ژمارە 361

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژمار‌ه (‪)361‬‬ ‫سێشەممە ‪2013/1/22‬‬

‫نهێنی کوشتنی مافیا کور‌ده‌که له‌مۆسکۆ‬

‫»» ‪5‬‬

‫‌ده‌یان كۆمپانیای‌ زه‌به‌الح‌و ئوتێل‌و‬ ‫قاچاغچێتی‌ كردن به‌نه‌وتی کۆنترۆڵ کردبو‬

‫ ‬

‫ی سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫رۆژنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫کۆمپانیای ئاوێنه‌ ده‌ریده‌کات‬

‫هوشیار یان به‌رهه‌م‪..‬‬

‫‪12‬‬ ‫»» ‪17 »»3‬‬

‫كامیان سه‌رۆك كۆماری‌‬ ‫داهاتوی‌ عێراقه‌؟‬

‫چ فه‌رمانبه‌رێك به‌موچه‌كه‌ ‌ی ده‌ژی‌؟‬

‫‪12‬‬ ‫»»‬ ‫‪17‬‬ ‫»» ‪8‬‬

‫ئه‌گه‌رێك بۆ قه‌ده‌غه‌كردن ‌‬ ‫ی‬ ‫كاری‌ دوه‌م له‌هێزه‌كانی‌ ناوخۆ له‌ئارادایه‌‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ پێشوی‌ ئاسایش ‌ی‬ ‫فڕۆكه‌خانه‌ی‌ سلێمانی‌ ده‌ستگیر ده‌كرێت‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ پێش���وی‌ ئاسایش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫فڕۆكه‌خان���ه‌ی‌ س���لێمانی‌ له‌كات���ی‌‬ ‫گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ له‌ئه‌ڵمانیاوه‌ بۆ س���لێمانی‌‬ ‫له‌فڕۆكه‌خانه‌ ده‌ستگیركرا‪ ،‬ناوبراو زاوای‌‬ ‫جه‌بار فه‌رمان‌و هاوس���ه‌ری‌ ئه‌ندامێكی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ س���ه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێتییه‌‪،‬‬ ‫له‌كاتێك���دا ك���ه‌ به‌پێ���ی‌ زانیارییه‌كان‬ ‫گه‌ڕان���ه‌وه‌ی‌ ناوب���راو دوای‌ ئ���ه‌وه‌ دێ‌‬ ‫گفتی‌ پێدراوه‌ دۆس���یه‌كه‌ی‌ دابخرێت‪،‬‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌ك ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌‬ ‫ئه‌و بۆ س���ه‌لماندنی‌ ئه‌ستۆ پاكی‌ خۆی‌‬ ‫گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ كوردستان‪.‬‬ ‫تایب���ه‌ت به‌ئاوێن���ه‌‪ :‬به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‬ ‫پێش���وی‌ ئاسایش���ی‌ فڕۆكه‌خان���ه‌ی‌‬ ‫س���لێمانی‌ "موقه‌ده‌م ك" ك���ه‌ نزیكه‌ی‌‬ ‫چ���وار س���اڵ له‌مه‌وب���ه‌ر به‌تۆمه‌ت���ی‌‬ ‫تێ���وه‌گالن له‌گه‌نده‌ڵیی���ه‌وه‌ له‌گ���ه‌ڵ‌‬

‫جێگره‌ك���ه‌ی‌ دۆس���ێیه‌كیان له‌دادگا بۆ‬ ‫كرای���ه‌وه‌ به‌وپێیه‌ی‌ زیات���ر له‌ملیارێك‬ ‫دیناری���ان بردبو‪ ،‬به‌رل���ه‌وه‌ی‌ روبه‌ڕوی‌‬ ‫دادگا بكرێنه‌وه‌‪ ،‬له‌ڕێگه‌ی‌ فڕۆكه‌خانه‌ی‌‬ ‫س���لێمانییه‌وه‌ ده‌رفه‌ت���ی‌ ئه‌وه‌یان بۆ‬ ‫ره‌خسا به‌ره‌و ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت هه‌ڵبێن‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ زانیارییه‌كانی‌ ئاوێنه‌ "موقه‌ده‌م‬ ‫ك" كه‌ له‌الی���ه‌ن دادگاوه‌ به‌ش���ێوه‌ی‌‬ ‫غیابی‌ سێ‌ ساڵ‌ حوكمدراوه‌‪ ،‬به‌مدواییه‌‬ ‫له‌ئه‌ڵمانی���ا گفت���ی‌ ئه‌وه‌ی‌ پێ���دراوه‌‬ ‫بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ كوردستان ئه‌و دۆسیه‌یه‌‬ ‫داده‌خه‌ن كه‌ له‌الیه‌ن دادگاوه‌ سه‌باره‌ت‬ ‫به‌تێوه‌گالنی‌ له‌گه‌نده‌ڵی‌‌و پاره‌ خواردنی‌‬ ‫فڕۆكه‌خانه‌ی‌ س���لێمانیدا له‌سه‌ریه‌تی‌‪.‬‬ ‫ئه‌و شه‌وی‌ سێشه‌ممه‌ی‌ رابردو له‌كاتی‌‬ ‫گه‌ڕانه‌وه‌یدا له‌ئه‌ڵمانیاوه‌ له‌فڕۆكه‌خانه‌‬ ‫له‌الی���ه‌ن ئاسایش���ه‌وه‌ ده‌س���تگیركرا‪،‬‬

‫له‌كاتێك���دا ك���ه‌ به‌پێ���ی‌ زانیارییه‌كان‬ ‫ده‌ستگیركردنی‌ ناوبراو ته‌نها بۆ روكه‌شه‌‪،‬‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ وه‌ك ه���ه‌ر تۆمه‌تبارێكی‌‬ ‫دیكه‌ مامه‌ڵه‌ی‌ له‌گ ‌هڵ‌ ناكرێ‌‌و ئێس���تا‬ ‫له‌ژوری‌ ئه‌فسه‌رێكی‌ خه‌فه‌ردا له‌ئاسایش‬ ‫دانراوه‌‪ ،‬سه‌رچاوه‌یه‌كی‌ ئاگادار جه‌غت‬ ‫ل���ه‌وه‌ ده‌كات���ه‌و‌ه كه‌ "موق���ه‌ده‌م ك"‬ ‫به‌كۆمه‌ڵێك به‌ڵگ���ه‌وه‌ گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ بۆ‬ ‫كوردستان‌و ده‌یه‌وێ‌ ئه‌ستۆپاكی‌ خۆی‌‬ ‫بس���ه‌لمێنێت به‌رامبه‌ر به‌و تۆمه‌تانه‌ی‌‬ ‫له‌الیه‌ن دادگاوه‌ خراوه‌ته‌ پاڵی‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌ بۆ زانیاری‌ زیاتر س���ه‌باره‌ت‬ ‫به‌م مه‌س���ه‌له‌یه‌ په‌یوه‌ندی‌ به‌ئاسایشی‌‬ ‫فڕۆكه‌خانه‌ی‌ س���لێمانییه‌وه‌ كرد به‌اڵم‬ ‫ئاماده‌ نه‌بون هیچ لێدوان بده‌ن‪.‬‬

‫"پێویسته‌ دیسکۆو نایتکڵه‌پ‌و مه‌ساجه‌کان کراوه‌بن"‬

‫»»‬

‫‪3‬‬

‫»» ‪17‬‬

‫ریکالم‬

‫فڕۆکەخانەی سلێمانی ‬

‫فۆتۆ‪ :‬سایتی فڕۆکەخانە‬

‫دروستکردنی دیکتاتۆر له‌رێگه‌ی ده‌ستوره‌وه‌‬

‫»» ‪13‬‬

‫ریکالم‬

‫ناونیشان‪ :‬سلێمانی گه‌ڕه‌کی شۆڕش ‪ 101‬شه‌قامی ‪2‬سالم خانووی ‪ 56‬ته‌له‌فۆن‪ 2136622 3210501 3210502 :‬هه‌ولێر ‪ ،‬فولکه‌ی کوران ‪ -‬به‌رامبه‌ر نه‌خۆشخانه‌ی ژینی تایبه‌ت (مۆبایل)‪ 07504531388 :‬ئاریافۆن‪ 2560031 :‬کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی ‪ 1000‬دینار تیراژ‪4500 :‬‬

‫‪2‬‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫چه‌ندین فه‌رمانبه‌ر‬ ‫له‌سه‌رۆكایه‌ت ‌ی په‌رله‌مان ده‌كرێن به‌راوێژكار‬ ‫که‌مال که‌رکوکی‬

‫ئه‌رسه‌الن بایز‬

‫تاریق هاشمی‌ بۆ ئاوێنه‌‪:‬‬ ‫زۆر كه‌سایه‌تی‌ كورد بۆ‬ ‫پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار‌گونجاون‬

‫سه‌رۆكی‌ پێش���و‌و ئێستای‌ په‌رله‌مان ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تان چه‌ندی���ن فه‌رمانب���ه‌ری‌‬ ‫نزیكی‌ خۆیان‌و نوسینگه‌كانیان كردوه‌‬ ‫به‌راوێژكار له‌سه‌رۆكایه‌تی‌ په‌رله‌مان‪.‬‬ ‫هه‌ولێ���ر‪ ،‬ئاوێن���ه‌‪ :‬به‌پێ���ی‌ ئ���ه‌و‬ ‫زانیارییانه‌ی‌ ده‌س���ت ئاوێنه‌ كه‌وتون‪،‬‬ ‫له‌چه‌ن���د كاتێك���ی‌ جیاجی���ا هه‌ردو‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان د‪.‬‬ ‫كه‌م���ال كه‌ركوك���ی‌‌و د‪ .‬ئه‌رس���ه‌الن‬ ‫بایز چه‌ن���د فه‌رمانبه‌رێكی���ان كردوه‌‬ ‫به‌راوێژكار( اق���دم)‌و راوێژكار‪ ،‬له‌وانه‌‬

‫هه‌واڵ‬

‫ئه‌فسه‌ری‌ پاسه‌وانه‌كانی‌ خۆیان‌و كه‌سه‌ تیادا وه‌رگرت���وه‌ كاربكات‪ ،‬ئه‌و ده‌مه‌ ئیس���ماعیل كورده‌ "ه���ه‌ردو (ر‪ ،‬ك)‬ ‫راوێژكاری پێشكه‌وتون‌و له‌سه‌رده‌می‬ ‫ده‌كرێت به‌راوێژكار‪.‬‬ ‫نزیكه‌كانی‌ نوسینگه‌كه‌ی‌ خۆیان‪.‬‬ ‫بۆ پشتڕاس���تكردنه‌وه‌ی‌ هه‌واڵه‌كه‌‪ ،‬د‪.‬كه‌مال كه‌ركوكی كراونه‌ته‌ راوێژكارو‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌ك به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ كراون به‌راوێژكار به‌ده‌ر وته‌بێ���ژی په‌رله‌مان���ی‌ كوردس���تان راوێ���ژكاری پێش���كه‌وتو‪( ،‬س)‬ ‫له‌یاس���او رێنوماییه‌كان���ی‌ وه‌زاره‌تی‌ تاریق جه‌وه���ه‌ر وتی‌"هه‌رچه‌نده‌ ئه‌وه‌ راوێژكارێك���ی نوێیه‌و ش���ه‌ش حه‌وت‬ ‫دارایی‌ كراون‪ .‬به‌پێی‌ ئه‌و سیس���ته‌مه‌ مه‌سه‌له‌یه‌كی ئیدارییه‌و من له‌نزیكه‌وه‌ مانگ���ه‌ بۆته‌ راوێژكاری پێش���كه‌وتو‪،‬‬ ‫فه‌رمانبه‌رێ���ك ده‌كرێت به‌راوێژكار كه‌ ئاگاداری ورده‌كارییه‌كانی نیم‪ ،‬به‌اڵم له‌به‌ریتانیا هاتۆته‌وه‌و ماسته‌ری هه‌یه‌‬ ‫بڕوانام���ه‌ی‌ به‌كالۆریۆس���ی‌ هه‌بێ���ت‪ ،‬ئه‌و كه‌س���انه‌ كه‌ باس ده‌كرێن ئێستا له‌ئه‌ندازه‌دا‪( ،‬ل)یش تازه‌ دامه‌زراوه‌و‬ ‫هه‌روه‌ها ‪ 18‬س���اڵ خزمه‌تی‌ هه‌بێت‪ ،‬له‌كاری خۆی���ان به‌رده‌وامن‌و ده‌مێكه‌ ته‌نها راوێژكاره‌‪ ،‬له‌روی موچه‌ش���ه‌وه‌‬ ‫نیوه‌ی‌ خزمه‌ته‌كه‌ی‌ له‌بواره‌كه‌ی‌ خۆیدا ئه‌و سیفه‌ته‌یان هه‌یه‌ وه‌كو راوێژكار"‪ .‬هه‌ركه‌س���ێك راوێژكار بێت موچه‌كه‌ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی دیوانی په‌رله‌مان‪ )2( ،‬ملیۆن‌و (‪ )413‬هه‌زار دیناره‌"‪.‬‬ ‫بێت‌و ل���ه‌و بواره‌ی‌ ك���ه‌ بڕوانامه‌كه‌ی‌‬

‫کێشه‌کانی هه‌رێم‌و به‌غدادو زه‌ویه‌کانی قوله‌ره‌یسی سلێمانی‬

‫بازاڕ ‌ی كڕین‌و فرۆشتنی زه‌وییان راگرتوه‌‬

‫تاریق هاشمی‬ ‫ی عێ���راق سیستمی‌ فیدراڵییه‌"‪.‬‬ ‫ی س���ه‌رۆك كۆم���ار ‌‬ ‫جێگ���ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پرس���یارێكدا له‌ب���اره‌ ‌‬ ‫له‌وه‌اڵم��� ‌‬ ‫تاریق هاش���می‌ رایده‌گه‌یه‌نێت باشترین‬ ‫ێ به‌به‌دیلێكی‌ باش ده‌زانن بۆ‬ ‫ی ئه‌وه‌ی‌ ك ‌‬ ‫سیس���تم بۆ عێراق فیدراڵییه‌‪ ،‬له‌باره‌ ‌‬ ‫ی ئاماژ‌ه به‌وه‌ده‌كات ئه‌و‬ ‫ی كه‌س���ێك بۆ ش���وێنی‌ مام تاڵه‌بانی‌‪ ،‬هاشم ‌‬ ‫دیاریكردن ‌‬ ‫ی كوردستانه‌و‬ ‫ی هاوپه‌یمان ‌‬ ‫ی زۆر پۆست ‌ه پشك ‌‬ ‫جه‌الل‪ ،‬ده‌ڵێت "كه‌سایه‌تی‌ كورد ‌‬ ‫ی باش كاندید بكه‌ن‪،‬‬ ‫ده‌توان���ن به‌دیلێك ‌‬ ‫هه‌ن بۆ ئه‌و پۆسته‌ ده‌گونجێن"‪.‬‬ ‫تایب���ه‌ت به‌ئاوێن���ه‌‪ :‬له‌دیمانه‌یه‌كدا هه‌روه‌ها ده‌ڵێت "كه‌سایه‌تی‌ كوردی‌ زۆر‬ ‫ی هه‌ن بۆ ئه‌و پۆست ‌ه ده‌گونجێن‪ ،‬هیوادارم‬ ‫ی ئاوێن���ه‌‪ ،‬جێگر ‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ رۆژنام���ه‌ ‌‬ ‫ی باشترین‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ی عێراق تاریق هاشمی‌‪ ،‬سه‌ركه‌وتوبن له‌هه‌ڵبژاردن ‌‬ ‫سه‌رۆك كۆمار ‌‬ ‫ی فراوان‌و‬ ‫ی (‪)2005‬م بیرناچێت‪ ،‬ك ‌ه زۆر قبوڵكراو بێت‌و داناییه‌ك ‌‬ ‫ده‌ڵێت "ساڵ ‌‬ ‫ی ئه‌زمونێك���ی‌ پێگه‌یش���توی‌ هه‌بێ���ت‌و‬ ‫م���ن یه‌كێك بوم له‌نه‌ی���اره‌ تونده‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی درێژ ‌‬ ‫ی پاك‌و س���ه‌برێك ‌‬ ‫ئه‌و مادده‌ ده‌ستورییانه‌ی‌ په‌یوه‌ستبون ژیاننامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی هه‌بێ���ت‪ ،‬به‌بۆچون���ی‌ من عێ���راق له‌م‬ ‫ی ئه‌زمونێك ‌‬ ‫به‌هه‌رێمه‌كانه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم دوا ‌‬ ‫ی قۆناغ ‌هی‌ ئێستایدا ئه‌وه‌ی‌ ده‌وێت"‪.‬‬ ‫ی فێر ‌‬ ‫شه‌ش س���اڵه‌‪ ،‬هه‌ندێك له‌وانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی داهات���ودا ده‌ق��� ‌‬ ‫له‌ژم���ار‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫بوم ئه‌وه‌یه‌ باشترین په‌یكه‌ری‌ كارگێڕ ‌‬ ‫ی وه‌كو عێراق‪ ،‬چاوپێكه‌وتنه‌كه‌ باڵوده‌كرێته‌وه‌‬ ‫ی فره‌ی ‌‬ ‫بۆ كۆمه‌ڵگه‌یه‌ك ‌‬

‫ریکالم‬ ‫هاواڵتیه‌ک له‌به‌رده‌م نوسینگه‌یه‌کی کڕین‌و فرۆشی خانوو زه‌ویدا‬ ‫ئا‪ :‬ره‌وا بورهان‬ ‫ملمالنێی سه‌رۆكی‌ هه‌رێم بارزانی‌‌و‬ ‫سه‌رۆک وه‌زیرانی عێراق مالیکی‬ ‫له‌الیه‌ک‌و تیاچونی قائیقامی‌ پێشوی‌‬ ‫سلێمانی‌ له‌الیه‌کی دیکه‌وه‌ هه‌ریه‌كه‌و‌‬ ‫به‌هۆكاری‌ جیا جیا ماوه‌ی‌ زیاتر‬ ‫له‌شه‌ش مانگه‌ بازاڕی‌ كڕین‌و‬ ‫فرۆشتنی‌ زه‌وییان سست كردوه‌‪.‬‬ ‫به‌هۆی‌ بارگرژی نێوان هه‌رێم‌و به‌غدا‬ ‫كه‌ م����اوه‌ی‌ چه‌ند مانگێك����ه‌ درێژه‌ی‌‬ ‫هه‌یه‌‌و به‌ش����ێكی‌ به‌رپرسیارێتییه‌كه‌ی‌‬ ‫ده‌كه‌وێته‌ سه‌رش����انی‌ سه‌رۆكی‌ هه‌رێم‪،‬‬ ‫پێش����تریش به‌هۆی‌ ده‌س����تگیركردنی‌‬ ‫قائمقام����ی‌ س����لێمانی‌‌و دوای‌ گی����ان‬ ‫له‌ده‌س����تدانی‌ له‌زیندان����ی‌ ئاس����ایش‪،‬‬ ‫ژماره‌یه‌ك����ی‌ زۆر له‌خ����اوه‌ن موڵ����ك‌و‬ ‫كه‌س����انی‌ ئاس����ایی‌ ناوێ����رن مامه‌ڵه‌ی‌‬ ‫كڕین‌و فرۆش به‌زه‌وی‌‌و خانوه‌كانیانه‌وه‌‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬ده‌رئه‌نجامی‌ ئه‌م بێ بازاڕییه‌ش‬ ‫بۆته‌ ه����ۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ نزیكه‌ی‌ دوس����ه‌د‬ ‫نوسینگه‌ له‌سنوری‌ پارێزگای‌ سلێمانی‌‬ ‫نوسینگه‌كانیان دابخه‌ن‪.‬‬ ‫شاره‌زایی بواری‌ ئابوری‌و مامۆستای‬ ‫زانكۆ نیاز نه‌جمه‌دین ئاماژه‌ی‌ بۆ ئه‌وه‌‬ ‫كرد ك����ه‌ وه‌س����تان‌و الوازبونی كڕین‌و‬ ‫فرۆشتنی زه‌وی‌و خانو په‌یوه‌ندی‌ به‌و‬

‫بارگرژییانه‌وه‌ هه‌یه‌ كه‌ له‌نێوان هه‌رێم‌و‬ ‫به‌غدا هه‌یه‌‪ ،‬سه‌رمایه‌داران ده‌ترسن ل ‌ه‬ ‫به‌گه‌ڕخستنی سه‌رمایه‌كه‌یان‪ ،‬هاوكات‬ ‫ئه‌و پێیوایه‌ روداوی‌ گیان له‌ده‌ستدانی‌‬ ‫قائیمقامی‌ پێشوو هه‌مو ئه‌و كێشانه‌ی‌‬ ‫له‌س����ه‌ر زه‌وی‌‌و زار دوای‌ ئ����ه‌و روداوه‌‬ ‫هاتن����ه‌ ئ����اراوه‌ كاریگه‌رییه‌ك����ه‌ی‌ بۆ‬ ‫ماوه‌یه‌ك����ی‌ دیاریك����راو ك����ورت مه‌ودا‬ ‫ده‌بێت‪.‬‬ ‫ئه‌و مامۆس����تایه‌ی زانكۆی‌ سلێمانی‌‬ ‫ئاماژه‌ بۆ ئه‌وه‌ ده‌كات كه‌ به‌شێكی زۆری‬ ‫ئه‌وانه‌ی مامه‌ڵه‌ی‌ كڕین‌و فرۆش����تنیان‬ ‫به‌خانوبه‌ره‌وه‌ ده‌كرد خه‌ڵكی ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫هه‌رێم ب����ون‪ ،‬به‌عه‌ره‌ب‌و بگره‌ هاواڵتی‌‬ ‫ئێرانیشییان تێدا بو"ئه‌وان له‌ناوچه‌كانی‌‬ ‫خۆیان����ه‌وه‌ هاتب����ون‌و س����ه‌رمایه‌یان‬ ‫خستبوه‌ گه‌ڕ له‌كوردستان له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‬ ‫ئارامه‌‪ ،‬كه‌ زانییان بارگرژی‌ رویكردۆته‌‬ ‫ئێره‌ش ئێستا ناوێرن له‌كوردستان ئه‌و‬ ‫مامه‌ڵه‌یه‌ بكه‌ن"‪.‬‬ ‫به‌گوێ����ره‌ی زانیارییه‌كان����ی ئاوێنه‌‬ ‫له‌پارێزگای‌ سلێمانی زیاتر له‌دو هه‌زار‬ ‫نوس����ینگه‌ی خانو‌و زه‌وی هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌هۆی سستی‌و وه‌ستانی بازاڕی كڕین‌و‬ ‫فرۆشتنی زه‌وی‌و خانوه‌وه‌ زیاتر له‌ ‪200‬‬ ‫نوسینگه‌ له‌شاری سلێمانی دایانخستوه‌‪،‬‬ ‫خاوه‌نی نوسینگه‌یه‌كی كڕین‌و فرۆشتنی‬ ‫زه‌وی‌و خانو له‌گه‌ڕه‌كی عه‌قاری‪ ،‬فازیل‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئارام که‌ریم‬ ‫مه‌حمود وتی‌ " خاوه‌ن نوس����ینگه‌كان به‌ره‌و هه‌ولێریش رۆیش����توه‌‌و ئێس����تا‬ ‫زۆریان نوس����ینگه‌كانیان داخس����توه‌"‪ ،‬ئه‌وانیش هه‌مان كێش����ه‌یان به‌زیاده‌و‌ه‬ ‫كڕیارێك����ی خان����و‌و زه‌وی����ش كه‌ له‌و هه‌یه‌‪.‬‬ ‫خاوه‌نی نوس����ینگه‌ی س����ام س����ام‬ ‫نوس����ینگه‌یه‌ ئاماده‌بو‪ ،‬وتی " خاوه‌نی‬ ‫نوس����ینگه‌یه‌ك به‌هۆی بێ بازاڕییه‌وه‌ له‌بازاڕی‌ خانه‌قای‌ س����لێمانی‌‪ ،‬ره‌فیق‬ ‫حه‌كیم هۆكاری سس����تی ب����ازاڕی بۆ‬ ‫دوكانه‌كه‌ی كردوه‌ به‌كه‌بابخانه‌"‪.‬‬ ‫فازی����ل مه‌حم����ود پێیوای����ه‌ گران����ی‌و كه‌می پ����اره‌ گێڕایه‌وه‌و وتی‌"‬ ‫ه����ۆكاری سس����تی بازاڕ بۆ كێش����ه‌ی‌ نه‌مان����ی‌ پاره‌ له‌بانك����ه‌كان كاریگه‌ری‬ ‫ئۆپه‌راس����یۆنه‌كانی دیجله‌و مه‌ترس����ی خراپ����ی هه‌ب����وه‌ له‌س����ه‌ر ب����ازاڕی‬ ‫شه‌ڕ له‌نێوان هه‌رێم‌و به‌غدا‌و بارودۆخی‌ زه‌وی‌و زار"‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و خ����اوه‌ن نوس����ینگه‌یه‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ئێستای‌ خۆپیش����اندانه‌كانی‌ رۆژئاوای‌‬ ‫عێ����راق ده‌گه‌ڕێت����ه‌وه‌و‪ ،‬وت����ی‌" كڕیار نه‌ش����ارده‌وه‌ ك����ه‌ مردن����ی‌ قائیمقامی‌‬ ‫ده‌ترس����ێت له‌كڕین‌و فرۆشتنی خانوو پێش����وی‌ س����لێمانی زانا حه‌مه‌ساڵح‌و‬ ‫زه‌وی‪ ،‬ئه‌مه‌ش بۆته‌ هۆی‌ سس����تبونی‌ لێدوانه‌كانی س����ه‌رۆكی‌ هه‌رێم بارزانی‌و‬ ‫بازاڕ‪ ،‬ئه‌و كه‌سانه‌ی پێشتر له‌خواروی س����ه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیرانی‌ عێراق‬ ‫عێراق����ه‌وه‌ ده‌هات����ن ب����ۆ ئ����ه‌م جۆره‌ مالیكی له‌كاتی ئۆپه‌راس����یۆنی دیجله‌‪،‬‬ ‫مامه‌ڵه‌یه‌ ئێستا خانوو زه‌وی ناكڕن"‪ .‬ب����وه‌ هۆی‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ هه‌ندێك كه‌س����ی‬ ‫ئ����ه‌و خ����اوه‌ن نوس����ینگه‌یه‌ روداوی س����ه‌رمایه‌دار له‌ترس����اندا پاره‌كانیان‬ ‫گیان له‌ده‌س����تدانی زان����ای قایمقامی‌ بكشێننه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌م����اوه‌ی راب����ردودا به‌ه����ۆی ئه‌و‬ ‫پێش����و به‌هۆكارێك����ی‌ ت����ر ده‌زانێ����ت‬ ‫كه‌ بۆته‌ هۆی‌ سس����تی‌ ب����ازاڕ‌و وتی‌" كێش����انه‌ی له‌س����ه‌ر زه‌وی‌و زار هاتنه‌‬ ‫له‌ناوچه‌ی‌ قوله‌ره‌یسی كڕین‌و فرۆشتنی ئاراوه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ كێشه‌كه‌ی قایمقامی‬ ‫پێشوی‌ س����لێمانی‌‪ ،‬بازاڕی زه‌وی‌و زار‬ ‫وه‌ستاندوه‌"‪.‬‬ ‫فازی����ل ب����اس له‌فراوانبون����ی‌ ئ����ه‌م سس����ت بو‪ ،‬دواتریش ئه‌گه‌ری رودانی‬ ‫كێشه‌یه‌ ده‌كات‌و باس له‌نه‌مانی‌ بازاڕی‌ شه‌ڕ له‌نێوان هه‌رێم‌و به‌غدا‌و لێدوانه‌كانی‬ ‫زه‌وی‌ فرۆشتنی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ شار ده‌كات مه‌سعود بارزانی‌و مالیكی‌ دژی یه‌كتر‪،‬‬ ‫به‌دۆنم‌و ئه‌و پێیوایه‌ زه‌وی‌ نه‌فرۆشتن بازاڕی ئه‌و كه‌رته‌ی به‌ته‌وای‌ توش����ی‌‬ ‫ته‌نها س����لێمانی‌ نه‌گرتۆت����ه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو ئیفلیجی‌ كرد‪.‬‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫هوشیار یان به‌رهه‌م‪..‬‬

‫‪3‬‬

‫كامیان سه‌رۆك كۆماری‌ داهاتوی‌ عێراقه‌؟‬ ‫ی كه‌س‬ ‫بۆچ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌ندروست ‌‬ ‫باس ‌‬ ‫ی ناكات؟‬ ‫تاڵه‌بان ‌‬

‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫ێ‬ ‫زیاتر له‌مانگێكه‌ تاڵه‌بانی‌ ملمالن ‌‬ ‫له‌گه‌ ‌ڵ مه‌رگ ده‌كات‪ ،‬ئێستا خه‌ریك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫له‌ئاستی‌ عێراقدا ئه‌و ده‌نگه‌ به‌به‌رز ‌‬ ‫ده‌بیسترێت كه‌ ئیتر پێویسته‌ قس ‌ه‬ ‫ی‬ ‫له‌سه‌ر پڕ كردنه‌وه‌ی‌ پۆسته‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بكرێت‪ ،‬كورد پڕكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫تاڵه‌بان ‌‬ ‫ی خۆی‌ ده‌زانێت‪،‬‬ ‫ئه‌و پۆسته‌ به‌ماف ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كێتی‌ پێیوایه‌ ده‌بێت به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و رێككه‌وتننانه‌ی‌ له‌گ ‌هڵ‌ پارت ‌‬ ‫ی سه‌رۆك كۆمار بۆ‬ ‫كراوه‌ پۆست ‌‬ ‫ئه‌وان بێت‪ ،‬به‌اڵم پارتی‌ نه‌خشه‌و‬ ‫ێ‬ ‫پالنێكی‌ دیكه‌ی‌ له‌سه‌ردایه‌‌و ده‌یه‌و ‌‬ ‫له‌سات‌و سه‌ودایه‌كدا ئه‌و پۆسته‌شیان‬ ‫پێبدرێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی تاڵه‌بان ‌‬ ‫ی ئه‌مجار‌ه ‌‬ ‫نه‌خۆش���كه‌وتن ‌‬ ‫جیاواز له‌هه‌ر جارێك���ی‌ دیكه‌ی ئه‌وه‌‪،‬‬ ‫ی زۆر كز‬ ‫ئه‌مجاره‌ی���ان تروس���كاییه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ گه‌ڕانه‌و‌ه ‌‬ ‫به‌دیده‌كرێت بۆ سه‌رله‌نو ‌‬ ‫بۆ ژیانی‌ ئاسایی‌‌و قسه‌كردن‌و كاركردن‪،‬‬ ‫ی خێزانه‌كه‌ی‌‌و‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ ئه‌ندامان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نیش���تمان ‌‬ ‫كاربه‌ده‌س���تانی‌ یه‌كێت��� ‌‬ ‫كوردس���تان نایانه‌وێ‌ به‌ئاش���كرا باس‬ ‫له‌پێویس���تی‌ دیاریكردنی‌ كه‌س���ێك بۆ‬ ‫ی له‌به‌غدا بكه‌ن‪،‬‬ ‫پۆس���ته‌ك ‌هی‌ تاڵه‌بان ‌‬ ‫ی ئاوێنه‌ له‌پشت‬ ‫به‌اڵم به‌پێی‌ زانیارییه‌كان ‌‬ ‫په‌رده‌و له‌دانیش���تنه‌ تایبه‌تییه‌كانیاندا‬ ‫ی‬ ‫قس��� ‌ه كردن س���ه‌باره‌ت به‌و كه‌س ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫پێویس���ته‌ نوێنه‌رایه‌تی‌ كورد‌و یه‌كێت ‌‬ ‫بكات له‌و پۆس���ته‌ سیادییه‌دا له‌به‌غدا‪،‬‬ ‫یه‌كێكه‌ له‌مه‌سه‌له‌ گرنگه‌كان‪.‬‬ ‫ی رابردو‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ به‌درێژایی‌ مانگ ‌‬ ‫ی قسه‌ س���ه‌باره‌ت به‌و‬ ‫هه‌ر كه‌ س���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫مه‌س���ه‌له‌یه‌ دامه‌زراوه‌‪ ،‬لێپرس���راوان ‌‬ ‫یه‌كێتی‌ جه‌غتیان له‌سه‌ر ئه‌و‌ه كردوه‌ته‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی هاوكێش��� ‌ه ‌‬ ‫كه‌ به‌پێی‌ دابه‌ش���كردن ‌‬ ‫ی‬ ‫پۆسته‌ سیاسییه‌كان له‌عێراق‪ ،‬له‌دوا ‌‬ ‫ی سه‌رۆك كۆمار هه‌ر‬ ‫تاڵه‌بانیش پۆست ‌‬

‫به‌رهه‌م ساڵح‬

‫هوشیار زێباری‬ ‫بۆ كورد ده‌بێت‌و له‌و چوارچێوه‌یه‌شدا‬ ‫ی‬ ‫هه‌ر بۆ یه‌كێتی‌ ده‌بێت‪ ،‬ئه‌و كه‌س���ه‌ ‌‬ ‫له‌و دانیش���تان ‌ه تایبه‌تیانه‌ش���دا زیاتر‬ ‫ئام���اژ‌هی‌ ب���ۆ ده‌كرێ���ت "د‪.‬به‌ره���ه‌م‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫س���اڵح"ه‌‪ .‬به‌اڵم به‌پێ ‌‬ ‫ی دیموكراتی‌ كوردس���تان‬ ‫ئاگادار پارت ‌‬ ‫ی ئاماده‌ی���ه‌ ب���ۆ ئه‌و پڕ‬ ‫دو س���یناریۆ ‌‬ ‫ی ئه‌و پۆس���ت ‌ه كه‌ یه‌كێكیان‬ ‫كردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫هێنانه‌پێشی‌ "هوشیار زێباری‌" وه‌زیر ‌‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ی‬ ‫گه‌ر بێتو د‪.‬به‌رهه‌م بۆ وه‌رگرتن ‌‬ ‫ی ناوخۆو‬ ‫ئه‌و پۆسته‌ پشتیوان ‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ به‌ده‌ست نه‌هێنێت ئه‌وا‬ ‫پارتی‌ سیناریۆیه‌كی‌ دیكه‌ی‌ ئاماده‌یه‌‬

‫ی‬ ‫ی بارزان��� ‌‬ ‫ده‌ره‌و‌هی‌ عێ���راق‌و خاڵ��� ‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ هه‌رێمه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫به‌پێی‌ ئه‌م س���ه‌رچاوه‌یه‌ سیناریۆ ‌‬ ‫ی پارت���ی‌ رێككه‌وتن ‌ه له‌س���ه‌ر‬ ‫یه‌كه‌م��� ‌‬ ‫ی د‪.‬به‌رهه‌م س���اڵح ئه‌و پۆس���ت ‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫وه‌ربگرێت‪ ،‬گه‌ر بێتو یه‌كێت ‌‬

‫باژێڕه‌وانی‌ قه‌زاكان ‌ی‬ ‫(سۆران‪ ،‬چۆمان‪ ،‬شه‌قاڵوه‌) به‌شداریی‬ ‫‌كۆبونه‌وه‌ ‌ی جڤات ‌ی نیشتمانییان نه‌كرد‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنە‬ ‫ی‬ ‫سێ‌ باژێڕه‌وانی‌ گۆڕان به‌شدار ‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی‌ جڤاتی‌ نیشتمانییان‬ ‫نه‌كردوه‌‪ ،‬به‌هۆی‌ تێبینییان له‌سه‌ر‬ ‫ی‬ ‫جڤاتی‌ نیشتمانی‌‌و دانانی‌ كه‌سێك ‌‬ ‫دیك ‌ه له‌هه‌ولێر بێ‌ هه‌ڵبژاردن بۆ‬ ‫ی‬ ‫جڤاته‌كه‌‪ ،‬هه‌ریه‌ك له‌باژێڕه‌وان ‌‬ ‫ی (سۆران‪ ،‬چۆمان‪ ،‬شه‌قاڵوه‌)‬ ‫قه‌زاكان ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌شداری‌ كۆبونه‌و‌هی‌ جڤاتی‌ نیشتمان ‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕانیان نه‌كردوه‌‌و له‌و‬ ‫ی‬ ‫روه‌شه‌وه‌ یاداشتێكیان ئاراسته‌ ‌‬ ‫جڤاته‌كه‌ كردوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ئ���اگادار به‌ئاوێن ‌ه ‌‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رۆژی‌ هه‌ین ‌‬ ‫راگه‌یاند ك ‌ه له‌كۆبونه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نیش���تمانی‌ گۆڕان‪ ،‬باژێڕه‌وان ‌‬ ‫جڤات ‌‬ ‫ی (سۆران‪ ،‬چۆمان‪ ،‬شه‌قاڵوه‌)‬ ‫قه‌زاكان ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ش���دارییان نه‌كردوه‌ ك��� ‌ه هۆكارێك ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌شداری‌ نه‌كردنیان په‌یوه‌ندی‌ به‌دانان ‌‬ ‫ی هه‌ولێره‌و‌ه هه‌یه‌ له‌نێو‬ ‫كه‌سێكی‌ شار ‌‬ ‫ی‬ ‫جڤاته‌ك ‌ه ك���ه‌ ئه‌ندامی‌ ژوری‌ په‌یجور ‌‬ ‫گۆڕان���ه‌‌و هی���چ پێویس���تیش ن���اكات‬ ‫ی جڤاته‌ك ‌ه بكات‪.‬‬ ‫به‌شدار ‌‬ ‫ی گۆڕان‬ ‫ی نیش���تمان ‌‬ ‫ی جڤات ‌‬ ‫ئه‌ندامان ‌‬ ‫له‌س���ه‌رۆكی‌ فراكس���یۆنه‌كانی‌ گۆڕان‬ ‫له‌په‌رله‌مان���ی‌ كوردس���تان‌و عێ���راق‬ ‫ی ژوره‌كان‌و باژێڕه‌وان���ه‌كان‬ ‫رێكخ���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دواییان به‌شێو‌ه ‌‬ ‫پێكهاتو‌ه ك ‌ه ئه‌م ‌ه ‌‬ ‫"هه‌ڵبژاردن" بوه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌به‌ش���دارینه‌كردنیان‬ ‫ی نیش���تمانی‌‪،‬‬ ‫ی جڤات ‌‬ ‫له‌كۆبونه‌وه‌ك���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاوێن��� ‌ه په‌یوه‌ندیك���رد به‌باژێڕه‌وان��� ‌‬ ‫قه‌زای‌ سۆران (ئه‌نوه‌ر حه‌مه‌شه‌ریف)‪،‬‬ ‫ئه‌ویش زانیارییه‌كه‌ی‌ پشتڕاستكرده‌وه‌‌و‬ ‫ی ب���ه‌وه‌دا ك ‌ه به‌هۆی‌ تێبینییان‬ ‫ئاماژه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌س���ه‌ر چۆنیه‌ت���ی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌س���ێك له‌ژور ‌‬ ‫جڤاته‌ك���ه‌‌و دانان ‌‬ ‫ی هه‌ولێر‪،‬‬ ‫په‌یجوری‌ بۆ سه‌رپه‌رشتیارێت ‌‬

‫دیاری بكات بۆ وه‌رگرتنی‌ ئه‌و پۆسته‌و‬ ‫ی لێب���كات‪ ،‬به‌تایبه‌ت���ی‌ ك ‌ه‬ ‫پش���تیوان ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ له‌ئارادایه‌ د‪.‬به‌رهه‌م‬ ‫قسه‌و باس ‌‬ ‫ی هه‌ڵوێستی‌ سیاسییه‌و‌ه به‌رامبه‌ر‬ ‫له‌ڕو ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌زۆربه‌ی‌ روداوه‌كانی‌ ناوخۆو ده‌ره‌و‌ه ‌‬ ‫كوردس���تان نزیكتری���ن ك���ه‌س بێت‬ ‫له‌پارتی‌‌و بارزانیی���ه‌وه‌و ته‌نانه‌ت باس‬ ‫له‌وه‌ش ده‌كرێت چه‌ند جارێك به‌رهه‌م‬ ‫س���اڵح له‌كۆبونه‌وه‌و دانیش���تنه‌كانیدا‬

‫ی‬ ‫ئام���اژ‌هی‌ به‌و‌ه ك���ردو‌ه ك��� ‌ه بارزان ‌‬ ‫ی لێده‌كات بۆ وه‌رگرتنی‌ ئه‌و‬ ‫پش���تیوان ‌‬ ‫پۆس���ته‌‪ .‬به‌اڵم یه‌كێتی‌‌و پارتی‌‌و هه‌مو‬ ‫ی دیكه‌ش ب���اش ده‌زانن ك ‌ه‬ ‫الیه‌نه‌كان��� ‌‬ ‫وه‌رگرتنی‌ ئه‌و پۆست ‌ه ته‌نها به‌ویست‌و‬ ‫خواس���تی‌ ناوخۆ به‌دینای���ه‌ت‪ ،‬به‌ڵكو‬

‫ی ئه‌و ده‌كات‪.‬‬ ‫پێویستییه‌كی‌ بنه‌ڕه‌تی‌ وه‌رگرتن ‌‬ ‫به‌پێی‌ سه‌رچاوه‌ ئاگاداره‌ك ‌ه گه‌ر بێتو‬ ‫ی‬ ‫پۆست ‌ه ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه ئه‌مه‌ریكا ره‌زامه‌ند ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر بێت‌و ئێرانیش ناڕازی‌ نه‌بێت‪ .‬د‪.‬به‌ره���ه‌م بۆ وه‌رگرتنی‌ ئه‌و پۆس���ت ‌ه‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌د‪.‬به‌ره���ه‌م ب���اس له‌و‌ه پش���تیوانی‌ ناوخۆو ده‌ره‌و‌ه به‌ده‌ست‬ ‫ی‬ ‫ده‌كرێت ك���ه‌ ئه‌مه‌ریكییه‌كان ڤیتۆیان نه‌هێنێ���ت ئه‌وا پارتی‌ س���یناریۆیه‌ك ‌‬ ‫ی له‌س���ات‌و‬ ‫ی نیی���ه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم هه‌رچه‌ند‌ه دیكه‌ی‌ ئاماده‌یه‌‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ‌‬ ‫ی سه‌ودایه‌كدا له‌گه‌ڵ‌ یه‌كێتی‌‪ ،‬ئه‌و پۆست ‌ه‬ ‫ئێرانییه‌كان پێیان باش���ه‌ ك ‌ه پۆست ‌‬ ‫ی ده‌ست‬ ‫ی به‌وان بدرێ‌‌و له‌به‌رامبه‌ردا پارت ‌‬ ‫س���ه‌رۆك كۆمار بدرێ���ت به‌ئه‌ندامێك ‌‬ ‫ی هه‌ڵبگرێت‬ ‫ی ئێستا ‌‬ ‫ی كوردستان‪ ،‬به‌اڵم له‌چه‌ند پۆستێك ‌‬ ‫ی نیش���تمان ‌‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫ی‬ ‫تائێستا هه‌ڵوێستێكی‌ رون‌و ئاشكرایان ب���ۆ یه‌كێتی‌ ك ‌ه گرنگترینیان پۆس���ت ‌‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌"د‪.‬به‌ره���ه‌م" نیی���ه‌‪ ،‬وه‌زیری‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ عێراقه‌‪.‬‬ ‫ی ده‌یه‌وێت‬ ‫ی س���ه‌رچاوه‌كه‌ پارت ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی ئه‌م ناڕونییه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه‬ ‫به‌ش���ێك ‌‬ ‫ی كه‌س���ێك به‌و‬ ‫ی نه‌یتوان ‌‬ ‫ی گ���ه‌ر یه‌كێت ‌‬ ‫ی د‪.‬به‌رهه‌م دۆس���تایه‌تییه‌ك ‌‬ ‫بۆ ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی یه‌كێتی‌‌و‬ ‫ی ك���ه‌ ناوخ���ۆ ‌‬ ‫ی له‌گ���ه‌ ‌ڵ ئه‌مه‌ریكییه‌كان هه‌یه‌و پێوه‌ران���ه‌ ‌‬ ‫نزیك ‌‬ ‫ی كوردستان‌و عێراق‌و ناوچه‌كه‌و ته‌نانه‌ت‬ ‫ی یه‌كێتی‌ نیشتمان ‌‬ ‫پێشتریش نوێنه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردستان بو‌ه له‌ئه‌مه‌ریكا‪ ،‬ئه‌مه‌ جگ ‌ه جیهانی���ش ده‌یخوازێت ب���ۆ وه‌رگرتن ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆك كۆمار ده‌ستنیشان‬ ‫له‌وه‌ی‌ ك ‌ه قسه‌و باسی‌ ئه‌وه‌ له‌ئارادای ‌ه پۆس���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌زیر ‌‬ ‫ی عێراقیش بكات ئه‌وا هوش���یار زێب���ار ‌‬ ‫ی سه‌رۆك وه‌زیران ‌‬ ‫ك ‌ه مالیك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌گه‌ڵ‌ د‪.‬به‌رهه‌م ته‌واو ده‌ره‌و‌هی‌ عێ���راق‌و خاڵ���ی‌ بارزان��� ‌‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ به‌ین ‌‬ ‫نییه‌ تا حه‌ز به‌وه‌رگرتنی‌ ئه‌و پۆس���ت ‌ه س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێم كاندید بكرێت بۆ ئه‌و‬ ‫ی پۆسته‌‪.‬‬ ‫بكات‪ ،‬ئه‌مه‌ش وێڕای‌ ئه‌وه‌ی‌ ك ‌ه ماو‌ه ‌‬ ‫ئێستا پرس���یاره‌ك ‌ه ئه‌وه‌یه‌‪ :‬كامیان‬ ‫ئێس���تای‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ كۆمار ته‌نها‬ ‫ی‬ ‫ی داهاتو ‌‬ ‫ی ده‌بێت���ه‌ س���ه‌رۆك كۆم���ار ‌‬ ‫چه‌ن���د مانگێكی‌ كه‌می‌ م���اوه‌‪ ،‬ئه‌رك ‌‬ ‫ئه‌و له‌وه‌رگرتنی‌ ئه‌م پۆسته‌دا قورستر عێراق‪ :‬به‌رهه‌م یان هوشیار؟‬

‫سه‌ڕه‌رای‌ ئه‌وه‌ی‌ له‌پاش گواستنه‌وه‌ی‌‬ ‫تاڵه‌بانیی����ه‌وه‌ بۆ به‌رلین‪ ،‬چه‌ندین جار‬ ‫هه‌واڵی‌ ئه‌وه‌ له‌زاری‌ د‪.‬فوئاد مه‌عسوم‌و‬ ‫نه‌جمه‌دی����ن كه‌ری����م‌و هێ����رۆ ئیبراهیم‬ ‫ئه‌حمه‌د‌و له‌س����ایته‌كانی‌ چاودێر‌و وااڵ‬ ‫پرێس����ه‌وه‌ باڵوكرایه‌وه‌ كه‌ ته‌ندروستی‌‬ ‫تاڵه‌بان����ی‌ رو له‌باش����ییه‌و ته‌نان����ه‌ت‬ ‫به‌شێكیش����یان باس����یان له‌وه‌ كرد كه‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ په‌یامێك باڵوده‌كاته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌دوای‌ هه‌مو ئ����ه‌و هه‌واڵ‌‌و لێدوانانه‌دا‬ ‫هێشتا باری‌ ته‌ندروستی‌ راسته‌قینه‌ی‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ وه‌ك ئ����ه‌وه‌ی‌ هه‌یه‌و ئه‌وه‌ی‌‬ ‫پێشبینی‌ ده‌كرێت باس ناكرێت‪ ،‬بۆچی‌‬ ‫ئه‌مه‌ ده‌شاررێته‌وه‌؟!‬ ‫وێڕای‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ چه‌ندی����ن رۆژنامه‌ی‌‬ ‫ی وه‌ك لێ‌ ڤیگارۆی‌ فه‌ره‌نسی‌‌و‬ ‫به‌ناوبانگ ‌‬ ‫چه‌ندین سایتی‌ ناسراو هه‌واڵی‌ ئه‌وه‌یان‬ ‫باڵوك����رده‌وه‌ ك����ه‌ تاڵه‌بان����ی‌ رۆژانی‌‬ ‫له‌مردنی‌ نێو پێخه‌فدا به‌س����ه‌رده‌بات‪،‬‬ ‫به‌اڵم به‌ڕونی‌‌و به‌و ش����ێوه‌یه‌ی‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫باوه‌ڕی‌ پێبكات به‌ڵگه‌یه‌كی‌ وا پیشان‬ ‫نادرێت كه‌ له‌ڕاستیدا باری‌ ته‌ندروستی‌‬ ‫تاڵه‌بانی‌ پێچه‌وان����ه‌ی‌ ئه‌و هه‌وااڵنه‌یه‌‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ به‌پێ����ی‌ دوا زانیارییه‌كانی‌‬ ‫ئاوێنه‌ ب����اری‌ ته‌ندروس����تی‌ تاڵه‌بانی‌‬ ‫به‌به‌راورد به‌س����ه‌ره‌تای‌ گواستنه‌وه‌ی‌‬ ‫بۆ ئه‌ڵمانیا رو له‌باشییه‌و به‌شێك له‌و‬ ‫ئامێره‌ پزیشكییانه‌شی‌ لێكراوه‌ته‌وه‌ كه‌‬ ‫بۆ راگرتنی‌ باری‌ ته‌ندروس����تی‌ پێوه‌ی‌‬ ‫ب����ون‪ ،‬به‌اڵم ئ����ه‌وه‌ی‌ جێی‌ س����ه‌رنجه‌‬ ‫تائێس����تاش به‌رپرس����انی‌ یه‌كێتی‌ كه‌‬ ‫سه‌باره‌ت به‌م نه‌خۆشكه‌وتنه‌ ده‌دوێن‪،‬‬ ‫هێشتا واده‌زانن "تاڵه‌بانی‌ له‌سه‌فه‌ره‌"!‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ پێشوی‌ ئاسایشی‌ فڕۆكه‌خانه‌ی‌ سلێمانی‌‬

‫کە تۆمەتبارە بە گەندەڵی ده‌ستگیر ده‌كرێت‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێن ‌ه‬

‫ی‬ ‫ی ئاسایش ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ پێشو ‌‬ ‫ی‬ ‫فڕۆكه‌خانه‌ی‌ سلێمانی‌ له‌كات ‌‬ ‫ی‬ ‫گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ له‌ئه‌ڵمانیاوه‌ بۆ سلێمان ‌‬ ‫له‌فڕۆكه‌خانه‌ ده‌ستگیركرا‪ ،‬ناوبراو‬ ‫ی‬ ‫ی جه‌بار فه‌رمان‌و هاوسه‌ر ‌‬ ‫زاوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌ندامێكی‌ ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫یه‌كێتییه‌‪ ،‬پێشتر تۆمه‌تباركراو‌ه‬ ‫ی‬ ‫به‌و‌هی‌ له‌گه‌نده‌ڵییه‌كی‌ گه‌وره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫پاره‌ خواردنه‌وه‌ تێوه‌گالوه‌‪ ،‬به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫زانیاریه‌كان گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ ناوبراو دوا ‌‬ ‫ئه‌و‌ه دێ‌ كه‌ گفتی‌ ئه‌وه‌ی‌ پێدراو‌ه‬ ‫دۆسیه‌كه‌ی‌ دابخرێت‪ ،‬له‌هه‌مانكاتیشدا‬ ‫ئه‌وان یاداش���تێكیان داوه‌ت ‌ه جڤاته‌كه‌‌و سه‌رچاوه‌یه‌ك ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ناوبراو بۆ سه‌لماندنی‌ ئه‌ستۆ پاك ‌‬ ‫ی "قه‌زا ‌‬ ‫ی وه‌اڵمن‪ ،‬ناوبراو وت ‌‬ ‫چاوه‌ڕێ��� ‌‬ ‫سۆران یه‌كێك ‌ه له‌قه‌زا هه‌ر‌ه گرنگه‌كان خۆی‌ گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ بۆ كوردستان‪.‬‬ ‫ی هه‌ولێره‌وه‌ بۆی ‌ه ده‌بو‬ ‫به‌نیسبه‌ت شار ‌‬ ‫ی‬ ‫"موقه‌ده‌م ك" كه‌ پێشتر به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫دو ئه‌ندام له‌جڤاته‌كه‌دا هه‌بونایه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی فڕۆكه‌خانه‌ی‌ سلێمان ‌‬ ‫ی ئاسایش ‌‬ ‫هه‌ر له‌و باره‌یه‌و‌ه ئاوێن ‌ه په‌یوه‌ندیكرد پێشو ‌‬ ‫به‌باژێڕه‌وانی‌ قه‌زای‌ چۆمان (سیامه‌ند ب���و‪ ،‬نزیكه‌ی‌ چ���وار س���اڵ له‌مه‌وبه‌ر‬ ‫ی به‌تۆمه‌ت���ی‌ تێ���وه‌گالن له‌گه‌نده‌ڵییه‌و‌ه‬ ‫ی كۆبونه‌وه‌ك ‌ه ‌‬ ‫عه‌لی‌) ك��� ‌ه به‌ش���دار ‌‬ ‫ی له‌وه‌كرد له‌گ���ه‌ڵ‌ جێگره‌ك���ه‌ی‌ دۆس���ێیه‌كیان‬ ‫نه‌كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‪ ،‬باس��� ‌‬ ‫ی ته‌ندروستییه‌و‌ه ل���ه‌دادگا بۆ كرای���ه‌وه‌ به‌وپێی ‌هی‌ زیاتر‬ ‫ی بار ‌‬ ‫كه‌ به‌هۆی‌ خراپ ‌‬ ‫به‌شدار نه‌بوه‌‌و سه‌باره‌ت به‌دانانی‌ ئه‌و له‌ملیارێك دیناری���ان بردبو‪ ،‬كه‌ دواتر‬ ‫ی له‌سه‌ریان كرابو‌ه‬ ‫ی هه‌ولێر‪ ،‬به‌شێك له‌و پاره‌یه‌ ‌‬ ‫ی په‌یجوریش بۆ شار ‌‬ ‫كه‌سه‌ ‌‬ ‫ی ماڵ‌ گه‌ڕاندیانه‌و‌ه بۆ ئاسایش‪ ،‬ئه‌وكات‬ ‫ی "ئه‌و كه‌سه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ كات ‌‬ ‫وت ‌‬ ‫ی بڕی���اری‌ دادگا‬ ‫ی س���ه‌ڕه‌رای‌ ده‌ركردن ‌‬ ‫ی رێكخس���تنه‌و‌ه ‌‬ ‫هاتوه‌ به‌مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌ ده‌س���تگیركردنی خۆی‌‌و‬ ‫كاره‌كان"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی جێگره‌ك ‌هی‌‪ ،‬به‌اڵم ناوبراو به‌هۆ ‌‬ ‫ئاوێن ‌ه زۆر هه‌وڵیدا رای‌ ئه‌ندامه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێك له‌سه‌ركرد‌ه ناوداره‌كان ‌‬ ‫ی په‌یج���وری‌ وه‌ربگرێ���ت‪ ،‬ب���ه‌اڵم زاوا ‌‬ ‫ژور ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كێتی‌ "جه‌بار فه‌رمان" بو‪ ،‬به‌رله‌وه‌ ‌‬ ‫به‌رده‌ست نه‌بو‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی دادگا بكرێت���ه‌وه‌‪ ،‬له‌ڕێگه‌ ‌‬ ‫ئه‌م��� ‌ه له‌كاتێكدای��� ‌ه ك��� ‌ه ماوه‌یه‌ك ‌ه روب���ه‌ڕو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���لێمانییه‌وه‌ ده‌رفه‌ت ‌‬ ‫ی فڕۆكه‌خانه‌ ‌‬ ‫ی نیشتمان ‌‬ ‫ی جڤات ‌‬ ‫ی پێكهێنان ‌‬ ‫مه‌سه‌له‌ ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ی له‌گه‌ ‌ڵ جێگره‌كه‌ی‌ بۆ ره‌خس���ا‬ ‫ی له‌نێ���و بزوتنه‌و‌ه ‌‬ ‫ج���ۆره‌ ئاڵۆزییه‌ك ‌‬ ‫ی واڵت هه‌ڵبێت‪.‬‬ ‫گۆڕان���دا دروس���تكردوه‌و چه‌ندی���ن به‌ره‌و ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئاوێن��� ‌ه‬ ‫ی زانیارییه‌كان��� ‌‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫ی ناو گۆڕان تێبینییان‬ ‫ی دیار ‌‬ ‫هه‌ڵسوڕاو ‌‬ ‫له‌سه‌ر چۆنیه‌تی‌ پێكهێنانی‌ ئه‌و جڤات ‌ه (موق���ه‌ده‌م ك) دواتر له‌الیه‌ن دادگاو‌ه‬ ‫ی سێ‌ سا ‌ڵ حوكم درا‪.‬‬ ‫به‌شێوه‌ی‌ غیاب ‌‬ ‫هه‌یه‌‪.‬‬

‫ ‬ ‫رێگای فڕۆکەخانەی سلێمانی‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئارام کەریم‬

‫ی پار‌ه خواردنی‌ فڕۆكه‌خانه‌ی‌ سلێمانیدا‬ ‫ناوبراو كه‌ به‌درێژایی‌ ئه‌م چه‌ند ساڵ ‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌ڵمانیا له‌سه‌ریه‌تی‌‪.‬‬ ‫له‌كوردستان هه‌ڵهاتبو له‌واڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئ���ه‌و گفت���ه‌دا‪ ،‬ش���ه‌و ‌‬ ‫ب���ه‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ژیانی‌ به‌س���ه‌رده‌برد‪ ،‬به‌مدواییه‌ گفت ‌‬ ‫ی راب���ردو له‌ئه‌ڵمانی���او‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ده‌ده‌نێ‌ گ���ه‌ر بێتو بگه‌ڕێته‌و‌ه سێش���ه‌ممه‌ ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی ده‌كه‌ن‌و ئه‌و ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ سلێمانی‌‌و ده‌ستبه‌ج ‌‬ ‫بۆ كوردس���تان هاوكار ‌‬ ‫دۆسیه‌یه‌ داده‌خه‌ن ك ‌ه له‌الیه‌ن دادگاو‌ه له‌فڕۆكه‌خان��� ‌ه له‌الی���ه‌ن ئاسایش���ه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌گه‌نده‌ڵی‌‌و ده‌س���تگیر ده‌كرێ���ت‪ ،‬به‌پێ��� ‌‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌تێوه‌گالن��� ‌‬

‫ی‬ ‫ی ئاگادار ده‌ستگیركردن ‌‬ ‫سه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ناوبراو ته‌نها بۆ روكه‌شه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیك ‌ه مامه‌ڵه‌ ‌‬ ‫وه‌ك هه‌ر تۆمه‌تبارێك ‌‬ ‫ی له‌الیه‌ن‬ ‫ی ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫له‌گ��� ‌ه ‌ڵ ناكرێ‌‪ ،‬دوا ‌‬ ‫ئاسایش���ه‌و‌ه ده‌س���تگیر ده‌كرێ���ت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌فس���ه‌ر ‌‬ ‫ده‌گوازرێت���ه‌وه‌ بۆ ژورێك ‌‬ ‫خه‌فه‌ر له‌ئاس���ایش‌و ئێستا هه‌مو ئه‌و‬ ‫ی له‌به‌رده‌ستدای ‌ه‬ ‫كه‌ره‌سه‌و پێویستییانه‌ ‌‬ ‫ی ت���ر لێیان‬ ‫ك��� ‌ه ده‌س���تگیركراوه‌كان ‌‬ ‫قه‌ده‌غ ‌ه كراوه‌‪.‬‬ ‫ی ده‌س���ت‬ ‫ی ئ���ه‌و زانیارییان ‌ه ‌‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاوێن ‌ه كه‌وتون ئه‌و ب���ڕ‌ه پار‌ه زۆره‌ ‌‬ ‫ی له‌الیه‌ن (موقه‌ده‌م‬ ‫ی خ���ۆ ‌‬ ‫كه‌ وه‌خت ‌‬ ‫ك)‌و جێگره‌كه‌ی���ه‌وه‌ گه‌ڕێنراوه‌ت���ه‌و‌ه‬ ‫ب���ۆ ئاس���ایش‌و به‌‪ 80‬ده‌فت���ه‌ر دۆالر‬ ‫ی‬ ‫مه‌زه‌ن���د‌ه ده‌كرێ���ت‪ ،‬له‌ئه‌س���تۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بڕی���ار ‌‬ ‫ئاسایش���دایه‌‌و له‌به‌رئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی نییه‌ هێش���تا نه‌گه‌ڕێنراوه‌ته‌و‌ه‬ ‫دادگا ‌‬ ‫ی‬ ‫خه‌زێنه‌ی‌ حكوم���ه‌ت‪ .‬هه‌روه‌ها به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پێش���و ‌‬ ‫ئ���ه‌و زانییاریانه‌ش جێگر ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ ئاسایش ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی س���لێمانی‌‪ ،‬دوا ‌‬ ‫فڕۆكه‌خانه‌ ‌‬ ‫به‌تێوه‌گالن له‌و مه‌سه‌له‌یه‌و‌ه تۆمه‌تبار‬ ‫ی‬ ‫ده‌كرێت بۆ ماوه‌یه‌ك ده‌ڕواته‌ ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫واڵت‌و پاشان ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه كوردستان‌و‬ ‫ی داده‌خرێت‪ ،‬ئێس���تا ئه‌و‬ ‫دۆس���یه‌كه‌ ‌‬ ‫ی هه‌واڵگریدا كار‬ ‫له‌ده‌زگایه‌كی‌ گرنگ��� ‌‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی دیكه‌و‌ه س���ه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫له‌الیه‌ك��� ‌‬ ‫ی به‌و‌ه كرد ك ‌ه "موقه‌ده‌م‬ ‫ئاگادار ئاماژ‌ه ‌‬ ‫ك" به‌كۆمه‌ڵێك به‌ڵگه‌و‌ه گه‌ڕاته‌و‌ه بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫كوردستان بۆ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌ستۆپاك ‌‬ ‫ی‬ ‫بس���ه‌لمێنێت به‌رامبه‌ر به‌و تۆمه‌تانه‌ ‌‬ ‫سه‌باره‌ت به‌تێوه‌گالنی‌ له‌و دۆسیه‌یه‌دا‬ ‫خراوه‌ت ‌ه پاڵی‌‪.‬‬ ‫ی زیاتر سه‌باره‌ت به‌م‬ ‫ئاوێن ‌ه بۆ زانیار ‌‬ ‫ی‬ ‫مه‌س���ه‌له‌یه‌ په‌یوه‌ندی‌ كرد به‌ئاسایش ‌‬ ‫ی سلێمانییه‌وه‌ به‌اڵم ئاماد‌ه‬ ‫فڕۆكه‌خانه‌ ‌‬ ‫نه‌بون هیچ لێدوان بده‌ن‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫دژ ‌ه تیرۆر‪ ،‬پاراستن‌و زانیاری‌‬ ‫به‌كه‌ڵك ‌ی دوزخورماتو نەهاتون‬ ‫ئا‪ :‬سان‬ ‫سااڵنه‌ له‌بودجه‌ی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫ی خه‌یاڵی‌ ته‌رخان ده‌كرێت بۆ‬ ‫پاره‌یه‌ك ‌‬ ‫ده‌زگای‌ (پاراستن‌و زانیاری‌)‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫شارێكی‌ وه‌ك دوزخورماتو كه‌ هه‌فتان ‌ه‬ ‫ته‌قینه‌وه‌ی‌ تێدا ده‌بێت‪ ،‬تا ئێستا ئه‌و‬ ‫ی هه‌رێم‌و دژه‌ تیرۆر پێیان‬ ‫دو ده‌زگای ‌ه ‌‬ ‫نه‌ناوه‌ت ‌ه ناوی‌‪ ،‬وه‌ك قائیمقامی‌ ئه‌و‬ ‫شار‌ه شه‌الل عه‌بدول رایگه‌یاند‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی تایبه‌ت به‌رۆژنامه‌ ‌‬ ‫له‌چاوپێكه‌وتنێك ‌‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬قائیمقامی‌ قه‌زای‌ دوزخورماتو‬ ‫ی‬ ‫شه‌الل عه‌بدول رایگه‌یاند" نه‌ سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌رێم هێزێكی‌ تایبه‌تی‌ بۆ پاراس���تن ‌‬ ‫ی ش���اره‌كه‌ بۆ دروستكردین‪،‬‬ ‫ئه‌منییه‌ت ‌‬ ‫ن ‌ه پاراس���تن‌و زانیاری‌و ن ‌ه دژ‌ه تیرۆر‬ ‫پێیان ناوه‌ته‌ ئه‌م ش���اره‌وه‌‪ ،‬ته‌نها دو‬ ‫ی ئاسایش���ی‌ لێی ‌ه ك ‌ه یه‌كێكیان‬ ‫ده‌زگا ‌‬ ‫ی دیموكراتی‌ كوردستانه‌‪،‬‬ ‫س���ه‌ر به‌پارت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تریش���یان س���ه‌ر به‌یه‌كێت��� ‌‬ ‫ئ���ه‌و ‌‬ ‫نیشتمانی‌ كوردستانه‌"‪.‬‬ ‫ی دوزخورماتو‬ ‫باری‌ ئه‌من ‌‬ ‫به‌ره‌و خراپتر ده‌ڕوات‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌زیادبون���ی‌ ه���ۆكاری‬ ‫ته‌قینه‌وه‌كان‪ ،‬قائیمقامی‌ دوزخورماتو‬ ‫شه‌الل عه‌بدول ئاماژه‌ بۆ ئه‌و‌ه ده‌كات‬ ‫ك ‌ه ناوچ ‌ه كێش���ه‌ له‌سه‌ره‌كان چه‌ندین‬ ‫پێكهاته‌ی نه‌ته‌وه‌یی‌ تێدایه‌‪ ،‬ئاسایشیش‬ ‫فۆتۆ‪ :‬ئارام کەریم‬ ‫ ‬ ‫ك ‌ه زیاتر سه‌ر به‌ده‌سه‌اڵتی‌ ناوه‌ندییه‌‌و پێشمەرگە بە بەرزاییەکانی باکوری دوزخورماتوەوەن‪ ..‬لەناو دوزخورماتوش هەفتانە چەند تەقینەوە رودەدات‬ ‫پێكهاته‌كه‌ش���ی فره‌ نه‌ته‌وه‌یه‌‌و ده‌ڵێت‬ ‫ی یاس���اییه‌و‌ه ده‌ناڵێنن‪ ،‬ئ���ه‌و ده‌ڵێت "‬ ‫له‌ناوچ���ه‌ی دوزخورماتو ئه‌منییه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 2012‬ب���ڕ ‌‬ ‫" گروپ ‌ه تیرۆریس���تییه‌كان ده‌یانه‌وێت وه‌ك (كه‌ركوك‪،‬دوزخورمات���و‪ ،‬ئه‌نبار‪ ،‬كوردس���تان ب���ۆ س���اڵ ‌‬ ‫ی ده‌توانم بڵێم ئه‌فسه‌ری لێكۆڵینه‌وه‌مان‬ ‫نێوان پێكهاته‌كان تێكبده‌ن‪ ،‬ماوه‌یه‌ك به‌غدا) ئاماژ‌ه بۆ بونی‌ هێزی‌ زۆر گه‌ور‌ه ‪ 318,150‬سێ‌ س���ه‌دو هه‌ژده‌ ملیار‌و شاره‌ك ‌ه له‌الیه‌ن هێزی پۆلیس‌و سوپا ‌‬ ‫س���ه‌دو په‌نجا ملی���ۆن دین���ار دانرابو عێراقه‌و‌ه كه‌ سه‌ر به‌پارێزگای‌ تكریت ‌ه نیی���ه‌‪ ،‬له‌كه‌ركوكیش ئه‌گ���ه‌ر هه‌بێت‬ ‫له‌مه‌وپێش عه‌ره‌بی سوننه‌یان ده‌كرد‌ه ده‌كه‌ن له‌پشت ئه‌و ته‌قینه‌وانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی هه‌رێم ك ‌ه ده‌پارێزرێت‪ ،‬شه‌الل عه‌بدول ئاماژه‌ بۆ ئه‌كادیمی نین‪ ،‬ئه‌وه‌ی له‌دوز‌و كه‌ركوك‬ ‫ئه‌و جه‌خت له‌س���ه‌ر ئه‌و‌ه ده‌كاته‌و‌ه ب���ۆ ئه‌نجومه‌نی‌ ئاسایش��� ‌‬ ‫ئامان���ج‪ ،‬دوای ئه‌وه‌ گواس���تیانه‌وه‌ بۆ‬ ‫ی به‌ده‌س���تییه‌و‌ه ده‌ناڵێنین ئه‌فس���ه‌ر‌و‬ ‫ی فریاكه‌وتن ‌‬ ‫ی ده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ ده‌كات كه‌ پۆلیس��� ‌‬ ‫ناوچه‌ی ش���یعه‌ مه‌زهه‌به‌كان‌و ئه‌وانیان ك ‌ه ئ���ه‌و كاره‌" تیرۆریس���تییانه‌" زۆر ده‌زگای‌ پاراستن‌و زانیار ‌‬ ‫ی لێیه‌‪ ،‬به‌اڵم جه‌خت دادوه‌ری باش���مان هه‌یه‌‪ ،‬له‌دوز ته‌نها‬ ‫ی پار‌و نه‌ سااڵنی‌ پێشو هه‌رێم‌و ئاسایش��� ‌‬ ‫ی زۆریان به‌اڵم ن ‌ه س���اڵ ‌‬ ‫ده‌كرد‌ه ئامانج‪ ،‬ماوه‌یه‌ك ‌ه كورد ده‌كه‌ن ‌ه سیس���ته‌ماتیكن‌و پاره‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی ئه‌منی‌ له‌و له‌سه‌ر ئه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌" دو ئاسایش ی���ه‌ك دادوه‌ری كوردم���ان هه‌ی���ه‌‪،‬‬ ‫ی ئه‌و ده‌زگایه‌ هی���چ كارێك ‌‬ ‫ی به‌كارهێنان��� ‌‬ ‫ئامانج‪ ،‬لێره‌دا مه‌به‌س���تیان ‌ه شه‌ڕێكی تێده‌چێ���ت‪ ،‬ل���ه‌رو ‌‬ ‫ی ش���ار‌ه ئه‌نجام���داوه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا وه‌ك له‌دوزخورماتو هه‌ن‪ ،‬یه‌كێكیان س���ه‌ر به‌ب���ه‌رده‌وام دژایه‌ت���ی ده‌ك���رێ‌و له‌م‬ ‫ی گ���ران‌و ئه‌و ته‌قه‌مه‌نییانه‌ ‌‬ ‫ئۆتۆمبیل ‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی‪ ،‬یان تایه‌فی بنێنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی ش���وێنه‌وه‌ ده‌گوازرێته‌وه‌ بۆ شوێنێكی‬ ‫ی كوردستانه‌‌و ئه‌و ‌‬ ‫ی قائیمقام شه‌الل عه‌بدول باسی‌ ده‌كات به‌پارتی‌ دیموكرات ‌‬ ‫ناوب���راو پێیوای��� ‌ه ئ���ه‌و گروپ���ه به‌كارده‌هێنرێ���ن بۆ كاره‌ك��� ‌ه هه‌مو ‌‬ ‫ی تر"‪.‬‬ ‫ی نیشتمان ‌‬ ‫ی ئاماژ‌ه بۆ بونی‌" واڵتێك له‌پش���ت ئه‌و "ده‌روازه‌ی هه‌رێ���م له‌دوزخورماتوه‌و‌ه تریش���یان س���ه‌ر به‌یه‌كێت ‌‬ ‫‌"تیرۆریس���تییانه‌" ئ���ه‌و بارگرژیی���ه‌ ‌‬ ‫ی ش���ه‌الل ده‌ستپێده‌كات‌و ئه‌و شاره‌ وه‌ك كلیل‌و كوردستانه‌"‪.‬‬ ‫ی كارانه‌و‌ه ده‌كه‌ن" به‌بێ‌ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫نێ���وان به‌غ���دا‌و هه‌رێ���م به‌هه‌لێك��� ‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ هه‌رێمیش‬ ‫ی دوزخورمات���و باس له‌و‌ه‬ ‫قائیمقام ‌‬ ‫قفڵێ���ك وای ‌ه ب���ۆ هه‌رێم‪ ،‬ئ���ه‌و قوفڵ ‌ه‬ ‫ی عه‌بدول ناوی‌ ئه‌و واڵته‌ بهێنێت‪.‬‬ ‫ت���ر ده‌زانن ب���ۆ ئاڵۆزكردن���ی زیاتر ‌‬ ‫به‌كه‌ڵكیان نه‌هاتوه‌‬ ‫ی‬ ‫ی ش���ار ‌‬ ‫ی هه‌رێم ده‌كات ك��� ‌ه كێش���ه‌ی‌ ئه‌من ‌‬ ‫بشكێت تیرۆر هه‌مو ناوچه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ناوچه‌ك���ه‌و‪ ،‬وت���ی‌" ئ���ه‌و توانای���ه‌ ‌‬ ‫ی دوزخورمات���و باس له‌و‌ه‬ ‫قائیمقام ‌‬ ‫ده‌گرێت���ه‌وه‌‪ ،‬بۆی���ه‌ ده‌بێت پاراس���تن دوزخورماتو‌و بگ���ر‌ه كه‌ركوكیش ته‌نها‬ ‫دوزخورماتو زانیاری‌‌و پاراستن‌و‬ ‫له‌پش���ت ئه‌م ته‌قینه‌وان ‌هی‌ دواییه‌وه‌ن‬ ‫ی شاره‌كه‌‌و‬ ‫ی ئه‌منی‌ نیی���ه‌‪ ،‬به‌ڵكو ده‌كات كه‌ ئه‌وان بۆ رزگاركردن ‌‬ ‫ی هێ���ز ‌‬ ‫ی نه‌بون ‌‬ ‫لێره‌و‌ه ده‌س���تپێبكرێت‪ ،‬لێر‌ه ش���ه‌ڕ ‌‬ ‫دژ‌ه تیرۆری‌ لێنییه‌‬ ‫ك ‌ه زۆربه‌ی���ان له‌یه‌ك كات له‌ش���وێن ‌ه‬ ‫ی هاواڵتیان له‌م‬ ‫ی ماڵ‌و موڵك ‌‬ ‫ی پاراس���تن ‌‬ ‫ی لێكۆڵ���ه‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫به‌ده‌س���ت نه‌بون��� ‌‬ ‫ی تیرۆر بكه‌ین"‪.‬‬ ‫ی حكومه‌ت���ی‌ هه‌رێم��� ‌‬ ‫له‌بودج���ه‌ ‌‬ ‫ی عێ���راق ئه‌نجامده‌درێن‪،‬‬ ‫جیاجیاكان��� ‌‬

‫ شەالل عەبدول ئەحمەد‬ ‫ی ئابوری‌ به‌غدایه‌‪.‬‬ ‫ ده‌رچوی‌ كۆلیژ ‌‬‫ی یه‌كێتی‌ له‌ساڵی‬ ‫ له‌س���ه‌ر لیس���ت ‌‬‫‪2003‬ه‌و‌ه بوه‌ته‌ ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫قه‌زا‪.‬‬ ‫ ل ‌ه ‪ 2005‬بوه‌ته‌ ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی‬‫پارێزگا‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ له‌‪ 2010‬كراوه‌ت��� ‌ه قایمقامی قه‌زا ‌‬‫دوزخورماتو‪.‬‬ ‫ێ‬ ‫بارودۆخ ‌ه خراپه‌ ئه‌منییه‌دا‪ ،‬هه‌ر س��� ‌‬ ‫پێكهاته‌كه‌(ك���ورد‌و توركمان‌و عه‌ره‌ب)‬ ‫ی س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێم مه‌سعود‬ ‫س���ه‌ردان ‌‬ ‫بارزانیان كردوه‌ كه‌ هێزێكی‌ تایبه‌تیان‬ ‫له‌هه‌رێمه‌وه‌ بۆ دروس���تبكات‌و ده‌ڵێت"‬ ‫ئێم ‌ه به‌كورد‌و توركمان‌و عه‌ره‌به‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫س���ه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی ق���ه‌ز‌ا له‌برایانی‬ ‫عه‌ره‌بی س���وننه‌‪ ،‬ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫قه‌زا ك ‌ه س���ه‌ر به‌توركمانی ش���یعه‌ی ‌ه‬ ‫ی یاس���ا‪ ،‬له‌س���ه‌ردانێكمان‬ ‫له‌ده‌وڵه‌ت��� ‌‬ ‫ل��� ‌ه ‪2012/7/6‬دا داواكارییه‌كه‌م���ان‬ ‫به‌ش���ێوه‌یه‌كی فه‌رم���ی پێش���كه‌ش‬ ‫ی‬ ‫به‌س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێم كرد ك��� ‌ه هێزێك ‌‬ ‫ی هه‌رێممان بۆ دروس���تبكات بۆ‬ ‫تایبه‌ت ‌‬ ‫ی شاره‌كه‌‪ ،‬به‌اڵم تائێستا هیچ‬ ‫پاراستن ‌‬ ‫وه‌اڵمێكمان نه‌دراوه‌ته‌وه‌"‪.‬‬

‫له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی‌ "كێ سه‌رۆكی هه‌رێم هه‌ڵبژێرێت"‬ ‫الیه‌نه‌كانی كوردستان كه‌وتن ‌ه دو به‌ر‌ه ‌ی ناكۆكه‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬محه‌مه‌د حسێن‬ ‫ئه‌و پڕۆژ‌ه یاسای‌ له‌باره‌ی‌ سیسته‌می‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی هه‌رێمه‌وه‌ پێشكه‌شكرا‬ ‫هه‌مو هێزه‌ سیاسییه‌كانی كوردستانی‬ ‫خسته‌ دو به‌ر‌هی‌ ناكۆكه‌وه‌‪ ،‬الیه‌كیان‬ ‫پێی‌ وایه‌ بۆ رێگرتن له‌تاكڕه‌وی‌و‬ ‫چه‌سپاندنی حكومه‌تێكی دیموكراسی‬ ‫ده‌بێت له‌ناو په‌رله‌مانه‌و‌ه سه‌رۆكی‬ ‫هه‌رێم هه‌ڵبژێررێت‪ ،‬په‌رله‌مانتارێكی‬ ‫پارتیش ده‌ڵێت‪ ،‬پڕۆژه‌ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ره‌تده‌كه‌نه‌وه‌‌و بێ منه‌تیشن له‌وه‌ ‌‬ ‫سیسته‌مه‌كه‌ هه‌ر چۆنێك بێـت‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر ئه‌م پڕۆژه‌دا پارتی‬ ‫ی باش ‌ه‬ ‫دیموكراتی كوردستان پێ ‌‬ ‫سه‌رۆكی هه‌رێم راسته‌وخۆ‌و له‌الیه‌ن‬ ‫خه‌ڵكه‌وه‌ هه‌ڵبژێررێت‪ ،‬ئه‌وانه‌ش‬ ‫كه‌ داكۆكی لێده‌كه‌ن‪ ،‬ئۆپۆزیسیۆن‪،‬‬ ‫ژماره‌یه‌ك له‌په‌رله‌مانتارانی یه‌كێتی‪،‬‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ ئیسالمی‪ ،‬ئاینده‌‪،‬‬ ‫توركمانه‌كان‌و لیستی ئازادی‌و‬ ‫عه‌داله‌ت پێیان باشه‌ له‌ناو په‌رله‌ماندا‬ ‫سه‌رۆك هه‌ڵبژێررێت‪ ،‬ئه‌م ناكۆكیی ‌ه‬ ‫له‌كاتێكدایه‌ نمون ‌ه باش‌و خراپه‌كانی‬ ‫هه‌ردو سیسته‌مه‌كه‌ له‌ناوچه‌كه‌‌و‬ ‫جیهانیشدا به‌رونی دیاره‌‪.‬‬

‫ئەندامانی پەرلەمانی کوردستان لەکاتی‬

‫سیس���ته‌می فیدراڵی‌ بۆ عێ���راق‪ ،‬ئه‌و‬ ‫پ���ڕۆژه‌ی‌ ده‌س���تورێكی ب���ۆ هه‌رێمی‬ ‫كوردستان ئاماده‌كردو تیایدا پێشنیازی‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ كرد ك ‌ه سه‌رۆكی هه‌رێم به‌ده‌نگی‬ ‫‪ 3\2‬ئه‌ندامانی په‌رله‌مان هه‌ڵبژێررێت‪،‬‬ ‫گه‌ر ئه‌و ده‌نگه‌ش به‌ده‌ستنه‌هات‪ ،‬ئه‌وا‬ ‫بۆ جارێكی ت���ر په‌رله‌مان یه‌كێك له‌و‬ ‫دو كاندی���د‌ه هه‌ڵبژێرێته‌وه‌ ك ‌ه زۆرترین‬ ‫ده‌نگیان هێناوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫وتیش���ی‌‪ ،‬بۆ جارێكی تر له‌س���اڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌م پڕۆژه‌وه‌‪ ،‬مامۆستا ‌‬ ‫هه‌ر له‌باره‌ ‌‬ ‫یاسا‌و سه‌رۆكی ئه‌كادیمیای‌ كوردی‪ ،‬د‪ 2002 .‬كۆمیته‌یه‌كی نوێ دروس���تكرا بۆ‬ ‫ی هه‌رێم‪ ،‬له‌و‬ ‫نوری‌ تاڵه‌بان���ی‪ ،‬به‌ئاوێن ‌هی‌ راگه‌یاند‪ ،‬ئاماده‌كردن���ی ده‌س���تور ‌‬ ‫ی ‪ 1992‬دوای‌ په‌س���ه‌ندكردنی پڕۆژه‌یه‌ش���دا هه‌ر ئه‌وه‌ پێش���نیاركرا‬ ‫له‌س���اڵ ‌‬

‫ی‬ ‫ی له‌به‌غدا هه‌یه‌‪ ،‬ده‌بێت باجه‌كه‌ی���ان داوه‌‪ .‬وه‌ك نمون��� ‌ه ‌‬ ‫هه‌رێم به‌وشێوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌رله‌مان���ی بێـت نه‌ك س���ه‌رۆكایه‌تی‪ ،‬پێكهێنان���ه‌و‌هی‌ حكومه‌ته‌ك���ه‌ی‌ نور ‌‬ ‫جگ���ه‌ له‌م���ه‌ش ئه‌زمونی سیس���ته‌م ‌ه مالیكی‪".‬‬ ‫ی پڕۆژه‌ك ‌ه‬ ‫ی بۆچ��� ‌‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌باره‌ ‌‬ ‫سیاسییه‌كانی دنیا س���ه‌لماندویان ‌ه بۆ‬ ‫ئه‌و واڵتان ‌هی‌ زیاد له‌دو هێزی سیاسی ره‌تده‌كه‌ن���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌ندام���ی په‌رله‌مانی‬ ‫تیادایه‌ سیسته‌می په‌رله‌مانی گونجاوتر‌ه كوردس���تان ـ پارت���ی ـ ف���ازڵ‬ ‫ی‬ ‫له‌س���ه‌رۆكایه‌تی‪ .‬چونك ‌ه له‌سیسته‌می به‌ش���اره‌تی‪ ،‬رایگه‌یان���د‪ ،‬زۆرین��� ‌ه ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و پڕۆژه‌یان‬ ‫ی سیاسی ئ���ه‌و په‌رله‌مانتارانه‌ ‌‬ ‫په‌رله‌مانیدا ده‌رفه‌تی به‌شدار ‌‬ ‫ی تاكڕه‌وی پێشكه‌شكردوه‌ ئۆپۆزیسیۆنن‪" ،‬ده‌بێت‬ ‫زیات���ر‌و فراوانتره‌و ئه‌گ���ه‌ر ‌‬ ‫ی خۆیانمان‬ ‫ی پێش هه‌مو شتێك ئه‌وان را ‌‬ ‫كه‌متره‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌زۆرێك له‌و واڵتان ‌ه ‌‬ ‫ی پێبڵێ���ن‪ ،‬ئایا س���ه‌رۆكی هه‌رێم هه‌مو‬ ‫سیسته‌م ‌ه سیاسییه‌كه‌یان وه‌ك هه‌رێم ‌‬ ‫كوردستان سه‌رۆكایه‌تییه‌ وه‌ك سوریا‌و میلله‌ت هه‌ڵیبژێرێت باش ‌ه یاخود ته‌نها‬ ‫میس���ر س���ه‌لماندویان ‌ه كه‌ واڵت به‌ره‌و په‌رله‌مانتاران؟"‬ ‫ی به‌وه‌ش���دا ك��� ‌ه‬ ‫ف���ازڵ ئام���اژ‌ه ‌‬ ‫دیكتاتۆرییه‌ت ده‌ڕوات‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت ب���ه‌و‌هی‌ ك��� ‌ه عێ���راق "ئۆپۆزیس���یۆن خۆیان پێشتر ئه‌وه‌یان‬ ‫تازه‌تری���ن نمون ‌هی‌ ئه‌زمونی په‌رله‌مانی ره‌تده‌ك���رده‌وه‌ ئێم��� ‌ه له‌په‌رله‌مان���ی‬ ‫لەئینتەرنێتەوە شكس���تخواردوه‌ له‌ناوچه‌ك���ه‌دا ناوبراو كوردس���تانه‌وه‌ س���ه‌رۆكی هه‌رێ���م‬ ‫ ‬ ‫دەنگداندا‬ ‫ی هه‌ڵبژێرین‌و ده‌یانگوت ناكرێـت دو الیه‌نی‬ ‫وتی‌‪ ،‬راس���ته‌ عێراقی ئه‌م���ڕۆ نمون ‌ه ‌‬ ‫سه‌رۆكی هه‌رێم به‌و شێو‌ه ده‌ستنیشان له‌گ���ه‌ڵ ب���كات‪ ،‬به‌پێچه‌وانه‌ش���ه‌و‌ه سیسته‌مێكی په‌رله‌مانی سه‌رنه‌كه‌وتو‌ه ده‌سه‌اڵت به‌چه‌پڵه‌ڕێزان له‌په‌رله‌مانه‌و‌ه‬ ‫دیموكراس���ییه‌تدا‪ ،‬سه‌رۆكی واڵت ده‌ستنیشان بكه‌ن‪".‬‬ ‫بكرێـت ك ‌ه له‌عێراقدا سه‌رۆك كۆماری گ���ه‌ر هه‌م���و خه‌ڵك ده‌نگ���ی بۆ بدات له‌بونیادنان���ی‬ ‫فازڵ جه‌خت���ی كرده‌و‌ه ك��� ‌ه "ئێم ‌ه‬ ‫پ���ێ هه‌ڵده‌بژێررێ���ت‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش هه‌ر ئه‌ویش ده‌بێت ‌ه خاوه‌ن ده‌س���ه‌اڵتێك‌و ب���ه‌اڵم س���ه‌ره‌ڕای‌ هه‌م���و كێش���ه‌‌و‬ ‫ی كه‌موكوڕییه‌كانی���ان په‌رله‌مانی عێراق وه‌ك پارتی زۆر بێ منه‌تین له‌و‌هی‌ ك ‌ه‬ ‫په‌رله‌م���ان ناتوانێ���ت لێپرس���ینه‌و‌ه ‌‬ ‫هه‌ڵبژاردنه‌ له‌ناو په‌رله‌مانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی رون���ی ك���رده‌وه‌ ك ‌ه "ئه‌و له‌گه‌ڵ بكات‪ .‬چونك ‌ه سه‌رۆكیش وه‌ك توانیویه‌ت���ی لێپرس���ینه‌وه‌ له‌چه‌ندین سیسته‌مه‌ك ‌ه هه‌ر چۆنێك بێـت‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫د‪ .‬ن���ور ‌‬ ‫كاته‌ی‌ من ئه‌و پێش���نیازه‌م كرد‪ ،‬هیچ په‌رله‌مان ره‌وایه‌تی له‌ده‌نگی خه‌ڵكه‌و‌ه به‌رپ���رس‌و وه‌زی���ر ب���كات‌و چه‌ندین ده‌زانین تێڕوانینی خه‌ڵكی كوردستان‬ ‫الیه‌نێكی سیاسی نه‌داكۆكی لێده‌كرد‌و وه‌رده‌گرێ���ت‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش گرفته‌‪ .‬چۆن كه‌سیش���یان داوه‌ت ‌ه دداگا‪ ،‬كه‌ هێشتا له‌سه‌ر جه‌نابی سه‌رۆك بارزانی چییه‌"‪،‬‬ ‫ی له‌كوردستاندا نه‌توانراوه‌ ئه‌م ‌ه بكرێـت‪ .‬وتیش���ی‌‪" ،‬ئێم��� ‌ه نامانه‌وێـت یاس���او‬ ‫نه‌دژایه‌تیشی‌ ده‌كرد‪ ،‬له‌راستیدا هه‌ریه‌ك ‌ه ده‌كرێت س���ه‌رۆكێك هه‌بێـت له‌سه‌رو ‌‬ ‫ب���ۆ نیش���اندانی گرفته‌كان���ی ئه‌م ده‌س���تورێك له‌م واڵت���ه‌دا دابنرێت ك ‌ه‬ ‫له‌م دو بۆچونه‌ش الیه‌نی باش‌و خراپی هه‌مو لێپرسینه‌وه‌یه‌كه‌وه‌؟"‬ ‫ی سیس���ته‌مه‌ش له‌كوردس���تاندا‪ ،‬ناوبراو هه‌مو س���اڵێك گۆڕانگاری‌ تێدا بكرێت‪،‬‬ ‫ه���ه‌ر له‌مباره‌ی���ه‌وه‌‪ ،‬په‌رله‌مانتار ‌‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم گرنگتری���ن خاڵ له‌دۆخی‬ ‫ی حه‌وت‬ ‫ی جه‌خت���ی ك���رده‌وه‌ ك��� ‌ه چه‌ندین جار ئه‌و براده‌ران ‌ه ده‌یانه‌وێـت ساڵ ‌‬ ‫كوردستاندا ئه‌وه‌یه‌ گه‌ر سه‌رۆكی هه‌رێم فراكس���یۆنی گ���ۆڕان‪ ،‬عه‌ب���دواڵ ‌‬ ‫ی جار یاس���اكانی خۆمان بگۆڕین‪ ،‬واڵت‬ ‫له‌الی���ه‌ن په‌رله‌مان���ه‌و‌ه هه‌ڵبژێررێت‪ ،‬مه‌الن���وری‌‪ ،‬ب ‌ه ئاوێن���ه‌ی‌ وت‪ ،‬به‌پێی "س���ه‌رۆكی هه‌رێم بڕیاری‌ تاكڕه‌وان ‌ه ‌‬ ‫ی عێراق سیسته‌می حوكمڕانی داوه‌‌و دواتر هه‌مو خه‌ڵكی كوردس���تان له‌سه‌ر ئه‌م میزاجییه‌ته‌ دانامه‌زرێـت"‪.‬‬ ‫ی ده‌ستور ‌‬ ‫په‌رله‌م���ان ده‌توانێـت لێپرس���ینه‌و‌ه ‌‬

‫کوردستانی‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫‪5‬‬

‫به‌ختیار عه‌لی ده‌ینوسێت‬

‫باوکێک بەجەستەوە‬ ‫باوکێک بێ جەستە‬ ‫(‪)5‬‬

‫ئاپێ حه‌سه‌ن‌و ئه‌و شوێنه‌ی له‌مۆسکۆ تیا کوژرا فۆتۆ‪ :‬ئینته‌رنێت‬

‫كێ مافیا کور‌ده‌که‌ی له‌مۆسکۆ کوشت؟‬ ‫ ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬

‫پۆلیسی‌ فه‌ره‌نسا‬ ‫دوو كوردی‌ ده‌ستبه‌سه‌ر كرد‬

‫هه‌فته‌ی‌ رابردو‪ ،‬یه‌كێك له‌سه‌ركرده‌‬ ‫هه‌ره‌ به‌هێزه‌كانی‌ مافیا "ئاپێ‌‬ ‫حه‌سه‌ن" كه‌ به‌ڕه‌چه‌ڵه‌ك كوردێكی‌‬ ‫ئێزیدییه‌ له‌مۆسكۆی‌ پایته‌ختی‌ روسیا‬ ‫كوژرا‪ ،‬كوشتنی‌ ئه‌و به‌هه‌فته‌یه‌ك‬ ‫دوای‌ كوشتنی‌ سێ‌ ژنی‌ چاالكی‌ كورد‬ ‫له‌پاریس چه‌ندین گومانی‌ ورژاند‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئاژانسی‌ ئینته‌رفاكسی‌ روسی‌ رایگه‌یاند‬ ‫كه‌ ئه‌و به‌ده‌ستی‌ مافیا ركه‌به‌ره‌كانی‌‬ ‫كوژراوه‌‪.‬‬ ‫ له‌دیمه‌نێكدا كه‌ له‌شاكاری‌ فلیمێكی‌‬ ‫س���ینه‌مایی‌ ده‌چێت‪ ،‬یه‌كێ���ك له‌گه‌ور‌ه‬ ‫مافیاكان���ی‌ روس���یا "ئاپێ‌ حه‌س���ه‌ن"‬ ‫به‌ده‌س���تی‌ قه‌ناس���ێك به‌رۆژی‌ نیوه‌ڕۆ‬ ‫له‌یه‌كێك له‌شه‌قامه‌كانی‌ مۆسكۆدا له‌كاتی‌‬ ‫هاتن���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ له‌ریس���تۆرانێك كوژرا‪ .‬ئه‌و قه‌ناسه‌ی ئاپێ حه‌سه‌نی پێکوژرا فۆتۆ‪ :‬ئینته‌رنێت‬ ‫ئه‌و چه‌ك���ه‌ی‌ ل���ه‌م كاره‌دا به‌كارهێنرا‪،‬‬ ‫ئاپێ‌ حه‌س���ه‌ن كه‌ ته‌مه‌نی‌ ‪ 75‬ساڵ‌‬ ‫تفه‌نگێكی‌ قه‌ناسی‌ كوشنده‌ی‌ بێده‌نگی‌ ئ���ه‌و په‌یوه‌ندییه‌ك���ی‌ توندوتۆڵیش���ی‌‬ ‫‪VAL‬ی‌ عه‌ی���ار ‪ 9‬ملیمه‌ترب���و كه‌ ته‌نها به‌سیاسه‌تمه‌دارانی‌ ئه‌و واڵته‌وه‌ هه‌بو كه‌ بو‪ ،‬له‌ده‌یه‌ی‌ ‪1990‬دا توانی‌ ده‌س���ه‌اڵتی‌‬ ‫سه‌ربژارده‌ی‌ هێزه‌ تایبه‌تییه‌كانی‌ سوپای‌ له‌كاتی‌ پێویستدا له‌لێپێچینه‌وه‌ی‌ یاسایی‌ خ���ۆی‌ به‌س���ه‌ر به‌ش���ێك له‌مۆس���كۆو‬ ‫س���انت پترۆس���بۆرگدا بس���ه‌پێنێت‌و‬ ‫روس���یا پێیانه‌‪" .‬ئاپێ‌ حه‌سه‌ن" به‌ته‌نها ده‌یپاراست‪.‬‬ ‫خ���ۆی‌‌و ده‌س���توپێوه‌نده‌كانی‌ هه‌ژمون‌و‬ ‫فیشه‌كیش كوژرا‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌ش ئاماژه‌یه‌ بۆ‬ ‫كاریگه‌رییه‌كی‌ گه‌وره‌یان هه‌بو له‌س���ه‌ر‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ بكوژه‌كه‌ی‌ ئه‌وپه‌ڕی‌ مه‌شقپێكراوو‬ ‫ناوچه‌كان���ی‌ ناوه‌ڕاس���تی‌ روس���یا‌و‬ ‫كارامه‌و شاره‌زابوه‌ له‌پێكاندا‪.‬‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتیان تا چیاكان���ی‌ ئۆڕال به‌رین‬ ‫"ئه‌ساڵن ره‌شیدیۆفیچ ئوسۆیان" یان‬ ‫ده‌بۆوه‌‪.‬‬ ‫"داد حه‌س���ه‌ن" یان "ئاپێ‌ حه‌س���ه‌ن"‪،‬‬ ‫یه‌كێك له‌توێژه‌ر‌و پس���پۆڕانی‌ تاوانه‌‬ ‫ن���ه‌ك ته‌نها یه‌كێك ب���و له‌عه‌رابه‌ هه‌ره‌‬ ‫رێكخراوه‌كان له‌روس���یا ك���ه‌ له‌زانكۆی‌‬ ‫گه‌وره‌كانی‌ روس���یا‪ ،‬به‌ڵكو ئه‌‌و به‌باوكی‌‬ ‫نی���ۆرك وان���ه‌ ده‌ڵێت���ه‌وه‌ به‌كیدیاكانی‌‬ ‫مافیای‌ روس���یاش ده‌ناسرا‪ ،‬ئاپێ‌ ساڵی‌‬ ‫ئه‌وروپای‌ راگه‌یاندوه‌ كه‌ ئاپێ‌ حه‌س���ه‌ن‬ ‫‪ 1937‬له‌گوندێك���ی‌ نزی���ك ته‌بلیس���ی‌‬ ‫س���ه‌ر به‌مۆدیله‌ كۆنه‌كان���ی‌ مافیا بوو‪،‬‬ ‫پایته‌ختی‌ گورجس���تان هاتبوه‌ دنیاوه‌و‬ ‫له‌وانه‌ی‌ كه‌ خه‌ریكه‌ تیاده‌چن‌و نامێنن‪،‬‬ ‫له‌سه‌رده‌می‌ یه‌كێتی‌ سۆڤیه‌ت‌و دواتریش‬ ‫ئه‌م پس���پۆڕه‌ ده‌ڵێت "ئاپێ‌ زۆر له‌دۆن‬ ‫له‌س���ایه‌ی‌ فیدراس���یۆنی‌ روسیادا چه‌ند‬ ‫كرلیۆن���ی‌ فیلم���ی‌ ‪The Godfather‬‬ ‫جارێك خرابوه‌ زیندانه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم زیندان‬ ‫ده‌چ���وو ك���ه‌ په‌یوه‌ندییه‌ك���ی‌ تۆكمه‌ی‌‬ ‫نه‌یتوانی‌ ئه‌م پیاوه‌ كه‌ته‌و تێكس���مڕاوه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ سیاس���ییه‌كاندا هه‌بو بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫جه‌ربه‌زه‌یه‌ له‌كاری‌ مافیایی‌ دوربخاته‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌ڕوی‌ یاساییه‌وه‌ پارێزراو بێت"‪.‬‬ ‫ئه‌و له‌تاوانكارییدا قاڵ‌ ببو‪ ،‬ته‌مه‌نی‌ ‪19‬‬ ‫ئاپێ‌ جه‌سه‌ن له‌ساڵی ‪2010‬ش ته‌قه‌ی‬ ‫س���اڵ‌ بو كه‌ له‌سه‌ر ش���ه‌ڕكردنی‌ له‌گه‌ڵ‌‬ ‫لێكراو س���ێ فیش���ه‌كی به‌ركه‌وت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫پیاوانی‌ پۆلیس خرایه‌ زیندانه‌وه‌‌و‬ ‫نه‌م���رد‪ ،‬دواب���ه‌دوای تیرۆركردنیش���ی‪،‬‬ ‫له‌كۆتای���ی‌ ‪1960‬ه‌وه‌ ب���وه‌ یه‌كێ���ك‬ ‫ئه‌م���ڕۆ روس���یا به‌به‌هه‌ش���تی‌ مافیا هه‌ری���ه‌ك له‌ڤالدیمێ���ر پوتین س���ه‌رۆك‬ ‫له‌عه‌رابه‌كان���ی‌ مافی���ا‌و دواتریش توانی‌‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی‌ باڵێكی‌ مافیای‌ گورجی‌ ناوده‌برێت‪ ،‬مافیای‌ روسی‌ به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك كۆماری‌ فیدراس���یۆنی‌ روسیا‌و دیمیتری‬ ‫بكات كه‌ به‌به‌هێزتری���ن مافیا داده‌نرێت له‌جیهان���دا به‌هێ���زه‌ كه‌ ب���ۆڕی‌ مافیای‌ میدڤیدیڤ سه‌رۆك وه‌زیرانی ئه‌و واڵته‌‪،‬‬ ‫له‌سه‌رتاسه‌ری‌ روسیا‌و یه‌كێتی‌ سۆڤیه‌تی‌ ئیتاڵ���ی‌ داوه‌ت���ه‌وه‌‌و له‌قه‌س���اوه‌ت‌و سه‌ره‌خۆش���ییان له‌بنه‌ماڵ���ه‌ی‌ ئاپ���ێ‌‬ ‫دڵڕه‌قیشدا ناوبانگیی‌ جیهانی‌ پڕكردوه‌‪ ،‬حه‌سه‌ن كرد‪.‬‬ ‫جاراندا‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ له‌كاتێكدایه‌ كه‌ كوشتنی‌ ناوبراو‬ ‫ئ���ه‌م عه‌راب���ه‌ ك���ه‌ ژوری‌ عه‌مه‌لیات‌و ب���ه‌دوای‌ داڕوخانی‌ یه‌كێتی‌ س���ۆڤیه‌تدا‬ ‫ی دوای‌ تێپه‌ڕین���ی‌ هه‌فته‌ی���ه‌ك به‌س���ه‌ر‬ ‫ئیداره‌كردنی‌ كاره‌كانی‌ له‌شاری‌ سوتشی‌ ئه‌وان به‌هێزتربون‌و له‌س���ه‌ره‌تای‌ ده‌یه‌ ‌‬ ‫سه‌ر ده‌ریای‌ ره‌ش‌و نزیك له‌زێدی‌ خۆی‌ ‪1990‬ش���دا كه‌وتنه‌ ملمالنێ���وه‌ له‌پێناو كوش���تنی‌ س���ێ‌ ژنی‌ كورددا له‌پاریس‪،‬‬ ‫بو‪ ،‬له‌و ش���ه‌ڕه‌ خوێناوییه‌ی‌ له‌سه‌ره‌تای‌ ده‌س���تگرتن به‌س���ه‌ر ناوچه‌ی‌ نفوزدا‌و كه‌ یه‌كێكی���ان ئه‌ندام���ی‌ دامه‌زرێنه‌ری‌‬ ‫نه‌وه‌ده‌كانی‌ س���ه‌ده‌ی‌ رابردودا به‌دوای‌ هه‌ریه‌ك���ه‌و به‌ش���ێك له‌واڵته‌كه‌ی���ان بۆ په‌كه‌كه‌ ب���و‪ ،‬چه‌ندین گومان���ی‌ ورژاند‬ ‫داڕوخان���ی‌ یه‌كێتی‌ س���ۆڤیه‌تدا له‌نێوان خۆیان پاوانكرد‌و كردیان به‌قه‌ڵه‌مڕه‌وی‌ ل���ه‌وه‌ی‌ په‌یوه‌ندییه‌ك له‌نێ���وان ئه‌م دو‬ ‫كاره‌دا هه‌بێت‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ كه‌ پاگه‌نده‌ی‌‬ ‫مافیاكانی‌ روسیادا به‌رپاكرا‪ ،‬توانی‌ كلیلی‌ كارو چاالكی‌ خۆیان‪.‬‬ ‫مافیاكان���ی‌ فیدراس���یۆنی‌ روس���یا‌و ئه‌وه‌ ده‌كرێت ئاپێ‌ حه‌سه‌ن یه‌كێك بوه‌‬ ‫كه‌رتێك���ی‌ فراوانی‌ بازرگان���ی‌‌و ئابوری‌‬ ‫بگرێته‌ ده‌س���ت كه‌ له‌ده‌یان كۆمپانیای‌ واڵتانی‌ سه‌ر به‌یه‌كێتی‌ سۆڤیه‌تی‌ جاران له‌وانه‌ی‌ به‌درێژایی‌ سااڵنی‌ رابردو چه‌كی‌‬ ‫زه‌ب���ه‌الح‌و ئوتێل‌و قومارخان���ه‌و كه‌رتی‌ له‌س���ه‌ر بنه‌مای‌ ئینتیم���ای‌ نه‌ته‌وه‌ییان بۆ په‌كه‌كه‌ دابین كردوه‌‪ .‬ئه‌مه‌ جگه‌ له‌وه‌ی‌‬ ‫زه‌وی‌‌وزارو بیناسازی‌‌و قاچاغچێتی‌ كردن جیاده‌كرێن���ه‌وه‌‌و ه���ه‌ر له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و كه‌ له‌روی‌ تاوانه‌ رێكخراوه‌كانه‌وه‌ هه‌ردو‬ ‫بناغه‌ی���ه‌ش چاالك���ی‌ خۆی���ان ده‌كه‌ن‪ ،‬كوش���تنه‌كه‌ به‌وپ���ه‌ڕی‌ رێكخراوه‌ییه‌و‌ه‬ ‫به‌نه‌وت‌و چه‌ك‌و ئوتومبێل پێكده‌هات‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی‌ هه‌واڵی‌ میدیاكانی‌ روس���یا‪ ،‬له‌ن���او ئه‌م مافیایان���ه‌دا مافیای‌ گورجی‌ به‌رنامه‌ڕێژ كراون‪ ،‬به‌پێی‌ لێكۆڵینه‌وه‌ی‌‬ ‫ئاپ���ێ‌ حه‌س���ه‌ن س���ێ‌ ه���ه‌زار پیاوی‌ كه‌ "ئاپێ‌ حه‌س���ه‌ن" یه‌كێك بو له‌وان‪ ،‬پۆلیسی‌ فه‌ره‌نسا پرۆسه‌ی‌ كوشتنی‌ سێ‌‬ ‫چه‌كداری‌ هه‌بو كه‌ پاس���ه‌وانی‌ كۆمپانیا به‌ترس���ناكترین‌و به‌هێزتری���ن مافی���ا ژنه‌ كورده‌ چاالكه‌كه‌ی‌ پاریس���یش ته‌نها‬ ‫گه‌وره‌كانی���ان ده‌ك���رد له‌مۆس���كۆدا‌و داده‌نرێ���ت له‌ئاس���تی‌ روس���یا‌و واڵتانی‌ (‪ )60‬چركه‌ی پێچوه‌‪.‬‬ ‫به‌دوای‌ ئه‌و گومان‌و پاگه‌ندانه‌دا‪،‬‬ ‫له‌پای‌ ئه‌وه‌دا س���ه‌رانه‌ی‌ لێوه‌رده‌گرتن‪ ،‬یه‌كێتی‌ سۆڤیه‌تی‌ جاراندا‪.‬‬

‫ی‬ ‫‌ده‌یان كۆمپانیا ‌‬ ‫زه‌به‌الح‌و ئوتێل‌و‬ ‫ی‬ ‫قومارخانه‌و كه‌رت ‌‬ ‫زه‌وی‌‌وزارو بیناسازی‌‌و‬ ‫قاچاغچێتی‌ كردن‬ ‫به‌نه‌وت‌و چه‌ك‌و‬ ‫ئوتومبێلی‬ ‫کۆنترۆڵ کردبو‬

‫له‌چوارچێ���وه‌ی لێپرس���ینه‌وه‌ی‬ ‫كوشتنی سێ سیاس���ه‌تمه‌داری كورد‬ ‫"س���اكین ‌ه جانس���ز‪ ،‬فی���دان دۆغان‌و‬ ‫ی فه‌ره‌نسا‬ ‫له‌یال ش���ایله‌مه‌ز"‪ ،‬پۆلیس ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پاریس��� ‌‬ ‫ی دانیش���توو ‌‬ ‫دوو ك���ورد ‌‬ ‫ده‌ستبه‌سه‌ركرد‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئه‌م دوو كه‌س ‌ه ك ‌ه هه‌ردووكیان كورد ‌‬ ‫ی كوردس���تانن‌و ته‌مه‌نیان ‪‌31‬و‬ ‫باكور ‌‬ ‫ی رابردوو‬ ‫ی پێنج شه‌ممه‌ ‌‬ ‫‪ 39‬ساڵ ‌ه رۆژ ‌‬ ‫له‌الیه‌ن پۆلیسه‌و‌ه ده‌ستبه‌سه‌ر كران‪،‬‬ ‫ی ئاشكرا كرد‬ ‫هه‌رچه‌ند‌ه پۆلیس ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی گه‌یشتوو‌ه به‌"سه‌ره‌داوێك"‬ ‫ك ‌ه ده‌ست ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تاوانكاران‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ ‌‬ ‫بۆ دۆزینه‌وه‌ ‌‬ ‫ئاشكرا نه‌كرد ك ‌ه ئه‌و دوو كه‌س ‌ه ب ‌ه چ‬ ‫تۆمه‌تێك ده‌ستبه‌سه‌ركراون‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی فیدراس���یۆنی كۆمه‌ڵ��� ‌ه‬ ‫كوردیی���ه‌كان "مه‌م���ه‌د ئولك���ه‌رگ‬ ‫ی‬ ‫ی فورات��� ‌‬ ‫له‌مباره‌ی���ه‌و‌ه به‌ئاژانس��� ‌‬ ‫راگه‌یان���د ك��� ‌ه "ئه‌م ‌ه ڕێوش���وێنێكی‬ ‫رۆتینی پۆلیس��� ‌ه له‌گ���ه‌ ‌ڵ هه‌موو ئه‌و‬ ‫كه‌س���انه‌ی له‌ڕۆژانی پێش كوشتنه‌ك ‌ه‬ ‫په‌یوه‌ندیان ڕووبه‌ڕوو یان ته‌له‌فۆنیان‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌و س���ێ ژن ‌ه كورد‌ه هه‌بووه‌‪،‬‬ ‫ته‌نی���ا ب���ۆ لێپرس���ینه‌وه‌یه‌"‪ .‬ناوبراو‬ ‫رایشیگه‌یاند‪" :‬له‌رۆژی ڕوداوه‌كه‌دا ئه‌و‬ ‫دوو كه‌س��� ‌ه به‌ئۆتۆمبێله‌كانی خۆیان‬ ‫س���اكینه‌‪ ،‬فیدان‌و له‌یالیان گه‌یاندۆت ‌ه‬ ‫ناوه‌ندی راگه‌یاندنی كوردستان"‪.‬‬ ‫ئاژانسی‌ هه‌واڵی‌ ئینته‌رفاكسی‌ روسی‌‌و‬ ‫چه‌ندین میدیای‌ ئه‌وروپی جه‌غتیان له‌و‌ه‬ ‫كرده‌وه‌ كه‌ پیاوه‌كانی‌ گه‌وره‌ مافیایه‌كی‌‬ ‫دیكه‌ی‌ گورجی‌ روس���ی‌ به‌ناوی‌ "تاریل‬ ‫ئۆنانی" له‌پش���ت ئه‌م كوش���تنه‌وه‌ن كه‌‬ ‫به‌ركه‌به‌ری‌ س���ه‌ره‌كی‌ ئاپێ‌ داده‌نرێت‌و‬ ‫ئێستا له‌زینداندانی‌ مۆسكۆدایه‌‪ ،‬ده‌مێكه‌‬ ‫ش���ه‌ڕو كوش���تار له‌نێوان ئه‌م دوانه‌دایه‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پ���ڕۆژه‌ گه‌وران���ه‌ی‌ كه‌ به‌‬ ‫ملیۆنه‌ها دۆالر قازانجیان تێدایه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌ره‌تای‌ ئ���ه‌م هه‌فته‌ی���ه‌ ته‌رم���ی‌‬ ‫ئاپ���ێ‌ حه‌س���ه‌ن له‌مۆس���كۆوه‌ بۆایه‌وه‌‬ ‫ب���ۆ گورجس���تان‪ ،‬ب���ه‌اڵم حكومه‌ت���ی‌‬ ‫گورجس���تان رێگه‌ی‌ نه‌دا له‌وێ‌ به‌خاك‬ ‫بس���پێردرێت‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ ته‌رمی‌ ناوبراو‬ ‫به‌هه‌مان فڕۆكه‌ گه‌ڕانده‌وه‌ بۆ مۆس���كۆ‌و‬ ‫له‌گۆڕس���تانی‌ دانێلۆڤس���كی‌ به‌خ���اك‬ ‫سپێردرا‪.‬‬ ‫ئێس���تا الیه‌ن���ه‌ په‌یوه‌ندیداره‌كان���ی‌‬ ‫روس���یا پێش���بینی‌ ئه‌وه‌ ده‌ك���ه‌ن كه‌‬ ‫كوش���تنی‌ ئه‌م گه‌وره‌ مافیا به‌ڕه‌چه‌ڵه‌ك‬ ‫كورده‌‪ ،‬زۆرانبازی‌‌و زنجیره‌یه‌ك كوشت‌و‬ ‫كوش���تاری‌ نێ���وان مافیاكانی‌ روس���یا‬ ‫به‌دوای‌ خۆیدا بهێنێت له‌پێناو سه‌رله‌نوێ‌‬ ‫دابه‌شكردنه‌وه‌ی‌ ناوچه‌ی‌ نفوزو ده‌سه‌اڵت‬ ‫له‌نێوان مافیا به‌هێزه‌كاندا‪.‬‬

‫لەس���ااڵنی راب���وردوودا دونیای ئێمە‬ ‫بەجۆرێکی ترس���ناک ش���ەڕانگێز بووە‪.‬‬ ‫ئامێ���رە تەکنۆلۆژیی���ەکان بەگش���تی‬ ‫کۆمەکێک���ی گەورەی���ان پێش���کەش‬ ‫ب���ەوە کردوە‪ ،‬ش���ەڕانگێزییەکی بێباج‌و‬ ‫مەجازیی س���ەرهەڵبدات ک���ە جیاوازە‬ ‫لەش���ەڕانگێزیی س���ەردەمەکانی دیکە‪.‬‬ ‫لەس���ەردەمەکانی دیکەدا شەرانگێزیی‬ ‫هەمیش���ە ئەکتێ���ک‌و کردەیەک���ی ڕوو‬ ‫ب���ە ڕوو ب���وو‪ .‬مرۆڤی ش���ەڕانگێز کە‬ ‫پەالم���اری یەکێکی تری دەدا‪ ،‬ناچاربوو‬ ‫دەموچاوی خۆی نیش���انبدات‪ ،‬ناچاربوو‬ ‫شوناسی خۆی ئاشکرابکات‪ ،‬بۆیە مرۆڤ‬ ‫بەرپرس ب���وو لە ش���ەڕانگێزیی خۆی‪.‬‬ ‫بەاڵم لەم���ڕۆدا‪ ،‬تەکنۆلۆژیا‪ ،‬تەلەفون‪،‬‬ ‫ئینتەرنێت‪ ،‬پالتالک‪ ،‬فەیسبوک هەموو‬ ‫کۆمەڵ���ە مینبەرێکن مرۆڤەکان دەتوانن‬ ‫دەموچ���اوی ڕاس���تەقینەی خۆی���ان‬ ‫بشارنەوە یان دوور بە دوور دەریبخەن‪.‬‬ ‫ئێس���تا مرۆڤەکان دەتوانن شەڕانگێزبن‬ ‫بێئ���ەوە پێویس���تیان بەوەبێت خۆیان‌و‬ ‫دەموچاوی خۆیان بخەنە مەترسییەوە‪.‬‬ ‫وەک چۆن گەشەسەندنی کەرەستەکانی‬ ‫جەنگ کۆمەکی بەوەدەکرد پیاوکوشتن‬ ‫ببێ���ت ب���ە کارێک���ی دوور ب���ە دوور‪،‬‬ ‫فاسیلەیەکی وەها کەوتە نێوان پیاوکوژ‌و‬ ‫قوربانییەکانیی���ەوە‪ ،‬ئیت���ر پیاوکوژ‬ ‫دەیتوانی قوربانییەکانی خۆی نەبینێت‪،‬‬ ‫هەس���ت بە ئازاریان ن���ەکات‪ ،‬چاوی بە‬ ‫برینەکانی���ان نەکەوێ���ت‪ ،‬ئینتەرنێتیش‬ ‫کۆمەکی ب���ە پیاوک���وژە مەجازییەکان‬ ‫ک���رد‪ ،‬دەس���ەاڵتی فەنتازی���ی خۆیان‪،‬‬ ‫هێزی فەنتازیی خۆیان‪ ،‬توانایەن لەسەر‬ ‫کوش���تنی مەجازی تا ئەوپەڕی ئەوپەڕ‬ ‫پراکتیکبک���ەن‪ ،‬لێ���رەوە ت���ا کۆمەڵگا‬ ‫سەرەتایی‌و شەرانگێزتر بێت‪ ،‬ئینتەرنێت‬ ‫وەک ش���انۆیەکی گەورە بۆ کوش���تاری‬ ‫ڕەمزی‌و شەڕانگێزیی مەجازی گەورەتر‬ ‫دەبێ���ت ‪ .‬چۆن گەش���ەی تەکنۆلۆژیای‬ ‫چەک کۆمەکی بەوەکرد جۆرە پیاوکوژێک‬ ‫دروستببێت کە تووشی نیگەرانی ویژدان‬ ‫نابێت‪ ،‬هەس���ت ن���اکات کارێکی خراپی‬ ‫کردوە‪ ،‬تەقەمەنییە کوشندەکانی خۆی‬ ‫دەهاوێ���ت‌و دەڕوات بێئەوەی دەس���تی‬ ‫خۆی پیسبووبێت‪ ،‬یان کاتی نانخواردنی‬ ‫دواکەوتبێ���ت‪ ،‬یان س���ەعاتێک خەوی‬ ‫تێکچووبێ���ت‪ ،‬ئەمجۆرە ل���ە پیاوکوژی‬ ‫سارد‌و بێڕەحم‪ ،‬ئەمڕۆ بەجۆرێکی تر لە‬ ‫نێتدا دەس���وڕێتەوە‌و هەموومان هەموو‬ ‫ڕۆژێک دەیبینین‪ .‬نێتیش هەمان شێوەی‬ ‫گەش���ەی تەکنۆلۆژیای چەک‪ ،‬جۆرێک‬ ‫ل���ە ش���ەڕانگێزی نوێ گەش���ەپێدەدات‬ ‫ک���ە پاڵەوانەکان���ی دەتوان���ن بێئەوەی‬ ‫هەس���ت بە هیچ ئازارێک���ی ویژدان یان‬ ‫هی���چ نارەحەتیی���ەک بک���ەن‪ ،‬تەواوی‬ ‫ش���ەڕانگێزی ناوەوەیان بهێننەدەرەوە‪.‬‬ ‫لێرەدا قسەیەکی «مارکۆ شتاڵهوت» ـم‬ ‫دێتەوە یاد کەساڵی ‪ 2007‬بۆ «ڤێلت ئۆن‬ ‫الینی» کردبوو‌و دەڵێت «لەو کاتەوەی‬ ‫بەکارهێنەرانی ئینتەرنێت دەتوانن وێنە‌و‬ ‫تێکس���تی خۆیان ب���ێ کۆنترۆڵ لە وێب‬ ‫سایتی تایبەتی خۆیانەوە باڵوبکەنەوە‪.‬‬ ‫پێدەچێت بەجۆرێکی بنبڕ‌و هەتاهەتایی‬ ‫ئەخالق لە نێتدا هەرەس���ی هێنابێت»‪.‬‬ ‫هەڵب���ەت گوناهەک���ە لە خ���ودی نێتدا‬ ‫نییە‪ ،‬بەڵکو لە پێویس���تی مرۆڤدایە بۆ‬ ‫ش���ەڕانگێزیی‪ .‬بەاڵم دەبێت سەرەنجی‬ ‫ئەوەبدەین ش���ێوەی ئەو ش���ەڕانگێزییە‬ ‫لەجێگایەک���ەوە بۆ جێگایەک دەگۆڕێت‪.‬‬ ‫ئەوەی ل���ە نێتدا بەدوای مۆراڵی مرۆڤی‬ ‫کورددا بگەڕێت‪ ،‬بەر شتێکی زۆر جیاوازتر‬ ‫دەکەوێت لەو دەموچ���اوەی ئەم مرۆڤە‬ ‫دەریدەخات کاتێک لە واقعدا دەبینرێت‌و‬ ‫ڕووب���ەڕوو مامەڵەی لەگەڵ دەکرێت‪ .‬لە‬ ‫کاتێکدا زۆرینەی خەڵکی کورد ڕووبەڕوو‬ ‫مرۆڤی هێمن‌و بەڕێ���ز دەنوێنن‪ ،‬کەچی‬ ‫کە دەچینە نێت جەنگەڵێکی سامناک‬ ‫دەبینین‪ .‬شەڕانگێزی‌و شکاندن‌و جنێو‌و‬ ‫بێڕێزی‌و نەبوون���ی لێبوردەیی‌و قەبوول‬ ‫نەکردن���ی ئ���ەوی دی‌و س���ووکایەتی‬ ‫دڕندانە لە هەموو ئاستەکاندا بەجۆرێکی‬ ‫ترسناک دەبینرێن‪ ،‬لەوەش بەدتر ئەوەیە‬ ‫خاوەنی ئەم ش���ەڕانگێزیانە هەمیش���ە‬ ‫ب���ە ن���اوی کۆمەڵێک نرخ���ی ئەخالقی‬ ‫بەرزەوە قس���ەدەکەن‪ ،‬واتە شەڕانگێزی‬ ‫خۆی���ان بە بەهان���ەی ئەخالقی‌و دینی‌و‬ ‫نەتەوەیی‌و چینایەتی شەرعیدەکەنەوە‪.‬‬ ‫مرۆڤ تووش���ی ترس دەبێ���ت‌و دەبێت‬ ‫بەڕاستی بپرسێت‪ :‬من لە کوێ‌و لە نێو‬ ‫کێدا دەژیم‪ ،‬ئاخۆ گ���ەر ئەو مرۆڤانەی‬

‫لەکاتێکدا زۆرینەی‬ ‫خەڵکی کورد‬ ‫ڕووبەڕوو مرۆڤی‬ ‫هێمن‌و بەڕێز‬ ‫دەنوێنن‪ ،‬کەچی‬ ‫کە دەچینە نێت‬ ‫جەنگەڵێکی‬ ‫سامناک دەبینین‬ ‫ئاوها خۆیان لە ش���وێنگەی بەرگری لە‬ ‫بەهای بەرز‌و مەزندا دەبیننەوە بەوجۆرە‬ ‫ش���ەڕانگێز‌و دڕندەبن‪ ،‬ئەی ئەوانەی کە‬ ‫هیچ سیس���تمێکی فیکری‌و ئەخالقیان‬ ‫لە پش���ت نییە‪ ،‬دەش���ێت چ���ۆن بن؟‬ ‫کامەیانە دەموچاوی راستەقینەی مرۆڤی‬ ‫ئێمە؟ ئەم دڕن���دە بێڕەحم‌و بێئەدەبەی‬ ‫ناو ئینتەرنێتە یان ئ���ەو مرۆڤە هێمن‌و‬ ‫بەڕێ���زەی دەرەوە؟‪ .‬م���رۆڤ دەبێ���ت‬ ‫ئێس���تێک بکات‌و بپرس���ێت ب���ۆ؟ ئەم‬ ‫دابەشکردنە ناوەکییە قووڵە لە کوێوە‌و‬ ‫چۆن سەرچاوەی گرتووە؟‪ .‬هەڵبەت لە‬ ‫پاڵ ڕیش���ە سیاس���ی‌و ئەخالقییەکانیدا‬ ‫لە پەروەردەی ئێمەدا‪ ،‬دەبێت ڕیش���ەی‬ ‫س���ایکۆلۆژی قووڵتر هەبێت‪ ،‬کە لێرەدا‬ ‫هەوڵ���دەدەم وابەس���ت ب���ە میت���ۆدی‬ ‫«دەرونش���یکار» ب���ۆ هەندێک وەاڵمی‬ ‫سەرەتایی بگەڕێم‪.‬‬ ‫لە بەش���ەکانی پێش���وودا باسم لەو‬ ‫ساتەوەختە کرد کە تێیدا کوڕ دەمامکی‬ ‫باوک لەسەر دەکات‪ .‬واتە ئیتر هەمان ئەو‬ ‫ڕەفتارانە دووبارەدەکاتەوە کە ڕەفتاری‬ ‫باوکن‪ .‬بەاڵم ئەم س���اتەوەختە ساتێکی‬ ‫ئاسان نییە‪ ،‬لێرەدا س���ەرەتای شیعرە‬ ‫بەناوبانگەک���ەی ش���اعیری بەناوبانگی‬ ‫ئەڵم���ان «ویلهل���م ب���وش» «‪1832‬‬ ‫ـ ‪ »1908‬م بیردەکەوێت���ەوە ک���ە ل���ە‬ ‫هەموو دیوانەکانیدا هەیە‌و سەرەتاکەی‬ ‫بەدێڕێک���ی س���ەرنجڕاکێش دەس���ت‬ ‫پێدەکات‪ « .‬ببیتە باوک ئاسانە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫باوک بیت بە پێچەوانەوە زۆر سەختە»‪.‬‬ ‫لە ڕاستیدا خواستی باوک بوون لەوەدا‬ ‫تەواو نابێت کوڕ منداڵێکی لە هەر ژنێک‬ ‫ببێت‌و خێزان دروس���تبکات‪ ،‬باوکبوون‬ ‫گرێ���دراوی زنجیرەی���ەک فەنتازی���ای‬ ‫ئاڵۆزی دەس���ەاڵتە‪ ،‬جۆرە ڕاوەس���تان‌و‬ ‫قیافەگرتن‌و نمایش���کارییەکی ڕەمزییە‬ ‫بەرامبەر بە دونیا‪ .‬دیارە ویلهلم بوش لە‬ ‫قەسیدەکەی خۆیدا باس لەوەدەکات کە‬ ‫باوکبوون بە مانا ئەخالقییەکەی سەختە‪،‬‬ ‫بەاڵم من لێرەدا قس���ە لەوە دەکەم کە‬ ‫«باوکبوون» بە مانا سایکۆلۆژییەکەی‬ ‫ئاواتێکی ئەس���تەمە‪ ،‬بەڵک���و نەکردە‌و‬ ‫مەحاڵە‪ .‬ئەو س���ەختی‌و مەحاڵبوونەش‬ ‫ل���ە کۆمەڵگایەک���ی پەتریارکیدا دەبێتە‬ ‫دینەمۆی شەڕانگێزییەکی ترسناک‪.‬‬ ‫ل���ە ش���انۆگەرییەکەی شکس���پیردا‬ ‫«ژیان‌و مردنی ش���ا یوهان»‪ ،‬باستارد‬ ‫دەڵێ���ت «وای دایە‪ ،‬س���وپاس‪ ،‬بۆ ئەو‬ ‫باوکەی پێ���ت بەخش���یم» «پەردەی‬ ‫‪ ،2‬دیمەنی یەک���ەم»‪ .‬هەر یەکێک ئەو‬ ‫ڕس���تەیە بخوێنێتەوە ناتوانێت خەندە‬ ‫نەیگرێت‪ ،‬چونکە ئەم ڕستەیە ئاوێنەی‬ ‫خواس���تێکی هەڵگەڕاوەیە‪ ،‬دەرونی کوڕ‬ ‫پ���ڕە لەو ئارەزووەی ل���ە زاری باوکەوە‬ ‫ببیستێت «وای ئەی هاوسەرم‪ ،‬سوپاس‬ ‫بۆ ئەو کوڕەی پێت بەخش���یم»‪ .‬بەاڵم‬ ‫ئەمە ئاواتێکی ئاس���ان نییە‪ ،‬ئاواتێکی‬ ‫زۆر دوورە‪ ،‬هەت���ا ئەگەر باوکی واقعی‌و‬ ‫دەرەکیش شتێکی وەها بدرکێنێت‪ ،‬باوکە‬ ‫ناوەکییەکەمان‪ ،‬ئەوەی لە ناخماندا وەک‬ ‫«بەرزەمن» چێنراوە ئاسان ڕەزامەندی‬ ‫وادەرنابڕێت‪ ،‬بۆیە گەڕان بەدوای بوونە‬ ‫باوکدا دەبێتە دینەمۆیەکی ترس���ناک‌و‬ ‫ش���ەڕانگێزی دەرون���ی مرۆڤ���ی ئێمە‪.‬‬ ‫جووتبوون���ەوە لەگەڵ باوک���دا دەبێتە‬ ‫جووتبوون���ەوە لەگ���ەڵ بوونەوەرێک���ی‬ ‫نمونەیی‌و دوور‌و ئەس���تەمدا‌و دەش���ێت‬ ‫ڕەهەندی زۆر ترسناک وەربگرێت‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫نه‌وشیروان مسته‌فا "بێهیوایه‌"‬ ‫له‌وه‌ ‌ی بارزانی‌ هه‌نگاو ‌ی چاكساز ‌ی بهاوێت‬ ‫ئا‪ :‬پشتیوان‬ ‫رێكخه‌ری‌ گشتی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‪،‬‬ ‫نه‌وشیروان مسته‌فا به‌بارزانی‌‬ ‫راگه‌یاندوه‌ كه‌ گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌ پڕۆژه‌‬ ‫پێشنیاری‌ ده‌ستور‌و گۆڕینی‌‬ ‫سیسته‌می‌ سیاسی‌ "مه‌رج"ی‌‬ ‫ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی‌ گفتوگۆی‌ ده‌سه‌اڵت‌و‬ ‫ئۆپۆزسیۆنه‌ نه‌ك "داواكاری‌"‪.‬‬ ‫دوای‌ كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌ بارزانی‌ سه‌رۆكی‌‬ ‫هه‌رێم‌و سێ‌ سه‌ركرده‌كه‌ی‌ ئۆپۆزسیۆن‬ ‫(رێكخه‌ری‌ گش���تی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‪،‬‬ ‫نه‌وشیروان مسته‌فا‌و ئه‌مینداری‌ گشتی‌‬ ‫یه‌كگرت���و‪ ،‬محه‌مه‌د ف���ه‌ره‌ج‌و ئه‌میری‌‬ ‫كۆمه‌ڵی‌ ئیس�ل�امی‌‪ ،‬عه‌ل���ی‌ باپیر) كه‌‬ ‫پێنجش���ه‌ممه‌ی‌ رابردو له‌هاوینه‌هه‌واری‌‬ ‫سه‌اڵحه‌ددین به‌ڕێوه‌چو‪ ،‬دواتر ماڵپه‌ڕی‌‬ ‫فه‌رمی‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێ���م به‌چه‌ند کۆبونه‌وه‌ی سێ سه‌رکرده‌که‌ی ئۆپۆزسیۆن له‌گه‌ڵ بارزانی‬ ‫په‌ره‌گرافێك ئه‌نجام���ی‌ كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌‬ ‫به‌"ئیجاب���ی‌" باڵوكرده‌وه‌‌و نوس���یبوی‌ ده‌سه‌اڵت‌و ئۆپۆزس���یۆن گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌ هه‌ڵس���وڕاوێكی‌ گۆڕانه‌وه‌ ك���رد‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫"له‌كۆبونه‌وه‌كه‌دا قس���ه‌‌و باس له‌دۆخی پرۆژه‌ی‌ ده‌ستوری‌ پێش���نیاركراوه‌ بۆ ئاماده‌ نه‌بون هیچ لێدوانێك بده‌ن‪.‬‬ ‫به‌رپرسانی‌ دو پارته‌ ئیسالمییه‌كه‌ش‬ ‫هه‌رێمی كوردس���تان‌و په‌یوه‌ندی نێوان په‌رله‌مان‌و گۆڕینی‌ سیسته‌می‌ سیاسی‌‬ ‫الیه‌ن���ه‌ سیاس���ییه‌كانی كوردس���تان‌و هه‌رێ���م ل���ه‌ "س���ه‌رۆكایه‌تی‌"یه‌وه‌ بۆ هه‌رچه‌ن���ده‌ هیوای���ان به‌كۆبونه‌وه‌ك���ه‌‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم ناشتوانن له‌ئێستاوه‌ هه‌مو‬ ‫یه‌كڕی���زی نیش���تمانیی كرای���ه‌وه‌‪" ،‬په‌رله‌مانی‌"یه‌‪.‬‬ ‫له‌و باره‌یه‌وه‌ س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌ ئاگادار هیوایه‌كی‌ له‌سه‌ر هه‌ڵبچنن‪.‬‬ ‫كۆبونه‌وه‌ك���ه‌ له‌كه‌ش���ێكی زۆر ئیجابی‬ ‫كۆبونه‌وه‌ك���ه‌ی‌ بارزان���ی‌‌و س���ێ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌چ���و بڕیاریش���درا كۆبونه‌وه‌كان به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یان���د ك���ه‌ ل���ه‌دوای‌‬ ‫به‌رده‌وامیی���ان هه‌بێ���ت بۆ گه‌یش���تن كۆبونه‌وه‌كه‌ نه‌وشیروان مسته‌فا "بێهیوا" س���ه‌ركرده‌كه‌ی‌ ئۆپۆزسیۆن دوای‌ ئه‌وه‌‬ ‫به‌ئه‌نجامێكی وا كه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی گه‌لی بوه‌ له‌وه‌ی‌ بارزان���ی‌ بتوانێت هه‌نگاوی‌ هات كه‌ رۆژی‌ (‪)11‬ی‌ مانگه‌ هه‌ر س���ێ‌‬ ‫چاكس���ازی‌ بهاوێت‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شدا س���ه‌ركرده‌كه‌ی‌ ئۆپۆزس���یۆن له‌شاری‌‬ ‫كوردستان بێت"‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ ئ���ه‌و به‌الغ���ه‌ كه‌ له‌بنه‌ڕه‌ت���دا كۆبونه‌وه‌كه‌ له‌س���ه‌ر س���لێمانی‌ كۆبون���ه‌وه‌‌و "وه‌ره‌قه‌"یه‌كی‌‬ ‫فه‌رمیی���ه‌ی‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم���دا پێش���نیاری‌ ئه‌میری‌ كۆمه‌ڵی‌ ئیسالمی‌‪ ،‬نوێی‌ چاكس���ازییان ئاماده‌كرد‌و رۆژی‌‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌ناوه‌ڕۆك���ی‌ كۆبونه‌وه‌كه‌‪ ،‬عه‌ل���ی‌ باپیر ب���وه‌‪ ،‬چونك���ه‌ به‌وته‌ی‌ سێشه‌ممه‌ی‌ رابردوش ئه‌میری‌ كۆمه‌ڵی‌‬ ‫زانی���اری‌ دیكه‌ هه‌ن‌و ه���ه‌ر به‌پێی‌ ئه‌و ئه‌و س���ه‌رچاوه‌یه‌ "گ���ۆڕان بێهیوا بوه‌ ئیس�ل�امی‌‪ ،‬عه‌لی‌ باپیر به‌نوێنه‌رایه‌تی‌‬ ‫زانیارییان���ه‌ی‌ له‌چه‌ند س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌ له‌ئه‌نجامدانی‌ كۆبونه‌وه‌‌و چاكسازیكردن ئۆپۆزس���یۆن س���ه‌ردانی‌ بارزانی‌ كرد‌و‬ ‫دوات���ر كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌ لوتك���ه‌ی‌ چوار‬ ‫جیاوازه‌وه‌ ده‌س���ت ئاوێن���ه‌ كه‌وتون‪ ،‬له‌الیه‌ن پارتی‌‌و یه‌كێتییه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌ ب���ۆ پشتڕاس���تكردنه‌وه‌ی‌ سه‌ركرده‌كه‌ی‌ لێكه‌وته‌وه‌‪.‬‬ ‫رێكخه‌ری‌ گش���تی‌ گۆڕان‪ ،‬نه‌وش���یروان‬ ‫سه‌باره‌ت به‌ڕای‌ یه‌كگرتوی‌ ئیسالمی‌‬ ‫مس���ته‌فا له‌كۆبونه‌وه‌ك���ه‌دا به‌بارزانی‌ ئه‌و قس���انه‌ی‌ نه‌وش���یروان مس���ته‌فا‌و‬ ‫راگه‌یان���دوه‌ ك���ه‌ "مه‌رج"ی‌ س���ه‌ره‌كی‌ بۆچونی‌ گۆڕان س���ه‌باره‌ت به‌ئه‌نجامی‌ كوردس���تان له‌ب���اره‌ی‌ كۆبونه‌وه‌ك���ه‌‪،‬‬ ‫ب���ۆ ده‌س���تپێكردنه‌وه‌ی‌ گفتوگۆكانی‌ كۆبونه‌وه‌ك���ه‌‪ ،‬په‌یوه‌ن���دی‌ به‌چه‌ن���د یاریده‌ده‌ری‌ ئه‌مینداری‌ گشتی‌ یه‌كگرتوی‌‬

‫فۆتۆ‪ :‬سایتی سه‌رۆکایه‌تی هه‌رێم‬ ‫ئیس�ل�امی‌‪ ،‬د‪.‬س���ه‌اڵحه‌دین بابه‌ك���ر‬ ‫له‌لێدوانێك���دا بۆ ئاوێن���ه‌ رایگه‌یاند ك ‌ه‬ ‫له‌كۆبونه‌وه‌كه‌دا هه‌ر چوار سه‌ركرده‌كه‌‬ ‫قسه‌ی‌ "ئیجابی‌"یان كردوه‌‪ ،‬جه‌وهه‌ری‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌كه‌ش له‌سه‌ر ئه‌و "وه‌ره‌قه‌"ی‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆن بوه‌ كه‌ پێشكه‌شی‌ كردوه‌‌و‬ ‫پرس���ی‌ زۆر گرنگ���ی‌ تێدای��� ‌ه له‌باره‌ی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ناوب���راو ئام���اژه‌ی‌ ب���ه‌وه‌دا ك���ه‌‬ ‫ئ���ه‌وان كۆبونه‌وه‌كه‌ به‌س���ه‌ره‌تایه‌كی‌‬ ‫باش ده‌بین���ن بۆ ده‌س���تپێكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی‌ ده‌س���ه‌اڵت‌و ئۆپۆزسیۆن‪،‬‬ ‫به‌اڵم ناشتوانن تا كۆتایی‌ حوكم بده‌ن‪،‬‬ ‫به‌ڵكو چاوه‌ڕوانی‌ هه‌نگاوه‌كانی‌ داهاتو‬ ‫ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫به‌رپرس���انی‌ كۆمه‌ڵ���ی‌ ئیس�ل�امیش‬ ‫تاڕاده‌ی���ه‌ك گه‌ش���بینن به‌ئه‌نجام���ی‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌كه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم جه‌خت ده‌كه‌نه‌وه‌‬ ‫كه‌ چاوه‌ڕوانی‌ داهاتوی‌ كۆبونه‌وه‌كه‌ش‬ ‫ده‌كه‌ن‪.‬‬

‫ئه‌ندامی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌ كۆمه‌ڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئیس�ل�امی‌‪ ،‬تۆفیق كه‌ریم له‌لێدوانێكدا‬ ‫ب���ۆ ئاوێن���ه‌ رایگه‌یاند ك���ه‌ ئه‌وه‌نده‌ی‌‬ ‫ئاگادارن كه‌شی‌ كۆبونه‌وه‌كه‌ "ئیجابی‌"‬ ‫بوه‌‌و س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێ���م به‌گرنگییه‌وه‌‬ ‫له‌خاڵه‌كان���ی‌ ئۆپۆزس���یۆنی‌ روانیوه‌‪،‬‬ ‫بۆیه‌ ئه‌وانی���ش چاوه‌ڕێی‌ كرداری‌ دوای‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌كه‌ن‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌هه‌ڵوێس���تی‌ داهاتوی‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆن له‌حاڵه‌تی‌ جێبه‌جێنه‌كردنی‌‬ ‫مه‌رجه‌كانیان���دا‪ ،‬ئه‌ندامه‌كه‌ی‌ مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاس���ی‌ كۆم���ه‌ڵ‌ وت���ی‌ "تائێس���تا‬ ‫هه‌ڵوێست دیاری‌ نه‌كراوه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گه‌ر‬ ‫ك���ردار نه‌بینرا بێگومان هه‌نگاوی‌ دیكه‌‬ ‫ده‌نێین"‪.‬‬ ‫ناوب���راو جه‌خت���ی‌ له‌زانیارییه‌ك���ه‌ی‌‬ ‫ئاوێنه‌ ك���رده‌وه‌ كه‌ ئ���ه‌و كۆبونه‌وه‌یه‌‬ ‫له‌سه‌ر پێشنیاری‌ "عه‌لی‌ باپیر" ئه‌میری‌‬ ‫حیزبه‌كه‌ی���ان ب���وه‌‌و وت���ی‌ "به‌ڵێ ئه‌و‬ ‫زانیارییه‌ راسته‌"‪.‬‬

‫به‌رپرسی‌ لقی‌ ‪21‬ی‌ پارتی‌ له‌سلێمانی‌‪ ،‬فازیڵ‌ ره‌ئوف‪:‬‬

‫دوا ‌ی تاڵه‌بانی‌‪ ،‬له‌سلێمان ‌ی زه‌ره‌ر ناكه‌ین‬ ‫ئا‌‪ :‬پشتیوان جه‌مال‬

‫په‌یوه‌ندیمان‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ یه‌كێتی‌‬ ‫به‌پێی‌ رێككه‌وتنی‌‬ ‫ستراتیژی‌‬ ‫به‌رده‌وامه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫بیرمان نه‌چێت‬ ‫كه‌ ئه‌گه‌ر هه‌ندێك‬ ‫خه‌له‌ل هه‌بێت‬ ‫ئه‌وه‌ هه‌ندێك‬ ‫به‌رپرسی‌ نێو‬ ‫یه‌كێتی‌‌و پارتی‌‬ ‫ده‌یگۆڕن‬

‫به‌رپرسی‌ لقی‌ ‪21‬ی‌ پارتی‌ له‌سلێمانی‌‪،‬‬ ‫فازیڵ‌ ره‌ئوف له‌م گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا‬ ‫پێشبینی‌ ناكات له‌دوای‌ تاڵه‌بانی‌‬ ‫حیزبه‌كه‌ی‌ له‌شاری‌ سلێمانی‌ زه‌ره‌ر‬ ‫بكات‪ ،‬ئه‌و جه‌ختیشی‌ كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫ئاستی‌ جه‌ماوه‌ریی‌ پارتی‌ له‌سنوری‌‬ ‫لقه‌كه‌یاندا به‌به‌راورد به‌ناوشار زیاتره‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬بارودۆخی‌ پارتی‌ له‌س����نوری‌‬ ‫پارێزگای‌ س����لێمانی‌ رو له‌باش����ییه‌ یان‬ ‫به‌پێچه‌وانه‌وه‌؟‬ ‫فازی����ڵ‌ ره‌ئوف‪ :‬ئێم ‌ه وه‌كو س����نوری‌‬ ‫لقم����ان‌و س����ه‌ركردایه‌تیمان له‌ج����اران‬ ‫باش����ترین‪ ،‬هه‌ن����دێ كات به‌تایبه‌تیش‬ ‫س����ااڵنی‌ زۆر پێشتر یاخود دو ساڵ‌ یان‬ ‫س����اڵێك پێش ئێس����تا‪ ،‬هه‌ندێك روداو‬ ‫رویان����دا كه‌ ب����وه‌ ه����ۆی‌ بێئومێدبونی‌‬ ‫خه‌ڵك له‌الیه‌ن����ه‌كان نه‌ك هه‌ر له‌پارتی‌‬ ‫ئ����ه‌وه‌ش به‌هۆی‌ بون����ی‌ ملمالنێكانه‌وه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ خه‌ڵك خزمه‌تگوزارییان ده‌وێ‌‪،‬‬ ‫بۆی����ه‌ هه‌ندێج����ار خه‌ڵك به‌ه����ۆی‌ ئه‌و‬ ‫ملمالنێیه‌وه‌ بێئومێدبون له‌الیه‌نه‌كان‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬بۆچی‌ جارێكیتر پارتی‌ تۆی‌‬ ‫گه‌ڕان����ده‌وه‌ بۆ به‌رپرس����یارییه‌تی‌ ئه‌م‬ ‫لقه‌؟‬ ‫فازی����ڵ‌ ره‌ئوف‪ :‬ده‌س����تبه‌كاربونم بۆ‬ ‫ئ����ه‌و لقه‌ غه‌ریب نییه‌‪ ،‬چونكه‌ پێش����تر‬ ‫له‌م سنوره‌دا خزمه‌تم كردووه‌‌و دۆستی‌‬ ‫هه‌مو ناوچه‌كانم‪ ،‬به‌اڵم ئیشی‌ زیاترمان‬ ‫ده‌وێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌پێ����ی‌ ئاماره‌كانتان ژماره‌ی‌‬ ‫ئه‌ندامانتان له‌م سنوره‌دا چه‌نده‌؟‬ ‫فازیڵ‌ ره‌ئوف‪ :‬مه‌س����ه‌له‌ی‌ رێكخستن‬ ‫به‌ڕۆژانه‌ ده‌گۆڕێت‪ ،‬چونكه‌ له‌ئێس����تادا‬ ‫نه‌ك ه����ه‌ر پارتی‌‪ ،‬به‌ڵكو بۆ الیه‌نه‌كانی‌‬ ‫دیكه‌ش هه‌ندێجار لێدوانی‌ به‌رپرس����ێك‬ ‫ژم����اره‌ ده‌گۆڕێ����ت‪ ،‬ب����ه‌اڵم رازین له‌و‬ ‫رێژه‌یه‌ی‌ له‌سنوره‌كه‌دا هه‌مانه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬هه‌س����ت ناك����ه‌ن دوای‌ ‪17‬ی‌‬ ‫ش����وبات‪ ،‬ئێوه‌ وه‌ك پارتی‌ قورس����ایی‌‬ ‫جارانتان ماوه‌؟‬

‫فازی����ڵ‌ ره‌ئوف‪ :‬به‌ڵێ ئه‌گه‌ر باش����تر‬ ‫نه‌بوی����ن كه‌مت����ر نه‌ب����وه‌‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و‬ ‫داخوازییانه‌ی‌ ئه‌و كاته‌ی‌ ئۆپۆزسیۆن‌و‬ ‫خه‌ڵك هیچ په‌یوه‌ندییان به‌ئێمه‌وه‌ نه‌بو‪،‬‬ ‫بۆیه‌ هه‌میشه‌ ده‌ڵێین ده‌ستێك له‌پشتی‌‬ ‫ئه‌و روداوه‌ی‌ ‪17‬ی‌ شوباته‌وه‌ هه‌بو‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬پرس����یارێك كه‌ هه‌میش����ه‌‬ ‫روبه‌ڕوت����ان ده‌كرێت����ه‌وه‌‪ ،‬بۆچ����ی‌‬ ‫تۆمه‌تبارانی‌ پێشوی‌ لقی‌ چوار راده‌ستی‌‬ ‫دادگا ناكه‌ن؟‬ ‫فازیڵ‌ ره‌ئ����وف‪ :‬ئه‌گ����ه‌ر زیاتر رونی‌‬ ‫بكه‌یت����ه‌وه‌ تۆمه‌تباری‌ به‌گش����تی‌ بوه‌‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم ئه‌وه‌یه‌ لقی‌ چ����وار‌و پارتی‌ دیار‬ ‫بوه‌‪ ،‬چونكه‌ حیزبێكی‌ ده‌سه‌اڵته‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ده‌ڵێ����ن تۆمه‌تباره‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم ئه‌ی‌ ئه‌گه‌ر‬

‫یه‌كێك به‌ناوی‌ پۆلیسێك یان الیه‌ن یان‬ ‫خه‌ڵكێكه‌وه‌ كه‌س����ێكی‌ كوشتبێت ئه‌ی‌‬ ‫نابێت له‌وانه‌ش بپرسنه‌وه‌؟ تۆمه‌تباران‬ ‫له‌هه‌مو الیه‌كه‌وه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌گشتی‌ په‌یوه‌ندیتان له‌گه‌ڵ‌‬ ‫یه‌كێتی‌‌و گۆڕان چۆنه‌؟‬ ‫فازیڵ‌ ره‌ئوف‪ :‬په‌یوه‌ندیمان به‌گشتی‌‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ هه‌م����و الیه‌نه‌كان‌و خه‌ڵكیش����دا‬ ‫باش����ه‌‪ ،‬په‌یوه‌ندیمان له‌گ����ه‌ڵ‌ یه‌كێتی‌‬ ‫به‌پێی‌ رێككه‌وتنی‌ ستراتیژی‌ به‌رده‌وامه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم بیرمان نه‌چێت كه‌ ئه‌گه‌ر هه‌ندێك‬ ‫خه‌له‌ل هه‌بێت ئه‌وه‌ هه‌ندێك به‌رپرسی‌‬ ‫نێو یه‌كێتی‌‌و پارت����ی‌ ده‌یگۆڕن‪ ،‬له‌گه‌ڵ‌‬ ‫گۆڕانیش په‌یوه‌ندیمان باشه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬بۆ هه‌ڵبژاردن����ی‌ ئه‌نجومه‌نی‌‬

‫پارێزگا‌و په‌رله‌مان پێتانباشه‌ به‌لیست ‌‬ ‫ی‬ ‫جیا یان لیس����تی‌ هاوبه‌ش به‌ش����داری‌‬ ‫بكه‌ن؟‬ ‫فازیڵ‌ ره‌ئ����وف‪ :‬بۆ لیس����تی‌ جیاواز‬ ‫له‌خۆم����ان راده‌بینی����ن‪ ،‬ب����ه‌اڵم ب����ۆ‬ ‫هه‌ڵبژاردنه‌كان دو الیه‌نی‌ هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫به‌لیس����تی‌ جیاواز دابه‌زین ئه‌وه‌ رێژه‌ی‌‬ ‫خۆم����ان ده‌زانی����ن‪ ،‬ب����ه‌اڵم ئه‌گ����ه‌ر بۆ‬ ‫به‌رژه‌وه‌ن����دی‌ میلله‌ته‌ك����ه‌ش بێت ئه‌وه‌‬ ‫لیستی‌ هاوبه‌ش باشتره‌‪ ،‬به‌اڵم بۆ هه‌ردو‬ ‫ئه‌گه‌ره‌ك����ه‌ په‌یوه‌ن����دی‌ به‌رێككه‌وتنی‌‬ ‫سه‌ره‌وه‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬وه‌ك ئاش����كرایه‌ دوای‌‬ ‫نه‌خۆشكه‌وتنی‌ تاڵه‌بانی‌‪ ،‬بارزانی‌ دوجار‬ ‫هات بۆ س����لێمانی‌‪ ،‬بۆچ����ی‌ پارتی‌ ئه‌م‬

‫قۆناغه‌ی‌ ئه‌وه‌نده‌ به‌الوه‌ گرنگه‌؟‬ ‫فازی����ڵ‌ ره‌ئ����وف‪ :‬هاتن����ی‌ جه‌ناب���� ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌رۆك جگه‌ له‌به‌رپرس����یارێتی‌‪ ،‬وه‌كو‬ ‫الیه‌نی‌ كۆمه‌اڵیه‌تیش ئه‌و په‌یوه‌ندییانه‌‬ ‫ده‌پارێ����زن‪ ،‬چونكه‌ له‌دوای‌ پرۆس����ه‌ی‌‬ ‫ئازادی‌ عێراق����ه‌وه‌ جه‌نابی‌ مام جه‌الل‌و‬ ‫س����ه‌رۆك بارزانی‌ به‌ڵێنیان داوه‌ كه‌ ئه‌و‬ ‫زروفه‌ بپارێزن‪ ،‬بۆیه‌ غیابی‌ مام جه‌الل‬ ‫به‌حوكم����ی‌ س����ه‌رۆك كۆمارییه‌ك����ه‌ی‌‪،‬‬ ‫بۆش����اییه‌كی‌ گه‌وره‌ی‌ دروس����تكردوه‌‌و‬ ‫ته‌وجیهی‌ سه‌رۆكیش بۆ ئێمه‌ پاراستنی‌‬ ‫رێككه‌وتن����ی‌ س����تراتیژییه‌‪ ،‬بۆیه‌ وه‌كو‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ كوردس����تان هاتن����ی‌ هه‌قی‌‬ ‫خۆیه‌تی‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌ئێستادا زۆر باسی‌ قۆناغی‌‬ ‫دوای‌ تاڵه‌بان����ی‌ ده‌كرێ����ت‪ ،‬پارت����ی‌‬ ‫له‌س����لێمانی‌ به‌رنامه‌ی‌ خۆی‌ داناوه‌ بۆ‬ ‫ئه‌و مه‌به‌سته‌؟‬ ‫فازی����ڵ‌ ره‌ئ����وف‪ :‬ئ����ه‌و مه‌س����ه‌له‌یه‌‬ ‫په‌یوه‌ن����دی‌ به‌ئێم����ه‌وه‌ نیی����ه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ به‌سه‌ركردایه‌تی‌‌و به‌تایبه‌تیش‬ ‫جه‌نابی‌ سه‌رۆك بارزانییه‌وه‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫هیواخوازین كێش����ه‌یه‌ك دروست نه‌بێت‬ ‫كه‌ واڵت‌و شاره‌كه‌شمان تێكبچێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئامۆژگاری‌ سه‌رۆك ئه‌وه‌یه‌ كه‌ خۆشحاڵ‬ ‫ده‌بین به‌چاكبون����ه‌وه‌ی‌ تاڵه‌بانی‌‌و حه‌ز‬ ‫به‌په‌رته‌وازه‌بونی‌ وه‌زعه‌كه‌ ناكه‌ین‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬باش����ه‌ ب����ۆ دوای‌ قۆناغه‌كه‌‪،‬‬ ‫پێش����بینی‌ ده‌كه‌ن ئاستی‌ جه‌ماوه‌ریتان‬ ‫وه‌ك ئێس����تا بمێنێته‌وه‌ یان زیاتر بێت‪،‬‬ ‫چونكه‌ وه‌كو ده‌زانرێت له‌سلێمانی‌ جگه‌‬ ‫له‌یه‌كێتی‌‪ ،‬گۆڕان هێزێكی‌ گه‌وره‌یه‌؟‬ ‫فازیڵ‌ ره‌ئوف‪ :‬ئه‌و جه‌ماوه‌ره‌ی‌ هه‌مانه‌‬ ‫له‌خۆشی‌‌و ناخۆش����یدا له‌گه‌ڵماندا بون‌و‬ ‫ئه‌وه‌ مسۆگه‌ره‌‪ ،‬به‌اڵم پێشبینی‌ زه‌ره‌ر‬ ‫ناكه‌ین‪ ،‬ئه‌وه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ جه‌نابی‌‬ ‫س����ه‌رۆك بارزانی‌‪ ،‬چونك����ه‌ نیه‌ته‌كانی‌‬ ‫ب����اش‌و پاك����ن‌و ح����ه‌زی‌ به‌یه‌كگرتویی‌‬ ‫میلله‌تی‌ كورده‌‪.‬‬ ‫به‌هه‌مواركردن����ه‌وه‌ی‌‬ ‫ئاوێن����ه‌‪:‬‬ ‫رێككه‌وتننام����ه‌ی‌ س����تراتیژی‌‪ ،‬پارت����ی‌‬ ‫له‌سلێمانی‌ زه‌ره‌ر ناكات؟‬ ‫فازیڵ‌ ره‌ئوف‪ :‬نه‌خێر‪.‬‬

‫‪40‬‬

‫ئاوێنه‌ی بودجه‌‬ ‫بودجه‌ ته‌نیا بریتییه‌ نییه‌ له‌كۆمه‌ڵی‬ ‫ژم����اره‌‪ ،‬ته‌نیا داهاتی دارایی واڵتێك‬ ‫نییه‌ كه‌ به‌سه‌ر كۆمه‌ڵێك سێكته‌ردا‬ ‫دابه‌ش����ده‌كرێ‪ ،‬یان هه‌ر ئه‌وه‌ بێت‬ ‫كه‌ خه‌رجكردنی پاره‌ی به‌رده‌س����تی‬ ‫س����ااڵنه‌ به‌چه‌ن����د وه‌زاره‌تێك����ی‬ ‫مه‌س����ره‌فگه‌را بس����پێریت و به‌س‪.‬‬ ‫به‌ڵكو له‌پشتی بودجه‌ و ژماره‌كانی‪،‬‬ ‫سیاس����ه‌تی ئابووریی‪ ،‬فه‌لس����ه‌فه‌ و‬ ‫جیهانبینیی حزبی حوكمڕان‪ ،‬ئاستی‬ ‫شه‌فافیه‌تی دارایی و سیاسی و هه‌روا‬ ‫راده‌ی ئ����ه‌و ئیراده‌یه‌ی حكومه‌تیش‬ ‫ده‌رده‌ك����ه‌وێ ك����ه‌ ب����ۆ عه‌داله‌ت و‬ ‫چاكس����ازیی هه‌یه‌تی‪..‬لێره‌ش����ه‌وه‌‬ ‫ده‌توان����رێ په‌یوه‌ندیی ده‌س����ه‌اڵت‬ ‫و خه‌ڵ����ك‪ ،‬دواتریش����دووربینیی و‬ ‫پالنس����ازیی داڕێژه‌ران����ی بودج����ه‌‬ ‫ب����ۆ ئاین����ده‌ی سیاس����ی و كه‌رتی‬ ‫ئابووریی����واڵت و كای����ه‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‬ ‫و په‌روه‌رده‌ی����ی و فه‌رهه‌نگییه‌كانی‬ ‫كۆمه‌ڵ����گا بخوێنرێت����ه‌وه‌‪ .‬له‌واڵتانی‬ ‫دیكتات����ۆری و تۆتالیت����اردا‪ ،‬بودجه‌‬ ‫ئه‌و دێوه‌ زه‌به‌الحه‌یه‌ كه‌ كارخانه‌ی‬ ‫پڕ له‌زوڵم و س����ته‌مكاری و ماشێنی‬ ‫پروپاگه‌نده‌كان����ی چه‌واش����ه‌كاریی‬ ‫به‌دوای خۆیدا راده‌كێش����ێ‪ ،‬ماف و‬ ‫ئازادییه‌كانی خه‌ڵك له‌ژێر پێیه‌كانیدا‬ ‫ده‌ش����ێلێ‪ ،‬دۆڵی نێوان ده‌سه‌اڵت و‬ ‫خه‌ڵك و نێوانی چینه‌كانی كۆمه‌ڵگا‬ ‫قووڵت����ر و فراوانت����ر ده‌كات‪ ،‬رۆژانه‌‬ ‫ت����ۆوی ناعه‌داله‌ت����ی و ئیهانه‌كردن‬ ‫و س����ووكایه‌تیی له‌ناخی تاكه‌كاندا‬ ‫ده‌چێن����ێ‪ ،‬ب����ێ باكی����ی و غرووری‬ ‫ده‌س����ه‌اڵت زیاتر ده‌كات و تووڕه‌یی‬ ‫خه‌ڵ����ك ب����ۆ توندڕه‌وی����ی ته‌رجه‌مه‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬سه‌ره‌نجام ته‌واوی كۆمه‌ڵگا‬ ‫ده‌بێ����ت ب����ه‌ بۆمبێ����ك و له‌ه����ه‌ر‬ ‫له‌حزه‌یه‌كدا پێشبینیی ته‌قینه‌وه‌ی لێ‬ ‫ده‌كرێ‪ .‬به‌رامبه‌ر به‌مه‌ش؛ نموونه‌ی‬ ‫ئ����ه‌و سیس����تمه‌ دیموكراتیانه‌م����ان‬ ‫هه‌یه‌ ك����ه‌ بودجه‌ ده‌بێته‌ ئه‌و ئاوێنه‌‬ ‫روون و بێگ����ه‌رده‌ی‪ ،‬مێنتالێتی����ی‬ ‫عه‌داله‌تخوازان����ه‌ی ده‌س����ه‌اڵتی تێدا‬ ‫ده‌بین����رێ و دووربینیی و پالنڕێژیی‬ ‫و ئاینده‌س����ازیی لێ ده‌خوێنرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاخ����ر ل����ه‌وێ زۆرب����ه‌ی ش����ه‌ڕه‌‬ ‫سیاس����ییه‌كان به‌چه‌ك����ی كاریگه‌ر‬ ‫و دوورم����ه‌ودای بودج����ه‌ ده‌كرێ����ن‪،‬‬ ‫ملمالنێی حزبه‌كان بۆئه‌وه‌یه‌‪ ،‬خه‌ڵك‬ ‫له‌خیاللی بودجه‌وه‌ بیانناس����ن و به‌‬ ‫په‌رۆش����ییان بۆ خزمه‌ت����ی واڵت و‬ ‫هاوواڵتییان ئاشنابن‪ .‬مشتومڕی ناو‬ ‫په‌رله‌مانه‌كانی ئه‌وان له‌سه‌ر كێشه‌ی‬ ‫به‌رنامه‌ڕێژی����ی حزبه‌كانه‌ بۆ بودجه‌‪،‬‬ ‫نه‌ك له‌س����ه‌ر دیارنه‌بوونی ملیاره‌ها‬ ‫دۆالر و الدان����ی ملیۆنان����ی دیكه‌ بۆ‬ ‫كارو پرۆژه‌ی حزبی و ته‌رخانكردنی‬ ‫نایاس����اییبڕه‌ پ����اره‌ی قه‌ب����ه‌ قه‌به‌‬ ‫ب����ۆ پ����رۆژه‌ی وه‌هم����ی و تایبه‌ت و‬ ‫دووباره‌‪..‬‬ ‫سێ س����اڵی رابردوو‪ ،‬په‌رله‌مانی‬ ‫ئێم����ه‌ گفتوگ����ۆی جدی����ی بودجه‌ی‬ ‫تێدا كراوه‌ و بڕی����اره‌ له‌چه‌ند رۆژی‬ ‫داهاتووشدا جارێكیكه‌ ئه‌و گفتوگۆیه‌‬ ‫هۆڵی په‌رله‌مانه‌كه‌مان گه‌رمكاته‌وه‌‪..‬‬ ‫به‌اڵم به‌داخه‌وه‌ هه‌موو ساڵێك بودجه‌‬ ‫به‌كه‌موكوڕییه‌كی زۆره‌وه‌بۆ په‌رله‌مان‬ ‫به‌ڕێك����راوه‌‪ ،‬كه‌ ته‌نی����ا زه‌به‌الحیی‬ ‫ژم����اره‌كان ش����انازییان پێك����راوه‌‪،‬‬ ‫ن����ه‌ك پالنڕێژییه‌ك����ی ده‌وڵه‌تدارانه‌‬ ‫ب����ۆ ئاینده‌‪ .‬هیوادارم هی ئه‌مس����اڵ‬ ‫وا نه‌بێ����ت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گ����ه‌ر به‌هه‌مان‬ ‫نه‌فه‌سی سااڵنی پێشوو داڕێژرابوو‪،‬‬ ‫هه‌قه‌ هه‌موو په‌رله‌مانتارێك‪ ،‬ئه‌وانه‌ی‬ ‫ده‌سه‌اڵت به‌ر له‌وانه‌ی ئۆپۆزسیۆن‪،‬‬ ‫لێنه‌گه‌ڕێ����ن ئه‌و شاش����ییه‌ گه‌ورانه‌‬ ‫تێپه‌ڕن ك����ه‌ ناعه‌داله‌تی‌و گه‌نده‌ڵیی‬ ‫به‌رهه‌مدێنن‪،‬كۆش����كی نوخب����ه‌ی‬ ‫سیاسیی به‌رزتر ده‌كه‌نه‌وه‌و ده‌روون‬ ‫و ده‌واری خه‌ڵ����ك ش����ڕتر ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫چونك����ه‌ ئه‌مه‌ گفتوگۆیه‌ك نابێ (بۆ‬ ‫نموون����ه‌ له‌نێ����وان دی����دی جیاوازی‬ ‫سۆش����یالدیموكرات و لیبراله‌كانب����ۆ‬ ‫بودج����ه‌)‪ ،‬به‌ڵك����و جیاوازیی ده‌بێ‬ ‫له‌به‌ین����ی نه‌زاه����ه‌ت‌و گه‌نده‌ڵ����ی‪،‬‬ ‫عه‌داله‌ت‌و غه‌در‪ ،‬یاساو بێ یاسایی‪.‬‬ ‫پێموانیی����ه‌ ئه‌مه‌ش هیچ دوودڵییه‌ك‬ ‫ب����ۆ په‌رله‌مانتار بهێڵێت����ه‌وه‌ له‌وه‌ی‬ ‫به‌رگری����ی له‌ماف����ی خه‌ڵ����ك بكات‌و‬ ‫به‌گ����ژ هه‌م����وو ناعه‌داله‌تییه‌ك����دا‬ ‫بچێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر حزبه‌كه‌ی خۆیشی‬ ‫له‌پشتییه‌وه‌ بێت‪.‬‬ ‫‪kawamuhamad@yahoo.com‬‬

‫عێراق‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫ی بۆ ئاوێنه‌‪:‬‬ ‫بڕیارده‌ری‌ پارله‌مانی‌ عێراق محه‌مه‌د خالید ‌‬

‫به‌هیواین كێشه‌كان ‌ی نێوان‬ ‫هه‌رێم‌و ناوه‌ند نه‌گاته‌ به‌كارهێنان ‌ی هێز‬ ‫ ئا‪ :‬سۆران كامه‌ران‬

‫ی‬ ‫ی عێ���راق له‌كوێ ‌‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬پارله‌مان ‌‬ ‫ی عێراقدایه‌‪ :‬چاودێر‌ه‬ ‫ی ئێستا ‌‬ ‫كێشه‌كان ‌‬ ‫یان بڕیارده‌ر‌ه یاخود رۆڵی‌ چییه‌؟‬ ‫خالی���دی‌‪ :‬له‌هه‌مو روداوو پێش���هات ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫سیاس���ییه‌كاندا‪ ،‬په‌رله‌مان رۆڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌په‌ل ‌ه ‌‬ ‫هه‌بوه‌‪ .‬به‌نمون ‌ه دانیشتنێك ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌رله‌م���ان هه‌ب���و ب���ۆ تاوتوێكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆپیش���انده‌ران‪ ،‬دواتر خشت ‌ه ‌‬ ‫داوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌داوا ‌‬ ‫كاره‌كه‌مان تاوتوێكرد ك ‌ه خۆ ‌‬ ‫خۆپیش���انده‌ران ده‌بینییه‌وه‌‪ ،‬توانیمان‬ ‫ی‬ ‫وا بكه‌ین له‌حكومه‌ت ك ‌ه دان به‌هه‌ڵ ‌ه ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی بنێ���ت‪ .‬وه‌ك په‌رله‌مان پێمواب ‌‬ ‫خۆ ‌‬ ‫ی كه‌م نه‌بو‌ه ك ‌ه په‌رله‌مان‬ ‫ئه‌م ‌ه رۆڵێك ‌‬ ‫هه‌یبوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ده‌وترێت ه���ه‌وڵ هه‌ی ‌ه بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی لێپرس���ینه‌و‌ه له‌ن���ور ‌‬ ‫له‌باربردن��� ‌‬ ‫ی رێككه‌وتنێك‬ ‫مالیكی‌‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش به‌پێ ‌‬ ‫ی خۆپیشانده‌ران‬ ‫ی داخواز ‌‬ ‫ئه‌گه‌ر مالیك ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ ب���كات‪ ،‬ئ���ه‌وا لیس���ت ‌‬ ‫جێبه‌ج��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی لێپرس���ینه‌و‌ه ‌‬ ‫عێراقییه‌ش ك ‌ه داوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كردوه‌‪ ،‬ده‌س���ت له‌و داوای ‌ه ‌‬ ‫له‌مالیك ‌‬ ‫هه‌ڵده‌گرێت؟‬ ‫ی‬ ‫خالی���دی‌‪ :‬ئێم��� ‌ه چاره‌س���ه‌ر ‌‬ ‫بنه‌ڕه‌تیم���ان ده‌وێ���ت بۆ كێش���ه‌كان‪،‬‬ ‫چونك��� ‌ه پێویس���ت ‌ه ئ���ه‌م كێش���ان ‌ه‬ ‫ی بۆ بدۆزرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی بنه‌ڕه‌ت ‌‬ ‫چاره‌س���ه‌ر ‌‬ ‫ی لێپرسینه‌و‌ه ده‌كات‬ ‫عێراقییه‌ش داوا ‌‬ ‫ێ بابه‌ت‪ ،‬نه‌ك‬ ‫ی بۆ كۆمه‌ڵ ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ مالیك ‌‬

‫محەمەد خالیدی‬

‫►‬

‫له‌م دیمانه‌یه‌دا له‌گه‌ڵ ئاوێنه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫بڕیارده‌ری‌ پارله‌مانی‌ عێراق‌و ئه‌ندام ‌‬ ‫لیستی‌ عێراقیی ‌ه محه‌مه‌د خالیدی‌‪،‬‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت ئاماده‌ن لێپرسینه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌رۆك ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ئوسامه‌ نوجه‌یف ‌‬ ‫ی‬ ‫پارله‌مان بكه‌ن‪ .‬له‌باره‌ی‌ هه‌وڵه‌كان ‌‬ ‫ی سه‌رۆك‬ ‫ی مالیك ‌‬ ‫لێپرسینه‌وه‌ش له‌نور ‌‬ ‫وه‌زیران‪ ،‬ده‌ڵێت "لێپرسینه‌وه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫مالیكی‌ بۆ كۆمه‌ڵێ‌ بابه‌ته‌‪ ،‬نه‌ك ته‌نها‬ ‫بابه‌تی‌ خۆپیشانده‌ران"‪.‬‬

‫* ناوی تەواوی (محه‌مه‌د عوسمان‬ ‫ئیسماعیل خالیدی)یە‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی كوڕ ‌‬ ‫ی خالید ‌‬ ‫ی هۆز ‌‬ ‫* س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی مه‌خزومییه‌‪.‬‬ ‫وه‌لید ‌‬ ‫ی (‪ )1963‬له‌دایكبوه‌‪.‬‬ ‫* ساڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )1988‬له‌زانك���ۆ ‌‬ ‫* س���اڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی وه‌زرش ‌‬ ‫ی په‌روه‌رد‌ه ‌‬ ‫موسڵ به‌ش��� ‌‬ ‫ته‌واوكردوه‌‪.‬‬ ‫ی (‪)2008 - 2003‬‬ ‫* له‌س���اڵ ‌‬ ‫ی س���ه‌عدیی ‌ه‬ ‫ی ناحیی ‌ه ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ر ‌‬ ‫بوه‌‪.‬‬ ‫ی (‪)2008 - 2003‬‬ ‫* له‌س���ااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هۆزه‌كان ‌‬ ‫ی ئه‌نجومه‌ن��� ‌‬ ‫س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی حه‌مرین بوه‌‪.‬‬ ‫حه‌وز ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نیشتیمان ‌‬ ‫ی گردبونه‌و‌ه ‌‬ ‫* سه‌رۆك ‌‬ ‫عێراقی‌ بوه‌ له‌دیاله‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )2010‬له‌س���ه‌ر لیست ‌‬ ‫* س���اڵ ‌‬ ‫ی دیال��� ‌ه‬ ‫عێراقیی���ه‌و له‌پارێ���زگا ‌‬ ‫ی پارله‌م���ان هه‌ڵبژێرراوه‌و‬ ‫به‌ئه‌ندام ‌‬ ‫پاشان بوه‌ته‌ بڕیارده‌ری‌ پارله‌مان‬

‫ناوه‌ند ته‌نها‬ ‫كێش ‌هی‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫هه‌رێم نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ی‬ ‫له‌گه‌ڵ زۆرب ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫واڵتاندا كێش ‌ه ‌‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌تایبه‌ت‬ ‫ی دراوسێ‬ ‫واڵتان ‌‬ ‫ی خۆپیش���انده‌ران‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ته‌نه���ا بابه‌ت ‌‬ ‫ی خۆپیش���انده‌ران‬ ‫ی داوا ‌‬ ‫به‌جێگه‌یاندن ‌‬ ‫پێویس���ت ‌ه به‌جێ بگه‌یه‌ن���رێ‪ .‬چونك ‌ه‬ ‫ی خۆپیشانده‌ران ره‌وایه‌‪ ،‬پێویست ‌ه‬ ‫داوا ‌‬ ‫له‌سه‌ر حكومه‌ت به‌زوترین كات به‌ده‌م‬ ‫داوای‌ خۆپیشانده‌رانه‌و‌ه بچێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬له‌به‌رانب���ه‌ر لێپرس���ینه‌و‌ه‬ ‫ی قانون‬ ‫ی ده‌وڵه‌ت��� ‌‬ ‫له‌مالیكی‌‪ ،‬لیس���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی لێپرسینه‌و‌ه له‌ئوسام ‌ه نوجه‌یف ‌‬ ‫داوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌به‌ڕێوه‌بردن ‌‬ ‫ی ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ده‌كه‌ن به‌تۆمه‌ت ‌‬ ‫ی پارله‌مان���دا بێالیه‌ن نه‌بوه‌‪،‬‬ ‫كاره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌روه‌ه���ا له‌لێدوانه‌كانیدا پش���تیوان ‌‬ ‫له‌داوای‌ خۆپیشانده‌ران كردوه‌؟‬ ‫خالیدی‌‪ :‬ئێم ‌ه ئاماده‌ین بۆ لێپرسینه‌و‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ نوجێفی‌‪ ،‬ئه‌وان ئه‌گه‌ر شتێكیان‬ ‫ی هیچ الریمان نییه‌و با‬ ‫هه‌ی ‌ه له‌س���ه‌ر ‌‬

‫ی خۆیان پێش���كه‌ش بكه‌ن‪ .‬به‌اڵم‬ ‫داوا ‌‬ ‫ئه‌وه‌م���ان له‌بیر نه‌چێت ك ‌ه ئوس���ام ‌ه‬ ‫ی نه‌خ���واردوه‌‪،‬‬ ‫ی كه‌س��� ‌‬ ‫ی ماف ‌‬ ‫نوجێف ‌‬ ‫ی له‌كه‌س نه‌كردوه‌‪ .‬ئه‌وه‌ش‬ ‫هه‌ڕه‌ش��� ‌ه ‌‬ ‫ی له‌هه‌مو‬ ‫پێویس���ت ‌ه بوترێت نوجێف��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كاریگه‌ر ‌‬ ‫كێشه‌كاندا ئاماده‌بوه‌‪ ،‬رۆڵ ‌‬ ‫ی دۆخه‌ك ‌ه‬ ‫هه‌بوه‌و بۆ چاره‌س���ه‌ركردن ‌‬ ‫ی خۆی‌ بینیوه‌‪.‬‬ ‫رۆڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬زۆرج���ار له‌الیه‌ن لیس���ت ‌‬ ‫ی ئه‌و‌ه‬ ‫ی قانونه‌وه‌‪ ،‬ره‌خن��� ‌ه ‌‬ ‫ده‌وڵه‌ت��� ‌‬ ‫ێ راوێژكردن‬ ‫ی به‌ب ‌‬ ‫ده‌گیرێت ك ‌ه نوجه‌یف ‌‬ ‫ی‬ ‫ی لیسته‌كان‪ ،‬به‌ته‌نها كارنام ‌ه ‌‬ ‫به‌سه‌رۆك ‌‬ ‫ی ده‌كات‪،‬‬ ‫ی پارله‌مان دیار ‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌كان ‌‬ ‫ئه‌م ‌ه راسته‌؟‬ ‫خالیدی‌‪ :‬نه‌خێر ئه‌و‌ه راس���ت نییه‌‪،‬‬ ‫ێ‬ ‫ی په‌رله‌مان له‌الیه‌ن س ‌‬ ‫ی كار ‌‬ ‫به‌رنام ‌ه ‌‬

‫كه‌س���ه‌و‌ه داده‌نرێت‪ .‬ب���ه‌اڵم نوجێفی‌‌و‬ ‫ی‬ ‫ی كار ‌‬ ‫ی به‌رنام ‌ه ‌‬ ‫ی جێگر ‌‬ ‫دكتۆر قوس ‌ه ‌‬ ‫ی ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫دانیش���تنه‌كان دیار ‌‬ ‫ی دانیش���تنه‌ك ‌ه له‌گه‌ڵ سه‌رۆك‬ ‫به‌رنام ‌ه ‌‬ ‫كوتله‌كان تاوتوێ‌ ده‌كرێت‪.‬‬ ‫ی عێراق‬ ‫ی پارله‌مان��� ‌‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ك��� ‌ه ‌‬ ‫ی بودج ‌ه ده‌كات‌و‬ ‫ده‌ست به‌تاوتوێكردن ‌‬ ‫ی بودج ‌ه‬ ‫چ���اوه‌ڕوان ده‌كه‌ن گفتوگۆكان ‌‬ ‫چه‌ندێك بخایه‌نێت؟‬ ‫ی بودجه‌مان‬ ‫خالیدی‌‪ :‬ئێم��� ‌ه تاوتوێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ك���ردو هه‌م���و په‌رله‌مانتاران قس��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كرد‪ ،‬ئێس���تا له‌ال ‌‬ ‫خۆیان له‌س���ه‌ر ‌‬ ‫ی بكات‌و‬ ‫ی دارایی ‌ه تاكو په‌سه‌ند ‌‬ ‫لیژن ‌ه ‌‬ ‫ی پێش���كه‌ش بكه‌ن‬ ‫ی كۆتای��� ‌‬ ‫راپۆرت��� ‌‬ ‫تاوه‌كو په‌سه‌ند بكرێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئای���ا ئه‌گه‌ر بێت���و قانون ‌‬

‫ی س���ه‌رۆكایه‌تییه‌كان‬ ‫ی ماو‌ه ‌‬ ‫دیاریكردن ‌‬ ‫بۆ دو خول په‌سه‌ند بكرێت‪ ،‬چاوه‌ڕوان‬ ‫ی قانون گیروگرفت بخات ‌ه‬ ‫ده‌كه‌ن ده‌وڵه‌ت ‌‬ ‫به‌رده‌م كاره‌كانی‌ پارله‌مانی‌ عێراق؟‬ ‫خالی���دی‌‪ :‬ئێم ‌ه چاوه‌ڕێ���ی ئه‌وه‌یان‬ ‫ی‬ ‫لێده‌كه‌ین ك ‌ه ره‌خن ‌ه بگ���رن له‌دادگا ‌‬ ‫ی دو‬ ‫فیدراڵی عێراق‪ ،‬ب���ه‌اڵم دیاریكردن ‌‬ ‫ێ س���ه‌رۆكایه‌تییه‌كه‌‪،‬‬ ‫خول بۆ هه‌ر س��� ‌‬ ‫ی هه‌ی���ه‌‌و (‪ )190‬ئه‌ندام‬ ‫ی زۆر ‌‬ ‫ده‌نگێك ‌‬ ‫په‌رله‌م���ان ده‌نگی���ان بۆ ئه‌م یاس���ای ‌ه‬ ‫داوه‌‪.‬‬ ‫ی عێراق‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬هه‌رچه‌ند‌ه پارله‌مان ‌‬ ‫ی هه‌یه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌هیچ‬ ‫(‪ )325‬ئه‌ندام��� ‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌یه‌كدا ئه‌و ژماره‌ی ‌ه ئاماده‌نه‌بوه‌‪،‬‬ ‫هۆكاره‌ك ‌هی‌ چییه‌؟‬ ‫ی ئیفادو‬ ‫خالی���دی‌‪ :‬له‌ب���ه‌ر هه‌بون��� ‌‬ ‫ی په‌رله‌مانتاران‌و نه‌خۆشی‌‪،‬‬ ‫سه‌فه‌ركردن ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ن���دێ له‌په‌رله‌مانت���اران كێش��� ‌ه ‌‬ ‫ی گشتییان‬ ‫تایبه‌تیان هه‌یه‌‪ ،‬یان كێش ‌ه ‌‬ ‫هه‌یه‌و كاریان هه‌یه‌و له‌پێناو په‌رله‌مان‌و‬ ‫ێ په‌رله‌مانتاری���ش‬ ‫ده‌وڵه‌ت���ه‌‪ .‬هه‌ن���د ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ن ك ‌ه له‌په‌رله‌مانن‪ ،‬به‌اڵم به‌ش���دار ‌‬ ‫ی خۆیان له‌سه‌ر‬ ‫كۆبونه‌وه‌كان ناكه‌ن‌و را ‌‬ ‫پرۆژه‌ یاساكان ناده‌ن‪.‬‬ ‫ی ئێو‌ه چیی ‌ه بۆ‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬خوێندنه‌و‌ه ‌‬ ‫كێشه‌كانی‌ نێوان هه‌رێم‌و ناوه‌ند؟‬ ‫ی‬ ‫خالیدی‪ :‬ئێم ‌ه به‌هیواین كێش���ه‌كان ‌‬ ‫نێ���وان هه‌رێ���م‌و ناوه‌ن���د چاره‌س���ه‌ر‬ ‫ی هێز‬ ‫ببێ���ت‪ ،‬كار نه‌گات��� ‌ه به‌كارهێنان ‌‬ ‫به‌رامبه‌ر به‌یه‌كت���ر‪ .‬به‌اڵم ناوه‌ند ته‌نها‬ ‫ی له‌گه‌ڵ هه‌رێم نیی���ه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫كێش��� ‌ه ‌‬ ‫ی هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ی واڵتاندا كێش��� ‌ه ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ زۆرب ‌ه ‌‬ ‫ی دراوس���ێ‌‪ .‬له‌گه‌ڵ‬ ‫به‌تایب���ه‌ت واڵتان ‌‬ ‫ی واڵتیشدا‬ ‫ی له‌ناوخۆ ‌‬ ‫ئه‌وه‌شدا كێش��� ‌ه ‌‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬جارێك له‌گ���ه‌ڵ هه‌رێم‪ ،‬جارێك‬ ‫ی عێراقییه‌‪ ،‬جارێك له‌گه‌ڵ‬ ‫له‌گه‌ڵ لیست ‌‬ ‫ی س���ه‌ربه‌خۆییان‬ ‫پارێزگاكاندا ك ‌ه داوا ‌‬ ‫ده‌كرد‪ ،‬هه‌روه‌ها هۆش���داریش ده‌ده‌ین‬ ‫ی هێز له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر به‌كارهێنان ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ر الی���ه‌ن‌و نه‌ته‌وه‌ی���ه‌ك‌و ئێم ‌ه دژ ‌‬ ‫ده‌وه‌ستینه‌وه‌‪.‬‬

‫به‌فه‌رمانی‌ مالیك ‌ی (‪ )16‬هه‌زار به‌عس ‌ی ده‌گه‌ڕێنرێنه‌وه‌ سه‌ر كاره‌كانیان‬ ‫ئا‪ :‬بارام سوبحی‌‬ ‫ده‌سته‌ی‌ لێپرسینه‌وه‌و دادپه‌روه‌ری‌‬ ‫به‌فه‌رمانی‌ نوری‌ مالیكی‌‪ ،‬زیاتر‬ ‫له‌ده‌ هه‌زار ئه‌ندامی‌ حیزبی‌ به‌عسی‌‬ ‫هه‌ڵوه‌شاوه‌ خانه‌نشین ده‌كات‪)16( ،‬‬ ‫هه‌زاری‌ دیكه‌ش ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌ سه‌ر‬ ‫كاره‌كانیان‪ .‬پارله‌مانتارانی‌ لیستی‌‬ ‫عێراقییه‌ش داوای‌ هه‌مواركردنه‌وه‌ی‌‬ ‫یاسای‌ لێپرسینه‌وه‌و دادپه‌روه‌ری‌‬ ‫ده‌كه‌ن‌و ده‌وڵه‌تی‌ قانونیش‬ ‫ره‌تیده‌كاته‌وه‌‪.‬‬ ‫سه‌رۆكی‌ ده‌سه‌اڵتی‌ كاتی‌ هاوپه‌یمانان‬ ‫پۆڵ بریمه‌ر له‌(‪ ،)2003/5/16‬فه‌رمان ‌‬ ‫ی‬ ‫ژماره‌ پێنجی‌ به‌ن���اوی‌ "پاككردنه‌وه‌ی‌‬ ‫كۆمه‌ڵ���گای‌ عێراقی‌ له‌به‌عس" ده‌ركرد‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ ئه‌م بڕیاره‌ حیزبی‌ به‌عس‌و (‪)28‬‬ ‫دامه‌زراوه‌ی‌ حكومی‌‌و ئه‌منی‌‌و سه‌ربازی‌‬ ‫كه‌ نزیك ‌هی‌ (‪ )700‬هه‌زار ئه‌ندامیان هه‌بو‬ ‫هه‌ڵوه‌ش���ێنرایه‌وه‌‪ ،‬هه‌روه‌ه���ا ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫له‌به‌عس���دا پله‌ی‌ ئه‌ندام لق‌و شوعبه‌و‬ ‫فیرق���ه‌و س���ه‌ركردایه‌تی‌ هه‌رێمایه‌تیان‬ ‫هه‌بوه‌‪ ،‬له‌وه‌زیفه‌ی‌ حكومی‌ ده‌ركران‪.‬‬ ‫له‌قانونی‌ ئیداره‌ی‌ ده‌وڵه‌ت له‌س���اڵی‌‬ ‫(‪ ،)2004‬ده‌س���ت ‌هی‌ ریشه‌كێش���كردنی‌‬ ‫به‌عس دروستكرا‌و دواتریش له‌ده‌ستوری‌‬ ‫هه‌میش���ه‌یی‌ له‌م���ادده‌ی‌ (‪)135‬دا‬ ‫جێگیركرا‪ .‬به‌پێی‌ ده‌س���تور‪ ،‬ده‌سته‌ی‌‬ ‫ریشه‌كێشكردن ده‌سته‌یه‌كی‌ سه‌ربه‌خۆیه‌‬ ‫به‌هه‌ماهه‌نگ���ی‌ له‌گ���ه‌ڵ ده‌س���ه‌اڵتی‌‬ ‫دادوه‌ری‌‌و حكوم���ه‌ت كارده‌كات‌و‬ ‫په‌یوه‌س���ته‌ به‌ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانه‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌اڵم له‌میانی‌ پرۆس���ه‌ی‌ ئاشتبونه‌وه‌ی‌‬ ‫نیشتیمانیدا له‌س���اڵی‌ (‪ ،)2008‬ناوی‌‬ ‫ده‌سته‌كه‌ كرایه‌ ده‌س���ته‌ی‌ نیشتیمانی‌‬ ‫لێپرسینه‌وه‌و دادپه‌روه‌ری‌‪.‬‬ ‫قانون���ی‌ لێپرس���ینه‌وه‌و دادپه‌روه‌ری‌‬ ‫له‌حه‌وت بڕگ���ه‌ پێكدێت‪ .‬له‌ئێس���تادا‬ ‫پێش���نیاری‌ هه‌مواركردن���ه‌وه‌ی‌ بڕگه‌ی‌‬ ‫شه‌ش���ه‌می‌ ده‌كرێت‪ ،‬ك���ه‌ تایبه‌ته‌ به‌و‬ ‫رێوش���وێنانه‌ی‌ دژی‌ الیه‌نگرانی‌ حیزبی‌‬

‫هەڵوەشاندنەوەی‬ ‫ده‌سته‌ی‌‬ ‫لێپرسینه‌وه‌و‬ ‫دادپه‌روه‌ری واته‌‬ ‫گه‌ڕانه‌و‌هی‌ به‌عس‬ ‫مالیکی‬ ‫به‌عس ده‌گیرێته‌به‌ر‪ .‬به‌پێی‌ ئه‌و بڕگه‌یه‌‬ ‫هه‌م���و ئه‌و فه‌رمانبه‌رانه‌ی‌ پله‌ی‌ ئه‌ندام‬ ‫لقیان هه‌یه‌ خانه‌نش���ین ده‌كرێن‪ .‬هه‌مو‬ ‫ئ���ه‌و فه‌رمانبه‌رانه‌ی‌ پل���ه‌ی‌ تایبه‌تیان‬ ‫هه‌بوه‌ به‌پل���ه‌ی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گش���تی‌‬ ‫به‌ره‌و س���ه‌ر‌و له‌به‌عسدا ئه‌ندام شوعبه‌‬ ‫ب���ون‪ ،‬به‌ب���ێ‌ له‌به‌رچاوگرتنی‌ ته‌مه‌ن‌و‬ ‫خزمه‌ت ئه‌وا خانه‌نش���ین ده‌كرێن‪ .‬ئه‌و‬ ‫فه‌رمانبه‌رانه‌ی‌ پل���ه‌ی‌ تایبه‌تیان نییه‌و‬ ‫ئه‌ن���دام ش���وعبه‌ ب���ون‪ ،‬ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌‬ ‫ب���ۆ فه‌رمانگه‌كانیان‌و ب���ه‌رده‌وام ده‌بن‬ ‫له‌كاركردن‪ ،‬یان به‌پێی‌ خواستی‌ خۆیان‬ ‫خانه‌نشین ده‌كرێن‪.‬‬ ‫به‌گوێ���ره‌ی‌ قانون���ی‌ لێپرس���ینه‌وه‌و‬ ‫دادپ���ه‌روه‌ری‌‪ ،‬كه‌س���ێك له‌به‌عس���دا‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ ش���وعبه‌ بوبێ���ت‪ ،‬رێگ���ه‌ی‌‬ ‫پێنادرێت له‌هه‌ر سێ‌ سه‌رۆكایه‌تییه‌كه‌و‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ بااڵی‌ دادوه‌ری‌‌و وه‌زاره‌ت‌و‬ ‫ده‌زگا ئه‌منیی���ه‌كان‌و وه‌زاره‌ته‌كان���ی‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌و دارای���ی‌ كارب���كات‪ .‬هه‌روه‌ها‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ یه‌كه‌ی‌‬ ‫ئیداری‌‪ ،‬نادرێت به‌و كه‌س���انه‌ی‌ پله‌یان‬ ‫سه‌رو ئه‌ندام شوعبه‌یه‌‪.‬‬ ‫سه‌رۆكی‌ ده‌س���ته‌ی‌ لێپرس���ینه‌وه‌و‬ ‫دادپه‌روه‌ری‌ فه‌الح حه‌س���ه‌ن شنێشل‪،‬‬ ‫رایگه‌یان���د له‌س���اتی‌ دامه‌زراندن���ی‌‬ ‫ده‌س���ته‌كه‌یانه‌وه‌ تائێس���تا (كۆتایی‌‬ ‫هه‌فته‌ی‌ راب���ردو)‪ ،‬به‌فه‌رمانی‌ تایبه‌تی‌‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زی���ران نوری‌‬ ‫مالیكی‌‪ )16542( ،‬به‌عس���ی‌ بۆ س���ه‌ر‬ ‫وه‌زیفه‌كان���ی‌ پێش���ویان گه‌ڕاندۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "زۆرین���ه‌ی‌ ئ���ه‌و كه‌س���انه‌‪،‬‬ ‫دانیشتوی‌ پارێزگاكانی‌ موسڵ‌و دیاله‌و‬ ‫ئه‌نبارو سه‌اڵحه‌دین بون"‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ رێنماییه‌كانی‌ ده‌س���ته‌كه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كه‌سانه‌ی‌ ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ سه‌ر كاره‌كانیان‬ ‫یان خانه‌نشین ده‌كرێن‪ ،‬ده‌بێت فۆرمی‌‬ ‫بێب���ه‌ری‌ ب���ون له‌به‌ع���س پڕبكه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌ڵێن بده‌ن ك���ه‌ نه‌گه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ ریزی‌‬ ‫ئه‌و حیزبه‌و ئیدانه‌ی‌ تاوانه‌كانی‌ رژێمی‌‬

‫پێش���و بكه‌ن‌و داوای‌ لێبوردن له‌گه‌لی‌‬ ‫عێراق بكه‌ن‪ ،‬پاشان فۆرمه‌كه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫ده‌س���ته‌كه‌وه‌ وردبینی‌ ده‌كرێت‌و دواتر‬ ‫موچه‌یان بۆ خه‌رج ده‌كرێت‪.‬‬ ‫له‌دوای‌ ده‌ستپێكردنی‌ خۆپیشانده‌رانی‌‬ ‫عه‌ره‌ب���ی‌ له‌كۆتایی‌ س���اڵی‌ رابردوه‌وه‌‪،‬‬ ‫یه‌كێ���ك له‌داواكارییه‌كانیان كه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫لیس���تی‌ عێراقییه‌وه‌ له‌ن���او پارله‌ماندا‬ ‫پش���تیوانی‌ لێده‌كرێت‪ ،‬هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌‬ ‫یاخ���ود هه‌مواركردن���ه‌وه‌ی‌ یاس���ای‌‬ ‫ی‬ ‫لێپرسینه‌وه‌و دادپه‌روه‌رییه‌‪ .‬پارله‌مانتار ‌‬ ‫لیس���تی‌ عێراقییه‌ حه‌ی���ده‌ر موال‪ ،‬وتی‌‬ ‫"لۆجیكی‌ نییه‌ ئه‌م دۆس���ێیه‌ دوای‌ ده‌‬ ‫ساڵ به‌رده‌وام بێت"‪ .‬به‌اڵم پارله‌مانتاری‌‬ ‫لیس���تی‌ ده‌وڵه‌تی‌ قانون سادق له‌بان‪،‬‬ ‫به‌ناوی‌ لیستی‌ هاوپه‌یمانی‌ نیشتیمانی‌و‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ قانون���ه‌وه‌ رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌‬ ‫به‌تون���دی‌ دژی‌ هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌ی‌ ئه‌و‬ ‫قانون���ه‌ ده‌وه‌س���تنه‌وه‌‪ ،‬له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‬ ‫ده‌ڵێت "هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌ی‌ ئه‌و قانونه‌‪،‬‬

‫سوكایه‌تییه‌ به‌خوێنی‌ ئه‌و شه‌هیدانه‌ی‌‬ ‫كه‌ بونه‌ قوربانی‌‪ ،‬له‌پێناوی‌ گه‌یش���تن‬ ‫ب���ه‌م قۆناغه‌ له‌پرۆس���ه‌ی‌ سیاس���ی‌"‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ن خۆیه‌وه‌ س���ه‌رۆكی‌ ده‌س���ته‌ی‌‬ ‫لێپرس���ینه‌وه‌ فه‌الح شه‌نشه‌ل‪ ،‬ده‌ڵێت‬ ‫"هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی‌ ده‌س���ته‌كه‌مان‪ ،‬واته‌‬ ‫گه‌ڕانه‌و‌هی‌ به‌عس"‪.‬‬ ‫به‌وته‌ی‌ شه‌نش���ه‌ل‪ ،‬ب���ۆ رازیكردنی‌‬ ‫خۆپیش���انده‌ران‪ ،‬حكومه‌ت���ی‌ عێ���راق‬ ‫رازیبوه‌ له‌س���ه‌ر درێژكردنه‌وه‌ی‌ ماوه‌ی‌‬ ‫كاركردنی‌ ده‌س���ته‌كه‌یان بۆ دو مانگی‌‬ ‫تر‪ ،‬به‌تایبه‌ت پێشكه‌ش���كردنی‌ داوا بۆ‬ ‫گه‌ڕان���ه‌وه‌ بۆ وه‌زیفه‌ یان خانه‌نش���ین‬ ‫ك���ردن‪ ،‬تائێس���تاش نزیكه‌ی‌ بیس���ت‬ ‫هه‌زار ك���ه‌س داواكارییان پێش���كه‌ش‬ ‫كردوه‌‪ .‬به‌اڵم بڕیاره‌كه‌ فیدائی‌‌و ئه‌ندام‬ ‫ل���ق ناگرێته‌وه‌‪ .‬هه‌ر بۆ ئه‌و مه‌به‌س���ته‌‬ ‫مالیك���ی‌ ب���ه‌دو فه‌رم���ان بڕیاری���داوه‌‬ ‫به‌خانه‌نشین كردنی‌ (‪ )1802‬ئه‌فسه‌رو‬ ‫پله‌دار له‌سنوری‌ پارێزگای‌ موسڵ‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ ده‌س���ته‌كه‌‪ ،‬رونیكرده‌وه‌‬ ‫حیجزی���ان له‌س���ه‌ر (‪ )4200‬خان���وی‌‬ ‫ئه‌ندامانی‌ به‌عس هه‌ڵگرتوه‌‪ ،‬كه‌ پێشتر‬ ‫به‌پێی‌ بڕیاری‌ ریشه‌كێشكردن حیجزیان‬ ‫خراوه‌ته‌ س���ه‌ر‪ .‬وتیشی‌ "بڕیاره‌كانمان‬ ‫ئه‌ندامان���ی‌ فیدایی‌ س���ه‌دام‌و ئه‌ندامی‌‬ ‫لق���ی‌ حیزبی‌ به‌عس���ی‌ هه‌ڵوه‌ش���اوه‌‬ ‫ناگرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ خانه‌نش���ینكردنی‌ ئه‌ندامانی‌‬ ‫به‌عسه‌وه‌‪ ،‬شنێش���ل رایگه‌یاند تائێستا‬ ‫(‪ )13640‬كه‌س���یان خانه‌نشین كردوه‌‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "كاتێكی‌ دیاریك���راو نییه‌ بۆ‬ ‫كۆتایهاتنی‌ كاری‌ ده‌س���ته‌كه‌مان‪ ،‬یان‬ ‫داخس���تنی‌ دۆس���ی ‌هی‌ ئه‌و كه‌س���انه‌ی‌‬ ‫قانونه‌ك���ه‌ ده‌یانگرێت���ه‌وه‌"‪ .‬هه‌روه‌ها‬ ‫ئاش���كرای‌ كرد دوای‌ گه‌ڕان‌و پشكنین‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ دو مانگ���ی‌ رابردودا‪ ،‬ملیۆنان‬ ‫دۆالری ئه‌ندام‌و پاش���ماوه‌كانی‌ حیزبی‌‬ ‫به‌عس���یان له‌ناوخ���ۆو ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت‬ ‫دۆزیوه‌ت���ه‌وه‌‪ ،‬ك���ه‌ ئ���ه‌و پاره‌ی���ه‌ش‬ ‫"به‌ئامانج���ی‌ په‌الماردانی‌ عێراقییه‌كان‬ ‫به‌كارده‌هێنرێت"‪.‬‬

‫پرۆفایل‬

‫‪7‬‬

‫عیفانی‌ نه‌گبه‌ت‬

‫ته‌نه���ا م���او‌هی‌ پان���زه‌ مان���گ ئه‌ندام ‌ی‬ ‫پارله‌مان ب���و‪ ،‬كه‌چی‌ دوچاری‌ س���یانزه‌‬ ‫هه‌وڵ���ی‌ تیرۆركردن بویه‌وه‌‪ .‬ده‌یویس���ت‬ ‫ئه‌نبار بكات به‌دوبه‌ی‌‪ ،‬بوه‌ قاعیده‌و دواتر‬ ‫ش���ه‌ڕی‌ له‌دژكردن‪ ،‬ش���انازی‌ به‌وێنه‌كانی‌‬ ‫له‌گه‌ڵ بۆش‌و ئۆباما ده‌كرد‪ :‬شێخ عیفان‬ ‫عیساوی‌‪.‬‬ ‫عیفان س���ه‌عدون عیفان عیساوی‌ (‪37‬‬ ‫س���اڵ)‪ ،‬به‌هۆی‌ ئ���ه‌و‌هی‌ باوك���ی‌ نه‌یاری‌‬ ‫رژێم���ی‌ به‌عس بوه‌‪ ،‬به‌خێزان���ه‌وه‌ به‌ره‌و‬ ‫س���عودییه‌ هه‌اڵتون‪ ،‬بۆیه‌ عیفان به‌شێكی‌‬ ‫زۆری‌ منداڵی‌ له‌س���عودییه‌ به‌سه‌ربردوه‌‪،‬‬ ‫دوای‌ روخان���ی‌ رژێمی‌ س���ه‌دام حس���ێن‬ ‫له‌س���اڵی‌ (‪ ،)2003‬بنه‌ماڵه‌ك��� ‌هی‌ به‌ره‌و‬ ‫عێراق گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫دوای‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی���ان بۆ عێ���راق‪ ،‬عیفان‬ ‫ده‌چێته‌ ریزی‌ چه‌كداره‌كان���ی‌ رێكخراوی‌‬ ‫قاعی���ده‌و دژی‌ س���وپای‌ ئه‌مه‌ری���كا‬ ‫ده‌جه‌نگێ���ت‪ .‬ب���ه‌اڵم پ���اش ماوه‌ی���ه‌ك‬ ‫له‌قاعی���ده‌ هه‌ڵده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌و په‌یوه‌ندی‬ ‫به‌هێزه‌كان���ی‌ س���ه‌حوه‌وه‌ ده‌كات‪ .‬ناوی‌‬ ‫ش���ێخ عیفان كاتێك له‌تابلۆی‌ سیاس���ی‌‬ ‫به‌دیاركه‌وت‪ ،‬ك���ه‌ بوه‌ فه‌رماند‌هی‌ یه‌ك ‌هی‌‬ ‫فه‌لوج ‌هی‌ هێزه‌كانی‌ سه‌حوه‌‪ ،‬ئه‌م میلشیا‬ ‫سوننییه‌ كه‌ سوپای‌ ئه‌مه‌ریكا پشتیوانی‌‬ ‫ده‌كردو جه‌نگێكی‌ توندیان بۆ ده‌رپه‌ڕاندنی‌‬ ‫چه‌ك���داره‌ ئیس�ل�امییه‌ تون���دڕه‌وه‌كان‌و‬ ‫رێكخ���راوی‌ قاعی���ده‌‪ ،‬له‌پارێزگا س���وننه‌‬ ‫نشینه‌كانی‌ عێراق به‌رپاكرد‪.‬‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ پارێ���زگا‬ ‫له‌كانون���ی‌ دوه‌م���ی‌ (‪ ،)2009‬عیف���ان‬ ‫ب���وه‌ ئه‌ندام���ی‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ پارێزگای‌‬ ‫ئه‌نب���ارو س���ه‌رۆكایه‌تی‌ لیژن��� ‌هی‌ ئه‌منی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نه‌ك��� ‌هی‌ وه‌رگرت‪ .‬ب���ه‌اڵم دوای‌‬ ‫ئ���ه‌و‌هی‌ پارله‌مانتاری‌ لیس���تی‌ عێراقییه‌‬ ‫خالید فه‌ه���داوی‌ كه‌ خه‌ڵك���ی‌ ئه‌نبار بو‬ ‫له‌ته‌قینه‌وه‌یه‌كی‌ خۆكوژیدا له‌ناو مزگه‌وتی‌‬ ‫(أم الق���ری‌) له‌خۆرئاوای‌ به‌غ���دا كوژرا‪،‬‬ ‫عیفان چوه‌ جێگه‌ك ‌هی‌‌و له‌ (‪)2011/9/20‬‬ ‫وه‌كو پارله‌مانتارێكی‌ لیس���تی‌ عێراقییه‌‪،‬‬ ‫سوێندی‌ قانونی‌ خوارد‪ .‬تا رۆژی‌ كوژرانی‌‪،‬‬ ‫س���یانزه‌جار هه‌وڵ���ی‌ تیرۆركردن���ی‌ درا‪.‬‬ ‫له‌رۆژ ‌ی (‪ ،)2013/1/15‬كاتێك پڕۆژه‌یه‌كی‌‬ ‫خزمه‌تگوزاری‌ له‌فه‌لوجه‌ به‌سه‌رده‌كرده‌وه‌‪،‬‬ ‫خۆكوژێك به‌جلی‌ كرێكارییه‌وه‌ خۆی‌ پێدا‬ ‫ته‌قانده‌وه‌و كوشتی‌‪.‬‬ ‫نوس���ه‌رێكی‌ ئه‌مه‌ریك���ی‌ له‌وتارێكی���دا‬ ‫له‌ب���ار‌هی‌ عیفانه‌وه‌ ئام���اژه‌ به‌وه‌ده‌كات‪،‬‬ ‫عیفان بوه‌ت���ه‌ یه‌كێ���ك له‌مه‌رجه‌عه‌كانی‌‬ ‫س���وپای‌ ئه‌مه‌ریكا له‌ئه‌نب���ار‪ ،‬به‌جۆرێك‬ ‫له‌س���ه‌ر دیواری‌ ماڵه‌ك��� ‌هی‌ وێن ‌هی‌ خۆی‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ب���ۆش‌و ئۆبام���ا هه‌ڵواس���یوه‌‪.‬‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌ك���ی‌ توندوتۆڵ���ی‌ له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ئه‌فس���ه‌رێكی‌ ئه‌مه‌ریكی‌ به‌ن���اوی‌ كرس‬ ‫هاستنجز هه‌بوه‌‪ ،‬كه‌ سه‌رچاو‌هی‌ پاره‌كانی‌‬ ‫عیفان بوه‌‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و ئه‌فس���ه‌ره‌ بڕوای‌‬ ‫واب���وه‌ ئاس���ایش له‌رۆژئ���اوای‌ عێ���راق‬ ‫به‌ده‌ستی‌ پیاوانی‌ چه‌كداری‌ خاوه‌ن نفوزه‌‬ ‫ك���ه‌ وه‌الئیان بۆ به‌غداو واش���نتۆن نییه‌‪،‬‬ ‫به‌ڵكو بۆ ئه‌و س���ه‌رچاوه‌یه‌یه‌ كه‌ پاره‌یان‬ ‫لێو‌هی‌ ده‌ستده‌كه‌وێت‪.‬‬ ‫نوسه‌ره‌كه‌‪ ،‬ده‌ڵێت‪ :‬عیفان له‌ (‪)2003‬‬ ‫كۆمپانیای‌ س���وره‌یای‌ بۆ به‌ڵێنده‌رایه‌تی‌‬ ‫ل���ه‌الی‌ حكومه‌تی‌ عێراق‪ ،‬به‌س���ه‌رمای ‌هی‌‬ ‫چ���وار هه‌زار دۆالر تۆماركرد‪ .‬به‌اڵم ئه‌مڕۆ‬ ‫بارودۆخه‌ك���ه‌ به‌پێچه‌وانه‌وه‌ی���ه‌‪ ،‬دوای‌‬ ‫زۆربونی‌ كاره‌كانی‌‪ ،‬عیفان به‌ش���انازییه‌وه‌‬ ‫ده‌ڵێ‌ "ئه‌نبار ده‌گۆڕم بۆ دوب ‌هی‌"‪ .‬به‌وت ‌هی‌‬ ‫ئه‌و نوسه‌ره‌‪ ،‬ئه‌مه‌ریكییه‌كان بڕی‌ (‪)488‬‬ ‫هه‌زار دۆالریان داوه‌ته‌ ش���ێخ عیفان‪ ،‬بۆ‬ ‫دروستكردنی‌ عیاده‌یه‌ك له‌سه‌ر زه‌وییه‌ك‬ ‫به‌ڕوبه‌ری‌ س���ێ‌ هه‌زار پێ‌ چوارگۆش���ه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم پێده‌چێت ئه‌و پڕۆژه‌یه‌ نزیك ‌هی‌ سه‌د‬ ‫هه‌زار دۆالری‌ بوێت‪.‬‬ ‫به‌وت ‌هی‌ پارله‌مانتاری‌ لیستی‌ عێراقییه‌‬ ‫وه‌حده‌ جومه‌یلی‌‪ ،‬له‌سه‌ر به‌سیاسیكردنی‌‬ ‫خۆپیشاندانه‌كانی‌ ئه‌نبار‪ ،‬عیفان ره‌خن ‌هی‌‬ ‫توندی‌ له‌وه‌زیری‌ دارایی‌ رافیع عیس���اوی‌‬ ‫گرتوه‌‪ ،‬كه‌ هه‌ردوكیان سه‌ر به‌یه‌ك هۆزن‌و‬ ‫پێیوت���وه‌ "تۆ ته‌نها خۆتت خۆش���ده‌وێ‌‪،‬‬ ‫به‌هۆی‌ تۆوه‌ سه‌دان هاواڵتی‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌نبار‬ ‫باری‌ ئابوریان داڕوخاوه‌‪ ،‬پارێزگاری‌ ئه‌نبار‬ ‫به‌ته‌واوی‌ ش���ێواوه‌‪ ،‬دڵنیای‌ له‌تێوه‌گالنی‌‬ ‫پاس���ه‌وانه‌كه‌ت له‌كوشتنی‌ بیست گه‌نجی‌‬ ‫خێڵی‌ ئه‌لبوعیسا"‪.‬‬ ‫جومه‌یل���ی‌‪ ،‬ب���اس ل���ه‌وه‌ده‌كات رافیع‬ ‫عیس���اوی‌ به‌عیفانی‌ وتوه‌ "دواتر په‌نج ‌هی‌‬ ‫په‌ش���یمانی‌ ده‌گ���ه‌زی‌‪ ،‬هاوش���ێو‌هی‌ ئه‌و‬ ‫كات ‌هی‌ سه‌ردانی‌ جۆرج بۆشت له‌ئه‌مه‌ریكا‬ ‫ك���رد"‪ .‬بۆی���ه‌ جومه‌یلی‌ ده‌ڵێ���ت "رافیع‬ ‫عیس���اوی‌ تۆمه‌تباری‌ یه‌كه‌می‌ كوش���تنی‌‬ ‫عیفانه‌"‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫ئابووری‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫چ فه‌رمانبه‌رێك به‌ته‌نها به‌موچه‌كه‌ی‌ ده‌ژی‌؟‬

‫ئه‌گه‌رێك بۆ قه‌ده‌غه‌كردنی‌ كاری‌ دوه‌م له‌هێزه‌كانی‌ ناوخۆ له‌ئارادایه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاسۆ سه‌راوی‌‬

‫له‌دانیشتنێكدا‪ ،‬كه‌ باسی‌ گرانی‌‬ ‫بژێوی‌ ژیان‌و ئیشی‌ دوه‌م ده‌كرا‪،‬‬ ‫گه‌نجێك به‌پێكه‌نینه‌وه‌ ده‌یوت‬ ‫"سوار ته‌كسییه‌ك بوم‪ ،‬شۆفێره‌كه‌ی‌‬ ‫رائیدێكی‌ سه‌ربازی‌ بو"‪.‬‬ ‫زۆرێ���ك له‌خه‌ڵك���ی‌‪ ،‬به‌تایب���ه‌ت‬ ‫فه‌رمانبه‌ران���ی‌ حكوم���ه‌ت‪ ،‬بۆ بژێوی‌‬ ‫ژیانی���ان له‌كارێ���ك زیات���ر ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫ماوه‌یه‌ك���ه‌ش ده‌نگۆی‌ ئه‌وه‌ باڵوه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫كاری‌ دوه‌م له‌كارمه‌ندان���ی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫ناوخ���ۆ قه‌ده‌غه‌ بكرێت‪ ،‬به‌پاس���اوی‌‬ ‫باشیی‌ موچه‌كانیان‪ .‬بریكاری‌ وه‌زارتی‌‬ ‫ناوخۆش جه‌خت له‌س���ه‌ر باش���بونی‌‬ ‫موچه‌ی‌ كاره‌مه‌نده‌كانی���ان ده‌كاته‌وه‌‬ ‫"ئه‌گ���ه‌ر بڕیارێكی‌ وه‌ه���ا ده‌ربكرێت‬ ‫ئاماده‌ین جێبه‌جێی‌ بكه‌ین"‪ .‬سه‌رۆكی‌‬ ‫لیژنه‌ی‌ ناوخ���ۆی‌ په‌رله‌مانیش نكوڵی‌‬ ‫له‌وه‌ ناكات‪ ،‬ك���ه‌ موچه‌ی‌ كارمه‌ندانی‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆ باش���ه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌وه‌دا نییه‌ كاری‌ دوه‌میان لێ قه‌ده‌غه‌‬ ‫بكرێت‪.‬‬ ‫فه‌رمانبه‌ران���ی‌ حكوم���ه‌ت‪ ،‬ئ���ه‌و‬ ‫توێ���ژه‌ی‌ كۆمه‌ڵگان‪ ،‬كه‌ له‌ئێس���تادا‬ ‫زۆرینه‌ی���ان كاری‌ دوه‌م ده‌ك���ه‌ن‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ وه‌ك فه‌رمانبه‌رێك ئاماژه‌ی‌‬ ‫پێ���ده‌كات‪ ،‬ئه‌گه‌ر كاری‌ دوه‌م نه‌كه‌ن‪،‬‬ ‫ناتوانن بژێوی‌ خێزانه‌كانیان به‌باش���ی‌‬ ‫دابی���ن بكه‌ن‪ .‬ئ���ه‌و فه‌رمانب���ه‌ره‌ كه‌‬ ‫ی حكومییه‌‌و‬ ‫خێزان���داره‌‌و له‌بانكێك��� ‌‬ ‫پ���اش نیوه‌ڕوانی���ش له‌كۆمپانیایه‌كی‌‬ ‫ئه‌هلی‌ كار ده‌كات‪ ،‬به‌سه‌رسوڕمانه‌وه‌‬ ‫ده‌پرس���ێ‌ "ئه‌بێت حكومه‌ت له‌س���ه‌ر‬ ‫چ بنه‌مای���ه‌ك موچ���ه‌ی‌ فه‌رمانبه‌رانی‌‬ ‫دیاری‌ كردبێت؟ خ���ۆ ئه‌گه‌ر خه‌رجی‌‬ ‫ئه‌م رۆژگاره‌‌و كرێ‌ خانو لێكبدرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌دڵنیاییه‌وه‌ ده‌بێ���ت موچه‌ی‌ هه‌مو‬ ‫فه‌رمانب���ه‌ران بكرێت���ه‌‪ ،‬دو هێنده‌ی‌‬ ‫ئێستا‪ ،‬هه‌زارانی‌ وه‌ك من هه‌یه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫كارێكی‌ ت���ری‌ نه‌بێت‪ ،‬هه‌رگیز ناتوانێ‌‬ ‫خێزان به‌ڕێوه‌ به‌رێت"‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ سیس���تمی‌ موچ���ه‌ی‌ هه‌رێم‪،‬‬ ‫ده‌رچویه‌ك���ی‌ زانك���ۆ له‌س���ه‌ره‌تای‌‬ ‫دامه‌زراندنیدا موچه‌ك���ه‌ی‌ ناگاته‌ ‪500‬‬ ‫ه���ه‌زار دین���ار‪ ،‬واته‌ نزیك���ه‌ی‌ ‪$400‬‬ ‫وه‌رده‌گرێ‌‪ ،‬به‌اڵم له‌كۆمپانیا ئه‌هلییه‌‬ ‫گه‌وره‌كان���دا به‌تایبه‌ت ئ���ه‌و كۆمپانیا‬

‫ده‌رچویه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫زانكۆ له‌سه‌ره‌تای‌‬ ‫دامه‌زراندنیدا‬ ‫موچه‌كه‌ی‌ ناگاته‌‬ ‫‪ 500‬هه‌زار دینار‬

‫تازه‌ دامه‌زراوێك‬ ‫له‌هێزه‌كانی‌ ناوخۆ‬ ‫موچه‌كه‌ی‌ له‌نێوان‬ ‫‪ 700‬بۆ ‪ 800‬هه‌زار‬ ‫دیناره‌‬

‫‌هێزه‌کانی ناوخۆ کاری دوه‌میان لێقه‌ده‌غه‌ ده‌کرێت‬ ‫بیانییانه‌ی‌ له‌سه‌ر ئاستی‌ نێوده‌وڵه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫كار ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬له‌كات���ی‌ دامه‌زراندنی‌‬ ‫ه���ه‌ر كارمه‌ندێكدا گه‌لێ���ك لێكدانه‌وه‌‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬له‌وانه‌ كه‌س���ێك بۆ مانگێك‬ ‫ژیان به‌باش���ی‌ پێویس���تی‌ به‌چه‌ندێك‬ ‫پ���اره‌ هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ جگ���ه‌ له‌وه‌ی‌ كرێ‌‬ ‫خانوو كرێ‌ گواس���تنه‌وه‌‌و زۆر الیه‌نی‌‬ ‫تری���ش له‌به‌رچ���او ده‌گ���رێ‌‪ ،‬له‌كاتی‌‬ ‫دانان���ی‌ موچه‌ی‌ ئه‌و كه‌س���ه‌دا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تاندا پێناچێت به‌و‬ ‫ورده‌كارییه‌ موچه‌ی‌ فه‌رمانبه‌ر دیاری‌‬ ‫كرابێ���ت‪ ،‬حاڵ���ی‌ ئێس���تای‌ موچه‌ی‌‬ ‫زۆرێك له‌فه‌رمانبه‌ران‌و گرانی‌ بازاڕیش‬ ‫باشترین به‌ڵگه‌ن بۆ ئه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌م���اوه‌ی‌ راب���ردودا بۆچونێ���ك‬ ‫هه‌ب���و بۆ قه‌ده‌غه‌كردن���ی‌ كاری‌ دوه‌م‬ ‫له‌كارمه‌ندان���ی‌ هێزه‌كان���ی‌ ناوخ���ۆ‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ش به‌پاساوی‌ باشی‌ موچه‌كه‌یان‪،‬‬ ‫به‌ب���ه‌راورد به‌موچ���ه‌ی‌ فه‌رمانبه‌رانی‌‬ ‫تری‌ حكومه‌ت‪ .‬له‌و باره‌یه‌وه‌ بریكاری‌‬ ‫وه‌زی���ری‌ ناوخ���ۆ مامۆس���تا جه‌الل‬ ‫ش���ێخ كه‌ریم ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌‬ ‫تازه‌ دامه‌زراوێ���ك له‌هێزه‌كانی‌ ناوخۆ‬ ‫نزیك���ه‌ی‌ ‪ 700‬ب���ۆ ‪ 800‬ه���ه‌زار دینار‬

‫وه‌رده‌گرێ‌‪ ،‬ئه‌مه‌ جگ���ه‌ له‌وه‌رگرتنی‌‬ ‫ده‌رماڵه‌كانی‌ مه‌ترس���ی‌‌و خ���واردن‪،‬‬ ‫بڕوانامه‌‌و پۆسته‌كه‌ی‌ ئه‌گه‌ر هه‌یبێت‪،‬‬ ‫هه‌ربۆی���ه‌ بری���كاری‌ وه‌زی���ری‌ ناوخۆ‬ ‫موچ���ه‌ی‌ هێزه‌كانی‌ ناوخ���ۆ به‌كه‌م‬ ‫نازانێ‌ ده‌ڵێت "پۆلیس هه‌یه‌ هێش���تا‬ ‫نه‌بۆته‌ مفه‌وه‌ز ‪1‬ملی���ۆن‌و ‪ 300‬هه‌زار‬ ‫دینار موچه‌كه‌یه‌ت���ی‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش بڕێكی‌‬ ‫كه‌م نییه‌‪ ،‬به‌تایب���ه‌ت ئه‌گه‌ر به‌راورد‬ ‫بكرێت به‌موچ���ه‌ی‌ فه‌رمانبه‌رانی‌ تری‌‬ ‫حكوم���ه‌ت"‪ .‬بۆیه‌ ئ���ه‌و به‌حاڵه‌تێكی‌‬ ‫سروش���تی‌ ده‌بین���ێ‌‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر كاری‌‬ ‫دوه‌م ل���ه‌‌و هێزانه‌ قه‌ده‌غ���ه‌ بكرێت‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها ئ���ه‌وه‌ش ده‌خاته‌ڕو كه‌ كاتی‌‬ ‫خۆی‌ له‌سلێمانی‌ پێش یه‌كگرتنه‌وه‌ی‌‬ ‫وه‌زاره‌ت���ی‌ ناوخ���ۆ به‌گش���تاندێك‬ ‫كاری‌ ش���ۆفێری‌ ته‌كس���یان له‌پۆلیس‬ ‫قه‌ده‌غه‌ك���ردوه‌‪ ،‬چون���ك وه‌ك ئ���ه‌و‬ ‫ده‌ڵێت "ب���ۆ هه‌یبه‌تی‌ كاره‌كه‌ی‌ جوان‬ ‫نییه‌‪ ،‬پۆلیسێك ئیشی‌ ته‌كسی‌ بكات"‬ ‫هه‌ربۆیه‌ ئاماده‌ی���ی‌ خۆیانی‌ ده‌ربڕی‌‪،‬‬ ‫وتی‌ "ئه‌گه‌ر حكومه‌ت بڕیارێكی‌ وه‌ها‬ ‫ده‌رب���كات ب���ۆ قه‌ده‌غه‌كردن���ی‌ كاری‌‬ ‫دوه‌م له‌هێزه‌كانی‌ ناوخ���ۆ‪ ،‬ئاماده‌ین‬

‫جێبه‌جێی‌ بكه‌ین"‪.‬‬ ‫سه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌ ناوخۆ له‌په‌رله‌مان ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تان ئیس���ماعیل مه‌حم���ود‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ ئه‌وه‌ ناشارێته‌وه‌ كه‌ موچه‌ی‌‬ ‫هێزه‌كانی‌ ناوخۆ له‌ئێستادا زۆر باشه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم به‌ب���ڕوای‌ ئ���ه‌و‪ ،‬قه‌ده‌غه‌كردنی‌‬ ‫كاری‌ دوه‌م له‌و كه‌س���انه‌ بۆ ئه‌مڕۆی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردس���تان‪ ،‬كارێكی‌ دروست‬ ‫نیی���ه‌‪ .‬ئ���ه‌و ئاماژه‌ ب���ه‌وه‌ش ده‌كات‬ ‫ك���ه‌ كاتی‌ خۆی‌ له‌گه‌ڵ پێش���نیارێكی‌‬ ‫وه‌هادا بون كه‌ كاری‌ دوه‌م له‌و هێزانه‌‬ ‫قه‌ده‌غه‌ بكرێت‪ ،‬به‌تایبه‌ت كه‌ هه‌ندێ‌‬ ‫له‌خه‌ڵك���ی‌ گله‌یی‌ ئه‌وه‌یان كردوه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫پۆلیس هه‌یه‌ له‌مانگێكدا ته‌نها ‪ 10‬رۆژ‬ ‫ده‌وام ده‌كات‌و رۆژه‌كانی‌ تریش له‌ماڵی‌‬ ‫خۆی‌ دانیش���توه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم موچه‌یه‌كی‌‬ ‫باش وه‌رده‌گرێ‌‪ ،‬ده‌رچویه‌كی‌ زانكۆش‬ ‫هه‌م���و رۆژێ���ك ده‌وام ده‌كات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫موچه‌كه‌ی‌ ناگات���ه‌ ‪ 500‬هه‌زار دینارو‪،‬‬ ‫ئه‌و وتی‌ "چه‌ندین جار گله‌یی‌ وه‌هامان‬ ‫بیستوه‌‪ ،‬بۆیه‌ كاتی‌ خۆی‌ پێشنیارێكی‌‬ ‫وه‌ها كرا ك���ه‌ رێگریی‌ كاری‌ دوه‌میان‬ ‫ێ بكرێت‪ ،‬هه‌ت���ا ئێم���ه‌ چوین بۆ‬ ‫ل��� ‌‬ ‫الی‌ وه‌زی���ری‌ ناوخ���ۆ پێم���ان وت‪،‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬یه‌حیا ئه‌حمه‌د‬ ‫ی ناوخۆ‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ موچه‌ی‌ هێزه‌كان ‌‬ ‫باش بو ده‌بێت ده‌وامی‌ پێویس���تیش‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬جه‌نابی‌ وه‌زیر خۆش���ی‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫ئ���ه‌و پێش���نیاره‌ی‌ ئێمه‌دا ب���و‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ئێمه‌ ده‌ڵێین ب���ا ده‌وامی‌ ته‌واوه‌تییان‬ ‫پێبكرێ���ت‪ ،‬ب���ه‌اڵم كاری‌ دوه‌میان لێ‌‬ ‫قه‌ده‌غه‌ نه‌كرێ���ت‪ ،‬چونكه‌ رۆژ به‌رۆژ‬ ‫باری‌ ژیان قورستر ده‌بێت"‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ك���ی‌ ت���ره‌وه‌ په‌رله‌مانت���اری‌‬ ‫لیژنه‌ی‌ دارایی‌ له‌په‌رمانی‌ كورس���تان‬ ‫عه‌دنان عوسمان‪ ،‬قه‌ده‌غه‌ كردنی‌ كاری‌‬ ‫دوه‌م‪ ،‬له‌كارمه‌ندانی‌ هێزه‌كانی‌ ناوخۆ‬ ‫به‌كارێكی‌ نایاس���ایی‌ پێناسه‌ ده‌كات‌و‬ ‫ده‌ڵێ���ت "له‌هه‌مو واڵتێكدا كاری‌ دوه‌م‬ ‫رێگه‌ پێدراوه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر خه‌ڵكیش ناچار‬ ‫نه‌بێت په‌نا بۆ كاری‌ دوه‌م نابات‪ ،‬جگه‌‬ ‫له‌وه‌ ئه‌گ���ه‌ر ده‌ڵێن ئه‌و هێزانه‌ ده‌وام‬ ‫كه‌م ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌وا ئه‌و خه‌له‌له‌ ده‌بێت‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆ چاره‌س���ه‌ری‌ بكات‪،‬‬ ‫نه‌ك بچێ‌ هه‌ڵه‌ی���ه‌ك به‌هه‌ڵه‌یه‌كی‌ تر‬ ‫چاره‌س���ه‌ر بكات‪ ،‬كاری‌ دوه‌میان لێ‌‬ ‫قه‌ده‌غه‌ بكات"‪.‬‬ ‫سه‌رۆكی‌ مونته‌دای‌ ئابوری‌ كوردستان‬ ‫فه‌یسه‌ڵ عه‌لی‌ ئه‌وه‌ رونده‌كاته‌وه‌‪ ،‬كه‌‬

‫هه‌مو مرۆڤێك له‌توانایدا هه‌یه‌ له‌شه‌وو‬ ‫رۆژێكدا ته‌نها ‪ 9‬كاتژمێر به‌باشی‌ كار‬ ‫بكات‪ ،‬دوای‌ ئ���ه‌وه‌ هه‌ر كارێك بكات‬ ‫تواناكانی‌ كه‌م ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و جه‌خت‬ ‫ل���ه‌وه‌ش ده‌كاته‌وه‌ ك���ه‌ ئه‌گه‌ر مرۆڤ‬ ‫ناچ���ار نه‌بێت‪ ،‬په‌نا ب���ۆ كاری‌ دوه‌م‬ ‫نابات‪" .‬به‌تایبه‌ت له‌بارودۆخێكی‌ وه‌ك‬ ‫ئه‌مڕۆی‌ هه‌رێم���دا كه‌ نرخ به‌به‌رده‌وام‬ ‫س���ه‌باره‌ت‬ ‫له‌به‌رزبونه‌وه‌دای���ه‌"‪.‬‬ ‫به‌پێداویس���تی‌ تاكێ���ك له‌مانگێدا بۆ‬ ‫ژیانێكی‌ ئاسایی‌ ئه‌و رونیدكرده‌وه‌ كه‌‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێم ‪ 73‬ه���ه‌زار دیناری‌‬ ‫دیاری‌ كردوه‌‪ ،‬وات���ه‌ "بۆ هه‌ر تاكێك‬ ‫رۆژی‌ دو دۆالری‌ دیاری‌ كردوه‌ ئه‌وه‌ش‬ ‫له‌س���ه‌ر پێ���وه‌ره‌ نێوده‌وڵه‌تیی���ه‌كان‬ ‫كراوه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌بڕوای‌ من بۆ ژیانێكی‌‬ ‫زۆر ئاسایی‌ هه‌ر تاكێك له‌هه‌رێمدا النی‌‬ ‫كه‌م پێویستی‌ به‌ ‪ 7‬دۆالر ده‌بێت"‪ .‬ئه‌و‬ ‫هێمای‌ به‌وه‌شدا كه‌ هه‌رگیز له‌عێراقدا‬ ‫موچ���ه‌ی‌ فه‌رمانبه‌ران له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌‬ ‫دی���اری‌ نه‌كراوه‌ كه‌ تاكێك له‌مانگێكدا‬ ‫پێداویس���تی‌ به‌چه‌ندێك پ���اره‌ هه‌یه‌‪،‬‬ ‫"ئه‌گه‌ر له‌سه‌ر ئه‌وه‌ بوایه‌ دیاره‌ موچه‌‬ ‫به‌م جۆره‌ی‌ ئێستا نه‌ده‌بو"‪.‬‬

‫بڕیاره‌كه‌ی‌ ئه‌نجومه‌ن ‌ی وه‌زیران نرخ ‌ی ئۆتۆمبیل به‌رزده‌کاته‌و‌ه‬ ‫"هه‌ر دوكه‌سێك له‌هه‌رێمدا ئۆتۆمبیلێكی به‌رده‌كه‌وێت"‬ ‫ئا‪ :‬ره‌وا بورهان‬ ‫به‌پێی بڕیارێكی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران‪،‬‬ ‫له‌‪ 15‬مانگی داهاتوه‌وه‌‪ ،‬رێگه‌ به‌هاتن ‌ی‬ ‫ئۆتۆمبێل نادرێت بۆ ناو هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان‪ ،‬به‌بڕوای‌ شاره‌زایه‌كی‌ بواری‌‬ ‫ئابوریش ئه‌و بڕیاره‌ تاراده‌یه‌ك ده‌بێته‌‬ ‫هۆی به‌رزبونه‌وه‌ی نرخی ئۆتۆمبێل‪،‬‬ ‫به‌رێوه‌به‌ری فرۆشتنی بریكاری‌‬ ‫كۆمپانیایه‌كی‌ جیهانی‌ ئۆتۆمبیلیش‬ ‫پێی‌ وایه‌ ئه‌وه‌ی‌ نرخی‌ به‌رزده‌بێته‌وه‌‬ ‫ئۆتۆمبیلی‌ ده‌ستی‌ دوه‌‪ ،‬نه‌ك ئه‌و‬ ‫ئۆتۆمبیالنه‌ی‌ كۆمپانیا گه‌وره‌كان‬ ‫ده‌یهێنن‪.‬‬ ‫بڕیاره‌كه‌ی‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ وه‌زیران كه‌‬ ‫ماوه‌یه‌ك له‌مه‌وب���ه‌ر ده‌رچوه‌‪ ،‬هه‌فته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫رابردو له‌كۆبونه‌وه‌ی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیراندا‬ ‫دوباره‌ باس���ی‌ لێوه‌كرای���ه‌وه‌‌و هاوكات‬ ‫لیژن���ه‌ش له‌الیه‌ن���ه‌ په‌یوه‌ندی���داره‌كان‬ ‫پێكهێنرا ب���ۆ به‌دوداچونی‌ ئه‌وه‌ی‌ دوای‌‬ ‫قه‌ده‌غه‌كردنی‌ ئۆتۆمبیل به‌چ شێوازێك‬ ‫رێگه‌ به‌هێنانه‌وه‌ی‌ ئۆتۆمبیل بدرێت‪.‬‬ ‫به‌گوێ���ری بڕیاره‌كه‌‪ ،‬ل���ه‌ ‪ 2/15‬ئه‌م‬ ‫س���اڵه‌وه‌ له‌گشت خاڵه‌ س���نورییه‌كانی‌‬ ‫هه‌رێمه‌وه‌ رێگه‌ به‌هاورده‌كردنی ئۆتۆمبیل‬ ‫نادرێت‪ ،‬تاوه‌كو بڕیاری نوێ‌ له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫ده‌رده‌چێ���ت‌‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌ تائێس���تا هیچ‬ ‫رێنماییه‌ك له‌وباره‌یه‌وه‌ باڵونه‌كراوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ئ���ه‌وه‌ی‌ هه‌یه‌‌و ده‌وت���رێ‌ هه‌مو‬ ‫ئ���ه‌و ئۆتۆمبیالن���ه‌ی‌ ده‌هێنرێن ده‌بێت‬ ‫له‌كوالیتی كۆنتڕۆڵ ده‌ربچن‪.‬‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ كارای‌ مونت���ه‌دای ئابوری‬

‫له‌ ‪2/15‬ی ئه‌م‬ ‫ساڵه‌وه‌ له‌گشت‬ ‫خاڵه‌ سنورییه‌كانی‌‬ ‫هه‌رێمه‌وه‌ رێگه‌‬ ‫به‌هاورده‌كردنی‬ ‫ئۆتۆمبیل نادرێت‬ ‫پێشانگایه‌کی ئۆتۆمبێل‬ ‫كوردستان محه‌مه‌د كه‌ریم‪ ،‬له‌و بڕوایه‌دایه‌‬ ‫كه‌ ئه‌و بڕیاره‌ ده‌بێته‌ هۆی به‌رزبونه‌وه‌ی‬ ‫نرخ���ی ئۆتۆمبێ���ل‪ ،‬به‌اڵم پێش���ی‌ وایه‌‬ ‫بڕیاره‌كه‌ الیه‌نی‌ ئه‌رێنیش���ی‌ زۆره‌ وه‌ك‬ ‫ئه‌و وتی‌ "النی‌ كه‌م بۆ ماوه‌یه‌كیش بێت‬ ‫ژینگه‌كه‌مان كه‌متر پیس ده‌بێت‪ ،‬هاوكات‬ ‫فشاری‌ ئۆتۆمبیلیش له‌سه‌ر شه‌قامه‌كان‬ ‫كه‌م ده‌بێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا جه‌ختی‌ ل���ه‌وه‌ش كرده‌وه‌‬ ‫ك���ه‌ ئه‌و بڕی���اره‌ ده‌بێته‌ ه���ۆی ئه‌وه‌ی‬ ‫ب���ۆ ماوه‌ی���ه‌ك كه‌متر پ���اره‌ی واڵته‌كه‌‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئینته‌رنێت‬ ‫بچێته‌ ده‌ره‌وه‌‪ ،‬چونك���ه‌ هه‌ر وه‌ك ئه‌و‬ ‫رونیك���رده‌وه‌ زۆرینه‌ی‌ ئ���ه‌و به‌نزینه‌ی‬ ‫به‌كارده‌هێنرێ���ت ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی واڵته‌وه‌‬ ‫دێ���ت بۆ هه‌رێم���ی‌ كوردس���تان‪" .‬گه‌ر‬ ‫به‌كارهێنانی‌ به‌نزین ك���ه‌م بێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كات���ه‌ به‌نزینیش زی���اد ده‌بێت‪ ،‬به‌وه‌ش‬ ‫نرخی به‌نزین داده‌به‌زێت‪ ،‬ئاشكرایه‌ هه‌تا‬ ‫خس���تنه‌رو زیاد بێت نرخیش داده‌به‌زێ‌‬ ‫جا هه‌ر كااڵیه‌ك بێت"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و ئه‌ندام���ه‌ كارای���ه‌ی‌ مونته‌دای‬ ‫ئابوری هێمای‌ به‌وه‌ش���دا كه‌ له‌ئێستادا‬

‫هه‌ر دوكه‌سێك له‌هه‌رێمدا ئۆتۆمبیلێكی‬ ‫به‌رده‌كه‌وێ���ت‪" ،‬ئه‌م���ه‌ش رێژه‌یه‌ك���ی‬ ‫ب���ه‌رزه‌‌و له‌ئاینده‌دا زیانه‌كانی ژینگه‌یی‌و‬ ‫له‌ئێستاش���دا زیان���ه‌ مرۆییه‌كان���ی‬ ‫ده‌ركه‌وتون"‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌وباره‌یه‌وه‌ به‌رێوبه‌ری فرۆشتنی‬ ‫كۆمپانیای كارزۆن‪ ،‬بۆتان محه‌مه‌د‪ ،‬كه‌‬ ‫وه‌كیلی كۆمپانیای نیس���انی‌ جیهانییه‌‪،‬‬ ‫له‌و بڕوایه‌دایه‌ كه‌ ئه‌و بڕیاره‌ به‌جۆرێك‬ ‫ده‌بێ���ت كه‌ تا دو مان���گ رێگه‌ نادرێت‬ ‫ئۆتۆمبێ���ل له‌س���نوره‌كانه‌وه‌ هاورده‌ی‌‬

‫هه‌رێمی‌ كوردس���تان بكرێت‌و‪ ،‬ئه‌و وت ‌ی‬ ‫"ئه‌مه‌ش ئه‌گ���ه‌ر ته‌نها بۆ مه‌به‌س���تی‌‬ ‫كه‌مكردن���ه‌وه‌ی ئۆتۆمبیل بێت له‌س���ه‌ر‬ ‫ش���ه‌قامه‌كان كارێكی‌ باشه‌"‪ .‬جگه‌ له‌وه‌‬ ‫وه‌ك ئ���ه‌و ئاماژه‌ی‌ پێ���ده‌دا ئه‌و بڕیاره‌‬ ‫ده‌بێت���ه‌ هۆی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ ئ���ه‌و بازرگانه‌‬ ‫بچوكانه‌ی‌ له‌و بواره‌دا كار ده‌كه‌ن‪ ،‬واز له‌و‬ ‫كاره‌ بهێن‌و رێگه‌ بۆ كۆمپانیا گه‌وره‌كان‬ ‫خۆش بكه‌ن ت���ا زیاتر‌و به‌ش���ێوازێكی‌‬ ‫باش���تر كاری‌ هێنانی‌ ئۆتۆمبیل ئه‌نجام‬ ‫بده‌ن‪ .‬ئه‌و وتیش���ی‌ "ئێمه‌ وه‌ك وه‌كیل‬

‫ناتوانین ده‌ستكاری نرخ بكه‌ین‪ ،‬چونكه‌‬ ‫چاودێری���ی‌ كۆمپانیاكانمان له‌س���ه‌ره‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم بازرگانه‌ بچوك���ه‌كان ره‌نگه‌ نرخ‬ ‫به‌رزبكه‌ن���ه‌وه‌‪ ،‬واش پێش���بینی‌ ده‌كه‌م‬ ‫نرخی ئۆتۆمبێلی ده‌ستی دو به‌رێژه‌یه‌ك‬ ‫به‌رزبێت���ه‌وه‌"‪ .‬به‌گوێ���ره‌ی ئامارێك���ی‬ ‫به‌رێوه‌به‌رایه‌ت���ی هاتوچ���ۆی هه‌رێم���ی‌‬ ‫كوردستان‪ ،‬له‌‌هه‌رێمی‌ كوردستان زیاتر‬ ‫له‌ملیۆنێك‌و ‪ 95‬هه‌زار ئۆتۆمبێل هه‌یه‌‌و‬ ‫رێژه‌ی‌ هه‌ره‌ زۆری‌ ئۆتۆمبێلیش له‌شاری‌‬ ‫هه‌ولێردایه‌‪.‬‬

‫لۆکاڵ‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫‪9‬‬

‫"جڤات ‌ی نیشتمانی‌‪ ،‬گۆم ‌ی مه‌نگی‌ ناو گۆڕانی‌ شڵه‌قاند"‬

‫بۆچی ‪ knn‬باسی‌ ئه‌و ناڕه‌زاییانه‌ ناكات که‌به‌هۆی جڤاته‌که‌وه‌ دروستبوه‌؟‬

‫ ئا‪ :‬ئاسۆ سه‌راوی‌‬ ‫تا به‌ستنی‌ كۆنگره‌ی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گۆڕان‪ ،‬كه‌ پێده‌چێت له‌مانگی‌ چواری‌‬ ‫ئه‌م ساڵدا بێت‪ ،‬له‌رێگای‌ جڤاتی‌‬ ‫نیشتمانییه‌وه‌ كاره‌كانی‌ گۆڕان به‌ڕێوه‌‬ ‫ده‌برێت‪ ،‬ناڕه‌زایی‌ سێ‌ هه‌ڵسوڕاوه‌كه‌ی‌‬ ‫گۆڕانیش به‌رده‌وامی‌ هه‌یه‌‌و‬ ‫ئاماده‌نه‌بونیشیان له‌دوا كۆبونه‌وه‌ی‌‬ ‫جڤاتی‌ نیشتمانی‌‪ ،‬سه‌لمێنه‌ری‌ ئه‌و‬ ‫راستییه‌یه‌ كه‌ هێشتا نیگه‌رانن‬ ‫له‌دروستبونی‌ جڤاتی‌ نیشتمانی‌‪.‬‬ ‫كێشه‌ی‌ خۆ رێكخستنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫به‌ده‌س���تهێنانی‌ ‪ 25‬كورس��� ‌ی‬ ‫له‌په‌رله‌مانی‌ كوردستان‪ ،‬له‌‪2009/7/25‬‬ ‫ب���ۆ بزوتنه‌وه‌یه‌ك���ی‌ وه‌كو گ���ۆڕان كه‌‬ ‫له‌س���ه‌ره‌تاكانی‌ دروس���تبونیدا ب���و‪،‬‬ ‫تاراده‌ی���ه‌ك چ���اوه‌ڕوان نه‌ك���راو نه‌بو‪،‬‬ ‫هۆكاره‌كه‌ش���ی‌ بۆ بون���ی‌ جه‌ماوه‌رێكی‌‬ ‫زۆری‌ ناڕازی‌و بونی‌ خودی‌ نه‌وش���یروان‬ ‫مسته‌فایه‌ كه‌ پێشتر كه‌سایه‌تی‌ دوه‌می‌‬ ‫ناو حیزبێكی‌ ده‌س���ه‌اڵتداری‌ كوردستان‬ ‫بو‪ ،‬به‌اڵم گرفتی‌ (نه‌وه‌ی‌ كۆن‌و نوێ‌)‌و‬ ‫خۆ رێكخس���تنه‌وه‌ی‌ گ���ۆڕان‪ ،‬هه‌ر له‌و‬ ‫ده‌مه‌‌وه‌ سه‌ریهه‌ڵداو به‌جۆرێك تائێستاش‬ ‫به‌یه‌كێ���ك له‌دو گرفته‌ س���ه‌ره‌كییه‌كه‌ی‌‬ ‫ئه‌و بز‌وتنه‌وه‌یه‌ هه‌ژم���ار ده‌كرێت‪ .‬هه‌ر‬ ‫له‌سه‌ره‌تای‌ دروس���تبونی‌ بزوتنه‌وه‌كه‌وه‌‬ ‫به‌شێك له‌وانه‌ی‌ كه‌ به‌"كادره‌ كۆنه‌كانی‌‬ ‫ن���او یه‌كێتی‌" ناوده‌برێ���ن‪ ،‬كه‌مترینیان‬ ‫پۆست‌و به‌رپرس���یارێتی‌ گرنگیان پێدرا‬ ‫ئه‌م���ه‌ش ورده‌ ناڕه‌زای���ی‌ لێكه‌ت���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫تادروس���تبونی‌ جفات���ی‌ نیش���تمانی‌‪،‬‬ ‫گلییه‌كان گه‌یش���تنه‌ لوتكه‌‌و سه‌ره‌نجام‬ ‫دوركه‌وتن���ه‌وه‌ی‌ س���ێ‌ كادری‌ دی���اری‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ك���ه‌ كه‌ هه‌ریه‌ك له‌عوس���مان‬ ‫حاجی‌ مه‌حم���ود‌و قادری‌ حاجی‌ عه‌لی‌‌و‬ ‫س���االر عه‌زیزی‌ لێكه‌وته‌وه‌‪ .‬هه‌رچه‌نده‌‬ ‫تائێس���تا به‌فه‌رمی‌ ل���ه‌زاری‌ خۆیانه‌وه‌‬ ‫هیچ رونكردنه‌وه‌یه‌كیان باڵونه‌كردۆته‌وه‌‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ ه���ۆكاری‌ دوركه‌وتنه‌وه‌یان‪،‬‬

‫به‌پێی‌ ئه‌و‬ ‫ئاماده‌كارییانه‌ی‌‬ ‫كراوه‌‪ ،‬تا مانگی‌‬ ‫چوار گۆڕان‬ ‫كۆنگره‌ ده‌به‌ستێ‌‬ ‫کۆبونه‌وه‌یه‌کی هه‌ڵسوڕاوانی گۆڕان له‌گه‌ڵ رێکخه‌ری گشتی بزوتنه‌وه‌که‌ فۆتۆ‪ :‬ئینته‌رنێت‬ ‫ب���ه‌اڵم بێده‌نگبونی���ان له‌ئاس���ت ئ���ه‌و‬ ‫باباتانه‌ی‌ له‌ب���اره‌ی‌ ناڕه‌زاییه‌كانیانه‌و‌ه‬ ‫باڵوده‌كرێت���ه‌وه‌‪ ،‬مان���ای‌ راس���تی‌‬ ‫توڕه‌بونی‌ ئه‌وانه‌ له‌ دروستبونی‌ جڤاتی‌‬ ‫نیشتمانی‌‪.‬‬ ‫جڤاتی‌ نیشتمانی‌ چییه‌‌و‬ ‫ئه‌ندامه‌كانی‌ كێن؟‬ ‫ئه‌ندامانی‌ جڤاتی‌ نیشتمانی‌ له‌كۆمه‌لێك‬ ‫خه‌ڵكی‌ پۆس���ت جیاوازی‌ ن���او گۆڕان‬ ‫دروس���تبوه‌‪ ،‬له‌وانه‌ به‌رپرسی‌ ژوره‌كان‪،‬‬ ‫س���ه‌رۆك فركس���یۆنه‌كانی‌ په‌رله‌مان���ی‌‬ ‫هه‌رێم‌و به‌غدای‌ گ���ۆڕان‪ ،‬باژێڕوانه‌كان‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ كه‌ناڵی‌ ‪ ، knn‬نوێنه‌رایه‌تی‌‬ ‫ژنان‪ ،‬نوێنه‌رایه‌تی‌ هه‌نده‌ران‪ ،‬ئاشكرایه‌‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ الیه‌نگری‌ دروس���تبونی‌ جڤاتی‌‬ ‫نیش���تمانین زیاتر چینه‌ گه‌نجه‌كه‌ی‌ ناو‬ ‫گۆڕانن‪ ،‬چونك���ه‌ پێیانوایه‌‪ ،‬له‌(غایبی‌)‬ ‫ئه‌و جڤاته‌دا كاره‌ گرنگه‌كانی‌ بزوتنه‌وه‌كه‌‬

‫ره‌تی‌ كردۆته‌وه‌‪ ،‬له‌وانه‌ داوا له‌عوسمانی‌‬ ‫حاجی‌ مه‌حمود كراوه‌ كه‌ جڤاتی‌ گشت ‌ی‬ ‫دروست بكات تا ببێته‌ ئه‌ندام له‌جڤاتی‌‬ ‫نیش���تمانی‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ره‌ت���ی‌ كردۆته‌وه‌‪،‬‬ ‫قادری‌ حاجی‌ عه‌لیش به‌هه‌مان ش���ێوه‌‬ ‫پرس‌و راوێژی‌ پێكراوه‌‌و داواشی‌ لێكراوه‌‬ ‫كه‌ به‌رپرس���یارێتی‌ ژورێ���ك وه‌ربگرێت‬ ‫ئه‌وی���ش ره‌ت���ی‌ كردۆت���ه‌وه‌‪ .‬هه‌روه‌ك‬ ‫ئه‌و هه‌ڵس���وڕاوه‌ی‌ گۆڕان باسی‌ ده‌كات‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ جڤات هیچ ئیمتیازێكی‌ دارایی‌‬ ‫نیی���ه‌‌و له‌دوای‌ نه‌مانی‌ ئه‌ندامێتیش���یان‬ ‫ده‌بنه‌وه‌ به‌كه‌س���ێكی‌ ئاسایی‌‪ .‬له‌باره‌ی‌‬ ‫ژماره‌ی‌ ئه‌ندامانیشی‌ وتی‌ "له‌زیاتر له‌‪50‬‬ ‫كه‌س پێك دێت"‪.‬‬

‫له‌الی���ه‌ن چه‌ن���د كه‌س���ێكی‌ وه‌ك كۆنه‌‬ ‫مه‌كت���ه‌ب سیاس���ییه‌كانی‌ یه‌كێتییه‌و‌ه‬ ‫ده‌كرێت‪ ،‬له‌كاتێكدا پۆستێكی‌ ئاشكرا‌و‬ ‫دیاریان نییه‌‪ ،‬وه‌ك هه‌ڵسوڕاوێكی‌ گۆڕان‬ ‫ده‌ڵێت "ده‌مان���ه‌وێ‌ ئه‌وه‌ نه‌مێنێ‌‪ ،‬كه‌ی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ ویستی‌ له‌گه‌ڵ گۆڕان كۆبێته‌وه‌‬ ‫ته‌له‌فونێك ب���ۆ كاك قادر حاجی‌ عه‌لی‌‬ ‫بكات‌و پارتیش كه‌ی‌ ویستی‌ ته‌له‌فونێك‬ ‫بۆ كاك عوسمانی‌ حاجی‌ مه‌حمود بكات‪،‬‬ ‫ئه‌مان���ه‌وێ‌ هه‌مو كاره‌كانی‌ گۆڕان پێش‬ ‫كۆنگره‌ له‌رێگای‌ ئ���ه‌و جڤاته‌وه‌ ئه‌نجام‬ ‫بدرێت"‪.‬‬ ‫ئه‌و هه‌ڵسوڕاوه‌ی‌ گۆڕان كه‌ پێی‌ باش‬ ‫نه‌بو ناوی‌ بهێنرێ‌‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش���دا‬ ‫پێشتر داوای‌ ئیش���كردن له‌به‌شێك له‌و‬ ‫‪ knn‬بۆ باسی‌ ناڕه‌زاییه‌كان ناكات؟‬ ‫ئه‌ندامه‌ ناڕازییانه‌ كراوه‌‪ ،‬كه‌ ش���ێوازێك‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ مایه‌ی‌ س���ه‌رنجه‌‪ ،‬تائێس���تا‬ ‫بدۆزنه‌وه‌ بۆ كاركردنیان تا ببنه‌ ئه‌ندامی‌‬ ‫جڤاته‌كه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ریه‌كه‌یان به‌پاساوێك كه‌ناڵ���ی‌ ‪ ،knn‬باس���ی‌ ئ���ه‌و گرفتانه‌ی‌‬

‫نه‌ك���ردوه‌‪ ،‬ك���ه‌ به‌ه���ۆی‌ ناڕه‌زای���ی‌‬ ‫دروستبونی‌ جڤاتی‌ نیشتمانییه‌وه‌ له‌ناو‬ ‫گۆڕاندا سه‌ریانهه‌ڵداوه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ له‌كاتێكدا‬ ‫پێشتر به‌رپرس���انی‌ كه‌ناڵه‌كه‌ چه‌ندین‬ ‫جار ئاماژه‌یان به‌وه‌ داوه‌ كه‌ ئیشكردنی‌‬ ‫ئه‌وان بێ‌الیه‌نانه‌‌و سه‌ربه‌خۆیانه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫وه‌ك رۆژنامه‌نوس بارام سوبحی‌ له‌الپه‌ڕه‌‬ ‫تایبه‌تی‌ خۆی‌ له‌فه‌یس���بوك نوسیوێتی‌‪،‬‬ ‫ئیشنه‌كردنی‌ ‪ knn‬له‌سه‌ر ئه‌و كێشه‌یه‌‪،‬‬ ‫مانای‌ ئه‌وه‌یه‌ ك���ه‌ كه‌ناڵه‌كه‌‪ ،‬نه‌ك هه‌ر‬ ‫راسته‌وخۆ سه‌ر به‌بزوتنه‌وه‌كه‌یه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫له‌ن���او بز‌وتنه‌وه‌كه‌ش���دا س���ه‌ر به‌باڵی‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتداره‌‪ ،‬هه‌روه‌ها ئه‌وه‌شی‌ به‌دور‬ ‫نه‌زانی���وه‌ ك���ه‌ به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ كه‌ناڵه‌كه‌‬ ‫وش���یار عه‌بدواڵ به‌هۆی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ خۆی‌‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ جڤاته‌كه‌ی���ه‌ بۆی���ه‌ كاری‌‬ ‫له‌س���ه‌ر نه‌كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم وشیار عه‌بدواڵ‬ ‫هه‌مو ئه‌وان���ه‌ ره‌تده‌كات���ه‌وه‌و هۆكاری‌‬

‫كارنه‌كردنیش���یان له‌سه‌ر ئه‌و بابه‌ته‌ بۆ‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌ ك ‌ه تائێس���تا ئه‌و‬ ‫كه‌س���انه‌ له‌زاری‌ خۆیان���ه‌وه‌ به‌فه‌رمی‌‬ ‫لێداونیان نه‌داوه‌ "ئه‌وه‌ی‌ وتراوه‌ تائێستا‬ ‫هه‌ر ئه‌وه‌یه‌‪ ،‬كه‌ س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌ نزیك‬ ‫له‌كاك ق���ادر یان كاك عوس���مان وتی‌‬ ‫ناڕازین‪ ،‬ئێمه‌ش س���ه‌رچاوه‌ی‌ بێ‌ دایك‌و‬ ‫باوك ل���ه‌‪ knn‬دا باڵوناكه‌ین���ه‌وه‌"‪ .‬ئه‌و‬ ‫جه‌ختی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ش كرده‌وه‌ كه‌ هه‌ر‬ ‫كاتێك ئه‌و كه‌س���انه‌ به‌فه‌رمی‌ لێدوانیان‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌دا ئه‌وا ئاماده‌ن كاری‌ له‌سه‌ر‬ ‫بك���ه‌ن‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "بۆ ئ���ه‌وه‌ش نمونه‌ی‌‬ ‫زیندوم���ان هه‌ی���ه‌ كاتێك كاك ش���اهۆ‬ ‫سه‌عید به‌فه‌رمی‌ وازی‌ له‌كاری‌ وته‌بێژی‌‬ ‫هێن���ا ئێم���ه‌ باڵومانكردوه‌و وتیش���مان‬ ‫ده‌ست له‌كاركێشانه‌وه‌كه‌ی‌ قبوڵ كراوه‌‪،‬‬ ‫له‌بیرش���مان نه‌چێت ‪ knn‬راس���ته‌وخۆ‬ ‫سه‌ر به‌بزوتنه‌وه‌كه‌ نییه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌شێكه‌‬ ‫له‌پرۆژه‌ی‌ سیاسی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان"‪.‬‬ ‫پێده‌چێت گۆڕان‪ ،‬تا مانگی‌ چوار‪،‬‬ ‫كۆنگره‌ ببه‌ستێ‌‬ ‫ل���ه‌دوا كۆبونه‌وی‌ جڤاتی‌ نیش���تمانی‌‬ ‫ك���ه‌ هه‌ینی‌ رابردو به‌س���ترا‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌‬ ‫ئه‌و س���ێ‌ سه‌ركرده‌ی‌ گۆڕان بانگهێشتی‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌كه‌ كرابون‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌هۆكاری‌‬ ‫جی���ا جی���ا ئاماده‌نه‌ب���ون‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌‬ ‫وترا ك���ه‌ عوس���مان حاج���ی‌ مه‌حمود‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵته‌‪ ،‬به‌اڵم دو ئه‌ندامه‌كه‌ی‌‬ ‫تر له‌ن���او هه‌رێمیش بون‪ ،‬ب���ه‌اڵم هه‌ر‬ ‫ئاماده‌نه‌بون‪ ،‬ئه‌ندمێك���ی‌ جڤاته‌كه‌ كه‌‬ ‫ی كردبو‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌ش���داری‌ كۆبونه‌وه‌كه‌ ‌‬ ‫رونك���رده‌وه‌‪ ،‬كه‌ له‌كات���ی‌ گفتوگۆكردن‬ ‫له‌س���ه‌ر ئاماده‌نه‌بون���ی‌ ئ���ه‌و س���ێ‌‬ ‫س���ه‌ركرده‌یه‌‌و چاره‌نوس���ی‌ جڤاته‌كه‌‪،‬‬ ‫نه‌وش���یروان مس���ته‌فا هیچ سه‌رنجێكی‌‬ ‫نه‌ب���وو گفتوگۆكردنی‌ ئه‌و باس���ه‌ی‌ بۆ‬ ‫ئه‌ندامان���ی‌ جڤاته‌كه‌ جێهێش���توه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫هێمای‌ به‌وه‌ش���دا ك���ه‌ له‌كۆبونه‌وه‌كه‌دا‬ ‫گفتوگ���ۆ له‌ب���اره‌ی‌ ئاماده‌س���ازی‌ ب���ۆ‬ ‫كۆنگره‌ی‌ گۆڕان باس���ی‌ لێكراوه‌ "به‌پێی‌‬ ‫ئه‌و ئاماده‌كارییان���ه‌ی‌ كراوه‌‪ ،‬تا مانگی‌‬ ‫چوار گۆڕان كۆنگره‌ ده‌به‌ستێ‌"‪.‬‬

‫له‌ماوه‌ی‌ دو ساڵدا له‌كفری‌ سێ كه‌س پاش كوشتنیان‪ ،‬سوتێنراون‬ ‫دانیشتویه‌کی‌ كفری‌‪ :‬مرۆڤ سوتاندن بوه‌ته‌ دیارده‬ ‫ئا‪ :‬ئیحسان مه‌ال فوئاد‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ دو ساڵدا له‌قه‌زای‌‬ ‫كفری سێ كه‌س سوتێنراون ك ‌ه‬ ‫دواترینیان عه‌قیدێكی سه‌ربازی بو‪،‬‬ ‫به‌وته‌ی‌ هاواڵتیانیش مرۆڤ‬ ‫سوتاندن له‌كفری بوه‌ته‌ "دیارده‌"‪.‬‬ ‫له‌م���اوه‌ی‌ س���ااڵنی (‪)2012-2010‬‬ ‫هه‌ش���ت ك���ه‌س له‌كف���ری ك���وژراون‌و‬ ‫چواریش خۆیان كوش���توه‌‪ ،‬كه‌ س���ێ‬ ‫كه‌سیان پاش كوشتنیان ته‌رمه‌كانیان‬ ‫س���وتێنراوه‌‌و یه‌كه‌می���ان گه‌نجێ���ك‌و‬ ‫دوه‌میش ئاسایش���ێك‌و دوایه‌مینیشیان‬ ‫عه‌قیدێكی سه‌ربازی بو‪.‬‬ ‫كوش���تن‌و س���وتاندنی‌ ئه‌و كه‌سانه‌‬ ‫ت���رس‌و دڵه‌ڕاوكێیه‌ك���ی‌ زۆری‌ الی‌‬ ‫دانیش���توانی‌ قه‌زاكه‌ دروس���تكردوه‌‌و‬ ‫هه‌ریه‌ك���ه‌‌و به‌جۆرێ���ك لێكدانه‌وه‌ی‌ بۆ‬ ‫ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫عه‌لی ق���ادر كه‌ گه‌نجێكی ته‌مه‌ن ‪25‬‬ ‫س���اڵه‌ باس���ی‌ له‌وه‌كرد كه‌ دوای‌ ئه‌و‬ ‫روداوانه‌ ش���ه‌وانه‌ به‌وپه‌ڕی ترس���ه‌وه‌‬ ‫ده‌چێت���ه‌ ده‌ره‌وه‌‪ ،‬بۆی���ه‌ پێیباش���ه‌‬ ‫به‌رپرس���انی ئه‌من���ی له‌كاره‌كانی���ان‬ ‫دوربخرێنه‌وه‌‪.‬‬ ‫قس���ه‌ی‌ ئه‌و گه‌نجه‌‪ ،‬قسه‌ی‌ زۆربه‌ی‌‬ ‫چاالك���وان‌و رۆش���نبیرانی‌ دیك���ه‌ی‌‬ ‫قه‌زاكه‌ی���ه‌‪ ،‬چاالكوانی مه‌ده‌نی‪ ،‬زیره‌ك‬ ‫ئیبراهی���م رونیكرده‌وه‌ كه‌ س���وتاندنی‬ ‫مرۆڤ له‌شاره‌كه‌یاندا بوه‌ته‌ "مۆدێل"‌و‬ ‫به‌پێویستیش���ی‌ زانی‌ ك���ه‌ حكومه‌ت‌و‬ ‫وه‌زاره‌تی ناوخۆ به‌جددی به‌دواداچون‬ ‫بۆ ئه‌و كێش���انه‌ بكه‌ن‪ ،‬چونكه‌ الوازیی‬ ‫الیه‌نی ئه‌منی ش���اره‌كه‌ هۆكارێكه‌ كه‌‬ ‫ه���ه‌ر ك���ه‌س بكوژرێت‌و بس���وتێنرێت‬ ‫تۆمه‌تباران نه‌دۆزرێنه‌وه‌ كه‌ ئاشكراش‬ ‫بو راناگه‌یه‌نرێت‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ نیگه‌رانییه‌كانی‌ دانیش���توانی‌‬

‫كف���ری‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم الیه‌ن���ه‌ ئه‌منیی���ه‌كان‬ ‫ره‌تیده‌كه‌ن���ه‌وه‌ كه‌ س���وتاندنی‌ مرۆڤ‬ ‫بوبێت���ه‌ "دی���اره‌"‪ ،‬به‌پێ���ی ئامارێكی‬ ‫پۆلیسی گه‌رمیان له‌زاری‌ وته‌بێژ‪ ،‬رائید‬ ‫حه‌سه‌ن حه‌مه‌ساڵح‪ ،‬له‌ساڵی‌ رابردودا‬ ‫‪ 22‬پیاو كوژراون‌و ‪17‬یان ئاشكراكراوه‌و‬ ‫پێنجیش���یان ئاش���كرانه‌كراوه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫س���ێ خۆكوش���تنی‌ پیاو ك���ه‌ دوانیان‬ ‫ئاشكراكراوه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها كوشتنی به‌هه‌ڵه‌‬ ‫دو حاڵه‌ت بوه‌‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ س���وتاندنی س���ێ كه‌سه‌وه‌‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ دو ساڵدا له‌كفری‪ ،‬وته‌بێژه‌كه‌ی‌‬ ‫پۆلیسی گه‌رمیان رونیكرده‌وه‌ كه‌ الیه‌نی‬ ‫په‌یوه‌ندیدار به‌رپرس نییه‌ له‌و كێشانه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ كێش���ه‌كان ئه‌منی‌و سیاس���ی‬ ‫نه‌بوه‌‪ ،‬به‌ڵكو مه‌ده‌نی‌و كۆمه‌اڵیه‌تییه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ش���ی له‌كف���ری روده‌دات نه‌بوه‌ته‌‬ ‫"دیارده‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌دواهه‌می���ن تاوان���ی‬ ‫سوتاندنی ئه‌فسه‌رێكی پله‌به‌رز‪ ،‬وته‌بێژی‬ ‫ئاسایشی گه‌رمیان عوسمان عه‌بدولكه‌ریم‬ ‫له‌لێدوانێك���دا بۆ ئاوێن���ه‌ رایگه‌یاند كه‌‬ ‫پێشتر له‌سه‌ر بڕیاری دادوه‌رو مادده‌ی‌‬ ‫‪ 406‬س���ێ تۆمه‌تباران ده‌س���تگیركران‬ ‫كه‌ كه‌س���ی نزیك���ی كوژراوه‌كه‌ بون‪،‬‬ ‫پاشان كه‌سێكی دیكه‌ش ده‌ستگیركرا‪،‬‬ ‫واتا تائێستا چوار كه‌س ده‌ستگیركراون‌و‬ ‫دوانیان دانی���ان به‌تاوانه‌كه‌یاندا ناوه‌‌و‬ ‫ده‌ركه‌وتوه‌ كێش���ه‌یه‌كی خێزانی بوه‌"‪،‬‬ ‫به‌پێ���ی زانیارییه‌كان���ی ئاوێنه‌ش ئه‌و‬ ‫دو كه‌س���ه‌ی دانیانن���اوه‌ به‌تاوانه‌كه‌دا‬ ‫خێزانه‌كه‌ی‌‌و برایه‌كی بوه‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها توێژه‌ری ده‌رونی‪ ،‬عوسمان‬ ‫سه‌الم له‌لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه‌ ئاماژه‌ی‌‬ ‫به‌وه‌دا كه‌ له‌هه‌ر روداوێكدا دۆزینه‌وه‌ی‌‬ ‫تۆمه‌تب���اران‌و راگه‌یاندن���ی ئه‌نجام���ی‬ ‫دادگاییكردنه‌كان كاریگه‌ری‌ پۆزه‌تیڤی‬ ‫ده‌بێت ب���ۆ دوباره‌نه‌بون���ه‌وه‌ی‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫روداوه‌كان���ی كفری بونه‌ت���ه‌ هۆكاری‌‬

‫په‌رله‌مانتارێك‪:‬‬ ‫ئاگاداری‌ ئه‌و دۆخه‌‬ ‫مه‌ترسیداره‌ی‌‬ ‫كفرین‬

‫وێنه‌ی یه‌کێک له‌و ئۆتۆمبێالنه‌ی که‌مرۆڤێکی تیادا سوتا‌ فۆتۆ‪ :‬ئیحسان مه‌ال فوئاد‬ ‫له‌ده‌س���تدانی متمان���ه‌ ب���ه‌ "ده‌زگا‬ ‫ئه‌منییه‌كان"‪ ،‬بۆیه‌ پێیباشه‌ راگه‌یاندن‌و‬ ‫رێكخراوه‌كان كار بۆ هۆشیاركردنه‌وه‌ی‌‬ ‫خه‌ڵ���ك بك���ه‌ن‌و ده‌زگا ئه‌منییه‌كان‌و‬ ‫دادگاش رۆڵ���ی خۆی���ان ببینن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كێش���ه‌یه‌كی گه‌وره‌ی���ه‌ ك���ه‌ زۆرج���ار‬ ‫هه‌وڵده‌درێت كێش���ه‌كان نه‌گاته‌ دادگاو‬ ‫به‌س���وڵحی عه‌ش���ایه‌ری‌ چاره‌س���ه‌ری‬ ‫بكه‌ن‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌و باره‌یه‌وه‌ یاساناس‪ ،‬به‌هادین‬ ‫ئه‌حم���ه‌د ه���ۆكاری‌ ئاش���كرانه‌كردنی‌‬ ‫تۆمه‌تباران���ی‌ ب���ۆ "الوازی دادگاكان"‬

‫گه‌ڕان���ده‌وه‌‌و وتی‌ "گومان���ی تێدا نییه‌‬ ‫دادگاكانم���ان الوازو كه‌مێ���ك ئیهمالن‬ ‫له‌لێكۆڵینه‌وه‌كان���دا‪ ،‬ب���ۆ نمونه‌ روداو‬ ‫هه‌ب���وه‌ ره‌نگ���ه‌ دادوه‌ری لێكۆڵینه‌وه‌‬ ‫یان داواكاری‌ گش���تی دوای‌ چوار رۆژ‬ ‫لێكۆڵینه‌وه‌ی‌ شه‌خس���ی ئه‌نجام بدات‪،‬‬ ‫له‌كاتێكدا ده‌بێت لێكۆڵینه‌وه‌ی به‌په‌له‌‬ ‫بكرێت‪ ،‬ئه‌وكات لێكۆڵینه‌وه‌كه‌ پوختتر‬ ‫ده‌بێت‌و ره‌نگه‌ له‌‪ 48‬كاتژمێری یه‌كه‌می‬ ‫كێش���ه‌كه‌دا تۆمه‌تبار یان ش���ایه‌تحاڵ‬ ‫زۆر ش���ت بدركێنێ���ت‌و فریانه‌كه‌وێت‬ ‫بیركردنه‌وه‌ی رێكبخات"‪.‬‬

‫هه‌ر له‌و باره‌ی���ه‌وه‌ ئه‌ندامی‌ لیژنه‌ی‌‬ ‫ناوخ���ۆو ئاس���ایش له‌په‌رله‌مان���ی‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬نه‌ریم���ان عه‌بدوڵ�ڵ�ا بۆ‬ ‫ئاوێن���ه‌ی‌ رونكرده‌وه‌ ك���ه‌ لیژنه‌كه‌یان‬ ‫ئاگاداری ئ���ه‌و دۆخه‌ مه‌ترس���یداره‌ی‌‬ ‫كفرین‌و له‌به‌رنامه‌یاندا هه‌بوه‌ سه‌ردانی‬ ‫بك���ه‌ن‪ ،‬به‌اڵم رێكنه‌كه‌وت‌و ئێس���تاش‬ ‫به‌هۆی پڕۆژه‌ یاسای‌ بودجه‌وه‌ ناتوانن‬ ‫ئه‌و سه‌ردانه‌ ئه‌نجام بده‌ن‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌ئه‌فسه‌ره‌ سوتێنراوه‌كه‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و په‌رله‌مانت���اره‌ وت���ی "له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ئاسایش���دا قس���ه‌مان ك���ردوه‌و ده‌ڵێن‬

‫تاوانێكی ئاسایی‌و كۆمه‌اڵیه‌تییه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫گرنگ ئه‌وه‌یه‌ لێپرس���ینه‌وه‌كان بكرێن‬ ‫بۆ دۆزینه‌وه‌ی‌ تاوانباران"‪ ،‬ناوبراو داوا‬ ‫ده‌كات بۆ بنه‌بڕكردن���ی‌ ئه‌و حاڵه‌تانه‌‬ ‫ده‌زگاكان به‌نیش���تیمانی بكرێن‌و له‌ژێر‬ ‫ده‌س���تی ح���زب دوربخرێن���ه‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫زۆربه‌ی‌ كێشه‌كان ئه‌وه‌ی حزب بیه‌وێت‬ ‫ئاشكرایده‌كات‌و ئه‌وه‌ی ده‌ستی كه‌سانی‬ ‫حزبی تێدابێت نایاندۆزێته‌وه‌ كه‌ چه‌ندین‬ ‫حاڵه‌تی له‌و جۆره‌ هه‌بوه‌و به‌رپرس���ه‌‬ ‫حزبییه‌كان س���وڵحی عه‌شایه‌رییان بۆ‬ ‫كردوه‌‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫‪F‬‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫‪ashion‬‬

‫گۆشه‌یه‌كی‌ تایبه‌ته‌ به‌جل‌و به‌رگ‬ ‫ی ‪" fashion‬سه‌فین عارفی‌" ئاماده‌ی‌ ده‌كات‬ ‫دیزاین ‌هر‌و راوێژكار ‌‬

‫ناو دۆاڵبه‌كه‌ت با هه‌میش ‌ه‬ ‫ره‌شی تێدا بێت‪ ...‬تكایه‌‬

‫یه‌كێك له‌و هه‌نگاوانه‌ی ك ‌ه له‌خۆگۆڕین‬ ‫یان رێكپۆش ده‌ركه‌وی���ت‪ ،‬ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه‬ ‫ده‌بێ���ت ش���یك بیت‪ ،‬و‌ه م���ن دڵنیام‬ ‫له‌وه‌ی ك ‌ه كه‌م ك���ه‌س هه‌ن له‌جیهاندا‬ ‫ره‌نگی ره‌ش���ی له‌به‌ر نه‌كردبێت به‌اڵم‬ ‫ئه‌وه‌ی ك��� ‌ه پێویس���ت ‌ه بیزانیت هه‌مو‬ ‫پارچه‌كی ره‌ش نا!‬ ‫بۆی���ه‌ زۆرجار توش���ی په‌ش���ۆكاوی‌و‬ ‫ش���ڵه‌ژاوییه‌ك ده‌بیت كاتێ���ك له‌ناكاو‬ ‫بانگهێش���تك ده‌كرێت ب���ه‌اڵم نازانیت‬ ‫چی به‌په‌ل ‌ه ئاماد‌ه بكه‌یت‌و دیاریكراوو‬ ‫گونج���او بێت‪ ،‬بۆی ‌ه هه‌میش���ه‌ ره‌نگی‬ ‫ره‌ش پێویس���ت ‌ه له‌دۆاڵبه‌كه‌دا هه‌بێت‪،‬‬ ‫نه‌ك به‌ش���ێوه‌یه‌كی به‌رده‌وام ك ‌ه وات‬ ‫لێ بكات خه‌مۆك���ی داتبگرێت‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ب ‌ه كاڵسی‌و ش���یك وه‌كو هه‌ركه‌سێكی‬ ‫جیهان���ی‌و ئاس���ایی‪ ،‬لێ���ره‌و‌ه بۆ هه‌ر‬ ‫فه‌مانبه‌رێك ك ‌ه له‌دام‌و ده‌زگا حكومی‌و‬ ‫ناحكومییه‌كان كارده‌كه‌ن به‌دڵنیاییه‌و‌ه‬ ‫(قه‌میسی سپی‌و ته‌نور‌ه یاخود پانتۆڵی‬ ‫ره‌ش) نه‌ك به‌شیاوی به‌ڵكو بۆ شوێنی‬ ‫ش���یاویش ده‌رتده‌خ���ات وات لێده‌كات‬ ‫به‌كه‌س���ێكی جددی‌و سه‌ركه‌وتوو رێك‬

‫ده‌ركه‌ویت‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم كاتێ���ك خاوه‌ن���ی چه‌ندی���ن‬ ‫پارچه‌ی جوانیت له‌ناو دۆاڵبه‌كه‌تدا بۆ‬ ‫بانگهێش���تێكی ناوه‌خت ده‌شڵه‌ژێیت‌و‬ ‫نازانی چی له‌به‌ربكه‌یت؟!‬ ‫ئه‌و‌ه دڵنیات ده‌كه‌مه‌و‌ه ك ‌ه عه‌زییه‌كی‬ ‫ره‌شی س���اد‌ه به‌قژ رێكخستن‌و كه‌مێك‬ ‫ئیكسیس���واراته‌و‌ه وات لێ���ده‌كات‬ ‫ئاماده‌بی���ت‌و به‌رێك���ی ده‌ربكه‌ویت‌و‪،‬‬ ‫ئاسانترین هه‌ڵبژارده‌ی ‌ه بۆ گشت بۆنه‌و‬ ‫كاته‌كانت���ان‪ ،‬و‌ه كاتێ���ك ره‌ش له‌به‌ر‬ ‫ده‌كه‌یت هه‌م���و ره‌نگێ���ك به‌كراوه‌یی‬ ‫هاوبه‌شت ده‌بێت له‌جوان ده‌ركه‌وتنت‪،‬‬ ‫(له‌چكێك���ی س���ورو م���ۆر ب���ۆ مل‪،‬‬ ‫جاكێتێك���ی زه‌رد‪ ،‬جوت���ێ قۆنه‌ره‌ی‬ ‫لویس ڤیتۆن (‪LOUIS VUITTON/‬‬ ‫‪ ... )LV‬هتد)‪ ،‬بۆی ‌ه به‌له‌به‌ركردنت ب ‌ه‬ ‫پارچه‌یه‌ك���ی ره‌ش له‌كات���ی ناوه‌ختدا‬ ‫باش���ترین هه‌ڵبژارده‌ی���ه‌‪ ،‬وه‌ ئه‌گ���ه‌ر‬ ‫خاوه‌نی ل���ه‌ش‌و الرێكی رێك بیت ئه‌وا‬ ‫ناتوانی���ن لۆمه‌ت بكه‌ین ب���ۆ جوانیت‬ ‫ته‌نها پێویس���تیت به‌كه‌مێك یارمه‌تی‌و‬ ‫راوێژكاری ده‌بێت‪.‬‬ ‫ ‪safeen.arif@yahoo.com‬‬ ‫‪Twitter @SafeenArif‬‬

‫په‌یكه‌ره‌كه‌ی‌ حسێن حوزنی‌ دو ساڵه‌ گوێ‌و لوتی‌ شكێنراوه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاكۆ حه‌مه‌د رابی‌‬

‫وه‌رزی‌ سه‌رما بازاڕ ‌ی‬ ‫پۆشاكی‌ له‌نگه‌ له‌هه‌ولێر گه‌رم ده‌كات‬

‫ئه‌و كورسییەی‌ له‌نێو‌ خوێندكارانی‌ زانكۆی سلێمانی به‌كورسی‌ (‪)R‬ه‌كه‌ ناسراوه‌ ‬

‫ ‬ ‫ی هه‌ولێر‬ ‫بازاڕی‌ "له‌نگه‌"‌ له‌شار ‌‬ ‫ئا‪ :‬به‌ختیار حسێن‬ ‫ی زۆر‬ ‫رۆژ‪ ،‬هه‌ینییه‌‌و جه‌نجاڵییه‌ك ‌‬ ‫ی زۆر‬ ‫به‌بازاڕه‌كه‌و‌ه دیاره‌‌و خه‌ڵكانێك ‌‬ ‫ی زستان ‌ه‬ ‫به‌مه‌به‌ستی‌ كڕینی‌ پۆشاك ‌‬ ‫ی‬ ‫رویان تێكردوه‌‪ ،‬ئه‌و شوێنه‌ش بازاڕ ‌‬ ‫ی هه‌ولێر كه‌ ناو‌ه‬ ‫"له‌نگه‌"ی ‌ه له‌شار ‌‬ ‫ی "كۆنه‌"‬ ‫ی بازاڕی‌ پۆشاك ‌‬ ‫باوه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ده‌گرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ب���ازاڕی‌ له‌نگ��� ‌ه به‌یه‌كێك له‌ب���ازاڕ‌ه‬ ‫ی هه‌ولێر داده‌نرێت‌و‬ ‫گه‌وره‌كانی‌ ش���ار ‌‬ ‫ی چل مه‌تری‌‌و‬ ‫ده‌كه‌وێت ‌ه به‌رده‌م شه‌قام ‌‬ ‫ی‬ ‫ژماره‌یه‌كی‌ زۆر دوكان���ی‌ جۆراوجۆر ‌‬ ‫له‌خۆگرتوه‌ ك ‌ه زۆربه‌شیان جلوبه‌رگن‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���د‌ه به‌ناوه‌كه‌ی���دا زۆرج���ار‬ ‫هاواڵتی���ان وا تێده‌گ���ه‌ن ك���ه‌ ئ���ه‌و‬ ‫ی له‌و بازاڕه‌دا ده‌فرۆشرێن‬ ‫پۆش���اكانه‌ ‌‬ ‫ی هاواڵتیان‬ ‫"كۆن"ن‪ ،‬ب���ه‌اڵم روتێكردن ‌‬

‫ی‬ ‫ی دو ساڵه‌ په‌یكه‌ره‌كه‌ ‌‬ ‫نزیكه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫حوسێن حوزنی‌ موكریانی‌ ك ‌ه له‌قه‌زا ‌‬ ‫ی شكێنراوه‌‌و‬ ‫ره‌واندز‌ه "گوێ‌و لوت" ‌‬ ‫تائێستاش هیچ كه‌س‌و الیه‌نێك‬ ‫ی نه‌كردۆته‌وه‌‌و‬ ‫بیریان له‌چاككردن ‌‬ ‫ئه‌مه‌ش به‌شێك له‌رۆژنامه‌نوسان‌و‬ ‫ی نیگه‌ران‬ ‫رۆشنبیرانی‌ ناوچه‌كه‌ ‌‬ ‫كردوه‌‪.‬‬

‫"ته‌یب" كه‌مئه‌ندامه‌‌و له‌زۆرترین بواریشدا به‌هره‌مه‌نده‌ ‬

‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫ره‌نگه‌ هه‌ر كه‌سێك ناونیشانی‌ ئه‌م‬ ‫بابه‌ته‌ بخوێنێته‌وه‌ به‌الیه‌وه‌ سه‌یر بێت‬ ‫كه‌ ئاخۆ مه‌به‌ست له‌كورسی‌ "‪"R‬ه‌كه‌ی‌‬ ‫زانكۆی‌ سلێمانی‌ چییه‌؟ بۆیه‌ ده‌توانن‬ ‫ته‌واوی‌ بابه‌ته‌كه‌ بخوێننه‌وه‌ بۆئه‌وه‌ی‌‬ ‫زانیاری‌ له‌باره‌ی‌ ناونیشانه‌كه‌ی‌ بزانن‪.‬‬ ‫له‌گۆڕه‌پان���ی‌ ناوه‌ڕاس���تی‌ زانك���ۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫س���لێمانی‌ وات���ه‌ ئ���ه‌و بینای���ه‌ی‌ كه‌‬ ‫ده‌كه‌وێت���ه‌ نزی���ك نه‌خۆش���خانه‌كان‪،‬‬ ‫كورس���ییه‌ك هه‌ی���ه‌ ك���ه‌ به‌چیمه‌نتۆ‬ ‫دروس���تكراوه‌‌و به‌به‌رزاییه‌كه‌وه‌ی���ه‌‌و‬ ‫له‌پشتیش���ییه‌وه‌ دره‌ختێكی‌ به‌س���ه‌ردا‬ ‫شۆڕبوه‌ته‌وه‌‌و له‌به‌رده‌میشیدا باخێكی‌‬ ‫گه‌وره‌یه‌‪ .‬ئه‌و كورسییه‌ له‌نێو به‌شێكی‌‬

‫زۆری‌ خوێندكارانی‌ زانكۆدا به‌كورس���ی‌‬ ‫(‪)R‬ه‌كه‌ ناس���راوه‌ واته‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ره‌ف���زی‌ خۆشه‌ویس���تی‌ له‌ڕه‌گ���ه‌زی‌‬ ‫به‌رامب���ه‌ر وه‌رده‌گ���رن له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و‬ ‫كورسییه‌ داده‌نیشن‪ ،‬بۆیه‌ زۆر به‌كه‌می‌‬ ‫خوێن���دكاران له‌س���ه‌ر ئه‌و كورس���ییه‌‬ ‫داده‌نیشن‪ ،‬هه‌ر كاتێك خوێندكارێكیش‬ ‫ئه‌گه‌ر به‌ڕێكه‌وت له‌س���ه‌ری‌ دابنیشێت‬ ‫ئ���ه‌وا له‌دوره‌وه‌ زۆرب���ه‌ی‌ خوێندكارانی‌‬ ‫دیكه‌ به‌بزه‌‌و پێكه‌نینێكه‌وه‌ ده‌ڵێن "ئه‌و‬ ‫داماوه‌ش ‪R‬ی‌ وه‌رگرتوه‌"‪.‬‬ ‫په‌یامنێ���ری‌ ئاوێن���ه‌ زۆر هه‌وڵی���دا كه‌‬ ‫رای‌ چه‌ن���د خوێندكارێك���ی‌ ئێس���تای‌‬ ‫زانك���ۆی‌ س���لێمانی‌ وه‌ربگ���رێ ك���ه‌‬ ‫ت���ا چه‌ندێ���ك باوه‌ڕیان به‌و وش���ه‌یه‌‬ ‫هه‌یه‌ كه‌ ب���ۆ ئه‌و كورس���ییه‌ دانراوه‌‪،‬‬ ‫به‌ش���ێك له‌و خوێندكارانه‌ش به‌مه‌رجی‌‬

‫له‌فه‌یسبووکه‌وه‌‬

‫باڵونه‌كردن���ه‌وه‌ی‌ ناوه‌كانیان ئاماژه‌یان‬ ‫ب���ه‌وه‌دا كه‌ ه���ه‌ر له‌كات���ی‌ دانانی‌ ئه‌و‬ ‫كورس���ییه‌ له‌و ش���وێنه‌دا ئ���ه‌و ناوه‌ی‬ ‫به‌سه‌ردا بڕاوه‌‌و ئیدی‌ هه‌ر خوێندكارێك‬ ‫ئه‌گه‌ر به‌ڕێكه‌وتیش له‌سه‌ری‌ دابنیشێت‬ ‫ئه‌وا نازناوه‌كه‌ی‌ به‌سه‌ردا ده‌ڕوات‪.‬‬ ‫له‌پشت ئه‌و كورسییه‌‌و له‌به‌رامبه‌ریدا كه‌‬ ‫ته‌نها شه‌قامێك لێكیان جیا ده‌كاته‌وه‌‬ ‫"كان���ی‌ عاش���قان" هه‌یه‌ ك���ه‌ لێواری‌‬ ‫شۆس���ته‌كه‌یه‌‌و زۆرج���ار خوێندكاران‬ ‫ب���ۆ به‌س���ه‌ربردنی‌ كاته‌كانی���ان لێ���ی‌‬ ‫داده‌نیشین‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و شوێنه‌ش به‌الی‌‬ ‫زۆرب���ه‌ی‌ خوێندكارانه‌وه‌ ئ���ه‌و ناوه‌ی‌‬ ‫به‌سه‌ردا بڕاوه‌‪ ،‬واته‌ ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ لێی‌‬ ‫داده‌نیش���ن ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر عاش���قیش‬ ‫نه‌ب���ن‪ ،‬ئ���ه‌و نازناوه‌ی���ان به‌س���ه‌ردا‬ ‫ده‌درێت‪.‬‬

‫فەیسبوک تەرمی خوێندنی بەخاک سپارد‬

‫ئا‪ :‬ئاكۆ‬ ‫یه‌كێك له‌و كه‌مئه‌ندامانه‌ی‌ كه‌‬ ‫هه‌رگیز له‌كاركردن ماندو نابێت‌و‬ ‫هه‌میشه‌ به‌رهه‌می‌ هونه‌ری‌‬ ‫جوان پێشه‌كه‌ش ده‌كات (ته‌یب‬ ‫موعته‌سه‌م)ه‌ كه‌ له‌چه‌ندین بواردا‬ ‫ئه‌سپی‌ خۆی‌ تاو ده‌دا‪.‬‬

‫ ‬ ‫ی ره‌واندز‬ ‫له‌قه‌زا ‌‬ ‫ی له‌په‌یكه‌ره‌كه‌دایه‌ له‌برۆنز‬ ‫كه‌ره‌ستانه‌ ‌‬ ‫ی "له‌ڕاستیدا‬ ‫بوایه‌ نه‌ك چیمه‌نتۆ‪ ،‬وتیش ‌‬ ‫نه‌ده‌بو گ���وێ‌و لوتی‌ په‌یكه‌رێكی‌ وه‌ك‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ حوزن���ی‌ لێبكرێته‌وه‌و چاكیش‬ ‫ی خه‌فه‌تبارین‬ ‫نه‌كرێته‌وه‌‪ ،‬بۆی ‌ه به‌ڕاست ‌‬ ‫ب���ه‌م كاره‌"‪ .‬به‌ختیار رونیش���یكرده‌و‌ه‬ ‫ك ‌ه چه‌ندینجار له‌گ���ه‌ڵ الیه‌نی‌ ئیداری‬ ‫ی ئه‌و په‌یكه‌ره‌یان‬ ‫ناوچه‌ك ‌ه باسی‌ گرفت ‌‬ ‫كردوه‌‪.‬‬ ‫ی ره‌واندز‪ ،‬س���یروان‬ ‫ی ق���ه‌زا ‌‬ ‫قایمقام ‌‬ ‫سیرینی‌ كێشه‌ك ‌ه به‌و شێوه‌ی ‌ه نابینێت‬ ‫ی‬ ‫كه‌ رۆژنامه‌نوس‌و رۆش���نبیران باس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه ئاماژ‌ه به‌ش���كان ‌‬ ‫ی دا‪ ،‬ب���ه‌اڵم پێیوای ‌ه‬ ‫"گ���وێ‌و ل���وت" ‌‬

‫دوانه‌‬ ‫بــه‌الیه‌ن����ه‌‬ ‫زۆر‬ ‫گرنگ����ی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانت بده‌‌و باش����تر وای ‌ه‬ ‫ب����ۆ ئه‌نجامدانی‌ هــــ����ه‌ر پرۆژه‌یه‌ك‬ ‫زۆرترین پرس‌و راوێــــژ به‌كه‌س����انی‌‬ ‫شاره‌زا بكه‌یت‪.‬‬

‫ی‬ ‫ئ���ه‌وه‌ش به‌و مانای ‌ه نیی���ه‌ ك ‌ه خه‌ڵك ‌‬ ‫ی قبوڵ نییه‌‪،‬‬ ‫ی حوزن ‌‬ ‫ره‌وان���دز په‌یكه‌ر ‌‬ ‫ی "چه‌په‌ڵ" بۆ‬ ‫ره‌نگه‌ چه‌ند ده‌س���تێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حوزنی‌‌و له‌كه‌داركردن ‌‬ ‫"س���وككردن" ‌‬ ‫ناوچه‌ك���ه‌و خه‌ڵكه‌كه‌ی‌ پێش���تر ئه‌م‬ ‫كاره‌یان كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم په‌یكه‌ره‌ك ‌ه وه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌ك���راوه‌‌و وت ‌‬ ‫خۆیه‌تی‌‌و ده‌س���تكار ‌‬ ‫"په‌یك���ه‌ر خانویه‌ك نیی ‌ه ك��� ‌ه تێكدرا‬ ‫ی بكه‌ینه‌وه‌‪،‬‬ ‫بێت‌و ئێم��� ‌ه بچین چاك��� ‌‬ ‫به‌اڵم له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ش���دا خ���ۆم له‌گه‌ڵ‬ ‫ی‬ ‫چه‌ند براده‌رێك ل ‌ه گفتوگۆدام‌و نیازێك ‌‬ ‫وامان هه‌ی ‌ه ك ‌ه ئه‌و په‌یكه‌ر‌ه هه‌ڵبگرین‌و‬ ‫ی شایس���ته‌تر ك ‌ه ده‌مێك ‌ه بۆ‬ ‫په‌یكه‌رێك ‌‬ ‫ره‌واندز دروس���تكراوه‌و له‌س���لێمانیی ‌ه‬

‫قرژاڵ‬ ‫زۆرج����ار پێ����ت ده‌وترێ����ت ك����ه‌ تۆ‬ ‫كه‌سێكی‌ له‌خۆباییت‌و ناته‌وێت له‌گه‌ڵ‌‬ ‫زۆر كه‌س����دا هه‌ڵس����وكه‌وت بكه‌یت‪،‬‬ ‫به‌اڵم گوێ‌ به‌و قسانه‌ مه‌ده‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ده‌یانه‌وێت له‌كه‌دارت بكه‌ن‪.‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاکۆ‬

‫بیهێنینه‌و‌ه بۆ ره‌واندزو له‌به‌رچاوترین‬ ‫شوێن دایده‌نێین"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫هه‌ر له‌مباره‌یه‌و‌ه س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ره‌واندز‪ ،‬عیس���ا محه‌مه‌د له‌لێدوانێكدا‬ ‫ب���ۆ ئاوێن��� ‌ه رایگه‌یان���د ك��� ‌ه یاخود‬ ‫ی هه‌ڵده‌گرم‪ ،‬یان‬ ‫په‌یكه‌ره‌ك��� ‌ه ب���ه‌دوا ‌‬ ‫ی دیك ‌ه ناهێڵم به‌و‬ ‫تاكو چه‌ند رۆژێك��� ‌‬ ‫ی ده‌كه‌مه‌و‌ه‬ ‫ش���ێوه‌یه‌ بمێنێته‌وه‌و چاك ‌‬ ‫ی گه‌وره‌ی��� ‌ه بۆ‬ ‫"چونك��� ‌ه عه‌یبه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی ئاوا بێت"‪.‬‬ ‫ی حوزن ‌‬ ‫ئێم ‌ه ك��� ‌ه په‌یكه‌ر ‌‬ ‫ناوب���راو داموده‌زگاكانی‌ رۆش���نبیری‌و‬ ‫ی به‌ "گوناهبار" له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫خۆیش���یان ‌‬ ‫چاكنه‌كردنه‌وه‌و شێواندنی‌ په‌یكه‌ره‌ك ‌ه‬ ‫ناوبرد‪.‬‬

‫شێر‬ ‫گرفته‌ س����ۆزدارییه‌كانت به‌ره‌و زۆربون‬ ‫ده‌چن‌و له‌ڕوی‌ ده‌رونیش����ه‌وه‌ كاریگه‌ری‌‬ ‫ده‌بێت بۆت‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ زۆر پێویس����ته‌‬ ‫به‌وریایی����ه‌وه‌ مامه‌ڵ����ه‌ بكه‌ی����ت‌و ل����ه‌م‬ ‫ماوه‌یه‌شدا هه‌واڵێكی‌ خۆشت پێده‌گات‪.‬‬

‫ته‌یبی‌ ته‌مه‌ن س���ی‌‌و هه‌ش���ت س���ا ‌ڵ‬ ‫له‌گوندی‌ (سه‌ران)ی‌ س���ه‌ر به‌قه‌زای‌‬ ‫ره‌وان���دز له‌دایكبوه‌‌و ئێس���تاش هه‌ر‬ ‫له‌وێ‌ نیش���ته‌جێیه‌‪ ،‬ئه‌و‪ ،‬به‌شی‌ زۆری‌‬ ‫جه‌س���ته‌ی‌ جگه‌ له‌چه‌ند په‌نجه‌یه‌كی‌‬ ‫ده‌س���تی‌ نه‌بێت كار ناكه‌ن‌و ئێس���تا‬ ‫په‌نجه‌كانیش���ی‌ به‌ره‌ب���ه‌ره‌ خه‌ریك���ه‌‬ ‫كێشه‌یان بۆ دروس���ت ده‌بێت‌و له‌كار‬ ‫ده‌ك���ه‌ون‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌گ���ه‌ڵ‌ ئ���ه‌وه‌ش‬ ‫نه‌بۆته‌ به‌ربه‌س���ت له‌به‌رده‌م كۆشش‌و‬ ‫به‌رهه‌مه‌كان���ی‌‪ ،‬چونك���ه‌ له‌ه���ه‌ر‬ ‫یه‌كێ���ك له‌بواره‌كانی‌ (وێنه‌كێش���ان‪،‬‬ ‫فۆتۆگراف‪ ،‬دیزاین‪ ،‬كۆمپیوته‌رو تۆڕه‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تیی���ه‌كان)دا كه‌س���ێكی‌ پڕ‬ ‫به‌خشش‌و به‌رهه‌می‌ به‌پێزه‌‪.‬‬ ‫ته‌یب له‌ته‌مه‌نی‌ س���یانزه‌ س���اڵییه‌وه‌‬ ‫ده‌س���تی‌ به‌كاری‌ هونه‌ری���ی‌ كردوه‌‌و‬ ‫له‌ه���ه‌ژده‌ ساڵیش���ه‌وه‌ تائێس���تا‬ ‫یانزه‌ پێش���انگای‌ تایبه‌ت‌و بیس���ت‌و‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫زۆر هه‌وڵ‌ بۆ ناس���ینی‌ كه‌س���انی‌ نوێ‌‬ ‫ده‌ده‌یت ئ���ه‌وه‌ش له‌الیه‌كه‌وه‌ باش���ه‌‌و‬ ‫له‌الیه‌ك���ی‌ دیكه‌ش���ه‌وه‌ ره‌نگ���ه‌ زیانت‬ ‫لێبدات بۆیه‌ له‌م كاته‌دا هه‌وڵ بده‌ ته‌نها‬ ‫په‌یوه‌ست بیت به‌هاوڕێ‌ كۆنه‌كانته‌وه‌‪.‬‬

‫خ‬

‫ل����ه‌م ماوه‌یه‌دا روب����ه‌ڕوی‌ گرفتێكی‌ ره‌نگه‌ نه‌توانیت زۆربه‌ی‌ ئه‌و پڕۆژان ‌ه‬ ‫ی جێبه‌ج����ێ بكه‌ی����ت ك����ه‌ ده‌خرێن����ه‌‬ ‫دارای����ی‌ ده‌بیته‌وه‌ ئ����ه‌وه‌ش به‌هۆ ‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌ماوه‌ی‌ رابردودا زیاده‌رۆیه‌كی‌ به‌رده‌مت‌و هه‌وڵب����ده‌ خۆت بپارێزیت‬ ‫زۆرت له‌خه‌رجییه‌كانتدا كرد‪ ،‬ده‌بێت له‌و كه‌س����انه‌ی‌ كه‌ هه‌س����ت ده‌كه‌یت‬ ‫ئاگاداری‌ باری‌ ته‌ندروستیشت بێت‪ .‬حه‌ز به‌سه‌ركه‌وتنت ناكه‌ن‪.‬‬

‫ی‬ ‫ی تر له‌رو ‌‬ ‫هه‌بوای ‌ه له‌گه‌ڵ پۆشاكه‌كان ‌‬ ‫نرخه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی كامه‌ران ق���ادر ك ‌ه‬ ‫ب���ه‌اڵم به‌وت���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پۆش���اك ‌‬ ‫ی فرۆش���تن ‌‬ ‫دوكاندارێك��� ‌‬ ‫ی زستاندا بازاڕیان زۆر‬ ‫له‌نگه‌یه‌ له‌وه‌رز ‌‬ ‫باش���بوه‌‌و خه‌ڵكێكی‌ زیاتر سه‌ردانیان‬ ‫ی پش���ودا‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬به‌تایبه‌تیش له‌رۆژان ‌‬ ‫ی خه‌ڵ���ك نابێته‌وه‌‪،‬‬ ‫زۆرج���ار جێگ���ه‌ ‌‬ ‫ئه‌م���ه‌ش به‌هۆی ئه‌وه‌ی‌ ل���ه‌و وه‌رزه‌دا‬ ‫خه‌ڵ���ك داواكاری‌ زۆر ده‌بێت له‌س���ه‌ر‬ ‫پۆشاكی‌ له‌نگه‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و دوكان���دار‌ه ئاش���كرایكرد ك ‌ه‬ ‫ی زستان بۆ‬ ‫ی پۆشاكه‌كان ‌‬ ‫گرانبونی‌ نرخ ‌‬ ‫ی زۆر ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه له‌س���ه‌ریان‪،‬‬ ‫داواكار ‌‬ ‫ی هاواڵتی���ان ته‌نی���ا‬ ‫چونك��� ‌ه زۆرب���ه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫له‌كات���ی‌ س���ه‌رمادا بی���ر له‌كڕین ‌‬ ‫ی‬ ‫جۆر‌ه پۆش���اكانه‌ ده‌كه‌نه‌وه‌‌و زۆربه‌ ‌‬ ‫پۆشاكه‌كانیش له‌ده‌ره‌وه‌ ده‌هێنرێت بۆ‬ ‫كوردستان‪.‬‬

‫به‌سه‌رهات ‌ی كورس ‌ی "‪‌"R‬و‬ ‫"كان ‌ی عاشقانه‌كه‌ی‌" زانكۆ ‌ی سلێمان ‌ی‬

‫وێن‬

‫گا‬

‫ی‬ ‫بۆ بازاڕه‌كه‌ به‌زۆریی‌ له‌به‌ر "هه‌رزان" ‌‬ ‫نرخه‌كه‌یه‌ت���ی‌‪ ،‬له‌گ���ه‌ڵ‌ ئه‌وه‌ش���دا‬ ‫ی‬ ‫ی دیك ‌ه پێیانوای ‌ه كه‌ نرخ ‌‬ ‫خه‌ڵكانێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫پۆش���اكه‌كان گران���ن‌و جیاوازییه‌ك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وتۆیان له‌گه‌ ‌ڵ نرخی‌ پۆش���اكه‌كان ‌‬ ‫ناو بازاڕدا نییه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫له‌زس���تانی‌ ئه‌مس���اڵدا داواكار ‌‬ ‫هاواڵتی���ان بۆ كڕینی‌ پۆش���اكی‌ له‌نگ ‌ه‬ ‫له‌هه‌ولێر زیادیك���ردوه‌‪ ،‬دوكاندارێكیش‬ ‫ی زۆر له‌س���ه‌ر‬ ‫پێیوای��� ‌ه ك��� ‌ه داواكاری ‌‬ ‫پۆشاكه‌كان‪ ،‬نرخه‌كانی‌ گران كردوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫محه‌م���ه‌د جه‌عف���ه‌ر كاس���بكارێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌میشه‌ی ‌‬ ‫بیست‌و دو ساڵه‌‌و كڕیارێك ‌‬ ‫ی‬ ‫پۆش���اكی‌ له‌نگه‌یه‌‪ ،‬چونك��� ‌ه به‌وت ‌ه ‌‬ ‫ئه‌و‪ ،‬ره‌نگ ‌ه ئه‌و پۆش���اكانه‌ ته‌نها به‌ناو‬ ‫"له‌نگ���ه‌" بن‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گ���ه‌ر به‌نێویاندا‬ ‫بگه‌ڕێی زۆر له‌و پۆش���اكان ‌ه باش���ترن‬ ‫كه‌ له‌بازاڕ‌ه تایبه‌ته‌كان ده‌فرۆش���رێن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی به‌وه‌كرد كه‌ له‌وه‌رز ‌‬ ‫ناوب���راو ئاماژ‌ه ‌‬

‫ی‬ ‫زس���تاندا هاواڵتیان زیاتر رو له‌كڕین ‌‬ ‫ئه‌و پۆش���اكانه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌مه‌ش بوه‌ت ‌ه‬ ‫هۆكاری‌ گرانبونی‌ پۆشاكه‌كان‪.‬‬ ‫ی ته‌مه‌ن‬ ‫هه‌روه‌ه���ا فه‌هد محه‌م���ه‌د ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ی‌‌و پێنج س���اڵیش ك ‌ه فه‌رمانبه‌ر ‌‬ ‫یه‌كێ���ك له‌فه‌رمانگه‌كان���ه‌‌و هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌كڕین��� ‌‬ ‫ی زۆر نیی���ه‌ رو ‌‬ ‫ماوه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی له‌نگ ‌ه كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم پێیوای ‌ه‬ ‫پۆش���اك ‌‬ ‫ی زستاندا هاواڵتیان زیاتر رو‬ ‫ك ‌ه له‌وه‌رز ‌‬ ‫ی ئه‌و پۆشاكانه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫له‌كڕین ‌‬ ‫ی باشن‪.‬‬ ‫زۆرب ‌هی‌ پۆشاكه‌كان ‌‬ ‫ی له‌نگ ‌ه‬ ‫ی پۆش���اك ‌‬ ‫زۆرج���ار كه‌ نێو ‌‬ ‫ده‌هێنرێ���ت زۆر خه‌ڵ���ك پێیانوای ‌ه ك ‌ه‬ ‫ی زۆر هه‌رزانه‌‪ ،‬به‌اڵم وه‌ك ئه‌و‬ ‫نرخه‌ك ‌ه ‌‬ ‫فه‌رمانبه‌ره‌ باسیكرد كه‌ ئه‌گه‌ر خه‌ڵك‬ ‫س���ه‌ردانی‌ ئه‌و بازاڕه‌ بك���ه‌ن ده‌بینن‬ ‫ی‬ ‫ی زۆر به‌رزه‌‌و هیچ جیاوازییه‌ك ‌‬ ‫نرخه‌كان ‌‬ ‫ی ت���ر‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫نیی��� ‌ه له‌گ���ه‌ڵ بازاره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌بوایه‌ ئه‌و پۆش���اكانه‌ جیاوازییه‌ك ‌‬

‫فۆتۆ‪ :‬بەختیار‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاوێنە‬

‫ ‬ ‫ته‌یب موعته‌سه‌م‬ ‫هه‌ش���ت پێش���انگای‌ به‌ه���اوكاری‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ هونه‌رمه‌ندانی‌ دیكه‌ له‌ش���ار‌ه‬ ‫جیاوازه‌كانی‌ كوردس���تان كردوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ جگ���ه‌ ل���ه‌وه‌ی‌ كاری‌ وێن���ه‌و‬ ‫دیزاینی‌ به‌رگی‌ چه‌ندان كتێبی‌ كردوه‌‪،‬‬ ‫یه‌كێك له‌و خزمه‌تانه‌ی‌ كه‌ به‌ناوچه‌ی‌‬ ‫ره‌واندزی‌ كردوه‌ كۆكردنه‌وه‌ی‌ سه‌دان‬ ‫وێنه‌ی‌ كۆن‌و ئه‌رش���یفی‌ ناوچه‌كه‌یه‌‌و‬ ‫توانیویه‌ت���ی‌ ئه‌رش���یفی‌ ناوچه‌ك���ه‌‬ ‫له‌له‌ناوچون بپارێزێت‪.‬‬

‫ته‌‌رازوو‬ ‫له‌ئه‌نجام����ی‌ زۆربون����ی‌ ئیش����ه‌كانت‪،‬‬ ‫كۆنتڕۆڵ����ت نه‌ماوه‌ به‌س����ه‌ر خۆتدا‌و‬ ‫پێویس����تیت به‌وه‌ی����ه‌ ك����ه‌ ماوه‌یه‌ك‬ ‫س����ه‌فه‌ر بكه‌یت بۆ ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ پشویه‌كی‌ باش بده‌یت‪.‬‬

‫دن‬

‫ی‬ ‫ی ناو ‌‬ ‫ی موكریان��� ‌‬ ‫حوس���ێن حوزن��� ‌‬ ‫ی سه‌ید‬ ‫ی كوڕ ‌‬ ‫ی (سه‌ید حوسێن ‌‬ ‫ته‌واو ‌‬ ‫ی شێخ ئیسماعیل)‬ ‫عه‌بدولله‌تیفی‌ كوڕ ‌‬ ‫ی (‪ )1947-1925‬هه‌ژد‌ه‬ ‫ه‌‌و له‌س���ااڵن ‌‬ ‫ی چاپكردوه‌ كه‌ زۆربه‌یان له‌س���ه‌ر‬ ‫كتێب ‌‬ ‫ی كوردو كوردستانن‪.‬‬ ‫مێژو ‌‬ ‫ی ده‌ست ئاوێن ‌ه‬ ‫ی ئه‌و زانیارییانه‌ ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫كه‌وتون‪ ،‬پێش���تر له‌ش���ار ‌‬ ‫ی شایس���ته‌ ب���ۆ حس���ێن‬ ‫په‌یكه‌رێك��� ‌‬ ‫ی دروس���تكراوه‌و ویستویان ‌ه ئه‌و‬ ‫حوزن ‌‬ ‫په‌یك���ه‌ره‌ بهێنن��� ‌ه ره‌وان���دز دایبنێن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی ك ‌ه ئه‌و په‌یكه‌ره‌ ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫به‌اڵم به‌هۆ ‌‬ ‫ی له‌الی���ه‌ن یه‌كێتیی���ه‌و‌ه‬ ‫س���لێمان ‌‬ ‫ی‬ ‫دروس���تكراوه‌‪ ،‬به‌رپرس���ێكی‌ پارت��� ‌‬ ‫ی س���ۆران به‌خێرایی هه‌ستاو‌ه‬ ‫له‌قه‌زا ‌‬ ‫ی هونه‌رمه‌ندێك‬ ‫به‌هاوكاریكردنی‌ ماددی ‌‬ ‫ی حوزنی‌ دروس���تبكات‪،‬‬ ‫ت���ا په‌یكه‌رێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌یكه‌ره‌كه‌ی‌ حوسێن حوزنی‌ موكریان ‌‬ ‫ئ���ه‌و هونه‌رمه‌ن���ده‌ش په‌یكه‌رێك��� ‌‬ ‫"بێس���ه‌روبه‌ر" به‌ته‌نه���ا له‌چیمه‌نت���ۆ‬ ‫دروس���تده‌كات‌و له‌رێوره‌سمێكدا په‌رد‌ه ره‌واندز‪ ،‬به‌ختیار س���ه‌باح له‌لێدوانێكدا‬ ‫له‌س���ه‌ر په‌یكه‌ره‌ك ‌ه له‌نێ���و ره‌واندزدا بۆ ئاوێن ‌ه رایگه‌یاند گرفت له‌و شوێن ‌ه‬ ‫نییه‌ ك��� ‌ه په‌یكه‌ره‌كه‌ی‌ ل���ێ دانراوه‌‪،‬‬ ‫الده‌درێت‪.‬‬ ‫ی په‌یكه‌ره‌كه‌یه‌‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ تائێس���تا په‌یكه‌ره‌ك��� ‌ه به‌ڵكو گرفت له‌خ���ود ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌ڕه‌واندز ماوه‌ته‌وه‌‪ ،‬یه‌كه‌میان له‌وه‌ی‌ كه‌ ئه‌و كه‌ره‌سته‌ی ‌ه ‌‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫له‌ش���وێن ‌‬ ‫ی چیمه‌نتۆی ‌ه‬ ‫ی بڕراون‪ ،‬له‌و روه‌و‌ه لێی‌ دروس���تكراو‌ه هه‌مو ‌‬ ‫به‌اڵم "گوێ‌و لوت" ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ك ‌ه ئه‌مه‌ش به‌باران تێكده‌چێت‪ ،‬ئه‌و‌ه ‌‬ ‫رۆژنامه‌ن���وس توانا ته‌ه���ا به‌ئاوێنه‌ ‌‬ ‫ی دو ساڵ ‌ه ئه‌و په‌یكه‌ر‌ه‬ ‫ی دیكه‌ش نزیكه‌ ‌‬ ‫راگه‌یاند ك ‌ه به‌داخه‌و‌ه بۆ ئه‌و ش���اره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���وكایه‌ت ‌‬ ‫ی گوێ‌و ل���وت‌و قاڵبه‌كه‌ ‌‬ ‫فه‌لس���ه‌فه‌ی‌ رۆش���نبیری‌‌و هون���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پێك���راوه‌و بڕاو‌ه ك ‌ه ئه‌م���ه‌ش ئه‌وان ‌‬ ‫لێده‌دات‪ ،‬كه‌چی‌ ش���وێنی‌ په‌یكه‌رێك ‌‬ ‫ی نیگه‌ران كردوه‌‪.‬‬ ‫ی ئه‌و ناوچه‌یه‌ ‌‬ ‫رابه‌ری‌ رۆژنامه‌نوس��� ‌‬ ‫ی به‌وه‌دا ك ‌ه رێزلێنانه‌كه‌و‬ ‫لێنه‌بێته‌وه‌و دو ساڵ ‌ه "سوكایه‌تی‌" به‌و ناوبراو ئاماژه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌یك���ه‌ر ب���ۆ حوزن ‌‬ ‫دروس���تكردن ‌‬ ‫په‌یكه‌ره‌ كراوه‌‪.‬‬ ‫ی خۆیدا بوه‌‪ ،‬به‌اڵم ده‌كرا ئه‌و‬ ‫ی له‌جێگه‌ ‌‬ ‫به‌رپرس���ی‌ س���ه‌نته‌ری‌ رۆش���نبیر ‌‬

‫کاوڕ‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫‪11‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاکۆ‬

‫ئه‌و گه‌نجه‌ ئاره‌زوی‌ زۆری‌ بۆ هونه‌ری‌ رۆژی���ش ب���اری‌ ته‌ندروس���تی‌ به‌ره‌و‬ ‫نیگاركێش���انیش هه‌یه‌و له‌و روه‌شه‌وه‌ خراپی‌ ده‌ڕوات‌و هێش���تا هه‌ر وره‌شی‌‬ ‫خاوه‌نی‌ چه‌ندی���ن به‌رهه‌مه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها به‌رزه‌و چاوی‌ له‌به‌ره‌و پێشبردنی‌ كاره‌‬ ‫به‌ش���ێكی‌ كاتیش���ی‌ ته‌رخانكردوه‌ بۆ هونه‌ریه‌كانییه‌ت���ی‌‌و وتی‌ "ب���ۆ زیاتر‬ ‫خوێندنه‌وه‌ی‌ رۆژنام���ه‌و گۆڤاره‌كان‌و به‌ره‌و پێش���بردنی‌ كاره‌كانم پێویستم‬ ‫ی هه‌واڵ���ه‌كان‌و گوێگرتن به‌كۆمپیۆته‌رو كامێرای‌ ئاست به‌رزه‌‪،‬‬ ‫س���ه‌یركردن ‌‬ ‫ی جیهانی‌‌و كوردی‌‌و هه‌میشه‌ش چونكه‌ ئێستا ئه‌وانه‌ی‌ به‌كاریان دێنم‬ ‫له‌موزیك ‌‬ ‫له‌تموح���ی‌ من���دا نی���ن‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‬ ‫ی گه‌شت‌و سه‌یران ده‌كات‪.‬‬ ‫ئاره‌زو ‌‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ ته‌ی���ب خ���اوه‌ن خولیا‌و ده‌مه‌وێ���ت كاری‌ جوانت���رو به‌پێزت���ر‬ ‫ئاره‌زویه‌ك���ی‌ زۆره‌‪ ،‬به‌اڵم رۆژ له‌دوای‌ پێشه‌كه‌شی‌ كۆمه‌ڵگه‌ بكه‌م"‪.‬‬

‫دوپشک‬ ‫هێند‌ه ره‌شبین مه‌به‌ به‌دونیا‌و به‌هه‌مو شتێك‬ ‫مه‌ڵێ‌ خراپه‌‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و‌ه بێئومێدت ده‌كات‬ ‫له‌ژی����ان‪ ،‬بۆیه‌ پێویس����ت ‌ه له‌هه‌مو بوارێك ‌ی‬ ‫ژیانت����دا به‌گه‌ش����بینییه‌وه‌ مامه‌ڵ ‌ه بكه‌یت‌و‬ ‫هه‌وڵی‌ تێپه‌ڕاندن ‌ی گرفته‌كانت بده‌یت‪.‬‬

‫که‌‌وان‬ ‫له‌م ماوه‌یه‌دا كه‌س����ێكی‌ ن����وێ‌ دێته‌‬ ‫ژیانت����ه‌وه‌‌و ئه‌گ����ه‌ری زۆر هه‌ی���� ‌ه‬ ‫ئارامییه‌ك����ی‌ باش����ت پێبه‌خش����ێت‌و‬ ‫هاوكارییه‌كی‌ باش����ت ب����كات‪ ،‬رۆژی‌‬ ‫به‌ختت شه‌ممه‌یه‌‪.‬‬

‫گیسک‬ ‫كه‌س����ێكی‌ زۆر جددیت له‌كاره‌كانتدا‌و‬ ‫پابه‌ندیت به‌و كاتانه‌ی‌ بۆ ئیشه‌كانت‬ ‫دان����اوه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم هه‌ندێجاریش به‌هۆی‌‬ ‫زۆری����ی‌ ئیش����ه‌كانته‌وه‌ ده‌كه‌ویت����ه‌‬ ‫هه‌ڵه‌وه‌‪ ،‬سێشه‌ممه‌ رۆژی‌ به‌ختته‌‪.‬‬

‫سه‌‌تڵ‬ ‫گرنگ����ی‌ زۆر به‌خوێندنه‌ك����ه‌ت بده‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ ئــــاینده‌یه‌كی‌ باش����ت ده‌بێت‬ ‫ل����ه‌و ب����واره‌دا‪ ،‬پێده‌چێ����ت لــــ����ه‌م‬ ‫هه‌فته‌یه‌دا روداوێكی‌ كتوپڕ له‌ژیانتدا‬ ‫روبدات‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫له‌دایكبوان���ی‌ ئ���ه‌م بورجه‌ هه‌میش��� ‌ه‬ ‫به‌وریاییه‌و‌ه مامه‌ڵه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆیه‌ زۆرجار‬ ‫ئیش���ه‌كانیان زۆر دواده‌كه‌وێت‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫باوه‌ڕتان به‌خۆتان هه‌بێت‌و نه‌ترسن له‌و‬ ‫ئیشانه‌ ‌ی ده‌تانه‌وێت ئه‌نجامی‌ بده‌ن‪.‬‬

‫‪CMYK‬‬

‫‪10‬‬

‫‪F‬‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫‪ashion‬‬

‫گۆشه‌یه‌كی‌ تایبه‌ته‌ به‌جل‌و به‌رگ‬ ‫ی ‪" fashion‬سه‌فین عارفی‌" ئاماده‌ی‌ ده‌كات‬ ‫دیزاین ‌هر‌و راوێژكار ‌‬

‫ناو دۆاڵبه‌كه‌ت با هه‌میش ‌ه‬ ‫ره‌شی تێدا بێت‪ ...‬تكایه‌‬

‫یه‌كێك له‌و هه‌نگاوانه‌ی ك ‌ه له‌خۆگۆڕین‬ ‫یان رێكپۆش ده‌ركه‌وی���ت‪ ،‬ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه‬ ‫ده‌بێ���ت ش���یك بیت‪ ،‬و‌ه م���ن دڵنیام‬ ‫له‌وه‌ی ك ‌ه كه‌م ك���ه‌س هه‌ن له‌جیهاندا‬ ‫ره‌نگی ره‌ش���ی له‌به‌ر نه‌كردبێت به‌اڵم‬ ‫ئه‌وه‌ی ك��� ‌ه پێویس���ت ‌ه بیزانیت هه‌مو‬ ‫پارچه‌كی ره‌ش نا!‬ ‫بۆی���ه‌ زۆرجار توش���ی په‌ش���ۆكاوی‌و‬ ‫ش���ڵه‌ژاوییه‌ك ده‌بیت كاتێ���ك له‌ناكاو‬ ‫بانگهێش���تك ده‌كرێت ب���ه‌اڵم نازانیت‬ ‫چی به‌په‌ل ‌ه ئاماد‌ه بكه‌یت‌و دیاریكراوو‬ ‫گونج���او بێت‪ ،‬بۆی ‌ه هه‌میش���ه‌ ره‌نگی‬ ‫ره‌ش پێویس���ت ‌ه له‌دۆاڵبه‌كه‌دا هه‌بێت‪،‬‬ ‫نه‌ك به‌ش���ێوه‌یه‌كی به‌رده‌وام ك ‌ه وات‬ ‫لێ بكات خه‌مۆك���ی داتبگرێت‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ب ‌ه كاڵسی‌و ش���یك وه‌كو هه‌ركه‌سێكی‬ ‫جیهان���ی‌و ئاس���ایی‪ ،‬لێ���ره‌و‌ه بۆ هه‌ر‬ ‫فه‌مانبه‌رێك ك ‌ه له‌دام‌و ده‌زگا حكومی‌و‬ ‫ناحكومییه‌كان كارده‌كه‌ن به‌دڵنیاییه‌و‌ه‬ ‫(قه‌میسی سپی‌و ته‌نور‌ه یاخود پانتۆڵی‬ ‫ره‌ش) نه‌ك به‌شیاوی به‌ڵكو بۆ شوێنی‬ ‫ش���یاویش ده‌رتده‌خ���ات وات لێده‌كات‬ ‫به‌كه‌س���ێكی جددی‌و سه‌ركه‌وتوو رێك‬

‫ده‌ركه‌ویت‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم كاتێ���ك خاوه‌ن���ی چه‌ندی���ن‬ ‫پارچه‌ی جوانیت له‌ناو دۆاڵبه‌كه‌تدا بۆ‬ ‫بانگهێش���تێكی ناوه‌خت ده‌شڵه‌ژێیت‌و‬ ‫نازانی چی له‌به‌ربكه‌یت؟!‬ ‫ئه‌و‌ه دڵنیات ده‌كه‌مه‌و‌ه ك ‌ه عه‌زییه‌كی‬ ‫ره‌شی س���اد‌ه به‌قژ رێكخستن‌و كه‌مێك‬ ‫ئیكسیس���واراته‌و‌ه وات لێ���ده‌كات‬ ‫ئاماده‌بی���ت‌و به‌رێك���ی ده‌ربكه‌ویت‌و‪،‬‬ ‫ئاسانترین هه‌ڵبژارده‌ی ‌ه بۆ گشت بۆنه‌و‬ ‫كاته‌كانت���ان‪ ،‬و‌ه كاتێ���ك ره‌ش له‌به‌ر‬ ‫ده‌كه‌یت هه‌م���و ره‌نگێ���ك به‌كراوه‌یی‬ ‫هاوبه‌شت ده‌بێت له‌جوان ده‌ركه‌وتنت‪،‬‬ ‫(له‌چكێك���ی س���ورو م���ۆر ب���ۆ مل‪،‬‬ ‫جاكێتێك���ی زه‌رد‪ ،‬جوت���ێ قۆنه‌ره‌ی‬ ‫لویس ڤیتۆن (‪LOUIS VUITTON/‬‬ ‫‪ ... )LV‬هتد)‪ ،‬بۆی ‌ه به‌له‌به‌ركردنت ب ‌ه‬ ‫پارچه‌یه‌ك���ی ره‌ش له‌كات���ی ناوه‌ختدا‬ ‫باش���ترین هه‌ڵبژارده‌ی���ه‌‪ ،‬وه‌ ئه‌گ���ه‌ر‬ ‫خاوه‌نی ل���ه‌ش‌و الرێكی رێك بیت ئه‌وا‬ ‫ناتوانی���ن لۆمه‌ت بكه‌ین ب���ۆ جوانیت‬ ‫ته‌نها پێویس���تیت به‌كه‌مێك یارمه‌تی‌و‬ ‫راوێژكاری ده‌بێت‪.‬‬ ‫ ‪safeen.arif@yahoo.com‬‬ ‫‪Twitter @SafeenArif‬‬

‫په‌یكه‌ره‌كه‌ی‌ حسێن حوزنی‌ دو ساڵه‌ گوێ‌و لوتی‌ شكێنراوه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاكۆ حه‌مه‌د رابی‌‬

‫وه‌رزی‌ سه‌رما بازاڕ ‌ی‬ ‫پۆشاكی‌ له‌نگه‌ له‌هه‌ولێر گه‌رم ده‌كات‬

‫ئه‌و كورسییەی‌ له‌نێو‌ خوێندكارانی‌ زانكۆی سلێمانی به‌كورسی‌ (‪)R‬ه‌كه‌ ناسراوه‌ ‬

‫ ‬ ‫ی هه‌ولێر‬ ‫بازاڕی‌ "له‌نگه‌"‌ له‌شار ‌‬ ‫ئا‪ :‬به‌ختیار حسێن‬ ‫ی زۆر‬ ‫رۆژ‪ ،‬هه‌ینییه‌‌و جه‌نجاڵییه‌ك ‌‬ ‫ی زۆر‬ ‫به‌بازاڕه‌كه‌و‌ه دیاره‌‌و خه‌ڵكانێك ‌‬ ‫ی زستان ‌ه‬ ‫به‌مه‌به‌ستی‌ كڕینی‌ پۆشاك ‌‬ ‫ی‬ ‫رویان تێكردوه‌‪ ،‬ئه‌و شوێنه‌ش بازاڕ ‌‬ ‫ی هه‌ولێر كه‌ ناو‌ه‬ ‫"له‌نگه‌"ی ‌ه له‌شار ‌‬ ‫ی "كۆنه‌"‬ ‫ی بازاڕی‌ پۆشاك ‌‬ ‫باوه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ده‌گرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ب���ازاڕی‌ له‌نگ��� ‌ه به‌یه‌كێك له‌ب���ازاڕ‌ه‬ ‫ی هه‌ولێر داده‌نرێت‌و‬ ‫گه‌وره‌كانی‌ ش���ار ‌‬ ‫ی چل مه‌تری‌‌و‬ ‫ده‌كه‌وێت ‌ه به‌رده‌م شه‌قام ‌‬ ‫ی‬ ‫ژماره‌یه‌كی‌ زۆر دوكان���ی‌ جۆراوجۆر ‌‬ ‫له‌خۆگرتوه‌ ك ‌ه زۆربه‌شیان جلوبه‌رگن‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���د‌ه به‌ناوه‌كه‌ی���دا زۆرج���ار‬ ‫هاواڵتی���ان وا تێده‌گ���ه‌ن ك���ه‌ ئ���ه‌و‬ ‫ی له‌و بازاڕه‌دا ده‌فرۆشرێن‬ ‫پۆش���اكانه‌ ‌‬ ‫ی هاواڵتیان‬ ‫"كۆن"ن‪ ،‬ب���ه‌اڵم روتێكردن ‌‬

‫ی‬ ‫ی دو ساڵه‌ په‌یكه‌ره‌كه‌ ‌‬ ‫نزیكه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫حوسێن حوزنی‌ موكریانی‌ ك ‌ه له‌قه‌زا ‌‬ ‫ی شكێنراوه‌‌و‬ ‫ره‌واندز‌ه "گوێ‌و لوت" ‌‬ ‫تائێستاش هیچ كه‌س‌و الیه‌نێك‬ ‫ی نه‌كردۆته‌وه‌‌و‬ ‫بیریان له‌چاككردن ‌‬ ‫ئه‌مه‌ش به‌شێك له‌رۆژنامه‌نوسان‌و‬ ‫ی نیگه‌ران‬ ‫رۆشنبیرانی‌ ناوچه‌كه‌ ‌‬ ‫كردوه‌‪.‬‬

‫"ته‌یب" كه‌مئه‌ندامه‌‌و له‌زۆرترین بواریشدا به‌هره‌مه‌نده‌ ‬

‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫ره‌نگه‌ هه‌ر كه‌سێك ناونیشانی‌ ئه‌م‬ ‫بابه‌ته‌ بخوێنێته‌وه‌ به‌الیه‌وه‌ سه‌یر بێت‬ ‫كه‌ ئاخۆ مه‌به‌ست له‌كورسی‌ "‪"R‬ه‌كه‌ی‌‬ ‫زانكۆی‌ سلێمانی‌ چییه‌؟ بۆیه‌ ده‌توانن‬ ‫ته‌واوی‌ بابه‌ته‌كه‌ بخوێننه‌وه‌ بۆئه‌وه‌ی‌‬ ‫زانیاری‌ له‌باره‌ی‌ ناونیشانه‌كه‌ی‌ بزانن‪.‬‬ ‫له‌گۆڕه‌پان���ی‌ ناوه‌ڕاس���تی‌ زانك���ۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫س���لێمانی‌ وات���ه‌ ئ���ه‌و بینای���ه‌ی‌ كه‌‬ ‫ده‌كه‌وێت���ه‌ نزی���ك نه‌خۆش���خانه‌كان‪،‬‬ ‫كورس���ییه‌ك هه‌ی���ه‌ ك���ه‌ به‌چیمه‌نتۆ‬ ‫دروس���تكراوه‌‌و به‌به‌رزاییه‌كه‌وه‌ی���ه‌‌و‬ ‫له‌پشتیش���ییه‌وه‌ دره‌ختێكی‌ به‌س���ه‌ردا‬ ‫شۆڕبوه‌ته‌وه‌‌و له‌به‌رده‌میشیدا باخێكی‌‬ ‫گه‌وره‌یه‌‪ .‬ئه‌و كورسییه‌ له‌نێو به‌شێكی‌‬

‫زۆری‌ خوێندكارانی‌ زانكۆدا به‌كورس���ی‌‬ ‫(‪)R‬ه‌كه‌ ناس���راوه‌ واته‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ره‌ف���زی‌ خۆشه‌ویس���تی‌ له‌ڕه‌گ���ه‌زی‌‬ ‫به‌رامب���ه‌ر وه‌رده‌گ���رن له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و‬ ‫كورسییه‌ داده‌نیشن‪ ،‬بۆیه‌ زۆر به‌كه‌می‌‬ ‫خوێن���دكاران له‌س���ه‌ر ئه‌و كورس���ییه‌‬ ‫داده‌نیشن‪ ،‬هه‌ر كاتێك خوێندكارێكیش‬ ‫ئه‌گه‌ر به‌ڕێكه‌وت له‌س���ه‌ری‌ دابنیشێت‬ ‫ئ���ه‌وا له‌دوره‌وه‌ زۆرب���ه‌ی‌ خوێندكارانی‌‬ ‫دیكه‌ به‌بزه‌‌و پێكه‌نینێكه‌وه‌ ده‌ڵێن "ئه‌و‬ ‫داماوه‌ش ‪R‬ی‌ وه‌رگرتوه‌"‪.‬‬ ‫په‌یامنێ���ری‌ ئاوێن���ه‌ زۆر هه‌وڵی���دا كه‌‬ ‫رای‌ چه‌ن���د خوێندكارێك���ی‌ ئێس���تای‌‬ ‫زانك���ۆی‌ س���لێمانی‌ وه‌ربگ���رێ ك���ه‌‬ ‫ت���ا چه‌ندێ���ك باوه‌ڕیان به‌و وش���ه‌یه‌‬ ‫هه‌یه‌ كه‌ ب���ۆ ئه‌و كورس���ییه‌ دانراوه‌‪،‬‬ ‫به‌ش���ێك له‌و خوێندكارانه‌ش به‌مه‌رجی‌‬

‫له‌فه‌یسبووکه‌وه‌‬

‫باڵونه‌كردن���ه‌وه‌ی‌ ناوه‌كانیان ئاماژه‌یان‬ ‫ب���ه‌وه‌دا كه‌ ه���ه‌ر له‌كات���ی‌ دانانی‌ ئه‌و‬ ‫كورس���ییه‌ له‌و ش���وێنه‌دا ئ���ه‌و ناوه‌ی‬ ‫به‌سه‌ردا بڕاوه‌‌و ئیدی‌ هه‌ر خوێندكارێك‬ ‫ئه‌گه‌ر به‌ڕێكه‌وتیش له‌سه‌ری‌ دابنیشێت‬ ‫ئه‌وا نازناوه‌كه‌ی‌ به‌سه‌ردا ده‌ڕوات‪.‬‬ ‫له‌پشت ئه‌و كورسییه‌‌و له‌به‌رامبه‌ریدا كه‌‬ ‫ته‌نها شه‌قامێك لێكیان جیا ده‌كاته‌وه‌‬ ‫"كان���ی‌ عاش���قان" هه‌یه‌ ك���ه‌ لێواری‌‬ ‫شۆس���ته‌كه‌یه‌‌و زۆرج���ار خوێندكاران‬ ‫ب���ۆ به‌س���ه‌ربردنی‌ كاته‌كانی���ان لێ���ی‌‬ ‫داده‌نیشین‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و شوێنه‌ش به‌الی‌‬ ‫زۆرب���ه‌ی‌ خوێندكارانه‌وه‌ ئ���ه‌و ناوه‌ی‌‬ ‫به‌سه‌ردا بڕاوه‌‪ ،‬واته‌ ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ لێی‌‬ ‫داده‌نیش���ن ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر عاش���قیش‬ ‫نه‌ب���ن‪ ،‬ئ���ه‌و نازناوه‌ی���ان به‌س���ه‌ردا‬ ‫ده‌درێت‪.‬‬

‫فەیسبوک تەرمی خوێندنی بەخاک سپارد‬

‫ئا‪ :‬ئاكۆ‬ ‫یه‌كێك له‌و كه‌مئه‌ندامانه‌ی‌ كه‌‬ ‫هه‌رگیز له‌كاركردن ماندو نابێت‌و‬ ‫هه‌میشه‌ به‌رهه‌می‌ هونه‌ری‌‬ ‫جوان پێشه‌كه‌ش ده‌كات (ته‌یب‬ ‫موعته‌سه‌م)ه‌ كه‌ له‌چه‌ندین بواردا‬ ‫ئه‌سپی‌ خۆی‌ تاو ده‌دا‪.‬‬

‫ ‬ ‫ی ره‌واندز‬ ‫له‌قه‌زا ‌‬ ‫ی له‌په‌یكه‌ره‌كه‌دایه‌ له‌برۆنز‬ ‫كه‌ره‌ستانه‌ ‌‬ ‫ی "له‌ڕاستیدا‬ ‫بوایه‌ نه‌ك چیمه‌نتۆ‪ ،‬وتیش ‌‬ ‫نه‌ده‌بو گ���وێ‌و لوتی‌ په‌یكه‌رێكی‌ وه‌ك‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ حوزن���ی‌ لێبكرێته‌وه‌و چاكیش‬ ‫ی خه‌فه‌تبارین‬ ‫نه‌كرێته‌وه‌‪ ،‬بۆی ‌ه به‌ڕاست ‌‬ ‫ب���ه‌م كاره‌"‪ .‬به‌ختیار رونیش���یكرده‌و‌ه‬ ‫ك ‌ه چه‌ندینجار له‌گ���ه‌ڵ الیه‌نی‌ ئیداری‬ ‫ی ئه‌و په‌یكه‌ره‌یان‬ ‫ناوچه‌ك ‌ه باسی‌ گرفت ‌‬ ‫كردوه‌‪.‬‬ ‫ی ره‌واندز‪ ،‬س���یروان‬ ‫ی ق���ه‌زا ‌‬ ‫قایمقام ‌‬ ‫سیرینی‌ كێشه‌ك ‌ه به‌و شێوه‌ی ‌ه نابینێت‬ ‫ی‬ ‫كه‌ رۆژنامه‌نوس‌و رۆش���نبیران باس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه ئاماژ‌ه به‌ش���كان ‌‬ ‫ی دا‪ ،‬ب���ه‌اڵم پێیوای ‌ه‬ ‫"گ���وێ‌و ل���وت" ‌‬

‫دوانه‌‬ ‫بــه‌الیه‌ن����ه‌‬ ‫زۆر‬ ‫گرنگ����ی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانت بده‌‌و باش����تر وای ‌ه‬ ‫ب����ۆ ئه‌نجامدانی‌ هــــ����ه‌ر پرۆژه‌یه‌ك‬ ‫زۆرترین پرس‌و راوێــــژ به‌كه‌س����انی‌‬ ‫شاره‌زا بكه‌یت‪.‬‬

‫ی‬ ‫ئ���ه‌وه‌ش به‌و مانای ‌ه نیی���ه‌ ك ‌ه خه‌ڵك ‌‬ ‫ی قبوڵ نییه‌‪،‬‬ ‫ی حوزن ‌‬ ‫ره‌وان���دز په‌یكه‌ر ‌‬ ‫ی "چه‌په‌ڵ" بۆ‬ ‫ره‌نگه‌ چه‌ند ده‌س���تێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حوزنی‌‌و له‌كه‌داركردن ‌‬ ‫"س���وككردن" ‌‬ ‫ناوچه‌ك���ه‌و خه‌ڵكه‌كه‌ی‌ پێش���تر ئه‌م‬ ‫كاره‌یان كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم په‌یكه‌ره‌ك ‌ه وه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌ك���راوه‌‌و وت ‌‬ ‫خۆیه‌تی‌‌و ده‌س���تكار ‌‬ ‫"په‌یك���ه‌ر خانویه‌ك نیی ‌ه ك��� ‌ه تێكدرا‬ ‫ی بكه‌ینه‌وه‌‪،‬‬ ‫بێت‌و ئێم��� ‌ه بچین چاك��� ‌‬ ‫به‌اڵم له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ش���دا خ���ۆم له‌گه‌ڵ‬ ‫ی‬ ‫چه‌ند براده‌رێك ل ‌ه گفتوگۆدام‌و نیازێك ‌‬ ‫وامان هه‌ی ‌ه ك ‌ه ئه‌و په‌یكه‌ر‌ه هه‌ڵبگرین‌و‬ ‫ی شایس���ته‌تر ك ‌ه ده‌مێك ‌ه بۆ‬ ‫په‌یكه‌رێك ‌‬ ‫ره‌واندز دروس���تكراوه‌و له‌س���لێمانیی ‌ه‬

‫قرژاڵ‬ ‫زۆرج����ار پێ����ت ده‌وترێ����ت ك����ه‌ تۆ‬ ‫كه‌سێكی‌ له‌خۆباییت‌و ناته‌وێت له‌گه‌ڵ‌‬ ‫زۆر كه‌س����دا هه‌ڵس����وكه‌وت بكه‌یت‪،‬‬ ‫به‌اڵم گوێ‌ به‌و قسانه‌ مه‌ده‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ده‌یانه‌وێت له‌كه‌دارت بكه‌ن‪.‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاکۆ‬

‫بیهێنینه‌و‌ه بۆ ره‌واندزو له‌به‌رچاوترین‬ ‫شوێن دایده‌نێین"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫هه‌ر له‌مباره‌یه‌و‌ه س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ره‌واندز‪ ،‬عیس���ا محه‌مه‌د له‌لێدوانێكدا‬ ‫ب���ۆ ئاوێن��� ‌ه رایگه‌یان���د ك��� ‌ه یاخود‬ ‫ی هه‌ڵده‌گرم‪ ،‬یان‬ ‫په‌یكه‌ره‌ك��� ‌ه ب���ه‌دوا ‌‬ ‫ی دیك ‌ه ناهێڵم به‌و‬ ‫تاكو چه‌ند رۆژێك��� ‌‬ ‫ی ده‌كه‌مه‌و‌ه‬ ‫ش���ێوه‌یه‌ بمێنێته‌وه‌و چاك ‌‬ ‫ی گه‌وره‌ی��� ‌ه بۆ‬ ‫"چونك��� ‌ه عه‌یبه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی ئاوا بێت"‪.‬‬ ‫ی حوزن ‌‬ ‫ئێم ‌ه ك��� ‌ه په‌یكه‌ر ‌‬ ‫ناوب���راو داموده‌زگاكانی‌ رۆش���نبیری‌و‬ ‫ی به‌ "گوناهبار" له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫خۆیش���یان ‌‬ ‫چاكنه‌كردنه‌وه‌و شێواندنی‌ په‌یكه‌ره‌ك ‌ه‬ ‫ناوبرد‪.‬‬

‫شێر‬ ‫گرفته‌ س����ۆزدارییه‌كانت به‌ره‌و زۆربون‬ ‫ده‌چن‌و له‌ڕوی‌ ده‌رونیش����ه‌وه‌ كاریگه‌ری‌‬ ‫ده‌بێت بۆت‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ زۆر پێویس����ته‌‬ ‫به‌وریایی����ه‌وه‌ مامه‌ڵ����ه‌ بكه‌ی����ت‌و ل����ه‌م‬ ‫ماوه‌یه‌شدا هه‌واڵێكی‌ خۆشت پێده‌گات‪.‬‬

‫ته‌یبی‌ ته‌مه‌ن س���ی‌‌و هه‌ش���ت س���ا ‌ڵ‬ ‫له‌گوندی‌ (سه‌ران)ی‌ س���ه‌ر به‌قه‌زای‌‬ ‫ره‌وان���دز له‌دایكبوه‌‌و ئێس���تاش هه‌ر‬ ‫له‌وێ‌ نیش���ته‌جێیه‌‪ ،‬ئه‌و‪ ،‬به‌شی‌ زۆری‌‬ ‫جه‌س���ته‌ی‌ جگه‌ له‌چه‌ند په‌نجه‌یه‌كی‌‬ ‫ده‌س���تی‌ نه‌بێت كار ناكه‌ن‌و ئێس���تا‬ ‫په‌نجه‌كانیش���ی‌ به‌ره‌ب���ه‌ره‌ خه‌ریك���ه‌‬ ‫كێشه‌یان بۆ دروس���ت ده‌بێت‌و له‌كار‬ ‫ده‌ك���ه‌ون‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌گ���ه‌ڵ‌ ئ���ه‌وه‌ش‬ ‫نه‌بۆته‌ به‌ربه‌س���ت له‌به‌رده‌م كۆشش‌و‬ ‫به‌رهه‌مه‌كان���ی‌‪ ،‬چونك���ه‌ له‌ه���ه‌ر‬ ‫یه‌كێ���ك له‌بواره‌كانی‌ (وێنه‌كێش���ان‪،‬‬ ‫فۆتۆگراف‪ ،‬دیزاین‪ ،‬كۆمپیوته‌رو تۆڕه‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تیی���ه‌كان)دا كه‌س���ێكی‌ پڕ‬ ‫به‌خشش‌و به‌رهه‌می‌ به‌پێزه‌‪.‬‬ ‫ته‌یب له‌ته‌مه‌نی‌ س���یانزه‌ س���اڵییه‌وه‌‬ ‫ده‌س���تی‌ به‌كاری‌ هونه‌ری���ی‌ كردوه‌‌و‬ ‫له‌ه���ه‌ژده‌ ساڵیش���ه‌وه‌ تائێس���تا‬ ‫یانزه‌ پێش���انگای‌ تایبه‌ت‌و بیس���ت‌و‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫زۆر هه‌وڵ‌ بۆ ناس���ینی‌ كه‌س���انی‌ نوێ‌‬ ‫ده‌ده‌یت ئ���ه‌وه‌ش له‌الیه‌كه‌وه‌ باش���ه‌‌و‬ ‫له‌الیه‌ك���ی‌ دیكه‌ش���ه‌وه‌ ره‌نگ���ه‌ زیانت‬ ‫لێبدات بۆیه‌ له‌م كاته‌دا هه‌وڵ بده‌ ته‌نها‬ ‫په‌یوه‌ست بیت به‌هاوڕێ‌ كۆنه‌كانته‌وه‌‪.‬‬

‫خ‬

‫ل����ه‌م ماوه‌یه‌دا روب����ه‌ڕوی‌ گرفتێكی‌ ره‌نگه‌ نه‌توانیت زۆربه‌ی‌ ئه‌و پڕۆژان ‌ه‬ ‫ی جێبه‌ج����ێ بكه‌ی����ت ك����ه‌ ده‌خرێن����ه‌‬ ‫دارای����ی‌ ده‌بیته‌وه‌ ئ����ه‌وه‌ش به‌هۆ ‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌ماوه‌ی‌ رابردودا زیاده‌رۆیه‌كی‌ به‌رده‌مت‌و هه‌وڵب����ده‌ خۆت بپارێزیت‬ ‫زۆرت له‌خه‌رجییه‌كانتدا كرد‪ ،‬ده‌بێت له‌و كه‌س����انه‌ی‌ كه‌ هه‌س����ت ده‌كه‌یت‬ ‫ئاگاداری‌ باری‌ ته‌ندروستیشت بێت‪ .‬حه‌ز به‌سه‌ركه‌وتنت ناكه‌ن‪.‬‬

‫ی‬ ‫ی تر له‌رو ‌‬ ‫هه‌بوای ‌ه له‌گه‌ڵ پۆشاكه‌كان ‌‬ ‫نرخه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی كامه‌ران ق���ادر ك ‌ه‬ ‫ب���ه‌اڵم به‌وت���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پۆش���اك ‌‬ ‫ی فرۆش���تن ‌‬ ‫دوكاندارێك��� ‌‬ ‫ی زستاندا بازاڕیان زۆر‬ ‫له‌نگه‌یه‌ له‌وه‌رز ‌‬ ‫باش���بوه‌‌و خه‌ڵكێكی‌ زیاتر سه‌ردانیان‬ ‫ی پش���ودا‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬به‌تایبه‌تیش له‌رۆژان ‌‬ ‫ی خه‌ڵ���ك نابێته‌وه‌‪،‬‬ ‫زۆرج���ار جێگ���ه‌ ‌‬ ‫ئه‌م���ه‌ش به‌هۆی ئه‌وه‌ی‌ ل���ه‌و وه‌رزه‌دا‬ ‫خه‌ڵ���ك داواكاری‌ زۆر ده‌بێت له‌س���ه‌ر‬ ‫پۆشاكی‌ له‌نگه‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و دوكان���دار‌ه ئاش���كرایكرد ك ‌ه‬ ‫ی زستان بۆ‬ ‫ی پۆشاكه‌كان ‌‬ ‫گرانبونی‌ نرخ ‌‬ ‫ی زۆر ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه له‌س���ه‌ریان‪،‬‬ ‫داواكار ‌‬ ‫ی هاواڵتی���ان ته‌نی���ا‬ ‫چونك��� ‌ه زۆرب���ه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫له‌كات���ی‌ س���ه‌رمادا بی���ر له‌كڕین ‌‬ ‫ی‬ ‫جۆر‌ه پۆش���اكانه‌ ده‌كه‌نه‌وه‌‌و زۆربه‌ ‌‬ ‫پۆشاكه‌كانیش له‌ده‌ره‌وه‌ ده‌هێنرێت بۆ‬ ‫كوردستان‪.‬‬

‫به‌سه‌رهات ‌ی كورس ‌ی "‪‌"R‬و‬ ‫"كان ‌ی عاشقانه‌كه‌ی‌" زانكۆ ‌ی سلێمان ‌ی‬

‫وێن‬

‫گا‬

‫ی‬ ‫بۆ بازاڕه‌كه‌ به‌زۆریی‌ له‌به‌ر "هه‌رزان" ‌‬ ‫نرخه‌كه‌یه‌ت���ی‌‪ ،‬له‌گ���ه‌ڵ‌ ئه‌وه‌ش���دا‬ ‫ی‬ ‫ی دیك ‌ه پێیانوای ‌ه كه‌ نرخ ‌‬ ‫خه‌ڵكانێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫پۆش���اكه‌كان گران���ن‌و جیاوازییه‌ك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وتۆیان له‌گه‌ ‌ڵ نرخی‌ پۆش���اكه‌كان ‌‬ ‫ناو بازاڕدا نییه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫له‌زس���تانی‌ ئه‌مس���اڵدا داواكار ‌‬ ‫هاواڵتی���ان بۆ كڕینی‌ پۆش���اكی‌ له‌نگ ‌ه‬ ‫له‌هه‌ولێر زیادیك���ردوه‌‪ ،‬دوكاندارێكیش‬ ‫ی زۆر له‌س���ه‌ر‬ ‫پێیوای��� ‌ه ك��� ‌ه داواكاری ‌‬ ‫پۆشاكه‌كان‪ ،‬نرخه‌كانی‌ گران كردوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫محه‌م���ه‌د جه‌عف���ه‌ر كاس���بكارێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌میشه‌ی ‌‬ ‫بیست‌و دو ساڵه‌‌و كڕیارێك ‌‬ ‫ی‬ ‫پۆش���اكی‌ له‌نگه‌یه‌‪ ،‬چونك��� ‌ه به‌وت ‌ه ‌‬ ‫ئه‌و‪ ،‬ره‌نگ ‌ه ئه‌و پۆش���اكانه‌ ته‌نها به‌ناو‬ ‫"له‌نگ���ه‌" بن‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گ���ه‌ر به‌نێویاندا‬ ‫بگه‌ڕێی زۆر له‌و پۆش���اكان ‌ه باش���ترن‬ ‫كه‌ له‌بازاڕ‌ه تایبه‌ته‌كان ده‌فرۆش���رێن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی به‌وه‌كرد كه‌ له‌وه‌رز ‌‬ ‫ناوب���راو ئاماژ‌ه ‌‬

‫ی‬ ‫زس���تاندا هاواڵتیان زیاتر رو له‌كڕین ‌‬ ‫ئه‌و پۆش���اكانه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌مه‌ش بوه‌ت ‌ه‬ ‫هۆكاری‌ گرانبونی‌ پۆشاكه‌كان‪.‬‬ ‫ی ته‌مه‌ن‬ ‫هه‌روه‌ه���ا فه‌هد محه‌م���ه‌د ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ی‌‌و پێنج س���اڵیش ك ‌ه فه‌رمانبه‌ر ‌‬ ‫یه‌كێ���ك له‌فه‌رمانگه‌كان���ه‌‌و هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌كڕین��� ‌‬ ‫ی زۆر نیی���ه‌ رو ‌‬ ‫ماوه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی له‌نگ ‌ه كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم پێیوای ‌ه‬ ‫پۆش���اك ‌‬ ‫ی زستاندا هاواڵتیان زیاتر رو‬ ‫ك ‌ه له‌وه‌رز ‌‬ ‫ی ئه‌و پۆشاكانه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫له‌كڕین ‌‬ ‫ی باشن‪.‬‬ ‫زۆرب ‌هی‌ پۆشاكه‌كان ‌‬ ‫ی له‌نگ ‌ه‬ ‫ی پۆش���اك ‌‬ ‫زۆرج���ار كه‌ نێو ‌‬ ‫ده‌هێنرێ���ت زۆر خه‌ڵ���ك پێیانوای ‌ه ك ‌ه‬ ‫ی زۆر هه‌رزانه‌‪ ،‬به‌اڵم وه‌ك ئه‌و‬ ‫نرخه‌ك ‌ه ‌‬ ‫فه‌رمانبه‌ره‌ باسیكرد كه‌ ئه‌گه‌ر خه‌ڵك‬ ‫س���ه‌ردانی‌ ئه‌و بازاڕه‌ بك���ه‌ن ده‌بینن‬ ‫ی‬ ‫ی زۆر به‌رزه‌‌و هیچ جیاوازییه‌ك ‌‬ ‫نرخه‌كان ‌‬ ‫ی ت���ر‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫نیی��� ‌ه له‌گ���ه‌ڵ بازاره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌بوایه‌ ئه‌و پۆش���اكانه‌ جیاوازییه‌ك ‌‬

‫فۆتۆ‪ :‬بەختیار‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاوێنە‬

‫ ‬ ‫ته‌یب موعته‌سه‌م‬ ‫هه‌ش���ت پێش���انگای‌ به‌ه���اوكاری‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ هونه‌رمه‌ندانی‌ دیكه‌ له‌ش���ار‌ه‬ ‫جیاوازه‌كانی‌ كوردس���تان كردوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ جگ���ه‌ ل���ه‌وه‌ی‌ كاری‌ وێن���ه‌و‬ ‫دیزاینی‌ به‌رگی‌ چه‌ندان كتێبی‌ كردوه‌‪،‬‬ ‫یه‌كێك له‌و خزمه‌تانه‌ی‌ كه‌ به‌ناوچه‌ی‌‬ ‫ره‌واندزی‌ كردوه‌ كۆكردنه‌وه‌ی‌ سه‌دان‬ ‫وێنه‌ی‌ كۆن‌و ئه‌رش���یفی‌ ناوچه‌كه‌یه‌‌و‬ ‫توانیویه‌ت���ی‌ ئه‌رش���یفی‌ ناوچه‌ك���ه‌‬ ‫له‌له‌ناوچون بپارێزێت‪.‬‬

‫ته‌‌رازوو‬ ‫له‌ئه‌نجام����ی‌ زۆربون����ی‌ ئیش����ه‌كانت‪،‬‬ ‫كۆنتڕۆڵ����ت نه‌ماوه‌ به‌س����ه‌ر خۆتدا‌و‬ ‫پێویس����تیت به‌وه‌ی����ه‌ ك����ه‌ ماوه‌یه‌ك‬ ‫س����ه‌فه‌ر بكه‌یت بۆ ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ پشویه‌كی‌ باش بده‌یت‪.‬‬

‫دن‬

‫ی‬ ‫ی ناو ‌‬ ‫ی موكریان��� ‌‬ ‫حوس���ێن حوزن��� ‌‬ ‫ی سه‌ید‬ ‫ی كوڕ ‌‬ ‫ی (سه‌ید حوسێن ‌‬ ‫ته‌واو ‌‬ ‫ی شێخ ئیسماعیل)‬ ‫عه‌بدولله‌تیفی‌ كوڕ ‌‬ ‫ی (‪ )1947-1925‬هه‌ژد‌ه‬ ‫ه‌‌و له‌س���ااڵن ‌‬ ‫ی چاپكردوه‌ كه‌ زۆربه‌یان له‌س���ه‌ر‬ ‫كتێب ‌‬ ‫ی كوردو كوردستانن‪.‬‬ ‫مێژو ‌‬ ‫ی ده‌ست ئاوێن ‌ه‬ ‫ی ئه‌و زانیارییانه‌ ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫كه‌وتون‪ ،‬پێش���تر له‌ش���ار ‌‬ ‫ی شایس���ته‌ ب���ۆ حس���ێن‬ ‫په‌یكه‌رێك��� ‌‬ ‫ی دروس���تكراوه‌و ویستویان ‌ه ئه‌و‬ ‫حوزن ‌‬ ‫په‌یك���ه‌ره‌ بهێنن��� ‌ه ره‌وان���دز دایبنێن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی ك ‌ه ئه‌و په‌یكه‌ره‌ ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫به‌اڵم به‌هۆ ‌‬ ‫ی له‌الی���ه‌ن یه‌كێتیی���ه‌و‌ه‬ ‫س���لێمان ‌‬ ‫ی‬ ‫دروس���تكراوه‌‪ ،‬به‌رپرس���ێكی‌ پارت��� ‌‬ ‫ی س���ۆران به‌خێرایی هه‌ستاو‌ه‬ ‫له‌قه‌زا ‌‬ ‫ی هونه‌رمه‌ندێك‬ ‫به‌هاوكاریكردنی‌ ماددی ‌‬ ‫ی حوزنی‌ دروس���تبكات‪،‬‬ ‫ت���ا په‌یكه‌رێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌یكه‌ره‌كه‌ی‌ حوسێن حوزنی‌ موكریان ‌‬ ‫ئ���ه‌و هونه‌رمه‌ن���ده‌ش په‌یكه‌رێك��� ‌‬ ‫"بێس���ه‌روبه‌ر" به‌ته‌نه���ا له‌چیمه‌نت���ۆ‬ ‫دروس���تده‌كات‌و له‌رێوره‌سمێكدا په‌رد‌ه ره‌واندز‪ ،‬به‌ختیار س���ه‌باح له‌لێدوانێكدا‬ ‫له‌س���ه‌ر په‌یكه‌ره‌ك ‌ه له‌نێ���و ره‌واندزدا بۆ ئاوێن ‌ه رایگه‌یاند گرفت له‌و شوێن ‌ه‬ ‫نییه‌ ك��� ‌ه په‌یكه‌ره‌كه‌ی‌ ل���ێ دانراوه‌‪،‬‬ ‫الده‌درێت‪.‬‬ ‫ی په‌یكه‌ره‌كه‌یه‌‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ تائێس���تا په‌یكه‌ره‌ك��� ‌ه به‌ڵكو گرفت له‌خ���ود ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌ڕه‌واندز ماوه‌ته‌وه‌‪ ،‬یه‌كه‌میان له‌وه‌ی‌ كه‌ ئه‌و كه‌ره‌سته‌ی ‌ه ‌‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫له‌ش���وێن ‌‬ ‫ی چیمه‌نتۆی ‌ه‬ ‫ی بڕراون‪ ،‬له‌و روه‌و‌ه لێی‌ دروس���تكراو‌ه هه‌مو ‌‬ ‫به‌اڵم "گوێ‌و لوت" ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ك ‌ه ئه‌مه‌ش به‌باران تێكده‌چێت‪ ،‬ئه‌و‌ه ‌‬ ‫رۆژنامه‌ن���وس توانا ته‌ه���ا به‌ئاوێنه‌ ‌‬ ‫ی دو ساڵ ‌ه ئه‌و په‌یكه‌ر‌ه‬ ‫ی دیكه‌ش نزیكه‌ ‌‬ ‫راگه‌یاند ك ‌ه به‌داخه‌و‌ه بۆ ئه‌و ش���اره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���وكایه‌ت ‌‬ ‫ی گوێ‌و ل���وت‌و قاڵبه‌كه‌ ‌‬ ‫فه‌لس���ه‌فه‌ی‌ رۆش���نبیری‌‌و هون���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پێك���راوه‌و بڕاو‌ه ك ‌ه ئه‌م���ه‌ش ئه‌وان ‌‬ ‫لێده‌دات‪ ،‬كه‌چی‌ ش���وێنی‌ په‌یكه‌رێك ‌‬ ‫ی نیگه‌ران كردوه‌‪.‬‬ ‫ی ئه‌و ناوچه‌یه‌ ‌‬ ‫رابه‌ری‌ رۆژنامه‌نوس��� ‌‬ ‫ی به‌وه‌دا ك ‌ه رێزلێنانه‌كه‌و‬ ‫لێنه‌بێته‌وه‌و دو ساڵ ‌ه "سوكایه‌تی‌" به‌و ناوبراو ئاماژه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌یك���ه‌ر ب���ۆ حوزن ‌‬ ‫دروس���تكردن ‌‬ ‫په‌یكه‌ره‌ كراوه‌‪.‬‬ ‫ی خۆیدا بوه‌‪ ،‬به‌اڵم ده‌كرا ئه‌و‬ ‫ی له‌جێگه‌ ‌‬ ‫به‌رپرس���ی‌ س���ه‌نته‌ری‌ رۆش���نبیر ‌‬

‫کاوڕ‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫‪11‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاکۆ‬

‫ئه‌و گه‌نجه‌ ئاره‌زوی‌ زۆری‌ بۆ هونه‌ری‌ رۆژی���ش ب���اری‌ ته‌ندروس���تی‌ به‌ره‌و‬ ‫نیگاركێش���انیش هه‌یه‌و له‌و روه‌شه‌وه‌ خراپی‌ ده‌ڕوات‌و هێش���تا هه‌ر وره‌شی‌‬ ‫خاوه‌نی‌ چه‌ندی���ن به‌رهه‌مه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها به‌رزه‌و چاوی‌ له‌به‌ره‌و پێشبردنی‌ كاره‌‬ ‫به‌ش���ێكی‌ كاتیش���ی‌ ته‌رخانكردوه‌ بۆ هونه‌ریه‌كانییه‌ت���ی‌‌و وتی‌ "ب���ۆ زیاتر‬ ‫خوێندنه‌وه‌ی‌ رۆژنام���ه‌و گۆڤاره‌كان‌و به‌ره‌و پێش���بردنی‌ كاره‌كانم پێویستم‬ ‫ی هه‌واڵ���ه‌كان‌و گوێگرتن به‌كۆمپیۆته‌رو كامێرای‌ ئاست به‌رزه‌‪،‬‬ ‫س���ه‌یركردن ‌‬ ‫ی جیهانی‌‌و كوردی‌‌و هه‌میشه‌ش چونكه‌ ئێستا ئه‌وانه‌ی‌ به‌كاریان دێنم‬ ‫له‌موزیك ‌‬ ‫له‌تموح���ی‌ من���دا نی���ن‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‬ ‫ی گه‌شت‌و سه‌یران ده‌كات‪.‬‬ ‫ئاره‌زو ‌‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ ته‌ی���ب خ���اوه‌ن خولیا‌و ده‌مه‌وێ���ت كاری‌ جوانت���رو به‌پێزت���ر‬ ‫ئاره‌زویه‌ك���ی‌ زۆره‌‪ ،‬به‌اڵم رۆژ له‌دوای‌ پێشه‌كه‌شی‌ كۆمه‌ڵگه‌ بكه‌م"‪.‬‬

‫دوپشک‬ ‫هێند‌ه ره‌شبین مه‌به‌ به‌دونیا‌و به‌هه‌مو شتێك‬ ‫مه‌ڵێ‌ خراپه‌‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و‌ه بێئومێدت ده‌كات‬ ‫له‌ژی����ان‪ ،‬بۆیه‌ پێویس����ت ‌ه له‌هه‌مو بوارێك ‌ی‬ ‫ژیانت����دا به‌گه‌ش����بینییه‌وه‌ مامه‌ڵ ‌ه بكه‌یت‌و‬ ‫هه‌وڵی‌ تێپه‌ڕاندن ‌ی گرفته‌كانت بده‌یت‪.‬‬

‫که‌‌وان‬ ‫له‌م ماوه‌یه‌دا كه‌س����ێكی‌ ن����وێ‌ دێته‌‬ ‫ژیانت����ه‌وه‌‌و ئه‌گ����ه‌ری زۆر هه‌ی���� ‌ه‬ ‫ئارامییه‌ك����ی‌ باش����ت پێبه‌خش����ێت‌و‬ ‫هاوكارییه‌كی‌ باش����ت ب����كات‪ ،‬رۆژی‌‬ ‫به‌ختت شه‌ممه‌یه‌‪.‬‬

‫گیسک‬ ‫كه‌س����ێكی‌ زۆر جددیت له‌كاره‌كانتدا‌و‬ ‫پابه‌ندیت به‌و كاتانه‌ی‌ بۆ ئیشه‌كانت‬ ‫دان����اوه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم هه‌ندێجاریش به‌هۆی‌‬ ‫زۆری����ی‌ ئیش����ه‌كانته‌وه‌ ده‌كه‌ویت����ه‌‬ ‫هه‌ڵه‌وه‌‪ ،‬سێشه‌ممه‌ رۆژی‌ به‌ختته‌‪.‬‬

‫سه‌‌تڵ‬ ‫گرنگ����ی‌ زۆر به‌خوێندنه‌ك����ه‌ت بده‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ ئــــاینده‌یه‌كی‌ باش����ت ده‌بێت‬ ‫ل����ه‌و ب����واره‌دا‪ ،‬پێده‌چێ����ت لــــ����ه‌م‬ ‫هه‌فته‌یه‌دا روداوێكی‌ كتوپڕ له‌ژیانتدا‬ ‫روبدات‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫له‌دایكبوان���ی‌ ئ���ه‌م بورجه‌ هه‌میش��� ‌ه‬ ‫به‌وریاییه‌و‌ه مامه‌ڵه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆیه‌ زۆرجار‬ ‫ئیش���ه‌كانیان زۆر دواده‌كه‌وێت‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫باوه‌ڕتان به‌خۆتان هه‌بێت‌و نه‌ترسن له‌و‬ ‫ئیشانه‌ ‌ی ده‌تانه‌وێت ئه‌نجامی‌ بده‌ن‪.‬‬

‫‪CMYK‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫بیروڕا‬

‫بۆردیۆ‌و هونەر‬ ‫مەریوان وریا قانیع‬

‫(‪)٢-١‬‬ ‫سەرەتا‬ ‫لە بەش���ەکانی پێش���وودا بۆ خوێنەر‬ ‫ئاشکرابوو فرانکفۆرتییەکان چ ھێزێکی‬ ‫گ���ەورە‌و میتافیزیک���ی ب���ە هون���ەر‌و‬ ‫ئەدەبیات ئەبەخش���ن‌و چۆن هونەر بە‬ ‫ڕزگارکەری ئینسانی نامۆ‌و بەدبەختی‬ ‫ناو کۆمەڵگا پیشەسازییەکان دادەنێنن‪.‬‬ ‫ئەوەش���ی بۆدەرکەوت چۆن هونەر الی‬ ‫فرانکفۆرتییەکان دەبێتە ئەلتەرناتیڤی‬ ‫کردە کۆمەاڵیەت���ی‌و فیکرییەکانی تری‬ ‫ئینس���ان‌و وەک تاقە ڕووبەرێکی ئازاد‌و‬ ‫خاوێن���ی ن���او دونی���ای کۆنترۆڵکراو‌و‬ ‫پۆخڵی کۆمەڵ���گا پیشەس���ازییەکان‬ ‫نیش���انئەدرێت‪ .‬ه���اوکات ئەوەش���ی‬ ‫بۆدەرک���ەوت چ���ۆن فرانکفۆرتییەکان‬ ‫لەدیدێکی ڕۆمانس���ییەوە دەسەاڵتێکی‬ ‫س���یحری بە خەی���اڵ ئەبەخش���ن‌و لە‬ ‫سەرەوەی توانا عەقڵی‌و مەعریفییەکانی‬ ‫تری ئینس���انەوە دایدەنێنن‪ .‬هەروەها‬ ‫ئەو خاڵەش باس���کرا فرانکفۆرتییەکان‬ ‫چەن���دە ڕۆڵ���ی هون���ەر گ���ەورە‌و‬ ‫قەبەدەک���ەن‪ ،‬چەندە وەک تاقە ڕێگای‬ ‫ڕزگاری مامەڵەیدەک���ەن‪ ،‬بەدی���وی‬ ‫ئەودی���ودا ڕوانینیان بۆ ئینس���ان‌و بۆ‬ ‫کۆمەڵ���گا هاوچەرخ���ەکان تەڵخت���ر‌و‬ ‫تاریکتردەبێت���ەوە‪ .‬چەن���د ئومێ���دی‬ ‫گەورە لەس���ەر ڕۆڵی موعجیزەئاس���ای‬ ‫هون���ەر دادەڕێ���ژن‌و وەک فریادڕەس‬ ‫تەماشایدەکەن‪ ،‬ئەوەندە زیاتر لە کردە‬ ‫کۆمەاڵیەتییەکان���ی تر‌و ل���ە چاالکییە‬ ‫ئینس���انییەکانی دەرەوەی هون���ەر‬ ‫نائومێدتردەب���ن‪ .‬چەند موبالەغەش بە‬ ‫ڕۆڵی خەیاڵەوە دەکەن لە ڕزگارکردنی‬ ‫ئینس���اندا لە نامۆبوون‪ ،‬ئەوەندە ڕۆڵی‬ ‫عەقڵ‌و ڕۆڵی شێوازە جیاوازەکانی تری‬ ‫مەعریفە‌و ڕۆڵی هەس���تی واقیعییانەی‬ ‫ئینس���ان بە خۆی‌و ب���ە کۆمەڵگا‌و بە‬ ‫مێ���ژوو‪ ،‬بێنرخدەک���ەن‪ .‬ب���ەم مانایە‬ ‫فرانکفۆرتیی���ەکان هەڵگ���ری دیدێکی‬ ‫میتاافیزیکی‌و ڕۆمانس���ییانەی ھێجگار‬ ‫س���ادەن بۆ هونەر‪ .‬هاوکات ڕووانینیان‬ ‫بۆ هونەر ڕوانینێکی ھێجگار نوخبەوی‌و‬ ‫نارسیستییە‪ ،‬ئەوەی ئەدۆرنۆ‌و مارکۆزە‌و‬ ‫ھۆرکهایمەر بە هونەری نەزانن‪ ،‬هونەر‬ ‫نییە‌و ئ���ەوەی ئەوانی���ش وەک هونەر‬ ‫مامەڵەیدەکەن‪ ،‬تاقە ڕووبەرێکی کردەی‬ ‫ئازاد‌و تاق���ە دەرکەوتێکی ئازادییە لە‬ ‫کۆمەڵگا هاوچەرخەکاندا‪.‬‬ ‫من لەم بەش���ە‌و لە بەشەکانی تری‬ ‫ئەم نووسینەدا بۆ دیدی دوو نووسەری‬ ‫ت���ر دەگەڕێمەوە ک���ە پێچەوانەی ئەم‬ ‫دی���دە میتافیزیکییەی فرانکفۆرتییە بۆ‬ ‫هونەر‌و ئەدەبی���ات ئەدوێن‌و ئەو ڕۆڵە‬ ‫موعجیزەئاساییەش���ی لێدەس���ێننەوە‬ ‫ک���ە فرانکفۆرتییەکان پێیدەبەخش���ن‪.‬‬ ‫ئ���ەو دوو نووس���ەرەش کۆمەڵن���اس‌و‬ ‫فەیەلسوفی فەرەنس���ی پیار بۆردیۆ‌و‬ ‫میشێل فۆکۆن‪.‬‬

‫کۆمەڵناسیی پیار بۆردیۆ‬ ‫ڕوانین���ی بۆردی���ۆ ب���ۆ هون���ەر‌و‬ ‫ئەدەبیات بەش���ێکە ل���ە ڕوانینی ئەم‬ ‫کۆمەڵناسە بۆ گش���تێکی گەورەتر کە‬ ‫ناوی دەنێت "کولتور"‪ ،‬کۆمەڵناس���یی‬ ‫کولتوریش بەش���ێکی گرنگی کارەکانی‬ ‫ئەم کۆمەڵناس���ە فەرەنس���ییەیە‪ .‬بەر‬ ‫لەوەی باس لە ش���وێن‌و جێی هونەر‌و‬ ‫ئەدەبیات لە کۆمەڵناسی پیار بۆردیۆدا‬ ‫بکەم‪ ،‬بە پێویستی دەزانم لە هەندێک‬ ‫ل���ە ڕەهەندە س���ەرەکییەکانی فیکری‬ ‫ئەم پی���اوە بدوێ���م‪ ،‬چونک���ە بەبێ‬ ‫تێگەیش���تن لەم ڕەهەندان���ە زەحمەتە‬ ‫لە ڕوانینەکانی ب���ۆ هونەر‌و ئەدەبیات‬ ‫بگەین‪ .‬ئەو خاڵەی لەم س���ەرەتایەدا‬ ‫گرنگە ئام���اژەی پێب���دەم ئەوەیە کە‬ ‫کۆمەڵناسیی پیار بۆردیۆ هەوڵدانێکی‬ ‫گرنگە بۆ تێپەڕاندنی ئەو دابەشبوونەی‬ ‫ل���ە فیک���ری تیوری���دا بەگش���تی‌و لە‬ ‫تی���ورەی کۆمەاڵیەتی‌و کۆمەڵناس���یدا‬ ‫ب���ە تایبەتی هەی���ە‪ ،‬دابەش���بوونێک‬ ‫ک���ە دوو دی���دی تەواو ناکۆک���ی لەناو‬ ‫سەرجەمی زانس���تە کۆمەاڵیەتییەکاندا‬ ‫دروس���تکردوە‪ .‬یەکەمی���ان ئەوەیە کە‬ ‫پێیدەگوترێ���ت "خودگەرای���ی"‪ ،‬ب���ە‬ ‫ئینگلی���زی ‪ ،subjectivisten‬لێ���رەدا‬ ‫کۆمەڵگا وەک دەرەنجامی بیرکردنەوە‌و‬ ‫هەڵس���وکەوتی بکەرە تاکەکەسییەکان‬ ‫وێنادەکرێت‪ ،‬واتە ھۆش���یاری ئینسان‌و‬ ‫هەڵس���وکەوتە بەئاگا‌و ئازادەکانی بە‬ ‫دروس���تکەری کۆمەڵ���گا دادەنرێ���ت‪.‬‬ ‫دووهەمیان ئەوەیە ک���ە پێیدەگوترێت‬ ‫"بابەتگەرایی"‪ ،objectivisten ،‬لێرەدا‬ ‫کۆمەڵگا وەک دەرەنجامی کۆبوونەوە‌و‬ ‫ئامادەگی کۆمەڵێ���ک بونیادی بابەتی‬ ‫لەدەرەوەی ھۆشیاری‌و ویست‌و کردەی‬ ‫ئازادی ئینسانەکاندا وێنادەکرێت‪ .‬لەم‬ ‫دی���دەدا بیرکردنەوە‌و هەڵس���وکەوتی‬ ‫بک���ەرە تاکەکەس���ییەکان دەرەنجامی‬ ‫ئ���ەو بونیادە بابەتییانەن کە ئامادەن‌و‬ ‫ئەوەی ئینسان ئەنجامیئەدات بەرهەمی‬ ‫هەڵب���ژاردن‌و ھۆش���یارییەکی ئ���ازاد‬ ‫نییە‪ ،‬بەڵکو بەرهەمی جەبر‌و ویس���تی‬ ‫بونیادەکان���ە‪ .‬بۆردیۆ بۆدەرچوون لەم‬ ‫دابەش���ەبوونە دووالیەن���ە کۆمەڵێ���ک‬ ‫چەمکی گرن���گ دادەھێنێ���ت کە هەم‬ ‫ڕەهەندە بابەتەییەک���ە‌و هەم ڕەهەندە‬ ‫خودییەکان دەگرێتەخۆ‪ .‬واتە کۆمەڵگا‬ ‫لەیەککاتدا هەم بەبەرهەمی ھۆشیاری‌و‬ ‫کردەی ئازادی تاکەکەسەکان‌و هەم بە‬ ‫بەرهەمی جەبر‌و فش���اری بونیادەکان‬ ‫دادەنێت‪ .‬لەوانەش بۆ نموونە چەمکی‬ ‫"هەبیتوس"‪ ،‬چەمکی "کایە"‪ ،‬چەمکی‬ ‫"س���ەرمایەی ڕەم���زی"‌و "س���تراتیژ"‌و‬ ‫زۆرانێکی تر‪.‬‬ ‫"هەبیت���وس" ھێما بۆ ئ���ەو بونیادە‬ ‫زیھنیی���ە دەکات ک���ە تاکەک���ەس لە‬ ‫پرۆس���ەی پ���ەروەردە‌و گەورەبووندا‪،‬‬ ‫ل���ە منداڵییەوە ت���ا پیرب���وون‪ ،‬لەناو‬ ‫ژینگەیەک���ی کۆمەاڵیەت���ی تایب���ەدا‪،‬‬ ‫دروس���تیدەکات‪ .‬ئەم بونیادە زیھنییە‬ ‫زۆر ش���ت دەگرێتەخ���ۆی‪ ،‬لەوان���ە‬

‫ش���ێوازی چۆنیەتی وێناکردنی دونیا‪،‬‬ ‫چۆنیەتی نرخاندن���ی واقیع‌و چۆنیەتی‬ ‫ئەنجامدان���ی ک���ردەی کۆمەاڵیەتی لەو‬ ‫دونیایەدا‪ .‬مادامەکی ئینس���انەکان لە‬ ‫ژینگ���ە کۆمەاڵیەتی جی���اوازدا دەژین‬ ‫بۆی���ە "هەبیت���وس"ی جیاوازی���ان ال‬ ‫دروس���تدەبێت‪ .‬ئەو ئینسانانەی دەبنە‬ ‫هەڵگ���ری ی���ەک هەبیت���وس‪ ،‬مەیلی‬ ‫ئەوەیان تێدادروس���تدەبێت وێنەیەکی‬ ‫هاوبەش���یان بۆ دونیا‌و تێگەیشتنێکی‬ ‫هاوبەش���این بۆ ش���وێنی خۆیان لەناو‬ ‫ئ���ەو دونیای���ەدا هەبێ���ت‪ .‬ئەم���ەش‬ ‫وادەکات شێوازی بیرکردنەوە‌و شێوازی‬ ‫نرخاندن‌و ش���ێوازی هەڵس���وکەوتیان‬ ‫لەناو واقیع���دا لەیەکترییەوە نزیکبێت‪.‬‬ ‫"هەبیت���وس" الی بۆردی���ۆ لەیەککاتدا‬ ‫هەم پێدراوێکی کۆمەاڵیەتی پێش���ینە‪،‬‬ ‫واتە بونیادە‪ ،‬ه���ەم مەیل‌و توانایەکی‬ ‫تاکەکەسیش���ە‌و نیشاندەری شێوازێکی‬ ‫تایبەتی ھۆشیارییە‪.‬‬

‫الی بۆردیۆ کەباس‬ ‫لەبونیاد دەکرێت‬ ‫وەک چەمکێکی‬ ‫فیکری‪ ،‬ئەو‬ ‫چەمکە خودی‬ ‫واقیعەکە نییە‪،‬‬ ‫بەڵکو وێنەیەکی‬ ‫زهنی ئەو واقیعەیە‬ ‫چەمکێکی گرنگ���ی تر کە بۆردیۆ لە‬ ‫کۆماڵناس���یی خۆی���دا بەکاریدەھێنێت‬ ‫چەمک���ی "س���ەرمایە"یە‪ .‬مەبەس���تی‬ ‫بۆردیۆ ل���ە چەمکی س���ەرمایە تەنها‬ ‫س���ەرمایەی مادی نییە‪ ،‬وات���ە تەنها‬ ‫پ���ارە‌و پول نییە‪ ،‬بەڵکو س���ەرمایەی‬ ‫"ڕەمزی"شە‪ ،‬واتە س���ەرمایەیەکە کە‬ ‫پەیوەن���دی ب���ە نفوز‌و ش���وێن‌و جێی‬ ‫ڕەم���زی ئەم یان ئەو کەس���ەوە هەیە‬ ‫لە کۆمەڵگادا‪ .‬کەس���ێک لە خێزانێکی‬ ‫ئەدەبی‌و کولتوری بەناوبانگەوە هاتبێت‬ ‫دەبێتە هەڵگری "س���ەرمایەی ڕەمزی"‬ ‫ئەو خێزانە‌و وایلێ���دەکات‪ ،‬بۆ نموونە‬ ‫لە هەندێک ش���وێنی تایبەتدا کاروبار‌و‬ ‫خواس���تەکانی ل���ە ھی کەس���انی تر‬ ‫باش���تر دابینبکرێن‌و بەرزتر بنرخێرێن‪،‬‬ ‫کە ئەو پاش���خانە کولتورییەی ئەویان‬ ‫نییە‪ .‬بۆردیۆ "س���ەرمایەی کولتوری"‬ ‫بەجۆرێک لە جۆرەکانی "س���ەرمایەی‬ ‫ڕەمزی" دادەنێت‪ .‬لێرەدا نووس���ەران‌و‬ ‫هونەرمەن���دا دەبن���ە هەڵگری جۆرێک‬

‫لە "س���ەرمایە کولتوریی" لەناو لەشی‬ ‫خۆیان���دا‪ ،‬ئەم س���ەرمایەیەش پێگە‌و‬ ‫قورساییەکی دیاریکراویان لە کۆمەڵگادا‬ ‫پێدەبەخشێت‪.‬‬ ‫هەرچی چەمک���ی "کایە"یە ھێما بۆ‬ ‫"ڕووبەرێکی کۆمەاڵیەتی" تایبەت دەکات‬ ‫کە تاکەکەسەکان‌و گروپەکان لەناویدا‬ ‫دەژی���ن‌و لەناویدا ک���ردە کۆمەاڵیەتی‌و‬ ‫ڕەمزییەکانی���ان ئەنجامئ���دەن‪ .‬کای���ە‬ ‫کۆمەاڵیەتییەکانی���ش فرەجۆرن لەوانە‬ ‫کایەی ئابوری‪ ،‬کایەی سیاسی‪ ،‬کایەی‬ ‫کولتوری‪ ،‬کایەی دینی‪ ،‬کایەی زانستی‪،‬‬ ‫کایەی وەرزش ھت���د‪ ...‬هەریەکێکیش‬ ‫لەم کایان���ە لە پێگەی جی���اوازی پڕ‬ ‫ملمالنێ‌و پڕ شێوازی هاریکاری جیاواز‬ ‫پێکهاتوە‪ .‬لەهەر کایەیەکیشدا شێوازی‬ ‫جیاوازی "س���ەرمایە" ئامادەیە‌و بکەرە‬ ‫جیاوازەکانی ناو کایەکانیش بەردەوام‬ ‫خەریک���ی بەھێزکردنی پێگەی خۆیان‌و‬ ‫زیادکردن���ی ب���ڕی س���ەرمایەکانیانن‬ ‫کە لەناو ه���ەر کایەیەک���دا ئامادەیە‪.‬‬ ‫ه���ەر کایەیەکیش ش���ێوازی جیاوازی‬ ‫کۆکردنەوە‌و دابەشکردنی ئەو شێوازە‬ ‫س���ەرمایەی تیادایە‪ ،‬کە هەڵگریەتی‪.‬‬ ‫ه���ەم کۆکردنەوە‌و ه���ەم کۆکردنەوە‌و‬ ‫هەم دابەش���کردنی س���ەرمایەکانیش‬ ‫یاس���ا‌و بەها‌و نۆرمی تایبەت بەخۆیان‬ ‫هەیە‌و کایەکە لەناوەوەڕا لەڕێگای ئەم‬ ‫بەها‌و ن���رۆم‌و یاس���ایانەوە ڕێکخراوە‪.‬‬ ‫لە دیدی بۆردی���ۆدا کایەکان ڕووبەری‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی س���ەربەخۆن‪ ،‬ب���ەاڵم‬ ‫لەپەیوەنی���دان ب���ە یەکتریی���ەوە‌و بە‬ ‫ڕووب���ەرە کۆمەاڵیەتییەکان���ی ترەوە‪.‬‬ ‫ئ���ەو پەیوەندیی���ە بااڵدەس���تانەی کە‬ ‫لە ک���ۆی ڕووب���ەرە کۆمەاڵیەتییەکاندا‬ ‫ئامادەیە‪ ،‬لەناو کایەکانیشدا ئامادەیە‪.‬‬ ‫ئەمە وادەکات کایە بەشێوەیەکی ڕەها‬ ‫س���ەربەخۆ‌و ئۆتۆنۆم نەبێ���ت‪ ،‬بەڵکو‬ ‫سەربەخۆییەکی ڕێژەیی هەبێت‪ .‬بۆردیۆ‬ ‫بۆ قسەکردنی لەسەر ژیانی کۆمەاڵیەتی‬ ‫کەمتر دەستەواژەی "کۆمەڵگا"‌و زیاتر‬ ‫چەمکی "کایە" بەکاردەھێنێت‪ .‬الی ئەم‬ ‫کۆمەڵناسە چەمکی "کۆمەڵگا" ھێما بۆ‬ ‫گش���تێکی هاوش���ێوە‌و لێکچوو دەکات‬ ‫کە لەڕاس���تیدا بوونی نیی���ە‪ ،‬چونکە‬ ‫کۆمەڵگا هەمیشە پڕە لە گروپ‌و پێگە‌و‬ ‫سەرمایەی جیاواز‪ .‬بۆیە ئینسان لەناو‬ ‫کۆمەڵگادا‪ ،‬لەناو گش���تێکی هاوشێوە‌و‬ ‫گش���تیدا ناژی‪ ،‬بەڵکو لەناو ئەو کایە‬ ‫جیاوازانەدا دەژی کە ژیانی کۆمەاڵیەتی‬ ‫دروست‌و ڕێکدەخەن‪.‬‬ ‫بۆردیۆ‌و بونیادگەری‬ ‫ئەگەرچی ڕەهەندێکی بونیادگەرانەی‬ ‫گرنگ لە کۆمەڵناسیی بۆردیۆدا هەیە‌و‬ ‫ئەم کۆمەڵناسە فەرەنسییە باوەڕی وایە‬ ‫کە ئینسان‌و گروپەکان لەناو کۆمەڵێک‬ ‫بونیادی مێژووییدا هەڵسوکەوت دەکەن‪،‬‬ ‫بەاڵم ئەوەی "بونیادگەریی" بۆردیۆ لە‬ ‫بوونیادگەری���ی ئەوانیتر جیادەکاتەوە‪،‬‬ ‫ئەوەی���ە الی بۆردی���ۆ بونی���ادەکان‬ ‫بک���ەری مێژووی���ی نین‪ ،‬ئ���ەوان نین‬ ‫دیاردەکان‌و ڕووداوەکان دروستدەکەن‪،‬‬ ‫ئەوەی بکەرە‪ ،‬ئ���ەوەی چاالکانە لەناو‬ ‫مێژوودا ئامادەیە‌و دونیای کۆمەاڵیەتی‬ ‫دروستدەکات‌و دەگۆڕێت‪ ،‬یان سەرلەنوێ‬ ‫بەرهەمیدەھێنێت���ەوە‪ ،‬کەس���ەکانن‪،‬‬ ‫بک���ەرە مێژوویی���ە کۆمەاڵیەتییەکانن‪.‬‬

‫بەمانایەک���ی دیک���ە بونیادگەری الی‬ ‫بۆردی���ۆ ئایدیۆلۆژی���ا نیی���ە‪ ،‬بەڵکو‬ ‫ساتەوەختێکی شیکردنەوەی زانستییە‪،‬‬ ‫بەشێکە لە کردە‌و چاالکی شیکردنەوەی‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی‪ .‬پێداگرتن���ی بۆردی���ۆ‬ ‫لەس���ەر توان���ای بک���ەرەکان‪ ،‬چ وەک‬ ‫تاکەک���ەس‌و چ وەک گروپ‪ ،‬بەوەی کە‬ ‫خۆیان مێژووی خۆیان دروس���تدەکەن‪،‬‬ ‫ئ���ەو خاڵەی���ە کە لە س���ەرجەمی ئەو‬ ‫ش���ێوازە بیرکردنەوانە جیایدەکاتەوە‬ ‫کە بە زمان���ی "سیس���تم"‌و "بونیاد"‌و‬ ‫"جەبر"‌و "حەتمیەت" دەدوێن‌و ئینسان‬ ‫وەک بوونەوەرێکی دەستبەس���ەری ناو‬ ‫ئەو سیس���تم‌و بونیادان���ە وێنادەکەن‪.‬‬ ‫لەوانەش لە نووسەرەکانی قوتابخانەی‬ ‫فرانکفۆرت کە کۆمەڵگا پیشەسازییەکان‬ ‫وەک کۆمەڵێک میکانیزمی ناچارکردن‌و‬ ‫فشاربۆھێنان‌و ئاراستەکردن وێنادەکەن‌و‬ ‫ئ���ەو ژم���ارە گەورەیە ل���ە کۆمەڵگای‬ ‫هاوچەرخ کورتدەکەنەوە بۆ ژمارەیەکی‬ ‫کەم ل���ە جەبری عەقڵ���ی‌و کولتوری‌و‬ ‫تەکنۆلۆژی‪.‬‬ ‫ئەوەی بۆردیۆ بەالیەوە گرنگە ئەوەیە‬ ‫ئەو مۆدێلە تیورییەی کە بۆ شیکردنەوە‌و‬ ‫خوێندنەوەی کۆمەڵگا بەکاردەھێنرێت‪،‬‬ ‫نەچێتە ش���وێنی کۆمەڵگا خۆی‪ ،‬واتە‬ ‫کە ب���اس ل���ە بونی���اد دەکرێت وەک‬ ‫چەمکێکی فیکری‪ ،‬پێویستە ئەو خاڵە‬ ‫ئاش���کرابێت کە ئ���ەو چەمکە خودی‬ ‫واقیعەک���ە نیی���ە‪ ،‬بەڵک���و وێنەیەکی‬ ‫زیھنی ئەو واقیعەیە‪ .‬یانی کۆمەڵناس‬ ‫پێویس���تە ئەو مەس���افەیە ببینێت کە‬ ‫لەنێ���وان مۆدێلە تیورییەک���ە‌و واقیع‬ ‫خۆیدا هەیە‪ .‬دەبێت مۆدێلە فیکرییەکە‬ ‫وەک مۆدێلێکی فیک���ری ببنێت‪ ،‬نەک‬ ‫مۆدێلەک���ە بخاتە ش���وێنی واقیع‪ ،‬یان‬ ‫لەگ���ەڵ واقیع���ە کۆمەاڵیەتییەک���ەدا‬ ‫تێکەڵیبکات‪ .‬بۆدریۆ مەترس���ی دانانی‬ ‫مۆدێلی فیکری لە شوێنی واقیع لەوەدا‬ ‫دەبینێت‪ ،‬کە ئ���ەو بونیادانەی بەھۆی‬ ‫فیکرەوە دروس���تدەکرێن ئەوان بخرێنە‬ ‫شوێنی بکەرە مێژووییەکان‌و ئەوان وەک‬ ‫بکەری مێژوویی ببینرێن‌و مامەڵەبکرێن‪،‬‬ ‫ن���ەک تاکەکەس‌و گ���روپ‌و ھێز‌و چین‌و‬ ‫توێ���ژە کۆمەاڵیەتییەکانی ن���او واقیع‬ ‫خۆی‪ .‬بەم���ەش تاکەکەس‌و گروپەکان‬ ‫وا نمایشبکرێن وەک ئەوەی هەڵگرێکی‬ ‫پەس���یڤ‌و بێکردەی ئ���ەو بونیادانەبن‬ ‫کە لەناویاندا دەژی���ن‪ ،‬ئەو بونیادانەی‬ ‫گوای���ە بەش���ێوەیەکی میکانیک���ی‌و‬ ‫بەپێی لۆژیکێکی س���ەربەخۆ‌و گشتی‬ ‫دەجوڵێنەوە‌و ھێزەکان‌و ئینس���انەکان‬ ‫بەپێی لۆژیکی خۆیان ئاراستەدەکەن‪.‬‬ ‫بۆردیۆ بۆ ئەوەی کۆمەڵناسی‌و فیکری‬ ‫تیوری ل���ەم مەترس���ییە ڕزگاربکات‪،‬‬ ‫گرنگییەکی لەڕادەب���ەدەر بە ڕووانین‌و‬ ‫لێکدان���ەوە‌و تێگەیش���تنی تاکەکەس‌و‬ ‫گروپەکان خۆیان بۆ ئەو دونیایەی تیایدا‬ ‫دەژین‪ ،‬دەدات‪ .‬بەالی بۆردیۆوە ئەمانە‬ ‫بەش���ێکی ھێجگار گرنگ���ی هەقیقەتی‬ ‫هەم���وو واقیعێک���ی کۆمەاڵیەتی���ن‪،‬‬ ‫ئەمانەش لەڕێ���گای هەبیتوس‌و کایە‌و‬ ‫س���ەرمایە جیاوازەکان���ەوە بەجیاوازی‬ ‫دەجوڵێن���ەوە‌و ک���ردەی کۆمەاڵیەتی‬ ‫جیاواز ئەنجامئەدەن‪.‬‬ ‫ئ���ەم دی���دە ئینکارکردن���ی ڕۆڵ���ی‬ ‫بونیادەکان نیی���ە‪ ،‬دەکرێت لە هەموو‬ ‫کۆمەڵگایەک���دا کۆمەڵێ���ک بونی���ادی‬

‫دەکرێت لە هەموو‬ ‫کۆمەڵگایەکدا‬ ‫کۆمەڵێک‬ ‫بونیادی تایبەتی‬ ‫بدۆزرێنەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەم بونیادانە هەموو‬ ‫حیکایەتەکانی‬ ‫ئەو کۆمەڵگایە‬ ‫نین‪ ،‬لەپاڵ ئەو‬ ‫بونیادانەدا هەموو‬ ‫کۆمەڵگایەک‬ ‫پڕیەتی لە ویست‌و‬ ‫حەز‌و وێناکردن‌و‬ ‫تێگەیشتنی‬ ‫تاکەکەسی‌و کۆی‬ ‫هێزە جیاوازەکان‬ ‫تایبەتی بدۆزرێنەوە‪ ،‬بەاڵم ئەم بونیادانە‬ ‫هەم���وو حیکایەتەکانی ئەو کۆمەڵگایە‬ ‫نین‪ ،‬لەپ���اڵ ئەو بونیادان���ەدا هەموو‬ ‫کۆمەڵگایەک پڕیەتی لە ویست‌و حەز‌و‬ ‫وێناکردن‌و تێگەیش���تنی تاکەکەسی‌و‬ ‫کۆیی ھێ���زە جیاوازەکان���ی ناوی‪ ،‬کە‬ ‫دینامیکیەتێک���ی تایب���ەت ب���ە ژیانی‬ ‫کۆمەاڵیەتی دەبەخشن‪ .‬ئەمانە بەشێکی‬ ‫دەرەکی واقیعی کۆمەاڵیەتی نین‪ ،‬بەڵکو‬ ‫بەشێکی ناوەکی‌و گرنگی ئەو واقیعەن‪.‬‬ ‫ئەم تاکەکەس‌و گروپانەش کەسانێکی‬ ‫بەتاڵ نین بونی���ادەکان بیانجوڵێنێت‪،‬‬ ‫بەڵکو لەپاڵ زۆر ش���تی تردا‪ ،‬هەڵگری‬ ‫مەعریفەی پراکتیکی���ن دەربارەی ئەو‬ ‫دونیای���ەی تیایدا دەژین‪ ،‬ئەم مەعریفە‬ ‫پراکتیکییە بەش���ێکی ھێجگار گرنگ‌و‬ ‫زیندووی ئەو واقیعەیە‪ .‬ئەمانە وادەکەن‬ ‫واقیع هەمیشە رەنهەندێکی تەواونەبوو‪،‬‬ ‫ڕەهەندێکی پڕ لە ڕێکەوت‪ ،‬ڕەهەندێکی‬ ‫پڕ لە دروستبوونی بەردەوامی تێدابێت‪،‬‬ ‫کە زیاد لە ھێز‌و گروپ‌و تاکەکەس���ێک‬ ‫بەشێوەیەکی ڕۆژانە‌و بەردەوام لەڕێگای‬ ‫ملمالن���ێ‌و هاریکاریی���ەوە‪ ،‬خەریک���ی‬ ‫دروستکردنی بن‪ ،‬ئەوەی دروستنەکراوە‬ ‫دروس���تبکەن‪ .‬ئەم دۆخەی���ە وادەکات‬ ‫کۆمەڵگا لەزیاد لە ئاستێکدا بەرهەمی‬ ‫کردە‌و بڕیار‌و پراکتیکی ئەو ئینس���ان‌و‬ ‫گروپانەبێ���ت ک���ە لەناوی���دا دەژین‌و‬ ‫هەڵسوکەوتی خۆش���یان لەو دونیایەدا‬ ‫وەک هەڵس���وکەوتێکی مان���ادر‌و‬ ‫مەبەستدار ببینین‌و مامەڵەبکەن‪...‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫جه‌نگی ساردی نێو یه‌كێتی‬ ‫ش���اره‌زای واقیع���ی ن���او یه‌كێتی بێت‬ ‫تێ���ده‌گات ك���ه‌ هیچ كات وه‌ك ئێس���تا‬ ‫فه‌رمان ڕه‌شاد‬ ‫باڵه‌كانی نێ���و یه‌كێتی بائ���اگا نین بۆ‬ ‫‪F_blbas@yahoo.com‬‬ ‫قۆناغی دوای مام جه‌الل‌و نه‌خشه‌ی نوێ‬ ‫ی یه‌كێتی‪ ،‬له‌ڕاستیدا بوونی چه‌ند باڵ‌و‬ ‫ئاراس���ته‌یه‌كی جیا له‌نێو ئه‌و حیزبه‌ كه‌‬ ‫ده‌گێرنه‌وه‌ له‌ مه‌مله‌كه‌تێك پاش���ایه‌ك هه‌س���ت كردووه‌ ته‌نها ئه‌وه‌ ئاو ده‌كاته‌ هه‌ریه‌كه‌ جۆرێك له‌ نه‌خشه‌‌و پالنی هه‌یه‌‬ ‫هه‌بووه‌‪ ،‬ده‌وروبه‌ره‌كه‌ی زۆریان به‌شان‌و ناو ده‌فره‌كه‌ ئه‌وانی تر شیری تێده‌كه‌ن! ب���ۆ یه‌كێتی دوای مام ج���ه‌الل واده‌كات‬ ‫باڵی هه‌ڵداوه‌ به‌ش���ێوه‌ك باسی گرنگی لێره‌وه‌ باس���ه‌كه‌ ده‌گوازمه‌وه‌ بۆ واقیعی كه‌ ملمالنێی س���ارد ده‌ستی پێكردبێت‬ ‫بوونی ئه‌ویان ك���ردووه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌و ئێستای یه‌كێتی نیشتیمانی كوردستان‪ ،‬بۆ زاڵكردنی هه‌یمه‌نه‌ی خۆیان له‌س���ه‌ر‬ ‫نه‌بێت ئه‌سته‌مه‌ خۆریش هه‌ڵبێت‪ ،‬هه‌ر ڕۆژان���ه‌ له‌كه‌ناڵ���ه‌ جۆراوجۆره‌كان���ه‌وه‌ حیسابی ئه‌وانی تر‪ ،‬ئه‌گه‌رچی له‌ڕواڵه‌ت‬ ‫ئه‌وه‌ مه‌مله‌كه‌ت له‌ هه‌ڕه‌شه‌ی ناحه‌زان‌و س���ه‌ركرده‌كانی ئ���ه‌و حیزب���ه‌ باس���ی واقیعه‌ك���ه‌ جۆرێك���ی تره‌ ك���ه‌ هه‌موو‬ ‫دوژمنان ده‌پارێزێت‪ ،‬ڕۆژێك پاشا بێزار له‌یه‌كڕی���زی نێ���و یه‌كێتی‌و پاراس���تنی الیه‌كی���ان ل���ه‌ ڕاگه‌یه‌ندراوه‌كانیان باس‬ ‫ده‌بێت له‌و هه‌موو موجامه‌له‌یه‌ بڕیارده‌دات یه‌كێتی ن���او یه‌كێتیه‌كان ده‌كه‌ن‪ ،‬زیاتر له‌ پاراس���تنی یه‌كێتی ناو یه‌كێتیه‌كان‬ ‫دڵس���ۆزیان ئه‌زم���ون ب���كات‪ ،‬هه‌م���وو له‌وه‌ش به‌شێكیان هه‌ڕه‌شه‌ی ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬ب���ه‌اڵم ڕه‌نگ���ه‌ هاوش���ێوه‌ی‬ ‫داروده‌سته‌ی كۆشكه‌كه‌ی كۆده‌كاته‌وه‌‪ ،‬كه‌ قبوڵ ناكه‌ن كه‌س په‌رته‌وازه‌یی له‌نێو ده‌ورپشی پاش���ا هه‌ر ڕه‌وتێك له‌پشتی‬ ‫پێیان ده‌ڵێ���ت له‌باخچه‌ك���ه‌ ده‌فرێكی یه‌كێتی دروس���ت بكات‪ ،‬له‌كه‌ناڵه‌كانی په‌رده‌وه‌ خه‌ریكی به‌هێزكردن‌و زاڵكردنی‬ ‫گ���ه‌وره‌ دان���راوه‌‪ ،‬ئه‌مش���ه‌و هه‌مووتان خۆشیانه‌وه‌ ئه‌وه‌ به‌یان ده‌كه‌ن كه‌ هیچ هه‌یمه‌نه‌ی خۆی بێت ‪ ،‬ئه‌میش له‌ڕێگای‬ ‫هه‌ریه‌كه‌‌و گالس���ێك ش���یری تێده‌كات‪ ،‬كات وه‌ك ئێستا رێكخستنه‌كانی حیزب به‌هێزكردنی په‌یوه‌ندی سیاس���ی له‌گه‌ڵ‬ ‫ب���ۆ ڕۆژی دواتر س���ه‌یرده‌كه‌ن ده‌فره‌كه‌ پته‌ونه‌ب���ووه‌‪ ،‬ئه‌مان���ه‌‌و چه‌ندین وتار‌و الیه‌نه‌كان به‌تایبه‌ت بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان‌و‬ ‫پڕه‌ له‌ئاو! له‌وه‌ تێده‌گات كه‌ دڵس���ۆزی خیتابی سۆزداری‪ ،‬كه‌ ڕه‌نگه‌ له‌دیوه‌كه‌ی پارتی‪ ،‬یاخود زیاتر ده‌ركه‌وتن له‌ میدیا‬ ‫ئ���ه‌وان ته‌نیا قس���ه‌بووه‌‪ ،‬هه‌ریه‌كه‌ وای تری واقیعێكی تربێ���ت‪ ،‬چونكه‌ ئه‌وه‌ی ڕاكێش���انی سه‌رنجی ڕای گشتی یه‌كێتی‬

‫بۆخۆی‌و به‌س���ود وه‌رگرتن له‌میدیاكانی‬ ‫حیزب‪ .‬به‌دڵنیایه‌وه‌ ئ���ه‌و دراوانه‌ی كه‌‬ ‫له‌ واقیعی ئێس���تای یه‌كێتی هه‌س���تی‬ ‫پێده‌كرێ���ت‪ ،‬ئه‌وه‌ ده‌رده‌خات كه‌جه‌نگی‬ ‫ساردی نێوان سه‌ركرده‌كانی ئه‌و حیزبه‌‬ ‫له‌سه‌ر ش���وێنه‌كه‌ی مام جه‌الل ده‌ستی‬ ‫پێك���ردووه‌ و‪ ،‬جۆرێك له‌ب���ێ ئومێدی‬ ‫ده‌رده‌خات كه‌جارێكی تر ئه‌وان به‌ته‌مای‬ ‫مام جه‌الل بن‪.‬‬ ‫لێ���ره‌ پرس���یاری گرن���گ ئه‌وه‌ی���ه‌‬ ‫ئاراس���ته‌كانی نێ���و یه‌كێت���ی ده‌ك���رێ‬ ‫له‌خاڵێ���ك یه‌كبگ���رن ت���ا دواجار وه‌ك‬ ‫ده‌فره‌كه‌ی پاش���ا پڕ نه‌بێ���ت له‌ ئاو؟!‬ ‫یان حیزبه‌كه‌ له‌ده‌ره‌نجامی نه‌گه‌یش���تن‬ ‫به‌خاڵێك���ی هاوبه‌ش ب���ه‌ره‌و ئاقارێكی‬ ‫خ���راپ ده‌ڕوات؟! ئ���ه‌وه‌ی كێش���ه‌ی‬ ‫ئه‌مجاره‌ی یه‌كێتی له‌و كێشه‌ گه‌ورانه‌ی‬ ‫كه‌پێش���تریش دوچاری بۆته‌وه‌ ئه‌وه‌یه‌‬ ‫ئه‌مجاره‌ مام جه‌الل له‌ناو هاوكێش���ه‌كان‬ ‫نابێت تا بتوان���ێ به‌كه‌مترین زیان تێی‬ ‫په‌ڕێنێت ئه‌مجاره‌ كێش���ه‌كه‌ له‌ ونبونی‬ ‫ئه‌وه‌!‬

‫ئه‌گه‌رچی به‌رپرسانی ئه‌و حیزبه‌ باس‬ ‫له‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ په‌یڕه‌وی ناوخۆی حیزب‬ ‫ئه‌و كێشه‌ چاره‌س���ه‌رده‌كات به‌به‌ستانی‬ ‫كۆنگ���ره‌‌و هه‌ڵبژاردنی س���كرتێری نوێ‬ ‫له‌حاڵێكدا ئه‌گه‌ر پێویس���تی كرد‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌دڵنیایی���ه‌وه‌ ئ���ه‌و بۆچون���ه‌‌و ڕێگایه‌‬ ‫هه‌رگی���ز ناتوانێ گره‌نت���ی تێپه‌ڕاندنی‬ ‫قۆناغ���ی یه‌كه‌م���ی دوای م���ام جه‌الل‬ ‫ب���كات بۆ یه‌كێت���ی به‌بێ ئ���ه‌وه‌ی به‌ر‬ ‫له‌وه‌ ئاراس���ته‌كانی نێو حیزبه‌كه‌ له‌سه‌ر‬ ‫كۆمه‌ڵێك خ���اڵ ڕێكنه‌ك���ه‌ون‪ ،‬چونكه‌‬ ‫به‌ڵنیاییه‌وه‌ هه‌ر ئاراس���ته‌یه‌ك جۆرێك‬ ‫له‌نه‌خش���ه‌ی تایبه‌ت به‌خ���ۆی هه‌یه‌ بۆ‬ ‫ئایینده‌ی حیزبه‌كه‌ی‪ ،‬ئه‌وه‌ی ماوه‌ته‌وه‌‬ ‫بڵێین قۆناغی یه‌كێتی دوای مام جه‌الل‬ ‫ئه‌زمونێكی گرنگ ده‌بێت بۆ حیزبه‌كانی‬ ‫تری هاوش���ێوه‌ی ل���ه‌ كوردس���تان كه‌‬ ‫س���ه‌ركرده‌كانیان به‌بێ ڕكابه‌رن‪ ،‬له‌وه‌ی‬ ‫ئای���ه‌ ده‌كرێ���ت حی���زب به‌پارێ���زراوی‬ ‫بمێنێته‌وه‌ له‌كاتێك���دا له‌هه‌ر حاڵه‌تێكی‬ ‫له‌ناكاو س���ه‌رۆك توش���ی دۆخێك بێت‬ ‫نه‌توانێت له‌پۆسته‌كه‌ی به‌رده‌وام بێت؟‪.‬‬

‫ئه‌و دراوانه‌ی ك ‌ه‬ ‫له‌ واقیعی ئێستای‬ ‫یه‌كێتی هه‌ستی‬ ‫پێده‌كرێت‪ ،‬ئه‌و‌ه‬ ‫ده‌رده‌خات كه‌جه‌نگی‬ ‫ساردی نێوان‬ ‫سه‌ركرده‌كانی‬ ‫ئه‌و حیزبه‌ له‌سه‌ر‬ ‫شوێنه‌كه‌ی مام‬ ‫جه‌الل ده‌ستی‬ ‫پێكردووه‌‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫‪13‬‬

‫ملمالنێ ‌ی ئه‌مجاره‌و گره‌وی ده‌ستور‬ ‫سه‌رتیپ جه‌وهه‌ر‬

‫كاتێك ده‌ستوری‌ هه‌رێم ده‌خوێنیته‌و‌ه‬ ‫ئ���ه‌و ش���عوره‌ت الدروس���تده‌بێت ك ‌ه‬ ‫بۆ كه‌س���ێك یان حزبێك���ی دیاریكراو‬ ‫ی‬ ‫نوسراوه‌ته‌وه‌‪ ،‬بیرم ‌ه له‌كاتی‌ نوسینه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌س���توری‌ هه‌رێم به‌ش���ێك له‌وانه‌ ‌‬ ‫راوێژی���ان پێده‌كرا بۆ له‌نوس���ینه‌وه‌و‬ ‫داڕش���تنی‌ ده‌س���تور هه‌مان تێبینی‌و‬ ‫گازنده‌یان هه‌بوو له‌سه‌ر ره‌شنوسه‌كه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ره‌خنه‌و پێشنیاره‌كانیان له‌به‌رچاو‬ ‫نه‌گی���را‪ ،‬س���ه‌ره‌نجام ئێس���تا دوبار‌ه‬ ‫روبه‌ڕوی‌ ده‌بین���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وكات ره‌خنه‌و‬ ‫تێبینیه‌كان له‌به‌رچاو نه‌گیران‪ ،‬ئێستا‬ ‫خۆش���ی‌و ترش���ی ده‌بێ‌ چاره‌بكرێن‪،‬‬ ‫ئه‌وكات ده‌بوه‌ ده‌س���تكه‌وتێكی گه‌ور‌ه‬ ‫ی‬ ‫بۆ ئه‌وانه‌ی‌ ده‌س���تیان له‌نوسینه‌وه‌ ‌‬ ‫ده‌س���توردا هه‌ب���وو ئه‌م���ڕۆ ده‌بێت��� ‌ه‬ ‫ده‌ستكه‌وت بۆ ئۆپۆزیسیۆن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫یه‌كێك له‌كێش��� ‌ه ه���ه‌ره‌ گه‌وره‌كان ‌‬ ‫ی پرۆژ‌ه یاسا له‌ كوردستان‪،‬‬ ‫نوسینه‌وه‌ ‌‬ ‫كاتێك یاسایه‌ك داده‌ڕێژرێت هه‌ندیجار‬ ‫ی‬ ‫به‌نه‌فه‌سێك داده‌ڕێژرێت وه‌ك دورین ‌‬ ‫ی دیاریك���راو‪،‬‬ ‫قاتێك��� ‌ه ب���ۆ كه‌س���ێك ‌‬ ‫ی���ان وا بیرده‌كرێته‌و‌ه ك���ه‌ ئیدی ئه‌و‬ ‫ش���وێن‌و جیگایه‌ ته‌نها بۆ كه‌س���ێكی‬ ‫ی‬ ‫دیاریكراو‌ه كه‌س���ێكی دیك ‌ه ئه‌م قاته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫بۆ نابێت؟! له‌سه‌رده‌می یه‌كگرتنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی هه‌رێ���م كاتێك‬ ‫ه���ه‌ردوو ئیداره‌ك���ه‌ ‌‬ ‫یاس���ای‌ وه‌زاره‌تی‌ داد ده‌رچوو هه‌موو‬ ‫هه‌وڵێ���ك درا تاوه‌كو ئ���ه‌م وه‌زاره‌ت ‌ه‬ ‫هیچ ده‌س���ه‌اڵتێكی نه‌بێت‪ ،‬بۆ؟ چونك ‌ه‬ ‫ی ئه‌م وه‌زاره‌ت��� ‌هی‌ وه‌رده‌گرت‪،‬‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫ئ���ه‌وكات به‌ڕێ���ز ف���اروق جه‌میل بوو‬ ‫ی‬ ‫ب���ه‌ وه‌زیر‪،‬بۆیه‌ هه‌س���تان ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫دادوه‌ریان ل ‌ه وه‌زاره‌تی‌ داد جیاكرده‌وه‌و‬ ‫ی‬ ‫وه‌زاره‌ته‌كه‌یان په‌ڕوباڵكرد‪ ،‬وه‌ك ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ئیدی ئه‌م وه‌زاره‌ت���ه‌ تاهه‌تایه‌ موڵكی‬ ‫یه‌كێتیی ‌ه جارێكی دیكه‌ حزبێكی دیك ‌ه‬ ‫یان كه‌سایه‌تییه‌كی دیكه‌ وه‌ریناگرێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫كاتێك یاسای‌ ئه‌نجومه‌نی‌ دادوه‌ری ‌‬ ‫ی خانه‌نشینیان‬ ‫ده‌رچوو هه‌ستان ته‌مه‌ن ‌‬ ‫ل ‌ه ‪ 66‬س���اڵی‌ كرد‌ه ‪ 63‬ساڵ‪ ،‬تاوه‌كو‬ ‫ی‬ ‫ی ك ‌ه س���ه‌رۆكی دادگا ‌‬ ‫ئ���ه‌و دادوه‌ره‌ ‌‬ ‫ته‌میز بوو كه‌ ئۆتۆماتیك ده‌بوو ببێت ‌ه‬ ‫س���ه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی‌ قه‌زا خانه‌نشین‬

‫ی‬ ‫ی ئ���ه‌و كه‌به‌پێ ‌‬ ‫ی دوا ‌‬ ‫ببێ���ت‌و ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫مه‌رته‌ب ‌ه ده‌بوه‌ س���ه‌رۆكی ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نزی���ك پارت ‌‬ ‫قه‌زا كه‌س���ێكی دیك ‌ه ‌‬ ‫ی یاس���ا‬ ‫بوو‪ ،‬بۆیه‌ ته‌مه‌نه‌كه‌یان به‌پێ ‌‬ ‫كه‌مكرده‌وه‌‪ ،‬وه‌ك ئه‌وه‌ی‌ ئه‌م ش���وێن ‌ه‬ ‫ی یاساو‬ ‫كه‌ هه‌ستیارترین پۆسته‌ به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌وڵه‌ت‌و پایه‌ ‌‬ ‫ی حوكمڕانی ‌‬ ‫پێناسه‌ ‌‬ ‫س���ه‌ره‌كی ژیان���ی كۆمه‌ڵگای ‌ه ته‌نها بۆ‬ ‫الیه‌نێ���ك‌و كه‌س���ێك بێ���ت له‌كاتێكدا‬ ‫ی‬ ‫پێویستده‌كات ئه‌م ش���وێن ‌ه به‌ته‌واو ‌‬ ‫جیابكرێت���ه‌و‌ه له‌هه‌موو ده‌س���ه‌اڵتێك‌و‬ ‫ب���ه‌دور بێ���ت ن���ه‌ك له‌ح���زب به‌ڵكو‬ ‫له‌هه‌ركاریگه‌رییه‌كی دیكه‌‪.‬‬

‫كاتێك یاسایه‌ك‬ ‫داده‌ڕێژرێت‬ ‫هه‌ندێجار‬ ‫به‌نه‌فه‌سێك‬ ‫داده‌ڕێژرێت وه‌ك‬ ‫ی قاتێك ‌ه بۆ‬ ‫دورین ‌‬ ‫كه‌سێكی‌ دیاریكراو‬ ‫ی‬ ‫پ���رۆژه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌نوس���ینه‌وه‌ ‌‬ ‫ده‌س���توریش هه‌مان ب���ارودۆخ دوبار‌ه‬ ‫بویه‌وه‌‪،‬به‌جۆرێك نوس���راوه‌ته‌و‌ه رێك‬ ‫ی الیه‌نێكی‬ ‫هه‌س���تده‌كه‌یت هه‌یمه‌ن��� ‌ه ‌‬ ‫ی به‌سه‌ره‌وه‌یه‌و ئاماژه‌یه‌كی‬ ‫دیاریكراو ‌‬ ‫روون���ی تێدای ‌ه كه‌ ته‌نها بۆ كه‌س���ێكی‬ ‫دیاریك���راو نوس���راوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش‬ ‫هه‌ڵه‌یه‌كی گه‌وره‌بوو كرا‪ ،‬ك ‌ه ئێس���تا‬ ‫ناچارن دووبار‌ه بێن���ه‌ ژێرباری‌ دوبار‌ه‬ ‫ی پرۆژه‌ك ‌ه ب���ۆ په‌رله‌مان‌و‬ ‫گێڕان���ه‌وه‌ ‌‬

‫ی‬ ‫ده‌س���تكاریكردنی ئه‌و بڕگه‌و بابه‌تانه‌ ‌‬ ‫ناكۆكی‌و بۆچونی جیاوازیان له‌سه‌ره‌‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌ خه‌سڵه‌ته‌كانی‌ مامجه‌الل‪،‬‬ ‫ی جیاوازو زۆر‬ ‫هه‌میش ‌ه پێش���بینیه‌كان ‌‬ ‫پێش���وه‌خته‌بوون‪ ،‬ده‌ستپێش���خه‌ریی‌‌و‬ ‫رێبین هه‌ردی‬ ‫ی ب���رده‌وه‌ كاتێك‬ ‫گره‌وێك���ی گ���ه‌ور‌ه ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ نه‌وشیروان مس���ته‌فا دانیشت‌و‬ ‫بۆ هه‌ر گه‌لێک که‌ ل ‌ه رژێمێکی دیکتاتۆری‬ ‫ی‬ ‫ئ���ه‌و رێككه‌وتنه‌ك���رد ب���ۆ گیڕانه‌وه‌ ‌‬ ‫رزگاری بووه‌و ئه‌یه‌و‌ێت به‌ئازادان ‌ه بژی‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ده‌س���تور‪ ،‬مامجه‌الل به‌م رێككه‌وتنه‌ ‌‬ ‫پرسیاری سه‌ره‌کی له‌به‌رده‌میدا ئه‌بێت‬ ‫ی‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ گۆڕان ئه‌م مقۆمقۆیه‌ی‌ كۆتای ‌‬ ‫ئه‌وه‌بێت چۆن رێگ���ه‌ نه‌ده‌ین جارێکی‬ ‫پێهێنا ك ‌ه له‌س���ه‌ر گێڕانه‌وه‌ی‌ ده‌ستور‬ ‫دی دیکتات���ۆرو حوکم���ی تاکڕه‌وان��� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ته‌واو ‌‬ ‫هه‌بوو‪ ،‬چونكه‌ بااڵنس���ه‌كه‌ ‌‬ ‫دوباره‌بێته‌وه‌‪ .‬ئه‌مڕۆ گرنگترین شتێک‬ ‫به‌الیه‌كدا خست‌و پارتی‌ به‌ته‌نها مایه‌و‌ه‬ ‫بۆ ئێم��� ‌ه ئه‌وه‌ی��� ‌ه بناغه‌کانی جۆرێک‬ ‫ی كه‌وت ‌ه‬ ‫ل��� ‌ه گۆڕه‌پ���ان‪ ،‬به‌ڵكو پارت��� ‌‬ ‫له‌سیس���ته‌می حوکمران���ی دامه‌زرێنین‬ ‫ی جگه‌ ل ‌ه هاتن ‌ه‬ ‫ێ چاره‌ی ‌‬ ‫مه‌وقفێك���ی ب ‌‬ ‫ک ‌ه هیچ ده‌رفه‌تێکی بۆ دروستبونه‌وه‌ی‬ ‫ژێرباری‌ گێڕانه‌وه‌ی‌ ده‌ستور‪.‬‬ ‫تاک���ره‌وی و ئه‌گ���ه‌ری دیکتات���ۆری‬ ‫ی‬ ‫هه‌قه‌ پارتی‌ رازی بێت به‌گێڕانه‌وه‌ ‌‬ ‫تێدانه‌بێت‪ .‬بۆ ئێمه‌ی خه‌لکی هه‌رێمی‬ ‫ی ده‌ستور‪ ،‬چونكه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫پرۆژ‌ه یاس���ا ‌‬ ‫کوردس���تان یه‌کج���ار گرنگ���ه‌ جۆرێک‬ ‫هه‌یه‌ ئۆپۆزیسیۆن له‌ناو په‌رله‌مان له‌ت‬ ‫له‌حوکمران���ی دامه‌زرێنین ک ‌ه که‌مترین‬ ‫ببن‌و ناكۆك���ی‌و جیاوازی‌ بۆچونیان بۆ‬ ‫ئه‌گ���ه‌ری ب���ۆ پێش���ێلکردنی ماف و‬ ‫ی‬ ‫دروست ببێت به‌تایبه‌ت داواو خواست ‌‬ ‫زۆرترین رێگری بۆ خراپ به‌کارهێنانی‬ ‫الیه‌ن ‌ه ئیس�ل�امییه‌كان بۆ گۆڕانكاریی‬ ‫ده‌سه اڵت تێدابێت‪ .‬یه‌کێک له‌و به‌ڵگ ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ل ‌ه پرۆژه‌كه‌ جیاواز‌ه له‌ داواو خواست ‌‬ ‫گرنگانه‌ی ک ‌ه ئه‌بێت رێگرێکی سه‌ره‌کی‬ ‫یه‌كێت���ی‌و گۆڕان‪ ،‬ده‌كرێ���ت ئه‌م خاڵ ‌ه‬ ‫بێ���ت له‌دیکتاتۆرو حوکمی تاکڕه‌وانه و‬ ‫ی یه‌كێتی‌‌و‬ ‫ی به‌یه‌كگه‌یشتن ‌‬ ‫بكرێت ‌ه خاڵ ‌‬ ‫پارێزگاری له‌ئ���ازادی خه‌لک له‌به‌رده‌م‬ ‫پارتی‌‌و گۆڕان‪.‬‬ ‫ده‌س���ه‌الت و خ���راپ به‌کارهێنانی���دا‬ ‫ی‬ ‫ی پارت��� ‌‬ ‫یه‌كێ���ك له‌داخوازییه‌كان��� ‌‬ ‫بکات‪ :‬ده‌س���توره‌‪‌ .‬به‌اڵم ره‌شنوس���ی‬ ‫ی پارت���ی‌ له‌ن���او‬ ‫ی���ان پێداگرییه‌كان��� ‌‬ ‫ده‌ستوری هه‌رێمی کوردستان نه‌ک ئه‌م‬ ‫ده‌ستور هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكی هه‌رێم ‌ه‬ ‫کاره‌ی نه‌کردووه‌‪ ،‬به‌ڵکو ده‌سه‌اڵتی وا‬ ‫راس���ته‌وخۆ له‌الیه‌ن خه‌ڵك���ه‌و‌ه نه‌ك‬ ‫ترسناکی به‌سه‌رۆکی هه‌رێم به‌خشیو‌ه‬ ‫له‌الیه‌ن په‌رله‌مان‪ ،‬ئه‌مه‌ش هه‌ڵه‌یه‌كی‬ ‫گه‌وره‌ت���ر‌ه چونك���ه‌ هیچ س���ه‌رۆكێك فه‌یس���بوك ده‌یگه‌ینێت���ه‌ هه‌م���وو که‌ له‌هه‌موو رویه‌ک���ه‌وه‌ نادیموکراتیه‌و‬ ‫پره‌ ل ‌ه رێگه‌خۆشکردن بۆ به‌کارهێنانی‬ ‫رابردوو ئه‌مڕۆ ناتوانێت زۆرینه‌ی‌ ده‌نگ قوژبنێك‪.‬‬ ‫ی دواكه‌وتبێ‌‪ ،‬ده‌س���ه‌اڵت له‌خراپترین ش���ێوه‌کانیدا‪.‬‬ ‫ره‌نگ���ه‌ له‌مه‌دا پارت��� ‌‬ ‫ێ رێككه‌وتنێكی‬ ‫به‌ده‌س���ت بێنێت ب��� ‌‬ ‫ی واقع���ی به‌پێی ئه‌م ره‌شنوس��� ‌ه سه‌رۆکی هه‌رێم‬ ‫ی له‌به‌رچاوگرتن��� ‌‬ ‫سیاس���ی پێش���وه‌خت به‌ڵكو له‌وانه‌ی ‌ه س���ه‌ربار ‌‬ ‫ی به‌رپرس نیه‌ له‌به‌رده‌م هیچ ده‌زگایه‌کداو‬ ‫ی ئه‌و‌ه نه‌كات كۆمه‌اڵیه‌تی‌ یان هۆشیاریی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫رێككه‌وتنه‌ك���ه‌ش گره‌نت ‌‬ ‫ێ ده‌سه اڵتێکی چاودێرینه‌کراوی به‌سه‌ر‬ ‫ی پارت���ی‌ نف���وزی ل ‌‬ ‫جه‌ماوه‌ر ده‌نگ به‌كه‌س���ێكی دیاریكراو ئ���ه‌و ناوچان��� ‌ه ‌‬ ‫بدات هه‌روه‌ك چۆن س���ه‌رۆكی هه‌رێم هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم ته‌وژمی هۆش���یاربونه‌وه‌و کۆی ده‌زگا هه‌ستیاره‌کانی کوردستانه‌و‌ه‬ ‫ی هه‌یه‌‪ .‬له‌نوس���ینێکدا به‌درێژی باس���ی‬ ‫ی داخوازییه‌كان ‌‬ ‫ی ئاس���ت ‌‬ ‫ی نه‌بوای���ه‌ له‌گه‌ڵ به‌رزبونه‌وه‌ ‌‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر رێككه‌وتن��� ‌‬ ‫ی خه‌ڵ���ك له‌وه‌ خێراتر‌ه حزب به‌م خاوی ‌ه مه‌ترسی ئه‌و ده‌س���ه‌التانه‌م کردبو ک ‌ه‬ ‫یه‌كێت���ی‌ ل ‌ه ‪ 2009‬نه‌یده‌توانی‌ زۆرینه‌ ‌‬ ‫مامه‌ڵ���ه‌ی‌ له‌گه‌ڵدا ب���كات‪ ،‬ئه‌مڕۆ هه‌ر له‌م ره‌شنوس���ه‌دا به‌س���ه‌رۆکی هه‌رێم‬ ‫ده‌نگاكان بێنێت‪.‬‬ ‫هه‌رچۆنێ���ك بێ���ت كات‌و ده‌رفه‌ت حزبێ���ك بیه‌وێ���ت نه‌ك گه‌ش��� ‌ه بكات دراوه‌‪ .‬لێ���ره‌داو له‌به‌رئه‌وه‌ی دیس���ان‬ ‫ی به‌ڵكو ده‌ست به‌رێژ‌هی‌ ده‌نگه‌كانییه‌و‌ه ئه‌م پرسه‌ هاتۆته‌وه‌ ئارا‪ ،‬به‌پێویستی‬ ‫به‌رده‌ست نه‌ماو‌ه له‌گه‌ڵ گۆڕانكارییه‌كان ‌‬ ‫س���ه‌رده‌م هه‌ڵنه‌كه‌یت‪،‬ئه‌و س���ه‌رده‌م ‌ه بگرێ���ت ده‌بێ���ت هاوته‌ری���ب له‌گ���ه‌ڵ ئه‌زانم هه‌ندێک له‌و مه‌ترس���یان ‌ه به‌ بیر‬ ‫ی خه‌ڵك‌و پێشكه‌وتنی سه‌رده‌م بهێنمه‌وه‌‪:‬‬ ‫گوزه‌شت وا تێبگه‌ین خه‌ڵك له‌روداوه‌كان خواست ‌‬ ‫دووره‌‪ ،‬ئه‌م���ڕۆ كۆبونه‌وه‌یه‌ك ده‌كرێت رێبكات‪ ،‬كات به‌رده‌ست نه‌ماوه‌ رێگری س���ه‌رۆکی هه‌رێم به‌پێی ئه‌م ره‌شنوس ‌ه‬ ‫ی ل ‌ه پێش���كه‌وتنه‌كان بكرێ���ت‪ ،‬عه‌ره‌ب ‪ 24‬ده‌س���ه‌اڵتی جیاوازی پێبه‌خشراو‌ه‬ ‫بۆ س���به‌ی‌ به‌ش���ێك له‌زانیارییه‌كان ‌‬ ‫ی (ش���ا‌و ام ابی‌)خۆشی‌و ترشی که‌ لێره‌دا له‌سه‌ر هه‌ندێکیان هه‌ڵوێست ‌ه‬ ‫ن���او كۆبونه‌وه‌كه‌ گه‌یش���تۆت ‌ه خه‌ڵك‪ ،‬وته‌ن ‌‬ ‫روداوێك له‌ال كۆاڵنێ���ك ده‌بێت‪ ،‬خێرا هه‌ندێ���ك گۆڕانكاریی‌ هه‌ی��� ‌ه ملده‌نێت ‌ه ئه‌که‌ین‪:‬‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌سه‌اڵت ‌‬ ‫‪ )1‬سه‌رۆكی‌هه‌رێم سه‌رۆك ‌‬ ‫به‌رله‌ ته‌لفزی���ۆن‌و رادیۆو رۆژنامه‌كان‪ ،‬هه‌موو ماڵێك‌و هه‌موو كۆمه‌ڵگایه‌ك‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ب���ااڵی‌جێبه‌جێكردن���ه‌‪ ،‬و س���ه‌رۆك ‌‬ ‫هێزی‌ پێش���مه‌رگه‌ی‌كوردستانه‌‪ .‬ئه‌وه‬ ‫‌سه‌رۆكه‌پله‌ی‌سه‌ربازی‌ به‌ئه‌فسه‌ران و‬ ‫ئاسایش ده‌دات‌و هه‌ر ئه‌ویش ده‌توانێت‬ ‫ی‬ ‫به‌بڕیارێك خانه‌نشینیان بكات(ماده‌ ‌‬ ‫‪ 65‬بڕگه‌ی‌بیس���ت‌و سێهه‌م) بێئه‌وه‌ی‬ ‫‌بۆ هیچ یه‌ك ل���ه‌م خااڵنه ‌هیچ مه‌رج‌و‬ ‫پابه‌ندیه‌ك دانرابێت‪ .‬س���ه‌رۆكی‌هه‌رێم‬ ‫بێئه‌وه‌ی ‌به‌س���ه‌ریدا بس���ه‌پێنرێت ك ‌ه‬ ‫خه‌بات‌و تائێستاش به‌رده‌وامه‌و توركیا رۆڵه‌كانیان‌و به‌رامبه‌ره‌كه‌شیان بگه‌ن ده‌س���ت له‌کاری ‌حیزبی بكشێنێته‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌م����وو توان����ا م����ادی‌‌و مرۆییه‌كانی‌ به‌مافه‌ نیشتیمانی‌‌و نه‌ته‌وه‌ییه‌كانیان‪ ،‬ئه‌م ده‌س���ه‌اڵته‌ گه‌وره‌ی���ه‌ی‌ده‌درێتی‌‪.‬‬ ‫به‌كارهێناوه‌ بۆكۆتایی‌ هێنان به‌خه‌باتی‌ به‌اڵم مێ����ژوو پیمان ئه‌ڵ����ێ‌ میلله‌تی‌ ئه‌مه‌ش واته‌سبه‌ی‌گه‌ر سه‌رۆكی‌هه‌رێم‬ ‫چه‌ك����داری‌ په‌كه‌كه‌و گرتن����ی‌ قه‌ندیل ك����ورد زۆر مه‌حاڵه‌ به‌ئاش����تی‌ بتوانێ‌ ویس���تی ‌ده‌توانێت هه‌موو ئه‌فس��� ‌هر‌و‬ ‫بێس����وود ب����ووه‌ هه‌وڵه‌كانی‌‪.‬هه‌ر ئه‌م مافه‌ نیش����تیمانی‌‌و نه‌ته‌ته‌وه‌ییه‌كانی‌ ئاسایش‌و پێش���مه‌رگه‌كانی ‌حیزبه‌كه‌ی‬ ‫ی به‌رزبكاته‌وه‌‌و پله‌‌وپایه‌یان بداتێ‌و‬ ‫هۆكاران����ه‌ش وایانكردووه‌ قه‌ندیل الی‌ به‌ده‌س����ت بهێنێ‌ له‌گه‌ڵ‌ ئه‌م واڵتانه‌ی‌ ‌خۆ ‌‬ ‫ی به‌ڕێزیان نه‌بێت‬ ‫میلله‌تی‌ ك����ورد وه‌ك ناوێكی‌ پیرۆزی‌ به‌س����ه‌ریا دابه‌ش����كراون‪ .‬ئه‌مان����ه‌ هه‌ر كه‌سێكیش به‌دڵ ‌‬ ‫نیش����تیمانی‌ كه‌به‌رگ����ی‌ مقاوه‌مه‌ت‌و ئه‌وه‌نده‌ راس����یزمانه‌ بی����ر ئه‌كه‌نه‌وه‌ خانه‌نشین بكات‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی حیزب ‌‬ ‫مانه‌وه‌ی‌ شۆڕش����ی‌ ك����راوه‌ به‌ربه‌ردا له‌بنه‌ڕه‌ته‌وه‌ باوه‌ڕیان به‌جیاوازبوونی‌ له‌واڵتێك���دا ك��� ‌ه میلیش���یا ‌‬ ‫ته‌ماش����ا بكرێ‌‪ ،‬به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌ الی‌ نه‌ته‌وه‌ی����ی‌ تۆنی����ه‌ چ ج����ای‌ ماف����ه‌ هه‌یه‌‌و س���ه‌رۆك هه‌ر به‌سه‌رۆكی‌حیزب‬ ‫واڵتان����ی‌ ده‌وروبه‌رم����ان وه‌ك ناوێكی‌ نیشتیمانیه‌كانت؟!‬ ‫ده‌مێنێته‌وه‌‪ ،‬به‌خشینی ‌ئه‌م ده‌سه‌اڵته‬ ‫ناشرین‌و قێزه‌ون وێناكراوه‌‪.‬‬ ‫چۆڵكردنی‌ قه‌ندیل به‌هه‌ر پاس����اوو ‌به‌س���ه‌رۆك مه‌ترس���یه‌كی‌بێئه‌ن���دازه‬ ‫له‌س����اڵی‌ ده‌س����ت پێك����ی‌ خه‌باتی‌ بیانوی����ه‌ك ب����ێ‌‪ ،‬یان ه����ه‌ر په‌یمان‌و ‌گ���ه‌وره‌ی‌هه‌ی���ه‌بۆ ئه‌وه‌ی‌س���ه‌رۆك‬ ‫ی هێزه‌سه‌ربازیه‌كانی‌ واڵت‬ ‫په‌كه‌ك����ه‌وه‌ ده‌وڵه‌ت����ی‌ توركی����ا به‌ڵێنێ����ك بێ‌ ته‌نانه‌ت به‌به‌ردانی‌ ئۆج بتوانێت كۆ ‌‬ ‫به‌س����ه‌رده‌می‌ عه‌لمانی‌‌و ئیسالمیه‌وه‌ ئاالنیش له‌ئێستادا كارێكی‌ خۆكوژانه‌و كه‌ گرنگترین و هه‌س���تیارترین ده‌زگای‬ ‫ی‬ ‫هه‌رچی‌ فرت‌و فێڵ����ه‌ له‌گه‌ڵ‌ كوردانی‌ كۆتای����ی‌ هێنان����ه‌ به‌خ����ودی‌ كوردو ‌واڵته‌‪ ،‬به‌حیزبی‌بكات‌و نه‌یاره‌كانیش��� ‌‬ ‫باكورو باشورو ده‌وڵه‌تانی‌ دراوسێ یه‌ كێش����ه‌كه‌ی‌‪ .‬په‌كه‌ك����ه‌ ته‌نیا ره‌مزێك خانه‌نشین بكات‪.‬‬ ‫به‌كاری‌ هێن����اوه‌ بۆچه‌كدانانی‌ پارتی‌ نیه‌ بۆخه‌بات����ی‌ كوردانی‌ باكور به‌ڵكو ‪ -2‬ترس���ناكترین خاڵێ���ك ك���ه‌ ل���ه‌م‬ ‫كرێكاران‌و چۆڵكردنی‌ قه‌ندیل له‌الیه‌ن گاریگه‌ری‌‌و مایه‌ی‌ به‌هێزی‌ پارچه‌كانی‌ ده‌س���توره‌دا هه‌ی���ه‌ئه‌وه‌یه‌س���ه‌رۆك‬ ‫ئه‌وانه‌وه‌ به‌پێدان����ی‌ به‌ڵێن‌و په‌یمانی‌ تری‌ كوردستانیش����ه‌‪ .‬ئێمه‌ ئه‌زمون‌و له‌به‌رده‌م په‌رله‌ماندا به‌رپرس���یار نیه‌‌و‬ ‫ی‬ ‫بریقه‌دار‪ ،‬به‌اڵم ك����ورد وته‌نی‌ چونكه‌ مێژوومان هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ‌ واڵتانی‌ زلهێزی‌ په‌رله‌م���ان توانای ‌البردنی س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی ‪ 53‬دا و له‌بڕگ���ه‌ی‬ ‫په‌ت����ی‌ درۆ كورت����ه‌و زوو ئه‌پچ����ڕێ‌‪ .‬دنیاو به‌تایبه‌تیش توركیا له‌مه‌سه‌له‌ی‌ نی���ه‌‪ .‬له‌م���اده‌ ‌‬ ‫هه‌ربۆیه‌ش زوو مه‌رامه‌كانی‌ ئاش����كرا چاره‌سه‌ركردنی‌ كێشه‌و كوردو راستی‌ ‌شه‌ش���ه‌مدا ك ‌ه تایبه‌ته‌به‌شیكردنه‌وه‌ی‬ ‫بوه‌و نه‌یتوانیوه‌ خواس����ته‌كانی‌ به‌دی‌ به‌ڵێنه‌كانی����ان‪ .‬بۆی����ه‌ ت����ا نه‌گۆڕانی‌ ‌ده‌سه‌اڵته‌كانی‌په‌رله‌مان به‌ده‌ق هاتووه‌‪:‬‬ ‫بهێنێ له‌چۆڵكردنی‌ قه‌ندیل‪.‬‬ ‫ی‬ ‫هاوكێش����ه‌ی‌ سیاس����ی‌‌و عه‌س����كه‌ری‌ " چاودێریكردنی‌ كاره‌كانی‌ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ئێس����تا جارێكیت����ر ده‌نگ����ۆی‌ له‌توركیاو ناوچه‌كه‌و ئ����ازاد نه‌كردنی‌ جێبه‌جێكردن‌و لێپرسینه‌وه ‌له‌سه‌رۆك ‌‬ ‫ی وه‌زی���ران‌و جێگره‌كه‌ی‌و‬ ‫چاره‌س����ه‌ركردنی‌ كێش����ه‌ی‌ ك����ورد به‌ش����ێكی‌ باش����ی‌ خاك����ی‌ باك����وری‌ ئه‌نجومه‌ن��� ‌‬ ‫له‌توركیا به‌رێگای‌ ئاشتیانه‌و وازهێنان كوردس����تان چۆڵكردن����ی‌ قه‌ندی����ل‌و وه‌زی���ره‌كان‪ "...‬وه‌ك ده‌بینی���ن ل���ه‌م‬ ‫ی س���ه‌رۆكی ‌هه‌رێم قرتاوه‌‌و‬ ‫له‌چه‌ك‌و چۆڵكردن����ی‌ قه‌ندیل له‌دوای‌ چه‌ك دانانی‌ په‌كه‌ك����ه‌ دوایین بزماره‌ ناوه‌دا ناو ‌‬ ‫دیداره‌كانی‌ س����ه‌رۆكی‌ میتی‌ توركی‌‌و له‌تابوت����ی‌ مه‌رگی‌ خۆمان����ی‌ ئه‌ده‌ین‪ .‬په‌رله‌م���ان ده‌س���ه‌اڵتی‌چاودێریكردن‌و‬ ‫دوو په‌رله‌مانتاره‌ك����ه‌ی‌ به‌ده‌په‌ له‌گه‌ڵ‌ ئه‌م واڵتانه‌ی‌ ده‌وروبه‌ر چه‌ند ناكۆك‌و لێپرسینه‌وه‌ی‌س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێمی‌نیه‌‪.‬‬ ‫ی كێ له‌سه‌رۆك ده‌پرسێته‌وه‌؟‬ ‫(ئ����ۆج ئ����االن) له‌رۆژه‌ڤدایه‌و قس����ه‌و نه‌ته‌بابن له‌گه‌ڵ‌ یه‌كتری‌ كه‌له‌ ئێستادا ئه‌د ‌‬ ‫ی چواره���ه‌م و‬ ‫ی ‪ 53‬بڕگ��� ‌ه ‌‬ ‫باس����ێكی‌ زۆری‌ هێناوه‌ت����ه‌ ئ����اراوه‌و بوونی‌ هه‌ی����ه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم له‌بنه‌بڕكردنی‌ له‌م���اد‌ه ‌‬ ‫شه‌قامی‌ توركی‌‌و كوردیشی‌ به‌خۆیه‌وه‌ كوردو خامۆش����كردنی‌ شۆڕشه‌كانیان هه‌روه‌ها ماده‌ی‌‪ 62‬ی ‌ئه‌م ده‌ستوره‌دا‬ ‫سه‌رقاڵكردوه‌‪.‬‬ ‫ته‌ب����او هاوپه‌یمان بوون����ه‌ به‌یارمه‌تی‌ هاتووه‌گه‌ر دوو له‌سه‌ر سێی ئه‌ندامانی‬ ‫هی����چ گوم����ان له‌وه‌دانی����ه‌ هه‌موو واڵته‌ زلهێزه‌كانی‌ تری‌ دنیا له‌چه‌شنی‌ ‌په‌رله‌مان رایان وابوو سه‌رۆك خیانه‌تی‬ ‫ی ده‌س���توری‬ ‫میلله‌تانی‌ دنیا حه‌زئه‌كه‌ن‌و تێده‌كۆشن ئه‌مریكاو به‌ریتانیاو روسیاو ئه‌ڵمانیاو ‌ك���ردووه‌ یان س���وێند ‌‬ ‫به‌ئاش����تی‌‌و دوور له‌رژان����ی‌ خوێن����ی‌ فه‌ره‌نسا‪.‬‬ ‫‌ش���كاندووه‌‪ ،‬ناتوانن الیب���ده‌ن‪ ،‬به‌ڵكو‬

‫قه‌ندیل دوا وێستگه‌ی‌ مانه‌وه‌!‬ ‫سه‌ركه‌وت شه‌ریف‬ ‫ئه‌گه‌ر میلله‌تی‌ كورد هیچ دۆستێكی‌‬ ‫نه‌بوبێ‌ له‌جیهاندا له‌ساتی‌ سه‌رهه‌ڵدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ملمالنیه‌كانی‌ مرۆڤایه‌تیه‌وه‌‪ ،‬كه‌یارمه‌تی‌‬ ‫كێش����ه‌كه‌ی‌ دابێ‌ له‌زه‌مه‌نی‌ رابردودو‌و‬ ‫ئێستاش����دا‪ ،‬ب����ه‌اڵم تۆبۆگرافی����ای‌‬ ‫خاكه‌كه‌ی����ی‌‌و هه‌ڵكه‌وتن����ی‌ چیایه‌ك‬ ‫به‌ناوی‌ (قه‌ندیل) له‌هه‌موو مرۆڤایه‌تی‌‬ ‫س����ه‌ر زه‌وی‌ زیاتر یارمه‌تی‌ مانه‌وه‌ی‌‬ ‫ئه‌م میلله‌ته‌ی‌ داوه‌‪.‬‬ ‫قه‌ندی����ل ناوێكی‌ س����اده‌و س����اكار‬ ‫نی����ه‌ له‌زیهنیه‌ت����ی‌ میلله‌ت����ی‌ كوردا‌و‬ ‫ته‌نیا وه‌ك ئاماژه‌ی����ه‌ك بۆناو هێنانی‌‬ ‫چیایه‌ك له‌ناوه‌ڕواستی‌ سێ‌ پارچه‌یدا‬ ‫به‌كارناهێن����رێ‌‪ ،‬ئ����ه‌م چیای����ه‌ پێش‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی‌ پارچه‌یه‌كی‌ بچوك����ی‌ خاكی‌‬ ‫كوردستانبێ‌ پش����ت‌و په‌ناو قه‌اڵیه‌كی‌‬ ‫به‌هێزو مێژووی����ی‌‌و خۆڕاگری‌ خه‌بات‌و‬ ‫مقاوه‌مه‌تی‌ شۆڕشی‌ كۆی‌ پارچه‌كانی‌‬ ‫كوردس����تان بوه‌‪ .‬ئ����ه‌م چیایه‌ به‌هۆی‌‬ ‫هه‌ڵكه‌وته‌ جوگرافیایه‌كه‌ی كه‌كه‌وتۆته‌‬ ‫نێ����وان س����نوری‌ س����ێ‌ ده‌وڵه‌ت����ی‌‬ ‫كوردس����تان دابه‌ش����كراو به‌س����ه‌رداو‬ ‫س����ه‌ختی‌ تۆبۆگرافیاك����ه‌ی‌ له‌مێژووی‌‬ ‫نوێ����ی‌‌و هاوچه‌رخ����ی‌ كوردا به‌ش����ی‌‬ ‫زۆری‌ شۆڕش����ه‌كانی‌ ك����ورد ئه‌وێیان‬ ‫كردۆته‌ مه‌ڵبه‌ندی‌ س����ه‌ره‌كی‌ خه‌بات‌و‬ ‫واڵتانی‌ دوژمنی‌ كوردیش هیچ كاتێك‬ ‫نه‌یانتوانیوه‌ ده‌ستیان بگاته‌ قه‌ندیل‌و‬ ‫كۆنترۆڵی‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫ئه‌م چیایه‌ له‌مێژووی‌ نوێدا رۆژگارێكی‌‬ ‫زۆر مه‌نزڵگ����ه‌ی‌ خه‌بات����ی‌ شۆڕش����ی‌‬ ‫ئه‌یلولی‌ باش����وری‌ كوردس����تان بوه‌‪،‬‬ ‫دواتریش هه‌ر لێره‌وه‌ شۆڕش����ی‌ نوێ‌ یش����ه‌وه‌ پارتی‌ كرێكارانی‌ كوردستان‬ ‫به‌رابه‌رایه‌تی‌ یه‌كێتی‌ بارگه‌و بنه‌ی‌ داناو بڕیاری‌ هه‌ڵگیرس����اندنی‌ شۆرش����ی‌ دا‬ ‫خۆی‌ رێكخسته‌وه‌و شۆڕشی‌ چه‌كداری‌ دژی‌ ده‌وڵه‌تی‌ توركیای‌ كه‌مالی‌ دیسان‬ ‫ده‌س����ت پێكرده‌وه‌‪ .‬له‌ساڵی‌ (‪ )1984‬قه‌ندیلی‌ كرده‌ س����ه‌نگه‌ری‌ مقاوه‌مه‌ت‌و‬

‫چۆڵكردنی‌ قه‌ندیل‬ ‫به‌هه‌ر پاساوو‬ ‫بیانویه‌ك بێ‌‪،‬‬ ‫یان هه‌ر په‌یمان‌و‬ ‫ێ‬ ‫به‌ڵێنێك ب ‌‬ ‫ی‬ ‫ته‌نانه‌ت به‌به‌ردان ‌‬ ‫ئۆج ئاالنیش‬ ‫ی‬ ‫له‌ئێستادا كارێك ‌‬ ‫ی‬ ‫خۆكوژانه‌و كۆتای ‌‬ ‫ی‬ ‫هێنانه‌ به‌خود ‌‬ ‫كوردو كێشه‌كه‌ی‬

‫‌دروستکردنی دیکتاتۆر‬ ‫له‌رێگه‌ی ده‌ستوره‌وه‌‬

‫ی‬ ‫له‌نوسینه‌وه‌ ‌‬ ‫پرۆژ‌هی‌ ده‌ستوردا‬ ‫به‌جۆرێك‬ ‫نوسراوه‌ته‌و‌ه رێك‬ ‫هه‌ستده‌كه‌یت‬ ‫ی الیه‌نێكی‬ ‫هه‌یمه‌نه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫دیاریكراو ‌‬ ‫به‌سه‌ره‌وه‌یه‌و‬ ‫ئاماژه‌یه‌كی تێدای ‌ه‬ ‫كه‌ ته‌نها بۆ‬ ‫كه‌سێكی دیاریكراو‬ ‫نوسراوه‌ته‌وه‌‬

‫ته‌نه���ا ده‌توانن له‌دادگای ‌ده‌س���توری‬ ‫‌ش���كاتی‌ لێبك���ه‌ن‪ .‬وات���ه‌په‌رله‌م���ان‬ ‫ی‬ ‫راسته‌وخۆ ته‌نانه‌ت به‌دوو له‌سه‌ر سێ ‌‬ ‫ی نیه‌‪،‬‬ ‫ده‌نگیش توانای‌البردنی‌ سه‌رۆك ‌‬ ‫ته‌نانه‌ت گه‌ر خیانه‌تیش بکات!!‬ ‫ی ترسناكتر له‌مه‌ش په‌یوه‌ندی‬ ‫‪ -4‬خاڵ ‌‬ ‫‌ب���ه‌دادگای‌ده‌س���توریه‌وه‌هه‌یه‌‪ .‬وه‌ك‬ ‫وتم���ان په‌رله‌مان ناتوانێت س���ه‌رۆك‬ ‫ی‬ ‫البدات‪ ،‬به‌ڵكو ته‌نها ده‌توانێت له‌دادگا ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌ستوری‌شكات له‌سه‌رۆك بكات‪ .‬ئه‌ ‌‬ ‫ی ده‌ستوری‌چیه‌و كێیه‌؟‬ ‫دادگا ‌‬ ‫ی ‪92‬ی ‌ئ���ه‌م ده‌س���توره‌دا‬ ‫له‌م���اده‌ ‌‬ ‫ی سێ بڕگ ‌ه‬ ‫ی ده‌ستور ‌‬ ‫سه‌باره‌ت به‌دادگا ‌‬ ‫داڕێژراوه‌‌‌‪ .‬یه‌كێكی���ان ده‌ڵێت دادگای‬ ‫‌ده‌ستوری‌له‌حه‌وت كه‌س پێكدێت‪.‬‬ ‫له‌بڕگه‌ی‌دوهه‌میش���دا ب���ه‌ده‌ق هاتوو‌ه‬ ‫‪ :‬س���ه‌رۆكی‌هه‌رێم به‌راوێژكردن له‌گه‌ڵ‬ ‫ی‬ ‫ی دادوه‌ری‌ئه‌ندامانی‌دادگا ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ده‌ستوری‌ده‌پاڵێوێ‌‪.‬‬ ‫له‌والوه‌ده‌سه‌اڵتی‌ ئه‌وه‌یان له‌په‌رله‌مان‬ ‫سه‌ندووه ‌راسته‌وخۆ سه‌رۆك البه‌رێت‌و‬ ‫ته‌نه���ا ده‌بێ���ت ش���كات ل���ه‌دادگای‬ ‫‌ده‌س���توری‌ بكات‌و له‌مالش���ه‌وه‌دانانی‬ ‫ی ده‌س���توریان داوه‌ته ‌ده‌س���ت‬ ‫‌دادگا ‌‬ ‫سه‌رۆك بۆ ئه‌وه‌ی ‌بێگومان كه‌سانێك‬ ‫دابنێت ك���ه ‌هی ‌خۆی���ن‌و هه‌موو ئه‌و‬ ‫شكاته‌نه‌ش ره‌دبكاته‌وه‌كه‌دوو له‌سه‌ر‬ ‫سێی په‌رله‌مان لێیانكردووه‌‪.‬‬ ‫كار به‌مه‌ش راناوه‌س���تێت‌و ئه‌م دادگا‬ ‫ده‌س���توریه‌ش له‌حاڵه‌تی ‌سه‌یركردنی‬ ‫ی س���ه‌رۆكدا ك���ه‌ل���ه‌‪ 7‬كه‌س‬ ‫‌ش���كات ‌‬ ‫پێكهات���ووه‌‪ ،‬ده‌بێ���ت پێنج كه‌س���یان‬ ‫س���ه‌رۆك به‌تۆمه‌تبار بزانێت‪ ،‬ئه‌وس���ا‬ ‫ی‬ ‫تۆمه‌ته‌ك���ه‌قبوڵده‌كرێ���ت‪ .‬له‌م���اده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كاره‌كان���ی‌دادگا ‌‬ ‫‪95‬دا ك���ه‌باس��� ‌‬ ‫ده‌ستوری ‌ده‌كات‌و له‌برگه‌ی ‌شه‌شه‌مدا‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌س���توری‌س���ه‌یر ‌‬ ‫هاتووه‌‪ :‬دادگا ‌‬ ‫ئ���ه‌و ش���كات ‌ه ده‌كات كه‌له‌س���ه‌رۆكی‬ ‫‌هه‌رێ���م یان جێگره‌ك���ه‌ی‌له‌الیه‌ن دوو‬ ‫له‌س���ه‌ر س���ێی ئه‌ندمانی‌ په‌رله‌مانه‌وه‬ ‫‌پێشكه‌ش كراوه‌‪ ..‬به‌ده‌ق له‌م بڕگه‌یه‌دا‬ ‫هاتووه‌‪" :‬بۆ تاوانباركردنی‌سه‌رۆك یان‬ ‫جێگره‌كه‌ی‌پێویست ‌ه النیكه‌م ‪ 5‬ئه‌ندامی‬ ‫‌دادگا ره‌زامه‌ندی‌له‌سه‌ر بده‌ن"‪.‬‬ ‫ی ‪ 5‬حاكم له‌حه‌وت‬ ‫وات���ه‌پاش ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫حاكم سه‌رۆكیان به‌تاوانبار زانی‌‪،‬ئه‌وسا‬ ‫ده‌توانن الیببه‌ن‪.‬‬

‫كورت‌و پوخت‬ ‫سه‌رۆكی‌هه‌رێم‬ ‫خودای‌ئه‌م‬ ‫سه‌رزه‌ویه‌یه‌‌و‬ ‫له‌به‌رده‌م هیچ‬ ‫ده‌سه‌اڵتێكدا‬ ‫به‌رپرسیار نیه‌‬ ‫كورت‌و پوخته‌س���ه‌ر س���ه‌رۆكی‌هه‌رێم‬ ‫خ���ودای‌ئه‌م س���ه‌رزه‌ویه‌یه‌‌و له‌به‌رده‌م‬ ‫هیچ ده‌س���ه‌اڵتێكدا به‌رپرس���یار نیه‌‪.‬‬ ‫په‌رله‌مان ناتوانێ���ت الیببات‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫گ���ه‌ر دو له‌س���ه‌ر س���ێی ئه‌ندامه‌کانی‬ ‫بڕوای���ان واب���وو خیانه‌تی ک���ردووه‌‪.‬‬ ‫دادگای‌ده‌ستوریش له‌الیه‌ن سه‌رۆكه‌وه‬ ‫ی ‪ 5‬حاكم‬ ‫‌داده‌نرێت‌و ته‌نها پاش ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ل��� ‌ه ‪ 7‬حاكم رازیبن‪ ،‬ئه‌وس���ا ده‌توانن‬ ‫الیببه‌ن‪ .‬ئه‌مه ‌ده‌ستوری ‌دیموكراتیه‌‪،‬‬ ‫یان ده‌س���تورێك كه‌س���ه‌رۆكه‌كانمانم‬ ‫لێده‌كات به‌شاهه‌نشا!‬ ‫‪ -5‬سه‌رۆك بۆی‌هه‌یه‌حاڵه‌تی‌له‌ناكاو‬ ‫ی ‪ 65‬بڕگ���ه‌ی‬ ‫رابگه‌یه‌نێ���ت (م���اده‌ ‌‬ ‫‌هه‌ش���ته‌م)‪ .‬هی���چ مه‌رجێکیش بۆ ئه‌م‬ ‫راگه‌یاندن ‌ه دانه‌ن���راوه ئه‌و‌ه نه‌بێت ک ‌ه‬ ‫به‌راوێ���ژ له‌گه‌ڵ س���ه‌رۆکی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫وه‌زی���ران و س���ه‌رۆکی په‌رله‌م���ان‪.‬‬ ‫راوێژک���ردن نه‌ک رازیب���ون‪ ..‬واته‌ له‌م‬ ‫به‌نده‌دا ته‌نانه‌ت ئه‌وه‌ش نه‌وتراو‌ه گه‌ر‬ ‫یه‌کێک له‌و دوو س���ه‌رۆکه‌ رازی نه‌بون‪،‬‬ ‫س���ه‌رۆکی هه‌رێ���م بۆی نی��� ‌ه حاڵه‌تی‬ ‫له‌ناکاو رابگه‌یه‌نێت‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫‪14‬‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫بیروڕا‬

‫ئایا مالیکی پەنا بۆ پالنی جیم دەبات؟‬ ‫ده‌ینوسێت‬

‫بۆ دانوستان لەئێستادا؟‬

‫پێ���ش ئ���ه‌وه‌ی قس���ه ده‌رب���اره‌ی‬ ‫هۆکاره‌کانی(ئه‌گه‌ره‌کانی) هه‌ڵبژاردنی‬ ‫س���اته‌وه‌ختی ئێس���تا بکه‌ی���ن‪ ،‬ب���ۆ‬ ‫ده‌س���تپێکردنه‌وه‌ی دانوس���تانه‌کان له‬ ‫نێ���وان پارت���ی کرێ���کاران‌و حکومه‌تی‬ ‫تورکیدا‪ ،‬به پێویس���تی ده‌زانم‪ ،‬شتێکی‬ ‫کورت ده‌رباره‌ی دانوستان‪ ،‬له دۆخێکی‬ ‫وه‌ها‌و ل���ه ملمالنێیه‌كی وه‌ه���ادا بڵێم‪.‬‬ ‫دانوستان له میانه‌ی خه‌باتی نه‌ته‌وه‌یه‌ک‬ ‫بۆ به‌ده‌ستهێنانی ئازادیه‌کانی گرنگترین‬ ‫س���اته‌وه‌خته‪ ،‬چونک���ه ده‌كرێت وه‌ها‬ ‫ناوی بنێین که ساته‌وه‌ختی چنینه‌وه‌ی‬ ‫به‌روبوومی خه‌باته‪ .‬ئه‌م س���اته‌وه‌خته‬ ‫ه���ه‌ردووال رووب���ه‌روو ی���ه‌ك ده‌بنه‌وه‪،‬‬ ‫پ���اش دانپیانان‌و ئاماده‌بوون بۆ له‌یه‌ک‬ ‫گه‌یش���تن‪ ،‬بۆئ���ه‌وه‌ی بتوان���ن بکه‌ونه‬ ‫پرۆسه‌ی گۆرینه‌وه‌وه‪ ،‬که ببێته بنه‌مایه‌ک‬ ‫بۆ داهاتوویه‌كی بێ توندوتیژی‪ .‬ئه‌وه‌ی‬ ‫له‌م س���اته‌وه‌خته‌دا ده‌گۆردرێته‌وه‪ ،‬له‬ ‫میان���ه‌ی ملمالنێدای���ه‪ ،‬چونکه هه‌ردوو‬ ‫ال له پرۆس���ه‌یه‌كدان که ئاراسته‌کانی‬ ‫دژبه‌یه‌کن‪ .‬الی���ه‌ك ده‌خوازێت زۆرترین‬ ‫ماف‌و خواس���ت‌و ده‌ستکه‌وت به ده‌ست‬ ‫بهێنێت (که کورده‪ ،‬چونکه له هه‌مووی‬ ‫بێبه‌ریه) وه الیه‌ک���ه‌ی تری ده‌خوازێت‬ ‫که‌مترین بدات‪ .‬بۆیه سه‌یرنیه که فێڵ‌و‬ ‫ته‌ڵه‌که‌ب���ازی‌و یاری���ه زمانه‌وانیه‌کان‌و‬ ‫به‌کارهێنان���ی فش���ار‌و دروس���تکردنی‬ ‫دۆخی ده‌روونی‌و سیاس���ی تایبه‌ت بۆ‬ ‫ئه‌م ئامانجانه‪ ،‬به ش���ێوه‌یه‌كی زۆر له‬ ‫ئارادایه‪ .‬ئه‌مه ئه‌گه‌‌ر به گش���تی دۆخی‬ ‫دانوستان بێت ئه‌وا زۆر زیاتر‌و تۆختره‬ ‫کاتێک له نێ���وان پارتێکی وه‌ك پارتی‬ ‫کرێکاران‌و حکومه‌تێکی وه‌ك حکومه‌تی‬ ‫تورکدا رووئ���ه‌دات‪ .‬دان پیانانی کورد‬ ‫ل���ه تورکیا له الیه‌ن حکومه‌ت تورکه‌وه‬ ‫پێویس���تی به وه‌رچه‌‌رخانی س���ه‌رجه‌‌م‬ ‫پ���رۆژه‌ی تورکی���ا هه‌یه‪ .‬ک���ه ده‌ڵێین‬ ‫پرۆژه‌ی تورکیا مه‌به‌‌ستمان ئه‌وه‌یه که‪،‬‬ ‫تورکیا‪ ،‬ک���ه یانی خاکی تورکان‪ ،‬وه‌ك‬ ‫ناوێ���ک بۆخۆی پرۆژه‌یه‌ك���ی یوتوپیه‪،‬‬ ‫به‌مانای نه‌بوویه‌ك که ده‌بێت بهێنرێته‬ ‫ب���وون‪ .‬کرۆکی ئ���ه‌م پرۆژه‌یه‌ له‌وه‌دایه‬ ‫که خاکی ن���او ئه‌و س���نوره‌ی تورکیا‬ ‫بکرێته پانتاییه‌ك که ته‌نها تورک تیایدا‬ ‫بااڵده‌ست بن‪ .‬به‌م پێیه ده‌بێت هه‌موو‬ ‫ئه‌وانه‌ی خۆیان به تورک نازانن‪ ،‬بکرێن‬ ‫به ت���ورک‪ ،‬یان ئه‌س���یمیله‌یت بکرێن‪.‬‬ ‫ته‌نها له کۆتایی پێهێنانی ئه‌م پرۆژه‌یه‌دا‬ ‫ده‌توانرێت دان به مافی کورددا بنرێت‪.‬‬ ‫ئه‌م پرۆس���ه‌یه چۆن کۆتایی دێت‪ :‬ئه‌م‬ ‫پرسیاره ره‌هه‌ندی سیاسی‪ ،‬کۆمه‌اڵیه‌تی‬ ‫وه حکوم���داری هه‌یه‪ .‬به‌م پێیه تورکیا‬ ‫ده‌بێت بگۆرێت ب���ۆ واڵتێکی فیدراڵی‪،‬‬ ‫ج���وت زمانی‪ ،‬فره که‌لت���ور‪ .‬ئایا ئه‌مه‬ ‫فه‌راه���ه‌م ده‌بێ���ت‪ ،‬دیاره پێویس���تی‬ ‫ب���ه پش���وودرێژیو وورده‌کاری‌و کاری‬ ‫زۆره‪ .‬ره‌هه‌ندێکی تر بۆ تێگه‌یش���تن له‬ ‫ئێستا وه‌ک ساته‌وه‌ختی ده‌ستپێکردنی‬ ‫دانوس���تان ئه‌وه‌ی���ه که بپرس���ین ئایا‬ ‫ئێس���تا چ کاتێکه‪( ،‬ب���ه مانایه‌كی تر‬ ‫له ناس���نامه‌ی ئێس���تا بپرس���ین) له‬ ‫رووی سیاسی‌و جیوپۆله‌تیک‌و ئابوری‌و‬ ‫کۆمه‌اڵیه‌تیه‌وه‪.‬‬ ‫ئێس���تا س���اته‌وه‌ختێکه که ناوچه‌ی‬ ‫رۆژهه‌اڵتی ناوه‌راس���ت به سێیه‌م قۆناخ‬ ‫یان ش���ه‌پۆلی جیوپۆله‌تیکیدا ده‌چێت‪:‬‬ ‫یه‌كه‌م ش���ه‌‌پۆل گرتنی س���ه‌ددام بوو‬ ‫ب���ۆ کوێ���ت‪ ،‬دووه‌م ش���ه‌پۆل‪ ،‬هاتنی‬ ‫ئه‌مریکاو خه‌ونی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌راستی‬ ‫گ���ه‌وره وه س���ێیه‌م ش���ه‌پۆل بریتیه‬ ‫ل���ه رووبه‌رووبوونه‌وه‌ی عوس���مانیه‌تی‬ ‫ن���وێ له گ���ه‌ڵ هیاللی ش���یعیدا‪ .‬ئه‌م‬ ‫رووبه‌رووبونه‌وه‌ی���ه کاریگ���ه‌‌ری ده‌بێت‬ ‫ل���ه س���ه‌ر س���ه‌رتاپا ره‌هه‌نده‌كان���ی‬ ‫جیوپۆله‌تی���ک له ناوچه‌کان���ه‌دا‪ .‬دیاره‬ ‫ئێمه ل���ه هه‌مانکات���دا س���ه‌ره‌تاکانی‬ ‫ش���ه‌پۆلێکی جیوپۆله‌تیکی تر ده‌بینین‬ ‫له ناوچه‌که‌دا که ده‌توانرێت به شه‌پۆلی‬ ‫موسوڵمانانی بێسنور ناوی ببرێت‪.‬‬ ‫تورکۆت ئۆزال‪ ،‬له سه‌رووبه‌ری رۆژانی‬ ‫جه‌نگ���ی کوێت‪ ،‬له دانیش���تنی نهێنی‬ ‫په‌رله‌مان‌و حکومه‌تدا ده‌ڵێت‪:‬له کاتێکدا‬ ‫ره‌نگ���ه بتوانرێ���ت یه‌كپارچه‌یی خاکی‬ ‫عێراق بپارێزرێت‪ ،‬عێراق( له داهاتوودا)‬ ‫الواز‌و ئه‌گه‌ری ئ���ه‌وه‌ی هه‌یه که ببێته‬ ‫فی���دڕاڵ‪ .‬ئه‌م���ه جێ���گای بایه‌خێکی‬ ‫زۆره ب���ۆ تورکی���ا‪ ،‬به‌تایبه‌تی له رووی‬ ‫ئاسایشه‌وه‪ .‬ئێمه پێویسته به‌شداربین له‬ ‫دارشتنی داهاتووی عێراقدا‪ .‬له عێراقی‬ ‫نوێدا‪ ،‬ش���یعه ده‌که‌ونه ژێر کاریگه‌ری‬ ‫ئێران���ه‌وه؛ له‌به‌رئه‌وه ده‌بێت خۆمان له‬

‫کوردی عێ���راق نزیک بکه‌ینه‌وه‪ .‬ئه‌گه‌ر‬ ‫عێ���راق دابه‌ش بێ���ت‪ ،‬ده‌توانین حه‌قه‌‬ ‫مێژووییه‌که‌ی خۆمان ده‌رباره‌ی موسڵ‬ ‫بهێنینه‌ئاراوه‪ .‬بۆشایی رێگه‌ پێنه‌دراوه‬ ‫له سیاسه‌تدا‪ .‬له داهاتوودا بۆشاییه‌ک‬ ‫دروس���ت ده‌بێت ل���ه باک���وری عێراق‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر ئێم���ه نه‌توانین ئه‌و بۆش���اییه‬ ‫پڕ بکه‌ینه‌وه‪ ،‬نه‌ی���اره دوژمنه‌کان پڕی‬ ‫ده‌که‌نه‌وه‪ .‬بۆئ���ه‌وه‌ی خۆمان له‌ ئه‌مه‬ ‫بپارێزی���ن ده‌بێت قس���ه‌مان هه‌بێت له‬ ‫داهاتووی عێراقدا‪ .‬ئ���ه‌م دیده‌ی ئۆزال‬ ‫زۆرم���ان ده‌رب���اره‌ی ئێس���تا‌و دۆخی‬ ‫دانوستان پێده‌ڵێت‪.‬‬ ‫با ئێس���تا ل���ه‌و فاکته‌رانه بدوێین که‬ ‫له پشت ده‌ستپێکردنی دانوستاندان له‬ ‫ئێستادا‪.‬‬ ‫یه‌ک���ه‌م‪ ،‬جیوپۆله‌تی���ک‪ ،‬تورکی���ا‬ ‫ده‌خوازێ���ت په‌که‌ک���ه ل���ه پانتای���ی‬ ‫جیوپۆله‌تیکی ش���یعه بهێنێته ده‌ره‌وه‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی به‌ربه‌‌ست‌و رێگری له به‌رده‌م‬ ‫په‌لکێش���ان‌و هه‌وڵی بۆ هاوسه‌نگی هێز‬ ‫له گه‌ڵ به‌ره‌ی شیعه‌دا که‌مباکاته‌وه‪.‬‬ ‫دووه‌م‪ ،‬تاکتیکی سیاس���ه‌تی ناوخۆ‪،‬‬ ‫ل���ه س���اڵی داهات���وودا هه‌ڵبژاردن���ی‬ ‫سه‌رۆکایه‌تی له تورکیا ئه‌نجام ئه‌درێت‪،‬‬ ‫ئه‌ردۆ‌غ���ان بۆئ���ه‌وه‌ی ده‌نگ���ی کورد‬ ‫به‌ده‌ست بهێنێت ئه‌م دانوستانه ئه‌نجام‬ ‫ئه‌دات‪ .‬به‌م پێیه ئه‌م دانوستانانه هه‌تا‬ ‫ئه‌و کات���ه درێژه ده‌كێش���ن‪ ،‬بۆئه‌وه‌ی‬ ‫ش���ه‌ر هێمن بکرێته‌وه وه فشار له سه‌ر‬ ‫ئه‌ردۆغان که‌م بکرێته‌وه‪.‬‬ ‫س���ێیه‌م‪ ،‬جیوپۆله‌تیکی کوردی‪ :‬له‬ ‫رێگای دانوستان‌و مافدان به کورده‌کانی‬ ‫باک���ور‪ ،‬تورکی���ا خۆی ل���ه پێگه‌یه‌‌‌کدا‬ ‫ده‌بینێته‌وه که ده‌توانێت ببێته ده‌روازه‌‌و‬ ‫هێزی بااڵو ئاراسته‌که‌ی پارچه‌کانی تری‬ ‫کوردس���تان‪ .‬له رێگای ئاشتی کردن له‬ ‫باکور تورکیا چی���دی پارچه‌کانی تری‬ ‫کوردس���تان مایه‌ی مه‌ترسی نابن بۆی‬ ‫به‌ڵکو ده‌بنه مایه‌ی س���ود‌و قازانج‪ ،‬له‬ ‫رووی وزه‪ ،‬بازار‪ ،‬هاوس���ه‌نگی هێز‪ ،‬وه‬ ‫ده‌روازه بۆ واڵتانی ت���ر‪ .‬دیاره گرنگی‬ ‫ئێس���تا ل���ه‌م روانگه‌ی���ه‌وه ئه‌وه‌یه که‬ ‫ناوچه‌كه له ئه‌گه‌ری گۆڕانکاریدایه‪.‬‬ ‫چواره���ه‌م‪ ،‬س���وریا‪ ،‬دانوس���تان له‬ ‫ئێستادا مه‌به‌س���ت لێی که‌مکردنه‌وه‌ی‬ ‫مه‌ترسی کوردانی رۆژئاوای کوردستانه‪.‬‬ ‫بوونی ئاشتی له گه‌ڵ په‌که‌که‌دا تورکیا‬ ‫مه‌ترسی ئاراس���ته‌ی سیاسی کورد له‬ ‫رۆژئاوای کوردستان که‌م ده‌کاته‌وه‪ .‬له‬ ‫راستیدا ئه‌گه‌‌ر پارتی کرێکاران ئاماده‌بن‬ ‫چه‌ک دابنێ���ن ئه‌واکوردان���ی رۆژئاوای‬ ‫کوردستان مه‌ترسیان نامێنێت بۆ سه‌ر‬ ‫تورکی���ا وه له هه‌مانکاتدا ده‌بنه پێگه‌‌و‬ ‫ده‌روازه بۆ س���وریا‪ ،‬وه‌ك چۆن باشور‬ ‫هه‌‌مان رۆڵ ده‌بینێت بۆ عێراق‪.‬‬ ‫پێنج���ه‌م‪ ،‬به‌هێزکردن���ه‌وه‌ی پێگه‌ی‬ ‫ئۆجه‌الن‪ .‬بۆ تورکیا گرنگه که ئۆجه‌الن‬ ‫به که‌س���ی یه‌که‌می په‌که‌که‌بێت‪ .‬دیاره‬ ‫له‌مبار‌ه‌وه ده‌زگای سیخوری ئه‌مریکی‌و‬ ‫تورک���ی‌و ناوه‌نده‌کانی ئینتلجینس���یای‬ ‫نزیک له‌م ده‌زگایانه‌وه به‌رده‌وام له کاری‬ ‫چاودێری‌و پشکنیندان‪ .‬ویکیلیکس زۆری‬ ‫لێ ئاشکرا کردن‪ .‬بۆ تورکیا گرنگه که‬ ‫ئۆجه‌الن نه‌ک ته‌نه���ا رابه‌رێکی رۆحی‬ ‫بێت‪( ،‬وه‌ک هه‌ندێک س���ه‌رچاوه ناوی‬ ‫ده‌به‌ن) به‌ڵکو که‌سێکی خاوه‌ن پێگه‌ی‬ ‫رابه‌ری بێت‪ .‬ئه‌گ���ه‌ر په‌که‌که به جودا‬ ‫ل���ه ئۆجه‌الن به‌رێوه ببرێت ئه‌وا تورکیا‬ ‫س���ه‌رۆکی پارتی کرێکارانی ال به‌ندنیه‪.‬‬ ‫له هه‌مانکاتدا تورکیا نایه‌وێت ئۆجه‌الن‬ ‫له به‌ندیخانه‌دا گیانی له ده‌س���ت بدات‪،‬‬ ‫هه‌‌رچه‌ند له ئێس���تاداتورکیا ئازادکردن‬ ‫یان گواستنه‌وه‌ی ئۆجه‌الن بۆ جێگایه‌كی‬ ‫ژێر چاودێری ره‌د ده‌كاته‌وه به‌اڵم ناردنی‬ ‫ئۆجه‌الن ب���ۆ ده‌ره‌وه‌ی تورکیا‪ ،‬که له‬ ‫هه‌ندێ سه‌رچاوه‌وه ئاماژه‌ی پێئه‌درێت‪،‬‬ ‫رۆڵ‌و پێگ���ه‌ی ئۆج���ه‌الن ده‌گۆرێت له‬ ‫په‌یوه‌ندی به بزوتنه‌وه‌ی ناسیونالیزمی‬ ‫کوردیه‌وه له داهاتوودا‪.‬‬ ‫شه‌ش���ه‌م‪ ،‬میدیاکانی ت���ورک ده‌لێن‬ ‫که ئێس���تا هه‌ڵبژێردراوه بۆ دانوستان‬ ‫چونکه ده‌وڵه‌ت ل���ه پێگه‌ی هێزدا‪ ،‬به‬ ‫ندکردنی ژماره‌یه‌كی زۆر له چاالکوانانی‬ ‫که‌چه‌ک وه به‌اڵم ئه‌مه خیتابی ده‌وڵه‌ته‬ ‫ب���ۆ خه‌ڵكێک ک���ه به زۆری ئاش���تیان‬ ‫ناوێ���ت وه هه‌روه‌ها ب���ۆ رێگه‌گرتنه له‬ ‫دووباره‌بوون���ه‌وه‌ی س���یناریۆی خابور‬ ‫ک���ه ت���ورک تیای���دا هه‌س���تیان کردن‬ ‫دۆڕان‪ .‬لەواقیع���دا هه‌رگیز ده‌وڵه‌ت له‬ ‫س���اته‌‌وه‌ختی به‌هێزیدا په‌نا ناباته به‌ر‬ ‫دانوستان‪.‬‬

‫‌سەباح تاھیر‬

‫‌‌مالیک���ی هەڕەش���ەی بەکارھێنان���ی‬ ‫ھێ���ز دەکات ب���ۆ کۆتای���ی ھێنان���ی‬ ‫خۆنیش���اندەرانی ئەنب���ار بەتایبەت‌و‬ ‫ناوچە سوننە نیش���ینەکان بەگشتی‪.‬‬ ‫بە کردەوەش چەند لیوایەکی سەربازی‬ ‫ب���ەرەو ئەنبار جولە پێک���ردوە‪ .‬بەاڵم‬ ‫پێش پەنا بردن ب���ۆ پالنی جیم یانی‬ ‫بەکارھێنانی ھێزی س���وپای(عێراقی)‬ ‫بۆ کۆتایی ھێنانی ئ���ەم ناڕەزایەتیەی‬ ‫ئەنبار بەخۆیەوە دەبینێت‪ ،‬لە ترس���ی‬ ‫ئەوەی بۆ ( بەھاری عەرەبی) بگۆڕێت‬ ‫یان س���وریایەکیتر‪ .‬بەتایبەتی دوای‬ ‫ئەوەی هەواڵی ئ���ەوە باڵو بۆتەوە کە‬ ‫کار ب���ۆ دامەزراندنی س���وپای عێراقی‬ ‫ئازاد لە شێوەی سوپای ئازادی سوریا‬ ‫دەکرێت‪ .‬پالنی (ب) اش هەیە‪ ،‬شاراوە‬ ‫نییە پالنی ئەلیف بەتەواوی دەرکەوت‬ ‫سەرکەوتوو نەبوو فەشەلی ھێنا‪ ،‬دوای‬ ‫ئەوەی لەڕێگای بەخشینەوەی پۆست‌و‬ ‫پارە ویس���تی سەرکردەکانی سوننە بۆ‬ ‫خۆی بارگاوی بکات‪ ،‬پاش پێاڵوبارانی‬ ‫س���الح موتل���ەگ ‪ ،‬س���الح ناچار بە‬ ‫پاش���گەزبونەوە بوو لەو هەڵوێستە پڕ‬ ‫لە ش���ەرمەزارییەی‌و ت���اڕادەی ئەوەی‬ ‫دوبارە مالیکی ب���ە دیکتاتۆر ناوببات‌و‬ ‫ه���ەروەھا داوابکات کە کورس���یەکەی‬ ‫چۆلبکات‪.‬‬ ‫خواردەمەن���ی لەم دەروازەیە س���ەدان‬ ‫‌کەوات���ە ئ���ەی چ���ی ب���ۆ پالنی ب خێزانی���ش بژێ���وی ژیانیان لەس���ەر‬ ‫پالن���ی با بریتیە لە گوش���اری ئابوری کاری رۆژانەیە ل���ەم دەروازەیە‪ .‬بەاڵم‬ ‫ل���ە ئەنبارییەکان‌و شانش���ینی ئوردن مەبەستی س���ەرەکی لە داخستنی ئەم‬ ‫بەیەکەوە‪ .‬هەمومان ئەزانین ئاس���تی دەروازەی���ە ئوردنە‪ ،‬بەتایبەتی کە لەم‬ ‫گ���وزەران لە عێراقدا چۆنە بەگش���تی کاتەدا لە بارودۆخێکی ئابوری سیاسی‬ ‫جگە ل���ە هەرێمی کوردس���تای کە لە یەکج���ار دژواردایە‪ .‬لەالیەک گەل دژی‬ ‫گەشەکردنێکی تاڕادەیەکی زۆرباشدایە‪ ،‬گرانی بازاڕو گرانبوونی سوتەمەنی لە‬ ‫بەتایبەت���ی ئەگەر ب���ەراوردی بکەین ناڕەزیەتی دەربڕینە لەم سەردەمەش کە‬ ‫لەگەڵ ناوەڕاس���ت‌و خوارووی عێراق‪ .‬سەردەمی بەھاری عەرەبیەو ئەم باھۆزە‬ ‫جگ���ە ل���ە ھاتنەن���اوەوەی کەلوپەل‌و لەس���ەر س���نورەکەیەتی‌و ئۆپزیسیۆن‬

‫نزیکبونەوە‬ ‫لەئێران‌و‬ ‫مامەڵەکردن‬ ‫لەگەڵ بەغدای‬ ‫مالیکی ھێڵی‬ ‫سورە بە نیسبەت‬ ‫سعودیەوە‬

‫بەگش���تی‌و ئیخ���وان بەتایبەت���ی لە‬ ‫قۆس���تنەوەی تەنگژەی ئابوری‌و گرانی‬ ‫بازاڕ س���وود وەردەگ���رن‪ .‬بۆیە لێرەدا‬ ‫داخس���تنی دەروازەی س���نوری ئوردن‬ ‫ناچار دەکات کە گوش���ار بخاتە سەر‬ ‫س���ەرکردەکانی س���وننە ک���ە تۆزەک‬ ‫ش���لیکەنەوە لەگەڵ بەغ���داو مالیکی‪.‬‬ ‫بەکردەوەش ئەم فش���ارانە دەس���تی‬ ‫پێکردوەو هەس���تی پێدەکرێت‪ ،‬هەر لە‬ ‫دەرکردنی خانەوادەی تاریق ھاش���می‬ ‫جێگ���ری س���ەرۆک کۆم���اری داواکراو‬ ‫لە دادگاکانی عێ���راق بەتاوانی تیرۆر‪.‬‬ ‫پەیوەن���دی کردن بە عەش���ایەرەکانی‬ ‫ئەنبارو حاریس زاری بۆ ھێورکردنەوەی‬ ‫دۆخەکە‪.‬‬ ‫‌بەاڵم لەم س���اتەوەختە سیاس���ی‌و‬ ‫تایەفیە توندوتیژییەی ناوچەکە پێیدا‬ ‫تێدەپەڕێت‪ ،‬ئایا س���وننەکان دەکەونە‬ ‫ژێرباری ئەم گوش���ارانەی ئوردن‪ .‬من‬ ‫وایدەبین���م زۆر قوڕس���ە‪ ،‬لەبەر چەند‬ ‫ھۆکارێک جگە لە بارودۆخی ناوەخۆی‬ ‫عێراق‌و نالەباری سوننەکان بەدەستی‬ ‫بەغدای تایەفی‪ .‬نیگەرانی س���عودیە‌و‬ ‫قەت���ەر کەهەردوکی���ان کاریگ���ەری‬ ‫زۆری���ان بەس���ەر س���وننەکان هەیە‪،‬‬ ‫ل���ەو ھاوکاریانەی ئوردن ل���ە عێراقی‬ ‫وەردەگرێ���ت بە پێش���نیازی ئێران بۆ‬ ‫دەربازبون���ی ئوردن لە گوش���ارەکانی‬ ‫ئیخوانەکان���ی واڵتەک���ەی‪ .‬بەو پێیەی‬ ‫نزیکبون���ەوە لە ئێ���ران‌و مامەڵەکردن‬ ‫لەگ���ەڵ بەغدای مالیکی ھێڵی س���ورە‬ ‫بە نیسبەت س���عودیە‪ .‬هەروەها قەتەر‬ ‫نیگەرانە لەدۆخی ئیخوانەکانی ئوردن‪.‬‬ ‫‌بۆیە رەنگ���ە جوڵەپێکردنی ھێز بە‬ ‫ئاڕاس���تەی فەلوجەو ئەنبار تەنھا بۆ‬ ‫ئەگەری ئاڵۆزبوون���ی زیاتری دۆخەکە‬ ‫بێت‪ ،‬کە هەواڵی ئەوە هەیە کە سوننە‬ ‫لە رێگای س���وپای ئ���ازاد لە عێراق لە‬ ‫هەوڵی ئەوە دابێت‪ ،‬دەس���ت بەس���ەر‬ ‫کۆگا زەبەالحەکانی سەربازی حەبانیەو‬ ‫ئەبوغرێبدا بگرێت‪ .‬بەهەر حاڵ کێشەی‬ ‫تاریق ھاشمی‌و مەسەلەی رافیح عیساوی‬ ‫س���وننەکانی گەیاندە ئ���ەو قەناعەتە‪،‬‬

‫الی سوننەکان‬ ‫بیرکردنەوە‬ ‫لەهەرێمێکی‬ ‫سوننی‬ ‫لەشێوەی هەرێمی‬ ‫کوردستان‪،‬‬ ‫بە چاکترین رێگا‬ ‫دەزانن‬

‫کەهەرگی���ز ئاس���ودەنابن لەس���ایەی‬ ‫عێراقێک���ی یەکگرت���وو‪ ،‬دوای ئەوەی‬ ‫بۆیان دەرک���ەوت کەخەونی گرتنەوەی‬ ‫دەس���ەاڵت لەالیەن س���وننەوە دوبارە‬ ‫بەتەواوی لە گۆڕنرا‪ .‬بۆیە بیرکردنەوە‬ ‫لە هەرێمێکی سوننی لەشێوەی هەرێمی‬ ‫کوردستان‪ ،‬بە چاکترین رێگا دەزانن‪.‬‬ ‫بۆی���ە رەنگە لێرە ب���ەدوا بەجیدی کار‬ ‫ب���ۆ ئەم هەرێمە بک���ەن‪ ،‬دوای ئەوەی‬ ‫رووبەرووبون���ەوەی ھێزی پێش���مەرگە‬ ‫لەناوچ���ە کێشەلەس���ەرەکان بەپێ���ی‬ ‫دەستوری هەمیشەیی ھێندەیتر ھانیدان‬ ‫ب���ۆ ئ���ەم بیرۆکەیە‪ ،‬چونک���ە دەزانن‬ ‫لەس���ایەی ھێزێکی تایب���ەت بەخۆیان‬ ‫پارێ���زراو دەبن‌و لەبەغ���داش پئگەیان‬ ‫قایمتر دەبێت‪.‬‬

‫راپۆرته‌كه‌ی (بیرسۆن)و بێباكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان‬ ‫باره‌یه‌وه‌ بڵێن‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ له‌كاتێكدای ‌ه ك ‌ه زۆر پێویست بو‬ ‫ی محه‌مه‌د‬ ‫عومه‌ر عه‌ل ‌‬ ‫له‌سه‌ر ئاستی بااڵی حكومه‌ت له‌ڕێگه‌ی‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌رد‬ ‫ه‬ ‫‌رو‬ ‫ه‬ ‫پ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌رشتیار‬ ‫ه‬ ‫‌رپ‬ ‫ه‬ ‫س‬ ‫ئه‌و ڕاوێژكار‌ه زۆرو زه‌به‌نده‌ی ك ‌ه هه‌یه‌تی‬ ‫له‌الیه‌ك راپۆرته‌كه‌یان به‌گرنگ س���ه‌یر‬ ‫بكردای ‌ه له‌الیه‌كی تریشه‌وه‌‪ ،‬هۆكارێكی‬ ‫باش بو ك ‌ه هه‌ڵسه‌نگاندنێك بۆ بواری‬ ‫په‌روه‌رده‌ی هه‌رێمی كوردستان بكرایه‌و‬ ‫س���ایتی ئه‌لیكترۆنی (بیرس���ۆن) ك ‌ه‬ ‫ناته‌واویه‌كانی به‌ش���ێوه‌یه‌كی زانستی‬ ‫تایبه‌ت���ه‌ به‌هه‌ڵس���ه‌نگاندنی پله‌كانی‬ ‫دی���اری بكردایه‌و له‌ڕێگه‌ی كه‌س���انی‬ ‫فێرك���ردن له‌جیهان���دا‪ ،‬له‌تازه‌تری���ن‬ ‫پس���پۆڕه‌وه‌ پالنێكی س���تراتیجی بۆ‬ ‫هه‌ڵس���ه‌نگاندنی خۆیدا هه‌مو واڵتانی‬ ‫ئاینده‌ی خوێندن له‌كوردستاندا دیاری‬ ‫عه‌ره‌ب���ی له‌چلهه‌مین پل���ه‌دا ده‌رهێناو‬ ‫بكردای ‌ه ‪.‬‬ ‫هی���چ واڵتێكی���ان نه‌یتوان���ی بگات��� ‌ه‬ ‫چونك��� ‌ه یه‌كێ���ك له‌گرنگتری���ن ئه‌و‬ ‫ی ك��� ‌ه ش���ایه‌نی‌ باس‬ ‫ئ���ه‌و ئاس���ته‌ ‌‬ ‫كه‌رتان���ه‌ی ك���ه‌ قه‌یران���ی تێدای��� ‌ه‬ ‫بێ���ت‪ ،‬له‌نێو ئه‌و واڵتانه‌ش���دا عێراق‌و‬ ‫له‌كوردس���تاندا كه‌رت���ی پ���ه‌روه‌رده‌و‬ ‫ی كوردس���تانیش هه‌ی���ه‌‪ ،‬له‌و‬ ‫هه‌رێم��� ‌‬ ‫فێركردنه‌‪ ،‬ك ‌ه ئه‌م ‌ه ئێستا قه‌یرانی بۆ‬ ‫هه‌ڵسه‌نگاندنه‌دا هه‌ردو واڵتی فینله‌نداو‬ ‫س���ه‌رجه‌م بواره‌كانی تری حكومه‌تیش‬ ‫كۆریای باكور به‌دو واڵتی س���ه‌ركه‌وتو‬ ‫دروس���تكردوه‌‪ ،‬چونكه‌ ئه‌م پڕۆسه‌ی ‌ه‬ ‫له‌سه‌ر ئاس���تی جیهانی له‌قه‌ڵه‌م ده‌دا‬ ‫په‌یوه‌س���ت ‌ه به‌پ���ه‌روه‌رد‌ه كردن���ی‬ ‫له‌ب���واری خوێندندا‪ ،‬ش���ایه‌نی باس��� ‌ه‬ ‫مرۆڤه‌و‌ه له‌س���ه‌ر ئاس���تی ئه‌خالقی‌و‬ ‫ی‬ ‫ی ئیس�ل�ام ‌‬ ‫دو واڵت���ی تریش له‌واڵتان ‌‬ ‫زانس���تی كه‌ ه���ه‌ردو بواره‌ك��� ‌ه ئه‌مڕۆ‬ ‫س���ه‌ركه‌وتنی گه‌وره‌یان به‌ده‌ستهێناو‌ه‬ ‫له‌كوردس���تاندا له‌قه‌یراندای���ه‌‪ ،‬وه‌پێم‬ ‫كه‌ ئه‌وانیش توركیاو ئه‌نده‌نوس���یان‪،‬‬ ‫وای���ه‌ ئ���ه‌و گه‌نده‌ڵیه‌ش ك ‌ه ئێس���تا‬ ‫ئ���ه‌م ڕاپۆرته‌ی س���ایتی (بیرس���ۆن)‬ ‫له‌كوردس���تاندا له‌ئارادای ‌ه په‌یوه‌س���ت ‌ه‬ ‫به‌راپۆرتێك���ی وردو زانس���تی له‌قه‌ڵه‌م‬ ‫به‌ناوه‌نده‌كان���ی خوێندن له‌قوتابخانه‌و‬ ‫ده‌درێت‌و پشت به‌لێكۆڵینه‌وه‌ی واقیعی‬ ‫زانك���ۆو په‌یمان���گاكان چونكه‌ ناتوانن‬ ‫ده‌به‌س���تێت‌و هه‌ر چوار یان سێ‌ ساڵ‬ ‫مرۆڤی كاراو لێهاتو له‌ڕوی زانس���تی‌و‬ ‫ی‬ ‫ی ئاس���ت ‌‬ ‫جارێ���ك بۆ هه‌ڵس���ه‌نگاندن ‌‬ ‫ی‬ ‫پس���پۆڕیه‌وه‌ به‌رهه‌م بهێن���ن‌و به‌پێ ‌‬ ‫خوێندن له‌جیهاندا باڵوی‌ ده‌كاته‌و‌ه ‪.‬‬ ‫ی رێكخ���راو‌ه جیهانیه‌كان‬ ‫به‌اڵم ئه‌وه‌ی گرنگ ‌ه ل���ه‌م ڕاپۆرته‌دا باك���ورو یابانی���ش مامۆس���تا له‌روی راپۆرته‌كان��� ‌‬ ‫ئه‌وه‌ی��� ‌ه ك���ه‌ س���ه‌ركه‌وتنی واڵت���ی موچه‌و هاوكارییه‌وه‌ به‌رزترین ئاس���تی زانكۆكانی‌ كو ردس���تان‌و عێراق له‌پل ‌ه‬ ‫(فینله‌ندا) له‌م راپۆرته‌دا ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه بۆ هه‌ی ‌ه له‌نێو كارمه‌ندانی ده‌وڵه‌تداو له‌ناو نزمه‌كاندان له‌سه‌ر ئاستی‌ جیهان‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها له‌ڕوی ئه‌خالقیه‌وه‌ ئاس���تی‬ ‫گرنگیدانی ئه‌م واڵته‌ به‌ڕۆڵی مامۆستاو كۆمه‌ڵگه‌شدا مامۆستا ئه‌وپه‌ڕی جێگه‌ی‬ ‫ئه‌م سه‌ركه‌وتنه‌شی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ئه‌و ڕێ���زو س���تایش‌و پل���ه‌ی كۆمه‌اڵیه‌تی به‌رهه‌مهێنان���ی هاواڵت���ی‌و مرۆڤ���ی‬ ‫تێڕوانین ‌ه گرنگه‌ی كه‌ له‌س���ه‌ر ئاستی به‌رزیان هه‌یه‌‪ ،‬و‌ه هه‌مو ئه‌و واڵتانه‌ش نیشتیمان په‌روه‌رو خاوه‌ن نیشتیمان‌و‬ ‫ده‌وڵه‌ت ب���ۆ مامۆس���تا هه‌یه‌تی‌‪ ،‬ك ‌ه ك��� ‌ه له‌ب���واری خوێندن���دا له‌ڕیزبه‌ندی دڵسۆزه‌و‌ه الوازن‪ ،‬له‌الیه‌كی تریشه‌وه‌‪،‬‬ ‫جێگه‌ی گرنگی پێدانه‌ له‌هه‌مو بوارێكدا یه‌كه‌م���ی ئ���ه‌م ڕاپۆرت���ه‌دا هات���ون‪ ،‬ڕۆژ به‌ڕۆژ قه‌یرانه‌كانی بواری فێركردن‬ ‫وه‌ك الیه‌ن���ی راهێن���ان‌و ئاماده‌كردنی حكومه‌ته‌كانی���ان وه‌زاره‌تی په‌روه‌رد‌ه كه‌ڵه‌ك ‌ه ده‌بن‌و خوێن���دن ڕو له‌الوازی‬ ‫ده‌رون���ی‌و كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌و بونی پالنی وه‌ك یه‌ك���ه‌م وه‌زاره‌تی گه‌ش���ه‌پێدان ده‌كات‌و ئاستی مامۆس���تاو خوێندكار‬ ‫زانس���تی له‌پێناو پێشخستن‌و گه‌شه‌و داده‌نێ���ن بۆ پێشخس���تنی كۆمه‌ڵگه‌و له‌دابه‌زیندای���ه‌و ناوه‌نده‌كانی خوێندن‬ ‫ی قه‌یرانه‌ جۆربه‌جۆره‌كان‪ ،‬به‌تایبه‌تیش زانك���ۆكان ڕۆڵێكیان نی ‌ه‬ ‫هوش���یار كردن���ه‌وه‌ی ئ���ه‌م چینه‌دا‪ ،‬چاره‌س���ه‌ر ‌‬ ‫هه‌روه‌ه���ا ئه‌زمون���ی س���ه‌نگافوره‌ش س���ه‌ره‌ڕای ئه‌م ڕاپۆرت ‌ه له‌ڕێگه‌ی ئه‌م له‌چاره‌سه‌ری‌ قه‌یران ‌ه جۆربه‌جۆره‌كانی‬ ‫ی سایته‌ جیهانیه‌وه‌ باڵوبوه‌وه‌و ڕۆژنامه‌ی كۆمه‌ڵگ���ه‌داو زۆرجاری���ش خۆی���ان‬ ‫یه‌كێك��� ‌ه له‌ئه‌زمون ‌ه س���ه‌ركه‌وتوه‌كان ‌‬ ‫خوێندن له‌سه‌ر ئاستی جیهان‌و گرنگی (شرق أڵ‌وسگ)یش له‌ (‪)1-6‬دا باڵوی سه‌رچاوه‌ی زیادكردنی قه‌یرانه‌كانن ‪.‬‬ ‫ئه‌م بێ خه‌میه‌ی حكوم ‌هت‌و وه‌زاره‌ت ‌ه‬ ‫زۆر ده‌دات به‌ئاماده‌كردنی مامۆستا بۆ كرده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم نه‌مانبینی ن ‌ه وه‌زه‌راتی‬ ‫خوێندن‌و بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش هه‌مو پالن‌و خوێندنی بااڵو نه‌ وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌و په‌یوه‌ندیداره‌كان‌و په‌رله‌مانی كوردستان‬ ‫پش���تیوانییه‌كی ماددی‌و مه‌عنه‌وییان ن��� ‌ه لیژن���ه‌ی پ���ه‌روه‌رده‌و فێركردنی له‌ئاست قه‌یرانه‌كانی كه‌رتی په‌روه‌رده‌دا‪،‬‬ ‫ده‌س���ته‌به‌ركردوه‌و هاوشێوه‌ی كۆریای په‌رله‌مانی كوردستان هیچ شتێك له‌م ده‌مانگه‌یه‌نێت���ه‌ ئ���ه‌و ڕاس���تیه‌ی ك ‌ه‬

‫ی‬ ‫به‌پێی‌ راپۆرته‌كان ‌‬ ‫رێكخراو‌ه‬ ‫جیهانیه‌كان‬ ‫ی‬ ‫زانكۆكان ‌‬ ‫كوردستان‌و عێراق‬ ‫له‌پل ‌ه نزمه‌كاندان‬ ‫ی‬ ‫له‌سه‌ر ئاست ‌‬ ‫جیهان‬

‫ئه‌م بێ خه‌میه‌ی‬ ‫حكومه‌ت له‌ئاست‬ ‫قه‌یرانه‌كانی كه‌رتی‬ ‫په‌روه‌رده‌دا‪،‬‬ ‫ده‌مانگه‌یه‌نێت ‌ه‬ ‫ئه‌و ڕاستیه‌ی‬ ‫ئه‌م هه‌رێمه‌ به‌م‬ ‫شێوه‌ی ‌ه‌توانای‬ ‫ی نابێت‬ ‫گه‌شه‌كردن ‌‬ ‫ئ���ه‌م هه‌رێم ‌ه به‌م ش���ێوه‌ی ‌ه نه‌توانای‬ ‫ی ده‌بێت���و نه‌قه‌یرانه‌كانی‬ ‫گه‌ش���ه‌كردن ‌‬ ‫چاره‌س���ه‌ر ده‌بن‪ ،‬نه‌ده‌بین��� ‌ه گه‌لێك‬ ‫ك ‌ه له‌چوارچێوه‌ی شارس���تانیه‌تیه‌تی‬ ‫ئێستادا هه‌نگاو به‌ره‌و پێشه‌وه‌ بنێین‪،‬‬ ‫چونك��� ‌ه له‌ئێس���تادا به‌ئۆپۆزس���یۆن‌و‬ ‫ده‌س���ه‌اڵته‌وه‌ هه‌ر س���ه‌رقاڵی بابه‌ت ‌ه‬ ‫سیاسیه‌كانی وه‌ك گه‌ڕانه‌وه‌ی ده‌ستورو‬ ‫هه‌ڵبژاردن‌و چاكس���ازی‪...‬هتد‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئاوڕێك به‌الی ئ���ه‌م گرفت ‌ه گه‌وره‌یه‌و‌ه‬ ‫ناده‌نه‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه ترس���ی له‌سه‌ر ئاسایشی‬ ‫نه‌ته‌وه‌ی���ی‌و ن���ه‌وه‌ی ن���وێ هه‌یه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر خوێندن هه‌ر به‌م ئاڕاس���ته‌ی ‌ه‬ ‫بڕوات‪ ،‬ئه‌وا ئه‌م نه‌و‌ه نوێیه‌ ئاراسته‌ی‬ ‫ئامانجه‌كان���ی ده‌گۆڕێ���ت‌و له‌جیات���ی‬ ‫س���ه‌رقاڵبون به‌فیكری گه‌ش���ه‌پێدان‌و‬ ‫داهێن���ان‌و قوڵبونه‌وه‌ی گیانی هاواڵتی‬ ‫بونی‪ ،‬ته‌نها سه‌رقاڵی شت ‌ه بازاڕیه‌كانی‬ ‫ڕۆژان���ه‌ ده‌بێت‌و خه‌مێك���ی نابێت بۆ‬ ‫به‌رزكردنه‌وه‌ی ئاستی زانستی‌و فیكری‌و‬ ‫گه‌ش���ه‌پێدان‌و ته‌كنۆلۆژی‌و گه‌یاندنی‬ ‫كوردانی ئه‌م هه‌رێمه‌ به‌ئاستی نه‌ته‌و‌ه‬ ‫پێشكه‌وتوه‌كان‪.‬‬

‫تەندروستی‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫ی په‌تا‬ ‫ی له‌ئه‌نجام ‌‬ ‫ئه‌و كۆكه‌یه‌ ‌‬ ‫توشی‌ ده‌بێت ره‌نگ ‌ه ‪ 18‬رۆژ بخایه‌نێت‬ ‫ی جۆرجیا له‌ئه‌مه‌ریكا‬ ‫شاره‌زایان له‌زانكۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نن كه‌ توشبون به‌و كۆكه‌ی ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌ئه‌نجامی‌ توش���بون به‌په‌تا دوچار ‌‬ ‫م���رۆڤ ده‌بێت ره‌نگ ‌ه چه‌ند هه‌فته‌یه‌ك‬ ‫بخایه‌نێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئ���ه‌و توێژینه‌وه‌یه‌ كه‌ له‌رۆژنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌مه‌ریكی‌ ب���ۆ ته‌ندروس���تی‌ خێزان ‌‬ ‫باڵویكردۆته‌و‌ه ئاماژ‌هی‌ به‌وه‌داوه‌ كه‌ ئه‌و‬ ‫ی ‪ 18‬رۆژ ده‌خایه‌نێت‌و‬ ‫كۆكه‌ی���ه‌ نزیك ‌ه ‌‬ ‫ی په‌تاو‌ه‬ ‫ی به‌هۆ ‌‬ ‫ی ئه‌و كه‌سانه‌ش ‌‬ ‫زۆرین ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫توشی‌ ده‌بن وا ده‌زانن به‌چه‌ند رۆژێك ‌‬ ‫كه‌م چاك ده‌بنه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ڕاس���تیدا‬ ‫ی ئه‌و هه‌وكردنه‌ی‌ سییه‌كان‬ ‫چاكبونه‌و‌ه ‌‬ ‫‪ 18‬رۆژی‌ ده‌وێت‪.‬‬ ‫ل���ه‌و باره‌ی���ه‌و‌ه (د‪.‬م���ارك ئه‌یبل)‬ ‫له‌زانك���ۆی‌ جۆرجی���ا رونیكردۆت���ه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی ئه‌و كه‌س���ان ‌ه توش ‌‬ ‫ك ‌ه زۆرینه‌ ‌‬

‫ئه‌م میوان ‌ه‬ ‫بۆ ئه‌م‬ ‫نه‌خۆشییان ‌ه‬ ‫به‌كاربهێن ‌ه‬ ‫ێ‬ ‫ی خۆراك باس له‌هه‌ند ‌‬ ‫شاره‌زایانی‌ بوار ‌‬ ‫جۆر می���و‌ه ده‌كه‌ن ك���ه‌ له‌رێگایانه‌و‌ه‬ ‫ده‌توانی���ن رزگارمان بێت له‌س���ێ‌ جۆر‬ ‫گرفت ك���ه‌ زۆرین ‌هی‌ خه‌ڵك توش���یان‬ ‫ده‌بێت‌و پێویستیان به‌چاره‌سه‌ر ده‌بێت‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وانیش بۆ رزگاربون له‌دڵه‌كزێ‌‌و به‌رز ‌‬ ‫په‌ستانی‌ خوێن‌و گرفتی‌ هه‌رس‪.‬‬ ‫هه‌نجیر‬

‫یه‌كێك��� ‌ه له‌میو‌ه هه‌ره‌ باش���ه‌كان ك ‌ه‬ ‫رێژه‌یه‌ك���ی‌ باش پۆتاس���یۆمی‌ تێدایه‌‌و‬ ‫ی په‌س���تانی‌ خوێن‬ ‫ی دابه‌زین ‌‬ ‫یارمه‌ت��� ‌‬ ‫ده‌دات‌و س���وڕی‌ خوێنیش باش ده‌كات‬ ‫ی‬ ‫ی گلیس���رید ‌‬ ‫ی چه‌ور ‌‬ ‫ی ئاس���ت ‌‬ ‫ب���ه‌وه‌ ‌‬ ‫س���یانییه‌كان داده‌به‌زێنێت‌و رۆژان ‌ه ‪3‬‬ ‫ی‬ ‫دانه‌ له‌هه‌نجیر بخورێت ئه‌وا به‌ڕێژه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی خوێ���ن داده‌گرێت‪،‬‬ ‫ب���اش په‌س���تان ‌‬ ‫هه‌روه‌ه���ا چڕی‌ ئێس���كه‌كان باش���تر‬ ‫ده‌كات‌و ده‌یپارێزێت له‌پوكانه‌وه‌‪ ،‬جگ ‌ه‬ ‫له‌وانه‌ش بۆ ژنان باشه‌ بۆ خۆپاراستن‬ ‫ی‬ ‫له‌ش���ێرپه‌نجه‌ی‌ مه‌مك به‌تایبه‌تی‌ دوا ‌‬ ‫ی مانگانه‌‪.‬‬ ‫ی سور ‌‬ ‫وه‌ستان ‌‬ ‫خه‌یار‬

‫‪15‬‬ ‫ئاژار‬

‫كۆكانه‌ ده‌بن بڕوای���ان وایه‌ ك ‌ه ده‌بێت‬ ‫ی‬ ‫زو چ���اك ببن گ���ه‌ر بێ���ت‌و له‌ماوه‌ ‌‬ ‫چه‌ن���د رۆژێكی‌ كه‌مدا چ���اك نه‌بنه‌و‌ه‬ ‫ئه‌وا په‌نا ب���ۆ چه‌ندین جۆری‌ ده‌رمان‌و‬ ‫ی دژه‌ به‌كتریاكان ده‌بن‪،‬‬ ‫شروبی‌ كۆكه‌ ‌‬ ‫له‌ڕاستیشدا هیچ جۆر‌ه دژ‌ه به‌كتریایه‌ك‬ ‫ی نابێت له‌س���ه‌ر زو‬ ‫ی ته‌واو ‌‬ ‫كاریگ���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫چاكبونه‌وه‌ی‌ ئ���ه‌و كۆكه‌ی ‌ه ك ‌ه به‌هۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌ت���او‌ه له‌ئه‌نجامی‌ س���ه‌رما توش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌س���ه‌كان ده‌بێت‪ ،‬چونك��� ‌ه خواردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دژ‌ه به‌كتری���ا ده‌بێت��� ‌ه ه���ۆ ‌‬ ‫زۆر ‌‬ ‫دابه‌زینی‌ كۆئه‌ندامی‌ به‌گری‌ له‌ش‪.‬‬ ‫له‌الیه‌كی‌ تریش���ه‌و‌ه توێ���ژه‌ره‌وه‌كان‬ ‫باسیان له‌وه‌ش���كردو‌ه ك ‌ه ئه‌گه‌ر بێت‌و‬ ‫كۆكه‌ك ‌ه ل ‌ه ‪ 18‬رۆژ زیاتری‌ خایاند ئه‌وا‬ ‫له‌و كاته‌دا پێویست ‌ه سه‌ردانی‌ پزیشك‬ ‫بكرێت‪.‬‬

‫جۆر ‌ی خواردن هۆكار‌ه‬ ‫بۆ دروستبون ‌ی بۆنی‌ ناخۆشی‌ له‌ش‬ ‫ی‬ ‫ی ناخ���ۆش یه‌كێك ‌ه له‌و حاڵه‌تانه‌ ‌‬ ‫بۆن ‌‬ ‫ی‬ ‫ك��� ‌ه ره‌نگ ‌ه ببێت ‌ه گرفتێ���ك بۆ خود ‌‬ ‫كه‌سه‌كه‌و ده‌وروبه‌ره‌كانی‌‌و ره‌نگ ‌ه چه‌ند‬ ‫هۆكارێك هه‌بێت بۆ دروس���تبونی‌ ئه‌و‬ ‫بۆن ‌ه ناخۆش��� ‌ه ك ‌ه له‌گه‌ڵ عاره‌قكردندا‬ ‫په‌یدا ده‌بێت‪ ،‬هه‌ندێ���ك له‌هۆكاره‌كان‬ ‫بۆ ماوه‌یی���ه‌و هه‌ندێكی دیكه‌یش���یان‬ ‫بۆ ڕاده‌ی پاك���و خاوێنی له‌ش‌و جۆرو‬ ‫س���تایڵی ژیان‌و كه‌می ڕێژه‌ی ش���ه‌كر‬ ‫له‌له‌ش���داو هه‌ندێكیش بۆ نه‌خۆش���یی‬ ‫جگه‌ر ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‪ ،‬له‌هه‌مانكاتیش���دا‬ ‫هه‌ندێجار به‌هۆی ئه‌و فشار‌ه ده‌رونییه‌ی‬ ‫ك ‌ه له‌س���ه‌رماندایه‌ بۆنێكی ناخۆشمان‬ ‫لێدێت‪.‬‬ ‫بۆ كه‌مكردنه‌و‌ه یان نه‌هێش���تنی ئه‌و‬ ‫بۆن ‌ه ناخۆش���ه‌‪ ،‬پس���پۆڕانی ئه‌و بوار‌ه‬ ‫ڕایده‌گه‌یه‌نن ك ‌ه هه‌ندێك خۆراك هه‌ی ‌ه‬ ‫به‌خواردنی بۆنی ناخۆش���ی له‌ش���مان‬ ‫كه‌م ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬له‌وانه‌ش زۆر خواردنی‬ ‫گۆشتی سور هۆكاره‌ بۆ بۆنی ناخۆش‪،‬‬ ‫چونكه‌ بۆ ماوه‌یه‌ك���ی زۆرتر له‌گه‌ده‌دا‬ ‫ده‌مێنێته‌وه‌و به‌مه‌ش چه‌ند مادده‌یه‌ك به‌پێچه‌وانه‌ی گوش���تی سوره‌و خێراتر‬ ‫به‌نێو خوێندا باڵوده‌كاته‌وه‌ كه‌ هۆكاری هه‌رس ده‌كرێت‌و له‌هه‌مانكاتدا بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫بۆنی ناخۆش���ه‌‪ ،‬به‌اڵم گۆش���تی سپی بۆنی ناخۆش له‌له‌شدا نه‌مێنێت‪.‬‬

‫پسپۆران جه‌ختیان له‌وه‌شكرده‌و‌ه ك ‌ه ڕۆژان ‌ه ‪ 8‬تا ‪ 10‬په‌رداخ ئاو بخورێته‌وه‌و‬ ‫میوه‌ زۆر بخۆن به‌تایبه‌ت شاتو‪ ،‬سێو‪ ،‬له‌هه‌موش���یان گرنگتر سه‌وزه‌ی تازه‌ی ‌ه‬ ‫شوتی‪ ،‬ترێ‪ ،‬پرته‌قاڵ‌و مۆزو هه‌روه‌ها به‌تایبه‌ت سپێناخ ‪.‬‬

‫‪ 350‬ملیۆن كه‌س له‌جیهاندا خه‌مۆكییان هه‌یه‌‬ ‫ئا‪ :‬كورده‌ عه‌بدولكه‌ریم‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی هۆشیار ‌‬ ‫رێكخراوی‌ ته‌ندروست ‌‬ ‫ده‌دات له‌سه‌ر ته‌ندروستی‌ ده‌رونی‌‌و‬ ‫داوا ده‌كه‌ن ك ‌ه زیاتر بایه‌خ به‌و‬ ‫ی‬ ‫بواره‌ی‌ ته‌ندروستی‌‌و هه‌وڵ ‌‬ ‫ی بدرێت‌و‬ ‫قه‌الچۆكردنی‌‌و چاره‌سه‌ركردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاماژه‌یان به‌وه‌شداوه‌ كه‌ واڵتان ‌‬ ‫ی‬ ‫رۆژهه‌اڵتی‌ ناوه‌راست زۆرترین رێژه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫توشبونیان هه‌یه‌ به‌جۆرێكی‌ نه‌خۆش ‌‬ ‫ده‌رونی‌ ك ‌ه ئه‌ویش خه‌مۆكییه‌‪.‬‬

‫ی به‌ده‌س���ت دڵه‌كزێو‌ه‬ ‫ئ���ه‌و كه‌س���انه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌ناڵێن���ن ده‌توانن س���ود له‌خواردن ‌‬ ‫خه‌یار وه‌ربگرن‪ ،‬چونك ‌ه زۆر به‌س���ود‌ه‬ ‫ب���ۆ گ���ه‌ده‌و فێنككه‌ره‌وه‌ی��� ‌ه ب���ۆی‌‪،‬‬ ‫ی بێنن‬ ‫هه‌روه‌ها خانمان ده‌توانن به‌كار ‌‬ ‫وه‌ك ماس���كێك بۆ ده‌موچاویان كاتێك‬ ‫ی هه‌تاو‬ ‫ی تیش���ك ‌‬ ‫به‌ه���ۆی‌ به‌ركه‌وتن��� ‌‬ ‫ی له‌وه‌كردو‌ه ك ‌ه ئه‌م‬ ‫رێكخراوه‌ك ‌ه باس ‌‬ ‫ی كاتێك له‌سه‌یران‬ ‫ده‌سوتێت به‌تایبه‌ت ‌‬ ‫ی جۆره‌ نه‌خۆشیی ‌ه سااڵنه‌ زیاتر ل ‌ه ‪350‬‬ ‫ده‌گه‌رێنه‌و‌ه چونك ‌ه خه‌یار ده‌بێته‌ هۆ ‌‬ ‫ملیۆن كه‌س ل ‌ه س���ه‌رجه‌م ته‌مه‌نه‌كان‬ ‫ی خانه‌مردوه‌كانی‌ پێست‪.‬‬ ‫له‌ناوبردن ‌‬ ‫له‌هه‌مو جیهان توش���ی‌ ده‌بن‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫ی‬ ‫ئام���اژ‌هی‌ به‌وه‌ش���داوه‌ ك��� ‌ه خه‌مۆك ‌‬ ‫لیمۆ‬ ‫ی داده‌نرێ���ت ك ‌ه‬ ‫به‌چ���واره‌م نه‌خۆش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌ككه‌وت���ن‌و زو مردن ‌‬ ‫ده‌بێت���ه‌ هۆ ‌‬ ‫كه‌سه‌كان‌وا پێشبینیش ده‌كرێت ببێت ‌ه‬ ‫ی‬ ‫هۆیه‌كی‌ سه‌ره‌كی‌ بۆ چه‌ندین نه‌خۆش ‌‬ ‫ی ‪. 2030‬‬ ‫له‌ساڵه‌كان ‌‬ ‫رێكخراوه‌ك��� ‌ه رونیش���یكردۆته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌ یارمه‌ت ‌‬ ‫یه‌كێك���ه‌ له‌و خۆراكان���ه‌ ‌‬ ‫ی زۆر هه‌ی���ه‌ له‌نێ���وان ئ���ه‌و‬ ‫ی خواردن ده‌دات‌و له‌ش رزگار گرفتێك��� ‌‬ ‫هه‌رسكردن ‌‬ ‫ی نه‌خۆشییه‌ك ‌ه بون‬ ‫ی توش��� ‌‬ ‫ده‌كات له‌مادد‌ه زیانبه‌خش���ه‌كان بۆی‌‪ ،‬كه‌سانه‌ ‌‬ ‫ی گونجاو‬ ‫ی چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫ی بۆ ده‌س���تكه‌وتن ‌‬ ‫ی تواندنه‌وه‌ی‌ چه‌ور ‌‬ ‫هه‌روه‌ه���ا یارمه‌ت ‌‬ ‫ی ناوه‌راس���ت‌و‬ ‫ی رۆژهه‌اڵت��� ‌‬ ‫ی له‌واڵتان��� ‌‬ ‫ده‌دات‌و زۆر به‌سوده‌ بۆ كه‌مكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫كێش‌و قه‌بزیش كه‌مده‌كاته‌وه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها ئاشكراش���یكردو‌ه ك��� ‌ه زیاتر ل ‌ه ‪%75‬‬ ‫ی‬ ‫ی توش���بوان به‌م نه‌خۆشیی ‌ه له‌واڵتان ‌‬ ‫یه‌كێك ‌ه ل���ه‌و میوانه‌ی‌ زۆر ده‌وڵه‌مه‌ند‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ناوه‌راست ناتوانن چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫رۆژهه‌اڵت ‌‬ ‫به‌ڤیتامین(سی‌)‪.‬‬

‫ته‌واو به‌و نه‌خۆشییه‌ وه‌ربگرن‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ند‌ه ئه‌و نه‌خۆشیی ‌ه بونی‌ زۆر‌ه‬ ‫له‌و واڵتانه‌‪ ،‬به‌اڵم توێژینه‌وه‌ نوێیه‌كان‬ ‫ی‬ ‫ی دانیشتوان ‌‬ ‫ی ‪‌ %7‬‬ ‫ده‌ڵێت ك ‌ه نزیك ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ناوه‌راست توشی‌ نه‌خۆش ‌‬ ‫رۆژهه‌اڵت ‌‬ ‫خه‌مۆكی‌ بون‌و باسیان له‌وه‌شكردو‌ه ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌بوار ‌‬ ‫ئه‌م نه‌خۆشییه‌ چه‌ندین كێشه‌ ‌‬ ‫خێزانی‌‌و په‌یوه‌ندی ‌ه كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان‌و‬ ‫ی كاروباری‌ وه‌زیفی‌ كه‌س���ه‌كان‬ ‫ئاس���ت ‌‬ ‫دروستكردوه‌‪.‬‬ ‫ی خه‌مۆكیی‌ چییه‌؟‬ ‫نه‌خۆش ‌‬ ‫ی نه‌خۆش���ی‌ ده‌رونیی ‌ه ك ‌ه‬ ‫جۆرێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫مێشك‌و جه‌سته‌ ده‌گرێته‌و‌ه وكاریگه‌ر ‌‬ ‫ی بیركردنه‌وه‌و‬ ‫هه‌ی ‌ه له‌س���ه‌ر چۆنێت��� ‌‬

‫ی توشبو ناتوانێت‬ ‫هه‌ڵسوكه‌وت‪ .‬كه‌س ‌‬ ‫كاروباره‌كانی‌ رۆژان��� ‌هی‌ به‌رێوه‌به‌رێ‌‌و‬ ‫ی‬ ‫وا هه‌ست ده‌كات ژیان هیچ بایه‌خێك ‌‬ ‫نه‌ماوه‌و هه‌ست به‌دڵته‌نگی‌‌و بێئومێدی‌‌و‬ ‫گری���ان به‌بێ‌ هۆو كێش���ه‌ له‌بڕیاردان‌و‬ ‫ی‬ ‫ی خ���ه‌و‪ ،‬هه‌روه‌ها كێش��� ‌ه ‌‬ ‫تێكچون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ناڕون‌و چه‌ندین نیش���ان ‌ه ‌‬ ‫جه‌س���ته‌ ‌‬ ‫تر‪.‬‬ ‫هۆكاره‌كانی‌‪..‬‬ ‫ی‬ ‫ه���ۆكاری نه‌خۆش���ییه‌ك ‌ه به‌ڕون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌زانراوه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ گشت ‌‬ ‫هۆكاری بایه‌لۆجی‌‌و بۆماوه‌یی‌‌و ژینگه‌و‬ ‫ی‬ ‫ی دروستبون ‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی‌ س���ه‌رچاوه‌ ‌‬ ‫نه‌خۆش���ییه‌كه‌ن‪ .‬ئ���ه‌م نه‌خۆش���یی ‌ه‬ ‫ی ‪ 20‬س���اڵییه‌و‌ه‬ ‫زیات���ر له‌دوای‌ ته‌مه‌ن ‌‬

‫ی‬ ‫ی ده‌ركه‌وتن ‌‬ ‫ده‌رده‌كه‌وێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گه‌ر ‌‬ ‫له‌هه‌مو ته‌مه‌نێكیش���دا هه‌یه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫ی ده‌بن‪،‬‬ ‫ی پیاوان توش��� ‌‬ ‫ژنان دو هێنده‌ ‌‬ ‫رێژ‌هی‌ خۆكوش���تنیش به‌م نه‌خۆشیی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 10‬ب���ۆ ‪ %15‬ه‌ له‌كه‌س���ان ‌‬ ‫نزیك���ه‌ ‌‬ ‫توشبو‪.‬‬ ‫هۆكار‌ه مه‌ترسییه‌كانی‌‪..‬‬ ‫ی‬ ‫چه‌ندین هۆكار هه‌ی ‌ه له‌وانه‌‪ .‬كه‌سێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خه‌مۆكی ‌‬ ‫ت���ر له‌خێزانه‌كه‌ نه‌خۆش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌سێك ‌‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬یاخود له‌ده‌س���تدان ‌‬ ‫خۆشه‌ویست‪ ،‬كێشه‌ی‌ دارایی‌‌و نه‌بونی‌‌و‬ ‫ی‬ ‫گرفت���ی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‪ ،‬ئافره‌تان له‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫منداڵبون‪ ،‬توش���بون به‌نه‌خۆشییه‌ك ‌‬ ‫ترسناك وه‌ك شێرپه‌نجه‌و ئایدز‪.‬‬

‫دو هه‌فته‌ جارێك‬ ‫ئیسماعیل عوسمان ده‌ینوسێت‬

‫‪ 400‬قه‌ره‌وێڵه‌یه‌كه‌‪،‬‬ ‫وه‌رهه‌مه‌كه‌ی‌ حكومه‌ت‬

‫كردن����ه‌وه‌ی‌ زۆری‌ نه‌خۆش����خانه‌‌و بنك����ه‌‌و‬ ‫كلین����ك‌و راوێ����ژكاری‌ پزیش����كی‌ له‌ هه‌ر‬ ‫كۆمه‌ڵگایه‌كدا په‌یوه‌ن����دی‌ داره‌ به‌ الوازی‌‬ ‫سێكته‌ری‌ ته‌ندروستی‌‪ ،‬چونكه‌ له‌ دونیای‌‬ ‫ئه‌مڕۆدا له‌ سیسته‌می‌ ته‌ندروستیدا هێنده‌‬ ‫كار له‌س����ه‌ر خۆپاراس����تنی‌ ته‌ندروس����تی‌‬ ‫ده‌كرێت قس����ه‌ له‌س����ه‌ر چاره‌س����ه‌ركردن‬ ‫ناكرێت‪.‬‬ ‫حكومه‌ت����ی‌ هه‌رێم ب����ه‌رده‌وام موژده‌ی‌‬ ‫كردن����ه‌وه‌ی‌ پ����رۆژه‌ی‌ نوێی‌ ته‌ندروس����تی‌‬ ‫ب����ه‌ گوێ‌ هاواڵتیان����دا ده‌دات‪ ،‬یه‌كێك‌ له‌و‬ ‫موژده‌ گه‌ورانه‌ش كردنه‌وه‌ی‌ نه‌خۆشخانه‌ی‌‬ ‫‪ 400‬قه‌ره‌وێڵه‌ییه‌ له‌ش����اری‌ سلێمانی‌‪ ،‬كه‌‬ ‫تائێس����تا ته‌واو نه‌بووه‌‌و بووه‌ته‌ (نوكته‌ی‌‬ ‫مێش����ەكه‌) الی‌ هاواڵتیانی‌ ئه‌و شاره‌‪ ،‬ئه‌م‬ ‫نه‌خۆش����خانه‌یه‌ بووه‌ت����ه‌ وه‌رهه‌می س����ه‌ر‬ ‫دڵ����ی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێم‪ ،‬وه‌رهه‌مێك هێنده‌‬ ‫كوشنده‌یه‌ پێنج كابینه‌ی‌ جیاوازی‌ تێپه‌راند‬ ‫به‌اڵم تا ئێس����تا ب����ه‌ چاره‌س����ه‌رنه‌كراوی‌‬ ‫ماوه‌ته‌وه‌!‬ ‫ئه‌گه‌ر‌ لەڕوانگه‌ی‌ ژماره‌‌و داتاوه‌ سه‌یری‌‬ ‫ئ����ه‌و بڕه‌ پاره‌یه‌ بكه‌ین كه‌ خه‌رجكراو‌ه بۆ‬ ‫چاره‌سه‌ركردنی‌ ئه‌و وه‌رهه‌مه‌ی‌ كه‌ له‌سه‌ر‬ ‫دڵی‌ كابین����ه‌ جیاوازه‌كانی‌ ئه‌م هه‌رێمه‌یه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وا تووش����ی‌ سه‌رسورمانی‌ گه‌وره‌ ده‌بین‪،‬‬ ‫چونكه‌ ئه‌و وه‌رهه‌مه‌ حكومه‌تی‌ تووش����ی‌‬ ‫خوێنبه‌ربوونی‌ هه‌میشه‌یی‌ بوجه‌كردووه‌!‬ ‫مانه‌وه‌ی‌ نه‌خۆشخانه‌یه‌ك پاش نۆ ساڵ‬ ‫به‌م شێوه‌یه‌ س����ه‌ره‌رای‌ ئه‌وه‌ پرسیارێكی‌‬ ‫گ����ه‌وره‌ له‌س����ه‌ر وه‌زاره‌تی‌ ته‌ندروس����تی‌‌و‬ ‫وه‌زی����ره‌ ی����ه‌ك له‌دوایه‌كه‌كانی‌ دروس����ت‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ئاماژه‌یه‌كی‌ روونیشه‌ بۆ گه‌نده‌ڵی‌‬ ‫ئی����داری‌‌و به‌هه‌ده‌ردانێك����ی‌ زۆری‌ بوجه‌‌و‬ ‫س����امانی‌ گش����تی‌ وواڵت‪ ،‬ك����ه‌ چه‌ندی����ن‬ ‫كه‌سایه‌تی‌ سیاس����ی‌ ناوخۆی‌‌و ده‌ره‌كی‌ له‌‬ ‫پشت ئه‌و كاره‌وه‌ن‪.‬‬ ‫نه‌خۆش����خانه‌ی‌ ‪ 400‬قه‌ره‌وێڵه‌ی‌ له‌سه‌ر‬ ‫بوج����ه‌ی‌ بڕیاری (‪ )986‬ن����ه‌وت به‌رامبه‌ر‬ ‫خ����ۆراك جێبه‌جێك����راوه‌‪ ،‬وه‌زا‌رەت����ی‌‬ ‫ته‌ندروس����تی‌ ئه‌و كاته‌ی‌ هه‌رێم له‌ س����اڵی‬ ‫‪ 2000‬بریاری له‌س����ه‌ر داوه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ ساڵی‌‬ ‫‪ 2004‬ده‌ستبه‌كاركردن كراوه‌ تێدا له‌الیه‌ن‬ ‫كۆمپانیای (‪)UI enc‬ی‌ كۆریه‌وه‌‪ ،‬بودجه‌ی‬ ‫ته‌رخانكراوی‌ پرۆژه‌ (‪ )57365858‬ملیۆن‬ ‫دۆالری‌ ب����ووه‌‪ ،‬روب����ه‌ری پرۆژه‌كه‌ ‪50560‬‬ ‫مه‌ت����ر دووجایه‌‪ ،‬ماوه‌ی ته‌واوكردنی‌ پرۆژه‌‬ ‫‪ 730‬رۆژ بووه‌!‬ ‫ب����ه‌اڵم ئ����ه‌م پرۆژه‌ی����ه‌ پاش نۆ س����اڵ‬ ‫ت����ه‌واو نه‌ب����وو‪ ،‬وه‌ك گش����ت پرۆژه‌كانی‌‬ ‫دیكه‌ی‌ كوردس����تان‪ ،‬بۆیه‌ له‌ ساڵی ‪2006‬‬ ‫ب����ڕی ‪ 15‬ملی����ۆن دۆالر ب����ۆ كۆمپانیاكه‌‬ ‫ته‌رخانكراوه‌ به‌مه‌به‌س����تی‌ كڕینی ئامێری‬ ‫پزیش����كی‪ ،‬هه‌روه‌ها جارێك����ی دیكه‌و له‌‬ ‫س����اڵی ‪ 2010‬بری ‪ 87‬ملیۆن دۆالری تری‬ ‫بۆ خه‌رجكراوه‌‪ ،‬هه‌ر له‌هه‌مان ساڵدا له‌سه‌ر‬ ‫بوجه‌ی گشتی ‪ ٢٥٤٣٠٠٠٠٠٠‬دووترلیۆن‌و‬ ‫پێنج سه‌د‌و چل‌و س����ێ‌ ملیۆن دیناری‌ بۆ‬ ‫خه‌رجكراوه‌‪ ،‬سه‌یرتر له‌وه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ به‌و‬ ‫بوجه‌ زه‌به‌الحه‌شه‌وه‌ نه‌وه‌ستاوه‌‪ ،‬به‌ڵكو له‌‬ ‫بوجه‌ی‌ س����اڵی ‪ 2013‬ب����ری ‪٣٤٣٢٠٠٠٠٠٠‬‬ ‫دینار بۆ كاری ڕاوێژكاری له‌ نه‌خۆشخانه‌كه‌‬ ‫ته‌رخانكراوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ ل����ه‌ كاتێكدایه‌ كه‌ له‌ به‌هه‌ده‌ردانی‌‬ ‫بوجه‌دا ‪ 100‬ملیۆن دۆالر له‌ نه‌خۆشخانه‌ی‬ ‫‪ 400‬خه‌رجكراوه‌ كه‌ ده‌توانرا نزیكه‌ی ‪200‬‬ ‫بنكه‌ی تەندروستی پێ دروستبكرێت‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و بڕە پاره‌یه‌ی‌ ك����ه‌ به‌هه‌ده‌ر دراوه‌‪،‬‬ ‫به‌هه‌ر ش����ێوازێك بووبێ����ت چه‌ندین كه‌س‬ ‫تێوه‌گالون له‌گه‌نده‌ڵی‌ ئی����داری‌ له‌ناوخۆ‌و‬ ‫ده‌ره‌وه‌دا! هه‌رچه‌نده‌ به‌رپرسانی‌ ناوخۆی‌‬ ‫تائێس����تا دیارنین كه‌ كێ����ن؟ به‌اڵم گروپی‬ ‫‪ 400‬رایده‌گه‌یه‌نن كه‌ (س����تیڤن س����ۆالرز)‬ ‫ئه‌ندامی پێش����ووی كۆنگریس له‌ویالیه‌تی‬ ‫نیوی����ورك‪ ،‬جێگ����ری س����ه‌رۆكی گروپ����ی‬ ‫قه‌یرانی نێوده‌ڵه‌تی‌‪ ،‬س����ه‌رۆكی پێشووی‬ ‫هه‌ردوو (رێكخ����راوی ‪ )NDI ،IRI‬ئه‌ندامی‬ ‫بۆردی راویژكاری كۆمپانیای (‪enc (UI‬ی‬ ‫كۆریا له‌و گه‌نده‌ڵیه‌ تێوه‌ گالوه‌‪ ،‬كه‌ ساڵی‬ ‫‪ 2010‬مردووه‌‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و كۆمپانیایه‌ی‌ كه‌ تا ئێس����تا ئه‌م‬ ‫كاره‌ی‌ به‌ كۆتا نه‌گه‌یاندووه‌ چه‌ندین كاری‌‌و‬ ‫پرۆژه‌ی‌ ته‌ندروس����تی‌ تری‌ داوه‌تێ‌ له‌وانه‌‬ ‫پرۆپۆزه‌ڵی‌ نه‌خۆشخانه‌ی ‪ 800‬قه‌ره‌وێڵه‌یی‬ ‫له‌هه‌ولێر‪ ،‬نه‌خۆشخانه‌ی ‪ 300‬قه‌ره‌وێڵه‌یی‬ ‫له‌دهۆك‪ ،‬نه‌خۆش����خانه‌ی ‪ 250‬قه‌ره‌وێڵه‌یی‬ ‫له‌زاخۆ‪.‬‬ ‫بوونی‌ ئه‌م گه‌نده‌ڵیه‌ به‌م شێوازه‌ روونه‌‪،‬‬ ‫حكوم ‌هت‌و وه‌زاره‌تی‌ ته‌ندروس����تی‌ ده‌خاته‌‬ ‫به‌رده‌م پرس����یارێكی‌ كوش����نده‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ئه‌ركی‌ لیژن����ه‌ی‌ ته‌ندروس����تی‌ په‌رله‌مانی‌‬ ‫كوردس����تان‌و داواكاری‌ گشتی‌ یه‌ به‌جیدی‌‬ ‫به‌دواچ����وون بۆ ئ����ه‌م كاره‌ بكه‌ن‪ ،‬وه‌زیر‌و‬ ‫ئه‌ندازیاری‌‌و سه‌رپه‌رشتیاری‌ ئه‌م پرۆژه‌یه‌‬ ‫به‌رنه‌ به‌رده‌م دادگا‪.‬‬ ‫هاواڵتیانیش پێویس����ته‌ ب����ه‌ كردنه‌وه‌‌و‬ ‫ته‌وابوونی‌ ئ����ه‌م پرۆژه‌ ب����ه‌ هیچ جۆرێك‬ ‫رازی‌ نه‌بن‪ ،‬تاوه‌كو وه‌زیری‌ ته‌ندروس����تی‌‌و‬ ‫حكومه‌ت����ی‌ هه‌رێ����م وه‌اڵم����ی‌ هه‌م����وو‬ ‫پرسیاره‌كانی‌ رای‌ گشتی‌‌و رۆژنامه‌نووسان‬ ‫نه‌داته‌وه‌ له‌سه‌ر ئه‌م پرۆژه‌یه‌‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫‪xwenden.awene@gmail.com‬‬

‫)‪ )361‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/1/22‬‬

‫ته‌خته سپی‬

‫که‌می پشوی‌ نیوه‌ی‌ ساڵ‬ ‫نیگه‌رانی‌ مامۆستایانی‌ لێده‌كه‌وێته‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاراس عوسمان‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌وه‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان بڕیاریدا‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )172‬رۆژدا ده‌وام ‌‬ ‫له‌ماوه‌ ‌‬ ‫ی بێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫یه‌كساڵی‌ خوێندن كۆتای ‌‬ ‫وه‌ك مامۆستایان‌و پارله‌مانتاران‬ ‫ئاماژه‌ی‌ بۆ ده‌كه‌ن ئه‌و كاته‌ یه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ناگرێته‌وه‌ له‌گه‌ڵ مه‌نهه‌جه‌كه‌و‪ ،‬رێژه‌ ‌‬ ‫ی مامۆستایان‬ ‫زیاتری‌ ده‌وێت‪ ،‬یه‌كێت ‌‬ ‫هێما بۆ ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن ك ‌ه حكومه‌ت‬ ‫بێئاگایه‌ له‌پشوه‌كانی‌ په‌روه‌رده‌‪،‬‬ ‫پارله‌مانتارێكیش داوای‌ یاسایه‌ك‬ ‫ده‌كات بۆ دیاریكردنی‌ پشوه‌كان‪.‬‬ ‫به‌كر كه‌ریم حه‌سه‌ن به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشت ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌روه‌رده‌ی‌ پارێزگای‌ هه‌ولێر له‌باره‌ی‌‬ ‫پش���وه‌كانی‌ ئه‌مساڵ‌و كاریگه‌رییه‌كانی‌‬ ‫له‌سه‌ر مامۆستاو خوێندكار‪ ،‬بۆ ئاوێنه‌‬ ‫ده‌ڵێت‪ :‬ئ���ه‌و هه‌فته‌یه‌ی‌ بۆ پش���وی‌‬ ‫س���ه‌ری‌ س���اڵ حكومه‌ت بڕیاری‌ لێدا‬ ‫ش���تێكی‌ چاوه‌ڕوان نه‌كراو بو‪ ،‬له‌الیه‌ن‬ ‫هی���چ یه‌كێ���ك له‌مامۆس���تاو قوتابی‌‌و‬ ‫سه‌رپه‌رشتیارانیش خۆ ئاماده‌كردنێك‬ ‫نه‌بو بۆ ئه‌و پش���وه‌‪ ،‬بۆیه‌ به‌پێی‌ ئه‌و‬ ‫رۆژان���ه‌ی‌ دیاریك���راوه‌ ب���ۆ خوێندنی‌‬ ‫پرۆگرام���ه‌كان ئ���ه‌م ج���ۆره‌ كاران���ه‌‬ ‫كاریگ���ه‌ری‌ ده‌بێت به‌وه‌ی‌ مامۆس���تا‬ ‫پالنی‌ خ���ۆی‌ داناوه‌ ب���ۆ ته‌واوكردنی‌‬ ‫بابه‌ت���ه‌كان‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌و پش���وه‌ كه‌‬ ‫ش���ه‌ش رۆژ بوه‌ وا ده‌كات مامۆس���تا‬ ‫دوربكه‌وێته‌وه‌ له‌مه‌نهه‌جه‌كه‌ی‌‪.‬‬ ‫ناوبراو جه‌ختی‌ له‌وه‌ك���رده‌وه‌" ئه‌و‬ ‫شه‌ش رۆژه‌ی‌ سه‌ری‌ ساڵ له‌به‌رنامه‌ی‌‬ ‫وه‌زاره‌ت���ی‌ په‌روه‌رده‌دا نه‌ب���وه‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫له‌دوای‌ تاقیكردنه‌وه‌كان بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‬ ‫كات ب���ۆ مه‌نهه‌جه‌ك���ه‌ هه‌فته‌كه‌ كرایه‌‬ ‫س���ێ‌ رۆژ كه‌ خۆی‌ رۆژێكی‌ هه‌ر پشوه‌‬ ‫‪ 1/18‬ك���ه‌ هه‌ین���ی‌ ب���و‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌‬ ‫په‌رۆشی‌ ئه‌وه‌ین له‌سه‌ره‌تای‌ ده‌وامه‌وه‌‬

‫هه‌مو پشوه‌كان دیاری‌ بكرێت‪ ،‬له‌كاتی‌‬ ‫سه‌ردانمان بۆ قوتابخانه‌كان روبه‌رو ‌‬ ‫ی‬ ‫گله‌یی‌ مامۆس���تاو قوتاب���ی بوینه‌وه‌‬ ‫له‌و گۆڕانكارییه‌ی‌ له‌پش���وه‌كاندا هاته‌‬ ‫پێشه‌وه‌‪.‬‬ ‫نه‌جمه‌دین عه‌لی‌ ئه‌حمه‌د به‌ڕێوه‌به‌ری‌‬ ‫پ���ه‌روه‌رده‌ی‌ گش���تی‌ پارێ���زگای‌‬ ‫س���لێمانی‌ له‌باره‌ی‌ ئه‌و گۆڕانكارییه‌ی‌‬ ‫له‌پشوه‌كانی‌ ئه‌مساڵ كرابو بۆ ئاوێنه‌‬ ‫رایگه‌یاند" ئه‌و پش���وه‌ شه‌ش رۆژ بو‬ ‫ل���ه‌و كاته‌دا ئاماده‌ییه‌كانی‌ س���لێمانی‌‬ ‫له‌ده‌وامی‌ خۆیان به‌رده‌وام بون‪ ،‬هه‌تا‬ ‫ئه‌و رۆژانه‌ی‌ تریش كه‌ پشو بوه‌و ئه‌و‬ ‫ئاماده‌ییانه‌ی‌ كێش���ه‌یان هه‌بوه‌ به‌بێ‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ده‌وامی‌ فه‌رم���ی‌ بوبێت ئه‌وانه‌‬ ‫له‌خوێندندا بون‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گش���تی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‬ ‫س���لێمانی‌ هێم���ای‌ بۆ ئ���ه‌وه‌ش كرد"‬ ‫پشوه‌كه‌ شه‌ش رۆژ بووه‌و كه‌مكراوه‌ته‌وه‌‬ ‫بۆ س���ێ‌ رۆژ وه‌ك پارێزگای‌ سلێمانی‌‬ ‫كێشه‌یه‌كی‌ وامان نه‌بوه‌‪ ،‬مامۆستا هه‌یه‌‬ ‫به‌ده‌ر له‌و كات���ه‌ی‌ بۆی‌ دیاریكراوه‌ بۆ‬ ‫ته‌واوكردنی‌ مه‌نهه‌جه‌كه‌‪ ،‬خۆی‌ ده‌رسی‌‬ ‫زی���اده‌ وه‌رده‌گرێ���ت ب���ۆ ته‌واوكردنی‌‬ ‫بابه‌ته‌كانی‌‪.‬‬ ‫عه‌بد یوس���ف ئه‌حمه‌د به‌ڕێوه‌به‌ری‌‬ ‫گش���تی‌ په‌روه‌رده‌ی‌ پارێزگای‌ دهۆك‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌و كاره‌ی‌ وه‌زاره‌ت‌و حكومه‌ت‬ ‫بۆ ئاوێنه‌ وتی‌‪ :‬له‌س���ه‌ره‌تای‌ خوێندن‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ س���اڵنامه‌یه‌كی‌‬ ‫ده‌ركرد بۆ ئه‌مس���اڵی‌ خوێندن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌و بڕیاره‌ی‌ حكوم���ه‌ت‌و ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫وه‌زیران دژی‌ ئه‌مه‌ی‌ په‌روه‌رده‌ بو‪.‬‬ ‫مامۆس���تا عه‌بد باسی‌ له‌وه‌ش كرد"‬ ‫جیاوازی‌ پشوی‌ ئه‌مساڵ ئه‌وه‌بو كه‌وته‌‬ ‫دوای‌ ئه‌زمون���ه‌كان‌و ئه‌و س���ێ‌ رۆژه‌ی‌‬ ‫دانرابو بۆ پش���و تاكو مامۆس���تایان‬ ‫بتوان���ن وه‌ره‌ق���ه‌ی‌ تاقیكردنه‌وه‌كان‬ ‫ت���ه‌واو بكه‌ن‪ ،‬بۆیه‌ ناتوانین بڵێین ئه‌و‬ ‫ج���ۆره‌ بڕیارانه‌ چۆنه‌و به‌ش���ێوه‌یه‌ك‬

‫هه‌رجاره‌و که‌سێک ده‌ینوسێت‬

‫ترس له‌ناڕه‌زای ‌ی‬ ‫سامان عه‌لی‌ حامید‬

‫باڵوبونه‌وه‌ی‌ ئێمه‌ ئه‌و بڕیاره‌ ببینین‪،‬‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ پێموایه‌ ك���ه‌ ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫وه‌زی���ران بێئاگایه‌ له‌وه‌ی‌ ك���ه‌ دوای‌‬ ‫تاقیكردن���ه‌وه‌كان پش���وی‌ هه‌فته‌یه‌ك‬ ‫بۆ خوێندكارو قوتابی‌‌و مامۆس���تایان‬ ‫هه‌یه‌‪.‬‬ ‫فه‌رم���ان عیزه‌دی���ن ئه‌ندامێك���ی‌‬ ‫لیژنه‌ی‌ په‌روه‌رده‌و خوێندنی‌ زانس���تی‌‬ ‫له‌پارله‌مانی‌ كوردس���تان ده‌نگی‌ خۆی‌‬ ‫خس���ته‌ پاڵ ئه‌و مامۆس���تاو قوتابی‌‌و‬ ‫خوێندنكاران���ه‌ی‌ ك���ه‌ ناڕه‌زاییان له‌و‬ ‫جیاوازی‌ پشوانه‌ ده‌ربڕی‌‌و به‌ئاوێنه‌ی‌‬ ‫راگه‌یان���د" له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ تائێس���تا‬ ‫له‌پارله‌مانی‌ كوردس���تان یاسایه‌كمان‬ ‫نییه‌ بۆ رێكخس���تنی‌ پشوه‌كان‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ده‌بین���ی‌ زۆركات له‌هه‌ندێ���ك جێگ���ه‌‬ ‫پشوه‌و له‌وانی‌ دیكه‌ به‌پێچه‌وانه‌وه‌یه‌و‬ ‫ده‌وامی‌ فه‌رمییه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ سااڵنه‌ دوباره‌‬ ‫باسی‌ بكه‌ین‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ئێمه‌ الیه‌نی‌ كوردس���تان له‌لێدوانه‌ك���ه‌ی‌ بۆ ئاوێنه‌ ده‌بێته‌وه‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردستاندا بۆیه‌‬ ‫جێبه‌جێ‌ كارین‌و هه‌ر بڕیارێك له‌سه‌رو جه‌ختی‌ له‌وه‌ كرده‌وه‌" به‌هیچ جۆرێك ده‌نگم له‌گه‌ڵ ده‌نگی‌ ئه‌و مامۆس���تاو‬ ‫خۆمان���ه‌وه‌ ده‌رده‌چێ���ت پێویس���ته‌ ناتوانرێ���ت ل���ه‌و ماوه‌ی���ه‌دا خوێندن قوتابی‌‌و خوێندكاره‌ ناڕازییانه‌یه‌ له‌سه‌ر‬ ‫ته‌واو بكرێت‪ ،‬له‌و پش���وه‌ی‌ حكومه‌ت ئه‌م بابه‌ته‌‪.‬‬ ‫پابه‌ندبین پێوه‌ی‌‪.‬‬ ‫ناوبراو ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش كرد" زۆری‌‬ ‫هه‌روه‌ه���ا یه‌كێت���ی‌ مامۆس���تایانی‌ ده‌ریكرد هه‌فته‌یه‌ك بۆ س���ه‌ری‌ ساڵ‪،‬‬ ‫كوردس���تانیش نیگه‌رانی‌ خۆیان له‌مه‌ڕ ناره‌زای���ی‌ زۆری‌ لێكه‌وت���ه‌وه‌و لق���ی‌ پشوه‌كان ده‌بێته‌ هۆی‌ تێكدانی‌ پالنی‌‬ ‫ئ���ه‌و جیاوازییه‌ هه‌یه‌ كه‌ له‌م س���اڵی‌ س���لێمانی‌ یه‌كێت���ی‌ مامۆس���تایان‌و مامۆس���تایان‪ ،‬به‌پێی‌ س���تاندارێكی‌‬ ‫خوێندن ئه‌نجامدرا له‌كاتی‌ پشوه‌كاندا‪ ،‬له‌هه‌ندێ���ك جێگه‌ی‌ تره‌وه‌ ته‌له‌فۆنمان جیهانی‌ كه‌ نابێت له‌رێژه‌ی‌ (‪ )180‬رۆژ‬ ‫كه‌مال حه‌مه‌د زراری‌ سه‌رۆكی‌ یه‌كێتی‌ ب���ۆ هات له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و مه‌س���ه‌له‌یه‌‪ ،‬زیاترو كه‌متر ده‌وام بكرێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گه‌ر‬ ‫مامۆس���تایانی‌ كوردس���تان بۆ ئاوێنه‌ ئێم���ه‌ش په‌یوه‌ندیم���ان به‌وته‌بێ���ژی‌ پش���وه‌ فه‌رمی‌‌و بۆن���ه‌كان‌و ئه‌و هه‌مو‬ ‫ده‌ڵێت‪ :‬ئه‌و پش���وه‌ی‌ به‌بۆنه‌ی‌ سه‌ری‌ حكومه‌ت���ه‌وه‌ كرد كه‌ ئ���ه‌وه‌ كارێكی‌ ش���ین‌و ته‌عزێیه‌ ده‌ربكه‌ین له‌و رێژه‌ی‌‬ ‫س���اڵه‌وه‌ هه‌ب���و به‌راس���تی‌ ئاكامێكی‌ خ���راپ بوه‌‪ ،‬ئه‌وانی���ش دانیان به‌وه‌دا وه‌زاره‌تی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ دایناوه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫خراپ���ی‌ لێكه‌وته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و سیس���تمه‌ی‌ ناوه‌ كه‌ هه‌ڵه‌یه‌ك بوه‌و پێداچونه‌وه‌ی‌ ئه‌و ستانداره‌ ناگونجێت‌و مامۆستایان‬ ‫دانراوه‌ ب���ۆ مه‌نهه‌ج جی���اوازی‌ زۆری‌ بۆ نه‌كرابو‪ ،‬دواتر ئێمه‌ نوس���راوێكمان ناتوانن مه‌نهه‌ج ت���ه‌واو بكه‌ن‌و ره‌نگه‌‬ ‫تێدای���ه‌ له‌گ���ه‌ڵ ده‌وامكردندا‪ ،‬ئه‌گه‌ر ئاراس���ته‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ كرد دواتر ئه‌وه‌ی‌ ده‌وامی‌ فه‌رمی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ته‌رازوی‌ دابنێیت مه‌نهه‌جه‌كه‌ كه‌ پش���وه‌كان كه‌م بكرێته‌وه‌ چونكه‌ خوێن���د ب���وه‌ له‌ماوه‌ی‌ یه‌ك س���اڵدا‪،‬‬ ‫ماوه‌ی‌ زۆر له‌وه‌ زیاتری‌ پێویس���ته‌ كه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ قوتابی‌‌و خوێندكار نییه‌‪ ،‬له‌رێژه‌یه‌كی‌ كه‌م ده‌رنه‌چێت‌و س���اڵی‌‬ ‫‪ 172‬رۆژی‌ بۆ دانراوه‌‪ ،‬بۆیه‌ پێمان وایه‌ بۆیه‌ وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌ نوس���راوێكی‌ پ���ار به‌نمونه‌ وه‌ربگرین هه‌س���تده‌كه‌م‬ ‫ی له‌س���ه‌ر داوای‌ ئێمه‌ كردوه‌و ئاگاداری‌ (‪ )132‬رۆژ ده‌وام بو‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌ش دواتر‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ده‌مێنێته‌وه‌ بۆ ده‌وامی‌ فه‌رم ‌‬ ‫ره‌نگه‌ له‌نێوان (‪ )150 _140‬رۆژ بێت‌و ئه‌نجومه‌ن���ی‌ وه‌زیران ده‌كات���ه‌وه‌ كه‌ ده‌بێته‌ زیان ب���ۆ قوتابی‌‌و خوێندكار‪،‬‬ ‫پێویس���ته‌ بڕی���اره‌كان به‌ئ���اگاداری‌ هیوادارین پارله‌مان بتوانێت یاسایه‌ك‬ ‫پشویه‌كی‌ زۆر ئه‌وی‌ دیكه‌ی‌ ده‌بات‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ یه‌كێت���ی‌ مامۆس���تایانی‌ په‌روه‌رده‌ بێت‪ ،‬نه‌ك ل���ه‌دوای‌ بڕیارو بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ دیاری‌ بكات‪.‬‬

‫له‌سه‌ره‌تای‌ خوێندنه‌وه‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌‬ ‫ساڵنامه‌یه‌كی‌ ده‌ركرد بۆ‬ ‫پرۆگرامی ئه‌مساڵ‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‬ ‫بڕیاره‌ی‌ حكومه‌ت‌و ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫وه‌زیران دژی‌ ساڵنامه‌که‌ی‬ ‫په‌روه‌رده‌ بو‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ په‌روه‌رده‌ی‌ چۆمان‪ :‬له‌پارتی‌و هیچ حیزبێک‬ ‫قبوڵ ناكه‌م ده‌ستوه‌ربداته‌ كاروباری‌ په‌روه‌رده‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاكۆحه‌مه‌د رابی‌‬ ‫له‌گفتوگۆیه‌كدا له‌گه‌ڵ ئاوێن ‌ه‬ ‫ی چۆمان‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ په‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫مامۆستا حه‌مه‌ده‌مین ناوپردانی‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ تاكو ئێستا كێشه‌ ‌‬ ‫كه‌می‌ میالكاتیان‬ ‫هه‌یه‌و بۆ هه‌ردو قۆناغی‌ بنه‌ڕه‌تی‌‌و‬ ‫ئاماده‌یی‌ پێویستیان ب ‌ه ‪ 240‬مامۆستا‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬رونیشیده‌كاته‌وه‌ كه‌ ئه‌و‬ ‫نه‌یزانیوه‌و نه‌یبینوه‌ كه‌ گۆڕه‌پانی‌ هیچ‬ ‫یه‌كێك له‌قوتابخانه‌كانیان له‌سه‌ربازگ ‌ه‬ ‫بچن‪.‬‬ ‫پێویستمان ب ‌ه ‪240‬مامۆستا هه‌یه‌‬ ‫ی‬ ‫ی گفتوگۆكه‌داو له‌باره‌ ‌‬ ‫له‌ده‌س���پێك ‌‬ ‫كێش���ه‌كانی‌ په‌روه‌رده‌ له‌سنوره‌كه‌یان‪،‬‬ ‫ی چۆم���ان‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ پ���ه‌روه‌رد‌ه ‌‬ ‫مامۆس���تا حه‌مه‌ده‌می���ن ناوپردان���ی‌‪،‬‬ ‫ی كه‌می‌ مامۆس���تا‬ ‫ئام���اژه‌ی‌ به‌گرفت��� ‌‬ ‫ك���رد له‌س���نوری‌ په‌روه‌رده‌كه‌یداو له‌م‬ ‫روه‌وه‌ش رونیكرده‌وه‌ كه‌ سنوره‌كه‌یان‬ ‫ی می�ل�اكات‪ ،‬بۆ هه‌ردو‬ ‫بۆ پڕكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی پێویستیان‬ ‫ی ئاماده‌یی‌و بنه‌ڕه‌ت ‌‬ ‫قۆناغ ‌‬ ‫ی ‪240‬مامۆس���تا هه‌ی���ه‌‪،‬‬ ‫به‌دابینكردن��� ‌‬ ‫ی بنه‌ڕه‌تی‌‌و ‪180‬‬ ‫ك ‌ه ‪60‬یان ب���ۆ قۆناغ ‌‬ ‫ی‬ ‫مامۆستاش���یان پێویس���ت ‌ه بۆ قۆناغ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاماده‌یی‪ .‬له‌بار‌هی‌ نه‌ش���یاوی‌و گرفت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵه‌كایه‌ت ‌‬ ‫كه‌می‌ بینایه‌ش له‌ناوچه‌ ‌‬ ‫ناوبراو ئاماژ‌هی‌ به‌وه‌دا‪ ،‬ك ‌ه ناوچه‌كه‌مان‬ ‫ی بینایاتی‌ نییه‌و له‌س���ه‌ر‬ ‫ی كه‌م ‌‬ ‫گرفت ‌‬ ‫ی چۆمان‬ ‫ئاس���تی‌ هه‌رێمیش په‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫ی نییه‌‪،‬‬ ‫تاك ‌ه په‌روه‌رده‌یه‌ كه‌ ئه‌و گرفته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گونده‌كان قوتابخانه‌ ‌‬ ‫چونك ‌ه زۆرب ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بێس���ه‌روبه‌ر ‌‬ ‫خۆی���ان هه‌یه‌‪ .‬له‌باره‌ ‌‬ ‫بینایه‌كانیش‌و ن���ۆژه‌ن نه‌كردنه‌وه‌یان‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ناوبراو هێمای‌ بۆ ئه‌و‌ه كرد ك ‌ه به‌هۆ ‌‬ ‫ی ئێس���تا مه‌وس���یمه‌كه‌ سارده‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی نۆژه‌نكردن���ه‌وه‌ی بینایه‌كانی���ان‬ ‫كار ‌‬ ‫راگرت���وه‌و به‌رنامه‌ش���یان هه‌ی��� ‌ه ك ‌ه‬ ‫سه‌رجه‌م ئه‌و قوتابخانانه‌ی‌ پێویستیان‬ ‫ب���ه‌كاری‌ نۆژه‌نكردن���ه‌و‌ه هه‌یه‌‪ ،‬بۆیان‬ ‫ئه‌نجام بده‌ن‪.‬‬

‫ی ئاوی‌ خواردنه‌وه‌و‬ ‫ی ‪ 500‬قوتاب ‌‬ ‫له‌كۆ ‌‬ ‫ته‌والێتیان نییه‌‬ ‫یه‌كێك ل���ه‌و گرفتانه‌ی‌ ك ‌ه ئێس���تا‬ ‫ی‬ ‫ی ق���ه‌زای‌ چۆمان هه‌س���ت ‌‬ ‫له‌س���نور ‌‬ ‫ی‬ ‫پێده‌كرێت‪ ،‬بریتیی ‌ه له‌وه‌ی‌ كه‌ به‌ش��� ‌‬ ‫ی خواردنه‌وه‌یان‬ ‫زۆری‌ قوتابخانه‌كان ئاو ‌‬ ‫نیی���ه‌و ه���اوكات ته‌والێتیش���یان تێدا‬ ‫نییه‌‪ ،‬له‌وباره‌یه‌و‌ه ناوپردانی‌ ده‌ڵێت "‬ ‫ی‬ ‫بڕواناكه‌م له‌قوتابخانه‌كانی‌ ئێمه‌ كێشه‌ ‌‬ ‫ته‌والێت هه‌بێت‪ ،‬قوتابخانه‌ش ك ‌ه ‪500‬‬ ‫قوتابی‌ تێدا بێت‪ ،‬حه‌تمه‌ن ته‌والێته‌ك ‌ه‬ ‫ده‌گیرێ���ت‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئێم���ه‌ ب���ه‌رده‌وام‬ ‫ی گرفته‌كه‌مان‬ ‫هه‌وڵی‌ چاره‌س���ه‌ركردن ‌‬ ‫ی ئاوی‌ خواردنه‌وه‌ش‬ ‫داوه‌‪ ،‬مه‌س���ه‌له‌ ‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه بۆ ئه‌و كێش���انه‌ی‌ ئێستا‬ ‫به‌هۆی‌ كه‌ش‌و هه‌واو ئه‌و به‌سته‌ڵه‌كه‌ی ‌ه‬ ‫كه‌ دروستبوه‌"‪ .‬س���ه‌باره‌ت به‌وه‌ی‌ ك ‌ه‬ ‫ی قوتابخانه‌كان‬ ‫گۆڕه‌پانی‌ به‌ش���ی‌ زۆر ‌‬ ‫له‌سه‌ربازگه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ رژێم ده‌چن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ په‌روه‌رده‌ی‌ چۆمان ره‌ت ‌‬ ‫ی قوتابخانه‌كانیان‬ ‫كرده‌وه‌ كه‌ گۆڕه‌پان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رژێم ‌‬ ‫ی س���ه‌رده‌م ‌‬ ‫له‌س���ه‌ربازگه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵه‌كایه‌ت ‌‬ ‫به‌عس بچن‪ " .‬له‌س���نور ‌‬ ‫ی‬ ‫ی قوتابخانه‌كان به‌هۆی‌ به‌رفراوان ‌‬ ‫زۆربه‌ ‌‬ ‫س���نور‌ه جوگرافییه‌ك���ه‌ی‌ گۆڕه‌پانیان‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم وه‌اڵ هه‌ستم به‌و‌ه نه‌كرده‌و‌ه‬ ‫ك ‌ه ئه‌و گۆڕه‌پانانه‌ له‌س���ه‌ربازگ ‌ه بچن‌و‬ ‫هیچ گۆڕه‌پانم نه‌بینیو‌ه ك ‌ه له‌سه‌ربازگ ‌ه‬ ‫بچێت"‪.‬‬ ‫ی نابم ك ‌ه حزب ده‌ستوه‌ربداته‌ نێو‬ ‫راز ‌‬ ‫كاروباری‌ په‌روه‌رد‌ه‬ ‫ی حزبیش‬ ‫ی ده‌س���ت تێوه‌ردان ‌‬ ‫له‌باره‌ ‌‬ ‫ی چۆم���ان‪،‬‬ ‫ی پ���ه‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫له‌كاروب���ار ‌‬ ‫ناوبراو رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ " د‌ه س���اڵ ‌ه‬ ‫ی په‌روه‌رده‌م ن ‌ه له‌پارتی‌‌و ن ‌ه‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫له‌هیچ حزبێكم قبوڵكردو‌ه كه‌ ده‌س���ت‬ ‫وه‌ربده‌ن ‌ه نێو كاروباری‌ په‌روه‌رده‌‪ ،‬و‌ه‬ ‫ی نابم كه‌ حزب‬ ‫هیچ كاتی���ش به‌وه‌ راز ‌‬ ‫ی په‌روه‌رده‌"‪.‬‬ ‫ده‌ستوه‌ربداته‌ نێو كاروبار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بۆچی‌ نزیكه‌ ‌‬ ‫ی ئ���ه‌ ‌‬ ‫له‌ب���ار‌هی‌ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌م���و به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ قوتابخانه‌كان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫س���نوری‌ په‌روه‌رده‌ی‌ چۆمان ئه‌ندام ‌‬

‫حه‌مه‌ده‌مین ناوپردانی‬ ‫پارتین‪ ،‬ئه‌و ره‌تی‌ كرده‌وه‌ ك ‌ه سه‌رجه‌م‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ قوتابخان���ه‌كان ئه‌ندام ‌‬ ‫پارتی بن‪ ،‬چونكه‌ به‌گوته‌ی‌ ئه‌و چه‌ندین‬ ‫ی‬ ‫ی قوتابخان���ه‌ له‌س���نور ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫باڵه‌كایه‌تی‌ هه‌ن‪ ،‬ك ‌ه ئه‌ندام‌و الیه‌نگر ‌‬ ‫یه‌كێتین‪ ،‬بۆ نمون��� ‌ه به‌ڕێوه‌به‌رێكمان‬ ‫هه‌ی ‌ه ك��� ‌ه ئه‌ندامی‌ كۆمیته‌ی‌ یه‌كێتیی ‌ه‬ ‫له‌چۆمان‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی سااڵنه‌ ‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ دارایی ده‌رماڵه‌ ‌‬ ‫ی خه‌رج نه‌كردو‌ه‬ ‫هاتوچۆی‌ قوتابیان ‌‬ ‫كه‌ بۆمان ده‌كرا‬ ‫ی تاكو‬ ‫ی ك���ه‌ بۆچ ‌‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هاتوچۆ ‌‬ ‫ئێستا هه‌وڵنه‌دراوه‌ كه‌ گرفت ‌‬ ‫ئ���ه‌و قوتابیان��� ‌ه چاره‌س���ه‌ر بكرێ���ت‬ ‫ك ‌ه چه‌ندی���ن كیلۆمه‌تر ده‌ب���ڕن تاكو‬ ‫ده‌گه‌ن���ه‌ قوتابخانه‌كانیان بۆ خوێندن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی چۆمان وت ‌‬ ‫ی پ���ه‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬

‫ڕه‌نگه‌‌ پێشتر‬ ‫گواستنه‌وه‌ی‬ ‫مامۆستا به‌بێ‬ ‫به‌دیل‌ هه‌بوبن‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئه‌وه‌ نه‌ماوه‌و‬ ‫ئه‌مساڵ هیچ‬ ‫مامۆستایه‌ك به‌بێ‬ ‫ته‌واوكردنی‌ ماوه‌ی‌‬ ‫یاسایی خۆی‌‬ ‫نه‌گوازراوه‌ته‌وه‌‬ ‫ی‬ ‫" ئێمه‌ چه‌ندین ج���ار له‌ڕێی وه‌زاره‌ت ‌‬ ‫په‌روه‌رده‌و‌ه داوامان له‌وه‌زاره‌تی‌ دارایی‬ ‫كردوه‌ كه‌ ئه‌و ده‌رماڵه‌یه‌ی‌ كه‌ س���ااڵن ‌ه‬ ‫بۆ هاتوچۆی‌ قوتابی���ان خه‌رجده‌كرا‪،‬‬ ‫بگه‌ڕێته‌و‌ه كه‌چی‌ تاكو ئێستا نه‌توانراو‌ه‬ ‫ئه‌و كار‌ه بكرێت‪ .‬له‌دواین كۆبونه‌وه‌ش‬ ‫ی پ���ه‌روه‌رده‌‪ ،‬جه‌ختمان‬ ‫له‌گه‌ڵ وه‌زیر ‌‬ ‫ی هاتوچۆ‬ ‫له‌سه‌ر گه‌ڕاندنه‌و‌هی‌ ده‌رماڵه‌ ‌‬ ‫ی ‌وت‬ ‫كردۆت���ه‌وه‌‪ .‬ناوپردانی‌ ئه‌وه‌ش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵه‌كایه‌تی‌ كه‌ س���نور ‌‬ ‫كه‌ له‌ناوچ ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی چۆمان���ه‌‪1500 ،‬قوتاب ‌‬ ‫پ���ه‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫هاتوچ���ۆی‌ ناوچ���ه‌ دوره‌كان ده‌ك���ه‌ن‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌ خوێندن‪ ،‬بۆ ناو چۆمان‬ ‫تاراده‌یه‌ك توانیومانه‌ پاسیان ب���ۆ‬ ‫ی‬ ‫دابین بكه‌ین‌و كێشه‌كه‌مان تاراده‌یه‌ك ‌‬ ‫زۆر چاره‌س���ه‌ركردوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم هه‌ندێك‬ ‫ناوچه‌و شوێن هه‌ن ك ‌ه له‌ده‌سه‌اڵتماندا‬ ‫نیی���ه‌و پێم���ان ناكرێ���ت ئ���ه‌و هه‌مو‬ ‫ئۆتۆمبێله‌ دابی���ن بكه‌ین‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و‬

‫خوێندن‬

‫ی‬ ‫ژمار‌ه پاس���ه‌مان نیی���ه‌‪ .‬له‌به‌رئه‌وه‌ ‌‬ ‫هه‌ندێ���ك ش���وێن هه‌ن كه‌ س���ه‌ختن‌و‬ ‫هه‌م���و ئۆتۆمبێلێ���ك ناچێ���ت بۆ ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫ی سنور ‌‬ ‫شوێنانه‌‪ .‬زۆرجار مامۆستایان ‌‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫ی گازاند‌ه ‌‬ ‫باڵه‌كایه‌ت��� ‌‬ ‫ی یاس���ایی‬ ‫ی ماو‌ه ‌‬ ‫ی ته‌واوكردن ‌‬ ‫ك ‌ه دوا ‌‬ ‫خۆی���ان‪ ،‬كه‌چ���ی‌ ناگوازرێنه‌و‌ه بۆ ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫شوێنان ‌هی‌ ك ‌ه لێو‌هی‌ هاتون‪ ،‬به‌بیانو ‌‬ ‫ی مامۆس���تایانێك‬ ‫نه‌بونی‌ به‌دیل‪ ،‬كه‌چ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ماوه‌ ‌‬ ‫هه‌ن ك ‌ه به‌بێ به‌دیل‌و ته‌واوكردن ‌‬ ‫یاس���ایی‪ ،‬ده‌گوازرێنه‌وه‌‪ ،‬ل���ه‌م روه‌و‌ه‬ ‫ناوپردانی‌ جه‌ختی‌ له‌سه‌ر ئه‌و‌ه كرده‌و‌ه‬ ‫كه‌ ڕه‌نگه‌ سااڵنی‌ پێشتر ئه‌و حاڵه‌تان ‌ه‬ ‫هه‌بوبن‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‌ه نه‌ماوه‌و ئه‌مس���اڵ‬ ‫ی‬ ‫هیچ مامۆس���تایه‌ك به‌بێ ته‌واوكردن ‌‬ ‫ی نه‌گوازراوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ماوه‌ی‌ یاس���ایی خۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫جگه‌ له‌و مامۆس���تایانه‌ی‌ كه‌ پرۆس ‌ه ‌‬ ‫هاوس���ه‌رگیریان ك���ردوه‌‪ ،‬بۆی��� ‌ه هه‌ر‬ ‫ی‬ ‫ی یاسایی خۆ ‌‬ ‫مامۆس���تایه‌ك خزمه‌ت ‌‬ ‫ته‌واو نه‌كات‪ ،‬ناتوانی���ن بیگوازینه‌وه‌‪،‬‬ ‫ساڵێكیش���ه‌ ئه‌مه‌ جێبه‌ج���ێ ده‌كه‌م‪.‬‬ ‫ی ناوچه‌ك ‌ه‬ ‫چه‌ندین س���اڵ ‌ه هاواڵتییه‌ك ‌‬ ‫زه‌وییه‌ك���ی‌ ك���ه‌ موڵك���ی‌ خۆیه‌ت���ی‌‌و‬ ‫تاپ���ۆو س���ه‌رجه‌م ئه‌وه‌لیات���ی‌ هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ی س���اوایان‪ ،‬بڕیاربو‬ ‫كراوه‌ت���ه‌ باخچه‌ ‌‬ ‫كه‌ ئه‌و هاواڵتیی���ه‌ قه‌ره‌بو بكرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم تائێس���تا قه‌ره‌ب���و نه‌كراوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫له‌مباره‌ی���ه‌و‌ه به‌ڕێوه‌به‌ری‌ په‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫چۆم���ان ده‌ڵێت " ئێم ‌ه به‌هاوبه‌ش��� ‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ قایمقامیه‌تی‌ چۆم���ان بۆ ئه‌و‬ ‫كێش���ه‌ی ‌ه لێژنه‌یه‌كمان داناوه‌‪ ،‬دو جار‬ ‫نوس���راومان بۆ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ وه‌زیران‬ ‫به‌رزكردۆته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم تاكو ئێس���تا بێ‬ ‫ی‬ ‫وه‌اڵم ماوه‌ته‌وه‌‪ ،‬شته‌ك ‌ه له‌ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫وه‌زیران وه‌ستاوه‌"‪.‬‬ ‫ی چۆمان‪ ،‬سه‌رجه‌م‬ ‫ی په‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫سنور ‌‬ ‫ی باڵه‌كایه‌ت���ی‌ ده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ناوچه‌ ‌‬ ‫قه‌زای‌ چۆمان سه‌نته‌ری‌ ده‌ڤه‌ره‌كه‌یه‌‪،‬‬ ‫ی حاجی‌ ئۆمه‌ران‪ ،‬سمیالن‪،‬‬ ‫له‌ناحییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫قه‌س���رێ‌و گه‌اڵڵ ‌ه پێكدێ���ت‪ .‬ژماره‌ ‌‬ ‫قوتابییه‌كانی‌ سنوری‌ ئه‌م په‌روه‌رده‌ی ‌ه‬ ‫‪ 8000‬هه‌زارو شه‌س���ت قوتابین‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ی ‪798‬مامۆستا‪.‬‬ ‫بون ‌‬

‫زۆرجار كه‌ ب����اس له‌توڕه‌بون‌و‬ ‫بێزاربونی‌ مامۆستایان له‌دۆخێكی‌‬ ‫له‌م����ه‌ڕ پێش����ێلكردنی‌ م����اف‌و‬ ‫خواردنی‌ هه‌قی����ان‌و له‌پای‌ ئه‌وه‌‬ ‫هه‌ڵوێست وه‌رگرتنیان ده‌كرێت‪،‬‬ ‫به‌ن����ده‌ له‌ناخی‌ دڵمه‌وه‌ پێكه‌نینم‬ ‫ن����ه‌ك به‌مامۆس����تا به‌ڵك����و به‌و‬ ‫كه‌س����انه‌ دێ����ت كه‌ له‌مامۆس����تا‬ ‫چاوه‌ڕوانی‌ ئه‌وها هه‌ڵوێس����تێك‬ ‫ده‌كه‌ن ك����ه‌ هه‌مو كات به‌ده‌ردی‌‬ ‫كاب����رای‌ نێو ئه‌و په‌ن����ده‌ ده‌چن‬ ‫كه‌ به‌ردی‌ گه‌وره‌ بۆ نه‌هاویش����تن‬ ‫هه‌ڵده‌گرێ����ت‪ .‬هه‌ڵوێس����ت ئ����ه‌و‬ ‫گوزارش����ت‌و دۆخه‌ مرۆیی‌‌و مافه‌‬ ‫س����ه‌ره‌تاییه‌یه‌ ك����ه‌ مرۆڤه‌كان‪،‬‬ ‫له‌س����ۆنگه‌ی‌ بێده‌ن����گ نه‌ب����ون‬ ‫له‌ناڕه‌وایی����ه‌ك ك����ه‌ به‌رانبه‌ریان‬ ‫ك����راوه‌‪ ،‬ده‌ریده‌ب����ڕن‪ .‬ده‌ربڕینی‌‬ ‫بێزاری����ی‌ یاخ����ود ناڕه‌زای����ی‌ بۆ‬ ‫راس����تكردنه‌وه‌و پێداچون����ه‌وه‌و‬ ‫چاوخشاندنه‌ به‌دۆخێكی‌ ناله‌بارو‬ ‫هه‌ڵوێس����تێكی‌ چه‌وت‌و چه‌وێڵدا‬ ‫نه‌ك ریس����ك كردن‌و خۆ خستنه‌‬ ‫نێ����و مه‌ترس����ی‌ ب����ه‌و ج����ۆره‌ی‌‬ ‫كه‌ زورب����ه‌ی‌ مامۆس����تایان لێی‬ ‫تێگه‌یشتون بۆیه‌ چ دورو چ نزیك‬ ‫توخنی‌ وشه‌ی‌ مانگرتن‌و ناڕه‌زایی‌‬ ‫ده‌ربڕی����ن‌و بایكۆت����ی‌ هۆڵه‌كانی‌‬ ‫خوێن����دن ناكه‌ون‪ .‬هه‌ركه‌س����ێك‬ ‫كه‌مێك نزیكایه‌تی‌‌و ئاش����نایه‌تی‌‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ‌ مامۆس����تادا هه‌بێ����ت‬ ‫تێده‌گات كه‌ بۆچی‌ به‌رامبه‌ر هه‌ر‬ ‫ناهه‌قییه‌ك كه‌ ده‌رهه‌قی‌ ده‌كرێت‬ ‫جگه‌ له‌دادوبێدای‌ مامۆس����تایانی‌‬ ‫پیاو‌و ئاه‌و نزوله‌ی‌ مامۆستایانی‌‬ ‫ژن هیچی‌ تر له‌مامۆستا نابیستێ‌‪.‬‬ ‫به‌شێك له‌ره‌گ‌و ریشه‌ی‌ ئه‌م ترسه‌‬ ‫له‌ده‌ربڕین����ی‌ ناڕه‌زایی‌ بۆ خودی‌‬ ‫میكانیزم‌و پرۆس����ه‌ی‌ په‌روه‌رده‌و‬ ‫فێركردنی‌ ناته‌ندروستی‌ ئه‌م واڵته‌‬ ‫خۆی‌ ده‌گه‌ڕێت����ه‌وه‌ كه‌ چه‌ندین‬ ‫س����اڵه‌ به‌رده‌وام‌و ن����ه‌وه‌ له‌پاش‬ ‫نه‌وه‌ مرۆڤه‌كان له‌س����ه‌ر كلتوری‌‬ ‫گوێ‌ له‌مشتیی‌‌و گوێڕایه‌ڵیی‌ گۆش‬ ‫ده‌كات‪ .‬به‌جۆرێ����ك ك����ه‌ ئه‌ركی‌‬ ‫یه‌ك����ه‌م‌و س����ه‌ره‌كی‌ پ����ه‌روه‌رده‌‬ ‫ل����ه‌رۆژگاری‌ ئه‌م����ڕۆدا ل����ه‌كاری‌‬ ‫په‌روه‌رده‌كردن����ی‌ خوێن����دكار‬ ‫له‌س����ه‌ر گوێڕایه‌ڵیی‌‌و ش����ه‌رمدا‬ ‫قه‌تیس م����اوه‌‪ .‬په‌روه‌رده‌ی‌ ئێمه‌‬ ‫له‌بری‌ چاندنی‌ تۆوی‌ سه‌ركێشیی‌‬ ‫له‌نێو خوێن����دكارو به‌رهه‌مهێنانی‌‬ ‫نه‌وه‌یه‌ك����ی‌ چوس����ت‌و چ����االك‌و‬ ‫ژیر‪ ،‬ده‌س����تی‌ ماڵییكردن به‌سه‌ر‬ ‫س����ه‌ریاندا ده‌هێنێت‌و نه‌وه‌یه‌كی‌‬ ‫گوێ‌ له‌مشت‌و ته‌وه‌زه‌ل‌و خلیچك‬ ‫به‌ره����ه‌م ده‌هێنێت‪ .‬مامۆس����تای‌‬ ‫ئه‌م����ڕۆش خوێن����دكاری‌ ئ����ه‌و‬ ‫په‌روه‌رده‌یه‌ی‌ دوێنێیه‌ كه‌ راهێنان‬ ‫له‌س����ه‌ر ش����ه‌رم‌و گوێ‌ له‌مشتیی‌‬ ‫پایه‌و كۆڵه‌كه‌ هه‌ره‌ سه‌ره‌كییه‌كه‌ی‌‬ ‫ب����وه‌‪ ،‬هه‌ربۆیه‌ هیچ س����ه‌یر نییه‌‬ ‫كه‌ له‌هه‌م����و ناهه‌قییه‌ك بێده‌نگ‬ ‫بێت‪ .‬به‌اڵم داخۆ مه‌به‌ستی‌ ئێمه‌‬ ‫له‌ده‌ربڕینی‌ ناڕه‌زایی‌ چییه‌ جگه‌‬ ‫له‌هۆشداركردنه‌وه‌ی‌ حكومه‌ت له‌و‬ ‫چه‌وتییانه‌ی‌ كه‌ ده‌زگایه‌كی‌ به‌هۆی‌‬ ‫كه‌مته‌رخه‌میی����ه‌وه‌ تێیده‌كه‌وێ‌‪.‬‬ ‫تۆ بڵێی‌ مامۆس����تا له‌وه‌ بترسێت‬ ‫كه‌ به‌هه‌ڵبڕینی‌ ده‌نگی‌ ناڕه‌زایی‌‬ ‫به‌رانبه‌ر به‌ بۆ نمونه‌ دواكه‌وتنی‌‬ ‫موچه‌ی‌ دو مانگ له‌س����ه‌ر یه‌ك‪،‬‬ ‫ده‌سه‌اڵت هه‌ره‌س����بهێنێت! به‌اڵم‬ ‫ده‌بێ‌ ئه‌وه‌ چ ده‌س����ه‌اڵتێك بێت‬ ‫كه‌ به‌ده‌نگی‌ ناڕه‌زایی‌ مامۆس����تا‬ ‫بڕوخێت؟ به‌ن����ده‌ دڵنیام له‌وه‌ی‌‬ ‫كه‌ ده‌س����ه‌اڵتی‌ كوردی‌ به‌ده‌نگی‌‬ ‫ناڕه‌زایی‌ مامۆستا هه‌ره‌س ناهێنێ‌‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ له‌بارێكدا ئه‌گه‌ر مامۆس����تا‬ ‫له‌دۆخێ����ك له‌دۆخه‌كانی‌ ناهه‌قی‌‬ ‫لێكردنی����دا بێته‌ ده‌نگ‌و ناڕه‌زایی‌‬ ‫ده‌رببڕێ����ت‪ ،‬ئه‌گه‌رچ����ی‌ ئ����ه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌هۆی‌ دابه‌شبونی‌ دور له‌ئاستی‌‬ ‫رۆش����نبیریی‌ مامۆستایان به‌سه‌ر‬ ‫فاڵن‌و فیس����ار حی����زب‌و به‌هۆی‌‬ ‫فۆبیای‌ دور له‌ئاستی‌ رۆشنبیریی‌‬ ‫بڕینی‌ موچه‌وه‌‪ ،‬كاری‌ نه‌كرده‌یه‌و‬ ‫وایك����ردوه‌ ك����ه‌ خ����ه‌ون بینین‬ ‫به‌كۆده‌نگیی‌ مامۆستایانه‌وه‌ وه‌ك‬ ‫خه‌ونی‌ حوش����تر بێته‌ پێشچاو‪.‬‬ ‫هیچ فۆبیای����ه‌ك هێنده‌ی‌ فۆبیای‌‬ ‫ناڕه‌زایی‌ ده‌ربڕین مامۆس����تا له‌و‬ ‫خه‌وه‌ خۆشه‌ ناكات كه‌ تێیدایه‌تی‌‪،‬‬ ‫ته‌نها فۆبیای‌ دانانی‌ ده‌فته‌رپالن‌و‬ ‫پۆش����ینی‌ سه‌درییه‌و س����ه‌ردانی‌‬ ‫سه‌رپه‌رشتیاری‌ لێ‌ بترازێت‪.‬‬

‫کۆمەاڵیەتی‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫‪17‬‬

‫به‌ڕێوبه‌ری گه‌شتوگوزاری سلێمانی‪ :‬بۆ باشکردنی ره‌وشی‬ ‫گه‌شتیاری پێویست ‌ه دیسکۆو نایتکڵه‌پ‌و مه‌ساجه‌کان کراوه‌بن‬ ‫ئا‪ :‬سارا قادر‬ ‫لەدوای ئەوەی گلەیی‌و گازندەیەکی‬ ‫زۆر لەالیەن هاواڵتیان‌و زۆرێک‬ ‫لەو کەسانەی کە سەنتەری‬ ‫مەساجەکان نزیکیان بون داوا‬ ‫لەالیەنە پەیوەندیدارەکان کرا کە‬ ‫ئەم سەنتەرانە تەنها مەساج‌و پشت‬ ‫شێالنیان تێدا ناکرێت‌و پێویستە‬ ‫دابخرێن بۆیە بەڕێوەبەرێتی‬ ‫گەشتوگوزار لەسلێمانی دەستی‬ ‫کردوە بەرێکخستنیان‌و بۆ زیاتر‬ ‫تیشک خستنە سەر ئەو بابەتەو‬ ‫هۆکارەکانی پشتی ئەو کەمکردنەوەیە‬ ‫ئاوێنە بەپێویستی زانی دیدار لەگەڵ‬ ‫بەرێوەبەری کاروباری گەشتیاری‬ ‫سلێمانی‪(،‬مستەفا حەمە رەحیم)دا‬ ‫بکات‌و بەمجۆرە بۆ ئاوێنە دوا‪:‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬لەماوەی ڕابردودا ژمارەیەکی‬ ‫زۆر شوێنی تایبەت بەمەساج هەبو کە‬ ‫خەڵکانی بیانی کاریان تێدا دەکرد بەاڵم‬ ‫ئێستا لەالیەن بەڕێوەبەرایەتییەکەی‬ ‫ئێوەوە ئاگادار کراون کە تا ‪ ٢/١‬هیچ‬ ‫یەکێک لەوانە لەشوێنەکانی خۆیان‬ ‫نامێنن هۆکاری ئەمە چییە؟‬ ‫مستەفا حەمە ڕەحیم‪ :‬بێگومان‬ ‫هەمو شتێ کە لەسەرەتادا دێت‬ ‫جۆرێک لەنارێکوپێکی بەخۆیەوە‬ ‫دەبینێت بۆیە وا پێویست دەکات‬ ‫کە پێداچونەوەی بۆ بکەین بۆ زیاتر‬ ‫ڕێکخستنی‌و کۆنترۆڵکردنی بەو‬ ‫شێوەیەی کە دەمانەوێت‪ .‬لەسەرەتادا‬ ‫ئەو سەنتەرانە ژمارەیان زۆر کەمبو‬ ‫بەاڵم لەبەر ئەوەی خەڵکەکە زۆر زو شاری یاری سلێمانی‬ ‫پێی ئاشنابون وە سەریان تێکرد وای‬ ‫لێهات زۆر شوێن ئەم سەنتەرانەی سەنتەرانە بۆتە شوێنێک بۆ کاری وادەکات کە خەڵکی بەشێوەیەکی دەکرێت زۆر زۆر لەوە زیاترەو رەنگە‬ ‫لێبکرێتەوەو ژمارەیان گەیشتە هەژدە سێکسی‌و خۆبەتاڵکردنەوە‪ ،‬تا چەند نهێنی هەمو ئەو کارانە ئەنجامبدات‪ .‬وەکو ڤایرۆسێک کاریگەریشیان هەبێت‬ ‫سەنتەر لەدەرەوەی هۆتێلەکان‪ .‬ئەم سكااڵیانە ڕوبەڕوتان دەبۆوەو گەر ئێمە خۆمان بەهەڵەدا نەبەین ئەو لەسەر خەڵکانی ئەو گەڕەکانەی‬ ‫چونکە سیانیان لەناو هۆتێلەکاندا دەگەیشتە التان؟‬ ‫گەنجانەی لەواڵتەکەی خۆمانەوە بۆ کە تێیدا دەژین‌و ببنە هاندەری‬ ‫مستەفا حەمە رەحیم‪ :‬کاری سێکسی گەشتوگوزار دەچنە دەرەوە زۆربەیان ژنانی تر بۆ باڵوبونەی زیاتری ئەو‬ ‫بون‪ ،‬پازدەیان لەدەرەوەی هۆتێلەکان‬ ‫بون کە ئەمان چەند کێشەیەکیان هەبو وەک سێکس بەمانا تەواوەکەی نەبونی ئەم شوێنانە پاڵیان پێوە دیاردەیە بەهۆی تێکەاڵوی‌و دراوسێتی‬ ‫لەوانە لەڕوی کۆمەاڵیەتییەوە نزیک بڕوا ناکەم! رەنگە دەگمەن کاری دەنێت کە بچن بۆ بەسەربردنی کات‌و کردنیانەوە‪ ،‬ئەمە لەالیەکەوە لەالیەکی‬ ‫هەندێ شوێن بون کە خەڵکەکەی وا ڕوی دابێت‪ ،‬بەاڵم رەنگە هەندێ خۆبەتاڵکردنەوە کە ئەمە جارێکیتر ترەوە کوردستان بەدەیان کۆمپانیای‬ ‫گلەییان هەبو جگە لەوەش هەنژێک هەڵسوکەوتی تێدا کرابێت کە بەالی هۆکارێکی شاراوەیە بۆ گواستنەوەی بیانی‌و هەزارەها خەڵکی ئەجنەبی‬ ‫لەم سەنتەرانە لەکارەکەی خۆیان گەنجەکەوە بوبێتە مایەی ئاسودەیی‪ .‬نەخۆشی بۆیە گەر لەشارەکانی تێدایە کە بۆ ژیان‌و گوزەران رویان لەم‬ ‫الیاندابوو بەالڕێدا برابون بۆ کاری تر ئەگەر باسی سێکس بکەین ئەو خۆماندا ئەم شوێنانە بەئاشکرا شارەکردوە پێویستیان بەوەیە کە‬ ‫بۆیە لەسەر داوای پارێزگاری سلێمانی سەنتەری مەساجانە هاندەر نەبون بۆ هەبن‌و بەپێی یاسا ڕێکبخرێن‌و شوێنێکیان هەبێت وەختێکی خۆشی‬ ‫لیژنەیەک پێکهات کە سەرجەم الیەنە سێکس بەڵکو زۆر شوێنیتر هەیە لەم لەژێر کۆنترۆڵی تەندروستیدابن واتە تێدا بەرنەسەر بەتایبەتی کە ئێمە‬ ‫پەیوەندیدارەکانی تێدابو بۆ ئەوەی شارەدا کە هیچ جۆرە ڕێکخستنێکی دیسکۆو نایت کڵەپ‌و سەماخانە ڕاهاتوین بەوەی هەر تاریک داهات‌و‬ ‫پێداچونەوە بکەین بۆ کارەکانیان چ بۆ نەکراوەو بەبەرباڵوی هەن بکرێتەوە بەاڵم دوبارەی دەکەمەوە بوە شەو هەرکەس بڕۆینەوە ماڵی‬ ‫لەڕوی پیشەییەوە چ لەڕوی گونجانی هەندێکیان لەژێر پەردەی سواڵکردندا کە بەیاسا رێکبخرێن‌و لەژێر چاودێریدا خۆمان‌و شار چۆڵبکەین خەڵکێکی‬ ‫شوێنەکانیانەوە هەندێکیان دابخرێن‪ .‬هەندێکیان لەژێر پەردەی ئەوانە بن چونکە ئەمە وادەکات ئەوانەی گەشتیار بێت نازانێت بچێت بۆ کوێ‬ ‫ئەوەبو لەکۆی پانزە سەنتەر دوانزە هاتون بۆ گەشتوگوزار یان ئاوارەکانی ناوماڵەکان بێتە دەرەوەو رێکبخرێن‪ ،‬بەاڵم ئەمانە یەکێکن لەپێداویستییە‬ ‫سەنتەریان داخران‌و تەنها سیانیان خواروی عیراق بەدەیان شوێن کاری بۆ نمونە ئێمە پێشتر دە شوێنی گەشتیارییەکان‪ ،‬چونکە خەڵكێک‬ ‫ماوەتەوە‪ .‬هەر دوای ئەمە بڕیارێ سێکسی تێدا دەکرێت بەتایبەتی سەماکردنمان هەبو کە ئەوپەڕی لەئێرانەوە ڕو لێرە دەکات هەمو‬ ‫دەرچو کە سەنتەری مەساجەکان لەماڵەکاندا بەبڕوای من ئەمە چل ئافرەتی تێدا بو کە هەمویان خاك‌و ئاوو شاخ‌و چیاو ڕوبارەکانی‬ ‫تەنها لەناو هۆتێلەکاندا ڕێگە پێدراوە کاریگەری خراپی هەیە چونکە ئەوانە ژمارەی تەلەفۆن‌و ناوی ڕاستەقینەو خۆی لەشارەکەی ئێمە جوانترە بەاڵم‬ ‫وە لەدەرەوە قەدەغەکراوە بۆیە ئەو لەژێر هیچ کۆنترۆڵێکدا نین‌و لەڕوی خوازراویان‌و ژمارەی پێناسی باری دێتە ئێرە‪ ،‬تا جەوێک بگۆڕێت‌و بڕێک‬ ‫سێ سەنتەرەی تریش کە ماون تەندروستییەوە چاودێری ناکرێن‌و شارستانییان‌و پشکنینەکانی کە لەو ئازادییەی مومارەسە بکات کە‬ ‫ئاگادارمانکردون کە هۆتێل بدۆزنەوە کەس نازانێت هەڵگری چ ڤایرۆسێکن‌و مانگانە بۆیان دەکرا الی ئێمە لەفایلی لەواڵتەکەی خۆی نییە‪ .‬بۆیە کردنەوەی‬ ‫ئەوکات دەتوانن کاری خۆیان بکەن‪ ،‬چ نەخۆشییەکیان هەیە‪ .‬من باوەڕم تایبەتیدا پارێزراوبو بۆ ئەوەی زیاتر ئەو شوێنانە وا دەکات گەشتیارەکان‬ ‫بەاڵم تا ‪ ٢/١‬دوا مۆڵەتیانە بۆ ئەوەی بەقاعیدەیەک هەیە هەر شتێک لەسەر کۆنترۆڵیان بکەین لەهەمو ڕویەکەوە‪ ،‬زیاتر بمێننەوە وە ریکالمێک بێت بۆ‬ ‫شەقام قەدەغەت کرد دەچێتە مااڵنەوە بەاڵم ژمارەی ئەو مااڵنەی کە ناویان هێنانی خەڵکی تر بۆ واڵتەکەمان کە‬ ‫لەدەرەوەو بەئاشکرا کاربکەن‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬دەنگۆی ئەوە باڵوبو ئەم بێگومان قەدەغەکردنی ئەم دیاردانە دەبرێتو کاری لەشفرۆشی تێدا لەڕوی ئابورییەوە زۆر یارمەتیدەرە بۆ‬

‫داخستنی هه‌ندێک‬ ‫له‌مه‌ساجه‌کان‬ ‫له‌به‌ر نه‌بونی‬ ‫مه‌رجی‬ ‫ته‌ندروستی‌و‬ ‫الدان بو‬ ‫له‌پیشه‌که‌ی خۆیان‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئارام که‌رێم‬ ‫واڵتەکەمان‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬ئێوە تا چەند پێشنیازتان‬ ‫کردوە کە سەماخانەو دیسکۆو هەندێ‬ ‫شوێنیتر بەئاشکرا هەبن؟‬ ‫مستەفا حەمە ڕەحیم‪ :‬ئێمە تا‬ ‫ئێستا هیچ پێشنیازێکمان نەکردوە‪،‬‬ ‫بەاڵم داواکاری خەڵک لەسەر ئەوە‬ ‫زۆرەو تا ئێستا لەسەر ئاستی بااڵ‬ ‫لەگەشتوگوزارەوە یاسایەک دەرنەچوە‬ ‫تایبەت بێت بۆ دانانی سیستمێکی‬ ‫گونجاو بۆ کردنەوەی نایت کڵەپ‌و‬ ‫دیسکۆو ئەو شوێنانە ئەوانەی کە هەن‬ ‫هیچ خەسڵەتێکی دیسکۆو نایتکڵەپیان‬ ‫تێدا نییەو ئەو شوێنانەی کە هەن‬ ‫تەنها رێستورانتێکی ئاسایین‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬بەبڕوای تۆ کۆنترۆڵکردن‌و‬ ‫شوێنەکان‬ ‫زۆربەی‬ ‫داخستنی‬ ‫دەستی کێی لەپشتەوەیەو بەجۆرێک‬ ‫لەجۆرەکان بەهێزکردنی الیەنەکانی تر‬ ‫نییە؟‬ ‫مستەفا حەمە رەحیم‪ :‬گەر ئێمە‬ ‫تەنها وەکو الیەنە پیشەییەکە‬ ‫تەماشای بکەین‌و کاری بۆ بکەین‬ ‫جیاوازە بەاڵم رەنگە هەندێ فشارو‬ ‫کاریگەری چەند الیەنێکی دیاریکراو‬ ‫لەسەر ئاستی بااڵ هەبێت بەاڵم لەو‬ ‫بڕوایەدام هەمو ڕێگە گرتنێک زەرەری‬ ‫زۆرترەو بەپێجەوانەوە باڵوبونەوەی‬ ‫دیاردەکەی‌ بەرەو زیاتر دەڕوات بەاڵم‬

‫بەشێوەیەکی پەردەپۆش کراو کە‬ ‫ڕەنگە لەپێنج ساڵی داهاتودا چەندان‬ ‫ڤایرۆسی جۆراوجۆر باڵوببنەوە چونکە‬ ‫بنەبڕی کارەکە ناکرێت‌و بەناو شارەکەدا‬ ‫باڵودەبنەوە تەنها شتێ ئەوەیە کاتێک‬ ‫لەالیەن هێزەکانەوە ئاگاداردەکرێنەوەو‬ ‫بانگدەکرێن یان لەالیەن خەڵکی‬ ‫گەڕەکەکەوە مەزبەتەیان لێدەکرێتەوە‬ ‫لەو گەڕەکە دەڕۆن‌و دەچنە گەڕەکێکی‬ ‫تر کە ئەمە بەهیچ جۆرێك چارەسەر‬ ‫نییە‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬ئەی باشە کە ئێوە ڕاتان وایە‬ ‫بۆچی‌ زۆربەی شوێنەکان بەشوێنی‬ ‫مەساجەکانیشەوە داتانخستون؟‬ ‫مستەفا حەمە رەحیم‪ :‬نەخێر ئێمە‬ ‫دایان ناخەین خۆی هەژدە شوێنی‬ ‫مەساج هەبو کە سیانیان لەناو‬ ‫هۆتێلەکاندا بو پانزەیان لەدەرەوە‬ ‫بون بەاڵم ئێستا تەنها پێنجیان‬ ‫خراونەتەوە ناو هۆتێلەکان‌و چەند‬ ‫دانەیەکیان داخراون چونکە هەندێکیان‬ ‫مەرجی تەندروستییان تێدا نەبو یاخود‬ ‫لەکارو پیشەکەی خۆیان الیاندابو بۆیە‬ ‫داخران‪.‬بەاڵم مەسەلەیەک هەیە دەڵێت‬ ‫ئەوەی حوشترەوانی بکات دەبێت‬ ‫سەردەرگاکەی بەرز بێت سلێمانی‬ ‫وەک شارێکی پایتەختی ڕۆشنبیری‌و‬ ‫کراوەو وەک شارێکی گەشتیاری دەبێت‬ ‫ئازادی مرۆڤ تیایدا زۆرتر بێت ‪.‬‬

‫رێژەی خۆکوشتنی پیاوان ڕو لەزیادبونە‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنە‬ ‫بەپێی ئامارەکانی بەڕێوەبەرایەتی‬ ‫پۆلیسی پارێزگاری سلێمانی‬ ‫ڕێژەی خۆکوشتنی پیاوان لەساڵی‬ ‫رابردوداو لەسەرەتای ئەمساڵیشدا ڕو‬ ‫لەزیادبونە‪ ،‬بەرێوەبەری پۆلیسیش‬ ‫جەخت لەسەر ئەوە دەکاتەوە کە‬ ‫بەرزبونەوەی ئەم ڕێژەیە لەپیاواندا‬ ‫بەپلەی یەکەم هۆکاری بێکارییە بەاڵم‬ ‫توێژەرێکی کۆمەاڵیەتی هێشتا ڕێژەی‬ ‫کوشتنی ژنان بەزۆرتر دەزانێت‌و‬ ‫ئەوەش دەگەڕێنێتەوە بۆ دواکەوتویی‬ ‫کۆمەڵگە‪.‬‬ ‫سەرکەوت ئەحمەد وتەبێژی پۆلیسی‬ ‫سلێمانی ئەوەی ڕاگەیاند کە لەساڵی‬ ‫ڕابردودا ڕێژەی کوشتن‌و خۆکوشتنی‬ ‫پیاوان ڕو لەزیادبونە کە ئەمەش‬ ‫چەندان هۆکاری جۆراوجۆری هەیە‬ ‫لەوانە نەبونی دەرفەت‌و هەلی کاری‬

‫گونجاو بۆ گەنجەکان کە هۆکارێکی‬ ‫سەرەکییە بۆ ئەوەی گەنجەکان لەژیان‬ ‫بێزارببن‌و خۆیان بکوژن‪ ،‬لەالیەکی‬ ‫ترەوە چەندان کێشەی کۆمەاڵیەتی هەن‬ ‫کە گەنجان کەمتر تەحەممولی دەکەن‌و‬ ‫ئاسانترین رێگە بۆ ئەوان راکردنە‬ ‫لەژیان‌و ناتوانن ڕوبەڕوی گرفتەکانیان‬ ‫ببنەوەو چارەسەری بکەن‪ .‬ئەمە‬ ‫لەکاتێکدایە کە رۆژانە ژنان لەداخی‬ ‫کەسوکارو بنەماڵەو خێزانەکانیان‬ ‫خۆیان دەسوتێنن یان دەسوتێنرێن‬ ‫بەاڵم سەرکەوت ئەحمەد بڕوای وایە کە‬ ‫ژنان زۆرتر خۆیان خۆیان دەسوتێنن‬ ‫نەک بسوتێنرێن " ژنان زۆرتر بەهۆی‬ ‫کێشەی کۆمەاڵیەتییەوە خۆیان‬ ‫دەسوتێنن بەاڵم پیاوان بەهۆکاری‬ ‫ئابوری‌و چەندان هۆکاری تر ڕوبەڕوی‬ ‫مەرگ دەبنەوە جگە لەوەش ڕەنگە‬ ‫زۆرێک لەو ژنانەی خۆیان دەسوتێنن‬ ‫بمێنن بەاڵم پیاوان ئەو بابەتانەی بۆ‬ ‫خۆکوشتن بەکاریدەهێنن وەک دەمانچە‬

‫یان خۆخنکاندنەوە ڕاستەوخۆ لەناویان‬ ‫دەبات"‪ .‬ئەژی محەمەد توێژەری‬ ‫کۆمەاڵیەتییەو ماوەی جەند ساڵێکە‬ ‫لەڕێکخراوە بیانییەکاندا کاردەکات‬ ‫بەدروستی نازانێت کە پیاوان زیاتر‬ ‫ڕوبەڕوی مەرگ ببنەوەو ئەو ڕای وایە‬ ‫ئەگەر بەڕێژەش زۆرتر پیاوان خۆیان‬ ‫کوشتبێت هێشتا ناگاتە نیوەی ئەو‬ ‫ڕێژەیەی کە ڕوبەڕوی ژنان دەبێتەوە"‬ ‫پیاوان خۆیان حاکم‌و سەردارن‬ ‫کاتێکیش خۆیان دەکوژن ئیجبار‬ ‫ناکرێن بەإڵکو خۆیان بەئیختیاری‬ ‫ڕادەکەن لەکۆمەڵێک بەرپرسیارێتی‌و‬ ‫خۆیان دەدزنەوە لەژیان بەاڵم ژنان‬ ‫لەم واڵتەدا هەمیشە ڕوبەڕوی مەرگ‬ ‫دەبنەوە لەهەر کات‌و ساتێکداو‬ ‫کاتێکیش ئیجبار دەکرێن خۆیان‬ ‫بسوتێنن دەبێت لەکاتی ئیعترافاتدا‬ ‫هەرگیز دان بەو ڕاستییەدا نەنێن‌و‬ ‫بڵێن خۆمان کردومانە نەک لەالیەن‬ ‫خۆکوشتنی پیاوان چه‌ندین هۆکاری جیاوازی هه‌یه‌‬ ‫کەسەوە هاندراوین"‪.‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئارام که‌ریم‬

‫‪18‬‬

‫گەمە نوێکەی یەکێتی!‬ ‫شوان حەمە‪ ،‬نەرویج‬

‫‪hamashwan.awene@yahoo.no‬‬

‫دورکەوتن���ەوەی موتڵەقی تاڵەبانی لەڕابەریکردنی یەکێتی‪ ،‬ئەو حیزبەی‬ ‫خستوەتە دۆخێکی دراماتیکییەوە‪ .‬دو سەفەری خێراو کورت ماوەی مەسعود‬ ‫بارزانی‌و سەفەرێکی نێچیرڤا ‌ن بارزانی‌و سەردانی نەوشیروان مستەفاو سەفەری‬ ‫نهێنی قاس���م س���ولەیمان‌و ئەوانیتر بۆ الی یەکێتییەکان‪ ،‬بە ڕونی گوزارشت‬ ‫لەدۆخی ئێستای چاوەڕوانکراوی ـ حساب بۆ نەکراوی یەکێتی دەکات‪.‬‬ ‫زۆرێک لەچاودێران وای دەبینن کە پرسی "نە مەرگ‪ ،‬نە ژیان"ی تاڵەبانی‌و‬ ‫ی‬ ‫باڵباڵێن���ی س���ەرکردایەتییەکەی هێن���دەی ترئەو حیزبە ب���ەرەو بێ باوان ‌‬ ‫دەبات‪ ،‬هاوزەمان چاوچنۆکی‌ دوس���ەرەی پارتی‌و بزوتنەوەی گۆڕان لەس���ەر‬ ‫یەکێتی‪ ،‬زیاتر لەهەرکات نمایشی ڕاوچی‌و نێچیر دێننە پێشچاو‪ ،‬بەاڵم ئەوەی‬ ‫یەکێتییەکان لەئێستادا پەیڕەوی دەکەن‪ ،‬پێچەوانەی پێشبینیی چاودێرانە‪.‬‬ ‫یەکێتییەکان لەالیەک شەریکەبەش���ی حکومەت‌و بودجەن لەگەڵ پارتیداو‬ ‫ئامادەنی���ن گوێ لەئۆپۆزیس���یۆن بگ���رن‪ ،‬لەالیەکی تر ش���ەریکە بۆچونی‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆنن دژی پارت���ی لەپەرلەماندا ئەندامانی لیس���تی س���ەوز هانی‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆن دەدەن تا نوکی ڕمەکان ئاڕاستەی سەر سینگی پارتی بکەن‪،‬‬ ‫بەتایب���ەت لەپەیوەند بەس���نوردارکردنی دەس���ەاڵتەکانی س���ەرۆکی هەرێم‪.‬‬ ‫بەاڵم له‌هەماناکات لەڕێگەی س���ەرۆکی پەرلەمان���ەوە‪ ،‬کە یەکێتییە‪ ،‬جوڵەی‬ ‫فراکس���یۆنەکانی ئۆپۆزیس���یۆن س���نوردارو بێ چارە دەهێڵن���ەوە‪ ،‬بەمەش‬ ‫خزمەتێکی گەورە بەدۆخی مانەوەی دەسەاڵتی بارزانییەکان دەکەن‪.‬‬ ‫یەکێتییەکان بەئاش���کرا ڕایانگەیاندوە کە نایانەوێ لەگەڵ ئۆپۆزیس���یۆن‬ ‫بەری���ەک بک���ەون‪ ،‬هەمان���کات داوادەکەن ک���ە نابێت حکوم���ەت بەرنامەی‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆن جێبەج���ێ ب���کات! ئەمە لەکاتێک���دا ڕودەدات کە هەرس���ێ‬ ‫سەرکردەکەی ئۆپۆزیسیۆن‪ ،‬بێ ئامادەبونی یەکێتی‪ ،‬لەگەڵ مەسعود بارزانی‬ ‫کۆدەبنەوە‪.‬‬ ‫گەم���ەی ئەم جارەی یەکێتی گەمەیەکی دوس���ەرە‪ .‬ش���ەریکی حکومەت‌و‬ ‫بودجەیە‌و دژی ئۆپۆزیسیۆنە‪ .‬شەریکی بۆچونی ئۆپۆزیسیۆنەو دژی پارتی‌و‬ ‫بارزانییە‪ .‬ئەوەی جێگەی س���ەرنجە لەهەردو نمایشەکەدا یەکیتی تاڕادەیەکی‬ ‫زۆر ڕۆڵی بن سێبەر دەگێڕێت‪ .‬ڕوبەڕوبونەوە سەرەکییەکەش لەفۆرمی گشتیدا‬ ‫لەنێوان ئۆپۆزیسیۆن‌و پارتیدایە‪.‬‬ ‫تائێستا یەکتییەکان توانیویانە ئاگری ڕوبەڕوبونەوەی نێوان ئۆپۆزیسیۆن‌و‬ ‫پارتی خۆشتر بکەن‌و خۆشیان لەتەنیشتەوە بینەری بەرژەوەندخوازبن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫پرسیارەکە ئەوەیە‪ ،‬ئایا یەکێتییەکان بەهەنگاوی "دارەکە لەناوەڕاستدا بگرە"‬ ‫دەتوانن قۆناغەکە تێپەڕێنن؟ یان لەبێ تاڵەبانیدا‪ ،‬بێ ئەوەی بەخۆیان زانیبێت‪،‬‬ ‫لەئایندە نادیاریدا دەژین؟ وەاڵمی پرس���یارەکە بە تەمومژاوی دەمێنێتەوە تا‬ ‫هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی کوردستان‌و شارەوانییەکانی هەرێم‪.‬‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫ژیان له‌که‌مپی ئاواره‌کانی‬ ‫رۆژئاوای کوردستان له‌عه‌ربه‌ت‬ ‫که‌مپ���ی ئاواره‌کانی کوردانی رۆژئاوا (س���وریا) له‌ناحیه‌ی عه‌ربه‌تی س���ه‌ر ب ‌ه پارێزگای س���لێمانی ک���ه‌ پێکهاتون ل ‌ه‬ ‫‪ 158‬خێزان‌و دابه‌ش���ده‌بن به‌س���ه‌ر ‪ 518‬که‌س���دا که‌زۆرینه‌یان مناڵن که‌هه‌مویان خه‌ڵکی دێره‌روس���ی سه‌ر ب ‌ه پارێزگای‬ ‫حه‌سه‌که‌ن‪.‬‬ ‫له‌م فۆتۆ ستۆریه‌دا‪ ،‬بێساران تۆفیق‌ رۆژێک له‌ژیانی ئه‌و ئاوارانه‌ ده‌گێڕێته‌وه‌‪.‬‬

‫منداڵێک چاوڕوانی جێگه‌ی حه‌وانه‌وه‌ ده‌کات‬

‫له‌کاتی داگرتنی بلۆک بۆ دروستکردنی شوێنی نیشته‌جێبون‬

‫مناڵێک بلۆک ده‌گوازێته‌و‌ه بۆ دروستکردنی خێمه‌یه‌کی نیشته‌جێبون‬

‫پیره‌مێردێک به‌م رۆژگاره‌ کاتی له‌م شوێنه‌دا به‌سه‌رده‌بات‬

‫ژیانی چه‌ند خێزانێک له‌که‌مپه‌که‌دا‬

‫منااڵن ناخۆشترین ژیان به‌سه‌رده‌به‌ن‬

‫به‌م سه‌رمایه‌ ژیانیان له‌خێمه‌دا به‌سه‌رده‌به‌ن‬

‫گه‌وره‌و بچوک ژیانیان له‌چاوه‌ڕوانیدا ده‌به‌نه‌سه‌ر‬

‫مناڵێک به‌هیواوه‌ له‌ژیان ده‌ڕوانێت‬

‫داپیره‌یه‌ک به‌بزه‌وه‌ له‌نه‌وه‌که‌ی ده‌روانێت‬

‫تایبه‌ت‬

‫تایبه‌ت‬

‫رێکەوت ‪2013/1/21‬‬

‫)‪ )361‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/1/22‬‬

‫ئاگاداری‬

‫هاواڵتی (بۆکان محەمەد ئەحمەد) خاوەنی کارگەی (یادگار بۆ دروس���تکردنی‬ ‫پالستیک) بەپێی نوس���راوی ژوری بازرگانی ژمارە (‪ )783‬لە (‪)2013/1/17‬‬ ‫داوادەکات کەناوی پرۆژەکەی لە (کارگەی یادگار بۆ دروس���تکردنی پالستیک)‬ ‫بگۆڕێت ب���ۆ (کارگەی ژیا بۆ کاری پالس���تیکی) رەزامەندی الیەنە پەیوەندی‬ ‫دارەکانی وەرگرتوە‪ ،‬هەرکەس���ێک یان الیەنێک الری هەیە لەگۆرینی ناوی ئەم‬ ‫پرۆژەیە با لەدوای دەرچونی ئەم رۆژنامەیە لەماوەی ‪ 15‬رۆژدا پەیوەندی بکات‬ ‫بەم فەرمانگەیەوە بەپێچەوانەوە ناچار دەبین ناوی پرۆژەکەی بۆ بگۆڕین‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫دادنوسی یەکەمی سلێمانی‬ ‫دادنـوس‬ ‫فاروق کالن ش���ەریف‬

‫کتێب‪ ،‬گۆڤار‬ ‫رۆژنامه‌‪ ،‬نامیلکه‬

‫دروستکردنی دیکتاتۆر‬ ‫له‌رێگه‌ی ده‌ستوره‌وه‌‪ ...‬پاشماوە‬ ‫ی له‌ناكاو واته ‌له‌کارخس���تنی‬ ‫حاڵه‌ت��� ‌‬ ‫هه‌م���وو رێ‌و ش���وێنه ‌یاس���اییه‌كان‌و‬ ‫ی‬ ‫رێگه‌دان به‌پێش���ێلكاری‌‌و ده‌ستدرێژ ‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت بۆ ئه‌و شوێن‌و پنتانه‌ی‌ ك ‌ه‬ ‫به‌یاس���ا قه‌ده‌غه‌ن‪ .‬حاڵه‌ت���ی ‌له‌ناكاو‬ ‫ی هه‌ستیارو مه‌ترسیدار‌ه‬ ‫ئه‌وه‌نده‌شتێك ‌‬ ‫كه ‌ته‌نها ده‌بوو له‌ده‌س���ت په‌رله‌ماندا‬ ‫بێ���ت (وه‌ك له‌ده‌س���توری‌عێراقی���دا‬ ‫هاتووه) نه‌ك له‌ده‌س���ه‌اڵتی‌س���ه‌رۆكی‬ ‫‌هه‌رێ���م‪ .‬چونك ‌ه له‌حاڵه‌ت���ی‌له‌ناكاودا‬ ‫هه‌موو ئازادیه‌كان له‌ژێر هه‌ڕه‌ش���ه‌دان‌و‬ ‫دورن له‌پاراستنی‌ یاساییه‌وه‌‪.‬‬ ‫‪ )6‬له‌هه‌م���وو ئه‌وان���ه‌ی‌سه‌ریش���ه‌وه‬ ‫‌ترسناكتر ئه‌وه‌یه ‌سه‌رۆكی ‌هه‌رێم بۆی‬ ‫‌هه‌ی���ه‌كه‌هێزه‌كانی‌رژێم���ی‌ به‌غدا بۆ‬ ‫هه‌رێمی ‌كوردس���تان بانگ بكات‪ .‬له‌م‬ ‫ی‬ ‫ده‌س���توره‌داو له‌وبه‌ش���ه‌دا كه‌ باس��� ‌‬ ‫ده‌سه‌اڵته‌كانی ‌سه‌رۆكی ‌هه‌رێم ده‌كات‬ ‫ی ‪ 65‬بڕگ��� ‌هی‌ دوازده‌هه‌م���دا‬ ‫له‌م���اده‌ ‌‬ ‫به‌ده‌ق هات���ووه‌ "رێگ���ه دان به‌هاتنی‬ ‫‌به‌شێك له‌هێزه ‌چه‌كداریه ‌فیدڕاڵیه‌كان‬ ‫ب���ۆ كوردس���تان _عی���ڕاق له‌كات���ی‬ ‫‌پێویستدا‪ .‬پاش وه‌رگرتنی ‌ره‌زامه‌ندی‬ ‫ی عێراق له‌سه‌ر‬ ‫‌په‌رله‌مانی ‌كوردس���تان ‌‬ ‫هاتن���ه ‌ژوره‌وه‌ی ‌ئه‌م هێزان���ه‌"‪ .‬واته‬ ‫‌س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێم ده‌توانێت س���وپای‬ ‫ی بان���گ ب���كات به‌ره‌زامه‌ندی‬ ‫‌عێراق��� ‌‬ ‫‌په‌رله‌مان به‌بێ ئ���ه‌وه‌ی‌هێچ رێژه‌یه‌ك‬ ‫بۆ ئ���ه‌م رازیبون���ه‌ی‌په‌رله‌مان دیاری‬

‫سوپاس‌و پێزانین‬

‫چاپخانەی ئاوێنە‬ ‫بۆ چاپکردنی‪:‬‬

‫‪19‬‬

‫بەناوی بەڕێوەبەرو مامۆستایانی قوتابخانەی (رەفیق حیلمی)یەوە سوپاس‌و‬ ‫پێزانینی خۆمان ئاڕاستەی هەردوو بەڕێزان (فەرمان محەمەد ئەمین(فەرمان‬ ‫ماوەتی))دەکەین کە هەستاوە بە بەخشینی کۆمپیوتەرو هەروەها (تەیب حەمە‬ ‫ئەمی���ن عەبدولقادر قازی) کە هەس���تاوە بەچاککردنەوەی چەند کەلوپەلێکی‬ ‫بینای قوتابخانەکەمان‌‪ ،‬هیوادارین نمونەیان زۆربێت‌و سوپاسیان دەکەین‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫تەها ئەولکەریم محەمەد‬ ‫بەڕێوەبەری قوتابخانەی رەفیق حیلمی‬

‫ونبوون‬ ‫‪07701471518‬‬ ‫‪)053(3210501‬‬ ‫‪)053(3210502‬‬

‫بكرێت‪ .‬واته‌سه‌رۆك كه‌خۆی‌سه‌رۆكی‬ ‫ی له‌په‌رله‌ماندا‬ ‫‌حیزبێكه و فراكس���ێۆن ‌‬ ‫ی هه‌یه‌‪،‬‬ ‫هه‌یه‌‌و چه‌ندان هاوپه‌یمانیش��� ‌‬ ‫به‌ئاس���انی‌ ده‌توانێ���ت رێژه‌یه‌ك���ی‬ ‫ژماره‌‪105 :‬‬ ‫ ‬ ‫‌بچ���وك بۆ ئ���ه‌م بڕی���ار‌ه په‌یدابكات‌و به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌ فه‌رمانگه‌كانی‌ داد‬ ‫ئ���ه‌و كاره‌ئه‌نجام ب���دات كه‌ به‌درێژا ‌‬ ‫به‌روار‪ 2013/1/20 :‬‬ ‫ ‬ ‫ی دادنوسی‌ سلێمانی‌‪2/‬‬ ‫ی فه‌رمانگه‌ ‌‬ ‫مێژووی‌ بزوتنه‌وه‌ی ‌كوردی‌ به‌خیانه‌ت كارگێڕی‌و خۆیه‌تی‌‬ ‫ی س���وپای‬ ‫له‌قه‌ڵه‌م���دراوه‌‪ .‬واته‌ هێنان ‌‬ ‫ئاگاداری‌‬ ‫‌عێراق بۆ سه‌ركوتكردنی‌ هه‌رشتێك ك ‌ه‬ ‫سه‌رۆك به‌مه‌ترسی‌ده‌زانێت‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ ئه‌و داوایه‌ی‌ كه‌ له‌الیه‌ن داواكار پێشكه‌ش به‌م فه‌رمانگه‌یه‌ كراوه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫پاش ئه‌م هه‌موو خه‌بات و تێكۆشانه‌ی (س���ه‌رهه‌نگ ش���اوەیس محەمەد) له(‪)2013/1/9‬خاوه‌ن���ی‌ كارگه‌ی‌ (لڤین بۆ‬ ‫‌ك���ورد‪ ،‬ت���ازه ‌به‌ت���ازه ‌ده‌یانه‌وێ���ت دروستكردنی‌ مه‌ڕمه‌ڕ ‪ -‬پڕۆژه‌ی‌ پچوك)داوای‌ تۆماركردنی‌ ئه‌و ئامێرانه‌ی‌ كردوه‌‬ ‫خیانه‌تیش به‌یاساییبكه‌ن‌و شه‌رعیه‌ت ‌‬ ‫ی كه‌ له‌ئامێری‌ میكانیكی‌ ژماره‌ (‪ )65‬ساڵی‌ (‪ )1953‬باڵویده‌كه‌ینه‌وه‌ هه‌ر كه‌سێ‌‬ ‫بۆ بدۆزن���ه‌وه‌‪ .‬به‌هه‌م���وو پێودانگێك خۆی‌ به‌ په‌یوه‌ندیدار یان خاوه‌نی‌ هه‌ریه‌ك له‌و ئامێرانه‌ داده‌نێ‌ لەماوه‌ی‌ (‪)15‬‬ ‫ئه‌م بڕگه‌ی ‌ه هێنده‌ ترسناكه‌ كه ‌به‌هیچ س���ه‌ردانی‌ ئه‌م فه‌رمانگه‌یه‌ ب���كات به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ به‌ ن���اوی‌ داواكاره‌وه‌ تۆمار‬ ‫ش���ێوه‌یه‌ك نابێت له‌ده‌س���ه‌اڵته‌كانی ده‌كرێت‌و بڕوانامه‌ی‌ پێده‌درێت‪ .‬له‌گه‌ڵ ڕێزدا‪...‬‬ ‫‌س���ه‌رۆكدا بێت (به‌تایبه‌ت���ی‌بۆ هێز‌ه‬ ‫سیاس���یه‌كانی ‌ئێمه ‌ك���ه ‌مێژویه‌كیان‬ ‫دادنوسی‌ سلێمانی‪2/‬‬ ‫ ‬ ‫له‌وه‌رگرتنی‌كۆمه‌كی‌ سوپای‌ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫سۆران یادگار ڕەشید‬ ‫ ‬ ‫هه‌رێم���دا هه‌یه‌)‪ .‬ده‌بوو ئ���ه‌م بڕگه‌یه‬ ‫‌له‌ده‌سه‌اڵتی‌په‌رله‌ماندا بێت و به‌رێژه‌ی *ئامێره‌كان‪:‬‬ ‫ی مه‌ڕمه‌ڕ عدد‪ /4/‬كاره‌بایی‌‬ ‫‌دو له‌سه‌ر س���ێی په‌رله‌مانیش نه‌بێت‪ .1 ،‬قاڵبی‌ دروس���تكردنی‌ س���نگی‌ كه‌وانته‌ر به‌به‌رد ‌‬ ‫ك���ه‌س نه‌توانێ���ت ئ���ه‌و كاره‌ئه‌نجام ماتۆڕ (‪)0.75kw‬بۆ هه‌ریه‌ك ماتۆڕ‪/‬تركی‌‪.‬‬ ‫بدات‪.‬‬ ‫ا‪ -‬ژماره‌ ‪ -‬نییه‌‬ ‫ئه‌مه‌ ته‌نها به‌شێکی که‌مه‌ له‌و ده‌سه‌الت ‌ه ب‪ -‬ژماره‌ ‪ -‬نییه‌‬ ‫زۆرانه‌ی ‌‌‬ ‫که ره‌شنوسی ده‌ستوری هه‌رێم ج‪ -‬ژماره‌ ‪ -‬نییه‌‬ ‫به‌س���ه‌رۆکی هه‌رێم���ی داوه‌‪ .‬ئایا له‌م ‌ه د‪ -‬ژماره‌ ‪ -‬نییه‌‬ ‫زیاتر رێخۆش���کردن هه‌ی���ه‌ بۆ حوکمی ‪ .2‬عجانه‌ بۆ تێكه‌ڵكردنی‌ مەواد – كاره‌بایی‌ ماتۆڕ‪ /‬بێ‌ ژماره‌ –تركی‌‪.‬‬ ‫تاکره‌وی و دروستکردنی دیکتاتۆر؟‬ ‫‪ .3‬كۆمپرێسه‌ری‌ (‪ )200‬لتری‌ سوری‌ ‪ -‬بێ‌ ژماره‌‪.‬‬

‫ی ونبو‌ه به‌ناوی‌ (شێرزاد كەریم علی‌)‬ ‫ی ژوری‌ بازرگانی سلێمان ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی (زانا حم ‌ه س���دیق‬ ‫ی بازرگانی س���لێمانی‌ ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫عەزیز)هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی (به‌شدار حسێن عەبدواڵ‌)‬ ‫ی بازرگانی سلێمانی‌ ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی‌ (حسێن شاكر ره‌مه‌زان)‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی بازرگانی سلێمان ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی (یونس عەبدولرەحمان‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی بازرگانی سلێمان ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌كی‌ ژور ‌‬ ‫مەحمود)هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگ ‌هی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪‌.‬‬ ‫ی‌ (هاوده‌نگ ئاوات فائق)‬ ‫ی بازرگانی سلێمانی‌ ونبوه‌ به‌ناو ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناوی‌ (هێمن ساڵح محەمەد)‬ ‫ی ژوری‌ بازرگانی سلێمان ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی ڕەفیق تۆفیق‬ ‫ی‌ (دیار ‌‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی ژوری‌ بازرگانی سلێمان ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫قەزاز) هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی (جەلیل ئیبراهیم كازم)‬ ‫ی بازرگانی سلێمانی‌ ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪‌.‬‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناوی‌ (س���ه‌ردار ئەحمەد‬ ‫ی بازرگانی س���لێمان ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ساڵح) هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی (عصام كەریم محەمەد)‬ ‫ی بازرگانی سلێمانی‌ ونبوه‌ به‌ناو ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی بازرگانی سلێمانی‌ ونبو‌ه به‌ناوی‌ (ئارام كەمال مەجید)‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی (عوس���مان سدیق‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی بازرگانی س���لێمان ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫عەبدواڵ‌)هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگ ‌هی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی ونبو‌ه ب ‌ه ناوی‌ (پش���تیوان عەبدو ‌اڵ‬ ‫ی س���لیمان ‌‬ ‫ی بازرگان ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ئەحمەد) هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫ی (هه‌ردی‌ له‌تیف حەمه‌)‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی بازرگانی سلێمان ‌‬ ‫ی ژور ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆپانیای ئاوێنه‌‪.‬‬ ‫*بروانامەیەکی پۆلی دوانزەی ئامادەی���ی بەناوی (تارا عومەر عارف) ونبووە‪،‬‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ کۆمپانیای ئاوێنه‪‌.‬‬

‫بۆردیۆ‌و هونەر‪ ...‬پاشماوە‬ ‫دەرچوون لە سیستم‬ ‫بۆردیۆ ب���ۆ خۆڕزگارک���ردن لەهەر‬ ‫فیکرێک کە باس لە "سیستم" دەکات‌و‬ ‫لەوێشەوە باس لەبوونی هەندێک پەراوێز‬ ‫یان ئەگەری گۆڕان لەناو "سیس���تم"دا‬ ‫دەکات‪ ،‬لە قسەکردنیدا لەسەر دونیای‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی باس لە بوونی دوو واقیع‬ ‫دەکات لەناو هەر واقیعێکدا‪ .‬یەکەمیان‬ ‫ئەو واقیعە بابەتییەیە کە دەکرێت بەچاو‬ ‫بیبینی���ن‌و بیپێوین‪ ،‬وەک س���ەرمایە‌و‬ ‫دەزگا‌و دەرکەوت���ە مادییەکان���ی تری‬ ‫واقیع‪ ،‬کە ئەمانە لەش���ێوەی بونیاددا‬ ‫ئام���ادەن‪ ،‬بونیادێ���ک ک���ە مەوقیعە‬ ‫کۆمەاڵیەتییە جیاوازەکان نیشانئەدات‪.‬‬ ‫دووهەمیان ئەو واقیعەیە کە پەیوەندی‬ ‫ب���ە پراکتیک‌و جوڵە‌و حەز‌و ویس���ت‌و‬ ‫کردەی ئینسانەکانەوە هەیە‪ .‬یەکەمیان‬ ‫واقیعە وەک چوارچێوەیەکی گش���تی‪،‬‬ ‫دووهەمیان واقیعە وەک جوڵە‌و کردەی‬ ‫جیاوازی ناو ئەو چوارچێوە گشتییەدا‪.‬‬ ‫یەکەمیان کەم تا زۆر واقیعێکی پێدراوە‪،‬‬ ‫دووهەمی���ان واقیعێکی دروس���تکراوە‪.‬‬ ‫یەکەمی���ان دەرەکیی���ە‪ ،‬دووهەمی���ان‬ ‫ناوەکییە‪ ،‬یەکەمیان هەم ڕێ لەهەندێک‬ ‫ش���ت دەگرێت‌و هەم ڕێ ب���ۆ ڕوودانی‬ ‫هەندێک شت خۆشدەکات‪ ،‬دووهەمیان‬ ‫مان���ا‌و هەڵوێس���ت‌و پراکتیکی تایبەت‬ ‫بەرهەمدەھێنێت لەبەرامبەر ئەو ڕێگر‌و‬ ‫ڕێپێدانانەدا‪ .‬وەکچۆن یەکەمیان شتێکی‬ ‫ئەبەدی نییە‌و دەکرێت دەسکاریبکرێت‌و‬ ‫بگۆڕدرێت‪ ،‬دووهەمیش���یان ئەبەدی‌و‬ ‫بێگ���ۆڕان نیی���ە‪ ،‬هەم���وو بکەرێک���ی‬ ‫کۆمەاڵیەتی دەش���ێت بی���ر‌و بۆچوون‌و‬ ‫هەڵوێس���ت‌و زەوق‌و هەڵب���ژاردن‌و‬ ‫ح���ەاڵڵ‌و حەرام���ە کۆمەاڵیەتییەکانی‬ ‫بگۆڕێت‌و دەس���کاریبکات‪ .‬بۆ نموونە‬ ‫دەش���ێت ئەوەی دوێنی کەس���ێک بە‬ ‫حەرامی زانی���وە ئەمڕۆ ب���ە حەرامی‬ ‫نەازنێت‌و ئەوەی ئەمڕۆ وەک حەاڵڵێکی‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی دەیبینێ���ت‪ ،‬دەش���ێت‬ ‫س���بەینێ ببێت بە ح���ەرام لەالی‪ .‬بە‬ ‫زمانێک���ی کەمەکێک قورس���تر بدوێم‪،‬‬ ‫ئەوەی بۆردیۆ لێ���رەدا ئەنجامیئەدات‬

‫تێکەڵکردنی "فیزی���ای کۆمەاڵیەتی"‌و‬ ‫"فینۆمینۆلۆژی���ای کۆمەاڵیەتی"ی���ە‬ ‫بەیەکتری‪ .‬فیزیای کۆمەاڵیەتی زانستی‬ ‫ناسینی ڕووکارە فیزیایی‌و مادییەکانی‬ ‫دونیایە‌و فینۆمینۆلۆژیای کۆمەاڵیەتیش‬ ‫زانستی ناسینی ڕووە ناوەکی‌و ڕەمزی‌و‬ ‫ئیرادی‌و کردەییەکان���ی دونیایە‪ .‬ئەم‬ ‫دەستپێکە وادەکات بەردەوام وێنەیەکی‬ ‫زانس���تیتر‌و دینامیکیت���ر‌و ئاڵۆزت���ری‬ ‫دونیام���ان هەبێت‪ ،‬لەو وێنە س���ادە‌و‬ ‫گش���تگیرانەی بەناوی "سیس���تم" یان‬ ‫هەر "گش���تێکی گەورە"ی نادینامیکی‬ ‫ترەوە دەدوێن‪.‬‬ ‫فرانکفۆرتیی���ەکان لەن���او نەخش���ە‬ ‫تیوری‌و میتۆدییەکەی بۆردیۆدا س���ەر‬ ‫بە ش���ێوازی یەکەمی زانس���تن‪ ،‬واتە‬ ‫ئەوان کەس���انێکن هەڵگ���ری دیدگای‬ ‫"فیزیای کۆمەاڵیەت���ی"ن‪ ،‬تەنها باس‬ ‫لەو سیس���تم‌و بونیادان���ە دەکەن کە‬ ‫ئینسانەکان وەک بوونەوەری بێئیرادە‌و‬ ‫بێکردەی س���ەربەخۆ‪ ،‬وەک کەس���انی‬ ‫بێبڕی���اری ئ���ازاد‪ ،‬ئاراس���تەدەکەن‌و‬ ‫ئەوانن هەڵبژاردن‌و بڕیار‌و پراکتیکەکان‬ ‫بەسەر کەسەکاندا دەسەپێنن‪ .‬دەکرێت‬ ‫ئەدۆرن���ۆ‌و مارکۆزە وەک نوێنەری ئەم‬ ‫شێوازە لە ڕوانین بۆ کۆمەڵگا ببینین‪.‬‬ ‫هاوکات ڕەنگە باش���ترین کەسێک کە‬ ‫نوێنەرایەتی میتۆدی "فینۆمینۆلۆژیای‬ ‫کۆمەاڵیەتی" بکات‪ ،‬واتە وەک کەسێک‬ ‫ئینس���ان تەنها وەک ئیرادە‌و ئازادی‌و‬ ‫بڕیاری سەربەخۆ‌و رەس���ەن ببینێت‪،‬‬ ‫بەب���ێ بونیاد‌و ڕێگ���ری بابەتی‪ ،‬جان‬ ‫پۆل س���ارتەر بێت‪ .‬س���ارتەر ئینسان‬ ‫وەک بوونەرێک دەبینێت کە مەحکومە‬ ‫ب���ە ئ���ازادی‪ ،‬مەحکومە ب���ە بڕیاری‬ ‫س���ەربەخۆ‌و ئازادانە کە هەموو جەبرە‬ ‫کۆمەاڵیەتی‌و سیاسی‌و فەرهەنگییەکان‬ ‫ناتوان���ن نە نە ئازادی لێبس���ێننەوە‌و‬ ‫ن���ە توان���ای بڕیاردان���ی ئازدانەش‪.‬‬ ‫کۆمەڵناس���یی بۆردی���ۆ ب���ە تەنها بە‬ ‫تێکەڵکردنێک���ی س���ادەی "فیزی���ای‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی"‌و "فینۆمینۆلۆژی���ای‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی"‪ ،‬یان ب���ە تێکەڵکردنی‬

‫فیکری فرانکفۆرتییەکان بە بوونگەرایی‬ ‫سارتەر‪ ،‬کۆتایینایەت‪ .‬مەسەلەکە الی‬ ‫بۆردیۆ کۆکرندەوەی ئەدۆرنۆ‌و سارتەر‪،‬‬ ‫یان مارکۆزە‌و س���ارتەر نییە پێکەوە‪،‬‬ ‫بەڵک���و دروس���تکردنی ڕوانینێکە بۆ‬ ‫کۆمەڵ���گا زۆر ئاڵۆزتر لە تێکەڵکردنی‬ ‫ئەو دووانە بەیەکتری‪.‬‬ ‫ئینسان وەک بکەرێکی گرنگ‬ ‫بۆردی���ۆ توان���ای س���ەرنجدان‌و‬ ‫تێبینیکردن‌و توانای نرخاندیش دەکاتە‬ ‫بەش���ێک لەو زانس���تەی کە دەیەوێت‬ ‫تەماش���ای کۆمەڵگا ب���کات‪ .‬ئەمەش‬ ‫مانای گرنگیدان بەوەی ئینس���انەکان‬ ‫چی لەسەر ئەو دونیایە دەڵێن کە تیایدا‬ ‫دەژین‪ ،‬چۆن لێکیئەدەنەوە‪ ،‬ش���وێنی‬ ‫خۆیان لەو گشتەدا چۆن پێناسدەکەن‪،‬‬ ‫چ وێنەیەک ب���ۆ ڕەهەندە جیاوازەکانی‬ ‫ئ���ەو دونیای���ە دروس���تدەکەن‪ ،‬بە چ‬ ‫جۆرێ���ک مانا بەو وێنانە دەبەخش���ن‪.‬‬ ‫هاوکات بۆردیۆ هەوڵئەدات پێ لەسەر‬ ‫گرنگی ئەوەش دابگرێت ئایا هەموو ئەم‬ ‫شتانە دەچنە چجۆرە پەیوەندییەکەوە‬ ‫لەگ���ەڵ بونی���ادە دەرەکییەکان���ەوە‪،‬‬ ‫لەگەڵ ئ���ەو بونیادانەدا کەبەش���ێکن‬ ‫لە فیزیای کۆمەاڵیەت���ی‪ ،‬کە هەڵگری‬ ‫هەندێک جەب���ر‌و فش���ار‌و میکانیزمی‬ ‫تایبەتی سەپاندنی تایبەتن‪ ،‬سنووری‬ ‫ئەگەر‌و هەڵبژاردنەکان دەستنیش���ان‌و‬ ‫زۆرج���ار بەرتەس���کدەنەوە‪ .‬بۆردی���ۆ‬ ‫لێ���رەدا جیاکاریی���ەک دەکات لەنێوان‬ ‫بونیادی کۆمەاڵیەتی‌و بونیادی عەقڵی‪،‬‬ ‫یان بونیادە مێنتاڵیەکاندا‪ .‬کەس���ەکان‬ ‫بەھۆی بونی���ادە عەقڵییەکانەوە دونیا‬ ‫پۆڵین دەکەن‌و دەرکەوتە جیاوازەکانی‬ ‫دەنرخێن���ن‪ ،‬وات���ە ڕەهەندێکی زاتی‬ ‫گرن���گ بە دونی���ا دەبەخش���ن‪ .‬بەاڵم‬ ‫ئ���ەم پێداگرتنە لەس���ەر پۆڵینکردن‌و‬ ‫نرخاندنی تایبەت بۆردیۆ لە س���ارتەر‬ ‫نزیکناکات���ەوە‪ ،‬چونکە بۆردیۆ پێیوایە‬ ‫ئ���ەو پۆلین���کاری‌و دابەش���کردن‌و‬ ‫مانابەخش���ینە بە دونیا لە بۆش���اییدا‬ ‫ڕوون���ادات‌و بەرهەم���ی ئیرادەیەک���ی‬

‫شەخس���ی ڕووت نیی���ە‪ ،‬ک���ە بەهەڵە‬ ‫وەک ئیرادەیەکی ئ���ازاد وێنادەکرێت‪،‬‬ ‫بەڵک���و لەن���او هەندێ���ک س���نوور‌و‬ ‫دی���وار‌و تاریکی���دا‪ ،‬لەن���او کۆمەڵێک‬ ‫کایە‌و ش���ێوازی س���ەرمایەی جیاوازدا‬ ‫ڕوودەدات‪ ،‬لەن���او ژمارەیەک���ی زۆر لە‬ ‫پەیوەندیدا ڕوودەدات کە بۆردیۆ ناوی‬ ‫دەنێت هەبیتوس‪ .‬واتە تاکەکەسەکان‬ ‫لەبەخش���ینی مانادا بە دونیا ئازاد نین‬ ‫بەمانا سارتەرییەکە‪ ،‬دونیا پەڕەیەکی‬ ‫س���پی نییە‌و تاکەکەس بەشێوەیەکی‬ ‫ئازادان���ە مان���اکان‌و لێکدان���ەوەکان‌و‬ ‫نرخاندنەکانی خۆی لەسەر بنووسێت‪،‬‬ ‫بەڵک���و بەردەوام بەش���ێک لە جەبری‬ ‫بونی���ادە دەرەکیی���ەکان‪ ،‬لەڕێ���گای‬ ‫هەبیتۆسەوە‪ ،‬بەناوەکی دەکرێن‌و ئەم‬ ‫جەبرانەش بەش���داردەبن لە چۆنیەتی‬ ‫بینی���ن‌و وێناکردن���ی دونی���ادا‪ .‬بەاڵم‬ ‫ھی���چ یەکێ���ک لەمانە بەب���ێ ملمالنێ‬ ‫تێناپەڕێت‪ ،‬هەرگیزی���ش ئەگەرەکان‌و‬ ‫کردە مێژووییەکان داخراو نابن‌و وەک‬ ‫ئیمالکردنیان لێنایەت کە کەس���ەکان‬ ‫تیایدا تەنها ئەو ش���تانە بنووس���نەوە‬ ‫کە پێیادەگوترێت‪ .‬لەس���ەرێکی ترەوە‬ ‫مادامەکی جەبر‌و سەپاندنی کۆمەاڵیەتی‬ ‫هەیە‪ ،‬مادام فش���اری بونیادی هەیە‪،‬‬ ‫بۆیە هەموو هەوڵدانێک بۆ س���ەپاندنی‬ ‫ئەم یان ئەو هەبیتوس���ی کۆمەاڵیەتی‬ ‫بەس���ەر ئەم یان ئەو ھێ���زدا‪ ،‬دەبێتە‬ ‫هەوڵدانێک���ی دەس���ەاڵتگەرانە‌و وەک‬ ‫بەشێک لە ستراتیژیەتی بااڵدەستبوون‬ ‫دەردەکەوێ���ت‪ .‬ئ���ەم خاڵ���ەش خاڵی‬ ‫تێکەڵبوون���ی سیاس���ەتە ب���ە ژیانی‬ ‫ڕۆژان���ە‌و بە دیاردەکانی ناو ئەو ژیانە‪،‬‬ ‫ه���ەر ئەم خاڵەش���ە وادەکات ش���ێوە‬ ‫جیاوازەکانی کۆمەڵناسیی الی بۆردیۆ‪،‬‬ ‫بەتایبەت���ی کۆمەڵناس���یی کولت���ور‌و‬ ‫کۆمەڵناسیی مەعریفە‪ ،‬بەشێکبن‪ ،‬یان‬ ‫جیانەبن‪ ،‬یان پەیوەندییەکی بەھێزیان‬ ‫بە کۆمەڵناس���یی سیاسییەوە هەبێت‪.‬‬ ‫هەرسێکیشیان بەسەریەکەوە بەشێکبن‬ ‫لە کۆمەڵناسیی دەسەاڵتی ڕەمزی‪.‬‬

‫گەڕاندنەوەی ڕەهەندی سیاسی‬ ‫لەم خاڵەدا بۆردیۆ ڕەهەندی سیاسی‬ ‫دەھێنێت���ە ناو هەموو بیرکردنەوەیەکی‬ ‫تیورییەوە لە کۆمەڵگا‪ ،‬ئەگەر بونیادە‬ ‫بابەتییە دەرەکییەکان بڕێک لە فشار‌و‬ ‫داواکاری‌و جەبرەکانی���ان بخەن���ە ناو‬ ‫دونیای ناوەکی تاکەکەسەکانەوە‪ ،‬واتە‬ ‫ببن بەبەش���ێک لەو دونی���ا ڕەمزییەی‬ ‫تاکەکەس‌و گروپەکان دروستیدەکەن‪،‬‬ ‫ئەم مەس���ەلەیە تەنها مەس���ەلەیەکی‬ ‫دەرون���ی یان مەعریف���ی ڕووت نابێت‪،‬‬ ‫بەڵکو مەسەلەی هەوڵدانی بااڵدەستی‌و‬ ‫پەیداکردن���ی هەیمەنەی���ە‪ .‬بەم مانایە‬ ‫سیس���تمە ڕەمزیی���ەکان چەن���دە‬ ‫ڕەنگدانەوەی ئ���ەو دونیا کۆمەاڵیەتین‬ ‫ک���ە لەئارادای���ە‪ ،‬ئەوەن���دەش ه���ەم‬ ‫ئامرازی پاراس���تن‌و ھێش���تنەوە‌و هەم‬ ‫ئامرازی گۆڕانی ئەو دونیایەش���ن‪ .‬ئەو‬ ‫مۆدێلی پۆلینکردن‌و دابەش���کردنانەی‬ ‫بەھۆیانەوە کۆمەڵگا دروس���تدەکرێت‪،‬‬ ‫دەکرێت بش���بنە ئامرازێک بۆ گۆڕانی‬ ‫ئ���ەو کۆمەڵگای���ە‪ .‬بەمانەیەک���ی تر‬ ‫مادامەک���ی سیس���تمە ڕەمزیی���ەکان‬ ‫سیستمی کۆمەاڵیەتین‌و پەیوەندییەکی‬ ‫تایبەتی ھێز‌و دەسەاڵت دروستیکردون‪،‬‬ ‫بۆیە دەکرێت بگۆڕدرێن‪ .‬ئەمەش مانای‬ ‫ئەوەی م���رۆڤ دەتوانێ���ت لەڕێگای‬ ‫دروس���تکردنی گۆڕانەوە لە وێنەکانی‬ ‫دونیادا خودی ئەو دونیایەی بگۆڕێت‪،‬‬ ‫ئینس���ان چۆن وێنای دونی���ادەکات‪،‬‬ ‫بەش���ێکی گرنگی دروستبوون‌و گۆڕانی‬ ‫ئ���ەو دونیایە‪ .‬ب���ەم مانای���ە بونیادە‬ ‫عەقڵییەکان‌و سیس���تمە ڕەمزییەکان‌و‬ ‫ش���ێوازە جیاوازەکان���ی پۆلینکردنی‬ ‫دونی���ا پڕن لە وەزیفە‌و س���اتەوەختی‬ ‫سیاس���ی‪ ،‬س���اتەوەختی هەوڵ���دان‬ ‫ه���ەم بۆ ھێش���تنەوەی واقیع‌و هەم بۆ‬ ‫گۆڕان���ی ئەو واقیع���ە‪ .‬ئەمەش مانای‬ ‫ئەوەیە کە لەن���او هەموو ئەو پێدراوە‬ ‫کۆمەاڵیەتییانەدا ش���ێوازی بەردەوامی‬ ‫ملمالنێ‌و یاخیب���وون‌و بەگژاچوونەوە‌و‬ ‫هەوڵی گ���ۆڕان‌و نەگ���ۆڕان‌و تێپەڕین‌و‬ ‫سەرلەنوێ بەرهەمھێنانەوە هەیە‪.‬‬

‫ئەوەی کۆمەڵناسیی بۆردیۆ لەزۆرێک‬ ‫لە کۆمەڵناس���ەکانی تر جیادەکاتەوە‪،‬‬ ‫ی���ان لەو ش���ێوازانەی ت���ری فیکر کە‬ ‫ب���ەردەوام لەس���ەر جیاکردنەوەی دوو‬ ‫تەورە لەیەک یان لەسەر دروستکردنی‬ ‫دووالیزم���ی جی���اواز کاردەک���ەن‪ ،‬بۆ‬ ‫نموون���ە دروس���تکردنی دووانەی���ەک‬ ‫لەنێوان بونیاد‌و کردار‪ ،‬سیستم‌و بکەر‪،‬‬ ‫کۆمەڵ���گا‌و تاکەک���ەس‪ ،‬گروپگەرایی‌و‬ ‫تاکگەرایی���دا‪ ،‬دەڵێم بۆردی���ۆ لەباتی‬ ‫دروس���تکردنی ئ���ەم دووانان���ەن‌و‬ ‫بیرکردن���ەوە لە ڕێگای دروس���تکردنی‬ ‫دوو جەمسەری ناکۆک‌و دژ بەیەکەوە‪،‬‬ ‫لەڕێگای دروس���تکردنی پەیوەندییەوە‬ ‫بیردەکات���ەوە‪ .‬بەبۆچوون���ی بۆردی���ۆ‬ ‫دروستکردنی ئەو دوالیزمانە بیرکردنەوە‬ ‫بەڕادەیەکی ترس���ناک سادەدەکاتەوە‌و‬ ‫زۆرێکیش لەو زانیارییانەی ئەو شێوازە‬ ‫لە فیکر بەرهەمیدەھێنێت‪ ،‬بەشێکە لە‬ ‫قسەوباس���ی گش���تی‌و وێنەی گشتگیر‬ ‫لەس���ەر کۆمەڵگا‪ ،‬نەک قسەوباسێکی‬ ‫زانس���تی ک���ە ئاڵۆزییەکان���ی دونیای‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی ببینێ���ت‌و باس���بکات‪.‬‬ ‫بەبۆچونی بۆردیۆ هەموو ئەو دوالیزمانە‬ ‫دەتوانن باس���ی ش���تی بێگیان بکەن‪،‬‬ ‫ش���تێک خاڵی لە ژیان‪ ،‬بەاڵم ناتوانن‬ ‫قس���ە لەس���ەر پەیوەندییەکان بکەن‪،‬‬ ‫دەتوانن باسی دۆخێکی جێگیربکەن‪،‬‬ ‫ن���ەک پرۆسێس���ی کۆمەاڵیەتی ئاڵۆز‌و‬ ‫جیاواز کە بەش���ێکی ھێج���گار گرنگی‬ ‫ژیانی کۆمەاڵیەتییە‪ .‬بەم مانایە بۆردیۆ‬ ‫هەم دژ بە بیرکردنەوەی گشتگەراییە‪،‬‬ ‫ئەوەی بە ئینگلیزی پێیدەڵێن ھۆلیسم‪‌،‬و‬ ‫هەم دژ ب���ە بیرکردنەوەی تاکگەراییە‪.‬‬ ‫وەک ووت���م گرنگترین س���ێ چەمکی‬ ‫سۆس���یۆلۆژیای بۆردی���ۆ بریتیی���ە لە‬ ‫چەمکی "هەبیتوس"‌و چەمکی "کایە"‌و‬ ‫چەمکی "س���ەرمایە"یە‪ ،‬هەرس���ێکیان‬ ‫ھێم���ا ب���ۆ بەناویەکداچوونی چەندەها‬ ‫پەیوەن���دی جی���اواز‌و ئاڵ���ۆز دەکەن‪،‬‬ ‫ھێما بۆ ڕێگر‌و ئەگەر‪ ،‬پێدراو‌و بڕیاری‬ ‫سەربەخۆ‪ ،‬فشار‌و هەڵبژاردنی جیاواز‪،‬‬ ‫ئازادی‌و ڕێگرەکانی دەکەن‪.‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫ه له‌ئه‌وروپا‬ ‫نوێنه‌ری ئاوێن ‌‬ ‫شوان حه‌مه‌ ـ نه‌رویج‬ ‫‪004799004729‬‬ ‫‪hamashwan.awene@yahoo.no‬‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاھیر‪ ،‬سەردەشت عوسمان‬

‫‪Awene‬‬

‫‪) ŠſŹŒŝ ƾƳŠƯƺŬƳŠŗ ƾƿźƿÈ ŵƹŚƋ źƿÈ ŷ Šƫ‬ﻫﻴﺌﺔ اﻻوراق اﻟﻤﺎﻟﻴﺔ( ‪ şźÊ ŝ‬‬ ‫‪ Śţ şƹŠŤƿÈ źƄǀÈ ƧřŹ ŢǀÈ ŝŚƳ ƹ ƱŚƧŠƨƳŚŝ Šŝ ŢƿÈ ŹŵźǀÈ Ũſşŵ ƱŚƧşŹŚŧ‬‬ ‫‪ ƾƳŚƧŠƳşƹŚų Œŝ ƱŚƧŠƨƄŧ ƽşƹŠƴŤſřƺƏ ƽŠſőźŧ ƾƳŵźƧƹřƹŠţ‬‬

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬