TEMAT NUMERU Urządzenia i systemy dla przemysłu spożywczego CENA 15,00 ZŁ (W TYM 8 % VAT)
ROZMOWA 20
SPRZĘT I APARATURA 56
PRAWO 66
Jędrzej Kowalczyk, prezes FANUC Polska
Kontrola kosztów zużycia mediów – inteligentne liczniki
Czy roboty mogą mieć osobowość prawną?
AUTOMATYKA ISSN 2392-1056
INDEKS 403024
AUTOMATYKAONLINE.PL
7-8/2017
Przetwornice częstotliwości Danfoss Drives to niezawodność i moc, której potrzebujesz Vacon i Danfoss po połączeniu utworzyły jedną z największych firm napędowych na świecie. Nasze marki VLT® i Vacon® to jeden cel i jedna pasja, to szersza, najbardziej innowacyjna oferta produktowa, a także usługi serwisowe o najwyższej jakości. Oferujemy wolność wyboru dowolnej technologii silnikowej, a nasza oferta obejmuje zakres mocy od 0,18 kW do 5,3 MW.
www.danfoss.pl/napedy
OD REDAKCJI
Drodzy Państwo, W poprzednim numerze naszego miesięcznika branşowego „Automatyka� zasygnalizowana została zmiana na stanowisku redaktora naczelnego. Przyjęłam tę funkcję z rąk mojego poprzednika – dr. Jana Jabłkowskiego, „namaszczona� przez przedstawiciela Wydawcy prof. Piotra Szynkarczyka – dyrektora Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów PIAP. Z redakcją miesięcznika „Automatyka�, a takşe z zespołem jego poprzedniego wcielenia – miesięcznika „Pomiary Automatyka Robotyka� – jestem związana od dziewięciu lat, toteş patrzę na swoje obowiązki z perspektywy czasu. Wcześniej – od pierwszego numeru miesięcznika PAR – byłam jego wierną czytelniczką. Ceniłam pismo za poziom merytoryczny dostarczanych informacji i róşnorodność tematyczną wpisującą się w szeroki obszar zainteresowań. Mając do dyspozycji zgrany i sprawdzony, a przede wszystkim kompetentny zespół redakcyjny, wielu zaprzyjaźnionych przedstawicieli przemysłu i wsparcie macierzystego instytutu będziemy nadal dokładać sił, by wydawać pismo o wysokim poziomie merytorycznym oraz edytorskim. Kolejne wydania będą, jak dotychczas, źródłem informacji o najnowszych rozwiązaniach, innowacjach stosowanych w przemyśle, nowych trendach. Nie planujemy rewolucyjnych zmian. W dalszym ciągu będziemy utrzymywać stałe działy, niektóre moşe trochę rozszerzymy. Wróćmy jednak do rzeczywistości. Planuję utrzymywać z Państwem – naszymi Czytelnikami, Autorami, Współpracownikami, Klientami, Reklamodawcami – stały kontakt, nie tylko za pomocą wiadomości e-mail lub rozmów telefonicznych, ale równieş na drodze bezpośrednich spotkań podczas targów i konferencji. Zaplanowałam regularne publikowanie krótkich tekstów omawiających zawartość bieşącego numeru, równieş w odniesieniu do otaczających wydarzeń oraz trendów. Chętnie zapoznam się z Państwa komentarzami. Przełom lipca i sierpnia to okres wakacyjny. W tym czasie mamy tzw. sezon ogórkowy. Jednak miesiące poprzedzające urlopy – maj, czerwiec – obfitowały w waşne wydarzenia. Jubileusz 25-lecia działalności w Polsce obchodziła firma ABB, prezentując jednocześnie platformę cyfrowych rozwiązań i usług nowej generacji ABB Ability. Po raz 21. odbyła się w Rytrze Konferencja Automatyków. Nieco krótszą, bo 20-letnią obecność w Polsce świętowała firma Phoenix Contact. Jubileusz został połączony z konferencją „Wyzwania Industry 4.0�. Polecamy bogate relacje z tych i innych imprez. Większość wymienionych firm i wydarzeń nawiązuje do bardzo modnego/popularnego, choć nie do końca jeszcze rozumianego dzisiaj hasła Przemysłu 4.0. Gorąco zachęcamy do zapoznania się z opiniami i przemyśleniami naszych ekspertów. Tym razem przeprowadziliśmy dwa wywiady. Pierwszy odnosi się do technologicznych aspektów robotyzacji, drugi natomiast skupia się na problemach oraz wyzwaniach kadrowych w obliczu cyfryzacji i automatyzacji i podejmuje próbę zdefiniowania Pracownika 4.0. Na koniec niespodzianka – czy roboty będą mieć osobowość prawną, a moşe i ubezpieczenie OC? O tym przeczytacie Państwo w dziale Prawo i Normy. Gorąco zachęcam do lektury! 7-8/2017
3
SPIS TREŚCI REDAKTOR NACZELNA Małgorzata Kaliczyńska tel. (+48) 22 874 01 46 e-mail: mkaliczynska@piap.pl
Z BRANŻY
6
PRODUKTY
14
REDAKCJA MERYTORYCZNA Małgorzata Kaliczyńska
ROZMOWA
REDAKCJA TEMATYCZNA Sylwia Batorska
Rewolucja technologiczna w przededniu boomu
WSPÓŁPRACA REDAKCYJNA Andrzej Barciński, Marcin Bieńkowski, Jolanta Górska-Szkaradek, Krzysztof Jaroszewski, Agnieszka Staniszewska, Marcin Zawisza, Damian Żabicki SEKRETARZ REDAKCJI Urszula Chojnacka tel. (+48) 22 874 01 85 e-mail: uchojnacka@piap.pl REKLAMA Jolanta Górska-Szkaradek tel. (+48) 22 874 01 91 e-mail: jgorska@piap.pl Sylwia Batorska tel. (+48) 22 874 00 60 e-mail: sbatorska@piap.pl
20
Rozmowa z Jędrzejem Kowalczykiem, prezesem FANUC Polska
26
Pracownik 4.0 HR w obliczu cyfryzacji i automatyzacji Rozmowa z Pauliną Woźniak, dyrektorem ds. zasobów ludzkich w Alma SA
TEMAT NUMERU Urządzenia i systemy dla przemysłu spożywczego Rozwiązania firmy Weber w służbie przemysłu spożywczego Mariaż tradycji z nowoczesnością
32 40 42
Roboty FANUC wspierają produkcję markowych produktów spożywczych
Bezpieczeństwo w pełnym zakresie
46
PRENUMERATA I KOLPORTAŻ Elżbieta Walczak tel. (+48) 22 874 03 51 e-mail: ewalczak@piap.pl SKŁAD I REDAKCJA TECHNICZNA Ewa Markowska KOREKTA Urszula Chojnacka, Ewa Markowska, Elżbieta Walczak DRUK Zakłady Graficzne „Taurus” Roszkowscy Sp. z o.o. Nakład: 4000 egzemplarzy REDAKCJA Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. (+48) 22 874 01 46, fax (+48) 22 874 02 20 e-mail: automatyka@piap.pl www.AutomatykaOnline.pl WYDAWCA Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Szczegółowe warunki prenumeraty wraz z cennikiem dostępne są na stronie automatykaonline.pl/prenumerata.
4
Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i modyfikacji nadesłanych materiałów oraz nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i materiałów promocyjnych.
20 REWOLUCJA TECHNOLOGICZNA W PRZEDEDNIU BOOMU O wadze współpracy producentów robotów z integratorami, szansach na automatyzację nowych obszarów produkcji, sposobach na wykorzystanie maksimum zalet robotyzacji oraz przyjaźni z robotami rozmawiamy z Jędrzejem Kowalczykiem, prezesem FANUC Polska.
AUTOMATYKA
Procesy mieszania i napełniania w trybie Przemysłu 4.0
48
Certyfikowane produkty SCHUNK dla branży spożywczej
50
Lika – enkodery dla przemysłu spożywczego
53
Roboty Stäubli w przemyśle spożywczym
54
URZĄDZENIA I SYSTEMY DLA PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY Kontrola kosztów zużycia mediów – inteligentne liczniki Świadome zarządzanie
56 65
Pełna kontrola zużycia mediów
PRAWO I NORMY Czy roboty mogą mieć osobowość prawną?
66
RYNEK Kondycjonery sygnałów firmy Dataforth
32 Automatyzacja i robotyzacja w przemyśle staje się coraz powszechniejszym zjawiskiem. Ten trend można również zaobserwować w gałęziach przemysłu bezpośrednio związanych z branżą spożywczą. Specyfika wytwarzanych produktów, pozwalających zaspokajać podstawowe potrzeby żywieniowe człowieka, jest powodem, dla którego branża spożywcza cieszy się niesłabnącą popularnością. Wiąże się z tym rosnące zapotrzebowanie na automatyzację i robotyzację przemysłu spożywczego.
Automatyka a efektywność energetyczna
68
86
XXI Konferencja Automatyków
Fin de siècle Przemysłu 3.0
89
Wyzwania Industry 4.0
90
72
Dynamiczny rozwój Bosch w Polsce
94
Liderzy nagrodzeni
96
Zużycie pod kontrolą
74 76
Automatyka i bezpieczeństwo w służbie utrzymania ruchu
Obrót pod kontrolą z pierścieniami ślizgowymi SR120
97
79
BIBLIOTEKA
98
Ładowarki akumulatorowe Mean Well z opcją programowania
70
Danfoss Drives – VLT i Vacon w ramach jednej oferty Ułatwiona diagnostyka Cube67 Diagnostics Gateway
Koboty poprawiają konkurencyjność sektora MŚP
80
WSPÓŁPRACA
WYDARZENIA Świat obróbki metali na targach EMO Hannover 2017 Premiera ABB Ability ABB Customer World 7-8/2017
Firma Bosch chwali się wynikami i inwestycjami
82 84
100
LUDZIE Beata Syczewska, dyrektor Lokalnej Jednostki 102 Biznesu Napędów ABB Sp. z .o.o. 5
Z BRANĹťY
KALENDARIUM
9/2017 7–8.09 ToruĹ„ Konferencja Przemienniki czÄ™stotliwoĹ›ci w aplikacjach pompowych www.acontrol.com.plÂ
12.09 Wrocław Szkolenie IO-Link www.balluff.pl
12–13.09 Wrocław Szkolenie Sensoryka i przetworniki połoşenia www.balluff.pl
12–14.09 Bielsko-Biała Międzynarodowe Energetyczne Targi Bielskie ENERGETAB www.energetab.pl
18–23.09 Hanower, Niemcy Międzynarodowe Targi Obróbki Metali EMO Hannover www.emo–hannover.de
20.09 Wrocław Szkolenie Kamery inteligentne www.balluff.pl
20.09 Kraków Seminarium Badania termowizyjne w przemyśle, budownictwie i działach R&D www.fluke.pl
21.09 Wrocław Szkolenie Przemysłowe systemy RFID www.balluff.pl
25–28.09 Poznań Targi Opakowań dla Przemysłu Spoşywczego Packfood
ASTOR WSPĂ“Ĺ PRACUJE Z CYBERX NA RZECZ CYBERBEZPIECZEĹƒSTWA Uszczelnienie sieci OT, jej zasobĂłw i systemĂłw sterowania minimalizuje ryzyko cyberatakĂłw i zapewnia stabilność procesĂłw produkcji. Z tego wzglÄ™du firma ASTOR, ktĂłra dostarcza nowoczesne technologie dla przemysĹ‚u i wspiera zakĹ‚ady produkcyjne na drodze do PrzemysĹ‚u 4.0, podjęła współpracÄ™ w zakresie cyberbezpieczeĹ„stwa z izraelskÄ… spółkÄ… CyberX. Firma ta jest producentem rozwiÄ…zania XSense do zabezpieczania sieci przemysĹ‚owej. – Aby uniknąć zagroĹźeĹ„, zakĹ‚ady przemysĹ‚owe powinny przede wszystkim opracować odpowiedniÄ… politykÄ™ bezpieczeĹ„stwa. Zgodnie z niÄ… np. kaĹźdy element systemu, w tym osoba czy program, powinien mieć dostÄ™p tylko do tych informacji i zasobĂłw, ktĂłre sÄ…Â niezbÄ™dne do speĹ‚nienia wyznaczonego
mu zadania. Naleşy takşe m.in. zadbać o system tworzący kopie zapasowe danych, odpowiednie oprogramowanie antywirusowe, integracje wdraşanych rozwiązań z istniejącymi juş w firmie wersjami systemów i programów oraz odpowiednią aktualizację zarówno systemu operacyjnego, jak i aplikacji – takşe tych przemysłowych – komentuje Igor Zbyryt, specjalista ds. cyberbezpieczeństwa w firmie ASTOR.
SCHNEIDER ELECTRIC I MICROSOFT PRZYSPIESZAJĄ TWORZENIE APLIKACJI IoT W ramach strategicznej współpracy firm Schneider Electric i Microsoft architektura EcoStruxure pierwszej z firm wykorzystuje platformę Microsoft Azure jako infrastrukturę chmurową, aby umoşliwić cyfrową transformację klientom z sektorów przemysłu, budownictwa, energetyki i centrów przetwarzania danych. Schneider Electric wykorzystuje moşliwości platformy Azure oraz innych produktów Microsoft, takich jak HoloLens, w celu tworzenia innowacyjnych rozwiązań do automatyzacji i zarządzania energią, które są oferowane na całym świecie. Obecnie dzięki
EcoStruxure klienci mają dostęp do wielu aplikacji, które wykorzystują pełny zakres moşliwości chmury Azure oraz funkcje nowej generacji, takie jak rzeczywistość rozszerzona i wirtualna. Ułatwia to zwiększenie wydajności i produktywności oraz usprawnia proces podejmowania decyzji. Współpraca obu firm przyspieszy udostępnianie rozwiązań działających w chmurze oraz rozwiązań Internetu Rzeczy przeznaczonych dla wszystkich segmentów uşytkowników końcowych produktów firmy Schneider Electric.
www.packfood.pl
25–28.09 Poznań Międzynarodowe Targi Technologii Spoşywczych Polagra-Tech www.polagra-tech.pl
6
AUTOMATYKA
© 2017 SCHUNK GmbH & Co. KG
ABB WSPIERA ROZWÓJ ELEKTROMOBILNOŚCI Firma ABB dostarczyła w tym roku trzy kolejne stacje do szybkiego ładowania pojazdów elektrycznych w technologii prądu stałego (DC) dla firmy Lidl Polska. Sieć sklepów zamówiła także autorską aplikację ABB, wykorzystującą możliwości nowej, cyfrowej platformy ABB Ability. Aplikacja umożliwia monitorowanie oraz zarządzanie siecią własnych stacji, których Lidl na terenie Polski ma obecnie cztery. Lidl w wielu krajach Europy od ponad roku inwestuje w technologię elektromobilności. Od kilku miesięcy inwestycje obejmują również sieć w Polsce. Już w trzech sklepach Lidla w kraju klienci mogą bezpłatnie i szybko doładować samochody elektryczne. Pierwsza z ładowarek zainstalowana została w Poznaniu, a trzy kolejne – w dwóch sklepach w Warszawie oraz w Centrum Dystrybucyjnym w Gródkowie w województwie śląskim. W każdej z lokalizacji zamontowano ten sam model stacji szybkiego ładowania: Terra 53 CJG. W minionym roku sprzedaż pojazdów elektrycznych w Europie wzrosła o ponad 40 proc. w stosunku do 2015 r.
www.gb.schunk.com/grippers
$$
COPA-DATA DYNAMICZNIE ROZWIJA SIEĆ PARTNERSKĄ
! "#
7-8/2017
Chwytaki SCHUNK Sprawdzone od 1983 Ponad 2 550 chwytaków standardowych stanowi najbardziej wszechstronny program solidnych i wytrzymałych komponentów i uniwersalnych chwytaków, wyznaczając światowe standardy we wszystkich gałęziach przemysłu.
NOWE chwytaki SCHUNK PGN-plus-P oraz PGN-plus-E Teraz z permanentnym smarowaniem w prowadnicach wielozębnych! Bezobsługowe* działanie gwarantowane! * W normalnych, czystych warunkach pracy, ponad 50 milionów cykli
R E K L A M A
Do programu Partner Community firmy COPA-DATA dołączyli kolejni partnerzy – zrzeszająca profesjonalistów z różnych dziedzin świata automatyki i przemysłu spółka Smart Automation, integrator systemów i dystrybutor światowych marek produktów automatyki przemysłowej – firma Automatech oraz specjalista w dziedzinie doradztwa, projektowania i wszelkiego rodzaju realizacji „pod klucz” w zakresie instalacji technologicznych, maszyn i urządzeń oraz automatyki przemysłowej – spółka PPH Energo-Silesia. COPA-DATA stawia na współpracę z partnerami, którzy nie boją się wyzwań oraz dynamiki zmian w branży i potrafią dostarczyć innowacyjny produkt „szyty na miarę”, w pełni zaspokajający wszystkie potrzeby klienta. Istniejący od 2011 r. program Partner Community to aktywna, światowa sieć certyfikowanych specjalistów, łącząca środowisko integratorów systemów, wykonawców generalnych i kierowników OEM, oparta na długotrwałym i zrównoważonym partnerstwie biznesowym.
Jens Lehmann, legendarny bramkarz niemiecki, od 2012r. ambasador marki SCHUNK, reprezentuje bezpieczne i precyzyjne chwytanie i trzymanie.
Z BRANŻY
PEŁNA AUTOMATYZACJA W FABRYCE POLMLEK W Lidzbarku Warmińskim powstał jeden z największych i najnowocześniejszych zakładów mleczarskich w Europie. Nowa inwestycja Grupy Polmlek to zakład przetwórstwa koncentratu białek serwatkowych i cukru mlecznego. Proszkownia
została wyposażona w nowoczesne urządzenia i systemy informatyczne, a instalacje w innowacyjne systemy zaworowe. Zakład w 95 proc. wykorzystuje do procesów produkcyjnych wodę wtórną uzyskaną z zagęszczenia serwatki. Proces produkcji jest w pełni zautomatyzowany i kontrolowany przez system informatyczny typu MES, dzięki czemu w każdej chwili możliwa jest analiza parametrów poszczególnych instalacji i ilości przerobionego surowca. Nowoczesna instalacja technologiczna umożliwia wydzielenie z mleka i serwatki specjalnych składników odżywczych, takich jak białka, cukry czy sole mineralne. Inwestycja warta 250 mln zł znajduje się na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Obecnie przerabia się tu nawet 3 mln litrów serwatki na dobę, a docelowa zdolność produkcyjna jest dwukrotnie wyższa. ! %
MURRELEKTRONIK URUCHOMIŁ SKLEP INTERNETOWY Rozpoczął działalność internetowy sklep firmy Murrelektronik w Polsce. Pod adresem http://shop.murrelektronik.pl/ można znaleźć ponad 30 tys. produktów. Przejrzysta struktura, proste w obsłudze filtry i efektywna wyszukiwarka sprawiają, że znalezienie właściwego produktu zajmuje niewiele czasu. Z kolei rozbudowana baza danych umożliwia pobieranie instrukcji, plików konfiguracyjnych i CAD. Odpowiednie dokumenty prezentowane są bezpośrednio przy produkcie, a system inteligentnych linków z ponad 100 tys. zestawów danych gwarantuje, że przy każdym produkcie
proponowane są odpowiednie do niego akcesoria. Zarejestrowani użytkownicy mogą gromadzić w koszyku danych wszelkie arkusze danych, instrukcje i pliki CAD, które następnie pobierane są za pomocą jednego kliknięcia. Konfiguracje produktów, specyficzne dla konkretnego projektu lub klienta, są przechowywane w listach zatwierdzenia, które mogą być udostępniane współpracownikom i dostawcom. Klienci mogą też sprawdzić na stronie cenę produktu oraz jego dostępność i przewidywany czas dostawy. &
R E K L A M A
8
AUTOMATYKA
PRZEMYSŁ W KILKU WYMIARACH Blisko tysiąc wystawców i firm reprezentowanych z 27 krajów, 12 pawilonów, teren otwarty o powierzchni 25 tys. m2 i prawie 18 tys. gości – tak w skrócie przedstawia się statystyka tegorocznej edycji targów Innowacje – Technologie – Maszyny, które odbyły się w Poznaniu w dniach 6–9 czerwca 2017 r. Szeroko prezentowane, m.in. w ramach wspólnej ekspozycji firm Siemens oraz KUKA, były rozwiązania z zakresu Przemysłu 4.0. Targom ITM towarzyszyły konferencje i seminaria, w tym XIV Forum Inżynierskie, którego temat przewodni brzmiał: „Reindustrializacja jako ważne zadanie dla Unii Europejskiej i państw członkowskich.” Emocjonującym i bardzo widowiskowym wydarzeniem były zorganizowane po raz pierwszy podczas ITM zawody „Starcie Szlifierzy”, w trakcie których profesjonaliści z branży szlifierskiej sprawdzali swoje siły i umiejętności. Miłośników nowinek technologicznych i pasjonatów druku 3D przyciągnęły warsztaty ze skanowania 3D i obróbki wyników pomiarów 3D. Kolejna edycja targów ITM Polska Innowacje – Technologie – Maszyny, w połączeniu z wydarzeniami 3D Solutions i Modernlog, odbędzie się w Poznaniu w dniach 5–8 czerwca 2018 r.
AUTOMATYKA W SŁUŻBIE PRODUKTYWNEGO PAKOWANIA www.br-automation.com/Packaging
!
BEZPIECZEŃSTWO PRODUKCJI I UTRZYMANIA RUCHU
'
7-8/2017
Sekret jest prosty. Zaawansowana automatyka jest prostsza w użyciu. Technologia modułowego programowania B&R (mapp) to komfort w budowie maszyn pakujących. Szybka i prosta produkcja, uruchomienie, podłączenie oraz sprawna obsługa, utrzymanie i wymiana. R E K L A M A
Firma Movida zorganizowała w dniach 6–7 czerwca 2017 r. w Warszawie spotkanie Masterclass, przeznaczone dla szefów działów utrzymania ruchu, technicznych, produkcji i BHP. Tematem przewodnim było projektowanie systemów bezpieczeństwa i ich usprawnień przy uwzględnieniu bieżących potrzeb, trendów na rynku i rozwoju technologicznego. W trakcie spotkania omówiono m.in. rozwiązania techniczne i organizacyjne służące zapewnieniu bezpieczeństwa, a także dobre praktyki w zarządzaniu podwykonawcami. Nie mogło również zabraknąć wszechobecnego dziś tematu Przemysłu 4.0 w aspekcie przygotowania zakładów do wyzwań związanych z realizacją jego założeń. Spotkanie było połączone ze zwiedzaniem zakładu spółki Faurecia Automotive w Grójcu, w trakcie którego można było zapoznać się z efektywnymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa.
Z BRANĹťY
POLAND IT MEETING ZA NAMI Na dwa dni – 8 i 9 czerwca 2017 r. – Warszawa stała się stolicą branşy IT w Polsce. W zorganizowanym juş po raz trzeci wydarzeniu Poland IT Meeting wzięło udział 120 osób reprezentujących 85 firm. W trakcie konferencji odbywały się wcześniej umówione – za pomocą zintegrowanej aplikacji – spotkania „jeden na jeden�. – Uczestnicy sami decydują o przebiegu wydarzenia, tworząc indywidualny kalendarz. Dzięki temu jest szansa na wykreowanie lub umocnienie relacji biznesowych – tłumaczy Rafał Wójcicki, dyrektor zarządzający Poland IT Meeting. Spotkanie zgromadziło przedstawicieli całego łańcucha IT – od producentów, przez dystrybutorów, resellerów i integratorów systemów, aş po klientów końcowych, w tym takie firmy, jak BNP Paribas, Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn, Grupa Tauron, mBank, PGE, PKN Orlen, Przewozy Regionalne i Santander Consumer Bank. W gronie uczestników znaleźli się przedsiębiorcy nie tylko z Polski, ale teş z Anglii, Belgii, Bułgarii, Danii, Hiszpanii, Holandii, Kuwejtu, Litwy, Šotwy, Niemiec, Słowacji oraz Słowenii. ! (
R E K L A M A
INŝYNIEROWIE W AKCJI, CZYLI HACKATON 2017 6 czerwca 2017 r. w firmie B&R Automatyka Przemysłowa odbył się Hackaton – maraton programowania, podczas którego uczestnicy w grupach rozwiązywali problemy związane z programowaniem. W projekt zaangaşowali się pracownicy firmy z działu wsparcia technicznego ze wszystkich polskich oddziałów (Kraków, Poznań, Szczecin, Warszawa). Inşynierowie wybrali spośród siebie czterech przedstawicieli, którzy w dniu wydarzenia przedstawili tematykę zadań, z jakimi przyszło się zmierzyć uczestnikom. Przedmiotem zmagań, które odbywały się w kilku grupach, były: konfiguracja testu serwera GIT (BitBucket), konfigurator numerów telefonów dla FCN, Logger dla błędów napędów oraz Diagnostic Tool. Wydarzenie odbyło się w atmosferze przyjacielskiej burzy mózgów i stało się okazją do integracji całego zespołu, nie tylko w obrębie pracy grupowej. – Pomysł bardzo dobry, umoşliwiający wspólną pracę z osobami z innych biur. To cenna wymiana doświadczeń – podsumował Piotr Opieka, inşynier warszawskiego oddziału B&R. $) & % ! % *
FACILITY MANAGEMENT W ZAKŠADZIE PRODUKCYJNYM W dniach 6–8 czerwca 2017 r. odbyło się zorganizowane przez firmę Movida spotkanie z cyklu Facility Management w zakładzie produkcyjnym. Praktycy rynku, reprezentujący róşne branşe, juş po raz drugi podzielili się wiedzą i doświadczeniami w zakresie stworzenia idealnego modelu zarządzania budynkami zakładów produkcyjnych. Omówione zostały m.in. trudności we wdraşaniu rozwiązań oraz przebieg poszczególnych działań. Kaşdy dzień spotkania poświęcony był innemu obszarowi działań Facility Managera i był zakończony dyskusją. Prelegenci byli jednocześnie panelistami w pozostałych dniach spotkania i chętnie udzielali odpowiedzi na pytania. Ciekawym dyskusjom i nawiązywaniu relacji biznesowych sprzyjały nie tylko panele dyskusyjne, ale takşe kolacje z elementami integracji. Kolejne spotkanie z tego cyklu odbędzie się w dniach 12–14 grudnia 2017 r. '
10
AUTOMATYKA
www.schmersal.pl
Z BRANĹťY
NOWY WYMIAR ENERGETYCZNYCH TARGÓW Od 12 do 14 września 2017 r. potrwa jubileuszowa, 30. edycja Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich Energetab, organizowanych przez ZIAD Bielsko-Biała. Wystawcy i goście będą mieli moşliwość wzięcia udziału w nowoczesnych formach aktywności targowej. Po raz kolejny odbędą się Multimedialne Konkursy Promocyjne (MKP) skierowane do zwiedzających targi, ale w tej edycji, w celu ułatwienia promocji, sprzedaşy, kooperacji, badania opinii, a takşe HR, zostaną rozszerzone o dodatkowe aplikacje. Szczegółowe informacje i ceny moşna znaleźć na stronie http://euretech.pl/index.php/konkursy-targowe/ energetab-2017/55-cennik. Pytania i zgłoszenia moşna kierować do akredytowanego przez ZIAD Bielsko-Biała organizatora konkursów, firmy Euretech: tel. 798 581 774, 33 821 89 07, e-mail: konkursy@euretech.pl. Nowością będzie równieş nawigacja GPS, która doprowadzi gości do stoisk wystawców. Firmom wystawienniczym będą ponadto udostępnione róşnorodne środki do komunikacji ze zwiedzającymi targi.
Tworzymy bezpieczne miejsca pracy. AZM400 nowa blokada
+( # $ "$
RENEXPO POLAND 2017 CORAZ BLIĹťEJ
!
7-8/2017
R E K L A M A
ZbliĹźa siÄ™ siĂłdma edycja najwiÄ™kszych w Polsce targĂłw poĹ›wiÄ™conych OZE – Renexpo Poland. Organizatorem wydarzenia, ktĂłre odbÄ™dzie siÄ™ w dniach 25– 27 paĹşdziernika 2017 r. w warszawskim centrum EXPO XXI jest REECO Poland. MiÄ™dzynarodowe Targi Energii Odnawialnej i EfektywnoĹ›ci Energetycznej juĹź od kilku lat sÄ… miejscem spotkaĹ„ specjalistĂłw z branĹźy, wymiany doĹ›wiadczeĹ„ i prezentacji nowoĹ›ci w dziedzinie OZE. Targi RENEXPO Poland tworzÄ… miÄ™dzynarodowÄ… platformÄ™ spotkaĹ„ ekspertĂłw z branĹźy odnawialnych ĹşrĂłdeĹ‚ energii, prezentujÄ…c potencjaĹ‚ i moĹźliwoĹ›ci rozwoju tego rynku w naszym kraju. Organizatorzy targĂłw zadbali teĹź o rozbudowanÄ… część merytorycznÄ…, skĹ‚aniajÄ…cÄ… do dyskusji i poszukiwania innowacyjnych rozwiÄ…zaĹ„. Trzy dni targowe sÄ… wypeĹ‚nione miÄ™dzynarodowymi konferencjami, forami branĹźowymi i kongresami, podczas ktĂłrych omawiane sÄ… istotne dla branĹźy OZE tematy. WiÄ™cej informacji moĹźna znaleźć na stronie www.renexpo-warsaw.com. Â
!"!!! # $
%!! # &
'( )* " +) ,( % -
11
Z BRANĹťY
ZPUE OTWIERA NOWOCZESNE CENTRUM BADAWCZO-ROZWOJOWE We wrześniu 2017 r. ZPUE otwiera Centrum Badawczo-Rozwojowe, w którym tworzone będą innowacyjne produkty i technologie w dziedzinie elektroenergetyki. Zaawansowana jednostka naukowo-badawcza powstaje w wyniku
przełomowej rozbudowy i rozwoju istniejącej w strukturach ZPUE sekcji B&R. Dzięki zautomatyzowanym stanowiskom oraz specjalistycznemu oprogramowaniu ZPUE zamierza doskonalić i rozwijać istniejącą ofertę, tworzyć nowe produkty i ulepszać technologie stosowane w procesie ich wytwarzania. Rozwijana będzie oferta skierowana do dostawców energii, inwestorów przemysłowych i szeroko rozumianego biznesu. Inwestycja jest wsparta kapitałem pochodzącym ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Rozbudowa Centrum Badawczo-Rozwojowego ZPUE o nowoczesną aparaturę zdecydowanie skróci czas realizacji projektów i obnişy koszt jednostkowy prowadzonych prac badawczych, a oszczędności materiałowe, czasowe i finansowe umoşliwią realizację kolejnych, nowatorskich projektów. +!,
APLIKACJA IoT NAGRODZONA PRZEZ MICROSOFT Firma COPA-DATA została uhonorowana nagrodą Microsoft Partner of the Year Award 2017 za aplikację IoT, w której wykorzystywana jest współpraca technologiczna między oprogramowaniem zenon a platformą Microsoft Azure, co przygotowuje producentów urządzeń (takich jak KHS) na cyfryzację przemysłu. Aplikacja gwarantuje dostęp do wszystkich danych związanych z poszczególnymi maszynami, liniami montaşowymi czy miejscem produkcji przedsiębiorstwa za pośrednictwem pojedynczego systemu. Dodatkowe usługi, takie jak analizy predykcyjne,
uczenie się maszyn, raportowanie między poszczególnymi zakładami, zdalna konserwacja i zdalne sterowanie mogą działać samodzielnie w oparciu o chmurę obliczeniową lub w połączeniu z innymi rozwiązaniami, torując tym samym drogę dla klientów zorientowanych na wdraşanie modeli biznesowych opartych na świadczeniu usług. Sukces COPA-DATA jest tym bardziej znaczący, şe w tym roku swoje projekty zgłosiło ponad 2,8 tys. firm ze 115 krajów w 34 kategoriach globalnych i 103 krajowych. ! "#
ABB PRZEJMUJE BIZNES SIECI KOMUNIKACYJNYCH FIRMY KEYMILE Firma ABB osiągnęła porozumienie z KEYMILE Group w sprawie przejęcia biznesu systemów komunikacyjnych o krytycznym znaczeniu. Przejęcie obejmuje kluczowe produkty, usługi i oprogramowanie, a takşe wiedzę i doświadczenie w obszarze badań i rozwoju. Finalizacja transakcji przewidziana jest na trzeci kwartał 2017 r. – ABB jest światowym liderem w sieciach komunikacyjnych dla klientów z sektora uşyteczności publicznej. Przejęcie od KEYMILE biznesu rozwiązań komunikacyjnych o krytycznym znaczeniu wzmocni naszą pozycję i zwiększy udział w sektorach przemysłu, transportu i infrastruktury – uwaşa Claudio Facchin, prezes Dywizji Produktów i Systemów Energetyki ABB. – Ten ruch wpisuje się w nasze plany rozwoju i strategię poszerzania cyfrowej oferty ABB Ability. Umacniamy pozycję preferowanego dostawcy mocniejszej, inteligentniejszej i bardziej ekologicznej sieci.
12
Baza klientów biznesu sieci komunikacyjnych o krytycznym znaczeniu KEYMILE obejmuje operatorów sieci elektroenergetycznych i kolejowych, rurociągów ropy naftowej i gazu, a takşe administrację publiczną. 120 pracowników przejętej firmy dołączy do biznesu Automatyki Sieci działającego w ramach Dywizji Produktów i Systemów Energetyki ABB. Firma KEYMILE z siedzibą w Hanowerze zatrudnia 350 pracowników na całym świecie. Powstała w 2002 r. w wyniku połączenia trzech przedsiębiorstw technologicznych z Austrii, Niemiec i Szwajcarii. $$
AUTOMATYKA
Z BRANĹťY
100 MLD DOLARĂ“W NA CYFRYZACJĘ FABRYK
WRZESIEĹƒ W KRAKOWIE POD ZNAKIEM KONFERENCJI
Na cyfryzację fabryk na całym świecie w ostatnich pięciu latach wydano 100 mld dolarów – wynika z raportu firmy Capgemini. Na liście wydatków znalazły się m.in. nowoczesne systemy IT, narzędzia do analityki danych oraz IIoT. Zdaniem Piotra Rojka z firmy DSR, dostarczającej zaawansowane rozwiązania IT dla produkcji, firmy inwestują głównie po to, by poprawić funkcjonowanie fabryk i zredukować koszty związane z jej utrzymaniem. – Jednym z dominujących trendów wśród inwestycji w IIoT jest predictive maintenance – konserwacja predykcyjna. Mimo niebagatelnych kwot, na razie trudno mówić o spektakularnych efektach – aş 78 proc. to tzw. Digital Beginners (Cyfrowi Początkujący) – organizacje znajdujące się w początkowym stadium digitalizacji, które rozpoczęły wdraşanie odpowiednich technologii, ale nie czerpią z nich jeszcze korzyści. Brakuje im spójnej wizji przemian, odpowiednio przeszkolonej i świadomej kadry oraz znaczących zmian w sposobie funkcjonowania. – Proces digitalizacji przedsiębiorstw, szczególnie produkcyjnych, jest şmudny i złoşony. Bez odpowiedniego know-how i wsparcia wykwalifikowanych specjalistów moşna mieć więcej szkód niş korzyści – tłumaczy Piotr Rojek. Według eksperta, cyfrowa transformacja dopiero się rozpoczęła, a jej efekty będą widoczne moşe za 10 lat, gdy obejmie nie tylko największych graczy na rynku, lecz równieş firmy z sektora MŚP.
KrakĂłw bÄ™dzie goĹ›ciĹ‚ na poczÄ…tku wrzeĹ›nia uczestnikĂłw dwĂłch branĹźowych konferencji. 7 i 8 wrzeĹ›nia 2017 r. odbÄ™dzie siÄ™ 11. edycja konferencji Process Automation, bÄ™dÄ…ca kontynuacjÄ… wydarzeĹ„ organizowanych pod nazwÄ… Systemy Sterowania w Automatyce Procesowej. Tematem przewodnim bÄ™dzie perspektywa korzyĹ›ci z cyfryzacji automatyki przemysĹ‚owej. Konferencja organizowana jest pod patronatem Izby Gospodarczej Gazownictwa, PrzemysĹ‚owego Instytutu Automatyki i PomiarĂłw PIAP, Polskiej Izby PrzemysĹ‚u Chemicznego oraz UrzÄ™du Dozoru Technicznego. Zaplanowana na 5–6 wrzeĹ›nia 2017 r. trzecia edycja konferencji technicznej Automotive bÄ™dzie okazjÄ… do zapoznania siÄ™ z nowoczesnymi rozwiÄ…zaniami z obszaru automotive oraz trendami i wyzwanianiami w branĹźy w horyzoncie 2020. Partnerem technologicznym konferencji jest firma Siemens. WiÄ™cej informacji moĹźna znaleźć na stronach www.konferencja-processautomation.pl i www.konferencja-automotive.pl. Â
#
% %%&
NCDC BUSINESS RACE – Z BIURA NA SZTAFETY
R E K L A M A
Pracownicy B&R lubią sport, zarówno uprawiany indywidualnie, jak i zespołowo, czego dowodem jest udział w NCDC Business Race. Bieg sztafetowy dla firm, instytucji i organizacji działających na terenie Szczecina i okolic odbył się 10 czerwca 2017 r. w malowniczym Parku Kasprowicza. Inicjatorem wydarzenia była polsko-duńska firma NCDC, która pomysł zaczerpnęła z Danii, gdzie biegi sztafetowe są juş stałym elementem kultury firm. Zawodnicy B&R pod szyldem B&R Running Team mogli sprawdzić się na trasie 4 × 4 km w zróşnicowanym terenie. Rywalizacja była zacięta – wystartowało ponad 200 firm z róşnych branş. Uwieńczeniem wysiłków było uhonorowanie biegaczy medalami podczas wspólnego biesiadowania. Wyścig został połączony z piknikiem, który był okazją do wspólnych rozmów, posiłku, a przede wszystkim relaksu po emocjach związanych ze sportową rywalizacją. $) & % ! % * # - * . * * - - - %
7-8/2017
13
PRODUKTY
NOWY CHILLER BLUE E+ FIRMY RITTAL Rittal wprowadza na rynek nową serię chillerów Blue e+, która pozwala na znaczne poprawienie efektywności energetycznej w systemach chłodzenia – współczynnik Energy Efficiency Ratio (EER) wynosi trzy. Innowacyjna technika napędu – inwerter z wentylatorami promieniowymi DC i elektronicznym zaworem rozprężnym umożliwia dokładną regulację i pozwala zaoszczędzić do 70% energii w porównaniu z chillerami z by-passem gorącego gazu. Nowością w przenoszeniu ciepła jest technologia Micro Channel. Większa w stosunku do objętości powierzchnia wymiany ciepła między czynnikiem chłodniczym a wodą lodową pozwala zredukować ilość czynnika chłodniczego nawet o 55%.
Nowe chillery są dostępne w trzech klasach mocy chłodniczych – 2,5, 4 i 6 kW (regulowanymi w zakresie od 20% do 100%). Mogą być przy tym stosowane w temperaturze otoczenia od –5 °C do 50 °C. Panel obsługi z ekranem dotykowym wyświetla wszystkie komunikaty w postaci tekstu. Aplikacja Blue e+, która komunikuje się z urządzeniami przez NFC, umożliwia bezprzewodowe przesyłanie informacji. Z chillerami Blue e+ współpracuje oprogramowanie konfiguracyjne i diagnostyczne RiDiag III. Program może się komunikować z urządzeniem przez USB lub w przyszłości – przez różne protokoły sieciowe za pomocą modułów Com.
RS COMPONENTS ROZSZERZA OFERTĘ SYSTEMÓW WBUDOWANYCH Firma RS Components podpisała umowę dotyczącą wprowadzenia do oferty modułów systemów wbudowanych oraz dodatkowego wyposażenia firmy Grinn sp. z o.o. Tym samym dystrybutor może zapewnić swoim klientom jeszcze większą gamę produktów do projektowania systemów wbudowanych. Nowe płytki chiliSOM i liteSOM są wytrzymałe na wysoką temperaturę i są dostępne na licencji open source. ChiliSOM to niezwykle mały moduł o wyjątkowo niskim poborze energii, opracowany w oparciu o procesor ARM Cortex-A8.
Jego modułowa budowa ułatwia montaż w istniejących urządzeniach, eliminując potrzebę użycia jakiegokolwiek złącza. Płytki ChiliSOM i chiliboard zostały opracowane do wykorzystania na skalę masową. Zakresy temperatur, w jakich mogą pracować te produkty wynoszą od 0 °C do 70 °C lub od –40 °C do 85 °C. LiteSOM to nowoczesny, wyjątkowo energooszczędny moduł bazujący na procesorze ARM Cortex-A7 Core i.MX 6UltraLite. Jest on wyposażony w pamięć RAM do 512 MB oraz 2 GB pamięci eMMC. Do jego zasilania potrzeba zaledwie 3,3 V DC i może być stosowany w temperaturach od 0 °C do 70 °C lub od –40 °C do 85 °C . Do licznych interfejsów zainstalowanych na płytce należy interfejs równoległej kamery 8/10/16/24-bit. %-
R E K L A M A
14
AUTOMATYKA
PRODUKTY
CZUJNIK TEMPERATURY BTS Z INTERFEJSEM IO-LINK Firma Balluff rozszerza swoją ofertę czujników o nową generację przetworników temperatury, wyposaşonych w interfejs IO-Link. Nowe, kompaktowe przetworniki temperatury BTS gwarantują ciągły i pewny pomiar w zakresie 250 °C – 1250 °C. Pomiar realizowany jest bezdotykowo, przy wykorzystaniu promieniowania podczerwonego i  nie jest uzaleşniony od warunków otoczenia. Czujnik BTS szczególnie nadaje się do monitorowania obiektów gorących, będących w ruchu. Znajduje szerokie zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, m.in. w odlewniach, hutach şelaza, w przemyśle ceramicznym lub szklanym. Dane na temat mierzonej w czasie rzeczywistym temperatury przesyłane są do systemu sterowania za pośrednictwem standardowego interfejsu IO-Link. Umoşliwia on bezpośredni odczyt wartości temperatury, bez konieczności skalowania sy-
gnału analogowego oraz zdalną parametryzację. Dodatkowe informacje diagnostyczne pozwalają na szybkie i sprawne wykrycie wszelkich nieprawidłowości pracy systemu. Solidna, cylindryczna obudowa wykonana jest z wysokiej jakości stali szlachetnej i ma stopień ochrony IP67. Czujnik wyposaşony jest w obrotowy, wielofunkcyjny wyświetlacz, który umoşliwia równieş lokalną parametryzację. Dostępny takşe w wykonaniu 4–20 mA. BALLUFF Sp. z o.o. & / 0 12 3 45"426 7 *
/ 82 9:1 ;< ;;3 = > 82 99: 5< 9;
"% ?
&==@?
&==/-
***/?
&==/-
NIEZAWODNA KONTROLA POZIOMU MEDIĂ&#x201C;W Z CZUJNIKAMI BALLUFF BCS Portfolio czujnikĂłw pojemnoĹ&#x203A;ciowych Balluff poszerzono o czujniki BCS Advanced do skutecznej detekcji granulatĂłw i cieczy, w tym o duĹźej przewodnoĹ&#x203A;ci. Nowe czujniki umoĹźliwiajÄ&#x2026; niezawodne wykrywanie rzeczywistego poziomu. Wszelkie anomalie mogÄ&#x2026;ce zakĹ&#x201A;ĂłciÄ&#x2021; poprawny pomiar zostajÄ&#x2026; przez czujnik skompensowane, dlatego czujniki BCS bardzo dobrze pracuje w medium o gÄ&#x2122;stej konsystencji, jak np. jogurt, ketchup czy smar. SkutecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dziaĹ&#x201A;ania gwarantuje sprawdzona przez lata, opatentowana technologia Balluff. Obudowa czujnikĂłw wykonana jest z wysokiej jakoĹ&#x203A;ci stali nierdzewnej (VA1.4404), dostÄ&#x2122;pnej w wersjach z gwintami G1/2. CzoĹ&#x201A;o wykonano z materiaĹ&#x201A;u PEEK, bardzo odpornego na dziaĹ&#x201A;anie róşnych mediĂłw, w tym takĹźe wysokoprzewodzÄ&#x2026;cych zasad i kwasĂłw. Czujnik moĹźe byÄ&#x2021; zainstalowany w zbiorniku metalowym lub z tworzywa sztucznego. Zastosowanie jednego ze specjalnie zatwierdzonych 5 adap-
terĂłw gwarantuje zgodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z Certyfikatem EHEDG. Nowa rodzina czujnikĂłw BCS charakteryzuje siÄ&#x2122; odpornoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; na ciĹ&#x203A;nienie do 10 barĂłw, stopniem ochrony IP69K oraz temperaturÄ&#x2026; pracy do 105 °C. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; wykonania PNP/NPN o styku NO/NC oraz wersja z interfejsem IO-Link. Czujniki BCS Advanced zapewniajÄ&#x2026; oszczÄ&#x2122;dne, niezawodne monitorowanie poziomu w procesach produkcyjnych i branĹźach, np. spoĹźywczej, medycznej itd. BALLUFF Sp. z o.o. & / 0 12 3 45"426 7 *
/ 82 9:1 ;< ;;3 = > 82 99: 5< 9;
"% ?
&==@?
&==/-
***/?
&==/-
ZINTEGROWANE STACJE OSUSZANIA I FILTRACJI â&#x20AC;&#x201C; CDAS I OFAS Parker Hannifin wprowadza do oferty zintegrowane instalacje osuszania i filtracji sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza â&#x20AC;&#x201C; instalacja CDAS sĹ&#x201A;uĹźy do oczyszczania i osuszania powietrza, a OFAS do wytwarzania powietrza bezolejowego. Oba systemy wyposaĹźone w zaawansowane filtry, bazujÄ&#x2026;ce na najnowszej technologii OIL-X, zapewniajÄ&#x2026; niezawodnÄ&#x2026; i optymalnÄ&#x2026; ekonomicznie eksploatacjÄ&#x2122;. Technologia OIL-X zostaĹ&#x201A;a stworzona wraz z nowÄ&#x2026; seriÄ&#x2026; osuszaczy Parker Zander CDAS i OFAS i jest dostÄ&#x2122;pna w czterech wariantach: separacja wody, koalescencja, usuwanie czÄ&#x2026;stek staĹ&#x201A;ych i mgĹ&#x201A;y olejowej. Systemy wykazujÄ&#x2026; zgodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z normami ISO 7183 i ISO 8573-1, a powietrze uzyskiwane z instalacji OFAS ma klasÄ&#x2122; czystoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x17E;0â&#x20AC;?. Zastosowana w jednostkach CDAS i OFAS energooszczÄ&#x2122;dna
7-8/2017
technologia przyczynia siÄ&#x2122; obniĹźenia kosztĂłw eksploatacji i oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza. Instalacje automatycznie dostosowujÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; osuszacza do lokalnych warunkĂłw na wlocie i zapotrzebowania na sprÄ&#x2122;Ĺźone powietrze, co zapewnia optymalne zuĹźycie energii i peĹ&#x201A;ne wykorzystanie materiaĹ&#x201A;u osuszajÄ&#x2026;cego. Z kolei wkĹ&#x201A;ady osuszajÄ&#x2026;ce z wypeĹ&#x201A;nieniem â&#x20AC;&#x17E;Snow-stormâ&#x20AC;? zapewniajÄ&#x2026; wyjÄ&#x2026;tkowo dĹ&#x201A;ugi okres ĹźywotnoĹ&#x203A;ci zĹ&#x201A;oĹźa. W efekcie nakĹ&#x201A;ady na obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; technicznÄ&#x2026; sÄ&#x2026; mniejsze, a koszty energii zdecydowanie niĹźsze. MoĹźliwe oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci siÄ&#x2122;gajÄ&#x2026; nawet 85%. PARKER HANNIFIN SALES POLAND Sp. z o.o. & / * :3 ;1"194 7 * / 11 489 15 ;;3 = > 11 489 15 ;9 ***/- / %
15
PRODUKTY
INKREMENTALNE ENKODERY OBROTOWE Z NOWÄ&#x201E; TECHNOLOGIÄ&#x201E; BLUEBEAM Nowe inkrementalne enkodery obrotowe ENI58IL firmy Pepperl+Fuchs bazujÄ&#x2026; na technologii BlueBeam. Niebieskie Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;o emitowane przez nowe diody LED cechuje siÄ&#x2122; zmniejszonÄ&#x2026; dyfrakcjÄ&#x2026; w porĂłwnaniu z promieniowaniem podczerwonym o wiÄ&#x2122;kszej dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci fali i przy tej samej szerokoĹ&#x203A;ci szczeliny pozwala uzyskaÄ&#x2021; ostrzejszy obraz. W poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu z nowoczesnymi detektorami o mniejszej strukturze, gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; penetracji niebieskiego Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a w strukturÄ&#x2122; chipa jest mniejsza i daje wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; energiÄ&#x2122;. ZwiÄ&#x2122;ksza to sprawnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ĹşrĂłdĹ&#x201A;a Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a tak znacznie, Ĺźe detektor moĹźe generowaÄ&#x2021; znacznie ostrzejsze kontury. W rezultacie tego uzyskuje siÄ&#x2122; wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; amplitudÄ&#x2122; sygnaĹ&#x201A;u i mniejszy jitter krawÄ&#x2122;dzi. Oznacza to przykĹ&#x201A;adowo, Ĺźe tolerancja poĹ&#x201A;oĹźenia fazy A do B jest zredukowana znacznie poniĹźej 10%, co zapewnia ponad dwukrotnie lepszÄ&#x2026; jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; sygnaĹ&#x201A;u w porĂłwnaniu z typowymi na rynku wartoĹ&#x203A;ciami uzyskiwanymi dla podczerwieni. Precyzyjnie kontrolowana szybkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; skanowania zapewnia teĹź znacznie wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. DziÄ&#x2122;ki temu, nowa technologia BlueBeam zastosowana w enkoderach obrotowych ENI58IL zapewnia duĹźÄ&#x2026; dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, nawet przy najwiÄ&#x2122;kszych szybkoĹ&#x203A;ciach obrotowych do 12 000 rpm. Maksymalna czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; sygnaĹ&#x201A;u wyjĹ&#x203A;ciowego ENI58IL wynosi 400 kHz â&#x20AC;&#x201C; do 50% wiÄ&#x2122;cej niĹź w standardowych enkoderach obrotowych. Precyzyjna technologia BlueBeam umoĹźliwia osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie najwyĹźszej jakoĹ&#x203A;ci sygnaĹ&#x201A;u spoĹ&#x203A;rĂłd wszystkich enkoderĂłw obrotowych dostÄ&#x2122;pnych obecnie na rynku. W rzeczywistych zastosowaniach pozwala to zmniejszyÄ&#x2021; tolerancjÄ&#x2122; i zwiÄ&#x2122;kszyÄ&#x2021; sprawnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. ! -- A B&
R E K L A M A
PROWADNICE Z TWORZYWA ZBROJONEGO WĹ Ă&#x201C;KNEM SZKLANYM Firma igus, specjalizujÄ&#x2026;ca siÄ&#x2122; w tworzywach sztucznych motion plastics do zastosowaĹ&#x201E; ruchomych, wzbogaciĹ&#x201A;a moduĹ&#x201A;owy system drylin W o prowadnice liniowe z szynami z tworzywa sztucznego zbrojonego wĹ&#x201A;Ăłknem szklanym. Takie rozwiÄ&#x2026;zanie, bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;ce alternatywÄ&#x2026; dla elementĂłw metalowych, pozwala uĹźytkownikom na obniĹźenie kosztĂłw oraz zmniejszenie masy caĹ&#x201A;ej konstrukcji i moĹźe byÄ&#x2021; szeroko stosowane â&#x20AC;&#x201C; od pojazdĂłw po technikÄ&#x2122; laboratoryjnÄ&#x2026;. Prowadnica GRP, po ktĂłrej poruszajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; wĂłzki z tworzywa sztucznego, jest teĹź odpowiednia do zastosowaĹ&#x201E; w innych branĹźach, tam gdzie waĹźnÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; odgrywa duĹźa dynamika ruchu. Na przykĹ&#x201A;ad ze wzglÄ&#x2122;du na maĹ&#x201A;Ä&#x2026; masÄ&#x2122; coraz wiÄ&#x2122;cej uĹźytkownikĂłw stosuje elementy z tworzyw GRP w robotyce. DuĹźa odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na media to zaleta sprawiajÄ&#x2026;ca, Ĺźe prowadnice liniowe mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; stosowane w Ĺ&#x203A;rodowiskach, w ktĂłrych wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026; agresywne Ĺ&#x203A;rodki czyszczÄ&#x2026;ce. Podobnie jak wszystkie produkty firmy igus, prowadnice liniowe nie wymagajÄ&#x2026; zewnÄ&#x2122;trznego smarowania oraz sÄ&#x2026; niewraĹźliwe na pyĹ&#x201A; i zanieczyszczenia. Z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o zapewnieniu wiÄ&#x2122;kszej stabilnoĹ&#x203A;ci, firma igus oferuje szyny GRP o wysokim profilu. MogÄ&#x2026; one byÄ&#x2021; mocowane za pomocÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;ap dociskowych. Pozwala to na Ĺ&#x201A;atwy montaĹź i sprawia, Ĺźe skomplikowana obrĂłbka mechaniczna nie jest juĹź konieczna. &
NOWE ANALIZATORY WIDMA Farnell element14 wprowadziĹ&#x201A; do swojej oferty analizatory widma serii RSA500 i RSA600 firmy Tektronix. Rodzina RSA500 to wytrzymaĹ&#x201A;e, e, przenoĹ&#x203A;ne analizatory widma, pracujÄ&#x2026;ce w czasie czasie rzeczywistym, przeznaczone do badania pracy interfeji t f j sĂłw, zarzÄ&#x2026;dzania widmem oraz do realizacji zadaĹ&#x201E; zwiÄ&#x2026;zanych z utrzymaniem sieci. SprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; przy mapowaniu pokrycia terenu zasiÄ&#x2122;giem sieci i utrzymaniu poprawnoĹ&#x203A;ci dziaĹ&#x201A;ania komunikacji radiowej. UmoĹźliwiajÄ&#x2026; prowadzenie laboratoryjnej analizy widmowej w szerszym zakresie fal i sprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w projektowaniu, charakteryzacji oraz testowaniu produktĂłw pod kÄ&#x2026;tem EMC. RSA600 majÄ&#x2026; pasmo 40 MHz, dziÄ&#x2122;ki czemu w peĹ&#x201A;ni monitorujÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; w oparciu o nowoczesne standardy komunikacyjne, takie jak 802.11n. Analiza widma w czasie rzeczywistym skraca czas wyszukiwania bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw, umoĹźliwiajÄ&#x2026;c identyfikacjÄ&#x2122; wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cych chwilowo problemĂłw, ktĂłre przez inne analizatory widma mogÄ&#x2026; zostaÄ&#x2021; pominiÄ&#x2122;te. Nowe analizatory nadajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do testowania sieci WLAN i Bluetooth, okreĹ&#x203A;lania parametrĂłw pracy komponentĂłw, badania kabli i anten oraz rejestracji i odtwarzania sygnaĹ&#x201A;Ăłw radiowych. B
% 25
16
AUTOMATYKA
PRODUKTY
SCM5B â&#x20AC;&#x201C; KONDYCJONERY SYGNAĹ Ă&#x201C;W DATAFORTH Kondycjonery sygnaĹ&#x201A;Ăłw Dataforth SCM5B zostaĹ&#x201A;y zaprojektowane aby zapewniÄ&#x2021; ochronÄ&#x2122; systemĂłw pomiarowych przed przepiÄ&#x2122;ciami i zakĹ&#x201A;Ăłceniami w Ĺ&#x203A;rodowiskach przemysĹ&#x201A;owych. Kondycjonery SCM5B generujÄ&#x2026; wysokiej jakoĹ&#x203A;ci sygnaĹ&#x201A; analogowy przeznaczony do systemu akwizycji danych. Oferta obejmuje ponad 250 modeli. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; zarĂłwno moduĹ&#x201A;y wejĹ&#x203A;ciowe, jak i moduĹ&#x201A;y wyjĹ&#x203A;ciowe. WejĹ&#x203A;cia analogowe moduĹ&#x201A;Ăłw SCM5B (napiÄ&#x2122;cie, prÄ&#x2026;d, termopary, czujniki RTD, akcelerometry, potencjometry, czujniki tensometryczne, czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; itd.) poddawane sÄ&#x2026; filtrowaniu, sygnaĹ&#x201A; wejĹ&#x203A;ciowy jest izolowany galwanicznie, wzmacniany i przetwarzany w wysokiej jakoĹ&#x203A;ci sygnaĹ&#x201A; wyjĹ&#x203A;ciowy, ktĂłry moĹźna zmierzyÄ&#x2021; za pomocÄ&#x2026; systemu akwizycji danych i sterowania. ModuĹ&#x201A;y wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021; analogowych pobierajÄ&#x2026; sygnaĹ&#x201A; z systemu sterujÄ&#x2026;cego, a nastÄ&#x2122;pnie buforujÄ&#x2026;, izolujÄ&#x2026;, wzmacniajÄ&#x2026; i przeksztaĹ&#x201A;cajÄ&#x2026; sygnaĹ&#x201A; w prÄ&#x2026;d lub napiÄ&#x2122;cie przekazywane do sterowanych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; wykonawczych. ModuĹ&#x201A;y kondycjonujÄ&#x2026;ce SCM5B dostarczane sÄ&#x2026; w hermetycznej obudowie (58 mm Ă&#x2014; 57 mm Ă&#x2014; 15 mm), sygnaĹ&#x201A;y sÄ&#x2026; wyprowadzone na zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czach szpilkowych (14 pinĂłw). Do serii SCM5B oferowany jest szeroki wybĂłr paneli przyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniowych â&#x20AC;&#x201C; od 1-kanaĹ&#x201A;owych do 16-kanaĹ&#x201A;owych. Panele mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; wolnostojÄ&#x2026;ce lub przystosowane do montaĹźu na szynie DIN.
%
WytrzymaĹ&#x201A;e zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza z serii Modlink Heavy gwarantujÄ&#x2026; bezpieczny przekaz sygnaĹ&#x201A;Ăłw, energii, danych i pneumatyki, nawet w najtrudniejszych warunkach przemysĹ&#x201A;owych. ChroniÄ&#x2026; interfejsy przed wilgociÄ&#x2026;, chĹ&#x201A;odziwami i smarami, a takĹźe przed zanieczyszczeniami i wysokimi obciÄ&#x2026;Ĺźeniami mechanicznymi. Murrelektronik oferuje szerokÄ&#x2026; gamÄ&#x2122; tego typu produktĂłw. ZĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza Modlink Heavy wyróşniajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; elastycznoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; konfiguracji, dziÄ&#x2122;ki czemu do kaĹźdej aplikacji moĹźna dobraÄ&#x2021; optymalnÄ&#x2026; ich wersjÄ&#x2122;. DostÄ&#x2122;pne cztery typy obudĂłw wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026; w siedmiu wymiarach. SÄ&#x2026; zamykane na trzy róşne sposoby, w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od potrzeb. Do zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy Modlink Heavy dopasowaÄ&#x2021; standardowe i moduĹ&#x201A;owe wkĹ&#x201A;adki wybrane spoĹ&#x203A;rĂłd licznej oferty, ktĂłrej dopeĹ&#x201A;nienie stanowiÄ&#x2026; precyzyjnie dobrane akcesoria. ZĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza serii Modlink Heavy firmy Murrelektronik odznaczajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; wysokÄ&#x2026; odpornoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; stopieĹ&#x201E; ochrony wynosi IP68. Specyficzne dopuszczenia (takie jak UL czy CSA) umoĹźliwiajÄ&#x2026; zastosowanie ich na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie. &
7-8/2017
R E K L A M A
ZĹ Ä&#x201E;CZA DO KAĹťDEJ APLIKACJI
17
PRODUKTY
FLIR ONE DO SMARTFONĂ&#x201C;W I TABLETĂ&#x201C;W FLIR Systems wprowadza na rynek trzeciej generacji kamery termowizyjne FLIR ONE i FLIR ONE Pro do smartfonĂłw. Nowe modele FLIR ONE sÄ&#x2026; wyposaĹźone w ukĹ&#x201A;ad termowizyjny oraz kamerÄ&#x2122; Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a widzialnego HD. W obu wersjach zastosowano opatentowanÄ&#x2026; przez FLIR technologiÄ&#x2122; Multispectral Dynamic Imaging (MSX). DziÄ&#x2122;ki niej kamery nanoszÄ&#x2026; szczegĂłĹ&#x201A;y z pasma widzialnego na obraz termowizyjny, co znacznie zwiÄ&#x2122;ksza jego jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. NowoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; jest regulowane zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cze OneFit, umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce dopasowanie do róşnych etui, bez koniecznoĹ&#x203A;ci wyjmowania z nich smartfona. Aplikacja FLIR ONE zostaĹ&#x201A;a rozszerzona o wbudowane praktyczne porady dotyczÄ&#x2026;ce zastosowaĹ&#x201E;
i rozwiÄ&#x2026;zywania problemĂłw i konkretnych zastosowaĹ&#x201E;. UmoĹźliwia ona Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z sieciami spoĹ&#x201A;ecznoĹ&#x203A;ciowymi w celu udostÄ&#x2122;pniania zdjÄ&#x2122;Ä&#x2021; i wideo. Kamery obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026; Apple Watch i wybrane modele smartwatchy z Androidem, dziÄ&#x2122;ki czemu ich uĹźytkownicy mogÄ&#x2026; strumieniowaÄ&#x2021; transmisjÄ&#x2122; termowizyjnÄ&#x2026; w czasie rzeczywistym, aby np. obserwowaÄ&#x2021; obiekty zza rogu oraz rejestrowaÄ&#x2021; zdjÄ&#x2122;cia i wideo za pomocÄ&#x2026; smartwatcha. FLIR ONE Pro wyróşnia siÄ&#x2122; mocnÄ&#x2026; konstrukcjÄ&#x2026;, wytrzymujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; upadek z wysokoĹ&#x203A;ci 1,8 m, przystosowanÄ&#x2026; do pracy na powietrzu. Przez poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie FLIR MSX z technologiÄ&#x2026; przetwarzania sygnaĹ&#x201A;u wideo FLIR VividIR uzyskano najwyĹźszÄ&#x2026; jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i czytelnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; obrazĂłw we wszystkich generacjach FLIR ONE. Sugerowana cena detaliczna modelu FLIR ONE to 199,99 euro netto, a FLIR ONE Pro â&#x20AC;&#x201C; 399,99 euro netto. Przeznaczone sÄ&#x2026; dla urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; z iOS i Androidem ze zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czem USB typu C. BC(
SUPERTRAK â&#x20AC;&#x201C; SYSTEM TRANSPORTU PRZEMYSĹ OWEGO System transportu przemysĹ&#x201A;owego B&R pozwala przewoziÄ&#x2021; ciecze szybko i bez rozlewania, tym samym zapewniajÄ&#x2026;c zwiÄ&#x2122;kszonÄ&#x2026; produktywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. SuperTrak to jedyny dostÄ&#x2122;pny na rynku system z technologiÄ&#x2026; przeciwdziaĹ&#x201A;ania ruchom cieczy w zbiorniku, okreĹ&#x203A;lanych terminem â&#x20AC;&#x17E;sloshingâ&#x20AC;?. Technologia ta tĹ&#x201A;umi drgania na swobodnych powierzchniach, zapobiegajÄ&#x2026;c przelaniu siÄ&#x2122; cieczy poza krawÄ&#x2122;dzie zbiornika podczas transportu. Specjalnie zaprojektowane profile ruchu zapobiegajÄ&#x2026; powstawaniu dodatnich sprzÄ&#x2122;ĹźeĹ&#x201E; zwrotnych na powierzchni cieczy, dziÄ&#x2122;ki czemu pozostaje ona niezmÄ&#x2026;cona podczas transportu. Pozwala to ograniczyÄ&#x2021; do minimum czasy przestojĂłw i zwiÄ&#x2122;ksza wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; operacji przemieszczania otwartych pojemnikĂłw.
Minimalizacja drgaĹ&#x201E; na powierzchni cieczy jest szczegĂłlnie waĹźna w branĹźy opakowaĹ&#x201E;. Im skuteczniejsze przeciwdziaĹ&#x201A;anie zjawisku sloshingu, tym szybszy transport produktĂłw. Zaawansowana technologia â&#x20AC;&#x17E;anti-sloshingâ&#x20AC;? firmy B&R zapobiega rĂłwnieĹź tworzeniu siÄ&#x2122; pÄ&#x2122;cherzykĂłw powietrza i piany. Przerwy wymagane na uspokojenie wzburzonej cieczy zostajÄ&#x2026; caĹ&#x201A;kowicie wyeliminowane lub skrĂłcone, co znaczÄ&#x2026;co poprawia wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; linii pakujÄ&#x2026;cej. $)
GOTOWE ROZWIÄ&#x201E;ZANIA DO PODAJNIKĂ&#x201C;W PĹ YTOWYCH I TAĹ&#x161;MOWYCH Firma Bosch Rexroth oferuje rozwiÄ&#x2026;zania napÄ&#x2122;dowe zoptymalizowane pod kÄ&#x2026;tem caĹ&#x201A;kowitej wydajnoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; przewidziane zarĂłwno do nowych podajnikĂłw, jak i tych podlegajÄ&#x2026;cych modyfikacji lub modernizacji. Systemy bezpoĹ&#x203A;rednich napÄ&#x2122;dĂłw hydraulicznych firmy Bosch Rexroth majÄ&#x2026; duĹźy rozruchowy moment obrotowy i moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; jego dĹ&#x201A;ugotrwaĹ&#x201A;ego utrzymania. RozwiÄ&#x2026;zania napÄ&#x2122;dowe umoĹźliwiÄ&#x2026; uruchamianie podajnikĂłw w dowolnych warunkach obciÄ&#x2026;Ĺźenia i przy dĹ&#x201A;ugotrwale dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cym duĹźym obciÄ&#x2026;Ĺźeniu â&#x20AC;&#x201C; a wszystko to przy zupeĹ&#x201A;nie przeciÄ&#x2122;tnym zapotrzebowaniu na moc.
18
Gdy trzeba zwiÄ&#x2122;kszyÄ&#x2021; produkcjÄ&#x2122;, moĹźna z Ĺ&#x201A;atwoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, przy minimalnych zakĹ&#x201A;Ăłceniach procesu produkcyjnego, dodaÄ&#x2021; kolejne elementy lub dopasowaÄ&#x2021; te istniejÄ&#x2026;ce w moduĹ&#x201A;owej architekturze systemu napÄ&#x2122;du, uzyskujÄ&#x2026;c w ten sposĂłb optymalne rezultaty. Bosch Rexroth oferuje usĹ&#x201A;ugi projektowe, instalacyjne i serwisowe. Prace konserwacyjne wykonywane sÄ&#x2026; przez miejscowy, wyszkolony personel z dobrÄ&#x2026; znajomoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; produktĂłw firmy. $ >
AUTOMATYKA
PRODUKTY
SERWER OPC UA W URZÄ&#x201E;DZENIACH ASEM
EKONOMICZNE KOMPUTERY Y TYPU BOOK MOUNTING
Panele i sterowniki PAC firmy ASEM sÄ&#x2026; wyposaĹźone w oprogramowanie Soft PLC CODESYS w wersji 3.5 SP9 Patch 7, obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;ce serwer OPC UA. Serwer OPC UA pozwala na zastosowanie mechanizmĂłw centralizacji i wspĂłĹ&#x201A;dzielenia danych, bardzo popularnych w rozwiÄ&#x2026;zaniach przemysĹ&#x201A;owego Internetu Rzeczy (IIoT) i PrzemysĹ&#x201A;u 4.0. OPC UA jest uniwersalnym standardem komunikacyjnym, dostÄ&#x2122;pnym dla wielu urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; automatyki róşnych producentĂłw. PoczÄ&#x2026;wszy od wersji CODESYS 3.5.9.7 urzÄ&#x2026;dzenia ASEM z systemem Win 32, na ktĂłrych zainstalowano runtime CODESYS, obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia z serwerem OPC UA. Oznacza to, Ĺźe serwer OPC UA moĹźe przesyĹ&#x201A;aÄ&#x2021; wszystkie zmienne procesowe, ktĂłre muszÄ&#x2026; byÄ&#x2021; udostÄ&#x2122;pnione na wyĹźszych poziomach systemu automatyki. Konfiguracja serwera OPC UA jest bardzo prosta i moĹźe byÄ&#x2021; wykonana bezpoĹ&#x203A;rednio ze Ĺ&#x203A;rodowiska CODESYS za poĹ&#x203A;rednictwem funkcji â&#x20AC;&#x17E;konfiguracja symboliâ&#x20AC;?, uĹźywanej przy definiowaniu zmiennych wystawianych dla aplikacji wizualizacyjnej. Wszystkie rozwiÄ&#x2026;zania PAC firmy ASEM sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne wraz z nowÄ&#x2026; wersjÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;rodowiska Soft PLC CODESYS. SÄ&#x2026; to panele PAC: LP25, LP30/31 i LP40 oraz sterowniki w obudowach typu book mounting: LBM40, LBM2200 i LBM3400.Â
BM2150 to seria bezwentylatorowych komputerĂłw ASEM w kompaktowych obudowach typu book mounting. MajÄ&#x2026; wbudowanÄ&#x2026; technologiÄ&#x2122; zdalnego dostÄ&#x2122;pu serwisowego do instalacji â&#x2C6;&#x2019; Ubiquity. Ich architektura jest oparta na platformie Intel Bay Trail SoC (System on Chip) i czterordzeniowych, energooszczÄ&#x2122;dnych procesorach Intel Celeron J1900 o czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci taktowania 2 GHz. Na pĹ&#x201A;ycie gĹ&#x201A;Ăłwnej typu â&#x20AC;&#x17E;all in oneâ&#x20AC;? znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; dwa interfejsy Ethernet 10/100/1000 Mb/s ze wsparciem funkcjonalnoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x17E;Jumbo Frameâ&#x20AC;? i â&#x20AC;&#x17E;Wake on Lanâ&#x20AC;?, porty USB: 3.0 i 2.0, wyjĹ&#x203A;cie wideo DVI-D, gniazdo zasilania 24 V DC oraz slot SATA II na kartÄ&#x2122; CFast (umieszczony na zewnÄ&#x2026;trz, pod pokrywÄ&#x2026; na froncie urzÄ&#x2026;dzenia). PĹ&#x201A;yta gĹ&#x201A;Ăłwna jest wyposaĹźona w pamiÄ&#x2122;Ä&#x2021; RAM, rozszerzalnÄ&#x2026; do 8 GB, slot na dysk mSATA SSD oraz gniazdo do podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia opcjonalnych portĂłw szeregowych RS-232, RS-232/422/485 lub USB. BM2150 mogÄ&#x2026; pracowaÄ&#x2021; w temperaturze 0â&#x20AC;&#x201C;50 °C. Bezwentylatorowa konstrukcja, solidna obudowa i sprawdzone komponenty zapewniajÄ&#x2026; wieloletniÄ&#x2026;, niezawodnÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; w trudnych warunkach Ĺ&#x203A;rodowiska przemysĹ&#x201A;owego.
?&
?& # - * . * * - - - %
Cre C Cr rreedi ddititt: Krron rooonnees AG AG
R E K L A M A
7-8/2017
19
ROZMOWA
Rewolucja technologiczna w przededniu boomu * * - - - & * ? * % 3 & % .J * ? * - & . 3 - ? * % %&%
? . - . K ? % % * % LJ . % * %3
- % B M, ! /
20
AUTOMATYKA
ROZMOWA
Fot. FANUC
Czy polscy przedsiębiorcy mają dziś wystarczającą świadomość na temat korzyści z robotyzacji i możliwości, jakie ona daje? Jest ona na pewno o wiele większa niż jeszcze kilka lat temu. FANUC działa w Polsce od 10 lat i w ciągu tej dekady zmieniło się naprawdę wiele, nie tylko na rynku automatyki przemysłowej, ale przede wszystkim w postrzeganiu robotyki. Na początku naszej działalności roboty były traktowane trochę jak zabawka dla dużych i bogatych. Dziś dla wielu osób robotyzacja jest już standardem i coraz więcej polskich przedsiębiorców zdaje sobie sprawę z tego, jak trudno bez niej wytworzyć konkurencyjny produkt. Najbardziej cieszy nas fakt, że rośnie liczba firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw przekonanych do najnowszych technologii i inwestujących w pierwsze maszyny, by sukcesywnie zwiększać wartość produktu i dbać o rozwój przedsiębiorstwa. Trend robotyzowania mniejszych zakładów staje się coraz bardziej wyraźny i znajduje odzwierciedlenie w wynikach sprzedażowych naszej firmy. Korzyści z robotyzacji dostrzegają dziś już praktycznie wszyscy producenci, niestety, jeszcze nie wszyscy chcą z nich korzystać. Co Pana zdaniem jest największą przeszkodą w szybszym rozwoju robotyzacji w naszym kraju: kwestie finansowe, społeczne – np. obawy, że roboty zabiorą ludziom pracę – czy inne? W przypadku naszego kraju kwestie społeczne nie odgrywają aż tak dużej roli, jak w innych rejonach świata. W Polsce wciąż mamy stosunkowo niskie koszty pracy, choć stawki sukcesywnie rosną. Pracownicy raczej nie obawiają się utraty pracy. To pracodawcy mają dziś największy problem, bo brakuje wykwalifikowanej kadry i nie zanosi się na szybką poprawę w tym względzie. Największą przeszkodą stojącą na drodze dynamicznej robotyzacji jest mylne przekonanie, że robotyka jest droga i skomplikowana. W trakcie naszej pracy często spotykamy się z brakiem zrozumienia korzyści, jakie mogą wynikać z automatyzacji produkcji. W przedsiębiorstwach produkcyjnych wyraźnie widać brak ludzi, którzy byliby w stanie dostrzec czy przewidzieć długofalowe benefity wynikające z automatyzacji w odniesieniu do hali produkcyjnej. 7-8/2017
Niestety, często dotyczy to także osób wykształconych, absolwentów uczelni technicznych, którzy dysponują przede wszystkim wiedzą teoretyczną, a nie praktyczną. Trzeba wyraźnie podkreślić, że finansowanie inwestycji nie jest dziś największym problemem. Nasza opinia w tym względzie pokrywa się z wynikami raportu IBnGR pt. „Wpływ robotyzacji na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw, 2015”, w którym tylko 9 proc. badanych firm wspomniało, że na przeszkodzie robotyzacji stoją bariery finansowe. Autorzy raportu zwrócili również uwagę, że z roku na rok zmniejsza się odsetek firm, których naprawdę nie stać na robota. Inną kwestią, o której warto wspomnieć, jest fakt, iż część przedsiębiorców wciąż błędnie uważa, że roboty opłaca się instalować tylko w wielkich fabrykach, produkujących na masową skalę. Nasze wieloletnie doświadczenie na świecie i w Polsce mówi jednak coś zupełnie innego. Oczywiście inteligentne maszyny są niezastąpione przy produkcji milionów śrubek, ale pełne spektrum ich możliwości widać dopiero przy produkcji niemasowej. Mogą to potwierdzić nasi polscy klienci, często rodzinne firmy, które w wielu przypadkach produkują krótkie serie produktów i skutecznie podbijają świat, nie mając równej sobie konkurencji. Argumentami „za” robotyzacją są przede wszystkim korzyści ekonomiczne, poprawa wydajności, jakości i powtarzalności, a także niższe koszty produkcji. Przedsiębiorcy korzystający z tej nowoczesnej technologii zauważają także, że roboty pomagają sprostać wymogom, jakie stawiają im potencjalni zagraniczni partnerzy. W biznesie stawiają oni sprawę jasno: jeśli nie masz odpowiednich maszyn, nie jesteś w stanie sprostać naszym oczekiwaniom, a to przekreśla szanse na owocną współpracę. Można powiedzieć, że roboty zainstalowane w zakładzie są świadectwem innowacyjności i pełnią formę swoistej wizytówki definiującej kulturę techniczną firmy. Co w największym stopniu wpływa na koszt robotyzacji linii produkcyjnej w zakładzie? Robot przemysłowy to zazwyczaj jedynie część większego stanowiska zrobo-
tyzowanego, dlatego koszt jego zakupu jest bardzo zróżnicowany. W zależności od tego, gdzie ma być umiejscowiony i co ma robić, konieczne mogą być dodatkowe nakłady. Dotyczą one osprzętu i oprogramowania. Bardzo ważną kwestią, wpływającą na ostateczny koszt robotyzacji, jest także czas, jaki należy poświęcić na planowanie, projektowanie i właściwe wdrożenie aplikacji. Cena takiego zrobotyzowanego stanowiska waha się od 15 tys. euro do setek tysięcy euro. W ostatnich 10 latach ten koszt zmalał średnio o połowę i w miarę postępu technologicznego zapewne będzie powoli spadał. Warto zaznaczyć, że zakup maszyny nie jest dziś żadnym problemem. Jest bardzo wielu producentów, którzy oferują rozwiązania szyte na miarę, dobre są także warunki finansowania takiej inwestycji. Polska ma ambicję zwiększania skali produkcji, więc generalnie sytuacja jest bardzo sprzyjająca. Dziś naszym największym wyzwaniem jest zmiana myślenia o inwestycjach. Wielu klientów wciąż analizuje koszt zakupu robota w oparciu o aktualną sytuację, a przecież korzyści z zastosowania takiego narzędzia trzeba rozpatrywać w znacznie dłuższym okresie czasu. W ramach analiz należy uwzględnić także dodatkowe koszty eksploatacyjne, np. wynikające z serwisowania robota czy jego zapotrzebowania na energię. Firma FANUC bardzo ceni przejrzystość informacji, dlatego zawsze staramy się przedstawić klientom prawdziwy obraz inwestycji w długim okresie użytkowania. Dzięki temu klient może dokładnie porównać naszą ofertę z innymi i świadomie wybrać rozwiązanie dla niego optymalne. Jakie czynniki i działania mogłyby przyczynić się do zredukowania dystansu między Polską a krajami o wyższym stopniu zrobotyzowania produkcji przemysłowej? Ten dystans nie tylko nie zmniejsza się, lecz nawet pogłębia w stosunku do krajów o średnim poziomie robotyzacji, jak Czechy czy Słowacja. Wskaźnik gęstości robotyzacji (liczba robotów przypadająca na 10 tys. pracowników przemysłu), obliczony dla Polski przez Międzynarodową Federację Robotyki (IFR), wynosi 28 i na tle Europy (92) oraz świata (69) jest wręcz symboliczny. Dla porównania: 21
ROZMOWA
w Czechach, Słowacji czy na Węgrzech wskaźnik sięga odpowiednio: 93, 79, 57, w Niemczech 301, a w bardzo zautomatyzowanej Korei Południowej – 531. Warto zauważyć, że liczba robotów w Polsce powoli rośnie. Według IFR w 2013 r. dostarczono do naszego kraju 692 roboty, w 2014 r. 1267, a w 2015 r. – już 1795. Jednak tempo tego przyrostu wciąż jest zbyt wolne. Czynnikiem sprzyjającym wzrostowi liczby robotów w polskich fabrykach jest niedobór pracowników, w szczególności wykwalifikowanej kadry. Brakuje tysięcy inżynierów i ludzi z dobrym wykształceniem zawodowym, m.in. spawaczy, operatorów maszyn czy mechaników, a w dalszej perspektywie rysuje się potężny niż demograficzny, który pogłębi dzisiejsze problemy producentów. Coraz więcej firm działa lub chce działać na szerokim rynku europejskim i odczuwa silną presję konkurencyjną. To sprawia, że zarządzający doskonale zdają sobie sprawę, że jeśli nie zwiększą wydajności, elastyczności i precyzji, nie utrzymają firm na konkurencyjnym rynku. Co ciekawe, wiele korzyści producenci odkrywają dopiero po wdrożeniu robota do konkretnej produkcji. Sporo mówi się o swego rodzaju wyścigu między producentami i integratorami w obniżaniu cen robotów. Jakie efekty niesie ze sobą to zjawisko? Relacje między producentami i integratorami nie powinny polegać na współzawodnictwie, a raczej na współpracy. Jednak część dostawców technologii samodzielnie projektuje i wdraża aplikacje, stając się jednocześnie konkurencją dla firm zajmujących się integracją rozwiązań. Problemem, z którym spotykamy się w Polsce, jest nadmierne zaniżanie kosztów aplikacji, podyktowane chęcią dostosowania się do oczekiwań klienta końcowego. Niestety, polscy klienci często mają trudności w oszacowaniu prawdziwej wartości aplikacji i przy planowaniu inwestycji kierują się przede wszystkim ceną. Część producentów stanowisk zrobotyzowanych dostosowuje się do takich potrzeb i w efekcie dostarcza produkty, które nie spełniają oczekiwań w dłuższym horyzoncie czasowym lub pracują bez zarzutu tylko w okresie gwarancji. Nie da się bowiem zagwarantować najwyższej jakości czy 22
funkcjonalności stanowiska przy zbyt ograniczonym budżecie. Naszym zdaniem w interesie całego rynku jest zwrócenie uwagi klientów na to, że przy wyborze robota powinni wziąć pod uwagę znacznie więcej niż tylko to, jaki udźwig i zasięg ma wybrany robot. Diabeł tkwi w szczegółach i właśnie te trzeba dobrze przeanalizować, by cieszyć się z efektów pracy robota w kolejnych latach jego użytkowania. Konkurencja między poszczególnymi producentami czy związanymi z nimi integratorami powinna opierać się na zdrowych, rynkowych zasadach. Użytkownicy zyskują dzięki temu dostęp do najlepszych rozwiązań spełniających ich konkretne potrzeby i oczekiwania, zaś producenci i integratorzy są zmuszeni bardziej dbać o utrzymanie konkurencyjności rynkowej, czego efektem są jeszcze lepsze i bardzo kreatywne rozwiązania, nieustępujące tym tworzonym w bardziej zaawansowanych technologicznie krajach. Jak przebiega współpraca FANUC z polskimi integratorami? Pozostajemy otwarci na bliską współpracę z klientami i najbardziej kreatywnymi firmami w branży. W szczególności dotyczy to producentów stanowisk zrobotyzowanych, którzy tworzą zindywidualizowane projekty aplikacji zrobotyzowanych, w oparciu o roboty marki FANUC, zgodnie z celami stawianymi przez klienta końcowego. Stawiamy na partnerską współpracę, w ramach której odpowiedzialność za kreowanie i wdrażanie aplikacji w zakładach produkcyjnych leży po stronie współpracujących z nami firm. Ze swojej strony oferujemy partnerom nieustanne wsparcie – nie tylko technologiczne i techniczne, ale też edukacyjne. Organizujemy szereg seminariów, szkoleń i dni otwartych dla naszych partnerów, podczas których dzielimy się naszym know-how zdobywanym od 60 lat na rynku globalnym. Efektem naszej współpracy z producentami aplikacji zrobotyzowanych są innowacyjne rozwiązania zwiększające konkurencyjność polskich zakładów produkcyjnych. Obecnie firma FANUC Polska współpracuje z gronem kilkudziesięciu firm inżynierskich, specjalizujących się
w tworzeniu autorskich rozwiązań dla poszczególnych branż przemysłu oraz obsługi konkretnych procesów technologicznych. W gronie naszych stałych partnerów są m.in. firmy takie jak: ZAP Robotyka, Fogo Robotics, AMM Robot G. Madajczyk, J. Mazurkiewicz, Roboty Przemysłowe, AP System czy firma LaserTec. Wśród partnerów naszej firmy są również firmy specjalizujące się w tworzeniu kompleksowych systemów zrobotyzowanych wpisujących się w idee Przemysłu 4.0. Jako przykład firmy specjalizującej się we wdrażaniu zaawansowanych technologii z zakresu informatyki, automatyki i robotyki w przemyśle może służyć firma RoboTrendy. FANUC należy do grona firm, które postawiły na rozwój współpracy z innymi graczami rynku w zakresie tworzenia wspólnej platformy realizującej ideę Przemysłu 4.0. Jak przedstawiają się szczegóły tej inicjatywy? Współpracujemy z ekspertami o międzynarodowej renomie, takimi jak Cisco – światowy lider w dziedzinie IT, Rockwell Automation – największa na świecie firma zajmująca się automatyką przemysłową oraz Preferred Networks – wiodący dostawca rozwiązań z zakresu sztucznej inteligencji, by tworzyć rozwiązania zmieniające oblicze współczesnej produkcji. Owocem naszej dotychczasowej współpracy jest m.in. platforma FIELD, która łączy nie tylko maszyny CNC i roboty, ale także urządzenia peryferyjne i czujniki w celu dostarczania i analizy danych umożliwiających optymalizację produkcji. Jej zastosowanie na szeroką skalę, także w połączeniu z produktami konkurencyjnymi, przyczynia się do zwiększenia niezawodności maszyn, jakości, elastyczności oraz szybkości produkcji, a w efekcie przełoży się na podniesienie poziomu efektywności parku maszynowego – OEE (Overall Equipment Efficiency) oraz zwiększenie opłacalności produkcji. Innym przykładem produktu stworzonego we współpracy z firmą Cisco jest system ZDT (Zero Downtime), który umożliwia producentom uniknięcie nieplanowanych przestojów. System ZDT proaktywnie wykrywa potencjalne problemy sprzętowe czy procesowe, zanim pojawi się nieprzewidziany przestój, i informuje o tym. To pozwala nam i naAUTOMATYKA
ROZMOWA
szym partnerom zaplanować i przeprowadzić konserwację w taki sposób, aby nie zakłócić procesu produkcji. Polski oddział firmy FANUC jest ponadto jednym z inicjatorów cyklicznej konferencji pt. „Fabryka Przyszłości – w drodze do przemysłu 4.0”, która stawia sobie za cel upowszechnianie wiedzy na temat czwartej rewolucji przemysłowej wśród przedstawicieli polskiej branży produkcyjnej. Jesteśmy jako FANUC Polska w pełni przygotowani do tego, by wesprzeć polskich producentów w procesie transformacji fabryk z poziomu 3.0 do 4.0. Mamy odpowiednie do tego produkty, m.in. wspomniany FIELD, i dobrze przygotowane kadry. Sektor polskiej produkcji przemysłowej wcześniej czy później stanie u progu czwartej rewolucji przemysłowej, która zakłada wykorzystanie Internetu Rzeczy w celu zapewnienia dwukierunkowej komunikacji między ludźmi i maszynami. Zanim to jednak nastąpi, potrzeba bardzo wielu działań i nakładów inwestycyjnych. Aby system typu FIELD mógł zostać wprowadzony, muszą być spełnione odpowiednie warunki. Firmy muszą dysponować dobrze przygotowanymi kadrami, maszynami i zautomatyzowanymi rozwiązaniami, które będą w stanie swobodnie komunikować się z ludźmi oraz innymi maszynami. Z pewnością jeszcze długa droga przed nami, jednak biorąc pod uwagę fakt, że w perspektywie 40 kolejnych lat populacja Polski uszczupli się o 5 mln ludzi, a odsetek osób w wieku produkcyjnym zmniejszy się o 16,4 pkt. proc. (szacunki Komisji Europejskiej), należy przypuszczać, że rewolucja technologiczna w naszym kraju będzie nabierać tempa. Na marginesie warto dodać, że jeden z podzespołów platformy FIELD – system ZDT – został już wdrożony w Polsce w jednym z zakładów działających w branży automotive. W tym roku firma FANUC Polska otrzymała Złoty Medal targów Automaticon za robota współpracującego CR7iA/L. Czy znalazł on już w Polsce zastosowanie? Nasz nowy, zielony robot, konstrukcją przypominający szczególnie lubianą przez producentów kompaktową wersję robota LR Mate 200iD, wywołał ogromne zainteresowanie zarówno odwiedzają7-8/2017
NAJWIĘKSZĄ PRZESZKODĄ STOJĄCĄ NA DRODZE DYNAMICZNEJ ROBOTYZACJI JEST MYLNE PRZEKONANIE, ŻE ROBOTYKA JEST DROGA I SKOMPLIKOWANA. cych targi, jak i ekspertów. Jury targów, które zdecydowało się uhonorować robota Złotym Medalem, zwróciło uwagę na fakt, że może on pracować „ramię w ramię” z człowiekiem, bez konieczności instalowania tradycyjnych systemów bezpieczeństwa, np. w postaci kurtyn lub wygrodzeń, a ze względu na niewielki rozmiar może być instalowany w miejscach, które dotychczas nie mogły być robotyzowane. Mimo że od polskiej premiery minęło niespełna trzy miesiące, realizujemy już kilka wdrożeń i prowadzimy poważne rozmowy na temat planów wykorzystania robota w polskich zakładach produkcyjnych. Zdajemy sobie jednak sprawę, że z uwagi na niski stopień zrobotyzowania polskich przedsiębiorstw wciąż istnieje szersze pole do wykorzystania klasycznych robotów naszej marki, w kolorze żółtym, które z pewnością przyniosą firmom wiele korzyści i zagwarantują szybszy zwrot z inwestycji niż w przypadku zielonych robotów. Dopiero w przyszłości pojawią się możliwości robotyzowania „wąskich gardeł” produkcji, gdzie zielone roboty będą miały szansę pokazać swoje prawdziwe oblicze.
tor motoryzacyjny, mimo najwyższego poziomu zautomatyzowania, w trosce o swoją konkurencyjność nadal inwestuje w technologie, zwiększając tym samym dystans, który dzieli go od innych branż.
Jakie branże są najważniejszym odbiorcą rozwiązań zrobotyzowanych FANUC w naszym kraju? W Polsce, podobnie jak i na świecie, największym zainteresowaniem producentów cieszą się roboty FANUC do zadań potocznie zwanych „handlingiem”, czyli do przenoszenia, przekładania i obsługi produktów. Tego rodzaju aplikacje zrobotyzowane występują we wszystkich branżach, na każdym etapie produkcji. Producenci chętnie zamawiają u nas również roboty montażowe, spawalnicze oraz przeznaczone do paletyzacji. Odbiorcami naszych robotów są przede wszystkim sektory motoryzacji, przemysłu metalowego, elektronicznego i chemicznego. Warto zauważyć, że sek-
Czy możemy przytoczyć jakiś ciekawy przykład wdrożenia zrealizowanego przez firmę FANUC w sektorze spożywczym w Polsce? Firma FANUC oferuje producentom ponad sto modeli robotów przemysłowych, wśród których są roboty przeznaczone do pracy w fabrykach produkujących żywność i napoje, przygotowane do realizacji praktycznie wszystkich zadań realizowanych w przemyśle spożywczym, tj. obsługi i pakowania produktów, w tym do pracy w środowiskach o podwyższonych normach czystości „clean room”, procesów pick&place, paletyzowania i depaletyzowania, dozowania i napełniania oraz wielu innych. Klienci mogą znaleźć w naszej ofercie nie tylko roboty,
A które gałęzie przemysłu będą najszybciej robotyzować się w najbliższych latach? Zapewne nadal będą to te, w których koszty wytwarzania rosną najszybciej: przemysł motoryzacyjny, metalowy, maszynowy czy przetwórstwa gumy i tworzyw sztucznych. Jednak produkcja przemysłowa musi mierzyć się dziś z nowymi wyzwaniami, zarówno w zakresie norm produkcji, wymogów BHP, ekologii, jak i nowych oczekiwań konsumentów. Z tego względu największe możliwości kryją się w sektorach, które dopiero zaczynają dostrzegać korzyści wynikające z automatyzacji, jak przemysł spożywczy, branża FMCG oraz sektor medyczny czy farmaceutyczny. Tu wzrost liczby stanowisk zrobotyzowanych powinien być najbardziej wyraźny. Osobiście na polskim rynku najdynamiczniejszego wzrostu spodziewam się w branży spożywczej.
23
ROZMOWA
ale też oprogramowanie, systemy wizyjne, czujniki siły i inne elementy niezbędne, by system był w pełni kompatybilny i możliwy do obsługi z poziomu jednego interfejsu. Przykładem ciekawej aplikacji powstałej w oparciu o roboty marki FANUC jest aplikacja stworzona na potrzeby zakładu Mondelez Polska w Bielanach Wrocławskich. Roboty serii FANUC R-2000iC są tu odpowiedzialne za pakowanie czekoladek „premium” sprzedawanych w Europy Zachodniej, USA i Australii. Operacja jest dość skomplikowana, ponieważ waga czekoladek waha się w granicach 4,5–150 g. Precyzja i szybkość działania są tu więc absolutnie konieczne, a to właśnie gwarantują nasze roboty. Podczas wdrożenia robotów w tej aplikacji bardzo istotne było to, czy robot, przenosząc czekoladkę, trafi idealnie w odpowiednie miejsce. Margines błędu jest tu skrajnie mały, a koszt surowca bardzo wysoki. Na dodatek czekolada jest plastyczna, o wiele trudniejsza w transporcie niż np. przedmiot metalowy czy plastikowy. Struktura materiału, jego temperatura, lepkość i konsystencja wymuszają finezyjne rozwiązania. Konieczne było zastosowanie odpowiedniego ciśnienia w pompach próżniowych, a także modyfikacja ustawienia ssawek, pozycjonowania i zakresu ruchów. Wszystko po to, aby zminimalizować praktycznie do zera straty materiału. To było duże wyzwanie, ale zakończone sukcesem – roboty sprawdziły się doskonale. Od momentu zainstalowania aplikacji, tj. od sześciu lat, pracują nieustannie, bez potrzeby wzywania służb serwisowych. O ich wyjątkowej niezawodności świadczy fakt, że wspólnie z klientem zdecydowaliśmy o wydłużeniu czasu między planowanymi wizytami serwisowymi z 12 do 18 miesięcy. Przedstawiciele produkującej wina hiszpańskiej firmy Freixenet, która korzysta z robotów FANUC, nadają tym robotom imiona postaci z komiksów, bajek itp. Czy możemy już dziś mówić o tym, że roboty stają się kolegami z pracy, a nie tylko maszynami? Współczesne roboty, w odróżnieniu od swoich starszych braci, nie są już tylko mechanicznymi manipulatorami, ale inteligentnymi maszynami wyposażonymi w nowoczesne funkcje i i sensory, two24
rzone na wzór ludzkich zmysłów. Dzięki nim roboty „widzą”, „czują” i potrafią się „uczyć”. To przekłada się na większy zakres czynności, które mogą wykonywać na linii produkcyjnej, a jednocześnie korzyści, jakie mogą zaoferować przedsiębiorcom, którzy zdecydują się na ich wdrożenie. Ze zjawiskiem traktowania robota jako pomocnego kolegi z pracy spotkaliśmy się również w Polsce. Jako przykład może służyć firma Qwerty spod Łodzi – wiodący na świecie producent klawiatur foliowych do sprzętu AGD, komputerów itp., która zdecydowała się na inwestycję w robota FANUC M-1iA. Robot bez specjalnego oprogramowania czy przetwarzania dodatkowych plików układa elementy stykowe w klawiaturach foliowych. W momencie, gdy operator położy w polu operacyjnym robota dany detal i naciśnie przycisk „enter”, robot wie, co ma zrobić. Widzi detal i układa to, co powinien i tam, gdzie powinien. Wcześniej tę czynność musieli wykonywać pracownicy i wymagało to od nich niebywałych zdolności manualnych. Firma produkuje setki tysięcy klawiatur, w których jest od kilku do kilkudziesięciu blaszek stykowych, które trzeba precyzyjnie ułożyć. Aby zatem dotrzymać terminów, trzeba było delegować do tej czynności całą załogę. W przypadku robota wystarczy jedna osoba. Robot współpracuje bezpośrednio z operatorem, a reszta załogi wykonuje pozostałe operacje, niezbędne przy produkcji klawiatur i znacznie bardziej komfortowe. Robot „uwolnił” więc pracowników od trudnego zadania
i udrożnił „wąskie gardło” produkcji. Dzięki temu zasłużył na imię Maurycy, które nadali mu pracownicy firmy. Jakie urządzenia odegrają według Pana najważniejszą rolę w czwartej rewolucji przemysłowej? Główną ideą Przemysłu 4.0 jest kreowanie zupełnie nowego modelu współpracy, obejmującego producentów, ich partnerów biznesowych i klientów. Koncepcja Connected Enterprise, bazująca na lepszej łączności i maksymalnym wykorzystaniu postępu technologicznego w zakresie analizy dużych zbiorów danych, ich monitorowania i udostępniania, otwiera przed produkcją ocean nowych możliwości. Kluczową rolę odegrają ludzie i ich kompetencje techniczne. Scenariusz Przemysłu 4.0 zakłada, że fabryki będą wysoce zautomatyzowane – maszyny będę samodzielnie uczyły się zadań i podejmowały decyzje co do wyboru optymalnego procesu produkcji. Co więcej, będą to maszyny samooptymalizujące i komunikujące się nie tylko z człowiekiem czy innymi maszynami, ale też z wytworzonymi przez siebie produktami w celu ich ulepszania. Moim zdaniem wielką rolę będą odgrywały maszyny samouczące się. Już dziś firma FANUC wspólnie z partnerem, Preferred Networks, prezentuje samouczące się roboty wykorzystujące w tym procesie technikę Deep Reinforcement Learning. Po ośmiu godzinach nauki i pięciu tysiącach wykonanych prób robot osiąga 90 proc. dokładności wyko-
JĘDRZEJ KOW KOWALCZYK Absolwent kierunku Automatyka A i robotyka na Politechnice Gdańskiej. Z polskim oddz oddziałem FANUC związany od stycznia 2009 r. Początkowo zatrudni zatrudniony jako inżynier serwisu robotów, w 2010 r. awansował na szefa serwisu s robotów, a w 2012 r. został doradcą klientów w zakresie ro robotyzacji produkcji. Szeroka wiedza, pasja i zaangażowanie w w pracę przyczyniły się do szybkiego awansu na stanowisko dyrektora odpowiedzialnego za koordynowanie sprze sprzedaży wszystkich produktów spółki na rynku krajowym, a w kwietniu 2015 r. zaowocowały nomikrajowym nacją n na stanowisko prezesa zarządu spółki FANUC Polska. Za główny cel swoich działań uważa Pols aktywne wspieranie polskich producentów a w poprawie konkurencyjności rynkowej poprzez zapewnianie im niezawodnych technologii produkcyjnych wraz ze wsparciem polskich inżynierów.
AUTOMATYKA
ROZMOWA
Fot. FANUC
nywanych zadań, czyli prawie tyle samo, ile w przypadku programowania robota przez człowieka. Co istotne, takie roboty potrafią dzielić się wiedzą z innymi robotami. W praktyce oznacza to, że jeden robot uczy się zadania przez osiem godzin, a osiem robotów opanowuje te same czynności w zaledwie godzinę. A jakich nowych i przełomowych rozwiązań z zakresu robotyki przemysłowej możemy spodziewać się w najbliższej przyszłości? Robotyka przemysłowa zmierza w kierunku tworzenia rozwiązań umożliwiających automatyzację trudnych obszarów produkcji, które dotychczas nie mogły być automatyzowane, np. z uwagi na konieczność spełnienia norm bezpieczeństwa. Przykładem takich rozwiązań są roboty współpracujące. Firma FANUC oferuje linię robotów nowej generacji FANUC CR, w tym najsilniejszego robota współpracującego na świecie, model FANUC CR-35iA o udźwigu 35 kg, oraz mniejsze modele robotów współpracujących o udźwigu 4 kg i 7 kg, które umożliwią bezpieczną automatyzację nowych obszarów produkcji. Kolejnym trendem jest dostosowywanie robotów do wymogów konkretnych sektorów produkcji. Dzięki pracy konstruktorów coraz więcej robotów będzie spełniać wyśrubowane normy, np. dotyczące kontaktu z żywnością lub czystości produkcji, istotnej w przemyśle medycznym i farmaceutycznym. Roboty będą także coraz bezpieczniejsze. Konstruktorzy robotów bardzo dużą wagę przywiązują dziś do systemów bezpieczeństwa, jak DCS firmy FANUC, które umożliwiają wyposażanie robotów w różne narzędzia, niezbędne do realizacji zadań specjalnych, przy założeniu, że wciąż spełniają normy wymagane w poszczególnych procesach. Bardzo istotnym trendem jest też rozwijanie inteligencji i sensorowego otoczenia robotów. Już dziś jest możliwe ich wyposażenie w zmysły wzroku czy dotyku oraz opcje, dzięki którym mogą samodzielnie decydować o sposobie realizacji poszczególnych czynności, wymieniać dane z innymi urządzeniami, sygnalizować potrzeby czy przejmować na siebie zadania, które dotychczas musiały być realizowane na innych odcinkach linii produkcyjnych. 7-8/2017
Ważnym krokiem w rozwoju robotyki przemysłowej jest tworzenie rozwiązań, które umożliwią upowszechnienie w produkcji robotów samouczących się zadań, które mają wykonać. FANUC nieustannie pracuje nad nowymi rozwiązaniami, które wesprą producentów w dostosowaniu procesów produkcji do coraz bardziej zaostrzonych wymagań rynku i oczekiwań konsumentów. Wspólnym mianownikiem naszych działań jest ciągłe udoskonalanie produktów, tak aby miały coraz szersze możliwości zastosowania, przy zachowaniu wyjątkowej precyzji, szybkości i najwyższego poziomu niezawodności, który już dziś wynosi 99,99 proc. W nieodległej przyszłości roboty mogą otrzymać osobowość prawną. Bill Gates sugeruje wręcz, by opodatkować ich pracę. Jak Pan zapatruje się na takie regulacje? Robotyka jest jednym z najszybciej rozwijających się obszarów technologii. Wraz z poszerzaniem możliwości robotów rosną możliwości wprowadzania ich w różne sfery naszego życia. To pociąga za sobą konieczność analizy kwestii etycznych. Jednak zastanawiając się nad opodatkowaniem pracy robotów, warto zadać sobie pytanie, czy w tym kontekście nie powinniśmy opodatkować także komputerów. Podobnie jak roboty usprawniają produkcję przemysłową, tak komputery rewolucjonizują pracę w biurach i naszych domach, gdzie powszechnie wykorzystujemy je do nauki, pracy czy rozrywki. Jak daleko może w przyszłości sięgać ingerencja sztucznej inteligencji w funkcjonowanie firm oraz życie przeciętnego Kowalskiego? Roboty są i będą coraz bardziej widoczne w naszym życiu. Ich znaczenie na pewno będzie rosnąć, myślę jednak, że nie na tyle, by zastąpić człowieka w procesie decyzyjnym. Robot to tylko narzędzie stworzone przez człowieka dla jego wygody i jako takie powinno być traktowane. Zakres wykorzystywania robotów na pewno będzie się poszerzał, bo są one coraz lepsze, a pomysły na ich wykorzystanie coraz bardziej zadziwiające. Dlatego tak wiele wysiłków podejmowanych jest w celu rozwoju sztucznej inteligencji. Jej znaczenie w przyszłości także będzie rosnąć, również dla zwykłego Kowalskie-
go. Robot przemysłowy już dziś otwiera dostęp do produktów, które jeszcze niedawno z uwagi na swoją cenę były dostępne tylko dla wybranych. W nieodległej przyszłości robot sprzątający nauczy się lepiej i szybciej sprzątać, robot zarządzający ogrzewaniem i wodą w domu lepiej rozłoży proporcje zużycia w stosunku do naszych potrzeb, a cyfrowy asystent zakupowy lepiej zrozumie nasze weekendowe zwyczaje lub szybciej zeskanuje zakupy w sklepie i skróci czas oczekiwania w kolejce do kasy. Biorąc pod uwagę, że już dziś istnieją roboty wspierające lekarzy w wykonywaniu odpowiedzialnych zadań decydujących o ludzkim życiu, a także roboty militarne czy eksplorujące oceany lub kosmos, można spodziewać się, że powstaną też roboty do wspierania decyzji rad nadzorczych czy innych gremiów, podejmujące decyzje na podstawie analizy olbrzymiej ilości danych. Gdyby miał Pan w trzech sformułowaniach określić filozofię firmy FANUC, jakie byłyby to słowa? Słuchać, realizować zobowiązania i troszczyć się. Słuchamy bardzo uważnie, by dobrze zrozumieć potrzeby i oczekiwania naszych klientów – niezależnie od tego, czy są to wielkie firmy czy małe przedsiębiorstwa. Wiedza zdobyta u źródła pozwala nam stale udoskonalać produkty i kreować rozwiązania na miarę rzeczywistych potrzeb. Realizacja zobowiązań wiąże się z zaangażowaniem, które wyznacza kierunek naszych działań. Czujemy się odpowiedzialni za to co robimy – zarówno jako zespół, jak i każdy z osobna. Zarząd firmy FANUC jest w pełni otwarty na nowe pomysły i stale zainteresowany wspieraniem klientów w ich codziennym biznesie. Użytkownicy produktów FANUC mogą być pewni, że dotrzymujemy złożonych obietnic. Troszczenie się traktujemy szeroko. Firmę FANUC tworzą ludzie. Dbamy o klientów, partnerów, pracowników i środowisko, w którym funkcjonujemy. Wspieramy klientów w budowaniu przewagi konkurencyjnej, a nasza troska o dobro klienta zaczyna się w sercu produktów i trwa w całym cyklu ich życia. % *
Urszula Chojnacka , O
25
ROZMOWA
Pracownik 4.0
HR w obliczu cyfryzacji i automatyzacji - P & ! % & 5/; * * * - * .Q R *
S* - T % * % ! & Q 7 K 3 % / ? *
&
* % 3 V % ? P ( - . &.Q . J %/ / * . % * = % 3 = % & % ?& * ./
MĂłwiÄ&#x2026;c o PrzemyĹ&#x203A;le 4.0, najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej myĹ&#x203A;li siÄ&#x2122; o technologiach i maszynach. Jednak tempo rozwoju PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 i jego sukces w duĹźej mierze zaleĹźy od ludzi. Jakie cechy i kompetencje powinien mieÄ&#x2021; Pracownik 4.0? Po trzech rewolucjach przemysĹ&#x201A;owych nadchodzi czwarta, przenoszÄ&#x2026;ca produkcjÄ&#x2122; na wyĹźszy poziom. PrzemysĹ&#x201A; 4.0 to bardzo szybki rozwĂłj technologiczny. Jeszcze 20 lat temu niewielu ludzi mogĹ&#x201A;o przewidzieÄ&#x2021; rzeczywistÄ&#x2026; skalÄ&#x2122; wpĹ&#x201A;ywu technologii na naturÄ&#x2122; 26
pracy i kulturÄ&#x2122; miejsca pracy. Rewolucja 4.0 zmienia sposĂłb, w jaki Ĺźyjemy i pracujemy. RozwĂłj technologiczny, wirtualnej rzeczywistoĹ&#x203A;ci czy w dĹ&#x201A;uĹźszej perspektywie sztucznej inteligencji sprawia, Ĺźe zmienia siÄ&#x2122; model kompetencyjny pracownikĂłw. DziĹ&#x203A; nie moĹźna juĹź mĂłwiÄ&#x2021; o sztywnych modelach kompetencyjnych przypisanych do okreĹ&#x203A;lonych grup stanowisk czy specjalizacji. â&#x20AC;&#x17E;Analfabetami XXI wieku nie bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; ci, ktĂłrzy nie znajÄ&#x2026; Excela lub nie potrafiÄ&#x2026; programowaÄ&#x2021;, ale ci, ktĂłrzy nie potra-
fiÄ&#x2026; siÄ&#x2122; uczyÄ&#x2021; nowych rzeczy i oduczaÄ&#x2021; starychâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; twierdzi Alvin Toffler, autor ksiÄ&#x2026;Ĺźki â&#x20AC;&#x17E;Trzecia falaâ&#x20AC;?. WedĹ&#x201A;ug przeprowadzonych ostatnio badaĹ&#x201E; jednÄ&#x2026; z waĹźniejszych kwestii jest rozwijanie kompetencji spoza wĹ&#x201A;asnej dziedziny. Wiele zawodĂłw przenika siÄ&#x2122;, a kompetencje jednego profilu zawodowego zaczynajÄ&#x2026; byÄ&#x2021; niezbÄ&#x2122;dne w kolejnym. PatrzÄ&#x2026;c z perspektywy umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci twardych, kluczowe sÄ&#x2026; kompetencje techniczne i cybertechniczne. A co z miÄ&#x2122;kkimi? PamiÄ&#x2122;tam jak kilka lat temu, podczas AUTOMATYKA
Fot. Alma
ROZMOWA
rozmowy z klientem na temat profilu pożądanego kandydata, padło określenie „inżynier sprzedaży”. Inżynier kojarzył się wtedy z kompetencjami technicznymi, ale następowała już zmiana i zaczęto oczekiwać od niego również kompetencji miękkich, umiejętności pracy w grupie, znajomości języków obcych czy kompetencji sprzedażowych. Niestety, problem powstawał już na etapie kształcenia kadry na uczelniach wyższych. W tamtym momencie brakowało przedmiotów przystosowujących inżynierów do oczekiwań, jakie stawiał rynek pracy. Potrzeba rozwoju szerokiego zakresu nowych, tzw. twardych umiejętności i bezprecedensowa liczba innowacji w procesie prowadzenia produkcji 4.0 oznacza, że kompetencje miękkie nabierają większego znaczenia niż kiedykolwiek, chociaż oczywiście kompetencje techniczne i cybertechniczne zajmują pierwsze miejsce. Równie istotna jest jednak kreatywność rozumiana jako kompetencja biznesowa – niemal każde ogłoszenie o pracę w wymaganiach osobowościowych na pierwszym miejscu wymienia słowa „kreatywny” i „innowacyjny”. Kreatywność jest kompetencją pożądaną, ale jedynie organizacja, która wie, jak ją u pracownika wzbudzić, a następnie wykorzystać, wygrywa. Niestety, firmy często tego nie potrafią. Kolejna istotna kwestia odnosząca się do kompetencji miękkich to umiejętność logicznego rozumowania i analizy danych. Kiedyś ta ostatnia była zastrzeżona dla takich zawodów, jak np. analityk finansowy. Dziś, w tak dynamicznie zmieniającym się środowisku, zbieranie danych i ich analiza są niezbędne w każdym obszarze zawodowym, ponieważ analizując dane, dajemy sobie szansę bycia krok przed konkurencją. Z tym wiąże się kolejna pożądana cecha – umiejętność szybkiego działania i podejmowania strategicznych decyzji. Wśród liczących się zdolności jest też obecnie łączenie wiedzy z wielu dziedzin oraz elastyczność. Tej ostatniej oczekują dziś zarówno pracodawca, jak i pracownik. Przygotowując się do zmian, należy pamiętać, że na rynek pracy wchodzi pokolenie Milenium. Oni w szczególności oczekują autonomiczności w pracy, ale również elastycznych 7-8/2017
POSTĘP TECHNICZNY I TECHNOLOGICZNY JEST TAK SZYBKI, ŻE NIE MOŻEMY POZWOLIĆ SOBIE NA BRAK CIĄGŁEGO UCZENIA SIĘ. form zatrudnienia. Podobnie pracodawcy oczekują dziś niestandardowych godzin pracy oraz pracy w międzynarodowym i międzykulturowym środowisku. Coraz bardziej liczą się także kompetencje z zakresu zarządzania projektami – w dzisiejszej, dynamicznej gospodarce sprawna realizacja projektów nierzadko decyduje o być albo nie być przedsiębiorstwa. Firmy często pracują głównie w oparciu o realizację projektów, a do efektywnego zarządzania nimi niezbędna jest odpowiednio wykwalifikowana kadra menedżerska. Modele kompetencji osób odpowiedzialnych za realizację projektów kluczowych dla firm są drogowskazami wspierającymi firmę przy definiowaniu zapotrzebowania na określone umiejętności i doświadczenie kierowników projektów. Firmy potrzebują Project Managerów o bardzo wysokich kompetencjach – powierzając im zadanie kierowania projektem, muszą być pewne, że właściwa osoba otrzymała tak istotne zadanie. Kierownik projektu musi być w stanie samodzielnie i kompleksowo zarządzać projektem, wprowadzać zmiany oraz koordynować prace tak, by przebiegały zgodnie z założonym harmonogramem i budżetem. Światowe standardy kompetencji kierowników projektów wyróżniają cztery liczące się wśród profesjonalistów modele: IPMA Competency Baseline – model kompetencji kierownika projektu stworzony przez International Project Management Association, Project Manager Competency Development Framework – model kompetencji autorstwa amerykańskiego Project Management Institute, National Occupational Standards for Project Management – model kompetencji opracowany przez brytyjską organizację Engineering Construction Industry Training Board oraz Professional Competency Standards for Project Management – australijski model kompetencji projektowych, stworzony przez Australian Insitute for Project Management.
Następne kompetencje, o których warto wspomnieć, to kompetencje sprzedażowe i relacyjne. Kiedy słyszymy o kompetencjach sprzedażowych, myślimy „przedstawiciel handlowy”. Nic bardziej mylnego – sprzedaż i relacje są obecne w każdym aspekcie naszego życia, zarówno zawodowego, jak i prywatnego. W przypadku pracy w środowisku projektowym i międzykulturowym umiejętność nawiązywania relacji jest niezwykle istotna, również dla wspomnianych inżynierów. Kolejna bardzo ważna kwestia to specjalizacja. Dziś musimy być specjalistami w swojej branży, ciągle rozwijającymi się i pogłębiającymi wiedzę – nie można stać w miejscu i opierać całej kariery jedynie na wiedzy wyniesionej ze studiów czy dotychczasowego doświadczenia zawodowego, bo inni nas wyprzedzą. Postęp techniczny i technologiczny jest tak szybki, że nie możemy pozwolić sobie na brak ciągłego uczenia się. Ostatnie dwie coraz bardziej nabierające znaczenia kompetencje wiążą się z umiejętnością pracy w środowisku nie tylko międzykulturowym, ale i multipokoleniowym oraz z językami obcymi. To ostatnie może wydawać się oczywiste, jednak wciąż wielu liderów i menedżerów nie posługuje się żadnym językiem obcym. Tymczasem dziś, w coraz bardziej międzynarodowym środowisku pracy, język angielski powinien znać każdy, zaś plusem jest posługiwanie się dwoma lub kilkoma językami obcymi. Co będzie największym wyzwaniem w aspekcie przystosowywania kadr? To, co już teraz jest najtrudniejsze w wielu obszarach, to zmiana sposobu myślenia, uczenie się nowych rzeczy i oduczanie starych oraz umiejętność pracy w środowisku łączącym różne pokolenia. Pojawiające się na szeroką skalę publikacje na temat pokolenia wchodzącego na rynek, często demoni27
ROZMOWA
zujące je, dowodzą, iż musimy nauczyć się współpracować i rozumieć inne podejście do pracy. Warto zwrócić uwagę, że opisywane w badaniach socjologicznych nowe pokolenia pracowników w znaczącym stopniu kształtowane są przez technologie. Z punktu widzenia zarządzania zasobami ludzkimi, zarządzanie pokoleniem wchodzącym na rynek jest kompletnie inne od dotychczasowego, ale daleka jestem od wyolbrzymiania tego problemu. Ci ludzie wychowali się w dobie Internetu i większość ich życia dzieje się w sieci oraz przy wykorzystaniu najnowszych technologii. Przedstawiciele pokolenia Milenium, wkraczający obecnie na rynek pracy, to biegli wielozadaniowcy, łatwo przystosowujący się do zmian, przy tym osoby niezwykle niecierpliwe. Osobiście upatruję w tym pozytywów, ponieważ młodzi pracownicy są głodni technologii i bardzo chętnie wykorzystują ją w codziennej pracy. Pozostaje jedynie kwestia umiejętnego zarządzania tym pokoleniem – zarządzania innowacyjnego, umiejętności pracy z nimi, wyznaczania celów na miarę ich oczekiwań i ich odpowiedniego motywowania. To jest właśnie wyzwaniem. Do elementów czwartej rewolucji przemysłowej należy inteligentne zarządzanie maszynami oraz integracja ludzi i maszyn. Co jest największym wyzwaniem w tym względzie w aspekcie pracowniczym? Przemysł 4.0 to obszar, w którym Internet Rzeczy odgrywa dużą rolę, dzięki współpracującym ze sobą inteligentnym maszynom, które komunikują się z użytkownikami. Podstawą Przemysłu 4.0 są połączone systemy płynnie wspierające działania wzdłuż całego łańcucha wartości i tworzące krajobraz w pełni cyfrowy. Oznacza to obniżenie kosztów, poprawę efektywności, szybkości i skali produkcji, a także lepsze produkty i usługi. Z punktu widzenia pracodawcy bardzo istotne jest zweryfikowanie, jakimi kompetencjami dysponuje, a jakie będzie musiał pozyskać z rynku. Często największym wyzwaniem jest zmiana sposobu myślenia i podejścia do pracy, by w ogóle wprowadzić maszyny do zakładów produkcyjnych. Jak wynika 28
z raportu McKinsey 2016, na razie poziom cyfryzacji polskiej gospodarki jest o 34 proc. niższy od poziomu Europy Zachodniej, która z kolei pozostaje w tyle za Stanami Zjednoczonymi. Gdy jednak transformacja będzie w naszym kraju już na zaawansowanym poziomie, zmianie będzie musiał ulec sposób wykonywania pracy, a także jej miejsce, co z kolei wymusi zmiany w sposobie zarządzania. Ponadto wiele przepisów i regulacji będzie musiało zostać dostosowanych do szeroko rozumianej digitalizacji. Tempo tych zmian musi być bardzo szybkie, a przekształcające się modele biznesowe będą miały natychmiastowe przełożenie na pozyskiwane kompetencje. Wszystko to pokazuje, jak ogromną rolę odgrywać będzie umiejętność proaktywnego dostosowywania się do sytuacji przez rząd, społeczeństwo, korporacje czy pracowników. Cyfryzacja gospodarki doprowadzi do powstania kompletnie nowego, elastycznego środowiska pracy. Systemy kształcenia, edukacja zawodowa i szkolenia związane z działalnością zawodową będą musiały zostać dostosowane do zmieniających się wymagań rynku pracy. Transformacji ulega już funkcja wielu zawodów. Nawet HR, czyli Human Resources musi zmienić swoją rolę, jeśli chce nadążyć za zmieniającym się światem. Chcąc być partnerem dla zarządów firm, specjaliści w tej dziedzinie powinni uświadamiać zarządzającym, na czym polega całościowo rozumiana digitalizacja i jej konsekwencje. Oznacza to rozwijanie tych kompetencji menedżerów, które tworzą nową jakość zarządzania, adekwatną do ery digitalizacji, rozwijanie i przygotowywanie pracowników do skutecznego funkcjonowania w tej erze, a także kompleksowe weryfikowanie stosowanych narzędzi pod kątem nowych kierunków dla organizacji. Nie zmieniając podejścia do rozwoju i nowych wymogów rynku, pracownicy pozostaną w tyle na rynku pracy, a firmy w tyle za konkurencją. W jaki sposób przedsiębiorstwa przekształcające swoją działalność w duchu koncepcji Przemysłu 4.0 mogą przygotować siebie i pracowników na bezbolesne wejście w tę nową rzeczywistość?
Kilka lat temu modne było tworzenie w firmach działów R&D. Niestety, w wielu przypadkach oznaczało to jedynie, że dotychczasowy dział rozwoju czy inny odpowiedzialny za nowe produkty zmieniał nazwę na R&D. Podobnie przedstawia się obecnie sprawa Przemysłu 4.0. Pojawia się wiele nowych i nadużywanych modnych stwierdzeń i słów oraz bardzo dużo ciekawych publikacji na temat innowacji, cyberbezpieczeństwa czy też digitalizacji. Niestety, z przykrością stwierdzam, że w wielu przypadkach na nazewnictwie się kończy. Potrzeba nam gruntownej zmiany sposobu myślenia, a potem działania. Realnych inicjatyw, pomagających w rozwoju kompetencji dostosowanych do czwartej rewolucji przemysłowej, jest wciąż za mało na naszym rynku. Oczywiście firmy powinny rozwijać kompetencje kluczowych pracowników, dostosowując je do zachodzących zmian. Patrząc z punktu widzenia działów HR, zmienić się musi sposób współpracy z biznesem, reagowania na potrzeby oraz pozyskiwania kompetencji z rynku. Kluczowe staje się zarządzanie kompetencjami w organizacji oraz motywacja do pracy. Pojawiające się technologiczne narzędzia, wspierające funkcjonowanie firm, muszą być wykorzystywane do optymalizacji procesów, ale nie do usztywniania ich. Zatrudnienie odpowiednich pracowników z innowacyjnymi kompetencjami oraz zarządzanie talentami, które mamy już na pokładzie, daje firmie ogromną szansę na rozwój inicjatyw wewnątrz organizacji, co pozwoli na sprawne dostosowanie się do szybko zmieniającej się gospodarki. Wiele badań dowodzi, że organizacje dbające o kulturę i zaangażowanie mają mniej trudności z rekrutacją pracowników, obsługują klientów bardziej solidnie, mogą pochwalić się najniższą dobrowolną rotacją personelu i w dłuższej perspektywie są bardziej dochodowe. Niestety, bardzo niewiele przedsiębiorstw ma wdrożone procedury i narzędzia umożliwiające analizę kultury organizacyjnej i odnalezienia w niej niespójności oraz mocnych i słabych punktów. Istotna jest także kwestia bezpośredniej transformacji samego działu HR. To kolejne z kluczowych przedsięwzięć AUTOMATYKA
ROZMOWA
na drodze do wpasowania siÄ&#x2122; w â&#x20AC;&#x17E;nowy Ĺ&#x203A;wiat pracyâ&#x20AC;?. Jako podstawowy wymĂłg wymieniÄ&#x2122; koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przedefiniowania funkcji HR z jednostki dostarczajÄ&#x2026;cej usĹ&#x201A;ugi w jednostkÄ&#x2122; umoĹźliwiajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; stymulowanie i ksztaĹ&#x201A;towanie talentĂłw. KaĹźda rewolucja przemysĹ&#x201A;owa budzi obawy pracownikĂłw. Jak pracownik moĹźe przygotowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do zmierzenia siÄ&#x2122; z wyzwaniem o nazwie PrzemysĹ&#x201A; 4.0? WedĹ&#x201A;ug szacunkĂłw z niemieckiego rynku w wyniku robotyzacji pracÄ&#x2122; moĹźe straciÄ&#x2021; 610 tys. osĂłb, jednak nie spowoduje to wzrostu bezrobocia, poniewaĹź jedne zawody zostanÄ&#x2026; zastÄ&#x2026;pione innymi. Dlatego tak waĹźne jest ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;e rozwijanie kompetencji. PĂłĹ&#x201A; Ĺźartem, pĂłĹ&#x201A; serio powiem, Ĺźe to bardzo dobrze, iş siÄ&#x2122; obawiamy. NaleĹźÄ&#x2122; do osĂłb, ktĂłre stale siÄ&#x2122; rozwijajÄ&#x2026; i kaĹźdy pracownik, chcÄ&#x2026;c dostosowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do zmieniajÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; rzeczywistoĹ&#x203A;ci, powinien postawiÄ&#x2021; na rozwĂłj kompetencji. Bardzo nie lubimy wychodziÄ&#x2021;
ze swojej strefy komfortu, ktĂłrÄ&#x2026; w sferze PAULINA WOĹšNIAK zawodowej sobie stworzyliĹ&#x203A;my. Jednak trzymajÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; zasady â&#x20AC;&#x17E;mam pracÄ&#x2122; i nie zamierzam jej zmieniaÄ&#x2021;â&#x20AC;? bardzo duĹźo obecnie ryzykujemy, niezaleĹźnie od zajmowanego stanowiska. DziĹ&#x203A; waĹźny jest rozwĂłj, poszerzanie kompetencji, a czÄ&#x2122;sto, jak juĹź wspominaĹ&#x201A;am, takĹźe oduczanie siÄ&#x2122; starych nawykĂłw. Wiele mĂłwi siÄ&#x2122; o tym, Ĺźe w przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci miejsce jednych zawodĂłw zajmÄ&#x2026; nowe, dlatego bardzo istotne jest myĹ&#x203A;lenie juĹź dziĹ&#x203A; o tym, jak bÄ&#x2122;dzie wyglÄ&#x2026;daĹ&#x201A;o moje stanowisko za kilka lat. Jakie nowe zawody zwiÄ&#x2026;zane z PrzemysĹ&#x201A;em 4.0 pojawiÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w najbliĹźszych latach? ZmniejszyÄ&#x2021; siÄ&#x2122; moĹźe zapotrzebowanie na pracownikĂłw zatrudnionych przy produkcji i montaĹźu, a takĹźe wykonujÄ&#x2026;cych rutynowe zadania umysĹ&#x201A;owe, jak np. planowanie produkcji. Bardzo zwiÄ&#x2122;kszy siÄ&#x2122; natomiast zapotrzebowanie na pracownikĂłw z technicznymi kompetencjami w obszarze IT, np. zaj-
mujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; programowaniem, analizÄ&#x2026; danych, projektowaniem rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; IT oraz interfejsĂłw dla uĹźytkownikĂłw maszyn, a takĹźe dla pracownikĂłw z obszarĂłw badawczo-rozwojowych. Dynamika zachodzÄ&#x2026;cych zmian wynika przede wszystkim z faktu pojawienia siÄ&#x2122; zupeĹ&#x201A;nie nowych obszarĂłw technologicznych, ktĂłre wymuszajÄ&#x2026; rozwĂłj nowych kompetencji. PrzemysĹ&#x201A; 4.0 tworzy nowe interakcje miÄ&#x2122;dzy ludĹşmi a robotami. Interakcje te znaczÄ&#x2026;co wpĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026; na sposĂłb wykonywania pracy i na struktury organizacyjne w przedsiÄ&#x2122;biorstwie. Nowe specjalizacje pojawiÄ&#x2026; siÄ&#x2122; gĹ&#x201A;Ăłwnie w zakresie inĹźynierii. InĹźynierowie muszÄ&#x2026; rozwijaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w zakresie koordynacji pracy robotĂłw, jako eksperci ds. symulacji czy np. inĹźynierowie serwisowi korzystajÄ&#x2026;cy z technologii cyfrowych w miejsce technika serwisanta. Z kolei rozwĂłj dziaĹ&#x201A;Ăłw R&D wymaga pozyskania przez firmy kompetencji rozwojowo-badawczych, IT i zwiÄ&#x2026;zanych z systemami wsparcia cyfrowego. R E K L A M A
$XWRUVNL SUR SUR S UR RMHN MH HNWW LL UH HN UUH HDOL DO ] ]D ]DF D MD D
1$-12:2&=(Ä&#x2022;1,(-6=( 35$.7<., : =$5=Ă&#x20AC;'=$1,8 -$.2Ä&#x2022;&,Ă&#x20AC;
48$/,7< 7285
:5=(Ä&#x2022;1,$
:' :'52 52Äś( 52 Äś(1, Äś( 1,$ $ 5 $ 52= 2=:, 2= :,Ă&#x20AC;= :, Ă&#x20AC;=$1 Ă&#x20AC;= $1,$ $1 , , 352&(6< .,(581., 35=<6=Ăź2Ä&#x2022;&,, ,$ :<-Ă&#x20AC;7. .2:$ )2508Ăź$ â&#x20AC;˘
1LGHF 0RWRUV $FWXDWRUV 3RODQG 6S ] R R Z 1LHSRýRPLFDFK
:RRGZDUG 3RODQG 6S ] R R Z 1LHSRýRPLFDFK
â&#x20AC;˘
48$/,7< 7285 WR JĂ˝Ă&#x2022;ERNR PHU\WRU\F]QH ]ZLHG]DQLH R FKDUDNWHU]H WHFKQLF]QR MDNRÄ&#x2013;FLRZ\P SRSU]HG]RQH SUH]HQWDFMĂ L UHDOL]RZDQH SU]H] 6]HIÂŻZ -DNRÄ&#x2013;FL NiepoĹ&#x201A;omice MyĹ&#x203A;lenice
7-8/2017
Tylicz
&RFD &ROD +%& 3ROVND 6S ] R R Z 7\OLF]X
â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ !
./*6 VS ] R R Z 0\Ä&#x2013;OHQLFDFK
ZZZ PRYLGD FRP SO 29
ROZMOWA
Robotyzacja i automatyzacja w przemyśle, również w Polsce, istnieją nie od dziś. Czym te dzisiejsze wyzwania, związane z pracownikami pracującymi w ścisłym związku z nowymi technologiami, różnią się od tych sprzed np. 10 lat? Istotnym warunkiem sprzyjającym rozwojowi i osiąganiu przewagi konkurencyjnej przez zarządzanie wiedzą jest sposób wykorzystania potencjału ludzkiego. „Zasady prowadzenia silnej firmy i tworzenia wartości wcale się nie zmieniły. Nie wystarczy idealny produkt, plan produkcji i strategia marketingowa, musisz mieć jeszcze odpowiednich ludzi, którzy tym planem 30
Dyrektor ds. Human Resources w Alma SA, w której tórej odpowiada za politykę personalną i kreuje ją. Doktorantka SGH w Warszawie (obszar jej badań naukowych koncentruje się na czynniku ludzkim). Ma 20-letnie doświadczenie zawodowe, które początkowo zdobywała w biznesie, zaś od niemal 10 lat jest est związania z obszarem HR. Specjalizuje się we wdrażaniu ażaniu innowacyjnego podejścia do biznesu oraz kreowania wania innowacyjnej polityki personalnej, z uwzględniednieniem zarządzania organizacją. W wolnym czasie asie najchętniej czyta książki z zakresu psychologii ogii człowieka.
pokierują” – to wciąż aktualne słowa Billa Gatesa. Przyszły pracownik Przemysłu 4.0 to nie jedynie specjalistycznie wykształcony inżynier, to również osoba mająca bardzo dobrze opanowane kompetencje miękkie. W mojej opinii sytuacja uległa zmianie, gdyż 10 lat temu nie było tak istotne łączenie kompetencji czy też oduczanie się starych nawyków. Mamy ponadto nowe pokolenie na rynku pracy i jako szefowie firm musimy nauczyć się nie tylko nimi zarządzać, ale i w pełni wykorzystywać ich potencjał do pracy z nowoczesnymi technologiami. Kolejna sprawa wiąże się z robotami. Producenci od lat wykorzystują je do wykonywania złożonych zadań w wielu gałęziach przemysłu. Roboty stają się autonomiczne, coraz bardziej elastycznie dostosowują się do otoczenia i współpracy z człowiekiem, a w przyszłości będą współpracować z innymi robotami i urządzeniami oraz uczyć się od ludzi. Dlatego tak duży nacisk kładzie się obecnie na rozwój kompetencji, które zagwarantują, że pracownik będzie potrafił współpracować z robotem. Produkcja przemysłowa stanowi 20 proc. wartości dodanej brutto, a to znacząca część, stanowiąca o rozwoju gospodarczym Polski. Sposób, w jaki Przemysł 4.0 wpłynie na naszą gospodarkę zależy przede wszystkim od tego, jaką drogą będzie podążać nasz kraj. Czy wyzwania związane z Przemysłem 4.0 należy rozpatrywać bardziej w kategorii szans czy zagrożeń? 4.0 to nie tylko symbol, to najbardziej złożony proces ze wszystkich
dotychczasowych. Wszystkie procesy zachodzące w IT i w produkcji będą zintegrowane w jeden innowacyjny proces technologiczny uwzględniający też cyberbiezpieczeństwo. Przemysł 4.0 to analiza i gromadzenie danych przez urządzenia umożliwiające szybszą, bardziej elastyczną i efektywną produkcję wyższej jakości produktów i usług, często przy optymalizacji kosztów. Wynikiem takiej sytuacji będzie wzrost wydajności przemysłu i wartości dodanej oraz przyspieszenie wzrostu gospodarki i modyfikacja rynku pracy, co można rozpatrywać również w aspekcie zagrożeń – niewątpliwie w grę wchodzą zmiany w zakresie konkurencyjności firm i regionów. Szanse, jakie niesie ze sobą Przemysł 4.0 to innowacyjna gospodarka, atrakcyjność dla inwestorów, co oznacza powstanie nowych miejsc pracy i wzrost zatrudnienia w innowacyjnym środowisku, rozwój nowych branż, a finalnie – lepiej spełniane potrzeby konsumentów. Zagrożenia, jakie przed nami stoją w przypadku niewdrażania koncepcji Przemysłu 4.0, to przewaga zagranicznych dostawców rozwiązań 4.0, zmniejszenie konkurencyjności polskich firm, odpływ części inwestorów i w efekcie redukcja miejsc pracy. Pamiętajmy jednak, że Przemysł 4.0 wymaga nie tylko aktywnego wprowadzania nowych technologii, lecz także inicjatyw w obszarze innowacyjności i innowacyjnych kompetencji. % *
Fot. Alma
A jak powinno wyglądać przystosowanie szkolnictwa wyższego na potrzeby przemysłu scyfryzowanego i zautomatyzowanego? Obecnie szkolnictwo wyższe proponuje specjalistyczne, aczkolwiek wąskie specjalizacje. Przemysł 4.0 oczekuje łączenia wiedzy z wielu dziedzin. Ogromnym wyzwaniem dla uczelni technicznych jest wdrożenie nauki kompetencji miękkich, natomiast dla uczelni humanistycznych – umożliwienie korzystania z technologicznych narzędzi. Zaczynają już pojawiać się kierunki podyplomowe dotyczące Przemysłu 4.0 i uwzględniające przedmioty z określonych dziedzin, a więc widoczne jest dostosowywanie programów studiów do oczekiwań rynku. W mojej opinii najważniejsze jest prowadzenie zajęć przez praktyków ze świata biznesu. Choć uczelnie od lat współpracują z przemysłem z różnym skutkiem, współcześnie brakuje w tym procesie nowoczesnego centrum kompetencji, dostosowanego do oczekiwań czwartej rewolucji przemysłowej. Odpowiedzią na to jest pomysł utworzenia przy Politechnice Śląskiej – przy współpracy z Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną i z możliwym wsparciem Ministerstwa Rozwoju – tzw. fabryki 4.0. Niestety, ta współpraca wciąż nie jest taka, jak np. w USA, gdzie uczelnie realnie współpracują z biznesem i dostosowują swoje programy kształcenia do potrzeb gospodarki. Współpracują one również z firmami w Polsce, wspierając ich rozwój.
Urszula Chojnacka , O
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
UrzÄ&#x2026;dzenia i systemy dla przemysĹ&#x201A;u spoĹźywczego Automatyzacja i robotyzacja * - % S . J
- * . % . * %/
% P * P ? * * W * J - % & ? - S * Q
? PQ - P * Q/ - V
* * - & *3 - * .Q - . W - * * - ? P * *
* 3 . - * %3
? P - P * J ? Q Q - -& S Q/ 7 QP J % Q
- ? * & % .J ? .J - % &
- P * / Agnieszka Staniszewska
B
ranĹźa spoĹźywcza jest niezwykle wymagajÄ&#x2026;ca w stosunku do producentĂłw urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; i maszyn. BezpoĹ&#x203A;redni kontakt z şywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; oraz koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; regularnej dezynfekcji powodujÄ&#x2026;, Ĺźe poszczegĂłlne elementy
32
muszÄ&#x2026; byÄ&#x2021; wytwarzane z materiaĹ&#x201A;Ăłw, ktĂłre nie wchodzÄ&#x2026; w reakcje chemiczne z danymi produktami spoĹźywczymi oraz Ĺ&#x203A;rodkami uĹźywanymi do czyszczenia. Niemniej istotny jest stopieĹ&#x201E; ochrony urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Zazwyczaj okazuje siÄ&#x2122;, Ĺźe proces i Ĺ&#x203A;rodowisko wymuszajÄ&#x2026; stosowanie elementĂłw o stosunkowo wysokim stopniu ochrony. UrzÄ&#x2026;dzenia uĹźywane w branĹźy spoĹźywczej powinny speĹ&#x201A;niaÄ&#x2021; wiele, czÄ&#x2122;sto restrykcyjnych norm, ktĂłre sÄ&#x2026; narzucane przez prawo, a majÄ&#x2026; na celu zabezpieczyÄ&#x2021; konsumenta przed ryzykiem zachorowania po spoĹźyciu produktĂłw koĹ&#x201E;cowych. SterylnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produkcji oraz zachowanie odpowiednich procedur przez obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; majÄ&#x2026; zapobiegaÄ&#x2021; potencjalnemu ryzyku zakaĹźenia ĹźywnoĹ&#x203A;ci. Podczas projektowania elementĂłw i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; dedykowanych dla branĹźy spoĹźywczej naleĹźy zwracaÄ&#x2021; szczegĂłlnÄ&#x2026; uwagÄ&#x2122; na to, aby maksymalnie zminimalizowaÄ&#x2021; ryzyko gromadzenia siÄ&#x2122; na nich zabrudzeĹ&#x201E; oraz wystÄ&#x2122;powania korozji. PrzykĹ&#x201A;adowymi, niezbyt skomplikowanymi elementami systemĂłw automatyki, ktĂłre sÄ&#x2026; naraĹźone na niesprzyjajÄ&#x2026;ce warunki Ĺ&#x203A;rodowiskowe, a zarazem muszÄ&#x2026; speĹ&#x201A;niaÄ&#x2021; restrykcyjne normy higieniczne, sÄ&#x2026; terminale wejĹ&#x203A;Ä&#x2021;
i wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021; cyfrowych oraz analogowych. Takimi urzÄ&#x2026;dzeniami sÄ&#x2026; obecne w portfolio firmy Beckhoff elementy o nazwie EtherCAT Box. Terminale z wbudowanym interfejsem EtherCAT majÄ&#x2026; obudowy o stopniu ochrony IP69K i sÄ&#x2026; przystosowane do pracy w róşnych warunkach temperaturowych. SprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; zarĂłwno w chĹ&#x201A;odniach, jak i pomieszczeniach, w ktĂłrych panuje wysoka temperatura. Wzmocnione okablowanie i róşnego rodzaju peryferia sÄ&#x2026; odporne na wilgoÄ&#x2021;, a wiÄ&#x2122;c caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; nadaje siÄ&#x2122; do pracy w trudnych warunkach przemysĹ&#x201A;u spoĹźywczego.
Transport procesem spajajÄ&#x2026;cym WĹ&#x203A;rĂłd wielu róşnorodnych czynnikĂłw wpĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026;cych na stopieĹ&#x201E; automatyzacji danego procesu produkcyjnego naleĹźy wyróşniÄ&#x2021; elementy zwiÄ&#x2026;zane z transportem surowcĂłw i gotowych produktĂłw. Rodzaj zastosowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; ma bezpoĹ&#x203A;redni wpĹ&#x201A;yw na sposĂłb rozmieszczenia maszyn i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; uĹźywanych w konkretnym zadaniu produkcyjnym. Czynnikami, ktĂłre majÄ&#x2026; wpĹ&#x201A;yw na odpowiedni dobĂłr rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; transportowych sÄ&#x2026; przykĹ&#x201A;adowo: rodzaj transportowanego towaru, przebieg AUTOMATYKA
B / ,
TEMAT NUMERU i dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;Ä&#x2021; toru ruchu i czynniki Ĺ&#x203A;rodowiskowe. WĹ&#x203A;rĂłd torĂłw transportowych moĹźna wyróşniÄ&#x2021; dwa typy: rurociÄ&#x2026;gi â&#x20AC;&#x201C; odpowiednie do transportu pĹ&#x201A;ynnych i sypkich materiaĹ&#x201A;Ăłw oraz taĹ&#x203A;mociÄ&#x2026;gi â&#x20AC;&#x201C; stosowane w przypadku surowcĂłw staĹ&#x201A;ych lub produktĂłw opakowanych. W transporcie surowcĂłw oraz produktĂłw pĹ&#x201A;ynnych i sypkich oprĂłcz rurociÄ&#x2026;gĂłw uĹźywa siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź róşnego rodzaju pomp. Podczas doboru odpowiedniego rodzaju pompy naleĹźy zwrĂłciÄ&#x2021; uwagÄ&#x2122; na gÄ&#x2122;stoĹ&#x203A;Ä&#x2021; oraz lepkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; transportowanego surowca. Do napÄ&#x2122;dzania taĹ&#x203A;mociÄ&#x2026;gĂłw wykorzystuje siÄ&#x2122; prawie zawsze silniki elektryczne. Jednym z przykĹ&#x201A;adowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; jest stosowanie motoreduktorĂłw. Ich zaletÄ&#x2026; jest to, Ĺźe sÄ&#x2026; kompaktowe, a co za tym idzie minimalizowane jest ryzyko gromadzenia siÄ&#x2122; zabrudzeĹ&#x201E;, co w branĹźy spoĹźywczej jest niezwykle waĹźne. Jednym z ciekawszych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; moĹźe pochwaliÄ&#x2021; siÄ&#x2122; firma Nord NapÄ&#x2122;dy. W swoim portfolio ma motoreduk-
tory o konstrukcji Unicase, co oznacza dokĹ&#x201A;adnie tyle, Ĺźe ich obudowa jest wykonana z pojedynczego odlewu. DziÄ&#x2122;ki takiej koncepcji budowy, eliminowane sÄ&#x2026; wszystkie powierzchnie uszczelniajÄ&#x2026;ce. Ponadto warto zauwaĹźyÄ&#x2021;, Ĺźe gniazda Ĺ&#x201A;oĹźysk sÄ&#x2026; zintegrowane z odlewem. Na uwagÄ&#x2122; zasĹ&#x201A;uguje oferta firmy SEW â&#x20AC;&#x201C; Eurodrive Polska zawierajÄ&#x2026;ca motoreduktory w wykonaniu aseptycznym, czyli sterylnym. Silniki z serii DAS charakteryzujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; dosyÄ&#x2021; gĹ&#x201A;adkÄ&#x2026; powierzchniÄ&#x2026;, pozbawionÄ&#x2026; uĹźebrowania radiatora oraz zastosowaniem chĹ&#x201A;odzenia konwekcyjnego. DziÄ&#x2122;ki takiemu rozwiÄ&#x2026;zaniu moĹźna zrezygnowaÄ&#x2021; z wentylatora, ktĂłry potencjalnie roznosi bakterie i drobnoustroje przez zawirowywanie powietrza. Odpowiednia powĹ&#x201A;oka chroniÄ&#x2026;ca urzÄ&#x2026;dzenie umoĹźliwia jego regularne mycie i dezynfekcjÄ&#x2122;. Ciekawe rozwiÄ&#x2026;zanie prezentuje w swojej ofercie firma Bosch Rexroth. Chodzi o bezobsĹ&#x201A;ugowy system przenoĹ&#x203A;nikowy VarioFlow, ktĂłry zachowa-
nie odpowiednich standardĂłw higienicznych gwarantuje dziÄ&#x2122;ki wykonaniu ze stali nierdzewnej oraz otwartej konstrukcji elementĂłw noĹ&#x203A;nych. DziÄ&#x2122;ki takiemu stanowi rzeczy moĹźna Ĺ&#x201A;atwo oczyĹ&#x203A;ciÄ&#x2021; caĹ&#x201A;y przenoĹ&#x203A;nik Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchowy. Omawiany system nadaje siÄ&#x2122; do pakowania jednostkowego, np. nalewania, nasypywania, dozowania czy zawijania. WaĹźnÄ&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; prezentowanego systemu jest to, Ĺźe prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przemieszczania moĹźna dostosowywaÄ&#x2021; do wydajnoĹ&#x203A;ci i przepustowoĹ&#x203A;ci obsĹ&#x201A;ugiwanych maszyn. ModuĹ&#x201A;owy system umoĹźliwia jego rozbudowÄ&#x2122; oraz przebudowÄ&#x2122;. DobĂłr odpowiedniego rodzaju Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cucha jest uzaleĹźniony od charakteru przenoszonego produktu oraz nachylenia pĹ&#x201A;aszczyzny, po ktĂłrej przesuwajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; elementy. Innymi urzÄ&#x2026;dzeniami godnymi uwagi, zwiÄ&#x2026;zanymi z transportem produktĂłw spoĹźywczych, sÄ&#x2026; wagi taĹ&#x203A;mociÄ&#x2026;gowe. SĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026; one do regulacji przepĹ&#x201A;ywu materiaĹ&#x201A;Ăłw na taĹ&#x203A;mociÄ&#x2026;gu oraz kontroli wielkoĹ&#x203A;ci zapasĂłw. Systemy takich urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; Milltronics, dostÄ&#x2122;pne R E K L A M A
Wysp Wy spa sp a za zawo woro wo r wa ro a MPA PA-C: Clean n Design do pe perf rffek e cj cji! i! 'XĂ&#x2019;D 'X Ă&#x2019;D Ă&#x17D; Ă&#x2019;D D Ă&#x17D;DW DWZR ZRĂ?¸ ZR Ă?¸ F F]\ F]\ ]\V] V]F] V] F]HQ F] HQLD L Z\V HQ \VRND RGSRUQ QRĂ?¸ ¸ QD QD N NNRUR]MÂť RUD] Ă?URG RG GNL NL F F]\ ]\VV]F] F]]ÂľF ÂľFH H EH] EH ] NR ] NNR RQL QLHF HF]Q HF ]Q QRĂ? RĂ?FL FL ] FL ]DE ] DE EXG XGRZ RZ\ \ Z Z V]DÄ&#x2026;H VWHUUXMÂľF ÂľFHM ÂľF HM 6 HM 6WRSLHĂ&#x2020; RFKURQ\ \ ,,3 \ 3 . . ] ] U UHG HGXQ HG XQGD XQ GDQW GD QWQ\ Q\\P P V\VW V\ VWHP VW HPHP HP HP X HP X XV] V]F] F]HO F] HOQL HO QLHĂ&#x2020; QL H PD P WH PD WHULDĂ&#x17D;\ RUD]] VPD PDU PD U 1 U 16) + VSHĂ&#x17D;QLDMÂľ MÂľFH MÂľ FH H Z Z\P \ RJ RJL L )' )'$ )' $ $ GR VVWR GR W VR VRZD ZDQL ZD QLD QL D Z D Z SU Z SU]H SU ]HP\ ]H P\\Ă?O Ă?OH H VSRĂ&#x2019;\Z H VS ZF]]\P \P rr WR ZV]\VWNR F] F]]HJR HJR HJ R SR SRWU W ]H WU ]HEX EXMH EX M V] MH V] 7-8/2017
www. w fe fest sto. st o.pl o. pl pl 33
TEMAT NUMERU
w ofercie firmy Siemens zapewniają wysoką dokładność i powtarzalność oraz ochronę przeciwprzeciążeniową. Przykładowo produkt WD600 wykonany jest ze stali kwasoodpornej, a jego maksymalna wydajność to 100 t/h. Typowy system wagowy składa się z pomostu wagowego opartego na przetwornikach, integratora i czujnika prędkości.
Pneumatyka w służbie branży spożywczej Dzięki stosowaniu elementów pneumatycznych możliwe staje się sterowanie energią sprężonego czynnika roboczego, zamiana tej energii na pracę mechaniczną oraz wywoływanie określonych reakcji urządzeń wykonawczych danego systemu. Elementy i urządzenia pneumatyczne znajdują szerokie zastosowanie w branży spożywczej. W związku z tym w ofercie firm można znaleźć dedykowane dla tej gałęzi przemysłu rozwiązania. Przykładowo Centrum Produkcyjne Pneumatyki Prema w swoim portfolio prezentuje odporne na korozje siłowniki pneumatyczne DS63, DS80, DS100. Uszczelnienia z poliuretanu, tuleje o wysokim stopniu gładkości i pokrywy ułatwiające czyszczenie siłowników czynią omawiane produkty łatwymi do utrzymania w czystości. W ofercie firmy Festo znajduje się wyspa zaworowa MPA-C dedykowana do rozwiązań z branży spożywczej. Odpowiednia konstrukcja obudowy, jej wysoki stopień ochrony oraz odpowiednie uszczelnienie powodują, 34
że podczas dezynfekcji środek czyszczący nie zagraża urządzeniu i może swobodnie po nim spływać. W związku z tym nie ma konieczności umieszczania wyspy zaworowej w szafie sterowniczej, co jest zdecydowanym ułatwieniem dla projektantów linii produkcyjnych.
Czujniki – oczy procesu Niezwykle istotnymi elementami automatyki są czujniki. Odpowiadają one za zbieranie danych o trwającym procesie, które mają bezpośredni wpływ na jego przebieg oraz pozwalają sprawować kontrolę nad nim. Wśród stosowanych w branży spożywczej czujników można znaleźć TYP CZUJNIKA
ich typowe rodzaje, które są wykorzystywane powszechnie w przemyśle. Wyróżnikiem urządzeń dedykowanych dla przemysłu spożywczego jest konstrukcja o wysokim stopniu ochrony oraz odporność na gromadzenie zanieczyszczeń. Przykładowe zastosowania wybranych typów czujników przedstawiono w tabeli. Wśród firm oferujących w swoim portfolio czujniki dedykowane do rozwiązań z przemysłu spożywczego znajduje się Turck, która proponuje liniowy, indukcyjny czujnik położenia serii Li, stosowany do regulacji grubości ciasta w walcarkach. Urządzenie charakteryzuje się bezdotykową zasadą działania oraz wysokim stopniem ochrony IP67. Jest dobrą alternatywą dla powszechnie stosowanych do regulacji grubości ciasta potencjometrów analogowych. Z kolei firma Balluff w swojej ofercie ma widełkowe czujniki optyczne z serii BGL, które w jednej obudowie mieszczą nadajnik i odbiornik światła podczerwonego. Dzięki temu nie ma konieczności mechanicznej regulacji wymienionych elementów. Producent jako jedno z zastosowań proponuje kontrolę obecności i poziomu cieczy w przezroczystych butelkach. Warto zwrócić uwagę na stopień ochrony elementu – IP69K. Kontrolę pozycji i przemieszczenia można zapewnić za pomocą enkoderów firmy Kubler. Elementy o nazwie Sendix 5006 i 5826 są stosowne w branży spożywczej, dzięki wykonaniu ze stali nierdzewnej i o stopniu ochrony IP66 lub IP67.
PRZYKŁADOWE ZASTOSOWANIE CZUJNIKA podział ze względu na zastosowanie
enkoder
systemy sterowania napędami, kontrola pozycji i przemieszczenia
temperatury
kontrola temperatury w zbiornikach i rurociągach, badanie temperatury otoczenia, ochrona przed przegrzaniem urządzeń automatyki
ciśnienia
kontrola przepływu w rurociągach
wilgotności
kontrola wilgotności w zbiornikach i rurociągach, badanie wilgotności otoczenia
poziomu
kontrola poziomu surowca w zbiornikach, ochrona przed przepełnieniem zbiorników
przepływu
kontrola przepływu w rurociągach podział ze względu na zasadę działania
ultradźwiękowy
badanie obecności produktów w opakowaniach, kontrola jakości
indukcyjny
badanie obecności, kontrola jakości, detekcja przemieszczenia
pojemnościowy
kontrola poziomu napełnienia
optyczny
badanie obecności produktów, kontrola jakości, wykrywanie braków w opakowaniach zbiorczych, wykrywanie różnego rodzaju defektów produktów
elektromagnetyczny
kontrola przepływu cieczy w rurociągu
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU BogatÄ&#x2026; ofertÄ&#x2026; czujnikĂłw temperatury przeznaczonych do kontaktĂłw z şywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; moĹźe poszczyciÄ&#x2021; siÄ&#x2122; Limatherm Sensor. PrzykĹ&#x201A;adowo do zastosowaĹ&#x201E; w rurociÄ&#x2026;gach i zbiornikach ciĹ&#x203A;nieniowych firma proponuje sensory TOPGNS, TTJGNS, TTKGNS. Ich osĹ&#x201A;ony wykonane sÄ&#x2026; w caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci ze stali kwasoodpornej. Wspomniane czujniki sÄ&#x2026; dopuszczone do pracy w bezpoĹ&#x203A;rednim kontakcie z şywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. Kolejnymi sensorami dedykowanymi dla omawianej branĹźy sÄ&#x2026; przepĹ&#x201A;ywomierze elektromagnetyczne z serii MAGFLO firmy Siemens, wykonane w wersji higienicznej. Czujnik MAG1100 Food ze stali nierdzewnej w obudowie o stopniu ochrony IP67 doskonale sprawdzi siÄ&#x2122; w browarach i mleczarniach. Jego zasada dziaĹ&#x201A;ania opiera siÄ&#x2122; na zjawisku indukcji elektromagnetycznej. W poruszajÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; w polu elektromagnetycznym cieczy indukowana jest siĹ&#x201A;a elektromotoryczna. Indukowane na elektrodach pomiarowych napiÄ&#x2122;cie jest proporcjonalne do przepĹ&#x201A;ywu. ObjÄ&#x2122;toĹ&#x203A;Ä&#x2021; przepĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026;cej cieczy moĹźna oceniÄ&#x2021; dziÄ&#x2122;ki znajomoĹ&#x203A;ci Ĺ&#x203A;rednicy wewnÄ&#x2122;trznej czujnika. Wieloma typami czujnikĂłw przeznaczonych do branĹźy spoĹźywczej moĹźe pochwaliÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w swoim portfolio firma WIKA Polska. Jednym z nich jest magnetostrykcyjny czujnik poziomu FLM-H, ktĂłry wyróşnia siÄ&#x2122; wysokÄ&#x2026; odpornoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; chemicznÄ&#x2026;, temperaturowÄ&#x2026; i wilgotnoĹ&#x203A;ciowÄ&#x2026; oraz stopniem ochrony IP68.
Jak w kaĹźdej gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;zi przemysĹ&#x201A;u, rĂłwnieĹź w branĹźy spoĹźywczej, do wykonywania wielu zadaĹ&#x201E; o charakterze monotonnym, powtarzalnym lub wymagajÄ&#x2026;cym wiÄ&#x2122;kszego wysiĹ&#x201A;ku, doskonale moĹźe pracowaÄ&#x2021; manipulator lub robot. Najpowszechniejsze czynnoĹ&#x203A;ci, ktĂłre mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; realizowane przez te urzÄ&#x2026;dzenia to pakowanie oraz paletyzacja. Roboty do pakowania produktĂłw muszÄ&#x2026; zwykle speĹ&#x201A;niaÄ&#x2021; restrykcyjne normy wynikajÄ&#x2026;ce z bezpoĹ&#x203A;redniego kontaktu z şywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. JeĹźeli chodzi zaĹ&#x203A; o zadanie paletyzacji, najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej obostrzenia sÄ&#x2026; zdecydowanie mniejsze, poniewaĹź nie wystÄ&#x2122;puje kontakt bezpoĹ&#x203A;redni â&#x20AC;&#x201C;produkty sÄ&#x2026; umieszczone w zamkniÄ&#x2122;tych opakowaniach jednostkowych lub zbiorczych. CzoĹ&#x201A;owi producenci robotĂłw i osprzÄ&#x2122;tu do nich przeznaczonych oferujÄ&#x2026; produkty dedykowane do branĹźy spoĹźywczej. WĹ&#x203A;rĂłd tych produktĂłw moĹźna rĂłwnieĹź znaleĹşÄ&#x2021; wersje urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; uniwersalnych, ktĂłre przez odpowiedniÄ&#x2026; modyfikacjÄ&#x2122; stajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; uĹźyteczne dla wymagajÄ&#x2026;cych aplikacji zwiÄ&#x2026;zanych z przemysĹ&#x201A;em spoĹźywczym. PrzykĹ&#x201A;adowo firma KUKA Roboter CEE ma w swojej ofercie roboty wykonane w wersji Hygienic Machine do pakowania ĹźywnoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; seria KR AGILUS sixx. Przedstawiciele tej serii to roboty maĹ&#x201A;e i kompaktowe, i dziÄ&#x2122;ki temu zwinne i szybkie, ich maksymalny udĹşwig to 10 kg. Wykonanie w wersji Hygienic Machine zapewnia ochronÄ&#x2122; przed korozjÄ&#x2026; oraz gwarancjÄ&#x2122; stosowania Ĺ&#x203A;rodkĂłw smarnych dopuszczonych do kontaktu z şywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. RĂłwnieĹź Fanuc Polska ma w swoim bogatym portfolio wiele rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; dla branĹźy spoĹźywczej. Jednym z nich jest robot LR Mate 200iD/4SC, ktĂłry umieszcza ĹźywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w pojemnikach. Projektanci urzÄ&#x2026;dzenia zadbali o to, aby jego konstrukcja byĹ&#x201A;a przystosowana do pracy w steryl7-8/2017
R E K L A M A
B / & 3 $
&==
Roboty do zadaĹ&#x201E; specjalnych
35
TEMAT NUMERU
nych warunkach. Wspomniane roboty są wyposażone w specjalne smary i powłoki, które mogą kontaktować się z żywnością. Kolejną firmą z branży robotyki, która może pochwalić się robotami pakującymi żywność jest Yaskawa Polska. Seria Motoman MPK zapewnia dużą wydajność, szybkie działanie, udźwig w zależności od wersji nawet do 50 kg, stopień ochrony IP67 oraz odporność na wilgoć podczas mycia urządzenia.
cją jest robot KR QANTEC PA arctic, firmy KUKA Roboter CEE, którego cechą charakterystyczną jest możliwość pracy w temperaturze sięgającej nawet –30 °C. Idealnie nadaje się do pracy w chłodniach w przetwórstwie mrożonek. Urządzenie pracuje bez mechanicznych podgrzewaczy i bez osłon ochronnych, dzięki czemu można uniknąć wielu kosztów związanych z przestojami i nadmierną emisją ciepła, która jest w chłodniach nadzwyczaj niepożądana. Dopuszczalne ob-
WYRÓŻNIKIEM URZĄDZEŃ DEDYKOWANYCH DLA PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO JEST KONSTRUKCJA O WYSOKIM STOPNIU OCHRONY ORAZ ODPORNOŚĆ NA GROMADZENIE ZANIECZYSZCZEŃ. Firma Comau Poland oferuje robota PAL 470 wyposażonego w chwytak do paletyzacji całych warstw produktu. Urządzenie charakteryzuje się dużym udźwigiem – 470 kg oraz zasięgiem – 3,1 m. Dzięki stosowaniu wspomnianego rozwiązania można w znacznym stopniu przyspieszyć proces paletyzacji gotowych wyrobów, a co się z tym wiąże zwiększyć jego wydajność. Innym, ciekawym urządzeniem do aplikacji związanych z paletyza-
ciążenia robota, w zależności od jego wersji, od 120 kg do 240 kg.
Urządzenia specjalistyczne Podczas rozważań na temat automatyzacji w branży spożywczej warto zwrócić uwagę na urządzenia specjalistyczne dedykowane głównie do tego sektora przemysłu. Jednym z rodzajów takich urządzeń są dozowniki. Jak sama nazwa wskazuje ich zadaniem
jest odpowiednie dozowanie produktu. Jednym z możliwych kryteriów podziału dozowników jest czynnik decydujący o wielkości dozowanej porcji. Dozowanie produktów może odbywać się z uwzględnieniem masy, objętości lub czasu trwania. Wszystko zależy od rodzaju dozowanego materiału – jego stanu skupienia, konsystencji i lepkości. Innymi urządzeniami dedykowanymi dla branży spożywczej są krajalnice. Ich praca opiera się na porcjowaniu produktów, najczęściej stosowane są do krojenia warzyw i owoców – w paski, plasterki lub kostkę. Z podajnika urządzenia produkty są przesuwane za pomocą wirnika na zespół tnący. Do urządzeń specjalistycznych stosowanych w branży spożywczej należą również otrząsacze do usuwania drobnych zanieczyszczeń z warzyw i owoców, urządzenia do rozdrabniania różnego rodzaju mięs i ryb. Kolejne typowe dla przemysłu spożywczego maszyny to urządzenia do obierania i odszypułkowywania warzyw i owoców. Ponadto należy wspomnieć o etykieciarkach przytwierdzających, najczęściej za pomocą kleju, etykiety do opakowań jednostkowych i zbiorczych oraz urządzeniach kapslujących butelki np. w browarach i fabrykach produkujących napoje bezalkoholowe w szklanych butelkach.
NA ILE ZAUTOMATYZOWANY JEST PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY W POLSCE? ŁUKASZ OTTA, BUSINESS DEVELOPMENT MANAGER, SIEMENS SP. Z O.O. Stopień automatyzacji przemysłu spożywczego jest bardzo zróżnicowany. W dużych koncernach międzynarodowych obserwujemy ciągłe dążenie do optymalizacji rozwiązań – zwiększanie stopnia automatyzacji, minimalizację kosztów produkcji przy utrzymaniu jakości produktów końcowych. W tej części sektora spożywczego bardzo duże zlecenia wymuszają poprawę parametrów operacyjnych, dlatego ciągłe podnoszenie stopnia automatyzacji to jeden z podstawowych elementów strategicznych. W średniej wielkości przedsiębiorstwach sytuacja bywa podobna, choć w tym przypadku częściej mamy do czynienia z większym potencjałem zmian w zakresie automatyzacji, komputeryzacji, a także efektywności energetycznej. Rośnie świadomość tego, że nie można lekceważyć szans i możliwości technologicznych, bo w przyszłości to one mogą zaważyć na rentowności zakładu produkcyjnego. Z pewnością w szerszej perspektywie automatyzacja jest skutecznym orężem w walce o udział w rynku producentów żywności.
36
Myśląc o automatyzacji, myślimy również o informatyce, ponieważ w obecnych czasach bardzo trudno jest oddzielić te dwie dziedziny od siebie. Mimo że maszyny lub linie produkcyjne są zautomatyzowane, bardzo często brakuje między nimi efektywnej komunikacji, w związku z czym część czynności produkcyjnych trzeba wykonywać „na piechotę”. Pozyskiwanie i wymiana ważnych dla procesu danych, a także umiejętne nimi zarządzanie to jedno z podstawowych wyzwań automatyzacji przemysłu spożywczego, na które trzeba zwrócić uwagę. Innym ważnym wyzwaniem, przed którym stoi cała branża spożywcza, jest automatyzacja procesów okołoprodukcyjnych, takich jak transport wewnętrzny, paletyzacja, magazyny wysokiego składowania, systemy logistyczne, czyli elektryczne taśmociągi zamiast wózków widłowych, roboty zamiast ręcznego układania palet itd.
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
ObsĹ&#x201A;uga urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; Niezwykle istotnÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; w kaĹźdym procesie przemysĹ&#x201A;owym odgrywa odpowiednie sterowanie i kontrolowanie na bieĹźÄ&#x2026;co jego parametrĂłw. Do obsĹ&#x201A;ugi konkretnego urzÄ&#x2026;dzenia najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej wykorzystywane sÄ&#x2026; aplikacje typu HMI. Interakcje z tymi aplikacjami zapewniajÄ&#x2026; dotykowe panele operatorskie. Za pomocÄ&#x2026; wspomnianych aplikacji HMI najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej moĹźna sterowaÄ&#x2021; pojedynczÄ&#x2026; maszynÄ&#x2026;. W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od dostÄ&#x2122;pnych funkcjonalnoĹ&#x203A;ci moĹźliwe sÄ&#x2026;: zadawanie konkretnych parametrĂłw procesu, jego wystartowanie i zatrzymanie, obsĹ&#x201A;uga diagnostyczna oraz podstawowe czynnoĹ&#x203A;ci serwisowe. Aaplikacja umoĹźliwia obserwowanie wartoĹ&#x203A;ci parametrĂłw procesu uzyskane za pomocÄ&#x2026; róşnego rodzaju czujnikĂłw, a takĹźe wizualizacjÄ&#x2122; trwajÄ&#x2026;cego procesu. W aplikacji mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; zaimplementowane liczniki do bieĹźÄ&#x2026;cego kontrolowania stanu wykonywania konkretnych zadaĹ&#x201E;. Wiele paneli operatorskich dostÄ&#x2122;pnych na rynku sÄ&#x2026; wykonane w wersjach przystosowanych do pracy w sterylnych warunkach. WaĹźna jest obudowa panelu, jej stopieĹ&#x201E; ochrony oraz przyjazna obsĹ&#x201A;uga panelu, czyli niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; reakcji na dotyk operatora oraz odpowiednia ostroĹ&#x203A;Ä&#x2021; wyĹ&#x203A;wietlania obrazu. PrzykĹ&#x201A;adowo, oporowy panel Automation Panel w wersji przeznaczonej dla branĹźy spoĹźywczej znajdujÄ&#x2026;cy siÄ&#x2122; w portfolio firmy B&R Automatyka PrzemysĹ&#x201A;owa zapewnia komfort uĹźytkowania dziÄ&#x2122;ki moĹźliwoĹ&#x203A;ci obsĹ&#x201A;ugi w rÄ&#x2122;kawiczkach oraz antyrefleksyjnej powĹ&#x201A;oce. Odbiornik SDL/DVI zapewnia moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenia ze zdalnymi wyĹ&#x203A;wietlaczami. Innym przedstawicielem paneli operatorskich jest oferowany przez Mitsubishi Electric model GT25 Open Frame naleĹźÄ&#x2026;cy do serii GOT 2000. Cechami charakteryzujÄ&#x2026;cymi te urzÄ&#x2026;dzenia sÄ&#x2026; ich bezramowa obudowa oraz stopieĹ&#x201E; ochrony IP67. DziÄ&#x2122;ki bezszczelinowej, gĹ&#x201A;adkiej powierzchni zdecydowanie mniej prawdopodobne staje siÄ&#x2122; osadzanie pyĹ&#x201A;u i zanieczyszczeĹ&#x201E;, co doskonale wpisuje siÄ&#x2122; w ideÄ&#x2122; zachowywania wysokiego stopnia higieny w produkcji artykuĹ&#x201A;Ăłw spoĹźywczych. Kolejnym przykĹ&#x201A;adem panelu dedykowanego do przemysĹ&#x201A;u spoĹźywczego jest produkt firmy ABB CP635-FX. DziÄ&#x2122;ki klasie ochrony IP69K, ramie wykonanej ze stali nierdzewnej oraz odpowiednim zaokrÄ&#x2026;gleniom urzÄ&#x2026;dzenie jest odporne na trudne warunki Ĺ&#x203A;rodowiskowe i ciepĹ&#x201A;Ä&#x2026; wodÄ&#x2122;, stosowanÄ&#x2026; w procesie dezynfekcji. Producent deklaruje moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; obsĹ&#x201A;ugi panelu w rÄ&#x2122;kawiczkach.
Maksymalna wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na caĹ&#x201A;ej linii produkcyjnej Produkcja bez koniecznoĹ&#x203A;ci kompromisĂłw! WspĂłĹ&#x201A;praca z ludĹşmi na róşnych etapach produkcji wĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznie z pakowaniem. Roboty przemysĹ&#x201A;owe Stäubli VWRVRZDQH sÄ&#x2026; w najbarG]LHM
Kontrola i obsĹ&#x201A;uga zĹ&#x201A;oĹźonych procesĂłw
7-8/2017
newralgicznych punktach produkcji w przemyĹ&#x203A;le spoĹźywczym ]apewniajÄ&#x2026;c sterylnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, powtarzalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wysokÄ&#x2026; wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;.
Man and Machine
www.staubli.com
R E K L A M A
Do kontroli i obsĹ&#x201A;ugi zĹ&#x201A;oĹźonych procesĂłw doskonale nadaje siÄ&#x2122; SCADA (ang. Supervisory Control And Data Acquisition). Jest to nadrzÄ&#x2122;dny system, ktĂłrego zadaniem jest nadzĂłr nad przebiegiem okreĹ&#x203A;lonego procesu produkcyjnego. DziÄ&#x2122;ki temu systemowi informatycznemu o wiele Ĺ&#x201A;atwiej jest zapanowaÄ&#x2021; nad zĹ&#x201A;oĹźonymi procesami przemysĹ&#x201A;owymi. Do gĹ&#x201A;Ăłwnych zadaĹ&#x201E; realizowanych przez system SCADA, oprĂłcz sterowania procesem, naleĹźÄ&#x2026;: zbieranie aktualnych danych z róşnych czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci systemu, ich archiwizacja oraz wizualizacja. Dane takie jak temperatura, ciĹ&#x203A;nienie, poziom mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; gromadzone za pomocÄ&#x2026; róşnego rodzaju czujnikĂłw. Do zbierania danych o stanie systemu mogÄ&#x2026; sĹ&#x201A;uĹźyÄ&#x2021; rĂłwnieĹź kamery. ZnajdujÄ&#x2026; one zastosowanie miÄ&#x2122;dzy innymi w kontroli jakoĹ&#x203A;ci. Nie sposĂłb rĂłwnieĹź nie wspomnieÄ&#x2021; o urzÄ&#x2026;dzeniach bezpieczeĹ&#x201E;stwa, takich jak kurtyny Ĺ&#x203A;wietlne czy przyciski awaryjne.
Staubli Ĺ ĂłdĹş Sp. z o.o., +48 42 6368504, staubli.pl@staubli.com
37
TEMAT NUMERU
ODPOWIEDNI DOBÓR URZĄDZEŃ GWARANCJĄ BEZPIECZEŃSTWA I WYDAJNOŚCI GRZEGORZ SROCZYŃSKI, INDUSTRY SEGMENT MANAGER FOOD&PACKAGING, FESTO SP. Z O.O. Procesy produkcji i przetwarzania artykułów spożywczych objęte są jasnymi i rygorystycznymi przepisami. Wymagania, jakie muszą spełniać producenci, są bardzo wysokie, a oczekiwania klientów odnośnie zabezpieczenia produkcji żywności ciągle rosną. Biorąc pod uwagę zarówno przepisy dotyczące rozwiązań higienicznych, jak i właściwości materiałów i powierzchni, istotną sprawą jest odpowiedni dobór elementów pneumatyki. Decyduje on często o tym, ile czasu zużywa się na mycie i jak niezawodnie pracują urządzenia, co przekłada się na wydajność przedsiębiorstwa. Festo stworzyło specjalnie dla branży przemysłu spożywczego i maszyn pakujących dedykowane komponenty i kompletne rozwiązania, które odpowiadają obecnym urzędowym zaleceniom, a także mogą nadążać za długofalowymi trendami i sprostać przyszłościowym wymaganiom. Wyroby w wykonaniu higienicznym są produkowane wyłącznie z materiałów zgodnych z zalece-
Struktura linii produkcyjnych nadzorowanych przez system SCADA najczęściej opiera się na następującej zasadzie: czujniki oraz urządzenia wykonawcze, takie jak zawory i siłowniki są połączone bezpośrednio z kontrolującymi ich pracę sterownikami PLC, sterowniki PLC przekazują zaś informacje do nadrzędnego systemu, który odpowiednio wizualizuje proces. Ponadto operator systemu produkcyjnego odpowiednio szybko reaguje na aktualną sytuację na linii produkcyjnej i modyfikuje w prosty sposób wartości różnego rodzaju parametrów. Dzięki przejrzystej formie wizualizacji praca operatora staje się zdecydowanie przyjaźniejsza. Poza tym szybko można zlokalizować przyczynę awarii i zminimalizować czas przestoju. Jednym z przykładów omawianych systemów jest oferowany przez VIX Automation SCADA – GE iFIX. Ciekawymi funkcjonalnościami wspomnianego systemu jest możliwość zdalnego odczytu historii alarmów i zdarzeń, wbudowany język VBA, opcja rozbudowy systemu do 200 stacji klienckich oraz funkcja zabezpieczająca w postaci podpisu elektronicznego. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że interfejs użytkownika oraz system pomocy technicznej są w języku polskim. Firma COPA DATA Polska oferuje dla przemysłu spożywczego system zenon. Jego wyróżnikiem jest możliwość aktu38
niami FDA, odpornych na korozję. Nie mają zamkniętych przestrzeni, ani ostrych krawędzi i naroży. Ich gładkie powierzchnie dają się łatwo i szybko myć. Takie rozwiązania poprawiają wyraźnie warunki produkcji, jakość produktu i wydłużają okres magazynowania oraz przydatności do spożycia. Wysoką jakość naszych produktów, bezpieczeństwo dla produkowanej żywności oraz wypełnienie wszelkich specyficznych uwarunkowań stosowanych w przemyśle spożywczym potwierdzają certyfikaty HACCP i TÜV. Ma je pełna gama naszych produktów przeznaczonych dla przemysłu spożywczego, począwszy od mikrofiltracji sprężonego powietrza przez złączki, przewody, wyspy zaworowe, aż po siłowniki. Stosowanie certyfikowanych elementów Festo na każdym etapie procesu produkcyjnego gwarantuje powstanie bezpiecznego produktu.
alizowania bez konieczności restartu systemu i wiążących się z tym przestojów. Bezpieczeństwo użytkownikowi zapewniają szyfrowanie i unikalne systemy zabezpieczeń.
Identyfikacja produktów Współcześnie trudno wyobrazić sobie produkty spożywcze bez ich odpowiedniego oznakowania, które spełnia funkcje informacyjne zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Najczęściej produkty są zaopatrywane w etykiety zawierające nazwę i skład produktu, informację o producencie, datę przydatności do spożycia oraz inne dodatkowe informacje. Na etykiecie znajduje się kod kreskowy, dzięki któremu produkt może być z łatwością identyfikowany w sposób automatyczny lub półautomatyczny w różnych etapach swojej drogi do konsumenta, np. w magazynach, czy w sklepowych kasach. Identyfikacja produktu za pomocą kodu kreskowego jest konieczna ze względu na rosnący stopień automatyzacji w różnych dziedzinach życia. Skanery kodów – zarówno te stacjonarne, jak i przenośne – bazują na systemach optycznych. Z pomocą przychodzi technika laserowe i technologia cyfrowego przetwarzania obrazów. Warto zauważyć, że branża spożywcza korzysta w określonych sytuacjach z dorobku innych branż – w tym przypadku drukarskiej.
Automatyzacja – przyszłość branży spożywczej Nieuniknionym wydaje się dalszy rozwój automatyzacji w branży spożywczej. Coraz bardziej restrykcyjne normy, które muszą spełniać producenci żywności, zwiększanie świadomości i rosnące wymagania konsumentów oraz liczna konkurencja na rynku wymuszają stosowanie coraz bardziej nietypowych rozwiązań produkcyjnych. Ma to bezpośredni wpływ na rozwój automatyzacji i robotyzacji w przedsiębiorstwach związanych z branżą spożywczą. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że firmy z branży automatyki, aby móc się rozwijać, potrzebują nowych rynków zbytu. Warto również zwrócić uwagę na to, że wiele z tych firm tworzy rozwiązania, które są dedykowane do konkretnych zastosowań, aby wyróżniać się na rynku i być bardziej konkurencyjnymi. W związku z powyższym należy spodziewać się nowych urządzeń automatyki znajdujących zastosowanie w branży spożywczej oraz modyfikacji istniejących już rozwiązań, tak aby jeszcze lepiej realizować powierzone zadania w specyficznych warunkach środowiskowych.
Agnieszka Staniszewska !( ! X $ , M
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
RozwiÄ&#x2026;zania firmy Weber
w sĹ&#x201A;uĹźbie przemysĹ&#x201A;u spoĹźywczego Krajalnice, roboty, odskĂłrowaczki, wytwornice lodu â&#x20AC;&#x201C; to tylko niektĂłre elementy z bardzo P - = V %
7 ? / 7S * Q . P - .Q
& * * % 7 ? ! * 3 - * ? - J & V %
B&R. Na tym jednak nie koniec.
G
rupa Weber z siedzibÄ&#x2026; w Breidenbach, w niemieckiej Hesji, tworzy jeden z najwaĹźniejszych oĹ&#x203A;rodkĂłw przemysĹ&#x201A;owych branĹźy spoĹźywczej. Klienci z caĹ&#x201A;ego Ĺ&#x203A;wiata potwierdzajÄ&#x2026; wysoki poziom obsĹ&#x201A;ugi, know-how oraz jedynÄ&#x2026; w swoim rodzaju jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produktĂłw przedsiÄ&#x2122;biorstwa high-tech. Obecnie firma zatrudnia ponad 950 pracownikĂłw w dziesiÄ&#x2122;ciu siedzibach na terenie oĹ&#x203A;miu paĹ&#x201E;stw.
BĹ&#x201A;yskawiczna obsĹ&#x201A;uga maszyn
( * & - * * -
- 3 - ! * !
<;;
$) - & (!6< 3 -
.? . & * * %
40
Atrakcyjny wyglÄ&#x2026;d, intuicyjna nawigacja oraz najnowoczeĹ&#x203A;niejsza technologia obsĹ&#x201A;ugi ekranu dotykowego mogÄ&#x2026; sprawiÄ&#x2021;, Ĺźe maszyna bÄ&#x2122;dzie nie tylko bardziej wartoĹ&#x203A;ciowa, ale i Ĺ&#x201A;atwiejsza w uĹźyciu. Firma Weber wziÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a pod uwagÄ&#x2122; tÄ&#x2122; zasadÄ&#x2122;, opracowujÄ&#x2026;c nowy interfejs uĹźytkownika: Weber Power Control. Efektem byĹ&#x201A;y nagrody za rozwiÄ&#x2026;zanie HMI, na ktĂłre skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; wysokowydajny komputer przemysĹ&#x201A;owy i terminal operatora firmy B&R. RozlegĹ&#x201A;y, stylowy i prosto w punkt â&#x20AC;&#x201C; takie wraĹźenie towarzyszy pierwszemu zetkniÄ&#x2122;ciu z nowym rozwiÄ&#x2026;zaniem HMI firmy Weber. WyĹ&#x203A;wietlacz o przekÄ&#x2026;tnej 18,5â&#x20AC;? umoĹźliwia prezentowanie na nim wielu informacji. JednoczeĹ&#x203A;nie projektanci wybrali konstrukcjÄ&#x2122; minimalistycznÄ&#x2026;, aby skupiÄ&#x2021; uwagÄ&#x2122; operatora na najbardziej znaczÄ&#x2026;cych parametrach systemu. Wyeliminowano wszystko, co rozprasza uwagÄ&#x2122; (w tym wszystkie teksty poza niezbÄ&#x2122;dnymi), wprowadzajÄ&#x2026;c w zamian duĹźe elementy graficzne, ktĂłre majÄ&#x2026; czytelne znaczenie. DziÄ&#x2122;ki temu juĹź po jednym spojrzeniu, nawet z pewnej odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci, operatorzy mogÄ&#x2026; szybko oceniÄ&#x2021; status najwaĹźniejszych procesĂłw zachodzÄ&#x2026;cych w systemie. P R O M O C J A
Poza obszarem centralnego moduĹ&#x201A;u umieszczone sÄ&#x2026; dodatkowe ekrany, prezentujÄ&#x2026;ce bardziej szczegĂłĹ&#x201A;owe informacje i ustawienia parametrĂłw. MoĹźna je aktywowaÄ&#x2021;, stukajÄ&#x2026;c w ekran lub przesuwajÄ&#x2026;c po nim palcem, tak wiÄ&#x2122;c waĹźne ustawienia znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; zawsze w zasiÄ&#x2122;gu rÄ&#x2122;ki. UmoĹźliwiajÄ&#x2026;c klientom dostosowywanie selekcji i ustawieĹ&#x201E; parametrĂłw oraz wbudowujÄ&#x2026;c narzÄ&#x2122;dzia, ktĂłre zapewniajÄ&#x2026; pomoc w diagnostyce i rozwiÄ&#x2026;zywaniu problemĂłw, konstruktorzy rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; Weber Power Control zminimalizowali liczbÄ&#x2122; krokĂłw potrzebnych do przeprowadzenia kaĹźdej z tych operacji.
ZarzÄ&#x2026;dzanie zĹ&#x201A;oĹźonoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; Jako firma innowacyjna stale podnosimy wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; naszych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;, tak aby speĹ&#x201A;niaĹ&#x201A;y potrzeby uĹźytkownikĂłw. W efekcie nasz system staje siÄ&#x2122; coraz bardziej skomplikowany. Jednak jeĹ&#x203A;li wykonamy nasze zadanie dobrze, operator nawet tego nie zauwaĹźy i bÄ&#x2122;dzie mĂłgĹ&#x201A; kontynuowaÄ&#x2021; swojÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; bez zakĹ&#x201A;ĂłceĹ&#x201E;. StosujÄ&#x2026;c sprzÄ&#x2122;t B&R w rozwiÄ&#x2026;zaniu Weber Power Control, stworzyliĹ&#x203A;my intuicyjny interfejs uĹźytkownika o przejrzystej strukturze, ktĂłry speĹ&#x201A;nia te wymagania lepiej niĹź jakiekolwiek inne rozwiÄ&#x2026;zanie dostÄ&#x2122;pne na rynku â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;la Alexander Burk, menedĹźer DziaĹ&#x201A;u Rozwoju Oprogramowania i Elektroniki w firmie Weber. CzĹ&#x201A;onkowie jury przyznajÄ&#x2026;cego nagrodÄ&#x2122; Red Dot Design Award zgodzili siÄ&#x2122; z ocenÄ&#x2026; przedstawiciela firmy Weber i przyznali rozwiÄ&#x2026;zaniu HMI nagrodÄ&#x2122; w kategorii Wzornictwo w Komunikacji. Nie byĹ&#x201A;o to jednak jedyne wyróşnienie â&#x20AC;&#x201C; w 2014 r. firma otrzymaĹ&#x201A;a nagrodÄ&#x2122; iF Communication Design Award, a ponadto w 2015 r. byĹ&#x201A;a nominowana do nagrody German Design Award. AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
Struktura oprogramowania zostaĹ&#x201A;a stworzona przy uĹźyciu technologii internetowych. Zastosowano rĂłwnieĹź OPC UA jako oprogramowanie poĹ&#x203A;redniczÄ&#x2026;ce (ang. middleware), co umoĹźliwia swobodne podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie do wszystkich typĂłw maszyn i ukĹ&#x201A;adĂłw sterowania liniÄ&#x2026;.
Wszechstronne wyniki i skalowalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w kaĹźdym wymiarze
B / B ^% 3 7 ? ? &
Firma Weber skrupulatnie przeanalizowaĹ&#x201A;a wybĂłr platformy sprzÄ&#x2122;towej. Po dokĹ&#x201A;adnej analizie oferty rynkowej i ocenie rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; wielu dostawcĂłw, zdecydowanym zwyciÄ&#x2122;zcÄ&#x2026; okazaĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; spĂłĹ&#x201A;ka B&R. â&#x20AC;&#x201C; PrzekonaĹ&#x201A; nas pakiet zalet, wĹ&#x203A;rĂłd ktĂłrych szczegĂłlnie mocnymi punktami sÄ&#x2026; wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; komputera przemysĹ&#x201A;owego B&R, bogate portfolio paneli wielodotykowych oraz sposĂłb, w jaki B&R konstruuje swĂłj sprzÄ&#x2122;t, by byĹ&#x201A; skalowalny â&#x20AC;&#x201C; wyjaĹ&#x203A;nia Alexander Burk. SkalowalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czona z responsywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; oprogramowania byĹ&#x201A;a tym, co umoĹźliwiĹ&#x201A;o firmie Weber zaadaptowanie jej rozwiÄ&#x2026;zania HMI do maszyn w wielu róşnych segmentach rynku przy minimalnym wysiĹ&#x201A;ku. Czynnikiem decydujÄ&#x2026;cym dla firmy Weber byĹ&#x201A;o to, Ĺźe panele marki B&R sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne w formacie 16:9 i sÄ&#x2026; odpowiednie do uĹźycia w przemyĹ&#x203A;le spoĹźywczym. Aby dostosowaÄ&#x2021; rozwiÄ&#x2026;zanie do specyfikacji firmy Weber, B&R wykonaĹ&#x201A;a Power Panel 900 z obudowÄ&#x2026; ze stali nierdzewnej o stopniu ochrony IP69K, ktĂłra nie ma şadnych krawÄ&#x2122;dzi zbierajÄ&#x2026;cych kurz, jest Ĺ&#x201A;atwa do utrzymania w czystoĹ&#x203A;ci i dziÄ&#x2122;ki temu speĹ&#x201A;nia najwyĹźsze normy higieniczne.
7 ? ! *
. - % % ? Q - % * .* P .
- */ 7 .Q *Q & SW = . & * &. %-& - % * &P . %
& % ! <2; V % $) 3 * - P * - 8
Wariant w wykonaniu indywidualnym dla Weber Power Control jest zaprojektowany do montowania na ramieniu obrotowym i wyposaĹźony w uchwyt, ktĂłry pozwala operatorowi ustawiÄ&#x2021; go w şÄ&#x2026;danej pozycji. Z kolei wariant dla jednostki zaleĹźnej w Weber Power Control firmy Textor jest zaprojektowany tak, by moĹźna byĹ&#x201A;o go zamontowaÄ&#x2021; bezpoĹ&#x203A;rednio na maszynie. Firma B&R umieĹ&#x203A;ciĹ&#x201A;a rĂłwnieĹź na ekranie wielodotykowym panel wykonany ze szkĹ&#x201A;a bezodpryskowego, dziÄ&#x2122;ki czemu speĹ&#x201A;nia on wymagania przemysĹ&#x201A;u spoĹźywczego. Jednak przystosowywanie do potrzeb klienta szerokiej oferty wyĹ&#x203A;wietlaczy nie jest jedynym aspektem, ktĂłry sprawia, Ĺźe opcjonalne rozwiÄ&#x2026;zania dla maszyn ze sprzÄ&#x2122;tem B&R sÄ&#x2026; tak przyjazne dla klienta. Ten sam poziom skalowalnoĹ&#x203A;ci istnieje rĂłwnieĹź w przypadku technologii IPC. â&#x20AC;&#x201C; KaĹźdy komputer przemysĹ&#x201A;owy B&R z danej generacji lub rodziny wyko-
rzystuje ten sam chipset, toteĹź moĹźna dowolnie wymieniaÄ&#x2021; sprzÄ&#x2122;t i nadal korzystaÄ&#x2021; z tego samego obrazu oprogramowania â&#x20AC;&#x201C; zaznacza menedĹźer DziaĹ&#x201A;u Rozwoju Oprogramowania i Elektroniki firmy Weber.
DuĹźy zasĂłb mocy obliczeniowej Weber Power Control stawia duĹźe wymagania wydajnoĹ&#x203A;ci komputerowej najnowoczeĹ&#x203A;niejszych elementĂłw HMI, np. w zakresie sterowania gestami. To dlatego inĹźynierowie firmy Weber optowali za modelem Automation PC 910 wyposaĹźonym w procesor Core i7. Ten mocny, zainstalowany w szafce komputer przemysĹ&#x201A;owy nie tylko charakteryzuje siÄ&#x2122; niedoĹ&#x203A;cignionÄ&#x2026; wydajnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, ale teĹź nie stwarza potrzeby aktywnego chĹ&#x201A;odzenia. Firma planuje wprowadzaÄ&#x2021; go sukcesywnie w krajalnicach i podajnikach oferowanych przez wszystkie spĂłĹ&#x201A;ki grupy Weber. Pierwszy krok zostaĹ&#x201A; wykonany na poczÄ&#x2026;tku 2014 r. w wysokowydajnej krajalnicy Slicer 906. â&#x20AC;&#x201C; Pozytywny oddĹşwiÄ&#x2122;k ze strony klientĂłw zmotywowaĹ&#x201A; nas, by zaoferowaÄ&#x2021; zaktualizowanÄ&#x2026; wersjÄ&#x2122; dla systemĂłw juĹź dostÄ&#x2122;pnych na rynku â&#x20AC;&#x201C; komentuje Alexander Burk.
Sp. z o.o.
* Q _ ( 7 ? ! *
V % 7 ? %
* .Q * - .
7-8/2017
& / * 2;3 62"21< ! / 62 :56 ;4 ;; "% =V /- @? " & % / % www.br-automation.com
41
TEMAT T EMAT NUMERU NUMERU
MariaĹź tradycji z nowoczesnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;
Roboty FANUC wspierajÄ&#x2026; produkcjÄ&#x2122; markowych produktĂłw spoĹźywczych
Globalizacja, dobra koniunk & - Q &%- . - * &.Q3 P
- & - * P . ? P 3 * - % S
- P * % * S 3 %& Q - & * W
* J ./ 7 * & - -
* % - & . Q .Q / . * Q - Q
& *3 ? * W
Q - 3 - & .
% Q/ 7 - * &. 3 P V %
JS . & .Q * - *
. * . 3
% - * J P * ? . -
* * % * * / (
.* P . 3 ?
. - & . S
* * - & */
42
W
Ĺźadnej gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;zi przemysĹ&#x201A;u nie wystÄ&#x2122;puje tak ogromna róşnorodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produktĂłw, jak w branĹźy spoĹźywczej. Produkty spoĹźywcze róşniÄ&#x2026; siÄ&#x2122; nie tylko ksztaĹ&#x201A;tem i wymiarami, lecz rĂłwnieĹź strukturÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; miÄ&#x2122;kkie lub elastyczne, kruche lub delikatne. Do cech i funkcji kaĹźdego produktu dopasowane jest jego opakowanie: od kartonikĂłw, przez opakowania z tworzyw sztucznych, po sĹ&#x201A;oiki i butelki w coraz wymyĹ&#x203A;lniejszych, wyróşniajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; na sklepowych pĂłĹ&#x201A;kach formach. Nie inaczej jest z maszynami stosowanymi w przemyĹ&#x203A;le spoĹźywczym. ObszarĂłw dziaĹ&#x201A;ania i zakresĂłw uĹźycia poszczegĂłlnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; jest bardzo wiele. Co ciekawe, praktycznie w kaĹźdym z nich z duĹźym powodzeniem moĹźna stosowaÄ&#x2021; nowoczesne rozwiÄ&#x2026;zania technologiczne. ZarĂłwno maĹ&#x201A;e zakĹ&#x201A;ady cukiernicze, jak i wielkie fabryki coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej stawiajÄ&#x2026; na zautomatyzowane stanowiska produkcji, ktĂłre znakomicie usprawniajÄ&#x2026; pracÄ&#x2122;, umoĹźliwiajÄ&#x2026; rozwijanie produkcji, a co najwaĹźP R O M O C J A
niejsze â&#x20AC;&#x201C; zachowanie najwyĹźszej jakoĹ&#x203A;ci czÄ&#x2122;sto legendarnych produktĂłw. Specyfika branĹźy spoĹźywczej sprawia, Ĺźe roboty stosowane w produkcji muszÄ&#x2026; speĹ&#x201A;niaÄ&#x2021; zarĂłwno najbardziej wyĹ&#x203A;rubowane normy dotyczÄ&#x2026;ce higieny, jak i bardzo wysokie oczekiwania w zakresie ich moĹźliwoĹ&#x203A;ci i funkcjonalnoĹ&#x203A;ci. Roboty przeznaczone do aplikacji spoĹźywczych muszÄ&#x2026; byÄ&#x2021; przede wszystkim wodoszczelne, a ponadto mieÄ&#x2021; gĹ&#x201A;adkie, Ĺ&#x201A;atwe do czyszczenia i zmywania wodÄ&#x2026; (ciepĹ&#x201A;Ä&#x2026; i zimnÄ&#x2026;) lub Ĺ&#x203A;rodkami chemicznymi powierzchnie oraz byÄ&#x2021; odporne na korozjÄ&#x2122;. MuszÄ&#x2026; teĹź Ĺ&#x203A;wietnie radziÄ&#x2021; sobie z problemem, jakim jest chwytanie zamroĹźonych artykuĹ&#x201A;Ăłw spoĹźywczych, gdyĹź warstwa szronu na powierzchni znacznie utrudnia warunki chwytania. Roboty pracujÄ&#x2026;ce w fabrykach ĹźywnoĹ&#x203A;ci nie mogÄ&#x2026; stwarzaÄ&#x2021; ryzyka skaĹźenia pĂłĹ&#x201A;produktĂłw lub gotowych produktĂłw ĹźywnoĹ&#x203A;ciowych, dlatego maszyny muszÄ&#x2026; byÄ&#x2021; przystosowane do konserwowania smarami dopuszczonymi do kontaktu z ĹźywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. AUTOMATYKA
Rozwiązania FANUC w przemyśle spożywczym
Roboty FANUC „czują” i „widzą” Wszystkie roboty marki FANUC są wyposażone w procesor systemu wizyjnego FANUC iRVision (Integrated Robot Vision), w pełni zintegrowany z systemem sterującym robota, w myśl koncepcji plug&go („podłącz i uruchom”). Po podłączeniu kamery robot „widzi” środowisko, w którym pracuje. Oznacza to, że potrafi bardzo dokładnie określić miejsce, w jakim znajduje się obiekt, który ma być przez niego chwycony oraz to, na ile jest on odsunięty od pierwotnego położenia. Niezależnie od tego, gdzie i w jakiej pozycji jest zlokalizowany detal, robot umie go odpowiednio uchwycić, skorygować położenie i przenieść do miejsca przeznaczenia. Algorytmy systemu wizyjnego zintegrowane ze sterowaniem robota są w 100 proc. produktem FANUC. Co ważne, do zapewnienia poprawnej pracy maszyny nie jest konieczne jej wyposażenie w dodatkowy, kosztowny sprzęt, np. zewnętrzny komputer PC. Działanie robotów rewolucjonizuje również czujnik siły FANUC Force Sensor (FS-15iA, FS-40iA, FS-100iA i FS-250iA). Dzięki niemu robot „czuje“ wykonywane przez siebie operacje. W praktyce oznacza to, że może monitorować siłę, z jaką oddziałuje na otoczenie. Dzięki temu maszyna doskonale radzi sobie z obsługą najbardziej delikatnych i kruchych
produktów, bez ryzyka ich uszkodzenia. Robot umie również dokonać odpowiedniej korekcji dojazdu do obiektu czy trajektorii w czasie operacji – potrafi na bieżąco dostosować się do zmian lokalizacji kolejnego obiektu tak, by precyzyjnie zrealizować zadanie czy dopasować się do jego kształtu podczas realizacji zadanego procesu. Umożliwia to wykonywanie najbardziej wymagających, precyzyjnych zadań, z którymi często mamy do czynienia na liniach produkcji żywności. Czujnik siły FANUC odznacza się niewielkimi wymiarami i małą masą, a jednocześnie bardzo wysoką czułością, którą zawdzięcza wbudowanym półprzewodnikowym sensorom tensometrycznym. Sposób konfiguracji czujników sprawia, że są one bardzo łatwe w programowaniu i obsłudze.
Roboty FANUC dekorują kultowe ciasta Ciekawe, podyktowane wspomnianym wcześniej wymogiem wdrożenie robotów firmy FANUC zrealizowano w szwajcarskiej firmie Suteria Chocolata AG, słynącej z produkcji popularnych ciast Solothurner Torte, produkowanych zgodnie z ponad stuletnią recepturą. Kultowe torty od lat są najlepiej sprzedającym się produktem firmy, obok drugiego, równie legendarnego jej wyrobu – Champagne Truffles. W tym przypadku powodem poszukiwania zautomatyzowanego rozwiązania była potrzeba zwiększenia produktywno-
B / B M,
Japońska firma FANUC oferuje producentom ponad 100 modeli robotów przemysłowych, znajdujących zastosowanie we wszystkich branżach i obszarach produkcji, szczycących się niezawodnością na poziomie 99,99 proc. (obliczoną metodą Six Sigma). W szerokiej gamie rozwiązań są dostępne także modele dedykowane specjalnie do pracy w fabrykach produkujących żywność i napoje. Do najlepszych i najbardziej popularnych wśród producentów z branży spożywczej należą w szczególności sześcioosiowe roboty do pobierania i pakowania produktów (FANUC LR Mate 200iD; M-10iA; M-20iA); szybkie roboty równoległe do zadań pick&place (FANUC M-1iA; M-2iA; M-3iA); bezpieczne, higieniczne roboty do obsługi produktów żywnościowych (LR Mate 200iD/7C; LR Mate 200iD/4SC; LR Mate 200iD/7LC; M-2iA; M-3iA dostępne w wersji „Food”) oraz roboty paletyzujące (FANUC M-410iC; R-1000iA/80H; R-2000iB/100H). Oprócz doskonałej sprawności wszystkie roboty marki FANUC łączy ekstremalnie duża elastyczność działania, która w realiach współczesnego rynku jest sprawą najwyższej wagi. Nie bez znaczenia jest również fakt, że wszystkie roboty japońskiej marki są przygotowane do współpracy z systemami wizyjnymi i czujnikami siły (również produkcji FANUC), które zapewnia-
ją im wysoki poziom inteligencji, wręcz niezbędnej w aplikacjach spożywczych.
7-8/2017
43
TEMAT NUMERU
ludzi. – Skala naszej produkcji wzrosła tak bardzo, że musieliśmy zatroszczyć się o personel. Robot, który uwolnił ludzi od monotonnych czynności wykonywanych w porze nocnej znacznie poprawił warunki prac. Znacznie też usprawnił proces produkcji, dlatego chętnie będziemy go używać – dodaje Michael Brüderli z firmy Suteria Chocolata AG.
Jakość bez kompromisów
ści wytwórni ciast, a także ograniczenia konieczności wykonywania monotonnych czynności na nocnych zmianach. Z uwagi na olbrzymią liczbę ciast, które muszą zostać dostarczone na czas, było to jedyne rozwiązanie gwarantujące zachowanie perfekcyjnej jakości dekoracji na niezmiennym, wysokim poziomie. Co ciekawe, o potrzebie poszukiwania zautomatyzowanego rozwiązania właściciel firmy Manfred Suter myślał już 30 lat temu. Było to przed świętami, kiedy sam musiał pracować nocami w piekarni i „walczyć” nie tylko z dekoracjami, ale też z opakowaniami na ciasta. W kolejnych latach wypróbowywał różne mechaniczne sposoby dekorowania ciast, które niestety nie przyniosły satysfakcjonującego efektu i rozwiązania problemu. Aż do dnia, kiedy na koncercie jazzowym Manfred Suter spotkał inżyniera Ernesta Ramseyera, który zbudował maszynę do solenia okrągłych serów w procesie produkcji sera „Tete de moine”. Właściciel firmy Suteria Chocolata AG podjął temat i z pomocą Adriana Albieza, specjalisty z zakresu automatyki i ówczesnego właściciela firmy Altron Systems AG, Neuhausen am Rheinfall przygotował własne rozwiązanie. Głównym elementem powstałego systemu był robot marki FANUC LR Mate 200iD/7C, przygotowany do pracy w środowiskach o podwyższonych normach czystości „clean room”, który z powodzeniem przejął zadanie 44
dekorowania ciast nadzieniem ze zmielonych orzechów. Sześcioosiowy robot FANUC LR Mate 200iD/7C, o udźwigu 7 kg i zasięgu 717 mm, okazał się idealnie przystosowany do wykonywania misternych zadań, które dla ludzi są wyjątkowo monotonne. Dzięki zasięgowi i sprawności porównywalnej z ludzkim ramieniem robot stał się bardzo ważnym ogniwem w procesie produkcji ciast. Tradycyjne rzemiosło jest chlebem powszednim w Suteria Chocolata AG. Certyfikat ukończenia praktyk w tej firmie z dobrym wynikiem jest biletem wstępu do świata czekolady, ciasta i pralinek w całym regionie. Niemniej jednak robotyzacja lub przynamniej automatyzacja niektórych etapów przygotowania ciasta są jak najbardziej uzasadnione. Firma dysponuje m.in. maszyną do wypełniania trufli, przy czym nadzienie również jest mieszane maszynowo. Wszystko odbywa się w krótszym czasie i bez niepotrzebnej presji. – Możliwość połączenia tradycyjnego kunsztu z robotami, i to z gwarancją tworzenia naprawdę unikalnego produktu, stanowiła w naszym przypadku bardzo istotną przesłankę przemawiającą za automatyzacją – mówi Manfred Suter. Właściciel firmy podkreśla również, że wdrożenie było istotnym czynnikiem decydującym o zachowaniu lokalizacji produkcji. Jakość jest najważniejsza, ale kolosalne znaczenie ma komfort pracy
Robot pracujący w firmie Suteria Chocolata AG jest przedłużeniem ludzkiego ramienia i idealnym pomocnikiem przy produkcji żywności. Podobnie jak pozostali cukiernicy nosi biały fartuch ochronny, jednak nie musi nosić czapki. Praca celi jest uproszczona do kilku procedur. Jednostkę dozującą, zbiornik i przewody zaprojektowano z myślą o optymalnych warunkach czyszczenia, chociaż zawsze produkowany jest ten sam produkt i nie ma ryzyka „zanieczyszczenia” innych receptur. – Tak się złożyło, że dysza wtryskowa jest taka sama, jak ta, której używamy do ręcznej obsługi – mówi Michael Brüderli. Na małym ekranie dotykowym operator wybiera jedną z sześciu wielkości ciasta: od 12 do 26 cm średnicy. Pracownik wypełnia jednostkę dozującą mieszanką orzechów laskowych i bezy, dostarcza stos blach do pieczenia i może nacisnąć przycisk rozpoczęcia pracy. W zależności od wybranej wielkości tortu na blasze do pieczenia mieści się 8–12 wierzchów bezowych. Podstawa i wierzchnia warstwa każdego ciasta jest zrobiona z bezy. Robot kulistymi ruchami rozprowadza mieszaninę za pomocą urządzenia dozującego. Czasami konieczne jest wykonanie pewnych korekt manualnych, ponieważ mikstura bezowa nie może być przetwarzana pod wysokim ciśnieniem, a bariery powietrzne mogą prowadzić do błędów. Po zapełnieniu blachy pracownik usuwa ją z celi i wkłada do pieca, w którym bezy są pieczone zawsze w tej samej, niskiej temperaturze. Pusta blacha jest wyciągana ze stosu i umieszczana w celi zrobotyzowanej. Michael Brüderli wyjaśnia, co opisany proces oznacza w rzeczywistości: – Weź dobre składniki i zrób dobry produkt. Nie ma nic złego w bardziej ekonomicznych zakupach, ale odbiorcy produktów opatrzonych informacją „wyprodukowany AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
w Szwajcariiâ&#x20AC;? oczekujÄ&#x2026; przede wszystkim najwyĹźszej jakoĹ&#x203A;ci. Klienci firmy Suteria Chocolata AG wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie tego po nas siÄ&#x2122; spodziewajÄ&#x2026;. To takĹźe zakĹ&#x201A;ada Ĺ&#x203A;wieĹźoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wszystkich produktĂłw. To dlatego roboty majÄ&#x2026; w pracy zmiany, ktĂłre trwajÄ&#x2026; tylko pĂłĹ&#x201A; dnia. Firma FANUC nie osiÄ&#x2026;gnÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a jeszcze granic swoich moĹźliwoĹ&#x203A;ci w naszej fabryce. SprzedaĹź determinuje wielkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produkcji, toteĹź tylko przed najwaĹźniejszymi Ĺ&#x203A;wiÄ&#x2122;tami robot czasami pracuje na dodatkowej zmianie. NaszÄ&#x2026; reputacjÄ&#x2122; zawdziÄ&#x2122;czamy tradycyjnemu rzemieĹ&#x203A;lnictwu. Produkujemy tyle, ile jesteĹ&#x203A;my w stanie wytworzyÄ&#x2021; rÄ&#x2122;cznie â&#x20AC;&#x201C; podsumowuje Michael BrĂźderli.
B / B M,
Roboty FANUC w winiarni W 1996 r. hiszpaĹ&#x201E;ski producent wina, Freixenet, rĂłwnieĹź wpadĹ&#x201A; na szalony pomysĹ&#x201A;, by zautomatyzowaÄ&#x2021; proces produkcji wina i w ten sposĂłb zapewniÄ&#x2021; firmie rozwĂłj i konkurencyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. W tym scenariuszu roboty miaĹ&#x201A;y wziÄ&#x2026;Ä&#x2021; odpowiedzialnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; za butelkowanie, przechowywanie, paletyzowanie i pakowanie butelek wina. â&#x20AC;&#x201C; Podczas gdy inni producenci robotĂłw widzieli tylko trudnoĹ&#x203A;ci, firma FANUC zauwaĹźyĹ&#x201A;a korzyĹ&#x203A;ci i wsparĹ&#x201A;a nas w realizacji projektu â&#x20AC;&#x201C; wspomina Pere Gibert Guasch z firmy Freixenet. Najpierw pojawiĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; dwa roboty FANUC serii M-410, nazwane przez pracownikĂłw Zipi i Zape (imiona hiszpaĹ&#x201E;skich postaci komiksowych). Obecnie firma Freixenet korzysta z 36 robotĂłw FANUC zintegrowanych w procesie produkcji 185 mln butelek wina kaĹźdego roku. KaĹźdy z nich ma imiÄ&#x2122; nadane przez pracownikĂłw, zgodnie z firmowÄ&#x2026; tradycjÄ&#x2026; kultywowanÄ&#x2026; juĹź od 18 lat. Wszystkie roboty muszÄ&#x2026; nosiÄ&#x2021; imiona postaci komiksowych. WĹ&#x203A;rĂłd nich jest m.in. Asteriks i Obeliks, JeĹşdziec ZnikÄ&#x2026;d, Tintina, Trzy maĹ&#x201A;e Ĺ&#x203A;winki i Rompetechos. Firma Freixenet wyrosĹ&#x201A;a na bazie udanego poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia La Freixeneda â&#x20AC;&#x201C; duĹźej plantacji w samym sercu regionu Alt PenedĂŠs z tradycjami uprawy winoroĹ&#x203A;li i wytwarzania wina siÄ&#x2122;gajÄ&#x2026;cymi XIIIÂ w. oraz Casa Sala â&#x20AC;&#x201C; jednej z pierwszych firm zajmujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; eksportem wina w Sant SadurnĂâ&#x20AC;&#x2122;Anoia. W poczÄ&#x2026;tkowym okresie firma rozwijaĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; konsekwentnie, ale powoli. W latach 20. pierwsze butelki z etykietami Freixenet Casa Sala cieszyĹ&#x201A;y 7-8/2017
siÄ&#x2122; juĹź pewnÄ&#x2026; sĹ&#x201A;awÄ&#x2026; i uznaniem smakoszy wina. DziÄ&#x2122;ki temu w poĹ&#x201A;owie lat 30. firma Freixenet miaĹ&#x201A;a juĹź staĹ&#x201A;e biuro handlowe w New Jersey w Stanach Zjednoczonych. ByĹ&#x201A; to wstÄ&#x2122;p do dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201E; eksportowych. Obecnie Freixenet Group wytwarza corocznie w skali globalnej 185 mln butelek wina i wina Cava. Ponad 80 proc. produkcji trafia na eksport. Grupa posiada 18 winiarni w siedmiu róşnych krajach, a jej produkty sÄ&#x2026; obecne na ponad 150 rynkach caĹ&#x201A;ego Ĺ&#x203A;wiata. â&#x20AC;&#x201C; WspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;c z producentami utoĹźsamianymi z najlepszymi markami, umocniliĹ&#x203A;my naszÄ&#x2026; wiodÄ&#x2026;cÄ&#x2026; pozycjÄ&#x2122; i jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zakĹ&#x201A;adĂłw. DziÄ&#x2122;ki temu wzrosĹ&#x201A;a wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; naszego najwiÄ&#x2122;kszego kapitaĹ&#x201A;u, jakim jest wytwarzanie w najbardziej efektywny i przyjazny dla Ĺ&#x203A;rodowiska sposĂłb najlepszego na Ĺ&#x203A;wiecie wina Cava z zachowaniem najwyĹźszej jakoĹ&#x203A;ci i najwiÄ&#x2122;kszego bezpieczeĹ&#x201E;stwa â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Pere Gibert Guasch z firmy Freixenet. Roboty marki FANUC sÄ&#x2026; wykorzystywane we wszystkich etapach procesu produkcji â&#x20AC;&#x201C; od napeĹ&#x201A;niania butelek, przez ich przechowywanie w piwnicach, do paletyzowania w pudeĹ&#x201A;kach i belowania palet w celu wysyĹ&#x201A;ki do klientĂłw. Firma FANUC dokonuje corocznej konserwacji robotĂłw i zapewnia firmie gorÄ&#x2026;cÄ&#x2026; liniÄ&#x2122; serwisowÄ&#x2026;. â&#x20AC;&#x201C; Nasz zwiÄ&#x2026;zek trwa od 18 lat, a wspĂłĹ&#x201A;praca byĹ&#x201A;a i jest bardzo cenna. DowodzÄ&#x2026; tego nasza aktualna flota i ambitne plany na przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;.
Doceniamy solidnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; firmy FANUC, dobrÄ&#x2026; organizacjÄ&#x2122; i wiodÄ&#x2026;cÄ&#x2026; pozycjÄ&#x2122; w zakresie technologii. W firmie FANUC zawsze mogliĹ&#x203A;my znaleĹşÄ&#x2021; robota dostosowanego do naszych potrzeb. W relacji klientâ&#x20AC;&#x201C;dostawca zespĂłĹ&#x201A; FANUC poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;ca nam duĹźo uwagi i jest nastawiony na partnerskÄ&#x2026; wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2122;, pomagajÄ&#x2026;c nam znaleĹşÄ&#x2021; najlepsze rozwiÄ&#x2026;zania. JeĹ&#x203A;li miaĹ&#x201A;bym jednym sĹ&#x201A;owem scharakteryzowaÄ&#x2021; firmÄ&#x2122; FANUC, powiedziaĹ&#x201A;bym, Ĺźe cechuje jÄ&#x2026; przede wszystkim niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;la Pere Gibert Guasch z firmy Freixenet. Obecnie jednym z najbardziej skutecznych i coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej stosowanych na Ĺ&#x203A;wiecie sposobĂłw podnoszenia konkurencyjnoĹ&#x203A;ci przedsiÄ&#x2122;biorstw sÄ&#x2026; inwestycje w automatyzacjÄ&#x2122; produkcji. W branĹźy spoĹźywczej robotyzacja umoĹźliwia nie tylko poprawÄ&#x2122; jakoĹ&#x203A;ci produktĂłw, wytwarzanych w higienicznych i powtarzalnych warunkach technologicznych, ale przede wszystkim uzyskanie korzystnych efektĂłw ekonomicznych dziÄ&#x2122;ki zwiÄ&#x2122;kszeniu skali produkcji i obniĹźeniu kosztĂłw produkcji. BranĹźa spoĹźywcza ma w sobie wielki potencjaĹ&#x201A; rozwoju, a inteligentne roboty sÄ&#x2026; w stanie wykorzystaÄ&#x2021; go juĹź dziĹ&#x203A;. FANUC POLSKA Sp. z o.o. & / / 7 13 41"5;8 7 * / 82 886 62 6; = > 82 886 62 8< ***/= & /-
45
TEMAT NUMERU TEMAT NUMERU
! * . %
- S* % C #
J % . - . *
* J ? - *
BezpieczeĹ&#x201E;stwo w peĹ&#x201A;nym zakresie %- * - .S ? - * * QP
J Q * Q
Q3 % P * S Q
& Q / .Q J * .SW - * % * %3 V %
& = &. * ? Q
- J & Q ? - * % 3 . .J
& * ? - * /
Andrzej Dwojak
46
W
Ĺ&#x203A;rĂłd szerokiej gamy elementĂłw bezpieczeĹ&#x201E;stwa jednym z najnowszych i najbardziej interesujÄ&#x2026;cych produktĂłw jest kompaktowy moduĹ&#x201A; hybrydowy I/O serii TBPN. Wysoki stopieĹ&#x201E; ochrony â&#x20AC;&#x201C; IP67/IP69K â&#x20AC;&#x201C; sprawia, Ĺźe komponent moĹźe byÄ&#x2021; instalowany nawet w najtrudniejszych warunkach Ĺ&#x203A;rodowiskowych, i to bez dodatkowej obudowy czy szafki ochronnej. UrzÄ&#x2026;dzenie jest wyposaĹźone w cztery porty bezpieczne (oznaczone şóĹ&#x201A;tym kolorem) oraz cztery porty do obsĹ&#x201A;ugi sygnaĹ&#x201A;Ăłw standardowych, w tym dwa porty masterĂłw IO-Link. KaĹźdy z nich umoĹźliwia podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie koncentratora IO-Link obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;cego do 16 sygnaĹ&#x201A;Ăłw pochodzÄ&#x2026;cych z czujnikĂłw lub urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; wykonawczych. TBPN umoĹźliwia rĂłwnieĹź komunikacjÄ&#x2122; ethernetowÄ&#x2026;, a protokĂłĹ&#x201A; Profinet/Profisafe â&#x20AC;&#x201C; wymianÄ&#x2122; danych z zewnÄ&#x2122;trznymi systemami, np. nadrzÄ&#x2122;dnym ukĹ&#x201A;adem sterujÄ&#x2026;cym. Jednak najbardziej innowacyjnÄ&#x2026; P R O M O C J A
cechÄ&#x2026; moduĹ&#x201A;u jest realizacja zadaĹ&#x201E; logicznych, zarĂłwno dla sygnaĹ&#x201A;Ăłw bezpiecznych, jak i standardowych. DziÄ&#x2122;ki temu moduĹ&#x201A; moĹźe staÄ&#x2021; siÄ&#x2122; niezaleĹźnym i podstawowym ukĹ&#x201A;adem sterujÄ&#x2026;cym systemu bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszyny.
WyĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznik awaryjny z podĹ&#x203A;wietleniem dla przemysĹ&#x201A;u spoĹźywczego Kolejnym interesujÄ&#x2026;cym produktem sÄ&#x2026; przyciski awaryjnego zatrzymania z podĹ&#x203A;wietleniem. DziÄ&#x2122;ki dodatkowej gumowej osĹ&#x201A;onie cechujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; wysokim stopniem ochrony: IP69K. Na kaĹźdej maszynie i w kaĹźdym zakĹ&#x201A;adzie przemysĹ&#x201A;owym zdarza siÄ&#x2122;, Ĺźe maszyna nieoczekiwanie zostanie zatrzymana. CzÄ&#x2122;sto za tÄ&#x2122; sytuacjÄ&#x2122; odpowiada przycisk awaryjnego zatrzymania, ktĂłry bywa naduĹźywany. W takich sytuacjach odnalezienie â&#x20AC;&#x17E;winowajcyâ&#x20AC;? wĹ&#x203A;rĂłd szeregu urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; trwa dĹ&#x201A;uĹźej niĹź moĹźna byĹ&#x201A;oby tego oczeAUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
kiwaÄ&#x2021;. RozwiÄ&#x2026;zaniem tego problemu sÄ&#x2026; przyciski awaryjnego zatrzymania z podĹ&#x203A;wietleniem, ktĂłre zapobiegajÄ&#x2026; opóźnieniom. DziÄ&#x2122;ki poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu szeregowemu i sprzÄ&#x2122;Ĺźonej sygnalizacji Ĺ&#x203A;wietlnej wszystkich elementĂłw poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia, wystarczy jeden rzut oka, aby okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021;, czy i ktĂłry przycisk jest wciĹ&#x203A;niÄ&#x2122;ty. Sygnalizacja Ĺ&#x203A;wietlna jasno informuje, czy wszystko jest w porzÄ&#x2026;dku (np. şóĹ&#x201A;te podĹ&#x203A;wietlenie), czy przycisk jest wciĹ&#x203A;niÄ&#x2122;ty (podĹ&#x203A;wietlenie kolorem czerwonym migajÄ&#x2026;cym), czy teĹź inny przycisk w ukĹ&#x201A;adzie zostaĹ&#x201A; wciĹ&#x203A;niÄ&#x2122;ty (sygnalizacja ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;em czerwonym).
B / &
Normy bezpieczeĹ&#x201E;stwa Aby zastosowaÄ&#x2021; najnowoczeĹ&#x203A;niejsze rozwiÄ&#x2026;zania, trzeba oczywiĹ&#x203A;cie wiedzieÄ&#x2021;, jak to zrobiÄ&#x2021;. Brak tej wiedzy moĹźe wpĹ&#x201A;ynÄ&#x2026;Ä&#x2021; destrukcyjnie na projektowany ukĹ&#x201A;ad bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszyny. Z tego wzglÄ&#x2122;du firma Turck oferuje szkolenia prowadzone przez profesjonalnych trenerĂłw z szerokÄ&#x2026; wiedzÄ&#x2026; z zakresu norm bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszyn. W trakcie spotkaĹ&#x201E;, ktĂłre odbywajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w centrum szkolenio-
%- * % & ? * (f $!M &. J * % - % (!68
&% P * .J
* - & ? - *
wym powstaĹ&#x201A;ym przy siedzibie firmy w Opolu, moĹźna pogĹ&#x201A;Ä&#x2122;biÄ&#x2021; swojÄ&#x2026; wiedzÄ&#x2122; oraz zdobyÄ&#x2021; odpowiedzi na pytania z zakresu obowiÄ&#x2026;zkĂłw, ktĂłrych naleĹźy dopeĹ&#x201A;niÄ&#x2021;, aby maszyna byĹ&#x201A;a w peĹ&#x201A;ni bezpieczna. Szkolenie moĹźna odbyÄ&#x2021; w grupie lub indywidualnie.
Audyty i oceny zgodnoĹ&#x203A;ci Elementy bezpieczeĹ&#x201E;stwa i wiedza to dobry poczÄ&#x2026;tek. Aby jednak zrealizowaÄ&#x2021; jakiekolwiek zadania zwiÄ&#x2026;zane z modernizacjÄ&#x2026; i zabezpieczaniem maszyn, naleĹźy przeprowadziÄ&#x2021; analizÄ&#x2122; ryzyka lub ocenÄ&#x2122; zgodnoĹ&#x203A;ci. Do realizacji tego typu zadaĹ&#x201E; niezbÄ&#x2122;dne sÄ&#x2026; odpowiednie umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci oraz doĹ&#x203A;wiadczenie, dlatego czÄ&#x2122;sto zleca siÄ&#x2122; je firmie zewnÄ&#x2122;trznej, ktĂłra przygotowuje wytyczne umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce zabezpieczenie maszyn zgodnie z obowiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026;cymi normami i dyrektywami. Firma Turck pomaga rĂłwnieĹź w tego typu sytuacjach.
Kompleksowa oferta Celem firmy Turck jest zaproponowanie klientom peĹ&#x201A;nej oferty z zakresu bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszynowego z jednego ĹşrĂłdĹ&#x201A;a i od jednego dostawcy: produktĂłw, wiedzy, moĹźliwoĹ&#x203A;ci przeprowadzania audytĂłw i ocen zgodnoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; wszystkiego, co oznacza wyjĹ&#x203A;cie naprzeciw wymaganiom i potrzebom klientĂłw. Andrzej Dwojak ! &
TURCK Sp. z o.o.
= %- * ? - * V % & - - & *3 - Q*
* Q * ? - * 3 * & Q &.Q
7-8/2017
& / 7 * 2243 54":96 - / 88 559 5: ;;3 = > 88 559 5: ;2 "% - @ & / % ***/ & /-
47
TEMAT NUMERU
Procesy mieszania i napeĹ&#x201A;niania w trybie PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 = * SW
Q * * %3 % *
&3 * "
. P % % - .% * .
& * % - . ! % & 5/;3 - *
- * - * - % S - P * %/ B * &. - * 3
? - W .* P . %
* * % * % -
! % 5/;3 . * SW - & ? - * /
D
ziÄ&#x2122;ki higienicznym produktom i rozwiÄ&#x2026;zaniom â&#x20AC;&#x201C; poczÄ&#x2026;wszy od wysp zaworowych, ktĂłre speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; wymagania higienicznej konstrukcji, a skoĹ&#x201E;czywszy na napÄ&#x2122;dach elektrycznych lub pneumatycznych â&#x20AC;&#x201C; firma Festo pomaga swoim klientom produkowaÄ&#x2021; ĹźywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; wysokie standardy jakoĹ&#x203A;ci. Program produkcyjny obejmuje rĂłwnieĹź wytrzymaĹ&#x201A;e przewody i zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czki Clean Design. To idealny wybĂłr do zastosowaĹ&#x201E; typu â&#x20AC;&#x17E;form-fill-sealâ&#x20AC;?, czyli formowania, napeĹ&#x201A;niania i uszczelniania, a takĹźe wielu innych.
Czyste sprÄ&#x2122;Ĺźone powietrze jest niezbÄ&#x2122;dne w procesach zwiÄ&#x2026;zanych z produkcjÄ&#x2026; ĹźywnoĹ&#x203A;ci. ZespoĹ&#x201A;y przygotowania powietrza serii MS gwarantujÄ&#x2026; jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza odpowiedniÄ&#x2026; do kontaktu z şywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; suchÄ&#x2026; i innÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; klasy 1.4.1 oraz 1.2.1 zgodnie z wymaganiami
normy DIN ISO 8573-1:2010. ZespoĹ&#x201A;y wyposaĹźone sÄ&#x2026; w filtry dokĹ&#x201A;adne, mikrofiltry i filtry z wÄ&#x2122;glem aktywnym, dziÄ&#x2122;ki czemu speĹ&#x201A;nione sÄ&#x2026; najwyĹźsze wyma-
*
% * # $B
* * . #
48
SprÄ&#x2122;Ĺźone powietrze najwyĹźszej jakoĹ&#x203A;ci
P R O M O C J A
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
gania dotyczÄ&#x2026;ce jakoĹ&#x203A;ci sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza. Co wiÄ&#x2122;cej, uĹźytkownicy majÄ&#x2026; rĂłwnieĹź do dyspozycji moduĹ&#x201A; efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej MSE6-E2M oraz zawĂłr bezpieczeĹ&#x201E;stwa MS6-SV, ktĂłre gwarantujÄ&#x2026; bezpieczne odpowietrzanie i zapewniajÄ&#x2026; poziom bezpieczeĹ&#x201E;stwa PL e. CaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;, wraz ze wstÄ&#x2122;pnie skonfigurowanymi zespoĹ&#x201A;ami przygotowania powietrza serii MS, moĹźna zamĂłwiÄ&#x2021;, posĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; tylko jednym numerem czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci. WyposaĹźenie systemu w moduĹ&#x201A; efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej MSE6-E2M umoĹźliwia wykorzystanie w peĹ&#x201A;ni zalet PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 i Big Data. RozwiÄ&#x2026;zanie, jako jedyne, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czy ze sobÄ&#x2026; trzy funkcje: monitorowanie przepĹ&#x201A;ywu, ciĹ&#x203A;nienia i nieszczelnoĹ&#x203A;ci w czasie rzeczywistym. PrzekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; to na automatycznÄ&#x2026; kontrolÄ&#x2122; i wspĂłĹ&#x201A;dziaĹ&#x201A;anie z cyklem pracy maszyn. Wszystkie protokoĹ&#x201A;y â&#x20AC;&#x201C; Profibus, Profinet, EtherNet/IP, Modbus/ TCP, jak rĂłwnieĹź OPC UA â&#x20AC;&#x201C; sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne jako opcje komunikacji.
Konstrukcja Clean Design Wyspa zaworowa MPA-C o stopniu ochrony IP69K, z serii Clean Design, jest Ĺ&#x201A;atwa do czyszczenia i odporna na korozjÄ&#x2122; oraz Ĺ&#x203A;rodki czyszczÄ&#x2026;ce. Zastosowane materiaĹ&#x201A;y sÄ&#x2026; zgodne z wymaganiami FDA, a smar â&#x20AC;&#x201C; z wymaganiami NSF-H1, dziÄ&#x2122;ki czemu moduĹ&#x201A;owa wyspa zaworowa zapewnia bezpieczeĹ&#x201E;stwo procesĂłw.
+ - - * - JP - *
Rozszerzeniem oferty produktowej jest siĹ&#x201A;ownik ISO DSBF w wersji Clean Design o podwyĹźszonej odpornoĹ&#x203A;ci na korozjÄ&#x2122;. Zastosowano w nim smary i uszczelnienia zgodne z wymaganiami FDA (nawet w wersji standardowej), wraz z opcjÄ&#x2026; uszczelnienia do pracy na sucho i samonastawnej amortyzacji w poĹ&#x201A;oĹźeniach koĹ&#x201E;cowych.
Szkolenie 4.0 Generowanie dodatkowych danych to jedno, ale ich interpretacja i wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwe wnioskowanie to coĹ&#x203A; zupeĹ&#x201A;nie innego. Z tego wzglÄ&#x2122;du pracownicy,
a takĹźe uczniowie szkĂłĹ&#x201A; zawodowych i uczelni technicznych, muszÄ&#x2026; zdobyÄ&#x2021; wiedzÄ&#x2122; z zakresu koncepcji PrzemysĹ&#x201A;u 4.0. KluczowÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; odgrywajÄ&#x2026; zrozumienie w peĹ&#x201A;ni zautomatyzowanych technologii produkcji oraz wiedza o budowie i programowaniu cyfrowych sieci systemu. Bez tego przyszli pracownicy nie bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; potrafili obsĹ&#x201A;ugiwaÄ&#x2021; i optymalizowaÄ&#x2021; systemĂłw w celu opracowania elastycznych, inteligentnych elementĂłw, a tym samym nie zapewniÄ&#x2026; niezbÄ&#x2122;dnej uniwersalnoĹ&#x203A;ci i adaptacyjnoĹ&#x203A;ci systemĂłw. Festo Didactic oferuje cybernetyczno-fizyczne metody nauczania oraz platformÄ&#x2122; badawczÄ&#x2026; CP Factory. Platforma symuluje stacje robocze w realnym zakĹ&#x201A;adzie produkcyjnym, a szkolenie dotyczy m.in. programowania systemĂłw, architektury sieci, efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej i zarzÄ&#x2026;dzania danymi. Platforma CP Factory umoĹźliwia rozwijanie i testowanie elastycznych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; programistycznych, ktĂłre nastÄ&#x2122;pnie mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; wykorzystane w produkcji.
B / B
FESTO Sp. z o.o. L / 7 * & / * 83 ;4";<; / 11 822 52 ;;3 = > 11 822 52 ;1 "% = g- @= / % ***/= /-
B # = &. * % - = % ! B
7-8/2017
49
TEMAT NUMERU
Certyfikowane produkty SCHUNK dla branĹźy spoĹźywczej Automatyzacja i robotyzacja procesĂłw produkcyjnych coraz powszechniej jest obecna * P * ? P - P * ./
Q * % * ? S 3 S
= * S - & . 3 -
* . S
- * * % *
3 * %& .Q & - * nie procesĂłw produkcyjnych i manipulacyjnych z zachowa % % Q * & *
- /
W
ychodzÄ&#x2026;c naprzeciw potrzebom klientĂłw, firma SCHUNK oferuje szeroki wachlarz produktĂłw z certyfikatami potwierdzajÄ&#x2026;cymi moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zastosowania w pomieszczeniach czystych. Poza rozwiÄ&#x2026;zaniami standardowymi, jak chwytaki LMG o stopniu ochrony IP69K wykonane ze stali nierdzewnej lub model SG z obudowÄ&#x2026; z tworzywa z certyfikatem FDA (ang. Food and Drug Administration), proponuje rĂłwnieĹź rozwiÄ&#x2026;zania specjalne, opracowane zgodnie z indywidualnym zapotrzebowaniem klienta. Firma SCHUNK oferuje gotowy zespĂłĹ&#x201A; chwytajÄ&#x2026;cy, wykonany zgodnie z wymaganiami konkretnej aplikacji. W artykule przedstawiono przykĹ&#x201A;adowe realizacje zastosowane w branĹźy spoĹźywczej.
RozwiÄ&#x2026;zanie Kontroler robota okreĹ&#x203A;la pozycjÄ&#x2122; chwytania kieĹ&#x201A;basek za pomocÄ&#x2026; systemu kamer. Chwytaki z jednostkami liniowymi sÄ&#x2026; kolejno przemieszczane w dĂłĹ&#x201A; i zbierajÄ&#x2026; kieĹ&#x201A;baski. NastÄ&#x2122;pnie trzy kieĹ&#x201A;baski sÄ&#x2026; umieszczane jednoczeĹ&#x203A;nie i rĂłwnolegle na folii opakowaniowej.
Przenoszenie kieĹ&#x201A;basek Pierwszy przykĹ&#x201A;ad dotyczy przenoszenia róşnego typu kieĹ&#x201A;basek salami marki BiFi.
Aplikacja Róşne kieĹ&#x201A;baski salami BiFi, wymieszane i nieposortowane wstÄ&#x2122;pnie, sÄ&#x2026; transportowane na taĹ&#x203A;mociÄ&#x2026;gu do stacji pakowania. NastÄ&#x2122;pnie kieĹ&#x201A;basa salami jest zbierana z pasa transportowego i umieszczana na przygotowanej folii opakowaniowej.
ModuĹ&#x201A;y/system
* 0 - % * .
50
W aplikacji wykorzystane sÄ&#x2026; zespoĹ&#x201A;y chwytakowe. KaĹźdy z nich skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z trzech chwytakĂłw SWG 32 bez sprÄ&#x2122;Ĺźyn (uĹźyty w chwytakach smar jest bezpieczny dla ĹźywnoĹ&#x203A;ci i speĹ&#x201A;nia wymagania normy NSF H1) oraz trzech moduĹ&#x201A;Ăłw liniowych NHE 62, takĹźe ze smarem zgodnym z NSF H1. P R O M O C J A
# - ? *
* 70 91 % & M_ 61
KorzyĹ&#x203A;ci DziÄ&#x2122;ki takiemu rozwiÄ&#x2026;zaniu klient zyskuje wiele korzyĹ&#x203A;ci: zasada chwytania kÄ&#x2026;towego centruje poĹ&#x201A;oĹźenie kieĹ&#x201A;basek, nie ma teĹź koniecznoĹ&#x203A;ci ich wstÄ&#x2122;pnego sortowania i magazynowania. Co wiÄ&#x2122;cej, proces charakteryzuje siÄ&#x2122; duĹźÄ&#x2026; niezawodnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, a budowa zespoĹ&#x201A;Ăłw chwytakowych, ze wzglÄ&#x2122;du na smarowanie i materiaĹ&#x201A;y zgodne z wymaganiami normy NSF H1, jest odpowiednia do kontaktu z ĹźywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. Lekka konstrukcja i bardzo szybki czas zamykania (20 ms) umoĹźliwiajÄ&#x2026; przeniesienie 600 minikieĹ&#x201A;basek na minutÄ&#x2122;. AUTOMATYKA
#* - Q * C 0 65 - Q & J % J Do przenoszenia herbatnikĂłw zastosowano chwytak SGB 40
RozwiÄ&#x2026;zanie jest odpowiednie takĹźe do innych zastosowaĹ&#x201E; zwiÄ&#x2026;zanych z pakowaniem (np. ukĹ&#x201A;adanie baterii 1,5 V w opakowaniu typu blister).
Przenoszenie paluszkĂłw rybnych Kolejny przykĹ&#x201A;ad dotyczy przenoszenia mroĹźonych produktĂłw rybnych róşnego typu, takich jak paĹ&#x201A;eczki, hamburgery, trapezoidalne i owalne w ksztaĹ&#x201A;cie ryby, a takĹźe filetĂłw z ryb pieczonych i naturalnych, burgerĂłw z kurczaka i innych produktĂłw drobiarskich w róşnych formach czy nuggetsĂłw warzywnych i ziemniaczanych.
Aplikacja Wszystkie produkty o róşnym ksztaĹ&#x201A;cie i wielkoĹ&#x203A;ci muszÄ&#x2026; zostaÄ&#x2021; zebrane i umieszczone bez uszkodzenia w pudeĹ&#x201A;kach.
ModuĹ&#x201A;y/system
KorzyĹ&#x203A;ci OmĂłwione rozwiÄ&#x2026;zanie ma szereg zalet, do ktĂłrych naleĹźÄ&#x2026;: higieniczna konstrukcja zgodna z wymaganiami normy DIN EN 1672-2, jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; powierzchni odpowiednia do kontaktu z ĹźywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, zastosowanie smarĂłw zgodnych z NSF H1 i bezpiecznych tworzyw sztucznych, wysoka jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i odporna na korozjÄ&#x2122; obudowa ze stali nierdzewnej (V4A lub 1.4571) i budowa uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026;ca czyszczenie (moĹźliwe takĹźe czyszczenie pod wysokim ciĹ&#x203A;nieniem). Kolejne zalety to regulowany kÄ&#x2026;t otwarcia â&#x20AC;&#x201C; od 20° do 180° â&#x20AC;&#x201C; przekĹ&#x201A;adajÄ&#x2026;cy siÄ&#x2122; na szeroki zakres zastosowaĹ&#x201E;, zasilanie za pomocÄ&#x2026; bezpoĹ&#x203A;redniego poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia zapewniajÄ&#x2026;ce elastyczne ciĹ&#x203A;nienie we wszystkich aplikacjach oraz utrzymywanie siĹ&#x201A;y chwytania przez urzÄ&#x2026;dzenie, co zapobiega upuszczenia jedzenia w przypadku spadku ciĹ&#x203A;nienia. Ĺ&#x161;rodki czyszczÄ&#x2026;ce zostaĹ&#x201A;y przetestowane przez firmÄ&#x2122; Johnson Diversey, Ecola, Kärcher.
W aplikacji wykorzystane sÄ&#x2026; cztery specjalne chwytaki kÄ&#x2026;towe SWG 40 z jednym skrĂłconym palcem oraz podwĂłjny specjalny przepust do sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza. Ponadto uĹźyto bezpiecznego dla ĹźywnoĹ&#x203A;ci smaru zgodnego z NSF H1.
B / _,M
RozwiÄ&#x2026;zanie Do przenoszenia wykorzystywane sÄ&#x2026; dwa chwytaki do şywnoĹ&#x203A;ci ze specjalnie zaprojektowanymi palcami, poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone pĹ&#x201A;ytÄ&#x2026; ze stali nierdzewnej. Zintegrowana sprÄ&#x2122;Ĺźyna utrzymuje siĹ&#x201A;Ä&#x2122; chwytania w przypadku utraty zasilania. Wymagane monitorowanie poĹ&#x201A;oĹźenia koĹ&#x201E;cowego odbywa siÄ&#x2122; za pomocÄ&#x2026; zintegrowanych przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw magnetycznych. 7-8/2017
* Q * 70 5; - Q
produkty rybne
Przenoszenie miÄ&#x2122;sa NastÄ&#x2122;pny przykĹ&#x201A;ad odnosi siÄ&#x2122; do przenoszenia sztuki miÄ&#x2122;sa z 13 şebrami.
Aplikacja Porcje miÄ&#x2122;sa o masie do 6 kg i Ĺ&#x203A;rednicy do 40 mm powinny byÄ&#x2021; niezawodnie
zbierane i umieszczane w maszynie do usuwania koĹ&#x203A;ci.
ModuĹ&#x201A;y/system Zastosowany system to dwa poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone chwytaki LMG 64 A z monitorowaniem pozycji koĹ&#x201E;cowych.
RozwiÄ&#x2026;zanie Do przenoszenia wykorzystywane sÄ&#x2026; dwa chwytaki do şywnoĹ&#x203A;ci ze specjalnie zaprojektowanymi palcami, poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone pĹ&#x201A;ytÄ&#x2026; ze stali nierdzewnej. Zintegrowana sprÄ&#x2122;Ĺźyna utrzymuje siĹ&#x201A;Ä&#x2122; chwytania w przypadku utraty zasilania. Wymagane monitorowanie poĹ&#x201A;oĹźenia koĹ&#x201E;cowego odbywa siÄ&#x2122; za pomocÄ&#x2026; zintegrowanych przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw magnetycznych.
KorzyĹ&#x203A;ci Do korzyĹ&#x203A;ci, jakie dziÄ&#x2122;ki temu rozwiÄ&#x2026;zaniu zyskuje klient, naleĹźÄ&#x2026;: speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;ca wymagania normy DIN EN 1672-2 konstrukcja, zastosowanie zgodnych z NSF H1 smarĂłw i bezpiecznych tworzyw sztucznych, a takĹźe powierzchnia odpowiednia do kontaktu z ĹźywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. Obudowa zostaĹ&#x201A;a wykonana ze stali nierdzewnej (V4A lub 1.4571), ktĂłra jest odporna na korozjÄ&#x2122;. WĹ&#x203A;rĂłd plusĂłw rozwiÄ&#x2026;zania naleĹźy takĹźe wymieniÄ&#x2021; budowÄ&#x2122; umoĹźliwiajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;atwe czyszczenie, w tym czyszczenie pod wysokim ciĹ&#x203A;nieniem. Zasilanie za pomocÄ&#x2026; bezpoĹ&#x203A;redniego poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia zapewnia elastyczne ciĹ&#x203A;nienie we wszystkich aplikacjach oraz utrzymywanie siĹ&#x201A;y chwytania przez urzÄ&#x2026;dzenie, co zapobiega upuszczeniu jedzenia w przypadku spadku ciĹ&#x203A;nienia, a regulowany kÄ&#x2026;t otwarcia, ktĂłry moĹźe siÄ&#x2122;gaÄ&#x2021; od 20° do 180°, przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na szeroki zakres 51
TEMAT NUMERU
System do - %&=V
J *
SGB 32 i przepustu dla - JP - *
Do przenoszenia serĂłw zastosowano * 0 58 % & B ,"26"1
zastosowaĹ&#x201E;. Ĺ&#x161;rodki czyszczÄ&#x2026;ce zostaĹ&#x201A;y przetestowane przez firmy Johnson Diversey, Ecola, Kärcher.
Przenoszenie herbatnikĂłw Do zrealizowanych przez firmÄ&#x2122; SCHUNK rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; naleĹźy takĹźe system sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;cy do przenoszenia herbatnikĂłw.
Aplikacja
Zbieranie sera
Muffinki róşnego ksztaĹ&#x201A;tu i róşnej wielkoĹ&#x203A;ci muszÄ&#x2026; zostaÄ&#x2021; zebrane i umieszczone w pudeĹ&#x201A;kach bez uszkodzenia produktu.
Ostatnie omawiane rozwiÄ&#x2026;zanie dotyczy zbierania okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ych kawaĹ&#x201A;kĂłw sera.
ModuĹ&#x201A;y/system
W przypadku tej aplikacji partia 51 ciastek musi zostaÄ&#x2021; odebrana i umieszczona w opakowaniu.
Na kompletny system skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122;: specjalny chwytak kÄ&#x2026;towy SGB 32 z jednym skrĂłconym palcem i podwĂłjny specjalny przepust sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza. UĹźyto teĹź bezpiecznego dla ĹźywnoĹ&#x203A;ci smaru zgodnego z NSF H1.
ModuĹ&#x201A;y/system
RozwiÄ&#x2026;zanie
Zastosowane urzÄ&#x2026;dzenie to dwupalczasty chwytak kÄ&#x2026;towy SGB 40.
Elastycznie regulowane punkty chwytania umoĹźliwiajÄ&#x2026; manipulowanie muffinkami róşnej wielkoĹ&#x203A;ci. Podczas otwierania na szczÄ&#x2122;ki bazowe chwytaka jest zakĹ&#x201A;adany dodatkowy tĹ&#x201A;ok pneumatyczny, co skraca czas otwarcia.
Aplikacja
Aplikacja PoszczegĂłlne kawaĹ&#x201A;ki sera sÄ&#x2026; transportowane na taĹ&#x203A;mociÄ&#x2026;gu. Stosy krÄ&#x2122;gĂłw sera sÄ&#x2026; pakowane do pudeĹ&#x201A;ek.
ModuĹ&#x201A;y/system System skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z chwytaka ukĹ&#x201A;adajÄ&#x2026;cego SG 47 oraz moduĹ&#x201A;u obrotowego FSU-16-2 90°.
RozwiÄ&#x2026;zanie
RozwiÄ&#x2026;zanie W rozwiÄ&#x2026;zaniu wykorzystano dwa chwytaki kÄ&#x2026;towe do maĹ&#x201A;ych komponentĂłw, wyposaĹźone w specjalne pĹ&#x201A;yty ze stali nierdzewnej. Od strony, ktĂłra ma kontakt z ciastkami, pĹ&#x201A;yty chwytaka sÄ&#x2026; wyposaĹźone w bezpieczne dla ĹźywnoĹ&#x203A;ci wymienne silikonowe pĹ&#x201A;ytki.
KorzyĹ&#x203A;ci Zaproponowane rozwiÄ&#x2026;zanie gwarantuje chwytanie herbatnikĂłw bez uszkodzeĹ&#x201E;, przenoszenie kompletnej partii ciastek w jednym cyklu oraz wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; higienÄ&#x2122; i niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; niĹź w przypadku zastosowania technologii próşniowej. CzÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci stykajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; z produktem sÄ&#x2026; odpowiednie do şywnoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; szczÄ&#x2122;ki gĂłrne sÄ&#x2026; wykonane ze stali nierdzewnej z silikonowymi wkĹ&#x201A;adkami.
Przenoszenie muffinek Kolejna realizacja dotyczy przenoszenia muffinek róşnej wielkoĹ&#x203A;ci. 52
KorzyĹ&#x203A;ci Elastycznie regulowane punkty chwytania przekĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; na niezwykle szeroki zakres chwytanych ksztaĹ&#x201A;tĂłw i wielkoĹ&#x203A;ci. Do innych korzyĹ&#x203A;ci z wdroĹźenia takiego rozwiÄ&#x2026;zania naleĹźÄ&#x2026;: zwiÄ&#x2122;kszona niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; procesu w porĂłwnaniu z rozwiÄ&#x2026;zaniem z chwytakiem próşniowym, minimalizacja konturĂłw zakĹ&#x201A;ĂłcajÄ&#x2026;cych i zapobieganie uszkodzeniu wÄ&#x2122;Ĺźy dziÄ&#x2122;ki zastosowaniu przepustu obrotowego z dwoma oddzielnymi kanaĹ&#x201A;ami doprowadzajÄ&#x2026;cymi powietrze, szybka obsĹ&#x201A;uga dziÄ&#x2122;ki zastosowaniu tworzyw sztucznych, aluminium i wĹ&#x201A;Ăłkna wÄ&#x2122;glowego oraz niemal caĹ&#x201A;kowite wyeliminowanie koniecznoĹ&#x203A;ci czyszczenia przepustĂłw sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza.
KawaĹ&#x201A;ki sera sÄ&#x2026; zbierane z pasa transmisyjnego i trzymane w stosie w szczÄ&#x2122;ce chwytaka. Sery sÄ&#x2026; umieszczane w opakowaniu w czasie cyklu krĂłtszym niĹź 0,05 s.
KorzyĹ&#x203A;ci Proponowane rozwiÄ&#x2026;zanie ma wiele zalet. W razie wystÄ&#x2026;pienia nieplanowanych sytuacji czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; Ĺ&#x201A;atwo i precyzyjnie usuniÄ&#x2122;te. Produkty mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; zbierane i umieszczane pojedynczo lub na stosie, a krĂłtki czas otwarcia i zamkniÄ&#x2122;cia zapewnia szybkÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122;. Zastosowane tworzywa sztuczne i smary umoĹźliwiajÄ&#x2026; kontakt z şywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, zaĹ&#x203A; kompaktowa konstrukcja eliminuje elementy utrudniajÄ&#x2026;ce pracÄ&#x2122; (np. wystajÄ&#x2026;ce kable). MoĹźliwe jest czyszczenie przy wysokim ciĹ&#x203A;nieniu. Ĺ&#x161;rodki czyszczÄ&#x2026;ce zostaĹ&#x201A;y przetestowane przez Johnson Diversey, Ecolab, Kärcher.
SCHUNK INTEC Sp. z o.o & / !& * 5; 3 ;4"4;; ! / 11 816 14 ;;3 = > 11 816 14 14 "% = @- / & / % ***/- / & / %
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
Lika â&#x20AC;&#x201C;
enkodery dla przemysĹ&#x201A;u spoĹźywczego C . S* *
* * - & . */ ! 94" S* * * Q
- Q * Q 3 *S J- Q * Q
- - % &
- P * /
W
Ĺ&#x203A;rĂłd enkoderĂłw firmy Lika znajdujÄ&#x2026;cych zastosowanie w przemyĹ&#x203A;le spoĹźywczym moĹźna znaleĹşÄ&#x2021; urzÄ&#x2026;dzenia róşnego typu.
B /
Kompaktowy, magnetyczny enkoder inkrementalny Inkrementalne enkodery serii MI36K (z waĹ&#x201A;kiem) oraz MC36K (z otworem) majÄ&#x2026; kompaktowÄ&#x2026; obudowÄ&#x2122; o Ĺ&#x203A;rednicy zewnÄ&#x2122;trznej 36 mm. Obudowa, koĹ&#x201A;nierz i waĹ&#x201A; enkodera wykonane sÄ&#x2026; ze stali nierdzewnej (AISI 303). Wysoki stopieĹ&#x201E; ochrony (IP67) gwarantuje, Ĺźe maszyna, w ktĂłrej zostaĹ&#x201A; zastosowany, moĹźe byÄ&#x2021; myta bez szkody dla enkodera. Maksymalna rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wynosi 2048 imp./obr. (dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Âą1°) przy maksymalnej czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci 300 kHz. Obwody wyjĹ&#x203A;ciowe dostÄ&#x2122;pne w standardzie Push-Pull, Line Driver i NPN majÄ&#x2026; obciÄ&#x2026;ĹźalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; 40 mA na kanaĹ&#x201A;. Zabezpieczenie przed odwrotnÄ&#x2026; polaryzacjÄ&#x2026; i zwarciem dodatkowo poprawia niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Enkoder zostaĹ&#x201A; zaprojektowany do pracy w temperaturze 7-8/2017
od â&#x20AC;&#x201C;25 °C do +85 °C i wytrzymuje nacisk na waĹ&#x201A; 20 N.
Optyczny enkoder inkrementalny Enkodery I58SK majÄ&#x2026; obudowÄ&#x2122; ze stali nierdzewnej (AISI 303) o Ĺ&#x203A;rednicy zewnÄ&#x2122;trznej 58 mm, ktĂłrej wysoki stopieĹ&#x201E; ochrony (IP67) zapewnia pyĹ&#x201A;oszczelnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na wodÄ&#x2122; lanÄ&#x2026; silnÄ&#x2026; strugÄ&#x2026; (dopuszcza siÄ&#x2122; nawet krĂłtkotrwaĹ&#x201A;e zanurzenie w wodzie). Enkoder cechuje siÄ&#x2122; rozszerzonym zakresem temperatury pracy (od â&#x20AC;&#x201C;40 °C do +100 °C) i znosi wiÄ&#x2122;ksze obciÄ&#x2026;Ĺźenia waĹ&#x201A;u â&#x20AC;&#x201C; nawet 100 N (dla obciÄ&#x2026;ĹźeĹ&#x201E; osiowych i promieniowych). Maksymalna rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wynosi 10 000 imp./obr., a maksymalna czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wyjĹ&#x203A;ciowa to 300 kHz. Przetwornik dostÄ&#x2122;pny jest z wyjĹ&#x203A;ciem NPN, PNP, Push-Pull, Line Driver, wyjĹ&#x203A;ciem uniwersalnym (kompatybilnym z dwoma poprzednimi) oraz sinusoidalnym. Jest zabezpieczony przed zwarciem i odwrotnÄ&#x2026; polaryzacjÄ&#x2026;. Minimalna ĹźywotnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; elektroniki to 100 tys. godzin.
Enkoder absolutny z interfejsem CANopen lub Profibus W ofercie Lika dla branĹźy spoĹźywczej nie mogĹ&#x201A;o zabraknÄ&#x2026;Ä&#x2021; enkoderĂłw absolutnych. Ich podstawowÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; jest to, Ĺźe nie wymagajÄ&#x2026; bazowania po wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu zasilania. Proponowane przez LikÄ&#x2122; enkodery absolutne AM58K rozpoznajÄ&#x2026; 8192 pozycje/obrĂłt i dodatkowo 4096 obroty. DokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; P R O M O C J A
pomiaru wynosi Âą0,04°. Informacja o pozycji przekazywana jest przez jeden z dostÄ&#x2122;pnych interfejsĂłw komunikacyjnych: CANopen lub Profibus (separacja galwaniczna). Dodatkowo enkodery majÄ&#x2026; wyjĹ&#x203A;cie impulsowe, ktĂłre umoĹźliwia pomiar prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci obrotowej. Podobnie jak w poprzednich omawianych przypadkach, obudowa wykonana jest ze stali nierdzewnej o wysokim stopniu ochrony (IP67), co umoĹźliwia swobodne mycie maszyny. AM58K to solidny enkoder, ktĂłrego Ĺ&#x201A;oĹźyska na wale wytrzymujÄ&#x2026; nacisk rzÄ&#x2122;du 100 N, a dopuszczalna temperatura pracy mieĹ&#x203A;ci siÄ&#x2122; w zakresie od â&#x20AC;&#x201C;25 °C do +85 °C.
Bogata oferta OprĂłcz przedstawionych enkoderĂłw w wykonaniu ze stali nierdzewnej Lika posiada szerokÄ&#x2026; gamÄ&#x2122; enkoderĂłw obrotowych (rĂłwnieĹź bezĹ&#x201A;oĹźyskowych) i liniowych, a takĹźe przetwornikĂłw linkowych i pozycjonerĂłw. Przedstawicielem i wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznym importerem produktĂłw Lika w Polsce jest firma Eldar. SzczegĂłĹ&#x201A;owe informacje na temat prezentowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; na stronie: https://www.eldar.biz/rozwiazania/ przemysl-spozywczy.html. Tomasz Haliniak ELDAR & / 423 54"492 - / 88 551 ;5 ;53 = > 88 549 11 4< "% @ /? ***/ /?
53
TEMAT NUMERU
Roboty Stäubli
w przemyĹ&#x203A;le spoĹźywczym Od wielu lat roboty Stäubli cie Q J &P % * % - & * P * S
% S* / %
? *3 . !:; B
! 3 ? S * * * Q
% Q &? 3 % & * * * - % S - P * %/
J
eszcze w czasach, gdy automatyzacja procesĂłw produkcji ĹźywnoĹ&#x203A;ci byĹ&#x201A;a postrzegana jako niszowa firma Stäubli koncentrowaĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; na projektowaniu robotĂłw majÄ&#x2026;cych nie tylko usprawniÄ&#x2021; produkcjÄ&#x2122;, lecz rĂłwnieĹź poprawiÄ&#x2021; jej powtarzalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Obecnie czynniki techniczne, standardy higieny czy uwarunkowania handlowe majÄ&#x2026; kluczowe znaczenie.
54
Stäubli moĹźe pochwaliÄ&#x2021; siÄ&#x2122; najszerszÄ&#x2026; ofertÄ&#x2026; robotĂłw dla branĹźy spoĹźywczej â&#x20AC;&#x201C; poczÄ&#x2026;wszy od najprostszych systemĂłw, przez systemy pakowania bezpoĹ&#x203A;redniego i poĹ&#x203A;redniego, po urzÄ&#x2026;dzenia o wysokiej wydajnoĹ&#x203A;ci oraz pracujÄ&#x2026;ce z niezabezpieczonÄ&#x2026; ĹźywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; przy jednoczesnym zachowaniu zasad higieny. Roboty Stäubli mogÄ&#x2026; mieÄ&#x2021; zastosowanie przy pracy z wieloma artykuĹ&#x201A;ami spoĹźywczymi, m.in. pieczywem, makaronami, ciastami, miÄ&#x2122;sem, rybami, nabiaĹ&#x201A;em, ĹźywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; mroĹźonÄ&#x2026;, owocami czy warzywami. Stosuje siÄ&#x2122; je w róşnych procesach produkcyjnych: napeĹ&#x201A;niania, dozowania, krojenia, przeĹ&#x201A;adowywania, etykietowania, sortowania, pakowania oraz ukĹ&#x201A;adania na paletach. Niezwykle istotnÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; robotĂłw Stäubli jest teĹź zastosowanie w ich przekĹ&#x201A;adniach oleju certyfikowanego przez NSF (National Sanitation Foundation). Roboty majÄ&#x2026; certyfikat
P R O M O C J A
H1, co oznacza, Ĺźe dopuszczalny jest przypadkowy kontakt z ĹźywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;.
Technologia cleanroom Coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej moĹźna spotkaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z wytwarzaniem i przetwarzaniem ĹźywnoĹ&#x203A;ci w warunkach aseptycznych (zgodnych ze standardami ISO, klasy 5â&#x20AC;&#x201C;8), w ktĂłrych moĹźna z duĹźÄ&#x2026; pewnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; wykluczyÄ&#x2021; obecnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; bakterii czy pleĹ&#x203A;ni. Dlatego nawet standardowe wersje robotĂłw Stäubli speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; warunki pomieszczeĹ&#x201E; czystych (cleanroom). SzczegĂłlnym zainteresowaniem w przemyĹ&#x203A;le spoĹźywczym cieszÄ&#x2026; siÄ&#x2122; wersje robotĂłw z opcjÄ&#x2026; HE, ktĂłre sÄ&#x2026; przystosowane do pracy w Ĺ&#x203A;rodowisku o podwyĹźszonej wilgotnoĹ&#x203A;ci, a jednoczeĹ&#x203A;nie mogÄ&#x2026; podnosiÄ&#x2021; ciÄ&#x2122;Ĺźar do 150 kg. Roboty Stäubli wyróşnia konstrukcja umoĹźliwiajÄ&#x2026;ca ich stosowanie w bezpoĹ&#x203A;rednim kontakcie z wodÄ&#x2026;. NadajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź do pracy w warunkach wymagajÄ&#x2026;cych za-
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
chowania rygorystycznych zasad higieny. Kolejnym atutem robotĂłw HE jest moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zastosowania automatycznego systemu czyszczenia z uĹźyciem agresywnych Ĺ&#x203A;rodkĂłw myjÄ&#x2026;cych, ktĂłry dostosowuje siÄ&#x2122; do rytmu procesu produkcji. Jego intensywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z pewnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; skrĂłciĹ&#x201A;aby ĹźywotnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i bezawaryjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; konwencjonalnych robotĂłw, ale roboty HE dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026; dalej bez zarzutu.
Sortowanie i pakowanie Wysokowydajne roboty zostaĹ&#x201A;y zaprojektowane m.in. do sortowania i pakowania produktĂłw w przemyĹ&#x203A;le spoĹźywczym. TP80 Fast Picker selekcjonuje ponad 200 sztuk na minutÄ&#x2122;, co otworzyĹ&#x201A;o moĹźliwoĹ&#x203A;ci opracowania nowych koncepcji i strategii przy przeĹ&#x201A;adowywaniu, sortowaniu oraz pakowaniu ĹźywnoĹ&#x203A;ci. Robot Fast-Picker zapewnia maksymalnÄ&#x2026; precyzjÄ&#x2122; i powtarzalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, a zasiÄ&#x2122;g jego ruchu wynosi do 1,6 m (Ĺ&#x203A;rednica). OsiÄ&#x2026;ga rĂłwnieĹź niezwykĹ&#x201A;y stopieĹ&#x201E; powtarzalnoĹ&#x203A;ci: Âą0,05 mm. DuĹźa precyzja dziaĹ&#x201A;ania jest staĹ&#x201A;Ä&#x2026; cechÄ&#x2026; robotĂłw Stäubli, nawet po tysiÄ&#x2026;cach godzin pracy.
B B / Â&#x20AC;?
Nowe moĹźliwoĹ&#x203A;ci w przetwĂłrstwie miÄ&#x2122;snym DuĹźy japoĹ&#x201E;ski zakĹ&#x201A;ad przetwĂłrstwa miÄ&#x2122;sa postawiĹ&#x201A; sobie za cel zwiÄ&#x2122;kszenie szybkoĹ&#x203A;ci porcjowania miÄ&#x2122;sa. Konieczne byĹ&#x201A;o wdroĹźenie systemĂłw, ktĂłre umoĹźliwiÄ&#x2026; wykrywanie koĹ&#x203A;ci oraz wyznaczÄ&#x2026; precyzyjnÄ&#x2026; liniÄ&#x2122; ciÄ&#x2122;cia. W produkcji zwiÄ&#x2026;zanej z obrĂłbkÄ&#x2026; miÄ&#x2122;sa kluczowe znaczenie majÄ&#x2026; m.in. higiena, szybkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produkcji i dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; procesu. Zastosowanie pionierskiego, sterujÄ&#x2026;cego procesem automatycznego oddzielania koĹ&#x203A;ci systemu HAMDAS-R, w ktĂłrym zintegrowane sÄ&#x2026; roboty Stäubli TX160 HE byĹ&#x201A;o doskonaĹ&#x201A;ym posuniÄ&#x2122;-
ciem. Specyfikacja produkowanych robotĂłw Stäubli jest zoptymalizowana i przystosowana do potrzeb zakĹ&#x201A;adĂłw miÄ&#x2122;snych. WaĹźne jest takĹźe, by urzÄ&#x2026;dzenia speĹ&#x201A;niaĹ&#x201A;y wszelkie rygorystyczne standardy higieny, wymagane przy przetwarzaniu Ĺ&#x203A;wieĹźego miÄ&#x2122;sa, dlatego roboty sÄ&#x2026; codziennie dezynfekowane za pomocÄ&#x2026; wody oraz odpowiedniego Ĺ&#x203A;rodka czyszczÄ&#x2026;cego. Stäubli RX160 (wersja HE) zostaĹ&#x201A; zaprojektowany w taki sposĂłb, Ĺźe nawet intensywne czyszczenie, niezbÄ&#x2122;dne w przemyĹ&#x203A;le spoĹźywczym, nie wpĹ&#x201A;ywa na jego wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; oraz trwaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Konwencjonalne roboty nie byĹ&#x201A;yby w stanie temu sprostaÄ&#x2021;. UrzÄ&#x2026;dzenia stosowane w przetwarzaniu wieprzowiny muszÄ&#x2026; dodatkowo speĹ&#x201A;niaÄ&#x2021; rygorystyczne wymagania stawiane robotom w zakresie wydajnoĹ&#x203A;ci, precyzji oraz elastycznoĹ&#x203A;ci. W czasie godziny pracy urzÄ&#x2026;dzenie powinno obrobiÄ&#x2021; nie mniej niĹź 500 porcji miÄ&#x2122;sa. Zarekomendowano zastosowanie dwĂłch urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; Stäubli RX 160 HE. ElastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; takiego tandemu jest niezbÄ&#x2122;dna do sprostania kryterium wydajnoĹ&#x203A;ci. Aby zagwarantowaÄ&#x2021; speĹ&#x201A;nienie wczeĹ&#x203A;niej wspomnianych warunkĂłw, japoĹ&#x201E;scy specjaliĹ&#x203A;ci zdecydowali siÄ&#x2122; zastosowaÄ&#x2021; nowe technologie. System inspekcji rentgenowskich umoĹźliwia wykrywanie koĹ&#x203A;ci w porcjach miÄ&#x2122;sa, jak rĂłwnieĹź wylicza precyzyjnÄ&#x2026; liniÄ&#x2122; ciÄ&#x2122;cia dla robotĂłw. Takie rozwiÄ&#x2026;zanie wydaje siÄ&#x2122; idealne, jednak jest naraĹźone na
wystÄ&#x2122;powanie ewentualnych bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw podczas przetwarzania miÄ&#x2122;sa. Stawy w miÄ&#x2122;sie wieprzowym mogÄ&#x2026; przemieszczaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; podczas transportu na przeno-
C & % - . *
% J ? % &? Â&#x201A;26; _
Ĺ&#x203A;nikach. Aby zapobiec takim sytuacjom, robot musi mieÄ&#x2021; przytwierdzony do przegubu nóş, dziÄ&#x2122;ki czemu w trakcie ciÄ&#x2122;cia uniknie kontaktu z koĹ&#x203A;Ä&#x2021;mi. Robot RX160 zdaĹ&#x201A; ten test bezbĹ&#x201A;Ä&#x2122;dnie, otwierajÄ&#x2026;c tym samym nowe moĹźliwoĹ&#x203A;ci dla przetwĂłrstwa miÄ&#x2122;snego w zakresie wydajnoĹ&#x203A;ci i efektywnoĹ&#x203A;ci. Roboty idealnie sprawujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w wykonywaniu powtarzalnych czynnoĹ&#x203A;ci, a rozwĂłj róşnego rodzaju sensorĂłw oraz wzrost mocy obliczeniowej procesorĂłw pozwala na coraz szersze wykorzystanie ich w tak wymagajÄ&#x2026;cej branĹźy jak przemysĹ&#x201A; spoĹźywczy.
& / :;f:13 Â * M * <4";;1 % * / 51 696 :4 ;53 = > 51 698 29 <2 "% &? /- @ &? / % ***/ &? /-
! -
7-8/2017
55
PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY
Kontrola kosztĂłw zuĹźycia mediĂłw â&#x20AC;&#x201C; inteligentne liczniki Obecnie kontrola procesu pro & . - * J
tylko do monitorowania parametrĂłw technologicznych produkcji, ale konieczny jest * P % % *
produkcyjnych. Bez wiedzy o realnym zapotrzebowaniu na media stosowane podczas - & . % P - % - * W & * % /
# J - % % &
% * % P - %
- * W - & .J3 %
% % ? P W . .
* Q & % % = & & &/
! "#$ %&$
56
O
 tym, jakie media zuĹźywane sÄ&#x2026; w danej fabryce lub bezpoĹ&#x203A;rednio na linii produkcyjnej decydujÄ&#x2026; przede wszystkim realizowane procesy technologiczne i profil produkcji. Media, ktĂłre sÄ&#x2026; praktycznie niezbÄ&#x2122;dne w kaĹźdym zakĹ&#x201A;adzie, to przede wszystkim energia elektryczna, woda technologiczna, woda uĹźytkowa, ciepĹ&#x201A;o i gaz. WystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026; teĹź inne media, ktĂłre mogÄ&#x2026; stanowiÄ&#x2021; istotne koszty dla firmy. Wszystko zaleĹźy od charakterystyki zuĹźycia mediĂłw, jakÄ&#x2026; cechuje siÄ&#x2122; produkcja. Inne media zuĹźywaÄ&#x2021; bÄ&#x2122;dzie branĹźa meblarska, inne linia montaĹźowa w przemyĹ&#x203A;le motoryzacyjnym, a jeszcze inne huta szkĹ&#x201A;a, mleczarnia, fabryka obrabiarek lub zakĹ&#x201A;ady chemiczne. Nie moĹźna jednoznacznie okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021; jakie media, oprĂłcz wyĹźej wymienionych sÄ&#x2026; gĹ&#x201A;Ăłwnymi mediami zuĹźywanymi w szeroko pojÄ&#x2122;tej produkcji przemysĹ&#x201A;owej. Monitoringiem w zakĹ&#x201A;adzie warto objÄ&#x2026;Ä&#x2021;, jeĹ&#x203A;li oczywiĹ&#x203A;cie takie medium jest stosowane w produkcji, parÄ&#x2122; wodnÄ&#x2026;, sprÄ&#x2122;Ĺźone powietrze, próşniÄ&#x2122;, gazy technologiczne, w tym gazy wykorzystywane w procesie spawania i ciÄ&#x2122;cia oraz inne specyficzne media wykorzystywane w konkretnym procesie technologicznym. Nie chodzi tu jednak o monitoring zuĹźycia surowcĂłw produkcyjnych, ktĂłry jest odrÄ&#x2122;bnym, w stosunku do monitoringu mediĂłw zagadnieniem technologiczno-produkcyjnym i innym procesem z punktu widzenia systemu zarzÄ&#x2026;dzania produkcjÄ&#x2026;. Pod pojÄ&#x2122;ciem monitoringu mediĂłw bardzo czÄ&#x2122;sto kryje siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź kontrola iloĹ&#x203A;ci odprowadzanych Ĺ&#x203A;ciekĂłw i iloĹ&#x203A;ci emitowanych gazĂłw, w tym CO2.
Czym powinien byÄ&#x2021; monitoring mediĂłw NajczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej pod pojÄ&#x2122;ciem monitoringu mediĂłw rozumie siÄ&#x2122; kontrolÄ&#x2122; iloĹ&#x203A;ci zuĹźywanych czynnikĂłw niezbÄ&#x2122;dnych w produkcji, ktĂłre nie sÄ&#x2026; surowcami. W najprostszym wypadku jest to rÄ&#x2122;czna lub zdalna kontrola wskazaĹ&#x201E; zamontowanych w zakĹ&#x201A;adzie licznikĂłw mierzÄ&#x2026;cych zuĹźycie energii elektrycznej, gazu, wody, ciepĹ&#x201A;a itp. W nowoczesnych systemach monitoringu mediĂłw proces odczytu wskazaĹ&#x201E; realizowany jest automatycznie w Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le okreĹ&#x203A;lonych odstÄ&#x2122;pach czasu, lub coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej polega na odczycie ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ym w czasie rzeczywistym. Coraz bardziej istotna jest rĂłwnieĹź kontrola jakoĹ&#x203A;ci otrzymywanych mediĂłw, a takĹźe kontrola podziaĹ&#x201A;u zuĹźytych mediĂłw na zakĹ&#x201A;ad, liniÄ&#x2122; produkcyjnÄ&#x2026; i pojedynczy produkt. Systemy monitoringu pozwalajÄ&#x2026; nie tylko zoptymalizowaÄ&#x2021; zuĹźycia mediĂłw, ale rĂłwnieĹź obniĹźyÄ&#x2021; koszty przez aktywne zarzÄ&#x2026;dzanie dostarczanymi mediami. Nie ma sensu dostarczaÄ&#x2021; np. sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza na liniÄ&#x2122; produkcyjnÄ&#x2026;, ktĂłra w danej chwili nie jest aktywna. Aktywny, automatyczny system monitoringu pozwala na natychmiastowe wykrywanie awarii i sytuacji niestandardowych. ZnajÄ&#x2026;c miejsce i przyczynÄ&#x2122; awarii sĹ&#x201A;uĹźby utrzymania ruchu mogÄ&#x2026; zareagowaÄ&#x2021; od razu. Do zalet systemĂłw monitorowania mediĂłw zaliczyÄ&#x2021; rĂłwnieĹź naleĹźy moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dostosowywania na bieĹźÄ&#x2026;co odpowiedniej taryfy do potrzeb produkcyjnych. Ĺ Ä&#x2026;czÄ&#x2026;c system monitoringu mediĂłw z firmowym systemem IT, zarzÄ&#x2026;d firmy ma bezpoĹ&#x203A;redni wglÄ&#x2026;d w informacje o obecnym i przewidyAUTOMATYKA
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY
• kontrolę kosztów on-line, • wykrywanie przekroczeń zamówionych ilości energii, • generowanie na bieżąco raportów ułatwiających analizę zebranych danych, • wyświetlanie wartości chwilowych, • wizualizację wyników pomiarów na wykresach. Największą zaletą wdrożenia systemu monitoringu w firmie jest możliwość łączenia danych o zużyciu mediów z danymi produkcyjnymi, co pozwala optymalnie wykorzystać zasoby produkcyjne przedsiębiorstwa. Co więcej, możliwość koordynacji zużycia i zapotrzebowania na media prowadzi nie tylko do optymalizacji produkcji, ale również do zminimalizowania ilości odpadów i poprawy efektywności wykorzystania źródeł energii oraz innych mediów. Zarząd ma też wgląd do informacji o kosztach energii i innych mediów w końcowym produkcie i wiarygodne dane do ewentualnych sporów roszczeniowych z dostawcami mediów. Dzięki systemowi monitoringu może sprawnie nadzorować wykorzystanie przyznanych limitów, np. związanych z emisją CO2 lub z ilością odprowadzanych ścieków.
Automatyzacja pomiarów System monitoringu mediów nie będzie prawidłowo funkcjonował bez możliwości prowadzenia automatycznych pomiarów. W przypadku medium dostarczanego bezpośrednio od dostawcy (np. energii elektrycznej, gazu czy wody), wskazane jest stosowanie inteligentnych systemów pomiarowych (smart metering), bazujących na inteligentnych licznikach. Tego typu
licznik powinien umożliwiać dwukierunkowąkomunikację między odbiorcą medium a jej dostawcą. Innymi słowy, rozwiązanie powinno zapewniać nie tylko dokładny pomiar zużycia mediów, ale również powinno być wyposażone w zintegrowany system transmisji danych oraz system składowania i przetwarzania informacji dostosowany do ilości danych przetwarzanych i zbieranych przez licznik. Do niedawna pomiar zużycia mediów wymagał bezpośredniego odczytu wskazań licznika pomiarowego przez obsługę lub, w przypadku rozliczania się z dostawcą mediów, inkasenta. Największą wadą tej metody odczytu wskazań jest bardzo niska częstotliwość pozyskiwania pomiarów – na przykład kilka razy dziennie, lub w wypadku rozliczeń z dostawcą, raz na miesiąc a nawet rzadziej. Obecnie w przypadku prądu, ciepła i wody coraz częściej stosowane są liczniki elektroniczne wyposażone w transmitery radiowe. Osoba zbierająca odczyty nie musi mieć bezpośredniego dostępu do urządzeń pomiarowych, co w znaczny sposób ułatwia jej pracę i daje możliwość dokonywać pomiarów znacznie częściej, np. co godzinę. Jest to jednak rozwiązanie, które cały czas w proces odczytu angażuje człowieka. Naturalnym rozwinięciem tej metody odczytu liczników mediów są systemy AMR (Automatic Meter Reading), które pozwalają na w pełni automatyczne zbieranie danych dotyczących zużycia mediów, nawet w wypadku rozproszonych odbiorców i różnych rodzajów odbieranych mediów. W tym wypadku dane gromadzone są we wspólnej bazie, skąd
Fot. isla, ASTOR
wanym zużyciu mediów i o tym, jaką składową ogólnych kosztów produkcji są koszty mediów. Współczesne systemy monitorowania i optymalizacji zużycia mediów bazują na sprawdzonych rozwiązaniach informatycznych stosowanych w przemyśle oraz na zintegrowanej z systemem IT zakładowej sieci czujników i liczników monitorujących bezpośrednio paramenty i zużycie mediów. Zaletą takiego środowiska jest jego skalowalność oraz funkcjonalność. W systemie monitorowania mediów wykorzystywane są zarówno podstawowe funkcje, takie jak sygnalizacja, potwierdzanie wystąpienia zdarzenia, archiwizacja komunikatów oraz mierzonych wartości, w tym ich wizualizacja. Bardziej zaawansowane i rozbudowane narzędzia pozwalają na stworzenie inteligentnego systemu zarządzania mediami, m.in. optymalizacji planu taryfowego do przewidywanej produkcji. Konieczna jest też analiza, interpretacja i dystrybucja aktualnych danych procesowych, które mogą być przekazywane do systemu zarządzania produkcją, systemu ERP czy systemu analizującego duże ilości danych – Big Data. Całość systemu powinna być dostępna nie tylko z poziomu oprogramowania, ale również przez przeglądarkę WWW, co daje wgląd do zużycia mediów szerszemu gronu pracowników, a nie tylko służbom utrzymania ruchu. Możliwość analizy w czasie rzeczywistym wskazań liczników mediów pozwala na bieżąco prowadzić następujące operacje: • prognozowanie zużycia mediów, • analizę ekonomiczną,
7-8/2017
57
PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY
PRODUCENT/DOSTAWCA
ADDAX
APATOR
Model
NP73E.1-9-2
Zastosowanie
licznik trĂłjfazowy bezpoĹ&#x203A;redni
SposĂłb podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia NapiÄ&#x2122;cie znamionowe PrÄ&#x2026;d odniesienia [A] PrÄ&#x2026;d maksymalny [A] Klasa dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ci pomiaru energii czynnej Klasa dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ci pomiaru energii biernej
czteroprzewodowe, bezpoĹ&#x203A;redni 3 Ă&#x2014; 230/400 V 5 80 B 2
smartEMU3 wielofunkcyjny licznik smart energii elektrycznej w sieci trĂłjfazowej 3- lub 4-przewodowej bezpoĹ&#x203A;redni 3 Ă&#x2014; 230/400 V 5 80â&#x20AC;&#x201C;100* B 2 port optyczny: zgodny z PN-EN 62056-21, protokĂłĹ&#x201A; DLMS/COSEM; podstawowy moduĹ&#x201A; komunikacyjny: PLC PRIME, PLC OSGP GSM/3G, protokĂłĹ&#x201A; DLMS/COSEM; port USB do obsĹ&#x201A;ugi moduĹ&#x201A;u komunikacji z sieciÄ&#x2026; domowÄ&#x2026; lub wbudowany moduĹ&#x201A; w M-Bus; opcjonalnie: port szeregowy RS-232/RS-485 www.apator.com
Komunikacja
Strona WWW
sieÄ&#x2021; niskiego napiÄ&#x2122;cia, wbudowany modem PLC, standard PRIME, modulacja OFDM; moduĹ&#x201A; komunikacyjny GPRS pod pokrywÄ&#x2026; zaciskowÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; opcja
www.add-polska.pl
Â&#x2020; * P S % & Tab. 1. ( .= *
. X * ? % J- - % &
trafiajÄ&#x2026; do systemu monitoringu mediĂłw. Innymi sĹ&#x201A;owy, dane z licznikĂłw przenoszone sÄ&#x2026; ze Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le okreĹ&#x203A;lonÄ&#x2026; czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; do tzw. koncentratorĂłw lub minikoncentratorĂłw danych (np. odpowiednio ModemTec MT44D i MT14), ktĂłre tworzÄ&#x2026; stopieĹ&#x201E; poĹ&#x203A;redni miÄ&#x2122;dzy miejscem poboru a systemem centralnym, gdzie trafiajÄ&#x2026; przez sieÄ&#x2021; Ethernet lub, w wypadku urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; oddalonych przez sieÄ&#x2021; Wi-Fi lub sieÄ&#x2021; telefonii komĂłrkowej. Koncentrator lub minikoncentrator danych to urzÄ&#x2026;dzenie komunikacyjne sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;ce do gromadzenia danych z licznikĂłw (np. energii elektrycznej, wody, gazu czy ciepĹ&#x201A;a) i przesyĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;ce je w Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le okreĹ&#x203A;lonych odstÄ&#x2122;pach czasu do systemu monitoringu mediĂłw. Co waĹźne, umoĹźliwia ono komunikacjÄ&#x2122; z licznikami za pomocÄ&#x2026; róşnych interfejsĂłw, np. M-Bus. Innymi sĹ&#x201A;owy, koncentrator danych gromadzi wszystkie dane z punktĂłw koĹ&#x201E;cowych, zapisuje je do wewnÄ&#x2122;trznej pamiÄ&#x2122;ci i przesyĹ&#x201A;a do systemu nadrzÄ&#x2122;dnego. Koncentrator zazwyczaj pozwala na parametryzacjÄ&#x2122; podrzÄ&#x2122;dnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Róşnica 58
miÄ&#x2122;dzy koncentratorem a minikoncentratorem sprowadza siÄ&#x2122; do tego, Ĺźe ten pierwszy wyposaĹźony jest w ekran pozwalajÄ&#x2026;cy personelowi na miejscu na bezpoĹ&#x203A;redni wglÄ&#x2026;d do zgromadzonych danych, a takĹźe na ich analizÄ&#x2122; wprost w koncentratorze. W przypadku minikoncentratorĂłw wglÄ&#x2026;d i analiza danych moĹźliwa jest dopiero po ich przesĹ&#x201A;aniu do systemu monitoringu mediĂłw. Koncentratory i minikoncentratory komunikujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; z licznikami za pomocÄ&#x2026; przewodowego poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia szeregowego w standardzie RS-485, RS-232 bÄ&#x2026;dĹş USB, standardowej transmisji danych
M-Bus (Meter Bus) lub bezprzewodowej transmisji Wireless M-Bus (wykorzystujÄ&#x2026;c fale radiowe o czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci 868 MHz). SÄ&#x2026; to standardowe metody komunikacji ze stosowanymi w przemyĹ&#x203A;le licznikami mediĂłw. OprĂłcz tego obsĹ&#x201A;ugiwane sÄ&#x2026; liczniki w standardzie PRIME/DLMS, ktĂłre stosowane sÄ&#x2026; m.in. przez dostawcĂłw energii elektrycznej. Zaletami takiego systemu sÄ&#x2026; niskie koszty instalacji i eksploatacji. WynikajÄ&#x2026; one przede wszystkim z jednolitego pod wzglÄ&#x2122;dem komunikacyjnym rozwiÄ&#x2026;zania sprzÄ&#x2122;towego i programowego stosowanego w punktach pozyskiwania danych oraz ze wspĂłlnego, centralnego systemu monitoringu mediĂłw. RozwiniÄ&#x2122;ciem systemĂłw AMR sÄ&#x2026; systemy AMM (Automated Meter Management). Jest to rozwiÄ&#x2026;zanie polegajÄ&#x2026;ce na rozszerzeniu systemu zbierania danych o komunikacjÄ&#x2122; dwukierunkowÄ&#x2026; z urzÄ&#x2026;dzeniami pomiarowymi.
Inteligentny system sterujÄ&#x2026;cy pomiarami Bardzo czÄ&#x2122;sto do okreĹ&#x203A;lania nowoczesnych, automatycznych systemĂłw AUTOMATYKA
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY
ECHELON
ELMESS
KAMSTRUP
MTR 3000
A1140/AS1440
licznik trójfazowy przeznaczony dla klientów indywidualnych i małych firm
licznik elektroniczny do pomiarów w sieci trójfazowej 3- lub 4-przewodowej
bezpośredni, zaawansowana technologia PLC 3 × 230/400 V 5 100 B 2
bezpośredni, pomiary czterokwadrantowe 3 × 230/400 V 5 60–120* B, C* 1, 0.5*
OMNIPOWER CT wielofunkcyjny licznik smart energii elektrycznej w sieci trójfazowej 3- lub 4-przewodowej do poboru mocy powyżej 100 A bezpośredni, pomiary czterokwadrantowe 3 × 230/400 V 5 5–3000* B, C* 1, 0.5*
otwarty uniwersalny port MEP, wymienność technologi komunikacyjnych dla HAN, wyświetlaczy, liczników mediów ZigBee, Wireless M-Bus, PLC C band, Homeplug PHY, Wi-Fi, Etherenet
Fot. ASTOR
www.echelon.com/
pomiarowych korzysta się z terminu inteligentny system pomiarowy, który określany jest skrótem AMI (Advanced Metering Infrastructure). System taki, poza dwukierunkową komunikacją z urządzeniami pomiarowymi realizuje również szereg innych zadań, takich jak: odczyt danych na żądanie, kontrola jakości dostaw, sterowanie obciążeniem, zdalne wyłączanie i załączanie odbiorcy, zdalne programowanie liczników, wsparcie w wykrywaniu kradzieży mediów, co ma znaczenie dla dostawców, itd. Centralną częścią systemu AMI jest system zarządzania pomiarami, który określany jest terminem MDM (Meter Data Management) lub MDMS (Meter Data Management System). Inteligentny system pomiarowy zawiera cztery warstwy funkcjonalne: sprzętową (pomiarową), komunikacji z licznikami, rejestracji pomiarów i zarządzania pomiarami. W warstwie sprzętowej występują liczniki pomiarowe wyposażone w moduły komunikacyjne z zaimplementowanym odpowiednim protokołem. W warstwie 7-8/2017
interfejs optyczny, CLO, RS-232, RS-485
analogowy 24 V, szeregowy RS-485, RS-232, M-Bus, TCP/IP, GSM/GPRS, obsługa SMS, ZigBee
http://elmess.pl
www.kamstrup.com
komunikacyjnej realizowana jest dwukierunkowa komunikacja między urządzeniami pomiarowymi a koncentratorami danych. System odczytowy działający w warstwie rejestracji pomiarów z jednej strony współpracuje z koncentratorami danych, a z drugiej zapewnia komunikację z systemem zarządzania pomiarami MDM. System MDM odpowiedzialny jest wówczas za komunikację i wymianę danych z informatycznym systemem monitoringu mediów. Istotną zaletą takiej architektury jest udostępnienie personelu odpowiedzialnemu za zarządzanie mediami bezpośredniego wglądu
do zbieranych danych lub za pośrednictwem sieci z poziomu przeglądarki WWW. Można powiedzieć, że podstawowym elementem tak zdefiniowanego systemu MDM jest koncentrator danych wzbogacony o serwer WWW pozwalający nawiązać z nim połączenie z dowolnego komputera znajdującego się na terenie zakładu.
Inteligentne liczniki Nie można skonstruować nowoczesnego systemu monitoringu mediów bez inteligentnych liczników, które należą do grupy sprzętu klasyfikowanego jako inteligentne urządzenia pomiarowe.
NAJWIĘKSZĄ ZALETĄ WDROŻENIA SYSTEMU MONITORINGU W FIRMIE JEST MOŻLIWOŚĆ ŁĄCZENIA DANYCH O ZUŻYCIU MEDIÓW Z DANYMI PRODUKCYJNYMI, CO POZWALA OPTYMALNIE WYKORZYSTAĆ ZASOBY PRODUKCYJNE PRZEDSIĘBIORSTWA. 59
PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY
PRODUCENT/DOSTAWCA
Model Technologia pomiaru ĹťywotnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; baterii Standard Zstosowanie Woda zimna Woda ciepĹ&#x201A;a PrzepĹ&#x201A;yw nominalny [m3/h] PrzepĹ&#x201A;yw maksymalny [m3/h] PrzepĹ&#x201A;yw minimalny [dm3/h]
APATOR
APATOR
FLOQUA FL JS Smart+ przepĹ&#x201A;ywomierz elektromagnetyczny do pomiaru jednostrumieniowy wodomierz mechaniczny przepĹ&#x201A;ywu cieczy prÄ&#x2026;doprzewodzÄ&#x2026;cych o przeo peĹ&#x201A;nym przepĹ&#x201A;ywie strumienia, przy maksymalwodnoĹ&#x203A;ci wiÄ&#x2122;kszej niĹź 5 !S/cm w zamkniÄ&#x2122;tych nym ciĹ&#x203A;nieniu roboczym do 16 bar z nakĹ&#x201A;adkÄ&#x2026; instalacjach rurociÄ&#x2026;gowych. radiowÄ&#x2026; brak danych brak danych brak danych certyfikat MID-EC instalacje przemysĹ&#x201A;owe, przemysĹ&#x201A; farmaceutyczinstalacje domowe i przemysĹ&#x201A;owe ny i spoĹźywczy brak danych brak danych brak danych brak danych brak danych 1,6â&#x20AC;&#x201C;4* 18â&#x20AC;&#x201C;113 000* 2â&#x20AC;&#x201C;5* 0,72â&#x20AC;&#x201C;4520* 30â&#x20AC;&#x201C;80*
Komunikacja przewodowa
M-Bus, Ethernet/IP
Komunikacja bezprzewodowa
Wireless M-Bus, ZigBee, GSM/GPRS
Strona WWW
www.apator.com
nakĹ&#x201A;adka impulsowa oraz nakĹ&#x201A;adka M-Bus nakĹ&#x201A;adka radiowa do komunikacji w standardzie Wireless M-Bus www.apator.com
Â&#x2020; * P S % & Tab. 2. (
* f- - * % X * ? % J- - % &
PRODUCENT/DOSTAWCA
ECOMESS
ENDRESS+HAUSER
Model
SensoStar 2U
Technologia pomiaru
ultradĹşwiÄ&#x2122;kowa
Zakres temperatury [°C] Klasa dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ci pomiaru ĹťywotnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; baterii
15â&#x20AC;&#x201C;90Â 3 10Â lat
PrzepĹ&#x201A;yw nominalny [m3/h]
0,6â&#x20AC;&#x201C;3,5*
PrzepĹ&#x201A;yw maksymalny [m3/h]
1,2â&#x20AC;&#x201C;7*
PrzepĹ&#x201A;yw minimalny [m3/h]
12â&#x20AC;&#x201C;35*
Komunikacja przewodowa
M-Bus, wejĹ&#x203A;cia i wyjĹ&#x203A;cia impulsowe
Komunikacja bezprzewodowa Strona WWW
Wireless M-Bus http://ecomess.pl
RMS621 przemysĹ&#x201A;owy licznik ciepĹ&#x201A;a i przepĹ&#x201A;ywu wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cy z zewnÄ&#x2122;trznymi licznikami przepĹ&#x201A;ywu â&#x20AC;&#x201C;200 â&#x20AC;&#x201C; 800 brak danych brak danych w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od mechanizmu licznikowego pomiaru przepĹ&#x201A;ywu w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od mechanizmu licznikowego pomiaru przepĹ&#x201A;ywu w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od mechanizmu licznikowego pomiaru przepĹ&#x201A;ywu 1 Ă&#x2014;  RS-232 2 Ă&#x2014;  RS-485 PROFIBUS DP M-Bus Modbus RTU brak danych www.pl.endress.com
Â&#x2020; * P S % & Tab. 3. - % X * ? % J- - % &
60
AUTOMATYKA
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY
ECOMESS
KAMSTRUP
i_Flux
MULTICAL 62
jednostrumieniowy elektroniczny wodomierz suchobieżny
ultradźwiękowy przetwornik przepływu
brak danych certyfikat MID-EC
13 lat OIML R49
instalacje domowe i przemysłowe
instalacje domowe i przemysłowe
0,1–30 °C 0,1–90 °C 1,6–4* 2–5* 32–80*
http://ecomess.pl
0,1–50 °C lub 0,1–30 °C 0,1–90 °C 1,6–40* 2,0–50* 16–400* LON, SIOX, M-Bus, wyjście danych i Metasys N2 i Ethernet/IP, Wireless M-Bus, ZigBee, moduły Kamstrup: GSM/GPRS lub High-Power RadioRouter www.kamstrup.com
INTROL
KAMSTRUP
Calec ST (Aquametro) miernik współpracujący z zewnętrznymi licznikami pomiaru przepływu cieczy 2–200 lub –50–500 brak danych brak danych w zależności od mechanizmu licznikowego pomiaru przepływu w zależności od mechanizmu licznikowego pomiaru przepływu w zależności od mechanizmu licznikowego pomiaru przepływu
MULTICAL 602
brak danych Wireless M-Bus / OMS, Wmbus, E-com
7-8/2017
ultradźwiękowa 2–180 2 12 lat 1,6–40* 2,0–50* 16–400*
LON Modbus M-Bus
M-Bus, wejścia i wyjścia impulsowe, BACnet MS/TP, Ethernet IP
brak danych www.introl.pl
Wireless M-Bus, ZigBee, GSM/GPRS www.kamstrup.com
W liczniku takim, układ sterujący jest elementem programowanym. Najczęściej jest to jeden z modeli procesorów stosowanych w mikrokontrolerach i sterownikach PLC. W podłączonej do niego pamięci można również przechowywać i wstępnie przetwarzać dane pomiarowe, a także organizować transmisję. Interfejs pozwala również na zdalny dostęp do urządzenia pomiarowego i służy do odczytu wyników pomiarów, ale umożliwia też aktualizację oprogramowania urządzenia, zmiany charakterystyki pomiarów, wybór algorytmu działania, zmiany nastaw itp. Najbardziej popularnym przykładem inteligentnych liczników są liczniki energii elektrycznej stosowane przez dostawców prądu. Realizują one znacznie bardziej dokładne pomiary pobieranej przez odbiorcę energii oraz umożliwiają bieżące śledzenie jej zużycia i monitorowanie związanych z tym kosztów. Licznik taki wyposażony jest w mikrokontroler, przetworniki A/C i C/A, czujniki do pomiaru prądu i napięcia, zasilanie rezerwowe (akumulator lub bateria) oraz moduł do komunikacji bezprzewodowej (najczęściej w psśmie 868 MHz). Oczywiście, to mikroprocesor sprawia, że całe urządzenie nazwać można inteligentnym. Dzięki niemu na wyświetlaczu można zaprezentować informacje o całkowitym zużyciu energii, kosztach, bieżącym zapotrzebowaniu na energię, przekazać alarmy o uszkodzeniach sieci, wyświetlić charakterystykę obciążenia przez poszczególne urządzenia itp. Warto wspomnieć o tym, że większość inteligentnych liczników energii elektrycznej umożliwia natychmiastowe zgłoszenie alarmu operatorowi w przypadku wykrycia próby naruszenia integralności urządzenia lub stwierdzenia, że dokonano kradzieży energii. Mierniki energii elektrycznej udostępniają szereg mechanizmów pozwalających wykryć próby oszustwa, np.: zdjęcie pokrywy listwy, próby zdjęcia licznika lub jego przechylenia, próby nieautoryzowanego dostępu, czy zastosowania magnesów neodymowych do zafałszowania wskazań. Interesującą metodą zapobiegania nadużyciom jest, w wypadku instalacji jednofazowej, wyposażenie mierni61
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY
ka w dwa czujniki prądu. Jeden z nich jest odpowiedzialny za pomiar prądu w przewodzie fazowym, a drugi w neutralnym. Sprawdzana jest wówczas różnica między prądem wpływającym do obciążenia, a wypływającym.
Liczniki wody Ciekawym przykładem inteligentnych liczników są liczniki wody, gazu lub innych przepływających w rurociągach czy przewodach rurowych mediów. Chodzi tu przede wszystkim o gazy technologiczne, gazy osłonowe stosowane przy spawaniu, płynne chemikalia, sprężone powietrze, ścieki lub gazy wylotowe. Większość liczników do tego typu zastosowań to urządzenia mechaniczne. Spotkać się tutaj można przede wszystkim z licznikami wirnikowymi, skrzydełkowymi lub turbinowymi oraz w wypadku większych przepływów, ze śrubowymi bądź objętościowymi (tłokowo-obrotowymi). We wszystkich tych rozwiązaniach ruch medium w przewodach rurowych napędza wirnik, śrubę lub tłok obrotowy. Obroty części pomiarowej przenoszone są przez mechaniczną przekładnię (kółka zębate) do mechanicznego licznika, który wyskalowany jest w jednostkach przepływu. Urządzenia tego typu dzieli się na mokrobieżne, w których mechanizm liczydła zanurzony jest w mierzonym, ciekłym medium lub w cieczy separującej (najczęściej glicerynie), oraz na suchobież-
62
STANDARD ZigBee Od roku 2003 rozwijany jest nowy standard transmisji radiowej dla zastosowań przemysłowych o nazwie ZigBee. Bazuje on na protokole IEEE 802.15.4 i ma znacznie większe możliwości komunikacyjne od stosowanego powszechnie standardu Wireless M-Bus. ZigBee coraz częściej wykorzystywany jest na wyjściu w bezprzewodowych inteligentnych licznikach energii elektrycznej. Jak twierdzą analitycy, ze względu na swoje możliwości, w ciągu kilku lat standard może stać dominującym standardem komunikacyjnym dla inteligentnych liczników stosowanych w systemach AMI. O wzrastającej popularności tego standardu świadczy fakt, że wszyscy liczący się producenci mikrokontrolerów przeznaczonych do montażu w inteligentnych licznikach mają w swojej ofercie układy SoC (System on Chip), wspierające obsługę bezprzewodowej sieci ZigBee/IEEE 802.15.4.
ne. W tym ostatnim wypadku licznik mechaniczny oddzielony jest od mierzonego medium, a napęd od wirnika z turbinką przenoszony jest do mechanizmu licznika, najczęściej za pomocą sprzęgła magnetycznego. Liczniki mediów wytwarzane są w dwóch wersjach – jednostrumieniowej lub wielostrumieniowe. W pierwszym wypadku medium dopływa do licznika jednym, zwartym strumieniem, w drugim przypadku kilkoma strumieniami rozmieszczonymi symetrycznie wokół wirnika. Warto zwrócić uwagę na fakt, że liczniki wielostrumieniowe są dokładniejsze. Inteligentne systemy pomiarowe a także systemy zdalnych odczytów wymagają na wyjściu urządzenia sygnału elektrycznego. Nowoczesne mechaniczne przepływomierze, w tym wodomierze przystosowane są do montażu przystawek elektronicznych lub coraz częściej element ten stanowi integralny moduł konstrukcyjny przepływomierza. Ruch obrotowy elementów licznika, który jest proporcjonalny do mierzonego przepływu, zamieniany jest na ciąg impulsów elektrycznych, które zliczane są przez układ mikroprocesorowy. Do zamiany ruchu magnetycznego na impulsy elektryczne wykorzystywane są układy magnetyczne, indukcyjnych albo optoelektroniczne. Ze względu na możliwość oszustwa za pomocą magnesu lub zakłócenia pracy licznika w zanieczyszczonym pod względem elektromagnetycznym środowisku, producenci wycofują się z prostych rozwiązań magnetycznych. W nowszych konstrukcjach liczników rozpoznawany jest również kierunek przepływu medium, co umożliwia kompensowanie przepływu wstecznego i w rezultacie zapewnia
zgodność pomiaru elektronicznego z licznikiem mechanicznym. Moduły elektroniczne stosowane w licznikach przepływu, wyposażone są zazwyczaj w wyjścia jednego z czterech typów: • impulsowe, • RS-232/RS-485/USB, • M-Bus, • radiowe. Najczęściej stosuje się tu wyjścia impulsowe, które łatwo można dostosować do każdego systemu pomiarowego automatyki przemysłowej. Wymaga to jednak zastosowania zewnętrznego układu przetwarzania, który zapamięta i przekonwertuje wyniki pomiarów do postaci akceptowanej przez system zbierania danych pomiarowych. Właśnie dlatego w inteligentnych systemach pomiarowych stosuje się jednak rozwiązania z interfejsem szeregowym RS-232, RS-485 lub USB, które pozwalają na bezpośrednią komunikację z koncentratorem gromadzącym dane. Tego typu przepływomierze wyposażane są w moduły komunikacyjne z magistralą asynchroniczną M-Bus pozwalającą na pakietową wymianę danych, lub jej wersję bezprzewodową. Inteligentne moduły komunikacyjne stosowane w przepływomierzach, dzięki zastosowaniu mikroprocesora, umożliwiają również przetwarzanie i archiwizowanie wyników pomiarów. Moduł zarządzający transmisją ma dostęp do bieżących danych pomiarowych, jak i archiwizowanych informacji, które dodatkowo zaopatrzone są w sygnaturę czasową oraz szereg danych serwisowych, takich jak: numer seryjny urządzenia pomiarowego, informację o legalizacji, alarmach itp. AUTOMATYKA
Fot. www.poveranaliting.com, Sabur
PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY
WiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;Ä&#x2021; stosowanych w przemyĹ&#x203A;le przepĹ&#x201A;ywomierzy to klasyczne mechaniczne urzÄ&#x2026;dzenia z dodanÄ&#x2026; funkcjÄ&#x2026; zdalnego odczytu. UzupeĹ&#x201A;nia ona tradycyjny mechanizm pomiarowy o zewnÄ&#x2122;trznÄ&#x2026; przystawkÄ&#x2122; elektronicznÄ&#x2026;, ktĂłra rejestruje obroty jednego z elementĂłw liczydĹ&#x201A;a oraz wykonuje niezbÄ&#x2122;dne operacje przetwarzania danych pomiarowych, pozwalajÄ&#x2026;ce na ich przesĹ&#x201A;anie przez moduĹ&#x201A; komunikacyjny. Utrudnia to implementacjÄ&#x2122; przepĹ&#x201A;ywomierza w systemie monitoringu mediĂłw Na rynku dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; rĂłwnieĹź w peĹ&#x201A;ni elektroniczne, pozbawione elementĂłw mechanicznych przepĹ&#x201A;ywomierze wykorzystujÄ&#x2026;ce ultradĹşwiÄ&#x2122;kowÄ&#x2026; metodÄ&#x2122; pomiaru prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci cieczy. SÄ&#x2026; to urzÄ&#x2026;dzenia pomiarowe o zwiÄ&#x2122;kszonej niezawodnoĹ&#x203A;ci, zintegrowane fabrycznie z moduĹ&#x201A;em mikrokontrolera i z moduĹ&#x201A;em komunikacyjnym, przewodowym lub bezprzewodowym. Co ciekawe, wiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dostÄ&#x2122;pnych na rynku modeli, np. polskiej konstrukcji wodomierz ultradĹşwiÄ&#x2122;kowy Ultrimis W, zapewnia na jednym kom-
plecie baterii kilkunastoletni okres pracy, dziÄ&#x2122;ki czemu doskonale nadajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do pracy w miejscach, w ktĂłrych utrudniony jest odczyt. W wypadku wspomnianego modelu Ultrimis W, czas nieprzerwanej pracy na jednym komplecie baterii szacowany jest na 16 lat pracy, a w wersji bezprzewodowej na 12 lat.
ATEX Warto rĂłwnieĹź wspomnieÄ&#x2021; o inteligentnych systemach pomiarowych, ktĂłre mogÄ&#x2026; pracowaÄ&#x2021; w strefach zagroĹźonych wybuchem. Tego typu inteligentnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; nie ma obecnie zbyt wiele na rynku. WymieniÄ&#x2021; tu moĹźna m.in. liczniki przepĹ&#x201A;ywu HIT-4U, dostÄ&#x2122;pne rĂłwnieĹź w wykonaniu Ex, przepĹ&#x201A;ywomierz gazu Cyble Sensor ATEX oraz miernik przepĹ&#x201A;ywu ST75 firmy Fluid Components. MiernikĂłw mocy w wykonaniu ATEX praktycznie nie spotyka siÄ&#x2122; na rynku, poza specyficznymi systemami dla gĂłrnictwa, co wynika z faktu, Ĺźe urzÄ&#x2026;dzenia te moĹźna bez problemu umieĹ&#x203A;ciÄ&#x2021; poza strefÄ&#x2026; zagroĹźonÄ&#x2026; wybuchem.
Podsumowanie Inteligentny monitoring mediĂłw i inteligentne liczniki sÄ&#x2026; coraz szerzej i chÄ&#x2122;tniej stosowane w przemyĹ&#x203A;le. Dodatkowo zachÄ&#x2122;cajÄ&#x2026; do ich stosowania unijne przepisy, ktĂłre wymagajÄ&#x2026; zastÄ&#x2026;pienia do 2020 r. wszystkich miernikĂłw zuĹźycia energii elektrycznej ich inteligentnymi wersjami, a takĹźe wymuszajÄ&#x2026; na firmach zmniejszenie zuĹźycia surowcĂłw energetyczny (m.in. gazu) i wszystkich, kluczowych dla ochrony Ĺ&#x203A;rodowiska mediĂłw (woda). Od zautomatyzowanych systemĂłw pomiarowych nie ma wiÄ&#x2122;c ucieczki, a im szybciej w firmie wprowadzone zostanÄ&#x2026; automatyczne systemy monitoringu mediĂłw i inteligentne, pozwalajÄ&#x2026;ce na zdalny odczyt liczniki, tym szybciej firma moĹźe poczyniÄ&#x2021; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci zwiÄ&#x2026;zane z optymalnym wykorzystaniem wszystkich mediĂłw niezbÄ&#x2122;dnych w produkcji. ' !( ! "#$ %&$ AUTOMATYKA
R E K L A M A
7-8/2017
63
PRZEGLÄ&#x201E;D S PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU PRZÄ&#x2DC;TU I A APARATURY PAR RATURY
Ĺ&#x161;wiadome zarzÄ&#x2026;dzanie PeĹ&#x201A;na kontrola zuĹźycia mediĂłw 7 .S % . .
* .& - & . . ? *&. % %
* * Q %
* - .Q %
Q * * % - % %
&P % % * ?J
* - /
System dziaĹ&#x201A;a w Ĺ&#x203A;rodowisku chmurowym, administrowanym przez sĹ&#x201A;uĹźby techniczne Apator, dziÄ&#x2122;ki czemu inwestor nie ponosi dodatkowych kosztĂłw zwiÄ&#x2026;zanych z obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2026; informatycznÄ&#x2026;. RozwiÄ&#x2026;zanie umoĹźliwia kontrolÄ&#x2122; parametrĂłw oraz ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;y monitoring zuĹźycia energii elektrycznej, wody, ciepĹ&#x201A;a oraz gazu.
W
B / -
myĹ&#x203A;l zasady, Ĺźe nie moĹźna wpĹ&#x201A;ynÄ&#x2026;Ä&#x2021; na czynnik, ktĂłrego nie potrafimy zmierzyÄ&#x2021;, firma Apator Control oferuje kompletne rozwiÄ&#x2026;zanie integrujÄ&#x2026;ce urzÄ&#x2026;dzenia pomiarowe mediĂłw produkowanych pod markÄ&#x2026; Apator, w jeden kompletny system monitorowania o nazwie moniTorus.
7-8/2017
MoniTorus to nowoczesnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w przyjaznym wydaniu - wskazuje newralgiczne miejsca i punkty w przedsiÄ&#x2122;biorstwie, ktĂłrych optymalizacja jest wymagana do obniĹźenia bieĹźÄ&#x2026;cych kosztĂłw i zaplanowania wydatkĂłw w przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci. Dodatkowo system pozwala na jednoczesne analizowanie wielu danych, a takĹźe ich obserwowanie i raportowanie z niemal kaĹźdego miejsca na Ĺ&#x203A;wiecie, dziÄ&#x2122;ki czemu P R O M O C J A
moĹźliwa jest bĹ&#x201A;yskawiczna reakcja na zaistniaĹ&#x201A;e sytuacje alarmowe. CaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; zbudowana jest w oparciu o sprawdzone elementy, przystosowane do pracy w warunkach przemysĹ&#x201A;owych. Kluczem do sukcesu jest wysoka jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemu, precyzja pomiarĂłw i sprawdzona niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Rozszerzeniem funkcjonalnoĹ&#x203A;ci podstawowej jest personalizowane rozwiÄ&#x2026;zanie o nazwie moniTorus PLUS, umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce przewidywanie zdarzeĹ&#x201E;, zapobieganie ich wystÄ&#x2122;powaniu oraz sterowanie urzÄ&#x2026;dzeniami je powodujÄ&#x2026;cymi. Jego kluczowym zastosowaniem jest integracja z systemami sterowania maszyn i procesĂłw produkcyjnych, dajÄ&#x2026;ca peĹ&#x201A;ne moĹźliwoĹ&#x203A;ci zarzÄ&#x2026;dzania efektywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; energetycznÄ&#x2026;. MoniTorus stanowi Ĺ&#x203A;wiadome zarzÄ&#x2026;dzanie i skutecznÄ&#x2026; optymalizacjÄ&#x2122;, ktĂłre przynoszÄ&#x2026; wymierne korzyĹ&#x203A;ci finansowe i usprawniajÄ&#x2026; zarzÄ&#x2026;dzanie procesami w przedsiÄ&#x2122;biorstwie.
APATOR CONTROL Sp. z o.o. & / ! 25:3 :8"2;; & "% @ - / % ***/ / %/-
65
PRAWO I NORMY
DR ALEKSANDRA AULEYTNER radca prawny, szef praktyki wĹ&#x201A;asnoĹ&#x203A;ci intelektualnej Kancelaria DomaĹ&#x201E;ski Zakrzewski Palinka sp. k.
Czy roboty mogÄ&#x2026; mieÄ&#x2021; osobowoĹ&#x203A;Ä&#x2021; prawnÄ&#x2026;? Roboty, systemy autonomicz & . Q
JS Q Q J ! % & 5/;3 * . * & .
- % * ./ ( =& . * * *
* * - * 3 %/ / & - * S * . ./ JS .
% * J P ?.J &
% % &? - /
66
P
ojÄ&#x2122;cie PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 dotyka dĹ&#x201A;ugotrwaĹ&#x201A;ego i skomplikowanego procesu transformacji gospodarczej i spoĹ&#x201A;ecznej. Transformacja ta opiera siÄ&#x2122; na poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu Ĺ&#x203A;wiata rzeczywistego (analogowego) i wirtualnego (cyfrowego). Dzieje siÄ&#x2122; to dziÄ&#x2122;ki rozwojowi systemĂłw M2M, czyli machine-to-machine, Internetu Rzeczy, robotyki i systemĂłw autonomicznych. W wymiarze wÄ&#x2122;Ĺźszym chodzi o cyfryzacjÄ&#x2122; i autonomizacjÄ&#x2122; tradycyjnych gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;zi przemysĹ&#x201A;u i tworzenie inteligentnych przedsiÄ&#x2122;biorstw, czyli Smart Factories. W wymiarze szerszym â&#x20AC;&#x201C; takĹźe o stworzenie w peĹ&#x201A;ni inteligentnych miast i domĂłw. Pierwsza rewolucja przemysĹ&#x201A;owa polegaĹ&#x201A;a na mechanizacji produkcji dziÄ&#x2122;ki zastosowaniu wody i pary. W drugiej uĹźyto prÄ&#x2026;du elektrycznego, co pozwoliĹ&#x201A;o na umasowienie produkcji przemysĹ&#x201A;owej. Trzecia, dziÄ&#x2122;ki zastosowaniu elektroniki i informatyki, zautomatyzowaĹ&#x201A;a produkcjÄ&#x2122;. Obecna, czwarta rewolucja charakteryzuje siÄ&#x2122; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniem róşnych technologii, ktĂłre zacierajÄ&#x2026; granice miÄ&#x2122;dzy sferÄ&#x2026; realnÄ&#x2026; a cyfrowÄ&#x2026;. JednÄ&#x2026; z gĹ&#x201A;Ăłwnych cech PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 jest zdolnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; maszyn i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; do komunikowania siÄ&#x2122; miÄ&#x2122;dzy sobÄ&#x2026; bez udziaĹ&#x201A;u czĹ&#x201A;owieka. Komunikacja M2M
jest podstawÄ&#x2026; inteligentnej produkcji, logistyki i transportu.
OdpowiedzialnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; cywilna Zadanie, przed ktĂłrym stojÄ&#x2026; dziĹ&#x203A; prawodawcy krajowi i europejscy, to opracowanie ram prawnych dla PrzemysĹ&#x201A;u 4.0. Debata prawna dotyczÄ&#x2026;ca tej sfery dopiero siÄ&#x2122; zaczyna. Obecnie prace w tym zakresie trwajÄ&#x2026; gĹ&#x201A;Ăłwnie na forum unijnym. W styczniu 2017 r. powstaĹ&#x201A; projekt rezolucji Parlamentu Europejskiego zawierajÄ&#x2026;cej zalecenia dla Komisji Europejskiej w sprawie przepisĂłw prawa cywilnego dotyczÄ&#x2026;cych robotyki, ktĂłra daje tej komisji rekomendacje odnoĹ&#x203A;nie zakresu zmian w prawie unijnym w tym obszarze. RĂłwnolegle zaawansowane prace dotyczÄ&#x2026;ce uregulowaĹ&#x201E; prawnych w zakresie robotyki i sztucznej inteligencji trwajÄ&#x2026; w USA, Japonii, Chinach i Korei PoĹ&#x201A;udniowej. TakĹźe w Polsce, w Ministerstwie Rozwoju, powstaĹ&#x201A;a grupa robocza ds. ram prawnych funkcjonowania PrzemysĹ&#x201A;u 4.0. Jednym z najwaĹźniejszych wyzwaĹ&#x201E; prawnych dotyczÄ&#x2026;cych robotyki sÄ&#x2026; zagadnienia zwiÄ&#x2026;zane z odpowiedzialnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; cywilnÄ&#x2026; i karnÄ&#x2026;. Dotyczy to w szczegĂłlnoĹ&#x203A;ci systemĂłw autonomicznych i pĂłĹ&#x201A;autonomicznych, jak AUTOMATYKA
PRAWO I NORMY
również sztucznej inteligencji i systemów samouczących się. Zwraca się uwagę, że im bardziej autonomiczne są maszyny/roboty, tym w mniejszym stopniu można prześledzić łańcuch odpowiedzialności kolejnych podmiotów, które tradycyjnie byłyby za ich funkcjonowanie odpowiedzialne (np. producentów, producentów oprogramowania, właścicieli maszyny, podmiotów szkolących maszyny itp.). Pojawiają się więc wątpliwości, czy tradycyjne rozumienie odpowiedzialności cywilnej jest wystarczające, w szczególności w odniesieniu do maszyn samouczących się, w tym takich, które mogą podejmować samodzielne decyzje. Jako przykład wyzwań, przed jakimi stoją prawnicy, można wskazać to, że jeżeli uznać, iż tradycyjna konstrukcja odpowiedzialności jest wystarczająca, to pojawia się pytanie o to, w jakim zakresie stosować dotychczasowe zasady odpowiedzialności opartej na winie, a w jakim zakresie odpowiedzialności opartej na ryzyku. Odpowiedzialność oparta na zasadzie ryzyka bardziej odpowiada systemom autonomicznym, nie może ona jednak eliminować całkowicie odpowiedzialności na zasadzie winy.
Elektroniczna osobowość prawna W przypadku najbardziej zaawansowanych robotów coraz częściej mamy do czynienia z sytuacjami, w których nie można przypisać odpowiedzialności konkretnemu podmiotowi odpowiadającemu za produkcję czy użytkowanie maszyny. Dotyczy to w szczególności maszyn samodzielnie podejmujących decyzje. Wówczas nawet system odpowiedzialności na zasadzie ryzyka nie jest wystarczający. Zwracają na to uwagę autorzy sprawozdania z 27 stycznia 2017 r., zawierającego zalecenia dla Komisji Europejskiej w sprawie przepisów prawa cywilnego dotyczących robotyki. W związku z tym zaczynają pojawiać się postulaty stworzenia nowej kategorii dla najbardziej zaawansowanych maszyn – elektronicznej osoby prawnej. Nadanie osobowości prawnej takim maszynom pozwoliłoby na rozwiązanie kwestii odpowiedzial7-8/2017
ności za szkodę w najbardziej wątpliwych przypadkach. Umożliwiłoby także stworzenie pewnego rodzaju funduszu ubezpieczeniowego, który byłby związany z daną maszyną. Z takiego funduszu, na który składki płaciłby producent, właściciel, użytkownik lub osoba szkoląca maszynę, byłyby wypłacane odszkodowania dla osób, które poniosły szkodę w związku z jej działaniem. Historia wypłat z tego funduszu pozwoliłaby także na transparentną ocenę swego rodzaju „szkodowości” danej maszyny – np. tego, jak często i w jakich sytuacjach nie wykonywała lub wykonywała nieprawidłowo swoje zadania. Przedstawiona tu koncepcja –
gdy szkoda wyrządzona przez system autonomiczny nie byłaby objęta ubezpieczeniem OC.
Co dalej? Na poziomie unijnym postuluje się obecnie, by na podstawie art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Komisja Europejska rozpoczęła prace nad instrumentem prawnym regulującym zagadnienia związane z możliwym do przewidzenia rozwojem i wykorzystaniem robotyki w najbliższych 10–15 latach. Rozwiązania te dotyczyć mają również kwestii odpowiedzialności cywilnej. Zwraca się uwagę, że powinny być one połą-
Z UWAGI NA PROBLEMY Z PRZYPISANIEM KONKRETNEJ OSOBIE ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA SZKODĘ SPOWODOWANĄ PRZEZ ROBOTA, CORAZ CZĘŚCIEJ ROZWAŻANY JEST POSTULAT OBJĘCIA WSZYSTKICH ROBOTÓW, NIE TYLKO TYCH NAJBARDZIEJ ZAAWANSOWANYCH, SPECJALNYM SYSTEMEM UBEZPIECZEŃ. jakkolwiek rewolucyjna – wydaje się być rozwiązaniem coraz częściej dyskutowanym dla skrajnych przypadków, np. robotów, które samodzielnie podejmują decyzje o zawieraniu lub rozwiązywaniu umów, jak w pewnych rodzajach rozwiązań „blockchain”.
Ubezpieczenia robotów Z uwagi na problemy z przypisaniem konkretnej osobie odpowiedzialności za szkodę spowodowaną przez robota, coraz częściej rozważany jest też postulat objęcia wszystkich robotów, nie tylko tych najbardziej zaawansowanych, specjalnym systemem ubezpieczeń. System taki działałby na wzór systemu ubezpieczeń samochodowych. Ubezpieczenia byłyby obowiązkowe dla producentów i właścicieli systemów autonomicznych. Dodatkowo powstałby też odrębny fundusz gwarantujący wypłatę odszkodowania w sytuacji,
czone ze stworzeniem instrumentów, które co prawda nie mają charakteru formalno-prawnego, ale mimo to wpływają na rozwiązywanie bardzo ważnych dla robotyki problemów. Dotyczy to zwłaszcza kodeksów etyki dla producentów robotów, w tym producentów oprogramowania. Kodeksy te, zawierające normy, jakie należy przyjąć przy projektowaniu i produkcji robotów, będą miały też duży wpływ na wypracowanie zasad odpowiedzialności osób produkujących, szkolących i użytkujących roboty. Obecnie trudno dać jednoznaczną odpowiedź na pytanie postawione w tytule. Jednak fakt, że dyskutuje się dzisiaj o możliwości wyposażenia robotów w osobowość prawną wskazuje, iż jesteśmy u progu rzeczywistej rewolucji, być może cywilizacyjnej. dr Aleksandra Auleytner 67
RYNEK
Kondycjonery sygnaĹ&#x201A;Ăłw firmy Dataforth B % % & % ?& %
- J & % . V % # = / ! &
- . &. J * * * & - % *
% * - % * 3 * * = . * * . * */
% * - S* J . & / )" * +,$ %&$
P
otrzeba mierzenia róşnorakich parametrĂłw i kontrolowania procesĂłw jest tak stara jak rewolucja przemysĹ&#x201A;owa. Automatyzacja w nowoczesnych fabrykach nie byĹ&#x201A;aby moĹźliwa bez precyzyjnych pomiarĂłw i sterowania. R E K L A M A
68
Przygotowanie sygnaĹ&#x201A;Ăłw NajwaĹźniejszym elementem systemu gromadzenia danych jest kondycjonowanie mierzonych sygnaĹ&#x201A;Ăłw â&#x20AC;&#x201C; bez tego nie moĹźna gwarantowaÄ&#x2021; dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ci pomiaru. SygnaĹ&#x201A;y wymagajÄ&#x2026; odpowiedniego przygotowania jeszcze zanim system gromadzenia danych (DAQ) mĂłgĹ&#x201A;by uzyskaÄ&#x2021; wartoĹ&#x203A;ciowe i dokĹ&#x201A;adne pomiary. Przygotowanie sygnaĹ&#x201A;Ăłw, w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od mierzonej wartoĹ&#x203A;ci, moĹźe obejmowaÄ&#x2021;: wzmocnienie lub tĹ&#x201A;umienie, uzupeĹ&#x201A;nienie mostka, kompensacjÄ&#x2122; zimnego zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza, wzbudzenie, filtrowanie, izolowanie oraz linearyzacjÄ&#x2122;. Wzmocnienie sygnaĹ&#x201A;u stosuje siÄ&#x2122; w celu lepszego dopasowania poziomu napiÄ&#x2122;cia do zakresu wejĹ&#x203A;ciowego przetwornika analogowo-cyfrowego w przypadku, gdy napiÄ&#x2122;cie wyjĹ&#x203A;ciowe czujnika lub przetwornika jest zbyt niskie. W przypadku pomiarĂłw wysokonapiÄ&#x2122;ciowych, tj. przekraczajÄ&#x2026;cych 10 V, mamy odwrotnÄ&#x2026; sytuacjÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; konieczne jest tĹ&#x201A;umienie sygnaĹ&#x201A;u. UzupeĹ&#x201A;nienie mostka jest potrzebne, jeĹźeli stosujemy ukĹ&#x201A;ad Ä&#x2021;wierÄ&#x2021;- lub pĂłĹ&#x201A;mostka, aby utworzyÄ&#x2021; czterorezystancyjny ukĹ&#x201A;ad mostka Wheatstoneâ&#x20AC;&#x2122;a. Rezystory sÄ&#x2026; wykorzystywane do wykrywania maĹ&#x201A;ych zmian napiÄ&#x2122;cia w aktywnym czujniku przez tworzenie punktu odniesienia. Kompensacja zimnego zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza (CJC, ang. cold-junction compensation) jest konieczna do zapewnienia dokĹ&#x201A;adnego pomiaru temperatury za pomocÄ&#x2026; termopar. W czujniku termoparowym stosowane sÄ&#x2026; dwa przewodniki zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone na koĹ&#x201E;cu w miejscu pomiaru temperatury. Aby zapewniÄ&#x2021; duĹźÄ&#x2026; dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, mierzone jest napiÄ&#x2122;cie wyjĹ&#x203A;ciowe termopary, a w miejscu pomiaru napiÄ&#x2122;cia (w kondycjonerze) musi byÄ&#x2021; rĂłwnieĹź mierzona temperatura w celu przeprowadzenia odpowiedniej korekcji. Czujniki tensometryczne, akcelerometry, termistory i czujniki RTD wymagajÄ&#x2026; wzbudzenia napiÄ&#x2122;ciowego lub prÄ&#x2026;dowego, aby wygenerowaÄ&#x2021; sygnaĹ&#x201A; pomiarowy. Czujniki tensometryczne majÄ&#x2026; zazwyczaj bardzo niskÄ&#x2026; opornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i sÄ&#x2026; stosowane w konfiguracji mostka Wheatstone z pobudzeniem napiÄ&#x2122;ciowym. Wzmacniacze stosowane w akcelerometrach wymagajÄ&#x2026; pobudzenia prÄ&#x2026;dowego. Termistory oraz czujniki RTD rĂłwnieĹź wymagajÄ&#x2026; ĹşrĂłdĹ&#x201A;a prÄ&#x2026;dowego, aby przeksztaĹ&#x201A;ciÄ&#x2021; opornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na mierzalne napiÄ&#x2122;cie. Na sygnaĹ&#x201A;y pomiarowe mogÄ&#x2026; wpĹ&#x201A;ywaÄ&#x2021; zakĹ&#x201A;Ăłcenia. Filtrowanie umoĹźliwia eliminacjÄ&#x2122; zakĹ&#x201A;ĂłceĹ&#x201E; w pewnym zakresie czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci. Niezwykle istotna w procesie kondycjonowania sygnaĹ&#x201A;u jest odpowiednia izolacja. Pozwala ona na eliminacjÄ&#x2122; niektĂłrych zakĹ&#x201A;ĂłceĹ&#x201E; (np. eliminuje pÄ&#x2122;tlÄ&#x2122; uziemienia), jak rĂłw-
P R O M O C J A
AUTOMATYKA
RYNEK
nieĹź chroni system akwizycji danych, zabezpieczajÄ&#x2026;c go przed zbyt wysokim napiÄ&#x2122;ciem. W przypadku mierzenia wartoĹ&#x203A;ci fizycznej, ktĂłra nie zmienia siÄ&#x2122; liniowo, stosuje siÄ&#x2122; linearyzacjÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; moĹźe ona byÄ&#x2021; zaimplementowana w kondycjonerze lub w oprogramowaniu pomiarowym.
B / % & %
W panelu lub na szynie DIN Firma Dataforth ma bardzo bogatÄ&#x2026; ofertÄ&#x2122; kondycjonerĂłw sygnaĹ&#x201A;Ăłw, na ktĂłrÄ&#x2026; skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; ponad 800 modeli. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; kondycjonery przeznaczone do pomiaru napiÄ&#x2122;cia, prÄ&#x2026;du, wartoĹ&#x203A;ci skutecznej prÄ&#x2026;du lub napiÄ&#x2122;cia, pomiaru temperatury za pomocÄ&#x2026; czujnikĂłw RTD lub termopar, pomiarĂłw tensometrycznych oraz czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci. WyjĹ&#x203A;cie moĹźe byÄ&#x2021; prÄ&#x2026;dowe lub napiÄ&#x2122;ciowe. Dataforth oferuje rĂłwnieĹź moduĹ&#x201A;y z wyjĹ&#x203A;ciami napiÄ&#x2122;ciowymi lub prÄ&#x2026;dowymi, ze sterowaniem napiÄ&#x2122;ciowym lub prÄ&#x2026;dowym. WyróşniÄ&#x2021; moĹźna dwa formaty mechaniczne â&#x20AC;&#x201C; moduĹ&#x201A;y montowane w panelu
oraz moduĹ&#x201A;y montowane na szynÄ&#x2122; DIN. PierwszÄ&#x2026; grupÄ&#x2122; reprezentujÄ&#x2026; serie 5B, 7B oraz 8B. ModuĹ&#x201A;y te majÄ&#x2026; hermetyczne obudowy, a sygnaĹ&#x201A;y sÄ&#x2026; wyprowadzone na zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czach szpilkowych. ModuĹ&#x201A;y montuje siÄ&#x2122; w przeznaczonych do tego celu panelach, zaĹ&#x203A; panele â&#x20AC;&#x201C; w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od modelu â&#x20AC;&#x201C; umoĹźliwiajÄ&#x2026; zamontowanie od jednego do 16 moduĹ&#x201A;Ăłw kondycjonujÄ&#x2026;cych. Druga grupa to moduĹ&#x201A;y montowane na szynie DIN. NaleĹźÄ&#x2026;ce do tej serii moduĹ&#x201A;y kondycjonujÄ&#x2026;ce sÄ&#x2026; samodzielnymi, jednokanaĹ&#x201A;owymi kondycjonerami. W tej grupie dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; serie DSCA oraz DSCT. Seria DSCA to kondycjone-
ry gwarantujÄ&#x2026;ce bardzo szeroki wybĂłr czujnikĂłw czy przetwornikĂłw, ktĂłre moĹźna do nich podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021;. W skĹ&#x201A;ad serii DSCT wchodzÄ&#x2026; przetworniki pracujÄ&#x2026;ce w pÄ&#x2122;tli prÄ&#x2026;dowej i z niej zasilane. Efektywne mierzenie i kontrola procesĂłw przemysĹ&#x201A;owych to podstawa przemysĹ&#x201A;owej akwizycji danych. Szeroki wybĂłr kondycjonerĂłw Dataforth umoĹźliwia przetwarzanie sygnaĹ&#x201A;Ăłw mierzonych przez róşnego rodzaju czujniki i przetworniki w stabilny sygnaĹ&#x201A; napiÄ&#x2122;ciowy lub prÄ&#x2026;dowy, ktĂłry Ĺ&#x201A;atwo zmierzyÄ&#x2021; i przetworzyÄ&#x2021;. RozwiÄ&#x2026;zania zastosowane przez producenta zapewniajÄ&#x2026; duĹźÄ&#x2026; dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; mierzonych parametrĂłw oraz bezpieczeĹ&#x201E;stwo systemu akwizycji danych. )" * +,$ %&$ & / M % * 863 ;4";84 7 * "7 / 11 889 8< 983 88: << 143 = > 11 889 8< 96 "% % @ % / %/-
***/ % / %/-
R E K L A M A
TARGI WSPIERANE PRZEZ
7-8/2017
69
RYNEK
Ĺ adowarki akumulatorowe Mean Well z opcjÄ&#x2026; programowania * * = V %
7
% P % KW - % * * &%& * 3 %/
!$"26;; M "21;/ # J
* . & .
* %& - % * &
&P * % P % * W - % - J - Q
* /
Robert Augustynowicz
O
d wielu lat ochrona Ĺ&#x203A;rodowiska oraz rozwĂłj technik oszczÄ&#x2122;dzania energii sÄ&#x2026; przedmiotem badaĹ&#x201E; oĹ&#x203A;rodkĂłw naukowych. NastÄ&#x2122;pstwem prowadzonych prac byĹ&#x201A;o skonstruowanie pojazdĂłw elektrycznych, ktĂłre zamiast tradycyjnego paliwa wykorzystujÄ&#x2026; silniki elektryczne oraz odpowiednie â&#x20AC;&#x17E;zasobnikiâ&#x20AC;? energii elektrycznej. Okazuje siÄ&#x2122; jednak, Ĺźe tradycyjne akumulatory kwasowo--oĹ&#x201A;owiowe nie sÄ&#x2026; najlepszym rodzajem urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; do gromadzenia energii elektrycznej w pojazdach tego typu â&#x20AC;&#x201C; m.in. ze wzglÄ&#x2122;du na niski stosunek zgromadzonej energii do masy (czyli gÄ&#x2122;stoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energii) oraz stosunkowo ni-
- %&
70
P R O M O C J A
ski prÄ&#x2026;d Ĺ&#x201A;adowania/rozĹ&#x201A;adowywania. To powoduje, Ĺźe moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; odzysku energii hamowania (tzw. system KERS) jest ograniczona, zaĹ&#x203A; uĹźytkownik jest zmuszony do dĹ&#x201A;ugich przestojĂłw w celu uzupeĹ&#x201A;nienia â&#x20AC;&#x17E;paliwaâ&#x20AC;?.
Baterie i akumulatory w pojazdach elektrycznych Czynnikiem, ktĂłry ogranicza iloĹ&#x203A;Ä&#x2021; moĹźliwej do odzyskania energii w pojeĹşdzie elektrycznym jest zdolnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; baterii do przyjÄ&#x2122;cia energii, a wiÄ&#x2122;c jej maksymalny prÄ&#x2026;d Ĺ&#x201A;adowania. Hamowanie trwa zazwyczaj maksymalnie kilka sekund, zaĹ&#x203A; iloĹ&#x203A;Ä&#x2021; wydzielonej energii jest spora, dlatego bateria nie moĹźe w tak krĂłtkim czasie przyjÄ&#x2026;Ä&#x2021; tak duĹźej energii. Ponadto Ĺ&#x201A;adowanie i rozĹ&#x201A;adowywanie akumulatora znacznÄ&#x2026; wartoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; prÄ&#x2026;du wpĹ&#x201A;ywa na zmniejszenie ĹźywotnoĹ&#x203A;ci, tym samym powodujÄ&#x2026;c wzrost kosztĂłw eksploatacyjnych. Bateria litowo-jonowa zostaĹ&#x201A;a opracowana prawie 20 lat temu i jest powszechnie stosowana ze wzglÄ&#x2122;du na duĹźÄ&#x2026; gÄ&#x2122;stoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energii, brak efektu pamiÄ&#x2122;ciowego oraz niewielki prÄ&#x2026;d samorozĹ&#x201A;adowania. W pojazdach elektrycznych stosuje siÄ&#x2122; natomiast coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej zmodyfikowane wersje baterii litowo-jonowych â&#x20AC;&#x201C; np. akumulatory oĹ&#x201A;owiowo-kwasowe sÄ&#x2026; czÄ&#x2122;sto zastÄ&#x2122;powane nowszymi litowo-Ĺźelazowo-fosforanowymi (LiFePO4) m.in. w wĂłzkach golfowych, motocyklach i samochodach. W najnowszej literatuAUTOMATYKA
RYNEK
% - Q - %
B / % & %
rze moĹźna rĂłwnieĹź spotkaÄ&#x2021; przykĹ&#x201A;ady aplikacji wykorzystujÄ&#x2026;cych tytanian litu (LiTi03 + FePO4), chociaĹź ta technologia jest wciÄ&#x2026;Ĺź jeszcze dopracowywana. Wszystkie wymienione technologie wymagajÄ&#x2026; niestandardowego podejĹ&#x203A;cia do procesu Ĺ&#x201A;adowania. Tradycyjne Ĺ&#x201A;adowarki akumulatorowe (de facto przeznaczone do akumulatorĂłw kwasowo-oĹ&#x201A;owiowych) nie zawsze gwarantujÄ&#x2026; bezpieczne i peĹ&#x201A;ne naĹ&#x201A;adowanie baterii litowych. Wynika to przede wszystkim z koniecznoĹ&#x203A;ci zastosowania innego napiÄ&#x2122;cia oraz dopuszczalnego maksymalnego prÄ&#x2026;du Ĺ&#x201A;adowania. WaĹźnym aspektem jest rĂłwnieĹź kontrola temperatury w trakcie Ĺ&#x201A;adowania, gdyĹź pod wpĹ&#x201A;ywem zbyt wysokiej temperatury baterie litowe mogÄ&#x2026; eksplodowaÄ&#x2021;. ChcÄ&#x2026;c w peĹ&#x201A;ni wykorzystaÄ&#x2021; zalety wynikajÄ&#x2026;ce z zastosowania takiej baterii, uĹźytkownik musi pamiÄ&#x2122;taÄ&#x2021;, Ĺźe tradycyjna Ĺ&#x201A;adowarka nie sprawdzi siÄ&#x2122; w tego typu aplikacji. Konieczne jest zastosowanie urzÄ&#x2026;dzenia, ktĂłre bÄ&#x2122;dzie mogĹ&#x201A;o â&#x20AC;&#x201C; w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od potrzeb â&#x20AC;&#x201C; dostosowaÄ&#x2021; charakterystykÄ&#x2122; Ĺ&#x201A;adowania w taki sposĂłb, by zapewniÄ&#x2021; bezpiecznÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; z wieloma
 *
M "21;
7-8/2017
rodzajami akumulatorĂłw. DziÄ&#x2122;ki wykorzystaniu odpowiednich ukĹ&#x201A;adĂłw scalonych i odpowiedniego oprogramowania jest to moĹźliwe.
Ĺ adowarki Mean Well z opcjÄ&#x2026; zmiany krzywej Ĺ&#x201A;adowania Firma Mean Well wprowadziĹ&#x201A;a na rynek kilka serii Ĺ&#x201A;adowarek umoĹźliwiajÄ&#x2026;cych zmianÄ&#x2122; krzywej Ĺ&#x201A;adowania, dziÄ&#x2122;ki czemu uĹźytkownicy mogÄ&#x2026; sami ustawiaÄ&#x2021; ĹźÄ&#x2026;dane parametry (zakĹ&#x201A;adka CURVE PROFILE). Jest to szczegĂłlnie istotne w dobie coraz popularniejszych pojazdĂłw elektrycznych oraz zaawansowanych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; wykorzystujÄ&#x2026;cych baterie litowe, AGM, Ĺźelowe itp. W ofercie producenta moĹźna znaleĹşÄ&#x2021; m.in. serie ENC i RPB. PrzenoĹ&#x203A;ne Ĺ&#x201A;adowarki ENC majÄ&#x2026; moc 120 W, 240 W lub 360 W. CharakteryzujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; solidnÄ&#x2026; metalowÄ&#x2026; obudowÄ&#x2026;, aktywnym PFC, funkcjÄ&#x2026; kompensacji temperatury oraz brakiem wentylatora. Ĺ adowarki tej serii sÄ&#x2026; wyposaĹźone w zabezpieczenia: zwarciowe, nadnapiÄ&#x2122;ciowe, temperaturowe, odwrotnej polaryzacji oraz zbyt niskiego lub wysokiego napiÄ&#x2122;cia baterii. Seria RPB jest przeznaczona do pracy w systemach RACK. Moc urzÄ&#x2026;dzenia wynosi 1600 W, dziÄ&#x2122;ki czemu Ĺ&#x201A;adowarka moĹźe â&#x20AC;&#x17E;obsĹ&#x201A;ugiwaÄ&#x2021;â&#x20AC;? zestawy akumulatorĂłw. Dodatkowo moĹźliwe jest Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenie rĂłwnolegle do maksymalnie 4800 W.Â
 *
RPB-1600
W celu zmiany parametrĂłw Ĺ&#x201A;adowania obie Ĺ&#x201A;adowarki wykorzystujÄ&#x2026; dodatkowy programator SBP-001 oraz odpowiednie oprogramowanie. DoĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone oprogramowanie umoĹźliwia nie tylko zmianÄ&#x2122; prÄ&#x2026;du czy napiÄ&#x2122;cia Ĺ&#x201A;adowania, lecz takĹźe liczbÄ&#x2122; stopni Ĺ&#x201A;adowania â&#x20AC;&#x201C; dwa lub trzy, w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od wymagaĹ&#x201E;. W zakĹ&#x201A;adce SETTING uĹźytkownik moĹźe rĂłwnieĹź ustawiÄ&#x2021; kompensacjÄ&#x2122; temperaturowÄ&#x2026; lub wybraÄ&#x2021; jednÄ&#x2026; z predefiniowanych charakterystyk Ĺ&#x201A;adowania (w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od modelu Ĺ&#x201A;adowarki). Wymienione rozwiÄ&#x2026;zania charakteryzujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; wysokÄ&#x2026; jakoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; i majÄ&#x2026; trzyletniÄ&#x2026; gwarancjÄ&#x2122; producenta. Modele ENC oraz RPB sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne w ofercie autoryzowanego dystrybutora marki Mean Well â&#x20AC;&#x201C; firmy Elmark Automatyka. Robert Augustynowicz ELMARK AUTOMATYKA Sp. z o.o. & / M % * 863 ;4";84 7 * "7 / 11 889 8< 983 88: << 14 = > 11 889 8< 96 "% % @ % / %/-
***/ % / %/-
71
RYNEK
Danfoss Drives â&#x20AC;&#x201C; VLT i Vacon w ramach jednej oferty B % # = - - .J & V % Â? &- J &. & * * - Q & ?& V %/
& % . . * * .3 W . .&P
. # = # ' 3
# & M -J * # = / ! %
=& . - Q & ? - Q . - # =
Â? 3 * .Q . .3
* - . * . - . - . * 3 - & . ?& . . - - * J * S &3
* % 3 . - * P . V %/
D
ziaĹ&#x201A; napÄ&#x2122;dĂłw elektrycznych Danfoss w Polsce jako jeden z pierwszych na Ĺ&#x203A;wiecie dokonaĹ&#x201A; peĹ&#x201A;nego poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia. W praktyce od poczÄ&#x2026;tku 2016 r. obie grupy produktowe â&#x20AC;&#x201C; VLT i Vacon â&#x20AC;&#x201C; sÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugiwane z jednego biura przez jeden zespĂłĹ&#x201A; spĂłĹ&#x201A;ki Danfoss Poland w Grodzisku Mazowieckim. MoĹźna Ĺ&#x203A;miaĹ&#x201A;o stwierdziÄ&#x2021;, Ĺźe proces Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenia w Polsce jest praktycznie zakoĹ&#x201E;czony. OkreĹ&#x203A;lono strategiczne role w zakresie zarzÄ&#x2026;dzania, a takĹźe dziaĹ&#x201A;ania dotyczÄ&#x2026;ce obsĹ&#x201A;ugi klientĂłw, marketingu, sprzedaĹźy i serwisu. DziaĹ&#x201A; NapÄ&#x2122;dĂłw Elektrycznych (Danfoss Drives) w Polsce rozpoczÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; rok 2016 z ujednoliconym oraz zintegrowanym zestawem dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201E;, produktĂłw i kadr. KaĹźdy region ma okreĹ&#x203A;lony geograficzny obszar sprzedaĹźy oraz doprecyzowany zakres i proces dostarczania usĹ&#x201A;ug. Lokalna sieÄ&#x2021; dystrybutorĂłw oraz partnerĂłw serwisowych zostaĹ&#x201A;a skonsolidowana, by nadal dostarczaÄ&#x2021; jak najlepszÄ&#x2026; ofertÄ&#x2122; VLT i Vacon. JeĹ&#x203A;li dodaÄ&#x2021; do tego, Ĺźe w 2016 r. firma Danfoss obchodziĹ&#x201A;a 25-lecie dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci w Polsce, czyni to ów rok naprawdÄ&#x2122; szczegĂłlnym i owocnym w wydarzenia.
DalekosiÄ&#x2122;Ĺźna wspĂłĹ&#x201A;praca Danfoss i Vacon od poczÄ&#x2026;tku poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia wspĂłĹ&#x201A;pracowaĹ&#x201A;y w celu stworzenia jednej z najbardziej efektywnych i innowacyjnych organizacji 72
P R O M O C J A
na Ĺ&#x203A;wiecie. Danfoss Drives otworzyĹ&#x201A; rok 2016 z udziaĹ&#x201A;em w rynku, ktĂłry zapewnia pozycjÄ&#x2122; numer 2 na Ĺ&#x203A;wiecie wĹ&#x203A;rĂłd dostawcĂłw przetwornic czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci AC niskiego napiÄ&#x2122;cia. Firma skupia siÄ&#x2122; na rozwoju i zbliĹźeniu siÄ&#x2122; do pozycji lidera, oferujÄ&#x2026;cego konkurencyjne korzyĹ&#x203A;ci w najbardziej zróşnicowanych aplikacjach, we wszystkich obszarach, w ktĂłrych wymagane jest zastosowanie systemĂłw sterowania silnikiem, opartych na przetwornicach czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci oraz innych rozwiÄ&#x2026;zaniach energoelektronicznych. Danfoss Drives pracuje nad dwoma obszarami jednoczeĹ&#x203A;nie. Pierwszy z nich to rozwĂłj innowacyjnych, wysoce energooszczÄ&#x2122;dnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; technologicznych. Drugi to rozszerzenie Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cucha dostaw, tak aby oferowaÄ&#x2021; kompleksowe wsparcie dla wszystkich klientĂłw na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie, z ukierunkowanÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2026; przed- oraz posprzedaĹźowÄ&#x2026;. Klienci szybko dostrzegli korzyĹ&#x203A;ci i moĹźliwoĹ&#x203A;ci pĹ&#x201A;ynÄ&#x2026;ce z poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia tak silnych i znanych producentĂłw, toteĹź fuzja oraz scalona oferta obu marek produktowych zostaĹ&#x201A;y bardzo dobrze przyjÄ&#x2122;te przez rynek.
Klient ze wsparciem od A do Z Od poczÄ&#x2026;tku wielkÄ&#x2026; wagÄ&#x2122; przywiÄ&#x2026;zywano do tego, by nie utraciÄ&#x2021; Ĺźadnego z wyjĹ&#x203A;ciowych zasobĂłw i atutĂłw obu firm. Z tego wzglÄ&#x2122;du zostaĹ&#x201A;y one umieszczone w obszarach najwaĹźniejszych potrzeb. W efekcie tej strategii handlowej obie jednostki zostaĹ&#x201A;y wzmocnione, podobnie jak portfel produktĂłw i caĹ&#x201A;a oferta. FirAUTOMATYKA
RYNEK
ma Danfoss dziÄ&#x2122;ki Ä&#x2122;ki poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu marek VLT i Vacon jest owaÄ&#x2021; szerokÄ&#x2026; w stanie zaoferowaÄ&#x2021; i peĹ&#x201A;nÄ&#x2026; gamÄ&#x2122; rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; ozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; napÄ&#x2122;dowych AC, zaspokajajÄ&#x2026;c zapotrzebowaniee na napÄ&#x2122;dy niskiego napiÄ&#x2122;cia cia w przedziale od 0,18 kW do 5,3 MW. W do 5,3 MW. Ta szeroka oferta ta obejmuje rzeznaczone rozwiÄ&#x2026;zania przeznaczone do róşnych aplikacji, kacji, serwonapÄ&#x2122;dy, urzÄ&#x2026;dzenia zenia Ĺ&#x201A;agodnego rozruchu typu ypu softstart, a takĹźe zindywidualizowane dualizowane i dostosowane do potrzeb klienta rozwiÄ&#x2026;zania nia napÄ&#x2122;dowe i sterowania. WĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie te atuty klienci docenili najbardziej, ziej, tym bardziej, Ĺźe towarzyszÄ&#x2026; im dodatkowe dodatkowe korzyĹ&#x203A;ci zapewniane przez Danfoss Drives, takie jak: integracja acja technologiczna, kompleksowe wsparcie regionalne i lokalne oraz poszerzenie oszerzenie katalogu produktĂłw i usĹ&#x201A;ug. ug. W oparciu o wĹ&#x201A;asne zasoby oraz dziÄ&#x2122;ki wspĂłĹ&#x201A;pracy z lokalnymi autoryzowanymi partnerami serwisowymi i dystrybutorami Danfoss Drives oferuje peĹ&#x201A;ne wsparcie. Dotyczy ono zarĂłwno etapu przed-, jak i posprzedaĹźowego. Firma towarzyszy wiÄ&#x2122;c klientowi od momentu planowania (obejmujÄ&#x2026;cego wsparcie przy projektowaniu i tworzeniu koncepcji), przez wsparcie aplikacyjne i infoliniÄ&#x2122;, rozruch, do ewentualnych napraw, sprzedaĹźy czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci zamiennych, szkoleĹ&#x201E;, okresowych przeglÄ&#x2026;dĂłw oraz zaplanowanych dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201E; konserwacyjnych. W przypadku zĹ&#x201A;oĹźonych aplikacji i wymagajÄ&#x2026;cych zastosowaĹ&#x201E; klient moĹźe rĂłwnieĹź liczyÄ&#x2021; na wsparcie w tworzeniu niestandardowego i dopasowanego oprogramowania oraz analizy problemĂłw zwiÄ&#x2026;zanych z okreĹ&#x203A;lonymi obszarami wskazanymi przez niego lub uĹźytkownika.
B / # =
NowoĹ&#x203A;ci i rozszerzenia linii produktowych Co bardzo istotne, na etapie Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenia firm Danfoss i Vacon nie zapomniano o rozwoju produktĂłw i aplikacjach. DziÄ&#x2122;ki temu fuzja pozytywnie wpĹ&#x201A;ynÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a na ofertÄ&#x2122; i jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; obsĹ&#x201A;ugi. Danfoss Drives wprowadziĹ&#x201A; szereg nowoĹ&#x203A;ci, a takĹźe poszerzyĹ&#x201A; juĹź 7-8/2017
Nowoczesne nap napÄ&#x2122;dy â&#x20AC;&#x201C; do lepszego jutra droga do lepszeg
istniejÄ&#x2026;ce linie produktowe. Rozszerzona zostaĹ&#x201A;a m.in. gama produktĂłw Vacon 100 Industry do zastosowaĹ&#x201E; staĹ&#x201A;omomentowych oraz Vacon 100 Flow do zastosowaĹ&#x201E; zmiennomomentowych. W ramach tych dwĂłch rodzin produktĂłw, do tej pory dostÄ&#x2122;pnych z zakresem zasilania 200 V i 500 V oraz mocÄ&#x2026; do 160 kW, wprowadzono produkty do szaf o mocy do 630 kW (500 V) oraz nowÄ&#x2026; gamÄ&#x2122; z zasilaniem 690 V o mocy 5,5â&#x20AC;&#x201C;800 kW. Kolejny nowy produkt to VLT Midi Drive FC 280 â&#x20AC;&#x201C; nastÄ&#x2122;pca VLT 2800. Przetwornica czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci VLT Midi Drive FC 280 stanowi idealne poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie odpowiednich cech w zakresie sterowania, zintegrowanego bezpieczeĹ&#x201E;stwa oraz komunikacji, co czyni jÄ&#x2026; najlepszym produktem dla wszelkich wymogĂłw aplikacyjnych w wielu branĹźach. Danfoss Drives jest ponadto w trakcie przygotowaĹ&#x201E; do wprowadzenia na rynek produktĂłw do zasilania Ĺ&#x203A;rednim napiÄ&#x2122;ciem. Firma przeznacza znaczny procent dochodu na badania i rozwĂłj. W naleĹźÄ&#x2026;cych do niej dziaĹ&#x201A;ach badaĹ&#x201E; i rozwoju na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie pracujÄ&#x2026; tysiÄ&#x2026;ce inĹźynierĂłw, dziÄ&#x2122;ki czemu moĹźliwe jest opracowywanie i wprowadzanie kolejnych innowacji oraz rozwĂłj oferty produktowej. W kolejce czekajÄ&#x2026; juĹź nastÄ&#x2122;pne nowoĹ&#x203A;ci i rozwiÄ&#x2026;zania, ktĂłre sÄ&#x2026; i bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; sukcesywnie przedstawiane w 2017 r.Â
Danfoss Drives Drive szczyci siÄ&#x2122; w swojej branĹź branĹźy doskonaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; ze wzglÄ&#x2122;d wzglÄ&#x2122;du na jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, zaawansowanie technozaawansowa zaawansowanie logiczne, zaa prac badawczo badawczo-rozwojowych (R&D) oraz obsĹ&#x201A; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122;. Wszystko to jest oparte n na doĹ&#x203A;wiadczeniu zdobywan zdobywanym od 1968 r. oraz zespole 5 tys. specjalistĂłw w dziedz w dziedzinie sterowania, przetwornic przetworni czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci i rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; napÄ&#x2122;dowych. PowszechnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; stosowania przetwornic czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci c najbardziej efekâ&#x20AC;&#x201C; obecnie naj tywnego rozwi rozwiÄ&#x2026;zania, umoĹźliwiajÄ&#x2026;cego szyb szybkÄ&#x2026; i znacznÄ&#x2026; redukcjÄ&#x2122; zuĹźycia ene energii â&#x20AC;&#x201C; sprawia, Ĺźe napÄ&#x2122;dy te uĹźywane sÄ&#x2026; juĹź niemal w kaĹźdym miejscu, w k w ktĂłrym jest zastosowany silnik AC. O Obszary takie jak przemysĹ&#x201A; spoĹźywcz spoĹźywczy, chemiczny, okrÄ&#x2122;towy, gospodarka wodno-Ĺ&#x203A;ciekowa, chĹ&#x201A;odnictwo, automatyka budynkowa(HVAC), przemysĹ&#x201A; wydobywczy i maszynowy to tylko niektĂłre z przykĹ&#x201A;adĂłw. DziĹ&#x203A; coraz trudniej wyobraziÄ&#x2021; sobie nowoczesnÄ&#x2026; instalacjÄ&#x2122;, aplikacjÄ&#x2122; czy maszynÄ&#x2122; z silnikiem elektrycznym AC, ktĂłry nie jest sterowany za pomocÄ&#x2026; przetwornicy czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci. Danfoss Drives stawia sobie ambitne cele, ale przede wszystkim zawsze ma na uwadze cele klientĂłw i ich potrzeby. Stara siÄ&#x2122; zapewniÄ&#x2021; najwyĹźszÄ&#x2026; moĹźliwÄ&#x2026; wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; instalacji oraz speĹ&#x201A;niÄ&#x2021; wszelkie wymagania odbiorcy w zakresie aplikacji. OsiÄ&#x2026;ga to, opracowujÄ&#x2026;c nowatorskie produkty i przekĹ&#x201A;adajÄ&#x2026;c posiadanÄ&#x2026; ogromnÄ&#x2026; wiedzÄ&#x2122; na optymalizacjÄ&#x2122; efektywnoĹ&#x203A;ci, podwyĹźszanie uĹźytecznoĹ&#x203A;ci i zmniejszanie zĹ&#x201A;oĹźonoĹ&#x203A;ci urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Danfoss Drives stara siÄ&#x2122;, aby oferowane napÄ&#x2122;dy byĹ&#x201A;y drogÄ&#x2026; do lepszego jutra.
DANFOSS POLAND Sp. z o.o. & / * 4 ;4":14 0 * / 11 844 ;6 6:3 = > 11 844 ;8 ;2 ***/ = /- f -
73
RYNEK
UĹ&#x201A;atwiona diagnostyka Cube67 Diagnostics Gateway System Cube Murrelektronik = &. % P * S
/ M * &? 68
# 0 *
. & * / * Q = % . * - - &
* - - * Q * - ? % *3 J %& * J * SW
% % */
W
ysokowydajny, zdecentralizowany system sieciowy Cube jest stosowany w wielu aplikacjach. Jego moduĹ&#x201A;owa struktura i zróşnicowane moĹźliwoĹ&#x203A;ci instalacyjne sprawiajÄ&#x2026;, Ĺźe moĹźe byÄ&#x2021; stosowany z licznymi moduĹ&#x201A;ami wejĹ&#x203A;ciowymi, wyjĹ&#x203A;ciowymi, mieszanymi oraz funkcyjnymi (np. IO-Link, RS-485 itp.). Za poĹ&#x203A;rednictwem jednego przewodu przekazuje dane komunikacyjne oraz napiÄ&#x2122;cie zasilania, wiÄ&#x2122;c do czterech gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;zi kaĹźdego wÄ&#x2122;zĹ&#x201A;a moĹźna podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; nawet 32 moduĹ&#x201A;y. GĹ&#x201A;Ăłwnymi zaletami Cube sÄ&#x2026;: system jednoprzewodowy, szczelne moduĹ&#x201A;y, wielofunkcyjne I/O oraz wszechstronne opcje diagnostyczne.
74
OszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; czasu Opracowanie i wykorzystanie danych diagnostycznych wymagaĹ&#x201A;o dotÄ&#x2026;d czasochĹ&#x201A;onnego programowania. CzÄ&#x2122;sto konieczne byĹ&#x201A;o powtarzanie tych samych krokĂłw w kaĹźdym nowym systemie, poniewaĹź sterowniki wymagaĹ&#x201A;y róşnych koncepcji diagnostycznych. Maksymalne wykorzystanie opcji diagnostycznych sterownikĂłw byĹ&#x201A;o wiÄ&#x2122;c niemoĹźliwe. W efekcie nie moĹźna byĹ&#x201A;o wystarczajÄ&#x2026;co szybko identyfikowaÄ&#x2021; bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw, co prowadziĹ&#x201A;o nawet do czasochĹ&#x201A;onnych i kosztownych przestojĂłw.
Nowy Cube67 Diagnostic Gateway to praktyczny moduĹ&#x201A;, dziÄ&#x2122;ki ktĂłremu moĹźna Ĺ&#x201A;atwo i szybko odczytywaÄ&#x2021; dane diagnostyczne z systemu Cube i udostÄ&#x2122;pniaÄ&#x2021; je uĹźytkownikowi. Jego szczelna i przetestowana obudowa sprawia, Ĺźe moĹźe byÄ&#x2021; stosowany w trudnych warunkach przemysĹ&#x201A;owych. Jest zintegrowany z wÄ&#x2122;zĹ&#x201A;em Cube i czterema P R O M O C J A
(maksymalnie) gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;ziami. Diagnostics Gateway moĹźna poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; z poziomem komunikacji za pomocÄ&#x2026; standardowego interfejsu Ethernet.
Kompletny przeglÄ&#x2026;d topologii W chwili startu systemu Cube67 Diagnostics Gateway dokonuje peĹ&#x201A;nego przeglÄ&#x2026;du topologii, procesu komunikacji oraz wiadomoĹ&#x203A;ci diagnostycznych. ModuĹ&#x201A; opracowuje dane i wyĹ&#x203A;wietla je zawsze w taki sam sposĂłb â&#x20AC;&#x201C; niezaleĹźnie od sterownika, bez potrzeby wykorzystania dodatkowego oprogramowania, w kaĹźdej przeglÄ&#x2026;darce i na kaĹźdej platformie. KaĹźdy uprawniony uĹźytkownik ma do nich dostÄ&#x2122;p, np. za poĹ&#x203A;rednictwem HMI, tabletu lub komputera zainstalowanego w stacji kontroli. Rozmieszczenie moduĹ&#x201A;Ăłw jest automatycznie prezentowane w postaci przejrzystej topologii oraz w formie tabeli. StÄ&#x2026;d wysyĹ&#x201A;ane sÄ&#x2026; kompletne dane procesowe, np. statusy przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czania poszczegĂłlnych wejĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021;. WiadomoĹ&#x203A;ci diagnostyczne systemu rĂłwnieĹź sÄ&#x2026; wyĹ&#x203A;wietlane w postaci topologii oraz tabeli. DuĹźÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; tego narzÄ&#x2122;dzia jest pamiÄ&#x2122;Ä&#x2021; diagnostyczna (logbook). PrzeAUTOMATYKA
RYNEK
chowywane sÄ&#x2026; w niej bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dy chwilowe, czyli takie, ktĂłre wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026; powtarzalnie w okreĹ&#x203A;lonych momentach, np. przy uszkodzeniu przewodu w prowadniku Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchowym lub przegrzaniu czujnika w wyniku jego ekspozycji na Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;o sĹ&#x201A;oneczne. Tego typu chwilowe bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dy nie sÄ&#x2026; wyĹ&#x203A;wietlane w sterowniku, jeĹ&#x203A;li nie stanowiÄ&#x2026; juĹź przeszkody (traktowane sÄ&#x2026; jako naprawione). Nie jest to korzystne, poniewaĹź czÄ&#x2122;sto stanowiÄ&#x2026; one ostrzeĹźenie przed powaĹźniejszym problemem.
od Murrelektronik
PROSTO DO CELU
Oznaczenia moduĹ&#x201A;u i komunikaty bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw w formie tekstowej Dane w formie tabeli moĹźna pobraÄ&#x2021; w formacie CSV. ZawierajÄ&#x2026; one przeglÄ&#x2026;d moduĹ&#x201A;Ăłw i elementĂłw systemu, jak rĂłwnieĹź jego wszystkich wejĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021;. W tabeli moĹźna przypisaÄ&#x2021; nazwy kaĹźdego z nich i oznaczenia wszelkich bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw w formie tekstowej, a nastÄ&#x2122;pnie ponownie zaimportowaÄ&#x2021;. DziÄ&#x2122;ki temu uĹźytkownik nie otrzymuje juĹź zagadkowych komunikatĂłw bĹ&#x201A;Ä&#x2122;du, ale jasne informacje, np. â&#x20AC;&#x17E;zwarcie na jednostce hydraulicznejâ&#x20AC;? lub â&#x20AC;&#x17E;uszkodzenie przewodu czujnika analogowego drugiego otworu jednostki transportowejâ&#x20AC;?. To usprawnia lokalizowanie bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw. Dla usprawnienia eliminacji bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw moĹźna rĂłwnieĹź w pliku CSV zaimportowaÄ&#x2021; precyzyjne instrukcje rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;, np. â&#x20AC;&#x17E;zamknÄ&#x2026;Ä&#x2021; zawĂłrâ&#x20AC;? lub â&#x20AC;&#x17E;wymieniÄ&#x2021; przewĂłdâ&#x20AC;?. W sytuacji idealnej moĹźliwe jest zdefiniowanie odpowiedniego numeru katalogowego wymienianego elementu. Logi Cube67 Diagnostics Gateway mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; przechowywane, np. w celach statystycznych. MoĹźna wiÄ&#x2122;c przykĹ&#x201A;adowo policzyÄ&#x2021; cykle przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czania wejĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wykorzystaÄ&#x2021; te informacje do zaplanowania cyklicznych przeglÄ&#x2026;dĂłw. Format eksportu umoĹźliwia ponadto wykorzystanie danych rĂłwnieĹź w innych systemach i ich bezpoĹ&#x203A;rednie zintegrowanie z róşnymi aplikacjami, np. ERP lub w chmurze.
Ĺ atwy w uĹźyciu: Polegaj na IO-Link od Murrelektronik IODD na pokĹ&#x201A;adzie: dla moĹźliwie najszybszej integracji urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; IO-Link Automatyczna konfiguracja IO: przekazywana w jak najkrĂłtszym czasie Tryb Ekspert dla maksymalnej elastycznoĹ&#x203A;ci projektĂłw instalacji
...z MVK Metal lub Impact67
R E K L A M A
Korzystanie z Cube67 Diagnostics Gateway oznacza korzyĹ&#x203A;ci na róşnych etapach funkcjonowania maszyny i systemu: â&#x20AC;˘ osoba uruchamiajÄ&#x2026;ca wykorzystuje moduĹ&#x201A; do sprawdzenia topologii i wykrycia na wczesnym etapie sĹ&#x201A;abych punktĂłw, takich jak zwarcia czy bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dy topologii (np. róşnice miÄ&#x2122;dzy konfiguracjÄ&#x2026; nominalnÄ&#x2026; i faktycznÄ&#x2026;); â&#x20AC;˘ personel serwisowy stosuje go do szybkiej identyfikacji i eliminacji bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw, zapewniajÄ&#x2026;c maksymalnÄ&#x2026; sprawnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; aplikacji, a staĹ&#x201A;a integracja umoĹźliwia zdalny dostÄ&#x2122;p do maszyny i systemu oraz udostÄ&#x2122;pnienia go elektrykowi; â&#x20AC;˘ operator wĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza moduĹ&#x201A;, aby umoĹźliwiÄ&#x2021; szybkÄ&#x2026; reakcjÄ&#x2122; na potencjalne problemy; w przypadku, gdy instrukcje do rozwiÄ&#x2026;zania problemu sÄ&#x2026; juĹź zaimplementowane, instalator moĹźe dostarczyÄ&#x2021; potrzebne czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci zamienne dokĹ&#x201A;adnie wtedy, kiedy sÄ&#x2026; potrzebne.
od Murrelektronik
Róşne zastosowania
B / &
MURRELEKTRONIK Sp. z o.o. & / L 223 5;";46 * / 91 89; ;; 1;3 = > 91 89; ;; 19 "% = @%& /-
***/%& /-
7-8/2017
murrelektronik.pl 75
RYNEK
M * % / * &.
- % - &P & P
&. *3 &.Q * - ?
- * *Q - J "- * /
L % & %& . % P
. S % * W *
"- * * - * *
ZuĹźycie pod kontrolÄ&#x2026; Inteligentne systemy informu.Q &P & % % *
- & . .
% & 3
P * % J S / ? * & % P
? - * W - % Q
% =
&? ? &Â? %&
Â&#x2018; * Q .&P
= &. V % & 3 S* *
* - & . % * - * - * * - % * P S * /
76
M
ogĹ&#x201A;oby wydawaÄ&#x2021; siÄ&#x2122;, Ĺźe coraz popularniejsza, takĹźe w Polsce, filozofia PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 jest koncepcjÄ&#x2026; przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci. Jednak wiele jej zaĹ&#x201A;oĹźeĹ&#x201E; jest realizowanych juĹź teraz.
Inteligentne systemy Trendem wpisujÄ&#x2026;cym siÄ&#x2122; idealnie w ideÄ&#x2122; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 jest Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenie rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; mechanicznych z elektronikÄ&#x2026;, sztucznÄ&#x2026; inteligencjÄ&#x2026; oraz Big Data. W tego typu systemy wyposaĹźa wiele swoich produktĂłw firma igus. â&#x20AC;&#x201C; Od 2016 r. oferujemy inteligentne systemy napÄ&#x2122;dĂłw drylin z wbudowanymi czujnikami kontrolujÄ&#x2026;cymi stopieĹ&#x201E; wycierania siÄ&#x2122; wkĹ&#x201A;adek Ĺ&#x203A;lizgowych i informujÄ&#x2026;cymi odpowiednio wczeĹ&#x203A;niej o potrzebie wymiany. MoĹźemy je integrowaÄ&#x2021; elektronicznie z systemami zarzÄ&#x2026;dzania produkcjÄ&#x2026; klienta P R O M O C J A
lub indywidualnie budowaÄ&#x2021; aplikacje mobilne, dostÄ&#x2122;pne â&#x20AC;&#x201C; zaleĹźnie od potrzeb odbiorcy â&#x20AC;&#x201C; na smartfonach lub tabletach â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Marek Wzorek, prezes zarzÄ&#x2026;du igus Polska. W podobne systemy uzbrojone sÄ&#x2026; takĹźe inteligentne przewody chainflex, ktĂłre wchodzÄ&#x2026; teĹź w skĹ&#x201A;ad kompleksowego rozwiÄ&#x2026;zania readychain igus. Czujniki informujÄ&#x2026; uĹźytkownika o zbliĹźajÄ&#x2026;cym siÄ&#x2122; zuĹźyciu danego przewodu. System potrafi takĹźe zatrzymaÄ&#x2021; maszynÄ&#x2122;, kiedy otrzyma informacjÄ&#x2122; o zbyt duĹźym naprÄ&#x2122;Ĺźeniu, spowodowanym obciÄ&#x2026;Ĺźeniem czy pojawieniem siÄ&#x2122; przeszkody zagraĹźajÄ&#x2026;cej pracy urzÄ&#x2026;dzenia. DziÄ&#x2122;ki wstrzymaniu pracy moĹźna uniknÄ&#x2026;Ä&#x2021; dalszych uszkodzeĹ&#x201E;. Tego typu inteligentne rozwiÄ&#x2026;zania dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026; juĹź u klientĂłw igus w Polsce i na Ĺ&#x203A;wiecie. AUTOMATYKA
RYNEK
B / & 0%?_
Skrojone na miarę
twieniem w pracy inżynierów zajmujących się utrzymaniem ruchu. – Przestój spowodowany awarią, której przyczyną jest np. zużycie części maszyny, wiąże się z konkretnymi stratami dla firmy. Korzystniej jest więc zaplanować przestój i wymienić daną część, wiedząc, że jej eksploatacja dobiega końca, niż dowiedzieć się o problemie dopiero wtedy, gdy coś przestanie działać – mówi Daniel Marzec, manager działu e-systemy zasilania igus.
Ważnym uzupełnieniem tego systemu jest przewidywalność zużycia innych części, jak np. prowadników kablowych czy samych kabli. Ogromne laboratorium testowe igus w Kolonii umożliwia dokładne sprawdzenie każdego elementu urządzenia i oszacowanie jego żywotności. Klient może zaprojektować odpowiadający mu system, podając nie tylko wymiary i funkcje, ale także konkretne parametry pracy, w jakich wykorzystany zostanie dany prowadnik lub łożysko – np. drogę i prędkość przesuwu czy warunki atmosferyczne, w jakich będzie funkcjonować. Ponieważ laboratoria są dostępne dla każdego klienta, można przetestować i z góry określić, jak dany przewód czy podajnik będzie zachowywał się w warunkach, w których ma docelowo pracować. Wystarczy zadać odpowiednie parametry testowe, jak prędkość, gęstość zapylenia, temperatura lub warunki atmosferyczne (np. deszcz albo śnieg). Tak kompleksowe rozwiązanie jest nieocenionym uła-
Projektuj on-line Równie innowacyjnym rozwiązaniem, jak systemy kontroli zużycia, jest wirtualne „biuro projektowe” igus dostępne on-line. Każdy klient może zaprojektować bądź skonfigurować za pomocą interfejsu urządzenie, które docelowo ma zostać zamontowane na linii produkcyjnej. To ogromna oszczędność czasu. Osoba, która kilka razy korzystała z interfejsu, może w ciągu dziesięciu minut zestawić nową konfigurację prowadnika, a następnie
umieścić ją w projekcie urządzenia, w którym będzie on funkcjonować, dzięki kompatybilności z programem CAD. Programiści igus stale udoskonalają ten system. – Chcemy, by był on jak najbardziej przyjazny. Dziś nasi klienci mogą nie tylko skonstruować potrzebne im rozwiązanie złożone z naszych komponentów, ale też zamówić potrzebne elementy o dowolnym kształcie. Dzięki drukowi 3D możliwości prototypowania są praktycznie nieograniczone – mówi Daniel Marzec. Wszystkie te rozwiązania cieszą się coraz większą popularnością także wśród polskich firm, praktycznie ze wszystkich branż i sektorów produkcyjnych.
IGUS Sp. z o.o. & / # * 212 3 ;1"195 7 * / 11 :69 48 8; = > 11 :69 62 6< "% = @ & /-
***/ & /-
R E K L A M A
dry-tech : ®
®
®
®
.pl/dry-tech
igus Sp.zo.o.
7-8/2017
łatwe w stosowaniu łożyska bezsmarowne dry-tech . Oscylacja, wahanie, ruch liniowy z łożyskami bezsmarownymi od igus . Bezsmarowne, wytrzymałe i ekonomiczne dla szerokiego zakresu aplikacji.
Tel. 22 863 5770
info@igus.pl www.igus.pl
Prosimy nas odwiedzić: ENERGETAB, Bielsko-Biała – Hala J Stoisko 22 DRINKTEC, Monachium – Hala A23 Stoisko 50 plastics for longer life ®
77
RYNEK RYNEK
pod kontrolÄ&#x2026; z pierĹ&#x203A;cieniami Ĺ&#x203A;lizgowymi SR120 W M f(! &% P *
J - * ?
- - * = % . 3 J
%& . J % %
J % * J % 3 % P
- * * W - Q J
* % Q % - % 3 * SW/
& % . * P 3 P
% P * . * -
- * J
& & & Q /
B / &?
W
przypadku korzystania z sieci Ethernet granice w tworzeniu schematu struktury urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; wytyczajÄ&#x2026; jedynie ludzka wyobraĹşnia i potrzeby zakĹ&#x201A;adĂłw produkcyjnych, a sĹ&#x201A;owo â&#x20AC;&#x17E;kontrolaâ&#x20AC;? nabiera innego znaczenia. Z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o nowych moĹźliwoĹ&#x203A;ciach, jakie daje Ethernet, zaprojektowano specjalne pierĹ&#x203A;cienie Ĺ&#x203A;lizgowe SR120, pozwalajÄ&#x2026;ce przesyĹ&#x201A;aÄ&#x2021; sygnaĹ&#x201A;y elektryczne, zasilajÄ&#x2026;ce i sterujÄ&#x2026;ce z platformy stacjonarnej do obrotowej lub odwrotnie. Ta technologia jest czÄ&#x2122;sto stosowana w stoĹ&#x201A;ach obrotowych lub w robotach przemysĹ&#x201A;owych, ktĂłre muszÄ&#x2026; powtĂłrzyÄ&#x2021; swĂłj ruch i zadania miliony razy, ze staĹ&#x201A;Ä&#x2026; dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. W takim 7-8/2017
przypadku elementy sterowania i ukĹ&#x201A;ad napÄ&#x2122;dowy sÄ&#x2026; zwykle integrowane z ruchomymi lub wirujÄ&#x2026;cymi czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciami maszyny, a statyczna czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; konstrukcji sĹ&#x201A;uĹźy jako rama. WĂłwczas prÄ&#x2026;d oraz dane sÄ&#x2026; przesyĹ&#x201A;ane za poĹ&#x203A;rednictwem pierĹ&#x203A;cieni Ĺ&#x203A;lizgowych. PierĹ&#x203A;cienie Ĺ&#x203A;lizgowe najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej znajdujÄ&#x2026; zastosowanie w stoĹ&#x201A;ach obrotowych lub pomiarowych, wywaĹźarkach, maszynach testowych oraz róşnych rodzajach urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; automatyki i robotach przemysĹ&#x201A;owych. Znakomitym przykĹ&#x201A;adem obrazujÄ&#x2026;cym dziaĹ&#x201A;anie pierĹ&#x203A;cienia Ĺ&#x203A;lizgowego sÄ&#x2026; wywaĹźarki, w ktĂłrych bardzo inteligentny moduĹ&#x201A; pomiaru i kontroli monitoruje jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wymaganÄ&#x2026; precyzjÄ&#x2122; bilansowania oraz wywaĹźania waĹ&#x201A;u. Wszystkie dane sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne w czasie rzeczywistym: od kalibracji, przez optymalizacjÄ&#x2122;, do pomiaru kÄ&#x2026;ta niesymetrycznych waĹ&#x201A;Ăłw. Wykrywane sÄ&#x2026; nawet juĹź istniejÄ&#x2026;ce zaburzenia w otoczeniu maszyny. Podczas dziaĹ&#x201A;ania urzÄ&#x2026;dzenia rejestrowane sÄ&#x2026; wszystkie, rĂłwnieĹź maĹ&#x201A;e regulacje oraz zmiany pneumatyczne, elektryczne i ciĹ&#x203A;nieniowe, ktĂłre pojawiÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w procesie. DziÄ&#x2122;ki rejestracji tych parametrĂłw powtĂłrzenia zadania mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; realizowane z minimalnym czasem ustawiania. ZaletÄ&#x2026; pierĹ&#x203A;cienia SR120 jest szczegĂłlna budowa â&#x20AC;&#x201C; wszystkie komory P R O M O C J A
sÄ&#x2026; nie tylko odizolowane, ale teĹź wewnÄ&#x2122;trznie ekranowane. WielkoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, ksztaĹ&#x201A;t i ekranowanie tworzÄ&#x2026; przemyĹ&#x203A;lanÄ&#x2026; caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;, ktĂłra gwarantuje dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wszystkich mediĂłw. DziÄ&#x2122;ki temu ramka danych komunikacji Industrial Ethernet nie jest naraĹźona na zaburzenia elektromagnetyczne. PierĹ&#x203A;cieĹ&#x201E; SR120 Ethernet ma wiele mocnych stron. ProtokoĹ&#x201A;y transmisji danych bazujÄ&#x2026; na standardzie Fast Ethernet (Profinet, EtherNet/IP i wiele innych), a co wiÄ&#x2122;cej â&#x20AC;&#x201C; przesyĹ&#x201A;ane mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; rĂłwnieĹź sygnaĹ&#x201A;y z innych systemĂłw sieciowych, np. Profibus. Kolejne plusy to szybka i bezpieczna transmisja prÄ&#x2026;du, sygnaĹ&#x201A;Ăłw, powietrza, hydrauliki i Ethernetu oraz 20 kanaĹ&#x201A;Ăłw do transmisji sygnaĹ&#x201A;Ăłw i obciÄ&#x2026;Ĺźenia, ktĂłre mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; dowolnie Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czone. ObsĹ&#x201A;uga SR120 jest prosta, a jego ĹźywotnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przekracza 500 mln obrotĂłw. UrzÄ&#x2026;dzenie jest objÄ&#x2122;te dwuletniÄ&#x2026; gwarancjÄ&#x2026;. Na kanale youtube Kubler Poland jest dostÄ&#x2122;pny film pt. â&#x20AC;&#x17E;PierĹ&#x203A;cieĹ&#x201E; Ĺ&#x203A;lizgowy SR120 Ethernetâ&#x20AC;?, ktĂłry przybliĹźa jego zalety i zastosowania. KUBLER Sp. z o.o. & / #Q? * 5523 6;"542 ! / 62 :5 << <;13 = > 62 :5 << <;9 "% = @ &? /-
***/ &? /-
79
RYNEK
Koboty poprawiajÄ&#x2026; konkurencyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; sektora MĹ&#x161;P Dane Universal Robots potwier .Q * * . ? * * - - &.Q * S* * . ? P - % * ./
M ? SW * P ? * - * .Q - * W % *
* - - * * . S * J & & . S % S
- J? * Â&#x2019; Â&#x201C;!Â&#x201D;/ Sylwia Batorska
W
edĹ&#x201A;ug raportu MiÄ&#x2122;dzynarodowej Federacji Robotyki (IFR) roboty wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce stanowiÄ&#x2026; obecnie szybko rozwijajÄ&#x2026;cy siÄ&#x2122; segment automatyki przemysĹ&#x201A;owej. Zdaniem ekspertĂłw IFR w latach 2017â&#x20AC;&#x201C;2019 nastÄ&#x2026;pi wzrost wartoĹ&#x203A;ci rocznej sprzedaĹźy robotĂłw przemysĹ&#x201A;owych na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie o Ĺ&#x203A;rednio 13 proc., podczas gdy wskaĹşnik wzrostu dla robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych wyniesie 55 proc.. Okres ten ma byÄ&#x2021; rĂłwnieĹź przeĹ&#x201A;omem w dziedzinie wspĂłĹ&#x201A;pracy ludzi i robotĂłw, umoĹźliwiajÄ&#x2026;c pracÄ&#x2122; robotĂłw ramiÄ&#x2122; w ramiÄ&#x2122; z ludĹşmi, bez zabezpieczeĹ&#x201E; ochronnych, zwiÄ&#x2122;kszajÄ&#x2026;c przy tym wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produkcji. â&#x20AC;&#x201C; W dobie czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej oraz Smart Factory nastÄ&#x2122;puje przeĹ&#x201A;om w kooperacji czĹ&#x201A;owieka z robotem. Roboty stajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; z jednej strony partnerami wspierajÄ&#x2026;cymi czĹ&#x201A;owieka w realizacji procesĂłw kreatywnych, a z drugiej odciÄ&#x2026;ĹźajÄ&#x2026; pracownikĂłw w zadaniach monotonnych czy niebezpiecznych. Zmienia siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź rola produkcji masowej w przemyĹ&#x203A;le â&#x20AC;&#x201C; spadajÄ&#x2026; koszty wytwarzania produktu spersonalizowanego, otwierajÄ&#x2026;c moĹźliwoĹ&#x203A;ci zaistnie-
80
nia maĹ&#x201A;ym i Ĺ&#x203A;rednim firmom. W te potrzeby rynku doskonale wpisujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; roboty wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce. Ponad 10 000 zainstalowanych na caĹ&#x201A;ych Ĺ&#x203A;wiecie kobotĂłw Universal Robots oraz 62-proc. wzrost w 2016 roku potwierdzajÄ&#x2026; rosnÄ&#x2026;cy potencjaĹ&#x201A; tej gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;zi automatyzacji â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Slavoj Musilek, generalny menedĹźer Universal Robots w regionie Europy Ĺ&#x161;rodkowo-Wschodniej. â&#x20AC;&#x201C; Koboty stanowiÄ&#x2026; znakomitÄ&#x2026; szansÄ&#x2122; na rozwĂłj dla firm z sektora MĹ&#x161;P. PrzedsiÄ&#x2122;biorstwa te muszÄ&#x2026; na bieĹźÄ&#x2026;co dostosowywaÄ&#x2021; swĂłj asortyment produkcyjny do zmieniajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; preferencji kontrahentĂłw. Instalacja kobotĂłw pozwala szybko reagowaÄ&#x2021; na pojawiajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; zmiany w trendach rynkowych, dziÄ&#x2122;ki czemu sÄ&#x2026; one w stanie podtrzymywaÄ&#x2021; swojÄ&#x2026; konkurencyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; rynkowÄ&#x2026;. Ponadto wprowadzenie robotĂłw czÄ&#x2122;sto teĹź (paradoksalnie) przyczynia siÄ&#x2122; do ogĂłlnego wzrostu zatrudnienia w firmie. OgĂłlny wzrost mocy produkcyjnych sprawia, Ĺźe niektĂłre dziaĹ&#x201A;y mogÄ&#x2026; staÄ&#x2021; siÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x17E;wÄ&#x2026;skim gardĹ&#x201A;emâ&#x20AC;? w caĹ&#x201A;ym procesie produkcyjnym. Pojawia siÄ&#x2122; wiÄ&#x2122;c koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zatrudnienia dodatkowych osĂłb w zakĹ&#x201A;adzie. Powsta-
nie w ten sposĂłb nowych miejsc pracy oznacza niewÄ&#x2026;tpliwie rozwĂłj przedsiÄ&#x2122;biorstwa i jest korzystne z punktu widzenia caĹ&#x201A;ej gospodarki â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Krzysztof Ĺ apiĹ&#x201E;ski, Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych.
Automatyzacja produkcji z wykorzystaniem kobotĂłw Roboty wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; wykorzystywane w wiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;ci firm zajmujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; produkcjÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; niezaleĹźnie od ich wielkoĹ&#x203A;ci czy branĹźy. Doskonale nadajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do takich zadaĹ&#x201E; jak podnoszenie i umieszczanie przedmiotĂłw (ang. pick and place), polerowanie, formowanie wtryskowe, obsĹ&#x201A;uga maszyn, pakowanie i paletyzacja, montaĹź, wkrÄ&#x2122;canie, klejenie czy spawanie. KorzyĹ&#x203A;ci, jakie dajÄ&#x2026; lekkie, Ĺ&#x201A;atwe w konfiguracji i przemieszczaniu oraz uniwersalne w zastosowaniu koboty Universal Robots sÄ&#x2026; w stanie wykorzystaÄ&#x2021; takĹźe maĹ&#x201A;e i Ĺ&#x203A;rednie przedsiÄ&#x2122;biorstwa. â&#x20AC;&#x201C; Nasze zainteresowanie tematem robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych byĹ&#x201A;o podyktowane chÄ&#x2122;ciÄ&#x2026; wyeliminowania bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw w procesach produkcji, ktĂłre w duĹźej mierze majÄ&#x2026; wpĹ&#x201A;yw na jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wyroAUTOMATYKA
B / , '
?
RYNEK
bĂłw oraz na koszty produkcji. Z punktu widzenia maĹ&#x201A;ej firmy jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wyrobu oraz koszty produkcji majÄ&#x2026; zasadnicze znaczenie przy pozyskiwaniu nowych klientĂłw, wchodzeniu na nowe rynki sprzedaĹźy. W przypadku automatyzacji procesu najwiÄ&#x2122;ksze znaczenia miaĹ&#x201A;a dla nas moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dynamicznego dostosowania robota do potrzeb produkcji. MoĹźliwoĹ&#x203A;ci oferowane przez robota UR pokazaĹ&#x201A;y nam nowe horyzonty, ktĂłre byĹ&#x201A;y dla nas do tej pory nieosiÄ&#x2026;galne â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Szymon Ratajski, Kierownik ds. Konstrukcji, W2. 8 lat od wprowadzenia pierwszego kobota Universal Robots, rynek robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych wszedĹ&#x201A; w nowÄ&#x2026; fazÄ&#x2122; rozwoju. WczeĹ&#x203A;niej automatyzacja w zakĹ&#x201A;adach przemysĹ&#x201A;owych byĹ&#x201A;a ograniczona do zadaĹ&#x201E; Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le ustrukturyzowanych, bez moĹźliwoĹ&#x203A;ci wykorzystania robotĂłw do bardziej dynamicznych funkcji w procesie produkcji. DziÄ&#x2122;ki elastycznym, bezpiecznym i Ĺ&#x201A;atwym w uĹźyciu robotom wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych UR przedsiÄ&#x2122;biorstwa sÄ&#x2026; w stanie skalowaÄ&#x2021; i rozszerzaÄ&#x2021; swojÄ&#x2026; dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Dodatkowym argumentem dla maĹ&#x201A;ych i Ĺ&#x203A;rednich organizacji jest najszybszy w branĹźy zwrot z inwestycji w robota, ktĂłry wynosi Ĺ&#x203A;rednio 195 dni. â&#x20AC;&#x201C; Liczba monotonnych i powtarzalnych czynnoĹ&#x203A;ci wykonywanych w naszym zakĹ&#x201A;adzie przez pracownikĂłw skĹ&#x201A;oniĹ&#x201A;a nas do rozwaĹźenia robotyzacji. Wyboru robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych Universal Robots dokonaliĹ&#x203A;my ze wzglÄ&#x2122;du na zaawansowane funkcje
bezpieczeĹ&#x201E;stwa, Ĺ&#x201A;atwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; programowania, a takĹźe mobilnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i Ĺ&#x201A;atwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przezbrajania. Obecnie roboty UR wykorzystywane sÄ&#x2026; w naszym zakĹ&#x201A;adzie gĹ&#x201A;Ăłwnie do obsĹ&#x201A;ugi maszyn. W niedalekiej przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci planujemy zakup kolejnych robotĂłw â&#x20AC;&#x201C; rĂłwnieĹź do innych rodzajĂłw aplikacji â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Grzegorz Jakubiec, Fluid Management Systems â&#x20AC;&#x201C; Water Division: Process Development Manager, Hutchinson.
RozwĂłj rynku â&#x20AC;&#x201C; rozwĂłj firmy. Universal Robots na drodze ekspansji Universal Robots â&#x20AC;&#x201C; pionier i lider w branĹźy robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych byĹ&#x201A; w stanie szybko zwiÄ&#x2122;kszyÄ&#x2021; swĂłj udziaĹ&#x201A; w rynku, wykorzystujÄ&#x2026;c potencjaĹ&#x201A; wzrostu branĹźy. Obecnie sprzedaje swoje rozwiÄ&#x2026;zania juĹź w ponad 50 krajach na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie, a przychĂłd firmy w 2016 r. wyniĂłsĹ&#x201A; 98,4 mln USD. KonsekwentnÄ&#x2026; intensyfikacjÄ&#x2122; dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201E; firmy widaÄ&#x2021; takĹźe w regionie Europy Ĺ&#x161;rodkowo-Wschodniej, w tym w Polsce. W grudniu ubiegĹ&#x201A;ego roku zostaĹ&#x201A;o otwarte regionalne biuro w Pradze, a w marcu br. wyznaczono menadĹźera ds. rozwoju sprzedaĹźy w Polsce. Universal Robots systematycznie rozbudowuje takĹźe sieÄ&#x2021; lokalnych dystrybutorĂłw, aby wspieraÄ&#x2021; klientĂłw na terenie caĹ&#x201A;ego kraju. Obecnie na terenie Polski dziaĹ&#x201A;a 6 lokalnych partnerĂłw.
Automatyzacja w zasiÄ&#x2122;gu kaĹźdego Aby zwiÄ&#x2122;kszyÄ&#x2021; dostÄ&#x2122;p do swoich rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; oraz zminimalizowaÄ&#x2021; bariery w dostÄ&#x2122;pie do automatyzacji â&#x20AC;&#x201C; pod koniec marca br. Universal Robots uruchomiĹ&#x201A;o AkademiÄ&#x2122; Universal Robots â&#x20AC;&#x201C; bezpĹ&#x201A;atne kursy on-line z programowania kobotĂłw. Szkolenie skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z 6 moduĹ&#x201A;Ăłw e-learningowych, ktĂłre stanowiÄ&#x2026; podstawy programowania robotĂłw UR i obejmujÄ&#x2026; m.in. konfigurowanie manipulatorĂłw, podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czanie I/O, programowanie podstawowych zadaĹ&#x201E; oraz wykorzystywanie funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa w danym zastosowaniu. Kolejnym krokiem do zwiÄ&#x2122;kszenia dostÄ&#x2122;pu do robotyzacji byĹ&#x201A;o uruchomienie w ubiegĹ&#x201A;ym roku platformy UR+, ktĂłra pozwala partnerom technologicz7-8/2017
nym Universal Robots na prezentowanie wszelkiego rodzaju osprzÄ&#x2122;tu i oprogramowania uzupeĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;cego roboty UR. Dla klientĂłw z kolei jest to moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ĺ&#x201A;atwego wyszukania rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;, ktĂłre sÄ&#x2026; potrzebne w konkretnej aplikacji. Ekosystem UR+ umoĹźliwia skrĂłcenie czasu implementacji robotĂłw UR, podniesienie komfortu uĹźytkownika i obniĹźenie kosztĂłw tworzenia systemĂłw â&#x20AC;&#x201C; klienci nie muszÄ&#x2026; korzystaÄ&#x2021; z usĹ&#x201A;ug zewnÄ&#x2122;trznych specjalistĂłw, poniewaĹź sami sÄ&#x2026; w stanie dopasowaÄ&#x2021; narzÄ&#x2122;dzia i komponenty do swojego kobota. â&#x20AC;&#x201C; Roboty wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce sÄ&#x2026; obecnie jednym z wiodÄ&#x2026;cych trendĂłw Ĺ&#x203A;wiatowego przemysĹ&#x201A;u. TakĹźe w Polsce widaÄ&#x2021; rosnÄ&#x2026;cy popyt na te rozwiÄ&#x2026;zania oraz coraz wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; firm z sektora MĹ&#x161;P w rozwoju robotyzacji. Z naszych obserwacji wynika, iş koboty zwiÄ&#x2122;kszajÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;p do automatyzacji w obszarach, ktĂłre dotychczas uznawano za zbyt skomplikowane lub kosztowne. Roboty wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce zapewniajÄ&#x2026; automatyzacjÄ&#x2122; przy niskich kosztach i pozwalajÄ&#x2026; uzyskaÄ&#x2021; wyĹźszÄ&#x2026; jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dziÄ&#x2122;ki powtarzalnoĹ&#x203A;ci i standaryzacji czynnoĹ&#x203A;ci. PatrzÄ&#x2026;c na przykĹ&#x201A;ady uĹźycia robotĂłw Universal Robots, trudno jest znaleĹşÄ&#x2021; obszary przemysĹ&#x201A;u, w ktĂłrym koboty nie znalazĹ&#x201A;yby zastosowania â&#x20AC;&#x201C; podsumowuje Marcin GwóźdĹş, menedĹźer ds. rozwoju sprzedaĹźy Universal Robots w Polsce. Sylwia Batorska , O
M - * % * = % .
Universal Robots
81
WYDARZENIA WYDARZENIA
Ĺ&#x161;wiat obrĂłbki metali na targach EMO Hannover 2017 L * * Q % Q
- - * W & . SW
* * ? ? Â?
% P W J = .
- Q & - & . * WÂ?
L Q . *
* - & . Â? M
* - ?J
% P KW - * .&P
* * S &3 - ? * .Q J * % % _ * * 1;28/
Jolanta GĂłrska-Szkaradek
P
o czteroletniej przerwie wracajÄ&#x2026; wiodÄ&#x2026;ce Ĺ&#x203A;wiatowe targi branĹźy obrĂłbki metali â&#x20AC;&#x201C; EMO. NajbliĹźsza edycja odbÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; w dniach 18â&#x20AC;&#x201C;23 wrzeĹ&#x203A;nia 2017 r. Pod hasĹ&#x201A;em â&#x20AC;&#x17E;Connecting systems for intelligent productionâ&#x20AC;&#x153; producenci technicznego wyposaĹźenia produkcyjnego z caĹ&#x201A;ego Ĺ&#x203A;wiata zaprezentujÄ&#x2026; rozwiÄ&#x2026;zania, ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie znacznych korzyĹ&#x203A;ci dziÄ&#x2122;ki zastosowaniu cyfryzacji i poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu produkcji w sieÄ&#x2021;.
82
W zwiÄ&#x2026;zku ze zbliĹźajÄ&#x2026;cymi siÄ&#x2122; targami 18 maja 2017 r. odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w Warszawie konferencja prasowa poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;cona EMO Hannover 2017. W wydarzeniu zorganizowanym przez Targi Hanowerskie s.c. Przedstawicielstwo Deutsche Messe AG w Polsce uczestniczyĹ&#x201A; dr Wilfried Schäfer, prezes VDW (Stowarzyszenie Niemieckich Fabryk Obrabiarek) z Frankfurtu nad Menem â&#x20AC;&#x201C; organizatora targĂłw. Targi EMO Hannover to miejsce spotkaĹ&#x201E; miÄ&#x2122;dzynarodowych fachowcĂłw z branĹźy przetwĂłrstwa metali. To tutaj wystawcy prezentujÄ&#x2026; innowacje z zakresu technologii produkcyjnych i czÄ&#x2122;sto sÄ&#x2026; to pokazy premierowe. Poprzednia edycja, ktĂłra odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w 2013 r., zgromadziĹ&#x201A;a 143 tys. osĂłb ze 110 krajĂłw (z Polski przybyĹ&#x201A;o 2,6 tys. zwiedzajÄ&#x2026;cych). GoĹ&#x203A;cie z zagranicy stanowili 42 proc. wszystkich odwiedzajÄ&#x2026;cych. W EMO Hannover 2013 wziÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;o udziaĹ&#x201A; 2131 wystawcĂłw. Do udziaĹ&#x201A;u w tegorocznej imprezie zgĹ&#x201A;osiĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; 2007 firm z 44 krajĂłw (stan na koniec kwietnia 2017), wĹ&#x203A;rĂłd ktĂłrych jest 12 firm z Polski. Zagraniczni wystawcy zarezerwowali ponad 175 tys. m2 powierzchni targowej.
NajczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej dyskutowanymi tematami w branĹźy obrĂłbki metali sÄ&#x2026; dziĹ&#x203A; cyfryzacja i Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenie w sieÄ&#x2021;, co odzwierciedla tegoroczne targowe motto. Nie oznacza to jednak, Ĺźe sÄ&#x2026; to jedyne tematy na topie. Nadal nadrzÄ&#x2122;dne znaczenie majÄ&#x2026; standardowe wymagania stawiane obrabiarkom i systemom produkcyjnym, dlatego na targach EMO moĹźna bÄ&#x2122;dzie zobaczyÄ&#x2021; peĹ&#x201A;ne spektrum nowoczesnych technologii obrĂłbki metali, bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;cej sercem produkcji przemysĹ&#x201A;owej. Wystawcy zaprezentujÄ&#x2026; najnowsze maszyny i najbardziej efektywne rozwiÄ&#x2026;zania techniczne, usĹ&#x201A;ugi towarzyszÄ&#x2026;ce, systemy zrĂłwnowaĹźonego rozwoju produkcji, a takĹźe wiele innych nowoĹ&#x203A;ci, np. z obszaru Additive Manufacturing (AM), czyli druku 3D. W centrum zainteresowania sÄ&#x2026; urzÄ&#x2026;dzenia skrawajÄ&#x2026;ce i obrabiajÄ&#x2026;ce, systemy produkcji, narzÄ&#x2122;dzia precyzyjne, zautomatyzowany przepĹ&#x201A;yw materiaĹ&#x201A;Ăłw, technologie komputerowe, elektronika przemysĹ&#x201A;owa oraz akcesoria. GoĹ&#x203A;cie bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; mogli zapoznaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z nowymi moĹźliwoĹ&#x203A;ciami Ĺ&#x203A;wiata cyfrowego, pozwalajÄ&#x2026;cymi na optymalizacjÄ&#x2122; procesĂłw, wczeĹ&#x203A;niejsze rozpoznanie AUTOMATYKA
WYDARZENIA WYDARZENIA
B / L/ 0 " Â&#x2019; & % Â&#x201D;3 Â?#7
7 * * . = . - * . & %/ / 7 = = 3 - * Â?#73 *
awarii maszyn czy zaplanowanie konserwacji i prac serwisowych. Organizatorzy EMO Hannover 2017 sÄ&#x2026; przekonani, Ĺźe dla wielu firm targi bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; impulsem do wdroĹźenia zaĹ&#x201A;oĹźeĹ&#x201E; koncepcji czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej i Internetu Rzeczy. ZwĹ&#x201A;aszcza maĹ&#x201A;e i Ĺ&#x203A;rednie przedsiÄ&#x2122;biorstwa, ktĂłre z uwagi na wysokie nakĹ&#x201A;ady inwestycyjne majÄ&#x2026; problemy z wprowadzaniem zautomatyzowanych i poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonych
w sieÄ&#x2021; systemĂłw tworzÄ&#x2026;cych razem Smart Factory, znajdÄ&#x2026; w Hanowerze wskazĂłwki i przykĹ&#x201A;ady, w jaki sposĂłb osiÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;Ä&#x2021; ten cel etapami. Targom towarzyszyÄ&#x2021; bÄ&#x2122;dzie wiele dodatkowych wydarzeĹ&#x201E;, m.in. wystawa â&#x20AC;&#x17E;Industry 4.0 Areaâ&#x20AC;&#x153;, sympozjum â&#x20AC;&#x17E;Production for tomorrowâ&#x20AC;&#x153;, pokaz â&#x20AC;&#x17E;Technika lotnicza i astronautycznaâ&#x20AC;? i seminarium na temat bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszyn â&#x20AC;&#x17E;EMO Safety Day for Machine Toolsâ&#x20AC;?.
Targi EMO Hannover 2017 z jednej strony umoĹźliwiajÄ&#x2026; wystawcom zaprezentowanie siÄ&#x2122; w roli oferenta i zintensyfikowania eksportu, a z drugiej strony dostarczajÄ&#x2026; zwiedzajÄ&#x2026;cym wielu nowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; do praktycznego zastosowania w przemyĹ&#x203A;le. Jolanta GĂłrska-Szkaradek , O R E K L A M A
RENEXPO
ÂŽ
Poland
25 - 27.10.2017 Centrum EXPO XXl w Warszawie
7. MiÄ&#x2122;dzynarodowe Targi Energii Odnawialnej i EfektywnoĹ&#x203A;ci Energetycznej RENEXPO Poland - najwiÄ&#x2122;ksze targi OZE w Polsce! ÂŽ
Âť Specjalistyczne konferencje m.in. na temat: budownictwa energooszczÄ&#x2122;dnego, fotowoltaiki, magazynowania energii, pomp ciepĹ&#x201A;a, -AT Âť BezpĹ&#x201A;atne fora branĹźowe Z kodem RENWA17 ierzchniÄ&#x2122; Âť Spotkania kooperacyjne 10% rabatu na pow wystawienniczÄ&#x2026; Âť i wiele wiÄ&#x2122;cej... 7-8/2017 Kontakt: Tel: +48-22-266-02-16; info@reeco-poland.pl; www.renexpo-warsaw.com
Organizator 83
WYDARZENIA WYDARZENIA
Premiera ABB Ability
R( & 5/; ? * - - &.Q T X
. * * * *
- &. ? ! * Â&#x2022; - * &
% * .Q = $
! % * S * 3 $$
ABB Customer World ! 9;; S 3 * % - * .* P . - V % - % * 3 * J & * $$ & % 7
* Â 3 ? ? S - W
J $$ ? X - = %Q
= * * Q & &
* . . 3 P S* J * W 14" $$ * ! /
,/ 0 4 *#&$
S
zacuje siÄ&#x2122;, Ĺźe ponad poĹ&#x201A;owa polskich przedsiÄ&#x2122;biorstw wciÄ&#x2026;Ĺź znajduje siÄ&#x2122; w fazie PrzemysĹ&#x201A;u 3.0. Jednak zainteresowanie cyfrowymi technologiami, ktĂłre mogÄ&#x2026; podnosiÄ&#x2021;
84
poziom produktywnoĹ&#x203A;ci, obniĹźaÄ&#x2021; koszty utrzymania i zuĹźycie energii, roĹ&#x203A;nie. ABB Customer World stanowi potwierdzenie tego trendu. W Ĺ odzi 6 czerwca 2017 r. ABB Ability po raz pierwszy zostaĹ&#x201A;a zaprezentowana polskim klientom i partnerom. To potÄ&#x2122;Ĺźna platforma ponad 180 cyfrowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; i usĹ&#x201A;ug, ktĂłra rozwija ideÄ&#x2122; przemysĹ&#x201A;owego Internetu Rzeczy przez tworzenie nowych lub modernizowanie istniejÄ&#x2026;cych zintegrowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; i procesĂłw dla klientĂłw z sektora uĹźytecznoĹ&#x203A;ci publicznej, sektora ropy i gazu, przemysĹ&#x201A;u wydobywczego, kolejowego i spoĹźywczego oraz transportu i infrastruktury. ABB Customer World jest miejscem oĹźywionej, branĹźowej dyskusji. WedĹ&#x201A;ug firmy Gartner, do 2020 r. okoĹ&#x201A;o 26 mld jednostek na Ĺ&#x203A;wiecie, z wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniem
komputerĂłw osobistych, tabletĂłw i smartfonĂłw, bÄ&#x2122;dzie dziaĹ&#x201A;aÄ&#x2021; w ramach Internetu Rzeczy. To stwarza duĹźe moĹźliwoĹ&#x203A;ci uĹźytkownikom, jednak proces przechodzenia w fazÄ&#x2122; cyfryzacji moĹźe stanowiÄ&#x2021; prawdziwe wyzwanie. ABB pomaga klientom w peĹ&#x201A;ni wykorzystaÄ&#x2021; szanse, jakie stwarza czwarta rewolucja przemysĹ&#x201A;owa, odpowiadajÄ&#x2026;c na najwaĹźniejsze pytania, m.in. jak wiedzieÄ&#x2021; wiÄ&#x2122;cej, wytwarzaÄ&#x2021; wiÄ&#x2122;cej i dziaĹ&#x201A;aÄ&#x2021; sprawniej. ABB w Polsce zatrudnia ponad 4700 osĂłb w 11 zakĹ&#x201A;adach produkcyjnych i 25 biurach. Ponad poĹ&#x201A;owa produkcji polskich fabryk ABB jest eksportowana niemal do wszystkich krajĂłw Ĺ&#x203A;wiata. W marcu tego roku oficjalnie zainaugurowano Globalne Centrum UsĹ&#x201A;ug WspĂłlnych w Krakowie, ktĂłre zapewnia profesjonalne usĹ&#x201A;ugi w zakresie finanAUTOMATYKA
WYDARZENIA
sĂłw, systemĂłw informatycznych oraz zarzÄ&#x2026;dzania zasobami ludzkimi i Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchem dostaw dla biznesĂłw ABB na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie. Rocznie firma inwestuje w Polsce okoĹ&#x201A;o 100 mln zĹ&#x201A;. ABB z bazÄ&#x2026; ponad 70 mln podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonych do sieci urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; oraz 70 tys. systemĂłw sterowania, jest pionierem cyfrowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; dla przemysĹ&#x201A;u. WĹ&#x203A;rĂłd klientĂłw koncernu korzystajÄ&#x2026;cych z rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; cyfrowych wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonych do ABB Ability znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; najwiÄ&#x2122;ksze zakĹ&#x201A;ady uĹźytecznoĹ&#x203A;ci publicznej, wytwĂłrcy i usĹ&#x201A;ugodawcy tacy jak Shell Oil, CenterPoint Energy, Con Edison, BASF, Royal Caribbean, Cargill, Volvo, BMW i wielu innych. â&#x20AC;&#x201C; Cyfryzacja jest olbrzymiÄ&#x2026; szansÄ&#x2026; dla przemysĹ&#x201A;u, a portfolio cyfrowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; ABB Ability moĹźe pomĂłc klientom w wykonaniu skoku jakoĹ&#x203A;ciowego â&#x20AC;&#x201C; przywitaĹ&#x201A; goĹ&#x203A;ci PaweĹ&#x201A; Ĺ ojszczyk, krajowy dyrektor zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;cy ABB w Polsce. â&#x20AC;&#x201C; W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od branĹźy firmy mogÄ&#x2026; kaĹźdego dnia generowaÄ&#x2021; olbrzymie iloĹ&#x203A;ci danych, ktĂłre czÄ&#x2122;sto pozostajÄ&#x2026; niewykorzystane. ABB Ability pozwala przetwarzaÄ&#x2021; i analizowaÄ&#x2021; te dane i na ich podstawie podejmowaÄ&#x2021; kluczowe decyzje. Operatorzy otrzymujÄ&#x2026; wglÄ&#x2026;d
B / / Â&#x2019; & % Â&#x201D;3 $$
, ? Â&#x2019;
* .Â&#x201D; ! % *
+ * 3 &% * .&
- % * $$ * * Â&#x2022; .
7 J 3 . * # * & $$
*
! Â&#x2022; L * + 3 #
* .& & * , =
* ! Â&#x2022; ! =/ Â&#x2013;& * 3 %
0 "_& * * Â&#x2022; $ %
_& 3 = =V * 0 &-
$$
w szczegĂłĹ&#x201A;owe informacje, ktĂłre sÄ&#x2026; dostarczane do systemĂłw sterowania, co w konsekwencji przyczynia siÄ&#x2122; do wydĹ&#x201A;uĹźenia czasu niezawodnej pracy, przyspieszenia operacji, a takĹźe poprawy rentownoĹ&#x203A;ci. Tak rozpoczÄ&#x2122;te spotkanie byĹ&#x201A;o podzielone na trzy czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci. W pierwszej prezentacje omawiajÄ&#x2026;ce ideÄ&#x2122; cyfryzacji przemysĹ&#x201A;u przedstawili: prof. Richard Ĺťurawski, AGH â&#x20AC;&#x17E;PrzyszĹ&#x201A;e modele biznesowe w dobie Czwartej Rewolucji PrzemysĹ&#x201A;owejâ&#x20AC;?; Bazmi Husain â&#x20AC;&#x17E;Path to pioneering technology leadershipâ&#x20AC;? oraz Marc Leroux â&#x20AC;&#x17E;The transition to Digitalâ&#x20AC;?. Tej tematyce byĹ&#x201A;a rĂłwnieĹź poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;cona debata â&#x20AC;&#x17E;Cyfryzacja w przemyĹ&#x203A;le â&#x20AC;&#x201C; jakoĹ&#x203A;ciowy skok w przedsiÄ&#x2122;biorstwieâ&#x20AC;?. GoĹ&#x203A;cie mogli poznaÄ&#x2021; róşne oblicza czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej i rewolucji energetycznej.
WĹ&#x203A;rĂłd zaprezentowanych w Ĺ odzi produktĂłw znalazĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; m.in. ABB Ability Smart Sensor (inteligentne czujniki monitorujÄ&#x2026;ce stan silnikĂłw niskiego napiÄ&#x2122;cia), ABB Ability Connected Services (usĹ&#x201A;ugi serwisowe dla rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; z zakresu robotyki i automatyki), czy eCharger (stacja szybkiego Ĺ&#x201A;adowania pojazdĂłw elektrycznych prÄ&#x2026;dem staĹ&#x201A;ym). GoĹ&#x203A;cie uczestniczyli rĂłwnieĹź w interaktywnych warsztatach poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;conych kluczowym obszarom dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci ABB oraz dyskusjach skupionych wokĂłĹ&#x201A; cyfryzacji w przemyĹ&#x203A;le. Europejska premiera ABB Ability miaĹ&#x201A;a miejsce podczas targĂłw Hannover Messe 2017, ktĂłrych Polska byĹ&#x201A;a krajem partnerskim. Oficjalna prezentacja platformy na polskim rynku odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w odpowiednim miejscu i we wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwym czasie: w Ĺ odzi â&#x20AC;&#x201C; mieĹ&#x203A;cie jednego z najwiÄ&#x2122;kszych na Ĺ&#x203A;wiecie centrum produkcji transformatorĂłw â&#x20AC;&#x201C; w zrewitalizowanym budynku historycznej pierwszej Ĺ&#x201A;Ăłdzkiej elektrociepĹ&#x201A;owni EC1, w ktĂłrym zabytkowa turbina wyprodukowana przez firmÄ&#x2122; ASEA, poprzedniczkÄ&#x2122; ABB, wciÄ&#x2026;Ĺź robi wraĹźenie na odwiedzajÄ&#x2026;cych; w momencie rozwoju przemysĹ&#x201A;owego, ktĂłry wymusza na firmach szukanie nowych sposobĂłw na uzyskanie przewagi konkurencyjnej i w czasie obchodĂłw 25-lecia ABB w Polsce.
,/ 0 4 *#&$ , O M - * % * - * $$
7-8/2017
85
WYDARZENIA WYDARZENIA
Automatyka a efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energetyczna
XXI Konferencja AutomatykĂłw ! P * $ Q % * % .& 1;28 / .&P
- 12/ S & *
= . & % */ ( . % * % % * . V % % " * / 7 %
& * - % - ? 29 V %/ = .
? J - % R & % X X Â&#x201C; * T3 - * ?.Q
7 . * B& &
Â&#x201C; * 0 - 7 . * * /
Jolanta GĂłrska-Szkaradek
K
onferencja AutomatykĂłw po raz kolejny odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w Rytrze, ktĂłrego nazwa jest juĹź niemal synonimem tego wydarzenia â&#x20AC;&#x201C; wspominajÄ&#x2026;c o nim, rozmĂłwcy czÄ&#x2122;sto mĂłwiÄ&#x2026; o â&#x20AC;&#x17E;konferencji w Rytrzeâ&#x20AC;? i wszyscy wiedzÄ&#x2026;, o ktĂłrÄ&#x2026; konferencjÄ&#x2122; chodzi. To tutaj od lat spotykajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; przedstawiciele nauki i przemysĹ&#x201A;u: automatycy, informatycy, energetycy, przedstawiciele sĹ&#x201A;uĹźb utrzymania ruchu oraz gospodarki. Rytro jest miejscem, w ktĂłrym moĹźna nie tylko dowiedzieÄ&#x2021; siÄ&#x2122; o kolejnych osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;ciach naukowych, bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;cych inspiracjÄ&#x2026; do dziaĹ&#x201A;ania dla przedsiÄ&#x2122;biorstw i impulsem do rozwoju gospodarki, ale takĹźe uzyskaÄ&#x2021; informacjÄ&#x2122; o nowych produktach, ktĂłre pojawiĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; na rynku i ciekawych wdroĹźeniach.
Od Internetu Rzeczy do wytwarzania i uĹźytkowania energii W dniach 15â&#x20AC;&#x201C;17 maja 2017 r. hotel PerĹ&#x201A;a PoĹ&#x201A;udnia w Rytrze goĹ&#x203A;ciĹ&#x201A; uczestnikĂłw XXI Konferencji AutomatykĂłw. Organizatorami konferencji byĹ&#x201A;y firmy ABB, AUMA Polska, Beckhoff Automa86
tion, Danfoss Polska, Emerson Process Management, Jumo, Limatherm Sensor, Pepperl+Fuchs, Technokabel, Turck, WeidmĂźller, WIKA Polska, ZPUE oraz inicjator i gĹ&#x201A;Ăłwny organizator â&#x20AC;&#x201C; firma Skamer-ACM z Tarnowa. Tradycyjnie spotkanie rozpoczÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;y wystÄ&#x2026;pienia przedstawicieli nauki. Jako pierwszy referat wygĹ&#x201A;osiĹ&#x201A; patron merytoryczny konferencji â&#x20AC;&#x201C; prof. dr hab. inĹź. Ryszard Tadeusiewicz z WydziaĹ&#x201A;u Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i InĹźynierii Biomedycznej Akademii GĂłrniczo-Hutniczej w Krakowie. W wystÄ&#x2026;pieniu pt. â&#x20AC;&#x17E;Internet Rzeczy jako narzÄ&#x2122;dzie automatyki dla potrzeb energetyki i Ĺ&#x203A;rodowiskaâ&#x20AC;? profesor Ryszard Tadeusiewicz zwrĂłciĹ&#x201A; uwagÄ&#x2122; na ogromne znaczenie Internetu Rzeczy jako nowego wymiaru komunikacji i wspĂłĹ&#x201A;pracy miÄ&#x2122;dzy róşnymi systemami oraz urzÄ&#x2026;dzeniami, m.in. z szerokim zastosowaniem w energetyce i ochronie Ĺ&#x203A;rodowiska. WedĹ&#x201A;ug prognoz w 2020 r. do sieci podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonych bÄ&#x2122;dzie 25â&#x20AC;&#x201C;50 mld urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Przedstawiciel Akademii GĂłrniczo-Hutniczej zwrĂłciĹ&#x201A; uwagÄ&#x2122; na to, iĹź proporcjonalnie do wzrostu liczby AUTOMATYKA
WYDARZENIA
B / L/ 0 " Â&#x2019; & % Â&#x201D;3 % "
urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; korzystajÄ&#x2026;cych z Internetu Rzeczy wzroĹ&#x203A;nie wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; rynku z nim zwiÄ&#x2026;zanego (oprogramowanie, projektowanie usĹ&#x201A;ug bazujÄ&#x2026;cych na IoT itp.). IoT jest technologiÄ&#x2026; przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci, wiÄ&#x2122;c dopiero za jakiĹ&#x203A; czas poznamy zalety zwiÄ&#x2026;zane z jej stosowaniem oraz rzeczywiste problemy i zagroĹźenia przez niÄ&#x2026; wywoĹ&#x201A;ane. Warto jednak juĹź teraz dowiedzieÄ&#x2021; siÄ&#x2122; jak najwiÄ&#x2122;cej o IoT, by w przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci w peĹ&#x201A;ni mĂłc wykorzystaÄ&#x2021; moĹźliwoĹ&#x203A;ci tej technologii i uniknÄ&#x2026;Ä&#x2021; zagroĹźeĹ&#x201E;. Po wykĹ&#x201A;adzie profesora Ryszarda Tadeusiewicza zabrali gĹ&#x201A;os przedstawiciele czterech uczelni technicznych. Jako pierwszy wystÄ&#x2026;piĹ&#x201A; prof. dr hab. inĹź. Leszek Trybus z Politechniki Rzeszowskiej, ktĂłry przedstawiĹ&#x201A; temat â&#x20AC;&#x17E;Konfigurowanie komputera nadrzÄ&#x2122;dnego w pewnym rozproszonym systemie sterowaniaâ&#x20AC;?, a nastÄ&#x2122;pnie prof. dr hab. inĹź. Jan Maciej KoĹ&#x203A;cielny z Politechniki Warszawskiej zaprosiĹ&#x201A; do wysĹ&#x201A;uchania referatu â&#x20AC;&#x17E;Samodiagnozowalne, tolerujÄ&#x2026;ce uszkodzenia systemy mechatroniczneâ&#x20AC;?. Z kolei prof. dr hab. inĹź. Tadeusz Skubis, przedstawiciel Politechniki Ĺ&#x161;lÄ&#x2026;skiej, autor referatu â&#x20AC;&#x17E;Motoryzacja jako integracja transportu, energetyki, informatyki, automatyki iâ&#x20AC;Ś budownictwaâ&#x20AC;? zaczÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; od zadania sĹ&#x201A;uchaczom kilku pytaĹ&#x201E;, wzbudzajÄ&#x2026;c tym samym ich zainteresowanie, a potem zaprosiĹ&#x201A; na wykĹ&#x201A;ad wszystkich, ktĂłrzy chcÄ&#x2026; uzyskaÄ&#x2021; odpowiedzi na postawione pytania. WystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cy po nim prof.
dr hab. inĹź. Ireneusz SoliĹ&#x201E;ski, reprezentujÄ&#x2026;cy MaĹ&#x201A;opolsko-Podkarpacki Klaster Czystej Energii przy Akademii GĂłrniczo-Hutniczej, zaprosiĹ&#x201A; na kontynuacjÄ&#x2122; tematu rozpoczÄ&#x2122;tego rok temu â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Nowa technologia magazynowania energii wiatru w sprÄ&#x2122;Ĺźonym powietrzuâ&#x20AC;?. Tematem wystÄ&#x2026;pienia dr. inĹź. Andrzeja Izworskiego z Akademii GĂłrniczoHutniczej byĹ&#x201A;o â&#x20AC;&#x17E;Dofinansowanie projektĂłw B+R â&#x20AC;&#x201C; innowacyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w praktyceâ&#x20AC;?, zaĹ&#x203A; pĹ&#x201A;k. StanisĹ&#x201A;aw DÄ&#x2026;browski z GĹ&#x201A;Ăłwnego UrzÄ&#x2122;du Miar w Bydgoszczy omĂłwiĹ&#x201A; w ramach wykĹ&#x201A;adu pt. â&#x20AC;&#x17E;GĹ&#x201A;Ăłwne aspekty rozwoju metrologii w Polsceâ&#x20AC;? strukturÄ&#x2122; GĹ&#x201A;Ăłwnego UrzÄ&#x2122;du Miar i jego zadania, a takĹźe poinformowaĹ&#x201A; o nowej inwestycji GUM w Kielcach â&#x20AC;&#x201C; budowie kampusu laboratoryjnego GUM. Tematem prezentacji mgr. inĹź. JĂłzefa KaĹ&#x201A;y z WojewĂłdzkiego Funduszu Ochrony Ĺ&#x161;rodowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, pt. â&#x20AC;&#x17E;Dofinansowanie zadaĹ&#x201E; ze Ĺ&#x203A;rodkĂłw WFOĹ&#x161;iGW w Krakowie w 2017 rokuâ&#x20AC;?, byĹ&#x201A;y zasady i rodzaje finansowanych zadaĹ&#x201E; oraz instrumenty finansowe (dotacje, poĹźyczki). Prelegent omĂłwiĹ&#x201A; teĹź procedury ubiegania siÄ&#x2122; o dofinansowanie oraz programy i konkursy WFOĹ&#x161;iGW.
Ĺ&#x161;cisĹ&#x201A;a specjalizacja zyskuje na wartoĹ&#x203A;ci PierwszÄ&#x2026; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; konferencji zamknÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;o wystÄ&#x2026;pienie mgr. inĹź. PawĹ&#x201A;a Tomaszewskiego, dyrektora ds. marketingu Skamer-ACM. W prezentacji pt. â&#x20AC;&#x17E;Automa-
= & * * Â&#x2019;
* .Â&#x201D; - =/
?/ P/ & &? ! Â&#x201C; Q .3 - =/
?/ P/ L . S ! 7 * . - =/
?/ P/ C
?& ! * .
7-8/2017
tyka â&#x20AC;&#x201C; Energia â&#x20AC;&#x201C; Ĺ&#x161;rodowiskoâ&#x20AC;? mĂłwca odniĂłsĹ&#x201A; siÄ&#x2122; do problemu zanieczyszczenia Ĺ&#x203A;rodowiska, Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le zwiÄ&#x2026;zanego z wytwarzaniem energii, ktĂłra z kolei jest warunkiem rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego. Jak podkreĹ&#x203A;laĹ&#x201A;, jednÄ&#x2026; z najbardziej skutecznych metod, prowadzÄ&#x2026;cych do zmniejszenia zanieczyszczenia, jest efektywne uĹźytkowanie energii. Polska energetyka uzaleĹźniona jest od wÄ&#x2122;gla, a przyjÄ&#x2122;ty przez UniÄ&#x2122; EuropejskÄ&#x2026; pakiet energetyczno-klimatyczny zagraĹźa tej branĹźy. Pakiet zakĹ&#x201A;ada redukcjÄ&#x2122; emisji gazĂłw cieplarnianych, zwiÄ&#x2122;kszenie udziaĹ&#x201A;u energii z odnawialnych ĹşrĂłdeĹ&#x201A; i poprawÄ&#x2122; efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej. Aby ograniczyÄ&#x2021; emisjÄ&#x2122; CO2 do Ĺ&#x203A;rodowiska, wszystkie rozwiÄ&#x2026;zania z tym zwiÄ&#x2026;zane (np. wzbogacanie wÄ&#x2122;gla, poprawa efektywnoĹ&#x203A;ci spalania, optymalizacja sieci przesyĹ&#x201A;ania itd.) wymagajÄ&#x2026; peĹ&#x201A;nego opomiarowania i wdroĹźenia automatyzacji. Polska branĹźa AKPiA (Aparatura Kontrolno-Pomiarowa i Automatyka) powinna wiÄ&#x2122;c ukierunkowaÄ&#x2021; swoje dziaĹ&#x201A;ania na produkcjÄ&#x2122; i usĹ&#x201A;ugi powiÄ&#x2026;zane np. z wysokospecjalistycznymi, wielokanaĹ&#x201A;owymi analizatorami do wykrywania Ĺ&#x203A;ladowych iloĹ&#x203A;ci zanieczyszczeĹ&#x201E;, ukĹ&#x201A;adami ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ego monitoringu (rejestracja, archiwizacja, wizualizacja) stÄ&#x2122;ĹźeĹ&#x201E; substancji zanieczyszczajÄ&#x2026;cych i obcych w cieczach, emitowanych gazach technologicznych, powietrzu atmosferycznym i glebie oraz systemami
! % % % = . ?
- =/ ?/ P/ & * 3
0_ *
87
WYDARZENIA
B % 7 %Â&#x20AC;
= J - * * - . % - . K
sterowania i regulacji procesĂłw spalania paliw staĹ&#x201A;ych, pĹ&#x201A;ynnych i gazowych. Ograniczenie emisji CO2 to rĂłwnieĹź inwestycje w OZE i elektrownie jÄ&#x2026;drowe, a z tym wiÄ&#x2026;ĹźÄ&#x2026; siÄ&#x2122; inwestycje w rozwĂłj ukĹ&#x201A;adĂłw automatyki i sterowania. Nie naleĹźy rĂłwnieĹź zapominaÄ&#x2021; o znaczeniu i rozwoju elektromobilnoĹ&#x203A;ci. Coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej mĂłwimy o poczÄ&#x2026;tku nowej ery w motoryzacji, poniewaĹź auta spalinowe bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; zastÄ&#x2122;powane ekologicznymi pojazdami napÄ&#x2122;dzanymi silnikami elektrycznymi i naszpikowanymi elektronicznymi gadĹźetami. â&#x20AC;&#x201C; Dbajmy o Ĺ&#x203A;rodowisko â&#x20AC;&#x201C; wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie my automatycy â&#x20AC;&#x201C; tymi sĹ&#x201A;owami zakoĹ&#x201E;czyĹ&#x201A; swoje wystÄ&#x2026;pienie PaweĹ&#x201A; Tomaszewski. DrugÄ&#x2026; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; konferencji wypeĹ&#x201A;niĹ&#x201A;y wystÄ&#x2026;pienia przedstawicieli firm bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;cych organizatorami wydarzenia. W krĂłtkich prezentacjach przybliĹźyli waĹźne wydarzenia, osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cia i plany swoich firm, a takĹźe przedstawili nowoĹ&#x203A;ci produktowe i zrealizowane wdroĹźenia. CzÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; wystÄ&#x2026;pieĹ&#x201E; uzupeĹ&#x201A;niĹ&#x201A;y krĂłtkie filmy. DzieĹ&#x201E; zakoĹ&#x201E;czyĹ&#x201A;y rozmowy i spotkania przy stoiskach wystawienniczych firm organizujÄ&#x2026;cych XXI KonferencjÄ&#x2122; AutomatykĂłw. Wszyscy zainteresowani mogli porozmawiaÄ&#x2021; ze specjalistami, wyjaĹ&#x203A;niÄ&#x2021; wszelkie nurtujÄ&#x2026;ce ich problemy i otrzymaÄ&#x2021; materiaĹ&#x201A;y informacyjne dotyczÄ&#x2026;ce oferty firmowej. Jednym z celĂłw konferencji jest integracja Ĺ&#x203A;rodowiska automatykĂłw: naukowcĂłw, projektantĂłw, producentĂłw i uĹźytkownikĂłw. To zadanie doskonale speĹ&#x201A;niĹ&#x201A; wieczorny bankiet i imprezy 88
! V % * & 7 & ! * * .
7 P . + * * . * M * % Q & * % &
- . *
towarzyszÄ&#x2026;ce. Wszystkich rozbawiĹ&#x201A; do Ĺ&#x201A;ez wystÄ&#x2122;p kabaretu Paranienormalni. Robert Motyka, Igor Kwiatkowski i MichaĹ&#x201A; Paszczyk zaprezentowali najnowsze skecze z tegorocznej trasy koncertowej. AtrakcjÄ&#x2026; muzycznÄ&#x2026; wieczoru byĹ&#x201A; wystÄ&#x2122;p Moniki Lewczuk. Kolejny dzieĹ&#x201E; konferencji wypeĹ&#x201A;niĹ&#x201A;y szczegĂłĹ&#x201A;owe prezentacje firmowe i wystÄ&#x2026;pienia naukowe, ktĂłre odbywaĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; rĂłwnolegle w dwĂłch salach konferencyjnych, wiÄ&#x2122;c kaĹźdy z uczestnikĂłw mĂłgĹ&#x201A; wybraÄ&#x2021; tematy ze swojego krÄ&#x2122;gu zainteresowaĹ&#x201E;. Firma JUMO przedstawiĹ&#x201A;a temat â&#x20AC;&#x17E;Pomiar temperatury Ĺ&#x201A;oĹźysk cylindrĂłw drukowych w strefie zagroĹźonej wybuchem: JUMO Wtrans T Ex + system mTRONâ&#x20AC;?, ABB â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;KorzyĹ&#x203A;ci wynikajÄ&#x2026;ce z zastosowania przemiennikĂłw czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci o niskiej zawartoĹ&#x203A;ci harmonicznychâ&#x20AC;? oraz â&#x20AC;&#x17E;ABB Ability SmartSensor â&#x20AC;&#x201C; cyfrowa rewolucja w zakresie monitoringu silnikĂłw niskiego napiÄ&#x2122;ciaâ&#x20AC;?, WeidmĂźller â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Zastosowanie przemysĹ&#x201A;owych routerĂłw WeidmĂźller w oczyszczalniach Ĺ&#x203A;ciekĂłwâ&#x20AC;?, Emerson â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Emerson â&#x20AC;&#x201C; Final Controlâ&#x20AC;?, Pepperl+Fuchs â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;UrzÄ&#x2026;dzenia mobilne do stref Exâ&#x20AC;?, WIKA â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;EfektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i bezpieczeĹ&#x201E;stwo na instalacji â&#x20AC;&#x201C; przykĹ&#x201A;ady urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; do kalibracji firmy WIKAâ&#x20AC;?, AUMA â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;AUMA â&#x20AC;&#x201C; Element bezpieczeĹ&#x201E;stwa instalacjiâ&#x20AC;?, Turck â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Od audytu po integracjÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; kompletne rozwiÄ&#x2026;zania z zakresu bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszynowegoâ&#x20AC;?, Technokabel â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;RozporzÄ&#x2026;dzenie o wyrobach budowlanych (CPR) â&#x20AC;&#x201C; wymagania dla kabli i przewodĂłwâ&#x20AC;?, Danfoss â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;WysokociĹ&#x203A;nieniowe
systemy wodne â&#x20AC;&#x201C; filtracja, nawilĹźanie, gaszenieâ&#x20AC;? oraz â&#x20AC;&#x17E;RozwiÄ&#x2026;zanie hybrydowe w ukĹ&#x201A;adach napÄ&#x2122;dowychâ&#x20AC;?, Limatherm Sensor â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Model systemu pomiarowego do wzorcowania wielkoĹ&#x203A;ci elektrycznychâ&#x20AC;?, Beckhoff Automation â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Industry 4.0 â&#x20AC;&#x201C; przemysĹ&#x201A; przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci w powiÄ&#x2026;zaniu z predykcyjnym utrzymaniem ruchu i planowaniem produkcjiâ&#x20AC;?, a Skamer-ACM â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Skamer-ACM â&#x20AC;&#x201C; integrator roku 2016â&#x20AC;?. W prezentacjach nawiÄ&#x2026;zywano do przewodniego hasĹ&#x201A;a konferencji i czÄ&#x2122;sto podkreĹ&#x203A;lano sposoby, w jakie poszczegĂłlne firmy dÄ&#x2026;ĹźÄ&#x2026; do optymalizacji zuĹźycia energii oraz dbajÄ&#x2026; o Ĺ&#x203A;rodowisko. Wielu uczestnikĂłw wydarzenia rĂłwnieĹź w drugim dniu kontynuowaĹ&#x201A;o oĹźywione dyskusje przy firmowych stoiskach. SĹ&#x201A;uchaczami tegorocznej Konferencji AutomatykĂłw po raz pierwszy byli studenci WydziaĹ&#x201A;u Mechatroniki z PaĹ&#x201E;stwowej WyĹźszej SzkoĹ&#x201A;y Zawodowej w Nowym SÄ&#x2026;czu. Jak sami podkreĹ&#x203A;lali, byĹ&#x201A;o to dla nich bardzo waĹźne doĹ&#x203A;wiadczenie, poniewaĹź mogli poznaÄ&#x2021; rozwiÄ&#x2026;zania konkretnych firm stosowane w automatyce. UdziaĹ&#x201A; w wydarzeniu byĹ&#x201A; teĹź dla nich ĹşrĂłdĹ&#x201A;em inspiracji w zakresie ukierunkowania dalszego wĹ&#x201A;asnego rozwoju, zwĹ&#x201A;aszcza przy wyborze studiĂłw drugiego stopnia. Kolejna konferencja odbÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; za rok, a gĹ&#x201A;Ăłwny organizator wydarzenia, firma Skamer-ACM, juĹź teraz zaprasza do udziaĹ&#x201A;u. Jolanta GĂłrska-Szkaradek , O
AUTOMATYKA
WYDARZENIA
Fin de siècle PrzemysĹ&#x201A;u 3.0 Podczas TargĂłw Logistyki, Magazynowania i Transportu 1;28 ? * .Q
J 6 < * 1;28 /
* ! & V % _#B ! 3
- . &.Q J * - % * & % * - % &.Q - - & . 3
* -
- / ! ? P % SW V % 3 * & .
- * % % * - & * * Q ! % % 5/; ( % /
F
B / L/ 0 " Â&#x2019; & % Â&#x201D;3 % " 3 _#B !
irma HDF Polska, od 1998 r. dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;ca w branĹźy automatycznej identyfikacji i oprogramowania dla produkcji i zarzÄ&#x2026;dzania, od poczÄ&#x2026;tku doceniaĹ&#x201A;a ogromny potencjaĹ&#x201A; kodĂłw kreskowych, technologii RFID i DPM. Dzisiaj moĹźna powiedzieÄ&#x2021;, Ĺźe HDF Polska jest liderem w dziedzinie systemĂłw optymalizujÄ&#x2026;cych procesy produkcyjne, a w swoim dorobku imponujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; liczbÄ&#x2122; wdroĹźeĹ&#x201E;, ktĂłra wciÄ&#x2026;Ĺź roĹ&#x203A;nie. Z systemĂłw firmy korzysta juĹź okoĹ&#x201A;o 10 tys. przedsiÄ&#x2122;biorstw.
7 czerwca 2017 r. na terenie MiÄ&#x2122;dzynarodowych TargĂłw PoznaĹ&#x201E;skich firma HDF Polska zorganizowaĹ&#x201A;a spotkanie dla przedstawicieli prasy i portali branĹźowych. Podczas spotkania Ĺ ukasz Russak, analityk systemĂłw informatycznych i wspĂłĹ&#x201A;wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciciel firmy, przedstawiĹ&#x201A; najwaĹźniejsze obszary zastosowaĹ&#x201E; nowych technologii i omĂłwiĹ&#x201A; rolÄ&#x2122;, jakÄ&#x2026; firma peĹ&#x201A;ni w realizacji tego typu rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;. Podczas dyskusji, w ktĂłrej uczestniczyĹ&#x201A; gospodarz spotkania oraz zaproszeni goĹ&#x203A;cie, omĂłwiono wiele interesujÄ&#x2026;cych zagadnieĹ&#x201E; zwiÄ&#x2026;zanych z PrzemysĹ&#x201A;em 4.0. Zgodnie stwierdzono, Ĺźe Internet Rzeczy, techniki analizy duĹźych zbiorĂłw danych, chmury obliczeniowe, autonomiczne roboty oraz pojazdy do transportu wewnÄ&#x2122;trznego to juĹź nie jest kwestia najbliĹźszej przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; takie rozwiÄ&#x2026;zania sÄ&#x2026; juĹź w codziennym zastosowaniu. NajwiÄ&#x2122;ksze Ĺ&#x203A;wiatowe firmy stosujÄ&#x2026; je z powodzeniem, a coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej takĹźe te Ĺ&#x203A;redniej wielkoĹ&#x203A;ci pokonujÄ&#x2026; barierÄ&#x2122; dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;ci technologicznej. Niestety, jeĹ&#x203A;li chodzi o polski rynek, po najnowsze technologie nadal siÄ&#x2122;ga niewielki procent rodzimych przedsiÄ&#x2122;biorstw. Ĺ ukasz Russak przedstawiĹ&#x201A; przykĹ&#x201A;ady wdroĹźeĹ&#x201E; zrealizowanych przez HDF Polska w takich firmach jak Wabco,
, - * * & % & 9# J
* %& - % * & _#B !
7-8/2017
Fuchs Oil i IKEA. WdroĹźenia te sÄ&#x2026; potwierdzeniem nieuniknionej wspĂłĹ&#x201A;pracy czĹ&#x201A;owieka z robotem, toteĹź wiele miejsca w dyskusji uczestnicy spotkania poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;cili tematyce robotyzacji i tego, w jakim zakresie czĹ&#x201A;owiek zostanie zastÄ&#x2026;piony przez roboty. Na podstawie dotychczasowych obserwacji moĹźna stwierdziÄ&#x2021;, Ĺźe odchodzi siÄ&#x2122; od kierunku caĹ&#x201A;kowitego zastÄ&#x2122;powania ludzi przez urzÄ&#x2026;dzenia autonomiczne na rzecz kontroli caĹ&#x201A;ych procesĂłw przez pojedyncze osoby. Na zakoĹ&#x201E;czenie spotkania firma HDF Polska przygotowaĹ&#x201A;a niespodziankÄ&#x2122;: uczestnicy mogli wybraÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na wirtualnÄ&#x2026; wycieczkÄ&#x2122; po magazynie 3D. Po zaĹ&#x201A;oĹźeniu gogli Oculus, dziÄ&#x2122;ki opracowanemu przez HDF Polska wielowymiarowemu oprogramowaniu, bazujÄ&#x2026;cemu na rzeczywistoĹ&#x203A;ci wirtualnej, kaĹźdy mĂłgĹ&#x201A; chodziÄ&#x2021; wĹ&#x203A;rĂłd wirtualnych regaĹ&#x201A;Ăłw magazynowych, sprawdziÄ&#x2021; stan zapeĹ&#x201A;nienia poszczegĂłlnych miejsc magazynowych czy zweryfikowaÄ&#x2021;, kto kieruje wĂłzkiem widĹ&#x201A;owym. â&#x20AC;&#x201C; Z pewnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; tego typu rozwiÄ&#x2026;zania bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; znajdowaĹ&#x201A;y coraz wiÄ&#x2122;cej zastosowaĹ&#x201E;, a logistyka i magazynowanie to ich naturalne Ĺ&#x203A;rodowisko â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A; Ĺ ukasz Russak. Jolanta GĂłrska-Szkaradek AUTOMATYKA
 & & Â&#x2019;- - * .Â&#x201D; X _#B ! - * Q
- Â & . X , %
89
WYDARZENIA WYDARZENIA
Wyzwania Industry 4.0 Kolejna konferencja na temat ! % & 5/; * - V %J ! >
9; % . 1;28 / %
% ? % ?
- & * Q * % S Q & .Q .
J * & . - % * .3
? - * / % * * P . ? * W * J3 ? ? W - * %
* Q * & .J - % *Q/ Jolanta GĂłrska-Szkaradek
,/ 0 4 *#&$
90
K
onferencja â&#x20AC;&#x17E;Wyzwania Industry 4.0â&#x20AC;? odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w legendarnym miejscu â&#x20AC;&#x201C; hali dawnej WytwĂłrni FilmĂłw Fabularnych w Ĺ odzi. Konferencja skierowana byĹ&#x201A;a do inĹźynierĂłw automatykĂłw, utrzymania ruchu, specjalistĂłw IT oraz kierownikĂłw produkcji. Spotkanie rozpoczÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; Maciej Merek, prezes Phoenix Contact w Polsce. W prelekcji â&#x20AC;&#x17E;Industry 4.0 cyfryzacja przemysĹ&#x201A;uâ&#x20AC;? przekonywaĹ&#x201A;, Ĺźe idea Industry 4.0 jest ciekawa i Ĺźywa â&#x20AC;&#x201C; moĹźna jÄ&#x2026; w praktyce wcieliÄ&#x2021; w Ĺźycie. Od kiedy mikroprocesor nie stanowi kosztu krytycznego urzÄ&#x2026;dzenia/aplikacji stosuje siÄ&#x2122; go masowo. Nasz Ĺ&#x203A;wiat staje siÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x17E;smartâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; staje siÄ&#x2122;, bo jesteĹ&#x203A;my dopiero na poczÄ&#x2026;tku tej drogi. MoĹźna wymieniÄ&#x2021; trzy gĹ&#x201A;Ăłwne filary Industry 4.0: 1. Cyfryzacja produktu i oferty serwisowej (smart products, smart (systems). 2. Cyfryzacja i integracja Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cucha wartoĹ&#x203A;ci dodanej (smart factory, smart plant). 3. Nowy model biznesu (smart services). W smart factory aktywa stajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; coraz bardziej cyfrowe â&#x20AC;&#x201C; majÄ&#x2026; postaÄ&#x2021; gromadzonych w postaci elektronicz-
nej danych. Niestety, cyfrowe aktywa stajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; przedmiotem cyberatakĂłw. KaĹźde urzÄ&#x2026;dzenie podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone do sieci moĹźe byÄ&#x2021; celem lub Ĺ&#x203A;rodkiem cyberataku i sĹ&#x201A;uĹźyÄ&#x2021; dostaniu siÄ&#x2122; do aktywĂłw firmy. Nie naleĹźy jednak baÄ&#x2021; siÄ&#x2122; tych zagroĹźeĹ&#x201E;, ale trzeba umieÄ&#x2021; je rozwiÄ&#x2026;zaÄ&#x2021;. W dalszej czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci wystÄ&#x2026;pienia Maciej Merek poruszyĹ&#x201A; problem szeroko rozumianego bezpieczeĹ&#x201E;stwa. Phoenix Contact w Polsce interesujÄ&#x2026; dwa obszary, ktĂłre sÄ&#x2026; bezpoĹ&#x203A;rednio zwiÄ&#x2026;zane z zagroĹźeniami. Jak przystaĹ&#x201A;o na Ĺ&#x203A;wiadomego pracodawcÄ&#x2122;, firmÄ&#x2122; interesuje przede wszystkim bezpieczeĹ&#x201E;stwo personelu, ale rĂłwnieĹź e-bezpieczeĹ&#x201E;stwo maszyn â&#x20AC;&#x201C; w zautomatyzowanej i zautonomizowanej cyfrowej fabryce istnieje ryzyko uszkodzenia. OdpowiedziÄ&#x2026; firmy na te zagroĹźenia sÄ&#x2026; produkty i systemy zwiÄ&#x2026;zane z bezpieczeĹ&#x201E;stwem pracownika i zabezpieczeniem maszyn. Phoenix Contact jako jedna z nielicznych firm sama produkuje maszyny na wĹ&#x201A;asne potrzeby produkcyjne. DziaĹ&#x201A; budowy maszyn zatrudniajÄ&#x2026;cy 180Â pracownikĂłw wspiera wszystkie jednostki Phoenix Contact. UsĹ&#x201A;ugi, jakie Ĺ&#x203A;wiadczy obejmujÄ&#x2026; nie tylko proste przyrzÄ&#x2026;dy, ale rĂłwnieĹź kompleksowe systemy proAUTOMATYKA
B / ! >
WYDARZENIA
dukcyjne. â&#x20AC;&#x201C; Testujemy nasze wyroby na naszych ludziach, to zobowiÄ&#x2026;zuje. PrzedsiÄ&#x2122;biorstwo ma dziesiÄ&#x2122;Ä&#x2021; fabryk, a jedna z nich znajduje siÄ&#x2122; w Polsce, w Nowym TomyĹ&#x203A;lu. O tematyce zabezpieczenia maszyn mĂłwimy z punktu widzenia praktykĂłw â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi z dumÄ&#x2026; prezes Maciej Merek. â&#x20AC;&#x201C; Technologia jest naszÄ&#x2026; wĹ&#x201A;asnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; nie sprzedajemy jej, podobnie jak nie sprzedajemy urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, gdy koĹ&#x201E;czy siÄ&#x2122; ich cykl Ĺźycia. Phoenix Contact ma w swojej ofercie obszerny pakiet urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; bezpieczeĹ&#x201E;stwa â&#x20AC;&#x201C; od prostych przekaĹşnikĂłw bezpieczeĹ&#x201E;stwa, przez konfigurowane moduĹ&#x201A;y, rozwiÄ&#x2026;zania sieciowe oraz produkty, ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x17E;naĹ&#x201A;oĹźenieâ&#x20AC;? systemu bezpieczeĹ&#x201E;stwa na istniejÄ&#x2026;cy system sterownikĂłw PLC, np. Safety Bridge. UzupeĹ&#x201A;nieniem tych produktĂłw jest gama wyrobĂłw z zakresu ochrony przeciwprzepiÄ&#x2122;ciowej, ktĂłrych stosowanie jest istotne w kontekĹ&#x203A;cie rosnÄ&#x2026;cego wykorzystania elektroniki w róşnorodnych systemach.
Drugi obszar zainteresowaĹ&#x201E; firmy to cyberbezpieczeĹ&#x201E;stwo. Cyfryzacja przemysĹ&#x201A;u, zarĂłwno urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, jak i systemĂłw zarzÄ&#x2026;dzania daje wiele korzyĹ&#x203A;ci, ale jest teĹź ĹşrĂłdĹ&#x201A;em zagroĹźeĹ&#x201E;. KaĹźde urzÄ&#x2026;dzenie podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone do sieci internetowej moĹźe byÄ&#x2021; celem cyberataku lub jego narzÄ&#x2122;dziem. Systemy produkcyjne w realiach PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 nie sÄ&#x2026;, jak przed laty, oddzielone od technologii informatycznych i muszÄ&#x2026; byÄ&#x2021; odpowiednio zabezpieczane. Z tego wzglÄ&#x2122;du istotnym obszarem jest dzisiaj bezpieczeĹ&#x201E;stwo cybernetyczne w przemyĹ&#x203A;le. Wyzwania Industry 4.0 wiÄ&#x2026;ĹźÄ&#x2026; siÄ&#x2122; z tymi zagroĹźeniami, ale istniejÄ&#x2026; sposoby ich minimalizacji. â&#x20AC;&#x201C; Potencjalne korzyĹ&#x203A;ci sÄ&#x2026; wiÄ&#x2122;ksze niĹź potencjalne ryzyko â&#x20AC;&#x201C; podsumowaĹ&#x201A; Maciej Merek. Firma planuje w bieĹźÄ&#x2026;cym i w przyszĹ&#x201A;ym roku skoncentrowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na popularyzacji rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; zapewniajÄ&#x2026;cych bezpieczny dostÄ&#x2122;p do maszyn, w tym na promocji produktĂłw zabezpieczajÄ&#x2026;cych zarĂłwno do sieci przewodowych,
! V % ! > .
7 M _ .3 =& & = &
7-8/2017
91
WYDARZENIA
! . / 7 * B # !
jak i do stosowania w przypadku zdalnego dostÄ&#x2122;pu do maszyn przez chmurÄ&#x2122; obliczeniowÄ&#x2026;. KoĹ&#x201E;czÄ&#x2026;c wystÄ&#x2026;pienie Maciej Merek stwierdziĹ&#x201A;, Ĺźe z cyfryzacjÄ&#x2026; nie moĹźna walczyÄ&#x2021;, bo ona bÄ&#x2122;dzie i tak siÄ&#x2122; rozwijaÄ&#x2021;. â&#x20AC;&#x201C; Musimy jÄ&#x2026; potraktowaÄ&#x2021; jako unikalnÄ&#x2026; szansÄ&#x2122; na rozwĂłj â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A; prezes Phoenix Contact. GoĹ&#x203A;ciem konferencji byĹ&#x201A;a dr Natalia Hatalska (infuture hatalska foresight institute) â&#x20AC;&#x201C; ceniony i znany ekspert w dziedzinie analizy, prognozowania i badania trendĂłw w relacjach rynek-marka-technologia-konsument. Na co dzieĹ&#x201E; zajmuje siÄ&#x2122; wpĹ&#x201A;ywem technologii na spoĹ&#x201A;eczeĹ&#x201E;stwo, kwestiami kulturowymi i podobnymi zagadnieniami. W prelekcji â&#x20AC;&#x17E;PorzeczywistoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, czyli konsekwencje Industry 4.0 w zarzÄ&#x2026;dzaniu firmÄ&#x2026;â&#x20AC;? omĂłwiĹ&#x201A;a tytuĹ&#x201A;owÄ&#x2026; porzeczywistoĹ&#x203A;Ä&#x2021; rozumianÄ&#x2026; jako sytuacjÄ&#x2122;, w ktĂłrej rzeczywistoĹ&#x203A;Ä&#x2021; cyfrowa staje siÄ&#x2122; waĹźniejsza od otaczajÄ&#x2026;cej nas rzeczywistoĹ&#x203A;ci. Okazuje siÄ&#x2122;, Ĺźe tkwimy w porzeczywistoĹ&#x203A;ci zupeĹ&#x201A;nie nieĹ&#x203A;wiadomie. UzasadniajÄ&#x2026;c to stwierdzenie, Natalia Hatalska podaĹ&#x201A;a przykĹ&#x201A;ad: prowadzÄ&#x2026;c samochĂłd, polegamy na nawigacji, czÄ&#x2122;sto nie zauwaĹźajÄ&#x2026;c znakĂłw na drodze. Kolejny przykĹ&#x201A;ad: coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej wysyĹ&#x201A;amy wiadomoĹ&#x203A;ci SMS lub piszemy posty w mediach spoĹ&#x201A;ecznoĹ&#x203A;ciowych zamiast rozmawiaÄ&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; wygrywa rzeczywistoĹ&#x203A;Ä&#x2021; cyfrowa. Podobne zjawiska zachodzÄ&#x2026; w innych dziedzinach, rĂłwnieĹź w biznesie. 92
NawiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026;c do tematyki zbieĹźnej z technikÄ&#x2026; i przemysĹ&#x201A;em Natalia Hatalska omĂłwiĹ&#x201A;a rozwĂłj systemĂłw sterowania gĹ&#x201A;osowego oraz rozwijajÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; sztucznej inteligencji, w tym inteligentnego oprogramowania. W podsumowaniu goĹ&#x203A;cie usĹ&#x201A;yszeli, Ĺźe w zakresie PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 jesteĹ&#x203A;my ciÄ&#x2026;gle na poczÄ&#x2026;tku drogi â&#x20AC;&#x201C; szczegĂłlnie w Polsce, gdzie fabryki sÄ&#x2026; w 76 proc. czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciowo zautomatyzowane, 15 proc. jest w peĹ&#x201A;ni zautomatyzowanych, a 6 proc.wprowadza PrzemysĹ&#x201A; 4.0. Po przerwie, w drugiej czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci konferencji gĹ&#x201A;os zabraĹ&#x201A; dr JarosĹ&#x201A;aw TworĂłg z Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji, ktĂłry przedstawiĹ&#x201A; prezentacjÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x17E;PrzemysĹ&#x201A; 4.0 â&#x20AC;&#x201C; wymiana automatĂłw na robotyâ&#x20AC;?. TĹ&#x201A;umaczyĹ&#x201A;, Ĺźe Industry 4.0 oznacza wielkÄ&#x2026; zmianÄ&#x2122; zwiÄ&#x2026;zanÄ&#x2026; z wykorzystaniem sztucznej inteligencji oraz konsekwencje, ktĂłre trudno jest przewidzieÄ&#x2021;. Sztuczna inteligencja to w duĹźej mierze inteligentne oprogramowanie, ktĂłre poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone z cyfryzacjÄ&#x2026; i Internetem umoĹźliwia integracjÄ&#x2122; wszystkiego ze wszystkim. â&#x20AC;&#x201C; Nie jest to przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;, ale teraĹşniejszoĹ&#x203A;Ä&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; stwierdziĹ&#x201A; prelegent. Wraz z rozwojem sztucznej inteligencji nastÄ&#x2026;piÄ&#x2026; zmiany w przedsiÄ&#x2122;biorstwach i na rynku pracy. W przedsiÄ&#x2122;biorstwach m.in. bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; zanikaĹ&#x201A;y miejsca pracy zlokalizowanej, powstanÄ&#x2026; sieci powiÄ&#x2026;zanych firm, w ktĂłrych pracowaÄ&#x2021; bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; elastyczne linie produkcyjne, a produkcja bÄ&#x2122;dzie
bazowaĹ&#x201A;a na ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ym zbieraniu danych. Natomiast na rynku pracy wzroĹ&#x203A;nie zapotrzebowanie na pracownikĂłw z cyfrowymi kompetencjami (informatykĂłw), zintensyfikuje siÄ&#x2122; wspĂłĹ&#x201A;praca na linii czĹ&#x201A;owiekâ&#x20AC;&#x201C;maszyna, powstanÄ&#x2026; wirtualne i mobilne miejsca pracy. Poza tym powstanÄ&#x2026; stanowiska pracy z inteligentnymi asystentami. Skutkiem rozwoju sztucznej inteligencji bÄ&#x2122;dzie zmiana systemu edukacji, a ludzie bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; musieli ustawicznie siÄ&#x2122; ksztaĹ&#x201A;ciÄ&#x2021;. RozwĂłj sztucznej inteligencji spowoduje czÄ&#x2122;ste zmiany zawodu. â&#x20AC;&#x17E;Kwalifikacje Industry 4.0â&#x20AC;? to temat wystÄ&#x2026;pienia dr. Witolda Morawskiego z Festo Didactic Polska, ktĂłry zaprezentowaĹ&#x201A; szkoleniowo-dydaktycznÄ&#x2026; platformÄ&#x2122; CP Factory do nauki technologii XXI w. Platforma ta umoĹźliwia zdobywanie kwalifikacji z zakresu PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 przyszĹ&#x201A;ym inĹźynierom i technikom oraz sĹ&#x201A;uĹźy naukowcom do prowadzenia badaĹ&#x201E; nad nowymi technologiami. W fabryce CP Factory zastosowano aplikacjÄ&#x2122; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 na bazie me-
7 Q- / L * *
. * . ( ? 0 - .
%& .
AUTOMATYKA
WYDARZENIA
chatronicznych ukĹ&#x201A;adĂłw. Festo przygotowaĹ&#x201A;o 18 róşnorodnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;, a opracowane moduĹ&#x201A;y szkoleniowe umoĹźliwiajÄ&#x2026; dowolnÄ&#x2026; ich konfiguracjÄ&#x2122;. Platforma ta uczy techniki i moduĹ&#x201A;owoĹ&#x203A;ci oraz róşnych aspektĂłw organizacji produkcji. Festo przygotowaĹ&#x201A;o rĂłwnieĹź materiaĹ&#x201A;y edukacyjne zawierajÄ&#x2026;ce Ä&#x2021;wiczenia i testy. Jak podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A; mĂłwca, ksztaĹ&#x201A;cenie ustawiczne to absolutna koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, poniewaĹź wiedza dewaluuje siÄ&#x2122;. Jedynie wiedza jÄ&#x2122;zykowa (nauka jÄ&#x2122;zykĂłw obcych) nie dewaluuje siÄ&#x2122;. OstatniÄ&#x2026; prelekcjÄ&#x2122;, â&#x20AC;&#x17E;PrzywĂłdztwo na miarÄ&#x2122; Rewolucji PrzemysĹ&#x201A;owej 4.0â&#x20AC;?, wygĹ&#x201A;osiĹ&#x201A; coach biznesowy Robert Kozak. MĂłwiĹ&#x201A; o zmianach w zakresie przywĂłdztwa oraz procesĂłw rekrutacji i motywowania pracownikĂłw. ZasygnalizowaĹ&#x201A;, na jakie problemy powinien byÄ&#x2021; przygotowany menedĹźer zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;cy przedsiÄ&#x2122;biorstwem w dobie Industry 4.0. CaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; zakoĹ&#x201E;czyĹ&#x201A;a dyskusja panelowa, ktĂłrÄ&#x2026; prowadziĹ&#x201A; Marcin Prokop. Zaproszeni eksperci odpowiadali na pytania publicznoĹ&#x203A;ci, w tym dotyczÄ&#x2026;ce zmian
modeli biznesowych w przemyĹ&#x203A;le w kontekĹ&#x203A;cie czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej. Podczas konferencji miaĹ&#x201A;y rĂłwnieĹź miejsce obchody 20-lecia firmy Phoenix Contact w Polsce, zaĹ&#x203A; caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; zakoĹ&#x201E;czyĹ&#x201A;a uroczysta kolacja. Wieczorem krĂłlowaĹ&#x201A;y m.in. kultowe gry komputerowe urucha-
miane na oryginalnych komputerach z lat 80. ubiegĹ&#x201A;ego wieku, takich jak Atari, ZX Spectrum i podobnych. Jolanta GĂłrska-Szkaradek
,/ 0 4 *#&$ , O
B / L/ 0 " Â&#x2019; & % Â&#x201D;3 ! >
, = . % .J
- - % W ? & & %
%-&
:;/
= .J & . - *
7-8/2017
93
WYDARZENIA
Dynamiczny rozwĂłj Bosch w Polsce Firma Bosch chwali siÄ&#x2122; wynikami i inwestycjami Bosch, ktĂłry niedawno obcho 14" S * ! & %&. Q - .J
% &/
Q Q * 1;26 & ny wzrost obrotĂłw i zatrudnie - &. * . * .&/
Sylwia Batorska
G
rupa Bosch osiÄ&#x2026;gnÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a w Polsce w 2016 roku przychody na poziomie 5,04 mld zĹ&#x201A;otych, co oznacza wzrost o 7,8 proc. w porĂłwnaniu do roku poprzedniego oraz wzrost zatrudnienia o 12 proc. do 5 140 osĂłb. Jako jeden z liderĂłw innowacyjnych technologii i usĹ&#x201A;ug, Bosch planuje dalsze inwestycje i wzmocnienie produkcji w Polsce oraz dynamiczny rozwĂłj Centrum kompetencyjnego IT Bosch w Warszawie. â&#x20AC;&#x201C; DziaĹ&#x201A;amy w Polsce od 25 lat i jesteĹ&#x203A;my dumni, Ĺźe wspĂłĹ&#x201A;tworzymy z sukcesem polskÄ&#x2026; gospodarkÄ&#x2122; wolnorynkowÄ&#x2026;. MiarÄ&#x2026; tego sukcesu jest osiem lokalnych fabryk, wysokie zatrudnienie i mocna pozycja rynkowa â&#x20AC;&#x201C; powiedziaĹ&#x201A;a Krystyna Boczkowska, prezes spĂłĹ&#x201A;ki Robert Bosch podczas konferencji prasowej w Warszawie.
Kontynuacja inwestycji w Polsce Bosch stale zwiÄ&#x2122;ksza w Polsce swoje zaangaĹźowanie przez dalsze inwestycje i poszukiwanie nowych obszarĂłw rozwoju. W ubiegĹ&#x201A;ym roku zainwestowaĹ&#x201A; ok. 350 mln zĹ&#x201A;otych, gĹ&#x201A;Ăłwnie w rozbudowÄ&#x2122; i dalszy rozwĂłj zakĹ&#x201A;adĂłw produkcyjnych. W zwiÄ&#x2026;zku z przejÄ&#x2122;ciem spĂłĹ&#x201A;ki BTS utworzona zostaĹ&#x201A;a spĂłĹ&#x201A;ka sia Abrasives Polska, ktĂłra obecnie buduje kolejnÄ&#x2026; fabrykÄ&#x2122; artykuĹ&#x201A;Ăłw Ĺ&#x203A;ciernych. RĂłwnieĹź spĂłĹ&#x201A;ka BSH SprzÄ&#x2122;t Gospodarstwa Domowego buduje dwie fabryki we WrocĹ&#x201A;awiu, w ktĂłrych planowana jest produkcja sprzÄ&#x2122;tu kuchennego do zabudowy oraz lodĂłwek. Z kolei zakĹ&#x201A;ad produkujÄ&#x2026;cy ukĹ&#x201A;ady hamulcowe w Mirkowie pod WrocĹ&#x201A;awiem zwiÄ&#x2122;kszyĹ&#x201A; ok. dwukrotnie obroty w stosunku do 2015 roku. 94
Bosch Rexroth â&#x20AC;&#x201C; w stronÄ&#x2122; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 Bosch Rexroth Sp z o.o., specjalizujÄ&#x2026;ca siÄ&#x2122; w napÄ&#x2122;dach i sterowaniu, odnotowaĹ&#x201A;a w 2016 r. wzrost sprzedaĹźy na poziomie 9 proc., a zamĂłwieĹ&#x201E; o 19 proc.. Thomas Ilkow, dyrektor generalny spĂłĹ&#x201A;ki wymienia trzy czynniki zrostu â&#x20AC;&#x201C; synergiÄ&#x2122;, wyróşnienie siÄ&#x2122; przez technologiÄ&#x2122; i zorientowanie na przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;. RozwĂłj Bosch Rexroth bÄ&#x2122;dzie nastÄ&#x2122;powaĹ&#x201A; w kierunku aplikacji mobilnych, aplikacji maszynowych i projektowych oraz automatyzacji przemysĹ&#x201A;u. Bosch Rexroth widzi szanse rozwoju wielu obszarĂłw dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci poprzez wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2122; wewnÄ&#x2122;trznÄ&#x2026; w ramach Grupy Bosch, jak i zewnÄ&#x2122;trznÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; z klientami, partnerami IT oraz instytutami naukowymi. Technologia, ktĂłra zasĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026; na wyróşnienie to elektronizacja hydrauliki (Connected Hydraulics) â&#x20AC;&#x201C; trend w kierunku wykorzystania inteligentnej, usieciowionej hydrauliki juĹź siÄ&#x2122; rozpoczÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; i bÄ&#x2122;dzie nabieraĹ&#x201A; tempa. Ponadto atutami firmy sÄ&#x2026; rozwiÄ&#x2026;zania szyte na miarÄ&#x2122; i wysokie kompetencje kadry pracowniczej. RozwĂłj spĂłĹ&#x201A;ki nastÄ&#x2122;puje pod kÄ&#x2026;tem moĹźliwoĹ&#x203A;ci PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 dla wszystkich urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, robotyzacji i prewencyjnego serwisowania. UsĹ&#x201A;ugi Bosch Remote Services wspomagajÄ&#x2026; zdalne monitorowanie, konserwacjÄ&#x2122; i obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; systemĂłw sygnalizacji poĹźaru. UmoĹźliwiajÄ&#x2026; bezpieczne zdalne poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie internetowe poprawiajÄ&#x2026;ce wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pracy, dostarczajÄ&#x2026; w czasie rzeczywistym dane i wykresy dotyczÄ&#x2026;ce systemĂłw SSP, a takĹźe umoĹźliwiajÄ&#x2026; automatyczne generowanie raportĂłw serwisowych. UĹźytkownicy mogÄ&#x2026; otrzymywaÄ&#x2021; natychmiastowe powiadomienia AUTOMATYKA
WYDARZENIA SMS i e-maile o stanach alarmowych i awaryjnych systemu.
Wsparcie edukacji technicznej Grupa Bosch w Polsce aktywnie wspiera dziaĹ&#x201A;ania majÄ&#x2026;ce na celu promowanie nowoczesnej edukacji technicznej, miÄ&#x2122;dzy innymi prowadzÄ&#x2026;c programy edukacyjne dla gimnazjĂłw i szkĂłĹ&#x201A; Ĺ&#x203A;rednich. Trwa siĂłdma edycja Akademii WynalazcĂłw im. Roberta Boscha, ktĂłrej celem jest popularyzacja kierunkĂłw technicznych jako dalszej Ĺ&#x203A;cieĹźki ksztaĹ&#x201A;cenia.
B / / $ Â&#x2019; & % Â&#x201D;
Bosch rozwija centrum IT W 2016 roku Bosch zwiÄ&#x2122;kszyĹ&#x201A; o jednÄ&#x2026; trzeciÄ&#x2026; liczbÄ&#x2122; pracownikĂłw w centrum kompetencyjnym IT w Warszawie, ktĂłre obecnie zatrudnia ok. 160 osĂłb i Ĺ&#x203A;wiadczy usĹ&#x201A;ugi dla spĂłĹ&#x201A;ek Boscha na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie. RozwĂłj centrum jest zwiÄ&#x2026;zany z realizacjÄ&#x2026; strategii opracowywania najnowoczeĹ&#x203A;niejszych produktĂłw, usĹ&#x201A;ug i rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; w ramach koncepcji Internetu Rzeczy (Internet of Things, IoT). W 2017 roku planowany jest dalszy
% ( *3 - $ > - * * .J * .& V %
rozwĂłj, zwiÄ&#x2122;kszenie kompetencji i zadaĹ&#x201E; centrum. Zatrudnienia ma wzrosnÄ&#x2026;Ä&#x2021; do ponad 250 osĂłb.
Globalna strategia i prognozy W 2017 roku Bosch planuje osiÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;Ä&#x2021; wzrost obrotĂłw w przedziale 3â&#x20AC;&#x201C;5 proc. Dochody rĂłwnieĹź powinny rosnÄ&#x2026;Ä&#x2021; mimo zaplanowanych wysokich inwestycji w zabezpieczenie przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci przedsiÄ&#x2122;biorstwa. Kluczowymi elementami transformacji sÄ&#x2026; zmiany
w obszarach mobilnoĹ&#x203A;ci i Internetu Rzeczy. Do 2020 roku wszystkie nowe produkty Boscha bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; miaĹ&#x201A;y moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenia siÄ&#x2122; za poĹ&#x203A;rednictwem internetu. W ciÄ&#x2026;gu najbliĹźszych piÄ&#x2122;ciu lat Bosch zainwestuje 300 mln euro we wĹ&#x201A;asne centrum badaĹ&#x201E; nad sztucznÄ&#x2026; inteligencjÄ&#x2026;. Sylwia Batorska , O M - * % * - * $ R E K L A M A
MiÄ&#x2122;
e
25-28 WRZEĹ&#x161;NIA 2017 POZNAĹ&#x192; 7-8/2017
95
WYDARZENIA
Liderzy nagrodzeni Pod koniec czerwca w warszawskim hotelu InterConti
? J &
* J - Q . .
& & &= &
>
)( &
! - ty Awards 2017. Wydarzenie * - & - ! - &= &
? .Q - J &-
* ? P ! & - Â&#x201C; * "7 . & . %
* . S = * /
N
ieĹ&#x201A;atwe funkcjonowanie w branĹźy produkcyjnej w Europie sprawia, Ĺźe jednym z kluczowych zadaĹ&#x201E; przedsiÄ&#x2122;biorstw jest utrzymywanie znaczÄ&#x2026;cej przewagi konkurencyjnej dziÄ&#x2122;ki innowacyjnoĹ&#x203A;ci i wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwej strategii. Tej problematyce byĹ&#x201A;a poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;cona konferencja Manufacturing Strategy Summit 2017, poprzedzajÄ&#x2026;ca rozdanie nagrĂłd w konkursie CEE Manufacturing Excellence&Industrial Property Awards 2017. W trakcie spotkania dyskutowano o najwaĹźniejszych praktykach i strategiach w przemyĹ&#x203A;le i produkcji. W czasie dwĂłch blokĂłw konferencji dyskutowano na temat cyberbezpieczeĹ&#x201E;stwa, zarĂłwno w odniesieniu do produkcji, jak i zewnÄ&#x2122;trznej logistyki, oraz wpĹ&#x201A;ywu koncepcji PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 na produkcjÄ&#x2122; w Polsce i Europie Ĺ&#x161;rodkowo-Wschodniej. Panelistami byli m.in. przedstawiciele takich firm, jak Toyota Motor Europe, Panattoni Europe, Cushman&Wakefield czy LM Wind Powers. W piÄ&#x2026;tej edycji konkursu prym wiedli potentaci przemysĹ&#x201A;u samochodowego â&#x20AC;&#x201C; Toyota Motor Europe i Valeo Group oraz Recaro Aircraft Seating
96
i Panattoni Europe. Potentat z branĹźy lotniczej, firma Recaro Aircraft Seating, zdobyĹ&#x201A;a cztery statuetki w kategoriach Plant Manager, Customer Satisfaction, Quality Control oraz Professional of the Year. MichaĹ&#x201A; Nowicki, zastÄ&#x2122;pca dyrektora generalnego tej firmy, zdobyĹ&#x201A; nagrodÄ&#x2122; Professional of the Year. Natomiast nagroda dla Plant Managera przypadĹ&#x201A;a Thomasowi Kellerowi, prezesowi zarzÄ&#x2026;du Recaro Aircaft Seating. Jedna z wiodÄ&#x2026;cych firm branĹźy Automotive, Toyota Motor Europe, rĂłwnieĹź zdobyĹ&#x201A;a nagrody w czterech kategoriach: Information Technology, Automation&Robotics, Maintenance i Supply Chain Management Logistics. Firma Panattoni Europe po raz kolejny zwyciÄ&#x2122;ĹźyĹ&#x201A;a w kategoriach BTS Developer of the Year, zdobywajÄ&#x2026;c dwie nagrody za projekty w Polsce: Panattoni Europe BTS for Ideal Automotive w kategorii Project of the Year â&#x20AC;&#x201C; Small oraz Panattoni Europe Fulfillment Center BTS dla Amazon w kategorii Project of the Year â&#x20AC;&#x201C; Large. â&#x20AC;&#x201C; To wielki zaszczyt i przywilej wygraÄ&#x2021; w tak prestiĹźowym konkursie â&#x20AC;&#x201C; podsumowaĹ&#x201A; Marek ForyĹ&#x201E;ski,
dyrektor zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;cy Grupy BTS w Panattoni Europe. Nagroda w kategorii Corporate Real Estate Consultancy ponownie powÄ&#x2122;drowaĹ&#x201A;a w rÄ&#x2122;ce Toma Listowskiego, Partner, Head of Industrial Poland&CEE Corporate Client Relations w firmie Cushman&Wakefield. â&#x20AC;&#x201C; Ta nagroda, ktĂłrÄ&#x2026; z dumÄ&#x2026; odbieramy, potwierdza wiodÄ&#x2026;cÄ&#x2026; pozycjÄ&#x2122; Cushman&Wakefield w branĹźy nieruchomoĹ&#x203A;ci przemysĹ&#x201A;owych i logistycznych w regionie Europy Ĺ&#x161;rodkowo-Wschodniej â&#x20AC;&#x201C; powiedziaĹ&#x201A; Tom Listowski. Firma z branĹźy automatyki i energetyki, Valeo Group, w tym roku zdobyĹ&#x201A;a dwie nagrody w kategoriach Sustainability&Environment oraz Product Design/Life Cycle Management. StatuetkÄ&#x2122; w kategorii Manufacturing Supplier of the Year otrzymaĹ&#x201A; Marek Wzorek, dyrektor zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;cy firmy igus. PeĹ&#x201A;na lista nagrodzonych w poszczegĂłlnych kategoriach jest dostÄ&#x2122;pna na portalu AutomatykaOnline.pl. Katarzyna Jakubek , O & % C /-
AUTOMATYKA
WYDARZENIA
Automatyka i bezpieczeĹ&#x201E;stwo w sĹ&#x201A;uĹźbie utrzymania ruchu 18 i 19 maja 2017 r. w Borkowie - % ? J &
. * . - V %J 0 & % = .
R & % ? - *
* &P? & % & &T/
- % -
8; S /
B / & - ! - 3 0 & %
W
 zwiÄ&#x2026;zku z duĹźym zainteresowaniem pierwszÄ&#x2026; edycjÄ&#x2026; konferencji dotyczÄ&#x2026;cej automatyzacji i bezpieczeĹ&#x201E;stwa dla sĹ&#x201A;uĹźb utrzymania ruchu, ktĂłra odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w paĹşdzierniku 2016 r., firma zdecydowaĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; na organizacjÄ&#x2122; kolejnej. Patronat nad wydarzeniem, podobnie jak poprzednio, objÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a Politechnika Ĺ&#x161;wiÄ&#x2122;tokrzyska. Pierwszy dzieĹ&#x201E; konferencji wypeĹ&#x201A;niĹ&#x201A;y wystÄ&#x2026;pienia wspĂłĹ&#x201A;organizatorĂłw, natomiast drugi dzieĹ&#x201E; staĹ&#x201A; pod znakiem warsztatĂłw prowadzonych przez firmÄ&#x2122; Elokon, poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;conych procedurom bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszyn. Krzysztof Reczko, wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciciel GT Automation na wstÄ&#x2122;pie konferencji opowiedziaĹ&#x201A; uczestnikom o dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci firmy, m.in. w obszarze projektowania i budowy ukĹ&#x201A;adĂłw automatyki oraz serwisowania pogwarancyjnego maszyn. KolejnÄ&#x2026; prelekcjÄ&#x2122;, pt. â&#x20AC;&#x17E;Robot mobilny â&#x20AC;&#x201C; projekt i bu7-8/2017
dowa pojazdu typu Ĺ&#x201A;azik marsjaĹ&#x201E;skiâ&#x20AC;?, poprowadziĹ&#x201A; Gabriel Bracha z Politechniki Ĺ&#x161;wiÄ&#x2122;tokrzyskiej, ktĂłry przedstawiĹ&#x201A; gĹ&#x201A;Ăłwne cele i zasady projektowania Ĺ&#x201A;azikĂłw oraz przybliĹźyĹ&#x201A; proces przygotowania do zawodĂłw University Rover Challenge. NastÄ&#x2122;pnym prelegentem byĹ&#x201A; Mariusz GĹ&#x201A;owacki z firmy Elokon. W czasie prezentacji pt. â&#x20AC;&#x17E;BezpieczeĹ&#x201E;stwo maszyn â&#x20AC;&#x201C; trendy i wyzwaniaâ&#x20AC;? omĂłwiĹ&#x201A; najwaĹźniejsze zagadnienia dotyczÄ&#x2026;ce bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszyn, instalacji i wewnÄ&#x2122;trznego transportu, skupiajÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; na robotach wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych i efektywnym eliminowaniu wszystkich zagroĹźeĹ&#x201E; oraz pojazdach sterowanych automatycznie (AGV). â&#x20AC;&#x17E;Z Mannheim do Europy â&#x20AC;&#x201C; produkty dla efektywnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; w utrzymaniu ruchuâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; tak brzmiaĹ&#x201A; temat prezentacji Piotra Simlata z firmy Pepperl+Fuchs. W czasie wystÄ&#x2026;pienia zaprezentowano portfolio rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; produktĂłw firmy dla róşnych aplikacji, od gamy czujnikĂłw, po systemy RFID i wizyjne. Artur GintyĹ&#x201A;Ĺ&#x201A;o z firmy Norres zreferowaĹ&#x201A; szerokie zastosowanie wÄ&#x2122;Ĺźy technicznych dla róşnych aplikacji i branĹź przemysĹ&#x201A;u, zaĹ&#x203A; Robert Stachura i Bartosz DudziĹ&#x201E;ski z ifm electronic â&#x20AC;&#x201C; korzyĹ&#x203A;ci ze stosowania interfejsu komunikacyjnego IO-Link. Prezentacja Krzysztofa SeĹ&#x201E;skowskiego z firmy TheusLED
pt. â&#x20AC;&#x17E;Wykorzystanie automatyki w oĹ&#x203A;wietleniu przemysĹ&#x201A;owym LED a efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energetycznaâ&#x20AC;?, skupiona byĹ&#x201A;a na przykĹ&#x201A;adach efektywnego energetycznie wykorzystania oĹ&#x203A;wietlenia LED do maĹ&#x201A;ych i duĹźych pomieszczeĹ&#x201E; i hal fabrycznych, zarĂłwno w przypadku peĹ&#x201A;nej automatyzacji, jak i za pomocÄ&#x2026; prostych systemĂłw. Prelekcje zakoĹ&#x201E;czyĹ&#x201A;y wystÄ&#x2026;pienia przedstawicieli firm Turck i Kubler. Bartosz Besz przedstawiĹ&#x201A; ofertÄ&#x2122; Turck, poczynajÄ&#x2026;c od czujnikĂłw i systemĂłw wizyjnych, po rozwiÄ&#x2026;zania z zakresu bezpieczeĹ&#x201E;stwa, zaĹ&#x203A; PaweĹ&#x201A; Naglik z firmy Kubler w prezentacji â&#x20AC;&#x17E;Systemy bezpieczeĹ&#x201E;stwa funkcjonalnego Kublera â&#x20AC;&#x201C; bezpieczna pozycja, bezpieczna prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;Ä&#x2021;â&#x20AC;? skupiĹ&#x201A; siÄ&#x2122; na zaletach enkoderĂłw z interfejsem IO-Link. W czasie przerw miÄ&#x2122;dzy prelekcjami biorÄ&#x2026;cy udziaĹ&#x201A; w konferencji goĹ&#x203A;cie mogli szerzej omĂłwiÄ&#x2021; poruszone tematy na stoiskach wystawienniczych wszystkich firm. W drugim dniu konferencji uczestnicy wziÄ&#x2122;li udziaĹ&#x201A; w warsztatach technicznych prowadzonych przez StanisĹ&#x201A;awa Kowalewskiego z firmy Elokon, ktĂłry szczegĂłĹ&#x201A;owo omĂłwiĹ&#x201A; zasady oznakowania maszyn i ich bezpiecznej pracy. Katarzyna Jakubek , O & % C /-
97
BIBLIOTEKA
AUTOCAD 2018/LT2018/360+ KURS PROJEKTOWANIA PARAMETRYCZNEGO I NIEPARAMETRYCZNEGO 2D I 3D !' "5 [ &$94&$ *' %! 0% 8 9$ %" 8 $ %*' ! : ;<=>? 7560 @Q: ==\< &0 !? % : X 6$$
KsiÄ&#x2026;Ĺźka omawia samodzielne projektowanie oraz drukowanie dokumentacji wyrobĂłw dowolnej branĹźy i o dowolnym stopniu zĹ&#x201A;oĹźonoĹ&#x203A;ci, za pomocÄ&#x2026; programĂłw: AutoCAD 2018 lub AutoCAD LT 2018 (tylko 2D) i wersji mobilnej AutoCAD 360 oraz nowszych, w polskiej lub angielskiej wersji jÄ&#x2122;zykowej. Jej zakres jest zgodny z najnowszymi programami kursĂłw i egzaminĂłw AutoCAD Certified Professional autoryzowanych przez producenta programu AutoCAD â&#x20AC;&#x201C; firmÄ&#x2122; Autodesk. Zawiera starannie przemyĹ&#x203A;lane Ä&#x2021;wiczenia, bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;ce odzwierciedleniem wieloletniego doĹ&#x203A;wiadczenia autora, zarĂłwno dydaktycznego, jak i zdobytego w przemyĹ&#x203A;le. IntegralnÄ&#x2026; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; ksiÄ&#x2026;Ĺźki sÄ&#x2026; przykĹ&#x201A;ady i zadania dostÄ&#x2122;pne na stronie internetowej www.pwn.pl. OmĂłwione zostaĹ&#x201A;y takĹźe techniki i narzÄ&#x2122;dzia typu Cloud Computing, w szczegĂłlnoĹ&#x203A;ci metody pracy za pomocÄ&#x2026; najnowszych wersji AutoCAD 360 na urzÄ&#x2026;dzeniach przenoĹ&#x203A;nych typu iPad, iPhone, smartfony z systemem operacyjnym Android itp.
AUTOMATYKA PRZEMYSĹ OWA W PRAKTYCE PROJEKTOWANIE, MODERNIZACJA I NAPRAWA
"$ $0 "4" &$ *' %! 0% " $ %*' ! : ;<=W? 7560 @Q: ;Z; &0 !*? % : X 6$$
KsiÄ&#x2026;Ĺźka zawiera przystÄ&#x2122;pne omĂłwienie technicznych zagadnieĹ&#x201E; zwiÄ&#x2026;zanych z projektowaniem, modernizacjÄ&#x2026; i naprawÄ&#x2026; ukĹ&#x201A;adĂłw automatyki przemysĹ&#x201A;owej. GĹ&#x201A;Ăłwna czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; ksiÄ&#x2026;Ĺźki zostaĹ&#x201A;a podzielona na dziewiÄ&#x2122;Ä&#x2021; rozdziaĹ&#x201A;Ăłw. OmĂłwiono w niej: ocenÄ&#x2122; ryzyka maszyn, rolÄ&#x2122; znaku CE, zasady projektowania ukĹ&#x201A;adĂłw automatyki przemysĹ&#x201A;owej, silniki elektryczne, przekĹ&#x201A;adnie mechaniczne oraz czujniki stosowane w maszynach. Zawiera rĂłwnieĹź wiadomoĹ&#x203A;ci na temat sterownikĂłw PLC, paneli HMI oraz komunikacji w rozproszonych ukĹ&#x201A;adach automatyki â&#x20AC;&#x201C; protokĂłĹ&#x201A; MODBUS i systemy SCADA. KsiÄ&#x2026;Ĺźka jest przeznaczona dla osĂłb zatrudnionych w sĹ&#x201A;uĹźbach utrzymania ruchu parku maszynowego przedsiÄ&#x2122;biorstw. MoĹźe ona rĂłwnieĹź stanowiÄ&#x2021; uzupeĹ&#x201A;nienie literatury dla uczniĂłw technikĂłw ksztaĹ&#x201A;cÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; w kierunkach elektronika, mechatronika, elektryka i innych.
AUTOMATYKA. TECHNIKA REGULACJI !' "5 67 %&$ *' %! 0% 8 9$ %" 8 $ %*' ! : ;<=>? 7560 @Q: =VW &0 !? % : X 6$$
â&#x20AC;&#x17E;Technika regulacjiâ&#x20AC;? to tylko jedna z ksiÄ&#x2026;Ĺźek tego autora z serii â&#x20AC;&#x17E;Automatykaâ&#x20AC;?. OprĂłcz niej dostÄ&#x2122;pny jest tom poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;cony teoretycznym podstawom automatyki oraz napÄ&#x2122;dom elektrycznym. W czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x17E;Technika regulacjiâ&#x20AC;? omĂłwiono praktyczne zagadnienia projektowania jednoobwodowych ukĹ&#x201A;adĂłw automatycznej regulacji (stabilizacji, regulacji programowej lub regulacji nadÄ&#x2026;Ĺźnej), stanowiÄ&#x2026;cych podstawowy element wielu bardziej zĹ&#x201A;oĹźonych systemĂłw automatyki. Wprowadza czytelnikĂłw posiadajÄ&#x2026;cych juĹź teoretycznÄ&#x2026; wiedzÄ&#x2122; z podstaw automatyki oraz tych, ktĂłrzy majÄ&#x2026; problemy z bieĹźÄ&#x2026;cÄ&#x2026; eksploatacjÄ&#x2026; systemĂłw automatyki, w zagadnienia dotyczÄ&#x2026;ce ukĹ&#x201A;adĂłw regulacji. Zawiera cenne wskazĂłwki i opisy rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; nadajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; do bezpoĹ&#x203A;redniego zastosowania.
- * X P/ 98
AUTOMATYKA
CENA 10,00 00
TEMAT WYDANIA
ZĹ (W TY M 8 % VAT VAT))
ROZMOWA 9 772392
10550 2
10
PaweĹ&#x201A; Naglik, Kubler Sp. z o.o.
ZarzÄ&#x2026;dzani
e utrzymanie
20
TECHNIKA
m ruchu w
32
SPRZÄ&#x2DC;T
WybĂłr systemu SCADA â&#x20AC;&#x201C; czym siÄ&#x2122; kierowaÄ&#x2021;?
produkcji
I APARATU
AUTOMAT YKA ISSN 2392-1056
INDEKS 403024
AUTOMATYK
Kluczowy RA 44 element wspĂłĹ&#x201A;czesnyc â&#x20AC;&#x201C; przeglÄ&#x2026;d h napÄ&#x2122;dĂłw przemiennikĂł w czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci
AONLINE.PL
10/2015
F]XMQLNL F LĂ?QLHQLD SU] ]DZRU\ E HSĂ&#x17D;\ZX L ]XĂ&#x2019; H]SLHF]HĂ&#x2020;VW \FLD SRZLHW ZD ZJ ,62 U]D 3O F G H
< ... do 28
Dystrybutor
switchy HARTING
www.stermag.pl
000 l/min
... >
"# $ % & ' # RV]F ]ÂťGQRĂ?¸ NR RV]F V]WĂ&#x2C6;Z ]DNXS ]ÂťGQRĂ?¸ SU] X HVWU]HQL ]DE XGRZ\
( (
)
AUTOMATYCZNIE WIEM WIÄ&#x2DC;CEJ...
ROCZNIK 2017 W W W . A U T O M AT Y K A O N L I N E . P L
P L A N W Y DAW N I C Z Y 2 0 1 7 P L A N W Y DAW N I C Z Y 2 0 1 7 Ǥ ĆŽ  Ä&#x2020; Ä&#x2DC; Âť Ă&#x192; Âą Ǥ Ä&#x201A; ø ç Ä&#x2020; á ÂŚ Äł Âą ĆŻ NADSYĹ ANIE KALENDARIUM BRANĹťOWE MATERIAĹ Ă&#x201C;W (DOD. KOLPORTAĹť WYDANIA)
WYDANIE
TEMAT NUMERU
ARTYKUĹ PRZEGLÄ&#x201E;DOWY
1-2/2017 7-8/2017
Bezpiecznai systemy produkcja UrzÄ&#x2026;dzenia dla przemysĹ&#x201A;u spoĹźywczego
Przyciski i przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czniki Kontrola kosztĂłw zuĹźycia mediĂłw
05.01.2017 05.07.2017
EXPOCUTTING, AUTOMATICON ENERGETAB, MSPO, TRAKO, PAKFOOD
9/2017
Automatyka w pojazdach szynowych
Komponenty dla energetyki
07.08.2017
ENERGETAB, TRAKO, PAKFOOD
10/2017
PrzemysĹ&#x201A; 4.0
Roboty przemysĹ&#x201A;owe i  kooperacyjne
04.09.2017
TOOLEX, MAINTENANCE, SYMAS, PAKFOOD, WARSAW INDUSTRY WEEK, RENEXPO, KOMPOZYTEXPO
11/2017
EfektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energetyczna w napÄ&#x2122;dach elektrycznych
Pomiar pozycji i przemieszczenia
06.10.2017
WARSAW INDUSTRY WEEK, ENERGETICS, EUROTOOL, INTRALOMAG, FORUM NOWOCZESNEJ PRODUKCJI
12/2017
Monitoring i zdalne sterowanie
Komunikacja przemysĹ&#x201A;owa
03.11.2017
FACILITY MANAGEMENT WÂ ZAKĹ ADZIE PRODUKCYJNYM
www.automatykaonline.pl
WSPÓŁPRACA
AUTOMATYKA-POMIARY-STEROWANIE SA TEL. 85 748 34 00, 85 748 34 03, WWW.APS.PL ................................................................................................... 14
AUTOMATYKAONLINE TEL. 504 126 618, WWW.AUTOMATYKAONLINE.PL ............................................................................................ 78
APATOR CONTROL SP. Z O.O. TEL. 56 61 91 111, WWW.ACONTROL.COM.PL .......................................................................................................... 65
AXON MEDIA GROUP TEL. 533 344 700, WWW.AXONMEDIA.PL ................................................................................................................ 63
B&R AUTOMATYKA PRZEMYSŁOWA SP. Z O.O. TEL. 61 846 05 00, WWW.BR-AUTOMATION.COM ............................................................................... 9, 40–41
BALLUFF SP. Z O.O. TEL. 71 382 09 00, WWW.BALLUFF.PL, WWW.LEUZE.PL ........................................................................... 15, 19
DANFOSS POLAND SP. Z O.O. TEL. 22 755 06 68, WWW.DANFOSS.PL/NAPEDY ...................................................................... I OKŁ., 72–73
PPUH ELDAR TEL. 77 442 04 04, WWW.ELDAR.BIZ ................................................................................................................ 8, 16, 53
ELMARK AUTOMATYKA SP. Z O.O. TEL. 22 541 84 65, WWW.ELMARK.COM.PL ............................................................................. 10, 68–69, 70–71
ELTRON TEL. 71 343 97 55, WWW.ELTRON.PL .............................................................................................................................. 17
FANUC POLSKA SP. Z O.O. TEL. 71 776 61 60, WWW.FANUC.EU ...................................................................................................................... 42–45
FESTO SP. Z O.O. TEL. 22 711 42 71, WWW.FESTO.PL ................................................................................................................ 33, 48–49
IGUS SP. Z O.O. TEL. 22 863 57 70, WWW.IGUS.PL ......................................................................................................................... 76–77
KUBLER SP. Z O.O TEL. 61 849 99 02, WWW.KUBLER.PL .................................................................................................................... 13, 79
100
AUTOMATYKA
WSPÓŁPRACA
LIMATHERM SENSOR SP. Z O.O. TEL. 18 337 99 00, WWW.LIMATHERMSENSOR.PL .............................................................................................. 35
MVM SP. Z O.O. TEL. 22 87 40 230 .......................................................................................................................................................................64
MIĘDZYNARODOWE TARGI POZNAŃSKIE SP. Z O.O. TEL. 22 529 39 00/50, WWW.MTP.PL ................................................................................................................... 69, 95 MOVIDA TEL. 22 626 02 62, HTTP://MOVIDA.COM.PL ......................................................................................................... 29
MURRELEKTRONIK SP. Z O.O. TEL. 32 730 00 20, WWW.MURRELEKTRONIK.PL ........................................................................................ 74–75
PARKER HANNIFIN SALES POLAND SP. Z O.O. TEL. 22 573 24 00, WWW.PARKER.COM, WWW.PARKER.PL ........................................................................... 15
PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP TEL. 22 874 00 00, WWW.PIAP.PL ................................................................................................................... II OKŁ., 64
PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP, PIAP DESIGN TEL. 22 874 01 94, WWW.DESIGN.PIAP.PL .................................................................................................................. 39
RADWAG WAGI ELEKTRONICZNE TEL. 48 384 88 00, WWW.RADWAG.PL ............................................................................................................ III OKŁ.
REECO POLAND SP. Z O.O. – RENEXPO TEL +48 (0)22-266-0216, WWW.RENEXPO-WARSAW.COM ....................................................................... 83
SCHMERSAL-POLSKA SP. J. E. NOWICKA, M. NOWICKI TEL. 22 816 85 78, WWW.SCHMERSAL.PL ................................................................................................................... 11
SCHUNK INTEC SP. Z O.O. TEL. 22 726 25 00, WWW.SCHUNK.COM .................................................................................................... 7, 50–52 STAUBLI ŁÓDŹ SP. Z O.O. TEL. 42 636 85 04, WWW.STAUBLI.COM ................................................................................................... 37, 54–55
TURCK SP. Z O.O. TEL. 77 443 48 00, WWW.TURCK.PL ................................................................................................. 46–47, IV OKŁ.
ZIAD BIELSKO-BIAŁA SA TEL. 33 8138200, WWW.ZIAD.BIELSKO.PL ................................................................................................................. 31
7-8/2017
101
LUDZIE
STANOWISKO: dyrektor Lokalnej Jednostki Biznesu M -J * FIRMA: ABB Sp. z o.o.
Z
arządza biznesem, który w ciągu ostatnich trzech lat podwoił zatrudnienie do poziomu 230 osób, w tym fabryką, która dostarcza nowoczesne produkty w różne strony świata. Beata Syczewska od ponad 22 lat związana jest z ABB, wiodącym na rynku dostawcą technologii dla
102
energetyki i automatyki. Trzy lata temu objęła funkcję dyrektora Lokalnej Jednostki Biznesu Napędów ABB w Polsce, odpowiadając za rozwój biznesu na rynku lokalnym w zakresie sprzedaży i serwisu, działalność operacyjną Zakładu Napędów ABB w Aleksandrowie Łódzkim oraz szereg globalnych
inicjatyw, w których polski biznes napędów odgrywa wiodącą rolę. Przez kilkanaście lat kierowała Departamentem Komunikacji ABB w Polsce, dzięki czemu miała możliwość spojrzenia na działalność biznesową firmy z zupełnie innej perspektywy. Dziś to procentuje. Zarządza m.in. zespołem sprzedaży i działem serwisu, który obsługuje klientów w kilkunastu krajach Europy. Dba jednocześnie o powodzenie nowych inwestycji w aleksandrowskim zakładzie. W codziennej pracy największy nacisk kładzie na umiejętne budowanie relacji z klientami, tak by świadczone im usługi były zawsze na najwyższym poziomie oraz dostarczane na czas. Za największą wartość firmy uważa pracowników, którzy dzielą się swoimi pomysłami, spostrzeżeniami i angażują się w swoją pracę. Jej zdaniem zarządzanie polega na wsłuchiwaniu się w głos zespołu, który budowany jest na zaufaniu, szczerym dialogu oraz właściwym motywowaniu i umożliwianiu rozwoju. Nie wyobraża sobie pracy bez ciągłego, wielokierunkowego rozwoju i stawiania sobie nowych, ambitnych wyzwań. Jest absolwentką Wydziału Marketingu i Zarządzania na Akademii Leona Koźmińskiego, ze specjalizacją Psychologia Społeczna. Ukończyła również studia Executive MBA na Uniwersytecie Illinois w Urbana-Champaign. W ABB pracuje od listopada 1995 r. W latach 2001–2014 pełniła funkcję Dyrektora Departamentu Komunikacji. Czas wolny poświęca na liczne podróże z rodziną i przyjaciółmi, szczególnie po dalekich i nieodkrytych częściach świata. Z każdego wyjazdu wraca zainspirowana unikalną kulturą, obyczajami i tradycjami. Od lat fascynuje się też grą na bębnach oraz motocyklami. Obie pasje dają jej pozytywny zastrzyk adrenaliny i poczucie niczym nieskrępowanej wolności. AUTOMATYKA
Fot. Urszula Czapla/arch. ABB
Beata Syczewska