie. Sygnalizacja zĹ‚oĹźona z trzech diod LED jest identyczna dla caĹ‚ej serii. Zapewnia to wiÄ™kszÄ… wydajność dziaĹ‚ania i wiÄ™ksze bezpieczeĹ„stwo, przy rĂłwnoczesnej oszczÄ™dnoĹ›ci czasu i pieniÄ™dzy podczas instalacji.

POMIAR ODLEGĹ OĹšCI MPT W KOMPAKTOWEJ OBUDOWIE

4 ** ~ !"

AUTOMATYZACJA POPRZEZ IO-LINK Aby sprostać zadaniom przyszĹ‚oĹ›ci, od czujnikĂłw wymaga siÄ™ czegoĹ› wiÄ™cej niĹź tylko przesyĹ‚anie danych procesowych do sterownika maszyny. MuszÄ… one umoĹźliwiać komunikowanie siÄ™ z róşnego rodzaju odbiornikami oraz wysyĹ‚anie i odbieranie informacji do i od systemĂłw wyĹźszego rzÄ™du. Kluczem do sukcesu jest wyposaĹźenie czujnikĂłw w moĹźliwość komunikacji. To wĹ‚aĹ›nie gwarantuje technologia czujnikĂłw 4.0 â€“ technologia przyszĹ‚oĹ›ci, ktĂłrÄ… firma Pepperl+Fuchs nieustannie rozwija w celu speĹ‚nienia zaĹ‚oĹźeĹ„ cyfrowej sieci PrzemysĹ‚u 4.0. Najnowsza technologia IO-Link pozwala odblokować zdolność czujnikĂłw do komunikacji. Seria R100 to nastÄ™pny krok w kierunku technologii czujnikĂłw 4.0: IO-link jest konsekwentnie implementowany w obrÄ™bie caĹ‚ego 3/2016

DURABEAM: LASER NOWEJ TECHNOLOGII O WYSOKIEJ MOCY OprĂłcz diody LED wysokiej mocy, seria R100 jest rĂłwnieĹź wyposaĹźona w laser nowej technologii: DuraBeam Ĺ‚Ä…czy zalety diody LED oraz czujnikĂłw laserowych. Bezpieczne dla oka (laser klasy 1) czujniki cechuje wyjÄ…tkowo dĹ‚uga Ĺźywotność i moĹźliwość zastosowania w nowych aplikacjach, nawet w wysokiej temperaturze otoczenia. KolejnÄ… cechÄ… omawianej technologii laserowej jest specjalny profil wiÄ…zki, ktĂłry zawsze rzuca ostrÄ… i okrÄ…gĹ‚Ä… plamkÄ™ na obiekt. Ta cecha jest idealna do bardzo precyzyjnego wykrywania i pomiaru odlegĹ‚oĹ›ci maĹ‚ych obiektĂłw.

Pomiar odlegĹ‚oĹ›ci dalmierzy z serii R100 jest oparty na technologii MPT (Multi Pixel Technology). Niewielki rozmiar rdzenia pomiarowego sprawia, Ĺźe seria ta jest najlepsza do aplikacji wymagajÄ…cych wysokiej precyzji oraz wiarygodnego pomiaru odlegĹ‚oĹ›ci na krĂłtkich dystansach. WyposaĹźone w IO-link czujniki dajÄ… dokĹ‚adne pomiary: detekcja obiektu i tĹ‚umienie tĹ‚a sÄ… niezwykle dokĹ‚adne, a pomiar odlegĹ‚oĹ›ci – niezwykle precyzyjny i elastyczny w kaĹźdej aplikacji.

PEPPERL+FUCHS Sp. z o.o. 4 ' =E0 869>E? F $ ' 4 EE E?7 <; ;8 9% B* 4* ** 9 !" 4! % '''4* ** 9 !" 4! % '''4* ** 9 !" 4*

AUTOMATICON STOISKO A-15 MAPKA NA STRONIE 76

47


TECHNIKA

CZUJNIKI BEDIA

I ZABEZPIECZENIA E-T-A W OFERCIE EL-CAB Firma El-Cab, znany producent ' M$ ( ( / '&!" * ' $M!& $ GS " 'M ' $ ( * $ L& ( %* ' * 3 $ ' L& ( '&!" $ !" '&* L 0 ' $' 3 * * ( '4

W

 ofercie firmy na uwagÄ™ zasĹ‚ugujÄ… czujniki poziomu oraz temperatury firmy Bedia Motorentechnik oraz selektywne systemy zabezpieczeĹ„ urzÄ…dzeĹ„ firmy E-T-A.

CZUJNIKI FIRMY BEDIA – 30 LAT DOĹšWIADCZEĹƒ Firma BEDIA od 30 lat prowadzi swoisty „dialog z mediumâ€?, produkujÄ…c oraz rozwijajÄ…c zaawansowane technicznie innowacyjne rozwiÄ…zania w zakresie monitorowania poziomu i temperatury. Posiadana wiedza, precyzyjne skoncentrowanie kierunkĂłw rozwoju firmy na pomiarze poziomu oraz temperatury, jak i dĹ‚ugoletnie doĹ›wiadczenie to gwarancja produktĂłw speĹ‚niajÄ…cych wymagania w najbardziej ekstremalnych warunkach eksploatacyjnych. Produkty „szyte na miarÄ™â€? zgodnie z wymaganiami klienta stanowiÄ… idealnÄ… ofertÄ™ nie tylko nabywcĂłw zamawiajÄ…cych duĹźe serie, ale rĂłwnieĹź dla potrzebujÄ…cych mniejszych dostaw.

POJEMNOĹšCIOWY POMIAR POZIOMU Produkty firmy Bedia powstaĹ‚y w oparciu o sprawdzone i innowacyjne technologie. Zastosowana w nich pojemnoĹ›ciowa metoda pomiaru poziomu umoĹźliwia caĹ‚kowite wyeliminowanie mechanicznych części ruchomych, zapewniajÄ…c rĂłwnoczeĹ›nie zwartÄ… i kompaktowÄ… zabudowÄ™. 48

Sondy (sygnalizatory) poziomu, pojemnościowe punktowe – BEDIA typ CLS

BEDIA CLS 40 12/24 V DC BEDIA CLS 45 5/12 V DC Wykonanie zgodnie z DIN ISO 60068, 2004/104/EG – Ĺ›rodowisko wodne oraz pochodne – Ĺ›rodowisko olejowe oraz pochodne: olej napÄ™dowy, olej hydrauliczny, olej silnikowy‌

BEDIA CLS 20 12/24 V DC BEDIA CLS 25 5/12 V DC Wykonanie zgodnie z DIN EN 50155, DIN 5510 -2 S1 – Ĺ›rodowisko wodne oraz pochodne – Ĺ›rodowisko olejowe oraz pochodne: olej napÄ™dowy, olej hydrauliczny, olej silnikowy‌

BEDIA CLS 50 12/24 V DC BEDIA CLS 55 5/12 V DC Wykonanie zgodnie z: ABS, BV, CCS, DNV, GL, KRS, LR, NKK, RINA, RMRS – środowisko wodne oraz pochodne – środowisko olejowe oraz pochodne: olej napędowy, olej hydrauliczny, olej silnikowy – zęzy P R O M O C J A

Inteligentne analogowe pojemnościowe czujniki poziomu – BEDIA typ ITS

BEDIA ITS 60 – olej napędowy oraz pochodne: diesel, bio – ciągły pomiar poziomu – wyjście V/mA/PWM/CAN J1939 – stany alarmowe – geometria zbiornika – wysokość 200–2300 mm – moşliwość montaşu pod kątem

BEDIA ITS 65 – olej hydrauliczny, silnikowy – ciÄ…gĹ‚y pomiar poziomu – pomiar temperatury (–50‌150 °C) – wyjĹ›cie V/mA/PWM/CAN J1939 – stany alarmowe – geometria zbiornika – wysokość 200–2300 mm – moĹźliwość montaĹźu pod kÄ…tem

CZUJNIKI ORAZ WYĹ Ä„CZNIKI TEMPERATURY OprĂłcz pomiaru poziomu medium firma Bedia z powodzeniem rozwija i produkuje rĂłwnieĹź czujniki oraz wyĹ‚Ä…czniki temperatury. Ich szeroki wybĂłr oraz duĹźa elastyczność sprawiajÄ…, Ĺźe klienci bardzo chÄ™tnie siÄ™gajÄ… po te produkty. AUTOMATYKA


TECHNIKA

E-T-A - BEZPIECZEŃSTWO W AUTOMATYCE Wyłączniki temperatury dostępne są w trzech wariantach: – bimetaliczne wyłączniki temperatury z małą histerezą powrotną ≤15 °C (5–15 °C), – bimetaliczne wyłączniki temperatury z histerezą ≤25 °C, – elektroniczne wyłączniki temperatury (Pt 1000) z histerezą dowolnie ustaloną ≥1 °C. BEDIA czujniki temperatury dostępne są w dwóch wariantach: – elektroniczne czujniki temperatury (Pt 1000; 0,5–10 V), – rezystancyjne czujniki temperatury Pt 100, Pt 500, Pt 1000, Ni 100; Ni 1000, KTY, NTC.

4 + 9) /

TYPOWE APLIKACJE Zastosowanie sond oraz czujników w zabudowie jest różnorodne i dość powszechne.

– Zbiorniki w elektrowniach wiatrowych: pomiar poziomu oraz temperatury. – Pojazdy użytkowe, autobusy: sondy CLS40/45, czujniki ITS, czujniki temperatury. – CLS50/55 -Sondy (sygnalizatory) poziomu oraz obecności medium w przemyśle morskim. – Silniki diesla oraz gazowe: czujniki ITS60 do oleju napędowego oraz ITS65 do oleju hydraulicznego. – CLS20/25 – sondy (sygnalizatory) poziomu oraz obecności medium w pojazdach szynowych (DIN50155.) – Sondy (sygnalizatory) poziomu oraz czujniki temperatury kontrola zbiorników w urządzeniach przemysłowych. – Maszyny rolnicze, budowlane: sondy CLS40/45, czujniki ITS, czujniki temperatury w ciężkich warunkach eksploatacyjnych.

Nazwa E-T-A jest od ponad 50 lat na całym świecie synonimem ochrony sprzętu i bezpieczeństwa. To globalnie działające przedsiębiorstwo ze swoją stałą siedzibą w Altdorf koło Norymbergi gwarantuje rozwiązania spełniające każde wymagania. Ofertę stanowi szeroka gama wyłączników zabezpieczających przed przeciążeniem oraz zwarciem, elektroniczne zabezpieczenia nadmiarowo-prądowe, elektroniczne selektywne wyłączniki, przekaźniki. Wszystkie te produkty nadzoru nad prądem i napięciem dbają o to, żeby można było bezpiecznie uniknąć przekroczenia względnego niedoboru wartości na pograniczu. Dodatkowo elektroniczne przekaźniki pośredniczące ochrony dbają o bezpieczne przełączanie odbiorników, takich jak np. zawory magnetyczne. Oczywiście przy jednoczesnej ochronie przed przeciążeniem i zwarciem. R E K L A M A

MIĘDZYNARODOWE TARGI AUTOMATYKI I POMIARÓW AUTOMATICON 1-4.03.2016

Zapraszamy na stoisko firmy EL-CAB (hala 1, stoisko A13)

• • • • • •

CLS - pojemnościowe, punktowe sondy (sygnalizatory) poziomu medium ITS 60 - inteligentne, analogowe czujniki poziomu paliwa ITS 65 - inteligentne, analogowe czujniki poziomu oraz temperatury oleju czujniki, przełączniki temperatury (mechaniczne, elektroniczne) pojemnościowe sondy (sygnalizatory) poziomu do zastosowań w przemyśle reduktory napięcia DC/DC

www.bedia.com

• • • • • •

termiczne, termiczno-magnetyczne, magnetyczne oraz hydraulicznomagnetyczne zabezpieczenia obwodów i urządzeń elektrycznych przekaźniki, elektroniczne przekaźniki zabezpieczające samochodowe bezpieczniki automatyczne elektroniczne (selektywne) zabezpieczenia obwodów oraz urządzeń inteligentne systemy rozdziału prądu i zabezpieczeń obwodów oraz urządzeń zabezpieczenia systemów fotowoltaicznych (PVDIS-.../PVREM-.../PVSEC-...)

www.e-t-a.de/e

EL-CAB Sp. z o.o. ul. Obornicka 37, Bolechowo-Osiedle, 62-005 Owińska Tel. +483/2016 61 8118 600, Fax. +48 61 8112 066

Partner handlowy firm BEDIA i E-T-A Producent wiązek elektrycznych, tablic elektrycznych dla różnych pojazdów i urządzeń a także szaf sterowniczych oraz modułów dla pojazdów i układów elektronicznych.

www.el-cab.com.pl

www.sklep.el-cab.com.pl49


TECHNIKA E-T-A - BEZPIECZEĹƒSTWO W WIELU BRANĹťACH SELEKTYWNE ZABEZPIECZENIE URZÄ„DZEĹƒ Dzisiaj stopieĹ„ automatyzacji we wszystkich maszynach i systemach z zakresu budowy urzÄ…dzeĹ„ jest juĹź bardzo wysoki. StÄ…d elementy ochronne obok wĹ‚aĹ›ciwej ochrony podĹ‚Ä…czonych uĹźytkownikĂłw odgrywajÄ… dalszÄ…, ale nadal centralnÄ… rolÄ™. Aby produktywność mogĹ‚a stale wzrastać uwaga musi być skierowana na minimalizacjÄ™ okresĂłw przestoju i tym samym na szybkim i konsekwentnym zlokalizowaniu i usuniÄ™ciu wystÄ™pujÄ…cych usterek. WyposaĹźenie komponentĂłw E-T-A, w zintegrowane styki sygnaĹ‚owe, czy moĹźliwoĹ›ci sygnalizacji optycznej sÄ… wartoĹ›ciowymi Ĺ›rodkami pomocniczymi. TakĹźe najmniejsze wymiary produktĂłw do zabudowy sÄ… dalszym, bardzo decydujÄ…cym punktem na plus. Miejsce w szafie rozdzielczej jest cenne, stosujÄ…c urzÄ…dzenia E-T-A moĹźliwe jest zredukowane przestrzeni zabudowy nawet o 50 %. Dla porĂłwniania, tam gdzie znajdzie miejsce 30 przeĹ‚Ä…cznikĂłw zabezpieczajÄ…cych typu 2210 ze zintegrowanymi stykami sy-

gnaĹ‚owymi, moĹźe być umieszczonych zaledwie 15 elementĂłw ochronnych tradycyjnego typu budowy. Ponadto sprawdzona przez wiele lat uĹźytkowania grupa produktĂłw elektromechanicznych wyĹ‚Ä…cznikĂłw ochronnych zostaĹ‚a uzupeĹ‚niona poprzez rodzinÄ™ elektronicznych wyĹ‚Ä…cznikĂłw ochronnych. Poprzez aktywne i selektywne ograniczenie prÄ…du produkty te stanowiÄ… dla uĹźytkownikĂłw optymalne i zintegrowane rozwiÄ…zanie.

EFEKTYWNY ROZDZIAŠPRĄDU W OBWODACH 24 V DC Cechy zabezpieczeń E-T-A: – selektywne zabezpieczenie obciąşenia, – elektroniczna charakterystyka odłączenia, – moşliwość podłączenia wszystkich rodzajów obciąşenia, – aktywne ograniczenie prądu typowo

1,8 Ă— IN bÄ…dĹş 1,5 Ă— IN, – bezpieczne odĹ‚Ä…czenie przeciÄ…Ĺźenia od 1,1 Ă— IN, – rÄ™czny przeĹ‚Ä…cznik wĹ‚Ä…cz/wyĹ‚Ä…cz, – jednoznaczna sygnalizacja za pomocÄ… diody LED, – elektroniczne wejĹ›cie resetujÄ…ce, – wbudowany element Fail-Safety, – szerokość zabudowy tylko 12,5 mm na kanaĹ‚, – moĹźliwość zabudowy systemowej (moduĹ‚ 17 plus, SVS‌) – prÄ…d znamionowy w staĹ‚ych natęşeniach wybieralnych w zakresie 1–10 A lub nastawianych dwustopniowo (1 A/2 A lub 3 A/6 A) za pomocÄ… wyĹ‚Ä…cznika na urzÄ…dzeniu.

OSZCZĘDNOŚĆ MIEJSCA, CZASU I PIENIĘDZY E-T-A oferuje swoim klientom znacznie wiÄ™cej – kompleksowe systemowe rozwiÄ…zania 24 V DC. Poprzez przygotowane do zastosowaĹ„ gotowe systemy moduĹ‚owe – np. moduĹ‚ 17 plus/ SVS02/SVS04/SVS15/ControlPlex – moĹźliwa jest redukcja odczuwalnych dla klientĂłw kosztĂłw okablowania – to prawdziwa wartość dodana. Co wiÄ™cej, w tym rozdzielaczu prÄ…du sÄ… juĹź poĹ‚oĹźone kable zarĂłwno dla sygnalizacji pojedynczej, jak teĹź sumujÄ…cej.

EL-CAB Sp. z o.o. 4 / !( 6;0 !" ' 9 7E988? ' 5 ( 4 7= >== >7 880 # 7= >== E8 77 9% / B 9! /4! %4* " * QQ'''4 9! /4! %4* Q*

AUTOMATICON STOISKO A-13 MAPKA NA STRONIE 76

50

AUTOMATYKA


TECHNIKA

POMIAR WIBRACJI W OPARCIU O PLATFORMĘ ARM 2 * ' ' / !3 €' K( % L ' ' $ S K

% ( &!3 * $!$ &!" ( %* ' / '&!" ' % $& 0 *4 L& (4 3

' $ $ $ $ 3% 3M! K / % % $& * ' 5 L 3 !$K ' G! Â ' / ( &( 4 Z ( / $ * !3 &!$ &!" ( * % '&!" ( $% $&S ' G! 4

ma jedno wyjĹ›cie analogowe, osiem wejść i osiem wyjść cyfrowych, ktĂłrych moĹźna uĹźywać wedĹ‚ug uznania, np. jako licznik, tachometr oraz jako zewnÄ™trzny wyzwalacz w oprogramowaniu. DziÄ™ki temu, Ĺźe karta oparta jest na komputerze wbudowanym (embedded) na pokĹ‚adzie moĹźna znaleźć ciekawe i przydatne peryferia, takie jak slot na karty mikroSD, port USB na dodatkowe dyski lub karty bezprzewodowe, interfejs RS-232 oraz Ethernet. Warto wspomnieć, Ĺźe port USB

Z

azwyczaj systemy pomiarowe oparte sÄ… na kartach/ moduĹ‚ach podĹ‚Ä…czanych do komputera, gdzie odpowiednie oprogramowanie wizualizuje pomiar, analizuje i najczęściej zapisuje dane do pliku. Takie rozwiÄ…zanie czÄ™sto siÄ™ sprawdza, ale w niektĂłrych sytuacjach ma ono ograniczenia. Co bÄ™dzie, jeĹ›li komputer ulegnie awarii lub w miejscu pomiaru nie bÄ™dzie zasilania, a bateria siÄ™ rozĹ‚aduje? Co w sytuacji, gdy pomiar odbywa siÄ™ na obiekcie ruchomym, gdzie czĹ‚owiek ma utrudniony dostÄ™p? W takich i innych sytuacjach niezaleĹźny od komputera i dokĹ‚adny system pomiarowy to jedyne rozwiÄ…zanie.

4 + 9) /0 + % ( % &(

SYSTEM BEZ KOMPUTERA Firma Data Translation wprowadziĹ‚a do oferty pierwszy system pomiarowy bazujÄ…cy na niezaleĹźnej platformie, opartej na procesorze ARM Cortex-A8 600 MHz i systemie Linux, na jÄ…drze 3.12. UrzÄ…dzenie ma cztery 24-bitowe wejĹ›cia analogowe na czujniki IEPE, ktĂłre moĹźna prĂłbkować z prÄ™dkoĹ›ciÄ… 102,4 kHz na kaĹźdy kanaĹ‚, co jest czÄ™stotliwoĹ›ciÄ… przeznaczonÄ… do pomiaru dĹşwiÄ™ku i wibracji. Ponadto moduĹ‚ 3/2016

Wiele maszyn obrabiajÄ…cych, w ktĂłrych elementy wirujÄ… z duşą prÄ™dkoĹ›ciÄ… wymaga precyzyjnego wywaĹźenia, by obrĂłbka byĹ‚a dokĹ‚adna. Pamięć masowa moduĹ‚u DT7837, dziÄ™ki wbudowanemu portowi USB, moĹźe zostać rozbudowana za pomocÄ… dysku HDD, SSD lub nawet pendrive. Interfejs Ethernet zapewnia zdalnÄ… Ĺ‚Ä…czność z kartÄ…, za poĹ›rednictwem zakĹ‚adowej sieci przewodowej lub bezprzewodowej, w przypadku zastosowania dodatkowego moduĹ‚u GSM lub Wi-Fi na USB. Karta moĹźe teĹź komunikować siÄ™ z innymi urzÄ…dzeniami, np. sterownikami PLC, przez interfejs RS-232.

PODSUMOWANIE

i Ethernet mogÄ… pracować jako klient, aby mĂłc je podĹ‚Ä…czyć do komputera PC jako standardowÄ… kartÄ™ pomiarowÄ….

POMIAR NA OBIEKTACH MOBILNYCH Na etapie opracowywania maszyny czÄ™sto zachodzi potrzeba intensywnych testĂłw i pomiarĂłw. JeĹ›li testy trwajÄ… dĹ‚ugo, dobrze jest je zautomatyzować. PrzykĹ‚adowo w przypadku pomiaru drgaĹ„ w maszynie dla róşnych prÄ™dkoĹ›ci obrotowych, moĹźna – tworzÄ…c odpowiednie skrypty na platformie DT7837 – sterować urzÄ…dzeniem zewnÄ™trznym, np. silnikiem, a pomiary (oznaczone informacjÄ… o warunkach pomiaru) zapisywać na karcie SD. Ciekawym zastosowaniem tego moduĹ‚u jest zabudowanie go w gotowym, pracujÄ…cym urzÄ…dzeniu, by współpracowaĹ‚ z pozostaĹ‚ymi systemami sterowania. P R O M O C J A

Profesjonalne pomiary wibracji z nowÄ… kartÄ… firmy Data Translation dajÄ… nowe moĹźliwoĹ›ci, dotÄ…d niedostÄ™pne w standardowych kartach podĹ‚Ä…czanych do komputerĂłw PC. Wbudowany system Linux zapewnia bardzo duşą elastyczność w budowaniu zĹ‚oĹźonych systemĂłw pomiarowych, m.in. dziÄ™ki ogromnej bazie oprogramowania tworzonego przez entuzjastĂłw. Producent dodatkowo zwiÄ™ksza funkcjonalność karty, dostarczajÄ…c szereg przydatnych programĂłw, m.in. do konfiguracji karty przez przeglÄ…darkÄ™.

ELMARK AUTOMATYKA Sp. z o.o. 4 2 %! ' !$ ;7 8?98;? F $ ' 9F 4 EE ;;6 ;< 6;0 # EE ;;6 ;< 67 9% % (B % (4! %4* '''4 % (4! %4*

AUTOMATICON STOISKO C-26 MAPKA NA STRONIE 76

51


PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMĂ“W PNEUMATYKI

PRZEGLÄ„D NOWOĹšCI RYNKOWYCH Systemy pneumatyczne od &' 3M $'&( M K ' % &! 4 / ! '& / $ S / / $ !" $ tomatyzowane procesy pro (!&3 ' * $ %&G 4 $ K( % % * % &!$ &% % L ' 3 K ' M * KL !$&

( / !$ ‚ 3!$KG! 3 * ' $ ƒ0 $ % 3

* !K % !" !$ M $ '&' &' ( G &!" (!3 $M $ 5 '&( '!$&!" danego systemu. Agnieszka Staniszewska

S

ystemy pneumatyczne sÄ… stosowane niezwykle chÄ™tnie ze wzglÄ™du na szeroki zakres posiadanej wiedzy zwiÄ…zanej z zagadnieniami z dziedziny pneumatyki, powszechnoĹ›ci stosowanych rozwiÄ…zaĹ„ oraz Ĺ‚atwej dostÄ™pnoĹ›ci urzÄ…dzeĹ„, ktĂłre stanowiÄ… ĹşrĂłdĹ‚a energii pneumatycznej. ChcÄ…c skorzystać z rozwiÄ…zaĹ„ pneumatycznych, czÄ™sto wystarczy wybrać odpowiedni, gotowy podsystem. Projektowanie podzespoĹ‚u pneumatycznego sprowadza siÄ™ wtedy do doboru odpowiednich, znormalizowanych elementĂłw, ktĂłre speĹ‚niajÄ… wymagane zaĹ‚oĹźenia.

natęşeniem przepĹ‚ywu; zawory redukcyjne – zapewniajÄ…ce staĹ‚Ä… wartość ciĹ›nienia na wyjĹ›ciu ukĹ‚adu pod warunkiem zachowania okreĹ›lonej wartoĹ›ci minimalnej na jego wejĹ›ciu; zawory bezpieczeĹ„stwa, ktĂłre ograniczajÄ… wzrost ciĹ›nienia w ukĹ‚adzie ponad okreĹ›lonÄ… wartość; zawory trĂłjdrogowe – z dwoma wejĹ›ciami i jednym wyjĹ›ciem, umoĹźliwiajÄ…ce wybĂłr drogi wejĹ›ciowej oraz zawory zdwojonego sygnaĹ‚u – na ich wyjĹ›ciach pojawia siÄ™ czynnik roboczy, tylko w przypadku, gdy czynnik jest obecny na obu jego wejĹ›ciach, ich logikÄ™ dziaĹ‚ania moĹźna porĂłwnać do bramki AND.

NAPĘDY PNEUMATYCZNE

UKĹ AD PNEUMATYCZNY

Podstawowymi urzÄ…dzeniami pneumatycznymi odpowiedzialnymi za zamianÄ™ energii czynnika roboczego na pracÄ™ mechanicznÄ… sÄ… silniki pneumatyczne o ruchu prostoliniowym (zwane siĹ‚ownikami), obrotowym lub wahadĹ‚owym. NapÄ™dy pneumatyczne najczęściej stosowane sÄ… do realizacji przesuwĂłw mechanicznych lub uzyskania okreĹ›lonych naciskĂłw statycznych. Do zalet stosowania tego typu napÄ™dĂłw naleşą: ogĂłlna dostÄ™pność czynnikĂłw roboczych (np. powietrza), duĹźa szybkość dziaĹ‚ania, stosunkowo prosta budowa oraz Ĺ‚atwość uzyskiwania duĹźego zakresu generowanych siĹ‚ i momentĂłw.

Typowy ukĹ‚ad pneumatyczny skĹ‚ada siÄ™ z elementu, na wyjĹ›ciu ktĂłrego znajduje siÄ™ medium energetyczne, trafiajÄ…ce do ukĹ‚adu przygotowania, a z niego – poprzez moduĹ‚ sterujÄ…cy skĹ‚adajÄ…cy siÄ™ z elementĂłw, ktĂłre wykorzystujÄ… czynnik roboczy jako noĹ›nik informacji – do elementu przetwarzajÄ…cego medium na energiÄ™ mechanicznÄ…. Od tej pory jest traktowane jako noĹ›nik energii.

ZAWORY UrzÄ…dzenia, ktĂłre sterujÄ… przepĹ‚ywem spręşonego czynnika roboczego to zawory. WĹ›rĂłd nich moĹźna wyróşnić: rozdzielacze, ktĂłre rozdzielajÄ… i odpowiednio ukierunkowujÄ… czynnik roboczy; zawory zwrotne – umoĹźliwiajÄ…ce przepĹ‚yw czynnika wyĹ‚Ä…cznie w jednym kierunku; zawory dĹ‚awiÄ…ce – sterujÄ…ce 52

POPYT GENERUJE PODAĹť DuĹźe zapotrzebowanie na produkty Ĺ›ciĹ›le zwiÄ…zane z systemami pneumatycznymi, wynikajÄ…ce przede wszystkim z rosnÄ…cego stopnia zautomatyzowania przemysĹ‚u, implikuje obecność na rynku szerokiej gamy producentĂłw i dostawcĂłw elementĂłw pneumatycznych. DuĹźa konkurencja na rynku wymusza potrzebÄ™ ciÄ…gĹ‚ego rozwoju oferty produktowej i konieczność jej uatrakcyjniania. DziÄ™ki temu odbiorcy majÄ… do dyspozycji bogatszy wachlarz oferowanych rozwiÄ…zaĹ„ oraz mogÄ… Ĺ‚aAUTOMATYKA


PRZEGLÄ„D SPRZĘTU I APARATURY twiej osiÄ…gać zamierzone cele. Część z nowych produktĂłw jest ulepszeniem wersji juĹź istniejÄ…cych, ale sukcesywnie pojawiajÄ… siÄ™ teĹź nowe, niespotykane wczeĹ›niej rozwiÄ…zania. Wszystkie sÄ… odpowiedziÄ… na rosnÄ…ce zapotrzebowanie rynkowe oraz specyficzne wymagania klientĂłw. RozwĂłj róşnych dziedzin przemysĹ‚u i nauki powoduje, Ĺźe popyt na urzÄ…dzenia pneumatyczne wciÄ…Ĺź roĹ›nie, dziÄ™ki czemu moĹźna zaobserwować coraz ciekawsze urzÄ…dzenia i rozwiÄ…zania techniczne.

INNOWACYJNE TECHNOLOGIE Aby sprostać sporym wymaganiom rynkowym, kaĹźdy nowy produkt oferowany przez firmy z branĹźy pneumatycznej powinien wyróşniać siÄ™ czymĹ› szczegĂłlnym, co sprawi, Ĺźe dany element bÄ™dzie wybierany przez klientĂłw chÄ™tniej niĹź podobne produkty oferowane przez firmy konkurencyjne.

FRL FIRMY ASCO NUMATICS

4 ! 2 % !

Nowa seria zespoĹ‚Ăłw przygotowania powietrza FRL (filtr – regulator – smarownica) o symbolu 652, ktĂłrÄ… zaprezentowaĹ‚a naleşąca do globalnego koncernu Emerson firma Asco Numatics, speĹ‚nia powyĹźsze zaĹ‚oĹźenie. Produkty tej serii charakteryzujÄ… siÄ™ wysokim natęşeniem przepĹ‚ywu – producent deklaruje, Ĺźe jest ono najwyĹźsze wĹ›rĂłd wszystkich produktĂłw tego typu dostÄ™pnych na rynku. Kolejnym wyróşnikiem omawianej serii jest szeroki zakres temperatury pracy. DziÄ™ki tej

wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci opisywane zespoĹ‚y przygotowania powietrza mogÄ… pracować w trudnych warunkach otoczenia – zgodnie z deklaracjÄ… producenta dolna granica temperatury pracy jest niĹźsza, zaĹ› gĂłrna wyĹźsza w porĂłwnaniu z produktami z oferty konkurencyjnych firm. KolejnÄ… nowoĹ›ciÄ… jest wyposaĹźenie zespoĹ‚Ăłw FRL w manometry na zaworze odcinajÄ…cym oraz zaworze powolnego startu. Opcjonalnie moĹźna zaopatrzyć siÄ™ rĂłwnieĹź w integralne manometry, ktĂłre pozwalajÄ… ustalać w bardzo intuicyjny sposĂłb poşądane wartoĹ›ci ciĹ›nienia. Warto dodać, Ĺźe do filtra koalescencyjnego lub stacji filtrujÄ…co-regulacyjnej moĹźna dodać trĂłjmikronowy filtr. DziÄ™ki takiemu zabiegowi nie wystÄ™puje konieczność uĹźywania oddzielnego filtru czÄ…stek, a wiÄ™c moĹźna poczynić oszczÄ™dnoĹ›ci oraz zredukować caĹ‚kowitÄ… masÄ™ i wymiary caĹ‚ego zespoĹ‚u. ZaletÄ… opisywanych zespoĹ‚Ăłw przygotowania powietrza FRL jest ich moduĹ‚owość – Ĺ‚atwo je zmontować, przy tym ich konstrukcja nie traci na solidnoĹ›ci. Warty odnotowania jest fakt, Ĺźe w produktach serii 652 zastosowano nowe koĹ‚nierze montaĹźowe, ktĂłre pozwalajÄ… na szybkie wymontowanie caĹ‚ych zespoĹ‚Ăłw bez koniecznoĹ›ci rozĹ‚Ä…czania rur. Opisywana seria zespoĹ‚Ăłw przygotowania powietrza znajduje zastosowanie np. w branĹźy motoryzacyjnej czy przetwĂłrczej, gdzie wystÄ™pujÄ… trudne warunki Ĺ›rodowiskowe, a jednoczeĹ›nie wymagane jest stosunkowo duĹźe natęşenie przepĹ‚ywu powietrza.

ZAWORY SX10 FIRMY SMC POLSKA WspółczeĹ›nie istotnÄ… rolÄ™ w przemyĹ›le odgrywa czas trwania danego cyklu produkcyjnego. Chęć przyspieszania procesĂłw niesie ze sobÄ… konieczność poszukiwania w automatyce, a co za tym idzie w pneumatyce rozwiÄ…zaĹ„, ktĂłre umoĹźliwiÄ… zmniejszenie czasu wykonywania okreĹ›lonych czynnoĹ›ci. W zwiÄ…zku z tym przy doborze konkretnych elementĂłw systemĂłw pneumatycznych klienci wykazujÄ… szczegĂłlne zainteresowanie ich parametrami czasowymi. W tym kontekĹ›cie warto zwrĂłcić uwagÄ™ na ofertÄ™ firmy SMC Polska, ktĂłra wprowadziĹ‚a na rynek zawory typu 2/2 z serii SX10. Ich wyróşnikiem jest krĂłtki czas odpowiedzi na impuls sterujÄ…cy, ktĂłry wynosi zaledwie 0,45 ms. Deklarowany czas reakcji na zanik sygnaĹ‚u sterujÄ…cego jest jeszcze krĂłtszy i wynosi 0,4 ms. Takie parametry niosÄ… ze sobÄ… znaczny wzrost czÄ™stotliwoĹ›ci pracy, a wiÄ™c w konsekwencji zwiÄ™kszajÄ… produktywność systemĂłw, w ktĂłrych zastosowano prezentowane zawory. WiÄ…Ĺźe siÄ™ to z oszczÄ™dnoĹ›ciami, ktĂłre wynikajÄ… z wysokiej ĹźywotnoĹ›ci tych urzÄ…dzeĹ„, ksztaĹ‚tujÄ…cej siÄ™ na poziomie piÄ™ciu miliardĂłw cykli oraz energooszczÄ™dnoĹ›ci, ktĂłrej dowodem jest niezwykle

. $M $ @ %& ! 2 % !

3/2016

53


PRZEGLÄ„D SPRZĘTU I APARATURY jest zerowe. Nie bez znaczenia dla kwestii oszczÄ™dnoĹ›ci jest funkcjonalność zapewniajÄ…ca automatyczne wykrywanie nieszczelnoĹ›ci w systemie i niezwĹ‚oczne wystosowywanie informacji na ten temat. ModuĹ‚ efektywnoĹ›ci energetycznej stanowi powiÄ…zanie zespoĹ‚Ăłw przygotowujÄ…cych powietrze, czujnikĂłw oraz techniki fieldbus. DziÄ™ki tej ostatniej moĹźliwe staje siÄ™ monitorowanie na bieşąco wszelkich istotnych danych zwiÄ…zanych z okreĹ›lonym procesem – takich jak zuĹźycie, prÄ™dkość przepĹ‚ywu i ciĹ›nienie powietrza. +79+E @ %&

maĹ‚y pobĂłr mocy. Co wiÄ™cej, zawory serii SX10 sÄ… kompaktowe i jest je niezwykle Ĺ‚atwo zamontować oraz zdemontować. W zwiÄ…zku z krĂłtkim czasem odpowiedzi opisywane urzÄ…dzenia mogÄ… znaleźć zastosowanie np. w maszynach sortujÄ…cych, klejÄ…cych czy dozujÄ…cych, gdzie czas reakcji jest kluczowym czynnikiem wpĹ‚ywajÄ…cym na przebieg caĹ‚ego procesu.

MODUĹ EFEKTYWNOĹšCI ENERGETYCZNEJ MSE6-E2M FIRMY FESTO W dobie zwracania szczegĂłlnej uwagi na kwestie zwiÄ…zane z oszczÄ™dzaniem energii niezwykle ciekawie prezentuje siÄ™ nowy produkt Festo – moduĹ‚ efektywnoĹ›ci energetycznej MSE6-E2M, ktĂłry pozwala na oszczÄ™dzanie spręşonego powietrza oraz energii w projektowanym systemie pneumatycznym. Jego nadrzÄ™dnÄ… funkcjonalnoĹ›ciÄ… jest monitorowanie i regulowanie procesu dostarczania spręşonego powietrza w sposĂłb w peĹ‚ni zautomatyzowany. OszczÄ™dnoĹ›ci wynikajÄ…ce ze stosowania omawianego moduĹ‚u sÄ… rezultatem automatycznego odcinania spręşonego powietrza, gdy zostanie stwierdzone przejĹ›cie urzÄ…dzenia w tryb gotowoĹ›ci. Wtedy teĹź zuĹźycie spręşonego powietrza 54

AIR SAVER UNIT FIRMY PARKER W ideÄ™ oszczÄ™dzania wpisuje siÄ™ rĂłwnieĹź propozycja firmy Parker – innowacyjne urzÄ…dzenie Air Saver Unit, ktĂłre zapewnia o poĹ‚owÄ™ mniejsze zuĹźycie powietrza. Jest to moĹźliwe dziÄ™ki zastosowaniu zaworu impulsowego. CiÄ…gĹ‚y nadmuch spręşonego powietrza jest zamieniany przez omawiane urzÄ…dzenie na nadmuch impulsowy. Pojedyncze impulsy o wysokim ciĹ›nieniu sÄ… generowane bez koniecznoĹ›ci uĹźywania dodatkowego, zewnÄ™trznego sterowania. Co wiÄ™cej, wraz z oszczÄ™dnoĹ›ciÄ… spręşonego powietrza, redukcji ulega rĂłwnieĹź ilość energii zuĹźywanej przez spręşarkÄ™ oraz emisji dwutlenku wÄ™gla, a urzÄ…dzenia wykorzystujÄ…ce nadmuch spręşonego powietrza majÄ… wiÄ™kszÄ… sprawność. WaĹźne jest takĹźe, Ĺźe impulsowy nadmuch zapewnia wyĹźszÄ… jakość powierza, poniewaĹź skuteczniej usuwa staĹ‚e czÄ…stki zanieczyszczeĹ„. Niezwykle istotna jest prostota wpasowania urzÄ…dzenia Air Saver Unit w istniejÄ…cy system pneumatyczny. Taka operacja nie wymaga znaczÄ…cej ingerencji w ukĹ‚ad, np. nie wystÄ™puje konieczność przeprogramowania sterownika PLC.

TREND MINIMALIZACJI Chęć minimalizacji poszczegĂłlnych elementĂłw urzÄ…dzeĹ„ automatyki, a co za tym idzie systemĂłw pneumatycznych, z jednoczesnym zachowa-

niem dbaĹ‚oĹ›ci o precyzjÄ™, jest jednym z kluczowych wyznacznikĂłw kierunku rozwoju pneumatyki.

MINIATUROWY ZAWĂ“R PRECIFLOW FIRMY ASCO NUMATICS W takÄ… tendencjÄ™ wpisuje siÄ™ nowy produkt oferowany przez firmÄ™ Asco Numatics – miniaturowy zawĂłr proporcjonalny Preciflow 12,7 mm, ktĂłry mimo bardzo niewielkich rozmiarĂłw jest w stanie z duşą dokĹ‚adnoĹ›ciÄ… kontrolować przepĹ‚yw. NiewÄ…tpliwÄ… zaletÄ… tego urzÄ…dzenia jest moĹźliwość jego Ĺ‚atwej integracji z istniejÄ…cymi systemami sterowania w danym urzÄ…dzeniu. Warto teĹź zwrĂłcić uwagÄ™ na sposĂłb jego wykonania, ktĂłry znaczÄ…co wydĹ‚uĹźa jego Ĺźywotność. Zastosowane dwie pĹ‚askie spręşynki umoĹźliwiajÄ… przemieszczanie siÄ™ rdzenia, przy jednoczesnym bardzo maĹ‚ym tarciu. Mimo miniaturyzacji urzÄ…dzenie jest w stanie pracować w szerokim zakresie ciĹ›nieĹ„ roboczych i jest w peĹ‚ni funkcjonalne.

CZUJNIK CIĹšNIENIA SPAE FIRMY FESTO Trend minimalizacji poszczegĂłlnych elementĂłw jest zauwaĹźalny rĂłwnieĹź w ofercie innych firm z branĹźy pneumatycznej. PrzykĹ‚adowo firma Festo oferuje czujnik ciĹ›nienia SPAE. Niezwykle maĹ‚y rozstaw, wynoszÄ…cy 10 mm, sprawia, Ĺźe jest to najmniejszy dostÄ™pny na rynku czujnik ciĹ›nienia z wyĹ›wietlaczem. UrzÄ…dzenie ma regulowane wyjĹ›cie dwustanowe: normalnie otwarte lub normalnie zamkniÄ™te oraz regulowanÄ… funkcjÄ™ przeĹ‚Ä…czania. Na wyĹ›wietlaczu moĹźna obejrzeć procentowÄ… wartość ciĹ›nienia. UrzÄ…dzenie umoĹźliwia pomiar nadciĹ›nienia i podciĹ›nienia. Jednym z walorĂłw czujnika SPAE jest Ĺ‚atwość montaĹźu.

SIĹ OWNIKI PNEUMAX FIRMY RECTUS POLSKA Innymi elementami, ktĂłrych znaczÄ…cÄ… zaletÄ… jest maĹ‚y rozmiar, sÄ… proponowane przez firmÄ™ Rectus Polska kompaktowe siĹ‚owniki z serii Pneumax 1540–1550. SÄ… one rozwiniÄ™ciem dostÄ™pnej juĹź na rynku gamy siĹ‚ownikĂłw kompaktowych. Seria wyróşnia siÄ™ odmiennym wyglÄ…dem zewnÄ™trznym. Do produkcji AUTOMATYKA


PRZEGLÄ„D SPRZĘTU I APARATURY omawianych siĹ‚ownikĂłw stosuje siÄ™ aluminiowe pokrywy, ktĂłre sÄ… idealnie dopasowane do uĹźytego profilu. DziÄ™ki temu zabiegowi zminimalizowano liczbÄ™ miejsc, w ktĂłrych potencjalnie moĹźe gromadzić siÄ™ brud. Dosyć przydatnÄ… cechÄ… opisywanych produktĂłw jest posiadanie przez nie pierĹ›cieni wyciszajÄ…cych i amortyzujÄ…cych uderzenia oraz tulei prowadzenia tĹ‚oczyska. Ciekawym rozwiÄ…zaniem jest opatentowany system regulowanej amortyzacji wpasowanej w pokrywy, ktĂłra nie wymusza zwiÄ™kszania caĹ‚kowitej dĹ‚ugoĹ›ci siĹ‚ownika.

producent – ksztaĹ‚tuje siÄ™ na poziomie trzech milionĂłw cykli.

ZAWORY MODUFLEX FIRMY PARKER Innym przykĹ‚adem na dowĂłd wypeĹ‚niania zasady uniwersalnoĹ›ci jest seria produktĂłw Moduflex z oferty firmy Parker. Zawory Moduflex umoĹźliwiajÄ… dostosowanie systemu do konkretnej, spersonalizowanej aplikacji. Atrybutem omawianych produktĂłw jest moĹźliwość Ĺ‚Ä…czenia elementĂłw o róşnych wielkoĹ›ciach i natęşeniach przepĹ‚ywu czynnika roboczego w jeden

 CZÄ˜ĹšÄ† Z NOWYCH PRODUKTĂ“W JEST ULEPSZENIEM WERSJI JUĹť ISTNIEJÄ„CYCH, ALE SUKCESYWNIE POJAWIAJÄ„ SIĘ TEĹť NOWE, NIESPOTYKANE WCZEĹšNIEJ ROZWIÄ„ZANIA. UNIWERSALNOŚĆ JAKO ZALETA IstotnÄ… zaletÄ… urzÄ…dzeĹ„ pneumatycznych jest ich uniwersalność.

4 0 (

ZACISKI PNEUMAX FIRMY RECTUS POLSKA W ideÄ™ uniwersalnoĹ›ci wpisuje siÄ™ seria zaciskĂłw pneumatycznych Pneumax, ktĂłrÄ… oferuje firma Rectus Polska. Do kaĹźdego zacisku z tej serii pasuje ten sam czujnik poĹ‚oĹźenia, zachowana jest rĂłwnieĹź moĹźliwość peĹ‚nej wymienialnoĹ›ci z produktami konkurencyjnych producentĂłw. NiewÄ…tpliwie waĹźnÄ… cechÄ… charakterystycznÄ… zaciskĂłw serii Pneumax jest moĹźliność regulacji kÄ…ta otwarcia w zakresie 0–135°. Wyróşnikami omawianych produktĂłw sÄ…: bardzo maĹ‚a masa na tle innych podobnych urzÄ…dzeĹ„ o zbliĹźonej funkcjonalnoĹ›ci, maĹ‚e gabaryty oraz wysoka kompensacja. Firma deklaruje najmniejszy czas regulacji wĹ›rĂłd dostÄ™pnych na rynku produktĂłw z tej kategorii oraz wysokÄ… wydajność urzÄ…dzeĹ„, wyraĹźajÄ…cÄ… siÄ™ mniejszym zapotrzebowaniem na dostarczane powietrze, co pozwala na nawet 40 % oszczÄ™dnoĹ›ci. Nie bez znaczenia pozostaje rĂłwnieĹź fakt dĹ‚ugiej ĹźywotnoĹ›ci zaciskĂłw pneumatycznych Pneumax, ktĂłry – jak podaje 3/2016

zestaw zaworowy. KaĹźdy zawĂłr z zestawu moĹźe być dopasowany dokĹ‚adnie do wielkoĹ›ci elementu, ktĂłry jest przez niego uruchamiany. IstniejÄ… dwie moĹźliwoĹ›ci skorzystania z dobrodziejstw serii Moduflex – moĹźna zaopatrzyć siÄ™ w skonfigurowane, podstawowe podzespoĹ‚y lub wstÄ™pnie zmontowane i przetestowane wyspy zaworowe, ktĂłre w niektĂłrych przypadkach mogÄ… znacznie uĹ‚atwić proces projektowania systemu pneumatycznego oraz skrĂłcić poĹ›wiÄ™cony na to czas. SposĂłb Ĺ‚Ä…czenia zaworĂłw z serii Moduflex umoĹźliwia ewentualnÄ… szybkÄ… rekonfiguracjÄ™, co jest niezwykle waĹźnÄ… cechÄ…, ktĂłra wyróşnia produkty omawianej serii na tle wszystkich innych oferowanych na rynku. Niezwykle praktycznym rozwiÄ…zaniem jest wyposaĹźenie omawianych produktĂłw systemu rozĹ‚Ä…czania Ĺ‚Ä…cznikĂłw z zabezpieczeniem przed zgubieniem.

teczne w jednej branĹźy nie speĹ‚niajÄ… indywidualnych wymagaĹ„ innej branĹźy. RozwiÄ…zanie sprawdzajÄ…ce siÄ™ w okreĹ›lonej aplikacji niekoniecznie bÄ™dzie tak samo wydajne w aplikacji z innej branĹźy. W zwiÄ…zku z tym producenci elementĂłw systemĂłw pneumatycznych proponujÄ… rozwiÄ…zania dedykowane dla konkretnych dziaĹ‚Ăłw przemysĹ‚u. RobiÄ… to, aby wyróşnić siÄ™ na tle innych producentĂłw oraz zyskać klientĂłw, ktĂłrych wymagania w danym zakresie sÄ… wysokie.

SIĹ OWNIKI NUMATICS FIRMY ASCO NUMATICS PrzykĹ‚adem elementĂłw systemĂłw pneumatycznych, ktĂłre wpisujÄ… siÄ™ w ten nurt, sÄ… siĹ‚owniki Numatics serii 454 firmy Asco Numatics. SÄ… to urzÄ…dzenia przeznaczone przede wszystkim dla branĹźy spoĹźywczej, ktĂłra charakteryzuje siÄ™ wystÄ™powaniem warunkĂłw sprzyjajÄ…cych korodowaniu elementĂłw skĹ‚adowych linii produkcyjnych. Produkty opisywanej serii sÄ… wysoce odporne na korozjÄ™, a ponadto ich korpus, ktĂłry jest anodyzowany, w celu lepszego uodpornienia na korozjÄ™, zostaĹ‚ tak zaprojektowany, aby moĹźna byĹ‚o go w Ĺ‚atwy sposĂłb oczyĹ›cić. Testy, ktĂłrym zostaĹ‚y poddane omawiane siĹ‚owniki, wykazaĹ‚y odporność na Ĺ›rodowisko zasolone, o duĹźej wilgotnoĹ›ci. Uszczelnienia tĹ‚oczysk zostaĹ‚y wykonane z poliuretanu, Ĺ›ruby mocujÄ…ce pokrywy do korpusu sÄ… ze stali nierdzewnej, zaĹ› caĹ‚ość zostaĹ‚a tak zaprojektowana, aby osadzanie zanieczyszczeĹ„ byĹ‚o znacznie utrudnione.

ROZWIÄ„ZANIA DEDYKOWANE KaĹźda gaĹ‚Ä…Ĺş przemysĹ‚u ma swojÄ… specyfikÄ™ i wymagania. Czasami produkty bardzo uĹźy-

. @ %& (

55


PRZEGLÄ„D SPRZĘTU I APARATURY W tym celu pokrywy siĹ‚ownika zostaĹ‚y tak wykonane, aby nie miaĹ‚y Ĺźadnych zagĹ‚Ä™bieĹ„. Praktycznym rozwiÄ…zaniem, ktĂłre zastosowano w procesie produkcji siĹ‚ownikĂłw Numatics serii 454, jest ich laserowe znakowanie, co umoĹźliwia odczytanie ich typu nawet po dĹ‚ugiej eksploatacji w trudnych warunkach.

PRZEWODY PNEUMATYCZNE Jak w kaĹźdym systemie, tak i w systemie pneumatycznym, elementy wchodzÄ…ce w jego skĹ‚ad muszÄ… być poĹ‚Ä…czone w Ĺ›ciĹ›le okreĹ›lony sposĂłb. W przypadku elementĂłw pneumatycznych jest to realizowane za pomocÄ… odpowiednich przewodĂłw, ktĂłrych jakość znaczÄ…co wpĹ‚ywa na stan caĹ‚ego systemu.

PRZEWODY FIRMY SMC POLSKA CiekawÄ… propozycjÄ™ ma takĹźe firma SMC Polska, w ofercie ktĂłrej moĹźna znaleźć przewody pneumatyczne z serii IDK, usuwajÄ…ce kondensat i wilgoć, co wyróşnia je na rynku i czyni unikatowymi. UĹźywajÄ…c przewodĂłw IDK, moĹźna znaczÄ…co zwiÄ™kszyć Ĺźywotność Ĺ‚Ä…czonych urzÄ…dzeĹ„ w danym systemie pneumatycznym. Bardzo duĹźej redukcji ulega np. ryzyko awarii maĹ‚ych siĹ‚ownikĂłw, ktĂłrych przyczynÄ… mogĹ‚aby być kondensacja. NiewÄ…tpliwÄ… zaletÄ… stosowania

)$ 3 ( ! G + @ %&

56

przewodĂłw z omawianej serii jest brak wystÄ™powania zjawiska korozji w podĹ‚Ä…czonych urzÄ…dzeniach pneumatycznych. Zaprojektowanie nowej serii przewodĂłw przez firmÄ™ SMC staĹ‚o siÄ™ skutecznym rozwiÄ…zaniem na bolÄ…czki konstruktorĂłw maszyn, ktĂłrzy spotykali siÄ™ z problemem skraplania w przewodach pneumatycznych. W ofercie SMC moĹźna znaleźć przewody w dwĂłch ksztaĹ‚tach: standardowym – podĹ‚uĹźnym oraz spiralnym, odpowiednim do ruchomych elementĂłw.

PrzepĹ‚yw i ciĹ›nienie utrzymywane sÄ… na staĹ‚ym poziomie, a osuszacz charakteryzuje siÄ™ bardzo cichÄ… pracÄ…, ktĂłra jest moĹźliwa dziÄ™ki optymalizacji Ĺ›cieĹźek wylotu. W urzÄ…dzeniu zastosowano wysokowydajne zawory, ktĂłre zapobiegajÄ… kontaktowi wkĹ‚adu absorbentu z wilgociÄ…, w sytuacji, w ktĂłrej osuszacz nie pracuje.

PROBLEM WILGOTNEGO POWIETRZA Na problem wilgotnego powietrza zwracajÄ… uwagÄ™ rĂłwnieĹź inne firmy. Warto zastanowić siÄ™, dlaczego wilgotne powietrze sprawia tyle trudnoĹ›ci. Otóş w przypadku wielu procesĂłw technologicznych powietrze musi być czyste i suche – w przeciwnym wypadku moĹźe okazać siÄ™, Ĺźe proces bÄ™dzie nieefektywny, a tym samym nierentowny. Ponadto urzÄ…dzenia zasilane wilgotnym powietrzem mogÄ… ulec awarii, zaĹ› substancje przez nie przetwarzane zanieczyszczeniu.

OSUSZACZE IMI PRECISION ENGINNERING Naprzeciw oczekiwaniom klientĂłw, ktĂłrzy chcieliby takich sytuacji uniknąć wychodzi firma IMI Precision Enginnering. W jej ofercie moĹźna znaleźć nietuzinkowe osuszacze powietrza z serii Hydra-D, ktĂłre wyznaczajÄ… nowe standardy w tej dziedzinie. DziÄ™ki swojemu doĹ›wiadczeniu w tym zakresie firma byĹ‚a w stanie zaprojektować innowacyjne osuszacze spręşonego powietrza, wyróşniajÄ…ce siÄ™ na rynku. ZawierajÄ… one nietypowy wkĹ‚ad z filtrem i absorbentem, ktĂłry zostaĹ‚ opatentowany. Jeden wkĹ‚ad realizuje funkcje oddzielania wody, filtracji na wlocie i wylocie oraz adsorpcji. DziÄ™ki niemu zostaĹ‚y wyeliminowane trzy filtry zewnÄ™trzne, a samo urzÄ…dzenie ma zdecydowanie wiÄ™kszÄ… wydajność. Co waĹźne, wkĹ‚ad moĹźna Ĺ‚atwo i szybko wymienić, co czyni urzÄ…dzenie bardzo praktycznym, ergonomicznym oraz ekonomicznym.

… ' & † # @ %& (

Opisywane urzÄ…dzenie jest kolejnym z serii odpornych na korozjÄ™. Jego konstrukcja powstaje z anodowanego, wytĹ‚aczanego aluminium o wysokiej ciÄ…gliwoĹ›ci. Bardzo praktycznym rozwiÄ…zaniem jest uniwersalność ustawieĹ„ stopki mocujÄ…cej. Jej obrĂłt umoĹźliwia montaĹź osuszacza zarĂłwno na powierzchni poziomej, jak i pionowej. Sterowanie pracÄ… urzÄ…dzenia odbywa siÄ™ za pomocÄ… wytrzymaĹ‚ego i wysoce odpornego sterownika PLC.

PODSUMOWANIE ROZWIÄ„ZAĹƒ Jak moĹźna Ĺ‚atwo zauwaĹźyć analizujÄ…c przeglÄ…d nowoĹ›ci rynkowych, kaĹźdy z opisywanych w artykule produktĂłw, proponowanych przez wybranych, wiodÄ…cych producentĂłw elementĂłw systemĂłw pneumatycznych, ma co najmniej jednÄ… cechÄ™ charakterystycznÄ…, ktĂłra wyróşnia go spoĹ›rĂłd innych, podobnych produktĂłw z danej kategorii dostÄ™pnych na rynku. NajwaĹźniejszÄ… wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ciÄ… zespoĹ‚u przygotowania powietrza FRL serii 652 jest najwyĹźsze natęşenie przepĹ‚ywu, zaworĂłw z serii SX10 – bardzo krĂłtki czas reakcji, moduĹ‚u efektywnoĹ›ci energetycznej MSE6-E2M – automatyczne odcinanie powietrza, gdy zostanie stwierdzone przejĹ›cie w tryb gotowoAUTOMATYKA


4 0 (

PRZEGLÄ„D SPRZĘTU I APARATURY Ĺ›ci, Air Saver Unit – oszczÄ™dność powietrza dziÄ™ki zaworowi impulsowemu, zaworĂłw proporcjonalnych Preciflow 12,7 mm oraz czujnika ciĹ›nienia SPAE – niewielki rozmiar, kompaktowych siĹ‚ownikĂłw z serii Pneumax 1540 – 1550 – opatentowany system amortyzacji, zaciskĂłw pneumatycznych serii Pneumax – szeroki zakres regulacji kÄ…ta otwarcia, zaworĂłw Moduflex – moĹźliwość Ĺ‚Ä…czenia elementĂłw o róşnych wielkoĹ›ciach i natęşeniach przepĹ‚ywu czynnika roboczego w jeden zestaw zaworowy, siĹ‚ownikĂłw Numatics serii 454 – wysoka odporność na korozjÄ™, przewodĂłw pneumatycznych IDK – odprowadzanie wilgoci, osuszaczy powietrza Hydra-D â€“ obecność opatentowanego wkĹ‚adu z absorbentem i filtrem. Na podstawie tego podsumowania moĹźna zauwaĹźyć, Ĺźe producenci z branĹźy pneumatycznej kĹ‚adÄ… szczegĂłlny nacisk na wszelkiego rodzaju oszczÄ™dnoĹ›ci – miejsca, czasu, energii, czynnika roboczego – oraz szeroko pojÄ™te wydĹ‚uĹźenie ĹźywotnoĹ›ci poszczegĂłlnych elementĂłw pneumatycznych.

Wszystko to zmierza w kierunku zwiÄ™kszania efektywnoĹ›ci produkcji. Warto rĂłwnieĹź zauwaĹźyć, Ĺźe niektĂłre z prezentowanych rozwiÄ…zaĹ„ sÄ… przeznaczone dla konkretnych branĹź. MoĹźna z tego

poszukiwania nowych rozwiÄ…zaĹ„. Producenci muszÄ… wsĹ‚uchiwać siÄ™ w gĹ‚osy swoich klientĂłw i zwracać uwagÄ™ na ich potrzeby, aby oferować produkty speĹ‚niajÄ…ce jak najlepiej ich wymagania.

 CHĘĆ MINIMALIZACJI SYSTEMĂ“W PNEUMATYCZNYCH, Z JEDNOCZESNYM ZACHOWANIEM DBAĹ OĹšCI O PRECYZJĘ, JEST JEDNYM Z KLUCZOWYCH WYZNACZNIKĂ“W KIERUNKU ROZWOJU PNEUMATYKI. wnioskować, Ĺźe producenci starajÄ… siÄ™ speĹ‚niać specyficzne wymagania swoich odbiorcĂłw, aby utrzymywać pozycjÄ™ lidera w danej dziedzinie.

DOKÄ„D ZMIERZA ROZWĂ“J SYSTEMĂ“W PNEUMATYKI? PostÄ™pujÄ…ca automatyzacja w przemyĹ›le wymusza na producentach systemĂłw pneumatyki konieczność ciÄ…gĹ‚ego

W innym przypadku mogÄ… znaleźć siÄ™ na straconej pozycji. Warto zastanowić siÄ™, w jakim kierunku bÄ™dzie szedĹ‚ dalszy rozwĂłj systemĂłw pneumatyki w automatyce. NiewÄ…tpliwie bÄ™dzie to dalsza miniaturyzacja urzÄ…dzeĹ„ oraz projektowanie ich kompaktowych wersji, skupiajÄ…cych kilka funkcjonalnoĹ›ci w jednym produkcie. Zapewne skala zmian bÄ™dzie coraz mniejsza, bo przecieĹź istnieje granica, R E K L A M A

Standardy w pneumatyce pneumatyczne

Przygotowanie ! powietrza

Jedna, kompletna & dopasowana $ "

Niezawodne i bezpieczne:

Zawory i wyspy zaworowe

Kompaktowe wymiary, zaworĂłw do wysp

' ! (

Przewody

% &

3/2016

! " " # $

www.festo.com/stars

57


PRZEGLÄ„D SPRZĘTU I APARATURY kierunek dziaĹ‚aĹ„ we współczesnym Ĺ›wiecie. OszczÄ™dzanie w tym zakresie ma dwie zalety – po pierwsze niesie ze sobÄ… redukcjÄ™ kosztĂłw produkcji, po drugie – jest to dziaĹ‚anie w peĹ‚ni ekologiczne. Obie te zalety ma rĂłwnieĹź wydĹ‚uĹźanie ĹźywotnoĹ›ci poszczegĂłlnych elementĂłw. W tym aspekcie rĂłwnieĹź naleĹźy oczekiwać dalszego rozwoju, przekĹ‚adajÄ…cego siÄ™ na oszczÄ™dzanie energii oraz czynnika roboczego. Producenci rozwiÄ…zaĹ„ pneumatycznych bÄ™dÄ… szukać odpowiednich materiaĹ‚Ăłw, budować prototypy o róşnych ksztaĹ‚tach i wymiarach, z róşnym rozmieszczeniem poszczegĂłlnych komponentĂłw, po to, aby wypracować koncepcje urzÄ…dzeĹ„ o optymalnej budowie. Nie naleĹźy zapominać o tym, Ĺźe istniejÄ… granice, zwiÄ…zane chociaĹźby z wytrzymaĹ‚oĹ›ciÄ… czy wĹ‚aĹ›ciwoĹ›cia-

… * * $& ' * ' $ ‡ @ %& ! 2 % !

mi cieplnymi poszczegĂłlnych materiaĹ‚Ăłw, ktĂłre mogÄ… w pewnym momencie zahamować dalszy rozwĂłj pneumatyki. IstniejÄ… granice, ktĂłrych przekroczenia nie sposĂłb sobie obecnie wyobrazić. Ĺšwiat nauki jest jednak nieprzewidywalny. Agnieszka Staniszewska 9 . 2

R E K L A M A

W drodze do inteligentnej produkcji

Warszawa – 21 kwietnia

Konferencja menedĹźerĂłw ďŹ rm produkcyjnych 58

ORGANIZATOR

www.logistyka-produkcji.pl AUTOMATYKA

4 ! 2 % !

ktĂłrej jak na razie nie da siÄ™ przekroczyć, szczegĂłlnie w kwestiach zwiÄ…zanych z rozmiarami. Bardziej intensywnego rozwoju naleĹźy spodziewać siÄ™ w aspekcie powstawania kolejnych wersji kompaktowych urzÄ…dzeĹ„. NastÄ™pnÄ… wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ciÄ…, ktĂłra bÄ™dzie niezwykle istotna w dalszym rozwoju pneumatyki sÄ… zaleĹźnoĹ›ci czasowe. PrzemysĹ‚ charakteryzuje siÄ™ tym, Ĺźe wciÄ…Ĺź dÄ…Ĺźy siÄ™ do produkowania coraz wiÄ™kszej liczby elementĂłw, w coraz krĂłtszym czasie. Dlatego czas reakcji urzÄ…dzeĹ„ bÄ™dzie na pewno brany pod uwagÄ™ podczas projektowania kolejnych nowoĹ›ci pneumatycznych. OczywiĹ›cie jest to powiÄ…zane z rozwojem innych dziedzin, takich jak materiaĹ‚oznawstwo. W tym przypadku, podobnie jak w miniaturyzacji, naleĹźy spodziewać siÄ™ stopniowego zmniejszania skali zachodzÄ…cych zmian. O wiele wiÄ™kszych zmian naleĹźy spodziewać siÄ™ w zakresie oszczÄ™dnoĹ›ci energii oraz czynnika roboczego. Jest to niewÄ…tpliwie coraz popularniejszy


Wyzwanie

Ponadczasowa pneumatyka zaprojektowana z myślą o najwyższej wydajności i skuteczności działania

W zastosowaniach automatyzacji procesu Parker umożliwia swoim partnerom maksymalizowanie zysku z inwestycji przy minimalnym koszcie. Czy jesteś w stanie znaleźć korzystniejsze, bardziej wydajne i niezawodne technologicznie rozwiązania dla swojej aplikacji? parker.com/pde


PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

NOWA GENERACJA FRL FILTROREDUKTORY I NAOLEJACZE

N

owe moduĹ‚y charakteryzujÄ… siÄ™ doskonaĹ‚ym stosunkiem przepĹ‚ywu do wielkoĹ›ci oraz estetycznym, nowoczesnym wzornictwem, wpisujÄ…cym siÄ™ w najnowsze tendencje wzornicze w konstrukcji maszyn i urzÄ…dzeĹ„.

% ( '* ' $ na rynek nowe wersje popularnych zestawĂłw przygotowania powietrza Global ‡ ‚@ 0 ( 3 !$ w jednym module). W szcze G! M % & $ tegralnym gwintem serii P31 $ * $& M!$ % ÂŒË? oraz P32 $ * $& M!$ % ÂŒË? do ½Ë?.

60

FUNKCJONALNE POD WIELOMA WZGLĘDAMI Nowa generacja moduĹ‚Ăłw FRL moĹźe przygotowywać powietrze pod ciĹ›nieniem do 10 barĂłw (zbiornik z poliwÄ™glanu), a w wersjach ze zbiornikami aluminiowymi – do 17 barĂłw, dziÄ™ki czemu ukĹ‚ady pneumatyczne o wysokich osiÄ…gach mogÄ… pracować przy optymalnym ciĹ›nieniu. UrzÄ…dzenia te, jako jedne z najmniejszych gabarytowo spoĹ›rĂłd oferowanych na rynku zestawĂłw moduĹ‚owych, moĹźna teraz bez obaw stosować tam, gdzie ze wzglÄ™du na ograniczonÄ… ilość miejsca nie mieĹ›ciĹ‚y siÄ™ wiÄ™ksze zestawy FRL. Nowe urzÄ…dzenia, zbudowane z wytrzymaĹ‚ego i lekkiego aluminium, sÄ… moduĹ‚owo kompatybilne z dotychczas produkowanymi zestawami serii Global FRL i moĹźna je z nimi Ĺ‚Ä…czyć za pomocÄ… opatentowanego moduĹ‚owego systemu Ĺ‚Ä…czeniowego o wysokim stopniu standaryzacji. Standardowo nowe moduĹ‚y wyposaĹźane sÄ… w wysokosprawne wkĹ‚ady o wysokiej wydajnoĹ›ci osuszania, z zatrzaskowym mocowaniem bagnetowym umoĹźliwiajÄ…cym szybkie, pewne i bezpieczne mocowanie, dziÄ™ki ktĂłremu wkĹ‚ad filtrujÄ…cy moĹźna wymienić jednÄ… rÄ™kÄ…. Wszystkie modele z tej serii wyposaĹźa siÄ™ w membrany i uszczelki z kauczuku nitrylowego NBR. P R O M O C J A

AUTOMATYKA


PRZEGLÄ„D SPRZĘTU I APARATURY Zestawy FRL serii P31 Mini, przeznaczone do róşnorakich zastosowaĹ„ i warunkĂłw eksploatacji, standardowo mogÄ… pracować w zakresie temperatury od â€“10 do +52 °C, a ze zbiornikiem aluminiowym – do +65,5 °C bez utraty efektywnoĹ›ci dziaĹ‚ania. Z kolei zestawy serii FRL P32 Compact mogÄ… pracować w temperaturze od â€“25 do +52 °C w wersji standardowej, a w wersji ze zbiornikiem aluminiowym – rĂłwnieĹź do +65,5 °C. WkrĂłtce pojawiÄ… siÄ™ wersje niskotemperaturowe, z moĹźliwoĹ›ciÄ… pracy w temperaturze nawet –40 °C.

4 ( f

@

DODATKOWE MOĹťLIWOĹšCI Zestawy serii P31 i P32 wyposaĹźone sÄ… w peĹ‚noprzepĹ‚ywowe przyĹ‚Ä…cza przyrzÄ…dowe, dziÄ™ki ktĂłrym mogÄ… realizować dodatkowe funkcje w ukĹ‚adach pneumatycznych. Z myĹ›lÄ… o ukĹ‚adach wymagajÄ…cych podwyĹźszonego poziomu bezpieczeĹ„stwa do reduktorĂłw i filtroreduktorĂłw obydwu serii Parker

oferuje zestawy zabezpieczajÄ…ce przed manipulacjÄ… i wyposaĹźone w odpowiednie blokady. Ponadto do serii P31 firma Parker przygotowaĹ‚a opcjonalne filtry koalescencyjne, ktĂłre moĹźna instalować ze wskaĹşnikiem ciĹ›nienia róşnicowego (DPI) lub bez niego. Seria P32 obejmuje takĹźe szereg wykonaĹ„, w tym reduktory i filtroreduktory z manometrami okrÄ…gĹ‚ymi i kwadratowymi oraz regulacjÄ… ciĹ›nienia pokrÄ™tĹ‚em w postaci prÄ™ta teowego. DostÄ™pne sÄ… rĂłwnieĹź reduktory i filtroreduktory półprecyzyjne, z mniejszÄ… gĹ‚owicÄ… zaworu i wkĹ‚adkÄ… gniazda obrabianÄ… wiĂłrowo, przeznaczone do pracy przy mniejszych róşnicach ciĹ›nieĹ„ i pozwalajÄ…ce na dokĹ‚adniejszÄ… regulacjÄ™. Ze wzglÄ™du na to, Ĺźe producenci maszyn i urzÄ…dzeĹ„ przykĹ‚adajÄ… coraz wiÄ™kszÄ… wagÄ™ do zagadnieĹ„ BHP na stanowisku pracy, do zestawĂłw przygotowania powietrza FRL serii Global firma Parker oferuje redundancyjne zawory bezpieczeĹ„stwa CAT 4 i CAT 2, kompatybilne z moduĹ‚ami FRL i pozwalajÄ…ce

speĹ‚nić wymagania najnowszej Dyrektywy Maszynowej UE. KrĂłtkie cykle robocze, wysoka jakość produkcji, minimalne przestoje – tego nie da siÄ™ osiÄ…gnąć bez czystego i suchego powietrza w ukĹ‚adach pneumatycznych. Ĺ atwe do zainstalowania i konserwacji moduĹ‚y z najlepszej obecnie na rynku, nowej generacji FRL Parker Global doskonale sprawdzajÄ… siÄ™ wszÄ™dzie i zawsze, gdy sÄ… potrzebne. PARKER HANNIFIN SALES POLAND Sp. z o.o. 4 ' >0 8E9E6? F $ ' 4 EE ?;6 E: 880 # EE ?;6 E: 86 e-mail: warszawa@parker.com www.parker.com/pl www parker.pl

AUTOMATICON STOISKO A-1, PARKING MAPKA NA STRONIE 76 R E K L A M A

3/2016

61


PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

NOWE ZAWORY MODUFLEX % ( f

@ * $ ' / ! % 'M0 / $( ( !&3 M K $/ ' 3 $ ' ' & % '&!" † #0 $ * 3 ( ' &!" $ %&G M * ' $& ( !" '&% 5 * ( !&3 &!"4

WEDĹ UG POTRZEB Ta wysoce adaptacyjna technologia sprawia, Ĺźe system zaworowy Moduflex moĹźe speĹ‚nić najrozmaitsze wymagania caĹ‚ego spektrum zastosowaĹ„ w automatyce przemysĹ‚owej. Z elementĂłw wielofunkcyjnego systemu Moduflex

niem przepĹ‚ywu w jeden zestaw zaworowy. Parker oferuje elementy w trzech wielkoĹ›ciach, ktĂłre mogÄ… pracować w trzech róşnych zakresach przepĹ‚ywu (275, 510 lub 1340 Nl/min) i mogÄ… być zĹ‚oĹźone w jeden zestaw zaworowy. KaĹźdy zawĂłr z zestawu moĹźna dopasować do wielkoĹ›ci elementu uruchamiajÄ…cego, dziÄ™ki czemu moĹźliwe jest dostosowanie systemu do kaĹźdej aplikacji, co oznacza jego wyjÄ…tkowÄ… uniwersalność.

P

arker oferuje zawory Moduflex w postaci skonfigurowanych podstawowych podzespoĹ‚Ăłw lub jako wstÄ™pnie zmontowane i przetestowane wyspy zaworowe – Ĺźaden inny system nie jest tak Ĺ‚atwy do adaptacji i skonfigurowania zgodnie z potrzebami odbiorcy. Unikalny system rozĹ‚Ä…czania Ĺ‚Ä…cznikĂłw z zabezpieczeniem przed zagubieniem, szybko rozĹ‚Ä…czalne konektory elektryczne i poĹ‚Ä…czenie miÄ™dzy rozdzielaczami realizowane za pomocÄ… jednej Ĺ›ruby umoĹźliwiajÄ… Ĺ‚atwe i szybkie wprowadzanie zmian konfiguracji.

62

moĹźna korzystać w róşny sposĂłb – zestawiać zawory samodzielne, wyspy zaworowe gotowe do komunikacji w protokole Fieldbus, sterowniki przepĹ‚ywu do siĹ‚ownikĂłw i cylindrĂłw oraz generatory podciĹ›nienia ze zintegrowanym moduĹ‚em przedmuchiwania. MoĹźna zamawiać poszczegĂłlne elementy systemu albo wstÄ™pnie zmontowane i przetestowane wyspy zaworowe, dziÄ™ki czemu system Moduflex moĹźna bardzo Ĺ‚atwo przystosowywać do konkretnych potrzeb.

RĂ“ĹťNE WIELKOĹšCI JednÄ… z najwaĹźniejszych cech systemu jest moĹźliwość Ĺ‚Ä…czenia elementĂłw róşnej wielkoĹ›ci i z róşnym natęşeP R O M O C J A

PARKER HANNIFIN SALES POLAND Sp. z o.o. 4 ' >0 8E9E6? F $ ' 4 EE ?;6 E: 880 # EE ?;6 E: 86 9% ' $ ' B* ( 4! % '''4* ( 4! %Q* ''' * ( 4*

AUTOMATICON STOISKO A-1, PARKING MAPKA NA STRONIE 76

AUTOMATYKA

4 ( f

@

NOWE KONEKTORY RealizujÄ…c swojÄ… politykÄ™ speĹ‚niania ewoluujÄ…cych potrzeb bazy odbiorcĂłw, firma Parker wprowadziĹ‚a nowy konektor zaciskowy o stopniu ochrony IP40. Zajmuje on znacznie mniej miejsca niĹź konektor zamykany na zamek – oszczÄ™dność siÄ™ga 20 % (13 mm) i caĹ‚e zĹ‚Ä…cze elektryczne jest o 90 % lĹźejsze. Nowe konektory sÄ… szczegĂłlnie przydatne do pracy w szafach lub innych Ĺ›rodowiskach nieagresywnych, chroniÄ…c przed niepoşądanym wnikaniem wody i pyĹ‚u i umoĹźliwiajÄ…c optymalizacjÄ™ poĹ‚Ä…czeĹ„ elektrycznych.



AUTOMATICON 2016

AUTOMATICON OD WYSTAWCÓW

Mitsubishi Electric to od lat synonim szybkości, niezawodności oraz precyzji. Teraz czas na kategorię superciężką! Motywem przewodnim tegorocznej edycji dla Mitsubishi Electric jest „Waga ciężka”, co jest uzasadnione kilkoma powodami. Przede wszystkim jako pierwsi w Europie zaprezentujemy robota ramieniowego o udźwigu do 70 kg, podczas gdy w naszej dotychczasowej ofercie były precyzyjne roboty o udźwigu maksymalnym 20 kg. Dodatkowo przedstawimy napędy serwo o dużej mocy oraz przetwornice częstotliwości dla niskiego oraz średniego napięcia. Tegoroczne targi Automaticon będą dla nas wyjątkowe, dlatego już teraz serdecznie zapraszamy Państwa do odwiedzenia naszego stoiska B14/C11 w dniach 1–4 marca 2016 r. w Warszawskim Centrum Expo XXI. Kamil Dudek Marketing Communications Department/Senior Marketing Specialist

Na targach Automaticon firma B&R zaprezentuje swoje nowe rozwiązanie HMI – mapp View. mapp View otwiera bogactwo nowych możliwości w projektowaniu aplikacji HMI. Inżynier otrzymuje wszystkie narzędzia, jakich potrzebuje, aby stworzyć wydajne i intuicyjne w obsłudze rozwiązania HMI oparte na sieci – bez wymagania znajomości HTML5, CSS lub JavaScript. Innym ciekawym i nowatorskim rozwiązaniem przedstawionym na stoisku B&R jest serwonapęd. ACOPOS P3 – 3-osiowy, o gęstości mocy 4 amperów na litr przestrzeni jest najwydajniejszym na rynku urządzeniem tego typu. Zapraszamy. Ilona Kanas Marketing Manager

64

PRZEWODNIK PO TARGACH LISTA WYSTAWCÓW A ABC ELEKTRONIK

Gorlice

J-6

AB-MICRO Sp. z o.o.

Warszawa

C-4/D-1;D-9

ADVANTECH

Warszawa

C-30

ADZ NAGANO GmbH

Ottendorf-Okrilla/Niemcy

P-10

AEA TECHNIQUE

Gliwice

M-3

AIRCOMP STAMPOTECNICA

Correggio-RE/ Włochy

A-20

AIS INC.

Erie, PA/USA

L-3

AKTUALNOŚCI TARGOWE

Poznań

C-1

ALF-SENSOR

Kraków

K-22

ALTER SA

Tarnowo Podgórne

F-20

ALUTEC K&K POLSKA

Poznań

ALVÁRIS

Ostrava/Czechy

D-32

AM TECHNOLOGIES

Warszawa

K-18

AMETEK CTS GERMANY

Kamen/Niemcy

C-20

AMG

Elbląg

G-2

ANIRO Sp. z o.o.

Toruń

F-1; F-2

APAR

Raszyn

D-12

APEX DYNAMICS

Balice

H-10/J-9

APRA-OPTINET Sp. z o.o.

Opole

K-12

APS SA

Białystok

G-15

ARTEH

Sliven/Bułgaria

M-4

ARTRONIC S.J

Gdynia

E-13

ASKOM Sp. z o.o.

Gliwice

L-6

ASM

Opacz-Kolonia

J-5

ASTAT Sp. z o.o.

Poznań

C-5

ASTE Sp. z o.o.

Gdańsk

N-5

ASTOR-ASTRAADA

Kraków

C-2

ATEQ PL

Warszawa

C-18

ATEST GAZ

Gliwice

H-21

AUMA POLSKA

Sosnowiec

K-7

AUTOMATECH Sp. z o.o.

Opacz-Kolonia

J-5

AUTOMATYKA

Warszawa

E-2

AUTOMATYKA, PODZESPOŁY, APLIKACJE

Warszawa

E-4

AUTOMATYKAONLINE.PL

Warszawa

E-2

AVICON

Warszawa

M-5

F-13; D-34

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016

B

OD WYSTAWCĂ“W

B&LÂ INTERNATIONAL

Warszawa

H-7

B&R

Poznań

C-16/D-13

B.I.M. ZAJÄ„CZKOWSKI

Poznań

C-27

BALLUFF

Wrocław

C-22/D-17

BAMO POLSKA Sp. z o.o.

Warszawa

D-36

BEATRONIC Polska

Warszawa

F-10

BECKHOFF

Piaseczno

B-18/C-15

BEDIA GmbH & Co. KG

Altdorf/Niemcy

A-13

BZE BELMA SA

Białe Błota

P-4

BIALL Sp. z o.o.

Gdańsk

G-16

BITNER

KrakĂłw

H-1

BITSTREAM Sp. z o.o.

Lublin

K-6

BIURO INĹť. J. ZAJÄ„CZKOWSKI

Poznań

J-3

BOSCH REXROTH

Warszawa

B-4

BRADY

Bratysława /Słowacja

F-18

BREMER GmbH

Lilienthal/Niemcy

C-6

BRUEL & KJAER

Warszawa

H-15

BĂœRKERT CONTROMATIC GmbH

Warszawa

D-6

C&CÂ PARTNERS

Leszno

G-1

CABICON

Ĺ ĂłdĹş

M-11

COGNEX

Opacz-Kolonia

J-5

COLEMAN INTL.

Warszawa

J-25

COMAU

Tychy

C-10/D-7

COMPART AUTOMATION

Warszawa – Wesoła

H-8

CONTRA Sp. z o.o.

Cieszyn

K-2

CONTRANS TI Sp. z o.o.

Wrocław

A-21

CONTROL ENGINEERING POLSKA

Warszawa

E-15

CRI JOLANTA

Gliwice

B-21

CSI

KrakĂłw

F-4

CST AG

Darmstadt/Niemcy

P-9

CZAKI THERMO-PRODUCT

Raszyn

C-12

CZAPKO

KnurĂłw

A-6

DACPOL

Piaseczno

B-5;Â B-8

DATA OPTICS POLAND

Opole

L-1

DATALOGIC

Bologna/WĹ‚ochy

A-22

DEPRO COMPONENTS

Gdańsk

Parking

C

D

3/2016

Na stoisku targowym o numerze C-10/D-7 zaprezentuje siÄ™ firma Comau. Na stanowisku znajdzie siÄ™ miejsce dla robota Smart5 NJ90 wyposaĹźonego w kleszcze spawalnicze projektu firmy Comau, dwa roboty Smart5 NS 16 we wspĂłlnej aplikacji, oraz najmĹ‚odszego przedstawiciela najszybszej na rynku rodziny robotĂłw – Racer3. Firma Comau, podobnie jak w latach poprzednich, doĹ‚oĹźy staraĹ„, aby zwiedzajÄ…cy dobrze siÄ™ bawili. Roboty NS 16 zostanÄ… zainstalowane w celi zrobotyzowanej imitujÄ…cej pewnego rodzaju odmianÄ™ gry w krÄ™gle. Jeden z robotĂłw bÄ™dzie celem, a drugi – tym, za pomocÄ… ktĂłrego bÄ™dzie naleĹźaĹ‚o strÄ…cić krÄ™gle znajdujÄ…ce siÄ™ przy pierwszym robocie. Ponadto prÄ™dkość i precyzja najnowszego produktu firmy, Racer3, zostanie zaprezentowana publicznoĹ›ci w peĹ‚nej okazaĹ‚oĹ›ci w przygotowanej celi, w ktĂłrej robot bÄ™dzie siÄ™ poruszaĹ‚. Z kolei na stanowisku jednego z partnerĂłw ten sam robot bÄ™dzie wykorzystywany w aplikacjach pick&place, gdzie bÄ™dzie „osĹ‚adzaĹ‚â€? Ĺźycie widzom. Serdecznie zapraszamy! Daniel Niepsuj * !3 4 % ( * $ L&

Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia firmy Schmersal na targach Automaticon w nowej lokalizacji. W tym roku znajdujemy siÄ™ w hali 1, stoisko B10. Zaprezentujemy m.in. nowe, przeĹ‚omowe rozwiÄ…zanie w bezpieczeĹ„stwie, czyli elektronicznÄ… blokadÄ™ AZM 400 – urzÄ…dzenie z siĹ‚Ä… ryglowania 10 000 N i redundantnym sygnaĹ‚em ryglujÄ…cym. A to tylko niektĂłre z jej zalet. Aby dowiedzieć siÄ™ wiÄ™cej, zapraszamy na targi. $( +, !<7$ ( 0 0(&

65


AUTOMATICON 2016 OD WYSTAWCÓW

Serdecznie zapraszamy na targi Automaticon 2016. Na naszym stoisku C26 będzie można zapoznać się z najnowszą i stale powiększającą się ofertą firmy Elmark Automatyka, a nasi pracownicy będą służyć fachową pomocą w doborze sprzętu i rozwiązań dla przemysłu. Na stoisku przedstawimy kompleksowe rozwiązania dla przemysłowego Internet of Things, oparte na sprzęcie firmy Moxa. Switche, routery, konwertery, komputery przemysłowe, czyli rozwiązania dedykowane dla szeroko rozumianego IT w przemyśle. Ponadto, przedstawimy też instalację monitorowania energii i jej jakości zbudowanej w oparciu o analizatory energii firmy Janitza, której od niedawna Elmark Automatyka jest dystrybutorem. Są to zaawansowane urządzenia pomiarowe dostarczające pełnej informacji na temat jakości i zużycia energii. Przedstawimy też najnowsze rozwiązania Internet of Things firmy Advantech – pokażemy switche ProView z diagnostyką po Modbus/TCP, komputery i sterowniki programowalne. Zaprezentujemy także naszą własną markę Elmatic – serię zaawansowanych technologicznie komputerów przemysłowych do profesjonalnych rozwiązań. Będzie można zapoznać się bliżej z technologią Augmented Reality (rzeczywistość rozszerzona), czyli systemem łączącym świat rzeczywisty z generowanym komputerowo obrazem w oparciu o rozwiązanie MobileHMI ICONICS. Nowością będzie KPIWorX – aplikacja do tworzenia kokpitów KPI czasu rzeczywistego. Odwiedzający będą mogli przetestować profesjonalny sprzęt mobilny (laptopy, tablety) firm Getac, Durabook i ruggON do pracy w trudnych warunkach. Zaprezentujemy też sterowniki PLC firmy Unitronics i ofertę Panasonic Electric Works SUNX. Wszystkich odwiedzających targi serdecznie zapraszamy na organizowane przez nas seminarium poświęcone programowaniu sterowników w środowisku CoDeSys. Janusz Gil Marketing Manager

66

DNT Leszek Caputa

Katowice

M-2

DOZÓR TECHNICZNY

Warszawa

C-1A

EC SYSTEMS

Kraków

J-21

EKSANET Sp. z o.o.

Lublin

K-6

EL-CAB Sp. z o.o.

Owińska

A-13

ELDAR

Opole

H-3

ELEKTRO.INFO

Warszawa

E-6

ELEKTRONIK

Warszawa

E-4

ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA

Warszawa

E-4

ELEKTRO-PLAST

Nasielsk

M-8

ELEKTROSYSTEMY

Warszawa

E-11

ELESA+GANTER POLSKA Sp. z o.o.

Piaseczno

C-23

ELFAN

Świdnica

B-34

ELMARK AUTOMATYKA

Warszawa

C-26

ELMO MOTION CONTROL

Warszawa

G-3

ELSIT Sp. z o.o.

Gliwice

H-5

Z.A.P. ELTA

Rumia

J-10

ELTRON

Wrocław

C-24

ELZA EUROPE Sp. z o.o.

Zawidów

H-13

Z.U.P. EMITER Sp.J.

Limanowa

H-16/J-15

EMMA

Pruszcz Gdański

G-22

EMOTRON

Opacz-Kolonia

J-5

ENERGOELEKTRONIKA.PL

Piaseczno

E-7

ENKO-POMIAR Sp. z o.o.

Gliwice

G-19

ENSTO POL

Straszyn

J-13

ENVIBRA

Poznań

J-3

ENVITEST

Palędzie

H-2

ESCHA

Halver/Niemcy

M-13

ESSEMTEC POLAND

Warszawa

B-28

E-T-A GmbH

Norymberga/Niemcy

A-13

ETISOFT Sp. z o.o.

Gliwice

G-14/H-19

EUCHNER GmbH+Co.KG

Leinfelden-Echterdinger/ Niemcy

C-24

EX-CALIBRA

Mysłowice

G-5

F&F

Pabianice

G-18

FANOX

Świdnica

B-34

FANUC

Wrocław

C-14/D-11

E

F

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016 FARNELL ELEMENT14

Leeds/Wlk. Brytania

G-10

FAS

Bielsko-Biała

F-17

FERYSTER

IĹ‚owa

D-22

FIBOX Sp. z o.o.

Warszawa

K-17

FRIATEC AGÂ CERAMICS

Mannheim/Niemcy

M-7

G GAZEX DETEKTORY GAZĂ“W

Warszawa

H-6

GEORGIN

Chatillon/Francja

H-20

GFG POLSKA

Kampinos

N-6/P-7

GRAVOTECH

Wrocław

G-9

GUENTHER POLSKA

Wrocław

D-21

HAMAMATSU PHOTONICS

Warszawa

M-6

HANYOUNG NUX

Nam-gu Incheon/ Korea

M-15

HARMONIC DRIVE AG

Warszawa

G-3

HARTING POLSKA

Wrocław

F-9

HBM BIM ZAJÄ„CZKOWSKI

Poznań

C-27

HEISSLUFTTECHNIK FLOCKE Sp. z o.o.

Katowice

E-10

HELLERMANNTYTON

Tornesch/Niemcy

B-24

HELUKABEL POLSKA

Radziejowice

B-6

HENSEL

Poznań

D-19

HIWIN GmbH

Offenburg/Niemcy

H-24/J-23

HUMMEL AG

Denzlingen/Niemcy

J-14

HYDAC Sp. z o.o.

Mikołów

L-2

I.L.M.E

Milan/WĹ‚ochy

J-4

IBEMATIC

Olsztyn

H-25

IGE+XAO POLSKA

KrakĂłw

D-20

IGUS Sp. z o.o.

Warszawa

E-1

IKO NIPPON THOMPSON

Rotterdam/Holandia

M-9

IMPOL-1Â Sp. Jawna

Warszawa

J-2

INDUPROGRESS

Warszawa

C-25

INS-TOM

Ĺ ĂłdĹş

N-4/P-5

INTEC Sp. z o.o.

Wrocław

G-11

INTELIGENTNY BUDYNEK

Warszawa

E-15

INTROL sp. z o.o.

Katowice

A-31

INVENTIA Sp. z o.o.

Warszawa

C-4/D-1

INVERTEK DRIVES

Bydgoszcz

N-7

H

OD WYSTAWCĂ“W

Na stoisku HARTING Polska tradycyjnie bÄ™dÄ… prezentowane nowoĹ›ci produktowe. W tym roku zaprezentowane zostanÄ…: • seria Han-Eco rozm. A â€“ obudowy z tworzywa kompatybilne z obudowami metalowymi oraz umoĹźliwiajÄ…ce stosowanie standardowych zĹ‚Ä…czy (wkĹ‚adĂłw) – w tym Ĺ›rubowych, • Han-Modular Mini Switch – 4-portowy (RJ45) switch niezarzÄ…dzalny w formie moduĹ‚Ăłw serii Han-Modular, umoĹźliwiajÄ…cych integrowanie switcha bezpoĹ›rednio w zĹ‚Ä…czu, • seria moduĹ‚owego systemu preLink pozwalajÄ…cego na elastyczne Ĺ‚Ä…czenie sieci w róşnych interfejsach (np. RJ45, M12), • najnowsze rozwiÄ…zania w portfolio zĹ‚Ä…czy M12: wersje Ĺ›rubowe, wersje z wejĹ›ciem na peszel. OprĂłcz nowoĹ›ci zaprezentowana zostanie caĹ‚a oferta produktowa zarĂłwno dla zĹ‚Ä…czy przemysĹ‚owych, jak i elektronicznych, a takĹźe rozwiÄ…zaĹ„ tworzonych na indywidualne potrzeby klienta – warto podkreĹ›lić, iş portfolio produktĂłw HARTING zawiera ponad 15 000 produktĂłw.

$& =9!<"7"9& L ( + ! !

I

3/2016

Na naszym stoisku pokaĹźemy m.in. pierwszy na Ĺ›wiecie przewĂłd ethernetowy CAT7 z gwarancjÄ… 36 miesiÄ™cy i dla 40 mln cykli ruchu, najnowsze typy bÄ™bnĂłw kablowych e-spool oraz innowacyjnÄ… trybotaĹ›mÄ™ dla swobodnego ksztaĹ‚towania powierzchni Ĺ‚oĹźyskowych. Zaprezentujemy rĂłwnieĹź drukarkÄ™ 3D, wyprodukowanÄ… z naszych komponentĂłw, ktĂłra bÄ™dzie prezentowaĹ‚a nowÄ… usĹ‚ugÄ™ komercyjnego druku 3D, jakÄ… realizujemy dla naszych klientĂłw.

$& $& & ( $ $M $ 3M!&

67


AUTOMATICON 2016 OD WYSTAWCÓW

Po raz kolejny mamy przyjemność zaprosić Państwa do odwiedzenia naszego stoiska w hali 1. Jak co roku zaprezentujemy najnowsze urządzenia i rozwiązania dedykowane dla wielu gałęzi przemysłu. Przypomnimy również nasze flagowe produkty, nieustannie cieszące się zaufaniem klientów. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują m.in. nowy, obsługiwany intuicyjnie rejestrator ekranowy LOGOSCREEN 600 jak i system mTRON T – konsekwentnie rozwijany i ulepszany modułowy system do pomiaru, regulacji i automatyzacji czy optyczne sensory do pomiaru mętności i tlenu rozpuszczonego w wodzie. W imieniu zespołu JUMO Polska, serdecznie zapraszam Państwa do odwiedzenia nas podczas tegorocznej edycji targów AUTOMATICON. Magdalena Jaskólska

INŻYNIERIA & UTRZYMANIE RUCHU ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

Warszawa

E-15

ITEM POLSKA Sp. z o.o.

Wrocław

Parking

ITM PPUH

Warszawa

J-24

JAMRIS

Warszawa

E-2

JUMO Sp. z o.o.

Wrocław

D-25

KACPEREK

Warszawa

L-5

KELLER GmbH

Poznań

F-8

KEYENCE INTERNATIONAL

Wrocław

D-23

KIPP POLSKA Sp. z o.o.

Wrocław

K-8

KISTLER

Praga/Czechy

D-24

KLAUKE POLSKA Sp. z o.o.

Marki

K-14

KOMENDER – ELLAB

Podkowa Leśna

E-8

KONTAKT Sp. z o.o.

Mińsk/Białoruś

P-14

KRADEX OBUDOWY

Warszawa

G-4

KUBLER Sp. z o.o.

Poznań

B-26

KUKA

Katowice

C-28

KWAPIL & Co. GmbH

Wiedeń/Austria

K-5

LABEM

Warszawa

G-12/H-17

LABIMED ELECTRONICS Sp. z o.o.

Warszawa

K-13

LABOR-ASTER

Warszawa

J-8

LABRO TECHNOLOGIE

Kraków

M-7

LAPP KABEL Sp. z o.o.

Kobierzyce

G-6/H-9

LEDIKO

Wrocław

A-27

LENZ Sp.J.

Tychy

L-11

LENZE POLSKA Sp. z o.o.

Katowice

A-8/B-7

LEXCOM B.V.

ML ‚s-Hertogenbosch/Holandia

H-11

LIMATHERM SENSOR Sp. z o.o.

Limanowa

D-10

LUMEL SA

Zielona Góra

A-5

MAGAZYN PRZEMYSŁOWY

Wrocław

B-14A

MALUTKI MEDIA s.r.o.

Horni Sucha/Czechy

H-18

MARITEX

Gdynia

B-19

MATRIX VISION GmbH

Oppenweiler/Niemcy

G-2A

MAUS ELECTRONICS

Wrocław

E-14

J K

Trade and Marketing Specialist

L

Podczas tegorocznych targów Automatyka-Pomiary-Sterowanie SA zaprezentuje bogatą ofertę usług automatyki i elektryki dla energetyki i przemysłu, ze szczególnym naciskiem na projektowanie, programowanie i prefabrykację rozdzielni. Ponadto biuro handlowe zaprezentuje ofertę obejmującą urządzenia znanych i cenionych producentów, m.in. falowniki, softstarty, aparaturę NN, sterowniki, silniki serwo czy panele operatorskie. Zachęcamy do odwiedzenia naszego stoiska.

,- > ! $'(& specjalista ds. marketingu

68

M

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016 MBB

Warszawa

D-28

MERAZET SA

Poznań

F-8

METAL WORK POLSKA

Przeźmierowo

B-22/C-19

ZACH METALCHEM Sp. z o.o.

Gliwice

D-14

METRONIC AKP

Kraków

D-3

MIARY i WAGI

Skarbimierz Osiedle

B-3

MICROSYS spol. S.R.O.

Ostrawa/Czechy

H-26

MISUMI EUROPA GmbH

Schwalbach/Niemcy

C-21

MITSUBISHI ELECTRIC

Balice

B-14/C-11

MOLLIFICIO ITALIANO

Moncalieri/Włochy

C-13

MOUSER ELECTRONICS

Wrocław

E-14

MR-ELEKTRONIKA®

Warszawa

H-22

MSF-VATHAUER POLSKA

Oborniki

J-16

MULTI-CONTACT

Smardzew

J-22

MULTIPROJEKT

Kraków

J-20/K-15

MURRELEKTRONIK

Katowice

A-26/B-25

MV CENTER Sp. z o.o.

Zabierzów

A-28

MVM Sp. z o.o.

Warszawa

Biuro Targów

NANOTECH ELEKTRONIK

Warszawa

N-9

NAPĘDY i STEROWANIE

Racibórz

E-5

NATIONAL INSTRUMENTS

Warszawa

F-7

NDN

Warszawa

D-16

NEWTECH ENGINEERING

Gliwice

C-3

NIVELCO – POLAND

Gliwice

B-2

NOVATEK ELECTRO POLSKA

Warszawa

G-23

NOWIMEX

Warszawa

D-18

OEM AUTOMATIC

Warszawa

B-12

OFICYNA WYDAWNICZA PIAP

Warszawa

E-2

OMC ENVAG

Warszawa

J-12

OMRON ELECTRONICS

Warszawa

B-20/C-17

OPTRIS

Berlin/Niemcy

K-1

PAR – KWARTALNIK

Warszawa

E-2

PARKER HANNIFIN

Warszawa

A-1; Parking

PARTEX

Lubicz

F-11

N

OD WYSTAWCÓW

W tym roku na targach Automaticon firma Parker Hannifin zaprezentuje szereg najnowszych produktów i rozwiązań z zakresu automatyzacji procesu, w tym produkty Ex, zaawansowane przemienniki częstotliwości, nowy sterownik PAC, serwonapędy PSD czy kompaktowe rozwiązania pneumatyczne. Zapraszamy na stoisko A1 w hali 1, a także do naszego samochodu pokazowego, w którym będzie można zapoznać się z 200 innowacjami Parkera przeznaczonymi dla rynku automatyki. Te cztery dni to świetna okazja do spotkań i dyskusji z naszymi specjalistami z zakresu elektromechaniki, czy pneumatyki. Młodzi adepci sztuk technicznych będą mogli potrenować pod okiem ekspertów na pneumatycznym zestawie szkoleniowym. O tym, od czego zależy efektywność energetyczna instalacji sprężonego powietrza oraz jak zaprojektować i wykonać taką instalację w sposób energooszczędny opowie w sesji seminaryjnej Katarzyna Tomczyk, manager produktów Parker Transair. Zapraszamy na tę prelekcję w czwartek 3 marca do sali B-1. 60'" , !< '(& ? kierownik ds. marketingu

O

P

3/2016

Zapraszamy na nasze stoisko L7 w hali 4. Podczas targów Automaticon zaprezentujemy robota Tower TR300 realizującego proces pick&place, we współpracy z robotem kartezjańskim. Zwiedzający będą mogli również zobaczyć robota mobilnego AGV służącego do autonomicznego transportu towarów. = ## , '"%(& specjalista ds. komunikacji marketingowej i wizerunku

69


AUTOMATICON 2016 OD WYSTAWCĂ“W

Zapraszamy do odwiedzenia stoiska A7 w hali 1, gdzie swojÄ… ofertÄ™ zaprezentuje firma Skamer-ACM, ktĂłra jest obecna na rynku od prawie 30 lat. DziaĹ‚alność firmy obejmuje: projektowanie, programowanie, montaĹź, rozruch, serwis, doradztwo techniczne, prefabrykacjÄ™ szaf sterowniczych i rozdzielni, audyty bezpieczeĹ„stwa, diagnostykÄ™ przemysĹ‚owych sieci komunikacyjnych, sprzedaĹź elementĂłw automatyki, osprzÄ™tu i armatury przemysĹ‚owej, prowadzenie portalu Katalog Automatyki (www.katalogautomatyki.pl). Skamer-ACM kompleksowo realizuje rĂłwnieĹź zadania z zakresu efektywnoĹ›ci energetycznej: audyty energetyczne i efektywnoĹ›ci energetycznej (biaĹ‚e certyfikaty); sĹ‚uĹźy pomocÄ… w poszukiwaniu ĹşrĂłdeĹ‚ dofinansowania; projektuje i wdraĹźa systemy monitoringu SAA, wykonuje projekty i realizuje przedsiÄ™wziÄ™cia sĹ‚uşące poprawie efektywnoĹ›ci energetycznej w zakresie urzÄ…dzeĹ„, instalacji przemysĹ‚owych, sieci ciepĹ‚owniczych, ĹşrĂłdeĹ‚ ciepĹ‚a i odzysku energii w procesach przemysĹ‚owych. '$, 7 ( $'(&" & ( 4 % (

PARVALUX POLSKA

Warszawa

G-3

PB TECHNIK Sp. z o.o.

Warszawa

F-12

PCSCHEMATIC

Wrocław

J-17

PEPPERL+FUCHS

Warszawa

A-15

PF ELECTRONIC Sp. z o.o.

Gliwice

A-19

PHOENIX CONTACT

Wrocław

Parking

PIAB POLSKA Sp. z o.o.

Gdańsk

A-9

PIAP

Warszawa

A-10/B-9

PIAP DESIGN

Warszawa

A-10/B-9

PIAP OBRUSN

Toruń

K-3

PLC CONNEX

Toruń

G-20

POKĂ“J S.E.

Ĺ ĂłdĹş

A-29

POLSTER

Rawa Mazowiecka

N-8

POLTRAF Sp. z o.o.

Gdańsk

G-13

POL-WELT

Katowice

D-8

POLYCO

Warszawa

A-4

POSITAL FRABA

SĹ‚ubice

D-30

POWERGATE Sp. z o.o.

Tarnowskie GĂłry

C-7

CPP PREMA SA

Kielce

L-4

PROBLEMY JAKOĹšCI

Warszawa

C-1A

PRODUS SA

Wrocław

H-23

PRO-FACE EUROPE B.V.

Warszawa

J-7

SNÂ PROMET

Sosnowiec

N-3

PRO-NOVA Sp. z o.o. WAGI AUTOMATYCZNE

Poznań

P-6

PROSCAN

Warszawa

N-13

PRZEGLÄ„D MECHANICZNY

Warszawa

C-1A

PUBLIKATECH WYDAWNICTWO

Warszawa

H-27

Ĺ ĂłdĹş

K-9

RADIOLEX

Pruszcz Gdański

F-16/G-17

RADWAG

Radom

M-12

RADWELL INTERNATIONAL

Staffordshire/Anglia

D-29

RAIL-MIL

Warszawa

P-2

RAIS-TOOLS Sp. z o.o.

Poznań

K-20

RECTUS Polska Sp. z o.o.

Dębowiec

D-15

RELPOL SA

Ĺťary

D-4

RENEX

Włocławek

C-9;Â Sala C-1

RIWAL POLAND Sp. z o.o.

Rawa Mazowiecka

L-10

ROBTOOLS SMT Sp. z o.o.

Bydgoszcz

G-21

Q QWERTY Sp. z o.o.

Targi Automaticon to Ĺ›wietna okazja, by zaprezentować nowoĹ›ci i ciekawostki, dlatego firma SCHUNK co roku stara siÄ™ pokazać na swoim stoisku coĹ› nowego. Na tegorocznych targach zaprezentujemy m.in. nasze komponenty mechatroniczne, a wĹ›rĂłd nich chwytak antropomorficzny  SVH, ktĂłry – mamy nadziejÄ™ – spotka siÄ™ z duĹźym zainteresowaniem zwiedzajÄ…cych.

> 0 specjalista ds. marketingu

70

R

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016 OD WYSTAWCĂ“W

ROHDE & SCHWARZ

Warszawa

J-18

ROLLICO

Lubliniec

M-10/N-11

ROTORK

Gliwice

F-5

RSÂ COMPONENTS

Warszawa

C-8

RUDFIL

Ruda ĹšlÄ…ska

K-21

SABUR

Warszawa

A-2/B-1

SCHMALZ Sp. z o.o.

ZĹ‚otniki

A-12/B-11

SCHMERSAL – POLSKA

Warszawa

B-10

SCHNEEBERGER HOLDING

Roggwil/Szwajcaria

M-10/N-11

SCHUNK INTEC

Piaseczno

A-16/B-15

SEAR GmbH

Rostock/Niemcy

L-8

SEM

Warszawa

B-32

SEMICON Sp. z o.o.

Warszawa

F-14

SERWOKONTROL Sp. z o.o.

Wrocław

K-11

SIEMENS Sp. z o.o.

Warszawa

A-18/B-17

SIGMA CE Sp. z o.o.

AleksandrĂłw Ĺ Ăłdzki

G-8

SIGMA – NOT Sp. z o.o.

Warszawa

C-1A

SIMEX Sp. z o.o.

Gdańsk

D-2

SIMLOGIC.

Ĺ ĂłdĹş

A-25

SKAMER-ACM

TarnĂłw

A-7

SKS AUTOMAATIO OY

Vantaa/Finlandia

F-15

GĂœNTHER SPELSBERG

SchalksmĂźhle/Niemcy

H-14

STAL METALE & NOWE TECHNOLOGIE

Katowice

F-22

STAUBLI

Ĺ ĂłdĹş

J-22

STEMMER IMAGING

Ĺ owicz

P-12

STEROWNIKI.PL

Warszawa

E-9

STOLTRONIC POLSKA

Ĺ ĂłdĹş

A-23

SWAGELOK POLSKA

Toruń

L-9

SZEF UTRZYMANIA RUCHU

Poznań

E-3

TECHNICON Sp. z o.o.

Poznań

H-4

TECHNOKABEL

Warszawa

F-3

TECHSPEED Sp. J.

Katowice

M-1

TECHSYSTEM

Lipowa

N-2/P-3

TEKNISKA POLSKA

Gliwice

J-1

TELCO POLAND Sp. z o.o.

Poznań

D-5

TERM

ChorzĂłw

G-7

TERMO-PRECYZJA Sp. J.

Wrocław

A-11

'$, -0"&

K-19

& ( $ $M $ 3M!&

S

T

TESPOL Sp. z o.o.

3/2016

Wrocław

Serdecznie zapraszamy na tegoroczne targi Automaticon! Na stoisku H3 bÄ™dziemy prezentować naszÄ… ofertÄ™ w zakresie napÄ™dĂłw serwokrokowych, zaawansowanych serwonapÄ™dĂłw AC, przekĹ‚adni, moduĹ‚Ăłw liniowych, stoĹ‚Ăłw obrotowych i krzyĹźowych, a takĹźe czujnikĂłw zbliĹźeniowych oraz enkoderĂłw liniowych i obrotowych. Po raz pierwszy w Polsce zaprezentowane zostanÄ… rĂłwnieĹź falowniki EVO firmy LITE-ON. Przez caĹ‚y okres targĂłw do PaĹ„stwa dyspozycji bÄ™dÄ… nasi doradcy techniczno-handlowi, gotowi sĹ‚uĹźyć pomocÄ… w zakresie doboru sprzÄ™tu i proponowanych przez nas rozwiÄ…zaĹ„. Zapraszamy! 7 ( 0"#" & $ Â… * f '

Kubler Sp. z o.o. reprezentuje w Polsce firmÄ™ Fritz KĂźbler GmbH – cenionego na Ĺ›wiecie producenta elementĂłw automatyki przemysĹ‚owej. Marka KĂźbler to rekomendowane przez specjalistĂłw z zakresu automatyki enkodery inkrementalne i absolutne, systemy pomiarĂłw liniowych, pierĹ›cienie Ĺ›lizgowe, elektromechaniczne i elektroniczne liczniki, wskaĹşniki procesowe, systemy safety enkoderĂłw oraz moduĹ‚y SIL 2 i SIL 3. Z myĹ›lÄ… o potrzebach klientĂłw firma KĂźbler stworzyĹ‚a nowÄ… usĹ‚ugÄ™ 24ONE – umoĹźliwiajÄ…cÄ… ekspresowe wyprodukowanie oraz dostarczenie w nastÄ™pnym dniu enkodera inkrementalnego z serii SENDIX 5000 lub SENDIX 5020. Dodatkowo KĂźbler zwiÄ™kszyĹ‚ rodzaj moĹźliwych parametrĂłw do wyboru, a w szczegĂłlnoĹ›ci znacznie rozszerzyĹ‚ liczbÄ™ wariantĂłw rozdzielczoĹ›ci enkodera dostÄ™pnych „od rÄ™kiâ€?. Zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska, gdzie chÄ™tnie udzielimy dodatkowych informacji na temat oferty.

71


AUTOMATICON 2016 OD WYSTAWCĂ“W

Your Global Automation Partner

Targi Automaticon to okazja do zaprezentowania nowych rozwiÄ…zaĹ„ i trendĂłw w branĹźy. W tym roku firma Truck wprowadza kilka niezwykle interesujÄ…cych nowoĹ›ci. JednÄ… z najwaĹźniejszych sÄ… nowe hybrydowe stacje I/O, ktĂłre oferujÄ… jednoczeĹ›nie kanaĹ‚y standardowe, jak i te dedykowane do obsĹ‚ugi sygnaĹ‚Ăłw bezpieczeĹ„stwa w jednym module. Kolejna to nowa seria separatorĂłw iskrobezpiecznych. Nowa platforma IMX to lepsze parametry metrologiczne, ale i mniejsza obudowa, czyli moĹźliwość lepszego upakowania w szafach. TakĹźe w dziedzinie czujnikĂłw nastÄ…piĹ‚a spora rewolucja – nowe czujniki indukcyjne serii Uprox konfigurowalne po IO-link, idealnie wpisujÄ…ca siÄ™ w ideÄ™ Industry 4.0. Ponadto w tym roku Turck Polska obchodzi 15-lecie swojej dziaĹ‚alnoĹ›ci na rynku polskim. W tym czasie zebraliĹ›my sporo profesjonalnej wiedzy i doĹ›wiadczeĹ„, z ktĂłrych nasi klienci mogÄ… skorzystać przy okazji konkretnych wyzwaĹ„, przed ktĂłrymi stajÄ… w swoich codziennych dziaĹ‚aniach. Zapraszamy zatem na nasze stoisko A14/B13 w hali 1. #) $@ Q$ $% & ( !" !$ &

TEST-THERM Sp. z o.o.

KrakĂłw

K-16

TEWA TEMPERATURE SENSORS

Lublin

B-16

TGÂ DRIVES

Brno/Czechy

F-6

TIME-NET Sp. z o.o.

Ĺ ĂłdĹş

P-16

TME

Ĺ ĂłdĹş

A-3

TR AUTOMATYKA Sp. z o.o. sp. k .

Warszawa

D-26

TUBES INTERNATIONAL

Poznań

K-10

TURCK

Opole

A-14/B-13

UNIVER

Kielce

N-1

UNIVERSAL ROBOT SA

Odense/Dania

H-12/J-11

UTRZYMANIE RUCHU

Katowice

F-22

Rovigo/WĹ‚ochy

D-27

W2

Białe Błota

J-19

WAGO ELWAG

Wrocław

A-24/B-23

WAMEX Sp. z o.o.

Warszawa

B-30

WAĹťENIE DOZOWANIE PAKOWANIE

RacibĂłrz

E-5

WEIDMĂœLLER

Warszawa

Parking

WIADOMOĹšCI ELEKTROTECHNICZNE

Warszawa

C-1A

WIELAND ELECTRIC

Swadzim

A-17

WILK ELEKTRONIK SA

Ĺ aziska GĂłrne

K-4

WOBIT

Pniewy

L-7

WORLD FIMA

Trezzano/WĹ‚ochy

Biuro TargĂłw

Ĺ ĂłdĹş

P-8

U

V VESTA AUTOMATION SRL.

W

Z ZELTECH MECHATRONIKA

Firma Eltron jest dystrybutorem komponentĂłw i urzÄ…dzeĹ„ z zakresu automatyki, elektroniki i elektrotechniki. Reprezentujemy w Polsce czoĹ‚owych Ĺ›wiatowych producentĂłw. Zapraszamy do zapoznania siÄ™ z naszÄ… najnowszÄ… ofertÄ…, a w szczegĂłlnoĹ›ci prezentacjÄ… firm Autonics, Cognex, Euchner, Fluke, Datalogic, Phoenix Contact i Waldmann. Zapraszamy PaĹ„stwa na stoisko C 24 w hali 1. Jakub Glasse & ( 4 * $ L&

72

PRASA (BEZ STOISKA) ARMATURA i RUROCIÄ„GI

Warszawa

Recepcja

INDUSTRIAL MONITOR

Poznań

Recepcja

LOGISTYKA PRODUKCJI

Suchy Las k. Poznania

Recepcja

POWDER & BULK

DÄ…browa GĂłrnicza

Recepcja

PROJEKTOWANIE IÂ KONSTRUKCJE INĹťYNIERSKIE

Warszawa

Recepcja

SPAJANIE

Wrocław

Recepcja

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016

PROGRAM SEMINARIÓW SALA – A 2 MARCA – ŚRODA 1000, 1045

Profesjonalna telemetria GSM/GPRS i zdalna lokalizacja GPS – nowoĹ›ci firmy Inventia Jerzy BiaĹ‚ousz, Zbigniew Betkier, Inventia Sp. z o.o

1100, 1145

Jak skutecznie oszczÄ™dzać energiÄ™ w obiektach przemysĹ‚owych, dziÄ™ki zastosowaniu nowoczesnego oĹ›wietlenia LED z automatykÄ… sterujÄ…cÄ… Adam Wilanowski, LEDIKO Sp. z o.o.

12 00¸ 1245

NapÄ™dy liniowe w ofercie firmy Multiprojekt Tomasz Piecha, Karol Surma, Multiprojekt Automatyka Sp. z o.o.

1300, 1345

Red Hat na przemysĹ‚owe platformy sprzÄ™towe. ADLINK Krzysztof GoĹ„da, Rail-Mil Computers Sp. z o.o.

1400, 1445

BezpieczeĹ„stwo funkcjonalne. Wymagania i ocena ukĹ‚adu sterowania realizujÄ…cego funkcje bezpieczeĹ„stwa Krzysztof Ujczak, Elokon Polska Sp. z o.o.

1500, 1645

A1pixel Vision Expert Day Technologie Machine Vision prezentowane przez inşynierów  producentów i uşytkowników Euresys, e2v, TheImagingSource, VS-Technology,  Geomatic, A1pixel

SALA – A 3 MARCA – CZWARTEK 1000, 1045

Przyspiesz z PlatformÄ… – Od podstawowej funkcjonalnoĹ›ci po automatycznÄ… generacjÄ™ projektĂłw Mateusz Janik, AB-MICRO Sp. z o.o.

1100, 1245

Praktyczne przykĹ‚ady integracji rozproszonych stacji I/O u-remote w sieciach komunikacyjnych Profibus i Profinet Tomasz PawĹ‚owski, WeidmĂźller Sp. z o.o. oraz Robert GaĹ‚Ä…zka, Encon Sp. z o.o.

1330, 1645

Wizja przemysĹ‚u 4.0 w Polsce. Roboty współpracujÄ…ce z ludĹşmi Ĺ ukasz Drewnowski, LJB Robotyka ABB Sp. z o.o. UWAGA! Liczba miejsc ograniczona – uczestnictwo po zarejestrowaniu na www.abb.pl

SALA – B-1 2 MARCA – ŚRODA 1000, 1045

Mniej znaczy wiÄ™cej! Nowy Przemiennik czÄ™stotliwoĹ›ci i500 z LENZE Tobiasz Witor, LENZE Polska Sp. z o.o.

1100, 1145

PRODUKT ROKU 2015 – rozstrzygniÄ™cie konkursu organizowanego przez miesiÄ™cznik „NapÄ™dy i Sterowanieâ€?.

1200, 1225

Badania konstruktorskie urzÄ…dzeĹ„ w zakresie EMC Krzysztof Trzcinka, PIAP

1230, 1255

Robotyzacja spawania i ciÄ™cia na przykĹ‚adzie wdroĹźeĹ„ Marek Petz, PIAP

1300, 1345

Jak sobie radzić z oznakowaniem CE linii produkcyjnych? Stefan Kosztowski, PIAP

1400, 1645

ORing – innowacyjne urzÄ…dzenia i technologie dla niezawodnych sieci przemysĹ‚owych Jacek Kondratowicz, Maritex PHP Sp. z o.o. Sp. k.; Zoe Wu, ORing Industrial Networking Corp. Liczba miejsc ograniczona. Rejestracja na stronie http://seminaria.maritex.com.pl/

3/2016

OD WYSTAWCĂ“W

Na stoisku PIAP zaprezentujemy m.in. trzy roboty przemysĹ‚owe. Dwa z nich to roboty spawalnicze, ale tym razem uzbrojone w miecze, przedstawiajÄ…ce moĹźliwoĹ›ci wzajemnej współpracy manipulatorĂłw. Natomiast trzeci robot wyposaĹźony bÄ™dzie w hybrydowÄ… gĹ‚owicÄ™ spawalniczÄ… (plazma – MIG/ MAG), umoĹźliwiajÄ…cÄ… wysokowydajne spawanie grubych blach oraz skaner laserowy do Ĺ›ledzenia on-line trajektorii narzÄ™dzia robota, skuteczny rĂłwnieĹź podczas procesu spawania. Część stoiska poĹ›wiÄ™cona bÄ™dzie innowacjom wdraĹźanym przez instytut, w tym technikom przyrostowym – wydrukom 3D. OfertÄ™ uzupeĹ‚ni prezentacja tachografu elektronicznego typu TC–XXXP, przeznaczonego do rejestracji danych telemetrycznych w pojazdach szynowych. Zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska i bezpoĹ›rednich spotkaĹ„ oraz rozmĂłw ze specjalistami, inĹźynierami i projektantami systemĂłw automatyzacji i robotyzacji. 9& ( @>! & ( ' ( $ * $ L& % ( 0 * % ! ( & ( 4 * ( !3 * $ %& '&!"

Targi Automaticon to idealna okazja do spotkania siÄ™ ze specjalistami z branĹźy i prezentacji najnowszych osiÄ…gnieć przeznaczonych dla automatyki przemysĹ‚owej. Jako firma w peĹ‚ni zaangaĹźowaliĹ›my siÄ™ w projektowanie i produkcjÄ™ rozwiÄ…zaĹ„ wspierajÄ…cych idee PrzemysĹ‚u 4.0. Na naszym stoisku zaprezentujemy najnowsze osiÄ…gniÄ™cia z zakresu sensoryki, systemĂłw sieciowych oraz identyfikacji RFID, ktĂłre zapewniajÄ… nieprzerwanÄ… komunikacjÄ™ z nadrzÄ™dnymi systemami sterowania lub chmurÄ… danych. Zapraszamy na stoisko C22/D17 w hali 1. Q #"$0 ( ! V) ( Â? & %

! ( Â? &

73


AUTOMATICON 2016 OD WYSTAWCĂ“W

SALA – B-1 3 MARCA – CZWARTEK 1000, 1045 1100, 1145

Zapraszamy do odwiedzenia stoiska Guenther Polska – hala 1, stoisko D21– gdzie przedstawimy PaĹ„stwu nowy rodzaj produktĂłw – czujniki temperatury greenTech, ktĂłre wyznaczajÄ… nowy standard w branĹźy pomiarĂłw temperatury, a cechuje je przede wszystkim gwarantowana klasa dokĹ‚adnoĹ›ci. Zaprezentujemy PaĹ„stwu rĂłwnieĹź nasze czujniki EKatech do zadaĹ„ specjalnych, ktĂłre sÄ… odporne na Ĺ›cieranie i uszkodzenia mechaniczne. Na stoisku czekajÄ… na PaĹ„stwa nasi doradcy techniczni, ktĂłrzy chÄ™tnie pomogÄ… w doborze czujnikĂłw do konkretnych aplikacji, udzielÄ… fachowych informacji technicznych oraz zaproponujÄ… nowoczesne rozwiÄ…zania indywidualne dla PaĹ„stwa potrzeb. Serdecznie zapraszamy.

6(>" # -"$0

1200, 1245 1300, 1345

1400, 1645

dSPACE ASM – Modele symulacyjne pojazdĂłw i ich otoczenia Marcin PiÄ…tek, Technika Obliczeniowa Sp. z o.o. MATLAB i Simulink Ĺ›rodowiskiem projektowania systemĂłw automatyki. RafaĹ‚ WÄ™drychowicz, Oprogramowanie Naukowo-Techniczne Sp. z o.o. Sp. k. Systemy sterowania PLC firmy FATEK oraz wizualizacja HMI firmy Weintek Krzysztof GoĹ‚Ä…b, Maciej Sakowicz, Multiprojekt Automatyka Sp. z o.o. Od czego zaleĹźy efektywność energetyczna instalacji spręşonego powietrza – jak zaprojektować i wykonać energooszczÄ™dnÄ… instalacjÄ™ spręşonego powietrza? Katarzyna Tomczyk, PARKER Hannifin Sales Poland Sp. z o.o. Komputery firmy Axiomtek – innowacyjne rozwiÄ…zania dla automatyki przemysĹ‚owej MichaĹ‚ WoĹşniak, Maritex PHP Sp. z o.o. sp. k.; Adam Lan – Axiomtek Co., Ltd. Liczba miejsc ograniczona. Rejestracja na stronie http://seminaria.maritex.com.pl/

SALA – B-2 2 MARCA – ŚRODA 1100, 1245

Innowacyjne rozwiÄ…zania techniczne i programowe stosowane w nowoczesnych aplikacjach napÄ™dowych Aleksander Nowak, ABB Sp. z o.o.

1300, 1445

Szkolenie z programowania sterownikĂłw Advantech w Ĺ›rodowisku CoDeSys ADVANTECH Poland Sp. z o.o.

SALA – B-2 3 MARCA – CZWARTEK 1100, 1245

* $ $ $M _ " ( *4 $ 4 4

Innowacyjne rozwiÄ…zania techniczne i programowe stosowane w nowoczesnych aplikacjach napÄ™dowych. Aleksander Nowak, ABB Sp. z o.o.

SALA – C 2 MARCA – ŚRODA

Tegoroczna ekspozycja Sabura bÄ™dzie w duĹźej mierze poĹ›wiÄ™cona gotowym rozwiÄ…zaniom do sterowania i nadzoru: zaprezentujemy system monitoringu i sterowania przygotowany specjalnie dla obiektĂłw rozproszonych, a takĹźe nowe funkcje Sterownika WÄ™zĹ‚a Cieplnego SWC. OprĂłcz tego pokaĹźemy system redundancji sterowania i komunikacji zbudowany w oparciu o sterowniki rodziny Saia PCD3.Power, a takĹźe szerokÄ… gamÄ™ nowoĹ›ci sprzÄ™towych naszych partnerĂłw. WĹ›rĂłd nich szczegĂłlnie polecamy moduĹ‚owe sterowniki PLC z potęşnymi moĹźliwoĹ›ciami, zamkniÄ™te w kompaktowej obudowie przeznaczonej do zabudowy w standardowych szafkach elektrycznych. Zapraszamy na stoisko stoisko A2/B1 w hali 1. @!"$!< # @$& & ( &

74

1000, 1045

Innowacyjne rozwiÄ…zania współczesnej automatyki w zadaniach modernizacji, optymalizacji i uĹźytkowania maszyn przemysĹ‚owych – kompleksowa oferta SIMLOGIC. na bazie posiadanych autoryzacji i kompetencji. dr inĹź. Mariusz JabĹ‚oĹ„ski, dyrektor SIMLOGIC.

1100, 1145

Technika napÄ™dowa i aparatura firmy EATON w projektowaniu rozwiÄ…zaĹ„ automatyki, ukĹ‚adĂłw sterowania, bezpieczeĹ„stwa oraz w zadaniach diagnostyki i serwisu maszyn. mgr inĹź. Janusz Barbarewicz, kierownik ZespoĹ‚u WdroĹźeĹ„ Automatyki i NapÄ™dĂłw w firmie Eaton Electric Sp. z o.o.

1200, 1245

CoDeSys – Motion Control and Power Solutions – zintegrowana platforma programistyczno-technologiczna mgr inĹź. Agnieszka Gnitecka, Patryk Rudzki, DziaĹ‚ ProjektĂłw SIMLOGIC

1300, 1345

RozwiÄ…zania Motion Control firmy Bosch Rexroth: napÄ™dy i sterowniki technologiczne – Od prostego pozycjonowania po synchronizacjÄ™ miÄ™dzy napÄ™dami mgr inĹź. PaweĹ‚ Orzech, kierownik DziaĹ‚u NapÄ™dy Elektryczne i Sterowania w firmie Bosch Rexroth Sp. z o.o.

1400, 1445

Szkolenia specjalistyczne SIMLOGIC – standardowe i dedykowane pod aplikacje i rozwiÄ…zania maszynowe – prezentacja wybranych realizacji i nowej oferty programowej Ksenia JabĹ‚oĹ„ska, Damian Jackowski, Marketing SIMLOGIC

1500, 1545

Projektowanie ukĹ‚adĂłw bezpieczeĹ„stwa, audyty dostosowania maszyn do aktualnych wymagaĹ„ przepisĂłw bezpieczeĹ„stwa: pomiary czasĂłw dobiegu, odtwarzanie dokumentacji, pomiary elektryczne i pĂłl elektromagnetycznych â€“ kompleksowa oferta usĹ‚ug SIMLOGIC inĹź. Tomasz Marczyk, kierownik DziaĹ‚u ProjektĂłw SIMLOGIC

1600, 1645

Komunikacja i wymiana danych procesowych w sieciach przemysĹ‚owych Profibus/ Profinet – projektowanie, diagnostyka, serwis – dziaĹ‚alność SIMLOGIC jako Profibus Internetional Competence Center w Polsce dr inĹź. Mariusz JabĹ‚oĹ„ski, Dyrektor SIMLOGIC

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016 SALA – C 3 MARCA – CZWARTEK

OD WYSTAWCĂ“W

1000, 1045

Innowacyjne rozwiÄ…zania współczesnej automatyki w zadaniach modernizacji, optymalizacji i uĹźytkowania maszyn przemysĹ‚owych – kompleksowa oferta SIMLOGIC na bazie posiadanych autoryzacji i kompetencji dr inĹź. Mariusz JabĹ‚oĹ„ski, dyrektor SIMLOGIC

1100, 1145

Technika napÄ™dowa i aparatura firmy Eaton w projektowaniu rozwiÄ…zaĹ„ automatyki, ukĹ‚adĂłw sterowania, bezpieczeĹ„stwa oraz w zadaniach diagnostyki i serwisu maszyn mgr inĹź. Janusz Barbarewicz,  kierownik ZespoĹ‚u WdroĹźeĹ„ Automatyki i NapÄ™dĂłw w firmie Eaton Electric Sp. z o.o.

1200, 1245

CODESYS – Motion Control and Power Solutions – zintegrowana platforma programistyczno-technologiczna. mgr inĹź. Agnieszka Gnitecka, Patryk Rudzki, DziaĹ‚ ProjektĂłw SIMLOGIC

1300, 1345

RozwiÄ…zania Motion Control firmy Bosch Rexroth: napÄ™dy i sterowniki technologiczne – Od prostego pozycjonowania po synchronizacjÄ™ miÄ™dzy napÄ™dami mgr inĹź. PaweĹ‚ Orzech, kierownik DziaĹ‚u NapÄ™dy Elektryczne i Sterowania w firmie Bosch Rexroth Sp. z o.o.

1400¸ 1445

Szkolenia specjalistyczne SIMLOGIC – standardowe i dedykowane pod aplikacje i rozwiÄ…zania maszynowe – prezentacja wybranych realizacji i nowej oferty programowej Ksenia JabĹ‚oĹ„ska, Damian Jackowski, Marketing SIMLOGIC

1500 1545

Projektowanie ukĹ‚adĂłw bezpieczeĹ„stwa, audyty dostosowania maszyn do aktualnych wymagaĹ„ przepisĂłw bezpieczeĹ„stwa: pomiary czasĂłw dobiegu, odtwarzanie dokumentacji, pomiary elektryczne i pĂłl elektromagnetycznych â€“ kompleksowa oferta usĹ‚ug SIMLOGIC inĹź. Tomasz Marczyk, kierownik DziaĹ‚u ProjektĂłw SIMLOGIC

1600, 1645

Komunikacja i wymiana danych procesowych w sieciach przemysĹ‚owych Profibus/Profinet – projektowanie, diagnostyka, serwis – dziaĹ‚alność SIMLOGIC jako Profibus Internetional Competence Center w Polsce. dr inĹź. Mariusz JabĹ‚oĹ„ski, dyrektor SIMLOGIC

SALA – C-1 1, 2, 3 MARCA 930, 1630

Mistrzostwa w lutowaniu – RENEX, wiÄ™cej informacji na stronie: http://rsc.zone/

Automaticon to dla nas najwaĹźniejsza impreza branĹźowa, na ktĂłrej jesteĹ›my obecni od poczÄ…tku dziaĹ‚alnoĹ›ci naszej firmy w Polsce. To dla nas dobre miejsce do zaprezentowania nowoĹ›ci i innowacji wprowadzanych na rynek, ktĂłre – mamy nadziejÄ™ – w najbliĹźszym czasie stanÄ… siÄ™ standardem na rynku. JednÄ… z prezentowanych przez nas w tym roku nowoĹ›ci bÄ™dzie adapter SmartBridge stanowiÄ…cy most miÄ™dzy czujnikiem i tabletem – zdobywca wielu miÄ™dzynarodowych wyróşnieĹ„. Ten niewielki adapter, ktĂłry moĹźe zostać zintegrowany bezpoĹ›rednio z czujnikiem, umoĹźliwia nawiÄ…zanie poĹ‚Ä…czenia ze smartfonem i tabletem bez zakĹ‚Ăłcania komunikacji, a nawet bez odĹ‚Ä…czania czujnika od urzÄ…dzeĹ„ sterujÄ…cych. Technologia SmartBridge zmniejsza „barierÄ™ cyfrowÄ…â€? pomiÄ™dzy interfejsami usĹ‚ug nowoczesnych czujnikĂłw oraz mobilnymi urzÄ…dzeniami uĹźytkownikĂłw. Technologia SmartBridge umoĹźliwia komunikacjÄ™ bezprzewodowÄ… nawet podczas pracy urzÄ…dzeĹ„. System skĹ‚ada siÄ™ z bezprzewodowego adaptera oraz tabletu lub smartfona wyposaĹźonego w aplikacjÄ™ SmartBridge. Kolejne nasze nowoĹ›ci to nowa generacja czujnikĂłw fotoelektrycznych serii R100, ktĂłre mogÄ… komunikować siÄ™ z róşnego rodzaju odbiornikami oraz wysyĹ‚ać i odbierać informacje do i od systemĂłw wyĹźszego rzÄ™du oraz najnowsza gĹ‚owica odczytujÄ…co-zapisujÄ…ca UHF F192, z moĹźliwoĹ›ciÄ… odczytu-zapisu na odlegĹ‚ość aş do 6 metrĂłw. Zapraszamy na stoisko A15. 7 ( "!< 0(&" & ( 4 * $ L&

3/2016

Serdecznie zapraszamy wszystkich goĹ›ci najwiÄ™kszych polskich targĂłw automatyki przemysĹ‚owej – AUTOMATICON 2016 – do odwiedzenia stoiska firmy Maritex, tym razem w NOWEJ LOKALIZACJI: hala 1, stoisko B19. W tym roku kĹ‚adziemy nacisk na trzy gĹ‚Ăłwne filary naszej oferty: zasilanie, komunikacjÄ™ oraz komputery przemysĹ‚owe. ZupeĹ‚nie nowe stoisko, o znacznie wiÄ™kszej powierzchni, pozwoli nam na demonstracjÄ™ urzÄ…dzeĹ„ rĂłwnieĹź podczas ich pracy. UzupeĹ‚nieniem naszej wystawy bÄ™dÄ… przemysĹ‚owe tablety i laptopy przeznaczone do pracy w trudnych warunkach. MiĹ‚Ä… atmosferÄ™ podczas spotkaĹ„ na naszym stoisku zagwarantuje przepyszna kawa serwowana przez uĹ›miechniÄ™te hostessy. WyjÄ…tkowym wydarzeniem podczas trwania targĂłw bÄ™dÄ… takĹźe seminaria prowadzone przez firmÄ™ Maritex wspĂłlnie z jej kluczowymi dostawcami – firmÄ… ORing oraz Axiomtek: • 2 marca, 1400-1700, sala B-1 â€“ ORing – innowacyjne urzÄ…dzenia i technologie dla niezawodnych sieci przemysĹ‚owych, • 3 marca, 1400–1700, sala B-1 â€“ Komputery Axiomtek – innowacyjne rozwiÄ…zania dla automatyki przemysĹ‚owej. UdziaĹ‚ w seminariach jest bezpĹ‚atny, jednak prosimy o wczeĹ›niejszÄ… rejestracjÄ™. Szczegółowe informacje oraz formularz zgĹ‚oszeniowy dostÄ™pne sÄ… na stronie: www.seminaria.maritex.com.pl Do zobaczenia na targach!

Zapraszamy na nasze stoisko: H26 w hali 3. W tym roku firma MICROSYS obchodzi 25 lat istnienia. Z tej okazji kaĹźdy klient moĹźe w terminie od 1 marca do 31 paĹşdziernika 2016 r. zakupić licencjÄ™ Ĺ›rodowiska programowania PmDev ze zniĹźkÄ… 25 %. X$ > "'$& Sales Manager

75


AUTOMATICON 2016

HALA I

Your Global Automation Partner

E9

HOL WYSTAWCY

E E

PAR

6

E 10

E

8

7

P O M I A RY • A U T O M AT Y K A • R O B O T Y K A

E

www.par.pl

E

4

3

E 14

E

E 12

E

5

E 11

kwartalnik naukowo-techniczny

2

E 15

E

1

JA PC CE E R

76

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016

HALA III

HALA IV L 11

L9

L7

L5

L3

L1

L 10

L8

M 15

3/2016

P 14

P 16

M 13

M 11

M 12

M 10

N 13

N 11

L2

L4

M9

M8

N9

N7

M7

M5

M3

M6

M4

M2

N5

N3

N8

N6

N4

N2

P9

P7

P5

P3

P 12

P 10

P8

P6

M1

N1

RECEPCJA

L6

P4

P2

77


AUTOMATICON 2016

INTELIGENTNA FABRYKA B&R To, co dzisiaj jest przedstawiane pod szyldem Industry 4.0, od niemal 10 lat jest po' $ !" M * ( &(M ' M ' $ ( !" * (!&3 &!" 4 / &( ' % G! + / ' _ 3 E887 4 3 ' * ( % ( ' ' ! ! & !$ ' !$ G 4

W

ykorzystanie cyfryzacji, automatyzacji oraz innowacji organizacyjnych i procesowych w przemyĹ›le dobrze ilustruje najnowszy projekt, w ramach ktĂłrego firma B&R zoptymalizowaĹ‚a w swojej fabryce produkcjÄ™ komputerĂłw przemysĹ‚owych.

250 MILIARDĂ“W MOĹťLIWOĹšCI KorzystajÄ…c z internetowego narzÄ™dzia do konfiguracji, klienci B&R mogÄ… samodzielnie konfigurować komputery przemysĹ‚owe, wybierajÄ…c najodpowiedniejsze opcje. Po potwierdzeniu dokonania konfiguracji system ERP automatycznie generuje zestaw odpowiednich komponentĂłw, a kaĹźdy z nich ma niepowtarzalny numer seryjny. – Z matematycznego punktu widzenia klient ma ponad 200 miliardĂłw róşnych konfiguracji sprzÄ™towych

do wyboru – mĂłwi Gerald Haas, szef DziaĹ‚u Globalnego ZarzÄ…dzania PrzemysĹ‚owego w B&R. â€“ Ilość jest dla nas bez znaczenia. MoĹźemy wyprodukować, partiÄ™ tysiÄ…ca elementĂłw z takÄ… samÄ… skutecznoĹ›ciÄ…, jak jednorazowy element. Z pomocÄ… systemu ERP sporzÄ…dzany jest optymalny harmonogram realizacji zamĂłwienia, co zapewnia pĹ‚ynny przebieg procesĂłw logistycznych. Części, ktĂłre naleĹźy pobrać z magazynu sÄ… dostarczane idealnie na czas. To jest obszar, w ktĂłrym przejawia siÄ™ jedna z korzyĹ›ci inteligentnej fabryki B&R: zakĹ‚ad w Eggelsberg jest w caĹ‚oĹ›ci poĹ‚Ä…czony w sieć, zarĂłwno w wymiarze poziomym, jak i pionowym.

INTELIGENTNE ZARZÄ„DZANIE Fabryka B&R ma pojedynczÄ…, jednorodnÄ… sieć, ktĂłra obejmuje kaĹźdÄ… maszynÄ™ i kaĹźdy komponent automatyki budynku oraz system ERP. DziÄ™ki temu, poprzez system ERP, uzyskuje siÄ™ zdolność sterowania automatycznymi urzÄ…dzeniami do przechowywania i wyszukiwania towarĂłw w magazynie wysokiego skĹ‚adowania. KorzystajÄ…c z systemu ERP, sortuje siÄ™ rĂłwnieĹź elementy w magazynie wysokiego skĹ‚adowania wedĹ‚ug obecnych i przewidywanych iloĹ›ci produkcyjnych i uruchamia zamĂłwienia zakupu elementĂłw w momencie, gdy znacznie zredukuje siÄ™ stan zapasĂłw. Do czasu, gdy zamĂłwienie na komputer dotrze na stanowisko montaĹźo-

_ !" 0 & ( & ‚$ ' 3ƒ _ f 0 & ( $ _ / … $M $ $ %& ' M % $ 3 / &(

78

P R O M O C J A

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016 we pracownika, wszystkie potrzebne komponenty sÄ… juĹź w jego zasiÄ™gu. Pracownik jest szczegółowo prowadzony podczas montaĹźu kaĹźdego komputera za pomocÄ… instrukcji, ktĂłra wyĹ›wietla siÄ™ na ekranie oraz w formie sygnaĹ‚Ăłw Ĺ›wietlnych. Stanowiska robocze sÄ… ustawiane ergonomicznie, a stoĹ‚y moĹźna Ĺ‚atwo dostosować do wzrostu danego pracownika.

TESTY I IDENTYFIKACJA PRODUKTĂ“W KaĹźdy komputer przemysĹ‚owy jest kilkakrotnie testowany w trakcie montaĹźu, a takĹźe po jego zakoĹ„czeniu. Komputery sÄ… sprawdzane pod kÄ…tem prawidĹ‚owego montaĹźu, a CPU

Moşesz więcej.

ACOPOS P3.

www.br-automation.com/ACOPOSP3

, %* * $ %& '& $ '& & ( 0 * (

* $ 3 $ / $ '&!" ' (!3 &!" /! ML '&!"

i RAM sÄ… poddawane badaniom funkcjonalnym i obciÄ…Ĺźeniowym. Dopiero po pozytywnym zaliczeniu wszystkich testĂłw system ERP pozwala na wysyĹ‚kÄ™ komputera. ZakĹ‚ad B&R zapewnia dla kaĹźdego pojedynczego produktu wyjÄ…tkowy rodzaj identyfikacji. KaĹźdy krok w trakcie produkcji, kaĹźdy test i kaĹźdy znaczÄ…cy komponent moĹźe zostać odtworzony w dowolnym momencie. Ta identyfikacja rozciÄ…ga siÄ™ na caĹ‚y cykl Ĺźycia produktu. Nawet po wielu latach, tylko na podstawie numeru seryjnego komputera, bÄ™dzie moĹźna sprawdzić wyniki kaĹźdego testu funkcjonalnego, jaki kiedykolwiek zostaĹ‚ na nim przeprowadzony oraz dokĹ‚adnie zidentyfikować kaĹźdy komponent, jaki ten komputer zawiera. – To stanowi dla naszych klientĂłw dodatkowy poziom zabezpieczenia – wyjaĹ›nia Peter Gucher, dyrektor generalny B&R.

Na stronie internetowej firmy B&R istnieje portal usĹ‚ugowy, w ktĂłrym klienci mogÄ… sprawdzić dane techniczne i informacje dotyczÄ…ce zamĂłwienia. Informacje te sÄ… dostÄ™pne po wpisaniu numeru seryjnego danego produktu. Klient moĹźe tu takĹźe pozyskać dane na temat wersji, daty dostarczenia, statusu gwarancji i wielu innych przydatnych parametrĂłw. – W ten sposĂłb jesteĹ›my w stanie oszczÄ™dzić naszym klientom bardzo wiele czasu i wysiĹ‚ku – dodaje Peter Gucher. 3/2016

Większa szybkość Większa inteligencja 3-osiowy serwonapęd z czasem próbkowania 50 Οs

Bezpieczeństwo napędu (Safe Motion) do SIL3/PLe/Cat.4

Większa precyzja

Więcej mocy

Wirtualne czujniki dla większej precyzji sterowania

Największy stosunek mocy do gabarytów w swojej klasie

R E K L A M A

4 % &( $ %& '

Ĺ ATWY DOSTĘP DO INFORMACJI O PRODUKCIE

79


ki w najlepszym wydaniu – stwierdza Gerald Haas.

APROL – NIEZAWODNY SPOSĂ“B NA BIG DATA Inteligentna produkcja caĹ‚kowicie poĹ‚Ä…czona w sieć generuje bardzo duĹźo danych. W duĹźych systemach takie iloĹ›ci zebranych danych mogÄ… szybko siÄ™gnąć poziomu gigabajtĂłw lub nawet terabajtĂłw. Dla podjÄ™cia wĹ‚aĹ›ciwej decyzji potrzebne jest zautomatyzowane przetwarzanie i analiza danych. Firma B&R zbiera i ocenia wszystkie dane na temat swojej produkcji za pomocÄ… ukĹ‚adu sterowania procesami APROL. f * (!&3 M ! ( ' ! * M!$ ' S4 & % + % / $* G M ( K $K $ % * $ !" '&' '& $ ( ' ' ' % $& '& ( ( ' % &!$ * &% $ 3 &(K * (!3

KOMUNIKACJA W CZASIE RZECZYWISTYM Komunikacja w fabryce poĹ‚Ä…czonej sieciÄ… przebiega we wszystkich kierunkach. Obecnie na róşnych liniach produkowanych jest 200 typĂłw moduĹ‚Ăłw X20. Kiedy moduĹ‚ dociera do w peĹ‚ni zautomatyzowanego stanowiska do montaĹźu, testowania i etykietowania, w odpowiedzi na zapytanie z systemu SAP w czasie rzeczywistym przesyĹ‚ana jest informacja, ktĂłre testy sÄ… wymagane. JuĹź w uĹ‚amek sekundy później maszyna jest zajÄ™ta wcielaniem w şycie otrzymanej odpowiedzi. Jest to moĹźliwe tylko dlatego, Ĺźe kaĹźdy produkt moĹźe zostać zidentyfikowany dziÄ™ki niepowtarzalnemu numerowi seryjnemu. JeĹ›li inĹźynier z dziaĹ‚u R&D zanotuje w systemie SAP, Ĺźe moduĹ‚ uzyskaĹ‚ okreĹ›lony certyfikat, a moduĹ‚ tego typu dotrze akurat do stanowiska etykietujÄ…cego, kilka sekund później na obudowie zostanie laserowo nadrukowany prawidĹ‚owy znak certyfikatu. – Tak wĹ‚aĹ›nie dziaĹ‚a technologia inteligentnej fabry-

PARAMETRY OEE DOSTĘPNE W DOWOLNYM CZASIE W systemie APROL parametry takie jak WskaĹşnik EfektywnoĹ›ci Parku Maszynowego (OEE, ang. Overall Equipment Effectiveness) mogÄ… być przeglÄ…dane w dowolnym czasie, a nawet porĂłwnywane miÄ™dzy róşnymi liniami produkcyjnymi, zmianami i dniami roboczymi. DziÄ™ki systemowi APROL zarzÄ…dzajÄ…cy fabrykÄ… zawsze majÄ… wglÄ…d w zuĹźycie energii zakĹ‚adu. JeĹ›li jakieĹ› normy sÄ… przekroczone, moĹźna natychmiast wprowadzić poprawki.

PREDYKCYJNE UTRZYMANIE RUCHU B&R stawia wysoko poprzeczkÄ™ rĂłwnieĹź w zakresie utrzymania urzÄ…-

dzeĹ„. KorzystajÄ…c z narzÄ™dzi do monitorowania stanu urzÄ…dzeĹ„, jakie B&R ma w portfolio, firma jest w stanie okreĹ›lić idealny czas dla prac serwisowych. Eliminuje to straty zwiÄ…zane ze zbyt wczesnÄ… wymianÄ… części, a takĹźe ryzyko zbyt dĹ‚ugiego oczekiwania lub uszkodzenia maszyny. JeĹ›li kluczowy parametr przesuwa siÄ™ poza ustalone granice tolerancji, wĂłwczas pracownik otrzymuje automatycznÄ… wiadomość e-mail i moĹźe interweniować, zanim starzejÄ…cy siÄ™ komponent ulegnie awarii, powodujÄ…c nieplanowany przestĂłj.

INDUSTRY 4.0, CZYLI TAK JAK ZWYKLE Dla firmy B&R produkcja w poĹ‚Ä…czonej w sieć, inteligentnej fabryce jest rzeczywistoĹ›ciÄ… juĹź od 2006 r. â€“ To, co dla nas jest zwykĹ‚ym sposobem dziaĹ‚ania od wielu lat, dziĹ› uzyskaĹ‚o swojÄ… nazwÄ™: Industry 4.0 â€“ podsumowuje Gerald Haas. B&R AUTOMATYKA 4 $ $&5 ( 66 789:;< $ 5 tel. 61 84 60 500 9% @! 4* B/ 9 % 4! %

AUTOMATICON STOISKO C16/D13 MAPKA NA STRONIE 76

‡  ( ' * ! % @ %&  '&G' * % & ( 3 ( F ( € ( + ( &' G! ( $& ' ‚ ++ƒ ' !$ $ !$&' &%

80

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016

HAN-ECO

– NOWE MOŝLIWOŚCI … M!$ * $ %& ' % $M /&S '& $&% $ ' 0 ' K( $ GS * ! ' L&' / ' % '&!"4 , $& M &'M 3 f 9+! @ %& f 2_0 ( $ ML& 3 L ' S ' 3M * $&!3K & ( 4 / '& ' &!$ ( $ f 9+! '&( M $ ' $&' '$% ! ' ( % $( &%0 $ K( !$ % M / $ * $ &' !$&

( ' G ' ( '&!"4

O

budowy z tej serii sÄ… lĹźejsze i odporne na korozjÄ™. MajÄ… takĹźe inne zalety, jak prosty i elastyczny montaĹź, wiÄ™ksza gÄ™stość kontaktĂłw i doskonaĹ‚a wytrzymaĹ‚ość mechaniczna. Po podĹ‚Ä…czeniu speĹ‚niajÄ… wymagania stopnia ochrony IP65. DziÄ™ki fluoroelastomerowym uszczelkom, bardzo odpornym na promienie UV i ozon, obudowy Han-Eco nadajÄ… siÄ™ rĂłwnieĹź do wykorzystania na zewnÄ…trz. MateriaĹ‚ klasy V0 wedĹ‚ug UL 94 speĹ‚nia takĹźe bardzo rygorystyczne wymogi dotyczÄ…ce palnoĹ›ci.

WIĘCEJ MOĹťLIWOĹšCI

4 % &( $ %& ' 0 f 2_

PoĹ‚Ä…czenie moduĹ‚Ăłw Han-Modular i zĹ‚Ä…czy Han-Eco serii E skutkuje bardzo szerokim zakresem moĹźliwych zastosowaĹ„ w Ĺ›rodowisku przemysĹ‚owym oraz w bardzo trudnych warunkach Ĺ›rodowiskowych. KorzyĹ›ci wynikajÄ…ce z zastosowania tych zĹ‚Ä…czy sÄ… szczegĂłlnie widoczne w trudnych warunkach zewnÄ™trznych. PrzykĹ‚adowo obudowy Han-Eco Outdoor sÄ… z powodzeniem stosowane w systemach energii wiatrowej oraz rozwiÄ…zaniach przemysĹ‚u transportowego.

SZERSZE PORTFOLIO Obecnie HARTING rozszerzyĹ‚ portfolio Han-Eco o wersje rozmiarĂłw 10 A i 16 A. Istnieje szereg korzyĹ›ci dotyczÄ…cych montaĹźu, ktĂłre z pewnoĹ›ciÄ… zostanÄ…

ZALETY OBUDOWY SERII HAN-ECO • niska masa, • odporność na korozjÄ™, • prosty montaĹź bez uĹźycia narzÄ™dzi.

docenione przez klientĂłw: podobnie jak rozmiary B, takĹźe rozmiary A mogÄ… być zamontowane we wnÄ™trzu szafy elektrycznej. WstÄ™pnie zmontowane zĹ‚Ä…cze moĹźna Ĺ‚atwo zainstalować w odpowiednim miejscu w obudowie zamontowanej juĹź na szafie. Pozwala to zaoszczÄ™dzić cenny czas podczas instalacji. ZĹ‚Ä…cza Han-Eco rozmiaru A obejmujÄ… przelotowe i cokoĹ‚owe obudowy gniazd, obudowy wtyczek z wyjĹ›ciem kablowym gĂłrnym lub bocznym oraz obudowy typu kabel–kabel. WĹ›rĂłd obudĂłw gniazd oferowane sÄ… wersje ze zintegrowanymi pokrywami. DostÄ™pne sÄ… takĹźe zintegrowane dĹ‚awiki kablowe M20 i M25. Nowy typ wejĹ›cia kablowego umoĹźliwia dowolnÄ… kombinacjÄ™ obu rozmiarĂłw dĹ‚awikĂłw na obudowie do montaĹźu powierzchniowego. Obudowy Han-Eco 10 A i 16 A mogÄ… być Ĺ‚Ä…czone z obudowami metalowymi i umoĹźliwiajÄ… stosowanie standardowych zĹ‚Ä…czy (wkĹ‚adĂłw), np. Ĺ›rubowych.

HARTING POLSKA Sp. z o.o. 4 5 ( <0 ?:9:E; F ! ' 4 ;= 6?E >= ;=0 # 6?8 :E =6 9% * B" 4! % '''4" 4*

AUTOMATICON STOISKO F-9 MAPKA NA STRONIE 77

3/2016

P R O M O C J A

81


AUTOMATICON 2016

IGUS: ĹšWIATOWY ĹšWIATOWY LIDER RYNKU LIDER RYNKU KABLI DO PROWADNIKĂ“W PRZEWODĂ“W PO 25 LATACH KABLI DO PROWADNIKĂ“W

PRZEWODĂ“W PO 25 LATACH Firma igus, specjalista w dziedzinie polimerĂłw do ruchu, generuje 100 mln euro przychodu $ * $ L& ( / ' 3 '

' !3 0 $ ' GS $ / M * L4

Z

 przychodem na poziomie 100 mln euro ze sprzedaĹźy kabli, igus utrzymuje swojÄ… pozycjÄ™ jako Ĺ›wiatowy lider producentĂłw przewodĂłw do pracy w prowadnikach kablowych w aplikacjach ruchomych. DziÄ™ki najwiÄ™kszemu w branĹźy laboratorium testowemu, ktĂłre teraz zostaĹ‚o rozszerzone do 2750 m2, specjalista w dziedzinie polimerĂłw do ruchu jest jedynym dostawcÄ… na rynku mogÄ…cym zaoferować 36-miesiÄ™cznÄ… gwarancjÄ™ na wszystkie kable chainflex. ZwiÄ™kszanie automatyzacji przemysĹ‚owej pozwala firmie igus na przeprowadzenie znacznych inwestycji w innowacje, niezawodność i szybkÄ… dostawÄ™ na caĹ‚ym Ĺ›wiecie.

DOĹšWIADCZENIE, KTĂ“RE PROCENTUJE Firma igus – specjalista w dziedzinie polimerĂłw do ruchu – zrewolucjonizowaĹ‚a design kabli do aplikacji ruchomych 25 lat temu i dziÄ™ki marce chainflex oferuje przewody silnikowe, 82

sterownicze i transmisji danych dla specjalistycznych aplikacji ruchomych. Wykorzystanie ich w e-prowadnikach kablowych wymaga specyficznej budowy kabli, aby zwiÄ™kszyć ich Ĺźywotność i, w rezultacie, Ĺźywotność aplikacji. W tym obszarze igus moĹźe polegać na swoim doĹ›wiadczeniu jako rynkowy lider Ĺ‚aĹ„cuchĂłw energetycznych i na analizie swojego 50-letniego doĹ›wiadczenia ze wszystkimi zagadnieniami dotyczÄ…cymi tworzyw sztucznych. – Przewaga firmy igus, jako lidera rynku prowadnikĂłw przewodĂłw, polega na tym, Ĺźe rozwijamy zarĂłwno Ĺ‚aĹ„cuchy kablowe, jak i kable. Dlatego teĹź moĹźemy zarĂłwno testować, jak i oferować obydwa produkty jako system – podkreĹ›la Frank Blase, dyrektor generalny igus GmbH. Na tym polu igus odnosi spore sukcesy. Obszar dziaĹ‚alnoĹ›ci biznesowej chainflex przekroczy w tym roku 100 mln euro przychodu, co stanowi ponad 20 % caĹ‚kowitego przychodu firmy. Z liczbÄ… 1040 kabli dostÄ™pnych z magazynu firma z siedzibÄ… w Kolonii ma najwiÄ™kszy wybĂłr produktĂłw dla e-systemĂłw zasilania. Co najmniej 3200 przewodĂłw do napÄ™dĂłw w siedmiu róşnych poziomach cenowych moĹźe zostać wyprodukowane wedĹ‚ug standardĂłw 22 producentĂłw. – Poziom automatyzacji w zakĹ‚adach ciÄ…gle siÄ™ zwiÄ™ksza, gĹ‚Ăłwnie dziÄ™ki InP R O M O C J A

dustry 4.0. JednoczeĹ›nie niezbÄ™dne jest zagwarantowanie niezakĹ‚Ăłconego przepĹ‚ywu danych, mediĂłw oraz energii – mĂłwi Frank Blase. – To naprawdÄ™ motywuje nas do inwestowania znacznych Ĺ›rodkĂłw w innowacje, niezawodność produktĂłw oraz szybkÄ… dostÄ™pność na caĹ‚ym Ĺ›wiecie, aby zapewnić naszym klientom najlepszy stosunek jakoĹ›ci do ceny.

2750 M2 DLA INNOWACJI I NIEZAWODNOĹšCI Znaczne inwestycje zostaĹ‚y poczynione w najwiÄ™kszym laboratorium testowym w branĹźy. Tutaj znajduje siÄ™ ponad 70 maszyn do testĂłw kabli wykonujÄ…cych ponad dwa miliardy cykli testĂłw rocznie. Wykonuje siÄ™ tu jednoczeĹ›nie Ĺ›rednio 650 testĂłw przewodĂłw. Nowe stanowiska badawcze pozwalajÄ… na przyspieszenia do 15 m/ s2 na obszarze 50 m, a nowa kriokomora umoĹźliwia testy w temperaturze do â€“40 °C. DziÄ™ki nowym spręşynom i rozszerzeniu instalacji zewnÄ™trznej dla dĹ‚ugich przesuwĂłw uĹźytkowanie kabli moĹźe być testowane w jeszcze bardziej realnych warunkach. CaĹ‚kowita przestrzeĹ„ laboratorium rozszerzyĹ‚a siÄ™ o 1000 m2 i wynosi obecnie 2750 m2. DziÄ™ki wielu testom igus jest jedynym producentem mogÄ…cym zaoferować 36-miesiÄ™cznÄ… gwarancjÄ™ na wszystkie kable chainflex, wĹ‚Ä…czajÄ…c AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016 w to kable odporne na skrÄ™canie, takie jak pierwszy na Ĺ›wiecie kabel CAT7 do robotyki. Testy te pozwalajÄ… firmie igus takĹźe na umieszczenie w katalogu dokĹ‚adnych informacji dotyczÄ…cych promienia giÄ™cia, zakresĂłw temperatury oraz ĹźywotnoĹ›ci dla konkretnego zastosowania w e-prowadniku kablowym. Wyniki testĂłw laboratoryjnych sÄ… wykorzystywane takĹźe w piÄ™ciu narzÄ™dziach on-line dla przewodĂłw chainflex oraz trzech narzÄ™dziach on-line dla systemĂłw readycable. igus poczyniĹ‚ znaczne inwestycje w zakresie narzÄ™dzi internetowych, aby umoĹźliwić klientom szybkie obliczanie ĹźywotnoĹ›ci w aplikacjach ruchomych, uzyskanie informacji oraz skonfigurowanie i zamĂłwienie wiÄ™kszoĹ›ci odpowiednich kabli dla konkretnej aplikacji.

4

DOSTAWY DOSTOSOWANE DO POTRZEB KLIENTA Firma igus znacznie rozszerzyĹ‚a produkcjÄ™ i zwiÄ™kszyĹ‚a powierzchniÄ™ ma-

gazynowÄ… w Ameryce Północnej, Azji i Europie, aby zapewnić szybkie dostawy do klientĂłw na rynkach lokalnych. DziÄ™ki produkcji kabli na trzech kontynentach i w 14 oĹ›rodkach magazynowania oraz montaĹźu na caĹ‚ym Ĺ›wiecie, klienci otrzymujÄ… dokĹ‚adnie taki kabel, jakiego potrzebujÄ… dla swojego systemu produkcji: sÄ… to pojedyncze, osobno ciÄ™te kable, przewody na szpuli, gotowe kable lub gotowe do instalacji systemy e-prowadnikowe. igus oferuje rĂłwnieĹź montaĹź systemu na miejscu u klienta.

AUTOMATYZACJA WPŠYWA NA JAKOŚĆ

razem. Jednak jak podkreĹ›la Frank Blase, przystÄ™pna cena to nie wszystko: – ZarĂłwno teraz, jak i w przyszĹ‚oĹ›ci, przystÄ™pna cena to nie jedyne oczekiwanie klientĂłw. NajwaĹźniejsze sÄ… jakość i niezawodność kabla, zwĹ‚aszcza Ĺźe przekĹ‚ada siÄ™ to na konkretne ruchy w e-prowadniku kablowym. UwaĹźamy siÄ™ za pierwszÄ… liniÄ™ kontaktu w sytuacji, gdy trzeba znaleźć rozwiÄ…zanie dla klientĂłw, a nasza 36-miesiÄ™czna gwarancja to jasny sygnaĹ‚, Ĺźe chainflex dziaĹ‚a.

IGUS Sp. z o.o.

Maksymalna niezawodność to kolejny cel w zapewnieniu klientowi najwyĹźszej jakoĹ›ci produkcji przez firmÄ™ igus: 20 % kaĹźdej partii przewodĂłw chainflex jest sprawdzanych pod kÄ…tem prawidĹ‚owego dziaĹ‚ania w laboratorium, po uprzedniej kontroli wizualnej. Celem jest zaoferowanie najbardziej atrakcyjnych cenowo kabli na Ĺ›wiecie, ktĂłre bÄ™dÄ… dziaĹ‚ać za kaĹźdym

4 $ ( ' =E=) 8E9E6: F $ ' 4 EE >76 ?; ;80 # EE >76 7= 7< 9% B 4* '''4 4*

AUTOMATICON STOISKO E-1 MAPKA NA STRONIE 76 R E K L A M A

moje-prowadniki:

Prowadzenie energii w ruchu staje siÄ™ prostsze ... w kaĹźdym kierunku. Ĺ atwe projektowanie z e-prowadnikami przewodĂłw, kablami chainflex oraz komponentami od igus . WybĂłr, obliczenia i zamĂłwienie online - dostawa od 24 godzin. ÂŽ

ÂŽ

.pl/moje-prowadniki

ÂŽ

Tel. 22 863 57 70 Faks 22 863 61 69 plastics for longer life

ÂŽ

3/2016

Prosimy nas odwiedzić: Automaticon – Stoisko E-1

83


AUTOMATICON 2016

PIĘKNO I PASJA

W PARZE Z SZYBKOĹšCIÄ„ I PRECYZJÄ„ COMAU RACER3 ( ' & * $ $ @ %K $ * :89 % G' !$ % / M " M

' !3 ! 6 % ! &0 / $ $&/( 0 79 '& / * $ / '& €' 6 ( $ K 788 %%4 3 ' $& % ) % / ! 0 $/ ' & $ $'&( '& $&% % %0 3 $'&!$ 3 (( % L $ ' G! M % ' S * !"0 G! !"0 @ !" !$& * ' !" !"& &!"4 '$ K % $&/( G! / $ 3% 3

3'&L $ % 3 ! ' ' 3 3 ( 4 Daniel Niepsuj

84

R

acer3 jest trzecim robotem w zdobywajÄ…cej liczne nagrody rodzinie Racer i stanowi odpowiedĹş firmy Comau na ciÄ…gle wzrastajÄ…ce zapotrzebowanie rynku na szybkÄ… oraz efektywnÄ… kosztowo automatykÄ™ i robotykÄ™ dla maĹ‚ych i Ĺ›rednich przedsiÄ™biorstw oraz krajĂłw rozwijajÄ…cych siÄ™.

PRZEMYĹšLANA KONSTRUKCJA Racer3 stanowi poĹ‚Ä…czenie sprawdzonej doĹ›wiadczalnie technologii i zwiÄ™kszonej sprawnoĹ›ci ze znacznym naciskiem na bezpieczeĹ„stwo, design i estetykÄ™ produktu. Przeznaczony jest dla przemysĹ‚u, w tym branĹźy spoĹźywczej, elektronicznej, przetwĂłrstwa tworzyw sztucznych, obrĂłbki metali i wielu innych. Robota Racer3 cechuje kompaktowy design, aluminiowa konstrukcja, niezwykĹ‚a stabilność i przyjazny dla uĹźytkownikĂłw interfejs. To wysoce skuteczne rozwiÄ…zanie sĹ‚uşące do manipulacji i montaĹźu moĹźna Ĺ‚atwo dostosować do dowolnego otoczenia, dziÄ™ki czemu praktycznie kaĹźde maĹ‚e czy Ĺ›rednie przedsiÄ™biorstwo zwiÄ™kszy swojÄ… zdolność produkcyjnÄ…, jednoczeĹ›nie ograniczajÄ…c caĹ‚kowite koszty dziaĹ‚alnoĹ›ci poprzez niezwykle dokĹ‚adne, precyzyjne i inteligentne zautomatyzowanie wĹ‚asnych procesĂłw przemysĹ‚owych. DziÄ™ki nowoczesnemu designowi i strukturze zewnÄ™trznej ze szczotkowanego aluminium nowy robot Ĺ‚Ä…czy w sobie piÄ™kno i prÄ™dkość z absolutnÄ… precyzjÄ… oraz powtarzalnoĹ›ciÄ…. GĹ‚Ăłwne zastosowania obejmujÄ… montaĹź, P R O M O C J A

przemieszczanie materiałów, obsługę maszyn oraz podawanie – pick&place.

DLACZEGO RACER3? Roboty przemysĹ‚owe o udĹşwigu 30– 100 kg czÄ™sto sÄ… zbyt duĹźe i zbyt drogie, by stosować je w przemyĹ›le ogĂłlnym. Zwykle takie roboty majÄ… zasiÄ™g wynoszÄ…cy okoĹ‚o 2 m, wysoki wskaĹşnik udĹşwigu i zaawansowane elementy sterujÄ…ce. Kompaktowe roboty Ĺ‚atwiej jest zainstalować i obsĹ‚uĹźyć, ale mogÄ… być mniej stabilne i precyzyjne od swych wiÄ™kszych odpowiednikĂłw lub sÄ… zbyt cięşkie, by postawić je na danym podĹ‚oĹźu czy z Ĺ‚atwoĹ›ciÄ… przemieszczać. WykorzystujÄ…c swe AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016 wieloletnie doĹ›wiadczenie w przemyĹ›le motoryzacyjnym, w ktĂłrym dokĹ‚adność i niezawodność sÄ… niezwykle waĹźne, firma Comau zaprojektowaĹ‚a lekkiego, kompaktowego i niedrogiego robota, ktĂłry zapewnia takÄ… samÄ… szybkość, precyzjÄ™ i powtarzalność, za jakie wielokrotnie nagradzane byĹ‚y inne roboty przemysĹ‚owe firmy. Nowy model Racer3 zaprojektowano, by maĹ‚e i Ĺ›rednie przedsiÄ™biorstwa na caĹ‚ym Ĺ›wiecie mogĹ‚y efektywnie zautomatyzować wĹ‚asnÄ… dziaĹ‚alność, co z kolei moĹźe ograniczyć ogĂłlne koszty jej prowadzenia. Jest to szczegĂłlnie waĹźne w krajach rozwijajÄ…cych siÄ™, dla ktĂłrych produkcja niskokosztowa jest ĹşrĂłdĹ‚em wzrostu gospodarczego i rozwoju.

WYDAJNOŚĆ Racer3 jest niczym akrobata, ktĂłry moĹźe zwijać siÄ™ jak wÄ…Ĺź, a po przekroczeniu koĹ‚nierza przy osi 1 moĹźe przyjąć ksztaĹ‚t noĹźyczek. MoĹźe teĹź zamknąć siÄ™ jak ksiÄ…Ĺźka, gdy nadgarstek zbliĹźy siÄ™ do korpusu, aby obrĂłcić z minimalnÄ… prÄ™dkoĹ›ciÄ… oĹ› 1, unikajÄ…c jednoczeĹ›nie kolizji z czymkolwiek, co znajduje siÄ™ w pobliĹźu.

SPECYFIKACJA TECHNICZNA

6

UdĹşwig

3Â kg

Moment obrotowy na osi 5Â

7,4Â Nm

Moment obrotowy na osi 6Â

4,4Â Nm

Zasięg

600 mm

Powtarzalność (¹)

0,02Â mm

Masa

30Â kg

PrÄ™dkość na osi 1Â

450 °/s

PrÄ™dkość na osi 2Â

450 °/s

PrÄ™dkość na osi 3Â

500 °/s

PrÄ™dkość na osi 4Â

600 °/s

PrÄ™dkość na osi 5

600 °/s

PrÄ™dkość na osi 6Â

900 °/s

Jego kompaktowa symetria umoĹźliwia doskonaĹ‚Ä… rĂłwnowagÄ™ i pĹ‚ynność ruchĂłw, ktĂłra niemal caĹ‚kowicie dorĂłwnuje naturze, a dĹ‚ugość ramienia i przedramienia w skali prawie 1:1 stymuluje dynamikÄ™ linii oraz naturalne nachylanie siÄ™ do przodu. Racer3 to poĹ‚Ä…czenie estetycznej innowacji z projektem nastawionym na zapewnianie wysokiej wydajnoĹ›ci. DziÄ™ki czasowi cyklu, wynoszÄ…cemu w przypadku pick&place z udĹşwigiem 1 kg mniej niĹź 0,36 s, jego sztywna konstrukcja i niezwykle stabilna podstawa zapewniajÄ… wysokÄ… precyzjÄ™ oraz powtarzalność. Masa 30 kg pozwala na wysokÄ… wszechstronność pod wzglÄ™dem pozycji montaĹźowych na podĹ‚odze, Ĺ›cianie, suficie lub na podstawie nachylonej pod kÄ…tem 0–90°. Robota Racer3 moĹźna przetransportować i zainstalować w dowolnym miejscu. Jego elegancka kolorystyka, w ktĂłrej dominuje szczotkowane aluminium, odróşnia go od niezawodnych czerwonych „gigantĂłwâ€? Comau, ktĂłre sĹ‚uşą w produkcji przemysĹ‚owej od blisko 40 lat.

SPECYFIKACJA PROJEKTOWA

4 ) %

W procesie projektowania robota wyznaczono sobie trzy gĹ‚Ăłwne cele: nowy Racer3 ma być natychmiast rozpoznawalny jako robot Comau Racer, ma być o poĹ‚owÄ™ mniejszy od innych modeli Racer, ale rĂłwnie szybki i stabilny oraz ma zapewniać optymalnÄ… synergiÄ™ estetyki i wydajnoĹ›ci, z maksymalnÄ… dbaĹ‚oĹ›ciÄ… o szczegóły. 3/2016

RACER 3

Liczba osi

Racer3 oferuje liczne moĹźliwoĹ›ci montaĹźu i szeroki oraz bardzo elastyczny obszar roboczy. Szerszy zakres pracy i stabilność, ktĂłre pozwalajÄ… na niczym niezakĹ‚ĂłconÄ… precyzjÄ™ i powtarzalność, zyskano dziÄ™ki mocno zakrzywionej i spĂłjnej architekturze ramienia. Specjalny projekt ramienia, w poĹ‚Ä…czeniu z 50-milimetrowym rozstawem miÄ™dzy osiami 2 i 3, znacznie zwiÄ™ksza przestrzeĹ„ roboczÄ…, zaĹ› smukĹ‚e linie robota Racer3 i pusta w Ĺ›rodku konstrukcja korpusu uĹ‚atwiajÄ… pĹ‚ynne poprowadzenie przewodĂłw. To pierwszy produkt nowej generacji robotĂłw dla przemysĹ‚u, stanowiÄ…cy przykĹ‚ad intensywnych prac z zakresu badaĹ„ i rozwoju, dziÄ™ki ktĂłrym Comau jest liderem w swej branĹźy. Stale realizowane dziaĹ‚ania na rzecz innowacji sprawiajÄ…, Ĺźe Comau nieustannie podÄ…Ĺźa naprzĂłd, zarĂłwno pod wzglÄ™dem rozwoju nowych technologii, jak zdobywania nowych sektorĂłw rynku. Daniel Niepsuj * !3 4 % ( * $ L&

COMAU POLAND Sp. z o.o. 4 &5 ( =88 :69=88 &!"& 4 6E E=; <: 8: '''4! % 4! % '''4 / ! 4! % 4! %

AUTOMATICON STOISKO C-10/D-7 MAPKA NA STRONIE 76

85


AUTOMATICON 2016

MECHATRONICZNE

SYSTEMY SCHUNK Mechatronika to dziedzina, w ktĂłrej SCHUNK ma szero(M %K ' &!" * ( '4

$ K( * M!$ ' G' !$ ' * % &! $ * ( % (! % ' % !" ! @ % 3 ( !$ 0 '& 3 $ ' $' M$ % ( L $ 4 $& ' 0 ( 3 * 3 !" ( &$ 3M ( &0 '& ( 3 3 ( G! & % % '& )f.2, &' 0 !3 &!$ GS4

M

echatroniczne systemy chwytajÄ…ce sÄ… skutecznym zamiennikiem dla istniejÄ…cych w systemie moduĹ‚Ăłw pneumatycznych. SÄ… kompatybilne z uĹźywanymi czujnikami i sterowane cyfrowo. Firma SCHUNK oferuje najszerszÄ… na Ĺ›wiecie gamÄ™ standardowych komponentĂłw elektrycznych dla mechatronicznych rozwiÄ…zaĹ„ automatyki, niezaleĹźnie od wielkoĹ›ci i materiaĹ‚u, z ktĂłrego wykonany jest detal.

EGP – CHWYTAK DO MAĹ YCH KOMPONENTĂ“W Ĺ atwy w obsĹ‚udze, lekki i elastyczny, elektryczny chwytak do maĹ‚ych elementĂłw EGP koncentruje siÄ™ na tym, co najwaĹźniejsze: kompaktowej wydajnoĹ›ci dla dynamiki procesĂłw, a w przenoszeniu delikatnych komponentĂłw – regulacji siĹ‚y zacisku. DziÄ™ki Ĺ‚atwej kontroli chwytaka EGP przez wejĹ›cia

cyfrowe konwersja systemu z pneumatycznych elektrycznych moduĹ‚Ăłw na chwytakowe odbywa siÄ™ bez utraty siĹ‚y zacisku.

EGP-S – SZYBKA WERSJA CHWYTAKA EGP Mechatroniczny chwytak do maĹ‚ych komponentĂłw EGP-S firmy SCHUNK jest najmniejszym chwytakiem elektrycznym ze zintegrowanÄ… elektronikÄ… na rynku, ma takĹźe najlepszy stosunek skoku do czasu zamkniÄ™cia. Przy maksymalnym skoku 3 mm czas zamkniÄ™cia palcĂłw to tylko 0,03 s, co daje optymalne warunki do minimalizacji czasu cyklu. MaĹ‚y, mocny chwytak, waşący zaledwie 100 g i majÄ…cy siĹ‚Ä™ zacisku 7 N, idealnie nadaje siÄ™ do szybkiego przenoszenia przedmiotĂłw o masie do 35 g. Bezszczotkowe, a wiÄ™c niezuĹźywajÄ…ce siÄ™ i bezobsĹ‚ugowe serwonapÄ™dy oraz potęşne prowadnice krzyĹźowe gwarantujÄ… wysoki poziom

Alternatywa – Prosty, mocny, szybki. ModuĹ‚y mechatroniczne mogÄ… być stosowane bezpoĹ›rednio jako alternatywa moduĹ‚Ăłw pneumatycznych w istniejÄ…cych systemach. Inteligencja – Solidne i niezawodne komponenty SCHUNK w peĹ‚ni wykorzystujÄ… potencjaĹ‚y mechatroniki, takie jak elastyczność i efektywność. Elastyczność – Prosta integracja moduĹ‚Ăłw SCHUNK z istniejÄ…cÄ… architekturÄ….

86

P R O M O C J A

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016

DANE TECHNICZNE

EGP

EGP-SPEED

Wielkość

25/40/50

25 3Â mm

Skok palca

3/6/8Â mm

Siła zacisku

38/140/215 N

7Â N

Masa przenoszonego przedmiotu

0,19/0,7/1,05Â kg

0,035 kg

Masa

0,11/0,32/0,51Â kg

0,10Â kg

Czas zamknięcia

0,09/0,22/0,24Â s

0,03Â s

wydajnoĹ›ci i czyniÄ… chwytak EGP-S ekspertem dla wymagaĹ„ aplikacji pick&place. W celu zwiÄ™kszenia dynamiki i efektywnoĹ›ci energetycznej obudowa chwytaka wykonana zostaĹ‚a z aluminium, ktĂłre cechuje siÄ™ wysokÄ… wydajnoĹ›ciÄ…. Dodatkowo z jego konstrukcji wyeliminowano wszelkie zbÄ™dne materiaĹ‚y, a elektronika zostaĹ‚a wbudowana wewnÄ…trz, aby zaoszczÄ™dzić miejsce. Chwytak EGP-S ma stopieĹ„ ochrony IP30 i doskonale wpasowuje siÄ™ w program automatyki moduĹ‚owej firmy SCHUNK.

EGM – CHWYTAK MAGNETYCZNY Nowy chwytak magnetyczny typu EGM o elektropermanentnej zasadzie dziaĹ‚ania sĹ‚uĹźy do transportu detali ferromagnetycznych i jest produkowany w trzech wersjach: EGM F32Q i EGM F50Q, mogÄ…cych chwytać detale o przekroju prostokÄ…tnym, o sile mocowania 22 kN i maksymalnej masie podnoszonych detali do 147 kg oraz EGM R30L, umoĹźliwiajÄ…cej transport detali o przekroju koĹ‚owym specjalnie skonstruowanymi szczÄ™kami pryzmowymi, o sile mocowania do 6 kN i masie transportowanych detali do 40 kg. Elektropermanentna zasada dziaĹ‚ania polega na zmianie biegunowoĹ›ci magnesĂłw za pomocÄ… impulsu elektrycznego 400 V i maksymalnym natęşeniu

prÄ…du 19 A. Czas przemagnesowania wynosi 350 ms. Elektryczne sterowanie zmianÄ… biegunowoĹ›ci magnesĂłw, a zatem chwytaniem detali, umoĹźliwia współpracÄ™ chwytakĂłw EGM z robotami. W standardowych chwytakach

magnetycznych przeĹ‚Ä…czenie pola magnetycznego wykonuje siÄ™ rÄ™cznie, co uniemoĹźliwia ich zastosowanie na zrobotyzowanych stanowiskach transportowych. ZaletÄ… chwytaka jest prosta konstrukcja, brak koniecznoĹ›ci wykonywania specjalnych palcĂłw do chwytania detali i podĹ‚Ä…czania pneumatyki oraz duĹźe siĹ‚y trzymania.

EGA – CHWYTAK ELEKTRYCZNY EGA firmy SCHUNK jest chwytakiem elektrycznym o duĹźym skoku, ktĂłrego konstrukcja

z aluminiowych standardowych profili oparta jest na solidnym i sprawdzonym chwytaku rĂłwnolegĹ‚ym PHL. NapÄ™d stanowi standardowy elektryczny silnik przemysĹ‚owy, co upraszcza sterowanie i integracjÄ™ z istniejÄ…cym otoczeniem. Silnik montowany jest na zewnÄ…trz korpusu poprzez koĹ‚nierz, rĂłwnolegle do kierunku ruchu (w wersjach do współpracy z robotami) lub prostopadle (w wersjach do współpracy z portalami). Prowadnice szczÄ™k bazowych zamontowane sÄ… na Ĺ‚oĹźyskach, co pozwala zminimalizować tarcie i optymalnie rozĹ‚oĹźyć siĹ‚Ä™ chwytania. Chwytak EGA ma ekstremalnie pĹ‚askÄ… i zwartÄ… konstrukcjÄ™, uĹ‚atwiajÄ…cÄ… zastosowanie w róşnych aplikacjach. DziÄ™ki minimalizujÄ…cym tarcie prowadnicom jest niezwykle trwaĹ‚y i dokĹ‚adny, a zoptymalizowana wagowo konstrukcja chwytaka pozwala na zwiÄ™kszenie dynamiki i efektywnoĹ›ci systemu. Chwytak produkowany jest w dwĂłch typach: 25/40 o parametrach: siĹ‚a zacisku 650/1750 N, skok palca 30/46/60 (dla wersji 24) lub 40/50/75/100 (dla wersji 40), masa transportowanego detalu: 3,25/8,75 kg. SCHUNK INTEC Sp. z o.o. 4 ' ( :8 8?9?88 !$ 4 EE ;E7 E? 880 # EE ;E7 E? E? 9% B* 4 !" (4! % '''4* 4 !" (4! %

4 )f.2,

AUTOMATICON STOISKO A-16/B-15 MAPKA NA STRONIE 76

3/2016

87


AUTOMATICON 2016

SWITCH ETHERNETOWY W FORMIE ZĹ Ä„CZA Grupa Technologiczna HARTING $' 3 !" K M!$ 'M $%

'&$ !$ & & ( ' 'G $ M!$& * $ %& '&!"4 2 3 ' $& * ( Â :9* '&0 $ $M $ & ' !" ' % $ M!$ o nazwie Han-Modular Mini ' !" Â $ * ' ( 'M &!$ GS ' * ! !" * $ %& '&!" ' ' % L ' G! ' $ ' !" $ M!$&4

P

rocesy produkcyjne sÄ… coraz bardziej zmodularyzowane i elastyczne. Wymaga to wytrzymaĹ‚ych i wydajnych poĹ‚Ä…czeĹ„ dostarczajÄ…cych urzÄ…dzeniom dane, sygnaĹ‚y i zasilanie. ZĹ‚Ä…cza Han sÄ… predestynowane do tych zastosowaĹ„: umoĹźliwiajÄ… jednostkom produkcyjnym elastycznÄ… wymianÄ™ i dodatkowe moĹźliwoĹ›ci – wszystko to wraz z umiejscowieniem w jednym zĹ‚Ä…czu.

MODUĹ OWOŚĆ NA WSZYSTKICH POZIOMACH PostÄ™pujÄ…ca cyfryzacja produkcji przemysĹ‚owej wymaga coraz bardziej inteligentnego sprzÄ™tu do wykorzystania

w fabryce. ModuĹ‚owo skonfigurowane systemy HARTING wspierajÄ… zdecentralizowane gromadzenie danych i ich analizÄ™. W rezultacie rzeczywisty proces produkcji i aplikacje IT sÄ… coraz bliĹźej siebie.

WIĘKSZA LICZBA POĹ Ä„CZEĹƒ ETHERNETOWYCH Wizyjne systemy sterowania to podstawowa technologia PrzemysĹ‚u 4.0. Bezproblemowa integracja tej technologii z systemami produkcji przemysĹ‚owej wymaga inteligentnego i niezawodnego przesyĹ‚u danych i zasilania. Tutaj switche znajdujÄ… jedno ze swych zastosowaĹ„. PrzykĹ‚adowo systemy kamer

dukcji, przy jednoczesnej redukcji przyszłego wkładu pracy podczas integracji nowych węzłów sieci Ethernet.

HAN-MODULAR MINI SWITCH MoĹźliwość zintegrowania funkcji switcha w zĹ‚Ä…czu sprawia, Ĺźe cyfryzacja produkcji przemysĹ‚owej staje siÄ™ jeszcze bardziej moduĹ‚owa i elastyczna. Uczestnicy sieci sÄ… bliĹźej miejsca produkcji, a istniejÄ…ce aplikacje sÄ… Ĺ‚atwiejsze do zmodernizowania niĹź wczeĹ›niej. DziÄ™ki kompaktowym rozmiarom i moĹźliwoĹ›ci szybkiej rozbudowy seria Han-Modular tworzy doskonaĹ‚y system integracji switcha ze zĹ‚Ä…czem,

ZALETY HAN-MODULAR MINI SWITCH: • duşa elastyczność całego systemu Han-Modular • pojawienie się nowych topologicznych poziomów swobody • prosta modernizacja istniejących aplikacji

realizowane sÄ… w ramach istniejÄ…cych systemĂłw z zamiarem optymalizacji elastycznoĹ›ci procesu i zapewnienia jakoĹ›ci. Liczba urzÄ…dzeĹ„, ktĂłre muszÄ… mieć poĹ‚Ä…czenie ethernetowe, stale roĹ›nie. W tym kontekĹ›cie interfejsy odgrywajÄ… gĹ‚ĂłwnÄ… rolÄ™. ModuĹ‚y maszynowe na wszystkich szczeblach procesu produkcji sÄ… niezawodnie poĹ‚Ä…czone za pomocÄ… zĹ‚Ä…czy, w ktĂłrych swe miejsce ma takĹźe funkcjonalność switcha. UmoĹźliwia to wykorzystywanie urzÄ…dzeĹ„ sieciowych bliĹźej miejsca pro-

oferujÄ…c w ten sposĂłb uĹźytkownikowi dodatkowe korzyĹ›ci. Tutaj elastyczność jest podstawÄ…. Zastosowanie switcha Han-Modular Mini Switch stwarza nowe moĹźliwoĹ›ci topologiczne, ktĂłre sÄ… niezbÄ™dne w PrzemyĹ›le 4.0.

HARTING POLSKA Sp. z o.o. 4 5 ( <0 ?:9:E; F ! ' 4 ;= 6?E >= ;=0 # 6?8 :E =6 9% * B" 4! % '''4" 4*

AUTOMATICON :9* '&0 $ $M $ & ' !" ' % $ M!$ Â % f

88

P R O M O C J A

STOISKO F-9 MAPKA NA STRONIE 77 AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016

OD PROJEKTU DO WDROĹťENIA SKAMER-ACM REALIZUJE TRUDNE ZADANIA Efektywne stosowanie auto% &( '&% / $ L 3 ' $&4 %M0 ( $ * ' '& ! ' 3 * $&3K G' !$ * % !& ' ' L % &( 0 3 Skamer-ACM.

D

ziÄ™ki wieloletniemu doĹ›wiadczeniu firma jest w stanie podjąć siÄ™ róşnych zadaĹ„ zwiÄ…zanych z kompleksowÄ… realizacjÄ… instalacji pomiarĂłw i automatyki przemysĹ‚owej – od najprostszych, pojedynczych pomiarĂłw do najbardziej zĹ‚oĹźonych i rozbudowanych, wymagajÄ…cych zastosowania sterowania rozproszonego.

KOMPLEKSOWA OFERTA Oferta firmy Skamer-ACM obejmuje: − projektowanie, − doradztwo techniczne, − prefabrykacjÄ™ szaf sterowniczych i rozdzielni, − programowanie i uruchamianie przemysĹ‚owych systemĂłw sterownikowych i komputerowych, − montaĹź, rozruch i serwis instalacji, − sprzedaĹź elementĂłw automatyki, osprzÄ™tu elektrycznego i armatury przemysĹ‚owej,

− katalog automatyki (www.katalogautomatyki.pl), − audyty bezpieczeĹ„stwa, − audyty przemysĹ‚owych sieci komunikacyjnych.

CEL – EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA Firma Skamer-ACM kompleksowo realizuje zadania poprawiajÄ…ce efektywność energetycznÄ…: − audyty energetyczne i  efektywnoĹ›ci energetycznej – biaĹ‚e certyfikaty, − pomoc w poszukiwaniu ĹşrĂłdeĹ‚ dofinansowania rozwiÄ…zaĹ„ energooszczÄ™dnych, − systemy wizualizacji i raportowania zuĹźycia mediĂłw energetycznych, − projekty i wykonanie przedsiÄ™wzięć sĹ‚uşących poprawie efektywnoĹ›ci energetycznej w zakresie: urzÄ…dzeĹ„ i instalacji przemysĹ‚owych, sieci ciepĹ‚owniczych i źrĂłdeĹ‚ ciepĹ‚a, odzysku energii w procesach przemysĹ‚owych itp. SKAMER-ACM Sp. z o.o.

4 f 2_0 ( % 9 )

4 & ( E70 669=88 ' 4 =: 76 E6 :880 # =: 76 E6 :8= 9% 'B ( % 4* '''4 ( % 4*

AUTOMATICON $&( '& % ( &!$ 3 ' $ ( $ * $ %& '&%

3/2016

P R O M O C J A

STOISKO A-7 MAPKA NA STRONIE 76

89


AUTOMATICON 2016

NOWY REJESTRATOR EKRANOWY JUMO LOGOSCREEN 600 JUMO LOGOSCREEN 600, najnowszy rejestrator ekra '&0 M!$& ' / ' G' !$ %& ' $ $ 3 !3 &!" * % '&!" $ ' (M ( ! *!3M ' ' $ $ !3 4 $ K( $ ' !&3 3 * ( !" @!$ &!" ' ' K( $ G! * $&* ( ' $ ' $& š & &( ' › * $' 3M '&G' S LM * ! ' 4

R

ejestrator dostÄ™pny jest w róşnych wersjach sprzÄ™towych co gwarantuje jego przystosowanie do wiÄ™kszoĹ›ci aplikacji wymagajÄ…cych rejestracji danych pomiarowych.

OPCJE WEJĹšCIA/WYJĹšCIA Wersja podstawowa, bez sprzÄ™towych wejść analogowych, wyposaĹźona jest w funkcjÄ™ Modbus Master umoĹźliwiajÄ…cÄ… odpytywanie urzÄ…dzeĹ„ zewnÄ™trznych pracujÄ…cych w sieci Modbus

o 24 wartoĹ›ci sygnaĹ‚Ăłw analogowych i 24 wartoĹ›ci sygnaĹ‚Ăłw logicznych (cyfrowych). NajwyĹźsze modele wyposaĹźane sÄ… w trzy lub sześć uniwersalnych wejść analogowych, dwa wyjĹ›cia analogowe, 12 wejść cyfrowych oraz 12 indywidualnie przeĹ‚Ä…czanych cyfrowych wejść/wyjść. Kompaktowa konstrukcja o gĹ‚Ä™bokoĹ›ci zabudowy 119 mm (wraz z wtyczkÄ… przyĹ‚Ä…czeniowÄ…) umoĹźliwia jego montaĹź rĂłwnieĹź w szafkach sterowniczych o maĹ‚ej gĹ‚Ä™bokoĹ›ci.

REJESTRACJA DANYCH SygnaĹ‚y pomiarowe zapisywane w pamiÄ™ci wewnÄ™trznej w konfigurowalnym czasie cyklu od 125 ms do 32 000 s. Odczyt danych moĹźe być realizowany przy uĹźyciu dysku flash USB lub poprzez interfejs Ethernet. Rejestrowane dane procesowe mogÄ… być wizualizowane w róşnej formie graficznej, takiej jak wykres przebiegu (pionowy lub poziomy postÄ™p rejestracji), wykres sĹ‚upkowy, wartoĹ›ci numeryczne lub diagram stanu sygnaĹ‚Ăłw cyfrowych.

Dodatkowo, poza standardowymi maskami wizualizacyjnymi, uĹźytkownik ma moĹźliwość stworzenia do szeĹ›ciu niezaleĹźnych, indywidualnych okien procesowych, skĹ‚adajÄ…cych siÄ™ ze 100 obiektĂłw na kaĹźde z okien. Tworzenie obrazĂłw procesowych odbywa siÄ™ za poĹ›rednictwem programu setup, sĹ‚uşącego do konfiguracji wszystkich niezbÄ™dnych parametrĂłw urzÄ…dzenia z poziomu PC. Elastyczny system rejestracji danych zapewnia bezpieczeĹ„stwo zapisu i skĹ‚adowania najwaĹźniejszych danych procesowych oraz późniejszego ich odtwarzania. Znane i sprawdzone z innych urzÄ…dzeĹ„ programy PCC oraz PCA3000 umoĹźliwiajÄ… sprawnÄ… ewaluacjÄ™ danych, ich zapis i archiwizacjÄ™ na komputerze PC. Praktyczny i intuicyjny program setup pozwala na szybkie i niezawodne skonfigurowanie tego kompaktowego rejestratora do szybkiego uruchomienia i dalszej eksploatacji.

KOMUNIKACJA Zintegrowany web serwer przy poĹ‚Ä…czeniu z sieciÄ… Ethernet pozwala na zdalny dostÄ™p i wizualizacjÄ™ danych przez przeglÄ…darkÄ™ internetowÄ…. Istnieje rĂłwnieĹź moĹźliwość komunikacji z rejestratorem LOGOSCREEN 600 poprzez aplikacjÄ™ JUMODevice.

JUMO Sp. z o.o. 4 , E>0 ?698E= F ! ' 4 ;= 66< 6E ;< 9% 4* B3 % 4 '''43 % 4! %4*

AUTOMATICON STOISKO D-25 MAPKA NA STRONIE 76

Rejestrator ekranowy JUMO ‡ _ ) ++2 7880 &* ;87?E8

90

P R O M O C J A

AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016

OPTYMALIZUJ ZUĹťYCIE MEDIĂ“W

Z SYSTEMEM PROMOTIC SCADA Firma MICROSYS obchodzi w tym roku 25-lecie istnienia. Z 3 ' &% * ( % 3 system PROMOTIC SCADA – / ( ' $K $ * % ' '& ' $ * ( !3 ' $ $ 3M!&!"0 % 3M!&!" 3M!&!" * ! % !" !$ &% 0 ' &!" ' L &!" / L !" * $ %& 4

4 Z % 0 ! &

W

 oparciu o swĂłj produkt firma MICROSYS oferuje klientom rĂłwnieĹź opracowane rozwiÄ…zania aplikacyjne, takie jak: PROMOTIC Energ – system pomiarĂłw i regulacji zuĹźycia energii (elektrycznej, wody, gazu itd.), ktĂłry umoĹźliwia kompleksowy przeglÄ…d o poborze wszystkich wartoĹ›ci energetycznych, ktĂłre sÄ… odczytywane przez system (liczniki elektrycznoĹ›ci, ciepĹ‚a, wody, gazu itd.). PROMOTIC CiepĹ‚o – system pomiarĂłw i regulacji ciepĹ‚a (para, centralne ogrzewanie itd.), sterowanie technologii grzewczych w kotĹ‚owniach, stacjach wymiennikowych i dalszych technologiach powiÄ…zanych (pomiary emisji, stacje uzdatniania wody, stacje pomp, klimatyzacja, rekuperacja itp.). Klienci wciÄ…Ĺź poszukujÄ… uniwersalnego rozwiÄ…zania aplikacyjnego, ktĂłre zapewni im globalny nadzĂłr oraz bilans zuĹźycia mediĂłw w obiektach. W tym celu pod koniec minionego roku firma MICROSYS wprowadziĹ‚a do oferty nowo opracowany system: PROMOTIC Metering. System ma wiele zalet: • wszechstronna i konfigurowalna aplikacja jest przeznaczona do auto-

3/2016

•

•

•

•

matycznego odczytu oraz przetwarzania róşnych mediĂłw z licznikĂłw energii dowolnych producentĂłw (Kamstrup, Siemens, Danfoss, ABB), komunikacja z nieograniczonÄ… liczbÄ… licznikĂłw przebiega za pomocÄ… standardowych protokoĹ‚Ăłw (M-Bus, Modbus, S7 itp.), system wykonuje archiwizacjÄ™ do baz danych (MS SQL, Access, dBase, Oracle) oraz bilans zuĹźycia danego medium dla okreĹ›lonego przedziaĹ‚u czasu (dzieĹ„, miesiÄ…c, rok, przedziaĹ‚ indywidualny), integralnÄ… częściÄ… systemu jest eksport danych do plikĂłw MS Excel lub do firmowych systemĂłw ksiÄ™gowych (SAP, Chastia itp.) – dane fakturacyjne, operator majÄ…cy odpowiednie uprawnienia moĹźe do systemu dodawać/usuwać kolejne liczniki oraz ustawiać ich parametry (rodzaj licznika, adresy itp.); na ekranach synoptycznych sÄ… widoczne stany wszystkich licznikĂłw, moĹźliwy jest P R O M O C J A

rĂłwnieĹź podglÄ…d szczegółowych informacji dla kaĹźdego z licznikĂłw osobno. System PROMOTIC SCADA moĹźna bezpĹ‚atnie pobrać na stronie: http://www.promotic.eu/pl/promotic/download/download.htm. Wszystkich zainteresowanych systemem PROMOTIC SCADA firma zaprasza do odwiedzenia swojego stoiska na MiÄ™dzynarodowych Targach Automatyki i PomiarĂłw Automaticon. Robert Siwek

MICROSYS spol. s r.o. � (ž >:?QE= 703 00 Ostrava Vítkovice 4 ~:E8 ??7 E8? ;8; '''4* % !4

AUTOMATICON STOISKO H-26, PARKING MAPKA NA STRONIE 77

91



AUTOMATICON 2016

OPROGRAMOWANIE ROBOTA SCARA FIRMY WOBIT $ K/ ' ! $ !$KG! 3 !& 3M K %* % !3K

3 ' !$ G 3 $&!" $K $ % ' * ! !" * (!&39

&!"0 ( &!" $ * ' G! M % L $ !$&S / & * $ %&9 ' 4 / 3M! * ' $' M$ ' 3 3 * ( !3 0 * '

K $' ! S ' K & ( * % & % !" !$9

0 ' L * / 9 ' $ G ' ( * 9 % &!$ 4

W

 zaleĹźnoĹ›ci od rodzaju zadania róşne czynniki bÄ™dÄ… kluczowe przy wyborze optymalnego rodzaju robota do jego realizacji. W przypadku prostych aplikacji typu „podnieĹ› i przenieĹ›â€?, gdzie operuje siÄ™ niewielkimi masami warto rozwaĹźyć zastosowanie robota typu SCARA.

4 F /

ROBOT SCARA-R2 Firma WObit proponuje czteroosiowego robota przemysĹ‚owego o maksymalnym udĹşwigu 5 kg, ktĂłry charakteryzuje siÄ™ bardzo duĹźym zakresem roboczym, siÄ™gajÄ…cym do 1000 mm. Solidna i kompaktowa konstrukcja gwarantuje niezawodność i uĹ‚atwia dostosowanie robota do konkretnej aplikacji. Robot SCARA-R2 firmy WObit dostarczany jest w dwĂłch wersjach. Pierwszy model – SR1000-STZB – wyposaĹźony jest w silniki krokowe oraz enkodery inkrementalne, ktĂłre zapewniajÄ… optymalnÄ… szybkość pracy, a takĹźe powtarzalność pozycjonowania. Z kolei model SR1000-SVZB ma zaimplementowane silniki serwoprÄ…du zmiennego do napÄ™du pierwszych dwĂłch osi, co znacznie poprawia dynamikÄ™ dziaĹ‚ania. Do drugiego ramienia ro3/2016

bota doprowadzone jest przyĹ‚Ä…cze powietrza oraz przyĹ‚Ä…cze elektryczne, co umoĹźliwia podĹ‚Ä…czenie chwytaka pneumatycznego bÄ…dĹş elektrycznego. Istnieje rĂłwnieĹź moĹźliwość podpiÄ™cia do zĹ‚Ä…cza elektrycznego trzech sygnaĹ‚Ăłw wejĹ›ciowych 24 V DC do kontroli pozycji chwytaka.

BEZPĹ ATNE OPROGRAMOWANIE IstotnÄ… częściÄ… skĹ‚adowÄ… robota SCARA-R2 jest bezpĹ‚atne oprogramowanie, umoĹźliwiajÄ…ce szybkÄ… konfiguracjÄ™ oraz zapamiÄ™tanie trajektorii ruchu maszyny. Dostarczane Ĺ›rodowisko ma intuicyjny interfejs, dziÄ™ki ktĂłremu nauka obsĹ‚ugi manipulatora i jego programowanie jest szybkie i proste.

PROSTE KOMENDY Programy ruchu tworzy siÄ™ w prostym jÄ™zyku tekstowym poprzez wprowadzanie komend. JÄ™zyk ma dość rozbudowanÄ… listÄ™ komend ruchu, np. „MOVEPTP@ POS1â€?, co oznacza ruch koĹ„cĂłwki robota

1000 ms. Komendy mogÄ… być wprowadzane takĹźe przez panel pomocy, zawierajÄ…cy opis wszystkich dostÄ™pnych funkcji. Operator moĹźe kontrolować stan wejść i wyjść. Aplikacja umoĹźliwia szybkie przetestowanie stworzonego programu poprzez przyciski startu, stopu, pauzy i pracy krokowej, podĹ›wietlajÄ…c aktualnie wykonywanÄ… liniÄ™. W panelu sterowania operator ustawia, a takĹźe na bieşąco Ĺ›ledzi pozycjÄ™ absolutnÄ…, prÄ™dkość napÄ™dĂłw i orientacjÄ™ obrotu w osi R. MoĹźe teĹź wybrać chwytak i ustawić jego skok.

INNE W OFERCIE Poza robotami SCARA WObit oferuje roboty AGV przeznaczone do autonomicznego transportu towarĂłw, dwa typy robota Tower, robot Desktop oraz róşnorodne konfiguracje robotĂłw kartezjaĹ„skich w wersji ekonomicznej, precyzyjnej oraz o wysokiej dynamice. WiÄ™cej informacji o robotach i aplikacjach moĹźna znaleźć na stronie internetowej www.wobit.com.pl.

PPH WObit E. K. J. Ober s.c.

K/ $&! =70 7E98:? '& 4 ~:> 7= EE E; :EE # ~:> 7= EE E; :6< 9% ' / B' / 4! %4* '''4' / 4! %4*

na pozycjÄ™ o nazwie „@POS1â€?. UmoĹźliwia takĹźe oczekiwanie przez okreĹ›lony czas np. na zdarzenie sygnalizowane zmianÄ… na wejĹ›ciu lub wyjĹ›ciu, przykĹ‚adowo „WAIT 1000â€? oznaczajÄ…ce zwĹ‚okÄ™ P R O M O C J A

AUTOMATICON STOISKO L-7 MAPKA NA STRONIE 77

93


AUTOMATICON 2016

NOWE JEDNOFUNKCYJNE

PRZEKAŚNIKI CZASOWE * $ ( € ( ' !$ '&!" @ %& * $ * $ $ $& ' '&( 3 (!&3 &!" * $ ( € ( ' !$ '&!" * $ $ !$ &!" $ ' 5 ' !3 !" ( * K! $ * &!" & % !" ( !" % &( 4

E

lementem wykonawczym nowych przekaĹşnikĂłw czasowych, podobnie jak caĹ‚ej serii MT-T‌, jest bardzo popularny przekaĹşnik RM85, do ktĂłrego doĹ‚Ä…czono najwyĹźszej jakoĹ›ci podzespoĹ‚y elektroniczne decydujÄ…ce o dokĹ‚adnoĹ›ci dziaĹ‚ania i wysokiej niezawodnoĹ›ci caĹ‚ej serii przekaĹşnikĂłw. Wielkość czasu oraz zakresu odczytywane sÄ… w trakcie pracy przekaĹşnika, a nastawione wartoĹ›ci mogÄ… zostać zmodyfikowane w dowolnym czasie.

 MT-TWU-17S-11-9240 – Funkcja Wu – ZaĹ‚Ä…czenie na nastawiony czas

.  * K! $ ¢  '&3G! * $ ( € ( ¢  !$ % $ &¢  G !$

REALIZOWANE FUNKCJE MT-TE-17S-11-9240 – Funkcja E â€“ Opóźnione zaĹ‚Ä…czenie

WĹ‚Ä…czenie napiÄ™cia zasilania U powoduje natychmiastowe zaĹ‚Ä…czenie przekaĹşnika wykonawczego R na nastawiony czas T. Po odmierzeniu czasu T przekaĹşnik wykonawczy R wyĹ‚Ä…cza siÄ™. MT-TBP-17S-11-9240 – Funkcja Bp – Symetryczna praca cykliczna rozpoczynajÄ…ca siÄ™ od przerwy

.  * K! $ ¢  '&3G! * $ ( € ( ¢  !$ % $ &¢  G !$

WĹ‚Ä…czenie napiÄ™cia zasilania U rozpoczyna odmierzenie nastawionego czasu T â€“ opóźnienia zaĹ‚Ä…czenia przekaĹşnika wykonawczego R. Po odmierzeniu czasu T przekaĹşnik wykonawczy R zaĹ‚Ä…cza siÄ™ i pozostaje zaĹ‚Ä…czony do momentu wyĹ‚Ä…czenia zasilania U.

CECHY NOWYCH PRZEKAĹšNIKĂ“W: − − − −

94

osiem zakresĂłw czasowych od 1 s do 10 d, pĹ‚ynna nastawa czasowa od 0,1 do 1 Ă— zakres czasowy, uniwersalne napiÄ™cie wejĹ›ciowe i napiÄ™cie sterowania: 12–240 V AC/DC, obudowa: moduĹ‚ instalacyjny o szerokoĹ›ci 17,5 mm.

P R O M O C J A

.  * K! $ ¢  '&3G! * $ ( € ( ¢  !$ % $ &¢  G !$

WĹ‚Ä…czenie napiÄ™cia zasilania U rozpoczyna pracÄ™ cyklicznÄ… od odmierzenia czasu T â€“ wyĹ‚Ä…czenia przekaĹşnika wykonawczego R, po ktĂłrym nastÄ™puje zaĹ‚Ä…czenie przekaĹşnika wykonawczego R na czas T. Praca cykliczna trwa do momentu wyĹ‚Ä…czenia zasilania U. AUTOMATYKA


AUTOMATICON 2016

' 3 (!&3 * $ ( € ( !$ '

FUNKCJE DODATKOWE Dioda zasilania: Gdy czas nie jest odmierzany, Ĺ›wieci Ĺ›wiatĹ‚em ciÄ…gĹ‚ym. W trakcie odmierzania czasu T dioda pulsuje z okresem 500 ms, przy czym przez 80 % czasu Ĺ›wieci siÄ™, a przez 20 % jest zgaszona. Regulacja wartoĹ›ci ustawionych: WielkoĹ›ci czasu oraz zakresu odczytywane sÄ… w trakcie pracy przekaĹşnika. Nastawione wartoĹ›ci mogÄ… zostać zmodyfikowane w dowolnym momencie. Wyzwalanie: PrzekaĹşnik wyzwalany jest napiÄ™ciem zasilania. Zasilanie: PrzekaĹşnik moĹźe być zasilany napiÄ™ciem staĹ‚ym lub zmiennym 48–63 Hz o wartoĹ›ci 10,8–250 V. Zastosowano programowÄ… kontrolÄ™ napiÄ™cia zasilajÄ…cego i procesor nie rozpocznie pracy, jeĹźeli napiÄ™cie nie osiÄ…gnie progu okoĹ‚o 10 V. W trakcie pracy przekaĹşnika napiÄ™cie zasilajÄ…ce jest caĹ‚y czas monitorowane. Gdy spadnie poniĹźej 9 V na czas dĹ‚uĹźszy niĹź 50 ms, nastÄ…pi reset przekaĹşnika. DziÄ™ki tej opcji czas regeneracji jest programowo ustalony na 50 ms i nie zaleĹźy od tolerancji elementĂłw.

PODSUMOWANIE Bardzo czÄ™sto nie ma potrzeby stosowania w aplikacjach przekaĹşnikĂłw wielofunkcyjnych, ktĂłre sÄ… droĹźsze od jednofunkcyjnych. Zastosowanie mniej zĹ‚oĹźonych moduĹ‚Ăłw elektronicznych, takich jak opisane w artykule przekaĹşniki jednofunkcyjne, pozwala na prostÄ… i taniÄ… realizacjÄ™ potrzebnych funkcji. RELPOL SA

4 *

AUTOMATICON STOISKO D-4 MAPKA NA STRONIE 76

3/2016

R E K L A M A

4 == ‡ * 6;0 7>9E88 N & 4 7> :; <8 >EE0 >?80 # 7> 6; :6 >77 9% * $ $B * 4! %4* '''4 * 4*

95


PRAWO I NORMY

NORMY KOMPATYBILNOŚCI ELEKTROMAGNETYCZNEJ W OBSZARZE AUTOMATYKI I ROBOTYKI PRZEMYSŠOWEJ – CD. W dziedzinie automatyki i ro/ &( 3 K '& L S ( ( * % &!$M!&!" ( %* &/ G! ( % &!$ 34 M %&  $' M$ $ ( G &% G ' ( % L& ( ' !$& * % '& / '  * !&$ 3M! '&% &!$M! / $ * % ' ' 0 (L '&/ &!" ( ' * % '&!" '&* L * % ' 4 FG &!" * '& L K ' L %& $!$ ' &!$M! '&/ '&* L ' $ / $* !$ 5 ' (!3 4 Tadeusz Missala

96

NORMA PODSTAWOWA GRUPY WYROBĂ“W PN-EN 61326-1:2013-06 â€“ wersja angielska WyposaĹźenie elektryczne do pomiarĂłw, sterowania i uĹźytku w laboratoriach – Wymagania dotyczÄ…ce kompatybilnoĹ›ci elektromagnetycznej (EMC) – Część 1: Wymagania ogĂłlne Ta norma jest normÄ… wiodÄ…cÄ… w zakresie kompatybilnoĹ›ci elektromagnetycznej (EMC) w obszarze techniki pomiarowej, urzÄ…dzeĹ„ do sterowania i do stosowania w laboratoriach. WyszczegĂłlniono w niej wymagania odnoszÄ…ce siÄ™ do odpornoĹ›ci na zaburzenia pochodzÄ…ce z zewnÄ…trz rozpatrywanych urzÄ…dzeĹ„ i do emisji zaburzeĹ„ z rozpatrywanych urzÄ…dzeĹ„, tak aby byĹ‚a zapewniona kompatybilność elektromagnetyczna (EMC) na poziomie obecnej wiedzy. Wymagania dotyczÄ… wyposaĹźenia elektrycznego zasilanego z sieci lub baterii napiÄ™ciem niĹźszym niĹź 1000 V prÄ…du przemiennego lub 1500 V prÄ…du staĹ‚ego, albo z obwodu mierzonego. WyposaĹźenie to jest przewidziane do uĹźytku profesjonalnego, w przemyĹ›le procesowym, w przemyĹ›le wytwĂłrczym oraz do uĹźytku edukacyjnego, wĹ‚Ä…czajÄ…c wyposaĹźenie i urzÄ…dzenia komputerowe, a mianowicie do: – pomiarĂłw i badaĹ„, – sterowania, – uĹźytku w laboratoriach,

– wyposaĹźenia dodatkowego przeznaczonego do uĹźytku z wyĹźej wymienionymi (np. wyposaĹźenie do podawania prĂłbek). UrzÄ…dzenia i wyposaĹźenie, ktĂłrych dotyczy omawiana norma sÄ… przeznaczone do stosowania w lokalizacjach przemysĹ‚owych i/lub nieprzemysĹ‚owych, jakimi sÄ… laboratoria. NiektĂłre z nich mogÄ… teĹź być uĹźywane na otwartym powietrzu. UrzÄ…dzenia komputerowe i ich zestawy oraz podobne wyposaĹźenie wchodzÄ…ce w skĹ‚ad urzÄ…dzeĹ„ techniki informatycznej (ITE) i zgodne ze stosownymi normami ITE EMC mogÄ… być stosowane bez dodatkowego badania w systemach objÄ™tych niniejszÄ… częściÄ… IEC 61326, o ile sÄ… odpowiednie do przewidzianego Ĺ›rodowiska elektromagnetycznego. Niniejsza norma, jako norma rodziny wyrobĂłw, ma pierwszeĹ„stwo przed odpowiednimi normami ogĂłlnymi. Omawiana norma dotyczy nastÄ™pujÄ…cych grup wyposaĹźenia: a) wyposaĹźenie elektryczne do pomiarĂłw i badaĹ„, tj. wyposaĹźenie, ktĂłre za pomocÄ… Ĺ›rodkĂłw elektrycznych mierzy, wskazuje lub rejestruje jednÄ… lub kilka wielkoĹ›ci elektrycznych lub nieelektrycznych, a ponadto obejmuje tego rodzaju wyposaĹźenie nie-pomiarowe, jak generatory sygnaĹ‚owe, wzorce pomiarowe, zasilacze i przetworniki, b) wyposaĹźenie elektryczne do sterowania, tj. wyposaĹźenie, ktĂłre steruAUTOMATYKA


PRAWO I NORMY je jedną lub kilkoma wielkościami wyjściowymi, tak aby każda miała żądaną wartość, zadaną przez nastawienie ręczne, przez programowanie miejscowe lub zdalne, albo przez jedną lub kilka zmiennych wejściowych. Obejmuje ono wyposażenie do pomiaru i sterowania procesami przemysłowymi (IPMC), które składa się np. z następujących urządzeń: – sterowników i regulatorów procesowych, – sterowników programowalnych, – zasilaczy do wyposażenia i systemów (centralne lub dedykowane), – wskaźników i rejestratorów analogowych/cyfrowych, – oprzyrządowania procesowego, – przetworników, pozycjonerów, inteligentnych siłowników itd. c) wyposażenie elektryczne laboratoryjne, tj. wyposażenie, które mierzy, wskazuje, monitoruje lub analizuje substancje, albo jest używane do przygotowania materiałów i obejmuje też wyposażenie do diagnostyki in vitro (IVD). To wyposażenie może być używane w obszarach innych niż laboratoria, np. wyposażenie IVD do samotestowania może być używane w gospodarstwie domowym. W niniejszej normie rozpatruje się trzy rodzaje środowiska elektromagnetycznego: – środowisko elektromagnetyczne podstawowe, – środowisko elektromagnetyczne przemysłowe, – środowisko elektromagnetyczne kontrolowane. Zostały opisane odpowiednie wymagania i badania odporności dotyczące każdego ze środowisk. W kategoriach wymagań dotyczących emisji wyposażenie należy klasyfikować do klasy A lub klasy B według wymagań i procedur CISPR 11. Zacytowano odpowiednie wymagania. Termin stabilności – 2016 r. PN-EN 61326-2-x grupuje normy odnoszące się do sprzętu i wyposażenia pomiarowego i laboratoryjnego, którego konstrukcja, właściwości i/lub 3/2016

środowisko pracy wymagają szczególnego, specjalnego podejścia przy badaniach kompatybilności elektromagnetycznej (EMC). Obecnie tych norm jest sześć.

znaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajów i poziomów badania z zamieszczonych w PN-EN 61326-1. Termin stabilności – 2017 r.

PN-EN 61326-2-1:2013-07 – wersja angielska Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-1: Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do czułego wyposażenia badawczego i pomiarowego do zastosowań w środowiskach niechronionych pod względem EMC Przedmiotem niniejszej normy, będącej elementem rodziny norm PN-EN 61326, jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o bardziej szczegółowe omówienie konfiguracji badawczych, warunków pracy i kryteriów jakości odnoszących się do wyposażenia z obwodami pomia-

PN-EN 61326-2-2:2013-07 – wersja angielska Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-2: Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do przenośnego wyposażenia badawczego, pomiarowego i monitorującego do zastosowań w niskonapięciowych systemach rozdzielczych Treścią prezentowanej normy jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o bardziej szczegółowe przedstawienie konfiguracji badanych, warunków pracy i kryteriów jakości odnoszących się do przenośnych przyrządów i/lub wyposażenia objętego załącznikiem A do IEC 61326-1

NORMA ZOBOWIĄZUJE WYTWÓRCĘ DO OKREŚLENIA ŚRODOWISKA, W KTÓRYM WYRÓB JEST PRZEZNACZONY DO STOSOWANIA I WYBRANIA ODPOWIEDNIEGO ZESTAWU RODZAJÓW I POZIOMÓW BADANIA Z PODANYCH W PN-EN 61326-1. rowymi i testowymi (tak wewnętrznymi, jak i/lub zewnętrznymi względem wyposażenia), które zgodnie ze specyfikacją wytwórcy nie są chronione pod względem EMC z powodów eksploatacyjnych i/lub funkcjonalnych. Do urządzeń i wyposażenia, którego dotyczy prezentowana norma należą m.in. oscyloskopy, analizatory logiczne, analizatory widma, analizatory sieci, przyrządy analogowe, multimetry cyfrowe (DMM) i systemy testowania na płytach drukowanych. W tych przypadkach norma zobowiązuje Wytwórcę do określenia środowiska, w którym wyrób jest prze-

stosowanego do badania, pomiarów lub monitorowania środków ochronnych w niskonapięciowych systemach rozdzielczych i zasilanego z baterii i/lub z obwodów mierzonych. Wśród takich przyrządów i wyposażenia są m.in. detektory napięcia, testery izolacji, testery ciągłości uziemienia, testery rezystancji uziemienia, testery pętli impedancyjnej, „testery prądów szczątkowych” (RCD-testers) i wskaźniki kolejności faz, zgodnie z definicjami zamieszczonymi w normie PN-EN 61557-1:2009, Bezpieczeństwo elektryczne w niskonapięciowych sieciach elektroenergetycznych o napięciach przemiennych 97


PRAWO I NORMY do 1000 V i stałych do 1500 V – Urządzenia przeznaczone do sprawdzania, pomiarów lub monitorowania środków ochronnych – Część 1: Wymagania ogólne. Należy zauważyć, że szczególne wymagania EMC dotyczące urządzeń do monitorowania stanu izolacji (objętych przez PN-EN 61557-8) i do lokalizacji uszkodzenia izolacji w sieciach IT (PN-EN 61557-9) są podane w IEC 61326-2-4. Norma zobowiązuje Wytwórcę do określenia środowiska, w którym wyrób jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajów i poziomów badania podanych w PN-EN 61326-1. Termin stabilności – 2017 r. PN-EN 61326-2-3:2013-06 – wersja angielska Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-3: Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do przetworników ze zintegrowanym lub oddalonym dopasowaniem sygnałów Treść tej części normy uzupełnienia normę podstawową PN-EN 61326-1 o informacje związane z badaniem przetworników pomiarowych. Podano bardziej szczegółowo konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do przetworników ze zintegrowanym lub oddalonym dopasowaniem sygnałów. Niniejsza norma dotyczy tylko przetworników, których zasada działania jest związana z ich zdolnością do przetwarzania, za pomocą dodatkowego źródła energii, wielkości nieelektrycznych na odpowiednie do procesu sygnały elektryczne i do doprowadzenia sygnałów do jednego lub kilku wyjść. Niniejsza norma obejmuje też przetworniki do pomiaru wielkości elektrochemicznych i biologicznych. Przetworniki, których dotyczy norma mogą być zasilane napięciem prądu stałego lub prądu przemiennego 98

i/lub z baterii, bądź z wewnętrznego źródła zasilania. Omawiana norma odnosi się do przetworników składających się co najmniej z następujących elementów: – jednego lub kilku elementów do przetworzenia wielkości wejściowej nieelektrycznej na wielkość elektryczną, – sprzężenia transmisyjnego do przekazania wielkości elektrycznej do składnika do dopasowania sygnału, – jednostki dopasowania sygnału konwertującej sygnał elektryczny naturalny na sygnał elektryczny odpowiedni do procesu, – obudowy do osłonięcia wszystkich wymienionych składowych lub ich części. Ponadto przetworniki, których dotyczy niniejsza norma mogą mieć, zależnie od zakresu zastosowań, także następujące elementy: – jednostkę komunikacji i sterowania, – wyświetlacz, – elementy sterownicze typu klucze, przyciski, przełączniki itp. – sygnały wyjściowe przetwornika (np. wyjścia przełączników, wyjścia alarmów itp.), – elementy dopasowania sygnałów, które mogą być zintegrowane lub oddalone. Norma zobowiązuje Wytwórcę do określenia środowiska, w którym wyrób jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajów i poziomów badania z podanych w PN-EN 61326-1. Wymagania dodatkowe i wyjątki dotyczące konkretnych typów przetworników są zamieszczone w załącznikach do niniejszej normy. Termin stabilności – 2017 r. PN-EN 61326-2-4:2013-06 – wersja angielska Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-4: Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki

pracy i kryteria jakości odnoszące się do urządzeń do monitorowania stanu izolacji w sieciach według IEC 61557-8 i urządzeń do lokalizacji uszkodzenia izolacji w sieciach według IEC 61557-9 Treścią tej części jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o przedstawienie bardziej szczegółowo konfiguracji badanych, warunków pracy i kryteriów jakości odnoszących się do wyposażenia do: – monitorowania izolacji zgodnie z PN-EN 61557-8, – lokalizacji uszkodzeń izolacji zgodnie z PN-EN 61557-9, stosowanych w sieciach wymienionych w tytule normy. Niniejsza norma ma zastosowanie do urządzenia monitorowania izolacji i systemów lokalizacji uszkodzeń izolacji przyłączonych na stałe lub czasowo do sieci rozdzielczej. Termin stabilności – 2017 r. PN-EN 61326-2-5:2013-07 – wersja angielska Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-5: Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do urządzeń z interfejsami magistrali komunikacyjnej według IEC 61784-1 Treścią prezentowanej normy jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o bardziej szczegółowe zagadnienia badania EMC urządzeń obiektowych z magistralą fieldbus. Norma dotyczy tylko interfejsu fieldbus zainstalowanego w urządzeniach obiektowych przeznaczonych do sterowania procesami i do pomiarów w procesach. Prezentowana norma obejmuje urządzenia obiektowe z interfejsem zgodnym z IEC 61784-1, CP 3/2 i CP 1/1, zdefiniowanymi w IEC 61784. Norma IEC 61784-1 podaje zbiór szczegółowych profili protokołów komunikacyjnych opartych na IEC 61158. Inne magistrale fieldbus w niej wymienione mogą AUTOMATYKA


PRAWO I NORMY zostać wĹ‚Ä…czone do przyszĹ‚ych wydaĹ„ prezentowanej normy. Norma zobowiÄ…zuje WytwĂłrcÄ™ do okreĹ›lenia Ĺ›rodowiska, w ktĂłrym wyrĂłb jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajĂłw i poziomĂłw badania z zamieszczonych w PN-EN 61326-1. Termin stabilnoĹ›ci – 2017 r. PN-EN 61326-2-6:2013-08 â€“ wersja angielska WyposaĹźenie elektryczne do pomiarĂłw, sterowania i uĹźytku w laboratoriach – Wymagania dotyczÄ…ce kompatybilnoĹ›ci elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-6: Wymagania szczegółowe – WyposaĹźenie medyczne do diagnostyki in-vitro (IVD) TreĹ›ciÄ… tej części normy jest uzupeĹ‚nienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o okreĹ›lenie minimalnych wymagaĹ„ w zakresie odpornoĹ›ci i emisji wynikajÄ…cych z koniecznoĹ›ci zachowania kompatybilnoĹ›ci elektromagnetycznej (EMC) wyposaĹźenia medycznego do diagnostyki in vitro, przy wziÄ™ciu pod uwagÄ™ szczegółów i specjalnych aspektĂłw budowy i zastosowaĹ„ tego wyposaĹźenia elektrycznego i Ĺ›rodowisk elektromagnetycznych jego pracy. Termin stabilnoĹ›ci – 2017 r. PN-EN 61326-3-x grupuje normy odnoszÄ…ce siÄ™ do sprzÄ™tu i wyposaĹźenia pomiarowego i do sterowania przeznaczonego do realizacji funkcji bezpieczeĹ„stwa – bezpieczeĹ„stwa funkcjonalnego wedĹ‚ug pakietu PN-EN 61508. PN-EN 61326-3-1:2010 – wersja polska WyposaĹźenie elektryczne do pomiarĂłw, sterowania i uĹźytku w laboratoriach – Wymagania dotyczÄ…ce kompatybilnoĹ›ci elektromagnetycznej (EMC) – Część 3-1: Wymagania odpornoĹ›ci dotyczÄ…ce systemĂłw zwiÄ…zanych z bezpieczeĹ„stwem i wyposaĹźenia przeznaczonego do wypeĹ‚niania funkcji zwiÄ…zanych z bezpieczeĹ„stwem (bezpieczeĹ„stwo funkcjonalne) – OgĂłlne zastosowania przemysĹ‚owe 3/2016

TreĹ›ciÄ… omawianej normy jest uzupeĹ‚nienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o wymagania kompatybilnoĹ›ci magnetycznej odnoszÄ…ce siÄ™ do wyposaĹźenia zwiÄ…zanego z bezpieczeĹ„stwem i realizujÄ…cego zadania bezpieczeĹ„stwa funkcjonalnego wedĹ‚ug wymagaĹ„ pakietu norm PN-EN 61508, zaprezentowanych poprzednio, pracujÄ…cego w typowym Ĺ›rodowisku przemysĹ‚owym. Przedstawiono wymagania odnoszÄ…ce siÄ™ do emisji zaburzeĹ„ i odpornoĹ›ci na zaburzenia, wprowadzono klasÄ™ odpornoĹ›ci FS (Functional Safety), okreĹ›lono kryteria speĹ‚nienia postawionych wymagaĹ„ i warunki uznania badaĹ„ za dajÄ…ce wynik negatywny. Wprowadzone w tej normie podwyĹźszone poziomy badania sÄ… opracowane na podstawie naj-

nia odpornoĹ›ci dotyczÄ…ce systemĂłw zwiÄ…zanych z bezpieczeĹ„stwem i wyposaĹźenia przeznaczonego do wypeĹ‚niania funkcji zwiÄ…zanych z bezpieczeĹ„stwem (bezpieczeĹ„stwo funkcjonalne) – Zastosowania przemysĹ‚owe w skonkretyzowanym Ĺ›rodowisku elektromagnetycznym TreĹ›ciÄ… omawianej normy jest uzupeĹ‚nienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o wymagania kompatybilnoĹ›ci magnetycznej odnoszÄ…ce siÄ™ do wyposaĹźenia zwiÄ…zanego z bezpieczeĹ„stwem i realizujÄ…cego zadania bezpieczeĹ„stwa funkcjonalnego wedĹ‚ug wymagaĹ„ pakietu norm PN-EN 61508, zaprezentowanych poprzednio, pracujÄ…cego w skonkretyzowanym Ĺ›rodowisku przemysĹ‚owym. DoĹ›wiadczenia eksploatacyjne w obiektach przemysĹ‚u procesowego

 „DOĹšWIADCZENIA EKSPLOATACYJNE W OBIEKTACH PRZEMYSĹ U PROCESOWEGO WSKAZAĹ Y, ĹťE W NIEKTĂ“RYCH PRZYPADKACH MOĹťNA ZĹ AGODZIĆ WYMAGANIA EMC ZE WZGLĘDU NA WĹ AĹšCIWOĹšCI ELEKTROMAGNETYCZNE ICH ĹšRODOWISKA.â€? wyĹźszych poziomĂłw zaburzeĹ„, jakich moĹźna oczekiwać w typowym Ĺ›rodowisku przemysĹ‚owym. Ze wzglÄ™dĂłw praktycznych nie sÄ… one przypisane do poziomĂłw nienaruszalnoĹ›ci bezpieczeĹ„stwa SIL. Norma zobowiÄ…zuje WytwĂłrcÄ™ do okreĹ›lenia Ĺ›rodowiska, w ktĂłrym wyrĂłb jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajĂłw i poziomĂłw badania z zamieszczonych w PN-EN 61326-3-1. Termin stabilnoĹ›ci – 2017 r. Norma jest w trakcie przeglÄ…du. PN-EN 61326-3-2:2010 – wersja polska WyposaĹźenie elektryczne do pomiarĂłw, sterowania i uĹźytku w laboratoriach – Wymagania dotyczÄ…ce kompatybilnoĹ›ci elektromagnetycznej (EMC) – Część 3-2: Wymaga-

wskazaĹ‚y, Ĺźe w niektĂłrych przypadkach moĹźna zĹ‚agodzić wymagania EMC ze wzglÄ™du na wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci elektromagnetyczne ich Ĺ›rodowiska. Przedstawiono wymagania odpornoĹ›ci dotyczÄ…ce systemĂłw zwiÄ…zanych z bezpieczeĹ„stwem oraz przykĹ‚ady zastosowania przemysĹ‚owego w skonkretyzowanym Ĺ›rodowisku elektromagnetycznym. Norma zobowiÄ…zuje WytwĂłrcÄ™ do okreĹ›lenia Ĺ›rodowiska, w ktĂłrym wyrĂłb jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajĂłw i poziomĂłw badania z zamieszczonych w PN-EN 61326-1. Termin stabilnoĹ›ci – 2016 r. Norma jest w trakcie przeglÄ…du. [ ) "#* )$9( "(( 0 $ %& '& & % &( % '

99


RYNEK

ROBOTY

W BRANŝY LIFE SCIENCE ZBYTECZNY LUKSUS CZY „MUST HAVE� DZISIEJSZYCH CZASÓW? ' K0 L $ $ M / K '0 !$ @ % ! * )" ;8 * ( $ 3 0 L $ 3 3 L * $ M &4 ( * !

$K $ % &!$ &!"0 $ K( $!$ 3 / G! 3 ( GS ' !" * ( '0 * ' K * $&!3 G' ' ' !$ $ ( 3 %& &( ' $* &!"4 $' 3 @ %& ! * )" 0 $ ( $ ' 2 '&% %&G * (!3 $ % $ % &G( ' %0 K ' ( % (!3 ) %/ $ M

M9,' ( ' (M0 S* !3 (M 4 / ! ) * ! * / & $% ' ( 4

100

Firma dziaĹ‚a od 1945 r. Czy to byĹ‚ trudny moment na rozpoczÄ™cie nowej dziaĹ‚alnoĹ›ci? Magdalena Dernoga-Kwiatkowska: Wbrew pozorom rok 1945 w Polsce to okres zapowiedzi lepszego jutra. W obywatelach obudziĹ‚y siÄ™ nadzieje na odrodzenie ekonomiczne kraju, a duĹźa część z nich prĂłbowaĹ‚a siĹ‚ we wĹ‚asnych biznesach. WĹ‚aĹ›nie w tym czasie w Nowym TomyĹ›lu powstaĹ‚a Fabryka NarzÄ™dzi Chirurgicznych Chifa. Firma od poczÄ…tku odnosiĹ‚a sukcesy, poniewaĹź zaledwie po kilku latach dziaĹ‚alnoĹ›ci zaczęła eksportować swĂłj towar do Niemiec, a w późniejszym czasie do StanĂłw Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Japonii, Francji oraz WĹ‚och. W 2002 r. otworzyliĹ›my pierwszÄ… stacjÄ™ dializ B. Braun Avitum Poland (obecnie mamy ich 18 na terenie caĹ‚ej Polski), a w 2009 r. szpital rehabilitacyjno-ortopedyczny Ortopedicum w Krakowie, gdzie leczeni byli m.in. znani polscy sportowcy. P R O M O C J A

Firma to nie tylko produkcja, ale rĂłwnieĹź inwestycje w pracownikĂłw‌ MD-K: DokĹ‚adnie. Dla naszych pracownikĂłw – zarĂłwno biurowych, jak i produkcyjnych – organizujemy na terenie zakĹ‚adu lekcje jÄ™zykĂłw obcych na róşnych poziomach zaawansowania, dofinansowujemy studia, szkolenia, udziaĹ‚ w sympozjach czy konferencjach. PostawiliĹ›my rĂłwnieĹź na rozwĂłj zawodowego ksztaĹ‚cenia dualnego, bowiem od ponad 50 lat dziaĹ‚a u nas szkoĹ‚a przyzakĹ‚adowa. Uczniowie ksztaĹ‚cÄ… siÄ™ w zawodzie Ĺ›lusarz, a specjalność to Ĺ›lusarz narzÄ™dziowy. W Zespole Szkół Zawodowych im. Staszica w Nowym TomyĹ›lu przekazywana jest wiedza teoretyczna, ogĂłlna i zawodowa, a zajÄ™cia praktyczne odbywajÄ… siÄ™ w naszym zakĹ‚adzie – w warsztatach szkolnych i na wydziaĹ‚ach produkcyjnych. DziÄ™ki współpracy z NiemieckÄ… IzbÄ… PrzemysĹ‚owo-HandlowÄ… oraz niemieckÄ… firmÄ… Aesculap z Tuttlingen realizowany jest dodatkowy miesiÄ™czny kurs dla wybraAUTOMATYKA


RYNEK nych uczniĂłw, ktĂłry umoĹźliwia zdobycie wiedzy wedĹ‚ug standardĂłw niemieckich i w efekcie otrzymanie niemieckiego certyfikatu. MyĹ›lÄ™, Ĺźe jest to korzystne zarĂłwno dla nas, poniewaĹź zyskujemy wyspecjalizowanych pracownikĂłw, jak i dla mĹ‚odych osĂłb, ktĂłre podczas nauki otrzymujÄ… wynagrodzenie, a po ukoĹ„czeniu szkoĹ‚y majÄ… zagwarantowanÄ… u nas pracÄ™. Znajdujemy siÄ™ w zakĹ‚adzie w Nowym TomyĹ›lu. Czy mogĹ‚aby Pani powiedzieć, jakie produkty sÄ… wytwarzane w wielkopolskim oddziale? MD-K: Nasza firma Aesculap Chifa w Nowym TomyĹ›lu od koĹ„ca lat 90. naleĹźy do miÄ™dzynarodowego koncernu B. Braun Melsungen. Mamy pięć dziaĹ‚Ăłw produkcyjnych: mikrochirurgia, chirurgia kostna i weterynaria, chirurgia ogĂłlna i protetyka, kleszczyki oraz noĹźyczki. W ich obrÄ™bie produkujemy wysokiej jakoĹ›ci narzÄ™dzia medyczne, ktĂłre znajdujÄ… zastosowanie we wszystkich dziaĹ‚ach chirurgii, endoskopii, anestezjologii czy stomatologii. W 2004 r. uruchomiliĹ›my nasz najliczniejszy, najbardziej dochodowy i sfeminizowany dziaĹ‚ – kardiologii. Tu produkujemy m.in. cewniki, zestawy angiograficzne, hemodynamiczne oraz chirurgiczne.

4 / " + ! !

Przez skromność nie wspomniaĹ‚a Pani o wielkoĹ›ci produkcji, a uwaĹźam, Ĺźe jest siÄ™ czym chwalić. MogĹ‚aby Pani zdradzić, na jakim poziomie ona siÄ™ ksztaĹ‚tuje? MD-K: W zeszĹ‚ym roku wyprodukowaliĹ›my ponad 1 348 000 narzÄ™dzi chirurgicznych oraz 4 796 000 zestawĂłw i wyrobĂłw kardiologicznych, ktĂłre tak jak wczeĹ›niej wspomniaĹ‚am, sÄ… eksportowane na caĹ‚y Ĺ›wiat. Pracuje u nas prawie 2000 osĂłb oraz 155 uczniĂłw. Czy przy tak specjalistycznej produkcji automatyzacja jest niezbÄ™dna? Tomasz OnyĹ›kow: MogÄ™ odpowiedzieć Pani na to pytanie podajÄ…c statystyki. Przy produkcji przetwornikĂłw ciĹ›nienia Combitrans, za ktĂłrÄ… jestem odpowiedzialny, wydajność produkcji rÄ™cznej osiÄ…gaĹ‚a 215 sztuk na zmianÄ™. Automatyczna linia produkcyjna, bez wykorzystania robotĂłw, to juĹź 1000 sztuk na zmianÄ™, natomiast peĹ‚na wy3/2016

) $ / % * ' $ &% $ * (!3K $ ' ' " % & % !$ &!"

Â… / &$ ' * ( 3M! $ '& " % & % !$

/ '&( $& &' & ' * ! * !&$&3 '

101


RYNEK $ ' ( ' $&3 * % ! G ( '

Stanowisko zrobotyzowane w Pana dziale to imponujÄ…ca cela z trzema robotami. Czy mĂłgĹ‚by Pan pokrĂłtce opowiedzieć, za co odpowiedzialne sÄ… roboty na tej linii produkcyjnej? TO: Aplikacja zrobotyzowana stworzona zostaĹ‚a przez firmÄ™ Schmiedt&Schmider, ktĂłra wykorzystaĹ‚a trzy roboty Mitsubishi Melfa RV6S. Produktem finalnym tej linii produkcyjnej jest przetwornik do inwazyjnego pomiaru ciĹ›nienia krwi. W jego produkcjÄ™ zaangaĹźowane sÄ… trzy roboty, z ktĂłrych kaĹźdy jest odpowiedzialny za inne zadanie. Robot na poczÄ…tku stanowiska pobiera i przenosi komponenty oraz odpowiednio je montuje w gniazdach. Odbywa siÄ™ tu takĹźe precyzyjne dozowanie kleju na bardzo maĹ‚ej powierzchni. Na drugiej zrobotyzowanej stacji robot pobiera czujniki, przenosi je do dozownika pasty lutowniczej, gdzie wykonujÄ…c seriÄ™ krĂłtkich, dokĹ‚adnych ruchĂłw pokrywa cztery nóşki ukĹ‚adu pastÄ…. Precyzja i powtarzalność ruchĂłw, jakÄ… wykonujÄ… podczas dozowania roboty RV6S, przekĹ‚ada siÄ™ w kolejnym cyklu na jakość lutowania podzespoĹ‚Ăłw. Na tym etapie kaĹźdy element poddawany jest kontroli wizyjnej w celu spraw102

Tym bardziej, Ĺźe caĹ‚y proces musi odbywać siÄ™ w odpowiednich warunkach‌ TO: Zgadza siÄ™. Nasza produkcja odbywa siÄ™ w pomieszczeniach czystych klasy C oraz D. Przetwornik Combitrans to bazowy skĹ‚adnik setĂłw hemodynamicznych, ktĂłre sÄ… zestawami jednorazowego uĹźytku na potrzeby angiografii, hemodynamiki czy chirurgii, tak wiÄ™c musimy mieć pewność, Ĺźe wszystkie zasady sÄ… rygorystycznie przestrzegane. DziÄ™ki zastosowaniu robotĂłw w procesie produkcyjnym wiemy, Ĺźe jest to skuteczne, poniewaĹź speĹ‚nione sÄ… wszystkie warunki dotyczÄ…ce pomieszczeĹ„ czystych. JeĹ›li miaĹ‚by Pan opisać w trzech sĹ‚owach, dlaczego warto wdraĹźać roboty w procesach produkcyjnych, to byĹ‚yby to.. TO: Hmm‌ wydajność, precyzyjna powtarzalność i jakość. MusiaĹ‚em dodać czwarte sĹ‚owo, poniewaĹź wszystkie te przymioty sÄ… rĂłwnie waĹźne w procesie produkcji. Pięć lat temu otworzyli PaĹ„stwo nowy zakĹ‚ad w Radzyniu Podlaskim. Czy wynika to z wiÄ™kszego zapotrzebowania na sprzÄ™t medyczny?

MD-K: Z roku na rok mamy coraz wiÄ™cej zamĂłwieĹ„, dlatego doszliĹ›my do wniosku, Ĺźe naleĹźy otworzyć nowy zakĹ‚ad w Polsce. WybraliĹ›my LubelszczyznÄ™ ze wzglÄ™du na duĹźe zapotrzebowanie rynku na nowe zakĹ‚ady w tym regionie. MyĹ›lÄ™, Ĺźe popyt na tego typu artykuĹ‚y jest wciÄ…Ĺź na podobnym poziomie, jednak lekarze przywiÄ…zujÄ… coraz wiÄ™kszÄ… wagÄ™ do jakoĹ›ci produktĂłw. Nie chcÄ… ponosić odpowiedzialnoĹ›ci za wadliwość narzÄ™dzi, z ktĂłrych korzystajÄ…. Tak jak wspomniaĹ‚am, wyroby kardiologiczne i zestawy wykonane sÄ… w sterylnych warunkach i wszystkie sÄ… poddawane kontroli. Wysoka jakość narzÄ™dzi medycznych to przede wszystkich zasĹ‚uga zautomatyzowanej oraz zrobotyzowanej linii produkcyjnej, dziÄ™ki ktĂłrej nasze produkty mogÄ… być wytwarzane precyzyjnie. DziÄ™kujÄ™ za rozmowÄ™! Paulina Misterska ( * ! ( ) %% ! * %

MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V. $ ' ! 4 , ( ' ( ?8 6E98>6 ! 4 =E 6:; 7? 88 # =E 6:; 7? 8=

AUTOMATICON STOISKO B-14/C-11, PARKING MAPKA NA STRONIE 76

AUTOMATYKA

4 / " + ! !

dajność zautomatyzowanej oraz zrobotyzowanej linii produkcyjnej ksztaĹ‚tuje siÄ™ na poziomie 2100 sztuk. Liczby mĂłwiÄ… same za siebie – modernizacja linii produkcyjnej to zawsze inwestycja z pewnym zwrotem kosztĂłw.

dzenia poprawnoĹ›ci dozowania pasty lutowniczej. Trzeci robot instaluje ostatnie podzespoĹ‚y do zestawu, a nastÄ™pnie sortuje i wydaje gotowy produkt. WaĹźne jest to, Ĺźe kaĹźdy gotowy przetwornik jest poddawany kilkustopniowej inspekcji, dziÄ™ki temu mamy 100 % pewność, Ĺźe dziaĹ‚a bez zarzutu.


Centrum Szkoleniowe PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa, tel. 22 87 40 194 lub 223 e-mail: cspiap@piap.pl www.przemysl.piap.pl

Centrum Szkoleniowe PIAP

Profesjonalne szkolenia dla przemysłu i kadry inżynierskiej Podnoszenie kwalifikacji personelu w przemyśle jest istotnym elementem konkurencyjności przedsiębiorstw produkcyjnych. Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP oferuje wyspecjalizowane szkolenia dla przedsiębiorstw produkcyjnych prowadzone przez inżynierów-praktyków.

Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP od 1965 roku, na rynku polskim i zagranicznym, wdraża rozwiązania oparte na najnowszych technologiach z dziedziny robotyki, automatyki i technik pomiarowych. Obok głównej specjalizacji – robotyki przemysłowej – uznanie Instytutowi przynoszą opracowania z zakresu automatyki i systemów bezpieczeństwa. Efekty prac badawczo-rozwojowych prowadzonych w PIAP znajdują swoich odbiorców zarówno wśród polskich, jak i zagranicznych partnerów komercyjnych i publicznych. PIAP bierze czynny udział w międzynarodowych projektach naukowych i badawczych, realizowanych w ramach programów finansowanych ze środków Unii Europejskiej. Centrum Szkoleniowe PIAP oferuje szkolenia z zakresu: • Roboty przemysłowe – programowanie i obsługa robotów: ABB, FANUC, KUKA. • Oznakowanie CE – praktyczne podejście do oznakowania CE w przedsiębiorstwach produkcyjnych w obszarze automatyki i robotyki. • Prototypowanie – od koncepcji, przez projekt do wykonania. • Zarządzanie bezpieczeństwem w zakładzie produkcyjnym – wprowadzanie profesjonalnego systemu zarządzania bezpieczeństwem w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Najwyższej klasy kadra inżynierska i naukowa oraz najnowocześniejsza infrastruktura techniczna pozwalają wprowadzić na polski rynek pierwsze w pełni wyspecjalizowane i profesjonalne szkolenia w zakresie inżynierii. Centrum Szkoleniowe PIAP w pełnym zakresie zaspokaja stale rosnące potrzeby przemysłu w zakresie najnowszych technologii i rozwiązań technicznych. Marka i pozycja PIAP, jako lidera rynku w zakresie badań nad najnowocześniejszymi rozwiązaniami technicznymi, daje Państwu gwarancję otrzymania aktualnej i rzetelnej wiedzy. Więcej informacji oraz pełna oferta szkoleń na stronie www.przemysl.piap.pl


RYNEK

PRZETWORNICA CZĘSTOTLIWOĹšCI DLA WIND DANFOSS VLT LIFT DRIVE LD302 Z &% $ 3 ' $&!" $' M$ 5 *K '&!" 3 * $ ' ! !$K ' G! * $ $ !$ * ( !3 sterowania windami, schodami $ !" ( % !" %&% 4

P

rzetwornica Lift Drive LD302 oparta jest na technologii VLT Automation Drive. To sprawdzona konstrukcja, ktĂłra umoĹźliwiĹ‚a innowacyjnÄ… adaptacjÄ™ sterowania napÄ™dem dla branĹźy technik dĹşwigowych.

KONSTRUKCJA DAJÄ„CA WIELE MOĹťLIWOĹšCI LD302 ma dwa regulatory prÄ™dkoĹ›ci. Pierwszy z regulatorĂłw umoĹźliwia ustawianie prÄ™dkoĹ›ci poczÄ…tkowej potrzebnej przy rozruchu silnika, a tym samym przy starcie kabiny windowej, drugi z ukĹ‚adĂłw regulacji zapewnia komfort jazdy podczas podróşowania pasaĹźerĂłw w kabinie. Sterowanie prÄ™dkoĹ›ciÄ… obrotowÄ… silnika moĹźe odbywać siÄ™ w pÄ™tli otwartej, jak i zamkniÄ™tej ukĹ‚adu regulacji z wykorzystaniem enkodera absolutnego lub inkrementalnego. Tradycyjny ukĹ‚ad sterowania napÄ™dem windy moĹźe zostać uproszczony przez konstruktora. Przetwornica pozwala na sterowanie bezpoĹ›rednie silnika z wyĹ‚Ä…czeniem udziaĹ‚u stycznikĂłw poĹ›redniczÄ…cych. Jest to moĹźliwe dziÄ™ki uzyskaniu przez firmÄ™ Danfoss odpowiedniego certyfikatu TĂœV. Przetwornica LD302 pozwala na opcjonalne zasilenie jej z jednej fazy 230 V, dziÄ™ki czemu moĹźliwe jest wykorzystanie UPS-a w przypadku awarii gĹ‚Ăłwnego toru zasilania trĂłjfazowego. LD302 zasilona napiÄ™ciem 230 V umoĹźliwia peĹ‚ne sterowanie ruchem kabiny oraz speĹ‚nia wymogi bezpieczeĹ„stwa w przypadku awarii gĹ‚Ăłwnego zasilania.

KOMUNIKACJA BEZ BARIER Firma przekazuje do testowania rĂłwnieĹź moduĹ‚ komunikacyjny z wykorzystaniem RS-485 oraz protokoĹ‚u DCP (ang. Drive Control and Position Protocol). Zaimplementowany protokół umoĹźliwia 104

P R O M O C J A

AUTOMATYKA


RYNEK IDENTYFIKATOR PRZEDZIAŠPARAMETRY 0 t0–t2 19.55–19.57 19.32 1 t1–t2 2 t2–t3 19.30 3 t3–t4 19.33 4 t4–t5 19.21 5 t5–t6 19.34 6 t6–t7 19.31 7 t7–t8 19.35 8 t8–t9 9 t9–t10 19.19

wykorzystanie trzech trybĂłw: pierwszy otwiera jedynie kanaĹ‚ komunikacyjny, drugi jest wykorzystywany wĂłwczas, kiedy przetwornica współpracuje z enkoderem inkrementalnym, a ostatni zawiera zbiĂłr komunikatĂłw do wykorzystania podczas pracy przetwornicy z enkoderem absolutnym. Komunikacja odbywa siÄ™ w trybie transmisji semi-duplex w 15 ms cyklach w trybie master/follower (master – sterownik zewnÄ™trzny, follower – przetwornica).

DODATKOWE FUNKCJE

OPIS linia startu „jerkâ€? przyĹ›pieszenie przyĹ›pieszenie „jerkâ€? V4 â€“ prÄ™dkość nominalna hamowanie „jerkâ€? zwalnianie „run in jerkâ€? prÄ™dkość poziomowania V0 linia zatrzymania

W celach testowych wykonano makietÄ™ windy. Uproszczony schemat sterowania zostaĹ‚ przedstawiony na rysunku. W makiecie umieszczono trzy przystanki oraz hamulec. Odpowiedni algorytm pracy zostaĹ‚ zaszyty w sterowniku PLC, ktĂłry steruje kierunkiem jazdy oraz realizuje funkcje przywoĹ‚ania windy. Ĺ Ä…czniki S1, S2, S3 odpowiadajÄ… za funkcje przyciskĂłw przywoĹ‚ania windy na przystankach. SygnaĹ‚y z kontaktronĂłw k1, k2, k3 wskazujÄ…, na ktĂłrym z przystankĂłw znajduje siÄ™ winda. Poprzez wejĹ›cia

32 i 33 w przetwornicy moĹźna oddziaĹ‚ywać na kierunek poruszania siÄ™ windy. ModuĹ‚ M1 speĹ‚nia zadanie wyĹ›wietlania osiÄ…ganych przez kabinÄ™ piÄ™ter oraz generuje gong na przystankach. W celach testowych model windy wyposaĹźono w przeĹ‚Ä…cznik S4, ktĂłry symuluje przeĹ‚Ä…czanie ukĹ‚adu w tryb awaryjnego zasilania. PrÄ™dkość jazdy wybierano poprzez wejĹ›cia X57 przetwornicy. UstawiajÄ…c odpowiednio parametry z grupy 19 przedstawione w tabeli, uzyskano pĹ‚ynnÄ… jazdÄ™ windy oraz bardzo precyzyjnÄ… pozycjÄ™ przystankowÄ…. Start oraz zatrzymanie windy przy dobrze ustawionych parametrach odbywa siÄ™ bez szarpnięć. Winda pracuje sprawnie rĂłwnieĹź po przeĹ‚Ä…czeniu przeĹ‚Ä…cznika S4 na tryb zasilania awaryjnego.

WSPĂ“Ĺ PRACA Firma Danfoss naleĹźy do niekwestionowanych liderĂłw branĹźy napÄ™dowej. Od lat nazwa VLT okreĹ›la przetwornice

UĹźytkownicy znajÄ…cy produkty oferty napÄ™dowej firmy Danfoss znajdÄ… w tym urzÄ…dzeniu menu, ktĂłre w znacznej mierze przypomina menu pozostaĹ‚ych przetwornic. LD302 zawiera jednak w sobie dodatkowe, unikalne parametry przeznaczone dla technik dĹşwigowych, m.in.: − zachowanie podczas zatrzymania: opóźnienie zamkniÄ™cia hamulca, „wygaszanieâ€? momentu obrotowego itp., − ustawienia dla regulatorĂłw prÄ™dkoĹ›ci poczÄ…tkowej oraz „operacyjnejâ€? (docelowej, z jakÄ… podróşuje pasaĹźer po wystartowaniu windy), − ustawienia prÄ™dkoĹ›ci nominalnej, poziomowania, jazdy inspekcyjnej itp., − ustawienia krzywej ruchu (rampy czasowej) – m.in. moĹźliwość ustawienia „jerkâ€?-Ăłw przy starcie zarĂłwno dla prÄ™dkoĹ›ci, jak i przyĹ›pieszeĹ„, czas startu oraz przyĹ›pieszenie i prÄ™dkość poczÄ…tkowa.

4

NA MIARĘ KOMFORTU Przetwornica z caĹ‚Ä… pewnoĹ›ciÄ… speĹ‚ni wymogi stawiane współczeĹ›nie kryteriom sterowania dĹşwigami pionowymi – zarĂłwno w aplikacjach, ktĂłrym stawiane sÄ… wysokie wymagania pasaĹźerĂłw w zakresie komfortu jazdy, jak i w prostych aplikacjach wind towarowo-osobowych. 3/2016

105


18 – 20.10.2016

RYNEK

Międzynarodowe Targi Spawalnicze

&]RäRZH WDUJL VSDZDOQLF]H Z ĈURGNRZR ZVFKRGQLHM (XURSLH

.* $!$ & !" % ' ' M

7$5*20 72:$5=<6=<

.RQIHUHQFMD 6SDZDOQLF]D SRG KDVäHP 7HFKQRORJLH ;;, ZLHNX 2UJDQL]DWRU ,QVW\WXW 6SDZDOQLFWZD

www.expowelding.pl

$( * K ( G! ' & * !$ !" % K $& * K %

czÄ™stotliwoĹ›ci i softstarty o najlepszych parametrach technicznych, najwyĹźszej niezawodnoĹ›ci i funkcjonalnoĹ›ci. NapÄ™dy VLT pracujÄ… w aplikacjach na caĹ‚ym Ĺ›wiecie, a Danfoss ma najbardziej rozbudowanÄ… sieć doĹ›wiadczonych specjalistĂłw i partnerĂłw z zakresu techniki napÄ™dowej. Testy przeprowadziĹ‚a firma Jadan z WrocĹ‚awia, ktĂłra jako Autoryzowany Dystrybutor i Partner Serwisowy współpracuje z Danfoss od ponad 10 lat. Na şyczenie klienta Jadan realizuje kompleksowÄ… obsĹ‚ugÄ™: od projektu aş po realizacjÄ™ i uruchomienie. Zapewnia profesjonalne wsparcie techniczne i serwis. Szczegółowe informacje dotyczÄ…ce przetwornic czÄ™stotliwoĹ›ci VLT i innych produktĂłw oferty Danfoss Drives moĹźna znaleźć na stronie internetowe www. danfoss.pl/napedy.

Salon Robotyzacji i Automatyzacji

DANFOSS POLAND Sp. z o.o. 4 )" $ ' ( ?0 8?9>E? _ $ ( $ ' !( 4 EE ;?? 87 7>0 # EE ;?? 8; 8= 9% B 4* '''4 4*

tereny targowe: Expo Silesia ul. Braci Mieroszewskich 124 41-219 Sosnowiec www.exposilesia.pl

R E K L A M A

kontakt: Wojciech Rabsztyn tel. 32 788 75 28 kom. 510 031 669 106 wojciech.rabsztyn@exposilesia.pl

JADAN Sp. z o.o. R E K L A M A

www.robotshow.pl

4 % ' <0 ?E9==? F ! ' 4Q # ;= 666 77 <= '''43 4! %4*

AUTOMATYKA


RYNEK

OPROGRAMOWANIE MATLAB I SIMULINK DLA AUTOMATYKI 3 ( ! & % ' % &( * $ %& ' 3 3M * $ ! $ ' K( $&% !$ ( ' % $ & / ! '4 F ' !" * 3 ( !" % $M '$ K S ' $& ( $ * & * !&@( !3 ( 0 $ L & * ! ' ' &@( !3 $ $ GS $ % % 0 ! !$K / !$ 3 * 3M !$ 4 Z ( ' K! * S ' &% '&% %^

Z

 pomocÄ… przychodzi oprogramowanie MATLAB i Simulink, wspierajÄ…ce projektantĂłw na kaĹźdym etapie ich pracy. UmoĹźliwia ono modelowanie systemu, jego symulacjÄ™, automatycznÄ… generacjÄ™ kodu oraz testowanie i weryfikacjÄ™.

4 0 2

FUNKCJONALNOŚĆ OPROGRAMOWANIA MATLAB pozwala na rozwijanie algorytmĂłw, tworzenie aplikacji, obliczenia rĂłwnolegĹ‚e, a takĹźe przygotowanie raportĂłw. Oprogramowanie Simulink umoĹźliwia symulacjÄ™ systemĂłw dynamicznych za pomocÄ… hierarchicznych schematĂłw blokowych. W zagadnieniach zwiÄ…zanych z automatykÄ… przemysĹ‚owÄ… peĹ‚niÄ™ funkcjonalnoĹ›ci oprogramowania MATLAB i Simulink wykorzystuje siÄ™, stosujÄ…c metodykÄ™ MBD (Model-Based Design) – kaĹźdy etap projektowania oparty jest na modelu zbudowanym w programie Simulink. W  oprogramowaniu MATLAB i Simulink dostÄ™pne sÄ… róşnego rodzaju przyborniki, sĹ‚uşące m.in. do projek3/2016

towania systemĂłw sterowania, sieci neuronowych, sterowania rozmytego czy teĹź systemĂłw decyzyjnych i maszyn skoĹ„czenie stanowych. DostÄ™pne sÄ… rĂłwnieĹź narzÄ™dzia do optymalizacji nastaw, parametrĂłw czy teĹź identyfikacji systemu.

SKRĂ“CONY CZAS PROJEKTOWANIA Typowym problemem w projektowaniu systemĂłw automatyki jest rosnÄ…ca zĹ‚oĹźoność oprogramowania dla systemĂłw logicznych. Problem ten wystÄ™puje zarĂłwno podczas projektowania, jak i przy testowaniu caĹ‚ego systemu. Prace nad oprogramowaniem czÄ™sto rozpoczynajÄ… siÄ™ zbyt późno w stosunku do innych faz projektu. NarzÄ™dzia MATLAB i Simulink pozwalajÄ… znacznie skrĂłcić cykl projektowania oprogramowania, poniewaĹź metodyka MBD pozwala na bardzo wczesnym etapie projektu poĹ‚Ä…czyć model obiektu z modelem systemu sterowania. DziÄ™ki temu mechanicy, elektrycy i inĹźynierowie oprogramowania mogÄ… pracować rĂłwnolegle. Jak inĹźynierowie oprogramowania pracujÄ… obecnie? CzÄ™sto rÄ™cznie programujÄ… w jÄ™zykach programowania takich jak ST (Structured Text), Instruction List czy Ladder Diagram, jak rĂłwnieĹź w jÄ™zyku C. ProjektujÄ…c system sterowania zgodnie z metodykÄ… MBD, moĹźna skorzystać z automatycznej generacji kodu, ktĂłra pozwala zredukować wysiĹ‚ek programistĂłw. Z punktu widzenia inĹźyniera oprogramowania pomocne bÄ™dÄ… narzÄ™dzia Simulink PLC Coder i Embedded Coder. Simulink PLC Coder generuje sprzÄ™towo niezaleĹźny P R O M O C J A

kod w jÄ™zyku ST, przeznaczony dla kontrolerĂłw PLC i PAC. Wygenerowany kod jest zgodny z wymaganiami normy IEC 61131. Natomiast Embedded Coder tworzy czytelny, zwarty i szybki kod produkcyjny C/C++, przeznaczony do pracy na konkretnym sprzÄ™cie. NarzÄ™dzia do automatycznej generacji kodu wspierajÄ… liczne platformy sprzÄ™towe, a takĹźe współpracujÄ… z wieloma Ĺ›rodowiskami programistycznymi (IDE).

TESTY NA MODELU Kolejnym problemem, z jakim spotykajÄ… siÄ™ automatycy, jest testowanie algorytmĂłw na docelowym sprzÄ™cie. Jest to kosztowne i ryzykowne, a do tego czasochĹ‚onne. Sam proces testowania zajmuje okoĹ‚o 70–80 % czasu przeznaczonego na projekt. DziÄ™ki wczesnej weryfikacji na etapie modelu testowanie moĹźe być znacznie szybsze i efektywniejsze. Nie jest takĹźe konieczne angaĹźowanie drogiego sprzÄ™tu, ktĂłry w trakcie testĂłw jest naraĹźony na uszkodzenie. Na kolejnych etapach projektu moĹźna wykorzystać takĹźe technologiÄ™ Hardware-In-the-Loop i zasymulować obiekt sterowania na jednym z wspieranych symulatorĂłw sprzÄ™towych. 7- "#* [ , V) 6!< '"! L& * ( !3

8 ] ( & 4 / € ==Q:60 6898== , ( ' 4 =E 768 :< ?8 9% B 4! %4* '''4 4! %4*

107


RYNEK

NOWE URZÄ„DZENIA RADIOWE STEUTE ' $ F @ %& * G' K! &' * ! $M $ % / $* $ ' '&% 0 '&( $& 3M!&% ( * ( % 3 ' 3 F >7>Q<=? f$4 Â… 3 3 & % ! $& $' 3 ( 3M!&!" * ( '0 $ 3 % L ' ' 3 !3 !$ 3 ( ' M!$ ( ' '&!" ' ( * !&3 &!" & % !" % &!$ &!"0 ' * % 3M!&!" L/& $&% !" * ! & $ $M $ * (!3M0 $ $ ( ! *!3M $ %& :484 ) 7 "V!<

Fot. 1. ( K* '& ! F 42+

108

P

race zaowocowaĹ‚y m.in. wprowadzeniem do oferty nowych komponentĂłw platformy sieciowej sWave.NET, Ĺ‚Ä…cznikĂłw pozycyjnych i czujnikĂłw indukcyjnych do stref Ex, a takĹźe nowego odbiornika radiowego.

PLATFORMA SWAVE.NET Platforma sieciowa sWave.NET pozwala na prowadzenie komunikacji miÄ™dzy radiowymi Ĺ‚Ä…cznikami i czujnikami sWave firmy steute a punktami dostÄ™powymi (fot. 1), pracujÄ…cymi na podobnej zasadzie, jak routery. OdbierajÄ… one sygnaĹ‚y pochodzÄ…ce z aparatury Ĺ‚Ä…czeniowej i przesyĹ‚ajÄ… je, za poĹ›rednictwem sieci Ethernet lub Wi-Fi, do jednego lub kilku serwerĂłw aplikacji, obsĹ‚ugujÄ…cych dostarczanÄ… przez steute bazÄ™ danych. Zbierane sÄ… w niej informacje spĹ‚ywajÄ…ce z terenu, zanim zostanÄ… przesĹ‚ane dalej, do platformy informatycznej uĹźytkownika (np. ERP, PDA, CMS, IMS), a jeĹ›li to potrzebne, takĹźe poprzez serwisy webowe do rozlegĹ‚ych systemĂłw IT.

Platforma sWave.NET wykorzystuje wyjÄ…tkowo stabilny i energooszczÄ™dny protokół radiowy pracujÄ…cy w ogĂłlnodostÄ™pnym paĹ›mie 868/915 MHz. Protokół ten pozwala na pewne przesyĹ‚anie sygnaĹ‚Ăłw. Sieć sWave.NET moĹźe być konfigurowana za poĹ›rednictwem serwera Web, a bazy danych adaptowane do potrzeb klienta.

RADIOWE Ĺ Ä„CZNIKI POZYCYJNE I CZUJNIKI INDUKCYJNE DO STREF EX Oferta steute zostaĹ‚a rozszerzona o Ĺ‚Ä…czniki i czujniki radiowe przeznaczone do pracy w strefach zagroĹźonych wybuchem (Ex 1 i 2 oraz Ex 21 i 22). Bezprzewodowy Ĺ‚Ä…cznik pozycyjny Ex RF 96, charakteryzujÄ…cy siÄ™ smukĹ‚Ä…, prostokÄ…tnÄ… obudowÄ…, moĹźe być wykorzystywany m.in. do monitorowania pozycji narzÄ™dzi czy obrabianych detali znajdujÄ…cych siÄ™ w strefie zagroĹźonej wybuchem. Ĺ Ä…cznik wysyĹ‚a sygnaĹ‚y radiowe do odbiornika.

Fot. 2. ' !$ 3 ( (!&3 +#

P R O M O C J A

AUTOMATYKA


RYNEK

Fot. 3. '& '& M!$ ( * $&!&3 & =6

Fot. 4. , %* ( '& / ( '& # F>7>Q<=?

Bezprzewodowe czujniki indukcyjne serii Ex RF IS (fot. 2) majÄ… formÄ™ cylindrycznÄ… i dostÄ™pne sÄ… w Ĺ›rednicach M12, M18 i M30. W kombinacji z uniwersalnym nadajnikiem radiowym Ex RF 96 ST umoĹźliwiajÄ… transmisjÄ™ bezprzewodowÄ… sygnaĹ‚Ăłw sterujÄ…cych, a sam nadajnik zapewnia im takĹźe energiÄ™ niezbÄ™dnÄ… do dziaĹ‚ania. Oba typoszeregi urzÄ…dzeĹ„ korzystajÄ… z baterii o duĹźej ĹźywotnoĹ›ci, ktĂłra moĹźe być wymieniana w strefie Ex. DziÄ™ki temu okablowanie staje siÄ™ caĹ‚kowicie zbÄ™dne, a same urzÄ…dzenia mogÄ… być z Ĺ‚atwoĹ›ciÄ… zamontowane na ruchomych lub trudno dostÄ™pnych elementach maszyn czy ciÄ…gĂłw produkcyjnych. ZasiÄ™g transmisji radiowej to odpowiednio: do 450 m w terenie otwartym i do 40 m w warunkach typowych dla hali produkcyjnej.

ktĂłry przetwarza wytwarzanÄ… podczas aktywacji napÄ™du energiÄ™ kinetycznÄ… w energiÄ™ elektrycznÄ…, potrzebnÄ… do transmisji radiowej. Oznacza to, Ĺźe sÄ… caĹ‚kowicie samowystarczalne energetycznie i dziÄ™ki temu nie potrzebujÄ… do pracy baterii. Ĺ Ä…czniki te sÄ… kompatybilne ze wszystkimi aktywatorami dostÄ™pnymi w ofercie steute, a miniaturowa obudowa uĹ‚atwia montaĹź urzÄ…dzeĹ„ w miejscach trudno dostÄ™pnych.

4

KOMPAKTOWE Ĺ Ä„CZNIKI RADIOWE SERII RF 13 Ĺ Ä…czniki radiowe serii RF 13 (fot. 3) charakteryzujÄ… siÄ™ kompaktowymi wymiarami (49 Ă— 40 Ă— 21 mm), sÄ… wiÄ™c najmniejszymi tego typu urzÄ…dzeniami oferowanymi obecnie na rynku. Charakterystyka Ĺ‚Ä…czeĹ„ nie odbiega od tej typowej dla standardowych mikroĹ‚Ä…cznikĂłw. UrzÄ…dzenia serii RF 13 sÄ… wyposaĹźone w miniaturowy generator energii, 3/2016

NOWY ODBIORNIK RADIOWY RF RX SW868/915 Firma steute zaprezentowaĹ‚a nowÄ… generacjÄ™ odbiornikĂłw radiowych serii RF Rx SW868/915 (fot. 4), o szerokoĹ›ci 22,5 mm. InĹźynierowie opracowali nowÄ… koncepcjÄ™ obudowy, w ktĂłrej moĹźna zintegrować elektronikÄ™ z jednym, dwoma lub czterema wyjĹ›ciami przekaĹşnikowymi. ObsĹ‚uga tych odbiornikĂłw jest bardzo wygodna, poniewaĹź obsĹ‚uguje siÄ™ je od frontu, a nie (jak w poprzednich wersjach) od doĹ‚u, kiedy to dostÄ™p do zaciskĂłw kablowych i przyciskĂłw programowania byĹ‚ nieco utrudniony. SpeĹ‚nione zostaĹ‚y trzy podstawowe wymagania uĹźytkownikĂłw dotyczÄ…ce komponentĂłw montowanych w szafach sterowniczych: szybka instalacja, Ĺ‚atwa obsĹ‚uga oraz niewielkie wymiary.

Fot. 5. :9( '& 3 ( '& Q

BEZPRZEWODOWE NADAJNIKI UNIWERSALNE RF I/O Jednym z najnowszych produktĂłw radiowych firmy steute jest 4-kanaĹ‚owy nadajnik RF I/O (fot. 5), umoĹźliwiajÄ…cy zintegrowanie m.in. istniejÄ…cych, standardowych Ĺ‚Ä…cznikĂłw pozycyjnych z systemami radiowymi. MoĹźna do niego podĹ‚Ä…czyć do czterech Ĺ‚Ä…cznikĂłw lub czujnikĂłw indukcyjnych. Zasilanie zapewniane jest przez zintegrowanÄ… bateriÄ™ lub doprowadzane z zewnÄ…trz przez gniazdo 24 V DC. Ten system radiowy jest szczegĂłlnie przydatny do przesyĹ‚ania sygnaĹ‚Ăłw sterujÄ…cych z ruchomych elementĂłw maszyn i urzÄ…dzeĹ„, bez koniecznoĹ›ci stosowania podatnych na uszkodzenia linii kablowych. Poprawia to zdecydowanie dyspozycyjność maszyn i ciÄ…gĂłw produkcyjnych, a takĹźe upraszcza ich konstrukcjÄ™. ) 7 "V!<

STEUTE POLSKA 4 F ' ( 6E= 8E977? F $ ' 4 EE >:6 8> E8 # EE >:6 68 ?E 9% B 4* '''4 4* '''4'& !$ ( 9 ( ' 4*

109


RYNEK

NAPĘDY SCENTRALIZOWANE CZY ZDECENTRALIZOWANE? Centralizacja i decentralizacja

*K ' 3 / $ 3M!&% $ %4 / % 3 ( &!$ &% % % / '!$&% ' % !" % !" ( 0 ' $!$ G! ' !" ! *K ' 34 % * ' ! L ' ( (G! 3M! $ $& K '! ML * * $ ' $ 3 $' M$ %4 Mariusz Snowacki

W

 wielu branĹźach dochodzi do zderzenia dwĂłch przeciwstawnych tendencji: z jednej strony istnieje potrzeba zachowania sterowania centralnego, gdyĹź zapewnia ono unifikacjÄ™ rozwiÄ…zania technicznego, a tym samym wyrĂłwnuje róşnice w zaleĹźnych od siebie procesach technologicznych, z drugiej zaĹ› strony uwaĹźa siÄ™, Ĺźe poşądane byĹ‚oby stopniowe powiÄ™kszanie zakresu decentralizacji napÄ™dĂłw ze wzglÄ™du na niĹźsze koszty.

SCENTRALIZOWANA TECHNIKA NAPĘDOWA W scentralizowanej technice napÄ™dowej (fot. 1) przemienniki czÄ™stotliwoĹ›ci instalowane sÄ… w szafach sterowniczych

Fot. 1. ! $ ' !" ( *K '

110

P R O M O C J A

oddalonych od silnikĂłw elektrycznych. Takie rozwiÄ…zanie wymusza zaprojektowanie i budowÄ™ peĹ‚nej infrastruktury technicznej skĹ‚adajÄ…cej siÄ™ z wielu elementĂłw, takich jak: − szafy sterownicze dobrane nie tylko pod wzglÄ™dem gabarytĂłw zastosowanych urzÄ…dzeĹ„, ale rĂłwnieĹź ich strat ciepĹ‚a, gĹ‚Ăłwnie strat ciepĹ‚a przemiennikĂłw czÄ™stotliwoĹ›ci, ktĂłre muszÄ… zostać prawidĹ‚owo odprowadzone z szafy sterowniczej, − ekranowane okablowanie zasilajÄ…ce, prowadzone pomiÄ™dzy przemiennikiem czÄ™stotliwoĹ›ci a silnikiem elektrycznym, ktĂłre wraz ze wzrostem odlegĹ‚oĹ›ci pomiÄ™dzy centralnÄ… szafÄ… sterowniczÄ… a silnikiem wymusza zastosowanie dodatkowych elementĂłw redukujÄ…cych zakĹ‚Ăłcenia (dĹ‚awiki silnikowe), − filtry przeciwzakĹ‚Ăłceniowe i dĹ‚awiki redukujÄ…ce zakĹ‚Ăłcenia generowane przez przemienniki czÄ™stotliwoĹ›ci zainstalowane w szafie, ktĂłre mogÄ… negatywnie wpĹ‚ywać na pracÄ™ pozostaĹ‚ych elementĂłw automatyki zainstalowanej w szafie sterowniczej, − inne elementy wymagane przez aplikacjÄ™. Scentralizowana technika napÄ™dowa jest obecnie szeroko stosowana w przemyĹ›le, biorÄ…c jednak pod uwagÄ™ czasochĹ‚onność wykonania projektu, wysoAUTOMATYKA


RYNEK kie koszty budowy peĹ‚nej infrastruktury oraz późniejsze koszty eksploatacji alternatywÄ… dla tego rozwiÄ…zania staje siÄ™ zdecentralizowana technika napÄ™dowa.

ZDECENTRALIZOWANA TECHNIKA NAPĘDOWA

4 f

W przypadku zastosowania zdecentralizowanego ukĹ‚adu napÄ™dowego (fot. 2) przemienniki czÄ™stotliwoĹ›ci instalowane sÄ… jak najbliĹźej silnika elektrycznego: albo bezpoĹ›rednio na silniku elektrycznym (przemiennik czÄ™stotliwoĹ›ci EURA EM-30), albo na obudowie maszyny (przemiennik czÄ™stotliwoĹ›ci EURA EP-66). Nie ma koniecznoĹ›ci instalacji tych przemiennikĂłw w osobnych pomieszczeniach (sterowniach) lub szafach sterowniczych. W zdecentralizowanej technice napÄ™dowej optymalizacjÄ™ kosztĂłw uzyskuje siÄ™ na dwĂłch etapach. Pierwszy to projektowanie i budowa ukĹ‚adu. Na tym etapie optymalizuje siÄ™ koszty produkcji maszyny poprzez ograniczanie dĹ‚ugoĹ›ci przewodĂłw Ĺ‚Ä…czÄ…cych dwa podstawowe elementy ukĹ‚adu napÄ™dowego: silnik i przemiennik czÄ™stotliwoĹ›ci. Koszty okablowania rosnÄ… bowiem wraz z dĹ‚ugoĹ›ciÄ… i przekrojem przewodĂłw, a takĹźe przy znacznych odlegĹ‚oĹ›ciach w zwiÄ…zku z koniecznoĹ›ciÄ… zastosowania dodatkowych elementĂłw redukujÄ…cych zakĹ‚Ăłcenia (jak filtry i dĹ‚awiki). MontujÄ…c przemiennik czÄ™stotliwoĹ›ci EURA EM-30 bezpoĹ›rednio na silniku lub przemiennik czÄ™stotliwoĹ›ci EURA EP-66 na obudowie maszyny niweluje siÄ™ koszty zwiÄ…zane z zakupem szafy sterowniczej. Drugi etap to uĹźytkowanie maszyny. NiĹźsze koszty identyfikacji problemĂłw z ukĹ‚adem napÄ™dowym dziÄ™ki prostej

Fot. 2. Â… ! $ ' !" ( *K '

instalacji, szybka diagnostyka napÄ™du oraz kompaktowa budowa – to elementy wpĹ‚ywajÄ…ce na niĹźsze koszty eksploatacji. Koncepcja zdecentralizowanego ukĹ‚adu napÄ™dowego jest rozwiÄ…zaniem bardziej elastycznym, przekĹ‚adajÄ…cym siÄ™ na mniejsze koszty wyprodukowania maszyny, jak i eksploatacji w okresie jej uĹźytkowania.

OFERTA EURA DRIVES Oferta zdecentralizowanego napÄ™du firmy EURA Drives obejmuje dwa typy przemiennikĂłw czÄ™stotliwoĹ›ci. Pierwszym jest przemiennik EURA EM-30, ktĂłry instaluje siÄ™ bezpoĹ›rednio na silniku elektrycznym. Ma obudowÄ™ z wysokociĹ›nieniowego odlewu, przemyĹ›lany system chĹ‚odzenia oraz stopieĹ„ ochrony IP66. Przemienniki te dostÄ™pne sÄ… w zakresie mocy 0,40–15 kW, majÄ… wbudowany filtr przeciwzakĹ‚Ăłceniowy oraz protokół komunikacyjny Modbus. Drugim rozwiÄ…zaniem EURA Drives jest przemiennik czÄ™stotliwoĹ›ci EURA EP-66 (fot. 3 i 4), ktĂłry instaluje siÄ™ bez-

Fot. 3. $&( $ ' * $ %

( ' +. + 977

3/2016

poĹ›rednio na maszynie. Ma on obudowÄ™ o stopniu ochrony IP66, w ktĂłrej moĹźna zainstalować proste elementy automatyki przemysĹ‚owej (wyĹ‚Ä…czniki, potencjometry, grzaĹ‚kÄ™, termostat i inne). Przemiennik ten dostÄ™pny jest w zakresie mocy 0,40–90 kW, ma wbudowany filtr przeciwzakĹ‚Ăłceniowy oraz dĹ‚awik (od mocy 18,5 kW). W standardzie wyposaĹźony jest w protokół komunikacyjny Modbus. Przedstawicielem firmy EURA Drives jest HF Inverter Polska z siedzibÄ… w Toruniu. Firma prowadzi montaĹź oraz serwis gwarancyjny i pogwarancyjny przemiennikĂłw EURA. Mariusz Snowacki

HF INVERTER POLSKA s.c. 4 4 ( ' ( 39) =8=+ >;9=88 5 4 ?7 7?6 << =70 ?7 7E6 ;6 =7 # ?7 7E6 ;6 =; 9% / B"@ 4* '''4"@ 4*

Fot. 4. $ %

( !$K ' G! +. + 977

111


RYNEK

SPRAWDZONE SYSTEMY I BEZPIECZEĹƒSTWO RYGLOWANIE OSĹ ON W PRAKTYCE + ( % !" !$ $M $ & 3M! K M * ' $ &% * $ * % / $* !$ 5 ' ' &% ' !" / ( 3M!&!" ' % $& ' !" $ L 54 &!&3 $M $ / $* !$ 5 ' M '! ML * * &% !$K ' &% $M $ % * $KL &% $ M !" & * $ K* % $ L 5 * ! '&!" ‚ !" * $ * $ ' % * ! ƒ ' % $& !" !3 !"4

0 V-"$,$&

N

owa norma EN ISO 14119 rozróşnia dwa rodzaje ryglowania osĹ‚ony: do ochrony procesu oraz do ochrony personelu. Pierwszy typ sĹ‚uĹźy jedynie do zapobiegania zakĹ‚Ăłceniom w procesie technologicznym, dlatego w tym przypadku nie ma zdefiniowanych wymagaĹ„ bezpieczeĹ„stwa zwiÄ…zanych z funkcjÄ… ryglowania osĹ‚ony, jednakĹźe wszystkie wymagania muszÄ… być speĹ‚nione dla funkcji ryglowania. Maszyna nie musi zatem być zatrzymana w sposĂłb bezpieczny, kiedy urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce osĹ‚onÄ™ jest odryglowane, lecz dopiero wtedy, gdy drzwi ochronne z urzÄ…dzeniem ryglujÄ…cym sÄ… otwarte. UrzÄ…dzenia ryglujÄ…ce osĹ‚onÄ™ do ochrony personelu zapobiegajÄ… wnikaniu do strefy zagroĹźenia maszyny do czasu, kiedy zagroĹźenie nie zostanie wyeliminowane. Maszyna musi być zatrzymana bezpiecznie, gdy urzÄ…dzenie blokujÄ…ce jest odryglowane.

WYSOKIE WYMAGANIA Normy podajÄ… róşnorodne wymagania dotyczÄ…ce elementĂłw bezpieczeĹ„stwa. Naturalnie podstawowym wymogiem jest niezawodne monitorowanie pozycji urzÄ…dzenia ryglujÄ…cego osĹ‚onÄ™. Drugim jest zasada ryglowania. Norma EN ISO 14119 definiuje cztery róşne zasady ryglowania. Dwie z nich sÄ… odpowiednie dla urzÄ…dzeĹ„ ryglujÄ…cych osĹ‚onÄ™ do ochrony personelu. PierwszÄ… z nich jest „uruchamianie ryglowania przez siĹ‚Ä™ spręşyny – odblo112

P R O M O C J A

Fot. 1. $ M $' M$ 5 @ %& + !" ' $ ( ( % !" !$ &!" !$ 3 ( ' / $* !$ 5 ' $ & ' % &

kowanie poprzez dostarczenie energii elektrycznejâ€?. Mechaniczna spręşyna przemieszcza mechanizm ryglujÄ…cy na pozycjÄ™ zaryglowania, a ryglowanie jest zwalniane poprzez przyĹ‚oĹźenie napiÄ™cia do cewki elektromagnetycznej. Przy braku zasilania elektrycznego drzwi pozostajÄ… niezawodnie zaryglowane, jeĹ›li przed brakiem zasilania byĹ‚y zamkniÄ™te. W takim przypadku niemoĹźliwe jest wejĹ›cie w obszar pracy maszyny, a gdy konieczne jest niezwĹ‚oczne otwarcie osĹ‚ony, np. aby wyczyĹ›cić maszynÄ™, norma EN ISO 14119 przewiduje dodatkowe opcje odblokowujÄ…ce zamek albo odwoĹ‚uje siÄ™ do uĹźycia innych zasad.

ZASADA BISTABILNOĹšCI KolejnÄ… ze znormalizowanych zasad urzÄ…dzenia ryglujÄ…cego zwiÄ…zanych AUTOMATYKA


RYNEK z ochronÄ… personelu i moĹźliwych do zastosowania jest: „zablokowanie przez energiÄ™, odblokowanie przez energiÄ™â€?. W tego typu urzÄ…dzeniu zespół ryglujÄ…cy pozostaje w pozycji, w jakiej byĹ‚, kiedy energia elektryczna zostaĹ‚a wyĹ‚Ä…czona i nie zmienia stanu. Tak zwane bistabilne wersje tego typu urzÄ…dzeĹ„ ryglujÄ…cych osĹ‚onÄ™ nazywajÄ… siÄ™ modelami STP-BI i sÄ… dostÄ™pne w firmie Euchner od lat. W praktyce maszyna czÄ™sto jest zatrzymana, gdy urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce osĹ‚onÄ™ jest otwarte, nawet jeĹ›li ochrona procesu jest wĹ‚aĹ›ciwa. JednakĹźe w tym przypadku jeden z wyĹźej wymienionych warunkĂłw nie musi być speĹ‚niony. Dwa nastÄ™pne warunki – „uruchamianie za pomocÄ… energii, zwalnianie przez energiÄ™ spręşynyâ€? i â€žuruchamianie za pomocÄ… energii, zwalnianie z wyĹ‚Ä…czeniem energiiâ€? – pozwalajÄ… otworzyć drzwi i w ten sposĂłb umoĹźliwić czyszczenie maszyny lub wykonanie prac serwisowych, kiedy maszyna jest wyĹ‚Ä…czona lub w przypadku awarii prÄ…du.

4 +

RĂ“ĹťNE POZIOMY ZAPEWNIENIA BEZPIECZEĹƒSTWA (PERFORMANCE LEVEL) Drzwi bezpieczeĹ„stwa mogÄ… być chronione zgodnie z oczekiwanym lub wymaganym poziomem zapewnienia bezpieczeĹ„stwa zgodnie z normÄ… EN ISO 13849-1, z zastosowaniem elektromechanicznych urzÄ…dzeĹ„ ryglujÄ…cych dla ochrony personelu. Nie jest zatem konieczne uĹźywanie nowoczesnych urzÄ…dzeĹ„ ze zintegrowanÄ… elektronikÄ…. Wszystko, co jest konieczne, to wĹ‚aĹ›ciwa technologia obwodĂłw i prawidĹ‚owy dobĂłr elementĂłw bezpieczeĹ„stwa. Trzy praktyczne przykĹ‚ady obrazujÄ…, jak moĹźna to osiÄ…gnąć. W wielu aplikacjach jedno urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce, ktĂłrego dwa styki sÄ… podĹ‚Ä…czone do systemu bezpieczeĹ„stwa, jest stosowane w celu speĹ‚nienia wymagaĹ„ trzeciej kategorii, tak jak jest to pokazane na rys. 1. Taki ukĹ‚ad speĹ‚nia gĹ‚Ăłwne wymaganie tej kategorii zwiÄ…zane z redundancjÄ… obwodu dla części elektrycznej systemu, poniewaĹź jest ona dwukanaĹ‚owa. Funkcja diagnostyczna na pierwszy rzut oka rĂłwnieĹź speĹ‚nia postawione przed niÄ… wymagania. 3/2016

*

i zaryglowane Elektromagnes zamka

"

( ) * %" ' (+%

Rys. 1. & ' & ' ( 6 $ '&( !$ % / K '

Co jednak z aspektami mechanicznynie. JeĹ›li moĹźna to zapewnić, to wyklumi? Co, jeĹ›li np. aktywator urzÄ…dzenia czenie bĹ‚Ä™du jest uzasadnione i zgodryglujÄ…cego zostanie uszkodzony? Wtenie z normÄ… dopuszczalne. dy nastÄ…pi utrata funkcji bezpieczeĹ„stwa przy pierwszym bĹ‚Ä™dzie, nazywaLISTA WYKLUCZEĹƒ nym defektem sprzÄ™tu mechanicznego. BĹ Ä˜DĂ“W To z kolei oznacza, Ĺźe nie wszystkie wyEuchner od dĹ‚ugiego czasu udostÄ™pnia mogi kategorii 3 mogÄ… być speĹ‚nione. w formie broszury waĹźny przewodnik Norma EN ISO 13849-1 uwzglÄ™dnia nie dotyczÄ…cy zagadnienia wykluczenia bĹ‚Ä™dĂłw: „Proven Systems – Proven tylko wymagania dla elektrycznego systemu obwodu bezpieczeĹ„stwa, ale Safeâ€? (fot. 2). Broszura ta zawiera zestarĂłwnieĹź dla mechanicznego, hydrauwienie wszystkich bĹ‚Ä™dĂłw, ktĂłre mogÄ… licznego i pneumatycznego. Mimo wystÄ…pić w urzÄ…dzeniach blokujÄ…cych lub w urzÄ…dzeniach ryglujÄ…cych osĹ‚oto przykĹ‚ad prezentuje wĹ‚aĹ›ciwe zastosowanie urzÄ…dzenia ryglujÄ…cego ny. Ponadto przewodnik przedstawia i moĹźe rĂłwnieĹź speĹ‚nić wymogi kateinformacje dotyczÄ…ce oceny wykluczegorii 3. Kluczem do tego jest tzw. wynia bĹ‚Ä™dĂłw zawarte w normach. Norma kluczenie bĹ‚Ä™dĂłw (ang. fault exclusion), EN ISO 13849-2 nie zezwala na uĹźycie co znaczy, Ĺźe okreĹ›lone bĹ‚Ä™dy nie mogÄ… wykluczenia bĹ‚Ä™dĂłw dla usterek urzÄ…wystÄ…pić. Wykluczenia sÄ… dopuszdzeĹ„ mechanicznych na poziomie czalne przez normÄ™ EN ISO 13849-1. zapewnienia bezpieczeĹ„stwa PL e dla Część 2 tej normy zawiera dĹ‚ugÄ… lielektromechanicznych urzÄ…dzeĹ„ blokustÄ™ dotyczÄ…cÄ… rozmaitych koncepcji. jÄ…cych. Norma ta nie jest jednak stosoDodatkowo dla mogÄ…cych wystÄ…pić wana do urzÄ…dzeĹ„ ryglujÄ…cych osĹ‚ony. bĹ‚Ä™dĂłw moĹźliwe jest ZostaĹ‚o to uregulowane okreĹ›lenie, czy zwiÄ…zane w nowej normie EN ISO z nimi wykluczenie bĹ‚Ä™14119. W przypadku urzÄ…dzeĹ„ ryglujÄ…cych osĹ‚ony dĂłw jest dopuszczalne. W celu przeprowadzenia wykluczenie bĹ‚Ä™dĂłw dla wykluczenia bĹ‚Ä™dĂłw pomechanizmu ryglujÄ…cedzespoĹ‚Ăłw mechaniczgo tego urzÄ…dzenia jest nych konieczne jest zamoĹźliwe w Pl e zaleĹźnie pobieganie wystÄ…pieniu od oceny ryzyka. Jest tych bĹ‚Ä™dĂłw. PrzykĹ‚adem to jednak moĹźliwe tylko jest zabezpieczenie elew odniesieniu do mechamentu mechanicznego nizmu ryglujÄ…cego, czyli ryglowania przed siĹ‚ami Fot. 2. $ rygla, ktĂłry absorbuje š * ' $ & %&  mogÄ…cymi wywoĹ‚ać takÄ… rzeczywistÄ… siĹ‚Ä™ mecha * ' $ $* !$ 5 ' › nicznÄ…. Nie odnosi siÄ™ awariÄ™ i majÄ…cymi wpĹ‚yw ‚ 4 š & % to do funkcji blokujÄ…cej na jego poprawne dziaĹ‚a-  Â›Âƒ 113


RYNEK *

i zaryglowane Elektromagnes zamka

"

( ) * %" ' (+%

częściÄ… funkcji bezpieczeĹ„stwa, zatem nie wpĹ‚ywa na prawdopodobieĹ„stwo awarii. Czujnik jest potrzebny tylko do uzyskania odpowiedniego poziomu pokrycia diagnostycznego (ang. diagnostic coverage).

URZÄ„DZENIE BLOKUJÄ„CE W KATEGORII 4

Rys. 2. & ' & ' ( 6 $ ( '&% !$ 3 ( % ‚/ $ '&( !$ / K 'ƒ

osĹ‚ony w kaĹźdym urzÄ…dzeniu ryglujÄ…cym osĹ‚onÄ™. PowyĹźszy obwĂłd, w ktĂłrym zawarte sÄ… wykluczenia bĹ‚Ä™dĂłw, nie moĹźe osiÄ…gnąć PL e, ale moĹźe osiÄ…gnąć PL d.Â

KATEGORIA 3 BEZ WYKLUCZENIA BĹ Ä˜DĂ“W JeĹ›li nie moĹźna wykluczyć bĹ‚Ä™dĂłw, konieczne jest zastosowanie dodatkowego czujnika w drugim kanale. Jego zadaniem jest wydanie co najmniej jednego sygnaĹ‚u wiÄ™cej do wyĹ‚Ä…czenia maszyny w przypadku mechanicznego defektu w urzÄ…dzeniu ryglujÄ…cym osĹ‚onÄ™. W przypadku takiego urzÄ…dzenia pojawia siÄ™ pytanie: jaki typ czujnika musi być uĹźyty dla drugiego kanaĹ‚u? Ostatecznie na to pytanie moĹźna odpowiedzieć tylko po analizie ryzyka. Jednak jednorazowe otwarcie drzwi bezpieczeĹ„stwa przy pracujÄ…cej maszynie jest akceptowalne w wielu przypadkach. Innymi sĹ‚owy, jeĹ›li urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce osĹ‚onÄ™ nie funkcjonuje z powodu

Rys. 4. & ' & * $ $ !$ 3 !" & *

114

awarii mechanicznej, co najmniej jeden sygnaĹ‚ wyĹ‚Ä…czajÄ…cy maszynÄ™ musi być wydany, kiedy drzwi ochronne zostanÄ… otwarte. Ta funkcja moĹźe być zrealizowana za pomocÄ… prostego czujnika, np. przeĹ‚Ä…cznika pozycji (ang. position switch) firmy Euchner, ktĂłry nie posiada funkcji ryglowania lub funkcji

WadÄ… wyĹźej opisanego ukĹ‚adu jest brak moĹźliwoĹ›ci wykrycia awarii czujnika P1. Dlatego obwĂłd osiÄ…gnie maksymalnie kategoriÄ™ 3, a nie 4. JeĹ›li musi być wykryta awaria czujnika P1, obwĂłd bÄ™dzie zdecydowanie bardziej skomplikowany (rys. 3). W takim przypadku bÄ™dzie potrzebna druga logiczna jednostka bezpieczeĹ„stwa i kolejny styk w urzÄ…dzeniu ryglujÄ…cym w celu wykrycia usterki w czujniku P1. Jednostka logiczna bezpieczeĹ„stwa K1 zapewnia wykonanie tej funkcji w tym przykĹ‚adzie. Logiczna jednostka bezpieczeĹ„stwa K2 monitoruje poĹ‚oĹźenie urzÄ…-

*

i zaryglowane stop elektr. zamka "

Rys. 3. & ' & ' ( : $ ( 'M / $* !$ M 3 (M !$ M

bezpieczeĹ„stwa (rys. 2). Dodatkowy czujnik P1 jest poĹ‚Ä…czony szeregowo z jednym z dwĂłch stykĂłw, ktĂłre monitorujÄ… pozycjÄ™ urzÄ…dzenia ryglujÄ…cego. W rezultacie tylko jeden z kanaĹ‚Ăłw zostanie wyĹ‚Ä…czony, jeĹ›li urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce jest uszkodzone – bĹ‚Ä…d jest wykrywany przez logicznÄ… jednostkÄ™ bezpieczeĹ„stwa K1 i maszyna nie uruchomi siÄ™ po tym, gdy drzwi ochronne zostanÄ… otwarte. Informacje dotyczÄ…ce wyliczenia poziomu zapewnienia bezpieczeĹ„stwa PL: w tym przykĹ‚adzie przedstawiony schemat blokowy uĹźyty do okreĹ›lenia prawdopodobieĹ„stwa awarii jest identyczny ze schematem blokowym z wykluczeniem bĹ‚Ä™dĂłw (rys. 1). Dodatkowy czujnik nie jest

dzenia ryglujÄ…cego osĹ‚onÄ™ przy uĹźyciu dwĂłch kanaĹ‚Ăłw. Ten ukĹ‚ad jest jednak bardzo skomplikowany, a ten sam rezultat uzyskać o wiele Ĺ‚atwiej – stosujÄ…c bezpieczny sterownik, poniewaĹź zarĂłwno czujnik (P1), jak i urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce osĹ‚onÄ™ moĹźna bezpoĹ›rednio poĹ‚Ä…czyć z ukĹ‚adem sterowania.

RYGLOWANIE OSĹ ON W CELU OCHRONY PERSONELU O EN ISO 14119 i EN ISO 13849-1 juĹź wspomniano we wczeĹ›niejszych przykĹ‚adach. Norma EN ISO 13855 jest kolejnÄ… odnoszÄ…cÄ… siÄ™ do urzÄ…dzeĹ„ blokujÄ…cych i do urzÄ…dzeĹ„ ryglujÄ…cych osĹ‚onÄ™. EN ISO 14119 okreĹ›la, kiedy do ochroAUTOMATYKA


RYNEK ny personelu konieczne jest uĹźycie urzÄ…dzenia ryglujÄ…cego osĹ‚onÄ™, a kiedy wystarczajÄ…ce bÄ™dzie zastosowanie jedynie urzÄ…dzenia blokujÄ…cego. Wyboru dokonuje siÄ™ za pomocÄ… prostego schematu blokowego (rys. 4).

MONITOROWANIE POZYCJI ZARYGLOWANIA

0 V-"$,$& ! 4 * ( ' / $* !$ 5 ' % $& '

R E K L A M A

Jak to zostaĹ‚o pokazane wczeĹ›niej, pozycja urzÄ…dzenia ryglujÄ…cego musi być monitorowana w urzÄ…dzeniach ryglujÄ…cych osĹ‚onÄ™ do ochrony personelu. Oznacza to, Ĺźe pozycja sworznia blokujÄ…cego jest monitorowana. Jak rĂłwnieĹź zostaĹ‚o wspomniane, kaĹźde urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce ma rĂłwnieĹź funkcjÄ™ blokowania (bez ryglowania). PodstawÄ… sÄ… dwie kompletnie róşne funkcje bezpieczeĹ„stwa, ktĂłre sÄ… zrealizowane w tym samym komponencie. Podstawowa funkcja to wyĹ‚Ä…czanie maszyny, kiedy urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce jest otwarte. Inna funkcja jest zwiÄ…zana z blokowaniem i jest stosowana do zapobiegania nieoczekiwanemu uruchomieniu maszyny. Tak dĹ‚ugo, jak drzwi ochronne pozostajÄ… otwarte, maszyna musi być niezdolna do uruchomienia. W wiÄ™kszoĹ›ci tego typu urzÄ…dzeĹ„ ryglujÄ…cych (choć nie we wszystkich) jest tzw. ochrona przed przypadkowym zamkniÄ™ciem. Ta mechaniczna funkcja zapewnia, Ĺźe urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce osĹ‚onÄ™ moĹźe jÄ… zaryglować tylko, gdy drzwi sÄ… zamkniÄ™te. To gwarantuje, Ĺźe drzwi pozostanÄ… zamkniÄ™te i zaryglowane nawet, gdy urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce zostaĹ‚o aktywowane w niewĹ‚aĹ›ciwym czasie. Z drugiej strony ta funkcja zapewnia rĂłwnieĹź, Ĺźe funkcja blokowania jest aktywna zawsze, gdy urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce jest aktywne. Z tego wzglÄ™du wystarczy, jeĹ›li styki do monitorowania zaryglowania sÄ… zintegrowane w obwodzie bezpieczeĹ„stwa. Pozycja ryglowania jest wiÄ™c w rzeczywistoĹ›ci automatycznie kontrolowana. Tylko urzÄ…dzenie ryglujÄ…ce z takÄ… funkcjÄ… jest odpowiednie do zastosowania jako system blokujÄ…cy bez koniecznoĹ›ci podjÄ™cia dodatkowego dziaĹ‚ania. Elektromechaniczne urzÄ…dzenia ryglujÄ…ce osĹ‚onÄ™ sÄ… wciÄ…Ĺź unowoczeĹ›niane. Jednorazowy wysiĹ‚ek wymagany do prawidĹ‚owego zintegrowania i oceny tych podzespoĹ‚Ăłw bezpieczeĹ„stwa na pewno jest wiÄ™kszy niĹź wymagany przy rozwiÄ…zaniach elektronicznych. Jednak niezawodność sprzÄ™tu mechanicznego i jego efektywność Ĺ›wiadczÄ… same za siebie.

ELTRON 4 F G! ;/0 ?898;= F ! ' 4 ;= 6:6 <; ??0 # ;= 6:6 <7 7: 9% B 4* '''4 4* '''4 ( *4 4*

4 +

AUTOMATICON STOISKO C-24 MAPKA NA STRONIE 76

3/2016

115


RYNEK

BEZPIECZNE UKĹ ADY STEROWANIA

PRZYKĹ AD PIECA PRZEMYSĹ OWEGO W czasie coraz szybszego po K* !" !$ ML * 3 % &$ !3 * ! ' * $ %& '&!" % L %& $ * % S 3 &% $ 3' L 3 $&!" !$&

( ' $' M$ &!" $ ( % ' Â $ * ' / $* !$ 5 ' 4

Krzysztof Ujczak

Z

agadnienia z tym zwiÄ…zane, ktĂłre w przemyĹ›le Ĺ›wiatowym sÄ… obecne od kilkudziesiÄ™ciu lat, w Polsce niestety sÄ… caĹ‚y czas nowoĹ›ciÄ…. W artykule przedstawione zostaĹ‚y podstawowe informacje dotyczÄ…ce oceny ryzyka procesowego, ze szczegĂłlnym uwzglÄ™dnieniem wymaganych i osiÄ…gniÄ™tych poziomĂłw nienaruszalnoĹ›ci bezpieczeĹ„stwa (SIL) na przykĹ‚adzie przemysĹ‚owych urzÄ…dzeĹ„ do procesĂłw cieplnych.

BEZPIECZEĹƒSTWO FUNKCJONALNE Ĺťaden obiekt techniczny, a w szczegĂłlnoĹ›ci ukĹ‚ad sterowania maszyn czy instalacji procesowych nie jest w peĹ‚ni niezawodny. Oznacza to, Ĺźe prawdopodobieĹ„stwa uszkodzenia, tak jak i ryzyka, nie da siÄ™ nigdy zredukować do zera. To co moĹźna i co powinno siÄ™ robić, to odpowiednio dobierać strukturÄ™ i elementy ukĹ‚adu do realizacji danych funkcji bezpieczeĹ„stwa, tak aby ich niezawodność odpowiadaĹ‚a poziomowi ryzyka. Takie podejĹ›cie jest racjonalne ekonomicznie i zapewnia odpowiednie funkcjonowanie tej

części ukĹ‚adu sterowania, ktĂłra odpowiedzialna jest za realizowanie funkcji bezpieczeĹ„stwa – czyli SIS (Safety Instrumented System). Wyznaczaniem wymagaĹ„ i okreĹ›laniem niezawodnoĹ›ci SIS zajmuje siÄ™ dziedzina techniki zwana bezpieczeĹ„stwem funkcjonalnym. BezpieczeĹ„stwo funkcjonalne w aplikacjach maszynowych czy procesowych to czÄ™sto pomijane i nie do koĹ„ca rozumiane zagadnienie. Jest to spowodowane faktem, Ĺźe dziedzina ta wymaga duĹźej wiedzy multidyscyplinarnej. Znajomość automatyki, elektryki czy elektroniki musi być poparta znajomoĹ›ciÄ… odpowiednich aktĂłw prawnych i normatywnych, a takĹźe doĹ›wiadczeniem i odpowiednimi szkoleniami specjalistycznymi. Literatura dotyczÄ…ca tych zagadnieĹ„ jest obszerna i wymagajÄ…ca. Niemniej zagadnienia zwiÄ…zane z niezawodnoĹ›ciÄ… ukĹ‚adĂłw sterowania, ktĂłrych uszkodzenie moĹźe doprowadzić do sytuacji powodujÄ…cych podwyĹźszenie poziomu ryzyka, sÄ… niezwykle waĹźne, gdyĹź bezpoĹ›rednio wpĹ‚ywajÄ… na zagroĹźenie wypadkami.

POZIOM NIENARUSZALNOĹšCI BEZPIECZEĹƒSTWA (SIL)

PRACA NA RZADKIE PRZYWOĹ ANIE PFD

PRACA CIÄ„GĹ A PFHD

1

od â‰Ľ10–2 do <10–1

od â‰Ľ10–6 do <10–5

2

od â‰Ľ10–3 do <10–2

od â‰Ľ10–7 do <10–6

3

od â‰Ľ10–4 do <10–3

od â‰Ľ10–8 do <10–7

4

–5

od â‰Ľ10  do <10

–4

od â‰Ľ10–9 do <10–8

Tab. 1. !3 * % K $& ‡0 f

116

P R O M O C J A

AUTOMATYKA


RYNEK Sam termin bezpieczeĹ„stwa funkcjonalnego wywodzi siÄ™ z rodziny PN-EN 61508, gdzie zdefiniowany jest na poziomie ogĂłlnym. W sektorze przemysĹ‚u procesowego wprowadzono seriÄ™ PN-EN 61511, a w dziale maszynowym PN-EN 62061. Jest rĂłwnieĹź wiele norm, ktĂłre zostaĹ‚y opracowane na podstawie PN-EN 61508 i ktĂłre szczegółowo omawiajÄ… kwestie bezpieczeĹ„stwa funkcjonalnego w róşnych branĹźach przemysĹ‚u. PrzykĹ‚adem moĹźe być PN-EN 50495, ktĂłra Ĺ‚Ä…czy tÄ™ kwestiÄ™ z bezpieczeĹ„stwem w przestrzeniach zagroĹźonych wybuchem czy PN-EN 50156, dotyczÄ…ca wyposaĹźenia elektrycznego piecĂłw i urzÄ…dzeĹ„ pomocniczych. Warto zaznaczyć, Ĺźe zagadnienia zwiÄ…zane z bezpieczeĹ„stwem funkcjonalnym dotyczÄ… róşnych funkcji realizowanych przez ukĹ‚ad sterowania. MoĹźe to być ukĹ‚ad pomiarowy zabezpieczajÄ…cy przed przekroczeniem wartoĹ›ci krytycznych temperatury, system kontroli poziomu cieczy w zbiorniku, funkcja sterowania systemĂłw ochronnych czy teĹź aplikacje zwiÄ…zane z monitorowaniem wyciekĂłw czy rozszczelnieĹ„. MajÄ…c na uwadze stan bezpieczeĹ„stwa w zakĹ‚adzie pracy, zawsze warto sobie zadać pytanie – czy istniejÄ…ce systemy sterowania zwiÄ…zane z bezpieczeĹ„stwem sÄ… zrealizowane na odpowiednim poziomie niezawodnoĹ›ci? Sam fakt ich istnienia i poprawnego funkcjonowania do tej pory nie oznacza, Ĺźe nie zawiodÄ… one wtedy, gdy bÄ™dÄ… najbardziej potrzebne. A konsekwencje takiego zdarzenia mogÄ… być bardzo powaĹźne.

4 + (

POZIOM NIENARUSZALNOĹšCI BEZPIECZEĹƒSTWA PrzyrzÄ…dowe systemy bezpieczeĹ„stwa SIS sÄ… stosowane od wielu lat w praktycznie kaĹźdej gaĹ‚Ä™zi przemysĹ‚u. Choć nie zawsze byĹ‚y tak nazywane, to doĹ›wiadczeni projektanci zazwyczaj intuicyjnie wyczuwali, ktĂłra część systemu powinna charakteryzować siÄ™ wiÄ™kszÄ… niezawodnoĹ›ciÄ…, a ktĂłra niekoniecznie. PoczynajÄ…c od niewielkich i prostych maszyn montaĹźowych, a koĹ„czÄ…c na zaawan3/2016

)$#>6_& !@ "#(> 0 !@"? & $50$#"$ ' 9#&+' X $- '6!< !$(9

)$#>6_& !@ 9*6>6!< (9X(> #!@"? ")$#>6_& !@ 7 *0"'6!< 6! 6# " & #($&'$#!@"

)$#>6_& !@ - *$%

# 0" ryzyka

6X+ - *$#" ) # 0" 6

$)9&!@ 6 6& $ ' (>'6 !< ##$

& $50$#"$ ') ) X"$%(>' '6(>/ "$#" (&9>&+' & $50$#"$ '"$0& 5!" (&9>&+'

! ' #"$ ryzyka

Ocena ryzyka

& $50$#"$ '"$0& 5!" ryzyka

' 09 !@ 6 6&

NIE

Ryzyko > 0$ ' 0#$`

TAK

6 (/ "##$ - *$#" `

TAK

NIE

& #"$!

Rys. 1. % * $ ' 3M!& * ! ! & &$&(

sowanych, cechujÄ…cych siÄ™ duĹźym poziomem skomplikowania i wysokim poziomem ryzyka instalacjach procesowych, funkcje bezpieczeĹ„stwa realizowane przez SIS bÄ™dÄ… charakteryzowaĹ‚y siÄ™ róşnym poziomem niezawodnoĹ›ci. Logiczne wydaje siÄ™ wiÄ™c, aby przypisywać wysokie wymagania niezawodnoĹ›ciowe dla funkcji, ktĂłre nadzorujÄ… ryzyko wysokie, zaĹ› niewielkie dla funkcji, ktĂłrych skutki niezadziaĹ‚ania bÄ™dÄ… pomijalne. Taki racjonalny podziaĹ‚ jednoznacznie wskazuje na potrzebÄ™ zastosowania jakiejĹ› formy uporzÄ…dkowania i klasyfikacji funkcji ze wzglÄ™du na ich niezawodność. W przemyĹ›le procesowym najczęściej uĹźywanÄ… formÄ… takiej gradacji jest stosowanie poziomĂłw niezawodnoĹ›ci SIL (Safety Integrity Level).

Poziomy SIL okreĹ›lajÄ… bezpoĹ›rednio stopieĹ„ niezawodnoĹ›ci konkretnych funkcji bezpieczeĹ„stwa realizowanych przez ukĹ‚ad sterowania. PrzyporzÄ…dkowuje siÄ™ je do caĹ‚ego Ĺ‚aĹ„cucha sterowania – od czujnika (lub czujnikĂłw), przez element logiczny (majÄ…cy czÄ™sto funkcje monitorujÄ…ce), po podsystem wyjĹ›ciowy (czyli element lub elementy wykonawcze). Jeden z trzech (w niektĂłrych zastosowaniach czterech) poziomĂłw niezawodnoĹ›ci SIL wskazuje bezpoĹ›rednio, jakie jest prawdopodobieĹ„stwo niezadziaĹ‚ania funkcji bezpieczeĹ„stwa. OkreĹ›la siÄ™ je parametrem PFD (Probability of Failure on Demand) lub PFHD (Probability of Failure (Dangerous) per Hour), w zaleĹźnoĹ›ci od rodzaju pracy. Odpowiednio: PFD dla funkcji wykonywanych podczas tzw. 117


RYNEK pracy na przywoĹ‚anie (rzadziej niĹź raz na rok) lub PFHD – dla pracy ciÄ…gĹ‚ej (częściej niĹź raz na rok).

OCENA RYZYKA Aby zrozumieć, na czym polega i po co wĹ‚aĹ›ciwie jest potrzebna ocena ryzyka, naleĹźy w pierwszej kolejnoĹ›ci zacząć od definicji samego ryzyka. W ujÄ™ciu technicznym okreĹ›la siÄ™ je jako kombinacjÄ™ prawdopodobieĹ„stwa wystÄ…pienia pewnego zdarzenia niepoşądanego i jego konsekwencji. Obydwa te czynniki naleĹźy rozpatrywać na wielu pĹ‚aszczyznach. Konsekwencje mogÄ… dotyczyć Ĺźycia i zdrowia ludzkiego, zanieczyszczenia i dewastacji Ĺ›rodowiska naturalnego, strat materialnych zwiÄ…zanych z urzÄ…dzeniami lub przestojami produkcyjnymi, a takĹźe utraty reputacji i dobrego imienia. PrawdopodobieĹ„stwo z kolei zaleĹźy od: czÄ™stoĹ›ci wystÄ™powania sytuacji zagraĹźajÄ…cych, stopnia naraĹźenia ludzi (tzw. ekspozycji), moĹźliwoĹ›ci unikniÄ™cia lub redukcji skutkĂłw, a takĹźe od prÄ™dkoĹ›ci narastania i stopnia widocznoĹ›ci zagroĹźenia (co wpĹ‚ywa na czas reakcji). Drugim istotnym pojÄ™ciem, ktĂłre warto uĹ›ciĹ›lić, jest akceptowalność ryzyka. PatrzÄ…c na obiekty techniczne tylko i wyĹ‚Ä…cznie przez pryzmat bezpieczeĹ„stwa, moĹźna zadać pytanie: dlaczego zawsze nie stosować rozwiÄ…zaĹ„ gwarantujÄ…cych zachowanie najwyĹźszego poziomu niezawodnoĹ›ci? Co wiÄ™cej, hipotetycznie moĹźna zwiÄ™k-

PARAMETR

szać poziom bezpieczeĹ„stwa wĹ‚aĹ›ciwie nieograniczenie, dodajÄ…c coraz to nowsze warstwy zabezpieczeĹ„. Aby znaleźć takÄ… wartość ryzyka, ktĂłrego dalsza redukcja okazuje siÄ™ nieopĹ‚acalna, naleĹźy wprowadzić kryteria jego akceptowalnoĹ›ci. W zaleĹźnoĹ›ci od przyjÄ™tych standardĂłw w danej organizacji poziomy akceptacji ryzyka mogÄ… siÄ™ róşnić. Nie moĹźna wskazać jednoznacznie jaki jest najlepszy, gdyĹź zaleĹźy to od wielu czynnikĂłw. WaĹźne, aby poziom ten w danej organizacji byĹ‚ wyznaczony w sposĂłb spĂłjny i racjonalny. Ocena ryzyka jest logicznym procesem, ktĂłry skĹ‚ada siÄ™ z nastÄ™pujÄ…cych po sobie etapĂłw: okreĹ›lenia wartoĹ›ci brzegowych obiektu, identyfikacji zagroĹźeĹ„, szacowania ryzyka oraz jego ewaluacji. Do kaĹźdego z tych krokĂłw wykorzystuje siÄ™ róşne techniki i metodologie, ktĂłrych dobĂłr zaleĹźy od rodzaju procesu technologicznego i fazy jego Ĺźycia (projektowanie, eksploatacja, modernizacja itd.). Pierwszy etap – okreĹ›lenie ograniczeĹ„ – ma za zadanie dokĹ‚adne poznanie i identyfikacjÄ™ analizowanego obiektu. Trzeba opisać jego przeznaczenie, warunki normalnej pracy, odpowiednie wymagania Ĺ›rodowiskowe, a takĹźe czynnoĹ›ci produkcyjne wykonywane przez operatorĂłw. Drugim, niezwykle istotnym krokiem jest identyfikacja zagroĹźeĹ„. Istnieje wiele narzÄ™dzi i metod wspomagajÄ…cych ten etap. W praktyce inĹźynierskiej stosuje siÄ™:

OCENA UKĹ ADU STEROWANIA IntegralnÄ… częściÄ… szacowania ryzyka powinno być wyznaczenie wymagaĹ„, ktĂłre ma speĹ‚niać ukĹ‚ad sterowania

SĹ OWO

ODCHYLENIE

NIE

brak dopływu wody chłodzącej

WIĘCEJ

za duĹźy przepĹ‚yw wody chĹ‚odzÄ…cej

MNIEJ

zbyt niski przepływ wody chłodzącej

TAKĹťE

dostanie siÄ™ zanieczyszczeĹ„ do wody chĹ‚odzÄ…cej

korozja instalacji, zanieczyszczenia zewnętrzne

uszkodzenie pomp cyrkulacyjnych

filtry w ukĹ‚adzie podawania wody chĹ‚odzÄ…cej

CZÄ˜ĹšÄ† Z

nie dotyczy

Â

Â

Â

Przepływ wody chłodzącej

PRZYCZYNY

• wstÄ™pnÄ… analizÄ™ zagroĹźeĹ„ PHA (Preliminary Hazard Analysis), • badanie zagroĹźeĹ„ i zdolnoĹ›ci do dziaĹ‚ania – HAZOP (Hazard and Operability Studies), • listy kontrolne, • ocenÄ™ eksperckÄ…. WybĂłr odpowiedniej metody zaleĹźy od szeregu czynnikĂłw, takich jak: wielkość obiektu, stopieĹ„ jego zĹ‚oĹźonoĹ›ci, dostÄ™pność danych historycznych czy preferencji organizacyjnych. NastÄ™pnym etapem jest oszacowanie moĹźliwych konsekwencji i prawdopodobieĹ„stwa wystÄ…pienia zdarzenia niebezpiecznego. Do tego stosuje siÄ™ róşne techniki jakoĹ›ciowe, półiloĹ›ciowe i iloĹ›ciowe. MogÄ… to być: • procedura analizy rodzajĂłw i skutkĂłw uszkodzeĹ„ – FMEA (Failure Mode&Effect Analysis), • analiza drzewa niezdatnoĹ›ci – FTA (Fault Tree Analysis), • analiza drzewa zdarzeĹ„ – ETA (Event Tree Analysis), • analiza warstw zabezpieczeĹ„ – LOPA (Layer of Protection Analysis). WybĂłr konkretnej metody znĂłw bÄ™dzie uzaleĹźniony od dostÄ™pnoĹ›ci parametrĂłw iloĹ›ciowych, stopnia zĹ‚oĹźonoĹ›ci procesu i wystÄ™pujÄ…cej w nim aparatury kontrolno-pomiarowej.

SKUTKI

zwiększenie temperatury paleniska, wzrost temperatury pieca, wzrost temperatury spalin zmniejszenie temperatury awaria układu sterowania paleniska; pompą cyrkulacyjną zmniejszenie temperatury spalin; zbyt wolne chłodzenie ścian pieca; awaria pompy cyrkulacyjnej; zwiększenie temperatury uszkodzenie układu regulacji paleniska, zwiększenie temwody chłodzącej peratury pieca, zwiększenie temperatury spalin uszkodzenie mechaniczne zbiornika

ZABEZPIECZENIA czujnik poziomu wody chĹ‚odzÄ…cej w zbiorniku wyrĂłwnawczym zawory rÄ™czne odcinajÄ…ce dopĹ‚yw wody chĹ‚odzÄ…cej

układ regulacji przepływu wody chłodzącej

Tab. 2. % $& f Â… !3 ( ' 3 $ '&%

( % 3 '&%

118

AUTOMATYKA


RYNEK realizujący funkcje bezpieczeństwa. Warto zauważyć, że określanie wymaganego poziomu niezawodności SIL dokonane na poziomie całego urządzenia może być przyczyną przeszacowania lub niedoszacowania wymagań dla poszczególnych funkcji bezpieczeństwa. Aby temu zapobiec, zaleca się aby obiekt i należącą do niego aparaturę kontrolno-pomiarową podzielić na zespoły realizujące poszczególne funkcje. Dopiero na takim poziomie szczegółowości powinno się przeprowadzić przypisanie wymagań bezpieczeństwa do przyrządowych systemów bezpieczeństwa. Może to być zrealizowane na kilka sposobów. Do najpowszechniejszych należą: • metoda macierzy ryzyka, • metoda grafu ryzyka, • metoda wskaźnikowa, • określenie wymagań na podstawie analizy warstw zabezpieczeń – LOPA. Należy zaznaczyć, że przyrządowy system bezpieczeństwa realizujący funkcje bezpieczeństwa jest tylko jedną z tzw. warstw zabezpieczeń (Protection Layers), mających za zadanie redukcję ryzyka procesu. Zanim przejdzie się do projektowania SIS-ów (tj. tej części układu sterowania, która jest odpowiedzialna za realizowanie funkcji bezpieczeństwa) należy w pierwszej kolejności zastanowić się, czy ryzyka nie da się ograniczyć poprzez zmianę samego projektu,

jego koncepcji, użytych materiałów, substancji procesowych czy samej konstrukcji urządzeń lub instalacji. Praktyka pokazuje jednak, że tak głębokie zmiany są przeważnie niemożliwe do przeprowadzenia ze względów technologicznych lub są po prostu nieopłacalne. Proces oceny ryzyka powinien zostać zwieńczony ewaluacją ryzyka. Na tym etapie określa się, czy

na pytanie, czy osiągnięty poziom nienaruszalności bezpieczeństwa jest równy bądź większy niż wymagany. Odpowiedź twierdząca to gwarancja, że niezawodność układu sterowania odpowiada wielkości nadzorowanego ryzyka. Odpowiedź negatywna każe przypuszczać, że ryzyko jest na poziomie nieakceptowalnym i powinniśmy wprowadzić dodatkowe środki jego redukcji.

OCENA RYZYKA JEST LOGICZNYM PROCESEM, KTÓRY SKŁADA SIĘ Z NASTĘPUJĄCYCH PO SOBIE ETAPÓW: OKREŚLENIA WARTOŚCI BRZEGOWYCH OBIEKTU, IDENTYFIKACJI ZAGROŻEŃ, SZACOWANIA RYZYKA ORAZ JEGO EWALUACJI. zastosowane metody redukcji ryzyka obniżyły go do poziomu akceptowalnego. Należy ocenić wszystkie warstwy zabezpieczeń pod względem poprawności zastosowania, doboru, budowy, konstrukcji, odporności na wpływ warunków środowiskowych, identyfikowalności itd. Ocenie podlega również układ sterowania. Wszystkie wyodrębnione przyrządowe systemy bezpieczeństwa należy poddać analizie pod kątem obliczenia osiągniętego poziomu niezawodności. Kropką nad „i” jest odpowiedź

PIEC PRZEMYSŁOWY – RÓŻNORODNOŚĆ ZAGROŻEŃ Przykładowe urządzenie do procesów cieplnych – piec przemysłowy – łączy w sobie zagadnienia związane z różnymi rodzajami ryzyka. Po pierwsze źródłem są zagrożenia urazowe, powodowane przez elementy ruchome, napędzane, obracające się, elementy napędu lub układu przeniesienia napędu. Następne to czynniki termiczne, dotyczące elementów o wysokiej bądź niskiej temperaturze, związane

SIS

C

F

P

W

SIL

funkcja otwarcia zaworu dopływu świeżej wody (E51KL01-M01) do zbiornika wyrównawczego w momencie spadku poziomu wody chłodzącej w zbiorniku wyrównawczym (E51KL01)

C2

F1

P1

W2

nie ma wpływu na wzrost poziomu ryzyka

funkcja odcięcia podawania paliwa z podajników 1 i 2 (E01Q11BG01; E01Q11BG01 i G42G03-M01) i wyłączenia układu nadmuchowego (G01G02-M01; G01G03-M01) w momencie spadku przepływu wody chłodzącej w obwodzie (E51KF01);

C2

F1

P2

W2

SIL 1

brak zaznaczonej instalacji w dokumentacji; zastosować odpowiednie filtry w instalacji; ryzyko nieredukowane przez SIS;

3/2016

119


RYNEK

z promieniowaniem cieplnym, a takĹźe moĹźliwym wyrzutem gorÄ…cych gazĂłw, spalin lub materiaĹ‚u poddawanego obrĂłbce. ZagroĹźenia natury elektrycznej natury elektrycznej – powodowane przez elementy znajdujÄ…ce siÄ™ pod napiÄ™ciem, choć niewidoczne goĹ‚ym okiem – mogÄ… być przyczynÄ… bardzo niebezpiecznych zdarzeĹ„ wypadkowych. To, co wyróşnia urzÄ…dzenia do obrĂłbki cieplnej, to bardzo istotny udziaĹ‚ zagroĹźeĹ„ zwiÄ…zanych z obsĹ‚ugiwanymi i przetwarzanymi substancjami. MogÄ… to być róşne rodzaje paliwa, atmosfery piecowe, spaliny, a takĹźe substancje powstajÄ…ce w wyniku nieprawidĹ‚owego dziaĹ‚ania urzÄ…dzenia. Substancje te mogÄ… być szkodliwe dla czĹ‚owieka w sposĂłb bezpoĹ›redni ( jeĹźeli majÄ… wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci toksyczne, trujÄ…ce, duszÄ…ce, rakotwĂłrcze czy mutagenne) lub poĹ›redni, np. tworzÄ…c z powietrzem mieszaniny wybuchowe lub mogÄ…ce doprowadzić do powstania poĹźaru. Taka kombinacja róşnych rodzajĂłw zagroĹźeĹ„ sprawia, Ĺźe ocena ryzyka przemysĹ‚owych urzÄ…dzeĹ„ do procesĂłw cieplnych jest zadaniem wymagajÄ…cym. W przypadku urzÄ…dzeĹ„ o niskim poziomie skomplikowania czÄ™sto wystarczy odpowiednie wdroĹźenie i interpretacja wytycznych wynikajÄ…cych z norm podmiotowych typu C (np. rodziny PN-EN 746 – w szczegĂłlnoĹ›ci części drugiej, ktĂłra zawiera dokĹ‚adne wytyczne dotyczÄ…ce projektowania systemĂłw podawania paliwa i ukĹ‚adĂłw sterowania). Z kolei obiekty o wysokim poziomie zĹ‚oĹźono120

Ĺ›ci wymagajÄ… indywidualnego podejĹ›cia. Zaleca siÄ™ wtedy wykorzystanie jednej z metod identyfikacji zagroĹźeĹ„ wymienionych wczeĹ›niej. W praktyce stosuje siÄ™ najczęściej metodÄ™ HAZOP, ktĂłra pozwala rozpatrzeć wpĹ‚yw odchyleĹ„ danych parametrĂłw procesowych na stan bezpieczeĹ„stwa obiektu i jego operacyjność (utrzymanie w ruchu).

ANALIZA HAZOP Poprawnie przeprowadzone studium HAZOP pokaĹźe newralgiczne punkty instalacji wymagajÄ…ce dalszej analizy. WaĹźne, by zespół biorÄ…cy udziaĹ‚ w sesjach byĹ‚ róşnorodny i skĹ‚adaĹ‚ siÄ™ z osĂłb reprezentujÄ…cych róşne dziedziny techniki (mechanika, automatyka, inĹźyniera procesu itp.). Zaleca siÄ™ teĹź, aby uczestniczyĹ‚a w nich osoba niezwiÄ…zana z zespoĹ‚em projektowym. To zapewni obiektywne i â€žĹ›wieĹźeâ€? spojrzenie na wszelkie zagadnienia. Kolejnym krokiem po przeprowadzeniu analizy jest wybranie wÄ™zĹ‚Ăłw, oszacowanie dla nich ryzyka i ustalenie ewentualnych dziaĹ‚aĹ„ zaradczych, ktĂłrych wdroĹźenie ma na celu podniesienie poziomu bezpieczeĹ„stwa urzÄ…dzenia. Do wyznaczenia wymaganych poziomĂłw niezawodnoĹ›ci ukĹ‚adu sterowania warto zastosować prostÄ…, ale skutecznÄ… metodÄ™ grafu ryzyka, opisanÄ… w normie PN-EN 50156. MoĹźe siÄ™ zdarzyć, Ĺźe mniej doĹ›wiadczeni projektanci bÄ™dÄ… jednak mieli trudnoĹ›ci z interpretacjÄ… poziomĂłw poszczegĂłlnych współczynnikĂłw. Aby

PODSUMOWANIE Zagadnienia zwiÄ…zane z bezpieczeĹ„stwem funkcjonalnym sÄ… skomplikowane i wymagajÄ… doĹ›wiadczenia. Nie naleĹźy ich jednak bagatelizować, gdyĹź skutki zaniedbaĹ„ w tym obszarze mogÄ… być tragiczne dla ludzi i samej organizacji. Zawsze warto sprawdzić, czy inwestycje poniesione na poprawÄ™ bezpieczeĹ„stwa obiektĂłw technicznych nie zwrĂłcÄ… siÄ™ w postaci zmniejszenia awaryjnoĹ›ci, unikniÄ™cia strat czy przestojĂłw produkcyjnych. Wszelkie decyzje tego rodzaju warto opierać na ocenie ryzyka, ktĂłra jest narzÄ™dziem inĹźynierskim mogÄ…cym mieć bardzo istotny wpĹ‚yw na poziom bezpieczeĹ„stwa zakĹ‚adu przemysĹ‚owego. Krzysztof Ujczak ( ' ( $ $* !$ 5 ' ! '

ELOKON POLSKA 4 & ' EE 8:9EE> F $ ' 4 EE >=E ;= 6> # EE 7=6 67 6E 9% ( $& $ 4 3!$ (B ( 4* '''4 ( 4*

AUTOMATYKA

4 + (

Rys. 2. $&( '& !" % $ !3 ( * ' * ' 0 € 29+2 ;:79E

temu zaradzić, warto zainwestować w odpowiednie szkolenia lub w pomoc firm zewnÄ™trznych. ZnajÄ…c wymagania dla konkretnych funkcji bezpieczeĹ„stwa, realizowanych przez przyrzÄ…dowe systemy bezpieczeĹ„stwa, okreĹ›la siÄ™ osiÄ…gniÄ™te poziomy SIL. Do ich obliczenia stosuje siÄ™ odpowiednie wzory i przeksztaĹ‚cenia wystÄ™pujÄ…ce w normach dotyczÄ…cych bezpieczeĹ„stwa funkcjonalnego. Choć aparat matematyczny potrzebny do wykonania obliczeĹ„ nie jest wymagajÄ…cy, to w praktyce pojawiajÄ… siÄ™ problemy ze znalezieniem danych niezawodnoĹ›ciowych, potrzebnych do obliczeĹ„. Wymagane jest tu pewne doĹ›wiadczenie, dostÄ™p do literatury fachowej, baz danych producentĂłw lub dedykowanych norm technicznych. Warto zbierać i archiwizować znalezione parametry, budujÄ…c na wĹ‚asne potrzeby bazÄ™, mogÄ…cÄ… siÄ™ przydać do analiz przyszĹ‚ych projektĂłw.



WYDARZENIA

KONCEPCJE PRZEMYSĹ U 4.0 W WYKONANIU FESTO F =:4 &!3 K $& ' 3 , !3 ' 3 $ ' 3 * $ $ ) K !$ !$& * 78 $

( $&0 ( $& * $&3 !" 2 % ! $ => ( 3 '0 ' &% %4 4 $ )" , &4 &% $ % ( !3 /& K ' '&% $ ( $ !" !$ &% 0 ( & $ 3 3 K ' !" " 0 ' * / L 4 Jolanta GĂłrska-Szkaradek

122

P

rzez dwa dni, od 2 do 3 grudnia 2015 r., na terenie ultranowoczesnego zakĹ‚adu technologicznego Festo w Scharnhausen goĹ›cili przedstawiciele prasy, ktĂłrzy uczestniczyli w 14. edycji MiÄ™dzynarodowej Konferencji Prasowej (IPC – International Press Conference). HasĹ‚o przewodnie tegorocznej konferencji brzmiaĹ‚o: Industry 4.0 (PrzemysĹ‚ 4.0) i nawiÄ…zywaĹ‚o do czwartej rewolucji przemysĹ‚owej. PrzemysĹ‚ 4.0 to dynamiczny proces, ktĂłry ma wpĹ‚yw na wszystkie dziedziny naszego Ĺźycia i Ĺ›wiat pracy. W efekcie tych zmian powstanÄ… inteligentne fabryki (Smart Factory), ktĂłre w sposĂłb elastyczny, niezawodny i wydajny bÄ™dÄ… realizowaĹ‚y indywidualne zamĂłwienia klientĂłw. PowstanÄ… „inteligentne sieciâ€?, ktĂłre same siebie bÄ™dÄ… nadzorować. Zorganizowanie konferencji na terenie nowo otwartego zakĹ‚adu miaĹ‚o na celu jednoczesne zaprezentowanie, jak tematy omawiane podczas konferencji sÄ… w rzeczywistoĹ›ci realizowane.

FESTO NA DRODZE DO PRZEMYSĹ U 4.0 Prezes zarzÄ…du Festo AG&Co. KG, dr Eberhard Veit w swoim wystÄ…pieniu zatytuĹ‚owanym „Festo na drodze do PrzemysĹ‚u 4.0â€? powiedziaĹ‚ m.in., Ĺźe produkcja przyszĹ‚oĹ›ci jest przedmiotem dyskusji na caĹ‚ym Ĺ›wiecie. Tylko Ĺ›cisĹ‚a współpraca miÄ™dzy stowarzyszeniami przemysĹ‚owymi, przemysĹ‚em, biznesem i politykami umoĹźliwi wykorzystanie moĹźliwoĹ›ci oferowanych przez PrzemysĹ‚ 4.0. TakÄ… współpracÄ™ umoĹźliwia Platforma PrzemysĹ‚u 4.0 – konsorcjum powoĹ‚ane przez rzÄ…d Niemiec w celu tworzenia podstaw jednolitej interpretacji pojÄ™cia PrzemysĹ‚u 4.0. Festo jest jego czĹ‚onkiem. Uczestnicy Platformy PrzemysĹ‚u 4.0 w grupach interdyscyplinarnych prowadzÄ… intensywne prace nad tematami przyszĹ‚ych normalizacji, badaĹ„ i bezpieczeĹ„stwa, uwzglÄ™dniajÄ…c nowe warunki pracy i szkolenia. W ramach konsorcjum omawiana jest transformacja przemysĹ‚owa w peĹ‚ni usieciowiony, elastyczny system produkcyjny. AUTOMATYKA


WYDARZENIA

+/ " 1 0 * $ $ $M _ ) 4 ,_

4 Z4 _ ( 9 $( ( ‚ % &( ƒ0

AUTOMATYZACJA WZOROWANA NA NATURZE Festo wciÄ…Ĺź siÄ™ rozwija, a jak podkreĹ›liĹ‚ dr Heinrich Frontzek, innowacja zaczyna siÄ™ od inspiracji. RealizujÄ…c program Bionic Learning Network, firma od lat pokazuje, Ĺźe produkcja przyszĹ‚oĹ›ci moĹźe szukać inspiracji w naturze. W automatyzacji produkcji charakterystyczne sÄ… takie zadania, jak chwytanie, przenoszenie, pozycjonowanie oraz kontrola i regulacja procesĂłw. Natura realizuje wszystkie tego typu zadania w sposĂłb prosty i energooszczÄ™dny, dlaczego wiÄ™c nie wzorować siÄ™ na takich rozwiÄ…zaniach? Dobrze znane sÄ… dotychczasowe opracowania Festo bazujÄ…ce wĹ‚aĹ›nie na naturze i znajdujÄ…ce zastosowanie w przemyĹ›le. Nowe projekty opracowane w ramach Bionic Learning Network zapewniajÄ… wizjonerskie podejĹ›cie do wielu zadaĹ„ w produkcji przyszĹ‚oĹ›ci. Ostatnie opracowania dotyczyĹ‚y odpowiedzi na pytania czy ultralekkie obiekty latajÄ…ce mogÄ… utorować drogÄ™ nowym systemom sterowania i monitorowania, a takĹźe czy zdolnoĹ›ci adaptacyjne, jakie ma jÄ™zyk kameleona, mogÄ… być kluczem do opracowania elastycznych mechanizmĂłw chwytajÄ…cych.

$ (0 & ( 4 ( % ( !3 ( * !&3 3

podczas lotu w roju, czyli innymi sĹ‚owy sieć komunikacji miÄ™dzy obiektami w czasie rzeczywistym. Bioniczny motyl Festo ma rozpiÄ™tość skrzydeĹ‚ 60 cm, waĹźy okoĹ‚o 60 g, a na skrzydĹ‚ach ma marker, ktĂłry Ĺ›ledzi system 10 kamer termowizyjnych. Zebrane informacje system wykorzystuje do tworzenia bezkolizyjnych Ĺ›cieĹźek, po ktĂłrych poruszajÄ… siÄ™ motyle, czyli latajÄ…ce obiekty. Prace nad eMotionButterflies pokazujÄ… nam, jak w przyszĹ‚oĹ›ci moĹźe funkcjonować caĹ‚y system sieciowy lub jak moĹźe wyglÄ…dać bezkolizyjna logistyka.

ELASTYCZNY CHWYTAK – FLEXSHAPEGRIPPER Konstruując elastyczny chwytak, wykorzystano zasadę „działania� języka kameleona, który moşe uchwycić,

nastÄ™pnie podnieść i przenieść kilka obiektĂłw o zróşnicowanych ksztaĹ‚tach. W konstrukcji wykorzystano wypeĹ‚nionÄ… wodÄ… nasadkÄ™ silikonowÄ…, ktĂłra w elastyczny sposĂłb owija siÄ™ wokół chwytanych elementĂłw. W przyszĹ‚oĹ›ci FlexShapeGripper moĹźe być stosowany w miejscach, w ktĂłrych wiele obiektĂłw o róşnych ksztaĹ‚tach jest przetwarzanych w tym samym czasie, np. w sektorze robotyki usĹ‚ugowej, pracach montaĹźowych lub podczas manipulacji maĹ‚ymi elementami.

PRZEMYSĹ 4.0 W PRAKTYCE, CZYLI ZAKĹ AD TECHNOLOGICZNY W SCHARNHAUSEN Konferencja nie bez powodu odbywaĹ‚a siÄ™ na terenie zakĹ‚adu technologiczne-

MOTYLE FESTO – EMOTIONBUTTERFLIES Opracowane w Festo motyle (eMotionButterflies) to poĹ‚Ä…czenie ultralekkiej konstrukcji sztucznych owadĂłw ze skoordynowanym zachowaniem 3/2016

.!$ ( % ( !3 $ % ' 3 $ !" * ! ' 5  3M! % & 0 !$& †

123


WYDARZENIA

F '&% $ ( $ $ 3 ' * ( &! '&$' $ %& :484 3 * ! ' ( ' * * ! 3 ' / $* !$ 3 (!3 $ / %0 ( & * $ 3% 3 %

$ % L '

F * $ % &$ ' % L ' $ ' ' 1.1_ Â !$ * ( 3 K % 3 * % $ ' '

Â…' $ 3M! $ ( 0 % L /& $ ' L&S0 L / 3 ' * ! ' ( ' $K $ % * !&0 L& ' ' ' K!$ ' &% $K $ %0 * ' L $ K( % M ' $&/( '&( &S MS ( % $& &

% * (!&3 &% ' !" " 3 * % % &$ !3 ) £0 ( 3 š% %› M!$M!&% $ G $ 3 %0 !$& $ %& % :48

go w Scharnhausen, poniewaĹź z omawianymi na niej tematami uczestnicy mogli zapoznać siÄ™ w praktyce – zarĂłwno w pierwszym, jak i w drugim dniu konferencji goĹ›cie, w zorganizowanych grupach, mieli moĹźliwość zwiedzenia zakĹ‚adu. ZakĹ‚ad zostaĹ‚ otwarty jesieniÄ… 2015 r. Zatrudnia 1200 osĂłb. Na powierzchni 66 000 m 2, na czterech piÄ™trach, Festo produkuje tutaj zawory, wyspy zaworowe i komponenty elektroniczne, wykorzystujÄ…c przy tym nowoczesne, znacznie zautomatyzowane procesy. Inwestycja kosztowaĹ‚a 70 mln euro. Pierwsze prace nad koncepcjÄ… zakĹ‚adu rozpoczęły siÄ™ w 2011 r. i to, co dzisiaj moĹźna zobaczyć robi niesamowite wraĹźenie. W pracach koncepcyjnych wykorzystano nowe technologie, w tym m.in. drukarki 3D, na ktĂłrych wykonano 124

ponad 6000 modeli maszyn, opracowujÄ…c cykl produkcyjny. DziÄ™ki wiedzy specjalistĂłw Festo z róşnych dziaĹ‚Ăłw, ktĂłrzy od samego poczÄ…tku aktywnie współpracowali ze sobÄ…, moĹźna byĹ‚o wszystkie pomysĹ‚y urzeczywistnić w krĂłtkim czasie. Proces rozwoju nie jest jeszcze zakoĹ„czony, poniewaĹź produkcja – przy ciÄ…gĹ‚ej konkurencji rynkowej – podlega dynamicznym zmianom. Jednak wszystko, co jest realizowane w zakĹ‚adzie jest zgodne z zaĹ‚oĹźeniami PrzemysĹ‚u 4.0. Produkcja, realizowana zgodnie z koncepcjÄ… lean manufacturing, jest wydajna, energooszczÄ™dna i ekologiczna, a produkty sÄ… najwyĹźszej jakoĹ›ci i wyraĹşnie ukierunkowane na potrzeby klienta. WspĂłlne dziaĹ‚anie jest naczelnÄ… zasadÄ… caĹ‚ego zespoĹ‚u. Festo stawia zakĹ‚ad w Scharnhausen za wzĂłr do naĹ›ladowania.

ELASTYCZNA PRODUKCJA – ZakĹ‚ad jest dobrze przygotowany do sprostania przyszĹ‚ym wymaganiom produkcyjnym. Tutaj jest przestrzeĹ„ niezbÄ™dna do współpracy technicznej i rozwoju produktĂłw, a takĹźe do poprawy czasu wprowadzania produktĂłw na rynek poprzez optymalizacjÄ™ procedur i gĹ‚Ăłwnych procesĂłw produkcyjnych – powiedziaĹ‚ dyrektor Globalnego Centrum Produkcyjnego, Stefan Schwerdtle. Z kolei Stefan Labonde, kierownik Gospodarki MateriaĹ‚owej w zakĹ‚adzie w Scharnhausen dodaĹ‚: – KluczowÄ… cechÄ… zakĹ‚adu jest kompleksowe zarzÄ…dzanie strumieniem wartoĹ›ci. NaleĹźy przede wszystkim likwidować wÄ…skie gardĹ‚a i dostosowywać proces produkcji. DziÄ™ki takim dziaĹ‚aniom moĹźna uniknąć opóźnieĹ„ i zapewnić pĹ‚ynne sekwencje operacji. AUTOMATYKA


WYDARZENIA WĹ‚aĹ›nie takie dziaĹ‚ania optymalizujÄ…ce strumieĹ„ wartoĹ›ci juĹź przyniosĹ‚y niemaĹ‚y sukces, np. w procesie produkcji siĹ‚ownika pneumatycznego DGSL. W tym przypadku caĹ‚kowita odlegĹ‚ość transportowa, liczona od dostawy materiaĹ‚u do wysyĹ‚ki gotowego wyrobu, zostaĹ‚a zmniejszona z 32 km do zaledwie 240 m. JednoczeĹ›nie aş o 66 % zredukowano czas produkcji, poniewaĹź wszystkie etapy sÄ… realizowane w jednym miejscu.

DIGITALIZACJA – PODSTAWA ELASTYCZNEJ PRODUKCJI PRZYSZĹ OĹšCI Transformacja, jaka nastÄ™puje w Ĺ›wiatowej produkcji, bazuje na digitalizacji – kluczowym elemencie Ĺ‚Ä…czÄ…cym wirtualny i realny Ĺ›wiat. Jak powiedziaĹ‚ dr Claus Jessen, czĹ‚onek zarzÄ…du Festo, digitalizacja bÄ™dzie przekĹ‚adać siÄ™ na coraz bardziej inteligentne produkty. W przyszĹ‚oĹ›ci poszczegĂłlne elementy systemu bÄ™dÄ… zdolne do komunikowania siÄ™ ze sobÄ…, niezaleĹźnego sterowania i wzajemnego regulowania. SÄ… one podstawÄ… digitalizacji przemysĹ‚owej i wspierajÄ… proces produkcji poprzez zwiÄ™kszanie funkcjonalnoĹ›ci – od samowystarczalnego zaopatrywania w energiÄ™ do monitorowania stanu.

PRACOWNICY W ZAKĹ ADZIE W SCHARNHAUSEN

4 Z4 _ ( 9 $( ( ‚ % &( ƒ0

Przemysł 4.0 zmieni zasady pracy, ale jej nie zlikwiduje. W nowoczesnej fabryce człowiek pozostanie istotnym

elementem Ĺ‚aĹ„cucha produkcyjnego, natomiast jego umiejÄ™tnoĹ›ci bÄ™dÄ… na znacznie wyĹźszym poziomie. Zmieni siÄ™ rola czĹ‚owieka w procesie tworzenia Ĺ‚aĹ„cucha wartoĹ›ci – z operatora maszyn zostanie przeniesiony do rozwiÄ…zywania problemĂłw. Pojawi siÄ™ teĹź wiÄ™ksze zapotrzebowanie na wykwalifikowanÄ… kadrÄ™. Festo bardzo sobie ceni wĹ‚asnych pracownikĂłw. Oferuje wszystkim nie tylko doskonaĹ‚e warunki pracy, ale umoĹźliwia ciÄ…gĹ‚e doskonalenie siÄ™. Tutaj rozumie siÄ™, Ĺźe wraz z rozwojem nowych technologii muszÄ… wzrastać umiejÄ™tnoĹ›ci zaĹ‚ogi. W firmie ceniona jest kreatywność. Na terenie zakĹ‚adu funkcjonuje dziaĹ‚ szkoleĹ„ (Learning Factory), gdzie kaĹźdy zatrudniony przechodzi cykl szkoleĹ„. Przeprowadzane sÄ… one na 12 specjalistycznych stanowiskach roboczych. Ponadto na terenie zakĹ‚adu znajdujÄ… siÄ™ pokoje pracy twĂłrczej, gdzie pracownicy w grupach omawiajÄ… wszystkie nowe pomysĹ‚y i rozwiÄ…zania. KaĹźdy moĹźe rĂłwnieĹź opracowywać swoje koncepcje samodzielnie w specjalnych pokojach, majÄ…c do dyspozycji odpowiednie wyposaĹźenie.

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA Festo wiele uwagi poĹ›wiÄ™ca wszelkim dziaĹ‚aniom, w efekcie ktĂłrych nastÄ™pujÄ™ oszczÄ™dność energii. Ten cel przyĹ›wieca firmie podczas projektowania energooszczÄ™dnych systemĂłw i urzÄ…dzeĹ„ oraz przy wytwarza-

‡ / 0 & ( $ * ( % ' 3 ' $ ( $ ' !" "

3/2016

niu energooszczÄ™dnych produktĂłw. Duşą wagÄ™ przykĹ‚ada siÄ™ rĂłwnieĹź do oszczÄ™dnoĹ›ci energii w samym cyklu produkcyjnym, a takĹźe na jej zuĹźycie przez zaĹ‚ogÄ™, ktĂłra jest w tym zakresie odpowiednio szkolona. W zakĹ‚adzie zastosowano ponadto system zarzÄ…dzania energiÄ… zgodny z normÄ… ISO 50001.

PODSUMOWANIE WygĹ‚oszone w czasie dwĂłch dni konferencji referaty pokazaĹ‚y, Ĺźe produkcja przyszĹ‚oĹ›ci bÄ™dzie wymagaĹ‚a duĹźej elastycznoĹ›ci i zdolnoĹ›ci adaptacyjnych. Skutecznym Ĺ›rodkiem do realizacji tych celĂłw sÄ… zaĹ‚oĹźenia PrzemysĹ‚u 4.0. PrzyszĹ‚oĹ›ciowe zmiany, jakie nastÄ…piÄ… w zakĹ‚adach produkcyjnych Festo to: • zautomatyzowana i elastyczna produkcja, • pĹ‚ynna realizacja krĂłtkich serii produkcyjnych, • duĹźa wydajność przy minimalizacji zuĹźycia energii, • szkolenie i ustawiczne ksztaĹ‚cenie zaĹ‚ogi. – MĂłwimy tu o transformacji produkcji przemysĹ‚owej w peĹ‚ni sieciowy, elastyczny system produkcyjny. Aby pozostać konkurencyjnym, musimy podjąć inicjatywÄ™, iść z duchem wynalazczoĹ›ci i nadać ksztaĹ‚t temu nowemu rozwojowi – powiedziaĹ‚ podczas konferencji dr Eberhard Veit. Jolanta GĂłrska-Szkaradek . R,

! ' !& $& ( 3M (' @( !3 $( M K * ( &!$ ' $ $( 5 ‚‡ ! &ƒ0 ( & 3 M !$KG! M $ ( !" !$

125


WYDARZENIA

PRODUKCJA

W WYDANIU ULTRANOWOCZESNYM Z WIZYTÄ„ W FIRMIE HARTING E? &!$ $ * $ @ my HARTING do niemieckiego Espelkamp zjechali reprezen ! * & / L ' 3 $ ! 3 + *&4 F $& /& & ( ( $3M * ( $ * $ ' ! % @ %& $ $% '

% $ ' &!" $' M$ 5 * $ %& 0 ' L * $&3 $ K $ / ( 0 3 ( * $ / * (!3 $ M!$& * $ %& '&!"

&!" ( %* ' % &( ' LMcej do HARTINGA inteligentnej / &! 0 $'4 % ! &0 (L $ * $ K $ $ % $ ) % Z ( G! i Technologii HQT. Urszula Chojnacka

126

Ĺš

wiat automatyki stoi dziĹ› przed wyzwaniami zwiÄ…zanymi z rozwojem koncepcji PrzemysĹ‚u 4.0. W ten trend doskonale wpisuje siÄ™ strategia firmy HARTING, dostarczajÄ…cej produkty pozwalajÄ…ce przeksztaĹ‚cać fabrykÄ™ XXI wieku w tzw. Smart Factory, gdzie organizacja produkcji pozwala w duĹźej mierze oprzeć jÄ… na automatyzacji. W efekcie zyskuje siÄ™ wiÄ™kszÄ… wydajność i elastyczność, ale aby to byĹ‚o moĹźliwe, konieczne jest zaoferowanie rozwiÄ…zaĹ„, ktĂłre zapewniÄ… odpowiedni przepĹ‚yw danych i sygnaĹ‚Ăłw, a takĹźe odpowiednie zasilanie. – PrzemysĹ‚ 4.0 to temat, ktĂłry naprawdÄ™ przyspieszyĹ‚ w ciÄ…gu ostatnich dwĂłch lat. PostÄ™p cyfryzacji sprawia, Ĺźe zmieniać siÄ™ bÄ™dÄ… procesy produkcyjne i modele biznesowe na caĹ‚ym Ĺ›wiecie. Jako firma bÄ™dÄ…ca dostawcÄ… profesjonalnych komponentĂłw, aplikacji i systemĂłw chcemy być pionie-

rem w dostarczaniu produktĂłw, ktĂłre sprzyjajÄ… ewolucji technologicznej. JuĹź teraz oferujemy klientom dostosowane do nowych wyzwaĹ„ rozwiÄ…zania i wspieramy ich w ten sposĂłb – podkreĹ›la Philip Harting, prezes zarzÄ…du i dyrektor operacyjny Grupy Technologicznej HARTING. Jedna z gĹ‚Ăłwnych tendencji obserwowanych dzisiaj w przemyĹ›le, a zwĹ‚aszcza w automatyce i robotyce, to szybko rosnÄ…ce zapotrzebowanie na rozwiÄ…zania zintegrowane i wbudowane (embedded solutions), ktĂłre sÄ… istotnym elementem realizacji zaĹ‚oĹźeĹ„ PrzemysĹ‚u 4.0. Co wiÄ™cej, roĹ›nie popyt na rozwiÄ…zania zindywidualizowane, przystosowane do wymagaĹ„ i oczekiwaĹ„ konkretnych klientĂłw, dlatego HARTING coraz częściej tworzy rozwiÄ…zania indywidualne, spersonalizowane. – Nasze spojrzenie na Ĺ›wiat rozwiÄ…zaĹ„ wbudowanych odzwiercie-

AUTOMATYKA


WYDARZENIA

dla pięć haseĹ‚: dostosowywanie oferty do potrzeb klientĂłw, integracja, moc, duĹźa szybkość i odpowiednie standardy – wymienia Rob Pulman, menedĹźer sprzedaĹźy rozwiÄ…zaĹ„ wytwarzanych wedĹ‚ug indywidualnych wymagaĹ„ aplikacyjnych w firmie HARTING. Zakres usĹ‚ug firmy siÄ™ga od projektu, przez rozwĂłj i modyfikacjÄ™ produktu, jego montaĹź, aĹź po ewentualnÄ… modyfikacjÄ™, tak by współgraĹ‚ on z rozwiÄ…zaniami stosowanymi przez konkretnego klienta.

FABRYKA PRZYSZĹ OĹšCI ISTNIEJE JUĹť DZIĹš

CENTRUM HQT: JAKOŚĆ POTWIERDZONA TESTAMI Zanim jednak produkt stworzony we wspomnianej bÄ…dĹş innej naleşącej do firmy HARTING fabryce trafi do klienta, przechodzi wszechstronne i bardzo zaawansowane technologicznie testy w uruchomionym w czerwcu 2014 r. nowym Centrum JakoĹ›ci i Technologii HARTING HQT (HARTING Quality and Technology). Testy obejmujÄ… wszystkie moĹźliwe cechy i parametry produktĂłw – poczÄ…wszy od odpornoĹ›ci, przez funkcjonalność,

po niezawodność. Sprawdzana jest integralność rozwiÄ…zaĹ„, testuje siÄ™ moc urzÄ…dzeĹ„ i ich odporność na róşne warunki Ĺ›rodowiskowe. To tu takĹźe – w supernowoczesnym laboratorium o powierzchni 5000 m2, gdzie zatrudnionych jest 75 osĂłb – prowadzone sÄ… prace w zakresie rozwoju oferty, testowane sÄ… nowe technologie i materiaĹ‚y. Inwestycja, ktĂłrej koszt wyniĂłsĹ‚ okoĹ‚o 10 mln euro jest jednym z elementĂłw strategii firmy i pozwala na speĹ‚nianie coraz bardziej wyĹ›rubowanych oczekiwaĹ„ klientĂłw.

NAJNOWSZE ROZWIÄ„ZANIA DLA PRZEMYSĹ U 4.0: LEGO DLA DOROSĹ YCH I INTELIGENTNE PUDEĹ KO Spotkanie w Espelkamp byĹ‚o rĂłwnieĹź okazjÄ… do zapoznania siÄ™ z jednymi z najnowszych wynalazkĂłw firmy: In-

4 .4 )" 3 !( ‚ % &( ƒ

Espelkamp to szczegĂłlne miejsce w historii firmy HARTING. To tu wĹ‚aĹ›nie zaĹ‚oĹźyciel firmy, Wilhelm Harting, postanowiĹ‚ zlokalizować jej centralÄ™. DziĹ› w fabryce w Espelkamp produkowane sÄ… m.in. zĹ‚Ä…cza do zastosowaĹ„ przemysĹ‚owych, obudowy ze stopĂłw metali, a takĹźe zĹ‚Ä…cza z tworzyw.

Fabryka dziaĹ‚a takĹźe w zgodzie z zaĹ‚oĹźeniami oszczÄ™dzania energii i czerpania jej z naturalnych ĹşrĂłdeĹ‚, m.in. z elektrowni wodnych. DziaĹ‚a tu takĹźe system zarzÄ…dzania energiÄ… stworzony przez GrupÄ™ TechnologicznÄ… HARTING, pozwalajÄ…cy na kontrolÄ™ zuĹźycia mediĂłw i jego optymalizacjÄ™.

3/2016

127


frastructure Box oraz MICA. Pierwszy z produktĂłw reprezentuje infrastrukturÄ™ PrzemysĹ‚u 4.0, w ktĂłrej kluczem do sukcesu jest integracja urzÄ…dzeĹ„, przy zachowaniu maksimum funkcjonalnoĹ›ci. UrzÄ…dzenie Infrastrukture Box pozwala na staĹ‚y monitoring wszystkich elementĂłw systemu, a dziÄ™ki systemowi Han-Modular moĹźliwa jest rekonfiguracja i rozbudowa nawet w trakcie pracy urzÄ…dzeĹ„. Aktywne zarzÄ…dzanie energiÄ… zastosowane w Infrastructure Box pozwala uzyskać maksymalnÄ… wydajność przy minimalnym zuĹźyciu zasobĂłw energetycznych. Z kolei HARTING IIC MICA (Modular Industry Computing Architecture) to inteligentny minicomputer, umoĹźliwiajÄ…cy tymczasowe przechowywanie, analizowanie i przetwarzanie danych maszyn i urzÄ…dzeĹ„. Ta moduĹ‚owa platforma, zwana przez niektĂłrych „lego dla dorosĹ‚ychâ€?, na ktĂłrÄ… skĹ‚adajÄ… siÄ™ komponenty sprzÄ™towe i oprogramowanie, moĹźe współpracować praktycznie z kaĹźdym urzÄ…dzeniem – jest to moĹźliwe dziÄ™ki swobodnemu programowaniu i doĹ‚Ä…czeniu odpowiednich interfejsĂłw, w zaleĹźnoĹ›ci od potrzeb. MICA umoĹźliwia dokonywanie obliczeĹ„ na bazie bieşących danych w konkretnym urzÄ…dzeniu, jak rĂłwnieĹź komunikacjÄ™ z centralnymi systemami IT bÄ…dĹş chmurÄ… i moĹźe mieć zastosowanie w wielu gaĹ‚Ä™ziach przemysĹ‚u, m.in. w przemyĹ›le motoryzacyjnym. JednÄ… z firm, ktĂłre zdecydowaĹ‚y siÄ™

postawić na to rozwiÄ…zanie, jest firma Rinspeed, ktĂłra wdroĹźyĹ‚a je w nowym koncepcie auta – Rinspeed „Etosâ€?. Komputer MICA pozwala na monitorowanie emisji spalin i wykluczenie nadmiernego spalania. Co za tym idzie, ta cyfrowa innowacja z zakresu mobilnoĹ›ci sieciowej w konsekwencji nie tylko pokazuje, jak jechać w sposĂłb najbardziej ekonomiczny, ale i poprawia stan Ĺ›rodowiska.

FIRMA Z TRADYCJAMI I HISTORIÄ„ Nie lada gratkÄ… podczas wizyty w Espelkamp byĹ‚a moĹźliwość odwie-

dzenia jedynego w swoim rodzaju muzeum nawiÄ…zujÄ…cego do historii firmy, w ktĂłrym moĹźna byĹ‚o poznać szczegóły produkcji na przestrzeni kolejnych dziesiÄ™cioleci. DziĹ› HARTING to rozpoznawalna na caĹ‚ym Ĺ›wiecie marka sygnujÄ…ca bardzo zaawansowane technologicznie produkty i rozwiÄ…zania do zastosowaĹ„ w wielu sektorach przemysĹ‚u, w tym w automatyce, energetyce, systemach transmisji, budowie maszyn czy urzÄ…dzeniach medycznych. Nie wszyscy wiedzÄ…, Ĺźe nie od poczÄ…tku niemiecki producent tworzyĹ‚ rozwiÄ…zania dla przemysĹ‚u. PoczÄ…tkowo, czyli zaraz po II wojnie Ĺ›wiatowej – Wilhelm i Marie Harting zaĹ‚oĹźyli firmÄ™ we wrzeĹ›niu 1945 r. â€“ HARTING stawiaĹ‚ na produkcjÄ™, ktĂłra pozwalaĹ‚a zaspokoić codzienne potrzeby i obejmowaĹ‚a gĹ‚Ăłwnie artykuĹ‚y typowo konsumenckie, jak Ĺźelazka, elektryczne zapalniczki, kuchenki elektryczne, pĹ‚yty grzejne czy ĹźarĂłwki. Firma produkowaĹ‚a rĂłwnieĹź m.in. komponenty do urzÄ…dzeĹ„ umoĹźliwiajÄ…cych odtwarzanie pĹ‚yt w gramofonach i szafach grajÄ…cych. HasĹ‚o przewodnie firmy – „Cel to zwiÄ™kszenie korzyĹ›ci dla klientĂłw przez wdraĹźanie zmian technologicznych i postÄ™puâ€? – widoczne od poczÄ…tku jej dziaĹ‚alnoĹ›ci obecnie nie traci, a wrÄ™cz zyskuje na znaczeniu. Urszula Chojnacka . R,

128

AUTOMATYKA

4 .4 )" 3 !( ‚ % &( ƒ

WYDARZENIA


BY WIEDZIEĆ WIĘCEJ…


WYDARZENIA

ZINTEGROWANY PRZEMYSŠ– POZNAJ ROZWIĄZANIA Targi Hannover Messe 2016 /K M K ' % !( % f ' $ ' !" E?9E< (' E8=7 4 $& % M! * $ &% '& $ %0 E; &!$ E8=7 40 ' " ' ( % ) % F& '

!$&% /& K * ( $ ' * $ ' :8 !$ '&!" '& '! ' $ * $ ' ! % G' ' 3 * &4 !$ * ( $

( $ $ * $ K $ '&/ &% ' G! % 0 ( /K M $ * $ ' ' (' !"4 Jolanta GĂłrska-Szkaradek

130

M

iÄ™dzynarodowe Targi Innowacyjnych Technologii PrzemysĹ‚owych Hannover Messe 2016, ktĂłre odbÄ™dÄ… siÄ™ od 25 do 29 kwietnia, w tym roku obejmujÄ… pięć specjalistycznych wystaw branĹźowych, zlokalizowanych w jednym miejscu: – Industrial Automation – automatyka przemysĹ‚owa i automatyzacja procesĂłw, rozwiÄ…zania systemowe i rozwiÄ…zania IT w przemyĹ›le, – Digital Factory – zintegrowane procesy przemysĹ‚owe oraz rozwiÄ…zania informatyczne, – Energy – zintegrowane systemy energetyczne oraz mobilność, – Industrial Supply – przemysĹ‚owe procesy produkcyjne – od materiaĹ‚Ăłw po gotowe produkty, – Research&Technology – badania, rozwĂłj i transfer technologii. GĹ‚Ăłwnymi tematami Hannover Messe 2016 bÄ™dÄ… automatyka przemysĹ‚owa i IT, energetyka i inĹźynieria Ĺ›rodowiska, innowacyjne rozwiÄ…zania w zakresie podwykonawstwa i lekkich konstrukcji oraz badania i rozwĂłj. UdziaĹ‚ w targach zgĹ‚osiĹ‚o ponad 5000 wystawcĂłw z 70 krajĂłw. Krajem partnerskim tegorocznej imprezy sÄ… Sta-

ny Zjednoczone. Z USA do Hanoweru przyjedzie okoĹ‚o 250 wystawcĂłw, wĹ›rĂłd ktĂłrych bÄ™dÄ… m.in. takie firmy, jak: General Electric, Eaton, Molex, Microsoft, AT&T i IBM. W uroczystoĹ›ci otwarcia targĂłw Hannover Messe 2016 uczestniczyć bÄ™dzie kanclerz Niemiec Angela Merkel oraz prezydent StanĂłw Zjednoczonych Ameryki Barack Obama. ZabierajÄ…c gĹ‚os podczas Hannover Messe Preview, dr Jochen KĂśckler, czĹ‚onek zarzÄ…du Deutsche Messe AG powiedziaĹ‚, Ĺźe zgodnie z tematem przewodnim tegorocznych targĂłw, ktĂłry brzmi Integrated Industry – Discover Solutions (Zintegrowany przemysĹ‚ – odkryj rozwiÄ…zania) wizytujÄ…cy targi poznajÄ…, jak w niedalekiej przyszĹ‚oĹ›ci cyfryzacja zmieni przemysĹ‚ i systemy energetyczne. Na targach po raz pierwszy zaprezentowane zostanÄ… liczne przykĹ‚ady wdroĹźeĹ„ zgodnych z zaĹ‚oĹźeniami PrzemysĹ‚u 4.0. W spotkaniu uczestniczyĹ‚ rĂłwnieĹź John B. Emerson, amerykaĹ„ski ambasador w Republice Federalnej Niemiec, ktĂłry opowiedziaĹ‚ o trwajÄ…cych przygotowaniach do Partner Country USA. Ambasador podkreĹ›liĹ‚, Ĺźe targi Hannover Messe w ciÄ…gu 70 lat swojej AUTOMATYKA


4 Z4 _ ( 9 $( ( ‚ % &( ƒ

WYDARZENIA historii byĹ‚y siĹ‚Ä… napÄ™dowÄ… postÄ™pu technicznego. Teraz po raz pierwszy USA bÄ™dÄ… krajem partnerskim targĂłw i jest to wyjÄ…tkowa okazja nie tylko do zaprezentowania amerykaĹ„skiej kreatywnoĹ›ci i innowacji technicznych, ale takĹźe szansa na wzmocnienie partnerstwa transatlantyckiego. „CzĹ‚owiek a PrzemysĹ‚ 4.0â€? (ang. The human in Industrie 4.0) â€“ tak zatytuĹ‚owaĹ‚ swoje wystÄ…pienie Johann Soder, Managing Director of Engineering and Innovation w SEW- Eurodrive i przedstawiĹ‚, jak bÄ™dzie wyglÄ…dać inteligentna fabryka jutra. PrzypomniaĹ‚, Ĺźe termin PrzemysĹ‚ 4.0 pojawiĹ‚ siÄ™ w 2011 r. i wĂłwczas brzmiaĹ‚ jak science fiction, a obecnie w SEW-Eurodrive staje siÄ™ rzeczywistoĹ›ciÄ…. Johann Soder przedstawiĹ‚ wizjÄ™ inteligentnej fabryki 2020 r., ktĂłra przede wszystkim bÄ™dzie caĹ‚kowicie moduĹ‚owa. ModuĹ‚y to autonomiczne, dynamiczne zespoĹ‚y fabryczne, dziaĹ‚ajÄ…ce jako niezaleĹźne jednostki bazujÄ…ce na zasadzie samoorganizacji i samooptymalizacji. Pracownicy, urzÄ…dzenia, procesy, usĹ‚ugi i przesyĹ‚ane dane – wszystko bÄ™dzie ze sobÄ… współpracować, a celem jest osiÄ…gniÄ™cie wyĹźszego poziomu wydajnej współpracy. Motto zautomatyzowanej i elastycznej produkcji to „plug&playâ€?, dlatego moĹźliwe bÄ™dÄ… coraz krĂłtsze cykle produkcyjne, zwiÄ™kszona indywidualizacja produktĂłw oraz pokonywanie rosnÄ…cej presji kosztowej. W fabryce 2020 r. inteligentne produkty/obiekty wyposaĹźone w QR-kody, chipy RFID i systemy wbudowane bÄ™dÄ… siÄ™ wzajemnie nawigować. W rozbudowanych systemach logistycznych duĹźe znaczenie bÄ™dÄ… miaĹ‚y autonomiczne pojazdy i tzw. mobilne systemy asystenckie, poruszajÄ…ce siÄ™ miÄ™dzy stanowiskami/liniami produkcyjnymi oraz moduĹ‚owe jednostki opakowaniowe. KoncepcjÄ™ takiej inteligentnej fabryki jutra moĹźna bÄ™dzie zobaczyć podczas Hannover Messe 2016. Wystawcy, ktĂłrzy przybyli do Centrum Wystawienniczego na spotkanie z dziennikarzami, zaprezentowali namiastkÄ™ tego, czego mogÄ… spodziewać siÄ™ targowi goĹ›cie, ktĂłrzy w kwietniu przyjadÄ… na Hannover Messe 2016. Przedstawiciel Fraunhofer Insti3/2016

Z !" ,ÂĽ!( * $ ' ' % & f

E8=7

' 3 Z "

0 ! +

0 +F9 + 0 !" 0 2 %!&0 Z " 4 +% 0 % &( 5 ( %/ ' * / ! 3 2 % !0 Z !" ,ÂĽ!( 0 !$ ( $ $M !" _

Z $ * $&( ' % !$ * 3 $ * ! ' ' +F9+

131


WYDARZENIA

* 5 ( 0 1 ! _ * *% _%/f0 * $ ' ' * ! ' @ %&

2 ' GS % ! ! _%/f  ( %* ( ' ( % 6 0 &* 6 0 ' 3 % ' 3 / '

2 ' * $ * &' % $ ( &% &!$ &* $ * % % %* & Â % ! ! _%/f $ * $ 3 !"

132

tute for Computer Grafics Research IGD – Darmstadt pokreĹ›liĹ‚, Ĺźe jednÄ… z idei PrzemysĹ‚u 4.0 jest sprostanie wyzwaniom produkcji krĂłtkoseryjnej. W takich procesach czÄ™ste zmiany konfiguracji sÄ… na porzÄ…dku dziennym. WedĹ‚ug zaĹ‚oĹźeĹ„ PrzemysĹ‚u 4.0 roboty bÄ™dÄ… pracować w interakcji z ludĹşmi i urzÄ…dzeniami technicznymi. W tym roku Instytut Fraunhofera IGD podczas targĂłw w Hanowerze przedstawi system nazwany DUPLOcator. MoĹźna bÄ™dzie zobaczyć, jak robot uczy siÄ™ radzić sobie z nieprzewidzianymi zmianami, ktĂłre mogÄ… wystÄ…pić podczas procesu montaĹźu. Z kolei firma igus GmbH, ktĂłra znana jest na Ĺ›wiecie jako dostawca róşnorodnych kabli, stale powiÄ™ksza swojÄ… ofertÄ™. Asortyment kabli igus obejmuje coraz wiÄ™kszÄ… gamÄ™ zastosowaĹ„ w dziedzinie PrzemysĹ‚u 4.0, poczÄ…wszy od prostego ruchu liniowego, a na zĹ‚oĹźonych ruchach 3D koĹ„czÄ…c. Podczas targĂłw Hannover Messe 2016 igus zaprezentuje m.in. samomonitorujÄ…cy siÄ™ kabel do robotĂłw. Jak powiedziaĹ‚ przedstawiciel igus GmbH, „inteligentny kabel do robota przepowie przyszĹ‚ośćâ€?. JeĹźeli w trakcie uĹźytkowania kabla pewne parametry zostanÄ… przekroczone, kabel w odpowiednim czasie wyĹ›le ostrzeĹźenie, aby nie czekać, aş wystÄ…pi awaria. SygnaĹ‚ ostrzegawczy oznacza, Ĺźe kabel musi być wymieniony w ciÄ…gu czterech tygodni. Ta oferta igus wniesie znaczÄ…cy wkĹ‚ad do konserwacji prewencyjnej. Jak zwykle kilka nowoĹ›ci pojawi siÄ™ na stoisku firmowym ifm electronic GmbH. ZwiedzajÄ…cy bÄ™dÄ… mogli obejrzeć nowÄ…, wysokiej rozdzielczoĹ›ci kamerÄ™ 3D, wykonanÄ… w technologii PMD (Photonic Mixer Device) rejestrujÄ…cÄ… obiekty oraz tĹ‚o w czasie rzeczywistym. Kamera nie ma şadnych części ruchomych, dziÄ™ki czemu jest odporna na zuĹźycie i wytrzymaĹ‚a, a jej intuicyjne oprogramowanie pozwala na Ĺ‚atwe i szybkie ustawienie parametrĂłw. Z uwagi na moĹźliwość precyzyjnego okreĹ›lenia odlegĹ‚oĹ›ci i wymiarĂłw obserwowanego przedmiotu kamera ma szerokie spektrum zastosowaĹ„ np. robotyka, systemy montaĹźu, systemy pakujÄ…ce, skĹ‚adowanie materiaĹ‚Ăłw, AUTOMATYKA


4 Z4 _ ( 9 $( ( ‚ % &( ƒ0 % ! ! _%/f

WYDARZENIA nawigacja, logistyka lotniskowa, kontrola dostÄ™pu itp. Kolejna nowość produktowa to przepĹ‚ywomierze kalorymetryczne do cieczy i gazĂłw, ktĂłre sÄ… zoptymalizowane dla takich mediĂłw, jak woda, oleje, glikol i powietrze. UrzÄ…dzenie ma szybki czas reakcji i zintegrowany pomiar temperatury. PrzepĹ‚ywomierz moĹźe być montowany w rurociÄ…gach o Ĺ›rednicy wewnÄ™trznej od DN15 do DN400, co umoĹźliwia jego zastosowanie w wielu aplikacjach. WyjĹ›cia przeĹ‚Ä…czajÄ…ce, sygnaĹ‚y analogowe i IO-Link zapewniajÄ… róşne moĹźliwoĹ›ci dalszego przetwarzania sygnaĹ‚Ăłw. Oznacza to, Ĺźe jest on przystosowany do PrzemysĹ‚u 4.0. Z kolei na stoisku firmy KUKA w obszarze automatyki przemysĹ‚owej odwiedzajÄ…cy targi bÄ™dÄ… mogli zobaczyć gotowe rozwiÄ…zania i aplikacje dla PrzemysĹ‚u 4.0 oraz bÄ™dÄ… Ĺ›wiadkami debiutu prototypu nowej generacji robota, ktĂłry jest doskonale wyposaĹźony do obsĹ‚ugi jednej z najszybciej

!$ ' * $ ' ' $' M$ $ '&( $& % * $ ' ! ' 4

rozwijajÄ…cej siÄ™ gaĹ‚Ä™zi w branĹźy automatyki – przemysĹ‚u elektronicznego. Festo wciÄ…Ĺź pracuje nad rozwiÄ…zaniami z zakresu nadprzewodnictwa i zaprezentuje trzy nowe, ciekawe koncepcje przemysĹ‚owego zastosowania tej technologii. MoĹźna bÄ™dzie

zobaczyć m.in. wykorzystanie nadprzewodnictwa do bezkontaktowego przeniesienia pĹ‚yt noĹ›nych w pĹ‚aszczyĹşnie poziomej. Firma Phoenix Contact pokaĹźe nowy, inteligentny moduĹ‚ wyĹ‚Ä…czajÄ…cy do systemĂłw fotowoltaicznych R E K L A M A

3/2016

133


WYDARZENIA

Solarcheck RSD. ModuĹ‚ ten stanowi swego rodzaju zabezpieczenie dla niezaleĹźnych zestawĂłw fotowoltaicznych systemĂłw dachowych, a obsĹ‚uga tych systemĂłw jest chroniona przed zagraĹźajÄ…cym Ĺźyciu poraĹźeniem prÄ…dem elektrycznym podczas instalacji, konserwacji lub innych sytuacji stwarzajÄ…cych potencjalne niebezpieczeĹ„stwo. Fotowoltaiczne pĹ‚yty dachowe generujÄ… bezpoĹ›rednio prÄ…d o napiÄ™ciu do 1000 V i nie mogÄ… być Ĺ‚atwo odĹ‚Ä…czone od strony wytwarzanego prÄ…du staĹ‚ego. Tym samym jest to powaĹźne zagroĹźenie dla obsĹ‚ugi w przypadku uszkodzenia systemu. ModuĹ‚owy wyĹ‚Ä…cznik Solarcheck RSD analizuje w systemie relacje pomiÄ™dzy wartoĹ›ciami prÄ…du staĹ‚ego i napiÄ™ciem. Gdy wystÄ™pujÄ… odchyle-

!" % * ( $ 3 $ K ' M!$ /' '& M!$ ( !" !(

nia od normalnych warunkĂłw pracy lub w ukĹ‚adzie dojdzie do wyĹ‚Ä…czenia falownika, wĂłwczas nastÄ™puje automatyczne wyĹ‚Ä…czenie moduĹ‚Ăłw fotowoltaicznych. System zostanie automatycznie uruchomiony ponownie, kiedy warunki technicznie bÄ™dÄ… bezpieczne. Ta technologia szybkiego wyĹ‚Ä…czenia (Auto Rapid Shutdown), opracowana i opatentowana przez Phoenix Contact, jest bardziej niezawodna i szybsza niĹź jakakolwiek ludzka interwencja. Niemiecka firma ASENTICS specjalizuje siÄ™ w przemysĹ‚owym przetwarzaniu obrazu. Jest jednym z wiodÄ…cych producentĂłw m.in. czujnikĂłw wizyjnych oraz czytnikĂłw kodĂłw do szybkiej i niezawodnej identyfikacji róşnego rodzaju kodĂłw, w szczegĂłlnoĹ›ci w zautomatyzowanych procesach

produkcyjnych o duĹźych prÄ™dkoĹ›ciach transportowych. Podczas targĂłw zaprezentuje m.in. system SIRPA (Surface Inspection with Rapid Particle Analisis), ktĂłry jest optycznym system kontroli do 100 % kontroli jakoĹ›ci do drobnych porĂłw powierzchni ciÄ™cia filtrĂłw. Karlsruhe Institute of Technology (KIT) od lat zajmuje siÄ™ pionierskimi technologiami. Tym razem instytut zaprezentuje zrobotyzowanÄ… liniÄ™ produkcyjnÄ… do montaĹźu akumulatorĂłw Ĺ‚Ä…czÄ…cÄ… technologiÄ™ z nowymi koncepcjami montaĹźowymi. Linia produkcyjna jest przeznaczona dla ogniw cylindrycznych, ale moĹźe być przystosowana do innych typĂłw ogniw. W linii produkcyjnej nastÄ™puje automatyczna eliminacja wadliwych moduĹ‚Ăłw. GĹ‚Ăłwne cechy linii to wysoka wydajność, ekonomiczność uzyskana dziÄ™ki optymalizacji procesĂłw montaĹźowych i krĂłtki czas zgrzewania ogniw akumulatora oraz elastyczność produkcji. Na podstawie powyĹźszego krĂłtkiego przeglÄ…du moĹźna stwierdzić, Ĺźe targi Hannover Messe 2016 zapowiadajÄ… siÄ™ niezwykle interesujÄ…co. Od kilku lat impreza ta odgrywa znaczÄ…cÄ… rolÄ™ w torowaniu drogi do PrzemysĹ‚u 4.0, a zbliĹźajÄ…ca siÄ™ edycja bÄ™dzie kolejnym impulsem do jego rozwoju, nie tylko pod wzglÄ™dem prezentowanych technologii, ale takĹźe nowych rozwiÄ…zaĹ„ biznesowych. Jolanta GĂłrska-Szkaradek

, " !" & ‚, ƒ * $ ' &% !3K $ / &$ ' 3 * (!&3 3 % L ( % '

134

. R,

AUTOMATYKA

4 Z4 _ ( 9 $( ( ‚ % &( ƒ0 " # ) !

$* !$ * ! * $& & % !" ' !$ &!"



WYDARZENIA

MAGAZYN PRZYSZĹ OĹšCI Z WIZYTÄ„ W CENTRUM TECHNIKI MAGAZYNOWEJ PROMAG : E8=7 4 G! G%& ' $ ' ) % !" ( $& ' 3 %

* ( $ * " % $& $& $ G! 4 $& $& $ G! 3' K( $ ' ! % % ( * $&!3 $M $ 5 !" ( % $& ' 34 Katarzyna Jakubek

N

owa, staĹ‚a wystawa mieszczÄ…ca siÄ™ w nowo powstaĹ‚ym budynku Centrum Techniki Magazynowej Promag to w peĹ‚ni multimedialna ekspozycja, przedstawiajÄ…ca najnowsze trendy i nowoĹ›ci technologiczne wystÄ™pujÄ…ce w branĹźy. CentralnÄ… część wystawy zajmuje linia kompletacji, paletyzacji oraz transportu, ktĂłra zostaĹ‚a w caĹ‚oĹ›ci zautomatyzowana.

INWESTYCJE W INTRALOGISTYKĘ Firma Promag dziaĹ‚a na polskim rynku od 30 lat i specjalizuje siÄ™ w rozwiÄ…zaniach z zakresu intralogistyki. Jako producent i integrator kompleksowo wyposaĹźa magazyny, hale produkcyjne, warsztaty i biura w efektywne i bezpieczne rozwiÄ…zania. Promag od lat bierze udziaĹ‚ w dziaĹ‚aniach na rzecz rozwoju technologii logistycznych w Polsce. OstatniÄ… ideÄ… poznaĹ„skiej firmy byĹ‚o stworzenie od podstaw miejsca, w ktĂłrym teoria

136

moĹźe spotkać siÄ™ z praktykÄ… – w ten sposĂłb powstaĹ‚o jedyne w Polsce centrum techniki magazynowej, wybudowane i w peĹ‚ni wyposaĹźone przez Promag. – Ekspozycja Magazyn PrzyszĹ‚oĹ›ci sĹ‚uĹźy praktycznemu i teoretycznemu zgĹ‚Ä™bianiu wiedzy z zakresu intralogistyki. SzczegĂłlny nacisk zostaĹ‚ poĹ‚oĹźony na automatyzacjÄ™ rozwiÄ…zaĹ„ – podkreĹ›la Karolina Tokarz, wiceprezes zarzÄ…du Promag.

WIĘCEJ NIĹť EKSPOZYCJA Otwarte w paĹşdzierniku 2015 r. CTM to miejsce szkoleĹ„, wymiany doĹ›wiadczeĹ„ i badania nowych rozwiÄ…zaĹ„. Od rozpoczÄ™cia dziaĹ‚alnoĹ›ci miejsce to odwiedziĹ‚o ponad 500 klientĂłw, nie tylko z globalnych zakĹ‚adĂłw, ale takĹźe z mniejszych polskich firm, zainteresowanych rozwojem i optymalizacjÄ… procesĂłw logistycznych wewnÄ…trz przedsiÄ™biorstwa. To tutaj sÄ… teĹź obecnie przeprowadzane szkolenia z cyklu AUTOMATYKA


Fot. K. Jakubek (Automatyka), Promag

WYDARZENIA „Bezpieczny magazynâ€?, organizowane juĹź od czterech lat. CTM jest rĂłwnieĹź miejscem chÄ™tnie odwiedzanym przez studentĂłw oraz uczniĂłw technikĂłw z caĹ‚ej Polski. – Poprzez rozwĂłj CTM chcemy podkreĹ›lać naszÄ… inĹźynierskÄ… dziaĹ‚alność. Chcemy być postrzegani nie tylko jako integrator systemĂłw intralogistyki, ale takĹźe branĹźy Ĺ›rodowiska naukowego i mĹ‚odych logistykĂłw – podkreĹ›la ElĹźbieta Szulc, kierownik dziaĹ‚u marketingu Promag. Dwa razy w miesiÄ…cu organizowane sÄ… tu pokazy otwarte dla wszystkich zainteresowanych rozwiÄ…zaniami intralogistycznymi, w czasie ktĂłrych moĹźna spotkać siÄ™ z ekspertami firmy Promag i porozmawiać z nimi. Na stworzone przez poznaĹ„skÄ… firmÄ™ centrum skĹ‚ada siÄ™ kilka elementĂłw: multimedialna sala konferencyjna dla 150 osĂłb, zaplecze oraz

3/2016

serce tego miejsca, czyli Magazyn PrzyszĹ‚oĹ›ci. Wystawa ma na celu zaprezentowanie zwiedzajÄ…cym moĹźliwoĹ›ci wykorzystania najnowszych technologii, ktĂłre w niedalekiej przyszĹ‚oĹ›ci mogÄ… znacznie podnieść efektywność procesĂłw logistycznych realizowanych w firmach oraz stworzyć tzw. „szczupĹ‚y magazynâ€?. Poprzez optymalizacjÄ™ przepĹ‚ywu produktĂłw wewnÄ…trz zakĹ‚adu moĹźliwe jest skuteczne obniĹźenie kosztĂłw gospodarki magazynowej.

PRZYJDĹš, DOTKNIJ, PRZEKONAJ SIĘ Ekspozycja Magazyn PrzyszĹ‚oĹ›ci znajdujÄ…ca siÄ™ w CTM Promag skĹ‚ada siÄ™ z oĹ›miu stanowisk pokazowych: prezentacji urzÄ…dzeĹ„ intralogistycznych, projektu warsztatu, konfiguracji regaĹ‚Ăłw, pick-by-light, rozwiÄ…zaĹ„ regaĹ‚owych, wĂłzkĂłw widĹ‚owych, kina

„nowoczesny logistykâ€? oraz automatycznej linii transportu, paletyzacji, magazynowania i identyfikacji produktĂłw. W czasie pokazu uczestnicy mogÄ… zapoznać siÄ™ z peĹ‚nÄ… ofertÄ… firmy i na kaĹźdym stanowisku przetestować wybrane opcje – m.in. zaprojektować wĹ‚asne rozwiÄ…zania intralogistyczne, poniewaĹź specjalnie oprogramowanie umoĹźliwia stworzenie planu magazynu, szatni czy warsztatu. CentralnÄ… część magazynu stanowi w peĹ‚ni zautomatyzowana linia kompletacji, paletyzacji, transportu wewnÄ™trznego i skĹ‚adowania. W jej skĹ‚ad wchodzÄ… m.in. regaĹ‚y z ukĹ‚adnicami oraz automatyczne przenoĹ›niki zintegrowane z owijarkÄ… i robotami firmy Comau. Katarzyna Jakubek . R,

137


WYDARZENIA

DOĹ Ä„CZ DO NAJLEPSZYCH! TARGI WIRE 2016 I TUBE 2016 ZAPRASZAJÄ„ A.S. Messe Consulting, przedstawicielstwo targĂłw Messe DĂźsseldorf GmbH, zorganizo' ' F $ ' =< &!$ E8=7 4 * ( * ' * G' K! !$ &% gom wire&Tube. Gospodarzem * ( /& & ( ' !" , " 0 ( & * $ ' 3! ( ' $ % !3 &!$M! !$ 3 &!3 ' $ ' G! $ / L&4 Jolanta GĂłrska-Szkaradek

W

 niemieckim DĂźsseldorfie, od 4 do 8 kwietnia 2016 r. na terenach targowych Messe DĂźsseldorf odbÄ™dÄ… siÄ™ dwa najwaĹźniejsze Ĺ›wiatowe spotkania producentĂłw i dystrybutorĂłw drutĂłw, kabli i rur. OkoĹ‚o 2500 wystawcĂłw bÄ™dzie prezentować swojÄ… ofertÄ™ podczas MiÄ™dzynarodowych TargĂłw DrutĂłw i Kabli – wire 2016 oraz MiÄ™dzynarodowych TargĂłw Rur – Tube 2016. Obie imprezy targowe odbywajÄ… siÄ™ w cyklu dwuletnim i sÄ… okazjÄ… do prezentacji branĹźowych innowacji, prowadzenia rozmĂłw i dokonywania transakcji handlowych. Wystawcy z obu branĹź wypeĹ‚niÄ… aş 15 hal targowych, a jeden bilet wstÄ™pu umoĹźliwi zwiedzajÄ…cym skorzystanie z efektĂłw synergii i wielu dodatkowych, powiÄ…zanych z branĹźami atrakcji. Organizatorzy spodziewajÄ… siÄ™ okoĹ‚o 70 000 odwiedzajÄ…cych. Zainteresowanie ofertÄ… obu branĹź na caĹ‚ym Ĺ›wiecie nie maleje, chociaĹźby z uwagi na ciÄ…gĹ‚Ä… rozbudowÄ™ infrastruktury przemysĹ‚u energetycznego i rosnÄ…ce zapotrzebowanie na energiÄ™. Jednak wĹ›rĂłd dobrych klientĂłw firm z obu imprez targowych sÄ… nie tylko przedstawiciele sektora energetyki, ale rĂłwnieĹź m.in. telekomunikacji i przemysĹ‚u samochodowego.

TARGI WIRE 2016 – 30-LETNIA TRADYCJA

!" , " 0 & ( ' ' /

138

Targi wire swojÄ… premierÄ™ w DĂźsseldorfie miaĹ‚y 30 lat temu, w 1986 r., sÄ… wiÄ™c Ĺ›wiatowym liderem targĂłw w branĹźy kabli i drutĂłw. WczeĹ›niej imprezy tego P R O M O C J A

typu odbywaĹ‚y siÄ™ w Londynie (Wielka Brytania) i w Bazylei (Szwajcaria). PorĂłwnujÄ…c premierÄ™ targĂłw z ostatniÄ… edycjÄ…, ktĂłra odbyĹ‚a siÄ™ w 2014 r., liczba wystawcĂłw wzrosĹ‚a blisko trzykrotnie, a o Ĺ›wiatowym charakterze wydarzenia Ĺ›wiadczy duĹźy udziaĹ‚ wystawcĂłw zagranicznych – 75 % i zwiedzajÄ…cych obcokrajowcĂłw – 66 %. Jest wiÄ™c zrozumiaĹ‚e, Ĺźe rynkowi liderzy w branĹźy wiedzÄ…, iş trzeba tutaj siÄ™ pokazać. Dotychczas deklaracjÄ™ udziaĹ‚u w wire 2016 zgĹ‚osiĹ‚o ponad 1100 firm z 49 krajĂłw. WĹ›rĂłd wystawcĂłw sÄ… m.in. firmy z WĹ‚och, Belgii, Francji, Hiszpanii, Austrii, Holandii, Szwajcarii, Turcji, Wielkiej Brytanii, Szwecji i Niemiec, a spoza Europy – z USA, Korei PoĹ‚udniowej, Tajwanu, Indii, Japonii i Chin. Z Polski do udziaĹ‚u w targach wire 2016 zgĹ‚osiĹ‚o siÄ™ 12 firm. Swoje ekspozycje zaprezentujÄ… na powierzchni 373 m2.

PODSTAWOWA TEMATYKA WIRE 2016 Podczas tegorocznej imprezy, na powierzchni ponad 59 000 m2, moĹźna bÄ™dzie zobaczyć wiele innowacji, w tym nowe maszyny do produkcji i uszlachetniania drutĂłw oraz najnowsze opracowania narzÄ™dzi technologicznych i materiaĹ‚Ăłw pomocniczych. Targi sÄ… rĂłwnieĹź okazjÄ… do zapoznania siÄ™ z materiaĹ‚ami wyjĹ›ciowymi, drutami specjalnymi i kablami, oprzyrzÄ…dowaniem do pomiarĂłw, sterowania i regulacji oraz technikÄ… kontrolnÄ…. AUTOMATYKA


WYDARZENIA ZWIEDZAJÄ„CY TARGI WIRE WĹ›rĂłd zwiedzajÄ…cych targi, obok przedstawicieli przemysĹ‚u drutĂłw i kabli, moĹźna spotkać przedstawicieli przemysĹ‚u samochodowego, przemysĹ‚u Ĺźelaza, stali i metali nieĹźelaznych, przemysĹ‚u elektrycznego i elektronicznego, budownictwa, chemii oraz osoby zainteresowane technikÄ… pomiarĂłw, sterowania i regulacji, handlowcĂłw, rzemieĹ›lnikĂłw i usĹ‚ugodawcĂłw.

TARGI TUBE 2016 Po raz pierwszy targi Tube doĹ‚Ä…czyĹ‚y do targĂłw wire w DĂźsseldorfie w 1988 r. W porĂłwnaniu z pierwszÄ… edycjÄ… liczba wystawcĂłw z 2014 r. byĹ‚a juĹź oĹ›miokrotnie wiÄ™ksza (liczba stoisk przekroczyĹ‚a 1200), w tym 75 % stanowili wystawcy zagraniczni. W 2014 r. targi odwiedziĹ‚o 34 000 goĹ›ci, w tym 56 % z zagranicy, przy czym najwiÄ™cej odwiedzajÄ…cych przyjechaĹ‚o z Holandii, WĹ‚och, Francji i USA. Podczas targĂłw Tube 2016 zaprezentowana zostanie caĹ‚a paleta rozwiÄ…zaĹ„ poczÄ…wszy od produkcji rur, przez ich obrĂłbkÄ™, przetwarzanie, a na handlu koĹ„czÄ…c. Tym razem powierzchnia targowa zajmie ponad 50 000 m2. MoĹźna bÄ™dzie zobaczyć surowe materiaĹ‚y, rury i osprzÄ™t, maszyny do produkcji rur, narzÄ™dzia technologiczne i materiaĹ‚y pomocnicze oraz oprzyrzÄ…dowanie do pomiarĂłw, sterowania i regulacji. Poza tym pokazane bÄ™dÄ… innowacyjne profile i maszyny, technologia rurociÄ…gĂłw oraz przewodĂłw i rur gĹ‚Ä™binowych OCTG (Oil Country Tubular Goods). MateriaĹ‚y, jakie prezentowane bÄ™dÄ… podczas targĂłw, to nie tylko metal, ale rĂłwnieĹź szkĹ‚o, ceramika i tworzywa sztuczne. WĹ‚aĹ›nie tworzywom sztucznym poĹ›wiÄ™cona bÄ™dzie specjalna wystawa PTF (Plastic Tube Forum) zorganizowana w oddzielnej hali. Do udziaĹ‚u w targach zgĹ‚osiĹ‚o siÄ™ 1000 wystawcĂłw z 49 krajĂłw. Najliczniej reprezentowane bÄ™dÄ… firmy z WĹ‚och, Wielkiej Brytanii, Holandii, Austrii, Szwajcarii, Polski, Hiszpanii, Turcji i Niemiec oraz spoza Europy: z USA, Indii, Korei PoĹ‚udniowej i Chin. W targach Tube 2016 weĹşmie udziaĹ‚ 15 polskich wystawcĂłw, a ich stoiska zajmÄ… powierzchniÄ™ 479 m2.

Na targi Tube przybywajÄ… goĹ›cie reprezentujÄ…cy liczne branĹźe. OczywiĹ›cie dominujÄ… przedstawiciele producentĂłw rur, ale innowacje zainteresujÄ… z pewnoĹ›ciÄ… przemysĹ‚ samochodowy, chemiczny, osoby i firmy powiÄ…zane z infrastrukturÄ… doprowadzania ciepĹ‚a, ropy, gazu i wody, przemysĹ‚em Ĺźelaza, stali i metali nieĹźelaznych, budownictwem, przemysĹ‚em elektrycznym i elektronicznym. Oczekiwani sÄ… takĹźe liczni przedstawiciele handlu, rzemiosĹ‚a i usĹ‚ug.

CO, GDZIE, KIEDY‌ Wszyscy zainteresowani targami wiele cennych informacji znajdÄ… na targowych portalach internetowych www.wire.de oraz www.tube.de. MoĹźna rĂłwnieĹź zwrĂłcić siÄ™ do przedstawicielstwa targĂłw Messe DĂźsseldorf w Warszawie: A.S. Messe Consulting, tel. 22 642 24 99 i 22 855 24 90, www.as-messe.pl. Jolanta GĂłrska-Szkaradek AUTOMATYKA

3/2016

R E K L A M A

4 Z4 _ ( 9 $( ( ‚ % &( ƒ0 4 4 )

ODWIEDZAJÄ„CY TARGI TUBE

139


WYDARZENIA

TRENDY W PRZEMYĹšLE BUDOWY MASZYN TARGI FMB 2016 ( * 3M ( ( ' ' $M!&!" * ( & $ * $ '! ' * $ 3M ! * ( % ( %* ' '! ' * $ %& / '& % $& $M $ 50 ' $ $ * ' M$ &% % %

& ( !" *K '0 ' 0 % L / 4

T

argi FMB – dla dostawcĂłw przemysĹ‚u budowy maszyn – powstaĹ‚y w 2005 r., najpierw jako platforma prezentacji dla dostawcĂłw z branĹźy budowy maszyn w regionie Ostwestfalen-Lippe (OWL). Region ten staĹ‚ siÄ™ w miÄ™dzyczasie wraz z ponad 700 przedsiÄ™biorstwami i ich dostawcami jednym z najwiÄ™kszych klastrĂłw z zakresu budowy maszyn w Niemczech, osiÄ…gajÄ…c rocznie obroty w wysokoĹ›ci 19 mld euro.

Ann-Cathrin Hinkelmann

COROCZNY WZROST LICZBY WYSTAWCĂ“W Z punktu widzenia wystawcĂłw i odwiedzajÄ…cych, targi FMB dla dostaw140

P R O M O C J A

cĂłw przemysĹ‚u budowy maszyn odbywajÄ… siÄ™ na koniec roku targowego. Organizatorzy 12. targĂłw FMB, ktĂłre odbÄ™dÄ… siÄ™ od 9 do 11 listopada 2016 r. w centrum targowym w Bad Salzuflen, mogÄ… jednak zanotować pozytywnÄ… reakcjÄ™ na targi juĹź na poczÄ…tku roku. Organizator – Clarion Events Deutschland GmbH – oczekuje ponad 500 wystawcĂłw i â€“ tak jak w poprzednich latach – odwiedzajÄ…cych z caĹ‚ej północnej części Niemiec oraz krajĂłw sÄ…siednich. – Do poĹ‚owy stycznia 259 przedsiÄ™biorstw potwierdziĹ‚o swĂłj udziaĹ‚ w targach. Powierzchnie targowe AUTOMATYKA


WYDARZENIA +,!-'.! '& #/:;

&%<!*'#:=,.,!>, < ?%:"@B 09 – 11 LISTOPADA 2016 r.

Fot. Clarion Events Deutschland GmbH

SPRAWDZONA KONCEPCJA TARGĂ“W Oferta wystawcĂłw obejmuje caĹ‚e spektrum komponentĂłw dla przemysĹ‚u budowy maszyn i urzÄ…dzeĹ„. Na targach prezentujÄ… siÄ™ rĂłwnieĹź przedsiÄ™biorstwa oferujÄ…ce rozwiÄ…zania z zakresu technologii napÄ™dĂłw, sterowania, montaĹźu i obsĹ‚ugi oraz obrĂłbki metali i tworzyw sztucznych, a takĹźe doĹ›wiadczeni usĹ‚ugodawcy, np. z branĹźy logistycznej, serwisowej lub rozwoju produktĂłw.

CENTRUM TARGOWE BAD SALZUFLEN

SPRAWDZONA KONCEPCJA TARGĂ“W Mimo Ĺźe targi stale siÄ™ rozwijajÄ…, istota ich koncepcji pozostaje niezmieniona takĹźe w 2016 r. â€“ GĹ‚Ăłwnym elementem targĂłw sÄ… zdecydowanie rozmowy. Na targach FMB spotykajÄ… siÄ™ inĹźynierowie, zaopatrzeniowcy i decydenci, aby wymienić poglÄ…dy i informacje o ewentualnych projektach i razem opracować rozwiÄ…zania – mĂłwi Christian EnĂ&#x;le. Ze wzglÄ™du na to, Ĺźe organizator targĂłw udostÄ™pnia wystawcom kompletne pakiety usĹ‚ug wraz z umeblowaniem i cateringiem, targi FMB sÄ… idealnÄ… platformÄ… umoĹźliwiajÄ…cÄ… w szczegĂłlnoĹ›ci mniejszym przedsiÄ™biorstwom kontakt z nowymi klientami. TakĹźe liderzy z branĹźy, firmy takie jak Bosch Rexroth, Festo, igus, Lenze, SEW-Eurodrive i Siemens, biorÄ… co roku udziaĹ‚ w targach, podobnie jak prezentujÄ…ce siÄ™ na wspĂłlnych stanowiskach targowych zwiÄ…zki przedsiÄ™biorcĂłw z branĹźy budowy maszyn z zagranicy, np. duĹ„skie stowarzyszenie Koninklijke Metaalunie. Na targach FMB 2016 przedstawi teĹź oczywiĹ›cie wyniki swojej pracy naukowej klaster „Inteligentne Systemy Techniczne – it’s OWL„, nakreĹ›lajÄ…c w ten sposĂłb kierunek dla rozwoju produktĂłw zgodnie z koncepcjÄ… Industrie 4.0. FMB – targi dla dostawcĂłw przemysĹ‚u budowy maszyn – zaprezentujÄ… siÄ™ w Hanowerze na wspĂłlnym stanowisku targowym „it’s OWLâ€? i â€žOWL Maschinenbauâ€? w hali 16, na stanowisku targowym A 04. Aktualna lista wystawcĂłw targĂłw FMB jest dostÄ™pna do pobrania na stronie www.fmb-messe.de. Ann-Cathrin Hinkelmann Clarion Events Deutschland GmbH

, " ; ; < ' * !( ; ( ! *(% " *);* = * ' ")* %( & ; < > "* + *' ? ;%" + ;%(! * < %( & ? ; < ' ; *( & " &% " *%( & @" !"

R E K L A M A

w najwiÄ™kszej hali centrum targowego majÄ… 12 300 m2 i sÄ… juĹź w 89 % wykupione. Do wynajÄ™cia pozostaĹ‚o tu zaledwie 10 miejsc na stanowiska targowe. Poza tym ponad 40 przedsiÄ™biorstw dokonaĹ‚o juĹź rezerwacji powierzchni targowych. Jest to Ĺ›wietny wynik takĹźe w porĂłwnaniu do lat poprzednich – komentuje Christian EnĂ&#x;le, zarzÄ…dzajÄ…cy portfelem ds. budowy maszyn spółki Clarion Events Deutschland GmbH. Wysoki poziom rezerwacji oznacza, Ĺźe na targach FMB 2015 wystawcy osiÄ…gnÄ™li swoje cele. Wielu z nich wykupiĹ‚o powierzchnie targowe na rok 2016 juĹź w czasie poprzedniej edycji targĂłw lub krĂłtko po ich zakoĹ„czeniu. WĹ›rĂłd nich, oprĂłcz wieloletnich wystawcĂłw, znalazĹ‚o siÄ™ takĹźe ponad 15 przedsiÄ™biorstw, ktĂłre w 2015 r. wzięły udziaĹ‚ w targach po raz pierwszy. Ponadto do organizatorĂłw targĂłw FMB napĹ‚ynęło 12 rezerwacji (stan na 12 stycznia 2016 r.) od przedsiÄ™biorstw, ktĂłre w tym roku po raz pierwszy wezmÄ… w nich udziaĹ‚ jako wystawcy. Trend staĹ‚ego rozwoju targĂłw FMB utrzymuje siÄ™ wiÄ™c takĹźe w 12. roku ich istnienia. Od pierwszych targĂłw liczba uczestnikĂłw wzrosĹ‚a niemal trzykrotnie.

Ponad 500 wystawców – od partnerów ;*" +) ( & %" B ' ( ' + " * %( & % < %" * ( & ? ;%" +

" ? " , " FJQ '" +) + ;%(! !" + % < W *) ( & ' ; ( i zaopatrzeniowcĂłw.

CLARION EVENTS DEUTSCHLAND GmbH MeisenstraĂ&#x;e 94 | 33607 Bielefeld tel +49 (0) 521 96533-67 e-mail: ann-cathrin.hinkelmann@clarionevents.de www.clarionevents.de

3/2016

www.fmb-messe.de

141


BIBLIOTEKA NOWOCZESNE ZARZĄDZANIE PRODUKCJĄ. UJĘCIE PROCESOWE $) &!@ # 9& ' "7"$ >& '(&" 6) '#"!>' 9& '$ & '6) #" q vx{ ? X@V> 5}q € x (> #? ' q 7"V&&

KsiÄ…Ĺźka stanowi kompendium wiedzy potrzebnej do praktycznego projektowania i organizowania systemĂłw produkcyjnych, zarzÄ…dzania produkcjÄ… i przedsiÄ™biorstwami produkcyjnymi i usĹ‚ugowymi. Autorzy omawiajÄ… proces zarzÄ…dzania produkcjÄ… w trakcie prac badawczych, przygotowania prototypĂłw, uruchomienia produkcji, kontrolowania jakoĹ›ci. Przedstawiono systemy informatyczne, ktĂłre wspierajÄ… realizacjÄ™ tych etapĂłw. WyjaĹ›niono skomplikowane zagadnienia, a ilustracje uĹ‚atwiajÄ… wykorzystanie informacji w praktyce. SzczegĂłlnÄ… wartoĹ›ciÄ… ksiÄ…Ĺźki jest część dotyczÄ…ca nowoczesnych koncepcji zarzÄ…dzania produkcjÄ…, takich jak Lean Management oraz Six Sigma. Porady zawarte w ksiÄ…Ĺźce zainteresujÄ… praktykĂłw przemysĹ‚owych, przede wszystkim pracownikĂłw przedsiÄ™biorstw produkcyjnych i usĹ‚ugowych, pracownikĂłw firm consultingowych oraz innowacyjno-wdroĹźeniowych (menedĹźerĂłw, projektantĂłw, inĹźynierĂłw). Publikacja stanowi niezbÄ™dny podrÄ™cznik dla wszystkich zainteresowanych zarzÄ…dzaniem produkcjÄ….

ZAGADNIENIA CIEPLNE, HYDRAULICZNE ORAZ JAKOĹšCI WODY W INSTALACJACH GRZEWCZYCH "$(, ' "7 ? Q 7" # 9#" &? " > "($&? 8 $- @! 6&? '$, !9 6) '#"!>' 0">$!<#"& & '(& & '6) #" q vx{|? X@V> 5}q ~xv (> #6? ' q 7"V&&

KsiÄ…Ĺźka poĹ›wiÄ™cona jest wybranym zagadnieniom projektowym i obliczeniowym, zwiÄ…zanym z instalacjami grzewczymi. W kolejnych rozdziaĹ‚ach poruszane sÄ… takie tematy, jak: uzdatnianie wody na potrzeby instalacji grzewczych oraz ciepĹ‚ej wody uĹźytkowej, separacja powietrza i czÄ…stek staĹ‚ych w instalacjach grzewczych, obliczanie projektowego obciÄ…Ĺźenia cieplnego przestrzeni ogrzewanych, zasady doboru grzejnikĂłw konwekcyjnych, podstawy obliczeĹ„ hydraulicznych instalacji grzewczych, armatura regulacyjna w instalacjach grzewczych oraz zabezpieczenia wodnych instalacji grzewczych. SzczegĂłlnÄ… uwagÄ™ zwrĂłcono na aktualność przywoĹ‚ywanych norm i rozporzÄ…dzeĹ„. BiorÄ…c pod uwagÄ™ ciÄ…gĹ‚y proces aktualizacji, modyfikacji i nowelizacji tych dokumentĂłw, istotne jest, aby stosować aktualne dokumenty. Dlatego w ksiÄ…Ĺźce wystÄ™pujÄ… liczne powoĹ‚ania na normy z zakresu instalacji grzewczych, majÄ…ce status norm aktualnych.

PROGRAMOWANIE SYSTEMĂ“W STEROWANIA. NARZĘDZIA I METODY Q "9( "(7 6) '#"!>' & '6) #" q vx{|? X@V> 5}q |‚ (> #? ' q 7"V&&

W ksiÄ…Ĺźce omĂłwiono programowanie mikrokomputerowych systemĂłw identyfikacji, nadzoru i sterowania obiektami przemysĹ‚owymi. Autor, wykorzystujÄ…c wieloletnie doĹ›wiadczenie programistyczne, zebraĹ‚ wiedzÄ™ z zakresu teorii systemĂłw, sterowania i przetwarzania sygnaĹ‚Ăłw oraz programowania systemĂłw symulacji i ukĹ‚adĂłw implementujÄ…cych opracowane algorytmy. Szczegółowo omĂłwiĹ‚ podstawy jÄ™zyka C w kontekĹ›cie oprogramowania urzÄ…dzeĹ„ fizycznych, podstawy i zaawansowane techniki programowania obiektowego w jÄ™zyku C++, podstawy programowania symulacji w Ĺ›rodowisku MATLAB/Simulink, zjawiska zachodzÄ…ce w dyskretnym ukĹ‚adzie regulacji, modelowanie obiektĂłw dyskretnych, regulacjÄ™ PID, regulacjÄ™ predykcyjnÄ… oraz identyfikacjÄ™ parametrycznÄ…. Opanowanie materiaĹ‚u uĹ‚atwiajÄ… liczne przykĹ‚ady i ćwiczenia programistyczne, ktĂłre pomagajÄ… zrozumieć, jak moĹźna wykorzystać poznane metody i narzÄ™dzia do zaprogramowania peĹ‚nego systemu do symulacji ukĹ‚adĂłw dyskretnych. * ! '  L4 $ , !$&5 ( 142

AUTOMATYKA


WSPÓŁPRACA

AUTOMATYKAONLINE TEL. 504 126 618, WWW.AUTOMATYKAONLINE.PL .................................................................................. 135

AUTOMATYKA-POMIARY-STEROWANIE SA TEL. 85 748 34 00, 85 748 34 03, WWW.APS.PL .................................................................................... 19, 23

AXON MEDIA GROUP S.C. TEL. 533 344 700, WWW.AXONMEDIA.PL ........................................................................................................ 139

BALLUFF SP. Z O.O. TEL. 71 787 68 30, WWW.BALLUFF.PL, WWW.LEUZE.PL .................................................................. 33, 45 B&R AUTOMATYKA PRZEMYSŁOWA SP. Z O.O. TEL. 61 8460 500, WWW.BR-AUTOMATION.COM

17, 78–80

BIURO TARGÓW MONACHIJSKICH W POLSCE GRZEGORZ GRABARCZYK TEL. 22 620 44 15, WWW.COMAU.COM ................................................................................................................ 39

COMAU POLAND SP. Z O.O. TEL. 32 217 94 02, WWW.COMAU.COM ..................................................................................... II OKŁ., 84–85

DANFOSS POLAND SP. Z O.O. TEL. 22 755 06 68, WWW.DANFOSS.PL/NAPEDY ....................................................... 104–106, IV OKŁ.

EL-CAB SP. Z O.O. TEL. +48 61 811 86 00, WWW.EL-CAB.COM.PL .................................................................................... 48–50 PPUH ELDAR TEL. 77 442 04 04, WWW.ELDAR.BIZ ..................................................................................................................... 20

ELMARK AUTOMATYKA SP. Z O.O. TEL. 22 541 84 65, WWW.ELMARK.COM.PL ................................................................................................. 13, 51

ELTRON TEL. 71 343 97 55, WWW.ELTRON.PL .................................................................................................. 18, 112–115

ELOKON TEL. 22 812 71 38, WWW.ELOKON.PL ............................................................................................... 116–120, 133 EXPO SILESIA SP. Z O.O.- EXPOCUTTING TEL. 32 788 75 00, WWW.EXPOSILESIA.PL ................................................................................................. 106 FESTO SP. Z O.O. TEL. 22 711 42 71, WWW.FESTO.PL ....................................................................................................... 38–39, 57

3/2016

143


WSPÓŁPRACA

GBI PARTNERS SP. Z O.O. TEL. 22 458 66 10, WWW.GBI.COM.PL ................................................................................................................... 61

GUENTHER POLSKA SP. Z O.O. TEL. 71 352 70 70, WWW.GUENTHER.COM.PL ....................................................................................... 40–41

HARTING POLSKA SP. Z O.O. TEL. 71 352 81 71, WWW.HARTING.PL ............................................................................................ I OKŁ., 81, 88

HF INVERTER POLSKA S.C. TEL. 56 653 99 16, WWW.HFINVERTER.PL................................................................................................... 110–111

HIWIN GMBH TEL. +49 781 93278-0, +48 22 544 07 05, WWW.HIWIN.DE.................................................................... 11

IGUS SP. Z O.O. TEL. 22 863 57 70, WWW.IGUS.PL .................................................................................................................. 82–83

JUMO SP. Z O.O. TEL. 71 339 82 39, WWW.JUMO.COM.PL ............................................................................................................ 90

KUBLER SP. Z O.O. TEL. 61 849 99 02, WWW.KUBLER.PL ....................................................................................................................... 9

MG FAIR AGENCY/TARGI FMB TEL. +49 (0)521 39883500, WWW.MG-FAIRAGENCY.DE, WWW.FMB-MESSE.DE ..... 140–141

MICROSYS SPOL. S R.O. TEL. +420 556 205 707, WWW.PROMOTIC.EU ................................................................................................. 91

MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V. TEL. 12 347 65 00, HTTPS://PL3A.MITSUBISHIELECTRIC.COM ........................................ 3, 100–102

MVM SP. Z O.O. TEL. 22 874 02 30 ............................................................................................................................................................... 63

MT TARGI POLSKA SP. Z O.O. – EUROLAB TEL. 22 529 39 00/50, WWW.MTTARGI.PL ...................................................................................... WRZUTKI

OPROGRAMOWANIE NAUKOWO–TECHNICZNE TEL. 12 630 49 50, WWW.ONT.COM.PL ................................................................................................................107

PARKER HANNIFIN SALES POLAND SP. Z O.O. TEL. 22 573 24 00, WWW.PARKER.COM, WWW.PARKER.PL ....................................................59, 60–62

144

AUTOMATYKA


WSPÓŁPRACA

PEPPERL+FUCHS TEL. 22 256 97 70, WWW.PEPPERL-FUCHS.PL .......................................................................17, 23, 46–47

PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP TEL. 22 874 00 00, WWW.PIAP.PL ......................................................................................................... 63, 103, 121

PPH WOBIT E.K.J. OBER S.C. TEL. 61 222 74 22, WWW.WOBIT.COM.PL ...................................................................................................... 22, 93

RADWAG WAGI ELEKTRONICZNE TEL. 48 384 88 00, WWW.RADWAG.PL ...................................................................................................... III OKŁ.

REECO POLAND SP. Z O.O. TEL.: +48-22-266-02-16, WWW.REECO.EU ..................................................................................................... 44

RELPOL SA TEL. 68 47 90 800, WWW. RELPOL.COM.PL.............................................................................................. 94–95

RENEX TEL. 54 231 10 05, WWW.RENEX.COM.PL ............................................................................................................. 92

SABUR SP. Z O.O. TEL. 22 549 43 53, WWW.SABUR.COM.PL .................................................................................................PO 146

SCHMERSAL-POLSKA SP. J. E. NOWICKA, M. NOWICKI TEL. 22 816 85 78, WWW.SCHMERSAL.PL .......................................................................................................... 15

SCHUNK INTEC SP. Z O.O. TEL. 22 726 25 00, WWW.SCHUNK.COM ...................................................................................... 7, 17, 86–87

SKAMER-ACM SP. Z O.O. TEL. 14 63 23 400, WWW.SKAMER.PL ....................................................................................................................... 89

.STEUTE POLSKA TEL. 22 843 08 20, WWW.STEUTE.PL ................................................................................................ 21, 108–109

TURCK SP. Z O.O. TEL. 77 443 48 00, WWW.TURCK.PL ...............................................................................................................19, 29

WIKA POLSKA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ SP. K. TEL. 54 23 01 100, WWW.WIKAPOLSKA.PL ............................................................................................... 42–44

WYDAWNICTWO EUROLOGISTICS WWW. EUROLOGISTICS.PL .......................................................................................................................................... 58

3/2016

145


LUDZIE

STANOWISKO: & ( * $ L&0 !$ ( $ $M FIRMA: + % ( % &( *4 $ 4 4

U

koĹ„czyĹ‚ studia na kierunku Telekomunikacja na Wydziale Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej, uzyskujÄ…c tytuĹ‚ magistra inĹźyniera. Jest takĹźe absolwentem Podyplomowych StudiĂłw MenedĹźerskich w Szkole GĹ‚Ăłwnej Handlowej w Warszawie. PracÄ™ w firmie Elmark Automatyka Sp. z o.o., na stanowisku Product Manager, rozpoczÄ…Ĺ‚ jeszcze jako student Politechniki Warszawskiej w 2004 r. PoczÄ…tkowo odpowiedzialny byĹ‚ za rozwiÄ…zania przemysĹ‚owego Ethernetu oraz wbudowane komputery firmy Moxa. Przez lata rozwijaĹ‚ umiejÄ™tnoĹ›ci w branĹźy automatyki przemysĹ‚owej i zawsze pracowaĹ‚ kierujÄ…c siÄ™ zasadami fair-play oraz rzetelnoĹ›ci w stosunku do firmy i klientĂłw. W 2008 r. staĹ‚ siÄ™ współwĹ‚aĹ›cicielem, a od 2013 r. czĹ‚onkiem zarzÄ…du Elmark Automatyka Sp. z o.o.

146

ZbudowaĹ‚ dziaĹ‚ sprzedaĹźy i obecnie kieruje zespoĹ‚em utalentowanych kolegĂłw i koleĹźanek, stawiajÄ…c zawsze na ducha pracy zespoĹ‚owej. DziaĹ‚ ten odpowiedzialny jest za sprzedaĹź, szkolenia i wsparcie klientĂłw w zakresie rozwiÄ…zaĹ„ producentĂłw Moxa, Mean Well, Janitza, Icron, Data Translation i Fibre Fab. Wymienione marki, dziÄ™ki firmie Elmark, dostarczajÄ… na polski rynek najnowsze i wysokiej jakoĹ›ci rozwiÄ…zania komunikacji przemysĹ‚owej (Ethernet przemysĹ‚owy, komunikacja bezprzewodowa, szeregowa itd.), zasilania (zasilacze, przetwornice, rozwiÄ…zania zasilania LED itd.), a takĹźe urzÄ…dzenia pomiarowe oraz systemy analizy energii elektrycznej. DziaĹ‚ moĹźe pochwalić siÄ™ corocznymi bardzo dobrymi wynikami. Ĺ ukasza Szymczaka, jak i wszystkich pracownikĂłw tego dziaĹ‚u, wyróşnia dogĹ‚Ä™bna wiedza z zakresu oferowanych rozwiÄ…zaĹ„ oraz znajomość wymagaĹ„

rynku. KluczowÄ… sprawÄ… zawsze jest jednak satysfakcja klientĂłw, tak ze współpracy z firmÄ… Elmark, jak i z zastosowanych rozwiÄ…zaĹ„. DziaĹ‚ sprzedaĹźy od lat cieszy siÄ™ zaufaniem odbiorcĂłw i dostarcza rozwiÄ…zania do tysiÄ™cy instalacji w caĹ‚ej Polsce i za granicÄ…, ktĂłre znajdujÄ… zastosowanie m.in. w automatyce przemysĹ‚owej, systemach inteligentnego sterowania ruchem drogowym, kolejnictwie czy energetyce. Cel, jaki Ĺ ukasz Szymczak stawia sobie na najbliĹźsze lata, to oczywiĹ›cie dalszy wzrost firmy oraz dziaĹ‚u poprzez rozszerzenie współpracy z obecnymi i potencjalnymi klientami, a takĹźe ekspansja na nowe rynki. PamiÄ™ta jednak o kluczowych czynnikach sukcesu, ktĂłrymi sÄ… zadowoleni klienci i pracownicy. Prywatnie Ĺ ukasz Szymczak to szczęśliwy mÄ…Ĺź i dumny ojciec. Wolne chwile lubi spÄ™dzać nad wodÄ… z wÄ™dkÄ… w rÄ™ku. AUTOMATYKA

4 + % ( % &(

Ĺ UKASZ SZYMCZAK


ISSN 1898-522X

B I U L E T Y N I N F OR M A C YJN Y F IR M Y S A B U R

w w w.s ab ur.com.p l

n r 1 [5 7] /20 16

Modułowa architektura i pełna funkcjonalność sterowania w kompaktowej obudowie serii E-Line

Temat numeru:

str. 7

System sterowania i monitoringu dla obiektów rozproszonych

Komputery panelowe zabezpieczone w całości obudową o stopniu ochrony IP65

Bezlicencyjne rozwiązanie, które nie wymaga zastosowania platformy SCADA str. 8–10

Więcej zmiennych, alarmów i klientów webowych w pakiecie Premium HMI str. 4–5

Bezpieczeństwo instalacji dzięki redundancji procesorów i komunikacji – rozwiązanie zbudowane na bazie sterowników Saia PCD3.Power str. 12–13


SABUR info

Do zobaczenia na Automaticonie Targi Automaticon to największe w Polsce, organizowane już po raz 22, profesjonalne forum, na którym spotykają się producenci, dystrybutorzy, odbiorcy i pasjonaci automatyki. Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska. Tegoroczna ekspozycja Sabura będzie w dużej mierze poświęcona gotowym rozwiązaniom do sterowania i nadzoru: zaprezentujemy system monitoringu i sterowania przygotowany specjalnie dla obiektów rozproszonych (to rozwiązanie jest naszym tematem numeru), a także nowe funkcje Sterownika Węzła Cieplnego SWC. Oprócz tego pokażemy system redundancji sterowania i komunikacji zbudowany w oparciu o sterowniki rodziny Saia PCD3.Power firmy Saia Burgess Controls (więcej informacji o tym rozwiązaniu znajdą Państwo na stronach 14–15 niniejszego magazynu), a także szeroką gamę nowości sprzętowych i programowych naszych partnerów technologicznych. Wśród nich szczególnie polecamy Państwa uwadze nowe sterowniki swobodnie programowalne w serii E-Line oraz sterowniki rodziny Saia PCD2 z czterema slotami. Znajdą nas Państwo tradycyjnie w hali 1, na stoisku A2/B1. Serdecznie zapraszamy!

W kompaktowej obudowie serii E-Line ukryte są potężne możliwości swobodnie programowalnego sterownika PLC

Mamy Diamentową Statuetkę Fair Play Już po raz 15-ty Sabur został wyróżniony certyfikatem Przedsiębiorstwo Fair Play. Jesteśmy jedną z firm, które na co dzień udowadniają, że uczciwe działania biznesowe przynoszą efekty. Podczas uroczystej ceremonii finałowej, będącej podsumowaniem edycji 2015, zaprezentowano laureatów certyfikacji oraz firmy, które zdobyły wyróżnienia specjalne. Sabur, oprócz certyfikatu Przedsiębiorstwo Fair Play, został nagrodzony Diamentową Statuetką – specjalnym wyróżnieniem dla firm, które nieprzerwanie od piętnastu lat są laureatami Programu.

Barbara Wójcicka, Prezes Zarządu Sabur sp. z o.o.

2

W XVIII edycji programu certyfikatami wyróżnionych zostało 369 firm z całej Polski. Są to przede wszystkim przedsiębiorstwa sektora MSP, które pozytywnie przeszły dwuetapową weryfikację działalności. W trakcie audytu, któremu poddawane są wszystkie podmioty biorące udział w programie, organizatorzy badają czy firmy uczciwie budują swoją pozycję rynkową, czy zachowują należytą troskę o pracowników,

kontrahentów, społeczność lokalną i środowisko naturalne. Przedsiębiorstwa Fair Play to firmy, które działają w przejrzysty i zgodny z prawem sposób, terminowo wyNasza kolekcja statuetek wiązują się z zobowiązań na Programu Przedsiębiorstwo rzecz państwa, partnerów Fair Play: Złota, Platynowa biznesowych i pracowników. i ostatnia – Diamentowa Ponieważ są to firmy sprawdzone i rekomendowane przez organizatorów programu, współpraca z nimi nie jest obarczona ryzykiem. Przedsiębiorstwo Fair Play jest najstarszym i najbardziej znanym przedsięwzięciem w Polsce promującym społeczną odpowiedzialność i etykę w działalności biznesowej. Program jest organizowany przez Fundację „Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym” oraz Krajową Izbę Gospodarczą, a wyróżnia go to, że są w nim oceniane wszelkie aspekty działalności firmy, a nie tylko jego wyniki ekonomiczne czy jakość produktów.

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

w w w.s a b u r. c o m . p l


Od wydawcy W numerze między innymi: SABUR Info: Zapraszamy na Automaticon Nadal gramy fair play

2 4–5

Nowości: Komputery panelowe w całości zabezpieczone obudową o stopniu ochrony IP65 Panele HMI40 ASEM z wbudowanym zdalnym dostępem serwisowym i platformą SCADA

8–10

Temat numeru: System sterowania i monitoringu obiektów rozproszonych Nowości: Przemysłowe i modułowe sterowniki PLC w kompaktowej obudowie serii E-Line

11 14–15

Więcej driverów w Dream Report 4.7 Nowe wejścia/wyjścia serii Esaware firmy ESA

ZAPRASZAMY PAŃSTWA DO UDZIAŁU W SZKOLENIACH: Saia PG5 Controls Suite v. 2.2 – kurs podstawowy i zaawansowany ControlMaestro – kurs podstawowy i zaawansowany S-Monitoring – system zarządzania zużyciem mediów firmy SBC Premium HMI – oprogramowanie klasy SCADA dla paneli i komputerów ASEM Dream Report – raportowanie w praktyce automatyka Programowanie paneli ESA Radiomodemy firmy RACOM Aktualny harmonogram i wszelkie informacje o szkoleniach znajdują się w serwisie www.sabur.com.pl

Szanowni Państwo, przekazujemy kolejny numer naszego biuletynu, gdzie tematem wiodącym jest system monitoringu i sterowania obiektów rozproszonych. Opisujemy, jak w prosty i ekonomiczny sposób stworzyć scentralizowany system sterowania i nadzoru, który nie wymaga zastosowania platformy nadrzędnej SCADA. Takie rozwiązania są szczególnie przydatne w przedsiębiorstwach obsługujących wiele powtarzalnych i rozproszonych obiektów, jak pompownie czy węzły cieplne. System bazuje na sterownikach Saia PCD firmy Saia Burgess Controls, wykorzystując wbudowane w te urządzenia technologie webowe IT. Na sterownikach Saia PCD zbudowany jest także redundantny system sterowania i komunikacji, którego zastosowanie znacznie zwiększa niezawodność instalacji (więcej informacji o nim znajdą Państwo na łamach naszego magazynu). W niniejszym wydaniu zamieszczamy kolejne informacje nowościach w rodzinie Esaware – nowych produktach do wizualizacji i sterowania firmy ESA, o których pisaliśmy niedawno w naszych biuletynach. Tym razem prezentujemy informacje nt. nowych modułów we/wy, które znacznie rozszerzają funkcjonalności całej serii. Esaware to m.in. panele operatorskie ze zintegrowanym Soft PLC CODESYS, komputery przemysłowe (panelowe i w wersjach box), szeroka gama modułów we/wy oraz dedykowany pakiet oprogramowania narzędziowego ESA Crew umożliwiający intuicyjne tworzenie nowoczesnych aplikacji. Warto zwrócić uwagę na kolejną nowość, tym razem firmy Saia Burgess Controls, czyli sterownik swobodnie programowalny serii E-Line PCD1.M2220-C15, który pełni w rodzinie funkcje jednostki nadrzędnej (stacji master). PCD1.M2220-C15 zapewnia pełną funkcjonalność sterowania procesami w instalacjach różnego typu, jego modułowa budowa pozwala na rozszerzanie możliwości komunikacyjnych, liczby wejść/wyjść oraz zasobów pamięci, a konstrukcja sterownika pozwala na zabudowę w standardowych szafkach instalacyjnych. W niniejszym biuletynie zamieszczamy informacje o pakiecie Dream Report w wersji 4.7, czyli najnowszej odsłonie oprogramowania do raportowania stworzonego specjalnie dla branży automatyki. System ten umożliwia agregację danych i alarmów z różnych źródeł, jak np. systemy SCADA, sterowniki PLC, serwery OPC i wiele innych. Opisujemy także bardzo ciekawe rozwiązanie przemysłowego komputera panelowego firmy ASEM z aluminiową obudową gwarantującą stopień ochrony IP65. Urządzenie wyróżnia możliwość zintegrowania listwy z indywidualnie dobranym zestawem przycisków funkcyjnych, jak lampki sygnalizacyjne, wyłącznik bezpieczeństwa i dodatkowe interfejsy. VK3200 można zamontować na ramieniu lub podwiesić, a także wyposażyć w boczne uchwyty ułatwiające ustawianie ekranu w dogodnej pozycji. Korzystając z okazji, chciałabym zaprosić Szanownych Czytelników do spotkania z Zespołem naszej firmy na kolejnych targach AUTOMATICON 2016 (szczegóły na stronie obok), gdzie – obok opisywanych w tym biuletynie produktów – zaprezentujemy m.in. rozwiązania automatyki dla branży infrastrukturalnej i budynkowej, system zdalnego dostępu serwisowego do instalacji automatyki Ubiquity, a także S-Monitoring – system do monitoringu i zarządzania zużyciem mediów firmy Saia Burgess Controls. Pozostaje już tylko życzyć Państwu ciekawej lektury, Barbara Wójcicka

SABUR Sp. z o.o.

Biuro w Gdyni

Biuro w Katowicach

ul. Puławska 303 02-785 Warszawa tel. 22 549 43 53 fax 22 549 43 50 sabur@sabur.com.pl

ul. Hutnicza 3, bud. 1 81-212 Gdynia tel. 58 663 74 44 gdynia@sabur.com.pl

ul. 11 Listopada 11 40-387 Katowice tel. 32 209 99 69 fax 32 209 99 79 katowice@sabur.com.pl

w w w.s a b u r. c o m . p l

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

3


Nowości Montowany na ramieniu komputer panelowy z IP65 VK3200 to montowany na ramieniu lub podwieszany przemysłowy komputer panelowy ASEM z obudową zapewniającą stopień ochrony IP65. Komputer jest wyposażony w listwę z dodatkowymi interfejsami i przyciskami sterującymi. zamówieniem użytkownika). Dodatkowo VK3200 można wyposażyć w boczne uchwyty. Urządzenie jest kompatybilne z systemami montażowymi firm RITTAL (CP-S), ROLEC (Taraplus) i HASEKE (ULT KUPPLUNG 48).

Estetyczna i ergonomiczna obudowa urządzenia jest wykonana ze stopu aluminium i pokryta powłoką zabezpieczającą przez zarysowaniem. VK3200 w całości zabezpiecza obudowa wykonana w stopniu ochrony IP65. Komputer można dodatkowo wyposażyć w wyłącznik bezpieczeństwa, wejście RFID, przyciski, lampki sygnalizacyjne, zamek z kluczykiem i przełączniki – elementy te są zabudowywane na froncie, na listwie umieszczonej poniżej ekranu. Listwa mieści do 8 wybranych elementów (montowanych przez producenta zgodnie z indywidualnym

VK3200 występuje w trzech wielkościach ekranu: 15,6”, 18,5” oraz 21,5” i dwóch typach dotykowej matrycy LCD: rezystancyjnej, 5-przewodowej (VK3200-TF) oraz pojemnościowej P-CAP z multidotykiem (4 palce). Wszystkie modele w serii mają panoramiczne (16:9) i całkowicie płaskie ekrany (True Flat). Komputer jest wyposażony w 2 porty USB 3.0 dostępne z tyłu obudowy (również zabezpieczone w stopniu ochrony IP65). Architektura komputerów VK3200 bazuje na platformie Intel® Haswell ULT trzeciej generacji, niskonapięciowymi procesorami Intel® Core i3, i5 lub i7, które zużywają znacznie mniej energii niż konkurencyjne konstrukcje. Płyta główna ASEM „all in one” zawiera 2 dodatkowe porty USB 2.0, 3 porty Ethernet 10/100/1000 Mbps, port szeregowy RS232/422/485 (w opcji optoizolowany), slot SATA III CFast, slot SATA II SSD i pamięć RAM (2, 4 lub 8 GB).

Dane techniczne: • • • • •

15,6”, 18,5” i 21,5” LCD TFT z matrycą rezystancyjną lub pojemnościową interfejsy: 3 ¨ Ethernet, RS-232/422/485, 5 ¨ USB IP65 w całości indywidualny dobór przycisków funkcyjnych

Panele HMI ze zdalnym serwisem i platformą SCADA HMI40 to nowa seria paneli operatorskich ASEM, wyposażonych w funkcjonalności zdalnego dostępu serwisowego do instalacji automatyki i system nadrzędny SCADA Premium HMI4. Technologia Ubiquity pozwala na bezpieczny, zdalny dostęp w trybie serwisowym do systemów automatyki za pomocą VPN. Technologia ułatwia konfigurację, diagnostykę i modyfikację ustawień maszyn i instalacji, a podczas fazy odbiorów i uruchomień nie wymaga obecności ekipy technicznej na obiekcie. Platforma wizualizacyjna Premium HMI, która obsługuje wszystkie panele i komputery producenta, dostępna jest w wersjach Basic (wersja runtime w cenie panelu)

4

i Advanced. Panele HMI40 występują w 9 wielkościach ekranu (od 7” do 18,5”), są wyposażone w 5-przewodowe, rezystancyjne matryce dotykowe LCD TFT z podświetleniem

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

w w w.s a b u r. c o m . p l


Nowości

Urządzenia mogą pracować w temperaturze: 0 do 50 °C, a ich cykl życia wynosi co najmniej 7–10 lat (plus 5 lat wsparcia serwisowego). Architektura paneli HMI40 oparta jest na procesorach ARM Cortex A9 1GHz i systemie operacyjnym Windows Embedded Compact 7 Pro. Na płycie głównej producent zintegrował izolowany zasilacz 24 V DC, 2 interfejsy Ethernet 10/100/1000 Mbps, konfigurowalny port RS-232/422/485 z obsługą MPI, 2 interfejsy USB 2.0 oraz opcjonalny MicroUPS (wymienny). Panele można także wyposażyć w interfejs CAN i izolowany port RS-485.

Dane techniczne: • • • • LED, które wyświetlają ponad 16 milionów kolorów. Front paneli jest wykonany z aluminium (wersja standardowa i True Flat) i zabezpieczony w stopniu ochrony IP66.

9 wielkości ekranu (od 7” do 18,5”) 5-przewodowa matryca dotykowa LCD TFT z LED IP66 Interfejsy: 2 ¨ Ethernet, RS-232/422/485 z MPI, USB, w opcji: CAN i izolowany RS-485 • wersja runtime pakietu SCADA Premium HMI w cenie • wbudowany zdalny dostęp serwisowy Ubiquity

Więcej zmiennych w pakiecie SCADA Premium HMI Premium HMI to nowoczesne środowisko do tworzenia aplikacji wizualizacyjnych – od prostych interfejsów użytkownika do platform nadrzędnych SCADA. Najnowsza wersja pakietu 4.0.1153 wprowadza kilka ważnych usprawnień, w tym więcej zmiennych i zaawansowaną obsługę za pomocą dotykowych gestów.

Więcej zmiennych i alarmów dla paneli HMI Liczba zmiennych (do komunikacji z urządzeniami zewnętrznymi) dostępnych w wersji WinCE Advanced została podwojona i w tej chwili wynosi 8 192. Liczba alarmów rejestrowanych w wersji Basic, także dla systemu WinCE, wzrosła do 1 024. Limit alarmów rejestrowanych w pakietach Advanced, zarówno dla Win CE, jak i Win 32 (na komputery IPC) został zwiększony do 4 096.

Z użyciem drajweru S7 Profinet zmienne będzie można importować bezpośrednio z TIA Portalu, a komunikacja ze sterownikami rodzin S7-1200 i S7-1500 firmy Siemens będzie mogła się odbywać za pomocą adresowania absolutnego i symbolicznego (dotychczas tylko absolutnego).

Szeroka gama gestów obsługiwanych przez urządzenia z multitouch

Więcej klientów webowych dla paneli HMI Zdalny dostęp do aplikacji wizualizacyjnych w panelach HMI będzie mógł być realizowany z czterech klientów webowych jednocześnie.

w w w.s a b u r. c o m . p l

Poszerzona funkcjonalność protokołu SIEMENS S7 Profinet

Wersje pakietu przeznaczone dla systemów Win CE i Win 32 będą obsługiwać więcej gestów w technologii wielodotyku. Zaznaczone palcami obiekty będzie można przesuwać w pionie i poziomie, rozciągać i zmniejszać.

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

5


Nowości Ułatwienia dla projektantów w nowej wersji pakietu Saia PG5 Przy pomocy środowiska PG5 można programować zarówno sterowniki PLC, jak i panele HMI Saia PCD, a także stworzyć aplikację wizualizacyjną na web-panele. Nie ma potrzeby stosowania żadnych dodatkowych modułów do programowania poszczególnych urządzeń, wszystkie niezbędne narzędzia znajdują się w jednym pakiecie. Największe zmiany w najnowszej wersji środowiska PG5 2.2.100 to przebudowany edytor Fupla i rozbudowane funkcjonalności Web-Editora, w tym tryb run umożliwiający testowanie wizualizacji na komputerze, bez potrzeby wgrywania jej w sterownik. Wśród najciekawszych nowości warto zwrócić uwagę na:

Przebudowany Edytor Fupla Nowa struktura edytora Fupla Silnik edytora Fupla został przebudowany, aby zwiększyć wydajność pracy podczas otwierania plików, eksportowania/importowania, dodawania/usuwania stron oraz podczas operacji Wyszukaj i Wyszukaj i zamień. Stary edytor opierał się na plikach tymczasowych, co często powodowało problemy z szybkością. Nowy edytor wykorzystuje pamięć RAM, co znacznie zwiększa wydajność i stabilność pracy.

Wskaźnik konieczności kompilacji Na pasku statusu edytora Fupli wyświetlany jest teraz wskaźnik informujący czy program wymaga kompilacji. Na przykład, dodając nowy FBox na stronie Fupli, kompilacja będzie wymagana, ale umieszczenie wyświetlacza już nie będzie wymagało kompilacji. W dowolnym momencie można sprawdzić, czy wykonane zmiany powodują konieczność ponownej kompilacji programu. Funkcja Cofnij/Powtórz współpracuje ze wskaźnikiem: jeśli wykonamy operację, która spowoduje wyświetlenie informacji o konieczności kompilacji, to cofnięcie operacji wyzeruje wskaźnik.

Nowy algorytm łączenia elementów Aby ułatwić pracę projektanta dodano wizualne pomoce podczas łączenia elementów – jeśli dane połączenie jest możliwe na wejściach, wyjściach lub konektorach, pojawia się mały kwadrat (np. przy łączeniu flagi z flagą, ale nie flagi z rejestrem). Przy próbie połączenia niekompatybilnych elementów pojawi się komunikat o błędzie. Nowy algorytm łączenia wyszuka także lepsze ścieżki, aby zachować czytelność na stronie. Dodatkowo dodano funkcję optymalizacji

6

połączeń dostępną z menu kontekstowego, która na nowo wyszuka najlepsze połączenie na stronie (okno widoczne na rysunku obok). Sieć (Network) to wielopunktowe połączenie wyjścia z wieloma wejściami. Sieć może być zoptymalizowana po wybraniu komendy „Optimize Network”. Komenda „Optimize Page Connection” dostępna w menu strony pozwala na optymalizację wszystkich połączeń na danej stronie. Udostępniona została także opcja łączeń szynowych (Bus connection), która pozwala na połączenie wielu konektorów do wejść lub wyjść bloku FBox w ramach jednej operacji.

Web-Editor 8 Wielostronicowe szablony Dotychczas szablony obejmowały elementy zawarte na jednej stronie. Teraz funkcja ta została rozszerzona i szablony mogą zawierać wiele stron, a także wszystkie elementy, do których odnoszą się elementy w szablonie, tzn: inne strony (opcjonalnie), definicje zmiennych, tłumaczenia, obrazy, funkcje i warunki. Dwukrotne kliknięcie na szablon powoduje jego dodanie do projektu. W oknie „View Template” można zmienić nazwę importowanych stron oraz wybrać, które z nich zostaną dodane do projektu.

Nowe funkcje wgrywania projektu Szablony można jednocześnie wgrywać do kilku wybranych sterowników. Docelowe miejsca definiujemy w zakładce „Download” okna „Project Options”. Każdy cel może mieć własną nazwę, a aby dodać nowy cel, należy wybrać „Add target” na dole okna. Z użyciem pola wyboru „Enabled” możliwe jest aktywowanie lub dezaktywowanie każdego miejsca docelowego. Funkcja ta umożliwia zdefiniowanie wielu celów i szybkie przełączanie się pomiędzy nimi (np. sterownik w biurze/sterownik na obiekcie).

Obrazy SVG Dodana została obsługa plików SVG – Scalable Vector Graphics. Format ten zachowuje jakość obrazów podczas skalowania i obracania. Obrazy SVG są wykorzystywane

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

w w w.s a b u r. c o m . p l


Nowości w trakcie projektowania i w momencie kompilacji są konwertowane do formatu GIF.

na wyjściach, aby przetestować ich działanie i wreszcie – wydrukować raport z testu lub wyeksportować dane do pliku CSV.

Przycisk „Run” Przycisk „Run” umożliwia uruchomienie projektu bez konieczności wgrywania go do sterownika. Możliwe jest przetestowanie wizualizacji lokalnie na komputerze. Polecenie „Start” w menu „Run” zapisuje pliki projektu, kompiluje je, a następnie wyświetla wizualizację, wykorzystując aplikację „SBC Micro Browser”. Jeśli do komputera podłączony jest sterownik Saia PCD, wizualizacja zostanie zasilona danymi ze sterownika.

Przycisk Run

Nowe szablony Szablony alarmów, trendów oraz zarządzania użytkownikami zostały gruntownie przebudowane. Dla zachowania kompatybilności z istniejącymi projektami, stare szablony nadal są dostępne w Web-Editorze 8. Nowy design zapewnia większą przejrzystość, łatwiejszą implementację w projekcie i konfigurację podczas projektowania, a także optymalizację dla ekranów dotykowych.

Narzędzie „Wiring Check” „Wiring Check Tool” to nowe narzędzie do weryfikacji wejść i wyjść, przeznaczone dla instalatorów i elektryków, których zadaniem jest sprawdzenie połączeń w szafce sterowniczej przed odbiorem instalacji. Narzędzie jest proste w obsłudze i nie wymaga wiedzy na temat programowania w PG5. Aplikacja pozwala w prosty sposób określić typ sterownika, zdefiniować wejścia/wyjścia i kasety rozszerzeń, wgrać konfigurację do sterownika Saia PCD poprzez połączenie USB, sprawdzić wartości wejść i ustawić wartości

w w w.s a b u r. c o m . p l

Aplikacja „Wiring Check Tool” może zostać zainstalowana niezależnie od PG5 i nie wymaga licencji ani rejestracji użytkownika.

Nowości w Device Configurator Device Configurator obsługuje nowe sterowniki: PCD1. M2220-C15 (sterownik E-Line z 2 gniazdami na moduły we/wy i komunikacyjne), PCD2.M4160 (PLC z 4 gniazdami we/wy komunikacyjnymi), PCD2.M4560 (sterownik z 4 gniazdami we/wy komunikacyjnymi i złączem kaset rozszerzeń).

Nowa biblioteka – Klient FTP Nowa biblioteka „FTP Client” pozwala urządzeniom Saia PCD na pracę w roli klienta FTP. Dane mogą być wymieniane z dowolnym serwerem FTP, łącznie z wbudowanym web-serwerem FTP, z serwerami w sieci lokalnej i w internecie. Wymagana jest obsługa przez serwer trybu pasywnego.

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

7


Temat numeru

System monitoringu i sterowania obiektów rozproszonych System monitoringu obiektów rozproszonych został opracowany dla użytkowników rozległych obiektów, którzy chcą w prosty, szybki i ekonomiczny sposób stworzyć scentralizowany system monitoringu i sterowania. System wykorzystuje wizualizacje oparte na stronach internetowych i stanowi doskonałą alternatywę dla niewielkich aplikacji SCADA. Dodatkową zaletę stanowi fakt, że jest to system bezlicencyjny. Do jego konfiguracji nie potrzeba ani specjalnych narzędzi, ani zaawansowanej wiedzy z zakresu programowania. Rozwiązanie bazuje na sterownikach PLC firmy Saia Burgess Controls i wykorzystuje wbudowane w nie technologie webowe i IT. Komunikacja realizowana jest z wykorzystaniem Ethernetu i/lub GSM.

Dla kogo?

Jednostką nadrzędną w systemie może być dowolny sterownik Saia PCD z większymi zasobami pamięci i Automation Serverem np. PCD3.Power, PCD1.M2160 lub E-Controller

Sterownik nadrzędny

• System jest przeznaczony dla użytkowników, którzy chcą wdrożyć nowoczesne rozwiązania, ale nie zapominają o kosztach rozwoju systemu automatyki w całym cyklu życia instalacji, w tym kosztach eksploatacji i serwisu. • System jest przeznaczony dla przedsiębiorstw, które obsługują wiele powtarzalnych i rozproszonych obiektów (np. pompownie, tłocznie, studnie albo węzły cieplne) i chcą je połączyć w jeden system do monitorowania i sterowania – z dostępem on-line w dowolnym czasie i z dowolnego miejsca.

Jak to działa? System składa się ze sterownika nadrzędnego (stacji master) i sterowników obiektowych połączonych siecią komunikacyjną. Są to przemysłowo wykonane, swobodnie programowalne sterowniki PLC, dostarczane z wraz z gotowymi do użycia, konfigurowalnymi aplikacjami wizualizująco-sterującymi. Do konfiguracji systemu potrzebny jest tylko komputer PC z przeglądarką internetową.

Stacja master jest odpowiedzialna za zbieranie danych z obiektów oraz scentralizowane udostępnianie informacji z użyciem przeglądarki www. Ma wbudowaną, gotową do użytku aplikację wizualizacyjno-sterującą, z funkcją automatycznego dodawania nowych obiektów do systemu monitoringu i sterowania, a także mapy (jeśli mapa jest elementem aplikacji). Sterownik nadrzędny jest wyposażony w karty pamięci SD, a dane dodatkowo może zapisywać do baz danych MySQL. W sytuacjach alarmowych sterownik wysyła zdefiniowanym użytkownikom powiadomienia o alarmach poprzez e-mail i/lub sms (do realizacji tej funkcji wymagany jest zewnętrzny modem GSM).

Dostęp do aplikacji możliwy jest z poziomu: • komputera PC za pośrednictwem przeglądarki internetowej (wymagana obsługa Java), • urządzenia mobilnego: smartfona lub tabletu z systemem Android lub iOS, • lokalnego panelu operatorskiego.

8

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

w w w.s a b u r. c o m . p l


Temat numeru www

Pompownia 2

Centralna dyspozytornia

Pompownia 3

Ethernet GSM 3G/4G LTE Użytkownicy zdalni Pompownia 1

Pompownia 4

Ethernet TCP/IP

Przykładowy schemat systemu, w którym stacjami obiektowymi są pompownie

Stacją master może być dowolny sterownik Saia PCD firmy Saia Burgess Controls z wbudowanym Automation Serverem i większymi zasobami pamięci (np. Saia PCD1. M2160, E-Controller i sterowniki serii Saia PCD3.Power).

Najważniejsze zadania realizowane przez sterowniki nadrzędne: • monitorowanie pracy wszystkich podłączonych do systemu obiektów; • obsługa do 100 stacji (możliwość rozszerzenia ilości obsługiwanych stacji do ok. 200); • wyświetlanie parametrów podłączonych stacji na głównym ekranie w postaci zestawienia tabelarycznego; • automatyczne rozpoznawanie włączanych do systemu stacji (wraz ze zwiększającą się liczbą podłączanych obiektów rozszerzane są zestawienia w tabelach); • monitorowanie stanu komunikacji ze stacjami – w przypadku przerwania komunikacji operator jest o tym informowany;

w w w.s a b u r. c o m . p l

• monitorowanie sygnałów alarmowych ze stacji – rejestracji alarmów w dzienniku alarmów bieżących/historycznych; • wyświetlanie dostępnych stacji w postaci punktów na mapie – możliwość przechodzenia z ekranu mapy do ekranu szczegółowych parametrów pracy obiektu (gdy mapa jest elementem aplikacji); • wysyłanie wiadomości SMS/e-mail informujących o alarmach ze stacji; • wyświetlanie dokumentacji dla każdej ze stacji (plik pdf jest przechowywany w pamięci sterownika lub lokalizacji sieciowej); • możliwość podglądu aplikacji wizualizacyjnej dowolnego obiektu i zmiany parametrów sterowania; • synchronizacja czasu sterownika z zewnętrznym serwerem poprzez SNTP; • kontrola dostępu do aplikacji – logowanie użytkowników ze zdefiniowanymi prawami dostępu.

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

9


Temat numeru Sterowniki obiektowe Sterowniki obiektowe są także wyposażone w gotową do użycia aplikację wizualizacyjno-sterującą z wbudowanym konfiguratorem. Uwzględnia on typowe obiekty (np. pompownie, tłocznie, węzły cieplne) i – w oparciu o przeglądarkę www – pozwala je szybko i sprawnie konfigurować i uruchamiać. Wbudowana aplikacja wizualizacyjno-sterująca umożliwia pełny nadzór nad pracą obiektu wraz z możliwością zmiany parametrów. Sterownik udostępnia dane bieżące i historyczne, także w oparciu o wykresy, a dostęp do danych realizowany jest przez przeglądarkę www. Zapisane dane w postaci plików CSV są cyklicznie przesyłane do sterownika centralnego lub na dysk komputera. Zadania sterowników obiektowych realizują sterowniki Saia PCD1.M2110-R1.

Najważniejsze funkcjonalności sterowników obiektowych: • sterowanie pracą obiektu; • monitorowanie pracy obiektu z użyciem aplikacji wizualizacyjnej; • konfiguracja pracy sterownika za pomocą konfiguratora wbudowanego w aplikację wizualizacyjną – możliwość definiowania typu obsługiwanego obiektu (np. pompownia: jednopompowa, dwupompowa, tłocznia: z/bez przepływomierza, węzeł cieplny o dowolnym schemacie); • zaawansowana parametryzacja obiektu w ramach funkcji konfiguratora (np. nazwa, adres, współrzędne geograficzne, parametry pomp, średnice kanałów itp.); • rejestracja alarmów w dzienniku alarmów bieżących i historycznych; • wysyłanie e-maili z alarmami (konfiguracja obsługi wysyłania maili z poziomu aplikacji webowej);

• logowanie danych do pamięci sterownika w postaci plików CSV; • przesyłanie plików CSV do sterownika centralnego lub zdefiniowanej lokalizacji sieciowej; • wyświetlanie wykresów historycznych – poziom ścieków, praca pomp itp.; • kontrola dostępu do aplikacji – logowanie użytkowników; • możliwość bezpośredniego przejścia do aplikacji wizualizacyjnej sterownika nadrzędnego; • obsługa komunikacji GSM (za pomocą zewnętrznego modemu pracującego w standardach 3G/4G LTE). Automation Server zintegrowany w jednostce bazowej

Zaimplementowane technologie Sterowniki Saia PCD mają wbudowaną technologię Automation Server, czyli następujące funkcjonalności: serwer www, serwer FTP, klient poczty e-mail, obsługa systemu plików, obsługa plików CSV i kart pamięci SD. Do synchronizacji zegara czasu rzeczywistego wykorzystywany jest protokół SNTP, do diagnostyki w sieciach informatycznych używany jest protokół SNMP. Obsługa modemów GSM realizowana jest poprzez standardowe bloczki funkcyjne F-box.

Zrzut ekranu z aplikacji wizualizacyjnej sterownika obiektowego

Przykładowy zrzut ekranu z aplikacji wizualizacyjnosterującej wbudowanej w sterownik nadrzędny

10

Aplikacje dla sterowników zostały przygotowane w sposób umożliwiający ich jak najbardziej uniwersalne zastosowanie w różnego typu instalacjach. Jest to ważne zwłaszcza w przypadku sterownika nadrzędnego, którego wykorzystanie nie ogranicza się do systemów monitoringu obiektów pompowych czy węzłów cieplnych. Aplikacje dla sterowników nadrzędnych i obiektowych można rozbudowywać o nowe funkcjonalności za pomocą pakietu narzędziowego Saia PG5.

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

w w w.s a b u r. c o m . p l


Nowości

Potężne możliwości sterownika PLC w kompaktowej obudowie serii E-Line PCD1.M2220-C15 zapewnia pełną funkcjonalność sterowania procesami, a modułowa budowa pozwala na rozszerzanie jego możliwości komunikacyjnych (np. Modbus, M-Bus, BACnet i LON) i liczby we/wy. Sterownik pełni w rodzinie E-Line funkcję jednostki nadrzędnej (stacji master). W połączeniu z programowalnymi modułami RIO serii E-Line PCD1.M2220-C15 tworzy znakomite rozwiązanie do obsługi funkcji sterowania w wielu różnorodnych aplikacjach (np. instalacjach infrastrukturalnych albo piętrowych w automatyce budynkowej). Programowalne moduły zdalnych we/wy RIO serii E-Line gwarantują autonomiczną i ciągłą pracę urządzeń nawet w przypadku braku komunikacji ze stacją master.

Web-serwer zintegrowany w sterowniku PCD1.M2220-C15 pozwala na lokalne i zdalne zarządzanie. Dzięki możliwości wykorzystania wizualizacji opartej na stronach www i umieszczenia aplikacji wizualizacyjnej w sterowniku rozwiązanie stanowi znakomitą i ekonomiczną alternatywę dla stosowania platformy nadrzędnej SCADA. Do lokalnego sterowania do sterownika można podłączyć panel webowy. Sterownik jest wyposażony w 2-portowy switch ethernetowy, dwa interfejsy RS-485, USB i NFC, a także cztery wejścia

cyfrowe, dwa wejścia analogowe i watchdog. Dzięki opcji rozbudowy za pomocą modułów serii PCD2.Fxxx możliwości sterownika można rozszerzyć o komunikację w sieciach Modbus, M-Bus, LON, BACnet, Dali, KNX i EnOcean. Możliwe jest także zwiększenie liczby obsługiwanych we/wy

Sterownik jest przygotowany do rozbudowy za pomocą modułów komunikacyjnych, wejść/wyjść i kart pamięci Flash

Web-serwer wbudowany w sterownik pozwala zarówno na zdalne, jak i lokalne zarządzanie

w w w.s a b u r. c o m . p l

Automation Server zintegrowany w jednostce bazowej

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

11


Nowości (z użyciem gamy modułów serii PCD2). Urządzenie ma wbudowane następujące zasoby pamięci: 512 kB na program, 128 kB RAM na DB/text, 128 MB pamięci z systemem plików. W przestrzeni M1 sterownika można zabudować dodatkową kartę pamięci Flash (do 1 GB). Podobnie jak w przypadku pozostałych komponentów serii E-Line, konstrukcja sterownika pozwala na zabudowę w standardowych szafkach instalacyjnych.

elektrycznych i HVAC biblioteka bloków funkcyjnych F-box, E-Suite, znacznie przyspiesza projektowanie aplikacji. Dzięki gotowym obiektom prace inżynierskie są łatwiejsze, szybsze i mniej podatne na błędy. Dodatkową zaletą jest fakt, że komunikacja w sieci S-Bus za pośrednictwem F-boxów z biblioteki E-Suite jest do 4 razy szybsza w porównaniu z innymi urządzeniami serii Saia PCD. Wszystkie komponenty serii E-Line współpracują także z pozostałymi rodzinami urządzeń Saia PCD.

Moduły serii E-Line są programowane za pomocą pakietu PG5 Controls Suite, który umożliwia ich intuicyjną konfigurację, projektowanie i dokonywanie zmian w aplikacji. Nowa, specjalnie przygotowana na potrzeby instalacji

8&+ƴ$*&

8:+ƴ$*&

1(

Dane techniczne: • 4 wejścia cyfrowe, 2 wejścia analogowe, watchdog • rozbudowa liczby wejść/wyjść za pomocą modułów serii PCD2 • 512 kB na program, 128 kB RAM na DB/text, 128 MB pamięci z systemem plików • Ethernet (switch 2-portowy), 2 ¨ RS-485, USB, NFC • komunikacja w sieciach: Modbus, M-Bus, LON, BACnet, Dali, KNX i EnOcean (rozbudowa za pomocą modułów serii PCD2)

480#0%" 130(3".08"/*"

Długiemu cyklowi życia sterownika swobodnie programowalnego towarzyszy doskonałe przygotowanie na wyzwania przyszłości. Aplikacje sterownika mogą być elastycznie rozwijane i zmieniane w dowolnym czasie, a producent gwarantuje kompatybilność sprzętową i programową.

Większe bezpieczeństwo instalacji dzięki redundancji sterowania i komunikacji Systemy redundantne (ang. hot standby) zapobiegają przestojom w pracy instalacji technologicznych i zapewniają stabilne i powtarzalne parametry procesowe. Termin hot standby, który jest używany wymiennie z pojęciem redundancji, oznacza zastosowanie dwóch identycznych systemów sterowania, które pracują jednocześnie: głównego (aktywnego) oraz awaryjnego w stanie tzw. czuwania. System pozostający w stanie czuwania przejmuje sterowanie procesem w momencie awarii systemu głównego.

12

Sterownik PCD3.M6880 z dwoma portami Ethernet, na którym oparty jest system redundantny

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

w w w.s a b u r. c o m . p l


Nowości Najważniejszymi wymaganiami wobec systemów redundantnych w Polsce jest redundancja procesorów i redundancja komunikacji, rzadziej – dodatkowo redundancja wejść/wyjść. Rozwiązanie redundancji przygotowane w firmie Sabur bazuje na programie i wykorzystuje przemysłowe sterowniki PLC serii Saia PCD3 Power wyposażone w dwa porty Ethernet (PCD3.M6860). System zapewnia redundancję procesorów i komunikacji. W przypadku zaistnienia potrzeby możliwe jest rozbudowanie systemu o redundancję wejść/wyjść.

Master A Mas

Master M B

Redundantny ring światłowodowy

Jak to działa? Sterowniki PCD3.M6880 realizujące funkcje urządzeń typu Master pełnią równorzędną funkcję – żaden nie jest nadrzędny w stosunku do drugiego. Oba sterowniki jednocześnie przetwarzają ten sam program. Wzajemna kontrola i synchronizacja pracy sterowników Master wykonywana jest za pomocą programu przetwarzanego cyklicznie. Synchronizacja danych odbywa się za pośrednictwem własnego protokołu i wykonywana jest w każdym cyklu programu. Czas trwania synchronizacji przykładowych zasobów sterownika wynosi ok. 150 ms (przykładowe zasoby sterownika to 16 000 rejestrów, 16 000 flag, 300 liczników i 800 timerów). Liczba przesyłanych zasobów jest konfigurowalna (mniejsza liczba danych odpowiednio skróci czas synchronizacji). Trzecim sterownikiem w systemie redundantnym jest sterownik wejść/wyjść. Jest to także sterownik PCD3.M6860, który jest wyposażony w moduły wejść/wyjść zbierające sygnały procesowe z całej instalacji. Sam sterownik można rozbudować do 1023 wejść/wyjść, a – jeśli zaistnieje taka potrzeba – sterownikówwejść/wyjśćwłączonychw systemmożebyćznaczniewięcej. Sterownik wejść/wyjść może realizować swój własny program sterujący.

Kryteria przełączania Przełączanie między sterownikami (Masterami) następuje w przypadku nieotrzymania telegramu „keep alive” w zdefiniowanym czasie. Telegram „keep alive” jest informacją o tym, że stacja Master A pracuje poprawnie. Gdy sterownik oczekujący (Master B) nie otrzyma wiadomości od sterownika aktywnego (Master A) po upłynięciu określonego czasu (np. 1 sek.) następuje przełączenie sterownika

w w w.s a b u r. c o m . p l

We/W We/Wy

Przykładowa topologia systemu redundancji procesorów i komunikacji

aktywnego. Możliwe przyczyny braku telegramu „keep alive” są następujące: • uszkodzenie sterownika aktywnego (sterownik nie jest w trybie RUN) • brak komunikacji wynikający z przerwania ringu światłowodowego. Komenda przełączenia może być także wydana ręcznie.

Diagnostyka Program redundantny przygotowany przez Sabur dostarcza diagnostykę w postaci stanów obydwu sterowników Master, informacji o czasach cyklu PLC, stanach kanałów komunikacyjnych pomiędzy sterownikami Master i stacjami podrzędnymi. Dodatkowo przygotowany jest rejestr zdarzeń, który zapisuje 100 pozycji diagnostycznych. Zdarzeniem może być np. awaria, przełączenie sterownika, załączenie zasilania (w rejestrze widnieje data, godzina, kod zdarzenia). Po zapełnieniu rejestru nadpisywane są najstarsze wpisy.

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

13


Nowości

Już ponad 70 driverów w Dream Report Drivery komunikacyjne do OPC UA, platform Citect i Yokogawa, dodatkowe opcje organizacji zmiennych, a także pionowe wykresy to tylko kilka nowych funkcji środowiska do raportowania Dream Report. Oprogramowanie umożliwia agregację, analizę i publikację danych oraz alarmów z wielu różnorodnych źródeł (jak systemy SCADA, sterowniki PLC, serwery OPC i inne). Dzięki czytelnym raportom i analizom opartym na bieżących danych procesowych Dream Report pomaga podejmować lepsze decyzje biznesowe. Wśród nowych funkcjonalności środowiska, które zostały zaimplementowane w wersji 4.7, warto zwrócić uwagę na poniżej opisane. i sprowadza się do utworzenia dowolnej hierarchii folderów, a następnie przeciągnięcia zmiennych do odpowiednich folderów.

Więcej możliwości komunikacyjnych Producent opracował drivery komunikacyjne do OPC UA (wartości bieżące), a także środowisk Citect (Schneider Electric) i Yokogawa. Drivery dla platform Citect i Yokogawa stworzono przy współpracy z ich producentami, co gwarantuje najlepszą integrację z urządzeniami. Dream Report w wersji 4.7 dostarcza ponad 70 interfejsów komunikacyjnych, zarówno driverów natywnych, jak i otwartych protokołów komunikacyjnych.

Nowy Model Danych dostępny jest również w raportach webowych przy wyborze zmiennych.

Wykresy pionowe Możliwość tworzenia wykresów pionowych to nieoceniona funkcja przy procesach o zmiennej długości trwania, gdzie istotne są wszystkie informacje o przebiegu procesu. Dream Report umożliwia tworzenie czytelnych wykresów pionowych, które mogą rozciągać się na wiele stron.

Moduł SPC (Statystyczna Kontrola Procesu) Jest to opcja dodatkowa zawierająca zupełnie nowy moduł do przeprowadzania automatycznych analiz Statystycznej Kontroli Procesu na dowolnych danych dostarczanych do Dream Report.

Odświeżone moduły Runtime Console i Generatora Raportów Dynamicznych Moduły te zostały napisane od nowa w technologii Windows Presentation Foundation, z uwzględnieniem aktualnych trendów w projektowaniu interfejsów użytkownika. Oprócz tego Dream Report udostępnia kontrolkę ActiveX, która umożliwia np. zagnieżdżenie modułu generowania raportów na obrazie SCADA.

Porządkowanie zmiennych w Modelach Danych Dream Report integruje dane pochodzące z wielu różnych systemów. Aby łatwiej odnaleźć się w tym oceanie danych, można stworzyć nową organizację zmiennych poprzez pogrupowanie ich we własne foldery i nazwanie na nowo. Utworzony Model Danych jest później dostępny podczas projektowania raportu jako nowe źródło danych do wyboru zmiennych. Znacznie przyspiesza to wyszukiwanie informacji. Tworzenie nowego Modelu Danych jest łatwe

14

Lepsza integracja z Microsoft SharePoint Generowane raporty już wcześniej mogły być udostępniane poprzez Microsoft SharePoint, ale nowy dodatek zapewnia większą integrację, ułatwia zarządzanie raportami i np. wyszukiwanie raportów według wybranej zmiennej.

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

w w w.s a b u r. c o m . p l


Nowości

Więcej lokalnych wejść/wyjść w rodzinie ESAWARE Seria ESAWARE firmy ESA została uzupełniona nowymi modułami wejść/wyjść lokalnych, m.in. temperaturowych i szybkich liczników. Moduły wejść/wyjść (o nazwie EW600) służą do rozbudowy paneli operatorskich linii EW100 w wersji z wbudowanym pakietem Soft PLC, które łączą funkcje wizualizacji i sterowania w jednym urządzeniu. Pakiet Soft PLC CODESYS pozwala na tworzenie aplikacji w językach typowych dla PLC, takich jak LD, ST, FBD, SFC i IL.

Producent udostępnił następujące wersje modułów wejść/wyjść lokalnych: • cyfrowe z optoizolacją (8 wejść i 4 cyfrowe wyjścia) • analogowe (3 wejścia i 2 analogowe wyjścia z rozdzielczością 16 bitów) • wejścia szybkich liczników (2 wejścia) • wejścia termoparowe (6 wejść termoparowych, typy termopar: K/J/E/T/N/B/R/S) • wejścia temperaturowe (4 wejścia; obsługiwane typy czujników: Pt 100 / Pt 200 / Pt 500 / Pt 1000 / Ni 100 / Ni 1000) • wyjścia szybkich liczników (4 wyjścia) • wyjścia PWM (4 wyjścia PWM)

Rodzina ESAWARE udostępnia 3 warianty paneli operatorskich EW100: • EW100A – klasyczne HMI • EW100B – HMI z pakietem Soft PLC CODESYS • EW100C – HMI z lokalnymi we/wy i pakietem Soft PLC CODESYS.

Wszystkie typy modułów we/wy lokalnych ESAWARE mogą pracować w temperaturze –10 °C do +50 °C i są zabezpieczone w stopniu ochrony IP20. W zależności od wielkości ekranu do panelu operatorskiego można podłączyć od 4 do 16 modułów. Jeżeli liczba lokalnych we/wy jest za mała w stosunku do potrzeb obiektu lub instalacja jest rozproszona, do paneli można podłączać moduły zdalne dowolnych producentów pracujące w sieci EtherCAT.

w w w.s a b u r. c o m . p l

A U T O M AT Y K A n r 1 [5 7] / 2 0 1 6

15


Clack & Play

Panele operatorskie Esaware z Soft PLC CODESYS i lokalnymi wejściami/wyjściami łączą funkcje wizualizacji i sterowania oraz umożliwiają elastyczny dobór konfiguracji wejść/wyjść. Dostępne są następujące moduły wejść/wyjść: cyfrowe, analogowe, wejścia szybkich liczników, wejścia termoparowe, wejścia temperaturowe, wyjścia szybkich liczników i wyjścia PWM. W zależności od wielkości ekranu do panelu HMI można podłączyć od 4 do 16 modułów.

www.sabur.com.pl



Przetwornice częstotliwości Danfoss Drives to niezawodność i moc, której potrzebujesz

Danfoss Drives liderem w produkcji elektronicznie regulowanych napędów VACON i Danfoss po połączeniu utworzyły jedną z największych firm napędowych na świecie. Nasze marki VLT® i VACON® to jeden cel i jedna pasja, to szersza, najbardziej innowacyjna oferta produktowa, a także usługi serwisowe o najwyższej jakości. Oferujemy wolność wyboru dowolnej technologii silnikowej, a nasza oferta obejmuje zakres mocy od 0,18 kW do 5,3 MW.

www.danfoss.pl/napedy


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.