Automotive Werkplaats 04-2014 by Automotive Werkplaats

NUMMER

AUTO

PLATFORM VOOR DE AUTOBRANCHE / JAARGANG 19 / 11 APRIL 2014

DOSSIER AIRCO

REPAREREN LEVERT MEER OP DAN VERVANGEN

GELD VERDIENEN MET AIRCOSERVICE TESTEN

Op de vakbeurs in Gorinchem werd het diagnoseproject Test de Tester gelanceerd.

cover 4-2014 .indd 1

KOUDE OORLOG Krijgen we CO2 of R1234yf als aircomiddel? En wat zijn de gevolgen voor de werkplaats?

ELEKTRISCHE ZWEED De V60 D6 AWD Plug-in Hybrid Summum is misschien wel de meest geavanceerde hybride ooit. Zegt Volvo.

04-04-14 14:48

l e s Wis r a a n

, n e h r o . o . v . u g o e

j o n r e o g o d v e o g eg .

o n e g d goe

wixeurope.com De geschiedenis van WIXâ&#x20AC;&#x2122; betrokkenheid bij de autosport dateert van 40 jaar geleden. Sinds de vroege jaren 60 heeft WIX samengewerkt met coureurs en teams in een aantal raceseries, met bijzondere aandacht voor NASCAR. Wij richten ons op de ontwikkeling van nieuwe technologieĂŤn en op de voortdurende ontwikkeling van het bestaande product, om nog eens duizendsten van een seconde voorsprong op de concurrentie te krijgen. Regelmatig wordt er getest op het circuit. Deze testen zijn een belangrijk onderdeel van het productontwikkelings proces. Met deze langdurige ervaring op het circuit kunnen we filters aanbieden die betrouwbaar zijn in de meest moeilijke omstandigheden.

WIXtreme protection

ACTUEEL

IN DIT NUMMER Actueel 3 Autoprof 4 5 Helpdesk Diagnosepraktijk 7 9 Dossier airco Lucht verkopen 14 Column Van Bussel 15 In de werkplaats 16 Filters 18 Vroegop 19 20 Op de brug Tenslotte 22 Colofon 22

DAIMLER GAAT VOOR DRIECILINDER Speciaal voor de voorwielaangedreven hybride voertuigen.

hybride aandrijving.” Mercedes-Benz overweegt deze combinatie omdat de viercilinders in combinatie met een hybride systeem in compacte auto’s te groot zijn. “Een hybride et lijkt vloeken in de kerk: een driecilindermotor voorstellen in systeem, gekoppeld aan een viercieen Mercedes-Benz. Dat vinden ze bij linder in een kleine auto heeft zijn Mercedes-Benz eigenlijk ook, behalve beperkingen”, aldus Heil. De achterin combinatie met toekomstige com- wielaangedreven Mercedessen houden volgens Heil hun motoren met pacte voorwielaangedreven hybride vier of meer cilinders. Dit geldt ook voertuigen. “Het plaatsen van een driecilinder in een Mercedes-Benz is voor de BlueTEC hybride uitvoeringen zoals de E300 en E400. “In deze op zichzelf geen goed idee”, zo verauto’s hebben we genoeg ruimte voor telde powertrain development kopman Bernard Heil van de Duitse auto- grotere motoren.” Mercedes-Benz ontwikkelt de kleine motoren in fabrikant onlangs aan Autonews. samenwerking met Renault. // com. “Behalve in combinatie met

AUTOTECHNICA: LICHTE PLUS De Belgische beurs Autotechnica scoorde met 31.070 bezoekers ruim 850 bezoekers meer dan de vorige editie. (gek genoeg meldde de organisatie destijds 32.500 bezoekers). Met bijna 400 exposanten (16% meer dan in 2012) toonde organisator Klaus van Cauwenberghe zich tevreden. De tweejaarlijkse Autotechnica werd dit jaar gehouden van 30 maart tot en met 2 april. Volgens Van Cauwenberghe waren de exposanten vooral enthousiast over de kwaliteit van de bezoekers. “Er waren

BEN HENDRIKSE

> Allemaal kwalitatieve bezoekers.

veel geïnteresseerde klanten en meer demo’s dan in voorgaande jaren.” De volgende editie van de beurs is 20-23 maart 2016. //

VERTEGENWOORDIGER NEDERLAND EN BELGIË BIJ CBX NEDERLAND

Na zes jaar ben je weggegaan bij equipmentleverancier Overlander waarom? Ik was na zes jaar toe aan een nieuwe uitdaging en deze kans kwam voorbij. Ik volgde CBX al een tijdje en zag dat ze flink aan het groeien waren. Ze hebben een mooie productenlijn die veel verder gaat dan alleen platenremtest banken. Zo hebben ze wielservice-apparatuur van Teco en de Vamag New Dimension uitlijner. CBX ontwikkelde voor die uitlijner zelf magnetische koppen. Buiten leverancier en serviceorganisatie is CBX dus ook ontwikkelaar en fabrikant van apparatuur. Dat sprak me erg aan.

OPSCHAKELEN

Wat ga je precies doen bij CBX? CBX heeft een grote offerteportefeuille en klantenbestand, maar er was bij het bestaande team niet genoeg tijd om alle aanvragen op te volgen en de bestaande klanten de aandacht te geven die ze verdienen. Dat ga ik dus doen. Daarnaast gaan we meer grossiers benaderen om met ons samen te werken. Een echte accountmanager is een nieuwe functie voor CBX. Samen met Stan en Maurits Golüke ga ik ervoor zorgen dat onze klanten zo goed moge lijk geholpen worden. //

AUTOMOTIVE / 11 APRIL 2014

pag. 3.indd 3

04-04-14 14:48

EVENEMENTEN

Primeurs en randprogramma trekken bezoekers naar Autoprof

DAAG DAGJESMENSEN De Autoprofessioneel en Schadeherstel Vakbeurs in Gorinchem trok dit jaar bijna net zo veel bezoekers als de editie in 2013. De primeurs waren vooral te vinden op equipmentgebied. TEKST: PAUL VAN DEN BOGAARD

M 4

et ruim 15.550 bezoekers trok de Autoprofessioneel en Schadeherstel Vakbeurs in Gorinchem dit jaar vrijwel net zo veel volk als vorig jaar. De Evenementenhal schakelde vorig jaar over op een strikter deurbeleid om de kwaliteit van de bezoekers naar een hoger niveau te tillen en dagjesmensen van buiten de autobranche te weren. Daardoor trok het evenement vorig jaar 2 duizend bezoekers minder dan in 2012. Naast een goedgevulde beursvloer met zo’n 320 standhouders, kreeg de beursbezoeker een uitgebreid randprogramma voorgeschoteld. Zo gaf Cromax op de laatste beursdag voor 700 man een feest ter ere van zijn naamswijziging, had Snap-On een aparte ruimte waarin het bedrijf door middel van een 3D-anima-

Test de tester

Het Test de tester-programma van Automotive Werkplaats en Auto diagnose.eu is een doorlopende test van diagnoseapparatuur waarbij een testpanel bestaande uit diagnosespecialisten op toerbeurt een maand lang een tester aan de tand voelen in hun eigen werkplaats. Aan het einde van de maand wordt de tester doorgeschoven naar het volgende panellid.

Er wordt onder meer gelet op de technische mogelijkheden van het apparaat (zoals het lezen en wissen van foutmeldingen, het aansturen van actuatoren en programmeren), de hardwareomschrijving en bedieningsen uitbreidingsmogelijkheden. Verder zullen we de applicatielijsten, het bedieningsgemak en de snelheid aan een kritische toets onderwerpen. De testresultaten worden doorlopend gepubliceerd op onze reviewsite www.automotive-werkplaats.nl/review. Daarnaast zullen we regelmatig verslag doen van de bevindingen van het testpanel in Automotive Werkplaats. De leveranciers van vrijwel alle bekende merken diagnoseapparatuur hebben inmiddels hun medewerking aan de test toegezegd. In totaal zullen zo’n twintig apparaten aan de test onderworpen worden.

pag. 4-5.indd 4

tie op een Audi A3 zijn nieuwe diagnosesysteem presenteerde en lakkenleverancier PPG organiseerde in het beurscomplex een besloten diner voor zijn gasten.

Primeurs Er waren ook veel primeurs, met name op equipmentgebied. Zo stond Lascare voor het eerst op de beurs met een greep uit het assortiment richtbanken van Celette en Beta handgereedschap. Toolspecial heeft opnieuw bandenserviceapparatuur in zijn assortiment opgenomen en liet in Gorinchem trots een balanceerapparaat en een bandenwisselaar van Bright zien, een nieuw merk dat wordt geproduceerd in China, maar ontwikkeld is in Italië. Het leveringsprogramma bestaat in Nederland vooralsnog uit een bandenwisselaar (de Bright 810) en een balanceermachine (de Bright CB66). Het gaat volgens João Kwakernaat van Bright Europe om instapmodellen die vooral bedoeld zijn voor autobedrijven die bandenservice erbij doen. Afhanke-

Een strenger deurbeleid zorgde voor kwalitatieve bezoekers. lijk van het succes van het merk in ons land volgen andere modellen. De prijs van deze machines ligt met gemiddeld 1.100 euro op een kwart van die van de bekende merken. AA-Equipment had een nieuwe TPMS-tool van het Britse merk Bartec op zijn stand. Deze Tech 500 is een handheld tool die gebruikt kan worden om storingen in het TPMS-systeem op te sporen, nieuwe universele sensoren als de Alligator Sens.it en de de Schrader EZ-sensor te programmeren en bestaande sensoren te kopiëren. Verder kan het nieuwe apparaat sensoren inleren in het voertuig. Het verschil tussen de Tech 500 en zijn voorganger de Tech 400 is onder meer de toevoeging van wifi en bluetooth communicatie, een barcodelezer en draadloos laden.

Diagnose Ook op de stand van Automotive Werkplaats was de nodige apparatuur te bewonderen. Bij wijze van aftrap van een nieuwe editie van het Test de tester-programma konden beursbezoekers alvast kennismaken met een aantal diagnoseapparaten en deze uittesten op een geprepareerde Ford Fiësta. Zo demon-

04-04-14 14:49

HELPDESK

OPEL MET MINIMALE AFWIJKING De Mivar Helpdesk wordt geraadpleegd over een Opel Astra G uit 2001 waarvan de Z16XE motor weliswaar goed loopt, maar waarvan het management steeds een foutcode opslaat. bobines. Deze waren dan ook vervangen en de codes gewist, maar na een proefrit kwamen ze weer terug. Daarom werd de helpdesk gebeld. Bij het gezamenlijk doorlopen van de parameters valt op dat de lambdasonde voor de katalysator gewoon pendelt tussen 100 en 900 mV. De lambdasonde achter de katalysator geeft een stabiel signaal tussen 350 en 400 mV. Dit betekent een enigszins arm mengsel.We hebben de klant gevraagd om een viergasmeting te doen. Alle waarden vallen binnen de toleranties die de fabrikant opgeeft. Enkel de HC-waarde zit onder de fabriekswaarde. De klant geeft aan dat de in- en uitlaat gecontroleerd zijn op valse lucht. Hierin zijn geen afwijkingen gevon> Alle waarden vallen binnen de toleranties die den. Ook de brandstofdruk is gecontroleerd en de waarde is 3,88 bar. Het lijkt er de fabrikant opgeeft. Enkel de HC waarde zit op dat een van de cilinders te weinig er onder. De auto is uitgelezen en de opgeslagen DTC (diagnostic Trouble Code) is: P0170 ‘mengsel te arm’. Er is ook P0300 code ‘overslag cilinder’ opgeslagen. Bij overslag cilinder wordt er vaak gedacht aan bougies en

streerde Rijpma Equipment de Autocom CDP+ Cars en Hella de Hella Gutmann Solutions Mega macs PC, ook de Actia Multi Diag XG Master en de Wow! iQ330 van Würth waren te bewonderen in Gorinchem. Mede-organisator van Test de Tester Asim Saglam van Autodiagnose.eu was tevreden met de demonstraties. “Je merkt dat er steeds meer interesse is in diagnoseapparatuur. Garages en schadeherstelbedrijven kunnen eigenlijk niet meer zonder, maar nog lang niet iedereen heeft voldoende dekking

brandstof krijgt en op die manier de overslag veroorzaakt. Uiteindelijk adviseren we de verstuivers er eens uit te halen en deze te beoordelen op vuiligheid en verstopping. De monteur heeft de verstuivers laten testen en reinigen bij een specialist. Volgens de specialist gaf een verstuiver een slecht inspuitbeeld en spuit deze ook erg weinig in door vervuiling. Nadat de gereinigde verstuivers weer gemonteerd zijn en de DTC’s gewist zijn, blijven de foutcodes weg, ook tijdens een lange proefrit.

met de apparatuur die al in de werkplaats aanwezig is.” Inmiddels hebben zich zo’n vijftien diagnose-experts aangemeld als testpanellid voor Test de tester. Om een zo goed mogelijke afspiegeling van de branche te krijgen bestaat het panel naast fulltime diagnose-experts ook uit universele garagisten, merkspecialisten, autoschadetechnici (AST-ers) en pechhulpverleners. In het volgende nummer van Automotive Werkplaats stellen de panelleden zich voor. //

> De beursbezoeker kreeg een uitgebreid randprogramma. Zo vond bij Automotive Werkplaats de aftrap van het Test de tester-programma plaats.

AUTOMOTIVE / 11 APRIL 2014

pag. 4-5.indd 5

04-04-14 14:49

The world of your tyres is our world Merken: Infinity Pirelli Nokian Tyres

Gebruik het in uw voordeel: • Easy ordering

• Just in time

In onze webshop besteld u snel en gemakkelijk. Hier vindt u ons ruime aanbod van premium en budget banden tegen scherpe prijzen.

Voor 15.00 uur besteld, de volgende dag geleverd. Vanaf vier banden leveren wij franco.

Hal 1 Stand 3-104 Gerutti Hankook Toyo Tires

Michelin Bridgestone Firestone

Uniroyal Goodyear Yokohama

Continental Dunlop Vredestein

• Let us do what we do best Onze ervaren en toegewijde medewerkers helpen u snel en vakkundig.

Bel ons: 077-320 28 20

www.euro-tyre.com

for great companies

Jubileum? Opening? Jaarboek? Iets bijzonders te vieren? Een professioneel gemaakt relatiemagazine, zonder kosten voor u. Het kan.

Great Magazines, onderdeel van Mobility Media, is gespecialiseerd in het maken van relatiemagazines voor bedrijven. Wij verzorgen het ontwerp, de redactie, fotografie, opmaak, druk en distributie van het magazine en begeleiden het gehele proces. Ook nemen wij de advertentiewerving voor onze rekening, zodat het u niets kost. Kijk op www.greatmagazines.nl en ontdek wat een kostenloos magazine kan doen voor uw bedrijf. T: 020 – 58 00 977 | E: info@greatmagazines.nl | W: www.greatmagazines.nl

DIAGNOSE

Storing houdt auto en eigenaar wakker

BENZ LIJDT AAN SLAPELOOSHEID Vorige maand hadden we een Audi S8 in de werkplaats met een lekstroom, dit keer staat er een Mercedes E240 (motorcode M 112.913) met dezelfde klacht. TEKST: ASIM SAGLAM/AUTODIAGNOSE.EU

e accu van de E-klasse loopt sporadisch binnen één tot twee dagen leeg. Voordat de auto bij ons kwam is de accu al eens vervangen voor een originele Mercedesaccu en is de lekstroom onderzocht. De conclusie was dat er geen storing in de auto zat, maar dat de oorzaak gezocht moest worden in het rijgedrag van de eigenaar die voornamelijk korte ritten maakt. We zijn gestart met het bevragen van alle regeleenheden. In de meeste regeleenheden waren foutmeldingen opgeslagen over een te lage accuspanning. Allereerst hebben we de werking van het laadsysteem getest waaruit geen afwijkingen naar voren kwamen. De dynamo leverde bij zware belas-

7 ting keurig 120 Ampère. Vervolgens is over een periode van 48 uur een lekstroommeting uitgevoerd. Hieruit kwam een ruststroom naar voren van circa 70 mA. Dat is 40 procent hoger dan de 50 mA die voor deze auto voorgeschreven is. Ondanks dat de ruststroom te hoog is, kan deze de accu niet binnen een tot twee dagen volledig ontladen.

Niet in slaap Enkele dagen nadat we de auto, in een poging deze in zijn storing te krijgen, meerdere malen verplaatst hadden, trad de storing uiteindelijk op. De lekstroom in rust was circa 2 Ampère. De hierbij geregistreerde foutmeldingen wezen in de richting van het CAN-B bus netwerk. Metingen van CAN-B bus tijdens de storing lieten zien dat deze actief bleef. Dit is weergegeven in figuur 1; rood is de stroomopname en geel een van de CAN-B bus draden. Op basis van de foutmeldingen in de regeleenheden van het CAN-B bus netwerk hebben we de mogelijke veroorzakers van de storing terug kunnen brengen van tot een drietal deelnemers op het netwerk: het instrumentenpaneel, en het bovenste en onderste bedieningspaneel. Door deze tijdens de storing stroomloos te maken en het effect daarvan op de CAN-B bus te onderzoeken, kwam het instrumentenpaneel uiteindelijk naar voren als veroorzaker van de storing. Het paneel bleek intern niet in slaap te vallen, terwijl hij voor het oog wel afschakelde. Hierdoor bleef de rest van het CAN-B bus netwerk ook wakker met als gevolg een permanente accu-ontlading van circa 2 Ampère. De Mercedes ging terug naar de garage met het advies het instrumentenpaneel te repareren of te vervangen. //

< Metingen tijdens de storing lieten zien dat de CAN-B bus actief bleef.

AUTOMOTIVE / 11 APRIL 2014

pag. 7.indd 7

04-04-14 14:50

* aircomachines voor R134A en/of R1234YF * voorzien van 2 separate koudemiddelcircuits * hermetisch afgesloten flessen voor olie/fluor * hybride functies

zorg voor rendementsverbeteringen in uw werkplaats Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen via 0318-648220 of www.explora.nl

DOSSIER AIRCO

13 C02 VERSUS 1234YF

14 GELD

VERDIENEN MET LUCHT

AIRCOSPECIALIST OP LANDELIJK NIVEAU 16

CO2 kent steeds meer voorstanders

KOUDE OORLOG DUURT VOORT Hoewel de Europese Unie het nieuwe koudemiddel R1234yf veilig heeft verklaard, is nog niet elke autofabrikant overtuigd van dit middel. Deze spelers mikken op CO2, maar daar zijn de systemen nog niet klaar voor. Wie zich professioneel bezighoudt met aircoservice kan niet om deze koude oorlog heen, maar hoeft zich om de uitslag nog niet heel druk te maken.

oneywell verwacht in de komende vijf jaar ongeveer 1,5 miljard euro omzet te maken met het nieuwe aircokoudemiddel R1234yf. Honeywell is samen met Dupont namelijk de enige fabrikant van dit middel, dat naast CO2 het enige geschikte alternatief is voor het inmiddels verboden R134a. Laatstgenoemde koudemiddel mag niet meer worden gebruikt omdat de EU heeft bepaald dat het GWP van gassen niet hoger meer mag zijn dan 150 (GWP staat voor broeikaspotentieel). R134a heeft een GWP van 1.300. Belangrijke spelers in de – vooral Duitse – auto-industrie, aangevoerd door Mercedes-

Benz en Volkswagen, willen echter niets met het middel te maken hebben (zie kader) en bereiden zich voor op de introductie van systemen die werken met een veiliger en nog milieuvriendelijker koolstofdioxide: CO2, alias R744. Mercedes-Benz ziet R1234yf zelfs als onveilig, want brandgevaarlijk en bedacht een truc om in de nieuwe C-klasse toch R134a te kunnen gebruiken en de regels te omzeilen. Een boycot van de Franse overheid, gesteund maar niet gevolgd door andere EU-landen, werd door het Franse gerechtshof teniet gedaan. Mercedes’ claim dat R1234yf brandgevaarlijk is, is overigens daarna ontkracht door de Europese Unie, op

basis van onderzoek. Vanwaar deze koude oorlog, waarbij de Duitse fabrikanten zich wel gesteund zien door hun overheid? Volgens de meeste analisten omdat zij zich niet willen vastpinnen aan een middel dat slechts door twee partijen kan worden aangeboden. Niet geheel onterecht: het nieuwe koudemiddel kost per kilo al snel 150 tot 200 euro, een kilo R134a kost twee tientjes.

Massaal overschakelen Terwijl de koude oorlog tussen de Europese Unie enerzijds en Duitsland/Mercedes/VAG anderzijds voortwoedt, hebben de meeste merkfabrikanten inmiddels gekozen voor

AUTOMOTIVE / 11 APRIL 2014

pag. 9-10-13.indd 9

04-04-14 14:51

DOSSIER AIRCO

10 > De komende jaren investeren vooral dealers in R1234yf airco-apparatuur.

R1234yf. En dat betekent dat de eerste modellen met dit middel inmiddels verkrijgbaar zijn. Voor universele bedrijven echter nog niet in zulke volumes dat ze massaal moeten overschakelen. “Het overgrote deel van het huidige wagenpark rijdt voorlopig nog tientallen jaren rond met R134a”, zegt Toon Snoeren van equipmentleverancier Dometic, distributeur van onder meer Waeco-aircoserviceapparatuur. “Daarnaast vallen de meeste auto’s die van het nieuwe koelmiddel zijn voorzien onder de fabrieksgarantie en die worden door dealerbedrijven onder handen genomen.” Dat zijn dan ook de bedrijven die momenteel nieuwe service apparatuur bestellen, zegt Frans Brouwer, productspecialist bij Texa-leverancier Amtech. “We verkopen nu redelijk wat R1234yfapparatuur, maar het heeft wel zo’n drie jaar geduurd voordat die verkopen eindelijk begonnen te lopen. Vandaar dat we niet blij zijn met die CO2-discussie, want ik ben bang dat daardoor veel aircospecialisten weer aan de handrem trekken; vooral universelen en schadeherstellers.” Toch ziet Brouwer wel een toenemende interesse in airco serviceapparatuur met het nieuwe koudemiddel, en dan vooral hybride systemen die ook het oude

R134a aankunnen. Zowel Waeco als Texa levert, net als een groeiend aantal andere equipmentmerken, een keur aan systemen voor airco-onderhoud met R1234yf. Waaronder apparatuur die zowel R134a als R1234yf aankan, of snel kan worden omgebouwd van het oude naar het nieuwe koudemiddel.

Hoge druk Aircosystemen die CO2 als koudemiddel gebruiken, werken hetzelfde als alle andere airco’s, maar technisch gezien zitten ze anders in elkaar. Ze opereren bijvoorbeeld onder een veel hogere druk (tot 130 bar). Daardoor moeten er nieuwe compressors worden ontwikkeld; die hoeven kleinere hoeveelheden van het koudemiddel te verpompen en daardoor kunnen leidingen dunner zijn, worden componenten kleiner en is er minder inbouwruimte nodig. Bovendien komen er systemen waarin airco en verwarming worden geïntegreerd tot één unit, omdat CO2 ook kan dienen om het auto-interieur te verwarmen. CO2-airco’s hebben ook meer regelelektronica nodig om optimale efficiency te kunnen behalen en om de veiligheid van het hogedruksysteem te kunnen waarborgen. Daarom moet werkplaatspersoneel aan

INGEZONDEN MEDEDELINGEN

Vroegop krijgt geen contact Volg een AST’er in de praktijk ZIE PAG. 19

pag. 9-10-13.indd 10

EUROL BULKSERVICE ALTIJD VOORR A AD KOSTEN BESPAREN ONE STOP SHOP BEL 0548-615 165 OF GA NAAR EUROL.COM/SERVICE

04-04-14 14:51

Get inside • Exacte match met originele specificaties • Gegarandeerd de hoogste kwaliteit • Aftermarket programma met 100% originele onderdelen • Wereldwijd marktleider op gebied van airconditioning

Aftermarket vervangingsonderdelen moeten dezelfde totale gebruikerservaring bieden als de origineel gebruikte onderdelen en de installatie moet daarbij makkelijk en zonder problemen verlopen. DENSO matched daar volledig met de verwachtingen. Het is geen verrassing dat 9 van de 10 auto's tegenwoordig voorzien zijn van DENSO onderdelen. Onderdelen zoals DENSO Airco compressoren worden ontworpen voor de zwaarst mogelijke omstandigheden. Alle grote autofabrikanten vertrouwen op de kwaliteit van DENSO, u toch ook?!

www.denso-am.eu

TEXA aircomachines voor R134A en R1234YF * hermetisch afgesloten flessen * multi language software * uitgebreide voertuigdatabase (auto / truck / agri) * ombouwen van R134A naar R1234YF mogelijk

Kwaliteit wint altijd! Amtech Automotive B.V. - Spitsstraat 4 - 8102 HW RAALTE - T: 0572-363186 - www.amtech.nl

SUPPLIER

DOSSIER AIRCO

strengere opleidings- en bijscholingseisen voldoen. Vanwege de Europese wetgeving rond het werken met f-gassen, het veiligheidsaspect van het onderhouden en repareren van de hogedruksystemen, en vanwege de ingewikkelde elektronica die zal worden toegepast is nog onduidelijk hoe die opleidingen eruit gaan zien en wat ze zullen gaan kosten. Voordelen van CO2 zijn er natuurlijk ook: het is niet giftig of brandbaar en is niet milieubelastend. De systemen zijn snel te vullen en af te tappen en er is geen recyclingplicht voor de reststoffen. Bovendien is het veel goedkoper en beter leverbaar dan R1234yf. Voor aircospecialisten betekent de eventuele

Waarom CO2?

Één kilo vrijgekomen R134a is even schadelijk als 1.430 kilo CO2. De CO2-equivalent van R1234yf bedraagt 4; het afbreken daarvan duurt dus veel minder lang. Voor CO2 is de factor uiteraard slechts 1. R1234yf kan worden gebruikt in minimaal aangepaste bestaande aircosystemen, waardoor er weinig hoeft te veranderen aan de procedures bij airco services. Maar uit (overigens betwiste) tests

komst van CO2-airco’s dat er straks minimaal twee typen serviceapparatuur in de werkplaats moeten staan. Snoeren: “Serviceapparatuur voor CO2systemen zal echter niet veel duurder zijn dan de apparatuur voor R1234yf-systemen – die zijn ten

‘ Het is de vraag of R1234yf uiteindelijk de winnaar wordt.’ opzichte van apparatuur voor het oude koudemiddel wél duurder. Beide koudemiddelen moeten namelijk strikt van elkaar gescheiden blijven, dus is het belangrijk om te beschikken over apparatuur waarmee kan worden gecontroleerd welk koelmiddel in de airco-installatie zit.” Frans Brouwer nuanceert dat: “Voor die analyse heb je een gasidentifier nodig. Die is inderdaad met een prijs van 1.730 euro erg duur, maar je hoeft hem als universeel niet per se te kopen. Alleen sommige dealergerelateerde bedrijven worden door hun automerken, zoals Opel, verplicht zo’n apparaat aan te schaffen bij de aircoserviceapparatuur.”

De perfecte balans tussen kwaliteit en prijs

Huren Wie niet kan of wil investeren in nieuwe apparatuur, kan aankloppen bij een aantal equipmentleveranciers. Dometic Waeco heeft bijvoorbeeld het AirCon Service Netwerk in het leven geroepen, dat aircoservices verricht voor autobedrijven die niet over de modernste apparatuur beschikken. Andere partijen, waaronder Amtech, verhuren R1234yf-apparatuur.

Voordelen

van Mercedes-Benz blijkt dat het mogelijk is dat bij aanrijdingen zeer brandbaar gas ontsnapt en ontbrandt; ook zou er in zo’n situatie zeer giftig fluorwaterstof vrij kunnen komen, met alle gevaren van dien. CO2 koelt efficiënter dan R1234yf, is niet giftig en is eenvoudig en goedkoop te produceren, bijvoorbeeld als ‘afvalproduct’ bij het produceren van waterstof in een brandstofcel. De nadelen van CO2 zitten vooral in de noodzaak geheel nieuwe en duurdere airco systemen te ontwikkelen en het feit dat die systemen onder hogere druk werken.

De introductie van productie-auto’s met CO2 als koudemiddel zal nog wel even op zich laten wachten. Als het gebeurt, ziet Snoeren vooral voordelen: “Het is de vraag of R1234yf de winnaar wordt, want het is relatief duur. Maar als CO2-systemen op de markt komen, krijgen vooral dealerholdings en ketens er in eerste instantie mee te maken; onafhankelijke aircospecialisten kunnen nog jaren doorgaan met aircoservice zoals ze dat nu doen.” Gelukkig maar, want equipment voor gebruik met CO2 is er nog amper. Grote fabrikanten als Hella, Bosch, Denso en Mahle werken eraan, maar anderen zijn nog niet zo ver. Brouwer: “Texa heeft nog geen oplossing voor CO2; uiteraard hebben we dat wel bij hen onder de aandacht gebracht, maar de apparatuur is er voorlopig nog niet.” Maar er is nog tijd, ook voor de aircospecialisten. Die kunnen voorlopig het beste op de huidige voet doorgaan en de ontwikkelingen nauwgezet blijven volgen. //

Requal: Het voordelige alternatief voor het onderhoud van uw voertuig www.requal-parts.net AUTOMOTIVE / 11 APRIL 2014

pag. 9-10-13.indd 13

04-04-14 15:35

DOSSIER AIRCO / SERVICE

In airco zit meer geld dan je denkt

LUCHT VERKOPEN DOE JE ZO Er zit weer blad aan de bomen en het kwik gaat omhoog, hoogste tijd voor een aircocheck. Waar moet je op letten?

TEKST: PAUL VAN DEN BOGAARD M.M.V. BAS SNIJDER

et stijgen van de temperatuur in het voorjaar doen automobilisten ook vaker een beroep op de airco. En dan blijkt het apparaat nog wel eens te haperen. Voor autobedrijven die voorzien in aircoservice breken er dus weer zonnige dagen aan. Maar er zit nog meer geld in aircosystemen dan menigeen denkt. We zetten een aantal problemen op een rij. Een van de meest voorkomende oorzaken van een haperende airco is dat er te weinig koudemiddel aanwezig is door een lekkage in het systeem. Dat kan veroorzaakt worden door een condensor of verdamper die als gevolg van corrosie of steenslag is gaan lekken, een poreuze slang, een gescheurde leiding of aan een verdroogde afdichting. De kleine lekkages laten zich het lastigste opsporen: meestal ontsnapt hierbij alleen koelgas. Bij grotere lekkages komt er ook olie mee, die achterblijft rond het lek. Bij een kleine lekkage merkt een automobilist ook pas na verloop van tijd dat zijn airco minder werkt. Het opsporen van een lek in een aircosysteem gebeurt van ouds-

> Aircosystemen worden vaak vervangen terwijl een onderdeel vervangen volstaat.

pag. 14-15.indd 14

her met fluoriserende uv contrastvloeistof of stikstof. Bij contrastvloeistof kunnen lekken opgespoord worden met een fluorlamp. Het nadeel van de lamp is dat je niet overal goed bij kunt. Wanneer de airco-installatie wordt gevuld met stikstof, verraden lekken zich door een sissend geluid. Ook kunnen deze lekkages worden opgespoord met behulp van lekzoekspray. Een ander middel is een elektrische lekdetector, die piept of oplicht bij lekkende vloeistof. Het nadeel van dit apparaat is dat het ook kan reageren op brandstof- en oliedampen. Dat maakt het stellen van betrouwbare diagnose in de motorruimte lastiger.

Liever formeergas dan uv Willie Harberink van De Auto Airco Specialist in Oldenzaal is geen voorstander van uv-vloeistof en adviseert het gebruik van formeergas. “Met fluor is het maar de vraag of het lek boven komt. Wij adviseren autobedrijven om meteen te zoeken met formeergas en bijbehorende detector. Dat gas bestaat voor 95 procent uit stikstof en voor 5 procent uit waterstof. Daarmee is veel nauwkeuriger meetbaar hoeveel koelgas het systeem verliest en op welke plaats. Je kunt ook eenvoudiger lekkages vinden op plaatsen waar je met de fluorlamp niet bijkomt zonder onderdelen te demonteren. Bijvoorbeeld bij een mogelijk lekke verdamper in een kachelhuis.” Harberink verwacht dat het gebruik van formeergas vanzelf toeneemt zodra het nieuwe koudemiddel R1234yf op grote schaal zijn intrede doet. “Door het duurdere koudemiddel (zie artikel op pagina 9, red) groeit het belang van een gesloten aircosysteem. Koudemiddel verspillen wordt in de toekomst erg duur.” Een systeem op basis van formeergas bestaat uit een fles formeergas, een reduceerventiel, een slang met serviceventiel en een lekdetector. Na het vullen van de installatie met formeergas wordt met de speciale apparatuur ‘gesnuffeld’ naar waterstof. “Het apparaat reageert op waterstof en niet op olie en brandstof zodat de detectie betrouwbaar is”, zegt Rob Waanders van

04-04-14 14:52

DOSSIER AIRCO

VAN BUSSEL

Zo duur?!

Hoewel met een formeergasset een lekkage aan het airco systeem vaak sneller en accurater is op te sporen, wordt in veel werkplaatsen nog vaak gekozen voor een uv-lekdetec tieset. Niet vreemd: de eerstgenoemde set is exclusief gas fles te koop vanaf 800 euro, een uv-setje kost nog geen 200. Waarom zou je als autobedrijf dan voor de duurste oplossing kiezen? Een uv-set wordt gebruikt om een kleine hoeveelheid uv-vloeistof aan het koudemiddel toe te voegen na afloop van een servicebeurt. Pas na een week rijden met gebruik van het aircosysteem kan gecontroleerd worden of er sprake is van lekkage. De contrastvloeistof heeft dan de kans gehad om zich te verspreiden door het systeem en langs het lek naar buiten te komen. Ofwel: de uv-oplossing kost veel tijd. Met formeergas zet je twee stappen in een keer: stikstof wordt nu al door garagebedrijven gebruikt om het systeem af te persen. Bij drukverloop tijdens deze controle is al duidelijk dat er een lekkage is. Omdat er nu waterstof wordt toege voegd aan de stikstof is nu met behulp van een lekdetector direct te achterhalen waar het lek zit. Een lekdetectieset met formeergas kost dus meer, maar levert veel tijdwinst op.

Explora. De equipmentleverancier uit Ede heeft zo’n set in het assortiment. “Omdat waterstof bestaat uit de kleinst denkbare moleculen komen zelfs de kleinste lekkages aan het licht. Ook die in de verdamper, waarbij het voldoende is te snuffelen in de ventilatie-uitstroomopening.” Lekzoeken met een formeergasset kan zowel bij R134a- als R1234yf-installaties.

Gewillig slachtoffer Het meest kwetsbare en daardoor meest vervangen onderdeel van een airco-installatie is de condenser/verdamper. Deze zit meestal voorin de auto, is daardoor een veel voorkomend slachtoffer bij aanrijdingen. Naast lekkage door een aanrijding of corrosie zorgt ook vervuiling en verstopping voor problemen. Een condensor krijgt namelijk ook veel straatvuil en pekel te verwerken. “Een condensor of droger die zijn capaciteit verliest, zorgt er voor dat de olie in het systeem te heet wordt en dat veroorzaakt een kapotte compressor”, zegt Corné Schoonen van Nissens, een Deense fabrikant van aircocomponenten. “Wanneer je alleen de compressor vervangt en de veroorzaker laat zitten, is de nieuwe compressor zo weer stuk.” Een dienstweigerende compressor wordt vaak in zijn geheel vervangen. Dat is niet altijd nodig, vindt Harberink. “Een nieuwe compressor kost inclusief montage al snel achthonderd euro. Vaak kan de compressor ook nog gerepareerd worden. Sommige aircocompressoren weigeren omdat het boutje van de poelie los is geraakt, waardoor de spiebaan afslijt. Een nieuw poeliedeksel monteren kost 300 tot 350 euro. Dat is goedkoper voor de klant en als bedrijf verkoop je ook nog eens meer uren.” En op die uren zit meestal meer marge op dan op het onderdeel. Die losse onderdelen zijn vaak wat lastiger te vinden, vooral via de merkdealer, maar aftermarket aircospecialisten kunnen hier uitkomst bieden. //

Aftermarketing De aftermarket is een mooie naam voor alles wat de automobilist nodig heeft om te blijven rijden. Onderhoud, vervanging en reparatie zijn de drie musketiers van de aftermarket. De acht miljoen auto’s die in Nederland rondrijden, blijven mobiel bij de gratie van goed onderhoud, vervanging van slijtage-onderdelen en reparatie van ontstane gebreken of schade. De markt is best fors. Een kleine rekenoefening leert dat acht miljoen automobilisten jaarlijks gemiddeld 250 euro spenderen in deze aftermarket. Dat is 2 miljard euro. Misschien wel iets meer of iets minder, maar het is de moeite waard. 10.000 garages in Nederland kunnen dus gemiddeld rekenen op 200.000 euro omzet. Een (minimaal) rendabele garage heb je al vanaf 1 miljoen euro omzet. Dat geeft al aan dat we veel te veel garages hebben. De aftermarket neemt ook nog af in volume. Murphy’s Law? Minder kilometers betekent minder reparaties en onderhoud. Meer sensoren en technologie betekent minder schades. Het meest vervelende is dat geen enkele automobilst(e) zit te wachten op onderhoud, vervanging en reparatie. Niemand wordt er warm of gelukkig van. Hoe verkoop je iets dat niemand wilt en toch nodig heeft? Een auto kopen vindt iedereen spannend en leuk. Auto’s zijn het mooiste speelgoed dat er is. Maar de autodealers kunnen er geen winst van bakken zoals blijkt uit het nieuws van het Bovag Dealercongres recentelijk. Geen goed voorbeeld dus. In de aftermarket heb ik dit jaar nog geen TVcommercial gezien en op de radio was het stil(ler). Advertenties ook niet en PR lijkt uit de gratie. 2 miljard is blijkbaar geen reden om klanten te vinden en te binden met ingenieuze marketingcampagnes. Ik bedoel dan geen 4 halen en 3 betalen of een 10-daagse kortingsactie. Dat is geen marketing, dat is prijsdumping. Zinloos! De auto mobilist wil geen onderhoud, vervanging en reparatie. Dus, hij of zij wil ook geen korting hierop. Verspilde marketingeuro’s. Wat dan wel? De automobilist wil weten wie hij kan vertrouwen. Wie is de automan of de autovrouw die ik mijn auto kan toevertrouwen. Blind vertrouwen is dan de beste slogan voor een campagne die gaat over de man of vrouw van de garage en niet de producten of diensten die niemand begrijpt. Tijd voor aftermarketing.

Hoe verkoop je iets dat niemand wil hebben?

LUC VAN BUSSEL IS VOORMALIG CEO VAN THE ALWAYSBEMOBILE COMPANY EN NU CEO EN PARTNER REGARDZ. AUTOMOTIVE / 11 APRIL 2014

pag. 14-15.indd 15

04-04-14 14:52

DOSSIER AIRCO / IN DE WERKPLAATS

Merkdealer wordt aircospecialist

BLIJE KLANTEN, BLIJE ONDERNEMER

Na een carrière als merkdealer koos Willie Harberink op 61-jarige leeftijd voor een nieuwe loopbaan als aircospecialist. De Auto Airco Specialist bedient lokaal en nationaal autobedrijven met onderdelen, advies, diagnose en reparatie. ‘Alles wat met airco te maken heeft, hebben we of doen we.’

TEKST: BAS SNIJDER

DE KENGETALLEN

DE AUTO AIRCO SPECIALIST // AANTAL MEDEWERKERS: 4 / AANTAL HEFBRUGGEN: 3 / AANTAL DOORGANGEN: 1.100 PER JAAR

pag. 16-17.indd 16

04-04-14 14:53

DOSSIER AIRCO

‘

k ben bij toeval de aircowereld ingerold”, vertelt Harberink vanuit zijn nieuwe bedrijfspand in Oldenzaal. “In 1999 volgde ik voor Suzuki een financiële training. Dat kon ik combineren met een STEK-cursus. Voor het financiële examen haalde ik een 1 en voor het STEKexamen een 10.” Aircotechniek greep hem en liet hem niet meer los. Het werd de basis voor De Auto Airco Specialist. “Sinds 1999 deden we op steeds grotere schaal onderhoud, reparatie en diagnose aan aircosystemen. In 2008 hebben we dat uitgebreid met een groothandel in onderdelen, equipment en aanverwante zaken. Alles wat met airco te maken heeft, hebben we of doen we.” In 2012 nam hij een belangrijke beslissing: hij verkocht het dealerbedrijf, verhuisde naar een nieuw pand en richtte zich volledig op zijn passie.

naar nieuwe aircoservicestations. Harberink verkoopt airco-apparatuur van Spin die volgens eigen specificaties zijn opgebouwd. “Er zitten bijvoorbeeld extra kranen op, versterkte leidingen, opvangbakjes voor fluor, enzovoort. De machines zijn bedoeld voor werkplaatsen die serieus met aircodiagnose aan de slag willen, maar niet extra willen betalen voor een bekende merknaam.” De toestellen hebben allemaal een handbedieningsmogelijkheid. “Een volautomaat is handig voor standaard aircoservice, niet voor diagnose of opnieuw vullen na schade. Je moet altijd de hoeveelheid koudemiddel opschrijven, voor en na het vullen. Soms moet je een systeem twee keer leeghalen.”

Willie Harberink

Bouwjaar 1951 Loopbaan 1968-1974 technisch specialist bij de landmacht 1974-1983 werkzaam bij auto-importeurs en dealers 1983-2012 universeel autobedrijf, later dealer van Lada, Suzuki, Hyundai en brommobielen 1999-heden aircospecialist Thuis getrouwd, zoon en dochter Passie mountainbiken en skiën (“Als het maar hard gaat”)

Kennis delen

Met het oog op de toekomst werken Harberink en zijn team aan een eigen compressor diagnoIn het bedrijf van Willie Harberink werken zijn sesysteem. In de revisie-afdeling staat een zelf vrouw Mieke en dochter Leonie, Eric Huizing en ontwikkelde testbank die als prototype dient. Sander Snippert. Probleemgevallen komen van- “Die gebruiken we voor diagnose en voor het testen van gereviseerde onderdelen. We reviseuit het hele land naar Oldenzaal. “We zoeken altijd naar de beste en voordeligste oplossing”, ren zelf koppelingen, poelies en compressoren”, vertelt Huizing. De combinatie van groothandel en werkplaats is volgens hem een voordeel. “Onze praktijkkennis delen we met onze klanten.” Sinds 2009 verzorgt het bedrijf door het hele land aircolezingen voor ATCleden. Daaruit zijn contacten met het Regionale Opleidingscentrum (ROC) ontstaan. “Nu trainen we regelmatig leerlingen, docenten en vertelt Eric Huizing. “In veel werkplaatsen wor- monteurs.” Zelf halen de specialisten hun vakden kapotte aircodelen compleet vervangen. kennis voornamelijk uit de praktijk. Harberink: Repareren en reviseren is beter voor de werk“We volgen de nieuwste airco-ontwikkelingen op de voet, bezoeken vakbeurzen en halen zelf plaatsomzet en goedkoper voor de klant.” In onderdelen uit elkaar. Daar leer je uiteindelijk het magazijn liggen alle denkbare onderdelen op voorraad, van gereviseerde en nieuwe compressoren tot poelies, lagers, magneetspoelen, leidingen en losse onderdelen die nergens anders te koop zijn, zoals reparatiedelen voor doet alles rondom mobiele airconditioning aircoleidingen. Huizing: “Een complete leiding voor auto’s, bedrijfsauto’s, tractoren en vervangen is duur en arbeidsintensief. Ook hier grasmaaiers. Naast de seizoensgebonden geldt: repareren is sneller en voordeliger.” aircowerkzaamheden worden het hele jaar Nu het er sterk op lijkt dat R1234yf de nieuwe door automatische transmissies gespoeld en koudemiddelstandaard wordt, groeit de vraag gereviseerd. Tevens worden, vooral voor

Vervangen

Reviseren is beter voor de werkplaats omzet.

De Auto Airco Specialist

het meeste van. We demonteren in de avonduren compressoren en andere componenten om te doorgronden hoe ze werken en wat er stuk gaat. Dat is echt genieten.” //

collega-autobedrijven, hardnekkige storingen aan onder meer auto-elektronica opgelost. Ook is het bedrijf aangesloten bij Glasgarage. “En voor de hobby doe ik anti-roestbehande lingen voor onder meer oldtimers”, zegt Willie Harberink.

HET COMPLETE AANBOD, AIRCO-ONDERDELEN EN GEREEDSCHAP ZIE A

HET COMPLETE AANBOD, AIRCO-ONDERDELEN EN GEREEDSCHAP ZIE AIRCONTROL.NL HET COMPLETE AANBOD, AIRCO-ONDERDELEN EN GEREEDSCHAP ZIE AIRCONTROL.NL HET COMPLETE AANBOD,AANBOD, AIRCO-ONDERDELEN EN GEREEDSCHAP ZIE AIRCONTROL.NL HET COMPLETE AIRCO-ONDERDELEN EN GEREEDSCHAP ZIE AIRCONTROL.NL INGEZONDEN MEDEDELINGEN

WWW.AIRCONTROL.NL HET COMPLETE AANBOD, AIRCO-ONDERDELEN EN GEREEDSCHAP ZIE AIRCONTROL.NL WWW.AIRCONTROL.NL WWW.AIRCONTROL.NL • UDEN • 0413 253 000 Personenauto’s

Personenauto’s Personenauto’s Personenauto’s

pag. 16-17.indd 17

Trucks

Personenauto’s Bussen

Agr- offroad

Trucks Trucks Trucks

Agr- offroad Agr- offroad Agr- offroad

Trucks AgrUDEN • ✆ 0413 253 000offroad

Bussen Bussen Bussen

Bussen

WWW.AIRCONTROL.NL WWW.AIRCONTROL.NL UDEN • ✆ 0413 253 000 WWW.AIRCONTROL.NL UDEN • ✆ 0413 253 000 UDEN • ✆ 0413 253 000

UDEN • ✆ 0413 253 000

AUTOMOTIVE / 11 APRIL 2014

04-04-14 15:08

DOSSIER AIRCO

Interieurfilter vaak vergeten

POLLENVANGERS HEBBEN BEPERKTE LEVENSDUUR Vrijwel het volledige Nederlandse wagenpark bestaat inmiddels uit auto’s met een interieurfilter. Deze moet, afhankelijk van wat de fabrikant voorschrijft, na ongeveer 15.000 kilometer worden vervangen of in ieder geval een keer per jaar. Toch wordt dit vaak vergeten, klagen filterfabrikanten. TEKST: PAUL VAN DEN BOGAARD FOTO: MANN-FILTER

> Het interieurfilter: iedere 15.000 kilometer of in ieder geval een keer per jaar vervangen.

n de afgelopen vijf jaar is het aantal auto’s met een interieurfilter met 37 procent gestegen tot 76 procent van het wagenpark in Nederland. Van de nieuw verkochte auto’s in Europa heeft bijna 95 procent een interieurfilter. De vervangingsgraad is momenteel 33 procent blijkt uit cijfers van filterfabrikant Valeo. Volgens concurrent Sogefi, dat onder meer de merken Purflux en

PK PARTY MET SEAT IBIZA CUPRA

MANNEN

Voor de aftermarket is de Seat Cupra een dankbaar object, want er zijn duizenden accessoires voor de auto verkrijgbaar. Autokompas neemt u mee door de geschiedenis van dit feestbeest. Lees meer op pagina 9

ioniste ioniste Sabine Sabine KoopKoopman man gooit gooit hoge hoge ogen ogen in in www.mivargroup.nl an an Miss Miss Mechanic Mechanic 2010, 2010, eert ert in in haar haar vrije vrije tijd tijd Volkswagen Volkswagen bestelbus. bestelbus. 11 11 pag. 18-19.indd 18

‘WERKEN MET MANNEN IS GEWELDIG’

Fram produceert, groeit de markt voor interieurfilters sinds 2010 jaarlijks 10 procent. Het is daarmee het snelst groeiende filtersegment in de automotive. Bij de marketing rondom airconditioning en interieurfilters verschuift de focus van auto- en onderdelenfabrikanten de laatste jaren naar veiligheid en gezondheid. Eerst lag de nadruk vooral %UDNH SDUWV

I N G E Z O N D E N M E D E D ESabine L I N G E N KoopWerkplaatsreceptioniste man Sabine Koopman gooit hoge ogen in onze verkiezing van Miss Mechanic 2010, %UDNH want zij restaureert in %UDNH haar vrije tijd eigenhandig een Volkswagen bestelbus. SDUWV SDUWV Lees meer op pagina 11

kwaliteit & gemak

6WHHULQJ 6WHHULQJ VXVSHQVLRQ VXVSHQVLRQ SDUWV SDUWV

6WHHULQJ VXVSHQVLRQ SDUWV

:KHHO EHDULQJ NLWV

:KHHO :KHHO EHDULQJ EHDULQJ NLWV NLWV 025( 7+$1 -867 %5$.(6

More than just brakes

VAN WEES OIL ALS DAVID TEGEN DE GOLIATHS 04-04-14 14:53

DOSSIER AIRCO

VROEGOP

Opleiding tot Autoschadetechnicus

Vakopleiding Carrosseriebedrijf (VOC) biedt sinds vorig jaar een abonnement om personeelsleden gedurende het jaar op te leiden. Jan Vroegop (22) volgt hiermee een opleiding tot autoschadetechnicus (AST), zodat hij een betere inschatting kan maken van de schade aan een auto. Vroegop doet in Automotive verslag van zijn opleiding.

op comfort. Het voorbeeld van een automobilist die niest terwijl hij 80 kilometer per uur rijdt en daardoor 25 meter met zijn ogen dicht rijdt, wordt daarbij regelmatig aangehaald. Ook de toename van pollenallergie in Europa is een veelgebruikt argument om geavanceerde interieurfilters onder de aandacht te brengen. Volgens de European Academy of Allergy and Clinical Immunology heeft in 2040 zo’n 40 procent van de Europese bevolking een allergische aanleg voor pollen. De Duitse Allergie en Astma vereniging becijferde dat 20 tot 30 procent van de Europeanen allergische klachten aan de luchtwegen heeft. Voor Valeo en ook Mann-Filter aanleiding om pollenneutraliserende interieurfilters te ontwikkelen. Daarmee zijn er nu grofweg drie verschillende

De markt voor interieurfilters groeit jaarlijks 10 procent. soorten filters: het partikelfilter waar het allemaal mee begon, het actieve koolstoffilter dat naast deeltjes ook geuren en gassen buiten de auto houdt en tenslotte het pollenneutraliserende filter.

Schoonblazen Waar de levensduur van een partikelfilter nog wel eens opgerekt kon worden door het uit te kloppen of schoon te blazen met perslucht, is dat geen optie meer bij moderne interieurfilters. Bij het uitkloppen wordt alleen de grove vervuiling verwijderd, maar blijven de kleine deeltjes achter in het filtermateriaal. De luchtdoorlatendheid blijft dus afnemen. Bij het doorblazen bestaat de kans dat het filter beschadigt en schadelijke deeltjes alsnog het interieur binnendringen. Naast het verwisselen van het filter moet ook in het filterhuis achtergebleven vuil worden opgezogen met de stofzuiger en het huis daarna met een vochtige doek worden afgenomen. Naast de schadelijke effecten voor de luchtkwaliteit, heeft het laten zitten van een vervuild filter ook gevolgen voor de techniek. Doordat het filter minder lucht doorlaat dan de gemiddeld 420.000 liter per uur die het zou moeten zijn, moet de ventilator steeds harder werken en kan hierdoor oververhit raken. Verder zorgt een verstopt filter, naast ongezonde lucht, ook voor beslagen ruiten die niet meer droog worden en een vettige laag die achterblijft op de binnenkant van de ruiten. Genoeg argumenten om zonder schroom een nieuw filter te monteren bij elke beurt en die op de factuur te zetten. //

VROEGOP KRIJGT GEEN CONTACT

DEEL

19 E

r komt een Seat Ibiza binnen met een flinke voor schade. Aan mij de taak om uit te zoeken waarom de stuurbekrachtiging niet werkt en of dit al zo was voor de aanrijding. Uit een visuele inspectie blijkt al dat het reser voir van de elektrohydraulische stuurbekrachtiging nog heel is en er ook geen zichtbare schade is aan de module. Bij het uitlezen van de foutcodes reageert de stuur assistentiemodule niet. Uit het bestuderen van het schema van de auto blijkt dat de regeleenheid van de stuurassistentie in de gateway zit en niet in het centrale computersysteem. Ook de gateway zegt bij het uitlezen: ‘geen communicatie’. Ik verdenk de Can-bus en besluit een weerstandmeting te doen. Deze blijkt oneindig te zijn in plaats van 60 Ohm. Dat betekent dat er ergens een draad breuk moet zijn. Vanwege het schadebeeld van de auto ben ik gaan zoeken aan de voorkant onder de accubak. Na het openmaken van de draadboom blijkt er inderdaad een draadbreuk te zijn in de Can-bus. Met de draden weer aan elkaar verschijnt er wel 60 Ohm op het schermpje van de multimeter. Ik start de motor, maar zie dat de stuurbe krachtiging nog steeds niet werkt. Ik sluit de tester weer aan en merk dat ik de stuurinrichting weer kan uitlezen. Na het wissen van de foutcodes en het opnieuw starten van de auto, werkt de stuurbekrachtiging weer. De draad breuk was veroorzaakt door de aanrijding en dus was het niet werken van de stuurbekrachtiging schadegerelateerd.

JAN VROEGOP IS OOK TE VOLGEN OP FACEBOOK: WWW.FACEBOOK.COM/JAN.VROEGOP.9. ZIJN BIJDRAGEN ZIJN OOK TE LEZEN OP AUTOMOTIVE-WERKPLAATS.NL/VROEGOP. AUTOMOTIVE / 11 APRIL 2014

pag. 18-19.indd 19

04-04-14 14:54

OP DE BRUG / VOLVO V60 D6 AWD PLUG-IN HYBRID SUMMUM

GROENE ZWEED HEEFT EXT Als we Volvo mogen geloven is de V60 D6 AWD Plug-in Hybrid Summum misschien wel de meest geavanceerde hybride ooit gebouwd. Je kunt er volledig elektrisch mee naar Spanje en terug. TEKST EN BEELD: ROB BLOM

olvo doet met de V60 D6 AWD Plug-in Hybrid Summum een duit in het milieuzakje. De cijfers liegen er niet om: 48 gram CO2 per kilometer, een gemiddeld verbruik van 1,8 liter diesel per 100 kilometer, een cilinderinhoud van 2.400 kubieke centimeter, vijf cilinders, een topsnelheid van 230 kilometer per uur en van 0 naar 100 in iets meer dan zes seconden. In de plug-in versie zitten ruim 300 onderdelen meer dan in de gewone V60 diesel. Omdat de plug-in hybride met zijn 1.849 kilo ruim 300 kilo zwaarder is dan de gewone V60, heeft Volvo het chassis versterkt en de auto voorzien van grotere remmen. Schijven en blokken zijn om deze reden niet onderling uitwisselbaar. Je kunt met de V60 plug-in hybride heen en weer naar

Spanje rijden zonder de accu op te laden. Dat doet hij namelijk helemaal zelf. Volvo noemt de V60 Plug-in Hybrid zelf dan ook de meest geavanceerde auto die het bedrijf ooit gebouwd heeft. De 400 Volt lithium-ion tractiebatterij van de V60 ligt onderin de kofferbak van de stationwagen (de bodem komt hierdoor zo’n vijf centimeter omhoog). De functie ‘save for later’ zorgt dat het oplaadniveau altijd voldoende is voor het afleggen van ongeveer 20 elektrische kilometers in bijvoorbeeld een groene milieuzone. De V60 heeft drie verschillende koelsystemen die afzonderlijk de meest optimale bedrijfstemperatuur van het interieur, de elektronica, dieselmotor en het accupakket regelen. Een extra radiateur voor de elektronica is achter het rechterachterwiel gemonteerd.

Bekende motor De elektromotor is tussen de achterwielen gemonteerd. De aandrijfassen van de voor- en achterwiel aangedreven plug-in hybride V60 zijn korter en dikker dan de assen van een gewone vierwiel aangedreven V60 diesel. De inverter (omvormer) vormt het centrale gedeelte van het hybridesysteem. Een regeleenheid verzorgt de communicatie tussen de dieselmotor, de hybride-

TECHNISCHE GEGEVENS VOLVO V60 D6 AWD PLUG-IN HYBRID SUMMUN / Motorcode: D5244T15 / Motortype: diesel en elektrisch / Cilinders: 5 in lijn/ Kleppen per cilinder: 4 / Cilinderinhoud (cc): 2.400 / Boring x slag: 81,0 x 93,15 / Transmissie: 6 versnellingen sequentiële automaat FLATRATETIJDEN / Kleine beurt 60 minuten / Grote beurt 90 minuten / Koelolie generator verversen 30 minuten / Distributieriem vernieuwen 90 minuten / Aandrijfriemen vernieuwen 90 minuten / Remblokken voor vernieuwen 54 minuten / Achterste uitlaatdemper vernieuwen 18 minuten

pag. 20-21.indd 20

04-04-14 14:54

De abonnee over de auto:

> De oranje hoogspanningskabels worden grotendeels aan het zicht onttrokken. Het accupakket bevindt zich onder de verhoogde laadvloer.

EXTRA POWER

unit en het accupakket. De regeleenheid bevindt zich rechts in de motorruimte van de auto. De dieselmotor in de Volvo V60 Plug-in Hybrid is dezelfde 2.4liter vijfcilinder (motorcode D5244T15) als die in de gewone V60. De diesel drijft alleen de voorwielen aan, inhoudelijk is er weinig aan het motorblok veranderd. Wel nieuw is de gecombineerde high voltage dynamo/startmotor. Ondanks de D5-motor heeft Volvo de V60 Plug-in Hybrid de modelaanduiding D6 gegeven omdat de gecombineerde prestaties met de elektromotor thuishoren in de zwaardere motorklasse van de Zweedse fabrikant.

‘Vermijd de oranje kabel’

Elke maand bezoeken we voor Op de brug een abonnee van Automotive Werkplaats om hem te vragen wat hij van de auto vindt. Ditmaal zijn we bij Ken Hartveld van Volvo-dealer Svala Auto in Lijnden. Hartveld heeft samen met een collega een opleiding gevolgd om aan het hoogspanningsgedeelte van de hybrid te mogen werken. “Als de auto met een storing de werkplaats binnenkomt, moet een gecertificeerde monteur controleren of het probleem met het hoogspanningscircuit te maken heeft. Dat is wettelijk zo geregeld. Pas als ik bevestigd heb dat de auto ‘veilig’ is, mag een niet-gecertificeerde monteur met de auto aan de slag. We moeten ieder jaar op herhalingstraining om bij te blijven. De V60 plug-in is eigenlijk een gewone auto, maar neem toch maar alle veiligheidsrisico’s in acht en vermijd oranje kabels. Ik ben niet bang om aan het hoogspanningsgedeelte te werken omdat ik weet wat ik doe.” Hartveld wil automonteurs nog een tip meegeven. “Spuit bij voorkeur het motorblok niet schoon, tenzij het echt nodig is. Als je de motor schoonspuit kan er olie en vet op de multiriem terecht komen en dan kan die gaan slippen waardoor de ISG niet goed meer aangedreven wordt. Als er toch vet op de riem komt, vernieuw hem dan.”

Ook als abonnee uw reactie geven op onze testauto? Mail dan naar redactie@automotive-werkplaats.nl

Integrated Starter Generator Omdat de aandrijfriem van de zogenoemde Integrated Starter Generator (ISG) niet alleen de 12 Volt accu laadt, maar ook de motor start, is de spanning op de riem hoger. Om die reden zijn ook de krukas en het krukaslager zwaarder uitgevoerd en hebben ze een ander onderdeelnummer dan de standaard delen. Mocht je ooit een klant binnen krijgen met een lekke brandstoftank, probeer er dan niet een van een gewone V60 onder te hangen. De tank van de plug-in heeft een inhoud van maar 45 liter, in de gewone tank gaat 70 liter. In de tank van de hybride zitten bovendien extra schotten om klotsgeluiden die ontstaan in de fluisterstille V60 te voorkomen. Gecombineerd met een volle batterij, bedraagt de actieradius van de V60 ongeveer 900 kilometer. Het rijden in de Volvo V60 Plug-in Hybrid is het summum van genieten. De auto is enorm sterk, snel, soepel en stil, ook als de dieselmotor aan het werk is. De D5 was altijd al een kleine beul, en in combinatie met de elektromotor is het rijden in de V60

Plug-in Hybrid nog meer een klein feestje geworden. Tel daar het uiterlijk en de relatief lage bijtelling van de stationwagen bij op en je hebt de beste ingrediënten voor een leasetopper. Deze auto gaan we over een paar jaar zeker ook in andere werkplaatsen dan die van de Volvo-dealer tegenkomen. //

SCAN DE QR-CODE VOOR MEER TECHNISCHE GEGEVENS VAN DEZE AUTO OF GA NAAR WWW.AUTOMOTIVE-WERKPLAATS.NL

AUTOMOTIVE / 11 APRIL 2014

pag. 20-21.indd 21

04-04-14 14:54

TENSLOTTE

ONLINE

IN DE BRANCHE

@statistiekCBS via Twitter:

VAKGARAGE ROADSHOW

@BNRautoshow via Twitter:

Om het hoofd boven water te houden in de krimpende aftermarket zijn er volgens Vakgarage twee opties voor universelen: specialiseren of aansluiten bij een keten. Dat was de centrale boodschap tijdens de eerste editie van de Vakgarage Roadshow in Deventer, waar zo’n vijftig garagisten op af kwamen.

In 2013 was er een recordaantal opheffingen van #ondernemingen. Hiervan betrof 8% een #faillissement. Nog geen groen licht voor #AutoRAI: beslissing laat nog ‘enkele weken’ op zich wachten. Jan Lagerwerf via Linkedin-groep Wij zijn Automotive over de stelling ‘verkoper moet vaker naar de klant toe’:

Het wordt lastig meerdere demo’s mee te nemen naar de klant, maar enige creativiteit en flexibiliteit van de verkoper is wel op z’n plaats.

EUROPA KRIJGT STAAL HARVEST DOET ABT

REMTO BREIDT UIT

Marijn Staal neemt afscheid bij Valeo Service als trade marketeer en communicatiecoördinator. Eind april gaat hij van start bij Federal Mogul Global Aftermarket als trade marketing manager. Hij gaat voor de aftermarket divisie de banden aanhalen met grossiers en garagisten, eerst in Frankrijk en Groot-Brittanië, later ook in de Benelux.

Automaterialengrossier Remto in Zoetermeer is verhuisd naar een nieuw pand in dezelfde straat. Het bedrijf groeit daarmee van 900 naar 3.000 vierkante meter. Ook de onderdelenvoorraad is meegegroeid. “Om bestaansrecht te hebben naast de grote jongens moet je wel snel kunnen leveren uit een brede voorraad”, vindt mede-eigenaar Arjan Koole.

Renault Janssen via Facebook:

We zijn hard bezig met de werkzaamheden aan ons nieuwe pand op de Olivier van Noortweg 4 te Venlo.

-> A utomotive Trade Show, Jaarbeurs Utrecht, 14-17 april. Een nieuwe auto motive aftermarket vakbeurs voor de Benelux.

AGENDA COLOFON Automotive Werkplaats is een uitgave

van Mobility Media bv, Naritaweg 14, 1043 BZ Amsterdam, Tel.: 020-5800966 UITGEVER Jelle Heidstra, jelle@mobilitymedia.nl REDACTIE Luberto van Buiten (hoofdredacteur), Bart Kuijpers (adjunct hoofdredacteur), Paul van den Bogaard, Marieke Oosterom, Floor Vink, redactie@automotive-online.nl. ADVERTENTIES Marc Krijnen, sales@mobilitymedia.nl, 06-27293455 TRAFFIC Sebastiaan Dekker, traffic@mobilitymedia.nl ONTWERP Curve, Haarlem OPMAAK Van Munster & Bos, Amsterdam DRUK Mediacenter Rotterdam

pag. 22.indd 22

Harvest Automotive is distributeur geworden voor de Benelux van ABT Sportsline autostyling en motortuning-onderdelen voor de VAG-merken. Commercieel directeur van Harvest Jeroen van Harselaar: “Ik ben er trots op dat we dit A-merk mogen vertegenwoordigen. Bijzonder is dat als een auto wordt uitgerust met onderdelen van ABT, de volledige fabrieksgarantie geldig blijft.”

-> V ynckier, Moeskroen, 17 mei. De gereedschappenleverancier houdt open dag. -> R eifen 2014, Messe Essen, 27-30 mei. Internationale bandenvakbeurs.

Lelystad, 7-9 juni. Lifestyle event. -> C oncours d’Elégance, Paleis Het Loo Apeldoorn, 21-22 juni. Grootste klassiekerevenement van Nederland. -> A utomechanika, Messe Frankfurt, 16-20 september. De grootste aftermarket vakbeurs van Europa.

-> A utoweek Live, RDW Test Centrum

VRAGEN OVER DE BEZORGING VAN DEZE TITEL? Stuur een e-mail naar: aboservice@ automotive-online.nl DOELGROEP: • Groot- en tussenhandel in auto’s, autoaccessoires en -onderdelen • Detailhandel in nieuwe en gebruikte personen auto’s • Detailhandel in autoaccessoires en -onder delen • Universele garages • Schadeherstelbedrijven • Autobeklederijen • Autowasserijen • Autodemontagebedrijven • Leasemaatschappijen • Carrosseriefabrikanten • Onderdelenfabrikanten • Grossiers • Specialisten ABONNEMENTSGELD €129,- (icm. Management, excl. 6% btw) per jaar, Buitenland €159,- per jaar. Losse nummers €16,-, Hoewel de informatie in deze uitgave met zorg is uitgezocht en waar

mogelijk is gecontroleerd, sluiten uitgever, redactie en auteurs uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheid en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens. GEGEVENSBESCHERMING Automotive Werkplaats is een uitgave van Mobility Media. Mobility Media legt de gegevens van abonnees vast voor de uitvoering van de (abonnee)overeenkomst. Deze gegevens kunnen worden gebruikt om u te informeren over relevante andere producten, diensten en activiteiten van Mobility Media en zorgvuldig geselecteerde samenwerkende partners. Indien u geen prijs stelt op informatie van Automotive Werkplaats of indien u uw toestemming voor het gebruik van uw e-mailadres wilt intrekken, kunt u

een verzoek indienen bij Mobility Media, Naritaweg 14, 1043 BZ Amsterdam. Nadere informatie vindt u in het privacy statement op www.mobilitymedia.nl © Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Mobility Media is aangesloten bij het HOI. Voor oplagegegevens verwijzen wij naar de reguliere HOI publicaties.

04-04-14 14:55

TIJDENS EEN ZWARE BUI HEEFT U MEER NODIG DAN ALLEEN DE ALLERBESTE REMMEN.

Ferodo raadt Champion ruitenwissers aan, getest onder de slechtste weersomstandigheden om maximale veiligheid te garanderen. Ga voor meer informatie naar www.championwipers.com en www.ferodo.com

KLAAR VOOR DE ZOMER? Blijf ‘cool’ met Nissens Airco onderdelen

HET GROOTSTE ASSORTIMENT IN DE AFTERMARKT – klaar voor het AC seizoen! Nissens presenteert opnieuw een lange lijst met nieuwe artikelen en produktconcepten zodat u bent verzekerd van een compleet programma. Meer dan 170 nieuwe AC produkten zijn dit seizoen toegevoegd-met een dekking van 370 OE nummers voor vele toepassingen.

www.nissens.com Nissens_ADV_ACseason_210x135x3_03.2014.indd 1

03-03-2014 14:18:58

DE NIEUWE KUMHO PRIJSLIJST IS UIT! INFORMEER VOOR UW PRIJZEN OP WWW.VANKLEI.NL OF BEL MET 071-5814488