ژمارە 357

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژمار‌ه (‪)357‬‬ ‫سێشەممە ‪2012/12/25‬‬

‫بەبۆنەی هاتنی ساڵی نوێ‪-‬وە‬

‫ژمارەی داهاتووی ئاوێنە‬ ‫رۆژی یەکشەممە ‪ 12/30‬دەردەچێت‬

‫»» ‪12‬‬

‫ ‬

‫ی سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫رۆژنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫کۆمپانیای ئاوێنه‌ ده‌ریده‌کات‬

‫ئێران خه‌می‌ تاڵه‌بانییه‌تی‌‬

‫رۆڵی‌ یه‌كالكه‌ره‌و‌ه‬ ‫له‌زۆنی‌ سه‌وزدا ده‌بینێت‬

‫‪12‬‬ ‫»»‬ ‫»»‪17‬‬ ‫‪18‬‬

‫دوای تاڵەبانی‪ ..‬دارایی‌ به‌ك ‌ێ ده‌سپێررێ‌؟‬

‫‪12‬‬ ‫»»‬ ‫‪17‬‬ ‫»» ‪8‬‬

‫هه‌مو پاره‌ی‌ یه‌كێتی‌ له‌گیرفان ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌سێكدایه‌ كه‌ هیچ پۆستێكی‌ بااڵی‌ نییه‌‬

‫بارزانی‌ بۆ دورخستنه‌وه‌ی‌ یه‌كێتی‌ له‌گۆڕان دێته‌ سلێمانی‌‬ ‫ی ئه‌مڕۆ ده‌گاته‌ سلێمانی‌‌و له‌گه‌ ‌ڵ‬ ‫بارزان ‌‬ ‫مه‌كته‌ب سیاسی‌ یه‌كێتی‌ كۆده‌بێته‌وه‌‌و‬ ‫پش���تیوانی‌ مادی‌‌و مه‌عن���ه‌وی‌ خۆی‌‌و‬ ‫ێ‬ ‫ی نو ‌‬ ‫پارتی‌ ب���ۆ یه‌كێتی‌‌و س���كرتێر ‌‬ ‫دوپاتده‌كات���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫(به‌وه‌كال���ه‌ت)‬ ‫ی ئاگاداری���ش ده‌ڵێ���ت‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی ئه‌م‬ ‫"بارزان���ی‌ ده‌یه‌وێ���ت له‌ڕێگ���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌ردان‌و پش���تیوانییه‌وه‌‪ ،‬یه‌كێت��� ‌‬ ‫له‌گۆڕان دوربخاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫تایب���ه‌ت به‌ئاوێنه‌‪ :‬س���ه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاگادار به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌ بارزان ‌‬ ‫ی ئه‌م س���ه‌ردان‌و‬ ‫ده‌یه‌وێ���ت له‌ڕێگ��� ‌ه ‌‬ ‫ی مه‌كته‌ب‬ ‫به‌شداریكردنه‌ی‌ له‌كۆبونه‌وه‌ ‌‬ ‫ی یه‌كێتی���دا چه‌ن���د په‌یامێك‬ ‫سیاس��� ‌‬ ‫ئاراسته‌ی‌ زیاد له‌الیه‌نێك بكات‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كه‌می‌ بۆ س���ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫په‌یام ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پشتگیریی‌ ته‌واو ‌‬ ‫یه‌كێتیی ‌ه ك ‌ه پارت ‌‬ ‫ی خۆیان‬ ‫یه‌كێت���ی‌ ده‌كات‌و پش���تیوان ‌‬ ‫ی یه‌كێتی‌‌و‬ ‫بۆ س���ه‌ربه‌خۆیی‌‌و یه‌كڕی���ز ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫به‌رده‌وامبون له‌سه‌ر سیاسه‌ت ‌‬ ‫ی كوردس���تان‌و‬ ‫راده‌گه‌یه‌نن‌و له‌ئاس���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫عێراقیشدا پابه‌ند ده‌بن به‌دابه‌شكردن ‌‬ ‫پۆسته‌كانه‌وه‌‪.‬‬ ‫په‌یامی‌ دوه‌می‌ بۆ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‌و‬ ‫نه‌وش���یروان مس���ته‌فایه‌‪ ،‬ك ‌ه پارتی‌‌و‬ ‫ی‬ ‫ی پابه‌ند ده‌بن به‌رێككه‌وتننام ‌ه ‌‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫ستراتیجیی نێوانیانه‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش ده‌رگا‬ ‫له‌به‌رده‌م هه‌ر ئه‌گه‌رێكدا داده‌خات ك ‌ه‬ ‫یه‌كێتی‌ له‌گۆڕان نزیكبكاته‌وه‌‪.‬‬

‫»» ‪5‬‬

‫»» ‪13‬‬

‫»» ‪14‬‬

‫ی بۆ مالیكی‌‌و ش���یعه‌كانه‌‪،‬‬ ‫په‌یامێك ‌‬ ‫ك ‌ه كورد یه‌كڕیزن‌و هاوكات ئاماژه‌یه‌ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌ ده‌ش���ێ پارتی‌‌و یه‌كێت ‌‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌جاران كۆكترب���ن به‌رامبه‌ر به‌به‌غدا‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ ‌‬ ‫به‌تایبه‌تی‌ ده‌رباره‌ ‌‬ ‫ئۆپه‌راسیۆنی‌ دیجله‌‪.‬‬ ‫ی ئه‌م س���ه‌ردان ‌ه بۆ‬ ‫په‌یامێكی‌ دیكه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫ئێران���ه‌‪ ،‬ك ‌ه دوركه‌وتن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌و‌ه به‌هێز ده‌كات ك ‌ه یه‌كێت ‌‬ ‫ئه‌گه‌ر ‌‬ ‫له‌ئاینده‌دا زیاتر له‌سیاس���ه‌تی‌ پارتی‌‌و‬ ‫توركیا نزیكبێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئه‌م س���ه‌ردانه‌ی‌ تاڵه‌بانی‌ كه‌ به‌دوا ‌‬ ‫ی تاڵه‌بانی���دا دێت‪،‬‬ ‫نه‌خۆش���كه‌وتنه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی ئاوێن ‌ه‬ ‫به‌پێی‌ لێدوانی‌ س���ه‌رچاوه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫"چه‌ن���د رۆژێ���ك له‌مه‌وب���ه‌ر بارزان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌ڕێگ��� ‌هی‌ ته‌له‌فون���ه‌و‌ه به‌ئه‌ندامێك ‌‬ ‫ی یه‌كێتی‌ راگه‌یاندو‌ه‬ ‫ی سیاس��� ‌‬ ‫مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ی ئاماده‌ی���ه‌ هه‌م���و توانا‬ ‫ك��� ‌ه پارت��� ‌‬ ‫ی بخات ‌ه‬ ‫م���ادی‌‌و مه‌عنه‌وییه‌كانی‌ خ���ۆ ‌‬ ‫خزمه‌تتان���ه‌وه‌و پێشیخۆش��� ‌ه ئه‌گ���ه‌ر‬ ‫ی‬ ‫رێگه‌ی‌ بده‌ن بێت له‌مه‌كته‌بی‌ سیاس��� ‌‬ ‫یه‌كێتی‌ ده‌وام بكات"‪.‬‬ ‫ی ئاوێن ‌ه وا بڕیار‌ه‬ ‫ی زانیارییه‌كان ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سیاس ‌‬ ‫ی كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌ مه‌كته‌ب ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی كۆس���ره‌ت‬ ‫یه‌كێت���ی‌‪ ،‬بارزانی‌ له‌ماڵ ‌‬ ‫ره‌س���وڵ‌ داوه‌ت بێت‌و به‌دوای‌ ئه‌وه‌دا‬ ‫بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ هه‌ولێر‪.‬‬

‫»» ‪2‬‬

‫باوکێک بە جەستەوە‬ ‫باوکێک بێ جەستە‬ ‫عه‌ره‌ب‬ ‫وه‌ک وێنه‌ی دوژمن‬ ‫پێویستە کەمپین‬ ‫دژی کەمپینکردن بکەین!؟‬

‫ ‬ ‫بارزانی‌و تاڵەبانی‬

‫سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێتی‌ سه‌باره‌ت به‌هاوپه‌یمانی‌‬ ‫به‌ستن له‌گه‌ڵ‌ پارتی‌ یان گۆڕان ناکۆکن‬ ‫جه‌مس���ه‌ره‌كانی‌ ناو یه‌كێتی‌ سه‌باره‌ت‬ ‫به‌هاوپه‌یمان���ی‌‌و نزیكبونه‌وه‌ له‌پارتی‌‌و‬ ‫گۆڕان هاوهه‌ڵوێس���ت نین‪ ،‬به‌شێكیان‬ ‫پێداگری‌ له‌سه‌ر نزیككه‌وتنه‌وه‌ له‌گۆڕان‬ ‫ده‌ك ‌هن‌و به‌شێكیشیان توندكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ له‌گه‌ڵ‌ پارتی‌ به‌پێویس���ت‬ ‫ده‌زانن‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬س���لێمانی‌‪ :‬به‌پێ���ی‌‬ ‫زانیارییه‌كان���ی‌ ئاوێنه‌‪ ،‬له‌ناو مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاس���ی‌‌و كادێره‌ ده‌سترۆیشتوه‌كانی‌‬

‫پارتی‌‪‌:‬ئاماده‌نه‌بونی مام جه‌الل‬ ‫بۆ یه‌كێتی قورس ده‌بێت‬

‫ئه‌ندامی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ س����ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫پارتی‌ "پشتیوان سادق" رایگه‌یاند كه‌‬ ‫ئه‌گه‌ری‌ زۆره‌ دوای‌ تاڵه‌بانیش یه‌كێتی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ به‌یه‌كگرتووی����ی‌ بمێنێته‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ ئاماده‌نه‌بونی‌ تاڵه‌بانی‌ بۆ‬

‫یه‌كێتی‌ ناخۆش‌و قورسه‌‪.‬‬ ‫هه‌ولێر‪ ،‬ئاوێنه‌‪ :‬ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫س����ه‌ركردایه‌تی پارت����ی دیموکرات����ی‬ ‫کوردس����تان‪ ،‬پش����تیوان س����ادق‬ ‫له‌چاوپێكه‌وتنێك����ی‌ تایبه‌ت به‌ئاوێنه‌‬ ‫رایگه‌یان����د ك����ه‌ "پاڵپش����تی‌ جه‌نابی‌‬ ‫س����ه‌رۆك بارزانی‌ به‌تایبه‌تی‌‌و پارتی‌‬ ‫به‌گش����تی‌ كۆڵه‌کەیه‌ك����ی‌ س����ه‌ره‌كی‌‬ ‫ده‌بێت بۆ تێپەراندنی ئه‌و ناخۆش����ی‌‌و‬ ‫قورساییه‌ی‌ كه‌ لـــــــه‌ناوجودی‌ مام‬ ‫جه‌الل تووشی‌ یەکێتی ده‌بێت"‪.‬‬ ‫ناوبراو وتی "ئه‌گه‌ر خوا نه‌خواسته‌‬ ‫مام جه‌الل ئه‌و رۆژه‌ یه‌كس����ه‌ر گیانی‬ ‫له‌ده‌س����تبدابایه‌ ره‌نگه‌ ئه‌و ناخۆشی‌و‬ ‫دڵه‌راوكێی����ه‌ زۆر ق����ورس بوبایه بۆ‬ ‫یەکێتی‌"‪.‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬یەحیا ئەحمەد‬

‫یه‌كێت���ی دو ئاراس���ته‌ی‌ جی���اواز‬ ‫به‌دیده‌كرێت بۆ هاوپه‌یمانی‌ به‌س���تنی‌‬ ‫یه‌كێت���ی‌ له‌گ ‌هڵ‌ هه‌ری���ه‌ك له‌گۆڕان‌و‬ ‫پارتی‌‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ ئ���ه‌و زانیارییانه‌ی‌ ده‌س���ت‬ ‫ئاوێن���ه‌ كه‌وت���ون هه‌ری���ه‌ك له‌هێرۆ‬ ‫ئیبراهیم ئه‌حمه‌د‌و دلێری‌ سه‌ید مه‌جید‬ ‫پێیان باشه‌ له‌قۆناغی‌ داهاتودا یه‌كێتی‌‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ له‌گه‌ڵ‌ گۆڕان ببه‌ستێ‌ نه‌ك‬ ‫پارتی‌‪ .‬ئه‌م هه‌ڵوێسته‌ی‌ ئه‌وان له‌وه‌وه‌‬

‫دێت كه‌ یه‌ك���ه‌م‪ ،‬بنه‌ماڵه‌ی‌ ئیبراهیم‬ ‫ئه‌حمه‌د به‌ركه‌به‌رێك���ی‌ مێژویی‌ ماڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫بارزان���ی‌ داده‌نرێ���ن‪ .‬دوه‌می���ش‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ئاراس���ته‌یه‌ی‌ ك���ه‌ ده‌ی���ه‌وێ‌ یه‌كێتی‌‬ ‫له‌گ��� ‌هڵ‌ پارتی‌ درێ���ژه‌ به‌هاوپه‌یمانی‌‬ ‫بدات زیاتر به‌رهه‌م س���اڵح پشتگیریی‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش هۆكارێكه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌الی���ه‌ن هێرۆ ئیبراهی���م ئه‌حمه‌ده‌وه‌‬ ‫په‌سه‌ند نه‌كرێت‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر ئه‌مه‌شدا‪ ،‬ئاراسته‌یه‌كی‌‬

‫ن���او مه‌كت���ه‌ب سیاس���ی‌ یه‌كێت���ی‌‬ ‫هاوپه‌یمان���ی‌ پارتییان پێباش���تره‌ تا‬ ‫گۆڕان‪ ،‬ته‌نانه‌ت چه‌ند سه‌ركرده‌یه‌كی‌‬ ‫سه‌ربازیی ناو س���ه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫مه‌رجێكی���ان هه‌ب���وه‌ ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی‌‬ ‫پش���تیوانی‌ ته‌واو له‌كۆسره‌ت ره‌سوڵ‌‬ ‫بك���ه‌ن ك���ه‌ ببێته‌ س���كرتێر‪ ،‬ئه‌ویش‬ ‫ئه‌وه‌ بوه‌ یه‌كێتی‌ ب���ه‌الی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گۆڕاندا نه‌ب���ات‌و به‌هاوپه‌یمانی‌ پارتی‌‬ ‫بمێنێته‌وه‌‪.‬‬

‫یه‌كێتی‌‪ :‬پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار‬ ‫بۆ ئێمه‌یه‌‬

‫سه‌باره‌ت به‌وه‌ی‌ كه‌ ئه‌گه‌ر به‌شێك‬ ‫له‌یه‌كێت����ی‌ چون����ه‌ ن����او گۆڕانه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌ب����ڕوای‌ ئ����ه‌وان هاوكێش����ه‌ی‌ هێز‬ ‫له‌كوردس����تاندا ناگۆڕێت‪ ،‬پش����تیوان‬ ‫س����ادق جه‌غتی‌ ل����ه‌وه‌ ك����رده‌وه‌ كه‌‬ ‫یه‌كێت����ی‌ ناچێتــــه‌ ن����او گۆڕانه‌وه‌‌و‬ ‫یه‌كێتی‌ ده‌مێنێت����ه‌وه‌‪ ،‬ئەو وتی‌ "له‌و‬ ‫باوه‌ڕه‌دام یه‌كێتی ناچێته‌ ناو گۆڕان‪،‬‬ ‫زۆرینه‌ی ئه‌گه‌ره‌كــــــان به‌الی منه‌وه‌‬ ‫ئ����ه‌وه‌ن ك����ه‌ یه‌كێت����ی ده‌مێنێته‌وه‌‪،‬‬ ‫چونك����ه‌ یه‌كێتی له‌ده‌س����ـــه‌اڵتدایه‌‌و‬ ‫ئیمكانیی����ه‌ت‌و جه‌م����اوه‌ری خ����ۆی‬ ‫هه‌ی����ه‌‌و له‌ده‌رئه‌نجامی س����ودفه‌یه‌ك‬ ‫دروست نه‌بوه‌ تا وه‌ك بڵقی سه‌ر ئاو‬ ‫بتوێته‌وه"‪.‬‬

‫»» ‪4‬‬

‫ی‬ ‫ی س���ه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێت��� ‌‬ ‫ئه‌ندامێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت ك ‌ه به‌پێی‌ دابه‌ش���كردن ‌‬ ‫ی پۆس���ت ‌ه سیاس���ییه‌كان‬ ‫هاوكێش���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تاڵه‌بانیش پۆس���ت ‌‬ ‫له‌عێراق‪ ،‬له‌دوا ‌‬ ‫س���ه‌رۆك كۆمار هه‌ر بۆ كورد ده‌بێت‌و‬

‫ناونیشان‪ :‬سلێمانی گه‌ڕه‌کی شۆڕش ‪ 101‬شه‌قامی ‪2‬سالم خانووی ‪ 56‬ته‌له‌فۆن‪ 2136622 3210501 3210502 :‬هه‌ولێر ‪ ،‬فولکه‌ی کوران ‪ -‬به‌رامبه‌ر نه‌خۆشخانه‌ی ژینی تایبه‌ت (مۆبایل)‪ 07504531388 :‬‬

‫ی‬ ‫له‌و چوارچێوه‌یه‌ش���دا هه‌ر بۆ یه‌كێت ‌‬ ‫ی ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ده‌بێت‌و كه‌سێكیش دیار ‌‬ ‫ی‬ ‫س���لێمانی‌‪ ،‬ئاوێن���ه‌‪ :‬ئه‌ندام��� ‌‬ ‫ی یه‌كێت���ی‌‪ ،‬فه‌ری���د‬ ‫س���ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌سه‌سه‌رد له‌چاوپێكه‌وتنێكی‌ ئاوێنه‌دا‬ ‫ی كه‌سێك بۆ‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌جێگرتنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی عێراق له‌دوا ‌‬ ‫پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار ‌‬ ‫ی رایگه‌یاند ك ‌ه ئه‌و پۆس���ت ‌ه‬ ‫تاڵه‌بان��� ‌‬ ‫ی پۆس���ته‌كاندا به‌ر كورد‬ ‫له‌دابه‌شكردن ‌‬ ‫كه‌وتبوو ل���ه‌و چوارچێوه‌یه‌ش���دا به‌ر‬ ‫ی كه‌وتبو‪ ،‬بۆی��� ‌ه پێموایه‌ هه‌ر‬ ‫یه‌كێت��� ‌‬ ‫ده‌بێت له‌سه‌ر ئه‌و په‌یڕه‌وه‌ بڕۆین‪ .‬هه‌م‬ ‫بۆ كورد‌و یه‌كێتی‌ بێ���ت‪ ،‬ئه‌و كاته‌ش‬ ‫ی شیاو بۆ ئه‌و پۆست ‌ه‬ ‫یه‌كێتی‌ كه‌سێك ‌‬ ‫دیاری‌ ده‌كات‪.‬‬ ‫ی كه‌ باس‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌و بۆچونانه‌ ‌‬

‫ئاریافۆن‪ 2560031 :‬کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات‬

‫ی د‪.‬به‌ره���ه‌م س���اڵح ده‌كه‌ن‬ ‫له‌دانان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی "ال ‌‬ ‫ب���ۆ ئه‌و پۆس���ته‌‪ ،‬ناوب���راو وت ‌‬ ‫ی كه‌س نه‌هاتوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫خۆمانه‌و‌ه ن���او ‌‬ ‫به‌دڵنیاییه‌وه‌ كه‌س���ێكی‌ شیاو بۆ ئه‌و‬ ‫ی ده‌كرێت"‪.‬‬ ‫پۆست ‌ه دیار ‌‬ ‫ی ره‌زامه‌ندی‌ ئێرانییه‌كانیش‬ ‫ده‌ربار‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫ب���ۆ ئه‌و كه‌س���ه‌ی‌ جێگ��� ‌ه ‌‬ ‫له‌به‌غدا ده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬فه‌رید ئه‌سه‌سه‌رد‬ ‫ی "ئه‌گه‌ر مه‌سه‌ل ‌ه ئێرانییه‌كان بێت‪،‬‬ ‫وت ‌‬ ‫ئه‌وان زۆریان پێباشبو مام جه‌الل بو‌ه‬ ‫س���ه‌رۆك كۆمـــار‪ ،‬بۆچون���م وای ‌ه ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئێس���تاش پێیان باش بێت ئه‌ندامێك ‌‬ ‫یه‌كێت���ی‌ ئ���ه‌و پۆس���ته‌ وه‌ربگ���رێ‪،‬‬ ‫ی دژ به‌م بۆچونه‌یان‬ ‫تائێس���تا ش���تێك ‌‬ ‫ده‌رنه‌بڕیوه‌"‪.‬‬

‫»» ‪3‬‬

‫نرخی ‪ 1000‬دینار ‬

‫تیراژ ‪4500 :‬‬

‫‪2‬‬

‫هه‌واڵ‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫پارتی‌‌و گۆڕان‌و (ئێران)‬ ‫گر‌ه‌و له‌سه‌ر ئاینده‌ی‌ یه‌كێت ‌ی ده‌كه‌ن‬ ‫ ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫له‌ئاستی‌ ناوخۆدا پارتی‌‌و گۆڕان‪،‬‬ ‫له‌ئاستی‌ ده‌ره‌وه‌شدا كۆماری‌‬ ‫ئیسالمی‌ ئێران گره‌و له‌سه‌ر ئاینده‌ی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ له‌دوای‌ تاڵه‌بانی‌ ده‌كه‌ن‌و‬ ‫هه‌ریه‌كه‌یان ده‌یانه‌وێت به‌ره‌و‬ ‫ئاراسته‌ی‌ سیاسی‌ خۆیان رایبكێشن‪.‬‬ ‫سه‌رچاوه‌یه‌كی‌ ئاگاداری‌ نێو یه‌كێتی‌‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌ سێ‌ ته‌حه‌دا ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌ره‌كی‌ له‌به‌رده‌م یه‌كێتیدایه‌ دوای‌‬ ‫تاڵه‌بان���ی‌‪ ،‬ئه‌ویش ده‌س���تێوه‌ردانی‌‬ ‫پارت���ی‌‌و ده‌س���تێوه‌ردانی‌ گ���ۆڕان‌و‬ ‫هه‌ژمون���ی‌ ئێران���ه‌ به‌س���ه‌ر ناوچه‌ی‌‬ ‫سه‌وزه‌وه‌‪.‬‬ ‫پارت���ی‌ زی���اد له‌ه���ه‌ر الی���ه‌ك‬ ‫له‌جموجۆڵێك���ی‌ چڕدایه‌ ب���ۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫یه‌كێت���ی‌ له‌دوای‌ تاڵه‌بان���ی‌ بخاته‌ بن‬ ‫باڵی‌ خۆیه‌وه‌‌و س���ودمه‌ندی‌ سه‌ره‌كی‌‬

‫بێت له‌قۆناغی‌ دوای‌ تاڵه‌بانی‪ ،‬بارزانی‌‬ ‫ه���ه‌ر له‌یه‌ك���ه‌م رۆژی‌ باڵوبون���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌خۆش���كه‌وتنه‌كه‌ی‌ تاڵه‌بانیی���ه‌وه‌‬ ‫له‌هه‌فته‌ی‌ رابردودا له‌په‌یجی‌ تایبه‌تی‌‬ ‫خۆیه‌وه‌ له‌س���ه‌ر ت���ۆڕی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‬ ‫فه‌یس���بوك (وه‌ك ب���را گه‌وره‌یه‌ك)‬ ‫نامه‌یه‌كی‌ ئاراس���ته‌ی‌ س���ه‌ركردایه‌تی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ ك���رد‌و پش���تیوانی‌ برایانه‌ی‌‬ ‫خۆی‌ بۆ ئه‌وان دوباره‌كرده‌وه‌‪.‬‬ ‫سه‌رچاوه‌كه‌ی‌ ئاوێنه‌ ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌‬ ‫كرد كه‌ هاتنه‌كه‌ی‌ ئه‌مڕۆی‌ بارزانی‌ بۆ‬ ‫شاری‌ س���لێمانی‌‌و كۆبونه‌وه‌ی‌ له‌گه‌ڵ‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتی‌‪ ،‬به‌سه‌ره‌تای‌‬ ‫ده‌س���تێوه‌ردانی‌ پارتی‌ لێكده‌درێته‌وه‌‬ ‫له‌نێ���و یه‌كێتیدا ك���ه‌ ده‌یه‌وێت رۆڵی‌‬ ‫"ب���را گه‌وره‌" به‌رجه‌س���ته‌ ب���كات بۆ‬ ‫سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێتی‌‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدایه‌ كه‌ چه‌ند رۆژێك‬ ‫له‌مه‌وب���ه‌ر له‌كات���ی‌ نه‌خۆش���كه‌وتنی‌‬ ‫تاڵه‌بانیدا "بارزان���ی‌ ته‌له‌فۆنی‌ له‌گه‌ڵ‌‬

‫ئه‌ندامێكی‌ مه‌كته‌ب سیاسی یه‌كێتیدا‬ ‫ك���ردوه‌‌و به‌ڕاش���كاوی‌ وتویه‌تی‌ هه‌مو‬ ‫توانا م���اددی‌‌و مه‌عنه‌وییه‌كانی‌ پارتی‌‬ ‫له‌خزمه‌تاندای���ه‌‌و رێگ���ه‌م ب���ده‌ن بێم‬ ‫له‌مه‌كته‌ب سیاس���ی‌ یه‌كێت���ی‌ ده‌وام‬ ‫بكه‌م"‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریش���دا‪ ،‬مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‬ ‫دوای‌ یه‌ك���ه‌م كۆبون���ه‌وه‌ی‌ كه‌ به‌بێ‌‬ ‫ئاماده‌بون���ی‌ تاڵه‌بان���ی‌ به‌س���ترا‪،‬‬ ‫له‌به‌الغێكدا جگه‌ له‌وه‌ی‌ سوپاس���ێكی‌‬ ‫ب���ێ‌ وێن���ه‌ی‌ ناوبراویان له‌س���ه‌ر ئه‌و‬ ‫هه‌ڵوێسته‌ی‌ كرد‪ ،‬جه‌غتیشیان له‌سه‌ر‬ ‫هه‌م���و ئه‌و خااڵنه‌ ك���رده‌وه‌ كه‌ به‌الی‌‬ ‫پارتییه‌وه‌ گرنگ‌و جێی‌ مه‌به‌ستن‪ ،‬وه‌ك‬ ‫پێداگریی‌ له‌س���ه‌ر هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی‌‬ ‫ئۆپه‌راس���یۆنی‌ دیجل���ه‌ وه‌ك پێ���ش‬ ‫مه‌رجێك بۆ رێككه‌وتن له‌گه‌ڵ‌ به‌غداو‬ ‫سوربونیان له‌سه‌ر پابه‌ندبونی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫به‌رێككه‌وتننامه‌ی‌ ستراتیجییه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌م قۆناغه‌دا به‌الی‌ پارتییه‌وه‌‬

‫مه‌به‌سته‌و ئیشی‌ له‌سه‌ر ده‌كات ئه‌وه‌یه‌‬ ‫یه‌كێتی‌ له‌بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‌و پاش���ان‬ ‫له‌ئێران هه‌رچی‌ زیاتر دوربخاته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ سه‌رچاوه‌كه‌ی‌ ئاوێنه‌ ته‌حه‌دای‌‬ ‫دوه‌می‌ به‌رده‌م یه‌كێتی‌‪ ،‬ده‌ستێوه‌ردانی‌‬ ‫بزوتن���ه‌وه‌ی‌ گ���ۆڕان‌و نه‌وش���یروان‬ ‫مس���ته‌فایه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ كه‌ پێده‌چێت‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر ته‌داخول���ی‌ پارتیدا هه‌روا‬ ‫ده‌سته‌وسان نه‌بن‌و ئه‌وانیش بیانه‌وێت‬ ‫ئاراس���ته‌ی‌ روداوه‌كانی‌ ن���او یه‌كێتی‌‬ ‫به‌ره‌و الی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان رابكێشن‪،‬‬ ‫ئ���ه‌م ده‌ستێوه‌ردانه‌ش���یان له‌چه‌ندین‬ ‫كه‌ناڵ‌‌و كه‌س���ی‌ ده‌سترۆیش���توی‌ ناو‬ ‫یه‌كێتیی���ه‌وه‌ ب���ۆ ئه‌نجامده‌درێت كه‌‬ ‫خوازی���اری‌ دورخس���تنه‌وه‌ی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫له‌پارتی‌‌و نزیكبونه‌وه‌ له‌گۆڕانن‪ .‬ئه‌مه‌‬ ‫جگه‌ له‌وه‌ی‌ كه‌ گۆڕان له‌زۆنی‌ سه‌وزدا‬ ‫خ���اوه‌ن پێگه‌یه‌كی‌ قای���م‌و به‌هێزه‌و‬ ‫ده‌توانێ���ت زیاتر كاریگه‌ریی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫ره‌وتی‌ روداوه‌كان هه‌بێت‪.‬‬

‫ئاوێنه‌ی روداوه‌کان‬

‫س���ه‌رچاوه‌كه‌ ئام���اژه‌ به‌ته‌حه‌دای‌‬ ‫س���ێهه‌می‌ یه‌كێتی‌ ده‌كات كه‌ ئه‌ویش‬ ‫هه‌ژمونی‌ ئێرانه‌ به‌سه‌ر زۆنی‌ سه‌وزه‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌ر ده‌رچونێ���ك له‌ئی���راده‌ی‌ ئێران‬ ‫ئه‌نجامی‌ نه‌خوازراوی‌ به‌دواوه‌ ده‌بێت‪،‬‬ ‫به‌وپێی���ه‌ی‌ ئه‌م ناوچه‌ هاوس���نوره‌ی‌‬ ‫ئێران یه‌كێكه‌ له‌كۆڵه‌كه‌ سه‌ره‌كییه‌كانی‌‬ ‫ئاسایشی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ كۆماری‌ ئیسالمی‌‌و‬ ‫ئێران وه‌ك قواڵیی‌ س���تراتیجی‌ خۆی‌‬ ‫لێیده‌ڕوانێت‌و رێگه‌ به‌هیچ هێزێك نادات‬ ‫ك���ه‌ پێچه‌وانه‌ی‌ سیاس���ه‌ته‌كانی‌ ئه‌و‬ ‫مامه‌ڵه‌و هه‌ڵسوكه‌وت بكات‪ ،‬هه‌ربۆیه‌‬ ‫هونه‌ری‌ راگرتنی‌ بااڵنسی‌ په‌یوه‌ندییه‌‬ ‫نیشتمانی‌‌و ئیقلیمی‌‌و نێوده‌وڵه‌تییه‌كان‬ ‫به‌وجۆره‌ی‌ تاڵه‌بانی‌ گه‌مه‌ی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫ده‌كرد‌و س���ه‌ری‌ له‌یاس���ا‌و رێساكانی‌‬ ‫ده‌رده‌ك���رد‪ ،‬ته‌حه‌دایه‌ك���ی‌ دیك���ه‌ی‬ ‫گه‌وره‌یه‌ كه‌ روبه‌روی‌ س���ه‌ركردایه‌تی‌ ‬ ‫یه‌كێت���ی‌ ده‌بێت���ه‌وه‌ له‌قۆناغی‌ دوای‌‬ ‫تاڵه‌بانیدا‪.‬‬

‫دوا ‌ی تاڵه‌بانی‌‪ ،‬سلێمان ‌ی چ ‌ی به‌سه‌ردێت؟‬ ‫ ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫ئایا دوای‌ تاڵه‌بانی‌‪ ،‬شاری‌ سلێمانی‌‬ ‫چی‌ لێدێت؟ ئایا جارێكیتر سلێمان ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌بێته‌وه‌ به‌مه‌یدانی‌ زۆرانبازی‌ هێزه‌‬ ‫ركه‌به‌ره‌كانی‌ كوردستان؟ ئه‌مه‌‬ ‫پرسیاری‌ سه‌ره‌كی‌ زۆربه‌ی‌ خه‌ڵك‌و‬ ‫الیه‌نه‌ سیاسییه‌كانه‌‪.‬‬ ‫به‌و پێیه‌ی‌ له‌ئێستادا یه‌كێتی‌ له‌ڕوی‌‬ ‫ئیدارییه‌وه‌ سنوری‌ پارێزگای‌ سلێمان ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ده‌س���ته‌وه‌یه‌‪ ،‬بۆیه‌ نه‌خۆشكه‌وتنی‌‬ ‫له‌ناكاوی‌ تاڵه‌بانی‌ س���ه‌رۆك كۆمار كه‌‬ ‫هاوكات سكرتێری‌ گشتی‌ یه‌كێتیشه‌‪،‬‬ ‫به‌بۆچون���ی‌ الیه‌ن���ه‌ سیاس���ییه‌كانی‌‬ ‫پێده‌چێت جگه‌ له‌گۆڕینی‌ هاوكێش���ه‌‬ ‫سیاس���ییه‌كانی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان‌و‬ ‫عێ���راق‪ ،‬كاریگه‌رییه‌ك���ی‌ ئێج���گار‬ ‫راس���ته‌وخۆو ته‌واوی‌ له‌سه‌ر سلێمانی‌‬ ‫هه‌بێت‪.‬‬ ‫ل���ه‌دوای‌ دروس���تبونی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گ���ۆڕان له‌ته‌مم���وزی‌ ‪2009‬دا‪ ،‬ئ���ه‌م‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی���ه‌ ب���وه‌ ملمالنێكارێك���ی‌‬ ‫سه‌رسه‌ختی‌ یه‌كێتی‌ له‌سلێمانی‌‪ ،‬به‌و‬ ‫پێیه‌ی‌ پێگ���ه‌ی‌ جه‌ماوه‌ری���ی‌ گۆڕان‬ ‫له‌شاری‌ سلێمانییه‌‌و له‌دو هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫رابردوش���دا گ���ۆڕان توان���ی‌ زۆرینه‌ی‌‬ ‫ده‌نگه‌كان���ی‌ ئ���ه‌و پارێزگایه‌ بۆ خۆی‌ شاری سلێمانی فۆتۆ‪ :‬ئینته‌رنێت‬ ‫كۆبكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫الیه‌نه‌ سیاس���ییه‌كان پێیانوایه‌ كه‌ پێویست ‌ه پالنێكی‌ تۆكمه‌ دابڕێژێت بۆ بهێنرێت ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا كه‌ هێشتا زوه‌ به‌س���تراوه‌ته‌وه‌ به‌سیاس���ه‌ته‌كانی‌‬ ‫باسی‌ قۆناغی‌ دوای‌ تاڵه‌بانی‌ بكرێت‪ ،‬یه‌كێتیی���ه‌وه‌‪ ،‬بۆی���ه‌ ئه‌گ���ه‌ر یه‌كێتی‌‬ ‫ره‌نگه‌ دوای‌ تاڵه‌بانی‌‪ ،‬یه‌كێتی‌ له‌شاری‌ باشكردنی‌ بارودۆخی‌ خۆی‌‪.‬‬ ‫هه‌ڵسوڕاوێكی‌ گۆڕان كه‌ ده‌نگی‌ الی‌ چونكه‌ له‌ئێس���تادا ئاین���ده‌ی‌ یه‌كێتی‌ به‌ش���ێوازێكی‌ سیس���ته‌ماتیك خۆی‌‬ ‫س���لێمانی‌ بۆماوه‌یه‌ك توشی‌ شڵه‌ژان‬ ‫ی باش نه‌بو ناوی‌ ته‌مومژاویی���ه‌‌و ئاینده‌ی‌ س���لێمانیش رێكخباته‌وه‌‌و ناكۆكییه‌كانی‌ چاره‌سه‌ر‬ ‫ببێ���ت‪ ،‬به‌اڵم ب���ۆ ئه‌و مه‌به‌س���ته‌ش ئاوێنه‌ پارێزراوه‌‌و پێ ‌‬

‫ریکالم‬

‫بكات‪ ،‬ئه‌وا ده‌توانێت سلێمانی‌ به‌ره‌و‬ ‫پێش بب���ات‪ ،‬بۆی���ه‌ رۆڵ���ی‌ یه‌كێت ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌سلێمانی‌ به‌ستراوه‌ به‌خودی‌ حیزبه‌كه‌‬ ‫له‌چه‌ند مانگی‌ داهاتودا‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا به‌بۆچون���ی‌ ئه‌ندام���ی‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌ كۆمه‌ڵی‌ ئیسالمی‌‪،‬‬ ‫عه‌بدولس���تار مه‌جید له‌لێدوانێكدا بۆ‬ ‫ئاوێن���ه‌ رایگه‌یان���د ك���ه‌ گومانی‌ تێدا‬ ‫نییه‌ تاڵه‌بانی‌ توانیویه‌تی‌ جه‌مس���ه‌ره‌‬ ‫جیاوازه‌كانی‌ ناو یه‌كێتی‌ كۆبكاته‌وه‌‌و‬ ‫به‌س���ه‌ر هه‌ندێك گرفت‌و كێشه‌ش���دا‬ ‫زاڵبێ���ت‪ ،‬به‌اڵم پێیوایه‌ ك���ه‌ یه‌كێتی‌‬ ‫له‌ش���اری‌ س���لێمانی‌ له‌دوای‌ تاڵه‌بانی‌‬ ‫كێش���ه‌‌و گرفتی زۆریان بۆ دروس���ت‬ ‫ده‌بێت‌و پێویس���ته‌ به‌شێوازێكی‌ دیكه‌‬ ‫مامه‌ڵه‌ بك���ه‌ن‌و پڕۆژه‌‌و پێش���نیاری‌‬ ‫تریان هه‌بێت بۆئه‌وه‌ی‌ وه‌ك ئێس���تا‬ ‫بمێنێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ئه‌ندامی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌‬ ‫یه‌كگرت���وی‌ ئیس�ل�امی‌ كوردس���تان‪،‬‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر هه‌ڵه‌دن���ی‌ له‌لێدوانێك���دا‬ ‫بۆ ئاوێن���ه‌ ره‌تیكرده‌وه‌ ك���ه‌ له‌دوای‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌‪ ،‬یه‌كێتی‌ له‌ش���اری‌ سلێمانی‌‬ ‫بارودۆخی‌ تێكبچێ���ت‪ ،‬چونكه‌ ماوه‌ی‌‬ ‫چه‌ند س���اڵێكه‌ تاڵه‌بان���ی‌ به‌حوكمی‌‬ ‫سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق كه‌متر له‌شاری‌‬ ‫س���لێمانی‌ بوه‌‌و به‌ڕێوه‌بردنی‌ شاره‌كه‌‬ ‫زیاتر له‌ده‌ست كه‌سانی‌ ئیداریدا بوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌ بۆ م���اوه‌ی‌ چه‌ن���د رۆژێك‬ ‫هه‌وڵیدای‌ رای‌ چه‌ند به‌رپرسێكی‌ پارتی‌‬ ‫له‌سلێمانی‌ وه‌ربگرێ‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ندێكیان‬ ‫ده‌ستنه‌كه‌وتن‌و هه‌ندێكیشیان ئاماده‌‬ ‫نه‌بون لێدوان بده‌ن‪.‬‬

‫ئۆپۆزیسیۆن ‌ی ناو په‌رله‌مان ناکۆکن‬ ‫ ئا‪ :‬محه‌مه‌د حسێن‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ ئه‌م هه‌فته‌یه‌دا فراكسیۆنه‌كانی‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن له‌په‌رله‌مانی كوردستان‬ ‫دو هه‌ڵوێستی ناكۆك‌و پێچه‌وانه‌ی‌‬ ‫یه‌كتریان نیشاندا‪ ،‬له‌الیه‌كه‌وه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان كۆبونه‌وه‌‬ ‫بۆ گفتوگۆكردنی‌ هه‌ندێك له‌كێشه‌كانی‬ ‫ناو په‌رله‌مان‪ ،‬به‌اڵم دو رۆژ دواتر‬ ‫ئه‌وه‌یان ره‌تكرده‌وه‌ به‌شداری‌ له‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌یه‌كی ناو په‌رله‌ماندا بكه‌ن‬ ‫كه‌ تایبه‌ت بو به‌و یاسایانه‌ی‌ ره‌هه‌ندی‬ ‫نیشتمانییان هه‌یه‌‪ ،‬په‌رله‌مانتارێكی‬ ‫گۆڕانیش ئه‌مه‌ به‌نادروست‌و "نایاسایی‌"‬ ‫ده‌زانێت‌و پێیوایه‌ بچوككردنه‌وه‌ی‌‬ ‫په‌رله‌مانه‌ له‌به‌رده‌م ده‌سه‌اڵتی‬ ‫جێبه‌جێكردندا‪.‬‬ ‫كاركردن به‌پێی رێككه‌وتنه‌ سیاسی‌و‬ ‫حیزبی���ه‌كان‌و تێپه‌ڕاندن���ی بڕی���ار‌ه‬ ‫چاره‌نوسسازه‌كان له‌پشتی په‌رله‌مانه‌وه‌‬ ‫ته‌كنیكێك���ی تاقیك���راوه‌ی‌ په‌رله‌مانی‬ ‫كوردستان‌و پارتی‌و یه‌كێـتیش بوه‌ له‌ ‪20‬‬ ‫ساڵی رابردودا‪ ،‬به‌اڵم له‌گه‌ڵ دروستبونی‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆن( فراكسیۆنه‌كانی گۆڕان‪،‬‬ ‫كۆمه‌ڵی‌ ئیس�ل�امی‌و یه‌كگرتو)‪ ،‬هه‌وڵی‌‬ ‫دورخس���تنه‌وه‌ی‌ په‌رله‌مان له‌م ته‌كنیكه‌‬ ‫النیكه‌م بوه‌ دروش���مێكی ئه‌م الیه‌نانه‌‪،‬‬

‫ئ���ه‌وه‌ی‌ ل���ه‌م رۆژان���ه‌دا تێپ���ه‌ڕی‌ یان‬ ‫ئه‌وه‌ت���ا واقعی تاڵی په‌رله‌مان ئیتر هیچ‬ ‫ده‌رفه‌تێك���ی بۆ درێژه‌دان به‌دروش���مه‌‬ ‫"جوان"ه‌كان نه‌هێشتۆته‌وه‌‪ ،‬یاخود ئه‌م‬ ‫هێزانه‌ توشی‌ سه‌رگه‌ردانی سیاسی بون‌و‬ ‫ئه‌وه‌ی���ان له‌بیرچ���وه‌ ده‌نگده‌ره‌كانیان‬ ‫چیان له‌وان ده‌وێت‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر دوای‌ ئ���ه‌م هه‌ڵوێس���تانه‌‪،‬‬ ‫په‌رله‌مانت���اری‌ گ���ۆڕان‪ ،‬عه‌ب���دواڵی‌‬ ‫مه‌النوری‌‪ ،‬ده‌پرس���ێت حیكمه‌ت چییه‌‬ ‫له‌وه‌ی‌ فراكس���یۆنه‌كانی ئۆپۆزیس���یۆن‬ ‫ئام���اده‌ن بچ���ن ل���ه‌ "دیوه‌خانه‌ك���ه‌ی‌‬ ‫سه‌رۆكی هه‌رێم" دانیش���تن‌و كۆبونه‌وه‌‬ ‫بكه‌ن له‌س���ه‌ر كێشه‌كانی ناو په‌رله‌مان‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئاماده‌نین له‌ناو په‌رله‌ماندا گفتوگۆ‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ فراكس���یۆنه‌كانی ت���ردا بكه‌ن‪،‬‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش���داوه‌‪" ،‬ئه‌م هه‌ڵوێسته‌‬ ‫یان به‌ڵگ���ه‌ی‌ تێنه‌گه‌یش���تنه‌ له‌ئه‌رك‌و‬ ‫په‌یامی خۆمان‪ ،‬یان پاشگه‌زبوینه‌ته‌وه‌‬ ‫ل���ه‌وه‌ی‌ كار له‌س���ه‌ر به‌مه‌رجه‌عكردنی‬ ‫په‌رله‌مان بكه‌ین‪".‬‬ ‫به‌اڵم س���ه‌رۆكی فراكسیۆنی كۆمه‌ڵی‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬بیالل سلێمان‪ ،‬پێیوایه‌ گرنگ‬ ‫نیی���ه‌ له‌گه‌ڵ ك���ێ دانیش���تن ده‌كرێت‪،‬‬ ‫گرن���گ ئه‌وه‌ی���ه‌ داواكان���ی خه‌ڵك له‌و‬ ‫دانیشتنانه‌دا جێبه‌جێ بكرێن‪ ،‬سه‌باره‌ت‬ ‫به‌بایكۆتكردن���ی كۆبونه‌وه‌ك���ه‌ی‌ ن���او‬ ‫په‌رله‌مانی���ش پێیوایه‌‪ ،‬ئه‌وان پێش���تر‬

‫له‌گه‌ڵ س���ه‌رۆكی هه‌رێم بۆچونی خۆیان‬ ‫له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌كان وتبو‪ ،‬ئیتر پێویست‬ ‫ناكات جارێكی ت���ر بۆ دوباره‌كردنه‌وه‌ی‌‬ ‫ئه‌و قسانه‌ دابنشینه‌وه‌‪.‬‬ ‫ ه���ه‌ر له‌مباره‌ی���ه‌وه‌‪ ،‬په‌رله‌مانتاری‌‬ ‫فراكسیۆنی گۆڕان‪ ،‬عه‌دنان عوسمان‪ ،‬پێی‌‬ ‫وایه‌ دانیشتنی سه‌رۆكی فراكسیۆنه‌كان‬ ‫له‌گه‌ڵ س���ه‌رۆكایه‌تی هه‌رێم‪ ،‬ش���تێكی‬ ‫یاسایی‌ نییه‌‌و له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ ئسوڵی كاری‌‬ ‫په‌رله‌مانییه‌‪" ،‬به‌اڵم ده‌بێت سه‌یری‌ واقع‬ ‫بكه‌ین‪ ،‬ئێمه‌ له‌په‌رله‌مانی كوردستانداین‬ ‫ك���ه‌ س���ه‌رۆك‌و جێگره‌كانیش���ی ب���ۆ‬ ‫خۆی���ان كادری‌ حیزبی���ن‪ "،‬ئه‌م���ه‌ش‬ ‫وایكردوه‌ كاره‌ گرنگ���ه‌كان له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫په‌رله‌م���ان تێپه‌ڕێنرێ���ت‌و په‌رله‌مانیش‬ ‫وه‌ك ده‌زگایه‌ك���ی الوه‌ك���ی له‌ب���ه‌رده‌م‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌تی هه‌رێمدا رۆڵێكی بچوكی‬ ‫هه‌بێت‪.‬‬ ‫ئه‌م هه‌ڵوێستانه‌ی‌ ئۆپۆزیسیۆن جگه‌‬ ‫له‌وه‌ی‌ پاشگه‌زبونه‌وه‌یه‌كی ئاشكرایه‌ له‌و‬ ‫دروشمه‌ی‌ پێشتر بۆ "به‌مه‌رجه‌عكردنی‬ ‫په‌رله‌مان" به‌رزیانكردب���وه‌وه‌‪ ،‬هاوكات‬ ‫ئه‌وه‌ش نیش���انده‌دات كه‌ ئه‌م په‌رله‌مانه‌‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ الواز‌و بچوككراوه‌ته‌وه‌ له‌به‌رده‌م‬ ‫سه‌ركرده‌كانی پارتی‌و یه‌كێتی‌و دواتریش‬ ‫ده‌سه‌اڵتی جێبه‌جێكردن كه‌ڵكی ئه‌وه‌ی‌‬ ‫نه‌ماوه‌ بكرێت���ه‌ مه‌یدانی تاقیكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫هیچ دروشمێك‪.‬‬

‫یه‌كێتی‌ له‌ساتێكی‌‬ ‫مێژوییدا‬ ‫ شوان محه‌مه‌د‬ ‫به‌درێژای‌ مێژوی‌ یه‌كێتی‌ به‌كاره‌س���اتی‌‬ ‫ه���ه‌كاری‌ س���ه‌رده‌می‌ ش���اخ‌و ب��� ‌ه‬ ‫ئینش���یقاقه‌كه‌ی‌ نه‌وش���یروان مس���ته‌فا‌و‬ ‫دروس���تبونی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕانیش���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫هێن���ده‌ی‌ نه‌خۆش���ییه‌كه‌ی‌ ئه‌مج���اره‌ی‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ مه‌ترسیدار نییه‌ له‌سه‌ر الوازبون‌و‬ ‫په‌رتبونی‌ یه‌كێتی‌‪.‬‬ ‫یه‌كێتی‌ كه‌ له‌سه‌ره‌تای‌ دروستبونییه‌وه‌‬ ‫تا هه‌فته‌ی‌ رابردو له‌الی���ه‌ن تاڵه‌بانییه‌وه‌‬ ‫دامه‌زراوه‌‌و س���ه‌ركردایه‌تی‌ كراوه‌‪ ،‬ئێستا‬ ‫ئه‌و حیزبه‌ به‌هۆی‌ نه‌خۆشی‌ تاڵه‌بانییه‌وه‌‬ ‫به‌قه‌یرانێك���ی‌ قوڵ���دا تێپه‌ڕده‌بێ���ت كه‌‬ ‫ده‌توانین ناوی‌ قه‌یرانی‌ ( سه‌كردایه‌تی‌ )‬ ‫كردنی‌ لێبنێین‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ په‌یڕه‌وی‌ ناوخۆی‌ ئه‌و حیزبه‌ تا‬ ‫ده‌ركه‌وتنی‌ چاره‌نوسی‌ تاڵه‌بانی‌‪ ،‬جێگری‌‬ ‫یه‌كه‌می‌ س���كرتێری‌ گش���تی‌ ( كۆسره‌ت‬ ‫ره‌س���وڵ) به‌كاره‌كانی‌ ئه‌و هه‌ڵده‌ستێت تا‬ ‫به‌ستنی‌ كۆنگره‌ی‌ حیزب‪ ،‬به‌اڵم ئه‌مه‌ به‌و‬ ‫مانایه‌ نییه‌ كه‌ سه‌ركردایه‌تیكردنی‌ جێگر‬ ‫هه‌روا به‌ئاس���انی‌‌و به‌بێ‌ گرفت���ی‌ گه‌وره‌‬ ‫به‌ڕێوه‌ بڕوات‪ ،‬ره‌نگه‌ له‌پێش هه‌موشیانه‌وه‌‬ ‫ئ���ه‌و گرفته‌ بێ���ت كه‌ جێگ���ری‌ یه‌كه‌می‌‬ ‫س���كرتێری‌ گش���تی‌ كه‌ تا دوێنێ‌ خۆی‌‌و‬ ‫كه‌سانی‌ س���ه‌ر به‌گروپه‌كه‌ی‌ ئه‌و په‌راوێز‬ ‫ده‌خران‪ ،‬ئێس���تا زه‌حمه‌ت بێت له‌ش���ه‌وو‬ ‫رۆژێكدا تێكڕای‌ ده‌س���ه‌اڵتی‌ ئۆرگانه‌كانی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ به‌ده‌سه‌اڵتی‌ سیاسی‌‌و سه‌ربازیی‌‌و‬ ‫دارایی‌‌و ئه‌منییه‌وه‌ بكه‌ونه‌ ده‌ستی‌ ئه‌وه‌وه‌‌و‬ ‫فه‌رمانه‌كانیشی‌ جێبه‌جێبكه‌ن‪.‬‬ ‫له‌دوای‌ ده‌رچونی‌ نه‌وش���یروان مسته‌فا‬ ‫له‌یه‌كێتی‌‌و دروس���تبونی‌ گ���ۆڕان‪ ،‬له‌ناو‬ ‫یه‌كێتی���دا چه‌ند ده‌س���ته‌و گروپی‌ داخراو‬ ‫داخراو دروس���تبون كه‌ هێن���ده‌ی‌ گروپی‌‬ ‫پاراستنی‌ ده‌س���ه‌اڵت‌و به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانن‪،‬‬ ‫گروپی‌ فیكری‌ جیاواز‌و بۆچونی‌ سیاس���ی‌‬ ‫جیاواز نین‪ .‬پێش نه‌خۆشكه‌وتنی‌ تاڵه‌بانی‌‪،‬‬ ‫له‌ن���او یه‌كێتیدا چوار گروپ نه‌خش���یان‬ ‫كێشابو‪ ،‬یه‌كێكیان خێزان‌و كه‌سانی‌ نزیك‬ ‫تاڵه‌بان���ی‌ خ���ۆی‌ بون كه‌ هێ���زه‌ درایی‌‌و‬ ‫ئه‌منییه‌كانیش له‌م گروپه‌ بون‪ ،‬دوه‌میشیان‬ ‫مه‌كت���ه‌ب سیاس���ییه‌ هه‌ولێرییه‌كان بون‪،‬‬ ‫گروپێكی‌ تریشیان كادیره‌ سه‌ربازییه‌كانی‌‬ ‫یه‌كێتی‌‌و درێژكراوه‌ی‌ ئه‌وان بو له‌مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاس���یدا‪ ،‬ئ���ه‌وی‌ تریش���یان ه���ه‌ردو‬ ‫جێگره‌كه‌ی‌ س���كرتێری‌ گش���تی‌ بون كه‌‬ ‫ئه‌مانی���ش هه‌ریه‌كه‌ی���ان خه‌ڵكی‌ خۆیان‬ ‫هه‌ب���و‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م چوار گروپه‌ كه‌س���یان‬ ‫له‌بڕیاری‌ تاڵه‌بانی‌ ده‌رنه‌ئه‌چون‪.‬‬ ‫تاڵه‌بان���ی‌ خ���ۆی‌ یه‌كێت���ی‌‌و ئ���ه‌م‬ ‫كادیران���ه‌ی‌ ئه‌مرۆی‌ دروس���تكردوه‌‌و هه‌ر‬ ‫خۆیش���ی‌ ده‌یزانی‌ چۆن سه‌ركردایه‌تییان‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ئیت���ر به‌برایان���ه‌ بوبێ���ت ی���ان‬ ‫به‌تۆب���زی‌‌و چاوس���وركردنه‌وه‌‪ ،‬تاڵه‌بانی‌‬ ‫له‌ئیداره‌كردنی‌ ملمالنێی‌ ئه‌م چوار گروپه‌‬ ‫جیاوازه‌دا زۆر لێزانانه‌‌و هه‌ناس���ه‌ درێژانه‌‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تیكردون‪ ،‬ئه‌مه‌ جگه‌ له‌وه‌ی‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ الی‌ ئه‌وان پێش���مه‌رگه‌و پیاوی‌‬ ‫رێكخستن بو‪ ،‬له‌س���ه‌ر ئاستی‌ سیاسیش‬ ‫بۆ ئ���ه‌وان دیپلۆماتێكی‌ ده‌سترۆیش���توی‌‬ ‫كوردی‌و عێراقی‌‪ ،‬له‌سه‌ر ئاستی‌ جیهانیش‬ ‫سیاس���ییه‌كی‌ ناس���را‌و ب���و‪ ،‬هه‌ربۆی���ه‌‬ ‫كه‌سیش���یان نه‌یانده‌توانی‌ له‌فه‌له‌كی‌ ئه‌و‬ ‫ده‌ربچن‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و مواس���ه‌فاته‌ی‌ له‌ودا‬ ‫هه‌بون له‌هیچ كامی‌ ئه‌مانی‌ تردا نین‪.‬‬ ‫له‌كۆتای���ی‌ هه‌فته‌ی‌ راب���ردو مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاس���ی‌ یه‌كێتی‌ بێ‌ تاڵه‌بانی‌ كۆبونه‌وه‌‌و‬ ‫بڕیاریاندا به‌پێی‌ په‌ی���ڕه‌وی‌ ناوخۆی‌ ئه‌و‬ ‫حیزبه‌ جێگری‌ یه‌كه‌م كاره‌كانی‌ سكرتێری‌‬ ‫گش���تی‌ بكات‪ .‬له‌و كۆبونه‌وه‌یه‌دا هه‌موان‬ ‫بڕیاری هاوكاریكردنی‌ جێگری‌ سكرتێریان‬ ‫دا‪ ،‬هه‌روه‌ها ئه‌وانه‌ی‌ ماوه‌یه‌كی‌ دوریش بو‬ ‫ش���یرو تیریان له‌یه‌ك ده‌سو ئاشتبونه‌وه‌‌و‬ ‫كه‌ش���ێكی‌ ته‌ندروس���ت باڵ���ی‌ به‌س���ه‌ر‬ ‫كۆبونه‌وه‌ك���ه‌دا كێش���ا‪ ،‬به‌اڵم پرس���یار‬ ‫له‌وه‌دای���ه‌‪ ،‬ئای���ا جێگ���ر ده‌توانێت به‌و‬ ‫نه‌فه‌سه‌ی‌ تاڵه‌بانی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ بكات؟‬ ‫ئایا هاریكاریكردنی‌ جێگر تا چه‌ند درێژه‌‬ ‫ده‌كێشێت؟ دۆخی‌ ئاشتبونه‌وه‌ی‌ ئه‌ندامانی‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ تا چه‌ند له‌حیزبێكدا بڕ‬ ‫ده‌كات كه‌ ته‌ژییه‌ له‌ملمالنێی‌ ده‌س���ه‌اڵت‌و‬ ‫به‌رژه‌وه‌ن���دی‌‪ ،‬ملمالنێی‌ شه‌خس���ی‌‌و دان‬ ‫نه‌نان به‌یه‌كتریدا؟ به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫جێگرو مه‌كته‌ب سیاسی‌ كاری‌ به‌كۆمه‌ڵ‌و‬ ‫هاریكاری‌ یه‌كتر بكه‌ن‪ ،‬ره‌نگه‌ یه‌كێتی‌ ئه‌م‬ ‫قه‌یرانه‌ تێپه‌ڕێنێت!‪.‬‬ ‫ئێس���تا له‌ناو یه‌كێتی قه‌یرانێكی‌ قوڵی‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌ركردایه‌تیكردن له‌ئارادایه‌‪ ،‬له‌به‌رژه‌وه‌ند ‌‬ ‫خه‌ڵكی‌ كوردستان‌و به‌تایبه‌تی‌ ناوچه‌كانی‌‬ ‫س���ه‌وزه‌ كه‌ ئه‌م ملمالنێیه‌ به‌هه‌ر بارێكدا‬ ‫بكه‌وێته‌وه‌‪ ،‬به‌شێوه‌یه‌كی‌ هێمنانه‌ به‌ڕێوه‌‬ ‫بچێت‪ ،‬بۆیه‌ هه‌موان له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ كۆكین‬ ‫یه‌كێتی‌ به‌قورسترین ساتی‌ مێژوی‌ خۆیدا‬ ‫تێپه‌ڕ ده‌بێت‪ .‬‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫فه‌رید ئه‌سه‌سه‌رد‪:‬‬

‫‪3‬‬

‫كۆسره‌ت ره‌سوڵ دەبێتە سکرتێری یەکێتی‬ ‫ئا‪ :‬پشتیوان جه‌مال‬ ‫ی یه‌كێتی‌‪،‬‬ ‫ی سه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌ندام ‌‬ ‫ی‬ ‫فه‌رید ئه‌سه‌سه‌رد له‌م گفتوگۆیه‌ ‌‬ ‫ئاوێنه‌دا ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات ك ‌ه‬ ‫به‌پێی‌ په‌یڕه‌وی‌ ناوخۆ‪ ،‬كۆسره‌ت‬ ‫ی‬ ‫ی سكرتێری‌ گشت ‌‬ ‫ره‌سو ‌ڵ جێگر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تاڵه‌بانی‌ ده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬بۆ پۆست ‌‬ ‫جێ ‌‬ ‫سه‌رۆك كۆماریش‪ ،‬ده‌بێت ئه‌و پۆست ‌ه‬ ‫ی بێت‌و ئه‌و كاته‌ش‬ ‫هه‌ر بۆ یه‌كێت ‌‬ ‫ی شیاو دیاری‌ ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫كه‌سێك ‌‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌دوا وتاردا باس له‌و‌ه ده‌كه‌یت‬ ‫ی‬ ‫ی مان���ه‌وه‌و به‌رده‌وامی ‌‬ ‫ك ‌ه مه‌رجێك��� ‌‬ ‫یه‌كێت���ی‌ دوای‌ تاڵه‌بانی‌ (هه‌ماهه‌نگی‌‌و‬ ‫لێبورده‌ی���ی‌) س���ه‌ركردایه‌تییه‌‪ ،‬ئ���ه‌و‬ ‫ی‬ ‫بۆچون���ه‌ت له‌چیی���ه‌و‌ه س���ه‌رچاوه‌ ‌‬ ‫گرتوه‌؟‬ ‫ی‬ ‫ئه‌سه‌س���ه‌رد‪ :‬له‌وه‌و‌ه س���ه‌رچاوه‌ ‌‬ ‫ی ‪35‬‬ ‫گرت���وه‌ ك ‌ه م���ام ج���ه‌الل نزیكه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كاروباری‌ گشت ‌‬ ‫ساڵه‌ سه‌رپه‌رش���ت ‌‬ ‫ی ده‌كات به‌دڵنیایی���ه‌و‌ه ره‌نگ ‌ه‬ ‫یه‌كێت��� ‌‬ ‫دیدی‌ جیاواز س���ه‌باره‌ت به‌مه‌سه‌له‌ك ‌ه‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬به‌اڵم له‌م قۆناغه‌دا پێویس���ت ‌ه‬ ‫ی دیدێك���ی‌ رونی‌ بۆ ئه‌م‬ ‫س���ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫مه‌سه‌له‌ی ‌ه هه‌بێت‌و بتوانێت به‌رنامه‌یه‌ك‬ ‫ی پاش مام جه‌الل دابنێت‪.‬‬ ‫بۆ قۆناغ ‌‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬كه‌وات ‌ه بڕیارتان داو‌ه به‌رنام ‌ه‬ ‫بۆ قۆناغی‌ دوای‌ تاڵه‌بانی‌ دابنێن؟‬ ‫ئه‌سه‌سه‌رد‪ :‬ئه‌م قۆناغه‌ مه‌سه‌ل ‌ه هه‌ر‬ ‫ی به‌رنامه‌ نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو مه‌س���ه‌ل ‌ه‬ ‫دانان ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وه‌ی���ه‌ ئێمه‌ چۆن به‌پێ���ی‌ په‌یڕه‌و ‌‬ ‫ناوخ���ۆ چاره‌س���ه‌ر بۆ ئه‌و بۆش���ایی ‌ه‬ ‫ده‌دۆزین���ه‌وه‌‌و پێموای��� ‌ه په‌یڕه‌وی���ش‬ ‫ی رونی‌ بۆ داناوه‌‌و نابێت باز‬ ‫چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫بده‌ین به‌س���ه‌ر ئه‌و په‌یڕه‌وه‌دا‪ .‬به‌پێ ‌‬ ‫ی س���كرتێری‌ گشتی‌ ئه‌و‬ ‫په‌یڕه‌و جێگر ‌‬ ‫ئه‌رك��� ‌ه ده‌گرێته‌ ئه‌س���تۆ‪ ،‬به‌كرده‌و‌ه‬ ‫ریکالم‬

‫جێگری‌ یه‌كه‌م ده‌بێت به‌س���كرتێر بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی دو مانگ‪ ،‬پاش���ان كۆنگره‌ ‌‬ ‫م���اوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫نائاس���ایی‌ ده‌به‌س���ترێت‌و ئه‌ندامان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆنگره‌ ‌‬ ‫كۆنگر‌هی‌ س���ێ‌‪ ،‬به‌ش���دار ‌‬ ‫چوار ده‌كه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬كه‌وات���ه‌ له‌ئێس���تادا بی���ر‬ ‫له‌وه‌كراوه‌ته‌وه‌ كۆسره‌ت ره‌سو ‌ڵ بكرێت ‌ه‬ ‫سكرتێری‌ گشتی‌؟‬

‫هیچ الیه‌نێك‬ ‫ناتوانێت‬ ‫شتێكمان به‌سه‌ردا‬ ‫بسه‌پێنێت ك ‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ په‌یڕه‌وی‬ ‫یەکێتیدا‬ ‫نه‌گونجێت‬ ‫ئه‌سه‌س���ه‌رد‪ :‬تائێس���تا ته‌نها یه‌ك‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌ كراوه‌‌و‬ ‫ی هێڵ ‌ه گشتییه‌كان كراوه‌‪،‬‬ ‫تیایدا باس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئێس���تاش چاوه‌ڕوانی‌ ئاینده‌ ‌‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫مه‌س���ه‌له‌كه‌یه‌‌و هێش���تا هیچ بڕیارێك‬ ‫نه‌دراوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬بۆ جێگرتن���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌نێ���و یه‌كێتی‌‪ ،‬بڕی���اری‌ كۆتایی‌ ال ‌‬ ‫یه‌كێتیی��� ‌ه یاخ���ود هێ���ز‌ه نێوخۆیی‌‌و‬ ‫هه‌رێمایه‌تییه‌كانیش بڕیاری‌ لێده‌ده‌ن؟‬

‫ی‬ ‫ئه‌سه‌س���ه‌رد‪ :‬ئه‌وه‌ مه‌س���ه‌له‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫نێوخۆی���ی‌ یه‌كێتییه‌‌و س���ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ی بڕیاری‌ لێ���ده‌دات‪ ،‬من كه‌ باس‬ ‫خ���ۆ ‌‬ ‫له‌په‌ی���ڕه‌وی‌ ناوخ���ۆ ده‌ك���ه‌م كه‌وات ‌ه‬ ‫ب���اس له‌و رێوش���وێنه‌ ده‌ك���ه‌م كه‌ دو‬ ‫س���ا ‌ڵ له‌مه‌وبه‌ر پێش���نیارمان كردوه‌‌و‬ ‫ی هاتوه‌‪،‬‬ ‫ئێس���تا كاتی‌ جێبه‌جێكردن��� ‌‬ ‫بۆی ‌ه هیچ الیه‌نێك ناتوانێت ش���تێكمان‬ ‫به‌س���ه‌ردا بس���ه‌پێنێت ك��� ‌ه له‌گ��� ‌ه ‌ڵ‬ ‫په‌یڕه‌ودا‪ ‬نه‌گونجێت‪.‬‬ ‫ی له‌به‌غدا‪،‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬بۆ پۆستی‌ تاڵه‌بان ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و پۆس���ت ‌ه چی لێدێ���ت‪ ،‬ئایا دوا ‌‬ ‫ی ئه‌و پۆس���ت ‌ه ه���ه‌ر بۆ كورد‌و‬ ‫تاڵه‌بان ‌‬ ‫به‌تایبه‌تیش بۆ یه‌كێتی‌ ده‌بێت؟‬ ‫ی‬ ‫ئه‌سه‌سه‌رد‪ :‬ئه‌و پۆسته‌ له‌هاوكێش ‌ه ‌‬ ‫ی پۆس���ته‌كاندا به‌ر كورد‬ ‫دابه‌ش���كردن ‌‬ ‫كه‌وتب���و ل���ه‌و چوارچێوه‌یه‌ش���دا به‌ر‬ ‫یه‌كێت���ی‌ كه‌وتبو‪ ،‬بۆی��� ‌ه پێموایه‌ هه‌ر‬ ‫ده‌بێت له‌سه‌ر ئه‌و په‌یڕه‌و‌ه بڕۆین‪ .‬هه‌م‬ ‫ی بێ���ت‪ ،‬ئه‌و كاته‌ش‬ ‫بۆ كورد‌و یه‌كێت ‌‬ ‫ی شیاو بۆ ئه‌و پۆست ‌ه‬ ‫ی كه‌سێك ‌‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫دیاری‌ ده‌كات‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬زۆر باس له‌دانانی‌ د‪.‬به‌رهه‌م‬ ‫ساڵح ده‌كرێت بۆ ئه‌و پۆسته‌؟‬ ‫ی‬ ‫ی خۆمان���ه‌وه‌ ناو ‌‬ ‫ئه‌سه‌س���ه‌رد‪ :‬ال ‌‬ ‫ك���ه‌س نه‌هاتوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌دڵنیاییه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫كه‌سێكی‌ ش���یاو بۆ ئه‌و پۆسته‌ دیار ‌‬ ‫ده‌كرێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬پێتوانیی ‌ه دانانی‌ جێگره‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌به‌غدا پێویستی‌ به‌ڕه‌زامه‌ند ‌‬ ‫تاڵه‌بان ‌‬ ‫ئێرانییه‌كانه‌؟‬ ‫ئه‌سه‌س���ه‌رد‪ :‬ئه‌گ���ه‌ر مه‌س���ه‌له‌ك ‌ه‬ ‫ئێرانیی���ه‌كان بێ���ت‪ ،‬ئ���ه‌وان زۆریان‬ ‫پێباش���بو م���ام جه‌الل بو‌ه س���ه‌رۆك‬ ‫كۆمار‪ ،‬بۆچونم وای ‌ه ره‌نگه‌ ئێس���تاش‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫پێیان باش بێت ك ‌ه ئه‌ندامێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و پۆست ‌ه وه‌ربگرێ‪ ،‬تائێستا شتێك ‌‬ ‫دژ به‌م بۆچونه‌یان ده‌رنه‌بڕیوه‌‪.‬‬

‫ی سه‌رۆك كۆمار بۆ یه‌كێتییه‌‌و‬ ‫پۆست ‌‬ ‫ی شیاو دیاری‌ ده‌كه‌ین‬ ‫كه‌سێك ‌‬ ‫ی له‌گه‌ ‌ڵ تیم ‌ه‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬تیمێكی‌ سیاس ‌‬ ‫ی تاڵه‌بانی‌‪،‬‬ ‫پزیش���كییه‌كه‌ هاتن بۆ ال ‌‬ ‫ێ كۆبونه‌وه‌ی داخراویان له‌گ ‌ه ‌ڵ‬ ‫ده‌وت���ر ‌‬ ‫به‌رپرس���انی‌ یه‌كێتیدا كردوه‌‪ ،‬تا چه‌ند‬ ‫ئاگاداری‌ ئه‌و كۆبونه‌وه‌یه‌یت؟‬ ‫ی‬ ‫ئه‌سه‌سه‌رد‪ :‬له‌گ ‌هڵ‌ س���ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كێتیدا كۆبونه‌و‌ه نه‌كراوه‌‪ ،‬به‌و پێی ‌ه ‌‬ ‫ی لێنه‌بو‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ند‌ه سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێت ‌‬ ‫هه‌تا كۆبونه‌و‌ه بكه‌ن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬به‌اڵم خۆ جێگ���ری‌ دوه‌م ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌بی‌ سیاس ‌‬ ‫سكرتێر‌و دو ئه‌ندام ‌‬ ‫له‌وێ‌ بون؟‬ ‫ئه‌سه‌سه‌رد‪ :‬ئه‌گه‌ر شتی واش هه‌بوبێت‬ ‫ره‌نگه‌ چاویان به‌یه‌ك كه‌وتبێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ناچێت ‌ه قاڵبی‌ كۆبونه‌وه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌خۆش���كه‌وتن ‌‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬دوا ‌‬ ‫تاڵه‌بان���ی‌‪ ،‬ئێرانیی���ه‌كان زۆرتری���ن‬ ‫ی‬ ‫ی هاتن ‌‬ ‫گرنگیی���ان پێ���داوه‌ به‌تایبه‌ت ‌‬ ‫ی پزیش���كی‌‌و سیاس���ی‌‌و ته‌نانه‌ت‬ ‫تیم ‌‬ ‫ی ئه‌م ‌ه چییه‌؟‬ ‫میدیاكانیشیان‪ ،‬هۆ ‌‬ ‫ئه‌سه‌س���ه‌رد‪ :‬مه‌س���ه‌له‌ ه���ه‌ر‬ ‫ئێرانیی���ه‌كان نیی���ه‌‪ ،‬به‌ڵك���و‬ ‫ی ئ���ه‌م‬ ‫ئه‌مه‌ریكییه‌كانیش‪ ‬په‌رۆش��� ‌‬ ‫مه‌سه‌له‌یه‌ن‪ ،‬پێموایه‌ هه‌ر الیه‌نێك بیر‬ ‫ی ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ خ���ۆ ‌‬ ‫ئه‌مه‌ریكی‌‌و ئێرانییه‌كان به‌رژه‌وه‌ندییان‬ ‫ی عێراق‬ ‫ی سیاس ‌‬ ‫له‌وه‌دایه‌ ك ‌ه پرۆس��� ‌ه ‌‬ ‫ی ئێستا‬ ‫تێكنه‌چێت‌و ئه‌و سه‌قامگیریی ‌ه ‌‬

‫ی‬ ‫هه‌ی ‌ه درێژ‌ه بكێشێت‪ ،‬سه‌رۆك تاڵه‌بان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گرنگ���ی‌ هه‌بو له‌س���ه‌قامگیر ‌‬ ‫رۆڵ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئ���ه‌وان به‌ڵگه‌ ‌‬ ‫عێراقدا‪ ،‬په‌رۆش���ی ‌‬ ‫نیگه‌رانیی ‌ه له‌و‌هی‌ ره‌نگ ‌ه كه‌س���ێك ئه‌و‬ ‫پۆسته‌ بگرێته‌ ده‌ست‌و نه‌توانێت هه‌مان‬ ‫ی بگێڕێت‪.‬‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫رۆڵ ‌‬ ‫ی ئه‌و‌ه هه‌ی ‌ه كه‌ ره‌نگ ‌ه‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ده‌نگۆ ‌‬ ‫ی دابه‌ش ببێت‬ ‫ی تاڵه‌بان���ی‌‪ ،‬یه‌كێت ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫به‌ش���ێوه‌یه‌ك هه‌ندێكیان ب���ۆ پارتی‌‌و‬ ‫هه‌ندێكیشیان بۆ ناو گۆڕان بڕۆن‪ ،‬ئه‌و‌ه‬ ‫تا چه‌ند راسته‌؟‬ ‫ئه‌سه‌س���ه‌رد‪ :‬له‌ئێستادا ئه‌و مه‌یالن ‌ه‬ ‫نییه‌‌و به‌پێچه‌وانه‌و‌ه هه‌س���ت ده‌كرێت‬ ‫ی له‌نێوخۆدا‬ ‫ی پته‌وتر ‌‬ ‫یه‌كپارچه‌ییه‌ك��� ‌‬ ‫په‌یداك���ردوه‌‌و كار بۆ ئه‌وه‌ ده‌كرێت ك ‌ه‬ ‫ئه‌و یه‌كپارچه‌ییه‌ درێژ‌ه بكێشێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی كۆبونه‌وه‌ی‌ مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬دوا ‌‬ ‫سیاس���ی‌‪ ،‬به‌یاننامه‌ی���ه‌ك باڵوكرایه‌و‌ه‬ ‫ی تۆختر‬ ‫ی ته‌كه‌تول ‌‬ ‫ی هه‌بون ‌‬ ‫كه‌ گومان��� ‌‬ ‫كرده‌وه‌؟‬ ‫ئه‌سه‌س���ه‌رد‪ :‬نه‌خێر ئه‌و به‌یاننامه‌ی ‌ه‬ ‫ی له‌كۆبونه‌وه‌ك ‌ه‬ ‫كه‌ نوس���رابو گوزارشت ‌‬ ‫ده‌كرد نه‌ك له‌باڵ یان كه‌س���ێكی‌ نێو‬ ‫كۆبونه‌وه‌ك���ه‌‪ ،‬ئه‌و‌هی‌ كه‌ باس���كراو‌ه‬ ‫ی‬ ‫هه‌م���وی‌ له‌به‌یاننامه‌ك���ه‌دا ره‌نگ��� ‌‬ ‫داوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬هه‌ری���ه‌ك له‌د‪.‬به‌رهه‌م‌و مه‌ال‬ ‫ی‬ ‫به‌ختیار وتیان "كه‌س ناتوانێت جێگه‌ ‌‬

‫فه‌رید ئه‌سه‌سه‌رد‬ ‫ی بگرێته‌وه‌" هه‌س���ت ناكه‌یت‬ ‫تاڵه‌بان��� ‌‬ ‫هه‌ردوكیان بیر له‌و پۆس���ت ‌ه بكه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫بۆیه‌ به‌و شێوه‌یه‌ قسه‌ ده‌كه‌ن؟‬ ‫ئه‌سه‌س���ه‌رد‪ :‬پێموای��� ‌ه ره‌نگه‌ ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌وان به‌كاریانهێناو‌ه له‌جێ ‌‬ ‫وش���ان ‌ه ‌‬ ‫خۆیدا نه‌بێت‪ ،‬چونك��� ‌ه به‌كرده‌وه‌ هه‌ر‬ ‫ده‌بێ���ت كه‌س���ێك جێی‌ م���ام جه‌الل‬ ‫ی‬ ‫بگرێت���ه‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌وان ك ‌ه باس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وه‌یان كردو‌ه مه‌به‌س���تیان قورسای ‌‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫م���ام جه‌الله‌‌و رۆڵگێڕان ‌‬ ‫ی‬ ‫پێموایه‌ سه‌ركه‌وتو نه‌بون له‌ده‌ربڕین ‌‬ ‫وشه‌كه‌‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫ی له‌دیدی‌ پارتییه‌وه‌‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫یه‌كێتی‌ دوا ‌‬

‫"یه‌كێت ‌ی ناچێت ‌ه ناو گۆڕانه‌وه‌"‬ ‫ئا‪ :‬نزار گزالی‪ ،‬هه‌ولێر‬

‫ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی سه‌ركردایه‌تی‬ ‫پارتی دیموكراتی‌ كوردستان‬ ‫ی‬ ‫"پشتیوان سادق" له‌م گفتوگۆیه‌ ‌‬ ‫ئاوێنه‌دا ده‌ڵێت "زۆرینه‌ی ئه‌گه‌ره‌كان‬ ‫ی تاڵه‌بانیش یه‌كێتی‬ ‫ئه‌وه‌ن كه‌ دوا ‌‬ ‫ده‌مێنێته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ یه‌كێتی‬ ‫له‌ده‌سه‌اڵتدایه‌‌و ئیمكانییه‌ت‌و‬ ‫جه‌ماوه‌ری خۆی هه‌یه‌‌و وه‌ك بڵقی‬ ‫سه‌رئاو ناتوێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌ب���ڕوای‌ ئێوه‌ وه‌كو پارتی‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی كاریگه‌ری ‌‬ ‫دوركه‌وتنه‌وه‌ی‌ تاڵه‌بان��� ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر هاوكێش���ه‌ سیاس���ییه‌كان‬ ‫له‌كوردستاندا چی‌ ده‌بێت؟‬ ‫پشتیوان س���ادق‪ :‬تاڵه‌بانی تائێستا‬ ‫له‌ژیان���دا م���اوه‌و ئێم���ه‌ش داوای‬ ‫چاكبونه‌وه‌و ته‌مه‌ن درێژی بۆ جه‌نابی‬ ‫م���ام جه‌الل ده‌كه‌ی���ن‪ ،‬به‌پێی راپۆرت ‌ه‬ ‫پزیش���كییه‌كانیش رۆژانه‌ ته‌ندروستی‬ ‫روه‌و باشتر ده‌ڕوات بۆیه‌ ره‌نگ ‌ه خۆش‬ ‫نه‌بێت مرۆڤ پێشبینی‌و تێڕوانینی خۆی‬ ‫له‌سه‌ر كه‌س���ایه‌تییه‌كی گه‌وره‌ی وه‌كو‬ ‫مام جه‌الل بدات ك ‌ه تائێس���تا له‌ژیاندا‬ ‫مابێت‪ .‬بۆیه‌ م���ن پێموایه‌ مام جه‌الل‬ ‫كاریزمایه‌كی تایبه‌ت���ی له‌نێو یه‌كێتی‬ ‫نیش���تمانی كوردس���تاندا هه‌ی���ه‌‪ ،‬به‌و‬ ‫پێیه‌ی ك���ه‌ دامه‌زرێنه‌ری یه‌كێتی بوه‌‪،‬‬ ‫به‌حوكم���ی ئه‌وه‌ی كه‌ ته‌مه‌نێكی زۆری‬ ‫له‌خه‌باتی شاخ‌و سیاسی به‌سه‌ربردوه‌‪،‬‬ ‫بۆی ‌ه ره‌نگه‌ به‌ئاماده‌نه‌بونی مام جه‌الل‬ ‫له‌گۆڕه‌پان���ی سیاس���یدا بێگومان بۆ‬ ‫یه‌كێتی ناخۆش‌و قورس ده‌بێت‪ .‬لێره‌دا‬ ‫ئه‌گه‌ر خوا نه‌خواس���ته‌ مام جه‌الل ئه‌و‬ ‫رۆژ‌ه یه‌كس���ه‌ر گیانی له‌ده‌س���تبدابای ‌ه‬ ‫ره‌نگ ‌ه ئه‌و ناخۆش���ی‌و دڵه‌راوكێی ‌ه زۆر‬ ‫قورس بوبایه‌‪ ،‬به‌اڵم كه‌ ئێستا مام جه‌الل‬ ‫له‌ته‌مه‌ن ماوه‌و هی���وای چاكبونه‌وه‌ی‬ ‫هه‌ی ‌ه ی���ان به‌جۆرێك وج���ودی هه‌ی ‌ه‬ ‫ئه‌و‌ه سروشتی بابه‌ته‌ك ‌ه به‌شێوه‌یه‌كی‬

‫رۆیشتن ‌ی‬ ‫مام جه‌الل‪ ‬بۆ‬ ‫یه‌كێتی ناخۆش‌و‬ ‫قورس ده‌بێت‬ ‫پشتیوان سادق‬ ‫دیكه‌ قس���ه‌ی له‌س���ه‌ر ده‌كرێت‪ .‬به‌اڵم‬ ‫ئیم ‌ه ده‌ڵێی���ن به‌ناوجودی مام جه‌الل‬ ‫ئه‌ركه‌كه‌ به‌نیسبه‌ت یه‌كێتی نیشتمانی‬ ‫كوردس���تان زۆر قورس���ه‌‪ ،‬یه‌كێت���ی‬ ‫به‌نمونه‌ چۆن ده‌توانێت روبه‌روی غیابی‬ ‫مام جه‌الل ببێت���ه‌وه‌؟ ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌ژیانیش���دا مابێت ب���ه‌اڵم ئه‌گه‌ر هاتو‬ ‫له‌روی ته‌ندروس���تییه‌وه‌ ئه‌و مه‌سه‌له‌ی ‌ه‬ ‫درێ���ژه‌ی كێش���ا‪ ،‬ئه‌و‌ه خ���ۆی له‌وه‌دا‬ ‫ده‌دۆزێـت���ه‌و‌ه یه‌كێتی ئه‌و یه‌كڕیزییه‌ی‬ ‫ك ‌ه ئێستا له‌ناو سه‌ركردایه‌تی یه‌كێتی‬ ‫هه‌ی ‌ه بپارێزن‪ ،‬من خۆشم له‌و باوه‌ڕه‌دام‬ ‫مه‌كته‌بی سیاسی‌و س���ه‌ركردایه‌تی تا‬ ‫راده‌یه‌كی زۆر بتوانن ئ���ه‌و یه‌كڕیزیی ‌ه‬ ‫بپارێزن‪ ،‬له‌الیه‌كی دیكه‌ش���ه‌وه‌ پارتی‬ ‫به‌تایبه‌ت���ی جه‌نابی س���ه‌رۆك بارزانی‬ ‫پاڵپش���تی ت���ه‌واوی خ���ۆی له‌هه‌م���و‬ ‫رویه‌ك���ه‌و‌ه بۆ یه‌كێتی دوپاتكردۆته‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌وێش���دا ئه‌و پاڵپش���تییه‌ی جه‌نابی‬ ‫س���ه‌رۆك بارزانی به‌تایبه‌ت���ی‌و پارتی‬ ‫به‌گشتی كۆڵه‌كه‌یه‌كی سه‌ره‌كی ده‌بێت‬

‫ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی یه‌كێتی ئه‌و ناخۆش���ی‌و‬ ‫قورساییه‌ی ك ‌ه له‌ناوجودی مام جه‌الل‬ ‫توش���ی ده‌بێت پڕ بكات���ه‌وه‌‪ .‬ده‌كرێت‬ ‫ئه‌وه‌ بیربهێنینه‌وه‌ كه‌ یه‌كێتی له‌ساڵی‬ ‫‪ 2009‬دوچ���اری قه‌یرانێكی زۆر گه‌ور‌ه‬ ‫بو‪ ،‬ك ‌ه ئه‌ویش جیابونه‌وه‌ی گۆڕان بو‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌تی له‌سنوری پارێزگای سلێمانی‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ گورزێكی زۆر گه‌وره‌ بو سه‌باره‌ت‬ ‫به‌یه‌كێت���ی‪ ،‬به‌اڵم به‌ئی���راده‌ی خودی‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی یه‌كێتی به‌پاڵپش���تی‬ ‫پارتی توانییان ئه‌و قه‌یران ‌ه تێپه‌ڕێنن‪،‬‬ ‫بۆی ‌ه ئێستا له‌و باوه‌ڕه‌دام مادام جه‌نابی‬ ‫سه‌رۆك‌و پارتیش له‌پشتییه‌تی یه‌كێتی‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر بیه‌وێت ده‌كرێت ئ���ه‌و قه‌یران ‌ه‬ ‫وێڕای ناخۆشییه‌كه‌ی تێپه‌ڕێنن‪ ،‬راست ‌ه‬ ‫ناخۆش��� ‌ه چونكه‌ ئه‌گه‌ر مرۆڤ سه‌یری‬ ‫خێزانه‌كه‌ی خۆی له‌روی كۆمه‌اڵیه‌تییه‌و‌ه‬ ‫بكات له‌ده‌س���تدانی س���ه‌رۆكی خێزان‬ ‫كاریگه‌ری ده‌بێت بۆس���ه‌ر خێزانه‌كه‌و‬ ‫قورس���یش ده‌بێت‪ ،‬ب���ه‌اڵم ده‌رئه‌نجام‬ ‫خێزانه‌كه‌ ده‌توانێت بێته‌وه‌ سه‌ر سكه‌ی‬

‫خۆی‪ .‬لێره‌و‌ه م���ن دوپاتی ده‌كه‌مه‌و‌ه‬ ‫ك���ه‌ به‌هۆی دو خ���اڵ یه‌كه‌میان باوه‌ڕ‬ ‫به‌خۆبون���ی س���ه‌ركردایه‌تی یه‌كێت���ی‬ ‫به‌تایبه‌تی مه‌كته‌بی سیاسی‪ ،‬دوه‌میان‬ ‫پاڵپشتی جه‌نابی س���ه‌رۆك‌و پارتیش‬ ‫بۆ یه‌كێتی ده‌كرێـت ئه‌و بۆش���اییه‌ تا‬ ‫راده‌یه‌كی باش پڕبكرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬باشه‌ ئێو‌ه وه‌كو پارتی بۆچی‬ ‫هێند‌ه په‌رۆشی یه‌كێتین؟‬ ‫پش���تیوان سادق‪ :‬په‌رۆش���یی ئێم ‌ه‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌یه‌ چونكه‌ ناوچه‌كه‌ به‌گشتی‌و‬ ‫عێ���راق به‌تایبه‌ت���ی به‌گۆڕان���كاری‌و‬ ‫كێشمه‌كێش���ێكی سیاس���ی زۆردا‬ ‫تێده‌په‌ڕێ���ت‪ ،‬ئێم ‌ه وه‌كو كوردس���تان‬ ‫له‌هه‌مو كاتێ���ك زیاتر پێویس���تیمان‬ ‫به‌ته‌بای���ی‌و یه‌كڕیزی هه‌یه‌‪ ،‬هه‌ر كه‌لێن‬ ‫كه‌وتن��� ‌ه ئه‌و یه‌كڕیزیی���ه‌ ده‌بێته‌ هۆی‬ ‫ئه‌وه‌ی ئێم ‌ه وه‌كو دۆزی كورد زیانمان‬ ‫به‌ربكه‌وێ���ت‪ .‬گۆڕانكارییه‌كانیش چه‌ند‬ ‫جۆرێكن‌و چه‌ندین پ���رۆژه‌ دێنه‌پێش‪،‬‬ ‫به‌نمون���ه‌ گۆڕانكارییه‌كان���ی ناوچه‌ك ‌ه‬

‫چه‌ندی���ن پ���ڕۆژه‌ی لێده‌كه‌وێت���ه‌وه‌و‬ ‫ده‌كرێت ت���ۆ وه‌كو كورد ئه‌گه‌ر ته‌بایی‬ ‫ناوخ���ۆت هه‌بێ���ت‪ ،‬ئه‌گه‌ر س���تراتیژو‬ ‫تۆژینه‌وه‌ت بۆ پێش���هاته‌كان هه‌بێت‪.‬‬ ‫خاڵێكی بابه‌ت���ی هه‌رێم‌و به‌غدای ‌ه بۆی ‌ه‬ ‫هه‌بونی هه‌ر خه‌له‌لێك له‌ناوخۆی كورددا‬ ‫زیانێكی زۆرمان پێده‌گه‌یه‌نێت‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫دۆخ���ی ناوخۆی عێ���راق زۆر ناله‌باره‌و‬ ‫له‌ته‌نگه‌ژه‌یه‌كی گه‌وره‌دایه‌‪ .‬بۆی ‌ه پارتی‌و‬ ‫به‌تایبه‌ت جه‌نابی س���ه‌رۆك به‌حوكمی‬ ‫پێگه‌ك���ه‌ی‌و به‌حوكم���ی كاریزماكه‌ی‬ ‫له‌سه‌ر ئاس���تی كوردستان‌و به‌حوكمی‬ ‫رێزگرتن���ی كادێران‌و س���ه‌ركردایه‌تی‬ ‫یه‌كێتی له‌جه‌نابی س���ه‌رۆك‪ ،‬ده‌توانن‬ ‫بارۆدۆخه‌كه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی كوردستان‌و‬ ‫ته‌نان���ه‌ت له‌به‌رژه‌وه‌ن���دی یه‌كێتی���ش‬ ‫بقۆزنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬پێتوانیی ‌ه رۆشتنی‌ تاڵه‌بان ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌ره‌تایه‌ك ده‌بێت بۆ گۆڕانكارییه‌ك ‌‬ ‫گ���ه‌وره‌ له‌هه‌رێم���ی‌ كوردس���تاندا ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ره‌نگه‌ پارتیش بگرێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌حوكم ‌‬ ‫ی دیك ‌ه‬ ‫ی دۆزینه‌و‌هی‌ سه‌ركرده‌یه‌ك ‌‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی بۆ هاوپه‌یمانیكردن‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫به‌قه‌باره‌ ‌‬ ‫له‌گ ‌هڵ‌ پارتی‌ نادۆزنه‌وه‌؟‬ ‫‪ ‬پشتیوان سادق‪ :‬فه‌لسه‌فه‌و تێڕوانینی‬ ‫پارتی بۆ هاوپه‌یمانییه‌تی له‌سه‌ره‌تاو‌ه‬ ‫ب���ۆ به‌رژه‌وه‌ن���دی پارتی نه‌ب���وه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫بارودۆخی گشتی هه‌رێم بوه‌‪ ،‬ئه‌وجار‌ه‬ ‫من پرسیارێك روبه‌روی تۆو خوێنه‌رانی‬ ‫ئاوێن ‌ه ده‌كه‌مه‌وه‌‪ :‬ئه‌و هاوپه‌یمانێتیی ‌ه‬ ‫تا چه‌ند سودی بۆ كورد هه‌بوه‌ له‌روی‬ ‫ئابوری‪ ،‬كۆمه‌اڵیه‌تی‌و هه‌مو روانگه‌كانی‬ ‫دیكه‌؟ من پێچه‌وانه‌ی ئه‌و كه‌سانه‌م ك ‌ه‬ ‫پێیانوای ‌ه پارت���ی خه‌می ئه‌وه‌یه‌تی ك ‌ه‬ ‫كێ هاوپه‌یمانی ده‌بێت؟ نه‌خێر پارتی‬ ‫خه‌م���ی ئه‌وه‌یه‌ت���ی ئ���ه‌و بارودۆخه‌ی‬ ‫ئێس���تا له‌ناوچه‌كه‌و له‌عێراق���دا هه‌ی ‌ه‬ ‫به‌قازانجی میلله‌تی خۆمان تێپه‌ڕێنین‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها خودی كاك مه‌سعود یه‌كێك ‌ه‬ ‫له‌و كه‌س���انه‌ی كه‌ هه‌میش��� ‌ه رێزێكی‬ ‫زۆری جه‌ناب���ی مام جه‌الل���ی گرتوه‌‪،‬‬

‫ی‬ ‫ریزێكی زۆری س���ه‌ركردایه‌تی یه‌كێت ‌‬ ‫گرتوه‌‪ .‬ئه‌گه‌ر بێین ‌ه س���ه‌ر هاوكێشه‌ی‬ ‫ئه‌وه‌ش ك ‌ه یه‌كێتی زیاتر سودمه‌ند بو‌ه‬ ‫له‌هاوپه‌یمانییه‌ك��� ‌ه یان پارتی؟ ره‌نگ ‌ه‬ ‫بڵێین یه‌كێتی زیاتریش سودمه‌ند بو‌ه‬ ‫له‌پارتی‪ .‬وه‌كو ئام���اژه‌م پێدا له‌‪2009‬‬ ‫وه‌زعێكی خراپ به‌س���ه‌ر یه‌كێتی هات‪،‬‬ ‫به‌اڵم جه‌نابی سه‌رۆك بارزانی به‌هه‌مو‬ ‫توانایه‌كی پشتی یه‌كێتی‌و جه‌نابی مام‬ ‫جه‌اللی‌ گ���رت‌و یه‌كێت���ی قه‌یرانه‌كه‌ی‬ ‫تێپه‌ڕان���د‪ ،‬كه‌واته‌ ئ���ه‌و هاوپه‌یمانیی ‌ه‬ ‫جگه‌ له‌دۆزی كورد‪ ،‬سودی بۆ مانه‌وه‌و‬ ‫به‌رده‌وام���ی یه‌كێتی هه‌بوه‌‪ ،‬س���ودی‬ ‫هه‌بو‌ه ب���ۆ تێپه‌ڕاندنی قه‌یرانه‌كانی ناو‬ ‫یه‌كێتی‪.‬‬ ‫ی به‌ش���ێك‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئه‌گ���ه‌ر یه‌كێت ‌‬ ‫له‌هێزو نفوزی‌ خۆی‌ له‌ده‌ستبدات ئێو‌ه‬ ‫ی له‌گه‌ ‌ڵ‬ ‫ی ئاماده‌ن هاوپه‌یمان ‌‬ ‫وه‌ك پارت ‌‬ ‫ببه‌س���تن‌و ئ���ه‌و هاوپه‌یمانێتیی ‌ه هه‌ر‬ ‫به‌رده‌وام ده‌بێت؟‬ ‫پشتیوان سادق‪ :‬پارتی قه‌ناعه‌تی وای ‌ه‬ ‫كه‌ یه‌كێتی تا راده‌یه‌كی زۆر ده‌توانێت‬ ‫ئه‌و دۆخ��� ‌ه تێپه‌ڕێنێ���ت‪ .‬دوه‌م‪ ،‬ئێم ‌ه‬ ‫هاوپه‌یمان���ی له‌گ���ه‌ڵ یه‌كێتی به‌گرنگ‬ ‫ده‌زانین‌و ئاماده‌شین ئه‌و هاوپه‌یمانیی ‌ه‬ ‫فراوان بكه‌ین له‌گه‌ ‌ڵ الیه‌نه‌كانی دیكه‌ش‬ ‫له‌كوردستان‪.‬‬ ‫‪ ‬ئاوێن���ه‌‪ :‬ئای���ا ئه‌گ���ه‌ر به‌ش���ێك‬ ‫ی‬ ‫ی چونه‌ ناو گۆڕانه‌وه‌‪ ،‬به‌بڕوا ‌‬ ‫له‌یه‌كێت ‌‬ ‫ی هێز‬ ‫ئێوه‌ ل���ه‌و حاڵه‌ته‌دا هاوكێش���ه‌ ‌‬ ‫له‌كوردستاندا ناگۆڕێت؟‬ ‫پش���تیوان س���ادق‪ :‬من بۆخۆم له‌و‬ ‫ب���اوه‌ڕه‌دام یه‌كێتی ناچێت ‌ه ناو گۆڕان‪،‬‬ ‫زۆرینه‌ی ئه‌گ���ه‌ره‌كان ب���ه‌الی منه‌و‌ه‬ ‫ئ���ه‌وه‌ن ك���ه‌ یه‌كێت���ی ده‌مێنێته‌وه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ یه‌كێتی له‌ده‌سه‌اڵتدایه‌‪ ،‬یه‌كێتی‬ ‫ئیمكانییه‌تی هه‌ی���ه‌‪ ،‬جه‌ماوه‌ری خۆی‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬یه‌كێتی حزبێك���ی رێكخراویش‬ ‫بوه‌‪ ،‬یه‌كێتی له‌ده‌رئه‌نجامی سودفه‌یه‌ك‬ ‫دروس���ت نه‌بوه‌ تا وه‌كو بڵقی سه‌رئاو‬ ‫بتوێته‌وه‌‪.‬‬

‫یه‌كێتی‌ به‌سه‌ركردایه‌تییه‌كی‌ "نه‌خۆش"ه‌و‌ه‬ ‫روبه‌روی‌ ئه‌م هه‌لومه‌رجه‌ ناسك ‌ه ده‌بێته‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬مه‌حمود حه‌سه‌ن‪ ‬‬ ‫له‌هه‌لومه‌رجێكی‌ سیاسی‌ ناسكی‌‬ ‫كوردستان‌و عێراق‪ ،‬یه‌كێتی‌‬ ‫سكرتێره‌كه‌ی‌ (جه‌ڵده‌ی‌ مێشك)‬ ‫لێیده‌دات‌و ئێستاش ئه‌و حیزبه‌‬ ‫به‌سه‌ركردایه‌تییه‌كه‌یه‌وه‌ كه‌ ژماره‌یه‌كی‌‬ ‫به‌رچاو له‌ئه‌ندام مه‌كته‌ب سیاسییه‌كانی‌‬ ‫نه‌خۆشن‪ ،‬روبه‌روی‌ قه‌یرانه‌كانی‌ خۆی‌‌و‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستان ده‌بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ش���ه‌وی‌ ‪ 12-17‬له‌ن���اكاو س���ه‌رۆك ‌ی‬ ‫عێ���راق‌و س���كرتێری‌ گش���تی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫نیش���تمانی‌ كوردستان له‌كۆشكی‌ سه‌الم‬ ‫له‌به‌غدا(جه‌ڵ���ده‌ی‌ مێش���ك) لێی���دا‌و‬ ‫له‌بارێكی‌ ته‌ندروستی‌ خراپدا گه‌یه‌نرایه‌‬ ‫نه‌خۆشخانه‌ی‌ (مه‌دینه‌ توب)‌و‪ ،‬دوای‌ دو‬ ‫رۆژ گه‌یه‌نرایه‌ نه‌خۆشخانه‌یه‌كی‌ ئه‌ڵمانیا‬ ‫بۆ چاره‌سه‌ر‌و‪ ،‬حیزبه‌كه‌ی‌ به‌ ژماره‌یه‌ك‬ ‫ئه‌ندامی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌ نه‌خۆشه‌وه‌‬ ‫جێهێشت‪.‬‬ ‫‪ ‬س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌ نزی���ك له‌مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاسی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان به‌‬ ‫ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌ یه‌كێتی‌ س���ه‌رباری‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ قه‌یرانی‌ " سه‌ركردایه‌تیان" هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ئێس���تاش حیزبه‌كه‌ كه‌وتۆته‌ ده‌س���ت‬ ‫جێگرو كارگێ���ڕان‌و ئه‌ندامانی‌ مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاس���ی‌ ك���ه‌ ژماره‌یه‌ك���ی‌ به‌رچاویان‬ ‫نه‌خۆشن‌و ته‌ندورستیان له‌ ته‌ندروستی‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ زۆر باشتر نییه‌‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی‌ زانیارییه‌كان���ی‌ ئاوێنه‌‌و وه‌ك‬ ‫الی‌ خه‌ڵكی‌ كوردس���تانیش ئاش���كرایه‌‬ ‫جێگ���ری‌ یه‌كه‌می‌ س���كرتێری‌ گش���تی‌‬ ‫كۆسره‌ت ره‌س���وڵ كه‌ به‌پێی‌ په‌یڕه‌وی‌‬ ‫ناوخۆ له‌كاتی‌ ئاماده‌نه‌بونی‌ س���كرتێردا‬ ‫ئ���ه‌و كاره‌كان���ی‌ راده‌په‌ڕێنێت‪ ،‬هاوكات‬ ‫جێگری‌ س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێمیشه‌ ماوه‌یه‌كی‌‬ ‫زۆره‌ نه‌خۆشه‌‌و چه‌ندینجار نه‌شته‌رگه‌ری‌‬

‫ئه‌ندامێكی مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاسی‌ نه‌خۆشی‌‬ ‫شه‌كره‌یه‌تی‌‪ ،‬یه‌كێكی‌‬ ‫تریان نه‌خۆشی‌‬ ‫دڵیه‌تی‌‌و یه‌كێكی‌‬ ‫تریش ماوه‌یه‌كه‌‬ ‫ده‌چێته‌ ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫واڵت بۆ چارەسەر‬ ‫بۆ كراوه‌‪ ،‬س���ااڵنه‌ش ب���ۆ ماوه‌ی‌ چه‌ند‬ ‫مانگێ���ك ده‌چێت���ه‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت بۆ‬ ‫چاره‌س���ه‌ر‪ ،‬ئه‌مه‌ جگه‌ ل���ه‌وه‌ی‌ له‌روی‌‬ ‫قس���ه‌كردنه‌وه‌ ئه‌م به‌رپرسه‌ به‌زه‌حمه‌ت‬ ‫ده‌توانێت قس���ه‌ بكات‌و به‌ ئاسته‌م لێی‌‬ ‫تێده‌گه‌ن‪.‬‬ ‫ره‌نگه‌ س���ه‌رباری‌ الیه‌نه‌ باش���ه‌كانی‌‬ ‫س���كرتێری‌ گش���تی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬یه‌كێ���ك ل���ه‌و خاڵ���ه‌‬ ‫نێگه‌تیڤان���ه‌ی‌ روبه‌روی‌ ده‌كرێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كه‌ ماوه‌ی‌ چه‌ند س���اڵێكه‌ نه‌خۆش���ه‌‪،‬‬ ‫بیری‌ له‌جێگره‌وه‌ی‌ خۆی‌ نه‌كردۆته‌وه‌ بۆ‬ ‫هه‌ریه‌ك له‌ پۆس���تی‌ سكرتێری‌ حیزب‌و‬ ‫سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‪ ،‬له‌مه‌شدا ره‌نگه‌‬ ‫ئۆباڵ���ی‌ به‌ش���ێكی‌ له‌مل���ی‌ ئه‌ندامانی‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌ بێت كه‌ كه‌س���یان‬ ‫له‌س���ه‌ر یه‌كتری‌ كۆك نه‌بون‌و ئێستاش‬ ‫ئ���ه‌و قس���ه‌یه‌ی‌ یه‌كێ���ك له‌ئه‌ندامانی‌‬ ‫مه‌كته‌ب���ی‌ سیاس���ی‌ ئ���ه‌و حیزبه‌ باس‬

‫ ‬ ‫مەکتەبی سیاسی یەکێتی لەجێگیرییەوە بۆ قەیران‬ ‫ده‌كرێته‌وه‌ كه‌ له‌دانیش���تنێكی‌ حیزبیدا‬ ‫وتبوی‌" تاڵه‌بانی‌ نامرێت"‪.‬‬ ‫ماوه‌یه‌كی‌ زۆره‌ سه‌ركردایه‌تی‌‌و مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاسی‌ یه‌كێتی‌ نیش���تمانی‌ كوردستان‬ ‫گۆڕانكاری‌ چلۆنایه‌تی‌ به‌خۆوه‌ نه‌دیوه‌‌و‬ ‫زۆرێك له‌و ئه‌ندام مه‌كته‌ب سیاسییانه‌ی‌‬ ‫ئێستا حیزب به‌ڕێوه‌ ده‌به‌ن زیاتر له‌ ده‌‬ ‫ساڵه‌ ئه‌ندامی‌ سه‌ركردایه‌تی‌‌و مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاس���ین‌و خوێنێكی‌ سیاس���ی‌ تازه‌ی‌‬ ‫به‌رچاو به‌دیناكرێت هاتبێته‌ سه‌ره‌وه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌رچاوه‌كه‌ی‌ ئاوێنه‌ ئام���اژه‌ی‌ بۆ‬ ‫ئ���ه‌وه‌ كرد كه‌ ئه‌ندامێكی‌ تری‌ مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاسی‌ یه‌كێتی‌ نه‌خۆشی‌ شه‌كره‌یه‌تی‌‪،‬‬ ‫یه‌كێكی‌ تریش���یان نه‌خۆش���ی‌ دڵیه‌تی‌‌و‬ ‫یه‌كێكی‌ تریش���یان ماوه‌یه‌كه‌ ناو به‌ناو‬ ‫ده‌چێت���ه‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت بۆ وه‌رگرتنی‌‬ ‫چاره‌س���ه‌ر‪ ،‬چه‌ند كه‌سێكیشیان زیاتر‬ ‫له‌نه‌خۆشییه‌كیان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫تاڵه‌بانی‌‪ ‬وه‌ك كه‌سی‌ یه‌كه‌م‌و یه‌كێتی‌‬

‫نیشتمانی‌ كوردستان وه‌ك حیزب له‌ژیان ‌ی‬ ‫حیزبی‌‌و سیاس���یدا هه‌ندێك پۆس���تیان‬ ‫داوه‌ به‌كادیرانی‌ ناو یه‌كێتی‌ كه‌ ئه‌ندامی‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‌و سه‌ركردایه‌تی نه‌بون‪،‬‬ ‫به‌اڵم هێن���ده‌ی‌ ئه‌ندامێك���ی‌ مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاسی‌ زیاتر ده‌ستیان رۆیشتوه‌‪.‬كادیری‌‬ ‫كۆن‌و دیاری‌ ناو یه‌كێتی‌ دلێری‌ س���ه‌ید‬ ‫مه‌جید كه‌ هیچ پۆس���تێكی‌ ئاش���كرای‌‬ ‫نییه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم وه‌ك كه‌س���ی‌ دوه‌می‌ ناو‬ ‫یه‌كێتی‌ ناس���راوه‌‌و جگه‌ له‌پێس���پاردنی‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ردن���ی‌ گه‌وره‌ترین س���ه‌رمایه‌ی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ كه‌ گروپی‌ كۆمپانیاكانی‌ نۆكانه‌‪،‬‬ ‫چه‌ندان كاری‌ تری سیاسی‌‌و رێكخراوه‌یی‌‬ ‫پێس���پێرراوه‌‪ ،‬زیاتر له‌س���اڵێكه‌ ناوبراو‬ ‫زیاتر له‌نه‌خۆشییه‌كی‌ كوشنده‌ی‌ هه‌یه‌‌و‬ ‫ناو به‌ناو ده‌چێته‌ ده‌ره‌وه‌ بۆ چاره‌سه‌ر‪،‬‬ ‫ئ���ه‌م پیاوه‌ ك���ه‌ به‌وه‌ ناس���راوه‌ كلیلی‌‬ ‫س���ه‌روه‌ت‌و س���امانی‌ یه‌كێتی‌ الیه‌‪ ،‬تا‬ ‫ئێستا به‌و نه‌خۆشییه‌شییه‌وه‌ له‌شوێنی‌‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئەرشیف‪ ،‬لەئینتەرنێتەوە‬ ‫خۆیه‌ت���ی‌‌و هیچ جێگره‌وه‌یه‌كیش���ی‌ بۆ‬ ‫دانه‌نراوه‌‪.‬‬ ‫سیاس���ه‌ت ل���ه‌م واڵت���ه‌دا دنیایه‌كی‌‬ ‫جه‌نج���اڵ‌و پڕ كاره‌و رۆژانه‌ پێویس���تی‌‬ ‫به‌كه‌س���انێك هه‌ی���ه‌ س���ه‌ركردایه‌تی‌‬ ‫كاره‌كان بكات‌و به‌ڕێوه‌ی‌ ببات‪ ،‬حیزبی‌‬ ‫كوردی‌ هه‌روه‌ك كایه‌كه‌ بۆ سیاس���ه‌ت‪،‬‬ ‫تا ئێس���تاش كایه‌یه‌كه‌ بۆ حوكمكردن‌و‬ ‫بۆ به‌ڕێوه‌بردنی‌ كۆمپانیا گه‌وره‌كان‌و بۆ‬ ‫سه‌رپه‌رشتیكردنی‌ كۆمه‌ڵگای‌ مه‌ده‌نی‌‌و‬ ‫رێكخ���راوه‌ جه‌ماوه‌ریی���ه‌كان‌و چه‌ندان‬ ‫بابه‌ت���ی‌ تر‪ ،‬ه���ه‌ر بۆیه‌ بۆ ئ���ه‌م كایه‌‬ ‫گرنگ���ه‌ی‌ ژیانی‌ كۆمه‌ڵگای‌ كوردی‌ ئه‌وه‌‬ ‫ده‌خوازێ���ت كه‌ حیزب���ه‌كان‌و به‌تایبه‌تی‌‬ ‫هه‌ردو حیزبه‌ حوكمڕانه‌كه‌ی‌ كوردستان‬ ‫خه‌ڵكانێكی‌ ته‌ندروس���ت ب���اش دابنێن‬ ‫له‌پۆسته‌ گرنگه‌كانی‌ ئه‌و بوارانه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫زۆر جومگه‌ی‌ هه‌س���تیاری‌ ناو یه‌كێتی‌‌و‬ ‫حكومه‌ت به‌ده‌ست كه‌س���انێكه‌وه‌ن كه‌‬

‫به‌ده‌ست نه‌خۆشییه‌وه‌ ده‌ناڵێنن‪.‬‬ ‫ماوه‌یه‌ك���ه‌ س���ه‌رۆكی‌ فراكس���یۆن ‌ی‬ ‫هاوپه‌یمان���ی‌ كوردس���تان‪ ‬له‌په‌رله‌مانی‌‬ ‫عێراق د‪ .‬فوئاد مه‌عس���وم كه‌ ئه‌ندامی‌‬ ‫پێش���وی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتی بو‪،‬‬ ‫توشی‌ نه‌خۆشی‌ پشت (فه‌قه‌رات) بوه‌‌و‬ ‫له‌به‌غ���داوه‌ نه‌ به‌فڕۆكه‌ ن���ه‌ ئۆتۆمبیل‬ ‫ده‌توان���رێ‌ بهێنرێت���ه‌وه‌ ب���ۆ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان‪ ،‬فراكسیۆنه‌كه‌ش له‌م ملمالنێ‌‬ ‫گه‌رمه‌ی‌ نێوان كورد‌و شیعه‌‌و سوننه‌ بێ‬ ‫سه‌ر ماوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫د‪ .‬كه‌م���ال فوئاد ك���ه‌ ماوه‌یه‌كی‌ زۆر‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌‌و كارگێڕ‬ ‫بو‪ ،‬هاوكات به‌رپرسی‌ دارایی‌ یه‌كێتیش‬ ‫بو‪ ،‬ش���اره‌زای‌ وردی‌ دارایی‌ ئه‌و حیزبه‌‬ ‫ب���وه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا ك���ه‌ ده‌نگ���ۆی‌ ئه‌وه‌‬ ‫له‌ئارادایه‌ بڕێك پاره‌ی‌ به‌رچاوی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫لەئەس���تۆی ئەودای���ە ک���ە نزیکەی ‪30‬‬ ‫ملیۆن دۆالر دەبێت‌و ک���ۆن لەبودجەی‬ ‫حکومەت الدراوە بۆ دروس���تکردنی بینا‬ ‫بۆ مەکتەب سیاس���ی لەدەرەوەی شار‪،‬‬ ‫ناوبراو ماوه‌یه‌كی‌ زۆره‌ دوچاری‌ بێهۆشی‌‬ ‫بوه‌‌و له‌نه‌خۆش���خانه‌یه‌كی‌ ئه‌ڵمانیا دوا‬ ‫ساته‌كانی‌ ژیانی‌ به‌سه‌ر ده‌بات‪.‬‬ ‫س���ه‌رچاوه‌كه‌ی‌ ئاوێن���ه‌ س���ه‌باره‌ت‬ ‫به‌به‌رپرسی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ ناوه‌ند ئاماژه‌ی‌‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ كرد ئه‌م كه‌سایه‌تییه‌ی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫ك���ه‌ یه‌كێك���ه‌ له‌دامه‌زرێنه‌ره‌كانیش���ی‌‬ ‫ماوه‌یه‌كه‌ دوچاری‌ نه‌خۆش���ی بوه‌‌و ناو‬ ‫به‌ناو س���ه‌ردانی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت ده‌كات‬ ‫بۆ چاره‌سه‌ركردن‪.‬‬ ‫س���ه‌رچاوه‌كه‌ی‌ ئاوێنه‌ ئام���اژه‌ی‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ كرد ئ���ه‌وه‌ چه‌ند نمونه‌یه‌كی‌ باری‌‬ ‫ته‌ندروستی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتییه‌‬ ‫كه‌ هێما بۆ بارێكی‌ خراپی‌ ته‌ندروس���تی‌‬ ‫به‌رپرس���ه‌ بااڵكانی‌ یه‌كێتی‌ ده‌كات كه‌‬ ‫ل���ه‌م هه‌لومه‌رج���ه‌ ناس���كه‌دا ئاوێته‌ی‌‬ ‫قه‌یرانه‌كانی‌ تری‌ ئه‌و حیزبه‌ ده‌بێت‪ .‬‬

‫کوردستانی‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫باوکێک بە جەستەوە ‪ /‬باوکێک بێ جەستە‬ ‫ به‌ختیار عه‌لی‬ ‫ «‪»1‬‬ ‫جارێک���ی دی نەخۆش���کەوتنەوەی‬ ‫تاڵەبان���ی ئاوێنەی���ەک‌و ئامێرێک���ی‬ ‫پش���کنینی گرنگی دایە دەس���تمان تا‬ ‫هەندێک قسەی س���ەرەتایی دەربارەی‬ ‫هەندێ���ک ڕەهەن���دی س���ایکۆلۆژی‬ ‫نێ���و دەرون���ی مرۆڤی ک���ورد بکەین‪.‬‬ ‫گومان لەوەدا نییە ک���ە لەکۆمەڵگای‬ ‫ک���وردی‌و کۆمەڵ���گا ئۆدیبییەکان���ی‬ ‫تری خۆرهەاڵتیش���دا‪ ،‬نەخۆشکەوتنی‬ ‫«س���ەرۆک‪ /‬س���ەمبولی ئەب���ەدی‌و‬ ‫کالس���یکی باوک» دیمەنێکی گونجاوو‬ ‫بۆنەیەکی گرنگە ت���ا دووبارە بزانین‌و‬ ‫تێبگەین لەئاستی نەستی دەستەجەمعی‬ ‫ئێم���ەدا چ���ی دەگوزەرێ���ت‪ .‬س���اتی‬ ‫دەرکەوتنی جەبەروتی باوک‌و س���اتی‬ ‫نەخۆشکەوتن‌و الوازیی‪ ،‬دوو چرکەساتی‬ ‫گرنگن بۆ تێگەیش���تن لەکۆمەڵگاکان‪،‬‬ ‫واتە ئاوێنەیەکە تا لەپێکهاتی دەرونی‬ ‫ک���وڕان‌و کچان���ی ژێ���ر فەرمانڕەوایی‬ ‫ئ���ەو بڕوانین‪ .‬نەخۆش���کەوتنی باوک‬ ‫چرکەساتێکە بەڕۆشنی دەرونی مندااڵن‬ ‫ئاش���کرادەکات‪ ،‬ئەو ناکۆکییە قووڵە‬ ‫دەردەخات کە خۆشەویس���تی‌و ڕقیان‬ ‫لەس���ەری دامەزراندوە‪ .‬بەاڵم سەرەتا‬ ‫بەرلەوەی هیچ قسەیەک لە سەر باوکی‬ ‫نەخۆش بکەین‪ ،‬دەبێت شتێکی کورت‬ ‫لەس���ەر باوک‌و هێماکانی لەکۆمەڵگای‬ ‫ترادس���یۆنی‌و مۆدێرن���دا بڵێین‪ .‬ئەم‬ ‫هەڵوێس���تە ناکۆکە بەرامبەر بەباوک‪،‬‬ ‫س���یفەتی تایبەت‌و تاقانەی کۆمەڵگای‬ ‫کورد نییە‪ ،‬ئەو ڕستە پوچەی دەڵێت‬ ‫«ئێمەی کورد واین خۆش���مان نازانین‬ ‫چیمان دەوێت» یان ئەو رستە پوچەی‬ ‫دی کە دەڵێت «بڕوانن ئەو پیاوەی تا‬ ‫دوێنێ س���وکایەتیتان پێدەکرد ئەمڕۆ‬ ‫ب���ۆی دەگرین»‪ ،‬دوو ڕس���تەن لەدوو‬ ‫عەقڵییەتی نەخۆش‌و تاس���ەر ئێسقان‬ ‫نەزانەوە دێنەدەرێ‪ .‬کۆمەڵگای ئێمەش‬ ‫وەک هەموو کۆمەڵگاکانی تر قۆناغێکی‬ ‫ئۆدیب���ی کاریگەرمان هەی���ە‪ ،‬ئەوەی‬ ‫تێی���دا دەژین چرکەیەک���ی دووبارەی‬ ‫مێ���ژووە ک���ە هەم���وو کۆمەڵگایەک‬ ‫چەندین جار پێیدا دەڕوات‪« .‬تفکردنە‬ ‫باوک‌و دواتر ماچکردنی» «یاخیبوون‬ ‫لەباوک‌و دوات���ر گریان لەبەردەمیدا»‪،‬‬ ‫«کوش���تنی باوک‌و پەشیمانبوونەوە»‬ ‫نەدەگەڕێت���ەوە ب���ۆ بلیمەت���ی باوک‪،‬‬ ‫نەدەگەڕێتەوە بۆ س���ۆزو عاتیفەیەکی‬ ‫بەرزی مرۆڤان���ە لەمنداڵەکاندا‪ ،‬بەڵکو‬ ‫دیمەنێکی س���واوی ئۆدیبییە کە هەر‬ ‫کەس دوو پەڕەی لەفرۆید خوێندبێتەوە‬ ‫تێی���دەگات‪ ،‬ئ���ەوە نەدیاردەیەک���ی‬ ‫سیاس���ییە‪ ،‬نە ئەوە دەردەخات باوک‬ ‫فیگرێک���ی ئەفس���انەییە‪ ،‬بەڵكو ئەوە‬ ‫دەردەخات کۆمەڵگای کوردی تاس���ەر‬ ‫ئێس���قان کۆمەڵگایەک���ی ئۆدیبیی���ە‪،‬‬ ‫ک���ە لەس���ەر پارادۆکس���ی «کین���ە‌و‬ ‫پەشیمانی» دامەزراوە‪.‬‬ ‫ئەوەی لەکۆی ئەم دیمەنەدا گرنگەو‬ ‫مانای سیاسی قووڵی هەیە ئەوەیە کە‬ ‫دەریدەخات ڕیشەکانی دیکتاتۆرییەت‌و‬ ‫سەرهەڵدان‌و نوێبوونەوەی دەسەاڵتی‬ ‫ڕەهاو پەتریارکییەت بەر لەهەر ش���ت‬ ‫لەن���او ئەو پەیوەندیی���ە ئۆدیبییەدایە‬ ‫کە کۆمەڵگا بەس���ەرۆکەکەیەوە‪ ،‬خێڵ‬ ‫بەپەتریارکەکەیەوە گرێدەدات‪ .‬وێنەی‬ ‫باوکی نەخۆش بانگهێشتێکی گەورەی‬ ‫هەموو ئ���ەو کولت���وورە ئۆدیبییە کە‬ ‫لەمنداڵیی���ەوە پێ���ی گ���ۆش دەبین‪،‬‬ ‫هەم���وو فیگەرێک���ی ئۆدیب���ی «کە‬ ‫بێگومان هەموومان بێ ڕیزپەڕ فیگەری‬ ‫ئۆدیبین» لەس���اتی مردن���ی باوکدا‬ ‫تووش���ی ئەو خواستی پەش���یمانی‌و‬ ‫هەس���تی خۆس���زادانە دەبیێ���ت کە‬ ‫ل���ە هەم���وو ئۆدیبییەک���ی ڕەس���ەن‬ ‫چاوەڕواندەکرێ���ت‪ .‬نوێنەری باوک لە‬ ‫سیس���تمە دەرونییەکەماندا لە ناوەوە‬ ‫پێمادەڵێ���ت «ت���ۆ تەمەن���ای مردنی‬ ‫باوکت دەکرد‪ ،‬ت���ۆ ئاواتەخوازبوویت‬ ‫بمرێ���ت‪ ،‬ت���ۆ دەتویس���ت بیکوژیت‪،‬‬ ‫ئەوا ب���اوک مرد‌و ئێس���تا برۆ دەردی‬ ‫پەش���یمانی بچێژە»‪ .‬لێرەوە هەمیشە‬ ‫باوکی نەخۆش ئازارێکی دەرونی قووڵ‬ ‫بۆ منداڵەکان���ی جێدەهێڵێت‪ ،‬هەندێک‬ ‫دەتوانن ئەو ئ���ازارە بچەپێنن‌و زاڵبن‬ ‫بەس���ەریدا‌و ئ���ەو قۆناغ���ە ئۆدیبییە‬ ‫تێبپەڕێنن‪ ،‬هەندێک ناتوانن‪ .‬بەاڵم ئەم‬ ‫دیاردانە دەریدەخەن کە کۆمەڵگاکانی‬ ‫ئێم���ە ت���ا ئێس���تا فۆرمێکی س���ادە‬ ‫وسەرەتاییان هەیە‪ .‬یەکێ لە ڕەهەندە‬ ‫گرن���گ‌و س���ەرەکییەکانی کۆمەڵگای‬ ‫مۆدێرن بە گش���تی الوازبوونی جێگای‬ ‫باوکی شەخس���ییە‪ ،‬واتە ئ���ەو باوکە‬ ‫دەموچاودارە بینراوەی کە لەسیستمی‬

‫تەقلیدیدا شوێنێکی کۆنکرێت‌و ڕوونی‬ ‫هەیە‪ ،‬سەمبولی هەموو دەسەاڵتێکە‌و‬ ‫ئاماژەی���ە ب���ۆ ت���ەواوی مەرجەع���ە‬ ‫مانادارەکان���ی ه���ۆش‌و ئەخالق‪ .‬ئەم‬ ‫باوکە کالسیکییە کەم‌و زۆر جێگاکەی‬ ‫لەقدەبێ���ت‌و ئەو ڕەنگ‌و ڕۆش���نییەی‬ ‫لەس���ەر دەموچاوێتی‪ ،‬تەم دەیگرێت‌و‬ ‫ڕۆش���نی دەکوژێتەوە ‪ .‬لە راس���تیدا‬ ‫ل���ە کۆمەڵ���گای مۆدێرن���دا باوک بە‬ ‫مانا کالسیکییە فرۆیدییەکە گورزێکی‬ ‫بەرچ���او دەخوات‪ .‬رەنگ���ە لێرەدا بە‬ ‫کارهێنانی زاراوەکەی الکان «ئەویدی‬ ‫گەورە» دروستتر بێت تا بەکارهێنانی‬ ‫چەمکی «باوک���ی فرۆیدی»‪ .‬ئەویدی‬ ‫گ���ەورە دەش���ێت هەر ش���تێک بێت‪،‬‬ ‫ه���ەر هێزێ���ک بێ���ت‪ ،‬ه���ەر پارادیم‌و‬

‫کۆمەڵگای ئێم ‌ه‬ ‫تاسەر ئێسقان‬ ‫ئۆدیبییە‪ ،‬کە‬ ‫لەسەر کۆکردنەوەی‬ ‫هاوکاتی «ڕق لە‬ ‫باوک ‪ /‬عاشقبوون‬ ‫بە باوک» دەژی‪.‬‬ ‫کۆمەڵگایه‌کە‬ ‫کە هەم باوک‬ ‫دەکوژێت‌و هەم‬ ‫بۆی دەگری‪،‬‬ ‫هەم هەست بە‬ ‫زوڵمی دەکات‪،‬‬ ‫هەم لەزەت لەو‬ ‫زوڵمە دەبینێت‪.‬‬ ‫هەم بێزارە لێی‌و‬ ‫هەم دەزانێت‬ ‫بێ سێبەری ئەو‬ ‫ڕووت‌و تەنهایە‬ ‫سیس���تمێک‌و هەبیتۆزێ���ک بێ���ت کە‬ ‫م���رۆڤ وەک مەرجەعی گەورەی خۆی‬ ‫بەکاریدەهێنێت‪ .‬ب���ە کورتی جیاوازی‬ ‫نێوان کۆمەڵگای مۆدێرن‌و کۆمەڵگای‬ ‫س���وننەتی لەوەدای���ە ل���ە کۆمەڵگای‬ ‫مۆدێرن���دا ئەلتەرناتیڤەکان���ی ب���اوک‬ ‫زۆرن‪ .‬هێزگەلێ���ک هەن لەسیس���تمی‬ ‫دەرون���ی‌و عەقڵ���ی ئینس���اندا جۆرە‬ ‫قاڵبێکی مەرجەع���ی بەخۆوە دەگرن‪،‬‬ ‫کە وەک باوک دیار نین‪ ،‬روخس���اریان‬ ‫نییە‪ ،‬ئەوێک���ی دی نەبینراو‌و گەورەن‬ ‫«چ الکان‪،‬چ ژیژیک زۆر لەس���ەر ئەو‬ ‫ئەویدییە گەورە‌و نادیارە لە کولتووری‬ ‫س���ەدەی بیس���ت‌و بیس���ت ویەک���دا‬ ‫کاریانک���ردوە»‪ .‬ل���ە مۆدێرنەدا باوک‬ ‫دەچێتە پش���تەوە‪ ،‬شێوەی تارماییەک‬ ‫وەردەگرێ���ت‪ ،‬روخس���اری دەگۆرێت‪،‬‬ ‫دەبێت���ە خێوێکی نەبین���راو‪ .‬بەاڵم لە‬ ‫کۆمەڵ���گا تەقلیدییەکاندا کە منداڵیی‬ ‫دەرونی���ی خۆی���ان دەژی���ن‪ ،‬ناکامڵ‌و‬ ‫بێگەشەن‪ ،‬هێشتا لە فۆرمی خێزانێکی‬ ‫گەورەدا تەماشای بونیاد‌و ستراکتوری‬ ‫خۆی���ان دەک���ەن‪ ،‬ب���اوک هەیبەتە‬ ‫س���ایکۆلۆژییەکەی خ���ۆی لەدەس���ت‬ ‫نەداوە‪ .‬لە راس���تیدا نەخۆش���کەوتنی‬ ‫«سەرۆک ــ باوکی بااڵ ــ نوێنەری منی‬ ‫ئایدیال لەسیستمی دەرونی فرۆیدیدا»‬ ‫پێوەرێکی گرنگە تا ببینین ئایا کۆمەڵگا‬ ‫هێشتا کۆمەڵگایەکی کالسیکییە یاخود‬

‫مۆدێرن���ە؟ ئایا ڕۆحی نهێنی پش���ت‬ ‫ب���زاوت‌و جواڵنەوەکانی کۆمەڵگا‪ ،‬هەر‬ ‫دەست بە دامێنی باوکی خورافییە یان‬ ‫قاڵبەکان شکاون‌و موژدەی دەرکەوتنی‬ ‫جێگایەک���ی خاڵ���ی لە ئاس���ۆکانەوە‬ ‫دی���ارە؟‪ .‬ئاخۆ منداڵ���ە قارەمانەکانی‬ ‫کۆمەڵ���گا لەوە دەرچوون مردنی باوک‬ ‫تووش���ی شکس���ت‌و پەش���ێویانبکات‬ ‫یان مردن���ی باوک هێش���تا جەرگبڕ‌و‬ ‫کوشندەیە؟‪ .‬ئایا دەسەاڵت گرێدراوی‬ ‫باوک���ە یاخ���ود دەس���ەاڵت ئاماژەیە‬ ‫ب���ۆ ئەویدییەک���ی نادیار‪ ،‬ب���ۆ رۆحی‬ ‫خێوئاسای سیس���تم‪ ،‬بۆ دەسەاڵتێکی‬ ‫بێڕوخس���ار کە تێیدا سەرۆک لە بری‬ ‫فیگەرێکی ئەبەدی بێت‪ ،‬دەمامکێکی‬ ‫کاتییە‌و زوو زوو ئەو سەرانە دەگۆڕێن‬ ‫کە ئەو دەمامکە لە سەر دەنێن؟‪ .‬لە‬ ‫کۆمەڵ���گای مۆدێرن���دا باوکی فرۆیدی‬ ‫وندەبێت‪ ،‬شانۆ چۆڵدەکات‪ ،‬لەڕاستیدا‬ ‫چۆڵکردن���ی ش���وێنەکەی مەرجێکی‬ ‫س���ەرەکی‌و بنەڕەت���ی س���ەرهەڵدانی‬ ‫کۆمەڵ���گای مۆدێرن���ە‪ .‬کۆمەڵ���گای‬ ‫مۆدێرن بێ چۆڵکردنی ش���وێنی باوک‬ ‫ناکەوێتەکار‪ ،‬نەک هەر ئەوە پرۆسەی‬ ‫مۆدێرنیزەکردن پرۆس���ەی ش���کاندن‌و‬ ‫کوش���تنی بەردەوام���ی ش���تێکە ل���ە‬ ‫ڕابوردوودا‪ ،‬لێرەوە لەقبوونی ش���وێنی‬ ‫باوک مەرجی س���ەرەکی گواستنەوەیە‬ ‫لە تەقلیدەوە ب���ۆ مۆدێرنە‪ ،‬لە باوکی‬ ‫فرۆیدییەوە کە باوکێکی بینراوە لەسەر‬ ‫عەرش���ێکی بینراو ب���ۆ «ئەویدییەکی‬ ‫گ���ەورە»‌و نادی���ار‪ ،‬ل���ە باوکێکەوە‬ ‫کە لەش���ی هەیە‌و نەخۆش���دەکەوێت‌و‬ ‫دەمرێ���ت ب���ۆ باوکێکی بێل���ەش‪ ،‬لە‬ ‫کۆمەڵگایەکەوە ب���ە فۆرمی خێزانەوە‬ ‫ب���ۆ کۆمەڵگایەک���ی کراوە ک���ە تێیدا‬ ‫دەس���ەاڵت وەک تارماییەکی نادیار لە‬ ‫هەموو جومگەکانی���دا هاتوچۆدەکات‪.‬‬ ‫لێرەوە پرۆسەی مۆدێرنەی خۆرئاوایی‬ ‫ت���ا ئەندازەیەک���ی زۆر بە کوش���تنی‬ ‫باوک���ەوە گرێ���دراوە‪ ،‬وەک فرۆیدیش‬ ‫دەڵێت هیچ جێگای سەرسامی نییە کە‬ ‫ئۆدیبۆس «وەک باوک کوژ» یەکێکە‬ ‫ل���ە پاڵەوانە س���ەرەتایی‌و گرنگەکانی‬ ‫مێژووی خۆرئ���اوا‪ .‬بە بڕوای من هەتا‬ ‫جومگە فەلسەفییە گەورەکانی فیکری‬ ‫خۆرئاوا‪ ،‬ش���وێنگا‌و بنکەی لەقکردنی‬ ‫جێگای باوک وس���ەمبولەکانی ئەون‪.‬‬ ‫هەوڵی دەرکردنی خودا لە فەلسەفەدا‬ ‫الی نیتش���ە کەمت���ر دژە ـ���ـ ب���اوک‬ ‫نیی���ە لە هەوڵی فرۆی���د بۆ دەرکردنی‬ ‫ب���اوک‌و تارماییەکان���ی ل���ە خەیاڵی‬ ‫دەرونش���ێواوێکی نەخۆش‌و عوسابیدا‪ .‬‬ ‫چەمکی بەعەقالنیکردنی فیبەری‌و کاری‬ ‫ئەنستیوتسازی «بەدەزگایکردن» لە‬ ‫سیس���تمی کار‌و ئیدارات���ی خۆرئاوادا‬ ‫هەمانش���ێوە پرۆس���ەیەکی زۆر دژە ــ ‬ ‫باوک���ە‪ ،‬هەتا دەکرێت بڵێم لە چەمکی‬ ‫«ش���ۆڕش» ـی مارکسی دژتر‌و باوک‬ ‫لەقێنت���رە‪ .‬لە ئی���دارەی مۆدێرندا‌و لە‬ ‫ناو راڕەو دااڵن‌و ژێرزەمینەکانیدا باوک‬ ‫وندەبێت‪ ،‬دەبێتە شتێکی نادیار‪ .‬کافکا‬ ‫لە ڕۆمانی کۆش���ک‌و لە دادگاییش���دا‬ ‫بەبلیمەت���ی خ���ۆی ئ���ەو ونبوون���ەی‬ ‫لەهەر کۆمەڵناس���ێک قووڵتر‌و وردتر‬ ‫ڕوونکردۆتەوە‪ ،‬الی کافکا جەس���تەی‬ ‫ئینسانی باوک دیارنامێنێت‌و لە ڕێگای‬ ‫کۆمەڵێک وەکی���ل‌و مۆدیۆم‌و ناوەندی‬ ‫ترەوە دەردەکەوێت‪ .‬گ���ەر تراژیدیای‬ ‫ئۆدیب لەس���ەر ئەوە ڕاوەستابێت کە‬ ‫ب���اوک بەدەس���تی ک���وڕ دەکوژرێت‪،‬‬ ‫تراژیدیای «ك» لە کۆش���کی کافکادا‬ ‫ئەوەیە لە جیهانێکدا وێڵە باوک تێیدا‬ ‫ونب���ووە‪ ،‬تەواوی ئ���ەو جوگرافیایەی‬ ‫کافکا کۆش���کی لەس���ەر بونیادناوە‪،‬‬ ‫بەسەرهاتی ونبوونی فیگەرێکی گرنگ‌و‬ ‫گ���ەورە دەگێڕێتەوە ک���ە پاڵەوانەکە‬ ‫نایگاتێ���ت‪ .‬لێرەدای���ە هەت���ا گرنگی‌و‬ ‫گەورەیی کاف���کا بەرامبەر بلیمەتێکی‬ ‫وەک دۆستیۆفسکی دەردەکەوێت‪ .‬الی‬ ‫دۆستیۆفس���کی باوک هێشتا باوکێکی‬ ‫جەستەدارە لە گۆشت وخوێن‪ ،‬ڤیۆدۆر‬ ‫کارامازۆڤ هێشتا ناوێکە‪ ،‬مێژوویەکی‬ ‫هەی���ە‪ ،‬چیرۆکێکی هەیە‪ ،‬الش���ەیەکی‬ ‫هەیە‪ ،‬دەبینرێ���ت‌و دەکوژرێت‪ .‬بەاڵم‬ ‫الی کاف���کا س���ەروکارمان لەگ���ەڵ‬ ‫فیگەرێک���ی نادیار‌و تارمایی ڕەنگدایە‪،‬‬ ‫کە لەوە دەرچووە ن���اوی باوک بێت‪،‬‬ ‫بەڵک���و ئەویدییەکی نەگیراو‌و مەجازی‬ ‫وس���مبولیکە‪ .‬پرۆسەی س���ەندنەوەی‬ ‫جەستە لە باوک لە مێژووی خۆرئاوادا‬ ‫پرۆسەیەکی بەردەوام‌و دووردرێژە‪ ،‬باوک‬ ‫تا بێجەستەتر بێت‪ ،‬سیستم سەالمەتتر‬ ‫دەبێت‪ ،‬بە ونبوونی باوک ئیدی سیستم‬ ‫جێگایەکی دیاریکراوی نابێت بتوانیت‬ ‫بەتون���دی بیکوتی���ت‌و زامێکی وەهای‬ ‫تێبکەیت کوشندە بێت‪ .‬ئیدی سیستم‬

‫‪5‬‬

‫چه‌ند ئه‌فسه‌رێک وێنه‌ی تاڵه‌بانییان هه‌ڵگرتوه‌ فۆتۆ‪ :‬ئینته‌رنێت‬

‫کۆمەڵگای مۆدێرن ترسناکترین شت کۆمەڵگاکانی ئێمە‪،‬‬ ‫لەم کۆمەڵگایانەدا جۆرە پێکهاتێکن‪،‬‬ ‫بێ چۆڵکردنی‬ ‫لە ناخی هەرە‬ ‫ئەو هەستە‬ ‫شوێنی باوک‬ ‫رادیکال و‬ ‫‌ئۆدیبییە ‬ ‫ناکەوێتەکار‪،‬‬ ‫شۆڕشگێڕەکانیشدا‬ ‫پرۆسەی مۆدێرنیزە کوشندەو‬ ‫پارادۆکسەیە‪ ،‬کە ئۆدیبێکی پەشیمان‬ ‫کردن پرۆسەی‬ ‫شکاندن‌و کوشتنی بەسەرێک ڕقێکی و ترسنۆک هەیە‪،‬‬ ‫هێشتا کۆمەڵگامان‬ ‫بەردەوامی شتێکە ‌گەورەیە‬ ‫لە فۆرمی خێزان‬ ‫لە باوک‪،‬‬ ‫لە ڕابوردوودا‪،‬‬ ‫بۆ جیاناکرێتەوە‪،‬‬ ‫لێرەوە لەقبوونی بەسەرێکی‬ ‫کۆمەڵگامان‬ ‫تریش گریان‌و‬ ‫شوێنی باوک‬ ‫لە دەسەاڵت و‬ ‫مەرجی سەرەکی خۆشەویستیی‌و‬ ‫سێبەری سەرۆک‬ ‫گواستنەوەیە لە ‌پەشیمانییە‬ ‫و باوک بۆ‬ ‫بەسەر الشە‬ ‫تەقلیدەوە بۆ‬ ‫جیاناکرێتەوە‬ ‫نەخۆشەکەیدا‬ ‫مۆدێرنە‬ ‫س���مبولێکی نەگۆڕ‌و دیاریکراوی نابێت خۆرهەاڵتییەکاندا «لەوانە کۆمەڵگای‬ ‫ل���ەدژی ڕاپەڕین‪ .‬لێ���رەوە وەک چۆن کوردیش» بەجۆرێکی تر تێدەپەڕێت‪.‬‬ ‫دیکتاتۆرییەت س���یفەت‌و خەس���ڵەتی کۆمەڵگاکان���ی ئێمە هێش���تا خاڵییە‬ ‫کۆمەڵ���گا کالس���یکی‌و س���وننەتی‌و لە ڕۆحی ڕاس���تەقینەی مۆدێرنە‪ ،‬کە‬ ‫دواکەوتووەکانە‪ ،‬شۆڕشیش هەر لە ناو بریتییە ل���ە خاڵیک���ردن‌و چۆڵکردنی‬ ‫ئەواندا ئاس���انە‌و ڕوودەدات‪ .‬مۆدێرنە جێگای باوک‪ ،‬بۆ وێنەی تر‌و دەمامکی‬ ‫هەوڵێک���ی گەورەیە هەم بۆ دەرکردنی ت���ر‌و ئارەزووی تر‪ .‬ئەو هەس���تەی کە‬ ‫دیکتاتۆر‌و هەم بۆ دەرکردنی شۆرشیش کۆمەڵ���گا وەک خێزانێکی گەورە وێنا‬ ‫پێکەوە ل���ە ناو سیس���تمدا‪ .‬هەڵبەت دەکاتەوە‪ ،‬هێش���تا لەسەری هەموواندا‬ ‫ئەم پرۆس���ەیە هەمیشە ئاسان نایەتە زیندوە‪ .‬کۆمەڵگا خۆرهەاڵتییەکان ئەو‬ ‫دەست‪ ،‬مەترس���ی گەرانەوەی باوکی پرۆس���ە ناوەکییە قووڵەی ش���کاندن‌و‬ ‫ئودیبی مەترس���ییەکی هەمیش���ەییە‪ ،‬جیابوونەوە تێیان���دا ڕووی نەداوە کە‬ ‫بەاڵم ئەوەی کە دەبینرێت‌و لە مێژووی وابکات پێویس���ت بێ���ت جێگای باوک‬ ‫مۆدێرنەدا بە زەقی هەستی پێدەکرێت خاڵی بێت‪ .‬ب���ە کورتی لە دایکبوونی‬ ‫ئ���ەو رەهەندەیەت���ی‪ .‬ئەم پرۆس���ەیە ئەنت���ی ئۆدیبێ���ک‪ ،‬س���ەرهەڵدانی‬ ‫ل���ە خۆرئ���اوادا ل���ە پێش شۆڕش���ی کۆمەڵگایەک���ی خاڵی ل���ە «ئۆدیب‌و‬ ‫فەرەنس���ییەوە ل���ە مارت���ن لۆتەرەوە باوکی» تا ئێستا نادیارە‪ .‬کۆمەڵگاکانی‬ ‫دەست پێدەکات‌و تا ئێستا بەردەوامە‪ ،‬ئێمە‪ ،‬ج���ۆرە پێکهاتێک���ن‪ ،‬لە ناخی‬ ‫بەاڵم شۆڕش���ی شەس���ت‌و هەشت دوا ه���ەرە رادیکال‌و شۆڕشگێڕەکانیش���دا‬ ‫شۆڕشی گەورەیە لە مێژووی خۆرئاوادا ئۆدیبێکی پەش���یمان‌و ترسنۆک هەیە‪،‬‬ ‫دژ بە باوکی کالس���یکی‪ ،‬شۆڕش���ێکی هێش���تا کۆمەڵگامان لە فۆرمی خێزان‬ ‫ناکامیش���ە‪ ،‬چونکە باوک بە ڕوخسارە ب���ۆ جیاناکرێت���ەوە‪ ،‬کۆمەڵگامان لە‬ ‫تەقلیدییەکەی‪ ،‬بەو فۆرمەی بش���ێت دەسەاڵت‌و سێبەری س���ەرۆک‌و باوک‬ ‫شۆڕش���ێکی کالس���یکی بیڕوخێنێ���ت بۆ جیاناکرێتەوە‪ .‬ترس���ناکترین شت‬ ‫کەمت���ازۆر خۆی ل���ەو س���ەردەمەدا ل���ەم کۆمەڵگایان���ەدا ئ���ەو هەس���تە‬ ‫بەرەو ئاواب���وون دەچوو‌و هێدی هێدی ئۆدیبییە کوش���ندە‌و پارادۆکس���ەیە‪،‬‬ ‫لەس���ەر پێشی س���ەحنەوە بەرەو دوا ک���ە بەس���ەرێک ڕقێک���ی گەورەیە لە‬ ‫دەکشایەوە‪ .‬ئەم پرۆسەیە لە کۆمەڵگا ب���اوک‪ ،‬بەس���ەرێکی تری���ش گریان‌و‬

‫خۆشەویستیی‌و پەش���یمانییە بەسەر‬ ‫الشە نەخۆشەکەیدا‪ .‬ئەوەی سەرەنجی‬ ‫مێژووی ئەو دوو س���اڵەی کۆمەڵگای‬ ‫ئێمەی دابێ���ت‪ ،‬دەزانێت‌و دەبینێت چ‬ ‫کۆمەڵگایەکی تاسەر ئێسقان ئۆدیبییە‪،‬‬ ‫کە لەسەر کۆکردنەوەی هاوکاتی «ڕق‬ ‫ل���ە باوک ‪ /‬عاش���قبوون ب���ە باوک»‬ ‫دەژی‪ .‬کۆمەڵگاگەلێ���ک کە هەم باوک‬ ‫دەکوژێ���ت‌و هەم بۆی دەگ���ری‪ ،‬هەم‬ ‫هەست بە زوڵمی دەکات‪ ،‬هەم لەزەت‬ ‫لەو زوڵمە دەبینێت‪ .‬هەم بێزارە لێی‌و‬ ‫هەم دەزانێت بێ سێبەری ئەو ڕووت‌و‬ ‫تەنهایە‪ ،‬هەم باوک وەک دیکتاتۆرێکی‬ ‫خەرەفاوی نەخۆش‌و گەمژە دەبینێت‪،‬‬ ‫ه���ەم لە س���اتی الوازی‌و مردنیش���یدا‬ ‫بەرزیدەکاتەوە بۆ مەقامی ئەفس���انە‌و‬ ‫پلەی خوداوەندان‪.‬‬ ‫«ماویەتی» ‪.‬‬ ‫تێبینییەکی پێویست‪ :‬لەگەڵ داوای‬ ‫زۆری لێبوردن���دا‪ ،‬دەبوو ئەم هەفتەیە‬ ‫بەش���ی دووەمی وتاری جوانییەکانی‬ ‫ناڕێکی لێ���رەدا باڵوبکەم���ەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لە ئێس���تادا وام بەباش زانی کە ئەم‬ ‫نوسینە پێشبخەم‪ ،‬بە دڵنیاییەوە بە‬ ‫شەکانی تری «جوانییەکانی ناڕێکی»‬ ‫ل���ە هەفتەکانی داهاتوودا‪ ،‬هەر لێرەوە‬ ‫باڵودەبێتەوە‬

‫‪6‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫‌مێرگه‌سۆر‪ ،‬ئه‌و قه‌زایه‌ی‌ جگ ‌ه له‌پارتی‬ ‫‌باره‌گا ‌ی هیچ هێزێك ‌ی دیكه‌ی‌ تێدا نییه‌‬

‫مام جه‌الل‬

‫ ئا‪ :‬ئاكۆ حه‌مه‌د رابی‌‬ ‫ی حزب‌و الیه‌ن ‌ه‬ ‫له‌كاتێكدا زۆربه‌ ‌‬ ‫سیاسییه‌كان ‌ی كوردستان باره‌گایان‬ ‫له‌سه‌رجه‌م قه‌زاكان ‌ی كوردستاندا‬ ‫ی زیاتر ل ‌ه ‪20‬ساڵ‪ ،‬‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم دوا ‌‬ ‫تائێستا جگ ‌ه له‌پارتی‌‪ ،‬هیچ هێزێك ‌ی‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن‌و یه‌كێت ‌ی هاوپه‌یمان ‌ی‬ ‫ی پارتیش‪ ،‬باره‌گایان‬ ‫ستراتیژ ‌‬ ‫له‌قه‌زایه‌ك ‌ی وه‌ك مێرگه‌سۆر‬ ‫نه‌كردۆته‌وه‌‪.‬‬

‫یه‌كگرتو‪:‬‬ ‫دیارده‌یه‌كی‌‬ ‫ناوازه‌یه‌‬

‫ی مێرگه‌س����ۆر قه‌زایه‌ك ‌ه ك ‌ه‬ ‫ده‌ڤ����ه‌ر ‌‬ ‫ی بارزان����ی‌ س����ه‌رۆك ‌ی هه‌رێم‌و‬ ‫به‌زێ����د ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پارت���� ‌ی داده‌نرێ����ت‪ .‬له‌رو ‌‬ ‫جێنف����وز ‌‬ ‫ی هه‌ولێره‌و‬ ‫ئیدارییه‌و‌ه س����ه‌ر به‌پارێزگا ‌‬ ‫له‌عه‌شیره‌ته‌كان ‌ی شێروانی‌‌و دۆڵه‌مه‌ری‌‌و‬ ‫نیشته‌جێ نین"‪.‬‬ ‫ی پێكهاتوه‌‪.‬‬ ‫مزور ‌‬ ‫س����یروان ‌ی كوێخا نه‌جم‪ ،‬به‌رپرس���� ‌ی‬ ‫ی‬ ‫س����ه‌رچاوه‌یه‌ك ‌ی ئاگادار ب����ۆ ئاوێنه‌ ‌‬ ‫ی شه‌ش ‌ی‬ ‫ی مه‌ڵبه‌ند ‌‬ ‫رونك����رده‌و‌ه ك ‌ه نه‌بون ‌ی ب����اره‌گای‌ هیچ تاز‌ه ده‌ستبه‌كاربو ‌‬ ‫ی راگه‌یاند‬ ‫هێزێك ‌ی سیاس���� ‌ی له‌و ده‌ڤ����ه‌ره‌دا به‌و س����ۆران ‌ی یه‌كێت ‌ی به‌ئاوێن����ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تاز‌ه پۆس����ت ‌ی مه‌ڵبه‌ند ‌‬ ‫ی له‌وێدا ك ‌ه به‌و پێیه‌ ‌‬ ‫مانای ‌ه نایه‌ت ك ‌ه ئ����ه‌و خه‌ڵكه‌ ‌‬ ‫نیش����ته‌جێن هه‌مویان له‌گه‌ڵ پارتیدان‪ ،‬وه‌رگرت����وه‌و نه‌چوه‌ت���� ‌ه ئه‌و ش����وێنه‌‌و‬ ‫ی‬ ‫به‌ڵگه‌ش���� ‌ی بۆ قس����ه‌كان ‌ی ئه‌و‌ه بو ك ‌ه نازانێ����ت ئاخۆ جگ���� ‌ه له‌پارت ‌ی باره‌گا ‌‬ ‫ی لێی ‌ه یاخود نا "ئه‌گه‌ر‬ ‫برایه‌ك���� ‌ی د‪ .‬عه‌بدولمس����ه‌وه‌ر بارزان ‌ی هیچ حزبێك ‌ی تر ‌‬ ‫ی لێنه‌بێت‪ ،‬ره‌نگ ‌ه‬ ‫ی بارزانیی ‌ه له‌و س����نوره‌دا هیچ باره‌گایه‌ك ‌ی دیكه‌ ‌‬ ‫ك���� ‌ه ئام����ۆزا ‌‬ ‫ی پارتی‌‌و كه‌سێك ‌ی حزبه‌كان مه‌به‌ستیان نه‌بێت باره‌گا له‌و‬ ‫نیشته‌جێه‌و به‌نه‌یار ‌‬ ‫ی كه‌س ‌ی تێدا‬ ‫س����ه‌ربه‌خۆ هه‌ژمار ده‌كرێت‌و خه‌ڵكێك ‌ی س����نور‌ه بكه‌نه‌وه‌و خه‌تا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كردنه‌وه‌ ‌‬ ‫نیی����ه‌‪ ،‬خۆ ئه‌گ����ه‌ر نی����از ‌‬ ‫ی ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫زۆریش پشتگیر ‌‬ ‫ی ل ‌ه‬ ‫س����ه‌رچاوه‌ك ‌ه رونیك����رده‌و‌ه ك���� ‌ه له‌و باره‌گاشیان هه‌بێت بڕواناكه‌م رێگر ‌‬ ‫قه‌زایه‌دا خه‌ڵك ‌ی ناڕازی‌‌و ئۆپۆزیس����یۆن هیچ حزبێك بكرێت"‪.‬‬ ‫ناوبراو ئه‌و زانیارییانه‌ش ‌ی ره‌تكرده‌و‌ه‬ ‫بونی����ان هه‌ی����ه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم هی����چ حزبێك‬ ‫ی‬ ‫نه‌یتوانی����و‌ه ئه‌و ده‌نگان���� ‌ه رێكبخات ك ‌ه ك���� ‌ه به‌رنامه‌یان هه‌بێت ب����ۆ كردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی مێرگه‌سور‌و وت ‌ی "ره‌نگ ‌ه‬ ‫بۆ ئه‌مه‌ش چه‌ندین ه����ۆكار هه‌ن‌و وت ‌ی باره‌گا له‌قه‌زا ‌‬ ‫"هه‌رچه‌ن����د‌ه یه‌كێتیش هه‌ندێك خه‌ڵك ‌ی پێویس����تمان پێ ‌ی نه‌بێت ئێستا باره‌گا‬ ‫هه‌ی ‌ه ك ‌ه خه‌ڵك ‌ی ئه‌و س����نوره‌ن‪ ،‬به‌اڵم بكه‌ینه‌وه‌‪ ،‬چونك ‌ه له‌وانه‌ی ‌ه رێكخستنمان‬ ‫هیچ یه‌كێك له‌و كه‌س����ان ‌ه له‌مێرگه‌سۆر وه‌كو پێویس����ت نه‌بێت له‌و ناوچه‌یه‌دا"‪،‬‬

‫گۆڕان‪ :‬زیاتر كار یه‌كێتی‌‪ :‬هه‌ر‬ ‫ی كاتێك بمانه‌وێت‬ ‫له‌سه‌ر ده‌نگده‌ر ‌‬ ‫باره‌گا ده‌كه‌ینه‌وه‌‌و‬ ‫ناڕازی‌ ده‌كه‌ین‬ ‫پێشمانوانییه‌‬ ‫رێگریمان لێبكرێت‬

‫ی هه‌ر ناوچه‌كه‌و بااڵده‌س����تبون ‌ی پارت ‌ی تێیدا ناوچه‌ی ‌ه ئه‌نجام نه‌داوه‌"‪.‬‬ ‫جه‌ختیش����یكرده‌و‌ه ك ‌ه كردنه‌وه‌ ‌‬ ‫به‌بۆچون ‌ی ئه‌ندام ‌ی س����ه‌ركردایه‌تی‌‌و‬ ‫ی كردو‌ه ك���� ‌ه هیچ حزبێك‬ ‫ی ده‌وێ‌‪ ،‬بۆی ‌ه كارێك���� ‌ی وا ‌‬ ‫باره‌گایه‌ك س����تاف ‌ی خۆ ‌‬ ‫ی كۆمه‌ڵ���� ‌ی‬ ‫ی ‪‌8‬‬ ‫هه‌ر كاتێك ئه‌وان ‌ه ئاماده‌بون‪ ،‬ئاماده‌ن باره‌گا ل����ه‌و ناوچه‌ی ‌ه نه‌كات����ه‌وه‌‪ .‬جگ ‌ه به‌رپرس���� ‌ی مه‌ڵبه‌ن����د ‌‬ ‫ی ئیس��ل�ام ‌ی له‌س����ۆران‪ ،‬ش����وان راب����ه‌ر‬ ‫له‌و ش����وێنه‌و له‌هه‌ر ش����وێنێك ‌ی دیك ‌ه له‌و‌ه ئێم����ه‌ش زۆر گرنگ ‌ی به‌كردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ب����اره‌گا بكه‌نه‌وه‌و پێیوانی���� ‌ه رێگرییان باره‌گا ناده‌ین‪ ،‬به‌ڵكو زیاتر كار له‌س����ه‌ر له‌به‌ر كۆمه‌ڵێك ه����ۆكار ك ‌ه په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ی خۆیانه‌وه‌ی���� ‌ه باره‌گای����ان‬ ‫ب����ه‌ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫ده‌نگده‌ری‌ ناڕاز ‌‬ ‫لێبكرێت‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها س����ۆران ئه‌حمه‌د به‌رپرس ‌ی له‌ناوچه‌كان����ی‌ مێرگه‌س����ۆرو ب����ارزان‬ ‫ی ب����اره‌گا له‌و‬ ‫ی نه‌كردن����ه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌ب����اره‌ ‌‬ ‫ی ئ����ه‌و ده‌ڤه‌ره‌‪،‬‬ ‫ی یه‌كگرت����و له‌س����ۆران نیی����ه‌‪ ،‬له‌ب����ه‌ر ئ����ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ‪‌ 12‬‬ ‫ی س����ۆران ‌ی مه‌ڵبه‌ن����د ‌‬ ‫ی مه‌كۆ ‌‬ ‫قه‌زایه‌دا‪ ،‬س����كرتێر ‌‬ ‫ی س����ه‌ركردایه‌ت ‌ی پارتییه‌و‬ ‫ی ب ‌ه ناوچه‌‌و زێد ‌‬ ‫ی گۆڕان‪ ،‬دلێر عه‌بدولره‌حمان له‌لێدوانێكدا بۆ ئاوێن ‌ه ئه‌و دیارده‌یه‌ ‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی راگه‌یاند ك ‌ه هه‌تا ئێس����تا "ناوازه‌" وه‌سفكرد‌و رونیكرده‌و‌ه ك ‌ه له‌و پارتیش له‌كوردس����تان بااڵده‌سته‌‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫به‌ئاوێن����ه‌ ‌‬ ‫ی ده‌كات‌و تا‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫ی له‌ناوچه‌ ‌‬ ‫ی پارێ����زگار ‌‬ ‫بیریان ل����ه‌و‌ه نه‌كردۆته‌و‌ه ب����اره‌گا له‌و ناوچه‌یه‌دا نه‌ك باره‌گا‪ ،‬ره‌نگ ‌ه به‌شێوه‌ ‌‬ ‫ێ به‌هه‌مو هۆكارو ش����ێوازێك‬ ‫ی بكر ‌‬ ‫ی حزبیش ‌ی تێدا نه‌بێت‌و ب����ۆ ‌‬ ‫ی ئاشكرا بانگه‌شه‌ ‌‬ ‫ناوچه‌ی����ه‌دا بكه‌نه‌وه‌‪ ،‬چونك���� ‌ه به‌وته‌ ‌‬ ‫ی حزب ‌ه‬ ‫ناوبراو ئه‌و ناوچه‌ی ‌ه نه‌ك بۆ گۆڕان وه‌ك به‌كرداری‌‌و به‌ئاشكرا ئه‌ندام ‌ی الیه‌نه‌كان ‌ی حه‌ز ن����اكا ئه‌ن����دام‌و الیه‌نگ����ر ‌‬ ‫ی بارزان‬ ‫هێزێك ‌ی ئۆپۆزیس����یۆن‪ ،‬به‌ڵكو بۆ حزب ‌ه دیكه‌ش���� ‌ی لێنه‌بێت‪ .‬ناوبراو وت ‌ی "ئه‌و‌ه كوردس����تانییه‌كانی‌ تر له‌ناوچه‌ ‌‬ ‫ی پارتی����ش ك ‌ه یه‌كێتیی ‌ه شتێك ‌ه سه‌رنج ‌ی خه‌ڵك‌و رۆشنبیرو حزب ‌ه هه‌بن‌و باره‌گایان بكه‌نه‌وه‌و وتی‌ "ئه‌گه‌ر‬ ‫هاوپه‌یمانه‌كه‌ ‌‬ ‫ی خۆیدا راكێشاوه‌‪ ،‬حیزبه‌كان���� ‌ی ت����ر باره‌گا بكه‌ن����ه‌و‌ه ئه‌و‬ ‫ی سیاس����ییه‌كان ‌ی به‌ال ‌‬ ‫ی جوڵه‌ ‌‬ ‫ده‌ڤه‌رێك���� ‌ی داخ����راو‌ه ل����ه‌رو ‌‬ ‫ی پارتی‌‌و‬ ‫سیاسی‌‪ ،‬بۆی ‌ه ئه‌گه‌ر باره‌گاش بكه‌نه‌و‌ه چونك ‌ه كوردس����تان هه‌مو وه‌كو یه‌كه‌و كات ‌ه خه‌ڵ����ك ده‌بێت ‌ه غه‌ی����ر ‌‬ ‫ی چاالك ‌ی خۆیان ده‌ك����ه‌ن‪ ،‬ده‌ره‌نجامیش‬ ‫ی ئازاد ‌‬ ‫ی ل����ه‌وێ خوڵقاوه‌‪ ،‬مادامیش ك ‌ه ئێم ‌ه بانگه‌ش����ه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌و كه‌ش����ه‌ ‌‬ ‫به‌هۆ ‌‬ ‫ی پارت ‌ی‬ ‫ره‌نگ ‌ه وه‌ك پێویست سه‌ركه‌وتو نه‌بن‪ .‬بكه‌ین هه‌ق نیی���� ‌ه ئه‌م ‌ه وابێت‪ ،‬چونك ‌ه خه‌ڵكێك���� ‌ی به‌دی����ل‌و پێچه‌وانه‌ ‌‬ ‫دلێ����ر وت���� ‌ی " ش����وێن ‌ی جوگراف���� ‌ی تا ئێس����تا هیچ حزبێكیش چاالك ‌ی له‌و دروست ده‌بێ‌"‪.‬‬

‫ی مه‌كۆی كه‌الری‌ گۆڕان‪:‬‬ ‫باژێڕه‌وان ‌‬ ‫داخستنی‌ مه‌كۆ ‌ی گۆڕان په‌یوه‌ندی‌ به‌باڵباڵێنه‌وه‌ هه‌بو‬ ‫‌‬

‫ ئا‪ :‬كاوه‌ گه‌رمیانی‬ ‫باژێڕه‌وانی‌ مه‌كۆی كه‌الری‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گۆڕان‪ ،‬مه‌حمود حاجی‌ عومه‌ر‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ به‌گژ دیارده‌ی‌‬ ‫كوتله‌و كوتله‌كاری‌ ده‌چێته‌وه‌‌و‬ ‫ئاشكراشیكرد كه‌ داخستنی‌ مه‌كۆی‌‬ ‫گۆڕان له‌كه‌الر پێش ئه‌و‪ ،‬په‌یوه‌ندی‌‬ ‫به‌باڵباڵێنه‌وه‌ هه‌بوه‌‪.‬‬ ‫باژێڕه‌وانی‌ مه‌كۆی كه‌الری‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گ����ۆڕان‪ ،‬مه‌حم����ود حاج����ی‌ عوم����ه‌ر‬ ‫له‌چاوپێكه‌وتنێك����ی‌ ئاوێنه‌دا رایگه‌یاند‬ ‫كه‌ له‌ئێس����تادا بزوتنه‌وه‌كه‌یان له‌ڕوی‌‬ ‫مه‌ددی‌ جه‌ماوه‌رییه‌وه‌ گوڕو ته‌وژمێكی‌‬ ‫باش����ی‌ هه‌ی����ه‌‌و ل����ه‌ڕوی‌ بارودۆخ����ی‬ ‫سیاسیش����ه‌وه‌ له‌دۆخێكی‌ باش����دایه‌‪،‬‬ ‫ته‌نه����ا ئاس����ته‌نگییه‌ك هه‌بێت له‌ڕوی‌‬ ‫ئۆرگانیزه‌كردنی‌ رێكخستنه‌وه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ئێستادا س����ه‌رقاڵی‌ تێپه‌ڕاندنی‌ ئه‌و‬ ‫ئاسته‌نگییه‌شن‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت ب����ه‌و بۆچونان����ه‌ی‌ كه‌‬ ‫ده‌وترێت له‌كاتی‌ پرۆسه‌ی‌ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫مه‌ك����ۆی ك����ه‌الری‌ بزوتن����ه‌وه‌ی‌‬ ‫گ����ۆڕان كه‌ ل����ه‌دو هه‌فت����ه‌ی‌ رابردودا‬ ‫به‌س����ترا‪ ،‬ژماره‌ی����ه‌ك هه‌ڵس����وڕاوی‌‬ ‫گه‌ن����ج به‌ش����داری‌ هه‌ڵبژاردنه‌كه‌ی����ان‬ ‫نه‌ك����ردوه‌‪ ،‬مه‌حم����ود حاج����ی‌ عومه‌ر‬ ‫ئه‌و بۆچونان����ه‌ی‌ ره‌تك����رده‌وه‌‌و وتی‌‬ ‫"به‌پێچه‌وانه‌وه‌ گه‌نجێكی‌ زۆر به‌شداری‌‬

‫هه‌ڵبژاردنه‌كه‌یان كردبو‪ ،‬جگه‌ له‌وه‌ش‬ ‫ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ ناویان له‌لیستی‌ بازنه‌و‬ ‫رایه‌ڵه‌كاندا هه‌بوه‌ به‌شدارییان كردبو‪،‬‬ ‫هی����چ كه‌س����ێكش بێبه‌ش نه‌ك����راوه‌‬ ‫له‌ده‌نگدان"‪.‬‬ ‫له‌م����اوه‌ی‌ كردن����ه‌وه‌ی‌ مه‌ك����ۆی‬ ‫ك����ه‌الری‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان تائێس����تا‬ ‫چه‌ن����د به‌رپرس����ێكی‌ گ����ۆڕراون‌و‬ ‫به‌پێ����ی‌ زانیارییه‌كان����ی‌ ئاوێن����ه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫گۆڕانكارییان����ه‌ش به‌هۆی‌ "باڵباڵێن"ی‌‬ ‫مه‌كۆك����ه‌وه‌‪ ،‬ده‌رباره‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ ئایا‬ ‫ئه‌م به‌رپرس����ه‌ی‌ ئێس����تا تاچه‌ندێك‬ ‫س����ه‌ركه‌وتو ده‌بێ����ت له‌و كێش����انه‌‪،‬‬ ‫مه‌حمود حاجی‌ عومه‌ر ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا‬ ‫"ب����ۆ به‌ش����ی یه‌كه‌می‌ پرس����یاره‌كه‌ت‬ ‫ناكرێت نكۆڵی لێبكرێت ئه‌و دیارده‌یه‌‬ ‫هه‌ب����وه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم م����ه‌رج نیی����ه‌ هه‌مو‬ ‫ئ����ه‌و ش����تانه‌ی‌ وا ده‌بیس����ترێت یان‬ ‫له‌راگه‌یاندن����ه‌وه‌ باس ده‌كرێت هه‌موی‌‬ ‫وابێت‪ ،‬یان وه‌كو كورد ده‌ڵێت (مێش‬ ‫ده‌كرێت به‌گامێش)‪ ،‬بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫وه‌ك ه����ه‌ر هێزێك����ی‌ تر بێ كێش����ه‌و‬ ‫بێكه‌موكورت����ی نه‌ب����وه‌‪ ،‬خ����ۆم له‌به‌ر‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ بوم زۆر له‌نزیكه‌وه‌‬ ‫ئاگام له‌ورده‌كاری‌ ئه‌و ره‌وش����ه‌ نییه‌‬ ‫چ����ۆن بوه‌‪ ،‬به‌اڵم ده‌كرێت پێتبڵێم كه‌‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ هاتومه‌ته‌وه‌ ره‌وشی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گۆڕان لێره‌ به‌ره‌و باش����ی‌ به‌رین درێژه‌‬ ‫ب����ه‌كاره‌ باش����ه‌كانی‌ هاوڕێكانی‌ پێش‬ ‫خۆم بده‌م"‪ ،‬س����ه‌باره‌ت به‌وه‌ی‌ كه‌ بۆ‬

‫روبه‌ربونه‌وه‌ی‌ "باڵباڵێن"ی‌ مه‌كۆكه‌یان‬ ‫پالنی‌ چیی����ه‌‪ ،‬مه‌حمود حاجی‌ عومه‌ر‬ ‫وتی‌ "تیۆره‌یه‌ك هه‌یه‌ له‌س����ه‌ر دیدی‌‬ ‫ناسیاس����ی‌‪ ،‬دی����دی‌ سیاس����ی‌‪ :‬ئ����ه‌و‬ ‫خه‌ڵكانه‌ی‌ به‌ناسیاسییانه‌ بیر له‌دیدی‌‬ ‫رێكخراوه‌یی‌ ده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وانه‌ كۆمه‌ڵه‌‬ ‫خه‌ڵكێكن ده‌بن به‌خڵته‌و سه‌ر ئاو یان‬ ‫بن ئاو ده‌كه‌ون‌و ده‌ڕۆن ‪ ،‬به‌اڵم دیدی‌‬ ‫سیاس����ی‌ ئه‌وه‌یه‌ خه‌ڵك به‌ڕاشكاوانه‌‬ ‫ئیش ب����كات كێ‌ دڵس����ۆزو راش����كاو‬ ‫بێت ئیش����ی‌ خۆی‌ به‌ڕێكوپێكی‌ بكات‬ ‫له‌به‌رژه‌وه‌ن����دی گش����تی‌ بزوتن����ه‌وه‌ی‌‬ ‫گ����ۆڕان‌و خه‌ڵك بێت‪ ،‬ئ����ه‌وه‌ الی‌ من‬ ‫خۆشه‌ویستتره‌ ‪ ،‬ده‌كرێت به‌و شێوه‌یه‌‬ ‫به‌گژ دی����ارده‌ی‌ ته‌كه‌توالت بچینه‌وه‌"‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ه����ا دانی‌ به‌وه‌دا نا كه‌ پێش����تر‬ ‫داخس����تنی‌ مه‌ك����ۆی‌ گ����ۆڕان له‌كه‌الر‬ ‫په‌یوه‌ن����دی‌ به‌باڵباڵێن����ه‌وه‌ هه‌ب����وه‌‌و‬ ‫وتی‌ "به‌ڵی په‌یوه‌ن����دی‌ به‌باڵباڵێنه‌وه‌‬ ‫هه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫ده‌رب����اره‌ی‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ ك����ه‌ پێ����ش‬ ‫ده‌ستبه‌كاربونی‌‌و به‌هۆی‌ ئه‌و كێشه‌ی‌‬ ‫له‌مه‌كۆی‌ كه‌الری‌ گۆڕان هه‌بون وایكرد‬ ‫ژماره‌یه‌ك له‌ستافه‌كه‌ی‌ واز بهێنن‪ ،‬ئایا‬ ‫چی ده‌كه‌ن بۆ ئه‌و كه‌س����انه‌‪ ،‬ناوبراو‬ ‫وت����ی‌ "هی����وادارم كۆتایی پ����ێ بێت‌و‬ ‫ئێم����ه‌ش له‌گه‌ڵ هاوڕێ‌و هاوكارانم كار‬ ‫بۆ تێپه‌راندنی‌ ئه‌و قه‌یرانه‌ ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫وه‌ك ده‌ترێ����ت ك����ه‌ له‌كات����ی‌‬ ‫كردن����ه‌وه‌ی ب����اره‌گای‌ نوێ����ی مه‌كۆی‬

‫ك����ه‌الر‪ ،‬جه‌ماوه‌رێكی ك����ه‌م هاتبون‪،‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌وه‌ی‌ كه‌ پێیوانییه‌ كه‌می‬ ‫جه‌ماوه‌ره‌كه‌ بۆ ئه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ كه‌‬ ‫باڵی گه‌نجان به‌خرۆشه‌وه‌ به‌شدارییان‬ ‫نه‌كردوه‌‪ ،‬باژێڕه‌وان����ی‌ مه‌كۆی‌ گۆڕان‬ ‫ئام����اژه‌ی‌ ب����ه‌وه‌دا "ئێم����ه‌ پێش����تر‬ ‫ئاماده‌كارییه‌ك����ی‌ وام����ان نه‌كردبو بۆ‬ ‫بانگه‌شكردن‪ ،‬كردنه‌وه‌ی‌ باره‌گاش بۆ‬ ‫ناحیی����ه‌ی‌ ئیعالمی‌ نه‌ب����وه‌‪ ،‬به‌ڵكو بۆ‬ ‫رایكردنی‌ كاروباره‌كان����ی‌ گۆڕانه‌‪ ،‬له‌و‬ ‫باره‌یه‌شه‌وه‌ گله‌یی زۆرمان هاته‌سه‌ر‪،‬‬ ‫چ له‌ن����او خۆمان وه‌ك����و گۆڕانخوازان‌و‬ ‫چ ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ گۆڕان وه‌كو دۆس����ت‌و‬ ‫خه‌ڵك"‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌نه‌به‌س����تنی‌ كۆنگره‌ی‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان دوای‌ تێپه‌ڕینی‌ سێ‌‬ ‫ساڵ‌ به‌س����ه‌ر دامه‌زراندنیدا‪ ،‬مه‌حمود‬ ‫حاجی‌ عومه‌ر وتی‌ "ئه‌وه‌ كه‌ی‌ قیاسه‌‬ ‫بۆ حزبێكی‌ سیاسی جه‌ماوه‌ری وه‌كو‬ ‫گ����ۆڕان‪ ،‬حزبیش هه‌بوه‌ (‪ )40‬س����اڵه‌‬ ‫دروستبوه‌‌و نه‌شیتوانیوه‌ چوار كۆنگره‌‬ ‫ببه‌س����تێت‪ ،‬به‌اڵم پێیده‌ڵێ����ن حزبی‌‬ ‫س����ه‌ره‌كی‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ ت����ۆ ناتوانیت‬ ‫پێوانه‌ی����ی جه‌ماوه‌ری‌ خۆت له‌س����ه‌ر‬ ‫ئه‌ساسی‌ ئه‌وه‌ بێت كۆنگره‌ به‌ستراوه‌‬ ‫یان نه‌به‌س����تراوه‌‪ ،‬بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫له‌بۆشاییه‌كدا دروستبو‪ ،‬وای‌ پێویست‬ ‫ده‌كرد كه‌ گۆڕان دروس����ت بێت گرنگ‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ گۆڕان ئه‌مڕۆ هێزێكه‌ له‌ناوه‌وه‌‌و ‬ ‫مه‌حمود حاجی‌ عومه‌ر‬ ‫ده‌ره‌وه‌ حسابی‌ بۆ ده‌كرێت"‪.‬‬

‫به‌ڕێز كاك نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان‬ ‫رێز‌و ساڵوێكی گه‌رم‬ ‫من ناوم حاجی كه‌مال س���ورچی‬ ‫ـ ی���ه‌‪ ،‬ئام���ۆزای حس���ێن ئاغای‬ ‫س���ورچیم‌و ئێس���تا خ���ۆم‌و چه‌ند‬ ‫خێزانێك له‌س���لێمانی داده‌نیشین‪.‬‬ ‫س���اڵی ‪ 2005‬كه‌ جه‌نابت هاتی بۆ‬

‫س���لێمانی له‌گ���ه‌ڵ ك���ه‌س‌وكاری‬ ‫ئێم���ه‌ دانیش���تنێكتان ك���رد‪ ،‬كه‌‬ ‫خۆم یه‌كێك بوم له‌به‌ش���داربووان‪.‬‬ ‫پاشانیش له‌گه‌ڵ جه‌وهه‌ری حوسێن‬ ‫ئاغا هاتی���ن بۆ مه‌س���یف‌و رۆژی‬ ‫(‪ )2005/5/3‬له‌گ���ه‌ڵ به‌ڕێزت���ان‬ ‫دانیش���تین‪ .‬ئه‌وه‌ب���و به‌ڕێزت���ان‬

‫بڕیارتان���دا هه‌مو كێش���ه‌كانمان بۆ‬ ‫چاره‌سه‌ربكه‌ن‪ .‬هه‌ر وایش بو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫بۆ رۆژی دوایی (واته‌ ‪)2005/5/4‬‬ ‫سێ كه‌س له‌ئه‌ندامانی خێزانه‌كه‌ی‬ ‫من (دو كوڕ‌و خێزانه‌كه‌م) توش���ی‬ ‫كاره‌س���اتی ئۆتۆمبێ���ل ب���ون‌و‬ ‫وه‌فاتیانك���رد‌و به‌په‌له‌ گه‌ڕامه‌وه‌ بۆ‬

‫سلێمانی‪ .‬بۆیه‌ ئه‌گه‌رچی ئه‌وانیدی‬ ‫هه‌م���و قه‌ره‌بوكران���ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم من‬ ‫نه‌متوان���ی ب���ه‌دوای كێش���ه‌كانی‬ ‫خ���ۆم‌و ئ���ه‌و خێزانان���ه‌ بچ���م كه‌‬ ‫له‌گه‌ڵم بون‌و كێشه‌كانمان پشتگوێ‬ ‫خران‪ .‬بۆی���ه‌ داواكارم له‌به‌ڕێزتان‬ ‫ك���ه‌ ئێم���ه‌ش بگه‌ڕێین���ه‌وه‌ ب���ۆ‬

‫جێگای خۆم���ان‌و وه‌كو خزمه‌كانی‬ ‫قه‌ره‌بوبكرێین���ه‌وه‌‪.‬‬ ‫ترم���ان‬ ‫چاوه‌ڕوان���ی وه‌اڵم���ی برایان���ه‌‌و‬ ‫دڵسۆزانه‌تانین‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وپه‌ڕی رێزدا‬ ‫حاجی كه‌مال سورچی ‬

‫‪38‬‬

‫نه‌خۆش���كه‌وتنه‌كه‌ی مام جه‌الل‬ ‫به‌حوكم���ی ته‌م���ه‌ن‌و هیالكی���ی‌و‬ ‫گوش���ار‌ه ده‌رونیی ‌ه جۆراجۆره‌كان‪،‬‬ ‫ره‌نگ ‌ه بۆ زۆربه‌م���ان چاوه‌ڕوانكراو‬ ‫بوبێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ی چاوه‌ڕواننه‌كراو‬ ‫ب���و؛ ئ���ه‌و هه‌م���و خه‌مخۆریی���ه‌ی‬ ‫خه‌ڵك ب���و بۆ س���ه‌ركرده‌یه‌ك ك ‌ه‬ ‫له‌له‌حزه‌یه‌كی وادا هاوسۆزییه‌كان‪،‬‬ ‫روبه‌رێك���ی ئه‌وتۆیان ب���ۆ ره‌خنه‌و‬ ‫گله‌یی نه‌هێشته‌وه‌و هه‌موانی خست ‌ه‬ ‫دڵه‌ڕاوكێی���ه‌ك –ه‌و‌ه ك��� ‌ه كۆچی‬ ‫ئه‌و س���ه‌ركرده‌ی ‌ه ته‌نیا پرسیارێكی‬ ‫تێپ���ه‌ڕ نه‌مێنێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو ببێت ‌ه‬ ‫مه‌ترسییه‌كی جدیی كراوه‌ش به‌سه‌ر‬ ‫زۆر ئه‌گه‌ری نه‌خوازراودا‪ .‬ئیتر له‌و‌ه‬ ‫ده‌رچ���و ئه‌و مه‌س���ه‌له‌ی ‌ه هه‌ر له‌ناو‬ ‫ماڵ���ی یه‌كێتییدا بخولێته‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫روداوی نه‌خۆش���ییه‌ك ‌ه سه‌لماندی‬ ‫ك ‌ه رایه‌ڵه‌كانی كه‌سێتیی كاریزمایی‬ ‫مام جه‌الل‪ ،‬زیات���ر به‌و یاده‌وه‌ریی ‌ه‬ ‫ده‌س���ته‌جه‌معییه‌دا تێده‌پ���ه‌ڕێ ك ‌ه‬ ‫مام جه‌الل‪ ،‬س���ه‌رو ح���زب‌و به‌ده‌ر‬ ‫له‌كاراكته‌ربونی حزبیی‪ ،‬س���ااڵنێكی‬ ‫زۆره‌‪ ،‬به‌ر له‌دامه‌زراندنی یه‌كێتی –‬ ‫ش له‌نێویدا بونی هه‌بوه‌و هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر كه‌س���ێك پێچه‌وانه‌ی ئه‌م‬ ‫بۆچون���ه‌ی هه‌یه‌‪ ،‬ده‌پرس���م؛ ئه‌رێ‬ ‫ره‌خنه‌ما له‌ناو خه‌ڵك‌و ئۆپۆزیسیۆن‌و‬ ‫میدی���او ته‌نانه‌ت له‌ن���او حزبه‌كه‌ی‬ ‫خۆیش���ی له‌مام ج���ه‌الل نه‌گیرێ‪،‬‬ ‫هه‌قم به‌راستی‌و ناڕاستییانه‌و‌ه نییه‌‪،‬‬ ‫بێگومانم له‌وه‌ی هه‌ندێكیان راست‌و‬ ‫له‌جێ���ی خۆیبون‪ ،‬هه‌ندێكیش���یان‬ ‫ناڕاس���ت‌و بوغزاوی���ی‪ ،‬به‌اڵم بۆچی‬ ‫س���ه‌ره‌ڕای ئه‌و هه‌م���و ره‌خنه‌یه‌‪،‬‬ ‫نه‌خۆش���ییه‌كه‌ی هه‌مویانی وه‌النا‌و‬ ‫په‌رۆش���یی بۆ ته‌ندروس���تییه‌ك ‌هی‌و‬ ‫هی���وای زو چاكبون���ه‌وه‌‪ ،‬جێگه‌ی‬ ‫گرتن���ه‌وه‌؟ په‌رۆش���یی ن���ه‌ك هه‌ر‬ ‫ئه‌وانه‌ی هاوحزب‌و هاوڕای ئه‌ون‪ ،‬یان‬ ‫ئه‌وانه‌ی سه‌رسامیی كه‌سێتییه‌كه‌ی‬ ‫ئ���ه‌و س���ه‌ركرده‌یه‌ن ك��� ‌ه به‌هه‌مو‬ ‫هه‌ڵه‌یه‌كیش���ه‌و‌ه ئه‌وی���ان قبوڵه‌‪،‬‬ ‫به‌ڵكو پانتایی ئه‌و په‌رۆشییه‌‪ ،‬هه‌مو‬ ‫كوچه‌و كۆاڵن‌و جاده‌و بازارو حزب‌و‬ ‫رێكخراوو به‌ش���ه‌كانی كوردستانی‬ ‫گرته‌وه‌‪ ،‬ده‌سه‌اڵتدارو ئۆپۆزسیۆنی‬ ‫داگ���رت‌و رۆژنامه‌و تیڤ���ی‌و رادیۆو‬ ‫س���ایت‌و تۆڕێك���ی كۆمه‌اڵیه‌تی���ی‬ ‫نه‌ما‪ ،‬مام جه‌الل‌و نه‌خۆش���ییه‌كه‌ی‬ ‫نه‌بوبێت ‌ه مانشێتیان‌و له‌پشتییانه‌و‌ه‬ ‫خه‌مخۆریی به‌دی نه‌كرێ‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و‌ه ج���اری یه‌ك���ه‌م نیی ‌ه مام‬ ‫جه‌الل نه‌خۆش ده‌ك���ه‌وێ‌و به‌په‌ل ‌ه‬ ‫ده‌خرێت ‌ه نه‌خۆشخانه‌وه‌‪ ،‬هه‌روا ئه‌م‬ ‫ج���اره‌ش یه‌كه‌مجار نیی���ه‌‪ ،‬خه‌ڵك‬ ‫ئ���اوا به‌قوڵی���ی بۆ ته‌ندروس���تیی‬ ‫ئه‌و پیاو‌ه خه‌م دایده‌گرێ‪ ،‬س���اڵی‬ ‫(‪)2007‬یش ك ‌ه كه‌وت ‌ه نه‌خۆشخانه‌‪،‬‬ ‫هاوش���ێوه‌ی ئه‌م���ڕۆو زیاتری���ش‬ ‫خه‌ڵك له‌هه‌واڵپرس���یی ئه‌ودا بون‌و‬ ‫به‌چاوی پ���ڕ له‌خۆشه‌ویس���تییه‌و‌ه‬ ‫له‌چاوه‌ڕوانیی گه‌ڕانه‌وه‌یدابون‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫به‌دڵی پاك‌و گوڵی ده‌س���تییانه‌و‌ه‬ ‫پێش���وازییه‌كی ئه‌وتۆیان لێكرد ك ‌ه‬ ‫مام جه‌الل له‌خۆش���ییان به‌قوڕگی‬ ‫پ���ڕ له‌گریانه‌و‌ه سوپاس���گوزارییان‬ ‫بكات‌و به‌ڵێن���ی له‌بیرنه‌كردنی ئه‌و‬ ‫هه‌م���و خۆشه‌ویس���تی‌و رێزه‌ی���ان‬ ‫پێب���دات‪ .‬نام���ه‌وێ ئێس���تا هی���چ‬ ‫برینێ���ك بكولێنمه‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم هه‌ر‬ ‫ئه‌وه‌ن���د‌ه به‌پێویس���ت ده‌زان���م ك ‌ه‬ ‫بڵێ���م؛ خۆزگ��� ‌ه روداوه‌كانی دوای‬ ‫ی‬ ‫ئ���ه‌و هه‌م���و خۆشه‌ویس���تیی ‌ه ‌‬ ‫خه‌ڵ���ك ئاراس���ته‌یه‌كی دیكه‌ی���ان‬ ‫ده‌ب���و‪ ،‬په‌یوه‌ندییه‌كان���ی یه‌كێتی‌و‬ ‫خه‌ڵك له‌ئاس���تێكی دیكه‌دا ده‌بو‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر ئ���ه‌و خۆزگه‌یه‌م���ان هیچی‬ ‫لێ ش���ین نه‌بوبێت‪ ،‬لێ���ره‌و‌ه تۆوی‬ ‫خۆزگه‌یه‌ك���ی دیك ‌ه ده‌چێنم ك ‌ه مام‬ ‫ج���ه‌الل به‌س���ه‌المه‌تی بگه‌ڕێته‌وه‌و‬ ‫جارێكی ك��� ‌ه به‌چاوی خ���ۆی ئه‌و‬ ‫ی ده‌وری‬ ‫هه‌م���و خۆشه‌ویس���تیی ‌ه ‌‬ ‫خۆی ببین���ێ‌و بتوانێ قورس���ایی ‌ه‬ ‫سیاسییه‌كه‌ی خۆی بۆ قه‌رزدانه‌وه‌ی‬ ‫ئه‌و هه‌مو خۆشه‌ویستیی ‌ه بخات ‌ه كار‬ ‫ك ‌ه خه‌ڵكێك به‌هۆش���یارییه‌و‌ه وه‌ك‬ ‫خه‌مێك���ی نه‌ته‌وه‌ی���ی ب���ۆ ئه‌ویان‬ ‫ده‌ربڕیوه‌‪ .‬ئاخر ئه‌گ���ه‌ر زۆرجاران‬ ‫خه‌مباریی سیاس���ییه‌كان‪ ،‬به‌شێك‬ ‫بوبێت له‌سیاسه‌ت‪ ،‬به‌اڵم ده‌بێ ئه‌و‌ه‬ ‫بزانین ك ‌ه خه‌ڵك به‌راس���تگۆییه‌و‌ه‬ ‫خه‌مبارده‌بێ���ت‌و خۆشه‌ویس���تی‬ ‫ده‌به‌شێته‌وه‌‪.‬‬ ‫‪kawamuhamad@yahoo.com‬‬

‫عێراق‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫هاوپه‌یمانی‌ كوردستان‌و ده‌وڵه‌تی‌ قانون‌و عێراقییه‌‪:‬‬

‫پرۆفایل‬

‫‪7‬‬

‫باس له‌قۆناغی‌ دوای‌ تاڵه‌بانی‌ ناكه‌ین‬ ‫ئا‪ :‬سۆران كامه‌ران‌و بارام سوبحی‌‬ ‫پارله‌مانتارانی‌ كوتله‌ جیاوازه‌كانی‌ عێراق‬ ‫باس له‌رۆڵی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌عێراقدا ده‌كه‌ن‌و‬ ‫رایده‌گه‌نن ئه‌گه‌ر ئه‌نجامیشی‌ نه‌بوبێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم تاڵه‌بانی‌ هه‌وڵی‌ خۆی‌ داوه‌‪ .‬دو‬ ‫پارله‌مانتاری‌ لیستی‌ ده‌وڵه‌تی‌ قانون‌و‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ كوردستان رایده‌گه‌یه‌نن‬ ‫به‌هیوای‌ چاكبونه‌وه‌ی‌ تاڵه‌بانین‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫باس له‌قۆناغی‌ پاش تاڵه‌بانی‌ ناكه‌ین‪.‬‬ ‫هه‌فته‌ی‌ پێشو سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‬ ‫جه‌الل تاڵه‌بان���ی‌‪ ،‬له‌پڕ نه‌خۆش كه‌وت‌و‬ ‫پاش���ان بۆ چاره‌س���ه‌ری‌ زیاتر ره‌وانه‌ی‌‬ ‫واڵت���ی‌ ئه‌ڵمانی���ا كرا‪ .‬ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدا‬ ‫ب���و تاڵه‌بان���ی‌ له‌هه‌وڵێك���ی‌ به‌رده‌وامدا‬ ‫بو ب���ۆ هێوركردن���ه‌وه‌ی‌ دۆخ���ی‌ گرژی‌‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ نێ���وان هه‌ولێرو به‌غدا‪.‬‬ ‫دوركه‌وتن���ه‌وه‌ی‌ تاڵه‌بان���ی‌ له‌گۆڕه‌پانی‌‬ ‫سیاس���ی‌ عێراق‪ ،‬لێكدانه‌وه‌و هه‌ڵوێستی‌‬ ‫جیاوازی‌ الیه‌نه‌ سیاس���ییه‌كانی‌ عێراقی‌‬ ‫لێكه‌وته‌وه‌‪.‬‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ كوردستان‌و هیوای‌ گه‌ڕانه‌وه‌‬ ‫پارله‌مانت���اری‌ لیس���تی‌ هاوپه‌یمان��� ‌ی‬ ‫كوردس���تان ش���وان محه‌م���ه‌د ته‌ه���ا‪،‬‬ ‫به‌گرنگییه‌وه‌ رۆڵی‌ تاڵه‌بانی‌ ده‌نرخێنێت‬ ‫بۆ كۆكردن���ه‌وه‌ی‌ الیه‌ن���ه‌ عێراقییه‌كان‬ ‫له‌سه‌ر مێزی‌ دیالۆگ‪ ،‬له‌وباره‌یه‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫"هه‌ر له‌س���ه‌ره‌تاوه‌ رۆڵێك���ی‌ كاریگه‌ری‌‬ ‫هه‌بوه‌"‪ .‬هۆكاری‌ به‌ئه‌نجام نه‌گه‌یش���تنی‌‬ ‫كۆبون���ه‌وه‌ی‌ تاڵه‌بان���ی‌ له‌گ���ه‌ڵ الیه‌نه‌‬ ‫سیاس���ییه‌كانی‌ عێ���راق ده‌گێڕێته‌وه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ "هه‌ندێ‌ الیه‌ن به‌تایبه‌تی‌ ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫یاسا مه‌به‌ستی‌ جدییان نه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ كێ‌ به‌شیاو ده‌زانێت بۆ‬ ‫قۆناغی‌ دوای‌ تاڵه‌بانی‌ تاببێته‌ س���ه‌رۆك‬ ‫كۆم���ار یاخود كێ‌ له‌توانایدایه‌ رۆڵی‌ ئه‌و‬ ‫بگێڕێت‪ ،‬وتی‌ "ئێمه‌ قس���ه‌ له‌سه‌ر پاش‬ ‫مام ج���ه‌الل ناكه‌ین‪ ،‬چونك���ه‌ به‌نیازین‬ ‫به‌ته‌ندروستییه‌كی‌ باشه‌وه‌ بگه‌ڕێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ قانون‪ :‬باسی‌ جێگره‌وه‌ ناكه‌ین‬ ‫پارله‌مانتاری‌ لیس���تی‌ ده‌وڵه‌تی‌ قانون‬ ‫عه‌لی‌ ش���ه‌ال‪ ،‬تاڵه‌بانی‌ به‌كه‌سایه‌تییه‌كی‌‬ ‫"دیارو به‌توانای‌ نێو گۆڕه‌پانی‌ سیاس���ی‌‬ ‫عێراق" ناوده‌ب���ات‌و ده‌ڵێت "مام جه‌الل‬ ‫مێژویه‌ك���ی‌ پڕس���ه‌روه‌ری‌ هه‌ی���ه‌‪ ،‬به‌بێ‌‬ ‫جی���اوازی‌ خۆشه‌ویس���تی‌ ل���ه‌الی‌ هه‌مو‬ ‫الیه‌نه‌كانی‌ عێراق جێهێشتوه‌"‪.‬‬ ‫ش���ه‌ال هیوای‌ چاكبونه‌وه‌ بۆ تاڵه‌بانی‌‬ ‫ده‌خوازێ���ت‌و رایده‌گه‌یه‌نێ���ت وه‌ك���و‬

‫سه‌رۆك كۆماره‌"‪.‬‬ ‫ئه‌عره‌ج���ی‌ له‌به‌یاننامه‌یه‌ك���دا ك��� ‌ه‬ ‫وێنه‌یه‌ك���ی‌ الی‌ ئاوێنه‌ی���ه‌‪ ،‬ده‌ڵێ���ت‬ ‫"تاڵه‌بانی‌ خاڵی‌ كۆكه‌ره‌وه‌ی‌ س���ه‌رجه‌م‬ ‫الیه‌نه‌ سیاس���ییه‌كان‌و كه‌س���ه‌ بۆچون‬ ‫جیاوازه‌كان���ه‌‪ .‬چونك���ه‌ تاڵه‌بان���ی‌‬ ‫خاوه‌نی‌ ده‌ستپێش���خه‌ری‌‌و كۆنگره‌كانه‌‌و‬ ‫له‌قه‌یرانه‌كان ده‌ربازمان ده‌كات"‪.‬‬

‫لیسته‌كه‌یان نایانه‌وێ‌ باس له‌جێگره‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫تاڵه‌بانی‌ بك���ه‌ن‪ ،‬له‌وباره‌ی���ه‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫"بڕیارمان���داوه‌ ئ���ه‌م بابه‌ت���ه‌ تاوت���وێ‌‬ ‫نه‌كه‌ین‪ ،‬چونكه‌ ئ���ه‌وه‌ راكردنه‌ له‌پێش‬ ‫روداوه‌كانه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ناجیحه‌ عه‌بدولئه‌میر كه‌ پارله‌مانتارێكی‌‬ ‫دیك���ه‌ی‌ هه‌م���ان لیس���ته‌‪ ،‬تاڵه‌بانی‌ به‌‬ ‫"كه‌سایه‌تییه‌كی‌ نیشتیمانی" ناوده‌بات‌و‬ ‫ده‌ڵێت "ناكرێت رۆڵی‌ س���ه‌رۆك كۆماری‌‬ ‫عێ���راق له‌به‌رچ���او نه‌گیرێ���ت‪ ،‬چونكه‌‬ ‫له‌هه‌وڵ���ی‌ دروس���تكردنی‌ عێراقێك���ی‌‬ ‫دیموكرات‌و ئ���ازاد بو‪ ،‬بۆیه‌ پێویس���ته‌‬ ‫به‌گرنگییه‌وه‌ باس له‌رۆڵی‌ سه‌رۆك كۆمار‬ ‫بكرێت"‪.‬‬

‫مه‌هدی‌‪ :‬تاڵه‌بانی‌ بێوێنه‌یه‌‬ ‫جێگ���ری‌ پێش���وی‌ س���ه‌رۆك كۆمارو‬ ‫س���ه‌ركرده‌ی‌ دی���اری‌ ئه‌نجومه‌نی‌ بااڵی‌‬ ‫ئیس�ل�امی‌ عێراق د‪.‬عادل عه‌بدولمه‌هدی‌‪،‬‬ ‫له‌وتارێكدا كه‌ له‌په‌یجه‌كه‌ی‌ خۆی‌ له‌تۆڕی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی‌ فه‌یس���بوك باڵویكردۆته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئاماژه‌ ب���ه‌وه‌ده‌كات تاڵه‌بانی‌ به‌كوده‌تا‬ ‫نه‌بوه‌ به‌سه‌رۆكی‌ واڵت‪ ،‬به‌ڵكو "له‌ڕێگه‌ی‌‬ ‫متمانه‌ی‌ گه‌له‌وه‌ به‌هه‌ڵبژاردنێكی‌ ئازادو‬ ‫دیموكرات بوه‌ته‌ سه‌رۆك‪ ...‬په‌یوه‌ندییه‌كی‌‬ ‫به‌تینی‌ به‌ته‌واوی‌ الیه‌نه‌كانه‌وه‌ هه‌یه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫ئه‌وانیتر ئه‌و په‌یوه‌ندییانه‌یان نییه‌"‪.‬‬ ‫مه‌ه���دی‌‪ ،‬هێم���ا ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ده‌كات‬ ‫تاڵه‌بانی‌ ل���ه‌دوای‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ له‌ئه‌ڵمانیا‬ ‫له‌چاره‌سه‌ری‌ نه‌خۆش���ییه‌كه‌ی‌ له‌مانگی‌‬ ‫نۆی‌ ئه‌مس���اڵ‪ ،‬هه‌مو هێزو ده‌وڵه‌ته‌كان‬ ‫فشاریان لێكردوه‌‪ ،‬تاوه‌كو ده‌ستپێشخه‌ری‬ ‫بكات بۆ چاره‌س���ه‌ری‌ قه‌یرانه‌كانی‌ واڵت‬ ‫"ئه‌وه‌ش���ی‌ له‌س���ه‌ر باری‌ ته‌ندروستی‌‌و‬ ‫ژیانی‌ خۆی‌ كردوه‌"‪.‬‬

‫عێراقییه‌‪ :‬تاڵه‌بانی‌ رقی‌ له‌كه‌س نه‌بو‬ ‫پارله‌مانتارو س���ه‌ركرده‌كانی‌ لیس���ت ‌ی‬ ‫عێراقیی���ه‌ش ده‌خ���وازن تاڵه‌بانی‌ چاك‬ ‫بێته‌وه‌و بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ واڵت‪ ،‬به‌زوش���ی‌‬ ‫ده‌زانن له‌ئێس���تاوه‌ ب���اس له‌جێگره‌وه‌ی‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ بكرێت‪.‬‬

‫تاڵه‌بانی‌ پیاوی‌‬ ‫ئاشتی‌‌و شه‌ڕو‬ ‫سیاسه‌ت‌و‬ ‫شۆڕش‌و ده‌وڵه‌ت‌و‬ ‫چاره‌سه‌ری‌‬ ‫قه‌یرانه‌كانه‬ ‫پارله‌مانتاری‌ لیستی‌ عێراقییه‌ ئه‌حمه‌د‬ ‫مه‌س���اری‌‪ ،‬به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند تاڵه‌بان ‌ی‬ ‫له‌م���اوه‌ی‌ رابردودا ت���ه‌واوی‌ هه‌وڵه‌كانی‌‬ ‫بۆ چاره‌س���ه‌ری‌ قه‌یرانی‌ سیاسی‌ عێراق‬ ‫خس���تۆته‌گه‌ڕو "ئ���ه‌وه‌ی‌ توانیبێت���ی‌‬ ‫ئه‌نجامی���داوه‌"‪ ،‬له‌ب���اره‌ی‌ به‌ئه‌نج���ام‬ ‫نه‌گه‌یش���تنی‌ ئ���ه‌و هه‌واڵن���ه‌ش ده‌ڵێت‬ ‫"ئه‌گه‌ر نه‌یتوانیبێت سه‌رجه‌م كێشه‌كان‬ ‫چاره‌س���ه‌ر ب���كات‪ ،‬ب���ه‌اڵم هه‌وڵیداوه‌و‬ ‫پێویسته‌ هه‌وڵه‌كانی‌ له‌به‌رچاو بگیرێت"‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ن خۆی���ه‌وه‌ مه‌س���عود ئه‌كره‌م‬

‫تاڵەبانی‬ ‫زه‌نگنه‌ ك���ه‌ یه‌كێكه‌ له‌س���ه‌ركرده‌كان ‌ی‬ ‫لیس���تی‌ عێراقیی���ه‌ له‌كه‌رك���وك‪ ،‬باس‬ ‫له‌وه‌ده‌كات "ئێس���تا زوه‌ قس���ه‌ له‌سه‌ر‬ ‫جێگره‌وه‌ی‌ تاڵه‌بانی‌ بكرێت‪ ،‬پێویس���ته‌‬ ‫هه‌موان هیوای‌ چاكبونه‌وه‌ی‌ بۆ بخوازین‌و‬ ‫جارێكی‌ دیك���ه‌ چاوه‌ڕوان���ی‌ رۆڵی‌ بین‬ ‫له‌پرۆس���ه‌ی‌ ئاش���ته‌وایی‌ نیش���تیمانی‌‬ ‫له‌عێراقدا"‪.‬‬ ‫تایبه‌تمه‌ندییه‌كان���ی‌‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌‬ ‫تاڵه‌بانیی���ه‌وه‌‪ ،‬ئام���اژه‌ ب���ه‌وه‌ده‌كات‬ ‫تاڵه‌بانی‌ كه‌س���ێكه‌ "ناخی‌ زۆر پاك بو‪،‬‬ ‫هی���چ كاتێك نه‌یده‌توان���ی‌ رقی‌ له‌كه‌س‬ ‫بێت‪ .‬توانی‌ نێوانگیری‌ ش���ه‌ڕی‌ ش���یعه‌و‬ ‫س���وننه‌ له‌الیه‌ك‌و شه‌ڕی‌ كوردو شیعه‌ش‬ ‫له‌الیه‌كی‌ دیكه‌ بكات"‪.‬‬

‫له‌باره‌ی‌ ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ پێشتر ره‌خنه‌یان‬ ‫له‌تاڵه‌بان���ی‌ هه‌ب���وه‌و ئێس���تا به‌هیوا ‌‬ ‫ی‬ ‫چاكبونه‌وه‌ی���ن‪ ،‬زه‌نگه‌ن���ه‌ هۆكاره‌كه‌ی‌‬ ‫ده‌گێڕێته‌وه‌ بۆ ئ���ه‌و رۆڵه‌ی‌ مام جه‌الل‬ ‫له‌ئاشته‌وایی‌ نیشتیمانیدا گێڕاویه‌تی‌‪.‬‬ ‫ره‌وتی‌ سه‌در‪ :‬تاڵه‌بانی‌ ده‌رمانی‌‬ ‫قه‌یرانه‌كانه‌‬ ‫ره‌وتی‌ سه‌در كه‌ كوتله‌ی‌ ئه‌حرار له‌ناو‬ ‫پارله‌مان���ی‌ عێراقدا نوێنه‌رایه‌تی‌ ده‌كات‪،‬‬ ‫له‌ڕێگ���ه‌ی‌ به‌ه���ا ئه‌عره‌جی‌ س���ه‌رۆكی‌‬ ‫لیس���ته‌كه‌وه‌ رایده‌گه‌یه‌نن‪ ،‬له‌ئێس���تادا‬ ‫پرۆس���ه‌ی‌ سیاس���ی‌ عێراق له‌ئاس���تی‌‬ ‫ناوخۆدا به‌كێش���ه‌ی‌ "زۆر مه‌ترس���یداردا‬ ‫ده‌ڕوات‪ ،‬كه‌ دواهه‌مینیان نه‌خۆشكه‌وتنی‌‬

‫تاڵه‌بانی‌ پیاوی‌ شه‌ڕو ئاشتییه‌‬ ‫پارله‌مانت���اری‌ س���ه‌ربه‌خۆ حه‌س���ه‌ن‬ ‫عه‌ل���ه‌وی‌‪ ،‬ك���ه‌ به‌وت���ه‌ی‌ خ���ۆی‌‬ ‫هاوڕێیه‌تییه‌ك���ی‌ دێرینی‌ له‌گه‌ڵ تاڵه‌بانی‌‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬له‌لێدوانێك���ی‌ رۆژنامه‌وانی���دا‪،‬‬ ‫ره‌خن���ه‌ ل���ه‌و كه‌س���انه‌ ده‌گرێ���ت كه‌‬ ‫له‌ئێستاوه‌ باس له‌جێگرتنه‌وه‌ی‌ تاڵه‌بانی‌‬ ‫ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬له‌وباره‌یه‌وه‌ ده‌ڵێ���ت "گونجاو‬ ‫نیی���ه‌ میلله‌تێ���ك به‌دوای‌ جێگ���ره‌وه‌ی‌‬ ‫س���ه‌رۆكه‌كه‌یدا بگه‌ڕێ���ت‪ ،‬له‌كاتێك���دا‬ ‫س���ه‌رۆكه‌كه‌ی‌ هێش���تا له‌ژیاندایه‌و هیچ‬ ‫كه‌س���ێكیش ناتوانێت جێگه‌ی‌ تاڵه‌بانی‌‬ ‫بگرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫عه‌له‌وی‌ كه‌ كه‌سێكی‌ روناكبیره‌و خاوه‌نی‌‬ ‫چه‌ند كتێبێك���ه‌‪ ،‬له‌وه‌س���فی‌ تاڵه‌بانیدا‬ ‫ده‌ڵێت "تاڵه‌بانی‌ پیاوی‌ ئاش���تی‌‌و شه‌ڕو‬ ‫سیاسه‌ت‌و شۆڕش‌و ده‌وڵه‌ت‌و چاره‌سه‌ری‌‬ ‫قه‌یرانه‌كانه‌‪ ،‬بزه‌ له‌لێوی‌ نابڕێت‌و خاوه‌نی‌‬ ‫سنگێكی‌ فراوانه‌‪ .‬عێراق چۆن پێویستی‌‬ ‫به‌دیجله‌و فوراته‌‪ ،‬ئاوه‌هاش پێویس���تی‌‬ ‫به‌تاڵه‌بانیه‌"‪.‬‬

‫چاودێری ‌ی دارایی‌‪ :‬نوسینگه‌ ‌ی مالیك ‌ی‬ ‫به‌پێچه‌وانه‌ی‌ رێنماییه‌كانه‌و‌ه پاره‌ی‌ خه‌رجكردوه‌‬ ‫ئا‪ :‬بارام سوبحی‌‬ ‫ی‬ ‫ی چاودێری ‌‬ ‫ی دیوان��� ‌‬ ‫ی س���ااڵن ‌ه ‌‬ ‫راپۆرت ‌‬ ‫ی ده‌كات‬ ‫ی عێ���راق‪ ،‬ئاش���كرا ‌‬ ‫دارای��� ‌‬ ‫ی رێنمایی��� ‌ه دارایی��� ‌ه‬ ‫به‌پێچه‌وان��� ‌ه ‌‬ ‫ی سه‌رۆك‬ ‫كارپێكراوه‌كانه‌وه‌‪ ،‬نوسینگ ‌ه ‌‬ ‫ی بینادا‬ ‫ی عێراق له‌چاكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫وه‌زیران��� ‌‬ ‫ی ته‌رخانكراودا‬ ‫زیاده‌ڕۆی���ی له‌بودج��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫كردوه‌‪ .‬هه‌روه‌ها ره‌خن ‌ه له‌سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كۆماری���ش ده‌گرێ���ت ك��� ‌ه تائێس���تا‬ ‫ی ‪ 28‬س���اڵ له‌مه‌وب���ه‌ر‬ ‫به‌قانونێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫كارده‌كات‪ .‬راپۆرته‌ك ‌ه سه‌رپێچییه‌كان ‌‬ ‫ده‌ست ‌هی‌ نه‌زاهه‌ش ده‌خاته‌ڕو‪.‬‬ ‫له‌راپۆرته‌كه‌دا ئام���اژ‌ه به‌و‌ه كراوه‌‪،‬‬ ‫ی س���ه‌رۆك‬ ‫نه‌ك به‌ته‌نها له‌نوس���ینگ ‌ه ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆك كۆمار‬ ‫وه‌زی���ران‌و جێگ���ر ‌‬ ‫پێش���ێلكاری‌‌و الدان هه‌ب���وه‌‪ ،‬به‌ڵك���و‬ ‫ی ك ‌ه په‌یوه‌س���تن‬ ‫له‌و فه‌رمانگانه‌ش��� ‌‬ ‫ی وه‌زیران���ه‌وه‌‪ ،‬به‌هه‌مان‬ ‫به‌ئه‌نجومه‌ن��� ‌‬ ‫ی رێنمایی ‌ه كارگێڕی‌‌و‬ ‫شێو‌ه پێشێلكردن ‌‬ ‫داراییه‌كان هه‌یه‌‪.‬‬

‫ی ژمار‌ه‬ ‫ی هاوپه‌یمان���ان به‌فه‌رمان ‌‬ ‫كات��� ‌‬ ‫ی (‪ )2003‬كاركردن به‌و‬ ‫ی له‌س���اڵ ‌‬ ‫س��� ‌‬ ‫قانون ‌هی‌ هه‌ڵوه‌شانده‌وه‌‪.‬‬ ‫ی راپۆرته‌ك���ه‌دا هات���و‌ه‬ ‫له‌به‌ش���ێك ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆك‬ ‫ی جێگ���ر ‌‬ ‫"نوس���ینگ ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی موچ ‌ه ‌‬ ‫كۆم���ار ئاماده‌نه‌بو‌ه لیس���ت ‌‬ ‫ی بدات��� ‌ه دیوان‪ ،‬تابزانرێت‬ ‫فه‌رمانبه‌ران ‌‬ ‫پله‌‌و ناونیشان ‌ه وه‌زیفییه‌كانیان چییه‌و‬ ‫له‌س���ه‌ر چ بنه‌مای���ه‌ك موچه‌ی���ان بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی له‌قانون ‌‬ ‫دانراوه‌"‪ .‬ئه‌وه‌ش به‌سه‌رپێچ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی فه‌رمانبه‌ران��� ‌‬ ‫موچ���ه‌و ده‌رماڵ��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ژمار‌ه ‪‌ 22‬‬ ‫ی گش���ت ‌‬ ‫ده‌وڵه‌ت‌و كه‌رت ‌‬ ‫ی ‪ 2008‬ناوده‌بات‪.‬‬ ‫ساڵ ‌‬ ‫ی سه‌رۆك‬ ‫ی جێگر ‌‬ ‫راپۆرته‌ك ‌ه نوسینگ ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫كۆمار تۆمه‌تبار ده‌كات‪ ،‬به‌دامه‌زراندن ‌‬ ‫ی ئه‌مس���اڵدا‪،‬‬ ‫پانز‌ه فه‌رمانبه‌ر له‌ماو‌ه ‌‬ ‫ی بڕوانامه‌ی���ان‬ ‫ی داوا ‌‬ ‫ێ ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫به‌ب��� ‌‬ ‫ی چوار‬ ‫ی پل ‌ه ‌‬ ‫لێبكات‪ .‬ئه‌م ‌ه جگ ‌ه له‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫ی ب���ۆ پل��� ‌ه ‌‬ ‫فه‌رمانبه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ ئاگادار ‌‬ ‫ی به‌رزكردۆته‌وه‌‪ ،‬به‌ب ‌‬ ‫گش���ت ‌‬ ‫ی وه‌زی���ران‪ .‬له‌كاتێكدا بۆ‬ ‫ئه‌نجومه‌ن��� ‌‬ ‫ی فه‌رمانب���ه‌ران‬ ‫ی پل��� ‌ه ‌‬ ‫به‌رزكردن���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌میندارێت��� ‌‬ ‫ده‌بێ���ت ره‌زامه‌ن���د ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران هه‌بێت‪.‬‬

‫ی كۆمار بێ‌ قانونه‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی دارایی‌‪ ،‬باس له‌وه‌ده‌كات‬ ‫چاودێری��� ‌‬ ‫ی سه‌رۆك وه‌زیران‬ ‫سه‌رپێچییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی قانونێك��� ‌‬ ‫ی ئاماده‌نه‌كردن��� ‌‬ ‫به‌ه���ۆ ‌‬ ‫ی دیوان‪ ،‬بۆ‬ ‫ی راپۆرته‌ك��� ‌ه ‌‬ ‫به‌گوێر‌ه ‌‬ ‫ی كۆمار‬ ‫تایبه‌ته‌وه‌‪ ،‬تائێستا سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی ملیارێك‌و (‪)65‬‬ ‫ی بینا بڕ ‌‬ ‫له‌كاروب���ار‌ه كارگێ���ڕی‌‌و داراییه‌كانیدا‪ ،‬چاكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆك‬ ‫ی ملیۆن دینار بۆ نوس���ینگ ‌ه ‌‬ ‫ی س���اڵ ‌‬ ‫ی ژمار‌ه یانز‌ه ‌‬ ‫ی قانون ‌‬ ‫په‌یڕه‌و ‌‬ ‫ی ئه‌وان‬ ‫ی وه‌زیران ته‌رخانك���راوه‌‪ ،‬كه‌چ ‌‬ ‫(‪ )1984‬ده‌كات‪ ،‬له‌كاتێكدا ده‌سه‌اڵت ‌‬

‫ی ب���ه‌ده‌ر له‌پل ‌ه‬ ‫ی ده‌دات��� ‌ه فه‌رمانبه‌ران��� ‌‬ ‫ی خه‌رجكردن ‌‬ ‫ی رێنماییه‌كان ‌‬ ‫به‌پێچه‌وان ‌ه ‌‬ ‫ی (‪)%75‬‬ ‫بودج���ه‌و‌ه (‪ )22‬ملیۆن دینار زیاتریان چ���وار‪ .‬له‌كاتێكدا به‌ڕێ���ژ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بۆ فه‌رمانبه‌ران ‌‬ ‫ی مه‌ترس��� ‌‬ ‫ده‌رماڵ ‌ه ‌‬ ‫خه‌رجكردوه‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا دی���وان ره‌خن��� ‌ه ده‌گرێت ده‌سته‌ك ‌ه خه‌رجده‌كرێت‪ .‬دیوان ده‌ڵێت‬ ‫ی س���ه‌رۆك وه‌زیران ك ‌ه "پێویست ‌ه ئه‌و ده‌رمااڵن ‌ه رابگیرێن‪ ،‬ئه‌و‬ ‫له‌نوس���ینگ ‌ه ‌‬ ‫ی خه‌رجك���راو‌ه بگه‌ڕێنرێته‌وه‌و‬ ‫ی گرێبه‌س���ته‌كانیدا‪ ،‬ژماره‌یه‌ك بڕه‌ش��� ‌‬ ‫له‌كات��� ‌‬ ‫ی بۆ وه‌زاره‌ته‌كان‌و لێپێچینه‌و‌ه له‌و به‌رپرس���انه‌ش بكرێت‬ ‫ی ئیستس���نای ‌‬ ‫بڕیار ‌‬ ‫ناپه‌یوه‌س���ته‌كان ك ‌ه ئه‌و ده‌رماڵه‌یان رانه‌گرتوه‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫فه‌رمانگ��� ‌ه‬ ‫ی (‪)2009‬شدا ئاماژه‌مان‬ ‫ی ساڵ ‌‬ ‫به‌وه‌زاره‌ته‌كان ده‌ركردوه‌‪ ،‬ئه‌و كاره‌ش له‌راپۆرت ‌‬ ‫ی پێكردوه‌"‪.‬‬ ‫ی حكوم ‌‬ ‫ی گرێبه‌ست ‌‬ ‫ی قانون ‌‬ ‫به‌سه‌رپێچ ‌‬ ‫ی (‪ )2004‬ناوده‌بات‪.‬‬ ‫ژمار‌ه (‪ )87‬ساڵ ‌‬ ‫ی حیكمه‌‬ ‫گه‌نده‌ڵییه‌كانی‌ به‌یت ‌‬ ‫بۆ ئه‌و مه‌به‌س���ته‌ش دیوان ژماره‌یه‌ك‬ ‫ی (بی���ت الحكمه‌) یه‌كێك ‌ه‬ ‫فه‌رمانگ ‌ه ‌‬ ‫ی سه‌رۆك‬ ‫ی نوسینگ ‌ه ‌‬ ‫ی ئاراست ‌ه ‌‬ ‫نوسراو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌ر به‌نوسینگ ‌ه ‌‬ ‫له‌و فه‌رمانگان ‌ه ‌‬ ‫وه‌زیران كردوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی راپۆرته‌ك ‌ه ‌‬ ‫سه‌رۆك وه‌زیرانه‌‪ .‬به‌پێ ‌‬ ‫ی دارایی‌‪ ،‬ئ���ه‌م فه‌رمانگه‌ی ‌ه‬ ‫ده‌ست ‌هی‌ نه‌زاهه‌ قانون پێشێلده‌كات چاودێری��� ‌‬ ‫ی مۆدێل‬ ‫ی پ���رادۆ ‌‬ ‫ی جۆر ‌‬ ‫ی عێراق ئۆتۆمبێلێك��� ‌‬ ‫ی دارای��� ‌‬ ‫ی چاودێری��� ‌‬ ‫دیوان��� ‌‬ ‫ی ب���ۆ‬ ‫ی ده‌كات‪ )8450( ،‬دۆس���ی ‌ه (‪ )2011‬كام���ل مواس���ه‌فات ‌‬ ‫ئاش���كرا ‌‬ ‫ی به‌په‌نج���ا ملی���ۆن‬ ‫ی به‌ڕێوه‌به‌ره‌ك��� ‌ه ‌‬ ‫ی نه‌زاه ‌ه كراوه‌‪ ،‬كه‌چ ‌‬ ‫ی ده‌ست ‌ه ‌‬ ‫ره‌وان ‌ه ‌‬ ‫ی ئ���ه‌م كاره‌و‌ه‬ ‫ی دینار كڕی���وه‌‪ .‬له‌بار‌ه ‌‬ ‫ئه‌و ده‌سته‌ی ‌ه ته‌نها (‪ )4379‬دۆسی ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كالكردۆت���ه‌وه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا (‪ )6748‬دیوان ده‌ڵێت "ئ���ه‌م كار‌ه پێچه‌وان ‌ه ‌‬ ‫ی بودجه‌یه‌‪ .‬هه‌روه‌ها نابێت‬ ‫ی پێش���ویان الیه‌و رێنماییه‌كان ‌‬ ‫ی س���ااڵن ‌‬ ‫دۆس���ی ‌ه ‌‬ ‫ی وه‌به‌رهێنان‬ ‫ی بۆ پڕۆژه‌یه‌ك ‌‬ ‫تائێس���تا یه‌كالیان نه‌كردۆته‌وه‌‪ .‬بۆی ‌ه ئه‌و پاره‌ی ‌ه ‌‬ ‫ی جێگیر‬ ‫ی نه‌زاه ‌ه ده‌كات‪ ،‬ته‌رخانك���راوه‌‪ ،‬ب���ۆ كارێك��� ‌‬ ‫دیوان داوا له‌ده‌ست ‌ه ‌‬ ‫ی تایبه‌تمه‌ندیش‬ ‫ی ئه‌و دۆس���ێیانه‌دا خ���ه‌رج بكرێت‪ .‬وه‌زیر ‌‬ ‫له‌یه‌كالكردن���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی ته‌نها بۆ‬ ‫ی ئۆتۆمبێل ‌‬ ‫ی كڕین ‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫په‌له‌بكات‪.‬‬ ‫ی پڕۆژه‌كان‬ ‫له‌راپۆرته‌كه‌دا‪ ،‬هێما بۆ ئه‌وه‌ده‌كات سه‌رپه‌رش���تی‌‌و چاودێری��� ‌‬ ‫ی هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ی مه‌ترس ‌‬ ‫ی نه‌زاه ‌ه ده‌رماڵ ‌ه ‌‬ ‫ده‌س���ت ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ت���ر له‌س���ه‌رپێچییه‌كان ‌‬ ‫یه‌كێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ %20‬ت���ا ‪ )%30‬له‌موچ ‌ه ‌‬ ‫به‌ڕێ���ژ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی قانونی‌‪ ،‬ئ���ه‌م فه‌رمانگه‌ی ‌ه ك ‌ه دیوان ئاش���كرا ‌‬ ‫ی به‌ڵگه‌یه‌ك ‌‬ ‫ێ بون ‌‬ ‫ی به‌ب ‌‬ ‫ئیسم ‌‬

‫ی فه‌رمانبه‌ران ‌ه‬ ‫ك���ردوه‌‪ ،‬پاداش���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مانگێكدا‌و دوباره‌بونه‌وه‌یه‌ت ‌‬ ‫له‌ماو‌ه ‌‬ ‫ی تردا‌و چه‌ند ساڵێكیش ‌ه ئه‌م‬ ‫له‌مانگه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫حاڵه‌ت ‌ه هه‌یه‌‪ ،‬ك ‌ه ئه‌مه‌ش "پێچه‌وان ‌ه ‌‬ ‫ی بودجه‌‌و‬ ‫ی خه‌رجكردن��� ‌‬ ‫رێنماییه‌كان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی ئه‌میندارێت ‌‬ ‫فه‌رمانه‌كان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫وه‌زیرانه‌"‪ .‬ئه‌م��� ‌ه جگ ‌ه له‌خه‌رجكردن ‌‬ ‫ی پل ‌ه بۆ هه‌ندێك س���ه‌رۆك‬ ‫ده‌رماڵ��� ‌ه ‌‬ ‫ی (‪‌)%20‬و‬ ‫ی (‪ )%25‬له‌بر ‌‬ ‫به‌ش به‌ڕێژ‌ه ‌‬ ‫"ئه‌مه‌ش سه‌رپێچی‌ قانونه‌"‪.‬‬ ‫ی پێنج ملیار‬ ‫ئه‌م فه‌رمانگه‌ی��� ‌ه له‌كۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌به‌رهێن���ان‪ ،‬بڕ ‌‬ ‫دین���ار بودج��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌ره‌پێدان ‌‬ ‫ی بۆ خول��� ‌‬ ‫یه‌ك ملی���ار ‌‬ ‫ی له‌ناوخ���ۆو‬ ‫ی فه‌رمانبه‌ره‌كان��� ‌‬ ‫توان���ا ‌‬ ‫ی واڵت خه‌رجك���ردوه‌‪ ،‬ك ‌ه ئه‌م‬ ‫ده‌ره‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫خه‌رجكردن���ه‌ش "له‌گ���ه‌ڵ سروش���ت ‌‬ ‫خه‌رجییه‌كانی‌ وه‌به‌رهێنان نایه‌ته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫ی چاودێری ‌‬ ‫ی ت���ر ‌‬ ‫ره‌خنه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پڕۆژ‌ه ‌‬ ‫ل���ه‌م فه‌رمانگه‌ی��� ‌ه له‌ب���ار‌ه ‌‬ ‫ی كتێبخان���ه‌و‬ ‫ی بین���ا ‌‬ ‫دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌یت حیكمه‌ی��� ‌ه به‌بڕ ‌‬ ‫ئه‌كادیمی���ا ‌‬ ‫پان���ز‌ه ملیارو (‪ )359‬ملی���ۆن دینار‪،‬‬ ‫ی ئ���ه‌م فه‌رمانگه‌ی��� ‌ه داوایكردو‌ه‬ ‫كه‌چ ‌‬ ‫ی تر بۆ ئه‌م پڕۆژه‌ی ‌ه‬ ‫حه‌وت ملیار دینار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بینا ‌‬ ‫ته‌رخان بكرێت بۆ دروستكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌كادیمی���ا "له‌كاتێك���دا له‌پرۆپۆزه‌ڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بین���ا ‌‬ ‫پڕۆژه‌ك���ه‌دا ته‌نه���ا باس��� ‌‬ ‫ی به‌یت حیكم ‌ه كراوه‌و‬ ‫كتێبخانه‌و كۆگا ‌‬ ‫ی تێدا‬ ‫ی ئه‌كادیمیا ‌‬ ‫ی بینا ‌‬ ‫دروس���تكردن ‌‬ ‫نییه‌"‪.‬‬

‫دروێنه‌ی‌ سوننه‌‬ ‫بۆ ماوه‌ی‌ زیاتر له‌هه‌ش���تا ساڵ‪ ،‬عه‌ره‌ب ‌ی‬ ‫س���وننه‌ فه‌رمانڕه‌وای‌ عێ���راق بون‪ .‬به‌اڵم‬ ‫ده‌كرێت ساڵی‌ (‪ )2012‬به‌ساڵی‌ ئاوابونی‌‬ ‫س���وننه‌ له‌پرۆس���ه‌ی‌ سیاس���ی‌ عێراقدا‬ ‫دابنرێت‪ ،‬ئه‌وه‌ش له‌س���ه‌ر ده‌س���تی‌ نوری‌‬ ‫مالیكی‌ س���ه‌رۆك وه‌زیرانه‌ مڕومۆچه‌كه‌ی‌‬ ‫عێراق‪.‬‬ ‫له‌سه‌ره‌تای‌ ئه‌مس���اڵدا‪ ،‬جێگری‌ سه‌رۆك‬ ‫كۆماری‌ عێراق تاریق هاش���می‌ كه‌ یه‌كێك‬ ‫بو له‌دیارتری���ن س���ه‌ركرده‌كانی‌ عه‌ره‌بی‌‬ ‫س���وننه‌و لیس���تی‌ عێراقیی���ه‌‪ ،‬له‌الی���ه‌ن‬ ‫مالیكیی���ه‌وه‌ به‌تی���رۆر تۆمه‌تبارك���را‌و‬ ‫ژماره‌یه‌ك پاسه‌وانیش���ی‌ ده‌س���تگیركرا‪.‬‬ ‫به‌و هۆیه‌وه‌ هاشمی‌ له‌به‌غدا هه‌اڵت‌و هاته‌‬ ‫كوردس���تان‌و ماوه‌یه‌كی‌ زۆر له‌سلێمانی‌‌و‬ ‫هه‌ولێر مایه‌وه‌‪ .‬پاش���ان به‌ناچاری‌ به‌ره‌و‬ ‫قه‌ته‌ر هه‌اڵت‌و دواتر له‌توركیا گیرسایه‌وه‌‪.‬‬ ‫كه‌چی‌ هه‌مو ئه‌مان���ه‌ دادی‌ نه‌داو دادگای‌‬ ‫عێراق���ی‌ به‌بێ‌ ئاماده‌بون���ی‌ خۆی‌‪ ،‬پێنج‬ ‫فه‌رمانی‌ له‌سێداره‌دانی‌ بۆ ده‌ركرد‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر له‌س���ه‌روبه‌ندی‌ تۆمه‌تباركردن���ی‌‬ ‫هاش���میدا‪ ،‬كوتل���ه‌ی‌ عێراقییه‌ كه‌ خۆیان‬ ‫به‌ده‌مڕاس���ت‌و نوێنه‌ری‌ عه‌ره‌بی‌ س���وننه‌‬ ‫ده‌زانن‪ ،‬بایكۆتی‌ كۆبونه‌وه‌كانی‌ پارله‌مان‌و‬ ‫حكومه‌تیان كرد‪ .‬به‌اڵم مالیكی‌ ده‌سبه‌جێ‌‬ ‫چه‌ن���د وه‌زیرێكی‌ به‌وه‌كاله‌ت له‌ش���وێنی‌‬ ‫وه‌زیره‌ كشاوه‌كانی‌ عێراقییه‌ دانا‪ .‬ئه‌وه‌ش‬ ‫لیستی‌ عێراقییه‌ی‌ ناچاركرد بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ‬ ‫دانیش���تنه‌كانی‌ پارله‌مان‌و كۆبونه‌وه‌كانی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌مس���اڵدا‪ ،‬س���اڵح موتڵه‌گ جێگری‌‬ ‫س���ه‌رۆك وه‌زیران���ی‌ عێراق كه‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫لیستی‌ عێراقییه‌ ئه‌و پۆسته‌ی‌ وه‌رگرتبو‪،‬‬ ‫له‌میدیاكانه‌وه‌ مالیكی‌ به‌دیكتاتۆر ناوبرد‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م لێدوان���ه‌ش مالیك ‌ی ده‌ه���ری‌ كرد‪،‬‬ ‫بۆیه‌ بڕیاریدا به‌دورخس���تنه‌وه‌ی‌ موتڵه‌گ‬ ‫له‌كۆبونه‌وه‌كانی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران‌و هه‌مو‬ ‫ده‌سه‌اڵته‌كانیش���ی‌ لێس���ه‌نده‌وه‌‪ ،‬داواشی‌‬ ‫له‌پارله‌مان كرد متمانه‌ی‌ لێوه‌ربگرنه‌وه‌‪ .‬تا‬ ‫له‌و قسانه‌ی‌ پاش���گه‌ز نه‌بویه‌وه‌‪ ،‬مالیكی‌‬ ‫رێگه‌ی‌ به‌موتڵه‌گ نه‌دا بگه‌ڕێته‌وه‌ س���ه‌ر‬ ‫كاره‌كه‌ی‌‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر له‌مس���اڵدا‪ ،‬هه‌ری���ه‌ك له‌پارێ���زگا‬ ‫سوننه‌ نش���ینه‌كانی‌ دیاله‌و سه‌اڵحه‌دین‌و‬ ‫نه‌ین���ه‌واو ئه‌نبار‪ ،‬بانگه‌ش���ه‌ی‌ پێكهێنانی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ س���ه‌ربه‌خۆیان به‌پێی‌ ده‌ستوری‌‬ ‫عێراق كرد‪ .‬ب���ه‌اڵم مالیكی‌ بوه‌ نه‌یارێكی‌‬ ‫سه‌رس���ه‌ختی‌ ئ���ه‌م داوای���ه‌و به‌چه‌ن���د‬ ‫تاكتیكێ���ك ئ���ه‌م پرۆس���ه‌یه‌ی‌ له‌باربرد‪.‬‬ ‫له‌م كاره‌ش���دا ژماره‌یه‌ك پارله‌مانتار بونه‌‬ ‫پش���تیوانی‌ مالیك���ی‌‌و كه‌وتن���ه‌ هاندانی‌‬ ‫سه‌رۆك هۆزو كه‌سایه‌تیی ‌ه ئه‌كادیمییه‌كانی‌‬ ‫ئ���ه‌و پارێزگایانه‌‪ ،‬تاوه‌كو جه‌ماوه‌ر له‌دژی‌‬ ‫ته‌یار بكه‌ن‪ .‬هه‌ر ئه‌م هاندانه‌ش بو وایكرد‬ ‫ژماره‌یه‌ك خه‌ڵكی‌ دیاله‌ په‌الماری‌ باره‌گای‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگا بده‌ن‪.‬‬ ‫له‌كاتێكی‌ تری‌ ئه‌مس���اڵدا‪ ،‬مالیكی‌ توانی‌‬ ‫هه‌ریه‌كه‌ له‌كوتله‌كانی‌ "عێراقییه‌ی‌ سپی‌‪،‬‬ ‫عێراقیی���ه‌ی‌ ئازاد‪ ،‬وه‌ته‌نیون" له‌لیس���تی‌‬ ‫عێراقیی���ه‌ی‌ خ���اوه‌ن (‪ )91‬كورس���ی‌‬ ‫پارله‌مانی‌ جیابكاته‌وه‌‪ .‬به‌م هۆیه‌وه‌‪ ،‬وه‌كو‬ ‫پارله‌مانتارێكی‌ كورد به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫له‌ئێس���تادا ته‌نها كورد نه‌یاری‌ مالیكییه‌و‬ ‫عێراقییه‌ قورسایی‌ جاران ‌ی نه‌ماوه‌‪.‬‬ ‫له‌ئاستی‌ ده‌ره‌كیش���دا‪ ،‬مالیكی‌ زه‌برێكی‌‬ ‫گورچكبڕی‌ سره‌وانده‌ سوننه‌كان‌و لیستی‌‬ ‫عێراقییه‌‪ ،‬كاتێك كۆتای���ی‌ به‌په‌یوه‌ندییه‌‬ ‫ته‌له‌فۆنییه‌كه‌ی‌ له‌گ���ه‌ڵ ئه‌ردۆغاندا هێنا‪،‬‬ ‫كه‌ تیایدا مالیكی‌ به‌تایفی‌‌و په‌راوێزخستنی‌‬ ‫س���وننه‌كان تۆمه‌تبارك���رد‪ .‬به‌م���ه‌ش‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ ئه‌نك���ه‌ره‌و به‌غدا چونه‌‬ ‫قۆناغێكی‌ ئاڵۆزه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌ناو پارله‌مانیش���دا‪ ،‬كوتله‌كه‌ی‌ مالیكی‌‌و‬ ‫هاوپه‌یمانه‌كانی‌ رێگه‌یان به‌په‌سه‌ندكردنی‌‬ ‫قانونی‌ لێبوردنی‌ گش���ت ‌ی نه‌دا‪ ،‬كه‌ ده‌بوه‌‬ ‫هۆی‌ ئازادكردنی‌ س���ه‌دان گیراوی‌ سوننه‌‪،‬‬ ‫كه‌ به‌تۆمه‌ت���ی‌ تی���رۆر له‌به‌ندیخانه‌كانی‌‬ ‫عێراقدا توندكراون‪.‬‬ ‫ب���ۆ چاره‌س���ه‌ركردنی‌ قه‌یرانی‌ سیاس���ی‌‬ ‫له‌عێراقدا‪ ،‬له‌س���ه‌ره‌تای‌ ئه‌مساڵه‌وه‌ باس‬ ‫له‌ئه‌نجامدان���ی‌ كۆنگره‌ ی���ان كۆبونه‌وه‌ی‌‬ ‫نیشتیمانی‌ كرا‪ ،‬تاڵه‌بانی‌ سه‌رۆك كۆماریش‬ ‫هه‌وڵێكی‌ بێوچانی‌ ب���ۆدا‪ ،‬به‌اڵم نه‌یاری‌‌و‬ ‫ی له‌باربردنی‌ ئه‌م‬ ‫ملنه‌دانی‌ مالیكی‌ بوه‌ هۆ ‌‬ ‫رێگاچاره‌یه‌ش‪.‬‬ ‫شكس���تهێنان به‌مانۆڕی‌ لێس���ه‌ندنه‌وه‌ی‌‬ ‫متمانه‌ له‌مالیكی‌‪ ،‬كه‌ لیستی‌ عێراقییه‌ش‬ ‫به‌ش���داربو تیایدا‪ ،‬ئه‌وه‌نده‌ی‌ تر سوننه‌ی‌‬ ‫په‌رت‌و الوازكرد‪.‬‬ ‫دوایین هه‌وڵیش بۆ الوازكردنی‌ س���وننه‌‪،‬‬ ‫ده‌س���تگیركردنی‌ پاس���ه‌وانه‌كانی‌ وه‌زیری‌‬ ‫دارای���ی‌ عێ���راق ب���و به‌تۆمه‌ت���ی‌ تیرۆر‪،‬‬ ‫ك���ه‌ دورنییه‌ س���یناریۆكه‌ی‌ س���ه‌ره‌تای‌‬ ‫ئه‌مس���اڵی‌ هاشمی‌ به‌سه‌ر ئه‌م وه‌زیره‌شدا‬ ‫دوباره‌بێته‌وه‌‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫دوای‌ تاڵه‌بانی‌‪ ..‬دارایی‌ یه‌كێتی‌ به‌كێ‌ ده‌سپێررێ‌؟‬

‫ئابووری‬

‫"هه‌مو پاره‌و سامانی‌ یه‌كێتی‌ له‌گیرفانی‌ كه‌سێكدایه‌ كه‌ هیچ پۆستێكی‌ بااڵ‌و دیاری‌ نییه‌"‬ ‫ئا‪ :‬ئاسۆ سه‌راوی‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆی چه‌ندین میرات ‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ له‌دوا ‌‬ ‫جۆراوجۆر به‌جێده‌هێڵێت‪ ،‬ره‌نگ ‌ه‬ ‫"سه‌روه‌ت‌و سامان"ی‌ یه‌كێتی‌ یه‌كێك‬ ‫بێت له‌و شته‌ هه‌ره‌ گرنگان ‌هی‌ ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫زۆرێك چاویان تێبڕیوه‌‪ ،‬چاره‌نوس ‌‬ ‫ئه‌م پاره‌و داهات ‌ه زۆروزه‌به‌نده‌ ك ‌ه‬ ‫تا ئێستا به‌ده‌ست كه‌سێكه‌وه‌ی ‌ه‬ ‫ی دیاری‌ له‌ناو یه‌كێتیدا‬ ‫هیچ پۆستێك ‌‬ ‫ی كێ‌ ده‌گات؟‬ ‫نییه‌‪ ،‬به‌كوێ‌‌و به‌ده‌ست ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌رچاوه‌یه‌كی‌ ئاگاداری‌ ناو یه‌كێت ‌‬ ‫ده‌ڵێت "هێشتا زوه‌‪ ،‬با بزانین كام ‌ه‬ ‫باڵ ده‌سه‌اڵت له‌ناو یه‌كێتیدا ده‌گرێت ‌ه‬ ‫ده‌ست"‪.‬‬ ‫ی هه‌مو الیه‌ك‬ ‫ی سه‌ید مه‌جید‪ ،‬ال ‌‬ ‫دلێر ‌‬ ‫ی ناس���راوه‌‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه ئه‌و هیچ‬ ‫ناوێك ‌‬ ‫ی بااڵی له‌ناو یه‌كێتیدا نییه‌‪،‬‬ ‫پۆس���تێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌واو ‌‬ ‫به‌اڵم له‌ئێستادا هه‌ڵسوڕێنه‌ر ‌‬ ‫ی ئه‌م‬ ‫ی ئه‌و حیزبه‌یه‌‪ ،‬خه‌سڵه‌تێك ‌‬ ‫دارای ‌‬ ‫پیاو‌ه باریكه‌له‌و به‌س���ااڵچو‌ه هه‌میش ‌ه‬ ‫ی ب���و‌ه له‌راگه‌یاندنه‌كان‪،‬‬ ‫دوره‌په‌رێزی��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ته‌نان���ه‌ت له‌كه‌ناڵ��� ‌ه جیاجیاكان��� ‌‬ ‫ی خۆش���ییه‌وه‌‪،‬‬ ‫ی حیزبه‌ك ‌ه ‌‬ ‫راگه‌یاندن��� ‌‬ ‫زۆر به‌ده‌گمه‌ن ده‌ركه‌وت���وه‌‪ ،‬هه‌ربۆی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌سه‌ر دارای ‌‬ ‫ی زانیار ‌‬ ‫ده‌س���تكه‌وتن ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و حیزبه‌‪،‬‬ ‫یه‌كێت���ی‌‌و كۆمپانیاكان ‌‬ ‫ی ئ���ه‌م كه‌س���ایه‌تییه‌و‌ه بۆت ‌ه‬ ‫ل���ه‌زار ‌‬ ‫ی مه‌حاڵ‌‪ ،‬بۆی ‌ه گه‌ر قس ‌ه له‌سه‌ر‬ ‫شتێك ‌‬ ‫ی بكرێت‪ ،‬به‌هه‌ر جۆرێك‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫دارای ‌‬ ‫ده‌بێت په‌نا بۆ ئه‌و كه‌س���ان ‌ه ببرێ‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ماوه‌ی���ه‌ك له‌و كای���ه‌دا كاریان كردوه‌‪،‬‬ ‫هه‌ربۆی ‌ه هه‌ر زانیارییه‌ك له‌م راپۆرته‌دا‬ ‫ده‌خرێته‌رو ل���ه‌‌و كه‌س���انه‌و‌ه بو‌ه ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫له‌كات ‌ه جیاجیاكاندا ئ���اگادار ‌‬ ‫یه‌كێتی‌ بون‌و كاریان تێدا كردوه‌‪.‬‬ ‫ی ئاوێن���ه‌‪،‬‬ ‫ی زانیارییه‌كان��� ‌‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫ی یه‌كێتییه‌و‌ه‬ ‫ی دروستبون ‌‬ ‫له‌سه‌ره‌تاكان ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی ئه‌و حیزب ‌ه له‌س ‌‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫س���ه‌رچاو‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫الیه‌ن���ه‌و‌ه ب���و‪ :‬گوم���رگ‪ ،‬ه���اوكار ‌‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌ن���ده‌كان‪،‬‬ ‫كه‌س���ه‌یه‌تیی ‌ه‬ ‫ی به‌تۆمه‌تێك‬ ‫ی ئه‌و كه‌سان ‌ه ‌‬ ‫غه‌رامه‌كردن ‌‬ ‫ی ده‌ستگیركراون‪ ،‬پاشان‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫له‌ال ‌‬ ‫ی پار‌ه ئازادكراون‪( ،‬ئه‌م ‌ه‬ ‫به‌غه‌رامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی جیاواز‬ ‫ی چه‌ندین سه‌رچاو‌ه ‌‬ ‫جگ ‌ه له‌و‌ه ‌‬ ‫ی بۆ ده‌ك���ه‌ن جاروبار له‌الیه‌ن‬ ‫ئام���اژ‌ه ‌‬ ‫ی وه‌ك سوریا‌و لیبیا‌و ئێرانیشه‌و‌ه‬ ‫واڵتان ‌‬ ‫كۆمه‌كی‌ دارایی‌ كراوه‌)‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌د‌ه ‌‬ ‫ی هه‌شتا ‌‬ ‫ی سااڵن ‌‬ ‫له‌سه‌ره‌تا ‌‬

‫یه‌که‌م کۆبونه‌وه‌ی مه‌کته‌بی سیاسی دوای تێکچونی ته‌ندروستی تاڵه‌بانی فۆتۆ‪PUKmedia :‬‬ ‫ی (سه‌فره‌‌و زه‌رون) ك ‌ه‬ ‫پێشودا‪ ،‬گومرگ ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی ‪ 250‬هه‌زار دینار ‌‬ ‫مانگان ‌ه "نزیك ‌ه ‌‬ ‫ی زۆر‬ ‫ی بوه‌"‪ ،‬بۆ ماوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی داهات ‌‬ ‫ده‌م��� ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫ی باش ‌‬ ‫بۆت ‌ه سه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی كه‌سایه‌تیی ‌ه‬ ‫حیزبه‌‪ ،‬هاوكات یارمه‌تیدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌ن���ده‌كان به‌تایبه‌ت له‌ش���ار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫هه‌ولێره‌و‌ه بۆت ‌ه دوه‌م سه‌رچاو‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌و كه‌سانه‌ش‬ ‫حیزبه‌كه‌‪ ،‬غه‌رامه‌كردن ‌‬ ‫ك��� ‌ه به‌هه‌ر هۆیه‌ك له‌الیه‌ن یه‌كێتییه‌و‌ه‬ ‫ده‌ستگیركراون پاش���ان به‌غه‌رامه‌یه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ی تر ‌‬ ‫ئازادكراون بۆت ‌ه داهاتێك ‌‬ ‫ی چه‌كێك یاخود‬ ‫"غه‌رامه‌كه‌ش یان كڕین ‌‬ ‫ی پار‌ه بو‌ه ك ‌ه له‌نێوان (‪ 500‬تا‬ ‫پێدان��� ‌‬ ‫ی ئه‌و ده‌م ‌ه بوه‌"‪ .‬سه‌رجه‌م‬ ‫‪ )1000‬دینار ‌‬ ‫ئه‌و داهاتانه‌ش له‌مانگێكدا گه‌یش���تۆت ‌ه‬ ‫ی ‪ 450‬ه���ه‌زار دینار"‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫"نزیك ‌ه ‌‬ ‫ی حیزب ك���ه‌م نه‌بوه‌‪،‬‬ ‫ب���ۆ ئه‌و كات��� ‌ه ‌‬ ‫ی له‌وكاته‌دا‬ ‫ی یه‌كێت��� ‌‬ ‫چونك ‌ه خه‌رج��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مانگان ‌ه ‌‬ ‫زۆر س���نوردار بو‌ه یارمه‌ت ‌‬ ‫ی خێزان���دار ته‌نها ‪50‬‬ ‫پێش���مه‌رگه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی سه‌ڵتیش‬ ‫دینار بو‪ ،‬پێش���مه‌رگه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ی ب���وه‌‪ .‬ئه‌و داهات ‌ه ‌‬ ‫‪25‬دینار ‌‬ ‫ی ‪1988‬‬ ‫ی ساڵ ‌‬ ‫به‌رده‌وام ده‌بێت تا دوا ‌‬ ‫كاتێك ئ���ه‌و حیزب ‌ه ده‌چێت��� ‌ه ئێران‌و‬ ‫ی نامێنێت‪،‬‬ ‫ئه‌و س���ه‌رچاو‌ه داراییان��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئیس�ل�ام ‌‬ ‫ب���ه‌اڵم له‌وده‌مه‌دا "كۆمار ‌‬ ‫ئێ���ران مانگان��� ‌ه ب ‌ه ‪ 30‬ملی���ۆن تمه‌ن‬ ‫ی ده‌كات"‪ ،‬له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ی یه‌كێت��� ‌‬ ‫ه���اوكار ‌‬ ‫ی ئێران‬ ‫ی كات ئه‌و هاوكاریی ‌ه ‌‬ ‫تێپه‌ڕبون ‌‬ ‫ی ‪ 10‬ملیۆن‬ ‫كه‌م ده‌بێته‌و‌ه ب���ۆ نزیك ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی راپه‌ڕین ‌‬ ‫تم���ه‌ن‪ ،‬له‌گ���ه‌ڵ س���ه‌ره‌تا ‌‬ ‫ی ئێران‬ ‫ی ‪1991‬یش هاوكارییه‌ك ‌ه ‌‬ ‫س���اڵ ‌‬ ‫ی ده‌بڕێ‌‪ ،‬هه‌ر پێش راپه‌ڕین‬ ‫به‌ته‌واوه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 1989‬گومرگ ‌‬ ‫له‌ش���اخ‌و له‌كۆتای��� ‌‬ ‫ی ده‌بێت ‌ه‬ ‫ی كوردستان ‌‬ ‫ی به‌ر‌ه ‌‬ ‫هاوبه‌ش��� ‌‬ ‫ی ئه‌و حیزبه‌‪،‬‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫ی تر ‌‬ ‫سه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬

‫ئه‌و س���ه‌رچاوه‌ی ‌ه به‌رده‌وام ده‌بێت بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی راپه‌ڕینی���ش‪ ،‬له‌گ���ه‌ڵ زیادبون ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی له‌نێوان حیزبه‌كاندا‬ ‫ی داهاته‌كه‌ش ‌‬ ‫بڕ ‌‬ ‫ی ش���ێر‬ ‫دابه‌ش ده‌كرێت‪ ،‬به‌اڵم پش���ك ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌و ده‌مه‌شدا هه‌ر به‌ر یه‌كێتی‌‌و پارت ‌‬ ‫ده‌كه‌وێ���ت‪ ،‬ك ‌ه هه‌ر یه‌كه‌ی���ان له‌‪%30‬‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ڵوه‌ش���انه‌و‌ه ‌‬ ‫وه‌رده‌گ���رن‪ ،‬دوا ‌‬ ‫ی كوردس���تانی‌‌و‬ ‫ی ب���ه‌ر‌ه ‌‬ ‫گومرگ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كه‌م حكومه‌تیش یه‌كێت ‌‬ ‫دروستبون ‌‬ ‫ی‬ ‫ی زۆر به‌فه‌رم ‌‬ ‫مانگان��� ‌ه بۆ ماوه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌و ده‌م ‌ه له‌حكومه‌ت ‌‬ ‫‪7‬ملیۆن دینار ‌‬ ‫هه‌رێم وه‌رده‌گرێ‌‪.‬‬ ‫ی ناو یه‌كێتیی‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫به‌رپرس���یارێت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كات ‌ه جی���اوازه‌كان گۆڕانكار ‌‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫به‌سه‌ردا هاتوه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر له‌سه‌ره‌تاو‌ه‬ ‫ی له‌ن���او یه‌كێت���ی‬ ‫ی دارای��� ‌‬ ‫به‌رپرس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌كه‌س���ێك س���پێرراو‌ه ك��� ‌ه ئه‌ندام ‌‬ ‫ی حیزبه‌كه‌ش بوبێت‪،‬‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاس ‌‬ ‫ی كاتیش به‌رپرسیارێتییه‌ك ‌ه به‌و‬ ‫زۆرب ‌ه ‌‬ ‫ی شۆڕشگێران‬ ‫كه‌س���ان ‌ه دراو‌ه ك ‌ه باڵ ‌‬ ‫ب���ون نه‌ك كۆمه‌ڵ���ه‌‪ .‬مامۆس���تا نازم‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫عومه‌ر ك��� ‌ه له‌ئێس���تادا نوێنه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سااڵن ‌‬ ‫حیزبه‌ی ‌ه له‌ئێران له‌س���ه‌ره‌تا ‌‬ ‫ی راپه‌ڕین‬ ‫ی ‪ 1980‬تا س���ه‌ره‌تا ‌‬ ‫ده‌ی��� ‌ه ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و حیزب ‌ه بوه‌‪،‬‬ ‫ی دارای��� ‌‬ ‫به‌رپرس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی شۆڕش���گێڕان بوه‌‪ ،‬له‌دوا ‌‬ ‫ك ‌ه له‌باڵ ‌‬ ‫راپه‌ڕینیش���ه‌و‌ه ئه‌و پۆس���ت ‌ه به‌چه‌ند‬ ‫كه‌س���ێك دراو‌ه له‌وانه‌‪ :‬عومه‌ر فه‌تاح‪،‬‬ ‫ی ش���ێخ‬ ‫ی س���ه‌ید عه‌لی‌‌و دارۆ ‌‬ ‫عومه‌ر ‌‬ ‫ن���وری‌‌و كه‌مال فوئاد‌و دواترینیش���یان‬ ‫ی س���ه‌ید مه‌جید بو ك��� ‌ه وه‌ك‬ ‫دلێ���ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پۆست ‌‬ ‫ی نه‌بون ‌‬ ‫ی پێدرا سه‌ره‌ڕا ‌‬ ‫ئاماژ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌و به‌رپرسیارێتیی ‌ه ‌‬ ‫ی سیاس ‌‬ ‫مه‌كته‌ب ‌‬ ‫پێ���دراوه‌‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه ئه‌و كه‌س��� ‌ه هیچ‬ ‫ی ئابوریدا نییه‌‪،‬‬ ‫ی له‌ب���وار ‌‬ ‫بڕوانامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی له‌الی���ه‌ن زۆرێك‬ ‫ب���ه‌اڵم قبوڵ بون��� ‌‬

‫ده‌ركه‌وتن ‌‬ ‫ی‬ ‫دلێر سه‌ید‬ ‫مه‌جید له‌یه‌كه‌م‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‬ ‫دوای‌ نه‌خۆش‬ ‫كه‌وتنی‌ تاڵه‌بانی‌‪،‬‬ ‫چه‌ندین‬ ‫ئاماژ‌هی‌ جیاواز‬ ‫له‌خۆده‌گرێت‪.‬‬ ‫ئێستا پرسیاره‌كه‌‬ ‫ئه‌وه‌یه‌‪ :‬دوای‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ ئه‌م‬ ‫سه‌روه‌ت‌و سامانه‌‬ ‫ی‬ ‫زۆر‌هی‌ یه‌كێت ‌‬ ‫ێ‬ ‫چی‌ لێدێ‌‌و ك ‌‬ ‫ته‌حه‌كومی‌‬ ‫پێوه‌ده‌كات؟‬

‫ی یه‌كێتییه‌و‌ه له‌س ‌هر‌و‬ ‫له‌س���ه‌ركرده‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌موش���یانه‌و‌ه تاڵه‌بان���ی‌‪ ،‬بۆت ‌ه هۆ ‌‬ ‫ی زیاتر له‌و پۆسته‌دا بمێنێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ره‌تاكان ‌‬ ‫ئه‌م��� ‌ه جگ ‌ه ل���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی یه‌كێتییه‌و‌ه پێش���مه‌رگ ‌ه‬ ‫دروس���تبون ‌‬ ‫ی‬ ‫بوه‌و هاوكات وه‌ك كه‌س��� ‌ه نزیكه‌كان ‌‬ ‫ی ده‌كه‌ن‪ ،‬هیچ كاتێك ته‌نها وه‌ك‬ ‫باس ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌روخۆ ‌‬ ‫فه‌رمانبه‌رێ���ك‪ ،‬فه‌رمان ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ نه‌كردوه‌‪ ،‬به‌ڵكو ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫جێبه‌ج ‌‬ ‫ی هه‌بوه‌‪،‬‬ ‫ی پاره‌ش ‌‬ ‫خه‌رجكردن‌و نه‌كردن ‌‬ ‫ی‬ ‫بۆ ئه‌مه‌ش ب���اس له‌چه‌ندین چیرۆك ‌‬ ‫ێ جارێك‬ ‫جیاواز ده‌كرێت‪ ،‬له‌وان ‌ه ده‌وتر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دێری���ن ده‌چن ‌ه ال ‌‬ ‫دو پێش���مه‌رگ ‌ه ‌‬ ‫ی لێده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫ی ه���اوكار ‌‬ ‫ی داوا ‌‬ ‫تاڵه‌بان��� ‌‬ ‫تاڵه‌بانیش بۆ ه���ه‌ر یه‌كه‌یان ‪ 5‬هه‌زار‬ ‫دۆالر ده‌نوس���ێ‌‪ ،‬كاتێ���ك ده‌چ���ن بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی دلێر س���ه‌ید مجی���د نیو‌ه ‌‬ ‫وه‌رگرتن ‌‬ ‫ئه‌وه‌یان پێ���ده‌دات‪ ،‬ك ‌ه پرس���یاریش‬ ‫ل���ه‌و باره‌ی���ه‌و‌ه ده‌ك���ه‌ن پێیانده‌ڵێت‬ ‫ی نوسیوه‌‪،‬‬ ‫ی ئه‌وه‌ند‌ه ‌‬ ‫"راس���ت ‌ه تاڵه‌بان ‌‬ ‫به‌اڵم من ده‌زان���م چه‌ندمان پار‌ه هه‌ی ‌ه‬ ‫نه‌ك ئه‌و"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ی ‌ه ‌‬ ‫ی س���ااڵن ‌‬ ‫ی دوه‌م ‌‬ ‫له‌نی���و‌ه ‌‬ ‫ی زیاتر‬ ‫ی هه‌رچ��� ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫‪1990‬دا‪ ،‬دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫پاره‌و داه���ات‌و دارای���ی‌‌و قۆرخكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌بنیاتنان ‌‬ ‫ی گ���ه‌ور‌ه ‌‬ ‫بازاڕ رۆڵێك��� ‌‬ ‫ی سیاسیدا بینی‌‪،‬‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت‌و ملمالنێ ‌‬ ‫ی گشتی‌‌و‬ ‫ی ئیدار‌ه ‌‬ ‫ی دروستبون ‌‬ ‫بیرۆك ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمپانی���ا ‌‬ ‫پاش���ان دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ن���ۆكان‪ ،‬له‌الیه‌ن هه‌ر ی���ه‌ك له‌دلێر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌كار ‌‬ ‫س���ه‌ید مه‌جی���د‌و ه���ه‌ردو كۆچكرد‌و جیاجی���ادا كارده‌كه‌ن ك ‌ه خۆ ‌‬ ‫ی ش���ێخ نوری‌‌و جه‌بار فه‌رمانه‌و‌ه به‌ڵێنده‌رایه‌تی‌‌و بازرگانیدا ده‌بینێته‌وه‌‪،‬‬ ‫دارۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمپانیاكان ‌‬ ‫سه‌رهه‌ڵده‌دات‪ ،‬س���ه‌ره‌تا نۆكان ته‌نها س���ه‌باره‌ت به‌ژم���ار‌ه ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی جی���اواز هه‌ی���ه‌‪ ،‬هه‌ند ‌‬ ‫ی ن���ۆكان را ‌‬ ‫كۆمپانیای���ه‌ك بو‌ه پ���اش گه‌وره‌بون ‌‬ ‫ی باس‬ ‫ی یه‌كێت��� ‌‬ ‫ی ده‌ره‌و‌ه ‌‬ ‫ی س���ه‌رچاو‌ه ‌‬ ‫ی كۆمپانیاكان��� ‌‬ ‫كراوه‌ت��� ‌ه گروپ��� ‌‬ ‫ی نزیك‬ ‫ی ل ‌ه ‪ 59‬كۆمپانیا ده‌كه‌ن‪ ،‬كه‌سان ‌‬ ‫ن���ۆكان‌و له‌ئێس���تادا له‌چه‌ندین بوار ‌‬

‫یه‌كێتیش باس له‌ته‌نه���ا ‪ 15‬كۆمپانیا‬ ‫ی هه‌میش ‌ه ئه‌و‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬نه‌یاران ‌‬ ‫كۆمپانیایانه‌یان ب���ه‌و‌ه تۆمه‌تباركردو‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی زه‌وی‌‌و كار ‌‬ ‫ی نایاس���ای ‌‬ ‫ك ‌ه به‌شێو‌ه ‌‬ ‫جیاجیای���ان پێدراوه‌‌و پێ���ش ئه‌وانیتر‬ ‫ی‬ ‫ی ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی دوا ‌‬ ‫خ���راون‪ ،‬به‌تایبه‌ت��� ‌‬ ‫ل���ه‌‪2003‬ه‌و‌ه به‌لێش���او پ���اره‌و داهات‬ ‫رژاوه‌ت��� ‌ه كوردس���تانه‌وه‌‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫ی یه‌كێتی هه‌میش ‌ه ئه‌وه‌یان‬ ‫به‌رپرس���ان ‌‬ ‫ره‌تكردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی ئه‌م حیزب ‌ه له‌ئێستادا‬ ‫خه‌رجییه‌كان ‌‬ ‫گه‌لێك زۆر‌و به‌رف���روان بو‌ه به‌جۆرێك‬ ‫ێ س���ه‌رچاو‌ه باس له‌و‌ه ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫هه‌ند ‌‬ ‫ی له‌ئێس���تادا‬ ‫ی مانگان ‌ه ‌‬ ‫ك��� ‌ه خه‌رج��� ‌‬ ‫ی ‪ 40‬ب���ۆ ‪50‬ملیارد‬ ‫ده‌گات��� ‌ه نزیك��� ‌ه ‌‬ ‫ی زۆر‌ه بۆ‬ ‫دینار‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش خه‌رجییه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و حیزبه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا س���ه‌رچاوه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گشت ‌‬ ‫ی جگ ‌ه له‌نۆكان‌و ئیدار‌ه ‌‬ ‫دارای ‌‬ ‫مانگان��� ‌ه ‪ 4‬ملی���ۆن دۆالر له‌حكومه‌ت‬ ‫وه‌رده‌گ���رێ‌‪ ،‬جگ��� ‌ه له‌م��� ‌ه ده‌وت���رێ‌‬ ‫ی ئه‌و حیزب ‌ه‬ ‫ك ‌ه به‌ش���ێك له‌كارمه‌ندان ‌‬ ‫ی حكومه‌ته‌و‌ه موچه‌یان پێده‌درێ‌‌و‬ ‫له‌ال ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌شێك له‌داهات ‌‬ ‫هاوكات باس له‌پێدان ‌‬ ‫نه‌وتیش ده‌كرێت به‌و حیزبه‌‪.‬‬ ‫ی دلێ���ر س���ه‌ید مه‌جید‬ ‫ده‌ركه‌وتن��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سیاس ‌‬ ‫ی مه‌كته‌ب ‌‬ ‫له‌یه‌كه‌م كۆبونه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌خۆش���كه‌وتن ‌‬ ‫ئ���ه‌و حیزب���ه‌‪ ،‬دوا ‌‬ ‫ی راب���ردو‬ ‫تاڵه‌بان���ی‌‪ ،‬ك��� ‌ه ش���ه‌مم ‌ه ‌‬ ‫ی جیاواز‬ ‫ئه‌نجامدرا‪ ،‬چه‌ندین ئام���اژ‌ه ‌‬ ‫له‌خۆده‌گرێ���ت‪ .‬ئێس���تا پرس���یاره‌ك ‌ه‬ ‫ی ئه‌م سه‌روه‌ت‌و‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫ئه‌وه‌یه‌‪ :‬دوا ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی لێدێ‌‌و ك ‌‬ ‫ی چ‌‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫سامان ‌ه زۆر‌ه ‌‬ ‫ته‌حه‌كومی‌ پێوه‌ده‌كات؟‬ ‫ی ئ���ه‌م پرس���یاره‌دا‪،‬‬ ‫له‌وه‌اڵم��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ناو یه‌كێت ‌‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی راگه‌یان���د ك��� ‌ه چه‌ندی���ن‬ ‫به‌ئاوێن��� ‌ه ‌‬ ‫ی جی���اواز له‌ئارادایه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫س���یناریۆ ‌‬ ‫گرنگتری���ن مه‌س���ه‌ل ‌ه ئه‌وه‌ی��� ‌ه ئای���ا‬ ‫ی‬ ‫ی به‌م شێوه‌ی ‌ه ‌‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫س���ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ی ده‌توانن بمێننه‌وه‌و پێكه‌و‌ه‬ ‫ئێس���تا ‌‬ ‫هه‌ڵبك���ه‌ن یاخود كه‌رت‌و په‌رت ده‌بن؟‬ ‫ئای���ا هیچ كه‌س‌و گروپێ���ك ده‌توانێت‬ ‫ی‬ ‫ی له‌به‌رژه‌وه‌ند ‌‬ ‫ی ناو یه‌كێت ‌‬ ‫ملمالنێكان ‌‬ ‫ی بكات���ه‌وه‌؟ تا ئه‌مان ‌ه‬ ‫ی یه‌كالی ‌‬ ‫خ���ۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كردن ‌‬ ‫ی نه‌بن���ه‌و‌ه پێش���بین ‌‬ ‫یه‌كالی ‌‬ ‫ی یه‌كێتی‌‌و‬ ‫ی س���ه‌روه‌ت‌و سامان ‌‬ ‫ئایند‌ه ‌‬ ‫ی "هێشتا‬ ‫ی زه‌حمه‌ته‌‪ ،‬ئه‌و وت ‌‬ ‫كۆمپانیاكان ‌‬ ‫زوه‌‪ ،‬ب���ا بزانین كام ‌ه باڵ ده‌س���ه‌اڵت‬ ‫له‌ناو یه‌كێتیدا ده‌گرێت ‌ه ده‌ست‪ ،‬ئه‌وسا‬ ‫تابلۆكه‌ رونتر ده‌بێته‌وه‌"‪.‬‬

‫به‌ربه‌ستێكی‌ حكومه‌ت هۆكاری‌ دروستبونی‌ الفاوی‌ هه‌ولێر بو‬ ‫ ئا‪ :‬به‌ختیار حسێن" هه‌ولێر‬ ‫به‌هۆی‌ به‌ربه‌ستێكی‌ حكومه‌ته‌وه‌‬ ‫جارێكی‌ تر الفاو چه‌ند گه‌ڕه‌كێكی‌‬ ‫هه‌ولێر ژێر ئاو ده‌خات‌و زیانێكی‌‬ ‫زۆر له‌و شوێنانه‌ ده‌دات‪ ،‬هاواڵتیانی‌‬ ‫ئه‌و شوێنانه‌ش حكومه‌ت به‌به‌رپڕس‬ ‫ده‌زانن‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ به‌ربه‌ستێكی‌‬ ‫له‌خۆڵ دروستكردوه‌‌و‪ ،‬داوای‌‬ ‫چاره‌سه‌ر‌و قه‌ره‌بوش له‌حكومه‌ت‬ ‫ده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬به‌رپرسانی‌ هه‌ولێریش‬ ‫هۆكاره‌كه‌ی‌ بۆ زۆری‌ ئاوه‌كه‌‬ ‫ده‌گێڕنه‌وه‌‌و به‌ربه‌سته‌كه‌ش‬ ‫به‌هۆكارێكی‌ باش ده‌زانن بۆ‬ ‫رێگریی‌ كردن له‌الفاو‌و كاریش بۆ‬ ‫قه‌ره‌بوكردنه‌وه‌ی‌ زیانه‌كان ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و ش���وێنانه‌ش كه‌ الف���اوی‌ تێدا‬ ‫روی���دا له‌هه‌ولێ���ر ده‌كه‌ونه‌ س���ه‌ر ئه‌و‬ ‫به‌ربه‌س���ته‌ی‌ دروس���تكراوه‌ ك���ه‌ پێی‌‬ ‫ده‌ڵێ���ن روب���اری‌ هه‌ولێ���رو ده‌كه‌وێته‌‬ ‫ئاراس���ته‌ی‌ باكوری‌ رۆژهه‌اڵتی‌ هه‌ولێر‪،‬‬ ‫كه‌ له‌نزیك س���نوری‌ بنه‌ساڵوه‌ ده‌ست‬ ‫پێده‌كات ت���ا ده‌گاته‌ داره‌تو‪ ،‬دواتریش‬ ‫شۆڕده‌بێته‌وه‌ بۆ خواروی‌ قه‌ته‌وی‌‪ ،‬بۆ‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ ببێته‌ به‌ربه‌س���تێك له‌به‌رده‌م‬ ‫باران تا به‌ئاراس���ته‌ی‌ هه‌ولێر نه‌یه‌ت‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئه‌وه‌ی‌ كه‌ هاتوه‌ زیاد له‌قه‌باره‌ی‌‬ ‫ئه‌و به‌ربه‌سته‌ بوه‌‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌و شوێنانه‌ی‌‬ ‫كه‌وتونه‌ته‌ س���ه‌ر ئه‌و به‌ربه‌سته‌ وه‌كو‬ ‫پڕۆژه‌ی‌ هیرانس���یتی‌ ك���ه‌ پڕۆژه‌یه‌كی‌‬ ‫نیشته‌جێبونه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ داره‌توو گه‌ڕه‌كی‌‬ ‫ژیان به‌ر الفاوه‌كه‌ كه‌وتن‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ن خۆش���ییه‌وه‌ نه‌قیب كه‌ریم‪،‬‬ ‫ك���ه‌ دانیش���توی‌ ناحی���ه‌ی‌ داره‌ت���وه‌‬ ‫به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند ك���ه‌ ئه‌و ماڵی‌ دو‬

‫له‌ئامۆزاكان���ی‌ ب���ه‌ر الفاوه‌كه‌ كه‌وتون‌و‬ ‫هیچ ش���تێكیان له‌ماڵدا بۆ نه‌ماوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ه���ۆكاری‌ دروس���تبونی‌ الفاوه‌كه‌ش���ی‌‬ ‫ب���ۆ تێكچونی‌ به‌ربه‌س���تێك گه‌ڕانده‌وه‌‬ ‫له‌گه‌ڕه‌ك���ی‌ داره‌توی‌ نوێ كه‌ حكومه‌ت‬ ‫به‌خۆڵ دروستی‌ كردبو‪ ،‬به‌اڵم كاتێك له‌‬ ‫‪21‬ی‌ ئه‌م مانگه‌ بارانێكی‌ زۆر ده‌بارێت‬ ‫به‌ربه‌س���ته‌كه‌ به‌رگه‌ی‌ ئه‌و هه‌مو ئاوه‌‬ ‫ناگرێت‪ ،‬بۆیه‌ ده‌شكێت‌و ئاوه‌كه‌ به‌ره‌و‬ ‫ناحی���ه‌ی‌ داره‌تو دێت‪ ،‬به‌وهۆیه‌ش���ه‌وه‌‬ ‫نزیكه‌ی‌ ‪ 300‬ماڵی‌ ژێر ئاوخس���ت‪ ،‬ئه‌و‬ ‫هاواڵتییه‌ هێما ب���ۆ ئه‌وه‌ش ده‌كات كه‌‬ ‫ئه‌وان له‌رێگ���ه‌ی‌ ته‌قه‌كردنه‌وه‌ خه‌ڵك‌و‬ ‫حكومه‌تیان ئاگادار كردۆته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌هانای‌ خه‌ڵكه‌كه‌وه‌ بێن‪ ،‬له‌و الفاوه‌شدا‬ ‫ته‌نیا كه‌س���ه‌كانی‌ ماڵ���ه‌كان ده‌رچون‪،‬‬ ‫ئه‌گینا هه‌م���و كه‌لوپه‌له‌كانیان له‌گه‌ڵ ماڵێکی زیانلێکه‌وتوی الفاوه‌که‌ی هه‌ولێر فۆتۆ‪ :‬به‌ختیار‬ ‫زۆرێك ل���ه‌ ئۆتۆمۆبێله‌كانی���ان ژێرئاو‬ ‫كه‌وتون‪ ،‬داواش له‌حكومه‌ت ده‌كات كه‌ ناویان نوس���یون‪ ،‬ئه‌گینا هیچ كه‌سێك جارێكی‌ تر به‌دوربن له‌كاره‌س���اتی‌ له‌و‬ ‫به‌هان���ای‌ ئه‌و خه‌ڵكه‌ ه���ه‌ژاره‌وه‌ بێت‌و ئ���اوڕی‌ لێنه‌داونه‌ته‌وه‌‪ ،‬له‌ئێستاش���دا ش���ێوه‌یه‌‪ ،‬ك���ه‌ به‌ه���ۆی‌ تێكچونییه‌وه‌‬ ‫به‌ده‌س���ت نه‌بون���ی‌ ئ���اوو كاره‌ب���اوه‌ الفاوه‌كه‌ داره‌توی‌ گرته‌وه‌‪.‬‬ ‫قه‌ره‌بویان بكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریش���دا هه‌م���زه‌ حامی���د‬ ‫كاتژمێ���ر ‪12‬ی‌ ش���ه‌و ب���و له‌ده‌نگی‌ ده‌ناڵێنن‪ ،‬داواش له‌حكومه‌ت ده‌كات كه‌‬ ‫ده‌رگای‌ حه‌وشه‌ به‌خه‌به‌رهاتم كاتێكیش به‌هانایانه‌وه‌ بێت‌و قه‌ره‌بوی‌ زیانه‌كانیان موحه‌م���ه‌د‪ ،‬به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ راگه‌یاندن‌و‬ ‫كه‌ هه‌ڵس���ام بینی���م له‌ژێ���ر ده‌رگای‌ بۆ بكاته‌وه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ له‌ماڵه‌كه‌یاندا په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ پارێ���زگای‌ هه‌ولێ���ر‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند" كه‌ له‌ماوه‌ی‌ چه‌ند‬ ‫حه‌وشه‌وه‌ ئاوێكی‌ زۆر ده‌هاته‌ ماڵمان‪ ،‬هیچ شتێكیان بۆ نه‌ماوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا موحه‌م���ه‌د جوبرای���ل كاتژمێرێكدا له‌پارێزگای‌ هه‌ولێر نزیكه‌ی‌‬ ‫بۆیه‌ خێرا ه���اوارم كرد بۆ منداڵه‌كانم‌و‬ ‫هه‌وڵمان���دا خۆم���ان رزگار بكه‌ی���ن‌و ئه‌مینیش یه‌كێكی‌ تره‌ له‌و مااڵنه‌ی‌ كه‌ ‪ 100‬ملیم باران ب���اری‪ ،‬به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫چوینه‌ س���ه‌ر بانه‌كه‌مان به‌مه‌به‌س���تی‌ له‌الفاوه‌كه‌ی‌ هه‌ولێردا ماڵه‌كه‌ی‌ ژێرئاو ئاوه‌كه‌ش ل���ه‌و به‌ربه‌س���ته‌ زیاتره‌ كه‌‬ ‫رزگاربونمان له‌الفاوه‌كه‌‪ ،‬ئه‌مانه‌ قسه‌ی‌ كه‌وتوه‌‌و ئه‌ویش هیچی‌ بۆ نه‌ماوه‌ته‌وه‌‪ ،‬دروس���تكراوه‌ كه‌ س���ااڵنه‌ ئاوێكی‌ زۆر‬ ‫پ���وره‌ مونیره‌ ئه‌مینه‌ ك���ه‌ یه‌كێكه‌ له‌و بۆیه‌ داواكاره‌ ك���ه‌ حكومه‌ت به‌زوترین له‌و ش���وێنه‌دا ده‌هات بۆ ن���او هه‌ولێر‪،‬‬ ‫كه‌س���انه‌ی‌ ماڵه‌كه‌ی‌ ژێرئ���او كه‌وتوه‌‪ ،‬كات قه‌ره‌بوی���ان بكات���ه‌وه‌‪ ،‬چونك���ه‌ به‌هۆی‌ دروستكردنی‌ ئه‌و به‌ربه‌سته‌ش‬ ‫وه‌كو خۆشی‌ باس���ی‌ لێوه‌ده‌كات ته‌نیا زه‌ره‌رو زیانێك���ی‌ یه‌كج���ار زۆری���ان له‌هیچ ش���وێنێكی‌ ناو ش���اری‌ هه‌ولێر‬ ‫خۆیان رزگاریان بوه‌‌و هیچ شتێكیشیان به‌ركه‌وتوه‌‪ ،‬هه‌مو زیانلێكه‌وتوه‌كانیش به‌و ش���وێنانه‌ش كه‌ س���ااڵنی‌ پێش���و‬ ‫بۆ رزگار نه‌كراوه‌‪ ،‬پوره‌ مونیره‌ هێما بۆ خێزان���ی‌ ه���ه‌ژار‌و كه‌مده‌رامه‌ت���ن‪ ،‬الفاوی‌ تێدا دروس���ت ده‌بو ئه‌م س���اڵ‬ ‫ئه‌وه‌ش ده‌كات كه‌ تاوه‌كو ئێستا ته‌نیا موحه‌مه‌د داواكاریشه‌ كه‌ حكومه‌ت ئه‌و به‌هیچ ش���ێوه‌یه‌ك الفاوی‌ تێدا دوباره‌‬ ‫لیژنه‌ی���ه‌ك له‌الیه‌ن حكومه‌ته‌وه‌ هاتوه‌‌و به‌ربه‌سته‌یان بۆ چاك بكات بۆ ئه‌وه‌ی‌ نه‌بوی���ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ كه‌‬

‫ئاوه‌كه‌ له‌ئاس���تی‌ به‌ربه‌سته‌كه‌ زیاتربو‬ ‫ئه‌م���ه‌ بوه‌ ه���ۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ ك���ه‌ له‌چه‌ند‬ ‫شوێنێكی‌ داره‌تو دواتریش بۆ گه‌ڕه‌كی‌‬ ‫ژیان له‌سه‌ر رێگای‌ كه‌ركوك كه‌ ئه‌ویش‬ ‫به‌ئاراسته‌ی‌ داره‌توه‌‌و شوێنه‌كه‌ش نزمه‌‪،‬‬ ‫بۆیه‌ ئاوه‌كه‌ ئه‌و شوێنانه‌ی‌ گرته‌وه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫به‌داخه‌وه‌ له‌و شوێنانه‌دا به‌شێوه‌یه‌كی‌‬ ‫به‌رچ���او دوچ���اری‌ كاره‌س���اتی‌ الفاو‬ ‫بون���ه‌وه‌‌و زۆرێك له‌و مااڵنه‌ش ئاو چوه‌‬ ‫نێویانه‌وه‌‪.‬‬ ‫بۆ ئه‌و مه‌به‌س���ته‌ش له‌دوای‌ كاتژمێر‬ ‫‪2‬ی‌ ش���ه‌و پارێزگاری‌ هه‌ولێر به‌یاوه‌ری‌‬ ‫هه‌مو تیمه‌كانی‌ فریاگوزاری‌ شاره‌وانی‌‌و‬ ‫به‌رگری‌ شارستانی‌‌و پۆلیس‌و ئاسایش‬ ‫گه‌یش���ته‌ ش���وێنه‌كه‌‪ ،‬به‌سه‌رپه‌رشتی‌‬ ‫پارێ���زگای‌ هه‌ولێ���ر كه‌ سه‌رپه‌رش���تی‌‬ ‫تیمه‌كان���ی‌ ده‌ك���رد كه‌ تاوه‌ك���و ‪5‬ی‌‬ ‫به‌یانی‌ ب���ه‌رده‌وام بو‪ ،‬خۆش���به‌ختانه‌‬ ‫زیانه‌كان هه‌موی مادین‌و هیچ زیانێكی‌‬ ‫گیان���ی‌ لێنه‌كه‌وته‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌وان وه‌كو‬ ‫پارێ���زگای‌ هه‌ولێر بۆ ئه‌و مه‌به‌س���ته‌‬ ‫لیژنه‌یه‌كی���ان پێكهێناوه‌‪ ،‬ب���ۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫تۆم���اری‌ ئ���ه‌و زه‌ره‌ر‌و زیانان���ه‌ بكه‌ن‬ ‫كه‌ به‌هۆی‌ الفاوه‌ك���ه‌وه‌ به‌ر هاواڵتیان‬ ‫كه‌وت���وه‌‪ ،‬دواتریش به‌نوس���راوێك بۆ‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران به‌رزی‌‬ ‫ده‌كه‌نه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ ره‌زامه‌ندی‌ وه‌ربگرن‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌ قه‌ره‌بوكردنه‌وه‌یان‪ ،‬ئه‌و‬ ‫به‌رپرس���ه‌ی‌ پارێزگای‌ هه‌ولێر تیش���ك‬ ‫ده‌خاته‌ سه‌ر ئه‌وه‌ش كه‌ ئه‌و كه‌سانه‌ی‌‬ ‫زیانیان پێكه‌وت���وه‌ وه‌كو یه‌ك قه‌ره‌بو‬ ‫ناكرێنه‌وه‌ چونك���ه‌ زیانه‌كان جیاوازن‪،‬‬ ‫بۆیه‌ قه‌ره‌بوكردنه‌وه‌كان پۆڵێن ده‌كرێن‬ ‫ب���ۆ دو به‌ش‪ ،‬ئه‌وان���ه‌ی‌ زیانی‌ زۆریان‬ ‫پێكه‌وت���وه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌وان���ه‌ی‌ كه‌ زیانی‌‬ ‫كه‌میان به‌ركه‌وتوه‌‪ ،‬تاوه‌كو ئێس���تاش‬

‫دیار نییه‌ كه‌ زه‌ره‌ر‌و زیانه‌كان چه‌ندێكه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌گه‌ڵ قه‌باره‌ی‌ الفاوه‌كه‌ زیانه‌كان‬ ‫زۆر گه‌وره‌نی���ن ته‌نی���ا هه‌ندێك دیوار‬ ‫روخ���اون‌و له‌گه‌ڵ ك���ه‌ل‌و په‌له‌كانی‌ ناو‬ ‫ماڵ���ه‌كان زیانیان پێگه‌یش���توه‌‌و ته‌ڕ‬ ‫بون‪ ،‬له‌ئێستاشدا تیمه‌كانی‌ شاره‌وانی‌‌و‬ ‫پاككردنه‌وه‌ به‌سه‌رپه‌رشتی‌ پارێزگاری‌‬ ‫هه‌ولێ���ر هه‌ڵمه‌تێك���ی‌ خاوێنكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫ئ���ه‌و ش���وێنانه‌یان ده‌س���تپێكردوه‌ تا‬ ‫ئێس���تا به‌رده‌وام���ه‌‪ ،‬به‌رپرس���ه‌كه‌ی‌‬ ‫پارێ���زگای‌ هه‌ولێر ئام���اژه‌ بۆ ئه‌وه‌ش‬ ‫ده‌كات ك���ه‌ ئه‌وانه‌ی‌ له‌س���ااڵنی‌ رابردو‬ ‫به‌هۆی‌ الفاوه‌وه‌ زیانیان پێگه‌یش���تبو‬ ‫نوسراویان بۆ حكومه‌ت به‌رزكردۆته‌وه‌‌و‬ ‫قه‌ره‌بوكراونه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت ب���ه‌وه‌ش ك���ه‌ ئ���ه‌وان‬ ‫به‌ربه‌س���ته‌كه‌یان له‌خۆڵ دروستكردوه‌‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ره‌ك���ه‌ی‌ پارێ���زگای‌ هه‌ولێ���ر‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ ئه‌وان دیراس���ه‌ی‌ ئه‌و‬ ‫بابه‌ت���ه‌ ده‌كه‌ن بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ له‌داهاتودا‬ ‫كاری‌ له‌س���ه‌ر بكرێ���ت‪ ،‬چونك���ه‌ ئه‌و‬ ‫به‌ربه‌ستانه‌ سودێكی‌ یه‌كجار گه‌وره‌یان‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ به‌رزترن له‌ئاس���تی‌‬ ‫ش���اری‌ هه‌ولێ���ر‪ ،‬چونك���ه‌ زۆرب���ه‌ی‌‬ ‫شوێنه‌كانی‌ هه‌ولێر كه‌وتۆته‌ ده‌شتایی‌‌و‬ ‫تاوه‌كو بڕۆیت ب���ۆ خواروی‌ هه‌ولێریش‬ ‫ئاستی‌ زه‌وییه‌كه‌ی‌ نزمده‌بێته‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ئه‌وان پێش���بینی‌ ئه‌وه‌ی���ان ده‌كرد كه‌‬ ‫ئه‌و ش���وێنانه‌ روبه‌روی‌ الفاو ببێته‌وه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ له‌و به‌رزاییانه‌ ئاو به‌ئاراس���ته‌ی‌‬ ‫شوێنی‌ نزمتر‌و شاری‌ هه‌ولێر ده‌چێت‪،‬‬ ‫هه‌مزه‌ ئ���ه‌وه‌ش ره‌تده‌كاته‌وه‌ كه‌ زیاتر‬ ‫له‌ ‪ 2000‬هه‌زار ماڵ زیانیان پێكه‌وتبێت‪،‬‬ ‫به‌ڵكو ئه‌وانه‌ی‌ كه‌ زیانیان پێگه‌یشتوه‌‬ ‫نزیك���ه‌ی‌ ‪ 100‬تا ‪ 150‬م���اڵ ده‌بن‌و له‌و‬ ‫ژماره‌یه‌ش زیاتر نییه‌‪ .‬‬

‫‪9‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫‌له‌م ساڵدا لیژنه‌كانی‌ به‌دواداچون‌و چاودێری‌ هه‌ولێر‬ ‫‪ 449‬سه‌رپێچییان تۆماركردوه‌‪ ،‬زۆرینه‌یان له‌چێشتخانه‌كاندا بون‬ ‫ئا‪ :‬به‌ختیار حسێن‬ ‫جێگری‌ قایمقامی‌ هه‌ولێر‌و سه‌رۆكی‌‬ ‫لیژنه‌كانی‌ به‌دواداچون‌و چاودێری‌‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ ئه‌وان به‌پێی‌ یاسای‌‬ ‫ژماره‌ ‪89‬ی ته‌ندروستی‌ گشتی كه‌ له‌‬ ‫ساڵی‌ ‪ 1981‬ده‌رچوه‌ سزایان داناوه‌‬ ‫بۆ هه‌مو ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ كه‌ سه‌رپێچی‌‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬هه‌روه‌ها هێما بۆ ئه‌وه‌ش‬ ‫ده‌كات كه‌ رێژه‌ی‌ سه‌رپێچیكردن‬ ‫له‌هه‌ولێر روی‌ له‌كه‌می‌ كردوه‌‪،‬‬ ‫"ئه‌وانه‌ش كه‌ سه‌رپێچی‌ ده‌كه‌ن‬ ‫زۆربه‌یان خه‌ڵكی‌ بیانین"‪.‬‬ ‫لیژنه‌كانی‌ به‌دواداچ���ون‌و چاودێری‬ ‫هه‌ولێر ته‌نها له‌س���ه‌ره‌تا ئه‌م ساڵه‌وه‌‬ ‫تاوه‌كو ‪ 2012/12/11‬س���ه‌ردانی‌ ‪807‬‬ ‫ش���وێنی جۆراوجۆریان ك���ردوه‌‪ ،‬له‌و‬ ‫ژماره‌یه‌شدا ‪ 449‬شوێنیان سه‌رپێچیان‬ ‫ك���ردوه‌‌و س���زادراون‪ ،‬هه‌روه‌ه���ا‬ ‫‪ 368‬ش���وێنیش ده‌س���ت خۆشییان‬ ‫لێك���راوه‌‪ ،‬زۆرترین ئه‌و شوێنانه‌ش���ی‌‬ ‫كه‌ س���ه‌رپێچییان كردوه‌‌و س���زادراون‬ ‫چێش���تخانه‌كان بون‪ ،‬به‌شێوه‌یه‌ك كه‌‬ ‫له‌كۆی‌ ‪ 162‬ش���وێن كه‌ س���ه‌ردانیان‬ ‫كراوه‌ ‪ 105‬شوێن سه‌رپێچییان كردوه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت پێكهات���ه‌‌و كاری‌‬ ‫لێژنه‌كانیان‪ ،‬جێگری‌ قایمقامی‌ هه‌ولێر‌و‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ لیژنه‌كان���ی‌ به‌دواداچون‌و‬ ‫چاودێری‌ هێ���رش حس���ێن‪ ،‬ئاماژه‌ی‌‬ ‫به‌وه‌دا كه‌ لیژنه‌كه‌ی‌ ئه‌وان لیژنه‌یه‌كی‌‬ ‫بااڵیه‌‌و له‌س���ه‌رجه‌م ئه‌و دام‌وده‌زگایانه‌‬ ‫پێكهاتوه‌ كه‌ په‌یوه‌س���تن به‌و كاره‌وه‌‌و‬ ‫نزیك���ه‌ی‌ ‪ 30‬ئه‌ن���دام له‌خۆده‌گرێت‪،‬‬ ‫كاره‌كانیش���یان زیاتر وشیاركردنه‌وه‌ی‌‬ ‫هاواڵتیان‌و ئه‌و شوێنانه‌یه‌ كه‌ سه‌رپێچی‌‬ ‫ده‌كه‌ن‪" ،‬زۆرجاریش س���ه‌رپێچییه‌كان‬ ‫به‌مه‌به‌س���ت نه‌بوه‌‪ ،‬به‌ڵكو له‌نه‌زانین‬ ‫بوه‌‌و رێنمایی‌ پێویستی‌ نه‌زانیوه‌"‪ ،‬ئه‌و‬ ‫باسی‌ له‌وه‌ش كرد كه‌ له‌ قایمقامییه‌ت‬ ‫‪ 5‬لیژن���ه‌ی‌ تایبه‌ت به‌و ب���واره‌ هه‌یه‌‪،‬‬ ‫به‌پێی‌ یاس���ای‌ ژماره‌ ‪ 89‬ی‌ یاس���ای‌‬ ‫ته‌ندروستی‌ گشتیش سزاكانیان داناوه‌‪،‬‬

‫له‌نێوان ئه‌و‬ ‫شوێنانه‌ی‌‬ ‫كه‌ سزادراون‬ ‫چه‌ندین شوێنی‌‬ ‫به‌ناوبانگ هه‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ش به‌ڵگه‌ی‌‬ ‫بێالیه‌نیمانه‌‬ ‫له‌كاركرندا‬

‫ئه‌وانه‌ش‬ ‫‌كه‌ سه‌رپێچی‌‬ ‫ده‌كه‌ن زۆربه‌یان‬ ‫خه‌ڵكی‌ بیانین‬

‫دیمه‌نێک له‌بازاڕی‌شاری هه‌ولێر‬ ‫ئه‌و كه‌سانه‌شی‌ كه‌ سه‌رپێچی‌ ده‌كه‌ن‬ ‫یه‌كه‌م جار ئاگادار ده‌كرێنه‌وه‌ دوه‌مجار‬ ‫به‌ڵێننامه‌یان له‌دادنوس لێوه‌رده‌گیرێ‌‬ ‫ك���ه‌ س���ه‌رپێچییه‌كه‌ دوباره‌نه‌كه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫س���ێیه‌مجار س���زادان‌و غه‌رامه‌كردنه‌‪،‬‬ ‫چ���واره‌م داخس���تنه‌‪ ،‬پێنج���ه‌م‬ ‫وه‌رگرتنه‌وه‌ی‌ مۆڵه‌ته‌‌و شه‌ش���ه‌میش‬ ‫به‌دادگا گه‌یاندنی‌ كێش���ه‌كه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫وه‌ك ئه‌و وتی‌ "ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ كه‌ دراون‬ ‫به‌دادگا ژماره‌یان زۆر كه‌مه‌‌و له‌په‌نجه‌ی‌‬ ‫ده‌ست تێپه‌ڕناكات"‪.‬‬ ‫ده‌رب���اره‌ی‌ ئ���ه‌وه‌ش ك���ه‌ ده‌وترێ‌‬ ‫جی���اوازی‌ له‌نێوان س���ه‌رپێچیكه‌راندا‬ ‫ده‌كرێ‌‪ ،‬ئه‌و به‌رپرس���ه‌ی‌ قایمقامییه‌ت‬ ‫جه‌ختی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ ك���رده‌وه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫باش���ترین به‌ڵگه‌ بۆ ئه‌و قسانه‌‪ ،‬بونی‌‬ ‫راگه‌یاندنه‌كانه‌ كه‌ له‌گ���ه‌ڵ لیژنه‌كاندا‬ ‫س���ه‌ردانی‌ ئ���ه‌و ش���وێنانه‌ ده‌ك���ه‌ن‬ ‫"س���ه‌رپێچییه‌كان به‌كامێ���ره‌ وێن���ه‌‬ ‫ده‌گی���رێ‌‪ ،‬ئیتر چۆن ده‌كرێت باس له‌‬

‫جیاوازی‌‌و واس���ته‌كاری‌ بكرێت"‪ .‬ئه‌و‬ ‫جه‌خت له‌وه‌ ده‌كات���ه‌وه‌ كه‌ جیاوازی‌‬ ‫له‌نێ���وان هی���چ ش���وێنێكدا ناك���ه‌ن‌و‬ ‫به‌پێی‌ جۆری‌ سه‌رپێچییه‌كان سزایان‬ ‫ده‌ده‌ن "له‌نێ���وان ئه‌و ش���وێنانه‌ی‌ كه‌‬ ‫س���زادراون چه‌ندین شوێنی‌ به‌ناوبانگ‬ ‫ه���ه‌ن‪ ،‬ئه‌مه‌ش به‌ڵگ���ه‌ی‌ بێالیه‌نیمانه‌‬ ‫له‌كاركرندا"‪.‬‬ ‫ئه‌و به‌رپرس���ه‌ ئ���ه‌وه‌ش ده‌خاته‌رو‬ ‫كه‌ ئ���ه‌وان لیژنه‌ی تایبه‌تی���ان هه‌یه‌‬ ‫بۆ چێش���تخانه‌‌و س���وپه‌رماركێته‌كان‌و‬ ‫هۆتێل���ه‌كان‌و ئ���ه‌و ش���وێنانه‌ی‌ ك���ه‌‬ ‫خواردن‌و خوادرنه‌وه‌ پێشكه‌ش ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫لیژنه‌یه‌كی‌ تریش���یان هه‌یه‌ كه‌ تایبه‌ته‌‬ ‫به‌الیه‌نی‌ ته‌ندروس���تی‌ ك���ه‌ چاودێری‌‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌ ئه‌هل���ی‌‌و حكومییه‌كان‌و‬ ‫نۆرینگه‌كان ده‌كات‪ ،‬له‌گه‌ڵ لیژنه‌یه‌ك‬ ‫كه‌ تایبه‌ته‌ به‌چاودێری‌‌و سه‌ردانیكردنی‌‬ ‫قوتابخان���ه‌كان‌و باخچه‌ی‌ س���اوایان‪،‬‬ ‫هه‌وره‌ها لیژنه‌ش���یان هه‌ی���ه‌ بۆ بواری‌‬

‫هاتوچ���ۆ له‌گ���ه‌ڵ پۆلیس���ی‌ هاتوچۆ‬ ‫كه‌ تایبه‌ت���ه‌ به‌كێش���ه‌كانی‌ هاتوچۆ‌و‬ ‫چۆنیه‌ت���ی‌ چاره‌س���ه‌ر كردنیان‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫جگه‌ ل���ه‌وه‌ی‌ له‌گ���ه‌ڵ لیژنه‌یه‌كی‌ تر‬ ‫كه‌ تایبه‌ته‌ به‌رێكخس���تنی‌ ناو ش���ار‌و‬ ‫نه‌هێشتنی‌ زیاده‌ڕۆیی‌ به‌هاوكاری‌ هه‌ر‬ ‫ش���ه‌ش ش���اره‌وانی‌ كاره‌كانی‌ خۆیان‬ ‫ئه‌نجام���ده‌ده‌ن‪ ،‬ك���ه‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‬ ‫باخچه‌‌و پاركه‌كانیش تێیدا ئه‌ندامه‌‪.‬‬ ‫به‌به‌راورد به‌س���اڵێك پێش ئێستا‬ ‫هێ���رش پێیوای���ه‌ ك���ه‌ ئاس���تی‌ ئه‌و‬ ‫خزمه‌تگوزارییان���ه‌ی‌ كه‌ پێشكه‌ش���ی‌‬ ‫هاواڵتی���ان ده‌كرێ���ت زۆرباش���ه‌‌و‬ ‫خزمه‌تگوزارییه‌كانی���ان باش���تر بوه‌‪،‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌به‌رزبونه‌وه‌ی‌ نرخه‌كانیش‬ ‫به‌تایبه‌تی‌ له‌هه‌ندێك شوێنی‌ به‌ناوبانگ‪،‬‬ ‫ئه‌و به‌رپرسه‌ی‌ قایمقامییه‌ت ئاماژه‌ی‌‬ ‫به‌وه‌دا ك���ه‌ به‌رنامه‌یه‌كی���ان داناوه‌‌و‬ ‫خراوه‌ته‌ بواری‌ جێبه‌جێكردنه‌وه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫چاودێری‌ بازرگانی‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ش بریتییه‌‬

‫له‌دانانی‌ نرخ "ئێم���ه‌ بڕیارمانداوه‌ ك ‌ه‬ ‫له‌س���ه‌ر هه‌ر كااڵی���ه‌ك ده‌بێت نرخێك‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬له‌مه‌شدا توانیومانه‌ جۆرێك له‌‬ ‫پێشبڕكێی بازرگانی‌ له‌نێوان شوێنه‌كاندا‬ ‫دروست بكه‌ین‪ ،‬له‌و كاته‌شه‌وه‌ كه‌ ئه‌و‬ ‫به‌رنامه‌یه‌مان داناوه‌‪ ،‬ده‌توانین بڵێین‬ ‫كه‌ نرخه‌كان دابه‌زیون"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ لێژنه‌كانی‌ به‌دواداچون‌و‬ ‫چاودێ���ری‌ هه‌ولێر هێمای‌ به‌وه‌ش كرد‬ ‫كه‌ هه‌مو ئه‌و كارانه‌ی‌ ئه‌وان كردویانه‌‬ ‫مان���ای‌ ئه‌وه‌ نییه‌ كه‌ ئه‌وان توانیویانه‌‬ ‫هه‌مو سه‌رپێچییه‌كانیان كۆنتڕۆڵ بكه‌ن‬ ‫"تائێستاش سه‌رپێچی ماوه‌‌و هه‌ر بۆیه‌‬ ‫به‌رده‌وامی���ن له‌چاودێریكردن‪ ،‬بۆ ئه‌و‬ ‫مه‌به‌سته‌ش رۆژانه‌ چاودێری‌ بازرگانی‌‬ ‫چه‌ند تیمێكی‌ هه‌یه‌ كه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‬ ‫مه‌یدانی‌ كاره‌كانی���ان ئه‌نجام ده‌ده‌ن‪،‬‬ ‫خۆش���به‌ختانه‌ به‌به‌راورد له‌گه‌ڵ پێشو‬ ‫رێژه‌ی‌ س���ه‌رپێچیكردن له‌هه‌ولێر روی‌‬ ‫ل���ه‌ كه‌می‌ ك���ردوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم هه‌رماوه‌‪،‬‬

‫له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ رۆژ دوای رۆژ ش���ار به‌ره‌‌و‬ ‫فراوانبون ده‌چێت"‪.‬‬ ‫هێرش حس���ێن باس���ی‌ ل���ه‌وه‌ش‬ ‫ده‌كرد كه‌ رێژه‌ی‌ س���ه‌رپێچییه‌كانیان‬ ‫زۆر كه‌م���ه‌‌و ئه‌وانه‌ش���ی‌ ك���ه‌ ده‌كرێن‬ ‫زۆرجار له‌نه‌زانینه‌وه‌ن‪ ،‬ئه‌و وتیش���ی‌‬ ‫"ب���ه‌اڵم به‌داخ���ه‌وه‌ ئ���ه‌و بیانییانه‌ی‌‬ ‫ك���ه‌ ل���ه‌ ده‌ره‌وه‌ هات���ون به‌تایبه‌تی‌‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ ب���ه‌م نزیكان���ه‌ هاتونه‌ زیاتر‬ ‫سه‌رپێچی‌ ده‌كه‌ن"‪ .‬هێرش هاواڵتییانی‌‬ ‫به‌ه���ۆكاری‌ س���ه‌ركه‌وتنی‌ كاره‌كانیان‬ ‫ده‌زانێت‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ له‌كاتی‌ بینینی‌‬ ‫سه‌رپێچییه‌كاندا ئاگاداریان ده‌كه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌وه‌ش كه‌ ده‌گوترێ‌ هه‌ولێر‬ ‫بۆته‌ شوێنێك بۆ ساغكردنه‌وه‌ی‌ كااڵی‌‬ ‫به‌س���ه‌رچو‪ ،‬به‌‌و به‌رپرسه‌ رونیكرده‌وه‌‬ ‫كه‌ ‪%80‬ی‌ ئه‌و سه‌رپێچییانه‌ نه‌ماوه‌‌و‬ ‫"ره‌نگه‌ له‌‪%20‬ی‌ مابێت‪ ،‬به‌به‌رده‌وامیش‬ ‫كار ب���ۆ نه‌هێش���تنی‌ ئ���ه‌و رێژه‌یه‌ش‬ ‫ده‌كه‌ین"‪.‬‬

‫به‌پێی‌ روبه‌ری‌ خانو نرخی‌ ئاو دیاری‌ ده‌كرێت‬

‫هاواڵتییان له‌و سیستم ‌ه ناڕازین‌و داوای‌ دانان ‌ی پێوه‌ر ‌ی زیره‌ك ده‌كه‌ن‬ ‫ئا‪ :‬ئیحسان مه‌ال فوئاد‬

‫ماوه‌ی‌ چوار مانگه‌ حكومه‌تی هه‌رێمی‬ ‫كوردستان بڕیاریداوه‌ وه‌رگرتنی‬ ‫پاره‌ی‌ ئاوی خاوێن به‌مه‌ترو روبه‌ری‬ ‫خانوبێت‪ ،‬هاواڵتییانیش نیگه‌رانن‬ ‫له‌زۆریی ئه‌و بڕه‌ پاره‌یه‌و ده‌ركردنی‌‬ ‫ئه‌و بڕیاره‌‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی ئاوو‬ ‫ئاوه‌ڕۆی هه‌رێمیش رایده‌گه‌یه‌نێت‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ داهاتودا ‪ 720‬هه‌زار پێوه‌ری‬ ‫ئاو له‌سه‌رانسه‌ری‌ هه‌رێمدا داده‌نرێت‪.‬‬ ‫هاواڵتییه‌ك له‌فه‌یسبوكه‌وه‌ نوسیبو ‌‬ ‫ی‬ ‫"له‌مڕۆژان���ه‌دا هه‌واڵێك���ی س���ه‌یرم‬ ‫به‌رگوێك���ه‌وت ئه‌وه‌ب���و پ���اره‌ی ئ���او‬ ‫به‌پێی روبه‌ری خان���و وه‌رده‌گیرێت"‪.‬‬ ‫هاوڕێكانیشی‌ س���ه‌رنجی‌ جۆراوجۆریان‬ ‫له‌س���ه‌ر نوس���یبو‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ زۆرینه‌یان‬ ‫له‌سه‌ری‌ كۆكبون‌و نوسیبویان "خراپی‌‬ ‫ئه‌و شێوازه‌ كاركردنه‌بو"‬ ‫به‌پێ���ی س���تانداردی جیهانی هه‌مو‬ ‫مرۆڤێكی ئاس���ایی رۆژانه‌ پێویستی به‌‬ ‫‪ 250-200‬لیتر ئاوی خاوێن هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫تائێستا ئه‌و ژماره‌یه‌ له‌كوردستان رون‬ ‫نیی���ه‌‪ ،‬تاحكومه‌ت به‌‌وش���ێوه‌یه‌ كاری‬ ‫له‌سه‌ر بكات‪.‬‬ ‫هاواڵتی ئه‌حم���ه‌د نه‌جم كه‌ له‌چه‌ند‬ ‫رۆژی‌ راب���ردودا ‪ 40‬هه‌زار دینار پاره‌ی‌‬ ‫ئاوی داوه‌ له‌وباره‌ی���ه‌وه‌ وتی "كاتێك‬ ‫خانوه‌كه‌ت‪ 200‬مه‌تربێت‌و خێزانێكی ‪5‬‬ ‫كه‌سی تێدا بژی‌ ئاو كه‌م خه‌رج بكه‌یت‬ ‫ی���ان زۆر مانگ���ی‌ ‪ 10‬ه���ه‌زار دینارت‬ ‫لێوه‌رده‌گ���رن‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر ه���ه‌ر له‌و ‪200‬‬ ‫مه‌تره‌دا دو كه‌سیش���ی تێدا بژی‌ هه‌ر‬ ‫‪10‬هه‌زار دیناری لێوه‌رده‌گرن‪ ،‬ئایا ئه‌مه‌‬ ‫دادپه‌روه‌ری���ی‌ تێدایه‌؟ جگه‌ له‌وه‌ ئه‌م‬ ‫سیستمه‌ وا له‌خێزانه‌ كه‌مه‌كان ده‌كات‬ ‫ئاو زیاد خه‌رج بكه‌ن"‪.‬‬ ‫لێپرس���راوی فه‌رمانگه‌ی‌ ئاوی كفری‬

‫له‌ماوه‌ی‌ داهاتودا‬ ‫‪ 720‬هه‌زار پێوه‌ری‬ ‫ئاو له‌سه‌رانسه‌ری‌‬ ‫هه‌رێمدا‬ ‫داده‌نرێت‬

‫له‌هه‌رێم ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردستان سێ‬ ‫به‌قه‌ده‌ر پێویستی‬ ‫خه‌ڵك ئاو‬ ‫خه‌رجده‌كرێت‬ ‫دو هاواڵتی له‌کاتی شتنی به‌رده‌م دوکانه‌که‌یاندا‬ ‫ئیدریس ساڵه‌ح له‌لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه‌ ناحه‌ق���ی تێدایه‌‪ ،‬كه‌واته‌ ئه‌گه‌ر پاره‌ی‬ ‫رونیكرده‌وه‌ له‌ ‪2012/8/15‬وه‌ حكومه‌ت ئ���اوو ئاوه‌ڕۆمان لێوه‌رده‌گیرێت ده‌بێت‬ ‫ئه‌و بڕیاره‌ی‌ ده‌رك���ردوه‌و ئه‌وانیش له‌ خزمه‌تگوزارییه‌كانیم پێشكه‌ش بكرێت‬ ‫‪9/1‬وه‌ جێبه‌جێیانك���ردوه‌‪ ،‬ئ���ه‌و وتی‌ به‌هه‌مو مه‌رجه‌كانییه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر ل���ه‌م باره‌ی���ه‌وه‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‬ ‫"له‌ئێستادا خه‌ڵك باشتر له‌پێشو پاره‌‬ ‫ده‌دات‪ ،‬به‌جۆرێ���ك هه‌ندێ كه‌س كه‌ نه‌خۆشخانه‌ی‌ شه‌هید خالید گه‌رمیانی‬ ‫له‌ماڵه‌وه‌ش نابن دواتر دێن بۆ فه‌رمانگه‌ له‌كفری د‪.‬عیم���اد ئیبراهیم بۆ ئاوێنه‌‬ ‫وتی "ده‌بێت ئاوی كف���ری له‌تاقیگه‌ی‌‬ ‫پاره‌كه‌ ده‌ده‌ن"‪.‬‬ ‫كاروان وریا كه‌ پیشه‌ی‌ فه‌رمانبه‌رییه‌ مه‌ركه‌زی پشكنینی بۆ بكرێت كه‌ ئایا‬ ‫له‌ق���ه‌زای‌ كف���ری به‌نیگه‌رانییه‌وه‌ وتی ش���یاوی خواردنه‌وه‌یه‌ یان نا‪ ،‬چونكه‌‬ ‫"له‌كاتێكدا ئ���اوی خواردنه‌وه‌مان زۆر تائێستا ئه‌و كاره‌مان نه‌كردوه‌و ده‌بێت‬ ‫ناته‌ندروس���ته‌و پڕه‌ له‌پیس���ایی‪ ،‬ئیتر فه‌رمانگه‌ی‌ په‌یوه‌س���ت به‌ئاو به‌و كاره‌‬ ‫نازانم له‌پای چی پاره‌ی‌ ئاوی‌ خاوێنمان هه‌ستێت"‪.‬‬ ‫ئه‌ندازیارێكی���ش پێیوای���ه‌ ته‌نه���ا‬ ‫لێوه‌رده‌گیرێ‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و فه‌رمانبه‌ره‌ وتیشی "ئێمه‌ زۆرجار چاره‌س���ه‌ر عه‌داله‌ت���ی تێدابێ���ت‌و‬ ‫له‌مانگێك���دا ‪ 15‬رۆژ له‌ماڵه‌وه‌نی���ن‪ ،‬هانده‌ربێت بۆ پاراس���تنی سامانی ئاو‪،‬‬ ‫كه‌چ���ی ه���ه‌ر ئ���ه‌و پاره‌یه‌م���ان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ پێوه‌ری زیره‌ك دابنرێت بۆ‬ ‫لێوه‌رده‌گ���رن‪ ،‬بۆی���ه‌ ئه‌م���ه‌ش زۆر هه‌مو كه‌سێك كه‌ ئاو به‌كارده‌هێنێت‪.‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئارام که‌ریم‬

‫ئه‌ندازیاری شارس���تانی ته‌حس���ین ‪ 100‬مه‌تره‌و خێزانێكی ‪ 6‬كه‌سی تێدایه‌و‬ ‫ق���ادر له‌لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه‌ رایگه‌یاند له‌رۆژێكدا دو تانكی ئاو خه‌رجده‌كه‌ن‌و‬ ‫ئه‌و پێوه‌ره‌ ته‌نها چاره‌س���ه‌ره‌و رێگه‌ هه‌ر ‪ 10‬هه‌زار دیناریان لێوه‌رده‌گیرێت‬ ‫به‌هه‌ڵ���ه‌ی‌ ته‌كنیكی‌و ئی���داری‌ نادات‌و ئه‌مه‌ نادادپه‌روه‌رییه‌"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری ئاوی ژێر زه‌وی‌ گه‌رمیان‬ ‫قه‌واره‌ی‌ به‌كارهێنانی ئاو له‌مانگه‌كه‌دا‬ ‫دیاری���ده‌كات‪ ،‬چونك���ه‌ "پێش���وتر كه‌ حام���د جومع���ه‌ وتیش���ی"ئه‌و بڕیاره‌‬ ‫پاره‌یه‌كی ره‌مزی وه‌رگیراوه‌و ئێستاش ده‌بێته‌ ه���ۆی به‌فیڕۆدانی‌ ئاو له‌الیه‌ن‬ ‫ئه‌و بڕیاره‌ی‌ روب���ه‌ری خانو عه‌داله‌تی خه‌ڵكییه‌وه‌ به‌وه‌ی‌ هه‌ر ئه‌و پاره‌یه‌یان‬ ‫تێدانیی���ه‌و به‌جێبه‌جێكردن���ی پرۆژه‌ی لێوه‌رده‌گیرێ���ت‪ ،‬بۆی���ه‌ ئ���او زیات���ر‬ ‫پێوه‌ری‌ زیره‌ك كه‌ ئێستا له‌ته‌نده‌ردایه‌و خه‌رجده‌كه‌ن‪ ،‬بۆیه‌ پێمانباش���ه‌ پێوه‌ر‬ ‫له‌م���اوه‌ی‌ دو س���اڵدا ت���ه‌واو ده‌بێت دابنرێت ی���ان به‌پێی نه‌فه‌ر پاره‌ی‌ ئاو‬ ‫دیاری بكرێت"‪.‬‬ ‫چاره‌سه‌ری كۆتایی ده‌بێت"‪.‬‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ردا به‌ڕێوه‌به‌ری گش���تی‬ ‫ه���اوكات به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری ئ���اوی ژێر‬ ‫زه‌وی‌ گه‌رمی���ان ده‌ڵێ���ت "خانو هه‌یه‌ ئاوو ئاوه‌ڕۆی هه‌رێم س���ه‌هه‌ند سیروان‬ ‫روبه‌ره‌كه‌ی‌ ‪ 300‬مه‌تره‌و یه‌ك كه‌س���ی له‌لێدوانێك���دا بۆ ئاوێن���ه‌ رونیكرده‌وه‌‬ ‫تێدا ده‌ژیت‌و ره‌نگه‌ له‌رۆژێكدا ‪ 20‬لیتر كه‌ بۆ خانویه‌ك���ی‌ ‪ 100‬مه‌تری مانگی‌‬ ‫ئاو خه‌رجبكات‪ ،‬كه‌چی ده‌بێت مانگانه‌ پێن���ج ه���ه‌زارو ‪ 200‬مه‌تریش ‪ 10‬هه‌زار‬ ‫‪ 30‬هه‌زار دینار ب���دات‪ ،‬خانوش هه‌ی ‌ه دینار وه‌رده‌گرن‪ ،‬ئ���ه‌و وتی‌ "ئه‌مه‌ش‬

‫پاره‌یه‌كی زۆر كه‌مه‌‪ ،‬ئێمه‌ له‌گه‌ڵ هه‌مو‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ره‌كان���ی ئاوی كوردس���تاندا‬ ‫تاوتوێی ئ���ه‌م كاره‌مان ك���ردوه‌ ئنجا‬ ‫ئه‌و بڕیاره‌مان ده‌ركردوه‌‪ ،‬پێشتر ‪750‬‬ ‫دینار پاره‌ی‌ ئاو وه‌رده‌گیرا‪ ،‬له‌كاتێكدا‬ ‫حكومه‌ت سااڵنه‌ ‪ 100‬ملیار دینار موچه‌ی‬ ‫فه‌رمانبه‌رانی ئاوی ده‌داو له‌به‌رامبه‌ردا‬ ‫دو ملیار دیناری‌ كۆنه‌ده‌كرده‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و به‌ڕێوه‌به‌ره‌ گش���تییه‌ ئاماژه‌ی‌‬ ‫به‌وه‌ش���كرد پرۆژه‌ی‌ دانان���ی پێوه‌ری‌‬ ‫زی���ره‌ك له‌ته‌نده‌ردایه‌ س���ه‌ره‌تا ‪720‬‬ ‫ه���ه‌زار پێ���وه‌ری ئاو له‌سه‌رانس���ه‌ری‌‬ ‫هه‌رێمدا داده‌نرێت‌و هه‌موی په‌یوه‌ست‬ ‫ده‌بێت به‌یه‌ك كۆمپیوته‌ره‌وه‌‪" ،‬ئه‌وكات‬ ‫خه‌ڵك ده‌زانێت چۆن ئاو خه‌رجده‌كات‪،‬‬ ‫چونكه‌ ئاو ب���ه‌ره‌و كه‌مبونه‌وه‌ ده‌ڕوات‬ ‫و له‌كوردستانیش���دا س���ێ به‌ق���ه‌ده‌ر‬ ‫پێویستی خه‌ڵك ئاو خه‌رجده‌كرێت"‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫‪F‬‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫‪ashion‬‬

‫گۆشه‌یه‌كی‌ تایبه‌ته‌ به‌جل‌و به‌رگ‬ ‫ی ‪" fashion‬سه‌فین عارفی‌" ئاماده‌ی‌ ده‌كات‬ ‫دیزاین ‌هر‌و راوێژكار ‌‬

‫بیرتنه‌چێت ئێكسسواراتێكی گونجاو هه‌ڵبژێریت‬

‫‪kim‬‬

‫‪rihanna‬‬

‫گۆرانی بێژی ‪ 24‬ساڵی ئه‌مه‌ریكی ڕیهان ‌ه‬ ‫له‌كاتی سه‌ردانی بۆ شتكڕین له‌یه‌كێك‬ ‫له‌بازاڕه‌كان���ی (‪)NewYork City‬‬ ‫به‌عه‌زییه‌كی ش���ینی قۆڵدرێژی تۆخی‬ ‫(‪ )Givenchy‬ده‌ركه‌وت ك ‌ه ده‌توانیت‬ ‫ل ‌ه (‪)2012Collection The Givenchy‬‬ ‫بیدۆزیته‌وه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا كیم كارداشیانی‬ ‫‪ 31‬س���اڵی جوانكیل���ه‌ی ئه‌مه‌ریك���ی‬ ‫به‌هه‌م���ان عه‌زی���ی (‪)Givenchy‬ه‌و‌ه‬ ‫به‌ماوه‌یه‌كی ك���ه‌م دوای ئه‌و ده‌ركه‌وت‬ ‫‪.‬‬ ‫ره‌نگێكی شینی تۆخی شه‌پۆالوی وه‌ك‬ ‫ئه‌م جۆر‌ه عه‌زیی ‌ه بۆ هه‌مو كه‌س���ێك‬ ‫ئه‌گونجێت جا گه‌ر ئه‌سمه‌ر‪ ،‬ره‌ش یان‬ ‫سپی پێست بیت و‌ه به‌جاكێت یان به‌بێ‬ ‫جاكێت بته‌وێت له‌به‌ری بكه‌یت ئه‌مه‌ش‬ ‫ته‌نها له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌و ره‌نگ ‌ه ره‌نگێكی‬ ‫سروش���تییه‌‪ ،‬به‌اڵم بیرتنه‌چێت ده‌بێت‬ ‫ئێكسس���واراتێكی گونجاو هه‌ڵبژێریت‪،‬‬ ‫مارك���ه‌ی (‪ )Givenchy‬هه‌میش��� ‌ه‬ ‫واتلێ���ده‌كات به‌كۆكراوه‌‌و رێكپۆش���ی‬ ‫ده‌ربكه‌ویت بۆی ‌ه پێویستت ده‌بێت ك ‌ه‬

‫له‌گ���ه‌ڵ (‪ )Givenchy‬ئیكسس���وارات‬ ‫باش���ترین هاوڕێت بێت‪ ،‬جا هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫عه‌زییه‌ك���ه‌ زۆر س���اد‌ه دی���ار‌ه به‌اڵم‬ ‫ته‌فاس���یلی ورد له‌كه‌مه‌رو سه‌ر سنگی‬ ‫ده‌بینرێت‪.‬‬ ‫لێ���ره‌دا ریهان���ه‌ زۆر س���ه‌ركه‌وتوتربو‬ ‫له‌كارداش���یان به‌دیاریكردن���ی جوتێ‬ ‫قۆنده‌ره‌ی كانزایی‌و به‌رزكردنه‌وه‌ی قژی‬ ‫بۆ سه‌ره‌و‌ه كه‌ زۆر شیك‌و كالسیكتره‌‪،‬‬ ‫له‌كاتێكدا كارداشیان به‌جوتێ پێاڵوی‬ ‫پێستی ماری (‪)Christian Louboutin‬‬ ‫ده‌ركه‌وت‪ ،‬بۆی ‌ه هه‌میش��� ‌ه دیاریكردنی‬ ‫ئیكسس���واراتی گونج���او له‌گ���ه‌ڵ ئه‌و‬ ‫پارچه‌یه‌ی له‌به‌ری ئه‌كه‌یت واتلێئه‌كات‬ ‫پێش���ین ‌ه بی���ت هه‌رچه‌ن���د‌ه ئه‌گ���ه‌ر‬ ‫له‌ژورێكدابیت هه‌موی یه‌كپۆشبێت‪.‬‬ ‫بۆی���ه‌ ئه‌گه‌ر ت���ۆش خاوه‌ن���ی له‌ش‌و‬ ‫الرێكی رێكبیت ناتوانین لۆمه‌ت بكه‌ین‬ ‫بۆ جوانیت ته‌نها پێویستت به‌هاوكاری‌و‬ ‫یاریده‌ده‌رێكی باش ده‌بێت‪.‬‬ ‫ ‪safeen.arif@yahoo.com‬‬ ‫‪Twitter @SafeenArif‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫چاوه‌ڕوانی‌ "موفاجه‌ئه‌" ‌ی به‌شی‌ سێیه‌م ‌ی گه‌رده‌لول بن‬ ‫ئا‪ :‬ئاكۆ حه‌مه‌د رابی‌‬ ‫پێده‌چێت له‌به‌ش���ی‌ س���ێیه‌می‌ زنجیر‌ه‬ ‫درامای‌ گه‌رده‌لول "موفاجه‌ئه‌" روبدات‌و‬ ‫له‌مانگی‌ ئازاری‌ داهاتوش���دا پێشكه‌شی‌‬ ‫بینه‌ران ده‌كرێت‪.‬‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ سااڵنی‌ رابردودا به‌شی‌ یه‌كه‌م‌و‬ ‫دوه‌م���ی‌ زنجی���ره‌ درام���ای‌ گه‌رده‌لول‬ ‫پێشكه‌ش���كرا‌و له‌ئێستاش���دا س���تاف‌و‬ ‫ده‌رهێنه‌ره‌كه‌شی‌ سه‌رقاڵی‌ كاركردنن بۆ‬ ‫ته‌واوكردنی‌ به‌شی‌ سێیه‌می‌ دراماكه‌‪.‬‬ ‫(گه‌رده‌لول) ناونیشانی‌ زنجیره‌ درامایه‌كی‌‬ ‫كوردییه‌ كه‌ باس له‌روداوه‌ مێژوییه‌كانی‌‬ ‫باش���وری‌ كوردس���تان ده‌كات‪ ،‬له‌به‌شی‌‬ ‫یه‌كه‌م‌و دوه‌می‌ ئ���ه‌م درامایه‌دا چه‌ندین‬ ‫ئه‌كته‌ری‌ ن���اوداری‌ كورد به‌ش���دارییان‬ ‫تێدا كردو به‌و هۆیه‌ش���ه‌وه‌ بوه‌ یه‌كێك‬ ‫له‌و درام���ا كوردییانه‌ی كه‌ بوه‌ خاوه‌نی‌‬ ‫بینه‌رێكی‌ زۆر‪.‬‬ ‫ده‌رهێن���ه‌ری‌ زنجیره‌ درامای‌ گه‌رده‌لول‪،‬‬ ‫جه‌لیل زه‌نگه‌ن���ه‌ له‌لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه‌‬ ‫رایگه‌یاند كه‌ ئێس���تا به‌ش���ی‌ س���ێه‌می‌‬ ‫ئ���ه‌و درامای���ه‌ له‌مۆنتاژدای���ه‌و توانراوه‌‬ ‫كاری‌ مۆنتاژ بۆ بیس���ت‌و حه‌وت ئه‌ڵقه‌ی‌‬ ‫ت���ه‌واو بكرێت‌و چاوه‌ڕوانی���ش ده‌كرێت‬ ‫له‌قۆناغه‌كان���ی‌ داهات���ودا س���ه‌رجه‌م‬ ‫ئه‌ڵقه‌كان���ی‌ به‌ش���ی‌ س���ێیه‌م كاری‌‬ ‫مۆنتاژكردن���ی‌ به‌كۆتا بێ���ت‌و پێده‌چێت‬ ‫مانگی‌ ئازاری‌ س���اڵی‌ داهاتو ئه‌گه‌ر هیچ‬

‫كێش���ه‌یه‌كیان نه‌یه‌ته‌ پێش‪ ،‬له‌كه‌ناڵی‌‬ ‫كوردسات په‌خشبكرێت‪.‬‬ ‫زه‌نگه‌نه‌ رونیكرده‌وه‌ ك���ه‌ جیاوازییه‌كی‌‬ ‫زۆر له‌نێ���وان ئه‌م به‌ش���ه‌‌و به‌ش���ه‌كانی‌‬ ‫دیكه‌ ه���ه‌ن‪ ،‬چونك ‌ه له‌به‌ش���ی‌ یه‌ك ‌هم‌و‬ ‫دوه‌مدا ته‌نها باسی‌ شاره‌كانی‌ سلێمانی‌‌و‬ ‫كه‌ركوك كراوه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌شی‌ سێیه‌م هه‌مو‬ ‫باشوری‌ كوردستان له‌زاخۆوه‌ تا خانه‌قین‬ ‫له‌خۆده‌گرێت‌و له‌س���ه‌رجه‌م ناوچه‌كانی‌‬ ‫كوردس���تان وێنه‌ی‌ ئه‌م درامایه‌ گیراوه‌و‬ ‫كات���ی‌ ئه‌ڵقه‌كانیش له‌به‌ش���ه‌كانی‌ دیكه‌‬ ‫زیاتره‌و ئه‌ڵقه‌كانی‌ ئه‌م به‌شه‌ش روداوی‌‬ ‫جۆراوجۆرو سه‌رنجڕاكێشی‌ تیادایه‌‪.‬‬ ‫ناوبراو ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شكرد كه‌ له‌و به‌شه‌دا‬ ‫هه‌مو هه‌وڵه‌كانی‌ خۆی‌ خستۆته‌ گه‌ڕ تاكو‬ ‫بتوانێت شتێكی‌ جوان پێشكه‌ش بكات‪،‬‬ ‫وتیشی‌ "هه‌رچه‌نده‌ هێشتا زوه‌و ده‌كرێت‬ ‫بینه‌ران زیاتر بڕیاری‌ له‌سه‌ر بده‌ن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫خۆم پێموایه‌ به‌شی‌ سێیه‌می‌ گه‌رده‌لول‬ ‫موفاجه‌ئه‌یه‌ بۆ بینه‌ران"‪.‬‬ ‫له‌به‌شی‌ سێیه‌می‌ گه‌رده‌لولدا نزیكه‌ی‌ دو‬ ‫هه‌زار ئه‌كت���ه‌ر له‌كامێرامان‌و كۆمبارس‬ ‫تاك���و مۆنت���اژ تێی���دا به‌ش���دارن‌و چل‬ ‫ئه‌كته‌ریش به‌كچ‌و كوڕه‌وه‌ رۆڵی‌ سه‌ره‌كی‌‬ ‫ده‌بینن‪.‬‬ ‫به‌وته‌ی‌ زه‌نگه‌نه‌ روداوه‌كانی‌ ئه‌م به‌شه‌‬ ‫له‌ساڵی‌ ‪ 1978‬تاكو ‪ 1983‬ده‌گرێته‌وه‌‌و‬ ‫ئه‌گه‌ر پێداویس���تییه‌كانیان ب���ۆ دابین‬ ‫ ‬ ‫بكرێت ئه‌وا درێژه‌ به‌به‌شه‌كانی‌ دیكه‌ش ستافی گەردەلول لەکاتی وێنەگرتندا‬ ‫ده‌ده‌ن‪.‬‬

‫ماڵه‌كه‌ ‌ی شێخ مه‌حمود له‌سلێمان ‌ی ده‌فرۆشرێت هونه‌ر ‌ی كوردی‌‪ ...‬له‌فۆلكلۆره‌وه‌ بۆ "راپ"‬ ‫ئا‪ :‬شه‌یدا ره‌وف‬ ‫راپ یان هونه‌ری‌ سه‌رشه‌قام ستایڵێكی‌‬ ‫گۆرانی‌ وتنه‌‪ ،‬له‌سااڵنی‌ حه‌فتای‌‬ ‫سه‌ده‌ی‌ رابردو گه‌شه‌ی‌ كردوه‌‌و‬ ‫ماوه‌ی‌ چه‌ند ساڵێكیشه‌ له‌كوردستان‬ ‫سه‌ریهه‌ڵداوه‌‪ ،‬له‌سه‌ره‌تادا گه‌نجێكی‌‬ ‫زۆری‌ له‌خۆی‌ كۆكرده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم دواتر‬ ‫ورده‌ ورده‌ به‌ره‌و كه‌مبونه‌وه‌ رۆیشت‪،‬‬ ‫راپه‌رێكیش پێیوایه‌ كاركردنی‌ هه‌ندێ‌‬ ‫گه‌نج به‌نادروستی‌ له‌راپدا بوه‌ته‌ هۆی‌‬ ‫ناشرینكردنی‌ هونه‌ره‌كه‌ له‌به‌رچاوی‌‬ ‫خه‌ڵك‪.‬‬

‫ئاودێ����ر ره‌حی����م ك����ه‌ به‌س����تایڵی‌ راپ‬ ‫گۆران����ی‌ ده‌چڕێ‌و خاوه‌نی‌ س����یدییه‌كی‌‬ ‫بیس����ت تراكییه‌‪ ،‬باسی‌ له‌وه‌كرد كه‌ راپ‬ ‫هونه‌رێكی‌ كه‌س����ییه‌و ده‌ی����ه‌وێ‌ له‌رێی‌‬ ‫هونه‌ره‌كه‌ی����ه‌وه‌ خه‌مه‌كان����ی‌ كۆمه‌ڵگه‌و‬ ‫گه‌نجان باس بكات‌و جه‌ختیش����یكرده‌وه‌‬ ‫كه‌ ده‌بێت راپی‌ هه‌ر میلله‌تێك ئاوێنه‌ی‌‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌كه‌ی‌ خۆی‌ بێت‪.‬‬ ‫ئه‌م گه‌نجه‌ ته‌مه‌ن بیست ساڵه‌‪ ،‬كاره‌كانی‌‬ ‫ئه‌لبومه‌كه‌ی‌ هه‌موی‌ له‌ئه‌س����تۆی‌ خۆی‌‬ ‫بوه‌‌و له‌ژورێكی‌ ماڵی‌ خۆیاندا كردویه‌تی‌‌و‬ ‫هیچ ك ‌هس‌و الیه‌نێك هاوكاری‌ نه‌كردوه‌‪.‬‬

‫به‌بۆچون����ی‌ ئاودێ����ر‪ ،‬تێكس����ت ل����ه‌م‬ ‫ج����ۆره‌ گۆرانیی����ه‌دا زۆر گرنگه‌و ده‌بێت‬ ‫هه‌ڵقواڵوی‌ گرفته‌كان����ی‌ كۆمه‌ڵگه‌ بێت‪،‬‬ ‫بۆیه‌ ئه‌و‪ ،‬تێكس����تی‌ هه‌مو گۆرانییه‌كانی‌‬ ‫خۆی‌ نوسیوه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ناوبراو گله‌یی‬ ‫له‌هه‌ندێك گه‌نج هه‌یه‌ ك����ه‌ گۆرانییه‌كی‌‬ ‫بیانی‌ كۆپ ‌ی ده‌كه‌ن‌و ناوی‌ راپی‌ لێده‌نێن‪،‬‬ ‫به‌مه‌ش هونه‌ری‌ راپیان "ناشرین" كردوه‌‪،‬‬ ‫جگه‌ له‌وه‌ش نیگه‌رانه‌ له‌وه‌ی‌ ئه‌م هونه‌ره‌‬ ‫ب����ۆ الیه‌نگیری‌ "حیزبی‌" به‌كاردێت‌و وتی‌‬ ‫"ئه‌و راپه‌رانه‌ی‌ له‌گه‌ڵ حیزبێكدان كاریان‬ ‫بۆ ده‌كرێت‌و ه����اوكاری‌ ده‌كرێن ئه‌مه‌ش‬ ‫راپه‌رانی‌ دیكه‌ بێهیوا ده‌كات"‪.‬‬

‫حه‌فی����د بوه‌‌و له‌دوای‌ كۆچی‌ دوایش����ی‌‪ ،‬نزیكه‌ی‌ بیس����ت‌و یه‌ك ساڵه‌ له‌و ماڵه‌دا‬ ‫خانه‌واده‌ی‌ شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فیده‌‪.‬‬ ‫ئا‪ :‬شه‌نگه‌ حه‌سه‌ن‬ ‫ب����ۆ كوڕه‌كانی‌ ماوه‌ته‌وه‌‌و دواین ئه‌ندامی‌ نیشته‌جێن‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌و مااڵنه‌ی‌ له‌گه‌ڕه‌كی‌ كانێسكانی‌ ئه‌و خانه‌واده‌یه‌ش (شێخ كاوه‌) بوه‌ كه‌ ئه‌و ماڵه‌ له‌ئێس����تادا مانگانه‌ بڕی‌ سه‌د‬ ‫ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ به‌الیدا ده‌ڕۆن هه‌ست‬ ‫ناكه‌ن له‌و خانوه‌دا چه‌ندین خێزانی‌ تێدا شاری‌ س����لێمانی‌ تائێس����تا وه‌ك خۆی‌ تێیدا كۆچی‌ دوایی‌ كردوه‌‌و ئیدی‌ له‌دوای‌ ه����ه‌زار دینار وه‌ك كرێ����ی‌ چه‌ند ژورێك‬ ‫بژی‌‪ ،‬چونكه‌ له‌ده‌ره‌وه‌ ته‌نها ده‌رگایه‌كی‌ ماوه‌ته‌وه‌‌و چه‌ند ماڵێك����ی‌ تێدا ده‌ژین‪ ،‬ته‌واوبون����ی‌ پرس����ه‌كه‌ی‌‪ ،‬خانوه‌ك����ه‌ش ده‌ده‌ن‪ ،‬به‌وته‌ی‌ س����ۆیبه‌‪ ،‬كاتێك ئه‌وان‬ ‫ماڵه‌ كۆنه‌كه‌ی‌ شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فیده‌ چۆڵك����راوه‌‌و له‌و كاته‌ش����ه‌وه‌ تائێس����تا هاتونه‌ته‌ ئه‌و ماڵه‌ یانزه‌ ماڵی‌ تێدا بون‪،‬‬ ‫بچوكی‌ دو تاكییه‌‌و چه‌ند دوكانێكیش‬ ‫به‌اڵم ئێس����تا ته‌نها ش����ه‌ش ماڵی‌ تێدا‬ ‫كه‌ ده‌كه‌وێته‌ نزیك مزگه‌وتی‌ قامیشان‌و چه‌ندین ماڵ‌و خێزان تێیدا كرێچین‪.‬‬ ‫له‌ڕیزیدا هه‌ن‪ ،‬به‌اڵم له‌ده‌رگاك ‌ه ره‌ت‬ ‫ل����ه‌دو نهۆمی‌ گه‌وره‌ی‌ ئه‌مب����ه‌ر‌و ئه‌وبه‌ر سۆیبه‌ كه‌ریم ژنێكی‌ ته‌مه‌ن په‌نجا ساڵه‌‌و ماون‪.‬‬ ‫ده‌بیت حه‌وشه‌یه‌كی‌ گه‌ور‌ه دێته‌‬ ‫به‌بنه‌چ����ه‌ خه‌ڵكی‌ ق����ه‌زای‌ هه‌ڵه‌بج ‌هن‌و هه‌روه‌ه����ا نیهایه‌ت محه‌م����ه‌د كه‌ ژنێكی‌‬ ‫پێكهاتوه‌‪.‬‬ ‫به‌رده‌مت‌و چه‌ندین ژوری‌ جیاوازی‌‬ ‫له‌خۆگرتوه‌‪ ،‬ئه‌و شوێنه‌ش به‌ (حه‌وشی‌ روبه‌ڕوی‌ ئ����ه‌و ماڵه‌ هه‌زار‌و چوارس����ه‌د دوای‌ كیمیاباران����ی‌ ئ����ه‌و قه‌زایه‌ له‌دوای‌ دیك����ه‌ی‌ ته‌م����ه‌ن س����ی‌‌و چوار س����اڵه‌‌و‬ ‫ی ساڵی‌ (‪)1988‬ه‌وه‌ هاتونه‌ته‌ سلێمانی‌‌و له‌خێزانێك����ی‌ چوار كه‌س����ی‌ پێكهاتون‬ ‫مه‌تره‌‌و له‌ڕابردودا ماڵی‌ شێخ مه‌حمود ‌‬ ‫گه‌وره‌) نێوبانگ ‌ی ده‌ركردوه‌‌و موڵكی‌‬

‫کاوڕ‬ ‫ئ���ه‌م هه‌فته‌ی ‌ه به‌نه‌رمیی���ه‌و‌ه مامه‌ڵ ‌ه‬ ‫بكه‌‌و هه‌وڵبده‌ توڕه‌ب���ون زاڵ نه‌بێت‬ ‫به‌س���ه‌رتدا‪ .‬با توڕه‌بونه‌كه‌ت نه‌بێت ‌ه‬ ‫ی‬ ‫كێش��� ‌ه بۆ ده‌وروب���ه‌رت له‌ش���وێن ‌‬ ‫كاره‌كه‌ت‪.‬‬

‫گا‬ ‫ی ده‌بێت بۆ‬ ‫هه‌فته‌یه‌ك���ی‌ پ���ڕ خۆش��� ‌‬ ‫ی ئه‌م بورجه‌و به‌خت زیاتر‬ ‫له‌دایكبوان��� ‌‬ ‫یاوه‌رت���ان ده‌بێت له‌مانگی‌ پێش���وتر‪،‬‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ هات���و‌ه كاره‌كانت رێك‬ ‫كات��� ‌‬ ‫بخه‌یته‌وه‌‪.‬‬

‫دوانه‌‬ ‫ی ب���اش به‌س���ه‌ر ده‌به‌ی���ت‌و‬ ‫كاتێك��� ‌‬ ‫ی ده‌ڕوات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كاره‌كان���ت به‌ڕێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ ناخۆش ‌‬ ‫ی سۆزدارییه‌و‌ه هه‌ند ‌‬ ‫له‌ڕو ‌‬ ‫دێته‌ پێش���تان‌و هه‌وڵبده‌ن ماوه‌یه‌ك‬ ‫ی‬ ‫خۆتان دور بگرن له‌هه‌ر په‌یوه‌ندییه‌ك ‌‬ ‫سۆزداری‌‪.‬‬

‫قرژاڵ‬ ‫ی ده‌كه‌یت‬ ‫گ���ه‌ر هه‌س���ت به‌ماندوێت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫پێویست ‌ه ماوه‌یه‌ك پشو بده‌یت‪ ،‬له‌ڕو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پڕ له‌سۆزدار ‌‬ ‫سۆزدارییه‌و‌ه كه‌شێك ‌‬ ‫به‌سه‌ر ده‌به‌یت‪.‬‬

‫به‌ش����ێكی‌ دیك����ه‌ له‌راپ����ه‌ره‌كان گله‌یی‌‬ ‫له‌میدیاكان ده‌كه‌ن ك ‌ه وه‌كو پێویس����ت‬ ‫گرنگ����ی‌ به‌هونه‌ره‌كه‌یان ن����اده‌ن‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ئه‌وانی����ش له‌كاركردن ب����ۆ هونه‌ره‌كه‌یان‬ ‫س����ارد ده‌بنه‌وه‌‪ ،‬میران ئه‌كره‌می‌ ته‌مه‌ن‬ ‫ن����ۆزده‌ س����اڵ‌ هه‌رچه‌ن����ده‌ ماوه‌یه‌ك‬ ‫بو وازی‌ له‌هون����ه‌ری‌ راپ هێنابو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ئێس����تادا س����ه‌رقاڵی‌ ئاماده‌كردن����ی‌‬ ‫گۆرانییه‌كه‌‌و وتی‌ "میدیای‌ كوردی‌ گرنگی‌‬ ‫ب����ه‌كاری‌ راپ����ه‌ره‌كان نادات‌و په‌خش����ی‌‬ ‫ناكه‌ن ئه‌مه‌ش راپه‌ره‌كان بێهیوا ده‌كات‌و‬ ‫به‌شێكیان واز له‌هونه‌ره‌كه‌یان ده‌هێنن"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه����ا هه‌ڵوێس����ت گه‌نجێكی‌ دیكه‌ی‌‬ ‫راپه‌ره‌و پێش����تر خاوه‌نی‌ س����تۆدیۆ بوه‌‬ ‫ی بۆ‬ ‫بۆ تۆماركردنی‌ گۆران����ی‌ راپ‌و كار ‌‬ ‫چه‌ندین راپه‌ر كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ئێس����تادا‬

‫ماوه‌ی‌ نۆ س����اڵه‌ له‌چه‌ن����د ژورێكی‌ ئه‌و‬ ‫حه‌وش����ه‌یه‌دا نیش����ته‌جێن‌و بڕی‌ هه‌شتا‬ ‫هه‌زار بۆ دو ژوری‌ حه‌وش����ه‌كه‌ ده‌ده‌ن‪،‬‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا ك����ه‌ بارودۆخی‌ ژیانیان‬ ‫له‌و شوێنه‌دا باشه‌‪ ،‬چونكه‌ ده‌مێكه‌ تێیدا‬ ‫راهاتون‌و له‌بازاڕیشه‌وه‌ نزیكن‪.‬‬ ‫ئه‌و مااڵنه‌ی‌ له‌و حه‌وشه‌یه‌دا نیشته‌جێن‬ ‫ئاشكرایانكرد كه‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ئه‌و موڵكه‌‬ ‫فرۆش����راوه‌‪ ،‬بۆیه‌ ئاگاداركراونه‌ته‌وه‌ كه‌‬ ‫له‌س����ه‌ره‌تای‌ مانگ����ی‌ ته‌مموزی‌ س����اڵی‌‬ ‫داهاتودا ماڵه‌كانیان بگوێزنه‌وه‌‪.‬‬

‫شێر‬ ‫ی‬ ‫ی به‌چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫ته‌ندروس���تیت پێویست ‌‬ ‫زیاتر هه‌یه‌‌و باشتر وای ‌ه ماوه‌یه‌ك چه‌ند‬ ‫ی‬ ‫راهێنان‌و وه‌رزش���ێك بكه‌یت‌و خواردن ‌‬ ‫ی به‌ختت له‌م‬ ‫ته‌ندروس���ت بخۆیت‪ ،‬رۆژ ‌‬ ‫هه‌فته‌یه‌دا چوارشه‌ممه‌یه‌‪.‬‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫به‌وریایی���ه‌و‌ه مامه‌ڵ ‌ه له‌گه‌ڵ كاره‌كانت‬ ‫ی‬ ‫ی دێته‌ پێشت‪ .‬له‌رو ‌‬ ‫ێ رێگر ‌‬ ‫بك ‌ه هه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ كێشه‌ت به‌هۆ ‌‬ ‫س���ۆزدارییه‌و‌ه هه‌ند ‌‬ ‫ی تونده‌و‌ه بۆ دروس���ت‬ ‫مامه‌ڵه‌كردن��� ‌‬ ‫ده‌بێت‪.‬‬

‫ته‌‌رازوو‬

‫دوپشک‬

‫ده‌ینوسێت‬

‫سێو ‌ی عه‌لمانی‌‌و‬ ‫كۆش ‌ی قاعیده‌‬

‫یه‌كه‌م‪ :‬قۆپیش بكه‌یت موشكیله‌ نییه‌‪،‬‬ ‫موهی���م ئه‌وه‌یه‌ ع���ه‌رزی‌ به‌خزمه‌تمان‬ ‫ی‬ ‫لەفەیسبوکەوە بكه‌یت بزانین ئ���ه‌م فه‌رته‌ن ‌ه تازه‌یه‌ ‌‬ ‫میسر‌و تونس‌و ئه‌وان نیشانه‌ی‌ چییه‌؟‬ ‫• ته‌ئریخ به‌عز‌ه جارێك‪ -‬عه‌یب نه‌بێ‌‪-‬‬ ‫پێشه‌وه‌‌و پاشه‌و‌هی‌ لێ تێكده‌چێت؟‬ ‫• ئه‌م ‌ه هێش���تا (ئای‌ ئای‌)یه‌كه‌یه‌تی‌‪،‬‬ ‫(ئه‌مان ئه‌مان)ه‌ك ‌هی‌ ناخۆشتره‌؟‬ ‫ی بیخات ‌ه‬ ‫ج‪ -‬ه���ه‌ر س���ێوێك عیلمان��� ‌‬ ‫خواره‌وه‌ ده‌كه‌وێت ‌ه كۆشی‌ قاعیده‌وه‌؟‬ ‫د‪ -‬به‌هاری‌ عه‌ره‌بی‌ عه‌ینه‌ن (س���یدی‌)‬ ‫س���ه‌قه‌ت وای���ه‌‪ ،‬زو زو ده‌چێت���ه‌و‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ڵ‌؟‬ ‫ی ل���ه‌و موباره‌ك ‌ه‬ ‫ه‪ -‬هه‌ر كه‌س���ێك وا ‌‬ ‫دام���اوه‌‪ ،‬ئیش���ه‌ڵاڵ خوا ل���ه‌وه‌ گ ‌هڕ‌و‬ ‫ی ده‌كات؟‬ ‫گولتر ‌‬ ‫ی هات‬ ‫دوه‌م‪ :‬سه‌به‌ب چییه‌ خاڵه‌ مالیك ‌‬ ‫دوای‌ كورد په‌الماری‌ (رافیع عیساوی‌)‬ ‫دا؟‬ ‫ی‬ ‫• ده‌ڵ���ێ گۆم هه‌تا ق���وڵ‌ بێت مه‌له‌ ‌‬ ‫خۆشتره‌؟‬ ‫ی‬ ‫ی حه‌زره‌ت��� ‌‬ ‫ی له‌دایكبون��� ‌‬ ‫• به‌بۆن��� ‌ه ‌‬ ‫عیساوه‌؟‬ ‫ی‬ ‫ی خێر ‌‬ ‫ج‪ -‬ح���ه‌ز ده‌كات دائیم زك���ر ‌‬ ‫بكه‌ن؟‬ ‫ی بمك���ه‌ن‬ ‫د‪ -‬ده‌ڵ���ێ پێ���ش ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی هه‌موتان‬ ‫به‌قاوه‌ڵتی‌‪ ،‬م���ن به‌به‌رچای ‌‬ ‫ده‌خۆم؟‬ ‫ی‬ ‫ه‪ -‬حوكمه‌تێك ئه‌گه‌ر موعه‌ده‌ل خه‌ریك ‌‬ ‫شه‌ڕ نه‌بێت كه‌ی‌ حوكمه‌ته‌؟‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئارام کەریم‬

‫ی‬ ‫س���ێیه‌م‪ :‬ئه‌م وه‌زع ‌ه كاره‌س���اتباره‌ ‌‬ ‫سوریا ناخۆشییه‌ك ‌هی‌ له‌چیدایه‌؟‬ ‫• ئه‌و په‌نده‌ی‌ لێ روداوه‌ ك ‌ه ده‌ڵێ گا‬ ‫كردی‌‌و هه‌چه‌ك ‌ه خواردی‌؟‬ ‫• دو ساڵه‌ خه‌ریكن هێشتا نه‌گه‌یشتوه‌ت ‌ه‬ ‫ی ره‌قیب؟‬ ‫ئه‌ ‌‬ ‫ج‪ -‬قه‌ته‌ر خۆی‌ كردوه‌ به‌ساحێبی‌؟‬ ‫ی ئێر‌ه كیسه‌یان بۆ‬ ‫ه‪ -‬ئیس�ل�امییه‌كان ‌‬ ‫دوریوه‌؟‬

‫باره‌ی����ه‌وه‌ هه‌ڵۆ ج����ه‌الل له‌س����ه‌نته‌ری‌‬ ‫(كوردۆ میوزیك) له‌سلێمانی‌ رونیكرده‌و‌ه‬ ‫ك����ه‌ راپی‌ كوردی‌‌و بیانیش ده‌فرۆش����ن‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم بیانیی����ه‌كان فرۆش����یان زیاتره‌و‬ ‫كڕیاره‌كانی����ش زۆرت����ر كه‌س����انی‌ تازه‌‬ ‫پێگه‌یشتون كه‌ ته‌مه‌نیان له‌نێوان پانزه‌‬ ‫بۆ هه‌ژده‌ ساڵیدایه‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه����ا س����یروان قادر ك����ه‌ خاوه‌نی‌‬ ‫ناوه‌ن����دی‌ (ئارۆ)یه‌ ب����ۆ باڵوكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌رهه‌م����ی‌ هونه‌ریی‌‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا كه‌‬ ‫فرۆشی‌ گۆرانی‌ راپ مامناوه‌نده‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫هونه‌رێك����ه‌ گوێگ����ری‌ تایبه‌ت����ی‌ هه‌یه‌و‬ ‫زۆربه‌ش����یان گه‌نج����ن‪ ،‬ئه‌وانی����ش چه‌ند‬ ‫گروپێك����ی‌ راپی‌ كوردی‌ كاری باش����یان‬ ‫كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم فرۆش����ی‌ راپه‌ بیانییه‌كان‬ ‫زیاتره‌‪.‬‬

‫ی‬ ‫چواره‌م‪ :‬سه‌باره‌ت به‌دنیا ئاخر نه‌بون ‌‬ ‫ی چی‌؟‬ ‫ئه‌مجاره‌ش ده‌ڵێ ‌‬ ‫ی دێت‪،‬‬ ‫• ه���ه‌ر رۆژێك بێت دنیا كۆتای ‌‬ ‫ی نایه‌ت‪.‬‬ ‫به‌اڵم كه‌رێتی‌ قه‌د كۆتای ‌‬ ‫• كوڕ‌ه باب��� ‌ه گیان دنیا ده‌مێكه‌ ئاخر‬ ‫بووه‌‪ ،‬بڕۆ سه‌یری‌ ئه‌خالق‌و بازاڕ كه‌‪.‬‬ ‫ی باش بوو‪ ،‬س���ێ‌‪ ،‬چوار‬ ‫ج‪ -‬مه‌وزوعێك ‌‬ ‫ێ مه‌ش���غو ‌ڵ‬ ‫حه‌فت���ه‌ خه‌ڵكه‌كه‌مان پ ‌‬ ‫كرد‪.‬‬ ‫د‪ -‬دنیا هه‌ر له‌و كه‌سه‌ ئاخر ده‌بێت ك ‌ه‬ ‫به‌ته‌مای‌ دیموكراسییه‌‪.‬‬ ‫ی راستت ده‌وێت دو نه‌وع دنیامان‬ ‫ه‪ -‬خۆ ‌‬ ‫ی ده‌وڵه‌مه‌ند‪.‬‬ ‫ی فه‌قیر‌و دنیا ‌‬ ‫هه‌یه‌‪ .‬دنیا ‌‬ ‫ی پێنه‌كردوه‌‌و‬ ‫دنیای‌ فه‌قیر هێشتا ده‌ست ‌‬ ‫ی ده‌وڵه‌مه‌ندیش به‌حه‌یاتی‌ ئاخر‬ ‫دنی���ا ‌‬ ‫نابێت‪.‬‬

‫ ‬ ‫دوو گەنجی راپ لەکاتی گۆرانی وتندا‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئارام کەریم‬

‫د‪.‬شێرکۆ عه‌بدواڵ‬

‫مه‌سئول ئه‌گه‌ر شه‌ش‪ ،‬حه‌وت جار ئحم‬ ‫ی‬ ‫ی پاكك���رده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم هیچ ‌‬ ‫ئحم قوڕگ ‌‬ ‫نه‌فه‌رمو‪ ،‬ئه‌وا دو ئیحتیمال هه‌یه‌‪ .‬یان‬ ‫ئه‌وه‌تانێ‌ كاكم له‌عاست مه‌وزوعه‌كاندا‬ ‫ی‬ ‫ی دێت‌و عه‌شته‌بای‌ خوا ‌‬ ‫ته‌ق ‌هی‌ سه‌ر ‌‬ ‫پێ نییه‌ بیخات ‌ه ده‌س���تمانه‌وه‌‪ ،‬یاخود‬ ‫نه‌وه‌ڵ�ڵ�ا پێیه‌ت���ی‌‪ .‬به‌ڵ���ێ پێیه‌تی‌‌و‬ ‫ی باشیش���ی‌ پێیه‌‪ ،‬به‌اڵم چونكێكم‬ ‫شت ‌‬ ‫مه‌وزوع���ه‌كان خۆش���به‌ختان ‌ه ئه‌وه‌ند‌ه‬ ‫ێ‬ ‫لق‌و پۆپیان لێبۆته‌وانێ‌‪ ،‬فه‌قیر‌ه نازان ‌‬ ‫له‌كوێو‌ه ده‌ستپێبكات‪ .‬ده‌ستپێكردنیش‬ ‫ی ته‌ڕ‌و توش‬ ‫به‌عز‌ه جارێك وه‌كو س���اڵ ‌‬ ‫ی پایزه‌و‌ه ده‌س���ت ده‌كات‬ ‫وای ‌ه له‌ئه‌وه‌ڵ ‌‬ ‫به‌به‌فر‌و باران‪ ،‬به‌عز‌ه جارێكیش وه‌كو‬ ‫ی به‌رنامه‌س���ز وای���ه‌‪ ،‬له‌ناوه‌ختا‬ ‫حیزب ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌ست ده‌كات به‌كۆبونه‌وه‌‪ .‬جا براكه‌ ‌‬ ‫ی تریان‬ ‫باوك���م هه‌ت���ا كۆبونه‌وه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫نه‌كردو‌ه به‌سه‌ردا فه‌رمو شانسی‌ خۆت‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ ئه‌م س���وعاالن ‌هی‌ خ���واره‌وه‌دا‬ ‫تاقیبكه‌ره‌وه‌‪.‬‬

‫له‌فه‌یسبووکه‌وه‌‬

‫ ‬ ‫حەوشی گەورەی ماڵی شێخ مەحمود لەسلێمانی‬

‫‪11‬‬

‫که‌‌وان‬

‫ی كارو پرۆژه‌و‌ه كه‌سانێك ده‌یانه‌وێت زیانت پێبگه‌یه‌نین‬ ‫ی ب���اش ل���ه‌رو ‌‬ ‫ی هه‌لێك ‌‬ ‫ده‌سكه‌وتی‌ دارایت ده‌بێت له‌و كاران ‌ه ‌‬ ‫ی هه‌وڵب���ده‌ خ���ۆت به‌دور بگ���ر‌ه له‌هه‌ر‬ ‫ی به‌پرۆژه‌ ‌‬ ‫ماوه‌یه‌ك ‌ه ته‌واو خۆت بۆ سه‌رقاڵكردوه‌‪ ،‬دێت ‌ه پێش���ت كه‌ په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ی كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ی نزیكت ده‌بێت په‌یوه‌ندییه‌ك��� ‌‬ ‫ی كه‌ش���وهه‌واو‌ه هاوڕێیه‌كت یان كه‌سێك ‌‬ ‫به‌ه���ۆی‌ گۆڕان���كار ‌‬ ‫خێزانه‌ك���ه‌ت له‌هه‌م���و كاتێ���ك زیاتر‬ ‫ئاگاداری‌ ته‌ندروستیت به‌‪.‬‬ ‫ته‌ندروستیت كه‌مێك تێكده‌چێت‪.‬‬ ‫پێویستی‌ پێته‌‪.‬‬

‫ئ����ه‌و كاره‌ ناكات‪ ،‬چونك����ه‌ كاركردنیان‬ ‫الیه‌نی‌ ماددی‌ باش����ی‌ ده‌وێت‌و ئه‌وانیش‬ ‫توانایان نییه‌و هاوكاری‌ ناكرێن‪.‬‬ ‫به‌پێچه‌وان����ه‌ی‌ بۆچون����ی‌ میران����ه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ كه‌ناڵی‌ خاك له‌س����لێمانی‌‪،‬‬ ‫زاهی����ر س����دیق له‌لێدوانێكدا ب����ۆ ئاوێنه‌‬ ‫رایگه‌یاند كه‌ ته‌له‌فزیۆنه‌كه‌یان گرنگی‌ به‌و‬ ‫هونه‌ره‌ داوه‌و كاتێكیش چه‌ند گروپێكی‌‬ ‫راپ س����ه‌ردانیان ك����ردون هاوكاریی����ان‬ ‫كردون‌و گۆرانییه‌كانیان په‌خش كردون‌و‬ ‫وتی‌ "له‌ئێس����تادا گروپ����ه‌كان كه‌متر كار‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬گ����ه‌ر نا (خ����اك) ته‌له‌فزیۆنی‌‬ ‫هه‌مو چین‌و توێژه‌كان بوه‌"‪.‬‬ ‫س����ه‌نته‌ره‌كانی‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌ به‌رهه‌می‌‬ ‫هونه‌ری����ش جه‌خت ده‌كه‌ن����ه‌وه‌ كه‌ راپ‬ ‫تائێس����تاش فرۆش����ی‌ خۆی‌ هه‌یه‌‪ ،‬له‌و‬

‫گیسک‬

‫سه‌‌تڵ‬

‫ی تر وه‌رمه‌ده‌و‬ ‫ی خۆت له‌ئیش���ی‌ كه‌سێك ‌‬ ‫س���ه‌فه‌رێكی‌ كورت ده‌كه‌یت ماوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی په‌یوه‌ندیی��� ‌ه‬ ‫خۆش له‌و سه‌فه‌ر‌ه به‌س���ه‌ر ده‌به‌یت‪ ،‬باش���تره‌ س���ه‌رقاڵ ‌‬ ‫ی خۆت بیت‪ .‬ئه‌م ماوه‌ی ‌ه‬ ‫ی ده‌ڕوات‌و خۆشحاڵتان خێزانییه‌كان��� ‌‬ ‫كاره‌كانت به‌باش ‌‬ ‫پاره‌یه‌كی‌ ب���اش خ���ه‌رج ده‌كه‌یت بۆ‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫كارێك‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫ی له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ی پ���ڕ خۆش��� ‌‬ ‫ماوه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫خۆشه‌ویس���ته‌كه‌تان به‌سه‌ر ده‌به‌یت‪.‬‬ ‫ی نزیك���ت ده‌بینیت كه‌ زۆر‬ ‫هاوڕێیه‌ك ‌‬ ‫ی واڵت ده‌ژی‌و‬ ‫ده‌مێك��� ‌ه ل���ه‌ده‌ره‌و‌ه ‌‬ ‫خۆشحاڵ ده‌بیت به‌بینینی‌‪.‬‬

‫‪CMYK‬‬

‫‪10‬‬

‫‪F‬‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫‪ashion‬‬

‫گۆشه‌یه‌كی‌ تایبه‌ته‌ به‌جل‌و به‌رگ‬ ‫ی ‪" fashion‬سه‌فین عارفی‌" ئاماده‌ی‌ ده‌كات‬ ‫دیزاین ‌هر‌و راوێژكار ‌‬

‫بیرتنه‌چێت ئێكسسواراتێكی گونجاو هه‌ڵبژێریت‬

‫‪kim‬‬

‫‪rihanna‬‬

‫گۆرانی بێژی ‪ 24‬ساڵی ئه‌مه‌ریكی ڕیهان ‌ه‬ ‫له‌كاتی سه‌ردانی بۆ شتكڕین له‌یه‌كێك‬ ‫له‌بازاڕه‌كان���ی (‪)NewYork City‬‬ ‫به‌عه‌زییه‌كی ش���ینی قۆڵدرێژی تۆخی‬ ‫(‪ )Givenchy‬ده‌ركه‌وت ك ‌ه ده‌توانیت‬ ‫ل ‌ه (‪)2012Collection The Givenchy‬‬ ‫بیدۆزیته‌وه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا كیم كارداشیانی‬ ‫‪ 31‬س���اڵی جوانكیل���ه‌ی ئه‌مه‌ریك���ی‬ ‫به‌هه‌م���ان عه‌زی���ی (‪)Givenchy‬ه‌و‌ه‬ ‫به‌ماوه‌یه‌كی ك���ه‌م دوای ئه‌و ده‌ركه‌وت‬ ‫‪.‬‬ ‫ره‌نگێكی شینی تۆخی شه‌پۆالوی وه‌ك‬ ‫ئه‌م جۆر‌ه عه‌زیی ‌ه بۆ هه‌مو كه‌س���ێك‬ ‫ئه‌گونجێت جا گه‌ر ئه‌سمه‌ر‪ ،‬ره‌ش یان‬ ‫سپی پێست بیت و‌ه به‌جاكێت یان به‌بێ‬ ‫جاكێت بته‌وێت له‌به‌ری بكه‌یت ئه‌مه‌ش‬ ‫ته‌نها له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌و ره‌نگ ‌ه ره‌نگێكی‬ ‫سروش���تییه‌‪ ،‬به‌اڵم بیرتنه‌چێت ده‌بێت‬ ‫ئێكسس���واراتێكی گونجاو هه‌ڵبژێریت‪،‬‬ ‫مارك���ه‌ی (‪ )Givenchy‬هه‌میش��� ‌ه‬ ‫واتلێ���ده‌كات به‌كۆكراوه‌‌و رێكپۆش���ی‬ ‫ده‌ربكه‌ویت بۆی ‌ه پێویستت ده‌بێت ك ‌ه‬

‫له‌گ���ه‌ڵ (‪ )Givenchy‬ئیكسس���وارات‬ ‫باش���ترین هاوڕێت بێت‪ ،‬جا هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫عه‌زییه‌ك���ه‌ زۆر س���اد‌ه دی���ار‌ه به‌اڵم‬ ‫ته‌فاس���یلی ورد له‌كه‌مه‌رو سه‌ر سنگی‬ ‫ده‌بینرێت‪.‬‬ ‫لێ���ره‌دا ریهان���ه‌ زۆر س���ه‌ركه‌وتوتربو‬ ‫له‌كارداش���یان به‌دیاریكردن���ی جوتێ‬ ‫قۆنده‌ره‌ی كانزایی‌و به‌رزكردنه‌وه‌ی قژی‬ ‫بۆ سه‌ره‌و‌ه كه‌ زۆر شیك‌و كالسیكتره‌‪،‬‬ ‫له‌كاتێكدا كارداشیان به‌جوتێ پێاڵوی‬ ‫پێستی ماری (‪)Christian Louboutin‬‬ ‫ده‌ركه‌وت‪ ،‬بۆی ‌ه هه‌میش��� ‌ه دیاریكردنی‬ ‫ئیكسس���واراتی گونج���او له‌گ���ه‌ڵ ئه‌و‬ ‫پارچه‌یه‌ی له‌به‌ری ئه‌كه‌یت واتلێئه‌كات‬ ‫پێش���ین ‌ه بی���ت هه‌رچه‌ن���د‌ه ئه‌گ���ه‌ر‬ ‫له‌ژورێكدابیت هه‌موی یه‌كپۆشبێت‪.‬‬ ‫بۆی���ه‌ ئه‌گه‌ر ت���ۆش خاوه‌ن���ی له‌ش‌و‬ ‫الرێكی رێكبیت ناتوانین لۆمه‌ت بكه‌ین‬ ‫بۆ جوانیت ته‌نها پێویستت به‌هاوكاری‌و‬ ‫یاریده‌ده‌رێكی باش ده‌بێت‪.‬‬ ‫ ‪safeen.arif@yahoo.com‬‬ ‫‪Twitter @SafeenArif‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫چاوه‌ڕوانی‌ "موفاجه‌ئه‌" ‌ی به‌شی‌ سێیه‌م ‌ی گه‌رده‌لول بن‬ ‫ئا‪ :‬ئاكۆ حه‌مه‌د رابی‌‬ ‫پێده‌چێت له‌به‌ش���ی‌ س���ێیه‌می‌ زنجیر‌ه‬ ‫درامای‌ گه‌رده‌لول "موفاجه‌ئه‌" روبدات‌و‬ ‫له‌مانگی‌ ئازاری‌ داهاتوش���دا پێشكه‌شی‌‬ ‫بینه‌ران ده‌كرێت‪.‬‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ سااڵنی‌ رابردودا به‌شی‌ یه‌كه‌م‌و‬ ‫دوه‌م���ی‌ زنجی���ره‌ درام���ای‌ گه‌رده‌لول‬ ‫پێشكه‌ش���كرا‌و له‌ئێستاش���دا س���تاف‌و‬ ‫ده‌رهێنه‌ره‌كه‌شی‌ سه‌رقاڵی‌ كاركردنن بۆ‬ ‫ته‌واوكردنی‌ به‌شی‌ سێیه‌می‌ دراماكه‌‪.‬‬ ‫(گه‌رده‌لول) ناونیشانی‌ زنجیره‌ درامایه‌كی‌‬ ‫كوردییه‌ كه‌ باس له‌روداوه‌ مێژوییه‌كانی‌‬ ‫باش���وری‌ كوردس���تان ده‌كات‪ ،‬له‌به‌شی‌‬ ‫یه‌كه‌م‌و دوه‌می‌ ئ���ه‌م درامایه‌دا چه‌ندین‬ ‫ئه‌كته‌ری‌ ن���اوداری‌ كورد به‌ش���دارییان‬ ‫تێدا كردو به‌و هۆیه‌ش���ه‌وه‌ بوه‌ یه‌كێك‬ ‫له‌و درام���ا كوردییانه‌ی كه‌ بوه‌ خاوه‌نی‌‬ ‫بینه‌رێكی‌ زۆر‪.‬‬ ‫ده‌رهێن���ه‌ری‌ زنجیره‌ درامای‌ گه‌رده‌لول‪،‬‬ ‫جه‌لیل زه‌نگه‌ن���ه‌ له‌لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه‌‬ ‫رایگه‌یاند كه‌ ئێس���تا به‌ش���ی‌ س���ێه‌می‌‬ ‫ئ���ه‌و درامای���ه‌ له‌مۆنتاژدای���ه‌و توانراوه‌‬ ‫كاری‌ مۆنتاژ بۆ بیس���ت‌و حه‌وت ئه‌ڵقه‌ی‌‬ ‫ت���ه‌واو بكرێت‌و چاوه‌ڕوانی���ش ده‌كرێت‬ ‫له‌قۆناغه‌كان���ی‌ داهات���ودا س���ه‌رجه‌م‬ ‫ئه‌ڵقه‌كان���ی‌ به‌ش���ی‌ س���ێیه‌م كاری‌‬ ‫مۆنتاژكردن���ی‌ به‌كۆتا بێ���ت‌و پێده‌چێت‬ ‫مانگی‌ ئازاری‌ س���اڵی‌ داهاتو ئه‌گه‌ر هیچ‬

‫كێش���ه‌یه‌كیان نه‌یه‌ته‌ پێش‪ ،‬له‌كه‌ناڵی‌‬ ‫كوردسات په‌خشبكرێت‪.‬‬ ‫زه‌نگه‌نه‌ رونیكرده‌وه‌ ك���ه‌ جیاوازییه‌كی‌‬ ‫زۆر له‌نێ���وان ئه‌م به‌ش���ه‌‌و به‌ش���ه‌كانی‌‬ ‫دیكه‌ ه���ه‌ن‪ ،‬چونك ‌ه له‌به‌ش���ی‌ یه‌ك ‌هم‌و‬ ‫دوه‌مدا ته‌نها باسی‌ شاره‌كانی‌ سلێمانی‌‌و‬ ‫كه‌ركوك كراوه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌شی‌ سێیه‌م هه‌مو‬ ‫باشوری‌ كوردستان له‌زاخۆوه‌ تا خانه‌قین‬ ‫له‌خۆده‌گرێت‌و له‌س���ه‌رجه‌م ناوچه‌كانی‌‬ ‫كوردس���تان وێنه‌ی‌ ئه‌م درامایه‌ گیراوه‌و‬ ‫كات���ی‌ ئه‌ڵقه‌كانیش له‌به‌ش���ه‌كانی‌ دیكه‌‬ ‫زیاتره‌و ئه‌ڵقه‌كانی‌ ئه‌م به‌شه‌ش روداوی‌‬ ‫جۆراوجۆرو سه‌رنجڕاكێشی‌ تیادایه‌‪.‬‬ ‫ناوبراو ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شكرد كه‌ له‌و به‌شه‌دا‬ ‫هه‌مو هه‌وڵه‌كانی‌ خۆی‌ خستۆته‌ گه‌ڕ تاكو‬ ‫بتوانێت شتێكی‌ جوان پێشكه‌ش بكات‪،‬‬ ‫وتیشی‌ "هه‌رچه‌نده‌ هێشتا زوه‌و ده‌كرێت‬ ‫بینه‌ران زیاتر بڕیاری‌ له‌سه‌ر بده‌ن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫خۆم پێموایه‌ به‌شی‌ سێیه‌می‌ گه‌رده‌لول‬ ‫موفاجه‌ئه‌یه‌ بۆ بینه‌ران"‪.‬‬ ‫له‌به‌شی‌ سێیه‌می‌ گه‌رده‌لولدا نزیكه‌ی‌ دو‬ ‫هه‌زار ئه‌كت���ه‌ر له‌كامێرامان‌و كۆمبارس‬ ‫تاك���و مۆنت���اژ تێی���دا به‌ش���دارن‌و چل‬ ‫ئه‌كته‌ریش به‌كچ‌و كوڕه‌وه‌ رۆڵی‌ سه‌ره‌كی‌‬ ‫ده‌بینن‪.‬‬ ‫به‌وته‌ی‌ زه‌نگه‌نه‌ روداوه‌كانی‌ ئه‌م به‌شه‌‬ ‫له‌ساڵی‌ ‪ 1978‬تاكو ‪ 1983‬ده‌گرێته‌وه‌‌و‬ ‫ئه‌گه‌ر پێداویس���تییه‌كانیان ب���ۆ دابین‬ ‫ ‬ ‫بكرێت ئه‌وا درێژه‌ به‌به‌شه‌كانی‌ دیكه‌ش ستافی گەردەلول لەکاتی وێنەگرتندا‬ ‫ده‌ده‌ن‪.‬‬

‫ماڵه‌كه‌ ‌ی شێخ مه‌حمود له‌سلێمان ‌ی ده‌فرۆشرێت هونه‌ر ‌ی كوردی‌‪ ...‬له‌فۆلكلۆره‌وه‌ بۆ "راپ"‬ ‫ئا‪ :‬شه‌یدا ره‌وف‬ ‫راپ یان هونه‌ری‌ سه‌رشه‌قام ستایڵێكی‌‬ ‫گۆرانی‌ وتنه‌‪ ،‬له‌سااڵنی‌ حه‌فتای‌‬ ‫سه‌ده‌ی‌ رابردو گه‌شه‌ی‌ كردوه‌‌و‬ ‫ماوه‌ی‌ چه‌ند ساڵێكیشه‌ له‌كوردستان‬ ‫سه‌ریهه‌ڵداوه‌‪ ،‬له‌سه‌ره‌تادا گه‌نجێكی‌‬ ‫زۆری‌ له‌خۆی‌ كۆكرده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم دواتر‬ ‫ورده‌ ورده‌ به‌ره‌و كه‌مبونه‌وه‌ رۆیشت‪،‬‬ ‫راپه‌رێكیش پێیوایه‌ كاركردنی‌ هه‌ندێ‌‬ ‫گه‌نج به‌نادروستی‌ له‌راپدا بوه‌ته‌ هۆی‌‬ ‫ناشرینكردنی‌ هونه‌ره‌كه‌ له‌به‌رچاوی‌‬ ‫خه‌ڵك‪.‬‬

‫ئاودێ����ر ره‌حی����م ك����ه‌ به‌س����تایڵی‌ راپ‬ ‫گۆران����ی‌ ده‌چڕێ‌و خاوه‌نی‌ س����یدییه‌كی‌‬ ‫بیس����ت تراكییه‌‪ ،‬باسی‌ له‌وه‌كرد كه‌ راپ‬ ‫هونه‌رێكی‌ كه‌س����ییه‌و ده‌ی����ه‌وێ‌ له‌رێی‌‬ ‫هونه‌ره‌كه‌ی����ه‌وه‌ خه‌مه‌كان����ی‌ كۆمه‌ڵگه‌و‬ ‫گه‌نجان باس بكات‌و جه‌ختیش����یكرده‌وه‌‬ ‫كه‌ ده‌بێت راپی‌ هه‌ر میلله‌تێك ئاوێنه‌ی‌‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌كه‌ی‌ خۆی‌ بێت‪.‬‬ ‫ئه‌م گه‌نجه‌ ته‌مه‌ن بیست ساڵه‌‪ ،‬كاره‌كانی‌‬ ‫ئه‌لبومه‌كه‌ی‌ هه‌موی‌ له‌ئه‌س����تۆی‌ خۆی‌‬ ‫بوه‌‌و له‌ژورێكی‌ ماڵی‌ خۆیاندا كردویه‌تی‌‌و‬ ‫هیچ ك ‌هس‌و الیه‌نێك هاوكاری‌ نه‌كردوه‌‪.‬‬

‫به‌بۆچون����ی‌ ئاودێ����ر‪ ،‬تێكس����ت ل����ه‌م‬ ‫ج����ۆره‌ گۆرانیی����ه‌دا زۆر گرنگه‌و ده‌بێت‬ ‫هه‌ڵقواڵوی‌ گرفته‌كان����ی‌ كۆمه‌ڵگه‌ بێت‪،‬‬ ‫بۆیه‌ ئه‌و‪ ،‬تێكس����تی‌ هه‌مو گۆرانییه‌كانی‌‬ ‫خۆی‌ نوسیوه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ناوبراو گله‌یی‬ ‫له‌هه‌ندێك گه‌نج هه‌یه‌ ك����ه‌ گۆرانییه‌كی‌‬ ‫بیانی‌ كۆپ ‌ی ده‌كه‌ن‌و ناوی‌ راپی‌ لێده‌نێن‪،‬‬ ‫به‌مه‌ش هونه‌ری‌ راپیان "ناشرین" كردوه‌‪،‬‬ ‫جگه‌ له‌وه‌ش نیگه‌رانه‌ له‌وه‌ی‌ ئه‌م هونه‌ره‌‬ ‫ب����ۆ الیه‌نگیری‌ "حیزبی‌" به‌كاردێت‌و وتی‌‬ ‫"ئه‌و راپه‌رانه‌ی‌ له‌گه‌ڵ حیزبێكدان كاریان‬ ‫بۆ ده‌كرێت‌و ه����اوكاری‌ ده‌كرێن ئه‌مه‌ش‬ ‫راپه‌رانی‌ دیكه‌ بێهیوا ده‌كات"‪.‬‬

‫حه‌فی����د بوه‌‌و له‌دوای‌ كۆچی‌ دوایش����ی‌‪ ،‬نزیكه‌ی‌ بیس����ت‌و یه‌ك ساڵه‌ له‌و ماڵه‌دا‬ ‫خانه‌واده‌ی‌ شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فیده‌‪.‬‬ ‫ئا‪ :‬شه‌نگه‌ حه‌سه‌ن‬ ‫ب����ۆ كوڕه‌كانی‌ ماوه‌ته‌وه‌‌و دواین ئه‌ندامی‌ نیشته‌جێن‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌و مااڵنه‌ی‌ له‌گه‌ڕه‌كی‌ كانێسكانی‌ ئه‌و خانه‌واده‌یه‌ش (شێخ كاوه‌) بوه‌ كه‌ ئه‌و ماڵه‌ له‌ئێس����تادا مانگانه‌ بڕی‌ سه‌د‬ ‫ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ به‌الیدا ده‌ڕۆن هه‌ست‬ ‫ناكه‌ن له‌و خانوه‌دا چه‌ندین خێزانی‌ تێدا شاری‌ س����لێمانی‌ تائێس����تا وه‌ك خۆی‌ تێیدا كۆچی‌ دوایی‌ كردوه‌‌و ئیدی‌ له‌دوای‌ ه����ه‌زار دینار وه‌ك كرێ����ی‌ چه‌ند ژورێك‬ ‫بژی‌‪ ،‬چونكه‌ له‌ده‌ره‌وه‌ ته‌نها ده‌رگایه‌كی‌ ماوه‌ته‌وه‌‌و چه‌ند ماڵێك����ی‌ تێدا ده‌ژین‪ ،‬ته‌واوبون����ی‌ پرس����ه‌كه‌ی‌‪ ،‬خانوه‌ك����ه‌ش ده‌ده‌ن‪ ،‬به‌وته‌ی‌ س����ۆیبه‌‪ ،‬كاتێك ئه‌وان‬ ‫ماڵه‌ كۆنه‌كه‌ی‌ شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فیده‌ چۆڵك����راوه‌‌و له‌و كاته‌ش����ه‌وه‌ تائێس����تا هاتونه‌ته‌ ئه‌و ماڵه‌ یانزه‌ ماڵی‌ تێدا بون‪،‬‬ ‫بچوكی‌ دو تاكییه‌‌و چه‌ند دوكانێكیش‬ ‫به‌اڵم ئێس����تا ته‌نها ش����ه‌ش ماڵی‌ تێدا‬ ‫كه‌ ده‌كه‌وێته‌ نزیك مزگه‌وتی‌ قامیشان‌و چه‌ندین ماڵ‌و خێزان تێیدا كرێچین‪.‬‬ ‫له‌ڕیزیدا هه‌ن‪ ،‬به‌اڵم له‌ده‌رگاك ‌ه ره‌ت‬ ‫ل����ه‌دو نهۆمی‌ گه‌وره‌ی‌ ئه‌مب����ه‌ر‌و ئه‌وبه‌ر سۆیبه‌ كه‌ریم ژنێكی‌ ته‌مه‌ن په‌نجا ساڵه‌‌و ماون‪.‬‬ ‫ده‌بیت حه‌وشه‌یه‌كی‌ گه‌ور‌ه دێته‌‬ ‫به‌بنه‌چ����ه‌ خه‌ڵكی‌ ق����ه‌زای‌ هه‌ڵه‌بج ‌هن‌و هه‌روه‌ه����ا نیهایه‌ت محه‌م����ه‌د كه‌ ژنێكی‌‬ ‫پێكهاتوه‌‪.‬‬ ‫به‌رده‌مت‌و چه‌ندین ژوری‌ جیاوازی‌‬ ‫له‌خۆگرتوه‌‪ ،‬ئه‌و شوێنه‌ش به‌ (حه‌وشی‌ روبه‌ڕوی‌ ئ����ه‌و ماڵه‌ هه‌زار‌و چوارس����ه‌د دوای‌ كیمیاباران����ی‌ ئ����ه‌و قه‌زایه‌ له‌دوای‌ دیك����ه‌ی‌ ته‌م����ه‌ن س����ی‌‌و چوار س����اڵه‌‌و‬ ‫ی ساڵی‌ (‪)1988‬ه‌وه‌ هاتونه‌ته‌ سلێمانی‌‌و له‌خێزانێك����ی‌ چوار كه‌س����ی‌ پێكهاتون‬ ‫مه‌تره‌‌و له‌ڕابردودا ماڵی‌ شێخ مه‌حمود ‌‬ ‫گه‌وره‌) نێوبانگ ‌ی ده‌ركردوه‌‌و موڵكی‌‬

‫کاوڕ‬ ‫ئ���ه‌م هه‌فته‌ی ‌ه به‌نه‌رمیی���ه‌و‌ه مامه‌ڵ ‌ه‬ ‫بكه‌‌و هه‌وڵبده‌ توڕه‌ب���ون زاڵ نه‌بێت‬ ‫به‌س���ه‌رتدا‪ .‬با توڕه‌بونه‌كه‌ت نه‌بێت ‌ه‬ ‫ی‬ ‫كێش��� ‌ه بۆ ده‌وروب���ه‌رت له‌ش���وێن ‌‬ ‫كاره‌كه‌ت‪.‬‬

‫گا‬ ‫ی ده‌بێت بۆ‬ ‫هه‌فته‌یه‌ك���ی‌ پ���ڕ خۆش��� ‌‬ ‫ی ئه‌م بورجه‌و به‌خت زیاتر‬ ‫له‌دایكبوان��� ‌‬ ‫یاوه‌رت���ان ده‌بێت له‌مانگی‌ پێش���وتر‪،‬‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ هات���و‌ه كاره‌كانت رێك‬ ‫كات��� ‌‬ ‫بخه‌یته‌وه‌‪.‬‬

‫دوانه‌‬ ‫ی ب���اش به‌س���ه‌ر ده‌به‌ی���ت‌و‬ ‫كاتێك��� ‌‬ ‫ی ده‌ڕوات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كاره‌كان���ت به‌ڕێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ ناخۆش ‌‬ ‫ی سۆزدارییه‌و‌ه هه‌ند ‌‬ ‫له‌ڕو ‌‬ ‫دێته‌ پێش���تان‌و هه‌وڵبده‌ن ماوه‌یه‌ك‬ ‫ی‬ ‫خۆتان دور بگرن له‌هه‌ر په‌یوه‌ندییه‌ك ‌‬ ‫سۆزداری‌‪.‬‬

‫قرژاڵ‬ ‫ی ده‌كه‌یت‬ ‫گ���ه‌ر هه‌س���ت به‌ماندوێت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫پێویست ‌ه ماوه‌یه‌ك پشو بده‌یت‪ ،‬له‌ڕو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پڕ له‌سۆزدار ‌‬ ‫سۆزدارییه‌و‌ه كه‌شێك ‌‬ ‫به‌سه‌ر ده‌به‌یت‪.‬‬

‫به‌ش����ێكی‌ دیك����ه‌ له‌راپ����ه‌ره‌كان گله‌یی‌‬ ‫له‌میدیاكان ده‌كه‌ن ك ‌ه وه‌كو پێویس����ت‬ ‫گرنگ����ی‌ به‌هونه‌ره‌كه‌یان ن����اده‌ن‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ئه‌وانی����ش له‌كاركردن ب����ۆ هونه‌ره‌كه‌یان‬ ‫س����ارد ده‌بنه‌وه‌‪ ،‬میران ئه‌كره‌می‌ ته‌مه‌ن‬ ‫ن����ۆزده‌ س����اڵ‌ هه‌رچه‌ن����ده‌ ماوه‌یه‌ك‬ ‫بو وازی‌ له‌هون����ه‌ری‌ راپ هێنابو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ئێس����تادا س����ه‌رقاڵی‌ ئاماده‌كردن����ی‌‬ ‫گۆرانییه‌كه‌‌و وتی‌ "میدیای‌ كوردی‌ گرنگی‌‬ ‫ب����ه‌كاری‌ راپ����ه‌ره‌كان نادات‌و په‌خش����ی‌‬ ‫ناكه‌ن ئه‌مه‌ش راپه‌ره‌كان بێهیوا ده‌كات‌و‬ ‫به‌شێكیان واز له‌هونه‌ره‌كه‌یان ده‌هێنن"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه����ا هه‌ڵوێس����ت گه‌نجێكی‌ دیكه‌ی‌‬ ‫راپه‌ره‌و پێش����تر خاوه‌نی‌ س����تۆدیۆ بوه‌‬ ‫ی بۆ‬ ‫بۆ تۆماركردنی‌ گۆران����ی‌ راپ‌و كار ‌‬ ‫چه‌ندین راپه‌ر كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ئێس����تادا‬

‫ماوه‌ی‌ نۆ س����اڵه‌ له‌چه‌ن����د ژورێكی‌ ئه‌و‬ ‫حه‌وش����ه‌یه‌دا نیش����ته‌جێن‌و بڕی‌ هه‌شتا‬ ‫هه‌زار بۆ دو ژوری‌ حه‌وش����ه‌كه‌ ده‌ده‌ن‪،‬‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا ك����ه‌ بارودۆخی‌ ژیانیان‬ ‫له‌و شوێنه‌دا باشه‌‪ ،‬چونكه‌ ده‌مێكه‌ تێیدا‬ ‫راهاتون‌و له‌بازاڕیشه‌وه‌ نزیكن‪.‬‬ ‫ئه‌و مااڵنه‌ی‌ له‌و حه‌وشه‌یه‌دا نیشته‌جێن‬ ‫ئاشكرایانكرد كه‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ئه‌و موڵكه‌‬ ‫فرۆش����راوه‌‪ ،‬بۆیه‌ ئاگاداركراونه‌ته‌وه‌ كه‌‬ ‫له‌س����ه‌ره‌تای‌ مانگ����ی‌ ته‌مموزی‌ س����اڵی‌‬ ‫داهاتودا ماڵه‌كانیان بگوێزنه‌وه‌‪.‬‬

‫شێر‬ ‫ی‬ ‫ی به‌چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫ته‌ندروس���تیت پێویست ‌‬ ‫زیاتر هه‌یه‌‌و باشتر وای ‌ه ماوه‌یه‌ك چه‌ند‬ ‫ی‬ ‫راهێنان‌و وه‌رزش���ێك بكه‌یت‌و خواردن ‌‬ ‫ی به‌ختت له‌م‬ ‫ته‌ندروس���ت بخۆیت‪ ،‬رۆژ ‌‬ ‫هه‌فته‌یه‌دا چوارشه‌ممه‌یه‌‪.‬‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫به‌وریایی���ه‌و‌ه مامه‌ڵ ‌ه له‌گه‌ڵ كاره‌كانت‬ ‫ی‬ ‫ی دێته‌ پێشت‪ .‬له‌رو ‌‬ ‫ێ رێگر ‌‬ ‫بك ‌ه هه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ كێشه‌ت به‌هۆ ‌‬ ‫س���ۆزدارییه‌و‌ه هه‌ند ‌‬ ‫ی تونده‌و‌ه بۆ دروس���ت‬ ‫مامه‌ڵه‌كردن��� ‌‬ ‫ده‌بێت‪.‬‬

‫ته‌‌رازوو‬

‫دوپشک‬

‫ده‌ینوسێت‬

‫سێو ‌ی عه‌لمانی‌‌و‬ ‫كۆش ‌ی قاعیده‌‬

‫یه‌كه‌م‪ :‬قۆپیش بكه‌یت موشكیله‌ نییه‌‪،‬‬ ‫موهی���م ئه‌وه‌یه‌ ع���ه‌رزی‌ به‌خزمه‌تمان‬ ‫ی‬ ‫لەفەیسبوکەوە بكه‌یت بزانین ئ���ه‌م فه‌رته‌ن ‌ه تازه‌یه‌ ‌‬ ‫میسر‌و تونس‌و ئه‌وان نیشانه‌ی‌ چییه‌؟‬ ‫• ته‌ئریخ به‌عز‌ه جارێك‪ -‬عه‌یب نه‌بێ‌‪-‬‬ ‫پێشه‌وه‌‌و پاشه‌و‌هی‌ لێ تێكده‌چێت؟‬ ‫• ئه‌م ‌ه هێش���تا (ئای‌ ئای‌)یه‌كه‌یه‌تی‌‪،‬‬ ‫(ئه‌مان ئه‌مان)ه‌ك ‌هی‌ ناخۆشتره‌؟‬ ‫ی بیخات ‌ه‬ ‫ج‪ -‬ه���ه‌ر س���ێوێك عیلمان��� ‌‬ ‫خواره‌وه‌ ده‌كه‌وێت ‌ه كۆشی‌ قاعیده‌وه‌؟‬ ‫د‪ -‬به‌هاری‌ عه‌ره‌بی‌ عه‌ینه‌ن (س���یدی‌)‬ ‫س���ه‌قه‌ت وای���ه‌‪ ،‬زو زو ده‌چێت���ه‌و‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ڵ‌؟‬ ‫ی ل���ه‌و موباره‌ك ‌ه‬ ‫ه‪ -‬هه‌ر كه‌س���ێك وا ‌‬ ‫دام���اوه‌‪ ،‬ئیش���ه‌ڵاڵ خوا ل���ه‌وه‌ گ ‌هڕ‌و‬ ‫ی ده‌كات؟‬ ‫گولتر ‌‬ ‫ی هات‬ ‫دوه‌م‪ :‬سه‌به‌ب چییه‌ خاڵه‌ مالیك ‌‬ ‫دوای‌ كورد په‌الماری‌ (رافیع عیساوی‌)‬ ‫دا؟‬ ‫ی‬ ‫• ده‌ڵ���ێ گۆم هه‌تا ق���وڵ‌ بێت مه‌له‌ ‌‬ ‫خۆشتره‌؟‬ ‫ی‬ ‫ی حه‌زره‌ت��� ‌‬ ‫ی له‌دایكبون��� ‌‬ ‫• به‌بۆن��� ‌ه ‌‬ ‫عیساوه‌؟‬ ‫ی‬ ‫ی خێر ‌‬ ‫ج‪ -‬ح���ه‌ز ده‌كات دائیم زك���ر ‌‬ ‫بكه‌ن؟‬ ‫ی بمك���ه‌ن‬ ‫د‪ -‬ده‌ڵ���ێ پێ���ش ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی هه‌موتان‬ ‫به‌قاوه‌ڵتی‌‪ ،‬م���ن به‌به‌رچای ‌‬ ‫ده‌خۆم؟‬ ‫ی‬ ‫ه‪ -‬حوكمه‌تێك ئه‌گه‌ر موعه‌ده‌ل خه‌ریك ‌‬ ‫شه‌ڕ نه‌بێت كه‌ی‌ حوكمه‌ته‌؟‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئارام کەریم‬

‫ی‬ ‫س���ێیه‌م‪ :‬ئه‌م وه‌زع ‌ه كاره‌س���اتباره‌ ‌‬ ‫سوریا ناخۆشییه‌ك ‌هی‌ له‌چیدایه‌؟‬ ‫• ئه‌و په‌نده‌ی‌ لێ روداوه‌ ك ‌ه ده‌ڵێ گا‬ ‫كردی‌‌و هه‌چه‌ك ‌ه خواردی‌؟‬ ‫• دو ساڵه‌ خه‌ریكن هێشتا نه‌گه‌یشتوه‌ت ‌ه‬ ‫ی ره‌قیب؟‬ ‫ئه‌ ‌‬ ‫ج‪ -‬قه‌ته‌ر خۆی‌ كردوه‌ به‌ساحێبی‌؟‬ ‫ی ئێر‌ه كیسه‌یان بۆ‬ ‫ه‪ -‬ئیس�ل�امییه‌كان ‌‬ ‫دوریوه‌؟‬

‫باره‌ی����ه‌وه‌ هه‌ڵۆ ج����ه‌الل له‌س����ه‌نته‌ری‌‬ ‫(كوردۆ میوزیك) له‌سلێمانی‌ رونیكرده‌و‌ه‬ ‫ك����ه‌ راپی‌ كوردی‌‌و بیانیش ده‌فرۆش����ن‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم بیانیی����ه‌كان فرۆش����یان زیاتره‌و‬ ‫كڕیاره‌كانی����ش زۆرت����ر كه‌س����انی‌ تازه‌‬ ‫پێگه‌یشتون كه‌ ته‌مه‌نیان له‌نێوان پانزه‌‬ ‫بۆ هه‌ژده‌ ساڵیدایه‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه����ا س����یروان قادر ك����ه‌ خاوه‌نی‌‬ ‫ناوه‌ن����دی‌ (ئارۆ)یه‌ ب����ۆ باڵوكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌رهه‌م����ی‌ هونه‌ریی‌‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا كه‌‬ ‫فرۆشی‌ گۆرانی‌ راپ مامناوه‌نده‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫هونه‌رێك����ه‌ گوێگ����ری‌ تایبه‌ت����ی‌ هه‌یه‌و‬ ‫زۆربه‌ش����یان گه‌نج����ن‪ ،‬ئه‌وانی����ش چه‌ند‬ ‫گروپێك����ی‌ راپی‌ كوردی‌ كاری باش����یان‬ ‫كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم فرۆش����ی‌ راپه‌ بیانییه‌كان‬ ‫زیاتره‌‪.‬‬

‫ی‬ ‫چواره‌م‪ :‬سه‌باره‌ت به‌دنیا ئاخر نه‌بون ‌‬ ‫ی چی‌؟‬ ‫ئه‌مجاره‌ش ده‌ڵێ ‌‬ ‫ی دێت‪،‬‬ ‫• ه���ه‌ر رۆژێك بێت دنیا كۆتای ‌‬ ‫ی نایه‌ت‪.‬‬ ‫به‌اڵم كه‌رێتی‌ قه‌د كۆتای ‌‬ ‫• كوڕ‌ه باب��� ‌ه گیان دنیا ده‌مێكه‌ ئاخر‬ ‫بووه‌‪ ،‬بڕۆ سه‌یری‌ ئه‌خالق‌و بازاڕ كه‌‪.‬‬ ‫ی باش بوو‪ ،‬س���ێ‌‪ ،‬چوار‬ ‫ج‪ -‬مه‌وزوعێك ‌‬ ‫ێ مه‌ش���غو ‌ڵ‬ ‫حه‌فت���ه‌ خه‌ڵكه‌كه‌مان پ ‌‬ ‫كرد‪.‬‬ ‫د‪ -‬دنیا هه‌ر له‌و كه‌سه‌ ئاخر ده‌بێت ك ‌ه‬ ‫به‌ته‌مای‌ دیموكراسییه‌‪.‬‬ ‫ی راستت ده‌وێت دو نه‌وع دنیامان‬ ‫ه‪ -‬خۆ ‌‬ ‫ی ده‌وڵه‌مه‌ند‪.‬‬ ‫ی فه‌قیر‌و دنیا ‌‬ ‫هه‌یه‌‪ .‬دنیا ‌‬ ‫ی پێنه‌كردوه‌‌و‬ ‫دنیای‌ فه‌قیر هێشتا ده‌ست ‌‬ ‫ی ده‌وڵه‌مه‌ندیش به‌حه‌یاتی‌ ئاخر‬ ‫دنی���ا ‌‬ ‫نابێت‪.‬‬

‫ ‬ ‫دوو گەنجی راپ لەکاتی گۆرانی وتندا‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئارام کەریم‬

‫د‪.‬شێرکۆ عه‌بدواڵ‬

‫مه‌سئول ئه‌گه‌ر شه‌ش‪ ،‬حه‌وت جار ئحم‬ ‫ی‬ ‫ی پاكك���رده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم هیچ ‌‬ ‫ئحم قوڕگ ‌‬ ‫نه‌فه‌رمو‪ ،‬ئه‌وا دو ئیحتیمال هه‌یه‌‪ .‬یان‬ ‫ئه‌وه‌تانێ‌ كاكم له‌عاست مه‌وزوعه‌كاندا‬ ‫ی‬ ‫ی دێت‌و عه‌شته‌بای‌ خوا ‌‬ ‫ته‌ق ‌هی‌ سه‌ر ‌‬ ‫پێ نییه‌ بیخات ‌ه ده‌س���تمانه‌وه‌‪ ،‬یاخود‬ ‫نه‌وه‌ڵ�ڵ�ا پێیه‌ت���ی‌‪ .‬به‌ڵ���ێ پێیه‌تی‌‌و‬ ‫ی باشیش���ی‌ پێیه‌‪ ،‬به‌اڵم چونكێكم‬ ‫شت ‌‬ ‫مه‌وزوع���ه‌كان خۆش���به‌ختان ‌ه ئه‌وه‌ند‌ه‬ ‫ێ‬ ‫لق‌و پۆپیان لێبۆته‌وانێ‌‪ ،‬فه‌قیر‌ه نازان ‌‬ ‫له‌كوێو‌ه ده‌ستپێبكات‪ .‬ده‌ستپێكردنیش‬ ‫ی ته‌ڕ‌و توش‬ ‫به‌عز‌ه جارێك وه‌كو س���اڵ ‌‬ ‫ی پایزه‌و‌ه ده‌س���ت ده‌كات‬ ‫وای ‌ه له‌ئه‌وه‌ڵ ‌‬ ‫به‌به‌فر‌و باران‪ ،‬به‌عز‌ه جارێكیش وه‌كو‬ ‫ی به‌رنامه‌س���ز وای���ه‌‪ ،‬له‌ناوه‌ختا‬ ‫حیزب ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌ست ده‌كات به‌كۆبونه‌وه‌‪ .‬جا براكه‌ ‌‬ ‫ی تریان‬ ‫باوك���م هه‌ت���ا كۆبونه‌وه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫نه‌كردو‌ه به‌سه‌ردا فه‌رمو شانسی‌ خۆت‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ ئه‌م س���وعاالن ‌هی‌ خ���واره‌وه‌دا‬ ‫تاقیبكه‌ره‌وه‌‪.‬‬

‫له‌فه‌یسبووکه‌وه‌‬

‫ ‬ ‫حەوشی گەورەی ماڵی شێخ مەحمود لەسلێمانی‬

‫‪11‬‬

‫که‌‌وان‬

‫ی كارو پرۆژه‌و‌ه كه‌سانێك ده‌یانه‌وێت زیانت پێبگه‌یه‌نین‬ ‫ی ب���اش ل���ه‌رو ‌‬ ‫ی هه‌لێك ‌‬ ‫ده‌سكه‌وتی‌ دارایت ده‌بێت له‌و كاران ‌ه ‌‬ ‫ی هه‌وڵب���ده‌ خ���ۆت به‌دور بگ���ر‌ه له‌هه‌ر‬ ‫ی به‌پرۆژه‌ ‌‬ ‫ماوه‌یه‌ك ‌ه ته‌واو خۆت بۆ سه‌رقاڵكردوه‌‪ ،‬دێت ‌ه پێش���ت كه‌ په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ی كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ی نزیكت ده‌بێت په‌یوه‌ندییه‌ك��� ‌‬ ‫ی كه‌ش���وهه‌واو‌ه هاوڕێیه‌كت یان كه‌سێك ‌‬ ‫به‌ه���ۆی‌ گۆڕان���كار ‌‬ ‫خێزانه‌ك���ه‌ت له‌هه‌م���و كاتێ���ك زیاتر‬ ‫ئاگاداری‌ ته‌ندروستیت به‌‪.‬‬ ‫ته‌ندروستیت كه‌مێك تێكده‌چێت‪.‬‬ ‫پێویستی‌ پێته‌‪.‬‬

‫ئ����ه‌و كاره‌ ناكات‪ ،‬چونك����ه‌ كاركردنیان‬ ‫الیه‌نی‌ ماددی‌ باش����ی‌ ده‌وێت‌و ئه‌وانیش‬ ‫توانایان نییه‌و هاوكاری‌ ناكرێن‪.‬‬ ‫به‌پێچه‌وان����ه‌ی‌ بۆچون����ی‌ میران����ه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ كه‌ناڵی‌ خاك له‌س����لێمانی‌‪،‬‬ ‫زاهی����ر س����دیق له‌لێدوانێكدا ب����ۆ ئاوێنه‌‬ ‫رایگه‌یاند كه‌ ته‌له‌فزیۆنه‌كه‌یان گرنگی‌ به‌و‬ ‫هونه‌ره‌ داوه‌و كاتێكیش چه‌ند گروپێكی‌‬ ‫راپ س����ه‌ردانیان ك����ردون هاوكاریی����ان‬ ‫كردون‌و گۆرانییه‌كانیان په‌خش كردون‌و‬ ‫وتی‌ "له‌ئێس����تادا گروپ����ه‌كان كه‌متر كار‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬گ����ه‌ر نا (خ����اك) ته‌له‌فزیۆنی‌‬ ‫هه‌مو چین‌و توێژه‌كان بوه‌"‪.‬‬ ‫س����ه‌نته‌ره‌كانی‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌ به‌رهه‌می‌‬ ‫هونه‌ری����ش جه‌خت ده‌كه‌ن����ه‌وه‌ كه‌ راپ‬ ‫تائێس����تاش فرۆش����ی‌ خۆی‌ هه‌یه‌‪ ،‬له‌و‬

‫گیسک‬

‫سه‌‌تڵ‬

‫ی تر وه‌رمه‌ده‌و‬ ‫ی خۆت له‌ئیش���ی‌ كه‌سێك ‌‬ ‫س���ه‌فه‌رێكی‌ كورت ده‌كه‌یت ماوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی په‌یوه‌ندیی��� ‌ه‬ ‫خۆش له‌و سه‌فه‌ر‌ه به‌س���ه‌ر ده‌به‌یت‪ ،‬باش���تره‌ س���ه‌رقاڵ ‌‬ ‫ی خۆت بیت‪ .‬ئه‌م ماوه‌ی ‌ه‬ ‫ی ده‌ڕوات‌و خۆشحاڵتان خێزانییه‌كان��� ‌‬ ‫كاره‌كانت به‌باش ‌‬ ‫پاره‌یه‌كی‌ ب���اش خ���ه‌رج ده‌كه‌یت بۆ‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫كارێك‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫ی له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ی پ���ڕ خۆش��� ‌‬ ‫ماوه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫خۆشه‌ویس���ته‌كه‌تان به‌سه‌ر ده‌به‌یت‪.‬‬ ‫ی نزیك���ت ده‌بینیت كه‌ زۆر‬ ‫هاوڕێیه‌ك ‌‬ ‫ی واڵت ده‌ژی‌و‬ ‫ده‌مێك��� ‌ه ل���ه‌ده‌ره‌و‌ه ‌‬ ‫خۆشحاڵ ده‌بیت به‌بینینی‌‪.‬‬

‫‪CMYK‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫بیروڕا‬

‫عێراق‪ ،‬رێكردن به‌نێو "خوێن‌و شمشێر" دا‬ ‫د‪.‬جه‌عفه‌ر عه‌لی‌‬

‫ھونەر‌و گۆڕان‬ ‫واڵتەر بنیامین‬

‫(‪)١‬‬ ‫ل���ە س���ێ س���ەدەی ڕاب���ردوودا ئەوەی‬ ‫دەستنیش���انی ئەوەی ک���ردوە ماناکانی‬ ‫ھونەر چی���ن‌و ھونەر چ ڕۆڵێ���ک لەژیانی‬ ‫فەرهەنگ���ی‌و کۆمەاڵیەت���ی‌و سیاس���یدا‬ ‫دەگێڕێ���ت‪ ،‬ڕوانینەکانی ڕۆش���نگەرییە‪.‬‬ ‫ڕۆش���نگەریی ئەگەر س���ەرچاوەی زۆرێک‬ ‫لە دەس���کەوتە گەورەکانی مێژووی ئەم‬ ‫سێ س���ەدەیەی دواییبێت‪ ،‬لە پێداگرتن‬ ‫لەس���ەر ڕۆڵ���ی عەق���ڵ‌و س���ەربەخۆیی‬ ‫ئینس���ان‌و ئ���ازادی‌و یەکس���انی‌و ماف‌و‬ ‫هتد‪ ...‬بەاڵم لە پەیوەندیدا بە ھونەرەوە‬ ‫ڕۆڵێک���ی ئاڵۆزی هەیە‪ .‬ڕۆش���نگەری بە‬ ‫جیاکردن���ەوەی ڕووبەری کارکردنی عەقڵ‬ ‫ل���ە ناعەقڵ‪ ،‬هەقیقەت لە هەڵبەس���تراو‪،‬‬ ‫ھون���ەر‌و ئەدەبی���ات دەخات���ە دەرەوەی‬ ‫خان���ەی مەعریفە‌و ڕاس���تی بابەتەییەوە‪.‬‬ ‫بەش���ێوەیەکی ڕاس���تەوخۆش ھونەر بە‬ ‫هەس���ت‌و نەس���تەوە گرێئەدات‌و بەمەش‬ ‫وەک شێوازێک لە زانیاری مامەڵەیدەکات‬ ‫کە ناکرێت بەهایەک���ی بابەتیان هەبێت‪.‬‬ ‫بەمانایەکی تر ڕۆشنگەری ھونەر دەخاتە‬ ‫دەرەوەی ئەو شێوازە مەعریفییەوە کە لە‬ ‫دونیای مۆدێرندا وەک شێوازی مەعریفەی‬ ‫بەنرخ‌و بااڵدەس���ت دەنرخێندرێت‪ .‬وەک‬ ‫ئەدۆرن���ۆ‌و ھۆرکهایمەر دەڵێ���ن ”ئەرکی‬ ‫ڕۆشنگەری البردنی سیحرە لەسەر دونیا“‪،‬‬ ‫وات���ە تەرجەمەکردنی تێگەیش���تنە لە‬ ‫دونیا بۆ کۆمەڵێک هاوکێشە‌و پەیوەندی‌و‬ ‫وێنەی هەندەس���ی‌و زانستی‪ .‬ڕۆشنگەران‬ ‫بەم کارەی���ان ئەو ڕۆڵەی ب���ۆ ھونەریان‬ ‫ھێش���تەوە بریتییە لە ڕۆڵە پەروەردەیی‌و‬ ‫ئەخالقییەکەی‪ ،‬ھونەر قس���ەی زانس���تی‬ ‫لەس���ەر دونیا ن���اکات‪ ،‬بەڵک���و دەکرێت‬ ‫لەڕێگای کارکردنییەوە لەس���ەر هەست‌و‬ ‫نەستی ئینس���ان‪ ،‬ڕۆڵێکی پەروەردەیی‌و‬ ‫ئەخالقی ببینێت‪ .‬دواتر مارکس���یزم ئەم‬ ‫ڕۆڵ���ەی ھون���ەر بچووکتر‌و بەرتەس���کتر‬ ‫دەکاتەوە‌و دەیکات بە ئامرازێک لە ئامرازە‬ ‫زۆرەکانی سیاسەت‪ ،‬سیاسەت وەک دەربڕی‬ ‫ملمالنێ���ی نێوان چینە س���ەرەکییەکانی‬ ‫کۆمەڵگا‪ .‬لەمەش���دا مارکس���یزم ھونەر‬ ‫وەک دەرکەوتێک لە دەرکەوتە زۆرەکانی‬ ‫”س���ەرخانی“ کۆمەڵگا دەبینێت‌و ھونەر‬ ‫دەبێ���ت ب���ە وێن���ە ی���ان ڕەنگدانەوەی‬ ‫ئ���ەو پەیوەندییان���ەی ک���ە قووڵت���ر لە‬ ‫کۆمەڵگادا ئامادەن‪ ،‬واتە پەیوەندییەکانی‬ ‫بەرهەمھێن���ان ک���ە پێکھێن���ەری هەرە‬ ‫گرنگی ”ژێرخ���ان“ کۆمەڵگان‪ .‬بەش���ی‬ ‫هەرە زۆری ئەو فیکرەش کە لە ڕوانگەی‬ ‫ئەم دیدە ڕۆش���نگەرییەوە بەرهەمهاتووە‬ ‫لەبەراوردیان���دا لەنێ���وان ”ھون���ەر“‌و‬ ‫”ڕەخنەی کۆمەاڵیەتی“دا‪ ،‬قورسایی زیاتر‬ ‫بە ڕۆڵی ڕەخن���ەی کۆمەاڵیەتی ئەدەن‪.‬‬ ‫پێیان وایە ئ���ەوەی کاریگەریی گەورەتر‌و‬ ‫فراوانتری لەسەر کۆمەڵگا هەیە‌و ئەوەی‬ ‫دەتوانێت ئاش���کراتر‌و کاریگەرتر ڕۆڵ لە‬ ‫تازەبوون���ەوەی کۆمەاڵیەتی���دا ببینێت‪،‬‬ ‫ڕەخنەی کۆمەاڵیەتییە‪ ،‬وەک ڕەخنەیەکی‬ ‫مەعریفی‌و تیوری‪ ،‬نەک ھونەر‪ .‬بەکورتی‬ ‫ڕۆش���نگەری ڕۆڵ���ی ھون���ەر ل���ە ژیانی‬ ‫کۆمەاڵیەتی���دا دادەبەزێنێت بۆ پلەیەکی‬ ‫خوارتر لە ڕۆڵ���ی کار‌وچاالکیەی فیکری‌و‬ ‫مەعریفییەکانی تری ئینسان‪.‬‬ ‫ل���ە فیک���ری هاوچەرخدا ئ���ەوەی ئەم‬ ‫دیدەی ڕۆشنگەری بۆ ھونەر پێچەوانەوە‬ ‫دەکات���ەوە قوتابخان���ەی فرانکفۆرت���ە‪،‬‬ ‫بەتایبەت���ی ڕوانینەکان���ی فەیلەس���وفی‬ ‫ئەڵمانی واڵتەر بنیامینە‪ .‬فرانکفۆرتییەکان‬ ‫ڕۆڵێکی ھێج���گار گەورە‌و پڕ موبالەغە بە‬ ‫ھونەر لە ژیانی کۆمەاڵیەتی‌و فەرهەنگی‌و‬ ‫شارستانیدا ئەدەن‪ .‬ئەدۆرنۆ‌و ھۆرکهایمەر‬ ‫تا ئەو ش���وێنە دەڕۆن کە بە ھونەر ڕۆڵی‬ ‫س���ەرەکی ل���ە بەرپاکردن���ی گۆڕانکاری‬ ‫کۆمەاڵیەتی‌و شارس���تانیدا دەبەخش���ن‪،‬‬ ‫لەدوای ئەوانیش���ەوە ھێرب���رت مارکۆز‪،‬‬ ‫لەدیدێک���ی ت���ەواو ڕۆمانس���ییەوە‪ ،‬باس‬ ‫لەوەدەکات ئەوەی کۆمەڵگا مۆدێرنەکان‬ ‫پێویس���تیان پێیەتی شۆڕش‌و یاخیبوونی‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی نیی���ە‪ ،‬بەڵک���و ش���ۆڕش‌و‬ ‫یاخیبوونی ئیس���تاتیکییە‪ .‬ئەم دیدە پڕ‬ ‫موبالەغەیە بۆ ڕۆڵی ھونەر لەزۆر ڕووەوە‬ ‫بۆناو ڕۆشنبیری ئێمە‌و ڕۆشنبیری بەشێک‬ ‫لە میلەتانی دراوسێمان گواستراوەتەوە‪.‬‬ ‫بێگومان ھونەر ڕەهەندێکی گرنگی ژیانی‬ ‫ئینسانی‌و کۆمەاڵیەتییە‪ ،‬بەاڵم بەخشینی‬ ‫ئەو ڕۆڵە سیحرییەی فرانکفۆرتییەکان بە‬ ‫ھونەری ئەبەخشن‪ ،‬نەک ناڕاستە‪ ،‬بەڵکو‬

‫تەعبیرە لە ڕۆمانس���یەتێکی فیکری‪ ،‬کە‬ ‫پێیەکانی لەناو نائومێدییەکی کۆمەاڵیەتی‌و‬ ‫سیاسی قووڵەوە هاتووە‪.‬‬ ‫بێگوم���ان فرانکفۆرتیی���ەکان تاق���ە‬ ‫قوتابخانەی���ەک نی���ن کە بەگ���ژ ڕوانینی‬ ‫ڕۆش���نگەریدا بۆ ھون���ەر دەچنەوە‪ .‬هەر‬ ‫لە س���ەدەی هەژدەهەم خۆیدا بزوتنەوەی‬ ‫ڕۆمانیسزم بۆ بەرپەرچدانەوەی ڕۆشنگەری‬ ‫دروستدەبێت‪ ،‬ڕۆمانسییەکان نەک تەنها‬ ‫بەرگرییەک���ی گەورە لە ھون���ەر دەکەن‪،‬‬ ‫بەڵکو وەک س���ەرەکیترین‌و ڕەس���ەنترین‬ ‫دەربڕینی ئینس���انی وێنایدەکەن‪ .‬ھونەر‬ ‫لێرەدا دەبێت بە تەعبیر لە ”خودی قووڵ“‬ ‫ی ئینس���ان‪ ،‬لە ”ئیرادە“ی تاکەکەس���ی‬ ‫ھونەرمەن���د‪ ،‬لە ویس���تی ناکۆکبوون بە‬ ‫کۆمەڵگا‌و شارس���تانیەت‪ .‬ڕۆمانسییەکان‬ ‫حەزێک���ی گەورە بۆ س���ادەیی‌و تەنهایی‬ ‫دەیانجوڵێنێت‪ ،‬تەواو ناکۆک بەو شێوازە‬ ‫تازانەی ژیانی کۆمەاڵیەتی کە لەسەدەی‬ ‫هەژدەهەم���ەوە دروس���تدەبن‪ ،‬ژیانێ���ک‬ ‫دەس���تەواژەکانی ”کۆمەڵگا“‌و ”نەتەوە“‌و‬ ‫”چی���ن“‌و ”جەم���اوەر“‌و ”دانیش���توان”‬ ‫دەستەواژە سەرەکییەکانیەتی‪.‬‬ ‫یەکێک لەو دەنگە گرنگانەی لەسەدەی‬ ‫بیس���تەمدا دیدی ڕۆش���نگەرانە بۆ ھونەر‬ ‫ڕەخن���ەدەکات فەیلەس���وفی ئەڵمان���ی‬ ‫واڵت���ەر بنیامینە‪ .‬یەک���ەم کار کە واڵتەر‬ ‫بنیامین ئەنجامیئ���ەدات خۆدەربازکردنە‬ ‫لەو دی���دە ھیگڵیەی ک���ە پێیوایە مێژوو‬ ‫ل���ە جوڵەیەک���ی بەردەوامدای���ە ب���ەرەو‬ ‫پێشکەوتنی زیاتر‪ .‬بەپێچەوانەی ھیگڵەوە‬ ‫بنیامین پێشکەوتن وەک بەرجەستەبوونی‬ ‫مادییانەی عەقڵ لەناو مێژوودا وێناناکات‌و‬ ‫پێش���ی وانیی���ە جیهان ل���ە جوڵەیەکی‬ ‫هەمیش���ەییدابێت بەرەو دۆخێکی باشتر‌و‬ ‫پێش���کەوتوتر‪ .‬ناکۆک بە ھیگڵ بنیامین‬ ‫دوو وێن���ەی گەورە‌و س���ەرەکی بۆ دونیا‬ ‫پێش���نیاردەکات‪ .‬یەکەمی���ان وێنەیەکی‬ ‫بەربەریان���ە‌و دڵڕەقان���ەی پێش���کەوتنی‬ ‫مادییان���ەی دونیایە‪ ،‬ک���ە وێرانە لەدوای‬ ‫وێرانەی دروستکردوە‪ .‬دووهەمیان وێنەی‬ ‫کۆمەڵێک ساتەوەختی دابڕانە کە تیایاندا‬ ‫س���ەرەتای نوێ دروس���تدەبێت‌و ئومێد‌و‬ ‫ئەگەرێک���ی گەورە بۆ گۆڕان دێتەکایەوە‪.‬‬ ‫بنیامین ه���ەردوو وێنەکە لە خێندنەوەی‬ ‫تابلۆیەک���ی بەناوبانگی ھونەرمەند ”پاوڵ‬ ‫کل���ی“وە بەرهەمدەھێنێ���ت‪ .‬بنامی���ن‬ ‫درس���تبوونی س���ەرەتا نوێکان ناودەنێت‬ ‫”داب���ڕان“‪ ،‬س���اتێک وادەکات مێ���ژوو‬ ‫نەتوانێت درێ���ژە بەبەردەوامبوونی خۆی‬ ‫بدات‌و س���ەرەتایەکی نوێ سەرهەڵبدات‪.‬‬ ‫بنیامی���ن ب���اوەڕی وایە ئەم پرۆس���ەی‬ ‫دروس���تبوونی س���ەرەتای نوێی���ە‪،‬‬ ‫پرۆس���ەیەکی پڕ وێرانکاری‌و توندوتیژی‌و‬ ‫تێکشکانە بە ئاسانی‌و ھێمنی تێناپەڕێت‪.‬‬ ‫لەزۆر ڕووشەوە پرۆسەیەکی نائینسانی‌و‬ ‫بەربەرییانەی���ە‪ .‬بەبۆچوون���ی بنیامیان‬ ‫هاوکێش���ەکە بەمجۆرەیە‪ :‬ی���ان ئەوەیە‬ ‫بەردەوامیدان بەوەی لە ئێس���تادا هەیە‪،‬‬ ‫ئەمەش مانای بەردەوامیدان بەو دۆخەی‬ ‫کە ناکرێ���ت چیتر تەحەمول بکرێت‪ .‬یان‬ ‫ئەوەی کۆمەڵگا لەڕێگای س���ەرەتایەکی‬ ‫نوێ���وە خۆی تازدەکاتەوە پێش���دەکوێت‬ ‫ئەم���ەش بەب���ێ وێران���ەکاری‌و ڕووخان‌و‬ ‫کارەس���ات بەڕێوەناچێ���ت‪ .‬لەڕاس���تیدا‬ ‫بنیامین باوەڕی وایە کە پێشکەوتن مانای‬ ‫گەڕانەوەیەکی بەردەوام بۆ کارەسات‪.‬‬ ‫لەم دیدەوە هەڵبژاردنەکە الی بنیامین‬ ‫هەڵبژاردن���ە لەنێوان دۆخێ���ک کە چیتر‬ ‫قابیل���ی تەحەمولکردن نیی���ە‌و دۆخێکی‬ ‫ت���ری پێش���ەکوتوتردا‪ ،‬کە کارەس���ات‬ ‫دروس���تیدەکات‪ .‬ئەم دۆخە وا لە بنیامین‬ ‫دەکات لەو باوەڕەدابێت کە نەکرێت قسە‬ ‫لەبوونی دەس���کەوتی شارستانی بکەین‬ ‫بەبێ نادەسکەوتێکی بەربەریانە‪ .‬پرۆسەی‬ ‫بەشارستانیبوون‌و پرۆسەی بەبەربەریبوون‬ ‫یەککێیان ئەویتریان تەواودەکات‪ .‬ھونەر‬ ‫لێرەدا ڕۆڵی دروس���تکەری ئەو س���ەرەتا‬ ‫نووێیە دەبینێت‪ .‬ئ���ەوەی بنیامین وەک‬ ‫ئەلتەرناتیڤێ���ک بۆ بیرکردنەوەی ھیگڵی‌و‬ ‫مارکس���ی تەقلی���دی پێش���نیاریدەکات‪،‬‬ ‫لەپەیوەنیدیدا بە ھونەرەوە‪ ،‬بەستنەوەی‬ ‫میتۆدی ماتریالیزم���ی دیاکێکتیکییە بە‬ ‫سوفیزمێکی دینییەوە‪ ،‬تێکەڵکردنی مێژو‌و‬ ‫میستیک‪ ،‬واقیع‌و ڕۆحانیەتە‪ ،‬بەیەکتری‪.‬‬ ‫بەس���تنەوەی دونیایە ل���ە بوونە مادییە‬ ‫زب���ر‌و ڕۆژانەییەکەیدا ب���ە ڕۆحانیەتێکی‬ ‫نادونیایی���ەوە‪ .‬ئەمەش ئ���ەو کارەیە کە‬ ‫ھونەر ئەتوانێت جێبەجیبکات‪.‬‬

‫بس���مارك رایگه‌یاندب���و‪ ،‬ك ‌ه كێش��� ‌ه‬ ‫ی "خوێن‌و‬ ‫ی مێژو له‌رێگه‌ ‌‬ ‫سه‌ره‌كییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫شمشێر"ه‌و‌ه چاره‌س���ه‌ر ده‌بن‪ .‬فیكر ‌‬ ‫ی‬ ‫بس���مارك تێكه‌ڵه‌یه‌ك بو له‌ئاوێته‌بون ‌‬ ‫میلیتاریزم‪ ،‬ناسیۆنالیزم‪ ،‬كۆنزه‌رڤاتیزم‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی بسماركدا ژیانی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫له‌رۆژگار ‌‬ ‫تایبه‌تمه‌ندی‌ س���وپایی‌ به‌خۆوه‌گرتبو‪.‬‬ ‫ته‌نان���ه‌ت بیرمه‌ندێك���ی‌ وه‌ك ماركس‪،‬‬ ‫ی‬ ‫بسماركی‌ وه‌ك تێكه‌ڵه‌یه‌ك له‌سه‌ره‌ڕۆی ‌‬ ‫س���وپایی‌‪ ،‬په‌رله‌مانتاریزمی‌ رواڵه‌تی‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی ب���ۆرژواز ‌‬ ‫فیودالی���زم‌و سه‌رده‌س���ت ‌‬ ‫داده‌نا‪.‬‬ ‫هه‌ر كاتێك واڵت���ان روبه‌روی‌ جه‌نگ‬ ‫ده‌بنه‌وه‌‪ ،‬ی���ان ئاكامی‌ رودانی‌ جه‌نگ‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمه‌ڵگ���ه‌ به‌دوا ‌‬ ‫میلیتاریزه‌كردن��� ‌‬ ‫خۆیدا ده‌هێنێت‪ ،‬بۆ نمونه‌‪ :‬سیاسه‌ت‌و‬ ‫ی‬ ‫ی ژاپ���ۆن له‌نێوان دو جه‌نگ ‌‬ ‫حكومه‌ت ‌‬ ‫ی میلیتاریزم‬ ‫جیهانیدا‪ ،‬وه‌ك نوێن���ه‌ر ‌‬ ‫ئه‌ژمارك���راون‪ .‬ل���ه‌و م���او‌ه مێژوییه‌دا‬ ‫ی‬ ‫ی س���وپا ئاماده‌بونێك ‌‬ ‫كاره‌كته‌ره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ته‌واویان له‌نێو سیاس���ه‌ت‌و حكومه‌ت ‌‬ ‫ژاپۆنی���دا هه‌ب���و‪ .‬بیرمه‌ندێك���ی‌ وه‌ك‬ ‫ی‬ ‫(هارۆڵد الس���وێل) چه‌مكی‌ "ده‌وڵه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تۆتالیتاریزم ‌‬ ‫پادگانی‌" بۆ وێناكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌رده‌مانی‌ دو جه‌نگ ‌‬ ‫میلیتاریست ‌‬ ‫جیهانی‌ به‌كارهێناوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫وه‌ك چ���ۆن باڵوبون���ه‌وه‌ی‌ نه‌ریت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێك��� ‌ه له‌بواره‌كان ‌‬ ‫میلیتاریس���ت ‌‬ ‫سه‌رهه‌ڵدانی‌ فاشیزم‪ ،‬ب ‌ه هه‌مان شێو‌ه‬ ‫ی‬ ‫فاش���یزمیش نه‌ریت���ی‌ میلیتاریس���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌ته‌نها به‌هێ���ز ده‌كات‪ ،‬به‌ڵكو به‌دوا ‌‬ ‫میلیتاریزه‌كردنی‌ كۆمه‌ڵگه‌شه‌وه‌یه‌‪.‬‬ ‫عی���راق ی���ه‌ك ل���ه‌و واڵتانه‌ی��� ‌ه ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫په‌ره‌س���ه‌ندنی‌ سیاس���ی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫ی به‌خۆو‌ه‬ ‫ی ئه‌وتۆ ‌‬ ‫تیایدا پێشكه‌وتنێك ‌‬ ‫ی گشتی‌ تێدا دروستنه‌بوه‌و‬ ‫نه‌دیوه‌‪ ،‬را ‌‬ ‫ی گه‌شه‌ی‌ نه‌كردوه‌و‬ ‫ی مه‌ده‌ن ‌‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌ ‌‬

‫ی‬ ‫ی مێژو ‌‬ ‫رێكنه‌خراوه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت له‌ته‌واو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئاڵوگۆڕ ‌‬ ‫ی هاوچه‌رخدا یاساكان ‌‬ ‫عیراق ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌وتۆ ‌‬ ‫ی سیاسی‌ ره‌واییه‌ك ‌‬ ‫ده‌سه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌ب���وه‌‪ ،‬تایبه‌ت له‌ماو‌هی‌ ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫به‌عس���دا ه���ه‌ر قس���ه‌كردنێك ل��� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫دیموكراتیزه‌كردن‌و ئاڵوگۆڕی‌ ده‌سه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سیاس��� ‌‬ ‫ی وه‌ك حه‌رامێك��� ‌‬ ‫سیاس��� ‌‬ ‫س���ه‌یركراوه‌و باجه‌كه‌ی‌ یان ژیانكردن‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ چوارچێو‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌عس‪ ،‬یان مل س���پاردن بو‌ه ب ‌ه نوك ‌‬ ‫شمشێره‌كانی‌ ئه‌و‪.‬‬ ‫به‌ع���س وه‌ك حیزب���ی‌ تاقان��� ‌ه‬ ‫له‌ده‌س���ه‌اڵت‌و (س���ه‌دام حوسێن)یش‬ ‫وه‌ك كه‌س���ی‌ یه‌ك���ه‌م‌و كۆتای���ی‌ ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫ی باو ‌‬ ‫حیزبه‌و عێ���راق‪ ،‬وه‌ك نه‌ریتێك ‌‬ ‫سیسته‌مه‌ دیكتاتۆریه‌كان به‌گشتی‌‪ ،‬بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی سیاس ‌‬ ‫ی ته‌مه‌ن ‌‬ ‫مانه‌وه‌و درێژكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫خۆیان‌و گه‌یشتن به‌ئامانج ‌ه فراوانخواز‌ه‬ ‫بێس���نوره‌كانیان‪ ،‬قاچه‌كانیان له‌سه‌ر‬ ‫ی‬ ‫ێ بنه‌ما راگرتبو‪ ،‬یه‌كه‌م‪ :‬جیهاز ‌‬ ‫س��� ‌‬ ‫ئاسایش���ی‌ ناوخ���ۆو لقه‌كان���ی‌‪ ،‬ك��� ‌ه‬ ‫چه‌ند ل��� ‌ه روی‌ نهێنیبونه‌و‌ه توندوتۆڵ‬ ‫ی‬ ‫ب���ون‪ ،‬هێن���ده‌و زیاتری���ش له‌نواندن ‌‬ ‫توندوتیژی���دا ئه‌كتیڤ‌و ده‌ستڕۆیش���تو‬ ‫ب���ون‪ .‬دوه‌م‪ :‬دام���ه‌زراوه‌ی‌ س���وپا‪.‬‬ ‫ی‬ ‫س���وپا به‌ش���اده‌ماری‌ ژیانی‌ ناوخۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫دیكتاتۆره‌كان داده‌نرێت‌و له‌جه‌س���ت ‌ه ‌‬ ‫ی دیكتاتۆری���دا‬ ‫ی سیاس��� ‌‬ ‫سیس���ته‌م ‌‬ ‫رۆڵ���ی‌ ش���اده‌مار ده‌بینێ‌‪.‬س���ێیه‌م‪:‬‬ ‫ی پڕوپاگه‌نده‌و راگه‌یاندن‪ .‬ئه‌م‬ ‫جیه���از ‌‬ ‫ی به‌دو‬ ‫ی ئۆرگان ‌‬ ‫جیهازه‌یان به‌شێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫هێزه‌كه‌ی‌ دیكه‌وه‌ (جیهازی‌ ئاسایش‌و‬ ‫جیهازی‌ س���وپا) به‌س���تراوه‌ته‌وه‌‪ .‬ئه‌م‬ ‫ی‬ ‫جیه���ازه‌ به‌ته‌نها س���ه‌ر ب���ه‌ دونیا ‌‬ ‫ی‬ ‫گوتاری‌ سیاسی‌‌و هه‌واڵه‌كان‌و ستایش ‌‬ ‫ده‌سه‌اڵتی‌ دیكتاتۆره‌كان نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ی‬ ‫ی ئاڵ���ۆزه‌و سه‌رپه‌رش���ت ‌‬ ‫جیهازێك��� ‌‬

‫ی داڕش���تنه‌وه‌و به‌رهه‌مهێنان‌و‬ ‫پرۆسه‌ ‌‬ ‫ی تایبه‌ت له‌عه‌قڵ‌و‬ ‫ی جۆرێك ‌‬ ‫دروستكردن ‌‬ ‫ی ده‌كات‪ ،‬وات ‌ه‬ ‫ی میلل��� ‌‬ ‫روانین‌و میزاج ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مرۆڤ ‌‬ ‫فابریكه‌یه‌ك ‌ه بۆ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫رۆبۆتی‌‪ ،‬مرۆڤێ���ك كه‌ نه‌ته‌نها ته‌مه‌ن ‌‬ ‫سیاس���ی‌ دیكتاتۆره‌كان‌و سیس���ته‌م ‌ه‬ ‫سیاس���ییه‌كانیان درێ���ژ ده‌كه‌ن���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ڵكو كه‌س���ی‌ دیكتاتۆرو سته‌مكاران ‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتیش وه‌ك موقه‌ده‌س���ێك‬ ‫ی‬ ‫ی خودادا له‌سه‌ر زه‌و ‌‬ ‫ده‌بینن‌و له‌ وێنه‌ ‌‬ ‫نمایشیان ده‌كه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ع���س وه‌ك ه���ه‌ر ده‌س���ه‌اڵتێك ‌‬ ‫ی‬ ‫دیكتات���ۆر له‌دونیا‪ ،‬له‌گه‌ڵ گه‌یش���تن ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ده‌سه‌اڵت له‌عێراق‪ ،‬گرێی‌ له‌ده‌ستدان ‌‬ ‫ی هه‌ب���و‪ ،‬به‌جۆرێك ئه‌م‬ ‫ده‌سه‌اڵتیش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ی ال ‌‬ ‫ی قوڵ ‌‬ ‫گرێی ‌ه ترسێك ‌‬ ‫ئه‌و حیزبه‌و خودی‌ (س���ه‌دام حوسێن)‬ ‫ی���ش دروس���تكردبو‪ ،‬ك���ه‌ ده‌ش���ێت‬ ‫ی به‌عس‬ ‫بگوترێت به‌شێك ل ‌ه تاوانه‌كان ‌‬ ‫ی گرتبو‪ ،‬هه‌ر‬ ‫له‌م گرێیه‌وه‌ س���ه‌رچاوه‌ ‌‬ ‫ی"‬ ‫ئه‌م گرێیه‌ش بو وایكردبو دروش���م ‌‬ ‫ی‬ ‫هاتوین تا بمێنینه‌وه‌" ببێته‌ دروشمێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌ر زاری‌ ده‌سه‌اڵتداران ‌‬ ‫هه‌میشه‌ی ‌‬ ‫به‌عس‪.‬‬ ‫ی دونیا‬ ‫راست ‌ه سیسته‌م ‌ه فاشییه‌كان ‌‬ ‫ی سوپا‬ ‫ی هێزه‌كان ‌‬ ‫ی شاراو‌ه ‌‬ ‫به‌پشتیوان ‌‬ ‫ی‬ ‫گه‌یش���تونه‌ته‌ ده‌س���ه‌اڵت‪ ،‬به‌اڵم دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫گه‌یش���تن به‌ده‌سه‌اڵت ده‌س���تبه‌ردار ‌‬ ‫ی س���وپا نه‌ب���ون‪ ،‬به‌ڵك���و بۆ‬ ‫هێ���ز ‌‬ ‫ی‬ ‫مه‌به‌س���تی‌ سیاس���ی‌‌و چه‌س���پاندن ‌‬ ‫ی ده‌سه‌اڵتیان‌و فراوانخوازی‌‌و‪،‬‬ ‫بنه‌ماكان ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی ملمالن ‌‬ ‫ته‌نانه‌ت له‌ یه‌كالكردن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫نێوخۆییه‌كانیش���دا په‌نایان بۆ بردون‪،‬‬ ‫س���ودیان لێوه‌رگرت���ون‌و به‌كاری���ان‬ ‫هێناون‪.‬‬ ‫ی عێراق‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ی‌ ده‌وڵه‌ت ‌‬ ‫به‌گوێره‌ ‌‬ ‫ی ده‌س���ه‌اڵتی‌ به‌عسدا له‌هیچ‬ ‫له‌رۆژگار ‌‬ ‫ی ئارام‌و سه‌قامگیر‬ ‫ئاس���تێكیدا واڵتێك ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌ب���وه‌‪ ،‬واڵتێك بوه‌ ب���ه‌رده‌وام هێز ‌‬ ‫سیاس���ی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‌و ئاب���وری‌‌و‬ ‫ی له‌جه‌نگدا خه‌رجكردوه‌‪،‬‬ ‫سه‌ربازی‌ خۆ ‌‬ ‫جه‌ن���گ له‌گه‌ڵ ك���ورد‪ ،‬جه‌نگ له‌گه‌ڵ‬ ‫ئێ���ران‪ ،‬جه‌ن���گ له‌گ���ه‌ڵ كوه‌ی���ت‪،‬‬

‫نوخبه‌ی‌ ده‌سه‌اڵتدار‬ ‫له‌عێراق‌و كوردستان‬ ‫تا ئه‌م چركه‌ساته‌ش‬ ‫له‌بری‌ گه‌ڕان‬ ‫به‌دوای‌ دۆزینه‌وه‌ی‌‬ ‫مۆدێرنترین‬ ‫شێوازی‌ حوكمڕانی‌‌و‬ ‫سیسته‌م‌و ده‌وڵه‌ت‪،‬‬ ‫هێشتا له‌ گه‌ڕاندان‬ ‫به‌دوای‌ دۆزینه‌وه‌ی‌‬ ‫دوا مۆدێلی‌ چه‌كی‌‬ ‫كوشنده‌‬ ‫ی‬ ‫جه‌نگ له‌گه‌ڵ ئه‌مه‌ری���كاو كۆمه‌ڵگه‌ ‌‬ ‫نێوده‌وڵه‌تی‌‪ ،‬هه‌مو ئه‌مانه‌یش���ی‌ وه‌ك‬ ‫ی‬ ‫پاساوێكی‌ ئاماد‌ه بۆ موماره‌سه‌كردن ‌‬ ‫ی فاشییان ‌هی‌ خۆی‌ به‌كارهێناوه‌‪،‬‬ ‫نیه‌ت ‌‬ ‫ی كۆمه‌ڵگ ‌ه له‌سه‌ر‬ ‫نیه‌تی‌ میلیتاریزه‌كردن ‌‬ ‫ی سیاسی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌تی‌‪،‬‬ ‫هه‌ر دو ئاس���ت ‌‬ ‫ی ل ‌ه‬ ‫به‌جۆرێك له‌عێراقدا كه‌سێك گومان ‌‬ ‫ی دامه‌زراوه‌ی‌ سوپا‬ ‫ب ‌ه " به‌عسیكردن" ‌‬ ‫نه‌مابو‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫جه‌نگی‌ الیه‌نگران‌و نه‌یارانی‌ مورس ‌ی لێره‌!‬ ‫ی حه‌مه‌ڕه‌شید‬ ‫هاد ‌‬

‫ئ���ه‌و ئاگ���ری‌ ش���ه‌ڕه‌ نالۆژیكییه‌ی‌ كه‌‬ ‫مورس���ی‌‌و نه‌یاران���ی‌ به‌رپایانك���ردوه‌‪،‬‬ ‫دوكه‌ڵه‌كه‌ش���ی‌ خه‌ریكه‌ چ���اوی‌ ئێمه‌‬ ‫كوێر ده‌كات‪ ،‬جه‌نگێك كه‌ ژینگه‌یه‌كی‌‬ ‫ب���ارگاوی‌ به‌ده‌مارگیری���ی‌و پێكدادانی‌‬ ‫ئایدۆلۆژیا خولقێنه‌رێتی‌‪ ،‬ش���ه‌ڕێك كه‌‬ ‫داینه‌مۆك���ه‌ی‌ كۆنه‌قین���ی‌ كۆك���راوه‌ی‌‬ ‫نزیك به‌س���ه‌ده‌یه‌كه‌‪ ،‬ئه‌و هات‌و هاوارو‬ ‫به‌ریه‌ككه‌وتن���ه‌ فیزیكییه‌ی‌ كه‌ به‌رده‌م‬ ‫كۆش���كه‌كه‌ی‌ محه‌مه‌د مورسی‌ گرتوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وا له‌به‌رگێكیتردا س���ێبه‌ری‌ به‌س���ه‌ر‬ ‫ماڵی‌ ئێمه‌وه‌یه‌‪ ،‬س���ێبه‌رێك كه‌ دنیای‌‬ ‫ئێم���ه‌ تاری���ك ده‌كات‌و ناهوش���یارانه‌‬ ‫وێن���ه‌ی‌ لێڵی‌ هه‌ردو به‌ره‌كه‌ی‌ میس���ر‬ ‫ده‌گوازێت���ه‌وه‌ بۆ كوردس���تان‌و لێره‌ش‬ ‫سه‌نگه‌ر ده‌گرن!‬ ‫نه‌زانییه‌ك���ی‌ ترس���ناك‌و كوش���نده‌‬ ‫له‌پش���تی‌ ئ���ه‌م ملمالنێیه‌وه‌یه‌‪ ،‬ڤۆڵتێر‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌م جۆره‌ جه‌نگه‌ (له‌بری‌‬ ‫ئه‌ویت���ر جه‌ن���گان) له‌گ���ه‌ڵ كۆمه‌ڵێك‬ ‫س���ه‌رباز ده‌دوێ���ت‪ ،‬پێیانده‌ڵێ���ت‪(:‬‬ ‫هه‌ر ئێس���تا ك���ه‌ من خه‌ریك���م له‌گه‌ڵ‬ ‫ئێ���وه‌ ئه‌دوێم‪ ،‬س���ه‌د ه���ه‌زار هاوڕێی‌‬ ‫كاڵوله‌سه‌ری‌ دڕنده‌ی‌ ئێمه‌‪ ،‬ئه‌یانه‌وێت‬ ‫سه‌د هه‌زار ئاژه‌ڵی‌ په‌ڕۆله‌سه‌ری‌ دیكه‌‪،‬‬ ‫بۆ چه‌ند بس���ته‌ زه‌ویی���ه‌ك بكوژن‪ ،‬كه‌‬ ‫دواتر ده‌شبێته‌ موڵكی‌ كه‌سێك به‌ناوی‌‬ ‫س���وڵتان‪ ،‬یان موڵكی‌ كه‌سێكی‌ دیكه‌‬ ‫كه‌ ك���ه‌س نازانێت بۆچ���ی‌ پێیده‌ڵێن‬ ‫قه‌یسه‌ر؟! سه‌یر لێره‌دایه‌‪ ،‬نزیكه‌ی‌ هه‌مو‬ ‫ئه‌و سه‌ربازانه‌‪ ،‬هیچ كات ئه‌و قه‌یسه‌رو‬ ‫س���وڵتانه‌یان نه‌دیوه‌ كه‌ خه‌ریكن له‌به‌ر‬ ‫ئه‌و قوڕگی‌ ئه‌وانیتر ده‌دڕن!)‬ ‫نامه‌وێت هیچ یه‌كێك ده‌س���تبه‌رداری‌‬ ‫دنیابین���ی‌ سیاس���ی‌‌و به‌رنامه‌ی‌ خۆی‌‬ ‫ببێ���ت‪ ،‬ه���ه‌روه‌ك ناخ���وازم كۆتایی‌‬ ‫به‌ملمالنێ‌ بێ���ت‌و هه‌مومان وه‌ك یه‌ك‬ ‫بیربكه‌ینه‌وه‌‪ ،‬له‌مافه‌ س���ه‌ره‌تاییه‌كانی‌‬ ‫هه‌ر یه‌كێكمانه‌ كه‌ چۆن بیرده‌كه‌ینه‌وه‌و‬ ‫چۆن سیاسه‌ت ده‌كه‌ین‪ ،‬خه‌نی‌ بین كه‌‬ ‫جیهان به‌ ئاراس���ته‌ی‌ دنیابینی‌ ئێمه‌دا‬ ‫بسوڕێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم س���ه‌رگه‌ردانییه‌ كه‌‬

‫هه‌ڵس���ه‌نگاندن‌و خوێندنه‌وه‌م���ان ب���ۆ‬ ‫روداوه‌كان���ی‌ دنی���ا‪ ،‬ك���ۆت‌و پێوه‌ندی‌‬ ‫ئایدۆلۆژی���ا بێ���ت‌و نابابه‌تییانه‌ یاری‌‬ ‫به‌پێدراوه‌و داتای‌ روداوه‌كان بكه‌ین‪.‬‬ ‫گۆڕان���كاری‌‌و كه‌وتن���ی‌ حوس���نی‌‬ ‫موب���اره‌ك‌و رژێم���ه‌ تۆتالیتارییه‌ك���ه‌ی‌‬ ‫له‌میس���ردا‪ ،‬پرۆسێس���ێكه‌ ئیخ���وان‬ ‫ئه‌ندازیارو جێبه‌جێكاری‌ نه‌بو‪ ،‬بگره‌ بۆ‬ ‫ئه‌وانیش حاڵه‌تێك���ی‌ كتوپڕ بو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌رئه‌نجامی‌ ئه‌و پرۆسه‌یه‌و له‌یه‌كه‌مین‬ ‫هه‌ڵبژاردندا‪ ،‬ئیس�ل�امییه‌كان زۆرینه‌ی‌‬ ‫ره‌هاو ئیخوانیش به‌رنده‌ی‌ یه‌كه‌م بون‪،‬‬ ‫لێره‌وه‌ ئیت���ر دو تێڕوانینی‌ هه‌ڵه‌ له‌دو‬ ‫گۆشه‌نیگای‌ جیاوازه‌وه‌ رێچكه‌ی‌ گرت‪،‬‬ ‫ئیس�ل�امییه‌كان بیریانچ���و ك���ه‌ ئه‌وان‬ ‫ڕاس���پێرراوی‌ گه‌لن‌و هه‌ر س���اتێكیش‬ ‫ویستیان كه‌نارگیریان ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌وه‌شیان‬ ‫بیرچو ك���ه‌ به‌ش���ێكی‌ زۆری‌ كۆمه‌ڵگا‬ ‫ده‌نگیان له‌دژی‌ موباره‌ك‌و رژێمه‌كه‌ی‌ دا‬ ‫به‌ئه‌وان‪ ،‬نه‌ك وه‌ك الیه‌نگرو هه‌واداری‌‬ ‫ئایدۆل���ۆژی‌‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌یانه‌وێ���ت به‌ناوی‌‬ ‫هه‌موان���ه‌وه‌ ده‌س���تورێكی‌ دڵخ���وازی‌‬ ‫خۆیان‌و به‌به‌ری‌ خۆیان بدورن!‪.‬‬ ‫له‌الیه‌كیت���ره‌وه‌ هێ���زه‌ نه‌ته‌وه‌یی‌‌و‬ ‫س���ه‌ركه‌وتنی‌‬ ‫عه‌لمانیی���ه‌كان‪،‬‬ ‫ئیس�ل�امییه‌كانیان به‌مه‌رگ���ی‌ خۆیان‬ ‫هه‌ژماركرد‪ ،‬رانه‌هاتب���ون كه‌ خولێكی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردن دانیش���ن‌و چ���اوه‌ڕێ‌ بكه‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌مانیش بیریانچو ك���ه‌ ئه‌و ده‌نگانه‌ی‌‬ ‫ئیس�ل�امییه‌كان هێناویانه‌‪ ،‬به‌ش���ێكی‌‬ ‫زۆری‌ له‌ناش���یرینی‌‌و ناكارایی‌ ئه‌مانه‌وه‌‬ ‫س���ه‌رچاوه‌ی‌ گرت���وه‌‪ ،‬بۆیه‌ قه‌ڵس���ن‬ ‫به‌هه‌مو جوڵه‌یه‌كی‌ حكوم ‌هت‌و ئیخوان‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و هه‌ل���ه‌ ئاڵتونییه‌ی‌ كه‌ مورس���ی‌‬ ‫بۆی ره‌خس���اندن‪ ،‬له‌ ده‌ستیان نه‌داو‬ ‫حكوم ‌هت‌و ده‌س���ه‌اڵته‌كه‌یان خسته‌ ژێر‬ ‫پرسیاره‌وه‌‪ ،‬كه‌ نه‌یتوانی‌ (حسن النیه‌)‬ ‫ێك نیش���انی‌ ش���ه‌قام‌و ئۆپۆزس���یۆنی‌‬ ‫میس���ری‌ ب���دات‌و زۆر په‌له‌ش���ی‌ كرد‬ ‫ل���ه‌ فراوانكردن���ی‌ ده‌س���ه‌الته‌كانی‌‌و‬ ‫چه‌س���پاندنی‌ پایه‌كانی‌ فه‌رمانڕه‌وایه‌تی‌‬ ‫پارت‌و كۆمه‌ڵه‌كه‌یدا ‪...‬‬

‫به‌شێكیان‬ ‫له‌كوردستاندا‬ ‫كوشته‌ی‌ ده‌ستی‌‬ ‫زۆرینه‌ی‌ په‌رله‌مانین‌و‬ ‫بۆ میسریش سه‌ری‌‬ ‫زمان‌و بنی‌ زمانیان‬ ‫زۆرینه‌و شه‌رعییه‌تی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردنه‌!‬ ‫فلول‌و به‌ڵته‌ج���ی‌‌و ئیخوانیش رۆڵه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫شه‌رعی‌ میسرن‌و ئه‌و پرسه‌ جێده‌هێڵم‬ ‫بۆ خۆیان‪ ،‬یان بۆ كه‌سانی‌ تایبه‌تمه‌ند‬ ‫(له‌بنه‌ڕه‌تدا مه‌به‌ستی‌ نوسینه‌كه‌ی‌ ئێمه‌‬ ‫نییه‌)‪ ،‬به‌اڵم خۆسه‌غڵه‌تكردنی‌ به‌شێكی‌‬ ‫هاونیشتیمانیانمان‌و خۆ ته‌رخانكردنی‌‬ ‫چه‌ن���د ده‌زگایه‌كی‌ راگه‌یان���دن‌و چه‌ند‬ ‫په‌یجێكی‌ كوردی‌ ناس���راوی‌ ناو تۆڕی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی‌ فه‌یس���بوك بۆ ئه‌م بابه‌ته‌‬ ‫جێ���گای‌ س���ه‌رنجه‌‪ ،‬چونك���ه‌ مرۆڤی‌‬ ‫هۆش���یار كه‌ ده‌بێته‌ بین���ه‌ری‌ هه‌واڵ‌و‬ ‫پرۆگرامی‌ تایبه‌ت به‌پرس���ی‌ میسر له‌و‬ ‫كه‌ن���اڵ‌و په‌یجان���ه‌دا‪ ،‬هه‌س���ت ده‌كات‬ ‫(بابه‌تیب���ون) به‌ته‌واوی‌ نائاماده‌یه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫ساتێك بیرتده‌چێت كه‌ له‌كوردستانیت‌و‬ ‫واده‌زانی���ت له‌كۆرنیش���ی‌ نیلدای���ت‪،‬‬ ‫ئاراس���ته‌ی‌ به‌رنام���ه‌كان‪ ،‬میوانه‌كان‪،‬‬ ‫پرس���یاری‌ پێشكه‌ش���كارو بێژه‌ره‌كان‪،‬‬ ‫به‌ت���ه‌واوی‌ الیه‌نگرانه‌ی���ه‌ ب���ۆ الیه‌كی‌‬ ‫ملمالنێكه‌‪ ،‬ل���ه‌م جه‌نجاڵییه‌ی‌ عێراق‌و‬ ‫كوردس���تاندا‪ ،‬ملمالنێكان���ی‌ هه‌رێ���م‌و‬ ‫ناوه‌ن���د‪ ،‬دیجل���ه‌و هێزی‌ پێش���مه‌رگه‌‪،‬‬ ‫په‌ككه‌وتن���ی‌ پرۆس���ه‌ی‌ چاكس���ازی‌‌و‬ ‫سس���تی‌ پ���رۆژه‌ی‌ خزمه‌تگ���وزاری‌‪،‬‬ ‫مانگرتن‌و ناڕه‌زایی‌ زۆربه‌ی‌ س���ه‌ندیكا‬ ‫پیش���ه‌ییه‌كان‪ ،‬عێ���راق ده‌بێت���ه‌وه‌ به‌‬ ‫پێش���ه‌نگی‌ واڵته‌ گه‌نده‌ڵه‌كان‪ ،‬كێشه‌ی‌‬

‫پ���ه‌روه‌رده‌و ته‌ندروس���تی‌‌و خوێندن ‌‬ ‫ی‬ ‫ب���ااڵ‪ ..‬هتد‪ ،‬هه‌مو ئه‌م باس���ه‌ گه‌رمانه‌‬ ‫پش���تگوێ‌ ده‌خرێن‪ ،‬یان نابنه‌ بابه‌تی‌‬ ‫گه‌رم���ی‌ رۆژ له‌م ده‌زگایان���ه‌دا كه‌چی‌‬ ‫له‌جه‌نگێكی‌ ده‌رونیدان دژ به‌یه‌ك‪ ،‬كاته‌‬ ‫زێڕینه‌كانی���ان له‌ه���ه‌واڵ‌و به‌رنامه‌كان‬ ‫ته‌رخ���ان ده‌كه‌ن ب���ۆ ئ���ه‌م بابه‌ته‌!‪،‬‬ ‫به‌ش���ێكیان له‌كوردستان ئۆپۆزسیۆنن‌و‬ ‫له‌میسر خۆیان له‌مورسی‌ به‌ده‌سه‌اڵتتر‬ ‫ده‌زانن‪ ،‬به‌ش���ه‌كه‌یتریش به‌پێچه‌وانه‌وه‌‬ ‫لێ���ره‌ چ���ۆن ئاماده‌ناب���ن ده‌س���ه‌اڵت‬ ‫به‌جێبهێڵن‪ ،‬به‌هی���وان به‌عادل ئیمام‌و‬ ‫عه‌مرو موس���او حه‌مدین سه‌باحی‌و به‌م‬ ‫هات‌و هاواره‌ی‌ قاهیره‌و ئه‌سكه‌نده‌ریه‌و‬ ‫ئیس���ماعیلییه‌ كۆنه‌ دۆست بگه‌ڕێته‌وه‌و‬ ‫بڵێن به‌نه‌یاره‌كانیان ئه‌وه‌ی‌ له‌ماوه‌ی‌ دو‬ ‫ساڵی‌ رابردودا له‌میسر رویدا‪ ،‬هیچ نه‌بو‬ ‫جگه‌ له‌خه‌وێكی‌ ناخۆش‌و وا گه‌ڕاینه‌وه‌‬ ‫بۆ چوارگۆشه‌ی‌ یه‌كه‌م!‬ ‫به‌شێكیان له‌كوردس���تاندا كوشته‌ی‌‬ ‫ده‌س���تی‌ زۆرین���ه‌ی‌ په‌رله‌مانی���ن‌و بۆ‬ ‫میسریش س���ه‌ری‌ زمان‌و بنی‌ زمانیان‬ ‫زۆرین���ه‌و ش���ه‌رعییه‌تی‌ هه‌ڵبژاردن���ه‌!‬ ‫كه‌چی‌ به‌ش���ه‌ ده‌س���ه‌اڵتداره‌كه‌ی‌ ئێره‌‬ ‫كه‌ به‌زۆرین���ه‌و كه‌مینه‌ خه‌ریكه‌ رێگه‌ی‌‬ ‫هه‌ناسه‌دانمان لێده‌گرن‪ ،‬ده‌ی‌ بۆ میسر‬ ‫باس���ی‌ په‌رله‌مانی‌ له‌گه‌ڵ بكه‌یت‪ ،‬خێرا‬ ‫باسه‌كه‌ ئه‌گۆڕێت!‬ ‫به‌ش���ێكیان له‌كوردس���تاندا داوا له‌‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێم ده‌كه‌ن كه‌ ده‌س���تور‬ ‫نه‌خاته‌ راپرس���ییه‌وه‌و گوێ‌ بۆ فشاره‌‬ ‫مه‌ده‌نیی���ه‌كان بگرێ���ت‪ ،‬له‌میس���ریش‬ ‫داواده‌كات مورس���ی‌ خۆڕاگربێ���ت‌و‬ ‫ده‌س���تور تێپه‌ڕێنێت!‪ ،‬هه‌رچی‌ به‌ره‌ی‌‬ ‫دوه‌مه‌ باسكردن له‌دواخستنی‌ ده‌نگدان‬ ‫له‌س���ه‌ر ده‌س���تور هاوت���ا ده‌كات به‌‬ ‫خیانه‌تی‌ نیشتیمانی‌‌و ده‌ستی‌ ده‌ره‌كی‌‪،‬‬ ‫كه‌چی‌ له‌میسر فرمێس���كی‌ تیمساحی‌‬ ‫ده‌ڕێژێ���ت ب���ۆ خ���راپ به‌كارهێنان���ی‌‬ ‫ده‌سه‌اڵت له‌الیه‌ن مورسییه‌وه‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫خه‌ریكه‌ ده‌س���تورێك به‌ب���ااڵی‌ خۆی‌‌و‬ ‫ده‌سه‌اڵته‌كه‌ی‌ ده‌دورێت!‬ ‫ئه‌م ج���ۆره‌ له‌بیركردن���ه‌وه‌ له‌زه‌ینی‌‬ ‫مرۆڤ���ی‌ كۆیل���ه‌دا جێ���گای‌ ده‌بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫كه‌ زه‌ینێكی‌ داگیرك���راوه‌‪ ،‬چۆن قایله‌‬ ‫كه‌ ئه‌وانیدی‌ له‌ب���ری‌ ئه‌م بیربكه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌هه‌مان ش���ێوه‌ ده‌بێت���ه‌ قوربانی‌ بۆ‬ ‫شه‌ڕه‌كانی‌ ئه‌وانیتر‪..‬‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫‪13‬‬

‫پارتیی‪ ،‬چی به‌ناسیۆنالیزمی کوردیی ده‌کات؟‬ ‫کامیار سابیر‬

‫ل���ه‌ڕووی دیرۆکیی���ه‌وه‌‪ ،‬پارتیی زۆر‬ ‫دره‌ن���گ له‌باری فیکرییه‌وه‌ گه‌ش���ه‌ی‬ ‫به‌ناس���یۆنالیزمی نیۆترایبڵی���زم(‬ ‫نیۆعه‌ش���یره‌تیی)دا‪ ،‬س���ه‌رده‌مانێکی‬ ‫زۆر‪ ،‬دوای راپه‌ڕینی���ش‪ ،‬به‌حوکم���ی‬ ‫زاتی���ی‌و ئااڵکه‌ی به‌عس���ه‌وه‌ ئالووده‌‬ ‫بوو‪ .‬به‌کۆچکردنی هه‌ندێ س���کۆالرو‬ ‫ئه‌کادیمیس���ت‌و سیاس���یی حیزب���ه‌‬ ‫بچووک���ه‌کان ب���ۆ ناو پارتی���ی‪ ،‬ئیتر‬ ‫ئه‌جێندای ناسۆنالیزمێکی ئاوه‌ڕووتکراو‬ ‫له‌فیکرو تێکس���ت‌و داهێن���ان‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫پرینسیپی خێڵ‌و عه‌ش���یره‌تدا ئاوێته‌‬ ‫بوو‪ .‬ناسیۆنالیزمێکی نیۆعه‌شیره‌تیی‬ ‫به‌رهه‌مهات که‌ له‌خه‌یاڵدانی سیاسیی‌و‬ ‫ئایدیۆلۆژی���ی خۆی���دا‪ ،‬بارزانی���ی به‌‬ ‫پاڵه‌وان‌و رابه‌ری نه‌ته‌وه‌یی‌و به‌کاریزما‬ ‫ده‌ناسێنێ‪.‬‬ ‫پارتیی‌و ناس���یۆنالیزمه‌که‌ی به‌مانا‬ ‫تیۆرییه‌که‌ی‌و به‌مۆراڵه‌ سیاسییه‌که‌ی‬ ‫فیک���ری ناس���یۆنالیزم‪ ،‬حیزبێک���ی‬ ‫ناسیۆنالیس���ت نییه‌‪ ،‬به‌ڵکو ده‌یه‌وێ‬ ‫به‌هۆی ش���ه‌قڵی ‪ fissure‬ئێسنیکیی‬ ‫نێوان ع���ه‌ره‌ب‌و ک���ورده‌وه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫له‌رێگه‌ی شه‌قڵی سێکته‌ جیاوازه‌کانی‬ ‫جڤاکی کوردییه‌وه‌‪ ،‬ناس���یۆنالیزمێکی‬ ‫عه‌شیره‌تیی مۆدێرن‪ ،‬به‌ناوی کورده‌وه‌‬ ‫به‌ره���ه‌م بهێنێ‪ .‬خۆش���به‌ختانه‌ ئه‌م‬ ‫جۆره‌ ناسۆنالیزمه‌ی پارتیی نه‌یتوانیوه‌‬ ‫له‌ناوچه‌کان���ی ژێ���ر هه‌ژموونی خۆی‬ ‫بپه‌ڕێته‌وه‌‪ .‬بۆیه‌ ده‌ڵێم خۆشبه‌ختانه‌‪،‬‬ ‫چونکه‌ زیانی بۆ پرسه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌کانی‬ ‫کورد له‌کوردستانی باشووردا هه‌یه‌‪.‬‬ ‫کاتێ مالیکیی چینه‌ له‌سه‌ر خاپه‌رۆی‬ ‫ناسیۆنالیزمی عه‌ره‌بیی وپانعه‌ره‌بیزم‬ ‫ده‌کات‌و رق‌و کین���ه‌ی ناس���یۆنالیزمی‬ ‫شیعه‌گه‌رایی خۆی به‌‌ناسیۆنالیزمه‌که‌ی‬ ‫بارزانیی ده‌ڕێژێ‪ ،‬راس���ته‌وخۆش ئه‌و‬ ‫ش���ۆڤینیزمه‌ عه‌ره‌بیی���ه‌ مه‌زهه‌بییه‌‪،‬‬ ‫تینی به‌خه‌ڵکی کوردس���تان ده‌گات‌و‬ ‫ناسنامه‌ی عێراقییبوون‌و هاواڵتییبوون‬

‫زیاتر ده‌چێته‌ ژێر پرسیاره‌وه‌‪ .‬هاوکات‬ ‫ناس���یۆنالیزمه‌ نیۆعه‌ش���یره‌تییه‌که‌ی‬ ‫کوردی���ش‪ ،‬رق‌و کین���ه‌‌و بوغز له‌دڵی‬ ‫عه‌ره‌بی س���وننه‌ وتورکمان ده‌چێنێ‪،‬‬ ‫کات���ێ موماره‌س���ه‌ی ده‌وڵه‌تێک له‌ناو‬ ‫ده‌وڵه‌تێکدا ده‌کات‪ ،‬هه‌روه‌ها رق‌و کینه‌و‬ ‫بوغز له‌دڵی ش���یعه‌و ئێراندا ده‌چێنێ‪،‬‬ ‫کاتێ له‌گه‌ڵ تورکیاو واڵتانی سوننه‌دا‬ ‫که‌وتووه‌ته‌ به‌ره‌ی دژی ئه‌س���ه‌ده‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌مجۆره‌ش ناسیۆنالیزمی مه‌زهه‌بیی‌و‬ ‫شیعه‌گه‌رایی‌ گڕ تێ به‌رده‌دات‪ .‬ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌گه‌ڵ دی غۆلی فڕانس���ییدا بلێێن "‬ ‫ناسیۆنالیزم ئه‌وه‌یه‌ پێش هه‌موو شتێ‬ ‫رق���ت له‌نه‌ته‌وه‌کانی ت���ر بێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫نیش���تمانییبوون‪ ،‬ئه‌وه‌یه‌ پێش هه‌موو‬ ‫ش���تێ خه‌ڵکی واڵته‌که‌ی خۆت خۆش‬ ‫بوێ"‪ ،‬هه‌نووکه‌ هه‌ردوو ناسیۆنالیزمی‬ ‫نیۆعه‌شیره‌تیی کوردیی‌و ناسیۆنالیزمی‬ ‫مه‌زهه‌بی���ی عێراقی���ی‪ ،‬ت���ۆوی رق‌و‬ ‫توڕه‌ی���ی ل���ه‌دژی یه‌کت���ر ده‌چێنن‌و‬ ‫الیه‌نی مافه‌ مه‌ده‌نی���ی‌و ئازادییه‌کان‌و‬ ‫چه‌مکی هاونیشتمانییبوون‌و عه‌داله‌تی‬ ‫کۆمه‌اڵیه‌تی���ی‌و گوزه‌ران���ی خه‌ڵکیان‬ ‫به‌الدا خستووه‌‪.‬‬ ‫پارتی���ی‪،‬‬ ‫ناس���یۆنالیزمه‌که‌ی‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ ناس���یۆنالیزمی زۆرینه‌ی‬ ‫کوردستانی باشوور نییه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‬ ‫که‌ساسیی‌و به‌رچاوتاریکیی یه‌کێتییه‌وه‌‬ ‫به‌س���ه‌ر ک���ورددا س���اغ ده‌بێت���ه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌نسرۆپۆلۆجیست ئێرنست گێڵنه‌ر له‌‬ ‫کتێبی" نه‌ته‌وه‌کان‌و ناس���یۆنالیزم" دا‬ ‫‪،‬له‌ لێکدانه‌وه‌یه‌کی وردی سیاس���یی‌و‬ ‫مێژوویی‌و سۆس���یۆکولتوورییدا له‌سه‌ر‬ ‫گه‌شه‌سه‌ندنی ناس���یۆنالیزمی واڵتانی‬ ‫رۆژهه‌اڵت‪ ،‬پێیوایه‌‪ ،‬ده‌وڵه‌تێکی به‌زۆر‬ ‫پێكه‌وه‌ لکێندراوی چوونیه‌ک له‌ڕووی‬ ‫میتافۆرییه‌وه‌ ‪ ،‬ئیمپڕاتۆرییه‌تی جنون‬ ‫ئه‌لعه‌زه‌مه‌(‪ )Megalomania‬به‌رهه‌م‬ ‫ده‌هێن���ێ‪ .‬به‌ڕای گێڵن���ه‌ر ئه‌م جۆره‌‬ ‫تێڕوانینه‌ی ناس���یۆنالیزم‪ ،‬زۆر توێژی‬

‫کۆمه‌اڵیه‌تی���ی له‌خۆ ناگ���رێ‪........‬‬ ‫ئ���ه‌و ناس���یۆنالیزمه‌ نێرگزی���ی‌و‬ ‫جن���ون ئه‌لعه‌زه‌مه‌ی���ه‌ی پارتیی���ش‬ ‫‪ ،‬مه‌کین���ه‌ی راگه‌یان���دن‌و کادی���ر‌و‬ ‫س���کۆالرو ئه‌کادیمیس���ته‌کانی خۆی‬ ‫بۆ خس���تووه‌ته‌ گه‌ڕ‌و له‌وه‌همی خۆیدا‬ ‫هه‌رێمی کوردس���تان جیۆگرافیاییه‌کی‬ ‫چوونیه‌ک���ی سیاس���یی‌و ئابووری���ی‌و‬ ‫کولتووریی���ه‌‪ ،‬ل���ه‌ ئه‌فس���انه‌وه‌ زیاتر‬ ‫نزیکه‌‪ .‬ئه‌مه‌ جۆره‌ ناس���یۆنالیزمێکه‌‪،‬‬ ‫نه‌ک ناتوانێ بپه‌ڕێته‌وه‌ بۆ سلێمانیی‌و‬ ‫گه‌رمی���ان‪ ،‬به‌ڵکو بۆ که‌رکوک‌و ناوچه‌‬ ‫جێناکۆکه‌کانی���ش بڕ ن���اکات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫پارتیی ده‌ی���ه‌وێ به‌ناوی ک���ورده‌وه‌‬ ‫ب���ازاڕی بداتێ‌و بارزانیی���ش بکات به‌‬ ‫سیمبوڵی ئه‌و ناسیۆنالیزمه‌‪.‬‬ ‫له‌سه‌رده‌می گڵۆباڵیزه‌یشندا‪ ،‬کورد‬ ‫ناتوانێ به‌ ناسیۆنالیزمی نیۆعه‌شیره‌یی‌و‬ ‫پرۆت���ۆ ‪ proto‬ناس���یۆنالیزم (‬ ‫ناس���یۆنالیزمی نه‌ته‌وه‌ بێ واڵته‌کان‪،‬‬ ‫کاتێ ئێسنیک ده‌بێته‌ ته‌وه‌ره‌ی فیکر‌و‬ ‫ناسنامه‌ی نیشتمانیی کاڵ ده‌بێته‌وه‌)‪،‬‬ ‫ره‌هه‌ن���ده‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌کان���ی دابی���ن‬ ‫بکات‪ .‬کورد ده‌بێ زۆر تۆڵێرانس���انه‌و‬ ‫ئینسانییانه‌‪ ،‬به‌ فیکری ناسیۆنالیزمی‬ ‫مه‌ده‌نییه‌وه‌‪ ،‬به‌ ئاکاری ئینسانیی‌و به‌‬ ‫هێزی جه‌ماوه‌رێکی خ���اوه‌ن ئینتمای‬ ‫نیش���تمانییه‌وه‌‪ ،‬باڵۆنی ناسیۆنالیزمی‬ ‫عه‌ره‌بی���ی‌و مه‌زهه‌بی���ی‌و عروب���ه‌ی‬ ‫عێراقی���ی فس بکات���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر هه‌ر‬ ‫نه‌ڕه‌نه‌ڕو خۆبادان‌و هه‌ڕه‌شه‌کردن کاری‬ ‫بێ���ت‪ ،‬به‌قه‌ولی عه‌ب���اس وه‌لی‪،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫"ناس���یۆنالیزمی ب���ێ ناسیۆنالیس���ت‬ ‫" خه‌ریک���ی ئ���ه‌م ئه‌جێندای���ه‌ بێت‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ده‌س���ه‌اڵتی سیاس���یی کورد‪،‬‬ ‫شۆڤینیزمی کوردیی به‌رهه‌م ده‌هێنێ‌و‬ ‫له‌ رۆمانسییه‌تی ناسیۆنالیزم بترازێ‪،‬‬ ‫هیچیتری پێ ناکرێ‪.‬‬ ‫ناس���یۆنالیزم‪ ،‬وه‌ک نه‌ت���ه‌وه‌ی‬ ‫سه‌رده‌س���ت‪ ،‬عه‌ره‌بیی‌و تورکیی بێت‪،‬‬ ‫یان وه‌ک نه‌ته‌وه‌ی ژێر ده‌ست‪ ،‬کوردیی‬ ‫بێت‪ ،‬ئه‌گه‌ر رق‌و کینه‌ی ئێس���نیکیی‌و‬ ‫تایه‌فی���ی‌و نه‌ته‌وه‌یی گه‌ش���کرده‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ ش���ۆڤینیزم ده‌چێنێ���ت‪ .‬ئه‌ریک‬ ‫فرۆم پێیوایه‌‪ ،‬ناس���یۆنالیزم فۆرمێکه‌‬ ‫له‌ش���ێوه‌ی ده‌س���تدرێژیی بۆ س���ه‌ر‬

‫ناسیۆنالیزمه‌که‌ی‬ ‫پارتیی‪ ،‬به‌هۆی‬ ‫که‌ساسیی‌و‬ ‫به‌رچاوتاریکیی‬ ‫یه‌کێتییه‌وه‌ به‌سه‌ر‬ ‫کورددا ساغ بوه‌‌وه‌‬ ‫مه‌ح���ره‌م‪ ،‬بتپه‌رس���تییه‌کی دینییه‌‌و‬ ‫ته‌نانه‌ت ش���ێتییه‌‪ .‬نیشتمانییبوونێک‬ ‫ل���ه‌م ج���ۆره‌ ناس���یۆنالیزمه‌وه‌ په‌یدا‬ ‫ببێ‪ ،‬ده‌بێته‌ عیباده‌تکردن‪ .‬ئێستا له‌‬ ‫کوردس���تاندا ئه‌م جۆره‌ ناسیۆنالیزمه‌‬ ‫سه‌رشێتانه‌یه‌‪ ،‬بۆ داپۆشینی گه‌نده‌ڵیی‌و‬ ‫دزینی سامانی نیش���تمانیی نه‌وت به‌‬ ‫بیلیۆن���ان دۆالر‪ ،‬ب���ۆ به‌رزکردنه‌وه‌ی‬ ‫چه‌مکی نه‌ته‌وه‌ بۆ سه‌روو ئینسانیی ‌هت‌و‬ ‫عه‌داله‌تی کۆمه‌اڵیه‌تیی‌و پرینسیپه‌کانی‬ ‫حه‌قیق���ه‌ت‌و ماف���ی مرۆڤ���ی کورد‪،‬‬ ‫ده‌گه‌شێنرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌ره‌نجام ئه‌گه‌ر ناس���یۆنالیزم‪،‬‬ ‫خۆشه‌ویس���تیی بۆ خاک‌و نیشتمان‌و‬ ‫نه‌وه‌کان���ی داهاتوو نه‌بوو‪ ،‬س���امانی‬ ‫نیش���تمانیی ب���ۆ چه‌ن���د حی���زب‌و‬ ‫بنه‌ماڵه‌یه‌ک قۆرغ کرد‪ ،‬مێشکی گه‌نجه‌‬ ‫خۆپیشانده‌ره‌کانی به‌ گولله‌ی پیرۆزی‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ پژان���د‪ ،‬ئاسۆس���ه‌کان‌و‬ ‫که‌مئه‌ندام���ه‌کان بداته‌ به‌ر ش���ه‌القی‬ ‫جه‌ندرمه‌ی کوردایه‌تیی‪ ،‬به‌دڵنیاییه‌وه‌‬ ‫ئه‌م ناسیۆنالیزمه‌ بێباکه‌‪ ،‬شۆڤێنیزمی‬ ‫کوردی���ی دروس���ت ده‌کات‌و له‌پێناوی‬ ‫درێ���ژه‌دان ب���ه‌ ده‌س���ه‌اڵتی پ���اره‌و‬ ‫کورسییشدا ئاماده‌یه‌ هه‌موو که‌تنێک‬ ‫بکات‪.‬‬

‫►‬

‫باكوری‌ كوردستان‬ ‫شۆڕشی‌ چه‌كداری‌ له‌نێوان هۆكارو ئامانجدا‬ ‫عومه‌ر عه‌لی‌ محه‌مه‌د‬

‫ی ‪ 700‬زیندان���� ‌ی‬ ‫مانگرتن����ی‌ نزیك����ه‌ ‌‬ ‫كوردس����تانی‌ باكورو درێژه‌كێش����انی‌ بۆ‬ ‫ی ‪ 67‬رۆژو پشتیوانی‌ چین‌و توێژێك ‌ی‬ ‫ماوه‌ ‌‬ ‫زۆری‌ گه‌لی‌ كوردس����تان له‌ه����ه‌ر چوار‬ ‫ی‬ ‫پارچه‌كه‌ی‌ كوردس����تان ئه‌و راستییه‌ ‌‬ ‫سه‌لماند كه‌ خه‌باتی‌ مه‌ده‌نی‌‌و سیاسی ‌ی‬ ‫ل����ه‌م قۆناغه‌ی‌ ئێس����تادا كاریگه‌رییه‌ك ‌ی‬ ‫گه‌وره‌ی‌ هه‌ی����ه‌و ئه‌و ش����ێواز‌ه خه‌بات ‌ه‬ ‫ی‬ ‫نوێیه‌ی����ه‌ كه‌ گه‌الن����ی‌ ئازادیخواز په‌نا ‌‬ ‫بۆ ده‌به‌ن‪ .‬س����ه‌ركه‌وتنی‌ خه‌باتی‌ گه‌الن‬ ‫ی‬ ‫ی عه‌ره‌بیدا ك ‌ه ب ‌ه به‌هار ‌‬ ‫له‌چه‌ند واڵتێك ‌‬ ‫عه‌ره‌بی‌ ناس����راون ده‌كرێت بۆ كوردیش‬ ‫بكرێته‌ ئه‌زمون‌و سودیان لێوه‌ربگیرێت‪،‬‬ ‫چونك ‌ه له‌ماوه‌ی‌ چه‌ند مانگێكدا توانیان‬ ‫س����ته‌مكارترین ده‌وڵه‌ت���� ‌ی ناوچه‌ك���� ‌ه‬ ‫بڕوخێن����ن‌و له‌جێگه‌ی����دا ئه‌زمونێك���� ‌ی‬ ‫دیموكراس����ی‌ بنیات بنێن‪ .‬ئه‌م شێواز‌ه‬ ‫له‌خه‌بات كاریگه‌رییه‌ك����ی‌ زۆری‌ هه‌یه‌و‬ ‫ی‬ ‫راس����ته‌وخۆ جه‌ماوه‌ر دێت����ه‌ ناو كایه‌ ‌‬ ‫سیاس����یی‌‌و خۆیان چاره‌نوس����ی‌ خۆیان‬ ‫دیاری‌ ده‌ك����ه‌ن‪ ،‬ئه‌م ش����ێواز‌ه خه‌بات ‌ه‬ ‫نوێی����ه‌ ده‌توانێت بچێته‌ ن����او كایه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت����ی‌ فراوان‌و هه‌م����و بواره‌كان ‌ی‬ ‫ژیانی‌ سیاس����یی‌‌و ئابوری‌ په‌كده‌خات‌و‬ ‫راس����ته‌وخۆ هه‌ره‌س به‌ دام‌و ده‌زگاكان ‌ی‬ ‫ده‌وڵه‌ت ده‌هێنێت‪ ،‬ده‌وڵه‌ت توش ‌ی شۆك‬ ‫ده‌كات‌و ته‌نان����ه‌ت توانای‌ نابێت س����ود‬ ‫له‌دام‌و ده‌زگا ئه‌منی‌‌و سه‌ربازییه‌كانیش‬ ‫وه‌ربگرێت‪ ،‬خه‌بات ‌ی گه‌لی‌ كورد به‌تایبه‌ت ‌ی‬ ‫له‌باكور ده‌بێت پێداچونه‌و‌ه به‌ستراتیج ‌ی‬ ‫ی‬ ‫شۆڕشدا بكات‌و جارێكی‌ تر خوێندنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی بۆ شۆڕش‌و به‌رخۆدان‌و قوربانیدان‬ ‫خۆ ‌‬ ‫بكات����ه‌وه‌‪ ،‬چونك ‌ه له‌م دنیا نوێیه‌دا ئه‌م‬ ‫چه‌مكان���� ‌ه هه‌موی‌ گۆڕانیان به‌س����ه‌ردا‬ ‫هاتوه‌و له‌م كای ‌ه نوێیه‌ی‌ به‌جیهانیبوندا‬ ‫هه‌م����و چه‌مك ‌ه ته‌قلیدییه‌كانی‌ ش����ۆڕش‬

‫خوێندنه‌وه‌ی‌ نوێیان بۆ كراوه‌و ته‌نانه‌ت‬ ‫هێزیش به‌چه‌مك ‌ه ته‌قلیدییه‌كه‌ی‌ نه‌ماوه‌و‬ ‫دابه‌ش ده‌بێت بۆ زۆر بواری‌ نوێ‌‪ .‬ده‌بێت‬ ‫ی له‌هه‌ر پرۆس����ه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫خه‌باتی‌ چه‌كدار ‌‬ ‫سیاس����یدا هۆكار بێت‌و نه‌بێته‌ ئامانج‪،‬‬ ‫چونكه‌ ش����ۆڕش‌و به‌رخۆدان ده‌بێت بۆ‬ ‫هێنانه‌دی‌ ئامانجه‌ سیاس����یی‌‌و ئابوری‌‌و‬ ‫ی‬ ‫كلتورییه‌كان بێت‌و نابێت شۆڕش خۆ ‌‬ ‫له‌خۆیدا ببێت ئامانج‪ .‬نابێت ستراتیج ‌ی‬ ‫خه‌بات‌و به‌رخۆدان له‌شۆڕشی‌ چه‌كداریدا‬ ‫كورت بكرێته‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو ده‌بێت ش����ۆڕش‬ ‫خوێندنه‌وه‌یه‌ك����ی‌ فراوانتری‌ بۆ بكرێت‪،‬‬ ‫ئه‌م����ه‌ش كاتێك ده‌كرێت ك����ه‌ بتوانیت‬ ‫به‌سه‌ر به‌سته‌ڵه‌كی‌ ئایدیۆلۆژیاو شۆڕشدا‬ ‫باز بده‌یت‌و ئازادان ‌ه بیربكه‌یته‌وه‌و كه‌ڵك‬ ‫له‌هه‌مو بیرو بۆچون‌و به‌رهه‌مه‌ فیكری‌‌و‬ ‫فه‌لسه‌فی‌‌و مه‌عریفییه‌كان وه‌ربگریت بۆ‬ ‫دۆزینه‌وه‌ی‌ باش����ترین شێوازی‌ خه‌بات‪.‬‬ ‫ی ئه‌مڕۆدا خه‌بات‬ ‫به‌تایبه‌تیش له‌ رۆژگار ‌‬ ‫له‌سه‌ر ئایدیۆلۆژیای‌ چه‌پ به‌تایبه‌تیش‬ ‫له‌كۆمه‌ڵگ ‌ه مس����وڵمانه‌كاندا هه‌ره‌س���� ‌ی‬ ‫هێناوه‌و بوه‌ به‌به‌شێك له‌رێڕه‌وی‌ رژێم ‌ه‬ ‫تاكڕه‌وه‌ شكستخواردوه‌كان‪ ،‬چونك ‌ه له‌و‬ ‫ی به‌رهه‌مدێت‌و‬ ‫شۆڕشانه‌دا ته‌نها توندوتیژ ‌‬ ‫پێش ئ����ه‌وه‌ی‌ هه‌ره‌س به‌دوژمن بهێنێت‬ ‫سه‌ری‌ خۆی‌ ده‌خوات‪.‬‬ ‫گه‌ڕان����ه‌وه‌ ب����ۆ خه‌بات���� ‌ی مه‌ده‌ن����ی‌‌و‬ ‫جه‌ماوه‌ری‌ سیاس����ه‌تكردنه‌ به‌فیكرێك ‌ی‬ ‫سیاس����یی‌ كراوه‌‪ ،‬ك���� ‌ه له‌توانایدا هه‌ی ‌ه‬ ‫هه‌مو چی����ن‌و توێ����ژه‌كان له‌خۆبگرێت‌و‬ ‫به‌ده‌س����تهێنانی‌ ئ����ازادی‌‌و دیاریكردن ‌ی‬ ‫مافی‌ چاره‌ی‌ خۆنوس����ین‌و چه‌سپاندن ‌ی‬ ‫مافه‌كانی‌ هاواڵت����ی‌ بكرێته‌ ئامانج نه‌ك‬ ‫ئایدیۆلۆژیایه‌ك����ی‌ سیاس����یی‌ یان ته‌نها‬ ‫ی����ه‌ك ش����ێواز له‌ خه‌بات كه‌ ش����ۆڕش‌و‬ ‫خه‌بات ‌ی چه‌كدارییه‌‪.‬‬

‫ده‌بێت هێز‌ه‬ ‫سیاسییه‌كان ‌ی‬ ‫كورد له‌ باكوردا‬ ‫ئه‌و راستیی ‌ه‬ ‫بزانن ك ‌ه مه‌رج‬ ‫نیی ‌ه خه‌بات ته‌نها‬ ‫ی شۆڕش ‌ی‬ ‫له‌رێگه‌ ‌‬ ‫چه‌كدارییه‌و‌ه بێت‬ ‫ی عه‌بدوڵاڵ ئۆج‬ ‫ده‌ستپێش����خه‌رییه‌كه‌ ‌‬ ‫ئاالن ب����ۆ كۆتایی‌ هێن����ان به‌مانگرتن ‌ی‬ ‫زیندانییانی‌ سیاسیی‌ هه‌نگاوێكی‌ ئیجاب ‌ی‬ ‫ی‬ ‫بو ب����ۆ هه‌نگاونان ب����ه‌ره‌و دۆزینه‌وه‌ ‌‬ ‫رێگه‌چ����اره‌ی‌ ئاش����تی‌‌و جه‌ختكردنه‌و‌ه‬ ‫له‌سه‌ر هه‌مو شتێك له‌پێناوی‌ ئاشتیدا‪.‬‬ ‫ده‌بێت هێزه‌ سیاس����ییه‌كانی‌ كورد ل ‌ه‬ ‫باك����وردا ئه‌و راس����تیی ‌ه بزانن كه‌ مه‌رج‬ ‫نیی����ه‌ خه‌بات ته‌نها له‌رێگه‌ی‌ شۆڕش���� ‌ی‬ ‫چه‌كدارییه‌وه‌ بێت‪ ،‬چونكه‌ درێژه‌كێشان ‌ی‬ ‫ی خه‌بات���� ‌ی چه‌كداری‌‌و‬ ‫ده‌ی����ان س����اڵه‌ ‌‬ ‫كوژرانی‌ ده‌ی����ان هه‌زار ك ‌هس‌و كاولبون ‌ی‬ ‫س����ه‌دان گوندو كاریگه‌ری‌ خراپ ‌ی جه‌نگ‬ ‫ی‬ ‫له‌سه‌ر ناوچه‌ كوردییه‌كان ئه‌و راستییه‌ ‌‬ ‫س����ه‌لماندوه‌ هه‌تا توندوتیژی‌ به‌رده‌وام‬ ‫بێت نه‌هامه‌تیی����ه‌كان درێژه‌یان ده‌بێت‌و‬ ‫كاریگه‌ری‌ خراپ له‌سه‌ر بارودۆخی‌ كورد‬ ‫زیاتر ده‌بێت‪.‬‬ ‫درێژه‌كێش����ان ‌ی خه‌بات���� ‌ی چه‌ك����داری‌‬ ‫له‌الی����ه‌ك درێ����ژ‌ه به‌ئه‌جێن����دای‌ تورك ‌ه‬

‫ره‌گه‌زپه‌رسته‌كان ده‌دات له‌ هه‌مانكاتدا‬ ‫خزمه‌ت به‌و دامه‌زراو‌ه سه‌ربازیی ‌ه ده‌كات‬ ‫ك ‌ه به‌رده‌وام جه‌خت له‌سه‌ر توندوتیژی‌‌و‬ ‫ی ده‌كاته‌وه‌و بۆ ئ����ه‌وه‌ش ك ‌ه‬ ‫كاول����كار ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و دامه‌زراوه‌یه‌ رۆڵی‌ ستراتیجی‌ خۆ ‌‬ ‫بپارێزێت حه‌ز ده‌كه‌ن ئه‌و بارودۆخه‌ هه‌ر‬ ‫به‌رده‌وام بێت‌و له‌وێش����ه‌وه‌ بودجه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫ی ده‌وڵه‌ت بۆ خۆی����ان به‌رن‌و‬ ‫زه‌به‌الح���� ‌‬ ‫سوریش بن له‌سه‌ر هه‌ڵوێست ‌ه فاشییه‌كان ‌ی‬ ‫ی‬ ‫خۆیان‪ ،‬له‌الیه‌كی‌ تریشه‌وه‌ ئه‌گه‌ر سه‌یر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی توركیا بكه‌ین‪ ،‬هه‌ر له‌ سه‌ره‌تا ‌‬ ‫ده‌وڵه‌ت ‌‬ ‫دروستبونی‌ ده‌وڵه‌تی‌ توركیاوه‌‪ ،‬رۆژئاوا‬ ‫به‌ئه‌وروپ����او ئه‌مه‌ریكاو ئیس����رائیله‌و‌ه‬ ‫وه‌ك چ����اوی‌ خۆی����ان ل����ه‌ رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫ناوه‌ڕاستدا س����ه‌یریانكردوه‌و گه‌وره‌ترین‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌ربازی‌ هه‌ی ‌ه له‌په‌یمانی‌ باكور ‌‬ ‫هێز ‌‬ ‫ئه‌تڵه‌سی‌‌و له‌ئێستاشدا وه‌ك ده‌وڵه‌تێك ‌ی‬ ‫ی ده‌كه‌ن‌و‬ ‫زلهێ����زی‌ ناوچه‌ك����ه‌ س����ه‌یر ‌‬ ‫ته‌نانه‌ت پارتی‌ كرێكارانیش كه‌ هێزێك ‌ی‬ ‫ئازادیخوازه‌ وه‌ك رێكخراوێكی‌ تیرۆریست‬ ‫ناوزه‌د ده‌كه‌ن‪ ،‬هه‌روه‌ها له‌الیه‌ن واڵتان ‌ی‬ ‫ی لێده‌كرێت‌و‬ ‫ئیقلیمییه‌وه‌ پشتیوانی‌ زۆر ‌‬ ‫ی شۆڕش ‌ی‬ ‫له‌م كاته‌ش����دا خۆی‌ به‌رابه‌ر ‌‬ ‫ی ده‌زانێت‪.‬‬ ‫گه‌النی‌ عه‌ره‌ب ‌‬ ‫ی ئه‌و پش����تیوانیی ‌ه‬ ‫له‌به‌رئ����ه‌وه‌ به‌هۆ ‌‬ ‫ده‌ول����ی‌‌و ئیقلیمییه‌ی‌ ك����ه‌ له‌ده‌وڵه‌ت ‌ی‬ ‫توركی����ا ده‌كرێ����ت‌و ئ����ه‌و دام����ه‌زراو‌ه‬ ‫ی كه‌ هه‌یه‌تی‌ له‌گ ‌ه ‌ڵ‬ ‫سه‌ربازیی ‌ه به‌هێزه‌ ‌‬ ‫ئه‌و ئابوریی ‌ه زه‌به‌الحه‌دا‪ .‬جێگه‌ی‌ گومان ‌ه‬ ‫ی شۆڕشی‌ چه‌كدارییه‌و‌ه‬ ‫ك ‌ه كورد له‌رێگه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌م هێز‌ه بێته‌وه‌و‬ ‫بیه‌وێت ب����ه‌ره‌و رو ‌‬ ‫س����ه‌ركه‌وتن به‌ده‌س����تبهێنێت‪ .‬ل ‌ه هه‌ر‬ ‫روداوێكی‌ توندوتیژی����دا چه‌ندان گه‌نج ‌ی‬ ‫گه‌ری��ل�ا ده‌كوژرێ����ت‌و چه‌ن����دان گون����د‬ ‫كاول ده‌كرێت‌و ده‌ی����ان كه‌س ده‌خرێن ‌ه‬ ‫زین����دان‪ .‬لێ����ره‌دا ده‌بێت پرس����یارێك‬ ‫بكرێت ئایا ده‌س����تكه‌وته‌كان له‌ئاس����ت‬ ‫قوربانییه‌كان����دان‪ ،‬ئای����ا ئ����ه‌و دو هێز‌ه‬ ‫به‌رامبه‌رن له‌روی‌ س����ه‌ربازی‌‌و ئابوری‌‌و‬ ‫پشتیوانه‌ ئیقلیمی‌‌و نێوده‌وڵه‌تییه‌كان‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫عه‌ره‌ب وه‌ک وێنه‌ی دوژمن‬ ‫رێبین هه‌ردی‬ ‫ش���ه‌ر ته‌نها به‌الی���ه‌ک ناکرێ���ت‪ ،‬هه‌ر‬ ‫الیه‌کی���ش به‌ته‌نی���ا هه‌ڵیناگیرس���ێنی‪.‬‬ ‫هه‌موو ش���ه‌ڕیک ده‌رئه‌نجامی کاری دوو‬ ‫الیه‌نه‌ که‌ به‌ راسته‌وخۆ یان ناراسته‌وخۆ‬ ‫به‌ش���داری له‌وروژاندنی دۆخێکدا ئه‌که‌ن‬ ‫که‌ به‌ره‌کانی جه‌نگ‌و پرکردنی به‌چه‌کدار‪،‬‬ ‫له‌دوا قۆغه‌کانیدا دێن‪ .‬جه‌نگ هه‌میش���ه‌‬ ‫دوالیه‌نه‌ی���ه‌و پڕکردنی هێله‌کانی جه‌نگ‬ ‫به‌سه‌ربازو چه‌ک‌و ریزبه‌ندی له‌دواقۆناغیدا‬ ‫دێن‪ .‬جه‌نگ پێش ته‌قاندنی گوله‌ ده‌ست‬ ‫پێئه‌کات‪ .‬ئه‌وه‌ راسته‌ تا‌ گوله‌ی یه‌که‌م‬ ‫ده‌س���ت پێنه‌کات‪ ،‬تا هێزه‌کان نه‌که‌ونه‌‬ ‫په‌الماری یه‌ک‌و به‌مه‌به‌س���تی کوشتن‌و‬ ‫ش���کاندنی الیه‌ن���ی به‌رامب���ه‌ر هێرش‬ ‫نه‌ک���ه‌ن‪ ،‬جه‌نگ به‌مانا قاموس���یه‌که‌ی‬ ‫ده‌س���تی پ���ێ نه‌ک���ردووه‌‪ .‬چونکه‌ تا‬ ‫پێ���ش ده‌س���تپێکردنی یه‌ک���ه‌م ته‌قه‌و‬ ‫په‌المار‪ ،‬هه‌میش���ه‌ ئه‌گه‌ری دانوستان‌و‬ ‫لێکتێگه‌یشتن‌و په‌ش���یمانبونه‌وه‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ری گه‌ڕانه‌وه‌ی هێزه‌کان‌و رونه‌دانی‬ ‫ش���ه‌ر هه‌یه‌‪ ..‬به‌اڵم هه‌میشه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫الیه‌نکان بگه‌نه‌ ئه‌وه‌ی س���ه‌نگه‌ر له‌یه‌ک‬ ‫بگرن‌و هێز دژی ی���ه‌ک ته‌یار بکه‌ن‪ ،‬بۆ‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی بتوانن س���ه‌ربازه‌کان ره‌وانه‌ی‬ ‫جه‌ن���گ بک���ه‌ن‌و ئاماده‌ی���ان بکه‌ن بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی ته‌قه‌ له‌یه‌ک بکه‌ن‪ ،‬پێش���وه‌خت‬ ‫جه‌نگێکی���ان دژی ی���ه‌ک راگه‌یاندووه‌‪..‬‬ ‫پێشوه‌خت دۆخێکی له‌نه‌یاری‌و ناحه‌زیان بونه‌وته‌وه‌ که‌ تیایدا زۆر که‌متر له‌به‌رده‌م‬ ‫خوڵقان���دووه‌ که‌ بتوانن به‌ئاس���ان‌و بێ مه‌ترسی گیان له‌ده‌ستداندا بون‪.‬‬ ‫ماندوبونیک���ی زۆر به‌ره‌کان���ی جه‌ن���گ به‌اڵم ئ���ه‌م هه‌س���ته‌ پ���اک‌و رۆحه‌ پڕ‬ ‫له‌یه‌ک پڕ بکه‌ن له‌س���ه‌ربازی ئاماده‌ بۆ فیداکاریه‌ ک���ه‌ به‌وره‌یه‌کی به‌رزو دڵێکی‬ ‫ته‌قه‌کردن له‌یه‌ک‌و کوش���تن به‌بێ هیچ خۆشه‌وه‌ ئاماده‌یه‌ بۆ شه‌ڕێکی خوێناوی‬ ‫دوودڵیه‌ک‪ .‬ش���ه‌ڕێک نیه‌ له‌دنیادا به‌بێ که‌ ئه‌ش���ێت تیایدا ش���ه‌هیدبێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئاماده‌کاریه‌کی پێش���وه‌خت بۆ ئه‌وه‌ی بێزاره‌ له‌دۆخی روبه‌روبونه‌وه‌ی‌‌ خه‌ڵکی‬ ‫الیه‌نی به‌رامبه‌ر وه‌ک دوژمن‌و مه‌ترسیه‌ک خۆپیش���انده‌ر که‌ که‌مترین مه‌ترس���ی‬ ‫ته‌ماشا بکرێت که‌ شایسته‌ی ژیان نیه‌‪ .‬بۆ گیانی تیادایه‌‪ ،‬به‌ئاس���انی دروس���ت‬ ‫بۆ ئ���ه‌وه‌ی توانای ته‌یارکردن بۆ جه‌نگ نابێت‪ .‬ئه‌م دۆخه‌ پیویستی به‌وه‌یه‌ زۆر‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬ئه‌بێ پێش���وه‌خت خه‌ڵکانێکت پێشوه‌خت وێنه‌یه‌کی دوژمن له‌و که‌سانه‌‬ ‫هه‌بێ���ت بتوان���ی وا له‌ویژدانیان بکه‌یت دروس���تکرابێت که‌ روبه‌رویان ئه‌بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌س���ت به‌وه‌ ن���ه‌کات ت���اوان ئه‌کات‪ ،‬له‌مه‌شدا ناسێۆنالیزمی کوردی فوتێکراو‬ ‫به‌ڵکو ئه‌بێت هه‌ست به‌وه‌ بکات کارێکی ل���ه‌وه‌دا هه‌میش���ه‌ س���ه‌که‌وتوو بووه‌‪،‬‬ ‫ره‌وا ئه‌کات‌و به‌رگری له‌راس���تی‌و ماف‌و عه‌ره‌بی عێ���راق وه‌ک دوژمنێکی به‌زه‌بر‬ ‫ئ���ازادی ئ���ه‌کات‪ .‬به‌بێ دروس���تکردنی ته‌ماشا بکات که‌ هه‌میش��� ‌ه له‌پیالندان‬ ‫دۆخێک ک���ه‌ ویژدانی مرۆڤ ئاس���وده‌ ب���ۆ له‌ناوبردن���ی ئێمه‌ی ک���ورد‪ ،‬ژیانی‬ ‫نه‌بێت به‌رامبه‌ر به‌ دڵره‌قی‪ ،‬ئه‌س���ته‌مه‌ تاڵی کوردس���تان له‌سه‌رده‌می به‌عسداو‬ ‫بتوانرێت جه‌نگێ���ک به‌رپابکرێت‪ ،‬ئه‌وه‌ ئه‌و دڕنده‌یی‌و دڵره‌قیه‌ی له‌و سه‌رده‌مدا‬ ‫راست نیه‌ له‌ش���کری پیشه‌یی هه‌یه‌ که‌ روبه‌ڕوی کوردس���تان بووه‌‪ ،‬هاریکارێکی‬ ‫شه‌ر وه‌ک پیش���ه‌ ته‌ماشا ئه‌کات‌و هه‌ر گه‌وره‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ی زۆر به‌ئاس���انتر ئه‌م‬ ‫فه‌رمانی پێکرا‪ ،‬وه‌ک پیشه‌یه‌ک ده‌ست وێنه‌یه‌ دروس���ت بکرێت‌و پێش���مه‌رگه‌ی‬ ‫ئه‌کات به‌کوش���تن‌و په‌الم���ارو دڵره‌قی‪ .‬کوردستان وه‌ک شه‌ڕی ئازادی‌و داگیرکه‌ر‬ ‫مرۆڤ به‌ئاس���انی ناتوانێت دڵره‌ق بێت‪ ،‬ته‌ماشای بکات‪.‬‬ ‫ناتوانێت به‌ئاسانی بکوژێت‌و ده‌ست بۆ به‌اڵم راس���تیه‌که‌ی ئه‌وه‌یه‌ ئێمه‌ی کورد‬ ‫چ���ه‌ک دژی یه‌کێکی تر بب���ات‪ ،‬ئه‌گه‌ر له‌عێراقدا له‌گه‌ڵ ده‌وڵه‌تی عێراقدا ئه‌ژین‬ ‫پاڵنه‌رێک���ی به‌هێ���زی نه‌بێ���ت که‌ وای که‌ به‌شێکی سه‌ره‌کی له‌خه‌ڵکی عه‌ره‌بی‬ ‫لێبکات به‌ویژدانێکی ئاس���وده‌وه‌ دڵره‌ق سوننه‌و ش���یعه‌ پێکهاتووه‌‪ .‬ئێمه‌ له‌روی‬ ‫بێت‪ .‬بێهوده‌ نیه‌ له‌شکرێک نیه‌ له‌دنیادا ژم���اره‌و‌ه له‌عێراقدا که‌مینه‌ین‌و زۆرینه‌ی‬ ‫ره‌وان���ه‌ی جه‌نگ بکرێ���ت‪ ،‬به‌بێ ئه‌وه‌ی عێ���راق له‌عه‌ره‌ب���ه‌کان دروس���ت بووه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و هه‌س���ته‌یان تیادا دروس���ت نه‌که‌ن یه‌کجار ئه‌س���ته‌مه‌ بتوانی���ت له‌والتێکدا‬ ‫که‌ ئه‌چ���ن دژی دوژمنێکی ترس���ناک‌و بژیت که‌ ترس‌و رق له‌زۆرینه‌ به‌راده‌یه‌ک‬ ‫دڕن���ده‌ ئه‌جه‌نگن‌و کارێکی ره‌وا ئه‌که‌ن‪ .‬گه‌وره‌ بێت که‌ هه‌مێشه‌ ئاماده‌بین‪ ،‬به‌بێ‬ ‫بێ هه‌س���تکردن به‌وه‌ی کارێکی راست‌و ماندوبونێک���ی زۆر ده‌س���ت بۆ جه‌نگ‌و‬ ‫ره‌وا ئه‌کرێ���ت‪ ،‬ئه‌س���ته‌مه‌ وا ل���ه‌ هیچ کوش���تار له‌گه‌ڵ یه‌کدا به‌ری���ن‪ .‬عه‌قڵ‬ ‫هێزیک یان که‌سێک یان گروپێک بکرێت ئه‌ڵیت م���ادام ئێمه‌ ل���ه‌ عێراقدا ئه‌ژین‬ ‫ده‌س���ت بداته‌ چه‌ک‌و بکوژێت‌و په‌المار پێویسته‌ خۆمان له‌و هه‌سته‌ رزگاربکه‌ین‬ ‫ب���دات‪ .‬هاوڕێیکه‌ی ئازیزی پیش���مه‌رگه‌ که‌ هه‌موو عه‌ره‌بێک وه‌ک به‌عس���یه‌کی‬ ‫ک���ه‌ له‌به‌ره‌کانی پێش���ه‌وه‌ی که‌رکوک به‌زه‌برو هه‌موو جوڵه‌یه‌کی سه‌ربازی وه‌ک‬ ‫بوو‪ ،‬زه‌نگ���ی بۆ لێدام‌و قس���ه‌مانکردو سه‌ره‌تای ئه‌نفالێکی تازه‌ ببینین‪ .‬ئه‌گه‌ر‬ ‫کاتێک لێمپرسی که‌ چۆنن‌‌و بارودۆخیان‌ ئه‌م سیاس���ه‌ته‌ له‌ مه‌دای نزیک‌و چه‌ند‬ ‫چۆنه‌‪ ،‬زۆر به‌ حه‌ماس���ه‌ته‌وه‌ گوتی زۆر مانگ‌و ساڵێکدا بتوانێت وا له‌ هه‌ڵگرانی‬ ‫پر وره‌و ئاسوده‌ن‌و هه‌ست ئه‌که‌ن ئه‌مه‌ بکات‪ ،‬وه‌ک قاره‌مانی نه‌ته‌وه‌یی ببینین‪،‬‬ ‫ئه‌و کاره‌یه‌ که‌ ئه‌ب���ێ بیکه‌ن‪ .‬پێیگوتم ئه‌وا له‌مه‌دای دوردا ئه‌م دۆخه‌ ئه‌ش���ێت‬ ‫به‌پێچه‌وان���ه‌ی روداوه‌کان���ی دوای ‪ 17‬روبه‌ڕوی دۆخێکی ملمالنێمان بکاته‌وه‌ که‌‬ ‫شوباته‌وه‌ که‌ پێش���مه‌رگه‌ ناچارو به‌بێ هیچ ئاماده‌کاریه‌کی س���تراتیژی له‌ئارادا‬ ‫حه‌زی خ���ۆی روب���ه‌روی خه‌ڵکی خۆی نیه‌ بۆ ئه‌وه‌ی ملمالنێکه‌ به‌رینه‌وه‌‪.‬‬ ‫بێت���ه‌وه‌‪ ،‬ئێس���تا زۆر به‌ئاس���وده‌یی‌و هه‌رێمی کوردستان له‌بری ئه‌وه‌ی له‌به‌ر‬ ‫حه‌ماس���ه‌ته‌وه‌ له‌پێش���ه‌وه‌ن‌و وره‌ی���ان ده‌س���تکه‌وتی کاتی چه‌ند س���ه‌رکرده‌و‬ ‫به‌رزو دڵیان شاد‪ .‬هاوڕێ پێشمه‌رگه‌که‌م حیزبێک پێویس���تی به‌ته‌ماش���اکردنی‬ ‫پێیوتم له‌ روداوه‌کانی دوای ‪ 17‬شوباتدا هه‌م���وو عێراقێک���ی عه‌ره‌ب���ی وه‌ک‬ ‫هه‌موو غه‌مگین‌و بێزارو دڵته‌نگ بوین که‌ دوژمنێ���ک به‌زه‌بر هه‌بێت‪ ،‬پێویس���تی‬ ‫روبه‌ڕوی خه‌ڵکی خۆمان راوه‌س���تاوین‪ ،‬به‌دروستکردنی وێنه‌یه‌کی تازه‌ی پێکه‌وه‌‬ ‫به‌اڵم ئێستا وره‌مان به‌رزو خۆشحاڵین که‌ ژیانی ئاشتیانه‌یه‌ که‌ رێز له‌بونی عه‌ره‌ب‬ ‫بۆ به‌رگری له‌خه‌ڵکی کوردستان لێره‌ین‪ .‬بگڕێت‌و وه‌ک دوژمنێکی شاراوه‌و به‌زه‌برو‬ ‫ئ���ه‌و ه���اوڕێ پێش���مه‌رگه‌یه‌م نمونه‌ی هه‌میش���ه‌یی س���ه‌یری نه‌کات‪ .‬هه‌رێمی‬ ‫مش���تێکه‌ له‌خ���ه‌رواری س���ه‌دان‌و بگره‌ کوردس���تان گه‌ر بیه‌وێت به‌ئاس���وده‌ی‬ ‫هه‌زاران مرۆڤی به‌ڕاس���ت پێشمه‌رگه‌ی له‌عێراق���دا بژی‪ ،‬ئه‌ب���ێ کارێکی گه‌وره‌‬ ‫پاک‌و پر له‌فیداکاری که‌ له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا بکات بۆ ئه‌وه‌ی وێنه‌یه‌کی دۆس���تانه‌تر‬ ‫که‌ هه‌نوکه‌ به‌راس���ت روبه‌روی ئه‌گه‌ری (یان راستر) واقعیانه‌تر بۆ پێکهاته‌کانی‬ ‫ش���ه‌ڕێکی راس���ته‌قینه‌ بونه‌وه‌ته‌وه‌ که‌ تری عێراق له‌خه‌یاڵی ئینس���انی ئێمه‌دا‬ ‫ئه‌ش���ێت تیایدا خوا نه‌خواس���ته‌ گیانی دروس���ت ب���کات‪ ،‬هه‌م���وو یاریکردنێک‬ ‫خۆیان���ی تی���ادا به‌خت بک���ه‌ن‪ ،‬به اڵ‌م به‌هه‌س���تی نه‌ته‌وه‌یی‌و وروژاندنی وه‌ک‬ ‫زۆر زیاتر هه‌س���ت به‌ئاسوده‌یی ئه‌که‌ن یاریکردن به‌ئاگر وایه‌ که‌ ئه‌ش���ێت به‌ر‬ ‫له‌دۆخێک که‌ روب���ه‌روی خه‌ڵکی خۆیان له‌هه‌ر که‌س خۆمان بسوتێنێت‪.‬‬

‫هه‌رێمی کوردستان‬ ‫پێویستی‬ ‫به‌دروستکردنی‬ ‫وێنه‌یه‌کی تازه‌ی‬ ‫پێکه‌وه‌ ژیانی‬ ‫ئاشتیانه‌یه‌ که‌ رێز‬ ‫له‌بونی عه‌ره‌ب‬ ‫بگرێت‬

‫‪14‬‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫ده‌ینوسێت‬

‫دیارده‌ی تاڵه‌بانی‬

‫هه‌موومان پڕین له یاده‌وه‌ری ئه‌م پیاوه‪.‬‬ ‫یاده‌وه‌ریه‌کان به پێی ته‌مه‌نی که‌سه‌كان‌و‬ ‫ن���ه‌وه‌كان ده‌گۆڕێن‪ ،‬ب���ه جۆرێک هێنده‬ ‫پڕ ل���ه رووداوه ته‌نه���ا ده‌توانرێت وه‌ك‬ ‫دیارده‌یه‌ك ته‌ماشابکرێت‪ .‬ئه‌‌مرۆ ئێمه له‬ ‫دوا رۆژه‌کانی ئه‌م دیارده‌یه‌داین‪ .‬تاڵه‌بانی‬ ‫به چه‌ند شێوازێک ماڵئاوایی ده‌کات؛ وه‌ك‬ ‫س���ه‌رۆکێک‪ ،‬وه‌ك س���ه‌رکرده‌یه‌ك‪ ،‬وه‌ك‬ ‫پێشمه‌رگه‌یه‌ک‪ ،‬وه‌ک سیاسه‌تمه‌دارێکی‬ ‫ک���وردی‪ ،‬وه‌ك سیاس���ه‌تمه‌دارێکی‬ ‫رۆژهه‌اڵت���ی‪ ،‬ل���ه دوا قۆناخ���دا وه‌ك‬ ‫سیاسیه‌ک که نه‌یتوانی کورسی ده‌سه‌اڵت‬ ‫به‌جێبهێڵیت تا دوا وچان‪ .‬ره‌نگه دیدێکی‬ ‫زانس���تیانه له رووی سیاس���یه‌وه بۆ ئه‌م‬ ‫دیارده‌یه له ساته‌وه‌ختی ئێستادا بۆ زۆر‬ ‫کورد مایه‌ی نه‌نگی بێت‪ .‬چونکه ئێس���تا‬ ‫س���ه‌ر‌‌ه‌تاکانی س���اتی ماڵئاواییه‪ ،‬ره‌نگه‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر تاڵه‌بان���ی وه‌ك که‌س���ێک وه‌ك‬ ‫مرۆڤێ���ک‪ ،‬وه‌ك جه‌س���ته‌یه‌ك به‌ته‌واوی‬ ‫ماڵئاوایی نه‌کات ئه‌وا وه‌ك سیاس���یه‌ک‬ ‫ناچاربێ���ت ماڵئاوایی ب���کات‪ .‬گه‌ر بێتوو‬ ‫تاڵه‌بان���ی وه‌ك سیاس���ه‌تمه‌دارێکی‬ ‫رۆژهه‌اڵتی له یه‌کێک له خه‌سته‌خانه‌کانی‬ ‫واڵتان���ی رۆژئ���اوا دوا ماڵئاوایی بکات‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وا ده‌چێته ری���زی زنجیره‌یه‌كی درێژ‬ ‫له س���ه‌رکرده‌کانی ت���ری رۆژهه‌اڵت‪ .‬ئه‌م‬ ‫دیارده‌یه مای���ه‌ی تێرامانه‪ .‬دیاره دۆخی‬ ‫تاڵه‌بانی جیاوازه‪ ،‬به‌اڵم له دۆخی ئه‌وانی‬ ‫تردا بۆچی که‌س���ێک پاش چه‌ندین ده‌یه‬ ‫له ده‌س���ه‌اڵت‪ ،‬له خه‌سته‌خانه‌ی یه‌کێک‬ ‫ل���ه واڵتانی رۆژئ���اوادا س���ه‌رده‌‌‌نێته‌وه‪،‬‬ ‫له‌ب���ڕی خه‌س���ته‌خانه‌ی واڵته‌که‌ی؟ ئایا‬ ‫نه‌بوونی سیس���ته‌می ته‌ندروس���تیه‪ ،‬یان‬ ‫به‌ش���ێکه له رێتم‌و نه‌رێته‌کانی س���ه‌رۆک‬ ‫بوون له رۆژهه‌اڵت‪ .‬بۆ کورد وه‌ك گه‌لێک‬ ‫که ده‌خوازێت له س���ایه‌ی سیسته‌مێکی‬ ‫خۆیی���دا ببێت���ه نه‌ته‌وه‌ی���ه‌ک ماڵئاوایی‬ ‫س���ه‌رکرده‌یه‌ك ده‌بێت وه‌ك ساته‌وه‌ختی‬ ‫وه‌رچه‌رخان ته‌ماش���ا بکرێت‪ .‬مام جه‌الل‬ ‫به‌رهه‌می خه‌باتی ش���اخه‪ .‬قۆناخێک له‬ ‫خه‌باتی کوردی که ئێس���تا پێویستی به‬ ‫دابرانه له ش���ێواز‌و نه‌رێت‌و ئامرازه‌کانی‪.‬‬ ‫ل���ه قۆناخی گه‌ری�ل�ادا ده‌رفه‌تی ده‌زگاو‬ ‫سیس���ته‌م‌و ده‌س���ه‌اڵتی خه‌ڵک���ی نی���ه‬ ‫یان که‌مه‪ .‬به‌اڵم ئێس���تا ئ���ه‌م قۆناخه‬ ‫س���ه‌رد‌‌ه‌مێکی تره‪ .‬ئ���ه‌وه‌ی قه‌یرانه بۆ‬ ‫کورد ک���ه نه‌توانێت ئه‌م گواس���تنه‌وه‌یه‬ ‫ئه‌نجامدات‪ .‬ئه‌م گواستنه‌وه‌یه که بیست‬ ‫ساڵی رابوردو درێژه‌ی هه‌بووه به داخه‌وه‬ ‫نیشانه‌ی که‌م هه‌ن که ئاماژه به‌وه بکه‌ن‬ ‫که به ئاسانی ئه‌نجام بدرێت‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ی ره‌نگه بتوانرێت وه‌ك پۆزه‌تیف‬ ‫ته‌ماش���ا بکرێ���ت ئه‌وه‌یه ک���ه تاڵه‌بانی‬ ‫رۆڵێکی ده‌گێڕا که به ئاسانی به که‌سی‬ ‫ت���ر ناگێررێت‪ .‬پ���ڕ نه‌بوون���ه‌وه‌ی ئه‌م‬ ‫بۆش���اییه‪ ،‬دیارده‌یه‌كی پۆزه‌تیفه ئه‌گه‌ر‬ ‫بزانی���ن چۆن له گه‌ڵ بۆش���اییدا مامه‌ڵه‬ ‫بکه‌ین‪ .‬دیاره پێش ئه‌وه‌ی بێین قس���ه‬ ‫له س���ه‌ر بۆش���ایی بکه‌ین له سیسته‌می‬ ‫سیاسیدا وه‌ك چه‌‌مکێك‪ ،‬به‌تایبه‌تی الی‬ ‫فه‌یله‌سوفی پۆستمۆدرێنی فه‌ره‌نسی ژاک‬ ‫رانس���ێ‪ ،‬ده‌بێ ئه‌وه بێژین که تاڵه‌بانی‬ ‫زی���اد ل���ه بۆش���اییه‌ک جێده‌هێڵیت‪ ،‬بۆ‬ ‫نموونه‌ بۆش���ایی پۆس���تی سه‌رۆک‪ ،‬ئه‌و‬ ‫کارێکی هه‌نووکه‌ییه‪ ،‬وه ده‌بێت له الیه‌ن‬ ‫کورده‌وه پڕ بکرێته‌وه‪ .‬ئه‌و بۆش���اییه‌ی‬ ‫که ئێمه لێره‌دا مه‌به‌‌س���تمان له راستیدا‬ ‫ده‌چێته ئ���ه‌و دیوو هه‌‌ر پۆس���تێکه‌وه‪.‬‬ ‫چونک���ه تاڵه‌بانی ئه‌وه نه‌بوو پۆس���تێک‬ ‫به‌ریوه‌به‌رێ���ت به‌ڵک���و هه‌ژ‌موونی هه‌بوو‬ ‫ب���ه س���ه‌ر هه‌م���وو پۆس���ته‌کاندا‪ .‬ئه‌م‬ ‫هه‌ژ‌موون���ه وه‌ك ناوه‌ندێک کاری ده‌كرد‬ ‫که له زۆر روویه‌وه سیس���ته‌می سیاسی‬ ‫تێده‌په‌ران���د ب���ۆ دۆخی ئاگای���ی‌و باری‬ ‫ده‌روون���ی ئه‌ندامانی کۆمه‌ڵ���گا‪ .‬لێره‌دا‬ ‫تاڵه‌‌بان���ی رۆڵ���ی باوکێک���ی ده‌بینی بۆ‬ ‫زۆرێک که به ئاسانی له سایه‌یدا‪ ،‬خۆیان‬ ‫له به‌رپرس���یارێتی سیاسه‌تیبوونی ژیان‬ ‫ب���ه دوور ده‌گرت‪ .‬له دروس���تبوونی ئه‌م‬ ‫بۆشاییه‌دا ده‌بێت ئه‌م باوکه ماڵئاواییمان‬ ‫لێبکات‌و خۆمان گه‌‌وره‌بین‌و ببینه خاوه‌ن‬ ‫به‌رپرسیارێتی‪ .‬ئێستا دوو هێڵی سیاسه‌ت‬ ‫هه‌یه له کوردستان‪ :‬هێڵیك که سیاسه‌ت‬ ‫ده‌كوژێت چونکه مه‌به‌ستی قۆرخکردنی‬ ‫س���ه‌رجه‌م‪ ،‬ره‌هه‌نده‌كان���ی ده‌س���ه‌اڵته‪،‬‬ ‫دووه‌م هێڵ‌ هێڵی وردکردنه‌وه‌ی ده‌سه‌اڵته‬ ‫به س���ه‌ر هه‌مواندا‪ ،‬له‌م پێناوه‌دا ده‌بێت‬ ‫پیاده‌كه‌رانی سیاس���ی‪ ،‬ی���ان ئه‌کته‌رانی‬ ‫سیاسی خواستی ده‌سه‌اڵتخوازی تیایاندا‬ ‫الواز‌و س���نوردار بکرێت له میانه‌ی تواناو‬ ‫کاته‌وه‪ .‬که‌س���ێک نه‌بێت بۆ هه‌میش���ه‬ ‫ده‌سه‌اڵتی به سه‌ر هه‌موو بوارێکدا هه‌بێت‪.‬‬ ‫که‌س���ێک نه‌‌بێت هێن���ده کاریزمایی بێت‬

‫ئه‌گه‌‌ر رووداوه‌كان‬ ‫به‌م ئاراسته‌یه‌‌دا‬ ‫برۆن ئه‌وا کوردستان‬ ‫لەڕووی دیدی‬ ‫سیاسیه‌وه ده‌بێت به‬ ‫دوو به‌ره‌وه به‌‌ره‌ی‬ ‫سه‌رده‌م‌و به‌ره‌ی‬ ‫سه‌ده ناوه‌نده‌کان‬ ‫که پێویس���ت نه‌کات خه‌ڵک بیربکه‌نه‌وه‬ ‫به کارو به‌رپرس���یارێتی خۆیان هه‌ستن‪.‬‬ ‫ماڵئاوایی تاڵه‌بانی زه‌مینه ده‌خوڵقێنی بۆ‬ ‫هێزه‌كانی نێو پانتایی ده‌سه‌اڵتی تاڵه‌بانی‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی بتوانن خواستی ده‌سه‌اڵتخوازی‬ ‫له خۆیان���دا الوازبکه‌‌ن‌و ده‌س���ت بکه‌نه‬ ‫سیاسه‌تکردن‪ .‬چونکه وه‌ك ژاک رانسێر‬ ‫ده‌ڵێت گ���ه‌ر سیاس���ه‌تمان کورتکرده‌وه‬ ‫بۆ خواس���تی گه‌ش���تنه ده‌س���ه‌اڵت ئه‌وا‬ ‫سیاس���ه‌ت ده‌بێته هه‌وڵێک بۆ کوشتنی‬ ‫سیاس���ه‌ت‪ .‬ئ���ه‌م پرۆس���ه دووفاقیه له‬ ‫رۆژهه‌اڵت بااڵده‌س���تترین پرۆس���ه‌یه‪ .‬چ‬ ‫له هه‌ناوی که‌س���ایه‌تیه سیاسیه‌کان‌و چ‬ ‫ل���ه هه‌ناوی پارته سیاس���یه‌کاندا هه‌موو‬ ‫هه‌وڵ���ه‌کان به‌و ئاراس���ته‌یه‌دا ده‌رۆن که‬ ‫ده‌سه‌اڵت به ده‌ست بهێنرێت‌و به هه‌موو‬ ‫رێگایه‌ك بپارێزرێت‪ .‬بۆیه یه‌که‌م قوربانی‬ ‫ئه‌م جۆره سیاسه‌ته سیاسه‌ت خۆیه‌تی‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م دۆخ���ه ته‌نه���ا کاتێ���ک فه‌‌راهه‌م‬ ‫ده‌بێت که جێگای تاڵه‌بانی به بۆش���ایی‬ ‫بمێنێت���ه‌وه‪ ،‬کاریزمایه‌کی تر دروس���ت‬ ‫نه‌بێت‪ ،‬دروس���ت نه‌کرێت‪ ،‬سیاسه‌تمه‌دار‬ ‫نه‌بێ���ت به که‌س���ێک ک���ه له س���ایه‌یدا‬ ‫سیاس���ه‌ت بمرێت‪ .‬ئه‌م���ه ته‌‌نها کاتێک‬ ‫فه‌راهه‌م ده‌بێت که ده‌سه‌اڵتی سیاسی له‬ ‫سه‌ره‌وه بۆشاییه‌کی تیادا بهێڵرێته‌وه که‬ ‫پڕکردنه‌وه‌ی مه‌حاڵ بێت‪ .‬ئه‌مه به‌مانای‬ ‫ئه‌وه نی���ه که ئه‌م بۆش���اییه ده‌بێت به‬ ‫بۆشایی بهێڵرێته‌وه به‌ڵکو ده‌بێت بکرێته‬ ‫پانتایی���ه‌ك که هه‌ر ده‌س���ه‌اڵتێک تیایدا‬ ‫ئاماده‌ب���وو ته‌‌نها هێنده ب���واری هه‌بێت‬ ‫که کار‌و ئه‌رکه‌کان���ی به‌رێوه‌به‌رێت نه‌ک‬ ‫ببێته پڕکه‌ره‌وه‌ی بۆشاییه‌که‪ .‬پێویستی‬ ‫هاتن���ه ئ���ارای ئه‌م دۆخ���ه له‌وه‌دایه که‬ ‫یه‌ك سیاسه‌ت نه‌مرێت چونکه به مردنی‬ ‫سیاسه‌ت هه‌موو شتێکی تر له کۆمه‌ڵگادا‬ ‫ده‌گه‌نێت‪ ،‬چونکه سیاسه‌ت یانی جوڵه‪،‬‬ ‫که جوڵ���ه نه‌ما م���ه‌‌رگ به‌دواییدا دێت‪.‬‬ ‫دووه‌م‪ ،‬یان���ی هاتنه ئارای هاوواڵتی بۆ‬ ‫ن���او ئه‌وخیت���اب‌و خواس���ته‌ی که کورد‬ ‫به‌رده‌وام ئاماژه‌ی پێئه‌دات به‌اڵم به‌رده‌وام‬ ‫دژی ده‌بزوێ���ت‪ .‬س���ێیه‌م‪ ،‬ماڵئاوای���ی‬ ‫تاڵه‌بانی زه‌مینه ‌ره‌خس���ێنه‌‌ره بۆ هاتنه‬ ‫ئ���ارای ئه‌م دۆخه‪ .‬ئه‌گ���ه‌‌ر رووداوه‌كان‬ ‫به‌م ئاراس���ته‌یه‌‌دا برۆن ئه‌وا کوردستان‬ ‫ل���ه رووی دیدی سیاس���یه‌وه ده‌بێت به‬ ‫دوو ب���ه‌ره‌وه به‌‌ره‌ی س���ه‌رده‌م‌و به‌ره‌ی‬ ‫سه‌ده ناوه‌نده‌کان‪ .‬به‌ره‌ی مرۆڤی ئازادو‬ ‫ب���ه‌ره‌ی مرۆڤی تۆقیوو‪ .‬ئ���ه‌م ملمالنێیه‬ ‫گه‌ر له دۆخێکی ئاش���تیدا ل���ه هه‌ناوی‬ ‫پرۆس���ه‌یه‌كی دیموکراسیدا به‌ریوه‌بچێت‪،‬‬ ‫کورد ده‌پارێزێت ل���ه کۆمه‌ڵێکی‌ زۆر له‬ ‫ئازارو تراژیدی���او نه‌گبه‌تی‪ .‬له دۆخێکی‬ ‫وه‌هادا چیدی پیویس���ت نیه هه‌میش���ه‬ ‫س���ازش بک���ه‌ی ب���ۆ بیانی ب���ۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫دژایه‌تی خود بکه‌ی که ئێستا سیاسه‌تی‬ ‫کوردی ده‌یکات‪ .‬ل���ه هه‌مانکاتدا زه‌مینه‬ ‫ده‌ره‌خس���ێنێت ب���ۆ ئابوریه‌کی چاالک‌و‬ ‫گه‌شاوه‪ .‬له ئێستادا ئابوری کوردستان که‬ ‫به ئاسانی به‌شی ژیانێکی مرۆڤانه ئه‌کات‬ ‫بۆ سه‌رجه‌‌م تاکه‌کان کراوه‌ته ئامرازێکی‬ ‫س���ه‌پاندنی ده‌س���ه‌اڵت بۆی���ه ل���ه بڕی‬ ‫گه‌ش���انه‌وه زیاتر وزیاتر ده‌بێته هۆکاری‬ ‫په‌رتبوون والوازبوون‌و ناشارستانی بوونی‬ ‫کۆمه‌ڵگای کوردی‪ .‬به جۆرێک ده‌توانین‬ ‫بڵێین که هیچ هه‌نگاوێکی ئابوری نانرێت‬ ‫که مه‌به‌س���تی فه‌راهه‌مکردنی ئامانجێکی‬ ‫سیاس���ی نه‌بێ���ت‪ .‬کاتێک بۆش���اییه‌كی‬ ‫موس���ته‌حیل هه‌بوو ب���ه پڕکردنه‌وه ئه‌وا‬ ‫هه‌موو ره‌نگ‌و ده‌نگ‌و دیدێک خۆی تیادا‬ ‫ده‌نوێنێت بۆئه‌وه‌ی مه‌رگ نه‌بێته جۆری‬ ‫ژیان‪.‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫بیروڕا‬

‫(کەمپین)یشمان فت!‬ ‫یان پێویستە کەمپین دژی کەمپینکردن بکەین!؟‬ ‫دارا ئەحمەد‬ ‫ماوەیەکە کوردان فێ���ری (کەمپین)‌و‬ ‫کەمپینکاری���ی بون���ە‪ ..‬بەب���ێ ئەوەی‬ ‫(واتاو پێویستیی‌و گرنگیی‌و ئامانج)ی‬ ‫کەمپینکردنیان لەال رۆشنبێ هەرکەسەو‬ ‫یان چەند کەسەو گروپێک دەست دەدەنە‬ ‫کەمپینک���ردن‪ ،‬بەجۆرێک وای لێهاتوە‬ ‫ک���ە هەر رۆژەو لەمیدی���اکان کەمپینی‬ ‫سەیروسەمەرەمان بەرچاوبکەوێ‪ ،‬ئیدی‬ ‫زۆربەی ه���ەرە زۆریان بەب���ێ ئەوەی‬ ‫هیچ س���ودێک بگەیەنن هەر لەو گۆڕە‬ ‫خەڵکێک���ی زۆری پێوە ماندو دەکەن‪..‬‬ ‫تەنانەت ئەو ش���ێوازە لە کەمپینکردن‬ ‫زۆر زۆر لەبایەخ���ی کەمپینکردنیش���ی‬ ‫کەمکردۆت���ەوەو خەریک���ە خەڵ���ک‌و‬ ‫خوێنەران تەواو لێی بێزار دەبن‪.‬‬ ‫ئەم���ن وای بۆ دەچم کە هۆکارەکانی‬ ‫بەالڕێدابردن‌و پوچبونەوەی کەمپینەکان‬ ‫ئەوانەی خوارەوە بن‪:‬‬ ‫‪ -١‬رێکخەرانی کەمپین وا تێگەیشتون‬ ‫کەمپی���ن تەنی���ا بۆ ئەوەی���ە کە رژێم‬ ‫کارێک���ی دژ ب���ە ئازادی���ی‌و مافەکانی‬ ‫هاواڵتیان دەکا یان بەهۆی بێیاسایی‌و‬ ‫پەروەردەی سیس���تەمەکە کەس���انێک‬ ‫کارێکی نەرێنی���ی‌و دژەمرۆیی ئەنجام‬ ‫دەدەن‪ ..‬ئەوانی���ش لەچوارچێ���وەی‬ ‫نوسینێکی هەڕەش���ەئامێز ناڕەزایەتیی‬ ‫دەربب���ڕن‌و کۆمەڵێ���ک واژۆی ب���ۆ‬ ‫کۆبکەنەوەو ئیدی ت���ەواو‪ ..‬ئاو بێنن‌و‬ ‫دەستان بشۆن!‬ ‫‪ -٢‬الوازیی هۆش���مەندیی گش���تیی‬ ‫لەالیەن���ی رێکخەران���ی کەمپینەکان‪،‬‬ ‫وەک‪:‬‬ ‫ا‪ -‬هەناس���ەتەنگیی‌و پەلەپڕوزێکردن‬ ‫لەکارەکانیان بەبێ ئەوەی بەرنامەیەکی‬ ‫دیارکراویان هەبێ‪.‬‬ ‫ب‪ -‬بێتوانیی���ان لەنوس���ینی دەقی‬ ‫کەمپینەک���ە (لەگەیاندنی کێش���ەکە‬ ‫بەشێوەیەکی رون‌و دیارکردنی ئامانج)‪،‬‬ ‫تەنانەت الوازییان لەداڕشتنی دەقەکەو‬ ‫نوس���ینی کوردییەک���ی ج���وان‌و ب���ێ‬ ‫کەموکوڕیی‪.‬‬ ‫پ‪ -‬تێنەگەیش���تن لەبابەتەک���ە یان‬

‫روداوەک���ە‪ ،‬بەجۆرێک کە زۆر جار ئەو‬ ‫کەس���انەی کەمپینەک���ە دەکەن نەک‬ ‫ه���ەر ش���ارەزاییەکی گش���تییان نییە‬ ‫بەڵکە هیچ شارەزاییەکیان لەسەر ئەو‬ ‫بابەت‌و روداوەش نییە کە کەمپینی بۆ‬ ‫دەکەن‪ ،‬زۆر جار کەس���انێکی سیاسیی‬ ‫یان یاس���ایی کەمپین لەسەر بابەتێکی‬ ‫هونەریی یان دەرونیی دەکەن هەروا بە‬ ‫پێچەوانەشەوە‪.‬‬ ‫ت‪ -‬بەڕێوەبردن���ی کەمپی���ن لەالیەن‬ ‫گروپ یان کەسانێکی حیزبی کە بەپێی‬ ‫بیرکردن���ەوەی تەس���کی گروپکاریی‌و‬ ‫حیزبایەتیی خۆی���ان کەمپینەکە وەک‬ ‫گوشارێک بۆ بەرژەوەندیی گروپەکەیان‬ ‫ی���ان حیزبەکەی���ان بەکاردەهێنن یان‬ ‫خەڵکانێک هەن وەک تۆڵەس���ەندنەوە‬ ‫لە بەرانب���ەر خەڵکانێکی دی کەمپین‬ ‫دەکەن‪.‬‬ ‫ج‪ -‬جیاوازی���ی نەک���ردن لەنێ���وان‬ ‫(کەمپین‌و یاداش���تنامەو راس���پاردەو‬ ‫ئاگاداریینام���ەو نامەی کراوەو‪ ...‬هتد)‬ ‫لەالیەن رێکخەرانی کەمپین‪.‬‬ ‫چ‪ -‬نەخۆش���یی خۆدەرخس���تنی‬ ‫رێکخەرانی کەمپین لەالیەک‌و نەخۆشیی‬ ‫خۆدەرخستن‌و سەرلێش���واویی زۆرێک‬ ‫لەواژۆک���ەران ک���ە وەک خولیای���ەک‬ ‫رۆژان���ە ب���ەدوای ئ���ەوەوەن ل���ە هەر‬ ‫کەناڵێکی میدیای���ی کەمپینێک هەبێ‬ ‫ن���اوی خۆیان���ی بخەنەس���ەر‪ ..‬بەبێ‬ ‫ئەوەی بزانن ئ���ەو کەمپینە چییەو بۆ‬ ‫چییەو ئامانجی چیی���ەو ئەوانەی پێی‬ ‫هەڵدەس���تن‌و ئەوان���ەی واژۆی دەکەن‬ ‫کێ���ن!؟ زۆر جار خەڵک���ی جیاوازیی‬ ‫ئەوتۆ لەنێو ئەو کەمپینانە دەبینییەوە‬ ‫کە ئاسمان‌و رێس���مان لەهەمو شتێک‬ ‫لەیەک ج���ودان‪ ..‬ئەوەش لەوەوە نییە‬ ‫کە رەنگە ئەو دو جۆرە کەسە جیاوازە‬ ‫هێن���دە دیموکراس���ییخوازبن تەنی���ا‬ ‫لەبەرئەوەی لەبۆچونێک یەکدەگرنەوە‬ ‫ئاس���اییە لەکەمپینێ���ک پێک���ەوە‬ ‫بەش���داربن بەڵکە هەردوالیان تەنیا بۆ‬ ‫خۆدەرخستن‌و بەرژەوەندییەک یان لە‬ ‫الیەن دەس���ەاڵتدارانەوە بۆ شێواندنی‬ ‫کەمپینەکە بەشداریی دەکەن‪ ،‬یان زۆر‬ ‫جار لەنێو کەمپینێ���ک کە بۆ جۆرێک‬ ‫لەئازادی���ی ک���راوە‪ ..‬دژە ئازادییترین‬

‫نەخۆشیی‬ ‫خۆدەرخستنی‬ ‫رێکخەرانی کەمپین‬ ‫کە رۆژانە بەدوای‬ ‫ئەوەوەن لەهەر‬ ‫کەناڵێکی میدیایی‬ ‫دەربکەون‬ ‫کەس واژۆی تێدا کردوە‪ ،‬یان وەک لەو‬ ‫رۆژانە بینیمان کەس���انێک کە خۆیان‬ ‫بەپش���تیوان لە هەڵس���وڕاوانی ژنان‌و‬ ‫وەک تێکۆش���ەر لەپێن���او وەدیهێنانی‬ ‫ئازادیی‌و یەکس���انیی ژنان دەناسێنن‌و‬ ‫کەمپینک لەدژی هەڕەش���ەی کوشتنی‬ ‫چاالکوانان���ی ژنان دەک���ەن‪ ..‬کەچی‬ ‫کەس���ێکی دژ بەئازادی���ی‌و پل���ەداری‬ ‫گ���ەورەی نێو دەس���ەاڵت لەنێو خودی‬ ‫ئ���ەو چاالکوانانەی���ەو بەرگریی لەویش‬ ‫دەکەن*!‬ ‫‪ -٣‬زۆربەی هەرە زۆری کەمپینەکان‬ ‫بەبێ ئەوەی ئامانجێک وەدەستبهێنن‪..‬‬ ‫پاش ئەوەی نامەیەک بەواژۆکانییەوە بۆ‬ ‫الیەنی بەرانبەر دەنێررێ ئیدی بێدەنگیی‬ ‫لێدەکرێ‌و لێژنەی کەمپینەکەش ‪ -‬ئەگەر‬ ‫هەبێ ‪ -‬هیچ ئاگادارییەک تەنانەت وەک‬ ‫رێزنانێکی���ش لەواژۆکان باڵو ناکاتەوەو‬ ‫رایناگەیەنێ کە ئەنجام بەچی گەیشت‪،‬‬ ‫یان ئەگەر ئامانجەکە وەدەست نەهاتوە‬ ‫بەدواداچ���وون‌و بەرنامەی داهاتو دەبێ‬ ‫چی بێ‪.‬‬ ‫‪ -٤‬رێکخەرانی کەمپینەکان بەبێ ئەوەی‬ ‫لێکدانەوەو خوێندنەوەیەکیان هەبێ بۆ‬ ‫رادەی هێ���زو توان���ای نارەزایەتییەکە‬

‫کە س���ەرکەوتن لەوەدستهێنانی ئامانج‬ ‫مسۆگەر دەکا‪ ..‬دواکاریی هێندە گەورە‬ ‫دەخەن���ەڕو کە الیەنی بەرانبەر هەرگیز‬ ‫ئام���ادە نابێ گوێیان ل���ێ بگرێ‪ ..‬یان‬ ‫ئەوەتە بەبیرۆکراسییەت‌و کات کوشتن‬ ‫کەمپینەکەی���ان پوچدەکاتەوە یان هەر‬ ‫راس���تەوخۆ گاڵتەی���ان پێدەکەن‪ ،‬وای‬ ‫لێهات���وە ئ���ەو کەمپینان���ە بەنەرێنیی‬ ‫بش���کێنەوە‪ ..‬وەک زۆر جار کە خەڵک‬ ‫روبەڕوی دەس���ەاڵتداران ی���ان الیەنی‬ ‫بەرانب���ەر دەبنەوە بەگاڵت���ەوە پێیان‬ ‫دەڵێن‪( :‬ئێ باش���ە‪ ،‬بڕۆن کەمپینێکی‬ ‫بۆ بکەن)! واتە راستەوخۆ پێیاندەڵێن‬ ‫ئەو قسەو داواکارییانەتان زۆر نابەجێن‌و‬ ‫ب���ڕۆن کەمپین���ی بۆ بک���ەن‪ ..‬ئەگەر‬ ‫جێبەجێش نەکرێن یان س���ەرنەکەون‬ ‫هیچ نەب���ێ پێیەوە س���ارد دەبنەوە‌و‬ ‫گوڕوتینتان دادەمرکێت���ەوە! چەندین‬ ‫خاڵی دیکە کە ح���ەز ناکەم بابەتەکە‬ ‫درێژتر بکەمەوە‪.‬‬ ‫ئەم���ن وای دەبینم کە زۆربەی زۆری‬ ‫ئ���ەو کەمپینانەی لەو چەند س���اڵەی‬ ‫دوایی ئەنجام���دراون بێ ئەنجام بونەو‬ ‫زیانێک���ی گەورەمان لێک���ردون‪ ،‬بۆیە‬ ‫ئیدی کات���ی ئەوەیە چی���دی خەڵکی‬ ‫هۆشیارو ئازادییخوازو یەکسانییخوازان‬ ‫خۆ نەدەنە ئەو جۆرە کەمپینانەو کاتی‬ ‫خۆیان پ���ێ بەفیڕۆ ب���دەن‌و لەجیاتی‬ ‫قازانج زیان بچننەوە‪.‬‬ ‫ئاخ���ەر ک���ەی رەوایە ت���ۆ وەدوای‬ ‫کەس���انێک ‪ -‬کە کەمپین رێکدەخەن ‪-‬‬ ‫بکەوی لەهیچ رویەکەوە هێندەی خۆت‬ ‫هۆش���یار نەب���ن‪ ..‬جگە ل���ەوەش هیچ‬ ‫دڵسۆزییەکیش���ان نەبێ‌و تەنیا لەپێناو‬ ‫خۆدەرخس���تن‌و هەندێک بەرژەوەندیی‬ ‫تەس���کی خۆیان خەڵک ماندو بکەن‌و‬ ‫لە کۆتاییش���دا بەبێ گەیش���تن بەهیچ‬ ‫ئامانجێ���ک بێدەنگیی لێبکەن‌و کەمپین‬ ‫ب���ەو دەردە ببەن ک���ە بردیتیان وەک‬ ‫ئەوەی ئێستا کە هیچ ترس‌و گوشارێک‬ ‫لەسەر الیەنی بەرانبەرو دەسەاڵتداران‬ ‫دروست ناکاو بۆتە جێگەی گاڵتەجاڕیی‪،‬‬ ‫ئی���دی وای لێهات���وە خەڵکانێ���ک بیر‬ ‫لەوە بکەنەوە ک���ە کەمپین لەدژی ئەو‬ ‫کەمپینکردنانە بکەن!‬

‫»» ‪19‬‬

‫گرنگیی‌ مانه‌وه‌ ‌ی تاڵه‌بانی‌ له‌ئێستادا‬ ‫سه‌ركه‌وت شه‌ریف‬ ‫ئایا س���ه‌ركرده‌ مێژو دروس���ت ئه‌كات‬ ‫ی���ان به‌پێچه‌وان���ه‌وه‌؟! ئه‌م���ه‌ ئ���ه‌و‬ ‫پرس���یاره‌ دێرینه‌ فه‌لس���ه‌فی‌‌و مێژوییه‌‬ ‫ك���ه‌ جه‌ده‌لێكی‌ قوڵی دروس���تكردوه‌و‬ ‫له‌گۆره‌پان���ی‌ فیك���ری‌‌و فه‌لس���ه‌فیدا‬ ‫جێگایه‌كی‌ دیاری‌ هه‌یه‌و به‌ئێستاشه‌وه‌‬ ‫لێكدان���ه‌وه‌و خوێندن���ه‌وه‌و ئه‌زمون���ی‌‬ ‫س���ه‌ركرده‌كان‌و مێ���ژوی‌ راگ���وزه‌ری‌‬ ‫ده‌سه‌اڵتی‌ سیاسی‌ میلله‌تان‪ ،‬وه‌اڵمێكی‌‬ ‫یه‌ك بۆچونیان به‌ده‌س���ت نه‌خس���توه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ده‌كرێ‌ ئه‌وه‌ بڵێین وه‌ك زۆر بوارو‬ ‫چه‌مكی‌ نیشتیمانی‌‌و نه‌ته‌وه‌یی‌ تر ئه‌م‬ ‫پرس���ه‌ش بونیادی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و ژیانی‌‬ ‫ئابوری‌‌و سیاسی‌‌و كلتوری‌ ئه‌و میلله‌ته‌‬ ‫كاریگه‌ری‌ راس���ته‌وخۆی‌ هه‌یه‌ له‌ده‌ست‬ ‫نیش���انكردن‌و یه‌كالیی‌ كردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و‬ ‫پرسه‌ جه‌ده‌لییه‌‪.‬‬ ‫لێ���ره‌وه‌ نزیكت���ر ئه‌بین���ه‌وه‌ له‌وه‌ی‌‬ ‫تاڵه‌بان���ی‌ به‌حوكمی‌ ئ���ه‌و فاكته‌رانه‌ی‌‬ ‫له‌سه‌ره‌وه‌ لێی‌ دواین‌و كه‌سایه‌تییه‌كه‌یی‌‌و‬ ‫ئه‌و هه‌لومه‌رج���ه‌ی‌ تیایدا ژیا‪ ،‬رۆڵێكی‌‬ ‫باش���ی‌ بینیوه‌ له‌دروس���تكردنی‌ مێژو‬ ‫بۆخۆیی‌‌و دو حیزبی‌ سیاسی‌‌و به‌شێكی‌‬ ‫میلله‌تی‌ كوردیش‪ .‬تاڵه‌بانی‌ سروش���تی‌‬ ‫كه‌سایه‌تی‌‌و چوس���تی‌‌و چاالكی‌ له‌شی‌‌و‬ ‫هزری‌ وایلێده‌كات ته‌مه‌نی‌ مناڵی‌ گه‌وره‌‬ ‫بكات‌و هه‌رزو تێك ‌هڵ‌ به‌دنیای‌ سیاسه‌ت‬ ‫ببێ‌‌و زوتریش له‌خه‌باتی‌ بگاته‌ ئاس���ته‌‬ ‫بااڵكان���ی‌ پله‌ی‌ حیزبایه‌تی‌‪ .‬بۆیه‌ هه‌مو‬ ‫ئه‌مان���ه‌ ئه‌وه‌م���ان ب���ۆ رون ئه‌كه‌نه‌وه‌‬ ‫له‌ناوچه‌یه‌كی‌ پڕ له‌كێش���ه‌ی‌ سیاسی‌‌و‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی‌‌و دین���ی‌‌و مه‌زهه‌بی‌‌و ئابوری‌‬ ‫وه‌ك رۆژهه‌اڵتی‌ ناوه‌ڕاستدا‪ ،‬ده‌ركه‌وتنی‌‬ ‫كه‌س���ایه‌تییه‌كی‌ وه‌ك تاڵه‌بان���ی‌ به‌م‬ ‫قه‌باره‌و فۆرم���ه‌‪ ،‬ده‌الله‌تی‌ كاریزمایی‌‌و‬ ‫هۆشمه‌ندی‌ ده‌رده‌خه‌ن‪.‬‬ ‫گه‌ر بازێك به‌س���ه‌ر ك���ۆی‌ خه‌باتی‌‬ ‫تاڵه‌بانیدا بده‌ین‌و له‌ئێس���تادا شرۆڤه‌ی‌‬ ‫روداوه‌كانی‌ ناوچه‌ك���ه‌و جیهان بكه‌ین‌و‬ ‫له‌گۆشه‌نیگای‌ به‌رژه‌وه‌ندی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌‌و‬

‫نیش���تیمانی‌ میلله‌تی‌ كورد به‌گش���تی‌‌و‬ ‫باشوری‌ كوردستان به‌تایبه‌تی‌ بڕوانین‪،‬‬ ‫سه‌رباری‌ ره‌خنه‌گه‌لێكی‌ زۆر كه‌ له‌ساڵی‌‬ ‫(‪)2003‬ه‌وه‌ روبه‌روی‌ تاڵه‌بانی‌ بۆته‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌ئێستادا كه‌ كوردستان‌و ناوچه‌كه‌و‬ ‫جیهانیش ژانی‌ له‌دایك بونی‌ فۆرمێكی‌‬ ‫نوێ‌ له‌س���نوری‌ سیاسی‌ واڵتان‌و رژێمی‌‬ ‫سیاسی‌ تازه‌ گرتویه‌تی‌ بونی‌ تاڵه‌بانی‌‬ ‫له‌م روانگانه‌وه‌ به‌بۆچونی‌ من گرنگه‌‪:‬‬ ‫له‌ئاستی‌ ناوخۆدا له‌دوای‌ دروستبونی‌‬ ‫بزوتن���ه‌وه‌ی‌ گۆڕانه‌وه‌ زۆنگی‌ س���ه‌وزی‌‬ ‫ج���ێ‌ نف���وزی‌ ده‌س���ه‌اڵتی‌ حیزبه‌كه‌ی‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ پڕكێشه‌و ملمالنێترین قۆناغی‌‬ ‫مێژوی���ی‌ به‌خۆیه‌وه‌ بینی‪ ،‬س���ه‌رباری‌‬ ‫غروربونی‌ نه‌یاره‌كه‌ی‌ تاڵه‌بانی‌ (پارتی‌‌و‬ ‫سه‌رۆكه‌كه‌ی‌)‪ ،‬كه‌ به‌هۆی‌ به‌ده‌ستهێنانی‌‬ ‫ده‌نگی‌ زیاتر له‌حیزبه‌ك���ه‌ی‌ تاڵه‌بانی‌‪،‬‬ ‫به‌ه���ۆی‌ بێده‌نگكردن���ی‌ ئه‌ندامان���ی‌‬ ‫حیزبه‌ك���ه‌ی‌ خۆی‌ له‌الیه‌ن تاڵه‌بانییه‌وه‌‬ ‫پارتی‌ زۆر بڕی���ارو ئامانجی‌ حیزبییان‬ ‫سه‌پاند به‌سه‌ر تاڵه‌بانی‌‌و حیزبه‌كه‌یی‌‌و‬ ‫خه‌ڵك���ی‌ كوردستانیش���دا‪ .‬ئه‌مه‌و ئه‌و‬ ‫ملمالنێی���ه‌ ئه‌زه‌لیی���ه‌ی‌ ن���او جومگه‌و‬ ‫باڵه‌كان���ی‌ یه‌كێتی‌ خۆش���ی‌ كه‌ هیچی‌‬ ‫كه‌مترنیی���ه‌ له‌ملمالنێیه‌كان���ی‌ گۆڕان‌و‬ ‫پارتی‌ له‌بچوككردنه‌وه‌و نه‌خۆش خستنی‌‬ ‫حیزبه‌ك���ه‌ی‌ خۆی���ان‪ .‬تموح���ی‌ زۆری‌‬ ‫پارتی‌‌و ملمالنێی‌ س���ه‌ختی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گ���ۆڕان به‌رامبه‌ر به‌یه‌كێت���ی‌‌و راگرتنی‌‬ ‫هاوسه‌نگی‌ ناو باڵه‌كانی‌ یه‌كێتی‌‪ ،‬ره‌نگه‌‬ ‫زیاده‌ڕه‌وی‌ نه‌بێ گه‌ر بڵێین به‌كه‌سێكی‌‬ ‫پڕ حه‌وسه‌ڵه‌و لێبورده‌ی‌ وه‌ك تاڵه‌بانی‬ ‫نه‌بوای���ه‌ به‌ئاس���انی‌‌و به‌بێ ش���ه‌ڕێكی‌‬ ‫ده‌س���ته‌و یه‌خه‌ گوزه‌ری‌ بكردایه‌‪ .‬ئه‌م‬ ‫كێش���انه‌ تائێس���تاش درێژه‌یان هه‌یه‌و‬ ‫كۆتاییان نه‌هاتوه‌و به‌ش���ێكی‌ گه‌وره‌ی‌‬ ‫نه‌ته‌قینه‌وه‌ی‌ په‌یوه‌ندی‌ به‌و حاڵه‌تانه‌ی‌‬ ‫تاڵه‌بانییه‌وه‌ هه‌یه‌ كه‌ باسمانكرد‪.‬‬ ‫له‌ئاس���تی‌ عێراقیش���دا گومان له‌وه‌‬ ‫ناك���رێ‌ به‌حوكم���ی‌ ته‌مه‌نه‌ك���ه‌ی‌‌و‬ ‫كه‌سایه‌تییه‌كه‌ی‌‪ ،‬تاڵه‌بانی‌ رۆڵی‌ باشی‌‬ ‫گێڕاوه‌ له‌نه‌خش���ه‌ڕێژكردنی‌ بڕیاره‌كانی‌‬

‫ی‬ ‫به‌هۆی‌ بێده‌نگكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حیزبه‌كه‌ ‌‬ ‫ئه‌ندامان ‌‬ ‫ی زۆر‬ ‫خۆی‌‪ ،‬پارت ‌‬ ‫ی‬ ‫بڕیارو ئامانج ‌‬ ‫حیزبییان سه‌پاند‬ ‫به‌سه‌ر تاڵه‌بانی‌‌و‬ ‫ی‬ ‫حیزبه‌كه‌یی‌‌و خه‌ڵك ‌‬ ‫كوردستاندا‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتی‌ سیاس���ی‌‌و كه‌مكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫كێش���ه‌و ملمالنێیه‌ سیاسی‌‌و مه‌زهه‌بی‌‌و‬ ‫قه‌ومییه‌كانی‌ ناو عێراق‪ .‬له‌ئاستی‌ قه‌ومی‌‌و‬ ‫نیش���تیمانی‌ خۆیه‌وه‌ تاڵه‌بانی‌ ره‌خنه‌ی‌‬ ‫زۆری‌ لێگیراوه‌ به‌وه‌ی‌ كه‌مته‌رخه‌م بوه‌‬ ‫له‌پرسه‌ نیشتیمانییه‌كانی‌ میلله‌ته‌كه‌یدا‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌تیش پرس���ی‌ كه‌ركوك‌و ناوچه‌‬ ‫دابڕێنراوه‌كان���ی‌‪ ،‬به‌اڵم خۆ ناش���كرێ‌‬ ‫حیس���اب‌و خوێندنه‌وه‌ بۆ ئ���ه‌و ئه‌قڵه‌‬ ‫نه‌كه‌ین ك���ه‌ حوكمی‌ عێ���راق ئه‌كات‪.‬‬ ‫له‌دوای‌ هاتنه‌ س���ه‌ر كورسی‌ ده‌سه‌اڵت‬ ‫له‌الیه‌ن مالیكییه‌وه‌ چه‌ندین جار جوڵه‌ی‌‬ ‫به‌هێزه‌كانی‌ س���وپای‌ عێ���راق كردوه‌و‬ ‫شه‌ڕی‌ هێناوه‌ته‌ سنوره‌كانی‌ كوردستان‌و‬ ‫ته‌قینه‌وه‌ی‌ شه‌ڕ ئه‌گه‌رێكی‌ دور نه‌بوه‌‪،‬‬ ‫له‌مه‌ش���دا تاڵه‌بانی‌ رۆڵ���ی‌ ناوبژیوانی‌‬ ‫كارێكی‌ باشی‌ بینیوه‌ له‌هێوركردنه‌وه‌ی‌‬ ‫بارودۆخه‌ك���ه‌‪ .‬له‌ئێستاش���دا به‌ه���ۆی‌‬ ‫دروس���تكردنی‌ هێزه‌كانی‌ ئۆپه‌راسیۆنی‌‬ ‫دیجله‌ له‌الیه‌ن مالیكییه‌وه‌و بردنی‌ هێزی‌‬

‫پێشمه‌رگه‌ بۆ ناوچه‌ كێشه‌ له‌سه‌ره‌كان‪،‬‬ ‫له‌هه‌م���و كات دۆخه‌ك���ه‌ له‌ش���ه‌ڕه‌وه‌‬ ‫نزیكت���ره‌‪ ،‬به‌اڵم تاڵه‌بان���ی‌ ئه‌مجاره‌ش‬ ‫به‌ده‌ستپێشخه‌رییه‌ك هێوربونه‌وه‌یه‌كی‌‬ ‫دا به‌وه‌زعه‌كه‌و تاراده‌یه‌ك تارمایی‌ شه‌ڕ‬ ‫ره‌ویوه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم كۆتاییشی‌ نه‌هاتوه‌‪.‬‬ ‫پێداگری‌ كورد له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و ناوچانه‌‬ ‫كه‌ به‌خاكی‌ خ���ۆی‌ ئه‌زانێ‌‌و بڕوانه‌بونی‌‬ ‫ئه‌قڵییه‌تی‌ تاك���ی‌ عێراقی‌ به‌و مافانه‌ی‌‬ ‫كورد هه‌ڵگیرس���اندنی‌ شه‌ڕ به‌كراوه‌یی‌‬ ‫ئه‌هێڵت���ه‌وه‌‪ .‬ب���ه‌اڵم به‌رپابونی‌ ش���ه‌ڕ‬ ‫له‌ئێستادا له‌گه‌ڵ‌ ده‌سه‌اڵتی‌ ناوه‌ند له‌و‬ ‫هه‌لومه‌رجه‌ی‌ ناوچه‌كه‌ی‌ تیایدا ئه‌كوڵێ‌‬ ‫به‌قازانجی‌ كورد ناب���ێ‌‪ .‬بۆیه‌ راگرتنی‌‬ ‫ش���ه‌ڕ له‌ئێس���تادا به‌تواناو كه‌سایه‌تی‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ نه‌بێ‌‪ ،‬هه‌ركه‌سێكیتر ده‌ستی‌‬ ‫بدات���ێ‌ له‌مه‌حاڵ���ه‌وه‌ نزیكت���ره‌ وه‌ك‬ ‫له‌واقع‪.‬‬ ‫خه‌بات���ی‌ رزگاریخ���وازی‌‌و ئ���ازادی‌‬ ‫ویس���تن به‌درێژایی‌ نیو سه‌ده‌ی‌ رابردو‬ ‫تاڵه‌بانی‌ كرده‌ كه‌سایه‌تییه‌كی‌ ئیقلیمی‌‌و‬ ‫جیهان���ی‌‌و په‌یوه‌ندییه‌ك���ی‌ فراوانی‌ بۆ‬ ‫دروس���تكرد له‌گ���ه‌ڵ‌ واڵتان���ی‌ جیهان‌و‬ ‫كاریگه‌ری‌ دنیا‪ .‬بۆیه‌ له‌س���ه‌ر ئاس���تی‌‬ ‫جیهانی‌‌و ئیقلیمیش تاڵه‌بانی‌ شوێنێكی‌‬ ‫دی���اری‌ هه‌ی���ه‌و ناس���راوه‌‪ ،‬په‌یوه‌ندی‬ ‫باشی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌گه‌ڵ ئێران كه‌ ئه‌مڕۆ‬ ‫گه‌مه‌كه‌ری‌ ژماره‌ یه‌كه‌ له‌عێراقدا گومان‬ ‫له‌وه‌ دروس���ت ناكات كاریگه‌ری‌ ئه‌رێنی‌‬ ‫له‌سه‌ر باش���وری‌ كوردس���تان‌و دۆزی‌‬ ‫كورد ئه‌بێ‌‪ ،‬سه‌رباری‌ په‌یوه‌ندییه‌كانی‌‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ واڵتان���ی‌ وه‌ك ئه‌مه‌ریكاو چین‌و‬ ‫به‌ریتانیاو فه‌ره‌نساو ئه‌ڵمانیاو توركیاو‬ ‫زۆری‌ گرنگی‌ تر‪ ،‬وه‌ خۆیشی‌ كه‌ جێگری‌‬ ‫رێكخراوی‌ ئینته‌رناسیۆناله‌ كه‌ رێكخراوه‌‬ ‫سۆس���یال دیموكراته‌كان له‌خۆده‌گرێ‌‪،‬‬ ‫هه‌م���و ئه‌مانه‌ پێك���ه‌وه‌ گرنگی‌ پێدان‌و‬ ‫بایه‌خی‌ كه‌س���ایه‌تی‌ تاڵه‌بانییه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫دنیای‌ ده‌ره‌وه‌‪.‬‬ ‫ماوه‌ته‌وه‌ ئه‌وه‌ بڵێین ئێس���تا قۆناغه‌‬ ‫مێژوییه‌ك���ه‌ی‌ ك���ورد زیات���ر تاڵه‌بانی‌‬ ‫پێویسته‌ نه‌ك به‌پێچه‌وانه‌وه‌‪.‬‬

‫تەندروستی‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫به‌رزی���ی‌ كۆلیس���ترۆڵ له‌من���داڵ‌و ه���ه‌رزه‌كاردا‬ ‫له‌گه‌وره‌بوندا ده‌یكاته‌ نه‌خۆش ‌ی دڵ‬ ‫(‪)Cholesterol‬‬ ‫كۆلیس����تیرۆڵ‬ ‫مادده‌یه‌ك����ی مۆمییه‌‪ ،‬جگ����ه‌ر ‪%75‬ی‬ ‫كۆلیس����ترۆڵی خوێن به‌رهه‌مده‌هێنێت‌و‬ ‫ته‌نی����ا ‪ %25‬ی كۆلیس����ترۆڵی خوێ����ن‬ ‫له‌خۆراكه‌وه‌ سه‌رچاوه‌ ده‌گرێت‪ .‬له‌ئاستی‬ ‫ئاساییدا‪ ،‬كۆلیس����ترۆڵ رۆڵێكی گرنگی‬ ‫هه‌یه‌ له‌چاالكییه‌كانی خانه‌كانی له‌شدا‪،‬‬ ‫به‌اڵم كه‌ رێژه‌كه‌ی له‌خوێندا زیاد ده‌بێت‬ ‫گرفتی ته‌ندروستی په‌یدا ده‌كات‪.‬‬ ‫خ����ودی به‌رزبون����ه‌وه‌ی ئاس����تی‬ ‫كۆلیس����ترۆڵی خوێن هیچ نیش����انه‌یه‌ك‬ ‫په‌ی����دا ناكات‪ ،‬به‌اڵم تێك����دان له‌قواڵیی‬ ‫له‌ش����دا په‌ی����دا ده‌كات‌و به‌تێپه‌ڕبون����ی‬ ‫كاتیش‪ ،‬كۆلیستڕۆڵی به‌رز له‌ناوپۆشی‬ ‫خوێنبه‌ره‌كان����دا ده‌نیش����ێت‌و دوچاری‬ ‫ره‌قبونی����ان ده‌كات ك����ه‌ ده‌بێته‌ هۆی‬ ‫ته‌س����كبونه‌وه‌ی خوێنبه‌ر ی����ان گیرانی‬ ‫ت����ه‌واوی خوێنبه‌ر ك����ه‌ له‌وانه‌یه‌ ببێته‌‬ ‫ئه‌گه‌ری جه‌ڵته‌ی مێشك یان نۆره‌یه‌كی‬

‫دڵ‪.‬‬ ‫پشكنین‌و ده‌ستنیشانكردنی كۆلیستڕۆلی‬ ‫به‌رز كارێكی ئاسانه‌‪ ،‬به‌اڵم پێویسته‌ كه‌‬ ‫ب����ۆ ماوه‌ی نزیك����ه‌ی ‪ 12‬كاتژمێر پێش‬ ‫پش����كنین جگه‌ له‌ئاو هی����چ نه‌خورێت‪،‬‬ ‫ئه‌نجامه‌كه‌ ئاس����تی كۆلیسترۆڵی باش‬ ‫‪ HDL‬و كۆلیس����ترۆڵی خ����راپ ‪ LDL‬و‬ ‫گلیس����ریده‌ س����یانییه‌كان ‪ TG‬پیشان‬ ‫ده‌دات‪.‬‬ ‫به‌پێ����ی راپۆرته‌كان����ی كۆمه‌ڵ����ه‌ی‬ ‫ئه‌مه‌ریك����ی ب����ۆ نه‌خۆش����ییه‌كانی‬ ‫دڵ‪ ،‬كۆلیس����تڕۆڵی ب����ه‌رز له‌من����داڵ‌و‬ ‫هه‌رزه‌كاراندا له‌ناوپۆشی خوێنبه‌ره‌كاندا‬ ‫جێگیر ده‌بێ����ت‌و له‌ته‌مه‌نێكی گه‌وره‌تر‬ ‫یان له‌دوارۆژدا ده‌بێته‌ هۆی توش����بون‬ ‫به‌ڕه‌قبونی خوێنبه‌رو نه‌خۆش����یی دڵ‪،‬‬ ‫بۆی����ه‌ پێویس����ته‌ ك����ه‌ ئاس����تی به‌رزی‬ ‫كۆلیس����تڕۆل له‌من����داڵ‌و هه‌رزه‌كاراندا‬ ‫به‌ڕێگا پزیشكییه‌كان دابه‌زێنرێن‪.‬‬

‫یه‌كێك له‌و پرس���یارانه‌ی‌ له‌نێوان ژن‌و‬ ‫مێ���ردداو له‌كاتی‌ دوگیان���ی‌ ژندا هه‌یه‌‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئایا س���ێكس بكرێت‪ ،‬یان‬ ‫نا؟ ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدایه‌ ك���ه‌ زۆرینه‌ی‌‬ ‫پیاوان پێیان باشه‌ له‌و كاته‌دا سێكس‬ ‫بكرێ���ت‪ ،‬ب���ه‌اڵم ژن���ان به‌پێچه‌وانه‌وه‌‬ ‫پێیان باشه‌ سێكس له‌و كاته‌دا ئه‌نجام‬ ‫نه‌درێ���ت بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ رێگ���ری‌ بكرێت‬ ‫له‌ه���ه‌ر كێش���ه‌یه‌ك كه‌ ب���ۆ كۆرپه‌له‌‬ ‫دێته‌ پێش���ه‌وه‌‪ ،‬هه‌رچه‌ن���ده‌ زۆرینه‌ی‌‬ ‫پزیش���كانی‌ پس���پۆڕو لێكۆڵینه‌وه‌كان‬

‫جه‌خت له‌وه‌ ده‌كه‌نه‌وه‌ كه‌ ئه‌نجامدانی‌‬ ‫ئه‌و كاره‌ هی���چ كاریگه‌رییه‌كی‌ نه‌رێن ‌‬ ‫ی‬ ‫نییه‌‪ ،‬ته‌نها له‌م حاڵه‌تانه‌ی‌ خواره‌وه‌دا‬ ‫نه‌بێت‪:‬‬

‫ی‬ ‫ئایا سێكسكردن له‌كات ‌‬ ‫ی هه‌یه‌؟‬ ‫دوگیانیدا زیان ‌‬

‫‪ -1‬له‌بارچونی‌ منداڵی‌ پێشو‪ ،‬یان زو‬ ‫له‌دایكبون‪.‬‬ ‫‪ -2‬بون���ی‌ كێش���ه‌ له‌ناوك���دا‪ ،‬ك���ه‌‬ ‫به‌هۆیه‌وه‌ منداڵ خۆراكی‌ پێده‌گات‪.‬‬ ‫‪ -3‬ی���ان ئه‌گه‌ر پیاوه‌ك���ه‌ هه‌ڵگری‌‬ ‫ئ���ه‌و نه‌خۆش���ییانه‌ ب���و ك���ه‌ به‌هۆی‌‬

‫سێكسكردنه‌وه‌ ده‌گوازرێنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر ژن‌و مێرده‌كه‌ ئه‌م كێشانه‌یان‬ ‫نه‌ب���و‪ ،‬ئ���ه‌وا ده‌توان���ن به‌رده‌وام��� ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌په‌یوه‌ندیی���ه‌ سێكس���ییه‌كان وه‌ك‬ ‫كاتی‌ ئاس���ایی‌ بده‌ن‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ ئه‌و‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌ بۆ ژن‌و مێرده‌كان پێویسته‌و‬ ‫خۆشه‌ویس���تی‌ نێوانیان زیاتر ده‌كات‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم به‌ڕه‌چاوكردن���ی‌ قۆناغه‌كان���ی‌‬ ‫دوگیانی‌ كه‌ به‌م شێوه‌یه‌یه‌‪.‬‬ ‫له‌سێ‌ مانگی‌ سه‌ره‌تادا‪ ،‬ژنی‌ دوگیان‬

‫هه‌ست به‌ماندوبون‌و ڕشانه‌وه‌ ده‌كات‌و‬ ‫ئاره‌زوی‌ سێكسكردنی‌ كه‌م ده‌بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫بۆیه‌ پێویسته‌ پیاوان ئاگاداربن‪.‬‬ ‫له‌قۆناغ���ی‌ دوه‌مدا كه‌ دوای‌ س���ێ‌‬ ‫مانگی‌ دوگیان���ی‌ ده‌كات‪ ،‬بێزاری‌ ژنی‌‬ ‫دوگیان زیاتر ده‌بێ���ت‪ ،‬به‌اڵم ئاره‌زوه‌‬ ‫سێكس���ییه‌كانی‌ زیاتر ده‌بێت به‌وه‌ش‬ ‫ژنی‌ دوگیان له‌حاڵه‌تی‌ ئاس���ایی‌ زیاتر‬ ‫ده‌توانێت بگاته‌ چێژ "ئۆرگازم"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا له‌س���ێ‌ مانگ���ی‌ كۆتایی‌‬

‫دوگیانیش���دا‪ ،‬سێكس���كردن ئاساییه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ده‌بێت به‌هۆش���یارییه‌كی‌ زۆره‌و‌ه‬ ‫بكرێ���ت‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ ش���ێوازی‌ كردنی‌‬ ‫كاره‌كه‌‪ ،‬به‌شێوه‌یه‌ك نابێت قورسایی‌‬ ‫بكرێت���ه‌ س���ه‌ر كۆرپه‌ل���ه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫ل���ه‌م حاڵه‌ت���ه‌دا باش���تره‌ دوگیانه‌كه‌‬ ‫نه‌گاته‌ حاڵه‌تی‌ ئ���ۆرگازم‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ئ���ازار له‌منداڵداندا دروس���ت نه‌بێت‌و‬ ‫باشتریش���ه‌ كۆندۆم ب���ۆ رێگری‌ رژانی‌‬ ‫سپێرم به‌كاربهێنرێت بۆ نێو منداڵدانی‌‬ ‫ژنه‌كه‌‪.‬‬

‫ئاگادار ‌ی تا ‌ی منداڵه‌كه‌ت به‌‬ ‫به‌مانای به‌رزبون���ه‌وه‌ی پله‌ی گه‌رمی‬ ‫له‌ش‪ ،‬كاتێك پله‌ی گه‌رمی جه‌سته‌ی‬ ‫منداڵێك زۆر به‌رز ده‌بێته‌و‌ه (به‌رزتر‬ ‫ل ‌ه ‪ 37‬پله‌ی س���ه‌دی) ئ���ه‌و كاته‌ ئه‌و‬ ‫منداڵه‌ تای هه‌یه‌‪.‬‬ ‫تا به‌ته‌نها نه‌خۆش���ی نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫یه‌كێك��� ‌ه له‌نیش���انه‌كانی ژماره‌یه‌كی‬ ‫زۆر نه‌خۆشی جیاواز‪ ،‬به‌اڵم تای به‌رز‬ ‫له‌وانه‌ی��� ‌ه جێگه‌ی مه‌ترس���ی بێت بۆ‬ ‫منداڵی ساوا‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر كه‌س���ێك ت���ای هه‌بو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫تایه‌كه‌ی زۆر به‌رز نه‌بو‪:‬‬ ‫‪ -1‬دایمه‌پۆش���ه‌‪ .‬منداڵ���ی س���اوا‬ ‫پێویس���ته‌ به‌ت���ه‌واوی روت بكرێته‌و‌ه‬ ‫هه‌تا تایه‌كه‌ی داده‌به‌زێت‪.‬‬ ‫‪ -2‬هه‌رگیز منداڵه‌ك��� ‌ه به‌جلوبه‌رگ‬ ‫یان به‌تان���ی مه‌پێچه‌وه‌‪ ،‬چونك ‌ه ئه‌و‌ه‬ ‫زیاتر پله‌ی گه‌رمی به‌رز ده‌كاته‌وه‌‪.‬‬ ‫‪ -3‬پێچان���ه‌وه‌ی منداڵێ���ك كه‌ تای‬ ‫هه‌بێت ژیانی ده‌خات ‌ه مه‌ترسییه‌وه‌‪.‬‬ ‫‪ -4‬ه���ه‌وای پ���اك‌و باوه‌ش���ێنكردن‬ ‫زیانی نیی ‌ه بۆ كه‌س���ێك تای هه‌بێت‪.‬‬

‫به‌ڵكو سودی زۆری هه‌یه‌ له‌دابه‌زاندنی‬ ‫تاكه‌دا‪.‬‬ ‫‪ -5‬ه���ه‌ر كه‌س���ێك ت���ای هه‌بێ���ت‬ ‫پێویست ‌ه ئاوو شله‌مه‌نی زۆر بخواته‌وه‌‪.‬‬ ‫بۆ منداڵی س���اوا به‌تایبه‌ت���ی كۆرپ ‌ه‬ ‫پێ���ش به‌كارهێنان پێویس���ت ‌ه ئاوه‌ك ‌ه‬ ‫بكوڵێنریت‌و سارد بكرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫تای زۆر به‌رز‪:‬‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر ت���ای زۆر ب���ه‌رز به‌زوی���ی‬ ‫دانه‌به‌زێنی���ن ئ���ه‌وا مه‌ترس���ی زۆری‬ ‫هه‌یه‌و له‌وانه‌ی ‌ه ببێته‌ هۆی گه‌ش���ك ‌ه‬ ‫ك ‌ه هه‌ندێجاریش زیانێكی هه‌تاهه‌تایی‬ ‫به‌مێشك ده‌گه‌یه‌نێ وه‌ك‪( :‬ئیفلیجی‪،‬‬ ‫په‌ركه‌م‪ ،‬دواكه‌تنی ڕاده‌ی ژیری‪ ،‬هتد)‬ ‫تای به‌رز مه‌ترس���ی بۆ س���ه‌ر منداڵی‬ ‫ساوا زیاتره‌‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر نه‌خۆش���ه‌ك ‌ه تای زۆر به‌رزی‬ ‫هه‌بو (له‌سه‌روی ‪ 40‬پله‌ی سه‌دی)ئه‌وا‬ ‫پێویسته‌ یه‌كسه‌ر چاره‌سه‌ر بكرێت‪:‬‬ ‫‪ - 1‬نه‌خۆشه‌ك ‌ه روت بكه‌ره‌وه‌‪.‬‬

‫‪ -2‬باوه‌شێنی بكه‌‪.‬‬ ‫‪ - 3‬ئاوی س���اردی به‌س���ه‌ردا بك ‌ه‬ ‫یان پارچه‌ قوماش���ێك له‌ئاوی سارد‬ ‫هه‌ڵبكێش���ه‌و س���نگ‌و ناوچه‌وانی پێ‬ ‫ته‌ڕ بكه‌‪ ،‬پارچ ‌ه قوماشه‌كه‌ زو بگۆڕ‌ه‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی به‌س���اردی بمێنێته‌وه‌‪ ،‬له‌م‬ ‫كار‌ه به‌رده‌وام ب��� ‌ه هه‌تا تایه‌ك ‌ه دێت ‌ه‬ ‫خواره‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم نابێت قوماش���ه‌ك ‌ه‬ ‫له‌س���ه‌ر س���ه‌ری بمێنێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ده‌بێت ته‌نها سه‌ری پێ بسڕێت‪.‬‬ ‫‪ – 4‬ئاو‌و شله‌مه‌نی زۆری بده‌رێ‪.‬‬ ‫‪ - 5‬ده‌رمانێك���ی دژ‌ه ت���ای بده‌رێ‬ ‫وه‌ك ئه‌سپرین یان پاراسیتۆل‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر منداڵه‌ك��� ‌ه نه‌یتوانی حه‌به‌ك ‌ه‬ ‫قوت بدات‪ ،‬بۆی ورد بكه‌و له‌گه‌ڵ هه‌ندێ‬ ‫شه‌كر له‌ئاودا بۆی بتوێنه‌ره‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر به‌ماوه‌یه‌ك���ی زۆر دوای ئه‌و‬ ‫هه‌نگاوان��� ‌ه تایه‌ك��� ‌ه دانه‌ب���ه‌زی یان‬ ‫منداڵه‌كه‌ گه‌شكه‌ی لێهات به‌رده‌وامب ‌ه‬ ‫له‌فێنككردن���ه‌و‌هی‌و داوای یارمه‌ت���ی‬ ‫بكه‌‪.‬‬

‫بانيژه‬

‫‪15‬‬

‫د‪ .‬ره‌وشت ره‌شید‬ ‫پسپۆڕی‌ نه‌خۆشی ‌ه ده‌رونیه‌كان‬

‫له‌ئه‌رشیف ‌ی‬ ‫كه‌مئه‌ندامانه‌وه‌‬

‫‪-1‬‬‫م���رۆڤ هه‌یه‌ ده‌س���تێكی‌ كه‌م���ه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌ده‌س���ته‌كه‌ی‌ تری‌ ئااڵیه‌ك هه‌ڵده‌گرێت‪.‬‬ ‫مرۆڤ هه‌یه‌ پێیه‌كی‌ نییه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌پێیه‌كه‌ی‌‬ ‫تری‌ رۆژانه‌ هه‌زار هه‌نگاو له‌بێئومێدی‌ دور‬ ‫ده‌كه‌وێته‌وه‌و ئارام ئ���ارام له‌باخچه‌یه‌كدا‬ ‫نه‌م���ام ده‌چێنێت‪ .‬م���رۆڤ هه‌یه‌ چاوێكی‌‬ ‫له‌ده‌س���تداوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌چاوه‌ك��� ‌هی‌ تری‌‬ ‫ورد ورد ژی���ان ده‌خوێنێته‌وه‌و ره‌ونه‌قێك‬ ‫ده‌بینێت كه‌ زۆرمان به‌دو چاوی‌ ساغه‌وه‌‬ ‫نایبینی���ن‪ .‬م���رۆڤ هه‌ی���ه‌ گوێچكه‌یه‌كی‌‬ ‫نابیس���ته‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌گوێچكه‌ك���ه‌ی‌ تری‬ ‫ئاوازێك ده‌بیس���تێت كه‌ هه‌زارانمان به‌دو‬ ‫گوێچكه‌ی‌ زیت‌و سه‌المه‌ته‌وه‌ نایبیستین‪.‬‬ ‫مرۆڤ هه‌یه‌ ئه‌ندامێكی‌ كه‌مه‌ به‌اڵم دڵێكی‌‬ ‫هه‌یه‌ له‌دڵی‌ هه‌مومان گه‌وره‌ترو رۆحێكی‌‬ ‫هه‌یه‌ له‌رۆحی‌ هه‌مومان گه‌رمتر‪.‬‬ ‫‪-2‬‬‫كۆمه‌ڵ���گا هه‌ی���ه‌ تیای���دا كه‌مئه‌ندام‌و‬ ‫ئه‌ندامدروست شان به‌شانی‌ یه‌كتر له‌ژیان‌و‬ ‫كارو رێ���ز‌و ماف یه‌كس���انن‪ ،‬كۆمه‌ڵگاش‬ ‫هه‌یه‌ تیایدا كه‌مئه‌ندام نائاساو نادروست‌و‬ ‫بێتوان���او نه‌قوس���تان س���ه‌یر ده‌كرێت‌و‬ ‫له‌جیاتی‌ رێز ده‌بێته‌ مایه‌ی‌ به‌زه‌یی‌‪.‬‬ ‫‪-3‬‬‫حكومه‌ت هه‌یه‌ كه‌مئه‌ندامان ئه‌هێنێته‌وه‌‬ ‫نێ���و ژی���ان‪ .‬به‌ش���داری‌ كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‌و‬ ‫فه‌رهه‌نگی‌‌و سیاسییان پێده‌كات‪ .‬ئه‌وه‌تا‬ ‫قونس���ولی‌ فه‌ره‌نسا له‌كوردس���تان به‌دو‬ ‫قاچی‌ ئیفلیجه‌وه‌‪ ،‬به‌سه‌ری‌ عاره‌بانه‌یه‌كه‌وه‌‬ ‫كاره‌كانی‌ حكومه‌تی‌ فه‌ره‌نسا له‌كوردستان‬ ‫به‌ڕێ���وه‌ ده‌ب���ات‪ .‬حكومه‌تی���ش هه‌ی���ه‌‬ ‫كه‌مئه‌ندامان���ی‌ به‌س���واڵكه‌رو ئاژاوه‌گێڕو‬ ‫ترسناك بۆسه‌ر ئاساییشی‌ شار ده‌بینێت‌و‬ ‫له‌كات���ی‌ داواكردن���ی‌ مافه‌كانی���ان هێزو‬ ‫عه‌س���كه‌رو جبه‌خانه‌یان بۆ بانگ ده‌كات‌و‬ ‫زیڕه‌ له‌ئه‌ندامه‌ ونبوه‌كانیان ده‌كات‪.‬‬ ‫‪-4‬‬‫پیاوێكی‌ بێپێ‌ له‌سه‌ر كارتۆنێكی‌ سپی‌‬ ‫به‌خه‌تێكی‌ پڕ له‌جورئه‌ت نوس���یبوی‌‪ :‬من‬ ‫س���واڵكه‌ر نیم منه‌تی‌ ئه‌و دو قروش���ه‌م‬ ‫به‌س���ه‌ره‌وه‌ بكه‌ن كه‌ له‌بودجه‌ی‌ خۆمه‌وه‌‬ ‫ئه‌مده‌نێ‌‪ .‬من ئاژاوه‌گێڕو تێكده‌رنیم هێزو‬ ‫عه‌س���كه‌رم ب���ۆ بانگبكه‌ن‪ ،‬م���ن دوژمن‌و‬ ‫تاوانبارنی���م ئیهان��� ‌هی‌ ش���كۆو كه‌رامه‌تم‬ ‫بكه‌ن‪ .‬من هاواڵتییه‌كی‌ ئه‌م واڵته‌م هاتوم‬ ‫داوای‌ مافی‌ خۆم ده‌كه‌م‪..‬‬ ‫‪-5‬‬‫كوڕێك���ی‌ قژ ماش���وبرنج‪ ،‬به‌ش���كۆی‌‬ ‫پاش���ایه‌ك له‌س���ه‌ر عاره‌بانه‌كه‌ی���ه‌وه‌‬ ‫به‌چه‌كدراێكی‌ ب���ه‌رده‌م په‌رله‌مانی‌ وتبو‪:‬‬ ‫پێی���ان بڵی‌ هه‌ر ئه‌و ك���وڕ‌هی‌ جارانم كه‌‬ ‫به‌باوه‌ش بردمیان بۆ س���ه‌ر سندوقه‌كانی‌‬ ‫ده‌نگدان‌و ده‌نگم بۆدان‪ .‬ئه‌ندام په‌رله‌مان‬ ‫بومایه‌ ئه‌و رۆژه‌ له‌شه‌رمانا ده‌مردم‪.‬‬ ‫‪-6‬‬‫پیرێژنێكی‌ خه‌ڵكی‌ باداوا له‌كاتی‌ تێپه‌ڕین‬ ‫به‌ته‌نیشت گردبونه‌وه‌ك ‌هی‌ كه‌مئه‌ندامان به‌‬ ‫داربه‌ده‌ستێكی‌ هێزه‌ مه‌ده‌نییه‌كانی‌ وتبو‪:‬‬ ‫به‌قوربانی‌ قه‌دو بااڵو ده‌سه‌اڵتتانبم بۆ وا‬ ‫له‌م داماوانه‌ ده‌كه‌ن؟ بۆ لێیان ده‌ترسن؟‬ ‫ئه‌وه‌ نییه‌ بێده‌ست‌و پێن؟!‬ ‫‪-7‬‬‫له‌و رۆژه‌دا كه‌ حكومه‌ت به‌هێزو تفاقه‌وه‌‬ ‫ب���ۆ كه‌مئه‌ندام���ان له‌ئاماده‌باش���یدابو‪،‬‬ ‫گه‌نجێ���ك ب���ه‌ چاوێكی‌ كوێ���رو په‌لێكی‌‬ ‫ئیفلیجه‌وه‌ س���ه‌ربه‌رزانه‌ به‌چاوی‌ كامێرای‌‬ ‫رۆژنامه‌نوسێكی‌ وت‪ :‬نامانه‌وێت به‌زه‌ییتان‬ ‫پێمان بێته‌وه‌‪ ،‬ده‌مانه‌وێت رێزمان بگرن‪.‬‬ ‫‪-8‬‬‫یه‌كێ���ك له‌و چه‌كداران��� ‌هی‌ له‌هه‌ڵمه‌تی‌‬ ‫هێرشكردنه‌ س���ه‌ر كه‌مئه‌ندامان به‌شداری‌‬ ‫كردبو‪ ،‬ش���ه‌و له‌ماڵه‌وه‌ نازانم خێزانه‌كه‌ی‌‬ ‫چ���ی‌ پێ وتب���و‪ ،‬ب���ۆ به‌یانییه‌كه‌ی‌ جل‌و‬ ‫خ���وده‌و داره‌كه‌ی‌ ده‌س���تی‌ بردبوه‌وه‌ بۆ‬ ‫بنكه‌كه‌ی‌‌و به‌به‌رپرس���ه‌ك ‌هی‌ خۆی‌ وتبو‪:‬‬ ‫بمبوره‌ جه‌نابی‌ ئه‌فسه‌ر‪ ،‬ئه‌مانه‌ بۆ ئێوه‌‪،‬‬ ‫ئی���دی‌ من مه‌ده‌نیی���ه‌ت ناپارێزم‪ ،‬ده‌ڕۆم‬ ‫له‌شێخه‌اڵ گوڵه‌به‌ڕۆژه‌ ده‌فرۆشم‪.‬‬ ‫تێبینی‪ :‬ئه‌م نوسینه‌ به‌روئیایه‌كی‌‬ ‫شاعیرانه‌ نوسراوه‌و هه‌ندێك‬ ‫له‌روداوه‌كانی‌ بریتین له‌كۆمه‌ڵێك‬ ‫وێن ‌هی‌ شیعری‌‌و مه‌رج نییه‌ له‌واقیعدا‬ ‫رویاندابێت‪( .‬د‪ .‬ره‌وشت)‬

‫رونکردنەوە‬

‫داوای لێب���وردن لەبەرێز د‪.‬ڕەوش���ت‬ ‫دەکەین کە لەژمارە (‪)355‬ی رۆژنامەی‬ ‫ئاوێن���ەدا گۆش���ەکە بەن���اوی بەڕێز‬ ‫د‪.‬گۆران���ەوە باڵوکراوەتەوە بۆیە داوای‬ ‫لێبوردن لەهەردوو بەڕێزیان دەکەین‪.‬‬ ‫الپەڕەی تەندروستی‬

‫‪16‬‬

‫‪xwenden.awene@gmail.com‬‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫كێشه‌ ‌ی نێوان قوتابیی ‌ه دانه‌مه‌زراوه‌كانی‌ كۆلێژ ‌ی‬ ‫په‌روه‌رده‌ ‌ی كه‌الرو ئامار ‌ی سلێمانی‌ به‌رده‌وامه‌‬ ‫ ئا‪ :‬ئاراس عوسمان‬

‫ته‌خته سپی‬

‫هه‌رجاره‌و که‌سێک ده‌ینوسێت‬

‫ندایه‌ك بۆ‬ ‫عالی مه‌قام‬ ‫سه‌عاده‌تی‬ ‫وه‌زیری مه‌عاریف‬ ‫عه‌رزی ئیحترام‬

‫دوای‌ كۆبونه‌وه‌یان له‌ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫پارێزگای‌ سلێمانی‌‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری‌‬ ‫ئامار ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات‬ ‫كه‌ خوێندكاره‌كان به‌هه‌ڵه‌‬ ‫فۆرمیان پڕكردوه‌ته‌وه‌‪ ،‬نوێنه‌ری‌‬ ‫خوێندكاره‌كانیش ده‌ڵێت "سكااڵی‌‬ ‫له‌سه‌ر تۆمار ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫دوای‌ ده‌رچونی‌ ناوی‌ دامه‌زراوه‌كان‬ ‫له‌ئاماری‌ س����لێمانییه‌وه‌‪ ،،‬به‌ش����ێك‬ ‫له‌خوێندكاران����ی‌ ده‌رچ����وی‌ ك����ه‌الر‌و‬ ‫ده‌ربه‌ندیخ����ان ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌‬ ‫ناوه‌كانی����ان ده‌رچوه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ئاماری‌‬ ‫سلێمانی ده‌ستكاری‌ لیستی‌ ناوه‌كان‬ ‫كراوه‌و خه‌ڵكی‌ تریان له‌جێگه‌ی‌ ئه‌وان‬ ‫داناوه‌‪ ،‬به‌شدار ئه‌بوبه‌كر كه‌ به‌وته‌ی‌‬ ‫خۆی‌ نوێنه‌ری‌ ‪ 25‬خوێندكاره‌‪ ،‬وتی‌ "‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گش����تی‌ ئاماری‌ سلێمانی‌‬ ‫مه‌حمود عوس����مان خ����ۆی‌ دانی‌ ناوه‌‬ ‫به‌وته‌كان����ی‌ ئێم����ه‌دا كه‌ راس����ته‌ ئه‌و‬ ‫ناوان����ه‌ی‌ ئێ����وه‌ ده‌رهێن����راوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئاماده‌ نییه‌ چاكی‌ بكات‪ ،‬سه‌رجه‌می‌‬ ‫هه‌موم����ان ‪ 57‬خوێندكاری����ن‌و م����ن‬ ‫نوێنه‌ریی‌ ئه‌و ژماره‌یه‌ ده‌كه‌م"‪.‬‬ ‫ ناوبراو ئام����اژه‌ی‌ به‌وه‌كرد "دواتر‬ ‫لیژنه‌ی‌ په‌روه‌رده‌و خوێندن له‌پارله‌مانی‌ مه‌حمود عوسمان‬ ‫كوردس����تان دانیش����تنیان له‌گ����ه‌ڵ‬ ‫مه‌حمود عوس����مان ئه‌نجامداوه‌‪ ،‬به‌اڵم ئام����اری‌ س����لێمانی‌ ‪ 200‬ك����ه‌س كار‬ ‫ئه‌و له‌سه‌ر وته‌كانی‌ خۆی‌ به‌رده‌وامه‌و ده‌كه‌ن‪ ،‬هی����چ بڕیارێك����ی‌ تاكڕه‌وانه‌‬ ‫به‌هیچ جۆرێك په‌ش����یمان نابێته‌وه‌و ناده‌ن له‌بابه‌ته‌كاندا‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "یه‌كه‌م‬ ‫ئ����ه‌و ئه‌ندامان����ه‌ پێیانڕاگه‌یاندوه‌ كه‌ قۆناغی‌ راگه‌یاندنی‌ ناوه‌كان كه‌ ‪1193‬‬ ‫دوا رۆژی‌ ئه‌و خوێندكارانه‌ به‌هه‌ده‌ر مامۆستا بو ئه‌وه‌ش����مان راگه‌یاند كه‌‬ ‫ده‌چێت‪ ،‬ئ����ه‌و ده‌ڵێت هه‌ڵه‌یه‌ك بوه‌و وه‌ك س����ااڵنی‌ پێش����و نییه‌و لیژنه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫س����كااڵمان هه‌یه‌‪ ،‬ئ����ه‌و لیژنه‌یه‌ بۆی‌‬ ‫رۆیشتوه‌و چاكی‌ ناكه‌م"‪.‬‬ ‫به‌ش����دار مه‌ترس����ی‌ خۆی‌ له‌ساڵی‌ هه‌یه‌ ره‌خنه‌ له‌و ناوانه‌ بگرێت ئه‌گه‌ر ‬ ‫داهات����و راگه‌یاندو پێیوای����ه‌" ئه‌گه‌ر هه‌ڵه‌یه‌ك هه‌بێت‪ ،‬ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ ئێستا‬ ‫ئه‌مساڵ كێش����ه‌كانمان چاره‌ نه‌كرێت ره‌خنه‌یان هه‌یه‌ ئه‌و ‪ 25‬كه‌س����ه‌ن كه‌‬ ‫ئ����ه‌وا له‌س����اڵی‌ داهاتو ئ����ه‌و ناوانه‌ی‌ ده‌رچ����وی‌ زانكۆكانی‌ راپه‌ڕین‌و كۆیه‌‌و‬ ‫دێنه‌وه‌ هه‌ر ئادابه‌و ناوی‌ ئێمه‌ی‌ تێدا گه‌رمیان����ن‪ ،‬هه‌ندێك ل����ه‌و ده‌رچوانه‌‬ ‫هاتن پێیانوتین ئ����ه‌و خوێندكارانه‌ی‌‬ ‫نابێت"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "هه‌ربۆی����ه‌ ئێم����ه‌ رێگای‌ ناویان هه‌ی����ه‌ هه‌ندێكیان خوێندكاری‌‬ ‫یاس����ایمان گرتوه‌ته‌ب����ه‌رو له‌هه‌ولێ����ر په‌روه‌رده‌ی����ی‌ نی����ن‌و به‌ش����ی‌ زمانن‌و‬ ‫له‌دادوه‌ریی‌ گشتی‌ س����كااڵی‌ یاسایی‌ بۆچ����ی‌ ئێمه‌ت����ان دورخس����توه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌س����ه‌ر مه‌حم����ود عوس����مان تۆمار بۆی����ه‌ دوای‌ به‌دواداچونم����ان بینیمان‬ ‫ئه‌و خوێندكارانه‌ ‪ 59‬كه‌س����ن‌و به‌هه‌ڵه‌‬ ‫ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریشدا‪ ،‬مه‌حمود عوسمان فۆرمه‌كانیان پڕكردوه‌ته‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "بۆی����ه‌ له‌رێبه‌ره‌ك����ه‌ش‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گش����تی‌ ئاماری‌ سلێمانی‌‬ ‫به‌ئاوێن����ه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌ ئه‌وان وه‌ك س����ه‌یرمان كرد كه‌ ئه‌مانه‌ په‌روه‌رده‌‬

‫خوێندن‬

‫به‌رێوبه‌رایه‌تی گشتی په‌روه‌رده‌ی گه‌رمیان فۆتۆ‪ :‬ئینته‌رنێت‬ ‫نین راس����ته‌ له‌فاكه‌ڵتی‌ په‌روه‌رده‌ن‪،‬‬ ‫به‌اڵم زمان‌و زانسته‌ مرۆڤایه‌تییه‌كانن‌و‬ ‫له‌فۆرمه‌كان����دا نوس����یویانه‌ ده‌رچوی‌‬ ‫كۆلێ����ژی‌ په‌روه‌رده‌ی����ن‪ ،‬بۆی����ه‌ ئه‌و‬ ‫گرفتانه‌مان ب����رده‌وه‌ بۆ لیژنه‌ی‌ بااڵی‌‬ ‫دامه‌زراندن كه‌ حاڵه‌تێكی‌ له‌م ش����ێوه‌‬ ‫هه‌ی����ه‌‪ ،‬دواتر نوس����راومان كردوه‌ بۆ‬ ‫هه‌رس����ێ‌ زانكۆك����ه‌و داوای‌ ب����ه‌ش‌و‬ ‫نمره‌كان‌و س����اڵی‌ ده‌رچون‌و سه‌ر به‌چ‬ ‫كۆلێژێك����ی‌ ئ����ه‌و قوتابییانه‌مان كرد‪،‬‬ ‫ئه‌وانیش به‌نوس����راوی‌ فه‌رمی‌ بۆیان‬ ‫ناردینه‌وه‌ كه‌ ئه‌و قوتابییانه‌ ده‌رچوی‌‬ ‫كۆلێ����ژو س����كوڵی‌ زم����ان‌و زانس����ته‌‬ ‫مرۆڤایه‌تییه‌كانن‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ بڕیارماندا‬ ‫ئه‌و ناوان����ه‌ له‌لیس����ته‌كه‌ ده‌ربهێنین‬ ‫چونكه‌ سه‌ربه‌ په‌روه‌رده‌ نین"‪ .‬‬ ‫مه‌حمود عوس����مان هێمای‌ بۆ ئه‌وه‌‬ ‫ك����رد "له‌گ����ه‌ڵ لیژنه‌ی‌ پ����ه‌روه‌رده‌و‬ ‫خوێندنی‌ بااڵ له‌پارله‌مان كۆبونه‌وه‌مان‬ ‫ك����ردو هه‌ندێ����ك پارله‌مانت����ار پێیان‬ ‫ده‌وتی����ن مادام ناوه‌كانی����ان ده‌رچوه‌‬

‫ئێوه‌ش بڕی����اری‌ دامه‌زراندنه‌كه‌یان بۆ‬ ‫ده‌ربكه‌نه‌وه‌‪ ،‬ئێمه‌ش داوامان لێكردن‬ ‫ك����ه‌ لیژنه‌ی‌ س����كااڵمان هه‌یه‌و ئه‌گه‌ر‬ ‫وابێ����ت رۆڵی‌ ئه‌م لیژنه‌ی����ه‌ چییه‌ كه‌‬ ‫ئێوه‌ زه‌ختمان لێبك����ه‌ن‪ ،‬له‌به‌ر ئه‌وه‌‬ ‫وتم����ان ناكرێت ئ����ه‌وه‌ بكه‌ین چونكه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر ئه‌مانه‌ بخه‌ینه‌وه‌ گروپه‌كانیان‬ ‫‪ 70‬كه‌س ده‌چنه‌ پێشه‌وه‌و هه‌ندێكیان‬ ‫‪ 16‬كه‌س����یان ی����ان ‪ 76‬كه‌س����یان‬ ‫ده‌كه‌وێته‌ پێش����ه‌وه‌ بۆیه‌ به‌و ش����ێوه‌‬ ‫بێت ‪ 380‬كه‌س ده‌كه‌وێته‌ پێش����یان‌و‬ ‫چۆن ده‌توانین ئه‌مانه‌ بخه‌ینه‌ پێشتر‬ ‫بۆ دامه‌زراندنی‌ ئه‌وانی‌ پێشو؟"‪.‬‬ ‫ناوبراو جه‌ختی‌ له‌وه‌ش كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫"سوێند ده‌خۆم به‌هیچ جۆرێك وشه‌ی‌‬ ‫وام نه‌وتوه‌ كه‌ ئه‌وان راس����ت ده‌كه‌ن‌و‬ ‫من هه‌ڵه‌ب����و ناوه‌كانی����ان ده‌ربهێنم‪،‬‬ ‫ئێستا ئه‌وان باسی‌ سكااڵ تۆماركردن‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬خۆیان ئازادن"‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ك����ی‌ دیك����ه‌وه‌‪ ،‬په‌رله‌مانتار‬ ‫گه‌ش����ه‌ دارا حه‌فید كه‌ ئاگادری‌ ئه‌م‬

‫گرفته‌ی����ه‌ به‌ئاوێن����ه‌ی‌ راگه‌یاند "ئه‌و‬ ‫كێش����ه‌یه‌ له‌نێ����وان ئاماری‌ گش����ت ‌‬ ‫ی‬ ‫سلێمانی‌‌و وه‌زاره‌تی‌ خوێندنی‌ بااڵدایه‌‪،‬‬ ‫ی فاكه‌ڵتی‌‌و‬ ‫له‌ئه‌نجامی‌ گۆڕینی‌ ن����او ‌‬ ‫سكوڵه‌كانه‌وه‌ كه‌ له‌هه‌ر شاره‌و ناوێكه‌و‬ ‫ئه‌م گرفتانه‌ی‌ دروستكردوه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و پارله‌مانت����اره‌ ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش‬ ‫كرد "ماوه‌ی‌ دو مانگه‌ له‌هه‌وڵداین بۆ‬ ‫چاره‌سه‌ری‌ ئه‌و كێشه‌یه‌و به‌ئێستاشه‌وه‌‬ ‫كه‌ كۆبونه‌وه‌مان كرد له‌گه‌ڵ هه‌ندێك‬ ‫پارله‌مانت����اری‌ هاوڕێ����م‌و لیژن����ه‌ی‌‬ ‫پارێزگای‌ س����لێمانی‌‪ ،‬به‌اڵم تائێس����تا‬ ‫هیچ ئه‌نجامێكی‌ نه‌بوه‌و خوێندكاره‌كان‬ ‫جه‌ختی����ان له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ س����كااڵ‬ ‫تۆمار ده‌كه‌ن‪ ،‬مه‌حمود عوس����مانیش‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌كردوه‌ ك����ه‌ ناوه‌كانیان‬ ‫دابنرێته‌وه‌و بچنه‌وه‌ ریزبه‌ندییه‌كه‌ ئه‌و‬ ‫كات خه‌ڵك����ی‌ تریش ده‌بێت‌و ئه‌وه‌نده‌‬ ‫میالكمان نه‌ماوه‌‪ ،‬بۆیه‌ پێموایه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫پێشتر ئه‌م گرفته‌ چاره‌ بكرایه‌ ئێستا‬ ‫پێویستمان به‌میالكی‌ تر نه‌ده‌بو"‪.‬‬

‫الی‌ جه‌می���ع مه‌علوم���و وازیح��� ‌ه‬ ‫عالی‌ مه‌قامت���ان حه‌قیبه‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫مه‌عاریفتان وه‌گرتوه‌ له‌م ته‌شكیالته‌‬ ‫وه‌زاری���ه‌ی ئاخ���ردا‪ ،‬ئیم���ه‌ش وه‌ك‬ ‫فه‌ردێ���ك له‌ره‌عیه‌تی‌ ئه‌م مه‌عموره‌یه‌‬ ‫جه‌س���اره‌تی‌ ئه‌وه‌مان كرد نه‌قدێكی‌‬ ‫به‌ن���ا‌و ته‌وجیه���ی‌ وه‌زاره‌ته‌ك���ه‌ی‌‬ ‫مه‌عالیت���ان بكه‌ین‪ ،‬له‌حدودی‌ ئاداب‌و‬ ‫ئیحترام���ا‪ .‬ل���ه‌رۆژی‌ ‪/11‬ایلول‪2012/‬‬ ‫ك���ه‌ ته‌صادوفی‌ سێش���ه‌ممه‌ی‌ كرد‬ ‫له‌عه‌ده‌دی‌ ‪ 342‬ی‌ غه‌زه‌ته‌ی‌ (ئاوێنه‌)‬ ‫دا به‌عینوانی‌ (په‌روه‌رده‌ی‌ سلێمانی‌‬ ‫رۆژتان باش)ته‌ته‌روقمان له‌مه‌وزوعی‌‬ ‫حه‌وانیت���ی‌ مه‌دره‌س���ی كردب���و بۆ‬ ‫م���وده‌ی‌ زیاتر له‌مانگ���ێ ئینتیزاری‬ ‫جواب بوین‪ ،‬ئه‌مم���ا بێفائیده‌! بۆیه‌‬ ‫مجبور بوی���ن دوای ئه‌وه‌ی‌ مه‌وزوعی‌‬ ‫منشورو موش���ارئیله‌یهی چله‌ی‌ چو‪،‬‬ ‫موباش���ه‌ره‌ته‌ن مه‌وزوعێك���ی‌ ترمان‪،‬‬ ‫وه‌كو موتابع���ه‌ به‌دوایدا نه‌ش���ركرد‬ ‫له‌عه‌ینه‌ن غه‌زه‌ته‌دا له‌عه‌ده‌دی‌ ‪348‬‬ ‫له‌ ‪ 23‬تش���رین ئه‌وه‌ڵی‌ ‪ 2012‬دا‪ .‬به‌‬ ‫عینوانی‌( كێ‌ تێنه‌گه‌ش���توه‌ ده‌ست‬ ‫هه‌ڵبڕێ )‪.‬‬ ‫دیسانه‌وه‌ به‌ئینتیزاری‌ جوابێك بوین‬ ‫كه‌لعاده‌ ئینتیزارمان بێ‌ فائیده‌ بو‪.‬‬ ‫الم���ان معل���وم نیی���ه‌ ئه‌س���بابی‬ ‫س���كوتی وه‌زاره‌ته‌ك���ه‌ی‌ معالیت���ان‬ ‫عه‌جه‌با ش���وعبه‌ی موتابعه‌تان نییه‌!‬ ‫ئه‌و ئیعالمه‌تان نه‌یتوانیوه‌ ئه‌نس���اتی‬ ‫غه‌زه‌ته‌و ئیزاعاتی مه‌مله‌كه‌ت بكات‪،‬‬ ‫موخته‌س���ه‌رێكی بهێنێت���ه‌ ح���زوری‬ ‫سه‌عاده‌تتان خۆ ئه‌گه‌ر ئه‌و مه‌ئمورانه‌‬ ‫مه‌ش���غوڵی ئوموری ئیداریو معاشیو‬ ‫منح���ه‌و ئه‌رازیو ئیجازات���و ئیفاداتی‬ ‫شه‌خس���ی قه‌تعی ته‌واسولیان كردوه‌‬ ‫له‌فه‌قیرو فوقه‌رای موجته‌مه‌ع‪ ،‬ئه‌بوایه‌‬ ‫فه‌ردێك له‌ئه‌صدیقا یا له‌موقه‌ڕه‌بیین‬ ‫ئ���ه‌و ندائه‌ی���ان به‌مه‌عالی���ت واصل‬ ‫بكردایه‌‪ ،‬ل���زا به‌صوره‌ت������ی‌ مجبوری‬ ‫ئه‌گه‌ر نه‌بین به‌سه‌به‌بی ئیزعاج‪ .‬ئه‌وا‬ ‫نداكه‌مان ته‌وجیهی مه‌عالیت ئه‌كه‌ین‬ ‫به‌ئومێدی ئ���ه‌وه‌ی به‌ئه‌قره‌ب وه‌قت‬ ‫جوابێكی موقنیع حاصل بكه‌ین له‌گه‌ڵ‬ ‫فه‌یزی ئیحترامو ئیخالصمان ‪...‬‬ ‫عه‌بدیمخلصتان‬ ‫ دالوه‌ر سۆفی‬

‫وه‌زاره‌ت ‌ی ناوخۆ رێگه‌ به‌خوێندكاران ‌ی گیرفانساز ‌ی نادات‬ ‫بۆ خوێندن بچن ‌ه ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت‬ ‫ئا‪ :‬ئاكۆ حه‌مه‌د رابی‌‬ ‫به‌گوێره‌ی‌ نوسراوێكی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫ناوخۆ‪ ،‬چیتر له‌مه‌ودوا رێگه‌ به‌و‬ ‫خوێندكارانه‌ نادرێت كه‌ له‌سه‌ر ئه‌ركی‌‬ ‫خۆیان ده‌یانه‌وێت له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت‬ ‫درێژه‌ به‌ خوێندن بده‌ن‪ ،‬هاوكات‬ ‫به‌رپرسی‌ به‌شی‌ مۆڵه‌تیش له‌وه‌زاره‌تی‌‬ ‫په‌روه‌رده‌ رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ ئه‌وان‬ ‫تائێستا هیچ رێنمایی‌و نوسراوێكیان‬ ‫به‌ده‌ست نه‌گه‌یشتوه‌و سه‌رسوڕمانی‌‬ ‫خۆشی‌ ده‌رده‌بڕێت له‌ده‌ركردنی‌ وه‌ها‬ ‫بڕیارێك‪.‬‬ ‫به‌پێ����ی ئ����ه‌و نوس����راوه‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫ناوخۆ كه‌ به‌ژماره‌ ‪43062‬رۆژی‌ ‪-11-12‬‬ ‫‪2012‬ده‌رچوه‌و ئیمزای‌ كه‌ریم س����نجاری‌‬ ‫وه‌زیری‌ ناوخۆی‌ له‌س����ه‌ره‌ تێیدا هاتوه‌‬ ‫" له‌ب����ه‌ر ئ����ه‌وه‌ی‌ س����ااڵنه‌ به‌رنامه‌ی‌‬ ‫تواناس����ازی‌ هه‌ی����ه‌ به‌پێی پێویس����تی‌‬ ‫وه‌زاره‌ت‌و دام‌و ده‌زگاكان����ی‌ ژم����اره‌ی‌‬ ‫كورس����ی‌‌و بواره‌كانی‌ دی����اری‌ ده‌كرێت‪ ،‬کۆمه‌ڵێک ده‌رچوی زانکۆ فۆتۆ‪ :‬ئینته‌رنێت‬ ‫بۆی����ه‌ له‌مه‌ودوا هیچ كه‌س����ێك مۆڵه‌تی‌‬ ‫پێنادرێت بۆ خوێندنی‌ بااڵ له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ ئه‌وه‌ی ‌ه بچێته‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت رایگه‌یاند بچێته‌ ب����واری‌ كرداریی����ه‌وه‌ بڕیارێكی‌ ده‌كرێت رێگریی‌ له‌ سه‌فه‌ری‌ خوێندنی‌ مۆڵه‌ت له‌وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌‪ ،‬مامۆستا‬ ‫واڵت ته‌نه����ا له‌چوارچێ����وه‌ی‌ به‌رنامه‌ی‌ باشه‌ ئه‌گه‌ر من كه‌سێك بم له‌به‌رنامه‌ی‌ یه‌كج����ار هه‌ڵه‌یه‌‪ .‬ناوبراو ده‌شپرس����ێت ئه‌و جۆره‌ كه‌سانه‌ بكرێت‌و خه‌ونه‌كانیان عه‌بدولواحید حاجی‌‪ ،‬به‌ئاوێن ‌هی‌ راگه‌یاند‬ ‫تواناس����ازیدا نه‌بێت ب����ۆ ئاگاردریتان‌و تواناس����ازی‌ ن����اوم ده‌رنه‌چوبێت بۆچی‌ باش����ه‌ ئه‌ی‌ ئه‌گه‌ر ده‌رچ����وی‌ كۆلیژێك له‌گۆڕنرێن؟ هه‌ر ل����ه‌م باره‌یه‌وه‌ ئاوێنه‌ كه‌ زانیاریم له‌سه‌ر ئه‌و بڕیاره‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫كاری‌ پێویس����ت"‪ .‬له‌الیه‌ك����ی‌ دیكه‌وه‌ ده‌بێت رێگه‌م پێنه‌درێت بچمه‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ دانه‌مه‌زرابێ����ت‌و بارودۆخی‌ داراییش����ی‌ چه‌ندین هه‌وڵیدا كه‌ بۆچونی‌ به‌رپرسانی‌ ناوخۆ نییه‌و تائێستا هیچ هه‌واڵم له‌سه‌ر‬ ‫س����ه‌فین عه‌ب����دواڵ‪ ،‬ك����ه‌ مامۆس����تای‌ واڵت بخوێن����م‪ ،‬له‌كاتێك����دا له‌س����ه‌ر باش بێت‌و كۆنمره‌كه‌شی‌ له‌گه‌ڵ به‌رنامی‌ وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆ له‌س����ه‌ر ئ����ه‌م بابه‌ته‌ ئه‌و بابه‌ته‌ نه‌بیستوه‌و هیچ ته‌علیمات‌و‬ ‫ئاماده‌ییه‌ نیگه‌ران����ی‌ خۆی‌ له‌بڕیارێكی‌ گیرفانی‌ خۆم ده‌مه‌وێت ئه‌و كاره‌ بكه‌م تواناس����ازیدا یه‌ك نه‌گرێت����ه‌وه‌و مه‌رج‌و وه‌ربگرێ����ت به‌اڵم هه‌وڵ����ه‌كان بێ ئاكام رێنماییه‌كیش����مان ب����ۆ نه‌هات����وه‌ نه‌‬ ‫وه‌ها ده‌رب����ڕی‪ ،‬ناوبراو كه‌ س����ه‌رقاڵی‌ بۆیه‌ ئه‌گ����ه‌ر ئه‌و بڕیاره‌ س����ه‌ربگرێت‌و رێنماییه‌كان����ی‌ تێدا نه‌بن‪ ،‬باش����ه‌ چۆن بون‪ .‬له‌الیه‌كی‌ دیكه‌وه‌ به‌رپرسی‌ به‌شی‌ له‌ئه‌نجومه‌ن����ی‌ وه‌زیران‌و نه‌ له‌وه‌زاره‌تی‌‬

‫به‌رپرسی‌ به‌ش ‌‬ ‫ی‬ ‫مۆڵه‌ت "تائێستا‬ ‫هیچ رێنماییه‌ك‬ ‫بۆ ئێمه‌ نه‌هاتوه‌و‬ ‫الم سه‌یریشه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر بڕیارێكی‌ وا‬ ‫ده‌ركرابێت"‬ ‫ناوخ����ۆوه‌‪ .‬ناوب����راو سه‌رس����وڕمانی‌‬ ‫خۆشی‌ نیش����اندا له‌باره‌ی‌ ئه‌و بڕیاره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆ‪ "،‬چونكه‌ ئێمه‌ مۆڵه‌ت‬ ‫به‌خوێن����دكاران ده‌ده‌ین ب����ۆ ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫واڵت نه‌ك وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆ‪ .‬بۆیه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫ئه‌و بڕی����اره‌ له‌الیه‌ن وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆوه‌‬ ‫ده‌رچوبێت شتێكی‌ زۆر سه‌یره‌"‪.‬‬

‫کۆمەاڵیەتی‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫‪17‬‬

‫ژنه‌ جل‌ فرۆشه‌کانی شار‪:‬‬ ‫ئاواتەخوازین چاوله‌ده‌ستی که‌س نه‌بین‬ ‫ئا‪ :‬سارا قادر‬ ‫ژنە جلوبەرگ فرۆشەکانی‬ ‫شەقامەکانی شار ئاواتەخوازی‬ ‫ئەوەن‪ ،‬تەنها چەند بستێکی‬ ‫شەقامەکانیان پێڕەوا ببینن تا‬ ‫جل‌و بەرگە کۆنەکانیانی تێدا ساغ‬ ‫بکەنەوەو قوتی ئێوارە خوانێکی‬ ‫هەژارانەیان دەست بکەوێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هەرگیز ئامادەنین دەست لەکەس‬ ‫پانبکەنەوە تا دینارێکیان پێبدەن‌و‬ ‫تەنها گلەییان لە حکومەت‌و‬ ‫بەرپرسان نەهاتنەخوارەوەیانە‬ ‫لەکۆشکەکانیان‌و تێکەڵنەبونیانە‬ ‫بەهەژاران‪.‬‬ ‫رەنگە له‌هه‌رێمدا زۆر دیمەنی وروژێنەرو‬ ‫سەرنجراکێشی تێدا بێت‪ ،‬بەاڵم یەکێک‬ ‫لەدیمەنە زۆر سەرنجراکێشە جوانەکان‬ ‫ئ���ەو ژنانەی لەلێواری ش���ەقامی کاک‬ ‫ئەحم���ەدی ش���ێخه‌ له‌س���لێمانی که‌‬ ‫هەریەکەیان بەدیار بوخچەیەک جلەوە‬ ‫هەڵتروش���کاوەو لەس���ەوداو مەمەڵەی‬ ‫هەزار دیناردایە ت���ا هەر نەبێت کرێی‬ ‫پاس���ەکەی پێدەربهێنێ هاتوچۆکەی‬ ‫پێبکات‪.‬‬ ‫ئ���ەم ژنانە لەپازدە ژنێک تێناپەرن‌و‬ ‫ژۆرێ���ک لەئاش���نایەتی‌و هاوڕێیەتیان‬ ‫لەگ���ەڵ یەکتر پەیدا ک���ردوەو رۆژانە‬ ‫جلوبەرگی کۆنەی ژنانی مندااڵنی شار‬ ‫دەکڕن���ەوەو بەچەن���د هەزارێک قازانج‬ ‫دەیان فرۆشنەوە‪.‬‬ ‫کاتێ���ک راگوزەران���ە بەالیان���دا‬ ‫تێدەپەڕی���ت‌و گوێیەک���ی هێمنانەیان‬ ‫لێدەگریت بۆت دەردەکەوێت کە رەنگە‬ ‫هی���چ بونەوەرێکی ئەم س���ەرزەمینە‬ ‫هێندەی ئەمان راس���تگۆیانە رازونیازو‬ ‫گلەییەکانی خۆیان نەڵێت‌و هەریەکەیان‬ ‫بەئاش���کراو بێپەردە باس���ی تەنانەت‬ ‫ش���تە تایبەتەکانی خۆشی بۆ دەستە‬ ‫خوشکەکانی نەکات گەرچی جارجارە‬ ‫بۆلەبۆڵ‌و دڵ عاجزییەکیشیان دەبێت‪،‬‬ ‫که‌چی ئه‌م���ه‌ش واینەک���ردوە یەکتر‬ ‫ببوغزێنن‌و بیری یەکتر نەکەن‪ .‬بەاڵم‬ ‫هەریەک ل���ەم ژنانە هێندە هەژارن کە‬ ‫تەنه���ا ئەو هیواو خۆش���بینییەیان بۆ‬ ‫دنیا ئەوانی هێشتۆتەوەو خەمەکانیانی‬ ‫لەک���ۆڵ نەگرت���وە‪ .‬س���ەلمە حەمە‬ ‫ئس���ماعیلی تەمەن حەفتاودو س���اڵ‬

‫بەدیار جلەکانی بەردەمییەوە لەسەوداو‬ ‫مامەڵەی بل���وزو بیجامەیەکی ناوماڵی‬ ‫رەنگ مۆردا بو ک���ە ئەو دەیوت بەدو‬ ‫هەزارو کریارەکەش هەزارو پێنجسەدی‬ ‫دەدایەو رێکنەدەکەوتن‪ .‬ئەو کە ماوەی‬ ‫بیس���ت‌و پێنج ساڵە س���ەرقاڵی ئەم‬ ‫کارەیە‪ ،‬بەهۆی نەخۆشی مێردەکەیەوەو‬ ‫س���ێ منداڵی هەتی���وی کوڕەکەی کە‬ ‫بەخێویان دەکات ئەرکی بەڕێوەبردنی‬ ‫ماڵی کەوتۆتە ئەس���تۆ بۆی���ە رۆژانە‬ ‫ل���ەدەوری کاژێر هەش���تی بەیانییەوە‬ ‫بەخ���ۆی‌و بوخچەلەک���ەی کۆڵیی���ەوە‬ ‫دادەنیشێت‌و دەمەو نیوەرۆ دوای پەیدا‬ ‫کردنی دو سێ هەزار دینارێ دەرواتەوە‬ ‫بۆ ماڵەوە‪ .‬سەلمە خان سەرباری ئەو‬ ‫هەم���و ماندوبون���ەی دەرەوەی کاتێک‬ ‫دەش���ڕواتەوە مالەوە دەبێت خەریکی‬ ‫کاری ناوماڵ‌و مێردە نەخۆشەکەی بێت‬ ‫کە ماوەی سێ ساڵە بەهۆی تێکچونی‬ ‫ب���اری تەندروس���تییەوە لەناو جێگەدا‬ ‫کەوتوەو ناتوانێ هیچ بکات‪ .‬س���ەلمە‬ ‫خان لەکاتی سەوداو مامەڵەکەیدا زۆر‬ ‫هێمنانە ئەو جالنەی بەردەس���تی قەد‬ ‫دەکردەوە کە موش���تەرییەکانی بۆیان‬ ‫دەش���ێواند لەکاتی تەماش���ا کردنداو‬ ‫بەئارامی پێیدەوتن " بەخودای بەوەندە‬ ‫کەمتر نابێت خۆم بۆ پێنجس���ەد یان‬ ‫هەزار دینار لێرە دانیش���توم ئەوەندەم‬ ‫بدەرێ‌و پیرۆزت بێت"‪.‬‬ ‫ئەگەر س���ەلمە خان چانسی ئەوەی‬ ‫هەبێ���ت گ���ەر مێردەکەش���ی زەلیل‬ ‫بێت‪ ،‬ب���ەاڵم ه���ەر بمێنێ���ت‌و جۆرە‬ ‫لەخۆش���ییەکی دابێت بە ژیانی‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئامینە نەجمەدینی تەمەن حەفتا ساڵ‬ ‫ئەو تروسکاییەش���ی نەم���اوەو ماوەی‬ ‫سی ودو ساڵە لەگەڵ کچە تاقانەکەیدا‬ ‫بەجێی هێشتوەو ژنی بەسەردا هێناوە‪.‬‬ ‫ئەو زۆر بە پێکەنینێکی پڕ لەگریانەوە‬ ‫وتی" من منداڵی ش���ارەکەم‌و خەڵکی‬ ‫س���ابونکەرانم‪ ،‬عەیامی خۆم لەس���ەر‬ ‫نوکی پێ ئەڕۆیش���تم ئێس���تاش بوم‬ ‫بەپیرەژنێک‌و لێ���رەدا کەوتوم خۆزگە‬ ‫حکوم���ەت‌و بەرپرس���ەکان بۆ جارێک‬ ‫لەکۆش���ک‌و تەالرەکانی���ان دەهاتن���ە‬ ‫خ���وارێ‌و ژیانی ئەم خەڵک���ە هەژارو‬ ‫ڕەشو ڕوتەیان دەبینی تا بزانن خۆیان‬ ‫چی دەکەن‌و خەڵکیش چۆن دەژی"‪.‬‬ ‫ئەو لەگەڵ خوشکە خانەنشینەکەیدا‬ ‫ژیان بەسەر دەبات‌و جاروباریش دێتە‬

‫ناو بازاڕو چەن���د پارچە جلێکی کۆنە‬ ‫دەفرۆش���ێت‌و دەگەڕێتەوە ماڵە تەنیاو‬ ‫چۆڵەک���ەی‪ .‬ب���ەاڵم س���ەیر لەوەدایە‬ ‫ژنانی ئێمە هێندە شەرمنن‌و داواکاری‬ ‫مافەکانی خۆیان نین دوای س���ی‌و دو‬ ‫ساڵ جێهێش���تن‌و وەزعی خراپی باری‬ ‫ئابوری‪ ،‬هێشتا بەدەنگی بەرز ناتوانێت‬ ‫داوای جیابون���ەوە بکات ئاواتەخوازە‪،‬‬ ‫گەر بۆ س���اتێکیش بێ���ت مێردەکەی‬ ‫تەاڵقی بدات‌و هەر نەبێت بێوەژنانەیەکی‬ ‫بۆ ببڕنەوە‪ .‬هاوش���ێوەی ئامینە خان‪،‬‬ ‫حه‌پس���ە عەلی تەمەن شەس���ت ساڵ‬ ‫کە لەگەڵ دەس���تە خوش���کەکانی لەو‬ ‫رێگە دانیش���تبو بۆ جلفرۆشتن باسی‬ ‫لە خراپی مێردەکەی دەکرد کە چەند‬ ‫جار دەست‌و قاچ‌و س���ەری شکاندوە‪،‬‬ ‫بەاڵم وا دو س���اڵە مێردەکەی مردوەو‬ ‫ئ���ەم دەفت���ەری زەخ���ت‌و وەرەقەی‬ ‫عی���ادەو ئیش���اعەکانی جەس���تەی‬ ‫ک���ە وێنەی ئێس���ک‌و پروس���کەکانی‬ ‫ناوەوەین فڕێنادات‌و پێیخۆش���ە وەک‬ ‫یادگارییەک لەالی بمێنێتەوە‪ .‬ئەویش‬ ‫خاوەن���ی ش���ەش منداڵە کە ئێس���تا‬ ‫چەند دانەیەکی���ان الی ماون‌و ئه‌وانی‬ ‫ت���ری چونەت���ە ماڵی خۆی���ان‪ ،‬بەاڵم‬ ‫زۆر خۆش���حاڵە بەوەی دێتە دەرەوەو‬ ‫کار دەکات " بگ���رە زۆربەی رۆژەکان‬ ‫هەر هیچیش���م دەس���ت ناکەوێت یان‬ ‫تەنها پارەی پاس���ەکە دەبەمەوە بەاڵم‬ ‫پێمخۆش���ە کە دێمە دەرەوەو خەڵک‬ ‫دەبینم"‪.‬ئ���ەم ژنان���ە لەبۆن���ەو رۆژە‬ ‫باراناوییەکان���دا نایەن���ە ناوبازاڕ بەاڵم‬ ‫س���ەرجەمی رۆژەکان���ی هەفتە جگە‬ ‫لەهەینی کار دەکەن‪ .‬هەرچەندە هەژاری‬ ‫پاڵی پێوەناون بۆ ئەم کارە بەاڵم زۆر‬ ‫دڵخۆش���ن بەکارەکەیان‌و بەش���ەوق‌و‬ ‫زەوقێکەوە باس���ی دەک���ەن کە تەواو‬ ‫خۆشی لێدەبینن‪ .‬ڕەنگە هیچیان وەک‬ ‫حاجی حەلیمەی تەمەن حەفتاوحەوت‬ ‫س���اڵ دڵخۆش نەب���ن بەکارەکەیان‌و‬ ‫زۆر بەپێکەنین���ەوە وتی" من خاوەنی‬ ‫ش���ەش منداڵ بوم کاتێک لێم قەوماو‬ ‫مێردەکەم مرد‪ ،‬بەمکارەو بەکارکردن بۆ ژنێکی جل فرۆش له‌شه‌قامی کاک ئه‌حمه‌دی شێخ‬ ‫مااڵن‌و جل شۆری هەمویانم پێگەیاندو‬ ‫خستمنە ماڵ‌و حاڵی خۆیان‪ ،‬ئێستاش دڵپاکانە دەدوان باسی ئەوەیان دەکرد حەلیمە خان س���ەرباری وەزعی خۆی‬ ‫ئ���ەم کارەو پەیداکردنی نانێکی حەاڵڵ کە چەندیان دەس���ت دەکەوێت‌و تەنها هێشتا زۆر بەرچاو تێرو بەویژدانە ئەو‬ ‫کە باوەڕ ناکەم هیچ کاسپییەک لەمەی ئاواتیان ئەوەبو خودا لەش���یان س���اغ جالنەی کە بۆی نافرۆش���رێت دەیداتە‬ ‫ئێمە حەاڵڵتربێت بەهەمو دنیا نادەم"‪ .‬ب���کات‌و تا مردن ئ���ەم کارە بکەن بۆ ئەو خەڵکە عەرەبان���ەی کە هەژارن‌و‬ ‫ئەم مرۆڤە سادانە هێندە راستگۆیانەو ئەوەی موحتاجی دەستی کەس نەبن‪ .‬لەن���او بازار دەس���وڕێنەوەو خۆش���ی‬

‫فۆتۆ‪ :‬سارا قادر‬ ‫بەهەژار نازانێت‌و وت���ی" مادام خوای‬ ‫گەورە بەهرەی لەشساغی پێبەخشیوین‬ ‫هەژار نین خوای گەورە ئەم خاک‌و ئاوو‬ ‫بستە ش���ەقامەی مزگەوتی گەورەمان‬ ‫لێنەستێنێ ئێمە هەر دەژین"‪.‬‬

‫القه‌كردن ‌ی كچێكی‌ هه‌رزه‌كار موسڵ ده‌هه‌ژێنێ‌‬ ‫ئا‪ :‬بارام سوبحی‌‬ ‫ئه‌فسه‌رێك‌و سێ‌ سه‌ربازی‌ سوپا ‌‬ ‫ی‬ ‫عێراق‪ ،‬كچێكی‌ هه‌رزه‌كار له‌موسڵ‬ ‫ده‌ڕفێنن‌و پاش بێهۆشكردنی‌ القه‌ی‌‬ ‫ده‌كه‌ن‪ .‬كه‌سوكاری‌ كچه‌كه‌ داواكارن‬ ‫ئه‌و ئه‌فسه‌ره‌ له‌شوێنی‌ ئه‌نجامدانی‌‬ ‫ئه‌و كاره‌ی‌ له‌سێداره‌ بدرێت‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ن خۆیه‌وه‌ پارێزگاری‌ موسڵ‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت تا سزا گه‌یاندنی‌‬ ‫ئه‌فسه‌ره‌كه‌‪ ،‬له‌چاودێریكردنی‌ ئه‌و‬ ‫دۆسێیه‌ به‌رده‌وام ده‌بێت‪.‬‬ ‫سێشه‌ممه‌ی‌ پێشو (‪،)2012/12/18‬‬ ‫كچێكی‌ هه‌رزه‌كار له‌كاتێكدا له‌ناوچه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌مرودی‌ س���ه‌ر به‌ق���ه‌زای‌ حه‌مدانییه‌‬ ‫(‪ 40‬كیلۆمه‌ت���ر باك���وری‌ موس���ڵ)‪،‬‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌ دابینكردن���ی‌ هه‌ندێ���ك‬ ‫پێداویستی‌ خێزانه‌كه‌ی‌ له‌ماڵ دێته‌ده‌ر‪،‬‬ ‫له‌الیه‌ن چه‌ند كه‌سێكه‌وه‌ ده‌ڕفێنرێت‌و‬ ‫پاشان بۆ رۆژی‌ دواتر به‌ڕوتی‌ له‌سه‌ر‬ ‫شه‌قامێكی‌ شاری‌ موسڵ فڕێده‌درێت‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م روداوه‌ له‌نێو میدیای‌ عێراقی‌‌و ژنان‌و کچان له‌عێراقدا قوربانی سه‌ره‌کی‬ ‫ش���اری‌ موس���ڵدا ده‌نگدانه‌وه‌یه‌ك���ی‌‬ ‫گه‌وره‌ی‌ هه‌ب���و‪ ،‬به‌جۆرێك نه‌ك ته‌نها گونده‌ك���ه‌ به‌دوایدا گه‌ڕاون‪ .‬پاش���ان‬ ‫له‌ئاس���تی‌ ش���اره‌كه‌‪ ،‬به‌ڵكو سه‌رۆكی‌ ژم���اره‌ ته‌له‌فۆن���ی‌ خۆی���ان داوه‌ته‌‬ ‫پارله‌مان���ی‌ عێراقیش له‌س���ه‌ری‌ هاته‌ س���ه‌رجه‌م بازگ���ه‌كان‪ ،‬تاوه‌كو ئه‌گه‌ر‬ ‫ده‌ن���گ‌و داوای‌ به‌س���زا گه‌یاندن���ی‌ زانیارییه‌كیان ده‌س���تكه‌وت ئاگاداریان‬ ‫بكه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌نجامده‌رانی‌ ئه‌و كاره‌ی‌ كرد‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬باس له‌وه‌ده‌كات له‌كاتێكدا‬ ‫ئه‌ب���و س���ه‌عد (‪ )50‬س���اڵ‪ ،‬مامی‌‬ ‫كچه‌ك���ه‌ باس ل���ه‌وه‌ده‌كات ماڵی‌ ئه‌و له‌هه‌وڵی‌ گه‌ڕان‌و س���ۆراخكردنی‌ ئه‌و‬ ‫كچه‌ی‌ ب���رازای‌ له‌گوندێكی‌ ده‌روبه‌ری‌ كچ���ه‌دا ب���ون‪ ،‬پێش���نوێژی‌ یه‌كێك‬ ‫موسڵه‌‪ ،‬پاش ونبونی‌ ته‌واوی‌ سنوری‌ له‌مزگه‌وته‌كانی‌ ش���اری‌ موس���ڵ‪ ،‬كه‌‬

‫توندوتیژین‬ ‫دانیش���توی‌ گه‌ڕه‌ك���ی‌ فه‌ڵه‌س���تینی‌‬ ‫ده‌روازه‌ی‌ رۆژهه‌اڵتی‌ شاره‌كه‌یه‌‪ ،‬پێیان‬ ‫راده‌گه‌یه‌نێت كچێكی‌ به‌ڕوتی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫شه‌قامه‌كه‌ بینیوه‌و هێناویه‌تییه‌وه‌ بۆ‬ ‫ماڵی‌ خۆیان‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ بارودۆخ���ی‌ ده‌رون���ی‌‌و‬ ‫ته‌ندروستی‌ ئه‌و كچه‌وه‌‪ ،‬مامی‌ ده‌ڵێت‬ ‫"ل���ه‌ڕوی‌ ده‌رونیی���ه‌وه‌ داڕوخابو‪ ،‬زۆر‬ ‫به‌زه‌حم���ه‌ت ورده‌كاری‌ روداوه‌كه‌ی‌ بۆ‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئینته‌رنێت‬ ‫باسكردین"‪ .‬به‌پێی‌ گێڕانه‌وه‌ی‌ كچه‌ك ‌ه‬ ‫بۆ مامی‌‪ ،‬چه‌ند كه‌س���ێكی‌ نه‌ناس���راو‬ ‫رفاندویانه‌و پاشان ئه‌فسه‌رێك به‌پله‌ی‌‬ ‫موالزمی‌ یه‌ك به‌ناوی‌ "ش���ه‌عالن زیاب‬ ‫جب���وری‌" بێهۆش���ی‌ كردوه‌و پاش���ان‬ ‫القه‌ی‌ كردوه‌‪ .‬به‌وته‌ی‌ ئه‌بو س���ه‌عد‪،‬‬ ‫ئه‌و بێهۆش���كردنه‌ كاریكردۆته‌ س���ه‌ر‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ كچه‌كه‌و رۆژێ���ك دوای‌‬ ‫دۆزین���ه‌وه‌ی‌‪ ،‬ب���ه‌رده‌وام م���اوه‌ ماوه‌‬

‫رشاوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫دوای‌ دۆزین���ه‌وه‌ی‌ كچه‌ك���ه‌‪،‬‬ ‫كه‌سوكاره‌كه‌ی‌ په‌ناده‌به‌نه‌ به‌ر دادگاو‬ ‫س���كااڵی‌ قانونی‌ له‌سه‌ر ئه‌و ئه‌فسه‌ره‌‬ ‫تۆمارده‌كه‌ن‪ ،‬به‌اڵم دادگا به‌مه‌به‌ستی‌‬ ‫پاراستنی‌ گیانی‌ كچه‌كه‌‪ ،‬بۆ ماوه‌یه‌ك‬ ‫ته‌وقیفی‌ ده‌كات‪ .‬ئه‌بو سه‌عد داواكاره‌‬ ‫ئه‌و ئه‌فسه‌ره‌ له‌ش���وێنی‌ ئه‌نجامدانی‌‬ ‫"تاوانه‌كه‌ی‌ له‌سێداره‌ بدرێت‪ ،‬تاببێته‌‬ ‫په‌ند بۆ كه‌سانی‌ تر"‪.‬‬ ‫دوای‌ باڵوبونه‌وه‌ی‌ هه‌واڵی‌ القه‌كردنی‌‬ ‫ئه‌م كچه‌‪ ،‬دادگا فه‌رمانی‌ ده‌ستگیركردن‬ ‫بۆ ئه‌فس���ه‌ره‌كه‌و ئه‌و س���ێ‌ سه‌ربازه‌‬ ‫ده‌رده‌كات كه‌ له‌پرۆسه‌ی‌ رفاندنه‌كه‌دا‬ ‫به‌شداربون‪ .‬به‌اڵم یه‌كه‌ سه‌ربازییه‌كه‌ی‌‬ ‫ئاماده‌نه‌ب���ون راده‌س���تی‌ دادگای‌‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬به‌پاس���اوی‌ ئه‌وه‌ی‌ پارێزبه‌ندی‌‬ ‫"حه‌س���انه‌" س���ه‌ربازی‌ هه‌یه‌و ده‌بێت‬ ‫پاش ره‌زامه‌ن���دی‌ وه‌زاره‌تی‌ به‌رگری‌‪،‬‬ ‫ئینجا راده‌ستی‌ دادگا بكرێت‪.‬‬ ‫فه‌رمانده‌ی‌ فیرقه‌ی‌ دوی‌ س���وپای‌‬ ‫عێراق له‌ش���اری‌ موس���ڵ‪ ،‬لیوا روكن‬ ‫عه‌ل���ی‌ فره‌یج���ی‌‪ ،‬رایگه‌یان���د ئ���ه‌و‬ ‫ئه‌فس���ه‌ره‌ له‌لیوای‌ پێنجی‌ پیاده‌ بوه‌‪.‬‬ ‫دوای‌ باڵوبون���ه‌وه‌ی‌ هه‌واڵه‌ك���ه‌ش‪،‬‬ ‫ده‌س���به‌جێ‌ له‌ب���اره‌گای‌ فیرقه‌ك���ه‌‬ ‫زیندان���ی ك���ردوه‌‪ .‬به‌وت���ه‌ی‌ فره‌یجی‌‬ ‫ئ���ه‌م بابه‌ت���ه‌ بۆ "مه‌رامی‌ سیاس���ی‌‌و‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌ بانگه‌ش���ه‌ی‌ هه‌ڵبژاردن‬ ‫گه‌وره‌كراوه‌"‪ .‬هه‌روه‌ها ده‌ڵێت "كاتێك‬ ‫كه‌سێك تاوانێك ده‌كات‪ ،‬مانای‌ وانییه‌‬ ‫دامه‌زراوه‌ س���ه‌ربازییه‌كه‌ به‌ته‌واوه‌تی‌‬ ‫تۆمه‌تباره‌‪ .‬ئه‌و به‌م كاره‌ی‌ گوزارشتی‌‬

‫له‌پ���ه‌روه‌رده‌ی‌ هه‌ڵ���ه‌ی‌ خێزانه‌كه‌ی‌‌و‬ ‫الدانه‌كان���ی‌ كردوه‌و ئه‌وه‌ گوزارش���ت‬ ‫نییه‌ له‌سوپای‌ عێراقی‌"‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی‌ به‌یاننامه‌یه‌ك���ی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫به‌رگ���ری‌ عێ���راق ك���ه‌ رۆژی‌ پێن���ج‬ ‫ش���ه‌ممه‌ی‌ راب���ردو باڵوكرای���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫بڕیاریانداوه‌ به‌البردنی‌ حه‌سانه‌ له‌سه‌ر‬ ‫ئ���ه‌و ئه‌فس���ه‌ره‌و راده‌س���تكردنی‌ بۆ‬ ‫دادگا‪ ،‬تاوه‌كو به‌پێی‌ مادده‌ی‌ ‪393/1‬‬ ‫له‌ یاسای‌ س���زادانی‌ عێراقی‌ دادگایی‌‬ ‫بكرێت‪ .‬كه‌ به‌وته‌ی‌ پارێزگای‌ موس���ڵ‬ ‫س���زای‌ ئه‌و "تاوانه‌ له‌سێداره‌دان یان‬ ‫به‌ندكردنی‌ هه‌تاهه‌تاییه‌"‪.‬‬ ‫پارێزگاری‌ موسڵ ئه‌سیل نوجه‌یفی‌‪،‬‬ ‫له‌رونكردنه‌وه‌یه‌كدا كه‌ له‌سه‌ر په‌یجی‌‬ ‫تایبه‌ت���ی‌ خۆی‌ له‌ت���ۆڕی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‬ ‫فه‌یس���بوك باڵویكردۆت���ه‌وه‌‪ ،‬ب���اس‬ ‫له‌وه‌ده‌كات ئه‌و ئه‌فس���ه‌ره‌ له‌به‌رده‌م‬ ‫دادوه‌ردا "دان���ی‌ به‌تاوانه‌كه‌یدا ناوه‌و‬ ‫وتویه‌تی‌ له‌كاتێكدا كچه‌كه‌م القه‌كردوه‌‪،‬‬ ‫ك���ه‌ ل���ه‌ڕوی‌ ئاگاییه‌وه‌ ش���ێلو بوه‌"‪.‬‬ ‫نوجه‌یفی‌ ده‌ڵێت "راپۆرتی‌ پزیش���كی‌‬ ‫سه‌لماندویه‌تی‌ ئه‌و كچه‌ القه‌كراوه‌"‪.‬‬ ‫هه‌ر به‌پێی‌ زانیارییه‌كانی‌ پارێزگار‪،‬‬ ‫ئه‌و ئه‌فسه‌ره‌ له‌ئیفاده‌كه‌یدا رایگه‌یاندوه‌‬ ‫كچه‌كه‌ی‌ بردوه‌ته‌ باره‌گای‌ یه‌كه‌كه‌ی‌‪،‬‬ ‫به‌پاساوی‌ ئه‌وه‌ی‌ شه‌وه‌و به‌مه‌به‌ستی‌‬ ‫پاراستنی‌ گلیده‌داته‌وه‌و بۆ به‌یانییه‌كه‌ی‌‬ ‫راده‌س���تی‌ خێزانه‌ك���ه‌ی‌ ده‌كات���ه‌وه‌‪.‬‬ ‫نوجه‌یف���ی‌ له‌كۆتایی‌ وته‌كانیدا ده‌ڵێت‬ ‫"له‌نزیكه‌وه‌و ب���ه‌رده‌وام چاودێری‌ ئه‌م‬ ‫روداوه‌ ده‌كه‌م‪ ،‬تا تاوانبار س���زاكه‌ی‌‬ ‫وه‌رده‌گرێت"‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫نه‌وشیروان مسته‌فا‌و‬ ‫دوا ده‌رفه‌ت‬ ‫سات‬ ‫ی بۆ رووداوێكی‌ گه‌ور‌ه ئاماده‌ ده‌كات‪ ،‬رووداوێك ك ‌ه سات‬ ‫كوردستان خۆ ‌‬ ‫ی نزیكتر ده‌بینه‌وه‌‪ :‬ماڵئاوایی‌ یه‌كجاری‌ تاڵه‌بانی‌‪.‬‬ ‫به‌سات له‌"قه‌وما"ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌و پی���اوه‌دا ماڵئاوای ‌‬ ‫ی له‌قه‌ب���ار‌ه ‌‬ ‫ی مێژووی ‌‬ ‫كاتێ���ك س���ه‌ركرده‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سیاس���ه‌ت ده‌كات‪ ،‬نه‌ك هه‌ر بۆش���اییه‌ك ‌‬ ‫یه‌كج���اری‌ له‌ژی���ان‌و له‌دنیا ‌‬ ‫ی خۆیدا‬ ‫ی رووداوه‌كانیش به‌دوا ‌‬ ‫گ���ه‌ور‌ه به‌جێده‌هێڵێت‪ ،‬به‌ڵكو گۆمی‌ مه‌نگ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 60‬س���اڵه‌ ناوێك ‌‬ ‫ی ماوه‌ ‌‬ ‫ی س���یمای ئه‌م پیاوه‌ ‌‬ ‫ده‌ش���ڵه‌قێنێت‪ .‬ونبوون ‌‬ ‫ی ئێمه‌یه‌‪ ،‬كوردستان له‌به‌رده‌م چه‌ندین گۆڕانكاریی‌‌و‬ ‫ی سیاسه‌ت ‌‬ ‫ی دنیا ‌‬ ‫دیار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ناوخۆ ‌‬ ‫ی جیاوازدا راده‌گرێت‪ ،‬هه‌ربۆیه‌ زیاد له‌الیه‌نێك ‌‬ ‫ئه‌گه‌رو س���یناریۆ ‌‬ ‫ی رووداوه‌كان‬ ‫كوردستان‌و ده‌ره‌و‌هی‌ كوردستانیش نایانه‌وێ‌ ئاڕاسته‌ی‌ ره‌وت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی چۆن ونبوون ‌‬ ‫ه���ه‌روا بۆ رێك���ه‌وت به‌جێبهێڵن‌و چاویان بڕیوه‌ت ‌ه ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی خۆیان بقۆزنه‌وه‌؟!‬ ‫تاڵه‌بانی‌ له‌به‌رژه‌وه‌ند ‌‬ ‫ی له‌م سااڵن ‌هی‌ دواییدا‬ ‫ی روناك ئاش���كراتر بێت یه‌كێت ‌‬ ‫ره‌نگ ‌ه ئه‌و‌ه له‌رۆژ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئیدار‌ه كردن ‌‬ ‫به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك به‌كێشه‌و قه‌یرانه‌و‌ه ئااڵوه‌‪ ،‬كه‌ له‌دوای‌ تاڵه‌بان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫ئێجگار قورس‌و زه‌حمه‌ته‌‪ ،‬هه‌ر كه‌س���ێك ئه‌و به‌رپرسیارێتییه‌ت ‌‬ ‫پێبس���پێردرێت وه‌ك ئ���ه‌وه‌ وای ‌ه تۆپه‌ڵ ‌ه گڕێكی‌ پێبدرێت كه‌ س���ه‌ره‌نجام‬ ‫ی سوتانی‌‪.‬‬ ‫ده‌شێت ببێته‌ مایه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ی سیاس ‌‬ ‫ی له‌سلێمانی‌ له‌گه‌ڵ‌ مه‌كته‌ب ‌‬ ‫له‌كاتێكدا ك ‌ه ئه‌مڕۆ بارزان ‌‬ ‫ی خۆی‌‌و پارتی‌ له‌م س���اته‌وه‌خته‌دا به‌وان‌و به‌و‬ ‫كۆده‌بێت���ه‌و‌ه تا پش���تیوان ‌‬ ‫كه‌س���ه‌ رابگه‌یه‌نێت ك ‌ه پۆست‌و كورس���ییه‌ك ‌هی‌ تاڵه‌بانی‌ پێده‌سپێردرێت‪،‬‬ ‫ی س���ه‌رنجه‌كان رووه‌و ئه‌و پیاوه‌ن ك ‌ه چه‌ن���د مه‌ترێك به‌دوور له‌و‬ ‫زۆرب��� ‌ه ‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی ‌ه به‌س���ه‌ر گردێكه‌وه‌یه‌و ده‌یه‌وێت ئه‌م واڵته‌ بگۆڕێت‪ ،‬ئێستا ئه‌و‬ ‫ی ده‌كاته‌وه‌؟‬ ‫بیر له‌چ ‌‬ ‫ونبوونی‌ تاڵه‌بانی‌‪ ،‬زیاد له‌هه‌ر كه‌س���ێك ئه‌و‌ه له‌نه‌وش���یروان مس���ته‌فا‬ ‫ی كاراو گه‌وره‌تر له‌كوردستاندا ببینێت‪ ،‬ئه‌و كه‌ چوار‬ ‫ده‌خوازێت ك ‌ه رۆڵێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تێشكاندو روحێك ‌‬ ‫ی سیاسی‌ كوردستان ‌‬ ‫ی چه‌قبه‌ستوو ‌‬ ‫سا ‌ڵ له‌مه‌وبه‌ر دۆخ ‌‬ ‫ی ئێمه‌دا‪ ،‬له‌م س���اته‌وه‌خته‌دا‬ ‫ی سیاس���ه‌ت ‌‬ ‫ی مردووی ‌‬ ‫ك���رده‌وه‌ به‌ به‌ر دنیا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌و گۆڕانه‌ی‌ خه‌ون ‌‬ ‫ی هاتووه‌ت ‌ه پێش بۆ به‌رجه‌ست ‌ه كردن ‌‬ ‫ی گه‌ور‌ه ‌‬ ‫هه‌لێك ‌‬ ‫ی بزوتنه‌وه‌ك ‌هی‌"‌و‬ ‫ی گونجاو له‌ناو "خود ‌‬ ‫پێو‌ه ده‌بینێت‪ ،‬به‌مه‌رجێك هه‌نگاو ‌‬ ‫ی كوردس���تان‌و عێراق‌و‬ ‫ی س���ه‌وزو هه‌رێم ‌‬ ‫ی "زۆن ‌‬ ‫ی به‌مین چێنراو ‌‬ ‫كێڵگ��� ‌ه ‌‬ ‫ناوچه‌كه‌"شدا بنێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌وشیروان مسته‌فا له‌وه‌دای ‌ه ك ‌ه هێواش هێواش ته‌مه‌ن ‌‬ ‫ی گه‌ور‌ه ‌‬ ‫گرفت ‌‬ ‫ی له‌به‌رده‌مدا نه‌ماو‌ه بۆ مانۆڕ‬ ‫ی زۆر ‌‬ ‫به‌ره‌و س���ه‌ر هه‌ڵده‌كش���ێ‌‌و زه‌مه‌نێك ‌‬ ‫ی مێژووه‌و‌ه به‌جێبهێڵێت‪،‬‬ ‫ی به‌سه‌ر الپه‌ڕه‌كان ‌‬ ‫ی جێ‌ په‌نج ‌ه ‌‬ ‫كردن‌و بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی هاته‌پێش‬ ‫ئه‌و له‌ماو‌هی‌ ئه‌م چه‌ند ساڵ ‌هی‌ رابردوودا گه‌لێك هه‌ل‌و ده‌رفه‌ت ‌‬ ‫ی بۆ دانه‌ڕش���ت‪ ،‬تا‬ ‫ی گۆڕان وه‌ك پێویس���ت پالنی‌ تۆكمه‌ ‌‬ ‫به‌اڵم بزوتنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ل���ه‌كان یه‌ك به‌دوای‌ یه‌كدا له‌ده‌س���تچوون‌و گۆڕانیش نه‌بوو‌ه واقیعێك ‌‬ ‫به‌رده‌ست‪.‬‬ ‫ره‌نگ ‌ه ونبوونی‌ تاڵه‌بانی‌‪ ،‬دوا ده‌رفه‌ت‌و هه‌ل بێت له‌به‌رده‌م نه‌وش���یروان‬ ‫ی كاراتر له‌كوردستاندا ببینێت‪ ،‬ئایا ئه‌و ده‌زانێت‬ ‫ی رۆڵێك ‌‬ ‫مسته‌فادا بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫چۆن سه‌ركردایه‌تی‌ ئه‌م قۆناغ ‌ه بكاو ئه‌م دوا هه‌ل‌و ده‌رفه‌ته‌ بقۆزێته‌وه‌؟!‬ ‫ریکالم‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫ئێران خه‌م ‌ی تاڵه‌بانییه‌تی‌‬

‫رۆڵی‌ یه‌كالكه‌ره‌وه‌ له‌زۆنی‌ سه‌وزدا ده‌بینێت‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫كۆماری‌ ئیسالمی‌ ئێران بایه‌خ‌و‬ ‫ی‬ ‫گرنگییه‌كی‌ گه‌وره‌ی‌ به‌نه‌خۆشكه‌وتن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ئه‌مجاره‌ی‌ تاڵه‌بانی‌ دا‪ ،‬وێڕا ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌ستبه‌جێ‌ تیمێكی‌ پزیشكی ‌‬ ‫ی‬ ‫شاره‌زای‌ له‌تارانه‌و‌ه بۆ فریاكه‌وتن ‌‬ ‫ی ره‌وانه‌ی‌ به‌غدا كرد‪،‬‬ ‫تاڵه‌بان ‌‬ ‫حه‌سه‌نی‌ دانایی‌ فه‌ر به‌باوه‌شێك‬ ‫گوڵه‌وه‌ چو‌ه سه‌ردانی تاڵه‌بانی‌‌و‬ ‫ی بۆ‬ ‫ئه‌حمه‌دی‌ نه‌ژادیش گه‌شته‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫عێراق دواخست‪ ،‬ئێران ك ‌ه خه‌م ‌‬ ‫تاڵه‌بانییه‌تی‌‪ ،‬رۆڵی‌ یه‌كالكه‌ره‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫له‌ته‌رتیباته‌ ئاینده‌ییه‌كانی‌ دۆسێ ‌‬ ‫ی سه‌وز"یشدا‬ ‫عێراق‌و كوردستان‌و "زۆن ‌‬ ‫ده‌بینێت‪.‬‬ ‫له‌چه‌ن���د رۆژی‌ راب���ردودا‪ ،‬گ���ه‌ور‌ه‬ ‫كاربه‌ده‌س���ت‌و میدیاكان���ی ئێ���ران‬ ‫ی‬ ‫ی گه‌وره‌یان به‌نه‌خۆشكه‌وتن ‌‬ ‫بایه‌خێك ‌‬ ‫ی ناوب���راو دا‪،‬‬ ‫تاڵه‌بان���ی‌‌و تاریفكردن��� ‌‬ ‫به‌ش���ێك ل���ه‌و میدیایان��� ‌ه تاڵه‌بانی‌‌و‬ ‫ی‬ ‫ئایه‌تواڵ سیس���تانییان به‌دو كه‌سایه‌ت ‌‬ ‫ی گرنگ‬ ‫گ���ه‌ور‌ه ناوبرد ك��� ‌ه رۆڵێك��� ‌‬ ‫ی ئاش���تی‌‌و ب���ره‌ودان‬ ‫له‌پاراس���تن ‌‬ ‫به‌میانه‌ڕه‌وی���ی‌ له‌واڵتێك���دا ده‌بین���ن‬ ‫لێوانلێو‌ه له‌كێش���مه‌كێش‌و توندڕه‌ویی‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ئێ���ران به‌تاڵه‌بان ‌‬ ‫ئه‌م بایه‌خپێدانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌وه‌وه‌ سه‌رچاوه‌ ده‌گرێت‪ ،‬كه‌ له‌دید ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���ااڵن ‌‬ ‫ئه‌وان���ه‌و‌ه ناوبراو به‌درێژای ‌‬ ‫ی نزیكی‌ ئێران بوه‌‪.‬‬ ‫رابردو دۆستێك ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ تاڵه‌بانی‌‌و ئێران مێژویه‌ك ‌‬ ‫دورودرێژی‌ پڕ له‌هه‌ورازو نش���ێوه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ی "عیسا‬ ‫ی گێڕانه‌و‌ه ‌‬ ‫ی به‌پێ ‌‬ ‫س���ه‌ره‌تاك ‌ه ‌‬ ‫ی عێراق‬ ‫په‌ژمان"ی‌ به‌رپرس���ی‌ دۆس���ێ ‌‬ ‫ی س���اواك‪ ،‬بۆ‬ ‫ی هه‌واڵگری��� ‌‬ ‫ل���ه‌ده‌زگا ‌‬ ‫به‌ر له‌شه‌س���ته‌كانی‌ س���ه‌ده‌ی‌ رابردو‬ ‫ی‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‪ ،‬ئێران هه‌میش��� ‌ه رۆڵێك ‌‬ ‫ی كوردستاندا‬ ‫ی باش���ور ‌‬ ‫ی له‌مێژو ‌‬ ‫گرنگ ‌‬ ‫ی‬ ‫بینی���وه‌‪ ،‬به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك ك ‌ه گێڕانه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حیزب‌و سه‌ركرده‌ سیاسییه‌كان ‌‬ ‫مێژو ‌‬ ‫ئێستای‌ كوردستان‪ ،‬به‌بێ‌ خوێندنه‌وه‌و‬ ‫گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ رۆڵی‌ ئه‌و واڵت ‌ه ناته‌واوه‌و‬ ‫ی نه‌پێكاوه‌‪ ،‬ئێران هه‌م‬ ‫مه‌به‌س���تی‌ خۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ش���اخ‌و هه‌م له‌سه‌رده‌م ‌‬ ‫له‌سه‌رده‌م ‌‬ ‫ی‬ ‫شاریش���دا بۆ ئه‌م هێز‌و س���ه‌ركردان ‌ه ‌‬

‫ئێران لێناگه‌ڕێت‬ ‫تاك ‌ه هێزێك‬ ‫له‌كوردستاندا‬ ‫بااڵده‌ست بێت‌و‬ ‫تورکیاش دەستی‬ ‫بەسەر سەرتاسەری‬ ‫هەرێمدا کراوەبێت‬ ‫ی‬ ‫ی كوردس���تان‌و راگرتن��� ‌‬ ‫هه‌رێم��� ‌‬ ‫هاوسه‌نگیی‌ نێوانیان گرنگ بوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ئیسالمی‌ ئێران ك ‌ه هێزێك ‌‬ ‫كۆمار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سیاس��� ‌‬ ‫گه‌ور‌هی‌ س���ه‌ر نه‌خش���ه‌ ‌‬ ‫ی ناوه‌ڕاس���ته‌‪ ،‬هه‌روه‌ك چۆن‬ ‫رۆژهه‌الت ‌‬ ‫به‌ه���ۆی‌ هه‌ڵكه‌وت��� ‌هی‌ جوگرافیی���ه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫كاریگه‌رییه‌ك���ی‌ ئێج���گار گ���ه‌ور‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 50‬س���اڵ ‌‬ ‫له‌س���ه‌رجه‌م روداوه‌كان��� ‌‬ ‫ی كوردستاندا هه‌بوه‌‪،‬‬ ‫ی باش���ور ‌‬ ‫رابردو ‌‬ ‫له‌ئێستاش���دا رۆڵ���ی‌ یه‌كالك���ه‌ره‌و‌ه‬ ‫له‌ته‌رتیبات���ه‌ ئاینده‌ییه‌كان���ی‌ عێراق‌و‬ ‫كوردستان‌و "زۆنی‌ سه‌وز"دا ده‌بینێت‪،‬‬ ‫هیچ هێزێك ناتوانێت له‌م جوگرافیایه‌دا‬ ‫ك���ه‌ هه‌رێم���ی‌ كوردس���تانی‌ تێ���دا‬ ‫ی وا‬ ‫هه‌ڵكه‌وتوه‌‌و س���نورێكی‌ دور‌ودرێژ ‌‬ ‫به‌ئێران���ه‌وه‌‪ ،‬رۆڵی‌ ئه‌و واڵت���ه‌ نادید‌ه‬ ‫بگرێت‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریشدا‪ ،‬دیاره‌ ئه‌وه‌ ئاشكرای ‌ه‬ ‫ی ئێران به‌تاڵه‌بانی‌‌و‬ ‫ك ‌ه ئه‌م بایه‌خدانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دوای‌ تاڵه‌بان���ی‌‪ ،‬بۆ بایه‌خ ‌‬ ‫قۆناغ��� ‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردس���تان‌و هێز‌و سه‌ركرد‌ه‬ ‫ی‬ ‫كاراكان���ی‌ ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه له‌س���تراتیج ‌‬

‫ ‬ ‫تاڵەبانی‌و ئەحمەدی نەژاد‬ ‫ی‬ ‫ی پاراس���تن ‌‬ ‫ئێراندا‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ له‌ڕو ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی س���نوره‌كان ‌‬ ‫ئه‌م���ن‌و ئاسایش��� ‌‬ ‫واڵت���ه‌وه‌‪ ،‬هه‌ر ئه‌مه‌ش��� ‌ه وایكردوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ئیس�ل�ام ‌‬ ‫ی كۆمار ‌‬ ‫به‌رده‌وام چ���او ‌‬ ‫ی له‌س���ه‌ربێت‌و له‌هه‌مو ش��� ‌هڕ‌و‬ ‫ئێران��� ‌‬ ‫ئاشتییه‌كی‌ ئه‌م هه‌رێمه‌دا ئاماد‌ه بێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫قۆناغی‌ دوای‌ تاڵه‌بانی‌‌و روداوه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ن���او یه‌كێت���ی‌ ب���ه‌ال ‌‬ ‫ئێس���تا ‌‬ ‫ی‬ ‫بڕیاربه‌ده‌ستانی‌ تارانه‌و‌ه گه‌لێك جێ ‌‬ ‫بایه‌خن‪ ،‬ئه‌وان‬ ‫ی‬ ‫زۆر ب���ه‌وردی‌‌و له‌نزیكه‌و‌ه چاودێری ‌‬ ‫ی ئه‌م روداوان ‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ ئاراست ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ره‌و چ الی���ه‌ك ده‌ڕواو پاش���ه‌ڕۆژ ‌‬

‫لەئینتەرنێتەوە‬

‫ی سه‌وز" چی‌ لێدێت؟‬ ‫یه‌كێتی‌‌و "زۆن ‌‬ ‫ئه‌جێندای‌ ئه‌وان له‌س���ااڵنی‌ رابردودا‬ ‫ی س���ه‌لماندو‌ه ك ‌ه لێناگه‌ڕێن تاك ‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫هێزێك له‌كوردس���تاندا بااڵده‌ست بێت‪،‬‬ ‫ی به‌س���ه‌ر‬ ‫لێناگه‌ڕێ���ن توركیا ده‌س���ت ‌‬ ‫سه‌رتاسه‌ری‌ ئه‌م هه‌رێمه‌دا كراو‌ه بێت‪،‬‬ ‫لێناگه‌ڕێن كوردو شیع ‌ه به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك‬ ‫روبه‌روی‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌ك ببنه‌و‌ه ك ‌ه خزمه‌ت به‌به‌رژه‌وه‌ند ‌‬ ‫سوننه‌كان بكات‪ .‬هه‌ربۆی ‌ه هه‌ر الیه‌نێك‬ ‫ل���ه‌م "زۆن ‌ه س���ه‌وز"ه‌دا ئ���ه‌و هێاڵن ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمار ‌‬ ‫ببه‌زێنێ‪ ،‬ب���ه‌ر رق‌و ئاگ���ر ‌‬ ‫ئیسالمی‌ ئێران ده‌كه‌وێت‪.‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )357‬سێشه‌مم ‌ه ‪2012/12/25‬‬

‫وه‌زاره‌تی‌ دارایی‌و ئابوری‌‬ ‫ژماره‌‪9768/‬‬ ‫ ‬ ‫ی خانه‌نشین‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشت ‌‬ ‫ڕێكه‌وت‪2012/12/12/‬‬ ‫ی خانه‌نشینی‌ پێشمه‌رگه‌ ‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫گه‌نجین ‌ه‬

‫چاپخانەی ئاوێنە‬

‫ی خانه‌نش���ینی‌ پێش���مه‌رگه‌‪ 3 /‬كۆمه‌ڵێك ك���ه‌ل‌و په‌لی‌ هه‌ی ‌ه‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئاش���كرا ل ‌ه ب���ه‌روار ‌‬ ‫ی زیادكردن ‌‬ ‫هه‌ڵده‌س���تێت ب��� ‌ه فرۆش���تنی‌ به‌ ش���ێوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌یان���ی‌ له‌بنكه‌ی‌ (‪‌ )7‬‬ ‫ی یه‌كش���ه‌ممه‌ كاتژمێر (‪‌ )10‬‬ ‫(‪ )2012/12/30‬ڕۆژ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ڕزگاری‌‪ -‬مانگره‌كان ‪ /‬كرێ���ی‌ باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫دابه‌ش���كردنی‌ مووچ ‌ه گه‌ڕه‌ك��� ‌‬ ‫ی بۆی‌ ده‌رده‌چێت‪ .‬له‌گه‌ڵ ڕێزدا‪...‬‬ ‫ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆی‌ ئه‌و كه‌س ‌ه ‌‬

‫بۆ چاپکردنی‪:‬‬

‫ئاگاداری‌‬

‫عەزیز عەلی‌ فەتاح‬ ‫ ‬ ‫ی خانه‌نشینی‌ پێشمه‌رگه‌‪3/‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫ ‬

‫ی (سەالم حەسەن حم ‌ه‬ ‫ی سلێمانی ونبو‌ه به‌ ناو ‌‬ ‫ی بازرگان ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫ی ئاوێنه‪.‬‬ ‫عەزیز) هه‌ر كه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ ‌‬ ‫ی سلێمانی ونبوه‌ ب ‌ه ناوی‌ (علی‌ قادر محمد)هه‌ر‬ ‫ی بازرگان ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫ی ئاوێنه‪.‬‬ ‫كه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ ‌‬ ‫ی سلێمانی ونبو‌ه به‌ ناوی‌ (زانا حسین شكر )‬ ‫ی بازرگان ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫ی ئاوێنه‪‌.‬‬ ‫هه‌ر كه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ ‌‬ ‫ی بازرگانی‌ س���لێمانی ونبو‌ه به‌ ناوی‌ (نجات حه‌مه‌سعید‬ ‫* ناسنامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫ی ئاوێنه‪‌.‬‬ ‫محمد )هه‌ر كه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگ ‌ه ‌‬ ‫ی بازرگانی‌ سلێمانی ونبو‌ه به‌ ناوی‌ (كاروان ساڵح محمد)‬ ‫* ناسنامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫ی ئاوێنه‪‌.‬‬ ‫هه‌ر كه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ ‌‬ ‫ی بازرگانی‌ س���لێمانی ونبو‌ه به‌ ن���اوی‌ (به‌رزان عەبدو ‌اڵ‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گرین وۆڵ هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ ‌‬ ‫رەش���ید) كۆمپانیا ‌‬ ‫ئاوێنه‪.‬‬ ‫ی بازرگانی‌ سلێمانی ونبوه‌ ب ‌ه ناوی‌ (سیروان حسین علی‌)‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی ئاوێنه‪‌.‬‬ ‫هه‌ر كه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ونبوو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی عه‌ره‌ب ‌‬ ‫ی زمان –به‌ش��� ‌‬ ‫ی زانكۆی‌ س���لێمانی‌ ‪-‬كۆلێژ ‌‬ ‫*باجێك ‌‬ ‫ی‬ ‫(س���ۆران ئەحمەد عەبدولقادر)هه‌ر كه‌س دۆزییه‌وه‌ بیگه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ پرسگه‌ ‌‬ ‫ئاوێنه‪.‬‬

‫ی له‌م���اوه‌ی‌ چه‌ن���د‬ ‫به‌ع���س توان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���وپا له‌بر ‌‬ ‫س���اڵێكدا دامه‌زراوه‌ ‌‬ ‫ی نیش���تمانی‌‪ ،‬ب ‌ه هه‌ق‬ ‫دامه‌زراوه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫بكات���ه‌ دامه‌زراوه‌یه‌كی‌ به‌عس���ییانه‌‪.‬‬ ‫(س���ه‌دام حوس���ێن)یش ئ���ه‌و پیاو‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی بااڵترین پله‌ ‌‬ ‫مه‌ده‌نیی���ه‌ی‌ هه‌ڵگ���ر ‌‬ ‫س���ه‌ربازی‌ بو له‌عێراق‪ ،‬به‌ئاراسته‌یه‌ك‬ ‫هه‌ن���گاوی ده‌ن���ا زۆر ل���ه‌وه‌ قوڵت���رو‬ ‫ی‬ ‫مه‌ترسیدارتربو كه‌ ئه‌وانیدی‌ به‌ساده‌ی ‌‬ ‫ی سه‌دام‬ ‫هه‌س���تیانپێده‌كرد‪ ،‬هه‌نگاونان ‌‬ ‫ی‬ ‫دورتر بو ل���ه‌وه‌ی‌ به‌ته‌نها دامه‌زراوه‌ ‌‬ ‫س���وپا به‌به‌عس���ی‌ بكات‪ .‬س���ه‌دام بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی تایبه‌ت‌و ناوازه‌ بۆ ئیداره‌دان ‌‬ ‫فۆرمێك ‌‬ ‫ی عێ���راق ده‌گه‌ڕا‪ ،‬فۆرمێك ك ‌ه‬ ‫ده‌وڵه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ته‌نها له‌سه‌ر بنه‌ڕه‌تی‌ به‌به‌عسیكردن ‌‬ ‫دامه‌زراوه‌ی‌ سوپا نه‌وه‌ستا بو‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ی‬ ‫ی به‌عه‌س���كه‌ركردن ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر بنچینه‌ ‌‬ ‫رێكخس���تنه‌كانی‌ به‌ع���س‌و‪ ،‬دواتریش‬ ‫ی كۆمه‌ڵگ ‌ه‬ ‫ب ‌ه عه‌س���كه‌ركردنی‌ ت���ه‌واو ‌‬ ‫ی‬ ‫كاریده‌كرد‪ .‬واته‌ جه‌وهه‌ری‌ سیسته‌م ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌خشه‌و پالنێك ‌‬ ‫حوكم له‌عێراق به‌پێ ‌‬ ‫تایب���ه‌ت به‌ڕێوه‌ده‌چو‪،‬ك���ه‌ بریتیب���و‬ ‫ی سه‌ربازی‌‪،‬‬ ‫له‌دامه‌زراندنی‌ كۆمه‌ڵگه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمه‌ڵگ ‌ه (به‌الیه‌ن ‌‬ ‫ی���ان به‌ڕێوه‌بردن ‌‬ ‫ی پ�ل�ان‌و‬ ‫مه‌ده‌نیش���ییه‌وه‌) له‌رێگ���ه‌ ‌‬ ‫پرۆژه‌و یاس���او بڕیاری‌ عه‌سكه‌رییه‌وه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی سیسته‌می‌ سیاس ‌‬ ‫لێره‌و‌ه سروش���ت ‌‬ ‫ی خه‌س���ڵه‌ت‌و‬ ‫له‌عێراق ده‌بو به‌هه‌ڵگر ‌‬ ‫ی تایب���ه‌ت به‌خ���ۆی‌‌و‪،‬‬ ‫تایبه‌تمه‌ن���د ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیاریكردن��� ‌‬ ‫هه‌مان���كات ب���ه‌دوا ‌‬ ‫ی كۆمه‌ڵگه‌ش���ه‌و‌ه‬ ‫ی تایبه‌ت ‌‬ ‫شوناس���ێك ‌‬ ‫ی‬ ‫بو‪ ،‬كه‌ بریتیبو له‌ش���وناس‌و سروشت ‌‬ ‫ی سه‌ربازی‌"‪.‬‬ ‫ی " مۆڵگ ‌ه ‌‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌ ‌‬ ‫دۆخی‌ میلیتاریزه‌ك���ردن حاڵه‌تێك‬ ‫ی عێراق‬ ‫ی ئێستا ‌‬ ‫ی سیاس��� ‌‬ ‫نیی ‌ه نوخبه‌ ‌‬ ‫به‌كوردیش���ه‌وه‌ هه‌روا ئاس���ان بتوانن‬ ‫ی بن‪ ،‬چونك��� ‌ه به‌رده‌وام‬ ‫ده‌س���تبه‌ردار ‌‬ ‫دۆخی‌ سیاس���ی‌ ئه‌م واڵت ‌ه ناجێگیره‌و‬ ‫بنه‌ماكانی‌ متمانه‌ به‌یه‌ككردن‌و پێكه‌و‌ه‬ ‫ژیانیشی‌ له‌ئاستێكی‌ ئێجگار الوازدایه‌‪،‬‬ ‫له‌عێراقدا هێز‌ه سیاس���ییه‌كان‪ ،‬نه‌ته‌و‌ه‬ ‫جیاجیاكان‪ ،‬ئاین‌و مه‌زهه‌ب ‌ه ئاینییه‌كان‪،‬‬ ‫ره‌نگه‌ جۆرێك له‌باوه‌ڕیان له‌ال دروست‬ ‫ی سه‌ربازییه‌وه‌ به‌هێز‬ ‫بوبێ‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر له‌رو ‌‬ ‫ێ پارێزراو نابن‪،‬‬ ‫نه‌بن‪ ،‬وه‌ك ده‌یان���ه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ج���ا ئه‌گه‌ر ئه‌م هێزه‌ س���ه‌ربازییه‌ ه ‌‬ ‫ی بێگانه‌‪.‬‬ ‫خۆیان بێ‌‪ ،‬یان ه���ی‌ واڵتێك ‌‬ ‫ره‌نگه‌ زێده‌گۆیی‌ نه‌بێ‌ ئه‌گه‌ر بڵێین ئه‌و‬ ‫نوخبه‌ سیاس���یی ‌ه زۆر بچوكه‌ی‌ ئێستا‬ ‫له‌عێراق‌و كوردستان سیاسه‌ت ده‌كه‌ن‌و‬ ‫ی شه‌ڕو ئاش���تییان له‌ده‌ستدای ‌ه‬ ‫بڕیار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی زۆر به‌پێی‌ هه‌مان لۆجیك ‌‬ ‫تاراده‌یه‌ك ‌‬ ‫بسماركی‌ سه‌د‌هی‌ نۆزد‌ه مامه‌ڵه‌ ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫كاتێك گه‌ره‌كیان���ه‌ له‌رێگه‌ی‌ " خوێن‌و‬ ‫شمش���ێر"ه‌وه‌ ناكۆكی‌‌و كێش���ه‌كانیان‬ ‫به‌ره‌و چاره‌سه‌ر ببه‌ن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ئێستادا به‌له‌به‌رچاوگرتن ‌‬ ‫له‌عێراق ‌‬ ‫ی بنه‌ڕه‌تی‌ واڵت (ده‌ستور)‬ ‫ی یاسا ‌‬ ‫بون ‌‬

‫بۆ‪ :‬سه‌رنوسه‌ری رۆژنامه‌ی ئاوێنه‌‬

‫بابه‌ت‪:‬‬ ‫ده‌ست له‌كاركێشانه‌وه‌‬

‫‪07701471518‬‬ ‫‪)053(3210501‬‬ ‫‪)053(3210502‬‬

‫عێراق‪ ،‬رێكردن به‌نێو‬ ‫"خوێن‌و شمشێر" دا‪...‬پاشماوە‬ ‫ی نێوده‌وڵه‌تیش‪،‬‬ ‫ی گوش���ار ‌‬ ‫و ئاماده‌ی ‌‬ ‫هێشتا س���ه‌رزه‌مینێك نیی ‌ه كه‌ تیایدا‬ ‫جیاوازیی���ه‌كان بتوان���ن به‌یه‌ك���ه‌وه‌و‬ ‫به‌ئارامی‌ ژیانی‌ تێدا بكه‌ن‪ ،‬هێشتا ئه‌و‬ ‫ده‌رفه‌ته‌ دیموكراسییه‌ نیی ‌ه شیعه‌یه‌ك‬ ‫به‌ته‌نیش���ت س���وننه‌یه‌ك‌و‪ ،‬كوردێ���ك‬ ‫به‌ته‌نیش���ت عه‌ره‌بێك‌و توركمانێك‌و‪،‬‬ ‫توركمانێ���ك به‌ته‌نیش���ت ك���وردو‬ ‫عه‌ره‌بێكه‌وه‌و‪ ،‬عه‌ره‌بێكیش به‌ته‌نیشت‬ ‫هه‌موانه‌وه‌‪ ،‬پێكه‌وه‌و هه‌مویان به‌یه‌كه‌و‌ه‬ ‫هه‌ست ب ‌ه ئارامی‌ بكه‌ن تیایدا‪ ،‬هێشتا‬ ‫قاچه‌كانمان له‌نێو جوگرافیایه‌كدای ‌ه ك ‌ه‬ ‫ی عه‌قاڵنییه‌ت تیایدا‬ ‫تیایدا مینبه‌ره‌كان ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی سه‌رله‌نو ‌‬ ‫كزو بێهێزو پره‌نس���یپه‌كان ‌‬ ‫ی په‌یوه‌ندییه‌ سیاسی‌‌و‬ ‫رێكخس���تنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانیش‪ ،‬ئه‌و په‌یوه‌ندییانه‌ ‌‬ ‫ی واڵت به‌یه‌كه‌و‌ه گرێده‌داته‌وه‌‪،‬‬ ‫تاكه‌كان ‌‬ ‫ی گ���روپ‌و پێكهات ‌ه‬ ‫ئ���ه‌و په‌یوه‌ندییانه‌ ‌‬ ‫سیاس���ی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‌و دین���ی‌‌و‬ ‫مه‌زهه‌بییه‌كان به‌یه‌كه‌وه‌ ده‌به‌ستێته‌وه‌‪،‬‬ ‫رێكخس���تنه‌وه‌یه‌ك كه‌ هه‌مو ئه‌مانه‌ش‬ ‫ی ده‌وڵه‌ته‌و‌ه‬ ‫به‌ده‌وڵه‌ت‌و دامه‌زراوه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ببه‌ستێته‌وه‌ له‌سه‌ر بنچینه‌ی‌ وه‌كیه‌كی ‌‬ ‫ی‬ ‫ت���ه‌واوو هاواڵتیب���ون‪ ،‬ئاماده‌بونێك ‌‬ ‫نییه‌‪.‬‬ ‫ی ده‌س���ه‌اڵتدار له‌عێ���راق‌و‬ ‫نوخب���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردستان تا ئه‌م چركه‌ساته‌ش له‌بر ‌‬ ‫ی مۆدێرنترین‬ ‫گه‌ڕان به‌دوای‌ دۆزینه‌و‌ه ‌‬ ‫شێوازی‌ حوكمڕانی‌‌و سیسته‌م‌و ده‌وڵه‌ت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫له‌ب���ری‌ گ���ه‌ڕان ب���ه‌دوای‌ دۆزینه‌و‌ه ‌‬ ‫راقیتری���ن جۆره‌كان���ی‌ په‌یوه‌ن���دی‌‌و‬ ‫ی مۆدێرن‪،‬‬ ‫ی كۆمه‌ڵگ���ه‌ ‌‬ ‫دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دۆزینه‌و‌ه ‌‬ ‫هێشتا له‌ گه‌ڕاندان به‌دوا ‌‬ ‫ی كوشند‌ه بۆ جارێكیتر‬ ‫ی چه‌ك ‌‬ ‫دوا مۆدێل ‌‬ ‫ی ل���ه‌و س���ه‌رزه‌مین ‌ه‬ ‫تاقیكردن���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی عێراق ‌ه‬ ‫جوگرافی‌‌و سیاسیی ‌هی‌ ك ‌ه ناو ‌‬ ‫به‌هه‌رێمی‌ كوردستانیشه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی قه‌یرانێك��� ‌‬ ‫عێ���راق گی���رۆده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حوكم‌و بونیاد ‌‬ ‫موزمینه‌ له‌سیسته‌م ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سیاسی‌‪ ،‬عێراق جه‌سته‌یه‌ك ‌‬ ‫دامه‌زراوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ش���ه‌كه‌تی‌ خوێناوییه‌و تائێستا نوك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مێژو له‌س���ه‌ر س���نگ ‌‬ ‫شمش���ێره‌كان ‌‬ ‫ئام���اده‌ن‪ ،‬نه‌فیكردن���ه‌وه‌ی‌ ئه‌ویدی‌‌و‬ ‫ی جیاوازییه‌كان‌و‬ ‫هه‌وڵدان بۆ كوش���تن ‌‬ ‫ی‬ ‫بێبه‌های���ی‌ ئه‌و بون���ه‌وه‌ره‌ی‌ ك ‌ه ناو ‌‬ ‫ی دێرین‌و‬ ‫مرۆڤ ‌ه له‌م واڵته‌دا ریش���ه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی مێژویی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌تی‌ هه‌یه‌‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫قوڵ ‌‬ ‫ئه‌سته‌م ‌ه له‌واڵتی وه‌كو عێراقدا به‌ته‌نها‬ ‫ی‬ ‫گۆڕانی‌ كه‌مێك ل���ه‌رو‌ه ده‌ره‌كییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی روخان ‌‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی‌ ش���كڵی‌ له‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌دامه‌وه‌‪ ،‬وه‌ك پێ���وه‌رو به‌ڵگ��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫دیموكراتیزه‌كردنی‌ سیس���ته‌م‌و فۆرم ‌‬ ‫ی ببینرێ���ت‪ ،‬هه‌مومان باش‬ ‫حوكمڕان��� ‌‬ ‫ده‌زانی���ن ك��� ‌ه چاره‌س���ه‌ری‌ كێش��� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ناوخۆییه‌كان���ی‌ به‌په‌ناب���ردن بۆ هێز ‌‬ ‫سیاس���ی‌‌و واڵتان���ی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ عێراق‬ ‫ناكرێ���ت‪ ،‬هه‌ر وه‌ك چۆن ب���ه‌و گه‌م ‌ه‬ ‫ئێجگار بێماناو ساده‌یه‌ش ناكرێت‪ ،‬ك ‌ه‬

‫ریکالم‬

‫کتێب‪ ،‬گۆڤار‬ ‫رۆژنامه‌‪ ،‬نامیلکه‬

‫ونبوون‬

‫ی (ناوچ ‌ه جێناكۆكه‌كان)‬ ‫جه‌نابی‌ مالیك ‌‬ ‫ی عێراق���دا هات���و‌ه‬ ‫وه‌ك له‌ده‌س���تور ‌‬ ‫ی‬ ‫ب��� ‌ه (ناوچ���ه‌ تێكه‌ڵ���ه‌كان)و‪ ،‬ئاغا ‌‬ ‫ی ب ‌ه (ناوچ ‌ه‬ ‫ی فه‌رم ‌‬ ‫بارزانیش به‌بڕیار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئیداره‌ ‌‬ ‫ی ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫كوردس���تانییه‌كان ‌‬ ‫ی بناس���ێنێت‌و هه‌ردوالش���یان‬ ‫هه‌رێم) ‌‬ ‫هێز له‌سه‌ر یه‌كدی‌ كۆبكه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫ب���ڕوام وای ‌ه هی���چ یه‌كێك له‌و گه‌م ‌ه‬ ‫سیاسیی ‌ه مه‌ترس���یداران ‌ه ناتوانن ته‌نها‬ ‫ی بچوكی���ش‪ ،‬ن ‌ه به‌كوردو ن ‌ه‬ ‫خزمه‌تێك ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌عه‌ره‌ب‌و ن���ه‌ به‌هی���چ پێكهاته‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌عێ���راق‌و هه‌رێم ‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌ی���ی‌‌و ئاین ‌‬ ‫كوردس���تان بك���ه‌ن‪ .‬ه���ه‌ر وه‌ك چۆن‬ ‫ی عێراق‌و‬ ‫جارێكیت���ر میلیتاریزه‌كردن��� ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تان خزم���ه‌ت ب��� ‌ه پرس��� ‌‬ ‫دیموكراس���ی‌‌و دۆزی‌ نیش���تمانی‌‌و‬ ‫ی كوردستان‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی‌ له‌عێراق‌و هه‌رێم ‌‬ ‫ی‬ ‫ناكات‪ ،‬ته‌نان���ه‌ت تاكڕه‌وییش به‌هێز ‌‬ ‫ی ئه‌گه‌ر‬ ‫ی س���وپای ‌‬ ‫له‌ش���كرو نه‌غم��� ‌ه ‌‬ ‫ی ل ‌ه‬ ‫له‌ناوی���ش بچێ���ت مۆدێلێك���ی‌ د ‌‬ ‫ی به‌رهه‌مده‌هێنێت���ه‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫تاكڕه‌وی��� ‌‬ ‫له‌وانه‌یه‌ له‌و‌هی‌ پێش���خۆی‌ كوشنده‌تر‬ ‫ی‬ ‫ی روخان ‌‬ ‫بێ‌‪ .‬بۆی ‌ه تاكه‌ ش���تێك دوا ‌‬ ‫ی به‌عێراق‬ ‫س���ه‌دام بتوانێ���ت ئارام��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ببه‌خشێته‌وه‌‪ ،‬سیس���ت ‌هم‌و حوكمڕان ‌‬ ‫تێدا س���ه‌قامگیر ب���كات‌و په‌یوه‌ندیی ‌ه‬ ‫سیاسی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانی‌ ته‌ندروست‬ ‫ی عێراقه‌‪،‬‬ ‫بكات���ه‌وه‌‪ ،‬دیموكراتیزه‌كردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیموكراتیزه‌كردن ‌‬ ‫ب���ه‌اڵم له‌فۆرم��� ‌‬ ‫ی به‌غداو هه‌ولێر نا‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫مۆدێلی‌ ئێستا ‌‬ ‫ی هه‌ر هه‌نگاوێكیان به‌ره‌و‬ ‫پێش���مه‌رج ‌‬ ‫دیموكراسییه‌ت كوشتنی‌ جیاوازییه‌كان‬ ‫بێ���ت‪ ،‬واته‌ دیموكراس���ییه‌تێك نا‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ی ئه‌وانی دیكه‌دا‬ ‫ی بون ‌‬ ‫به‌نێو سڕینه‌وه‌ ‌‬ ‫تێبپه‌ڕێت‪ .‬عێراق‌و هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫ی‬ ‫پێویس���تیان به‌جۆرێك له‌په‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫سیاسی‌‌و دیموكراسییانه‌یه‌‪ ،‬رێگر بێت‬ ‫ی فاش���یزم‌و‬ ‫ی تۆو ‌‬ ‫ل��� ‌ه س���ه‌وزبونه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫دروستكردنه‌وه‌ی‌ س���ه‌ركرده‌ی‌ رۆحی ‌‬ ‫ی‬ ‫پیرۆزو تاكڕه‌وی‌‌و منی‌ بااڵ‪ ،‬پێویس���ت ‌‬ ‫ی هه‌ی ‌ه‬ ‫زۆری���ان به‌هێزگه‌لێكی‌ سیاس��� ‌‬ ‫ی ل���ه‌وه‌ تێب���گات ك��� ‌ه چیتر‬ ‫ب���ه‌ورد ‌‬ ‫ی كێشه‌كانی‌ مێژو ب ‌ه " خوێن‌و‬ ‫چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫شمشێر" ناكرێت‪ ،‬شمشێرێك ك ‌ه زوزو‬ ‫له‌كاالنه‌كان ده‌رده‌هێنرێن‌و بۆنی‌ خوێن‬ ‫به‌نیش���تماندا باڵوده‌كه‌نه‌وه‌‪ .‬ماوه‌ته‌و‌ه‬ ‫بڵێی���ن ئایا ب���ۆ جارێكیت���ر له‌عێراق‌و‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تان خوێن ده‌بێته‌وه‌ بزوێنه‌ر ‌‬ ‫مێ���ژو‪ ،‬ئای���ا سیاس���ییه‌كانی‌ عێراق‌و‬ ‫كوردستان ئه‌خالقی‌ سیاسییان ده‌بێت ‌ه‬ ‫ی‬ ‫رێگر له‌وه‌ی‌ كه‌ جارێكیتر به‌نێو خوێن ‌‬ ‫ی نیش���تمانێكدا رێنه‌كه‌ن‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫هاواڵتیان ‌‬ ‫ی مێژوی���ان نه‌مه‌ییوه‌‪.‬‬ ‫هێش���تا خوێن ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌مان��� ‌ه پرس���یارگه‌لێكن وه‌اڵمه‌كان ‌‬ ‫له‌به‌رده‌م هه‌ر ئه‌گه‌رێكدا كراو‌ه ده‌بێ‌‪،‬‬ ‫ی واڵت‪ ،‬یان جه‌نگ‌و‬ ‫دیموكراتیزه‌كردن��� ‌‬ ‫ێ بین بزانین ئایند‌ه‬ ‫خوێن‪ ،‬با چ���اوه‌ڕ ‌‬ ‫چیمان وه‌اڵم ده‌داته‌وه‌‪.‬‬

‫‪19‬‬

‫وه‌ك ئه‌ندامێك���ی ده‌س���ته‌ی‬ ‫نوسه‌رانی رۆژنامه‌ی ئاوێنه‌ داوا‬ ‫له‌به‌رێزتان ده‌كه‌م ره‌زامه‌ند بن‬ ‫له‌سه‌ر ده‌ست له‌كاركێشانه‌وه‌م‪،‬‬ ‫ك���ه‌ به‌هۆی هه‌ندێ���ك بارودۆخ‬ ‫ناتوان���م له‌رۆژنام���ه‌ی ناوبراو‬ ‫درێژه‌ به‌ كاری رۆژنامه‌نوس���یم‬ ‫ب���ده‌م‪ ،‬كه‌ ب���ۆ م���اوه‌ی پێنج‬ ‫ساڵ‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی سه‌ربه‌خۆ‬ ‫دژی ناعه‌داله‌ت���ی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و‬ ‫سیاس���ی‌و ئاب���وری كارم‬ ‫ك���ردوه‌‪ ،‬له‌ئێستاش���دا وه‌ك‬ ‫رۆژنامه‌نوسێكی سه‌ربه‌خۆ درێژه‌‬ ‫ب���ه‌ كاری رۆژنامه‌نوس���ییه‌كه‌م‬ ‫ده‌ده‌م‌و هی���چ په‌یوه‌ندییه‌كم به‌‬ ‫كۆمپانیای ئاوێنه‌‪-‬وه‌ نییه‌‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ رێزدا‪...‬‬ ‫عیسا خدر‬ ‫ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی نوسین‬ ‫له‌رۆژنامه‌ی ئاوێنه‌‬ ‫‪2012/12/25‬‬

‫باكور ‌ی كوردستان شۆڕشی‌ چه‌كدار ‌ی‬ ‫له‌نێوان هۆكارو ئامانجدا‪ ...‬پاشماوە‬ ‫ئێستا كاتی‌ ئه‌وه‌ هاتوه‌‪ ،‬ستراتیجی‌‬ ‫خه‌بات���ی‌ گه‌لی‌ كورد له‌توركیادا به‌ره‌و‬ ‫ئاراس���ته‌یه‌كی‌ مه‌ده‌ن���ی‌ بچێت‌و له‌م‬ ‫رێگه‌یه‌ش���ه‌وه‌ هه‌وڵبدرێت كێش���ه‌كه‌‬ ‫بكرێته‌ كێشه‌یه‌كی‌ گه‌وره‌ی‌ رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫ناوه‌ڕاس���ت‌و له‌الی���ه‌ن رێكخ���راوه‌‬ ‫ناحكومیی���ه‌كان‬ ‫مه‌ده‌نیی���ه‌كان‌و‬ ‫پش���تیوانی‌ لێبكرێ���ت‌و بزوتن���ه‌وه‌ی‌‬ ‫سیاس���یی كورد له‌باكور ل���ه‌و دۆخه‌‬ ‫رزگاربكرێت كه‌ ئێس���تا تیایدایه‌و ئه‌و‬ ‫وێنه‌یه‌ بگۆڕرێت ك���ه‌ ده‌وڵه‌تی‌ تورك‬ ‫بۆی‌ دروس���تكردوه‌‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش كاتێك‬

‫ده‌بێت كه‌ به‌فیكرێكی‌ سیاسیی‌ نوێوه‌ ده‌س���توره‌دا نه‌كرێ���ت ناتوانرێت ئه‌و‬ ‫مامه‌ڵ���ه‌ له‌گ���ه‌ڵ‌ بارودۆخه‌كه‌ بكرێت‌و مافانه‌ به‌ده‌ستبێن‪.‬‬ ‫ئه‌ن���دام په‌رله‌مانه‌كان���ی‌ به‌ده‌په‌ بۆ‬ ‫هه‌وڵدان بۆ چه‌سپاندنی‌ ئاشتی‌ بكرێته‌‬ ‫س���تراتیجێكی‌ نوێ‌‌و له‌م رێگه‌یه‌شه‌وه‌ ئ���ه‌م مه‌به‌س���ت ‌ه ده‌توان���ن رۆڵی‌ كارا‬ ‫پش���تیوانی‌ له‌و هه‌وڵه‌ ئاش���تیخوازانه‌ ببین���ن‌و ببن���ه‌ هێزێ���ك له‌په‌رله‌مانی‌‬ ‫بكات‪ ،‬كه‌ له‌الیه‌ن به‌شێك له‌به‌رپرسانی‌ توركیادا كه‌ له‌گ���ه‌ڵ‌ ئه‌كه‌په‌دا له‌وه‌دا‬ ‫ده‌وڵه‌ت پێشنیار ده‌كرێت‌و به‌جۆرێك كۆك بن كه‌ ده‌یانه‌وێت ده‌س���تورێكی‌‬ ‫هه‌نگاو هه‌ڵبگ���رن كه‌ مافه‌كانی‌ گه‌لی‌ نوێ‌ پیاده‌ بكه‌ن‌و له‌م رێگه‌یه‌ش���ه‌وه‌‬ ‫كورد به‌ره‌و ده‌ستوریی‌ به‌رن‪ ،‬چونكه‌ هه‌وڵ���ی‌ به‌ده‌س���توریكردنی‌ مافه‌كانی‌‬ ‫به‌شێكی‌ زۆری‌ رێگره‌كان له‌چه‌سپاندنی‌ گه‌لی‌ كورد بده‌ن‪ .‬ئه‌مه‌ش به‌سه‌ره‌تای‌‬ ‫مافه‌كان���ی‌ گه‌ل���ی‌ كورد په‌یوه‌س���ته‌ قۆناغێكی‌ نوێ‌ داده‌نرێ���ت له‌خه‌باتی‌‬ ‫به‌ده‌س���توره‌وه‌و هه‌تا گۆڕانكاری‌ له‌و رزكاریخوازیدا‪.‬‬

‫(کەمپین)یشمان فت! یان پێویستە کەمپین‬ ‫دژی کەمپینکردن بکەین!؟‪ ...‬پاشماوە‬ ‫س���ەرئەنجام ئێس���تا خەڵکانێک���ی‬ ‫زۆری���ش ‪ -‬ئەوانەی ک���ە کەمینینیان‬ ‫ب���ەکارو کۆشش���ێکی گرن���گ دەزانی‬ ‫ب���ۆ وەدەس���تهێنانی ئامانجگەلێک ‪-‬‬ ‫بەه���ۆی ئەو بارودۆخ���ە نەخوازراوەی‬ ‫کەمپین‌و کەمپینکاریی ساردبونەتەوەو‬ ‫وازیانهێناوە‪ ،‬الی من باش���ترین چارە‬ ‫بۆ ئەو کەس���انەی دەیان���ەوێ واژۆی‬ ‫کەمپینەکان بکەن‌و بەهۆیەوە ئامانجێک‬ ‫وەدەس���تبهێنن‪ ..‬ئەوەیە کە س���ەرەتا‬ ‫بزانن ئەوانەی کەمپین دروست دەکەن‬ ‫کێن‌و پێش���ینەیان چییەو چەند لەگەڵ‬ ‫پێش���نیارو خس���تنەڕوی گرفت���ەکان‌و‬ ‫رێگەچ���ارەکان‌و داواکارییەکانی���ان‬ ‫راس���تگۆن‪ ،‬ئایا خۆی���ان ئازادییخوازو‬ ‫یەکسانییخوازو مرۆڤپەروەرن‌و بەراستیی‬ ‫بەتەنگ چارەس���ەرکردنی کێش���ەکان‌و‬ ‫وەدەس���تهێنانی م���اف‌و ئازادییەکان‌و‬ ‫خۆش���گوزەرانیی‌و‬ ‫دابینکردن���ی‬ ‫ئاسودەیی‌و ئارامیی خەڵکەوەن‪ ،‬هەروا‬ ‫دەکرێ هەر لەرێگەی خوێندنەوەیەکی‬ ‫وردی دەق���ی کەمپینەکەش کە پێش‬ ‫واژۆکۆکردنەوەکە بۆ خەڵک دەنێررێ‪..‬‬ ‫بزان���رێ ئ���ەو کەمپین���ە ت���ا چەن���د‬ ‫لەبەرژەوەندیی چین‌و توێژێکی کۆمەڵ‬ ‫یان ت���ەواوی میللەتدایەو ئایە تا چەند‬ ‫دەرفەتی سەرکەوتنی تێدایە یان نا‪.‬‬ ‫من پێشنیاری وشەی‌(هەڵمەت)‬ ‫لەجێی (کەمپین) دەکەم‪:‬‬ ‫ئێمە وشەی (کەمپین)مان لە (کامپەین‬ ‫ ‪)Campaign‬ی زمانی ئینگلیزیی‬‫وەرگرت���وەو بە عەرەبیش پێیدەگوترێ‬ ‫(حەملە ‪ -‬حملە)‪ ،‬بەکورتییەکەی ئەو‬ ‫دەستەواژەیە لەروی سیاسییەوە واتای‬ ‫هەڵمەتکردنێک���ی بەکۆمەڵ دەگەیەنێ‬ ‫کە هەمویان بەیەک هەڵوێس���ت‌و یەک‬

‫دەنگ لەمەسەلەیەکی دیارکراو لەپێناو‬ ‫ئامانجێکی دیارکراو تێدەکۆش���ن‪ ،‬بۆیە‬ ‫زۆر ئاساییە ئێمە لەجیاتی ئەو وشەی‬ ‫(کەمپین)ە بتوانین وشەی (هەڵمەت)‬ ‫ی کوردی ‪ -‬هەرچەندە لەوانەیە رێک‌و‬ ‫راس���ت وات���ای (کامپەی���ن ‪ -‬حملە)‬ ‫نەبەخشێ ‪ -‬بەکاربهێنین‪ ..‬ئەوە زمانەو‬ ‫ناتوانرێ وش���ەکان لەهەم���و زمانەکان‬ ‫کتومت هەم���ان واتای���ان هەبێ‪ ،‬ئەو‬ ‫جۆرە وش���انەش پێویستە بەزمانەکەی‬ ‫خۆمان هەبن‌و بەکاریشیبهێنین چونکە‬ ‫ئەگەر بۆ هەمو وشەو دەستەواژەیەکی‬ ‫فەلس���ەفیی‌و هزری���ی‌و سیاس���یی‌و‬ ‫زانس���تیی و‪ ..‬هتد هەر پەنا بۆ وشەی‬ ‫زمانی دیکە ببەین ئ���ەوە زمانەکەمان‬ ‫دەش���ێوێ‌و پەڕپوت دەب���ێ‌و هەر بە‬ ‫پاش���کۆیی دەمێنێت���ەوە‪ ،‬دوایی���ش‬ ‫وش���ەی (هەڵمەت) پێش���تریش لەنێو‬ ‫کوردانی باش���ور لەجیات���ی (حملە)ی‬ ‫عەرەبی بەکاردەهات‌و جێگەی خۆشی‬ ‫کردبۆوە‪**.‬‬ ‫‪--‬‬‫* هەرچەن���دە ئەو کەمپینە بە ناوی‬ ‫نامەیەک���ی کراوەیە ب���و‪( :‬حکومەتی‬ ‫هەرێ���م دەب���ێ کاردان���ەوەی فەوری‬ ‫نیش���انبدا دژ بەهەڕەشە لەچاالکوانانی‬ ‫ژنان‪ ).‬بەاڵم هیچ جیاوازییەکی لەگەڵ‬ ‫کەمپین نیی���ە ‪ -‬رەنگە هەر لەبەر ئەو‬ ‫گاڵتەجاڕییانەی کە ئێس���تا بەوش���ەی‬ ‫کەمپین دەکرێن ن���اوی کەمپینیان لێ‬ ‫نەناب���ێ ‪ ،-‬دەس���تیان خ���ۆش بێ کە‬ ‫لەکەمپینەکەی���ان بەرگری���ی لە(بەهار‬ ‫مونزی���رو پەروی���ن عەزی���ز) دەکەن‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم نازانین چۆن دەکرێ کەمپین بۆ‬ ‫کەس���ێکی وەک (دارا گەشە حەفید)‬ ‫بکرێ کە پێش���تر جێگری لێپرسراوی‬ ‫مەڵبەن���دی (‪٢١‬ی س���لێمانی)ی (ی‪.‬‬

‫ن‪ .‬ک)بوە‌و ئێس���تاش پەرلەمانتارێکی‬ ‫حیزبیی‌و سەر بە یەکێتی‌و دەسەاڵتە‌و‬ ‫س���ەرۆکی (لێژن���ەی بەرگریی لەمافی‬ ‫ئافرەت)یشە‪ ،‬ئەوە لەکاتێکدا لەسایەی‬ ‫ئەو دەس���ەالتانەی ئ���ەو هەیەتی هەر‬ ‫لەشەش مانگی ‪٢٠١٢‬دا (‪ )٨٤٢‬روداوی‬ ‫توندوتیژی���ی دژ بەژن���ان تۆمارکراوە‪،‬‬ ‫ه���ەر بەقس���ەی دەس���ەاڵتدارانیش‬ ‫توندوتیژییەکانی دژ بەژنان پتر بونە‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و دەبوایە تەنیا لەبەر بەرزبونەوەی‬ ‫رادەی توندوتیژیی دژ بەژنان دەس���ت‬ ‫لەکارکێش���انەوەی خۆی رابگەیاندایە‪،‬‬ ‫خ���ۆ دەس���ەاڵتداری وەک (نێچیروان‬ ‫بارزان���ی)ش هەی���ە بەقس���ان لەهەمو‬ ‫کەسێک پتر داوای ماف‌و ئازادییەکانی‬ ‫ژنان دەکاو زۆر هەڕەشەشیان لێکردوە‪،‬‬ ‫ئای���ە دەکرێ کەمپینێ���ک بۆ بەرگریی‬ ‫لە(نێچی���روان بارزانی) خەڵکانی وەک‬ ‫ئەویش بکەین!؟‬ ‫** وەبیرمە جارێک نوسەرۆکەیەک‬ ‫ک���ە الی خ���ۆی وایە س���ەرەدەرییەک‬ ‫لەزمانان دەردەکاو زۆر جار لەماڵپەڕی‬ ‫دەنگەکانیش شەڕەپشیلەیەک بەناوی‬ ‫نوسین دەنوسێ ‪ -‬لەبەرانبەر کەمپینێک‬ ‫نوسیبوی ئەوانە نازانن وشەی (کەمپین)‬ ‫وات���ای (چادرهەڵ���دان) دەگەیەن���ێ!‬ ‫کەچ���ی خ���ۆی نەیزانیبو ئ���ەو خۆی‬ ‫کۆلەوارانە ئەو وش���ەی لێکداوەتەوەو‬ ‫بە(کەمپینگ ‪)Camping -‬ی ئینگلیزی‬ ‫لێی تێگەیش���توەو ئاگای ل���ەوە نییە‬ ‫کە کوردان وەک ه���ەر میللەتێکی دی‬ ‫زۆر جار بەپێی گۆکردن‌و وشەس���ازیی‬ ‫تایب���ەت بەخۆی���ان وش���ەی وەرگیراو‬ ‫دەگ���ۆڕن‪ ،‬بۆ نمونە ک���وردان هەرگیز‬ ‫وەک ئینگلی���ز زمانان ناڵێن (تۆیلێت)‬ ‫بەڵکە هەر دەڵێن (تەوالێت)‪.‬‬

‫‪daraehmed@yahoo.com‬‬

‫ه له‌ئه‌وروپا‬ ‫نوێنه‌ری ئاوێن ‌‬ ‫شوان حه‌مه‌ ـ نه‌رویج‬ ‫‪004799004729‬‬ ‫‪hamashwan.awene@yahoo.no‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاھیر‪ ،‬سەردەشت عوسمان‬

‫‪Awene‬‬

‫‪ŢǀÈ ŝŵŚƿ Šƫ šŠƿşŹŚƯŷ ƭŠŗ‬‬

‫‪ŢǀƳřżŝ šŠƧŠƬÈ ǀÈ Ʒ ƻşŹŚŝŹşŵ ƦǀÈ Ťƃ ƹƺƯŠƷ Śţ‬‬

‫‪@ #‬‬

‫‪ šŠƧŠƬÈ ǀÈ Ʒ‬‬ ‫‪ŠºººſŚººººƴŝ‬‬ ‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬