کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە ،عەبدولستار تاھیر ،سەردەشت عوسمان
ریکالم
ریکالم
www.awene.com
ژماره ()323 سێشەممە 2012/4/24
عهدنان موفتی: له‌عێراقدا رێگه نییه دیكتاتۆر دروست ببێت
»» 74
کۆنگرەی یەکگرتوو
ی سیاسیی گشتییه رۆژنامه‌یه‌ك کۆمپانیای ئاوێنه ده‌ریده‌کات
»» 4
17 512 »»»»
مەریوان وریا قانیع کوردو پرۆژە گەورەکان: پرۆژەی ئێران
تا ئێستا هیچ كهسێك خۆی بۆ پۆستی ئهمینداریی یهكگرتوو نهپااڵوتووه
»» 12
پەرلەمانی کوردستان
20
»» 6
ساڵه كهسێك سكرتێرە
هه‌فته‌ی داهاتوو ئه‌نجامی لێكۆڵینه‌وه‌ی گیانله‌ده‌ستدانی قایمقام ئاشكرا ده‌كرێت
عیماد ئه‌حمه‌د‌و دلێر ی سه‌ید مه‌جید وه‌ك شاهید بانگهێشت ده‌كرێن الهوری شێخ جەنگی :دژه‌تیرۆر ده‌ست له‌دادگاییكردنه‌ك ه وه‌رنادات لیژن����هی لێكۆڵینهوه له‌گیانله‌ده‌س����تدان ی زانا حه‌مه‌ساڵح-ی قایمقامی سلێمانی كه رۆژانی پش����ووش به‌رده‌وامن له‌كاركردن، پێش����بینی ده‌كرێت له‌هه‌فته‌ی داهاتوودا ئه‌نجامی لێكۆڵینه‌وه‌كه‌یان ئاشكرا بكه‌ن، ئهم����ه له‌كاتێكدایه كه له‌س����ه‌ر داوایه‌كی یاسایی هاوسه‌ره‌كه‌ی قایمقامی سلێمانی له‌س����ه‌ر حاكم قادر حه‌مه‌ج����ان ،جێگری س����ه‌رۆكی حكومه‌ت (عیم����اد ئه‌حمه‌د)و كادیری دیاری یه‌كێتی دلێری سه‌ید مه‌جید وه‌ك شاهید بانگهێش����تی دادگا ده‌كرێن. س����ه‌باره‌ت به‌و زانیاریانه‌ی كه به‌رپرسی دژه‌تیرۆر (الهوری شێخ جه‌نگی) ده‌ستی له‌كاروب����اری دادگاییكردنه‌ك����ه وه‌رداوه، ناوبراو ئهو زانیاریانه ره‌تده‌كاته‌وه‌‌و جه‌خت له‌س����ه‌ر ئهوه ده‌كاته‌وه كه ئهو دۆسیه‌یه هیچ په‌یوه‌ندییه‌كی به‌دژه‌تیرۆره‌وه نییه. س����لێمانی ،ئاوێن����ه :س����ه‌رچاوه‌یه‌كی ئاگادار به‌ئاوێن����هی راگه‌یاند كه دادوه‌ری لێكۆڵین����هوه له‌دۆس����ییه‌ی س����كااڵی هاوس����ه‌ره‌كه‌ی قایمقام كه له‌سه‌ر شه‌ش به‌رپرس����ی ئاس����ایش‌و یاس����ایی تۆماری ك����ردووه ،بڕیاری ده‌س����تگیركردنی چه‌ند پاسه‌وانێكی ئاسایشی گشتی دهركردووه به تۆمه‌تی هاندان بۆ خۆكوشتن.
له‌الیه‌كی تره‌وه س����ه‌رچاوه‌یه‌كی یاسایی به ئاوێن����هی راگه‌یاند كه به‌بێ هه‌بوون ی هی����چ په‌یوه‌ندیی����ه‌ك ب����ه دۆس����ییه‌ی گیانله‌ده‌س����تدانی قایمقامه‌وه ،به‌رپرسی دژه‌تی����رۆر ،الهور ش����ێخ جه‌نگی رۆژی 4/19س����ه‌ردانی ئاسایش ده‌كات‌و چاوی به‌یه‌كێك له‌گیراوه‌كان (حاجی حس����ێنی قوله‌ره‌یس����ی) ك����ه گیراوێك����ی گرنگی دۆسیه‌كه‌ی قایمقامه ،ده‌كه‌وێت. ئهو س����ه‌رچاوه یاس����اییه ئاماژه بۆ ئهوه ده‌كات كه ناوبراو وه‌ك نوێنه‌ری مه‌كته‌بی سیاس����ی یه‌كێت����ی س����ه‌ردانی حاج����ی حس����ێن-ی ك����ردووه .له‌په‌یوه‌ندییه‌ك����ی ئاوێنه‌دا به‌رپرس����ی دژه‌تی����رۆر ،الهوری شێخ جه‌نگی ئهو هه‌واڵه‌ی به‌ناڕاست دایه قه‌ڵه‌م‌و رایگه‌یاند "من رۆژانه س����ه‌ردانی ئاس����ایش ده‌كه‌م ،لهو رۆژه‌دا وه‌فدێكی یۆنامی له‌وێبوو حاجی حسێن-ی بینیوه، حادیس����ه‌كه ل����ه‌وێ رویداوه ،دی����اره كه حاجی حسێن-یان هێناوه‌ته ده‌رێ وتویانه ب����ۆالی منیان هێناوه ،دڵنیابه كه یۆنامی چاوی پێی كه‌وتووه‌‌و هیچ په‌یوه‌ندییه‌كی به‌من����هوه نییهو ئ����هو دۆس����یه‌یه به‌هیچ جۆرێك په‌یوه‌ندی به ئێمه‌وه نییه". هەینی رابردوو تاڵەبانی بەسەردانی قۆپی قەرەداغ پارسەنگی باڵە سەربازییەکەی هاوسەنگ کردەوە »»2
ئاوێنه گه‌نده‌ڵییه‌كی گهوره ی وه‌زاره‌تی پهروهرده باڵوده‌كاته‌وه به‌پێ����ی زنجیره‌ی����ه‌ك دۆكیۆمێنت���� ی وه‌زاره‌تی پهروهرده ،س����ااڵنه پاره‌یه‌كی ئێجگار زۆر بۆ كتێ����ب ته‌رخانده‌كرێت‌و پاره‌یه‌ك����ی زۆری����ش به‌بیان����وی كتێب چاپكردن به‌فی����ڕۆ ده‌درێ����ت‌و لیژنه‌ی به‌دواداچونی ناو وه‌زاره‌تیش س����ه‌روی خۆیان له‌وبابه‌ته ئاگادارده‌كه‌نه‌وه. هه‌ولێ����ر ،ئاوێن����ه :به‌پێ����ی ئ����هو دۆكیۆمێنتانه‌ی ده‌ست ئاوێنه كەو‌توون، چه‌ند ساڵێكه وه‌زاره‌تی پهروهرده له‌گه‌ڵ دوو كۆمپانی����ا به‌ناوی جیۆ پرۆجێكتس بۆ گۆڕین����ی پرۆگرام‌و چاپكردنی كتێب ه����اوكات كۆمپانی����ای ماكمی��ل�ان ب����ۆ چاپكردنی كتێب ،گرێبه‌س����تی كردووه، ئ����هم گرێبه‌س����ته ل����ه2011دا كۆتایی هاتووه ،به‌اڵم وه‌زاره‌تی ناوبراو ده‌یانه‌وێ دووباره گرێبه‌ست له‌گه‌ڵ كۆمپانیای جیۆ پرۆجێكتس نوێبكه‌نه‌وه‌و كۆمپانیاكه‌ش
ئاماده‌نیی����ه ئهو پرۆگرام����هی هه‌یه‌ت ی بیدات����ه وه‌زاره‌ت‌و به‌پێ����ی گرێبه‌س����ت وه‌زاره‌تی به‌ستۆته‌وه بهوهی ته‌نها خۆی كتێب چاپبكات. به‌پێی دۆكیۆمێنت����ه‌كان ئهو كتێبانه‌ی چاپده‌كرێ����ن به‌پێ����ی خواس����ت نین‌و هه‌رج����اره‌ی به‌ش����ێوه‌یه‌كه‌و زی����اد چاپكردن‌و هه‌ڵه‌ی زمانه‌وانی‌‌و كێش����هی دیك����هی هه‌یه ،هاوكات ل����ه‌واده‌و كاتی خۆیدا ناگاته كوردس����تان ،هه‌ردووكی به‌س����ه‌ر یه‌كه‌وه وایكردووه سااڵنه به‌بێ هیچ پاس����اوێك س����ه‌دان هه‌زار كتێب‌و به‌ده‌یان ته‌ن كتێ����ب چاپبكرێت‌و دواتر بس����وتێنرێت‌و له‌ناو ببرێ����ت به‌وپێیه‌ی به‌سه‌رچووه‌و سودی نهماوه. ههر لهو بواره‌دا نزیكه‌ی 750هه‌زار كتێب به‌شێوه‌زاری س����ۆرانی چاپده‌كرێت‌و بۆ ناوچه‌ی بادینان ره‌وانه ده‌كرێت ،كه‌چی
خوێندن ل����ه‌وێ به كرمانج����ی ژورووه (بادینی) ،هه‌روه‌ها له‌بری ئهوهی كتێب لهسهرهتای ساڵی خوێندن (واته مانگی ئه‌یل����ول) بگاته وه‌زاره‌ت����ی پهروهرده، كتێبه‌كان له‌مانگه‌كانی كانونی دووه‌م‌و شوبات-دا ده‌گه‌یه‌نرێته كوردستان. له‌س����ه‌ر داوای داواكاری گشتیی ،ئێستا ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران لیژنه‌یه‌كی تایبه‌تی پێكهێناوه بۆ به‌دواداچونی گه‌نده‌ڵیه‌كانی چاپكردن����ی كتێ����ب‌و به‌دواداچونی ئهو گرێبه‌سته‌ی له‌گه‌ڵ ئهو دوو كۆمپانیایه كراوه (جیۆ پرۆجێكت����س‌و كۆمپانیای ماكمیالن) ،ب����ه‌اڵم وه‌زاره‌تی پهروهرده ئاماده‌نیی����ه هاوكاری����ی ئ����هو لیژنه‌یه بكات. له‌الپ����ه‌ڕه 18دا راپۆرتێك����ی تایب����هت له‌ئاماده‌كردن����ی س����ه‌رتیپ جه‌وه����ه‌ر بخوێنه‌ره‌وه.
"موچه‌ی فه‌رمانبه‌ران 100تا 250هه‌زار زیاد ده‌كرێت"
لیژن����هی دارای����ی په‌رله‌مان����ی عێراق تاووتوێكردن����ی خش����ته‌یه‌كی نوێ���� ی موچ����هی كۆتای����ی پێهێن����ا له‌گ����هڵ لیژنه‌یه‌ك����ی ب����ااڵی په‌یوه‌ندی����داری حكوم����ی ك����ه له‌نێ����وان 100تا 250 هه‌زار دین����ار موچه‌ی ئیس����می ههر فه‌رمانبه‌رێك زیاد ده‌كات. ئاوێنه ،به‌غدا :به‌پێ����ی زانیاریه‌كانی ئاوێنه ئهو لیژن����ه تایبه‌تمه‌نده‌ی كه له‌الیه‌ن لیژنه‌ی دارای����ی په‌رله‌مانه‌وه راس����پێردرابوون ب����ۆ داڕش����تنی خشته‌یه‌كی نوێی موچه بۆ سه‌رجه‌م ی ته‌واو فه‌رمانبه‌رانی عێراق ،كاره‌كان بووه‌‌و گه‌ش����توه‌ته ده‌س����ت لیژنه‌ی دارایی .به‌پێی ئهو زانیاریانه‌شی له‌دوا
كۆبونه‌وه‌ی حكومه‌ت‌و لیژنه‌ی دارای ی دزه‌یانك����ردووه ،له‌دوا داڕش����تنه‌وه‌ی ئهو خش����ته‌یه ،موچه‌ی فه‌رمانبه‌رانی كه‌رتی گش����تی عێراق ب����ه بڕی 100 ت����ا 250ه����ه‌زار دینار زی����اد ده‌كات به‌پێی ناونیش����انی وه‌زیف����یو به‌پێی بڕوانامه .هه‌ندێك له‌م دزه‌كردنانه كه له‌هه‌ندێك ئاژانس����ی هه‌واڵی عێراقی متمانه‌پێكراودا باڵوكراونه‌ته‌وه ،ئاماژه به‌وه‌ده‌ك����هن به‌پێی خش����ته‌ی نوێ، موچه‌ی ئیس����می ده‌رچوی ئاماده‌یی ده‌بێته 300هه‌زار دینار‌و به‌كالۆریۆس ده‌بێته 450ههزارو ماس����ته‌ر به 600 هه‌زار .هه‌روه‌ه����ا فه‌رمانبه‌رانی پله‌ی "سه‌رۆكی تێبینه‌ران" ده‌بنه 600هه‌زار،
یاریده‌ده‌ری به‌ڕێوه‌ب����ه‌ر ده‌بێته 900 هه‌زار ،به‌ڕێوه‌به‌ری گش����تی ملیۆنێك دین����ار .ئ����هم زیادكردن����هی موچه‌ی ئیسمی هیچ كارناكاته سه‌ر ده‌رماڵه‌ی هاوسه‌ریی‌‌و مناڵ‌و بڕوانامه. له‌لێدوانێك����ی پێش����تردا ب����ۆ ئاوێنه، ئه‌ندام����ی لیژنه‌ی دارای����ی په‌رله‌مان، ش����ۆڕش حاجی ئاماژهی به‌وه‌كردبو‌و كاری ئ����هو لیژن����ه تایبه‌تمه‌ن����ده رێككردن����هوهی موچه‌ی فه‌رمانبه‌ران‌و ده‌رماڵه‌كان‌و كه‌مكردنه‌وه‌ی جیاوازیی گهورهی موچه‌ی نێوان به‌رپرس����ان‌و فه‌رمانبه‌ران����هو پ����اش كۆتاییهاتنی راسپارده‌كان‌و راوێژ له‌گه‌ڵ حكومه‌ت ئاراسته‌ی په‌رله‌مان ده‌كرێت.
فۆتۆ :لەئینتەرنێتەوە
ریکالم
تدريب على التغطية االعالمية ورصد العمليات االنتخابية
تعلن منظمة اليونيسكو عن اقامة دورات تدريبية في الصحافة الحرة في اطار مشروعها «دعم التغطية االعالمية المتقدمة ورصد العمليات االنتخابية» الذي يموله االتحاد االوربي عبر المجموعة االنمائية في االمم المتحدة ،UNDGوستعقد في بغداد وأربيل والبصرة من نيسان الى تموز من العام .2012 موجز في سياق العملية الديمقراطية والتطبيع السياسي في العراق ،تتناول مبادرة منظمة اليونيسكو الحاجة الى مزيد من المؤسسات الموثوقة وتعزيز القدرات الصحفية في تغطية االنتخابات بطريقة مهنية ومستقلة وفي الوقت المناسب .وستتولى منظمة اليونيسكو ادارة سلسلة من الدورات التدريبية عبر الجهة المنفذة في العراق ،وهي انترنيوز يورب .Internews Europe التدريب واألهداف ستتولى منظمة اليونيسكو وانترنيوز يورب عملية اختيار مجموعة في نطاق البلد وإقامة ورش تدريبية بالتوعية العامة تغطي مناطق العراق كلها بهدف: • تحسين قدرات المحاسبة ونقل االخبار لدى وسائل االعالم العراقية في االنتخابات القادمة؛ • ارساء وسائل اعالم اكثر فاعلية وتهيئة بيئة مناسبة الستقالل االعالم؛ كما ان الدورات التدريبية الست المذكورة في ادناه ستعقد من نيسان 2012حتى تموز ( 2012على ان يصار الى تأكيد المواعيد)؛ • اقامة زيارات دراسية لصحفيين الى مؤسسات انتخابية وتنظيمية عراقية (هيئة االعالم واالتصاالت) المكان :بغداد • نقل تقارير صحفية عن االنتخابات وتقارير عن المؤسسات االنتخابية؛ المكان :بغداد ،اربيل ،البصرة. • دورات تدريبية ميدانية عن قانون االنتخابات لوسائط االعالم؛ المكان :بغداد ،اربيل ،البصرة. • دورات تدريبية لوسائل االعالم في انتاج المواد االنتخابية وصياغة تقارير مبتكرة المحتوى؛ المكان :بغداد ،اربيل ،البصرة. • اقامة ورش تدريبية حول التقارير االنتخابية ذات الحساسية «االجتماعية» لضمان حضور قضايا المرأة والقضايا االجتماعية في التغطية االعالمية لالحداث؛ المكان :بغداد ،اربيل ،البصرة. • اقامة دورات تدريبية في استعمال االعالم البديل في التغطية االعالمية لالنتخابات (شبكة التواصل االجتماعي ،االرسال عبر الهاتف الجوال ،صحافة االنترنت والمواطن)؛ • المكان :بغداد ،اربيل ،البصرة. المؤهالت والشروط • «يجب» ان يكون المرشحين لهذه الدورات التدريبية حاملين لشهادة جامعية في الصحافة او شهادة متصلة بهذا المجال (مثل اللغات ،العلوم االجتماعية ،العلوم االنسانية). • ينبغي توافر المرشح على خبرة لمدة سنتين على االقل في العمل الصحفي وممارسة فاعلة في قطاع االعالم. • هذه الدورات التدريبية تقدمها منظمة اليونيسكو في العراق وتنفذها انترنيوز يورب وهي مجانية .وينبغي تقديم الوثائق التي تبين الجهة االعالمية التي يعمل فيها المرشح حاليا. • ستجرى عملية اختيار دقيقة للصحفيين للمشاركة في الدورات التدريبية. كيفية التقديم: يرجى التفضل بارسال السيرة الذاتية الى عنوان البريد االلكتروني: Iraq@internews.euو iraq.ci@unesco.org وسيتم االتصال فقط بالذين وقع االختيار عليهم.
ناونیشان :سلێمانی گه‌ڕه‌کی شۆڕش 101شه‌قامی 2سالم خانووی 56ته‌له‌فۆن 2136622 3210501 3210502 :هه‌ولێر ،فولکه‌ی کوران -به‌رامبه‌ر نه‌خۆشخانه‌ی ژینی تایبه‌ت (مۆبایل) 07504531388 :
ئاریافۆن 2560031 :کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات
نرخی 1000دینار
تیراژ 4500 :