ژماره‌ 315

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی‬ ‫سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاھیر‪ ،‬سەردەشت عوسمان‬

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژماره‌ (‪)315‬‬ ‫سێشەممە ‪2012/2/28‬‬

‫هەولێر »» ‪73‬‬

‫مەال سەلمان دەگەڕێتەوە بۆ‬ ‫بەم ریشە سپییەوە‬ ‫تێزاب بەقاچی ئافرەتاندا دەکەم؟‬

‫هەولێر‬

‫ی سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫رۆژنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫کۆمپانیای ئاوێنه‌ ده‌ریده‌کات‬

‫‪17‬‬ ‫‪512‬‬ ‫»»»»‬ ‫نه‌ماوه‌"‬

‫"ئێرانیه‌كان سیقه‌یان‬ ‫بازرگانێک لەسلێمانی‬ ‫‪ 20‬ملیۆن دۆالری تیاچووە‬

‫»» ‪10‬‬

‫‪ 6‬کەیسی‬ ‫القەکردن بەسوڵحی عەشایەری‬

‫زانا رەئوف‪:‬‬ ‫گێچەڵییان پێنەکردووم‬ ‫تا دەستلەکار بکێشمەوە‬

‫»» ‪4‬‬

‫چه‌ند ئه‌فسه‌رێك ‌ی بااڵی‌ پارتی‌ "سیخوڕی‌" بۆ مالیك ‌ی ده‌كه‌ن‬ ‫چه‌ند ئه‌فسه‌رێكی‌ بااڵی‌ سه‌ر به‌پارت ‌‬ ‫ی‬ ‫دیموكرات����ی‌ كوردس����تان‪ ،‬زانی����اری‌‬ ‫ی په‌یوه‌ندی����ه‌‬ ‫ورد له‌س����ه‌ر چۆنیه‌ت���� ‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی����ه‌كان‌و مامه‌ڵه‌كردن����ی‌‬ ‫به‌رپرسانی‌ ئه‌منی‌ كورد‌و حه‌زه‌كانیان‌و‬ ‫هاتوچۆی‌ رۆژانه‌یان‪ ،‬به‌ڕاپۆرت ده‌ده‌نه‌‬ ‫نوس����ینگه‌ی‌ س����ه‌رۆكی‌ حكومه‌ت����ی‌‬ ‫عێراق‌و له‌و بواره‌شدا چه‌ندین راپۆرتی‌‬ ‫"س����یخوڕی‌" ده‌گاته‌ ده‌س����ت خودی‌‬ ‫مالیكی‌‪.‬‬ ‫تایب����ه‌ت به‌ئاوێنه‌‪ :‬س����ه‌رچاوه‌یه‌كی‌‬ ‫ئ����اگادار به‌ئاوێن����ه‌ی‌ راگه‌یان����د ك����ه‌‬ ‫كوردێ����ك له‌كه‌ركوك به‌ن����اوی‌ (س‪.‬‬ ‫خ)‪ ،‬كۆمه‌ڵێ����ك ئه‌فس����ه‌ری‌ ب����ااڵی‌‬ ‫پارت����ی‌‌و برای‌ به‌رپرس‌و خزمی‌ نزیكی‌‬ ‫مسته‌شاره‌كانی‌ سه‌ر به‌ڕژێمی‌ سه‌دام‬ ‫حس����ێنی‌ هێناوه‌ته‌ سه‌ر هێڵ تاوه‌كو‬ ‫پێك����ه‌وه‌ كاربكه‌ن ب����ۆ كۆكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫زانیاری‌ ورد له‌س����ه‌ر به‌رپرس����ه‌كانی‌‬ ‫ئاس����ایش‌و پاراس����تن‌و زانی����اری‌‪ ،‬بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌نزیكه‌وه‌ نوسینگه‌ی‌ مالیكی‌‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ حكومه‌ت����ی‌ عێراقیان لێ‬ ‫ئاگادار بكرێته‌وه‌‪ .‬سه‌رچاوه‌كه‌ ئاماژه‌ی‌‬ ‫به‌وه‌ كرد كه‌ "له‌نێو ئه‌وانه‌ی‌ تۆمه‌تی‌‬ ‫تێوه‌گالوییان ئاراس����ته‌ ده‌كرێت‪ ،‬دوو‬ ‫لیوای‌ س����ه‌ر به‌پارت����ی‌‌و دوو عه‌قیدی‌‬ ‫تیادایه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌م سه‌رچاوه‌یه‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌‬ ‫به‌رپرسانی‌ ئه‌منی‌ یه‌كێتی‌ نیشتیمانی‌‬

‫كوردس����تان له‌شاری‌ كه‌ركوك‪ ،‬به‌شی‌‬ ‫ش����ێری‌ چاودێریكردنی����ان له‌الی����ه‌ن‬ ‫ئ����ه‌و گروپ����ه‌وه‌ له‌نێ����و راپۆرته‌كاندا‬ ‫به‌ركه‌وت����ووه‌‪ .‬له‌ن����او هه‌م����وو‬ ‫ئه‌فس����ه‌ره‌كاندا ته‌نها یه‌ك ئه‌فسه‌ری‌‬ ‫پارتی‌ دیموكراتی‌ كوردس����تانی‌ تیایه‌‬ ‫كه‌ زانیارییان له‌سه‌ر كۆكردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌پێ����ی‌ زانیاریه‌كان‪ ،‬س����ه‌ره‌تای‌ ئه‌م‬ ‫مانگ����ه‌ هێزێكی‌ دژه‌ تیرۆر به‌هاوكاری‌‬ ‫دوو ئه‌فس����ه‌ری‌ پۆلی����س چوونه‌ت����ه‌‬ ‫س����ه‌ر ماڵ����ی‌ س‪.‬خ‪ ،‬ب����ه‌اڵم هه‌وڵی‌‬ ‫ده‌ستگیركردنه‌كه‌یان شكستیهێناوه‌‪.‬‬ ‫به‌پێ����ی‌ زانیاریه‌كان����ی‌ ئاوێن����ه‌‪،‬‬ ‫راپۆرت����ه‌كان به‌جۆرێ����ك ره‌وانه‌كراوه‌‬ ‫كه‌ ده‌ستی‌ تۆمه‌ت‌و تێوه‌گالنی‌ چه‌ند‬ ‫به‌رپرسێكی‌ ئه‌منی‌ ش����اری‌ كه‌ركوك‬ ‫له‌گه‌ڵ ئاف����ره‌ت‌و پاره‌و س����ه‌روه‌ت‌و‬ ‫سامان‌و ره‌ش����وه‌ی‌ تیادایه‌ تا ده‌گاته‌‬ ‫دیارده‌ی‌ منداڵبازی‌‪.‬‬ ‫له‌مباره‌وه‌ به‌ڕێوبه‌ری‌ پۆلیسی‌ كه‌ركوك‬ ‫"لی����وا جه‌م����ال تاهی����ر" به‌ئاوێنه‌ی‌‬ ‫راگه‌یاند كه‌ "هێش����تا ته‌نها سه‌رۆكی‌‬ ‫ئ����ه‌و گروپ����ه‌ س����اغبۆته‌وه‌ ك����ه‌ ئه‌و‬ ‫سیخوڕییه‌ی‌ كردووه‌و تا ده‌ستگیریش‬ ‫نه‌كرێت‪ ،‬نازانرێت ئه‌وانه‌ی‌ تر تا چه‌ند‬ ‫راس����ته‌وخۆ په‌یوه‌ندیی����ان به‌و كاری‌‬ ‫سیخوڕیه‌وه‌ هه‌بووه‌"‪.‬‬ ‫»»‪3‬‬

‫ ‬ ‫مالیکی‌و بارزانی لەکۆنگرەی سیانزەی پارتیدا لەهەولێر‬ ‫ریکالم‬

‫فۆتۆ‪ :‬یەحیا ئەحمەد ـ ئەرشیف‬

‫ره‌سم ره‌سمێن ‌هی‌ په‌رله‌مان به‌رده‌وامه‌‬

‫ی‬ ‫جێگره‌كه‌ی‌ ئه‌رسه‌الن بایز وێن ‌هی‌ مسته‌فا بارزان ‌‬ ‫ی تاڵه‌بانی‌‌و بارزانی‌ داده‌نێت‬ ‫ی وێنه‌ ‌‬ ‫له‌جێ ‌‬ ‫جێگری‌ سه‌رۆكی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردستان‬ ‫وێنه‌ی‌ سه‌رۆكی‌ هه‌رێم‌و سه‌رۆك كۆمار‬ ‫الده‌دات‌و وێن����ه‌ی‌ مس����ته‌فا بارزان����ی‌‬ ‫له‌ش����وێنی‌ ئ����ه‌وان به‌دیواره‌كه‌ی‌ ژوور‬ ‫سه‌ریه‌وه‌ هه‌ڵده‌واسێت‪ ،‬ئه‌مه‌ش له‌دوای‌‬ ‫ئه‌وه‌دێت كه‌ ئه‌رسه‌الن بایز وێنه‌ی‌ مه‌ال‬ ‫مس����ته‌فا بارزانی‌ الدا‌و وێنه‌ی‌ سه‌رۆكی‌‬ ‫هه‌رێم‌و سه‌رۆك كۆماری‌ له‌شوێنی‌ دانا‪.‬‬ ‫هه‌ولێ����ر‪ ،‬ئاوێن����ه‌‪ :‬په‌رله‌مانتار خه‌لیل‬ ‫عوس����مان‪ ،‬له‌فراكس����یۆنی‌ كوردستانی‌‬ ‫"یه‌كێتی‌" ئه‌وه‌ی‌ پشتڕاس����تكرده‌وه‌ كه‌‬ ‫جێگری‌ س����ه‌رۆكی‌ په‌رله‌مان وێنه‌كه‌ی‌‬

‫گۆڕیوه‌‪ ،‬ئه‌و وت����ی‌ "له‌گه‌ڵ دانانی‌ هیچ‬ ‫وێنه‌یه‌ك نیم له‌په‌رله‌مانی‌ كوردس����تان‪،‬‬ ‫چونكه‌ ده‌زگایه‌كی‌ ته‌شریعییه‌‌و پێویست‬ ‫ناكات هیچ وێنه‌یه‌ك هه‌ڵبواسرێت"‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌دانان����ی‌ ئ����ه‌و وێنان����ه‌ی‌‬ ‫له‌په‌رله‌مان‪-‬ی����ش هه‌ی����ه‌‪ ،‬په‌رله‌مانتار‬ ‫خه‌لیل عوسمان ئاماژه‌ی‌ بۆ ئه‌وه‌كرد كه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر وێنه‌ی‌ سه‌رۆك كۆمار‌و سه‌رۆكی‌‬ ‫هه‌رێم ل����ه‌دام‌و ده‌زگاكان����ی‌ حكومه‌ت‬ ‫دابنرێت تا راده‌یه‌ك ئاس����اییه‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ئه‌وان له‌ژیانندان‌و سه‌رۆكی‌ واڵتن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫بۆ كه‌سێكی‌ مردو كه‌ له‌ژیاندا نه‌مابێت‬

‫پێویس����تی‌ به‌كۆده‌نگی‌ هه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫وێنه‌كه‌ی‌ دابنرێت‪ ،‬یاخ����ود دانه‌نرێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم پێویس����ت ناكات هی����چ وێنه‌یه‌ك‬ ‫دابنرێت"‪.‬‬ ‫دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ بۆ ماوه‌ی‌ دوو رۆژ ئاوێنه‌‬ ‫هه‌وڵی����دا گفتوگۆیه‌ك له‌گ����ه‌ڵ جێگری‌‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ په‌رله‌مان ساز بكات‌و لێدوان‬ ‫له‌و بارەیە‌وه‌ وه‌ربگرێت‪ ،‬به‌اڵم هه‌وڵه‌كان‬ ‫بێس����ود بوون‪ ،‬دواتر له‌س����ه‌ر خواستی‌‬ ‫س����كرتێرەكه‌ی‌ به‌ئیمێل چوار پرسیاری‌‬ ‫بۆ ره‌وانه‌كرا‪ ،‬به‌اڵم به‌ئیمێلیش وه‌اڵمی‌‬ ‫پرسیاره‌كانی‌ نه‌دایه‌وه‌‪.‬‬

‫بۆ وەرگرتنی ئۆتۆمبێلی درع‪ ،‬په‌رله‌مانتاره‌‬ ‫كورده‌كان له‌سه‌ر بێده‌نگی رێكده‌كه‌ون‬ ‫ئه‌و په‌رله‌مانت����اره‌ كوردانه‌ی به‌غدا ك ‌ه‬ ‫ئیمزایان له‌س����ه‌ر یاداش����تی داواكاری‬ ‫ئوتومبیلی درع له‌سه‌رۆكایه‌تی په‌رله‌مان‬ ‫كردووه‪ ‌،‬رێكده‌كه‌ون هیچ لێدوانێك له‌و‬ ‫باره‌یه‌وه‌ نه‌ده‌ن‌و په‌رله‌مانتارێكیش����یان‬ ‫پاساو بۆ ئه‌و داواكارییه‌ ده‌هێنێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬به‌غ����دا‪ :‬به‌پێ����ی زانیاریه‌كانی‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬س����ه‌رجه‌م ئ����ه‌و په‌رله‌مانتاره‌‬ ‫كوردانه‌ی كه‌ ئیمزایان له‌سه‌ر یاداشتی‬ ‫داواكردنی ئوتومبیلی جۆری درع كردوه‌‬ ‫به‌بڕی ‪ 100‬ملی����ۆن دینار‪ ،‬رێككه‌وتوون‬ ‫له‌نێ����وان خۆیان����دا هی����چ لێدوانێ����ك‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ نه‌ده‌ن "ب����ۆ ئه‌وه‌ی نه‌بنه‌‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێمانی گه‌ڕه‌کی شۆڕش ‪ 101‬شه‌قامی ‪2‬سالم خانووی ‪ 56‬ته‌له‌فۆن‪ 2136622 3210501 3210502 :‬هه‌ولێر ‪ ،‬فولکه‌ی کوران ‪ -‬به‌رامبه‌ر نه‌خۆشخانه‌ی ژینی تایبه‌ت (مۆبایل)‪ 07504531388 :‬‬

‫بنێشته‌ خۆشه‌ی میدیاكان"‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌و په‌رله‌مانتارانه‌ كه‌ نه‌یویست‬ ‫ناوی باڵوبكرێته‌وه‌‌و ئیمزای یاداشته‌كه‌ی‌‬ ‫ك����ردووه‪ ‌،‬بۆ ئاوێنه‌ی رونك����رده‌وه‌ كه‌‬ ‫به‌رده‌وام له‌الیه‌ن هاوڕێكانیه‌وه‌ هوشیاری‬ ‫ده‌ده‌نێ هیچ له‌وباره‌یه‌وه‌ باس نه‌كات‌و‬ ‫وتی "هه‌مووم����ان رێككه‌وتوین بێده‌نگ‬ ‫بین"‪.‬‬ ‫له‌چه‌ن����د په‌یوه‌ندییه‌ك����ی جی����ا جیای‬ ‫ئاوێنه‌ش����دا ژماره‌ی����ه‌ك په‌رله‌مانتاری‬ ‫ك����ورد له‌به‌غدا لێدوانی����ان له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫ره‌تكرده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم یه‌كێكیان به‌مه‌رجی‬ ‫ن����او نه‌بردن جه‌ختی ك����رده‌وه‌ "ئه‌گه‌ر‬

‫ئاریافۆن‪ 2560031 :‬کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات‬

‫ئێم����ه‌ش له‌بودج����ه‌ی په‌رله‌م����ان درع‬ ‫نه‌كڕی����ن بۆ پاراس����تنی گیانی خۆمان‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ ئه‌و بودجه‌یه‌ هه‌ر به‌ئیفادو زیاده‌‬ ‫مه‌س����ره‌ف ئه‌ڕوات‌و جێ����گای هیچیش‬ ‫ناگرێت"‪.‬‬ ‫هه‌فت����ه‌ی راب����ردوو په‌رله‌مان����ی عێراق‬ ‫بڕیاری����دا له‌بودج����ه‌ی ‪ 2012‬ب����ڕی ‪60‬‬ ‫ملیارد (‪ 5‬ملیۆن دۆالر) ته‌رخان بكات‬ ‫ب����ۆ كڕین����ی ‪ 350‬ئوتومبیل����ی درع بۆ‬ ‫په‌رله‌مانتاران (‪ 100‬ملیۆن دینار بۆ هه‌ر‬ ‫په‌رله‌مانتارێك) ئه‌مه‌ش بووه‌ته‌ جێگای‬ ‫نیگه‌ران����ی‌و ناڕه‌زای����ی رای گش����تیی‌و‬ ‫ناوه‌نده‌ ئیعالمیه‌كانی عێراق‪.‬‬ ‫نرخی ‪ 1000‬دینار ‬

‫تیراژ ‪4500 :‬‬

‫‪2‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪hewalusyaset.awene@gmail.com‬‬

‫له‌هه‌ولێر خه‌ڵك ناوێرێت خانوی كرێ بدات ب ‌ه كه‌ناڵی‬ ‫به‌رپرس���ی نوس���ینگه‌ی كه‌ناڵی ‪KNN‬‬ ‫له‌ش���اری‌ هه‌ولێ���ر رایگه‌یان���د كه‌ له‌م‬ ‫ماوه‌یه‌دا سێ جار ویستویانه‌ گرێبه‌ستی‌‬ ‫خان���وی‌ ك���رێ‌ ئیم���زا بك���ه‌ن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫خاوه‌نه‌كانی���ان په‌ش���یمان بوونه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫وت���ی "هه‌ندێك خه‌ڵك هه‌ی���ه‌ ناوێرێن‬ ‫خانوو بده‌نه‌ كه‌ناڵه‌كه‌مان"‪.‬‬ ‫هه‌ولێ���ر‪ ،‬ئاوێنه‌‪ :‬ش���ه‌وقی كانه‌بی‬ ‫به‌رپرسی نوسینگه‌ی كه‌ناڵی ئاسمانی‬

‫كه‌ی ئێ���ن ئێن‪-‬ی س���ه‌ر به‌كۆمپانیای‬ ‫وش���ه‌ ره‌تیك���رده‌وه‌ به‌كرێنه‌دان���ی‬ ‫خانوو به‌كه‌ناڵه‌كه‌یان به‌هۆی فش���اری‬ ‫ئاسایش���ه‌وه‌ بێت‌و وتی "ئاسایش هیچ‬ ‫كێش���ه‌یه‌كی نه‌بووه‌‪ ،‬ته‌نیا وتویانه‌ كه‌‬ ‫ده‌بێت كه‌ناڵه‌ ته‌له‌فزیۆنه‌كان له‌شوێنی‬ ‫به‌رچ���او‌و سه‌رش���ه‌قامه‌كاندا بن‪ ،‬هیچ‬ ‫كه‌س���ێكیش به‌ ئێمه‌ی نه‌وتوه‌ له‌ترسی‬ ‫پارتی ناوێرم خانوه‌كه‌متان پێبده‌م"‪.‬‬

‫به‌پێی زانیارییه‌كانی ئاوێنه‌‪ ،‬خاوه‌ن‬ ‫خانوو هه‌بووه‌ له‌وه‌ ترس���اوه‌ كه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫خاونو به‌كرێ‌ ب���دات به‌گۆڕان‪ ،‬رۆژێك‬ ‫دابێت بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان‌و پارتی نێوانیان‬ ‫گرژ ببێت‌و له‌ئه‌نجامدا خانووه‌كه‌ی ئه‌و‬ ‫بس���وتێنرێت‪ .‬ل���ه‌و باره‌ی���ه‌وه‌ كانه‌بی‬ ‫روونیك���رده‌وه‌ كه‌ هه‌ندێ���ك له‌خه‌ڵك‬ ‫نایانه‌وێ���ت خانووه‌كانی���ان به‌باره‌گای‬ ‫هیچ حیزبێك‌و كه‌ناڵه‌ ته‌له‌فزیۆنیه‌كان‬

‫ی ئۆمه‌رانه‌و‌ه ‪ 22‬ته‌ن‬ ‫ی حاج��� ‌‬ ‫له‌مه‌رز ‌‬ ‫ی هاتۆت ‌ه‬ ‫ی به‌س���توی‌ ئێران��� ‌‬ ‫مریش���ك ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌رێمه‌و‌ه ك ‌ه ب���ه‌ده‌ر له‌ڕێنماییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ كشتوكاڵ‌ هێنراوه‌‪ .‬راگه‌یاندن ‌‬ ‫ڤێته‌رنه‌ری‌ هه‌ولێری���ش رایده‌گه‌یه‌نێت‬ ‫ی‬ ‫ك ‌ه ئ���ه‌و وه‌جب��� ‌ه مریش���كه‌ له‌حاج ‌‬ ‫ی ئێران كراوه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫ئۆمه‌رانه‌و‌ه ره‌وانه‌ ‌‬ ‫داخڵی‌ هه‌رێم نه‌بووه‌‪.‬‬ ‫ی ئ���ه‌و‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬هه‌ولێ���ر‪ :‬به‌پێ��� ‌‬ ‫زانیاریان ‌هی‌ ده‌س���ت ئاوێنه‌ كه‌وتووه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫‪ 10‬رۆژ له‌مه‌وب���ه‌ر له‌الیه‌ن بازرگانێك ‌‬ ‫ی نوجه‌یفی‌‪ 22 ،‬ته‌ن‬ ‫ئێرانیی���ه‌و‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئێرانی‌ كه‌ به‌روار ‌‬ ‫مریش���كی‌ به‌ستو ‌‬ ‫ی (ئێرانی) له‌س���ه‌ر‌ه‬ ‫س���اڵی‌ هه‌ت���او ‌‬ ‫ی ئۆمه‌ران���ه‌و‌ه هاتۆت ‌ه‬ ‫ی حاج ‌‬ ‫له‌م���ه‌رز ‌‬ ‫هه‌رێمه‌وه‌‪ ،‬سه‌ره‌تا رێگه‌ی‌ پێنه‌دراوه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی بازرگانێكه‌وه‌ به‌ناو ‌‬ ‫به‌اڵم دواتر به‌هۆ ‌‬ ‫ی (م‪ ،‬ن) رێگ���ه‌ی‌ پێدراوه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫حاج��� ‌‬ ‫له‌هه‌ولێر به‌ڕادی‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ماوه‌یه‌كه‌ وه‌زاره‌تی‌ كشتوكاڵی‌ هه‌رێم‬ ‫بۆ ئه‌وان���ه‌ی‌ به‌ڕادیان هه‌ی��� ‌ه مۆڵه‌ت ‌‬ ‫له‌ئینته‌رنێته‌وه‌‬ ‫ی مریشکی به‌ستووی ئێرانی کێشه‌ ده‌نێته‌وه‌ ‬ ‫ی‬ ‫كردووه‌ته‌و‌ه كه‌ مریش���كی‌ به‌س���تو ‌‬ ‫ی هه‌ولێ���ر‪ ،‬دكتۆر ش���ێرزاد عوس���مان ئۆمه‌رانه‌وه‌ كردووه‌‪ ،‬رێگه‌ نه‌دراو‌ه ئه‌و زۆرن‪ ،‬بۆ ئێم���ه‌ش مۆڵه‌ت كراوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئێرانی‌ بهێنن به‌و مه‌رجه‌ی‌ به‌رواره‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ب���ه‌اڵم ده‌بێت به‌رواره‌ك���ه‌ی‌ ئینگلیز ‌‬ ‫به‌ئینگلیزی‌‌و زاینی‌ نوس���رابێت نه‌وه‌كو رێنماییه‌كانی‌ پشتڕاست كرده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم مریشكه‌ بهێنرێت"‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌مریشكفرۆش���ه‌كانی‌ هه‌ولێر بێت‪ ،‬یاخ���ود زاینی‌‪ ،‬نه‌وه‌ك وه‌ك ئه‌و‬ ‫ی ره‌تكرده‌و‌ه ك ‌ه رێگه‌ به‌و مریشك ‌ه‬ ‫ی ئه‌و‌ه ‌‬ ‫به‌ به‌رواری‌ ساڵی‌ هه‌تاوی‌‌و به‌فارس ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ولێره‌وه‌‪ ،‬به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یان���د "ئه‌و مریش���ك ‌ه مریشك ‌هی‌ ئێس���تا هه‌یه‌ كه‌ به‌فارس ‌‬ ‫درابێت هاتبێت ‌ه بازاڕه‌كان ‌‬ ‫نووسرا بێت‪.‬‬ ‫ی هه‌ولێر له‌سه‌ری‌ نوسراوه‌"‪.‬‬ ‫ی به‌ستوو‌ه ئێرانیی ‌ه له‌بازاڕه‌كان ‌‬ ‫ی حاج ‌‬ ‫ی وتیشی‌ "په‌یوه‌ندیم به‌ده‌روازه‌ ‌‬ ‫ی ڤێته‌رنه‌ر ‌‬ ‫ی راگه‌یاندن��� ‌‬ ‫به‌رپرس��� ‌‬

‫هه‌ولێر‪ 15 :‬پۆلیسی‌ به‌رگری‌ شارستان ‌ی سزا ده‌درێن‬ ‫به‌پێ���ی‌ ئ���ه‌و زانیاریان���ه‌ی‌ ده‌س���ت‬ ‫ئاوێنه‌ كه‌وت���ووه‌ رۆژی‌ ‪2011/2/26‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ پۆلیس���ی‌ به‌رگ���ری‌‬ ‫شارس���تانی‌ س���زای‌ ‪ 15‬پۆلیسی‌ داوه‌‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر ئ���ه‌وه‌ی‌ دوای‌ خه‌فه‌ری‌‬ ‫ش���ه‌وانه‌یان‪ ،‬به‌یانیه‌كه‌ی‌ س���ۆپایان‬ ‫نه‌كوژاندۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌ولێ���ر‪ ،‬ئاوێنه‌‪ :‬س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌‬ ‫تایب���ه‌ت له‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ پۆلیس���ی‌‬ ‫ریکالم‬

‫به‌رگری‌ شارستانی‌ كه‌ نه‌یویست ناوی‌‬ ‫ئاش���كرا بكرێت به‌ ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫"هه‌فت���ه‌ی‌ یه‌ك ده‌به‌ ن���ه‌وت ده‌درێت‬ ‫ب���ه‌ پۆلیس بۆ گرتنی‌ واجبی‌ ش���ه‌و‪،‬‬ ‫به‌اڵم به‌هۆی‌ نه‌كوژاندنه‌وه‌ی‌ س���ۆپا‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ر س���زای‌ ‪ 15‬پۆلیس���یدا به‌‬ ‫دووباره‌كردنه‌وه‌ی‌ ئێشكگرییان"‪.‬‬ ‫ئه‌و سه‌رچاوه‌ی‌ ئاوێنه‌‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌شكرد سه‌ره‌تا به‌ڕێوه‌به‌ر بڕیاری‌‬

‫زه‌و ‌ی باخچه‌یه‌ك‬ ‫له‌قڕگ ‌ه به‌نایاسای ‌ی‬ ‫پارچه‌ پارچ ‌ه ده‌كرێت‬ ‫ی كردووه‌ كه‌ نه‌خش���ه‌ی‌ بۆ دابین بكرێت‬ ‫پارچ���ه‌ زه‌ویی���ه‌ك له‌قڕگ ‌هی‌ ش���ار ‌‬ ‫ی بۆ ته‌عدیلكردنی‌ ئه‌و زه‌وییه‌"‪.‬‬ ‫ی له‌نێوان هاوواڵتیان ‌‬ ‫ی كێش ‌ه ‌‬ ‫س���لێمان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئ���ه‌و لیژنه‌ی ‌ه ئام���اژه‌ ‌‬ ‫س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫دانیش���تووی‌ ئ���ه‌و گه‌ڕه‌ك���ه‌‌و خه‌ڵك ‌‬ ‫گونده‌ك��� ‌ه ناوه‌ته‌وه‌‪ ،‬كه‌ هاوواڵتییه‌كان به‌وه‌دا ك��� ‌ه ئه‌ندامان���ی‌ په‌رله‌مان بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫ی ئه‌و مه‌به‌س���ت ‌ه س���ه‌ردان ‌‬ ‫ده‌یان���ه‌وێ‌ بكرێته‌ باخچ���ه‌‌و خه‌ڵك ‌‬ ‫گونده‌كه‌ش ده‌یانه‌وێ‌ به‌سه‌رپێچی‌ پارچ ‌ه س���لێمانییان كردووه‌‌و داوایان كردوو‌ه‬ ‫ی‬ ‫پارچه‌ بكرێت‪ .‬س���ه‌رۆكی‌ شاره‌وانیش ئه‌و ئیفراز‌ه رابگرن ئه‌گه‌ر ش���وێنه‌كه‌ ‌‬ ‫ی بۆ باخچه‌ ته‌رخان كرابێت"‪.‬‬ ‫ده‌ڵێت "هه‌موو پێشنیاره‌كان ره‌وانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫له‌الی‌ خۆشیه‌و‌ه سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سلێمانی‌ كراوه‌‪ ،‬ئه‌و یه‌كالی ‌‬ ‫پارێزگار ‌‬ ‫ی‬ ‫س���لێمانی‌‪ ،‬خه‌س���ره‌و كه‌مال ئاماژه‌ ‌‬ ‫ده‌كاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی ب���ه‌وه‌دا ك���ه‌ له‌بنچین���ه‌دا قڕگه‌ وه‌كو‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬سلێمانی‌‪ :‬لیژن ‌هی‌ شاره‌وان ‌‬ ‫ێ پێشنیار‬ ‫ی نه‌بووه‌‪ ،‬س ‌‬ ‫له‌په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان سكااڵیه‌كیان گوندێك نه‌خشه‌ ‌‬ ‫به‌ده‌س���ت گه‌یش���تووه‌ كه‌ له‌الیه‌ن ‪ 28‬هه‌بووه‌ سه‌باره‌ت به‌و موڵكه‌‪ ،‬یه‌كێكیان‬ ‫ی قڕگه‌و‌ه بكرێت��� ‌ه باخچه‌‪ ،‬یان ئیف���راز بكرێت‌و‬ ‫هاوواڵتی‌ نیش���ته‌جێی‌ گه‌ڕه‌ك ‌‬ ‫ی پێبدرێته‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌و كه‌س���ان ‌ه ‌‬ ‫ئاڕاس���ته‌یان كراوه‌و داوا ده‌كه‌ن رێگ ‌ه قه‌ره‌ب���و ‌‬ ‫بگیرێت له‌به‌ش به‌شكردنی‌ ئه‌و پارچ ‌ه كه‌ ل���ه‌و ناوچه‌یه‌ زه‌ره‌رمه‌ن���د بوون‪،‬‬ ‫ی خزمه‌تگوزاری‌‪،‬‬ ‫ی ‪ 2366‬مه‌تر یاخود بكرێته‌ پڕۆژه‌ ‌‬ ‫ی ك��� ‌ه پێوانه‌كه‌ ‌‬ ‫زه‌وییه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫دوجای���ه‌‌و بۆ باخچه‌ ته‌رخ���ان كراوه‌‪ ،‬له‌ئێستاش���دا ئه‌و مامه‌ڵه‌ی��� ‌ه ره‌وانه‌ ‌‬ ‫ی ك���راوه‌‪ ،‬ئ���ه‌و‬ ‫ی س���لێمان ‌‬ ‫ێ پارێ���زگا ‌‬ ‫ئێس���تا كۆمه‌ڵێك خه‌ڵ���ك ده‌یانه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وسا ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫پارچه‌ پارچ ‌هی‌ بكه‌ن‌و ئه‌و شوێنه‌ وه‌ك یه‌كالی ‌‬ ‫شاره‌وانیش ده‌نگی‌ بۆ ئه‌دات"‪.‬‬ ‫سه‌وزایی‌ نه‌مێنێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی ت���ره‌وه‌ ش���اره‌زایه‌ك له‌و‬ ‫له‌الیه‌ك ‌‬ ‫ی خزمه‌تگوزاری‌‌و‬ ‫ی لیژن��� ‌ه ‌‬ ‫س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی كوردستان‪ ،‬باره‌ی���ه‌و‌ه ب ‌ه ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند "ئه‌و‬ ‫شاره‌وانییه‌كان له‌په‌رله‌مان ‌‬ ‫ی ده‌وڵه‌ته‌و له‌نه‌خش���ه‌دا‬ ‫ی راگه‌یاند زه‌ویی ‌ه موڵك ‌‬ ‫ی بی�ل�ال به‌ئاوێن���ه‌ ‌‬ ‫حاج��� ‌‬ ‫"به‌پێی‌ نه‌خشه‌یه‌ك ئه‌و زه‌ویی ‌ه دانراو‌ه دان���راو‌ه بۆ س���ه‌وزایی‌‪ ،‬به‌اڵم ئێس���تا‬ ‫ی كۆمه‌ڵێ���ك خه‌ڵ���ك هه‌س���تاون‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫بكرێته‌ باخچه‌‪ ،‬س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی به‌ش به‌شیان‬ ‫ی نایاسای ‌‬ ‫رۆژهه‌اڵت ره‌زامه‌ن���د نه‌بوو‌ه كه‌ ئیفراز به‌ش���ێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی كردووه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ خۆیان"‪.‬‬ ‫ی داوا ‌‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫بكرێت‪ ،‬به‌اڵم قایمقام ‌‬

‫ل���ه‌ڕووی‌ یاس���اییه‌وه‌ ئ���ه‌وه‌ نابێت‪،‬‬ ‫سۆپایان ‌ئه‌ندامێكی مه‌كته‌ب سیاسی‌و‬ ‫سه‌ره‌ڕای‌ ئه‌وه‌ش وه‌جبه‌یه‌ك‬ ‫نه‌كوژاندبۆوه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر س���ێ‌ وه‌جبه‌‬ ‫به‌ر ئه‌و سزایه‌ كه‬ ‫‌وتن"‪ .‬به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ سه‌ركردایه‌تییه‌ك‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریش���دا‬ ‫به‌رگ���ری‌ شارس���تانی‌ هه‌ولێر‪ ،‬عه‌مید‬ ‫خه‌لیل س���ورچی‌ به‌ ئاوێنه‌ی‌ راگه‬ ‫‌یاند له‌كۆنگره‌ی بزووتنه‌وه‌ ‌ی ئیسالمی‬ ‫"هیچ ش���تێكی‌ وانه‌بووه‌‌و هه‌موو ئیزن‬ ‫دراون"‪.‬‬ ‫خۆیان كاندید ناكه‌نه‌وه‌‬

‫"كه‌ریم س���نجاری‌‌و مامۆستا‬ ‫جه‌الل ئازارمان مه‌ده‌ن"‬ ‫ك���ورده‌ په‌نابه‌ره‌كان���ی‌ كه‌مپی‌ وه‌لید‬ ‫ئاگادار ده‌كرێنه‌و‌ه كه‌ ده‌بێت تا كۆتایی‌‬ ‫مانگی‌ داهات���وو كه‌مپه‌كه‌ چۆڵ‌ بكه‌ن‌و‬ ‫روو بكه‌نه‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تان‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌وان���ه‌ پێداگری‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫كه‌ مردنیان پێخۆش���تره‌ له‌هێنانیان بۆ‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬وته‌بێژێكی���ان ده‌ڵێت "با‬ ‫كه‌ریم‌و سنجاری‌‌و مامۆستا جه‌الل له‌مه‌‬ ‫زیاتر ئازارمان نه‌ده‌ن"‪.‬‬ ‫تایب���ه‌ت به‌ئاوێن���ه‌‪ :‬وته‌بێژی‌ كورده‌‬ ‫په‌نابه‌ره‌كان���ی‌ كه‌مپی‌ وه‌لید "محه‌مه‌د‬ ‫خورسه‌ند پور" له‌لێدوانێكیدا بۆ ئاوێنه‌‬ ‫رایگه‌یان���د كه‌ دوێنێ‌ "‪ ،"2/26‬له‌الیه‌ن‬ ‫‪UNCHR‬ه‌وه‌ ئ���اگادار كراونه‌ته‌وه‌ كه‌‬ ‫به‌هۆی‌ گوش���اری‌ حكومه‌تی‌ عێراقه‌وه‌‬ ‫ل���ه‌‪3/31‬دا كه‌مپه‌كه‌ی���ان داده‌خرێ‌‌و‬ ‫له‌و ب���ه‌رواره‌ به‌دواوه‌ هی���چ كۆمه‌ك‌و‬ ‫خزمه‌تگوزارییه‌كیان پێشكه‌ش ناكرێت‪.‬‬ ‫خورس���ه‌ند پور ئام���اژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد‬ ‫كه‌ به‌رپرس���انی‌ نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان‬ ‫پێیانوتون ده‌بێت خۆیان ئاماده‌ بكه‌ن‬ ‫بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ بیانگوازنه‌وه‌ ب���ۆ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬ئ���ه‌و وتی‌ "ب���ه‌اڵم ئێمه‌‬ ‫بڕیارمان داوه‌ كه‌ یان ده‌بێت بمرین یان‬ ‫له‌عێراق ده‌رچین"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ئ���ه‌وان نام���ه‌ی‌ كه‌ری���م‬

‫‪KNN‬‬

‫س���اڵی راب���ردوو ك���ه‌ له‌س���لێمانی‬ ‫خۆپیش���انده‌ران هێرش���یانكرده‌ سه‌ر‬ ‫ب���اره‌گای لق���ی پارت���ی‪ ،‬له‌به‌رامبه‌ردا‬ ‫هێرش���كرایه‌ س���ه‌ر مه‌كۆی س���ه‌ره‌كی‬ ‫بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان له‌هه‌ولێر‌و سوتێنرا‬ ‫كه‌ په‌خش���ی ده‌نگی رادی���ۆی گۆڕان‌و‬ ‫بده‌ن‪ ،‬هه‌ندێكیش خانوویان پێده‌ده‌ن‪ ،‬كه‌ناڵی كه‌ی ئێن ئێن‌و وتیشی "هۆكاری ته‌له‌فزیۆن���ی گ���ۆڕان كه‌ناڵی هه‌ولێری‬ ‫ب���ه‌اڵم ش���وێنه‌كانیان ناگونجێ���ت‪ ،‬په‌شیمانبوونه‌وه‌‌و نه‌ویستنیان نازانم"‪ .‬تێدا بوو‪ ،‬هه‌روه‌ها له‌سۆرانیش مه‌كۆی‬ ‫له‌كاتی رووداوی حه‌ڤده‌ی ش���وباتی گۆڕان سوتێنرا‪.‬‬ ‫هه‌ندێكیش هه‌ر نایه‌نه‌وێت خانوو بده‌نه‌‬

‫‪ 22‬ته‌ن مریشك ‌ی ئێران ‌ی ره‌وان ‌ه ‌ی دهۆك‌و‬ ‫هه‌ولێر كراوه‌‌و سلێمانیش رێگ ‌هی‌ پێنادات‬

‫ئه‌وه‌یدا ك���ه‌ بۆ م���اوه‌ی‌ ‪ 10‬رۆژ ئه‌و‬ ‫پۆلیسانه‌ دووباره‌ی‌ واجب بكرێنه‌وه‌‌و‬ ‫نه‌ڕۆن���ه‌وه‌ ب���ۆ ماڵ���ه‌وه‌‌و ب���ه‌رده‌وام‬ ‫له‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت���ی‌ بمێن���ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ پۆلیسه‌كان زۆر پاڕانه‌وه‌‪،‬‬ ‫ته‌نها سزاكه‌یان كه‌مكرایه‌وه‌و كاتژمێر‬ ‫‪ 2:45‬خوله‌ك���ی‌ ‪ 2/27‬ئی���زن دران‪،‬‬ ‫ئه‌و س���ه‌رچاوه‌ وتیش���ی‌ "به‌بێ‌ هیچ‬ ‫بڕیارێك دووب���اره‌ی‌ واجب كراینه‌وه‌‌و‬

‫هه‌واڵ‬

‫س���نجاری‌ وه‌زیری‌ ناوخ���ۆی‌ هه‌رێمیان‬ ‫هێنابوو كه‌ ره‌زامه‌ندی‌ نواندووه‌ له‌سه‌ر‬ ‫گواس���تنه‌وه‌مان بۆ كوردستان‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێمه‌ بڕیارمان داوه‌ به‌هه‌ر ش���ێوه‌یه‌ك‬ ‫ب���ووه‌ له‌م دۆزه‌خ���ه‌ ده‌رچین كه‌ ناوی‌‬ ‫عێراقه‌و سی‌ ساڵه‌ ئازاری‌ تیا ده‌چێژین‪.‬‬ ‫داواكاریشین كه‌ریم سنجاری‌‌و مامۆستا‬ ‫جه‌الل له‌وه‌ زیاتر ئازارمان نه‌ده‌ن"‪.‬‬ ‫كه‌مپ���ی‌ وه‌لید كه‌ ده‌كه‌وێته‌ س���ه‌ر‬ ‫س���نووری‌ س���وریا‪ 162 ،‬ك���ورد‌و ‪200‬‬ ‫فه‌له‌ستینی‌ تیا كۆبووه‌ته‌وه‌‪ ،‬كورده‌كان‬ ‫خه‌ڵكی‌ كوردستانی‌ رۆژهه‌اڵتن‌و پێشتر‬ ‫له‌كه‌مپی‌ ئه‌ڵتاش���ی‌ روم���ادی‌ بوون‌و‬ ‫ل���ه‌دوای‌ ‪2003‬ه‌وه‌ ب���ه‌ره‌و س���نووری‌‬ ‫ئ���ه‌رده‌ن‌و كه‌مپ���ی‌ كه‌رام���ه‌ هه‌اڵتن‌و‬ ‫پاشان له‌سه‌ر سنووری‌ سوریا‌و كه‌مپی‌‬ ‫وه‌لید گیرسانه‌وه‌‌و ماوه‌یه‌كه‌ خوازیارن‬ ‫بگوازرێنه‌وه‌ بۆ واڵتانی‌ ئه‌وروپا‪.‬‬

‫ئه‌حم���ه‌د ئیبراهی���م عه‌ل���ی وه‌رت���ی‬ ‫ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسی بزووتنه‌وه‌ی‬ ‫ئیس�ل�امی‌و ئه‌ندام���ی په‌رله‌مان���ی‬ ‫كوردستان له‌س���ه‌ر لیستی بزوتنه‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ په‌رله‌مانت���ار گوڵی���زار قادر‬ ‫ئیسماعیل‪ ،‬كه‌ ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تی‬ ‫بزووتنه‌وه‌ی���ه‌‪ ،‬رایانگه‌یان���دووه‌‪ ،‬ك���ه‌‬ ‫ئه‌وان له‌كۆنگره‌ی حیزبه‌كه‌یان‪ ،‬خۆیان‬ ‫كاندید ناكه‌نه‌وه‌‪ .‬ئه‌ندامێكی مه‌كته‌بی‬ ‫راگه‌یاندنی بزوتنه‌وه‌ش ده‌ڵێت "ئه‌وان‬ ‫له‌ترس���ی ده‌رنه‌چوونه‌وه‌ی���ان خۆیان‬ ‫كاندید ناكه‌نه‌وه‌و ده‌زانن له‌ ‪ 30‬ده‌نگ‬ ‫زیاتر ناهێنن"‪.‬‬ ‫دكتۆر ئه‌حمه‌د وه‌رتی‪ ،‬كه‌ دكتۆرای‬ ‫له‌یاسا‌و رامیاریدا هه‌یه‌‪ ،‬ره‌تیكرده‌وه‌‬ ‫كه‌ ه���ۆكاری خۆكاندی���د نه‌كردنه‌وه‌ی‬ ‫له‌ترس���ی ده‌رنه‌چوون���ه‌وه‌ بێت‌و وتی‬ ‫"جارێ هه‌ر ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سایسی‌و‬ ‫په‌رله‌مانتاری ئه‌و حیزبه‌م‪ ،‬به‌اڵم من‬ ‫گلله‌ی���م له‌ش���ێوازی به‌ڕێوه‌چوون���ی‬ ‫كۆنگره‌ك���ه‌ هه‌یه‌‌و به‌و ش���ێوه‌یه‌ پێی‬ ‫گه‌ش���بین نی���م‌و پێموانیی���ه‌ بتوانێت‬ ‫گۆڕانكاری جدی‌و پێش���كه‌وتن به‌دوای‬ ‫خۆی���دا بێنێ���ت‪ ،‬چونكه‌ ش���ێوازێكی‬ ‫كالس���یكیانه‌یه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر بمه‌وێت خۆشم‬ ‫كاندی���د بكه‌م���ه‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌ مس���ۆگه‌ری‬ ‫ده‌رده‌چم���ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌ر له‌به‌س���تنی‬ ‫كۆنفراس���ه‌كان هه‌ڵوێس���تی خ���ۆم‬ ‫راگه‌یان���دووه‌‌و س���ه‌رباری ئاماژه‌كردن‬ ‫به‌ گلله‌ییه‌كانمان حه‌زیش���مان كردووه‌‬ ‫خۆكاندیدنه‌كردنه‌وه‌م���ان بكه‌ین���ه‌‬

‫نه‌ریتێك بۆ دوای خۆمان‌و خه‌ڵكی تر‬ ‫بێته‌ پێشه‌وه‌"‪.‬‬ ‫كۆچه‌ر عه‌ل���ی ئه‌ندامی مه‌كته‌بی‬ ‫راگه‌یاندن���ی بزووتنه‌وه‌ی ئیس�ل�امی‪،‬‬ ‫وه‌ك كه‌س���ێكی ئ���اگادار له‌ڕه‌وت���ی‬ ‫كۆنگره‌ ئاماژه‌ی به‌وه‌كرد‪ ،‬كه‌ شێوازی‬ ‫كۆنگره‌ له‌الیه‌ن شواروه‌ په‌سندكراوه‌‌و‬ ‫دكت���ۆر ئه‌حم���ه‌د وه‌رتی���ش واژۆی‬ ‫له‌س���ه‌ر كردووه‌‪ ،‬وتیشی "له‌كۆنفراسه‌‬ ‫مه‌حلییه‌كان���ی بزوتنه‌وه‌‪ ،‬كه‌ ئێس���تا‬ ‫له‌ش���ار‌و ش���ارۆچكه‌كان ده‌به‌سترێت‪،‬‬ ‫گه‌نجێك���ی زۆر هاتوونه‌ت���ه‌ پێش‪ ،‬كه‌‬ ‫هیچیان ته‌مه‌نیان له‌سه‌روی ‪ 35‬ساڵه‌وه‌‬ ‫نییه‌‪ .‬ده‌ستله‌كاركێشانه‌وه‌ی ئه‌وانه‌ش‪،‬‬ ‫له‌ترسی ده‌رنه‌چوونیانه‌ له‌كۆنگره‌"‪.‬‬ ‫دكت���ۆر ئه‌حم���ه‌د وه‌رت���ی‬ ‫روونیك���رده‌وه‌‪ ،‬ك���ه‌ ئه‌وان پێش���تر‬ ‫به‌مه‌به‌ستی پێش���كه‌وتن‌و گۆڕانكاری‬ ‫چه‌ندین پێشنیاریان خستۆته‌ به‌رده‌م‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی بزوتن���ه‌وه‪ ‌،‬ب���ه‌اڵم‬ ‫وه‌ك خ���ۆی وتی "گه‌ش���بین نییه به‌‬ ‫هاتنه‌ئ���ارای گۆڕانكاری‪ ،‬گه‌نجبوونیش‬ ‫به‌ ته‌مه‌ن نیی���ه‌‪ ،‬به‌ڵكو به‌ كاركردن‌و‬ ‫بیركردنه‌وه‌ی���ه‌"‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌ندامه‌كه‌ی‬ ‫مه‌كته‌بی راگه‌یاندن وتی "پێشنیاره‌كانی‬ ‫ئه‌و به‌ڕێزانه‌‪ ،‬پێشنیاری به‌رژه‌وه‌ندیی‬ ‫بوون نه‌ك گۆڕانخ���وازی‪ ،‬ئه‌وان تاكو‬ ‫ئێس���تا نه‌یاتوانیوه‌ ی���ه‌ك كه‌س بێنن‬ ‫بۆ ن���او ریزه‌كانی بزووتنه‌وه‌‌و ته‌نانه‌ت‬ ‫دكتۆر ئه‌حمه‌د وه‌رتی پاسه‌وانه‌كانیشی‬ ‫بزووتنه‌وه‌ نین"‪.‬‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪hewalusyaset.awene@gmail.com‬‬

‫سیخوڕیکردن بۆ "مالیكی‌"ش ده‌ستیپێکرد‬

‫‪3‬‬

‫ ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌ر به‌پارت ‌‬ ‫ی بااڵ ‌‬ ‫چه‌ند ئه‌فسه‌رێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كوردستان‪ ،‬زانیار ‌‬ ‫دیموكرات ‌‬ ‫ورد له‌سه‌ر چۆنیه‌تی‌ په‌یوه‌ندی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان‌و مامه‌ڵه‌كردن ‌‬ ‫به‌رپرسانی‌ ئه‌منی‌ كورد له‌گه‌ڵ‬ ‫ی‬ ‫ده‌وروبه‌ریان‌و حه‌زه‌كانیان‌و هاتوچۆ ‌‬ ‫رۆژانه‌یان‪ ،‬به‌ڕاپۆرت ده‌ده‌ن ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی حكومه‌ت ‌‬ ‫ی سه‌رۆك ‌‬ ‫نوسینگ ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫عێراق‌و له‌و بواره‌شدا چه‌ندین راپۆرت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خود ‌‬ ‫"سیخوڕی‌" ده‌گاته‌ ده‌ست ‌‬ ‫مالیكی‌‪.‬‬ ‫كێ‌ تێوه‌گالوه‌؟‬ ‫ی ئاوێن ‌ه‬ ‫ی ئ���ه‌و زانیاریان��� ‌ه ‌‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ش���ار ‌‬ ‫ی ئه‌من ‌‬ ‫له‌چه‌ند به‌رپرس���ێك ‌‬ ‫ی كه‌وتووه‌‪ ،‬كه‌سێك‬ ‫كه‌ركوك ده‌س���ت ‌‬ ‫ی (س‪ .‬خ) ك ‌ه كورده‌‪ ،‬كۆمه‌ڵێك‬ ‫به‌ناو ‌‬ ‫ی به‌رپرس‌و‬ ‫ی پارتی‌‌و برا ‌‬ ‫ی بااڵ ‌‬ ‫ئه‌فسه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مسته‌ش���اره‌كان ‌‬ ‫ی نزیك��� ‌‬ ‫خزم��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌دام حس���ێن ‌‬ ‫س���ه‌ر به‌ڕژێم��� ‌‬ ‫هێناوه‌ت ‌ه س���ه‌ر هێ���ڵ تاوه‌كو پێكه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی زانیار ‌‬ ‫كاربك���ه‌ن ب���ۆ كۆكردن���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ورد له‌س���ه‌ر به‌رپرس��� ‌ه ئه‌منییه‌كان ‌‬ ‫ی كه‌ركوك‪ ،‬تاوه‌ك���و له‌نزیكه‌و‌ه‬ ‫ش���ار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حكومه‌ت ‌‬ ‫ی سه‌رۆك ‌‬ ‫ی مالیك ‌‬ ‫نوسینگ ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رپرس���ان ‌‬ ‫عێراق له‌هه‌ڵس���وكه‌وت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌رك���وك ئاگاداربێت‪ .‬به‌پێ ‌‬ ‫ئه‌من��� ‌‬ ‫ی ئاوێنه‌‪ ،‬له‌نێو‬ ‫ی رۆژنام ‌ه ‌‬ ‫زانیاریه‌كان��� ‌‬ ‫ی تێوه‌گالوییان‬ ‫ی ك��� ‌ه تۆمه‌ت��� ‌‬ ‫ئه‌وان ‌ه ‌‬ ‫ی س���ه‌ر‬ ‫ئاراس���ت ‌ه ده‌كرێت‪ ،‬دوو لیوا ‌‬ ‫ی كوردس���تان‌و دوو‬ ‫ی دیموكرات ‌‬ ‫به‌پارت ‌‬ ‫ی (لیوا‪:‬‬ ‫ی تیادای��� ‌ه به‌ناوه‌كان ‌‬ ‫عه‌قی���د ‌‬ ‫م‪ .‬س) (لی���وا‪ :‬م‪ .‬گ) (عه‌قید‪ :‬ا‪ .‬م)‬ ‫(عه‌قید ف‪.).‬‬ ‫ی له‌چاودێریكردندا‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ئه‌فسه‌ران ‌‬ ‫ی ش���ێریان به‌ركه‌وت���ووه‪،‬‬ ‫به‌ش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌شار ‌‬ ‫ی ئه‌من ‌‬ ‫ی به‌رپرس ‌‬ ‫سه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی راگه‌یان���د كه‬ ‫كه‌رك���وك‪ ،‬به‌ئاوێن��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نیشتیمان ‌‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ی ئه‌من ‌‬ ‫‌به‌رپرسان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌ركوك به‌ش ‌‬ ‫كوردس���تان له‌ش���ار ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی ب‌‬ ‫ی چاودێریك���ردن‌و "تۆمه‌ت ‌‬ ‫ش���ێر ‌‬ ‫بنه‌مای���ان" له‌الیه‌ن ئه‌و گروپه‌و‌ه له‌نێو‬ ‫راپۆرته‌كاندا به‌ركه‌وتووه‌‪ .‬له‌ناو هه‌موو‬ ‫ی‬ ‫ئه‌فس���ه‌ره‌كاندا ته‌نها یه‌ك ئه‌فس���ه‌ر ‌‬ ‫ی تیادای ‌ه‬ ‫ی كوردس���تان ‌‬ ‫ی دیموكرات ‌‬ ‫پارت ‌‬ ‫كه‌زانیارییان له‌سه‌ر كۆكردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی ئ���ه‌و س���ه‌رچاوه‌یه‌‪ ،‬یه‌كێك‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌ڕاپۆرت���ه‌كان ئه‌فس���ه‌ر‌ه بااڵكان��� ‌‬

‫ فۆتۆ‪ :‬یه‌حیا ئه‌حمه‌د‬ ‫ئه‌فسه‌رانی‌ یه‌كێتی‌ له‌چاودێریكردندا به‌شی‌ شێریان به‌ركه‌وتووه‬ ‫ی به‌جۆرێك ناشرینكردوو‌ه ك ‌ه‬ ‫پۆلیس��� ‌‬ ‫"شه‌رم ‌ه بچێت ‌ه سه‌ر رۆژنامه‌"‪ .‬وتیشی‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌و‌ه ‌‬ ‫"ئه‌و ئه‌فس���ه‌ر‌ه پێشتر تموح ‌‬ ‫ی لیوا جه‌مال‬ ‫هه‌بوو‌ه بچێت ‌ه شوێنه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی كردوو‌ه له‌پێناو‬ ‫تاهیر‪ ،‬هه‌موو شتێك ‌‬ ‫ی ئه‌و ئه‌فس���ه‌ر‌ه ناشرین بكات‌و‬ ‫ئه‌و‌ه ‌‬ ‫دوربخرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی زانیاریه‌كان‪ ،‬جگ��� ‌ه له‌و‌ه ‌‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫ی له‌س���ه‌ر هێ���ز‌ه ئه‌منیی��� ‌ه‬ ‫زانی���ار ‌‬ ‫كوردییه‌كان (ئاس���ایش‪ ،‬پاراس���تن‪،‬‬ ‫زانیاری‌‪ ،‬پۆلیس) وه‌كو دامه‌زراو‌ه دراو‌ه‬ ‫ی مالیكی‌‪ ،‬هه‌ر له‌وباره‌یه‌و‌ه‬ ‫به‌نوسینگ ‌ه ‌‬ ‫ی وردیش له‌سه‌ر ئه‌م ئه‌فسه‌ران ‌ه‬ ‫راپۆرت ‌‬ ‫ی به‌غدا كراوه‪ :‬لی���وا جه‌مال‬ ‫ره‌وان��� ‌ه ‌‬ ‫ی پۆلیس‬ ‫ی یه‌كه‌م��� ‌‬ ‫تاهی���ر به‌رپرس��� ‌‬ ‫ی كه‌رك���وك‪ ،‬عه‌می���د خه‌تاب‬ ‫له‌ش���ار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پۆلیس ‌‬ ‫ی هێزه‌كان ‌‬ ‫عومه‌ر به‌رپرس��� ‌‬ ‫فریاكه‌وت���ن‪ ،‬عه‌می���د س���ه‌رحه‌د قادر‬ ‫ی قه‌زاو ناحیه‌كان‪،‬‬ ‫ی پۆلیس��� ‌‬ ‫به‌ڕێوبه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پۆلیس��� ‌‬ ‫عه‌می���د ئه‌نوه‌ر به‌رپرس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ره‌حیم���اوا‌‪ ،‬عه‌قی���د دلێر به‌رپرس��� ‌‬ ‫ی عروب���ه‌‪ ،‬عه‌قی���د عه‌ب���دواڵ‬ ‫پۆلیس��� ‌‬ ‫به‌رپرسی‌ فه‌وجی‌ دووی‌ فریاكه‌وتن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی رێكخه‌ر ‌‬ ‫هه‌وڵی‌ ده‌ستگیركردن ‌‬ ‫گروپه‌كه‌ فه‌شه‌لی‌ هێنا‬ ‫ی ئاوێن ‌ه‬ ‫ی ئ���ه‌و زانیاریان��� ‌ه ‌‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫ی كه‌ركوك‬ ‫ی ش���ار ‌‬ ‫له‌هێز‌ه ئه‌منییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بڕیار ‌‬ ‫ی ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی كردۆت���ه‌وه‌‪ ،‬دوا ‌‬ ‫كۆ ‌‬

‫ی گروپه‌ك ‌ه‬ ‫ی رێكخ���ه‌ر ‌‬ ‫ده‌س���تگیركردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ناڕاست دژ ‌‬ ‫ی زانیار ‌‬ ‫ی ناردن ‌‬ ‫به‌تۆمه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێتی‌‌و داموده‌زگاكان ‌‬ ‫ئه‌فس���ه‌ران ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دژ‌ه تیرۆر به‌هاوكار ‌‬ ‫ده‌رچوو‪ .‬هێزێك ‌‬ ‫ی ‪2/6‬‬ ‫ی پۆلی���س رۆژ ‌‬ ‫دوو ئه‌فس���ه‌ر ‌‬ ‫ی (س‪ .‬خ)‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫چوون ‌ه س���ه‌ر ماڵ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی فه‌شه‌ل ‌‬ ‫ی ده‌س���تگیركردنه‌ك ‌ه ‌‬ ‫هه‌وڵ ‌‬ ‫هێناو‌ه ته‌نها ئه‌وه‌نه‌بێت ك ‌ه ده‌ستگیرا‬ ‫به‌سه‌ر چه‌ند راپۆرت‌و به‌ڵگه‌نامه‌یه‌كدا‬ ‫ی‬ ‫ی راسته‌وخۆ ‌‬ ‫ك ‌ه سه‌رجه‌میان په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ی ناوبراوه‌و‌ه هه‌ی ‌ه‬ ‫ب ‌ه "س���یخوڕی‌"كردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌ب ‌‬ ‫بۆ فه‌ریق ف���اروق به‌ڕێوبه‌ر ‌‬ ‫ی هێز‌ه هاوبه‌ش���ه‌كان‌و لیوا‬ ‫به‌رپرس��� ‌‬ ‫عه‌دنان ئه‌سه‌دی‌‌و هه‌روه‌ها لیوا ئه‌حمه‌د‬ ‫ی ناوخۆ‌و‬ ‫ی وه‌زی���ر ‌‬ ‫ی وه‌كیل��� ‌‬ ‫خه‌فاج��� ‌‬ ‫ی مالیكی‌‪.‬‬ ‫به‌رپرسانی‌ نوسینگ ‌ه ‌‬

‫ی‬ ‫به‌جۆرێ���ك ره‌وانه‌كراو‌ه ك ‌ه ده‌س���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی چه‌ند به‌رپرسێك ‌‬ ‫تۆمه‌ت‌و تێوه‌گالن ‌‬ ‫ی كه‌ركوك له‌گه‌ڵ ئافره‌ت‌و‬ ‫ی شار ‌‬ ‫ئه‌من ‌‬ ‫ی‬ ‫پاره‌و س���ه‌روه‌ت‌و س���امان‌و ره‌شو‌ه ‌‬ ‫ی منداڵبازی‌‪.‬‬ ‫تیادایه‌ تا ده‌گاته‌ دیارد‌ه ‌‬

‫ی‬ ‫راپۆرته‌كان ده‌ست ‌‬ ‫ی‬ ‫تۆمه‌ت‌و تێوه‌گالن ‌‬ ‫ی‬ ‫چه‌ند به‌رپرسێك ‌‬ ‫ئه‌منی‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫ئافره‌ت‌و پاره‌و‬ ‫ره‌شو‌هی‌ تیای ‌ه تا‬ ‫ی‬ ‫ده‌گاته‌ دیارد‌ه ‌‬ ‫منداڵبازی‬

‫به‌غدا داوای‌ ئه‌و دوو ئه‌فسه‌ره‌ ده‌كات‬ ‫ك ‌ه یارمه‌تی‌ دژه‌ تیرۆریان داو‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ئاوێنه‌‪ ،‬له‌كتابێك ‌‬ ‫ی زانیاریه‌كان ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی به‌غداو‌ه‬ ‫ی ناوخۆ ‌‬ ‫ی كه‌له‌وه‌زاره‌ت ‌‬ ‫ره‌سم ‌‬ ‫ی‬ ‫هاتووه‌و داواكراو‌ه ئه‌و دوو ئه‌فسه‌ر‌ه ‌‬ ‫ی دژ‌ه‬ ‫ی هێزه‌كان ‌‬ ‫هه‌ستاون به‌یارمه‌تیدان ‌‬ ‫ی (س‪ .‬خ)‬ ‫تیرۆر‌و هه‌ڵكوتان ‌ه سه‌ر ماڵ ‌‬ ‫بنێردرێن بۆ به‌غدا بۆ لێكۆڵینه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ی كه‌ركوك ئه‌و‬ ‫ی شار ‌‬ ‫ی ئه‌من ‌‬ ‫به‌رپرسێك ‌‬ ‫ی ره‌تكرده‌وه‌و وتی ‌"هه‌مووان‬ ‫نوسراو‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌و دوو ئه‌فسه‌ر‌ه‬ ‫كۆكین له‌سه‌ر ئه‌و‌ه ‌‬ ‫نه‌نێرین بۆ به‌غداد‪ ،‬چونك ‌ه نایاساییان‬ ‫زانیاریه‌كان چی‌ ده‌ڵێن‬ ‫ی ك���ه ‌له‌الیه‌ن ئه‌و نه‌كردووه"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و زانیاریان ‌ه ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و‌ه دێت ك ‌ه‬ ‫ئ���ه‌م كتاب��� ‌ه دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مالیك ‌‬ ‫گروپه‌و‌ه گه‌یشتۆت ‌ه نوسینگ ‌ه ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و گروپ ‌ه "س���یخوڕ"ی ‌ه‬ ‫ی عێراق‪ ،‬سه‌رجه‌میان رێكخ���ه‌ر ‌‬ ‫ی حكومه‌ت ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كردووه‌و مه‌سه‌له‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی به‌غدا ‌‬ ‫له‌الیه‌ن ئه‌فسه‌ره‌كانه‌و‌ه ره‌تكراوه‌ته‌و‌ه سه‌ردان ‌‬ ‫ی ده‌كات‪،‬‬ ‫ێ بنه‌مایی‌‌و ناڕاست ‌‬ ‫ئاماژ‌ه به‌ب ‌‬ ‫ی مالیكی‌ گه‌یاندووه‌‪.‬‬ ‫ی له‌نوسینگ ‌ه ‌‬ ‫ی هه‌ڵس���وكه‌وت ‌‬ ‫كه‌بریتی���ن له‌چۆنیه‌ت ‌‬ ‫له‌هه‌مانكاتدا تیش���ك ده‌خات ‌ه س���ه‌ر‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌نجامدان��� ‌‬ ‫ئه‌فس���ه‌ره‌كان له‌كات��� ‌‬ ‫ی گروپه‌ك ‌ه چوار‬ ‫ی ك ‌ه س���ه‌رۆك ‌‬ ‫په‌یوه‌ندیی��� ‌ه كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانیان���دا تا لیوا جه‌مال تاهیر‪ :‬سه‌رۆكی‌ گروپه‌ك ‌ه ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫بڕیاری‌ ده‌ستگیركردنی‌ بۆ ده‌كراوه‌‪.‬‬ ‫بڕیاری‌ ده‌ستگیركردنی‌ بۆ ده‌كراوه‌‬ ‫ی چ ج���ۆر‌ه خواردنێك‬ ‫ده‌گات��� ‌ه ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫لی���وا جه‌م���ال تاهی���ر‪ ،‬به‌ئاوێن ‌ه ‌‬ ‫ی كه‌ركوك‪ ،‬لیوا‬ ‫ی پۆلیس��� ‌‬ ‫به‌ڕێوبه‌ر ‌‬ ‫ده‌خ���ۆن‌و مامه‌ڵه‌ی���ان له‌گ���ه‌ڵ پاره‌و‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی راگه‌یاند كه‌هێشتا ته‌نها سه‌رۆك ‌‬ ‫ی زانیاریه‌كان ‌‬ ‫ی ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی جه‌مال تاهیر وێڕا ‌‬ ‫س���ه‌روه‌ت‌و س���اماندا چۆن���ه‌‪ .‬به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئاوێن���ه‌‪ ،‬راپۆرت���ه‌كان ن���او راپۆرت���ه‌كان ب���ه‌درۆ ده‌خاته‌وه‌و گروپ ‌ه ساغبۆته‌و‌ه ك ‌ه ئه‌و سیخوڕی ‌ه ‌‬ ‫زانیاریه‌كان��� ‌‬

‫ی داوه‌"تا ئه‌و‬ ‫ی ناڕاست ‌‬ ‫كردووه‌و زانیار ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌رۆك ‌ه نه‌گیرێت‪ ،‬نازانرێت ئه‌وان ‌ه ‌‬ ‫تر تا چه‌ند په‌یوه‌ندییان به‌ڕاس���ته‌وخۆ‬ ‫هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌و راپۆرتانه‌دا"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫هه‌روه‌ك رونیشیكرده‌و‌ه ك ‌ه زۆرب ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫راپۆرته‌كان له‌س���ه‌ر ئه‌فسه‌ر‌ه بااڵكان ‌‬ ‫ی كوردستان ‌ه‬ ‫ی نیشتیمان ‌‬ ‫سه‌ر به‌یه‌كێت ‌‬ ‫ی قه‌زاو‬ ‫ی پۆلیس ‌‬ ‫له‌گه‌ڵیشیدا به‌ڕێوبه‌ر ‌‬ ‫ناحی���ه‌كان عه‌می���د س���ه‌رحه‌د قادر‬ ‫ی‬ ‫"ئه‌مه‌ش ئه‌و‌ه ده‌رده‌خات ك ‌ه سه‌رۆك ‌‬ ‫گروپه‌ك ‌ه رقی‌ هه‌بووه‌"‪.‬‬ ‫ی نیگه‌رانه‌‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫ی كه‌ركوك‌و‬ ‫ی مه‌ڵبه‌ند ‌‬ ‫هه‌ڵس���وڕاوان ‌‬ ‫ی س���ه‌ر‬ ‫ی كه‌ركوك ‌‬ ‫ی ئه‌من ‌‬ ‫به‌رپرس���ان ‌‬ ‫ی كوردس���تان‪،‬‬ ‫ی نیش���تیمان ‌‬ ‫به‌یه‌كێت ‌‬ ‫نیگه‌ران���ن ل���ه‌و راپۆرتان���ه‌و هاوكات‬ ‫ی یه‌كێتی‌‌و‬ ‫ی به‌رپرس���ان ‌‬ ‫به‌دژایه‌تیكردن ‌‬ ‫ناشرینكردنیان ده‌یده‌ن له‌قه‌ڵه‌م‪.‬‬ ‫ی ئاگادار‬ ‫ی سه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی قس ‌ه ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی كردۆت ‌ه سه‌ر‬ ‫ئه‌و كێش���ه‌ی ‌ه كاریگه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نیش���تیمان ‌‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیموكرات��� ‌‬ ‫كوردس���تان‌و پارت��� ‌‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬هه‌ر له‌به‌ر ئه‌و هۆكاره‌ش‬ ‫ی‬ ‫ی "یه‌كێت��� ‌‬ ‫وه‌ك س���ه‌رچاوه‌ك ‌ه وت��� ‌‬ ‫ی كوردس���تان بۆ ماوه‌یه‌ك‬ ‫نیش���تیمان ‌‬ ‫ی راگرت كه‬ ‫ی دبس��� ‌‬ ‫ی قایمقام ‌‬ ‫گۆڕین��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیموكرات ‌‬ ‫‌ده‌بوو بدرێته‌و‌ه به‌پارت��� ‌‬ ‫كوردستان"‪.‬‬

‫مه‌ال سه‌لمان ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ هه‌ولێر‬ ‫"به‌م ریشه‌ سپیه‌و‌ه تێزاب به‌قاچی ئافره‌تاندا ده‌كه‌م؟"‬

‫مه‌ال سه‌لمان‬ ‫ ئا‪ :‬كامه‌ران محه‌مه‌د‬ ‫ی‬ ‫مه‌ال سه‌لمان له‌م گفتوگۆی ‌ه ‌‬ ‫ئاوێنه‌دا ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫باوه‌ڕی‌ به‌په‌نابردنه‌ به‌ر توندوتیژ ‌‬ ‫ی‬ ‫نییه‌ بۆ جێبه‌جێكردنی‌ بنه‌ماكان ‌‬ ‫ئیسالم‌و هه‌موو ئه‌و تۆمه‌تانه‌ش‬ ‫ره‌تده‌كاته‌وه‌ كه‌ ده‌رباره‌ی‌ تێزاب‬ ‫ی‬ ‫رشتن‌و ته‌قاندنه‌و‌هی‌ ساڵۆنه‌كان ‌‬ ‫ژنان له‌هه‌ولێر خراوه‌‌ت ‌ه پاڵی‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ده‌پرسێت "به‌م ریشه‌ سپیه‌وه‌ تێزاب‬ ‫به‌قاچی ئافره‌تاندا ده‌كه‌م؟"‪.‬‬

‫دوای زیات���ر له‌ن���ۆ س���اڵ ژی���ان له‌ئاواره‌ی���ی‪،‬‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی پارت���ی‌و یه‌كێت���ی ره‌زامه‌ندییان‬ ‫نواندووه‌ له‌سه‌ر گه‌ڕانه‌وه‌ی مه‌ال سه‌لمانی ئه‌ندامی‬ ‫ئه‌نجومه‌نی شورای كۆمه‌ڵی ئیسالمی‪ ،‬ئه‌ندامێكی‬ ‫مه‌كته‌ب���ی سیاس���ی كۆمه‌ڵیش ده‌ڵێت "ئێس���تا‬ ‫مامۆستا سه‌لمان سه‌رپشكه‌‪ ،‬هه‌ر كاتێك بیه‌وێت‬ ‫بێته‌وه‌‪ ،‬هیچ كێشه‌یه‌كی نییه‌"‪.‬‬ ‫سه‌رچاوه‌یه‌ك له‌بزووتنه‌وه‌ی ئیسالمی به‌ئاوێنه‌ی‬ ‫راگه‌یاند‪ ،‬مامۆستا سه‌لمان له‌سه‌رده‌می بزووتنه‌وه‌ی‬ ‫ئیس�ل�امی‪ ،‬ئه‌ندام���ی مه‌كته‌بی عه‌س���كه‌ری بوو‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها رۆڵی سه‌رپه‌رش���تی ده‌زگای ئاسایش���ی‬ ‫حیزبی ده‌گێڕاو یه‌كێكب���وو له‌وانه‌ی كه‌ له‌ڕێگه‌ی‬ ‫خه‌ڵكی خۆیه‌وه‌‪ ،‬به‌دوای ئه‌وكه‌سانه‌وه‌ بوو‪ ،‬له‌ناو‬ ‫هه‌ولێر كاری به‌دڕه‌وش���تییان باڵوده‌كرده‌وه‌‪ ،‬وه‌ك‬ ‫فرۆش���تنی فیلمی سێكسی‌و شتی حه‌رام‪ ،‬وتیشی‬ ‫"زۆرجار به‌سێت فیلمی ده‌گرت‌و ده‌یسوتاند"‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی قس���ه‌ی س���ه‌رچاوه‌كه‌ی بزووتن���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫مه‌ال س���ه‌لمان پیاوێكی عه‌س���كه‌ری بوو‪ ،‬س���ڵی‬ ‫له‌ك���ه‌س نه‌ده‌ك���رده‌وه‌‪ ،‬ده‌سه‌اڵتیش���ی له‌هه‌ولێر‬ ‫له‌بره‌ودا بوو‪ ،‬بۆیه‌ له‌الی���ه‌ن پارتی‌و یه‌كێتییه‌وه‌‬ ‫حس���ابی بۆ ده‌كرا‪ ،‬دواتریش تۆمه‌تبار كرا به‌وه‌ی‬ ‫له‌پش���ت كاری تێزابكردن به‌قاچ���ی ئافره‌تانه‌وه‌‬ ‫ب���ووه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها ئ���ه‌و چه‌ند س���اڵۆنه‌ی له‌هه‌ولێر‬

‫كۆم���ه‌ ‌ڵ له‌خورم���اڵ‌‪ ،‬وه‌ك زۆرێ���ك‬ ‫ی‬ ‫ی ئیسالم ‌‬ ‫ی كۆمه‌ڵ ‌‬ ‫له‌ئه‌ندام‌و الیه‌نگران ‌‬ ‫له‌كوردس���تان نه‌مایت���ه‌وه‌و رووتكرد‌ه‬ ‫ئێران‪ ،‬بۆچی؟‬ ‫مه‌ال س���ه‌لمان‪ :‬كاتێك سه‌ركردایه‌تی‬ ‫كۆمه‌ڵ���ی ئیس�ل�امی گوازرای���ه‌و‌ه بۆ‬ ‫(داره‌ش���مانه‌) منی���ش وه‌ك���و هه‌موو‬ ‫ئه‌ندامانی كۆمه‌ڵ له‌داره‌ش���مان ‌ه بووم‬ ‫ی هاتن��� ‌‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬مامۆس���تا دوا ‌‬ ‫ی تا دووبار‌ه گوازرامه‌و‌ه بۆ س���لێمانی‪.‬‬ ‫ی باره‌گاكان ‌‬ ‫ئه‌مه‌ریكا بۆ عێراق‌و لێدان ‌‬ ‫ی پاش���ان له‌به‌ر بارودۆخی ئه‌منی عێراق‬

‫ته‌قێنرانه‌وه‌‪ ،‬ده‌ستی ئه‌وی له‌پشت بووه‌‪ ،‬هه‌روه‌ك‬ ‫وتیش���ی "ئه‌و تۆمه‌تانه‌ وایكرد‪ ،‬ئیتر مه‌ال سه‌لمان‬ ‫نه‌گه‌ڕێته‌وه‌ هه‌ولێر‪ .‬دوای لێدانی كۆمه‌ڵ‪ ،‬له‌الیه‌ن‬ ‫ئه‌مه‌ریكیه‌كان���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و به‌یه‌كجاری رووی له‌ئێران‬ ‫كردو له‌تاران نیشته‌جێ بوو"‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی زانیاریه‌كان���ی ئاوێنه‌‪ ،‬مه‌ال س���ه‌لمان‬ ‫پێشتر ناوی گه‌یالن بووه‌و فه‌ر‌مانبه‌ری وه‌زاره‌تی‬ ‫كشتوكاڵ بووه‌‪ ،‬له‌دایكبووی ساڵی ‪1950‬یه‌‪ .‬دوای‬ ‫جیابوونه‌وه‌ی مامۆستا عه‌لی باپیر له‌بزووتنه‌وه‌ی‬ ‫ئیس�ل�امی‌و دامه‌زراندنی كۆمه‌ڵی ئیس�ل�امی‪ ،‬مه‌ال‬ ‫س���ه‌لمان به‌حوكمی‌ نزیكی‌‌و په‌یوه‌ندی‌ توندوتۆڵی‌‬ ‫به‌عه‌لی‌ باپیره‌وه‌‪ ،‬چووه‌ پاڵ‌ كۆمه‌ڵی ئیس�ل�امی‌و‬ ‫له‌په‌یوه‌ندیه‌كانی كۆمه‌ڵ‌ ده‌س���تبه‌كار بوو‪ .‬ئێستا‬ ‫نزیكه‌ی نۆ س���اڵه‌ له‌ئێرانه‌و ل���ه‌وێ كۆمپانیایه‌كی‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬ك���ه‌ كوڕه‌ك���ه‌ی به‌ن���اوی "موجاهی���د"‬ ‫سه‌ر‌په‌رش���تی ده‌كات‪ ،‬كاری ئه‌و كه‌س���انه‌ رایی‬ ‫ده‌كات كه‌ له‌كوردستان بۆ مه‌به‌ستی عیالج ده‌چنه‌‬ ‫ئێران‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ زانیاریه‌كانی‌ ئاوێنه‪ ،‬له‌ماوه‌ی ئه‌م نۆساڵه‌دا‪،‬‬ ‫مامۆس���تا جارێك نێچیرڤان بارزانی بینیوه‌و زیاتر‬ ‫له‌جارێكیش سه‌ردانی سلێمانی كردووه‌و كۆسره‌ت‬ ‫ره‌سوڵی بینیوه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ جگه‌ له‌وه‌ی له‌ئێران له‌گه‌ڵ‬ ‫دكتۆر به‌رهه‌م‌و دكتۆر خه‌سره‌و دانیشتووه‌‪ .‬به‌پێی‌‬

‫رووم له‌ئێ���ران ك���رد هه‌روه‌ك���و ئه‌و‬ ‫هه‌زاره‌ها خه‌ڵكه‌ی عێراقی جێهێش���ت‪،‬‬ ‫پاش���ان سه‌ردانی س���لێمانیم كردووه‌و‬ ‫هیچ كیش���ه‌یه‌كم نه‌ب���ووه‌‪ ،‬له‌ئێرانیش‬ ‫ته‌نه���ا كاك نێچیره‌ڤان���م بینی���وه‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ش له‌كات���ی خ���ۆی باڵوكرایه‌و‌ه‬ ‫له‌ڕاگه‌یاندنه‌كان‪.‬‬ ‫ی ئێو‌ه گرێدراو‌ه به‌تێزاب‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ناو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئافره‌تان‌و ته‌قاندنه‌و‌ه ‌‬ ‫رشتن به‌قاچ ‌‬ ‫ی ژن���ان له‌هه‌ولێر‪ ،‬ئایا بۆ‬ ‫س���اڵۆنه‌كان ‌‬

‫لێدوانی‌ سه‌رچاوه‌یه‌كی‌ ئاگاداریش "ئێستا ناوبراو‬ ‫موچه‌ك���ه‌ی‌ ‪ 380‬هه‌زار دین���اره‌‪ ،‬چه‌ند جارێكیش‬ ‫گله‌یی له‌س���ه‌ركردایه‌تی كۆمه‌ڵ كردووه‌‪ ،‬كه‌ وه‌كو‬ ‫هه‌ندێك له‌ئه‌ندامه‌ عه‌سكه‌ریه‌كانی تر‪ ،‬به‌پله‌یه‌ك‬ ‫خانه‌نشین نه‌كراوه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ مه‌ال سه‌لمان‪ ،‬ئه‌ندامی‬ ‫مه‌كته‌ب���ی سیاس���ی كۆمه‌ڵی ئیس�ل�امی "تۆفیق‬ ‫كه‌ریم" به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌ "مامۆستا سه‌لمان‬ ‫تاكو ئێستا ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی شورای كۆمه‌ڵه‌و‬ ‫ئه‌و كێشانه‌ی كه‌ بۆی دروس���تكرابوون‪ ،‬كێشه‌ی‬ ‫سیاس���ی‪ -‬ئیعالمی بوون‌و تۆمه‌تی ناڕأست بوون‪،‬‬ ‫بۆیه‌ ئێمه‌ له‌گه‌ڵ س���ه‌ركردایه‌تی پارتی‌و یه‌كێتی‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌و مه‌س���ه‌له‌یه‌ دانیشتووین‌و ئێستا ئه‌وان‬ ‫هیچ الرییه‌كیان له‌گه‌ڕان���ه‌وه‌ی نییه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر خۆی‬ ‫بڕیاری گه‌ڕانه‌وه‌ بدات"‪.‬‬ ‫مامۆس���تاو وتاربێژێك���ی مزگه‌وت‪ ،‬كه‌ پێش���تر‬ ‫كادیرێكی بزووتنه‌وه‌ی ئیس�ل�امی بووه‌‪ ،‬له‌باره‌ی‬ ‫مه‌ال سه‌لمانه‌وه‌ وتی "مامۆستا سه‌لمان كه‌سێكی‬ ‫دیاری ش���اری هه‌ولێر بوو‪ ،‬س���زای هه‌ركه‌سێكی‬ ‫دابێت‪ ،‬له‌سه‌ر پره‌نس���یپی (امر بالمعروف‌و نهی‬ ‫عن المنكر) بووه‌و زۆر باوه‌ڕیشی پێی هه‌بوو‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر كه‌س���ێك هه‌ڵه‌یه‌كی ناش���ه‌رعی بكردبایه‌‪،‬‬ ‫زۆرجار بانگی ده‌كردو تۆبه‌ی پێده‌كرد"‪.‬‬

‫ی ئه‌م دۆس���یه‌ی ‌ه گه‌ر‬ ‫یه‌كالییكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫داوا بكرێی���ت ئاماده‌یت بچیت ‌ه به‌رده‌م‬ ‫دادگا؟‬ ‫مه‌ال س���ه‌لمان‪ :‬ئه‌م دوو قس���ه‌یه‌ش‬ ‫راس���ت نیی���ه‌‪ ،‬چونك ‌ه م���ن ئه‌ندامی‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی بزوتنه‌وه‌ی ئیس�ل�امی‬ ‫ب���ووم ك ‌ه س���احێب هێزو ده‌س���ه‌اڵت‬ ‫ب���ووه‌‪ ،‬م���ن شه‌خس���یه‌تێك ب���ووم‬ ‫له‌هه‌ولێر‪ ،‬به‌خۆم‌و به‌و ریش��� ‌ه سپیه‌و‬ ‫به‌و مه‌س���ئولیه‌ته‌و‌ه تێ���زاب به‌قاچی‬

‫ئافره‌تاندا ده‌ك���ه‌م؟ له‌كاتێكدا تێزاب‬ ‫رشتن به‌مارو دوپشكیشدا جائیز نییه‌‪،‬‬ ‫یان ساڵۆنی ئافره‌تان! ئاخر له‌به‌رچی‌و‬ ‫بۆچی‌و له‌كام دی���ن‌و كام فتوادا هه‌ی ‌ه‬ ‫ئه‌و كار‌ه بكرێت تاكو من ئه‌و‌ه بكه‌م؟‬ ‫ی‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئای���ا ب���ۆ جێبه‌جێكردن ‌‬ ‫ی ئیس�ل�ام‌و (امر بالمعروف‌و‬ ‫بنه‌ماكان ‌‬ ‫نه���ی ع���ن المنك���ر) په‌نابردن��� ‌ه به‌ر‬ ‫توندوتیژی‌ به‌پێویست نا‌زانی‌؟‬ ‫مه‌ال سه‌لمان‪ :‬نه‌خێر بزان ‌ه فیرعه‌ون‬

‫چه‌ند زاڵم‌و سته‌مكاربوو‪ ،‬خوای گه‌ور‌ه‬ ‫به‌حه‌زره‌تی موس���ای فه‌رم���وو (اذهبا‬ ‫الی فرعون انه‌ طغی‪ .‬فقوال له‌قوال لینا‬ ‫لعله‌یتذكر او یخشی) یانی به‌نه‌رمونیانی‬ ‫نه‌ك توندوتیژی‪.‬‬ ‫ی ‪ 9‬سا ‌ڵ دووركه‌وتنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬دوا ‌‬ ‫ی گه‌ڕانه‌وه‌ت بۆ كوردستان‬ ‫چۆن رێگ ‌ه ‌‬ ‫پێدرا؟‬ ‫مه‌ال س���ه‌لمان‪ :‬من له‌سااڵنی ‪1986‬‬ ‫له‌شاخه‌كانی كوردستان بووم له‌گه‌ڵ زۆر‬ ‫له‌و كه‌س���انه‌ی ئێستا ده‌سه‌اڵتدارن كه‬ ‫‌خه‌بات‌و شۆڕشمان كردو‌ه دژی حیزبی‬ ‫به‌عس‪ .‬ئێستاش سه‌یر‌ه ئه‌و پرسیار‌ه‬ ‫بكرێت چۆن ده‌گه‌ڕێم���ه‌وه‌‪ .‬له‌كاتێكدا‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی كۆم��� ‌ه ‌ڵ ئ���ه‌و درۆو‬ ‫بوختانان���ه‌ی ره‌واندۆته‌و‌ه ك ‌ه ده‌رهه‌قم‬ ‫وتراوه‌‪ .‬سه‌ركردایه‌تی ئاگاداریكردمه‌و‌ه‬ ‫كه‌ كێشه‌كه‌مان چاره‌سه‌ر كردووه‌‪.‬‬ ‫ی ده‌گه‌ڕێیت���ه‌و‌ه بۆ‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ك��� ‌ه ‌‬ ‫ێ ده‌بیت‪،‬‬ ‫ێ نیشته‌ج ‌‬ ‫كوردستان‌و له‌كو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫ی له‌س���ای ‌ه ‌‬ ‫له‌و ناوچان ‌ه ‌‬ ‫یه‌كێتیدان یان پارتی‌؟‬ ‫مه‌ال س���ه‌لمان‪ :‬دوای ماوه‌یه‌كی تر‬ ‫ێ ده‌بم‬ ‫ده‌گه‌ڕێمه‌وه‌و له‌هه‌ولێر نیشته‌ج ‌‬ ‫ئینش���ائه‌ڵاڵ‪ .‬كوردس���تانیش بۆ من‌و‬ ‫هه‌موو كوردێكه‌‪ ،‬ئازادم له‌هه‌ر شوێنێك‬ ‫نیشته‌جێ‌ ببم‪.‬‬ ‫ی چه‌ند ساڵێك ‌ه له‌ئێران‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ماو‌ه ‌‬ ‫ی تۆ پێویس���ت ‌ه‬ ‫په‌نابه‌ری���ت‪ ،‬به‌ب���ڕوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئیس�ل�ام ‌‬ ‫په‌یوه‌ندیتان وه‌ك هێزێك ‌‬ ‫ی ئیس�ل�امی ئێراندا‬ ‫له‌گ���ه‌ ‌ڵ كۆم���ار ‌‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كی‌ ستراتیجی‌ بێت؟‬ ‫مه‌ال سه‌لمان‪ :‬پێمباش ‌ه په‌یوه‌ندیمان‬ ‫ێ‬ ‫له‌گه‌ ‌ڵ ئێران‌و هه‌موو واڵتانی دراوس��� ‌‬ ‫باش بێت‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪hewalusyaset.awene@gmail.com‬‬

‫هەنوکە‬

‫"نه‌وشیروان مسته‌فا بیر له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه چه‌ندین نه‌وشیروانمان هه‌بێت"‬

‫زانا ره‌ئوف‪ :‬گێچه‌ڵ پێكردن هۆكار ‌ی ده‌ستله‌كاركێشانه‌وه‌م نییه‌‬

‫زانا رەئوف ‬ ‫ئا‪ :‬پشتیوان جه‌مال‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌نجومه‌نی‌ رێكخستن ‌‬ ‫به‌رپرس ‌‬ ‫ی گۆڕان‪،‬‬ ‫شاری‌ سلێمانی‌ بزوتنه‌وه‌ ‌‬ ‫د‪.‬زانا ره‌ئوف رایگه‌یاند كه‌ دڵنیا نیی ‌ه‬ ‫له‌وه‌ی‌ ئه‌مساڵ‌ كۆنگره‌ ده‌به‌ستن‬ ‫ی‬ ‫یاخود نا‪ ،‬ره‌تیشیكرده‌وه‌ ك ‌ه هۆكار ‌‬ ‫ی‬ ‫پێشنیاری‌ ده‌ستله‌كاركێشانه‌وه‌ ‌‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ به‌"گێچ ‌هڵ‌"ه‌وه‌ هه‌بێت‪،‬‬ ‫ئه‌و له‌م راپۆرته‌ی‌ ئاوێنه‌دا‬ ‫ده‌ڵێت "نه‌وشیروان مسته‌فا له‌و‬ ‫بیركردنه‌وه‌دایه‌ كه‌ له‌ئاینده‌دا چه‌ندین‬ ‫نه‌وشیروانمان هه‌بێت"‪.‬‬ ‫ی ده‌س���ت‬ ‫به‌پێ���ی‌ ئ���ه‌و زانیاریان���ه‌ ‌‬ ‫ئاوێنه‌ كه‌وتووه‌‪ ،‬له‌هاوینی‌ ئه‌مس���اڵدا‬ ‫ی گ���ۆڕان به‌نی���از‌ه كۆنگر‌ه‬ ‫بزوتنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ببه‌س���تێت‪ ،‬له‌مباره‌ی���ه‌وه‌ به‌رپرس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سلێمانی‌ بزوتنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی شار ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی له‌و‬ ‫گۆڕان‪ ،‬زانا ره‌ئ���وف بێئاگابوون ‌‬

‫زانیاری��� ‌ه ده‌ربڕی‌‌و وتی‌ "ئه‌وه‌نده‌ی‌ من‬ ‫ی‬ ‫ی ش���ار ‌‬ ‫زانیاریم هه‌بێت له‌ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫س���لێمانی ئۆرگانه‌كانمان رێكخستووه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی به‌س���تن ‌‬ ‫ی كات��� ‌‬ ‫ب���ه‌اڵم ئ���اگادار ‌‬ ‫كۆنگر‌ه نی���م‪ ،‬به‌ڵكو منیش وه‌ك ئێو‌ه‬ ‫له‌ڕاگه‌یاندنه‌كاندا بیستومه‌"‪.‬‬ ‫ی ‪2009‬‬ ‫ی گ���ۆڕان له‌هاوین ‌‬ ‫بزوتن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی كوردس���تان‬ ‫بۆ هه‌ڵبژارنی‌ په‌رله‌مان ‌‬ ‫دروستبوو‪ ،‬پاش���ان له‌(‪)2010/5/31‬‬ ‫ی ناوخۆ‬ ‫ی یاس���اییان له‌وه‌زاره‌ت ‌‬ ‫مۆڵه‌ت ‌‬ ‫وه‌رگ���رت‪ ،‬به‌اڵم تائێس���تا كۆنگره‌یان‬ ‫نه‌به‌س���تووه‌‪ ،‬له‌م���ڕووه‌و‌ه زانا ره‌ئوف‬ ‫ی ئ���ه‌و‬ ‫جه‌ختیك���رده‌و‌ه ك��� ‌ه به‌پێ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌زاره‌ت��� ‌‬ ‫پڕۆژه‌ی���ه‌ی‌ پێشكه‌ش��� ‌‬ ‫ناوخۆیان كردوه‌‌و له‌م به‌رواره‌ش���ی‌ ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫مۆڵه‌تی���ان وه‌رگرتووه‌‪ ،‬ئه‌وان له‌ماوه‌ ‌‬ ‫ێ ساڵدا كۆنفرانسی‌ محه‌لی‌‌و‬ ‫یه‌ك بۆ س ‌‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ دوو بۆ چوار ساڵیشدا كۆنگر‌ه‬ ‫ده‌به‌ستن‪ ،‬بۆیه‌ وه‌ك ئه‌و رونیكرده‌و‌ه‬ ‫ی زه‌مه‌ن���ی‌ قانونیی���ه‌وه‌ هه‌ر‬ ‫ل���ه‌ڕوو ‌‬

‫فۆتۆ‪ :‬فەیسبوکی زانا رەئوف‬ ‫ل���ه‌و چوارچێوه‌ی���ه‌دا مامه‌ڵ ‌ه ده‌كه‌ن‌و‬ ‫ی په‌یوه‌ندیی‌ هه‌یه‌ به‌و‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ دیكه‌ش��� ‌‬ ‫ی له‌كوردستاندا‬ ‫بارودۆخ ‌ه سیاس���ییه‌ ‌‬ ‫گوزه‌ری‌ كردووه‌‪.‬‬ ‫ی ك��� ‌ه پێیوای��� ‌ه‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ده‌رب���اره‌ ‌‬ ‫به‌به‌س���تنی‌ كۆنگر‌ه بارودۆخی‌ گۆڕان‬ ‫ی‬ ‫باش���تر ده‌بێت‪ ،‬زانا ره‌ئ���وف ئاماژ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ب���ه‌وه‌دا ك��� ‌ه ئێس���تا له‌ن���او زۆرب ‌ه ‌‬ ‫كادیره‌كانی‌ گۆڕان���دا بیركردنه‌وه‌یه‌ك‬ ‫هه‌یه‌‌و ئه‌وان وا سه‌یری‌ كۆنگره‌ ناكه‌ن‬ ‫ی كۆبوونه‌وه‌یه‌ك بێت له‌پێناو‬ ‫بۆئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫چاره‌س���ه‌ركردنی‌ گرفته‌كان���دا‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ێ قه‌ناعه‌تێك بێت ك ‌ه ئه‌گه‌ر‬ ‫ده‌یان���ه‌و ‌‬ ‫گرفتێكی���ان هه‌بێت‪ ،‬پێویس���ته‌ پێش‬ ‫ی بك���ه‌ن‌و كۆنگر‌ه‬ ‫كۆنگر‌ه چاره‌س���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ته‌نه���ا تایبه‌ت ده‌بێ���ت به‌هه‌ڵبژاردن ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی‌‌و په‌یڕه‌وێكی‌ نوێ‌‌و وت ‌‬ ‫ی كۆنگر‌ه‬ ‫"ره‌نگ ‌ه یه‌كێك له‌باش���ییه‌كان ‌‬ ‫ی په‌یڕه‌وه‌كه‌مان‬ ‫ی پڕۆژه‌ ‌‬ ‫په‌سه‌ندكردن ‌‬ ‫بێت"‪.‬‬

‫"یه‌كێت ‌ی ‪ 400‬هه‌زار ئه‌ندامی‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنە‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌ب رێكخستن ‌‬ ‫ی بااڵ ‌‬ ‫به‌رپرسێك ‌‬ ‫ی ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات ك ‌ه‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫ی‬ ‫حیزبه‌كه‌یان له‌دوای‌ جیابوونه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئارام خۆ ‌‬ ‫گۆڕانه‌وه‌ به‌شێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫رێكخستوه‌ته‌وه‌‌و ده‌ڵێت "ئێستا‬ ‫ی ‪ 400‬هه‌زار ئه‌ندامی‌ هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫یه‌كێت ‌‬

‫ی ك ‌ه ده‌وترێن‬ ‫سه‌باره‌ت به‌و بۆچونان ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆنگر‌ه په‌یوه‌ندی ‌‬ ‫ره‌نگه‌ نه‌به‌س���تن ‌‬ ‫به‌كوتله‌گه‌ریی���ه‌و‌ه هه‌بێ���ت‪ ،‬ناوب���راو‬ ‫ی‬ ‫ره‌تیكرده‌وه‌ كه‌ ئه‌وان وه‌كو ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی له‌و‬ ‫ی هیچ گرفتێك ‌‬ ‫ی س���لێمان ‌‬ ‫ش���ار ‌‬ ‫شێوه‌یه‌یان هه‌بێت‪ ،‬به‌اڵم نه‌یشارده‌و‌ه‬ ‫ك ‌ه ره‌نگ��� ‌ه وه‌كو گۆڕان كێشه‌ش���یان‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬به‌اڵم نه‌گه‌یشتووه‌ ب ‌ه ئاستێك‬ ‫ك ‌ه ببێته‌ هۆی‌ نه‌به‌ستنی‌ كۆنگره‌‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ ماو‌هی‌ كه‌متر له‌س���اڵێك ‌ه‬ ‫زانا ره‌ئوف ئه‌و پۆس���ت ‌هی‌ وه‌رگرتووه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ل���ه‌م ماوه‌ی��� ‌هی‌ راب���ردوودا‬ ‫ی‬ ‫پێش���نیاریكردوو‌ه كه‌س���ێك جێگه‌ ‌‬ ‫بگرێته‌وه‌‪ ،‬له‌مباره‌یه‌شه‌وه‌ رونیكرده‌و‌ه‬ ‫ی ‪5‬ی‌ س���اڵی‌ راب���ردوو ئه‌و‬ ‫ك���ه‌ مانگ ‌‬ ‫ی كاتی���ی‌ پێ‬ ‫پۆس���ته‌ی‌ به‌ته‌كلیفێك��� ‌‬ ‫س���پێردراوه‌‌و له‌و ماوه‌یه‌شدا ده‌ستیان‬ ‫ی‬ ‫كردووه‌ به‌ڕێكخس���تنه‌وه‌ی‌ ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ش���اری‌ س���لێمانی‌‌و توانیویان ‌ه به‌ش ‌‬ ‫ی‬ ‫زۆری‌ ئ���ه‌و به‌رپرس���یارێتییه‌ كۆتای ‌‬ ‫ی هاوڕێكانی‌‪،‬‬ ‫پێبێنن‪ ،‬ئه‌وه‌ش به‌هاوكار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی "وه‌ك���و خ���ۆم دوا ‌‬ ‫ناوب���راو وت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫كۆتاییهاتن���ی‌ كاره‌ك ‌ه له‌ئه‌نجامی‌ دوا ‌‬ ‫ی خۆم ئاگادار‬ ‫رێكخستنه‌وه‌كاندا سه‌رو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی من له‌ڕێكخستنه‌و‌ه ‌‬ ‫بكه‌مه‌وه‌ ك ‌ه رۆڵ ‌‬ ‫ئیش���ه‌كاندا به‌ره‌و كۆتای���ی‌ ده‌چێت‌و‬ ‫ی‬ ‫پێش���نیارم ك���ردووه‌ له‌ماوه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫زه‌مه‌ن���ی دیاریك���راودا كه‌س���ێك ب���ۆ‬ ‫ش���وێنگرتنه‌وه‌م دابنێ���ن‪ ،‬ئه‌مه‌ وه‌كو‬ ‫ی ئیش���ه‌ك ‌هی‌ خ���ۆم‌و بۆ‬ ‫كۆتاییهاتن��� ‌‬ ‫ی له‌مه‌ودواش نه‌ریتێك بێت له‌ناو‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی هه‌ر‬ ‫ی ده‌ور ‌‬ ‫گۆڕاندا كه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ماوه‌یه‌ك به‌ڕێزێك سه‌رپه‌رشتی‌ بكات‪،‬‬

‫ی‬ ‫ی ك ‌ه له‌ئێستادا گرفت ‌‬ ‫سه‌باره‌ت به‌وه‌ ‌‬ ‫س���ه‌ره‌كی‌ بزوتنه‌وه‌كه‌ی���ان چیی���ه‌‪،‬‬ ‫زان���ا ره‌وف وتی‌ "ئێم ‌ه ل���ه‌م قۆناغه‌دا‬ ‫ك ‌ه ب���ه‌ره‌و دامه‌زراوه‌ییك���ردن هه‌نگاو‬ ‫ده‌نێین‪ ،‬كۆمه‌ڵێك ئۆرگان دروستكراو‌ه‬ ‫له‌ژوور‌و رێكخستن‌و بازنه‌‌و رایه‌ڵه‌كان‪،‬‬ ‫له‌وانه‌ی ‌ه نه‌یانتوانیبێت وه‌ك پێویس���ت‬ ‫ی خۆیان‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫بكه‌ونه‌ س���ه‌ر رێڕه‌و ‌‬ ‫وه‌ك وتم ئێم ‌ه تائێس���تا كار له‌س���ه‌ر‬ ‫پ���ڕۆژه‌ی په‌یڕه‌وێ���ك ده‌كه‌ی���ن‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫ی خۆڕێكخستنه‌وه‌داین‌و‬ ‫ئێستا له‌قۆناغ ‌‬ ‫به‌ش���ێكیان ته‌واوب���ووه‌‌و به‌ش���ێكی‬ ‫دیكه‌شیان ماوه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر كێشه‌یه‌كیش‬ ‫هه‌بێت ره‌نگ ‌ه زۆر گه‌وره‌ نه‌بێت"‪.‬‬ ‫ی ئه‌ندامانیش���یان‬ ‫ده‌رب���ار‌هی‌ ژم���ار‌ه ‌‬ ‫ی "كه‌متر كارمان له‌سه‌ر‬ ‫له‌سلێمانی‌‪ ،‬وت ‌‬ ‫ی كادیر كردوو‌ه ره‌نگ ‌ه ‪1000‬‬ ‫دروستكردن ‌‬ ‫چونك ‌ه ئه‌گه‌ر پۆس���ت ئیمتیازات یان بۆ ‪ 1500‬كادیرمان هه‌بێت"‪.‬‬ ‫به‌رپرسیارێتی بێت‪ ،‬با هه‌مومان تیایدا سه‌باره‌ت به‌وه‌ش ك ‌ه زۆرێك پێیانوای ‌ه‬ ‫به‌ش���دار بین‪ ،‬له‌كۆبوونه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گشتیدا گۆڕان ته‌نها له‌"نه‌وشیروان مسته‌فا" ‌‬ ‫ی بزوتنه‌وه‌كه‌دا كورت‬ ‫ئه‌و پێش���نیاره‌م كردووه‌‪ ،‬به‌اڵم دڵنیا رێكخه‌ری‌ گش���ت ‌‬ ‫ی بزوتنه‌و‌ه ‌‬ ‫بن ك ‌ه ده‌ستبه‌دار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گۆڕان ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬د‪.‬زانا وتی‌ "بێگومان خود ‌‬ ‫نابم"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫نه‌وش���یروان مسته‌فا كه‌س���ایه‌تییه‌ك ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی هه‌ی ‌ه‬ ‫ی زۆر ‌‬ ‫ی ئه‌و زانیاریان ‌هی‌ ده‌س���ت ئاوێن ‌ه كاریزمییه‌‌و كاریگه‌رییه‌ك ‌‬ ‫كه‌وتوون‪ ،‬گوایه‌ زان���ا ره‌ئوف به‌هۆ ‌‬ ‫ی له‌سه‌ر گۆڕان "‪.‬‬ ‫ی "ره‌نگ ‌ه ئه‌و پرسیار‌ه له‌ئێستادا‬ ‫دروستكردنی‌ (گرفت‌و گێچه‌ڵ)ه‌وه‌‪ ،‬واز وتیش ‌‬ ‫ی نه‌وش���یروان مسته‌فا‬ ‫ی سه‌ره‌ك ‌‬ ‫له‌و پۆسته‌ی‌ دێنێت‪ ،‬به‌اڵم ناوبراو ئه‌و خه‌م ‌‬ ‫ی ره‌تكرده‌وه‌‌و وتی‌ "ئه‌و رۆژ‌ه ‌‬ ‫زانیاری ‌ه ‌‬ ‫ی دیك ‌ه‬ ‫ی بێت‌و ه���ه‌وڵ‌ بدات كه‌س���انێك ‌‬ ‫پێش���نیارم ك���ردوو‌ه بۆ جێگ���ره‌وه‌م‪ ،‬په‌روه‌رد‌ه بكات‪ ،‬ره‌نگ ‌ه ئێس���تا ئێم ‌ه‬ ‫هه‌موو ئه‌و هاوڕێیانه‌م ك ‌ه له‌ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی ژماره‌یه‌ك كادیری‌ به‌رچاومان هه‌بێت‪،‬‬ ‫ی نه‌وش���یروان مسته‌فا له‌و‬ ‫ش���اردان به‌تێكڕا واژۆیان كۆكردۆته‌و‌ه به‌اڵم خود ‌‬ ‫بۆ رێكخه‌ر ‌‬ ‫ی گشتی‌ بزوتنه‌و‌هی‌ گۆڕان بیركردنه‌وه‌دایه‌ ك ‌ه له‌ئاینده‌دا چه‌ندین‬ ‫كه‌ داوا ده‌كه‌ن په‌شیمان ببمه‌وه‌"‪.‬‬ ‫نه‌وشیروانمان هه‌بێت"‪.‬‬

‫كه‌متر كارمان له‌سه‌ر‬ ‫دروستكردنی‌ كادیر‬ ‫كردوو‌ه ره‌نگ ‌ه ‪ 1000‬بۆ‬ ‫‪ 1500‬كادیرمان هه‌بێت‬

‫هه‌یه‌" كه‌سوكار ‌ی حوكمدراو به‌كوشتنی‬ ‫‌"ئومێد جه‌الل" نیگه‌رانن له‌حوكمه‌كه‌ ‌ی دادگا‬ ‫ئا‪ :‬سارا قادر‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ ،2/23‬به‌تۆمه‌تی‌ كوشتن ‌‬ ‫رۆژ ‌‬ ‫ی هه‌تا‬ ‫"ئومێد جه‌الل" حوكمی‌ زیندان ‌‬ ‫هه‌تایی‌ به‌سه‌ردا "ت‪ .‬غ" درا ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی سیاسی‌ یه‌كێت ‌‬ ‫ی مه‌كته‌ب ‌‬ ‫پێشمه‌رگه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫نیشتمانی‌ كوردستانه‌‪ ،‬كه‌سوكار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بكوژه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ئومێد حۆشحاڵن به‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫"ئومێد" دۆزراوه‌ته‌وه‌و به‌سزا ‌‬ ‫ی حوكمدراو‬ ‫گه‌یشتووه‌‪ ،‬به‌اڵم برایه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌كوشتنه‌كه‌‪ ،‬نیگه‌رانه‌ له‌حوكمه‌ك ‌ه ‌‬ ‫دادگاو پێیوای ‌ه "به‌پێی‌ به‌ڵگه‌كان‬ ‫ئومێد به‌كاڵشینكۆف كوژراوه‌‌و‬ ‫براكه‌یان ته‌نها ده‌مانچه‌ی‌ پێبووه‌"‪.‬‬

‫ی عیم���اد ئه‌حمه‌د‬ ‫ی كاندیدكردن��� ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رێكخس���تن ‌‬ ‫له‌به‌رپرس���ی‌ مه‌كته‌ب��� ‌‬ ‫ی سه‌رۆكی‌ حكومه‌ت‌و‬ ‫ی بۆ جێگر ‌‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رپرس���ی‌ مه‌ڵبه‌ن���د ‌‬ ‫دیاریكردن��� ‌‬ ‫ی "ره‌فعه‌ت عه‌بدواڵ" بۆ‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫كه‌ركوك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌نجومه‌نی‌ بااڵ ‌‬ ‫ئه‌و پۆسته‌‪ ،‬ئه‌ندام ‌‬ ‫ی رێكخستنی‌ یه‌كێتی‌‪ ،‬سڵێمان‬ ‫مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ی راگه‌یاند ك ‌ه‬ ‫عه‌ب���دواڵ یونس به‌ئاوێنه‌ ‌‬ ‫"ناوبراو به‌ئه‌زمونێك���ی‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌و‌ه‬ ‫ی رێكخس���تن‌و درێژ‌ه‬ ‫دێ���ت بۆ مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌ڵسان‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫رێكخس���تن‬ ‫به‌ڕه‌وتی‌‬ ‫س���اڵێك له‌مه‌وب���ه‌ر (‪،)2011/2/26‬‬ ‫‌دات"‪.‬‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫یه‌كێتی‌‬ ‫له‌كاتی‌ خۆپیش���اندانه‌كانی‌ سلێمانیدا‪،‬‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌دوا‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌كێت‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌ختیكرد‬ ‫ه‬ ‫ج‬ ‫یونس‬ ‫ی‬ ‫"ئومێ���د ج���ه‌الل" ك���ه‌ گه‌نجێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌شێو‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫گۆڕان‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫جیابوون‬ ‫ی‬ ‫ی بوو‪ ،‬له‌ناو ئاپۆرا ‌‬ ‫دانیشتووی‌ سلێمان ‌‬ ‫ئارام خۆی‌ رێكخس���توه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫به‌ئه‌ندامان‪ ،‬یاخود پارتێكی‌ ئاس���ۆی ‌‬ ‫ی خه‌ڵكه‌كه‌دا به‌گولله‌ی‌ نه‌ناسراو كوژرا‪،‬‬ ‫به‌دانان���ی‌ پالنێك���ی‌ تۆكم���ه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫بین‌و تایب���ه‌ت بی���ن به‌ده‌نگده‌رانمان‪ ،‬له‌و رۆژه‌دا ك ‌ه ش���ار پڕ ب���وو له‌هه‌راو‬ ‫ی رێكخستن‌و‬ ‫ی مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ بااڵ ‌‬ ‫چونكه‌ له‌نێوان پاراستنی‌ پرنسیپه‌كان ‌‬ ‫ی راك��� ‌ه راك‪" ،‬ت‪.‬غ" له‌الیه‌ن كۆمه‌ڵێك‬ ‫‌و‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌حم���‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫عیم���اد‬ ‫به‌سه‌رپه‌رش���تی‌‬ ‫حیزبایه‌ت���ی‌‌و كرانه‌وه‌‌و ش���ه‌فافیه‌ت ‌‬ ‫ی ت���ووڕه‌وه‌ لێی���دراو‬ ‫ی خۆپیش���انده‌ر ‌‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫‌ند‬ ‫ه‬ ‫‌ڵب‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌مكردن���‬ ‫پاش���ان كه‬ ‫منداڵێک بانگەشە بۆ تاڵەبانی دەکات رێكخراوه‌ی���ی‌‪ ،‬به‌ب���ڕوای‌ من ش���تێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پۆلیس كراو تۆمه‌ت ‌‬ ‫ی دواتر راده‌س���ت ‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫جگ‬ ‫‌ن���د‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌ڵب‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫‪)14‬‬ ‫ب���ۆ‬ ‫ل���ه‌(‪40‬ه‌وه‌‬ ‫ناوه‌ند هه‌ڵبژێرین"‪.‬‬ ‫ی خرای ‌ه ئه‌ستۆ‪ .‬پاش‬ ‫كوشتنی‌ ئومێد ‌‬ ‫‌ن‬ ‫ه‬ ‫بك‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫گۆڕانكار‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫توانیویان���‬ ‫ل���ه‌وه‌ش‬ ‫ی رێكخستن ‌‬ ‫ی بااڵ ‌‬ ‫ی لیژنه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌و ئه‌ندامه‌ ‌‬ ‫ی حیزبایه‌ت ‌‬ ‫ی ك ‌ه جاران كار ‌‬ ‫س���تایڵه‌ ‌‬ ‫ی ‪ 72‬رۆژ له‌زینداندا بوو‪،‬‬ ‫ی ماوه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌كردن‬ ‫ه‬ ‫‌ش���‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫‌و‬ ‫ا‬ ‫‌كاند‬ ‫ه‬ ‫‌ند‬ ‫له‌مه‌ڵبه‬ ‫یه‌كێت���ی‌ جه‌ختیكرده‌و‌ه ك ‌ه به‌پێ ‌‬ ‫پێكراوه‌‪ ،‬به‌كه‌ڵكی‌ ئه‌مڕۆ نایه‌ت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی لێكۆڵینه‌وه‌و‌ه بڕیار ‌‬ ‫ی ئه‌و له‌الیه‌ن دادوه‌ر ‌‬ ‫‌ن‬ ‫ه‬ ‫بد‬ ‫رێكخس���تنیان‬ ‫‌‬ ‫ی‬ ‫‌كار‬ ‫ه‬ ‫ب���‬ ‫ب���اش‬ ‫ی ئامارانه‌ی‌ له‌به‌رده‌س���تیاندایه‌‪ ،‬كێرڤ ‌‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫ی ك ‌ه به‌بۆچون ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ده‌رب���اره‌ ‌‬ ‫ی به‌رائه‌تی‌ بۆ ده‌ركرا‪ ،‬به‌اڵم دواتر له‌الیه‌ن‬ ‫‌خیان‬ ‫ه‬ ‫بای‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌وعیی‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫‌‬ ‫ی‬ ‫‌ڕوو‬ ‫ه‬ ‫ل���‬ ‫‌ش‬ ‫ئه‌وه‬ ‫ی له‌به‌رزبوونه‌وه‌دای���ه‌‌و وت��� ‌‬ ‫ی ئه‌ندامه‌وه‌ ببن ‌ه یه‌كێت��� ‌‬ ‫ی باش���ه‌ له‌حیزب��� ‌‬ ‫پێ ‌‬ ‫ی پۆلیس���ه‌وه‌ داواكرایه‌وه‌و پاش ساڵێك‬ ‫‌‌و‬ ‫داوه‬ ‫كادیر‬ ‫‌ندی���ن‬ ‫ه‬ ‫چ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌یاندن���‬ ‫ه‬ ‫‌پێگ‬ ‫به‬ ‫ی یه‌كێتی‌ هه‌موو ‌‬ ‫ی ده‌نگ���ده‌ر‪ ،‬س���ڵێمان عه‌بدواڵ "هه‌رچه‌نده‌ كێرڤ��� ‌‬ ‫حیزب ‌‬ ‫ی‬ ‫ی زیندان ‌‬ ‫ی به‌ڵگه‌نام���ه‌كان بڕیار ‌‬ ‫ی به‌پێ ‌‬ ‫‌كانیان‬ ‫ه‬ ‫ئامار‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌تیش���‬ ‫ه‬ ‫‌ندای‬ ‫ه‬ ‫چ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ڕوو‬ ‫له‬ ‫ی "ئێم ‌ه په‌یڕه‌و ‌‬ ‫وت��� ‌‬ ‫ی بۆ ده‌رك���راو به‌تاوانبارو‬ ‫ی ناوخۆمان هه‌یه‌‌و په‌یوه‌ندیی‌ به‌مه‌كته‌بی‌ رێكخس���تنه‌و‌ه هه‌تا هه‌تای ‌‬ ‫‌رن"‪.‬‬ ‫ه‬ ‫"دڵخۆشك‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ژمار‬ ‫به‌بڕیار ‌‬ ‫ی ئێمه‌‌و مه‌كته‌بی‌ رێكخس���تن نیی���ه‌‪ ،‬به‌ڵكو په‌یوه‌ندیی‌ به‌س���ه‌رجه‌م بك���وژی‌ "ئومێ���د ج���ه‌الل" دیاریكرا‪.‬‬ ‫ی ك ‌ه ئای���ا ئامار ‌‬ ‫س���ه‌باره‌ت ب���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئومێد‪،‬‬ ‫ی برا ‌‬ ‫ی ناتوانین ئه‌و بڕیار‌ه بده‌ین‪ ،‬به‌اڵم پێش مه‌كته‌به‌كان���ی‌ تریش���ه‌و‌ه هه‌ی��� ‌ه ك ‌ه له‌كاتێك���دا ك ‌ه "جه‌لیل" ‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ئاماران‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌ئێستادا‬ ‫ئه‌ندامانیان له‬ ‫ی هه‌س���تانه‌وه‌ ‌‬ ‫كاندیدكردن���ی‌ هه‌ڤاڵ عیم���اد ئه‌حمه‌د له‌خه‌م ‌‬ ‫ی یه‌كێتیدا بین‪ ،‬زۆر خۆش���حاڵه‌ به‌و‌هی‌ ك ‌ه یه‌كه‌مجار‌ه‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌شێو‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫رابردوو‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫س���ااڵن‬ ‫نیی ‌ه ك ‌ه‬ ‫ی به‌فیگه‌رێك ‌‬ ‫بۆ جێگری‌ س���ه‌رۆك وه‌زی���ران‪ ،‬ئێم ‌ه ئه‌وه‌ش دووباره‌ په‌یوه‌ندی ‌‬ ‫ی دادگا ب���ۆ تۆمه‌تبارێ���ك‬ ‫ی دانیش���تن ‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫رێكخستن‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ب‬ ‫ه‬ ‫‌كت‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫‌ن‬ ‫ه‬ ‫‌الی‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌"‬ ‫ی‬ ‫"خه‌یاڵ‬ ‫ی رێكخس���تن پڕۆژه‌یه‌كمان گه‌وره‌ ‌‬ ‫له‌مه‌كته‌ب��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حیزب ‌‬ ‫ی وه‌كو جه‌نابی‌ مام جه‌الله‌وه‌ی ‌ه س���از بدرێت ك ‌ه پێش���مه‌رگه‌ ‌‬ ‫ناوبراو‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫سیاس���‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ب‬ ‫ه‬ ‫‌كت‬ ‫ه‬ ‫‌م‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌دران‬ ‫ده‬ ‫ی ریشه‌ی ‌‬ ‫بۆ گۆڕانكار ‌‬ ‫ی "ئێم ‌ه هه‌رگیز له‌و‬ ‫ی ئاماده‌كردووه‌‌و له‌سه‌ركردایه‌تیكردنی‌ یه‌كێتیدا‪ ،‬چونك ‌ه ده‌س���ه‌اڵتداره‌‌و وت ‌‬ ‫‌و‬ ‫ت‬ ‫راس���‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫ئامار‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌وڵمانداو‬ ‫ه‬ ‫"ه‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫وت‬ ‫ی م���ام ج���ه‌الل گه‌وره‌ترین س���یمبول ‌‬ ‫هیواداری���ن بیبه‌ین ‌ه كۆنگ���ره‌‌و ده‌نگ ‌‬ ‫ی ب���اوه‌ڕه‌دا نه‌بووین‪ ،‬ئه‌و حیزب ‌ه ك ‌ه ئه‌م‬ ‫ناچار‬ ‫كادیرێكمان‬ ‫هی���چ‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫ب‬ ‫دروس���ت‬ ‫له‌سه‌ر بده‌ین ك ‌ه له‌حیزب ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌ندامانه‌و‌ه رزگاریخ���وازی‌ گه‌ل���ی‌ كوردس���تانه‌‌و تۆمه‌تب���ار‌ه بداته‌ دادگا ك��� ‌ه ئه‌ندام ‌‬ ‫نه‌كردووه‌ ژماره‌ی‌ خه‌یاڵی‌ بڵێت‪ ،‬بۆی ‌ه ببین���ه‌ حیزبی‌ ده‌نگ���ده‌ران‪ ،‬بۆئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی عادیالن ‌ه دادگا‬ ‫ی به‌سودوه‌رگرتن له‌ناوبانگی‌ مام جه‌الل‌و خۆیانه‌‌و به‌ش���ێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی ژم���اره‌كان‪ ،‬ئامار ‌‬ ‫به‌به‌رواردكردن��� ‌‬ ‫ی هه‌ڤااڵن��� ‌‬ ‫ی به‌پێ���ی‌ كه‌مپه‌ی���ن‌و س���ندوقه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیك���ه‌ش‪ ،‬هه‌وڵده‌ده‌ی���ن بڕیار بدات"‪ ،‬له‌به‌رامبه‌ردا‪ ،‬كه‌سوكار ‌‬ ‫‌"‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌س���تدای‬ ‫ه‬ ‫‌رد‬ ‫ه‬ ‫‌ب‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫راس���ته‌قینه‌مان‬ ‫هه‌ڵبژاردن خۆمان رێكبخه‌ینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی "ئومێد جه‌الل"‬ ‫له‌سااڵنی‌ ئاینده‌دا زیاتر هه‌ڵسینه‌وه‌"‪ .‬حوكمدراو به‌كوش���تن ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ئێس���تا‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ندامان‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫هه‌روه‌ها ژمار‌ه‬ ‫ی ده‌رباره‌ ‌‬ ‫وتیش���ی‌ "خۆم���ان ده‌زانی���ن واقیع ‌‬ ‫ی زنجیره‌یه‌ك‬ ‫ی دادگا دوا ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ش ك ‌ه ئاخۆ له‌ئێس���تادا نیگه‌ران له‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫"ژمار‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫وت���‬ ‫‌و‬ ‫د‬ ‫ئاش���كراكر‬ ‫ی‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 405‬حوكم ‌‬ ‫ی مادد‌ه ‌‬ ‫كوردستان‌و واڵتانی‌ دیك ‌ه جیاوازی‌ هه‌یه‌‪ ،‬یه‌كێتی‌ "كوتله‌گه‌ری‌" تیا ماوه‌‪ ،‬یونس دانیش���تن به‌پێ ‌‬ ‫‪400‬‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌رو‬ ‫ه‬ ‫‌س���‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌ئێس���تادا‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌ندامان‬ ‫ئه‬ ‫ی واقیع ‌‬ ‫هه‌وڵده‌ده‌ین ستایڵێك ‌‬ ‫ی له‌گه‌ ‌ڵ وتی‌ "كوتله‌گه‌ری‌ پێش كۆنگر‌ه هه‌بوو‪ ،‬زیندانی‌ هه‌تا هه‌تایی‌ داوه‌ به‌سه‌ر "ت‪.‬‬ ‫‌كێتیش���دا‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫‌ناو‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌اڵم‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌ی���‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌زار‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫ی پێشكه‌ش چونك��� ‌ه گۆڕان باڵێك���ی‌ یه‌كێت ‌‬ ‫رێكخستن‌و كاری‌ رێكخراوه‌ی ‌‬ ‫ی بوو‪ ،‬غ"دا‪.‬‬ ‫‌كو‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫ئایا‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫بیرۆك‬ ‫ئێس���تا‬ ‫بكه‌ین‌و ئه‌و س���تایڵه‌ش بۆ ئه‌م كات ‌ه ‌‬ ‫ی حوكمدراوه‌كه‌یه‌‪،‬‬ ‫ی له‌ئێستادا كوتله‌نه‌ماوه‌‪ ،‬به‌اڵم جۆرێك "ئه‌حمه‌د" كه‌ ب���را ‌‬ ‫حیزب��� ‌‬ ‫ی له‌پاشماوه‌ی‌ كوتله‌گه‌رایی‌ ه ‌هن‌و تیم ‌‬ ‫ی ئه‌ندام���ان یان ده‌نگ���ده‌ران كوردس���تان پێویس���ت ‌ه له‌نێوان پارت ‌‬ ‫ی جه‌غ���ت ل���ه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك���ه‌ دادگا‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫گۆڕا‬ ‫‌‌و‬ ‫پارتی‬ ‫بۆ‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌؟‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌مێنین���‬ ‫ده‬ ‫ئه‌ندامان‌و پارتی‌ ده‌نگده‌راندا بێت‪ ،‬ن ‌ه بچ���وك بچوك���ن‌و له‌وانه‌ی��� ‌ه گروپێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی داوه‌‪ ،‬ئه‌و وت ‌‬ ‫ی حوكمێكی‌ ناعادیالنه‌ ‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫چونك‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫راست‬ ‫‌كانیش‬ ‫ه‬ ‫ئیس�ل�امیی‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ پارتێكی‌ س���تونی‌ بین تایبه‌ت بچوكی‌ دیاریكراو ئیداره‌ی‌ بده‌ن"‪.‬‬ ‫"دادگا بۆ له‌و فیشه‌كه‌ ناكۆڵێته‌وه‌ ك ‌ه‬

‫پڕۆژه‌یه‌ك هه‌ی ‌ه بۆ‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌حیزب ‌‬ ‫ئه‌ندامه‌وه‌ ببین‬ ‫به‌حیزبی‌ ده‌نگده‌ر‬

‫ی ئومێد‪:‬‬ ‫برایه‌ك ‌‬ ‫حوكمه‌كه‌ی‌ دادگا‬ ‫عادیالن ‌ه بوو‬ ‫به‌ر ش���ه‌هید ئومێد كه‌وتووه‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی پزیش���ك ‌‬ ‫ی به‌ڵگه‌و راپۆرت ‌‬ ‫ئه‌و به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كاڵشینكۆف كوژراوه‌‪ ،‬براك ‌ه ‌‬ ‫به‌گولله‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی چوارده‌خۆر ‌‬ ‫ئێم ‌ه ته‌نها ده‌مانچ���ه‌ ‌‬ ‫ی پێ‬ ‫پێب���وو‌ه ك ‌ه ی���ه‌ك فیشه‌كیش��� ‌‬ ‫نه‌قێنراوه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫هه‌رچه‌ند‌ه ناوبراو سه‌رسوڕمان ‌‬ ‫ی ك ‌ه دادگا چۆن‬ ‫به‌رامب���ه‌ر به‌وه‌ ده‌ربڕ ‌‬ ‫وا به‌په‌ل���ه‌ په‌ل حكومی‌ له‌م دۆس���ی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئاڵ���ۆزه‌دا داوه‌‪ ،‬هاوخه‌می‌ خۆش���یان ‌‬ ‫به‌رامب���ه‌ر به‌بنه‌ماڵ��� ‌ه "ئومێد جه‌الل"‬ ‫ی‬ ‫ده‌رب���ڕی‌‌و وت���ی‌ "بڕوا بك���ه‌ن براك ‌ه ‌‬ ‫ی زیندوو‌ه خێزان‌و منداڵەکەی‬ ‫ئێمه‌ش بێت���اوان‌و مردوویه‌ك ‌‬ ‫ی وێنەی ئومێدیان لەباوەش گرتووە‬ ‫له‌زینداندا‪ ،‬چونك ‌ه بكوژی‌ راسته‌قین ‌ه ‌‬ ‫ی دووه‌میش‬ ‫ره‌ساس���ی‌ بووه‌‪ ،‬ش���اهید ‌‬ ‫شه‌هید ئومێد نییه‌"‪.‬‬ ‫ی ب���ه‌وه‌دا ك ‌ه "ت" نه‌بووه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ی ئاماژ‌ه ‌‬ ‫ی "داواكارین ك ‌ه له‌تانه‌ لێدانه‌و‌ه ‌‬ ‫وتیش ‌‬ ‫ی "به‌هه‌مانش���ێو‌ه دیسان له‌به‌رده‌م‬ ‫بڕیاره‌ك���ه‌دا‪ ،‬دادگا به‌بڕیاره‌كه‌ی���دا وت ‌‬ ‫بچێت���ه‌وه‌و تاوانب���اری‌ راس���ته‌قین ‌ه دادگای‌ تاوان���ه‌كان ئه‌م پرۆس���ه‌ی ‌ه بۆ‬ ‫ی س���ێهه‌مجار ئ���ه‌م پرۆس���ه‌ی ‌ه دووبار‌ه‬ ‫بدۆزرێت���ه‌وه‌و براكه‌مان نه‌كرێت ‌ه قۆچ ‌‬ ‫كرایه‌وه‌‌و ت‪.‬غ بێتاوان ده‌رچوو"‪.‬‬ ‫قوربانی‌"‪.‬‬ ‫ی به‌وه‌ كرد "عادیالن��� ‌ه ی���ان ناعادیالن���ه‌"‪ ،‬دادگا‬ ‫برای حوكمدراوه‌ك ‌ه ئاماژه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆپیشاندانه‌كان ‌‬ ‫كه‌ "هه‌ردوو ش���ایه‌تحاڵه‌كه‌ ك ‌ه "ت"یان له‌كه‌یسی‌ تۆمه‌تبار ‌‬ ‫ی دواتردا‪ ،‬یه‌كه‌م‬ ‫ی ش���وبات‌و رۆژان ‌‬ ‫پیش���اندراو‌ه نه‌یانناسیوه‌ته‌وه‌و وتیان ‌ه ‪‌ 17‬‬ ‫ی حوكم���ی‌ خ���ۆی‌ راگه‌یان���د‪ ،‬ئێس���تا‬ ‫ی ته‌قه‌ی‌ كردوو‌ه كوڕێك ‌‬ ‫ئه‌و كه‌س���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی داهاتوو ‌‬ ‫ی پرسیاره‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌‪ :‬حوكم ‌‬ ‫ق���ژ لولی‌ س���ووری‌ ب���ااڵ مامناوه‌ند ‌‬ ‫قه‌مس���ه‌ڵ ‌ه ره‌ش ب���ووه‌‪ ،‬ب���ەاڵم ت‪.‬غ دادگا هه‌موو تۆمه‌تباره‌كان وه‌ك یه‌ك‬ ‫ی قه‌مسه‌ڵ ‌ه ده‌گرێته‌و‌ه یان نا؟‬ ‫ی قژ خاو ‌‬ ‫ی ئه‌سمه‌ر ‌‬ ‫كوڕێك ‌‬

‫کوردستانی‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪kurdistany.awene@gmail.com‬‬

‫"حه‌سیب ساڵح"‪ ..‬دیمه‌نێك كه‌ له‌یاده‌وه‌ریدا ون نابێت‬

‫‪5‬‬

‫ ئا‪ :‬حه‌سه‌ن جومعه‌‬ ‫به‌ختیار عه‌لی ده‌ینوسێت‬

‫"سلێمانی‌ پااڵس"‪ ،‬ئه‌و باڵه‌خانه‌یه‌ی‌‬ ‫ماوه‌ی‌ زیاتر له‌سێ‌ ده‌یه‌ به‌رزترین‬ ‫بینای‌ شار بوو‪ ،‬ئه‌ندازیاره‌كه‌ی‌‬ ‫له‌ته‌مه‌نی‌ ‪ 81‬ساڵیدا چاوی‌ لێكنا‪،‬‬ ‫ئه‌و ئه‌ندازیاری‌ باڵه‌خانه‌یه‌ك بوو كه‌‬ ‫بۆنه‌و وێنه‌ جیاوازه‌كانی‌ له‌یاده‌وه‌ریدا‬ ‫ون نابێت‪.‬‬ ‫ره‌نگه‌ "حه‌س���یب س���اڵح" ناودارترین‬ ‫ئه‌ندازیاری‌ عێراق بێت‪ ،‬ئه‌و به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك‬ ‫له‌بیناسازیدا كارامه‌و ده‌ستڕه‌نگین بوو‪:‬‬ ‫ك���ه‌ چه‌ندین پڕۆژه‌ی‌ گ���ه‌وره‌و گرنگی‌‬ ‫ئه‌نجامداوه‌‪ ،‬كه‌ هه‌ندێكیان تا سااڵنێكی‌‬ ‫درێژخایه‌ن له‌یاده‌وه‌ری���دا ده‌مێننه‌وه‌‪،‬‬ ‫چیا عه‌لی كاكه‌ی‌ خوش���كه‌زای ناوبراو‬ ‫له‌لێدوانێكیدا بۆ ئاوێنه‌ ئاماژه‌ی‌ به‌چه‌ند‬ ‫كار‌و پڕۆژه‌یه‌كی‌ حه‌س���یب ساڵح كرد‪،‬‬ ‫كه‌ به‌ش���ێكی‌ گرنگیان ده‌كه‌ونه‌ شاری‌‬ ‫س���لێمانییه‌وه‌‪" ،‬دروس���تكردنی ئوتێل‬ ‫س���لێمانی‌ پااڵس‪ ،‬یانه‌ی‌ رۆش���نبیری‬ ‫س���ه‌ر به‌زانكۆی سلێمانی كه‌ ده‌كه‌وێته‌‬ ‫نزیك (ن���ادی موه‌زه‌فی���ن)‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫دروس���تكردنی‌ (كتێبخانه‌)ی���ه‌ك وه‌كو‬ ‫دی���اری بۆ زانكۆی س���لێمانی له‌س���ه‌ر‬ ‫بودج���ه‌ی خ���ۆی‪ ،‬هه‌روه‌ه���ا چه‌ندین‬ ‫پرۆژه‌ی گرنگیشی‌ له‌شاره‌كانی دیكه‌ی‌‬ ‫عێراق ئه‌نجام داوه‌‪ ،‬بۆ نموونه‌ له‌شاری‬ ‫به‌غ���داد (وه‌زاره‌ت���ی ته‌ندروس���تی)‬ ‫دروستكردووه‌‪ ،‬هه‌ر له‌پایته‌ختی‌ عێراقدا‬ ‫چه‌ندین ئاپارتم���ان‌و چه‌ندین پرۆژه‌ی‬ ‫رێگاوبانی به‌ئه‌نجام گه‌یاندووه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و وتی‌ "حه‌سیب ساڵح به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك‬ ‫به‌توان���ا بوو كه‌ پۆس���تی‪ ،‬س���ه‌رۆكی‬ ‫ئه‌ندازیارانی‌ عێراق‌و چه‌ندین پۆس���تی‌‬ ‫گرنگی‌ له‌یه‌كێت���ی‌ به‌ڵێنده‌رانی‌ عێراق‌و‬ ‫عه‌ره‌بیشدا پێسپێردراوه‌"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م ئه‌ندازیاره‌ كورده‌ كه‌ ‪ 81‬س���اڵ‌‬ ‫له‌مه‌وب���ه‌ر له‌كه‌ركوكدا چ���اوی‌ به‌دنیا‬ ‫هه‌ڵهێنا‪ ،‬هه‌فته‌ی‌ رابردوو له‌"عه‌ممان"ی‌‬ ‫پایته‌ختی‌ ئ���ه‌رده‌ن بۆ یه‌كجاری‌ چاوی‌‬ ‫لێكن���ا‪ .‬هه‌رچه‌ن���ده‌ ئه‌و له‌س���ه‌ره‌تای‌‬ ‫په‌نجاكانی‌ سه‌ده‌ی‌ رابردوودا له‌كۆلیژی‌‬ ‫پزیش���كی‌ وه‌رده‌گیرێ‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر زوو‬ ‫واز له‌و كۆلی���ژه‌ ده‌هێنێ‌‌و روو ده‌كاته‌‬ ‫خوێندنی‌ ئه‌ندازیاری‌ كه‌ حه‌زو خولیای‌‬ ‫هه‌ره‌ په‌سه‌ندكراوی‌ ئه‌م ده‌بێ‌‌و به‌دوای‌‬ ‫ئه‌وه‌ش���دا چه‌ندی���ن ش���اكاری‌ جوانی‌‬ ‫بیناس���ازی‌ به‌كوردس���تان‌و عێراقیش‬ ‫ده‌به‌خشێت‪ ،‬كه‌ "س���لێمانی‌ پااڵس"ه‌‪،‬‬ ‫كه‌ تا ئه‌م س���ااڵنه‌ی‌ دوایش به‌رزترین‬ ‫باڵه‌خان���ه‌و بینای‌ ش���ار ب���وو‪ ،‬له‌ناو‬

‫رەخنەگرتن له‌درەخت‬

‫دەربارەی مێژووی نیگاکردنمان بۆ دونیا "‪"2‬‬

‫سلێمانی پااڵسی ئێستاو حەسیب ساڵحی جاران‬

‫حەسیب ساڵح‬ ‫خه‌ڵكی‌ سلێمانیشدا به‌بینای‌ "حه‌سیب‬ ‫ساڵح" ناوده‌برا‪ ،‬ئه‌م بینایه‌ كه‌ له‌ساڵی‬ ‫(‪)1970‬وه‌ ناوب���راو كاری تیا كردووه‌‌و‬ ‫له‌ساڵی ‪1975‬دا كۆتایی‌ به‌دروستكردنی‌‬ ‫هاتووه‌‪ .‬رۆژگارێك بوو له‌به‌رامبه‌ر ئه‌م‬ ‫بینایه‌دا كه‌ ده‌كه‌وێته‌ به‌رامبه‌ر دێرینترین‬ ‫باخ���ی‌ س���لێمانییه‌وه‌‪ ،‬به‌عس���ییه‌كان‬

‫ی‬ ‫ئه‌و ئه‌ندازیار ‌‬ ‫باڵه‌خانه‌یه‌ك بوو‬ ‫كه‌ بۆنه‌و وێنه‌‬ ‫ی‬ ‫جیاوازه‌كان ‌‬ ‫له‌یاده‌وه‌ریدا ون نابێت‬ ‫هه‌م���وو س���اڵێك "ی���وم محافه‌زه‌"یان‬ ‫س���از ده‌كرد‪ ،‬دوای‌ راپه‌ڕینیش یه‌كه‌م‬ ‫رێوڕه‌سمی‌ س���ه‌ربازیی‌ پێشمه‌رگه‌كانی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ ئه‌نجامدرا‪ ،‬حه‌س���یب س���اڵح‬ ‫دوای‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ كه‌ فه‌ره���ودو كاول كرا‪،‬‬ ‫ئاواره‌كانی‌ كه‌ركوك ب���ۆ ماوه‌ی‌ چه‌ند‬ ‫ساڵێك كردیان به‌خانه‌و النه‌ی‌ خۆیان‪.‬‬

‫ت���ا له‌كۆتایی‌ ده‌ی���ه‌ی‌ ‪1990‬دا له‌الیه‌ن‬ ‫ئیداره‌ی‌ س���لێمانییه‌وه‌ پێیان چۆڵكراو‬ ‫پاش���ان نوێكرای���ه‌وه‌و ك���را به‌"ئوتێل‬ ‫پااڵس"‌و به‌مه‌به‌س���تی‌ پێش���وازیكردن‬ ‫له‌وه‌فدی‌ واڵتانی‌ بیانی‌‌و كه‌س���ایه‌تییه‌‬ ‫سیاسی‌‌و گه‌ش���تیاریی‌ به‌كارهێنرا‪ ،‬له‌م‬ ‫ش���وێنه‌دا كه‌ زۆرێك پێیانوایه‌ له‌دوای‌‬ ‫هاتنی‌ ئه‌مه‌ریكییه‌كان‌و روخانی‌ رژێمی‌‬ ‫س���ه‌دامه‌وه‌ وه‌ك بنكه‌یه‌ك���ی‌ ‪ CIA‬بۆ‬ ‫كاری‌ موخابه‌راتی‌ به‌كارهێنراوه‌‌و یه‌كه‌م‬ ‫بۆرسه‌ی‌ عێراقی‌ تیا كراوه‌ته‌وه‌‪ ،‬یه‌كه‌م‬ ‫دانیش���تنی‌ یه‌كگرتن���ه‌وه‌ی‌ په‌رله‌مانی‌‬ ‫كوردستانیشی‌ تیا ئه‌نجامدراوه‌‪.‬‬ ‫حه‌سیب ساڵح جگه‌ له‌ شاری كه‌ركوك‪،‬‬ ‫له‌ش���اری به‌غداش ژیـــــانی به‌س���ه‌ر‬ ‫بردووه‌‌و پــاش���ان لـــه‌ساڵــی (‪)2004‬‬ ‫وه‌ له‌گ���ه‌ڵ‌ خێزانه‌ك���ه‌ی‌ روو ده‌كات���ه‌‬ ‫(عه‌مان) پایته‌ختی ئه‌رده‌ن‌و هه‌فته‌ی‌‬ ‫رابردووش به‌نه‌خۆش���ی (شێر په‌نجه‌)‬ ‫ل���ه‌وێ‌ ماڵئاوایی له‌ژیان ك���ردو دوای‌‬ ‫گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌ ته‌رمه‌كه‌ی‌ بۆ نیش���تمان‌و‬ ‫له‌(‪)2012/2/18‬دا له‌شاری كه‌ركوكه‌‬ ‫به‌خاك سپێردرا‪.‬‬ ‫چی���ا عه‌ل���ی كاك���ه‌ی‌ خوش���كه‌زای‬ ‫ناوبراو وتی‌ "حه‌س���یب س���اڵح خاوه‌ن‬ ‫كه‌س���ایه‌تییه‌كی س���ه‌ركه‌وتوو ب���وو‪،‬‬ ‫هه‌میشه‌ له‌خه‌می ئه‌وه‌دا بووه‌ كه‌ چۆن‬ ‫واڵته‌كه‌ی ئاوه‌دان‌و پێشبخات"‪.‬‬

‫وه‌اڵمی‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئاسایشی پارێزگای سلێمانی بۆ "به‌ختیار عه‌لی‌"‬ ‫به‌حه‌یا بێره‌ حزور‌و به‌ئه‌ده‌ب سوجده‌‬ ‫به‌ره‌‬ ‫مه‌جلیسی ئه‌ده‌به‌ ئێره‌ نالی مه‌یخانه‌‬ ‫نییه‌!‬ ‫ك���ورد ئ���ه‌و میلله‌ته‌ی���ه‌ ك���ه‌ زۆربه‌ی‬ ‫هه‌ره‌زۆری هه‌وڵ‌و ته‌قه‌اڵكانی‪ ،‬به‌درێژایی‬ ‫مێ���ژوو له‌الیه‌ن خودی خۆی���ه‌وه‌ له‌بار‬ ‫ب���راوه‌‪ ،‬كه‌چی ئه‌وه‌ی جێی س���ه‌رنجه‌‬ ‫تا هه‌نووكه‌ش به‌هیچ جۆرێك س���وودی‬ ‫له‌و ئه‌زموون���ه‌ تااڵنه‌ نه‌بینی���وه‌‪ ،‬ئایا‬ ‫ئه‌م���ه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ كام���ڵ نه‌بوونی‬ ‫ئ���ه‌م گه‌له‌ ل���ه‌ڕووی ژیاریی���ه‌وه‌‪ ،‬یان‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ ك���ه‌ زۆر به‌س���انایی دوژمنانی‬ ‫دزه‌ ده‌كه‌نه‌ نێو ریزه‌كانییه‌وه‌‌و خه‌رقی‬ ‫هه‌م���وو كه‌لت���وره‌ جوانه‌كانی ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫یه‌كێك له‌و مێژوونووس���ه‌ دیارانه‌ی كه‌‬ ‫جه‌خت له‌سه‌ر ئه‌م مه‌سه‌له‌یه‌ ده‌كاته‌وه‌‬ ‫(طالب الش������بیبی)ه‌‪ ،‬ئه‌م مێژوونووسه‌‬ ‫له‌پێش���ه‌كی كتێبه‌كه‌یدا به‌ناوی (تأریخ‬ ‫الع������راق الحدیث) ده‌ڵێت‪" :‬دیراس���ه‌ی‬ ‫هه‌شت هه‌زار س���اڵی مێژووی ته‌مه‌نی‬ ‫میلله‌تانی دونیام كردووه‌‪ ،‬گه‌شتومه‌ته‌‬ ‫ئه‌و حه‌قیقه‌ته‌ی ك���ه‌ هه‌موو میلله‌تانی‬ ‫دونیا له‌كاتی بوونی مه‌ترسی ده‌ره‌كیدا‬ ‫یه‌كده‌گرن‪ ،‬جگه‌ له‌كورد‪ ،‬هه‌ر ئه‌مه‌شه‌‬ ‫هۆكاری دروستنه‌بوونی ده‌وڵه‌تی كوردی‬ ‫به‌درێژایی مێژوو"‪ ،‬خۆ ئه‌گه‌ر چاوێكیش‬ ‫به‌مێژووی كورددا بخش���ێنینه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وا‬ ‫حه‌قیقه‌ت���ی ئه‌م قس���انه‌ زۆر به‌ڕوونی‬ ‫ده‌بینی���ن! هه‌ن���دێ ج���ار ئه‌م���اره‌ت‌و‬ ‫حكوم���داری ك���ورد ماوه‌ی ‪ 200‬س���اڵ‬ ‫ب���ه‌رده‌وام بووه‌ (‌وه‌ك س���االریه‌كان)‪،‬‬ ‫هی���چ هێزێكی ده‌وروبه‌ری راس���ته‌وخۆ‬ ‫نه‌یتوانی���وه‌ له‌گه‌ڵی���دا بجه‌نگێ���ت‪،‬‬ ‫كه‌چ���ی دواجار له‌ڕێی ك���ورد خۆیه‌وه‌‬ ‫له‌ناوچووه‌!‪.‬‬ ‫له‌پ���اش ئه‌و هه‌موو س���ااڵنه‌‌و راپه‌ڕینه‌‬ ‫مه‌زنه‌كه‌ی به‌هاری ‪‌1991‬و دروستبوونی‬ ‫یه‌كه‌مین كابین���ه‌ی حكومه‌تی كوردی‪،‬‬ ‫ك���ه‌ تاڕاده‌یه‌ك ئه‌زمونێك���ی نوێ بوو‪ ،‬‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی كتوپڕ كه‌وت‬ ‫به‌س���ه‌ر هه‌ندێ هه‌ڵه‌ی زه‌ق���دا‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫جگه‌ له‌وه‌ی كورد خۆی چه‌ندین س���اڵ‬ ‫بوو ژێرده‌س���ته‌ی حیزب���ی به‌عس بوو‪،‬‬

‫ك���ه‌ ته‌نانه‌ت مافی هاوواڵتیبوونیش���ی‬ ‫لێسه‌ندبووه‌وه‌‪.‬‬ ‫لێره‌وه‌ ش���ته‌كان پێنه‌گه‌ش���تن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كه‌وتنه‌ حاڵه‌تی ئیفرازه‌وه‌‪ ،‬بۆ نموونه‌‪:‬‬ ‫ئه‌وه‌ی دوو كتێبی ئه‌بو عه‌الی مه‌ودودی‌و‬ ‫محه‌مه‌د ئه‌حمه‌د سه‌واف‌و حه‌سه‌ن به‌نا‌و‬ ‫سه‌ید قوتبی له‌به‌ر ئه‌كرد‪ ،‬ئیدی ئه‌بووه‌‬ ‫داعیه‌! ئیتر بێگه‌ڕانه‌وه‌ بۆ فقهو ئوسوڵ‌و‬ ‫مه‌نت���ق‌و عولومی قورئ���ان‌و حه‌دیس‌و‬ ‫ته‌فس���یر‌و زانسته‌ ش���ه‌رعیه‌كانی تر‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی زمانێكی رۆژئاوایی بزانیایه‌‪ ،‬یان‬ ‫دوو‌وت���ار‌و كتێبی بابایه‌كی رۆژئاوایی‬ ‫ته‌رجه‌مه‌ بكردایه‌ یان بیرۆكه‌ی به‌ناوی‬ ‫خۆیه‌وه‌ باڵوبكردایه‌ت���ه‌وه‌‪ ،‬ئیدی ئه‌وه‌‬ ‫فه‌رهه‌نگزان‌و رۆشنبیری گه‌وره‌ی كورد‬ ‫ب���وو‪ ...‬سیاسییه‌كانیش���مان به‌وپه‌ڕی‬ ‫س���نگ فراوانیی���ه‌وه‌ هه‌م���وو پ���رس‌و‬ ‫رایه‌كیان به‌وان بوو‪ ،‬به‌چینێكی س���ه‌رو‬ ‫كۆمه‌ڵ سه‌یرده‌كران!‌وه‌ك ئه‌م میلله‌ته‌‬ ‫قه‌رزاری مه‌عریفه‌تی ئه‌وان بێت‌و ده‌بێت‬ ‫هه‌م���ووان خزمه‌تكاریان ب���ن‌و له‌ڕووی‬ ‫م���ادی مه‌عنه‌وییه‌وه‌ پش���ت‌و په‌نایان‬ ‫بوون‪.‬‬ ‫ئه‌مان���ه‌و چه‌ندی���ن هه‌ڵ���ه‌ی زه‌قی تر‬ ‫گ���وزه‌را كه‌ ره‌نگه‌ ل���ه‌م‌وتاره‌دا بواری‬ ‫باس���كردنیان نه‌بێ���ت‪ ،‬بێگومان پاش‬ ‫ناس���اندنیان‌و ده‌ركه‌وتنی ئه‌م كه‌سانه‌‬ ‫ئیدی كۆنت���رۆڵ نامێنێت‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌وه‌ی‬ ‫ئێس���تا رووده‌دات زاده‌ی ئه‌و هه‌نگاوه‌‬ ‫هه‌اڵنه‌بوو كه‌ ئه‌وكات سیاسیه‌كانی ئه‌م‬ ‫ده‌ڤه‌ره‌ی ئێمه‌ نایان‪.‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی ئێم���ه‌ مه‌به‌س���تمانه‌ ل���ه‌م‬ ‫‌وتاره‌دا‪‌،‬وه‌اڵمدان���ه‌وه‌ی‌وتارێك���ی كاك‬ ‫(به‌ختی���ار عه‌لی)ی���ه‌‪ ،‬كه‌ به‌ڕاس���تی‬ ‫جگه‌ له‌وه‌ی ب���ێ‌ویژدانییه‌كی گه‌وره‌ی‬ ‫ك���ردووه‌ به‌رامب���ه‌ر به‌چینێكی ماندوی‬ ‫ئ���ه‌م میلله‌ت���ه‌‪ ،‬س���ه‌ره‌ڕای ئ���ه‌وه‌ش‬ ‫مرۆڤبوونیان‌و هه‌ست‌و نه‌ست‌و سۆزیان‬ ‫ده‌خاته‌ ژێر پرسیاره‌وه‌!‬ ‫لێره‌وه‌ هه‌وڵ ده‌ده‌ین هه‌ندێ له‌و بڕگانه‌‬ ‫بگێڕینه‌وه‌ بۆ بنه‌واشه‌كانیان‪:‬‬ ‫‪-1‬كاك به‌ختیار ده‌ڵێت‪" :‬سه‌ره‌تا ده‌بێت‬ ‫بڵێم ك���ه‌ لێره‌دا‌وش���ه‌ی پۆلیس‌وه‌ك‬ ‫ده‌سته‌واژه‌یه‌كی گش���تی‌و مه‌جازی بۆ‬

‫كۆی ئه‌و هێزانه‌ به‌كارده‌هێنم كه‌ كاریان‬ ‫ترس���اندن‌و كۆنترۆڵكردن‌و له‌ژێرپێنانی‬ ‫به‌ش���ه‌كانی تری كۆمه‌ڵگایه‌ كه‌ له‌ڕووی‬ ‫سیاسییه‌وه‌ له‌گه‌ڵ سیستمدا ناته‌بان"‪.‬‬ ‫ئه‌م بڕگه‌یه‌ سێ هه‌ڵه‌ی لۆژیكی گه‌وره‌ی‬ ‫تێدایه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌وه‌ی ئه‌لف‌و بێی مه‌عریفه‌‌و‬ ‫مه‌نتق شاره‌زابێت هه‌ستیان پێده‌كات‪:‬‬ ‫أ‪‌ /‬وش���ه‌ی مەج���از ی���ان خواس���تن‬ ‫به‌هیچ جۆرێك به‌پێی پره‌نس���یپه‌كانی‬ ‫ره‌وانبێژی گشتی نییه‌‪ ،‬چونكه‌ خواست‬ ‫‌وه‌ك (جورجان���ی) ده‌ڵێ���ت‪ :‬بریتییه‌‬ ‫له‌ته‌س���ككردنه‌وه‌ی‌واتای وشه‌ له‌واتای‬ ‫بنه‌ڕه‌تییه‌وه‌ بۆ ‌وات���ای دووه‌م‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫بوونی په‌یوه‌ندییه‌كی ناڕاس���ته‌وخۆدا‪.‬‬ ‫بێگومان ئه‌م پێناسه‌یه‌ بۆ هه‌ردوو جۆره‌‬ ‫مه‌جازه‌كه‌ راس���ته‌ (‌واته‌ هۆش���ه‌كی–‬ ‫عه‌قڵ���ی‌و زمانه‌وانی)‪ ،‬جا نازانم ده‌بێت‬ ‫فه‌رهه‌نگ���ی كاك به‌ختی���ار له‌س���ه‌رو‬ ‫فه‌رهه‌نگی زانایانی به‌الغه‌وه‌ بێت‪ ،‬یان‬ ‫له‌بنه‌ڕه‌ت���دا ئیعتراف به‌‌وج���ودی زانا‌و‬ ‫ره‌وانبێژ ناكات له‌حوزوری خۆیدا!‬ ‫ب‪ /‬كاری پۆلیس ترس���اندن‌و تۆقاندن‬ ‫نه‌بووه‌‪ ،‬به‌ڵكو كاری پۆلیس‌و ئاسایش‬ ‫پاراستنی ئارامی‌و سه‌رو ماڵ‌و شه‌ره‌ف‌و‬ ‫ئازادی خه‌ڵك بووه‌‪ ،‬ب���ه‌كاك به‌ختیار‬ ‫خۆش���ییه‌وه‌‪ ،‬كه‌ چاك ده‌زانێت‌و ته‌نها‬ ‫له‌سایه‌ی ئه‌م ئازادییه‌دایه‌ ئه‌و ده‌توانێت‬ ‫نان خۆری سفره‌ دڕ بێت‪.‬‬ ‫ج‪ /‬ئ���ه‌و سیس���تمه‌ی كاك به‌ختی���ار‬ ‫باس���ی ده‌كات سیس���تمێكه‌ خه‌ڵ���ك‬ ‫ده‌نگی بۆداوه‌‪ ،‬پاش���ان كاك به‌ختیار‬ ‫خۆشی دوور‌و نزیك س���وودمه‌ند بووه‌‬ ‫لێی (لێ���ره‌دا بوار نییه‌‪ ،‬ده‌نا ئه‌توانین‬ ‫هه‌ندێك له‌و سوودانه‌ بخه‌ینه‌ به‌رچاوی‬ ‫خوێن���ه‌ر)‪ ،‬بۆیه‌ ده‌ب���وو كاك به‌ختیار‬ ‫رێ���زی له‌ده‌ن���گ‌و رای بگرتایه‌ كه‌ ئه‌و‬ ‫سیستمه‌یان قبوڵه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌ش بێگومان‬ ‫بێڕێزیكردنه‌ له‌ئیراده‌ی خه‌ڵك‪ ،‬هه‌روه‌ك‬ ‫ده‌بوو رێزی ئه‌و سیستمه‌ش���ی بگرتایه‌‬ ‫كه‌ سودمه‌ند بووه‌ لێی‪.‬‬ ‫‪ -2‬كاك به‌ختی���ار ده‌ڵێ���ت‪" :‬هه‌ڵبه‌ت‬ ‫له‌بارودۆخی ئێس���تای كوردستاندا ناو‬ ‫به‌ناو له‌الیه‌ن هه‌ندێك هاوڕێ‌و براده‌ری‬ ‫ئه‌زی���زه‌وه‌ نوس���ینگه‌لێك ده‌بین���م كه‌‬

‫به‌لۆژیكی ئه‌وه‌ قسه‌ ده‌كه‌ن كه‌ پۆلیس‌و‬ ‫ئاس���ایش برامان���ن‪ ،‬ك���وڕی میلله‌تن‌و‬ ‫كه‌س���ی ئه‌زی���زی ئێمه‌ن‌و ت���ا دوایی‪،‬‬ ‫له‌ڕاس���تیدا ئه‌م جۆره‌ نوسینانه‌ دوور‌و‬ ‫نزیك ناچێته‌ خانه‌ی نوس���ینی فیكری‌و‬ ‫قسه‌ی رۆشنبیرانه‌وه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌ره‌تا ده‌مانه‌وێت ئ���ه‌وه‌ بڵێین‪ :‬كه‌‬ ‫پۆلیس‌و ئاس���ایش مه‌خلوقێكی تر نین‬ ‫به‌ڵكو مرۆڤن‪ ،‬پاش���ان كوردن‪ ،‬خه‌ڵكی‬ ‫‌واڵتانی تر نین‪ ،‬كه‌واته‌ ئه‌و لۆژیكه‌ زۆر‬ ‫راس���ته‌ كه‌ پێیوایه‌ پۆلیس‌و ئاس���ایش‬ ‫برامانن‌و كوڕی ئه‌م میلله‌ته‌ن‪ .‬دواتریش‬ ‫ده‌بێ���ت كاك به‌ختی���ار بزانێت ئه‌وه‌ی‬ ‫ئارامی بۆ ئه‌وو كه‌س���وكاری‌و خه‌ڵكی‬ ‫دابی���ن ئ���ه‌كات‪ ،‬پۆلیس‌و ئاسایش���ه‌‌و‬ ‫ئه‌وه‌ی ناهێڵێت تیرۆرس���تان په‌ی به‌م‬ ‫‌واڵته‌ به‌رن‌و رێ له‌مادده‌ هۆشبه‌ره‌كان‬ ‫ده‌گرن بێت���ه‌‌واڵته‌وه‌‪ ،‬زه‌حمه‌ت نه‌بێت‬ ‫كاك به‌ختیاره‌ یان ئاسایش ؟‬ ‫ئێم���ه‌ دڵنیای���ن ئ���ه‌م جۆره‌ قس���انه‌‬ ‫له‌فه‌رهه‌نگ���ی (موته‌رجیمه‌كه‌ی) كاك‬ ‫به‌ختی���اردا به‌ناڕۆش���نبیری ناوزه‌ن���د‬ ‫ده‌كرێ���ت‪ ،‬چونك���ه‌ ئ���ه‌و فه‌رهه‌نگه‌ی‬ ‫ئه‌و جگه‌ له‌چه‌واش���ه‌‌و بێویژدانی هیچ‬ ‫به‌هایه‌كی جوانی فیكری مه‌عریفی تێدا‬ ‫نییه‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م براده‌ره‌‌وا له‌خه‌ڵك ده‌گه‌یه‌نێ كه‌‬ ‫ئاس���ایش به‌ختوخۆڕایی هه‌ڵده‌كوتێته‌‬ ‫س���ه‌ر خه‌ڵك‌و دزو جه‌رده‌‌و پیاوكوژن‪،‬‬ ‫كه‌چی ئ���ه‌وه‌ ناڵێت ئه‌وه‌ ئه‌م براده‌ره‌و‬ ‫هه‌ندێك���ی هه‌لپه‌رس���تی‌وه‌ك ئه‌م���ن‪،‬‬ ‫ك���ه‌ من���اڵ‌و نه‌وجه‌وانانی ئ���ه‌م‌واڵته‌‬ ‫فریو ده‌ده‌ن بۆ ئ���ه‌وه‌ی له‌دژی كورد‌و‬ ‫حكومه‌تی ك���وردی‌و داموده‌زگاكانیان‬ ‫خۆپیش���اندان بكه‌ن‌و پشێوی بنێنه‌وه‌‌و‬ ‫ئه‌وی���ش له‌واڵتی ئه‌ڵم���ان له‌ژێر لێفه‌ی‬ ‫گه‌رم���دا ته‌وجی���ه‌ ب���دات‌و ئ���ه‌وه‌ش‬ ‫له‌بیربكات كه‌ خۆی ئ���ه‌رز ‌وه‌ربگرێت‌و‬ ‫له‌هه‌م���وو الیه‌ك���ه‌وه‌ س���وودمه‌ند بێت‬ ‫حه‌اڵڵه‌‌و عافێتی بێت‌و حه‌قی خۆیه‌تی‪،‬‬ ‫به‌اڵم گه‌نج‌و مێردمندااڵنی كورد ده‌بێت‬ ‫شۆڕش بكه‌ن‌و پشێویی بنێنه‌وه‌‪ ،‬له‌ژێر‬ ‫چه‌تری تێزه‌ نامه‌عریفییه‌كانی ئه‌مدا‪.‬‬ ‫»»‪19‬‬

‫هەبێ���ت‪ .‬فۆرمی درەخ���ت‪ ،‬فۆرمێکی‬ ‫س���ەنترالیزەکراوە‪ ،‬چەقێک���ی هەی���ە‪،‬‬ ‫شاڕەگێکی هەیە لەس���ەری وەستاوە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم لەگەڵ دۆلۆز‌و فۆک���ۆ‌و دریدایە‪،‬‬ ‫بیرکردنەوەی بێس���ەنتەر‪ ،‬کتێبی فرە‬ ‫باڵ‌و فرە بابەت‌و فرە زمان دەردەکەوێت‪،‬‬ ‫راپسکاندنی شتەکان له‌ناوکۆیی خۆیان‪،‬‬ ‫دێتە مەیدان‪.‬‬ ‫ئەگ���ەر فۆرمی کالس���یکی بیرکردنەوە‬ ‫لەس���ەر گەڕان بۆ جەوه���ەر‪ ،‬گەڕان بۆ‬ ‫س���ەلماندنی مەنتیقی‪ ،‬بۆ کۆکردنەوەی‬ ‫شتەکان له‌ناو یەک ناوکۆییدا بەند بێت‪،‬‬ ‫ئەوا ش���کاندنی س���ەنتەر‪ ،‬وشککردنی‬ ‫ش���اڕەگ‪ ،‬لێ���دان له‌ق���ەدی درەخ���ت‬ ‫«وەک ئ���ەو کۆڵەکە گەورەیەی هەموو‬ ‫شتەکان رادەگرێت» دەبێت بە ئامانجی‬ ‫فەلسەفە‪.‬‬ ‫دۆل���ۆز ک���ە وەک نیتش���ە دوژمنێکی‬ ‫سەرسەختی ئەفالتونییەتە «وەک باوکی‬ ‫هەم���وو کالس���یک‌و کۆنزەرڤاتیڤەکانی‬ ‫ناو فەلس���ەفە»‪ ،‬رەخنە ل���ەو هەڕەم‌و‬ ‫ریزبەندیی���ە ئەفالتونیی���ە دەگرێت کە‬ ‫هەموو فەلسەفە بە کێشەکانی خۆیەوە‬ ‫سەرقاڵدەکات‪ .‬هەموو دەزانین ئەفالتون‬ ‫له‌نێوان دونیای ئێمە‌و دونیای ئایدیاکاندا‬ ‫جیاکاری���دەکات‪ ،‬هەم���وو ش���تەکانی‬ ‫دونیای ئێمە وێنەگەلی شتی ئۆرگیناڵن‬ ‫کە بوونە راس���تەقینە‌و رەس���ەنەکەیان‬ ‫له‌دونی���ای ئایدیاکان���دا هەی���ە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەفالتون له‌نێوان دووجۆر وێنەی دیشدا‬ ‫جیاکاریدەکات‪ .‬ئەوانەی السایکردنەوەی‬ ‫رەس���ەنی وێنە ئۆرگیناڵەکان‪ ،‬واتە لەو‬ ‫دەچ���ن‪ ،‬لەگەڵ س���یموکوالرەکاندا کە‬ ‫وێنەس���اختەکەن‌و له‌وێنە رەس���ەنەکە‬ ‫ناچ���ن‪ .‬واتە س���یموکوالرەکان وێنەی‬ ‫ش���تەکە هەڵدەگرن‪ ،‬ب���ەاڵم ماهییەتی‬ ‫ئەوی���ان نییە‪ ،‬م���رۆڤ وێن���ەی خودا‬ ‫هەڵدەگرێت‪ ،‬ب���ەاڵم ماهییەتی خودای‬ ‫نییە‪ ،‬م���رۆڤ س���یموکوالرێکە‪ ،‬الدانە‬ ‫له‌جەوه���ەری ئیاله���ی‪ ،‬له‌ڕێ���گای‬ ‫هەوڵدانەوە بۆ دووب���ارە لێکچوون بەو‬ ‫نمون���ە بااڵی���ە‪ ،‬دەتوانێ���ت هەوڵبدات‬ ‫له‌ئیدیال نزیک بێتەوە‪.‬‬

‫له‌جێگایەکدا وێنەی جیهان وەک وێنەی‬ ‫درەخت بێت‪ ،‬جۆرە فەلسەفەیەک سەر‬ ‫هەڵدەدات تێیدا بیرکردنەوە بە هەمان‬ ‫لۆژیکی ئاس���نین‌و هەن���گاو بە هەنگاو‬ ‫دەڕوات‪ .‬ش���کاندنی مۆدێل���ی درەخت‬ ‫له‌هەمانکات���دا بەخش���ینی فەزایەک���ی‬ ‫نوێی���ە بە بیرکردن���ەوە‪ .‬بیرکردنەوەی‬ ‫فەلس���ەفی له‌ئەفالتونەوە تا دەگەینە‬ ‫س���ەر پۆس���ت ستراکتورالیس���تەکان‬ ‫مەحکومە ب���ە ریزبەندییەکی لۆژیکی‪،‬‬ ‫سیستمی فەلس���ەفی دەبێت بەجۆرێک‬ ‫بێت توانای تەفسیرکردن‌و له‌خۆگرتنی‬ ‫هەموو بوونی هەبێت‪ ،‬واتە رەوش���ێکی‬ ‫هەبێ���ت دونیا‌و مێژوو لەس���ەرەتاوە تا‬ ‫کۆتایی تەفس���یربکات‪ .‬لێرەوە تەواوی‬ ‫فەلسەفەکان له‌ئەفالتونەوە تا هایدگەر‬ ‫یان فەلسەفەی سەراپاگیرن «وەک الی‬ ‫ئەفالتون‪ ،‬هیگڵ‪ ،‬مارکس» دەیبینین‪،‬‬ ‫ی���ان رێخۆش���کەرن ب���ۆ ئ���ەو جۆرە‬ ‫بیرکردنەوە «سەراپاگیرە» «وەک الی‬ ‫دیکارت‪ ،‬کان���ت» بەرچاوماندەکەوێت‪.‬‬ ‫لێ���رەدا گ���ەڕان هەمیش���ە ب���ەدوی‬ ‫«یەک له‌دوای یەک���ی مەنتیقی»دایە‪.‬‬ ‫دەستنیش���انکردنی رێگایەکی راس���ت‌و‬ ‫روون���ە ب���ۆ جوڵ���ەی بیرکردنەوەمان‬ ‫ک���ە ئەرکێت���ی ب���ە وردی یاس���اکانی‬ ‫جوڵ���ەی ن���او دونی���اش بخوێنێتەوە‪.‬‬ ‫ه���ەر بیرکردنەوەیەک ئ���ەو ریزبەندییە‬ ‫لۆژیکیی���ە بش���کێنێت‪ ،‬ئ���ەو توانای‬ ‫ریزکردن���ە ماتماتیکییە ب���ۆ هەقیقەت‬ ‫لەدەس���تبدات‪ ،‬سروشتی بیرکردنەوەی‬ ‫فەلس���ەفیش لەدەس���تدەدات‪ .‬تەنی���ا‬ ‫لەگەڵ پۆس���ت ستراکتورالیس���تەکانی‬ ‫وەک فۆک���ۆ‌و دۆل���ۆز‌و دێری���دا‪ -‬دا‪،‬‬ ‫فەلس���ەفە ب���ە روون���ی له‌خواس���تی‬ ‫دروس���تکردنی سیس���تمی یەکانگی���ر‌و‬ ‫داخ���راوو سەرتاس���ەر رزگاریدەبێ���ت‌و‬ ‫بیرکردنەوەی فەلسەفی لەوە دەکەوێت‬ ‫عەوداڵی سیس���تمی ئەفالتونی داخراو‬ ‫بێت‪ .‬لەگەڵ ئەواندا بیرکردنەوە دەبێت‬ ‫بە پرۆس���ەی «کردن���ەوەی رووبەری‬ ‫نوێی بیرکردن���ەوە»‪ .‬واتە بیرکردنەوە‬ ‫وای لێدێ���ت بتوانێت «ناڕێکگەرا» یان‬ ‫ئانارشی بێت‪ ،‬ئانارش���ی بوون لێرەدا‬ ‫رزگارکردن���ی بیرکردنەوەی���ە له‌فەزای‬ ‫داخ���راو‪ ،‬له‌خزاندن���ی بەردەوامی فیکر‬ ‫بۆ ناو سیس���تمی سەراپاگیر‪ .‬پرۆسەی‬ ‫بیرکردنەوە پرۆس���ەی هاتوچۆ نییە بە‬ ‫ش���ەقامێکی یەک ئاڕاس���تەدا‪ ،‬بەڵکو‬ ‫جوڵەیە بە هەموو الیەکدا‪ ،‬بازدانە‪ ،‬الدانە‪،‬‬ ‫دووبارەنەکردنەوەی���ە‪ ،‬خیانەتکردن���ە‪،‬‬ ‫باوەڕنەبوونە بە ئامانجێکی گشتی یان‬ ‫بە سیستمێکی ئاسنینی لۆژیکی‪ .‬واتە‬ ‫چیت���ر ئەرکی فیکر نیی���ە بە جۆرێکی‬ ‫ئەندازەی���ی وێنەیەک���ی ئەندازەیی بۆ‬ ‫جیه���ان بکێش���ێت‪ ...‬لەوەدەکەوێ���ت‬ ‫گەڕانێک���ی سیس���تماتیزەکراو بێت بۆ‬ ‫هەقیقەت‌و لەبری ئەوە خۆی دەبێت بە‬ ‫دروستکەر‌و بەرهەمهێنی هەقیقەت‪ .‬بە‬ ‫مانایەکی گش���تی تر‪ ،‬چیتر فەیلەسوف‬ ‫ئەو نیگارکێش���ە نییە کە نیگاری دونیا‬ ‫لەس���ەرەتاوە بۆ کۆتایی دەکێش���ێت‪،‬‬ ‫ئ���ەو کەس���ە نیی���ە کە سیس���تمێک‬ ‫دادەڕێژێت وەاڵمی هەموو پرسیارەکانی تێکدانی ئەم هەڕەمە ئەفالتونییە‪ ،‬ئەم‬ ‫تێدای���ە‪ ،‬وێنەیەکی گەردون‌و کۆمەڵگا‌و ریزبەندییە کالس���یکییە ک���ە تێکدانی‬ ‫مۆراڵم���ان پێدەبەخش���ێت ک���ە یەک زۆرب���ەی دووالنە گرنگەکان���ی دی ناو‬ ‫یەکدی تەواو دەک���ەن‪ .‬بە پێچەوانەوە فەلسەفەش���ی لێدەکەوێت���ەوە‪ ،‬وەک‬ ‫فەیلەس���وف له‌بری نیگارکێش دەبێتە دووالنەکان���ی «نەگ���ۆڕ‌و راگ���وزەر»‬ ‫کەرەستەس���از‪ ،‬له‌ب���ری ئ���ەوەی ئەو «ئورگین���اڵ‌و کۆپ���ی» «ناواخ���ن‌و‬ ‫وەاڵمانەمان پێشکەش���بکات کە دەبێت روکەش» «بااڵ‌و ن���ەوی»‪ ...‬ئامانجی‬ ‫بیدەینەوە‪ ،‬ئەو ئامێرانە دروس���تدەکات فەلسەفەی پۆست ستراکتورالیستییە‪.‬‬ ‫کە دەتوانین له‌کاتی گەڕانماندا بەدوای الی دۆلۆز جیهان ئەو فۆرمە هەڕەمییەی‬ ‫وەاڵم���دا بەکاریانبهێنین‪ .‬فۆکۆ گەلێک نیی���ە‪ ،‬س���یموکوالرەکان الدان نی���ن‪،‬‬ ‫روون ئ���ەوە وەزیف���ە نوێی���ەی فیکری کەوتن‌و هەرەس نین‪ ،‬هێزی نەفیکەرن‪،‬‬ ‫روونکردۆتەوە‪ ،‬ئەو له‌چاوپێکەوتنێکدا بوونن له‌جۆرێکی دیکە‪ ،‬س���اختە نین‪،‬‬ ‫کتێبەکانی خۆی بەمجۆرە وەسفدەکات چونکە له‌بنەڕەتدا س���اختە‌و ئۆرگیناڵ‬ ‫«هەم���وو کتێبەکانم‪ ،‬گ���ەر بتەوێت‪ ،‬بوونی���ان نامێنێ���ت‪ ،‬بەڵک���و دەبن بە‬ ‫س���ندوقی کەرەس���تەن‪ .‬خەڵکی گەر پارچەی جواڵو له‌ناو تۆڕێکی مەزندا کە‬ ‫س���ەریان هەڵبدەن���ەوە‌و بیانەوێت ئەم سەنتەری نییە‪.‬‬ ‫رس���تە یان ئ���ەو بیرۆکە یاخ���ود ئەو دۆل���ۆز له‌بری وێن���ەی درەخت وێنەی‬ ‫شیکارە وەک دەرنەفیز بەکاربهێنن‪ ،‬بۆ رەگەت���ۆڕ وەردەگرێ���ت‪ ،‬جێگایەک کە‬ ‫ئەوەی شۆرتێک له‌سیستمی دەسەاڵتدا س���ەنتەری نییە‪ ،‬جیهانێک کە راست‌و‬ ‫دروس���تبکەن‪ ،‬یان هەڵیوەشێنن‪ ،‬یان چەپ‪ ،‬سەر‌و خواری تێدا نییە‪ ،‬شاڕەگ‬ ‫بیتەقێنن���ەوە‪ .‬کارێک���ی باش���ە‪ ،‬زۆر بوونی نیی���ە‪ ،‬ش���ادەمار بوونی نییە‪،‬‬ ‫زۆر چاک���ە‪ ،‬هەت���ا ئەگ���ەر له‌بەرابەر تاک���ە قەدی راگر بوون���ی نییە‪ ،‬بەڵکو‬ ‫ئەو سیس���تمی دەسەاڵتەشدا بێت کە تۆڕێک���ی زۆر گەورەی ف���رە باڵ‌و فرە‬ ‫کتێبەکانی منی لێوە دەرچووە»‪ .‬فیکر ئاڕاس���تە هەیە کە هی���چ پنتێک تێیدا‬ ‫چیتر دونی���ا وێناناکاتەوە‪ ،‬بەڵکو وەک لەوانی تر س���ەنتەرتر‌و بنەڕەتیتر نییە‪.‬‬ ‫کەرەستە له‌کویادا رێگاکان داخرابوون‪ ،‬م���رۆڤ دەتوانێ���ت له‌ه���ەر خاڵێکەوە‬ ‫دەست پێبکات‌و ئازادانە دەست بۆ هەر‬ ‫هەوڵدەدات بیانکاتەوە‪.‬‬ ‫کە فیکر خۆی بوو بە کەرەس���تە‪ ،‬لەوە خاڵێکی دی بەرێت‪.‬‬ ‫دەردەچێ���ت ئامانجێک‌و س���ەنتەرێکی‬ ‫»»‪19‬‬

‫جاران هەقیقەت‬ ‫سیستمێک بوو فێری‬ ‫دەبوویت‌و باوەڕت‬ ‫پێدەهێنا‪ ،‬ئێستا مرۆڤ‬ ‫دەزانێت هەقیقەت‬ ‫له‌ملیۆنەها وردە‬ ‫هەقیقەت دروستبووە‬

‫‪6‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫وته‌بێژ ‌ی پارتی‌‪ :‬گرتنه‌به‌ر ‌ی‬ ‫رێوشوێنه‌ سه‌ربازیه‌كه‌ ‌ی سلێمان ‌ی ئاسای ‌ی بوو‬ ‫ئا‪ :‬پشتیوان جه‌مال‬ ‫وته‌بێژی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ سه‌ركردایه‌تی‌‬ ‫پارتی‌ دیموكراتی‌ كوردستان‬ ‫له‌سلێمانی‌‪ ،‬عه‌بدولوه‌هاب عه‌لی‌‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ له‌ناوه‌وه‌‌و‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی‌ كوردستان مه‌كینه‌یه‌كی‌‬ ‫گه‌وره‌ی‌ راگه‌یاندن له‌دژی‌ پارتی‌‬ ‫خراوه‌ته‌گه‌ڕ‪ ،‬ئاشكراشی‌ ده‌كات كه‌‬ ‫كه‌یسی روداوه‌كانی ‪17‬ی‌ شوبات‌و‬ ‫ئه‌وانه‌شی‌ كه‌ هانده‌رو پیالندانه‌رو‬ ‫هێرشبه‌رو ته‌قه‌كه‌رو به‌ردهاوێژ یان‬ ‫هه‌ر توندوتیژییه‌كیان ئه‌نجام دابێت‪،‬‬ ‫هه‌موویان تۆمه‌تبارن‌و پێویسته‌‬ ‫پێكه‌وه‌ بچنه‌ به‌رده‌می دادگا‪.‬‬ ‫عه‌بدولوه‌هاب عه‌لی‌ له‌چاوپێكه‌وتنێكدا‬ ‫له‌گ ‌هڵ‌ ئاوێنه‌ سه‌باره‌ت به‌ رێوشوێنه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫س���اڵیادی‌ ‪17‬ی‌ ش���وباتی‌ ئه‌مس���اڵ‌‌و‬ ‫بارودۆخ���ی‌ حیزبه‌كه‌یان له‌س���لێمانی‌‬ ‫ده‌دوێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌ساڵیادی‌ خۆپیشاندانه‌كانی‌‬ ‫‪17‬ی‌ شوباتی‌ س���اڵی‌ رابردو‌و له‌ترسی‌‬ ‫ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی‌ خۆپیشاندانی‌ دیكه‌‪،‬‬ ‫رێوش���وێنی‌ ئه‌منی‌ توند له‌س���لێمانی‌‬ ‫گیرایه‌به‌ر‪ ،‬تا چه‌ند ئه‌و رێوش���وێنه‌تان‬ ‫به‌الوه‌ باشبوو؟‬ ‫عه‌بدولوه‌هاب عه‌لی‌‪ :‬الم س���ه‌یره‌ كه‌‬ ‫هه‌میشه‌ باس���ی‌ ‪17‬ی‌ شوبات ده‌كرێت‬ ‫له‌كاتێكدا كه‌ ‪17‬ی‌ شوبات سه‌ره‌تایه‌ك‬ ‫ب���وو ب���ۆ ‪ 61‬رۆژ خۆپیش���اندان‌و‬ ‫توندوتیژی كه‌ به‌ده‌یان خه‌ڵكی سڤیل‌و‬ ‫سه‌دان ئاسایش‌و پۆلیس بریندار بوون‌و‬ ‫هه‌زاران كه‌س���یش بێ ئی���ش بوون‌و‬ ‫كارو كاس���پیان ل���ێ تێكچ���وو‪ ،‬بۆچی‌‬ ‫ناوت���رێ‌ روداوه‌كانی‌ مانگی‌ ش���وبات‌و‬ ‫ئازارو نیسان‪ .‬به‌نیسبه‌ت ‪17‬ی‌ شوباتی‌‬ ‫ئه‌مساڵیش‪ ،‬مانگێك له‌مه‌وبه‌ر به‌چه‌ندان‬ ‫شێواز له‌ناو‌و كه‌س‌و الیه‌نی‌ دیار‌و نادیار‬ ‫به‌یاننامه‌ باڵوده‌كرایه‌وه‌ كه‌ خۆپیشاندان‬ ‫ده‌كرێت‌و حكومه‌ت ده‌ڕوخێنن‌و چه‌ندان‬ ‫دروش���می‌ دیكه‌‪ ،‬بێگومان له‌حاڵه‌تێكی‌‬ ‫ل���ه‌و شێوه‌یه‌ش���دا پێویس���ته‌ الیه‌نی‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت ئاماده‌كاری‌ خۆی‌ بكات بۆ‬ ‫ئه‌و هاندانه‌‌و ده‌بێت حسابی‌ بۆ بكرێت‪،‬‬ ‫چونكه‌ ده‌س���ه‌اڵت به‌رپرس��� ‌ه له‌ژیان‌و‬ ‫سه‌المه‌تی‌ هاوواڵتیان‪ ،‬ره‌نگه‌ له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫هه‌ڕه‌شه‌كاندا ئاماده‌كاری‌ توند كرابێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم پێموایه‌ رێوش���وێنه‌كه‌ ئاس���ایی‌‬ ‫بوون‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئێس���تا بارودۆخی‌ سلێمانی‌‬ ‫چۆن ده‌بینن؟‬ ‫عه‌بدولوه‌ه���اب عه‌لی‌‪ :‬بارودۆخه‌ دوو‬ ‫شێوه‌یه‌‪ ،‬الیه‌نێكیان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ خه‌ڵك‬ ‫پێیان باشبوو خۆپیش���اندان روینه‌دا‪،‬‬ ‫چونكه‌ هه‌ندێك هه‌وڵ‌ هه‌بوو بۆئه‌وه‌ی‌‬ ‫بارودۆخه‌ك���ه‌ تێكبدرێ‌‌و س���وپاس بۆ‬ ‫خوا هی���چ روین���ه‌دا‪ ،‬الیه‌نێكی‌ تریش‬ ‫هه‌یه‌ له‌چاوه‌ڕوانیدایه‌ بۆئه‌وه‌ی‌ شتێك‬

‫پارتی‌ خاوه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌لیمه‌ی‌ ئه‌خیره‌‬ ‫له‌چاره‌نوسی‌‬ ‫میلله‌تی‌ كورد‬ ‫ ‬ ‫دیمه‌نی ‪ 2012/2/17‬له‌سه‌رای سلێمانی که‌ به‌ چه‌کدار ته‌نرابوو‬ ‫روب���دات‪ ،‬به‌اڵم پێموایه‌ حاڵه‌تی‌ یه‌كه‌م‬ ‫گش���تگیرتره‌‪ ،‬چونكه‌ دواجار به‌ڕێگه‌ی‌‬ ‫دیالۆگ چاره‌سه‌ری‌ كێشه‌كان ده‌كرێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌كۆتای���ی‌ هه‌فته‌ی‌ رابردودا‬ ‫بك���وژی‌ خۆپیش���انده‌رێك حكوم���ی‌‬ ‫هه‌تاهه‌تای���ی‌ درا‪ ،‬بۆچ���ی‌ پارت���ی‌‬ ‫تۆمه‌تباره‌كانی‌ راده‌ستی‌ دادگا ناكات؟‬ ‫عه‌بدولوه‌ه���اب عه‌ل���ی‌‪ :‬ئ���ه‌وه‌ی‌‬ ‫خۆپیش���انده‌ره‌كه‌‬ ‫ش���ه‌هیدكردنی‌‬ ‫له‌به‌رده‌م���ی‌ خه‌ڵكدا ب���وو له‌به‌رئه‌وه‌‬ ‫تاوانب���ار دیارب���وو‪ ،‬به‌اڵم كه‌ باس���ی‌‬ ‫‪17‬ی‌ ش���وبات ده‌كرێت‪ ،‬ئه‌ی‌ كێ‌ ئه‌و‬ ‫خه‌ڵكه‌ی‌ نارد‌و كێ‌ ته‌قه‌ی‌ كرد‪ ،‬باش���ه‌‬ ‫ئێمه‌ چوینه‌ س���ه‌ر به‌رده‌ركی‌ س���ه‌را‪،‬‬ ‫یاخود به‌رده‌ركی‌ س���ه‌را هاتنه‌ س���ه‌ر‬ ‫لقی‌ چ���وار؟ ئه‌وه‌ پاكێجێك���ه‌ ده‌بێت‬ ‫هه‌موی���ان به‌یه‌كه‌وه‌ راده‌س���تی‌ دادگا‬ ‫بكرێ���ن‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ی‌ ته‌حری���زی‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫كردوه‌ یان ئ���ه‌وه‌ی‌ له‌ژوره‌ تاریكه‌كاندا‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی‌ كردووه‌‌و راگه‌یاندنی‌ خسته‌‬ ‫پشتیانه‌وه‌‪ ،‬كێ‌ ئه‌و ره‌سمانه‌ی‌ خسته‌‬ ‫گیرفانی‌ ئ���ه‌و خه‌ڵكانه‌‌و له‌به‌رده‌م لقی‌‬ ‫چواردا بیس���وتێنن یان كێ‌ ئه‌و جامانه‌‬ ‫س���ورانه‌ی‌ كرده‌ ملیان‌و له‌به‌رده‌م لقی‌‬ ‫چواردا بیس���وتێنن؟ باشه‌ بۆچی‌ هه‌ر‬ ‫باس���ی‌ ‪17‬ی‌ ش���وبات ده‌كرێ‌و باسی‌‬ ‫رۆژه‌كانی‌ تر ناك���رێ‌؟ ئه‌مه‌ پیالنێكی‌‬ ‫ئاش���كرابوو كه‌ ‪17‬ی‌ ش���وبات‌و پێش‬ ‫ئ���ه‌وه‌ش ئامانج ته‌نها پارتی‌ بوو‪ ،‬بۆیه‌‬

‫ئێمه‌ش ئاماده‌ین هه‌ڤااڵنمان راده‌ست ‌‬ ‫ی‬ ‫دادگاكان بكه‌ی���ن كاتێ���ك پاكێجه‌كه‌‬ ‫هه‌م���وی‌ به‌یه‌ك���ه‌وه‌ جێبه‌جێ بكرێت‌و‬ ‫له‌به‌رده‌م یاسادا وه‌كو یه‌ك بین‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌‬ ‫دیاره‌‌و ئه‌وه‌ی‌ نادیاره‌‪ ،‬چونكه‌ س���ه‌دان‬ ‫ك���ه‌س له‌لقی‌ چواردا ب���ووه‌ كێ‌ بگرین‬ ‫بڵێین تۆ فیشه‌كت ته‌قاندوه‌‌و راده‌ستی‌‬ ‫دادگای‌ بكه‌ین‪ ،‬ئه‌ی‌ له‌به‌رامبه‌ردا كێن‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ خه‌ڵكیان هان���ده‌دا‌و یارمه‌تی‌‬ ‫ماددی‌‌و لۆجستی‌و مه‌عنه‌وی‌ ئیعالمیان‬ ‫ده‌ك���ردن‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌مان���ه‌ له‌یه‌كتر جیا‬ ‫ناكرێنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌ئێس���تادا بارودۆخی‌ پارتی‌‬ ‫له‌سلێمانی‌ چۆنه‌؟‬ ‫عه‌بدولوه‌ه���اب عه‌ل���ی‌‪ :‬بارودۆخ���ی‌‬ ‫ئێمه‌ له‌س���لێمانی‌ به‌پێی‌ ده‌نگدان پله‌‬ ‫س���ێ‌و چواری���ن‪ ،‬له‌گ��� ‌هڵ‌ پارتییه‌كان‬ ‫قس���ه‌ ده‌كه‌ین ك���ه‌ ئه‌گ���ه‌ر نیگه‌ران‬ ‫ب���ون ئاش���تیان بكه‌ین���ه‌وه‌‪ ،‬ل���ه‌ڕوی‌‬ ‫ئیداریش���ه‌وه‌ بێگوم���ان ده‌س���ه‌اڵتمان‬ ‫نیی���ه‌‪ ،‬له‌دوای‌ ش���ه‌ڕی‌ ناوخۆش���ه‌وه‌‬ ‫ده‌نگمان له‌دابه‌زیندایه‌‌و به‌ش���ێكی‌ بۆ‬ ‫رۆیش���تنی‌ پارتییه‌كان بۆ ش���اره‌كانی‌‬ ‫ت���ر‌و ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫به‌پێی‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌ پێش���تر ‪ 90‬بۆ‬ ‫‪ 120‬هه‌زار ده‌نگین‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬پێش���بینی‌ ده‌ك���ه‌ن ب���ۆ‬ ‫هه‌ڵبژاردنی‌ پارێزگاكان رێژه‌كه‌تان به‌رز‬ ‫ببێته‌وه‌؟‬

‫فۆتۆ‪ :‬بیار‬

‫عه‌بدولوه‌ه���اب عه‌ل���ی‌‪ :‬هه‌رچه‌نده‌‬ ‫له‌هه‌ر چوار الی‌ دنی���اوه‌ مه‌كینه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫گ���ه‌وره‌ی‌ راگه‌یان���دن ل���ه‌دژی‌ پارتی‌‬ ‫له‌كاردای���ه‌‪ ،‬به‌اڵم كێرڤ���ی‌ پارتی‌ هه‌ر‬ ‫له‌به‌رزبونه‌وه‌دایه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئ���ه‌م مه‌كین���ه‌ گه‌وره‌یه‌ی‌‬ ‫راگه‌یاندن���ه‌ له‌ن���او كوردس���تانه‌ یان‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌؟‬ ‫عه‌بدولوه‌هاب عه‌لی‌‪ :‬ئۆپۆزس���یۆنی‌‬ ‫تیایه‌ ئ���ه‌وه‌ش به‌پێ���ی‌ رێژه‌یه‌ الیه‌ك‬ ‫كه‌متر یان الی���ه‌ك زیاتر‪ ،‬ره‌نگه‌ ئه‌وان‬ ‫به‌مه‌س���ئولیه‌ته‌وه‌ ته‌س���ه‌روف بكه‌ن‪،‬‬ ‫به‌اڵم پێمانوایه‌ مه‌كین���ه‌ی‌ راگه‌یاندنی‌‬ ‫واڵتان���ی‌ ئیقلیم‌و چ���وارده‌ور‌و هه‌ندێك‬ ‫له‌ڕاگه‌یاندنه‌كان له‌دژی‌ پارتی‌ خراونه‌ته‌‬ ‫ئی���ش‌و ره‌مزه‌كانی‌ خه‌بات���ی‌ پارتی‌‌و‬ ‫ئ���ه‌م میلله‌ته‌‪ ،‬چونك���ه‌ پارتی‌ خاوه‌نی‌‬ ‫كه‌لیم���ه‌ی‌ ئه‌خیره‌ له‌چاره‌نوس���ی‌ ئه‌م‬ ‫میلله‌ته‌‌و به‌ته‌ئكیدیش دژایه‌تی‌ ده‌كرێت‪،‬‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ پێموایه‌ ئه‌و مه‌كینه‌ گه‌وره‌‬ ‫ناحه‌زه‌ی‌ به‌رامبه‌ر پارتی‌ كه‌وتوه‌ته‌ گه‌ڕ‬ ‫كه‌ پارتی‌ وێنا كردوه‌ وه‌ك دێوه‌زمه‌یه‌ك‬ ‫الی هه‌ندێك خه‌ڵ���ك‪ ،‬بۆیه‌ عوقده‌مان‬ ‫ئه‌و مه‌كین���ه‌ی راگه‌یاندنه‌ نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫پ���ه‌رده‌ الدان‌و ریس���واكردنی ئه‌و هێزو‬ ‫الیه‌نانه‌یه‌ كه‌ له‌پشت ئه‌و مه‌كینه‌یه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم پارت���ی زۆر ته‌جاوزی پالنی له‌و‬ ‫شێوه‌یه‌ی كردووه‌‌و گه‌له‌كه‌شمان دڵنیا‬ ‫ده‌كه‌ین كه‌ له‌م پیالن���ه‌ رزگار ده‌بین‌و‬

‫مه‌كینه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫گه‌وره‌ی‌ راگه‌یاندن‬ ‫له‌دژی‌ پارتی‌‬ ‫خراوه‌ته‌گه‌ڕ‬ ‫ئاكامی ئه‌م پیالنانه‌ش وه‌ك پیالنه‌كانی‬ ‫‪ ٦٦‬ساڵی رابردوو ده‌بێت‌و پارتیش رۆژ‬ ‫له‌دوای رۆژ به‌هێزتر ده‌بێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬پێتانوانیی���ه‌ ك���ه‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫سلێمانی‌ پارتییان خۆش ناوێ‌؟‬ ‫عه‌بدولوه‌هاب عه‌لی‌‪ :‬هه‌رچه‌نده‌ پێشم‬ ‫خۆش نییه‌ ئه‌م قس���ه‌یه‌ ده‌كه‌م‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫خه‌ڵكی‌ ره‌سه‌نی‌ ئه‌م شاره‌ تائێستاش‬ ‫‪ %60‬بۆ ‪%70‬ی‌ پارتین‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫له‌ناوه‌وه‌‌و ده‌ره‌وه‌ی‌ هه‌رێم هێنراون بۆ‬ ‫شاری سلێمانی ژماره‌یه‌كی به‌رچاویان‬ ‫پارتی نین‪ ،‬خۆپیش���اندانی به‌رده‌ركی‬ ‫س���ه‌رای پار چه‌ندین هاوواڵتی‌و الیه‌نی‬ ‫سیاس���ی واڵتانی ده‌وروبه‌رو دراوسێی‬ ‫تێدابوو‪ ،‬پارتی‌‌و س���لێمانی‌ دوو رۆحن‬ ‫له‌جه‌س���ته‌یه‌كدا ن���ه‌ ئێم���ه‌ لێی‌ جیا‬ ‫ده‌بین���ه‌وه‌‌و نه‌ س���لێمانیش لێمان جیا‬ ‫ده‌بێته‌وه‌‪.‬‬

‫"به‌یاسایه‌كی‌ كۆنی‌ به‌عس‪ ،‬داواكاری‌ گشتی‌ ناتوانێـت لێپرسینه‌وه‌ بكات"‬ ‫ئا‪ :‬عیسا خدر‬ ‫دامه‌زرێنه‌ری‌ گروپی‌ پاڵپشتی‌ له‌‬ ‫(شه‌فافیه‌ت‌و لێپرسینه‌وه‌)‪ ،‬حیسام‬ ‫به‌رزنجی‌ رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ به‌هۆی‌‬ ‫یاسایه‌كی‌ كۆنی‌ رژێمی‌ به‌عسه‌وه‌‪،‬‬ ‫داواكاری‌ گشتی‌ ناتوانێت لێپرسینه‌وه‌‬ ‫بكات‌و به‌هۆی‌ نه‌بونی‌ سه‌روه‌ری‌‬ ‫یاساشه‌وه‌ ده‌سه‌اڵتداران پۆسته‌كانیان‬ ‫بۆ به‌رژه‌وه‌ندی‌ خۆیان به‌كارده‌هێنن‪.‬‬

‫جه‌خت‬ ‫له‌کارابونه‌وه‌ی‬ ‫لیژنه‌ی نه‌زاهه‌ی‬ ‫په‌رله‌مان ده‌که‌ین‬

‫چوارشه‌ممه‌ی‌ رابردو له‌شاری‌ هه‌ولێر‬ ‫گروپ���ی‌ پاڵپش���تی‌ ل ‌ه (ش���ه‌فافیه‌ت‌و‬ ‫حیسام به‌رزنجی‬ ‫لێپرسینه‌وه‌) دامه‌زرێنرا كه‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‬ ‫گش���تی‌ رێكخراوی‌ ‪ ،KEDO‬حیس���ام‬ ‫به‌رزنج���ی‌ دامه‌زرێنه‌ریه‌ت���ی‌‌و چه‌ن���د به‌رژه‌وه‌ندی‌ گش���تی‌ ب���ۆ به‌رژه‌وه‌ندی‌ ده‌س���تپاكی‌ (نه‌زاهه‌) دانه‌م���ه‌زراوه‌؟‬ ‫بۆیه‌ ده‌بێت داواكاری‌ گشتی‌ له‌وه‌ بێته‌‬ ‫په‌رله‌مانتار‌و رۆژنامه‌نوس‌و رێكخراوێكی‌ تایبه‌تی‌ خۆی‌ به‌كاربهێنن‪.‬‬ ‫ی الیه‌نێكی‌ دیكه‌ی‌ كاركردنیانی‌ ده‌نگ كه‌ په‌رله‌مانتار داوای‌ ئیمتیازاتی‌‬ ‫به‌رزنج ‌‬ ‫كۆمه‌ڵی‌ مه‌ده‌نیش تیایدا ئه‌ندامن‪.‬‬ ‫حیس���ام به‌رزنجی‌ له‌چاوپێكه‌وتنێكی‌ باسكرد ئه‌ویش "یاس���اییه‌" كه‌ بۆچی‌ شه‌خسی‌ ده‌كات‪ ،‬به‌اڵم داواكاری‌ گشتی‌‬ ‫ئاوێن���ه‌دا ئامانج���ی‌ گروپه‌كه‌یان���ی‌ داواكاری‌ گشتی‌ ده‌س���تی‌ كراوه‌ نییه‌‪ ،‬ناتوانێ���ت كاره‌كانی‌ بكات‪ .‬س���ه‌باره‌ت‬ ‫ئاشكراكرد كه‌ مه‌به‌ستیانه‌ گه‌شه‌ بده‌ن یان بۆچی‌ ناتوانێت له‌هه‌موو كێشه‌كاندا ب���ه‌كارا نه‌بون���ی‌ داواكاری‌ گش���تیش‪،‬‬ ‫به‌شه‌فافیه‌ت‌و لێپرسینه‌وه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ لێپرس���ینه‌وه‌ بكات؟ پرۆژه‌ یاس���ایه‌ك حیس���ام به‌رزنجی‌ وتی‌ "تائێس���تا كار‬ ‫ئه‌و دوو چه‌مكه‌ الوازییه‌كی‌ زۆریان پێوه‌ هه‌یه‌ تایبه‌ته‌ به‌داواكاری‌ گشتی‌ بۆچی‌ به‌یاس���ایه‌كی‌ كۆن���ی‌ رژێم���ی‌ به‌عس‬ ‫ی داواكاری‌‬ ‫ده‌بینرێت‌و بونه‌ته‌ هۆی‌ ته‌شه‌نه‌كردنی‌ تائێس���تا په‌رله‌م���ان بڕیاری‌ له‌س���ه‌ر ده‌كرێ���ت ك���ه‌ ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫گه‌نده‌ڵ���ی‌‌و س���ه‌روه‌ر نه‌بوونی‌ یاس���ا نادات؟ بۆچی‌ چاودێ���ری‌ دارایی‌ وه‌كو گشتی‌ الوازكردووه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ نه‌توانێت‬ ‫ی خۆی‌ ناكات‌و بۆچی‌ هه‌م���وو س���كااڵیه‌ك بجوڵێنێ���ت‪ ،‬ئه‌و‬ ‫له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تان‪ ،‬ه���ه‌ر به‌هۆی‌ پێویست كاره‌كان ‌‬ ‫ی خستۆته‌ ژێر‬ ‫نه‌بوونی‌ ش���ه‌فافیه‌ت‌و لێپرسینه‌وه‌وه‌‪ ،‬ئه‌نجومه‌نه‌كه‌ی‌ دانه‌مه‌زراوه‌؟ له‌الیه‌كی یاس���ایه‌ داواكاری‌ گشت ‌‬ ‫خه‌ڵكێك ده‌توان���ن داهاتی‌ ئه‌م واڵته‌‌و دیك���ه‌وه‌ بۆچی‌ تائێس���تا ده‌س���ته‌ی‌ ده‌سه‌اڵتی‌ ته‌نفیزیه‌وه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا نابێت‬

‫ی دارایی‌‬ ‫بۆئه‌وه‌ی‌ راپۆرته‌كانی‌ چاودێر ‌‬ ‫س���لێمانی‌ بدرێت���ه‌ داواكاری‌ گش���تی‌‌و‬ ‫په‌رله‌م���ان بۆ ئه‌وه‌ی‌ كاریان له‌س���ه‌ر‬ ‫بكرێت‪ ،‬چونكه‌ ئ���ه‌و راپۆرته‌ ته‌نها بۆ‬ ‫ئه‌وه‌نییه‌ ئه‌وان كاره‌كانی‌ خۆیان بكه‌ن‌و‬ ‫هیچ ئه‌نجامێكی‌ نه‌بێت"‪.‬‬ ‫له‌خول���ی‌ س���ێیه‌می‌ په‌رله‌مان���ی‌‬ ‫كوردستاندا لیژنه‌ی‌ نه‌زاهه‌ دروستكرا‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم دوای‌ ماوه‌ی���ه‌ك په‌كی‌ كه‌وت‌و‬ ‫سه‌رۆكه‌كه‌ش���ی‌ ده‌س���تی‌ له‌ئه‌ندامێتی‌‬ ‫په‌رله‌مانیش كێش���ایه‌وه‌‪ ،‬له‌مباره‌یه‌وه‌‬ ‫حیس���ام به‌رزنج���ی‌ رونیك���رده‌وه‌ كه‌‬ ‫هه‌وڵده‌ده‌ن یاداشتێك بده‌نه‌ په‌رله‌مان‬ ‫ك���ه‌ پێویس���ته‌ ئ���ه‌و لیژنه‌ی���ه‌ كارا‬ ‫بكرێت���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر گوێ له‌یاداش���ت‌و‬ ‫داواكاری‌ گشتی‌ له‌ژێر ئه‌و ده‌سه‌اڵته‌دا داواكاریه‌كانیش���یان نه‌گیرێت‪ ،‬هه‌موو‬ ‫بێت‪ ،‬به‌ڵكو ده‌بێت سه‌ر به‌ ئه‌نجومه‌نی‌ هه‌ڵوێس���تێكی‌ مه‌ده‌نیانه‌ ده‌گرینه‌به‌ر‌و‬ ‫دادوه‌ری‌‪ ،‬یان سه‌ر به‌ ده‌سته‌یه‌ك بێت فشار دروست ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌و رێگانه‌ی‌ كه‌ گروپه‌كه‌‬ ‫له‌داواكاری‌ گش���تی‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ بتوانێت‬ ‫لێپرسینه‌وه‌ له‌گه‌ڵ كه‌سێك بكات له‌نێو ده‌یگرێـته‌ به‌ر بۆ كاره‌كانیان‪ ،‬حیس���ام‬ ‫حكومه‌تدا ده‌س���ه‌اڵت بۆ به‌رژه‌وه‌ندی‌ به‌رزنجی‌ ئاشكرایكرد كه‌ بۆ هه‌ر بابه‌تێك‬ ‫یاداشتێك ده‌ده‌ن به‌الیه‌نی‌ په‌یوه‌ندیدار‌و‬ ‫تایبه‌تی‌ خۆی‌ به‌كارده‌هێنێت"‪.‬‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ راب���ردودا چاودێری‌ دارایی‌ دواتریش سه‌ردانیان ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌گه‌ر هیچ‬ ‫سلێمانی‌ چه‌ندین راپۆرتی‌ گه‌نده‌ڵییان ئه‌نجامێ���ك نه‌بوو‪ ،‬ئه‌و كاته‌ په‌یوه‌ندی‌‬ ‫ئاماده‌كرد‪ ،‬به‌اڵم تائێس���تا لێپێچینه‌وه‌ به‌سه‌نته‌ر‌و كه‌س���ایه‌تی‌‌و رێكخراوه‌كان‬ ‫نه‌كراوه‌ بۆ ئه‌و راپۆرتانه‌‪ ،‬دامه‌زرێنه‌ری‌ ده‌ك���ه‌ن‌و واژۆ كۆده‌كه‌نه‌وه‌‌و دواتریش‬ ‫گروپی‌ پاڵپشتی‌ شه‌فافی ‌هت‌و لێپرسینه‌وه‌ به‌هه‌م���وو رێگایه‌كی‌ مه‌ده‌نیانه‌ فش���ار‬ ‫جه‌ختیكرده‌وه‌ كه‌ ئ���ه‌وان كار ده‌كه‌ن دروست ده‌ك ‌هن‌و رایگشتی‌ ده‌جوڵێنن‪.‬‬

‫شه‌هامه‌تی‬ ‫ده‌ستله‌كاركێشانه‌وه‌‬ ‫‪20‬‬

‫ته‌نیا له‌به‌رئه‌وه‌ی داواكاریی گش���تیی‬ ‫داوایكرد حه‌سانه‌ی له‌سه‌ر هه‌ڵبگیرێ‪،‬‬ ‫بۆئه‌وه‌ی به‌گومانی په‌یوه‌ندیی ناشایست ‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ چه‌ند بزنسمانێك دادگایی بكرێ‪،‬‬ ‫ده‌ستیله‌كاركێش���ایه‌وه‌‪..‬ئه‌و به‌رپرس ‌ه‬ ‫به‌پێی دوایین راپرسیی؛ ته‌نیا (‪)%48‬‬ ‫ی خه‌ڵك داوای ده‌ستله‌كاركێشانه‌وه‌یان‬ ‫ده‌كرد‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌و وتی؛ (له‌به‌رئه‌وه‌ی‬ ‫واڵته‌ك���ه‌م پێویس���تی به‌ س���ه‌رۆكێك ‌ه‬ ‫ته‌واوی خه‌ڵك متمانه‌یان پێی هه‌بێ)‪،‬‬ ‫بۆی ‌ه ده‌ستبه‌رداری پۆسته‌كه‌ی ده‌بێ‪،‬‬ ‫بۆئ���ه‌وه‌ی یه‌كێك���ی دیك���ه‌ جێگه‌ی‬ ‫بگرێت���ه‌وه‌‪ .‬ئ���ه‌و‌ه هه‌رچه‌ن���د‌ه زۆر‬ ‫له‌گوینیشه‌ س���ه‌ره‌نجام لێكۆڵینه‌وه‌ی‬ ‫یاس���ایی له‌دۆس���ێكه‌ی‪ ،‬بێتاوانی���ی‬ ‫ئ���ه‌و بس���ه‌لمێنێ‪ .‬ئه‌م���ه‌ ماج���ه‌رای‬ ‫ده‌ستله‌كاركێش���انه‌وه‌ی چه‌ند رۆژێك‬ ‫له‌مه‌وب���ه‌ری (كریس���تیان وۆل���ف)‬ ‫ی س���ه‌رۆكی ئه‌ڵمانیای ‌ه كه‌ س���ه‌رۆكی‬ ‫پێش���تریش ته‌نیا له‌س���ه‌ر رۆڵی سوپا‬ ‫له‌پاراستنی به‌رژه‌وه‌ندییه‌ ئابوورییه‌كانی‬ ‫واڵته‌كه‌ی‪ ،‬وازی له‌پۆسته‌كه‌ی هێنابوو‪.‬‬ ‫ئه‌مانه‌ش ئه‌ڵقه‌ی به‌دوای یه‌كداهاتووی‬ ‫زنجیره‌یه‌ك���ی دوورودرێ���ژی ئه‌و جۆر‌ه‬ ‫حیكایه‌تانه‌ن ك ‌ه كلتوور‌و سیس���تمێكی‬ ‫دیموكرات���ی به‌رهه‌میهێن���اون‌و وا‬ ‫له‌به‌رپرس���انی ده‌كات له‌و س���اتانه‌دا‬ ‫ك��� ‌ه متمانه‌یان له‌ن���او خه‌ڵك كه‌مێك‬ ‫ل���ه‌ق ده‌ب���ێ‪ ،‬ئیت���ر ش���ه‌هامه‌تی‬ ‫ده‌ستله‌كاركێشانه‌وه‌یان به‌سه‌ر ته‌ماعی‬ ‫كورسیخوازییدا زاڵ بێت‌و رێگا بۆ دوای‬ ‫خۆیان چۆڵ بكه‌ن‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ له‌وێی خۆرئاوای دیموكراتی‪-‬دا‪،‬‬ ‫به‌اڵم ل ‌ه (ئه‌زموون ‌ه دیموكراتییه‌كه‌ی)‬ ‫خۆماندا؛ تا چاو ب���ڕ ده‌كات بیابانێك‬ ‫راكشاوه‌‌و بێ س���نوور درێژ ده‌بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫خاكێكی وشكهه‌اڵتووی شه‌قار شه‌قار‪،‬‬ ‫حیكایه‌تی تینوێتیی سیستمی سیاسیمان‬ ‫بۆ شه‌هامه‌ت‪ ،‬ده‌گێڕێته‌وه‌‪ .‬له‌فه‌رهه‌نگی‬ ‫سیاس���ییماندا‪ ،‬ده‌ستله‌كاركێش���انه‌و‌ه‬ ‫ی���ان بوونی نیی���ه‌‪ ،‬یان ك���ه‌ هه‌بوو‪،‬‬ ‫میوانێكی زۆر دره‌نگكه‌وتووه‌‌و ده‌ستی‬ ‫به‌كه‌وچكی شێوی ش���ه‌هامه‌ت راناگا‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ ئ���ه‌و (ئازایان���ه‌) به‌رگ���ه‌ی‬ ‫هه‌موو گوشاره‌كانی شه‌قام‌و قاعیده‌ی‬ ‫حزب‌و میدیا ده‌گرێ‌و ش���ه‌ڕ له‌س���ه‌ر‬ ‫كه‌ڵه‌كه‌كردنی سااڵنی نه‌زۆكی مانه‌وه‌ی‬ ‫له‌س���ه‌ر كورس���ی ده‌كات‪ .‬كورسییه‌ك‬ ‫به‌جێناهێڵ���ێ‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر كورس���ییه‌كی‬ ‫باشتر‌و به‌رزتری مس���ۆگه‌ر نه‌كردبێ‪،‬‬ ‫ی���ان له‌یه‌ككاتدا چه‌ند كورس���ییه‌كی‬ ‫نه‌بێ‌و دواتر یه‌كێكیان بكاته‌ به‌خششی‬ ‫س���ه‌خاوه‌تمه‌ندانه‌ی خ���ۆی! پاش���ان‬ ‫ك��� ‌ه ده‌ستله‌كارده‌كێش���نه‌وه‌‪ ،‬به‌نرخی‬ ‫(ده‌س���تكه‌وتێكی گ���ه‌وره‌) به‌بازاڕێك‬ ‫ده‌یفرۆش���نه‌وه‌ ك���ه‌ كڕیاره‌كانی باش‬ ‫نرخ ‌ه راسته‌قینه‌كه‌ی ده‌زانن‌و له‌ئاستیدا‬ ‫روو وه‌رده‌گێ���ڕن‪ .‬ئاخ���ر جیاوازی���ی‬ ‫چیرۆكه‌كان���ی ده‌ستله‌كاركێش���انه‌و‌ه‬ ‫له‌نێ���وان ئه‌وێ‌و ئێ���ره‌دا له‌ب���ه‌راورد‬ ‫نایه‌؛ س���ه‌رۆكی ئه‌ڵمانیا ته‌نیا به‌هۆی‬ ‫چه‌ن���د گومانێ���ك له‌په‌یوه‌ندییه‌كانی‪،‬‬ ‫وازدێنێ‪ ،‬كه‌چ���ی الی خۆمان به‌رپرس‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬فایل���ی گه‌نده‌ڵییه‌كه‌ی به‌ده‌یان‬ ‫الپ���ه‌ڕه‌ی به‌ڵگ���ه‌داره‌‪ ،‬ی���ان (فایل ‌ه‬ ‫سیاسییه‌كه‌ی) رووی هه‌موو (میرابۆ)‬ ‫كان سپی ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬كه‌چی له‌دیوه‌خانی‬ ‫حكومه‌ت‌و حزبدا هه‌ر له‌بنه‌بانێ جێگه‌ی‬ ‫بۆ راده‌خرێ‌و شه‌و‌و رۆژ به‌ده‌ركه‌وتن‌و‬ ‫لێدوانه‌كانی‪ ،‬خه‌ڵك ئیستیفزاز ده‌كات‪.‬‬ ‫ئینجا ش���اڵاڵ له‌وه‌ته‌ی پار (ئه‌زموون ‌ه‬ ‫دیموكراتییه‌كه‌م���ان) ه���ه‌ر ناش���یرین‬ ‫ده‌ب���وو‪ ،‬كێرڤ���ی جه‌ماوه‌ری���ی حزب‬ ‫هه‌ر س���ه‌ر به‌ره‌و خ���وار ده‌بوو‪ .‬گرنگ‬ ‫ئه‌وه‌ی ‌ه ئه‌و بێ كورسی نه‌بێ‪( ،‬چونك ‌ه‬ ‫ئه‌و بۆ كورس���ی‌و كورس���ی‪-‬ش بۆ ئه‌و‬ ‫خوڵقاوه‌)‪.‬‬ ‫(نیلسۆن ماندێال) س���یمبول‪ ،‬دوای‬ ‫(‪ )27‬س���اڵ زیندانیكردن‪ ،‬ته‌نیا (‪)6‬‬ ‫ساڵ سه‌رۆكایه‌تیی باشووری ئه‌فریقای‬ ‫كرد‌و وت���ی‪" :‬ئیتر نام���ه‌وێ كه‌س ب ‌ه‬ ‫جه‌نابی س���ه‌رۆك بانگم بكات‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫حه‌زده‌كه‌م هه‌ر به‌نازناوه‌كه‌م (مادیبا)‬ ‫و‌ه بانگ���م بكه‌ن"‪ .‬ئیت���ر لێره‌وه‌ ده‌بێ‬ ‫بزانین ه���ه‌ر كۆمه‌ڵگای���ه‌ك (مادیبا)‬ ‫ی تێ���دا ده‌گمه‌ن ی���ان غائیب بو‌و پڕ‬ ‫ب���وو له‌جه‌نابی س���ه‌رۆك‌و به‌رپرس���ی‬ ‫هه‌میش���ه‌یی‪ ،‬ئ���ه‌وا ئاینده‌ی له‌س���ه‌ر‬ ‫له‌پی عفریتدایه‌‌و دیموكراس���ی‪-‬ش یان‬ ‫له‌م���اڵ نیی���ه‌‪ ،‬یانیش هێش���تا له‌خه‌و‬ ‫هه‌ڵنه‌ستایه‌‪.‬‬ ‫‪kawamuhamad@yahoo.com‬‬

‫عێراق‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪Iraq.awene@gmail.com‬‬ ‫له‌پاش پابه‌ندبوونی‌ حكومه‌تی‌ عێراق به‌بڕیار‌و راسپارده‌كانی‌ كۆمكاری‌ عه‌ره‌بی‌‬ ‫ده‌رباره‌ی‌ سوریا‪ ،‬رۆژ به‌ڕۆژ واڵتانی‌ عه‌ره‌بی‌ ده‌رگای‌ په‌یوه‌ندیی‌ زیاتری‌‬ ‫به‌ڕوودا ده‌كه‌نه‌وه‌‪ .‬له‌م میانه‌یه‌دا عه‌ره‌بستانی‌ سعودی‌ له‌پاش دیاریكردنی‌‬ ‫باڵیۆزی‌ خۆی‌ له‌عێراق له‌پاش نزیكه‌ی‌ ‪ 20‬ساڵ دابڕان‪ ،‬كه‌وتۆته‌ گفتوگۆ بۆ‬ ‫كردنه‌وه‌ی‌ ده‌روازه‌ی‌ سنوریی‌ عه‌رعه‌ر بۆ بازرگانی‌‌و هه‌نارده‌كردنی‌ شمه‌كی‌‬ ‫پێویست بۆ عێراق‪.‬‬

‫لیژنه‌ی‌ ئاسایش‌و به‌رگری‌ په‌رله‌مانی‌ عێراق نیگه‌رانه‌ له‌وه‌ی‌ له‌ئێستادا‬ ‫سه‌راپای‌ ئاسمانی‌ عێراق ته‌نها به‌دوو رادار ده‌پارێزرێت له‌مه‌ترسی‌‬ ‫فڕۆكه‌ی‌ بیانی‌‌و هێرشبه‌ر‪ .‬هه‌ندێ زانیاریتریش ئه‌وه‌ ئاشكرا ده‌كه‌ن به‌ر‬ ‫له‌كشانه‌وه‌ی‌ سوپای‌ ئه‌مه‌ریكا رۆژانه‌ فڕۆكه‌كانی‌ ئه‌و واڵته‌ ‪ 70‬فڕینیان‬ ‫به‌ئاسمانی‌ عێراقدا ده‌كرد‪ ،‬به‌اڵم ئێستا فڕۆكه‌ی‌ عێراق ته‌نها دوو فڕینیان‬ ‫بۆ ده‌كرێت‪.‬‬

‫"په‌رله‌مان ‌ی عێراق گه‌وره‌ترین هه‌ڵه‌یكرد"‬ ‫"ئه‌مه‌ هه‌وڵێكه‌ بۆ لێدانی‌ په‌رله‌مان‪ ،‬ئه‌گینا ترلیۆنه‌ها دینار رۆشتووه‌ بۆ سه‌رۆكایه‌تییه‌كان‌و كه‌سیش قسه‌ ناكات"‬ ‫ئا‪ :‬یاسین ته‌ها‬

‫پەرلەمانتاری عێراقی‬

‫ئه‌و رۆژه‌ی‌ زۆربه‌ی‌ شاره‌كانی‌ عێراق‬ ‫خه‌ڵتانی‌ خوێن كرا‌و له‌كاتژمێرێكدا‬ ‫‪ 20‬ته‌قینه‌وه‌ی‌ جۆراوجۆر رویدا‪،‬‬ ‫په‌رله‌مانتارانی‌ عێراق سه‌رقاڵی‌‬ ‫تاوتوێكردنی‌ كۆتایی‌ بودجه‌بوون‪،‬‬ ‫له‌دوتوێی‌ ئه‌م یاسای‌ بودجه‌یه‌شدا‬ ‫به‌زۆرینه‌ی‌ ده‌نگ دوو بڕگه‌یه‌كیان‬ ‫تێپه‌ڕاند بۆ كڕینی‌ ئوتومبیلی‌ درع‌و‬ ‫دروستكردنی‌ خانوو بۆ خۆیان كه‌‬ ‫هه‌ریه‌كه‌یان ده‌وروبه‌ری‌ ‪ 6‬ملیۆن دۆالر‬ ‫له‌پاره‌ی‌ واڵت ده‌بات‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ زانیارییه‌كانی‌ ئاوێنه‌‪ ،‬داواكاری‌‬ ‫كڕین���ی‌ ئ���ه‌م ئوتومبیالن���ه‌ س���ه‌ره‌تا‬ ‫له‌ڕێگای‌ یاداش���تێكه‌وه‌ ب���وو‌ه كه‌ ‪220‬‬ ‫په‌رله‌مانتار ئیمزای‌ كردووه‌‌و ژماره‌یه‌كی‌‬ ‫به‌رچاو په‌رله‌مانتاری‌ كوردیش له‌لیسته‌‬ ‫جیاجیاكان به‌ئیمزاكردنی‌ پشتگیرییان‬ ‫لێكردووه‌‪ .‬دواتریش كه‌ له‌ناو بودجه‌ی‌‬ ‫‪2012‬دا په‌س���ه‌ندكرا‪ ،‬خێ���را زۆرب���ه‌ی‌‬ ‫په‌رله‌مانتاران خۆیان لێ دزییه‌وه‌ وه‌كو‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ئه‌وان ده‌نگیان له‌سه‌ر نه‌دابێت‌و‬ ‫له‌به‌رده‌ستی‌ ئه‌وانه‌وه‌ تێنه‌په‌ڕێنرابێت‪،‬‬ ‫له‌كاتێك���دا م���اوه‌ی‌ پێن���ج مانگ���ه‌‬ ‫له‌چه‌كمه‌جی‌ مێزه‌كانی‌ ئه‌واندایه‌‪.‬‬ ‫له‌پ���اش تێپه‌ڕاندن���ی‌ ئ���ه‌م بڕگه‌ی���ه‌‬ ‫له‌بودجه‌ی‌ ‪ ،2012‬زۆرب���ه‌ی‌ چاودێران‬ ‫ی���ه‌ك ده‌نگ بوون له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ی‌ كه‌‬ ‫"ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌ران گه‌وره‌ترین هه‌ڵه‌ی‌‬ ‫له‌مێژووی‌ كاركردنیدا كرد"‪ .‬الیه‌نگرانی‌‬ ‫ئه‌م بۆچونه‌ باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن له‌كاتێكدا‬ ‫رێژه‌ی‌ هه‌ژاری‌ له‌واڵتدا نزیكه‌ی‌ ‪%25‬ی‌‬ ‫كۆی‌ گشتی‌ دانیشتوانه‌‌و رۆژانه‌ سه‌دان‬ ‫ك���ه‌س ده‌بنه‌ قوربان���ی‌ ته‌قینه‌وه‌كان‪،‬‬ ‫كه‌چ���ی‌ "نوێنه‌رانی‌ گه‌ل‪ ،‬هه‌ر له‌خه‌می‌‬ ‫خۆیان���دان"‪ .‬له‌مباره‌ی���ه‌وه‌ یه‌كێك له‌و‬ ‫په‌رله‌مانتاران���ه‌ی‌ ئیم���زای‌ ك���ردووه‌‬ ‫له‌س���ه‌ر یاداش���ته‌كه‌‌و نه‌یویست ناوی‌‬ ‫باڵو بكرێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫"ئه‌و ئوتومبیالنه‌ له‌بودجه‌ی‌ په‌رله‌مان‬ ‫ده‌كڕدرێت‌و ئه‌گه‌ر ئه‌و بودجه‌یه‌ نه‌درێت‬ ‫به‌ئوتومبیلیش به‌ئیفاد‌و مه‌س���ره‌فیتر‬ ‫ئه‌ڕوات"‪ .‬هه‌روه‌ها وتی‌ "وه‌زیر هه‌یه‌ ‪10‬‬ ‫ئوتومبیلی‌ درعی‌ هه‌یه‌‌و ئێس���تا مودیر‬ ‫عام‌و ئه‌فس���ه‌ری‌ ئاسایی‌ له‌سه‌ر ئه‌ركی‌‬ ‫ده‌وڵه‌ت س���ه‌یاره‌ی‌ درع ده‌كڕن‪ ،‬ئیتر‬ ‫بۆچی‌ هه‌راكه‌ كورت بوه‌ته‌وه‌ له‌س���ه‌ر‬

‫پەرلەمانتاری ئەوروپی‬

‫لەفەیسبوکەوە‬ ‫په‌رله‌مان؟!"‪ .‬ئه‌م په‌رله‌مانتاره‌ وتیش ‌‬ ‫ی‬ ‫"ئه‌مه‌ ده‌س���تێكه‌ ب���ۆ بچوككردنه‌وه‌ی‌‬ ‫په‌رله‌مان‪ ،‬ئه‌گینا چه‌ندین ترلیۆن دینار‬ ‫رۆشتووه‌ بۆ مه‌نافیعی‌ سه‌رۆكایه‌تییه‌كان‬ ‫كه‌چی‌ كه‌س قسه‌ ناكات"‪.‬‬ ‫ی بودجه‌ی‌ ‪،2012‬‬ ‫به‌پێی‌ ئه‌م بڕگه‌ی���ه‌ ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ نوێن���ه‌ران ‪ 350‬ئوتومبیلی‌‬ ‫ج���ۆری‌ درع ده‌كرێ���ت به‌گوژمه‌ی‌ ‪600‬‬ ‫ملی���ۆن دۆالر بۆ ئه‌وه‌ی‌ دابه‌ش بكرێت‬ ‫به‌س���ه‌ر ئه‌نداماندا له‌كاتێكدا ژماره‌یان‬ ‫به‌فه‌رم���ی‌ ‪ 325‬ئه‌ندام���ه‌‌و له‌زۆرب���ه‌ی‌‬ ‫دانیش���تنه‌كانیش ژم���اره‌ی‌ ئاماده‌بوان‬ ‫ناگات���ه‌ ‪ 200‬ئه‌ن���دام‌و چه‌ندینجاریش‬ ‫به‌ه���ۆی‌ ت���ه‌واو نه‌بوونی‌ نیس���ابه‌وه‌‬ ‫(پشكی‌ یاسایی‌ ئه‌ندامان) دانیشته‌كان‬ ‫په‌كیان ده‌كه‌وێت‌و هه‌ڵده‌په‌س���ێردرێن‪.‬‬ ‫جگه‌ ل���ه‌وه‌ چه‌ندین ئه‌ندامی‌ په‌رله‌مان‬ ‫هه‌ن كه‌ س���ه‌رۆكی‌ لیس���ته‌كانن‌و ته‌نها‬ ‫بۆ دانیشتنه‌ ته‌شریفاتییه‌كان دێنه‌ ناو دروس���تكردنی‌ هۆڵی‌ په‌رله‌مان‌و خانوو‬ ‫ب���ۆ په‌رله‌مانت���اران له‌فڕۆكه‌خان���ه‌ی‌‬ ‫په‌رله‌مان‪.‬‬ ‫جگه‌ له‌ئوتومبیلی‌ درع‪ ،‬هه‌ر له‌بودجه‌ی‌ پێشوی‌ موس���ه‌ننا له‌ناوه‌ڕاستی‌ به‌غدا‌و‬ ‫‪ 2012‬په‌رله‌مان���ی‌ عێ���راق‪ ،‬ب���ڕی‌ ‪ 60‬به‌مه‌ش خه‌رجییه‌كانی‌ سه‌یاره‌‌و خانو‌و‬ ‫ملی���ارد دین���اری‌ ته‌رخانك���ردووه‌ بۆ باڵه‌خانه‌ی‌ ئه‌مساڵی‌ په‌رله‌مان ده‌كاته‌‬

‫"ئه‌گه‌ر بۆم ده‌ربكه‌وێت‬ ‫خه‌ڵكی‌ كوردستان‬ ‫ی‬ ‫ی نین سه‌یاره‌ ‌‬ ‫رازی ‌‬ ‫درعمان هه‌بێت‪ ،‬ئه‌و‌ه‬ ‫من یه‌كه‌م كه‌سم‬ ‫نامه‌وێت‌و به‌پاسكیل‬ ‫ی‬ ‫ده‌چم بۆ ده‌وام ‌‬ ‫په‌رله‌مان"‬

‫ده‌وروبه‌ری‌ ‪ 10‬ملیۆن دۆالر‪.‬‬ ‫كوێس���تان هه‌مه‌وه‌ن���دی‌‪ ،‬ك��� ‌ه‬ ‫په‌رله‌مانتارێكی‌ لیستی‌ گۆڕانه‌‌و ئیمزای‌‬ ‫له‌سه‌ر یاداشتی‌ كڕینی‌ ئوتومبیلی‌ درع‬ ‫كردووه‌‪ ،‬له‌میانه‌ی‌ رونكردنه‌وه‌یه‌كدا كه‌‬ ‫وێنه‌ی‌ ئاراسته‌ی‌ ئاوێنه‌ كردووه‌‪ ،‬ئاماژه‌‬ ‫ب���ه‌وه‌ ده‌كات ئه‌و یاداش���ته‌ له‌ئازاری‌‬ ‫‪ 2011‬هاتوه‌ت���ه‌ به‌رده‌س���تی‌ ئ���ه‌وان‌و‬ ‫ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر من وه‌ك���و په‌رله‌مانتار‬ ‫نه‌توان���م پارێ���زگاری‌ له‌ب���اری‌ ئه‌منی‌‬ ‫خۆم بكه‌م‪ ،‬چ���ۆن ده‌توانم پارێزگاریی‌‬ ‫له‌به‌رژه‌وه‌ندییه‌كان���ی‌ میلله‌ته‌ك���ه‌م‬ ‫بكه‌م؟!"‪ .‬له‌په‌یوه‌ندییه‌كی‌ ئاوێنه‌ش���دا‬ ‫هه‌مه‌وه‌ندی‌ جه‌غتی‌ له‌وه‌كرده‌وه‌ "ئه‌گه‌ر‬ ‫ب���ۆم ده‌ربكه‌وێت خه‌ڵكی‌ كوردس���تان‬ ‫رازی���ی‌ نین س���ه‌یاره‌ی‌ درعمان هه‌بێت‬ ‫له‌كاتێكدا له‌س���ه‌ر زیمم���ه‌ی‌ په‌رله‌مان‬ ‫وه‌ریده‌گرین‌و خه‌رج‌و مه‌سره‌فی‌ له‌سه‌ر‬ ‫خۆمان���ه‌‌و دواتر ده‌بێت���ه‌وه‌ به‌موڵكی‌‬ ‫په‌رله‌م���ان‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ من یه‌كه‌م كه‌س���م‬ ‫نامه‌وێت‌و ئاماده‌م به‌پاس���كیل ده‌چمه‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی‌ ناوچه‌ی‌ س���ه‌وز‌و ناهێڵم هیچ‬ ‫كارێكم په‌كی‌ بكه‌وێت"‪.‬‬

‫ئاوێن���ه‌ زۆر هه‌وڵی���دا بۆچون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌رله‌مانتارانیتر له‌مباره‌یه‌وه‌ وه‌ربگرێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌میانه‌ی‌ په‌یوه‌ندییه‌كاندا له‌گه‌ڵ‬ ‫په‌رله‌مانتاران���ی‌ ك���ورد رێككه‌وت���وون‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌و بابه‌ته‌ هیچ لێدوانێك نه‌ده‌ن‬ ‫"بۆئه‌وه‌ی‌ نه‌بێته‌ ه���ه‌را له‌میدیاكان"‪.‬‬ ‫له‌كاتێكیش���دا ئه‌مان كۆده‌نگن له‌سه‌ر‬ ‫بێده‌نگ���ی‌ جێگری‌ یه‌كه‌می‌ س���ه‌رۆكی‌‬ ‫په‌رله‌م���ان‪ ،‬قوس���ه‌ی‌ س���وهه‌یل‪ ،‬كه‌‬ ‫له‌ڕه‌وتی‌ س���ه‌دره‌‌و لیس���تی‌ هاوواڵتی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ بااڵی‌ ئیس�ل�امی‌ به‌فه‌رمی‌‬ ‫له‌لێدوان���ی‌ رۆژنامه‌وانیدا رایانگه‌یاندوه‌‬ ‫كه‌ ده‌نگی���ان بۆ ئه‌و بڕگ���ه‌ی‌ بودجه‌‬ ‫ن���ه‌داوه‌‌و په‌رله‌مانتارێك���ی‌ حیزب���ی‌‬ ‫فه‌زیله‌ی‌ ئیس�ل�امییش داوا ده‌كات ئه‌و‬ ‫بڕه‌ پاره‌ی���ه‌ی‌ بۆ كڕین���ی‌ ئوتومبیلی‌‬ ‫درع دانراوه‌ ب���ۆ په‌رله‌مانتاران بدرێته‌‬ ‫كه‌سوكاری‌ ئه‌و قوربانیانه‌ی‌ كه‌ له‌ڕۆژی‌‬ ‫په‌سه‌ندكردنی‌ بودجه‌دا بوونه‌ ئامانجی‌‬ ‫ته‌قینه‌وه‌‌و كاره‌ تیرۆریستییه‌كان‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ زانیارییه‌كانی‌ ئاوێنه‌ش لیس���تی‌‬ ‫په‌رله‌مانی‌ وا هه‌یه‌ سه‌رجه‌م ئه‌ندامه‌كانی‌‬ ‫ده‌نگی���ان داوه‌ به‌كڕین���ی‌ س���ه‌یاره‌ی‌‬ ‫درع‌و په‌رله‌مانت���ار‪ ،‬عه‌ممار توعمه‌ كه‌‬ ‫له‌هاوبه‌ندیی‌ شیعه‌كانه‌ له‌كۆنگره‌یه‌كی‌‬ ‫رۆژنامه‌وانیدا ئه‌م پاره‌ ته‌رخانكردنه‌ بۆ‬ ‫سه‌یاره‌ی‌ درع به‌ "ئیستیفزازی‌ هه‌ستی‌‬ ‫هاوواڵتیان���ی‌ عێ���راق ده‌دات���ه‌ قه‌ڵه‌م‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ له‌ڕۆژێكدا ده‌نگی‌ بۆدرا كه‌ ‪20‬‬ ‫ته‌قینه‌وه‌ له‌سه‌رانسه‌ری‌ عێراق سه‌دان‬ ‫كه‌سیان كرده‌ قوربانی‌"‪.‬‬ ‫ل���ه‌الی‌ خۆش���یانه‌وه‌ ره‌وت���ی‌ س���ه‌در‬ ‫له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق رایانگه‌یاندووه‌ ئیمزا‬ ‫كۆ ده‌كه‌ن���ه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌و بڕگه‌یه‌ی‌‬ ‫بودج���ه‌ هه‌ڵبوه‌ش���ێننه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‬ ‫په‌رله‌مانت���اره‌ كورده‌ی‌ ك���ه‌ بۆ ئاوێنه‌‬ ‫دوا به‌مه‌رج���ی‌ ناو نه‌بردنی‌ وتی‌ "ئه‌مه‌‬ ‫بۆ موزایه‌ده‌ی‌ سیاسییه‌ ئه‌گینا خۆیان‬ ‫پێش هه‌مووكه‌س درعه‌كان وه‌رده‌گرن"‪.‬‬ ‫ئه‌م په‌رله‌مانتاره‌ وتیش���ی‌ "په‌رله‌مان‬ ‫بوه‌ته‌ ش���وێنی‌ موزایه‌ده‌‌و موجامه‌له‌‌و‬ ‫زۆربه‌ی‌ ئه‌م هه‌ڵوێستانه‌ هه‌ر رووكه‌شن‬ ‫نه‌ك دڵسۆزیی‌ بۆ خه‌ڵكی‌ عێراق"‪.‬‬ ‫جێگ���ه‌ی‌ ئاماژه‌یه‌ ده‌رماڵ���ه‌‌و موچه‌ی‌‬ ‫مانگانه‌ی‌ ه���ه‌ر په‌رله‌مانتارێك ده‌گاته‌‬ ‫س���ه‌روو ‪ 30‬ملی���ۆن دین���ار‌و له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ده‌ستبه‌كاربونیشیاندا نزیكه‌ی‌ ‪ 90‬ملیۆن‬ ‫دیناریان وه‌رگرتووه‌ وه‌كو س���ولفه‌ بۆ‬ ‫كڕینی‌ ئوتومبیل‌و كه‌لوپه‌لی‌ ناوماڵ‪.‬‬

‫ئیكسۆن مۆبیل چاالكییه‌كانی‌ له‌كوردستان ئاشكرا ده‌كات‬ ‫ی مالیكی‌"‬ ‫"شه‌ڕی‌ هه‌رێم‌و ناوه‌ند له‌سه‌ر نه‌وت په‌ره‌ ده‌سێنێت‌و درز ده‌خات ‌ه حكومه‌ت ‌‬ ‫ئا‪ :‬الپه‌ڕه‌ی‌ عێراق‬ ‫له‌كاتێكدا كه‌ به‌غدا س���ووره‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫س���زادانی‌ ئه‌و كۆمپانیایان���ه‌ی‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫هه‌رێمدا گرێبه‌ستی‌ نه‌وت مۆر ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫گه‌وره‌تری���ن كۆمپانی���ای‌ نه‌وتی‌ دونیا‬ ‫چاالكییه‌كانی‌ خۆی‌ له‌كوردستان ئاشكرا‬ ‫ده‌كات له‌كاتێكدا كه‌ گرێبه‌ستیشی‌ الی‌‬ ‫به‌غدا هه‌یه‌‌و له‌س���ه‌ر ئه‌مه‌ش ناكۆكی‌‬ ‫ده‌كه‌وێته‌ نێوان هه‌ردوو جێگره‌ كورد‌و‬ ‫عه‌ره‌به‌كه‌ی‌ سه‌رۆك وه‌زیران‪.‬‬ ‫ل���ه‌دوا دی���داری‌ رۆژنامه‌وان���ی خۆیدا‪،‬‬ ‫حسێن شه‌هرس���تانی‌ جێگری‌ سه‌رۆك‬ ‫وه‌زیران‌و وه‌زیری‌ پێشوی‌ نه‌وت‪ ،‬جه‌غت‬ ‫ده‌كاته‌وه‌ ه���ه‌ر كۆمپانیای���ه‌ك له‌گه‌ڵ‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردس���تاندا گرێبه‌ستی‌ نه‌وت‬ ‫ئیمزا ب���كات‪ ،‬له‌ئیمتیازاتی‌ وه‌رگرتنی‌‬ ‫گرێبه‌ستی‌ نه‌وت له‌ناوه‌ڕاست‌و باشوری‌‬ ‫عێ���راق بێب���ه‌ش ده‌كرێت‪ .‬ه���اوكات‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌م پێداگرییه‌ی‌ شه‌هرس���تانیدا‬ ‫جێگره‌ كورده‌كه‌ی‌ مالیكی‌ (رۆژ نوری‌‬ ‫ش���اوه‌یس) له‌میان���ه‌ی‌ به‌یاننامه‌یه‌كدا‬ ‫ره‌خن���ه‌ ل���ه‌م لێدوانان���ه‌ی‌ هاوتاكه‌ی‌‬ ‫ده‌گرێت‪ ،‬به‌بۆچون���ی‌ گروپی‌ "راپۆرتی‌‬ ‫نه‌وتی‌ عێراق"‪ .‬ئه‌م ره‌خنه‌یه‌ی‌ شاوه‌یس‬ ‫له‌هاوكاره‌ك���ه‌ی‌ جگه‌ له‌ده‌رخس���تنی‌‬ ‫ناجۆری‌‌و ناس���ازییه‌كانی‌ ناو حكومه‌تی‌‬ ‫مالیكی‌‪ ،‬په‌ره‌س���ه‌ندنی‌ نفوزی‌ سیاسی‌‬

‫كوردس���تان‌و پێداگریی‌ مالیكی‌ له‌سه‌ر‬ ‫هێشتنه‌وه‌ی‌ دۆسییه‌ی‌ نه‌وت له‌چه‌نگی‌‬ ‫خۆیدا ده‌رده‌خات‪.‬‬ ‫ئیكس���ۆن مۆبیل‪ ،‬ك���ه‌ كۆمپانیایه‌كی‌‬ ‫ئه‌مه‌ریكییه‌ له‌ ‪18‬ی‌ تش���رینی‌ دووه‌مدا‬ ‫هه‌رایه‌ك���ی‌ گ���ه‌وره‌ی‌ نای���ه‌وه‌ كاتێك‬ ‫كه‌ بۆ ئیمزاكردنی‌ گرێبه‌س���تی‌ نه‌وتی‌‬ ‫له‌كوردستان دانوس���تانی‌ ده‌ستپێكرد‪،‬‬ ‫له‌كاتێكدا كه‌ پێشتر گرێبه‌ستی‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ به‌غ���دا مۆركردوه‌ ك���ه‌ په‌ره‌‬ ‫به‌كێڵگ���ه‌ی‌ نه‌وتی‌ رۆژئ���اوای‌ قورنه‌ی‌‬ ‫ش���اری‌ به‌س���ره‌ بدات‪ .‬ئه‌م هه‌نگاوه‌ی‌‬ ‫ئیكسۆن مۆبیل‪ ،‬به‌غدای‌ خسته‌ به‌رده‌م‬ ‫دووڕیانێك كه‌ یان ده‌بێت هه‌ڕه‌شه‌كانی‌‬ ‫به‌تاڵ بكاته‌وه‌ له‌باره‌ی‌ س���زادانی‌ ئه‌و‬ ‫كۆمپانیایانه‌ی‌ له‌گه‌ڵ هه‌رێمدا گرێبه‌ست‬ ‫مۆر ده‌كه‌ن‪ ،‬یان ده‌بێت هه‌نگاو له‌دژی‌‬ ‫كۆمپانیای‌ ئیس���كۆن مۆبیل هه‌ڵبگرێت‬ ‫ك���ه‌ گه‌وره‌تری���ن كۆمپانی���ای‌ نه‌وته‌ ئه‌وه‌ی‌ ره‌تكردوه‌ته‌وه‌ كه‌ دان به‌بوونی‌‬ ‫له‌دونیا‪.‬‬ ‫چاالكی���دا بنێت له‌كوردس���تان‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌دوا په‌ره‌سه‌ندنی‌ ئه‌م كێشمه‌كێشه‌دا‪ ،‬رۆژی‌ هه‌ین���ی‌ رابردوو دیواری‌ بێده‌نگی‌‬ ‫كۆمپانی���ای‌ ئیكس���ۆن مۆبی���ل ب���ۆ ش���كاند‌و به‌یه‌ك دێڕ ئه‌وه‌ی‌ ئاشكراكرد‬ ‫یه‌كه‌مج���ار دان���ی‌ ب���ه‌وه‌دا ن���اوه‌ كه‌ ك���ه‌ الی‌ حكومه‌تی‌ عێراق به‌یاس���اغ‌و‬ ‫چاالكیی‌ له‌كوردس���تان هه‌ی���ه‌‪ ،‬به‌اڵم پێش���ێلكردنی‌ یاس���ا ده‌درێته‌ قه‌ڵه‌م‪.‬‬ ‫زمانێك���ی‌ ش���اراوه‌‌و یه‌كالنه‌ك���راوه‌ی‌ ئه‌م كۆمپانیایه‌ له‌میانه‌ی‌ پڕكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌كارهێناوه‌ له‌میانه‌ی‌ باسكردنی‌ جۆری‌ فۆرمی‌ س���ااڵنه‌ی‌ خۆیدا ب���ۆ چاودێری‌‬ ‫چاالكییه‌كانیدا له‌كوردس���تان‪ .‬به‌پێی‌ بۆرس���ه‌ی‌ ئه‌مه‌ریكی‌‪ ،‬دانی‌ به‌وه‌دا دنا‬ ‫راپۆرتێكی‌ "گروپی‌ عێراقی‌ نه‌وتی‌" ئه‌م له‌هه‌ولێ���ر چاالكی���ی‌ هه‌ی���ه‌‌و هه‌ندێك‬ ‫كۆمپانیای���ه‌ پێش���تر به‌هه‌موو جۆرێك سه‌رچاوه‌ی‌ نافه‌رمیش باس له‌وه‌ده‌كه‌ن‬

‫هۆكاری‌ ئاشكراكردن ‌ی‬ ‫چاالكییه‌كانی‌ ئیكسۆن‬ ‫مۆبیل له‌كوردستان‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ ‌ی‬ ‫ك ‌ه یاسای‌ ئه‌مه‌ریكا‬ ‫ناچار ‌ی ده‌كات‬ ‫په‌ره‌سه‌ندنه‌ داراییه‌كان ‌ی‬ ‫خۆ ‌ی ئاشكرا بكات‬

‫به‌فیعلی‌ ئیمزای‌ كۆمه‌ڵێك گرێبه‌س���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ هه‌رێم���دا كردووه‌ ب���ۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ی فر‌ه‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫ئه‌وانیش بچنه‌ ریزی‌ ‪ 48‬گرێبه‌ستیتری‌ كۆمپانیایه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بوار ‌‬ ‫نه‌وت كه‌ هه‌رێم به‌بێ ره‌زامه‌ندیی‌ به‌غدا ره‌گه‌زه‌‌و گه‌وره‌ترین كۆمپانیا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌ره‌كی ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ كۆمپانی���ا بیانییه‌كان ئه‌نجامی نه‌وته‌ له‌جیهان‌و باره‌گا ‌‬ ‫داوه‌‪.‬‬ ‫له‌ویالیه‌تی‌ ته‌كساسی‌ ئه‌مه‌ریكایه‌‪.‬‬ ‫‌ندێك‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫زانیاری���‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌پێ���‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌ه���ا‬ ‫ه‬ ‫هه‌رو‬ ‫ئه‌م كۆمپانیای ‌ه سه‌دان لقی‌ بچوك‌و‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫كۆمپانیا‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ندان‬ ‫ه‬ ‫كارم‬ ‫‌واڵ‪،‬‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ئاژانس‬ ‫ی‬ ‫ی "ئیپمراتۆر ‌‬ ‫الوه‌كیی‌ هه‌یه‌ له‌چه‌شن ‌‬ ‫ئیكسۆن مۆبیل له‌هه‌ولێر نوسینگه‌یان نه‌وتی‌ كه‌نه‌دی‌"‪ .‬ئیكسۆن مۆبیل ‪83‬‬ ‫ی هه‌ی ‌ه‬ ‫كردوه‌ت���ه‌وه‌‌و هه‌م���وو ئاماده‌كارییه‌كی‌ هه‌زار فه‌رمانب ‌هر‌و كارمه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫كاریان وه‌رگرتووه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا كه‌ نوری‌ له‌سه‌رانسه‌ری‌ جیهان‌و له‌ناو باره‌گا ‌‬ ‫ی له‌ته‌كساس ‪ 4‬هه‌زار‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫مالیكی‌ س���ه‌رۆك وه‌زی���ران له‌میانه‌ی‌ سه‌ره‌كی ‌‬ ‫سه‌ردانه‌كه‌ی‌ ئه‌مدواییه‌دا بۆ ئه‌مه‌ریكا كارمه‌ند‌و له‌هیوستنی‌ ئه‌مه‌ریكا ‪27‬‬ ‫داوای‌ له‌به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ ئ���ه‌و كۆمپانیایه‌ هه‌زار كارمه‌ندی‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫كردبوو كه‌ گرێبه‌س���ت له‌گ���ه‌ڵ هه‌رێم‬ ‫رابگرن‪ ،‬ئه‌گه‌رن���ا ئه‌وه‌ بۆی‌ هه‌یه‌ ئه‌م به‌كاركردنی‌ ئیكسۆن مۆبیل له‌كوردستان‬ ‫كۆمپانیایه‌ ئیمتیازی‌ كار له‌كێڵگه‌كانی‌ جگه‌ له‌الیه‌نی‌ دارایی‌‌و قازانج ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‬ ‫رۆژئ���اوای‌ قورنه‌ له‌ده‌س���ت ب���دات كه‌ بۆ ئه‌و مه‌ترس���ییه‌ سیاس���ییانه‌ی‌ كه‌‬ ‫به‌رهه‌می‌ رۆژان���ه‌ی‌ ده‌گاته‌ ‪ 400‬هه‌زار ده‌وری‌ كاری‌ ئ���ه‌و كۆمپانیایانه‌ی���ان‬ ‫به‌رمیل كه‌ ده‌كاته‌ ‪%15‬ی‌ كۆی‌ گشتیی‌ داوه‌ كه‌ له‌یه‌ك كات���دا ده‌یانه‌وێت الی‌‬ ‫به‌غدا‌و هه‌رێمی‌ كوردس���تان وه‌كو یه‌ك‬ ‫به‌رهه‌م‌و داهاتی‌ هه‌موو عێراق‪.‬‬ ‫ی نه‌وتدا‬ ‫به‌پێی‌ راپۆرتی‌ "عێراقی‌ نه‌وت" هۆكاری‌ ئیمتی���ازی‌ كاركردنیان له‌كه‌رت ‌‬ ‫ئاش���كراكردنی‌ چاالكییه‌كانی‌ ئیكسۆن به‌ربكه‌وێت‪.‬‬ ‫مۆبی���ل له‌كوردس���تان ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ئ���ه‌م ره‌خنه‌ی���ه‌ی‌ ش���اوه‌یس جگ���ه‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ كه‌ یاس���ای‌ ئه‌مه‌ری���كا ناچاری‌ له‌ده‌رخس���تنی‌ ناجۆری‌ ناو حكومه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌كات له‌كات���ی‌ پڕكردن���ه‌وه‌ی‌ فۆرمی‌ مالیكی‌‪ ،‬په‌ره‌س���ه‌ندنی‌ نفوزی‌ سیاسی‌‬ ‫‪10‬ـ‪k‬دا په‌ره‌سه‌ندنه‌ داراییه‌كانی‌ خۆی‌ كوردس���تان‌و پێداگریی‌ مالیكی‌ له‌سه‌ر‬ ‫ئاش���كرا بكات‪ .‬ه���ۆكاری‌ گرنگیپێدانی‌ هێش���تنه‌وه‌ی‌ دۆسییه‌ی‌ نه‌وت له‌چنگی‌‬ ‫زۆری‌ ناوه‌نده‌ ئیعالمی‌‌و سیاسییه‌كانیش خۆیدا ده‌رده‌خات‪.‬‬

‫ئیكسۆن مۆبیل‬

‫پرۆفایل‬

‫‪7‬‬

‫سه‌رخی‪-‬ش‬ ‫په‌یدابوو‬

‫ئا‪ :‬الپه‌ڕه‌ی‌ عێراق‬

‫ملمالنێی‌ مه‌رجه‌ع‌و ره‌وته‌ ئاینییه‌كانی‌‬ ‫نه‌جه‌ف‌و باشوری‌ عێراق خۆی‌ زۆر‬ ‫كه‌م بوو‪ ،‬كه‌چی‌ به‌مدواییانه‌ش شه‌ڕی‌‬ ‫الیه‌نگرانی‌ ئایه‌توڵاڵ سیستانی‌‌و‬ ‫"ئایه‌توڵاڵ مه‌حمود سه‌رخی"شی‌‬ ‫هاته‌سه‌ر‪ .‬له‌هه‌مووی‌ سه‌یرتریش ئه‌وه‌یه‌‬ ‫موقته‌دا سه‌در كه‌ به‌مایه‌ی‌ به‌شێك‬ ‫له‌كێشه‌‌و گرفته‌كانی‌ ماڵی‌ شیعه‌‬ ‫له‌قه‌ڵه‌مده‌درێت‪ ،‬رایگه‌یاندوه‌ "نیگه‌رانه‌‬ ‫له‌و كێشمه‌كێشه‌"‌و پێشنیازیشی‌ كردووه‌‬ ‫ناوبژیوانی‌ له‌نێوان هه‌ردووالدا بكات‪.‬‬ ‫هه‌فت����ه‌ی‌ راب����ردوو له‌زۆرب����ه‌ی‌ پارێزگا‌و‬ ‫شارۆچكه‌كانی‌ باشوری‌ عێراق‪ ،‬الیه‌نگرانی‌‬ ‫مه‌رجه‌عیه‌تی‌ سیس����تانی‌‌و مه‌رجه‌عیه‌تی‌‬ ‫پیاوی‌ ئاینی‌ مه‌حمود س����ه‌رخی‌ په‌الماری‌‬ ‫حوسه‌ینییه‌و بنكه‌كانی‌ بانگه‌وازی‌ یه‌كتریان‬ ‫دا‌و پ����اش زنجیره‌یه‌ك پێك����دا هه‌ڵپژان‪،‬‬ ‫پۆلیس‌و هێ����زه‌ ئه‌منیی����ه‌كان ناچاربوون‬ ‫ته‌ده‌خ����ول بكه‌ن ب����ۆ ناوبژیوانیكردنیان‪.‬‬ ‫س����ه‌ره‌تای‌ ئه‌م كێشمه‌كێشه‌ش����ه‌ ئاینییه‌‬ ‫له‌وكاته‌وه‌ ده‌س����تی‌ پێكرد كه‌ الیه‌نگرانی‌‬ ‫مه‌حمود سه‌رخی‌ له‌نزیك شاری‌ ناسریه‌ی‌‬ ‫مه‌ڵبه‌ن����دی‌ پارێزگای‌ زیق����ار (‪ 375‬كم‬ ‫باش����وری‌ به‌غ����دا) له‌كات����ی‌ كردن����ه‌وه‌ی‌‬ ‫حوس����ه‌ینیه‌كه‌یاندا دووچ����اری‌ په‌الم����ار‬ ‫بوونه‌وه‌ له‌الیه‌ن الیه‌نگرانی‌ سیس����تانی‌‌و‬ ‫جگ����ه‌ له‌س����وتاندنی‌ حوس����ه‌ینیه‌كه‌یان‬ ‫هه‌ندێكیش����یان برین����دار ك����ران‪ .‬به‌دوای‌‬ ‫ئه‌وه‌ش����دا الیه‌نگرانی‌ ئه‌م رێبه‌ره‌ ئاینییه‌‬ ‫له‌زۆرب����ه‌ی‌ ش����اره‌كان خۆپیش����اندان‌و‬ ‫گردبوونه‌وه‌ی‌ ناڕه‌زایی ئامێزیان رێكخست‌و‬ ‫داوای����ان له‌حكومه‌ت‌و هێ����زه‌ ئه‌منییه‌كان‬ ‫كرد ببن����ه‌ پارێزه‌ر‌و پاس����ه‌وانی‌ باره‌گا‌و‬ ‫بنكه‌ ئاینییه‌كانیان به‌رانبه‌ر رق‌و توڕه‌یی‌‬ ‫الیه‌نگرانی‌ سیستانی‌‪.‬‬ ‫ئایه‌توڵاڵ مه‌حمود س����ه‌رخی‌‪ ،‬ره‌چه‌ڵه‌كی‌‬ ‫خ����ۆی‌ ده‌گێڕێته‌وه‌ بۆس����ه‌ر حه‌س����ه‌نی‌‬ ‫كوڕی‌ ئیم����ام عه‌لی‌ ك����وڕی‌ ئه‌بوتالیب‌و‬ ‫ته‌مه‌نیشی‌ له‌ئێس����تادا نزیكه‌ی‌ ‪ 50‬ساڵه‌‪.‬‬ ‫ناوب����راو‪ ،‬جگ����ه‌ له‌وه‌ی‌ پی����اوی‌ ئاینییه‌‪،‬‬ ‫هه‌ڵگری‌ بڕوانام����ه‌ی‌ ئه‌ندازه‌ی‌ مه‌ده‌نییه‌‌و‬ ‫س����اڵی‌ ‪ 1987‬به‌پله‌یه‌كی‌ ب����اش كۆلێژی‌‬ ‫ئه‌ندازه‌ی‌ له‌به‌غدا ته‌واوكردووه‌‪ .‬سه‌رخی‌‪،‬‬ ‫خۆی‌ به‌ خوێندكاری‌ س����ه‌ید ئه‌لحه‌سه‌نیی‌‬ ‫باوك����ی‌‌و ئایه‌توڵاڵ محه‌مه‌د باقر س����ه‌در‬ ‫ده‌دات����ه‌ قه‌ڵه‌م ك����ه‌ دامه‌زرێنه‌ری‌ حیزبی‌‬ ‫ده‌عوه‌یه‌‌و شۆڕش����ێكی‌ گ����ه‌وره‌ی‌ له‌بیری‌‬ ‫ش����یعه‌ی‌ عێراقدا به‌رپاكرد‌و ئه‌م تایفه‌ی‌‬ ‫له‌گریان‌و الواندنه‌وه‌ په‌لكێشكرده‌ جیهانی‌‬ ‫سیاسه‌ت‌و حیزبایه‌تی‌‌و حوكم كردن‪.‬‬ ‫به‌ڕای‌ چاودێران‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ له‌نێوان الیه‌نگرانی‌‬ ‫س����ه‌رخی‌‌و الیه‌نگرانی‌ سیس����تانی‌ رویدا‪،‬‬ ‫پرس����یارێكی‌ گه‌وره‌ ده‌وروژێنێت له‌باره‌ی‌‬ ‫قوتبوون����ه‌وه‌ی‌ له‌ن����اكاوی‌ چه‌ند پیاوێكی‌‬ ‫ئاینی‌ كه‌ پێشتر هیچ باكگراوه‌ندێك ‌ی ئاینی‌‌و‬ ‫پێش����ینه‌یه‌كی‌ كاریان نه‌بووه‌‪ ،‬هه‌ندێكجار‬ ‫په‌نجه‌ی‌ تۆمه‌تیش له‌دروس����تكردنی‌ ئه‌م‬ ‫كه‌س����ایه‌تی‌‌و رێبه‌رایه‌تیی����ه‌ ئاینیانه‌دا بۆ‬ ‫واڵتانی‌ دراوسێ‌و به‌دیاریكراویش بۆ ئێران‬ ‫درێژ ده‌كرێت‪ .‬هه‌روه‌ها پرسیاری‌ گه‌وره‌ش‬ ‫له‌پاش ئه‌م رووداوان����ه‌ ئه‌وه‌یه‌ له‌كاتێكدا‬ ‫كه‌ مه‌رجه‌عه‌ ئاینیی����ه‌كان به‌فه‌رمی‌ هیچ‬ ‫میلیش����یایه‌كیان نییه‌‪ ،‬ئه‌م هێزه‌ چه‌كدار‌و‬ ‫ئاماده‌باشانه‌ له‌كوێوه‌ دێن بۆ په‌الماردانی‌‬ ‫بنكه‌‌و شوێنی‌ بانگه‌وازی‌ یه‌كتری‌؟‬ ‫س����ه‌رخی‌‌و هاوبیره‌كان����ی‌ له‌فه‌زایه‌ك����دا‬ ‫ده‌خولێنه‌وه‌ ك����ه‌ پێی‌ ده‌وترێ����ت بزافی‌‬ ‫مه‌هده‌ویی����ه‌ت‌و ئه‌میش‌و ئه‌وانه‌ی‌ له‌چه‌ند‬ ‫س����اڵی‌ پێش����وودا له‌هه‌ندێ����ك پارێ����زگا‬ ‫ده‌ركه‌وتن دان به‌مه‌رجه‌عیه‌تی‌ ئێس����تای‌‬ ‫ش����یعه‌دا نانێن‌و له‌بواری‌ شه‌رعزانیش����دا‬ ‫ناس����راو نین‪ ،‬جگه‌ له‌مه‌ش ترس����ی‌ ئه‌وه‌‬ ‫هه‌یه‌ له‌پاش مردنی‌ سیس����تانی‌ شه‌ڕێكی‌‬ ‫خوێن����اوی‌ له‌س����ه‌ر پێگ����ه‌‌و پۆس����تی‌‬ ‫مه‌رجه‌عییه‌ت به‌رپاببێت‪ ،‬چونكه‌ له‌پاش‬ ‫سیستانی‌ ئیجماع له‌سه‌ر هیچ رێبه‌رێكیتری‌‬ ‫ئاینی‌ له‌چه‌شنی‌ ئه‌و له‌ئارادا نییه‌‪.‬‬ ‫س����ه‌رمه‌د ئه‌لتائ����ی‌‪ ،‬ك����ه‌ رۆژنامه‌وانێكی‌‬ ‫ناس����راوی‌ عێراقییه‌‪ ،‬باس له‌وه‌ده‌كات كه‌‬ ‫یه‌كێك له‌م تازه‌ پیاوه‌ ئاینییانه‌ له‌نامه‌یه‌كدا‬ ‫كه‌ بۆ بوشی‌ سه‌رۆكی‌ ئه‌مه‌ریكای‌ ناردووه‌‬ ‫ده‌ڵێ����ت "من ئه‌و كه‌س����ه‌م ك����ه‌ هه‌موو‬ ‫شه‌وێك له‌خه‌ونه‌كانتدا ده‌مبینی‌"‪ .‬ناوبراو‬ ‫باس ل����ه‌وه‌ ده‌كات نازانرێت بوش نامه‌ی‌‬ ‫ئه‌م فه‌ریكه‌ مه‌رجه‌عه‌ی‌ خوێندۆته‌وه‌ یان‬ ‫ن����ا؟ "به‌اڵم ئێمه‌و گه‌الن����ی‌ عێراق هه‌موو‬ ‫ش����ه‌وێك ئه‌میرێكی‌ شه‌ڕ به‌چاوی‌ خۆیان‬ ‫ده‌بینین"‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫‪aburi.awene@gmail.com‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫ئابووری‬

‫ئەم الپەڕەیە بە سپۆنسەری ژووری بازرگانی‌و پیشەسازی سلێمانی چاپ‌و باڵودەکرێتەوە‬

‫"ئێرانیه‌كان سیقه‌یان نه‌ماوه‌"‬

‫ی بازرگانه‌كانی‌ هه‌رێم‪ ،‬متمانه‌ به‌ئێرانیه‌كان الوازبووه‌‬ ‫ی ‪ 280‬ملیۆن دۆالر ‌‬ ‫دوای‌ تیاچوونی‌ نزیك ‌ه ‌‬ ‫ ئا‪ :‬ئاسۆ سه‌راوی‌‬

‫"ئه‌وان داوای‌ به‌ڵگه‌نامه‌ی‌ فه‌رمی‌‬ ‫له‌ئێمه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌و بازرگانانه‌ش كه‌‬ ‫پاره‌یان تیاچووه‌‪ ،‬هیچ به‌ڵگه‌یه‌كی‌‬ ‫یاساییان نییه‌‌و له‌سه‌ر بنه‌مای متمانه‌‬ ‫كاریان كردووه‌"‪ .‬ئه‌ندامێكی‌ ژووری‌‬ ‫بازرگانی‌ سلێمانی‌‪ ،‬له‌دوای‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌قونسوڵخانه‌ی‌ ئێران له‌سلێمانی‌‬ ‫وه‌های‌ وت‪.‬‬ ‫دوو مانگێك له‌مه‌وبه‌ر ‪ 100‬بازرگانێكی‌‬ ‫هه‌رێم‪ ،‬نزیكه‌ی‌ ‪ 180‬ملیۆن دۆالریان‬ ‫له‌ئێران تیاچووه‌‪ ،‬سه‌ره‌ڕای‌ هه‌وڵه‌كانی‌‬ ‫چه‌ندین الیه‌ن‪ ،‬هێشتا ئومێدێك نییه‌‬ ‫بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ ئه‌و پاره‌یه‌‪ .‬به‌بڕوای‬ ‫ئابوریناسێكیش كاتی‌ ئه‌وه‌ هاتووه‌‬ ‫بازرگانه‌ كورده‌كان به‌ته‌نها له‌سه‌ر‬ ‫بنه‌مای متمانه‌ كار نه‌كه‌ن‪.‬‬

‫"بودج ‌ه هیچ‬ ‫دڵخۆشكه‌ر نییه‌"‬

‫ی‬ ‫ی په‌س���ه‌ندكراو ‌‬ ‫هه‌رچه‌ن���د‌ه بودج ‌ه ‌‬ ‫عێ���راق‪ ،‬دووه‌م بودج���ه‌ی ناوچه‌كه‌ی ‌ه‬ ‫ی س���عودی‌‌و‬ ‫له‌پ���اش عه‌ره‌بس���تان ‌‬ ‫ی عێراق‪ ،‬به‌اڵم له‌به‌ر‬ ‫گه‌وره‌ترین ‌ه له‌مێژو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌رخانكردنه‌كان ‌‬ ‫ی قه‌ب���ار‌ه ‌‬ ‫گه‌وره‌ی ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌ره‌كی ‌‬ ‫به‌كاربردن‌و پش���ت به‌ستن ‌‬ ‫ی ره‌خن ‌ه ده‌بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌نه‌وت‪ ،‬روبه‌ڕو ‌‬ ‫ی گه‌وره‌ترین‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌پاش په‌سه‌ندكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی عێ���راق به‌گوژم ‌‬ ‫بودج��� ‌ه له‌مێ���ژوو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی لیس���ت ‌‬ ‫‪ 100‬ملیارد دۆالر‪ ،‬بڕیارده‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كوردس���تان‪ ،‬ئااڵ تاڵه‌بان ‌‬ ‫هاوپه‌یمان ‌‬ ‫ی‬ ‫رایگه‌یان���د "بودج ‌ه هیچ رێگاچاره‌یه‌ك ‌‬ ‫ی هه‌ژاری‌‌و‬ ‫تێدا نیی ‌ه ب���ۆ كه‌مكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆنگره‌یه‌ك ‌‬ ‫بێكاری‌"‪ .‬ناوبراو له‌میان ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌كاریگه‌ری ‌‬ ‫رۆژنامه‌وانیدا هه‌مووالیه‌ك ‌‬ ‫ی له‌وه‌كرد‬ ‫ئه‌م بودجه‌ی ‌ه بێهیواكرد‌و باس ‌‬ ‫ی لێ‬ ‫ی هی���چ كاریگه‌رییه‌ك ‌‬ ‫چاوه‌ڕوان��� ‌‬ ‫ی خۆش���یانه‌و‌ه ژماره‌یه‌ك‬ ‫ناكرێت‪ .‬له‌ال ‌‬ ‫ی ئاماژ‌ه به‌و‌ه‬ ‫ی ئابوور ‌‬ ‫ی بوار ‌‬ ‫ش���اره‌زا ‌‬ ‫ی ‪ %70‬بۆ به‌كاربردن‬ ‫ده‌كه‌ن له‌به‌ر ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌ره‌ك ‌‬ ‫ته‌رخان كراوه‌‌و به‌شێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی نه‌وت به‌ستوه‌‪ ،‬هیچ‬ ‫ی به‌داهات ‌‬ ‫پش���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌وتۆ ‌‬ ‫ی ئاب���وور ‌‬ ‫روئی���ا‌و ئه‌نجامێك ‌‬ ‫ی ئ���ه‌م‬ ‫ل���ێ ناكه‌وێت���ه‌وه‌‪ .‬به‌بۆچون��� ‌‬ ‫ئابووریناس���ان ‌ه ك ‌ه له‌ماڵپه‌ڕ‌ه عێراقیی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫جیاجیاكان لێدوانی���ان داوه‌‪ ،‬حاڵه‌ت ‌‬ ‫ی بودج��� ‌ه ئه‌وه‌ی ‌ه ك��� ‌ه ‪%50‬‬ ‫نمونه‌ی��� ‌‬ ‫ب���ۆ وه‌به‌رهێنان‌و ‪ %50‬ب���ۆ به‌كاربردن‬ ‫ی فره‌و‬ ‫ی داهاتیش ‌‬ ‫بێت‌و س���ه‌رچاوه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫جۆراوجۆربێ���ت ن���ه‌ك وه‌ك ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪‌ %95‬‬ ‫ی عێراق ك ‌ه ده‌وروبه‌ر ‌‬ ‫ئێس���تا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پش���ت به‌هه‌نارده‌كردن ‌‬ ‫داهاته‌كان��� ‌‬ ‫نه‌وت ده‌به‌ستێت‪.‬‬ ‫ی عێ���راق ‪ 100‬ملیارد‬ ‫ی ‪‌ 2012‬‬ ‫بودج��� ‌ه ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و‌ه‬ ‫دۆالره‌‌و له‌س���ه‌ر بنه‌م���ا ‌‬ ‫ی به‌رمیلێك نه‌وت‬ ‫په‌سه‌ندكراو‌ه ك ‌ه نرخ ‌‬ ‫ی ‪ 2‬ملیۆن‌و‬ ‫‪ 85‬دۆالر بێ���ت به‌نارده‌نی ‌‬ ‫‪ 600‬ه���ه‌زار به‌رمیل ن���ه‌وت له‌ڕۆژێكدا‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌رێم��� ‌‬ ‫ی نه‌وت��� ‌‬ ‫به‌نارده‌نییه‌كان��� ‌‬ ‫كوردستانیشه‌وه‌‪ .‬‬

‫گه‌ڕانه‌وه‌ به‌ده‌ستی‌ به‌تاڵ‬ ‫چوارش����ه‌مه‌ی‌ رابردوو شاندێكی‌ ژوور ‌‬ ‫ی‬ ‫بازرگان����ی‌ س����لێمانی‌ ك����ه‌ پێكهاتبوو ئاڵوگۆڕی بازرگانی لەسەر سنوری ئێران‌و عێراق فۆتۆ‪ :‬یەحیا ئەحمەد‬ ‫له‌جێگری‌ یه‌كه‌می‌ ژووری‌ بازرگانی‌ (یاسن پێویس����تیان بۆ ب����ه‌رن "تائێس����تا ‪ 10‬ئه‌وه‌ش "لێره‌ بانكێكی‌ ئێرانی‌ نییه‌‪ ،‬تا تیاچووه‌‪ ،‬شێخ مسته‌فا جه‌خت له‌وه‌ش وابه‌س����ته‌ی‌ متمانه‌ن‪ ،‬به‌اڵم "متمانه‌ش‬ ‫ره‌حیم)‌و پارێزه‌ر تاڤگه‌ حه‌مید عه‌بدواڵ‪ ،‬بازرگانێك له‌وان����ه‌ی‌ پاره‌یان تیاچووه‌‪ ،‬له‌و رێگایه‌وه‌ پاره‌ بنێرین بۆ بازرگانێكی‌ ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌و كاره‌ تاڕاده‌یه‌كی‌ زۆر تاڕاده‌یه‌ك����ه‌و له‌س����ه‌ر بنه‌مایه‌كی����ش‬ ‫به‌مه‌به‌س����تی‌ به‌دواداچونی‌ كێشه‌ی‌ ئه‌و له‌الی‌ ئێمه‌ سكااڵیان كردووه‌"‪.‬‬ ‫ئێرانی‌‪ ،‬بۆی����ه‌ هه‌موو ئاڵوگۆڕێكی‌ پاره‌ متمانه‌ی‌ له‌نێ����وان بازرگانه‌كانی‌ ئێران‌و ده‌كرێت"‪ .‬هۆكارێكی‌ تری‌ روودانی‌ ئه‌‌و‬ ‫بازرگانه‌ كوردانه‌ی‌ كه‌ له‌ئێران پاره‌یان م‪.‬حه‌مید ئه‌وه‌ش ده‌خاته‌ڕوو كه‌ زۆرێك له‌سه‌ر بنه‌مای متمانه‌ بووه‌"‪.‬‬ ‫هه‌رێمدا نه‌هێش����توه‌ "ئه‌و س����یقه‌یه‌ی‌ كێشه‌یه‌‪ ،‬به‌بۆچونی‌ ئه‌م ئابوریناسه‌ بۆ‬ ‫دیار نه‌ماوه‌‪ ،‬س����ه‌ردانی‌ قونسوڵخانه‌ی‌ ل����ه‌و بازرگانان����ه‌ی‌ پاره‌ی����ان تیاچووه‌‬ ‫ئه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ كه‌ بازرگان ‌ه كورده‌كان‬ ‫جاران نه‌ما"‪.‬‬ ‫ئێرانیان كرد له‌سلێمانی‌‪ ،‬به‌اڵم هیچیان ئاماده‌نی����ن ته‌نانه‌ت ل����ه‌الی‌ ئه‌وانیش‬ ‫هه‌ر به‌پێی‌ وته‌ی‌ ش����ێخ مسته‌فا‪ ،‬ئه‌و خاوه‌نی‌ ده‌وڵه‌ت‌و سیاده‌ی‌ خۆیان نین‪،‬‬ ‫بازرگانێك به‌ته‌نها‬ ‫ده‌س����تگیر نه‌بوو‪ ،‬چونكه‌ لێپرس����راوی‌ راس����تی‌ كێش����ه‌كان به‌ته‌واوه‌تی‌ باس‬ ‫پارانه‌ی‌ كه‌ تیاچوون به‌چه‌ند رێگایه‌ك "ئ����ه‌وه‌ش ب����ۆ بازرگان����ه‌كان خاڵێكی‌‬ ‫‪ 20‬ملیۆن دۆالری‌ تیاچووه‌‬ ‫به‌ش����ی‌ بازرگانی‌ قونسوڵخانه‌كه‌‪ ،‬داوای‌ بكه‌ن‪ ،‬پێشیان وتون كه‌ ناویان نه‌هێنن جگه‌ له‌ژووری‌ بازرگانی‌ سلێمانی‌‪ ،‬یه‌كێتی‌ نێردراون بۆ ئێران‪ ،‬هه‌ندێكیان به‌ڕێگای‌ الوازه‌"‪.‬‬ ‫به‌ڵگه‌نام����ه‌ی‌ فه‌رم����ی‌ لێكردبوون‪ ،‬به‌و "بۆیه‌ منیش س����وێندم خ����واردوه‌ ناوی‌ ه����اورده‌‌و ناردنكارانی‌ كوردس����تانیش‪ ،‬حه‌واڵ����ه‌ رۆیش����توه‌‌و به‌ش����ێكی‌ تریان ئ����ه‌و مامۆس����تایه‌ی‌ زانكۆ ئه‌وه‌ش����ی‌‬ ‫پێیه‌ش ك����ه‌ زۆرێك ل����ه‌و بازرگانه‌نه‌ی‌ هیچ كه‌س له‌وان����ه‌ نه‌هێنم كه‌ پاره‌یان له‌هه‌وڵدان بۆ به‌دواداچوونی‌ كێش����ه‌ی‌ كه‌ل‌وپ����ه‌ل‌و كااڵی ن����اردووه‌و پ����اره‌ی‌ نه‌شارده‌وه‌ كه‌ به‌ش����ێك له‌‌و بازرگانانه‌‬ ‫پاره‌یان تیاچووه‌ له‌سه‌ر بنه‌مای‌ متمانه‌ تیاچووه‌"‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و بازرگانان����ه‌‪ ،‬ش����ێخ مس����ته‌فا وه‌رنه‌گرتۆت����ه‌وه‌‪ ،‬هه‌ندێكی‌ تریش����یان كه‌مته‌رخه‌من له‌تۆماركردنی‌ سكااڵ‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كاریان كردووه‌‌و هی����چ به‌ڵگه‌نامه‌یه‌كی‌ ئه‌ندامه‌كه‌ی‌ ژوری‌ بازرگانی‌ س����لێمانی‌ عه‌بدولڕه‌حمان س����ه‌رۆكی‌ ئه‌و سه‌ندیكا هه‌ر به‌ س����وو پاره‌ی����ان داوه‌ به‌ چه‌ند وت����ی‌ "زۆرێك له‌و كه‌س����انه‌ی‌ پاره‌یان‬ ‫فه‌رمی����ان نیی����ه‌‪ ،‬هه‌ر بۆیه‌ ش����انده‌كه‌ باس����ی‌ له‌وه‌ش ك����رد كه‌ به‌ه����ۆی‌ ئه‌و بازرگانیی����ه‌‪ ،‬ئاماژه‌ ب����ه‌وه‌ ده‌كات‪ ،‬كه‌ بازرگانێك����ی‌ ئێرانی‌ له‌و رێگایه‌ش����ه‌وه‌ تیاچ����ووه‌‪ ،‬به‌ه����ه‌ر بیانویه‌ك بێت حه‌ز‬ ‫ناك����ه‌ن له‌میدیاكاندا ناوی����ان بهێنرێ‌‪،‬‬ ‫به‌ده‌س����تی‌ به‌ت����اڵ له‌قونس����وڵخانه‌كه‌ كێشه‌یه‌وه‌ ئاس����تی‌ ئاڵوگۆڕی‌ بازرگانی‌ هه‌وڵێكی‌ زۆری����ان ب����ۆ به‌دواداچوونی‌ پاره‌كه‌یان تیاچووه‌‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ش مافێك����ی‌ خۆیانه‌‪ ،‬به‌اڵم نابێت‬ ‫گه‌ڕانه‌وه‌ "به‌اڵم ئاماده‌یی‌ خۆش����یان بۆ نێ����وان هه‌رێ����م‌و ئێ����ران‪ ،‬به‌تایب����ه‌ت ئه‌و كێش����ه‌یه‌ داوه‌‪ ،‬دوا هه‌وڵیش����یان‬ ‫هه‌موو هاوكارییه‌ك ده‌ربڕی‌"‪.‬‬ ‫س����ڵیش بكه‌نه‌وه‌ له‌تۆماركردنی‌ سكااڵ‌و‬ ‫به‌ئاگاهێنانه‌وه‌یه‌ك‬ ‫له‌سه‌ره‌تای‌ دروس����تبوونی‌ كێشه‌كه‌وه‌‪ ،‬سه‌ردانی‌ ش����اندێكی‌ سه‌ندیكاكه‌ ده‌بێت‬ ‫‌مید‬ ‫ه‬ ‫ح‬ ‫(مامۆستا‬ ‫ئه‌ندامێكی‌ شانده‌كه‌‬ ‫به‌دواداچون����ی‌ كێش����ه‌كانیان"‪ .‬كۆتایی‌‬ ‫بۆ بازرگانه‌كانی‌ هه‌رێم‬ ‫زۆر الواز بوو‌و‪ ،‬به‌جۆرێك به‌ڕێژه‌ی‌ ‪ %90‬بۆ تاران‪ ،‬ئه‌و روونیكرده‌وه‌ كه‌ به‌نیازن‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌كات‬ ‫ه‬ ‫رووند‬ ‫عه‌بدواڵ) ئ����ه‌وه‌‬ ‫دابه‌زیبوو‪ ،‬به‌اڵم وتیش����ی‌ كه‌ له‌ئێستادا رۆژی‌ ‪ 3/2‬وه‌ك ش����اندێكی‌ بازرگان����ی‌ له‌الیه‌كی‌ تره‌وه‌ ئابوریناس‌و مامۆستای‌ قسه‌ی ئه‌م ئابوریناسه‌ بۆ سه‌رجه‌م ئه‌و‬ ‫هیچ‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫���واراو‬ ‫�‬ ‫خ‬ ‫‌یان‬ ‫ه‬ ‫پار‬ ‫بازرگانان����ه‌ی‌‬ ‫باش����تربووه‌‪ .‬س����ه‌باره‌ت به‌ڕێ����ژه‌ی‌ بچنه‌ (مازه‌نده‌ران)‪" ،‬له‌ڕێگای‌ تارانه‌وه‌ زانك����ۆی‌ س����لێمانی‌ (جه‌می����ل عه‌لی‌) بازرگانانه‌یه‌ كه‌ مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ بازرگانی‌‬ ‫‌وان‬ ‫ه‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫‌ئ‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫���ان‬ ‫�‬ ‫‌رمیی‬ ‫ه‬ ‫ف‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫به‌ڵگه‌نامه‌یه‌ك‬ ‫پاره‌تیاچووه‌ك����ه‌ ئه‌ندامه‌ك����ه‌ی‌ ژووری‌ ده‌ڕۆین‪ ،‬له‌وێ����ش به‌دڵنیاییه‌وه‌ له‌گه‌ڵ بازرگانه‌ كورده‌كان له‌وه‌ به‌ئاگادێنێته‌وه‌ ده‌ره‌ك����ی‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬ئ����ه‌وه‌ش ئه‌وه‌یه‌ كه‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫���ێو‬ ‫�‬ ‫‌ش‬ ‫ه‬ ‫‌وانیش ب‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫���ا‬ ‫ن����ه‌داوه‌ ت�‬ ‫بازرگانی‌ س����لێمانی‌ ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا كه‌ به‌رپرسانی‌ ئه‌و واڵته‌ باس له‌‌و كێشه‌یه‌ كه‌ چیتر نابێت هێنده‌ ئه‌رخه‌وانیانه‌ بیر بۆ له‌مه‌ودوا ه����ه‌ر بازرگانییه‌كی‌ گه‌وره‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫كێش‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫بۆ‬ ‫‌دواداچوون‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫یاس����ایی‌‬ ‫رێژه‌ك����ه‌ به‌ته‌واوه‌تی‌ نه‌زان����راوه‌‪ ،‬به‌اڵم ده‌كه‌ین‪ ،‬هیوادارین شتێكمان پێبكرێت"‪ .‬بكه‌ن����ه‌وه‌‌و متمانه‌ به‌ هه‌موو بازرگانێك ده‌كه‌ن‪ ،‬پێویس����ته‌ الیه‌نی‌ س����ێیه‌میش‬ ‫‌ش‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫ئ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ڕا‬ ‫ه‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫س‬ ‫‌اڵم‬ ‫ه‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫ب‬ ‫بك����ه‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ن����ده‌ی‌ بیس����تویانه‌ نزیكه‌ی‌ ‪ 280‬له‌باره‌ی‌ ژماره‌ی‌ ئ����ه‌و بازرگانانه‌ش كه‌ بكه‌ن‪ ،‬ئه‌و ده‌ڵێت "به‌تایبه‌ت له‌و چاالكیه‌ ئ����اگادار بك����ه‌ن "واباش����تره‌ له‌مامه‌ڵه‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫چونك‬ ‫‌بن‪،‬‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌وام‬ ‫ه‬ ‫‌رد‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌كانیان‬ ‫له‌هه‌وڵه‬ ‫ملیۆن دۆالره‌‪.‬‬ ‫پاره‌یان تیاچووه‌‪ ،‬ئه‌و روونیكرده‌وه‌ كه‌ ئابوریانه‌ی‌ ك����ه‌ پاره‌یه‌كی‌ زۆریان تێدا بازرگانیه‌ گه‌وره‌كاندا الیه‌نێكی‌ س����ێیه‌م‬ ‫‌موو‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫ئاماد‬ ‫ئێران‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫���وڵخان‬ ‫قونس�‬ ‫م‪ .‬حه‌می����د ئ����ه‌وه‌ش ده‌خات����ه‌ڕوو كه‌ ژماره‌یان نزیكه‌ی‌ ‪ 100‬كه‌سێك ده‌بێت‪ ،‬به‌كاردێت‪ ،‬نابێ����ت بازرگانه‌كانی‌ هه‌رێم هه‌بێ‌‪ ،‬جا ئ����ه‌و الیه‌نه‌ ژووری‌ بازرگانی‌‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌ربڕیون‪،‬‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫بۆ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌وكاریی‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫���ۆر‬ ‫ج�‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫له‌س����اڵی‌ ‪1991‬وه‌ هه‌رچی‌ بازرگانییه‌ك به‌اڵم ‪15‬یان پاره‌یه‌كی‌ زۆریان تیاچووه‌‪ ،‬هه‌موو متمانه‌ی����ه‌ك به‌ به‌رامبه‌ره‌كانیان بێ����ت‪ ،‬یاخ����ود بانكێكی‌ گ����ه‌وره‌ یان ژماره‌ی���ه‌ك كۆنگرێس���مان ‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫بازرگانان‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫داوا‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫دووبار‬ ‫‌نیازن‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫بۆی‬ ‫ی‬ ‫ی بازرگان ‌‬ ‫ی وه‌زاره‌ت ‌‬ ‫له‌نێ����وان هه‌رێم‌و ئێرانیه‌كان����دا كراوه‌‪ ،‬له‌ن����او ئه‌وانه‌ش����دا بازرگانێ����ك هه‌یه‌ بكه‌ن"‪ .‬ئه‌و نایش����ارێته‌وه‌ كه‌ به‌شێكی‌ وه‌زاره‌تێ����ك بێت گرنگ نیی����ه‌‪ ،‬گرنگه‌ نامه‌یه‌ك ئاراست ‌ه ‌‬ ‫بكه‌ن كه‌ پاره‌یان تیاچووه‌‪ ،‬به‌ڵگه‌نامه‌ی‌ له‌س����ه‌ر بنه‌مای‌ متمانه‌ بووه‌‪ ،‬هۆكاری‌ به‌ته‌نها خۆی‌ زیاتر له‌‪ 20‬ملیۆن دۆالری‌ زۆری‌ چاالكی����ه‌ ئابوری����ه‌كان راس����ته‌ ئه‌وه‌یه‌ الیه‌نێكی‌ فه‌رمی‌ بێت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی هاندان ‌‬ ‫عێراق ده‌ك���ه‌ن به‌مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی بكڕێت‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫ی برنج��� ‌‬ ‫بۆ ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی عێراق برنج ‌‬ ‫به‌تایبه‌ت پاش ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی برنج ‌‬ ‫ی ك���رد‌ه جێگ���ره‌و‌ه ‌‬ ‫هین���د ‌‬ ‫ئه‌مه‌ریكی‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی پ���ی‌‪ :‬ژماره‌یه‌ك كۆنگرێس���مان ‌‬ ‫ئ ‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌مه‌ریكا ك ‌ه‬ ‫س���ه‌ر به‌و ویالیه‌تان��� ‌ه ‌‬ ‫ی لێ���و‌ه به‌رهه‌م دێت‪،‬‬ ‫زۆرتری���ن برنج ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نامه‌یه‌كه‌و‌ه ك ‌ه ئاراس���ت ‌ه ‌‬ ‫له‌ڕێ���گا ‌‬ ‫ی عێراقیان كردووه‌‪،‬‬ ‫ی بازرگان ‌‬ ‫وه‌زاره‌ت��� ‌‬ ‫ ئا‪ :‬ئیحسان مه‌ال فوئاد‬ ‫ی عێراقییه‌كان ده‌ده‌ن ك ‌ه ده‌س���ت‬ ‫هان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌نك درێژ ‌‬ ‫ی برنج ‌‬ ‫بكات���ه‌و‌ه به‌كڕین ‌‬ ‫زیاتر له‌دوو ساڵه‌‪ ،‬له‌الیه‌ن‬ ‫ئه‌مه‌ریكی‌‪ ،‬چونك ‌ه ئه‌م واڵت ‌ه رویكردۆت ‌ه‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫بیر‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫كۆمپانیایه‌كی نه‌رویجییه‌و‬ ‫ی‬ ‫ی ك ‌ه نرخه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی "به‌سمتی‌" هیند ‌‬ ‫برنج ‌‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫س‬ ‫‌‪-‬ی‬ ‫نه‌وتی گوندی حه‌سیره‬ ‫هه‌رزانت���ر ده‌كه‌وێت‪ .‬ئ���ه‌م نامه‌ی ‌ه ك ‌ه‬ ‫زیاتر‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌ت‬ ‫به‌قه‌زای‌ كفری دۆزراوه‬ ‫ی له‌س���ه‌ر‌ه‬ ‫ی ‪ 12‬كۆنگرێس���مان ‌‬ ‫ئیمزا ‌‬ ‫‌وتی‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫له‌سێ مانگیشه‌ رۆژانه‌‬ ‫ی‬ ‫له‌ه���ه‌ردوو حیزب��� ‌ه فه‌رمانڕه‌واك��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫هاوواڵتیان‬ ‫لێده‌رده‌هێنرێت‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ریكا‪ ،‬رونیده‌كات���ه‌و‌ه ك ‌ه له‌نێوان‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌داهات‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫داواكارن‬ ‫ناوچه‌كه‌ش‬ ‫ی عێراق‬ ‫ی ه���اورد‌ه ‌‬ ‫‪ 2011 -2010‬رێ���ژ‌ه ‌‬ ‫كفری‪-‬‬ ‫قایمقامی‬ ‫‌و‬ ‫ێ‬ ‫‌‬ ‫‌ب‬ ‫ه‬ ‫پشكیان ه‬ ‫ی ‪%27‬‬ ‫ی به‌ڕێ���ژ‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫فۆتۆ‪ :‬ئیحسان مەال فواد له‌برنج��� ‌‬ ‫کێڵگەی بیرە نەوتی گودنی حەسیرە ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫"بێئاگای‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫‌نێت‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌گ‬ ‫یش رایده‬ ‫كه‌میكردوو‌ه له‌كاتێكدا پێش���تر عێراق‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫كۆمپانیایەن‬ ‫‌ند‬ ‫ه‬ ‫چ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ب���‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫دراو‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫‌ند‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫‌و‬ ‫ت‬ ‫‌ڕوا‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ێ‬ ‫‌‬ ‫ك���و‬ ‫بۆ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ك���‬ ‫ه‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫نیی���‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫داهات‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌سیر‬ ‫ه‬ ‫ح‬ ‫‌وتی‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫‌رهێنانی‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫پترۆدۆالر‬ ‫یاسای‬ ‫‌پێی‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌و‬ ‫ت‬ ‫بكرێ‬ ‫ئاشكرا‬ ‫چ‬ ‫بۆ‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫بردنی‬ ‫‌چۆنێتی‬ ‫له‬ ‫ی‬ ‫ی س���اغكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫گه‌وره‌تری���ن ب���ازاڕ ‌‬ ‫‌اڵم‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌ن‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫كارد‬ ‫‌وت���دا‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌بوار‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك���‬ ‫‌؟"‪.‬‬ ‫ه‬ ‫كێی‬ ‫بۆ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫داهات‬ ‫(ش���ێركۆ‬ ‫كف���ری‬ ‫‌زای‬ ‫ه‬ ‫ق���‬ ‫قایمقام���ی‬ ‫بۆ‬ ‫دۆالر‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫‌وتدا‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫‌رمیلێ���ك‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫‌ه‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ئیدار‬ ‫‌رشتیاری‬ ‫ه‬ ‫‌رپ‬ ‫ه‬ ‫س‬ ‫‌"‪.‬‬ ‫ه‬ ‫شوێنێك‬ ‫ی ب���ووه‌‪ .‬تید بو‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫برنج��� ‌‬ ‫قه‌زاكه‌ بێت‪ ،‬به‌اڵم به‌داخه‌وه‌ تائێس���تا حس���ێن حامد)‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرده‌وه‌ په‌رله‌مانتار له‌لیژنه‌ی‌ پیشه‌سازی‌و وزه‌و نازانم بۆ كوێ ده‌ڕوات"‪.‬‬ ‫گه‌رمیانیش باس له‌وه‌ ده‌كات كه‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌كساس��� ‌ه له‌بار‌ه ‌‬ ‫كۆنگرێس���مانێك ‌‬ ‫‌رمی���ان‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ئی���دار‬ ‫‌رش���تیاری‬ ‫ه‬ ‫‌رپ‬ ‫ه‬ ‫س‬ ‫‌ال‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫‌بدوڵاڵ‬ ‫ه‬ ‫(ع‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫سروشتیی‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌رچاو‬ ‫ه‬ ‫س‬ ‫بردنی‬ ‫‌ندێتی‬ ‫ه‬ ‫چ‬ ‫‌و‬ ‫ی‬ ‫‌چۆنێت‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌بێئاگای‬ ‫ه‬ ‫ك‬ ‫‌"‪.‬‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌ت‬ ‫ه‬ ‫‌داوین‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫‌اڵمیان‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫هیچ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫سامان‬ ‫ئه‌وه‌ په‌یوه‌سته‌ به‌ وه‌زاره‌تی‬ ‫ئه‌م نامه‌یه‌و‌ه رایگه‌یاندوو‌ه "له‌به‌رئه‌و‌ه‬ ‫‌كی‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌ڵ‬ ‫ه‬ ‫مام‬ ‫هیچ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫روونكرد‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ش‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ئاماژ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ئاوێن‬ ‫بۆ‬ ‫‌لێدوانێكدا‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ن���وری)‬ ‫‌اڵتی‬ ‫ه‬ ‫‌س‬ ‫ه‬ ‫‌د‬ ‫ه‬ ‫"ل‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ت‬ ‫ه‬ ‫وتوی‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌‪ ،‬ئ‬ ‫ه‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫بۆی‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫‌شكرد‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫باس���ی‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌نج‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌شێو‬ ‫سروشتییه‌كانه‌وه‌"دڵنیام به‬ ‫ی ئێم ‌ه‬ ‫عێراقمان رزگاركرد به‌رژه‌وه‌ندی ‌‬ ‫‌ستیش‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫نیی‬ ‫‌دا‬ ‫ه‬ ‫كۆمپانیای‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌ڵ‬ ‫ه‬ ‫‌گ‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌نێك‬ ‫ه‬ ‫الی‬ ‫‌ك���و‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫‌وانیش‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك���‬ ‫‌دا‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫بۆ‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫چۆ‬ ‫بۆ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫بپرسم‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫نیی‬ ‫مندا‬ ‫‌س���امانی‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫داكۆكیكردنیان‬ ‫‌مپین���ی‬ ‫ه‬ ‫ك‬ ‫‌كرێت"‪.‬‬ ‫یاسایی مامه‌ڵه‌ی‌ پێوه‌ده‬ ‫ی بازرگانی‌‌و‬ ‫له‌به‌رچ���او بگرن له‌ب���وار ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫"زۆرب‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫وت‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌كانیان‬ ‫ه‬ ‫كار‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌رنادات‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫رۆژان‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ئ���اگان‬ ‫ێ‬ ‫‌‬ ‫‌ندیدار ب‬ ‫ه‬ ‫‌یو‬ ‫ه‬ ‫پ‬ ‫‌برێت"‪.‬‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ێ‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ند‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫چونك‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌یان���دوو‬ ‫ه‬ ‫راگ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫كفر‬ ‫نه‌ك ه���ه‌ر رزگاركردن‪ ،‬به‌ڵك ‌ه ملیاره‌ها‬ ‫ی ئه‌و واڵت ‌ه‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ رابردوودا گروپێك گه‌نجی قه‌زای‌ ئ���ه‌وان بزانن‪ ،‬هیچ الیه‌نێ���ك ئاگاداری هاوكات به‌پێی هه‌ندێ وێنه‌ی‌ تانكه‌ره‌كان‪ ،‬چه‌ند به‌رمیل نه‌وت ل���ه‌و بیره‌ نه‌وته‌دا كاره‌كانیان په‌یوه‌س���ته‌ ب���ه‌ قایمقام‌و دۆالرمان بۆ بنیاتنان���ه‌و‌ه ‌‬ ‫كفری‌‪ ،‬له‌ڕاگه‌یاندنی كه‌مپینێكدا داوایان گرێبه‌س���ته‌كانی‌ ئه‌و بیره‌ نه‌وته‌ نییه‌‪ ،‬ك���ه‌ له‌كێڵگ���ه‌ی‌ نه‌وت���ی حه‌س���یره‌ ده‌رده‌هێنرێ���ت‪ ،‬ئ���ه‌و وت���ی‌ "ئه‌مه‌ش به‌ڕێوه‌به‌ری ناحیه‌وه‌"‪.‬‬ ‫خه‌رجكردووه‌"‪.‬‬ ‫‌رمیان‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ئی���دار‬ ‫كرد كه‌ "داهاتی بیره‌ نه‌وتی‌ حه‌س���یره‌ ئه‌و ده‌ڵێت "بۆیه‌ درێ���ژه‌ به‌و كه‌مپینه‌ كارده‌ك���ه‌ن‪ ،‬زۆربه‌یان دوو ژماره‌یان بۆ كارێك���ی‌ تری‌ ناڕه‌وایه‌ ك���ه‌ رۆژانه‌ له‌م ئ���ه‌و به‌رپرس���ه‌ی‌‬ ‫ی ‪AP‬‬ ‫ی ئاژانس��� ‌‬ ‫ی زانیارییه‌كان ‌‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫قایمقامی‬ ‫‌ڵ‬ ‫ه‬ ‫‌گ���‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫راش���یگه‌یاند كه‌‬ ‫ئاش���كرا بكرێت‌و رونیش���بكرێته‌وه‌ كه‌ ده‌ده‌ین‌و له‌داهاتوودا به‌ ش���ێوازێكی تر ئۆتۆمبیله‌كه‌یان هه‌ڵواسیوه‌‪ ،‬ژماره‌یه‌كی‌ هه‌رێمدا بوونیان هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ی ‪ 2010‬تائێستا عێراق هیچ‬ ‫له‌پاش كۆتای ‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫سامان‬ ‫‌تی‬ ‫ه‬ ‫‌زار‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫‌ردانی‬ ‫ه‬ ‫س‬ ‫‌ماڵ‬ ‫ه‬ ‫‌مچ‬ ‫ه‬ ‫چ‬ ‫‌رمیان‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ئیدار‬ ‫ئێران���ی‌و ژماره‌یه‌كی���ش ه���ی‌ ناوخۆی‌ به‌اڵم سه‌رپه‌رشتیاری‬ ‫ئه‌و نه‌وته‌ ب���ۆ كوێ ده‌برێت"‪ .‬هه‌روه‌ها كار له‌سه‌ر ئه‌و كه‌مپینه‌ ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫ی نه‌كڕیوه‌‪،‬‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫ی ئه‌وتۆ برنج ‌‬ ‫بڕێك ‌‬ ‫داوای���ان‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك���ردوو‬ ‫‌كانیان‬ ‫ه‬ ‫سروش���تیی‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫بیر‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫‌كات‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ل���‬ ‫باس‬ ‫‌ری‬ ‫ه‬ ‫تانك‬ ‫‌ندین‬ ‫ه‬ ‫چ‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫جگ‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫عێراق‬ ‫‌س���ت‬ ‫داواكاریش���بوون كه‌ "یاسای پترۆدۆالر به‌پێ���ی هه‌ندێك زانیاری‪ ،‬كه‌ ده‬ ‫ی‬ ‫ئه‌م��� ‌ه له‌كاتێك���دا ك��� ‌ه جوتیاره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌تگوزار‬ ‫ه‬ ‫خزم‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫پڕۆژ‬ ‫‌ندێ‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ ك‬ ‫ه‬ ‫كردو‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫س���امان‬ ‫‌ت���ی‬ ‫ه‬ ‫‌زار‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ب���‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌س���ت‬ ‫ه‬ ‫‌یو‬ ‫ه‬ ‫پ‬ ‫‌‪.‬‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫پێو‬ ‫ئێرانیان‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ژمار‬ ‫‌نها‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫تر‬ ‫‌وتی‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫ئاوێنه‌ كه‌وت���ووه‌‪ ،‬له‌كێڵگ���ه‌ی‌‬ ‫شارۆچكه‌كه‌یان بگرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی ده‌ست وشكه‌ساڵی‌‌و‬ ‫ئه‌مه‌ریكا گیرۆد‌ه ‌‬ ‫‌نجامبدرێت‪،‬‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌رمی���ان‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫ناوچ���‬ ‫بۆ‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌شێو‬ ‫ه‬ ‫"ب‬ ‫‌ڵێت‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫سروشتیی‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌س���یر‬ ‫ه‬ ‫ح‬ ‫گوندی‬ ‫گوندنش���ینێكی‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫تانك‬ ‫‌‪70‬‬ ‫ه‬ ‫ل���‬ ‫زیاتر‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫رۆژان‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌س���یر‬ ‫ه‬ ‫ح‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌مپین‬ ‫ه‬ ‫ك‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ���‬ ‫یه‌كێ���ك له‌ئه‌ندامان���ی‬ ‫ی‬ ‫ی گه‌رما‌و به‌رزبونه‌و‌ه ‌‬ ‫ی پل ‌ه ‌‬ ‫به‌رزبونه‌و‌ه ‌‬ ‫بدات"‪.‬‬ ‫‌نجامی‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ڵێنیداو‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌زیریش‬ ‫ه‬ ‫"و‬ ‫‌كرێت"‪.‬‬ ‫ه‬ ‫‌د‬ ‫ه‬ ‫پێو‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ڵ‬ ‫ه‬ ‫مام‬ ‫یاسایی‬ ‫‌اڵم‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌كات‪،‬‬ ‫ه‬ ‫كارد‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ك���‬ ‫ه‬ ‫‌وتیی‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌كێڵگ‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌برێت‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫پاش���ان‬ ‫‌و‬ ‫ت‬ ‫‌هێنرێ‬ ‫ه‬ ‫‌رد‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫رونكرد‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫(هه‌ردی نه‌جمه‌دین) ئ‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رهه‌مهێنان���ن‌و ئه‌م بڕیار‌ه ‌‬ ‫تێچون ‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌رمیان‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ناوچ‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌سیر‬ ‫ه‬ ‫ح‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫گوند‬ ‫‌رمی���ان‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ئی���دار‬ ‫‌رش���تیاری‬ ‫ه‬ ‫‌رپ‬ ‫ه‬ ‫س‬ ‫ئاش���كرا‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫بهێنر‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ناو‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌نیی‬ ‫ه‬ ‫ئاماد‬ ‫ئێران‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌وان‬ ‫ه‬ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌وێش���‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌و‬ ‫ی‬ ‫س���لێمان‬ ‫‌یان‬ ‫ه‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌مپین‬ ‫ه‬ ‫ك‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌نراو‬ ‫كه‌ وێنه‌یه‌كی‌ راگه‌یه‬ ‫ی بێزاریان ده‌كات‪،‬‬ ‫عێراقیش به‌ت���ه‌واو ‌‬ ‫‌ن‬ ‫ه‬ ‫‌الی‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫كفری‪-‬ی���‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌زا‬ ‫ه‬ ‫ق���‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ب‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫س���‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ند‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫"ئ‬ ‫وتیش���ی‬ ‫كوێخا)‬ ‫‌اڵح‬ ‫ه‬ ‫(س���‬ ‫‌ووڕۆژ‬ ‫ه‬ ‫‌ش‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌دا‬ ‫ه‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫بیر‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫‌كات‪،‬‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌كرێت‪.‬‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫سامان‬ ‫‌تی‬ ‫ه‬ ‫‌زار‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫ئاڕاسته‌ی‌ په‌رله‌ما‬ ‫ی زۆریان بۆ‬ ‫چونك ‌ه پێیانوای��� ‌ه قوربان ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ویسترن‬ ‫زاگرۆس‬ ‫كۆمپانیای‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ڕێگ‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ���‬ ‫بێت‬ ‫لێی‬ ‫ئاگامان‬ ‫‌ش‬ ‫ه‬ ‫"ئێم‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫وت‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ێ‬ ‫‌هێنر‬ ‫ه‬ ‫‌رد‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن���‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫چی���‬ ‫‌ڵ‬ ‫ه‬ ‫‌گ���‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌كی���دا‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌كۆبوون‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌"داوامان‬ ‫ی‬ ‫وت‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫كردو‬ ‫سروشتییه‌كان‬ ‫ئه‌م واڵته‌ داوه‌‪.‬‬ ‫كردبوو كه‌ داهات‌و ش���وێنی بردنه‌كه‌ی‌ توێژه‌كانی كفری‪ ،‬سه‌باره‌ت به‌چۆنێتی كه‌ له‌وێ‌ كار ده‌كه‌ین زانیاری‌ ئه‌وه‌مان وه‌زاره‌تی س���امانه‌ سروشتییه‌كانه‌وه‌ به‌ ئه‌و بیره‌ نه‌وت ده‌رده‌هێنرێت‪.‬‬

‫برنجی‌ هیند ‌ی‬ ‫كۆنگرێس‬ ‫نیگه‌ران ده‌كات‬

‫كه‌س نازانێت داهات ‌ی بیره‌ نه‌وتی گوندی حه‌سیره‌‪‌ -‬ی كفر ‌ی بۆ كێیه‌؟‬ ‫سه‌رپه‌رشتیاری ئیداره‌ی‌ گه‌رمیان "ئه‌وه‌ په‌یوه‌سته‌ به‌ وه‌زاره‌تی سامانه‌ سروشتییه‌كانه‌وه‌"‬

‫خوێندن‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪xwenden.awene@gmail.com‬‬

‫وەزارەتی خوێندنی بااڵ دەسەاڵتەکانی دابەش دەکات‬

‫ته‌خته‌ره‌ش‬

‫‪9‬‬

‫هه‌رجاره‌و که‌سێک ده‌ینوسێت‬

‫زانكۆ ‌ی سلێمانی‌و‬ ‫"لەمەودوا هیچ کەسێک ناتوانێت رێژەی وەرگرتنی قوتابیان بەسەر زانکۆ‌و پەیمانگاکاندا فەرز بکات"‬ ‫په‌یڕه‌وكردنی‬ ‫دکت���ۆر کاوە ش���ێروانی‪ ،‬یاریدەده‌ری‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنە‬ ‫س���ەرۆکی دەستەی هەولێر بۆ کاروباری‬ ‫قوتابی���ان‌و ئەندامی ب���ۆردی خوێندن‌و سه‌رۆكی پێویست‬ ‫هەفتەی رابردوو وەزارەتی خوێندنی‬ ‫بااڵ بڕیاری دروستکردنی ‪ ٣‬بۆردی‬ ‫دا‪ ،‬کە بە بۆردەکانی‪ :‬تواناسازی‌و‬ ‫ناردن‪ ،‬بۆردی دڵنیایی جۆری‌و‬ ‫بۆردی خوێندن‌و پالندانان ناو‬ ‫دەبرێن‪ .‬هەریەک لەو بۆردانە خاوەنی‬ ‫دەسەاڵتێکی تەواو دەبن له‌بڕیاردان‪.‬‬ ‫وتەبێژی وەزارەتی خوێندنی بااڵش‬ ‫ئاماژە بەوە دەکات‪ ،‬کە ئامانج لەو‬ ‫بۆردانە بە دەزگاییکردنی پڕۆسەی‬ ‫خوێندنی بااڵیە‌و گۆڕینی بڕیارەکانە‬ ‫له‌دەسەاڵتی تاکە کەسی‌و مەزاجی‬ ‫شەخسی‪ ،‬بۆ بڕیاری دەستەجەمعی‪.‬‬ ‫هەروەها بەهۆی ئەو بۆردانەوە‪ ،‬زانکۆ‌و‬ ‫پەیمانگاکان خۆیان سەربەخۆیی خۆیان‬ ‫وەردەگرن له‌داڕشتنی پالنی وەرگرتنی‬ ‫خوێندکاران‌و بەرز راگرتنی کوالێتی‬ ‫له‌خوێندنی بااڵدا‪.‬‬

‫بەهزاد موحسین‪ ،‬مامۆستا له‌زانکۆی‬ ‫راپەڕی���ن‪ ،‬له‌ب���ارەی دروس���تکردنی‬ ‫بۆردەکانەوە‪ ،‬پێیوابوو‪ ،‬کە سەربەخۆیی‬ ‫کردن���ی زانکۆ‌و پەیمان���گاکان‪ ،‬یەکێکە‬ ‫له‌بنەماکان���ی ریفۆرم���ی زانس���تی‬ ‫له‌خوێندن���ی ب���ااڵدا‌و وتیش���ی "ئەگەر‬ ‫ئەندامان���ی ب���ۆردەکان‪ ،‬بتوانن خۆیان‬ ‫دابماڵن له‌کاریگەرییە حیزبی‌و شەخسی‌و‬ ‫عاتیفیی���ەکان‪ ،‬ئ���ەوا دەتوانین بڵێین‪،‬‬ ‫هەنگاوێکی پیرۆز نراوە"‪.‬‬ ‫له‌نەخش���ە رێگای ریفۆرمی وەزارەتی‬ ‫خوێندن���ی بااڵدا کار بۆ ئەوە کراوە‪ ،‬کە‬ ‫مافی بڕیاردان‌و داڕشتنی پالن‌و دەستگرتن‬ ‫بە ئاستبەرزی زانس���تی‪ ،‬بگەڕێتەوە بۆ‬ ‫زانکۆ‌و پەیمانگاکان‌و له‌هەندێک حاڵەتی‬ ‫ئیداری رەقابی نەبێت‪ ،‬هیچ بڕیارێکیان‬ ‫بەسەردا ناسەپێنرێت‪ .‬دروستکردنی ئەو‬ ‫بۆردانەش بەشێکە له‌چەسپاندنی نەخشە‬ ‫رێگاکەی وەزارەتی خوێندنی بااڵ‪.‬‬ ‫مامۆستاکەی زانکۆی راپەڕین پێیوایە‬ ‫بەهۆی ئەوەی دەزگاکانی خوێندنی بااڵ‪،‬‬ ‫له‌ڕابردوودا بەش���ێک ب���وون له‌ملمالنێ‬ ‫حیزبییەکان‌و نەیانتوانیوە وەکو دەزگای‬ ‫ئەکادیمی کاربکەن‪ ،‬بۆیە تاکو ئێستاش‪،‬‬ ‫ئەو کاریگەرییە بوونی هەیە‌و نەتوانراوە‬ ‫هەزمی ریفۆرمی وەزارەتی خوێندنی بااڵ‬ ‫بکرێت‌و بە تەندروس���تی بەکاربهێنرێت‪،‬‬ ‫هەروەک وتیش���ی "گۆڕین���ی هەیکەلی‬ ‫زانک���ۆکان‪ ،‬له‌بنەڕەتدا بۆ ئ���ەوە بوو‪،‬‬ ‫کە مەس���ەلەی گۆڕینی مامۆس���تایەک‌و‬

‫هه‌ڵوێسته‌یه‌ك‬ ‫له‌سه‌ر "دیسانه‌و‌ه‬ ‫یه‌كێتی‌ مامۆستایان"‬ ‫عه‌بدولواحید محه‌مه‌د*‬ ‫ی سه‌رۆكی‌ یه‌كێتی‌ مامۆستایان‬ ‫جێگر ‌‬ ‫ی به‌ڕێز كاك س���ه‌ریاس س���ه‌مین‬ ‫ب���را ‌‬ ‫ی ئاوێنه‌‪،‬‬ ‫ی رۆژنام���ه‌ ‌‬ ‫له‌ژم���اره‌ (‪‌ )312‬‬ ‫ك��� ‌ه له‌ڕێكه‌وت���ی‌ (‪)2012 /2 /14‬‬ ‫ی‬ ‫ده‌رچوو‌ه وتارێكی‌ نوسیوه‌ له‌ژێر ناو ‌‬ ‫ی مامۆس���تایان"‪.‬‬ ‫"دیس���انه‌وه‌ یه‌كێت��� ‌‬ ‫به‌پێویس���تمانزانی‌ هه‌ڵوێس���تۆكه‌یه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ی ناوه‌ڕۆكه‌كه‌یه‌وه‌ بكه‌ین‌و پێ ‌‬ ‫له‌ب���اره‌ ‌‬ ‫بڵێین‪:‬‬ ‫ی ئ���اگاداری‌ هیچ الیه‌ك‬ ‫‪ .1‬به‌فه‌رم ‌‬ ‫نه‌كراوه‌ت���ه‌و‌ه ك��� ‌ه ئابون���ه‌ وه‌رگرتن‬ ‫ی هه‌ب���وو‌ه‬ ‫ئاره‌زومه‌ندانه‌ی���ه‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ژمار‌ه‬ ‫ی وه‌زیران به‌ نوسراو ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫(‪ )1420‬له‌(‪ )2011/6/9‬بڕیاری‌ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫داب���وو ك���ه‌ ئابون ‌ه له‌لیس���تی‌ موچه‌دا‬ ‫كۆنه‌كرێت���ه‌وه‌‪ ،‬له‌و كات���ه‌دا (ی‌‪ .‬م)‬ ‫ی‬ ‫له‌الیه‌ك یاداش���تێكی‌ ب���ۆ ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫وه‌زی���ران به‌رزك���رده‌وه‌ تیای���دا رون ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یاس���ا ‌‬ ‫كردبوه‌و‌ه كه‌وا ئابونه‌ به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���اڵی‌ (‪ )2002‬له‌لیست ‌‬ ‫ژمار‌ه (‪‌ )4‬‬ ‫موچ���ه‌دا ده‌بڕدرێ���ت‪ ،‬له‌الیه‌كیتر داوا‬ ‫ێ بكه‌ن‬ ‫له‌لق���ه‌كان كرا ماوه‌یه‌ك چاوه‌ڕ ‌‬ ‫تا كێش���ه‌ك ‌ه یه‌كالده‌بێت���ه‌وه‌‪ ،‬هاوكات‬ ‫كۆنگره‌ش هاته‌ پێش‪ ،‬له‌(‪)2011/9/20‬‬ ‫ی‬ ‫بڕیاردرا هه‌م���وو كاروبارێك���ی‌ دارای ‌‬ ‫ێ وردبوونه‌وه‌‌و‬ ‫رابگیرێت به‌مه‌به‌ستی‌ ل ‌‬ ‫ی دارایی‌‪ ،‬دیار‌ه‬ ‫ی راپۆرت��� ‌‬ ‫ئاماده‌كردن ‌‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ درا ك ‌ه‬ ‫له‌كۆنگ���ره‌دا بڕی���ار ‌‬ ‫ئه‌ندامیه‌ت���ی‌ ب��� ‌ه ئاره‌زومه‌ندانه‌ بێت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ب���ه‌اڵم راس���ته‌وخۆ نه‌چ���و‌ه ب���وار ‌‬ ‫جێبه‌جێكردنه‌وه‌‪...،‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫ ‬ ‫کۆمەڵێک لەوەرگیراوانی تواناسازی لەکاتی گفتوگۆ لەگەڵ سەرۆکی پێشوی حکومەت‬

‫ئەگەری زۆرە رێژەی‬ ‫وەرگرتنی قوتایبان‬ ‫داببەزێت‪ ،‬ئەمەش‬ ‫گلەییەکی زۆر دەخاتە‬ ‫سەر بۆردەکەیان‌و‬ ‫ئەگەری خۆپیشاندانی‬ ‫قوتابیان زۆرتر دەكات‬ ‫کۆمەڵێک کاری ئیداری تر‪ ،‬له‌دەسەاڵتی‬ ‫وەزاره‌ت���ەوە بدرێتەوە ب���ە زانکۆکان‪،‬‬ ‫کەچی بەهۆی کاریگ���ەری حیزبییەوە‪،‬‬ ‫له‌ئاستی دەس���ەاڵتی سکوڵ‌و فاکەڵتی‌و‬ ‫زانکۆکان���ەوە‪ ،‬زۆرج���ار دەس���ەاڵتەکە‬ ‫ب���ە خ���راپ بەکاردەهێنرێ���ت‌و زوڵ���م‬

‫له‌مامۆس���تایان‌و خوێندکاران دەکرێت‪،‬‬ ‫هیچ کەناڵێکی فەرمیش نییە بۆ گەیشتن‬ ‫بە وەزارەت‌و گەیاندنی راستییەکان"‪.‬‬ ‫لەڕووی پێکهاتەی بۆردەکانەوە‪ ،‬فوئاد‬ ‫عەلی وتەبێ���ژی وەزارەتی خوێندنی بااڵ‬ ‫روونیک���ردەوە‪ ،‬کە بۆردی تواناس���ازی‬ ‫بریت���ی دەب���ێ بێ���ت له‌ڕاوێژکارێک���ی‬ ‫وەزارەت‌و بەڕێوەبەری گش���تی ناردن‌و‬ ‫گروپێک له‌ش���ارەزایان‪ .‬بۆردی دڵنیایی‬ ‫جۆریش‪ ،‬پێکدێت له‌یاریدەری سەرۆکی‬ ‫زانکۆکان‌و دەستە تەکنییەکان‌و گروپێک‬ ‫له‌ش���ارەزا‌و پس���پۆڕ‪ ،‬بەسەرپەرش���تی‬ ‫راوێژکارێک له‌وەزارەت‪ .‬بۆردی خوێندن‌و‬ ‫پالندانانی���ش‪ ،‬پێکدێ���ت له‌گروپێ���ک‬ ‫له‌یاری���دەدەری س���ەرۆکی زانک���ۆکان‌و‬ ‫دەستە تەکنیکییەکان‪ ،‬کە شارەزا بوون‬ ‫له‌کاروباری خوێندکاران‪ ،‬لەگەڵ هەندێک‬ ‫ش���ارەزای تر‌و ئەنجومەنەکەش له‌الیەن‬ ‫راوێژکارێک���ی وەزارەت سەرپەرش���تی‬ ‫دەکرێت‪.‬‬ ‫دکتۆر کەری���م عەب���دول‪ ،‬راوێژکاری‬ ‫وەزیری خوێندنی بااڵو سەرۆکی بۆردی‬ ‫خوێن���دن‌و پالندان���ان‪ ،‬بۆردەکان���ی بە‬ ‫تەواوکەری یەکتر وەس���فکردو ئاماژەی‬ ‫بەوەکرد‪ ،‬کە هیچ کۆلیجێک‌و بەش���ێک‬ ‫له‌زانکۆو پەیمانگاکان ناکرێتەوە ئەگەر‬

‫له‌ئینته‌رنێته‌وه‌‬

‫بۆردی دڵنیای���ی ج���ۆری‪ ،‬ره‌زامەندی‬ ‫لەس���ەر نەدات‪ ،‬ئەوانی���ش کاتێک بڕیار‬ ‫دەدەن‪ ،‬ک���ە الیەنەکان���ی کوالێت���ی‬ ‫بەتەواوی هەڵدەس���ەنگێنن‌و دڵنیادەبن‬ ‫له‌دەس���تەبەربوونی پێداویس���تییەکانی‬ ‫خوێندن‪ .‬هەروەک وتیش���ی "بەپێی دوا‬ ‫داتای بۆردی دڵنیای���ی جۆری‪ ،‬رێژەی‬ ‫وەرگرتن���ی قوتابیان لەالی���ەن بۆردی‬ ‫خوێندن‌و پالندانانەوە دیاریی دەکرێت‪،‬‬ ‫ب���ەم پێی���ەش بڕی���اری دیاریکردن���ی‬ ‫رێ���ژەی وەرگرتن���ی قوتابی���ان گۆڕانی‬ ‫بەسەردادێت‌و لەجیاتی ئەوەی له‌سەرەوە‬ ‫بەسەر زانکۆ‌و پەیمانگاکان فەرزبکرێت‪،‬‬ ‫لەخوارەوە بۆ سەرەوە بەرزدەکرێتەوە‌و‬ ‫ئەنجومەنی وەزارەتیش تەنیا پەسه‌ندی‬ ‫دەکات‪ ،‬ئەگەر تێبینییەکی هەبێت داوای‬ ‫پێداچوونەوەی دەکات"‪.‬‬ ‫بەڕای س���ەرۆکی ب���ۆردی خوێندن‌و‬ ‫پالندان���ان‪ ،‬س���ەرکەوتنی پڕۆس���ەی‬ ‫چەسپاندنی دڵنیایی جۆری له‌خوێندنی‬ ‫بااڵدا پەیوەستە بە جێگیرکردنی بڕیاری‬ ‫بۆردە تازە دامەزراوەکان‪ ،‬چونکە وەک‬ ‫خۆی دەڵێت "ئەندامانی بۆرد لەهەمانکاتدا‬ ‫نوێن���ەری دەزگاکانی خۆش���یانن‪ ،‬بۆیە‬ ‫بڕیارەکان بە دەس���تەجەمعی دەدرێن‌و‬ ‫دەبێت رێگری لێنەکرێت"‪.‬‬

‫پالن دان���ان‪ ،‬پێیوابوو‪ ،‬کە دامەزراندنی‬ ‫ب���ۆردەکان‪ ،‬هەوڵێک���ی باش���ە ب���ۆ بە‬ ‫سیس���تەمکردنی بڕی���ارەکان‌و گۆڕینی‬ ‫دەس���ەاڵتی بڕیاردان له‌تاکەکەس���یەوە‬ ‫بۆ دەس���تەجەمعی‌و وتیشی "له‌مەودای‬ ‫دووردا‪ ،‬الیەن���ە پۆزەتیفەکان���ی‬ ‫بەدیاردەکەوێت"‪.‬‬ ‫دکت���ۆر کاوە پێیواب���وو‪ ،‬کە جۆرێک‬ ‫له‌پەلەپەلی لەدامەزراندنی بۆردەکانەوە‬ ‫هەب���ووە‌و دەبوای���ە گفتوگۆیەکی زیاتر‬ ‫لەگ���ەڵ مامۆس���تا‌و راگ���رو س���ەرۆکی‬ ‫زانکۆ‌و پەیمان���گاکان بکرابایە‌و بۆچون‌و‬ ‫پێش���نیازەکانیان کۆبکرابایەوە‪ .‬وتیشی‬ ‫"م���ن ‪ ٣‬رۆژ ب���ەر له‌کۆببونەوەک���ە‪ ،‬بە‬ ‫ئیمەیڵ ئاگادار کرامەوە"‪.‬‬ ‫یەکێ���ک ل���ه‌کارە س���ەره‌کیەکانی‬ ‫بۆردەکان‪ ،‬دەس���تکرتنە ب���ە کوالێتی‪،‬‬ ‫دکتۆر کاوە وتی "بەم پێیەی مەسەلەی‬ ‫دڵنیای���ی جۆری‌و بەرزڕاگرتنی ئاس���تی‬ ‫زانس���تی له‌الیەن بۆردەکان���ەوە‪ ،‬وەکو‬ ‫پرەنس���یپ کاری پێدەکرێ���ت‪ ،‬بۆی���ە‬ ‫ئەگەری زۆرە رێژەی وەرگرتنی قوتابیان‬ ‫داببەزێت‪ ،‬ئەمەش گلەییەکی زۆر دەخاتە‬ ‫سەر بۆردەکەیان‌و ئەگەری خۆپیشاندانی‬ ‫قوتابیان زۆرتر دەكات"‪.‬‬ ‫وتەبێژی وەزارەت‪ ،‬جەختی لەس���ەر‬ ‫ئەوە کردەوە‪ ،‬کە مەرج نییە‪ ،‬لەوەرگرتنی‬ ‫رێ���ژەی قوتابیان‪ ،‬بڕی���اری کۆتایی الی‬ ‫زانکۆ‌و پەیمان���گاکان بێت‪ ،‬بەاڵم ئەگەر‬ ‫داوای زیادکردنییان لێکرا‪ ،‬له‌بەرامبەردا‬ ‫دەبێت‪ ،‬پێداویستییەکانیان بەقەد رێژە‬ ‫داواکراوەک���ە ب���ۆ دەس���تەبەر بکرێت‪.‬‬ ‫لەبارەی پەلەکردن له‌دامەزراندن‌و زەمینە‬ ‫سازنەکردن بۆ را وەرگرتن‪ ،‬فوئاد عەلی‬ ‫وتی "کۆنووسمان هەیە‪ ،‬زیاتر له‌مانگێکە‬ ‫له‌کۆبوونەوەدا لەگەڵ سەرۆک زانکۆکان‌و‬ ‫دەستەکان قسە لەس���ەر دروستکردنی‬ ‫بۆردەکان کراوە‪ ،‬پێویس���ت بوو‪ ،‬ئەوان‬ ‫لەگ���ەڵ یاریدەدەرەکانی���ش راوێ���ژ‌و‬ ‫گفتوگۆبکەن"‪.‬‬ ‫‌وتەبێژەک���ەی وەزارەت باس���ی‬ ‫لەوەش���کرد‪ ،‬کە کاروب���اری بۆردەکان‪،‬‬ ‫له‌ڕێگ���ەی پەیڕەوێکەوە جێگیردەکرێت‪،‬‬ ‫ئەم���ەش ب���ۆ نەهێش���تنی تەئوی���ل‌و‬ ‫تەفس���یرات‪ ،‬تەنانەت ئ���ەوەش دیاری‬ ‫دەکرێت‪ ،‬کە ئایا بڕیاری بۆردەکا‌ن‪ ،‬بە چ‬ ‫ئالیەتێک پەسه‌ند دەکرێت‪ ،‬ئایا زۆرینەی‬ ‫دەنگە‪ ،‬یان رێژەی بۆ دیاردەکرێت"‪.‬‬

‫مامۆستایان ‌ی گه‌رمیان توڕه‌ن له‌په‌رله‌مان‌و یه‌كێتی‌ مامۆستایان‬ ‫ئا‪ :‬كاوه‌ گه‌رمیانی‌‬ ‫ژماره‌یه‌ك له‌مامۆستایانی‌ لیسته‌‬ ‫جیاوازه‌كانی‌ سنووری‌ گه‌رمیان ك ‌ه‬ ‫پێكهاتوون له‌لیسته‌كانی‌ مامۆستایانی‌‬ ‫سه‌رده‌م‪ ،‬سه‌ربه‌خۆ‪ ،‬پیشه‌یی‪،‬‬ ‫یه‌كگرتوو‪ ،‬كۆمه‌ڵ‪ ،‬په‌رله‌مان‌و‬ ‫سكرتاریه‌تی‌ نوێی‌ مامۆستایان‬ ‫به‌كه‌مته‌رخه‌م‌و به‌رپرسیار ده‌زانن‬ ‫به‌رامبه‌ر په‌سه‌ند نه‌كردنی‌ یاسای‌‬ ‫ژماره‌ چواری‌ تایبه‌ت به‌مامۆستایان‌و‬ ‫ئه‌نجامنه‌دانی‌ كۆنفرانسی لقه‌كان‌و‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نن "ئه‌گه‌ر وه‌اڵمی‌ ئیجابییان‬ ‫نه‌درێته‌وه‌ هه‌ڵویستی مه‌ده‌نیانه‌ی‌‬ ‫خۆیان ده‌بێت‪ ،‬دوریش نییه‌ بایكوتی‌‬ ‫كۆنفرانسی لقی گه‌رمیان نه‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫ل���ه‌دوای‌ تێپه‌ڕبوونی‌ زیات���ر له‌پێنج‬ ‫مانگ به‌سه‌ر به‌ستنی‌ كۆنگره‌ی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫مامۆس���تایاندا‪ ،‬تائێس���تا كۆنفرانس���ی‌‬ ‫لقه‌كانی‌ ئه‌م رێكخراوه‌ ئه‌نجام نه‌دراوه‌‪.‬‬ ‫له‌یاداش���تنامه‌یه‌كدا ك���ه‌ وێنه‌یه‌كی‌ بۆ‬ ‫ئاوێن���ه‌ نێ���ردراوه‌‪ ،‬نوێن���ه‌ری‌ چه‌ند‬ ‫لیس���تێكی‌ مامۆس���تایان له‌گه‌رمی���ان‬ ‫له‌یاداشتنامه‌یه‌كدا كه‌ ئاراسته‌ی‌ الیه‌نه‌‬ ‫په‌یوه‌ندیداره‌كانیان كردووه‌‪ ،‬داواده‌كه‌ن‬ ‫له‌نزیكتری���ن ده‌رفه‌ت���دا ش���وێن‌و كاتی‌‬ ‫ئه‌نجامدانی‌ كۆنفرانسی‌ لقه‌كان دیاریی‌‬ ‫بكه‌ن‪ .‬ئه‌م مامۆس���تایانه‌ كه‌ به‌شداریی‌‬ ‫كۆنگره‌ی‌ ‪12‬ی‌ مامۆستایانیان كردووه‌‪،‬‬ ‫رایده‌گه‌یه‌ن���ن "دواكه‌وتنی‌ كۆنفرانس���ی‌‬ ‫لق���ه‌كان‪ ،‬تووش���ی‌ ئیحراجبوونێك���ی‌‬ ‫زۆر‌و خودی‌ یه‌كێـتی‌ مامۆستایانیش���ی‌‬ ‫ڕوب���ه‌ڕوی‌ ناڕه‌زای���ی‌‌و ره‌خنه‌ی‌ توندی‌‬ ‫مامۆستایان كردوه‌ته‌وه‌"‪ .‬ئه‌م نوێنه‌رانه‌‬ ‫كه‌ متمانه‌ی‌ مامۆس���تایانیان له‌گه‌رمیان‬ ‫به‌ده‌ستهێناوه‌‪ ،‬له‌ڕێگه‌ی‌ ئه‌و یاداشته‌وه‌‬ ‫س���كرتاریه‌تی‌ نوێ���ی‌ مامۆس���تایان‌و‬ ‫په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان به‌به‌رپرس���یار‌و‬

‫ئه‌مه‌ ته‌نیا هه‌ڵوێستی‌‬ ‫نوێنه‌رانی‌ بازنه‌ی‌‬ ‫گه‌رمیانه‌‪ ،‬سه‌رۆك‬ ‫لیسته‌كانیان كه‌‬ ‫ئه‌ندامی‌ سكرتاریه‌تن‬ ‫بۆچونیان وه‌ها نییه‌‌و‬ ‫له‌گه‌ڵ ئێمه‌ن‬

‫سێ مامۆستای قوتابخانەی ئەڵوەنی بنەڕەتی لەگەرمیان خوێندنگاکەیان پاک دەکەنەوە‬ ‫فۆتۆ‪ :‬دلێر‬ ‫ ‬

‫كه‌مته‌رخه‌م ده‌بینین له‌ئاس���ت په‌سه‌ند پێكنه‌هێنان���ی‌ س���تافی ن���وێ لقه‌كان سه‌رۆكی‌ پێشوی‌ په‌رله‌مان كۆبونه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫نه‌كردن‌و هه‌موارنه‌كردنی‌ یاس���ای‌ ژماره‌ ناتوانرێت وه‌ك پێویست ئاوڕ له‌و كێشه‌و خوێندن���ه‌وه‌ی‌ یه‌كه‌می���ش بۆ یاس���اكه‌‬ ‫‪ 4‬ك���ه‌ تایبه‌ت���ه‌ به‌كاره‌كان���ی‌ یه‌كێتی‌ گرفتانه‌ بدرێته‌وه‌ كه‌ رۆژانه‌ رووبه‌ڕووی‌ كراوه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی پشوی‌ په‌رله‌مانه‌وه‌‬ ‫مامۆستایان ده‌بنه‌وه‌‪ ،‬وه‌ك گرفتی‌ شوێنی‌ ئه‌و یاس���ا دواكه‌وتووه‌ بۆ مانگی‌ ئازار"‪.‬‬ ‫مامۆستایان‪.‬‬ ‫نوێنه‌ران���ی‌ مامۆس���تایانی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ نیشته‌جێبوون‌و چاره‌سه‌ركردنی‌ كێشه‌ی‌ م‪.‬ئه‌حمه‌د وتیش���ی‌ "ئه‌م یاداشتنامه‌یه‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت له‌گه‌رمیان‪ ،‬هه‌ڕه‌شه‌ی‌ ئه‌وه‌ ژماره‌یه‌ك مامۆس���تای‌ زۆر كه‌ فه‌رمانی‌ ته‌نیا هه‌ڵویس���تی‌ چه‌ند نوێنه‌رێكه‌ كه‌‬ ‫ده‌ك���ه‌ن ئه‌گه‌ر له‌زووتری���ن كاتدا كات‌و زه‌ویی���ان هه‌یه‌و زه‌ویی���ان پێنادرێت"‪ .‬له‌بازنه‌ی‌ س���نوری‌ گه‌رمیانن‪ ،‬ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫واده‌ی‌ كۆنفرانس���ی‌ لق���ه‌كان دیاری���ی‌ ناوب���راو‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ك���رد كه‌ ئه‌وان ئه‌ن���دام س���كرتاریه‌تن له‌گه‌ڵم���ان كه‌‬ ‫نه‌كرێ���ت‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ "ئێم���ه‌ی‌ ئه‌ندامانی‌ وه‌ك هه‌ستكردن به‌ به‌رپرسیاریه‌تی‌‌و بۆ به‌رپرسی لیسته‌كانی‌ ئه‌وانن رایان وانییه‌‪،‬‬ ‫كۆنگره‌ی‌ ‪12‬ی‌ مامۆستایانی‌ كوردستان‪ ،‬رێزگرتن ل���ه‌و ده‌نگ‌و متمانه‌ به‌رچاوه‌ی‌ ئه‌وانی���ش له‌گه‌ڵ رای‌ ئێم���ه‌ن"‪ .‬ئه‌ندام‬ ‫هه‌ڵوێستی‌ مه‌ده‌نیانه‌ی‌ خۆمان ده‌بێت‌و مامۆس���تایانی‌ س���نووری‌ گه‌رمیان كه‌ س���كرتاریه‌ته‌كه‌ی‌ یه‌كێتی‌ مامۆستایان‬ ‫دوریش نیی���ه‌ وه‌ك ئه‌ندامانی‌ كۆنگره‌ی‌ به‌لیسته‌ جیاوازه‌كانیان به‌خشیوه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ئێم ‌ه تاوه‌كو په‌رله‌مان یاساكه‌مان‬ ‫بۆ هه‌موارنه‌كات ناتوانین كۆنفراسه‌كانی‌‬ ‫مامۆس���تایان له‌س���نوری‌ گه‌رمیان بیر یاداشته‌یان ده‌ركردووه‌‪.‬‬ ‫له‌وه‌اڵم���ی‌ ئ���ه‌م یاداشتنامه‌یه‌ش���دا‪ ،‬خۆم���ان ببه‌س���تین‪ ،‬له‌به‌رئ���ه‌وه‌ ئێمه‌‬ ‫له‌بایكۆتكردنی‌ كۆنفرانسی‌ لقی‌ گه‌رمیان‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ س���كرتاریه‌تی‌ یه‌كێت���ی‌ كۆمه‌ڵێ���ك گۆڕانكاریم���ان ك���ردووه‌‪،‬‬ ‫بكه‌ینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ لیس���تی‌ مامۆس���تایانی‌ مامۆستایانی‌ كوردستان‪ ،‬ئه‌حمه‌د سابیر هه‌روه‌ها ئێم ‌ه رێككه‌وتنی‌ سیاس���یمان‬ ‫سه‌رده‌م له‌گه‌رمیان‪ ،‬م‪.‬ساڵح میروه‌یس له‌لێدوانێكدا به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند "ئه‌وان هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و رێككه‌وتنه‌ سیاس���یه‌ هه‌موو‬ ‫ه���ۆكاری‌ ئ���ه‌م پێداگریی���ه‌ی‌ ئه‌وان���ی‌ ه���ه‌ر له‌یه‌ك���ه‌م رۆژه‌وه‌ پڕۆژه‌ یاس���ای لیس���ته‌كان واژۆیان له‌س���ه‌ر ك���ردووه‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌نجامدانی‌ كۆنفرانسی‌ لقه‌كان یه‌كێتی‌ مامۆستایانیان ره‌وانه‌ی‌ په‌رله‌مان ك���ه‌ یه‌كێ له‌خاڵه‌كان���ی‌ ده‌ڵێت له‌دوای‌‬ ‫گه‌ڕانده‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ "له‌ئێستادا به‌هۆی كردووه‌‪ ،‬چه‌ن���د جارێكیش س���ه‌ردانی‌ هه‌مواركردن���ی‌ یاس���ای‌ ژم���اره‌ چوار‪،‬‬ ‫ئه‌نجامنه‌دان���ی‌ كۆنفرانس���ی لق���ه‌كان‌و په‌رله‌مانی‌ كوردستانیان كردووه‌‌و له‌گه‌ڵ كۆنفرانسی لقه‌كان ده‌به‌سرێت"‪.‬‬

‫ئیمان حه‌مه‌ئه‌مین‬ ‫یه‌كێك ل���ه‌و وه‌همانه‌ی‌ دیكتاتۆره‌كان‬ ‫به‌كۆمه‌ڵگه‌ی���ان ده‌فرۆش���ت‪ ،‬ئه‌وه‌بوو‬ ‫ی پێویس���ت‬ ‫ك ‌ه خۆیان وه‌ك س���ه‌رۆك ‌‬ ‫(القائد الثرورة‌) ده‌ناساند‪ ،‬سه‌رۆكێك‬ ‫زه‌روره‌تی‌ گه‌ل‌و نیش���تیمان وایكردوو‌ه‬ ‫ك ‌ه ئه‌و گه‌وره‌‌و خاوه‌ن ده‌سه‌اڵت بێت‪،‬‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ێ بوون ‌‬ ‫چونكه‌ نیش���تیمان به‌ب��� ‌‬ ‫ی‬ ‫تێكده‌چێ���ت‪ ،‬ئه‌م وه‌هم���ه‌ قه‌ناعه‌ت ‌‬ ‫هه‌موو ئه‌و به‌عس���یانه‌بوو ك ‌ه س���ه‌دام‬ ‫حوس���ێنیان وه‌ك تاك���ه‌ چانس‌و تاك ‌ه‬ ‫فریادڕه‌سی‌ عێراق‌و ئومه‌تی‌ عه‌ره‌بیش‬ ‫ده‌بینی‌‪ ،‬وه‌همێك له‌دوای‌ روخانی‌ ئه‌و‬ ‫رژێم���ه‌وه‌ چیتر له‌هی���چ بازاڕێكدا پار‌ه‬ ‫ی عێراقی‌‪،‬‬ ‫ناكات‪ .‬دواجار نه‌ك به‌عسیزم ‌‬ ‫ی تریش‬ ‫به‌ڵكو هه‌موو ئه‌و دیكتاتۆرانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫رۆیش���تن ك��� ‌ه خۆیان وه‌ك س���ه‌رۆك ‌‬ ‫پێویست‌و زه‌روری‌ واڵت ده‌بینی‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ی ئه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ئه‌م��� ‌ه مانای‌ وانییه‌ ل���ه‌دوا ‌‬ ‫ی ئێمه‌دا درێژ‌ه‬ ‫كلتورێك له‌ناو هۆشیار ‌‬ ‫ی تاكڕه‌وی‌‌و‬ ‫به‌خۆینادات كه‌ هه‌مان حه‌ز ‌‬ ‫ی هه‌ڵگرت���ووه‌‪،‬‬ ‫ی ئه‌وان��� ‌‬ ‫دیكتاتۆری��� ‌‬ ‫ی‬ ‫دیكتاتۆره‌كان ده‌ڕۆن‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫خۆیانه‌وه‌ چه‌ندین دیكتاتۆری‌ بچووك ‌‬ ‫ی به‌جێده‌هێڵن ك ‌ه‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و ئی���دار ‌‬ ‫هه‌مان قه‌ناعه‌ت‌و هه‌مان خه‌ونیان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی كوردی���دا‌و دوا ‌‬ ‫هه‌نووك���ه‌ له‌ئیداره‌ ‌‬ ‫ی دیموكراتی‌‪،‬‬ ‫بیست‌و دوو سا ‌ڵ له‌خه‌ون ‌‬ ‫زۆربه‌ی‌ ده‌زگاكانی حكومه‌ت‌و ته‌نانه‌ت‬ ‫ی كوردستان‬ ‫له‌ناو ده‌زگا ئه‌كادیمیه‌كان ‌‬ ‫وه‌ك زانكۆ‪ ،‬چه‌نده‌ها خاوه‌ن پۆستمان‬ ‫هه‌یه‌ ك���ه‌ زیاتر له‌د‌ه س���اڵه‌ له‌هه‌مان‬ ‫ی‬ ‫پۆس���تدان‌و خۆی���ان وه‌ك س���ه‌رۆك ‌‬ ‫پێویس���ت ده‌بینن‪ ،‬خۆی���ان وه‌ك تاك ‌ه‬ ‫ی به‌ڕێوه‌بردن ده‌بینن!‪.‬‬ ‫چانس ‌‬ ‫وه‌ك له‌هاوڕێیه‌ك بیستم ك ‌ه له‌زانكۆی‬ ‫سلێمانی كارده‌كات‪ ،‬سه‌رۆك به‌ش هه‌ی ‌ه‬ ‫نزیكه‌ی ‪ 12‬س���اڵه‌ سه‌رۆك به‌شه‌! بۆ؟‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ سه‌رۆكی پێویسته‌ (القائد‬ ‫الثرورة) ئه‌و به‌ش���ه‌ تێكده‌چێت ئه‌گه‌ر‬ ‫ئه‌و سه‌رۆك به‌ش نه‌بێت‪..‬‬ ‫له‌ڕاس���تیدا من وه‌ك هاوواڵتیه‌ك ك ‌ه‬ ‫زۆر رێ���زی زانك���ۆ‌و كارمه‌ندانی زانكۆ‬ ‫ده‌گ���رم‪ ،‬زۆر خه‌فه‌تب���ار ب���ووم به‌م‬ ‫دۆخه‌ی ك ‌ه له‌ناو زانكۆ هه‌یه‌‪ .‬من وه‌ك‬ ‫هاوواڵتیه‌ك چاوه‌ڕوانی نموونه‌ی باشم‬ ‫ده‌كرد له‌زانكۆكانمان نه‌ك نموونه‌ی وا‬ ‫رووخێنه‌ر‪ .‬هه‌رچه‌ند‌ه من ئه‌وه‌نده‌ ئاگام‬ ‫له‌زانك���ۆ نییه‌‪ ،‬به‌اڵم ئ���ه‌م دایه‌لۆگان ‌ه‬ ‫له‌ناو مێشكمدا هاتن‌و رۆیشتن‪:‬‬ ‫ له‌وانه‌یه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌و سه‌رۆك به‌شان ‌ه‬‫ی ئه‌و به‌ش���انه‌ مان‬ ‫نه‌بن خوێندكاره‌كان ‌‬ ‫بگرن‪..‬‬ ‫ به‌شه‌ك ‌ه به‌ پاره‌ی ئه‌و سه‌رۆك به‌ش ‌ه‬‫دروس���ت كراوه‌‪ ،‬وه‌ك سه‌رۆكی پێشوو‬ ‫ده‌یوت كه‌ ئه‌و واڵتی پێشخستوه‌‪.‬‬ ‫ ئه‌و سه‌رۆك به‌شه‌ به‌ته‌نها دڵسۆزه‌و‬‫كه‌سی تر دڵسۆز نییه‌‪..‬‬ ‫ته‌نها ئ���ه‌و كادیرێك���ی ئه‌كادیمی‌و‬‫زانستییه‌‪..‬‬ ‫لێره‌دا چه‌ند پرسیارێك دێته‌ڕوو‪:‬‬ ‫ گه‌ر به‌ش���ێك له‌زانكۆدا ته‌نها یه‌ك‬‫كه‌سی زانستی‌و دڵسۆزی تێدا بێت بۆ‬ ‫كرایه‌وه‌؟‬ ‫ بۆ كادیرێكی‌ تر له‌و به‌ش ‌ه دروست‬‫نه‌بوو؟ یان دروست نه‌كرا‪ ،‬له‌دوای ‪12‬‬ ‫سا ‌ڵ یان زیاتر؟‬ ‫ئه‌گه‌ر ده‌زگایه‌ك���ی ئه‌كادیمی وه‌ك‬ ‫زانك���ۆ نه‌توانێت ئاس���انترین رێنمایی‬ ‫دیموكراس���ی په‌یڕه‌و بكات‌و به‌ش���ێك‬ ‫ب���ۆ نزیكه‌ی ‪ 12‬س���اڵ ب���ه‌ بۆچوونی‬ ‫كه‌س���ێك بڕوات به‌ڕێوه‌‌و ده‌س���ه‌اڵتی‬ ‫زانكۆ گۆڕانكاری نه‌كات له‌سه‌ر نزمترین‬ ‫ئاس���تی به‌ڕێوه‌بردن���ی‌ ئاكادیم���ی ك ‌ه‬ ‫ی سه‌رۆك به‌ش���ه‌‪ ،‬چی‌ مه‌زند‌ه‬ ‫گۆڕین ‌‬ ‫ده‌كرێت له‌و زانكۆیه‌؟‬ ‫ئه‌گه‌ر ‪ 30‬س���اڵ‌ دانێی���ن وه‌ك كاتی‬ ‫خزمه‌تكردن���ی وه‌زیف���ی كارمه‌ندێك‪،‬‬ ‫كه‌وات ‌ه له‌به‌شێكی ‪ 12‬مامۆستایی ته‌نها‬ ‫دوو مامۆستا ده‌رفه‌تی ئه‌وه‌یان ده‌بێت‬ ‫كه‌ س���ه‌رۆك به‌ش بن له‌و ‪ 30‬ساڵه‌دا‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ ئه‌گه‌ر دوای ‪ 15‬ساڵ ئه‌و سه‌رۆك‬ ‫به‌ش ‌ه بگۆڕێت‪..‬‬ ‫ی‬ ‫ئایا زانك���ۆ كه‌ له‌دونی���ادا نێوه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمه‌ڵگه‌یه‌‪ ،‬ال ‌‬ ‫گۆڕانكاری‌‌و هۆشیار ‌‬ ‫ی‬ ‫ئێم���ه‌ نه‌بۆته‌ نێوه‌ندێك بۆ كوش���تن ‌‬ ‫گۆڕانكاری‌‌و هۆشیاری‌؟‬

‫‪10‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪komelayety.awene@gmail.com‬‬

‫کۆمەاڵیه‌تی‬

‫کۆمه‌اڵیه‌تی‬

‫‪komelayety.awene@gmail.com‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫له‌هه‌ولێر ‪ 6‬كه‌یس ‌ی القه‌کردن ب ‌ه سوڵحی‌ عه‌شائیری‌ چاره‌سه‌ركراوه‌‬ ‫ئا‪ :‬عیسا خدر‬ ‫ی‬ ‫له‌گفتوگۆیه‌كی‌ تایبه‌تدا سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌نته‌ری‌ په‌ره‌پێدان‌و راوێژكار ‌‬ ‫یاسایی‌‪ ،‬پارێزه‌ر جوان بابان‬ ‫ی‬ ‫جه‌ختله‌وه‌ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه به‌هۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ده‌ستێوه‌ردان‌و بوون ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حیزبی‌‪ ،‬چه‌ندین حاڵه‌ت ‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫ی ئافره‌ت‌و القه‌کردن هه‌بوو‌ه‬ ‫كوشتن ‌‬ ‫ی یاسا‌و رێنماییه‌كان ب ‌ه‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی چاره‌سه‌ركراوه‌‪،‬‬ ‫ی عه‌شائیر ‌‬ ‫سوڵح ‌‬ ‫ك ‌ه ئه‌مانه‌ش بوونه‌ت ‌ه به‌ربه‌ستێك بۆ‬ ‫ی متمان ‌ه ب ‌ه‬ ‫ی یاسا‌و نه‌مان ‌‬ ‫چه‌سپاندن ‌‬ ‫ی په‌رله‌مان‪.‬‬ ‫یاساكه‌ ‌‬

‫ ‬ ‫دیمه‌نی سه‌نته‌ری قه‌زای چه‌مچه‌ماڵ‬

‫"ژنه‌که‌ی‪ ،‬به‌هزادی‬ ‫به‌سفره‌ی‌ سه‌فه‌ری‌ خنكاند"‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫ی هه‌فته‌ی‌ پێشوو‪،‬‬ ‫ی زوو ‌‬ ‫به‌ره‌به‌یانێك ‌‬ ‫ی له‌ناو‬ ‫ته‌رمی‌ پیاوێك به‌خنكێنراو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆیدا له‌یه‌كێك له‌گه‌ڕه‌كه‌كان ‌‬ ‫ماڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫چه‌مچه‌ماڵ ده‌دۆزرێته‌وه‌‪ .‬به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫پۆلیس رایده‌گه‌یه‌نێت ئه‌و پیاو‌ه‬ ‫ی‬ ‫له‌الیه‌ن ژنه‌كه‌یه‌و‌ه به‌هاوكار ‌‬ ‫دۆستێكی‌ خنكێنراوه‌‪ .‬هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫تائێستا بڕیاری‌ كۆتایی‌ دادگا له‌م‬ ‫ی‬ ‫دۆسێیه‌دا ده‌رنه‌چووه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌باره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫كوشتنی‌ ئه‌و پیاوه‌و‌ه گێڕانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫جۆراوجۆر هه‌یه‌‪ .‬به‌جۆرێك ژنه‌كه‌ ‌‬ ‫ده‌ڵێت له‌الیه‌ن دۆسته‌كه‌ی‌‌و چه‌ند‬ ‫ی‬ ‫پیاوێكه‌وه‌ كوژراوه‌‪ ،‬به‌اڵم دۆسته‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫جه‌خت له‌وه‌ده‌كاته‌و‌ه به‌پێ ‌‬ ‫ی هاوبه‌ش كوشتویانه‌‪ .‬كوڕ‌ه‬ ‫پالنێك ‌‬ ‫گه‌وره‌ی‌ پیاوه‌ كوژراوه‌كه‌ش پێیوای ‌ه‬ ‫ی دایكی‌‌و دۆسته‌كه‌ی‌‪،‬‬ ‫به‌هاوبه‌ش ‌‬ ‫باوكی‌ كوژراوه‌‪.‬‬ ‫به‌هزاد‌و كنێر ماوه‌ی‌ چوارد‌ه س���اڵ ‌ه‬ ‫ێ‬ ‫ی س‌‬ ‫هاوسه‌رگیرییان کردووه‌‌‪ ،‬خاوه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌مه‌ن ‌‬ ‫كوڕو كچێكن‪ .‬كوڕ‌ه گه‌وره‌كه‌ ‌‬ ‫ی سه‌رچاوه‌یه‌ك‬ ‫(‪ )13‬س���اڵه‌‪ .‬به‌وته‌ ‌‬ ‫ی چه‌مچه‌ماڵ‪ ،‬ئه‌م ژن‌و مێرد‌ه‬ ‫له‌دادگا ‌‬ ‫كێش���ه‌و گرفت له‌نێوانیان���دا هه‌بووه‌‪،‬‬ ‫به‌جۆرێ���ك هه‌ندێكج���ار ئه‌و كێش���ان ‌ه‬ ‫ی س���كااڵ تۆماركردن‬ ‫گه‌یشتۆت ‌ه ئاست ‌‬ ‫ی ته‌اڵقیان‬ ‫له‌یه‌كت���ری‌‌و ل���ه‌دادگا داوا ‌‬ ‫كردووه‌‪ ،‬به‌اڵم پاش���تر به‌هه‌ر جۆرێك‬ ‫بوو‌ه پێكهاتونه‌ت���ه‌وه‌‪ ،‬كه‌چی‌ دواجار‬ ‫ی ب���ه‌م ناكۆكییان��� ‌ه‬ ‫كوش���تن كۆتای��� ‌‬ ‫هێناوه‌‪.‬‬ ‫ی مێرده‌كه‌ی‌‬ ‫كنێر‌و كوشتن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دادگا ب���ۆ ئاوێنه‌ ‌‬ ‫س���ه‌رچاوه‌كه‌ ‌‬ ‫ی به‌وه‌داناو‌ه‬ ‫رونك���رده‌وه‌‪ ،‬كنێر دان��� ‌‬ ‫ی له‌گه‌ڵ‬ ‫ی دوو س���اڵ ‌ه په‌یوه‌ند ‌‬ ‫م���اوه‌ ‌‬ ‫ی سه‌مه‌د‪.‬‬ ‫دوكاندارێك هه‌ی ‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كوژران��� ‌‬ ‫له‌ب���ار‌هی‌ چۆنێت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫مێرده‌كه‌ی���ه‌وه‌‪ ،‬كنێر بۆ لێكۆڵه‌ره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باسكردوه‌‪ ،‬دره‌نگانێك ‌‬ ‫پۆلیس‌و دادگا ‌‬ ‫ی ب ‌ه‬ ‫ی روداوه‌كه‌‪ ،‬هاوس���ه‌ره‌كه‌ ‌‬ ‫ش���ه‌و ‌‬ ‫ی گه‌ڕاوه‌ته‌و‌ه بۆ ماڵ‪ ،‬پاشتر‬ ‫سه‌رخۆش ‌‬ ‫ی‬ ‫پێك���ه‌وه‌ نوس���تون‌و منداڵه‌كانیش��� ‌‬ ‫ی دیك ‌ه ب���وون‪ ،‬به‌اڵم له‌نزیك‬ ‫له‌ژورێك ‌‬ ‫ی بووه‌ته‌وه‌و بۆ‬ ‫كاتژمێر س���ێ‪ ،‬خه‌به‌ر ‌‬ ‫ئ���او خواردنه‌وه‌ چوو‌ه بۆ مه‌تبه‌خه‌كه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم "ده‌رگاك ‌ه داخراب���وو‪ ،‬كاره‌باش‬ ‫نه‌ب���وو‪ ،‬وت���م ره‌نگ��� ‌ه منداڵ���ه‌كان‬ ‫ی‬ ‫ده‌رگاكه‌یان داخس���تبێ‌"‪ ،‬له‌به‌ش���ێك ‌‬ ‫ی گێڕانه‌وه‌كان���دا‪ ،‬كنێر ده‌ڵێت‬ ‫دیك��� ‌ه ‌‬ ‫"پاش���ان الیت ش���ه‌حنه‌كه‌م هه‌ڵكردو‬ ‫ی‬ ‫ئ���اوم خوارده‌وه‌و گه‌ڕام���ه‌وه‌ بۆ ژور ‌‬ ‫نوس���تنه‌كه‌‪ ،‬له‌وكاته‌دا سه‌مه‌د‌و چه‌ند‬ ‫ی دیكه‌م بینی‌‪ ،‬س���ه‌مه‌د هات ‌ه‬ ‫پیاوێك��� ‌‬ ‫الم‌و سێكسی‌ له‌گه‌ڵ كردم"‪.‬‬ ‫ئه‌و ژن ‌ه باس له‌و‌ه ده‌كات له‌كاتێكدا‬ ‫ی‬ ‫له‌گه‌ڵ سه‌مه‌د پێكه‌و‌ه بوون‪ ،‬مێرده‌كه‌ ‌‬ ‫خه‌به‌ری‌ بووه‌ته‌وه‌‪ ،‬بۆی ‌ه سه‌مه‌د‌و ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫ی بوون ده‌ست‌و قاچ ‌‬ ‫ی له‌گه‌ڵ ‌‬ ‫پیاوانه‌ ‌‬ ‫به‌هزادیان به‌س���تۆته‌وه‌و خنكاندویانه‌‪.‬‬ ‫ێ‬ ‫ی تر ك ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌شدا ئه‌و پیاوانه‌ ‌‬ ‫له‌وه‌اڵم ‌‬ ‫ی تر‬ ‫ی "پیاوه‌كان ‌‬ ‫بوون‪ ،‬كنێر وتویه‌ت��� ‌‬ ‫هه‌ڕه‌شه‌یان كرد ناویان نه‌هێنم"‪.‬‬

‫ی‬ ‫به‌ سفره‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫نایلۆن ده‌م ‌‬ ‫پیاوه‌كه‌یان‬ ‫به‌ستووه‌و‬ ‫به‌و شێوه‌ی ‌ه‬ ‫خنكاندویانه‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاوێنه‌‬

‫ی په‌ره‌پێدان‌و‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ س���ه‌نته‌ر ‌‬ ‫ی یاسایی‌‪ ،‬پارێزه‌ر جوان بابان‬ ‫راوێژكار ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاماژ‌ه بۆ ئه‌وه‌ده‌كات به‌ش���ێكی‌ زۆر ‌‬ ‫ئافره‌ت���ان نازان���ن مافه‌كانیان چییه‌‌و‬ ‫چۆن مافه‌كانیان به‌ده‌س���ت ده‌هێنن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫بۆیه‌ "تائێس���تا ئافره‌تان��� ‌‬ ‫ی شاره‌كانیش‬ ‫ی ئافره‌تان ‌‬ ‫ش���ار‌و زۆربه‌ ‌‬ ‫نازانن مافه‌ س���ه‌ره‌تاییه‌كانیان چییه‌‌و‬ ‫ی تایبه‌ت‬ ‫ئاگاداریش نین كه‌ یاس���ایه‌ك ‌‬ ‫ب ‌ه خۆیان هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ئه‌و خانم ‌ه بۆ رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئافره‌تان‌و‬ ‫ی كێشه‌ ‌‬ ‫گرفتانه‌‌و زۆربوون ‌‬ ‫ی به‌رامب���ه‌ر ب��� ‌ه‬ ‫نه‌بوون���ی‌ هوش���یار ‌‬ ‫ماف‌و یاس���ا‌و بڕیاره‌كان‪ ،‬پڕۆژه‌یه‌كیان‬ ‫ی‬ ‫ی عیادات ‌‬ ‫ده‌س���تپێكردوو‌ه "كردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی له‌قه‌زا‌و ناوچه‌كان ‌‬ ‫یاس���ای ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ولێر‪ ،‬ك ‌ه كۆمه‌ڵێك كه‌س��� ‌‬ ‫ش���ار ‌‬ ‫ێ ده‌كرێن‬ ‫یاس���ایی‌ تێی���دا نیش���ته‌ج ‌‬ ‫بۆ چاره‌س���ه‌ركردنی‌ كێش���ه‌كانیان"‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و چاالكوانه‌ پێیوای ‌ه دانانی‌ یاس���ا‬ ‫ی گرنگ��� ‌ه ك ‌ه ده‌رده‌كرێ‌‪ ،‬له‌و‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫گرنگتر چۆنیه‌ت���ی‌ جێبه‌جێكردنیه‌ت ‌‬ ‫"راس���ته‌ په‌رله‌مان‌و كۆمه‌ڵێك یاس���ا‌و‬ ‫ی‬ ‫ی جوان‌و سه‌رده‌میانه‌ ‌‬ ‫رێسا‌و دروشم ‌‬ ‫ی له‌و یاسا‌و رێنماییان ‌ه‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم چ ‌‬ ‫بكه‌م ك��� ‌ه له‌په‌رله‌م���ان ده‌رده‌چێت‌و‬ ‫ی خه‌ڵك"‪.‬‬ ‫ناگات ‌ه به‌رده‌ست ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و‬ ‫ئ���ه‌و له‌هه‌مب���ه‌ر بوون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ك��� ‌ه له‌بوار ‌‬ ‫هه‌م���وو رێكخراوان���ه‌ ‌‬ ‫ژن���ان‌و ئافره‌تان���دا كار ده‌ك���ه‌ن‌و ئه‌و‬ ‫ی مێینه‌دا‬ ‫ناهوش���یاریه‌ش ك ‌ه له‌توێ���ژ ‌‬ ‫ی ده‌كرێ���ت له‌به‌رامب���ه‌ر ماف‌و‬ ‫ب���ه‌د ‌‬ ‫ی "ئافره‌ت هه‌ی ‌ه‬ ‫ئه‌ركه‌كانیاندا‪ ،‬وتیش��� ‌‬ ‫ی چییه‌‌و‬ ‫نازانێ���ت بچوكتری���ن مافه‌كان ‌‬

‫ی‬ ‫ی به‌شه‌ میرات ‌‬ ‫ی وه‌رگرتن ‌‬ ‫نازانێت ماف ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬نازانێ���ت كاتێ���ك توندوتیژ ‌‬ ‫ی به‌كارده‌هێنرێت یاس���ایه‌ك‬ ‫به‌رامبه‌ر ‌‬ ‫هه‌ی ‌ه مافی‌ ده‌پارێزێت‪ ،‬بۆی ‌ه پێویست ‌ه‬ ‫ی یاسا‪ ،‬هه‌وڵبدرێت‬ ‫ی ده‌ركردن ‌‬ ‫سه‌ره‌ڕا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوبكرێته‌و‌ه بۆ ناساندن ‌‬ ‫هۆش���یار ‌‬ ‫یاس���ا‌و ماف���ه‌كان‪ ،‬ب���ه‌اڵم "به‌داخه‌و‌ه‬ ‫ئ���ه‌وه‌ له‌كوردس���تان نییه‌‪ ،‬س���ه‌یر‌ه‬ ‫له‌م كوردس���تان ‌ه هه‌ر یاس���ا‌و بڕیارێك‬ ‫ده‌رده‌چێت ده‌خرێت ‌ه نێو ره‌فه‌‌و له‌جام‬ ‫ی‬ ‫ده‌گیرێت‌و ده‌بێت ‌ه دروش���م‌و به‌تیۆر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پراكتیك ‌‬ ‫ی ده‌كرێت‌و به‌شێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫باس ‌‬ ‫كاری‌ پێناكرێت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ێ به‌هێن���د ‌‬ ‫ره‌نگ��� ‌ه هی���چ ش���وێن ‌‬ ‫كوردس���تان رێكخ���راوی‌ داكۆكیك���ه‌ر‬ ‫ی ئ���ه‌و خانمه‌و‌ه‬ ‫ی نه‌بێت‪ ،‬به‌ال ‌‬ ‫له‌ژنان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ماف ‌‬ ‫ی به‌ كه‌یس��� ‌‬ ‫له‌هه‌رێ���م بازرگان ‌‬ ‫ی‬ ‫ژنان���ه‌و‌ه ده‌كرێ���ت‪" ،‬به‌ش���ێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ناو ‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و رێكخراوانه‌ ‌‬ ‫گش���ت ‌‬ ‫ی ئافره‌تانیان له‌خۆیان ناوه‌‪،‬‬ ‫رێكخ���راو ‌‬ ‫ی ئافره‌ت‪،‬‬ ‫زیاتر بازرگانیكردن ‌ه به‌ پرس ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌وه‌ك���و كارك���ردن له‌س���ه‌ر پرس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاف���ره‌ت‌و مافه‌كانی���ان‪ ،‬ژماره‌یه‌ك��� ‌‬ ‫زۆری‌ رێكخ���راوی‌ ژن���ان‌و ئافره‌ت���ان‬ ‫ی‬ ‫ی به‌هێز ‌‬ ‫هه‌ی ‌ه كه‌ زۆربه‌یان ه���اوكار ‌‬ ‫ی‬ ‫حیزبه‌كانی���ان له‌گه‌ڵدای���ه‌‪ ،‬به‌ه���ۆ ‌‬ ‫س���ه‌ردان ‌ه مه‌یدانیه‌كانم���ان بۆم���ان‬ ‫ی‬ ‫ده‌ركه‌وتووه‌‪ ،‬ئه‌و رێكخراوانه‌ ئه‌وه‌ند‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫كار ب���ۆ ری���كالم‌و دروش���م‌و ئامانج ‌‬ ‫ی ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬ئه‌وه‌نده‌ كاریان‬ ‫حیزبایه‌ت ‌‬ ‫ی ئافره‌تان"‪.‬‬ ‫نه‌كردو‌ه بۆ پرس ‌‬ ‫ی قس���ه‌كانیدا تیشك‬ ‫بابان له‌درێژ‌ه ‌‬ ‫ی هه‌ستیار‬ ‫ێ ته‌وه‌ر ‌‬ ‫ده‌خات ‌ه سه‌ر هه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رێكخراوه‌كان��� ‌‬ ‫ك��� ‌ه به‌دی���ار چ���او ‌‬ ‫ی‬ ‫ژنانه‌وه‌‪ ،‬له‌مه‌كته‌ب ‌ه كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫حیزبدا چاره‌س��� ‌ه ده‌كرێ‌‌و هه‌مووش ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تیا ده‌خورێت "س���اڵ ‌‬ ‫ی ژنه‌كه‌ ‌‬ ‫ماف��� ‌‬ ‫ی القه‌کردن هه‌بوو‌ه‬ ‫رابردوو ‪ 6‬حاڵه‌ت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ولێر‪ ،‬ب ‌ه سوڵح ‌‬ ‫ی شار ‌‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی كێشه‌كان كراوه‌‌و‬ ‫ی چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫عه‌شائیر ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌مه‌كته‌ب ‌ه كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان"‪ .‬به‌بڕوا ‌‬ ‫ئ���ه‌و چاالكوان���ه‌‪ ،‬خه‌ڵ���ك بێهیوابوو‌ه‬ ‫له‌بنكه‌كانی‌ پۆلیس‌و دادگاش‪" ،‬خه‌ڵك‬ ‫ێ هیوابوو‌ه له‌بنكه‌ی‌ پۆلیس‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ب‌‬ ‫كێش���ه‌كانیان پێچاره‌س���ه‌ر ناكرێ���ت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫بۆی��� ‌ه خه‌ڵكه‌ك ‌ه ناچار‌ه ب ‌ه س���وڵح ‌‬ ‫ی كێشه‌كان چاره‌سه‌ر بكه‌ن‪،‬‬ ‫عه‌شائیر ‌‬ ‫ی ماره‌ده‌كه‌ن ك ‌ه‬ ‫یان ب ‌ه زۆر له‌و پیاوه‌ ‌‬ ‫الق ‌هی‌ كردووه‌‪ ،‬یاخود ب ‌ه پاره‌ كێشه‌ك ‌ه‬

‫چاره‌سه‌ر ده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫ی ده‌سه‌اڵت‌و‬ ‫ی بۆچ ‌‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئێوه‌ناكه‌ن؟‬ ‫كۆمه‌ڵ���گاش پش���تگیر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫ی "عه‌قڵیه‌ت��� ‌‬ ‫ئ���ه‌و وت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كورد ‌‬ ‫جێبه‌جێك���ردن له‌كۆمه‌ڵ���گا ‌‬ ‫هه‌م���ان عه‌قڵیه‌تی‌ ئه‌و كه‌س���ه‌یه‌ ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌ئافره‌ته‌ك���ه‌ كردووه‌‌و القه‌ ‌‬ ‫ته‌عدا ‌‬ ‫كردووه‌"‪.‬‬

‫ی‬ ‫عه‌قڵیه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كورد ‌‬ ‫ده‌سه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌مان عه‌قڵیه‌ت ‌‬ ‫ئه‌و كه‌سه‌ی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫كه‌ ده‌ستدرێژ ‌‬ ‫له‌ئافره‌ته‌ك ‌ه‬ ‫كردووه‌‌‬

‫ی كوش���تن‌و ت���ه‌اڵق‌و ته‌عداكردن‬ ‫رێژه‌ ‌‬ ‫باڵوده‌كرێن���ه‌وه‌‪ ،‬هه‌ندێجار جیاوازییان‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و پارێزه‌ر‌ه ئه‌وه‌ش رونده‌كاته‌و‌ه‬ ‫هیچ ئامارێكی‌ ته‌واو له‌كوردستان نیی ‌ه‬ ‫ی پشتی‌ پێببه‌س���تی‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫بۆئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێوبه‌رایه‌تی‌ نه‌هێش���تنی‌ توند‌وتیژ ‌‬ ‫ی ژن���ان ئامارێ���ك باڵوده‌كات���ه‌و‌ه‬ ‫دژ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی جیاواز‌ه له‌گ���ه‌ڵ په‌یمانگا ‌‬ ‫رێژه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫پزیش���كی‌‪ ،‬ئام���اری‌ ئێمرجێنس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تره‌‪ ،‬ئاماری‌ یو ئێن شتێك ‌‬ ‫ش���تێك ‌‬ ‫تره‌‪ ،‬بنكه‌كانی‌ پۆلی���س ئامارێكی‌ تر‬ ‫باڵوده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌ ده‌بینین تائێس���تا‬ ‫ی‬ ‫نه‌یانتوانیوه‌ ئامار رێكبخه‌ن‌و ئامارێك ‌‬ ‫راست‌و دروست باڵوبكه‌نه‌وه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫"حكومه‌ت نه‌یتوانیوه‌ بنكه‌یه‌ك دابنێت‬ ‫ب���ۆ كۆكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و ئامارانه‌‪ ،‬باش��� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و فه‌وزای ‌ه چییه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر تۆ به‌ جدد ‌‬ ‫ئیمانت ب ‌ه كاره‌ك��� ‌ه هه‌ی ‌ه به‌و فه‌وزای ‌ه‬ ‫كار ناكرێت"‪.‬‬ ‫ی په‌ره‌پێدان‌و‬ ‫ی س���ه‌نته‌ر ‌‬ ‫س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی یاس���ایی‌‪ ،‬به‌ راشكاوانه‌ش‬ ‫راوێژكار ‌‬ ‫ب���اس ل���ه‌وه‌ده‌كات وا فێربووی���ن‬ ‫ی گه‌وره‌ بكه‌ی���ن‪ ،‬ره‌نگ ‌ه منیش‬ ‫قس���ه‌ ‌‬ ‫قس���ه‌ی‌ گه‌ور‌ه بكه‌م‪ ،‬له‌وانه‌یه‌ منیش‬ ‫ی‬ ‫له‌حاڵه‌تێكدا هه‌ڕه‌شه‌م لێبكرێت‌و ژیان ‌‬ ‫ی‬ ‫خ���ۆم له‌ال خۆشه‌ویس���تربێت‌و به‌دوا ‌‬ ‫كاره‌كه‌مه‌و‌ه نه‌چم‪ ،‬به‌اڵم له‌گه‌ڵئه‌وه‌شدا‬ ‫جوان ده‌ڵێت "هه‌میشه‌ به‌رده‌وام بووین‬ ‫ی ئافره‌تان به‌گشتی‌‌و‬ ‫له‌هۆشیاركردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ده‌ره‌وه‌ی‌ ش���ار به‌تایبه‌تی‌‪،‬‬ ‫ئافره‌تان ‌‬ ‫چونكه‌ بۆ گه‌یش���تن ب ‌ه ئامانجه‌كانمان‬ ‫ده‌بێت قوربانی‌ بده‌ین"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌بی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫له‌باره‌ی‌ بوون ‌‬ ‫حیزبه‌كانی���ش‪ ،‬پارێزه‌ر ج���وان بابان‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌نفیز ‌‬ ‫ئاماژه‌ بۆ ئه‌وه‌ده‌كات الیه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ له‌مه‌كته‌ب���ی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫ئێمه‌ گ���و ‌‬ ‫حیزبه‌كان ده‌گرێت‪ ،‬چه‌ند كێش ‌ه هه‌ی ‌ه‬ ‫ی پۆلیس‪ ،‬دواتر دراوه‌ته‌و‌ه‬ ‫چۆت ‌ه بنكه‌ ‌‬ ‫ی كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌ حیزب���ه‌كان‌و‬ ‫مه‌كته‌ب��� ‌‬ ‫ی كراوه‌‪،‬‬ ‫ی عه‌شائیر ‌‬ ‫له‌وێشه‌و‌ه س���وڵح ‌‬ ‫ی‬ ‫ئێس���تا "پارتی‌‌و یه‌كێتی‌‌و حیزبه‌كان ‌‬ ‫تریش مه‌كته‌ب���ی‌ كۆمه‌اڵیه‌تیان هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ی ئافره‌ت‬ ‫ی كوش���تن ‌‬ ‫چه‌ندین كه‌یس��� ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫هه‌بوو‌ه له‌مه‌كته‌ب���ی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫حیزبان ‌ه چاره‌سه‌ركراوه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ج���وان وتیش���ی‌ "بوون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌سه‌ر كاره‌كان ‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی‌ كاریگه‌ر ‌‬ ‫‌داخول‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫‌وان‬ ‫ه‬ ‫ئ���‬ ‫ئێم���ه‌ هه‌یه‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ ‬ ‫ناوجه‌رگه‌ی شاری هه‌ولێر‬ ‫له‌ده‌زگای‌ ته‌نفیزیش ده‌كه‌ن"‪.‬‬

‫ی‬ ‫ی پزیشك ‌‬ ‫پاش���تر ته‌رمه‌كه‌ی‌ ره‌وانه‌ ‌‬ ‫ی ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫دادوه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دادوه‌ری‌ س���لێمان ‌‬ ‫پزیش���ك ‌‬ ‫ده‌یس���ه‌لمێنێت ك ‌ه ناوبراو خنكێنراوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی بنكه‌ ‌‬ ‫كاتێكی���ش كنێر بانگهێش���ت ‌‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر ئه‌وه‌ی‌ ك��� ‌ه كۆمه‌ڵێك‬ ‫ی عه‌مید‬ ‫پۆلی���س ده‌كرێ���ت‪ ،‬به‌وت���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی توند‌وتیژ ‌‬ ‫ی نه‌هێشتن ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫عه‌دنان‪ ،‬دانبه‌وه‌دا ده‌نێت ك ‌ه ده‌س���ت ‌‬ ‫دژ ب��� ‌ه ئافره‌ت���ان هه‌یه‌‪ ،‬ئای���ا ئه‌وان ‌ه‬ ‫ی هه‌ب���ووه‌‪،‬‬ ‫ی مێرده‌ك��� ‌ه ‌‬ ‫له‌كوش���تن ‌‬ ‫ی ئه‌وانه‌شدا‬ ‫كاریان نه‌كردووه‌؟ له‌وه‌اڵم ‌‬ ‫ی‬ ‫"به‌هاوكاری‌ كه‌سێكی‌ تر‪ ،‬كه‌ په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫بابان ده‌ڵێت "ده‌زگا‌و یاسا‌و رێكخراو ‌‬ ‫ی هه‌بووه‌"‪.‬‬ ‫خۆشه‌ویستی‌ له‌گه‌ڵ ‌‬ ‫تایبه‌ت ب ‌ه ئافره‌تان‌و ده‌سه‌اڵتی‌ تایبه‌ت‬ ‫ی له‌الی���ه‌ن‬ ‫ی ده‌س���تگیركردن ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ ئاف���ره‌ت زۆره‌‪ ،‬به‌اڵم تادێت رێژه‌ ‌‬ ‫ی (سه‌مه‌د)‬ ‫پۆلیسه‌وه‌‪ ،‬دۆسته‌كه‌ش��� ‌‬ ‫كوشتن‌و س���وتان‌و ته‌اڵق‌و ته‌عداكردن‬ ‫دان ب���ه‌وه‌دا ده‌نێ���ت به‌ش���داربوو‌ه‬ ‫ی‬ ‫زۆرتر ده‌بێت‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر ئه‌وان ‌ه هه‌موو ‌‬ ‫له‌ڕووداوه‌كه‌دا‪ ،‬بۆی ‌ه "ئێستا هه‌ردووكیان‬ ‫ی بكه‌ن‪ ،‬بۆ‬ ‫ی خۆیان به‌باش��� ‌‬ ‫كاره‌كان��� ‌‬ ‫ی (‪47‬و‬ ‫ی ‪ 406‬بڕگه‌كان ‌‬ ‫ی م���اده‌ ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫رێژه‌ك ‌ه به‌رزده‌بێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫‪48‬و ‪ )49‬له‌یاس���ای سزادانی‌ عێراقی‌‪،‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت ب���ه‌و ئامارانه‌ی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫له‌زینداندان"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ پۆلیس‪ ،‬س���ه‌باره‌ت ب ‌ه‬ ‫ی ئه‌و دوو كه‌س���ه‌ش كه‌ پێش���تر‬ ‫پالن ‌‬ ‫دایانن���اوه‌‪ ،‬ده‌ڵێت "ئ���ه‌و ژنه‌ رۆژێك‬ ‫ی‬ ‫ی ب ‌ه خۆشه‌ویس���ته‌كه‌ ‌‬ ‫پێش���تر چاو ‌‬ ‫كه‌وتووه‌‌و پالنی‌ كوشتنه‌كه‌یان داناوه‌‪.‬‬ ‫ی له‌ش���ه‌ودا كاره‌با بڕاوه‌‪،‬‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی كردۆته‌وه‌‌و‬ ‫ی ب���ۆ دۆس���ته‌كه‌ ‌‬ ‫ده‌رگا ‌‬ ‫ی س���ه‌رخۆش بووه‌‪ ،‬پاشان‬ ‫پیاوه‌كه‌ش ‌‬ ‫ی‬ ‫كوێس���تان ده‌س���ت‌و پێ���ی‌ پیاوه‌كه‌ ‌‬ ‫ی سه‌مه‌د "ب ‌ه‬ ‫به‌س���تۆته‌وه‌و به‌هاوكار ‌‬ ‫دایه‌ یه‌كس���ه‌ر چاك بوو‪ ،‬ئه‌و پێیوتم‬ ‫ئا‪ :‬كوردستان عه‌بدولكه‌ریم‬ ‫ی نایلۆن ده‌می‌ پیاوه‌كه‌یان‬ ‫س���فره‌یه‌ك ‌‬ ‫ی عه‌تری‌ قورس‬ ‫به‌ه���ۆی‌ به‌كارهێنان��� ‌‬ ‫به‌بۆن���ی‌ خس���تووه‌‪ ،‬له‌كۆن���ه‌و‌ه هه‌ر‬ ‫ی منداڵ‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫به‌ستووه‌و به‌و شێوه‌ی ‌ه خنكاندویانه‌"‪ .‬به‌بۆن كه‌وتن ‌‬ ‫ی به‌ته‌مه‌ن بیستومان ‌ه مناڵ به‌بۆن ئه‌كه‌وێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫نه‌خۆشییه‌ی‌ ك ‌ه چه‌ندین ژن ‌‬ ‫ی به‌هزاد‬ ‫دۆسته‌كه‌و كوشتن ‌‬ ‫ی به‌م قسه‌ی ‌ه نییه‌‪،‬‬ ‫ی ئێستا بڕوا ‌‬ ‫گه‌نج ‌‬ ‫له‌كۆنه‌وه‌ له‌ماڵه‌كانی‌ خۆیان مندا ‌ڵ‬ ‫ی‬ ‫ی دایك‌و باوك ‌‬ ‫من ئه‌م كوڕه‌زایه‌م به‌دز ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌رچاوه‌ك ‌هی‌ ئاوێن ‌ه رونیكرده‌وه‌‪ ،‬چاك ده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬له‌نێوان بێباوه‌ڕ ‌‬ ‫سه‌مه‌د له‌ئیفاده‌كه‌یدا باس ‌‬ ‫هێنا بۆالی‌ ئه‌م ژنه‌‪ ،‬ئه‌وان بڕوایان ب ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌وه‌كردو‌ه هه‌ندێ‌ كه‌س‌و قه‌ره‌باڵغبوون ‌‬ ‫كه‌ چه‌ند س���اڵێكه‌ كنێر ‌‬ ‫ی وانییه‌ ئه‌وه‌تا چاكیش بۆوه‌"‪.‬‬ ‫شت ‌‬ ‫ی خۆشده‌وێ‌‌و ئه‌و شوێنانه‌ش به‌نه‌خۆش‪،‬‬ ‫ی ك��� ‌ه وه‌كو‬ ‫ی ئ���ه‌و ژنان��� ‌ه ‌‬ ‫ژم���ار‌ه ‌‬ ‫په‌یوه‌ندییان هه‌ی ‌ه "هه‌رچه‌ند‌ه زانیوم ‌ه هه‌روه‌ها گومانی‌ دكتۆره‌كانیش‬ ‫ی هه‌ی���ه‌"‪ .‬ده‌رب���اره‌ی‌ روداو ‌‬ ‫مێ���رد ‌‬ ‫ی هیچ‬ ‫پزیش���ك كارده‌ك���ه‌ن‌و به‌بێبون ‌‬ ‫ی له‌و شوێنان ‌ه‬ ‫ی له‌و چاره‌سه‌ریانه‌ ‌‬ ‫ی "به‌پالن��� ‌‬ ‫كوش���تنه‌كه‌ش‪ ،‬وتویه‌ت��� ‌‬ ‫ی نه‌خ���ۆش‬ ‫ی زانس���ت ‌‬ ‫بڕوانامه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی به‌نه‌خۆش ئه‌درێن‪.‬‬ ‫هه‌ردووكمان بوو‪ ،‬پێكه‌وه‌ كوش���تمان‌و‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێده‌ك���ه‌ن له‌زیادبوندای���ه‌‪ ،‬به‌پێ��� ‌‬ ‫ی تر له‌و كاته‌دا ئاماده‌نه‌بووه‌"‪.‬‬ ‫كه‌س��� ‌‬ ‫ی (ح‪ .‬م) به‌ر ئه‌زمونی���ش تا راده‌یه‌ك ئه‌و كه‌س���ان ‌ه‬ ‫ی ماڵه‌ك���ه‌ ‌‬ ‫له‌س���لێمان ‌‬ ‫هه‌روه‌ه���ا وتویه‌ت���ی‌ "تا ئ���ه‌و كاته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی قاڵ���ن له‌كاره‌كه‌یان‌و زیات���ر ده‌رمان ‌‬ ‫ی ناكه‌وێ���ت‪ ،‬هه‌رچه‌ن���ده‌ ئێس���تا خۆ ‌‬ ‫كنێر ماڵیان له‌ناحیه‌ ‌‬ ‫ی به‌كاردێنن‪ ،‬ك��� ‌ه بریتیی ‌ه‬ ‫ی ك���ورده‌وار ‌‬ ‫ی ش���ۆڕش بوو‪ ،‬له‌ژیان���دا نه‌م���اوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ش���ه‌ونم ‌‬ ‫په‌یوه‌ندیمان ئاس���ای ‌‬ ‫ی گژوگی���ا‪ .‬له‌زۆرێ���ك‬ ‫ی له‌وه‌و‌ه فێربووه‌‌و ئ���ه‌و مندااڵن ‌ه له‌به‌كارهێنان��� ‌‬ ‫ی ب���وو‪ ،‬به‌اڵم ك ‌ه كچ��� ‌‬ ‫ی هه‌رێم ئه‌و ژنان ‌ه ناوبانگیان‬ ‫باری���ان كردو چون ‌ه چه‌مچه‌ماڵ‪ ،‬بۆ من چاك ده‌كاته‌و‌ه ك��� ‌ه به‌بۆن كه‌وتوون‪ ،‬له‌شاره‌كان ‌‬ ‫ێ زه‌حمه‌ت بوو"‪.‬‬ ‫تۆز ‌‬ ‫ی گژوگیا هه‌ن‪،‬‬ ‫ی هه‌یه‌‪ ،‬له‌دنیاشدا پزیشك ‌‬ ‫ئ���ه‌و به‌ده‌م كاره‌كه‌ی���ه‌و‌ه ك ‌ه خه‌ریك ‌‬ ‫چاره‌س���ه‌ركردنی‌ ئ���ه‌و منااڵنه‌بوو ك ‌ه به‌اڵم ئه‌وان���ه‌ش بێ بڕوانام ‌ه نین وه‌ك‬ ‫گێڕانه‌وه‌یه‌كی‌ جیاوازتر‬ ‫ی‬ ‫ی له‌كوردس���تاندا هه‌یه‌‪ .‬له‌قه‌زا ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی "به‌بۆن كه‌وتوون"‪ ،‬وت ‌‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫به‌وته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ ك ‌ه ته‌مه‌ن ‌‬ ‫ی ئایش ‌‬ ‫ی خه‌ریك چه‌مچه‌ماڵیش باج ‌‬ ‫ی واهاتۆته‌الم مناڵه‌كه‌ ‌‬ ‫ك���وڕه‌ گه‌وره‌ك���ه‌ی‌ كنێ���ر ب��� ‌ه "خه‌ڵك ‌‬ ‫ی راگه‌یان���دوه‌ ك ‌ه رۆژ ‌‬ ‫لێكۆڵه‌ره‌كان��� ‌‬ ‫ی تێپه‌ڕان���دووه‌‪ ،‬یه‌كێكه‌ له‌و‬ ‫ێ یه‌كه‌س���ه‌ر ‪ 60‬س���اڵ ‌‬ ‫ی بوو ئه‌مرد‪ ،‬ده‌رمانم یاوه‌ت ‌‬ ‫به‌ر له‌ڕوداوه‌كه‌‪ ،‬سه‌مه‌د به‌ال ‌‬ ‫ێ‬ ‫ێ ده‌زان ‌‬ ‫ی ك ‌ه هه‌ر من���داڵ ببین ‌‬ ‫ی ماڵیاندا چ���اك بووه‌ته‌وه‌‪ ،‬چه‌ند س���اڵێك ‌ه ئه‌و ژنانه‌ ‌‬ ‫پیاس���ه‌و هاتوچۆ ‌‬ ‫ێ ده‌چیت ‌ه‬ ‫ی كردوه‌‪ ،‬ئێواره‌ ك ‌ه كار‌ه ده‌ك���ه‌م‪ ،‬ده‌توان���م بڵێم هه‌زاران ب ‌ه ب���ۆن كه‌وت���ووه‌‪ .‬كات��� ‌‬ ‫ی هاتۆته‌و‌ه بۆ ماڵ‪ ،‬روداوه‌كه‌ ‌‬ ‫باوك ‌‬ ‫ی یه‌جگار‬ ‫ی تر چاك ماڵه‌كه‌ی‌ ئایش���ێ‌‪ ،‬ژماره‌یه‌ك ‌‬ ‫ی بۆ مناڵم له‌م شاره‌و شوێنه‌كان ‌‬ ‫ی منداڵیان‬ ‫گێڕاوه‌ته‌وه‌‪ .‬به‌وهۆیه‌و‌ه "دایكم‌و باوكم كردووه‌ته‌وه‌"‪ .‬سه‌باره‌ت به‌و ده‌رمانه‌ش زۆر ل���ه‌و دایكان��� ‌ه ده‌بین��� ‌‬ ‫بوو‌ه ده‌مه‌قاڵه‌یان"‪ .‬ئه‌م كوڕه‌ وتویه‌ت ‌‬ ‫له‌ئینته‌رنێته‌وه‌‬ ‫ ‬ ‫ی ئه‌وه‌دان به‌کارهێنانی ده‌رمانی سروشتی بۆ چاره‌سه‌ری نه‌خۆشی‬ ‫ی ب ‌ه باوه‌ش���ه‌وه‌یه‌‌و له‌خه‌م��� ‌‬ ‫ی روو ‌‬ ‫ی ك��� ‌ه ده‌یدات ‌ه ئه‌و نه‌خۆش���انه‌ ‌‬ ‫ی منداڵه‌كانیان‬ ‫ی چاره‌سه‌رێك بۆ نه‌خۆش ‌‬ ‫"ئه‌و شه‌و‌ه باوكم له‌ماڵ نه‌چو‌ه ده‌ره‌وه‌و تێده‌كه‌ن‪ ،‬شه‌ونم ده‌ڵێت "من ده‌رمان ‌‬ ‫ی نه‌خوارده‌وه‌"‪.‬‬ ‫مه‌شروبیش ‌‬ ‫ی ‪ 30‬س���اڵبوو‬ ‫رزگار ك��� ‌ه گه‌نجێك��� ‌‬ ‫كه‌سه‌ك ‌ه ده‌كه‌م‪ ،‬كێشه‌كه‌ی‌ بۆن نیی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫كورده‌واریی���ان ئه‌ده‌مێ‌ ك��� ‌ه زۆربه‌یان بدۆزنه‌وه‌‪ ،‬هه‌ر له‌و شوێن ‌ه ب ‌ه ده‌یان دایك ماوه‌ته‌وه‌‪ ،‬سی‌ س���اڵ زیاتره‌ خه‌ریك ‌‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ ورده‌كاری ‌‬ ‫ی پێش���مه‌رگه‌بوو‪ ،‬بۆ هه‌مان‬ ‫ی ناده‌مێ‌‪ ،‬ی���ان هه‌ی ‌ه زۆر پیش���ه‌ ‌‬ ‫بۆی���ه‌ هیچ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌س���تاون‌و گازه‌ند‌ه له‌و چاره‌سه‌ریان ‌ه ئه‌م كاره‌م‪ ،‬شاره‌زایی‌ ته‌واوم ده‌ربار‌ه ‌‬ ‫ی سروشتین‪ ،‬هه‌ركه‌سه‌یر ‌‬ ‫ی روداوه‌كه‌‪ ،‬ئه‌م گژوگیاو گوڵ ‌‬ ‫ی "له‌نزی���ك دو‌و ‌‬ ‫ك���وڕ‌ه وتویه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌ئایشێ‌ نابوو‪ ،‬وتیش ‌‬ ‫ی روو ‌‬ ‫دره‌ن���گ هێناویه‌تی‌‪ ،‬س���ودی‌ نه‌بووه‌‪ ،‬نه‌خۆش ‌‬ ‫ی نیو‌ه مناڵه‌ك ‌ه بك���ه‌م ئه‌زانم به‌بۆن كه‌وتوو‌ه ده‌كه‌ن ك ‌ه پزیش���ك له‌خه‌س���ته‌خانه‌و هه‌یه‌‪ ،‬هه‌ر ك ‌ه كه‌س���ه‌كه‌ ببینم ئه‌زانم‬ ‫ش���ه‌و‪ ،‬س���ه‌مه‌د هاتوه‌ت ‌ه ال ‌‬ ‫ی غ���از كه‌وتبوم ئه‌وه‌ئێس���تا‬ ‫ی نابێت‪" ،‬به‌بۆن��� ‌‬ ‫ێ س���ود ‌‬ ‫هه‌رچییه‌ك���ی‌ بده‌م ‌‬ ‫ی عیاده‌كان بۆیان نوسیوه‌‌و منداڵه‌كه‌یان به‌بۆن كه‌وتوه‌ی���ان نا‪ ،‬ته‌نانه‌ت ئه‌زانم‬ ‫ی دایكم‪ ،‬یان ن���ا‪ ،‬هه‌ندێك جار موش���كیله‌كه‌ ‌‬ ‫س���ه‌ره‌تا فكره‌ ‌‬ ‫ی هات���ووم بۆالی‌ ئه‌م ش���وكور خه‌ریك ‌ه‬ ‫له‌ب���ه‌ر ئه‌و‌ه هیچی‌ پێناده‌م‪ ،‬وتیش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ زۆر ده‌مێك ‌ه به‌بۆنی‌ چیش كه‌وتووه‌‪ ،‬هه‌یان ‌ه به‌بۆن ‌‬ ‫ی ناده‌مێ‌‪ ،‬چاك نه‌بووه‌ته‌وه‌‪ .‬ئایش ‌‬ ‫ی كوش���تنیان نه‌بووه‌‪ ،‬بۆن نییه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌و‌ه ده‌رمان ‌‬ ‫تا باوكم خه‌به‌ر ‌‬ ‫ی تر كه‌ به‌په‌ل ‌ه‬ ‫"م���ن ته‌نها ئ���ه‌م كاره‌ بۆخێر ئه‌كه‌م‪ ،‬باش ئه‌ب���ن"‪ ،‬خاتونێك ‌‬ ‫ی عه‌ت���ر یان گ���وڵ‌ یان غ���ازو به‌نزین‌و‬ ‫ی ده‌كات خه‌ریك ‌‬ ‫ی باس��� ‌‬ ‫ی وه‌ك خ���ۆ ‌‬ ‫ی ده‌ك���ه‌م بچێته‌ ال ‌‬ ‫ی بووه‌ته‌وه‌‪ ،‬پاش���ان به‌ڵك���و رێنمای��� ‌‬ ‫كوش���تویانه‌"‪ .‬هه‌روه‌ها وتوش���یه‌ت ‌‬ ‫ی له‌سلێمانییه‌وه‌ هێنابوو‪ ،‬ئه‌و‬ ‫له‌‪ 5‬ه���ه‌زار زیاتریش وه‌رناگرم‪ ،‬خه‌ڵك مناڵه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی زه‌یس���تان یان بۆن ‌‬ ‫ی له‌هه‌موو نه‌وت یان به‌بۆن ‌‬ ‫ی ئه‌و كاره‌یه‌و موشته‌رییه‌كان ‌‬ ‫ی دكتۆر"‪ .‬هه‌ر له‌و ش���وێن ‌ه ئافره‌تێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ب���وو كه‌ منداڵه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی گرفت ‌‬ ‫هه‌ب���ووه‌ له‌خاریج ب���ووه‌ منداڵه‌كه‌ ‌‬ ‫ی تر ه���ه‌ن ك ‌ه‬ ‫ی خه‌ن���ه‌و چه‌ندی���ن بۆن ‌‬ ‫ی حكومه‌ت ‌‬ ‫ی هێنابوو‪ ،‬ش���اره‌كانه‌وه‌یه‌‪ ،‬له‌وه‌ت���ه‌ ‌‬ ‫ی كوڕه‌كه‌ ‌‬ ‫"گوێ���م له‌ده‌نگ ‌ه ده‌نگێك هه‌بوو‪ ،‬به‌اڵم به‌ته‌مه‌ن كه‌ مناڵ ‌‬ ‫نه‌موێرا له‌ژوره‌كه‌ ‌‬ ‫ی نه‌گرتووه‌‪،‬‬ ‫ی دوو س���اڵ ‌ه هێش���تا مل��� ‌‬ ‫هێناو‌ه ك���ه‌ چاك بووه‌ته‌و‌ه ‪ 4‬وه‌رقه‌ ‌‬ ‫ی له‌وه‌كرد ئه‌م كوڕه‌زایه‌ی چه‌ند به‌عس���یش روخاوه‌‪ ،‬له‌ت���ووزو به‌غداو خه‌ڵك���ی‌‌و به‌تایبه‌تیش من���اڵ به‌بۆن‬ ‫ی خۆم بچم ‌ه ده‌ره‌وه‌و باس��� ‌‬ ‫ده‌ترسام"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ب���ۆ به‌جێهێش���تووم‌و وتوییه‌تی‌ مادام ئه‌و دڵخۆش بوو كه‌ چاره‌س���ه‌ره‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی ده‌كه‌وێت‪ ،‬مه‌رجی���ش نییه‌ هه‌ر مناڵ‬ ‫ی تریش���ه‌و‌ه خه‌ڵ���ك روو ‌‬ ‫رۆژێك��� ‌ه یه‌ك دوو دكتۆرمان پێكردوو‌ه ناوچه‌كان ‌‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌‪" ،‬پێیوتم ب ‌ه بۆن كه‌وتووه‌‪،‬‬ ‫مناڵه‌كه‌مت چاك كردۆته‌وه‌ هه‌رچییه‌كت ال ‌‬ ‫به‌بۆن بكه‌وێت‪ ،‬ج���اری‌ وای ‌ه گه‌وره‌ش‬ ‫ی چییه‌‪ ،‬تێده‌كات‪.‬‬ ‫تێبینی‪ :‬ئه‌و ناوانه‌ی كه‌سیان نه‌یانزانیو‌ه ده‌رده‌كه‌ ‌‬ ‫ئه‌وه‌ت���ا هێناومه‌ ب���ۆالی‌"‪ .‬ئه‌م ئه‌ڵێت‬ ‫بۆبكه‌م كه‌مه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی "ئه‌م ئیش��� ‌ه له‌باوانه‌و‌ه بۆم به‌رده‌كه‌وێ���ت‪ ،‬زۆرج���ار ك ‌ه س���ه‌یر ‌‬ ‫ئه‌و وت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌م ژن ‌ه ده‌رمان ‌‬ ‫له‌م راپۆرته‌دا هاتوو‌ه خوازراون‪ .‬به‌اڵم ك ‌ه هێنام بۆال ‌‬

‫ ‬ ‫نوستنی منداڵێک له‌گه‌ڵ دایک‌و باوکیدا‬

‫گێڕانه‌وه‌ی‌ پۆلیس بۆ رووداوه‌كه‌‬ ‫ی‬ ‫ی دووش���ه‌ممه‌ ‌‬ ‫ئ���ه‌م رووداو‌ه رۆژ ‌‬ ‫ی‬ ‫راب���ردوو (‪ ،)2012/2/19‬له‌گه‌ڕه‌ك��� ‌‬ ‫ی چه‌مچه‌ماڵ روویداوه‌‪.‬‬ ‫ی قه‌زا ‌‬ ‫ئاش���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ پۆلیس��� ‌‬ ‫به‌وت���ه‌ ‌‬ ‫چه‌مچه‌ماڵ‪ ،‬عه‌مید عه‌دنان عوس���مان‪،‬‬ ‫ی به‌ره‌به‌یان‬ ‫به‌ه���زاد كاتژمێر چ���وار ‌‬ ‫ی خۆیدا خنكێنراوه‌‪.‬‬ ‫له‌ماڵه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ پۆلی���س‪ ،‬ئام���اژه‌ ‌‬ ‫ی رابردوو‪،‬‬ ‫ی دووشه‌ممه‌ ‌‬ ‫به‌وه‌كرد ك ‌ه رۆژ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی چه‌مچه‌ماڵ ‌‬ ‫كنێر بنك���ه‌ی‌ پۆلیس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌ندروس���ت ‌‬ ‫ئاگاداركردۆته‌وه‌ ك ‌ه بار ‌‬ ‫هاوس���ه‌ره‌ك ‌هی‌ خراپه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم كاتێك‬ ‫پۆلیس ده‌چن��� ‌ه ماڵیان‌و ده‌س���ت ب ‌ه‬ ‫لێكۆڵینه‌و‌ه ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆیان ده‌رده‌كه‌وێت‬ ‫ك ‌ه به‌هزاد گیانی‌ له‌ده‌س���تداوه‌‪ ،‬بۆی ‌ه‬

‫ی حه‌ب‌و‬ ‫زۆرب ‌ه ‌‬ ‫ده‌رزیش له‌ڕووه‌ك‬ ‫دروست ده‌كرێ‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم راسته‌وخۆ‬ ‫له‌ڕووه‌كه‌ك ‌ه‬ ‫ده‌رناكرێت‬

‫له‌ئینته‌رنێته‌وه‌‬

‫منداڵ ‌ی زۆر‪ ،‬رێگر‌ه‬ ‫له "‌کاری خێر"ی ژن‌و پیاو‬ ‫فۆتۆ‪ :‬یه‌حیا ئه‌حمه‌د‬

‫چاره‌سه‌ری به‌بۆن كه‌وتنی‌ منداڵ‌‪ ..‬له‌الكۆاڵ ‌ن یان نه‌خۆشخانه‌‬

‫کوڕه‌که‌ی‪ :‬گوێم‬ ‫له‌ده‌نگه‌ ده‌نگێك‬ ‫هه‌بوو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ی‬ ‫نه‌موێرا له‌ژوره‌كه‌ ‌‬ ‫خۆم بچم ‌ه‬ ‫ده‌ره‌وه‌و ده‌ترسام‬

‫‪11‬‬

‫ی‬ ‫ی زه‌یس���تان كه‌وت���وه‌‪ ،‬ده‌رمان ‌‬ ‫به‌بۆن ‌‬ ‫ێ ته‌ئكیدم پێ���ی‌ باش ئه‌بێت‪،‬‬ ‫یاومه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫چونك ‌ه یه‌كه‌م جارم نییه‌ بیهێنم بۆال ‌‬ ‫ئه‌م‪ ،‬پێش���تریش مناڵی‌ ت���رم هێناو‌ه‬ ‫ی‬ ‫بۆالی‌‌و چاك بووه‌ته‌وه‌"‪ .‬به‌پێچه‌وانه‌ ‌‬ ‫ئه‌م خه‌ڵكانه‌وه‌ هه‌ندێ‌ كه‌س هه‌یه‌ هیچ‬ ‫باوه‌ڕیان به‌بۆن نییه‌‪ ،‬ته‌نها بۆخورافات‬ ‫ی گه‌نجه‌‪،‬‬ ‫ده‌یگێڕنه‌وه‌‪ .‬ئازاد ك ‌ه كوڕێك ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌و باوه‌ڕه‌دای ‌ه "به‌بۆن كه‌وتن ئه‌ساس ‌‬ ‫ی نه‌زانێت‬ ‫نییه‌‪ ،‬كه‌سێك هیچ له‌پزیشك ‌‬ ‫چۆن ئه‌توانێ���ت نه‌خۆش چاك بكات‪،‬‬ ‫ی چه‌ندی���ن دكتۆر‬ ‫خه‌ڵك بۆنه‌خۆش��� ‌‬ ‫ئه‌كات‪ ،‬ب���اش نابێت‪ ،‬ئه‌بێت ئێس���تا‬ ‫به‌ده‌س���تی‌ نه‌ش���اره‌زایه‌ك چۆن باش‬ ‫ی‬ ‫ببێت"‪ .‬هه‌رل���ه‌م باره‌یه‌وه‌ پس���پۆڕ ‌‬ ‫نه‌خۆش���یه‌كانی‌ هه‌ن���اوی‌‌و گورچیل��� ‌ه‬ ‫(دكت���ۆر به‌ختیار ئه‌حم���ه‌د چاوش)‬ ‫ی به‌وه‌ك���رد‪ ،‬به‌ب���ۆن كه‌وتن‬ ‫ئام���اژه‌ ‌‬ ‫هیچ بنه‌مایه‌كی‌ زانس���تی‌ نییه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ی‬ ‫هه‌ن���دێ‌ كه‌س حاڵه‌ته‌ نه‌فس���ییه‌كه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی لێ���ده‌كات كاتێك س���ه‌ردان ‌‬ ‫وا ‌‬ ‫كه‌سان ‌ه بكات یه‌كسه‌ر چاك ئه‌بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ی هه‌یه‌‪،‬‬ ‫به‌دڵنیاییش���ه‌و‌ه ئه‌مه‌كاریگه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌فس��� ‌‬ ‫چونك��� ‌ه زۆرج���ار حاڵه‌ت ‌‬ ‫واله‌كه‌سه‌ك ‌ه ئه‌كات‪ ،‬به‌وشت ‌ه چاك بێت‬ ‫ی هه‌یه‌‪ .‬دكتۆر به‌ختیار‬ ‫ی پێ ‌‬ ‫ك ‌ه قه‌ناعه‌ت ‌‬ ‫ی ئه‌وان‬ ‫ی له‌وه‌كرد ئه‌و ده‌رمانانه‌ ‌‬ ‫باس��� ‌‬ ‫به‌كاری‌ ئه‌هێنن گژوگیاییه‌‪ ،‬ره‌نگه‌ پێی‬ ‫چاك بب���ن‪ ،‬به‌اڵم هی���چ گه‌ره‌نتییه‌ك‬ ‫نییه‌ كه‌ ئه‌و ده‌رمانان ‌ه ته‌ئسیر نه‌كه‌ن ‌ه‬ ‫ی تری‌ جه‌س���ته‌و ببێت ‌ه‬ ‫س���ه‌ر شوێنێك ‌‬ ‫ی‬ ‫هۆی‌ نه‌خۆشییه‌كی‌ تر‪ ،‬راسته‌ زۆربه‌ ‌‬ ‫حه‌ب‌و ده‌رزی���ش له‌ڕووه‌ك دروس���ت‬ ‫ده‌كرێ‌‪ ،‬به‌اڵم راس���ته‌وخۆ له‌ڕووه‌كه‌ك ‌ه‬ ‫ده‌رناكرێت‪ ،‬به‌ڵكو پاش تاقیكردنه‌وه‌و‬ ‫جیاكردن���ه‌وه‌ی‌ م���ادد‌ه ژه‌هراویه‌كان‬ ‫لێی���ان‪ ،‬ئینج���ا به‌كارده‌هێنرێت‪ ،‬ئه‌م‬ ‫راس���تیه‌ش ئه‌و كه‌س���ان ‌ه نایزانن ك ‌ه‬ ‫خه‌ریكی‌ ئیشی‌ به‌بۆن كه‌وتنن"‪.‬‬ ‫تێبینی‌‪ :‬ناوه‌كان خوازراون‬

‫ئا‪ :‬فه‌رهه‌نگ قه‌ره‌نی‌‬ ‫ی منداڵ له‌گه‌ڵ دایكان‌و‬ ‫نووستن ‌‬ ‫باوكاندا رێگره‌ له‌پێكه‌و‌ه خه‌وتن‌و‬ ‫ژن‌و مێردایه‌تییان‪ .‬هه‌ندێك له‌دایكان‬ ‫ی زۆریان بۆ منداڵه‌كانیان‬ ‫له‌به‌ر سۆز ‌‬ ‫ناتوانن له‌شوێنێكی‌ تر بیان خه‌وێنن‪،‬‬ ‫به‌اڵم هه‌ندێكی‌ تریان له‌به‌ر هه‌ژاری‌‌و‬ ‫نه‌بوونی‌ شوێنی‌ جودا‪ ،‬ناتوانن‬ ‫جێگه‌یان بۆ جیا بكه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫ێ منداڵه‌‪،‬‬ ‫ی س‌‬ ‫منیره‌ محه‌مه‌د خاوه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و ماو‌هی‌ س���یازد‌ه س���اڵ ‌ه ش���وو ‌‬ ‫ك���ردووه‌‪ ،‬به‌اڵم تا ئێس���تا هه‌ر له‌دوو‬ ‫ی خه‌زوریدای���ه‌و ته‌نانه‌ت‬ ‫ژووری‌ ماڵ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫ی به‌ دڵ ‌‬ ‫ناتوانێت منداڵه‌كانیش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌روه‌رد‌ه بكات چ جای‌ ئه‌و‌ه موراعات ‌‬ ‫ێ منداڵ‬ ‫ی بكات "من كه‌ س��� ‌‬ ‫مێرده‌كه‌ ‌‬ ‫له‌ژووره‌كه‌م���دا بێت‌و كچ���ه‌ گه‌وره‌كه‌م‬ ‫دوازد‌ه س���اڵ بێ���ت‪ ،‬چ���ۆن ئه‌توانم‬ ‫ی‬ ‫له‌گه‌ڵی���دا بخه‌وم‪ ،‬زۆرب ‌هی‌ جار كه‌ ال ‌‬ ‫مێرده‌كه‌شمه‌و‌ه داده‌نیشم ئه‌وان غیره‌م‬ ‫لێده‌ك���ه‌ن"‪ ،‬به‌اڵم هه‌ندێك كه‌س���یتر‬ ‫وای به‌ب���اش ده‌زانن‪ ،‬ك��� ‌ه ئه‌گه‌ر ژن‌و‬ ‫مێرده‌كان نه‌توان���ن ژیانیان رێكبخه‌ن‪،‬‬ ‫ی زۆری���ان ده‌بێت‪ .‬عارف‬ ‫ی منداڵ ‌‬ ‫بۆچ ‌‬ ‫ی چوار‬ ‫كه‌س���نه‌زانی‌ كرێ���كاره‌و باوك ‌‬ ‫منداڵه‌‪ ،‬پێ���ی‌ وای ‌ه مرۆڤ به‌ده‌س���ت‬ ‫ی له‌و‬ ‫خۆیه‌تی‌ ئه‌گه‌ر تووشی‌ حاڵه‌تێك ‌‬ ‫ش���ێوه‌ی ‌ه بێت‪ ،‬چونكه‌ ئه‌گه‌ر هه‌ژاره‌و‬ ‫خان���ووی‌ نییه‌‪ ،‬بۆچی‌ كۆمه‌ڵێك منداڵ‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كدا ری���ز ده‌كات‌و به‌رنامه‌ ‌‬ ‫به‌دوا ‌‬ ‫وه‌چه‌خستنه‌وه‌ی‌ نییه‌؟!‬ ‫ی‬ ‫ی تایبه‌تی‌ خۆ ‌‬ ‫عارف ب���اس له‌ژیان ‌‬ ‫ی هه‌ستی‌ كردوو‌ه‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ك ‌ه له‌و كاته‌ ‌‬ ‫ی به‌ره‌و گه‌وره‌بوون ده‌ڕۆن‪،‬‬ ‫منداڵه‌كان ‌‬ ‫ی ده‌فرۆش���ێت‌و ب ‌ه‬ ‫زێ���ڕی‌ خێزانه‌ك��� ‌ه ‌‬ ‫ی خه‌وت���ن بۆ خۆی‌و‬ ‫ی ژوور ‌‬ ‫پاره‌ك���ه‌ ‌‬ ‫ی دروست ده‌كات‪.‬‬ ‫خێزان ‌‬ ‫ی‬ ‫م‪.‬یوس���ف عوس���مان پس���پۆڕ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌روونناس���ی‌ ده‌ڵێ���ت "ل���ه‌ڕوو ‌‬ ‫ی ده‌روون���ی‌‌و هه‌م���وو‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫پێ���وه‌ره‌كان‪ ،‬نابێ���ت من���داڵ كار ‌‬ ‫ی دایك‌و باوك ببینێت‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫سێكس ‌‬ ‫ی لێده‌كه‌وێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ی زۆر خراپ ‌‬ ‫ده‌ره‌نجام ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌ك ته‌نها نابێ���ت منداڵه‌كان كردار ‌‬ ‫جووتبوون���ی‌ دایك‌و باوكی���ان ببینن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ڵكو نابێت قس���ه‌و گاڵت���ه‌و هێما ‌‬ ‫جنس���یش هه‌س���ت پێبكه‌ن‪ ،‬بۆی ‌ه زۆر‬ ‫ی‬ ‫ی نوستن ‌‬ ‫پێویسته‌ هاوسه‌ره‌كان ژوور ‌‬ ‫تایب���ه‌ت به‌ خۆیان هه‌بێ���ت تا منداڵ‬ ‫ی‬ ‫ی ژن‌و مێردایه‌ت ‌‬ ‫ی ژیان��� ‌‬ ‫له‌نهێنیه‌كان��� ‌‬

‫فره‌منداڵی‌‌و‬ ‫ی‬ ‫ی ژوور ‌‬ ‫نه‌بوون ‌‬ ‫خه‌وتن وه‌ك‬ ‫گرفتێك له‌به‌رده‌م‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌رجێی ‌‬ ‫كار ‌‬ ‫ژن‌و پیاودا‬

‫تێنه‌گه‌ن"‪.‬‬ ‫ی ش���ه‌ش‬ ‫ئاس���ۆ مه‌جید ك ‌ه خاوه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫منداڵ���ه‌‪ ،‬ب���اس له‌موعاناته‌كانی‌ خۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خه‌وتن ‌‬ ‫ی ژوورێك ‌‬ ‫ده‌كات له‌به‌ر نه‌بوون ‌‬ ‫ی‪،‬‬ ‫تایب���ه‌ت ب��� ‌ه خۆی‌‌و هاوس���ه‌ره‌ك ‌ه ‌‬ ‫ئه‌و ناچار‌ه خۆی‌‌و هاوس���ه‌ری‌‌و شه‌ش‬ ‫ی له‌ی���ه‌ك ژووردا بخه‌ون‪،‬‬ ‫منداڵه‌ك���ه‌ ‌‬ ‫ی جووتبووندا‬ ‫ی خ���ۆی‌ له‌كات��� ‌‬ ‫به‌وته‌ ‌‬ ‫ی زۆر ده‌بنه‌وه‌‌و‬ ‫تووش���ی‌ دڵه‌ڕاوكێیه‌ك ‌‬ ‫ی ده‌بێت له‌س���ه‌ر‬ ‫كاریگ���ه‌ری‌ نه‌رێن��� ‌‬ ‫جووتبوونه‌كه‌یان‪.‬‬ ‫ی‬ ‫وتار خوێن‌و پێ���ش نوێژی‌ مزگه‌وت ‌‬ ‫ی موده‌ڕی���س‪،‬‬ ‫م���ه‌ال عه‌بدولكه‌ریم��� ‌‬ ‫ی پێیواب���وو منداڵ‬ ‫د‪.‬لوقم���ان جامیع ‌‬ ‫وه‌ك تاش���ه‌به‌ردێك وایه‌ چی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫هه‌ڵكه‌ن���ی‌‪ ،‬ه���ه‌ر ئ���ه‌و ده‌مێنێته‌و‌ه‬ ‫"هه‌رخێزانێ���ك به‌تێك���ه‌اڵوی‌ بخه‌ون‌و‬ ‫ته‌نان���ه‌ت جووتبوونی���ش روونه‌دات‪،‬‬

‫ی‬ ‫ی ش���ه‌رعییه‌وه‌ حوكم ‌‬ ‫ئ���ه‌وا ل���ه‌ڕوو ‌‬ ‫(كه‌راهیه‌تی‌) له‌س���ه‌ره‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر هاتوو‬ ‫ی جووتب���وون‌و‬ ‫گه‌یش���تنه‌ حاڵه‌ت��� ‌‬ ‫ی جووتبوون‪ ،‬ئه‌وا حه‌رام‬ ‫پێشه‌كیه‌كان ‌‬ ‫ده‌بێ���ت له‌به‌رچاوی‌ منداڵ���ه‌كان ئه‌و‬ ‫كردارانه‌ ئه‌نجام بدرێت"‪.‬‬ ‫بۆ زیاتر پاڵپشتیكردنی‌ قسه‌كانی‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی قورئان ‌‬ ‫ی ده‌قێك ‌‬ ‫د‪.‬لوقمان جامیع��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪‌ 58‬‬ ‫پیرۆز باس ده‌كات‪ ،‬ك ‌ه له‌ئایه‌ت ‌‬ ‫ی (نور) ئاماژ‌ه ب��� ‌ه بابه‌تێك‬ ‫س���وره‌ت ‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ك ‌ه ته‌نانه‌ت نه‌ك ده‌بێت منداڵ‬ ‫ژووری‌ خه‌وتن���ی‌ جی���اواز بێت له‌گه‌ڵ‬ ‫ی‬ ‫ێ كات ‌‬ ‫دای���ك‌و باوك���ی‌‪ ،‬به‌ڵكو له‌س��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیاریك���راودا (پێش نوێژ ‌‬ ‫جی���اواز ‌‬ ‫ی نیوه‌ڕۆو‬ ‫ی نوێ���ژ ‌‬ ‫به‌یان���ی‌‌و ده‌وروبه‌ر ‌‬ ‫ی نوێژی‌ خه‌وتن���ان) نابێت منداڵ‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی دایك‌و باوكیان بچن ‌ه ژوور‌ه‬ ‫به‌بێ‌ ئیزن ‌‬ ‫تایبه‌تیه‌كه‌ی���ان‪ .‬له‌م ئایه‌ت���ه‌دا ئه‌و‌ه‬ ‫ده‌خوێنرێته‌وه‌ ك���ه‌ جائیز نیی ‌ه منداڵ‬ ‫ی‬ ‫له‌گه‌ڵ دایك‌و باوكی���ان له‌یه‌ك ژوور ‌‬ ‫خه‌وتندابن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫د‪.‬لوقمان ئاماژه‌ی‌ ب ‌ه فه‌رمووده‌یه‌ك ‌‬ ‫پێغه‌مب���ه‌ر كرد‪ ،‬ك ‌ه خانووی‌ فراوان ب ‌ه‬ ‫یه‌كێك له‌نیعمه‌ته‌كانی‌ خوا ناوده‌بات‌و‬ ‫ی ج���وان‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫نه‌یفه‌رم���ووه‌ خانوو ‌‬ ‫ی به‌كارهێناوه‌‪ ،‬له‌مه‌شدا‬ ‫ی فراوان ‌‬ ‫وش���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌وه‌ی ‌ه خانووه‌كان ژوور ‌‬ ‫مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی گرفتی‌ له‌و‬ ‫زۆری���ان هه‌بێت تا توش��� ‌‬ ‫شێوه‌ نه‌بینه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫هێم���ن ره‌فی���ق ك���ه‌ توێ���ژه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تیی���ه‌‪ ،‬ل���ه‌و باره‌ی���ه‌و‌ه وت ‌‬ ‫ی خێزانیدا‬ ‫ی له‌ژیان ‌‬ ‫ی هاوسه‌نگ ‌‬ ‫"راگرتن ‌‬ ‫ی ب ‌ه جۆرێك له‌هۆش���یاری‌‌و‬ ‫پێویس���ت ‌‬ ‫ی سه‌رده‌م‬ ‫درك كردن ب ‌ه گۆڕانكاریه‌كان ‌‬ ‫ی كات‌و زه‌مه‌ن‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬ك���ه‌ ب���ه‌ پێ��� ‌‬ ‫ده‌گۆڕی‌‪ .‬دایك‌و باوكی‌ رۆش���نبیر ن ‌ه‬ ‫ی منداڵ���ه‌كان‌و ن ‌ه‬ ‫خۆیان ب���ه‌ قوربان ‌‬ ‫ی خۆیان ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫منداڵه‌كان به‌ قوربان ‌‬ ‫به‌ڵكو له‌و نێوه‌نده‌دا هاوس���ه‌نگییه‌ك‬ ‫ێ تۆ‬ ‫راده‌گرێ‌‪ .‬ئه‌و پێش���ی‌ وای ‌ه ناكر ‌‬ ‫ێ منداڵت‬ ‫له‌خانووی‌ كرێدا بژی‌‌و كۆمه‌ڵ ‌‬ ‫ێ بده‌ی‌‌و‬ ‫ێ ك��� ‌ه نه‌توانی‌ حه‌قیان پ ‌‬ ‫هه‌ب ‌‬ ‫ی خۆیان نه‌بێ‌‪ .‬ته‌نانه‌ت ئه‌و كات ‌ه‬ ‫ژوور ‌‬ ‫جووتبوون���ی‌ ش���ه‌رعیان ‌هی‌ پیاوو ژن‬ ‫ده‌بێته‌ گه‌وره‌ترین كێش ‌ه بۆ ئه‌و دایك‌و‬ ‫ی ش���وێن‌و ژوور له‌و‬ ‫باوكان ‌ه له‌به‌ر كه‌م ‌‬ ‫خانووه‌دا ك��� ‌ه زۆر جار له‌گه‌رماو ئه‌و‬ ‫غه‌ریزه‌یه‌ داده‌مركێننه‌وه‌‪ .‬ئه‌وه‌ش زۆر‬ ‫ده‌رهاویش���ته‌ی‌ خراپی‌ لێده‌كه‌وێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی هۆشیار زۆر گرنگ ‌‬ ‫بۆیه‌ دایك‌و باوك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ده‌ن له‌ژیان ‌‬ ‫ی هاوسه‌نگ ‌‬ ‫به‌ راگرتن ‌‬ ‫خێزانیدا"‪.‬‬

‫‪CMYK‬‬

‫‪10‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪komelayety.awene@gmail.com‬‬

‫کۆمەاڵیه‌تی‬

‫کۆمه‌اڵیه‌تی‬

‫‪komelayety.awene@gmail.com‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫له‌هه‌ولێر ‪ 6‬كه‌یس ‌ی القه‌کردن ب ‌ه سوڵحی‌ عه‌شائیری‌ چاره‌سه‌ركراوه‌‬ ‫ئا‪ :‬عیسا خدر‬ ‫ی‬ ‫له‌گفتوگۆیه‌كی‌ تایبه‌تدا سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌نته‌ری‌ په‌ره‌پێدان‌و راوێژكار ‌‬ ‫یاسایی‌‪ ،‬پارێزه‌ر جوان بابان‬ ‫ی‬ ‫جه‌ختله‌وه‌ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه به‌هۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ده‌ستێوه‌ردان‌و بوون ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حیزبی‌‪ ،‬چه‌ندین حاڵه‌ت ‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫ی ئافره‌ت‌و القه‌کردن هه‌بوو‌ه‬ ‫كوشتن ‌‬ ‫ی یاسا‌و رێنماییه‌كان ب ‌ه‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی چاره‌سه‌ركراوه‌‪،‬‬ ‫ی عه‌شائیر ‌‬ ‫سوڵح ‌‬ ‫ك ‌ه ئه‌مانه‌ش بوونه‌ت ‌ه به‌ربه‌ستێك بۆ‬ ‫ی متمان ‌ه ب ‌ه‬ ‫ی یاسا‌و نه‌مان ‌‬ ‫چه‌سپاندن ‌‬ ‫ی په‌رله‌مان‪.‬‬ ‫یاساكه‌ ‌‬

‫ ‬ ‫دیمه‌نی سه‌نته‌ری قه‌زای چه‌مچه‌ماڵ‬

‫"ژنه‌که‌ی‪ ،‬به‌هزادی‬ ‫به‌سفره‌ی‌ سه‌فه‌ری‌ خنكاند"‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫ی هه‌فته‌ی‌ پێشوو‪،‬‬ ‫ی زوو ‌‬ ‫به‌ره‌به‌یانێك ‌‬ ‫ی له‌ناو‬ ‫ته‌رمی‌ پیاوێك به‌خنكێنراو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆیدا له‌یه‌كێك له‌گه‌ڕه‌كه‌كان ‌‬ ‫ماڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫چه‌مچه‌ماڵ ده‌دۆزرێته‌وه‌‪ .‬به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫پۆلیس رایده‌گه‌یه‌نێت ئه‌و پیاو‌ه‬ ‫ی‬ ‫له‌الیه‌ن ژنه‌كه‌یه‌و‌ه به‌هاوكار ‌‬ ‫دۆستێكی‌ خنكێنراوه‌‪ .‬هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫تائێستا بڕیاری‌ كۆتایی‌ دادگا له‌م‬ ‫ی‬ ‫دۆسێیه‌دا ده‌رنه‌چووه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌باره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫كوشتنی‌ ئه‌و پیاوه‌و‌ه گێڕانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫جۆراوجۆر هه‌یه‌‪ .‬به‌جۆرێك ژنه‌كه‌ ‌‬ ‫ده‌ڵێت له‌الیه‌ن دۆسته‌كه‌ی‌‌و چه‌ند‬ ‫ی‬ ‫پیاوێكه‌وه‌ كوژراوه‌‪ ،‬به‌اڵم دۆسته‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫جه‌خت له‌وه‌ده‌كاته‌و‌ه به‌پێ ‌‬ ‫ی هاوبه‌ش كوشتویانه‌‪ .‬كوڕ‌ه‬ ‫پالنێك ‌‬ ‫گه‌وره‌ی‌ پیاوه‌ كوژراوه‌كه‌ش پێیوای ‌ه‬ ‫ی دایكی‌‌و دۆسته‌كه‌ی‌‪،‬‬ ‫به‌هاوبه‌ش ‌‬ ‫باوكی‌ كوژراوه‌‪.‬‬ ‫به‌هزاد‌و كنێر ماوه‌ی‌ چوارد‌ه س���اڵ ‌ه‬ ‫ێ‬ ‫ی س‌‬ ‫هاوسه‌رگیرییان کردووه‌‌‪ ،‬خاوه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌مه‌ن ‌‬ ‫كوڕو كچێكن‪ .‬كوڕ‌ه گه‌وره‌كه‌ ‌‬ ‫ی سه‌رچاوه‌یه‌ك‬ ‫(‪ )13‬س���اڵه‌‪ .‬به‌وته‌ ‌‬ ‫ی چه‌مچه‌ماڵ‪ ،‬ئه‌م ژن‌و مێرد‌ه‬ ‫له‌دادگا ‌‬ ‫كێش���ه‌و گرفت له‌نێوانیان���دا هه‌بووه‌‪،‬‬ ‫به‌جۆرێ���ك هه‌ندێكج���ار ئه‌و كێش���ان ‌ه‬ ‫ی س���كااڵ تۆماركردن‬ ‫گه‌یشتۆت ‌ه ئاست ‌‬ ‫ی ته‌اڵقیان‬ ‫له‌یه‌كت���ری‌‌و ل���ه‌دادگا داوا ‌‬ ‫كردووه‌‪ ،‬به‌اڵم پاش���تر به‌هه‌ر جۆرێك‬ ‫بوو‌ه پێكهاتونه‌ت���ه‌وه‌‪ ،‬كه‌چی‌ دواجار‬ ‫ی ب���ه‌م ناكۆكییان��� ‌ه‬ ‫كوش���تن كۆتای��� ‌‬ ‫هێناوه‌‪.‬‬ ‫ی مێرده‌كه‌ی‌‬ ‫كنێر‌و كوشتن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دادگا ب���ۆ ئاوێنه‌ ‌‬ ‫س���ه‌رچاوه‌كه‌ ‌‬ ‫ی به‌وه‌داناو‌ه‬ ‫رونك���رده‌وه‌‪ ،‬كنێر دان��� ‌‬ ‫ی له‌گه‌ڵ‬ ‫ی دوو س���اڵ ‌ه په‌یوه‌ند ‌‬ ‫م���اوه‌ ‌‬ ‫ی سه‌مه‌د‪.‬‬ ‫دوكاندارێك هه‌ی ‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كوژران��� ‌‬ ‫له‌ب���ار‌هی‌ چۆنێت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫مێرده‌كه‌ی���ه‌وه‌‪ ،‬كنێر بۆ لێكۆڵه‌ره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باسكردوه‌‪ ،‬دره‌نگانێك ‌‬ ‫پۆلیس‌و دادگا ‌‬ ‫ی ب ‌ه‬ ‫ی روداوه‌كه‌‪ ،‬هاوس���ه‌ره‌كه‌ ‌‬ ‫ش���ه‌و ‌‬ ‫ی گه‌ڕاوه‌ته‌و‌ه بۆ ماڵ‪ ،‬پاشتر‬ ‫سه‌رخۆش ‌‬ ‫ی‬ ‫پێك���ه‌وه‌ نوس���تون‌و منداڵه‌كانیش��� ‌‬ ‫ی دیك ‌ه ب���وون‪ ،‬به‌اڵم له‌نزیك‬ ‫له‌ژورێك ‌‬ ‫ی بووه‌ته‌وه‌و بۆ‬ ‫كاتژمێر س���ێ‪ ،‬خه‌به‌ر ‌‬ ‫ئ���او خواردنه‌وه‌ چوو‌ه بۆ مه‌تبه‌خه‌كه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم "ده‌رگاك ‌ه داخراب���وو‪ ،‬كاره‌باش‬ ‫نه‌ب���وو‪ ،‬وت���م ره‌نگ��� ‌ه منداڵ���ه‌كان‬ ‫ی‬ ‫ده‌رگاكه‌یان داخس���تبێ‌"‪ ،‬له‌به‌ش���ێك ‌‬ ‫ی گێڕانه‌وه‌كان���دا‪ ،‬كنێر ده‌ڵێت‬ ‫دیك��� ‌ه ‌‬ ‫"پاش���ان الیت ش���ه‌حنه‌كه‌م هه‌ڵكردو‬ ‫ی‬ ‫ئ���اوم خوارده‌وه‌و گه‌ڕام���ه‌وه‌ بۆ ژور ‌‬ ‫نوس���تنه‌كه‌‪ ،‬له‌وكاته‌دا سه‌مه‌د‌و چه‌ند‬ ‫ی دیكه‌م بینی‌‪ ،‬س���ه‌مه‌د هات ‌ه‬ ‫پیاوێك��� ‌‬ ‫الم‌و سێكسی‌ له‌گه‌ڵ كردم"‪.‬‬ ‫ئه‌و ژن ‌ه باس له‌و‌ه ده‌كات له‌كاتێكدا‬ ‫ی‬ ‫له‌گه‌ڵ سه‌مه‌د پێكه‌و‌ه بوون‪ ،‬مێرده‌كه‌ ‌‬ ‫خه‌به‌ری‌ بووه‌ته‌وه‌‪ ،‬بۆی ‌ه سه‌مه‌د‌و ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫ی بوون ده‌ست‌و قاچ ‌‬ ‫ی له‌گه‌ڵ ‌‬ ‫پیاوانه‌ ‌‬ ‫به‌هزادیان به‌س���تۆته‌وه‌و خنكاندویانه‌‪.‬‬ ‫ێ‬ ‫ی تر ك ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌شدا ئه‌و پیاوانه‌ ‌‬ ‫له‌وه‌اڵم ‌‬ ‫ی تر‬ ‫ی "پیاوه‌كان ‌‬ ‫بوون‪ ،‬كنێر وتویه‌ت��� ‌‬ ‫هه‌ڕه‌شه‌یان كرد ناویان نه‌هێنم"‪.‬‬

‫ی‬ ‫به‌ سفره‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫نایلۆن ده‌م ‌‬ ‫پیاوه‌كه‌یان‬ ‫به‌ستووه‌و‬ ‫به‌و شێوه‌ی ‌ه‬ ‫خنكاندویانه‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاوێنه‌‬

‫ی په‌ره‌پێدان‌و‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ س���ه‌نته‌ر ‌‬ ‫ی یاسایی‌‪ ،‬پارێزه‌ر جوان بابان‬ ‫راوێژكار ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاماژ‌ه بۆ ئه‌وه‌ده‌كات به‌ش���ێكی‌ زۆر ‌‬ ‫ئافره‌ت���ان نازان���ن مافه‌كانیان چییه‌‌و‬ ‫چۆن مافه‌كانیان به‌ده‌س���ت ده‌هێنن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫بۆیه‌ "تائێس���تا ئافره‌تان��� ‌‬ ‫ی شاره‌كانیش‬ ‫ی ئافره‌تان ‌‬ ‫ش���ار‌و زۆربه‌ ‌‬ ‫نازانن مافه‌ س���ه‌ره‌تاییه‌كانیان چییه‌‌و‬ ‫ی تایبه‌ت‬ ‫ئاگاداریش نین كه‌ یاس���ایه‌ك ‌‬ ‫ب ‌ه خۆیان هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ئه‌و خانم ‌ه بۆ رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئافره‌تان‌و‬ ‫ی كێشه‌ ‌‬ ‫گرفتانه‌‌و زۆربوون ‌‬ ‫ی به‌رامب���ه‌ر ب��� ‌ه‬ ‫نه‌بوون���ی‌ هوش���یار ‌‬ ‫ماف‌و یاس���ا‌و بڕیاره‌كان‪ ،‬پڕۆژه‌یه‌كیان‬ ‫ی‬ ‫ی عیادات ‌‬ ‫ده‌س���تپێكردوو‌ه "كردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی له‌قه‌زا‌و ناوچه‌كان ‌‬ ‫یاس���ای ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ولێر‪ ،‬ك ‌ه كۆمه‌ڵێك كه‌س��� ‌‬ ‫ش���ار ‌‬ ‫ێ ده‌كرێن‬ ‫یاس���ایی‌ تێی���دا نیش���ته‌ج ‌‬ ‫بۆ چاره‌س���ه‌ركردنی‌ كێش���ه‌كانیان"‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و چاالكوانه‌ پێیوای ‌ه دانانی‌ یاس���ا‬ ‫ی گرنگ��� ‌ه ك ‌ه ده‌رده‌كرێ‌‪ ،‬له‌و‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫گرنگتر چۆنیه‌ت���ی‌ جێبه‌جێكردنیه‌ت ‌‬ ‫"راس���ته‌ په‌رله‌مان‌و كۆمه‌ڵێك یاس���ا‌و‬ ‫ی‬ ‫ی جوان‌و سه‌رده‌میانه‌ ‌‬ ‫رێسا‌و دروشم ‌‬ ‫ی له‌و یاسا‌و رێنماییان ‌ه‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم چ ‌‬ ‫بكه‌م ك��� ‌ه له‌په‌رله‌م���ان ده‌رده‌چێت‌و‬ ‫ی خه‌ڵك"‪.‬‬ ‫ناگات ‌ه به‌رده‌ست ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و‬ ‫ئ���ه‌و له‌هه‌مب���ه‌ر بوون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ك��� ‌ه له‌بوار ‌‬ ‫هه‌م���وو رێكخراوان���ه‌ ‌‬ ‫ژن���ان‌و ئافره‌تان���دا كار ده‌ك���ه‌ن‌و ئه‌و‬ ‫ی مێینه‌دا‬ ‫ناهوش���یاریه‌ش ك ‌ه له‌توێ���ژ ‌‬ ‫ی ده‌كرێ���ت له‌به‌رامب���ه‌ر ماف‌و‬ ‫ب���ه‌د ‌‬ ‫ی "ئافره‌ت هه‌ی ‌ه‬ ‫ئه‌ركه‌كانیاندا‪ ،‬وتیش��� ‌‬ ‫ی چییه‌‌و‬ ‫نازانێ���ت بچوكتری���ن مافه‌كان ‌‬

‫ی‬ ‫ی به‌شه‌ میرات ‌‬ ‫ی وه‌رگرتن ‌‬ ‫نازانێت ماف ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬نازانێ���ت كاتێ���ك توندوتیژ ‌‬ ‫ی به‌كارده‌هێنرێت یاس���ایه‌ك‬ ‫به‌رامبه‌ر ‌‬ ‫هه‌ی ‌ه مافی‌ ده‌پارێزێت‪ ،‬بۆی ‌ه پێویست ‌ه‬ ‫ی یاسا‪ ،‬هه‌وڵبدرێت‬ ‫ی ده‌ركردن ‌‬ ‫سه‌ره‌ڕا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوبكرێته‌و‌ه بۆ ناساندن ‌‬ ‫هۆش���یار ‌‬ ‫یاس���ا‌و ماف���ه‌كان‪ ،‬ب���ه‌اڵم "به‌داخه‌و‌ه‬ ‫ئ���ه‌وه‌ له‌كوردس���تان نییه‌‪ ،‬س���ه‌یر‌ه‬ ‫له‌م كوردس���تان ‌ه هه‌ر یاس���ا‌و بڕیارێك‬ ‫ده‌رده‌چێت ده‌خرێت ‌ه نێو ره‌فه‌‌و له‌جام‬ ‫ی‬ ‫ده‌گیرێت‌و ده‌بێت ‌ه دروش���م‌و به‌تیۆر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پراكتیك ‌‬ ‫ی ده‌كرێت‌و به‌شێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫باس ‌‬ ‫كاری‌ پێناكرێت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ێ به‌هێن���د ‌‬ ‫ره‌نگ��� ‌ه هی���چ ش���وێن ‌‬ ‫كوردس���تان رێكخ���راوی‌ داكۆكیك���ه‌ر‬ ‫ی ئ���ه‌و خانمه‌و‌ه‬ ‫ی نه‌بێت‪ ،‬به‌ال ‌‬ ‫له‌ژنان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ماف ‌‬ ‫ی به‌ كه‌یس��� ‌‬ ‫له‌هه‌رێ���م بازرگان ‌‬ ‫ی‬ ‫ژنان���ه‌و‌ه ده‌كرێ���ت‪" ،‬به‌ش���ێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ناو ‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و رێكخراوانه‌ ‌‬ ‫گش���ت ‌‬ ‫ی ئافره‌تانیان له‌خۆیان ناوه‌‪،‬‬ ‫رێكخ���راو ‌‬ ‫ی ئافره‌ت‪،‬‬ ‫زیاتر بازرگانیكردن ‌ه به‌ پرس ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌وه‌ك���و كارك���ردن له‌س���ه‌ر پرس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاف���ره‌ت‌و مافه‌كانی���ان‪ ،‬ژماره‌یه‌ك��� ‌‬ ‫زۆری‌ رێكخ���راوی‌ ژن���ان‌و ئافره‌ت���ان‬ ‫ی‬ ‫ی به‌هێز ‌‬ ‫هه‌ی ‌ه كه‌ زۆربه‌یان ه���اوكار ‌‬ ‫ی‬ ‫حیزبه‌كانی���ان له‌گه‌ڵدای���ه‌‪ ،‬به‌ه���ۆ ‌‬ ‫س���ه‌ردان ‌ه مه‌یدانیه‌كانم���ان بۆم���ان‬ ‫ی‬ ‫ده‌ركه‌وتووه‌‪ ،‬ئه‌و رێكخراوانه‌ ئه‌وه‌ند‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫كار ب���ۆ ری���كالم‌و دروش���م‌و ئامانج ‌‬ ‫ی ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬ئه‌وه‌نده‌ كاریان‬ ‫حیزبایه‌ت ‌‬ ‫ی ئافره‌تان"‪.‬‬ ‫نه‌كردو‌ه بۆ پرس ‌‬ ‫ی قس���ه‌كانیدا تیشك‬ ‫بابان له‌درێژ‌ه ‌‬ ‫ی هه‌ستیار‬ ‫ێ ته‌وه‌ر ‌‬ ‫ده‌خات ‌ه سه‌ر هه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رێكخراوه‌كان��� ‌‬ ‫ك��� ‌ه به‌دی���ار چ���او ‌‬ ‫ی‬ ‫ژنانه‌وه‌‪ ،‬له‌مه‌كته‌ب ‌ه كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫حیزبدا چاره‌س��� ‌ه ده‌كرێ‌‌و هه‌مووش ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تیا ده‌خورێت "س���اڵ ‌‬ ‫ی ژنه‌كه‌ ‌‬ ‫ماف��� ‌‬ ‫ی القه‌کردن هه‌بوو‌ه‬ ‫رابردوو ‪ 6‬حاڵه‌ت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ولێر‪ ،‬ب ‌ه سوڵح ‌‬ ‫ی شار ‌‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی كێشه‌كان كراوه‌‌و‬ ‫ی چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫عه‌شائیر ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌مه‌كته‌ب ‌ه كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان"‪ .‬به‌بڕوا ‌‬ ‫ئ���ه‌و چاالكوان���ه‌‪ ،‬خه‌ڵ���ك بێهیوابوو‌ه‬ ‫له‌بنكه‌كانی‌ پۆلیس‌و دادگاش‪" ،‬خه‌ڵك‬ ‫ێ هیوابوو‌ه له‌بنكه‌ی‌ پۆلیس‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ب‌‬ ‫كێش���ه‌كانیان پێچاره‌س���ه‌ر ناكرێ���ت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫بۆی��� ‌ه خه‌ڵكه‌ك ‌ه ناچار‌ه ب ‌ه س���وڵح ‌‬ ‫ی كێشه‌كان چاره‌سه‌ر بكه‌ن‪،‬‬ ‫عه‌شائیر ‌‬ ‫ی ماره‌ده‌كه‌ن ك ‌ه‬ ‫یان ب ‌ه زۆر له‌و پیاوه‌ ‌‬ ‫الق ‌هی‌ كردووه‌‪ ،‬یاخود ب ‌ه پاره‌ كێشه‌ك ‌ه‬

‫چاره‌سه‌ر ده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫ی ده‌سه‌اڵت‌و‬ ‫ی بۆچ ‌‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئێوه‌ناكه‌ن؟‬ ‫كۆمه‌ڵ���گاش پش���تگیر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫ی "عه‌قڵیه‌ت��� ‌‬ ‫ئ���ه‌و وت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كورد ‌‬ ‫جێبه‌جێك���ردن له‌كۆمه‌ڵ���گا ‌‬ ‫هه‌م���ان عه‌قڵیه‌تی‌ ئه‌و كه‌س���ه‌یه‌ ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌ئافره‌ته‌ك���ه‌ كردووه‌‌و القه‌ ‌‬ ‫ته‌عدا ‌‬ ‫كردووه‌"‪.‬‬

‫ی‬ ‫عه‌قڵیه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كورد ‌‬ ‫ده‌سه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌مان عه‌قڵیه‌ت ‌‬ ‫ئه‌و كه‌سه‌ی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫كه‌ ده‌ستدرێژ ‌‬ ‫له‌ئافره‌ته‌ك ‌ه‬ ‫كردووه‌‌‬

‫ی كوش���تن‌و ت���ه‌اڵق‌و ته‌عداكردن‬ ‫رێژه‌ ‌‬ ‫باڵوده‌كرێن���ه‌وه‌‪ ،‬هه‌ندێجار جیاوازییان‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و پارێزه‌ر‌ه ئه‌وه‌ش رونده‌كاته‌و‌ه‬ ‫هیچ ئامارێكی‌ ته‌واو له‌كوردستان نیی ‌ه‬ ‫ی پشتی‌ پێببه‌س���تی‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫بۆئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێوبه‌رایه‌تی‌ نه‌هێش���تنی‌ توند‌وتیژ ‌‬ ‫ی ژن���ان ئامارێ���ك باڵوده‌كات���ه‌و‌ه‬ ‫دژ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی جیاواز‌ه له‌گ���ه‌ڵ په‌یمانگا ‌‬ ‫رێژه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫پزیش���كی‌‪ ،‬ئام���اری‌ ئێمرجێنس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تره‌‪ ،‬ئاماری‌ یو ئێن شتێك ‌‬ ‫ش���تێك ‌‬ ‫تره‌‪ ،‬بنكه‌كانی‌ پۆلی���س ئامارێكی‌ تر‬ ‫باڵوده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌ ده‌بینین تائێس���تا‬ ‫ی‬ ‫نه‌یانتوانیوه‌ ئامار رێكبخه‌ن‌و ئامارێك ‌‬ ‫راست‌و دروست باڵوبكه‌نه‌وه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫"حكومه‌ت نه‌یتوانیوه‌ بنكه‌یه‌ك دابنێت‬ ‫ب���ۆ كۆكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و ئامارانه‌‪ ،‬باش��� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و فه‌وزای ‌ه چییه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر تۆ به‌ جدد ‌‬ ‫ئیمانت ب ‌ه كاره‌ك��� ‌ه هه‌ی ‌ه به‌و فه‌وزای ‌ه‬ ‫كار ناكرێت"‪.‬‬ ‫ی په‌ره‌پێدان‌و‬ ‫ی س���ه‌نته‌ر ‌‬ ‫س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی یاس���ایی‌‪ ،‬به‌ راشكاوانه‌ش‬ ‫راوێژكار ‌‬ ‫ب���اس ل���ه‌وه‌ده‌كات وا فێربووی���ن‬ ‫ی گه‌وره‌ بكه‌ی���ن‪ ،‬ره‌نگ ‌ه منیش‬ ‫قس���ه‌ ‌‬ ‫قس���ه‌ی‌ گه‌ور‌ه بكه‌م‪ ،‬له‌وانه‌یه‌ منیش‬ ‫ی‬ ‫له‌حاڵه‌تێكدا هه‌ڕه‌شه‌م لێبكرێت‌و ژیان ‌‬ ‫ی‬ ‫خ���ۆم له‌ال خۆشه‌ویس���تربێت‌و به‌دوا ‌‬ ‫كاره‌كه‌مه‌و‌ه نه‌چم‪ ،‬به‌اڵم له‌گه‌ڵئه‌وه‌شدا‬ ‫جوان ده‌ڵێت "هه‌میشه‌ به‌رده‌وام بووین‬ ‫ی ئافره‌تان به‌گشتی‌‌و‬ ‫له‌هۆشیاركردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ده‌ره‌وه‌ی‌ ش���ار به‌تایبه‌تی‌‪،‬‬ ‫ئافره‌تان ‌‬ ‫چونكه‌ بۆ گه‌یش���تن ب ‌ه ئامانجه‌كانمان‬ ‫ده‌بێت قوربانی‌ بده‌ین"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌بی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫له‌باره‌ی‌ بوون ‌‬ ‫حیزبه‌كانی���ش‪ ،‬پارێزه‌ر ج���وان بابان‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌نفیز ‌‬ ‫ئاماژه‌ بۆ ئه‌وه‌ده‌كات الیه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ له‌مه‌كته‌ب���ی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫ئێمه‌ گ���و ‌‬ ‫حیزبه‌كان ده‌گرێت‪ ،‬چه‌ند كێش ‌ه هه‌ی ‌ه‬ ‫ی پۆلیس‪ ،‬دواتر دراوه‌ته‌و‌ه‬ ‫چۆت ‌ه بنكه‌ ‌‬ ‫ی كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌ حیزب���ه‌كان‌و‬ ‫مه‌كته‌ب��� ‌‬ ‫ی كراوه‌‪،‬‬ ‫ی عه‌شائیر ‌‬ ‫له‌وێشه‌و‌ه س���وڵح ‌‬ ‫ی‬ ‫ئێس���تا "پارتی‌‌و یه‌كێتی‌‌و حیزبه‌كان ‌‬ ‫تریش مه‌كته‌ب���ی‌ كۆمه‌اڵیه‌تیان هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ی ئافره‌ت‬ ‫ی كوش���تن ‌‬ ‫چه‌ندین كه‌یس��� ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫هه‌بوو‌ه له‌مه‌كته‌ب���ی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫حیزبان ‌ه چاره‌سه‌ركراوه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ج���وان وتیش���ی‌ "بوون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌سه‌ر كاره‌كان ‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی‌ كاریگه‌ر ‌‬ ‫‌داخول‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫‌وان‬ ‫ه‬ ‫ئ���‬ ‫ئێم���ه‌ هه‌یه‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ ‬ ‫ناوجه‌رگه‌ی شاری هه‌ولێر‬ ‫له‌ده‌زگای‌ ته‌نفیزیش ده‌كه‌ن"‪.‬‬

‫ی‬ ‫ی پزیشك ‌‬ ‫پاش���تر ته‌رمه‌كه‌ی‌ ره‌وانه‌ ‌‬ ‫ی ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫دادوه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دادوه‌ری‌ س���لێمان ‌‬ ‫پزیش���ك ‌‬ ‫ده‌یس���ه‌لمێنێت ك ‌ه ناوبراو خنكێنراوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی بنكه‌ ‌‬ ‫كاتێكی���ش كنێر بانگهێش���ت ‌‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر ئه‌وه‌ی‌ ك��� ‌ه كۆمه‌ڵێك‬ ‫ی عه‌مید‬ ‫پۆلی���س ده‌كرێ���ت‪ ،‬به‌وت���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی توند‌وتیژ ‌‬ ‫ی نه‌هێشتن ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫عه‌دنان‪ ،‬دانبه‌وه‌دا ده‌نێت ك ‌ه ده‌س���ت ‌‬ ‫دژ ب��� ‌ه ئافره‌ت���ان هه‌یه‌‪ ،‬ئای���ا ئه‌وان ‌ه‬ ‫ی هه‌ب���ووه‌‪،‬‬ ‫ی مێرده‌ك��� ‌ه ‌‬ ‫له‌كوش���تن ‌‬ ‫ی ئه‌وانه‌شدا‬ ‫كاریان نه‌كردووه‌؟ له‌وه‌اڵم ‌‬ ‫ی‬ ‫"به‌هاوكاری‌ كه‌سێكی‌ تر‪ ،‬كه‌ په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫بابان ده‌ڵێت "ده‌زگا‌و یاسا‌و رێكخراو ‌‬ ‫ی هه‌بووه‌"‪.‬‬ ‫خۆشه‌ویستی‌ له‌گه‌ڵ ‌‬ ‫تایبه‌ت ب ‌ه ئافره‌تان‌و ده‌سه‌اڵتی‌ تایبه‌ت‬ ‫ی له‌الی���ه‌ن‬ ‫ی ده‌س���تگیركردن ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ ئاف���ره‌ت زۆره‌‪ ،‬به‌اڵم تادێت رێژه‌ ‌‬ ‫ی (سه‌مه‌د)‬ ‫پۆلیسه‌وه‌‪ ،‬دۆسته‌كه‌ش��� ‌‬ ‫كوشتن‌و س���وتان‌و ته‌اڵق‌و ته‌عداكردن‬ ‫دان ب���ه‌وه‌دا ده‌نێ���ت به‌ش���داربوو‌ه‬ ‫ی‬ ‫زۆرتر ده‌بێت‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر ئه‌وان ‌ه هه‌موو ‌‬ ‫له‌ڕووداوه‌كه‌دا‪ ،‬بۆی ‌ه "ئێستا هه‌ردووكیان‬ ‫ی بكه‌ن‪ ،‬بۆ‬ ‫ی خۆیان به‌باش��� ‌‬ ‫كاره‌كان��� ‌‬ ‫ی (‪47‬و‬ ‫ی ‪ 406‬بڕگه‌كان ‌‬ ‫ی م���اده‌ ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫رێژه‌ك ‌ه به‌رزده‌بێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫‪48‬و ‪ )49‬له‌یاس���ای سزادانی‌ عێراقی‌‪،‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت ب���ه‌و ئامارانه‌ی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫له‌زینداندان"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ پۆلیس‪ ،‬س���ه‌باره‌ت ب ‌ه‬ ‫ی ئه‌و دوو كه‌س���ه‌ش كه‌ پێش���تر‬ ‫پالن ‌‬ ‫دایانن���اوه‌‪ ،‬ده‌ڵێت "ئ���ه‌و ژنه‌ رۆژێك‬ ‫ی‬ ‫ی ب ‌ه خۆشه‌ویس���ته‌كه‌ ‌‬ ‫پێش���تر چاو ‌‬ ‫كه‌وتووه‌‌و پالنی‌ كوشتنه‌كه‌یان داناوه‌‪.‬‬ ‫ی له‌ش���ه‌ودا كاره‌با بڕاوه‌‪،‬‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی كردۆته‌وه‌‌و‬ ‫ی ب���ۆ دۆس���ته‌كه‌ ‌‬ ‫ده‌رگا ‌‬ ‫ی س���ه‌رخۆش بووه‌‪ ،‬پاشان‬ ‫پیاوه‌كه‌ش ‌‬ ‫ی‬ ‫كوێس���تان ده‌س���ت‌و پێ���ی‌ پیاوه‌كه‌ ‌‬ ‫ی سه‌مه‌د "ب ‌ه‬ ‫به‌س���تۆته‌وه‌و به‌هاوكار ‌‬ ‫دایه‌ یه‌كس���ه‌ر چاك بوو‪ ،‬ئه‌و پێیوتم‬ ‫ئا‪ :‬كوردستان عه‌بدولكه‌ریم‬ ‫ی نایلۆن ده‌می‌ پیاوه‌كه‌یان‬ ‫س���فره‌یه‌ك ‌‬ ‫ی عه‌تری‌ قورس‬ ‫به‌ه���ۆی‌ به‌كارهێنان��� ‌‬ ‫به‌بۆن���ی‌ خس���تووه‌‪ ،‬له‌كۆن���ه‌و‌ه هه‌ر‬ ‫ی منداڵ‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫به‌ستووه‌و به‌و شێوه‌ی ‌ه خنكاندویانه‌"‪ .‬به‌بۆن كه‌وتن ‌‬ ‫ی به‌ته‌مه‌ن بیستومان ‌ه مناڵ به‌بۆن ئه‌كه‌وێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫نه‌خۆشییه‌ی‌ ك ‌ه چه‌ندین ژن ‌‬ ‫ی به‌هزاد‬ ‫دۆسته‌كه‌و كوشتن ‌‬ ‫ی به‌م قسه‌ی ‌ه نییه‌‪،‬‬ ‫ی ئێستا بڕوا ‌‬ ‫گه‌نج ‌‬ ‫له‌كۆنه‌وه‌ له‌ماڵه‌كانی‌ خۆیان مندا ‌ڵ‬ ‫ی‬ ‫ی دایك‌و باوك ‌‬ ‫من ئه‌م كوڕه‌زایه‌م به‌دز ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌رچاوه‌ك ‌هی‌ ئاوێن ‌ه رونیكرده‌وه‌‪ ،‬چاك ده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬له‌نێوان بێباوه‌ڕ ‌‬ ‫سه‌مه‌د له‌ئیفاده‌كه‌یدا باس ‌‬ ‫هێنا بۆالی‌ ئه‌م ژنه‌‪ ،‬ئه‌وان بڕوایان ب ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌وه‌كردو‌ه هه‌ندێ‌ كه‌س‌و قه‌ره‌باڵغبوون ‌‬ ‫كه‌ چه‌ند س���اڵێكه‌ كنێر ‌‬ ‫ی وانییه‌ ئه‌وه‌تا چاكیش بۆوه‌"‪.‬‬ ‫شت ‌‬ ‫ی خۆشده‌وێ‌‌و ئه‌و شوێنانه‌ش به‌نه‌خۆش‪،‬‬ ‫ی ك��� ‌ه وه‌كو‬ ‫ی ئ���ه‌و ژنان��� ‌ه ‌‬ ‫ژم���ار‌ه ‌‬ ‫په‌یوه‌ندییان هه‌ی ‌ه "هه‌رچه‌ند‌ه زانیوم ‌ه هه‌روه‌ها گومانی‌ دكتۆره‌كانیش‬ ‫ی هه‌ی���ه‌"‪ .‬ده‌رب���اره‌ی‌ روداو ‌‬ ‫مێ���رد ‌‬ ‫ی هیچ‬ ‫پزیش���ك كارده‌ك���ه‌ن‌و به‌بێبون ‌‬ ‫ی له‌و شوێنان ‌ه‬ ‫ی له‌و چاره‌سه‌ریانه‌ ‌‬ ‫ی "به‌پالن��� ‌‬ ‫كوش���تنه‌كه‌ش‪ ،‬وتویه‌ت��� ‌‬ ‫ی نه‌خ���ۆش‬ ‫ی زانس���ت ‌‬ ‫بڕوانامه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی به‌نه‌خۆش ئه‌درێن‪.‬‬ ‫هه‌ردووكمان بوو‪ ،‬پێكه‌وه‌ كوش���تمان‌و‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێده‌ك���ه‌ن له‌زیادبوندای���ه‌‪ ،‬به‌پێ��� ‌‬ ‫ی تر له‌و كاته‌دا ئاماده‌نه‌بووه‌"‪.‬‬ ‫كه‌س��� ‌‬ ‫ی (ح‪ .‬م) به‌ر ئه‌زمونی���ش تا راده‌یه‌ك ئه‌و كه‌س���ان ‌ه‬ ‫ی ماڵه‌ك���ه‌ ‌‬ ‫له‌س���لێمان ‌‬ ‫هه‌روه‌ه���ا وتویه‌ت���ی‌ "تا ئ���ه‌و كاته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی قاڵ���ن له‌كاره‌كه‌یان‌و زیات���ر ده‌رمان ‌‬ ‫ی ناكه‌وێ���ت‪ ،‬هه‌رچه‌ن���ده‌ ئێس���تا خۆ ‌‬ ‫كنێر ماڵیان له‌ناحیه‌ ‌‬ ‫ی به‌كاردێنن‪ ،‬ك��� ‌ه بریتیی ‌ه‬ ‫ی ك���ورده‌وار ‌‬ ‫ی ش���ۆڕش بوو‪ ،‬له‌ژیان���دا نه‌م���اوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ش���ه‌ونم ‌‬ ‫په‌یوه‌ندیمان ئاس���ای ‌‬ ‫ی گژوگی���ا‪ .‬له‌زۆرێ���ك‬ ‫ی له‌وه‌و‌ه فێربووه‌‌و ئ���ه‌و مندااڵن ‌ه له‌به‌كارهێنان��� ‌‬ ‫ی ب���وو‪ ،‬به‌اڵم ك ‌ه كچ��� ‌‬ ‫ی هه‌رێم ئه‌و ژنان ‌ه ناوبانگیان‬ ‫باری���ان كردو چون ‌ه چه‌مچه‌ماڵ‪ ،‬بۆ من چاك ده‌كاته‌و‌ه ك��� ‌ه به‌بۆن كه‌وتوون‪ ،‬له‌شاره‌كان ‌‬ ‫ێ زه‌حمه‌ت بوو"‪.‬‬ ‫تۆز ‌‬ ‫ی گژوگیا هه‌ن‪،‬‬ ‫ی هه‌یه‌‪ ،‬له‌دنیاشدا پزیشك ‌‬ ‫ئ���ه‌و به‌ده‌م كاره‌كه‌ی���ه‌و‌ه ك ‌ه خه‌ریك ‌‬ ‫چاره‌س���ه‌ركردنی‌ ئ���ه‌و منااڵنه‌بوو ك ‌ه به‌اڵم ئه‌وان���ه‌ش بێ بڕوانام ‌ه نین وه‌ك‬ ‫گێڕانه‌وه‌یه‌كی‌ جیاوازتر‬ ‫ی‬ ‫ی له‌كوردس���تاندا هه‌یه‌‪ .‬له‌قه‌زا ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی "به‌بۆن كه‌وتوون"‪ ،‬وت ‌‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫به‌وته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ ك ‌ه ته‌مه‌ن ‌‬ ‫ی ئایش ‌‬ ‫ی خه‌ریك چه‌مچه‌ماڵیش باج ‌‬ ‫ی واهاتۆته‌الم مناڵه‌كه‌ ‌‬ ‫ك���وڕه‌ گه‌وره‌ك���ه‌ی‌ كنێ���ر ب��� ‌ه "خه‌ڵك ‌‬ ‫ی راگه‌یان���دوه‌ ك ‌ه رۆژ ‌‬ ‫لێكۆڵه‌ره‌كان��� ‌‬ ‫ی تێپه‌ڕان���دووه‌‪ ،‬یه‌كێكه‌ له‌و‬ ‫ێ یه‌كه‌س���ه‌ر ‪ 60‬س���اڵ ‌‬ ‫ی بوو ئه‌مرد‪ ،‬ده‌رمانم یاوه‌ت ‌‬ ‫به‌ر له‌ڕوداوه‌كه‌‪ ،‬سه‌مه‌د به‌ال ‌‬ ‫ێ‬ ‫ێ ده‌زان ‌‬ ‫ی ك ‌ه هه‌ر من���داڵ ببین ‌‬ ‫ی ماڵیاندا چ���اك بووه‌ته‌وه‌‪ ،‬چه‌ند س���اڵێك ‌ه ئه‌و ژنانه‌ ‌‬ ‫پیاس���ه‌و هاتوچۆ ‌‬ ‫ێ ده‌چیت ‌ه‬ ‫ی كردوه‌‪ ،‬ئێواره‌ ك ‌ه كار‌ه ده‌ك���ه‌م‪ ،‬ده‌توان���م بڵێم هه‌زاران ب ‌ه ب���ۆن كه‌وت���ووه‌‪ .‬كات��� ‌‬ ‫ی هاتۆته‌و‌ه بۆ ماڵ‪ ،‬روداوه‌كه‌ ‌‬ ‫باوك ‌‬ ‫ی یه‌جگار‬ ‫ی تر چاك ماڵه‌كه‌ی‌ ئایش���ێ‌‪ ،‬ژماره‌یه‌ك ‌‬ ‫ی بۆ مناڵم له‌م شاره‌و شوێنه‌كان ‌‬ ‫ی منداڵیان‬ ‫گێڕاوه‌ته‌وه‌‪ .‬به‌وهۆیه‌و‌ه "دایكم‌و باوكم كردووه‌ته‌وه‌"‪ .‬سه‌باره‌ت به‌و ده‌رمانه‌ش زۆر ل���ه‌و دایكان��� ‌ه ده‌بین��� ‌‬ ‫بوو‌ه ده‌مه‌قاڵه‌یان"‪ .‬ئه‌م كوڕه‌ وتویه‌ت ‌‬ ‫له‌ئینته‌رنێته‌وه‌‬ ‫ ‬ ‫ی ئه‌وه‌دان به‌کارهێنانی ده‌رمانی سروشتی بۆ چاره‌سه‌ری نه‌خۆشی‬ ‫ی ب ‌ه باوه‌ش���ه‌وه‌یه‌‌و له‌خه‌م��� ‌‬ ‫ی روو ‌‬ ‫ی ك��� ‌ه ده‌یدات ‌ه ئه‌و نه‌خۆش���انه‌ ‌‬ ‫ی منداڵه‌كانیان‬ ‫ی چاره‌سه‌رێك بۆ نه‌خۆش ‌‬ ‫"ئه‌و شه‌و‌ه باوكم له‌ماڵ نه‌چو‌ه ده‌ره‌وه‌و تێده‌كه‌ن‪ ،‬شه‌ونم ده‌ڵێت "من ده‌رمان ‌‬ ‫ی نه‌خوارده‌وه‌"‪.‬‬ ‫مه‌شروبیش ‌‬ ‫ی ‪ 30‬س���اڵبوو‬ ‫رزگار ك��� ‌ه گه‌نجێك��� ‌‬ ‫كه‌سه‌ك ‌ه ده‌كه‌م‪ ،‬كێشه‌كه‌ی‌ بۆن نیی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫كورده‌واریی���ان ئه‌ده‌مێ‌ ك��� ‌ه زۆربه‌یان بدۆزنه‌وه‌‪ ،‬هه‌ر له‌و شوێن ‌ه ب ‌ه ده‌یان دایك ماوه‌ته‌وه‌‪ ،‬سی‌ س���اڵ زیاتره‌ خه‌ریك ‌‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ ورده‌كاری ‌‬ ‫ی پێش���مه‌رگه‌بوو‪ ،‬بۆ هه‌مان‬ ‫ی ناده‌مێ‌‪ ،‬ی���ان هه‌ی ‌ه زۆر پیش���ه‌ ‌‬ ‫بۆی���ه‌ هیچ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌س���تاون‌و گازه‌ند‌ه له‌و چاره‌سه‌ریان ‌ه ئه‌م كاره‌م‪ ،‬شاره‌زایی‌ ته‌واوم ده‌ربار‌ه ‌‬ ‫ی سروشتین‪ ،‬هه‌ركه‌سه‌یر ‌‬ ‫ی روداوه‌كه‌‪ ،‬ئه‌م گژوگیاو گوڵ ‌‬ ‫ی "له‌نزی���ك دو‌و ‌‬ ‫ك���وڕ‌ه وتویه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌ئایشێ‌ نابوو‪ ،‬وتیش ‌‬ ‫ی روو ‌‬ ‫دره‌ن���گ هێناویه‌تی‌‪ ،‬س���ودی‌ نه‌بووه‌‪ ،‬نه‌خۆش ‌‬ ‫ی نیو‌ه مناڵه‌ك ‌ه بك���ه‌م ئه‌زانم به‌بۆن كه‌وتوو‌ه ده‌كه‌ن ك ‌ه پزیش���ك له‌خه‌س���ته‌خانه‌و هه‌یه‌‪ ،‬هه‌ر ك ‌ه كه‌س���ه‌كه‌ ببینم ئه‌زانم‬ ‫ش���ه‌و‪ ،‬س���ه‌مه‌د هاتوه‌ت ‌ه ال ‌‬ ‫ی غ���از كه‌وتبوم ئه‌وه‌ئێس���تا‬ ‫ی نابێت‪" ،‬به‌بۆن��� ‌‬ ‫ێ س���ود ‌‬ ‫هه‌رچییه‌ك���ی‌ بده‌م ‌‬ ‫ی عیاده‌كان بۆیان نوسیوه‌‌و منداڵه‌كه‌یان به‌بۆن كه‌وتوه‌ی���ان نا‪ ،‬ته‌نانه‌ت ئه‌زانم‬ ‫ی دایكم‪ ،‬یان ن���ا‪ ،‬هه‌ندێك جار موش���كیله‌كه‌ ‌‬ ‫س���ه‌ره‌تا فكره‌ ‌‬ ‫ی هات���ووم بۆالی‌ ئه‌م ش���وكور خه‌ریك ‌ه‬ ‫له‌ب���ه‌ر ئه‌و‌ه هیچی‌ پێناده‌م‪ ،‬وتیش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ زۆر ده‌مێك ‌ه به‌بۆنی‌ چیش كه‌وتووه‌‪ ،‬هه‌یان ‌ه به‌بۆن ‌‬ ‫ی ناده‌مێ‌‪ ،‬چاك نه‌بووه‌ته‌وه‌‪ .‬ئایش ‌‬ ‫ی كوش���تنیان نه‌بووه‌‪ ،‬بۆن نییه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌و‌ه ده‌رمان ‌‬ ‫تا باوكم خه‌به‌ر ‌‬ ‫ی تر كه‌ به‌په‌ل ‌ه‬ ‫"م���ن ته‌نها ئ���ه‌م كاره‌ بۆخێر ئه‌كه‌م‪ ،‬باش ئه‌ب���ن"‪ ،‬خاتونێك ‌‬ ‫ی عه‌ت���ر یان گ���وڵ‌ یان غ���ازو به‌نزین‌و‬ ‫ی ده‌كات خه‌ریك ‌‬ ‫ی باس��� ‌‬ ‫ی وه‌ك خ���ۆ ‌‬ ‫ی ده‌ك���ه‌م بچێته‌ ال ‌‬ ‫ی بووه‌ته‌وه‌‪ ،‬پاش���ان به‌ڵك���و رێنمای��� ‌‬ ‫كوش���تویانه‌"‪ .‬هه‌روه‌ها وتوش���یه‌ت ‌‬ ‫ی له‌سلێمانییه‌وه‌ هێنابوو‪ ،‬ئه‌و‬ ‫له‌‪ 5‬ه���ه‌زار زیاتریش وه‌رناگرم‪ ،‬خه‌ڵك مناڵه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی زه‌یس���تان یان بۆن ‌‬ ‫ی له‌هه‌موو نه‌وت یان به‌بۆن ‌‬ ‫ی ئه‌و كاره‌یه‌و موشته‌رییه‌كان ‌‬ ‫ی دكتۆر"‪ .‬هه‌ر له‌و ش���وێن ‌ه ئافره‌تێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ب���وو كه‌ منداڵه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی گرفت ‌‬ ‫هه‌ب���ووه‌ له‌خاریج ب���ووه‌ منداڵه‌كه‌ ‌‬ ‫ی تر ه���ه‌ن ك ‌ه‬ ‫ی خه‌ن���ه‌و چه‌ندی���ن بۆن ‌‬ ‫ی حكومه‌ت ‌‬ ‫ی هێنابوو‪ ،‬ش���اره‌كانه‌وه‌یه‌‪ ،‬له‌وه‌ت���ه‌ ‌‬ ‫ی كوڕه‌كه‌ ‌‬ ‫"گوێ���م له‌ده‌نگ ‌ه ده‌نگێك هه‌بوو‪ ،‬به‌اڵم به‌ته‌مه‌ن كه‌ مناڵ ‌‬ ‫نه‌موێرا له‌ژوره‌كه‌ ‌‬ ‫ی نه‌گرتووه‌‪،‬‬ ‫ی دوو س���اڵ ‌ه هێش���تا مل��� ‌‬ ‫هێناو‌ه ك���ه‌ چاك بووه‌ته‌و‌ه ‪ 4‬وه‌رقه‌ ‌‬ ‫ی له‌وه‌كرد ئه‌م كوڕه‌زایه‌ی چه‌ند به‌عس���یش روخاوه‌‪ ،‬له‌ت���ووزو به‌غداو خه‌ڵك���ی‌‌و به‌تایبه‌تیش من���اڵ به‌بۆن‬ ‫ی خۆم بچم ‌ه ده‌ره‌وه‌و باس��� ‌‬ ‫ده‌ترسام"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ب���ۆ به‌جێهێش���تووم‌و وتوییه‌تی‌ مادام ئه‌و دڵخۆش بوو كه‌ چاره‌س���ه‌ره‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی ده‌كه‌وێت‪ ،‬مه‌رجی���ش نییه‌ هه‌ر مناڵ‬ ‫ی تریش���ه‌و‌ه خه‌ڵ���ك روو ‌‬ ‫رۆژێك��� ‌ه یه‌ك دوو دكتۆرمان پێكردوو‌ه ناوچه‌كان ‌‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌‪" ،‬پێیوتم ب ‌ه بۆن كه‌وتووه‌‪،‬‬ ‫مناڵه‌كه‌مت چاك كردۆته‌وه‌ هه‌رچییه‌كت ال ‌‬ ‫به‌بۆن بكه‌وێت‪ ،‬ج���اری‌ وای ‌ه گه‌وره‌ش‬ ‫ی چییه‌‪ ،‬تێده‌كات‪.‬‬ ‫تێبینی‪ :‬ئه‌و ناوانه‌ی كه‌سیان نه‌یانزانیو‌ه ده‌رده‌كه‌ ‌‬ ‫ئه‌وه‌ت���ا هێناومه‌ ب���ۆالی‌"‪ .‬ئه‌م ئه‌ڵێت‬ ‫بۆبكه‌م كه‌مه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی "ئه‌م ئیش��� ‌ه له‌باوانه‌و‌ه بۆم به‌رده‌كه‌وێ���ت‪ ،‬زۆرج���ار ك ‌ه س���ه‌یر ‌‬ ‫ئه‌و وت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌م ژن ‌ه ده‌رمان ‌‬ ‫له‌م راپۆرته‌دا هاتوو‌ه خوازراون‪ .‬به‌اڵم ك ‌ه هێنام بۆال ‌‬

‫ ‬ ‫نوستنی منداڵێک له‌گه‌ڵ دایک‌و باوکیدا‬

‫گێڕانه‌وه‌ی‌ پۆلیس بۆ رووداوه‌كه‌‬ ‫ی‬ ‫ی دووش���ه‌ممه‌ ‌‬ ‫ئ���ه‌م رووداو‌ه رۆژ ‌‬ ‫ی‬ ‫راب���ردوو (‪ ،)2012/2/19‬له‌گه‌ڕه‌ك��� ‌‬ ‫ی چه‌مچه‌ماڵ روویداوه‌‪.‬‬ ‫ی قه‌زا ‌‬ ‫ئاش���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ پۆلیس��� ‌‬ ‫به‌وت���ه‌ ‌‬ ‫چه‌مچه‌ماڵ‪ ،‬عه‌مید عه‌دنان عوس���مان‪،‬‬ ‫ی به‌ره‌به‌یان‬ ‫به‌ه���زاد كاتژمێر چ���وار ‌‬ ‫ی خۆیدا خنكێنراوه‌‪.‬‬ ‫له‌ماڵه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ پۆلی���س‪ ،‬ئام���اژه‌ ‌‬ ‫ی رابردوو‪،‬‬ ‫ی دووشه‌ممه‌ ‌‬ ‫به‌وه‌كرد ك ‌ه رۆژ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی چه‌مچه‌ماڵ ‌‬ ‫كنێر بنك���ه‌ی‌ پۆلیس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌ندروس���ت ‌‬ ‫ئاگاداركردۆته‌وه‌ ك ‌ه بار ‌‬ ‫هاوس���ه‌ره‌ك ‌هی‌ خراپه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم كاتێك‬ ‫پۆلیس ده‌چن��� ‌ه ماڵیان‌و ده‌س���ت ب ‌ه‬ ‫لێكۆڵینه‌و‌ه ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆیان ده‌رده‌كه‌وێت‬ ‫ك ‌ه به‌هزاد گیانی‌ له‌ده‌س���تداوه‌‪ ،‬بۆی ‌ه‬

‫ی حه‌ب‌و‬ ‫زۆرب ‌ه ‌‬ ‫ده‌رزیش له‌ڕووه‌ك‬ ‫دروست ده‌كرێ‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم راسته‌وخۆ‬ ‫له‌ڕووه‌كه‌ك ‌ه‬ ‫ده‌رناكرێت‬

‫له‌ئینته‌رنێته‌وه‌‬

‫منداڵ ‌ی زۆر‪ ،‬رێگر‌ه‬ ‫له "‌کاری خێر"ی ژن‌و پیاو‬ ‫فۆتۆ‪ :‬یه‌حیا ئه‌حمه‌د‬

‫چاره‌سه‌ری به‌بۆن كه‌وتنی‌ منداڵ‌‪ ..‬له‌الكۆاڵ ‌ن یان نه‌خۆشخانه‌‬

‫کوڕه‌که‌ی‪ :‬گوێم‬ ‫له‌ده‌نگه‌ ده‌نگێك‬ ‫هه‌بوو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ی‬ ‫نه‌موێرا له‌ژوره‌كه‌ ‌‬ ‫خۆم بچم ‌ه‬ ‫ده‌ره‌وه‌و ده‌ترسام‬

‫‪11‬‬

‫ی‬ ‫ی زه‌یس���تان كه‌وت���وه‌‪ ،‬ده‌رمان ‌‬ ‫به‌بۆن ‌‬ ‫ێ ته‌ئكیدم پێ���ی‌ باش ئه‌بێت‪،‬‬ ‫یاومه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫چونك ‌ه یه‌كه‌م جارم نییه‌ بیهێنم بۆال ‌‬ ‫ئه‌م‪ ،‬پێش���تریش مناڵی‌ ت���رم هێناو‌ه‬ ‫ی‬ ‫بۆالی‌‌و چاك بووه‌ته‌وه‌"‪ .‬به‌پێچه‌وانه‌ ‌‬ ‫ئه‌م خه‌ڵكانه‌وه‌ هه‌ندێ‌ كه‌س هه‌یه‌ هیچ‬ ‫باوه‌ڕیان به‌بۆن نییه‌‪ ،‬ته‌نها بۆخورافات‬ ‫ی گه‌نجه‌‪،‬‬ ‫ده‌یگێڕنه‌وه‌‪ .‬ئازاد ك ‌ه كوڕێك ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌و باوه‌ڕه‌دای ‌ه "به‌بۆن كه‌وتن ئه‌ساس ‌‬ ‫ی نه‌زانێت‬ ‫نییه‌‪ ،‬كه‌سێك هیچ له‌پزیشك ‌‬ ‫چۆن ئه‌توانێ���ت نه‌خۆش چاك بكات‪،‬‬ ‫ی چه‌ندی���ن دكتۆر‬ ‫خه‌ڵك بۆنه‌خۆش��� ‌‬ ‫ئه‌كات‪ ،‬ب���اش نابێت‪ ،‬ئه‌بێت ئێس���تا‬ ‫به‌ده‌س���تی‌ نه‌ش���اره‌زایه‌ك چۆن باش‬ ‫ی‬ ‫ببێت"‪ .‬هه‌رل���ه‌م باره‌یه‌وه‌ پس���پۆڕ ‌‬ ‫نه‌خۆش���یه‌كانی‌ هه‌ن���اوی‌‌و گورچیل��� ‌ه‬ ‫(دكت���ۆر به‌ختیار ئه‌حم���ه‌د چاوش)‬ ‫ی به‌وه‌ك���رد‪ ،‬به‌ب���ۆن كه‌وتن‬ ‫ئام���اژه‌ ‌‬ ‫هیچ بنه‌مایه‌كی‌ زانس���تی‌ نییه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ی‬ ‫هه‌ن���دێ‌ كه‌س حاڵه‌ته‌ نه‌فس���ییه‌كه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی لێ���ده‌كات كاتێك س���ه‌ردان ‌‬ ‫وا ‌‬ ‫كه‌سان ‌ه بكات یه‌كسه‌ر چاك ئه‌بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ی هه‌یه‌‪،‬‬ ‫به‌دڵنیاییش���ه‌و‌ه ئه‌مه‌كاریگه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌فس��� ‌‬ ‫چونك��� ‌ه زۆرج���ار حاڵه‌ت ‌‬ ‫واله‌كه‌سه‌ك ‌ه ئه‌كات‪ ،‬به‌وشت ‌ه چاك بێت‬ ‫ی هه‌یه‌‪ .‬دكتۆر به‌ختیار‬ ‫ی پێ ‌‬ ‫ك ‌ه قه‌ناعه‌ت ‌‬ ‫ی ئه‌وان‬ ‫ی له‌وه‌كرد ئه‌و ده‌رمانانه‌ ‌‬ ‫باس��� ‌‬ ‫به‌كاری‌ ئه‌هێنن گژوگیاییه‌‪ ،‬ره‌نگه‌ پێی‬ ‫چاك بب���ن‪ ،‬به‌اڵم هی���چ گه‌ره‌نتییه‌ك‬ ‫نییه‌ كه‌ ئه‌و ده‌رمانان ‌ه ته‌ئسیر نه‌كه‌ن ‌ه‬ ‫ی تری‌ جه‌س���ته‌و ببێت ‌ه‬ ‫س���ه‌ر شوێنێك ‌‬ ‫ی‬ ‫هۆی‌ نه‌خۆشییه‌كی‌ تر‪ ،‬راسته‌ زۆربه‌ ‌‬ ‫حه‌ب‌و ده‌رزی���ش له‌ڕووه‌ك دروس���ت‬ ‫ده‌كرێ‌‪ ،‬به‌اڵم راس���ته‌وخۆ له‌ڕووه‌كه‌ك ‌ه‬ ‫ده‌رناكرێت‪ ،‬به‌ڵكو پاش تاقیكردنه‌وه‌و‬ ‫جیاكردن���ه‌وه‌ی‌ م���ادد‌ه ژه‌هراویه‌كان‬ ‫لێی���ان‪ ،‬ئینج���ا به‌كارده‌هێنرێت‪ ،‬ئه‌م‬ ‫راس���تیه‌ش ئه‌و كه‌س���ان ‌ه نایزانن ك ‌ه‬ ‫خه‌ریكی‌ ئیشی‌ به‌بۆن كه‌وتنن"‪.‬‬ ‫تێبینی‌‪ :‬ناوه‌كان خوازراون‬

‫ئا‪ :‬فه‌رهه‌نگ قه‌ره‌نی‌‬ ‫ی منداڵ له‌گه‌ڵ دایكان‌و‬ ‫نووستن ‌‬ ‫باوكاندا رێگره‌ له‌پێكه‌و‌ه خه‌وتن‌و‬ ‫ژن‌و مێردایه‌تییان‪ .‬هه‌ندێك له‌دایكان‬ ‫ی زۆریان بۆ منداڵه‌كانیان‬ ‫له‌به‌ر سۆز ‌‬ ‫ناتوانن له‌شوێنێكی‌ تر بیان خه‌وێنن‪،‬‬ ‫به‌اڵم هه‌ندێكی‌ تریان له‌به‌ر هه‌ژاری‌‌و‬ ‫نه‌بوونی‌ شوێنی‌ جودا‪ ،‬ناتوانن‬ ‫جێگه‌یان بۆ جیا بكه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫ێ منداڵه‌‪،‬‬ ‫ی س‌‬ ‫منیره‌ محه‌مه‌د خاوه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و ماو‌هی‌ س���یازد‌ه س���اڵ ‌ه ش���وو ‌‬ ‫ك���ردووه‌‪ ،‬به‌اڵم تا ئێس���تا هه‌ر له‌دوو‬ ‫ی خه‌زوریدای���ه‌و ته‌نانه‌ت‬ ‫ژووری‌ ماڵ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫ی به‌ دڵ ‌‬ ‫ناتوانێت منداڵه‌كانیش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌روه‌رد‌ه بكات چ جای‌ ئه‌و‌ه موراعات ‌‬ ‫ێ منداڵ‬ ‫ی بكات "من كه‌ س��� ‌‬ ‫مێرده‌كه‌ ‌‬ ‫له‌ژووره‌كه‌م���دا بێت‌و كچ���ه‌ گه‌وره‌كه‌م‬ ‫دوازد‌ه س���اڵ بێ���ت‪ ،‬چ���ۆن ئه‌توانم‬ ‫ی‬ ‫له‌گه‌ڵی���دا بخه‌وم‪ ،‬زۆرب ‌هی‌ جار كه‌ ال ‌‬ ‫مێرده‌كه‌شمه‌و‌ه داده‌نیشم ئه‌وان غیره‌م‬ ‫لێده‌ك���ه‌ن"‪ ،‬به‌اڵم هه‌ندێك كه‌س���یتر‬ ‫وای به‌ب���اش ده‌زانن‪ ،‬ك��� ‌ه ئه‌گه‌ر ژن‌و‬ ‫مێرده‌كان نه‌توان���ن ژیانیان رێكبخه‌ن‪،‬‬ ‫ی زۆری���ان ده‌بێت‪ .‬عارف‬ ‫ی منداڵ ‌‬ ‫بۆچ ‌‬ ‫ی چوار‬ ‫كه‌س���نه‌زانی‌ كرێ���كاره‌و باوك ‌‬ ‫منداڵه‌‪ ،‬پێ���ی‌ وای ‌ه مرۆڤ به‌ده‌س���ت‬ ‫ی له‌و‬ ‫خۆیه‌تی‌ ئه‌گه‌ر تووشی‌ حاڵه‌تێك ‌‬ ‫ش���ێوه‌ی ‌ه بێت‪ ،‬چونكه‌ ئه‌گه‌ر هه‌ژاره‌و‬ ‫خان���ووی‌ نییه‌‪ ،‬بۆچی‌ كۆمه‌ڵێك منداڵ‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كدا ری���ز ده‌كات‌و به‌رنامه‌ ‌‬ ‫به‌دوا ‌‬ ‫وه‌چه‌خستنه‌وه‌ی‌ نییه‌؟!‬ ‫ی‬ ‫ی تایبه‌تی‌ خۆ ‌‬ ‫عارف ب���اس له‌ژیان ‌‬ ‫ی هه‌ستی‌ كردوو‌ه‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ك ‌ه له‌و كاته‌ ‌‬ ‫ی به‌ره‌و گه‌وره‌بوون ده‌ڕۆن‪،‬‬ ‫منداڵه‌كان ‌‬ ‫ی ده‌فرۆش���ێت‌و ب ‌ه‬ ‫زێ���ڕی‌ خێزانه‌ك��� ‌ه ‌‬ ‫ی خه‌وت���ن بۆ خۆی‌و‬ ‫ی ژوور ‌‬ ‫پاره‌ك���ه‌ ‌‬ ‫ی دروست ده‌كات‪.‬‬ ‫خێزان ‌‬ ‫ی‬ ‫م‪.‬یوس���ف عوس���مان پس���پۆڕ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌روونناس���ی‌ ده‌ڵێ���ت "ل���ه‌ڕوو ‌‬ ‫ی ده‌روون���ی‌‌و هه‌م���وو‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫پێ���وه‌ره‌كان‪ ،‬نابێ���ت من���داڵ كار ‌‬ ‫ی دایك‌و باوك ببینێت‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫سێكس ‌‬ ‫ی لێده‌كه‌وێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ی زۆر خراپ ‌‬ ‫ده‌ره‌نجام ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌ك ته‌نها نابێ���ت منداڵه‌كان كردار ‌‬ ‫جووتبوون���ی‌ دایك‌و باوكی���ان ببینن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ڵكو نابێت قس���ه‌و گاڵت���ه‌و هێما ‌‬ ‫جنس���یش هه‌س���ت پێبكه‌ن‪ ،‬بۆی ‌ه زۆر‬ ‫ی‬ ‫ی نوستن ‌‬ ‫پێویسته‌ هاوسه‌ره‌كان ژوور ‌‬ ‫تایب���ه‌ت به‌ خۆیان هه‌بێ���ت تا منداڵ‬ ‫ی‬ ‫ی ژن‌و مێردایه‌ت ‌‬ ‫ی ژیان��� ‌‬ ‫له‌نهێنیه‌كان��� ‌‬

‫فره‌منداڵی‌‌و‬ ‫ی‬ ‫ی ژوور ‌‬ ‫نه‌بوون ‌‬ ‫خه‌وتن وه‌ك‬ ‫گرفتێك له‌به‌رده‌م‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌رجێی ‌‬ ‫كار ‌‬ ‫ژن‌و پیاودا‬

‫تێنه‌گه‌ن"‪.‬‬ ‫ی ش���ه‌ش‬ ‫ئاس���ۆ مه‌جید ك ‌ه خاوه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫منداڵ���ه‌‪ ،‬ب���اس له‌موعاناته‌كانی‌ خۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خه‌وتن ‌‬ ‫ی ژوورێك ‌‬ ‫ده‌كات له‌به‌ر نه‌بوون ‌‬ ‫ی‪،‬‬ ‫تایب���ه‌ت ب��� ‌ه خۆی‌‌و هاوس���ه‌ره‌ك ‌ه ‌‬ ‫ئه‌و ناچار‌ه خۆی‌‌و هاوس���ه‌ری‌‌و شه‌ش‬ ‫ی له‌ی���ه‌ك ژووردا بخه‌ون‪،‬‬ ‫منداڵه‌ك���ه‌ ‌‬ ‫ی جووتبووندا‬ ‫ی خ���ۆی‌ له‌كات��� ‌‬ ‫به‌وته‌ ‌‬ ‫ی زۆر ده‌بنه‌وه‌‌و‬ ‫تووش���ی‌ دڵه‌ڕاوكێیه‌ك ‌‬ ‫ی ده‌بێت له‌س���ه‌ر‬ ‫كاریگ���ه‌ری‌ نه‌رێن��� ‌‬ ‫جووتبوونه‌كه‌یان‪.‬‬ ‫ی‬ ‫وتار خوێن‌و پێ���ش نوێژی‌ مزگه‌وت ‌‬ ‫ی موده‌ڕی���س‪،‬‬ ‫م���ه‌ال عه‌بدولكه‌ریم��� ‌‬ ‫ی پێیواب���وو منداڵ‬ ‫د‪.‬لوقم���ان جامیع ‌‬ ‫وه‌ك تاش���ه‌به‌ردێك وایه‌ چی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫هه‌ڵكه‌ن���ی‌‪ ،‬ه���ه‌ر ئ���ه‌و ده‌مێنێته‌و‌ه‬ ‫"هه‌رخێزانێ���ك به‌تێك���ه‌اڵوی‌ بخه‌ون‌و‬ ‫ته‌نان���ه‌ت جووتبوونی���ش روونه‌دات‪،‬‬

‫ی‬ ‫ی ش���ه‌رعییه‌وه‌ حوكم ‌‬ ‫ئ���ه‌وا ل���ه‌ڕوو ‌‬ ‫(كه‌راهیه‌تی‌) له‌س���ه‌ره‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر هاتوو‬ ‫ی جووتب���وون‌و‬ ‫گه‌یش���تنه‌ حاڵه‌ت��� ‌‬ ‫ی جووتبوون‪ ،‬ئه‌وا حه‌رام‬ ‫پێشه‌كیه‌كان ‌‬ ‫ده‌بێ���ت له‌به‌رچاوی‌ منداڵ���ه‌كان ئه‌و‬ ‫كردارانه‌ ئه‌نجام بدرێت"‪.‬‬ ‫بۆ زیاتر پاڵپشتیكردنی‌ قسه‌كانی‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی قورئان ‌‬ ‫ی ده‌قێك ‌‬ ‫د‪.‬لوقمان جامیع��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪‌ 58‬‬ ‫پیرۆز باس ده‌كات‪ ،‬ك ‌ه له‌ئایه‌ت ‌‬ ‫ی (نور) ئاماژ‌ه ب��� ‌ه بابه‌تێك‬ ‫س���وره‌ت ‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ك ‌ه ته‌نانه‌ت نه‌ك ده‌بێت منداڵ‬ ‫ژووری‌ خه‌وتن���ی‌ جی���اواز بێت له‌گه‌ڵ‬ ‫ی‬ ‫ێ كات ‌‬ ‫دای���ك‌و باوك���ی‌‪ ،‬به‌ڵكو له‌س��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیاریك���راودا (پێش نوێژ ‌‬ ‫جی���اواز ‌‬ ‫ی نیوه‌ڕۆو‬ ‫ی نوێ���ژ ‌‬ ‫به‌یان���ی‌‌و ده‌وروبه‌ر ‌‬ ‫ی نوێژی‌ خه‌وتن���ان) نابێت منداڵ‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی دایك‌و باوكیان بچن ‌ه ژوور‌ه‬ ‫به‌بێ‌ ئیزن ‌‬ ‫تایبه‌تیه‌كه‌ی���ان‪ .‬له‌م ئایه‌ت���ه‌دا ئه‌و‌ه‬ ‫ده‌خوێنرێته‌وه‌ ك���ه‌ جائیز نیی ‌ه منداڵ‬ ‫ی‬ ‫له‌گه‌ڵ دایك‌و باوكی���ان له‌یه‌ك ژوور ‌‬ ‫خه‌وتندابن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫د‪.‬لوقمان ئاماژه‌ی‌ ب ‌ه فه‌رمووده‌یه‌ك ‌‬ ‫پێغه‌مب���ه‌ر كرد‪ ،‬ك ‌ه خانووی‌ فراوان ب ‌ه‬ ‫یه‌كێك له‌نیعمه‌ته‌كانی‌ خوا ناوده‌بات‌و‬ ‫ی ج���وان‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫نه‌یفه‌رم���ووه‌ خانوو ‌‬ ‫ی به‌كارهێناوه‌‪ ،‬له‌مه‌شدا‬ ‫ی فراوان ‌‬ ‫وش���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌وه‌ی ‌ه خانووه‌كان ژوور ‌‬ ‫مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی گرفتی‌ له‌و‬ ‫زۆری���ان هه‌بێت تا توش��� ‌‬ ‫شێوه‌ نه‌بینه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫هێم���ن ره‌فی���ق ك���ه‌ توێ���ژه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تیی���ه‌‪ ،‬ل���ه‌و باره‌ی���ه‌و‌ه وت ‌‬ ‫ی خێزانیدا‬ ‫ی له‌ژیان ‌‬ ‫ی هاوسه‌نگ ‌‬ ‫"راگرتن ‌‬ ‫ی ب ‌ه جۆرێك له‌هۆش���یاری‌‌و‬ ‫پێویس���ت ‌‬ ‫ی سه‌رده‌م‬ ‫درك كردن ب ‌ه گۆڕانكاریه‌كان ‌‬ ‫ی كات‌و زه‌مه‌ن‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬ك���ه‌ ب���ه‌ پێ��� ‌‬ ‫ده‌گۆڕی‌‪ .‬دایك‌و باوكی‌ رۆش���نبیر ن ‌ه‬ ‫ی منداڵ���ه‌كان‌و ن ‌ه‬ ‫خۆیان ب���ه‌ قوربان ‌‬ ‫ی خۆیان ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫منداڵه‌كان به‌ قوربان ‌‬ ‫به‌ڵكو له‌و نێوه‌نده‌دا هاوس���ه‌نگییه‌ك‬ ‫ێ تۆ‬ ‫راده‌گرێ‌‪ .‬ئه‌و پێش���ی‌ وای ‌ه ناكر ‌‬ ‫ێ منداڵت‬ ‫له‌خانووی‌ كرێدا بژی‌‌و كۆمه‌ڵ ‌‬ ‫ێ بده‌ی‌‌و‬ ‫ێ ك��� ‌ه نه‌توانی‌ حه‌قیان پ ‌‬ ‫هه‌ب ‌‬ ‫ی خۆیان نه‌بێ‌‪ .‬ته‌نانه‌ت ئه‌و كات ‌ه‬ ‫ژوور ‌‬ ‫جووتبوون���ی‌ ش���ه‌رعیان ‌هی‌ پیاوو ژن‬ ‫ده‌بێته‌ گه‌وره‌ترین كێش ‌ه بۆ ئه‌و دایك‌و‬ ‫ی ش���وێن‌و ژوور له‌و‬ ‫باوكان ‌ه له‌به‌ر كه‌م ‌‬ ‫خانووه‌دا ك��� ‌ه زۆر جار له‌گه‌رماو ئه‌و‬ ‫غه‌ریزه‌یه‌ داده‌مركێننه‌وه‌‪ .‬ئه‌وه‌ش زۆر‬ ‫ده‌رهاویش���ته‌ی‌ خراپی‌ لێده‌كه‌وێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی هۆشیار زۆر گرنگ ‌‬ ‫بۆیه‌ دایك‌و باوك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ده‌ن له‌ژیان ‌‬ ‫ی هاوسه‌نگ ‌‬ ‫به‌ راگرتن ‌‬ ‫خێزانیدا"‪.‬‬

‫‪CMYK‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫بێ‌ شعوری ‌ی سیاسی‬ ‫هیمداد شاهین‬

‫شەڕی شوێنگە‬ ‫یان شەڕی دەستەویەخە‬ ‫بەشی کۆتایی‬ ‫فەیلەسوفی ئیتالی‪ ،‬ئانتۆنیۆ گرامشی دوو‬ ‫شێوازی سەرەکی خەباتی سیاسی لەیەکتری‬ ‫جیادەکاتەوە‪ .‬شێوازی یەکەمیان ناودەنێت‬ ‫”ش���ەڕی دەس���تەویەخە“‪ ،‬دووهەمی���ان‬ ‫”شەڕی ش���وێنگە“‪ .‬شەڕی دەستەویەخە‪،‬‬ ‫ئەو شێوازەیە له‌بەرەنگاربوونەوەی سیاسی‬ ‫کە خۆی له‌پەالماردانی خێرا‌و دەستبەجێ‌و‬ ‫دەس���تەویەخەدا بەرجەس���تەدەکات‌و‬ ‫بەھیوای ئەوەش���ە لەماوەیەک���ی کورتدا‬ ‫ئەنجام���ی ش���ەڕەکە بەبارێکدابخ���ات‌و‬ ‫جەنگەک���ە بباتەوە‪ .‬لەم ش���ەڕەدا الیەنە‬ ‫بەرگریک���ەر‌و ھێرش���بەرەکان هەوڵئەدەن‬ ‫بەش���ێوەیەک خۆیان رێکبخەن‌و بجوڵێنن‌و‬ ‫سەنگەرگیری بکەن‪ ،‬کە الیەنی بااڵدەست‬ ‫س���ەری لێتێکبچێ���ت‌و توان���ای بڕیاردانی‬ ‫نەمێنێت‪ .‬پەالماری لەپڕ‌و پێنەزانراو‪ ،‬سەر‬ ‫له‌دوژمن شێواندن‪ ،‬شۆکپێکردن‌و تۆقاندن‌و‬ ‫ئیفلیجک���ردن‪ ،‬ئام���رازە س���ەرەکییەکانی‬ ‫ئەم ج���ۆرە تایبەتەیە له‌کاری سیاس���ی‪.‬‬ ‫بەبۆچوون���ی گرامش���ی ئەزموون���ی‬ ‫کۆمۆنیس���تەکانی روس���یا نموونەیەک���ی‬ ‫بەرچاوی شەڕی دەس���تەویەخەیە‪ ،‬پارتی‬ ‫کۆمۆنیستی روس���ی بەسەرۆکایەتی لینین‬ ‫لەس���اڵی ‪١٩١٧‬دا راس���تەوخۆ پەالماری‬ ‫سەرە گەورەکانی دەس���ەاڵتی سیاسییان‬ ‫له‌ڕوس���یای قەیس���ەریدا داو دەس���ەاڵتی‬ ‫دەوڵەتیان گرتەدەس���ت‪ .‬هەم ش���ەڕەکە‌و‬ ‫ه���ەم دەرەنجامەکان���ی له‌ماوەیەکی زۆر‬ ‫کورتدا بەالیەکداخران‪ .‬گرامش���ی پێیوایە‬ ‫ئەمجۆرە شەڕە لەو کۆمەڵگایانەدا دەکرێت‬ ‫کە دەوڵەت تیایان���دا مەرکەزی‌و بەھێزە‪،‬‬ ‫بەاڵم متمان���ەی کۆمەڵگای���ان دۆڕاندوە‌و‬ ‫خەڵک بوونیان���ی قبووڵنییە‪ .‬لەم دۆخەدا‬ ‫ھێزە بەرگریکەرەکان س���ەرکردایەتی ئەو‬ ‫کۆمەڵ���گا ناڕازیی���ە دەکەن‌و راس���تەوخۆ‬ ‫پەالم���اری مەرک���ەزە س���ەرەکییەکانی‬ ‫دەسەاڵت ئەدەن بەمەبەستی روخاندنی‪.‬‬ ‫هەرچی ”ش���ەڕی ش���وێنگە“یە شەڕێکی‬ ‫دووردرێ���ژە‪ ،‬ب���ە پەالم���ار‌و ھێ���رش‬ ‫دەس���تپێناکات‌و ب���ە پەالمار‌و ھێرش���یش‬ ‫کۆتایینای���ەت‪ ،‬بەڵکو ش���ەڕێکی رۆژانەی‬ ‫بەردەوام���ی کولت���وری‌و رۆش���نبیری‌و‬ ‫سیاسی‌و ئەخالقییە‪ ،‬تیایدا کۆمەڵگا زمانی‬ ‫قس���ەکردنی خۆی‪ ،‬دی���د‌و تێڕوانییەکانی‪،‬‬ ‫ش���ێوازی بەرخ���ورد‌و لێکدان���ەوەی ب���ۆ‬ ‫رووداوەکان‪ ،‬ت���ەواو لەزم���ان‌و بەرخورد‌و‬ ‫لێکدانەوەی دەس���ەاڵتداران جیادەکاتەوە‪.‬‬ ‫تا ئەو رادەیە ئەوەی دەوڵەت بە راس���تی‬ ‫دەزانێ���ت کۆمەڵ���گا بەهەڵ���ە‌و ئ���ەوەش‬ ‫کۆمەڵگا بەڕاستی دەزانێت دەسەاڵتداران‬ ‫وەک هەڵە مامەڵەیدەک���ەن‪ .‬لەم دۆخەدا‬ ‫ھێزە کۆمەاڵیەتییە ناڕازییەکان گەش���ە بە‬ ‫کۆمەڵێک بەها‌و نرخ���ی ئەخالقی تایبەت‬ ‫ئ���ەدەن تەواو جی���اواز‌و ناک���ۆک بەوەی‬ ‫دەسەاڵتداران باڵویدەکەنەوە‌و بەھێزیدەکەن‪.‬‬ ‫گرامشی دەڵێت ئەمجۆرە شەڕە لەو واڵتانەدا‬ ‫دەکرێت کە تیایاندا دەوڵەت الوازە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫خاوەنی هەیمەنەیەکی کولتوری‌و سیاسی‌و‬ ‫ئەخالقیی���ە لەن���او کۆمەڵ���گادا‌و خەڵک‬ ‫باوەڕ‌و متمانەیان بە بۆچوون‌و لێکدانەوە‌و‬ ‫حیکایەت���ی دەس���ەاڵتداران هەی���ە‪ .‬لەم‬ ‫دۆخەدا ھێ���زە گۆڕانخوازەکان هەوڵئەدەن‬ ‫ناڕاستی‌و درۆزنی حیکایەت‌و بۆچوونەکانی‬ ‫دەستەی حوکمڕان نیشانبدەن‌و قەناعەت‬ ‫بە کۆمەڵگابکەن ئەوەی دەیڵێن‌و دەیکەن‬ ‫پڕوپاگەندەیەکی بەردەوامە‌و مەبەست لێی‬ ‫مانەوەیانە لەسەر دەسەاڵت‪.‬‬ ‫بەبۆچوون���ی م���ن له‌کوردس���تاندا‬ ‫هاوکێش���ەیەکی پێچەوانە بەو هاوکێش���ە‬ ‫گرامش���ییە دروس���تبووە‪ .‬ئ���ەوەی‬ ‫له‌کوردستاندا شەڕی دەستەویەخە دەکات‬ ‫کۆمەڵ���گا‌و ھێزە ئۆپۆزیس���یۆنەکان نین‪،‬‬ ‫بەڵک���و ئەو دەس���تە دەس���ەاڵتدارەیە کە‬ ‫دەزگاکانی حوکمڕانییان بەدەس���تەوەیە‪.‬‬ ‫ئەم دەسەاڵتدارانە ”شەڕی دەستەویەخە“‬ ‫لەگ���ەڵ کۆمەڵ���گا‌و ھێ���زە کۆمەاڵیەتییە‬ ‫ناڕازییەکاندا ئەنجامئەدەن‌و بەشێوەیەکی‬ ‫راستەوخۆ دەکەونە پەالماردانی هەمەالیەنی‬ ‫کۆمەڵ���گا‪ ،‬بەمەبەس���تی لەڕەگوڕیش���ە‬ ‫هەڵکەندنی ه���ەر توانایەکی بەرگری‌و هەر‬ ‫وزەیەک���ی یاخیبوون���ی کۆمەاڵیەت���ی لەو‬ ‫کۆمەڵگایەدا‪ .‬لەمەشدا ھیچشتێک ناتوانێت‬ ‫بیانوەس���تێنێت‪ ،‬نە شەرم ئەتوانێت رۆڵی‬ ‫رێگرێک���ی ئەخالقی ببینێ���ت‪ ،‬نە خودی‬ ‫ئەو یاس���ایانەی خۆش���یان دایانڕشتوە‌و‬ ‫پەسەندیانکردوە‪ ،‬نە دەسەاڵتی مەعنەوی‬ ‫رۆش���نبیران‌و قورس���ایی رەمزی کەرت‌و‬

‫کەس���ایەتییە کۆمەاڵیەتییەکان‪ .‬ھێرش���ی‬ ‫دەس���ەاڵت بۆ سەر پێشمەرگە دێرینەکان‪،‬‬ ‫بۆسەر رۆش���نبیران‪ ،‬بۆ س���ەر گەنجان‌و‬ ‫منااڵن‪ ،‬بۆسەر خەڵکی شارە بچووکەکان‌و‬ ‫ش���ارە گەورەکان‪ ،‬بەش���ێکە له‌پرۆسەی‬ ‫ش���کانی ئ���ەو ش���ەرمە‌و کورتبوونەوەی‬ ‫س���تراتیژیەتی حوکمڕانی بۆ ش���ەڕێکی‬ ‫دەس���تەویەخەی بێپەردە‪ .‬ئ���ەم مۆدێله‬ ‫‌سوڵتانییەی دەسەاڵت لەزۆر ئاستدا کۆپی‬ ‫ئەو ش���ێوازی حوکمڕانییەی���ە کە جاران‬ ‫له‌ڕۆمانیا‌و ئەلبانیا‌و بەشە هەرە دواکەوتوو‬ ‫ه���ەرە خراپەکەی ئەوروپ���ای رۆژهەاڵتدا‬ ‫هەب���وو‪ .‬وەکچ���ۆن الس���اییکردنەوەیەکی‬ ‫تەواوی دەوڵەتە ستەمگەرەکانی ناوچەکەیە‬ ‫کە س���ااڵنێکی درێژ بێکێش���ەیەکی گەورە‬ ‫ئامادەب���وون‌و ئەمڕۆ یەک ب���ەدوای یەکدا‬ ‫دەکەون‌و دەڕوخێن‪.‬‬ ‫ئەی ”ش���ەڕی ش���وێنگە“ لەم ئەزموونەدا‬ ‫چیلێهات���ووە؟ بەبۆچوونی من کۆمەڵگای‬ ‫ئێم���ە له‌ئاس���تی پیادەکردنی ”ش���ەڕی‬ ‫ش���وێنگە“دا قۆناغێکی ھێج���گار گەورە‌و‬ ‫گرنگی بڕیوە‌و دەسەاڵتداران له‌کوردستان‬ ‫لەمێ���ژە ئ���ەم ش���ەڕەیان دۆڕان���دووە‪.‬‬ ‫له‌کۆمەڵگای ئێمەدا وشیارییەک دروستبووە‬ ‫ناکۆک بە ش���ێوازی بیرکردنەوەی گروپە‬ ‫حوکمڕانەکەی کوردستان‪ .‬رادەی رەخنە‌و‬ ‫بێزاربوون لەو دەسەاڵتدارێتییە سوڵتانییە‪،‬‬ ‫قس���ەکردنی کۆمەڵگا ب���ە زمانێکی تەواو‬ ‫ن���وێ‌و جی���اواز له‌زمان���ی دەس���ەاڵت‪،‬‬ ‫باوەڕنەمان بەو حیکایەت‌و ئەفس���انانەی‬ ‫دەسەاڵت باسیاندەکات‪ ،‬قۆناغێکی ھێجگار‬ ‫گ���ەورە‌و گرنگیان بڕیوە‪” .‬س���وڵتانیزمی‬ ‫نوێ“ له‌کوردس���تاندا متمانەی کۆمەڵگا‌و‬ ‫تەنانەت متمانەی بەشێکی زۆری هەوادارە‬ ‫حیزبییەکانی خۆشی لەدەستداوە‪ ،‬بەشێکی‬ ‫گەورەی ئەو ش���ەڕە ویژدانی‌و کولتوری‌و‬ ‫رەمزییەی دۆڕاندووە کە کۆمەڵگا لەگەڵ ئەم‬ ‫مۆدێلەدا ده‌س���تیپێکردوە‪ .‬واتە دەسەاڵت‬ ‫له‌کوردستاندا توانای ”شەڕی شوێنگەی“‬ ‫نەماوە‪ ،‬ئەوەی دەیڵێت لەالیەن کۆمەڵگاوە‬ ‫وەک درۆ‌و فێڵ‌و چەنەبازییەکی سیاس���یی‬ ‫بێنرخ مامەڵەدەکرێت‪ .‬تاقە توانەیەک ئەم‬ ‫مۆدێله‌ س���وڵتانییە لەئێستادا هەڵگریبێت‬ ‫توانای ”ش���ەڕی دەستەویەخە“یە‪ ،‬توانای‬ ‫پەالماری راس���تەوخۆ‌و توندوتیژە‪ ،‬توانای‬ ‫جواڵندنی ھێزە سەربازی‌و ئەمنییەکانیەتی‬ ‫بەش���ێوەیەکی ب���ەردەوام‪ ،‬باڵوکردنەوەی‬ ‫کەس���انی دەمامکدار‌و تێاڵبەدەستە بەناو‬ ‫فەزای گش���تی شارەکاندا‪ ،‬فڕاندن‌و گرتنی‬ ‫رۆش���نبیران‌و چاالکەوان���ە کۆمەاڵیەت���ی‌و‬ ‫سیاس���ییەکانە‪ .‬هەم���وو ئەمان���ە ئ���ەو‬ ‫راس���تییەمان نیش���انئەدەن ک���ە ئ���ەم‬ ‫ش���ێوازە له‌ش���ەڕی دەس���تەویەخە تاقە‬ ‫وەاڵمێکە دەس���ەاڵت بەدەستییەوەمابێت‪.‬‬ ‫تەماشای قسە‌و باسی سیاسییەکانی ئەم‬ ‫دەس���ەاڵتدارێتییە بکەن‪ ،‬لەباتی باسکردن‬ ‫له‌متمانەی خەڵک‪ ،‬باس لەبوونی هەزاران‬ ‫هەزار فیدایی دەکەن گوایە بە قس���ەیەکی‬ ‫دەس���ەاڵت ئامادەن خۆیان بۆ بەرپرس���ە‬ ‫گ���ەورەکان بەکوش���تبدەن‪ .‬ئ���ەم زمانە‬ ‫سیاسییە ئەوە نیشانئەدات ئەم دەسەاڵتە‬ ‫سوڵتانییە ناتوانێت چیتر سیاسەت بکات‪،‬‬ ‫بۆمان ئاشکرادەکات لەمێژە دەسەاڵتداران‬ ‫ب���ەو قەناعەت���ە گەیش���توون سیاس���ەت‬ ‫تەاڵقبدەن‌و پەنا بۆ ھێزە چەکدار‌و ئەمنی‌و‬ ‫س���ەربازییەکەیان بب���ەن بۆ پاراس���تنی‬ ‫خۆیان‌و مانەوەیان لەدەسەاڵتدا‪.‬‬ ‫بەردەوام���ی ئەم دۆخە دەش���ێت گۆڕانی‬ ‫چاوەڕواننەک���راو بخاتەوە‪ ،‬لەدۆخێکی لەو‬ ‫بابەت���ەدا ئەگەری پەنابردن���ی کۆمەڵگا‌و‬ ‫ھێ���زە ناڕازییەکانی���ش ب���ۆ ”ش���ەڕی‬ ‫دەستەویەخە“ بەمەبەس���تی بەرگریکردن‬ ‫له‌خۆی���ان‪ ،‬ئەگەرێکی گەورەیە‪ .‬کۆمەڵگا‌و‬ ‫ھێزە ناڕازییەکان ناتوانن تاس���ەر وەاڵمی‬ ‫”شەڕی دەس���تەویەخە“ی دەسەاڵتداران‬ ‫بە ”ش���ەڕی ش���وێنگە“ بدەن���ەوە‪ .‬جگە‬ ‫لەمە‪ ،‬وەک پێشتریش وتم‪ ،‬دەسەاڵتداران‬ ‫له‌کوردستاندا ش���ەڕی شوێنگەیان لەمێژە‬ ‫دۆڕان���دووە‪ .‬بۆی���ە مەحاڵ نییە س���اتێک‬ ‫دروس���تببێت تیای���دا وەاڵم���ی ھێ���رش‌و‬ ‫فشارە س���ەربازییەکانی دەس���ەاڵتداران‪،‬‬ ‫ش���ێوەی وەاڵمی س���ەربازییانە‌و کردەی‬ ‫توندوتیژ بگرێتەخۆی‪ .‬لێرەش���دا ئەگەری‬ ‫خۆپیش���اندان‌و‬ ‫دووبارەبوون���ەوەی‬ ‫ناڕەزایی���ەکان نەک تەنها گەورەیە‪ ،‬بەڵکو‬ ‫ئەگەری پەنابردنی کۆمەڵگاش بۆ ”شەڕی‬ ‫دەس���تەویەخە“‪ ،‬ئەگەرێک���ی زیندووە‪.‬‬ ‫ئەم���ەش دۆخێک���ە زیان له‌هەم���وو ھێز‌و‬ ‫له‌هەموو الیەنەکان ئەدات‪.‬‬

‫ی‬ ‫ی سیاس���یان ‌ه ‌‬ ‫(زۆر جار بێ‌ ش���عوری ‌‬ ‫سیاس���یه‌ك وا ئه‌كات‪ ،‬ك���ه‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫ی‬ ‫به‌س���ه‌ریدا بقیژێن���ێ‌‪ ،‬ت���ا وه‌خه‌به‌ر ‌‬ ‫بێنێته‌وه‌)‬ ‫ی شه‌ریعه‌تی‌‬ ‫عه‌ل ‌‬ ‫ی ك ‌ه سیاس���یه‌ك‬ ‫ئ���ه‌و چركه‌س���اته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ته‌نها‌و ته‌نها وابه‌س���ته‌ی‌ (بێ‌ شعور ‌‬ ‫سیاس���یانه‌)یه‌‪ ،‬ده‌ق���اوده‌ق ئه‌م جۆر‌ه‬ ‫ی‬ ‫ێ ش���عوریه‌ ‌‬ ‫له‌سیاس���ی ئیلهام له‌و ب ‌‬ ‫ی‬ ‫پێش���ه‌كیه‌كه‌وه‌ وه‌رئه‌گرێت كه‌ خود ‌‬ ‫ی بوون خۆیه‌تی‌‪ ،‬ده‌توانم بڵێم‬ ‫سیاس��� ‌‬ ‫ی سیاس���یانه‌ راس���ته‌وخۆ‬ ‫ێ ش���عور ‌‬ ‫ب‌‬ ‫كاریگه‌ری‌ له‌س���ه‌ر سیاس���ی‌ بوونیش‬ ‫دروس���ت ئه‌كات‪ ،‬كاتێك كه‌ سیاسیه‌ك‬ ‫كاتیگۆریی���ه‌ك له‌(بێ‌ ش���عور) بوون‬ ‫ی دروس���ت ئ���ه‌كات‌و له‌وێو‌ه‬ ‫بۆ خ���ۆ ‌‬ ‫ی ئه‌گه‌یه‌نێت‌و قس��� ‌ه‬ ‫په‌یامه‌كان���ی‌ خۆ ‌‬ ‫ی ش���عوری‌ هه‌بێت‬ ‫ئه‌كات‪ ،‬به‌بێ‌ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫بۆ وابه‌سته‌بوون به‌و په‌یامانه‌ی‌ كه‌ به‌ر‬ ‫گوێی‌ ئه‌درێت‪ ،‬ئه‌و جۆره‌ له‌سیاس���ی ‌ه‬ ‫ێ ش���عوریه‌‪ ،‬هه‌میش��� ‌ه زمانی‌ هه‌یه‌‌و‬ ‫ب‌‬ ‫ی بێ‌ شعور ئه‌یه‌وێت‬ ‫ی نییه‌‪ ،‬سیاس ‌‬ ‫گوێ ‌‬ ‫هه‌موو شتێك بگۆڕێت‪ ،‬كۆمه‌ڵگا‪ ،‬گروپ‌و‬ ‫ئیتنیكیه‌كان���ی‌ نێ���و گۆمه‌ڵ���گا‪ ،‬جگ ‌ه‬ ‫له‌گۆڕینی‌ خۆی‌‪ ،‬واتا ته‌نها ئاماده‌نیی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫خ���ۆی‌ بگۆڕێت‪ ،‬ئ���ه‌و چركه‌س���اته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ ش���عور حوكم ‌‬ ‫ی ب‌‬ ‫ك���ه‌ سیاس���یه‌ك ‌‬ ‫شوێنێك ئه‌كات‪ ،‬هه‌رده‌م خۆی‌ سه‌روتر‬ ‫ی‬ ‫له‌ش���وێنه‌كه‌و‌ه ئه‌بینێت‪ ،‬س���یفه‌تێك ‌‬ ‫ێ شعوردا‬ ‫زۆر ده‌گمه‌ن كه‌ له‌سیاسی ب ‌‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه هی���چ كات ئاماد‌ه‬ ‫ی خوارتر له‌خۆی‌‪،‬‬ ‫نیی ‌ه دابه‌زێته‌ ئاس���ت ‌‬ ‫ئه‌م ‌ه زۆرجار ئ���ه‌و وه‌همه‌ گه‌وره‌یه‌ ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئه‌بێت ‌ه فابریكه‌ی���ه‌ك بۆ به‌رهه‌مهێنان ‌‬

‫ێ شعور‬ ‫ی ب‌‬ ‫سیاس ‌‬ ‫هه‌رده‌م خوو ئه‌گرێت‬ ‫به‌درۆكردنه‌وه‌‬ ‫ێ ش���عور‪ ،‬ده‌كرێت بووترێت‬ ‫ی ب‌‬ ‫سیاس ‌‬ ‫ی بێ‌ ش���عور جۆر‌ه كائینێك ‌ه‬ ‫سیاس��� ‌‬ ‫به‌تاڵ‌و خاڵی���ه‌ له‌ئه‌خالقیات‪ ،‬خاڵیی ‌ه‬ ‫له‌ك���ۆی‌ ئ���ه‌و زانس���ت ‌ه كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و‬ ‫ی كه‌ هه‌ن‪ ،‬بۆیه‌ زۆر جار‬ ‫ئینس���انییانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌م بێ‌ شعوریه‌ له‌سیاسیدا ئه‌بێته‌هۆ ‌‬ ‫ی كه‌ مه‌مله‌كه‌ت بێته‌ سه‌ر خه‌ت‌و‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی بكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫ب ‌ه قی���ژه‌‌و فیزاح خه‌ب���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌ ئێس���تا ل���ه‌م ناوچه‌ی ‌ه ‌‬ ‫ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی عێراقدا ئه‌گوزه‌رێت‪ ،‬هه‌مان‬ ‫كوردستان ‌‬ ‫ئه‌و دۆخه‌ی ‌ه ك ‌ه له‌س���ه‌ره‌و‌ه باسم كرد‪،‬‬ ‫ێ شعور‬ ‫دۆخێك ك ‌ه هه‌ندێك سیاسی‌ ب ‌‬

‫ی چه‌ن شوێنێك ئه‌كه‌ن‪،‬‬ ‫هه‌ن‌و حاكمیه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫پێی���ان وایه‌ ك��� ‌ه له‌نێو به‌هه‌ش���تێك ‌‬ ‫به‌رفراوان���ی‌ سیاس���یدا ده‌ژین‪ ،‬چییان‬ ‫ده‌وێ���ت‌و چۆنیان ده‌وێت‪ ،‬ده‌توانن به‌و‬ ‫جۆره‌ بیكه‌ن‌و ئه‌نجامی‌ بده‌ن‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫ی سیاس���ان ‌هی‌ ئه‌وان به‌و‬ ‫هه‌ڵسوكه‌وت ‌‬ ‫ی هه‌رچییه‌ك هه‌ی ‌ه‬ ‫جۆر‌ه بووه‌ ك ‌ه ئید ‌‬ ‫ی ئه‌وانه‌وه‌یه‌‌و ك���ه‌س نابێت‬ ‫له‌س���ایه‌ ‌‬ ‫ی هاتۆت ‌ه‬ ‫گله‌یی‌ بكات‪ ،‬چونكه‌ ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫دی‌ ئه‌وان هۆكاره‌كه‌یین‪ ،‬ئه‌م ‌ه دواجار‬ ‫ئه‌و ئیگۆیه‌ له‌ن���اخ‌و هه‌ناوی‌ هه‌مویاندا‬ ‫ی ئه‌وه‌یش‬ ‫دروس���ت ئه‌كات‌و دوابه‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ئیش���كاله‌ الش���عورییه‌كه‌ له‌ن���اوه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫خۆیاندا به‌رهه‌م ئه‌هێنن‪ ،‬به‌رهه‌مهێنان ‌‬ ‫ئه‌م بێ‌ شعورییه‌ش بۆ خۆده‌ربازكردن ‌ه‬ ‫ی نه‌ته‌وه‌یی‌‪،‬‬ ‫له‌هه‌ر سه‌رمایه‌گوزارییه‌ك ‌‬ ‫ی ك��� ‌ه نه‌ته‌و‌ه‬ ‫ئه‌و س���ه‌رمایه‌گوزارییه‌ ‌‬ ‫ی له‌ده‌ست سیاسیه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا ئه‌م‬ ‫چاو ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی مانه‌یه‌كی‌ ته‌واو‌ه له‌ب ‌‬ ‫سیاسی ‌ه هه‌ڵگر ‌‬ ‫ی ئه‌م دونیای ‌ه‬ ‫شعوری‌‪ ،‬له‌هه‌ر گۆشه‌یه‌ك ‌‬ ‫ێ شعورت بینی‌‪ ،‬به‌سه‌ریا‬ ‫سیاسیه‌كی‌ ب ‌‬ ‫ێ‬ ‫بقیژێنه‌‪ ،‬تۆ ناتوانیت سیاس���یه‌كی‌ ب ‌‬ ‫شعور به‌ بێده‌نگی‌ تێبگه‌یه‌نیت‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ئه‌و رانه‌هاتووه‌ ب���ه‌ بێده‌نگی‌‪ ،‬ئه‌ویش‬ ‫ی‬ ‫ێ ده‌نگ ‌‬ ‫له‌به‌ر ئه‌و‌هی‌ شعوری‌ نییه‌‪ ،‬ب ‌‬ ‫نواندن ته‌نها بۆ جۆرێك له‌سیاسیه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ی ته‌واو بێت‪ ،‬شعورێك‬ ‫خاوه‌ن شعورێك ‌‬ ‫ك��� ‌ه ببێت ب ‌ه چاودێر به‌ س���ه‌ر وه‌زیف ‌ه‬ ‫سیاس���یه‌كه‌یه‌وه‌‪ ،‬وا له‌سیاس���یه‌ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫بكات به‌ب���ێ‌ خۆپیش���اندان كاره‌كان ‌‬ ‫بكات‪ ،‬نه‌ك تا خۆپیش���اندان نه‌كرێت‬ ‫كار نه‌كات‪ ،‬تاك��� ‌ه مۆتیڤ‌و پاڵنه‌ریش‬ ‫ێ شعوران ‌ه‬ ‫ی ئه‌و سیاس���یه‌ ب ‌‬ ‫بۆ هاندان ‌‬ ‫ه���ه‌ر ئه‌مه‌یه‌‪ :‬هاواركردن به‌س���ه‌ریدا‪،‬‬ ‫ئاخر سیاسی ‌ه بێ‌ شعوره‌كان سه‌رشار‌و‬ ‫پڕن له‌بێ‌ گوێیی‌‌و بێباكی‌ سیاس���ه‌ت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫له‌ڕێزنه‌گرتن���ی‌ فیكر‌و ئ���ازادی‌‌و گیان ‌‬

‫بیروڕا‬

‫هاوواڵتیان ت���ا ده‌گات ‌ه پێداویس���تی‌‌و‬ ‫خزمه‌تكردنیان‪ ،‬ده‌كرێت ئه‌و راستیه‌ش‬ ‫بزانین ك��� ‌ه ته‌مه‌نی‌ هه‌موو ئه‌و مۆدێل ‌ه‬ ‫ی ب ‌ه‬ ‫سیاس���یانه‌ په‌یوه‌ندییه‌ك���ی‌ قوڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫كرده‌ی‌ سیاسییه‌و‌ه هه‌یه‌ له‌ناو كای ‌ه ‌‬ ‫ی گش���تیدا‪ ،‬ئه‌و ده‌توانێت‬ ‫ئازادی‌‌و را ‌‬ ‫ێ شعورییه‌كی‌ ئازادی‌ بكوژێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌ب ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌م كرده‌یه‌ش���یدا خود ‌‬ ‫ی به‌رامبه‌ر به‌سه‌ریدا‬ ‫ی هاواركردن ‌‬ ‫له‌ڕێگا ‌‬ ‫ی ئه‌شكێت‪ ،‬ب ‌ه‬ ‫ی ئه‌مرێت‌و شكۆ ‌‬ ‫خۆیش ‌‬ ‫ی‬ ‫ت���ه‌واوی‌ ئه‌م وێنای ‌ه له‌ناوه‌ندی‌ كلتور ‌‬ ‫ێ ده‌كرێت‪،‬‬ ‫ی پ‌‬ ‫ی ئێمه‌دا هه‌ست ‌‬ ‫سیاسی ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی ك ‌ه سیاسییه‌كی‌ ب ‌‬ ‫ئه‌و چركه‌س���اته‌ ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی له‌وێو‌ه ب ‌‬ ‫ش���عور ئه‌دۆڕێ���ت‪ ،‬ئی���د ‌‬ ‫ی‬ ‫شعوری‌ سیاسیش نامێنێت‪ ،‬سه‌ره‌ڕا ‌‬ ‫ێ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌م ناوچه‌یه‌دا هه‌میشه‌ ئه‌م ب ‌‬ ‫ی‬ ‫شعورییه‌ له‌سیاسه‌ت به‌به‌رده‌وامی‌ خۆ ‌‬ ‫ی ریفرێش ئه‌كاته‌وه‌‪،‬‬ ‫تازه‌ئه‌كاته‌وه‌‌و خۆ ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی ئ���ه‌و‌ه سیاس���ی ‌ه ب ‌‬ ‫به‌اڵم به‌گش���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫شعوره‌كانن كه‌ كایه‌ی سیاسه‌ت خاڵ ‌‬ ‫ئه‌كه‌نه‌وه‌ له‌شعور‪ ،‬نه‌ك به‌پێچه‌وانه‌وه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی ناشیرن ‌‬ ‫واتا سیاسه‌ت ئه‌گه‌ر رویه‌ك ‌‬ ‫ی سیاس���ییه‌كان ‌ه نه‌ك‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬ئه‌وا ه ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی ب‌‬ ‫خۆی‌‪ ،‬خاس���یه‌تێكی‌ تری‌ سیاس ‌‬ ‫ی‬ ‫ش���عور كه‌ ئه‌مه‌وێت له‌كۆتاییدا باس ‌‬ ‫بكه‌م‪ ،‬سیاسی‌ بێ‌ شعور هه‌رده‌م خوو‬ ‫ئه‌گرێ���ت به‌درۆ كردن���ه‌وه‌‪ ،‬درۆ كردن‬ ‫ی ئه‌و دواجار ئه‌بێت‬ ‫بۆ به‌رامبه‌ر ل���ه‌ال ‌‬ ‫ی درۆكردنه‌ش‬ ‫ب ‌ه پڕۆژه‌‪ ،‬ئه‌م پ���ڕۆژ‌ه ‌‬ ‫بۆ ئیدام���ه‌‌و به‌رده‌وامیدان ‌ه به‌و جۆر‌ه‬ ‫ی ك ‌ه‬ ‫ی خۆی‌‪ ،‬ئه‌و درۆی ‌ه ‌‬ ‫له‌سیاس���ه‌ت ‌‬ ‫ی عێراقدا هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ئێس���تا له‌كوردس���تان ‌‬ ‫باوه‌ڕ ناكه‌م له‌هیچ ش���وێنێكی‌ دونیادا‬ ‫هه‌بێ���ت‪ ،‬جا له‌به‌ر ئ���ه‌وه‌ وه‌كو به‌ڕێز‬ ‫ی ئه‌ڵێت‪ :‬پێویست ‌ه به‌سه‌ر‬ ‫ش���ه‌ریعه‌ت ‌‬ ‫ێ شعورانه‌دا هاوار بكرێت‪،‬‬ ‫ئه‌و تاقمه‌ ب ‌‬ ‫تا ئاگادار بكرێنه‌وه‌‌و وه‌خه‌به‌ر بێنه‌وه‌‪.‬‬

‫گه‌نده‌ڵ ‌ی له‌ژێر سێبه‌ری‌ خه‌واندن ‌ی یاسادا‬

‫ی مرۆڤ به‌ نموونه‌‬ ‫ی ماف ‌‬ ‫ی سه‌ربه‌خۆ ‌‬ ‫یاسای‌ ده‌سته‌ ‌‬ ‫به‌شار عه‌زیز‬ ‫‪bashargwani@gmail.com‬‬

‫ی حیزبی‌ نا‬ ‫له‌‪91‬ه‌و‌ه تا ئێس���تا ملمالنێ ‌‬ ‫ی‬ ‫دیموكراسی‌‌و نا مه‌ده‌نیانه‌‪ ،‬كوردستان ‌‬ ‫ب��� ‌ه نێ���و ئاقارێك ته‌ن���گ‌و چه‌ڵه‌مه‌دا‬ ‫ی هه‌ر كه‌لێن‌و قوژبنێك‬ ‫بردووه‌و سه‌یر ‌‬ ‫ی كه‌موكورتیی���ه‌و‬ ‫ده‌ك���ه‌ی‌‪ ،‬نوقم��� ‌‬ ‫ی حیزبایه‌تی‌‪ ،‬هیچ‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندی‌ ته‌س���ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ب���ۆ به‌رژه‌وه‌ندی‌ گش���ت ‌‬ ‫مه‌ودایه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌هێاڵیه‌وه‌و زۆربه‌ی‌ كایه‌كان له‌ئه‌نجام ‌‬ ‫ئ���ه‌و ملمالنێی���ه‌دا ب���ه‌ره‌و وێرانبوون‬ ‫ی‬ ‫بردران‪ .‬یه‌ك ل���ه‌و بوارانه‌ دامه‌زراندن ‌‬ ‫ی بوو له‌دام‌و ده‌زگا‬ ‫ی خه‌ڵك ‌‬ ‫ب ‌ه لێش���او ‌‬ ‫ی‬ ‫حكومه‌یی���ه‌كان له‌پێن���او راكێش���ان ‌‬ ‫ی خه‌ڵكی‌‌و به‌ده‌ستهێنانی‌ ده‌نگ‬ ‫س���ۆز ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردن���ه‌كان‪ .‬ئه‌م���ه‌ش ئه‌نجام ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خه‌ڵك ‌‬ ‫ته‌مبه‌ڵبوون���ی‌ ب���ه‌ كۆمه‌ڵ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تانی‌ لێكه‌وته‌وه‌و دیواره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫فه‌رمانگ���ه‌كان پڕك���ران له‌فه‌رمانبه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ب���ێ كه‌ڵك‌و له‌بری‌ پێن���ج فه‌رمانبه‌ر ‌‬ ‫ی چاالك‪ ،‬ه���ه‌ر دامه‌زراوه‌و ‪50‬‬ ‫كارامه‌ ‌‬ ‫فه‌رمانبه‌ری‌ بۆ دامه‌زراو له‌كۆتاییش���دا‬ ‫ی دروس���ت بوو‬ ‫خ���ود كوژی���ی ئابوور ‌‬ ‫ی به‌ حه‌وت‬ ‫له‌واڵتدا ك ‌ه چاره‌س���ه‌ره‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی تریش ئه‌سته‌مه‌‪.‬‬ ‫كابین ‌ه ‌‬ ‫زیات���ر ل���ه‌دوو س���اڵ تێپ���ه‌ڕ ده‌بێت‬ ‫ی‬ ‫به‌س���ه‌ر كابینه‌ی‌ شه‌شه‌می‌ حكومه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كوردس���تان‪ ،‬كه‌ له‌سه‌ره‌تا ‌‬ ‫هه‌رێم ‌‬ ‫ده‌س���تبه‌كاربوونی‌‪ ،‬زۆرێك له‌وه‌زاره‌ت ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی كوردس���تان ‌‬ ‫زه‌به‌الح‌و پاره‌خۆره‌كان ‌‬ ‫هه‌ڵوه‌ش���انده‌وه‌‪ ،‬یه‌كێ���ك له‌وان��� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌زاره‌ت���ی‌ ماف��� ‌‬ ‫هه‌ڵوه‌ش���اندنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫مرۆڤ ب���وو به‌ مه‌به‌س���تی‌ ده‌رهێنان ‌‬ ‫ی وه‌زیران‌و‬ ‫ی ئه‌نجومه‌ن��� ‌‬ ‫له‌ژێر ركێف��� ‌‬ ‫ی مۆركێكی‌ سه‌ربه‌خۆ بۆی‌‪،‬‬ ‫به‌خش���ین ‌‬ ‫ب���ۆ ئه‌م مه‌به‌س���ته‌ش یاس���ای‌ ژمار‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی (ده‌ست ‌ه ‌‬ ‫ی ‪ 2010‬یاسا ‌‬ ‫ی س���اڵ ‌‬ ‫(‪‌ )4‬‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆی‌ مافی‌ م���رۆڤ له‌هه‌رێم ‌‬ ‫ی ئاسایی‬ ‫كوردستان‪-‬عێراق) له‌دانیشتن ‌‬ ‫ژمار‌ه (‪)13‬ی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان‬ ‫له‌‪ ،2010/5/24‬ده‌ركرا‪ ،‬لێ تا ئێستاش‬ ‫یاساك ‌ه تۆزی‌ له‌س���ه‌ر نیشتووه‌و وه‌ك‬ ‫ی په‌رله‌مان‪،‬‬ ‫ی ت���ر ‌‬ ‫ی یاس���اكان ‌‬ ‫زۆرب ‌ه ‌‬ ‫جێبه‌ج���ێ نه‌كراوه‌و له‌والش���ه‌و‌ه له‌ژێر‬ ‫سێبه‌ری‌ ئه‌م یاسایه‌ لێشاوێك فه‌رمانبه‌ر‬ ‫ی‬ ‫به‌ب���ێ كار ماونه‌ت���ه‌وه‌و ب ‌ه حس���اب ‌‬ ‫ی مافی‌ مرۆڤیش موچ ‌ه‬ ‫ی وه‌زاره‌ت ‌‬ ‫جاران ‌‬ ‫وه‌رده‌گرن‪.‬‬ ‫زانیاری��� ‌ه رۆژنامه‌وانیی���ه‌كان ئه‌وه‌مان‬

‫ب���ۆ روون ده‌كه‌نه‌و‌ه ك ‌ه له‌س���ه‌رجه‌م‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی���ه‌كان‌و به‌نێ���و دیوان ‌‬ ‫ی دوو ساڵ ‌ه‬ ‫مافی‌ مرۆڤیشه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و‌ه ماوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫‪ 350‬كارمه‌ندی‌ حكومه‌ت له‌سه‌ر سلك ‌‬ ‫ی مرۆڤ به‌بێ كار ماونه‌ته‌وه‌و هیچ‬ ‫ماف ‌‬ ‫ئه‌ركێكیان بۆ دیاری‌ نه‌كراوه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا‬ ‫ی‬ ‫كون‌و كه‌له‌به‌ره‌كان پڕیان ‌ه له‌پێشێلكار ‌‬ ‫دژ ب ‌ه مافی‌ مرۆڤ ل���ه‌م واڵته‌‪ ،‬رۆژان ‌ه‬ ‫رۆژنامه‌نووسان‌و چاالكوانان ده‌گیرێن‌و‬ ‫هه‌ڕه‌شه‌یان لێده‌كرێت‌و لێیان ده‌درێت‪،‬‬ ‫مندااڵنی‌ ئ���ه‌م واڵته‌ ب���ه‌ دڕندانه‌ترین‬ ‫ش���ێو‌ه بێ مافییان به‌رامبه‌ر ده‌كرێت‌و‬ ‫لێی���ان ده‌درێ���ت‌و داغ ده‌كرێن‌و وه‌ك‬ ‫ی مرۆڤ نه‌بن له‌سه‌ر شه‌قامه‌كان‬ ‫ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێ���ن بۆ ئه‌وه‌ی‌ تا ئێ���وار‌ه ‪1000‬‬ ‫دینار به‌رنه‌و‌ه ماڵه‌كانیان‪ .‬تائێس���تاش‬ ‫ئافره‌تانمان ده‌سوتێنرێن‌و ده‌كوژرێن‌و‬ ‫ی هه‌ڕه‌ش���ه‌ ژیان ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫له‌ژێر س���ۆز ‌‬ ‫ئێستاش له‌سه‌ده‌ی‌ مۆدێرنه‌ له‌واڵتی‌ پڕ‬ ‫ی كورد له‌س���ه‌رمان ره‌ق‬ ‫له‌نه‌وت منداڵ ‌‬ ‫ده‌بێته‌وه‌و ده‌مرێ���ت‪ .‬به‌ندیخانه‌كانمان‬ ‫پێش���ێلكارییان تێدا ئه‌نجام ده‌درێت‌و‬ ‫ی‬ ‫ئێستاش گوتنی‌ راس���تی‪ ،‬رووبه‌ڕوو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كوشتنت ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬لێ ماف ‌‬ ‫مه‌ترس ‌‬ ‫م���رۆڤ له‌كوردس���تاندا له‌گوێ���ی‌ گایا‬ ‫خه‌وت���ووه‌و نه‌ك هه‌ر كار له‌س���ه‌ر ئه‌و‬ ‫هه‌موو پێش���ێلكارییانه‌ ناكه‌ن‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ی رۆژنامه‌وانیشیان‬ ‫له‌سه‌روویانه‌و‌ه لێدوان ‌‬ ‫ی‬ ‫لێ قه‌ده‌غه‌ ك���راوه‌‪ .‬له‌كاتێكدا له‌ماو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خه‌ماڵندن ‌‬ ‫ئه‌و دوو ساڵه‌دا به‌گوێره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ماف ‌‬ ‫ی كاروب���ار ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گش���ت ‌‬ ‫مرۆڤ ‪ 4‬ملیار دین���ار ب ‌ه هه‌ده‌ر دراو‌ه‬ ‫ی مرۆڤ‪.‬‬ ‫ی ماف ‌‬ ‫بۆ كارمه‌ندان ‌‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ دوو س���اڵدا هێشتا نه‌توانراو‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌زیران‌و س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ب ‌ه ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی كوردس���تان‪ ،‬سه‌رۆكێك بۆ‬ ‫په‌رله‌مان ‌‬ ‫ی مافی‌ مرۆڤ‬ ‫ئه‌و ده‌ست ‌ه سه‌ربه‌خۆیه‌ ‌‬ ‫دابنرێت‪ ،‬تا چیت���ر ئه‌و كارمه‌ندانه‌ بێ‬ ‫كار نه‌مێنن���ه‌وه‌و ئ���ه‌و پاره‌ی ‌هی‌ پێیان‬ ‫ی‬ ‫ده‌درێت ب ‌ه فی���ڕۆ نه‌ڕوات‌و جێی‌ خۆ ‌‬ ‫بگرێ���ت‪ ،‬ل���ێ گومانم هه‌ی��� ‌ه ئه‌ویش‬ ‫ی حیزبی‌‪.‬‬ ‫ی ملمالنێ��� ‌‬ ‫بووبێت��� ‌ه قوربان ‌‬ ‫ی ناوبراو‪،‬‬ ‫ی پێنجه‌می‌ یاس���ا ‌‬ ‫له‌م���ادد‌ه ‌‬ ‫ی دووه‌م ئاماژه‌ ب���ۆ ئه‌و‌ه كراو‌ه‬ ‫بڕگ��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫"س���ه‌رۆكی‌ ده‌سته‌ له‌س���ه‌ر پااڵوتن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌رله‌مان‌و سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی تایبه‌ت‬ ‫ی وه‌زی���ران به‌ پله‌ ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی ((مه‌رسووم))‬ ‫داده‌مه‌زرێ‌‌و فه‌رمایشت ‌‬ ‫ی به‌ دامه‌زراندنه‌كه‌ی‌ ده‌رده‌چێ‬ ‫هه‌رێم ‌‬ ‫ی په‌رله‌م���ان‬ ‫پ���اش په‌س���ه‌ندكردن ‌‬

‫ی مرۆڤ‬ ‫ماف ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌كوردستاندا له‌گوێ ‌‬ ‫گادا خه‌وتووه‌‬ ‫ی‬ ‫له‌س���ه‌ر پاڵێوراوه‌ك���ه‌ ب��� ‌ه زۆرینه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ژم���اره‌ی‌ ئاماده‌ب���ووان‪ ،‬م���او‌ه ‌‬ ‫ی چوار ساڵه‌و بۆ‬ ‫سه‌رۆكایه‌تییه‌كه‌ش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كجار تازه‌ ده‌كرێته‌وه‌"‪ .‬لێ دوو ساڵ ‌‬ ‫به‌س���ه‌ردا تێپه‌ڕیوه‌‪ ،‬هێشتا په‌رله‌مان‌و‬ ‫ی وه‌زی���ران نه‌یانتوانیو‌ه ئه‌و‬ ‫ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی بكه‌ن‪.‬‬ ‫سه‌رۆك ‌ه دیار ‌‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ كارمه‌نده‌ بێ كاره‌كان هیچ‬ ‫خه‌تایه‌كی���ان نییه‌و ب ‌ه پل���ه‌ی یه‌كه‌م‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌زیران‌و س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌ن��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رپرسن‪ ،‬به‌اڵم پێدان ‌‬ ‫په‌رله‌مان لێ ‌‬ ‫ی تر‌ه‬ ‫موچه‌ ب��� ‌ه ‪ 350‬كارمه‌ند‪ ،‬جۆرێك ‌‬ ‫له‌گه‌نده‌ڵی ك��� ‌ه واڵتمان تێیدا لێوانلێو‬ ‫ی‬ ‫ی دامه‌زراوه‌یه‌ك ‌‬ ‫بووه‌‪ .‬فه‌رامۆش���كردن ‌‬ ‫ی‬ ‫وه‌ك مافی‌ م���رۆڤ‪ ،‬لێدان ‌ه له‌به‌هاكان ‌‬ ‫ی م���رۆڤ‌و رێگه‌یه‌ك���ه‌ ب���ۆ‬ ‫ماف��� ‌‬ ‫ی ك ‌ه‬ ‫چاوپۆشیكردن له‌و پێشێلكاریانه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌م واڵت ‌ه ئه‌نجام‬ ‫ی مرۆڤ ‌‬ ‫به‌رامبه‌ر ماف ‌‬ ‫ی دوو‬ ‫ده‌درێت‪ .‬ئه‌گینا ره‌وا نیی ‌ه له‌ماو ‌‬ ‫س���اڵدا ب ‌ه دوو ده‌سه‌اڵتی‌ گه‌وره‌و گران‬ ‫نه‌توانن س���ه‌رۆكێك بۆ ئه‌و ده‌س���ته‌ی ‌ه‬ ‫ی بكه‌ن‪.‬‬ ‫دیار ‌‬ ‫ئه‌م ‌هی‌ س���ه‌ره‌وه‌‪ ،‬له‌چه‌ند جه‌مسه‌رێك‬ ‫ی ده‌نوێنێ���ت‪ ،‬یه‌كێ له‌وانه‌ ئه‌وه‌ی ‌ه‬ ‫خۆ ‌‬ ‫ی كوردس���تان تا‬ ‫ی په‌رله‌مان ‌‬ ‫یاس���اكان ‌‬ ‫ئێستا ئه‌و هێزه‌یان په‌یدا نه‌كردووه‌ ك ‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ ده‌رچوونی‌‪ ،‬راسته‌وخۆ له‌الیه‌ن‬

‫ده‌س���ه‌اڵتی‌ جێبه‌جێكردنه‌وه‌ جێبه‌جێ‬ ‫بكرێن‌و زۆرێك له‌یاس���اكان ته‌نها وه‌ك‬ ‫ی س���ه‌ر كاغه‌ز ماونه‌ته‌وه‌و نه‌ك‬ ‫حیبر ‌‬ ‫ی‬ ‫خه‌ڵك‪ ،‬به‌ڵكو دادگاكان‌و ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫ی ناك���ه‌ن‌و‬ ‫جێبه‌جێكردنی���ش ره‌چ���او ‌‬ ‫پابه‌ند نابن پێی���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش یه‌كێك ‌ه‬ ‫له‌گرفت ‌ه هه‌ر‌ه گه‌وره‌كان‌و حه‌ق ‌ه پێش‬ ‫ی په‌رله‌مان هیچ یاس���ایه‌كی‌ تر‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌ربكات‪ ،‬له‌سه‌ر ئه‌مه‌ دابنیشێت‌و هێز ‌‬ ‫ی‬ ‫پابه‌ندبوون‌و جێبه‌جێكردن بۆ یاساكان ‌‬ ‫ی‬ ‫بگه‌ڕێنێت���ه‌وه‌‪ ،‬چونك���ه‌ ده‌رچوواندن ‌‬ ‫ی زیاتر گرنگ نیی ‌ه ئه‌گه‌ر تۆزیان‬ ‫یاسا ‌‬ ‫لێ بنیشێت‌و جێبه‌جێ نه‌كرێن‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ی‬ ‫ل���ه‌و‌ه گرنگت���ر گه‌ڕاندن���ه‌وه‌ی‌ هێز ‌‬ ‫ی تره‌و‌ه‬ ‫پابه‌ندكردن��� ‌ه بۆی‌‪ .‬له‌الیه‌ك��� ‌‬ ‫ئه‌وه‌م���ان ب���ۆ روون ده‌بێت���ه‌و‌ه ك��� ‌ه‬ ‫له‌كوردس���تاندا لێشاوێك فه‌رمانبه‌رمان‬ ‫هه‌ی���ه‌ ك ‌ه بێ ئه‌وه‌ی‌ ئیش بكه‌ن موچ ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ماف ‌‬ ‫وه‌رده‌گرن‪ 350 ،‬فه‌رمانبه‌ره‌كه‌ ‌‬ ‫مرۆڤی���ش زه‌قتری���ن نمون���ه‌ن ك ‌ه له‌و‬ ‫دووس���اڵه‌دا بێ ئه‌و‌هی‌ هیچ پێشكه‌ش‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬موچه‌یان پێدراوه‌و ئه‌مه‌ش نه‌ك‬ ‫ئه‌و فه‌رمانبه‌رانه‌‪ ،‬به‌ڵك���و په‌رله‌مان‌و‬ ‫ئه‌نجومه‌ن���ی‌ وه‌زیران لێی‌ به‌رپرس���ن‪،‬‬ ‫ی تر‬ ‫جی���ا له‌فه‌رمانب���ه‌ره‌ ش���اراوه‌كان ‌‬ ‫ی به‌رپرس‌و‬ ‫له‌فه‌رمانگه‌كان‌و پاس���ه‌وان ‌‬ ‫ئه‌فسه‌ره‌كان ك ‌ه نه‌ك هه‌ر ده‌وام ناكه‌ن‪،‬‬ ‫به‌ڵك���و موچه‌كانی���ان ب���ۆ ده‌چێته‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌مبه‌ڵكردن ‌‬ ‫ماڵه‌وه‌‪ .‬دیوێكی‌ تریش ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كورده‌و له‌پێناو ده‌سه‌اڵت‌و ده‌نگ ‌‬ ‫تاك ‌‬ ‫زیاتر‪ ،‬تاك له‌كه‌س���ێكی‌ به‌رهه‌مهێنه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی به‌كاربه‌رو بێ ئه‌و‌ه ‌‬ ‫كراوه‌ت��� ‌ه تاكێك ‌‬ ‫ی هه‌بێ���ت‪ ،‬موچ��� ‌ه‬ ‫هی���چ به‌رهه‌مێك��� ‌‬ ‫خ���ۆر ك���راوه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش���ه‌ وایك���ردوو‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی رۆژێك ‌‬ ‫خۆم���ان له‌به‌رده‌م داخس���تن ‌‬ ‫س���نووره‌كانی‌ ئێران‌و توركیا نه‌گرین‌و‬ ‫بێ كااڵ ئێكسپایه‌ره‌كانیان ناڵه‌مان بێت‬ ‫ی‬ ‫ی ئابووریمان له‌ژێر پل ‌ه ‌‬ ‫له‌برسان‌و دۆخ ‌‬ ‫ی‬ ‫س���فردا بێت‪ .‬كه‌مكردن���ه‌وی‌ به‌هاكان ‌‬ ‫مافی‌ مرۆڤ‌و نه‌هێشتنی‌ ماهیه‌تیشی‌‪،‬‬ ‫ی ت���ر‌ه له‌دی���وه‌كان‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫یه‌كێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪2011‬دا زۆرترین پێش���ێلكار ‌‬ ‫له‌ماوه‌ ‌‬ ‫ی كورد كرا‪،‬‬ ‫به‌رامب���ه‌ر ب ‌ه ماف���ی‌ مرۆڤ ‌‬ ‫ی ئه‌و یاسایه‌و ده‌سته‌ سه‌ربه‌خۆك ‌ه‬ ‫كه‌چ ‌‬ ‫ی بۆ‬ ‫ی نه‌خورا بۆ زه‌قكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫مشوورێك ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی گش���تی‌‌و به‌دیهێنان ‌‬ ‫به‌رده‌م را ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌س���ته‌كه‌ دیار ‌‬ ‫ی یاس���ا ‌‬ ‫‪ 10‬ئه‌ركه‌ ‌‬ ‫ك���ردووه‌‪ .‬ره‌نگه‌ بۆ ئه‌مه‌ش وا به‌ باش‬ ‫ی خه‌واندنی‌ یاس���اك ‌ه‬ ‫زانرابێت له‌ڕێگه‌ ‌‬ ‫پێشێلكاریه‌كان په‌رده‌پۆش بكرێن‪.‬‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫زه‌وتكردنی ژن ب ‌ه یاسا‬

‫‪13‬‬

‫ ستار‌ه عارف‬ ‫ره‌وش���ی ژنان له‌دوای شۆڕش���ه‌كانی‬ ‫به‌ه���اری عه‌ره‌بیی���ه‌و‌ه ل���ه‌و واڵت��� ‌ه‬ ‫عه‌ره‌بیان��� ‌ه به‌ره‌و بارێك���ی نه‌خوازراو‬ ‫ده‌چێ���ت‪ ،‬ب ‌ه ش���ێوه‌یه‌ك ئیس�ل�امی‬ ‫سیاسی ماف‌و ئازادیه‌كانی ده‌خات ‌ه ژێر‬ ‫پرسیاره‌وه‌‪ ،‬له‌میسری دوای موباره‌ك‪،‬‬ ‫گروپ ‌ه ئیسالمیه‌كان‪ ،‬ك ‌ه باكگراوندێكی‬ ‫توندڕه‌ویان هه‌ی ‌ه هاتن ‌ه س���ه‌ر حوكم‪،‬‬ ‫رێگ���رن له‌ڕاهێزانی م���اف‌و ئه‌ركه‌كانی‬ ‫ژن���ان‌و كۆمه‌ڵگ���ه‌ی مه‌ده‌نی���ش‪،‬‬ ‫له‌ئێستاشه‌و‌ه سه‌ره‌تاكانی ده‌ركه‌وتون‪،‬‬ ‫له‌عێراقیش دوای كشانه‌وه‌ی هێزه‌كانی‬ ‫ئه‌مه‌ری���كا ره‌وش���ی ژن���ان له‌ڕابردوو‬ ‫خراپتره‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر له‌ئاستی نێوده‌وڵه‌تیدا‬ ‫كاری چڕی بۆ نه‌كرێت‪.‬‬ ‫له‌تازه‌ترین چاوپێكه‌وتنیشیدا ئیبتهال‬ ‫كاس���د زیدی وه‌زیری كاروباری ژنانی‬ ‫عێراق له‌گه‌ڵ رۆژنامه‌ی"المد"‪ ،‬رۆشنایی‬ ‫خس���ته‌و‌ه س���ه‌ر ئه‌و بڕیاره‌ی مانگی‬ ‫دێس���ه‌مبه‌ری ‪ ،2011‬له‌باره‌ی پۆشینی‬ ‫جلوبه‌رگی داپۆش���راو ب���ۆ كارمه‌ندانی‬ ‫حكوم���ی ده‌رك���راوه‌‪ ،‬وات ‌ه م���ه‌رج بۆ‬ ‫پۆش���ینی جلوبه‌رگی ژن���ان دانراوه‌‪،‬‬ ‫پێیواب���وو ده‌بێ���ت پیاو بااڵده‌س���ت‬ ‫بێت به‌س���ه‌ر ژنانه‌وه‌‪ ،‬ئ���ه‌م بڕیاره‌ش‬ ‫به‌پشتبه‌س���تن ب ‌ه ده‌س���توری عێراقی‬ ‫ده‌ركراوه‌‪ ،‬ك ‌ه ده‌ڵێت ئیسالم ناسنامه‌ی‬ ‫زۆرینه‌یه‌‌و س���ه‌رچاوه‌ی یاس���ادانانه‌‪،‬‬ ‫له‌كاتێكدا ئێس���تا عێراق ب ‌ه قورسترین‬ ‫قه‌یرانی سیاس���ی‌و ئاس���ایش‌و گرانی‬ ‫بازاڕ‌و نادیاری چاره‌نوسی هاوواڵتیانیدا‬ ‫تێده‌په‌ڕێت‌و ئه‌مه‌ریكاش كشاوه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫هێز‌ه توندڕه‌‌و ئیس�ل�امیه‌كان ئاهه‌نگی‬ ‫چۆڵبوونی عێ���راق له‌دوای ئه‌مه‌ریكاو‌ه‬ ‫ده‌گێ���ڕن‪ ،‬ب���ه‌اڵم هه‌م���و گرفت���ه‌كان‬ ‫ب ‌ه پۆش���اك‌و ب��� ‌ه جه‌س���ته‌ی ژنانه‌و‌ه‬ ‫به‌س���تراونه‌ته‌وه‌‪ ،‬وه‌ك ئ���ه‌وه‌ی هێڵی‬ ‫چاره‌سه‌ری لێره‌و‌ه بێت‪.‬‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردنی ئه‌نجومه‌ن���ی نه‌ته‌وه‌یی‬ ‫رۆژی‪2012/2/2‬ی واڵت���ی كوێت���دا‪،‬‬ ‫دیس���انه‌و‌ه ئیس�ل�امییه‌كان زۆرتری���ن‬ ‫ده‌نگیان هێن���ا‪ ،‬ته‌نیا ژنێكیش له‌كۆی‬ ‫‪ 23‬كاندی���د ده‌رنه‌چ���وو‪ ،‬رێژه‌یه‌ك���ی‬ ‫زۆری���ش له‌ده‌نگ���ده‌ران ژن ب���وون‪،‬‬ ‫به‌پێ���ی س���ه‌رچاوه‌كانی ه���ه‌واڵ ژنان‬ ‫رێژه‌ی ‪%56‬ی تێك���ڕای ده‌نگده‌رانیان‬ ‫پێكهێناب���وو‪ ،‬هه‌ت���ا كۆت���ا ب���ۆ ژنان‬ ‫دیارینه‌ك���را بۆئه‌وه‌ی ی���ه‌ك یان دوو‬ ‫ژنێك بچن��� ‌ه پێش���ه‌وه‌‪ ،‬له‌گه‌لێكیتری‬ ‫واڵتانی عه‌ره‌بی سیس���ته‌می سیاس���ی‬ ‫باكگراونده‌كه‌ی ئیس�ل�امی سیاس���ی ‌ه‬ ‫له‌وان��� ‌ه تونس‪ ،‬ك ‌ه به‌ه���اری عه‌ره‌بی‬ ‫له‌وێ���و‌ه ده‌س���تیپێكرد‪ ،‬هه‌رچه‌ن���د‌ه‬ ‫سیسته‌می سیاسی له‌تونس‪ ،‬له‌میسر‌و‬ ‫لیبیا‌و كوێت‌و عێراقیش جیاوازتره‌‪.‬‬ ‫وات ‌ه مه‌رج نیی ‌ه په‌یامی هه‌مو شۆڕش‌و‬ ‫سه‌رهه‌ڵدانێك بۆ گه‌ڕاندنه‌وه‌ی ته‌واوی‬

‫توندوتیژی‌و ئه‌فسانه‌کانی‬ ‫ رێبین هه‌ردی‬ ‫"توندوتیژی له‌بنه‌ڕه‌تدا کارێکی نمایشییه‌‬ ‫که‌ تاکه‌که‌س یان کومه‌ڵێک هه‌وڵئه‌دات‬ ‫له‌ڕێگه‌یه‌وه‌ له‌دۆخێکدا که‌ داماو‌و‬ ‫بێچاره‌یه‌‪ ،‬ده‌وری پاڵه‌وانێک ببینێ که‌‬ ‫به‌سه‌ر هه‌موو کاره‌کاندا بااڵده‌سته"‌‬ ‫ژوزێف پستێۆ‬

‫پاش سااڵنێك‬ ‫له‌خه‌باتی مه‌ده‌نی‌و‬ ‫سیاسی‌و تا ئاستێكی‬ ‫باش خه‌باتی‬ ‫ژنانیش له‌م هه‌رێمه‌‪،‬‬ ‫هه‌وڵده‌درێت ب ‌ه یاسا‌و‬ ‫له‌سایه‌ی ده‌ستوره‌و‌ه‬ ‫ئه‌م خه‌بات ‌ه بۆ دواو‌ه‬ ‫بگه‌ڕێنرێته‌وه‌‬

‫ماف��� ‌ه مه‌ده‌ن���ی‌و مرۆییه‌كانی واڵتێك‬ ‫بێ���ت‪ ،‬واڵتان���ی عه‌ره‌بی پێویس���تیان‬ ‫ب��� ‌ه رێنس���انس‌و خه‌بات���ی مه‌ده‌نی‌و‬ ‫مرۆیی له‌دوای له‌ناوچونی سیس���ته‌می‬ ‫س���ته‌مكاره‌و‌ه ده‌س���تپێده‌كات‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫هه‌ڵگری په‌یام ‌ه رۆشنگه‌ری‌و مرۆییه‌ك ‌ه‬ ‫بن‪ ،‬ب ‌ه پێچه‌وان���ه‌و‌ه ئه‌و واڵتان ‌ه ته‌نیا‬ ‫ته‌می س���ته‌مێكیان له‌سه‌ر نه‌ما‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێس���تا ب��� ‌ه جۆرێكیتر له‌وێ س���ته‌م‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ب ‌ه عێراق‌و كوێتیش���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫چاوی نێوده‌وڵه‌تییان له‌س���ه‌ر نه‌بێت‌و‬ ‫چاالكوانانی مه‌ده‌نی ناوخۆ په‌رۆش���ی‬ ‫گۆڕانكاری نه‌بن‪.‬‬ ‫ره‌وش���ی ژنان له‌هه‌رێمی كوردس���تان‬ ‫له‌وان زیاتر پێویس���تی ب ‌ه هه‌ڵوه‌ست ‌ه‬ ‫له‌سه‌ر كردنه‌‪ ،‬چونك ‌ه ئه‌م كاریگه‌ریان ‌ه‬ ‫ره‌نگدانه‌وه‌یان له‌س���ه‌ری هه‌یه‌‪ ،‬پاش‬ ‫سااڵنێك له‌خه‌باتی مه‌ده‌نی‌و سیاسی‌و‬ ‫تا ئاس���تێكی باش خه‌بات���ی ژنانیش‬ ‫ل���ه‌م هه‌رێمه‌‪ ،‬هه‌وڵده‌درێت ب ‌ه یاس���ا‌و‬ ‫له‌سایه‌ی ده‌س���توره‌و‌ه ئه‌م خه‌بات ‌ه بۆ‬ ‫دواو‌ه بگه‌ڕێنرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌مادده‌ی‪ 6‬ی ره‌شنوس���ی ده‌ستوری‬ ‫هه‌رێم دا هاتووه‌‪:‬‬ ‫ئه‌م ده‌ستور‌ه دان ده‌نێت ب ‌ه ناسنامه‌ی‬ ‫ئیس�ل�امی زۆرین���ه‌ی گه‌ل���ی هه‌رێمی‬ ‫كورددس���تان‌و رێ���زی لێده‌گرێ���ت‪،‬‬ ‫بنه‌ماكان���ی ش���ه‌ریعه‌تی ئیس�ل�ام‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌كی سه‌ره‌كی یاسا دانانن‌و‬

‫کچێکی خۆپیشاندەر لەسەرای ئازادی فۆتۆ‪ :‬فەریق هەڵەبجەیی‬ ‫نابێت‪:‬‬ ‫یه‌كه‌م‪ :‬یاسایه‌ك دابنرێت ناكۆك بێت‬ ‫له‌گه‌ڵ حوكمه‌ نه‌گۆڕه‌كانی ئیسالم‪.‬‬ ‫دووه‌م‪ :‬یاسایه‌ك دابنرێت ناكۆك بێت‬ ‫له‌گه‌ڵ بنه‌ماكانی دیموكراسی‪.‬‬ ‫ده‌بێت هه‌وڵ بدرێت ب���ۆ ئه‌وه‌ی ماف ‌ه‬ ‫مه‌ده‌نیی���ه‌كان ب ‌ه ده‌س���تور گه‌ره‌نتی‬ ‫بكرێ���ن‌و هه‌م���ان ئه‌زمون���ی واڵتانی‬ ‫عه‌ره‌ب���ی‌و عێ���راق له‌هه‌رێ���م دووبار‌ه‬ ‫نه‌بێت���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌م به‌نده‌ی ره‌شنوس���ی‬ ‫ده‌س���تور بێجگ ‌ه له‌چه‌ن���د مادده‌یتری‬ ‫ده‌ستوره‌ك ‌ه هه‌موار بكرێته‌وه‌‪ ،‬داهاتوی‬ ‫یاس���ا‌و ژن‌و كۆمه‌ڵگ���ه‌ی مه‌ده‌نی له‌م‬

‫مه‌ترس���ی ‌ه رزگار بكرێت‪ ،‬تا ئیسالمی‬ ‫سیاسی له‌هه‌ر ئاڵوگۆڕێكی سیاسیدا‪،‬‬ ‫نه‌توانێ���ت هه‌م���ان مادد‌ه بۆ س���ودی‬ ‫سیاس���ی بقۆزێته‌وه‌‪ ،‬چونك ‌ه به‌و پێی ‌ه‬ ‫بێت س���ه‌رجه‌م ئه‌و خه‌بات ‌ه مه‌ده‌نی‌و‬ ‫ژنانیان���ه‌ی تا ئێس���تا ل���ه‌م هه‌رێمه‌دا‬ ‫ئه‌نجامدراون‪ ،‬ناكۆك���ن له‌گه‌ڵ حوكم ‌ه‬ ‫نه‌گۆڕه‌كانی ئیس�ل�ام‌و شرۆڤه‌ی دژی‬ ‫بۆ ده‌كرێت‪ ،‬بۆی ‌ه پێویست ‌ه ره‌شنوسی‬ ‫پڕۆژ‌ه یاس���ای ده‌س���توری هه‌رێم بۆ‬ ‫په‌رله‌مان بگه‌ڕێته‌وه‌‌و هه‌موار بكرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌م هه‌وڵه‌ش ئه‌رك���ی په‌رله‌مانتارانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆنه‌ به‌ پله‌ی یه‌كه‌م‪.‬‬

‫ره‌خنه‌ له‌كۆمه‌ڵه‌ی كۆمه‌ڵناسان‌و‬ ‫ده‌روونناسان‌و پارتی‌و یه‌كێتی‬ ‫ هادی ئه‌مین ـ توێژه‌ری كۆمه‌اڵیه‌تی‬ ‫‪hadi.ameen@gmail.com‬‬

‫زۆرب���ه‌ی كۆمه‌ڵ���ه‌‌و س���ه‌ندیكاكان‪،‬‬ ‫هه‌نگاوی���ان ن���او‌ه ب���ۆ یه‌كگرتنه‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌ند‌ه قس���ه‌ی زۆر هه‌ی ‌ه له‌س���ه‌ر‬ ‫شێوازی هه‌ڵبژاردن‌و یه‌كگرتنه‌وه‌كانیان‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم هه‌نگاوێك���ه‌و ن���راوه‌‪ .‬ئه‌وه‌ی‬ ‫ك ‌ه ن���اوی نیی ‌ه ب���ۆ یه‌كگرتنه‌وه‌‪ ،‬دوو‬ ‫به‌ش���ه‌كه‌ی كۆمه‌ڵه‌ی كۆمه‌ڵناس���ان‌و‬ ‫ده‌روونناسانه‌!‪.‬‬ ‫ئاش���كرای ‌ه یه‌كگرتنه‌وه‌ی س���ه‌ندیكاو‬ ‫كۆمه‌ڵه‌كان‪ ،‬هۆكارێك ‌ه بۆئه‌وه‌ی بتوانن‬ ‫باش���تر خزمه‌تی ئه‌و توێ���ژ‌ه بكه‌ن ك ‌ه‬ ‫له‌پێناوی���دا دروس���تبوون‪ ،‬ت���ا بتوانن‬ ‫به‌یه‌ك یاساو یه‌ك هێز كاربكه‌ن‪.‬‬ ‫م���ن وه‌ك توێژه‌رێك���ی كۆمه‌اڵیه‌تی‪،‬‬ ‫ناڕه‌زایی خ���ۆم ده‌رده‌بڕم به‌رامبه‌ر ب ‌ه‬ ‫یه‌كنه‌گرتنه‌وه‌و س���ازنه‌دانی كۆنگره‌و‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن‪ ،‬پێموای ‌ه یه‌كنه‌گرتنه‌وه‌ك ‌ه‬ ‫تۆخكردن���ه‌وه‌ی ئاس���ه‌واری دوو‬ ‫ئیداره‌یی��� ‌ه له‌كوردس���تان‪ ،‬ك ‌ه ده‌بوای ‌ه نه‌داو‌ه ب ‌ه به‌رنامه‌‌و ده‌سته‌ی به‌ڕێوبه‌رانی‬ ‫سه‌ندیكاكه‌ی ئێمه‌ی توێژه‌ران هه‌وێن‌و هه‌ردوو به‌شه‌كه‌ی كۆمه‌ڵناسان‪.‬‬ ‫سه‌رمه‌ش���قی هه‌م���وو س���ه‌ندیكاكان وه‌ك توێژه‌رێك���ی كۆمه‌اڵیه‌ت���ی ب���ۆ‬ ‫بوای ‌ه ب���ۆ یه‌كگرتن���ه‌وه‌‌و هه‌ڵبژاردن‌و هه‌ندێ���ك له‌ڕێكخ���راوه‌كان كاری‬ ‫دیموكراتیزه‌ك���ردن‌و‬ ‫نیش���اندانی داتائینت���ری‌و ده‌رهێنان���ی ئه‌نجام���ی‬ ‫نموونه‌یه‌كی جوانی سه‌ندیكا‪.‬‬ ‫راپرسی‌و توێژینه‌وه‌كانیان بۆ ده‌كه‌م ب ‌ه‬ ‫من نزیكه‌ی پێنج س���اڵ ‌ه كاری توێژه‌ی به‌رنامه‌ی ‪ ،SPSS‬له‌كاتی سه‌ردانم بۆ‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت���ی ده‌ك���ه‌م‌و ئه‌وانه‌ی دوای رێكخراوه‌كان‪ ،‬هه‌ندێكیان ده‌پرسن‪ ،‬ئایا‬ ‫منیش ك ‌ه دامه‌زراون‪ ،‬ده‌نگ‌و متمانه‌مان بۆچی س���ه‌ندیكاكه‌تان یه‌كناگرێته‌وه‌‪،‬‬

‫ی‬ ‫لەپارتی‌و یه‌كێت ‌‬ ‫ده‌پرسم‪ :‬ئایا ئه‌و‌ه‬ ‫ئێوه‌ن كه‌ نایه‌ڵن‬ ‫دووبه‌شه‌كه‌ی كۆمه‌ڵه‌ی‬ ‫كۆمه‌ڵناسان‌و‬ ‫ده‌روونناسان‬ ‫یه‌كبگرنه‌وه‌؟‬

‫به‌ڕاستی منیش وه‌اڵمێكم پێ نییه‌‪..‬‬ ‫بۆی��� ‌ه له‌ده‌س���ته‌ی بۆرد‌و ده‌س���ته‌ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ردن���ی ه���ه‌ردوو به‌ش���ه‌كه‌ی‬ ‫كۆمه‌ڵناسان ده‌پرسم‪:‬‬ ‫ئای���ا ئه‌توان���ن راش���كاوان ‌ه ه���ۆكاری‬ ‫یه‌كنه‌گرتنه‌وه‌ی ئه‌م دوو به‌شه‌مان بۆ‬ ‫روونبكه‌نه‌وه‌؟ ئای���ا یه‌كنه‌گرتنه‌وه‌ك ‌ه‬ ‫له‌به‌ر به‌رژه‌وه‌ن���دی ئێمه‌ی توێژه‌رانه‌؟‬ ‫تكای��� ‌ه ئ���ه‌و به‌رژه‌وه‌ندییانه‌م���ان بۆ‬ ‫روونبكه‌نه‌و‌ه ك ‌ه به‌یه‌كنه‌گرتنه‌وه‌ی دوو‬ ‫سه‌ندیكاكه‌ بۆ ئێمه‌ به‌دیهاتوون؟‬ ‫ئای���ا ئه‌بێ���ت چاوه‌ڕوان���ی خه‌ڵك���ی‬ ‫كوردستان چی بێت له‌ئێمه‌ی توێژه‌ران‪،‬‬ ‫له‌كاتێك���دا ئێم ‌ه ناتوانین ماڵی خۆمان‬ ‫رێكبخه‌ین���ه‌وه‌؟ به‌ڕاس���تی ببورن‪ ،‬من‬ ‫وای بۆ ده‌چم ك ‌ه ره‌نگ ‌ه یه‌كنه‌گرتنه‌وه‌‌و‬ ‫سازنه‌دانی كۆنگر‌ه بۆ قسه‌كردن له‌سه‌ر‬ ‫به‌رنامه‌ی كار بگه‌ڕێته‌و‌ه بۆ یه‌كێك له‌م‬ ‫هۆكارانه‌‪:‬‬ ‫یه‌كه‌م‪ :‬یان دوو به‌ش���ه‌كه‌ی كۆمه‌ڵه‌ی‬ ‫كۆمه‌ڵناس���ان‪ ،‬خۆیان ب ‌ه بچوكده‌زانن‌و‬ ‫خۆیان له‌ئاستی هه‌ڵبژاردندا نابیننه‌وه‌‪،‬‬ ‫وه‌ك س���ه‌رجه‌م س���ه‌ندیكاكانی دیك ‌ه‬ ‫ناتوانن بێنه‌ ئه‌و مه‌یدانه‌وه‌‪.‬‬ ‫دووه‌م‪ :‬یان دوو به‌ش���ه‌كه‌ی كۆمه‌ڵه‌‪،‬‬ ‫توێژه‌ران ب ‌ه كه‌مده‌زانن‌و به‌پێویس���تی‬ ‫نازان���ن رای توێ���ژه‌ران وه‌ربگ���رن بۆ‬ ‫داڕش���تنی پالن‌و به‌رنامه‌و ده‌س���ته‌ی‬ ‫نوێی كاركردن‪.‬‬ ‫ه���اوكات رووده‌كه‌م��� ‌ه لق���ی هه‌ولێری‬

‫پارت���ی دیموك���رات‌و مه‌ڵبه‌ندی یه‌كی‬ ‫یه‌كێتی نیشتمانی‌و لێیان ده‌پرسم‪ :‬ئایا‬ ‫ئه‌و‌ه ئێوه‌ن ك ‌ه نایه‌ڵن دووبه‌ش���ه‌كه‌ی‬ ‫كۆمه‌ڵه‌ی كۆمه‌ڵناس���انو ده‌روونناسان‬ ‫یه‌كبگرنه‌وه‌؟‬ ‫دووبه‌ش���ه‌كه‌ی‬ ‫یه‌كنه‌گرتن���ه‌وه‌ی‬ ‫سه‌ندیكاكه‌مان‪ ،‬وایكردوو‌ه توێژه‌ران ب ‌ه‬ ‫په‌رته‌وازه‌یی كاربكه‌ن‪ ،‬بۆنموون ‌ه له‌چه‌ند‬ ‫رۆژی راب���ردوودا گروپێك���ی توێژه‌ران‬ ‫له‌گه‌رمی���ان راگه‌نرا‪ ،‬ك ‌ه ئ���ه‌و‌ه مافی‬ ‫سروشتی خۆش���یانه‌‌و ده‌ستخۆشییان‬ ‫لێده‌كه‌م‪ ،‬هه‌روه‌ها منیش الی خۆمه‌و‌ه‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی خۆبه‌خشی ئه‌و‌ه بۆماوه‌ی‬ ‫دووساڵ ‌ه كارده‌كه‌م له‌سه‌ر باڵوكردنه‌وه‌ی‬ ‫نه‌ش���ره‌یه‌كی ئه‌له‌كترۆن���ی هه‌م���وو‬ ‫رۆژانێكی دووشه‌ممان ده‌ینێرم بۆ زیاتر‬ ‫له‌‪25‬ه���ه‌زار ئیمه‌یڵ‪ ،‬ك ‌ه تیادا رێنمایی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌و ده‌روون���ی‌و هه‌لی���كار‌و‬ ‫ئاگاداری به‌س���وود ده‌نێرم بۆیان‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ژماره‌یان رۆژب���ه‌ڕۆژ له‌زیادبوونیدایه‌‪،‬‬ ‫س���ه‌ندیكاكه‌مان‬ ‫هیواخ���وازم‬ ‫یه‌كبگرێت���ه‌وه‌‌و ئ���ه‌و توێژه‌رانه‌ی ك ‌ه‬ ‫ده‌توان���ن باب���ه‌ت بنوس���ن‪ ،‬هاوكاریم‬ ‫بك���ه‌ن له‌ناردن���ی بابه‌ت���ی ده‌روونی‌و‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی تا بۆ به‌ش���دارانی بنێرم‪..‬‬ ‫پێموای ‌ه به‌یه‌كگرتنه‌وه‌ی دووبه‌شه‌كه‌ی‬ ‫س���ه‌ندیكا‌و كۆنگ���ره‌‌و هه‌ڵبژاردنێكی‬ ‫ش���ه‌فافانه‌‌و دانانی به‌رنام���ه‌ی كاری‬ ‫ن���وێ‪ ،‬ده‌توانین خزمه‌ت ب ‌ه توێژه‌ران‌و‬ ‫هاوواڵتیان بكه‌ین‪.‬‬

‫له‌ش���کرێک داربه‌ده‌س���ت ک���ه‌ پڕکراو‌ه‬ ‫له‌دڵڕه‌قی‌و فه‌رمانی لێدان‌و ئه‌شکه‌نجه‌دانی‬ ‫هه‌موو که‌سێکی پێیه‌‪ ،‬ره‌وانه‌ی شاره‌کان‬ ‫ک���را ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی زۆر به‌ ئاس���انی‌و بێ‬ ‫هیچ ش���ه‌رمێک رێگه‌ له‌مافێکی بنه‌ڕه‌تی‬ ‫مرۆڤه‌کانی ئه‌م واڵته‌ بگرێت که‌ ئه‌یانه‌وێت‬ ‫ئازادان���ه‌‌و ب���ێ دوودڵ���ی رای خۆیان به‌‬ ‫ئاش���کرا ده‌رببڕن‌و هاوار ب���ۆ گه‌یاندنی‬ ‫په‌یامێ���ک بکه‌ن ک���ه‌ س���ااڵنێکی زۆره‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتدارانی کوردستان بڕیاریان داوه‌‬ ‫نه‌ بیبیستن‌و نه‌ بیبینن‪ .‬وێنه‌ی ئه‌و گه‌نج‌و‬ ‫رۆژنامه‌نوسانه‌ی هه‌ینی رابردوو له‌سه‌رای‬ ‫ئ���ازادی بێ هیچ پاس���اوێک له‌الیه‌ن ئه‌م‬ ‫هێزه‌وه‌ زۆر دڵڕه‌قانه‌ ئه‌شکه‌نجه‌ کران‪ ،‬بۆ‬ ‫ماوه‌یه‌کی درێژ برینێک (بارته‌قای هه‌موو‬ ‫برینه‌کانی تر) به‌ج���ێ دێڵێت که‌ مه‌گه‌ر‬ ‫هه‌ر خودا بزانێت چۆن‌و به‌ چی س���اڕێژ‬ ‫ئه‌کرێت‪ .‬وێنه‌ی ئه‌و گه‌نجه‌ جل ره‌ش���ه‌ی‬ ‫به‌ تاقی ته‌نیا له‌سه‌رای ئازادیدا را ئه‌کات‌و‬ ‫ده‌یان سه‌رباز به‌ داره‌وه‌ به‌دوایدا رائه‌که‌ن‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی بیگرن‌و لێی بده‌ن‪ ،‬به‌س���ه‌ بۆ‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی ده‌ری بخ���ات واڵت که‌وتوته‌ چ‬ ‫زه‌لکاوێک���ی پڕ له‌دڵڕه‌ق���ی‌و نه‌گونجان‌و‬ ‫ناحه‌زییه‌وه‌‪ .‬مرۆڤ ئه‌بێ بپرسێت چی وا‬ ‫له‌و گه‌نجه‌ ئ���ه‌کات له‌کاتێکدا ئه‌و هه‌موو‬ ‫س���ه‌ربازه‌ داربه‌ده‌س���ته‌ ببینێ به‌ تاقی‬ ‫ته‌نیا خۆی‪ ،‬به‌بێ چه‌ک‌و بێ هیچ شتێک‬ ‫ده‌ست بۆ کارێک به‌رێت که‌ ئه‌و له‌شکره‌‬ ‫ب���ۆ قه‌ده‌غه‌کردنی هاتون‪ :‬هاوار؟! چیش‬ ‫وا له‌و هێ���زه‌ ئه‌کات که‌ بڕیاره‌ پارێزه‌ری‬ ‫ماف‌و ئاس���ایش‌و ئازادی خه‌ڵک بێت وا‬ ‫بکه‌وێته‌ دوای گه‌نجێکی خوێن گه‌رم‌و ئازا‌و‬ ‫پڕ له‌خه‌ون که‌ تاکه‌ چه‌کێک به‌ده‌ستیه‌وه‌‬ ‫بێت ده‌نگی تاک‌و ته‌نیای خۆیه‌تی؟ ئه‌م‬ ‫ترس���ه‌ له‌ده‌نگی ئ���ه‌و گه‌نجانه‌ بۆ؟ ئه‌م‬ ‫هه‌موو هێزه‌ بۆ سه‌رکوتکردنی خه‌ڵک بۆ؟‬ ‫له‌هه‌موو ئه‌مانه‌ش گرنگتر ئه‌م په‌نابردنه‌‬ ‫به‌ر توندوتیژیه‌ بۆ‪ ،‬له‌به‌رده‌م گه‌نجانێکدا‬ ‫که‌ هیچیان ناوێت جگه‌ له‌وه‌ی چاکسازی‬ ‫له‌واڵتدا بکرێت‌و بکوژه‌ راس���ته‌قینه‌کانی‬ ‫هاوواڵتیان‌و گه‌نجانی ئه‌م واڵته‌ راده‌ستی‬ ‫یاس���ا بکرێن؟ به‌ڕاس���تی ئ���ه‌م هه‌موو‬ ‫توند‌وتیژیه‌ له‌الیه‌ن ئ���ه‌م هه‌موو هێزه‌وه‌‬ ‫بۆ؟‪ .‬‬ ‫زۆرێ���ک له‌بیریاران بڕوایان وایه‌ په‌نابردن‬ ‫بۆ توندوتیژی نمایشێکی ده‌سه‌اڵتی که‌س‬ ‫یان گروپێکه‌ له‌و کاتانه‌دا که‌ ده‌س���ه‌اڵتی‬ ‫نه‌م���اوه‌‪ .‬کاری ب���ێ ده‌س���ه‌اڵته‌کانه‌‬ ‫له‌دۆخێک���دا ک���ه‌ هه‌س���ت ب���ه‌ الوازی‌و‬ ‫بێتوانایی ئه‌که‌ن‌و له‌ڕێی ئه‌م نمایش���ه‌وه‌‬ ‫نکۆڵی ل���ه‌و الوازی‌و بێ تواناییه‌ ئه‌که‌ن‪.‬‬ ‫هی���چ ک���ه‌س‌و کۆمه‌ڵ‌و هێزێ���ک په‌نا بۆ‬ ‫توندوتیژی نابات تا ئه‌و کاته‌ی هه‌س���ت‬ ‫ن���ه‌کات چی���دی توانای ئ���ه‌وه‌ی نه‌ماوه‌‬ ‫له‌ڕێگه‌یه‌ک���ی جی���اواز له‌توندوتیژییه‌وه‌‬ ‫چاره‌ی���ه‌ک بۆ ئ���ه‌و قه‌ی���ران‌و گرفتانه‌‬ ‫بدۆزێته‌وه‌ که‌ تێ���ی که‌وتووه‌‪ .‬په‌نابردن‬ ‫بۆ توندوتیژی نیشانه‌ی الوازییه‌‪ ..‬الوازی‬ ‫له‌مه‌نتق‌و ئیراده‌‌و کردار‪ .‬که‌س یان گروپ‬ ‫ی���ان هێزێک بتوانێ���ت له‌ڕێگه‌ی لۆژیک‌و‬ ‫عه‌قڵ‌و کرداریه‌وه‌ وه‌اڵمی ئه‌و مه‌ترس���ی‌و‬ ‫گرفتان���ه‌ بدات���ه‌وه‌ که‌ تێ���ی که‌وتووه‌‪،‬‬ ‫هه‌رگیز په‌نا بۆ توندوتیژی نابات‪ .‬گروپ‬ ‫یان هێزێک ئی���راده‌ی به‌هێز بێت‌و بڕوای‬ ‫ب���ه‌ خۆی هه‌بێ���ت‪ ،‬دوا ش���ت په‌نای بۆ‬ ‫ببات توندوتیژیی���ه‌‪ .‬توندوتیژی کرداری‬ ‫ئه‌و ک���ه‌س‌و هێزانه‌یه‌ که‌ که‌س���انی دی‬ ‫به‌بێڕێزی‌و سوکایه‌تییه‌وه‌ ته‌ماشا ئه‌که‌ن‬ ‫که‌ هه‌مان ش���ێوازی ژیان‌و بیرکردنه‌وه‌ی‬ ‫ئه‌وانی نییه‌‪ .‬که‌س یان هێزێک توندوتیژی‬ ‫ب���ه‌کار دێنێت که‌ ناتوانێت بوونی ئه‌وانی‬ ‫دی ن���ه‌ ته‌حه‌مول بکات‪ ،‬نه‌ بش���توانێت‬ ‫له‌ڕێگ���ه‌ی لۆژیک���ی‌و عه‌قاڵنییه‌وه‌ بوونی‬ ‫خ���ۆی له‌به‌رده‌میان���دا بپارێزێت‪ .‬ترس‬ ‫له‌له‌ناوچون‌و نه‌مان‪ ،‬پاڵنه‌رێکی سه‌ره‌کی‬ ‫هه‌موو کردارێکی توندوتیژییه‌‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم توندوتی���ژی بۆ ئه‌وه‌ی پاس���اوی‬ ‫ب���ۆ بهێنرێت���ه‌وه‌‪ ،‬بۆ ئ���ه‌وه‌ی ره‌وایه‌تی‬ ‫وه‌ربگرێت‌و ب���ه‌ ویژدانێکی ئاس���وده‌وه‌‬ ‫ئه‌نجام بدرێت‪ ،‬پێویس���تی به‌ کۆمه‌ڵێک‬ ‫ئه‌فس���انه‌ هه‌یه‌‪ .‬پێویستی به‌ چیرۆکێکی‬ ‫وه‌هم���ی هه‌یه‌ بۆ ئ���ه‌وه‌ی بکه‌رانی وه‌ک‬ ‫ئه‌رک‌و کارێکی گرنگ‌و پڕ بایه‌خ ته‌ماشای‬ ‫بکه‌ن‪ .‬ک���ه‌س ناتوانێ���ت توندوتیژی بۆ‬ ‫توندوتی���ژی ب���کات‪ .‬هه‌م���وو ئه‌وانه‌ی‬

‫توندوتیژی به‌کاردێنن ئه‌بێت پێشوه‌خت‬ ‫به‌جۆرێک له‌ڕووی زیهنی‌و سایکۆلۆجیه‌وه‌‬ ‫ئام���اده‌ کرابن که‌ هه‌س���ت بکه‌ن ئه‌وه‌ی‬ ‫ئه‌یکه‌ن کارێکی ره‌وا‌و دروس���ت‌و هه‌قه‌‪.‬‬ ‫هیچ ک���ه‌س یان هێزێک ناتوانێت بێ ئه‌م‬ ‫پاساوه‌ نه‌ خۆی‌و نه‌ که‌س ته‌یار بکات بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی توندوتیژی به‌کار بهێنێت‪.‬‬ ‫یه‌کێ���ک له‌توێ���ژه‌ره‌ که‌نه‌دیه‌کان س���ێ‬ ‫ئه‌فس���انه‌ی س���ه‌ره‌کی ئه‌هێنێت���ه‌وه‌ که‌‬ ‫ده‌وریان له‌پاساوهێنانه‌و‌ه بۆ توندوتیژی‬ ‫سیاس���یدا هه‌یه‌‪ :‬ناسیۆنالیزمی توندڕه‌و‪،‬‬ ‫رزگاریبه‌خش‪ ،‬فاشیزم‪.‬‬ ‫ناسیۆنالیزمی توندڕه‌و هه‌موو بێگانه‌یه‌ک‬ ‫به‌ دوژمن‌و ناحه‌ز ته‌ماش���ا ئ���ه‌کات که‌‬ ‫نه‌ت���ه‌وه‌ له‌به‌رامبه‌ریان���دا یه‌کگرت���ووه‌‌و‬ ‫له‌ڕووی ئه‌خالقی‌و هوشیارییه‌وه‌ له‌وانی تر‬ ‫له‌س���ه‌ر تره‌‪ .‬ئه‌م ئایدۆلۆژیایه‌ توانایه‌کی‬ ‫سه‌رسوڕهێنه‌ری هه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ی هه‌موان‬ ‫وه‌ک هێزێکی یه‌کانگیر‌و پڕ له‌هه‌قخوازی‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر ئ���ه‌و که‌س���انه‌دا دابنێت که‌‬ ‫وه‌ک دوژم���ن وێن���ا ئه‌کرێن‪ .‬ب���ێ هوده‌‬ ‫نییه‌ زۆربه‌ی هێ���ز‌و ده‌وڵه‌ته‌کان له‌کاتی‬ ‫توندوتیژیدا‪ ،‬په‌نا بۆ ئه‌فسانه‌ی مه‌ترسی‬ ‫له‌سه‌ر نه‌ته‌وه‌ ئه‌به‌ن‪.‬‬

‫توندوتیژی بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫پاساوی بۆ بهێنرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی ره‌وایه‌تی‬ ‫وه‌ربگرێت‌و ب ‌ه‬ ‫ویژدانێکی ئاسوده‌و‌ه‬ ‫ئه‌نجام بدرێت‪،‬‬ ‫پێویستی ب ‌ه کۆمه‌ڵێک‬ ‫ئه‌فسان ‌ه هه‌یه‌‬ ‫رزگاریبه‌خ���ش لوتک���ه‌ی ئومێده‌واریی��� ‌ه‬ ‫ب���ه‌و بڕوایان���ه‌ی س���ه‌باره‌ت ب���ه‌ دنیا‌و‬ ‫چاره‌س���ه‌ره‌ی کێش���ه‌کانی هه‌یانه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫هێ���ز‌و گروپانه‌ن که‌ ئه‌وه‌ن���ده‌ له‌خۆیان‌و‬ ‫راس���تی بوونیان دڵنیان ک���ه‌ ئاماده‌ نین‬ ‫جگه‌ له‌بیرکردنه‌وه‌ی خۆیان گۆی له‌هیچ‬ ‫شتێکی تر بگرن‪ .‬ئه‌م هێزه زور‌به‌ی کات‬ ‫له‌مێژودا ئامانج���ی توندوتیژی‌و ئازاردان‬ ‫بوون‪ ،‬به‌اڵم زۆرجار خۆشیان به‌وه‌ی که‌‬ ‫بڕوایه‌کی ته‌واویان به‌ راس���تی بڕواکانیان‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌بنه‌ س���ه‌رچاوه‌یه‌کی س���ه‌ره‌کی‬ ‫توندوتیژی به‌رامبه‌ر به‌ هه‌موو ئه‌و که‌س‌و‬ ‫هێزانه‌ی به‌ له‌مپ���ه‌ر‌و رێگریان ئه‌زانن بۆ‬ ‫به‌دیهێنانی خواست‌و بیروڕاکانیان‪.‬‬ ‫فاش���یزم‌ که‌ ئایدۆلۆژیایه‌کی سیاس���یه‌‬ ‫که‌ ره‌نگ‌و ش���کڵی جی���اواز وه‌رئه‌گرێت‌و‬ ‫ما‌هیه‌ته‌ک���ه‌ی بریتیی���ه‌ له‌به‌س���تنه‌وه‌ی‬ ‫س���ه‌روه‌ری‌و ئازادی‌و که‌رامه‌تی نه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌ س���ه‌رکردایه‌تی‌و رابه‌رایه‌تی هێزێک‬ ‫یان سه‌رکر‌ده‌یه‌که‌وه‌‪ .‬له‌م ئایدۆلۆژیایه‌دا‬ ‫نه‌ته‌وه‌ ئه‌که‌وێته‌ به‌ر مه‌ترسی هه‌ر کاتێک‬ ‫بااڵده‌ستی س���ه‌رکرده‌‌و حیزب بکه‌وێته‌‬ ‫ژێر پرس���یار‪ .‬ئه‌م ئایدۆلۆژیایه‌ که‌رامه‌تی‬ ‫نه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئه‌به‌س���تێته‌وه‌ به‌ بااڵده‌س���تی‌و‬ ‫س���ه‌روه‌ری ئه‌و س���ه‌رکرده‌‌و هێزه‌وه‌ که‌‬ ‫بڕوای پێیه‌تی‪.‬‬ ‫له‌هه‌رێم���ی کوردس���تاندا ه���ه‌ر س���ێ‬ ‫ئه‌فس���انه‌که به‌ ش���کڵ‌و هێ���زی جیاواز‬ ‫ئاماده‌ن‌و پێکه‌وه‌ تێکه‌ڵه‌یه‌ک له‌دڵڕه‌قی‌و‬ ‫توندوتیژییان دروست کردووه‌ که‌ که‌مترین‬ ‫ده‌رفه‌تی بۆ لێکتێگه‌یشتن‌و قه‌بوڵکردن‌و‬ ‫گۆڕانکاری دور له‌توندوتیژی هێشتۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫هی���چ رزگاربوونێک ل���ه‌م دۆخه‌ش نییه‌‪،‬‬ ‫گه‌ر ئه‌و س���ێ ئه‌فسانه‌ی ‌ه ئاشکرا نه‌که‌ین‬ ‫که‌ له‌پش���ت دڵڕه‌قی‌و توندوتیژیه‌کانه‌وه‌‬ ‫هه‌ن‪ .‬هیچ که‌س ش���ه‌یتان نییه‌‌و بڕیاری‬ ‫به‌ ش���ه‌یتانبوون نادات‪ ،‬گه‌ر پێشتر ئه‌و‬ ‫وه‌همان���ه‌ به‌ درۆ نه‌خه‌ین���ه‌وه‌ که‌ کاری‬ ‫ش���ه‌یتانی الی بکه‌ره‌کان ئه‌کات به‌ کاری‬ ‫فریشته‌کان‪ .‬کاری عاقاڵن ‌ه به‌ گژاجونه‌وه‌ی‬ ‫بکه‌ران���ی توندوتی���ژی نیی���ه‌ ک���ه‌ وه‌ک‬ ‫ئێمه‌ له‌گۆش���ت‌و ئێسقانن‌و وه‌ک ئێمه‌ش‬ ‫ئاماده‌ن‌ بۆ هه‌موو جۆره‌کانی هه‌ڵه‌کردن‪،‬‬ ‫به‌ڵکو کاری عاقاڵنه‌ ئاشکراکردن‌و په‌رده‌‬ ‫هه‌ڵماڵینه‌ له‌و چیرۆک‌و ئه‌فس���انانه‌ی وا‬ ‫له‌مرۆڤه‌کان ئه‌که‌ن به‌و ش���ێوه‌یه‌ ببن که‌‬ ‫هه‌ن‪.‬‬

‫‪14‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫بیرورا‬

‫داواكار ‌ی گشتی‌‪ ،‬ده‌زگایه‌ك ‌ی بێده‌نگ!‬ ‫ده‌ینوسێت‬

‫مافناس‪ :‬عه‌بدولقادر ساڵح‬

‫نه‌وت‌و ئه‌ده‌ب‬ ‫نه‌وت خوێنی ژیاری ئه‌م سه‌رده‌مه‌یه‪،‬‬ ‫له‌هه‌ناویا توانایه‌کی بێشومار خۆی په‌نهان‬ ‫داوه‪ .‬له‌مێ���ژووی هه‌ر کۆمه‌ڵگایه‌كدا به‬ ‫هاتنی نه‌وت هه‌موو ش���تیک ده‌گۆڕێت‪.‬‬ ‫پاش هاتنی مێژوو ده‌بێته دوو له‌ته‌وه‪،‬‬ ‫ب���ه جۆرێک چیدی یه‌كتر ناس���نانه‌وه‪.‬‬ ‫نه‌وت له‌گ���ه‌ڵ خۆیدا ته‌کنه‌لۆژیا‌و به‌ها‌و‬ ‫هێز‌و ده‌سه‌اڵتی تر ده‌هێنێت؛ سه‌رجه‌م‬ ‫بواره‌ دی���ار‌و نادیاره‌کان ده‌س���تکاری‬ ‫ئ���ه‌کات‪ .‬ئ���ه‌م توانایه‪ ،‬ئه‌م س���یحره‪،‬‬ ‫ئه‌م ئه‌فس���ونگه‌راییه‌ی ک���ه له‌ده‌وری‬ ‫ئه‌م ماده‌ی���ه ئااڵوه‪ ،‬ده‌یکاته ماده‌یه‌كی‬ ‫خه‌یاڵ به‌خش بۆ ئه‌ده‌ب‪ .‬ئه‌ده‌بی نه‌وت‬ ‫فراوان‌و چ���ڕ‌و ئاڵۆزه‪ .‬له‌هه‌ندێ زانکۆدا‬ ‫وه‌ك بوارێک���ی تایبه‌ت ده‌خوێنرێت‪ ،‬بۆ‬ ‫نموونه زانکۆی وارویک له‌به‌ریتانیا‪ .‬له‌م‬ ‫بواره‌دا چه‌مکێکی تایبه‌ت هه‌یه که پێی‬ ‫ده‌وترێت پێترۆفیکشن‪.petrofiction‬‬ ‫ده‌كرێ���ت ئه‌‌ده‌ب���ی ن���ه‌وت به‌پێی‬ ‫جوگرافی���ای به‌رهه‌م���ی بکرێت به دوو‬ ‫به‌ش���ه‌وه‪ ،‬ئه‌وه‌ی له‌ڕۆژئاوا نوس���راوه‌و‬ ‫ده‌نوس���رێت‪ ،‬ک���ه هه‌ندێج���ار جۆرێک‬ ‫له‌خه‌یاڵی زانس���تییه‌و زیاتر س���ه‌رقاڵه‬ ‫ب���ه چه‌مکی ترۆپکی ن���ه‌وت؛ ئایا ئێمه‬ ‫گه‌شتوینه‌ته ئه‌و ساته‌وه‌خته‌ی که ئیتر‬ ‫نه‌وت به‌ره‌و که‌می ده‌‌ڕوات‌و له‌ئه‌نجامدا‬ ‫نامێنێت‪ .‬ئه‌م شارستانیه چی لێدێت که‬ ‫نه‌وت نامێنێت‪ ،‬ئه‌مه پرسیاری سه‌ره‌كی‬ ‫ئه‌م ئه‌ده‌به‌یه‪ .‬ده‌رباره‌ی ش���ێوازی ئه‌م‬ ‫ژیان���ه‪ .‬ئ���ه‌وه‌ی ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی رۆژئاوا‬ ‫نوسراوه جودایه؛ به گشتی تێکه‌ڵه‌یه‌كه‬ ‫له‌جۆرێک له‌ئه‌ده‌بی به‌رگری‌و چاودێری‌و‬ ‫مێژو‌و وه‌رچه‌رخان‪ .‬به‌م پێیه ئه‌و جۆره‬ ‫ئه‌ده‌به‌ی که بایه‌خداره بۆ ئێمه‪ ،‬ئه‌ده‌بی‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی رۆژئاوایه‪ ،‬ئه‌ده‌بی ئه‌فریقا (به‬ ‫تایبه‌ت نایجیری���ا)و ئه‌‌ده‌بی ئه‌مه‌ریکای‬ ‫‌ده‌بی عه‌ره‌بی زۆر به تایبه‌ت‬ ‫التی���ن‌و ئه‌‌‬ ‫ش���ارانی خوێی گه‌وره نوسه‌ری عه‌ره‌ب‬ ‫عه‌بدولڕه‌حمان مونیف‪.‬‬ ‫الی مونیف تیمایه‌ك کرۆکی کاره‌که‌ی‬ ‫ده‌گرێته‌خۆی ئه‌ویش تیمای به‌هه‌شتی‬ ‫له‌ده‌س���تچووه‪ .‬الی ئ���ه‌و پێش هاتنی‬ ‫ن���ه‌‌وت وادی العیون به‌هه‌ش���تێک‌بوو‪،‬‬ ‫به هاتنی نه‌وت له‌ده‌س���ت چوو‪ .‬دیاره‬ ‫ئه‌م له‌ده‌س���تچوونه‪ ،‬بۆخۆی بابه‌تێکی‬ ‫ئاڵۆزه‪ ،‬که نۆس���تالیژیا‌و ی���اده‌وه‌ری‌و‬ ‫ت���رس‌و وه‌رچه‌رخانی گ���ه‌‌وره‌ له‌خۆی‬ ‫ده‌گرێ���ت‪ .‬تیمایه‌کی وه‌ه���ا له‌دونیای‬ ‫کوردی���ا به خه‌س���تی ئاماده‌یه‪ .‬تیمای‬ ‫له‌ده‌س���چون‌و وه‌رچه‌رخ���ان‌و نه‌بوونی‬ ‫توانا ب���ۆ گه‌ڕان���ه‌وه‪ .‬له‌گ���ه‌ڵ هاتنی‬ ‫داهاتی س���امانی نه‌وت���دا‪ ،‬گوند نه‌ما‪،‬‬ ‫ش���ار نه‌خۆش���انه هه‌اڵوس���اوه‪ ،‬بوه‌ته‬ ‫ئه‌وجێگه‌یه‌ی که نازانی چ ناسنامه‌یه‌كی‬ ‫هه‌یه‪ .‬قه‌یران‌و هه‌ڵوه‌ش���ان‌و ملمالنێی‬ ‫تاکه‌که‌س���ی‌و خێزان���ی‌و بنه‌ماڵه‌ی���ی‪،‬‬ ‫به‌شێکی لێکدانه‌بڕاوی ئه‌م پرۆسه‌یه‌یه‪.‬‬ ‫له‌هه‌ناوی ئه‌م هه‌موو قه‌یرانانه‌دا بابه‌تی‬ ‫به‌كه‌ڵکی زۆر هه‌ن بۆ ژانره جیاوازه‌کانی‬ ‫ئه‌ده‌ب‪.‬‬ ‫تیمایه‌ك���ی تر که نه‌وت له‌گه‌ڵ خۆیدا‬ ‫هێناوه‌و کۆمه‌ڵگای ئێمه‌ی ش���ڵه‌قاندوه‬ ‫تێم���ای خێراییه‪ .‬دیاره پ���ۆل ڤیریلیو‬ ‫له‌چه‌مک���ی درۆمۆلۆج���ی ب���اس ل���ه‌م‬ ‫چه‌مکه ئه‌کات له‌ڕۆژئاواو رۆڵی له‌هاتنی‬ ‫مۆدێرنه (دیاره هاتنی مۆدێرنه هێشتا‬ ‫الی رۆش���نبیرانی کورد وه‌ها ده‌بینرێت‬ ‫که کۆمه‌ڵ���گای ئه‌وروپ���ی له‌ئاگاییه‌وه‬ ‫هه‌نگاوی نا ب���ه‌ره‌و زیاتر مرۆڤ بوون‪،‬‬ ‫ئه‌مه له‌هه‌رچ���ی رووه‌وه هه‌یه هه‌ڵه‌یه‪،‬‬ ‫ئ���ه‌م بابه‌ته لێره‌دا ته‌نه���ا ده‌یخورێنین‬ ‫له‌داهات���وودا ده‌یخرۆش���ێنین)‪ .‬ن���ه‌وت‬ ‫خێراییه‌ک���ی بێ وێن���ه‌ی هێناوه‌ته نێو‬ ‫کۆمه‌ڵگای کوردی���ه‌وه له‌هه‌رچی بواردا‬ ‫هه‌یه‪ ،‬په‌له‌په‌ل‪ ،‬هه‌ڵپه‌هه‌ڵپ‪ ،‬راکه‌ڕاکه‪،‬‬ ‫لوش���دان‪ ،‬هه‌موو بونه‌ته س���یمای ئه‌م‬ ‫رۆژگاره‪ .‬به‌په‌ل���ه‌ ده‌وڵه‌مه‌ندب���وون‪،‬‬ ‫ب���ه خێرای���ی قه‌ڵه‌وب���وون‪ ،‬هه‌بوونی‬ ‫م���اڵ‌و ئۆتۆمبی���ل‌و ژن‌و عاش���قی زۆر‪.‬‬ ‫ئه‌م خێرایی���ه وه‌ک چ���ۆن کۆمه‌ڵگای‬ ‫رۆژئ���اوای گ���ۆڕی‪ ،‬ب���ه هه‌مانش���ێوه‬ ‫هه‌رچ���ی بنه‌م���ا هه‌ی���ه له‌کۆمه‌ڵگای‬ ‫ئێمه‌دا هێناویه‌ت���ه له‌رزین‪ .‬له‌م رووه‌وه‬ ‫مارکسمان بیرئه‌خاته‌وه له‌مانیفیستۆدا‬ ‫ک���ه باس له‌وه‌ئه‌کات چ���ۆن به هاتنی‬ ‫س���ه‌رمایه‌داری (ب���ۆرژوازی) هه‌رچی‬ ‫په‌یوه‌ندی جێگیر‌و چه‌ق به‌ستوو هه‌بوو‬ ‫له‌کۆمه‌ڵ���گای ئاغایه‌تی���دا له‌گه‌ڵ ره‌گ ‌ه‬ ‫دێرینه‌کانیان هه‌موو توانه‌وه له‌هه‌وادا‪.‬‬ ‫ئه‌م ش���لبوونه‌وه‌یه بابه‌تێکی گه‌‌وره‌یه‬

‫الی مارکسیه نوێکان به‌تایبه‌ت زیگمۆند‬ ‫باومان‪ .‬ش���لبوونه‌وه ره‌هه‌ندی ئابوری‌و‬ ‫سیاسی‌و کۆمه‌اڵیه‌تی ئاڵۆزی هه‌یه‪.‬‬ ‫تیمایه‌ک���ی ت���ری گه‌وره ک���ه نه‌‌وت‬ ‫له‌گه‌ڵ خۆی���دا هێناویه‌تی ژیاری نوێیه‪.‬‬ ‫ژیارێک که س���ێکس‌و خۆشه‌ویس���تی‌و‬ ‫هاوڕێیه‌ت���ی‌و خزمایه‌ت���ی‌و ناس���راوی‌و‬ ‫خیانه‌ت‌و دۆس���تایه‌‌تی هه‌موو شێوازی‬ ‫جیای���ان هه‌ی���ه‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌هه‌مانکاتدا‬ ‫ژیاری نوێ ئ���ازاری نوێی له‌گه‌ڵ خۆیدا‬ ‫هێناوه؛ ئۆردویه‌ک له‌کۆمه‌ڵگای کوردی‬ ‫له‌ئه‌نجامی ئه‌م ژیاره نوێیه به ده‌س���ت‬ ‫نه‌‌خۆشیه س���ه‌رده‌میه‌کانه‌وه ده‌ناڵێنن‬ ‫وه‌ک قه‌ڵ���ه‌وی‪ ،‬خه‌مۆک���ی‪ ،‬ته‌نهایی‌و‬ ‫خۆکوژی‪ .‬ن���ه‌‌وت له‌گ���ه‌ڵ خۆیدا به‌ها‬ ‫مه‌تریاڵه‌كان���ی هێن���ا‪ ،‬چی���دی ژی���ان‬ ‫کورتبوه‌ته‌وه بۆ دوو به‌ها‪ :‬سه‌رکه‌وتو‌و‬ ‫سه‌رنه‌که‌وتوو‪ ،‬سه‌رکه‌وتووه‌کان ماند‌وو‬ ‫دڵته‌نگ���ن‌و س���ه‌رنه‌که‌وتوه‌کان خۆیان‬ ‫ده‌کوژن‪ .‬له‌ده‌قی رۆمانه‌کانی هۆلیبۆک‬ ‫ئه‌چێ���ت‪ :‬ه���ه‌ر رێگای���ه‌ک بگریته به‌ر‬ ‫دۆڕاویت‪ .‬له‌نێوان دڵته‌نگی‌و خۆکوژیدا‬ ‫پانتاییه‌كی فراوان هه‌یه بۆئه‌وه‌ی ئه‌ده‌ب‬ ‫بیکاته بواری خۆی‪ .‬که له‌کوردس���تان‬ ‫بووم به چرپه‌وه ده‌مبیس���ت که فاڵنه‬ ‫که‌س توش���ی خه‌مۆکی بووه‪ ،‬هێش���تا‬ ‫ل���ه‌م گونده بچکۆالن���ه‌ی ئه‌لپ‪ ،‬که من‬ ‫تیا گی���رم خواردوه‪ ،‬ده‌ردی ده‌رونی به‬ ‫شه‌رمه‌وه باس ده‌کرێت‪.‬‬

‫که پاره هات‬ ‫سۆزانی‌و‬ ‫قومارخانه‌‌و تلیاک‌و‬ ‫زۆر شتی تر‬ ‫رووئه‌که‌نه واڵت‬ ‫به‌اڵم ئه‌و تیمایه‌ی که له‌هه‌موو زیاتر‬ ‫بابه‌تی ئه‌ده‌به سیاس���ه‌ته‪ .‬سیاسه‌تی‬ ‫پاش هاتنی نه‌‌وت سیاسه‌تی گه‌نده‌ڵی‌و‬ ‫نهێن���ی‌و بازنه‌ی داخ���راو‌و بێ به‌هایی‌و‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌ندبوون���ی بێڕه‌ن���ج‌و کڕی���ن‌و‬ ‫فرۆشتنی هه‌موو ش���تێکه‪ .‬هه‌رئه‌مه‌یه‬ ‫گ���ه‌ر ته‌ماش���ایه‌كی ئه‌زموونی نایجیریا‬ ‫بکه‌ین ده‌بینین که به ده‌گمه‌ن ئه‌دیبێک‬ ‫هه‌یه توانیبێتی خۆی له‌قه‌ره‌ی بابه‌تی‬ ‫نه‌وت نه‌دابێت‪ .‬شیعره ناسکه‌کانی کین‬ ‫س���ارۆ ویوا‪-‬و ژیانه کورته تراژیدیه‌كه‌ی‬ ‫نموون���ه‌ی ئه‌ده‌ب���ی چاالک���ه ک���ه‬ ‫له‌هه‌مانکات���دا نموونه‌ی مرۆڤی چاالکه‪،‬‬ ‫لۆم���ۆ ئینگه‌یژی وه‌ک فه‌ره‌نس���یه‌كان‬ ‫ده‌ڵێ���ن‪ .‬گه‌ر له‌دونیایه‌كدا سیاس���ه‌ت‪،‬‬ ‫که بریتی���ه له‌به‌ڕێوه‌بردن���ی کۆمه‌ڵگا‪،‬‬ ‫ده‌سه‌اڵتی بااڵ‪ ،‬به‌و جۆره به‌ڕێوه‌بڕوات‌و‬ ‫ئه‌‌ده‌ب لێی به‌دووربێ���ت‪ ،‬ئه‌وا ئه‌ده‌بی‬ ‫ئه‌و کۆمه‌ڵگایه ئه‌ده‌بێکی قه‌زه‌مه‪.‬‬ ‫ن���ه‌وت پاره به لێش���او دێنێت‪ .‬پاره‬ ‫ئه‌و ش���ته‌یه که هه‌موو ش���تێک ئه‌کاته‬ ‫شت‪ .‬به شتبوون‪ ،‬دیاریده‌یه‌كی ئاڵۆزه‪،‬‬ ‫له‌د‌ه‌ستنوسی ‪1844‬دا مارکس به درێژی‬ ‫له‌م بابه‌ته ده‌دوێت‪ .‬به‌ش���تبوون به‌هاو‬ ‫خاوه‌ندارێتی ده‌گۆڕێت‪ .‬چیدی ئاس���ان‬ ‫نییه بزانیت کێ جوانه‪ ،‬کێ چاکه‪ ،‬کێ‬ ‫ب���ه توانایه‪ ،‬کێ به به‌های���ه‪ .‬که پاره‬ ‫هات س���ۆزانی‌و قومارخانه‌‌و تلیاک‌و زۆر‬ ‫ش���تی تر رووئه‌که‌ن���ه واڵت‪ .‬له‌ڕۆمانی‬ ‫به‌ناوبانگی س���ه‌د ساڵ گۆش���ه‌گیریدا‬ ‫مارکی���ز باس له‌هاتنی کۆمپانیای بیانی‬ ‫ئه‌کات بۆ کۆکردنه‌‌وه‌‌و فرۆش���تنی مۆز‪.‬‬ ‫ئه‌و گۆڕانانه‌ی ئه‌م کۆمپانیایانه به سه‌ر‬ ‫ماکاندۆی���دا ده‌هێنن‪ .‬دی���اره تیمایه‌كی‬ ‫ه���ه‌ره گرن���گ ک���ه ئه‌م���ڕۆ بابه‌تێکی‬ ‫گه‌ردونیی���ه‪ ،‬ژینگه‌ی���ه‪ ،‬ن���ه‌وت‌و غاز‬ ‫کاریگه‌ری راس���ته‌وخۆیان هه‌یه له‌سه‌ر‬ ‫وێرانکردنی ژینگه‪.‬‬

‫داواكاری‌ گش���تی‌ وه‌ك له‌ناوه‌كه‌ی���دا ب ‌ه‬ ‫دی���ار ده‌كه‌وێت ره‌هه‌ندی‌ گش���تیبوونی‌‬ ‫هه‌یه‌ له‌كاره‌كانیدا‌و پنتكی‌ وه‌س���تانه‌وه‌‌و‬ ‫كارك���ردن له‌به‌رژه‌وه‌ن���دی‌ گش���تی تێدا‬ ‫كۆده‌بێت���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش له‌الی���ه‌ك ب���ۆ‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ بتوانێت ئ���ه‌و دۆس���یانه‌ی‌ كه‌‬ ‫هاوواڵتیانی‌ ئاس���ایی‌ ناتوانن بیجوڵێنن‪،‬‬ ‫داواكاری‌ گش���تی‌ بیجوڵێنێت‌و له‌الیه‌كی‌‬ ‫دیك���ه‌ش بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ چاودێریكیش بێت‬ ‫به‌س���ه‌ر دادگاكانه‌وه‌ له‌ڕووی‌ سه‌المه‌تی‌‬ ‫لێكۆڵین���ه‌وه‌‌و دادگاییكردن���ی‌ ئه‌و جۆره‌‬ ‫كه‌یس���انه‌‪ ،‬به‌ كورت���ی‌ ده‌توانین بڵێین‬ ‫داواكاری‌ گش���تی‌ تاك���ه‌ ده‌س���ه‌اڵتێكه‌‬ ‫ده‌توانێت كه‌یس���ه‌ گه‌وره‌‌و زه‌به‌الحه‌كان‬ ‫بجوڵێنێ���ت‌و له‌هه‌مانكاتیش���دا له‌نێ���و‬ ‫پرۆس���ه‌ی‌ دادگاییكردنیش���دا شوێنپێی‌‬ ‫ئه‌و كه‌یسانه‌ هه‌ڵبگرێت تا ده‌یگه‌یه‌نێته‌‬ ‫كۆتا مه‌ن���زڵ‌و ده‌ركردنی‌ بڕیاری‌ كۆتایی‌‬ ‫دادگا له‌باره‌یانه‌وه‌‪ .‬گه‌ر سه‌رنجی‌ یاسای‌‬ ‫ژماره‌ (‪ )18‬ی‌ ساڵی‌ ‪2007‬ی‌ په‌رله‌مانی‌‬ ‫كوردس���تان بده‌ین كه‌ پاش���كۆی‌ یاسای‬ ‫ژماره‌ (‪)159‬ی‌ س���اڵی‌ ‪1979‬ی‌ یاسای‌‬ ‫داواكاری‌ گش���تییه‌‪ ،‬ب���اس ته‌نها له‌دوو‬ ‫ئامانج���ی‌ ئ���ه‌م ده‌س���ه‌اڵته‌ بكه‌ی���ن كه‌‬ ‫خ���ودی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان ده‌نگی‌‬ ‫له‌س���ه‌رداوه‌‌و بریتین له‌بڕگه‌كانی‌ یه‌كه‌م‌و‬ ‫دووه‌م له‌م���ادده‌ی‌ یه‌كه‌م‪ ،‬ئه‌وا ده‌توانین‬ ‫هه‌ڵسه‌نگاندنێكی‌ كورت بۆ ئه‌رك‌و ئه‌دای‌‬ ‫ئ���ه‌م ده‌زگایه‌ بكه‌ین‪ ،‬ئه‌و دوو بڕگه‌یه‌ش‬ ‫بریتین له‌ ‪:‬‬ ‫یه‌كه‌م‪ :‬پاراس���تنی‌ سیستمی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان‌و بنچینه‌كانی‌‌و ماڵ‌و سامانی‌‬ ‫گش���تی‌‌و له‌چوارچێ���وه‌ی‌ چاودێ���ری‌‬ ‫مه‌ش���روعی ‌هت‌و چه‌س���پاندنی‌ سه‌روه‌ری‌‬ ‫یاسا‌و پیاده‌كردنی‌ حوكمه‌كانی‌‪.‬‬ ‫دووه‌م‪ :‬به‌شداریكردن له‌گه‌ڵ دادوه‌ریی‌‌و‬ ‫الیه‌نه‌ پسپۆڕه‌كان له‌ئاشكراكردنی‌ خێرای‌‬ ‫كاره‌ تاوانكاریی���ه‌كان‌و كاركردن بۆ زوو‬ ‫یه‌كالكردن���ه‌وه‌ی‌ كێش���ه‌كان‌و خۆالدان‬ ‫له‌دواخس���تنی‌ دادگاییكردنه‌كان به‌بێ‌ هۆ‬ ‫به‌ تایبه‌ت ئه‌و تاوانانه‌ی‌ په‌یوه‌ندییان به‌‬ ‫ئاسایشی‌ هه‌رێم‌و سیستمی‌ دیموكراسیه‌وه‌‬

‫هه‌یه‌‪ ..‬كه‌واته‌ گه‌ر ته‌نها سه‌رنجی‌ ئه‌م دوو‬ ‫بڕگه‌یه‌ی‌ مادده‌ی‌ یه‌كه‌می‌ یاساكه‌ بده‌ین‌و‬ ‫واز له‌بڕگه‌كانی‌ دیكه‌ی‌ بهێنین‪ ،‬ده‌توانین‬ ‫ئامانج���ه‌كان یان ئه‌ركه‌كان���ی‌ داواكاری‌‬ ‫گشتی‌ له‌م خااڵنه‌دا كورتبكه‌ینه‌وه‌‪:‬‬ ‫‪-1‬پاراس���تنی‌ سیس���تمی‌ هه‌رێم���ی‌‬ ‫كوردستان‪.‬‬ ‫‪ -2‬پاراستنی‌ ماڵ‌و سامانی‌ گشتی‌‪.‬‬ ‫‪ -3‬چاودێریكردن‌و چه‌سپاندنی‌ سه‌روه‌ری‌‬ ‫یاسا‌و پیاده‌كردنی‌ حكومه‌كانی‌‪.‬‬ ‫‪ -4‬به‌ش���داریكردن له‌ئاش���كراكردنی‌‬ ‫خێرای‌ كاره‌ تاوانكارییه‌كان‪.‬‬ ‫‪5‬ــ كاركردن ب���ۆ زوو یه‌كالكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫كێش���ه‌كان‪ ،‬خ���ۆالدان له‌دواخس���تنی‌‬ ‫دادگاییه‌كان به‌بێ‌ هۆ‪.‬‬ ‫گه‌ر ئێس���تا به‌ وردی‌ س���ه‌رنجی‌ یه‌ك‬ ‫به‌ یه‌كی‌ پێكهاته‌كان���ی‌ ئه‌و چه‌ند خاڵه‌‬ ‫بده‌ی���ن‌و له‌هه‌مانكاتدا رۆڵ���ی‌ داواكاری‌‬ ‫گشتی‌ له‌م بواره‌دا ش���ه‌ن‌و كه‌و بكه‌ین‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وا ب���ه‌ ه���ه‌ر خێرای���ی‌ ده‌گه‌ینه‌ ئه‌و‬ ‫بڕوایه‌ی‌ كه‌ داواكاری‌ گشتی‌ له‌كوردستان‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر ته‌واوی‌ ئه‌م ئه‌رك‌و ئامانجانه‌دا‬ ‫ده‌سته‌وسان بووه‌‌و نه‌یتوانیوه‌ النی‌ كه‌می‌‬ ‫ئه‌و ئامانج‌و ئه‌ركان���ه‌ راپه‌ڕێنێ‌‌و كاریان‬ ‫له‌سه‌ر بكات‪.‬‬ ‫گ���ه‌ر ب���اس له‌سیس���تمی‌ هه‌رێم���ی‌‬ ‫كوردس���تان بكه‌ی���ن ك���ه‌ به‌ب���ڕوای‌ من‬ ‫زیاتر خۆی‌ له‌سیس���تمه‌ سیاس���یه‌كه‌یدا‬ ‫ده‌بینێته‌وه‌ كه‌ به‌ حس���اب سیستمێكی‌‬ ‫ش���ێوه‌ په‌رله‌مانییه‌‪ ،‬س���ه‌یر ده‌كه‌ین تا‬ ‫ئێس���تا نمون���ه‌ی‌ ئه‌م سیس���تمه‌ له‌هیچ‬ ‫واڵتێك���دا په‌یڕه‌و نه‌ك���راوه‌‪ ،‬چونكه‌ گه‌ر‬ ‫سیس���تمه‌كه‌ په‌رله‌مان���ی‌ بێ���ت‪ ،‬ئ���ه‌وا‬ ‫ده‌بێت س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێمی‌ ده‌سه‌اڵته‌كانی‌‬ ‫ته‌ش���ریفاتی‌ بێ���ت‌و گه‌ر سیس���تمه‌كه‌‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌تیش بێ���ت‪ ،‬ئ���ه‌وا ده‌بێ���ت‬ ‫په‌رله‌مان ده‌سه‌اڵتی‌ ئه‌وتۆی‌ نه‌بێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫پێده‌چێت ته‌نانه‌ت له‌داڕشتنی‌ سیستمی‌‬ ‫سیاسی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانیشدا په‌یڕه‌وی‌‬ ‫فیفتی‌ ب���ه‌ فیفتی‌ كرابێت ب���ه‌و واتایه‌ی‌‬ ‫گه‌ر س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێم پارت���ی‌ بوو‪ ،‬ئه‌وا‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ په‌رله‌مان یه‌كێتی‌ ده‌بێت‌و له‌و‬

‫حاڵه‌ته‌شدا ده‌بێت ده‌سه‌اڵته‌كان برایانه‌‬ ‫دابه‌ش���بكرێن بۆئه‌وه‌ی‌ كه‌سیان مه‌غدور‬ ‫نه‌ب���ن‪ ،‬ده‌بوای���ه‌ داواكاری‌ گش���تی‌ هه‌ر‬ ‫له‌سه‌ره‌تاوه‌ ئه‌م مه‌س���ه‌له‌یه‌ی‌ له‌ڕێگه‌ی‌‬ ‫كه‌ناڵه‌ جۆر به‌ جۆره‌كانی‌ خۆیه‌وه‌ س���اغ‬ ‫بكردایه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ده‌بینین به‌ هۆی‌ ئه‌م‬ ‫بێده‌نگییه‌ی‌ داواكاری‌ گش���تییه‌وه‌ نه‌ك‬ ‫ئه‌مه‌ ساغ نه‌كراوه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو مه‌هزه‌له‌ی‌‬ ‫ئاڵوگۆڕی‌ دوو ساڵ جارێكی‌ حكومه‌تیش‬ ‫به‌پێی‌ رێككه‌وتننامه‌ی‌ س���تراتیژی‌ نێوان‬ ‫دوو پارتی‌ سیاسی‌ هه‌رێم په‌یدابووه‌‌و به‌‬ ‫ئاره‌زووی‌ خۆیان كابینه‌ ده‌گۆڕن‌و ژماره‌ی‌‬ ‫پێده‌ده‌ن‌و كۆتا كه‌سیش كه‌ قسه‌ له‌سه‌ر‬ ‫ئه‌م مه‌س���ه‌له‌یه‌ ناكات داواكاری‌ گشتییه‌‬ ‫كه‌ ئه‌م حاڵه‌ته‌ له‌هیچ جۆره‌ سیستمێكی‌‬ ‫سیاسی موعته‌به‌ردا بوونی‌ نییه‌‪.‬‬

‫دادگاكان به‌به‌رچاوی‌‬ ‫هه‌مووانه‌وه‌ له‌بری‌‬ ‫‌ده‌ستگیركردنی‌‬ ‫ته‌قه‌كه‌ران‪ ،‬له‌پێشدا‬ ‫له‌خۆپیشانده‌رانه‌وه‌‬ ‫ده‌ستیان پێكردووه‌‌و‬ ‫جارێ ده‌یانه‌وێت‬ ‫یاسا به‌سه‌ر ئه‌واندا‬ ‫په‌یڕه‌و بكه‌ن‬ ‫ده‌رباره‌ی‌ ماڵ‌و س���امانی‌ گشتی‌‪ ،‬ئه‌وا‬ ‫گه‌نده‌ڵ���ی‌‌و بارودۆخه‌ك���ه‌ی‌ ئه‌وه‌نده‌ بێ‌‬ ‫حه‌د‌و حس���اب خ���راپ بووه‌ ك���ه‌ مناڵی‌‬ ‫س���ه‌ر بێش���كه‌ی‌ ئه‌م هه‌رێمه‌ ده‌یزانێت‌و‬ ‫ئاگاداریه‌تی‌‌و ده‌زانێت چۆن س���ه‌روه‌ت‌و‬ ‫سامانی‌ گشتی‌ هه‌رێم حه‌په‌لوش ده‌كرێت‬ ‫یان به‌ هه‌ده‌ر ده‌درێت‪ ،‬كه‌چی‌ نه‌مانبینی‌‬ ‫داواكاری‌ گش���تی‌ بێته‌ ده‌نگ‌و سنورێك‬ ‫بۆ ئه‌م پاش���ا گه‌ردانیی���ه‌ دابنێت‌و رۆڵی‌‬

‫راسته‌قینه‌ی‌ خۆی‌ بگێڕێت‪.‬‬ ‫خ���ۆ چاودێریكردن���ی‌ دادگاكان‌و‬ ‫چاالككردنی‌ پرۆسه‌ی‌ دادگاییكردن‌و زوو‬ ‫یه‌كالكردن���ه‌وه‌ی‌ دۆس���یه‌كان ئه‌وه‌ هه‌ر‬ ‫مه‌پرس���ه‌ ل���ه‌م واڵته‌دا چی‌ لێ‌ به‌س���ه‌ر‬ ‫هاتووه‌‌و باش���ترین نمونه‌ش دۆس���یه‌ی‌‬ ‫ته‌قه‌كه‌رانی‌ رووداوه‌كانی‌ ‪17‬ی‌ ش���وباتی‌‬ ‫‪‌2011‬و رۆژان���ی‌ دوایی‌و هه‌موو كه‌یس���ه‌‬ ‫هاوپێوه‌نده‌كانه‌ به‌و روداوانه‌وه‌‪ ،‬ده‌بینین‬ ‫دادگاكان به‌به‌رچاوی‌ هه‌مووانه‌وه‌ له‌بری‌‬ ‫په‌له‌كردن له‌ده‌ستگیركردنی‌ ته‌قه‌كه‌ران‌و‬ ‫تۆمه‌تباران‪ ،‬له‌پێشدا له‌خۆپیشانده‌رانه‌وه‌‬ ‫ده‌س���تیان پێكردووه‌‌و جارێ ده‌یانه‌وێت‬ ‫یاس���ا به‌سه‌ر ئه‌واندا په‌یڕه‌و بكه‌ن‌و ئیتر‬ ‫بكوژ‌و ته‌قه‌كه‌ره‌كانی���ش با به‌ به‌رچاوی‌‬ ‫خه‌ڵكی‌ جگه‌ر س���وتاوه‌ی‌ ئه‌م هه‌رێمه‌وه‌‬ ‫بسوڕینه‌وه‌‌و خه‌اڵت بكرێن‪.‬‬ ‫ئه‌مانه‌‌و چه‌ندین نمونه‌ی‌ دیكه‌ مشتێكن‬ ‫له‌خ���ه‌رواری‌ ئ���ه‌و واقیعه‌ی‌ ك���ه‌ ئه‌مڕۆ‬ ‫داواكاری‌ گش���تی‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تان‬ ‫له‌به‌رده‌میدا ده‌سته‌وس���ان وه‌س���تاوه‌‌و‬ ‫جوڵه‌ی‌ له‌به‌رامبه‌ردا ناكات‪.‬‬ ‫له‌كۆتایی���دا ده‌پرس���م گ���ه‌ر دواكاری‌‬ ‫گش���تی‌ به‌پێی‌ یاس���ا خاوه‌ن���ی‌ هه‌موو‬ ‫ئه‌و ده‌س���ه‌اڵت‌و توانایانه‌یه‌ كه‌ له‌یاسای‌‬ ‫ئاماژه‌بۆكراودا باس���كرا‪ ،‬ئ���ه‌دی‌ بۆچی‌‬ ‫په‌یڕه‌وی‌ ن���اكات‌و رۆڵی‌ خۆی‌ ناگێڕێت؟‬ ‫ده‌بێ���ت بزانرێت چی‌ بووه‌ته‌ به‌ربه‌س���ت‬ ‫له‌به‌رده‌م ئ���ه‌رك‌و كاره‌كان���ی‌ داواكاری‌‬ ‫گشتیدا؟ گه‌ر ده‌سه‌اڵت ‌ی سیاسی‌ هه‌رێمه‌!‬ ‫ئه‌وا ده‌بێت راسته‌وخۆ داواكاری‌ گشتی‌ بۆ‬ ‫خه‌ڵكی‌ روونبكاته‌وه‌‌و ئه‌و راستییه‌ بخاته‌‬ ‫روو چیدی‌ با خه‌ڵك���ی‌ چاوه‌ڕوانی‌ رۆڵی‌‬ ‫داواكاری‌ گشتی‌ نه‌كه‌ن‪ ،‬له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ به‌‬ ‫كه‌له‌پچه‌ی‌ ده‌سه‌اڵت ده‌ستی‌ به‌ستراوه‌‌و‬ ‫یه‌ك���ی‌ پ���ێ ناخرێت���ه‌ س���ه‌ر دوو‪ ،‬گه‌ر‬ ‫مه‌سه‌له‌كه‌ سیستی‌ خودی‌ به‌ڕێوه‌به‌ران‌و‬ ‫به‌رپرسانی‌ ئه‌و ده‌زگایه‌یه‌‪ ،‬ئه‌وا پێویسته‌‬ ‫س���ه‌ر له‌نوێ‌ داڕشتنه‌وه‌یه‌ك بۆ په‌یكه‌ر‌و‬ ‫به‌رپرس���ه‌كانی‌ بكرێ���ت‌و گۆڕان���كاری‌‬ ‫پێویستی‌ تیا ئه‌نجام بدرێت‪ ،‬گه‌ر گرفت‬ ‫له‌یاساكه‌ش���دایه‌‪ ،‬ئ���ه‌وا ب���ا په‌رله‌مانی‌‬ ‫كوردستان هه‌مواری‌ بكاته‌وه‌‌و چاره‌سه‌ری‌‬ ‫بكات‪ ،‬وه‌گه‌رنا ئه‌وا داواكاری‌ گش���تیش‬ ‫ده‌بێته‌ به‌ش���ێك له‌جه‌سته‌ ئه‌م ئه‌زمونه‌‬ ‫داهێزرا‌وو نه‌خۆشه‌ی‌ كه‌ ئه‌مڕۆ له‌هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان به‌ڕێوه‌ده‌چێ���ت‌و كه‌س به‌‬ ‫ئاشكرا خۆی‌ ناكات به‌ خاوه‌نی‌‪.‬‬

‫ده‌سه‌اڵت‌و ترس له‌كولتوری‌ ئۆپۆزسێۆن‬ ‫عومه‌ر عه‌لی‌ محه‌مه‌د‬ ‫ل���ه‌دوای‌ هه‌ڵبژاردن���ی‌ ‪2009/7/25‬‬ ‫له‌كوردستاندا پاش ئه‌وه‌ی‌ كه‌ كوتله‌یه‌ك ‌ی‬ ‫په‌رله‌مان���ی‌ ك���ه‌ له‌چه‌ن���د پارتێك پێك‬ ‫هات���وون به‌ره‌یه‌ك���ی‌ ئۆپۆزس���یۆنیان‬ ‫راگه‌یان���د‪ ،‬له‌وكاته‌وه‌ دۆخی‌ سیاس���یی‌‬ ‫له‌هه‌رێمی‌ كوردستاندا دۆخێكی‌ قه‌یراناوی‌‌و‬ ‫نائاساییه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ ده‌سه‌اڵتی‌ تووشی‌‬ ‫راچڵه‌كانێك ك���ردووه‌ كه‌ بارێكی‌ وای‌ بۆ‬ ‫دروس���ت بووه‌‪ ،‬كه‌ ناتوانێت له‌گه‌ڵ‌ ئه‌م‬ ‫بارودۆخ���ه‌ نوێیه‌دا هه‌ڵ بكات‌و هه‌س���ت‬ ‫به‌ ترس���ێكی‌ گ���ه‌وره‌ ده‌كات‌و له‌بوونی‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆندا نه‌بوونی‌ خۆی‌ ده‌بینێته‌وه‌‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ به‌ درێژایی‌ حكومه‌ته‌ یه‌ك له‌دوا‬ ‫یه‌كه‌كانی‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تان هه‌رچه‌ند‬ ‫دیعایه‌ی‌ دیموكراسیبوونی‌ كردووه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ناو ئه‌و سیس���تمه‌ به‌ناو دیموكراسیه‌دا‬ ‫ئۆپۆزسیۆن به‌ هه‌موو به‌شه‌كانی‌ پارتی‌‬ ‫سیاس���یی‌‌و كۆمه‌ڵگه‌ی‌ مه‌ده‌نی‌‌و میدیای‌‬ ‫ئازاد بوونی‌ نه‌بووه‌‪ .‬له‌هه‌ر ش���وێنێكیش‬ ‫ویستبێتی‌ سه‌ر هه‌ڵبدات‪ ،‬هه‌ر له‌شوێنی‌‬ ‫خۆی‌ س���ه‌ركوت كراوه‌و به‌ئه‌ش���كه‌نجه‌و‬ ‫زیندانی‌‌و ته‌نانه‌ت تیرۆركردنیش وه‌اڵمی‌‬ ‫دراوه‌ته‌وه‌‪ ،‬تیرۆركردنی‌ چه‌ندان كه‌سایه‌تی‌‬ ‫سیاس���یی‌‌و رۆژنامه‌نووس‌و ئه‌شكه‌نجه‌و‬ ‫زیندانیكردن���ی‌ چاالكوانان���ی‌ مه‌ده‌ن���ی‌‬ ‫به‌ش���ێك بوون له‌ئه‌م هه‌واڵنه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌‬ ‫ئه‌و بارودۆخه‌ی‌ كه‌ به‌ درێژایی‌‪ 20‬س���اڵی‌‬ ‫رابردوو درێژه‌ی‌ هه‌بوو‪ ،‬دۆخێكی‌ له‌باری‌‬ ‫بۆ دوو پارته‌ ده‌س���ه‌اڵتداره‌كه‌ دروس���ت‬ ‫كردب���وو كه‌ له‌الی���ه‌ك دیعای���ه‌ی‌ بوونی‌‬ ‫دیموكراس���ی‌‌و هه‌ڵبژاردن‌و فره‌یی‌ بكه‌ن‪،‬‬ ‫له‌الیه‌كی‌ تریش���ه‌وه‌ ئه‌و دیموكراس���ی‌‌و‬ ‫هه‌ڵبژاردنه‌ روكه‌شانه‌ ببووه‌ مایه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌ژێر په‌رده‌ی‌ ئه‌و مانش���ێته‌دا درێژه‌ به‌‬ ‫هه‌ده‌ردانی‌ سامانی‌ گشتی‌‌و دابه‌شكردنی‌‬ ‫له‌نێوان دوو پارتی‌ ده‌سه‌اڵتدارو به‌رفراوان‬ ‫بوون���ی‌ گه‌نده‌ڵ���ی‌ دارای���ی‌‌و كارگێ���ڕی‌‬ ‫بدرێت‌و هه‌موو ش���تێكی‌ ئه‌م كوردستانه‌‬ ‫له‌س���امانی‌ ماددی‌‌و مه‌عنه‌وی‌‌و ته‌نانه‌ت‬ ‫ره‌مزه‌ شۆڕشگێڕیه‌كانیان دابه‌ش بكه‌ن‌و‬ ‫دیده‌ ئایدۆلۆژیه‌كانی‌ له‌ب���ه‌ حیزبكردنی‌‬ ‫كۆمه‌ڵگاو حكومه‌ت بسه‌پێنن‪ ،‬كۆمه‌ڵگای‌‬ ‫ك���وردی‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تان وێنه‌ی‌‬ ‫به‌هاو ئه‌خالق‌و جیهانبینی‌ ئه‌وان بگرێت‌و‬ ‫له‌سه‌ر هه‌مان په‌روه‌رده‌ی‌ حیزبی‌ ئه‌وان‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌كه‌ش په‌روه‌رده‌ ببێت‌و زۆرینه‌ی‌‬

‫خه‌ڵك به‌ش���داری‌ پێ‌ بكه‌ن له‌و دیارده‌‬ ‫ناش���یرینانه‌ی‌ ك���ه‌ پارتی‌ ك���وردی‌ پ ‌ێ‬ ‫ده‌ناس���رێته‌وه‌‪ ،‬به‌هۆی‌ ئه‌مه‌شه‌وه‌ ئێستا‬ ‫نه‌وه‌یه‌ك له‌كوردستاندا هه‌یه‌ كه‌ هه‌ڵگری‌‬ ‫ڤایرۆس���ێكه‌ له‌گه‌نده‌ڵ���ی‌‌و تاك���ڕه‌وی‌‌و‬ ‫توندوتی���ژی‌ ك���ه‌ گه‌ڕان���ه‌وه‌ی‌ بۆس���ه‌ر‬ ‫دڵس���ۆزی‌‌و خزمه‌ت‌و نیشتمان په‌روه‌ری‌‌و‬ ‫هاوواڵت���ی‌ ب���وون‌و لێبورده‌ی���ی‌ كارێكی‌‬ ‫ئه‌سته‌مه‌‪.‬‬

‫ئۆپۆزسیۆن‬ ‫له‌كوردستاندا‪،‬‬ ‫پشتیوانیكردنه‌ له‌و‬ ‫سیستمه‌ مرۆییه‌‬ ‫ئه‌خالقیه‌ كه‌ ده‌یه‌وێت‬ ‫ئه‌م ده‌سه‌اڵته‌ ئاگادار‬ ‫بكاته‌وه‌‪ ،‬كه‌ ئیتر‬ ‫نابێت ئه‌و بارودۆخه‌‬ ‫درێژه‌ بكێشێت‬ ‫به‌ درێژایی‌ س���ااڵنی‌ رابردوو سه‌ره‌ڕا ‌‬ ‫ی‬ ‫بوون���ی‌ فره‌یی‌ سیاس���یی‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌م‬ ‫فره‌ییبوونه‌ رۆڵێكی‌ نه‌بووه‌ له‌چه‌سپاندنی‌‬ ‫دامه‌زراوه‌ دیموكراسیه‌كان‌و فراوانكردنی‌‬ ‫بازنه‌كان���ی‌ ئ���ازادی‌ ت���اك‌و گش���تی‌‌و‬ ‫داكۆكیك���ردن له‌مافه‌كان���ی‌ هاوواڵت���ی‌‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ش هه‌رهه‌مان س���یمای‌ ئه‌و رژێمانه‌‬ ‫بوو ك���ه‌ له‌ناوچه‌كه‌دا هه‌بوو‪ ،‬كه‌ ئه‌ویش‬ ‫پیاده‌كردنی‌ تاكڕه‌وی‌ بووه‌ له‌ژێر په‌رده‌ی‌‬ ‫دیموكراس���ی‌‌و فره‌ییدا‪ ،‬ئه‌گه‌ر س���ه‌یری‌‬ ‫رژێمه‌كان���ی‌ موب���اره‌ك‌و تونس‌و یه‌مه‌ن‌و‬ ‫ته‌نانه‌ت عێ���راق‌و سوریاش���ت بكردایه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌رده‌وام هه‌ڵب���ژاردن ب���ۆ په‌رله‌م���ان‬ ‫كراوه‌و له‌م پرۆسه‌یه‌ش���دا چه‌ندان پارتی‌‬ ‫سیاسیی‌ به‌ش���داری‌ تێدا كردووه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌نجامه‌كانیش هه‌ر ئه‌وه‌ بووه‌ كه‌ خۆیان‬ ‫ویستویانه‌‪.‬‬ ‫له‌و واڵته‌ تاكڕه‌ویان���ه‌دا له‌كاتێكدا كه‌‬

‫ئه‌و پارته‌ سیاسیانه‌ گۆڕاون بۆ كۆمپانیاو‬ ‫دوكانی‌ سیاس���یی‌‪ ،‬ئیتر گه‌الن هۆشیار‬ ‫بوونه‌وه‌و ده‌نگیان به‌رزكرده‌وه‌و كۆتاییان‬ ‫به‌و دۆخ���ه‌ هێنا‪ .‬له‌جیاتی‌ ئ���ه‌و پارته‌‬ ‫سیاس���یانه‌ خۆیان هاتنه‌ س���ه‌ر شه‌قام‌و‬ ‫داوای‌ ماف���ی‌ ئ���ازادی‌‌و دادپ���ه‌روه‌ری‌‌و‬ ‫دیموكراسی‌‌و كۆتاییهێنان به‌ گه‌نده‌ڵییان‬ ‫ك���ردو ب���ۆ خۆی���ان رووب���ه‌ڕووی‌ ئ���ه‌و‬ ‫ده‌سه‌اڵتانه‌ بوونه‌وه‌ كه‌ ده‌یان ساڵ‌ بوو‪،‬‬ ‫ده‌ستیان گرتبوو به‌سه‌ر سامانی‌ گشتی‌‌و‬ ‫سه‌رچاوه‌كانی‌ دارایی‌‌و به‌ ملیاره‌ها دۆالریان‬ ‫له‌بانكه‌كان���ی‌ ده‌ره‌وه‌دا كه‌ڵه‌كه‌ ده‌كرد‌و‬ ‫بنه‌ماڵه‌ی‌ ده‌س���ه‌اڵتداریش به‌ ئاره‌زووی‌‬ ‫خۆی���ان گاڵته‌یان به‌ ویس���ت‌و ئیراده‌ی‌‬ ‫گه‌له‌كانیان ده‌ك���رد‌و له‌ڕێگه‌ی‌ گه‌نده‌ڵی‌‬ ‫بێ‌ سنوره‌وه‌و دوور له‌هه‌ر رێوه‌ڕه‌سمێكی‌‬ ‫یاس���ایی‌‌و سیس���تمێكی‌ ش���ه‌فاف‌و‬ ‫دیموكراس���ی‌ به‌ راس���ت‌و چه‌پدا پاره‌و‬ ‫س���امانیان ده‌به‌خشیه‌وه‌ به‌سه‌ر دۆست‌و‬ ‫الیه‌نگرانی���ان‌و زۆرجاریش كه‌س���ایه‌تی‌‬ ‫گه‌وره‌و به‌ش���ێك له‌مامۆستایانی‌ زانكۆو‬ ‫رۆشنبیرو رۆژنامه‌نووس له‌م گه‌نده‌ڵیانه‌‬ ‫تێ���وه‌گالون‌و ب���ۆ په‌رده‌پۆش���كردنی‌‬ ‫گه‌نده‌ڵیه‌كانی���ان به‌كاری���ان هێن���اون‌و‬ ‫ئه‌وانیش���یان بێ‌ ده‌نگ كردبوو‪ ،‬هه‌روه‌ك‬ ‫له‌كوردس���تانیش ئه‌مه‌ ده‌بینرێت‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫به‌ ش���ێوه‌یه‌كی‌ گشتی‌ س���یمای‌ گشتی‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵته‌ تاك ره‌وه‌كانی‌ ناوچه‌كه‌ بووه‌‬ ‫له‌مامه‌ڵه‌كردن���ی‌ له‌گه‌ڵ‌ دیموكراس���ی‌‌و‬ ‫ئازادی‌‌و مافه‌كانی‌ هاوواڵتیدا‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م بارودۆخ���ه‌ تاك���ڕه‌وی‌‌و ن���ا‬ ‫دیموكراس���ییه‌ س���ه‌رچاوه‌ی‌ س���ه‌ره‌كی‌‬ ‫شۆڕشه‌كانی‌ به‌هاری‌ عه‌ره‌بی‌ بوو‪ ،‬چونكه‌‬ ‫له‌نه‌بوونی‌ ئۆپۆزسیۆنێكی‌ راسته‌قینه‌دا‪،‬‬ ‫گه‌ل خ���ۆی‌ ده‌بێته‌ ئۆپۆزس���یۆن‌و دژی‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵته‌ نادیموكراس���ی‌‌و تاكڕه‌وه‌كان‬ ‫ده‌وه‌س���تێته‌وه‌‪ .‬ئ���ه‌و ده‌س���ه‌اڵتانه‌ به‌‬ ‫به‌هێزكردنی‌ پێگه‌ سه‌ربازی‌‌و ئه‌منیه‌كان‬ ‫نه‌یانتوان���ی‌ خۆی���ان له‌به‌رامب���ه‌ر رق‌و‬ ‫توڕه‌یی‌ خه‌ڵك���دا بپارێزن‪ ،‬دواجار رژێمه‌‬ ‫سیاسیه‌كان هه‌ره‌س���یان هێناو روخان‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر س���ه‌رنجی‌ بارودۆخی‌ سیس���تمی‌‬ ‫سیاس���یی‌ له‌هه‌رێم���ی‌ كوردسس���تاندا‬ ‫بده‌ین‪ ،‬درێژه‌پێده‌ری‌ هه‌مان سیس���تمی‌‬ ‫سیاسییه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌ویش ته‌نها بیركردنه‌وه‌یه‌‬ ‫له‌درێ���ژه‌دان به‌ ده‌س���ه‌اڵتی‌ دوو پارتی‌‬ ‫فه‌رمانڕه‌وا بۆئ���ه‌وه‌ی‌ بتوانن ماوه‌یه‌كی‌‬ ‫زیات���ر درێژه‌ ب���ه‌و بارودۆخ���ه‌ بده‌ن كه‌‬

‫له‌ئارادایه‌‌و هیچ هێزێكی‌ سیاسیی‌ نه‌بێت‬ ‫له‌به‌رده‌میاندا بوه‌ستێ‌‌و هیچ میدیایه‌ك ‌ی‬ ‫ئازاد نه‌بێ���ت چاودێرییه‌كیان بكات‌و هیچ‬ ‫گروپێكی‌ فشار نه‌بێت داوای‌ چه‌سپاندنی‌‬ ‫مافه‌كان���ی‌ هاوواڵتی‌ ب���كات‌و داوایان لێ‌‬ ‫بكات ئیتر به‌س���ه‌و كۆتایی‌ به‌ گه‌نده‌ڵی‌‌و‬ ‫قۆرخكاری‌‌و نا شه‌فافیه‌ت بهێنن‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ئێوه‌ به‌رپرس���یارن له‌ئاست چاره‌نووسی‬ ‫سیاس���یی‌‌و ئابوری‌‌و كۆمه‌اڵیه‌تی‌ گه‌لێك‬ ‫ك���ه‌ مێژوه‌كه‌ی‌ پ���ڕه‌ له‌چه‌وس���انه‌وه‌و‬ ‫ئه‌نفال‌و جینۆساید‌و كیمیاباران‪ ،‬ئایا ئێوه‌‬ ‫خاوه‌نی‌ چ ویژدان‌و ئه‌خالق‌و بیركردنه‌وه‌و‬ ‫ئایینێكن‪ ،‬ك���ه‌ له‌به‌رامبه‌ر ئه‌و هه‌موو نا‬ ‫سۆرو سته‌مكاریانه‌ی‌ كه‌ له‌م گه‌له‌ كراوه‌‬ ‫دڵتان ناجۆشێ‌‌و عه‌قڵتان بیر ناكاته‌وه‌و‬ ‫س���ه‌ره‌ڕای‌ ئه‌و هه‌م���وو نه‌هامه‌تیه‌ی‌ كه‌‬ ‫به‌ س���ه‌ریدا هاتووه‌‪ ،‬ئێستاش ئێوه‌ به‌م‬ ‫شێوه‌یه‌ مامه‌ڵه‌ی‌ له‌گه‌ڵدا ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ئۆپۆزس���یۆن‬ ‫دروس���تبوونی‌‬ ‫له‌كوردس���تاندا‪ ،‬پش���تیوانیكردنه‌ ل���ه‌و‬ ‫سیس���تمه‌ مرۆییه‌ ئه‌خالقیه‌ كه‌ ده‌یه‌وێت‬ ‫ئه‌م ده‌سه‌اڵته‌ ئاگادار بكاته‌وه‌‪ ،‬كه‌ ئیتر‬ ‫نابێ���ت ئه‌و بارودۆخه‌ درێژه‌ بكێش���ێت‪،‬‬ ‫ده‌بێت كه‌ باس���ی‌ دیموكراس���ی‌ ده‌كرێت‬ ‫دیموكراسیه‌تێكی‌ راسته‌قینه‌ بێت‌و بوونی‌‬ ‫فره‌یی‌ سیاسیش ته‌نها نابێت رۆتین بێت‪،‬‬ ‫به‌ڵكو وه‌كو مونتسكیۆ ده‌رباره‌ی‌ فره‌یی‌‬ ‫سیاس���یی‌ له‌كتێبی‌ (گیانی‌ یاساكان) دا‬ ‫ده‌ڵێ���ت‪ :‬مانای‌ جی���اوازی‌ ده‌گه‌یه‌نێت‪،‬‬ ‫فره‌یی‌ مانای‌ ره‌وایه‌تی‌ بۆچوونی‌ جیاوازه‌‪،‬‬ ‫ده‌بێت له‌ژێر سایه‌ی‌ ئه‌م بۆچوونه‌دا هه‌موو‬ ‫الیه‌ك بتوانن به‌ ئازادی‌ ته‌عبیر له‌بیروڕای‌‬ ‫خۆیان بك ‌هن‌و پێكه‌وه‌ ژیان قبوڵ‌ بكه‌ن‌و‬ ‫بتوانن به‌ش���داری‌ له‌به‌ڕێوه‌بردنی‌ ژیانی‌‬ ‫سیاس���یی‌ ده‌وڵه‌ت���دا بك���ه‌ن‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫كاریگه‌رییان هه‌بێت له‌بڕیاری‌ سیاس���یی‌‬ ‫له‌كۆمه‌ڵگه‌كانیاندا‪.‬‬ ‫له‌ب���ه‌رده‌م ئه‌و بارودۆخ���ه‌ نوێیه‌دا كه‌‬ ‫له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تاندا دروس���ت بووه‌و‬ ‫ئۆپۆزس���یۆنێكی‌ راس���ته‌قینه‌ س���ه‌ری‌‬ ‫هه‌ڵداوه‌و ده‌سه‌اڵت تووشی‌ شۆك بووه‌‪،‬‬ ‫له‌م كاته‌دا ده‌كه‌وێته‌ به‌رده‌م دووڕیانێك‬ ‫كه‌ ده‌بێت یه‌كیان هه‌ڵبژێرێت‪ ،‬یان ده‌بێت‬ ‫وه‌ك سیس���تمێكی‌ سیاسیی‌ دیموكراسی‌‬ ‫مامه‌ڵه‌ب���كات‌و به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ واقیعی‌‌و‬ ‫پراكتیك���ی‌ مامه‌ڵ���ه‌ له‌گ���ه‌ڵ‌ بارودۆخه‌‬ ‫نوێیه‌كه‌دا بكات‪...،‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫تەندروستی‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫ژنان له‌پیاوان زیاتر توشی هه‌وكردنی كۆئه‌ندامی میز ده‌بن‬ ‫كۆئه‌ندامی میز ئه‌و سیستمه‌ی له‌شه‌‬ ‫كه‌ میز دروست ده‌كات‌و ده‌یكاته‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی له‌ش‪ .‬ئه‌م كۆئه‌ندامه‌‬ ‫له‌گورچیله‌و میزه‌ڵدان‌و ئه‌و كه‌نااڵنه‌‬ ‫پێكهاتووه‌ كه‌ پێكه‌وه‌یان ده‌به‌ستێ‪.‬‬

‫ئه‌م حاڵه‌ته‌ چۆن دروست ده‌بێ؟‬ ‫وه‌ك وتم����ان تێوه‌گالن����ی به‌كتریا له‌م‬ ‫سیس����تمه‌دا ه����ۆكاره‌‌و زۆرب����ه‌ی ئه‌و‬ ‫به‌كتریایانه‌ش����ی له‌مباره‌یه‌وه‌ تاوانبارن‬ ‫ئه‌وانه‌ن كه‌ له‌ڕیخۆڵه‌‌و پیس����اییدا هه‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌م به‌كتریایانه‌ له‌ڕێگه‌ی بۆری میزه‌وه‌‬ ‫خۆی����ان ده‌گه‌یه‌ننه‌ میزڵ����دان‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫له‌به‌رئ����ه‌وه‌ی ب����ۆری می����زی ئافره‌تان‬ ‫كورتتره‌ له‌هی پی����اوان‌و كونی میزیان‬ ‫له‌كۆم����ه‌وه‌ نزیكتره‌‪ ،‬له‌پی����اوان زیاتر‬ ‫توش����ی هه‌وكردنی ئه‌م سیستمه‌ ده‌بن‪.‬‬ ‫س����ێ حاڵه‌ت ئه‌گه‌ری توشبوون زیاتر‬ ‫*ئ����ازار له‌كه‌له‌ك����ه‌ی راس����ت یا چه‌پ به‌به‌كتریا پیس����بووه‌ یاخود نا‪ ،‬ئه‌گه‌ر چاكبوونه‌وه‌ی حاڵه‌ته‌كه‌ ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫ده‌كه‌ن ئه‌وانیش (س����كپڕی‪ ،‬ش����ه‌كره‌‪ ،‬نیشانه‌كانی ئه‌م حاڵه‌ته‌‪:‬‬ ‫(ژێ����ر په‌راس����وه‌كان)‪ ،‬ئه‌مه‌ ش����وێنی زووزوو تووش����ی ئه‌م حاڵه‌ت����ه‌ ببیت‪،‬‬ ‫كه‌م ئاوخواردنه‌وه‌)‪.‬‬ ‫*ئازار‌و سوتانه‌وه‌ له‌كاتی میزكردندا‪.‬‬ ‫خۆپاراستن‬ ‫پزیش����ك داوای پشكنینی زیاتر ده‌كات‬ ‫گورچیله‌یه‌‪.‬‬ ‫گران‬ ‫میز‬ ‫هاتوچۆی‬ ‫هه‌ر فاكته‌رێكی����ش‬ ‫ئ����ه‌م كاران����ه‌ یاری����ده‌ی توش����نه‌بوون‬ ‫بۆ تێگه‌یشتن له‌هۆكاره‌كانی‪.‬‬ ‫*زووزوو هه‌س����ت ده‌ك����ه‌ی میزت دێ‪* ،‬تا‌و له‌رز‪.‬‬ ‫بۆ‬ ‫‌بار‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫���ی‬ ‫�‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫ژینگ‬ ‫بكات‪ ،‬دیس����ان‬ ‫به‌هه‌وكردنه‌كه‌ ده‌ده‌ن‪:‬‬ ‫كه‌چی كه‌ ده‌چیته‌ ته‌والێت تۆزێك میز *ئێڵنج‌و رشانه‌وه‌‪.‬‬ ‫‌ردی‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫���ێنێ‬ ‫�‬ ‫‌خس‬ ‫ه‬ ‫به‌كتریاكان ده‌ڕ‬ ‫ده‌كه‌یت‪.‬‬ ‫*زۆر ئاو خواردنه‌وه‌‪.‬‬ ‫چاره‌سه‌ر‬ ‫پرۆستات‪.‬‬ ‫‌بوونی‬ ‫ه‬ ‫گورچیله‌‌و گه‌ور‬ ‫* هه‌ست ده‌كه‌یت سكت قورسه‌‪.‬‬ ‫پزیشك مادده‌ی پێویستی دژه‌ به‌كتریات *می����ز زۆر مه‌هێڵه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو كه‌ میزت‬ ‫ده‌ستنیشانكردنی حاڵه‌ته‌كه‌‬ ‫زووزوو‬ ‫ژن‬ ‫‌ندێ‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌زانراویش‬ ‫به‌هۆكاری نه‬ ‫*میزت لێڵ ده‌ب����ێ‪ ،‬یان بۆنی ناخۆش شیكردنه‌وه‌ی میز له‌ژێر مایكرۆسكۆپدا بۆ ده‌نووسێت‪ ،‬هه‌روه‌ها ئاوخواردنه‌وه‌ی‌ هات خێرا بیكه‌‪.‬‬ ‫‌كات‪.‬‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫میزیان‬ ‫سیستمی‬ ‫ده‌بێ‪.‬‬ ‫ده‌ریده‌خ����ات كه‌ ئایا سیس����تمی میزت زۆر‌و زوو می����ز ك����ردن یاری����ده‌ی زوو *دوای سێكسكردن‪ ،‬خێرا میز بكه‌‪.‬‬

‫ئاوخواردنه‌وه‌ی‌ زۆر‌و‬ ‫زوو میز كردن یاریده‌ی‬ ‫زوو چاكبوونه‌وه‌ی‬ ‫حاڵه‌ته‌كه‌ ده‌ده‌ن‬

‫چه‌ند رێگایه‌كی سروشتی بۆچ ‌ی توشی دڵه‌كزێ‬ ‫بۆ سپیبوونی روخسار ده‌بیت‌و چۆن خۆت ده‌پارێزیت؟‬ ‫دڵه‌كزێ یه‌كێكه‌ له‌و گرفتانه‌ی‬ ‫رووبه‌ڕووی خه‌ڵكی ده‌بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها ئه‌گه‌ری هه‌موو كاتێك هه‌ی ‌ه‬ ‫بۆ توشبوون به‌دڵه‌كزێ به‌بێ هیچ‬ ‫هه‌ستكردنێك به‌پێشه‌كی حاڵه‌ته‌كه‌‪.‬‬ ‫له‌كاتی قوتدانی خواردنه‌كه‌و گه‌یشتنی‬ ‫به‌گه‌ده‌‪ ،‬دیواری ناوه‌وه‌ی روپۆشی‬ ‫گه‌ده‌ هه‌ڵده‌ستێت به‌دروستكردنی‬ ‫مادده‌ی بیبسینوجین‌و پاشان‬ ‫گۆڕینی بۆ بیبسین له‌ڕێگه‌ی ترشی‬ ‫هایدرۆكلۆریده‌وه‌ كه‌ گه‌ده‌ ده‌ریده‌دات‪،‬‬ ‫دواتر بیبسین هه‌ڵده‌ستێت‬ ‫به‌هه‌رسكردنی پرۆتین له‌گه‌ده‌‪ ،‬له‌و‬ ‫كاته‌شدا ماسولكه‌ك ‌هی‌ گه‌د‌ه الواز‬ ‫ده‌بێت‌و ترشه‌ڵۆكه‌كه‌ ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه‬ ‫بۆ جۆگه‌ی هه‌رس‌و ده‌بێته‌هۆی‬ ‫دروستبوونی دڵه‌كزێ‪.‬‬

‫چه‌ن���د جۆرێك���ی خ���ۆراك ه���ه‌ن ك ‌ه‬ ‫به‌ش���ێوه‌یه‌كی ف���راوان كارده‌كه‌ن بۆ‬ ‫سپیكردنی روخس���ار‪ ،‬له‌وانه‌ش لیمۆ‌و‬ ‫باده‌م‌و ته‌ماته‌و په‌تاته‌‌و شیر‪.‬‬ ‫لیم���ۆ‪ :‬ناس���راو‌ه به‌س���پیكه‌ره‌وه‌ی‬ ‫سروشتی به‌هۆی مادده‌ ترشه‌كه‌ی ك ‌ه‬ ‫س���وود به‌پێس���ت ده‌گه‌یه‌نێت‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫مالكێك شه‌ربه‌تی لیمۆ له‌گه‌ڵ مالكێك‬ ‫ئ���اوی گوڵ تێك���ه‌ڵ بكرێت‌و پاش���ان‬ ‫به‌هۆی پارچه‌ په‌موویه‌كه‌وه‌ له‌ڕوخسار‬ ‫بدرێت بۆ ماوه‌ی ‪ 15‬خۆله‌ك‌و دواتریش‬ ‫بش���ۆرێت‪ ،‬ئه‌وا باش���ترین رێگای ‌ه بۆ‬ ‫سپیكردنی ده‌موچاو‪.‬‬ ‫ب���اده‌م‪ :‬یارمه‌ت���ی س���پیكردن‌و‬ ‫بریقه‌داركردن���ی ده‌موچ���او ده‌دات‪،‬‬ ‫كاتێك باده‌م ورد بكرێت‌و له‌گه‌ڵ شیر‬ ‫تێكه‌ڵ بكرێت‪ ،‬پاشان له‌كاتی نوستندا‬ ‫تا به‌یانی له‌پێس���تی ده‌موچاو بدرێت‬ ‫كه‌ بۆم���اوه‌ی ‪ 15‬رۆژ ئه‌م به‌كارهێنان ‌ه‬ ‫ب���ه‌رده‌وام بێت‪ ،‬ئه‌وا جیاوازییه‌كی زۆر‬ ‫له‌ڕوخساردا دروست ده‌كات‪.‬‬ ‫ته‌ماته‌‪ :‬له‌هه‌موو جۆره‌كانی تری میوه‌و‬ ‫سه‌وز‌ه زیاتر له‌ڤیتامین "‪ "C‬پێكهاتووه‌‪،‬‬ ‫ئه‌م ڤیتامینه‌ سپیكه‌ره‌وه‌ی سروشتیه‌‪.‬‬ ‫گوش���راوه‌ی ته‌ماته‌یه‌كی بچوك له‌گه‌ل‬ ‫س���ێ دڵۆپ لیمۆ‌و كه‌وچكێكی بچوكی‬

‫د‪.‬گۆران عەبدواڵ دەینوسێت‬

‫دۆخی تازە‌و‬ ‫سیستمی کۆن‬

‫هه‌وكردن����ی ئه‌م سیس����تمه‌ له‌ئه‌نجامی‬ ‫پیس����بوونی به‌به‌كتریا دروست ده‌بێت‪،‬‬ ‫هه‌وكردنی میزه‌ڵدان حاڵه‌تێكی ترسناك‬ ‫نیی����ه‌ ئه‌گ����ه‌ر زوو چاره‌س����ه‌ر بكرێ‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئه‌گه‌ر پش����تگوێبخرێ ده‌بێته‌هۆی‬ ‫وشككردنی گورچیله‌كان كه‌ حاڵه‌تێكی‬ ‫مه‌ترسیداره‌‌و ده‌كرێ ماكی هه‌تا هه‌تایی‬ ‫لێبكه‌وێته‌وه‌‪.‬‬

‫چه‌ندین رێگای سروشتی هه‌ن ك ‌ه زۆر‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌ندترن له‌به‌كارهێنانی كرێمی‬ ‫جوانكاری‌و به‌كارهێنانی لێزه‌ر بۆ‬ ‫سپیكردنی پێستی ده‌موچاو‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫ئه‌گه‌ر بێتو به‌شێوه‌یه‌كی رێكۆپێك‬ ‫به‌كاریان بهێنین‪ ،‬ئه‌وا ره‌نگی پێستی‬ ‫ده‌موچاو ده‌كاته‌وه‌‪.‬‬

‫نه‌شته‌ر‬

‫‪15‬‬

‫ئاوی په‌تاته‌ باشترین‬ ‫خاوێنكه‌ره‌وه‌ی پێستی‬ ‫ده‌موچاوه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌گه‌ڵ هه‌نگوین تێكه‌ڵ‬ ‫بكرێت‬ ‫ئاوی گۆڵ تێك���ه‌ڵ بكرێت‌و بۆ ماوه‌ی‬ ‫‪ 15‬خوله‌ك له‌پێستی ده‌موچاو بدرێت‪،‬‬ ‫ئه‌وا باشترین ده‌رئه‌نجامه‌ بۆ سپیكردنی‬ ‫پێست‪.‬‬ ‫په‌تات���ه‌‪ :‬ئ���اوی په‌تات��� ‌ه باش���ترین‬ ‫خاوێنك���ه‌ره‌وه‌ی پێس���تی ده‌موچاو‌ه‬ ‫ئه‌گه‌ر له‌گه‌ڵ هه‌نگوین تێكه‌ڵ بكرێت‪،‬‬ ‫پاشان بۆ ماوه‌ی ‪ 20‬خوله‌ك له‌ڕوخسار‬ ‫بدرێ���ت‪ ،‬ده‌كرێت بۆ هه‌موو جۆره‌كانی‬ ‫رۆخسار به‌كاربهێنرێت‪.‬‬ ‫شیر‪ :‬سه‌رچاوه‌یه‌كی سه‌ره‌كی ڤیتامین‬ ‫"‪"C‬ی���ه‌و ئه‌گ���ه‌ر له‌گ���ه‌ڵ چاره‌كێك‬ ‫كه‌وچكی زه‌رده‌چ���ه‌و‌ه تێكه‌ڵ بكرێت‌و‬ ‫بخرێت��� ‌ه ن���او بوتڵێك���ه‌وه‌‌و دوات���ر‬ ‫پاش���ان رۆژانه‌ بۆم���اوه‌ی ‪ 15‬خوله‌ك‬ ‫به‌كاربهێنرێ���ت‪ ،‬گرنگیه‌ك���ی تایبه‌تی‬ ‫ده‌بێ���ت له‌بریقه‌داركردن���ی پێس���تی‬ ‫روخسار‪.‬‬

‫بۆ ئه‌م مه‌به‌س���ت ‌ه ش���اره‌زایانی بواری‬ ‫پزیش���كی ئام���اژه‌ به‌و‌ه ده‌ك���ه‌ن ك ‌ه‬ ‫هه‌ندێ خ���ۆراك‌و خواردنه‌وه‌ هۆكاری‬ ‫دروستبوونی دڵه‌كزێن‪ ،‬ئه‌وخۆراكانه‌ش‬ ‫ئه‌مانه‌ن‪:‬‬ ‫‪1‬ـ نه‌خواردن���ی ق���اوه‌و خواردن���ه‌و‌ه‬ ‫گازییه‌كان‌و خواردن���ه‌وه‌ كحولییه‌كان‌و‬ ‫سۆده‌و هه‌ر خواردنه‌وه‌یه‌ك كه‌ مادده‌ی‬ ‫كافائینی تێدایه‌‪.‬‬ ‫‪2‬ـ مزره‌مه‌نییه‌كان وه‌ك لیمۆ‪ ،‬ئه‌نه‌ناس‪،‬‬ ‫پرته‌قاڵ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ هه‌ر شتێك له‌ئارد دروست بكرێت‌و‬ ‫زۆر چه‌ور بێ���ت وه‌ك كێك‌و كولیچه‌و‬ ‫چۆره‌ك‪.‬‬ ‫‪4‬ـ خواردنی سوركراو ئه‌و خواردنانه‌ی‬ ‫رۆن���ی زۆر به‌كارده‌هێنرێ���ت له‌كات���ی‬ ‫ئاماده‌كردنی‪.‬‬ ‫‪5‬ـ هه‌ندێ س���ه‌وز‌ه وه‌ك ت���ورو پیازو‬ ‫بیبه‌ر‪.‬‬ ‫‪6‬ـ نه‌بوونی ریش���اڵ ل���ه‌و خواردنانه‌ی‬ ‫ده‌خورێ���ت‪ ،‬چونك��� ‌ه بوونی ریش���اڵ‬ ‫له‌خۆراكدا یارمه‌تی زوو هه‌رس���كردنی‬ ‫خ���واردن ده‌دات‌و ناهێڵێ���ت له‌گه‌ده‌و‬ ‫ریخۆڵه‌كان���دا بمێنێت���ه‌وه‌‪ ،‬چونك��� ‌ه‬ ‫به‌مان���ه‌وه‌ی خواردن له‌و ش���وێنانه‌دا‬ ‫ده‌بێته‌ هۆی ئاوس���انی سك‌و كێشه‌ی‬ ‫هه‌رس‌و پاشان دڵه‌كزێ‪.‬‬

‫• زیادبوونی كێش‌و قه‌ڵه‌وی هۆكارێكی‬ ‫تری دڵه‌كزێن‪ ،‬چونك ‌ه زیادبوونی كێش‬ ‫كارده‌كات ‌ه سه‌ر ماسولكه‌كانی سه‌ره‌وه‌ی‬ ‫گه‌ده‌‌و خ���واردن وه‌ك (زۆر خواردن‪،‬‬ ‫په‌له‌كردن له‌خواردن‪ ،‬خواردنی چه‌ور‪،‬‬ ‫ناڕێكی له‌ژه‌مه‌كانی خواردن (زوو یان‬ ‫دره‌ن���گ نانخواردن)‪ ،‬ب���اش نه‌جوینی‬ ‫ئه‌و هۆكارو خواردنانه‌ی ده‌بن ‌ه هۆی خواردن)‪.‬‬ ‫• پشتێنكردن یان له‌به‌ركردنی جلێكی‬ ‫دڵه‌كزێ‬ ‫• جگه‌ره‌كێش���ان‌و زی���اده‌ڕه‌وی ته‌سك‌و ناڕه‌حه‌ت‪.‬‬ ‫له‌خواردن���ه‌و‌ه كحولیی���ه‌كان‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ئامۆژگاری له‌كاتی توشبوون‬ ‫دوو هۆن ب���ۆ الواز كردنی كۆئه‌ندامی‬ ‫به‌دڵه‌كزێ‪...‬‬ ‫ده‌مار‪.‬‬ ‫• هیالكی‌و ش���ه‌كه‌ت بوون هۆكارێكی • خواردن���ه‌وه‌ی ‪ 8‬ب���ۆ ‪ 10‬ك���وب ئاو‬ ‫له‌ڕۆژێك���دا‪ ،‬چونكه‌ ئ���او خواردنه‌وه‌ی ‌ه‬ ‫سه‌ره‌كی دڵه‌كزێن‪.‬‬

‫راسته‌وخۆ كارده‌كاته‌سه‌ر ترشه‌ڵۆكه‌كه‌و‬ ‫ئارامی���ه‌ك ده‌دات به‌س���ك‌و گ���ه‌ده‌و‬ ‫نه‌هێشتنی ئاوسانی ورگ‪.‬‬ ‫• خواردنه‌وه‌ی كوپێ شیری سارد زۆر‬ ‫باشه‌ بۆ نه‌هێشتی دڵه‌كزێكه‌‪.‬‬ ‫• ئایس���كرێم به‌تایبه‌تی به‌تامی ڤانیال‬ ‫راس���ته‌وخۆ له‌ماوه‌ی چه‌ند خوله‌كێك‬ ‫دڵه‌كزێكه‌ ناهێڵێت‪.‬‬ ‫• له‌كات���ی هه‌س���تكردن به‌دڵه‌ك���زێ‬ ‫خواردنی چه‌ند ده‌نك���ه‌ باده‌مێك زۆر‬ ‫به‌س���وده‌ بۆ نه‌مانی نیش���انه‌كانی ئه‌و‬ ‫حاڵه‌ته‌‪.‬‬ ‫•س���ه‌رینێكی به‌رز بخه‌ر‌ه ژێر سه‌رت‌و‬ ‫هه‌وڵبد‌ه به‌الی چه‌پدا بخه‌و‌ه بۆئه‌وه‌ی‬ ‫به‌دور بیت له‌دڵه‌كزی له‌شه‌وان‪.‬‬

‫پزیش���کەکە لێی پرسی "دایە گیان هیچ‬ ‫نەخۆش���ییەکت هەی���ە؟"‪ ،‬ئە‌ویش‌وتی‬ ‫"رۆڵ���ە گیان‪ ،‬بڵێ چی نەخۆش���ییکەت‬ ‫نییە‪ ،‬مەڵێ چیت هەی���ە! ئەرێ ‌وەڵاڵ‪،‬‬ ‫ش���ەکرە‌و زەغت‌و نەخۆش���ی دڵم هەیە‪،‬‬ ‫ئە‌وە گرانەتا‌و حوما ماڵتا هەر لێ گەڕێ‪،‬‬ ‫دایمە لەگەڵمایە"‪.‬‬ ‫زۆرن ئ���ە‌و نەخۆش���انەی ک���ە زی���اد‬ ‫لەنەخۆش���ییەکیان هەی���ە‪ .‬لەڕاس���تیدا‬ ‫دەگمەنە لەحاڵی حازری کوردس���تاندا‪،‬‬ ‫نەخۆشێک ببینیت کە تاک‌و تەنها یەک‬ ‫نەخۆشی هەبێت‌و بە چارەسەرکردنی ئە‌و‬ ‫نەخۆش���یە ئیتر کێشە تەندر‌وستیەکانی‬ ‫کۆتایی���ان پێبێت‪ .‬س���ەیر نابێت ئەگەر‬ ‫نەخۆش���ێک‪‌ ،‬وەک���و ئە‌و نەخۆش���ەی‬ ‫س���ەرە‌وە‪ ،‬لەیەککاتدا ه���ەم گرانەتای‬ ‫هەبێ���ت‌و هەمی���ش فش���اری خوێ���ن‪،‬‬ ‫لەیەککات���دا هە‌وکردن���ی س���یەکان‌و‬ ‫ش���ەکرەی هەبێ���ت‪ ،‬هەم ت���ای ماڵتای‬ ‫هەبێت‌و هەمیش نەخۆشی دڵ‪ .‬سەیریش‬ ‫نییە‪ ،‬لەکاتێکدا ش���ێرپەنجە هێرشی بۆ‬ ‫‪ ٤‬ه���ەزار ها‌و‌واڵتی کورد هێنا‌وە‪ ،‬رێژەی‬ ‫مردن���ی منداڵی ش���یرەخۆرە لەس���اڵی‬ ‫‪ ٢٠٠٣‬ب���ەد‌وا‌وە ‪%٣٠٠‬دا زیادیکردبێ���ت‪.‬‬ ‫لەکوردس���تاندا نەخۆش���ییەکانی ‌دو‌و‬ ‫زەمەن‌و د‌و‌و جیهان‌و د‌و‌و فەزای جیا‌واز‌و‬ ‫د‌و‌ور لەیەکە‌وە دەبینین‪.‬‬ ‫ئەگ���ەر ئ���ەم ئاڵۆزیی���ە لەدیوێکی���دا‬ ‫پەیوەن���دی بە گەشەس���ەندنی ت‌وانای‬ ‫نەخۆش���یە‌وە‬ ‫دەستنیش���انکردنی‬ ‫هەبێ���ت‪ ،‬لەڕێی تاقیکردنە‌وەی مۆدێرن‌و‬ ‫س���ەردەمیانە‌وە‪ ،‬ئ���ە‌وا لەدی‌وەک���ەی‬ ‫تری���دا رەنگدانە‌وەی ئە‌و کۆنتێکس���تە‬ ‫ئاب‌وری‌و کۆمەاڵیەتی‌و سیاس���یەیە کە‬ ‫کوردستانی پێدا تێدەپەڕێت‪ .‬کوردستان‬ ‫ب���ە قۆناغێک���ی راگ���وزەری خێ���رادا‬ ‫تێدەپەڕێت‪ ،‬ب���ەاڵم لەکاتێکدا قاچێکی‬ ‫کۆمەڵگا لەسەدەکانی نا‌وەڕاست‌و بەڵکە‬ ‫پێش���تریش چەق���ی‌وە‪ ،‬قاچەکەی تری‬ ‫لەمۆدێرنەیە‌و دەس���ت‌وپەنجەش لەگەڵ‬ ‫جیهانگیری‌و پۆس���ت مۆدێرنیزمدا نەرم‬ ‫دەکات‪ .‬بەشێک لەم گۆمەڵگایە‪ ،‬بە هۆی‬ ‫نەبو‌ونی ئا‌وی پ���اک‌‌و پابەندنەبو‌ون بە‬ ‫پاک‌‌و خا‌وێنی‌‌و خواردنی پیس‌و هێرشی‬ ‫مێ���ش‌‌و مەگەزە‌وە‪ ،‬هێش���تا کێش���ەی‬ ‫نەخۆشیە گوازرا‌وە کۆنەکانی میوانێکی‬ ‫چا‌وقای���م‌‌و بەردە‌وامێت���ی‪ .‬بەش���ەکەی‬ ‫تریشی‌وەرزش نەکردن‌و جگەرەکێشان‌و‬ ‫قەڵە‌ویی‌‌و فشارە دەر‌و‌ونیەکان‪ ،‬نەخۆشیە‬ ‫تازەکان���ی کۆمەڵگا پێش���کە‌وتو‌وەکانی‬ ‫ب���ۆ هێنا‌وە‪ .‬ه���ەن لەکۆمەڵ���گای ئێمە‬ ‫لەیەککاتدا دەستیان ناشۆن‌و جگەرەش‬ ‫دەکێش���ن‪‌،‬وەرزش ناکەن‌و ئۆتۆمبیلیش‬ ‫لێدەخ���وڕن‪ ،‬ش���ەیدای د‌وگ���ی مەڕە‌و‬ ‫حکومەتەکەش���ی فش���اری دەر‌و‌ونی بۆ‬ ‫در‌وس���تدەکات‪ .‬هەن دەڵێ���ن بە چەند‬ ‫خورمای���ەک‪ ،‬ش���ێرپەنجە چاکدەبێت‌و‬ ‫هەنیش بۆ چارەسەری شێرپەنجە دەچن‬ ‫بۆ ئێران‌و تورکیا‌و ئە‌ور‌وپا‪ .‬هەن بڕ‌وایان‬ ‫بە جن هەیە‌وەکو هۆکاری نەخۆش���ی‌و‬ ‫کیژەکانیان خەتەنە دەکەن‌و هەش���ن بە‬ ‫خزمەت���ی تەندر‌وس���تی مامنا‌وەند رازی‬ ‫نین‌و باشترین‌‌و پێشكە‌وتو‌وترین خزمەتی‬ ‫تەندر‌وستی نەبێت پەسەنی ناکەن‪.‬‬ ‫بە کورتی کوردستان لەژێر دەبڵ فشاری‬ ‫نەخۆشییدایە‌و لەنێوان بەرداشی ئە‌و ‌دو‌و‬ ‫پەتا‌و درم‌و نەخۆش���یانەدا دەناڵێنێت‪.‬‬ ‫لەکاتێکدا کۆمەڵگاکە ر‌و‌وبەڕ‌و‌وی هێرشی‬ ‫چەندان دەردی کوش���ندە ب‌و‌وەتە‌وە کە‬ ‫هی زەمانی مۆدێرنە‌و جیهانگیرین؛‌وەکو‬ ‫فش���اری خوێ���ن‌و نەخۆش���یەکانی دڵ‌‌و‬ ‫شەکرە‌و شێرپەنجە‪ ،‬هێشتا بە یەکجاری‬ ‫لە‌و درم‌و نەخۆش���یە گوازرا‌وانە رزگاری‬ ‫نەبو‌وە کە دەمێکە ماڵئا‌واییان لەکۆمەڵگا‬ ‫پێش���کە‌وتو‌وەکانی دنیا کر‌دو‌وە‪‌ ،‬وەکو‬ ‫سکچو‌ونی مندااڵن‌‌و گرانەتا‌و نەخۆشییە‬ ‫گوازرا‌وەکانی ت���ر‪ .‬لەم بار‌ودۆخەدا‪ ،‬د‌وا‬ ‫ش���تێک کە هیوای ب���ۆ بخوازین ئە‌وەیە‬ ‫کە سیس���تمێکی تەندر‌وستی سەقەتمان‬ ‫هەبێت‪ .‬سیس���تمێک کە ئامادەباش���ی‬ ‫ر‌و‌وبەڕ‌و‌وبو‌ونە‌وەی ئەم کێشە تەندر‌وستیە‬ ‫ئاڵۆز‌و قورسانەی نەبێت‪ .‬سیستمێک بێت‬ ‫کە بە جیهانبینی سەدەی بیست مامەڵە‬ ‫لەگەڵ کێشەکانی سەدەی بیست‌‌و یەکدا‬ ‫بکات‪ .‬سیستمی تەندر‌وستی کوردستان‬ ‫دەیە‌وێ���ت لەڕێ���ی کۆمەڵێ���ک پرۆژەی‬ ‫ست‌ونی دابڕا‌و لەیەکە‌وە چارەسەری ئەم‬ ‫کێشە تەندر‌وستیە ئاڵۆزانە بکات‪ .‬کێشە‬ ‫تەندر‌وس���تیەکانی ئەمڕۆ پێویستیان بە‬ ‫چارەسەری ئاسۆیی هەماهەنگ‌‌و گشتگیر‬ ‫هەیە‪ .‬ئە‌و پرۆگرام‌و پڕۆژانەی‌وەزارەتی‬ ‫تەندر‌وستی خۆی پێوە سەرقاڵکرد‌و‌ون‪،‬‬ ‫پڕۆژەگەلێکی سەر بە سەردەمێکی کۆنن‬ ‫بۆ کێشە‌و قەیرانێکی تازە‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪Lokall.awene@gmail.com‬‬

‫لۆکاڵ‬

‫"پارتی به‌شێوازی نوێ ئازاری داوین"‬ ‫ئا‪ :‬كامه‌ران محه‌مه‌د‬ ‫كارۆخ ئیبراهیم حه‌كیم‬

‫كارۆخ ئیبراهیم حه‌كیم (شانۆكارو‬ ‫سه‌رۆكی گروپی گه‌نج بۆ شانۆ)‪،‬‬ ‫له‌دیدارێكی‌ ئاوێنه‌دا به‌توندی‬ ‫ی‬ ‫ره‌تیده‌كاته‌وه‌‪ ،‬كه‌ پارتی پشتگیر ‌‬ ‫كاره‌كانیان بكات‪ .‬هه‌روه‌ك ده‌ڵێت‬ ‫"گه‌نج بۆ شانۆ له‌زه‌روره‌تێكدا دروست‬ ‫بوو‪ ،‬ك ‌ه حیزب به‌هه‌موو هێزێك باڵی‬ ‫به‌سه‌ر كایه‌و چین‌و توێژه‌كانی ناو‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌ گرتبوو"‪.‬‬ ‫كارۆخ ئاماژ‌ه به‌و رێگرییانه‌ ده‌كات‪،‬‬ ‫ك ‌ه وه‌ك خۆی ده‌ڵێت له‌ئه‌نجامی كار‌ه‬ ‫هونه‌ریی ‌ه ره‌خنه‌ئامێزه‌كانیانه‌و‌ه بۆیان‬ ‫دروس���تبوو‌ه "گروپێك له‌س���ه‌ره‌تای‬ ‫كاركردنیه‌وه‌ تائێس���تا پشت ده‌به‌ستێ‬ ‫به‌هێزی مه‌عنه‌وی‌و له‌س���ه‌ر به‌خشینی گروپی گه‌نج بۆ شانۆ دوای نمایشکردنی‬ ‫مانگان���ه‌ی خۆی كاری ك���ردووه‌‪ ،‬هه‌ر‬ ‫په‌یامێكیش‪ ،‬پش���ت به‌س���ته‌ بێت ب ‌ه تری���ش‪ ،‬ئه‌وان جگ ‌ه ل���ه‌وه‌ی ره‌خنه‌ی‬ ‫هێ���زی مه‌عن���ه‌وی‪ ،‬چ مه‌نتقێك رێگ ‌ه توند له‌ده‌س���ه‌اڵت ده‌گرن‪ ،‬كه‌چی هیچ‬ ‫به‌هێزێ���ك ده‌دات كه‌ له‌س���ه‌ر بناغه‌ی كه‌س���ێك لێپێچینه‌وه‌ی���ان له‌گه‌ڵ���ه‌دا‬ ‫كڕی���ن‌و یاریك���ردن ب��� ‌ه كه‌س���ه‌كان‪ ،‬ناكات‪ ،‬ئه‌م ‌ه له‌كاتێكدایه‌‪ ،‬له‌ڕابردوودا‬ ‫ده‌توانێ���ت بیكات ‌ه وابه‌س���ته‌ی خۆی‪ ،‬گروپ هه‌بووه‌ له‌سه‌ر كارێكی شانۆیی‬ ‫كارئاسانی له‌هێز‌و ئیراده‌ی ئێمه‌ بووه‌‪ ،‬ئ���ازار دراوه‌‪ .‬م‪.‬كارۆخ ل���ه‌و باره‌یه‌و‌ه‬ ‫نه‌ك پارتێكی فه‌رمانڕه‌وا‪ ،‬زیاتر له‌دوو ده‌ڵێت "كام به‌رپرس له‌س���یمینارێكی‬ ‫س���اڵ‌و نۆ مانگ‪ ،‬ئێم��� ‌ه (موقاته‌عه‌) ئ���ه‌و ش���اره‌ توانیویه‌ت���ی ‪ 750‬كه‌س‬ ‫ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت���ی هونه‌ری ش���انۆ‌و كۆبكاته‌و‌ه س���ه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی به‌ئیعاز‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گش���تی رۆش���نبیری پێنج سه‌د كه‌س كۆ ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬كه‌چی‬ ‫هون���ه‌ری هه‌ولێرم���ان كرد ك��� ‌ه ئه‌و هه‌ر خۆت له‌هه‌واڵێكی س���ایتی ئاوێن ‌ه‬ ‫كات (ش���ه‌ماڵ حه‌وێزی) به‌ڕێوه‌به‌ری باس���ی شانۆگه‌ری (‪ )040‬ده‌كه‌یت‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫گش���تی بوو‪ ،‬بۆ رۆژێك له‌ڕۆژان پارتی یه‌كه‌م رۆژی نمایش ‪ 1000‬هه‌زار كه‌س‬ ‫نه‌هات��� ‌ه ده‌نگ‌و هه‌وڵی چاككردنی ئه‌و ئاماده‌ی بینینی نمایشه‌كه‌ بوون‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫دژایه‌تی ‌ه بدات‪ ،‬به‌هه‌موو توانایه‌ك كار ‪ 250‬ك���ه‌س بێیبه‌ش ب���وون له‌بینینی‬ ‫بۆ ئه‌و‌ه ده‌كرا به‌خش���ینی مانگانه‌مان كاره‌كه‌م���ان‪ ،‬ئه‌گه‌ر ب���ه‌ جددی پارتی‬ ‫كه‌م بكرێته‌وه‌‪ ،‬بۆ پارتی یه‌ك وش���ه‌ی له‌پش���ت ئێمه‌یه‌ ب���ۆ ناتوانێت هه‌مان‬ ‫نه‌دركاند؟‪ ،‬به‌اڵم كاركردنی جدی ئێم ‌ه ژمار‌ه له‌كۆڕ‌و س���یمینارێكی خۆی كۆ‬ ‫وایده‌كرد ك ‌ه نه‌توانن كارێكی وا بكه‌ن‪ ،‬بكاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی گروپ���ی گه‌نج بۆ ش���انۆ‬ ‫نه‌ك پاڵپش���تی پارتی ك��� ‌ه ب ‌ه بڕیاری‬ ‫ئه‌وان ئه‌و كه‌سانه‌ بونه‌ته‌ به‌ڕێوه‌به‌ر"‪ .‬كۆمه‌ڵێك نمون ‌ه بۆ شێوازه‌ نوێیه‌كه‌ی‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی جێگه‌ی س���ه‌رنجه‌‪ ،‬گروپی ئازاردان له‌الیه‌ن پارتییه‌وه‌ دێنێته‌وه‌و‬ ‫ش���انۆ بۆ گه‌نج‪ ،‬كاتێ���ك له‌ناو هه‌ولێر ده‌ڵیت "له‌نمایش���ی ش���انۆیی (دایكم‬ ‫كارێكی شانۆیی ده‌كه‌ن‪ ،‬بینه‌رێكی زۆر دوای عه‌س���ر له‌دایك ب���وو) كه‌ له‌ناو‬ ‫ئاماده‌بن‪ ،‬ب���ه‌ڕای هه‌ندێك كه‌س‪ ،‬ئه‌و ب���ازاڕی هه‌ولێر نمایش���مان كرد زیاتر‬ ‫ئاماده‌ییه‌ی خه‌ڵك په‌یوه‌ندی به‌نزیكی له‌جارێك نمایش���ه‌كه‌مان له‌الیه‌ن هێز‌ه‬ ‫گروپه‌ك ‌ه هه‌یه‌ی له‌پارت���ی‪ ،‬له‌الیه‌كی ئه‌منیه‌كانی ئه‌و شوێنه‌و‌ه راگیرا‪ ،‬به‌اڵم‬

‫ ‬ ‫شانۆییه‌ک‬

‫فۆتۆ‪ :‬تایبه‌ت‬

‫ئێمه‌ سووربووین له‌سه‌ر نمایشكردنی‪ ،‬ناڕازی دروست ده‌بێت له‌الیه‌ن كه‌سانی گه‌نج بۆ شانۆ ئه‌نجام دراوه‌‪ ،‬گروپێك‬ ‫له‌نمایش���ی (قه‌برس���تان) پ���ڕۆژه‌ی ئی���داری‌و به‌رپرس���انی حكومی‪ ،‬به‌اڵم یان كه‌سێك میزانیه‌ی باش وه‌ربگرێت‪،‬‬ ‫(وێستگه‌) ك ‌ه نمایشێك بوو به‌درێژایی هیچ ده‌سه‌اڵتێك لێپیچینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ كه‌وات��� ‌ه چۆن ب���ڕی (‪15‬ملیۆن‌و ‪710‬‬ ‫ش���ه‌قامی (‪60‬مه‌ت���ری) له‌هه‌ولێ���ر ناكات‪ ،‬بۆ؟! له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی پارتی له‌و هه‌زار دینار) قه‌رزی خه‌ڵكی الیه‌‪ ،‬ئێم ‌ه‬ ‫پێشكه‌ش كرا‪ ،‬هێزێكی ئه‌منی ئه‌وه‌ند‌ه ش���اره‌ پاڵپش���تی ده‌كات‪ ،‬تاكه‌ گروپ به‌هۆی ئه‌وه‌ی زۆربه‌ی كاره‌كان له‌سه‌ر‬ ‫زۆر چاودێری كاره‌كه‌یان ده‌كرد ته‌نانه‌ت له‌و ش���اره‌ ب���ۆ ماوه‌ی ح���ه‌وت مانگ ئه‌ستۆی خۆمان ئه‌نجام ده‌ده‌ین‪ ،‬جگ ‌ه‬ ‫چه‌كی س���وك‌و قورسیش���یان پێبوو‪ ،‬كاری كرد‪ ،‬ته‌نها گه‌نج بۆ ش���انۆ بوو‪ ،‬له‌وه‌ی هاوكاری زۆر ش���انۆكاریترمان‬ ‫ژم���اره‌ی هێزه‌ ئه‌منی���ه‌كان زۆر زیاتر ئه‌وكات ‌ه ته‌نها مۆڵه‌تمان هه‌بوو‪ ،‬به‌بێ كردوه‌ ب���ۆ راپه‌ڕاندنی به‌رهه‌مه‌كانیان‪،‬‬ ‫بوو له‌ئاماده‌بووان‌و بینه‌ران‪ ،‬له‌نمایشی به‌خشینی مانگان ‌ه كارمان ده‌كرد‪ ،‬به‌اڵم سه‌رباری ئه‌وه‌ش ئێمه‌ بڕی (‪7‬ملیۆن‌و‬ ‫شانۆیی (‪ )040‬له‌دووه‌م‌و سێیه‌م رۆژی له‌نمایشی شانۆگه‌ری (ته‌نها یه‌ك شه‌و) ‪ 910‬هه‌زار دینار) پاره‌ی گرێبه‌س���تی‬ ‫نمایش���دا ب ‌ه هۆی نه‌هاتن‌و دواكه‌وتنی كاك حاكم ش���اكر به‌ڕێوبه‌ری گش���تی ئه‌كت ‌هر‌و كادیری هونه‌ریمان نه‌داوه‌‪ ،‬بڕی‬ ‫هێزی ئاسایش بۆ هۆڵی نمایش‪ ،‬زیاتر پێشووی دیوانی وه‌زاره‌تی رۆشنبیری‌و (‪7‬ملیۆن‌و ‪ 800‬هه‌زار دینار) قه‌رزاری‬ ‫له‌‪ 45‬ده‌قیق��� ‌ه نمایش���ه‌ك ‌ه دواكه‌وت‪ ،‬الوان ئام���اده‌ی كاره‌ك��� ‌ه ب���وو‪ ،‬دوای پێداویستی كاره‌كانین‪ ،‬ئه‌گه‌ر ئێم ‌ه ب ‌ه‬ ‫له‌نمایش���ی شانۆیی (شه‌كره‌ژان‪ ،‬ژانت پرسیاركردن‪ ،‬زانی كه‌ ئێم ‌ه گروپێكین جدیی میزانیه‌ی باش���مان وه‌رگرتبێت‪،‬‬ ‫لێر‌ه ت���ه‌واو نابێت) ك��� ‌ه له‌په‌یمانگای كاری ج���دی ده‌كه‌ی���ن‌و ئه‌ندامه‌كانی ئه‌ی ئ���ه‌و هه‌موو ق���ه‌رزه‌ مانای چی‪،‬‬ ‫هونه‌ر‌ه جوانه‌كانی هه‌ولێر له‌ژێر زه‌مین پێكهاته‌یه‌ك���ی ئه‌كادیمی پرۆفیش���ناڵ له‌وه‌ته‌ی من س���ه‌رۆكایه‌تی (گه‌نج بۆ‬ ‫كه‌ شوێنی وه‌ستانی ئۆتۆمبێل بوو به‌ر پێك ده‌هێنێت‪ ،‬به‌خشینی مانگانه‌ی بۆ ش���انۆ) ده‌كه‌م‪ ،‬له‌ماوه‌ی چوار ساڵدا‬ ‫له‌نمایش كاره‌بامان له‌س���ه‌ر كوژایه‌وه‌و خه‌رجكردی���ن‪ ،‬به‌اڵم ئێمه‌ پێداگیریمان ته‌نها شه‌ش جار ب ‌ه واژۆی من پاداشتی‬ ‫دواتر ب ‌ه الیتی سه‌یار‌ه نمایش كرا "‪ .‬كرد كه‌ له‌و مه‌بله‌غه‌ كه‌مترمان ناوێت‪ ،‬ده‌سته‌ی كارگێڕی دراوه‌"‪.‬‬ ‫هونه‌رمه‌ند ئیبراهیم حه‌كیم‪ ،‬له‌ڕووی‬ ‫هه‌ندێك له‌ش���انۆكاران ب���اس له‌و‌ه ئ���ه‌وه‌ په‌یوه‌ندی ب ‌ه حیزبه‌وه‌ نییه‌‪ ،‬ب ‌ه‬ ‫ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬ك��� ‌ه میزانی���ه‌ی گروپه‌كه‌ی قه‌د ئه‌وه‌ی په‌یوه‌ندی ب ‌ه ته‌واوی هه‌وڵ‌و حیزبایه‌تییه‌و‌ه ئینتمای بۆ پارتی هه‌یه‌‪،‬‬ ‫مامۆس���تا كارۆخ ‪ 3‬ملی���ۆن دین���اره‌‌و تواناكانی ئه‌ندامانی گه‌نج بۆ شانۆیه‌"‪ .‬ئه‌مه‌ش وه‌كو پاڵپشتیك بۆ كوڕه‌كه‌ی‬ ‫ئه‌مه‌ش له‌سه‌روی میزانیه‌ی گروپه‌كانی مامۆس���تا كارۆخ ب ‌ه زمانی داتا قسه‌ی وه‌س���فده‌كرێت‪ .‬كارۆخ ‌له‌وباره‌ی���ه‌و‌ه‬ ‫تره‌وه‌یه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم س���ه‌رۆكی گروپه‌ك ‌ه ده‌كرد‌و وتی "له‌كۆی ئه‌نجامدانی زیاتر وت���ی‌ "پارتیبوونی باوكم په‌یوه‌ندی ب ‌ه‬ ‫ره‌تیده‌كاته‌وه‌‌و ده‌ڵێت "‌به‌پێچه‌وانه‌و‌ه ل ‌ه ‪ 30‬كار‪ ،‬ته‌نه���ا چوار كار بودجه‌ی به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی ئێستاو‌ه نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫گروپ‌و تیپ هه‌ی ‌ه به‌خشینی مانگانه‌یان تایبه‌ت���ی ب���ۆ خه‌رجك���راوه‌‪ ،‬ته‌واوی په‌یوه‌ندی به‌و س���ه‌رده‌مه‌و‌ه هه‌یه‌ ك ‌ه‬ ‫زۆر له‌ئێم ‌ه زیاتره‌‪ ،‬ك ‌ه زۆرجار ده‌نگی كاره‌كانیتر له‌سه‌ر به‌خشینی مانگانه‌ی كاتی خۆی له‌ش���ه‌قاڵو‌ه له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی‬

‫باوكم هه‌میش ‌ه‬ ‫وتویه‌تی من‬ ‫مه‌الیم نه‌ك‬ ‫پارتیه‌كه‌ی‬ ‫ئێستا‬ ‫ئه‌ندامی یه‌كێتی قوتابیانی كوردستان‬ ‫ب���ووه‌‪ ،‬دوور ده‌رخرێت���ه‌وه‌و له‌پۆل���ی‬ ‫سێیه‌می ناوه‌ندی ده‌رده‌كرێت‪ 7 ،‬ساڵ‬ ‫پێشمه‌رگایه‌تی كردووه‌‪ ،‬ئاواره‌ی واڵتی‬ ‫ئێران بووه‌‪ ،‬هه‌م���وو ئه‌وانه‌ وایكردوو‌ه‬ ‫خ���اوه‌ن پێگ���ه‌ی خۆی بێ���ت له‌الی‬ ‫بنه‌ماڵ���ه‌ی بارزان���ی به‌تایبه‌تی پارتی‬ ‫به‌گش���تی‪ ،‬باوكم هه‌میش���ه‌ وتویه‌تی‬ ‫من مه‌الی���م نه‌ك پارتیه‌كه‌ی ئێس���تا‪،‬‬ ‫بۆی ‌ه ه���ه‌ر كاتێك پارتی ویس���تبێتی‬ ‫ئاس���ته‌نگێك له‌و شاره‌ بۆ من دروست‬ ‫بكات به‌شێوه‌یه‌كی ناڕاسته‌وخۆ‪ ،‬ئه‌وا‬ ‫هۆكارێك له‌بێده‌ن���گ بوونیان‪ ،‬خودی‬ ‫ئیبراهی���م حه‌كی���م بووه‌‪ ،‬پاڵپش���تی‬ ‫ئ���ه‌و وه‌ك���و قه‌ڵغانێك ‌ه ك��� ‌ه زۆر جار‬ ‫له‌توڕه‌بوونی به‌رامبه‌ر به‌رگری له‌ئێم ‌ه‬ ‫كردووه‌"‪.‬‬

‫به‌هۆی خوێندنه‌وه‌ ‪ 85‬پۆلیسی‌ به‌رگری‌و فریاكه‌وتن سزاده‌درێن به‌نزینخانه‌ت بسوتێ‌‌و به‌ڕادێكی‌‬ ‫"چۆن ئه‌بێت كه‌سێك پۆلیس بێت‌و خوێندكاری‌ قۆناغه‌كان ‌ی هه‌شت‌و نۆ بێت" ئاوت بسوتێ‌‪ ،‬هه‌ر به‌ ‪ 3‬ملیۆن‬ ‫دینار قه‌ربوو ده‌كرێیته‌وه‌!‬ ‫ئا‪ :‬ئیحسان مه‌ال فوئاد‬

‫به‌پێی‌ قس ‌هی‌ پۆلیسێكی‌ به‌رگری‌و‬ ‫فریاكه‌وتنی‌ گه‌رمیان بێت‪ ،‬له‌چه‌ند‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كی پۆلیسی به‌رگری‌و‬ ‫ی ‪ 85‬پۆلیس‬ ‫فریاكه‌وتنه‌و‌ه سزا ‌‬ ‫دراوه‌‪ ،‬له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی‌ به‌بێ پرسی‬ ‫سه‌روخۆیان‪ ،‬به‌مه‌به‌ستی‌ خوێندن‬ ‫ی خوێندن‪،‬‬ ‫چونه‌ته‌و‌ه ناوه‌نده‌كان ‌‬ ‫بریكاری‌ وه‌زاره‌تی ناوخۆش ئه‌و‌ه‬ ‫ره‌تده‌كاته‌وه‌و ده‌ڵێت "سزانه‌دراون‪،‬‬ ‫به‌ڵكو ئه‌و پۆلیسان ‌ه مه‌شقی‬ ‫به‌رده‌وامیان هه‌یه‌و مانگان ‌ه ‪500‬‬ ‫پۆلیس ده‌نێردرێن بۆ مه‌شق"‪.‬‬

‫پۆلیس���ێكی یه‌كێ���ك له‌س���ریه‌كانی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت���ی‌ پۆلیس���ی به‌رگری‌و‬ ‫فریاكه‌وتن���ی گه‌رمیان ك ‌ه نه‌یویس���ت‬ ‫ن���اوی ئاش���كرا بكرێت‪ ،‬ئ���ه‌و‌هی‌ بۆ‬ ‫ئاوێن ‌ه رونكرده‌و‌ه ك ‌ه ئه‌وان ژماره‌یه‌ك‬ ‫ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی هێزێکی پۆلیس له‌کاتی خۆپیشاندانێک‬ ‫پۆلیس���ن به‌ئاگادار ‌‬ ‫پۆلسی به‌رگری‌و فریاكه‌وتنی گه‌رمیان‬ ‫ی گه‌رمیان زیاتر‬ ‫چونه‌ته‌وه‌ بۆ خوێندن‪ ،‬كه‌چی له‌س���ه‌ر له‌به‌رگری‌‌و فریاكه‌وتن ‌‬ ‫ئه‌وه‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گش���تی پۆلیسی له‌‪ 15‬پۆلیس خوێندكارن‪ ،‬كه‌چی ته‌نها‬ ‫ی دوو كه‌س سزا دراوه‌"‪.‬‬ ‫به‌رگری‌و فریاكه‌وتنی س���لێمانی سز ‌‬ ‫هه‌ر ئه‌و پۆلیسه‌ روونیشی ده‌كاته‌و‌ه‬ ‫داون "گواس���تویانه‌ته‌و‌ه ب���ۆ باینجان‬ ‫ی بتوێن‪ ،‬پشده‌ر‪،‬‬ ‫ی ناوچه‌كان ‌‬ ‫كه‌ له‌زۆربه‌ ‌‬ ‫ی مه‌شقكردن"‪.‬‬ ‫به‌مه‌به‌ست ‌‬ ‫ئه‌و پۆلیس���ه‌ باس���ی له‌وه‌ش���كرد چه‌مچه‌م���اڵ‪ ،‬گه‌رمی���ان‪ ،‬هه‌ورام���ان‪،‬‬ ‫ك��� ‌ه هه‌رچه‌ن���د‌ه به‌ڵێنی���ان داو‌ه ك ‌ه رانی���ه‌‪ ،‬كۆیه‌‪ ،‬باڵه‌كایه‌ت���ی‪ 16 ،‬رۆژ‌ه‬ ‫ده‌س���تبه‌رداری خوێندن بب���ن‌و چیتر نێردراون بۆ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی مه‌ش���ق‌و‬ ‫به‌رده‌وام نه‌بن له‌خوێندن‪ ،‬كه‌چی هه‌ر راهێنان له‌باینجان بۆ مه‌ش���قپێكردن‪،‬‬ ‫كه‌چی ته‌نها ئه‌و چه‌ند پۆلیس��� ‌ه سزا‬ ‫یه‌كه‌یان به‌مانگ سزادراون‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی دراوه‌و هه‌موویان زۆر توڕه‌ن له‌و كاره‌ ‌‬ ‫پۆلیسێكی دیكه‌ی‌ س���زادراو ئه‌و‌ه ‌‬ ‫بۆ ئاوێن ‌ه ئاش���كرای كرد‪ ،‬كه‌ سزادانی به‌رگری‌و فریاكه‌وتن‪.‬‬ ‫پۆلیس���ێكی دیكه‌ باس���ی له‌خراپی‬ ‫ئه‌و ‪ 85‬پۆلیسه‌‪ ،‬به‌بێ پرسی وه‌زاره‌تی‬ ‫بارودۆخی شوێنی حه‌وانه‌وه‌و خواردنی‬ ‫ناوخۆ ئه‌نجامدراوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و پۆلیس��� ‌ه ئه‌وه‌ش���ی‌ نه‌شارده‌و‌ه خۆیانی كرد له‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی مه‌شق‌و‬ ‫ك ‌ه زیاتر ل���ه‌‪ 300‬پۆلیس���ی به‌رگری‌و راهێن���ان له‌باینجان‪ ،‬كه‌ بۆ ئه‌و هه‌موو‬ ‫فریاكه‌وت���ن له‌ش���وێن ‌ه جیاجی���اكان پۆلیس��� ‌ه ته‌نها دوو ته‌والێ���ت هه‌یه‌و‬ ‫ده‌خوێنن‌و فێرخ���وازن‪" ،‬كه‌چی له‌هه‌ر خواردن‌و ش���وێنی حه‌وانه‌وه‌یان وه‌كوو‬ ‫ی "هه‌ر‬ ‫ش���وێنێك دوو پۆلی���س س���زا دراوه‌و پێویست نییه‌‪ ،‬ئه‌و پۆلیسه‌ وت ‌‬ ‫ئه‌وه‌شی واسیت ‌هی‌ هه‌بوو‌ه سزا نه‌دراوه‌و بۆی ‌ه چه‌ند پۆلیس���ێك له‌وێ نه‌خۆش‬ ‫نه‌نێ���ردراوه‌ بۆ مه‌ش���ق‪ ،‬ب���ۆ نموون ‌ه كه‌وتوون"‪.‬‬

‫دابان عه‌لی‌ كاكه‌‬

‫ ‬ ‫له‌خانه‌قین‬ ‫ی وه‌زاره‌تی‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ردا بری���كار ‌‬ ‫ناوخۆ‪ ،‬جه‌الل شێخ كه‌ریم ره‌تیكرده‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫كه‌ ئه‌و پۆلیسان ‌ه سزادرابێتن‪ ،‬ئه‌و وت ‌‬ ‫"ئه‌وان���ه‌ مه‌ش���قی به‌رده‌وامیان هه‌یه‌و‬ ‫نێ���ردراون ب���ۆ مه‌ش���ق‪ ،‬مانگان ‌ه ‪500‬‬ ‫پۆلیس ده‌نێردرێن بۆ مه‌شق"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌زاره‌ت���ی ناوخۆ ئاماژه‌ ‌‬ ‫بریكار ‌‬ ‫به‌وه‌ش���دا‌و وت���ی "پۆلیس پۆلیس���ه‌‪،‬‬ ‫خوێندكاری���ش خوێن���دكاره‌‪ ،‬پۆلیس‬ ‫ده‌رماڵ���ه‌ی مه‌ترس���ی‌و موچه‌و پاره‌ی‬ ‫خ���واردن وه‌رده‌گرێ���ت‌و ئه‌ركی هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ئیتر چۆن ده‌بێت له‌والشه‌و‌ه خوێندكار‬ ‫بێ���ت‪ ،‬جگه‌ل���ه‌وه‌‪ ،‬ه���ه‌ر پۆلیس���ێك‬ ‫له‌په‌یمان���گاو زانك���ۆو خوێندن���ی بااڵ‬ ‫خوێندكار بێت‪ ،‬یاس���ا هه‌یه‌و مۆڵه‌تی‬ ‫ی پێده‌درێت‪،‬‬ ‫پێده‌درێت‌و سه‌ره‌موچه‌كه‌ ‌‬ ‫چ���ۆن ئه‌بێت كه‌س���ێك پۆلیس بێت‌و‬ ‫ی پۆلی هه‌شت‌و نۆش بێت‪،‬‬ ‫خوێندكار ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ش���دا ئێم ‌ه كه‌س���مان سزا‬ ‫نه‌داوه‌"‪.‬‬ ‫به‌هه‌مانش���ێو‌ه به‌ڕێوه‌به‌ری گش���تی‬

‫فۆتۆ‪ :‬یه‌حیا ئه‌حمه‌د‬

‫پۆلسی به‌رگری‌و فریاكه‌وتنی سلێمانی‬ ‫ی‬ ‫لیوا كاكه‌مه‌ن���د كاكه‌ڕه‌ش ئه‌و وتانه‌ ‌‬ ‫ره‌تكرده‌و‌ه كه‌ ب���اس له‌وه‌ ده‌كه‌ن ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و پۆلیسانه‌ س���زا درابێتن‪ ،‬ئه‌و وت ‌‬ ‫"ئه‌سڵ‌و ئه‌ساسی نییه‌ كه‌ سزا درابێتن‪،‬‬ ‫ی كه‌ فێرخوازن‌و‬ ‫به‌ڵكو ئه‌و پۆلیس���ان ‌ه ‌‬ ‫له‌قوتابخانه‌كان���دا ده‌خوێن���ن‪ ،‬دوو‬ ‫رێگامان خستووه‌ته‌ به‌رده‌میان‪ ،‬یه‌كه‌م‬ ‫ئه‌وه‌ی��� ‌ه كه‌ ده‌توانن س���اڵێك مۆڵه‌ت‬ ‫وه‌ربگرن‌و چ���وار مانگ���ی مووچه‌یان‬ ‫پێده‌درێ���ت‪ ،‬دووه‌م ئه‌وه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫قسه‌یان له‌سه‌ر نه‌مێنێت ناردوومانن بۆ‬ ‫ی مه‌ش���ق له‌باینجان به‌مه‌به‌ستی‬ ‫بنكه‌ ‌‬ ‫ئه‌وه‌ی ك ‌ه بڵێن ئه‌مان ‌ه خوێندكار نین‌و‬ ‫وازیان هێناوه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و به‌رپرسه‌ی به‌رگری‌و فریاكه‌وتن‬ ‫وتیش���ی "هی���چ س���زاو لێپێچینه‌وه‌و‬ ‫زیندانیكردنێك���ی ئه‌و پۆلیس���انه‌مان‬ ‫ی ‪ 80‬پۆلیس���ن‪ ،‬بۆ‬ ‫ن���ه‌داو‌ه ك ‌ه نزیكه‌ ‌‬ ‫ماوه‌یه‌كی كه‌م له‌باینجان ده‌مێننه‌وه‌و‬ ‫ده‌گه‌ڕێنرێنه‌وه‌ شوێنی خۆیان"‪.‬‬

‫ی‬ ‫ئێم���ه‌ وه‌ك كۆمه‌ڵێ���ك هاوواڵت��� ‌‬ ‫له‌پارێ���زگای‌ س���لێمانی‌‪ ،‬ك��� ‌ه ‪11‬‬ ‫ی‬ ‫ی رووداو ‌‬ ‫كه‌س���ێك ده‌بی���ن‪ ،‬به‌ه���ۆ ‌‬ ‫جۆراوج���ۆره‌وه‌ له‌س���ااڵنی‌ رابردوودا‬ ‫ی بووین‪،‬‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫ی زیانی‌ گه‌ور‌ه ‌‬ ‫توش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێمی���ش وه‌ك ئه‌ركێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خه‌ماڵندن ‌‬ ‫ی بڕیاریداب���وو له‌دوای ‌‬ ‫خۆ ‌‬ ‫زیانه‌كانم���ان هه‌ر یه‌ك���ه‌ به‌بڕێك پار‌ه‬ ‫قه‌ربومان بكاته‌وه‌‪ ،‬بۆ ئه‌مه‌ش چه‌ندین‬ ‫ی‬ ‫جار لیژنه‌ دروس���تبوو بۆ هه‌ژماركردن ‌‬ ‫زیانه‌كانم���ان‪ ،‬دوا لیژنه‌ی���ان له‌الیه‌ن‬ ‫ی‬ ‫ی دارایی‌‌و ئاب���وری‌‌و پارێزگا ‌‬ ‫وه‌زاره‌ت ‌‬ ‫س���لێمانییه‌و‌ه بوو‪ ،‬ئه‌وه‌ب���وو زه‌ره‌رو‬ ‫ی‬ ‫ی جی���اواز دیار ‌‬ ‫زیانه‌كانم���ان به‌ب���ڕ ‌‬ ‫كرا‪ ،‬من وه‌ك یه‌كێك له‌و كه‌س���انه‌ ك ‌ه‬ ‫ێ س���وتابوو‪،‬‬ ‫به‌نزیخانه‌یه‌كه‌م له‌قه‌الدز ‌‬ ‫الیه‌ن لیژنه‌یه‌ك���ی‌ حكومه‌ته‌و‌ه زه‌ره‌رو‬ ‫ی‬ ‫زیانه‌كه‌م ب ‌ه ‪ 65‬ملی���ۆن دینار دیار ‌‬ ‫كرا‪ ،‬بڕیاربوو وه‌ك قه‌ره‌بوو ‪ 65‬ملیۆن‬ ‫دینار وه‌ربگرم‪ ،‬كه‌س���ی تر هه‌یه‌ ته‌نها‬ ‫ی‬ ‫ی ئاوی‌ س���وتاوه‌ كه‌ نرخه‌ك ‌ه ‌‬ ‫به‌ڕادێك ‌‬ ‫ی ‪ 500‬ه���ه‌زار دینار‬ ‫هه‌ر بای���ی‌ نزیكه‌ ‌‬ ‫ده‌بێت‪ ،‬به‌اڵم سه‌یره‌ك ‌ه له‌وه‌دایه‌ كاتێك‬ ‫ی قه‌ربوو ده‌رده‌چێت‪ ،‬وه‌كو یه‌ك‬ ‫بڕیار ‌‬ ‫حسابمان بۆ ده‌كرێت‪ ،‬فه‌رموون بڕوانن‬ ‫ی‬ ‫ی دیوان ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫له‌نوس���راوێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌زیران‪ ،‬به‌ژمار‌ه ‪‌ 6161‬‬ ‫ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (فوز ‌‬ ‫ل���ه‌‪ 2011/6/15‬ب��� ‌ه واژۆ ‌‬ ‫فرانس���ۆ هریری‌) ده‌رچوو‪ ،‬بڕیاردراو‌ه‬ ‫ی ‪ 3‬ملیۆن دینار‬ ‫كه‌ هه‌ریه‌كه‌مان به‌بڕ ‌‬ ‫قه‌ره‌بووبكرێینه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ش وه‌ك قه‌ربوو‬ ‫ن���ا‪ ،‬به‌ڵك���و وه‌ك هاوكارییه‌ك پێمان‬ ‫ی وه‌كو من‬ ‫ده‌ده‌ن‪ ،‬له‌كاتێكدا كه‌س���ێك ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی مامه‌ڵ ‌ه ‌‬ ‫ب���ۆ راپه‌ڕاندنی‌ كاره‌كان ‌‬ ‫ی ‪ 3‬ملیۆن دینارم‬ ‫قه‌ره‌ب���ووه‌‪ ،‬نزیك���ه‌ ‌‬ ‫ێ‬ ‫هه‌ر داوه‌ پارێزه‌رێك‪ ،‬باش��� ‌ه ده‌گونج ‌‬ ‫ی ‪ 3‬ملیۆن دینار قه‌ره‌بووم‬ ‫حكومه‌ت بڕ ‌‬ ‫بكاته‌وه‌؟! جگه‌له‌و‌ه ده‌كرێت كه‌سێك‬

‫ی‬ ‫كه‌س هه‌یه‌ به‌ڕادێك ‌‬ ‫ئاوی‌ سوتاوه‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كاتێك بڕیاری‌ قه‌ربوو‬ ‫ده‌رده‌چێت‪ ،‬وه‌كو من‬ ‫حسابی بۆ ده‌كرێت‬ ‫ی ئاوی‌ س���وتاو‌ه له‌گه‌ڵ‬ ‫كه‌ به‌ڕادێك��� ‌‬ ‫ی سوتاو‌ه‬ ‫كه‌س���ێك ك ‌ه به‌نزینخانه‌یه‌ك ‌‬ ‫وه‌كوی���ه‌ك قه‌ره‌ب���وو بكرێن���ه‌وه‌؟!‬ ‫ی شۆكی‌ كردم‪،‬‬ ‫به‌ڕاس���تی‌ ئه‌م ‌ه توش��� ‌‬ ‫له‌كاتێكدا س���ااڵنه‌ له‌بودجه‌ی‌ هه‌رێمدا‬ ‫ی جیا‬ ‫بڕێ���ك پ���اره‌ی‌ زۆر ب���ۆ رووداو ‌‬ ‫ی‬ ‫جی���ا ته‌رخ���ان ده‌كرێت‪ ،‬به‌پاس���او ‌‬ ‫قه‌ربووكردن���ه‌وه‌ی‌ هاوواڵتیان‪ .‬ئه‌وه‌ش‬ ‫قه‌ره‌بووه‌كه‌ی ‌ه ك ‌ه باسم كرد‪ .‬من وه‌ك‬ ‫خۆم بڕیارمدا ئ���ه‌و قه‌ربووه‌ وه‌رنه‌گرم‬ ‫ی تێدا‬ ‫ی ناحه‌قییه‌كی‌ گه‌وره‌ ‌‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌بینم‪ ،‬بۆیه‌ دواكارم له‌س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی وه‌زی���ران دووبار‌ه چاوێك‬ ‫ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫به‌و بڕیاره‌یاندا بخشێننه‌وه‌‪ ،‬هه‌ر كه‌س ‌ه‬ ‫به‌پێی‌ زیانه‌كه‌ی‌ قه‌ربوو بكرێته‌وه‌‪.‬‬

‫وەرزش‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫یاریی ‌ه دۆستانه‌كان‪ ..‬شه‌ڕ ‌ی هه‌ڵبژارد‌ه زلهێزه‌كان ده‌ستپێده‌كات‬ ‫ی یارییه‌ دۆستانه‌كان‪:‬‬ ‫له‌یارییه‌ك��� ‌ی دۆس���تانه‌دا‪ ،‬هه‌ڵبژارده‌ ‌ی گرنگترین ‌‬ ‫به‌ڕازی���ل روبه‌ڕوی‌ بۆس���نه‌‌و هێرس���ك سێشه‌ممه‌‪2010/2/28 ،‬‬ ‫ی شه‌و‬ ‫ده‌بێت���ه‌وه‌‌و ئه‌رژه‌نتینی���ش به‌رامب���ه‌ر كاتژمێر ‪‌ 10‬‬ ‫سویس���را یار ‌ی ده‌كات‌و ی���ار ‌ی لوتكه‌ش به‌ڕازیل × بۆسنه‌‌و هێرسك‬ ‫له‌نێوان ئه‌ڵمانیا‌و فه‌ڕه‌نسادا ده‌بێت‪.‬‬ ‫راپ���ۆرت‪ ،‬گ���ۆران فارس‪ :‬ئه‌م���ڕۆ‌و دوو چوارشه‌ممه‌‪2012/2/29 ،‬‬ ‫رۆژی‌ داهاتوو‪ ،‬زۆرب���ه‌ ‌ی هه‌ڵبژارده‌كان ‌ی كاتژمێر ‪2‬ی‌ پاش نیوه‌ڕۆ‬ ‫جیهان له‌هه‌فته‌ی‌ فیفادا‪ ،‬چه‌ند یارییه‌ك ‌ی كۆتدیڤوار × غینیا‬ ‫ی شه‌و‬ ‫دۆس���تانه‌ ئه‌نج���ام ده‌ده‌ن‪ .‬هه‌ڵبژارده‌ ‌ی كاتژمێر ‪‌ 9:30‬‬ ‫به‌ڕازیل��� ‌ی خاوه‌نی‌ پێن���ج نازناو ‌ی جام ‌ی رۆمانیا × ئۆرۆگوای‌‬ ‫جیهان ‌ی روبه‌ڕو ‌ی هه‌ڵبژارده‌ی‌ بۆس���نه‌‌و توركیا × سلۆڤاكیا‬ ‫ی باشور × سه‌نیگال‬ ‫هێرس���ك ده‌بێته‌وه‌‪ .‬له‌یارییه‌ك ‌ی تریشدا ئه‌فه‌ریقا ‌‬ ‫ی شه‌و‬ ‫هه‌ڵب���ژارده‌ی‌ ئه‌رجه‌نتی���ن به‌رامب���ه‌ر كاتژمێر ‪‌ 9:45‬‬ ‫دانیمارك × روسیا‬ ‫هه‌ڵبژارده‌ی‌ سویسرا یار ‌ی ده‌كات‪.‬‬ ‫ی شه‌و‬ ‫له‌یار ‌ی لوتكه‌ ‌ی ئه‌م یارییه‌ دۆستانانه‌شدا‪ ،‬كاتژمێر ‪‌ 10:30‬‬ ‫هه‌ڵب���ژارده‌ی‌ ئه‌ڵمانی���ا له‌خاكی‌ خۆیدا‪ ،‬نه‌مسا × فنله‌ندا‬ ‫روب���ه‌ڕوی‌ كه‌ڵه‌ش���ێره‌كانی‌ فه‌ڕه‌نس���ا یۆنان × به‌لجیكا‬ ‫ده‌بێت���ه‌وه‌‪ .‬له‌یارییه‌ك��� ‌ی به‌هێزی‌ تردا‪ ،‬كرواتیا × سوید‬ ‫هه‌ڵب���ژارده‌ی‌ ئینگلت���ه‌را‪ ،‬به‌ب���ێ فابیۆ سویسرا × ئه‌رژه‌نتین‬ ‫ی شه‌و‬ ‫كاپیلۆی‌ راهێن���ه‌ر‪ ،‬ك ‌ه چه‌ند هه‌فته‌یه‌ك ‌ه كاتژمێر ‪‌ 10:45‬‬ ‫ده‌ستی‌ له‌پۆس���ته‌كه‌ی‌ كێش���اوه‌ته‌وه‌‪ ،‬پۆڵه‌ندا × پورتوگال‬ ‫میواندار ‌ی هه‌ڵبژارده‌ ‌ی هۆڵه‌ندای‌ خاوه‌ن ‌ی ئه‌ڵمانیا × فه‌ڕه‌نسا‬ ‫پله‌ی‌ دووه‌می‌ مۆندیال ‌ی ‪2010‬ی‌ ئه‌فه‌ریقا ‌ی ئیتاڵیا × ئه‌مه‌ریكا‬ ‫باش���ور ده‌كات‪ .‬هه‌ڵبژارده‌ی‌ ئیسپانیا ‌ی ئیرله‌ندا × چیك‬ ‫ی شه‌و‬ ‫خاوه‌نی‌ نازناوی‌ یۆرۆ ‌ی ‪‌2008‬و مۆندیال ‌ی كاتژمێر ‪‌ 11‬‬ ‫‪ ،2010‬به‌رامبه‌ر هه‌ڵبژارده‌ ‌ی ڤه‌نزوێال یار ‌ی ئینگلته‌را × هۆڵه‌ندا‬ ‫ی شه‌و‬ ‫ده‌كات‌و هه‌ڵبژارده‌ی‌ ئیتاڵیاش میواندار ‌ی كاتژمێر ‪‌ 11:30‬‬ ‫ئیسپانیا × ڤه‌نزوێال‬ ‫هه‌ڵبژارده‌ی‌ ئه‌مه‌ریكا ده‌كات‪.‬‬

‫خولی‌ نایابی‌ عێراق‪ ..‬هه‌ولێر‬ ‫به‌بێ ئه‌ستێره‌كانی‌ یاری‌ ده‌كات‬

‫یانه‌ ‌ی هه‌ولێ���ر له‌یاریگای‌ خۆی‌ میواندار ‌ی‬ ‫یان���ه‌ی‌ ح���دود ده‌كات‌و یان���ه‌ی‌ زه‌وراش‬ ‫روبه‌ڕوی‌ یانه‌ی‌ مینا ده‌بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫راپ���ۆرت‪ ،‬ئاوێنه‌‪ :‬له‌هه‌فت���ه‌ ‌ی هه‌ژده‌یه‌م ‌ی‬ ‫خولی‌ نایابی‌ تۆپی‌ پێی‌ عێراق‪ ،‬ئه‌مڕۆ سێ‬ ‫ش���ه‌ممه‌ دوو یار ‌ی ئه‌نجام ده‌درێن‪ .‬یانه‌ ‌ی‬ ‫هه‌ولێری‌ پێش���ه‌نگ ‌ی ریزبه‌ندی‌ له‌یاریگا ‌ی‬ ‫فرانس���ۆ هه‌ریر ‌ی تایبه‌ت به‌خۆ ‌ی روبه‌ڕو ‌ی‬ ‫یانه‌ی‌ حدود ده‌بێته‌وه‌‪ .‬بۆ ئه‌م یارییه‌ یانه‌ ‌ی‬ ‫هه‌ولێر بێبه‌ش ده‌بێت له‌چوار ئه‌س���تێره‌ ‌ی‬ ‫یانه‌كه‌ی‌‪ ،‬ك��� ‌ه په‌یوه‌ندییان به‌هه‌ڵبژارده‌ ‌ی‬ ‫عێراقه‌و‌ه كردووه‌‪ ،‬ئه‌وانیش (مه‌هد ‌ی كه‌ریم‌و‬ ‫لوئه‌ی‌ س���ه‌اڵح‌و ئه‌حمه‌د ئیبراهیم‌و سه‌عد‬ ‫عه‌بدولئه‌می���ر)ن‪ .‬هه‌روه‌ه���ا هه‌ڵگورد مه‌ال‬ ‫محه‌مه‌دیش به‌هۆ ‌ی پێكانه‌وه‌ ناتوانێت یار ‌ی‬ ‫بكات‪ .‬رێبین ره‌مز ‌ی به‌رپرس ‌ی راگه‌یاندن ‌ی‬ ‫یانه‌ ‌ی هه‌ولێ���ر به‌ئاوێن���ه‌ ‌ی راگه‌یاند‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫یان���ه‌ ‌ی هه‌ولێ���ر به‌ه���ۆ ‌ی په‌یوه‌ندیكردن ‌ی‬ ‫چوار یاریك���ه‌ر ‌ی به‌هه‌ڵبژارده‌ی‌ عێراقه‌وه‌‪،‬‬ ‫ده‌یتوان ‌ی له‌ڕێگه‌ی‌ بڕیارێك ‌ی رێگه‌پێدراوه‌و‌ه‬ ‫یارییه‌كه‌ ‌ی به‌رامبه‌ر یانه‌ی‌ حدود دوابخات‪،‬‬

‫به‌اڵم یانه‌كه‌ خ���ۆی‌ ئاماده‌ی ‌ی تیادا بووه‌‌و‬ ‫بڕیاری���داوه‌ به‌بێ ئه‌و چ���وار یاریكه‌ره‌ش‬ ‫یارییه‌كه‌ ئه‌نجام ب���دات‪ .‬له‌یارییه‌كی‌ تردا‪،‬‬ ‫یان���ه‌ ‌ی زه‌ورا له‌یاریگای‌ خ���ۆی‌ میواندار ‌ی‬ ‫یانه‌ی‌ مینا ده‌كات‪ .‬هه‌روه‌ها رۆژی‌ هه‌ینیش‬ ‫سێ یاری‌ تر ‌ی هه‌فته‌ ‌ی ‪ 18‬به‌ڕێوه‌ده‌چن‌و‬ ‫تیای���دا یان���ه‌ی‌ ده���ۆك روب���ه‌ڕو ‌ی یانه‌ ‌ی‬ ‫شه‌رگات ده‌بێته‌وه‌‌و یانه‌ی‌ قوه‌ جه‌وییه‌ش‬ ‫ده‌بێت ‌ه میوانی‌ یانه‌ی‌ تاجی‌‪.‬‬ ‫هه‌فته‌ ‌ی (‪)18‬ی‌ خولی‌ عێراق‪:‬‬ ‫سێشه‌ممه‌‪2012/2/28 ،‬‬ ‫كاتژمێر ‪2:30‬ی‌ پاش نیوه‌ڕۆ‬ ‫زه‌ورا × مینا‬ ‫كاتژمێر ‪4:30‬ی‌ ئێواره‌‬ ‫هه‌ولێر × حدود‬ ‫هه‌ینی‌‪2012/3/2 ،‬‬ ‫كاتژمێر ‪2:30‬ی‌ پاش نیوه‌ڕۆ‬ ‫سناع ‌ه × نه‌فت‬ ‫دهۆك × شه‌رگات‬ ‫تاجی‌ × قو‌ه جه‌وییه‌‬

‫ن‪ :‬بنیامین‬ ‫وه‌ك ئاش���كرایه‌ پۆس���ت‌و پله‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫خۆیدا لێپرسراویه‌تی‌و ئه‌رك ده‌هێنێت‪،‬‬ ‫زوو ی���ان دره‌ن���گ نێچیرڤ���ان بارزانی‬ ‫پۆستی س���ه‌رۆكی كابینه‌ی حه‌وته‌می‬ ‫هه‌رێمی كوردستان وه‌رده‌گرێت‪.‬‬ ‫ئاخۆ نێچیرڤ���ان مافی خۆیه‌تی ده‌بێته‌‬ ‫سه‌رۆكی ئه‌و كابینه‌یه‌ یاخود نا بابه‌تی‬ ‫ئه‌م نووسینه‌ نییه‌‪ ،‬چاوه‌ڕوانی خه‌ڵك‌و‬ ‫دیدی ئه‌وان بۆ سه‌رۆكی حكومه‌ته‌كه‌یان‬ ‫بابه‌تی ئه‌م نووسینه‌مانه‌‪.‬‬ ‫خه‌ڵك‌و هاونیش���تیمانیانی ژێر سایه‌ی‬ ‫حكومه‌ت���ی هه‌رێ���م به‌ب���ێ پرس���یار‌و‬ ‫بێبه‌ش���كردن مافی خۆیان���ه‌ بیانه‌وێت‬ ‫س���ه‌رۆكه‌كه‌یان كێ‌و چۆن س���ه‌رۆكێك‬ ‫بێت‪ ،‬ڕه‌وای���ه‌ بۆیان چاوه‌ڕوانیش���یان‬ ‫له‌س���ه‌رۆكه‌كه‌یان له‌هه‌رێمێك���دا ك���ه‌‬ ‫له‌ڕووی سه‌رمایه‌ی مرۆیی‌و سروشتییه‌وه‌‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌نده‌‪ ،‬فراوان‌و بااڵ بێت‪.‬‬ ‫ئاماده‌بوون���ی نێچیرڤ���ان بارزان���ی‬ ‫بۆ‌وه‌رگرتن���ی پێش���نیارو س���ه‌رنجی‬ ‫هاونیش���تیمانیان ده‌رب���اره‌ی كابینه‌ی‬ ‫حه‌وته‌م‌و چۆنیه‌ت���ی حكومداریكردنی‬ ‫كابینه‌كه‌ له‌ڕێگ���ه‌ی تۆڕی كۆمه‌اڵیه‌تی‬ ‫فه‌یس���بوكه‌وه‌ ب���ۆ خ���ۆی هه‌نگاوێكه‌‬ ‫به‌ئاڕاس���ته‌ی ئه‌رێنی‌و دروستی بووندا‬ ‫گ���ه‌ر هه‌نگاوه‌ك���ه‌ ته‌نها ڕوخس���اریش‬ ‫بێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م هه‌نگاوه‌ش هه‌نگاوێكی‬ ‫نات���ه‌واو‌و ناكامل���ه‌ چوونک���ە ل���ه‌م‬

‫ئه‌و هه‌اڵنه‌ چیبوون‬ ‫ئاڕاسته‌ی‌ كه‌سایه‌تی‌‬ ‫مۆرینیۆیان گۆری‌؟‬ ‫ئه‌حمه‌د سه‌نگاوی‌‬

‫پااڵوتنی‌ مۆندیال‪ ..‬عێراق هه‌وڵی‌ پله‌ی‌ یه‌كه‌م ده‌دات‬ ‫هه‌ڵب���ژارده‌ی‌ عێراق ده‌یه‌وێ���ت به‌پله‌ ‌ی‬ ‫یه‌كه‌م��� ‌ی كۆمه‌ڵه‌كه‌ی‌‪ ،‬بگاته‌ پاش���كۆ ‌ی‬ ‫پااڵوتنه‌كان‌و كۆریای‌ باش���ور‌و لوبنانیش‬ ‫شه‌ڕ ‌ی سه‌ركه‌وتن ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫راپۆرت‪ ،‬ئاوێنه‌‪ :‬س���به‌ی‌ چوارش���ه‌ممه‌‪،‬‬ ‫گه‌ڕی‌ شه‌ش���ه‌می‌ قۆناغ��� ‌ی كۆمه‌ڵه‌كان ‌ی‬ ‫جه‌وله‌ی‌ س���ێیه‌می‌ پااڵوتنی‌ نه‌ته‌وه‌كان ‌ی‬ ‫ئاسیا بۆ س���ه‌ركه‌وتن بۆ دوایارییه‌كان ‌ی‬ ‫جام���ی‌ جیهان��� ‌ی ‪‌ 2014‬ی به‌ڕازی���ل‬ ‫به‌ڕێوه‌ده‌چێت‪.‬‬ ‫هه‌ڵب���ژارده‌ی‌ عێ���راق ك���ه‌ له‌كۆمه‌ڵه‌ ‌ی‬ ‫یه‌كه‌مدا شان به‌شان ‌ی هه‌ڵبژارده‌ی‌ ئوردن‬ ‫س���ه‌ركه‌وتنی‌ بۆ پاش���كۆ ‌ی پااڵوتنه‌كان‬ ‫مس���ۆگه‌ر كردووه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ ئوردندا به‌‪12‬‬ ‫خاڵ پله‌ ‌ی یه‌كه‌م‌و دووه‌م ‌ی كۆمه‌ڵه‌كه‌یان‬ ‫گرت���ووه‌‪ .‬هه‌ڵبژارده‌ی‌ عێ���راق له‌گه‌ڕ ‌ی‬ ‫شه‌ش���ه‌مدا میوان���داری‌ هه‌ڵب���ژارده‌ ‌ی‬ ‫س���ه‌نغافور‌ه ده‌كات‌و ئوردنی���ش ده‌بێت ‌ه‬ ‫میوان ‌ی هه‌ڵبژارده‌ی‌ چی���ن‪ .‬عێراقیه‌كان‬ ‫به‌ڕاهێنه‌رایه‌ت���ی‌ زیك���ۆ ‌ی به‌ڕازیل��� ‌ی‬ ‫ه���ه‌وڵ ده‌ده‌ن س���ێ خاڵی‌ ئ���ه‌م یاریی ‌ه‬ ‫به‌ده‌س���تبهێنن‌و چاوه‌ڕێ���ی‌ دۆڕاندن یان ئیم���ارات‪ ،‬كه‌ ئه‌م���ه‌ی‌ دووه‌م به‌فه‌رم ‌ی كاتژمێر ‪1:30‬ی‌ پاش نیوه‌ڕۆ‬ ‫ژاپۆن × ئۆزباكستان‬ ‫به‌رامبه‌ر بونی‌ هه‌ڵبژارده‌ی‌ ئوردن ده‌كه‌ن هیوا ‌ی سه‌ركه‌وتنی‌ له‌ده‌ستداوه‌‪.‬‬ ‫بۆ ئ���ه‌وه‌ ‌ی به‌پله‌ ‌ی یه‌كه‌می‌ كۆمه‌ڵه‌كه‌ ‌ی یارییه‌كان���ی‌ گه‌ڕ ‌ی شه‌ش���ه‌می‌ پااڵوتن ‌ی كاتژمێر ‪3‬ی‌ عه‌سر‬ ‫كۆریای‌ باشور × كوه‌یت‬ ‫س���ه‌ركه‌وێت‪ .‬له‌كۆمه‌ڵه‌ ‌ی دووه‌میش���دا‪ ،‬ئاسیا‪:‬‬ ‫ئیمارات × لوبنان‬ ‫دوو له‌هه‌ڵبژارده‌كان���ی‌ كۆریای‌ باش���ور‌و چوارشه‌ممه‌‪2012/2/29 ،‬‬ ‫كاتژمێر ‪4:30‬ی‌ ئێوار‌ه‬ ‫لوبنان‌و كوه‌یت سه‌رده‌كه‌ون بۆ پاشكۆ ‌ی كاتژمێر ‪11‬ی‌ نیوه‌ڕۆ‬ ‫به‌حره‌ین × ئیندۆنیسیا‬ ‫پااڵوتن���ه‌كان‪ ،‬كه‌ كۆریا ب���ه‌‪ 10‬خاڵه‌و‌ه چین × ئوردن‬ ‫ئێران × قه‌ته‌ر‬ ‫به‌رامبه‌ر كوه‌یت ی���اری‌ ده‌كات‪ ،‬ك ‌ه ئه‌م كاتژمێر ‪12:30‬ی‌ پاش نیوه‌ڕۆ‬ ‫كاتژمێر ‪4:45‬ی‌ ئێواره‌‬ ‫‪ 8‬خاڵی‌ هه‌یه‌‌و هه‌ڵب���ژارده‌ی‌ لوبنانیش عومان × تایله‌ند‬ ‫عێراق × سه‌نغافوره‌‬ ‫به‌‪ 10‬خاڵه‌و‌ه ده‌بێت ‌ه میوان ‌ی هه‌ڵبژارده‌ ‌ی ئوسترالیا × سعودیه‌‬

‫په‌یامێك له‌گواردیۆالو‌ه بۆ رێزدار نێچیرڤان بارزانی!‬ ‫ڕێگه‌یه‌ش���ه‌وه‌ هێش���تا ده‌نگو ڕه‌نگی‬ ‫زۆرێك له‌دانیش���توان‌و هاونیش���تیمانی‬ ‫هه‌رێم ناگاته‌ جێ‌و ناخوێنرێته‌وه‌‪ ،‬نه‌ك‬ ‫له‌به‌ر بێده‌نگی‌و بێئاگای‌و نه‌بوونی دیدو‬ ‫بۆچوونی ئه‌رێنی‌و شیاوی ئه‌وان‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫له‌به‌ر ده‌ستڕانه‌گه‌شتنیان به‌هۆكاره‌كانی‬ ‫گه‌یاندن چ میدیای كالسیكی‌و باو بێت‬ ‫یاخود میدیای كۆمه‌اڵیه‌تی بێت‪.‬‬ ‫حكومه‌تدارییه‌كی دروس���ت‌و قبوڵكراو‬ ‫ئ���ه‌وكات دێته‌ دی‪ ،‬كه‌ ده‌نگه‌ بچووك‌و‬ ‫بێ تۆڕه‌كان‪ ،‬نه‌وتراوه‌كان‪ ،‬په‌ڕه‌ سپیه‌‬ ‫نه‌نوس���راوه‌كان‪ ،‬تاریكی‌و تارماییه‌كان‬ ‫فه‌رامۆش نه‌كات‌و به‌ئاماده‌بوونی ئاوه‌زو‬ ‫هۆش���یه‌وه‌ بیانخوێنێته‌وه‌و گوێیان لێ‬ ‫ڕادێرێت‌و ده‌ركیان بكات‌و تێیان بگات‌و‬ ‫له‌حكومه‌تداریشدا به‌هره‌یان لێ ببات‌و‬ ‫ببێت���ه‌ مایه‌ی ڕێكاری نوێ‌و كرداری بۆ‬ ‫به‌ڕێوه‌بردنی حكومه‌ته‌كه‌ی‪.‬‬ ‫مێردمنداڵێك���ی دانیش���تووی ی���ه‌ك‬ ‫له‌ش���اره‌دێكانی هه‌رێم سه‌ر له‌ئێواره‌ی‬ ‫پ���اش یاری نێوان یان���ه‌ی لیڤه‌ركوزن‌و‬ ‫به‌رش���ه‌لۆنه‌ له‌خولی‌ یانه‌ پاڵه‌وانه‌كان‪،‬‬ ‫كه‌ هاوكات ده‌بێت له‌گه‌ڵ س���ه‌روبه‌ندی‬ ‫ناوزه‌ندكردن���ی س���ه‌رۆكی كابین���ه‌ی‬ ‫حه‌وته‌م‌و له‌گه‌رمه‌ی ‌وه‌شاندنی هه‌واڵ‌و‬ ‫ڕاپۆرت له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پ���رس‌و بابه‌ته‌‬ ‫له‌ته‌واوی میدیاكانی كوردستانه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫مێردمنداڵه‌ به‌هاوڕێكه‌ی ده‌ڵێت "خۆزگه‌‬ ‫گواردیۆال ده‌بوویه‌ سه‌رۆكی حكومه‌تی‬ ‫كوردس���تان!"‪ .‬هاوڕێكه‌ش���ی ‌وه‌اڵمی‬

‫‪17‬‬

‫ده‌دات���ه‌وه‌و ده‌ڵێت "ئاخ���ر گواردیۆال‬ ‫سیاس���ی نییه‌و له‌سیاس���ه‌ت نازانێت‌و‬ ‫كوردستانیش نییه‌"‪.‬‬ ‫مێردمنداڵه‌ك���ه‌ له‌وه‌اڵم���دا ده‌بێژێ���ت‬ ‫"گرنك نییه‌ خۆ له‌س���ێ وه‌رزدا توانی‬ ‫س���یازده‌ نازناو بۆ یانه‌ی به‌رشه‌لۆنه‌و‬ ‫كه‌ته‌لۆنی���ا به‌ده‌س���تبهێنێت‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر‬ ‫له‌م وه‌رزو نی���وه‌ی كابینه‌ی حه‌وته‌مدا‬ ‫بتوانێ���ت یه‌ك نازناویش ب���ۆ میلله‌تی‬ ‫كورد بباته‌وه‌ كافییه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌م ده‌نگه‌ یه‌ك له‌و ده‌نگه‌ نه‌بیس���راو‌و‬ ‫بچووكانه‌یه‌ كه‌له‌الیه‌ن مێرمنداڵێكی ئه‌م‬ ‫هه‌رێمه‌وه‌ ده‌رب���ڕاوه‌ وه‌ك خۆزگه‌یه‌ك‪،‬‬ ‫ده‌نگێكه‌ زۆر سازو به‌ئاواز زۆر مانادارو‬ ‫وانه‌ده‌ر‪ ،‬ده‌نگێكه‌ س���ه‌ره‌ڕای ساده‌ی‬ ‫وته‌بێژه‌كه‌ی‌و س���اده‌ی بێژراوه‌كه‌ش���ی‬ ‫ب���ه‌اڵم په‌یامێكی م���ه‌زن‌و مان���اداری‬ ‫له‌كرۆكی���ا هه‌ڵگرتووه‌و ده‌هێنێت بگاته‌‬ ‫به‌ردی���دو گوێكانی س���ه‌رۆكی كابینه‌ی‬ ‫حه‌وته‌م‪.‬‬ ‫له‌س���ێ وه‌رزی ڕاب���ردودا گواردی���ۆال‬ ‫به‌به‌كارهێنانی دروست‌و ته‌وزیفكردنه‌وه‌ی‬ ‫گونج���اوی چه‌ن���د ه���ۆكار‌و پێدراوێك‬ ‫توانی ببێته‌ ئه‌و ن���اوه‌ی مێرمنداڵێكی‬ ‫ك���ورد له‌ناخی دڵ���ه‌وه‌ بخوازێت ببێته‌‬ ‫سه‌رۆكی حكومه‌ته‌كه‌ی‪ ،‬هه‌ڵبه‌ت كاك‬ ‫نێچیرڤانیش ده‌توانێت ببێته‌ گواردیۆالی‬ ‫هه‌رێم���ی كوردس���تان‪ ،‬به‌زانین���ی ئه‌و‬ ‫ڕاس���تیه‌ش كه‌ ئه‌و دوو كه‌س���ایه‌تییه‌‬ ‫گه‌نجن‌و هاونیش���تیمانی‌و دانیش���تووی‬

‫دوو هه‌رێم���ن خه‌ونیان س���ه‌ربه‌خۆی ‌‬ ‫ی‬ ‫بوون‌و به‌ده‌وڵه‌ت بوونی هه‌رێمه‌كه‌یانه‌‪،‬‬ ‫هه‌ڵب���ه‌ت به‌له‌به‌رچاوگرتن���ی ئه‌وه‌ش‬ ‫ك���ه‌ كای���ه‌ی ‌وه‌رزش‌و ڕاهێنه‌رایه‌تی‌و‬ ‫كایه‌‌و بواری سیاس��� ‌هت‌و حكومه‌تداری‬ ‫جیاوازه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌بێ���ت ئه‌وه‌ش له‌به‌ر‬ ‫چاو بگیرێت كه‌ هانده‌رانی تیپی تۆپی‬ ‫پێ‌و هاونیشتیمانیانی سایه‌ی حكومه‌ت‬ ‫له‌خاڵێك���دا هاوبه‌ش���ن‌و یه‌كده‌گرنه‌وه‌‬ ‫ئه‌ویش ئاسوده‌كردن‌و شادكردنیانه‌ كه‌‬ ‫بۆ تۆپی پێ ئه‌نجام‌و نازناو ئه‌و شادی‌و‬ ‫ئاس���وده‌ییه‌ دێنێت‌و بۆ حكومه‌تداریش‬ ‫خزمه‌ت‌و هه‌رچی زیاتری دادپه‌روه‌ری‌و‬ ‫س���ازاندنی خۆش���گوزه‌رانییه‌ به‌مان���ا‬ ‫بااڵكه‌ی ژیانی خۆشگوزه‌ران‪.‬‬ ‫پێته‌ر ده‌بلی���و گالبرایس دیبلۆماتكار‌و‬ ‫باڵی���ۆزی پێش���ووی ئه‌مه‌ری���كاو یه‌ك‬ ‫له‌دۆس���ت‌و ڕاوێژكاره‌كانی پێش���ووی‬ ‫نێچیرڤ���ان بارزان���ی‪ ،‬له‌كتێبه‌كه‌ی���دا‬ ‫به‌ناونیش���انی (كۆتایی عێ���راق) به‌م‬ ‫ش���ێوه‌یه‌ ده‌رباره‌ی نێچیرڤان بارزانی‬ ‫نووسیویه‌تی "خاوه‌نی بڕیاره‌و چاالكه‌‌و‬ ‫دانوس���تانكارێكی یه‌كالكه‌ره‌وه‌ی���ه‌‪،‬‬ ‫هه‌رچی زیات���ر گفتووگۆم���ان بكردایه‌‬ ‫ده‌رباره‌ی عێراق‌و كوردستان‪ ،‬بیڕیارێكی‬ ‫ستراتیژی نایابم تێدا به‌دیده‌كرد كه‌ یه‌ك‬ ‫ئامانجی ڕوون���ی هه‌بوو‪ ،‬ئه‌ویش بریتی‬ ‫بوو له‌پارێزگاریكردن له‌و س���ه‌ربه‌خۆیه‌‬ ‫به‌ده‌ستهاتووه‌ی كوردستان"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌تیكردنی س���ه‌ركه‌وتوانه‌ی‬

‫كابینه‌ی حه‌وت ‌هم‌و به‌ده‌ستهێنانی الیه‌نی‬ ‫كه‌م���ی نازناوێك بۆ هاونیش���تیمانیانی‬ ‫هه‌رێمه‌ك���ه‌ی ت���ه‌رازووی ڕاس���تی‌و‬ ‫دروس���تی ئه‌و نووس���ینانه‌ی پێته‌رن‬ ‫ده‌رباره‌ی نێچیرڤ���ان بارزانی‪ ،‬پێبه‌پێ‬ ‫ڕۆش���تنی گواردیۆال‌و چاو له‌خۆركردن‬ ‫له‌حكومه‌ت���داری‌و ب���ون به‌س���ه‌رۆكدا‬ ‫یارمه‌ت���ی ده‌رو گاڵۆكی ڕێی س���ه‌ختی‬ ‫كاك نێچیرڤان���ن‪ ،‬مه‌والن���ای ڕۆم���ی‬ ‫ده‌ڵێ���ت "خ���ۆر له‌ئاس���مان بوونی بۆ‬ ‫به‌رزكردنه‌وه‌ی خ���ۆی نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو بۆ‬ ‫ڕوناككردنه‌وه‌ی زه‌وی‌و زینده‌وه‌ره‌كانی‬ ‫سه‌ر ڕووی زه‌وییه‌"‪.‬‬ ‫گواردی���ۆال پاش س���اڵێكی پڕ قه‌یرانی‬ ‫به‌رشه‌ بووه‌ ڕاهێنه‌رو به‌هونه‌ری خۆی‌و‬ ‫هاوكاره‌كانی به‌رشه‌ی گه‌یانده‌ لوتكه‌‪،‬‬ ‫هون���ه‌ری حكومه‌ت���داری‌و حكومڕانی‬ ‫دروس���ت له‌كابینه‌ی حه‌وت���ه‌م ئه‌وه‌یه‌‬ ‫كه‌ له‌قه‌یران‌و تۆفان���دا له‌گه‌ڵ قه‌یراندا‬ ‫ژیان بكات‌و هه‌نگاو به‌ره‌و چاره‌كردن‌و‬ ‫ئارامكردنه‌وه‌ی ئه‌و قه‌ی���ران‌و تۆفانه‌‬ ‫بنێت‪ ،‬سه‌ره‌ڕای ئه‌و ڕه‌خنه‌و به‌ركه‌وتنه‌‬ ‫توندانه‌ی ك���ه‌ پێی ده‌گات‌و له‌گه‌ڵ ئه‌و‬ ‫كۆش���ش‌و وزه‌یه‌ی كه‌ به‌كاریده‌هێنێت‪،‬‬ ‫به‌رده‌وام���ی ب���دات به‌هه‌نگاوه‌كان���ی‬ ‫خۆیی‌و به‌رده‌وامبێت له‌ڕێگابڕین به‌ره‌و‬ ‫به‌كه‌ن���اری ئارامی گه‌یاندن���ی هه‌رێم‌و‬ ‫هاونیشتیمانیانی ژێر حكومداریه‌كه‌ی‌و‬ ‫ڕه‌خنه‌و پێش���نیاره‌كانی ئه‌وانی تریش‬ ‫ببنه‌ مایه‌ی ڕۆشنایی‌و تین‌و وزه‌ بۆیی‪.‬‬

‫ناتوانی���ن چاو له‌به‌رانبه‌ر ئه‌و راس���تی ‌ه‬ ‫بخه‌وێنی���ن ك��� ‌ه مۆرینی���ۆ چه‌ندی���ن‬ ‫ی به‌ده‌س���تهێناوه‌‪،‬‬ ‫ی جۆراوجۆر ‌‬ ‫نازناو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌مه‌ن ‌‬ ‫له‌وێستگه‌ جیاواز جیاوازه‌كان ‌‬ ‫راهێنه‌رایه‌تی���دا به‌یه‌كێ���ك له‌راهێنه‌ر‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی تۆپ ‌‬ ‫لێهاتوو ‌داهێنه‌ره‌كان���ی‌ جیهان ‌‬ ‫پ���ێ دێت��� ‌ه هه‌ژماركرن‌و توان���ی‌ زیاد‬ ‫ی‬ ‫له‌جارێك ببێت به‌باش���ترین راهێنه‌ر ‌‬ ‫جیهان‪ ،‬به‌س���ه‌ر راهێنه‌ره‌ به‌ناوبانگ‌و‬ ‫به‌ئه‌زموونه‌كانی‌ پێشخۆیدا سه‌ربكه‌وێت‪،‬‬ ‫كه‌ ئه‌زموونێكی‌ گه‌وره‌و دوورو درێژیان‬ ‫هه‌ب���وو له‌گه‌ڵ ئه‌م پیش���ه‌یه‌دا‪ ،‬وه‌كو‬ ‫(ئه‌لێك���س فێرگس���ۆن‪ ،‬فابیۆ كاپێلۆ‪،‬‬ ‫ئارس���ن ڤینگه‌ر‪ ،‬ئۆتمار هیتس���فێڵد‪..‬‬ ‫هتد)‪.‬‬ ‫وه‌ل���ێ ئ���ه‌م راهێنه‌ر‌ه زی���اد له‌جارێك‬ ‫ی هێناوه‌‪،‬‬ ‫ی به‌سه‌رخۆ ‌‬ ‫ی گه‌وره‌ ‌‬ ‫فه‌تاره‌ت ‌‬ ‫ی ده‌ردو كۆس���ت كه‌وتن‬ ‫ی���ان دوچار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خراپ ‌‬ ‫بوه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌چه‌شنێك كاریگه‌ر ‌‬ ‫جێهێش���توو‌ه له‌سه‌ر كه‌س���ایه‌تی‌‌و ئه‌و‬ ‫ی ئ���ه‌م هه‌ڵ ‌ه‬ ‫یانانه‌ی���ش باجی‌ گه‌ور‌ه ‌‬ ‫ناجۆره‌یانداوه‌‪ ،‬كه‌ مۆرینیۆ راهێنه‌ریان‬ ‫بووه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫یه‌ك ل���ه‌و هه‌ڵ ‌ه گه‌وره‌و زه‌قانه‌‪ ،‬دانان ‌‬ ‫ئه‌و نه‌خش���ه‌و پالنه‌بوو‪ ،‬ك��� ‌ه له‌یه‌كه‌م‬ ‫ی لێده‌كرد‪،‬‬ ‫یاری‌ كالس���یكۆدا په‌ی���ره‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌ك راهێن���ه‌ری‌ یانه‌ ‌‬ ‫دوای‌ ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫شاهان ‌ه ده‌س���ت به‌كاربوبوو‪ ،‬ئه‌و‌ه بوو‬ ‫ی جێبه‌جێ‬ ‫ی به‌رگریكردن له‌پێش��� ‌‬ ‫پالن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌نووشوس���ت ‌‬ ‫كرد‪ ،‬ك ‌ه بوو به‌مایه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫مه‌دری���د به‌پێن���ج گ���ۆڵ‌و دوچ���ار ‌‬ ‫ئ���ه‌و شكس���ت ‌ه ش���ه‌رمهاوه‌ر‌ه ب���وو!‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌رێن ‌‬ ‫ئ���ه‌م ئه‌نجامه‌یش ئاس���ه‌وار ‌‬ ‫به‌جێهێش���ت له‌س���ه‌ر ئاس���تی‌ یانه‌ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ئیس���پانی‌‌و له‌مه‌عنه‌ویات ‌‬ ‫له‌خول��� ‌‬ ‫ی ك���ه‌م ك���ردوه‌‪ .‬بێگوم���ان‬ ‫یانه‌ك��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫زۆرجار راهێنه‌ران له‌ده‌ستنیشانكردن ‌‬ ‫ی هه‌ڵه‌ ده‌بن‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‬ ‫پالندا تووش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ش���ێو‌ه یاریكردن ‌ه ئاشكرای ‌ه هه‌ڵه‌یه‌ك ‌‬ ‫كاره‌س���اتاویی ‌ه له‌گه‌ڵ به‌رشه‌لۆنه‌دا بیر‬ ‫له‌وه‌ها پالنێ بكه‌یته‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا ره‌فت���اری‌ نابه‌رپرس���ان ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی خراپ ‌‬ ‫ی دیكه‌ی���ه‌ له‌س���لوك ‌‬ ‫یه‌كێك��� ‌‬ ‫ئه‌م پۆرتوگالیه‌‪ ،‬هێرش���كردن ‌ه س���ه‌ر‬ ‫یاریده‌ده‌ری‌ پی���پ گواردیۆال‪ ،‬له‌یه‌كێك‬ ‫له‌یاریه‌كانی‌ كالس���یكۆدا‪ ،‬ك ‌ه ئه‌مه‌یش‬ ‫ی‬ ‫ی خراپ ‌‬ ‫نه‌نگی ‌ه ب���ۆ مۆرینیۆ‪ ،‬كاریگه‌ر ‌‬ ‫ی له‌ئیسپانیاو‬ ‫دروستكرد له‌سه‌ر نێوبانگ ‌‬ ‫جیهانیشدا‪.‬‬ ‫ئای���ا ئه‌مه‌ هه‌ڵه‌یه‌كی‌ گ���ه‌وره‌ نیی ‌ه بۆ‬ ‫كه‌س���ایه‌تییه‌كی‌ وه‌ك���و مۆرینی���ۆ؟!‪،‬‬ ‫بێگومان وه‌اڵمه‌ك ‌ه هه‌ر به‌ڵێ ـ یه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ده‌شێت له‌س���اتێك له‌ساته‌كاندا مرۆڤ‬ ‫كۆنترۆڵی‌ خۆی‌ له‌ده‌ستبدات نه‌توانێت‬ ‫ی‬ ‫زاڵبێت به‌سه‌ر ده‌روونی‌ خۆیدا‪ ،‬توره‌ی ‌‬ ‫ی بۆ ده‌هێنێت‪.‬‬ ‫شااڵو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیكه‌ ‌‬ ‫ی گزییه‌ك ‌‬ ‫دوات���ر ئاش���كرابون ‌‬ ‫ی یاریكه‌ران ‌ه‬ ‫ئه‌م پۆرتوگالیی ‌ه هاندان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كارت���ی‌ زه‌رد‪ .‬دوا ‌‬ ‫ب���ۆ س���رینه‌وه‌ ‌‬ ‫ی داوای‌ له‌س���ێرجیۆ رام���ۆس‌و‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌یاكس‬ ‫ی ئه‌لۆنس���ۆ كرد له‌یار ‌‬ ‫چاڤ ‌‬ ‫ئه‌مس���ته‌ردام كارت���ی زه‌ردی‌ دووهه‌م‬ ‫ی‬ ‫وه‌ربگ���رن‪ ،‬تاوه‌كو بتوان���ن له‌قۆناغ ‌‬ ‫دووه‌م كارته‌كه‌یان بسرێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌بوو‬ ‫ی گه‌ور‌ه‬ ‫ی ئه‌م كرداره‌و‌ه هه‌اڵیه‌ك ‌‬ ‫به‌هۆ ‌‬ ‫دروس���تبوو ك��� ‌ه به‌بریارێ���ك یانه‌ك ‌ه‬ ‫سزادرا‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی من هه‌ڵه‌كاریه‌كی‌ دیكه‌ ‌‬ ‫به‌بۆچوون��� ‌‬ ‫ی ئه‌و نازناوه‌بوو‬ ‫ئه‌م كه‌س���ایه‌تی ‌ه دانان ‌‬ ‫بۆخۆی‌‪ ،‬ك ‌ه نازناوی‌ (كه‌س ‌ه تایبه‌ته‌كه‌)‬ ‫ی‬ ‫یه‌‪ .‬هه‌ر له‌گه‌ڵ ده‌ستبه‌كاربوونی‌ له‌یانه‌ ‌‬ ‫(چێڵس���ی‌) ئه‌م نازناوه‌ی‌ به‌به‌رخۆیدا‬ ‫ی‬ ‫ب���ری‌‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش رۆژنامه‌وانه‌كان��� ‌‬ ‫ئینگلت���ه‌رای‌ خۆش���حاڵكرد به‌جۆرێك‬ ‫ی‬ ‫ئه‌م راهێنه‌ره‌ هه‌میش��� ‌ه كه‌ره‌سته‌یه‌ك ‌‬ ‫ی رۆژنام ‌ه‬ ‫به‌س���وود بوو بۆ پرفرۆش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫وه‌رزشیه‌كان‪ .‬ئه‌م ش���ازیه‌تی ‌ه كارێك ‌‬ ‫كرد چه‌ندی���ن ناوناتۆر‌ه ل���ه‌دوی‌ ئه‌م‬ ‫سپێشه‌ڵ وه‌ن ‌ه بخه‌ن به‌(لوتبه‌رز‌و له‌خۆ‬ ‫ده‌رچوو خۆبه‌شتزان ‪..‬تاد)‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌رێن���ی‌ دیكه‌ ‌‬ ‫مۆرینی���ۆ كاریك��� ‌‬ ‫بریتیب���وو له‌هێرش���كردن ‌ه س���ه‌ر‬ ‫راهێنه‌ران‌و سوكایه‌تی‌ پێكردنیان هه‌تا‬ ‫ی‬ ‫ئاستی‌"كۆمیدی‌" به‌زمه‌ساتێكی‌ گه‌وره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی چه‌ندین راهێنه‌ر ‌‬ ‫خۆڵقاند‌و هه‌س���ت ‌‬ ‫ن���اودارو خاوه‌ن مێ���ژووی‌ برینداركرد‪.‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ش���ەڕهات له‌گه‌ڵ چه‌ندین یاریكه‌ر ‌‬ ‫ن���اودار‪ .‬ئه‌گ���ه‌ر بهاتبای���ه‌و مۆرینیۆ‬ ‫خاوه‌ن ئه‌م چه‌ش���ن ‌ه ئ���اكاره‌ نه‌بوای ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رفراوانتر ‌‬ ‫ی ژماره‌یه‌ك ‌‬ ‫خۆشه‌ویست ‌‬ ‫ی‬ ‫جه‌ماوه‌ری‌ به‌ده‌ست ده‌هێنا‌و كه‌سایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌هێزتر ده‌بوو‪ ،‬به‌جۆرێك حورمه‌تێك ‌‬ ‫گه‌وره‌تری‌ لێبگیرایه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌فسووس‪،‬‬ ‫به‌م هه‌ڵسووكه‌وت ‌هی‌ كۆمه‌ڵێك دوژمن‌و‬ ‫ی‬ ‫ی بۆخۆی‌ دروس���تكرد كه ‌دان ‌‬ ‫ناحه‌ز ‌‬ ‫خێری‌ پێدانه‌نێن‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫ره‌نگاڵه‌‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫ئێرانیش بوو‬ ‫ب ‌ه خاوه‌نی خه‌اڵت ‌ی ئۆسكار‬

‫پێشنیارێك له‌ئه‌مه‌ریكا‬ ‫ی لێكه‌وته‌وه‌‬ ‫هه‌را ‌‬

‫‪ 7‬ساڵه‌ هه‌موو رۆژێك خۆرئاوابوون ده‌كێشێ‌‬ ‫ی ‪2005‬ه‌و‌ه‬ ‫ژنێكی‌ ئه‌مه‌ریكی‌ له‌س���اڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆرئاوابوون ‌‬ ‫هه‌موو رۆژێ���ك وێنه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌شێرپه‌نجه‌ ‌‬ ‫كێشاوه‌‪ ،‬به‌و هیوایه‌ ‌‬ ‫ده‌ماخ رزگاری‌ ببێت ك ‌ه له‌و ساڵه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫تووش���ی‌ هاتووه‌‪ .‬ئه‌و خانم ‌ه (دیب ‌‬ ‫ی ‪ 56‬س���اڵ ‌ه‬ ‫واگن���ه‌ر) ك��� ‌ه ته‌مه‌ن��� ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌م���وو رۆژێ���ك دوای‌ ته‌واوبوون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫تابلۆكه‌ی‌ ئاهه‌نگ ده‌گێڕێت‪ ،‬به‌هیوا ‌‬ ‫ی رۆژێك���ی‌ ن���وێ‌‪ ،‬ك��� ‌ه‬ ‫تێپه‌ڕبوون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و هێش���تا تێیدا زین���دووه‌‪ .‬به‌پێ ‌‬ ‫ی خۆی‌‪ ،‬تاوه‌كو ئێس���تا ‪2200‬‬ ‫لێدوان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كێشاوه‌‌و وێنه‌كانیش هه‌موو ‌‬ ‫تابلۆ ‌‬ ‫جیاوازییان هه‌یه‌‪.‬‬

‫ی (ستیڤان‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫پڕۆفیس���ۆرێك ‌‬ ‫ی ك���ردوو‌ه بۆ‬ ‫كارت���ه‌ر) پێش���نیار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سێكس ‌‬ ‫ی هه‌ر په‌یوه‌ندییه‌ك ‌‬ ‫به‌ستن ‌‬ ‫ی تریشدا‪،‬‬ ‫له‌نێوان ژن‌و پیاودا‌و ئه‌وان ‌ه ‌‬ ‫‪ 2‬دۆالر ب���اج وه‌ربگیرێ���ت‪ ،‬به‌وه‌ش‬ ‫ده‌وڵ���ه‌ت س���ااڵن ‌ه ‪ 20‬ملی���ار دۆالر‬ ‫ی ك ‌ه ئه‌و‬ ‫داهاتی‌ ده‌بێت‪ .‬ب���ه‌و پێیه‌ ‌‬ ‫ی توانای‌ سێكس���كردنیان‬ ‫هاوواڵتیان ‌ه ‌‬ ‫هه‌یه‌ له‌كه‌مترین ئاستیدا ده‌گات ‌ه ‪200‬‬ ‫ملیۆن كه‌س‪ .‬ئه‌م پڕۆفیسۆر‌ه پێیوای ‌ه‬ ‫ی‬ ‫پێشنیاره‌كه‌ی‌ كێش ‌ه هه‌ڵواسراوه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫نێوان حكومه‌ت‌و كه‌نیسه‌ی‌ كاسۆلیك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رێژه‌ ‌‬ ‫كه‌ په‌یوه‌س���ت ‌ه به‌دیاریكردن ‌‬ ‫زۆربوونه‌و‌ه چاره‌سه‌ر ده‌كات‪.‬‬

‫سه‌درییه‌ی‌ دكتۆره‌كان چاوگی‌ به‌كتریایه‌‬ ‫ژماره‌یه‌ك له‌توێژه‌ره‌وه‌ فه‌ڕه‌نسییه‌كان‬ ‫ی زانس���تیدا ك��� ‌ه‬ ‫له‌لێكۆڵینه‌وه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی په‌رس���تیار‌و‬ ‫له‌س���ه‌ر جلوبه‌رگ��� ‌‬ ‫پزیشكه‌كان كردویانه‌‪ ،‬ده‌ریانخستوو‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ك ‌ه له‌به‌ر ‌‬ ‫ك ‌ه ئه‌و سه‌دریی ‌ه سپیانه‌ ‌‬ ‫ده‌كه‌ن ‪%65‬ی‌ به‌كتریایه‌‪ .‬به‌پێی‌ ئه‌و‬ ‫دیراس���ه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و كارمه‌ندان ‌ه دوو رۆژ‬ ‫جارێك س���ه‌دریه‌كانیان ده‌گۆڕن‪ ،‬به‌و‬ ‫پێیه‌ بێت رێژ‌هی‌ به‌كتریاكانیش دوو‬ ‫هێنده‌ زیاتر ده‌بن‪.‬‬

‫ی‬ ‫دروستكردنی‌ برایه‌ت ‌‬ ‫له‌نێوان منداڵێك‌و سه‌گێكدا‬ ‫خه‌اڵتی ئه‌مس���اڵی ئۆسکار‪ ،‬فیلمه‌که‌ی‬ ‫(ئه‌سغه‌ری فه‌رهادی) که‌ ده‌رهێنه‌رێکی‬ ‫ئێرانیی ‌ه له‌ده‌ره‌وه‌ی فیلمه‌کانی هۆڵیود‬ ‫به‌ده‌س���تی هێنا‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه حکومه‌تی‬ ‫ئێرانی ئه‌و خه‌اڵته‌ی ره‌تکرده‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌و رێوڕه‌سمه‌دا ک ‌ه له‌لۆسئه‌نجلوس‬ ‫ی رۆمانس���ی‌ بێ وت ‌ه‬ ‫به‌ڕێوه‌چوو‪ ،‬فیلم ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (ئارتێس���ت)‪ ،‬پێن���ج خه‌اڵت ‌‬ ‫به‌ناو ‌‬ ‫ی به‌ده‌ستهێنا ك ‌ه‬ ‫ئۆس���كاری‌ ئه‌مس���اڵ ‌‬ ‫رۆژی‌ یه‌ك ش���ه‌ممه‌ له‌لۆس ئه‌نجلوس‬ ‫ی ئ���ه‌و فیلم ‌ه‬ ‫به‌ڕێوه‌چ���وو‪ .‬روداوه‌كان ‌‬ ‫ی وێنه‌گیراوه‌‪ ،‬باس‬ ‫ك ‌ه ب ‌ه ره‌ش‌و س���پ ‌‬ ‫ی دره‌وشانه‌وه‌ی‌ فیلمی‌ بێ‬ ‫له‌س���ه‌رده‌م ‌‬ ‫ی‬ ‫وته‌ ده‌كات‪ ،‬ك ‌ه له‌گ���ه‌ ‌ڵ هاتنی‌ فیلم ‌‬ ‫ی له‌ده‌ست‬ ‫ده‌نگداردا دره‌وش���انه‌وه‌كه‌ ‌‬ ‫داوه‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و فیلمه‌ جگ ‌ه له‌خه‌اڵتی‌ باش���ترین‬ ‫ی‬ ‫ی باش���ترین ده‌رهێنه‌ریش ‌‬ ‫فیلم‪ ،‬خه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫برد ك ‌ه بۆ میش���یل هازانفیش���وس‪‌ -‬‬ ‫ی ب���وو‪ ،‬ك���ه‌ یه‌كه‌مجاربوو‬ ‫فه‌ڕه‌نس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫بپاڵێورێ‌ بۆ ئۆس���كارو یه‌كه‌مجاریش ‌‬ ‫بوو ك ‌ه ئه‌و خه‌اڵت ‌ه وه‌ربگرێت‪ .‬هه‌روه‌ها‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌ره‌ك ‌‬ ‫ئه‌و ئه‌كت���ه‌ره‌ش كه‌ رۆڵ ‌‬ ‫ی دیبوو جان دوجاردان (‪39‬‬ ‫فیلمه‌كه‌ ‌‬ ‫ساڵ‌) ئه‌ویش ئۆسكاری‌ وه‌رگرت‪.‬‬ ‫له‌و بۆن ‌ه مێژوییه‌دا‪ ،‬ژنه‌ ئه‌كته‌ری‌ ناودار‬ ‫ی باشترین‬ ‫(میریل ستریب) ئۆس���كار ‌‬

‫ی به‌ده‌ستهێنا له‌فیلمی‌ "ژن ‌ه‬ ‫ئه‌كته‌ری‌ ژن ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاسنینێك ‌ه ‪ "The Iron Lady‬ك ‌ه رۆڵ ‌‬ ‫ی پێش���ووی‌ به‌ریتانیا‬ ‫سه‌رۆك وه‌زیران ‌‬ ‫(مارگرێت تاتش���ه‌ر)ی‌ بینی���وه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫ی ‪ 17‬جار ك ‌ه‬ ‫خانم ‌ه سێهه‌مجار‌ه له‌كۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫پاڵێوراوبووه‌ بۆ ئۆس���كارو خه‌اڵته‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ده‌س���ت هێناوه‌‪ .‬هه‌روه‌ها ئه‌كته‌ر ‌‬ ‫كه‌نه‌دی‌ كریستۆفه‌ر بالمێر (‪ 82‬ساڵ)‬ ‫ی‬ ‫ی یاریده‌ده‌ر ‌‬ ‫ی باشترین ئه‌كته‌ر ‌‬ ‫خه‌اڵت ‌‬ ‫ی (‪ )Beginners‬به‌ده‌س���تهێنا‪.‬‬ ‫له‌فیلم ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رانجۆ كه‌ له‌ده‌رهێنان ‌‬ ‫هه‌روه‌ها فیلم ‌‬ ‫(جور فیربینس���كی) بۆ وێنه‌ی‌ جواڵو‬ ‫ی ئۆكتافیا‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك��� ‌‬ ‫ی ژن��� ‌‬ ‫ئه‌كت���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫سبنسه‌ر (‪ 39‬ساڵ) ئه‌ویش ئۆسكار ‌‬ ‫ی‬ ‫باشترین یاریده‌ده‌ری‌ ئه‌كته‌ری‌ له‌فیلم ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ده‌ستهێنا‪ .‬هه‌روه‌ها فیلم ‌‬ ‫یارمه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ب ‌ه ناوی‌ "جیابوونه‌وه‌"‪ ،‬خه‌اڵت ‌‬ ‫ئێران ‌‬ ‫ی‬ ‫ئۆسكاری‌ به‌ده‌ستهێنا بۆ ئه‌و فیلمانه‌ ‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی‌ هۆڵیوود‪ .‬ئه‌و فیلمه‌ ئێرانیی ‌ه‬ ‫ك ‌ه له‌ده‌رهێنانی‌ ئه‌س���غه‌ر فه‌رهادییه‌‪،‬‬ ‫ی ژن‌و پیاوێك‬ ‫ب���اس له‌جیابوون���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ده‌كات له‌یه‌كت���ری‌‪ ،‬هه‌روه‌ه���ا ب���اس‬ ‫ی‬ ‫له‌یه‌كس���انی‌‌و نه‌ریت‌و په‌یوه‌ندیه‌كان ‌‬ ‫ی ئه‌م���ڕۆدا ده‌كات‪،‬‬ ‫ژن‌و پی���او له‌ئێران ‌‬ ‫ئه‌م فیلمه‌‪ ،‬دووه‌م فیلم ‌ه بۆ ئۆس���كار‬ ‫بپاڵێورێت‌و یه‌كه‌م فیلمی ئێرانیشه‌ ك ‌ه‬ ‫ی ئۆسكار به‌ده‌ست بهێنێت‪.‬‬ ‫خه‌اڵت ‌‬

‫ی‬ ‫ی بۆ ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی نیوزله‌ن���د ‌‬ ‫دایكێك��� ‌‬ ‫برایه‌تی‌ دروس���تبكات له‌نێوان منداڵ ‌ه‬ ‫شیره‌خۆره‌كه‌ی‌‌و س���ه‌گ ‌ه ساواكه‌یدا‪،‬‬ ‫ی ئ���ه‌دات‬ ‫ی مه‌مك���ی‌ خ���ۆ ‌‬ ‫ش���یر ‌‬ ‫به‌هه‌ردووكی���ان‪ .‬ك���ورا تومانكۆ ب ‌ه‬ ‫ی‬ ‫راگه‌یاندنه‌كان���ی‌ راگه‌یاندووه‌ "دوا ‌‬ ‫ی كچه‌ك���ه‌ی‌ بووه‌‪ ،‬بڕیاری‌ داو‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی بدات"‪.‬‬ ‫شیر به‌ ساواكه‌و سه‌گه‌كه‌ش ‌‬

‫پێشه‌كی‌ پاره‌كه‌ت بده‌ به‌رله‌وه‌ی‌ بمریت‬

‫ی فڕۆكه‌وانی‌‬ ‫ی نوێ ‌‬ ‫خزمه‌تگوزارییه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫كۆمپانیایه‌كی‌ فڕۆكه‌وانی‌ له‌ویالیه‌ت ‌‬ ‫ی بڕی���اری‌ داو‌ه‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫ئۆهای���ۆ ‌‬ ‫ی ن���وێ‌ بۆ‬ ‫ك���ه‌ خزمه‌تگوزارییه‌ك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫گه‌ش���تیاره‌كانی‌ دابین بكات له‌كات ‌‬ ‫گه‌ش���ت ‌ه ئاس���مانیه‌كانیاندا‪ ،‬ئه‌ویش‬ ‫ی ژن‌و پیاو‌ه‬ ‫رێگه‌دان ب���ه‌ جووتبوون ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���ایت ‌‬ ‫ی فڕین���دا‪ .‬به‌پێ��� ‌‬ ‫له‌كات��� ‌‬ ‫ی نی���وز‪ ،‬ئه‌و كۆمپانیای ‌ه‬ ‫نیۆرك ده‌یل ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌یه‌وێ���ت ‪ 60‬چرك���ه‌ له‌كاته‌كان��� ‌‬ ‫به‌هه‌ش���ت له‌و فڕۆكه‌یه‌دا پێشكه‌ش‬ ‫ی‬ ‫ب ‌ه گه‌ش���تیاره‌كانی‌ بكات به‌نرخێك ‌‬ ‫گونجاو كه‌ ته‌نها ‪ 425‬دۆالره‌‪.‬‬

‫ریکالم‬

‫پیاوێك���ی‌ ئه‌مه‌ریك���ی‌ له‌ش���اری‌ الس‬ ‫فیگاس له‌كاتی‌ خواردنی‌ هه‌مبه‌رگرێك‬ ‫له‌چێش���تخانه‌ی‌ برژاوی‌ جه‌ڵته‌ی‌ دڵ‌‪،‬‬ ‫توشی‌ ئه‌و نه‌خۆش���ییه‌ هاتوو به‌په‌له‌‬ ‫ره‌وان���ه‌ی‌ نه‌خۆش���خانه‌ ك���راوه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫چێش���تخانه‌یه‌ بۆیه‌ ئه‌و ناوه‌ی‌ له‌خۆی‌‬ ‫ن���اوه‌‪ ،‬چونك���ه‌ خواردنه‌كان���ی‌ پڕن‬ ‫له‌گۆش���تی‌ سوور‌و پڕۆتینات‌و چه‌وری‌‪.‬‬ ‫ئه‌و هه‌مبه‌رگره‌ی‌ پیاوه‌كه‌ خواردویه‌تی‌‬ ‫پێكهاتووه‌ له‌‪ 700‬گرام گۆشتی‌ سوور‌و‬ ‫‪ 12‬پارچه‌ گۆشتی‌ به‌راز‪ .‬كرێكاره‌كانی‌‬ ‫ئه‌و چێشتخانه‌یه‌ كچانی‌ نیمچه‌ روتن‌و‬ ‫جل‌و به‌رگی‌ په‌رس���تارییان له‌به‌ردایه‌‪،‬‬ ‫هه‌ركه‌س���ێكیش كێش���ی‌ له‌‪ 170‬كیلۆ‬ ‫زیاتر بێت‪ ،‬ئه‌وا به‌خۆڕایی‌ وه‌جبه‌یه‌ك‬ ‫خواردن وه‌رده‌گرێت‪ .‬له‌و چێشتخانه‌یه‌‬ ‫الفیته‌یه‌كی‌ سه‌یریش نوسراوه‌ "پێشه‌كی‌‬ ‫پاره‌كه‌ت بده‌ به‌رله‌وه‌ی‌ بمریت"‪.‬‬

‫ریکالم‬

‫‪VACANCY ANNOUNCEMENTS‬‬

‫‪VACANCY ANNOUNCEMENTS‬‬

‫‪Mercy Corps is an international non-profit NGO implementing programs in Iraq and‬‬ ‫‪Kurdistan Region, and is currently recruiting for the vacant position of:‬‬

‫‪Mercy Corps is an international non-profit NGO implementing programs in Iraq‬‬ ‫‪and Kurdistan Region, and is currently recruiting for the vacant position of:‬‬

‫‪Senior Finance Manager‬‬ ‫)‪(Grade 2‬‬

‫‪Operations Coordinator‬‬ ‫)‪(Grade 5‬‬

‫‪For Suliamaniyah/Baghdad, Iraq‬‬ ‫‪Successful candidates will meet the minimum requirements:‬‬ ‫‪• Bachelors’ degree or equivalent in accounting or finance.‬‬ ‫‪An advanced degree is preferred.‬‬ ‫‪• Professional accounting qualification.‬‬ ‫‪• Four or more years of progressive financial management and‬‬ ‫‪accounting experience.‬‬ ‫‪• Three years experience in the finance department of an international‬‬ ‫‪NGO or company.‬‬ ‫‪• Strong accounting skills and experience, including management of‬‬ ‫‪the general ledger, journal entries, payroll, payables and balance sheet‬‬ ‫‪accounts.‬‬ ‫‪• Demonstrated experience and skill with monthly financial reporting‬‬ ‫‪preparation, budget preparation and analysis and the proven ability to‬‬ ‫‪translate technical financial data into informative reports.‬‬ ‫‪• An understanding of donor regulations (USG, UN) and grant‬‬ ‫‪management is preferred.‬‬ ‫)‪• Strong knowledge of MS Office computer applications (Word, Excel‬‬ ‫‪and accounting software programs.‬‬ ‫‪• Effective interpersonal skills and ability to establish and maintain effective‬‬ ‫‪working relationships.‬‬ ‫‪• Effective verbal and written communication, multi-tasking, organizational,‬‬ ‫‪prioritization skills.‬‬ ‫‪• Proficiency in English and Arabic essential; proficiency in Kurdish preferred.‬‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫‪For more information on Job Description, please visit vacancy pages of (www.ncciraq.‬‬ ‫‪org).‬‬ ‫‪Please send updated CV to the following email address: mcbaghdadhr@gmail.com‬‬ ‫‪The deadline for submission of applications is Monday, March 12, 2012, at 17:00‬‬ ‫‪hours.‬‬ ‫‪Females are highly encouraged to apply. Mercy Corps is an equal opportunity‬‬ ‫‪Employer.‬‬ ‫‪NOTE: Only short listed applicants will be contacted. Due to time, short list will be‬‬ ‫‪done progressively and this position can be filled before the closing date.‬‬

‫‪For Baghdad office‬‬ ‫‪Successful candidates will meet the minimum requirements:‬‬ ‫‪• Minimum 3 years progressively responsible HR, procurement‬‬ ‫‪and logistics experience.‬‬ ‫‪• Strong operational, analytical and management skills.‬‬ ‫‪• Ability to manage multiple priorities with minimal supervision.‬‬ ‫‪• Strong interpersonal skills.‬‬ ‫‪• Ability to work well both as team leader and team members.‬‬ ‫‪• Ability to work well under pressure is required.‬‬ ‫‪• Bachelor’s degree in business administration, international business‬‬ ‫‪or other relevant subject area (i.e. community development, social‬‬ ‫‪sciences) is desired.‬‬ ‫‪• Experience working with various donors’ administrative policies and‬‬ ‫‪procedures is required.‬‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫‪For more information on Job Description, please visit vacancy pages of (www.‬‬ ‫‪ncciraq.org).‬‬ ‫@‪Please send updated CV to the following email address: mcbaghdadhr‬‬ ‫‪gmail.com‬‬ ‫‪The deadline for submission of applications is Monday, March 12, 2012, at‬‬ ‫‪17:00 hours.‬‬ ‫‪Females are highly encouraged to apply. Mercy Corps is an equal opportunity‬‬ ‫‪Employer.‬‬ ‫‪NOTE: Only short listed applicants will be contacted. Due to time, short list‬‬ ‫‪will be done progressively and this position can be filled before the closing‬‬ ‫‪date.‬‬

‫ریکالم‬

‫)‪ )315‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/2/28‬‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی سه‌ر‬ ‫ی یانه‌كه‌مان بڕیاریدا له‌كاتژمێر (‪‌ )10‬‬ ‫ی به‌ڕێوه‌بردن ‌‬ ‫ده‌س���ته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌سته‌ ‌‬ ‫ی (‪ )2012-3-17‬هه‌ڵبژاردن ‌‬ ‫ی شه‌ممه‌ رێكه‌وت ‌‬ ‫ی رۆژ ‌‬ ‫له‌به‌یان ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌بردنی‌ یانه‌ ئه‌نجام بدات‪.‬‬ ‫هه‌موو ئه‌ندامێكی‌ یانه‌ ده‌توانێت خۆی‌ بپاڵێوێ‌‌و داواكاری‌ پێشكه‌ش‬ ‫ب���كات تا كۆتایی‌ رۆژی‌ چوارش���ه‌مم ‌ه رێكه‌وت���ی‌ (‪ )2012-2-29‬ب ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ده‌س���ته‌ی‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌ یانه‌‪ .‬هه‌ڵبژاردن ب ‌ه شێوه‌یه‌كی‌ دیموكراس ‌‬ ‫ی ره‌سمی‌ به‌ڕێوه‌ ده‌چێت‪.‬‬ ‫وه‌ به‌سه‌رپه‌رشتی‌ دادوه‌ر ‌‬ ‫ی به‌شداربوون‪:‬‬ ‫مه‌رج ‌‬ ‫‪ -1‬ئه‌ندامی‌ یان ‌ه بێت‪.‬‬ ‫ی هه‌ڵده‌بژێرێت یان ده‌نگ بدات پێویس���ت ‌ه‬ ‫‪ -2‬ئ���ه‌و ئه‌ندامه‌ی‌ خ���ۆ ‌‬ ‫ی نوێ‌ كردبێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی سااڵنه‌ ‌‬ ‫به‌شدار ‌‬ ‫بۆ زانیاری‌ زیاتر په‌یوه‌ندی‌ به‌م ژمار‌ه بكه‌ن‪07701534438 -‬‬ ‫قادر حاجی‌ عه‌ل ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خێزانی‌‬ ‫ی شار ‌‬ ‫ی هه‌وار ‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ ده‌سته‌ی‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌ یانه‌ ‌‬

‫ونبوون‬ ‫ی محه‌مه‌د)‬ ‫ی بازرگان���ی‌ ونب���وه‌ به‌ناوی‌ (ش���وان عه‌ل��� ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی بازرگانی‌‪.‬‬ ‫‌وه ژور ‌‬ ‫هه‌ركه‌سێك دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته ‌‌‬ ‫ی (ئاس���ۆ له‌تی���ف محه‌مه‌د)‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی بازرگان��� ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫ی بازرگانی‌‪.‬‬ ‫‌وه ژور ‌‬ ‫هه‌ركه‌سێك دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته ‌‌‬ ‫ی بازرگانی‌‌و پیشه‌س���ازی‌ ونبوه‌ به‌ناوی‌ (رێژین محه‌مه‌د‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی بازرگانی‌‪.‬‬ ‫‌وه ژور ‌‬ ‫ی مبروك) هه‌ركه‌سێك دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته ‌‌‬ ‫نور ‌‬ ‫ی (رزگار ره‌ئوف‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی بازرگانی‌‌و پیشه‌س���از ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫ی بازرگانی‌‪.‬‬ ‫‌وه ژور ‌‬ ‫محه‌مه‌د) هه‌ركه‌سێك دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته ‌‌‬ ‫ی‬ ‫ی (محه‌مه‌د عه‌ل ‌‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی بازرگانی‌‌و پیشه‌س���از ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫ی بازرگانی‌‪.‬‬ ‫‌وه ژور ‌‬ ‫بارام) هه‌ركه‌سێك دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته ‌‌‬ ‫ی بازرگانی‌‌و پیشه‌سازی‌ ونبوه‌ به‌ناوی‌ (یوسف محه‌مه‌د‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی بازرگانی‌‪.‬‬ ‫‌وه ژور ‌‬ ‫عومه‌ر) هه‌ركه‌سێك دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته ‌‌‬ ‫ی (عه‌زیز عه‌بدوڵاڵ‬ ‫ی بازرگانی‌‌و پیشه‌سازی‌ ونبوه‌ به‌ناو ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی بازرگانی‌‪.‬‬ ‫‌وه ژور ‌‬ ‫نه‌جم) هه‌ركه‌سێك دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته ‌‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌كی‌ س���ه‌ندیكای‌ پارێزه‌رانی‌ كوردس���تان ونبو‌ه به‌ناوی‌ (شه‌هێن‬ ‫ی بازرگانی‌‪.‬‬ ‫‌وه ژور ‌‬ ‫یاسین حه‌سه‌ن) هه‌ركه‌سێك دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته ‌‌‬ ‫* فۆڕمێکی خۆراک به‌ناوی (جه‌زا قادر حسێن)ونبووه‌‪ ،‬هه‌رکه‌سێک دۆزییه‌و‌ه‬ ‫بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ رۆژنامه‌ی ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫به‌رێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌ فه‌رمانگه‌كانی‌ داد‬ ‫فه‌رمانگه‌ی‌ دادنوسی‌ سلێمانی‌‪1/‬‬ ‫كارگێری‌‌و خۆیه‌تی‌‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی ك ‌ه له‌الیه‌ن دواكار پێشكه‌ش به‌م فه‌رمانگه‌یه‌ كراو‌ه له‌الیه‌ن‬ ‫ی ئه‌و داوایه‌ ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی كارگه‌ (مه‌ریوان بۆ‬ ‫ی غه‌فور حه‌مه‌ س���ه‌عید)ل ‌ه (‪ )2012/2/6‬خاوه‌ن ‌‬ ‫(وه‌ره‌قه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌و ئامێرانه‌ی‌ كردو‌ه كه‌ له‌(سلێمانی‌‪/‬ن‪/‬‬ ‫ی تۆماركردن ‌‬ ‫ی ئاسنگه‌ری‌) داوا ‌‬ ‫كار ‌‬ ‫ی‬ ‫ب‪ )8/‬دانراون‌و ئامێره‌كانیان له‌خ���واره‌و‌ه دیاریكراو‌ه به‌ پێی‌ په‌یره‌وی‌ ئامێر ‌‬ ‫ێ خۆی‌ ب ‌ه‬ ‫میكانیكی‌ ژماره‌(‪ )65‬س���اڵی‌ (‪ )1952‬باڵوی‌ ده‌كه‌ینه‌و‌ه هه‌ر كه‌س��� ‌‬ ‫ی (‪ )15‬پانز‌ه‬ ‫په‌یوه‌ندی���دار یا خاوه‌نی‌ هه‌ر یه‌ك ل���ه‌و ئامێران ‌ه داده‌نێ‌ له‌ماوه‌ ‌‬ ‫ی داواكاره‌وه‌ تۆمار‬ ‫رۆژ س���ه‌ردانی‌ ئه‌م فه‌رمانگه‌یه‌ بكات‪ ،‬به‌پێچه‌وانه‌وه‌ ب ‌ه ناو ‌‬ ‫ده‌كرێت‌و بروانامه‌ی‌ پێده‌درێت‪.‬‬ ‫ئامێره‌كان‪:‬‬ ‫ی *‪-/265‬‬ ‫ی *‪/1195‬صین ‌‬ ‫‪ -1‬ئامێری‌ له‌حیم(‪ 3‬عدد) ‪ /50217* /‬بولغار ‌‬ ‫ێ ژماره‌‪ /‬محلی‌‬ ‫ی ئاسن گه‌وره‌‪ /‬ب ‌‬ ‫‪ -2‬مشاری‌ برین ‌‬ ‫دادنوس ‪ /‬دادنوسی‌ سلێمانی‌‪1/‬‬ ‫فاروق كالن شریف‬

‫هه‌ڵوێسته‌یه‌ك له‌سه‌ر "دیسانه‌و‌ه‬ ‫یه‌كێتی‌ مامۆستایان"‪ ...‬پاشماوه‌‬ ‫ی یاس���اكه‌ له‌كۆنگره‌دا‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫بڕگه‌‌و مادده‌كانی‌ هه‌مواركرا‌و پێویست ‌‬ ‫به‌په‌س���ه‌ندكردن ب���وو له‌په‌رله‌مان ك ‌ه‬ ‫ی یه‌كه‌م‬ ‫تا ئه‌م س���ات ‌ه نه‌ك���راوه‌‪ ،‬دوا ‌‬ ‫ی س���كرتاریه‌ت‬ ‫كۆبون���ه‌و‌هی‌ مه‌كته‌ب��� ‌‬ ‫له‌(‪ )2011/10/16‬ب���ه‌ تێكڕایی‌ ده‌نگ‬ ‫بڕی���اردرا ئابون��� ‌ه وه‌رگرت���ن له‌س���ه‌ر‬ ‫ی پێش كۆنگ���ره‌ هه‌روه‌ها‬ ‫سیس���ته‌م ‌‬ ‫ی مامۆس���تایان به‌رده‌وام‬ ‫یارمه‌تیدان��� ‌‬ ‫بێ���ت‪ .‬بڕیاره‌ك���ه‌ش به‌و ش���ێوه‌یه‌بوو‬ ‫ی‬ ‫نوس���راو بكرێت بۆ هه‌موو ناوه‌نده‌كان ‌‬ ‫خوێندن كه‌وا ئابونه‌ له‌الیه‌ن به‌ڕێوه‌ب ‌هر‌و‬ ‫نوێنه‌ره‌كان كۆبكرێته‌وه‌‪ ،‬هه‌ر كه‌س���ه‌‌و‬ ‫ی ده‌یدات یان‬ ‫سه‌ربه‌ستیش بێت له‌و‌ه ‌‬ ‫ی ئاماژه‌ت‬ ‫نایدات‪ ،‬لێره‌ش���دا ب ‌ه ناڕاست ‌‬ ‫ب���ه‌وه‌ داو‌ه ك��� ‌ه ئۆرگان��� ‌ه حیزبیه‌كان‬ ‫ده‌وریان هه‌بووه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌ هێرشكردن ‌ه‬ ‫‪ .2‬‬ ‫س���ه‌ر مامۆس���تایان جارێكیتر ئه‌وه‌ت‬ ‫ێ ئاگای‌‪ ،‬گوێزان‬ ‫س���ه‌لماندوه‌ كه‌ زۆر ب ‌‬ ‫له‌هه‌مبانه‌ی‌ خۆتدا ده‌ژمێری‌‪ ،‬ده‌نا له‌هه‌ر‬ ‫ی‬ ‫ش���وێنێك مامۆس���تایه‌ك په‌نجه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی (ی‌‪.‬‬ ‫روش���ابێ‌‪ ،‬به‌ڕوش���انی‌ جه‌سته‌ ‌‬ ‫م) هه‌ژم���ار كراوه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ش���دا‬ ‫ی‬ ‫به‌یاننامه‌ ده‌ركراوه‌‪ ،‬سه‌ردانی‌ مه‌یدان ‌‬

‫ی مامۆستاش كراوه‌‪.‬‬ ‫خود ‌‬ ‫سه‌باره‌ت ب ‌ه یارمه‌تیه‌كانیش‬ ‫‪ .3‬‬ ‫دی���اره‌ زانیاریت هه‌ر نیی���ه‌ یا ئه‌وه‌تا‬ ‫مامۆستا نیت‪ ،‬ده‌بوای ‌ه تۆزێك ئه‌زیه‌ت‬ ‫ی س���ه‌رت له‌و لق���ه‌ بدابای ‌ه ك ‌ه‬ ‫بكێش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌نزیك���ی‌ خۆته‌‪ ،‬ئینجا تێده‌گه‌یش���ت ‌‬ ‫ی یارمه‌تیه‌كان چه‌ن���دن چه‌ندیش‬ ‫ب���ڕ ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ ئاگا یارمه‌ت ‌‬ ‫ی ب‌‬ ‫یارمه‌تی‌ دراوه‌‪ ،‬كاك ‌‬ ‫نه‌خۆش ئه‌سڵه‌ن (‪ )50‬هه‌زار دینار نیی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه بۆ نه‌خۆش���ی‌ یارمه‌ت ‌‬ ‫جۆراوجۆر هه‌یه‌‪ ،‬نه‌خۆش���ی ‌ه گرانه‌كان‬ ‫ی‬ ‫(‪ )300‬ه���ه‌زار دیناره‌‪ ،‬نه‌ش���ته‌رگه‌ر ‌‬ ‫(‪ )120 –80‬ه���ه‌زاره‌‪ ،‬خانوك���ردن‌و‬ ‫ژنهێنان (‪ )200‬هه‌زاره‌‪ ،‬هه‌موو ئه‌مان ‌ه‬ ‫ی تێدا نییه‌‪،‬‬ ‫ی ق���ه‌رز ‌‬ ‫به‌خش���ینن هیچ ‌‬ ‫ێ مانگه‌ش���دا هه‌ر بۆ‬ ‫ی ئه‌و س��� ‌‬ ‫له‌ماوه‌ ‌‬ ‫ی لقی‌ دهۆكدا (‪)171‬‬ ‫نمون ‌ه له‌س���نور ‌‬ ‫ملیۆن دینار به‌خشین دراوه‌‪ ،‬له‌هه‌ولێر‬ ‫(‪ )63‬ملی���ۆن دینار‌و له‌س���لێمانیش‬ ‫هه‌م���ان گوژم���ه‌ دراوه‌‪ ،‬ته‌نان���ه‌ت‬ ‫له‌خانه‌قین نزیكه‌یی‌ (‪ )10‬ملیۆن دینار‬ ‫ی‬ ‫دراوه‌‪ ،‬س���ه‌رجه‌م لقه‌كانیتریش به‌پێ ‌‬ ‫ی داواكاریه‌كان یارمه‌تیان‬ ‫سنور‌و ژمار‌ه ‌‬ ‫داوه‌‪ ،‬ته‌مه‌نن���ا ده‌كه‌م چیتر له‌خۆته‌و‌ه‬ ‫تفه‌نگ به‌ تاریكییه‌وه‌ نه‌نێیت‪.‬‬

‫هه‌لی‌ كار‬

‫ی به‌كارمه‌ند هه‌یه‌‬ ‫كۆمپانیای‌ لۆالن پێویست ‌‬ ‫ی له‌‪ 2‬ساڵ‌ كه‌متر‬ ‫ی ئیداره‌ ئه‌زمون ‌‬ ‫‪ )1( -1‬به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫نه‌بێت له‌و بواره‌دا‪.‬‬ ‫‪ )2( -2‬كه‌س بۆ به‌شی‌ فرۆشتن‪.‬‬ ‫‪)1( -3‬كارگوزار‪.‬‬ ‫ی تا ‪3/10‬‬ ‫هه‌ركه‌س���ێك ئاره‌زوومه‌ن���د‌ه (‪ )cv‬ه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫‪ 2012/‬بگه‌یه‌نه‌ێته‌ نوس���ینگه‌ی‌ سه‌ره‌كی‌ كۆمپانیا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌لیك مه‌حمود به‌رامبه‌ر به‌نزینخان ‌ه ‌‬ ‫لۆالن‪ ،‬جاد‌ه ‌‬ ‫قه‌یوان‪.‬‬

‫ی بكه‌ن ب ‌ه ژمار‌ه‬ ‫بۆ زانیاری‌ زیاتر په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ی (‪.)07701549512‬‬ ‫مۆبایل ‌‬

‫وه‌اڵمی‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئاسایشی‬ ‫پارێزگای سلێمانی‪ ...‬پاشماوه‌‬ ‫‪ -3‬كاك به‌ختی���ار ده‌ڵێ���ت "خورافاتی‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی ئازادیخ���وازان له‌قوتابخان���ه‌ی‬ ‫عه‌س���كه‌ری‌و كۆلی���ژی په‌روه‌رده‌كردنی‬ ‫پۆلیس ده‌رده‌چن‪ ،‬درۆیه‌كی سیاس���یی‬ ‫گه‌وره‌یه‌‪ ،‬كه‌ په‌نجا س���اڵه‌‌ واڵتانی ئێمه‌‬ ‫باجه‌كه‌ی ده‌دات"‪.‬‬ ‫من تێناگ���ه‌م كاك به‌ختی���ار پرۆگرامی‬ ‫خوێندنگ���ه‌ی نوێی ب���ۆ كۆلیژی پۆلیس‬ ‫دان���اوه‌‪ ،‬یان ده‌بێت پێ���ش ده‌رچونیان‬ ‫بێنه‌ حوزور ئه‌م‌و ئیختیبارێكیان بكات‪،‬‬ ‫تا بزانێت قه‌دو بااڵیان به‌دڵی ئه‌مه‌ یان‬ ‫نا؟!‬ ‫كاك���ه‌ به‌ختی���ار‪ :‬ئه‌م���ه‌ خوێندن���ی‬ ‫ئه‌كادیمییه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ پرۆگرامێكه‌ كه‌ الیه‌ن‬ ‫چه‌ندین شاره‌زاو پڕۆفیسۆره‌وه‌ دانراوه‌‪،‬‬ ‫ك���ه‌ جه‌نابتان به‌په‌نجا س���اڵیتر س���ه‌ر‬ ‫له‌ئه‌لف‌و بێی ئ���ه‌و پڕۆگرامه‌ ده‌رناكه‌ن‪،‬‬ ‫ئیت���ر بۆچی ئه‌بێت درۆیه‌كی سیاس���ی‬ ‫گه‌وره‌بێت؟ هه‌ر له‌به‌رئه‌وه‌ی ئیرشاداتی‬ ‫به‌ڕێزتیان ‌وه‌رنه‌گرت���ووه‌‪ ،‬یان ده‌كه‌ونه‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی بازنه‌ی مرۆڤایه‌تی؟‬ ‫به‌ڕێزم‪ :‬ده‌بێت دوو شت لێك جودابكرێنه‌وه‌‬ ‫فێركردن‌و خراپ به‌كارهێنان‪ ،‬حكومه‌تی‬ ‫به‌عس سوپای هه‌بوو‪ ،‬فێریشی ده‌كردن‪،‬‬ ‫به‌اڵم خ���راپ به‌كاریده‌هێنان‪ .‬له‌كاتێكدا‬ ‫هێزه‌كانی ئاس���ایش به‌جوانترین شێوه‌‬ ‫پ���ه‌روه‌رده‌ ده‌كرێ���ن‌و‌وانه‌كان���ی مافی‬ ‫مرۆڤ ده‌خوێن���ن‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ به‌ڕێزتیت‬ ‫كه‌ پێویس���تت به‌وه‌یه‌ سه‌رله‌نوێ مافی‬ ‫مرۆڤ‌و بنه‌ماكانی مرۆڤدۆستی بخوێنیت‬ ‫بۆئ���ه‌وه‌ی مناڵی خه‌ڵك هان نه‌ده‌یت بۆ‬ ‫خوێنڕشتن‪.‬‬ ‫‪ -4‬ئه‌و ده‌ڵێت "سوپا‌و پۆلیس جه‌وهه‌ری‬ ‫ئیش���ه‌كه‌یان پاراس���تنی ده‌س���ه‌اڵته‌‪،‬‬ ‫شه‌ڕكردنه‌ بۆ حاكم"‪.‬‬ ‫كاك به‌ختی���ار ئه‌م بڕگه‌ی���ه‌ت له‌وانه‌ی‬ ‫پێش���وت س���ه‌یرتره‌‪ ،‬جه‌وهه‌ری ئیشی‬ ‫پۆلیس پاراس���تنی ق���ه‌زاو قانونه‌‪ ،‬نه‌ك‬ ‫خ���ودی حاكم‪ ،‬پاش���ان حاك���م ره‌مزی‬ ‫عه‌دال���ه‌ت‌و دادپه‌روه‌ریی���ه‌‪ ،‬جاتۆ هه‌ر‬ ‫له‌ڕێ���وه‌ پۆلیس بكه‌یت به‌پاش���كه‌وته‌ی‬ ‫حاك���م‌و س���ونبولی ق���ه‌زا (به‌هه‌م���وو‬ ‫بكه‌ی���ت‬ ‫كه‌موكوورتییه‌كانیی���ه‌وه‌)‬ ‫به‌خائین‌و ناپ���اك‪ ،‬كه‌واته‌ جگه‌ له‌خۆت‬ ‫كه‌س به‌پاكی ناهێڵیته‌وه‌!‪.‬‬ ‫‪ -5‬كاك به‌ختی���ار ده‌ڵێ���ت "ئ���ه‌وه‌ی‬ ‫ده‌چێت���ه‌ ن���او ده‌زگای عه‌س���كه‌ر‌و‬ ‫پۆلیس���ه‌وه‌‪ ،‬ده‌بێ���ت بزانێ���ت ده‌چێته‌‬ ‫ن���او ده‌زگایه‌كی س���ه‌ركوتكه‌ره‌وه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫سیستم‌و حاكمه‌كانیش بگۆڕێن‪‌،‬وه‌زیفه‌ی‬ ‫سه‌ركوتكه‌رانی ئه‌و ناگۆڕێت"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ چ مه‌نتیقێك���ه‌ ره‌ف���زی بوون���ی‬ ‫پۆلیس‌و ئاس���ایش‌و س���وپا ده‌كاته‌وه‌؟‬ ‫كام‌واڵت له‌سه‌ر گۆی زه‌وی بێ پۆلیس‌و‬ ‫ئاس���ایش‌و سوپایه‌ تا ئێمه‌ ببینه‌ دووه‌م‬ ‫‌واڵت؟ ئه‌م قس���ه‌یه‌ ئه‌گه‌ر غه‌یری كاك‬ ‫به‌ختی���ار بیكردایه‌ هه‌ر خۆی پێكه‌نینی‬ ‫به‌و تێزه‌ مه‌عریفییه‌ گه‌وره‌یه‌ ده‌هات! كه‌‬ ‫له‌كۆماری ئه‌فاڵتونیشدا ده‌ستناكه‌وێت‪.‬‬ ‫لێره‌دا كێشه‌كه‌ هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ نییه‌ حاكمی‬ ‫‌واڵت بگۆڕدرێت‪ ،‬به‌ڵكو ده‌بێت ئاسایش‬ ‫له‌باربه‌رین‪ ،‬ئه‌وسا كاك به‌ختیار ته‌وجیه‌‬ ‫بدات‌و ئاراسته‌ی مه‌عریفی خۆی به‌هێزو‬ ‫ب���ازووی گه‌نجان بیس���ه‌پێنێ به‌س���ه‌ر‬ ‫خه‌ڵك���دا‪ ،‬هه‌ر خۆی ئامر‌و ناهی بێت‪...‬‬ ‫جا با خوێنه‌ری به‌ڕێز خۆی ئه‌م نییه‌ته‌‬ ‫ناوزه‌ند بكات‪.‬‬ ‫‪ -6‬له‌هه‌م���وو قێزه‌ونتر ئ���ه‌م بڕگه‌یه‌یه‌‪:‬‬ ‫"ته‌نیا ش���تێك به‌ئێم���ه‌ ده‌كرێت ‌وه‌ك‬ ‫نووس���ه‌ران ئه‌وه‌یه‌ به‌هه‌موو یه‌كێك كه‌‬ ‫له‌ج���ۆره‌ سیس���تمی‌وه‌ك‌واڵتی ئێمه‌دا‬ ‫ده‌بێته‌ سه‌رباز یان پۆلیس بڵێین مرۆڤ‬

‫بوونت له‌مه‌ترسییه‌كی گه‌وره‌دایه‌"‪.‬‬ ‫ته‌نیا‌وه‌اڵمدانه‌وه‌ی ئه‌م بڕگه‌یه‌ پێویست‬ ‫به‌نووس���ینی كتێبێ���ك ده‌كات‪ ،‬ب���ه‌اڵم‬ ‫ئه‌وه‌ن���ده‌ قێزه‌وه‌ن���ه‌ كه‌ مرۆڤ ش���ه‌رم‬ ‫ده‌كات بیخوێنێته‌وه‌‪ ،‬ی���ان دابه‌زێت بۆ‬ ‫ئه‌و ئاس���ته‌ نزمه‌‪ ،‬چونكه‌ له‌هیچ ده‌ورو‬ ‫زه‌مانێكدا نووسه‌ری نیاز پاك‌و خاوه‌نی‬ ‫قه‌ڵه‌می به‌بڕش���ت‌و خاوه‌ن‌ویژدان حه‌ز‬ ‫به‌ئاشوب‌و نائارامی‌و پشێوی ناكات‪ ،‬كه‌‬ ‫هه‌موو ئه‌م نی���ازه‌ خراپانه‌ له‌ده‌ركردنی‬ ‫هێزه‌كانی ئاسایش له‌كۆمه‌ڵ چڕده‌بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئێمه‌ تێناگه‌ین چ���ۆن كاك به‌ختیار رێ‬ ‫به‌خۆی ده‌دات تا ئه‌و راده‌یه‌ سوكایه‌تی‬ ‫به‌چینێك���ی زۆر‌و زه‌وه‌ن���ده‌‌و ماندووی‬ ‫ئه‌م میلله‌ته‌ ب���كات‪ ،‬كه‌ ئارامی بۆ كاك‬ ‫به‌ختیار‌و خه‌ڵكی فه‌راهه‌م ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫خودایا ئه‌و غروره‌ كوشنده‌یه‌ چییه‌ كه‌وا‬ ‫له‌مرۆڤ ده‌كات خۆی له‌س���ه‌روو هه‌موو‬ ‫ش���تێكه‌وه‌ ببینێت‌و خه‌تی راستوچه‌پ‬ ‫به‌س���ه‌ر چاك‌و خراپ���دا بێنێت! ئه‌وه‌ چ‬ ‫رۆش���نبیرێكه‌ گیانی یاخیبوون له‌یاسا‌و‬ ‫مرۆڤ‌ویس���تی له‌ناو گه‌نج‌و مێردمنااڵنی‬ ‫میلله‌تی سته‌م دیده‌ی كوردا ده‌چێنێت؟‬ ‫ئه‌و دڵه‌ چه‌ند ره‌ش ‌ه كه‌ به‌ڕشتنی خوێنی‬ ‫گه‌نجی‌واڵته‌كه‌ی ئ���او ده‌خواته‌وه‌! ئه‌و‬ ‫كه‌س���ه‌ ده‌بێت چ مێژوویه‌كی ناشرین بۆ‬ ‫خۆی تۆماربكات!‪.‬‬ ‫‪ -7‬ده‌ڵێ���ت "بۆ من ئ���ه‌وه‌ گرنگ نییه‌‬ ‫كاتێك سیس���تم‌وه‌خته‌ هه‌ره‌س دێنێت‬ ‫ئه‌وسا ئه‌فس���ه‌ران‌و پۆلیس‌و سه‌ربازان‬ ‫بیریان بكه‌وێت���ه‌وه‌ كه‌مرۆڤن‪ ،‬نا مرۆڤ‬ ‫زۆر پێش ئه‌وه‌ به‌ئاگا دێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌شی‬ ‫له‌ژێر زه‌بری هه‌ره‌س���ی سیستمدا به‌ئاگا‬ ‫هاته‌وه‌ هه‌رگیز به‌ئاگا نه‌هاتۆته‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ته‌نیا نمایش���ێكی درۆزنمان پێش���كه‌ش‬ ‫ده‌كات"‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ قۆناغی بانگ���ه‌وازی كۆتاییه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫تیای���دا ده‌یه‌وێت نه‌س���یحه‌تی پۆلیس‌و‬ ‫ئاسایش بكات به‌دوو شت‪:‬‬ ‫أ ‪ -‬مژده‌ی روخاندنی حكومه‌تی هه‌رێمی‬ ‫كوردستانیان ده‌داتێ‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی خۆیان‬ ‫بۆ ئاهه‌نگی ئینقیالبه‌كه‌ی كاك به‌ختیار‬ ‫ئاڵوااڵبكه‌ن‪.‬‬ ‫ب ‪ -‬ده‌ڵێت‪ :‬كوڕگ���ه‌ل تكاتان لێده‌كه‌م‬ ‫چاره‌نوس���ی حكومه‌ته‌كه‌تان رووخانه‌‪،‬‬ ‫بۆیه‌ پێشوه‌خت ته‌وبه‌یه‌كی نه‌سوح بكه‌ن‬ ‫له‌هه‌م���وو مونكه‌راتێك ك���ه‌ كردووتانه‌‪،‬‬ ‫‌وه‌ك پاراس���تنی ئارامی‌و هێمنی ش���ار‌و‬ ‫ئاسایش���ی ‌واڵت‪ ...‬به‌په‌ل���ه‌ خۆت���ان‬ ‫بگه‌یه‌نن���ه‌ ریزه‌كانی خۆپیش���انده‌ران‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌رنا دوای ئینقالب ته‌وبه‌تان لێ قبوڵ‬ ‫ناكه‌م!‪.‬‬ ‫خه‌ڵكینه‌ ئ���ه‌وه‌ تێ���زه‌ مه‌عریفییه‌كانی‬ ‫رۆماننووسی كورد كاك به‌ختیار عه‌لی‪-‬‬ ‫یه‌‪ ،‬ئی���دی خۆت���ان حك���وم به‌‌ویژدان‬ ‫بده‌ن‪..‬‬ ‫دڵنیاش���بن كه‌ رۆش���نبیری راسته‌قینه‌‬ ‫هه‌میشه‌ سه‌رده‌قشكێنی ئاشتی‌و ئارامی‬ ‫ب���ووه‌‪ ،‬هه‌میش���ه‌ به‌تون���دی روبه‌ڕوی‬ ‫پش���ێوی بۆته‌وه‌‌و به‌توندیش ده‌س���تی‬ ‫ئه‌وانه‌ی گوش���یوه‌ كه‌ ماندوونه‌ناس���انه‌‬ ‫ئارامی‌و ئاسایش���ی ‌واڵتیان پاراستووه‌‪،‬‬ ‫نمونه‌شمان زۆرن‌وه‌ك مامۆستا محه‌مه‌دی‬ ‫مه‌الكه‌ریم‌و دكتۆر كه‌م���ال مه‌زهه‌ر‌و‪...‬‬ ‫چه‌ندانی تر كه‌ سه‌نگ‌و قورسایی خۆیان‬ ‫پاراستووه‌‌و حه‌ز به‌ئاسووده‌یی‌و ئارامی‬ ‫خه‌ڵك‌و‌واڵتیش ده‌كه‌ن‪ .‬له‌گه‌ڵ رێزدا‪..‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئاسایشی‬ ‫پارێزگای سلێمانی‬ ‫نووسینگه‌ی به‌ڕێوه‌به‌ر‬ ‫‪2012/2/26‬‬

‫سوپاسنامه‌‬

‫‪19‬‬

‫ی‬ ‫ی هه‌موو خزمان دۆستانمان‌و به‌رپرسان ‌‬ ‫ب ‌ه ناوی‌ بنه‌ماڵه‌كه‌مانه‌و‌ه زۆر سوپاس��� ‌‬ ‫حكومی‌ حیزبی‌‌و كه‌سایه‌تی ‌ه كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كان ده‌كه‌ین‪ ،‬كه‌به‌شداری‌ خه‌ممان بوون‬ ‫ی‬ ‫ی مامۆستا مه‌ال عومه‌ر بناویانی‌ كه‌ ب ‌ه كاره‌سات ‌‬ ‫له‌پرسه‌ی‌ باوكی‌ به‌رێزمان حاج ‌‬ ‫ی كرد‪.‬‬ ‫ی دوای ‌‬ ‫ی ‪ 2012/2/25‬كۆچ ‌‬ ‫ئوتۆمبیل له‌رۆژ ‌‬ ‫خوا ته‌مه‌ن درێژیان بكات‌و سه‌بوری‌ ئێمه‌ش بدات‪...‬‬ ‫انا لله وانا الیه راجعون‬ ‫به‌ختیار عومه‌ر محه‌مه‌د كه‌ریم‬ ‫كوری‌ خوالێخۆشبوو‬ ‫‪2012/2/28‬‬

‫رەخنەگرتن له‌درەخت‪ ...‬پاشماوه‌‬ ‫بەپێ���ی ئ���ەم وێنەیە مرۆڤ لەس���ەر‬ ‫هێڵێک���ی دیاریک���راو ناجوڵێ���ت‌و لەو‬ ‫خااڵنەشدا کە تیا دەوستێت وردە وردە‌و‬ ‫تنۆک تن���ۆک هەقیق���ەت کۆناکاتەوە‪،‬‬ ‫هێڵی مەعریفەت هێڵێکی راس���ت نییە‪،‬‬ ‫بەڵکو گەش���تێکی گەورەی بێئاڕاستەیە‬ ‫بە س���ەر کۆمەڵێک ش���وێنپێی دیکەدا‪،‬‬ ‫بەس���ەر ئاس���ەوارگەلێکدا ئەوان���ی دی‬ ‫پێ���ش ئێمە جێیان هێش���تووە‪ .‬جیهان‬ ‫چیت���ر پێکهاتێک نییە بە ریزبەندییەکی‬ ‫لۆژیکی‌و مەنتیقی���ەوە کە دەبێت دوای‬ ‫دۆزینەوەی لۆژیکەکەی بکەوین‪ .‬بەڵکو‬ ‫لەیەک���دان‌و لەیەکگیربوون���ی کۆمەڵێک‬ ‫ماش���ێنی گەورە گەورەیە لەگەڵ یەکدا‬ ‫کە وەردەگرن‌و دەدەنەوە‪ .‬لەم جیهانەدا‬ ‫گەڕان ب���ۆ سیس���تمێکی بیرکردنەوەی‬ ‫داخ���راو ئەس���تەمە‪ ،‬م���رۆڤ له‌بەردەم‬ ‫هەزاران رێگادایە‪ ،‬له‌ناو تۆڕێکدایە‪ ،‬دوا‬ ‫خاڵ‌و دوا ئامانج بوونی نییە تا پێیبگەین‪،‬‬ ‫بەاڵم وەک فۆکۆ دەڵێت دەکرێت له‌هەر‬ ‫جێگایەکدا س���ندوقی کەرەس���تەکانمان‬ ‫دەربهێنین‌و دەس���تبکەین بە ئیشکردن‪،‬‬ ‫بە هەڵوەش���اندن‪ ،‬بە جێهێشتنی شوێن‬ ‫دەستمان‪ .‬لێرەدا هیچ راستییەک راستی‬ ‫رەه���ا نیی���ە وەک له‌ناو سیس���تمێکی‬ ‫هەڕەمی���دا ی���ان له‌مۆدێل���ی درەختدا‬ ‫دەیبینین‪ ،‬بەڵکو شوێندەستێکە دەکرێت‬ ‫وەزیف���ە‌و مانای ئاس���ەوارەکانی بەپێی‬ ‫ناوکۆیی���ەکان بگۆڕێن‪ .‬ل���ەم جیهانەدا‬ ‫پەیامەکان کەدەردەکرێن ئاڕاس���تەیان‬ ‫نییە‪ ،‬گوێگرەکان���ی دیارنین‪ ،‬ئەوانیش‬ ‫له‌ن���او تۆڕێکی نادیاردا دەس���وڕێنەوە‪.‬‬ ‫لێ���رەوە چۆن کاری هون���ەر چیتر ئەوە‬ ‫نییە کە نیگاری دونیامان بۆ بکێشێت‪،‬‬ ‫بەڵک���و دونیام���ان ب���ۆ گەورەتربکات‪،‬‬

‫کەناڵی تازەی تیا لێبدات‪ ،‬رێگای نوێ‌و‬ ‫هەرێمی نوێی تیابکاتەوە‪ ،‬فەلس���ەفەش‬ ‫له‌ن���او توڕێک���ی وەه���ا گەورەدایە‪...‬‬ ‫هەم���وو چەمکێکی‪ ،‬گرێی���ەک‌و پنتێکە‬ ‫لەس���ەر هێڵێک کە لەس���ەدان هێڵەوە‬ ‫هاتووە‪ ،‬دەکەوێتەوە س���ەر سەرە رێی‬ ‫س���ەدان هێڵی تر‪ ،‬کە بە ناویدا دەڕۆن‌و‬ ‫کاریگەریان جێدەهێڵن‪ ...‬ئەم بە ناویاندا‬ ‫دەڕوات‌و کاریگەریی جێدەهێڵێت‪.‬‬ ‫جیهان چیتر درەختێکی س���ادە نییە بە‬ ‫هەندێک وەس���ف‌و پۆلێن���کاری بتوانین‬ ‫بەس���ەر قەدەکەیدا سەربکەوین‌و لەوێوە‬ ‫سەرمەس���تانە هاواربکەی���ن‌و بڵێی���ن‬ ‫نهێن���ی وجودم���ان دۆزیی���ەوە‪ ،‬بەڵکو‬ ‫ئۆقیانوس���ێکی بێمەودای���ە له‌جیاوازی‬ ‫کە دەبێ���ت ئازادانە ت���ا دەتوانین‌و تا‬ ‫ئەو جێگای���ەی هێزی باڵمان لەگەڵماندا‬ ‫دەیکات مەلەی له‌ن���اودا بکەین‪ .‬فیکر‌و‬ ‫هونەریش لێ���رەدا هێندەی خۆیان دەبن‬ ‫بە کەرەس���تەی دروستکردنی جیاوازی‌و‬ ‫هەمەڕەنگ���ی‪ ،‬هێن���دەی کەرەس���تەی‬ ‫گەورەکردنی دەریاکەن‪ ،‬هێندەی رێگای‬ ‫تازە‌و ش���ەپۆلی نوێی تێدا دەخوڵقێنن‪،‬‬ ‫له‌خەیاڵ���ی ئەوەدا نین بتوانن نیگارێکی‬ ‫س���ەراپاگیر بۆ تەواوی ئۆقیانوس���ەکە‬ ‫بکێش���ن‪ .‬جاران هەقیقەت سیس���تمێک‬ ‫بوو فێری دەبوویت‌و باوەڕت پێدەهێنا‪،‬‬ ‫ئێستا مرۆڤ له‌هەر جێگایەکدا بوەستێت‬ ‫«له‌ن���او زانس���تدا بێت یاخ���ود هونەر‬ ‫ی���ان فەلس���ەفە» دەزانێ���ت هەقیقەت‬ ‫له‌ملیۆنەها وردە هەقیقەت دروستبووە‪،‬‬ ‫ک���ە هیچ سیس���تمێکی سەرتاس���ەریی‬ ‫هەمووی له‌ئامێز ناگرێت‪ ،‬مرۆڤیش جگە‬ ‫لەوەی بە ناو ئۆقیانوسەکەدا مەلەبکات‬ ‫چارەیەکی تری نییە‪.‬‬

‫ده‌سه‌اڵت‌و ترس له‌كولتور ‌ی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‪ ...‬پاشماوه‌‬ ‫ك���ه‌ ئه‌ویش بڕوابوونه‌ ب���ه‌ جیاوازی‌‌و‬ ‫قبوڵكردن���ی‌ فره‌یی‌‌و هه‌ن���گاو هه‌ڵگرتن‬ ‫بۆ چاكس���ازی‌‌و رێگرتن له‌چه‌وس���انه‌وه‌و‬ ‫س���ته‌مكاری‌‌و نا عه‌داله‌ت���ی‌‌و دان نان به‌‬ ‫بوون���ی‌ ئۆپۆزس���یۆندا وه‌ك بنه‌مایه‌كی‌‬ ‫گرنگی‌ دیموكراسی‌‌و وه‌ك هێزێك كه‌ بوونی‌‬ ‫پێویس���تییه‌كی‌ جه‌وهه‌ریه‌ بۆ بنیاتنانی‌‬ ‫سیس���تمێكی‌ سیاس���یی‌ دیموكراس���ی‌‬ ‫پێشكه‌وتوو‪ ،‬بوونی‌ ئۆپۆزسیۆن هۆكارێكه‌‬ ‫بۆ رێگه‌ گرتن له‌گه‌نده‌ڵی‌‌و به‌هه‌ده‌ردانی‌‬ ‫سامانی‌ گشتی‌‌و پاراستنی‌ یاساو ده‌ستور‪،‬‬ ‫كه‌ هیچ هێزو پارت‌و كه‌سێك بۆی‌ نه‌بێت‬ ‫س���وكایه‌تی‌ پێ‌ بكات یان له‌پیرۆزیه‌كانی‌‬ ‫كه‌م بكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئۆپۆزس���یۆن وه‌ك بوره���ان غلی���ۆن‬ ‫ده‌ڵێت‪ :‬سه‌ره‌تاییترین ته‌عبیره‌ له‌بوونی‌‬ ‫سیاسه‌ت له‌كۆمه‌ڵگه‌دا هه‌روه‌ها باشترین‬ ‫زه‌مان���ه‌ بۆ رێگرتن له‌گۆڕانی‌ ناكۆكیه‌كان‬ ‫بۆ شه‌ڕو كوشتارو توندوتیژی‌‪ ،‬ده‌سه‌اڵتی‌‬ ‫كوردی‌ ده‌بێت ئه‌و راس���تیانه‌ بزانێت كه‌‬ ‫بوونی‌ ئۆپۆزس���یۆن مانای‌ مه‌ترس���یی‌‌و‬ ‫پی�ل�ان‌و گه‌یش���تن به‌ ده‌س���ه‌اڵت نییه‌‪،‬‬ ‫به‌ڵكو به‌شێوه‌یه‌كی‌ جه‌وهه‌ری‌ كاركردنه‌‬ ‫بۆ پاراس���تنی‌ سیس���تمی‌ دیموكراس���ی‌‬ ‫له‌گه‌ڕان���ه‌وه‌ بۆ س���ته‌مكاری‌‌و تاكڕه‌وی‌‌و‬ ‫پێشێلكردنی‌ یاس���ا‪ ،‬چونكه‌ ئۆپۆزسیۆن‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ چاودێری‌ دامه‌زراوه‌كانی‌‬ ‫حكومه‌ت ده‌كات‪.‬‬ ‫له‌هه‌مانكاتدا یه‌كه‌م داواكاری‌ بنه‌ڕه‌تی‌‬ ‫بریتییه‌ له‌به‌ دامه‌زراوه‌ییكردنی‌ سیستمی‌‬ ‫سیاس���یی‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردستاندا‪ ،‬له‌م به‌‬ ‫دامه‌زراوه‌ییبوونه‌ش���دا ده‌بێت ده‌س���تور‬ ‫بچه‌س���پێنرێت‌و یاساكان س���ه‌روه‌ر بن‌و‬ ‫هێزه‌كانی‌ سوپاو پێش���مه‌رگه‌و ئاسایش‬ ‫له‌ژێر ده‌س���ه‌اڵتی‌ حكومه‌تێكی‌ مه‌ده‌نیدا‬ ‫بن‌و س���ه‌ر ب���ه‌ هیچ پارتێكی‌ سیاس���یی‌‬ ‫نه‌بن‌و له‌پێناو پاراستنی‌ خاك‌و ئاسایشی‌‬ ‫گش���تیدا كار بك���ه‌ن‪ ،‬ئ���ه‌م داوایان���ه‌ی‌‬ ‫ئۆپۆزس���یۆن داوای‌ گش���تی‌ كۆمه‌اڵن���ی‌‬ ‫خه‌ڵكی‌ كوردس���تانه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر راپرسیه‌ك‬

‫له‌كوردس���تاندا بكرێت له‌س���ه‌ر ئه‌م داوا‬ ‫ره‌وایانه‌ ئایا كێ‌ هه‌یه‌ بڵێ‌ "نا" هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫ئ���ه‌م رێگای���ه‌ ك���ه‌ دان نانه‌ ب���ه‌ بوونی‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆنێكی‌ راس���ته‌قینه‌‪ ،‬كوردستان‬ ‫دوور ده‌خات���ه‌وه‌ له‌ه���ه‌ر ئه‌گه‌رێك���ی‌‬ ‫راپه‌ڕین‌و شۆڕش‌و توندوتیژی‌ وه‌ك ئه‌وه‌ی‌‬ ‫كه‌ ئێس���تا ل���ه‌زۆر واڵتی‌ وه‌ك س���وریاو‬ ‫یه‌مه‌ندا هه‌یه‌‪ ،‬به‌م���ه‌ش له‌الیه‌ك ئارامی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستان ده‌پارێزین‪ ،‬له‌الیه‌كی‌‬ ‫تریشه‌وه‌‪ ،‬وێنه‌یه‌كی‌ جوان بۆ دیموكراسی‌‬ ‫بوونی‌ سیستمی‌ سیاسیی‌ له‌هه‌رێمه‌كه‌دا‬ ‫دروست ده‌بێت‌و هه‌روه‌ها نیشانه‌یه‌كه‌ بۆ‬ ‫كامڵبوونی‌ عه‌قڵیه‌تی‌ سیاسیی‌ رابه‌رانی‌‪،‬‬ ‫متمان���ه‌ی‌ هاوواڵتیان���ی‌ هه‌رێمه‌ك���ه‌‌و‬ ‫ئه‌زموونه‌ك���ه‌و هه‌موو ده‌س���تكه‌وته‌كانی‌‬ ‫راپه‌ڕی���ن له‌ده‌س���ت ده‌ده‌ی���ن‌و ئه‌مه‌ش‬ ‫ده‌بێته‌ هۆی‌ به‌ ده‌س���ته‌وه‌دانی‌ بیانو بۆ‬ ‫ده‌س���ت تێوه‌ردانی‌ ده‌ره‌كی‌‌و گێڕانه‌وه‌ی‌‬ ‫حاڵه‌ته‌كه‌ بۆ سه‌ره‌تا‪.‬‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ سیس���تمی‌‬ ‫سیاس���یی‌ دیموكراس���ی‌‌و ناوبانگ���ی‌‬ ‫هه‌رێمه‌ك���ه‌و به‌رژه‌وه‌ندیه‌ گش���تیه‌كانی‌‬ ‫كۆمه‌ڵگ���ه‌ی‌ كوردیدای���ه‌ كه‌ ده‌س���ه‌اڵت‬ ‫ئۆپۆزس���یۆن وه‌ك بنه‌مایه‌كی‌ سه‌ره‌كی‌‬ ‫دیموكراس���ی‌ بخوێنێته‌وه‌و به‌ پارێزه‌ری‌‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندیه‌كانی‌ خه‌ڵك‌و دیموكراسیه‌ت‌و‬ ‫پاراس���تنی‌ ده‌س���تورو یاس���ای‌ له‌قه‌ڵه‌م‬ ‫بدات‌و ش���ێوازی‌ مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ‌ ئه‌م‬ ‫دیارده‌یه‌شدا به‌شێوه‌یه‌كی‌ پێكه‌وه‌ ژیانی‌‬ ‫ئاش���تیانه‌ بێت‌و له‌ڕێگه‌ی‌ هه‌ڵبژاردنێكی‌‬ ‫پاك‌و بێگه‌رده‌وه‌ كێش���ه‌ی‌ ده‌سه‌اڵتیش‬ ‫یه‌كال بكرێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گ���ه‌ر رێگه‌ی‌‬ ‫دووه‌م هه‌ڵبژێرێت ك���ه‌ توندوتیژی‌‌و بڕوا‬ ‫نه‌بوون���ه‌ ب���ه‌ جی���اوازی‌‌و ئه‌نجامنه‌دانی‌‬ ‫چاكسازی‌‌و به‌ره‌وڕوبوونه‌وه‌ی‌ ئۆپۆزسیۆن‬ ‫به‌ رێگه‌چاره‌ی‌ س���ه‌ربازی‌‌و ئه‌منی‌‪ ،‬ئه‌وا‬ ‫هه‌رێمه‌كه‌مان به‌ره‌و چاره‌نووسێكی‌ نادیار‬ ‫ده‌چێ���ت‪ ،‬دواجار ئ���ه‌و دواڕۆژه‌ی‌ رژێمه‌‬ ‫سته‌مكاره‌كانی‌ ناوچه‌كه‌ پێی‌ گه‌یشتن بۆ‬ ‫كوردستانیش هه‌مان شت راست ده‌بێت‪.‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬شوان محه‌مه‌د‬ ‫جێگری سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری نوسین‪ :‬یه‌حیا به‌رزنجی‬

‫ه له‌ئه‌وروپا‬ ‫نوێنه‌ری ئاوێن ‌‬ ‫شوان حه‌مه‌ نه‌رویج‬ ‫‪004799004729‬‬ ‫‪hamashwan.awene@yahoo.no‬‬

‫‪Awene‬‬

‫‌و‬ ‫ن‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌د‬ ‫ه‬ ‫‌ڵئ‬ ‫ه‬ ‫تێشیه‬ ‫ماچیشیان ده‌كات ‪ www.‬چاپخانەی ئاوێنە‬ ‫‪m‬‬

‫بۆ چاپکردنی‪:‬‬

‫‪awene.com‬‬

‫ یه‌حیا به‌رزنجی‌‬

‫‪o‬‬

‫‪c‬‬

‫‪.‬‬

‫‪e‬‬

‫‪n‬‬

‫‪e‬‬

‫‪w‬‬

‫‪a‬‬

‫‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫‪w‬‬

‫‪w‬‬

‫ی یه‌كجار ئاڵۆزه‌‪،‬‬ ‫ی نێوان رۆژنامه‌نووس‌و ده‌س���ه‌اڵت په‌یوه‌ندییه‌ك ‌‬ ‫په‌یوه‌ن���د ‌‬ ‫كامیان متمانه‌یان به‌وی‌ دیكه‌یانه‌؟‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی وه‌ك ئێمه‌وماناندا دروس���تكردن ‌‬ ‫ی له‌واڵتانێك ‌‬ ‫ره‌نگ ‌ه هیچیان‪ ،‬به‌تایبه‌ت ‌‬ ‫متمانه‌ی ‌ه نزیك ‌ه له‌"مه‌حاڵ‌"‪ ،‬هه‌ربۆی ‌ه هه‌ر هه‌وڵێك به‌و ئاڕاس���ته‌یه‌دا بدرێت‬ ‫سه‌ره‌نجام مایه‌پووچه‌‪.‬‬ ‫ی راب���ردوو له‌الیه‌ن چه‌ند‬ ‫ی هه‌فت ‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌و هه‌وڵ��� ‌ه ‌‬ ‫مایه‌پووچ��� ‌ه وه‌ك ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی نان‌و پیازیان به‌"گردبوونه‌وه‌و‬ ‫رۆژنامه‌نووسێكه‌و‌ه دراو یه‌كێتی‌و به‌رپرسه‌كان ‌‬ ‫یاداشته‌كه‌یانه‌وه‌" خوارد‪.‬‬ ‫ی به‌داكۆكی‌‌و ش���ه‌ڕكردنه‌و‌ه له‌پێناو‬ ‫ی ش���اناز ‌‬ ‫له‌كاتێكدا ك ‌ه ئه‌م ده‌س���ه‌اڵت ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی شوبات نه‌هاتبوو ك ‌ه ناوه‌ڕاست ‌‬ ‫ی را ده‌ربڕینه‌و‌ه ده‌كات‪ ،‬هێش���تا ‪‌ 17‬‬ ‫ئازاد ‌‬ ‫ی له‌بیر‬ ‫ی به‌ئاس���ان ‌‬ ‫ی ئه‌و به‌یانیی ‌ه ‌‬ ‫ێ دیمه‌ن ‌‬ ‫ی پڕكردبوو له‌چه‌ك���دار‪ ،‬ك ‌‬ ‫ش���ار ‌‬ ‫ده‌چێته‌و‌ه ك ‌ه ئه‌م هێز‌ه له‌س���ه‌ر "هیچ‌و به‌خوت‌و خۆڕایی‌" كه‌وتن ‌ه تێهه‌ڵدان‌و‬ ‫س���وكایه‌تیكردن به‌ژماره‌ی���ه‌ك رۆژنامه‌وان‌و فۆتۆگراف���ه‌ر‪ ،‬رێگه‌گرتن له‌هه‌ر‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌رهه‌ڵدان ‌‬ ‫ی س���ه‌را‪ .‬ئه‌م رووداوان ‌ه مه‌ترس��� ‌‬ ‫وێنه‌گرتنێ���ك له‌به‌رده‌رك ‌‬ ‫ی بۆ ده‌كرێت‪،‬‬ ‫ی خۆیدا هێنای‌‪ ،‬ك ‌ه ته‌نها یه‌ك ته‌فس���یر ‌‬ ‫خۆپیش���اندان به‌دوا ‌‬ ‫ی ده‌ڵێت "له‌هه‌موو‬ ‫ی وه‌ك خۆ ‌‬ ‫ی ئازادیی ‌ه له‌م ده‌ڤه‌ر‌ه ك ‌ه یه‌كێت ‌‬ ‫ئه‌ویش مه‌رگ ‌‬ ‫الیه‌نه‌كانیتر زیاتر قوربانی‌ بۆ داوه‌"‪.‬‬ ‫ی ئه‌و رۆژنامه‌نوس���ان ‌ه بوو ك ‌ه گردبوونه‌وه‌یه‌كیان‬ ‫له‌م ‌ه س���ه‌یرتر هه‌ڵوێس���ت ‌‬ ‫ی به‌ئه‌نجام‬ ‫ی له‌س���لێمان ‌‬ ‫ی نیش���تیمان ‌‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ی سیاس��� ‌‬ ‫له‌ب���ه‌رده‌م مه‌كته‌ب ‌‬ ‫گه‌یاند‪.‬‬ ‫ی دنیادا بوایه‌‪ ،‬به‌و ئاراس���ته‌ی ‌ه ده‌بوو ك ‌ه‬ ‫ئ���ه‌و گردبوونه‌وه‌ی ‌ه له‌هه‌ركوێیه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رۆژنامه‌وانی‌‪ ،‬ده‌بوو گردبوونه‌و‌ه ‌‬ ‫ی كار ‌‬ ‫سوورده‌بوون له‌س���ه‌ر روماڵكردن ‌‬ ‫ی تفه‌نگ به‌ده‌سته‌كان‪ ،‬نه‌وه‌كو ئه‌و دیمه‌ن ‌ه‬ ‫ی كامێراكان بوای ‌ه ب ‌ه روو ‌‬ ‫چركاندن ‌‬ ‫ی ده‌رهه‌ق ب ‌ه رۆژنامه‌نوس���ان‬ ‫تراژیدیاو س���وكایه‌تیكردن ‌ه به‌و كارو كرده‌وان ‌ه ‌‬ ‫ی س���ازش‬ ‫ی تر بكرایه‌ته‌و‌ه جگ ‌ه له‌نواندن ‌‬ ‫ك���را‪ .‬ده‌بوو بیر له‌ه���ه‌ر رێگایه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌به‌رده‌م سه‌ركردایه‌تییه‌كدا ك ‌ه هه‌ر خۆیان ئه‌مریان فه‌رموو‌ه به‌و ره‌فتاران ‌ه ‌‬ ‫ده‌رهه‌قمان كرا‪.‬‬ ‫ی میدی���اكاران كرا‪ ،‬به‌دیار‬ ‫ی ده‌رهه‌ق ب ‌ه ئێم ‌ه ‌‬ ‫ی ك ‌ه پێش���ێلكار ‌‬ ‫ئ���ه‌و رۆژان ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رپرس��� ‌‬ ‫ی یه‌كێتییه‌و‌ه بوو‪ ،‬به‌دیار چاو ‌‬ ‫ی مه‌كت���ه‌ب سیاس���یه‌كان ‌‬ ‫چاو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی لەسه‌رده‌م ‌‬ ‫ی شان ‌‬ ‫ی ئیفتیخار ب ‌ه دوربینه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی ك ‌ه ئه‌وه‌ند‌ه ‌‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫مه‌ڵبه‌ند ‌‬ ‫ی بوونیه‌و‌ه‬ ‫ی سیاس ‌‬ ‫پێشمه‌رگایه‌تیید‌ا ده‌كات‪ ،‬نیو هێند‌ه ئیفتیخار ب ‌ه زه‌مه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هاوپیش��� ‌ه ‌‬ ‫ناكات‪ ،‬ئه‌و رۆژ‌ه له‌ش���ار‌ه حه‌یاته‌كه‌‪ ،‬رۆژنامه‌وان ‌ه گه‌نجه‌كان ‌‬ ‫ی ك ‌ه هێنرابوون به‌ر ش���ه‌ق دران‪ .‬ئیتر نازانم ئه‌و‬ ‫ی له‌الیه‌ن ئه‌و هێز‌ه ‌‬ ‫تاڵه‌بان ‌‬ ‫گردبوونه‌وه‌ی ‌ه چی‌ بوو؟‬ ‫ی رۆژنامه‌نووس���ی‌‪ ،‬بوێری‌‌و چاونه‌ترس���ییه‌‪ ،‬تۆ ك ‌ه‬ ‫له‌هه‌موو دنی���ادا په‌یام ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌م په‌یام‌و به‌رپرس���یارێتییه‌ت له‌ئه‌س���تۆ گرت‪ ،‬ده‌بێت ئاماده‌و چاوه‌ڕوان ‌‬ ‫ئه‌و‌ه بیت ك ‌ه س���ه‌رت بشكێ‌‌و بكه‌ویت ‌ه ژێر ده‌ست‌و پێوه‌و خوێنیشت بڕژێ‌‪،‬‬ ‫ی ده‌م هه‌راش‌و ره‌خنه‌گر‪ .‬كه‌وات ‌ه تۆیه‌ك ك ‌ه‬ ‫ی رۆژنامه‌نووس��� ‌‬ ‫ی تۆ ‌‬ ‫به‌تایبه‌ت ‌‬ ‫خۆت به‌شایس���ته‌ترین رۆژنامه‌نووس ده‌زانیت‪ ،‬چ پێویست ده‌كات بچیته‌و‌ه‬ ‫ی حیزب‌و پێیبڵێت قوربان له‌مه‌ودوا تێمهه‌ڵمه‌ده‌ن‪ ،‬ئه‌ویش به‌شۆخییه‌و‌ه‬ ‫حز‌ور ‌‬ ‫پێكه‌نینی‌ به‌عه‌قڵت بێ‌‌و بڵێت "ئا وه‌ر‌ه ماچێكم به‌رێ‌"!‪.‬‬

‫کتێب‪ ،‬گۆڤار‬ ‫رۆژنامه‌‪ ،‬نامیلکه‬

‫ریکالم‬