ژماره‌ 389

‫جه‌ژنتـــــــــــان پیرۆز بێت‬

‫شێركۆ بێكه‌س‬ ‫وه‌سیه‌تی‌ كردوه‌‬ ‫له‌خانوه‌كه‌ی‌‬ ‫خۆی‌ به‌خاك‬ ‫بسپێردرێت‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژمار‌ه (‪)389‬‬ ‫سێشەممە ‪2013/8/6‬‬

‫»» ‪2‬‬

‫ئارێز عه‌بدواڵ‪:‬‬

‫له‌هه‌ولێر كۆسپی‌ زۆر‬ ‫بۆ یه‌كێتیه‌كان دروستده‌كرێ‌‬

‫‪17‬‬ ‫‪412‬‬ ‫»»»»‬

‫ی سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫رۆژنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫کۆمپانیای ئاوێنه‌ ده‌ریده‌کات‬

‫په‌رله‌مان ده‌بێت ‌ه "یانه‌ی خێزانی‌"‬

‫په‌رله‌مانتاران هه‌ڵپه‌ ‌ی‬ ‫دامه‌زراندنی‌ كه‌سوكاریانه‌‬

‫»» ‪3‬‬

‫ریکالم‬

‫مسته‌فا هیجری‌‪:‬‬

‫ئێمه‌‌ كێشه‌مان نیه‌ بارزانی‌ سه‌رۆكایه‌ت ‌ی‬ ‫كۆنگره‌ی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ بكا‌و به‌خول نه‌بێت‬

‫‪17‬‬ ‫‪512‬‬ ‫»»»»‬

‫پشتیوان سادق‪ :‬ئه‌گه‌ر سازان له‌سه‌ر ده‌ستور بكه‌ین‬ ‫بارزانی ده‌توانێت دو خول ‌ی تر خۆی كاندید بكات‬ ‫ئه‌ندام���ی ئه‌نجومه‌نی س���ه‌ركردایه‌تی‬ ‫پارتی "پش���تیوان سادق" ئاماژ‌ه به‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ده‌كات ك���ه‌ دواخس���تنی هه‌ڵبژاردن ‌‬ ‫پارێزگاكان له‌وه‌ زیاتر شه‌رمه‌زارییه‌كی‬ ‫زۆر گه‌وره‌ی���ه‌‪ ،‬ئ���ه‌و ده‌ڵێ���ت "ئه‌گه‌ر‬ ‫سازان له‌سه‌ر ده‌ستور بكه‌ین‪ ،‬بارزانی‬ ‫ی تر خۆی كاندید‬ ‫ده‌توانێ���ت دو خول ‌‬

‫بكات"‪.‬‬ ‫هه‌ولێر‪ ،‬ئاوێنه‌‪ :‬پش���تیوان س���ادق‬ ‫ی تایب���ه‌ت به‌ئاوێنه‌دا‬ ‫له‌گفتوگۆیه‌ك��� ‌‬ ‫رایگه‌یاند كه‌ "له‌هه‌ولێر هه‌مو ئه‌و حزب ‌ه‬ ‫توركمانیانه‌ی ك��� ‌ه هه‌ن زیاتر له‌پارتی‬ ‫نزیكن‪ ،‬ئ���ه‌و‌ه واقیعه‌و كۆتاكان ئه‌وان ‌ه‬ ‫ده‌رده‌چن كه‌ دۆستی پارتین"‪.‬‬

‫ئ���ه‌و ئام���اژه‌ی‌ ب���ه‌و‌ه ك���رد ك��� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی ماوه‌ ‌‬ ‫درێژكردن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی داهاتو‬ ‫ی ته‌نه���ا بۆ دو س���اڵ ‌‬ ‫بارزان��� ‌‬ ‫ی "ئه‌گه‌ر سه‌یری په‌یامه‌كه‌ی‬ ‫نییه‌و وت ‌‬ ‫جه‌ناب���ی بارزانی بكه‌یت ده‌ڵێت كه‌متر‬ ‫له‌س���اڵێك هه‌وڵبدرێت س���ازان له‌سه‌ر‬ ‫ده‌ستور بكرێت‌و بخرێت ‌ه ریفراندۆمه‌وه‌‪،‬‬

‫ئی���دی ئه‌گه‌ر ه���ات‌و ل���ه‌و ماوه‌یه‌دا‬ ‫توانیمان سازان له‌سه‌ر ده‌ستور بكه‌ین‪،‬‬ ‫ئه‌و‌ه جه‌نابی بارزانی یان هه‌ركه‌سێكی‬ ‫دیك���ه‌ ده‌توانێت خ���ۆی كاندید بكات‪،‬‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی له‌و رۆژه‌ی ك ‌ه ده‌ستوره‌ك ‌ه‬ ‫ده‌خرێت���ه‌ ریفران���دۆم‌و له‌وه‌قائع���ی‬ ‫كوردستان باڵوده‌كرێته‌وه‌‪ ،‬له‌و رۆژه‌و‌ه‬

‫هه‌ركه‌س���ێك بۆی هه‌ی ‌ه ب���ۆ دو خول‬ ‫ببێت ‌ه سه‌رۆكی هه‌رێم"‪.‬‬ ‫ی یه‌كێتیش له‌سه‌ر‬ ‫سه‌باره‌ت به‌پێداگر ‌‬ ‫گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ ده‌س���تور ب���ۆ په‌رله‌مان‪،‬‬ ‫ی "له‌به‌رئه‌و‌هی‌ یه‌ك���ه‌م هه‌ڵبژاردن ‌ه‬ ‫وت ‌‬ ‫یه‌كێتی به‌لیس���تی جیاواز داده‌به‌زێت‪،‬‬ ‫پێویس���تی به‌وه‌یه‌ كه‌ هه‌ندێك ش���ت‬

‫وه‌ك خاڵی به‌هێزی خۆی نیشانبدات‪،‬‬ ‫ده‌بینین ئه‌وه‌ی ك ‌ه پێشتر ئۆپۆزسیۆن‬ ‫پێداگیری له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و بابه‌ته‌ ده‌كرد‬ ‫یه‌كێت���ی ده‌یه‌وێت بڵێ���ت ئه‌و‌ه منیش‬ ‫پێداگ���ری ده‌ك���ه‌م‌و وه‌ك كارتێك���ی‬ ‫ئینتخابی به‌كاریده‌هێنێت"‪.‬‬

‫»»‬

‫‪4‬‬

‫فوئاد مه‌عسوم‪ :‬داوام لێبكرێت‬ ‫به‌شانازیه‌و‌ه قبوڵ ‌ی ده‌كه‌م ببمه‌ سه‌رۆك كۆمار‬ ‫دكتۆر فوئاد مه‌عس���وم ئام���اژ‌ه به‌و‌ه ده‌كه‌م ببم ‌ه سه‌رۆك كۆمار"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی فراكسیۆن ‌‬ ‫ده‌كات ك��� ‌ه وه‌ك���و رێزێ���ك الی��� ‌هن‌و ئاوێنه‌‪ ،‬سلێمانی‌‪ :‬سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌س���یان هاوپه‌یمانی‌ كوردس���تانی‌ له‌په‌رله‌مان ‌‬ ‫ی عێ���راق داوا ‌‬ ‫كوتله‌كان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌كردو‌ه دابنرێت بۆ پۆس���تی‌ سه‌رۆك به‌غدا "د‪.‬فوئاد مه‌عسوم" له‌گفتوگۆیه‌ك ‌‬ ‫كۆم���اری‌ عێراق‪ ،‬ئ���ه‌و ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر تایبه‌ت به‌ئاوێنه‌دا رایگه‌یاند كه‌ "ئه‌گه‌ر‬ ‫ی داوا بكه‌ن‬ ‫ی كوردس���تان ‌‬ ‫ی هاوپه‌یمان��� ‌‬ ‫داوام لێبكرێ���ت به‌ش���انازیه‌و‌ه قبوڵ ‌‬

‫ی ش���انازیه‌‌و بێگومان رازی‌ ده‌بم‬ ‫مایه‌ ‌‬ ‫ی وه‌ربگرم"‪،‬‬ ‫پۆستی‌ س���ه‌رۆك كۆماری ‌‬ ‫ی گه‌وره‌یه‌و‬ ‫ی "ئه‌و‌ه ش���ه‌ره‌فێك ‌‬ ‫ئه‌و وت ‌‬ ‫ته‌مه‌نیش���م گ���ه‌وره‌ ب���وه‌‪ ،‬نامه‌وێت‬ ‫ی پارله‌مانیی‌ ببم‌و‬ ‫ئیتر خه‌ریك���ی‌ كار ‌‬ ‫ده‌مه‌وێت یاده‌وه‌ریی‌‌و ش���ته‌كانی‌ خۆم‬

‫بنوسمه‌وه‌"‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌و قس���ه‌و باسانه‌ش ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی گه‌نده‌ڵی‌ خ���ۆی‌‌و كچه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ده‌ربار‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌وترێت‪ ،‬فوئاد مه‌عسوم وتی‌ "له‌بار‌ه ‌‬ ‫خۆم���ه‌وه‌ بێمنه‌ت���م هه‌رچی���ه‌ك هه‌ی ‌ه‬ ‫ی له‌س���ه‌رم بیهێنن ‌ه‬ ‫ی گه‌نده‌ڵ ‌‬ ‫ده‌ربار‌ه ‌‬

‫مه‌یدانه‌وه‌و بیخه‌نه‌ڕو چییان لێم بینیو‌ه‬ ‫له‌یه‌ك���ه‌م رۆژی‌ ژیانم���ه‌و‌ه تائێس���تا‪،‬‬ ‫ی گه‌نده‌ڵی‌ بۆ‬ ‫كچه‌كه‌ش���م تۆمه‌تێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫دروس���تكراوه‌و ئه‌گه‌ر ئه‌ویش گه‌نده‌ڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیك ‌ه عێراق ‌‬ ‫بكردای���ه‌‪ ،‬وه‌ك ئه‌وان��� ‌‬ ‫جێده‌هێشت"‪.‬‬

‫ی ده‌كرێت‬ ‫ی "ئ���ه‌و قس���ان ‌ه ‌‬ ‫وتیش��� ‌‬ ‫له‌س���ه‌رمان زیات���ر وه‌ك هه‌ڵمه‌تێ���ك‬ ‫به‌كارده‌هێنرێ���ت ك��� ‌ه هه‌ركاتێك من‬ ‫لێدوانێك ده‌ده‌م ئ���ه‌و جۆر‌ه تۆمه‌تان ‌ه‬ ‫ده‌هێنرێته‌ پێشه‌وه‌"‪.‬‬

‫»»‬

‫‪3‬‬

‫ریکالم‬ ‫ ‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێمانی گه‌ڕه‌کی شۆڕش‪ -‬به‌رامبه‌ر ئاماده‌یی شۆڕشی کوڕان‬

‫ته‌له‌فۆن‪ 3201274 :‬‬

‫ ‬

‫ ‬ ‫کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی ‪ 1000‬دینار‬

‫ ‬

‫تیراژ‪4500 :‬‬

‫‪2‬‬

‫هه‌واڵ‬

‫)‪ )389‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/8/6‬‬

‫شێركۆ بێكه‌س وه‌سیه‌تی‌ كردوه‌ له‌خانوه‌كه‌ی‌ خۆی‌ به‌خاك بسپێردرێت‬

‫شێركۆ‪ ..‬مه‌رگێكی ساده‌و خه‌مێكی قوڵ‬

‫ماڵی‌ ته‌نها‌و چۆڵ‌و بێكه‌س‬

‫س���ه‌ره‌ڕای‌ ئ���ه‌و‌هی‌ ك���ه‌ زۆرێ���ك‬ ‫له‌راگه‌یاندن���ه‌كان به‌پشتبه‌س���تن‬ ‫به‌چاوپێكه‌وتنێك ك ‌ه پێشتر شێركۆ‬ ‫ی كردو‌ه‬ ‫بێك���ه‌س ئه‌نجامیداوه‌و داوا ‌‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر رێگ��� ‌هی‌ ب���ده‌ن "له‌پاركی‬ ‫ئازادی‌‌و به‌ته‌نیش���ت مۆنۆمێنته‌كه‌ی‬ ‫ش���ه‌هیدانی ‪١٩٦٣‬ی س���لێمانیه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫بینێژن"‪ ،‬ب���ه‌اڵم "په‌یوه‌ند جاف" ‌‬ ‫هونه‌رمه‌ند‌و زاوای‌ ش���ێركۆ بێكه‌س‪،‬‬ ‫ی كرد‬ ‫ده‌ڵێ���ت "ش���ێركۆ وه‌س���یه‌ت ‌‬ ‫ی رێ‌ نه‌درا‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر له‌پاركی‌ ئ���ازاد ‌‬ ‫له‌خانوه‌ك ‌هی‌ خۆم بمنێژن"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫په‌یوه‌ن���د ج���اف له‌په‌یوه‌ندییه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ته‌له‌فونیدا له‌س���ویده‌وه‌ به‌ئاوێن ‌ه ‌‬ ‫راگه‌یان���د ك��� ‌ه "ش���ێركۆ بێك���ه‌س‬ ‫ی‬ ‫هی���چ وه‌س���یه‌تێكی‌ نوس���راو ‌‬

‫ی‬ ‫به‌جێنه‌هێش���توه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌زاره‌ك ‌‬ ‫ی لێدوباره‌كردوه‌ته‌و‌ه ئه‌گه‌ر‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی بنێژرێت‪،‬‬ ‫رێگ ‌ه نه‌درا له‌پاركی‌ ئازاد ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وا با له‌خانوه‌ك ‌هی‌ خۆی له‌گه‌ڕه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بنێژرێ���ت"‌و ده‌س���تكار ‌‬ ‫ئاش���ت ‌‬ ‫كتێبخان���ه‌و ماڵه‌ك ‌هی‌ نه‌كرێت‌و وه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫كتێبخانه‌یه‌كی‌ تایبه‌ت به‌ژیان ‌‬ ‫بمێنێته‌وه‌"‪،‬‬ ‫په‌یوه‌ند جاف وتی‌ "شێركۆ بێكه‌س‬ ‫ی پێمخۆش ‌ه له‌ماڵه‌كه‌ی‌ خۆم‬ ‫وتویه‌ت ‌‬ ‫بمنێژن له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ حه‌ز به‌ده‌نگ‌و‬ ‫ده‌نگ‌و قه‌ره‌باڵغی‌ ناكه‌م"‪.‬‬ ‫ی "شێركۆ بێكه‌س پێشیوتم ك ‌ه‬ ‫وتیش ‌‬ ‫ئه‌م راز‌و وه‌سیه‌ته‌ی‌ الی‌ نه‌وشیروان‬ ‫مس���ته‌فا‌و ره‌ئ���وف بێگه‌ردی���ش‬ ‫دركاندوه‌"‪.‬‬

‫به‌بێ ئه‌و ته‌پڵه‌که‌ له‌ماڵه‌وه‌ جگه‌ره‌ی نه‌ده‌کێشا‬

‫ ‬ ‫شێرکۆ بێکه‌س له‌کاتی نوسیندا‬ ‫ئا‪ :‬رامان عومه‌ر‬ ‫ئه‌و دو رۆژه‌ به‌یه‌كجاری‌ چاوی‌ لێكناوه‌‪،‬‬ ‫ره‌نگه‌ زۆربه‌مان خولیای‌ ئه‌وه‌مان‬ ‫له‌مێشكدا بێت كه‌ ئه‌و چۆن ژیانی‬ ‫تایبه‌تی خۆی‌ ده‌گوزه‌راند‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌‬ ‫كه‌ ماوه‌ی‌ ‪ 15‬ساڵه‌ له‌خانویه‌ك‬ ‫له‌گه‌ڕه‌كی ئاشتی شاری سلێمانی‬ ‫به‌ته‌نیا ژیانی به‌سه‌رده‌برد‪ ،‬شوان‬ ‫عه‌بدواڵ كه‌ ماوه‌ی ‪ 11‬ساڵی ره‌به‌ق‬ ‫شۆفێر‌و سه‌روكاری له‌گه‌ڵ ئه‌م شاعیره‌‬ ‫گه‌وره‌یه‌ی‌ كورد‌و بوه‌‌و‪ ،‬زۆر شت‬ ‫له‌باره‌ی ئه‌وه‌وه‌ بۆ ئاوێنه‌ ده‌گێڕێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ژیانی رۆژانه‌ی‬ ‫له‌ب���اره‌ی به‌ڕێوه‌بردن���ی ژیان���ی‬ ‫رۆژانه‌یه‌وه‌‪ ،‬شوان كه‌ بۆ ماوه‌ی‌ ‪ 16‬ساڵ‌‬ ‫نزیكترین كه‌س بوه‌ له‌شێركۆ بێكه‌سه‌وه‌‪،‬‬ ‫ده‌ڵێ���ت "ژیانی رۆژان���ه‌ی زۆر رێكخراو‬ ‫بو‪ ،‬پابه‌ن���دی كات بو‪ ،‬به‌یانیان له‌دوای‬ ‫كاتژمێر شه‌شه‌وه‌ له‌خه‌و هه‌ستاوه‌و دوای‬ ‫خۆشتن‌و نانخواردن بۆ ده‌زگای سه‌رده‌م‬ ‫به‌رێكه‌وه‌توه‌‪ ،‬دوای ته‌واوبونی ده‌وامیش‬ ‫گه‌ڕاوه‌ته‌و‌ه ماڵه‌ ته‌نهاكه‌ی"‪.‬‬ ‫بێكه‌سی شاعیر زۆر حه‌زی به‌خواردنی‬ ‫شله‌ی بامێ بو‪ ،‬حه‌فتانه‌ش چه‌ند جارێك‬ ‫س���ه‌ردانی ئه‌حه‌ی گوڵه‌ی ده‌كردو له‌وێ‬ ‫برژاوی ده‌خ���وارد‪ ،‬هه‌ندێك له‌ژه‌مه‌كانی‬

‫له‌ئینته‌رنێته‌وه‌‬

‫به‌یانیانیش نیسكێنه‌ی ده‌خوارد‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ گێڕانه‌وه‌ی‌ ش���وان‪ ،‬شێركۆ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌جیهانیش دانه‌بڕێت رۆژانه‌ گوێی‬ ‫له‌هه‌واڵه‌كان ده‌گرت‌و كه‌ناڵی العربیه‌ش‬ ‫به‌خت یاوه‌ری بوه‌ كه‌ زۆربه‌ی كات ئه‌م‬ ‫ش���اعیره‌ مه‌زنه‌ بینه‌ری بوه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌و‬ ‫كاتانه‌ی سه‌رقاڵی نوسینی دیوانه‌ شیعر‬ ‫بوه‌ زۆر به‌كه‌می ته‌ماشای ته‌له‌فیزیۆنی‬ ‫ك���ردوه‌‪ ،‬ئه‌و هونه‌رمه‌ندانه‌ش���ی كه‌ زۆر‬ ‫گوێی لێگرت���ون "عه‌دنان كه‌ریم‌و كانی"‬ ‫بون‪ ،‬به‌گش���تیتش ئ���اره‌زوی به‌گۆرانیه‌‬ ‫كۆنه‌كان كردوه‌و گوێی له‌عه‌لی مه‌ردان‌و‬ ‫حه‌سه‌ن زیره‌ك‌و حه‌مه‌ی ماملێ گرتوه‌‪،‬‬ ‫هه‌ر رۆژێك���ی هه‌ینیش ب���ه‌ره‌و ئه‌زمه‌ڕ‬ ‫به‌رێكه‌وتبێت بیری گۆرانی گردی یاره‌ی‬ ‫هونه‌رمه‌ند "مه‌زه���ه‌ری خالقی" كردوه‌و‬ ‫به‌شوانی وتوه‌ كه‌ ئه‌و گۆرانیه‌ لێبدات‪.‬‬ ‫ماڵی ته‌نیا‌و هاوڕێیه‌تی هه‌موان‬ ‫شێركۆ بێكه‌س زۆر هه‌ستی به‌ته‌نیایی‬ ‫كردوه‌ چه‌ندین جاریش سكااڵی له‌ده‌ستی‬ ‫ئه‌و ته‌نهایی���ه‌ كردوه‌‪ ،‬ش���وان ده‌ڵێت‪:‬‬ ‫"زۆرجار بانگی كردوم وتویه‌تی ئه‌وه‌نده‌‬ ‫له‌ماڵه‌وه‌ بوم تاقه‌تم نه‌ما له‌چوارچێوه‌ی‬ ‫ئ���ه‌م دی���واره‌ خه‌ریكه‌ ده‌ڕزێ���م‪ ،‬وه‌ره‌‬ ‫بابڕۆین���ه‌ ده‌ره‌وه‌و پیاس���ه‌یه‌ك بكه‌ین‌و‬ ‫دوایی خزمان به‌سه‌ربكه‌ینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫به‌مدواییه‌ش به‌ه���ۆی تێكچونی باری‬

‫ ‬ ‫کتێبخانه‌‌که‌ی‬ ‫ته‌ندروستیه‌وه‌‪ ،‬شێركۆ بێكه‌س به‌شداری‬ ‫له‌بۆنه‌ كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كان كه‌متر كردبۆوه‌و‬ ‫زۆرتری���ن كات له‌ماڵ���ه‌وه‌ ده‌مای���ه‌وه‌‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم واش ته‌نیای���ی ت���وڕه‌ی نه‌كرد‪،‬‬ ‫ش���وان ده‌ڵێت "مامه‌ڵ���ه‌ی زۆر نه‌رمبو‪،‬‬ ‫باوه‌ڕناكه‌م پیاوێكی وا دروس���تبێته‌وه‌‪،‬‬ ‫پیاوێكی س���اده‌‌و س���اكار‪ ،‬به‌خشنده‌و‬ ‫میهره‌بان‪ ،‬به‌رده‌وام مرۆڤی‌ هه‌ژاری زۆر‬ ‫خۆشویستوه‌"‪.‬‬ ‫شێركۆ هاوڕێی هه‌موان بو‪ ،‬هه‌ندێكمان‬ ‫شیعره‌كانیمان كرده‌ هاوڕیی هه‌میشه‌یمان‌و‬ ‫هه‌ندێكیشمان وه‌ك هه‌ركه‌سێكی تر بوه‌‬ ‫هاوڕێمان‪ ،‬ش���وان ده‌ڵێت "زیاتر له‌گه‌ڵ‬ ‫ره‌ئوف بێگه‌ردو كوڕانی ئه‌حمه‌د هه‌ردی‌و‬ ‫ئه‌وانه‌ی له‌ده‌زگای سه‌رده‌م بون هاوڕێ‬ ‫بو"‪.‬‬ ‫به‌قسه‌ی شوان‪ ،‬شێركۆ بێكه‌س زۆر‬ ‫نیگه‌رانبوه‌ له‌و شتانه‌ی دژی میلله‌ته‌كه‌ی‬ ‫كراوه‌‪" ،‬نیگه‌رانی هه‌مو ئه‌و ش���تانه‌ بو‬ ‫ك���ه‌ دژی میلله‌ته‌كه‌ی بوایه‌ هه‌میش���ه‌‬ ‫میلله‌ته‌كه‌ی له‌س���ه‌رو هه‌مو ش���تێكه‌وه‌‬ ‫ب���وه‌‪ ،‬ب���ه‌رده‌وام له‌گ���ه‌ڵ میلله‌ته‌كه‌یدا‬ ‫بوه‌و حه‌زیك���ردوه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌واندا بێت"‪،‬‬ ‫ناوبراو ئه‌وه‌ش ده‌خاته‌ڕو كه‌ له‌سه‌ر ئه‌و‬ ‫هه‌ڵوێستانه‌شی روبه‌ڕوی گله‌یی بۆته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و ده‌ڵێت "راس���ته‌ گله‌ییان لێكردوه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئ���ه‌و میلله‌ته‌كه‌ی به‌الوه‌ گرنگبوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و هه‌موانیشی خۆشویس���توه‌ چونكه‌‬

‫فۆتۆکان‪ :‬رامان‬

‫ئه‌و شاعیری میلله‌ته‌كه‌ی بوه‌"‪.‬‬ ‫نه‌خۆشیه‌كه‌ی‬ ‫شوان سه‌رگورش���ته‌ی شاعیر شێركۆ‬ ‫بێكه‌س له‌گ���ه‌ڵ نه‌خۆش���ییه‌كه‌یدا به‌م‬ ‫ش���ێوه‌یه‌ ده‌گێڕێته‌وه‌‪" ،‬پێش س���اڵێك‬ ‫هه‌ستم ده‌كرد كه‌ مامۆستا گۆڕانكارییه‌كی‬ ‫به‌س���ه‌ردا هاتوه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی له‌رۆیشتن‌و‬ ‫جه‌س���ته‌یدا زیاتر هیالكی پێوه‌ دیاربو‪،‬‬ ‫له‌م ئاخیرانه‌دا له‌دوای چاوپێكه‌وتنێكی‬ ‫دورودرێژ ده‌نگی نوسا‌و ئه‌ویش به‌رده‌وام‬ ‫قاوه‌ی ده‌خ���وارده‌وه‌ له‌گ���ه‌ڵ هه‌ندێك‬ ‫ده‌رمان���ی ك���ورده‌واری‪ ،‬به‌اڵم س���ودی‬ ‫نه‌بو‪ ،‬پاشان س���ه‌ردانی دكتۆرمان كرد‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ ئ���ه‌و زۆر تاقه‌ت���ی دكتۆری‬ ‫نه‌بو‪ ،‬زۆر كه‌میش ده‌چوه‌ الی پزیشك‪.‬‬ ‫به‌اڵم پێش نه‌خۆش���یه‌كه‌ی ش���ه‌كره‌ی‬ ‫ه���ه‌ر هه‌بو‪ ،‬دكتۆر داوای ئه‌ش���یعه‌یكرد‬ ‫ب���ه‌اڵم كاك ش���ێركۆ رازی نه‌ب���و‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫داوای له‌پزیشكه‌كه‌ كرد ته‌نها ده‌رمانی‬ ‫س���ه‌رمابونی پێب���دات‪ ،‬دوای ئ���ه‌وه‌ی‬ ‫بردمانه‌ الی پزیش���كێكی تریش ئه‌ویش‬ ‫داوای ئه‌شیعه‌ی كرد"‪.‬‬ ‫ش���وانی‌ وتی‌ "خۆش���ترین كاتی ئه‌و‬ ‫ساته‌ بو كه‌ كاتێك راپۆرتی پزیشكه‌كان‬ ‫گه‌ڕایه‌وه‌و باسی له‌باشبونی ته‌ندروستی‬ ‫ده‌كرد له‌خۆشیدا راپه‌ڕی‌و ئه‌وه‌نده‌ دڵی‬ ‫خۆش بو‪ ،‬هه‌رگیز ئه‌و دیمه‌نه‌ له‌به‌رچاوی‬

‫ته‌ماش���اكرد كه‌ له‌منداڵیه‌وه‌ تا دوا وێنه‌‬ ‫من ون نابێت"‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی نه‌خۆش���یه‌كه‌وه‌‪ ،‬وت���ی گرتبون���ی‪ ،‬پاش���ان ده‌زگای س���ه‌رده‌م‬ ‫"س���ییه‌كی‌ وه‌س���تابو ئ���ه‌وه‌ش به‌هۆی ته‌له‌فونیان ك���رد بۆ ئه‌وه‌ی خواحافیزی‬ ‫وه‌ره‌مێكه‌وه‌ له‌س���ه‌ر سنگی دروستببو‪ ،‬لێبك���ه‌ن‪ ،‬به‌اڵم كه‌مێك س���ه‌یری كردم‌و‬ ‫نه‌یده‌هێش���ت خوێن بچێت بۆ ئه‌و ژێیه‌" وتی‪ :‬نه‌خێر با ئه‌وان نه‌یه‌ن خۆم ده‌چم‬ ‫ناوبراو ئاماژه‌ی به‌وه‌ش���دا كه‌ ش���ێركۆ بۆ خوا حافیزی‪ ،‬كه‌ گه‌یشتینه‌ سه‌رده‌م‬ ‫بێك���ه‌س ئاماده‌نه‌ب���و بگه‌ڕێت���ه‌وه‌ بۆ له‌كارمه‌ندان���ی چاپخان���ه‌و پرس���گه‌وه‌‬ ‫س���وید‌و زۆر هه‌وڵیداوه‌ لێره‌ بمێنێته‌وه‌‪ ،‬ده‌ستیپێكردو پاشان خواحافیزی له‌هه‌مو‬ ‫ئه‌و زۆر هۆگر‌و ش���ه‌یدای‌ س���لێمانی‌ بو‪ ،‬فه‌رمانبه‌رانی سه‌رده‌م كرد‪ ،‬پێش ئه‌وه‌ی‬ ‫به‌اڵم به‌زۆری‌ ئه‌م‌و ئه‌وو له‌س���ه‌ر داوای بۆ فڕۆكه‌خانه‌ش ب���ه‌ڕێ بكه‌وێت چاوی‬ ‫ی پزیشكی‌ به‌هان���ی كچی‌و په‌یوه‌ند ج���اف كه‌وت‌و‬ ‫دكتۆر ناچاربوه‌ بۆ چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫شاگه‌شكه‌ بو به‌بینی كچه‌زاكانی‪.‬‬ ‫بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ سوید"‪.‬‬ ‫دواتر به‌یاوه‌ری هاوس���ه‌ره‌كه‌ی چوینه‌‬ ‫فڕۆكه‌خان���ه‌‪ ،‬ل���ه‌وێ زۆر چاوه‌ڕێ���ی دو‬ ‫دوا ماڵئاوایی‬ ‫ش���وان ئ���ه‌و‌هی‌ رونك���رده‌وه‌ ك���ه‌ كچه‌كه‌ی ت���ری ده‌كرد‪ ،‬كات دره‌نگ بو‪،‬‬ ‫ش���ێركۆ بێكه‌سی ش���اعیر وه‌ك ئه‌وه‌ی به‌اڵم ئ���ه‌و هه‌ر چاوه‌ڕوان ب���و‪ ،‬دواجار‬ ‫خ���ۆی پێش���بینی‌ مه‌رگی خ���ۆی بكاو پێیوتم ئه‌گ���ه‌ر فریانه‌كوتم ئه‌وان ببینم‬ ‫پێشبینیه‌كه‌شی‌ راست ده‌رچو‪ ،‬چاوێكی‌ ئ���ه‌وا ئه‌م گواڵنه‌یان ب���ۆ داده‌نێم‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌هه‌مو ئه‌لبومی‌ یاده‌وه‌رییه‌كانی خۆیدا خۆش���به‌ختانه‌ هه‌ر ئه‌و ش���ه‌وه‌ چاوی‬ ‫خشانده‌وه‌‪ ،‬له‌منداڵیه‌وه‌ تا دوا ترۆپكی پێیانك���ه‌وت‪ ،‬كچه‌كانی ب���ۆ ئاگاداربون‬ ‫له‌ته‌ندروستی ئه‌و له‌سویده‌وه‌ گه‌ڕابونه‌وه‌‪،‬‬ ‫ته‌مه‌ن‪.‬‬ ‫شێركۆ "سه‌ره‌تا له‌ئه‌لبومی وێنه‌كانی دوای ئه‌وه‌ به‌ڕێكه‌وت به‌ره‌و س���تۆكهۆڵم‬ ‫ده‌س���تیپێكرد‌و هه‌م���و ئ���ه‌و وێنان���ه‌ی بۆ دواجار ماڵئاوایی له‌من كرد"‪.‬‬

‫ریکالم‬

‫شێرکۆ بێک ‌هس‌ حه‌زی به‌ده‌نگی کانی بو‬

‫پرسه‌نامه‌‬

‫به‌رده‌وام ئه‌م جانتایه‌ی پێبو‬

‫هه‌میشه‌ له‌سه‌ر ئه‌م کورسیه‌ داده‌نیشت‬

‫ئه‌و خه‌اڵتانه‌ی وه‌ری گرتوه‌‌‬

‫ل����ه‌م رۆژه‌ گه‌رمانه‌ی‌ هاویندا‪ ،‬هه‌ندێكجار دڵمان گه‌رم‌و به‌كوڵتر ده‌بێت‪ ،‬به‌ تایبه‌تی‬ ‫ئه‌و کاتانه‌ی كه‌ ده‌بینین ئیتر دنیا له‌كه‌س‌و له‌شتێكی‌ جوانی‌ كه‌مه‌‪4 ،‬ی‌ ئاب یه‌كێك‬ ‫بوو له‌و رۆژانه‌ی‌ كه‌ پێیوتین ئیتر چانسی‌ ئه‌وه‌مان نابێت جارێكیتر چاومان به‌دیده‌نی‌‬ ‫ئه‌و مرواریی وشه‌ پاراوانه‌ رون‌و شاد بێت كه‌ سرودی ئازادیان بۆ مه‌له‌ك تاوس‌و بۆ‬ ‫گه‌ردن����ی‌ پاكیزه‌ی‌ مه‌ریه‌م‌و بۆ ژن‌و ئازادی‌ ده‌وت‌و خه‌ونیان بۆ دره‌ختێكی‌ بێوه‌ژنی‌‬ ‫تاق‌و ته‌نهای‌ ئه‌نفال‌و بۆ پێنج هه‌زار كۆتری‌ باڵشكاوی‌ هه‌ڵه‌بجه‌ ده‌گێڕایه‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌چاولێكنانی‌ یه‌كجاریی‌ ش����ێركۆ بێكه‌س‪ ،‬ئه‌وه‌ ته‌نها "نه‌سرین"ی‌ هاوسه‌ری‌‌و كوڕو‌‬ ‫كچه‌كانی‌ نین كه‌ ته‌نیان‪ ،‬ئێستا به‌بێ‌ شێركۆ گێژه‌ڵوكه‌ی‌ زه‌رده‌په‌ڕێك به‌ناو روحی‌‬ ‫نیشتمانێكدا هه‌ڵده‌كا‌و هه‌موومان هه‌ست ده‌كه‌ین دڵته‌نگ‌و ته‌نهاین‪.‬‬ ‫روحی‌ شاد‬ ‫کۆمپانیای‌ ئاوێنه‌‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫ خۆم‌و كچه‌كه‌شم ته‌حه‌دا ده‌كه‌ین‬ ‫د‪.‬فوئاد مه‌عسوم‪:‬‬ ‫له‌باره‌ ‌ی گه‌نده‌ڵیه‌وه‌ شتێكمان له‌سه‌ربێت‬ ‫ئا‪ :‬ئاراس عوسمان‬ ‫له‌م گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا‪ ،‬دكتۆر‬ ‫فوئاد مه‌عسوم ده‌ڵێت ئه‌گه‌ر‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ داوا بكه‌ن ده‌بمه‌وه‌‬ ‫سه‌رۆك كۆمارو ئه‌وه‌ مایه‌ی‬ ‫شانازیمه‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئای���ا درێژه‌كێش���ان ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌خۆش���ییه‌كه‌ی‌ تاڵه‌بان���ی‌‪ ،‬نه‌بوه‌ته‌‬ ‫ه���ۆی‌ بیركردن���ه‌وه‌ی‌ ئێوه‌ ل���ه‌وه‌ی‌‬ ‫كه‌س���ێك بۆ پۆستی‌ سه‌رۆك كۆماریی‌‬ ‫دیاری بكه‌ن؟‬ ‫ی سه‌رۆك‬ ‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬پۆس���ت ‌‬ ‫كۆماری���ی‌ تائێس���تا ل���ه‌الی‌ جه‌نابی‌‬ ‫م���ام جه‌الله‌‪ ،‬ئه‌ویش له‌به‌ر ناس���اغی‌‬ ‫نه‌یتوانی���وه‌ ئ���ه‌و چه‌ن���د مانگ���ه‌‬ ‫به‌رده‌وامبێ���ت له‌پۆس���ته‌كه‌ی‌‪ ،‬ئ���ه‌و‬ ‫حاڵه‌ته‌ ئه‌وه‌ ناگه‌یه‌نێت كه‌ شوێنه‌كه‌ی‌‬ ‫به‌تاڵب���وه‌‪ ،‬به‌ڵك���و له‌ده‌س���توردا‬ ‫پێیده‌گوترێ���ت (غی���اب)و كاروباری‌‬ ‫ده‌وڵه‌تیش ده‌ڕوات‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ئێستا‬ ‫جێگره‌كانی‌ كاروباره‌كان به‌ڕێوه‌ده‌به‌ن‌و‬ ‫هه‌مو ده‌سه‌اڵته‌كانی‌ ئه‌ویان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬یه‌كێك له‌و كه‌س���انه‌ی‌ كه‌‬ ‫باس ده‌كرێت بۆ وه‌رگرتنی‌ ئه‌و پۆسته‌‬ ‫تۆیت‪ ،‬ئه‌مه‌ وایه‌؟‬ ‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬من بۆخۆم هیچم‬ ‫داوانه‌ك���ردوه‌و چاوه‌ڕوان���ی‌ ئ���ه‌وه‌ش‬ ‫ناكه‌م‪ ،‬وه‌كو رێزێك الی ‌هن‌و كوتله‌كانی‌‬ ‫عێراق���ش داوای‌ كه‌س���یان نه‌ك���ردوه‌‬ ‫دابنرێت بۆ پۆس���تی‌ سه‌رۆك كۆماری‌‬ ‫عێراق‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئ���ه‌ی‌ ئه‌گ���ه‌ر هاوپه‌یمانی‌‬ ‫كوردستانی‌ داوات لێبكه‌ن بۆ وه‌رگرتنی‌‬ ‫ئه‌و پۆسته‌؟‬

‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬ئه‌گه‌ر هاوپه‌یمان ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تانی‌ بڕیارێك���ی‌ وه‌ه���ا بدات‬ ‫مای���ه‌ی‌ ش���انازیه‌‌و بێگوم���ان رازی‌‬ ‫ده‌ب���م ئه‌و پۆس���ته‌ وه‌ربگ���رم‪ ،‬ئه‌وه‌‬ ‫شه‌ره‌فێكی‌ گه‌وره‌یه‌و ته‌مه‌نیشم گه‌وره‌‬ ‫ب���وه‌‪ ،‬نامه‌وێت ئیت���ر خه‌ریكی‌ كاری‌‬ ‫پارله‌مانیی‌ ببم‌و یاده‌وه‌ریی‌‌و شته‌كانی‌‬ ‫خۆم ده‌نوسمه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬وه‌ك ئه‌ندامێكی‌ دامه‌زرێنه‌ر‬ ‫دۆخی‌ ئێستای‌ یه‌كێتی‌ چۆن ده‌بینی‌‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌ت���ی‌ كه‌ جۆرێ���ك له‌نیگه‌رانی‌‬ ‫له‌الی‌ جه‌ماوه‌ره‌كه‌ی‌ دروستبوه‌ له‌سه‌ر‬ ‫درێژكردنه‌وه‌ی‌ ویالیه‌تی‌ بارزانی‌؟‬ ‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬یه‌كێتی‌ بارودۆخی‌‬ ‫باش���ه‌و بیروبۆچونی‌ جیاوازی‌ تێدایه‌‪،‬‬ ‫ئێمه‌ چه‌ندین باڵ‌ بوین له‌ناو ئه‌م حزبه‌دا‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌هه‌مو كاره‌كاندا یه‌كهه‌ڵوێس���ت‬ ‫بون‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ی‌ بۆ ویالیه‌ته‌كه‌ی‌ بارزانی‌‬ ‫كراوه‌ كارێكی‌ یاساییه‌و له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫گش���تی‌ ئه‌نجامدراوه‌‪ ،‬ره‌نگ���ه‌ ماوه‌ی‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵته‌كه‌ی‌ بارزانی‌ دو س���اڵه‌كه‌‬ ‫ته‌واو نه‌كات‌و زوتر كاره‌كانی‌ ده‌ستور‬ ‫ته‌واوبێت‌و بۆ ریفراندۆم بڕوات‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئه‌ی‌ ئه‌گه‌ر ده‌س���تور پێش‬ ‫ریفراندۆم نه‌گه‌ڕایه‌وه‌ پارله‌مان؟‬ ‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬له‌ئێستاداو به‌پێی‌‬ ‫زانیاریه‌كان���م ده‌س���تور گه‌ڕاوه‌ت���ه‌وه‌‬ ‫پارله‌مان‌و ده‌بێت هه‌مو هه‌وڵێك بدرێت‬ ‫بۆ س���ازانێكی‌ گشتی‌‪ ،‬ده‌ستور ده‌بێت‬ ‫بكرێته‌ مه‌رجه‌عیه‌تێ���ك‪ ،‬نه‌ك بكرێته‌‬ ‫هۆكارێ���ك بۆ ناكۆكی‌ سیاس���ی‌‪ ،‬ئیتر‬ ‫ده‌س���تور له‌پارله‌مانه‌و فراكسیۆنه‌كان‬ ‫به‌چ ش���ێوه‌یه‌ك ده‌نگی‌ له‌سه‌ر ده‌ده‌ن‬ ‫ئه‌وه‌ بۆ ئه‌وان جێده‌هێڵین‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬هه‌ستناكه‌یت الیه‌نێك هه‌بێت‬ ‫بیه‌وێت ده‌س���تور له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ خۆی‌‬

‫فوئاد مه‌عسوم‬ ‫یه‌كالبكاته‌وه‌؟‬ ‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬ناكۆك���ی‌ هه‌یه‌و‬ ‫هه‌ركه‌سه‌و له‌روانگه‌ی‌ خۆیه‌وه‌ ته‌ماشای‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ناتوانم الیه‌نێك تۆمه‌تبار بكه‌م‪،‬‬ ‫به‌اڵم پێویس���ته‌ به‌هه‌مو ش���ێوه‌یه‌ك‬ ‫بۆچونی‌ هه‌موانی‌ له‌س���ه‌ربێت‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫تا دوا كاته‌كان بڕیاری‌ یه‌كالكه‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫بۆ نه‌درا‪ ،‬ئه‌وا ده‌چێته‌ ریفراندۆمه‌وه‌و‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ ره‌خنه‌یان هه‌یه‌ لێی‌ ده‌توانن‬ ‫له‌رێگه‌ی‌ بانگه‌ش���ه‌كانیانه‌وه‌ وا بكه‌ن‬ ‫ده‌ستور ده‌نگنه‌هێنێت له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫الیه‌نه‌كانی‌ كه‌ ناكۆكن له‌گه‌ڵی‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬له‌س���ایتی‌ هاوپه‌یمان���ی‌‬ ‫ئام���اژه‌ت به‌وه‌ك���ردوه‌ ك���ه‌ رێگرنین‬ ‫له‌خۆكاندیدكردن���ه‌وه‌ی‌ مالیك���ی‌ ب���ۆ‬ ‫پۆس���تی‌ س���ه‌رۆك وه‌زی���ران‪ ،‬ئ���ه‌م‬

‫بۆچونه‌ت له‌سه‌ر چ بنه‌مایه‌كه‌؟‬ ‫فوئاد مه‌عسوم‪ :‬له‌دوای‌ هه‌ڵبژاردن ‌‬ ‫ی‬ ‫داهاتو كه‌س له‌عێراقدا ناتوانێت زۆرینه‌‬ ‫بێت‌و به‌ته‌نه���ا حكومه‌ت پێكبهێنێت‪،‬‬ ‫پێویستی‌ به‌الیه‌نه‌كانی‌ تر ده‌بێت‪ ،‬ئه‌و‬ ‫الیه‌نه‌ی‌ زۆرین���ه‌ ده‌هێنێت ده‌توانێت‬ ‫س���ه‌رۆك وه‌زیران���ی‌ دی���اری‌ بكات‌و‬ ‫الیه‌نه‌كان���ی‌ تریش ده‌بێ���ت بۆچونیان‬ ‫وه‌ربگیرێت‪ ،‬ئه‌م حاڵه‌ته‌ له‌سه‌رده‌می‌‬ ‫پاشایه‌تییه‌وه‌ هه‌بوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئ���ه‌وه‌ی‌ رێگرنی���ن‬ ‫له‌كاندیدكرن���ه‌وه‌ی‌ مالیك���ی‌‪ ،‬رای‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتیشه‌؟‬ ‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬نه‌خێ���ر بۆچونی‌‬ ‫مه‌كته‌ب سیاسی‌ نیه‌ بۆچونی‌ خۆمه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئای���ا مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌‬

‫‪3‬‬

‫مه‌كته‌بی‌ سیاس���یم ناردوه‌و تائێس���تا‬ ‫هیچ هه‌ڵوێست‌و نیگه‌رانیه‌كیان نه‌بوه‌‬ ‫به‌رامبه‌رم‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ب���ه‌اڵم به‌پێ���ی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌‬ ‫ده‌وترێت ئه‌و هه‌ڵوێس���ته‌ی‌ هه‌تانبوه‌‬ ‫ب���ۆ كاندیدكردن���ه‌وه‌ی‌ مالیك���ی‌‪،‬‬ ‫ده‌گوترێ���ت له‌به‌رامبه‌ر ئ���ه‌وه‌ بوه‌ كه‌‬ ‫گه‌نده‌ڵی‌ خۆت‌و كچه‌كه‌ت كه‌ پێش���تر‬ ‫وه‌زیری‌ په‌یوه‌ندیه‌كان���ی‌ عێراق بوه‌‪،‬‬ ‫داپۆشرێت؟‬ ‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬له‌باره‌ی‌ خۆمه‌وه‌‬ ‫بێمنه‌ت���م هه‌رچی���ه‌ك هه‌یه‌ له‌س���ه‌رم‬ ‫بیهێننه‌ مه‌یدانه‌وه‌و بیخه‌نه‌ڕو‪ ،‬چییان‬ ‫لێ���م بینیوه‌ له‌یه‌ك���ه‌م رۆژی‌ ژیانمه‌وه‌‬ ‫تائێستا‪ ،‬كچه‌كه‌م تۆمه‌تێكی‌ گه‌نده‌ڵی‌‬ ‫ب���ۆ دروس���تكراوه‌و ئه‌گ���ه‌ر ئه‌ویش‬ ‫گه‌نده‌ڵی‌ بكردای���ه‌ وه‌ك ئه‌وانی‌ دیكه‌‬ ‫عێراق���ی‌ جێده‌هێش���ت‌و له‌واڵتێك���ی‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ نیشته‌جێ‌ ده‌بو وه‌ك ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫رۆیشتونه‌ته‌ ده‌ره‌وه‌‪ ،‬دوای‌ چوار ساڵ‬ ‫چاوه‌ڕوانی‌ له‌دادگا هیچی‌ له‌سه‌رنه‌بو‪،‬‬ ‫ئه‌و قسانه‌ی‌ ده‌كرێت له‌سه‌رمان زیاتر‬ ‫وه‌ك هه‌ڵمه‌تێ���ك به‌كارده‌هێنرێت كه‌‬ ‫هه‌ركاتێك من لێدوانێ���ك ده‌ده‌م ئه‌و‬ ‫جۆره‌ تۆمه‌تانه‌ ده‌هێنرێته‌ پێش���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ن���ه‌ك ه���ه‌ر بێمنه‌ت���م‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ته‌حه‌داش ده‌كه‌ین خۆشم‌و كچه‌كه‌شم‬ ‫هه‌ر ش���تێكمان له‌س���ه‌ربێت له‌باره‌ی‌‬ ‫گه‌نده‌ڵیه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ب���ه‌اڵم ئێس���تا كچه‌كه‌تان‬ ‫له‌دیوانی‌ سه‌رۆكایه‌تی هه‌مان وه‌زاره‌ته‌‬ ‫به‌پله‌ی‌ راوێژكار‪ ،‬ئایا به‌شێوه‌ی‌ فه‌رمی‌‬ ‫دامه‌زراوه‌ته‌وه‌؟‬ ‫یه‌كێتی‌ به‌مه‌ نیگه‌ران نه‌بوه‌؟‬ ‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬راس���ته‌ ئێس���تا‬ ‫فوئاد مه‌عس���وم‪ :‬نازان���م مه‌كته‌بی‌‬ ‫ی له‌هه‌مان وه‌زاره‌ت ده‌وام ده‌كات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫سیاس���ی‌ نیگه‌ران بون‪ ،‬ب���ه‌اڵم دوا ‌‬ ‫ی بۆ به‌شێوه‌ی‌ گرێبه‌سته‌‪.‬‬ ‫لێدوانه‌ك���ه‌م به‌نوس���راوی‌ فه‌رم ‌‬

‫ئه‌گه‌ر هاوپه‌یمان ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردستانی‌ بڕیار‬ ‫بدات‌ ببمه‌ سه‌رۆک‬ ‫کۆمار مایه‌ی‌‬ ‫شانازیه‌‌و بێگومان‬ ‫رازی‌ ده‌بم ئه‌و‬ ‫پۆسته‌ وه‌ربگرم‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ شه‌ره‌فێكی‌‬ ‫گه‌وره‌یه‌و نامه‌وێت‬ ‫ئیتر خه‌ریكی‌‬ ‫كاری‌ پارله‌مانیی‌‬ ‫ببم‌‬

‫په‌رله‌مان ده‌بێت ‌ه "یانه‌ی خێزانی‌"‬ ‫ی دامه‌زراندنی‌ كه‌سوكاریانه‌‬ ‫په‌رله‌مانتاران هه‌ڵپه‌ ‌‬

‫ ‬ ‫په‌رله‌مانی کوردستان‬ ‫ئا‪ :‬هێمن مامه‌ند‬ ‫سه‌رۆكی‌ ئێستا‌و سه‌رۆكی‌ پێشوی‌‬ ‫په‌رله‌مانی‌ كوردستان‌و جێگری‌‬ ‫ئێستای‌ سه‌رۆكی‌ په‌رله‌مان‌و‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ دیوانی‌ په‌رله‌مان‌و‬ ‫چه‌ندین په‌رله‌مانتارو سه‌رۆك‬ ‫فراكسیۆن‪ ،‬كه‌سوكاری‌ نزیكی‌ خۆیان‬ ‫له‌په‌رله‌مان داده‌مه‌زرێنن‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫له‌كاتێكدا كه‌ حكومه‌ت به‌خه‌ڵكی‌‬ ‫ده‌ڵێت "دامه‌زراندن نییه‌"‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ ئه‌و زانی���اری‌‌و به‌ڵگه‌نامانه‌ی‌‬ ‫ده‌س���ت "ئاوێنه‌" كه‌وتون‪ ،‬س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫ئێس���تای‌ په‌رله‌مان "ئه‌رسه‌الن بایز"‪،‬‬ ‫هاوس���ه‌ره‌كه‌ی‌ خ���ۆی‌ له‌په‌رله‌م���ان‬ ‫دامه‌زراندوه‌‪ ،‬كه‌مال كه‌ركوكی‌ سه‌رۆكی‌‬ ‫پێش���وی‌ په‌رله‌م���ان برازایه‌كی‌ خۆی‌‌و‬ ‫خه‌زوری‌ خۆی‌ دامه‌زراندوه‌‪ ،‬به‌هه‌مانشێوه‌‬ ‫"ئیس���ماعیل ك���ورده‌" به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‬ ‫گشتی‌ دیوانی‌ په‌رله‌مان هاوسه‌ره‌كه‌ی‌‬ ‫خۆی‌ به‌ش���ێوه‌ی‌ گواس���تنه‌وه‌ی‌ راژه‌‪،‬‬ ‫گواس���تۆته‌وه‌ بۆ په‌رله‌م���ان‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫ش���ێروان حه‌ی���ده‌ری‌ وه‌زی���ری‌ دادی‌‬ ‫ئێس���تاو په‌رله‌مانتاری‌ پێشو كوڕێكی‌‬ ‫خۆی‌ به‌ن���اوی‌ (محه‌مه‌د) دامه‌زراندوه‌‪،‬‬ ‫دكتۆر حه‌س���ه‌ن سور جێگری‌ سه‌رۆكی‌‬ ‫په‌رله‌مان له‌سه‌ر پشكی‌ پارتی‌ برایه‌كی‌‬ ‫خ���ۆی‌ دامه‌زراندوه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها ش���ێردڵ‬

‫ته‌حس���ین سه‌رۆكی‌ لیس���تی‌ هه‌ولێری‌‬ ‫توركمان���ی‌ كچێك���ی‌ خ���ۆی‌ به‌ن���او ‌‬ ‫ی‬ ‫(شه‌یما)و برازایه‌كی‌ دامه‌زراندوه‌‪ ،‬دكتۆر‬ ‫"س���ائر عه‌بدول ئه‌حه‌د" په‌رله‌مانتاری‌‬ ‫ئاشوری‌ كچێكی‌ خۆی‌ به‌ناوی‌ (هانا)‬ ‫دامه‌زراندوه‌‪ ،‬ئ���ازاد جندیانی‌ وته‌بێژی‌‬ ‫یه‌كێـتی‌ نیشتیمانی‌ كوردستان كچێكی‌‬ ‫به‌ناوی‌ (ه���ۆزان) دامه‌زراندوه‌‪ ،‬گۆران‬ ‫ئازاد په‌رله‌مانتاری‌ كوردستانی‌ له‌سه‌ر‬ ‫پش���كی‌ یه‌كێتی‌ برایه‌كی‌ خۆی‌ به‌ناوی‌‬ ‫(بۆت���ان) له‌په‌رله‌م���ان دامه‌زراندوه‌‪،‬‬ ‫دڵش���اد عه‌بدولڕه‌حم���ان راوێ���ژكاری‌‬ ‫په‌رله‌م���ان كچێك���ی‌ خ���ۆی‌ به‌ناوی‌‬ ‫(ش���ه‌م) دامه‌زراندوه‌‪ ،‬عه‌ون���ی‌ به‌زاز‬ ‫په‌رله‌مانتار له‌لیژنه‌ی‌ یاس���ایی‌ له‌سه‌ر‬ ‫پشكی‌ یه‌كێـتی‌ نیشتیمانی‌ كوردستان‬ ‫ی په‌رله‌مانه‌‪،‬‬ ‫كه‌ ئه‌مجاره‌ش���یان كاندید ‌‬ ‫برایه‌كی‌ خۆی‌ به‌ناوی‌ (سائر)و بوكێكی‌‬ ‫خ���ۆی‌ دامه‌زراندوه‌‪ ،‬ه���ه‌روه‌ك كاردۆ‬ ‫محه‌مه‌د س���ه‌رۆكی‌ فراكسیۆنی‌ گۆڕان‬ ‫خوشكێكی‌ خۆی‌ به‌ناوی‌ (سعاد محه‌مه‌د‬ ‫پیرداود) به‌ش���ێوه‌ی‌ گواستنه‌وه‌ی‌ راژه‌‬ ‫له‌وه‌زاره‌تی‌ كشتوكاڵ به‌نوسراوی‌ ژماره‌‬ ‫‪ 8270‬له‌رۆژی‌ ‪ 2013/9/7‬گواستۆته‌وه‌‬ ‫ب���ۆ په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان‌و هه‌روه‌ها‬ ‫هاوس���ه‌ری‌ ك���وڕه‌ خ���ه‌زوری‌ به‌ناوی‌‬ ‫(ته‌الر غالب) له‌په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان‬ ‫دامه‌زراندوه‌‪ ،‬هاوكات دكتۆر دانا سه‌عید‬ ‫س���ۆفی‌ په‌رله‌مانت���اری‌ فراكس���یۆنی‌‬

‫له‌ئینته‌رنێته‌وه‌‬

‫كوردس���تانی‌ له‌سه‌ر پش���كی‌ یه‌كێـت ‌‬ ‫ی‬ ‫نیش���تیمانی‌ كوردس���تان هاوس���ه‌ری‌‬ ‫خۆی‌ به‌ن���اوی‌ "تریف���ه‌" له‌په‌رله‌مان‬ ‫دامه‌زراندوه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها ئاواز عه‌بدولواحید‬ ‫په‌رله‌مانتاری‌ فراكس���یۆنی‌ كوردستانی‌‬ ‫له‌سه‌ر پشكی‌ پارتی‌‪ ،‬ژنبرایه‌كی‌ خۆی‌‬ ‫به‌ناوی‌ (زارا) له‌په‌رله‌مانی‌ كوردستان‬ ‫دامه‌زراندوه‌‪.‬‬ ‫دامه‌زراندنی‌ ئه‌و كه‌سوكاره‌ نزیكانه‌ی‌‬ ‫س���ه‌رۆك‌و جێگری‌ سه‌رۆكی‌ په‌رله‌مان‌و‬ ‫په‌رله‌مانت���اران له‌كاتێكدایه‌ كه‌ رۆژانه‌‬ ‫به‌خه‌ڵك ده‌وترێت دامه‌زراندن نییه‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫س���ه‌رجه‌م ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ كه‌ دامه‌زراون‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ رێكاره‌ یاساییه‌كانه‌‪.‬‬ ‫عوم���ه‌ر عه‌بدولعه‌زی���ز س���ه‌رۆكی‌‬ ‫فراكس���یۆنی‌ یه‌كگرت���و س���ه‌باره‌ت‬ ‫به‌دامه‌زراندن���ی‌ ئه‌و كه‌س���ه‌ نزیكانه‌ی‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ په‌رله‌مان‌و په‌رله‌مانتاره‌كان بۆ‬ ‫ئاوێنه‌ دواو وتی‌ "له‌راستیدا ئێمه‌ له‌دورو‬ ‫نزیك هاوش���اریه‌كی‌ خۆشم له‌په‌رله‌مان‬ ‫دانه‌مه‌زراندوه‌‪ ،‬دامه‌زراندنی‌ ئه‌و كه‌سه‌‬ ‫نزیكانه‌ی‌ س���ه‌رۆكی‌ په‌رله‌مان‌و جێگرو‬ ‫ژماره‌ی���ه‌ك له‌په‌رله‌مانت���اران‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌ساس���ی‌ ئیستحقاقات نه‌بێت‌و‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌ساس���ی‌ خزم خزمێنه‌ بێت‌و‬ ‫به‌خه‌ڵ���ك بڵێن دامه‌زران���دن نییه‌و بۆ‬ ‫كه‌سه‌ نزیكه‌كانی خۆشیان دامه‌زراندن‬ ‫ئاس���ایی‌ بێت‪ ،‬ئه‌وه‌ به‌هه‌مو شێوه‌یه‌ك‬ ‫نایاساییه‌"‪.‬‬

‫ئاهه‌نگی سااڵنه‌ی خوانی به‌ربانگی کۆمپانیای‬ ‫نیڤا ‪ -‬بریکاری سه‌ره‌کی فۆردو وینکۆڵن‬ ‫له‌سه‌رتاسه‌ری عێراق ‪ -‬له‌سلێمانی‌و هه‌ولێر‬ ‫وه‌ک نه‌ریتی س���ااڵنه‌ی خۆی کۆمپانیا نیڤا ‪ -‬بریکاری سه‌ره‌کی فۆردو‬ ‫وینکۆڵن له‌سه‌رتاس���ه‌ری عێراقدا‪ ،‬له‌به‌رواری ‪25-23‬ی مانگی ته‌موزدا‬ ‫هه‌س���تا به‌ ئاماده‌کردنی خوانێکی به‌ربانگ له‌هه‌ردو ش���اری هه‌ولێرو‬ ‫سلێمانی بۆ به‌ش���ێک له‌س���ه‌نیاره‌کانی گه‌ور‌ه به‌رپرسانی حکومه‌ت‌و‬ ‫کۆمپانی���اکان‪ .‬ئه‌م���ه‌ش وه‌ک پێزانینین‌و رێزگرتن���ی کۆمپانیای نیڤا‬ ‫به‌رامبه‌ر ب ‌ه س���ه‌نیار‌ه به‌ڕێزه‌کان���ی هه‌ر له‌م بۆنه‌ی���ه‌دا به‌ڕێوبه‌رانی‬ ‫کۆمیانیای نیڤا ‪ -‬بریکاری س���ه‌ره‌کی فۆردو وینکۆڵن له‌سه‌رتاس���ه‌ری‬ ‫عێراق ب ‌ه مه‌به‌ستی دوپاتکردنه‌وه‌ی گرنگیدان ب ‌ه سه‌نیاره‌کان‌و کڕیار‌ه‬ ‫داهاتوه‌کانی کۆمپانیا ئاماده‌ی میوانداری کردنه‌که‌ بون‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫ئارێز عه‌بدواڵ‪:‬‬

‫پشتیوان سادق‪:‬‬

‫پارێزگاكان‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ڵبژاردن‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫دواخستنی‬ ‫له‌هه‌ولێر كۆسپ ‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌ور‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫زۆر‬ ‫‌كی‬ ‫ه‬ ‫‌زاریی‬ ‫ه‬ ‫‌رم‬ ‫ه‬ ‫ش‬ ‫زیاتر‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫زۆر بۆ یه‌كێتیه‌كان‬

‫ ئا‪ :‬نزار گزالی‪ ،‬هه‌ولێر‬

‫له‌م گفتوگۆی ‌هی‌ ئاوێنه‌دا "دكتۆر‬ ‫پشتیوان سادق" ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫سه‌ركردایه‌تی پارتی ده‌ڵێت "تائێستا‬ ‫بابه‌تی سه‌رۆكایه‌تی كۆنگره‌ی‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی نه‌ له‌بیری پارتی‌و ن ‌ه‬ ‫له‌بیری جه‌نابی سه‌رۆكیشدایه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی جی���اواز ده‌ربار‌ه ‌‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬قس��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌ته‌وه‌ی��� ‌‬ ‫ی كۆنگ���ر‌ه ‌‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی له‌گه‌ ‌ڵ‬ ‫ده‌كرێت‪ ،‬ئایا ئێو‌ه وه‌ك پارت ‌‬ ‫ی كۆنگره‌ك ‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ن ك��� ‌ه س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌خول بێت ی���ان پێویس���ت ‌ه بارزان ‌‬ ‫ی بكات؟‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬له‌بنچین���ه‌دا بابه‌ت���ی‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌تی الی ئێم��� ‌ه بابه‌ت نیه‌‪،‬‬ ‫بابه‌تی سه‌ره‌كی ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه ئێم ‌ه بتوانین‬ ‫تواناكان‌و ستراتیژیه‌تی نه‌ته‌وه‌یی كورد‬ ‫له‌چوارچێوه‌ی���ه‌ك كۆبكه‌ین���ه‌و‌ه وه‌ك‬ ‫خه‌ونێك���ی دێرین���ی میلله‌ت���ی كورد‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌تی دوای ئه‌و گۆڕانكاریانه‌ی ك ‌ه‬ ‫له‌ناوچه‌ك���ه‌دا هاتونه‌ت ‌ه ئارا‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫له‌و ش���وێنانه‌ی ك��� ‌ه كوردی���ان تیادا‬ ‫دابه‌ش���كراوه‌‪ ،‬بۆی ‌ه الی ئێم ‌ه ئه‌و‌ه زۆر‬ ‫گرنگ ‌ه كورد په‌یامی خۆی په‌یامی مافی‬ ‫چاره‌نوس���ی به‌ش���ێوه‌یه‌كی ئاشتیان ‌ه‬ ‫له‌رێگ���ه‌ی ئه‌و كۆنگره‌ی��� ‌ه بگه‌یه‌نێت‪،‬‬ ‫باوه‌ڕبكه‌ن تائێستا بابه‌تی سه‌رۆكایه‌تی‬ ‫كۆنگره‌ك ‌ه ن ‌ه له‌بیری پارتی‌و ن ‌ه له‌بیری‬ ‫جه‌نابی سه‌رۆكیشدایه‌‪.‬‬ ‫ی هه‌فته‌یه‌كدا نێچیرڤان‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌ماو‌ه ‌‬ ‫چو‌ه ئه‌نقه‌ره‌و چ���و‌ه تارانیش‪ ،‬ئه‌و چ‬ ‫په‌یامێكی‌ پێیه‌ بۆ ئه‌و ده‌وڵه‌تانه‌؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬دو په‌یامه‌‪ ،‬یه‌كێكیان‬ ‫په‌یامی كۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی ‌ه ك ‌ه پێشتر‬ ‫ئ���ه‌و واڵتان ‌ه رێكده‌كه‌وت���ن بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫دژایه‌تی دۆزی كورد بكه‌ن‪ ،‬به‌اڵم ئێستا‬ ‫ك���ورد كۆده‌بێته‌و‌ه به‌اڵم ئ���ه‌و واڵتان ‌ه‬ ‫كۆكنین له‌گ���ه‌ڵ یه‌كتری‪ ،‬بارودۆخه‌ك ‌ه‬ ‫گۆڕاوه‌‪ ،‬ئیس���تا ئه‌وان ناكۆكن ئێمه‌ی‬ ‫كورد س���وپاس بۆ خوا كۆكین‪ .‬ئیدی‬ ‫به‌و شێوه‌ی ‌ه ده‌توانین هه‌نگاوی باشتر‬ ‫بهاوێژین ب���ۆ مافه‌كانی ك���ورد‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌كۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی ئه‌و‬ ‫واڵتان ‌ه دڵنیابكاته‌و‌ه ك ‌ه ئێم ‌ه میلله‌تی‬ ‫ئاش���تیخوازین‌و غه‌درمان لێكراوه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كۆنگره‌یه‌ش مه‌ترسی نی ‌ه له‌سه‌ر كه‌س‪.‬‬ ‫خاڵ���ی دوه‌میش ناوچه‌ك ‌ه دابه‌ش بۆت ‌ه‬ ‫سه‌ر دو جه‌مسه‌ر‪ ،‬جه‌مسه‌ری شیع ‌ه ك ‌ه‬ ‫ئێران رابه‌رایه‌تی ده‌كات‪ ،‬جه‌مس���ه‌ری‬ ‫سوننه‌ش ك ‌ه توركیاو واڵته‌كانی كه‌نداو‬ ‫رابه‌رایه‌تی ده‌كه‌ن‪ .‬بۆی ‌ه ئه‌گه‌ر ئێمه‌ی‬ ‫كورد له‌و گۆڕانكاری‌و ئاڵۆزیه‌ی نێوانی‬ ‫ئه‌و دو جه‌مس���ه‌ر‌ه بتوانین بێالیه‌نان ‌ه‬ ‫مامه‌ڵ ‌ه بكه‌ین‌و واڵته‌كان دڵنیابكه‌ینه‌و‌ه‬ ‫ك ‌ه ئێم ‌ه نابین ‌ه ته‌ره‌ف له‌هاوكێشه‌كانی‬ ‫نێوانیان���دا‪ ،‬ئیت���ر مه‌به‌س���تی ئه‌و دو‬ ‫په‌یامه‌ بو ك ‌ه ئاماژه‌م بۆ كردن‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬باش��� ‌ه بارزان���ی ب���ه‌ر‬ ‫م���اوه‌ی‬ ‫له‌درێژكردن���ه‌وه‌ی‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌ی پێداگیری له‌س���ه‌ر‬ ‫پرسی كۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی نه‌ده‌كرد وه‌ك‬ ‫ئیستا ده‌یبینین‪ ،‬ئایا ئه‌و پێداگیریه‌ی‬ ‫ب���ۆ ش���ه‌رعیه‌تدان نیی��� ‌ه به‌م���اوه‌ی‬ ‫درێژكردنه‌وه‌ی سه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌ی؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬ئه‌و‌ه هیچ بنه‌مایه‌كی‬ ‫نیه‌‪ ،‬چونك ‌ه ئه‌گه‌ر له‌یادتان بێت پێش‬ ‫چوار پێنج ساڵ جه‌نابی سه‌رۆك هه‌مان‬ ‫هه‌وڵیدا بۆ كۆنگره‌ی نه‌ته‌وایه‌تی‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئ���ه‌وكات دۆخه‌ك ‌ه له‌بارنه‌بو‪ ،‬ئێس���تا‬ ‫وه‌كو پێشتریش باسم كرد هۆكاره‌كان‬ ‫له‌بارترن‌و گونجاوترن‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئه‌گه‌ر راشكاوان ‌ه قسه‌بكه‌ین‬ ‫ی رازی‌‌و ئاماده‌ن‬ ‫ئای���ا پارتی‌‌و بارزان��� ‌‬ ‫ده‌س���تور بگه‌ڕێنرێت���ه‌و‌ه په‌رله‌م���ان‬ ‫ی هه‌مواركردن���ه‌وه‌‪ ،‬وه‌ك‬ ‫به‌مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی ده‌ڵێت ك ‌ه ئه‌مه‌یان له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌تیدا‬ ‫ی ماو‌ه ‌‬ ‫درێژكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫كردوه‌؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬ئه‌و مه‌س���ه‌له‌ی ‌ه زیاد‬ ‫له‌قه‌ب���اره‌ی خ���ۆی ش���یكردنه‌وه‌و‬ ‫ی‬ ‫(ته‌ئویالت���ی) ب���ۆ ده‌كرێ���ت‪ ،‬خۆ ‌‬ ‫ش���تێك بۆ ئێمه‌ی كورد گرنگ ‌ه ئه‌ویش‬ ‫س���ازانه‌‪ ،‬س���ه‌ره‌تا پێش هه‌مو شتێك‬ ‫ئایا ده‌توانین رێكبكه‌وین له‌س���ه‌ر ئه‌و‬ ‫بڕگان���ه‌ی ك ‌ه ناكۆكی له‌س���ه‌ره‌؟ هه‌ر‬ ‫كاتێك هه‌مو الیه‌ن ‌ه سیاسیه‌كان له‌سه‌ر‬ ‫بڕگ ‌ه ناكۆك���ه‌كان رێكه‌وتن من دڵنیام‬ ‫ده‌كرێ بیكه‌ین ‌ه (ملحق) له‌گه‌ڵ ده‌ستور‬

‫پشتیوان سادق‬ ‫راپرس���ی له‌س���ه‌ر بكرێت‪ ،‬كاتێكیش‬ ‫ك ‌ه كرای��� ‌ه (ملح���ق)و له‌په‌رله‌مانیش‬ ‫مس���اده‌ق ‌ه ك���را‪ ،‬واتا ت���ه‌واو هه‌مان‬ ‫مامه‌ڵه‌ی ده‌س���توری له‌گه‌ڵ ده‌كرێت‪،‬‬ ‫دوای ریفراندۆمی���ش به‌پێ���ی یاس���ا‬ ‫ده‌ستوره‌ك ‌ه ئالیه‌تی هه‌مواركردنه‌وه‌ی‬ ‫تێدا ده‌بێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬كه‌وات ‌ه ئه‌گه‌ر وانیی ‌ه به‌بڕوا ‌‬ ‫ی له‌س���ه‌رئه‌و‌ه‬ ‫ی پێداگر ‌‬ ‫ئێو‌ه بۆ یه‌كێت ‌‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئه‌و‌ه‬ ‫ده‌كات ك ‌ه له‌گه‌ ‌ڵ پارت ‌‬ ‫رێكه‌وت���ون‌و ئێس���تاش ده‌ڵێت ده‌بێت‬ ‫ئه‌وله‌ویه‌ت بدرێت به‌هه‌مواركردنه‌وه‌؟‬ ‫د‪.‬پشتیوان‪ :‬ره‌نگ ‌ه یه‌كێتی دۆخێكی‬ ‫تایبه‌ت���ی هه‌بێت‪ ،‬ك��� ‌ه ده‌ڵێم دۆخی‬

‫ئه‌گه‌ر سازان له‌سه‌ر‬ ‫ده‌ستور بكه‌ین‪،‬‬ ‫ئه‌وا جه‌نابی بارزانی‬ ‫یان هه‌ركه‌سێكی‬ ‫دیكه‌ ده‌توانێت‬ ‫خۆی كاندید‬ ‫بكات‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‬ ‫له‌و رۆژه‌ی كه‌‬ ‫ده‌ستوره‌كه‌‬ ‫ده‌خرێته‌ ریفراندۆم‌و‬ ‫له‌وه‌قائعی‬ ‫كوردستان‬ ‫باڵوده‌كرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌ركه‌سێك بۆی‬ ‫هه‌یه‌ دو خول ببێته‌‬ ‫سه‌رۆكی هه‌رێم‬ ‫تایب���ه‌ت ب���ه‌و مانای���ه‌ی ك��� ‌ه گۆڕان‬ ‫له‌یه‌كێتی جیابۆته‌وه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها یه‌كه‌م‬ ‫هه‌ڵبژاردنیش ‌ه یه‌كێتی به‌لیستی جیاواز‬ ‫روب���ه‌روی ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬ئی���دی به‌بڕوای‬ ‫م���ن یه‌كێت���ی پێویس���تی به‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه‬ ‫هه‌ندێ���ك ش���ت وه‌ك خاڵ���ی به‌هێزی‬ ‫خۆی نیش���انبدات‪ ،‬ده‌بینین ئه‌وه‌ی ك ‌ه‬ ‫پێش���تر ئۆپۆزسیۆن له‌سه‌ر ئه‌و بابه‌ت ‌ه‬

‫له‌هه‌ولێر هه‌مو ئه‌و‬ ‫حزبه‌ توركمانیانه‌ی‬ ‫كه‌ هه‌ن زیاتر‬ ‫له‌پارتی نزیكن‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ واقیعه‌و‬ ‫به‌هه‌ر چۆنێك‬ ‫بیسوڕێنیته‌و‌ه‬ ‫كۆتاكان ئه‌وان ‌ه‬ ‫ده‌رده‌چن ك ‌ه‬ ‫دۆستی پارتین‬ ‫پێداگیری ده‌كرد یه‌كێتی ده‌یه‌وێت بڵێت‬ ‫ئه‌و‌ه منیش پێداگری له‌سه‌ر ئه‌و پرس ‌ه‬ ‫ده‌كه‌م‪ ،‬وه‌ك كارتێكی ئینتخابی‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ماو‌ه ‌‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئای���ا درێژكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی ته‌نه���ا بۆ دو‬ ‫ی بارزان��� ‌‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نیی ‌ه خۆ ‌‬ ‫ی ئه‌و‌ه ب���ۆ ‌‬ ‫س���اڵه‌و دوا ‌‬ ‫كاندید بكاته‌وه‌ یاخود نا؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬خۆی ئه‌گه‌ر س���ه‌یری‬ ‫په‌یامه‌ك���ه‌ی جه‌ناب���ی بارزانی بكه‌یت‬ ‫ده‌ڵێ���ت كه‌متر له‌س���اڵێك هه‌وڵبدرێت‬ ‫سازان له‌سه‌ر ده‌ستور بكرێت‌و بخرێت ‌ه‬ ‫ریفراندۆم���ه‌وه‌‪ ،‬ئی���دی ئه‌گ���ه‌ر هات‌و‬ ‫له‌و ماوه‌یه‌دا توانیمان س���ازان له‌سه‌ر‬ ‫ده‌ستور بكه‌ین‪ ،‬ئه‌و‌ه جه‌نابی بارزانی‬ ‫یان هه‌ركه‌سێكی دیك ‌ه ده‌توانێت خۆی‬ ‫كاندی���د بكات‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی له‌و رۆژه‌ی‬ ‫ك ‌ه ده‌س���توره‌ك ‌ه ده‌خرێت ‌ه ریفراندۆم‌و‬ ‫له‌وه‌قائعی كوردستان باڵوده‌كرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌و رۆژه‌و‌ه هه‌ركه‌س���ێك بۆی هه‌ی ‌ه بۆ‬ ‫دو خول ببێت ‌ه سه‌رۆكی هه‌رێم‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬قس��� ‌ه هه‌ی ‌ه ك ‌ه كار بۆ ئه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ڵبژاردن ‌‬ ‫ی دوا ‌‬ ‫ده‌كرێ���ت بارزان��� ‌‬ ‫ی عێراق ببێت ‌ه س���ه‌رۆك كۆمار‪،‬‬ ‫داهاتو ‌‬ ‫ی ئاماده‌ی ‌ه ئه‌و پۆس���ت ‌ه‬ ‫ئای���ا بارزان��� ‌‬ ‫وه‌ربگرێت؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬م���ن وه‌ك���و خ���ودی‬ ‫خۆم به‌هی���چ ش���ێوه‌یه‌ك باوه‌ڕناكه‌م‬ ‫ش���تی له‌و جۆر‌ه له‌ئارادابێ���ت‪ ،‬ئه‌و‌ه‬ ‫پڕوپاگه‌نده‌یه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئێس���تا قسه‌وباس���ێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ژمار‌ه ‌‬ ‫ی نائاسای ‌‬ ‫سه‌باره‌ت به‌زیادبون ‌‬ ‫ی‬ ‫دانیش���توان‌و عائی���دون‌و نه‌كوژانه‌و‌ه ‌‬ ‫ی ده‌نگداندا ده‌كرێت‪،‬‬ ‫مردوه‌كان له‌تۆمار ‌‬ ‫ی په‌رله‌مان‬ ‫هه‌مو هێز‌ه س���ه‌ره‌كیه‌كان ‌‬ ‫ی هاتونه‌ت ‌ه ده‌نگ‬ ‫به‌یه‌كێتیش���ه‌و‌ه لێ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌بێت‪ ،‬ئه‌م بێده‌نگیی ‌ه ‌‬ ‫ته‌نها پارت��� ‌‬ ‫ئێوه‌ له‌م مه‌سه‌له‌یه‌دا بۆچی‌؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬خۆی له‌بنچینه‌دا الی‬ ‫هه‌م���وان ئاش���كرای ‌ه ك��� ‌ه هه‌ڵبژاردنی‬ ‫عێ���راق به‌كوردستانیش���ه‌و‌ه پش���ت‬ ‫به‌فۆرم���ی خ���ۆراك ده‌به‌س���تێت‪ ،‬تا‬ ‫س���ه‌رژمێریه‌كی دروس���ت نه‌كرێت ئه‌و‬ ‫مه‌س���ه‌له‌ی ‌ه یه‌كالییناكرێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌و‌ه ناگه‌یه‌نێ���ت ته‌نها بۆ هه‌ولێر یان‬ ‫ناوچه‌كانی پارتی ئه‌و كێشه‌ی ‌ه هه‌بێت‬ ‫له‌هه‌مو عێراق به‌م شێوه‌یه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئێو‌ه گومانتان له‌كۆمیسیۆن‬ ‫ی نه‌كات‬ ‫ی به‌ڕێكوپێك ‌‬ ‫هه‌ی ‌ه ك ‌ه ئیشه‌كان ‌‬ ‫وه‌ك ده‌ڵێ���ن فه‌وزاو پ���ڕ له‌پۆخڵه‌وات‬ ‫بێت تۆماره‌كانیان؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬ئه‌گه‌ر قس���ه‌ی ئاواش‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬ب���ا ئێم ‌ه هه‌مومان رێكبكه‌وین‬ ‫كۆمیس���یۆنێكی تایب���ه‌ت به‌هه‌رێم���ی‬ ‫كوردس���تان دروس���تبكه‌ین‪ ،‬ئ���ه‌وكات‬ ‫ده‌توانی���ن له‌و مه‌س���ه‌له‌ی ‌ه ده‌ربازمان‬ ‫بێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئێو‌ه تۆمه‌تبارده‌كرێن به‌وه‌ی‬ ‫كورس���ی ‌ه كۆتاكان بۆ خۆت���ان ببه‌ن‪،‬‬ ‫لیس���تتان بۆ توركمان‌و كلدۆئاشوری‌‌و‬ ‫ئه‌رمه‌نه‌كانیش دروس���تكردوه‌‪ ،‬ئایا بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی پارت ‌‬ ‫ده‌تانه‌وێت ئه‌وانیش نوێنه‌رایه‌ت ‌‬ ‫بكه‌ن؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬خ���ۆی واقعێك هه‌یه‌‪،‬‬ ‫هه‌ولێ���ر هه‌مو ئه‌و حزب ‌ه توركمانیانه‌ی‬ ‫ك ‌ه هه‌ن زیاتر له‌پارتی نزیكن‪ ،‬به‌اڵم ئایا‬

‫پارتی كه‌س���ی كوردی هێناو‌ه به‌ناوی‬ ‫توركمان لیس���تی بۆ دروس���ت بكات؟‬ ‫ئیدی له‌و لیستانه‌ی ئێستای توركمان‬ ‫كه‌س هه‌ی ‌ه توركمان نه‌بێت‪ ،‬مه‌سه‌له‌ك ‌ه‬ ‫واقع���ه‌و به‌هه‌رچۆنێك بیس���وڕێنیته‌و‌ه‬ ‫كۆتاكان ئه‌وان ‌ه ده‌رده‌چن ك ‌ه دۆس���تی‬ ‫پارتی���ن نه‌ك ك��� ‌ه پارتی دروس���تی‬ ‫كردون‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬باس له‌و‌ه ده‌كرێت ك ‌ه یه‌كێت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ب���ۆ ره‌زامه‌ند ‌‬ ‫یه‌كێك له‌مه‌رجه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ماو‌ه ‌‬ ‫ده‌ربڕین له‌سه‌ر درێژكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بارزان���ی‌‪ ،‬دواخس���تن ‌‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی پارێ���زگاكان ب���وه‌‪ ،‬ئایا‬ ‫هه‌ڵبژاردن��� ‌‬ ‫ی یه‌كێتیی ‌ه ك ‌ه‬ ‫ئێو‌ه له‌س���ه‌ر خواس���ت ‌‬ ‫هه‌ڵبژاردنی‌ پارێزگاكان دواده‌خه‌ن؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬دڵنیاب��� ‌ه ل���ه‌وه‌ی ك ‌ه‬ ‫مه‌سه‌له‌ك ‌ه په‌یوه‌ندی به‌درێژكردنه‌وه‌ی‬ ‫ماوه‌ی س���ه‌رۆكایه‌تی نی���ه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م‬ ‫هه‌مو دواخس���تن ‌ه ئاسایی ‌ه وا له‌خه‌ڵك‬ ‫بكات هه‌ر جۆر‌ه ته‌فسیرێكی بۆ بكه‌ن‪.‬‬ ‫من هه‌میش��� ‌ه وتومه‌و له‌رێگه‌ی ئاوێن ‌ه‬ ‫دوپاتی ده‌كه‌مه‌و‌ه پێموای ‌ه دواخستنی‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن به‌تایبه‌تی هی پارێزگاكان‬ ‫له‌و‌ه زیاتر شه‌رمه‌زاریه‌كی زۆر گه‌وره‌ی ‌ه‬ ‫ب���ۆ ئه‌زمون���ی دیموكرات���ی هه‌رێمی‬ ‫كوردستان زۆر به‌گران له‌سه‌ر هه‌رێمی‬ ‫كوردستان ده‌كه‌وێت‪ .‬هه‌روه‌ها ده‌بێت‬ ‫خه‌ڵكی رۆشنبیرو سیاسی له‌و‌ه تێبگات‬ ‫ك ‌ه هۆكاری ئه‌و دواخستن ‌ه چیه‌‪ .‬به‌اڵم‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن س���اده‌ترین مافی خه‌ڵك ‌ه‬ ‫چ���ۆن مرۆڤ ماف���ی هه‌ڵمژینی هه‌وای‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌هه‌مانش���ێو‌ه مافی ده‌نگدان‌و‬ ‫هه‌ڵبژاردن���ی هه‌ی���ه‌‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر خۆمان‬ ‫به‌عێراق به‌راورد بكه‌ین‪ ،‬ده‌بینین عێراق‬ ‫وێڕای ئه‌م هه‌م���و كه‌موكورتیانه‌ی ك ‌ه‬ ‫هه‌یه‌تی له‌هه‌مو الیه‌نێكه‌و‌ه به‌اڵم له‌روی‬ ‫مه‌س���ه‌له‌ی هه‌ڵبژاردن له‌سه‌ر ئاستی‬ ‫نێوده‌وڵه‌تی پێش ئێم ‌ه كه‌وتونه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫چونك��� ‌ه له‌عێ���راق‌و حكومه‌تی فیدراڵ‬ ‫هه‌میش��� ‌ه هه‌ڵبژاردنه‌كان له‌كاتی خۆی‬ ‫ئه‌نجامده‌درێن‪ ،‬بۆی ‌ه پێویست ‌ه به‌جدی‬ ‫هه‌نگاوبنێی���ن مه‌س���ه‌له‌ی هه‌ڵبژاردن‬ ‫له‌كوردس���تان جێگیر بكرێت‌و بیانوی‬ ‫ب���ۆ نه‌دۆزرێته‌وه‌‪ ،‬چیتر نه‌گوترێ فالن‬ ‫مه‌كت���ه‌ب سیاس���ی له‌گه‌ڵیه‌تی‌و فاڵن‬ ‫له‌گه‌ڵ���ی نیه‌‪ ،‬من دوپات���ی ده‌كه‌مه‌و‌ه‬ ‫ك��� ‌ه هیچ بیانوی���ه‌ك نی��� ‌ه هه‌ڵبژاردن‬ ‫دوابخرێت‪ ،‬من ده‌پرسم ئایا ئه‌و‌ه حزب ‌ه‬ ‫بچوكه‌كان���ن‪ ،‬ك ‌ه نایه‌وی���ت هه‌ڵبژاردن‬ ‫بكرێت‪ ،‬ئه‌و‌ه حزبی ئاینده‌و بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫ئیسالمین له‌گه‌ڵ هه‌ڵبژاردن نین؟ ئه‌گه‌ر‬ ‫ئێم��� ‌ه ده‌مانه‌وێت‌و ئ���ه‌وان ده‌یانه‌وێت‬ ‫ئ���ه‌ی ئه‌وان ‌ه كێن له‌گ���ه‌ڵ ئه‌نجامدانی‬ ‫نین؟ بۆی ‌ه ش���ه‌رمه‌زاری ‌ه ل���ه‌و‌ه زیاتر‬ ‫دوابخرێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬داخس���تنی س���نور به‌روی‬ ‫كوردانی رۆژئ���اوا له‌الی���ه‌ن پارتیه‌و‌ه‬ ‫هه‌رایه‌كی زۆری‌ ناوه‌ته‌وه‌ ئه‌مه‌ بۆ؟‬ ‫د‪.‬پشتیوان‪ :‬ئه‌گه‌ر سه‌یرێكی تێكڕای‬ ‫واڵتانی عه‌ره‌ب���ی‌و هه‌مو ئه‌و واڵتانه‌ی‬ ‫رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاس���ت ك ‌ه س���نوریان‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬تۆ ناكرێت به‌و دۆخه‌ی ك ‌ه هه‌ی ‌ه‬ ‫سنوره‌كانت به‌روی هه‌مو خه‌ڵكێكدا وااڵ‬ ‫بكه‌یت‪ ،‬ره‌نگ ‌ه بۆ مه‌سه‌ل ‌ه مرۆڤایه‌تی‌و‬ ‫بازرگانیه‌كان ئاسایی بێت‪ ،‬به‌اڵم وه‌ك‬ ‫الیه‌ن��� ‌ه په‌یوه‌ندیداره‌كان���ی حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێم باسی لێوه‌ده‌كه‌ن ئه‌و مه‌سه‌له‌ی ‌ه‬ ‫خراپ به‌كارهێنراوه‌‪ ،‬چونك ‌ه ئاشكرای ‌ه‬ ‫ئه‌و ناوچه‌ی ‌ه هه‌س���تیاره‌‪ ،‬ملمالنێی دو‬ ‫ی‬ ‫جه‌مس���ه‌ره‌كه‌ی ك ‌ه باسمانكرد هه‌مو ‌‬ ‫چڕبۆته‌و‌ه له‌س���نوری عێراق‪ ،‬توركیا‪،‬‬ ‫س���وریا‪ .‬بۆی ‌ه ناكرێت به‌ته‌واوی وااڵی‬ ‫بكه‌ی‪ ،‬چونك ‌ه ل���ه‌روی نێوده‌وڵه‌تیه‌و‌ه‬ ‫زۆر گران له‌س���ه‌ر هه‌رێمی كوردستان‬ ‫ده‌كه‌وێ���ت‪ ،‬ره‌نگ ‌ه له‌په‌نای مه‌س���ه‌ل ‌ه‬ ‫مه‌به‌س���تداره‌كان تاوان���ی گ���ه‌ور‌ه‬ ‫ئه‌نجامبدرێ���ت‪ ،‬بازرگانی ناش���ه‌رعی‬ ‫ی تی���رۆر‬ ‫ئه‌نجامبدرێ���ت‪ ،‬مه‌س���ه‌ل ‌ه ‌‬ ‫بێته‌گۆڕێ‪ ،‬بۆی��� ‌ه ناكرێت وااڵ بكرێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم ده‌كرێ���ت كونترۆڵ بكرێت‌و رێگ ‌ه‬ ‫ی مرۆڤایه‌تی‌و سیاسی‌و‬ ‫نه‌گیرێت له‌الیه‌ن ‌‬ ‫بازرگانی‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌اڵم له‌ئیستادا به‌یه‌كجاره‌كی‬ ‫داخ���راوه‌‪ ،‬ته‌نان���ه‌ت ره‌چ���اوی ئ���ه‌و‬ ‫الیه‌نانه‌ش ناكرێت ك ‌ه هێمات بۆ كردن‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌تی الیه‌نه‌ مرۆڤایه‌تیه‌كه‌؟‬ ‫د‪.‬پش���تیوان‪ :‬ئێس���تا ئه‌و‌ه خه‌ریكن‬ ‫دوبار‌ه به‌بابه‌ته‌كه‌دا بچنه‌وه‌و دیراسه‌ی‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆ ئ���ه‌وه‌ی كۆنترۆڵی بكه‌ن‌و‬ ‫رێگ ‌ه به‌الیه‌ن ‌ه مرۆڤایه‌تی‌و بازرگانیه‌كان‬ ‫بدرێت‪.‬‬

‫دروستده‌كرێ‌‬ ‫ ئا‪ :‬هێمن مامه‌ند‬

‫له‌م گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا‪" ،‬ئارێز‬ ‫عه‌بدواڵ" ئه‌ندامی‌ سه‌ركردایه‌تی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان له‌باره‌ی‌‬ ‫ته‌جمیدكردنه‌كه‌ی‌ ده‌ڵێت "من‬ ‫ئاگادارنیم‪ ،‬چونكه‌ تائێستا هیچی‌‬ ‫ره‌سمیم به‌ده‌ستنه‌گه‌یشتوه‌و زمان‌و‬ ‫ده‌ست‌و قاچه‌كانیشم هه‌ر وه‌كو جاران‬ ‫كارده‌كه‌ن"‌و به‌پێكه‌نینه‌وه‌ ئاماژه‌ به‌وه‌‬ ‫ده‌كات كه‌ "هه‌ست به‌سڕبون ناكات"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ناكۆكیه‌كانت له‌گه‌ڵ ئه‌رسه‌الن‬ ‫بایز له‌س����ه‌ر پرسی‌ ده‌س����تور به‌كو ‌‬ ‫ێ‬ ‫گه‌یشت‪ ،‬ئێستاش هه‌ر ته‌جمیدكراویت؟‬ ‫ی شه‌خسیم‬ ‫ئارێز عه‌بدواڵ‪ :‬من ناكۆك ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ هه‌ڤاڵه‌كانم‌و له‌گ����ه‌ڵ براده‌رانی‌‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ یه‌كێتی‌ نیه‌‪ ،‬به‌اڵم سه‌باره‌ت‬ ‫به‌درێژكردنه‌وه‌ی‌ ماوه‌ی‌ س����ه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫هه‌رێم‌و په‌رله‌مان‌و شێوازی‌ تێپه‌ڕاندنی‌‬ ‫ئ����ه‌و بڕیاران����ه‌ بۆچونی‌ خ����ۆم هه‌بوه‌و‬ ‫ئێس����تاش هه‌م����ان بۆچون����م هه‌یه‌‪ .‬بۆ‬ ‫مه‌س����ه‌له‌ی‌ ته‌جمیدكردن ی����ان نه‌كردن‬ ‫من ئاگادارنیم‪ ،‬چونكه‌ تائێس����تا هیچی‌‬ ‫ره‌سمیم به‌ده‌س����ت نه‌گه‌یشتوه‌و زمان‌و‬ ‫ده‌ست‌و قاچه‌كانیش����م هه‌روه‌كو جاران‬ ‫كارده‌كه‌ن‌و هه‌ست به‌سڕبون ناكه‌م!‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئێس����تاش پێـتوای����ه‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌‪30‬ی‌ حوزه‌یران كرا كوده‌تا بو؟‬ ‫ئارێز عه‌بدواڵ‪ :‬هه‌مان بۆچونم هه‌یه‌و‬ ‫كوده‌ت����اش ناونیش����انی‌ كورته‌ وتارێك‬ ‫ب����و كه‌ له‌چوارچێوه‌ی‌ ئ����ازادی‌ بیروڕاو‬ ‫هه‌ڵوێست ده‌ربڕین بوه‌و له‌سه‌ر الپه‌ڕه‌ی‌‬ ‫تایبه‌تی‌ خۆم له‌فه‌یسبوك باڵومكرده‌وه‌و‬ ‫ئێستاش هه‌ر له‌س����ه‌ری‌ ماوه‌و ده‌توانن‬ ‫جارێكیتر بیخوێننه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬باش����ه‌ ئه‌م ناكۆكیانه‌ی‌ نێوان‬ ‫ئه‌ندامان����ی‌ س����ه‌ركردایه‌تی‌‌و مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاس����ی‌‪ ،‬دواجار مه‌ترسی‌ جیابونه‌وه‌و‬ ‫ئینشیقاقی‌ لێناكرێت؟‬ ‫ئارێز عه‌بدواڵ‪ :‬له‌ناو یه‌كێتی‌ هه‌میشه‌و‬ ‫تائێس����تا ئ����ازادی‌ ده‌ربڕی����ن‌و بۆچونی‌‬ ‫جی����اواز هه‌بوه‌و هه‌یه‌و ئ����ه‌و ئازادیه‌ش‬ ‫یه‌كێت����ی‌ به‌هێزك����ردوه‌‪ ،‬ت����ا ئ����ازادی‌‬ ‫ده‌ربری����ن‌و بۆچون����ی‌ جیاوازیش هه‌بێ‌‬ ‫مه‌ترسی‌ ئینشیقاق نابێ‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌بڕوای‌ ت����ۆ ئه‌و‌هی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫ل����ه‌‪30‬ی‌ حوزه‌یران ك����ردی‌‪ ،‬كاریگه‌ری‌‬ ‫نابێت له‌سه‌ر له‌ده‌س����تدانی‌ ده‌نگه‌كانی‌‬ ‫یه‌كێتی‌؟‬ ‫ئارێز عه‌بدواڵ‪ :‬بێگومان كاریگه‌ری‌ هه‌بو‬ ‫نه‌ك ته‌نیا بۆ سه‌ر ی‌‪.‬ن ‪.‬ك‪ ،‬به‌ڵكو بۆ‬ ‫سه‌ر ته‌واوی‌ خه‌ڵكی‌ كوردستان‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ده‌رفه‌ت له‌باره‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌و كاریگه‌ریه‌‬ ‫نه‌هێڵین‌و ره‌وته‌كه‌ راستبكرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬واته‌ زۆر باس له‌سه‌ر ده‌ستور‬ ‫ده‌كرێت‪ ،‬یه‌كێتی‌ نیشتیمانی‌ كوردستان‬ ‫پێیوایه‌ ده‌س����تور گه‌ڕاوه‌ت����ه‌وه‌و پارتی‌‬ ‫دیموكراتی‌ كوردس����تان پێیوایه‌ هێشتا‬ ‫نه‌گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئایا به‌ڕای‌ تۆ ده‌س����تور‬ ‫گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌؟‬ ‫راس����تكردنه‌وه‌ ب����ه‌و مانای����ه‌ی‌ ك����ه‌‬ ‫پێش ئه‌وه‌ی‌ پرۆژه‌ی‌ ده‌س����تور بخرێته‌‬ ‫ریفراندۆمه‌وه‌ هه‌م����وار ده‌كرێته‌وه‌ وه‌ك‬ ‫یه‌كێت����ی‌ ده‌ڵێ����ت‌و پارتی����ش به‌رله‌وه‌‬ ‫پێداگری‌ له‌سه‌ر ریفراندۆم ده‌كات؟‬ ‫ئارێ����ز عه‌بدواڵ‪ :‬پرۆژه‌ك����ه‌ خۆی‌ الی‌‬ ‫په‌رله‌م����ان‌و حكومه‌ت����ه‌ ب����ۆ خس����تنه‌‬ ‫ریفراندۆم‌و بۆ هه‌مواركردنه‌وه‌ش����ی‌ الی‌‬ ‫په‌رله‌مانه‌و په‌یوه‌سته‌ به‌سازانی‌ الیه‌نه‌‬ ‫سیاس����یه‌كان‪ .‬یه‌كێتیش پێ‌ له‌س����ه‌ر‬ ‫هه‌مواركردن����ه‌وه‌ی داده‌گ����رێ‌‌و بۆ ئه‌و‬ ‫مه‌به‌س����ته‌ش ده‌مێكه‌ پرۆژ‌هی‌ سازانی‌‬ ‫نیشتیمانی‌ پێشكه‌ش كردوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ب����ه‌ڕای‌ تۆ تاڵه‌بانی‌ ئاگاداری‌‬ ‫ئه‌م بڕیارو رێكه‌وتنانه‌ی����ه‌ كه‌ یه‌كێـتی‌‬ ‫ده‌یانكات؟‬ ‫ئارێز عه‌بدواڵ‪ :‬ته‌ندروستی‌ مام جه‌الل‬ ‫باش����ه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و ئاگاداربێت یان نا من‬ ‫به‌پێویس����تی‌ نازانم ن����اوی‌ بخرێته‌ ناو‬ ‫ئه‌و جۆره‌ باس����انه‌‪ ،‬چونكه‌ پۆسته‌كه‌ی‌‬ ‫وات����ه‌ س����ه‌رۆك كۆماری‌‌و كه‌س����ایه‌تیه‌‬ ‫مێژوییه‌كه‌ی‌ زۆر له‌وه‌ گه‌وره‌ترو زیاتره‌‬ ‫كه‌ ته‌نیا س����كرتێری‌ یه‌كێتی بێ‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫حه‌ق نیه‌ ئێمه‌ ل����ه‌و جۆره‌ بۆنانه‌ ناوی‌‬

‫ئارێز عه‌بدواڵ‬

‫له‌نێوان گۆڕان‌و‬ ‫ی‬ ‫پارتی‌‪ ،‬یه‌كێت ‌‬ ‫ته‌نیا (یه‌كێتی‌)‬ ‫هه‌ڵده‌بژێرێ‌‬ ‫بهێنین‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬باسی‌ ئه‌وه‌ت كرد كه‌ ره‌وش ‌‬ ‫ی‬ ‫ته‌ندروس����تی‌ مام جه‌الل باش����ه‌‪ ،‬باشه‌‬ ‫بۆ تائێس����تا وته‌یه‌كی‌ ی����ان گرته‌یه‌كی‌‬ ‫ڤیدیۆیی‌ باڵوناكرێته‌وه‌؟‬ ‫ئارێ����ز عه‌بدواڵ‪ :‬وابزان����م دكتۆره‌كان‬ ‫رێگ����ه‌ ناده‌ن‪ ،‬ب����ه‌اڵم دڵنیام ره‌وش����ی‌‬ ‫زۆر باش����تربوه‌و تا دێش به‌ره‌و باش����ی‌‬ ‫ده‌چێ‌‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬له‌ن����او یه‌كێتی‌ بی����ر له‌وه‌‬ ‫نه‌كراوه‌ت����ه‌وه‌ ل����ه‌دوای‌ هه‌ڵب����ژاردن‬ ‫هاوپه‌یمان����ی‌ له‌گ����ه‌ڵ گ����ۆڕان بكه‌ن‌و‬ ‫حكومه‌ت پێكبهێنن؟‬ ‫ئارێ����ز عه‌ب����دواڵ‪ :‬هه‌لوم����ه‌رج جۆری‌‬ ‫ی ده‌كات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫هاوپه‌یمانیه‌تیه‌كان دیار ‌‬ ‫من پێموایه‌ هێشتا هاوپه‌یمانیه‌تی‌ له‌گه‌ڵ‌‬ ‫پارتی‌ پێویس����ته‌و هه‌لومه‌رجه‌كان ئه‌وه‌‬ ‫ده‌سه‌پێنن‪ ،‬ئه‌گه‌ر له‌دوای‌ هه‌ڵبژاردنیش‬ ‫حكومه‌تێكی‌ نیش����تیمانی‌ بنكه‌ فراوان‬ ‫پێكبهێن����رێ‌ به‌تایبه‌ت ب����ۆ تێپه‌ڕاندنی‌‬ ‫قۆناغ����ی‌ گواس����تنه‌وه‌و به‌هێزك����ردن‌و‬ ‫بێالیه‌نكردنی‌ ده‌زگا نیش����تیمانیه‌كان‌و‬ ‫جیاكردنه‌وه‌ی‌ ده‌سه‌اڵته‌كان‌و ده‌سه‌اڵتی‌‬ ‫حزبه‌كان له‌س����ه‌ر ده‌س����ه‌اڵته‌كانی‌ تر‬ ‫كارێك����ی‌ گرن����گ‌و پیرۆز ده‌ب����ێ‌‪ ،‬واته‌‬ ‫یه‌كێتی‌‌و پارتی‌‌و گۆڕان‌و ئیسالمیه‌كان‌و‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ تریش هه‌مومان به‌یه‌كه‌وه‌ ئه‌و‬ ‫قۆناغه‌ بۆ به‌رژه‌وه‌ندی‌ ئێستاو دوارۆژی‌‬ ‫گه‌له‌كه‌مان ببڕین‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئه‌گ����ه‌ر به‌یه‌كێت����ی‌ بوترێت‬ ‫له‌نێ����وان گ����ۆڕان‌و پارت����ی‌ كامی����ان‬ ‫هه‌ڵده‌بژێ����رن‪ ،‬یه‌كێت����ی‌ كامی����ان‬ ‫هه‌ڵده‌بژێرێت؟‬ ‫ئارێز عه‌بدواڵ‪ :‬له‌نێ����وان هه‌ردوكیان‬ ‫یه‌كێتی‌ ته‌نیا (یه‌كێتی‌) هه‌ڵده‌بژێرێ‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬پێتوایه‌ تائێس����تاش یه‌كێتی‌‬ ‫له‌هه‌ولێر هه‌ر میوانه‌؟‬ ‫ئارێ����ز عه‌بدواڵ‪ :‬نه‌خێر‪ ،‬ن����ا یه‌كێتی‌‬ ‫له‌هه‌ولێر میوان نیه‌‪ ،‬ژماره‌ی‌ شه‌هیدان‌و‬ ‫زیندانیه‌ سیاسیه‌كانی‌ یه‌كێتی‌‌و مێژوی‌‬ ‫شۆڕش����ی‌ ن����وێ‌‌و رێ����ژه‌ی‌ ده‌نگه‌كانی‌‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردنه‌كان ش����اهیدن كه‌ یه‌كێتی‌‬ ‫ره‌گ����ی‌ له‌ناو هه‌ولێ����رو خه‌ڵكی‌ هه‌ولێر‬ ‫داكوتی����وه‌و له‌و روانگه‌یه‌ش����ه‌وه‌ چه‌ند‬ ‫خاوه‌نێت����ی‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم به‌دڵنیایی����ه‌وه‌‬ ‫ی شه‌ڕی‌ ناوخۆ‬ ‫تائێستاش ئاسه‌واره‌كان ‌‬ ‫بۆ یه‌كێتیه‌كان����ی‌ پارێزگای‌ هه‌ولێر هه‌ر‬ ‫ماون‌و هێش����تا ه����ه‌زاران زه‌ره‌رمه‌ندی‌‬ ‫ش����ه‌ڕی‌ ناوخۆ قه‌ره‌ب����و نه‌كراونه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫هێش����تا كۆس����پی‌ زۆر بۆ یه‌كێتیه‌كان‬ ‫دروست ده‌كرێ‌‌و مافیان ده‌خورێ‌‪.‬‬

‫کوردستانی‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫مسته‌فا هیجری‌‪ :‬ئێمه‌‌ كێشه‌مان نی ‌ه بارزان ‌ی‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌ی كۆنگره‌ ‌ی نه‌ته‌وه‌ی ‌ی بكا‌و به‌خول نه‌بێت‬ ‫ئا‪ :‬شاهۆ ئه‌حمه‌د‬ ‫"مسته‌فای‌ هیجری‌" سكرتێری‌ حزبی‌‬ ‫دیموكراتی‌ كوردستانی‌ ئێران‪ ،‬له‌م‬ ‫گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا ده‌ڵێت "ئێستا‬ ‫هه‌لومه‌رجی‌ كورد به‌گشتی‌ له‌هه‌مو‬ ‫پارچه‌كانی‌ كوردستاندا‪ ،‬جگه‌ له‌ئێران‪،‬‬ ‫جواڵوه‌"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئێس���تا باس باسی‌ كۆنگره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌ته‌وه‌ییه‌‪ ،‬ئێوه‌ وه‌ك حیزبی‌ دیموكراتی‌‬ ‫كوردس���تانی‌ ئێران‪ ،‬سه‌رنج‌و تێبینیتان‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌م كۆنگره‌یه‌ چییه‌؟‬ ‫مسته‌فا هیجری‌‪ :‬پێمانوایه‌ كۆنگره‌كه‌‬ ‫له‌كاتێكی‌ باش���دا خه‌ریكن ئاماده‌كاری‌‬ ‫بۆ ده‌كه‌ن چونكه‌ ئێس���تا هه‌لومه‌رجی‌‬ ‫كورد به‌گش���تی‌ له‌هه‌م���و پارچه‌كانی‌‬ ‫كوردس���تاندا‪ ،‬جگه‌ له‌ئێ���ران جواڵوه‌‪.‬‬ ‫چاوه‌ڕوانی‌ هه‌ندێ���ك ئاڵوگۆڕ ده‌كرێت‬ ‫به‌س���ه‌ر ئ���ه‌و ناوچانه‌ی‌ ك���وردی تێدا‬ ‫دابه‌ش���كراوه‌‪ ،‬بارودۆخ���ی‌ رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫ناوه‌ڕاس���ت بڕێك له‌نائارامیدایه‌‪ ،‬جوڵه‌‬ ‫هه‌ی���ه‌ به‌ره‌و گۆڕانی‌ زیاتر له‌وه‌ی‌ هه‌یه‌‬ ‫به‌له‌به‌رچاوگرتنی‌ هه‌مو ئه‌وانه‌ پێموایه‌‬ ‫ئێس���تا كاتێكی‌ باش���ه‌ ك���ه‌ كۆنگره‌ی‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی‌ باسی‌ له‌س���ه‌ر بكرێت كورد‬ ‫بتوانێت ل���ه‌و وه‌زعیه‌ته‌ی‌ له‌رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫ناوه‌ڕاست هاتوه‌ته‌ پێشه‌وه‌ به‌په‌یامێكی‌‬ ‫یه‌كگرتو ویس���ت‌و داخوازیه‌كانی‌ خۆی‌‬ ‫بگه‌یه‌نێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬چ���اوه‌ڕوان ده‌كه‌ن كۆنگره‌ی‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌ی���ی‌ چ خزمه‌تێ���ك به‌ئێوه‌ وه‌ك‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆنی‌ رۆژهه‌اڵتی‌ كوردستان‬ ‫بكات؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬هه‌ر حه‌ره‌كه‌تێك‬ ‫له‌جیهه‌تی‌ به‌ره‌وپێش���چونی‌ كاروباری‌‬ ‫كورددا بێ���ت‌و له‌داخوازیه‌كانی‌ كورددا‬ ‫بێ���ت له‌ه���ه‌ر به‌ش���ێكیدا بێگوم���ان‬ ‫كاریگه‌ری‌ له‌س���ه‌ر به‌ش���ه‌كانی‌ تریش‬ ‫ده‌بێ���ت‪ ،‬به‌تایبه‌ت���ی‌ له‌كۆنگ���ره‌ی‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی���دا باس له‌س���ه‌ر مه‌س���ه‌له‌ی‌‬ ‫به‌شه‌ جیاوازیه‌كان ناكرێت باس له‌سه‌ر‬ ‫مه‌س���ه‌له‌ی‌ كورد به‌گش���تی‌ ده‌كرێت‪،‬‬ ‫ره‌نگه‌ له‌و په‌یوه‌ندیه‌دا ئه‌گه‌ر به‌باشی‌‬ ‫بچێته‌ پێش���ه‌وه‌‪ ،‬ئێمه‌ش وه‌كو كوردی‌‬ ‫رۆژه���ه‌اڵت قازان���ج‌و به‌رژه‌وه‌ندیم���ان‬ ‫ده‌ستبكه‌وێت له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ كه‌ ئه‌و به‌شه‌‬ ‫ئه‌كتیڤ باسی‌ بكرێت‌و بێته‌ ناو باس‌و‬ ‫كۆبونه‌وه‌كان‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئایا پش���تیوانی‌ له‌وه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫مه‌سعود بارزانی‌ س���ه‌رۆكی‌ كۆنگره‌كه‌‬ ‫بێت یان وه‌ك په‌كه‌كه‌ ده‌ڵێت پێویسته‌‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌تی‌ كۆبونه‌وه‌كان به‌شێوه‌ی‌‬ ‫خول بێت؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬ئێمه‌ زۆرتر بیرمان‬ ‫ل���ه‌وه‌ نه‌كردوه‌ت���ه‌وه‌ ك���ه‌ س���ه‌رۆكی‌‬ ‫كۆنگره‌ك���ه‌ ك���ێ‌ بێ���ت‌و چ���ۆن بێت‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ زۆرت���ر بی���ری‌ لێده‌كه‌ینه‌وه‌و‬ ‫كاری‌ له‌سه‌ر ده‌كه‌ین ئه‌وه‌یه‌ ناوه‌ڕۆكی‌‬ ‫كۆنگره‌ك���ه‌ ده‌وڵه‌مه‌ند بێت‪ ،‬هه‌ژمون‌و‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتخوازی‌ هیچ الیه‌نێكی‌ له‌سه‌ر‬ ‫نه‌بێت‌و به‌شێوه‌یه‌كی‌ دیموكراتێك مافی‌‬ ‫هه‌مو به‌شه‌كان له‌به‌رچاوبگیرێت‪ ،‬ئه‌وه‌‬ ‫زۆرتر مه‌به‌س���تی‌ ئێمه‌ی���ه‌ ئه‌گینا زۆر‬ ‫گرینگ نیه‌ س���ه‌رۆكی‌ كۆنگ���ره‌ دیاری‌‬ ‫بكرێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬كه‌واته‌ هیچ كێش���ه‌یه‌ك نیه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر مه‌س���عود بارزانی‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫كۆنگره‌كه‌ بكات‌و به‌خول نه‌بێت؟‬ ‫مس���ته‌فا هیج���ری‌‪ :‬نه‌خێ���ر هی���چ‬ ‫كێشه‌یه‌ك نیه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬وه‌ك باس ده‌كرێت به‌ڕێزتان‬ ‫له‌پارتیی���ه‌وه‌ زۆر نزیك���ن‌و ته‌نان���ه‌ت‬ ‫له‌میوانه‌ تایبه‌ته‌كانی‌ بارزانیشیت‪ ،‬ئه‌م‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌ له‌سه‌ر چ بنه‌مایه‌كه‌؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬ئێمه‌ نزیكایه‌تێكی‌‬ ‫تایبه‌ت���ی‌‌و ئه‌وتۆم���ان نی���ه‌‪ ،‬ئێم���ه‌‬ ‫له‌كوردس���تانی‌ عێراقدا له‌گ ‌هڵ‌ به‌شێكی‌‬ ‫ه���ه‌ره‌ زۆری‌ الیه‌ن���ه‌ سیاس���یه‌كان‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ دۆستانه‌مان هه‌یه‌ به‌تایبه‌تی‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ‌ پارتی‌‌و یه‌كێتی‌ ك���ه‌ دو هێزی‌‬ ‫سه‌ره‌كین‪ ،‬په‌یوه‌ندیه‌كانمان ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‬ ‫بۆ مێژویه‌كی‌ زۆر كۆن‌و ئێس���تاش ئه‌و‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌ هه‌رماوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ده‌وترێت پارت���ی‌‌و بارزانی‌‬ ‫ئه‌وكات���ه‌ له‌ئێ���وه‌ نزیكتربون���ه‌وه‌ كه‌‬ ‫ئ���ه‌و باڵه‌ی‌ نێ���و حیزب���ی‌ دیموكرات‬ ‫له‌یه‌كێتیی���ه‌وه‌ نزیكب���ون‌و مامۆس���تا‬ ‫رابه‌رایه‌ت���ی‌ ده‌كردن‪ ،‬كران���ه‌ ده‌ره‌وه‌‬ ‫له‌حیزب؟‬ ‫مس���ته‌فا هیج���ری‌‪ :‬م���ن له‌حزب���ی‌‬ ‫خۆمان���دا جیاوازیه‌ك���ی‌ ئه‌وت���ۆ نابینم‬ ‫له‌نزیكایه‌تیم���ان له‌به‌ین���ی‌ یه‌كێت���ی‌‌و‬

‫ئه‌و‌ه راست نی ‌ه‬ ‫كه‌ ئێم ‌ه داوامان‬ ‫له‌بارزانی‌ كرد‬ ‫ی‬ ‫درێژكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ماو‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌رۆكایه‌تیه‌ك ‌ه ‌‬ ‫قبو ‌ڵ بكات‬ ‫پارتی‌ ل���ه‌و كاته‌ی‌ مامۆس���تا عه‌بدواڵ‬ ‫س���كرتێری‌ حزب بوه‌ یان ئێس���تا‪ ،‬من‬ ‫جیاوازیه‌ك نابینم‪ ،‬سیاسه‌ته‌كه‌ هه‌ر ئه‌و‬ ‫سیاس���ه‌ته‌یه‌و هه‌ر به‌و شێوه‌ش چۆته‌‬ ‫پێش���ه‌وه‌ به‌له‌به‌رچاوگرتن���ی‌ ئیحترام‬ ‫بۆ هه‌ردوالی‌ یه‌كێت���ی‌‌و پارتی‌ بوه‌ كه‌‬ ‫ئه‌وانیش ئیحترام بۆ ئێمه‌ داده‌نێن‪ ،‬به‌و‬ ‫ش���ێوه‌یه‌ ئێمه‌ په‌یوه‌ندیه‌كانمان درێژه‌‬ ‫پێداوه‌و ئێستا هه‌م له‌یه‌كێتی‌ نزیكین‌و‬ ‫هه‌م له‌پارتیش‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬رات چیی���ه‌ به‌رامب���ه‌ر‬ ‫به‌درێژكردنه‌وه‌ی‌ ماوه‌ی‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫بارزان���ی‌‪ ،‬ئایا راس���ته‌ ده‌ڵێ���ن ئێوه‌‬ ‫یه‌كێك بون له‌وان���ه‌ی‌ كه‌ داواتانكردوه‌‬ ‫درێژكردنه‌وه‌ی‌ ماوه‌كه‌ قبوڵ‌ بكات؟‬ ‫مس���ته‌فا هیج���ری‌‪ :‬نا وانی���ه‌‪ ،‬ئه‌وه‌‬ ‫راس���ت نیه‌ ئێمه‌ داوامانكردبێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێم���ه‌ پێمانوایه‌ قازان���ج‌و به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫كورد له‌و به‌ش���ه‌ی‌ كوردستانی‌ عێراقدا‬ ‫به‌هه‌ر جۆرێك بگونجێت له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫هه‌ر گ���روپ‌و تاقمێ���ك‌و حزبێك بێت‌و‬ ‫ده‌بێ‌ ئه‌وه‌ كوردس���تانی‌ عێراق بڕیاری‌‬ ‫له‌سه‌ربدات نه‌ك ئێمه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئێوه‌ ئه‌و درێژكردنه‌وه‌ به‌باش‬ ‫ده‌زانن؟‬ ‫مسته‌فا هیجری‌‪ :‬ئه‌وه‌ی‌ له‌هه‌واڵه‌كان‬ ‫بیستمان سازانێكی‌ زۆر كراوه‌ له‌نێوان‬ ‫ژماره‌یه‌كی‌ زۆری‌ الی ‌هن‌و حزبی‌ سیاسی‌‌و‬ ‫به‌ته‌وافق���ی‌ هه‌موی���ان ئ���ه‌و ماوه‌ی���ه‌‬ ‫درێژكراوه‌ت���ه‌وه‌‪ ،‬م���ادام رای‌ زۆربه‌ی‌‬ ‫حزبه‌كان���ی‌ له‌گه‌ڵه‌‪ ،‬ئێم���ه‌ش رێزی‌ بۆ‬ ‫داده‌نێین‌و پێمانباشه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌بڕوای‌ تۆ تا چه‌ند غیابی‌ مام‬ ‫جه‌الل كاریگه‌ریی له‌س���ه‌ر په‌یوه‌ندییه‌‬ ‫حیزبی‌‌و شه‌خسییه‌كانی‌ ئێوه‌و یه‌كێتی‌‬ ‫نیشتمانی‌ كوردستان ده‌بێت؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬بێگوم���ان كاتێك‬ ‫مام ج���ه‌الل حزوری‌ هه‌بو باش���تر بو‪،‬‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ ئه‌وه‌ی‌ ئێمه‌ تا ئێس���تا هه‌ست‬ ‫ناكه‌ین په‌یوه‌ندی‌ ئێمه‌ له‌گه‌ل یه‌كێتی‌‬ ‫نیش���تیمانی‌ الواز بوبێت یان كێش���ه‌ی‌‬ ‫تێكه‌وتبێ���ت‪ ،‬به‌اڵم بون���ی‌ مام جه‌الل‬ ‫وه‌ك���و كه‌س���ایه‌تیه‌كی‌ به‌هێ���ز له‌ناو‬ ‫یه‌كێتی���دا كاریگه‌ری‌ خۆی���ی‌ هه‌بوه‌‪،‬‬ ‫ه���ه‌م له‌گ���ه‌ڵ‌ حزبی‌ دیموك���رات هه‌م‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ‌ الیه‌نه‌كانی‌ تری‌ كوردس���تانی‌‬ ‫عێراق‪ ،‬هه‌م له‌گه‌ڵ‌ الیه‌نه‌ سیاسیه‌كانی‌‬ ‫عێراقداو ئێس���تاش ئێمه‌ په‌یوه‌ندیمان‬ ‫باشه‌ له‌گه‌ڵ‌ یه‌كێتی‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬په‌یوه‌ندیت���ان له‌گ���ه‌ڵ‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‌و حیزبه‌ ئیسالمیه‌كان‬ ‫له‌چ ئاستێكدایه‌؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬په‌یوه‌ندیمان له‌ناو‬ ‫حزبه‌ ئیسالمیه‌كاندا له‌گ ‌هڵ‌ یه‌كگرتوی‌‬ ‫ئیس�ل�امی‌ كوردس���تان په‌یوه‌ندیه‌كی‌‬ ‫دۆس���تانه‌یه‌‪ ،‬له‌گ���ه‌ل گۆڕانی���ش‬ ‫په‌یوه‌ندیمان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ش���ه‌ممه‌ی‌ رابردو‪ ،‬نێچیرڤان‬ ‫بارزانی‌ به‌س���ه‌ردانێك گه‌یشته‌ تاران‪،‬‬ ‫ئایا ئه‌م جۆره‌ س���ه‌ردان‌و په‌یوه‌ندییه‌‬ ‫نزیكان���ه‌ی‌ ده‌س���ه‌اڵتدارانی‌ هه‌رێ���م‬ ‫زیان���ی‌ به‌ئێ���وه‌ ئۆپۆزیس���یۆنی‌ كورد‬ ‫نه‌گه‌یاندوه‌؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬به‌گشتی‌ بۆ ئێمه‌‬

‫شتێكی‌ زۆر سروش���تیه‌ كه‌ حكومه‌تی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستان په‌یوه‌ندی‌ سیاس ‌‬ ‫ی‬ ‫خۆیی‌ له‌گه‌ل واڵتانی‌ دراوس���ێ‌و له‌گه‌ڵ‬ ‫هه‌م���و دونیا په‌ره‌ پێبدات‪ ،‬س���ه‌فه‌ری‌‬ ‫به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی‌ بۆ به‌ش���داری‌‬ ‫له‌رێوره‌سمی‌ س���وێندخواردنی‌ سه‌رۆك‬ ‫كۆم���اری‌ تازه‌ی���ه‌ كه‌ ئه‌و به‌ش���داری‌‬ ‫تێ���دا ده‌كات‪ ،‬ئه‌و په‌یوه‌ندیانه‌ی‌ ئه‌وان‬ ‫له‌گه‌ڵ ئێ���ران هه‌یانه‌ ئه‌وه‌نده‌ی‌ ئێمه‌ی‌‬ ‫لێئاگاداربین به‌زیانی‌ ئێمه‌ نه‌بوه‌‌و ئێمه‌‬ ‫له‌كوردستانی‌ عێراقدا ئازادین‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬پێتوای���ه‌ ئه‌م گه‌ش���تانه‌ی‌‬ ‫نێچیرڤ���ان له‌م���اوه‌ی‌ هه‌فته‌یه‌كدا بۆ‬ ‫ئه‌نقه‌ره‌و تاران په‌یوه‌ندی‌ به‌به‌س���تنی‌‬ ‫كۆنگره‌ی‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌وه‌یه‌؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬به‌ش���ێكی‌ وه‌كو‬ ‫خۆیان باس���ی‌ ده‌كه‌ن ئه‌و گه‌شته‌ی‌ بۆ‬ ‫توركیا كردی‌ په‌یوه‌ن���دی‌ به‌كۆنگره‌ی‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی���ه‌وه‌ هه‌ب���و‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ی‌ تازه‌ی‌‬ ‫ك���ه‌ چۆت���ه‌ ت���اران بانگهێش���تكراوه‌‬ ‫ب���ۆ به‌ش���داریكردن له‌رێوره‌س���می‌‬ ‫سوێندخواردنی‌ سه‌رۆك كۆماری‌ تازه‌ی‌‬ ‫ئێران‌و بێگوم���ان له‌وێدا چاوپێكه‌وتنی‌‬ ‫تری‌ ده‌بێت‌و ره‌نگه‌ یه‌كێك له‌و باسانه‌ی‌‬ ‫دێته‌ پیش���ه‌وه‌ باس���كردنی‌ كۆنگره‌ی‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی‌ بێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ماوه‌یه‌ك له‌مه‌وبه‌ر مه‌سه‌له‌ی‌‬ ‫یه‌كگرتن���ه‌وه‌ی‌ ه���ه‌ردو دیموكراته‌كه‌‬ ‫قسه‌وباسی‌ گه‌رمی‌ لێوه‌كرا‪ ،‬ئه‌و هه‌واڵنه‌‬ ‫به‌كوێ‌ گه‌یشتن؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬هه‌وڵ���ه‌كان هه‌ر‬ ‫به‌رده‌وامن له‌و ماوه‌ی‌ كه‌ ئێوه‌ ئیشاره‌ی‌‬ ‫پێ‌ ده‌كه‌ن ئێمه‌ هه‌ردوالمان تێكۆشاوین‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌كانم���ان به‌یه‌كه‌وه‌ ئاس���ایی‌‬ ‫بێته‌وه‌ به‌دانیش���تن‌و به‌ش���ۆره‌تكردن‌و‬ ‫باس���كردنی‌ ئه‌و مه‌س���ه‌له‌ سیاسیانه‌ی‌‬ ‫كه‌ په‌یوه‌ندی‌ به‌ئێران‌و كوردس���تانی‌‌و‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ په‌یوه‌ندی‌ به‌نێوانی‌ خۆمانه‌وه‌‬ ‫هه‌یه‌و ئ���ه‌و نزیكایه‌تیه‌ درێژه‌ی‌ هه‌یه‌و‬ ‫هی���وادارم له‌داهات���ودا ئ���ه‌وه‌ ب���گات‬ ‫به‌نه‌تیجه‌ی‌ یه‌كگرتنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئایا الیه‌نی‌ س���ێهه‌م هاتوه‌ته‌‬ ‫به‌ینتانه‌وه‌؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه‌‬ ‫ئه‌و هاوڕێیانه‌م���ان له‌حزبی‌ دیموكرات‬ ‫جیابونه‌وه‌ له‌وكاته‌وه‌ تائێستاش هه‌وڵ‌و‬ ‫تێكۆش���انی‌ هێزو الیه‌نه‌ سیاسیه‌كانی‌‬ ‫نیش���تیمانی‌ كوردو كه‌س���ایه‌تیه‌كانی‌‬ ‫ك���ورد به‌رده‌وام بوه‌ ك���ه‌ داوایانكردوه‌‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌كانمان ئاس���ایی‌ بكه‌ینه‌وه‌و‬ ‫لێكنزیك ببین���ه‌وه‌و یه‌كبگرینه‌وه‌ ئه‌وه‌‬ ‫له‌هه‌م���و الیه‌ك���ه‌وه‌ به‌رده‌وامب���وه‌و تا‬ ‫ئێستاش هه‌ر به‌رده‌وامه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ك���ه‌ ئاس���ایكردنه‌وه‌ی‌ په‌یوه‌ندیه‌كان‌و‬ ‫ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و دانیشتن‌و قسه‌و‬ ‫باس���انه‌ی‌ كه‌ به‌یه‌كه‌وه‌ هه‌مانه‌ له‌گه‌ڵ‌‬ ‫یه‌كتری‌ هه‌ر به‌ده‌ستپێشخه‌ری‌ خۆمان‬ ‫بوه‌ نه‌ك الیه‌نی‌ سێیه‌م‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬هه‌وڵدان ب���ۆ یه‌كگرتنه‌وه‌ی‌‬ ‫هه‌ردو دیموكرات الی‌ ئێوه‌ س���تراتیجه‌‬ ‫یان تاكتیك؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬ستراتیجه‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ئێمه‌ له‌كۆنگره‌ی‌ كۆتایدا كه‌ كۆنگره‌ی‌‬ ‫‪ 15‬ب���و نزیك���ه‌ی‌ هه‌ش���ت مانگ پێش‬

‫ئێس���تا پێكه���ات‪ ،‬بڕیارێك���ی‌ وه‌ه���ا‬ ‫په‌سه‌ندكراوه‌ كه‌ ئێمه‌ په‌یوه‌ندیه‌كانمان‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ ئه‌و هاوڕێیانه‌ ئاسایی‌ بكه‌ینه‌وه‌و‬ ‫هه‌نگاوی‌ دوه‌م ده‌ستبكه‌ین به‌دانوستان‬ ‫له‌په‌یوه‌ندی‌ له‌گ ‌هڵ‌ مه‌سه‌له‌ سیاسیه‌كانی‌‬ ‫كه‌ په‌یوه‌ندیدارن به‌مه‌س���ه‌له‌ی‌ ئێران‌و‬ ‫نێوان���ی‌ هه‌ردوكمان‌و له‌قۆناغی‌ كۆتایدا‬ ‫ده‌بێ���ت كۆتایی‌ بێ���ت به‌یه‌كگرتنه‌وه‌‪،‬‬ ‫بۆی���ه‌ بۆ ئێم���ه‌ س���تراتیجیه‌و بڕیاری‌‬ ‫كۆنگره‌كه‌مانه‌و كاری‌ له‌سه‌ر ده‌كه‌ین‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬په‌یوه‌ندیت له‌گه‌ڵ‌ مامۆس���تا‬ ‫عه‌بدواڵی‌ حه‌سه‌ن زاده‌ چۆنه‌؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ ئێمه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وان په‌یوه‌ندیه‌كانمان ئاسایی‌‬ ‫بۆوه‌‪ ،‬خۆش���م له‌گه‌ڵ‌ مامۆستا عه‌بدواڵ‬ ‫چاوپێكه‌وتن‌و دانیش���تنمان هه‌یه‌‪ ،‬واتا‬ ‫ئێس���تا په‌یوه‌ندی���م له‌گه‌ڵ‌ مامۆس���تا‬ ‫ئاساییه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ده‌وترێ���ت دو كه‌س به‌هۆی‌‬ ‫ناكۆك���ی‌ شه‌خس���یانه‌وه‌ حیزب���ی‌‬ ‫دیموكراتی���ان په‌رتكرد‪ ،‬ه���ه‌ر ئه‌و دو‬ ‫كه‌س���ه‌ش ده‌توانن كۆتایی‌ به‌ناكۆكی‌‌و‬ ‫په‌رتبونی حیزبه‌ك���ه‌ بهێنن كه‌ ئه‌ویش‬ ‫به‌ڕێزتان‌و مامۆس���تا عه‌بدواڵیه‌‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫وانیه‌؟‬ ‫مس���ته‌فا هیجری‌‪ :‬النیكه‌م به‌بۆچونی‌‬ ‫من وانیه‌‪ ،‬شه‌خسی‌ خۆم چ ئه‌و كاته‌ی‌‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ مامۆس���تا هاوكاربوین‌و چ دوای‌‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ ئ���ه‌وان له‌حزب���ی‌ دیموكرات‬ ‫جیابونه‌وه‌‪ ،‬هیچ ش���تێكی‌ شه‌خس���ی‌‬ ‫په‌یوه‌ندیدار له‌گه‌ڵ‌ مامۆس���تا عه‌بدواڵ‬ ‫نابینم‪ ،‬مه‌سه‌له‌كه‌ حزبیه‌ هیچ شتێكی‌‬ ‫شه‌خسی‌ له‌به‌ینماندا نیه‌‪ ،‬بۆیه‌ من زۆر‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌كه‌ نابه‌ستمه‌وه‌ به‌نێوانی‌ من‌و‬ ‫مامۆس���تا‪ ،‬به‌ڵكو زۆرتر به‌ستراوه‌ته‌وه‌‬ ‫به‌په‌یوه‌ندی‌ نێوان ئه‌و دو الیه‌نه‌وه‌ من‌و‬ ‫مامۆستاش هه‌ریه‌ك له‌الیه‌كین‪.‬‬

‫په‌یوه‌ندیمان‬ ‫له‌ناو حزب ‌ه‬ ‫ئیسالمیه‌كاندا‬ ‫ی‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ یه‌كگرتو ‌‬ ‫ی‬ ‫ئیسالم ‌‬ ‫كوردستان‬ ‫ی‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌ك ‌‬ ‫دۆستانه‌یه‌‪،‬‬ ‫له‌گه‌ل گۆڕانیش‬ ‫په‌یوه‌ندیمان هه‌یه‌‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬قس���ه‌و باس���ێك هه‌یه‌ ك ‌ه‬ ‫ئێس���تا خه‌ریك���ی‌ ئاماده‌كاری���ن ب���ۆ‬ ‫ده‌س���تپێكردنه‌وه‌ی‌ خه‌باتی‌ چه‌كداریی‌‬ ‫له‌رۆژهه‌اڵتی‌ كوردس���تان‪ ،‬ئایا هێشتا‬ ‫باوه‌ڕتان به‌خه‌باتی‌ چه‌كداریی‌ ماوه‌؟‬ ‫مسته‌فا هیجری‌‪ :‬ئێمه‌ هه‌ر له‌ئه‌وه‌ڵه‌وه‌‬ ‫ده‌س���تمان به‌خه‌باتی‌ چه‌كداری‌ كردوه‌‪،‬‬ ‫بۆچونم���ان س���ه‌باره‌ت به‌خه‌بات���ی‌‬ ‫چه‌كداری‌ نه‌گۆڕاوه‌‌و پێمانوابوه‌ خه‌باتی‌‬ ‫چه‌كداری‌ به‌ش���ێكه‌ له‌خه‌باتی‌ سیاسی‌‬ ‫حزبی‌ دیموكرات‪ ،‬وه‌كو به‌ش���ه‌كانی‌ تر‬ ‫هه‌ر كامێكی���ان ده‌بێ‌ له‌كاتی‌ گونجانی‌‬ ‫خۆیدا كه‌ڵك���ی‌ لێوه‌ربگرین هه‌ر وه‌كو‬ ‫له‌راب���ردودا كاتێك كه‌ حزبی‌ دیموكرات‬ ‫پێی‌ گونجاوب���وه‌ خه‌بات���ی‌ چه‌كداری‌‬ ‫درێ���ژه‌ پێداوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم دوای‌ ماوه‌یه‌ك‬ ‫خه‌باتی‌ دیكه‌ زیاتر به‌رجه‌سته‌بو‌ه له‌وان‬ ‫كه‌ڵك وه‌رده‌گرین له‌داهاتوش���دا ئه‌گه‌ر‬ ‫گونجاوبێ���ت‌و به‌قازانج���ی‌ جواڵنه‌وه‌ی‌‬ ‫كورد له‌و به‌شه‌دا بێت‪ ،‬حزبی‌ دیموكرات‬ ‫خه‌باتی‌ چه‌كداری‌ درێژه‌ پێده‌دات‌و ئێمه‌‬ ‫خه‌باتی‌ چه‌كداریمان وه‌ال نه‌ناوه‌ هه‌ربۆیه‌‬ ‫ئێس���تا فێرگه‌مان هه‌یه‌‪ ،‬پێشمه‌رگه‌مان‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬پێش���مه‌رگه‌ وه‌رده‌گرین‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێستا ئێمه‌ به‌قازانجی‌ نازانین خه‌باتی‌‬ ‫چه‌كداری‌ ده‌ستپێبكه‌ینه‌وه‌‪.‬‬

‫‪5‬‬

‫به‌ختیار عه‌لی ده‌ینوسێت‬

‫دوو سەرنج‬ ‫لەسەر کوشتنی سیاسی‬ ‫‪ .1‬ماشێنە فاشیستییەکان‬ ‫لەخۆرئاوای کوردستان‬ ‫کوش���تارەکان لەخۆرئاوای کوردستان‬ ‫جارێک���ی ت���ر‪ ،‬مەس���ەلەی دڕندەیی‬ ‫مرۆڤ دەهێننەوە مەیدان‪ .‬ڕووداوەکان‬ ‫هەر نیش���انەیەک نین لەس���ەر کۆتایی‬ ‫درۆیەک بەن���اوی بەهاری عەرەبییەوە‪،‬‬ ‫کە لەڕاستیدا بەبەهاری فاشیستەکانی‬ ‫ع���ەرەب کۆتای���ی هات « فاش���یزمی‬ ‫ئیس�ل�امییەکانی وەک بەرەی نوسرەو‬ ‫حزب اللە بێت یان فاشیزمی ژەنراڵەکانی‬ ‫وەک سیس���ی بێت»‪ ،‬بەڵکو نیشانەی‬ ‫ئ���ەو قەیرانە ئەخالقیی���ە قووڵەیە کە‬ ‫خۆرهەاڵت‪ ،‬بەدەست مێژووی خۆیەوە‬ ‫تیا دەژی‪.‬‬ ‫دڕندەیی هێزە مەزهەبییە توندڕەوەکان‪،‬‬ ‫ڕیش���ەی گەلێک زۆرە‪ ،‬بەاڵم ڕیشەکان‬ ‫هەرچیی���ەک ب���ن‪ ،‬بەکۆ ڕاس���تییەکی‬ ‫مێژووی���ی دووبارەدەکەن���ەوە‪ ،‬ئەویش‬ ‫ئەوەی���ە ک���ە خۆره���ەاڵت ناتوانێ���ت‬ ‫دڕندەیی‌و تاریکی ن���او مێژووی خۆی‬ ‫دووبارەنەکات���ەوە‪ .‬لەخۆرهەاڵت���دا‬ ‫تاکە ش���تێک لەحەجاج���ەوە تا ئەمڕۆ‬ ‫توانیوێت���ی تەواو خ���ۆی نوێبکاتەوە‪،‬‬ ‫تەنیا ش���ێوازەکانی کوشتنە‪ .‬پرسیارە‬ ‫سەرەکییەکە ئەوەیە‪ ،‬ئەمجۆرە دڕندەییە‬ ‫لەکوێوە دێت‪ ،‬ئەم هێزە فاشیس���تییە‬ ‫بەرەاڵی���ە ک���ە لەهەم���وو جێگایەکی‬ ‫خۆرهەاڵت دەس���تیکراوەتەوەو ڕۆژانە‬ ‫سەدان الشە جێدەهێڵێت‪ ،‬چۆن‌و لەناو‬ ‫چ سیس���تمێکدا پ���ەروەردە بووە؟ بۆ‬ ‫دەبێت بزانین‌و ئاگاداربین کە ئەم هێزە‬ ‫کوشندەیە لەناو ئێمەشدا هەیە؟‪ .‬ئەم‬ ‫ئامێرە ڕادیکااڵنەی کوشتن‌و وێرانکردن‌و‬ ‫س���ووتان‪ ،‬کەس‌و کەرەس���تەی بچوک‬ ‫نی���ن‪ ،‬ڕووداو نین جارێ���ک ڕووبدەن‌و‬ ‫بڕۆن‪ ،‬مەترسییەک نین لەیەک جێگاوە‬ ‫بێن‪ ،‬بەڵکو ئ���ەو ئەگ���ەرە مێژووییە‬ ‫تاریکەن‪ ،‬ئەو هێزە وێرانکارە چاالکەن‬ ‫کە لەمێژە هەستاوەتە سەرپێ‌و هێدی‬ ‫هێدی بەجۆری جیاوازو ڕێگای جیاواز‬ ‫بەرەو هەناوی ئێمەش دێت‌و دەیەوێت‬ ‫ئەو ش���ەڕانگێزییە ڕادیکاڵە خەوتووە‬ ‫ئەکتیڤبکات‪.‬‬ ‫ئ���ەو هێ���زە دینیان���ەی لەس���وریاو‬ ‫لەخۆرئ���اوای کوردس���تان دیس���انەوە‬ ‫قڕاندەکەن‪ ،‬ئەم دڕندە ڕادیکااڵنەی کە‬ ‫ئەم���ڕۆ لەخۆرئاوا وەک یەک گۆش���تی‬ ‫من���داڵ‌و گ���ەورە دەخ���ۆن‪ ،‬بەپلەی‬ ‫ی���ەک زادەی تێکەڵبوونی سیس���تمی‬ ‫پەروەردەی ناسیونالی‌و دینیین لەگەڵ‬ ‫یەکدا‪ ،‬ئ���ەم ش���ەربەتە ئایدۆلۆژییەی‬ ‫ناسیونالیزم‌و دین پێکەوە لەخۆرهەاڵت‌و‬ ‫دونی���ای ئیس�ل�امیدا دەیگرن���ەوە‪،‬‬ ‫دەی���ان جۆر هێ���زو گووت���ارو عەقڵی‬ ‫ڕادیکاڵ���ی ترس���ناک بەرهەمدەهێنن‬ ‫کە توان���ای بەرەاڵکردنی هەموو جۆرە‬ ‫ش���ەڕانگێزییەتییەکیان هەیە‪ ،‬توانای‬ ‫هەموو ج���ۆرە کوش���تارێکیان هەیە‪،‬‬ ‫لەکوشتنی عەقڵەوە لەناو میدیاکاندا تا‬ ‫کوشتنی ڕەمزیانەی مرۆڤ بەچەندەها‬ ‫ش���ێوازی توندوتی���ژی س���مبولی‪ ،‬تا‬ ‫س���ەر خۆتەقاندن���ەوەو س���ەربڕین‌و‬ ‫ڕەش���ەکوژی ڕۆژانە‪ .‬ئ���ەم بوونەوەرە‬ ‫ترس���ناکە لەقوتابخانەیەکی ئایدۆلۆژی‬ ‫هاتۆتەدەرێ کە مامۆس���تاکانی تەنیا‬ ‫دوو وان���ە دەزان���ن وانەکان���ی دی���ن‌و‬ ‫ناسیونالیزم‪ ،‬ئەمە ئامێرێکی ڕادیکاڵی‬ ‫کوش���تنە کە لەهەر واڵت���ەو بەجۆرێک‬ ‫دروس���تدەکرێت‪ ،‬لەه���ەر ش���ارەو‬ ‫بەکەرەس���تەیەک پڕچ���ەک دەکرێت‪،‬‬ ‫بەکینەی���ەک باردەکرێت‪ ،‬بەوێنەیەکی‬ ‫تایبەت���ی دوژم���ن پرۆگرامدەکرێ���ت‪،‬‬ ‫بەفەنتازیایەکی سووتاندن‌و وێرانکردن‬ ‫دەڕازێنرێتەوە‪ ،‬بەاڵم دواجار هەموو ئەو‬ ‫جیاوازیان���ە جیاوازین لەڕەنگدا نەوەک‬ ‫لەجەوهەردا‪ .‬ماش���ێنە فاشیستییەکان‬ ‫هەمیشە بەشێکن لەماشێنێکی گەورەتر‬ ‫لەخۆیان‪ ،‬بەشێکن لەتۆڕێکی گەورەتر‬ ‫ک���ە وزەو بڕواو دۆگمای���ان دەداتێ‪...‬‬ ‫گەر دین ئ���ەو دۆگمایان���ەی نەدانێ‪،‬‬ ‫ئ���ەوە لەناس���یونالیزم وەریدەگ���رن‪،‬‬ ‫گ���ەر ئەویش نەب���وو‪ ،‬لەلیبرالیزم یان‬ ‫ه���ەر ئایدۆلۆژیایەکی دی وەریدەگرن‌و‬ ‫دەیگ���ۆڕن ب���ۆ کەرەس���تەیەکی‬ ‫سادیستیانەی شەڕ‪.‬‬ ‫ئەم تێکەڵبوونە ترسناکەی فەنتازیای‬ ‫دین���ی‌و ناسیونالیس���تی ک���ە زۆربەی‬ ‫هێ���زە سیاس���ییە عەرەب���ی‌و تورکی‌و‬ ‫فارسەکان لەسەری دەژین‌و کۆمەڵگای‬

‫دروستکردنی پیاوکوژی‬ ‫سیاسی‪ ،‬پرۆسەیەکی‬ ‫دوورودرێژە‪،‬‬ ‫پرۆسەیەکە گەلێک‬ ‫قۆناغی هەیە سەرەتا‬ ‫لەکوشتنی ڕەمزییەوە‬ ‫دەست پێدەکات‌و دواتر‬ ‫لەوێوە بەرەو کوشتنی‬ ‫ڕاستەقینە دەگوازێتەوە‬ ‫پێ گۆش���دەکەن‌و ڕۆژان���ە بەهاکان‌و‬ ‫حوکمەکان���ی وەک بەڵگەنەویس���ت‬ ‫دەچێن���ن‪ ،‬لەمێ���ژە دزەیکردۆت���ە ناو‬ ‫پەروەردەی ئێمەش‪ .‬جیهانی گۆشکردنی‬ ‫مرۆڤ الی ئێمەش وەرگەڕاوەتە س���ەر‬ ‫سیستمێک‪ ،‬مرۆڤ تەنیا بەچاویلکەی‬ ‫دین‌و ناس���یونالیزم حوکمدەدات‌و هەر‬ ‫ئ���ەو بەهایانەش دەگۆڕێت بۆ س���ەر‬ ‫مۆراڵی تایبەتی‌و ئاکاری شەخس���ی‪.‬‬ ‫هەموو ئەو هۆکارو ڕیش���انەی کە ئەم‬ ‫ماشێنە ڕادیکااڵنەی کوشتنی لەعێراق‌و‬ ‫س���وریاو ئێ���ران خس���تۆتە کار‪ ،‬الی‬ ‫ئێمەش بەجۆرێکی ترسناک ئامادەیە‪،‬‬ ‫هێن���دە هەی���ە پەردەیەکی بەس���ەردا‬ ‫دادراوە‪ ،‬ت���ا نەبینرێت‪ ...‬وەهمس���ازە‬ ‫ئایدۆلۆژییەکانیش ڕۆڵێکی ترس���ناک‬ ‫لەشاردنەوەیدا دەبینن‪.‬‬ ‫‪ .2‬دروستکردنی پیاوکوژی سیاسی‬ ‫دروس���تکردنی پیاوک���وژی سیاس���ی‪،‬‬ ‫پرۆس���ەیەکی دوورودرێژە‪ .‬پرۆسەیەکە‬ ‫گەلێ���ک قۆناغ���ی هەیە ‪ ...‬س���ەرەتا‬ ‫لەکوش���تنی ڕەمزیی���ەوە دەس���ت‬ ‫پێدەکات‌و دواتر لەوێوە بەرەو کوشتنی‬ ‫ڕاس���تەقینە دەگوازێتەوە‪ .‬س���ەرەتای‬ ‫س���ەرەتاکان جیاکردن���ەوەی تون���دی‬ ‫نێ���وان من ‪ /‬ت���ۆ یە‪ .‬م���ن تەنیا بۆ‬ ‫ئەو ش���تانە دەگەڕێ کە لەتۆ ناچێت‪،‬‬ ‫م���ن سیس���تمێکی وێناکردنی خەیاڵی‬ ‫دادەڕێژێت کە بەجۆرێکی فەنتازی لەتۆ‬ ‫جیامدەکاتەوە‪ ،‬جیاکردنەوەیەکی توندو‬ ‫ڕادیکاڵ‪ .‬پرۆس���ەی جیاکردنەوەی من‬ ‫لەتۆ‪ ،‬سەرەتا جیاکردنەوەیەکی سیاسی‬ ‫نییە‪ ،‬بەڵکو جیاکردنەوەیە لەشوناسدا‪،‬‬ ‫لەڕەنگدا‪ ،‬لەبی���روڕادا‪ ...‬قۆناغی دوای‬ ‫جیاکردن���ەوەی م���ن لەت���ۆ‪ ،‬قۆناغی‬ ‫جیاکردنەوەی دونیای منە لەتۆ‪ ،‬قۆناغی‬ ‫لەیەکدابڕانی شتەکانی منە لەشتەکانی‬ ‫تۆ‪ .‬کوش���تن یەکس���ەر بەکوشتنی تۆ‬ ‫دەستپێناکات‪ ،‬بەڵکو بەڕیزێک ڕیتواڵ‬ ‫دەس���تپێدەکات‪ ،‬بەهەندێک سروت ‪...‬‬ ‫بەشکاندنی ش���تەکانت‪ ،‬بەگۆڕینی تۆ‬ ‫بۆ بوونەوەرێکی ڕادیکاڵ لەمن دوور‪...‬‬ ‫بۆ کورتکردنەوەت بۆ کۆمەڵێک وێنەو‬ ‫داوەری پێش���وەخت‌و کڵێش���ە‪ .‬تۆ بۆ‬ ‫ئەوەی بکوژرێیت‪ ،‬دەبێت پێش���وەخت‬ ‫لەقاڵبێکدا بیت‪ ،‬بەشتێکی ترسناکەوە‬ ‫ببەس���ترێیتەوە ‪ ،‬بەوێنەیەک���ەوە‬ ‫گرێبدرێیت‪ ،‬بەڕوداوێک‪ ،‬بەسەمبولێکەوە‬ ‫کە م���ن دروس���تیدەکەم‪ .‬بۆئەوەی تۆ‬ ‫لەڕووی سیاسییەوە کوشتنت ڕەوابێت‪،‬‬ ‫دەبێت تۆ بەتەنیا خۆت دەرنەکەویت‪،‬‬ ‫دەبێت لەتەنیش���تتەوە‪ ،‬لەپش���تتەوە‬ ‫ڕەمزێکی سامناک هەبێت‪ ،‬نیشانەیەکی‬ ‫شەیتانی هەبێت کە بیرمانبخاتەوە تۆ‬ ‫بەتەنی���ا نیت‪ ،‬تۆ نوێنەری خۆت نیت‪،‬‬ ‫بەڵکو تۆ لەگ���ەڵ ئەویت‪ ،‬لەگەڵ ئەو‬ ‫س���ەمبولە ترس���ناکەی‪ ...‬سەمبولێک‬ ‫هێندەی دەردەکەویت‪ ،‬دەمی ترسێکی‬ ‫گەورە لەمندا دەکرێتەوە‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫‪6‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )389‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/8/6‬‬

‫ئه‌بوبه‌كر عه‌لی‌‪ :‬را ‌ی قاعیده‌ی‌ یه‌كگرتو‬ ‫له‌هه‌ڵوێستی‌ سه‌ركردایه‌تیه‌كه‌ ‌ی رادیكاڵتره‌‬ ‫ئا‪ :‬شاهۆ ئه‌حمه‌د‬ ‫له‌م گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا‪ ،‬ئه‌ندامی‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كگرتوی‌ ئیسالمی‌‬ ‫كوردستان "ئه‌بوبه‌كر عه‌لی‌ "ده‌ڵێت‬ ‫" له‌هه‌مو قۆناغێكدا رای‌ جیاواز‬ ‫له‌ناو یه‌كگرتودا هه‌بوه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫له‌ناو رێكخستنه‌كانی‌ خواره‌وه‌ش رای‌‬ ‫جیاواز هه‌بوه‌ ئه‌گه‌رچی‌ ئاساییه‌ رای‌‬ ‫قاعیده‌ رادیكاڵتر بوبێت له‌هه‌لوێستی‌‬ ‫سه‌ركردایه‌تی‌ حزبه‌كه‌"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬پرس���یارێك الی‌ زۆرێ���ك‬ ‫دروستبوه‌ كه‌ ئێوه‌ وه‌ك سێ‌ الیه‌نه‌كه‌ی‌‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆن بۆچ���ی‌ نه‌گه‌ش���تنه‌‬ ‫رێككه‌وتنێ���ك له‌س���ه‌ر دیاریكردن���ی‌‬ ‫كاندیدێك ب���ۆ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم‌و‬ ‫هه‌مو ئه‌وان���ه‌ی‌ له‌وباره‌ی���ه‌وه‌ وتراون‬ ‫قه‌ناعه‌تپێكه‌رنین؟‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌ل���ی‌‪ :‬ئێم���ه‌ ت���ازه‌‬ ‫گفتوگۆكانم���ان له‌ب���اره‌ی‌ ئه‌و پرس���ه‌‬ ‫ده‌ستپێكردبو ته‌نانه‌ت یه‌ك كاتژمێری‌‬ ‫ته‌واوی���ش قس���ه‌مان له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و‬ ‫مه‌سه‌له‌یه‌ نه‌كردبوو بڕیاربو بۆ دوه‌مجار‬ ‫دابنیشین له‌سه‌ر ئه‌و پرسه‌ به‌اڵم نیمچه‌‬ ‫دڵنیابوین كه‌وا هه‌لبژاردنی‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫هه‌رێم ئه‌نجامنادرێ���ت به‌داخه‌وه‌ ئێمه‌‬ ‫نه‌مانتوان���ی‌ جارێكی‌ تر دابنیش���ین‌و‬ ‫پرس���ه‌كه‌ تاوتوێ بكه‌ی���ن به‌اڵم ئه‌وان‬ ‫بڕیاریاندا هه‌ڵبژاردن نه‌كرێت بۆیه‌ ئه‌و‬ ‫قس���ه‌یه‌ بێ‌ بناغه‌یه‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫هه‌ڵبژاردن بكرایه‌ ئ���ه‌و كاته‌ بۆ هه‌مو‬ ‫كه‌س ده‌رده‌كه‌وێت ئایا ئۆپۆزس���یۆن‬ ‫ده‌توانێت یان ناتوانێت بۆیه‌ له‌سایه‌ی‌‬ ‫نه‌بونی‌ هه‌ڵبژاردنی‌ سه‌رۆكی‌ هه‌رێم ئه‌و‬ ‫قس���انه‌ له‌دو ش���ت به‌ری نیه‌‪ :‬یه‌كه‌م‪،‬‬ ‫پروپاگه‌نده‌كردن دژی‌ ئۆپۆزس���یۆن كه‌‬ ‫گوایه‌ راس���تگۆنیه‌و ناكۆكییان له‌به‌یندا‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ .‬دوه‌م‪ ،‬بۆ پاس���او هێنانه‌وه‌ بۆ‬ ‫ئه‌و هه‌ن���گاوه‌ی‌ رویدا له‌درێژكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬هیچ كه‌سێكی‌ دیاریكراو هه‌بو‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی‌ كاندیدی‌ ئۆپۆزسیۆن بێت بۆ‬ ‫پۆستی‌ سه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم؟‬ ‫ئه‌بوبه‌كر عه‌لی‌‪ :‬ئه‌و قسانه‌ بێسودن‬ ‫بۆ ئێس���تا ئه‌م���ه‌ به‌ش���ێكه‌ له‌رابردو‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ئێس���تا ئێم���ه‌ له‌به‌رده‌م‬ ‫دۆخێك���ی‌ نوێ‌ ك���ه‌ ل���ه‌‪ 30‬حوزه‌یران‬ ‫به‌یاسایه‌ك كه‌ هیچ بنه‌مایه‌كی‌ قانونی‌‬ ‫نه‌بو‪ ،‬مه‌سه‌له‌ی‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم‬ ‫به‌ئاقارێك���ی‌ ت���ردا ب���ردراو ماوه‌كه‌ی‌‬ ‫درێژكرای���ه‌وه‌و بڕی���اردرا هه‌ڵب���ژاردن‬ ‫نه‌كرێت مافی‌ هاواڵتیان ره‌چاونه‌كرێت‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ ئه‌و قس���انه‌ هیچ مانایه‌ك بۆ‬ ‫دۆخی‌ سیاسی‌ كوردستان نیه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬بۆچ���ی‌ تائێس���تا كه‌س���ه‌‬ ‫یه‌كه‌مه‌كان���ی‌ ئۆپۆزیس���ۆن م���اوه‌ی‌‬ ‫زیاتر له‌مانگێكه‌ ل���ه‌‪30‬ی‌ حوزه‌یرانه‌وه‌‬ ‫ت���ا درێژكردنه‌وه‌ی‌ ویالیه‌ت���ی‌ بارزانی‌‬ ‫بێده‌نگ���ن‌و له‌وباره‌یه‌وه‌ به‌چاك‌و خراپ‬ ‫هیچ ناڵێن؟‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌لی‌‪ :‬كه‌س���ی‌ یه‌كه‌می‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆن گرنگ نیه‌‪ ،‬گرنك هه‌ڵوێستی‌‬ ‫ره‌س���می‌‌و فه‌رمی‌ ئۆپۆزسیۆنه‌ كه‌سی‌‬ ‫یه‌كه‌م كه‌سی‌ دوه‌م بێت كه‌س به‌ناوی‌‬ ‫كه‌س���ه‌وه‌ قس���ه‌ ناكات ئه‌وان���ه‌ هێزی‌‬ ‫سیاس���ین گرینك ئه‌وه‌یه‌ هه‌ڵوێس���تی‌‬ ‫ره‌س���می‌ له‌الیه‌ن لیژن���ه‌ی‌ هه‌ماهه‌نگی‌‬ ‫ده‌ربڕدراوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬قسه‌یه‌ك باڵوه‌ ئێوه‌ی‌ یه‌كگرتو‬ ‫ه���ۆكاری‌ الوازی‌ به‌یاننامه‌كه‌ی‌ لیژنه‌ی‌‬ ‫هه‌ماهه‌نگی‌ ئۆپۆزسیۆن بون سه‌باره‌ت‬ ‫به‌درێژكردن���ه‌وه‌ی‌ ویالیه‌ت���ی‌ بارزانی‌‪،‬‬ ‫كه‌ ناڕه‌زایی‌ الیه‌نگرانی‌ ئۆپۆزس���یۆنی‬ ‫لێكه‌وت���ه‌وه‌‪ ،‬رونكردنه‌وه‌ت���ان بۆ ئه‌مه‌‬ ‫چیه‌؟‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌لی‌‪ :‬ئه‌و جۆره‌ قس���انه‌‬ ‫به‌ش���ێكه‌ له‌پڕوپاگه‌نده‌ دژی‌ یه‌كگرتوو‬ ‫به‌ش���ێكی‌ ت���ری‌ ب���ۆ بێمتمانه‌كردنی‌‬ ‫الیه‌نه‌كانی‌ ئۆپۆزس���یۆنه‌ له‌ناوخۆیاندا‬ ‫ئه‌و به‌یاننامه‌ی���ه‌ی‌ ده‌رچو به‌رئه‌نجامی‌‬ ‫لێكتێگه‌یش���تنی‌ هه‌رس���ێ‌ الیه‌نه‌كه‌ی‌‬ ‫ئۆپۆزس���یۆن بو‪ ،‬ئه‌و قس���انه‌ ئه‌سڵ‌و‬ ‫ئه‌ساسی‌ نیه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬زۆرجار ب���اس له‌وه‌ ده‌كرێت‬ ‫كه‌ ئێوه‌ وه‌ك س���ه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كگرتو‬ ‫مه‌یلتان به‌ره‌و الی‌ ده‌سه‌اڵته‌و قاعیده‌ی‌‬ ‫جه‌ماوه‌ری‌ خواره‌وه‌تان رێگه‌ی‌ ئه‌وه‌تان‬ ‫پێنادات‪ ،‬ئایا وایه‌؟‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌ل���ی‌‪ :‬ن���ا‪ ،‬وانیه‌ به‌اڵم‬ ‫له‌قۆناغ���ی‌ راب���ردودا ئاس���اییه‌ له‌ناو‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كگرت���و رای‌ جیاواز‬

‫من نایشارمه‌و‌ه‬ ‫ناڕه‌زاییه‌كی‌ زۆر‬ ‫له‌ناو ده‌زگاكانی‌‬ ‫راگه‌یاندنی‌ یه‌كگرتو‌و‬ ‫له‌چۆنیه‌تی‌‬ ‫به‌ڕێوه‌بردنی‌‬ ‫ده‌زگاكانی‌‬ ‫راگه‌یاندنیش هه‌یه‬ ‫هه‌بو ده‌رباره‌ی‌ چۆنیه‌تی‌ ئیداره‌كردنی‌‬ ‫مه‌له‌ف���ه‌ سیاس���یه‌كان له‌هه‌رێمداو ئه‌و‬ ‫گوتاره‌ سیاس���یه‌ی‌ ئۆپۆزس���یۆن كه‌‬ ‫پێویس���ته‌ به‌ڕێوه‌بچێ���ت‌و چۆنیه‌ت���ی‌‬ ‫ئیداره‌كردن���ی‌ په‌یوه‌ندیه‌كان���ی‌ نێوان‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‌و ده‌س���ه‌اڵت ئه‌وه‌ شتێكی‌‬ ‫ئاس���اییه‌ ب���ه‌و ئه‌ندازه‌یه‌ش ش���تێكی‌‬ ‫نائاس���ایی‌ بوبێت یان هه‌ندێك سنوری‌‬ ‫تێپه‌ڕاندبێ���ت ئ���ه‌وه‌ش دۆخێ���ك بو‬ ‫له‌رابردودا هه‌بوه‌و له‌هه‌مو قۆناغێكدا رای‌‬ ‫جیاواز له‌ناو یه‌كگرتودا هه‌بوه‌ ته‌نانه‌ت‬ ‫له‌ناو رێكخس���تنه‌كانی‌ خواره‌وه‌ش رای‌‬ ‫جیاواز هه‌بوه‌‪ ،‬ئه‌گه‌رچی‌ ئاس���اییه‌ رای‌‬ ‫قاعیده‌ رادیكاڵتر بوبێت له‌هه‌ڵوێس���تی‌‬ ‫سه‌ركردایه‌تی‌ حزبه‌كه‌‌و من دڵخۆشم كه‌‬ ‫قاعیده‌ی‌ یه‌كگرتو به‌مشێوه‌یه‌ زیندوبێت‬ ‫له‌رێ���ی‌ بیروبۆچونه‌كانی���ه‌وه‌ له‌رێگای‌‬ ‫فشاره‌كانیه‌وه‌ به‌شداری‌ بڕیاری‌ سیاسی‌‬ ‫حزبه‌كه‌ی‌ بكات‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬كێن ئه‌وانه‌ی‌ مه‌یلیان به‌الی‌‬ ‫ده‌سه‌اڵتدا ده‌چێت‪ ،‬زۆرجار باس له‌وه‌‬ ‫ده‌كرێ���ت س���ه‌ركردایه‌تی‌ هه‌ولێر ئه‌و‬ ‫مه‌یله‌یان هه‌یه‌؟‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌لی‌‪ :‬م���ن پێموایه‌ ئه‌و‬ ‫موناقه‌ش���انه‌ س���ه‌باره‌ت به‌یه‌كگرت���و‬ ‫كاڵبۆت���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ له‌قۆناغ���ی‌ رابردوه‌‬ ‫باس���ی‌ مه‌یل ب���ه‌الی‌ ده‌س���ه‌اڵتدا به‌و‬ ‫جۆره‌ گوزارش���تی‌ لێناكه‌ین‪ ،‬جیاوازی‌‬ ‫ئه‌و بۆچونانه‌ له‌ن���او حزبه‌ كراوه‌كاندا‬ ‫شتێكی‌ زۆر ئاساییه‌ حزبی‌ ئێمه‌ ده‌بێ‌‬ ‫قۆناغی‌ حزبی‌ س���تالینی‌‌و ماركس���ی‌‌و‬ ‫چه‌پ‌و مه‌ركه‌زیه‌تی‌ حزبه‌كان تێپه‌ڕێنێت‬ ‫بۆیه‌ ده‌بێ‌ زۆرترین به‌ش���داری‌ ئه‌ندام‬ ‫له‌داڕشتنی‌ بڕیاردا له‌به‌رچاو گیرابێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌پێی‌ ئه‌و زانیاریانه‌ی‌ هه‌یه‌‬ ‫یه‌كێتی‌‌و گ���ۆڕان‌و كۆمه‌ڵ‌ له‌گفتوگۆدان‬ ‫بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ حكومه‌تێك���ی‌ "ئینتیقالی‌"‬ ‫پێكبهێن���ن‪ ،‬ل���ه‌و بابه‌ت���ه‌ یه‌كگرت���و‬ ‫ئاگاداركراوه‌ته‌وه‌؟‬ ‫ئه‌بوبه‌كر عه‌لی‌‪ :‬پێموانیه‌ شتێكی‌ وا‬ ‫له‌ئارادا هه‌بێت‪ ،‬هه‌ر شتێكی‌ وا هه‌بێت‬ ‫به‌دڵنیای���ه‌وه‌ هه‌رس���ێكمان به‌یه‌كه‌وه‌‬ ‫قسه‌ ده‌كه‌ین‪ ،‬ئه‌گه‌ر ئه‌و داوایه‌ ئاراسته‌‬ ‫بكرێ���ت باوه‌ڕناكه‌م دو الیه‌نه‌كه‌ی‌ تری‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆن گفتوگۆ بكه‌ن‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئای���ا ئێ���وه‌ وه‌ك یه‌كگرتو‬ ‫ئام���اده‌ن ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ دوای‌ ‪8/20‬‬ ‫له‌په‌رله‌مان بكش���ێنه‌وه‌و سه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫بارزانی���ش به‌ناش���ه‌رعی‌‌و دانپێنه‌نراو‬ ‫بزانن؟‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌لی‌‪ :‬هه‌مو ئه‌و ش���تانه‌‬ ‫ملكه‌چن بۆ قسه‌كردنی‌ هاوبه‌ش له‌گه‌ڵ‬ ‫الیه‌نه‌كان���ی‌ ت���ری‌ ئۆپۆزس���یۆن ئه‌و‬ ‫گۆڕانكاریانه‌ی‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تان‌و‬ ‫ده‌ره‌وه‌ ده‌رده‌بڕدرێ���ت ئێم���ه‌ ل���ه‌و‬ ‫دۆخ���ه‌دا له‌چوارچێوه‌ی‌ ئۆپۆزس���یۆن‬ ‫به‌ئه‌ندازه‌ی‌ پێویس���ت قسه‌ی‌ له‌باره‌وه‌‬ ‫ده‌كه‌ین هه‌وڵده‌ده‌ین بگه‌ینه‌ سیغه‌یه‌ك‬ ‫ك���ه‌ خزم���ه‌ت به‌گه‌ل���ی‌ كوردس���تان‌و‬ ‫چاره‌نوس���ی‌ ره‌وتی‌ چاكسازی‌ له‌هه‌رێم‬ ‫ب���كات‪ ،‬هه‌روه‌ها زه‌مینه‌س���ازبێت بۆ‬

‫هه‌رچه‌نده‌ پێمانوایه‌‬ ‫مونافیسه‌كانمان‬ ‫هێزه‌كانی‌ ده‌سه‌اڵتن‬ ‫نه‌ك خۆمان‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌گه‌ڵ‌ ئه‌وه‌ش‬ ‫مونافه‌سه‌ له‌نێوان‬ ‫هێزه‌كانی‌ ئۆپۆزسیۆن‬ ‫به‌دڵنیایه‌وه‌ هه‌یه‌‬ ‫ده‌ستپێكردنی‌ قۆناغێكی‌ نوێ‌ له‌هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان‌و ب���ۆ ئ���ه‌و چوارچێوانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫النیك���ه‌م ب���ۆ پێكه‌وه‌ ژیانی‌ سیاس���ی‌‬ ‫له‌كوردستان‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئای���ا وه‌ك ئۆپۆزس���یۆن‬ ‫لێكتێگه‌یش���تنێكتان هه‌ی���ه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌كاتی‌ هه‌ڵمه‌ت���ی‌ هه‌ڵبژاردندا به‌ریه‌ك‬ ‫نه‌كه‌ون به‌تایبه‌تی‌ له‌و شوێنانه‌ی‌ زیاتر‬ ‫به‌بنكه‌ی‌ ئۆپۆزسیۆن داده‌نرێن؟‬

‫دۆخه‌ك ‌ه‬ ‫پێویستی‌ به‌و‬ ‫كێشه‌یه‌ی‌ نێوان‬ ‫عه‌لی‌ باپیر‌و‬ ‫نه‌قشبه‌ندییه‌كان‬ ‫نییه‌و ده‌بێت‬ ‫هه‌ردوال وریابن‬ ‫الیه‌نی‌ سێهه‌م‬ ‫ده‌ست نه‌خه‌نه‌‬ ‫ئه‌و كێشانه‌و‬ ‫ته‌وزیفیان نه‌كه‌ن‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌ل���ی‌‪ :‬ئێم���ه‌ له‌لیژنه‌ی‌‬ ‫هه‌ماهه‌نگی‌ ئۆپۆزس���یۆن تاوتوێی‌ ئه‌و‬ ‫پرس���ه‌مان كردوه‌ هه‌روه‌ها هه‌رس���ێ‌‬ ‫ده‌زگای‌ هه‌ڵبژاردنه‌كه‌ی‌ ئۆپۆزس���یۆن‬ ‫دانیش���تون بریارمانداوه‌ چه‌ند شتێك‬ ‫بكه‌ی���ن له‌وان���ه‌ هه‌م���و هه‌وڵێكم���ان‬ ‫بخه‌ینه‌گه‌ڕ ب���ۆ ئه‌وه‌ی‌ س���اخته‌كاری‌‬ ‫نه‌كرێ���ت‌و له‌زه‌مینه‌س���ازی‌ ك���ردن بۆ‬ ‫هه‌ڵبژاردنێك���ی‌ پاك‌و بێگ���ه‌رد درێغی‌‬ ‫نه‌كه‌ی���ن تواناكانم���ان یه‌كبخه‌ین له‌و‬ ‫باره‌یه‌وه‌‪ ،‬پێمانوایه‌ مونافیس���ه‌كانمان‬ ‫هێزه‌كانی‌ ده‌سه‌اڵتن نه‌ك خۆمان‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌وه‌ش مونافه‌س���ه‌ له‌نێوان هێزه‌كانی‌‬

‫ئۆپۆزس���یۆن به‌دڵنیایه‌وه‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌و مونافه‌س���انه‌ یه‌كه‌م ده‌بێت الوه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫بن به‌ب���ه‌راورد له‌گ���ه‌ڵ دو پارته‌كه‌ی‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت‪ ،‬دوه‌م له‌و مونافه‌س���ه‌یه‌ی‌‬ ‫هه‌یه‌ ده‌بێت به‌جۆرێك بێت به‌ریه‌كه‌وتن‬ ‫رونه‌دات‪ ،‬واتا مونافه‌سه‌كه‌ ته‌ندروست‬ ‫بێت‌و ئه‌خالقی‌ بێت‪ ،‬چونكه‌ ئۆپۆزسیۆن‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ رابردو خه‌باتی‌ كردوه‌ له‌پێناوی‌‬ ‫كوردستانێكی‌ جوان‌و شایسته‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬هۆكاری‌ ده‌ستله‌كاركێشانه‌وه‌ی‌‬ ‫س���ه‌میر س���ه‌لیم چی‌ بو‪ ،‬ئایا راس���ته‌‬ ‫هۆكاره‌كه‌ی‌ نزیكیی بوه‌ له‌پارتییه‌وه‌؟‬ ‫ئه‌بوبه‌كر عه‌لی‌‪ :‬ئه‌و شته‌ بۆ مه‌رامی‌‬ ‫پڕوپاگه‌نده‌ گ���ه‌وره‌ كراوه‌‪ ،‬ئه‌گینا خۆ‬ ‫ئه‌و وازی‌ له‌مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‌و یه‌كگرتو‬ ‫نه‌هێناوه‌‪ ،‬به‌ڵكو كاركردن له‌مه‌كته‌بێكی‌‬ ‫دیاریك���راو به‌باش نازانێ���ت‌و ده‌یه‌وێت‬ ‫له‌بوارێكی‌ تر كار بكات‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئه‌و كێشه‌ی‌ شه‌خسی‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫كه‌س هه‌بو؟‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌لی‌‪ :‬ده‌توان���ن له‌خۆی‌‬ ‫بپرسن‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬به‌پێ���ی‌ زانیاریی���ه‌كان‬ ‫راگه‌یاندنی‌ یه‌كگرتو كێشه‌ی‌ تێكه‌وتوه‌و‬ ‫بوه‌ته‌ هۆی‌ ده‌س���ت له‌كاركێشانه‌وه‌ی‌‬ ‫چه‌ن���د كادیرێكتان‪ ،‬تۆ چه‌ند له‌كه‌ناڵی‌‬ ‫سپێده‌و راگه‌یاندنی‌ خۆتان رازیت؟‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌لی‌‪ :‬من نایش���ارمه‌وه‌‬ ‫ناڕه‌زاییه‌ك���ی‌ زۆر له‌ن���او ده‌زگاكان���ی‌‬ ‫راگه‌یان���دن هه‌یه‌و هه‌روه‌ه���ا ناڕه‌زایی‌‬ ‫له‌چۆنیه‌تی‌ به‌ڕێوه‌بردن���ی‌ ده‌زگاكانی‌‬ ‫راگه‌یان���دن هه‌ی���ه‌ خه‌ڵك���ی‌ یه‌كگرتو‬ ‫له‌ناو رێكخستن‌و كادێره‌كاندا چاوه‌ڕێی‌‬ ‫ئه‌دایه‌ك���ی‌ زیاتر له‌راگه‌یاندنی‌ یه‌كگرتو‬ ‫ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬وات���ا ده‌یانه‌وێ���ت زمانێكی‌‬ ‫سیاسی‌ تۆكمه‌تر بێت‌و ده‌بێ‌ چاكسازی‌‬ ‫له‌گوت���اری‌ راگه‌یان���دن‌و به‌رێوه‌بردنی‌‬ ‫ده‌زگاكاندا بكرێت‪ ،‬ئه‌وه‌ ئاساییه‌ ستونه‌‬ ‫جومگه‌یه‌كان���ی‌ راگه‌یان���دن بگرێته‌وه‌‬ ‫ئه‌وان���ه‌ی‌ له‌راگه‌یان���دن كار ده‌ك���ه‌ن‪،‬‬ ‫ره‌خن���ه‌و تێبینیان هه‌بێ���ت له‌وباره‌وه‌‬ ‫هه‌مو ئه‌وانه‌ به‌بڕوای‌ من ئاساییه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬س���ه‌رنجت چیی���ه‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌و كێش���ه‌یه‌ی‌ له‌نێ���وان عه‌لی‌ باپیر‌و‬ ‫نه‌قشبه‌ندییه‌كاندا دروستبوه‌؟‬ ‫ئه‌بوبه‌كر عه‌لی‌‪ :‬من پێمناخۆش���بو‪،‬‬ ‫پێش���موانیه‌ دۆخه‌كه‌ پێویس���تی‌ به‌و‬ ‫كێشه‌یه‌ هه‌بێت‌و ده‌بێت هه‌ردوال وریابن‬ ‫الیه‌نی‌ س���ێیه‌م ده‌س���ت نه‌خه‌نه‌ ئه‌و‬ ‫كێش���انه‌و ته‌وزیفیان نه‌كه‌ن‌و مامۆستا‬ ‫عه‌لی‌ باپیر باس���ی‌ كێشه‌یه‌كی‌ مێژویی‌‬ ‫كردوه‌‪ ،‬قه‌ناعه‌تی‌ نه‌ خۆی‌‌و نه‌ كۆمه‌ڵ‬ ‫به‌وج���ۆره‌ نی���ه‌‪ ،‬له‌هه‌م���و حاڵه‌تێكدا‬ ‫مه‌سه‌له‌ی‌ س���ۆفیه‌ت‌و سه‌له‌فیه‌ت‌و ئه‌و‬ ‫شتانه‌ به‌ش���ێكن له‌رابردو‪ ،‬ده‌بێ‌ كاره‌‬ ‫سیاسیه‌كه‌ هه‌مو ئه‌و شتانه‌ كۆبكاته‌وه‌و‬ ‫خاڵ���ی‌ هاوب���ه‌ش له‌نێ���وان یه‌كت���ری‌‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ زۆره‌ كه‌ رێز له‌یه‌كتری‌ بگرن‪،‬‬ ‫ل���ه‌و جیاوازییه‌ش له‌موماره‌س���ه‌كردنی‌‬ ‫ئیس�ل�ام‌و تێگه‌یش���تن له‌ئیس�ل�ام رێز‬ ‫له‌بیروبۆچونه‌كان���ی‌ یه‌كت���ری‌ بگرن‌و‬

‫ئه‌وه‌ی‌ كۆمانده‌كاته‌وه‌ موسوڵمانبونه‌‪،‬‬ ‫كوردبونه‌‪ ،‬مرۆڤبونه‌‪ ،‬فره‌ییه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬هه‌س���تناكه‌ن له‌البردن���ی‌‬ ‫مورس���یدا ئێوه‌ زیاد له‌پێویست خۆتان‬ ‫س���ه‌رقاڵكرد‪ ،‬ئ���ه‌م داكۆكیكردنه‌ت���ان‬ ‫له‌مورسی‌ له‌پای‌ چی‌ بو؟‬ ‫ئه‌بوبه‌كر عه‌ل���ی‌‪ :‬نازانم پێوه‌ر چیه‌‬ ‫بۆ س���نور تێپه‌ڕان���دن؟ ئیدانه‌كردنی‌‬ ‫كوده‌تاك���ه‌و هاوس���ۆزی‌ ده‌ربڕی���ن‌و‬ ‫روپۆش���كردنی‌ راگه‌یاندن هه‌موی‌ كاری‌‬ ‫ئاس���این‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر هاوس���ۆزی‌ ئه‌وان‬ ‫له‌هێزه‌كانی‌ تر زیاتر بێت له‌س���ۆنگه‌ی‌‬ ‫پاش���خانه‌ ئیس�ل�امیه‌كه‌وه‌ مه‌فهومه‌‌و‬ ‫ئه‌گه‌ر له‌ش���ێوه‌ی‌ ده‌ربڕینیش هه‌ندێك‬ ‫كێشه‌ هه‌بێت‪ ،‬به‌ش���ێكی‌ به‌كاردانه‌وه‌‬ ‫داده‌نرێت بۆ هه‌ندێك ده‌زگاو شاش���ه‌ی‌‬ ‫ت���ر ك���ه‌ پش���تیوانیان له‌كوده‌تاك���ه‌‬ ‫ده‌ك���رد‌و به‌س���ه‌ركه‌وتنیان داده‌ن���او‬ ‫ده‌یانویس���ت دۆخه‌ك���ه‌ بقۆزن���ه‌وه‌ بۆ‬ ‫لێدان���ی‌ ئیس�ل�امیه‌كانی‌ كوردس���تان‪،‬‬ ‫له‌هه‌مو حاڵه‌تێكدا چه‌تر هه‌ڵكردن نیه‌‬ ‫له‌كوردستان هاوشێوه‌ی‌ كۆمونیسته‌كانی‌‬ ‫زو ئیسالمیه‌كانی‌ ئه‌مڕۆ گۆڕاون به‌هێزی‌‬ ‫نیش���تیمانی‌‌و به‌ئه‌ركه‌ نیشتیمانیه‌كانی‌‬ ‫خۆیان هۆشیارن‪ ،‬ره‌نگه‌ پێویست بكات‬ ‫به‌نوێنه‌رایه‌ت���ی‌ نه‌ته‌وه‌كه‌یان هه‌ندێك‬ ‫میهره‌جانی‌ قوتابیش ئه‌نجامبده‌ن وه‌ك‬ ‫به‌شداری‌ كورد له‌ره‌تكردنه‌وه‌ی‌ هه‌نگاوی‌‬ ‫دژی‌ دیموكراسی‌ له‌ناوچه‌ی‌ رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫ناوه‌راس���ت‪ ،‬هه‌روه‌ها زه‌مینه‌سازكردن‬ ‫بۆ به‌ده‌س���تهێنانی‌ پشتیوانی‌ ئه‌وان بۆ‬ ‫مه‌س���ه‌له‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌كانمان كه‌ ئامانج‌و‬ ‫وه‌زیف���ه‌ی‌ ته‌وژم���ه‌ ئیس�ل�امیه‌كانی‌‬ ‫كوردستانه‌ چونكه‌ ته‌وژمێكی‌ گه‌وره‌ی‌‬ ‫ئیس�ل�امی‌ به‌و ئاس���انیه‌ له‌گۆڕه‌پانی‌‬ ‫رۆژهه‌اڵتی‌ ناوه‌ڕاست ناكرێته‌ ده‌ره‌وه‌‌و‬ ‫به‌كرده‌وه‌ش ده‌ركه‌وتوه‌ كه‌ سه‌ركه‌وتنی‌‬ ‫ئه‌و ته‌وژمه‌ باش���تره‌ له‌ناسیونالیسته‌‬ ‫س���كوالره‌ به‌رواڵه‌ت دیموكراسیه‌كانی‌‬ ‫ناوچه‌ك���ه‌‪ ،‬بۆی���ه‌ ئیس�ل�امیه‌كان‬ ‫له‌تێگه‌ش���تنیان له‌كێش���ه‌ی‌ ك���وردو‬ ‫چاره‌سه‌ركردنی‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ گشتی‌‬ ‫زۆر له‌پێش سیكوالره‌كانه‌وه‌ن‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئایا ئێوه‌ی‌ ئیس�ل�امیه‌كان‬ ‫به‌نیازنی���ن رێكخراوێكی‌ هاوش���ێوه‌ی‌‬ ‫سۆسیال دیموكراته‌كان دابمه‌زرێنن؟‬ ‫ئه‌بوبه‌ك���ر عه‌ل���ی‌‪ :‬م���ن پێموای���ه‌‬ ‫ئیس���تا كاتی‌ ئه‌وه‌ هاتوه‌ رێكخراوێكی‌‬ ‫له‌وجۆره‌ دابمه‌زرێنن‪ ،‬حزبه‌ ئیس�ل�امیه‌‬ ‫میان���ره‌وه‌كان له‌س���ه‌ر ئاس���تی‌ دنیا‬ ‫رێكخراوێك���ی‌ له‌وجۆره‌ دابمه‌زرێنن هه‌ر‬ ‫یه‌كه‌یان به‌تایبه‌تی‌ نیشتیمانی‌ خۆیه‌وه‌‬ ‫به‌ش���داربێت‌و خزم���ه‌ت به‌واڵت���ه‌كان‌و‬ ‫دۆزه‌كانی‌ یه‌كتری‌ بكه‌ن له‌چوارچێوه‌ی‌‬ ‫تێگه‌یشتنی‌ هاوبه‌شدا‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌ب���ڕوای‌ تۆ له‌واڵتێكی‌ وه‌ك‬ ‫كوردس���تاندا كه‌ زۆرینه‌ی‌ خه‌ڵكه‌كه‌ی‌‬ ‫موسڵمانانه‌‪ ،‬پێویس���تی‌ به‌رێكخستن‌و‬ ‫حیزبی‌ سیاسیه‌؟‬ ‫ئه‌بوبه‌كر عه‌لی‌‪ :‬له‌پێویست ده‌رچوه‌‪،‬‬ ‫له‌روی‌ یاساوه‌ هه‌مو پێنج سه‌د كه‌سێك‬ ‫ئیم���زا كۆبكه‌نه‌وه‌و حزبێكی‌ سیاس���ی‌‬ ‫پێكبهێن���ن‌و زه‌مینه‌یه‌ك���ی‌ سیاس���ی‌‬ ‫ده‌بێت هه‌بێت‪ ،‬چونكه‌ بێ‌ زه‌مینه‌یه‌كی‌‬ ‫سیاس���ی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‌و ئایده‌ل���ۆژی‌‬ ‫دانامه‌زرێت‌و ئیس�ل�امیه‌كانیش هێزێكی‌‬ ‫بچ���وك نی���ن هێزێك���ی‌ حس���ابكراوی‌‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌ن‌و بۆشایه‌ك هه‌بوه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫جێ���گای‌ خۆی���ان بكه‌ن���ه‌وه‌‪ ،‬له‌هه‌مو‬ ‫حاله‌تێكدا ئێمه‌ له‌ن���او كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی‌‬ ‫موسوڵمانین‌و له‌س���ایه‌ی‌ ده‌ستورێكدا‬ ‫ك���ه‌ ده‌ب���ێ‌ له‌گ���ه‌ڵ به‌رامبه‌ره‌كانمان‬ ‫رێكبكه‌وی���ن ك���ه‌ پێگ���ه‌ی‌ ئیس�ل�ام‌و‬ ‫ش���ه‌ریعه‌ت‌و ئه‌و ش���تانه‌ی‌ تێدا دیاری‌‬ ‫كرابێت له‌و كاته‌دا ده‌بێ‌ ئیسالمیه‌كان‬ ‫دوباره‌ خۆی���ان پێناس���ه‌ی‌ بكه‌نه‌وه‌‌و‬ ‫پێیانوابێ���ت ئه‌وان ئیس�ل�امی‌ نامێنن‬ ‫به‌مانا كۆنه‌ك���ه‌ی‌ به‌ڵكو ده‌بن به‌هێزی‌‬ ‫سیاس���ی‌ باگراوه‌ندی‌ ئیسالمی‌ كه‌ ئیتر‬ ‫خه‌بات ناكه‌ن بۆ دروستكردنی‌ ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫ئیس�ل�امی‌‌و جێبه‌جێكردنی‌ ش���ه‌ریعه‌ت‬ ‫به‌مان���ا كۆنه‌ك���ه‌ی‌ چونك���ه‌ رێكه‌وتن‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و شتانه‌ ش���ه‌ریعه‌ت ده‌بێت‬ ‫به‌س���ه‌رچاوه‌ی‌ یاس���ادانان‌و هه‌مویان‬ ‫باوه‌ڕی���ان به‌فره‌ی���ی‌‌و دیموكراس���ی‌‌و‬ ‫ده‌ستاوده‌س���تكردنی‌ ده‌سه‌اڵت هه‌بێت‬ ‫هه‌تا له‌و قۆناغه‌دا پێویستی‌ به‌پاشگری‌‬ ‫ئیسالمیش ناكات كه‌ له‌زۆربه‌ی‌ واڵتان‬ ‫ئیسالمیه‌كان ئه‌و پاش���گره‌یان نه‌ماوه‌‬ ‫ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ بتوانن مافی‌ سیاس���ه‌ت‬ ‫به‌سیاس���ه‌ت بده‌ن له‌والش���ه‌وه‌ مافی‌‬ ‫رۆحی‌‌و فكری‌‌و ئه‌خالقیه‌كان بده‌ن‪.‬‬

‫‪54‬‬

‫سۆراغی‬ ‫كچه‌كانمان‬ ‫له‌ژم���اره‌ (‪)3100‬ی رۆژی‬ ‫رۆژنام���ه‌ی‬ ‫(‪)2003/6/24‬ی‬ ‫(كوردس���تانی نوێ)دا‪ ،‬بۆ یه‌كه‌مجار‬ ‫ئه‌و به‌ڵگه‌نامه‌ی���ه‌ی به‌ڕێوه‌به‌رێتیی‬ ‫موخابه‌رات���ی رژێم���ی به‌عس���مان‬ ‫باڵوك���رده‌وه‌ كه‌ له‌الیه‌ن رۆژنامه‌نوس‬ ‫(عه‌ب���دواڵ كه‌ری���م مه‌حم���ود)ه‌وه‌‬ ‫ئاماده‌كراب���و‪ .‬به‌ڵگه‌نامه‌كه‌ س���اڵی‬ ‫(‪ )1989‬له‌به‌ڕێوه‌به‌رێتیی موخابه‌راتی‬ ‫ته‌ئمیم‪-‬ه‌وه‌ ئاراسته‌ی به‌ڕێوه‌به‌رێتیی‬ ‫موخابه‌راتی گش���تیی عێراق كراوه‌و‬ ‫باس له‌ناردنی (‪ )18‬كچی ئه‌نفالكراوی‬ ‫ك���ورد ده‌كات بۆ مه‌له���او یانه‌كانی‬ ‫شه‌وان له‌میس���ر‪ .‬باڵوكردنه‌وه‌ی ئه‌و‬ ‫به‌ڵگه‌نامه‌ی���ه‌ ده‌نگدانه‌وه‌یه‌كی زۆری‬ ‫دروس���تكردو چه‌ند جارێك له‌رێگه‌ی‬ ‫كه‌ناڵی سیاس���ی‌و دیپلۆماس���ی‪-‬ه‌وه‌‬ ‫هه‌وڵی س���اغكردنه‌وه‌ی ئه‌و مه‌وزوعه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ حكومه‌تی سه‌رده‌می حوسنی‬ ‫موب���اره‌ك درا‪ ،‬ب���ه‌اڵم نكوڵی لێكراو‬ ‫ئیتر به‌فه‌رامۆشیی سپێردرا‪.‬‬ ‫ساڵی پار رێك له‌شه‌وی (‪)2012/8/9‬‬ ‫دا ژنه‌ هونه‌رمه‌ندێكی میسریی به‌ناوی‬ ‫(ئیعتیماد خورش���ید) كه‌ به‌یه‌كێك‬ ‫له‌كه‌س���ایه‌تییه‌ نزیكه‌كان���ی ده‌زگای‬ ‫موخابه‌رات���ی میس���ری س���ه‌رده‌می‬ ‫(جه‌مال عه‌بدلناس���ر)و (موباره‌ك)‬ ‫داده‌نرێ‌و دوات���ر لێیانهه‌ڵگه‌ڕایه‌وه‌و‬ ‫زانیاری���ی زۆر گرنگ‌و مه‌ترس���یداری‬ ‫له‌سه‌ر كاره‌ دزێوو ناشیرینه‌كانی ئه‌و‬ ‫ده‌زگایه‌و به‌رپرسه‌كانی باڵوكرده‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌تیش له‌سه‌ر (سه‌اڵح نه‌سر)ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری موخابه‌راتی س���ه‌رده‌می‬ ‫ناس���رو (س���ه‌فوه‌ت ئه‌لش���ه‌ریف)‬ ‫ی س���ه‌رۆكی ئه‌نجومه‌ن���ی ش���ورا‬ ‫له‌س���ه‌رده‌می موباره‌ك‪ ،‬ئه‌و ژنه‌ له‌و‬ ‫به‌رنامه‌یه‌دا كه‌ له‌كه‌ناڵی (ئه‌لحه‌یات)‬ ‫په‌خش���كرا‪ ،‬به‌ڕونی باسی له‌هێنانی‬ ‫كچ���ه‌ ئه‌نفالكراوه‌كان���ی ك���ورد كرد‬ ‫بۆ میس���ر كه‌ موخابه‌راتی میس���رو‬ ‫س���ه‌فوه‌ت ئه‌لشه‌ریف له‌پش���تیه‌وه‌‬ ‫بون‪ .‬وا ئێستاش له‌زنجیره‌ درامایه‌كی‬ ‫میسریدا به‌ئاشكرا باس له‌ناردنی ئه‌و‬ ‫كچه‌ كوردانه‌ بۆ میسر ده‌كرێ‌و ئاماژه‌‬ ‫ب���ه‌وه‌ ده‌درێ كه‌ كارێك بوه‌ له‌نێوان‬ ‫موخابه‌راتی میسری‌و عێراقیدا كراوه‌‪.‬‬ ‫بێگوم���ان س���یناریۆی ئ���ه‌و جۆره‌‬ ‫درامایان���ه‌و به‌كارهێنانی زانیارییه‌كی‬ ‫ئاوا تیایدا‪ ،‬پشت به‌دۆكیومێنته‌ زۆر‬ ‫نهێنییه‌كانی موخابه‌راته‌وه‌ ده‌به‌ستێ‪.‬‬ ‫له‌مێژوی درامای میسریش���دا نمونه‌ی‬ ‫ل���ه‌و بابه‌ت���ه‌ زۆرن‪ .‬بۆی���ه‌ ئه‌م���ه‌‬ ‫ده‌روازه‌یه‌ك���ی زۆر گرنگه‌ كه‌ بتوانین‬ ‫له‌رێگه‌ی درامای ئه‌وانه‌وه‌‪ ،‬به‌شێكی‬ ‫دیك���ه‌ له‌تراژیدیای خۆم���ان به‌دنیا‬ ‫بناسێنین‪.‬‬ ‫ئیستا میسری دوای موباره‌ك چه‌ند‬ ‫سه‌ره‌داوێكی گرنگی بۆ كه‌شفكردین‪،‬‬ ‫ده‌مێنێته‌وه‌ سه‌ر ئه‌وه‌ی ئێمه‌ی كورد‬ ‫چی ده‌كه‌ین‌و چۆن كار له‌س���ه‌ر ئه‌و‬ ‫دۆس���ێ گرنگ‌و نه‌ته‌وه‌ییه‌ ده‌كه‌ین‌و‬ ‫چه‌ن���ده‌ خه‌مخۆری ئ���ه‌وه‌ ده‌بین كه‌‬ ‫سۆراغێكی ئه‌و كچه‌ ئه‌نفالكراوانه‌مان‬ ‫بكه‌ی���ن؟‪ ..‬ئاخر ئه‌مه‌ كه‌یس���ێكه‌‪،‬‬ ‫جگ���ه‌ له‌ژی���ان‌و چاره‌نوس���ی (‪)18‬‬ ‫كچ���ی جوانكیله‌ی ك���ورد‪ ،‬هاوكات‬ ‫ره‌هه‌ندێك���ی ترس���ناكی دیك���ه‌و‬ ‫دیوێك���ی دیكه‌ی به‌ربه‌ریه‌تی به‌عس‌و‬ ‫هاوئاهه‌نگی���ی رژێم���ه‌ دیكتاتۆرییه‌‬ ‫عه‌ره‌بیی���ه‌كان بۆ ئێمه‌ ن���ا‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ب���ۆ ت���ه‌واوی دنی���ا ده‌س���ه‌لمێنێ‌و‬ ‫دۆكیومێنتێك���ه‌ زۆر هه‌ڵده‌گ���رێ كه‌‬ ‫له‌ئاستی نێوده‌ڵه‌تییداو له‌چوارچێوه‌ی‬ ‫هه‌وڵه‌كان���ی به‌جینۆسایدناس���اندنی‬ ‫ئه‌نفال پش���تی پێببه‌سترێ‪ .‬چونكه‌‬ ‫ئ���ه‌و به‌ڵگه‌نامه‌ی���ه‌ زۆر حه‌قیقه‌ت‌و‬ ‫مه‌سیج له‌خۆده‌گرێ‪ ،‬به‌تایبه‌ت ئه‌وه‌ی‬ ‫په‌یوه‌ندی���ی به‌چه‌مك���ی (ئه‌نف���ال)‬ ‫له‌مێژوو توراسی ئیس�ل�ام‪-‬دا هه‌یه‌و‬ ‫مامه‌ڵه‌كردنی موسڵمانان له‌گه‌ڵ كچ‌و‬ ‫ژنانی كۆمه‌ڵگه‌ ناموسڵمانه‌كان‪ ،‬وه‌ك‬ ‫كه‌نیزه‌ك‌و ده‌ستكه‌وتی حه‌اڵڵكراو بۆ‬ ‫خۆیان‪ ،‬یانیش به‌خشین‌و فرۆشتنیان‬ ‫وه‌ك دیاریی‌و ده‌س���تكه‌وتی جه‌نگ‌و‬ ‫فتوحاته‌كانی���ان‌و پیاده‌كردن���ی ئه‌و‬ ‫چه‌مكه‌ به‌سه‌ر كوردی (هه‌ڵگه‌ڕاوه‌!)‬ ‫دا‪ .‬ب���ا بزانین‌و چاوه‌ڕێبین كه‌ كورد‬ ‫خۆی چۆن خاوه‌ندارێتیی ئه‌و دۆسێیه‌‬ ‫ده‌كات‌و ك���ه‌ی رو له‌میس���ری دوای‬ ‫شۆڕش ده‌كات‌و كار بۆ ساغكردنه‌وه‌ی‬ ‫به‌ڵگه‌نامه‌ك���ه‌و س���ۆراغكردنی ئ���ه‌و‬ ‫كچانه‌مان ده‌كات‪..‬‬ ‫‪kawamuhamad@yahoo.com‬‬

‫عێراق‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫هه‌رای‌ خانه‌نشینی‌ پارله‌مانتاران ‌ی عێراق‪..‬‬

‫پرۆفایل‬

‫‪7‬‬

‫كوردو ده‌وڵه‌تی‌ قانون‪ :‬بۆ پڕوپاگه‌نده‌ی‌ هه‌ڵبژاردنه‌‪ ،‬مه‌واتن‪ :‬مه‌بده‌ئه‌ نه‌ك پڕوپاگه‌نده‌‬ ‫ئا‪ :‬سۆران كامه‌ران‬ ‫ه���ه‌ردو لیس���تی‌ مه‌وات���ن‌و ئه‌ح���رار‬ ‫له‌پارله‌مان���ی‌ عێ���راق پێش���نیاری‌‬ ‫هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌ی‌ موچه‌ی‌ خانه‌نشینی‌‬ ‫پارله‌مانتاران‌و س���ێ‌ سه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌ی‌‬ ‫عێراق ده‌كه‌ن‪ .‬پارله‌مانتارێكی‌ لیس���تی‌‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ قانون داواده‌كات ئه‌و پێشنیاره‌‬ ‫بكرێته‌ پڕۆژه‌ یاس���ایه‌ك‌و له‌پارله‌ماندا‬ ‫ده‌نگی‌ له‌س���ه‌ر بدرێت‪ .‬پارله‌مانتارێكی‌‬ ‫كوردی���ش رایده‌گه‌یه‌نێت ئه‌و بابه‌ته‌ بۆ‬ ‫پڕوپاگه‌نده‌ی‌ هه‌ڵبژاردن ده‌وروژێنرێت‪.‬‬ ‫دوای‌ ته‌وابون���ی‌ ه���ه‌ر خولێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫پارله‌م���ان كه‌ ماوه‌كه‌ی‌ چوار س���اڵه‌‪،‬‬ ‫پارله‌مانت���اران به‌موچ���ه‌ی‌ مانگان���ه‌ی‌‬ ‫پێن���ج ملی���ۆن‌و (‪ )200‬ه���ه‌زار دینار‬ ‫خانه‌نش���ین ده‌كرێن‪ .‬به‌گوێره‌ی‌ ماده‌ی‌‬ ‫(‪ )21‬یاسای خانه‌نشینی‌ ژماره‌ (‪)27‬‬ ‫ی‌ س���اڵی‌ (‪ ،)2006‬هی���چ ئه‌ندامێكی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌ران ناتوانیت موچه‌ی‌‬ ‫خانه‌نش���ینی‌ ره‌تبكات���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر‬ ‫ره‌تی‌ بكاته‌وه‌ ده‌كرێته‌ س���ه‌ر ژماره‌ی‌‬ ‫ژمێریاری‌ بانكه‌ك���ه‌ی‌ دواتر هه‌ركاتێك‬ ‫بی���ه‌وێ ده‌توان���ێ وه‌ریبگرێ���ت‪ .‬ئه‌م‬ ‫موچه‌ قه‌به‌ی���ه‌ش ناڕه‌زاییه‌كی‌ فراوانی‌‬ ‫له‌ئینته‌نێته‌وه‌‬ ‫ ‬ ‫جه‌ماوه‌ری‌ لێكه‌وتۆته‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌ به‌شێك دانیشتنێکی په‌رله‌مانی عێراق‬ ‫له‌فراكسیۆنه‌كانی‌ ناو پارله‌مانی‌ عێراق‬ ‫پارله‌مانتار‬ ‫داوای‌ هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌ی‌ خانه‌نش���ینی‌ موقته‌دا س���ه‌در"‪ ،‬ده‌س���تبه‌رداربونی‌ پارله‌مانت����اران به‌الی‌ لیس����ته‌كه‌یانه‌وه‌‬ ‫یان وه‌زیر؟‬ ‫پارله‌مانتاران‌و پله‌ تایبه‌ته‌كان ده‌كه‌ن‪ .‬خۆیان له‌خانه‌نشینی‌ پارله‌مان راگه‌یاند‪" ،‬مه‌سه‌له‌ی‌ مه‌بده‌ئه‌‪ ،‬نه‌ك وه‌كو هه‌ندێ‬ ‫به‌وته‌ی‌ پارله‌مانتارو وه‌زیری‌ پێشو‬ ‫فه‌ت�ل�اوی‌ ده‌ڵێت "ده‌خ���وازم ئه‌وه‌ بۆ الیه‌ن ئاماژه‌ی‌ پێده‌كه‌ن بۆ پڕوپاگه‌نده‌‬ ‫بێت"‪ .‬جه‌خ����ت له‌وه‌ش ده‌كاته‌وه‌ دوای‌ وائیل عه‌بدوله‌تیف‪ ،‬موچه‌ی‌ مانگانه‌ی‌‬ ‫پڕوپاگه‌نده‌ی‌ هه‌ڵبژاردن نه‌بێت"‪.‬‬ ‫پڕوپاگه‌نده‌و پڕۆژه‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌به‌رده‌م رایگشتی‌ ده‌ستبه‌داری‌ وه‌زیرو پارله‌مانت���اران (‪ )12‬ملیۆن‌و‬ ‫پارله‌مانت���اری‌ لیس���تی‌ ده‌وڵه‌ت���ی‌‬ ‫موچه‌ی‌ خانه‌نش����ینی‌ بون‪ ،‬ئاماده‌نین (‪ )900‬ه���ه‌زار دین���اره‌ ك���ه‌ ده‌كاته‌‬ ‫مه‌بده‌ئی‌ هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌‬ ‫قان���ون حه‌نان فه‌تالوی‌‪ ،‬ك���ه‌ له‌رۆژی‌‬ ‫به‌پێ����ی‌ ئامارێ����ك‪ ،‬مانگان����ه‌ ب����ڕی‌ ئ����ه‌و موچه‌ی����ه‌ وه‌ربگ����رن‪ .‬به‌وت����ه‌ی‌ (‪ )10800‬دۆالر‌و هیچ باجێكی‌ ناچێته‌‬ ‫(‪ )2013/6/14‬داوای‌ له‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫پارله‌مان كرد‪ ،‬خانه‌نشینی‌ پارله‌مانتاران (‪ 9‬ملی����ار‌و ‪ 60‬ملی����ۆن دین����ار) وه‌كو خ����ۆی‌ مه‌به‌س����تیان ل����ه‌و كاره‌ "ته‌نها سه‌ر‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ پێشنیاری‌ هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی‌‬ ‫هه‌ڵبوه‌شێنێته‌وه‌‪ ،‬له‌به‌یاننامه‌یه‌كدا كه‌ خانه‌نش����ینی‌ به‌ئه‌ندامان����ی‌ په‌رله‌مان‌و له‌پێناوی‌ به‌رژه‌وه‌ندی گشتیدایه‌‌و دوره‌‬ ‫پارله‌مانت���اران‪،‬‬ ‫خانه‌نش���ینی‌‬ ‫وێنه‌یه‌كی‌ بۆ ئاوێنه‌ نێردراوه‌‪ ،‬داوا ده‌كات ئه‌نجومه‌ن����ی‌ پارێ����زگاكان ده‌درێ����ت‌و له‌پڕوپاگه‌نده‌ی‌ هه‌ڵبژاردنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی پارله‌مانتاری‌ سه‌ربه‌خۆی‌ عێراق جه‌واد‬ ‫شه‌ریفی‌‪ ،‬رایده‌گه‌یه‌نێت هه‌ڵوه‌شانه‌و‌ه ‌‬ ‫كوتله‌كان���ی‌ پارله‌مانی‌ عێ���راق پرۆژه‌ له‌س����اڵێكدا ده‌كات����ه‌ (‪ 108‬ملی����ار‌و‬ ‫یاس���ایه‌ك بۆ كه‌مكردن���ه‌وه‌ی‌ موچه‌ی‌ ‪ 796‬ملیۆن دینار)‪ .‬له‌ماوه‌ی‌ هه‌ش����ت خانه‌نش����ینی‌ پارله‌مانتاران‌و هه‌ر س����ێ‌ به‌زون���ی‌ داواده‌كات پڕۆژه‌ یاس���اكه‌ی‌‬ ‫پله‌تایبه‌ته‌كان‌و وه‌زیره‌كان پێش���كه‌ش س����اڵی‌ رابردوی‌ كۆمه‌ڵه‌ی‌ نیشتیمانی‌‌و سه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌ی‌ عێراق ده‌كه‌نه‌ پڕۆژه‌ كوتل���ه‌ی‌ ئه‌حرار ته‌نها خانه‌نش���ینی‌‬ ‫بك���ه‌ن‪ ،‬دواتری���ش ده‌نگدان له‌س���ه‌ر ئه‌نجومه‌نی‌ نیشتیمانی‌ كاتی‌‌و په‌رله‌مانی‌ یاسایه‌ك‌و پێشكه‌شی‌ پارله‌مانی‌ ده‌ك ‌هن‌و پارله‌مانت���اران نه‌گرێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵك���و‬ ‫پڕۆژه‌ یاس���اكه‌ له‌رێگ���ه‌ی‌ كه‌ناڵه‌كانی‌ پێش����و له‌گه‌ڵ په‌رله‌مانه‌كه‌ی‌ ئێس����تا‌و چاوه‌ڕوان ده‌كه‌ن له‌ئاینده‌یه‌كی‌ نزیكیشدا وه‌زیره‌كانیش بگرێت���ه‌وه‌‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫راگه‌یاندنه‌وه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ راسته‌وخۆ ئه‌ندامانی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگاكان زیاتر بخرێته‌ ده‌نگدانه‌وه‌‪ .‬ش����ه‌ریفی‌ ده‌ڵێت حكومه‌ت نه‌توانێت ره‌ت���ی‌ بكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫ل����ه‌ (‪ 654‬ملیار‌و ‪ 290‬ملیۆن) دیناریان "ئه‌و خانه‌نشینیه‌ جۆرێكه‌ له‌جۆره‌كانی‌ وتیشی‌ "پێویسته‌ پارله‌مانتاران دوای‌‬ ‫بۆ گه‌لی‌ عێراق بگوازرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫گه‌نده‌ڵ����ی‌"‪ ،‬چونك����ه‌ "پاره‌یه‌كی‌ زۆری‌ ته‌واوبونی‌ ماوه‌ی‌ پارله‌مان بگه‌ڕێنه‌وه‌‬ ‫له‌چه‌ند رۆژی‌ رابردودا پارله‌مانتارانی‌ وه‌ك موچه‌ی‌ خانه‌نشینی‌ وه‌رگرتوه‌‪.‬‬ ‫پارله‌مانت����اری‌ لیس����تی‌ ئه‌ح����رار ده‌وڵ����ه‌ت به‌ه����ه‌ده‌رده‌دات‪ ،‬له‌كاتێكدا س���ه‌ر كاره‌كانیان‌و موچه‌ی‌ خزمه‌تی‌‬ ‫هه‌ریه‌ك���ه‌ له‌لیس���ته‌كانی‌ مه‌وات���ن‬ ‫"ئه‌نجومه‌نی‌ بااڵی‌ ئیس�ل�امی‌‪ :‬عه‌ممار حوس����ێن ش����ه‌ریفی‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ده‌كات پێویس����ته‌ ئه‌و پاره‌ی����ه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ ئه‌وێ‌ وه‌ربگرن"‪.‬‬ ‫خانه‌نش����ینی‌ خه‌ڵكی‌ هه‌ژار خه‌رج بكرێت"‪.‬‬ ‫حه‌كیم"‌و لیستی‌ ئه‌حرار "ره‌وتی‌ سه‌در‪ :‬هه‌ڵوه‌ش����انه‌وه‌ی‌‬

‫هه‌ڵوێستی‌‬ ‫كورد‬ ‫پارله‌مانتاران����ی‌ ك����ورد داواده‌كه‌ن بۆ‬ ‫نه‌هێش����تنی‌ جیاوازییه‌كان‌و به‌دیهێنانی‌‬ ‫عه‌داله‌ت سیستمی‌ موچه‌ له‌ته‌واوی‌ عێراقدا‬ ‫یه‌كبخرێته‌وه‌‪ ،‬راش����یده‌گه‌یه‌نن تائێستا‬ ‫الیه‌نی‌ كوردی‌ تاوتوێی‌ هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی‌‬ ‫خانه‌نشینی‌ پارله‌مانتارانی‌ نه‌كردوه‌‪.‬‬ ‫پارله‌مانت����اری‌ س����ه‌ربه‌خۆی‌ ك����ورد‬ ‫د‪.‬مه‌حمود عوسمان‪ ،‬به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫تائێس����تا كوتل����ه‌ی‌ ك����وردی‌ تاوتوێی‌‬ ‫بابه‌تی‌ هه‌ڵوه‌ش����انه‌وه‌ی‌ خانه‌نش����ینی‌‬ ‫پارله‌مانتارانیان نه‌كردوه‌‪ ،‬داواشده‌كات بۆ‬ ‫كه‌مكردنه‌وه‌و نه‌هێشتنی‌ جیاوازییه‌كان‌و‬ ‫به‌دیهێنانی‌ عه‌دال����ه‌ت‪ ،‬موچه‌ له‌عێراقدا‬ ‫هه‌ر له‌سه‌رۆك كۆماره‌وه‌ تا فه‌رمانبه‌رێك‬ ‫به‌یاس����ایه‌ك یه‌كبخرێت‪ .‬له‌و یاسایه‌شدا‬ ‫یارمه‌ت����ی‌‌و موچه‌‌و خانه‌نش����ینی‌ به‌پێی‌‬ ‫ته‌مه‌ن‌و خزمه‌ت‌و كاركردن رێكبخرێت‪.‬‬ ‫به‌بۆچون����ی‌ د‪.‬مه‌حم����ود‪ ،‬به‌ه����ۆی‌‬ ‫نزیكبون����ه‌وه‌ی‌ واده‌ی‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانه‌وه‌‬ ‫به‌ش����ێك له‌الیه‌نه‌كان هه‌ڵوه‌ش����انه‌وه‌ی‌‬ ‫خانه‌نش����ینی‌ پارله‌مان ب����ۆ "موزایه‌ده‌و‬ ‫بانگه‌ش����ه‌ی‌ هه‌ڵبژاردن به‌كارده‌هێنن"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "ئه‌و كه‌س����ه‌ی‌ ده‌ڵێت موچه‌كه‌‬ ‫وه‌رناگرم راس����ت ن����اكات‌و پێش هه‌مو‬ ‫كه‌س����ێك ده‌چێ����ت وه‌ریده‌گرێ����ت"‪.‬‬ ‫داواش����ده‌كات ه����ه‌ر پارله‌مانتارێ����ك‬ ‫خانه‌نش����ینی‌ ناوێت بابچێ����ت له‌به‌رده‌م‬ ‫دادگاو دادن����وس به‌ڵێننامه‌ پڕبكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫نه‌وه‌ك����و "هه‌ر به‌قس����ه‌ بڵ����ێ‌ موچه‌م‬ ‫ناوێ‌"‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ن خۆی����ه‌وه‌ ئه‌ندام����ی‌ لیژنه‌ی‌‬ ‫دارای����ی‌‌و پارله‌مانت����اری‌ هاوپه‌یمان����ی‌‬ ‫كوردس����تانی‌ دلێ����ر قادر‪ ،‬ب����ۆ ئاوێنه‌ی‌‬ ‫رونكرده‌وه‌ لیسته‌كه‌یان له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دایه‌‬ ‫خانه‌نش����ینی‌ پارله‌مانتاران به‌یاسایه‌ك‬ ‫رێكبخرێ����ت كه‌ "یه‌كس����انی‌ تێدا بێت"‪،‬‬ ‫وتیش����ی‌ "ئه‌گه‌ر به‌و ج����ۆره‌ بێت ئه‌وا‬ ‫زۆرین����ه‌ی‌ پارله‌مانت����اران ده‌نگ����ی‌ بۆ‬ ‫ده‌ده‌ن"‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌هه‌وڵه‌كان����ی‌ لیس����تی‌‬ ‫ئه‌ح����رارو مه‌وات����ن‪ ،‬ئ����ه‌و پارله‌مانتاره‌‬ ‫باس ل����ه‌وه‌ده‌كات ده‌بێت ئ����ه‌و بابه‌ته‌‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی‌ یاس����ایی‌ یه‌كالبكرێته‌وه‌و‬ ‫"ته‌نها لێدوان نه‌بێت"‪ .‬وتیش����ی‌ "ده‌بێت‬ ‫ئه‌و لێدوانانه‌ له‌كه‌س����ێكه‌وه‌ نه‌بێت‪ ،‬كه‌‬ ‫خۆی‌ موچه‌ی‌ خانه‌نش����ینی‌ تری‌ هه‌یه‌و‬ ‫سودمه‌ندبوه‌"‪.‬‬

‫"پێویسته‌ ئه‌مه‌ریكا به‌مه‌رجی‌ رێكه‌وتن له‌گه‌ڵ كورد یارمه‌تی‌ مالیكی‌ بدات"‬ ‫ئا‪ :‬بارام سوبحی‌‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌رچاوه‌ ‌‬ ‫رۆژنامه‌یه‌كی‌ ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫كێشه‌كانی‌ عێراق ده‌گێڕێته‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫بۆ سیاسه‌ته‌ پاوانخوازییه‌كان ‌‬ ‫مالیكی‌‌و په‌راوێزخستنی‌ سوننه‌كان‬ ‫ی‬ ‫ی سیاسیدا‪ ،‬رۆژنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫له‌پرۆسه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ریتانیش مالیكی‌ به‌"سه‌ركرده‌یه‌ك ‌‬ ‫كاره‌ساتاوی‌" ناوده‌بات‪.‬‬ ‫ی عێ���راق‬ ‫تادێ���ت ره‌وش���ی‌ ئه‌من��� ‌‬ ‫ب���ه‌ره‌و ئاڵۆزبون ده‌چێ���ت‪ ،‬به‌جۆرێك‬ ‫ی نه‌ته‌و‌ه‬ ‫ی نێ���رده‌ ‌‬ ‫ی ئاماره‌كان ‌‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫یه‌كگرت���وه‌كان له‌عێ���راق "یۆنام���ی‌"‬ ‫ی رابردودا‬ ‫ی ته‌مم���وز ‌‬ ‫له‌م���اوه‌ی‌ مانگ ‌‬ ‫ی‬ ‫زیاتر له‌هه‌زار هاواڵتی‌ بونه‌ته‌ قوربان ‌‬ ‫ی‬ ‫ك���رده‌و‌ه توندوتیژی‌‌و تیرۆركارییه‌كان ‌‬ ‫عێراق‪ ،‬له‌ماوه‌ی‌ چوار مانگی‌ رابردوشدا‬ ‫نزیك ‌هی‌ سێ‌ هه‌زار كه‌س كوژران‌و زیاتر‬ ‫له‌حه‌وت هه‌زار كه‌س���یش برینداربون‪.‬‬ ‫ی كه‌ركوك‬ ‫له‌م هه‌فته‌یه‌ش���دا له‌ش���ار ‌‬ ‫ی هاتوچ���ۆ راگه‌یه‌ن���را‪،‬‬ ‫قه‌ده‌غه‌كردن��� ‌‬ ‫له‌شاری‌ به‌غداش ئه‌مه‌ریكا گه‌وره‌ترین‬ ‫باڵێوزخان���ه‌ی‌ خۆی‌ له‌به‌ر مه‌ترس���ی‌‌و‬ ‫ی ئه‌من���ی‌ داخس���ت‪ .‬هێز‌ه‬ ‫هه‌ڕه‌ش��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پاراستن ‌‬ ‫ئه‌منیه‌كانیش رێوشوێنه‌كان ‌‬ ‫ی به‌غدای���ان مكۆمتر‬ ‫ی س���ه‌وز ‌‬ ‫ناوچ ‌ه ‌‬ ‫كردوه‌‪.‬‬ ‫ی ك���رده‌و‌ه توندوتیژییه‌كان‬ ‫زیادبون ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌عێ���راق هاوكات ‌ه له‌گ���ه‌ڵ به‌رده‌وام ‌‬ ‫ناكۆكی‌ نێ���وان الیه‌نه‌ سیاس���یه‌كان‪،‬‬ ‫ی‬ ‫الیه‌نه‌ نه‌یاره‌كان مالیكی‌‌و حكومه‌ته‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫تۆمه‌تبار ده‌كه‌ن‌و ده‌ڵێن له‌به‌ڕێوه‌بردن ‌‬ ‫دۆس���یه‌ی‌ ئه‌منیدا شكس���تی‌ هێناوه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫به‌رپرسانی‌ حكومه‌تیش ئاماژه‌ به‌بون ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بۆ تێكدان ‌‬ ‫ی ناوخۆی���ی‌‌و ده‌ره‌ك ‌‬ ‫پالن ‌‬ ‫ره‌وشی‌ ئه‌منی‌ عێراق ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫له‌به‌دواداچونێكدا بۆ خراپبونی‌ ره‌وش ‌‬ ‫ی عێ���راق‪ ،‬رۆژنامه‌ی‌ واش���نتۆن‬ ‫ئه‌من ‌‬

‫ی ئه‌مه‌ریكی‌ له‌ش���یكارییه‌كدا‬ ‫پۆس���ت ‌‬ ‫ی هۆكاره‌ك ‌ه‬ ‫ئاماژه‌ به‌وه‌ده‌كات به‌شێك ‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌ ب���ۆ "سیاس���ه‌ته‌ تایفی ‌ه‬ ‫به‌رته‌سكه‌كان‌و ئه‌و شێو‌ه به‌ڕێوه‌بردن ‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆك وه‌زیران‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتخوازیی ‌ه ‌‬ ‫ی مالیكی‌ په‌یڕه‌وی‌ ده‌كات"‪.‬‬ ‫نور ‌‬ ‫ی رۆژنامه‌كه‌‪،‬‬ ‫به‌بۆچونی‌ ش���یكه‌ره‌وان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ئامانجگرتن ‌‬ ‫هه‌ڵه‌یه‌كی‌ دیاری‌ مالیك ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌ركرده‌ سوننیه‌كانی‌ عێراق ‌ه له‌نمونه‌ ‌‬ ‫ی پێشوی‌ دارایی‌‌و‬ ‫رافیع عیساوی‌ وه‌زیر ‌‬ ‫جێگری‌ سه‌رۆك كۆمار تاریق هاشمی‌‪،‬‬ ‫ئه‌م ‌ه جگ ‌ه له‌په‌الماردانی‌ خۆپیشاندان‌و‬ ‫ی چه‌ند‬ ‫ی س���وننه‌كان كه‌ ماوه‌ ‌‬ ‫ناڕه‌زای ‌‬ ‫ی عێراق‬ ‫مانگێك��� ‌ه له‌پێن���ج پارێ���زگا ‌‬ ‫به‌رده‌وام���ه‌‪ .‬رۆژنامه‌ك��� ‌ه ده‌نوس���ێت‬ ‫ی‬ ‫"مالیكی‌ به‌م دواییان ‌ه هه‌ندێك هه‌نگاو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نا بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ی‌ ئاس���ت ‌‬ ‫بچوك��� ‌‬ ‫ناكۆكی��� ‌ه تایفیه‌كان���ی‌ واڵت‪ ،‬ئه‌ویش‬ ‫به‌ده‌س���تپێكردنه‌وه‌ی‌ گفتوگ���ۆكان‬ ‫ی‬ ‫ی كورد له‌باكور ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ده‌س���ه‌اڵتداران ‌‬ ‫ی‬ ‫عێ���راق‌و رێگ���ه‌دان به‌ئه‌نجامدان��� ‌‬ ‫ی پارێزگا زۆرین ‌ه‬ ‫ی ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫هه‌ڵبژاردن ‌‬ ‫سوننیه‌كان"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌مموز ‌‬ ‫له‌كۆتاییه‌كان���ی‌ مانگ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫رابردودا‪ ،‬رێكخ���راوی‌ قاعید‌ه په‌المار ‌‬ ‫ی‬ ‫ه���ه‌ردو گرتوخان ‌هی‌ ئه‌بو غرێب‌و تاج ‌‬ ‫داو به‌هۆیه‌وه‌ سه‌دان زیندان تۆمه‌تبار‬ ‫به‌تیرۆر هه‌اڵتن‪ ،‬واشنتۆن پۆست هێما‬ ‫بۆ ئ���ه‌وه‌ده‌كات ئ���ه‌و روداوه‌ ده‌بێت ‌ه‬ ‫هۆی‌ زیادبونی‌ كرده‌وه‌ توندوتیژییه‌كان‬ ‫"نه‌ته‌نها له‌عێراقدا‪ ،‬به‌ڵكو له‌سوریاش‪،‬‬ ‫ی وێرانكه‌ر‬ ‫چونك ‌ه قاعی���د‌ه په‌الم���ار ‌‬ ‫ی به‌ش���ار ئه‌سه‌دو‬ ‫له‌دژی‌ حكومه‌ته‌كه‌ ‌‬ ‫گروپ ‌ه هه‌ڵگه‌ڕاو‌ه میانڕه‌وه‌ كورده‌كان‬ ‫ئه‌نجام ده‌دات"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و رۆژنام��� ‌ه ئه‌مه‌ریكی���ه‌‪ ،‬ب���ۆ‬ ‫ی عێراق‪،‬‬ ‫ی ئه‌من��� ‌‬ ‫چاره‌س���ه‌ری‌ دۆخ��� ‌‬ ‫ی عێ���راق‬ ‫پێش���نیار ده‌كات حكومه‌ت��� ‌‬ ‫ی زۆرو گه‌وره‌و یه‌كالكه‌ره‌و‌ه‬ ‫"رێوشوێن ‌‬

‫ی‬ ‫بگرێته‌به‌ر‪ ،‬به‌ئامانجی‌ رێگرتن له‌ترازان ‌‬ ‫ی ناوخۆ‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫واڵت به‌ره‌و ش���ه‌ڕ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌مه‌ریكا له‌س���اڵی‌ (‪ )2011‬هێزه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫كش���انده‌وه‌ به‌اڵم ئه‌وه‌ند‌ه ده‌سه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پاراس���توه‌‪ ،‬ك ‌ه بتوانێت له‌كات ‌‬ ‫خۆ ‌‬ ‫پێویستدا به‌كاریبهێنێ‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫واشنتۆن پۆست‪ ،‬ره‌خن ‌ه له‌ئیداره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌مه‌ریك���ی‌ ده‌گرێت به‌هۆ ‌‬ ‫ئێس���تا ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی درێ���ژ به‌ب ‌‬ ‫ئ���ه‌و‌هی‌ "ب���ۆ ماوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پێشكه‌ش به‌حكومه‌ت ‌‬ ‫مه‌رج یارمه‌ت ‌‬ ‫مالیك���ی‌ ده‌كرد‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌ئێس���تادا‬ ‫ی ئ���ه‌و یارمه‌تیان���ه‌و‬ ‫به‌رده‌وامبون��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سیس���تمی‌ سه‌ره‌ك ‌‬ ‫له‌وانه‌ش پێدان ‌‬ ‫ی ده‌بێت مه‌رجدار بێت"‪.‬‬ ‫چ ‌هك‌و به‌رگر ‌‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌و مه‌رجانه‌ش‪ ،‬رۆژنامه‌ك ‌ه‬ ‫ی ده‌زانێت حكومه‌تی‌ عێراق واز‬ ‫به‌گرنگ ‌‬ ‫له‌تۆمه‌ت ‌ه قانونیه‌كانی‌ له‌دژی‌ سه‌ركرد‌ه‬ ‫ی‬ ‫س���وننه‌كان بهێنێت‌و له‌گ���ه‌ڵ الیه‌ن ‌‬ ‫كوردیش له‌باره‌ی‌ كێش ‌ه ناوخۆییه‌كان‬ ‫بگات ‌ه رێككه‌وتن‪.‬‬ ‫ی ئه‌مه‌ریكا‬ ‫سه‌باره‌ت به‌یارمه‌تیه‌كان ‌‬ ‫ی عێراق‪ ،‬رۆژنامه‌ك ‌ه‬ ‫بۆ هێز‌ه ئه‌منیه‌كان ‌‬ ‫ی ئه‌مه‌ریكا ده‌كات‬ ‫پێش���نیار بۆ ئیداره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌واڵگریی‌و راهێنان‌و دابینكردن ‌‬ ‫له‌ڕو ‌‬ ‫ی زیاتر پێش���كه‌ش‬ ‫چه‌ك���ه‌و‌ه یارمه‌ت ‌‬ ‫به‌هێ���زه‌ ئه‌منیه‌كانی‌ عێ���راق بكرێت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وه‌ش به‌مه‌به‌ستی‌ به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ ‌‬ ‫ی قاعی���ده‌‪،‬‬ ‫هه‌ڕه‌ش���ه‌كانی‌ رێكخ���راو ‌‬ ‫چونك��� ‌ه "ئه‌گ���ه‌ر ئه‌مه‌ری���كا له‌عێراق‬ ‫به‌ره‌نگاری‌ په‌المار‌ه تیرۆریس���تیه‌كان‬ ‫نه‌بێته‌وه‌‪ ،‬ئ���ه‌وا هێزه‌ توندڕه‌وه‌كان زو‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌من ‌‬ ‫بێت یان دره‌نگ ده‌بنه‌ كێشه‌ ‌‬ ‫بۆ ئه‌مه‌ریكا"‪.‬‬ ‫ی توندوتی���ژی‌‌و په‌الم���ار‌ه‬ ‫زیادوبن��� ‌‬ ‫ی رابردوی‌ عێراق‪،‬‬ ‫ی مانگ ‌‬ ‫خوێناوییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫وایك���رد جارێكیتر بببێت���ه‌وه‌ جێگه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی میدی���اكان‌و هه‌واڵه‌كان��� ‌‬ ‫بایه‌خ��� ‌‬ ‫ی هه‌واڵی‌ میدیا‬ ‫عێراق بونه‌ س���ه‌ر دێڕ ‌‬ ‫جیهانی���ه‌كان‪ .‬هه‌رچه‌ن���ده‌ ماوه‌یه‌ك ‌ه‬

‫ده‌ڵێت "س���ه‌رقاڵبونی‌ جیهان به‌شه‌ڕو‬ ‫ناكۆكیه‌كانی‌ سوریاوه‌‪ ،‬وایكردو‌ه كه‌متر‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌رنج بدرێت ‌ه عێراق كه‌ توندوتیژ ‌‬ ‫تیایدا به‌رده‌وام‌و باڵوه‌‪ .‬ئێس���تا عێراق‬ ‫ی‬ ‫وه‌ك���و واڵته‌ك ‌هی‌ هاوس���ێی‌ له‌كه‌نار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌و‌هی‌ ژماره‌ ‌‬ ‫مه‌ترسیدایه‌‪ ،‬به‌به‌ڵگ ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫قوربانیان���ی‌ مانگی‌ حه‌وت���ی‌ رابردو ‌‬ ‫ی قوربانیانی‌ سوریا له‌و‬ ‫عێراق له‌ژماره‌ ‌‬ ‫مانگه‌دا زیاتره‌"‪.‬‬ ‫ل���ه‌و راپۆرت���ه‌دا‪ ،‬رۆژنامه‌ك��� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی توندوتیژییه‌كان ‌‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت شه‌پۆل ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ساڵ ‌‬ ‫ئێس���تا روداوه‌ خوێناوییه‌كان ‌‬ ‫(‪‌)2006‬و س���ااڵنی‌ دوات���ر به‌بی���ر‬ ‫ی توندوتیژی‌‌و‬ ‫ده‌هێنێته‌وه‌‪ ،‬ك��� ‌ه به‌هۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ناكۆك���ی‌ تایه‌فیه‌و‌ه ه���ه‌زاران هاواڵت ‌‬ ‫ی بونه‌ت ‌ه قوربانی‌‪ .‬له‌ئێستاش���دا‬ ‫عێراق ‌‬ ‫ی‬ ‫قوربانی���ه‌كان ب���ه‌زۆری‌ خه‌ڵكان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاسایین‪ .‬رۆژنامه‌كه‌ ده‌نوسێت "له‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ڵبژێردراو ‌‬ ‫ی حكومه‌ت��� ‌‬ ‫پێكهێنان ‌‬ ‫ی ده‌س���تور‬ ‫عێ���راق‌و په‌س���ه‌ندكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌س���اڵی‌ (‪‌)2006‬و راده‌ستكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دۆس���یه‌ی‌ ئه‌من��� ‌‬ ‫به‌رپرس���یارێت ‌‬ ‫له‌هێزه‌كانی‌ ئه‌مه‌ریكاو‌ه بۆ هێزه‌ ئه‌منی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫عێراقی���ه‌كان‪ ،‬ده‌بو عێ���راق ماڵئاوای ‌‬ ‫له‌توندوتیژی‌ بكردایه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و رۆژنامه‌ به‌ریتانیه‌‪ ،‬راش���كاوان ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ره‌خن���ه‌ له‌س���ه‌رۆك وه‌زیران��� ‌‬ ‫ی مالیكی‌ ده‌گرێ���ت‌و ب ‌ه‬ ‫عێ���راق ن���ور ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كاره‌س���اتاوی‌" ناو ‌‬ ‫"س���ه‌ركرده‌یه‌ك ‌‬ ‫ده‌بات‪ ،‬هۆكاره‌كه‌ش���ی‌ ده‌گێڕێته‌وه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ "بۆ كۆكردنه‌و‌هی‌ ده‌سه‌اڵته‌كان‬ ‫ی په‌راوێز‬ ‫ی خۆیدا‪ ،‬ده‌س���تور ‌‬ ‫له‌ده‌ست ‌‬ ‫ی روداوه‌كانی‌ میس���رو سوریاو‌ه خستوه‌"‪ .‬به‌بۆچونی‌ ئاماده‌كارانی‌ ئه‌و‬ ‫به‌هۆ ‌‬ ‫ی سوننه‌كان‬ ‫كه‌مت���ر بای���ه‌خ به‌روداوه‌كان���ی‌ عێراق راپۆرته‌‪ ،‬په‌راوێزخس���تن ‌‬ ‫له‌الیه‌ن س���ه‌رۆك وه‌زیران���ه‌و‌ه بوه‌ت ‌ه‬ ‫ده‌درێت‪.‬‬ ‫ێ س���ود‬ ‫ی قاعیده‌ بتوان ‌‬ ‫ی ه���ۆی‌ ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی ره‌وش��� ‌‬ ‫له‌راپۆرتێك���دا له‌ب���ار‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���وننه‌كان ببین���ێ‌‪ ،‬به‌مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ئه‌منی‌ عێراق���ه‌وه‌‪ ،‬رۆژنامه‌ی‌ گاردیان ‌‬ ‫ی به‌دیهێنانی‌ زه‌مینه‌یه‌ك بۆ ئه‌نجامدان‌و‬ ‫ی ته‌قین���ه‌وه‌ به‌رده‌وامه‌كان ‌‬ ‫به‌ریتان��� ‌‬ ‫عێراق ب ‌ه "كابوسی‌ تایه‌فی‌" ناوده‌بات‌و زیادبونی‌ كاره‌ توندوتیژییه‌كانی‌‪.‬‬

‫ی‬ ‫په‌راوێزخستن ‌‬ ‫سوننه‌كان له‌الیه‌ن‬ ‫سه‌رۆك وه‌زیرانه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫بوه‌ت ‌ه هۆی‌ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ێ‬ ‫قاعیده‌ بتوان ‌‬ ‫سود له‌سوننه‌كان‬ ‫ی‬ ‫ببینێ‌‪ ،‬به‌مه‌به‌ست ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌دیهێنان ‌‬ ‫زه‌مینه‌یه‌ك بۆ‬ ‫ئه‌نجامدان‌و‬ ‫زیادبونی‌ كار‌ه‬ ‫توندوتیژییه‌كانی‬

‫شه‌به‌ك‬

‫پێكهاته‌یه‌ك���ی‌ ئاینی‌ ئاڵۆزی���ان له‌نێوان‬ ‫مه‌زه‌بی‌ س���وننه‌و ش���یع ‌هی‌ ئیس�ل�امی‌‌و‬ ‫مه‌س���یحی‌‌و كاكه‌یی���دا هه‌یه‌‪ ،‬ب���ه‌زۆری‌‬ ‫له‌گوندو شارۆچكه‌كانی‌ باكورو رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫موسڵ ده‌ژین‪ ،‬به‌پێی‌ ئاماره‌ نافه‌رمیه‌كان‬ ‫ژماره‌یان به‌نزیك���ه‌ی‌ (‪ )300‬هه‌زار كه‌س‬ ‫ده‌خه‌مڵێنرێ���ت‪ .‬له‌ده‌ س���اڵی‌ رابردودا‌و‬ ‫به‌ه���ۆی‌ توندوتیژییه‌كانی‌ عێراقه‌وه‌ زیاتر‬ ‫له‌ (‪ )1200‬كه‌سیان لێكوژراوه‌‪ :‬شه‌به‌ك‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م گروپ���ه‌ ب���ه‌وردی‌ مێ���ژوی‌‬ ‫س���ه‌رهه‌ڵدان‌و چۆنێتی‌ ده‌ركه‌وتنیان دیار‬ ‫نییه‌‪ ،‬چونك���ه‌ به‌هۆی‌ س���ته‌م‌و جه‌وری‌‬ ‫زه‌مانه‌و چه‌وساندنه‌وه‌و س���ه‌ركوتكردنی‌‬ ‫س���ه‌رچاوه‌كانیان‬ ‫بیروباوه‌ڕی���ان‪،‬‬ ‫ش���ێوێندراوه‌و ونبون‪ .‬ئه‌و زانیارییانه‌شی‌‬ ‫له‌به‌رده‌س���تدان جه‌خت ل���ه‌وه‌ ده‌كه‌نه‌وه‌‬ ‫ك���ه‌ گروپێك���ی‌ كۆنی‌ ك���وردن‌و خاوه‌نی‌‬ ‫بیروبۆچونی‌ تایبه‌ت به‌خۆیانن‌و مێژویه‌كی‌‬ ‫دورودرێژیان هه‌یه‌‪ .‬به‌نمونه‌ ساڵی‌ (‪)1919‬‬ ‫قوتابخانه‌یه‌كی‌ كوردی‌ تایبه‌ت به‌تایفه‌ی‌‬ ‫ش���ه‌به‌ك له‌گوندی‌ گوگجه‌لی‌ نزیك موسڵ‬ ‫كراوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و س���ه‌رچاوه‌ كوردی‌‌و ئیسالمیانه‌ی‌‬ ‫باسیان له‌ره‌گوریش ‌هی‌ ش���ه‌به‌ك كردوه‌‪،‬‬ ‫رونیده‌كه‌ن���ه‌وه‌ رێورچ ‌هی‌ ش���ه‌به‌كه‌كان‬ ‫له‌سه‌ر رێبازی‌ (شێخ سه‌فی‌ ‪ -‬سافی‌)یه‌و‬ ‫زمانی‌ شه‌به‌ك (ماچۆ)یه‌‪ ،‬كه‌ دیالیكتێكه‌‬ ‫له‌(گ���ۆران)ی‌ زمان���ی‌ كوردی‌ چه‌ش���نی‌‬ ‫(هه‌ورامی‌‪ ،‬زه‌نگنه‌‪ ،‬كاكه‌ی���ی‌)‪ .‬له‌دائره‌‬ ‫المعارف االس�ل�امیه‌دا ده‌ڵێ���ت‪ :‬ژماره‌یان‬ ‫به‌گوێ���ره‌ی‌ مه‌زه‌ن���ده‌ی‌ كاربه‌ده‌س���تانی‌‬ ‫ئینگلیز ده‌ هه‌زار ك���ه‌س ده‌بێ‌‌و له‌لیوای‌‬ ‫موسڵ ده‌ژین‪.‬‬ ‫مێژونوس���ی‌ عێراقی‌ د‪.‬شاكر خه‌سباك‪،‬‬ ‫ب���اس ل���ه‌وه‌ده‌كات ئاینی‌ ش���ه‌به‌كه‌كان‬ ‫به‌هۆی‌ نهێنی‌ راگرتنی‌ ته‌مومژ دایپۆشیوه‌‌و‬ ‫به‌موسڵمانی‌ توندڕه‌و ده‌ژمێردرێن‪ ،‬به‌هۆی‌‬ ‫ئ���ه‌و پیرۆزییه‌ ته‌ماش���اكردنه‌ی‌ به‌رانبه‌ر‬ ‫به‌ئیمامی‌ عه‌لی‌‌و نه‌وه‌كانی‌ هه‌یانه‌‪ .‬وه‌كو‬ ‫مه‌س���یحیه‌كان به‌بۆنه‌ی‌ س���ه‌ری‌ ساڵه‌وه‌‬ ‫ئاهه‌ن���گ ده‌گێ���ڕن‌و ده‌چن���ه‌ الی‌ پیران‬ ‫بۆ خۆش���بون له‌گوناهی���ان‌و جلوبه‌رگیان‬ ‫له‌شێو‌هی‌ به‌رگی‌ مه‌سیحیه‌كانه‌‌و له‌ (‪)25‬‬ ‫گوندی‌ موسڵدا باڵوبونه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫مامۆس���تا جه‌میل رۆژبه‌یانی‌ نوس���ه‌ر‬ ‫له‌بار‌هی‌ شه‌به‌كه‌كانه‌وه‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ده‌كات‬ ‫كتێب���ه‌ پی���رۆزه‌ ئاینیه‌كه‌ی���ان به‌گۆرانی‌‬ ‫نوس���راوه‌‌و ه���ه‌ر به‌ش���ێوه‌ زاری‌ گۆرانی‌‬ ‫ته‌لقینی‌ مردو ده‌كه‌ن‪ ،‬له‌بنه‌ڕه‌تدا كاكه‌ین‪،‬‬ ‫به‌اڵم هاوس���ێتی‌ قزڵباش���انیان كردوه‌‌و‬ ‫كاریگه‌ریی‌ مه‌زهه‌بی‌ جه‌عفه‌ریان له‌سه‌ره‌‪.‬‬ ‫چی���ن‌و توێژه‌كانی‌ ش���ه‌به‌ك پێكهاتون‬ ‫له‌(پیران‪ ،‬س���ۆفیان‪ ،‬تالیبان‪ ،‬عامیان)‪.‬‬ ‫پیران هه‌مو ش���تێكیان به‌ده‌سته‌‌و خاوه‌ن‬ ‫مه‌ق���ام‌و بڕی���اره‌ ئاینیه‌كانن‪ ،‬س���ۆفیان‬ ‫ئه‌وانه‌ن به‌ش���داری‌ كۆبونه‌وه‌كان ده‌كه‌ن‌و‬ ‫زۆرجاری���ش وه‌عز بۆ خه‌ڵك���ی‌ ده‌ده‌ن‪،‬‬ ‫تالیب���ان ئه‌وان���ه‌ن ده‌بن���ه‌ موریدێك���ی‌‬ ‫راس���ته‌قینه‌و عامیانیش هه‌مو ئه‌و خه‌ڵكه‌‬ ‫ده‌گرێته‌وه‌ كه‌ له‌ده‌سته‌ی‌ پیران‌و سۆفیان‬ ‫نه‌بن‪.‬‬ ‫هه‌روه‌كو گروپ���ه‌ ئاینی���ه‌ باتنیه‌كانی‌‬ ‫كوردستان‪ ،‬ش���ه‌به‌ك بیروباوه‌ڕی‌ هه‌ردو‬ ‫مه‌زه‌ب���ی‌ س���وننه‌و ش���یعه‌ی‌ تێكه‌وتوه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم وادی���اره‌ كاریگه‌ری‌ ئ���ال به‌یتیان‬ ‫زیاتر له‌س���ه‌ره‌و خۆیان به‌عه‌له‌وی‌ باتنی‌‬ ‫ده‌نوێن���ن‌و ره‌نگ���ه‌ بۆچونی���ان له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ش���یع ‌هی‌ دوان���زه‌ ئیمامی‌ له‌زۆر ش���تدا‬ ‫جیاوازب���ێ‌‪ ،‬له‌وانه‌ش���ه‌ نه‌گه‌ڕێن���ه‌وه‌ بۆ‬ ‫پیاوانی‌ ئاینی‌ نه‌جه‌ف‪ .‬چونكه‌ مه‌ڵبه‌ندی‌‬ ‫مه‌رجه‌عیه‌ت���ی‌ مه‌زه‌ب���ی‌ ش���یعه‌ی‌ الی‌‬ ‫ش���ه‌به‌ك گوندی‌ دراوجه‌ كه‌ عه‌ره‌به‌كان‬ ‫پێیده‌ڵێ���ن (ده‌راوی���ش)و له‌الیه‌ن (پیر)‬ ‫ه‌وه‌ به‌ڕێوه‌ده‌برێت‪ ،‬كه‌ ده‌سه‌اڵتی‌ ئاینی‌‌و‬ ‫دنیایی‌ خۆی‌ له‌س���ه‌ر سستمێكی‌ تێكه‌اڵو‬ ‫له‌رێنماییه‌كانی‌ ئابرێش���یاتی‌ مه‌س���یحی‌‌و‬ ‫په‌رس���تگای‌ یه‌زیدییه‌كان رێكخس���توه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم مۆركێكی‌ س���ه‌ربه‌خۆی‌ پێوه‌ دیاره‌‪.‬‬ ‫ش���ه‌به‌كه‌كان بڕوایان زۆر به‌ئیمامی‌ عه‌لی‌‬ ‫چواره‌م خه‌لیفه‌ی‌ موسڵمانان قایمه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ ده‌س���ته‌ی‌ راوێ���ژكاری‌‬ ‫ش���ه‌به‌ك س���الم جومعه‌‪ ،‬هه‌فت ‌هی‌ رابردو‬ ‫له‌به‌یاننامه‌یه‌كدا ئاش���كرای‌ كرد له‌دوای‌‬ ‫روخانی‌ رژێمی‌ به‌عسه‌وه‌ له‌ساڵی‌ (‪)2003‬‬ ‫تائێستا به‌هۆی‌ توندوتیژییه‌كانی‌ عێراقه‌وه‌‬ ‫(‪ )1232‬هاواڵت���ی‌ ش���ه‌به‌ك ك���وژراون‪،‬‬ ‫دواهه‌می���ن روداوی���ش هه‌فت��� ‌هی‌ رابردو‬ ‫بوه‌‪ ،‬كاتێك ش���ه‌ش پۆلیس���ی‌ ش���ه‌به‌ك‬ ‫له‌دره‌نگانێكی‌ شه‌وداو له‌كاتی‌ به‌جێهێنانی‌‬ ‫ئه‌ركه‌كانیدا له‌س���ه‌ر رێگای‌ گشتی‌ به‌غدا‬ ‫كوژراون‪ .‬له‌ماو‌هی‌ س���ێ‌ ساڵی‌ رابردوشدا‬ ‫ناوچه‌كان���ی‌ نیش���ته‌جێبونیان دوچاری‌‬ ‫په‌المارو ته‌قینه‌و‌هی‌ ترسناك هاتوه‌‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫ئابووری‬

‫)‪ )389‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/8/6‬‬

‫ئه‌م الپه‌ڕه‌ی ‌ه ب ‌ه سپۆنسه‌ری گروپی کۆمپانیاکانی قه‌یوان چاپ‌و باڵوده‌کرێته‌وه‌‬

‫"‪2‬هه‌زارو ‪328‬سزادراو له‌هه‌رێمدا هه‌یه‌‌و‬ ‫خه‌رجی‌ هه‌ریه‌كێكیان مانگانه نزیکه‌ی‌ ‪"$1800‬‬

‫"له‌چوار به‌ش‪ ،‬به‌شێكی‌ سزادراوه‌كانمان خه‌ڵكانی‌ بیانین"‬ ‫ئا‪ :‬ئاسۆ سه‌راوی‌‬ ‫به‌پێی‌ وته‌ی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌‬ ‫چاكسازیه‌كانی‌ هه‌رێم‪ ،‬ئه‌حمه‌د‬ ‫نه‌جمه‌دین‪ ،‬خه‌رجی‌ مانگانه‌ی‌‬ ‫هه‌ر سزادراوێك له‌هه‌رێمدا نزیكه‌ی‌‬ ‫‪1800‬دۆالر (‪18‬وه‌ره‌قه‌یه‌)‪ ،‬دوا‬ ‫ئاماری‌ سزادراوانی‌ هه‌رێمیش‬ ‫‪2‬هه‌زار ‪ 328‬كه‌سه‌‪ .‬به‌ڕێوه‌به‌ری‌‬ ‫چاكسازی‌ گه‌وران له‌سلێمانی‌‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێ‌‪ ،‬له‌چوار به‌ش‪ ،‬به‌شێكی‌‬ ‫سزادراوه‌كانیان خه‌ڵكانی‌ بیانیه‌‪،‬‬ ‫شاره‌زایه‌كی‌ ئابوریش به‌پێویستی‌‬ ‫ده‌زانێ‌‪ ،‬به‌مه‌رجی‌ پاراستنی‌ گیانیان‪،‬‬ ‫سزادراوانی‌ بیانی‌ ره‌وانه‌ی‌ واڵته‌كانیان‬ ‫بكرێنه‌وه‌ "چونكه‌ مانگانه‌ خه‌رجیه‌كی‌‬ ‫زۆریان ده‌وێت"‪.‬‬ ‫ژماره‌ی‌ سزادراوان‌و خه‌رجی‌‬ ‫مانگانه‌یان‬ ‫وته‌بێ���ژی وه‌زاره‌ت���ی كاروكاروباری‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی حكومه‌تی هه‌رێم‪ ،‬عه‌باس‬ ‫ئه‌ك���ره‌م رایده‌گه‌یه‌نێت‪2 ،‬هه‌زارو ‪328‬‬ ‫س���زادراو به‌تاوانی‌ جۆراوج���ۆر له‌نێو‬ ‫بنك���ه‌ی‌ چاكس���ازییه‌كانی‌ گ���ه‌وران‌و‬ ‫ژنان‌و مندااڵن له‌هه‌رس���ێ ‌پارێزگاكه‌ی‌‬ ‫هه‌رێمی‌كوردس���تان حوكمدراون‪ .‬ئه‌مه‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیه‌كان ‌‬ ‫جگ ‌ه له‌و كه‌سان ‌ه ‌‬ ‫گرتن‌و گواستنه‌وه‌دا راگیراون‪ ،‬كه‌ هه‌ر‬ ‫یه‌كێكیش له‌وانه‌ به‌س���ه‌دان كه‌س���یان‬ ‫تێدا به‌ندیه‌‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گش���تی‌ چاكسازیه‌كانی‌‬ ‫هه‌رێ���م‪ ،‬له‌وه‌زاره‌ت���ی‌ كاروكاروب���اری‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌ ئه‌حم���ه‌د نه‌جمه‌دی���ن‬ ‫له‌لێدوانێك���دا بۆ ئاوێن���ه‌ ئاماژه‌ به‌وه‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬خه‌رج���ی‌ مانگان���ه‌ی‌ ه���ه‌ر‬ ‫س���زادراوێك له‌هه‌رێمدا نزیكه‌ی‌ ‪1800‬‬

‫دۆالره‌‌و ئه‌و س���زادراوانه‌ش كه‌ خه‌ڵك ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌رێمن‌و خێزاندارن‪ ،‬مانگانه‌ ‪150‬هه‌زار‬ ‫دیناری‌ ده‌درێته‌ خێزانه‌كانیان‪.‬‬ ‫ئه‌و به‌ڕێوه‌به‌ره‌ گشتیه‌ جه‌خت له‌وه‌‬ ‫ده‌كاته‌وه‌ هه‌ر سزادراوێك زۆر به‌باشی‌‬ ‫به‌پێ���ی‌ به‌رنامه‌یه‌ك���ی‌ ب���ۆ دارێژراو‬ ‫خزم���ه‌ت ده‌كرێت‌و جگه‌ له‌س���ێ‌ ژه‌مه‌‬ ‫نانخ���واردن‌و پێداویس���تی‌ رۆژان���ه‌ كه‌‬ ‫له‌الیه‌ن كۆمپانیایه‌كی‌ كه‌رتی‌ تایبه‌ته‌وه‌‬ ‫سه‌رپه‌رش���تی‌ ده‌كرێ���ت‪ ،‬س���ااڵنه‌‬ ‫دوجاریش جل‌وبه‌رگی‌ هاوین‌و زس���تانه‌‬ ‫بۆ س���زادراوه‌كان ده‌كڕدرێ���ت "ئه‌گه‌ر‬ ‫باس له‌خه‌رجی‌ مانگانه‌ هه‌ر سزادراوێك‬ ‫بكه‌ین‪ ،‬ده‌بێت لێكدانه‌وه‌ی‌ ورد بۆ هه‌مو‬ ‫الیه‌نه‌كانی‌ بكه‌ین‪ ،‬هه‌ر له‌پێداویس���تی‌‬ ‫رۆژانه‌‌و خه‌رجی‌ گواس���تنه‌‌وه‌‌و شوێنی‌‬ ‫مانه‌وه‌‌و موچه‌ی‌ پاسه‌وان‌و زۆر الیه‌نی‌‬ ‫تری���ش‪ ،‬به‌پێ���ی‌ لێكدانه‌وه‌كانی‌ ئێمه‌‬ ‫خه‌رجی‌ هه‌ر یه‌كێك له‌س���زادراوه‌كان‬ ‫مانگانه‌ ده‌گاته‌ ‪."$1800‬‬

‫ده‌كرێت‬ ‫سزادراویش‬ ‫بكرێته‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫به‌كه‌سێك ‌‬ ‫وه‌به‌رهێن‬

‫ێ‬ ‫هه‌ند ‌‬ ‫له‌سزادراوه‌كان‬ ‫كاڵش ده‌چنن‌و‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ست ‌‬ ‫ئیش ‌‬ ‫جۆراوجۆر ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئه‌وان ‌ه‬ ‫ی الوه‌كی ‌ن‬ ‫كار ‌‬ ‫نه‌ك ئه‌وه‌ی‌ ئێم ‌ه‬ ‫ی كارمان‬ ‫وه‌رشه‌ ‌‬ ‫بۆ دانابن‬

‫زۆرترینیان‬ ‫له‌پارێزگای‌ سلێمانی ‌ه‬ ‫زۆرتری���ن س���زادراوه‌كانی‌ هه‌رێ���م‪،‬‬ ‫له‌پارێ���زگای‌ س���لێمانیدایه‌‪ ،‬به‌پێ���ی‌‬ ‫ئاماره‌ك���ه‌ی‌ وه‌زاره‌ت���ی‌ كار‌وكاروباری‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌ ‪ 997‬ك���ه‌س له‌گه‌وران‌و‬ ‫ژن���ان‌و من���دااڵن به‌تاوان���ی‌ جیاجی���ا خه‌رجی‌ گواستنه‌وه‌یه‌‪ ،‬هۆكاری‌ ئه‌وه‌ش ئه‌م راپۆرته‌دا ‪ 842‬سزادراو هه‌بو‪ ،‬كه‌‬ ‫له‌س���لێمانی‌ س���زادراون‪ ،‬عه‌مید ئاوات وه‌ك خ���ۆی‌ ده‌ڵێت "هه‌ر س���زادراوێك به‌وت���ه‌ی‌ عه‌مید ئاوات ل���ه‌و رێژه‌یه‌ش‬ ‫ش���ێخ كه‌ریم به‌ڕێوه‌به‌ری‌ چاكس���ازی‌ بچوكترین نه‌خۆشی‌ هه‌بێت‪ ،‬راسته‌وخۆ له‌چوار به‌ش به‌شێكی‌ خه‌ڵكانی‌ بیانیه‌‬ ‫گه‌وران���ی‌ س���لێمانی‌ ك���ه‌ زۆرتری���ن ده‌یگوازینه‌وه‌ بۆ نه‌خۆش���خانه‌‪ ،‬دیاره‌ كه‌ زۆرترینی���ان ئێرانیه‌‌و دوای‌ ئه‌وه‌ش‬ ‫س���زادراوه‌كان ك���ه‌ نزیك���ه‌ی‌ ‪ 840‬گواس���تنه‌وه‌ش به‌ئۆتۆمبیلی‌ گه‌وره‌ی‌ به‌نگالدیش���ی‌‌و هیندیه‌‪ ،‬ئ���ه‌و ده‌ڵێت‬ ‫س���زادراون له‌نا‌و به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیه‌كه‌ی‌ ئه‌مه‌ریك���ی‌ ‪8‬بس���تۆنه‌‪ ،‬به‌نزی���ن‌و "به‌بڕوای‌ من خه‌رجی‌ هه‌ر س���زادراوێك‬ ‫ی زۆرتری‌ ده‌وێ���ت‪ ،‬ئه‌گه‌ر مانگانه‌ له‌نێوان ‪1‬ملیۆن‪250‬هه‌زار دینار‬ ‫ئه‌واندایه‌‪ ،‬له‌لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه‌‪ ،‬باس خه‌رجیه‌ك��� ‌‬ ‫ل���ه‌زۆری‌ خه‌رجیه‌كانی‌ هه‌ر یه‌كێك له‌و له‌نه‌خۆشخانه‌ش بمێنێته‌وه‌ پاسه‌وان‌و تا‪1‬ملیۆن ‪500‬هه‌زار دینار ده‌بێت"‪.‬‬ ‫ئه‌و باس له‌وه‌ش ده‌كات‪ ،‬كه‌ تائێستا‬ ‫ی ده‌بێ���ت"‪ .‬له‌ناو ئه‌و‬ ‫سزادراوانه‌ ده‌كات‪ ،‬ناوبراو ئه‌وه‌ ده‌خاته‌ خه‌رجیه‌كی‌ تر ‌‬ ‫رو یه‌كێ���ك له‌زۆرترین خه‌رجیه‌كانیان‪ ،‬چاكس���ازیه‌دا‌و له‌كات���ی‌ ئاماده‌كردنی‌ وه‌رش���ه‌ی‌ كاریان نییه‌‌و ئ���ه‌و كارانه‌ی‌‬

‫ب���ه‌اڵم ل���ه‌زۆری‌ خه‌رج���ی‌ هاتوچۆدا‬ ‫پێشبینی‌ ده‌كه‌م ئێمه‌ زیاتر بین‪ ،‬وای‌‬ ‫بۆ ده‌چم هه‌مان خه‌رجی‌ سزادراوانمان‬ ‫هه‌بێت"‪.‬‬

‫زیندانی���ه‌كان خۆی���ان ده‌یك���ه‌ن وه‌ك‬ ‫كاڵش چنین‌و چه‌ند ئیش���ێكی‌ ده‌ست ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌قلیدیه‌ به‌به‌رنامه‌یه‌ك‬ ‫تر‪ ،‬ش���تێك ‌‬ ‫رێكنه‌خراوه‌ "هه‌ندێ‌ له‌س���زادراوه‌كان‬ ‫كاڵش ده‌چنن‌و هه‌ندێكی‌ تریان ئیش���ی‌‬ ‫"پێویسته‌ سزادراوانی‌ بیانی‌‬ ‫ده‌س���تی‌ جۆراوج���ۆر ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫بگه‌ڕێنرێنه‌وه‌ واڵته‌كانیان"‪.‬‬ ‫ئه‌وان���ه‌ كاری‌ الوه‌كین‌و س���زادراوه‌كان‬ ‫ئابورین���اس‌و خوێن���دكاری‌ دكتۆرا‬ ‫خۆیان پێیهه‌ڵده‌س���تن‪ ،‬ن���ه‌ك ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ئێمه‌ وه‌رشه‌ی‌ كارمان بۆ دانابن‪ ،‬دوای‌ له‌ب���واری‌ ئاب���وری‌ له‌واڵت���ی‌ به‌ریتانیا‬ ‫ته‌واوبون���ی‌ بینا نوێكه‌مان پێش���بینی‌ جه‌می���ل عه‌لی‌ ب���اس ل���ه‌وه‌ ده‌كات‪،‬‬ ‫له‌واڵتانی‌ پێشكه‌وتو سزادراو له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫ده‌كه‌م وه‌رشه‌ی‌ كار بكه‌ینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و خه‌رجیانه‌ی‌ حكومه‌ت بۆی‌ ده‌كات‪،‬‬ ‫ئه‌ویش له‌بوارێكی‌ خزمه‌تگوزاری‌ گشتیدا‬ ‫خه‌رجی‌ راگیراوانیش هه‌مان بڕه‌‬ ‫جگه‌ له‌س���زادراوه‌كان سه‌دان كه‌سی‌ كاری‌ پێده‌كرێت‪ .‬ئ���ه‌و ئاماژه‌ به‌وه‌ش‬ ‫تری���ش له‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیه‌كانی‌ گرتن‌و ده‌كات هه‌ن���دێ‌ له‌واڵت���ان به‌مه‌رج���ی‌‬ ‫گواس���تنه‌وه‌دا راگیراون‌و به‌ندین‪ ،‬هه‌ر پارێزراویی‌ گیانیان س���زادراوی‌ بیانی‌‬ ‫یه‌كێ���ك له‌وانه‌ش رۆژان���ه‌ خه‌رجیه‌كی‌ راده‌ستی‌ واڵته‌كانی‌ خۆیان ده‌كرێنه‌وه‌‬ ‫زۆریان ده‌وێ���ت‪ .‬به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیه‌كانی‌ "ده‌كرێت حكومه‌تی‌ هه‌رێمیش كارێكی‌‬ ‫گرتن‌و گواس���تنه‌وه‌ جگه‌ له‌هه‌رس���ێ‌ وه‌ها ب���كات‪ ،‬ئه‌و س���زادراوه‌ بیانیانه‌‬ ‫ش���اره‌كه‌ی‌ هه‌رێم له‌گه‌رمیان‌و رانیه‌ش بگه‌ڕێنێت���ه‌وه‌ بۆ واڵته‌كان���ی‌ خۆیان‪،‬‬ ‫بونی‌ هه‌یه‌‪ .‬ل���ه‌و به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیانه‌ش به‌مه‌رج���ی‌ ئه‌وه‌ی‌ گیانی���ان نه‌كه‌وێته‌‬ ‫به‌هه‌مانش���ێوه‌ خه‌ڵكانی‌ بیانیش بونی‌ مه‌ترس���یه‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ ئاش���كرایه‌ هه‌ر‬ ‫یه‌كێك ل���ه‌و س���زادراوانه‌ خه‌رجیه‌كی‌‬ ‫هه‌یه‌‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ گرتن‌و گواس���تنه‌وه‌ی‌ زۆری‌ ده‌وێت"‪.‬‬ ‫ئه‌و به‌پێویستیشی‌ زانی‌ هه‌ر یه‌كێك‬ ‫سلێمانی‌ له‌ئێستادا نزیكه‌ی‌‪ 340‬راگیراوی‌‬ ‫تێدایه‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گرتن‌و گواستنه‌وه‌ی‌ له‌و س���زادراوانه‌ بكرێنه‌وه‌ به‌كه‌سێكی‌‬ ‫س���لێمانی‌ هیوا عه‌لی‌ له‌لێدوانێكدا بۆ وه‌به‌رهێ���ن‪ ،‬ت���ا به‌ته‌نه���ا به‌كارهێن‬ ‫ئاوێنه‌ باس له‌زۆری‌ خه‌رجی‌ هه‌ر یه‌كێك نه‌بن" ده‌كرێت س���زادراویش بكرێته‌وه‌‬ ‫له‌و راگیراوانه‌ ده‌كات به‌تایبه‌ت خه‌رجی‌ به‌كه‌س���ێكی‌ وه‌به‌رهێن ب���ه‌وه‌ی‌ له‌ناو‬ ‫گواستنه‌وه‌یان بۆ دادگاكان‪ ،‬ئه‌مه‌ جگه‌ زینداندا كارخانه‌‌و وه‌رشه‌ی‌ كار هه‌بێت‪،‬‬ ‫له‌خه‌رجی‌ خواردن‌و پێداویس���تیه‌كانی‌ تا سزادراوان كاری‌ تێدا بكه‌ن‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫تری‌ رۆژانه‌یان‪ ،‬ئه‌و ده‌ڵێت "تائێس���تا دو سودی‌ هه‌یه‌‪ ،‬هه‌م له‌روی‌ ده‌رونیه‌وه‌‬ ‫ب���ه‌وردی‌ لێكدانه‌وه‌م���ان ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ سزادراوه‌كه‌ ئاسوده‌یه‌‌و هه‌م سه‌رچاوه‌ی‌‬ ‫نه‌كردوه‌‪ ،‬كه‌ ه���ه‌ر راگیراوێك مانگانه‌ دارایشی‌ ده‌بێت"‪.‬‬ ‫*له‌‌و‪2‬هه‌زارو ‪328‬سزادراوه‌ی‌ هه‌رێم‪،‬‬ ‫خه‌رجیه‌ك���ه‌ی‌ ده‌كاته‌ چه‌ن���ده‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌گه‌ڵ س���زادراوه‌كان ئه‌و جیاوازیه‌یان ‪ 665‬له‌هه‌ولێ���رن‌و ‪ 997‬له‌س���لێمانی‌‌و‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ئێم���ه‌ جل‌وبه‌رگیان بۆ ناكڕین‪666 ،‬یان له‌پارێزگای‌ دهۆكه‌‬

‫ئه‌م پێش جه‌ژنه‌ فرۆشتنی‌ ئۆتۆمبیل زۆر كه‌م بوه‌‬

‫"جاران خه‌ڵك ‌ی وه‌ك نوقوڵ‪ ،‬ئۆتۆمبیلیان بۆ جه‌ژن ده‌كڕی‌"‬

‫ئه‌گه‌ر دوان‌و سیانیش���یان نه‌بێت‪ ،‬ئیتر‬ ‫ئا‪ :‬ئاسۆ‬ ‫چۆن ب���ه‌م گه‌رما دێن خۆیان س���ه‌رقاڵ‬ ‫ده‌كه‌ن به‌كڕین ‌ی شتێكه‌و‌ه ك ‌ه پێویستیان‬ ‫"پێش جه‌ژنانی‌ سااڵنی‌ رابردو هێند‌ه‬ ‫بازاڕ باش بو فریا نه‌ده‌كه‌وتین (عه‌قد) پێی‌ نییه‌"‪.‬‬ ‫له‌ئێس���تادا وه‌ك زۆرێ���ك له‌خ���اوه‌ن‬ ‫بنوسین‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م پێش جه‌ژن ‌ه بێكار‬ ‫پێش���انگاكانی‌ ئۆتۆمبیل باس��� ‌ی ده‌كه‌ن‬ ‫دانیشتوین"‪ .‬خاوه‌نی‌ پێشانگا ‌ی میالنۆ‬ ‫هاتن���ی‌ ئۆتۆمبی���ل به‌لێش���اوه‌‌و هی���چ‬ ‫بۆ فرۆشتنی‌ ئۆتۆمبیل هادی‌ محه‌مه‌د‬ ‫رێگریه‌ك نییه‌ له‌هاتنیدا‪ ،‬كامه‌ران فه‌تاح‬ ‫وه‌ها ده‌ڵێت‪.‬‬ ‫له‌وباره‌یه‌و‌ه ده‌ڵێت "پێش���تر هه‌تا یه‌ك‬ ‫به‌وت���ه‌ی‌ به‌ش���ێك له‌فرۆش���یاران ‌ی مانگ رێگرییانك���رد له‌هاتن ‌ی ئۆتۆمبیل ‌ی‬ ‫ئۆتۆمبیل‪ ،‬پێش جه‌ژن هه‌مو س���اڵێك‪ ،‬به‌كارهاتو‪ ،‬به‌اڵم ئێس���تا هێنانی‌ كراوه‌ی ‌ه‬ ‫بازاڕیان زۆر باش بوه‌‪" ،‬به‌اڵم له‌ئێستادا به‌جۆرێ���ك ئۆتۆمبیلی‌ رزیوو زۆر كۆنیش‬ ‫به‌وجۆر‌ه نییه‌"‪.‬س���ه‌رباری‌ ئه‌وه‌ ‌ی نرخ ‌ی ده‌هێنرێته‌ هه‌رێمه‌وه‌"‪.‬‬ ‫خاوه‌نی‌ كۆمپانیای‌ س���ه‌ردار ئه‌وه‌ش ‌ی‬ ‫ئۆتۆمبیل به‌رێژه‌یه‌كی‌ به‌رچاو دابه‌زیوه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم خاوه‌ن پێش���انگایه‌ك ‌ی فرۆش���تن ‌ی خس���ته‌رو له‌ئێس���تادا له‌روی‌ مۆدیله‌و‌ه‬ ‫ئۆتۆمبی���ل بۆچونێك���ی‌ پێچه‌وان���ه‌ ‌ی رێگ ‌ه به‌هاتن���ی‌ ئۆتۆمبیل ‌ی مۆدیل ‪2011‬‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬رایده‌گه‌یه‌نێ‌ بازاڕ ‌ی زۆر باش���ه‌و تا‪ 2013‬ده‌ده‌ن‪ ،‬به‌اڵم ل���ه‌دوا ‌ی ‪ 9/1‬و‌ه‬ ‫هۆكاره‌كه‌ش��� ‌ی "به‌خێرێكی‌ ك���ه‌م رازیم گۆڕان���كار ‌ی ده‌بێ���ت مۆدێل��� ‌ی ‪ 2012‬تا له‌گه‌ڵ هه‌رزانبونی نرخه‌که‌یدا بازاری ئۆتۆمبێل هێشتا کز‌ه‬ ‫ته‌ماعم زۆر نییه‌‪ ،‬چه‌ند رۆژێك ‌ه ‪ 60‬ئۆپترام ‪ 2014‬رێگ���ه‌ به‌هاتن���ی‌ ده‌درێت‪" ،‬هه‌مو‬ ‫ئ���ه‌و ب���ه‌راوردی‌ ئ���ه‌م پێ���ش جه‌ژن ‌ه "له‌ماوه‌ی‌ دو مانگدا الندكرۆزێك ‪ 8‬هه‌زار‬ ‫هێن���اوه‌ هه‌مو ‌ی چه‌ن���د دانه‌یه‌كی‌ كه‌م ‌ی س���اڵێك له‌‪/9/1‬دا گۆڕان���كاری‌ له‌هاتن ‌ی‬ ‫مۆدیله‌كان���ی‌ ئۆتۆمبی���ل ده‌كرێت"‪ .‬ئه‌و به‌جه‌ژنه‌كانی‌ پێش���وتر ده‌كات‪ ،‬ده‌ڵێت دۆالر نرخی‌ ش���كاوه‌‪ ،‬لیگزز به‌‪112‬هه‌زار‬ ‫ماوه‌‪ ،‬به‌خێرێكی‌ كه‌م فرۆشتومه‌"‪.‬‬ ‫زۆرێك له‌خاوه‌ن پێشانگاكان ‌ی فرۆشتن ‌ی له‌و بڕوایه‌ش���دای ‌ه دوای‌ جه‌ژنی‌ ره‌مه‌زان "پێش جه‌ژنانی‌ س���ااڵنی‌ راب���ردو هێند‌ه دۆالر بو ئێستا بۆت ‌ه ‪98‬هه‌زار دۆالر"‪ .‬ئه‌و‬ ‫ئۆتۆمبی���ل جه‌خ���ت ل���ه‌وه‌ ده‌كه‌ن���ه‌و‌ه جوڵه‌یه‌ك بكه‌وێته‌وه‌ بازاڕی‌ فرۆش���تن ‌ی بازاڕ باش بو فریا نه‌ده‌كه‌وتین عه‌قده‌كان باسی‌ له‌وه‌شكرد كه‌ ئۆتۆمبیلی‌ بچوكیش‬ ‫بنوس���ین‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م پێش جه‌ژن ‌ه ئه‌وه‌تا به‌شێوه‌یكی‌ گشت ‌ی ‪2‬هه‌زار دۆالرێك نرخ ‌ی‬ ‫له‌سااڵنی‌ رابردودا پێش جه‌ژنان‪ ،‬زۆرترین ئۆتۆمبیل‪.‬‬ ‫دابه‌زی���وه‌‪ ،‬هۆكاری‌ س���ه‌ره‌كی‌ دابه‌زین ‌ی‬ ‫كه‌م ‌ی فرۆش���ی‌ ئۆتۆمبی���ل له‌م پێش بێكار دانیشتوین"‪.‬‬ ‫فرۆشی‌ ئۆتۆمبیلیان هه‌بو به‌جۆرێك وه‌ك‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ ‌ی به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ گش���ت ‌ی نرخیش به‌بۆچونی‌ خاوه‌نی‌ پێش���انگا ‌ی‬ ‫كامه‌ران فه‌تاح خاوه‌نی‌ كۆمپانیا ‌ی سه‌ردار جه‌ژنه‌دا وه‌ك خاوه‌نی‌ پێشانگای‌ میالنۆ‬ ‫بۆ فرۆش���تنی‌ ئۆتۆمبیل ده‌ڵێت "زۆرێك بۆ فرۆش���تنی‌ ئۆتۆمبیل‪ ،‬هادی‌ محه‌مه‌د نرخ ‌ی هه‌مو ج���ۆره‌ ئۆتۆمبیلێك هاتۆت ‌ه میالنۆ ب���ۆ كه‌مبونه‌وه‌ی‌ قازانجی‌ وه‌كیل ‌ه‬ ‫له‌خه‌ڵكی‌ وه‌ك نوق���وڵ ئۆتۆمبیلیان بۆ فه‌ره‌ج ئاماژه‌ی‌ پێده‌كات پێش���بینیكراو خواره‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم وه‌ك خاوه‌ن پێشانگاكان ‌ی س���ه‌ره‌كیه‌كانی‌ فرۆش���تنی‌ ئۆتۆمبی���ل‬ ‫جه‌ژن ده‌ك���ڕی‌"‪ .‬به‌اڵم له‌ئێس���تادا به‌و بو‌ه "ك ‌ه ده‌بینین به‌ش���ێوه‌یه‌ك ‌ی گشت ‌ی فرۆش���تنی‌ ئۆتۆمبی���ل ده‌ڵێ���ن ئه‌وه‌ش ده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌ "وه‌كیل���ه‌ س���ه‌ره‌كیه‌كان ‌ی‬ ‫ج���ۆره‌ نه‌ماوه‌ یه‌كێ���ك له‌هۆكاره‌كانیش مامه‌ڵه‌ی‌ زۆرێك له‌ش���ته‌كانی‌ تری‌ وه‌ك نه‌بۆت ‌ه هۆی‌ جواڵندن ‌ی فرۆشی‌ ئۆتۆمبیل‪ ،‬ئۆتۆمبی���ل له‌واڵتان���ی‌ ده‌ره‌وه‌‪ ،‬كاتێك‬ ‫وه‌ك خاوه‌نی‌ كۆمپانیای‌ سه‌ردار ئاماژه‌ ‌ی خان���و‌و زه‌و ‌ی موڵك‌و ب���اخ هه‌مو ئه‌وان ‌ه خاوه‌نی‌ پێش���انگای‌ میالنۆ ل���ه‌و روه‌و‌ه بازاڕی���ان كه‌م ده‌بێ���ت‪ ،‬قازانجێك ‌ی زۆر‬ ‫پێده‌كات بۆ ئه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ كه‌ جاران وه‌س���تاون‪ ،‬به‌هه‌مانش���ێو‌ه فرۆش���تن ‌ی هێما ب���ه‌وه‌ ده‌كات دو مان���گ له‌مه‌وبه‌ر كه‌م ده‌خه‌ن ‌ه سه‌ر ئۆتۆمبیله‌كان ئه‌مه‌ش‬ ‫به‌شێوه‌یه‌ك ئۆتۆمبیل كه‌م بوه‌‪ ،‬خه‌ڵك ‌ی ئۆتۆمبیلی���ش ده‌وه‌س���تێ‌‪ ،‬چونكه‌ ئێم ‌ه نرخ���ی‌ الندكرۆزێك ‌ی باش ب���ه‌‪ 68‬هه‌زار له‌پێناو باش���بونه‌وه‌ی‌ بازاڕیان سه‌ربار ‌ی‬ ‫بۆ ج���ه‌ژن كڕیویانه‌‪ ،‬به‌اڵم "له‌ئێس���تادا له‌و بڕوایه‌داین‪ ،‬زۆرێك له‌جوڵه‌كانی‌ بازاڕ دۆالر ب���وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ئێس���تادا هه‌مانجۆر ئه‌وه‌ش هێشتا بازاڕ هه‌ر باش نییه‌"‪.‬‬ ‫به‌پێچه‌وان���ه‌ی‌ زۆرێ���ك له‌خ���اوه‌ن‬ ‫الندك���رۆز به‌‪60‬ه���ه‌زار دۆالره‌‪ ،‬وات��� ‌ه‬ ‫زۆرینه‌ ‌ی مااڵن ئۆتۆمبیلێكیان هه‌ر هه‌یه‌‪ ،‬په‌یوه‌ندییان به‌یه‌كه‌وه‌ هه‌یه‌"‪.‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاسۆ سه‌راوی‬ ‫پێش���انگاكانی‌ تر فرۆش���تنی‌ ئۆتۆمبیل‪،‬‬ ‫خاوه‌نی‌ پێش���انگای‌ موهه‌ن���ه‌د‪ ،‬حاج ‌ی‬ ‫ش���ه‌ماڵ ئه‌حمه‌د باس ل���ه‌و‌ه ده‌كات ك ‌ه‬ ‫بازاڕ ‌ی فرۆش ‌ی ئۆتۆمبیل له‌ال ‌ی ئه‌و الواز‬ ‫نه‌بوه‌‪ ،‬به‌پێچه‌وانه‌وه‌ باش���یش بوه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫نمونه‌ ب���ه‌وه‌ ده‌هێنێته‌وه‌ ك ‌ه هه‌فته‌یه‌ك ‌ه‬ ‫‪ 60‬ئۆتۆمبیل���ی‌ ئۆپترای‌ هێن���اوه‌‪ ،‬له‌و‬ ‫ژماره‌ی���ه‌ چه‌ند دانه‌یه‌ك��� ‌ی كه‌م ‌ی ماوه‌و‬ ‫ئ���ه‌و وت���ی‌ "قازانجێكی‌ ك���ه‌م ده‌خه‌م ‌ه‬ ‫س���ه‌ر ئۆتۆمبیله‌كان‪ ،‬بازاڕیش���م باشه‌‪،‬‬ ‫هه‌ند ‌ێ له‌وان���ه‌ ده‌ڵێن بازاڕمان نییه‌ یان‬ ‫ئۆتۆمبیلی‌ گرانیان ماوه‌ یاخود به‌خێر ‌ی‬ ‫كه‌م رازی‌ نابن‪ ،‬بۆی ‌ه ده‌ڵێن فرۆش���مان‬ ‫كه‌مه‌‪ ،‬به‌شێك له‌وانه‌ كه‌ (بایع شار) یان‬ ‫پێده‌ڵێن‪ ،‬لێر‌ه له‌ده‌س���تی‌ دو ئۆتۆمبیل‬ ‫ده‌كڕنه‌وه‌‌و ده‌فرۆشن دیاره‌ له‌سه‌ر ئه‌وان‬

‫گران ده‌كه‌وێت بۆیه‌ ده‌ش ‌ێ بازاڕیان باش‬ ‫نه‌بێت"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و به‌هه‌مانش���ێوه‌ی‌ خ���اوه‌ن‬ ‫پێش���انگاكان ‌ی تری‌ ئۆتۆمبی���ل هاوڕای ‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی‌ نرخ ‌ی ئۆتۆمبیل دابه‌زین ‌ی‬ ‫به‌رچ���او ‌ی به‌خۆی���ه‌وه‌ دی���وه‌و ده‌ڵێت‬ ‫"به‌شێوه‌یه‌ك ‌ی گشتی‌ نرخی‌ هه‌مو جۆر‌ه‬ ‫ئۆتۆمبیلێك شكاوه‌‪ ،‬ئۆتۆمبیلێكی‌ جۆر ‌ی‬ ‫بیكاش���ۆ له‌‪21‬ه���ه‌زار دۆالره‌وه‌ (‪)210‬‬ ‫وه‌ره‌ق ‌ه هاتۆته‌ س���ه‌ر كه‌متر ل ‌ه ‪19‬هه‌زار‬ ‫دۆالر‪ ،‬س���ۆرینتۆیه‌ك ل��� ‌ه ‪30‬هه‌زار دۆالر‬ ‫(‪3‬ده‌فت���ه‌ره‌)وه‌ هاتۆت ‌ه س���ه‌ر نزیكه‌ ‌ی‬ ‫‪25‬هه‌زار دۆالر (‪ 250‬وه‌ره‌قه‌)‪ ،‬پڕادۆیه‌ك‬ ‫ل���ه‌‪ 44‬ه���ه‌زار دۆالره‌وه‌ (‪ 440‬وه‌رقه‌)و‌ه‬ ‫هاتۆته‌ س���ه‌ر ‪ 41‬هه‌زار دۆالر واته‌(‪410‬‬ ‫وه‌ره‌قه‌)"‪.‬‬

‫لۆکاڵ‬

‫)‪ )389‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/8/6‬‬

‫‪9‬‬

‫"گه‌یشتن به‌په‌رله‌مان‪ ،‬گه‌یشتنه‌ به‌نانێكی‌ چه‌وری‌ نه‌بڕاو"‬ ‫س په‌رله‌مانتاری ناکات‬ ‫ی ببێت ‌ه ‪ 200‬دۆالر كه‌ ‌‬ ‫ی په‌رله‌مانتار ‌‬ ‫موچه‌ ‌‬ ‫ئا‪ :‬هێمن مامه‌ند‬

‫ده‌بێت په‌رله‌مانتار به‌كێشه‌كانی‌ خه‌ڵكه‌وه‌ خۆی‌ ماندوبكات‪،‬‬ ‫كه‌چی‌ له‌الی‌ ئێمه‌ خه‌ڵك هه‌وڵده‌دات بگاته‌ په‌رله‌مان بۆ ئه‌وه‌ی‌ خۆی‌ بحه‌سێته‌وه‌‬

‫به‌شێك له‌هاواڵتیان پێیانوایه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫زۆریی‌ ئیمتیازاته‌كانی‌ په‌رله‌مانتار ‌‬ ‫وایكردو‌ه زۆرێك له‌چینه‌ جیاوازه‌كان‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی كورس ‌‬ ‫هه‌وڵبده‌ن بۆ به‌ده‌ستهێنان ‌‬ ‫په‌رله‌مانتاری‌‪ ،‬وه‌ك هاواڵتیه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر ئیمیتاز‌و موچه‌ ‌‬ ‫باش‌و خانه‌نشینیه‌كه‌ نه‌بێت كه‌س‬ ‫ئاماده‌نیی ‌ه ئه‌م شه‌ڕه‌ بۆ په‌رله‌مان‬ ‫ی‬ ‫بكات"‪ .‬به‌رپرسی‌ هه‌ڵمه‌تی‌ نه‌هێشتن ‌‬ ‫خانه‌نشینی‌ په‌رله‌مانتارییش پێیوایه‌‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر ئه‌م هه‌ڵمه‌ته‌یان سه‌ربگرێت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ئه‌وا له‌ئاینده‌دا ئه‌ندامان ‌‬ ‫ی حزبه‌كان‪،‬‬ ‫سیاسی‌‌و سه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫شه‌ڕ بۆ ئه‌وه‌ ناكه‌ن خۆیان‌و كه‌س ‌ه‬ ‫نزیكه‌كانیان به‌رنه‌ په‌رله‌مان‪.‬‬ ‫لوتفی‌ محه‌مه‌د كوڕ‌ه گه‌نجێكی‌ ته‌مه‌ن‬ ‫‪25‬ساڵه‌یه‌و كاس���بكاره‌‪ ،‬سه‌باره‌ت به‌و‬ ‫ی كاندیده‌كان ده‌ڵێت‬ ‫شه‌ڕو پڕوپاگه‌نده‌ ‌‬ ‫"به‌خوا هیچیان ب���ۆ خه‌می‌ میلله‌تیان‬ ‫نیی���ه‌‪ ،‬هیچیان بۆ ئه‌وه‌یان نییه‌ بگه‌ن ‌ه‬ ‫ی میلل���ه‌ت بكه‌ن‪،‬‬ ‫په‌رله‌م���ان‌و خزمه‌ت ‌‬ ‫هه‌موی‌ بۆ ئه‌وه‌ی ‌ه كورسی‌ حزبه‌كانیان‬ ‫زیادبك���ه‌ن‌و ك���ه‌س‌و كاره‌كانی���ان‬ ‫دابمه‌زرێن���ن‌و بگه‌ن��� ‌ه نان���ی‌ خۆیان"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫گیڤ���ارا عومه‌ری���ش هه‌م���ان بۆچون ‌‬ ‫ی هه‌یه‌‌و ده‌ڵێت "كه‌س���ێك‬ ‫ئه‌و گه‌نج ‌ه ‌‬ ‫ی كاندیدك���ردوه‌‪ ،‬ده‌ڵێت‬ ‫ده‌ناس���م خۆ ‌‬ ‫به‌س بگه‌مه‌ په‌رله‌مان ته‌وا‌و ئیتر ژیانم‬ ‫ی له‌وه‌شكرد‬ ‫دابین ده‌بێت"‪ .‬گیڤارا باس ‌‬ ‫ی كاندیدكردوه‌‪" ،‬ژن‌و‬ ‫ناسیاوێكیان خۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫منداڵه‌كان���ی‌ له‌خۆش���یدا نازان���ن چ ‌‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬ده‌ڵێن به‌س بگه‌ین ‌ه په‌رله‌مان‌و‬ ‫ش���وقه‌كانی‌ زه‌كه‌ریا هیچمان ناوێت"‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌و باره‌ی���ه‌و‌ه نارین ئه‌حمه‌دیش‬ ‫ی زانكۆی ‌ه باس‬ ‫كه‌ كچ ‌ه خوێندكارێك��� ‌‬ ‫ل���ه‌و‌ه ده‌كات ك ‌ه ده‌بێ���ت په‌رله‌مانتار‬ ‫ی‬ ‫ی خه‌ڵك���ه‌و‌ه خ���ۆ ‌‬ ‫به‌كێش���ه‌كان ‌‬ ‫ماندوبكات‌و چاره‌سه‌ری‌ پێویستیان بۆ‬ ‫ی ئێمه‌ خه‌ڵك‬ ‫ی له‌ال ‌‬ ‫بدۆزێته‌وه‌‪" ،‬كه‌چ ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌وڵده‌دات بگاته‌ په‌رله‌مان بۆ ئه‌وه‌ ‌‬

‫هۆڵی په‌رله‌مانی کوردستان‬ ‫خۆی‌ بحه‌سێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئ���ه‌و خوێندكاره‌ی‌ زانكۆ ئه‌وه‌ش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫خس���ته‌رو ك���ه‌ به‌ش���ێك له‌وان���ه‌ ‌‬ ‫كاندیدكراون‪ ،‬كه‌سانی‌ به‌ته‌مه‌نن‌و هه‌مو‬ ‫ته‌مه‌نی���ان له‌ناو حیزبدا به‌س���ه‌ربردو‌ه‬ ‫"ئه‌مڕۆش حزب وه‌ك پاداش���ت‌و وه‌ك‬ ‫ی كاندیدكردوه‌‪،‬‬ ‫ئیمتیاز ئه‌و كه‌س���ان ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بچن ‌ه په‌رله‌م���ان‌و به‌پاره‌ ‌‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫میلله‌ت بحه‌س���ێنه‌وه‌‪ ،‬ئه‌م ‌ه له‌كاتێكدا‬ ‫ی‬ ‫په‌رله‌م���ان كه‌س���انێكی‌ به‌توان���ا ‌‬ ‫ده‌وێ���ت‪ ،‬كه‌س���انێكی‌ ده‌وێت ش���ه‌وو‬ ‫ی ده‌نگده‌رانیدا بن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫رۆژ له‌خه‌م��� ‌‬ ‫به‌داخه‌وه‌ زۆربه‌ی‌ حزبه‌كان ئه‌وانه‌یان‬ ‫كاندیدكردو‌ه ك ‌ه تاقه‌و وزه‌یان نه‌ماوه‌و‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئه‌رشیف‬ ‫هه‌مویان له‌حزب���دا خه‌رجكردوه‌‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی كاندیده‌كان ش���ه‌ڕ ‌‬ ‫پێموای ‌ه ش���ه‌ڕ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئیمتیازو حه‌س���انه‌وه‌یانه‌ نه‌ك خه‌م ‌‬ ‫گه‌ل"‪.‬‬ ‫ی ت���ر له‌هاواڵتی���ان هی���چ‬ ‫به‌ش���ێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌وڵدان ‌‬ ‫گومانێكیان نه‌ماوه‌ ل���ه‌و‌ه ‌‬ ‫زۆرێ���ك له‌كاندی���ده‌كان ته‌نه���ا ب���ۆ‬ ‫ی په‌رله‌مانتاریه‌‪،‬‬ ‫ئیمتی���ازه‌ زۆره‌كان��� ‌‬ ‫خانه‌نش���ینێك ده‌ڵێت "به‌ش���ه‌ره‌ف‌و‬ ‫ناموس���م پ���اره‌و ئیمتی���از نه‌مێنێت‌و‬ ‫موچه‌ی‌ په‌رله‌مانتاری‌ ببێت ‌ه دوس���ه‌د‬ ‫دۆالر كه‌س ناچێت���ه‌ په‌رله‌مان"‪ .‬ئه‌م ‌ه‬ ‫ی خانه‌نشین‬ ‫ی مام حه‌مه‌د ئه‌مین ‌‬ ‫قسه‌ ‌‬ ‫بو‪ ،‬ئه‌و له‌وباره‌یه‌و‌ه زیاتر دواو وتی‌ "ل ‌ه‬

‫‪60‬ساڵی‌ ته‌مه‌نمدا ده‌یان وه‌عدو بوعدم‬ ‫ی‬ ‫بینیوه‌‪ ،‬له‌م واڵته‌ كه‌س خه‌می‌ خه‌ڵك ‌‬ ‫ی خه‌ڵك‬ ‫ی له‌به‌رژه‌وه‌ن���د ‌‬ ‫نییه‌‪ ،‬هیچ��� ‌‬ ‫ی هه‌موی‌ ده‌یه‌وێت‬ ‫ناچێته‌ سه‌ر كورس ‌‬ ‫ی پڕبكات‪،‬‬ ‫له‌رێگای‌ كورس���ی‌ گیرفان��� ‌‬ ‫بۆیه‌ متمانه‌م به‌كه‌س نه‌ماوه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫له‌ئێس���تادا هه‌ڵمه‌تی‌ كه‌مكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی په‌رله‌مانت���ارو‬ ‫موچ���ه‌ی‌ خانه‌نش���ین ‌‬ ‫نه‌هێشتنی‌ خانه‌نش���ینی‌ په‌رله‌مانتار‌ه‬ ‫ی كوردس���تان‬ ‫گه‌نج���ه‌كان له‌هه‌رێم��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌س���تی‌ به‌كاره‌كانی‌ ك���ردوه‌‪ .‬عه‌ل ‌‬ ‫مه‌حمود سه‌رۆكی‌ هه‌ڵمه‌ته‌ك ‌ه بۆ ئاوێن ‌ه‬ ‫وتی‌ "تائێس���تا ‪ 181‬كاندید واژۆیان بۆ‬ ‫هه‌ڵمه‌ته‌ك���ه‌ كردوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌داخه‌و‌ه‬

‫"‪ 13‬ده‌زگای‌ ئه‌منی‌‪،‬‬ ‫چاره‌سه‌ری‌ دۆخی‌ نائارامی‌ كه‌ركوكی‌ پێناكرێت"‬ ‫ئا‪ :‬سۆران كامه‌ران‬ ‫رۆژی‌ شه‌ممه‌ له‌الیه‌ن لیژنه‌ی‌ ئه‌منی‌‬ ‫ی نائاسای ‌‬ ‫ی‬ ‫پارێزگای‌ كه‌ركوكه‌وه‌ بار ‌‬ ‫ڕاگه‌یه‌نرا‌و هه‌ڵمه‌تی‌ پشكنین بۆ چه‌ند‬ ‫گه‌ڕه‌كێكیش ئه‌نجامدرا‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌ ئاگاداریش باس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌به‌س���ت ب���و‬ ‫ل���ه‌وه‌ ك���رد‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌ئۆپه‌راس���یۆنه‌كه‌دا نه‌پێك���را "چونكه‌‬ ‫چه‌ند رۆژێك پێش ئه‌نجامدانی‌ زانیاری‌‬ ‫له‌وباره‌ی���ه‌وه‌ باڵوكرابۆوه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش بوه‌‬ ‫هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ هه‌ركه‌سێ گومانی‌ له‌خۆی‌‬ ‫ئۆپه‌راسیۆنێکی سه‌ربازی له‌که‌رکوک‬ ‫هه‌بێت شاره‌ك ‌ه جێبهێڵێت"‪.‬‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌ ئه‌من���ی‌ تایب���ه‌ت‬ ‫به‌ئاوێنه‌ ئاش���كرای‌ كرد ئ���ه‌م هه‌ڵمه‌ته‌ ئه‌نجامبدرایه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "چه‌ند سه‌ركرده‌‌و‬ ‫پاش ئه‌وه‌ هات كه‌ گروپه‌ تیرۆریستێكان تیرۆریس���ت زانیاریان له‌س���ه‌ربو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫پالنی‌ هێرشێكی‌ قورسیان هه‌بو بۆ سه‌ر ئه‌م ئۆپه‌راس���یۆنه‌ هی���چ كرده‌وه‌یه‌كی‌‬ ‫چه‌ند ش���وێنێكی‌ دیاریكراوی‌ كه‌ركوك‪ ،‬تیرۆریس���تی‌ پوچه‌ڵنه‌ك���رده‌وه‌‌و هی���چ‬ ‫گه‌وره‌ به‌رپرس���ێكی‌ گ���ه‌وره‌ی‌ قاعیده‌‬ ‫له‌وانه‌ شوێنه‌ گشتێكان‪.‬‬ ‫ئه‌و س���ه‌رچاوه‌یه‌ كه‌ خۆی‌ به‌شداری‌ له‌نێو گیراوه‌كان نین‪ ،‬ك ‌ه قاعیده‌ خاوه‌ن‬ ‫ئۆپه‌راسیۆنه‌كه‌ی‌ رۆژی‌ شه‌ممه‌ی‌ ڕابردوی‌ ئه‌و پالنه‌ بو بۆ هێرشكردنه‌ سه‌ر چه‌ند‬ ‫كردبو باسی‌ له‌وه‌ كرد له‌و ئۆپه‌راسیۆنه‌دا شوێنێكی‌ گشتی‌ كه‌ركوك"‬ ‫سه‌باره‌ت به‌ئه‌نجامدانی‌ ئۆپه‌راسیۆنه‌كه‌‬ ‫كه‌ به‌هاوكاری‌ ئاسایش���ی‌ زه‌ردو سه‌وزو‬ ‫پۆلیس ئه‌نجامدرابو "ئه‌وه‌ی‌ مه‌به‌س���ت هاواڵتیان���ی‌ ش���اره‌كه‌ به‌ڕه‌ش���بینیه‌و‌ه‬ ‫ب���و نه‌پێكرا‪ ،‬چونكه‌ چه‌ند رۆژێك پێش ده‌ڕواننه‌ ئه‌نجامدانی‌ ئه‌و ئۆپه‌راسیۆنه‌‌و‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ئۆپه‌راس���یۆنه‌كه‌ ئه‌نجامبدرێت پێیانوای���ه‌ كه‌ هیچ ش���تێك له‌دۆخه‌كه‌‬ ‫زانی���اری‌ ئه‌نجامدانی‌ ئۆپه‌راس���یۆنه‌كه‌ ناگۆڕێت‪.‬‬ ‫ه���اوكار خورش���ید ك���ه‌ گه‌نجێك���ی‌‬ ‫باڵوبوبوی���ه‌وه‌و خه‌ڵكێكی‌ زۆر ئاگاداری‌‬ ‫ئه‌وه‌بو كه‌ رۆژی‌ شه‌ممه‌ (مه‌نع ته‌جوله‌)‪ .‬دانیشتوی‌ كه‌ركوكه‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات‬ ‫ئه‌م���ه‌ش بوه‌ هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ هه‌ركه‌س���ێ كه‌ ئه‌وه‌ بۆ چه‌ندین جاره‌ ئۆپه‌راسیۆن‌و‬ ‫گومان���ی‌ هه‌بێت ش���اره‌كه‌ جێبهێڵێت‌و هه‌ڵمه‌ت���ی‌ پش���كنین له‌ش���اره‌كه‌یاندا‬ ‫گومانی‌ ئه‌وه‌ش ده‌كرێت ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ ئه‌نجامده‌درێت‪ ،‬به‌اڵم تاكو ئێستا دۆخی‌‬ ‫ئه‌منی‌ شاره‌كه‌یان وه‌كو خۆیه‌تی‌‪ ،‬وه‌ك‬ ‫مه‌به‌ست بون هه‌ڵهاتبن"‪.‬‬ ‫ئه‌و س���ه‌رچاوه‌ی ‌ه له‌و بڕوایه‌ش���دابو ئه‌و ده‌ڵێت "ئه‌گ���ه‌ر خراپتر نه‌بوبێت‪،‬‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر چه‌ن���د كاتژمێرێ���ك پێ���ش باش���تر نه‌بوه‌‪ ،‬به‌داخه‌وه‌ له‌م ش���اره‌دا‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ئۆپه‌راس���یۆنه‌كه‌ ئه‌نجامبدرێت ب���ه‌‪ 13‬ده‌زگای‌ ئه‌منیه‌وه‌ چاره‌س���ه‌ری‌‬ ‫ڕابگه‌یه‌نرایه‌‪ ،‬ئه‌وا ڕه‌نگه‌ كارێكی‌ گه‌وره‌ دۆخ���ی‌ ئه‌منی���ان بۆ ناكرێ���ت ئه‌مه‌ش‬

‫فۆتۆ‪ :‬دڵشاد فاتیح‬ ‫به‌ڵگه‌یه‌ له‌س���ه‌ر بێپالنی‌ لیژنه‌ی‌ ئه‌منی‌‬ ‫شاره‌كه‌‪ ،‬ئێمه‌ متمانه‌مان به‌م ده‌زگایان ‌ه‬ ‫نه‌ماوه‌‪ ،‬چونك���ه‌ ناتوانن دۆخی‌ ئه‌منی‌‬ ‫چاره‌س���ه‌ربكه‌ن‪ ،‬وابزانم ئه‌زمونی‌ چه‌ند‬ ‫ساڵی‌ ڕابردو به‌سه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ متمانه‌مان‬ ‫به‌ده‌زگا ئه‌منیه‌كان نه‌مێنێ‌"‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌باره‌ی‌ ناجێگری‌ دۆخی‌ ئه‌منی‌‬ ‫شاره‌كه‌ رۆژنامه‌نوس له‌تیف فاتیح فه‌ره‌ج‬ ‫بۆچونی‌ وایه‌ به‌و ش���ێوازه‌ مامه‌ڵه‌كردن‬ ‫له‌گه‌ڵ تی���رۆرو توندڕه‌وی���دا به‌ته‌واوی‌‬ ‫ئامانجی‌ خۆی‌ ناپێكی‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "راسته‌‬ ‫ئه‌مه‌ هه‌نگاوێك���ه‌ له‌هه‌نگاوه‌كان‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئ���ه‌م هه‌نگاوه‌ ده‌بێته‌ ه���ۆی‌ توڕه‌بونی‌‬ ‫الیه‌ن���ی‌ عه‌ره‌بی‌ یان چه‌ن���د الیه‌نێكی‌‬ ‫دیكه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌هه‌ڵمه‌ت���ی‌ گش���تی‌ بۆ‬ ‫نه‌مان���ی‌ چه‌ك���دار له‌ش���اره‌كه‌دا ئ���ه‌و‬ ‫رۆژنامه‌نوس���ه‌ ئه‌و هه‌نگاوه‌ی‌ به‌كارێكی‌‬ ‫باش وه‌س���فكرد‪ ،‬به‌اڵم به‌چ شێوازێك‌و‬ ‫چۆن ده‌ستپێبكرێت؟ ئه‌و وتی‌ "پێویسته‌‬ ‫بازگه‌كان���ی‌ ده‌وروبه‌ری‌ ش���اره‌كه‌ قایم‬ ‫بكرێت‌و ڕێوشوێنی‌ توندوتوڵ بگیرێته‌به‌ر‬ ‫بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ ئارامی‌ بۆ شاره‌كه‌"‪.‬‬

‫دواب���ه‌دوای‌ ئ���ه‌و ئۆپه‌راس���یۆنه‌‪،‬‬ ‫زیات���ر ل���ه‌‪ 950‬كه‌س���ی‌ گومانلێك���راو‬ ‫ده‌ستگیركران‪،‬‬ ‫ئه‌ندامی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراق‬ ‫عوم���ه‌ر جب���وری‌ له‌به‌یه‌ننامه‌یه‌كدا كه‌‬ ‫وێنه‌یه‌ك���ی‌ بۆ ئاوێنه‌ نێردراوه‌ باس���ی‌‬ ‫له‌وه‌كردوه‌ "پێكهاته‌ی‌ عه‌ره‌بی‌ له‌شاری‌‬ ‫كه‌ركوك له‌ژێر هه‌ڕه‌شه‌دایه‌"‬ ‫ه���ه‌روه‌ك داوای‌ به‌په‌له‌ی‌ ئازادكردنی‌‬ ‫ئه‌و گی���راوه‌ عه‌ره‌بانه‌ی‌ ك���رد كه‌ له‌و‬ ‫ئۆپه‌راس���یۆنه‌دا ده‌ستبه‌س���ه‌ركراون‬ ‫له‌الیه‌ن هێزه‌ ئه‌منێكانه‌وه‌‪ ،‬كه‌ به‌بیانوی‌‬ ‫نه‌بون���ی‌ ناویان له‌تۆماری‌ ناس���نامه‌ی‌‬ ‫كه‌ركوكه‌وه‌ ده‌ستگیركراون‪.‬‬ ‫ناوب���راو داوا له‌ده‌س���ته‌ی‌ ك���ۆچ‌و‬ ‫كۆچب���ه‌ران ده‌كات لیژنه‌ی���ه‌ك بۆ ئه‌و‬ ‫مه‌به‌سته‌ دروستبكات‪.‬‬ ‫جب���وری‌ ئاماژه‌ی‌ به‌خراپی‌ ڕه‌وش���ی‌‬ ‫ئه‌من���ی‌ عێراق ك���ردو وت���ی‌ "هه‌موان‬ ‫ده‌زانین ڕه‌وش���ی‌ ئه‌منی‌ عێراق چۆنه‌‪،‬‬ ‫هاواڵتیان به‌هۆی‌ خراپی‌ دۆخی‌ ئه‌منیه‌وه‌‬ ‫ناچارب���ون ك���ۆچ بكه‌ن بۆ ش���اره‌كانی‌‬ ‫دیكه‌ی‌ عێراق"‬

‫ی كوردس���تان ‪2‬‬ ‫ی دیموكرات��� ‌‬ ‫له‌پارت��� ‌‬ ‫ی نیش���تیمانیش ‪2‬‬ ‫كاندی���دو له‌یه‌كێـت ‌‬ ‫كاندی���د بونی‌ هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدا‬ ‫ی‬ ‫ی چاره‌س���ه‌ری‌‌و لیست ‌‬ ‫ی پارت ‌‬ ‫لیس���ت ‌‬ ‫ئاینده‌و لیس���تی‌ ئاراس���ته‌ی‌ سێیه‌م‌و‬ ‫چه‌ند لیستێكی‌ تر به‌لیست واژۆیان بۆ‬ ‫ئه‌و هه‌ڵمه‌ته‌ كردوه‌"‪.‬‬ ‫عه‌لی‌ وتیش���ی‌ "م���ن پێموای ‌ه ئه‌گه‌ر‬ ‫ی‬ ‫ی په‌رله‌مانتار ‌‬ ‫ی خانه‌نش���ین ‌‬ ‫مه‌سه‌ل ‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌ن���دام‬ ‫نه‌مێنێ���ت‪ ،‬ئ���ه‌وا زۆرب���ه‌ ‌‬ ‫سه‌ركردایه‌تی‌‌و ئه‌ندام مه‌كته‌ب سیاسی‌و‬ ‫گه‌وره‌ به‌رپرس���ه‌كانی‌ حزبه‌كان خۆیان‬ ‫كاندید ناكه‌ن بۆ په‌رله‌مان‌و ئه‌و شه‌ڕ‌ه‬ ‫ناكه‌ن"‪.‬‬

‫هه‌موی‌ ده‌یه‌وێت‬ ‫له‌رێگای‌ كورسیه‌وه‌‌‬ ‫گیرفانی‌ پڕبكات‪،‬‬ ‫بۆیه‌ متمانه‌م‬ ‫به‌كه‌س نه‌ماوه‬

‫ره‌مه‌زان زۆرترین پاره‌ خه‌رج ‌ی كرا‬ ‫ئا‪ :‬رامان عومه‌ر‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ تائێستا له‌هه‌رێمدا هیچ‬ ‫ئامارێكی وا له‌به‌رده‌ستدا نیه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫خه‌ڵك له‌مانگی ره‌مه‌زاندا بڕی ئه‌و‬ ‫پاره‌یه‌ چه‌نده‌ كه‌ خه‌رجی ده‌كه‌ن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫هاواڵتیان له‌زاری خۆیانه‌وه‌ باس له‌وه‌‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬زۆرترین پاره‌یان له‌و مانگه‌دا‬ ‫خه‌رج كردوه‌و مامۆستایه‌كی ئابوریش‬ ‫ده‌ڵێت "بودجه‌ی خێزانه‌كان له‌و مانگه‌دا‬ ‫الوازترینه‌"‪.‬‬ ‫حه‌م���ه‌الو عه‌زی���ز‪ 60 ،‬س���اڵ‪ ،‬ئ���ه‌و‌ه‬ ‫ده‌خات���ه‌ڕو هه‌مو ره‌مه‌زانێ���ك بۆ خێزانه‌‬ ‫‪ 10‬كه‌س���یه‌كه‌ی نزیك���ه‌ی ‪ 5‬ملیۆن دینار‬ ‫خ���ه‌رج ده‌كات‌و به‌پێكه‌نینیش���ه‌وه‌ وتی‬ ‫"ئه‌گ���ه‌ر پێش���ینه‌ی ره‌مه‌زان���ان هه‌بوایه‌‬ ‫له‌حكومه‌تم وه‌رده‌گرت"‪ .‬ئه‌و له‌باره‌ی ئه‌و‬ ‫هه‌مو تێچونه‌ی مانگی ره‌مه‌زانه‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫"منداڵه‌كانم ب���ه‌ڕۆژون‌و هه‌مویان گه‌نجن‌و‬ ‫پێویستیان به‌خۆراكه‌"‪.‬‬ ‫مامۆستای زانكۆی‌ گه‌شه‌پێدانی‌ مرۆیی‌‌و‬ ‫شاره‌زا له‌ئابوری ئیس�ل�امی نیهاد خالید‬ ‫باس ل���ه‌وه‌ ده‌كات بودج���ه‌ی خێزان له‌و‬ ‫مانگه‌دا كورتده‌هێنێت‌و وتیش���ی "به‌پێی‬ ‫داهات���ی خێزان���ه‌كان ئه‌و ب���ڕه‌ی خه‌رج‬ ‫ده‌كرێت ل���ه‌و مانگه‌دا ده‌گۆڕێت‪ ،‬بێگومان‬ ‫خێزانی به‌رپرسان‌و ده‌وڵه‌مه‌ندان به‌غه‌یری‬ ‫ره‌مه‌زانیش خه‌رجیان زۆره‌‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ئ���ه‌و خێزانانه‌ی ك���ه‌ داهاتیان‬ ‫س���نورداره‌ ئه‌م مانگه‌ پیرۆزه‌ كاریگه‌ری‬ ‫زۆری هه‌یه‌‪ ،‬چونكه‌ بودجه‌ی خێزانه‌كانیان‬ ‫له‌مانگی ره‌مه‌زاندا الوازترین بودجه‌یه‌‪ ،‬له‌و‬ ‫مانگه‌دا پاش���ه‌كه‌وتی مانگانه‌كانی تریش‬ ‫ئه‌گه‌ر هه‌یه‌ خه‌رجبكرێت"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و خواردنانه‌ی هاواڵتی���ان زیاتر له‌و‬ ‫مانگ���ه‌دا كڕیویان���ه‌‪ ،‬بریتیه‌ له‌گۆش���ت‌و‬ ‫سه‌وزه‌و میوه‌و شه‌ربه‌ت‌و سارده‌مه‌نیه‌كان‌و‬ ‫برن���ج ‪.....‬هت���د‪ .‬نیهاد خالی���د‪ ،‬ئاماژه‌‬ ‫ب���ه‌وه‌ ده‌دات له‌و مانگ���ه‌دا هاواڵتیان ئه‌و‬ ‫خواردنانه‌ی نرخیان به‌رزه‌ وه‌ك گۆش���ت‬ ‫زیاتر به‌كارده‌هێنن‪.‬‬ ‫محه‌مه‌د عه‌لی ‪ 51‬س���اڵ‪ ،‬كه‌ پیش���ه‌ی‬ ‫می���وه‌ فرۆش���تنه‌ ئ���ه‌وه‌ ده‌خات���ه‌ڕو كه‌‬

‫هۆشیاری به‌كاربه‌ر‬ ‫له‌ناو موسوڵماناندا‬ ‫الوازه‌و پێویسته‌‬ ‫الیه‌نی‌ په‌یوه‌ندیدار‬ ‫كاری‌ له‌سه‌ر بكات‬ ‫له‌ره‌مه‌زاندا زۆرترین بڕه‌ میوه‌ ده‌فرۆشێت‌و‬ ‫وتیشی "له‌م مانگه‌دا زۆرینه‌ی‌ خه‌ڵكی‌ سێ‬ ‫هێنده‌ی جاران میوه‌یان كڕیوه‌"‪.‬‬ ‫مامۆس���تاكه‌ی زانكۆ باس له‌وه‌ ده‌كات‬ ‫به‌ش���ێكی زۆری ئ���ه‌و خه‌رجیانه‌ به‌هۆی‬ ‫ناهۆش���یارییه‌وه‌یه‌‌و ده‌ڵێت "هۆش���یاری‬ ‫به‌كارب���ه‌ر له‌ن���او موس���وڵماناندا الوازه‌و‬ ‫پێویس���ته‌ وه‌زاره‌تی ئه‌وقاف‌و حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێم گرنگی به‌مه‌ بده‌ن"‬ ‫هه‌ندێ���ك هاواڵتیش ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌ده‌ن‬ ‫كه‌ ه���ه‌ر ژه‌مێكی به‌ربانگكردنه‌وه‌ نزیكه‌ی‬ ‫‪50‬دۆالر له‌س���ه‌ریان ده‌كه‌وێ���ت‪ ،‬ئایش���ێ‬ ‫مس���ته‌فا‪ 35 ،‬س���اڵ كه‌ كابان���ی ماڵه‌و‬ ‫هیچ كارێكی تری نی���ه‌‪ .‬ده‌ڵێت "له‌هه‌مو‬ ‫ره‌مه‌زاندا باوه‌ڕناكه‌م ژه‌مێكی سوك وه‌ك‬ ‫نان‌و ماس���ت بخۆین‪ ،‬ژه‌م���ه‌ خواردنێكی‬ ‫ئێ���واره‌ ل���ه‌و مانگه‌دا نزیك���ه‌ی ‪ 50‬دۆالر‬ ‫ده‌بێت"‪.‬‬ ‫خاوه‌نی یه‌كێك له‌دوكانه‌كانی فرۆشتنی‬ ‫گۆش���تی مریش���كیش ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌دات‬ ‫له‌مانگی ره‌مه‌زاندا زۆرترین بڕی گۆش���ت‬ ‫ده‌فرۆش���ن‌و ئه‌مج���ه‌د ن���ه‌وزاد ته‌مه‌ن‪33‬‬ ‫س���اڵ‪ ،‬یه‌كێك���ه‌ له‌وان���ه‌ی ك���ه‌ دوكانی‬ ‫فرۆش���تنی گۆشتی مریشكی هه‌یه‌ له‌نزیك‬ ‫ژێر پرده‌كه‌ی ش���اری س���لێمانی‪ ،‬ده‌ڵێت‬ ‫"هه‌مو رۆژێ���ك له‌ره‌مه‌زاندا چوار هێنده‌ی‬ ‫ت���ری مانگه‌كانی تر گۆش���تی مریش���ك‬ ‫ده‌فرۆشم‪ ،‬ئه‌وه‌ش به‌هۆی زۆری خواستی‬ ‫خه‌ڵكه‌وه‌یه‌"‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫دو هه‌زار ئه‌كته‌ر خه‌ریك ‌ی "ده‌ستور"ن‬

‫گۆشه‌یه‌كی‌ تایبه‌ته‌ به‌جل‌و به‌رگ‬ ‫ی ‪fashion‬‬ ‫دیزاین ‌هر‌و راوێژكار ‌‬ ‫"سه‌فین عارفی‌" ئاماده‌ی‌ ده‌كات‬

‫به‌پێی ده‌ستور روبه‌روی ده‌سه‌اڵت‌و ئۆپۆزسیۆن ده‌بنه‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬رامان عومه‌ر‬

‫جه‌ژنی ڕه‌مه‌زان‌و ‪...‬‬ ‫چیت پێویسته‌ بۆ له‌به‌ركردن؟‬ ‫یه‌كێك له‌خۆش���ی‌و دڵخۆش���كردنی‬ ‫مانگ���ی ڕه‌م���ه‌زان ئه‌وه‌ی ‌ه ك��� ‌ه خوای‬ ‫گه‌ور‌ه س���ێ رۆژی ته‌رخانك���ردو‌ه بۆ‬ ‫دڵخۆش���كردنی كه‌س���انێكی زۆر ك��� ‌ه‬ ‫ئاره‌زوی چونه‌ده‌ره‌وه‌و گه‌ڕان‌و پیاس ‌ه‬ ‫‪...‬هتد ده‌كه‌ن‪ ،‬له‌ئێس���تادا ده‌ڵێن ك ‌ه‬ ‫ج���ه‌ژن ته‌نه���ا بۆ مندااڵنه‌و كه‌س���انی‬ ‫گه‌وره‌ چێژی لێنابینن‪ ،‬ئه‌م ‌ه پێچه‌وانه‌ی‬ ‫خواس���تی بازاڕو قه‌ره‌باڵه‌غیه‌كه‌یه‌تی‬ ‫كه‌ س���ێ ئه‌وه‌نده‌ی بازاڕی ش���مه‌كی‬ ‫من���دااڵن جلوبه‌رگی پی���اوان‌و خانمان‬ ‫ده‌فرۆشرێت‪.‬‬ ‫ئه‌م جه‌ژنه‌ یه‌كێك له‌و حه‌وت جه‌ژنه‌ی‬ ‫ك��� ‌ه ڕوبه‌ڕم���ان ده‌بێته‌و‌ه تا س���اڵی‬ ‫(‪ )2020‬ك ‌ه جه‌ژن له‌كه‌ش‌و هه‌وایه‌كی‬ ‫به‌مج���ۆره‌ی ئه‌مڕۆ تێیدای���ن ده‌كه‌ین‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ش واتلێده‌كات ك ‌ه زۆر به‌ئاس���انی‬ ‫ئه‌وه‌ی بته‌وێت له‌به‌ری بكه‌یت‪ ،‬لێره‌و‌ه‬ ‫ئه‌مانه‌وێت پێتانبڵێین چۆن ئه‌م جه‌ژن ‌ه‬ ‫خۆتان ده‌گۆڕن‌و له‌كه‌یدا‪:‬‬ ‫• گه‌ر به‌یان���ی یه‌كه‌م له‌گه‌ڵ كه‌س‌و‬ ‫كارتدا سه‌ردانی ماڵی خزمان‌و شوێنی‬ ‫تایبه‌ت���ی تر ده‌كه‌ن ئ���ه‌وا پانتۆڵێكی‬ ‫(‪ )Jeans‬كاوب���ۆ ب���ه‌اڵم ب���ه‌ده‌ر‬

‫ ‬

‫‪m‬‬ ‫‪co‬‬ ‫‪o.‬‬ ‫‪o‬‬ ‫‪if‬‬ ‫‪h‬‬ ‫‪ya nAr‬‬ ‫‪ir f@ fee‬‬ ‫‪a Sa‬‬ ‫‪n.‬‬ ‫@ ‪ee r‬‬ ‫‪f‬‬ ‫‪sa itte‬‬ ‫‪Tw‬‬

‫له‌ڕه‌نگی (ش���ین‪ ،‬ڕه‌ش‌و سپی) له‌گه‌ڵ‬ ‫پارچه‌یه‌ك���ی ئاس���ایی ب���ۆ (‪)Top‬‬ ‫س���ه‌ره‌وه‌ت ك ‌ه ئه‌م ‌ه هاتوچۆت ئاسان‬ ‫ده‌كات ی���ا جلی كوردی ك���ه‌ ئه‌مه‌ش‬ ‫چانسێكی ترت ئه‌داتێ بۆ له‌به‌ركردنی‬ ‫ئه‌و پارچه‌یه‌ی ك��� ‌ه له‌نه‌ورۆزدا یه‌كجار‬ ‫له‌به‌رتكردوه‌‪.‬‬ ‫• گ���ه‌ر له‌به‌رنامه‌تدا هه‌ی ‌ه ك ‌ه له‌گه‌ڵ‬ ‫هاوڕێكانت���دا بچیت��� ‌ه ده‌ره‌و‌ه له‌دوای‬ ‫نیوه‌ڕۆدا باش���ترین قه‌میسێكی ته‌نك‬ ‫به‌یه‌خه‌ په‌ڕه‌یییه‌كان له‌گه‌ڵ ته‌نوره‌یه‌كی‬ ‫كورت‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر یه‌خه‌ك���ه‌ت نقێمداربو‬ ‫ئ���ه‌و‌ه باش���تره‌ ب���ۆ دوركه‌وتن���ه‌وه‌ت‬ ‫له‌ئێكسس���وارات‪ ،‬به‌جوتێ���ك پێاڵوی‬ ‫به‌رزه‌وه‌‪.‬‬ ‫• دواجار له‌كاتی ئێواره‌و ش���ه‌واندا‬ ‫باش���تر‌ه هه‌وڵبده‌یت ب���ۆ له‌به‌ركردنی‬ ‫یه‌ك پارچ���ه‌ وه‌ك���و عه‌زیه‌كی درێژی‬ ‫كه‌نار ده‌ریای���ی به‌جانتایه‌كی گه‌وره‌و‬ ‫جوتێك پێاڵوی فالت‪.‬‬ ‫به‌هیوای جه‌ژنێك���ی خۆش بۆ هه‌مو‬ ‫الیه‌ك‪ ،‬ره‌نگ ‌ه ته‌نها كه‌مێك ڕاوێژكاری‌و‬ ‫یارمه‌تی���ت پێویس���تبێت بۆی��� ‌ه خۆت‬ ‫بێبه‌ش مه‌كه‌‪.‬‬

‫‪ 50‬حه‌وز بۆ شه‌ڕ‌ه ئاوه‌كه‌ی سلێمانی ئاماده‌كراوه‌‬

‫به‌به‌شداری دو هه‌زار ئه‌كته‌ر فیلمی‬ ‫سینه‌مایی "به‌پێی ده‌ستور" یه‌كه‌م‬ ‫ڕۆژی جه‌ژن له‌سیتی سینه‌ما‬ ‫له‌سلێمانی كاتژمێر ‪ 10‬به‌یانی ده‌ست‬ ‫به‌پێشكه‌شكردن ئه‌كات‪ ،‬تا ماوه‌یه‌كی‬ ‫نادیار به‌رده‌وام ئه‌بێت‪.‬‬ ‫ده‌رهێن���ه‌ری فیلمه‌ك���ه‌‪ ،‬ره‌حیم���ی‬ ‫زه‌بیح���ی‪ ،‬ئاماژ‌ه به‌و‌ه ده‌دات فیلمه‌ك ‌ه‬ ‫یه‌كه‌م ژانری كۆمیدی ‌ه له‌فیلمی سینه‌مای‬ ‫كوردیداو ده‌ڵێت "تائێستا له‌سینه‌مای‬ ‫كوردی‌و ئ���ه‌و فیلمان���ه‌ی به‌رهه‌ممان‬ ‫هێناو‌ه ژانرێك نه‌ب���وه‌‪ ،‬به‌ناوی ژانری‬ ‫كۆمیدی‪ ،‬ئه‌م فیلم ‌ه ژانرێكی كۆمیدی‬ ‫سیاس���ی كۆمه‌اڵیه‌تی���ه‌و كۆمه‌ڵێ���ك‬ ‫ئه‌كت���ه‌ری كۆمیدی باش به‌ش���دارییان‬ ‫تێداك���ردوه‌‪ ،‬ك��� ‌ه نواندنه‌كانی���ان زۆر‬ ‫جیاوازتره‌ له‌و نواندنانه‌ی ك ‌ه پێش���تر‬ ‫بینه‌ری كوردی بینیویه‌تی"‪.‬‬ ‫‌فیلمی س���ینه‌مایی "به‌پێی ده‌ستور"‬ ‫له‌بیرۆك���ه‌ی د‪.‬ش���ێركۆ عه‌ب���دواڵو‬ ‫ده‌رهێنانی ڕه‌حیم زه‌بیحی‌و له‌نواندنی‬ ‫(ماهی���ر حه‌س���ه‌ن‪ ،‬عه‌ب���ۆ‪ ،‬ك���ه‌ژان‬ ‫ئه‌س���ه‌دی‌و چه‌ندی���ن هونه‌رمه‌ن���دی‬ ‫دیكه‌ی���ه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها چه‌ن���د هاواڵتیه‌كی‬ ‫واڵتی به‌نگالدیش���یش به‌شدارییان له‌م‬ ‫فیلمه‌دا كردوه‌‪ ،‬كاری وێنه‌گرتن‌و ده‌نگ‌و‬ ‫مۆنتاج له‌الیه‌ن ستافێكی ڕۆژهه‌اڵتیه‌و‌ه‬ ‫بۆ كراوه‌‪ ،‬ل���ه‌ڕوی كوالیتیه‌و ‌ه ‪FULL‬‬ ‫ی‬ ‫‪ HD‬یه‌‪ ،‬بڕیار‌ه ئه‌م فیلم ‌ه كاتژمێر ‪‌ 10‬‬ ‫سه‌رله‌به‌یانی یه‌كه‌م رۆژی جه‌ژن له‌ستی‬ ‫سینه‌مای شاری سلێمانی تا ماوه‌یه‌كی‬ ‫نادیار پێشكه‌ش بكرێت‌و نرخی بلیتیش‬ ‫‪ 10‬هه‌زار دیناره‌و له‌شوێنی نمایشكردن‬ ‫ده‌فرۆشرێت‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی ن���اوی فیلمه‌ك���ه‌و‌ه ك ‌ه چ‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كی به‌دۆخی پڕۆژ‌ه یاس���ای‬ ‫ده‌ستوری هه‌رێمی كوردستانه‌و‌ه هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ره‌حیمی زه‌بیحی پێیوای ‌ه "نوسینه‌وه‌ی‬ ‫ژی���ان‌و دروس���تكردنه‌وه‌ی له‌فیلمێكدا‬ ‫ی‬ ‫له‌كوردس���تان زۆر گران���ه‌"‪ ،‬ئه‌و وت ‌‬ ‫"له‌رۆژهه‌اڵتدا كێشه‌یه‌كمان هه‌ی ‌ه چ ئه‌و‬ ‫واڵتانه‌ی یاس���او ده‌ستوریان هه‌یه‌و چ‬ ‫ئه‌وانه‌شی نییانه‌‪ ،‬ك ‌ه هه‌ندێكیان به‌یاسا‬ ‫مافی هاواڵتیان داوه‌‪ ،‬به‌اڵم جێبه‌جێی‬ ‫ناكه‌ن‪ ،‬بۆی ‌ه باسكردن له‌دۆخی هه‌رێم‬ ‫زۆر گرنگ��� ‌ه چونك ‌ه به‌ش���ه‌كانی تری‬ ‫كوردستان چاویان لێیه‌تی‌و كاریگه‌ری‬ ‫هه‌ی ‌ه به‌سه‌ریانه‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی په‌یامی فیلمه‌كه‌ش���ه‌و‌ه‬ ‫ی "فیلمه‌ك���ه‌ په‌یامێكی‬ ‫ناوب���راو وت��� ‌‬ ‫نیشتیمانی پێیه‌و روبه‌ڕوی ده‌سه‌اڵت‌و‬ ‫ئۆپۆزس���یۆن‌و هه‌مو هێزێك ده‌بێته‌و‌ه‬ ‫ك ‌ه له‌كوردس���تان ده‌ژین‪ ،‬چونكه‌ ژیان‬ ‫له‌باش���وری كوردس���تان زۆر سه‌خته‌‪،‬‬

‫"شیبا"‬

‫ب����ۆ فیس����تیڤاڵه‌كه‌ ك����ردوه‌و وت����ی‪ :‬ش����ه‌ڕه‌ ئاوا بكه‌ن‌و وتیش����ی‪ :‬ش����كم‬ ‫ئا‪ :‬رامان عومه‌ر‬ ‫له‌كاتی شه‌ڕه‌ ئاوه‌كه‌دا دو ئۆتومبێلی هه‌یه‌ ئه‌وان به‌ش����داری بكه‌ن‪ ،‬چونكه‌‬ ‫بۆ فیستیڤاڵی شه‌ڕه‌ ئاوه‌كه‌ی شاری ئاگركوژێن����ه‌وه‌ ك����ه‌ به‌به‌رده‌وامی ‪ 50‬پێیانوای����ه‌ ئه‌وانه‌ ته‌نه����ا ده‌یانه‌وێت‬ ‫ح����ه‌وز پڕده‌كه‌ن����ه‌وه‌ له‌ئ����او‪ .‬ناوبراو قسه‌ بكه‌ن‌و خه‌ڵك گوێیان لێبگرێت‌و‬ ‫سلێمانی ‪ 50‬حه‌وز ئاماده‌كراوه‌‌و‬ ‫پێیوایه‌ خه‌ڵك به‌شدارییه‌كی به‌رچاوی نایه‌نه‌وێ����ت بێن����ه‌ ن����او خه‌ڵك����ه‌وه‌‪،‬‬ ‫یه‌كێك له‌ئه‌ندامانی به‌ڕێوبردنی‬ ‫له‌و فیس����تیڤاڵه‌دا ده‌بێت‌و وتیش����ی‪ :‬له‌كاتێك����دا ده‌ب����و خۆی����ان ئه‌مجۆره‌‬ ‫فیستیڤاڵه‌كه‌ش ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌دات‬ ‫ش����ه‌ڕه‌كه‌ هانده‌ره‌ بۆ ئه‌وه‌ی خه‌ڵك فیستیڤااڵنه‌یان سازبكردایه‌‪.‬‬ ‫كه‌ ئه‌گه‌رێكی دور‌ه سیاسیه‌كان‬ ‫له‌ب����اره‌ی ئ����ه‌و ره‌خنانه‌ش����ی كه‌‬ ‫به‌شداری بكه‌ن‌و وتیشی‪ :‬ئه‌وان ته‌نها كه‌مێ����ك ده‌رونیان ئاس����وده‌ بكه‌ن‌و‬ ‫له‌ژیانی‌ رۆتین بێنه‌ ده‌ره‌وه‌و به‌شداریی له‌هه‌ندێك له‌تۆڕه‌ كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كانه‌وه‌‬ ‫ده‌زانن قسه‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ نه‌ده‌بو ئه‌مجۆره‌‬ ‫له‌خۆشیه‌كی به‌كۆمه‌ڵدا بكه‌ن‪.‬‬ ‫ئه‌و ئه‌ندام����ه‌ باس له‌وه‌ش ده‌كات فیس����تیڤااڵنه‌ بكرێ����ت به‌هۆی ئه‌وه‌ی‬ ‫ئه‌ندامی به‌ڕێوه‌بردنی فیس����تیڤاڵی‬ ‫ش����ه‌ڕه‌ ئاو‪ ،‬هه‌اڵڵه‌ رافع‪ ،‬به‌ئاوێنه‌ی ئه‌گه‌رێكی دوره‌ سیاسیه‌كان‌و ئه‌وانه‌ی ئاوێك����ی زۆر كارده‌كرێ����ت‪ ،‬هه‌اڵڵ����ه‌‬ ‫راگه‌یان����د كه‌ ئاماده‌كاری����ی ته‌واویان پۆس����تی بااڵیان هه‌یه‌ به‌شداری ئه‌و به‌پێكه‌نین����ه‌وه‌ وت����ی‪ :‬ئ����ه‌م جۆره‌‬

‫کاوڕ‬

‫گا‬

‫دوانه‌‬

‫ره‌نگه‌ هه‌ن���دێ‌ له‌كاره‌كانت دوابكه‌ون‪ ،‬هه‌س���ت به‌هه‌ند ‌ێ دڵه‌راوكێ‌‌و بێتاقه‌ت ‌ی هه‌س���ت به‌ناڕه‌حه‌تی‌ ده‌كه‌یت به‌هۆی‌‬ ‫ئه‌ویش به‌هۆی‌ پشتگوێخستنت له‌هه‌ندێ‌ ئه‌كه‌ی���ت‌و ئه‌م���ه‌ش ئه‌بێت���ه‌ ه���ۆی‌ ئه‌و باره‌ س���ۆزداریه‌ی‌ توش���ی‌ بویت‪،‬‬ ‫كاری‌ گرنگ‪ ،‬به‌هێمن���ی‌ مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ دواكه‌وتن���ی‌ كاره‌كانت‪ .‬ره‌نگ ‌ه میوانێكی‌ هه‌وڵبده‌ كێشه‌كانت بۆ كه‌سێكی‌ نزیكت‬ ‫باسبكه‌یت بۆ خه‌مڕه‌وێنی‌ خۆت‪.‬‬ ‫چاوه‌ڕواننه‌كراوت بێت‪.‬‬ ‫ده‌وروبه‌رت بكه‌‪.‬‬

‫ره‌خنان����ه‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم خۆش����یه‌كه‌ش‬ ‫ئ����ه‌وه‌ ده‌هێنێت كه‌ ئه‌وه‌ی بۆ بكه‌ین‪،‬‬ ‫جگ����ه‌ ل����ه‌وه‌ی ئێم����ه‌ له‌ش����وێنێكی‬ ‫س����ه‌وزاییدا ئه‌و كاره‌م����ان كردوه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی ئاوه‌كه‌ به‌فیڕۆ نه‌چێت‪ .‬ناوبراو‬ ‫داواش����ی له‌خه‌ڵك كرد كه‌ له‌ئێستاوه‌‬ ‫س����ه‌تڵ‌و ده‌مانچه‌ی ئ����اوی بۆ خۆیان‬ ‫بهێنن تا له‌وێ به‌شداری شه‌ڕه‌ ئاوه‌كه‌‬ ‫بكه‌ن‪.‬‬ ‫بڕیاره‌ كاتژمێ����ر ‪2‬ی رۆژی ‪8/11‬ی‬ ‫ئه‌مس����اڵ قاوه‌خان����ه‌ی كلت����وری‬ ‫فیستیڤاڵێكی ش����ه‌ڕه‌ ئاو سازبكات‌و‬ ‫به‌شداریكردنیش بۆ هه‌موانه‌‪.‬‬

‫قرژاڵ‬ ‫پشت به‌خۆت ببه‌س���ته‌ بۆ كۆتاییهێنان‬ ‫به‌كێشه‌كانت‪ ،‬هێنده‌ ئازاری‌ ده‌وروبه‌رتان‬ ‫مه‌ده‌ن‪ ،‬ماوه‌یه‌كه‌ بون به‌مایه‌ی‌ ناره‌حه‌تی‌‬ ‫بۆ كه‌سانی‌ تر‪.‬‬

‫كه‌م‬ ‫ته‌مه‌نترین‬ ‫كاندیدی‬ ‫په‌رله‌مانی‬ ‫كوردستانه‌‬ ‫شێر‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫له‌كۆڕێكدا‬ ‫"كتێب سوتاندن"‬ ‫به‌"داهێنان" ناوده‌برێت‬

‫گۆشه‌یه‌كی‌ تایبه‌ت ‌ه به‌سینه‌ما‬

‫به‌ز‬ ‫(به‌ز) نویترین به‌رهه‌مه‌كانی سینه‌ما‬ ‫ده‌خات ‌ه به‌رده‌ستتان‬ ‫كه‌ ئه‌مڕۆ له‌جیهانی سینه‌مادا كراوه‌ن ‪x‬‬ ‫بڕی زۆرترین بینه‌ریان‬ ‫هه‌یه‌و پێشكه‌ش به‌ئێوه‌ی خوێنه‌ر‬ ‫ده‌كرێن له‌پله‌ی ‪ 10‬بۆ ‪1‬‬ ‫(سینه‌مای ئه‌مڕۆی جیهان لێره‌دا‬ ‫بدۆه‌زه‌وه‌‪ ،‬به‌شێوه‌یه‌ك هه‌رگیز‬ ‫نه‌تدیبێت) ‬ ‫‪Pacific Rim .10‬‬ ‫‪The Heat .9‬‬ ‫‪Red 2 .8‬‬ ‫‪Turbo .7‬‬ ‫‪Grown Ups 2 .6‬‬ ‫‪Despicable Me 2 .5‬‬ ‫‪The Conjuring .4‬‬

‫سیروان عه‌بدول‬ ‫ئا‪ :‬ئاراس عوسمان‬ ‫هه‌ینی‌ رابردو‪ ،‬له‌كۆڕێكی‌ قاوه‌خانه‌ی‌‬ ‫كلتوریدا "سیروان عه‌بدول"ی‌ نوسه‌ر‌و‬ ‫نیشته‌جێی‌ واڵتی‌ نه‌رویج بانگه‌شه‌ی‌‬ ‫بۆ سوتاندنی‌ كتێب كردو وتی‌‬ ‫"سوتاندنی‌ كتێب‌و كورسی‌‌و مۆبایل‬ ‫هیچ جیاوازییان نیه‌و زۆر ئاساییه‌"‪.‬‬

‫ئینس���ان ل���ه‌م رێگه‌ی���ه‌و‌ه ده‌توانێت‬ ‫گوی بگرێت ل���ه‌و ده‌نگانه‌ی روبه‌ڕوی‬ ‫ناعه‌داله‌تی ده‌بێت���ه‌وه‌و من نیگه‌رانم‪،‬‬ ‫گه‌نجان ده‌ڵێن‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ی به‌م خاكه‌و‌ه‬ ‫ده‌مبه‌س���تێته‌وه‌ پیاڵوه‌كانم���ه‌‌و هیچ‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كیان به‌شۆڕش‌و شه‌هیدان‌و‬ ‫س���مبولی ئه‌م واڵته‌و‌ه نه‌م���اوه‌‪ ،‬ئه‌م ‌ه‬ ‫هه‌میشه‌ بۆت ‌ه خه‌می من"‪.‬‬ ‫فیلمه‌ك��� ‌ه م���اوه‌ی پێن���ج مانگ���ی‬ ‫پێچوه‌و شوێنی وێنه‌گرتنه‌كه‌ش شاری‬ ‫سلێمانیه‌و ته‌واوی تێچوی فیلمه‌كه‌ش‬ ‫له‌س���ه‌ر گیرفان���ی ده‌رهێنه‌ره‌ك ‌ه بوه‌‪،‬‬ ‫زه‌بیحی داواش���ی له‌خه‌ڵكی سلێمانی‬ ‫ی فیلمه‌كه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كرد ك��� ‌ه ببنه‌ بین���ه‌ر ‌‬ ‫وت���ی "هاتنی ئ���ه‌وان خه‌مه‌كانی ئێم ‌ه‬

‫ئا‪ :‬شاهۆ ئه‌حمه‌د‬ ‫شیبا كه‌ره‌م‪ ،‬له‌ دایكبوی ‪1988‬‬ ‫له‌ڕوی‌ ته‌مه‌نه‌وه‌ بچوكترین كاندیدی‬ ‫په‌رله‌مانی كوردستانه‌و خه‌ون‬ ‫به‌كوردستانێكه‌وه‌ ده‌بینێت كه‌ رێزی‬ ‫هه‌موانی تێدا بگیرێت‪.‬‬ ‫ش���یبای‌ ته‌مه‌ن ‪25‬ساڵ به‌بچوكترین‬ ‫كاندید داده‌نرێت بۆ ئه‌ندامیه‌تی‌ له‌خول ‌‬ ‫ی‬ ‫داهاتوی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان‪ ،‬ئه‌و‬ ‫له‌س���ه‌ر "لیس���تی‌ مافه‌كان���ی‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫كوردس���تان" خ���ۆی‌ كاندیدك���ردوه‌‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌خۆكاندیدكردنی‌ به‌ئاوێنه‌ی‬ ‫وت "خ���ه‌ون به‌كوردس���تانێكه‌وه‌‬ ‫ده‌بین���م كه‌ رێزی‌ ژنی‌ تێ���دا بگیرێت‌و‬ ‫له‌سه‌ر ش���ه‌قامه‌كان پیاوان گێچه‌ڵیان‬ ‫پێنه‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫لیستی‌ مافه‌كانی‌ خه‌ڵكی‌ كوردستان‪،‬‬

‫فه‌‌ریک‬

‫یارمه‌ت���ی‌ ده‌وروبه‌ره‌كه‌ت���ان ده‌ده‌ن بۆ رێگه‌یه‌ك���ی‌ تر بدۆزه‌وه‌ ب���ۆ كاركردنت‌و‬ ‫ئه‌نجامدان���ی‌ كارێ���ك‌و‪ ،‬ده‌بن���ه‌ مایه‌ی‌ په‌له‌ بك���ه‌ له‌ته‌واوكردنی‌ ئه‌وانه‌ی‌ ماون‪،‬‬ ‫خۆش���حاڵی‌ بۆیان‪ ،‬ته‌ندروستیت به‌ره‌و له‌گ���ه‌ڵ خێزانه‌كانت���ان كاتێكی‌ خۆش‬ ‫به‌سه‌ربه‌رن‪.‬‬ ‫باشتر ده‌ڕوات‪.‬‬

‫كه‌مده‌كات���ه‌وه‌و وادكات م���ن‌و هه‌م���و‬ ‫ئه‌وان���ه‌ی وه‌ك منن كاری باش���تریان‬ ‫پێش���كه‌ش بكه‌ن‪ ،‬چونك��� ‌ه ئه‌و‌ه جێی‬ ‫بایه‌خی من���ه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی ك ‌ه س���ااڵنێك ‌ه‬ ‫له‌ده‌ره‌و‌ه فیلمه‌كانم عه‌رز ده‌كه‌م‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫نیگه‌رانبوم له‌وه‌ی ك ‌ه نه‌ته‌وه‌كه‌ی خۆم‬ ‫نه‌یده‌توان���ی بینه‌ری خۆمان فیلمه‌كانم‬ ‫ببینێ���ت‪ ،‬بۆی��� ‌ه بڕیارم���دا ئه‌مج���ار‌ه‬ ‫ئیشه‌كانم بۆ بینه‌ری كوردستان بێت‪".‬‬ ‫ره‌حیم���ی زه‌بی���ح‪ ،‬س���اڵی ‪1971‬‬ ‫له‌رۆژهه‌اڵتی كوردس���تان له‌شاری بان ‌ه‬ ‫له‌دایكب���وه‌‪ ،‬خاوه‌ن���ی چه‌ندین فیلمه‌‪،‬‬ ‫ك ‌ه به‌شداری زۆرێك له‌فیتسیڤاڵه‌كانی‬ ‫جیهان���ی ك���ردوه‌‪ ،‬خاوه‌ن���ی چه‌ندین‬ ‫خه‌اڵتیشه‌ له‌سه‌ر ئاستی جیهان‪.‬‬

‫سیروان عه‌بدول له‌كۆڕه‌كه‌یدا تیشكی‌‬ ‫خسته‌ سه‌ر سوتاندنی‌ كتێبه‌كانی‌ جه‌مال‬ ‫غه‌مبار له‌كه‌الر‌و ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد كه‌‬ ‫ئه‌وه‌ روداوێكی‌ ئاس���اییه‌‪ ،‬به‌وپێیه‌ی‌‬ ‫"ئه‌م ج���ۆره‌ كارانه‌ خۆی‌ به‌ش���ێكن‬ ‫له‌ئازادی‌ راده‌ربڕین‌و س���ه‌ركۆنه‌كردنی‌‬ ‫سنورداكردنی‌ ئازادیه‌ له‌كوردستاندا"‪،‬‬ ‫ناوبراو وتی‌ "ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ كتێبه‌كانی‌‬ ‫جه‌مال غه‌مباریان س���وتاندوه‌ ئێستا‬ ‫جۆرێك له‌هێرش���كردن هه‌یه‌ بۆ سه‌ر‬ ‫ئازادیه‌كانیان‪ ،‬یاخود زۆر كات ده‌بینی‌‬ ‫به‌كه‌س���انێك ده‌گوترێ���ت قه‌ینا ئه‌و‬ ‫بیروڕای���ه‌ت هه‌یه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ده‌ریمه‌بڕه‌‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ كێش���ه‌ نه‌كه‌وێته‌وه‌ كه‌‬ ‫ئه‌مه‌ له‌كۆمه‌ڵ���گا خێڵه‌كیه‌كاندا زیاتر‬ ‫باوه‌‪ ،‬بۆی���ه‌ ده‌كرێت راجی���اوازه‌كان‬ ‫له‌قاڵبگرتن دوربخه‌ینه‌وه‌و خه‌ڵكانێك‬ ‫ترس���یان له‌كاردانه‌وه‌ هه‌یه‌و بۆچونی‌‬ ‫خۆیان سنورداركردوه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "خه‌ڵكانێك ه���ه‌ن ئه‌گه‌ر‬

‫كێشه‌ی‌ فكری‌‌و ته‌حه‌دیان بۆ دروست‬ ‫نه‌كه‌ی���ن وا هه‌س���ت ده‌كات ته‌نه���ا‬ ‫خۆی‌‌و گروپه‌كه‌ی‌ ئه‌و راس���تن‪ ،‬له‌الی‌‬ ‫ئێمه‌ ئێس���تا خوێندن���ه‌وه‌ی‌ خه‌یاڵی‌‌و‬ ‫رۆمانس���ی‌ بۆ كتێ���ب ده‌كرێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫بیر له‌وه‌ ناكرێته‌وه‌ كتێبه‌كانی‌ هیتله‌ر‬ ‫بۆ نمونه‌ باس���ی‌ كوش���تنی‌ ‪ 6‬ملیۆن‬ ‫كه‌س ده‌كات‪ ،‬بۆیه‌ سوتاندنی‌ كتێب‌و‬ ‫كورسی‌‌و مۆبایل هیچ جیاوازیان نیه‌و‬ ‫زۆر ئاساییه‌"‪.‬‬ ‫ی له‌وه‌ش ك���رد كه‌‬ ‫س���یروان باس��� ‌‬ ‫هاین���ه‌ وتویه‌تی‌ ئه‌گ���ه‌ر ئێمه‌ ئه‌مڕۆ‬ ‫كتێ���ب بس���وتێنرێت ئه‌وا س���به‌ینێ‌‬ ‫مرۆڤه‌كانیش ده‌س���وتێنین‪ ،‬مه‌به‌ستی‌‬ ‫له‌وه‌ بوه‌ كه‌ ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدایه‌ ئێمه‌‬ ‫رێگری‌ له‌ئازادیه‌كان بكه‌ین‌و مه‌به‌ستی‌‬ ‫خودی‌ كتێب نیه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ئه‌و كتێب‬ ‫سوتاندنه‌ی‌ له‌كه‌الر رویداوه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌م‬ ‫بۆچون���ه‌ی‌ هاینه‌ یه‌كده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬كاك‬ ‫جه‌مال غه‌مبار له‌الی‌ یه‌كێتی‌‌و گۆڕان‌و‬ ‫هه‌ركه‌سێكی‌ تر گرنگه‌و ده‌نگی‌ باشتری‌‬ ‫بۆ ده‌هێنێت‪ ،‬به‌اڵم كاتێك ئه‌و ده‌چێته‌‬ ‫پش���تی‌ هێزێكی‌ نادیموكراتی‌ ئه‌وكاته‌‬ ‫ئێمه‌ ره‌خن���ه‌ی‌ خۆمان هه‌یه‌‪ ،‬یه‌كێتی‌‬ ‫هێزێك���ی‌ نادیموكراتیه‌‪ ،‬به‌اڵم پێموایه‌‬ ‫پارتی‌ هێزێكی‌ دژه‌ دیموكراتیه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ئ���ه‌و كاره‌ی‌ گه‌نجه‌كانی‌‬ ‫ك���ه‌الر كردویان���ه‌ توندوتی���ژی‌ نیه‌و‬ ‫داهێنان ‌ه ئه‌وان كردویانه‌"‪.‬‬

‫له‌الیه‌ن سه‌رۆكی ئه‌نستیوتی كوردستان‬ ‫بۆ مافه‌كانی مرۆڤ پێكهێنراوه‌و شیباش‬ ‫له‌سه‌ر داوای ئه‌و خۆی كاندیدكردوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و كچه‌ هه‌رچه‌نده‌ نه‌چۆته‌ په‌رله‌مانی‬ ‫كوردس���تانه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ئێستاوه‌ دژی‬ ‫خانه‌نش���ینكردنی ئه‌ندامانی په‌رله‌مانی‬ ‫كوردس���تانه‌و ده‌ڵێت" تا سه‌ر ئێسقان‬ ‫دژی ئه‌وه‌م‪ ،‬چ ویژدانێ���ك رێگه‌ به‌مه‌‬ ‫ده‌دات ئ���ه‌و هه‌م���و خه‌ڵكه‌ ه���ه‌ژارو‬ ‫برس���یه‌ هه‌بێ���ت تۆش بێی���ت به‌چوار‬ ‫ساڵ به‌موچه‌یه‌كی‌ خه‌یاڵی‌ خانه‌نشین‬ ‫بكرێی���ت‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ ئه‌م���ه‌ی‌ قبوڵ بێـت‬ ‫هه‌ستی‌ مرۆڤایه‌تی‌ نیه‌"‪.‬‬ ‫شیبا كه‌ره‌م عه‌بدواڵ له‌ساڵی‌ ‪1988‬‬ ‫له‌ش���اری‌ رانی���ه‌ له‌دایكبوه‌و س���اڵی‬ ‫‪ 2011‬كۆلی���ژی‌ به‌ڕێوه‌ب���ردن‌و ئابوری‬ ‫ته‌واوك���ردوه‌‪ ،‬پیش���ه‌ی مامۆس���تایه‌و‬ ‫چاالكوان���ی بواری ژن���ان‌و كۆمه‌ڵگه‌ی‬ ‫مه‌ده‌نیه‌‌و كاری رۆژنامه‌وانیشی كردوه‌‪.‬‬

‫ته‌‌رازوو‬

‫‪ .3‬جارێكی تر فیلمه‌ ئه‌نیمه‌یش����نه‌كان‬ ‫توانیی����ان له‌ڕی����زی باش����ترین س����ێ‬ ‫فیلمی جیهاندا خۆی����ان بگرن‪ ،‬فیلمی‬ ‫ئه‌نیمه‌یش����نی ئه‌مه‌ریك����ی (‪The‬‬ ‫‪ )Smurfs 2‬له‌یه‌ك����ه‌م ده‌ركه‌وتنی����دا‬ ‫توان����ی بێته‌ پله‌ی س����ێیه‌مه‌وه‌‪ ،‬بڕی‬ ‫زیاتر له‌ (‪ )15‬ملیۆن دۆالر په‌یدابكات‬ ‫كه‌ ت����ه‌واوی تێچون����ی فیلمه‌كه‌ زیاتر‬ ‫ل����ه‌ (‪ )105‬ملی����ۆن دۆالره‌‪ ،‬ئ����ه‌وه‌ی‬ ‫زیاتر ئه‌م فیلم����ه‌ی به‌ناوبانگ كردوه‌‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ كه‌ فیلمێكی كۆمیدی خێزانییه‌‬ ‫ئه‌م����ه‌ش چانس����ی گه‌ڕاندن����ه‌وه‌ی‬ ‫داهاته‌كه‌ی زیاد ده‌كات‪ ...‬ئه‌م فیلمه‌‬ ‫ئه‌مڕۆ له‌س����ینه‌ماكانی جیهان نمایش‬ ‫ده‌كرێت‪.‬‬

‫‪ .2‬فیلم����ی ئاكش����نی خه‌یاڵی (‪The‬‬ ‫‪ )Wolverine‬ئه‌م هه‌فته‌یه‌ هاته‌ دواو‌ه‬ ‫ب����ۆ پل����ه‌ی دوه‌م‪ ،‬كه‌ ب����ڕی زیاتر له‌‬ ‫(‪ )79‬ملی����ۆن دۆالری گه‌ڕاندۆته‌وه‌ تا‬ ‫ئه‌مڕۆ‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌ش ش����تێكی ئاسایییه‌‬ ‫دوای ئ����ه‌وه‌ی چاوه‌ڕوانی په‌یداكردنی‬ ‫پاره‌ی زیات����ری لێده‌كرێت‪ ،‬ئه‌م فیلمه‌‬ ‫ب����ڕی ت����ه‌واوی (‪ )120‬ملیۆن دۆالری‬ ‫تێچ����وه‌‪ ،‬به‌رهه‌مهێنه‌ره‌كانی ئاماده‌یی‬ ‫ته‌واویان تێدابو بۆ س����ه‌رفكردنی بڕی‬ ‫پاره‌ی زیات����ر كه‌ ئه‌مه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‬ ‫ب����ۆ ئه‌كت����ه‌ری به‌ناوبانگ����ی زنجیره‌‬ ‫فیلمه‌كانی (‪ )Wolverine‬هیو جاكمان‬ ‫(‪ ... )Hugh Jackman‬كه‌وات����ه‌‬ ‫ئه‌وه‌ش هۆكارێكی تره‌ بۆ سه‌یركردنی‬ ‫ئه‌م فیلمه‌‪.‬‬

‫‪ .1‬فیلمی كۆمیدی ئاكشنی (‪)2Guns‬‬ ‫كه‌ ئه‌مڕۆ تۆپی فیلمه‌كانه‌‪ ،‬له‌نواندنی‬ ‫دینزێ����ل واش����ینتۆن (‪Denzel‬‬ ‫‪‌)Washington‬و م����ارك وێلب����ۆرگ‬ ‫(‪ )Mark Wahlberg‬كه‌ دو ئه‌كته‌ری‬ ‫به‌ناوبانگی بلیت فرۆشتنی ئه‌مه‌ریكین‬ ‫له‌ئێس����تادا‪ ،‬له‌یه‌ك����ه‌م هه‌فته‌یدا بڕی‬ ‫زیات����ر ل����ه‌ (‪ )10‬ملی����ۆن دۆالری‬ ‫گه‌ڕانده‌وه‌ كه‌ ئه‌توانی����ن بڵێین ته‌نها‬ ‫له‌س����ێ رۆژی ڕاب����ردودا نه‌ك هه‌فته‌ی‬ ‫ت����ه‌واو‪ ،‬ب����ڕی ت����ه‌واوی تێچونی ئه‌م‬ ‫فیلم����ه‌ (‪ )61‬ملی����ۆن دۆالره‌ ‪ ...‬ئه‌م‬ ‫فیلمه‌ له‌ ‪2‬ی ئابه‌وه‌ له‌س����ینه‌ماكانی‬ ‫جیهاندا نمایشده‌كرێت‪ ...‬فیلمی خۆت‬ ‫هه‌ڵبژێ����ره‌و بچ����ۆ بۆ ته‌ماش����اكردنی‬ ‫له‌شاشه‌ی گه‌وره‌‪ ...‬به‌هیوای كاتێكی‬ ‫خۆش‪.‬‬

‫دوپشک‬

‫که‌‌وان‬

‫گیسک‬

‫‪11‬‬

‫ئەو دەمەی‬ ‫وەک تنۆکی باران بەردەبمەوە!‬ ‫"سوپاس بۆ ئەوەی وتی؛ هەموو کەوتنێک کۆتایی نییە‪،‬‬ ‫ئەوەتا کەوتنی باران جوانترین سەرەتایە!"‬ ‫دەقی‪ :‬جەمال غەمبار‬ ‫بیڕوخێنن‬ ‫ئەم تەوتەم و پەیکەرەی خۆتان دروستتان کرد بڕوخێنن ‪.‬‬ ‫بیسووتێنن‬ ‫ئەم داهۆڵەی لە کێڵگەکەی خۆتاندا‬ ‫بۆ ترساندنی داڵەکان چەقاندتان‪ ،‬بسووتێنن !‬ ‫باخ بەدەری کەن‪،‬‬ ‫ئەم شەریکەی بۆ خوداکانی خۆتان دروستکرد‪ ،‬باخ بەدەرکەن !‬ ‫ئیدی مەهێڵن لە بەربەیاندا‪ ،‬موناجاتی بارانێک دەنگ بداتەوە ‪.‬‬ ‫ئیدی مەهێڵن لە ساراکانی <مەحوی> دا‬ ‫پێکی دڵێکی شکاو بەر پێکی برینداری دڵێکی تر بکەوێت ‪.‬‬ ‫من ئەمجارە‪ ،‬لەسەر بااڵی یار شاربەدەر ناکرێم‬ ‫من ئەمجارە لەسەر ئەوە شاربەدەر دەکرێم‬ ‫کە دەمەوێت لەوپەڕی منداڵیی خۆمەوە‬ ‫مانایەک بۆ شەقام بگێڕمەوە ‪.‬‬ ‫کە دەمەوێت بە غەریزەی نیشتمان‬ ‫بچمەوە الی بۆنی ئەو ئەشکەوتانەی‪،‬‬ ‫تیایاندا‬ ‫ئاگری شۆڕش‪ ،‬جلی شەهیدەکانی وشک دەکردەوە ‪.‬‬ ‫ئەی حەرفی شیعر‪،‬‬ ‫بم بیستە ئەو دەمەی درۆت لەگەڵدا ناکەم!‬ ‫ئەو دەمەی بە تەنها وەک تنۆکی باران‬ ‫بەردەبمەوە سەر زەوی‬ ‫وەکو خۆم دەبمەوە دەوەنێک لە پەنا بەردێکی نیشتمان!‬ ‫من کەسم فێر نەکرد‬ ‫ئاگری ڕق بەرداتە مەزراکانی نیشتمان!‬ ‫من وتم نیشتمان تووڕەیە‪،‬‬ ‫بەاڵم کەس ئەم ڕستەیەی لێ نەکڕیم ‪.‬‬ ‫دواجار من لە ڕێیەکی ڕۆشنەوە‪،‬‬ ‫لە زەریایەکی ڕووناکەوە‪،‬‬ ‫لە ماڵێکی پڕ لەبەیانیی باش و‬ ‫لە باخچەیەکی پڕ لە چێشتەنگاوی ئەڤینەوە‪ ،‬هاتمەوە!‬ ‫ئەدیالید! بیرت دەکەم ‪.‬‬ ‫باخچەیەک بوویت فێرت کردم‬ ‫گوڵەکانی ئازادی چۆن بۆن بکەم !‬ ‫ئەدیالید بیرت دەکەم !‬ ‫تۆ فێرت کردم چۆن بگریم‪ ،‬بۆچی بگریم ‪.‬‬ ‫چۆن لەسەفەری فرمێسکێکدا‬ ‫چارۆکەی کەشتییەکانی وەفا هەڵدەم ‪.‬‬ ‫فێرت کردم ئەوەی دەکەوێتە دەریاوە‬ ‫ئەوە ئەستێرە نییە‪،‬‬ ‫ئەوە بەردی ترسێکە‪ ،‬منداڵێکی جوان‬ ‫لە گەرمیانەوە دەیخاتە ناو شەرابی ڕۆحی من!‬ ‫قسە بکە ئەی جەرگەکەم!‬ ‫من هاتوومەوە دەمەوێت فرمێسکەکانی تۆ بسڕم ‪.‬‬ ‫من دەمەوێت‬ ‫کابووسێک لە پیانۆی عیشقەکەی تۆ ئااڵوە‪ ،‬وەدەرنێم‬ ‫من دەمەوێت غوبارێک نیشتۆتە سەر دڵی تۆ‪ ،‬بیسڕم!‬ ‫ئەی جەرگی من‬ ‫تۆ نەک هەناسەکانی من‪،‬‬ ‫تۆ دەتوانیت گڕ لە هەموو سرووشتیش بەربدەیت ‪.‬‬ ‫بەاڵم بیرت نەچێت ئەی جەرگەکەم!‬ ‫نەک هەناسەم‪،‬‬ ‫خۆیشم بسووتێنن‪ ،‬قۆرییە چاییەکی گەرمیانم‬ ‫پێ گەرم ناکرێت ‪.‬‬ ‫ئەی جەرگەکەم!‬ ‫منیش وەک تۆ بریندارم ‪ ..‬منیش وەک تۆ پڕم لە خۆم!‬ ‫من بە زەیتوونەوە هاتوومەوە ناوتان‬ ‫شمشێرم لێ هەڵمەکێشن ‪.‬‬ ‫من بە شەراب و کەمانچەیەکەوە‬ ‫شەوانی ئێرە پڕدەکەم لە ئەوین و غەمگینی!‬ ‫پڕیان دەکەم لە بەزمی قەسیدە‪ ،‬لە نەزمی ترێ و‬ ‫لە ئاهی شتێ پێی دەوترێت ئازادی ‪.‬‬ ‫ئەی جەرگی من‪،‬‬ ‫ئەوە ئیرادەی تۆی جوانە و‪ ،‬ئەمەش ئازادیی من!‬ ‫من بە هەموو سنوورەکانی خۆمەوە‬ ‫بە هەموو شەرقیەتی خۆمەوە‬ ‫ئەدیالید فێری کردم‪،‬‬ ‫ئازادیی مانای کوشتنی ڕۆحەکان نییە!‬ ‫ئازادیی مانای سووتاندنی دڵێک نییە‬ ‫بۆ هەڵکردنی ئاگری تووڕەبوونێک!‬ ‫ئەی جەرگەکەم‪،‬‬ ‫بڕوانە ئێمە لە ئێوارەی چ خەمێکداین ‪.‬‬ ‫بڕوانە چەند غەمگین دەچینەوە!‬ ‫بڕوانە لە چ ئاگرێکداین ئێمە!‬ ‫من لە هەوڵی ئەوەدام‬ ‫مانا بگێڕمەوە بۆ زمان و‪ ،‬بۆ شەوی کۆچ‪.‬‬ ‫ئەی جەرگی من!‬ ‫من سەوز بچمەوە‪ ،‬یان ببمە شین‪،‬‬ ‫من زەرد بچمەوە‪ ،‬یان سوور هەڵگەڕێم‪.‬‬ ‫بەرەو ئاسمان هەڵکشێم یان لە زەویدا بمێنمەوە‬ ‫دواجار من موغامەرەیەک لە پێناوی ئەستێرەیەکدا دەکەم‬ ‫کە ئەستێرەی ڕۆحی ئینسانە‪ ،‬ئینسان‪.‬‬ ‫‪ -------------------------------‬سلێمانی ‪٢٠١٣/٨/١‬‬‫سەرنج‪ :‬ئەدیالید ‪ :‬پایتەختی ویالیەتی باشووری ئوسترالیا‪ ،‬نزیک بە ‪ 10‬دە ساڵی تەمەنم لەوێ بردە سەر‪.‬‬

‫سه‌‌تڵ‬

‫خه‌به‌رێكی‌ خۆش ده‌بیستیت كه‌ ماوه‌یه‌ك ‌ه په‌یوه‌ندیه‌ كۆمه‌اڵیه‌تێكانت رو له‌په‌ره‌سه‌ندن ده‌سکه‌وتێكی‌ داراییت ده‌بێت‌و به‌هۆیه‌و‌ه كێشه‌ خێزانێكانت به‌الوه‌ بنێ‌و خه‌ریك ‌ی زیاتر هه‌وڵبده‌ خۆت تێكه‌ڵی‌ هاوڕێكانت‬ ‫چاوه‌ڕێتده‌ك���رد‪ ،‬ئ���ه‌م ماوه‌ی���ه‌ به‌خت ده‌كات‪ ،‬خه‌ڵكی‌ تر دێته‌ ژیانته‌وه‌‪ ،‬هه‌ندێ‌ كۆمـه‌ڵێك له‌كێشه‌كانت چاره‌سه‌ر ده‌بێت‪ ،‬خێزانه‌كه‌تب���ه‌و بایه‌خی پێبده‌‪ ،‬هه‌وڵبده‌ بكه‌ با هێنده‌ هه‌ست به‌ته‌نهایی‌ نه‌كه‌یت‪،‬‬ ‫پێویس���تت به‌وه‌ هه‌یه‌ پش���ویه‌كی‌ درێژ‬ ‫یاوه‌رتان ئه‌بێت‪ ،‬هه‌رچی‌ به‌ده‌ستانه‌وه‌یه‌ كێش���ه‌ت بۆ دروس���ت ده‌بێت‪ ،‬به‌اڵم زۆر ئ���اگاداری‌ بارودۆخی‌ ته‌ندروس���تیتبه‌‪ .‬له‌شوێنی‌ كاره‌كه‌ت زیاتر چاالكبیت‪.‬‬ ‫وه‌ربگریت له‌كاره‌كانت‪.‬‬ ‫هه‌واڵێکی خۆش ده‌بیستیت‪.‬‬ ‫ناخایه‌نێت‌و چاره‌سه‌ر ده‌بێت‪.‬‬ ‫زو ئه‌نجامیبده‌ن‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫ماڵه‌كه‌ت پێویس���تی‌ به‌رێكخس���تنه‌وه‌‬ ‫هه‌یه‌ به‌هاوكاری‌ خێزانت‪ ،‬باش���تروای ‌ه‬ ‫گۆڕانكارییه‌كیان تێ���دا ئه‌نجامبده‌یت‪،‬‬ ‫شه‌ممه‌ رۆژی‌ به‌ختته‌‪.‬‬

‫‪CMYK‬‬

‫‪10‬‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫دو هه‌زار ئه‌كته‌ر خه‌ریك ‌ی "ده‌ستور"ن‬

‫گۆشه‌یه‌كی‌ تایبه‌ته‌ به‌جل‌و به‌رگ‬ ‫ی ‪fashion‬‬ ‫دیزاین ‌هر‌و راوێژكار ‌‬ ‫"سه‌فین عارفی‌" ئاماده‌ی‌ ده‌كات‬

‫به‌پێی ده‌ستور روبه‌روی ده‌سه‌اڵت‌و ئۆپۆزسیۆن ده‌بنه‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬رامان عومه‌ر‬

‫جه‌ژنی ڕه‌مه‌زان‌و ‪...‬‬ ‫چیت پێویسته‌ بۆ له‌به‌ركردن؟‬ ‫یه‌كێك له‌خۆش���ی‌و دڵخۆش���كردنی‬ ‫مانگ���ی ڕه‌م���ه‌زان ئه‌وه‌ی ‌ه ك��� ‌ه خوای‬ ‫گه‌ور‌ه س���ێ رۆژی ته‌رخانك���ردو‌ه بۆ‬ ‫دڵخۆش���كردنی كه‌س���انێكی زۆر ك��� ‌ه‬ ‫ئاره‌زوی چونه‌ده‌ره‌وه‌و گه‌ڕان‌و پیاس ‌ه‬ ‫‪...‬هتد ده‌كه‌ن‪ ،‬له‌ئێس���تادا ده‌ڵێن ك ‌ه‬ ‫ج���ه‌ژن ته‌نه���ا بۆ مندااڵنه‌و كه‌س���انی‬ ‫گه‌وره‌ چێژی لێنابینن‪ ،‬ئه‌م ‌ه پێچه‌وانه‌ی‬ ‫خواس���تی بازاڕو قه‌ره‌باڵه‌غیه‌كه‌یه‌تی‬ ‫كه‌ س���ێ ئه‌وه‌نده‌ی بازاڕی ش���مه‌كی‬ ‫من���دااڵن جلوبه‌رگی پی���اوان‌و خانمان‬ ‫ده‌فرۆشرێت‪.‬‬ ‫ئه‌م جه‌ژنه‌ یه‌كێك له‌و حه‌وت جه‌ژنه‌ی‬ ‫ك��� ‌ه ڕوبه‌ڕم���ان ده‌بێته‌و‌ه تا س���اڵی‬ ‫(‪ )2020‬ك ‌ه جه‌ژن له‌كه‌ش‌و هه‌وایه‌كی‬ ‫به‌مج���ۆره‌ی ئه‌مڕۆ تێیدای���ن ده‌كه‌ین‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ش واتلێده‌كات ك ‌ه زۆر به‌ئاس���انی‬ ‫ئه‌وه‌ی بته‌وێت له‌به‌ری بكه‌یت‪ ،‬لێره‌و‌ه‬ ‫ئه‌مانه‌وێت پێتانبڵێین چۆن ئه‌م جه‌ژن ‌ه‬ ‫خۆتان ده‌گۆڕن‌و له‌كه‌یدا‪:‬‬ ‫• گه‌ر به‌یان���ی یه‌كه‌م له‌گه‌ڵ كه‌س‌و‬ ‫كارتدا سه‌ردانی ماڵی خزمان‌و شوێنی‬ ‫تایبه‌ت���ی تر ده‌كه‌ن ئ���ه‌وا پانتۆڵێكی‬ ‫(‪ )Jeans‬كاوب���ۆ ب���ه‌اڵم ب���ه‌ده‌ر‬

‫ ‬

‫‪m‬‬ ‫‪co‬‬ ‫‪o.‬‬ ‫‪o‬‬ ‫‪if‬‬ ‫‪h‬‬ ‫‪ya nAr‬‬ ‫‪ir f@ fee‬‬ ‫‪a Sa‬‬ ‫‪n.‬‬ ‫@ ‪ee r‬‬ ‫‪f‬‬ ‫‪sa itte‬‬ ‫‪Tw‬‬

‫له‌ڕه‌نگی (ش���ین‪ ،‬ڕه‌ش‌و سپی) له‌گه‌ڵ‬ ‫پارچه‌یه‌ك���ی ئاس���ایی ب���ۆ (‪)Top‬‬ ‫س���ه‌ره‌وه‌ت ك ‌ه ئه‌م ‌ه هاتوچۆت ئاسان‬ ‫ده‌كات ی���ا جلی كوردی ك���ه‌ ئه‌مه‌ش‬ ‫چانسێكی ترت ئه‌داتێ بۆ له‌به‌ركردنی‬ ‫ئه‌و پارچه‌یه‌ی ك��� ‌ه له‌نه‌ورۆزدا یه‌كجار‬ ‫له‌به‌رتكردوه‌‪.‬‬ ‫• گ���ه‌ر له‌به‌رنامه‌تدا هه‌ی ‌ه ك ‌ه له‌گه‌ڵ‬ ‫هاوڕێكانت���دا بچیت��� ‌ه ده‌ره‌و‌ه له‌دوای‬ ‫نیوه‌ڕۆدا باش���ترین قه‌میسێكی ته‌نك‬ ‫به‌یه‌خه‌ په‌ڕه‌یییه‌كان له‌گه‌ڵ ته‌نوره‌یه‌كی‬ ‫كورت‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر یه‌خه‌ك���ه‌ت نقێمداربو‬ ‫ئ���ه‌و‌ه باش���تره‌ ب���ۆ دوركه‌وتن���ه‌وه‌ت‬ ‫له‌ئێكسس���وارات‪ ،‬به‌جوتێ���ك پێاڵوی‬ ‫به‌رزه‌وه‌‪.‬‬ ‫• دواجار له‌كاتی ئێواره‌و ش���ه‌واندا‬ ‫باش���تر‌ه هه‌وڵبده‌یت ب���ۆ له‌به‌ركردنی‬ ‫یه‌ك پارچ���ه‌ وه‌ك���و عه‌زیه‌كی درێژی‬ ‫كه‌نار ده‌ریای���ی به‌جانتایه‌كی گه‌وره‌و‬ ‫جوتێك پێاڵوی فالت‪.‬‬ ‫به‌هیوای جه‌ژنێك���ی خۆش بۆ هه‌مو‬ ‫الیه‌ك‪ ،‬ره‌نگ ‌ه ته‌نها كه‌مێك ڕاوێژكاری‌و‬ ‫یارمه‌تی���ت پێویس���تبێت بۆی��� ‌ه خۆت‬ ‫بێبه‌ش مه‌كه‌‪.‬‬

‫‪ 50‬حه‌وز بۆ شه‌ڕ‌ه ئاوه‌كه‌ی سلێمانی ئاماده‌كراوه‌‬

‫به‌به‌شداری دو هه‌زار ئه‌كته‌ر فیلمی‬ ‫سینه‌مایی "به‌پێی ده‌ستور" یه‌كه‌م‬ ‫ڕۆژی جه‌ژن له‌سیتی سینه‌ما‬ ‫له‌سلێمانی كاتژمێر ‪ 10‬به‌یانی ده‌ست‬ ‫به‌پێشكه‌شكردن ئه‌كات‪ ،‬تا ماوه‌یه‌كی‬ ‫نادیار به‌رده‌وام ئه‌بێت‪.‬‬ ‫ده‌رهێن���ه‌ری فیلمه‌ك���ه‌‪ ،‬ره‌حیم���ی‬ ‫زه‌بیح���ی‪ ،‬ئاماژ‌ه به‌و‌ه ده‌دات فیلمه‌ك ‌ه‬ ‫یه‌كه‌م ژانری كۆمیدی ‌ه له‌فیلمی سینه‌مای‬ ‫كوردیداو ده‌ڵێت "تائێستا له‌سینه‌مای‬ ‫كوردی‌و ئ���ه‌و فیلمان���ه‌ی به‌رهه‌ممان‬ ‫هێناو‌ه ژانرێك نه‌ب���وه‌‪ ،‬به‌ناوی ژانری‬ ‫كۆمیدی‪ ،‬ئه‌م فیلم ‌ه ژانرێكی كۆمیدی‬ ‫سیاس���ی كۆمه‌اڵیه‌تی���ه‌و كۆمه‌ڵێ���ك‬ ‫ئه‌كت���ه‌ری كۆمیدی باش به‌ش���دارییان‬ ‫تێداك���ردوه‌‪ ،‬ك��� ‌ه نواندنه‌كانی���ان زۆر‬ ‫جیاوازتره‌ له‌و نواندنانه‌ی ك ‌ه پێش���تر‬ ‫بینه‌ری كوردی بینیویه‌تی"‪.‬‬ ‫‌فیلمی س���ینه‌مایی "به‌پێی ده‌ستور"‬ ‫له‌بیرۆك���ه‌ی د‪.‬ش���ێركۆ عه‌ب���دواڵو‬ ‫ده‌رهێنانی ڕه‌حیم زه‌بیحی‌و له‌نواندنی‬ ‫(ماهی���ر حه‌س���ه‌ن‪ ،‬عه‌ب���ۆ‪ ،‬ك���ه‌ژان‬ ‫ئه‌س���ه‌دی‌و چه‌ندی���ن هونه‌رمه‌ن���دی‬ ‫دیكه‌ی���ه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها چه‌ن���د هاواڵتیه‌كی‬ ‫واڵتی به‌نگالدیش���یش به‌شدارییان له‌م‬ ‫فیلمه‌دا كردوه‌‪ ،‬كاری وێنه‌گرتن‌و ده‌نگ‌و‬ ‫مۆنتاج له‌الیه‌ن ستافێكی ڕۆژهه‌اڵتیه‌و‌ه‬ ‫بۆ كراوه‌‪ ،‬ل���ه‌ڕوی كوالیتیه‌و ‌ه ‪FULL‬‬ ‫ی‬ ‫‪ HD‬یه‌‪ ،‬بڕیار‌ه ئه‌م فیلم ‌ه كاتژمێر ‪‌ 10‬‬ ‫سه‌رله‌به‌یانی یه‌كه‌م رۆژی جه‌ژن له‌ستی‬ ‫سینه‌مای شاری سلێمانی تا ماوه‌یه‌كی‬ ‫نادیار پێشكه‌ش بكرێت‌و نرخی بلیتیش‬ ‫‪ 10‬هه‌زار دیناره‌و له‌شوێنی نمایشكردن‬ ‫ده‌فرۆشرێت‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی ن���اوی فیلمه‌ك���ه‌و‌ه ك ‌ه چ‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كی به‌دۆخی پڕۆژ‌ه یاس���ای‬ ‫ده‌ستوری هه‌رێمی كوردستانه‌و‌ه هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ره‌حیمی زه‌بیحی پێیوای ‌ه "نوسینه‌وه‌ی‬ ‫ژی���ان‌و دروس���تكردنه‌وه‌ی له‌فیلمێكدا‬ ‫ی‬ ‫له‌كوردس���تان زۆر گران���ه‌"‪ ،‬ئه‌و وت ‌‬ ‫"له‌رۆژهه‌اڵتدا كێشه‌یه‌كمان هه‌ی ‌ه چ ئه‌و‬ ‫واڵتانه‌ی یاس���او ده‌ستوریان هه‌یه‌و چ‬ ‫ئه‌وانه‌شی نییانه‌‪ ،‬ك ‌ه هه‌ندێكیان به‌یاسا‬ ‫مافی هاواڵتیان داوه‌‪ ،‬به‌اڵم جێبه‌جێی‬ ‫ناكه‌ن‪ ،‬بۆی ‌ه باسكردن له‌دۆخی هه‌رێم‬ ‫زۆر گرنگ��� ‌ه چونك ‌ه به‌ش���ه‌كانی تری‬ ‫كوردستان چاویان لێیه‌تی‌و كاریگه‌ری‬ ‫هه‌ی ‌ه به‌سه‌ریانه‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی په‌یامی فیلمه‌كه‌ش���ه‌و‌ه‬ ‫ی "فیلمه‌ك���ه‌ په‌یامێكی‬ ‫ناوب���راو وت��� ‌‬ ‫نیشتیمانی پێیه‌و روبه‌ڕوی ده‌سه‌اڵت‌و‬ ‫ئۆپۆزس���یۆن‌و هه‌مو هێزێك ده‌بێته‌و‌ه‬ ‫ك ‌ه له‌كوردس���تان ده‌ژین‪ ،‬چونكه‌ ژیان‬ ‫له‌باش���وری كوردس���تان زۆر سه‌خته‌‪،‬‬

‫"شیبا"‬

‫ب����ۆ فیس����تیڤاڵه‌كه‌ ك����ردوه‌و وت����ی‪ :‬ش����ه‌ڕه‌ ئاوا بكه‌ن‌و وتیش����ی‪ :‬ش����كم‬ ‫ئا‪ :‬رامان عومه‌ر‬ ‫له‌كاتی شه‌ڕه‌ ئاوه‌كه‌دا دو ئۆتومبێلی هه‌یه‌ ئه‌وان به‌ش����داری بكه‌ن‪ ،‬چونكه‌‬ ‫بۆ فیستیڤاڵی شه‌ڕه‌ ئاوه‌كه‌ی شاری ئاگركوژێن����ه‌وه‌ ك����ه‌ به‌به‌رده‌وامی ‪ 50‬پێیانوای����ه‌ ئه‌وانه‌ ته‌نه����ا ده‌یانه‌وێت‬ ‫ح����ه‌وز پڕده‌كه‌ن����ه‌وه‌ له‌ئ����او‪ .‬ناوبراو قسه‌ بكه‌ن‌و خه‌ڵك گوێیان لێبگرێت‌و‬ ‫سلێمانی ‪ 50‬حه‌وز ئاماده‌كراوه‌‌و‬ ‫پێیوایه‌ خه‌ڵك به‌شدارییه‌كی به‌رچاوی نایه‌نه‌وێ����ت بێن����ه‌ ن����او خه‌ڵك����ه‌وه‌‪،‬‬ ‫یه‌كێك له‌ئه‌ندامانی به‌ڕێوبردنی‬ ‫له‌و فیس����تیڤاڵه‌دا ده‌بێت‌و وتیش����ی‪ :‬له‌كاتێك����دا ده‌ب����و خۆی����ان ئه‌مجۆره‌‬ ‫فیستیڤاڵه‌كه‌ش ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌دات‬ ‫ش����ه‌ڕه‌كه‌ هانده‌ره‌ بۆ ئه‌وه‌ی خه‌ڵك فیستیڤااڵنه‌یان سازبكردایه‌‪.‬‬ ‫كه‌ ئه‌گه‌رێكی دور‌ه سیاسیه‌كان‬ ‫له‌ب����اره‌ی ئ����ه‌و ره‌خنانه‌ش����ی كه‌‬ ‫به‌شداری بكه‌ن‌و وتیشی‪ :‬ئه‌وان ته‌نها كه‌مێ����ك ده‌رونیان ئاس����وده‌ بكه‌ن‌و‬ ‫له‌ژیانی‌ رۆتین بێنه‌ ده‌ره‌وه‌و به‌شداریی له‌هه‌ندێك له‌تۆڕه‌ كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كانه‌وه‌‬ ‫ده‌زانن قسه‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ نه‌ده‌بو ئه‌مجۆره‌‬ ‫له‌خۆشیه‌كی به‌كۆمه‌ڵدا بكه‌ن‪.‬‬ ‫ئه‌و ئه‌ندام����ه‌ باس له‌وه‌ش ده‌كات فیس����تیڤااڵنه‌ بكرێ����ت به‌هۆی ئه‌وه‌ی‬ ‫ئه‌ندامی به‌ڕێوه‌بردنی فیس����تیڤاڵی‬ ‫ش����ه‌ڕه‌ ئاو‪ ،‬هه‌اڵڵه‌ رافع‪ ،‬به‌ئاوێنه‌ی ئه‌گه‌رێكی دوره‌ سیاسیه‌كان‌و ئه‌وانه‌ی ئاوێك����ی زۆر كارده‌كرێ����ت‪ ،‬هه‌اڵڵ����ه‌‬ ‫راگه‌یان����د كه‌ ئاماده‌كاری����ی ته‌واویان پۆس����تی بااڵیان هه‌یه‌ به‌شداری ئه‌و به‌پێكه‌نین����ه‌وه‌ وت����ی‪ :‬ئ����ه‌م جۆره‌‬

‫کاوڕ‬

‫گا‬

‫دوانه‌‬

‫ره‌نگه‌ هه‌ن���دێ‌ له‌كاره‌كانت دوابكه‌ون‪ ،‬هه‌س���ت به‌هه‌ند ‌ێ دڵه‌راوكێ‌‌و بێتاقه‌ت ‌ی هه‌س���ت به‌ناڕه‌حه‌تی‌ ده‌كه‌یت به‌هۆی‌‬ ‫ئه‌ویش به‌هۆی‌ پشتگوێخستنت له‌هه‌ندێ‌ ئه‌كه‌ی���ت‌و ئه‌م���ه‌ش ئه‌بێت���ه‌ ه���ۆی‌ ئه‌و باره‌ س���ۆزداریه‌ی‌ توش���ی‌ بویت‪،‬‬ ‫كاری‌ گرنگ‪ ،‬به‌هێمن���ی‌ مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ دواكه‌وتن���ی‌ كاره‌كانت‪ .‬ره‌نگ ‌ه میوانێكی‌ هه‌وڵبده‌ كێشه‌كانت بۆ كه‌سێكی‌ نزیكت‬ ‫باسبكه‌یت بۆ خه‌مڕه‌وێنی‌ خۆت‪.‬‬ ‫چاوه‌ڕواننه‌كراوت بێت‪.‬‬ ‫ده‌وروبه‌رت بكه‌‪.‬‬

‫ره‌خنان����ه‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم خۆش����یه‌كه‌ش‬ ‫ئ����ه‌وه‌ ده‌هێنێت كه‌ ئه‌وه‌ی بۆ بكه‌ین‪،‬‬ ‫جگ����ه‌ ل����ه‌وه‌ی ئێم����ه‌ له‌ش����وێنێكی‬ ‫س����ه‌وزاییدا ئه‌و كاره‌م����ان كردوه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی ئاوه‌كه‌ به‌فیڕۆ نه‌چێت‪ .‬ناوبراو‬ ‫داواش����ی له‌خه‌ڵك كرد كه‌ له‌ئێستاوه‌‬ ‫س����ه‌تڵ‌و ده‌مانچه‌ی ئ����اوی بۆ خۆیان‬ ‫بهێنن تا له‌وێ به‌شداری شه‌ڕه‌ ئاوه‌كه‌‬ ‫بكه‌ن‪.‬‬ ‫بڕیاره‌ كاتژمێ����ر ‪2‬ی رۆژی ‪8/11‬ی‬ ‫ئه‌مس����اڵ قاوه‌خان����ه‌ی كلت����وری‬ ‫فیستیڤاڵێكی ش����ه‌ڕه‌ ئاو سازبكات‌و‬ ‫به‌شداریكردنیش بۆ هه‌موانه‌‪.‬‬

‫قرژاڵ‬ ‫پشت به‌خۆت ببه‌س���ته‌ بۆ كۆتاییهێنان‬ ‫به‌كێشه‌كانت‪ ،‬هێنده‌ ئازاری‌ ده‌وروبه‌رتان‬ ‫مه‌ده‌ن‪ ،‬ماوه‌یه‌كه‌ بون به‌مایه‌ی‌ ناره‌حه‌تی‌‬ ‫بۆ كه‌سانی‌ تر‪.‬‬

‫كه‌م‬ ‫ته‌مه‌نترین‬ ‫كاندیدی‬ ‫په‌رله‌مانی‬ ‫كوردستانه‌‬ ‫شێر‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫له‌كۆڕێكدا‬ ‫"كتێب سوتاندن"‬ ‫به‌"داهێنان" ناوده‌برێت‬

‫گۆشه‌یه‌كی‌ تایبه‌ت ‌ه به‌سینه‌ما‬

‫به‌ز‬ ‫(به‌ز) نویترین به‌رهه‌مه‌كانی سینه‌ما‬ ‫ده‌خات ‌ه به‌رده‌ستتان‬ ‫كه‌ ئه‌مڕۆ له‌جیهانی سینه‌مادا كراوه‌ن ‪x‬‬ ‫بڕی زۆرترین بینه‌ریان‬ ‫هه‌یه‌و پێشكه‌ش به‌ئێوه‌ی خوێنه‌ر‬ ‫ده‌كرێن له‌پله‌ی ‪ 10‬بۆ ‪1‬‬ ‫(سینه‌مای ئه‌مڕۆی جیهان لێره‌دا‬ ‫بدۆه‌زه‌وه‌‪ ،‬به‌شێوه‌یه‌ك هه‌رگیز‬ ‫نه‌تدیبێت) ‬ ‫‪Pacific Rim .10‬‬ ‫‪The Heat .9‬‬ ‫‪Red 2 .8‬‬ ‫‪Turbo .7‬‬ ‫‪Grown Ups 2 .6‬‬ ‫‪Despicable Me 2 .5‬‬ ‫‪The Conjuring .4‬‬

‫سیروان عه‌بدول‬ ‫ئا‪ :‬ئاراس عوسمان‬ ‫هه‌ینی‌ رابردو‪ ،‬له‌كۆڕێكی‌ قاوه‌خانه‌ی‌‬ ‫كلتوریدا "سیروان عه‌بدول"ی‌ نوسه‌ر‌و‬ ‫نیشته‌جێی‌ واڵتی‌ نه‌رویج بانگه‌شه‌ی‌‬ ‫بۆ سوتاندنی‌ كتێب كردو وتی‌‬ ‫"سوتاندنی‌ كتێب‌و كورسی‌‌و مۆبایل‬ ‫هیچ جیاوازییان نیه‌و زۆر ئاساییه‌"‪.‬‬

‫ئینس���ان ل���ه‌م رێگه‌ی���ه‌و‌ه ده‌توانێت‬ ‫گوی بگرێت ل���ه‌و ده‌نگانه‌ی روبه‌ڕوی‬ ‫ناعه‌داله‌تی ده‌بێت���ه‌وه‌و من نیگه‌رانم‪،‬‬ ‫گه‌نجان ده‌ڵێن‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ی به‌م خاكه‌و‌ه‬ ‫ده‌مبه‌س���تێته‌وه‌ پیاڵوه‌كانم���ه‌‌و هیچ‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كیان به‌شۆڕش‌و شه‌هیدان‌و‬ ‫س���مبولی ئه‌م واڵته‌و‌ه نه‌م���اوه‌‪ ،‬ئه‌م ‌ه‬ ‫هه‌میشه‌ بۆت ‌ه خه‌می من"‪.‬‬ ‫فیلمه‌ك��� ‌ه م���اوه‌ی پێن���ج مانگ���ی‬ ‫پێچوه‌و شوێنی وێنه‌گرتنه‌كه‌ش شاری‬ ‫سلێمانیه‌و ته‌واوی تێچوی فیلمه‌كه‌ش‬ ‫له‌س���ه‌ر گیرفان���ی ده‌رهێنه‌ره‌ك ‌ه بوه‌‪،‬‬ ‫زه‌بیحی داواش���ی له‌خه‌ڵكی سلێمانی‬ ‫ی فیلمه‌كه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كرد ك��� ‌ه ببنه‌ بین���ه‌ر ‌‬ ‫وت���ی "هاتنی ئ���ه‌وان خه‌مه‌كانی ئێم ‌ه‬

‫ئا‪ :‬شاهۆ ئه‌حمه‌د‬ ‫شیبا كه‌ره‌م‪ ،‬له‌ دایكبوی ‪1988‬‬ ‫له‌ڕوی‌ ته‌مه‌نه‌وه‌ بچوكترین كاندیدی‬ ‫په‌رله‌مانی كوردستانه‌و خه‌ون‬ ‫به‌كوردستانێكه‌وه‌ ده‌بینێت كه‌ رێزی‬ ‫هه‌موانی تێدا بگیرێت‪.‬‬ ‫ش���یبای‌ ته‌مه‌ن ‪25‬ساڵ به‌بچوكترین‬ ‫كاندید داده‌نرێت بۆ ئه‌ندامیه‌تی‌ له‌خول ‌‬ ‫ی‬ ‫داهاتوی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان‪ ،‬ئه‌و‬ ‫له‌س���ه‌ر "لیس���تی‌ مافه‌كان���ی‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫كوردس���تان" خ���ۆی‌ كاندیدك���ردوه‌‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌خۆكاندیدكردنی‌ به‌ئاوێنه‌ی‬ ‫وت "خ���ه‌ون به‌كوردس���تانێكه‌وه‌‬ ‫ده‌بین���م كه‌ رێزی‌ ژنی‌ تێ���دا بگیرێت‌و‬ ‫له‌سه‌ر ش���ه‌قامه‌كان پیاوان گێچه‌ڵیان‬ ‫پێنه‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫لیستی‌ مافه‌كانی‌ خه‌ڵكی‌ كوردستان‪،‬‬

‫فه‌‌ریک‬

‫یارمه‌ت���ی‌ ده‌وروبه‌ره‌كه‌ت���ان ده‌ده‌ن بۆ رێگه‌یه‌ك���ی‌ تر بدۆزه‌وه‌ ب���ۆ كاركردنت‌و‬ ‫ئه‌نجامدان���ی‌ كارێ���ك‌و‪ ،‬ده‌بن���ه‌ مایه‌ی‌ په‌له‌ بك���ه‌ له‌ته‌واوكردنی‌ ئه‌وانه‌ی‌ ماون‪،‬‬ ‫خۆش���حاڵی‌ بۆیان‪ ،‬ته‌ندروستیت به‌ره‌و له‌گ���ه‌ڵ خێزانه‌كانت���ان كاتێكی‌ خۆش‬ ‫به‌سه‌ربه‌رن‪.‬‬ ‫باشتر ده‌ڕوات‪.‬‬

‫كه‌مده‌كات���ه‌وه‌و وادكات م���ن‌و هه‌م���و‬ ‫ئه‌وان���ه‌ی وه‌ك منن كاری باش���تریان‬ ‫پێش���كه‌ش بكه‌ن‪ ،‬چونك��� ‌ه ئه‌و‌ه جێی‬ ‫بایه‌خی من���ه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی ك ‌ه س���ااڵنێك ‌ه‬ ‫له‌ده‌ره‌و‌ه فیلمه‌كانم عه‌رز ده‌كه‌م‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫نیگه‌رانبوم له‌وه‌ی ك ‌ه نه‌ته‌وه‌كه‌ی خۆم‬ ‫نه‌یده‌توان���ی بینه‌ری خۆمان فیلمه‌كانم‬ ‫ببینێ���ت‪ ،‬بۆی��� ‌ه بڕیارم���دا ئه‌مج���ار‌ه‬ ‫ئیشه‌كانم بۆ بینه‌ری كوردستان بێت‪".‬‬ ‫ره‌حیم���ی زه‌بی���ح‪ ،‬س���اڵی ‪1971‬‬ ‫له‌رۆژهه‌اڵتی كوردس���تان له‌شاری بان ‌ه‬ ‫له‌دایكب���وه‌‪ ،‬خاوه‌ن���ی چه‌ندین فیلمه‌‪،‬‬ ‫ك ‌ه به‌شداری زۆرێك له‌فیتسیڤاڵه‌كانی‬ ‫جیهان���ی ك���ردوه‌‪ ،‬خاوه‌ن���ی چه‌ندین‬ ‫خه‌اڵتیشه‌ له‌سه‌ر ئاستی جیهان‪.‬‬

‫سیروان عه‌بدول له‌كۆڕه‌كه‌یدا تیشكی‌‬ ‫خسته‌ سه‌ر سوتاندنی‌ كتێبه‌كانی‌ جه‌مال‬ ‫غه‌مبار له‌كه‌الر‌و ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد كه‌‬ ‫ئه‌وه‌ روداوێكی‌ ئاس���اییه‌‪ ،‬به‌وپێیه‌ی‌‬ ‫"ئه‌م ج���ۆره‌ كارانه‌ خۆی‌ به‌ش���ێكن‬ ‫له‌ئازادی‌ راده‌ربڕین‌و س���ه‌ركۆنه‌كردنی‌‬ ‫سنورداكردنی‌ ئازادیه‌ له‌كوردستاندا"‪،‬‬ ‫ناوبراو وتی‌ "ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ كتێبه‌كانی‌‬ ‫جه‌مال غه‌مباریان س���وتاندوه‌ ئێستا‬ ‫جۆرێك له‌هێرش���كردن هه‌یه‌ بۆ سه‌ر‬ ‫ئازادیه‌كانیان‪ ،‬یاخود زۆر كات ده‌بینی‌‬ ‫به‌كه‌س���انێك ده‌گوترێ���ت قه‌ینا ئه‌و‬ ‫بیروڕای���ه‌ت هه‌یه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ده‌ریمه‌بڕه‌‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ كێش���ه‌ نه‌كه‌وێته‌وه‌ كه‌‬ ‫ئه‌مه‌ له‌كۆمه‌ڵ���گا خێڵه‌كیه‌كاندا زیاتر‬ ‫باوه‌‪ ،‬بۆی���ه‌ ده‌كرێت راجی���اوازه‌كان‬ ‫له‌قاڵبگرتن دوربخه‌ینه‌وه‌و خه‌ڵكانێك‬ ‫ترس���یان له‌كاردانه‌وه‌ هه‌یه‌و بۆچونی‌‬ ‫خۆیان سنورداركردوه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "خه‌ڵكانێك ه���ه‌ن ئه‌گه‌ر‬

‫كێشه‌ی‌ فكری‌‌و ته‌حه‌دیان بۆ دروست‬ ‫نه‌كه‌ی���ن وا هه‌س���ت ده‌كات ته‌نه���ا‬ ‫خۆی‌‌و گروپه‌كه‌ی‌ ئه‌و راس���تن‪ ،‬له‌الی‌‬ ‫ئێمه‌ ئێس���تا خوێندن���ه‌وه‌ی‌ خه‌یاڵی‌‌و‬ ‫رۆمانس���ی‌ بۆ كتێ���ب ده‌كرێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫بیر له‌وه‌ ناكرێته‌وه‌ كتێبه‌كانی‌ هیتله‌ر‬ ‫بۆ نمونه‌ باس���ی‌ كوش���تنی‌ ‪ 6‬ملیۆن‬ ‫كه‌س ده‌كات‪ ،‬بۆیه‌ سوتاندنی‌ كتێب‌و‬ ‫كورسی‌‌و مۆبایل هیچ جیاوازیان نیه‌و‬ ‫زۆر ئاساییه‌"‪.‬‬ ‫ی له‌وه‌ش ك���رد كه‌‬ ‫س���یروان باس��� ‌‬ ‫هاین���ه‌ وتویه‌تی‌ ئه‌گ���ه‌ر ئێمه‌ ئه‌مڕۆ‬ ‫كتێ���ب بس���وتێنرێت ئه‌وا س���به‌ینێ‌‬ ‫مرۆڤه‌كانیش ده‌س���وتێنین‪ ،‬مه‌به‌ستی‌‬ ‫له‌وه‌ بوه‌ كه‌ ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدایه‌ ئێمه‌‬ ‫رێگری‌ له‌ئازادیه‌كان بكه‌ین‌و مه‌به‌ستی‌‬ ‫خودی‌ كتێب نیه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ئه‌و كتێب‬ ‫سوتاندنه‌ی‌ له‌كه‌الر رویداوه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌م‬ ‫بۆچون���ه‌ی‌ هاینه‌ یه‌كده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬كاك‬ ‫جه‌مال غه‌مبار له‌الی‌ یه‌كێتی‌‌و گۆڕان‌و‬ ‫هه‌ركه‌سێكی‌ تر گرنگه‌و ده‌نگی‌ باشتری‌‬ ‫بۆ ده‌هێنێت‪ ،‬به‌اڵم كاتێك ئه‌و ده‌چێته‌‬ ‫پش���تی‌ هێزێكی‌ نادیموكراتی‌ ئه‌وكاته‌‬ ‫ئێمه‌ ره‌خن���ه‌ی‌ خۆمان هه‌یه‌‪ ،‬یه‌كێتی‌‬ ‫هێزێك���ی‌ نادیموكراتیه‌‪ ،‬به‌اڵم پێموایه‌‬ ‫پارتی‌ هێزێكی‌ دژه‌ دیموكراتیه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ئ���ه‌و كاره‌ی‌ گه‌نجه‌كانی‌‬ ‫ك���ه‌الر كردویان���ه‌ توندوتی���ژی‌ نیه‌و‬ ‫داهێنان ‌ه ئه‌وان كردویانه‌"‪.‬‬

‫له‌الیه‌ن سه‌رۆكی ئه‌نستیوتی كوردستان‬ ‫بۆ مافه‌كانی مرۆڤ پێكهێنراوه‌و شیباش‬ ‫له‌سه‌ر داوای ئه‌و خۆی كاندیدكردوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و كچه‌ هه‌رچه‌نده‌ نه‌چۆته‌ په‌رله‌مانی‬ ‫كوردس���تانه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ئێستاوه‌ دژی‬ ‫خانه‌نش���ینكردنی ئه‌ندامانی په‌رله‌مانی‬ ‫كوردس���تانه‌و ده‌ڵێت" تا سه‌ر ئێسقان‬ ‫دژی ئه‌وه‌م‪ ،‬چ ویژدانێ���ك رێگه‌ به‌مه‌‬ ‫ده‌دات ئ���ه‌و هه‌م���و خه‌ڵكه‌ ه���ه‌ژارو‬ ‫برس���یه‌ هه‌بێ���ت تۆش بێی���ت به‌چوار‬ ‫ساڵ به‌موچه‌یه‌كی‌ خه‌یاڵی‌ خانه‌نشین‬ ‫بكرێی���ت‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ ئه‌م���ه‌ی‌ قبوڵ بێـت‬ ‫هه‌ستی‌ مرۆڤایه‌تی‌ نیه‌"‪.‬‬ ‫شیبا كه‌ره‌م عه‌بدواڵ له‌ساڵی‌ ‪1988‬‬ ‫له‌ش���اری‌ رانی���ه‌ له‌دایكبوه‌و س���اڵی‬ ‫‪ 2011‬كۆلی���ژی‌ به‌ڕێوه‌ب���ردن‌و ئابوری‬ ‫ته‌واوك���ردوه‌‪ ،‬پیش���ه‌ی مامۆس���تایه‌و‬ ‫چاالكوان���ی بواری ژن���ان‌و كۆمه‌ڵگه‌ی‬ ‫مه‌ده‌نیه‌‌و كاری رۆژنامه‌وانیشی كردوه‌‪.‬‬

‫ته‌‌رازوو‬

‫‪ .3‬جارێكی تر فیلمه‌ ئه‌نیمه‌یش����نه‌كان‬ ‫توانیی����ان له‌ڕی����زی باش����ترین س����ێ‬ ‫فیلمی جیهاندا خۆی����ان بگرن‪ ،‬فیلمی‬ ‫ئه‌نیمه‌یش����نی ئه‌مه‌ریك����ی (‪The‬‬ ‫‪ )Smurfs 2‬له‌یه‌ك����ه‌م ده‌ركه‌وتنی����دا‬ ‫توان����ی بێته‌ پله‌ی س����ێیه‌مه‌وه‌‪ ،‬بڕی‬ ‫زیاتر له‌ (‪ )15‬ملیۆن دۆالر په‌یدابكات‬ ‫كه‌ ت����ه‌واوی تێچون����ی فیلمه‌كه‌ زیاتر‬ ‫ل����ه‌ (‪ )105‬ملی����ۆن دۆالره‌‪ ،‬ئ����ه‌وه‌ی‬ ‫زیاتر ئه‌م فیلم����ه‌ی به‌ناوبانگ كردوه‌‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ كه‌ فیلمێكی كۆمیدی خێزانییه‌‬ ‫ئه‌م����ه‌ش چانس����ی گه‌ڕاندن����ه‌وه‌ی‬ ‫داهاته‌كه‌ی زیاد ده‌كات‪ ...‬ئه‌م فیلمه‌‬ ‫ئه‌مڕۆ له‌س����ینه‌ماكانی جیهان نمایش‬ ‫ده‌كرێت‪.‬‬

‫‪ .2‬فیلم����ی ئاكش����نی خه‌یاڵی (‪The‬‬ ‫‪ )Wolverine‬ئه‌م هه‌فته‌یه‌ هاته‌ دواو‌ه‬ ‫ب����ۆ پل����ه‌ی دوه‌م‪ ،‬كه‌ ب����ڕی زیاتر له‌‬ ‫(‪ )79‬ملی����ۆن دۆالری گه‌ڕاندۆته‌وه‌ تا‬ ‫ئه‌مڕۆ‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌ش ش����تێكی ئاسایییه‌‬ ‫دوای ئ����ه‌وه‌ی چاوه‌ڕوانی په‌یداكردنی‬ ‫پاره‌ی زیات����ری لێده‌كرێت‪ ،‬ئه‌م فیلمه‌‬ ‫ب����ڕی ت����ه‌واوی (‪ )120‬ملیۆن دۆالری‬ ‫تێچ����وه‌‪ ،‬به‌رهه‌مهێنه‌ره‌كانی ئاماده‌یی‬ ‫ته‌واویان تێدابو بۆ س����ه‌رفكردنی بڕی‬ ‫پاره‌ی زیات����ر كه‌ ئه‌مه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‬ ‫ب����ۆ ئه‌كت����ه‌ری به‌ناوبانگ����ی زنجیره‌‬ ‫فیلمه‌كانی (‪ )Wolverine‬هیو جاكمان‬ ‫(‪ ... )Hugh Jackman‬كه‌وات����ه‌‬ ‫ئه‌وه‌ش هۆكارێكی تره‌ بۆ سه‌یركردنی‬ ‫ئه‌م فیلمه‌‪.‬‬

‫‪ .1‬فیلمی كۆمیدی ئاكشنی (‪)2Guns‬‬ ‫كه‌ ئه‌مڕۆ تۆپی فیلمه‌كانه‌‪ ،‬له‌نواندنی‬ ‫دینزێ����ل واش����ینتۆن (‪Denzel‬‬ ‫‪‌)Washington‬و م����ارك وێلب����ۆرگ‬ ‫(‪ )Mark Wahlberg‬كه‌ دو ئه‌كته‌ری‬ ‫به‌ناوبانگی بلیت فرۆشتنی ئه‌مه‌ریكین‬ ‫له‌ئێس����تادا‪ ،‬له‌یه‌ك����ه‌م هه‌فته‌یدا بڕی‬ ‫زیات����ر ل����ه‌ (‪ )10‬ملی����ۆن دۆالری‬ ‫گه‌ڕانده‌وه‌ كه‌ ئه‌توانی����ن بڵێین ته‌نها‬ ‫له‌س����ێ رۆژی ڕاب����ردودا نه‌ك هه‌فته‌ی‬ ‫ت����ه‌واو‪ ،‬ب����ڕی ت����ه‌واوی تێچونی ئه‌م‬ ‫فیلم����ه‌ (‪ )61‬ملی����ۆن دۆالره‌ ‪ ...‬ئه‌م‬ ‫فیلمه‌ له‌ ‪2‬ی ئابه‌وه‌ له‌س����ینه‌ماكانی‬ ‫جیهاندا نمایشده‌كرێت‪ ...‬فیلمی خۆت‬ ‫هه‌ڵبژێ����ره‌و بچ����ۆ بۆ ته‌ماش����اكردنی‬ ‫له‌شاشه‌ی گه‌وره‌‪ ...‬به‌هیوای كاتێكی‬ ‫خۆش‪.‬‬

‫دوپشک‬

‫که‌‌وان‬

‫گیسک‬

‫‪11‬‬

‫ئەو دەمەی‬ ‫وەک تنۆکی باران بەردەبمەوە!‬ ‫"سوپاس بۆ ئەوەی وتی؛ هەموو کەوتنێک کۆتایی نییە‪،‬‬ ‫ئەوەتا کەوتنی باران جوانترین سەرەتایە!"‬ ‫دەقی‪ :‬جەمال غەمبار‬ ‫بیڕوخێنن‬ ‫ئەم تەوتەم و پەیکەرەی خۆتان دروستتان کرد بڕوخێنن ‪.‬‬ ‫بیسووتێنن‬ ‫ئەم داهۆڵەی لە کێڵگەکەی خۆتاندا‬ ‫بۆ ترساندنی داڵەکان چەقاندتان‪ ،‬بسووتێنن !‬ ‫باخ بەدەری کەن‪،‬‬ ‫ئەم شەریکەی بۆ خوداکانی خۆتان دروستکرد‪ ،‬باخ بەدەرکەن !‬ ‫ئیدی مەهێڵن لە بەربەیاندا‪ ،‬موناجاتی بارانێک دەنگ بداتەوە ‪.‬‬ ‫ئیدی مەهێڵن لە ساراکانی <مەحوی> دا‬ ‫پێکی دڵێکی شکاو بەر پێکی برینداری دڵێکی تر بکەوێت ‪.‬‬ ‫من ئەمجارە‪ ،‬لەسەر بااڵی یار شاربەدەر ناکرێم‬ ‫من ئەمجارە لەسەر ئەوە شاربەدەر دەکرێم‬ ‫کە دەمەوێت لەوپەڕی منداڵیی خۆمەوە‬ ‫مانایەک بۆ شەقام بگێڕمەوە ‪.‬‬ ‫کە دەمەوێت بە غەریزەی نیشتمان‬ ‫بچمەوە الی بۆنی ئەو ئەشکەوتانەی‪،‬‬ ‫تیایاندا‬ ‫ئاگری شۆڕش‪ ،‬جلی شەهیدەکانی وشک دەکردەوە ‪.‬‬ ‫ئەی حەرفی شیعر‪،‬‬ ‫بم بیستە ئەو دەمەی درۆت لەگەڵدا ناکەم!‬ ‫ئەو دەمەی بە تەنها وەک تنۆکی باران‬ ‫بەردەبمەوە سەر زەوی‬ ‫وەکو خۆم دەبمەوە دەوەنێک لە پەنا بەردێکی نیشتمان!‬ ‫من کەسم فێر نەکرد‬ ‫ئاگری ڕق بەرداتە مەزراکانی نیشتمان!‬ ‫من وتم نیشتمان تووڕەیە‪،‬‬ ‫بەاڵم کەس ئەم ڕستەیەی لێ نەکڕیم ‪.‬‬ ‫دواجار من لە ڕێیەکی ڕۆشنەوە‪،‬‬ ‫لە زەریایەکی ڕووناکەوە‪،‬‬ ‫لە ماڵێکی پڕ لەبەیانیی باش و‬ ‫لە باخچەیەکی پڕ لە چێشتەنگاوی ئەڤینەوە‪ ،‬هاتمەوە!‬ ‫ئەدیالید! بیرت دەکەم ‪.‬‬ ‫باخچەیەک بوویت فێرت کردم‬ ‫گوڵەکانی ئازادی چۆن بۆن بکەم !‬ ‫ئەدیالید بیرت دەکەم !‬ ‫تۆ فێرت کردم چۆن بگریم‪ ،‬بۆچی بگریم ‪.‬‬ ‫چۆن لەسەفەری فرمێسکێکدا‬ ‫چارۆکەی کەشتییەکانی وەفا هەڵدەم ‪.‬‬ ‫فێرت کردم ئەوەی دەکەوێتە دەریاوە‬ ‫ئەوە ئەستێرە نییە‪،‬‬ ‫ئەوە بەردی ترسێکە‪ ،‬منداڵێکی جوان‬ ‫لە گەرمیانەوە دەیخاتە ناو شەرابی ڕۆحی من!‬ ‫قسە بکە ئەی جەرگەکەم!‬ ‫من هاتوومەوە دەمەوێت فرمێسکەکانی تۆ بسڕم ‪.‬‬ ‫من دەمەوێت‬ ‫کابووسێک لە پیانۆی عیشقەکەی تۆ ئااڵوە‪ ،‬وەدەرنێم‬ ‫من دەمەوێت غوبارێک نیشتۆتە سەر دڵی تۆ‪ ،‬بیسڕم!‬ ‫ئەی جەرگی من‬ ‫تۆ نەک هەناسەکانی من‪،‬‬ ‫تۆ دەتوانیت گڕ لە هەموو سرووشتیش بەربدەیت ‪.‬‬ ‫بەاڵم بیرت نەچێت ئەی جەرگەکەم!‬ ‫نەک هەناسەم‪،‬‬ ‫خۆیشم بسووتێنن‪ ،‬قۆرییە چاییەکی گەرمیانم‬ ‫پێ گەرم ناکرێت ‪.‬‬ ‫ئەی جەرگەکەم!‬ ‫منیش وەک تۆ بریندارم ‪ ..‬منیش وەک تۆ پڕم لە خۆم!‬ ‫من بە زەیتوونەوە هاتوومەوە ناوتان‬ ‫شمشێرم لێ هەڵمەکێشن ‪.‬‬ ‫من بە شەراب و کەمانچەیەکەوە‬ ‫شەوانی ئێرە پڕدەکەم لە ئەوین و غەمگینی!‬ ‫پڕیان دەکەم لە بەزمی قەسیدە‪ ،‬لە نەزمی ترێ و‬ ‫لە ئاهی شتێ پێی دەوترێت ئازادی ‪.‬‬ ‫ئەی جەرگی من‪،‬‬ ‫ئەوە ئیرادەی تۆی جوانە و‪ ،‬ئەمەش ئازادیی من!‬ ‫من بە هەموو سنوورەکانی خۆمەوە‬ ‫بە هەموو شەرقیەتی خۆمەوە‬ ‫ئەدیالید فێری کردم‪،‬‬ ‫ئازادیی مانای کوشتنی ڕۆحەکان نییە!‬ ‫ئازادیی مانای سووتاندنی دڵێک نییە‬ ‫بۆ هەڵکردنی ئاگری تووڕەبوونێک!‬ ‫ئەی جەرگەکەم‪،‬‬ ‫بڕوانە ئێمە لە ئێوارەی چ خەمێکداین ‪.‬‬ ‫بڕوانە چەند غەمگین دەچینەوە!‬ ‫بڕوانە لە چ ئاگرێکداین ئێمە!‬ ‫من لە هەوڵی ئەوەدام‬ ‫مانا بگێڕمەوە بۆ زمان و‪ ،‬بۆ شەوی کۆچ‪.‬‬ ‫ئەی جەرگی من!‬ ‫من سەوز بچمەوە‪ ،‬یان ببمە شین‪،‬‬ ‫من زەرد بچمەوە‪ ،‬یان سوور هەڵگەڕێم‪.‬‬ ‫بەرەو ئاسمان هەڵکشێم یان لە زەویدا بمێنمەوە‬ ‫دواجار من موغامەرەیەک لە پێناوی ئەستێرەیەکدا دەکەم‬ ‫کە ئەستێرەی ڕۆحی ئینسانە‪ ،‬ئینسان‪.‬‬ ‫‪ -------------------------------‬سلێمانی ‪٢٠١٣/٨/١‬‬‫سەرنج‪ :‬ئەدیالید ‪ :‬پایتەختی ویالیەتی باشووری ئوسترالیا‪ ،‬نزیک بە ‪ 10‬دە ساڵی تەمەنم لەوێ بردە سەر‪.‬‬

‫سه‌‌تڵ‬

‫خه‌به‌رێكی‌ خۆش ده‌بیستیت كه‌ ماوه‌یه‌ك ‌ه په‌یوه‌ندیه‌ كۆمه‌اڵیه‌تێكانت رو له‌په‌ره‌سه‌ندن ده‌سکه‌وتێكی‌ داراییت ده‌بێت‌و به‌هۆیه‌و‌ه كێشه‌ خێزانێكانت به‌الوه‌ بنێ‌و خه‌ریك ‌ی زیاتر هه‌وڵبده‌ خۆت تێكه‌ڵی‌ هاوڕێكانت‬ ‫چاوه‌ڕێتده‌ك���رد‪ ،‬ئ���ه‌م ماوه‌ی���ه‌ به‌خت ده‌كات‪ ،‬خه‌ڵكی‌ تر دێته‌ ژیانته‌وه‌‪ ،‬هه‌ندێ‌ كۆمـه‌ڵێك له‌كێشه‌كانت چاره‌سه‌ر ده‌بێت‪ ،‬خێزانه‌كه‌تب���ه‌و بایه‌خی پێبده‌‪ ،‬هه‌وڵبده‌ بكه‌ با هێنده‌ هه‌ست به‌ته‌نهایی‌ نه‌كه‌یت‪،‬‬ ‫پێویس���تت به‌وه‌ هه‌یه‌ پش���ویه‌كی‌ درێژ‬ ‫یاوه‌رتان ئه‌بێت‪ ،‬هه‌رچی‌ به‌ده‌ستانه‌وه‌یه‌ كێش���ه‌ت بۆ دروس���ت ده‌بێت‪ ،‬به‌اڵم زۆر ئ���اگاداری‌ بارودۆخی‌ ته‌ندروس���تیتبه‌‪ .‬له‌شوێنی‌ كاره‌كه‌ت زیاتر چاالكبیت‪.‬‬ ‫وه‌ربگریت له‌كاره‌كانت‪.‬‬ ‫هه‌واڵێکی خۆش ده‌بیستیت‪.‬‬ ‫ناخایه‌نێت‌و چاره‌سه‌ر ده‌بێت‪.‬‬ ‫زو ئه‌نجامیبده‌ن‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫ماڵه‌كه‌ت پێویس���تی‌ به‌رێكخس���تنه‌وه‌‬ ‫هه‌یه‌ به‌هاوكاری‌ خێزانت‪ ،‬باش���تروای ‌ه‬ ‫گۆڕانكارییه‌كیان تێ���دا ئه‌نجامبده‌یت‪،‬‬ ‫شه‌ممه‌ رۆژی‌ به‌ختته‌‪.‬‬

‫‪CMYK‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )389‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/8/6‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫بیروڕا‬

‫خوێندنه‌وه‌یه‌ك بۆ كوده‌تا‬ ‫سه‌ربازیه‌كه‌ی میسرو به‌رپرسیارێتی ئیخوان‬ ‫سۆسیۆلۆژیای ناڕەزایی‬ ‫(‪)٣-١‬‬ ‫ناڕەزای���ی دەش���ێت دۆخێک���ی دەرون���ی‬ ‫بێ���ت‪ ،‬ب���ەاڵم ناڕەزاییدەربڕین بەش���ێکی‬ ‫گرنگ���ی ژیانی کۆمەاڵیەتی‌و ئینس���انییە‪،‬‬ ‫ھێم���ا ب���ۆ قبووڵنەکردن���ی زارەکی���ی‌و‬ ‫کردەیی مرۆڤ���ەکان دەکات بۆ ئەو دونیا‬ ‫کۆمەاڵیەتی‌و رەمزییەی بەدەوری خۆیاندا‬ ‫دروستیانکردوە‪ ”.‬قبووڵنەکردنی زارەکیی“‬ ‫مان���ای ئەوەی���ە ناڕازیب���وون‪ ،‬النیکەم‪،‬‬ ‫ب���ووە بەبەش���ێک لەزمانی قس���ەکردنی‬ ‫مرۆڤەکان لەس���ەر دونیاو پەیوەندییەکان‪،‬‬ ‫هه‌رچی”قبوڵنەکردن���ی کردەیی“ ھێما بۆ‬ ‫کردەو هه‌ڵس���وکەوتی ناڕازیی مرۆڤەکان‬ ‫دەکات بەمەبه‌س���تی گۆڕان���ی ژینگ���ە‬ ‫کۆمەاڵیەتی‌و سیاس���ی‌و مێژووییەکەیان‪.‬‬ ‫لەئاس���تی زارەکی���دا زم���ان ”ژینگەیەکی‬ ‫رەم���زی“ دروس���تدەکات ک���ە ناڕازیبوون‬ ‫دەبێتە یەکێک لەسێنتەرە سەرەکییەکانی‬ ‫ئەو ژینگەیە‪ ،‬لەدووهه‌میاندا ناڕەزاییبوون‬ ‫”ژینگەیەک���ی سیاس���ی‌و کۆمەاڵیەت���ی“‬ ‫دروستدەکات کە داڕشتنەوه‌و پیاچوونەوەی‬ ‫”ڕێکەوتنە کۆمەاڵیەتییەکان“‌و ڕیزبەستنی‬ ‫بااڵدەس���تی ش���تەکان‪ ،‬دەکاتە مەبەستی‬ ‫سەرەکی خۆی‪ .‬ناڕەزاییدەربڕین هه‌میشە‬ ‫بەشێکە لەکردەی قبووڵنەکردنی ئەوەی کە‬ ‫هه‌یە‪ ،‬ئەوەی کە دروست‌و بااڵدەستکراوە‪،‬‬ ‫لەئیت���ر لەقبووڵنەکردن���ی زمانەوە بیگرە‬ ‫ب���ۆ قبووڵنەکردن���ی تەواوی سیس���تمی‬ ‫دەسەاڵت‪.‬‬ ‫هی���چ کۆمەڵگای���ەک نیی���ە ناڕەزای���ی‬ ‫بەش���ێک نەبێ���ت لەش���ێوازی کارکردن‌و‬ ‫دروستبوون‌و هه‌ڵوەشاندنەوەی‪ .‬وەکچۆن‬ ‫”ڕازیبوونی کۆمەاڵیەتی“ ڕوویەکە لەڕووە‬ ‫س���ەرەکییەکانی ژیان���ی کۆمەاڵیەت���ی‪،‬‬ ‫لەهیچ ش���وێنێکی دونی���ادا کۆمەڵگایەک‬ ‫نادۆزین���ەوە بڕێکی تایب���ەت لەڕازیبوونی‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی تێدانەبێت‪ ،‬بەهه‌مانش���ێوە‬ ‫”ناڕازیبوونی کۆمەاڵیەت���ی“ش دیوەکەی‬ ‫تری ژیانی کۆمەاڵیەتییە‪ .‬ئەوەی کۆمەڵگا‬ ‫دەکات بەکۆمەڵگا دیالێکتیکی ڕازیبوون‌و‬ ‫ناڕازیب���وون‪ ،‬قبووڵک���ردن‌و رەفزک���ردن‪،‬‬ ‫”بەڵێ ووتن“‌و ”نەخێر ووتن“ە لەیەککاتدا‪.‬‬ ‫لەزیاد لەشوێنێک‌و بەزیاد لەئاراستەیەکدا‪.‬‬ ‫کۆمەڵ���گا ڕووبەرێکی ئاڵ���ۆزە بەردەوام‬ ‫ھێزگەلی ڕازی‌و ناڕازی���ی‪ ،‬پلەی جیاوازی‬ ‫ڕازیبوون‌و ناڕازیب���وون بەرهه‌مدەھێنێت‪.‬‬ ‫هه‌م���وو ئەمان���ەش هه‌م دەبنە بەش���ێک‬ ‫لەدونیای ناوەکی مرۆڤەکان‪ ،‬هه‌م بەبەشێک‬ ‫لەو پەیوەندییانەی کەسەکان‌و گروپەکان‌و‬ ‫دەزگاکان لەناو دونیایەک���ی کۆمەاڵیەتی‬ ‫تایبەتیدا بەیەکەوە کۆدەکەنەوە‪.‬‬ ‫بینین���ی ناڕازیبوون���ەکان لەکۆمەڵگادا‬ ‫دیاردەیەکی خۆڕس���ک‌و سروش���تی نییە‪،‬‬ ‫بەڵکو پێویس���تی بەتوانایەک���ی تایبەتی‬ ‫بینی���ن‌و ڕوانین هه‌ی���ە‪ .‬بۆئەوەی بکرێت‬ ‫نەخش���ەی ناڕەزایی���ە کۆمەاڵیەتیی���ەکان‬ ‫ببینی���ن پێویس���تە خۆم���ان ل���ەو هه‌ڵە‬ ‫باوان���ە بپارێزی���ن کە ڕوانینە گش���تگیرو‬ ‫چاودێریکردن���ە ڕووکەش���ەکانی ژیان���ی‬ ‫کۆمەاڵیەتی دروس���تیاندەکەن‪ .‬مەبەستم‬ ‫لەمەش وێناکردنی ناڕەزایی کۆمەاڵیەتییە‬ ‫وەک ناڕەزای���ی سیاس���ی بەتەنه���او‬ ‫کورتکردنەوەیەک���ی کارێکاتێریانەی ژیانی‬ ‫کۆمەاڵیەتیی بۆ بوون یان نەبوونی ناڕەزایی‬ ‫سیاس���ی وەک دیاردەیەک���ی جەماوەری‬ ‫گ���ەورەو بەرفروان‪ .‬بۆ خۆپاراس���تن لەم‬ ‫کورتبینی���ە‪ ،‬کە پێموایە لەدونیای فیکری‬ ‫ئێم���ەدا تەواو بااڵدەس���تە‪ ،‬پێویس���تمان‬ ‫بەجیاکارییەکەی میت���ۆدی هه‌یە لەنێوان‬ ‫چوار ئاستی تایبەتی دیاردەی ناڕازیبوونی‬ ‫کۆمەاڵیەتی‪.‬‬ ‫یەکەمیان ئاستی بینین‌و جیاکردنەوەی‬ ‫”ک���ردەی ناڕەزایەتیی“ەکەی���ە‪ ،‬ئ���ەوەی‬ ‫گرنگ���ە لێ���رەدا بیزانین شوناس���ی ئەو‬ ‫ناڕەزاییەتییەیە‪ ،‬ناڕەازیەتییەکە لەس���ەر‬ ‫چییە‪ ،‬داواکارییەکانی���ان چیین؟ ھتد‪...‬‬ ‫ئاستی دووهه‌م‪ ،‬ئاس���تی بینینی ”بکەرە‬ ‫ناڕازی“یەکانن‪ .‬ئەم بکەرانە کێن‪ ،‬س���ەر‬ ‫بەکام توێژو گروپی کۆمەاڵیەتین‪ ،‬خەڵکی‬ ‫کام ناوچەو بەش���ی واڵتن‪ ،‬الدێنشینن یان‬ ‫شارنش���ین‪ ،‬گەنجن یان پیر‪ ،‬ئافرەتن یان‬ ‫پیاو‪ ،‬کرێکار یان جوتیار‪ ،‬فەرمانبەر یان‬ ‫ش���ۆفێری پاس‌و تەکسییەکان‪ ،‬مامۆستان‬ ‫یان پزیش���ک‪ ،‬ڕۆشنبیرانن یان کاسبکاران‬ ‫ھتد‪...‬ئاس���تی س���ێهه‌میش ئاس���تی‬ ‫بینین���ی ئەو ”الیەن“ ی���ان الیەنانەیە کە‬ ‫ناڕەزایەتییەکانی���ان ڕووبەڕوودەکرێتەوە‪.‬‬

‫ئایا ناڕەزایەتییەکە ڕووی لەدەسەاڵتدارانە‬ ‫بەگش���تی یان لەپارتێکی سیاسی‪ ،‬ڕووی‬ ‫لەوەزی���رو وەزارەتێک���ە ی���ەن لەکەس‌و‬ ‫گروپێکی دینی؟ ھتد‪ ...‬ئاس���تی چوارەم‬ ‫مەس���ەلەی ”بابەتی ناڕەزایی“ەکانە‪ ،‬ئایا‬ ‫ناڕەزایەتییەکان ناڕەزایی سیاس���ییە‪ ،‬یان‬ ‫ناڕەزای���ی ئابوریی‪ ،‬ئایا لەپێناوی گۆڕینی‬ ‫سیس���تمی سیاس���یدایە‪ ،‬یاخود داواکاری‬ ‫باشترکردنی هه‌لومەرجی کارکردن‌و توانای‬ ‫مادی کەس���ەکانە‪ ،‬ئای���ا ناڕازەیەتییەکان‬ ‫ناڕەزایی دینین یان کولتوری؟ ھتد‪...‬‬ ‫لەژێر سێبەری ئەم جیاکارییەدا ئەوەمان‬ ‫بۆ ئاشکرادەبێت کە باسکردن لەناڕەزایی‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی تەنها باس���کردن لەناڕەزایی‬ ‫سیاسیی نییە‪ ،‬باسکردنی ناڕەزایەتییەک‬ ‫نییە تەنها داوای گۆڕانی سیاس���ی بکات‌و‬ ‫ڕووی لەدەسکاریکردنی سیستمی سیاسی‌و‬ ‫گروپ���ە سیاس���ییە بااڵدەس���تەکان بێت‪.‬‬ ‫بەپێچەوان���ەوە ناڕەزایەت���ی کۆمەاڵیەتی‬ ‫بەس���ەر هه‌م���وو ڕووب���ەری کۆمەاڵیەتیدا‬ ‫پەرش‌و ب�ڵ�اوە‪ .‬نکوڵ���ی لەوەناکرێت کە‬ ‫ناڕازیبوونی سیاسی ش���ێوازێکی ھێجگار‬ ‫گرنگ‌و سەرەکی ناڕەزاییە لەکۆمەڵگادا‪ ،‬ئەم‬ ‫ناڕەزایەتییەش لەشێوەی ملمالنێی سیاسیدا‬ ‫دەردەکەوێت‌و ئەوەی ناڕەزایەتییەکانیش‬ ‫ئاراس���تەدەکات ھێزی سیاس���ی ڕێکخراوو‬ ‫ڕێکنەخراون‪ .‬لەسیستمێکی نادیموکراس‌و‬ ‫س���تەمگەردا ئ���ەم ش���ێوازە لەناڕەزایی‬ ‫سیاس���ی بەردەوام پێک���دادان‌و پەالماری‬ ‫توندوتیژی لێدەکەوێت���ەوەو ناڕەزاییەکان‬ ‫دەچن���ە قاڵب���ی یاخیب���وون‌و شۆڕش���ی‬ ‫سیاسییەوە‪ .‬ناڕازیبوونی سیاسی زۆرجار‬ ‫ناڕازیبوونە بەرامبەر بەو گروپە سیاسییە‬ ‫بااڵدەس���تەی لەکۆمەڵ���گادا حوکمڕان���ەو‬ ‫ک���ردەی ناڕازیبوونەک���ەش بەمەبەس���تی‬ ‫گۆڕینی گروپە سیاسییە بااڵدەستەکەیە‪.‬‬ ‫ناڕازیبوون���ی سیاس���ی دەش���ێت داوای‬ ‫ش���ێوازێکی تری ڕێکخس���تنی سیاس���ی‌و‬ ‫ش���ێوازێکی تری کردەی سیاس���ی بکات‪،‬‬ ‫جیاواز لەوەی کە هه‌یەو دروستکراوە‪.‬‬ ‫وەک پێش���تر وتم ش���ێوازی سیاس���ی‬ ‫ناڕازیبوون تاقە ش���ێوازێکی ناڕازیبوونی‬ ‫کۆمەاڵیەتی نییە‪ ،‬کورتکردنەوەشی بۆ ئەم‬ ‫ش���ێوازە بەتەنها وامانلێدەکات ڕووبەرێکی‬ ‫ھێجگار گەورەی ژیانی کۆمەاڵیەتی نەبینین‌و‬ ‫لەدەرەنجامیش���دا وێنەیەک���ی جێگی���رو‬ ‫س���تاتیکی کۆمەڵگامان الدروستبێت‪ ،‬کە‬ ‫پێمانوابێ���ت ئەو کۆمەڵگای���ە جگە لەخۆ‬ ‫دووبارەکردنەوە ش���تێکی تری نییە بیدات‬ ‫بەمرۆڤەکانی‪.‬‬ ‫ناڕەزایی دەشێت سیاسی نەبێت‌و تەنها‬ ‫ناڕەزاییەتییەک���ی ”کۆمەاڵیەت���ی“ ڕووت‬ ‫بێت‪ ،‬وات���ە ناڕەزایه‌تییەک بێت نەیەوێت‌و‬ ‫نەتوانێت ببێت بەناڕەزایی سیاسی‪ ،‬دەشێت‬ ‫ناڕەزایەتی هه‌بێت نیوە کۆمەاڵیەتی‌و نیوە‬ ‫سیاسی بێت‪ ،‬دەشێت ناڕەزایەتی تر هه‌بێت‬ ‫بەهیچ جۆرێک هه‌ڵگری هیچ مەبەستێکی‬ ‫سیاس���ی نەبێ���ت‌و داخوازییەکانی تەنها‬ ‫داخ���وازی کۆمەاڵیەتی ڕووتبن‪ .‬بۆ نموونە‬ ‫ناڕازیب���وون بەرامب���ەر بەئاس���تی بژێوو‬ ‫موچەو دۆخی بێکاری‌و نەبوونی ئاسۆیەک‬ ‫بۆ گەش���ەکردن لەکۆمەڵگادا‪ .‬بکەرەکانی‬ ‫ئەم جۆرە ناڕەزایەتییە دەش���ێت چەندان‬ ‫گروپی جیاوازبن کە خاوەنی پیشەو کارو‬ ‫شێوازی جیاوازی ھۆشیاری کۆمەاڵیەتی‌و‬ ‫بەهای ئەخالقی‌و کولتوری بن‪ .‬لەئاس���تە‬ ‫ناسیاس���ییەکانی ناڕەزایەتیدا دەش���ێت‬ ‫داواکاریی���ەکان کورتببن���ەوە بۆ داخوازی‬ ‫باش���ترکردنی هه‌لومەرجی بژێ���وو ژیانی‬ ‫گروپ���ە ناڕازیی���ەکان‪ ،‬بەبێ ئ���ەوەی ئەو‬ ‫باشتکردنە ببەس���تنەوە بەدەسکاریکردنی‬ ‫سیس���تمە سیاس���ییەکەو گۆڕانی گروپە‬ ‫سیاسییە حوکمڕان‌و بااڵدەستەکانەوە‪.‬‬ ‫جۆرێکی تری ناڕەزایی هه‌یە کە دەشێت‬ ‫بەناڕەزایی دینی‌و مەزهه‌بی یان کولتوری‬ ‫ناویبنێین‪ .‬ئەمانە زۆرجار ئەو گروپە دینی‌و‬ ‫مەزهه‌بییانە ئەنجامی ئەدەن کە کەمینەی‬ ‫دینین لەکۆمەڵگادا‪ .‬لەم دۆخەدا ناڕەزایی‬ ‫دەربڕین بەش���ێکە لەکردەی بەرگریکردن‬ ‫لەشوناس���ی دینی‌و مەزهه‌بی ئەو گروپە‪،‬‬ ‫بەشێکە لەکردەی بەگژاچوونەوەی بێمافی‬ ‫دینی���و زۆرجاریش دژ بەو فش���ارانەیە کە‬ ‫بەھۆی جیاوازی دین���ەوە یان بێدینییەوە‬ ‫دەکرێتە سەریان‪ .‬ناڕەزایی دینی‌و مەزهه‌بی‬ ‫مەرجنییە هه‌میش���ە ناڕەزایی کەمایەتییە‬ ‫دینی‌و مەزهه‌بییەکان بێت‪ ،‬بەڵکو دەشێت‬ ‫ناڕەزایی زۆرینەی دین���ی‌و مەزهه‌بی بێت‬ ‫بەرامب���ەر بەکارێک ئ���ەو زۆرینەیە وەک‬ ‫بریندارکردنێکی ڕەمزی ببینێت‪.‬‬

‫هادی عه‌لی‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی له‌میس���ر روی���دا ل���ه‌‪/3‬‬ ‫ته‌م���وز‪2013/‬دا‪ ،‬به‌هه‌م���و پێوه‌رێك‬ ‫كوده‌تایه‌كی س���ه‌ربازی ب���و ك ‌ه ده‌زگا‬ ‫س���ه‌ره‌كیه‌ قوڵه‌كان���ی ده‌وڵه‌ت وه‌ك‬ ‫س���وپاو وه‌زاره‌تی ناوخۆو ده‌س���ه‌اڵتی‬ ‫دادوه‌ری جگه‌ له‌شێخی ئه‌زهه‌رو پاپای‬ ‫قبتی���ه‌كان ت���ا ده‌گات��� ‌ه ماكینه‌یه‌كی‬ ‫ئیعالمی زه‌به‌الح تیایدا به‌ش���داربون‪.‬‬ ‫ش���اراوه‌ش نی ‌ه كه‌ الیه‌نگران‌و خاوه‌ن‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندیه‌كان���ی س���ه‌ر به‌رژێم���ی‬ ‫موباره‌ك پێكهاته‌ی سه‌ره‌كی هه‌مو ئه‌و‬ ‫ده‌زگایانه‌ن‪ .‬ئه‌وه‌ش���مان له‌یادبێت ك ‌ه‬ ‫سه‌رۆكی پێشوی میسر ده‌سه‌اڵته‌كانی‬ ‫خۆی ته‌س���لیم به‌ئه‌نجومه‌نی سه‌ربازی‬ ‫ك���رد بۆی ‌ه س���وپا خۆی���ان به‌خاوه‌نی‬ ‫شۆرشه‌كه‌ی ‪25‬ی یه‌نایه‌ر ده‌زانن‪ .‬بۆی ‌ه‬ ‫له‌‪30‬ی حوزه‌یراندا توانیان جه‌ماوه‌رێكی‬ ‫زۆر بهێنن���ه‌ س���ه‌ر ش���ه‌قامه‌كان‪ ،‬بۆ‬ ‫شه‌رعیه‌تدان به‌ئه‌نجامدانی كوده‌تاكه‌و‬ ‫له‌س���ه‌ركارالدانی س���ه‌رۆك كۆم���ارو‬ ‫دورخستنه‌وه‌ی كۆمه‌ڵی ئیخوان‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ش راست ‌ه ك ‌ه هێزه‌ ئیقلیمیه‌كانی‬ ‫ناوچه‌كه‌ به‌تایبه‌ت���ی‌و واڵتانی كه‌نداو‬ ‫له‌پێن���او رێگرتن له‌به‌ره‌وپێش���چونی‬ ‫ره‌وتی دیموكرات���ی له‌واڵتانی به‌هاری‬ ‫عه‌ره‌بیدا به‌گش���تی‌و میسر به‌تایبه‌تی‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی راسته‌وخۆ رۆڵیان هه‌بو‌ه‬ ‫له‌پش���تیوانیكردن‌و رێگاخۆشكردن بۆ‬ ‫ئه‌و كوده‌تایه‌‪ .‬به‌اڵم مه‌ترس���ی گه‌ور‌ه‬ ‫له‌وه‌دا بو كه‌ هێزه‌كانی ئۆپۆزس���یۆنی‬ ‫عه‌لمان���ی‌و لیبرالی‌و به‌ش���ێكی گه‌ور‌ه‬ ‫له‌هێز‌ه شۆڕشگێره‌كانی الوان‪ ،‬مامه‌ڵه‌ی‬ ‫دروس���تیان له‌گ���ه‌ڵ‌ ئیخ���وان‌و هێز‌ه‬ ‫ئیس�ل�امیه‌كاندا نه‌كرد‪ ،‬به‌ڵكو به‌هه‌مو‬ ‫شێوه‌یه‌ك له‌هه‌وڵی شكستپێهێنانیاندا‬ ‫بون‪ .‬به‌داخه‌وه‌ ئه‌و هێزانه‌ نه‌یانتوانی‬ ‫له‌ئاست ئه‌و به‌رپرسیارێتیه‌ مێژوییه‌دا‬ ‫ب���ن ك��� ‌ه روی تێكردب���ون‌و رێزی���ان‬ ‫له‌رێس���اكانی دیموكراس���یه‌ت نه‌گرت‌و‬ ‫شۆڕش���ه‌كه‌یان ته‌س���لیم به‌نه‌ی���ار‌ه‬ ‫سه‌رسه‌خته‌كانی شۆڕشه‌ك ‌ه كرد‪.‬‬ ‫به‌اڵم هه‌مو ئه‌و هۆكارانه‌ی سه‌ره‌و‌ه‬ ‫ل���ه‌و راس���تی ‌ه تاڵ ‌ه كه‌مناكه‌ن���ه‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫به‌رپرس���یارێتیه‌كی گ���ه‌ور‌ه له‌وه‌ی ك ‌ه‬ ‫رویدا‪ ،‬روده‌كات ‌ه سه‌ركردایه‌تی كۆمه‌ڵی‬ ‫ئیخوان له‌میس���ر‪ .‬راس���ت ‌ه كه‌ قۆناغی‬ ‫ئینتیقالی دوای هه‌ر شۆڕشێك قۆناغێكی‬ ‫دژوارو پڕ ته‌حه‌دیاته‌و سه‌ركه‌وتن تیایدا‬ ‫زۆر زه‌حمه‌ته‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ شه‌فاعه‌تیان‬ ‫بۆ ن���اكات چونكه‌ ده‌بوای��� ‌ه یان وه‌ك‬ ‫له‌س���ه‌ره‌تاو‌ه رایانگه‌یاند كه‌ پۆس���تی‬ ‫س���ه‌رۆك كۆمارو حكومه‌ت وه‌رناگرن‌و‬ ‫به‌رێژه‌یه‌ك���ی گونجاوی په‌رله‌مان رازی‬ ‫ده‌بن ده‌بوایه‌ ئه‌وه‌ی���ان بكردایه‌‪ ،‬یان‬ ‫دوای وه‌رگرتنی پۆستی سه‌رۆك كۆمار‬ ‫ده‌بو حیس���اباتی وردیان بۆ خراپترین‬ ‫ئه‌گ���ه‌ره‌كان بكردایه‌و ئ���ه‌و ده‌رفه‌ت ‌ه‬ ‫زێرینه‌ مێژوییه‌یان له‌ده‌س���ت نه‌دایه‌و‬ ‫پاس���اویان نه‌دایه‌ت ‌ه ده‌س���ت نه‌یارانی‬ ‫خۆی���ان‌و شۆڕش���ه‌ك ‌ه ب���ۆ یه‌كگرتن‬ ‫هه‌ڵسان به‌كوده‌تاكه‌‪ .‬چونكه‌ ئاشكرای ‌ه‬ ‫ك ‌ه ته‌نها س���ه‌رۆكی رژێم‌و بنه‌ماڵه‌كه‌ی‬ ‫له‌ده‌س���ه‌اڵت دورخرابون���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌گینا‬ ‫تێكڕای ده‌زگاكانی ده‌وڵه‌ت له‌جێگه‌ی‬ ‫خۆیان بون‪ ،‬به‌اڵم گرن���گ ئه‌وه‌بو ك ‌ه‬ ‫به‌الچونی سه‌رۆكی رژێم ده‌رگا له‌به‌رده‌م‬ ‫چاكسازیدا كرایه‌وه‌‪ .‬بۆیه‌ ده‌بوای ‌ه هێز‌ه‬ ‫سیاس���یه‌كان په‌ل���ه‌ی ملمالنێی نێوان‬ ‫خۆیان نه‌كردای���ه‌‪ ،‬به‌ڵكو پێش هه‌مو‬ ‫شتێك له‌سه‌ر به‌رنامه‌یه‌كی چاكسازی‬ ‫ریشه‌یی‌و تێپه‌ڕاندنی قۆناغی ئینتیقالی‬ ‫رێكبكه‌وتنای���ه‌‪ .‬چونك��� ‌ه بارودۆخ���ی‬ ‫سیاسی‌و پرۆسه‌ی بیناكردنه‌وه‌ی دوای‬ ‫هه‌ر شۆڕشێك له‌قۆناغی انتقالیدا‪ ،‬تاك‬ ‫الیه‌ن���ه‌و به‌عه‌قلیه‌تی په‌راوێزخس���تن‌و‬ ‫گیان���ی تۆڵه‌كردنه‌و‌ه ب���ه‌رێ ناكرێت‪،‬‬ ‫به‌ڵك���و ده‌خوازێ���ت زۆرتری���ن هێزو‬ ‫الیه‌ن���ه‌كان‌و پێكهاته‌كانی واڵت تیایدا‬ ‫به‌شداربن‪ ،‬به‌بێ له‌به‌رچاوگرتنی قه‌باره‌و‬ ‫رێژه‌ی هه‌ڵبژاردنه‌كان‪ .‬كورتكردنه‌وه‌ی‬ ‫قورسایی‌و ره‌مزییه‌تی هێزو الیه‌نه‌كان‬

‫به‌ته‌نها له‌ژماره‌و رێژه‌ی س���ندوقه‌كانی‬ ‫هه‌ڵبژاردندا‪ ،‬به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر كورتبینی‬ ‫سیاس���ی‌و ئه‌و هه‌ڵه‌ كوشنده‌ی ‌ه بو ك ‌ه‬ ‫ئیخوانی میسر به‌باشی ده‌ركیان نه‌كرد‪،‬‬ ‫به‌پێچه‌وانه‌ی نه‌هزه‌ی تونسی ك ‌ه ئه‌وان‬ ‫له‌و بواره‌دا سه‌ركه‌وتوتربون‪.‬‬ ‫ئیخ���وان وه‌ك گه‌وره‌تری���ن الیه‌نی‬ ‫سیاس���ی‌و جه‌م���اوه‌ری‌و خاوه‌ن���ی‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندی راسته‌قینه‌ له‌سه‌ركه‌وتنی‬ ‫ش���ۆڕش‌و روخان���ی دیكتاتۆری��� ‌هت‌و‬ ‫به‌رپابون���ی ئ���ازادی‌و دیموكراس���ی‪،‬‬ ‫ده‌بوای��� ‌ه مرونه‌ت���ی زۆر زیاتریان له‌و‬ ‫ب���واره‌دا به‌كاربهێنایه‌‪ ،‬چونك ‌ه مه‌علوم‬ ‫بو كه‌ به‌الی كه‌م نیوه‌ی خه‌ڵكی میسر‬ ‫له‌گه‌ڵیان نی���ن‪ .‬بۆی ‌ه ده‌بو هه‌رچۆنێك‬ ‫بێت ب���ه‌ره‌ی نه‌یاره‌كانی خۆیان كه‌متر‬ ‫بكردایه‌ته‌وه‌و له‌گ ‌هڵ‌ خۆیان به‌ش���داری‬ ‫بڕی���ارو به‌رێكردن���ی قۆناغه‌كه‌ی���ان‬ ‫بكردنای���ه‌‪ .‬ب���ه‌اڵم به‌داخ���ه‌و‌ه ئه‌وان‬ ‫نه‌ك نه‌یانتوانی نه‌ی���ار‌ه علمانیه‌كان‌و‬ ‫گروپه‌كانی الوانی شۆڕش له‌خۆبگرن‪،‬‬ ‫به‌ڵكو كه‌سایه‌تی ‌ه ئیسالمیه‌كانی نزیك‬ ‫له‌خۆشیان لێدوركه‌وته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌مێژوی ئیسالمداو له‌ژیانی سیاسی‬ ‫پێغه‌مبه‌ری مه‌زندا _درودو س���ه‌المی‬ ‫خوای لێبێت_ ك ‌ه سه‌رمه‌شقی یه‌كه‌م‌و‬ ‫س���ه‌ره‌كی هه‌ر بزاڤێكی ئیس�ل�امیه‌‪،‬‬ ‫باش���ترین‌و س���ه‌ركه‌وتوترین نمونه‌ی‬ ‫تیایه‌‪ .‬ئه‌وه‌تا دوای ئه‌وه‌ی به‌هێز شاری‬ ‫مه‌ككه‌ی ئازادكرد‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌مه‌نتیقی‬ ‫فه‌تح‌و سه‌ركه‌وتنی سه‌ربازی مامه‌ڵه‌ی‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ‌ نه‌یاره‌كانی���دا نه‌ك���رد‪ .‬ته‌نها‬ ‫به‌وه‌شه‌وه‌ نه‌وه‌ستا ك ‌ه لێبوردنی گشتی‬ ‫بۆ هه‌مو قوره‌یشیه‌كان ده‌ركرد‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫كه‌س���ایه‌تیه‌كی وه‌ك ئه‌بو سوفیان ك ‌ه‬

‫له‌م هه‌لومه‌رجه‌ی‬ ‫ئێستا كه‌ حاڵه‌تی‬ ‫ئیسالمی له‌تێكڕای‬ ‫واڵته‌ ئیسالمیه‌كاندا‬ ‫بوه‌ته‌ به‌شێكی‬ ‫كاراو گشتی‬ ‫له‌پێكهاته‌ی‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌‬ ‫موسڵمانه‌كان‌و‬ ‫پێویستی‬ ‫به‌رێكخستنی نهێنی‬ ‫یان حیزبی نه‌ماوه‌‪،‬‬ ‫باشتر وایه‌ ده‌عوه‌‬ ‫له‌چوارچێوه‌ی‬ ‫ده‌زگاو دامه‌زراوه‌ی‬ ‫تایبه‌تمه‌ندو دور‬ ‫له‌ملمالنێی حیزبیدا‬ ‫ئه‌نجامبدرێت‬ ‫له‌س���ه‌ره‌تای بانگه‌وازی ئیس�ل�امیه‌و‌ه‬ ‫ت���ا ئ���ه‌و رۆژه‌ س���ه‌ركردایه‌تی به‌ره‌ی‬ ‫دژایه‌تیكردن���ی پێغه‌مبه‌رو هاوه‌ڵه‌كانی‬ ‫بو‪ ،‬كردی ‌ه هاوكارو به‌شدار له‌پرۆسه‌ی‬ ‫ئازادكردنی شاره‌كه‌و روداوه‌كانی تری‬ ‫دوای فه‌تح���ی مه‌كك���ه‌‪ .‬ئ���ه‌و دوژمن ‌ه‬ ‫سه‌رس���ه‌خته‌ی والێكرد كه‌ له‌ش���ه‌ری‬ ‫(گائف)دا ك ‌ه له‌س���ه‌ره‌تاوه‌ س���وپای‬ ‫موس���ڵمانه‌كان دوچاری شكستهاتن‌و‬ ‫په‌رته‌واز‌ه بون‌و ته‌نها چه‌ند كه‌س���ێك‬ ‫ل���ه‌ده‌وری پێغه‌مبه‌ر مانه‌وه‌و به‌رگریان‬ ‫لێكرد‪ ،‬یه‌كێك له‌و چه‌ند كه‌س���ه‌ كه‌م ‌ه‬ ‫ئه‌بو سوفیان بو‪.‬‬ ‫خ���ۆ ئه‌گ���ه‌ر س���ه‌یرێكی مێ���ژوی‬

‫هاوچه‌رخی���ش بكه‌ین كه‌س���ایه‌تیه‌كی‬ ‫گ���ه‌وره‌ی وه‌ك نیلس���ون ماندێ�ل�ا ك ‌ه‬ ‫ئێس���تا بۆته‌ گه‌وره‌ترین كه‌س���ایه‌تی‬ ‫له‌س���ه‌ر ئاس���تی جیهان‪ ،‬هۆكاره‌كه‌ی‬ ‫به‌ته‌نه���ا ئه‌و‌ه نی ‌ه ك���ه‌ نزیكه‌ی (‪)27‬‬ ‫س���ا ‌ڵ زیندان���ی ك���راوه‌و خه‌ب���ات‌و‬ ‫تێكۆش���انی كردوه‌ له‌پێناو گه‌له‌كه‌یدا‪،‬‬ ‫به‌ڵكو یه‌كێك ل���ه‌و كار‌ه گه‌ورانه‌ی ك ‌ه‬ ‫ناوبانگی بۆ په‌یداكرد له‌س���ه‌ر ئاستی‬ ‫نێوده‌وڵه‌ت���ی‪ ،‬ئه‌وه‌بو دوای ئه‌وه‌ی ك ‌ه‬ ‫له‌یه‌كه‌م هه‌ڵبژاردنی گشتیدا حیزبه‌كه‌ی‬ ‫زۆرینه‌ی زۆری به‌ده‌س���تهێناو ماندێال‬ ‫ب���و به‌یه‌كه‌م س���ه‌رۆكی ره‌شپێس���تی‬ ‫باش���وری ئه‌فریقی���ا‪ ،‬له‌هه‌نگاوێك���ی‬ ‫چاوه‌رواننه‌كراودا‪ ،‬س���ه‌رۆكی پێشوی‬ ‫ئه‌و واڵته‌ (دی كلیرك) ك ‌ه له‌كه‌مینه‌ی‬ ‫سپی پێس���ته‌كانه‌و ده‌یانسا ‌ڵ زۆرینه‌ی‬ ‫ره‌شپێس���ته‌كان‌و خ���ودی ماندێ�ل�ای‬ ‫ده‌چه‌وس���انده‌وه‌‪ ،‬بڕیاریدا كه‌ بیكات ‌ه‬ ‫جێگ���ری خۆی ب���ۆ س���ه‌رۆكی واڵت‌و‬ ‫رایگه‌یاند ك ‌ه سپیپێس���ته‌كان به‌شێكی‬ ‫جیانه‌ك���راوه‌ن له‌باش���وری ئه‌فریقیا‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و هه‌ن���گاو‌ه گه‌وره‌ی ‌ه ب���و‌ه مایه‌ی‬ ‫دروس���تبونی حاڵه‌ت���ی س���ه‌قامگیری‬ ‫سیاس���ی‌و كۆمه‌اڵیه‌ت���ی واڵت‌و‬ ‫به‌ده‌ستهێنانی پشتیوانی نێوده‌وڵه‌تی‬ ‫له‌قۆناغی دوای سه‌ركه‌وتندا‪.‬‬ ‫ئێس���تا دوای ئ���ه‌و كاره‌س���ات ‌ه‬ ‫گه‌وره‌یه‌ی رویكردۆت ‌ه شۆڕش���ی ‪/25‬‬ ‫یه‌نایه‌رو ره‌وتی دیموكراتی له‌و واڵته‌دا‬ ‫به‌گش���تی ك ‌ه دی���اره‌ كۆمه‌ڵی ئیخوان‬ ‫زه‌ره‌رمه‌ندی گه‌وره‌ن له‌ده‌رهاوێشته‌كانی‬ ‫ئه‌و كوده‌تایه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ش راستیه‌كی‬ ‫حاش���اهه‌ڵنه‌گر‌ه كه‌ شۆڕش���ی گه‌الن‌و‬ ‫حه‌ره‌كه‌ت���ی مێژو هه‌رگیز ب���ۆ دواو‌ه‬ ‫ناگه‌ڕێته‌وه‌‪ ،‬ره‌نگه‌ له‌هه‌ندێ وێستگه‌دا‬ ‫دوچ���اری راوه‌س���تان‌و هه‌ڵدێر ببێت‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم س���ه‌رده‌می عه‌بدولفه‌ت���اح‬ ‫سیس���ی‌و ئه‌نجومه‌نی س���ه‌ربازیه‌كه‌ی‬ ‫وه‌ك س���ه‌رده‌می عه‌بدولناسرو هاوڕێ‬ ‫ئه‌فس���ه‌ره‌كانی په‌نجاكانی س���ه‌ده‌ی‬ ‫راب���ردو نی���ه‌و نابێ���ت‪ .‬هێزه‌كان���ی‬ ‫ئۆپۆزس���یۆنی عه‌لمان���ی‌و لیبرال���ی‌و‬ ‫گروپه‌كان���ی الوان‌و گه‌نجانی ش���ۆڕش‬ ‫زۆر ناخایه‌نێت تێده‌گ���ه‌ن كه‌ هه‌ڵه‌ی‬ ‫گه‌وره‌و ناڕه‌وایانكرد كه‌ نه‌یانتوانی رێز‬ ‫له‌رێس���اكانی جیاوازی‌و پره‌نسیپه‌كانی‬ ‫دیموكراسی بگرن وه‌ك ئه‌وه‌ی له‌هه‌مو‬ ‫سیس���ته‌م ‌ه دیموكراتیه‌كان���دا پێ���ره‌و‬ ‫ده‌كرێ���ت‪ .‬روداوه‌ خوێناویه‌كانی ئه‌م‬ ‫مانگ���ی ره‌مه‌زان ‌ه كه‌ س���ه‌دان كوژراوو‬ ‫هه‌زاران برینداری لێكه‌وته‌وه‌‪ ،‬به‌ڵگه‌ی ‌ه‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی ك ‌ه واڵته‌كه‌یان روبه‌روی‬ ‫چاره‌نوس���ێكی تاری���ك‌و ترس���ناك‬ ‫كردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌شی كه‌ په‌یوه‌س���ت ‌ه به‌كۆمه‌ڵی‬ ‫ئیخوان خۆیانه‌وه‌‪ ،‬تازه‌ گریان‌و فوغان‬ ‫به‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ چو یان وه‌سفكردنی‬ ‫به‌گه‌له‌كۆم���ه‌ی ناح���ه‌زان‌و پیالن���ی‬ ‫دوژمنان دادیان ن���ادات‌و ناكرێ ته‌نها‬ ‫به‌وه‌ش دابكه‌ون كه‌ ل���ه‌م ره‌مه‌زانه‌دا‬ ‫برژێن���ه‌ س���ه‌ر ش���ه‌قامه‌كان‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫خۆپیش���اندان‌و رژان ‌ه سه‌ر شه‌قامه‌كان‬ ‫قه‌ب���اره‌ی هه‌رچه‌نده‌ گه‌وره‌بێت ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌ماوه‌یه‌كی س���نورداردا ئامانجه‌كانی‬ ‫نه‌هێنێت ‌ه دی ئه‌وا به‌ره‌و س���اردبونه‌و‌ه‬ ‫ده‌چێت‌و ده‌بێت ‌ه بار به‌سه‌ر خۆیانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ی ك ‌ه رویداو‌ه هه‌رچه‌ند‌ه ترسناك‬ ‫بێ���ت ب���ه‌اڵم كۆتایی دنیا نی���ه‌و نابێ‬ ‫بكرێت ‌ه شكستی یه‌كجاره‌كی‪ .‬بۆی ‌ه ئیتر‬ ‫كاتی ئ���ه‌وه‌ هاتوه‌ ك��� ‌ه به‌جورئه‌ته‌و‌ه‬ ‫بچن��� ‌ه ژێ���ر به‌رپرس���یارێتی مێژویی‌و‬ ‫ه���ۆكاره‌ زاتیه‌كان���ی ئ���ه‌م شكس���ت ‌ه‬ ‫گه‌وره‌یه‌ ده‌ستنیشانبكه‌ن‌و رێگاچاره‌ی‬ ‫عه‌مه‌لی ب���ۆ دابنێن‌و ئاماده‌ش���بن بۆ‬ ‫ه���ه‌ر گۆڕانكاری‌و بڕیارێ���ك قۆناغه‌ك ‌ه‬ ‫بخوازێت‪.‬‬ ‫خاڵێكی گرنگ‌و هه‌ستیار ئه‌وه‌ی ‌ه‬ ‫ك ‌ه رێگاچاره‌یه‌ك دابهێنن بۆ مۆته‌كه‌ی‬ ‫ئه‌وه‌ی ك ‌ه پێیده‌وترێت (تنڤیم دولی)‬ ‫چونك��� ‌ه حه‌قیقه‌ته‌ك���ه‌ی زۆر كه‌متر‌ه‬ ‫له‌و ناوبانگه‌ی بۆ دروستكراوه‌و بوه‌ت ‌ه‬ ‫هۆكاری س���ه‌ره‌كی دوژمنایه‌تیكردنی‬ ‫رژێمه‌ سیاس���یه‌كان به‌گشتی‌و واڵتانی‬ ‫عه‌ره‌ب���ی به‌تایبه‌تی‪ .‬باش���تروایه‌ ك ‌ه‬ ‫ل���ه‌م حاڵه‌ت��� ‌ه نهێنیه‌ ئاڵ���ۆزه‌ی ك ‌ه‬ ‫هه‌یه‌ت���ی ده‌ربازی بكه‌ن‌و له‌ش���ێوه‌ی‬ ‫(سۆشیالیس���تی نێوده‌وڵه‌ت���ی) یان‬ ‫هه‌رجۆر‌ه میكانیزمێكی تری ئاش���كراو‬ ‫گونج���اوی ب���ۆ دابهێن���ن ب���ۆ نمون ‌ه‬ ‫وه‌ك (كۆنگ���ره‌ی بزاف���ه‌ ئیس�ل�امی ‌ه‬ ‫میانه‌ره‌وه‌كان)و س���ااڵن ‌ه به‌شێوه‌یه‌كی‬ ‫فه‌رمی‌و له‌رۆشناییدا كۆنگره‌ی خۆیان‬ ‫ساز بكه‌ن‪.‬‬

‫مورسی‬ ‫خاڵێك���ی تری گرن���گ ئه‌وه‌ی ‌ه‬ ‫ك���ه‌ تێك���ڕای بزاف��� ‌ه ئیس�ل�امیه‌ك ‌ه‬ ‫له‌ئیش���كالی ‌هت‌و تێكه‌ڵكردنی ده‌عوه‌و‬ ‫سیاسه‌ت یان جه‌ماع ‌هت‌و حیزب رزگار‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬به‌تایبه‌تی ل���ه‌م هه‌لومه‌رجه‌ی‬ ‫ئێستا ك ‌ه حاڵه‌تی ئیسالمی له‌تێكڕای‬ ‫واڵت ‌ه ئیس�ل�امیه‌كاندا بوه‌ت ‌ه به‌شێكی‬ ‫كاراو گش���تی له‌پێكهات���ه‌ی كۆمه‌ڵگ ‌ه‬ ‫موسڵمانه‌كان‌و پێویستی به‌رێكخستنی‬ ‫نهێن���ی ی���ان حیزبی نه‌ماوه‌‪ ،‬باش���تر‬ ‫وای ‌ه ده‌ع���و‌ه له‌چوارچێ���وه‌ی ده‌زگاو‬ ‫دامه‌زراوه‌ی تایبه‌تمه‌ندو دور له‌ملمالنێی‬ ‫حیزبی���دا ئه‌نجامبدرێ���ت‪ .‬چونك��� ‌ه‬ ‫سیاس���ه‌ت‌و ده‌وڵه‌ت���داری ئه‌حكام���ی‬ ‫تایب���ه‌ت به‌خ���ۆی هه‌ی���ه‌و به‌مه‌نتیق‌و‬ ‫ئه‌حكام���ی ده‌ع���وه‌ به‌ڕێوه‌نابرێ���ت‪.‬‬ ‫راس���ت ‌ه له‌میس���ر هه‌نگاوێكی���ان ناو‌ه‬ ‫به‌راگه‌یاندن���ی حیزب���ی (ئ���ازادی‌و‬ ‫دادپ���ه‌روه‌ری) به‌اڵم ئه‌وه‌ند‌ه به‌س نی ‌ه‬ ‫چونك��� ‌ه ته‌نها واجیهه‌یه‌ك���ی رواڵه‌ته‌و‬ ‫هێشتا ئه‌و ئیش���كالیه‌ته‌ی سه‌ره‌وه‌یان‬ ‫چاره‌سه‌رنه‌كردوه‌‪ ،‬چاره‌سه‌ر له‌وه‌دای ‌ه‬ ‫ك ‌ه حیزب���ی ئیس�ل�امی وه‌ك نه‌هزه‌ی‬ ‫تونسی یان دادو گه‌شه‌پێدانی مه‌غریبی‬ ‫كاری سیاس���ی بك ‌هن‌و له‌سه‌ر بنه‌مای‬ ‫هاواڵتیبون‌و پرۆژه‌ی نیش���تمانی بێت‪.‬‬ ‫ش���ایانی باس��� ‌ه ئه‌م دو حیزب ‌ه زیاتر‬ ‫له‌پارت���ی دادو گه‌ش���ه‌پێدانی توركیا‬ ‫ده‌چ���ن‌و چاودێ���ران پێیانوای��� ‌ه ك��� ‌ه‬ ‫ئ���ه‌م حیزبان ‌ه قۆناغ���ی ئیخوانیه‌تیان‬ ‫تێپه‌ڕاندوه‌‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم له‌هه‌م���وی گرنگت���ر بۆ ئه‌م‬ ‫قۆناغ ‌ه ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه هه‌رگیز رێگا نه‌ده‌ن‬ ‫به‌سه‌رهه‌ڵدانی توندڕه‌وی‌و رانه‌كێشرێن ‌ه‬ ‫زه‌لكاوی عونف‌و توندوتیژی له‌ژێر هه‌ر‬ ‫پاس���اوێكدا بێت ك ‌ه ئه‌و‌ه خواس���تی‬ ‫سه‌ركرده‌كانی س���وپاو نه‌یاره‌كانیانه‌و‬ ‫جگ��� ‌ه له‌ئ���ازادی‌و دیموكراس���ی نابێ‬ ‫گه‌ره‌نت���ی له‌س���ه‌ر هیچ ش���تێكی تر‬ ‫بك���ه‌ن‪ .‬چونكه‌ ئه‌و‌ه ئیس�ل�ام‌و الیه‌ن ‌ه‬ ‫ئیسالمیه‌كانه‌ ك ‌ه گه‌وره‌ترین سودمه‌ند‬ ‫ده‌ب���ن له‌ئ���ازادی‌و دیموكراس���ی‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ك گه‌وره‌تری���ن زه‌ره‌رمه‌ند بون‬ ‫له‌دیكتاتۆری ‌هت‌و س���ته‌مكاری سیاسی‪.‬‬ ‫هه‌ر ئ���ه‌وه‌ش رێ���گای پێش���كه‌وتن‌و‬ ‫گه‌شه‌كردنی كۆمه‌ڵگه‌ موسڵمانه‌كانه‌‪.‬‬ ‫ئاشكراش ‌ه ك ‌ه ره‌وتی ئیسالمی له‌واڵتانی‬ ‫ناوچه‌كه‌دا به‌گشتی‌و له‌میسر به‌تایبه‌تی‬ ‫له‌ئاس���تێكدای ‌ه كه‌ به‌بێ موشاره‌كه‌ی‬ ‫جددی ئه‌وان له‌پرۆس���ه‌ی سیاس���یدا‪،‬‬ ‫س���ه‌قامگیری سیاس���ی‌و كۆمه‌اڵیه‌تی‬ ‫هه‌رگیز نایه‌ته‌دی‪.‬‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫مێژو روی خۆی ئاشكرا ده‌كات‬ ‫نه‌جات نوری‬ ‫‪-1‬‬‫ده‌بێت به‌م دێڕانه‌‌و به‌وه‌ ده‌ستپێبكه‌م‬ ‫كه‌ زۆرمان ویس���ت‌و زۆر له‌وه‌ زیاتریش‬ ‫له‌چاوه‌ڕوانی���دا ماین���ه‌وه‌ ت���ا ئ���ه‌و‬ ‫چركه‌س���اتانه‌مان بین���ی ك���ه‌ عه‌قڵ���ه‌‬ ‫كۆنه‌پارێ���زه‌كان دواگورزی خۆیان پاش‬ ‫ملمالنێیه‌كی زۆر له‌و عه‌قاڵنه‌ وه‌ش���اند‌و‬ ‫كردیانه‌ هاوپۆلی خۆیان كه‌ س���ااڵنێكی‬ ‫زۆربو ناویان له‌خۆیان نابو عه‌قڵی نوێ‌و‬ ‫بیری نوێ‌و شۆڕشی نوێ‌و چه‌پی نوێ‌و‬ ‫كاركردن بۆ سۆسیالیزم‪ .‬ئه‌وه‌ی رێگای‬ ‫پێداین كه‌ دواجار ئه‌و مێژوه‌ ببینین كه‌‬ ‫ن���ه‌ك عه‌قڵه‌ كۆنه‌پارێ���زه‌كان نه‌فه‌وتان‬ ‫به‌ڵكو سه‌رئه‌نجام له‌سه‌ر ده‌ستی عه‌قڵه‌‬ ‫نوێیه‌كاندا گه‌ش���ه‌یانكردو خۆیشیان بۆ‬ ‫دواوه‌ گه‌ڕانه‌وه‌و بونه‌ هه‌ڵگری عه‌قڵێكی‬ ‫كۆنه‌پارێز له‌سه‌رده‌مێكی نوێدا‪ .‬ره‌نگبێت‬ ‫بۆ زۆربه‌مان ئه‌مه‌ جێگه‌ی سه‌رنج‌و ترس‬ ‫بێت كه‌ عه‌قڵه‌ نوێیه‌كان دوای رۆژگارێكی‬ ‫زۆر بۆ دواوه‌ پاشه‌كشه‌ ده‌كه‌ن‌و ده‌چنه‌وه‌‬ ‫ناو هه‌مان ئ���ه‌و عه‌قڵه‌ی كه‌ جاران تێدا‬ ‫بون‌و هاتبونه‌ ده‌ره‌وه‌‌و ده‌بنه‌وه‌ به‌به‌شێك‬ ‫ل���ه‌و عه‌قڵه‌ی ك���ه‌ توان���ای خۆگۆڕین‌و‬ ‫هه‌ڵكردن���ی نی���ه‌ له‌گ��� ‌هڵ‌ س���ه‌رده‌می‬ ‫نوێدا‪ ،‬ئیتر عه‌قڵه‌ كۆنه‌كه‌ به‌هاوپش���تی‬ ‫عه‌قڵێكی تر رۆژگارمان ده‌خه‌نه‌ به‌رده‌م‬ ‫س���ه‌دان هه‌وڵی نادی���اره‌وه‌‪ .‬ئه‌وه‌ی كه‌‬ ‫بینیمان زۆر قس���ه‌و مان���ا هه‌ڵده‌گرێت‌و‬ ‫ده‌بێ���ت نوس���ه‌ران‌و رۆش���نبیران ل���ه‌و‬ ‫وه‌رچه‌رخانه‌ گرنگه‌ رابمێنن كه‌ الی ئێمه‌‬ ‫له‌دواساتدا روده‌دات‌و كاربه‌ده‌ستانی ناو‬ ‫شۆڕش���ی نوێ ده‌بنه‌ هۆكاری مانه‌وه‌ی‬ ‫عه‌قڵه‌ كۆنه‌پارێ���زه‌كان‌و رۆح ده‌كه‌نه‌وه‌‬ ‫به‌به‌ریداو خۆیان راده‌س���تی ئه‌و الیه‌نه‌‬ ‫ده‌كه‌ن كه‌ ئه‌وان هه‌میش���ه‌ ویس���تویانه‌‬ ‫بیخه‌ن���ه‌ ده‌ره‌وه‌ی گۆڕه‌پانی سیاس���ی‬ ‫ن���ه‌ك له‌س���ااڵنی حه‌فتاكان���ه‌وه‌ به‌ڵكو‬ ‫له‌س���ااڵنی چله‌كان���ه‌وه‌ به‌رده‌وامیی���ان‬ ‫ب���ه‌م هه‌وڵه‌ی���ان ده‌دا‪ .‬ره‌نگبێ���ت ئه‌م‬ ‫وێن���ه‌ی الی ئێم���ه‌ به‌پێچه‌وان���ه‌ی ئه‌و‬

‫ش���ۆڕش‌و راپه‌ڕینانه‌وه‌بێت كه‌ ئێس���تا‬ ‫له‌ده‌وروبه‌رمان���دا روده‌ده‌ن‌و عه‌قڵ��� ‌ه‬ ‫كۆنه‌ پارێزه‌كان دوای س���ااڵنێك خۆیان‬ ‫راده‌س���تی عه‌قڵه‌ نوێیه‌كانی س���ه‌رده‌م‬ ‫ده‌ك���ه‌ن‌و ب���ه‌ره‌و مه‌نزڵ���گای كۆنی���ان‬ ‫ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌‪ .‬به‌اڵم الی ئێمه‌ ئه‌م هه‌واڵنه‌‬ ‫زۆر خێ���را پێچه‌وانه‌ ده‌بن���ه‌وه‌‌و عه‌قڵه‌‬ ‫نوێی���ه‌كان بۆ مه‌نزڵ���گای كۆنی خۆیان‬ ‫به‌بێ هیچ به‌ره‌نگاری���ه‌ك ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌‌و‬ ‫هاوش���ان ده‌رگایه‌ك���ی تون���د ب���ه‌ڕوی‬ ‫داخوازیه‌كان���ی گه‌لی خۆیاندا داده‌خه‌ن‪،‬‬ ‫پێچه‌وانبونه‌وه‌ی ئه‌م وێنانه‌ بۆ زۆربه‌مان‬ ‫گرنگ���ی خۆی هه‌یه‌‌و ده‌توانین س���ه‌دان‬ ‫پرس���یارو س���ه‌دان ناونیش���ان‌و سه‌دان‬ ‫رۆژ گفتوگ���ۆی له‌ب���اره‌وه‌ بكه‌ین‪ .‬به‌اڵم‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی زۆر گرنگه‌ ده‌بێت ئه‌و راس���تیه‌‬ ‫له‌به‌رچاوبگرین كه‌ بۆچی ئه‌وانه‌ی خۆیان‬ ‫به‌خاوه‌ن���ی عه‌قڵی ن���وێ ده‌زانی له‌ناو‬ ‫یه‌كێتیدا دواجار شكستده‌خۆن له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫عه‌قڵ���ه‌ كۆنه‌پارێزه‌كان���دا‪ ،‬ئه‌م���ه‌ رونه‌‬ ‫چونكه‌(م���ام جه‌الل) به‌هه‌موو وێنه‌كانی‬ ‫خۆیه‌وه‌ له‌گۆڕه‌پانه‌كه‌دا ونده‌بێت‌و هه‌مو‬ ‫تێڕوانین‌و بۆچونه‌ گرن���گ‌و نادیاره‌كانی‬ ‫خۆی‌و فه‌لسه‌فه‌ی سیاسی خۆی ده‌بات‌و‬ ‫ده‌گاته‌ ئه‌و ش���وێنه‌ی كه‌ ئێس���تا كه‌س‬ ‫ئاگای لێینیه‌و بێگوم���ان ئه‌ویش ئاگای‬ ‫له‌ره‌فتاری ئه‌و كه‌سانه‌ نیه‌ كه‌ یه‌كێتی بۆ‬ ‫به‌جێهێشتون‪ .‬ئه‌م هێزه‌ی بۆ كه‌سانێك‬ ‫به‌جێهێش���توه‌ كه‌ ن���ه‌ك ناتوانن درێژه‌‬ ‫به‌خه‌باته‌كه‌ی بده‌ن به‌ڵكو له‌ماوه‌ی شه‌ش‬ ‫مانگی دوای نه‌خۆش���یه‌كه‌یدا یه‌كێتیان‬ ‫توشی گه‌ڕانه‌وه‌یه‌كی كوشنده‌ بۆ دواوه‌‬ ‫كردوه‌‪ .‬ئه‌مه‌ هیچ وه‌اڵمێك هه‌ڵناگرێت‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی رون‌و دیاره‌ (مام جه‌الل) له‌گ ‌هڵ‌‬ ‫هه‌ندێ���ك له‌هاوڕێكانیدا‌و زۆركاتیش هه‌ر‬ ‫وه‌ك���و تاكه‌كه‌س توانیب���وی له‌ته‌مه‌نی‬ ‫خۆیدا بۆ رۆژگارێك���ی دورودرێژ عه‌قڵه‌‬ ‫كۆنه‌پارێزه‌كان له‌گۆڕه‌پانی كوردستاندا‬ ‫پاشه‌كش���ه‌ پێبكات‌و دوریانبخاته‌وه‌‌و تا‬ ‫ماوه‌یه‌ك هه‌ر به‌نادی���اری بیانهێڵێته‌وه‌‪،‬‬ ‫توانیبوی ه���ه‌م له‌گه‌ڵیاندا بدوێت‌و هه‌م‬ ‫به‌دیوه‌كه‌ی تریش���دا توانیب���وی به‌ره‌و‬ ‫الوازی‌و گۆشه‌گیرییان ببات‪ ،‬مام جه‌الل‬ ‫ئه‌و كه‌س���ه‌ بو بۆ نه‌مان���ی ئه‌و عه‌قاڵنه‌‬ ‫زۆر لێزانان���ه‌ ه���ه‌م ش���ه‌ڕی ده‌كردن‌و‬ ‫هه‌م له‌گه‌ڵیش���یاندا داده‌نیشت‪ ،‬ئه‌وه‌ی‬ ‫م���ام جه‌الل ده‌یویس���ت كاركردن بو بۆ‬ ‫ماڵئاوای���ی عه‌قڵ���ه‌ كۆنه‌پارێ���زه‌كان تا‬ ‫ئه‌و رۆژه‌ی نه‌خۆش���ی ئیت���ر دایده‌بڕێت‬ ‫له‌كاره‌كانی‪ ،‬ئه‌وه‌ش دیاره‌ تا ماوه‌یه‌كی‬ ‫زۆری���ش س���ه‌ركه‌وتوبو ل���ه‌و كارانه‌ی‬

‫ئه‌وانه‌ی له‌ئێستادا‬ ‫ده‌سه‌اڵت به‌ڕێوه‌‬ ‫ده‌به‌ن له‌م هه‌رێمه‌دا‬ ‫ئیتر له‌رۆژی‬ ‫‪2013/6/30‬وه‌‬ ‫هه‌مویان له‌یه‌كده‌چن‌و‬ ‫خاوه‌نی یه‌ك تێزو‬ ‫یه‌كبیرو یه‌كماڵ‌و‬ ‫یه‌ك رێگان به‌بێ هیچ‬ ‫پاساوێك‬ ‫ك���ه‌ به‌رده‌وام���ی پێ���ده‌دا‪ ،‬كاتێكی���ش‬ ‫جه‌سته‌ی ئه‌و ونده‌بێت ئیتر كه‌س له‌ناو‬ ‫یه‌كێتیه‌كه‌ی���دا ئه‌و جه‌نگ���ه‌ی به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌عه‌قڵه‌ كۆنه‌پارێزه‌كان بۆ به‌ڕێوه‌نابرێت‌و‬ ‫خه‌ریكه‌ هه‌مو فه‌لسه‌فه‌و تێڕوانینه‌كانی‬ ‫ئه‌م پیاوه‌ به‌ره‌و ئاوابون ده‌به‌ن‪.‬‬ ‫‪-2‬‬‫‪ 2013/6/30‬ئ���ه‌و رۆژه‌ی ده‌نگ���دان‬ ‫له‌الی���ه‌ن په‌رله‌مانتاره‌كان���ی س���ه‌ر‬ ‫به‌هه‌ردو هێ���زه‌ ده‌س���ه‌اڵتداره‌كه‌وه‌ بۆ‬ ‫درێژكردنه‌وه‌ی ماوه‌ی دوساڵی سه‌رۆكی‬ ‫هه‌رێم پاش هه‌شت ساڵ‌ له‌كۆتاییهاتنی‬ ‫ده‌س���ه‌اڵته‌كه‌ی له‌ژێر ناوی جۆراوجۆردا‬ ‫ده‌نگ���ی تێ���دا درا‪ .‬ئیتر ب���وه‌ رۆژێك‬ ‫ك���ه‌ ده‌كرێت ب���ه‌رۆژی ئاوابونی ئازادی‬ ‫ناوبنرێ���ت‪ .‬چونك���ه‌ په‌رله‌م���ان كرایه‌‬ ‫شوێنی ده‌س���ته‌به‌ركردنی هێنانه‌كایه‌ی‬ ‫هه‌مو شتێكی نایاسایی‪ .‬له‌شوێنێكیشدا‬ ‫كه‌ یاس���ا ئه‌تك ده‌كرێت ئیت���ر له‌وێوه‌‬ ‫ئازادی بۆ زه‌مه‌نێك به‌راده‌یه‌كی ترسناك‬ ‫پاشه‌كشه‌ ده‌كات‪ .‬به‌مه‌ش هه‌مو ئه‌وانه‌ی‬ ‫كه‌ ئه‌م ئه‌تكه‌یان به‌په‌رله‌مانتاره‌كانیان‬ ‫سپارد‌و هه‌م په‌رله‌مانتاره‌كانیش ده‌بێت‬ ‫ئه‌وه‌ بزان���ن كه‌ ئه‌م كاره‌ی���ان به‌هه‌مو‬ ‫پێوه‌رێك جۆرێك���ه‌ له‌هه‌نگاونان به‌ره‌و‬ ‫دیكتاتۆریه‌ك‌و كوش���تنی ئازادی له‌پێناو‬

‫هه‌ڵه‌یه‌ك���دا كه‌ هێش���تا زۆری���ان درك‬ ‫به‌مه‌ترسیه‌كانی ناكه‌ن‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ی كه‌ رویدا به‌بێ هیچ ته‌مومژێك‬ ‫بینیمان‌و هێش���تا زیانی ئ���ه‌و روداوه‌ بۆ‬ ‫كاره‌كته‌ره‌ س���ه‌ره‌كیه‌كانی كاتی ده‌وێت‬ ‫چونكه‌ ب���ۆ هه‌مو روداوێكی نه‌ش���یاو‌و‬ ‫بێبه‌ها ئه‌و كه‌س���انه‌ وه‌اڵمی س���ه‌ریان‬ ‫پێیه‌‌و خۆیان به‌پاڵه‌وانی شكس���تخواردو‬ ‫ناده‌ن���ه‌ قه‌ڵ���ه‌م‪ ،‬ب���ه‌اڵم زۆر نابات ئه‌و‬ ‫كاركته‌ران���ه‌ ده‌زانن كه‌ ن���ه‌ك پاڵه‌وان‌و‬ ‫سه‌ركه‌وتونین له‌م كاره‌یاندا به‌ڵكو وه‌كو‬ ‫هه‌مو روداوه‌كانی تری ناو مێژو هه‌س���ت‬ ‫ده‌كه‌ن ك���ه‌ چ هه‌ڵه‌یه‌كی كوش���نده‌یان‬ ‫به‌رامبه‌ر خۆیان‌و بیركردنه‌وه‌یان كردوه‌‪،‬‬ ‫به‌م���ه‌ ده‌كرێ���ت له‌وانه‌ی ك���ه‌ زۆرباش‬ ‫ئاگاداری ره‌وتی مێژو روداوه‌كانن بپرسین‬ ‫له‌كوێوه‌ داڕمان ده‌ستپێده‌كات؟ له‌كوێدا‬ ‫عه‌قڵ���ی چاك ده‌گۆڕدرێ���ت به‌عه‌قڵێكی‬ ‫دوگماو پوكاوه‌؟ ئه‌مه‌ بۆ ئێمه‌ ره‌نگبێت‬ ‫تا راده‌یه‌ك رونه‌دات وه‌كو پرس���یارێكی‬ ‫ج���دی‪ ،‬چونك���ه‌ ئه‌وانه‌ی له‌ئێس���تادا‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت به‌ڕێوه‌ ده‌به‌ن له‌م هه‌رێمه‌دا‬ ‫ئیتر ل���ه‌رۆژی ‪2013/6/30‬وه‌ هه‌مویان‬ ‫له‌یه‌كده‌چن‌و خاوه‌نی یه‌ك تێزو یه‌كبیرو‬ ‫یه‌كماڵ‌و یه‌ك رێگان به‌بێ هیچ پاساوێك‪،‬‬ ‫زۆریشمان به‌مه‌ سه‌رسام ماین‌و چوینه‌وه‌‬ ‫به‌قواڵیی ناخ���ی خۆماندا چونكه‌ مێژوی‬ ‫روداوه‌كان���ی ئ���ه‌م كه‌س���انه‌ به‌هه‌ڵه‌یدا‬ ‫بردبوین‪ ،‬ئه‌مه‌ بۆ روده‌دات؟ بۆ هه‌مویان‬ ‫ئیتر له‌یه‌كده‌چن؟ بۆ یه‌كبۆچون له‌سات‌و‬ ‫كات���ی روداوه‌ گه‌وره‌كانی ده‌وروبه‌رماندا‬ ‫ك���ه‌ خه‌ریك���ه‌ هه‌م���و ده‌س���ه‌اڵته‌‬ ‫چه‌قبه‌ستۆكان هه‌ڵده‌ته‌كێنێت به‌اڵم الی‬ ‫ئێم���ه‌ چه‌قبه‌س���تویی زیاتر ره‌گی خۆی‬ ‫له‌پێناو مانه‌وه‌ی چه‌ند كه‌س���ێكدا تونتر‬ ‫داده‌كوتێت‌و كۆمه‌ڵگا ب���ه‌ره‌و وێرانبون‬ ‫ده‌برێت‪ .‬زۆرمان چاوه‌ڕوانی ئه‌مه‌ نه‌بوین‬ ‫چونكه‌ پێمانوابو هێش���تا كه‌سانێك كه‌‬ ‫به‌كه‌س���انی عه‌قاڵن���ی ناس���رابون له‌ناو‬ ‫هێزێكی وه‌كو(یه‌كێتی)دا ده‌توانن له‌سه‌ر‬ ‫بیروهۆشی سه‌رده‌می چه‌پ‌و سوسیالزم‌و‬ ‫گه‌یش���تن به‌هه‌ق ئ���ه‌م رۆژ نه‌به‌نه‌ ناو‬ ‫تاریكس���تانی مێ���ژوه‌وه‌‪ .‬كردیان‌و له‌ژێر‬ ‫هه‌ژمونی عه‌قڵه‌ كۆنه‌كان‌و داهاتی نه‌وت‌و‬ ‫كۆكردن���ه‌وه‌ی س���امان‌و دورنه‌كه‌وتنه‌وه‌‬ ‫له‌كورس���یه‌كانی ده‌س���ه‌اڵت‌و وازهێنان‬ ‫له‌هه‌مو تێزه‌ شۆڕشگێڕیه‌كانیان خۆیان‬ ‫راده‌س���تی ئه‌وان���ه‌ كرد ك���ه‌ ئازادییان‬ ‫به‌مه‌ترسی بۆ سه‌ر خۆیان ده‌زانی‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫مه‌لیكه‌كانی‌ عه‌هدی‌ بایدو مه‌لیكه‌كانی‌ ئه‌مڕۆ‬ ‫وتی‌ وتیمان بۆ دروست بكات‪ ،‬ئابڕومان‬ ‫ئه‌چ���ێ‌‪ .‬بڕۆ بیهێنه‌ قوڕایه‌ قوڕاوی‌ نیه‌‪،‬‬ ‫قه‌یناكا‪.‬‬ ‫پاس���ه‌وانه‌كه‌ چ���و‌ه ده‌ره‌وه‌‪،‬‬ ‫عوس���مانلیه‌كه‌ی‌ هێنا تا سه‌ر لوتی‌ قوڕ‬ ‫بو‬ ‫هه‌ر له‌گه‌ڵ به‌ڕێوه‌به‌ر بینی‌‪ ،‬له‌س���ه‌ر‬ ‫كورسیه‌كه‌ی‌ ڕاپه‌ریو وتی‌‪-:‬‬ ‫ببوره‌ گه‌وره‌م‪ ،‬نه‌مزان���ی‌ به‌ڕێزتانن‪،‬‬ ‫عومه‌ر حاجی‌ عینایه‌ت‬ ‫نه‌مزان���ی‌ جه‌نابتانن تا به‌ئه‌ركی‌ خۆمان‬ ‫هه‌ڵسین‪ ،‬هه‌سته‌ ابو حسین (روی‌ كرده‌‬ ‫ناوچه‌ی‌ (لطیفیه) له‌ناوه‌ڕاستی‌ عێراق پاس���ه‌وانه‌كه‌ی‌)‪ ،‬بڕۆ ئ���او بێنه‌و جل‌و‬ ‫یه‌كێك له‌و ناوچانه‌ی‌ كه‌ زۆر ده‌وڵه‌مه‌نده‌ پێاڵوه‌كانی‌ خاوه‌نشكۆ پاكبكه‌ره‌وه‌‪.‬‬ ‫ده‌ركه‌وت ئ���ه‌و عوس���مانلیه‌ی‌ له‌به‌ر‬ ‫به‌په‌له‌وه‌ری‌ (پۆڕ)و دانیش���توانی‌ به‌غدا‬ ‫له‌دێرزه‌مانه‌و‌ه ده‌چونه‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ بۆ ده‌رگا چاوه‌ڕێی‌ ه���اوكاری‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‬ ‫ناحیه‌ بو جگه‌ له‌مه‌لیك غازی‌ (مه‌لیكی‌‬ ‫ڕاوكردنی‌ پۆڕ‪.‬‬ ‫س���اڵی‌ ‪ 1934‬مش���كور اب���و بگی���خ عێڕاق) كه‌س���ی‌ دی‌ نه‌ب���و‪ ،‬بۆ ڕاوكردن‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ ناحی���ه‌ی‌ لگیفی���ه ب���و‪ .‬ده‌رچوبو‪ ،‬تفه‌نگی‌ ڕاوه‌كه‌ی‌ هه‌ڵگرتوه‌و‬ ‫له‌ئێواره‌یه‌ك���ی‌ باراناویدا ك���ه‌ ابو بطیخ سواری‌ ئوتۆمبیله‌ هه‌رزان باییه‌كه‌ی‌ بوه‌و‬ ‫له‌ماڵ���ه‌وه‌ ب���و چ���ای‌ ده‌خ���وارده‌وه‌ به‌بێ‌ پاس���ه‌وان‌و هاوڕێ روی‌ له‌ناوچه‌ی‌‬ ‫ی ده‌بێته‌‬ ‫پاس���ه‌وانه‌كه‌ی‌ به‌پڕت���او خ���ۆی‌ ده‌كا (لطیفیه) ك���ردوه‌‪ ،‬ڕۆژه‌ك���ه‌ ‌‬ ‫به‌ژورداو پێیده‌ڵێ‌‪ ،‬گه‌وره‌م كه‌س���ێكی‌ ڕۆژێكی‌ ره‌هێڵه‌و ب���اران‪ ،‬زه‌وی‌ ده‌كاته‌‬ ‫عوس���مانلی‌ له‌به‌رده‌م ده‌رگایه‌ ئه‌یه‌وێ‌ ی���ه‌ك پارچه‌ زۆنگاو‪ ،‬هه‌ر كه‌ له‌جاده‌كه‌‬ ‫تۆ ببینێ (الی‌ گوندنش���ینه‌كان وشه‌ی‌ الده‌دا پێش ئه‌وه‌ی‌ پۆڕێك ببینێ‌‌و ڕاوی‌‬ ‫عوس���مانلی‌ به‌و كه‌س���انه‌ ده‌وت���را كه‌ بكا ئوتۆمبیله‌كه‌ی‌ ده‌چه‌قێ‌‪ ،‬چه‌ند هه‌وڵی‌‬ ‫ئه‌فه‌ن���دی‌‌و خوێن���ده‌وارو له‌خێزان���ه‌ داوه‌ ب���ۆ ده‌ربازكردن���ی‌ ئوتۆمبێله‌كه‌ی‌‬ ‫سودی‌ نابێ‪ ،‬بێ ئومێد ده‌بێ‌و به‌ناچاری‌‬ ‫ده‌سه‌اڵتداره‌كان بون)‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ر به‌ده‌م چ���ا خواردنه‌وه‌وه‌ ڕوی‌ له‌ماڵ���ی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ناحیه‌ كردوه‌‬ ‫پێی���وت‪ -:‬ب���ڕۆ لێی‌ بپرس���ه‌ بزانه‌ چی‌ بۆ یارمه‌تی‌‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ناحیه‌ هاوكاری‌ كرد‪-:‬‬ ‫ده‌وێ‌؟‬ ‫ئ���اده‌ی‌ كوڕینه‌ ئ���اوو فلچ���ه‌ بهێنن‬ ‫پاسه‌وانه‌كه‌ چوه‌ ده‌ره‌وه‌و گه‌ڕایه‌وه‌و‬ ‫وتی‌‪ -:‬ئه‌ڵ���ێ ئوتۆمبێله‌ك���ه‌م چه‌قیوه‌ پێاڵوه‌كانی‌ مه‌لیك پاكبكه‌نه‌وه‌؟ سه‌تڵ‬ ‫ه���اوكاری‌ ت���ۆی‌ ده‌وێ‌‪ ،‬هه‌م���و جل‌و له‌دوای‌ س���ه‌تڵ ئاو هێنرا‪ ،‬چه‌ند توانرا‬ ‫پێاڵوه‌كان���ی‌ قوڕاوی���ه‌ چ���ۆن وه‌اڵمی‌ پێ�ڵ�اوو ج���ل‌و به‌رگ���ی‌ مه‌لی���ك غازی‌‬ ‫بده‌مه‌وه‌ مامۆس���تا؟ ئێستا ئه‌چم پولی‌ پاككرایه‌وه‌و له‌والش���ه‌وه‌ كرێكاره‌كانی‌‬ ‫گه‌ڕاجی‌ (لطیفیه) توانیان ئوتۆمبیله‌كه‌‬ ‫پێوه‌ ده‌نێم‬ ‫له‌ق���وڕو لیته‌ ده‌ربهێنن‌و بیخه‌نه‌ س���ه‌ر‬ ‫ابو بطیخ پێیوت‪-:‬‬ ‫نا كوڕم‪ ،‬نابێت‪ ،‬له‌وانه‌ی ‌ه كه‌س���ێكی‌ جاده‌ی‌ گشتی‌‪.‬‬ ‫هه‌مو سوپاس���ی‌ خوای���ان ده‌كرد كه‌‬ ‫خانه‌دان بێت‌و دواتر ئه‌گه‌ڕێته‌وه‌ به‌غداو‬

‫ئه‌م���ه‌ هه‌ڵس���وكه‌وتی‌ مه‌لیكێك��� ‌ی‬ ‫ده‌سنه‌مامی‌ ئیس���تیعمارو ئیمپریالیست‬ ‫ب���وه‌‪ ،‬ب���ه‌راوردی‌ بكه‌ن ن���ه‌ك له‌گه‌ڵ‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێم‌و س���ه‌رۆكی‌ حكومه‌ت‬ ‫ك���ه‌ له‌ڕاپه‌ڕین���ه‌وه‌ تائێس���تا قاچیان‬ ‫ب���ۆ ی���ه‌ك كاژێ���ڕ له‌س���ه‌ر جاده‌یه‌كی‌‬ ‫گش���تی‌ یان گۆڕه‌پانێكی‌ گش���تی‌ شارو‬ ‫گونده‌كانی‌ كوردستان دانه‌ناوه‌‪ ،‬پێاڵوه‌‬ ‫فه‌نتازیه‌كان���ی‌ صنعی‌ ئه‌وروپایان تۆزی‌‬ ‫كۆاڵنه‌ هه‌ژارنشینه‌كان‌و گونده‌كانی‌ ئه‌م‬ ‫هه‌رێم���ه‌ی‌ نه‌گرتوه‌‪ .‬ب���ه‌راوردی‌ بكه‌ن‬ ‫له‌گه‌ڵ كوڕی‌ به‌رپرس���ه‌كانی‌ ئه‌مڕۆ كه‌‬ ‫له‌گۆڕه‌پانی‌ ترافیك الیته‌كاندا پۆلیسی‌‬ ‫مرور به‌ر ش���ه‌ق‌و زلله‌ ئه‌ده‌ن‪ ،‬به‌راوردی‌‬ ‫بك���ه‌ن له‌گه‌ڵ به‌رپرس���انی‌ ئه‌م هه‌رێمه‌‬ ‫ك���ه‌ له‌ناویاندا هه‌یه‌ ش���ه‌ش هه‌زار یان‬ ‫س���ێ هه‌زار پاس���ه‌وانی‌ هه‌یه‌‪ ،‬ژماره‌ی‌‬ ‫پاسه‌وانه‌كانی‌ كارگێڕی‌ مه‌كته‌ب سیاسی‬ ‫كه‌م ده‌كات بۆ ‪ 500‬كه‌س‪ ،‬پاسه‌وانه‌كان‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ زۆرن دابه‌شیان ده‌كه‌ن به‌سه‌ر‬ ‫پاسه‌وانی‌ تایبه‌ت‪ ،‬ماڵ‪ ،‬میوانخانه‌‪ ،‬ڤێلالو‬ ‫ب���اخ‌و پڕۆژه‌كانیان‪ .‬ئێوه‌ سه‌رپش���كبن‬ ‫ئایا ئه‌م جۆره‌ نادادپه‌روه‌ری‌‌و جیاوازی‌‬ ‫نێ���وان به‌رپرس‌و تاكی‌ ئاس���اییه‌‪ ،‬واڵت‬ ‫ش���ادبون به‌بینینی‌ خاوه‌نشكۆ (مه‌لیك بۆ ك���وێ ده‌ب���ا؟ ئای���ا بڤه‌ی���ه‌ ئاوات‬ ‫غ���ازی‌) زۆر كۆشش���یان ده‌ك���رد ئه‌و به‌ده‌سه‌اڵتی‌ سه‌رده‌می‌ مه‌له‌كی‌‌و مه‌لیك‬ ‫شه‌ره‌فه‌یان پێببڕێ‌ كه‌ به‌شداربن له‌شتن‌و غازیه‌كان بخوازین؟ كامیان دڵس���ۆزترن‬ ‫ئ���ه‌و مه‌لیك���ه‌ی‌ له‌گ���ه‌ڵ كارمه‌ندێكی‌‬ ‫پاككردنه‌وه‌ی‌ ئوتۆمبێلی‌ مه‌لیك‪.‬‬ ‫مه‌لیك سوپاسی‌ میوانداری‌‌و هاوكاری‌ ئاسییدا بۆ (ئه‌بو حسن) جیانه‌كرایه‌وه‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ناحی���ه‌ (ابو بطیخ)ی‌ كردو یان ئه‌و مه‌لیكانه‌ی‌ ئه‌مڕۆ له‌كوردستان‬ ‫بێ ئه‌وه‌ی‌ واڵتی‌ س���ه‌ربه‌خۆمان هه‌بێ‪،‬‬ ‫گه‌ڕایه‌وه‌ ماڵه‌وه‌ به‌ده‌ست به‌تاڵی‌‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ناحیه‌ ڕوی‌ له‌پاسه‌وانه‌كه‌ی‌ ئ���ه‌وان له‌قول���ه‌ی‌ ق���اف‌و كۆمه‌ڵ���گا‬ ‫ك���ردو وتی‌ كوڕ‌ه تۆ چۆن وتت پیاوێكی‌ له‌پێده‌ش���ت‌و گه‌ل پیاده‌و ئه‌وان له‌ودیو‬ ‫عوسمانلی‌؟ مه‌گه‌ر تۆ مه‌لیك ناناسی‌؟! ئۆتۆمبێل���ه‌ دوامۆدێ���ل‌و جامی‌ تاریك‌و‬ ‫پاس���ه‌واغنه‌كه‌ی‌ وتی‌‪ :‬گ���ه‌وره‌م وه‌اڵ یه‌كره‌نگ‌و یه‌كجۆر ژماره‌كانیاندا خۆیان‬ ‫نه‌مناسی‌‪ ،‬هیچی‌ جیاواز نه‌بو له‌خه‌ڵكی‌ حه‌شارداوه‌و له‌كاروانیشدا نابینرێن‪ ،‬تۆ‬ ‫تر‪ ،‬ه���ه‌ر وه‌ك كارمه‌نده‌كانی‌ دی‌ وابو بڵێی‌ ئ���ه‌وان حه‌ز به‌بینینی‌ گه‌ل نه‌كه‌ن‬ ‫له‌جل‌و به‌رگ‌و هه‌ڵسوكه‌وتیدا‪ ،‬ئه‌گه‌ر تۆ یان گه‌ل چاره‌ی‌ ئه‌وانی‌ ناوێ یان هه‌ردو‬ ‫ئه‌گه‌ره‌كه‌ راسته‌؟!‬ ‫نه‌توتایه‌ بیهێنه‌ ژوره‌وه‌ ده‌رم ده‌كرد‪.‬‬

‫کاربه‌ده‌ستان له‌ودیو‬ ‫ئۆتۆمبێله‌ دوامۆدێل‌و‬ ‫جامی‌ تاریكه‌کانیاندا‬ ‫خۆیان حه‌شارداوه‌و‬ ‫له‌كاروانیشدا نابینرێن‪،‬‬ ‫تۆ بڵێی‌ ئه‌وان حه‌ز‬ ‫به‌بینینی‌ گه‌ل نه‌كه‌ن‬ ‫یان گه‌ل چاره‌ی‌‬ ‫ئه‌وانی‌ ناوێ یان هه‌ردو‬ ‫ئه‌گه‌ره‌كه‌ راسته‌؟!‬

‫‪13‬‬

‫دوو وێنەی رۆشنبیر‬ ‫رێبین هەردی‬ ‫دوو وێن���ەی دژبەی���ەک هەمیش���ە‬ ‫بەدوای تێگەیش���تن لەرۆشنبیرانەوەیە‬ ‫کە رەنگە لەناوەڕۆکدا لەیەک بونیادی‬ ‫فکریەوە سەرچاوە بگرن‪ .‬وێنەیەکیان‬ ‫رۆش���نبیران وەک فریشتەو پێشەنگ‌و‬ ‫پەیامبەرانێک وێن���ە ئەکات کە کاری‬ ‫س���ەرەکیان بەرگریکردن���ە لەئازادی‌و‬ ‫دادپەروەری ‌و پێشرەوایەتی کۆمەڵگا‬ ‫ئەکات‌و هەمیش���ە راستی ئەڵێت‪ .‬لەم‬ ‫وێنەیەدا رۆش���نبیر کەسێکە بەردەوام‬ ‫ژیانی خۆی لەپێناوی خەڵکیدا ئەخاتە‬ ‫مەترس���یەوەو هەمیش���ە لەملمالنێ‌و‬ ‫شەڕدایە لەگەڵ ستەمکاران‌و فەرمانڕەوا‬ ‫نادادپەروەره‌کاندا‪ .‬کەسێکە لەپێناوی‬ ‫راس���تی‌و ئازادیدا تێئەکوشێت‌و هیچ‬ ‫باکی ب���ەوە نیە لەپێناوی راس���تیدا‬ ‫ئەش���کەنجە یان زیندانی یان تەنانەت‬ ‫بکوژرێت‪.‬‬ ‫وێنەیەکی تریان ک���ە تەواو ناکۆکە‬ ‫بەم وێنەیە رۆش���نبیر وەک کەسێکی‬ ‫گوناهبار‌و ناپاک تەماش���ا ئەکات کە‬ ‫هەمیشە لەگەڵ دەسەاڵتداراندا دەست‬ ‫تێکەڵ ئەکات‌و لەپێناوی بەرژەوەندیە‬ ‫تایبەتیەکانی خۆیدا نەک راستی ناڵێت‪،‬‬ ‫بەڵکو خەڵک گومڕا ئ���ەکات‌و ئەبێتە‬ ‫کۆڵەکەیەک���ی س���ەرەکی حوکمڕانە‬ ‫ستەمکارەکان‪ .‬لەم وێنەیەدا رۆشنبیر‬ ‫مرۆڤێک���ی بەدکارو خۆپەرس���ت‌و دوو‬ ‫رووە کە ئامادەیە درۆبکات‌و لەپێناوی‬ ‫بەرژەوەن���دی خۆیدا هەموو ش���تێک‬ ‫پێشێل ئەکات‪.‬‬ ‫ب���ەاڵم ئ���ەم دوو وێن���ە ناک���ۆک‌و‬ ‫دژبەیەکەوە لەس���ەر ی���ەک بونیادی‬ ‫س���ەرەکی راوەس���تاون‪ :‬کە رۆشنبیر‬ ‫بونەوەرێکی نەک هەر بەهێزو کاریگەرە‪،‬‬ ‫بەڵکو بەش���ی شێری لەبەرپرسیارێتی‬ ‫روداوو پێش���هاتەکانی کۆمەڵ���گا‬ ‫بەرئەکەوێت‪ :‬ج���ا چ بەپۆزەتیڤ یان‬ ‫نێگەتیڤ‪.‬‬ ‫بەاڵم هەردوو ئەم وێنەیە دەرئەنجامی‬ ‫خیبرەیەک���ی مێژوویی���ە ک���ە بون‌و‬ ‫ئامادەبونی رۆش���نبیران لەکۆمەڵگادا‬ ‫دروستیان کردووە‪.‬‬ ‫وێنەی یەک���ەم هەر لەس���ەرەتاوە‬ ‫ئەگەڕێت���ەوە بۆ یەک���ەم دەرکەوتنی‬ ‫راستەقینەی رۆشنبیران وەک هیزێکی‬ ‫کۆمەاڵیەتی کاریگەر کە ئەتوانن هەم‬ ‫دژی ستەم هەڵوێست وەربگرن‪ ،‬هەم‬ ‫هێزێکی کاریگەرب���ن کە لەتوانایاندایە‬ ‫دەس���تکاری روداوو پێش���هاتەکانی‬ ‫ب���کات‪ .‬ئ���ەم وێنەیە لەس���ەردەمی‬ ‫"کێشەی دریفۆسەوە" لەسەدەی ‪١٩‬وە‬ ‫لەدایک ئەبێت کە لەراس���تیدا مێژووی‬ ‫لەدایکب���ون ی���ان دەرکەوتنی خودی‬ ‫"رۆشنبیرە" وەک بکەرێکی کۆمەاڵیەتی‬ ‫کاریگەرو بەهێز‪ .‬بەرگریکردنی زۆال لەو‬ ‫ئەفس���ەرە یەهودیەی بەخیانەتکردن‬ ‫تاوانبارک���را ب���وو‪ ،‬ک���ە لەئەنجامداو‬ ‫پ���اش ملمالنێیەکی گ���ەورە نەک هەر‬ ‫بەبێتاوان���ی دریف���ۆس کۆتایی هات‪،‬‬ ‫بەڵکو پەردەی لەسەر گەندەڵی زۆرێک‬ ‫لەدەزگاو کەس���ایەتیە س���ەربازیەکان‬ ‫هەڵدایەوە‪ .‬زۆریک لەلیکۆڵەره‌وان ئەم‬ ‫روداوە بەلەدایکبونی رۆش���نبیر وەک‬ ‫هێزێکی کۆمەاڵیەتی تەماش���ا ئەکەن‪.‬‬ ‫وێنەی یەکەمی رۆشنبیر وەک کەسێک‬ ‫کە لەپێناوی ئ���ازادی‌و دادپەروەریدا‬ ‫تێئەکۆش���ێت‪ ،‬ئەگەڕێت���ەوە بۆ ئەم‬ ‫دەرکەوتنە مێژووییە‪ .‬ئەم دەرکەوتنە‬ ‫سێ سیفەتی سەرەکی بەرۆشنبیرەوە‬ ‫ئەلکێنێت‪:‬‬ ‫‪ )1‬رۆش���نبیر کەس���ێکە ئامادەی���ە‬ ‫گ���ەر راس���تی دۆزی���ەوە‪ ،‬ب���ێ هیچ‬ ‫ترس���ێک لەپاش���هاتەکانی بەدەنگی‬ ‫بەرز رایگەیەنێ���ت‌و بەرگری لێبکات‪.‬‬ ‫میکانیزمەکانی بۆ ئەمکارەش نوسین‌و‬ ‫قەناعەتپێکردن‌و ئەرگۆمێنتە‪.‬‬ ‫‪ )2‬رۆش���نبیر کەسێکە وەک سارتەر‬ ‫ئەیگوت دەس���تئەخاتە ئەو بوارانەوە‬ ‫کە بواری تایبەتی خۆی نین‪ .‬بەناوی‬ ‫بەرگریکردن لەئازادی‌و دادپەروەریەوە‬ ‫قسە لەهەموو شێوازەکانی ستەمکاری‌و‬ ‫گەندەڵ���ی لەهەم���وو ئ���ەو بوارانەدا‬ ‫ئەکات ک���ە دورن لەب���واری تایبەتی‬ ‫خۆی���ەوە‪ :‬ئەمیل زۆال دژی حوکمێکی‬ ‫دادگا قس���ەیکرد‪ ،‬بەبێ ئەوەی خۆی‬ ‫هی���چ پەیوەندیەکی وەزیفی بەدادگاوە‬ ‫هەبێ���ت‪ ،‬زۆال رۆمانن���وس بوو‪ ،‬نەک‬ ‫پارێزەر یان دادوەر‪.‬‬ ‫‪ )3‬دەس���تێوەردانی رۆش���نبیران‬ ‫ب���ۆ بوارەکان���ی دەرەوەی ب���واری‬

‫رۆشنبیر کەسێکە‬ ‫ئامادەیە گەر‬ ‫راستی دۆزیەوە‪،‬‬ ‫بێ هیچ ترسێک‬ ‫لەپاشهاتەکانی‬ ‫بەدەنگی بەرز‬ ‫رایبگەیەنێت‌و‬ ‫بەرگری لێبکات‬ ‫کارکردنی تایبەتی خۆیان‪ ،‬بەدیدێکی‬ ‫رەخنەییەوەیە‪ .‬رۆش���نبیر کەس���ێکە‬ ‫رەخن���ە ل���ەو ش���تانە ئەگرێ���ت کە‬ ‫لەب���وارە جیاوازەکان���دا ئەیبینێ���ت‌و‬ ‫هەس���تئەکات مەترس���ین بۆ ئازادی‬ ‫خەڵ���ک‌و بەدیهێنانی دادپ���ەروەری‪.‬‬ ‫زۆال لەبەرگریکردنی���ەوە لەدریف���ۆس‪،‬‬ ‫گواستیەوە بۆ تاوانبارکردنی هەموو ئەو‬ ‫کەس‌و هێزانەی دەستیان لەم تاوانەدا‬ ‫هەبووە‪ .‬وتارە بەناوبانگەگەش���ی هەر‬ ‫بەم ناوەوە بوو "من تاوانبار ئەکەم"‪.‬‬ ‫تائێس���تاش زۆر ک���ەس ک���ە ناوی‬ ‫رۆشنبیر دێنن‪ ،‬ئەم وێنەو سیفەتانەیان‬ ‫بیر ئەکەوێتەوە‌و هەر لێرەشەوە وەک‬ ‫بونەوەرێک تەماشای ئەکەن کە ئەبێت‬ ‫بێ هیچ ترس���ێک داکۆکی لەراستی‌و‬ ‫دادپەروەری‌و ئازادی بکات‌و رەخنەی‬ ‫هەموو ئەو هێز‌و کەس���انەش بکات کە‬ ‫دەستیان لەپێشێلکاریە جیاوازەکاندا‬ ‫هەیە‪.‬‬ ‫وێن���ەی دوه���ەم بەپێچەوانەوە وای‬ ‫ئەبینێ���ت رۆش���نبیران ب���ەوەدا کە‬ ‫ئەتوان���ن کاریگەریەک���ی گەوره‌ی���ان‬ ‫لەس���ەر رای گش���تی هەبێت‪ ،‬لەالیەن‬ ‫س���تەمکارەکانەوە بەکارئەهێنرێن بۆ‬ ‫ئەوەی خەڵکی لەراس���تیەکان گومڕا‬ ‫بکەن‌و پاس���او ب���ۆ کارە ناڕەواکانی‬ ‫س���تەمکاران بهێننەوە‪ .‬بگرە هەندێک‬ ‫زی���ادەرەوی ئەکەن‌و بڕوایان وایە هیچ‬ ‫س���تەمکارێک ناتوانێت بەئاس���ودەیی‬ ‫حوکمڕان���ی بکات گەر رۆش���نبیران چ‬ ‫بەیارەمەتیدان���ی‪ ،‬چ بەبێدەنگب���ون‬ ‫لەکارەکانی‪ ،‬هاریکاریان نەکردبێت‪.‬‬ ‫لەپش���ت هەم���وو س���تەمکارو‬ ‫دیکتاتۆرێک���ی گەورە ی���ان بچوکەوە‬ ‫لەش���کرێک رۆش���نبیر هەی���ە کە یان‬ ‫تیوریزە بۆ کارەکانی ستەمکار ئەکات‬ ‫ی���ان لەباش���ترین حاڵەت���دا بێدەنگی‬ ‫هەڵئەبژێرێت‌و تەنها ئەو کارانە ئەکات‬ ‫کە بەر ستەمکار ناکەون‪.‬‬ ‫بەراس���تیش ه���ەردوو وێنەک���ەی‬ ‫رۆشنبیر لەئەزمونە جیاوازەکاندا بون‌و‬ ‫ئامادەییان هەبووەو بەش���ی خۆشیان‬ ‫کاریگەریان لەسەر روداوەکان هەبووەو‬ ‫هەیە‪ .‬وەک چۆن هی���چ خەباتێک دژ‬ ‫بەس���تەمکاری بەبێ بون‌و بەش���داری‬ ‫رۆش���نبیر نەب���ووە‪ ،‬ه���ەرواش هیچ‬ ‫س���تەمکاریەک بەبێ پش���تگیری یان‬ ‫بێدەنگ���ی رۆش���نبیران فەرمانڕەوایی‬ ‫نەکردووە‪.‬‬ ‫رۆشنبیران هەمیش���ە بەویست یان‬ ‫ناویس���ت لەهەلومەرج‌و پیشهاتەکانی‬ ‫کۆمەڵ���گادا بەش���دارن‌و ناتوان���ن‬ ‫لەدەرەوەی یەکێک ل���ەم دوو وێنەیە‬ ‫بژی���ن‪ .‬یان کەس���ێکی نەت���رس کە‬ ‫مافی ئ���ەوە بەخۆی ئ���ەدات بەناوی‬ ‫بەرگریکردن لەئازادیەوە قسە لەهەموو‬ ‫ئەو ش���تانە بکات کە بەهەڕەش���ەی‬ ‫ئەزانێت بۆ سەر ئازادی‌و دادپەروەری‪،‬‬ ‫یان بەرگ���ری لەفەرمان���ڕەوا ئەکات‌و‬ ‫بێدەنگ���ی هەڵئەبژێرێ���ت‪ .‬بەاڵم کام‬ ‫یەک ل���ەو دەوران���ە هەڵبژێرێت یەک‬ ‫شت بەنەگۆڕی ئەمێنێتەوە‪ :‬رۆشنبیر‬ ‫کەسێکە تیوەگالو لەکێشەو گرفتەکانی‬ ‫واڵتەکەیداو بەحوکمی دەستگەیشتنی‬ ‫بەئامرازەکانی راگەیاندن‪ ،‬ئەتوانیت کار‬ ‫لەسەر زیهن‌و بیرکردنەوەی ژمارەیەکی‬ ‫زۆری خەڵک بکات‪.‬‬

‫‪14‬‬

‫)‪ )389‬سێشه‌مم ‌ه ‪2013/8/6‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫شۆڕشی ئاو‬ ‫به‌ختیار شێخ عوسمان‬

‫یه‌كێك‬ ‫له‌خه‌سڵه‌ته‌كان ‌ی‬ ‫ئاو‪ ،‬شه‌فافیه‌ت‌و‬ ‫رونیه‌‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ ‌ی‬ ‫تێبگه‌ن له‌وه‌ی‌ ك ‌ه‬ ‫ده‌بێت "په‌رله‌مان‌و‬ ‫ئه‌ندامه‌كانی‌" پێش‬ ‫هه‌ر شوێنێكی‌ تر‬ ‫رون‌و شه‌فاف بن‬

‫ی‬ ‫وه‌ك دو كۆمه‌ڵن���اس‪ ،‬جی���اواز ‌‬ ‫نێ���وان مارك���س‌و مۆنتیس���كیو له‌مه‌ڕ‬ ‫ی كۆمه‌ڵگ���ه‌‪،‬‬ ‫چاكس���ازی‌‌و گۆڕان���كار ‌‬ ‫ی وابو‬ ‫له‌وه‌دای���ه‌ كه‌ یه‌كه‌میان ب���اوه‌ڕ ‌‬ ‫كه‌ به‌ڕێگه‌ی‌ شۆڕش كۆمه‌ڵگه‌ ده‌گات ‌ه‬

‫ئ���ه‌و یه‌كس���انییه‌ی‌ ك��� ‌ه مرۆڤ���ه‌كان‬ ‫سه‌روه‌رو ئاسوده‌و خاوه‌ن ماف ده‌بن‪.‬‬ ‫له‌الی مۆنتیس���كیو دام���ه‌زراوه‌ی‌ ئازاد‬ ‫بناغه‌یه‌ بۆ پێش���كه‌وتن‌و هاوسه‌نگی‌‌و‬ ‫دادپه‌روه‌ری‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‪.‬‬ ‫ی ك���ورد له‌نێوان ئه‌م دو‬ ‫ئه‌گه‌ر دۆز ‌‬ ‫بی���ردۆزه‌دا ش���رۆڤه‌ بكه‌ی���ن ده‌گه‌ین ‌ه‬ ‫چه‌ن���د ده‌رئه‌نجامێك‪ .‬ش���ۆڕش به‌مانا‬ ‫ی ك ‌ه كاری گۆڕینی‌ سه‌رجه‌م‬ ‫فراوانه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫كایه‌كان���ی‌ كۆمه‌ڵگ���ه‌و ئازادكردن��� ‌‬ ‫مرۆڤ���ه‌كان بێ���ت‪ ،‬ئه‌وا ك���ورد وه‌ك‬ ‫ی چه‌وس���اوه‌و داگیرك���راو ك ‌ه‬ ‫گه‌لێك ‌‬ ‫ی رزگای خۆی كردو‌ه‬ ‫خه‌بات ‌‬ ‫(وه‌ك پرۆس���ه‌و وه‌ك ده‌رئه‌نج���ام)‬ ‫ی رزگاری نیش���تیمانی‌ بو‌ه نه‌ك‬ ‫خه‌بات ‌‬ ‫شۆڕش‪ ،‬نیش���تیمان كه‌ به‌مانای خاك‬ ‫ی یه‌ك دێت‪،‬‬ ‫دێت‪ ،‬رزگاری خاك به‌پله‌ ‌‬ ‫ئازادی‌و س���ه‌روه‌ری‌ مرۆڤه‌كان ده‌چێت ‌ه‬ ‫ی دوات���ر‪ .‬بۆیه‌ دوای‬ ‫پل���ه‌و خانه‌كان��� ‌‬ ‫ی پێویسته‌ شۆڕش‬ ‫رزگاری نیش���تیمان ‌‬ ‫ی چاكسازی‌‌و‬ ‫به‌رده‌وام بێت‌و پرۆس��� ‌ه ‌‬ ‫گۆڕانكاری سه‌رجه‌م بواره‌كان بگرێته‌و‌ه‬ ‫تا ئازادبونی ته‌واوی‌ مرۆڤه‌كان‪.‬‬ ‫ی كوردس���تان‬ ‫ی په‌رله‌مان ‌‬ ‫بنیاتنان��� ‌‬ ‫دوابه‌دوای راپه‌ری���ن یه‌كێكه‌ له‌و كار‌ه‬ ‫ی ك��� ‌ه ده‌كرا ببێت��� ‌ه بناغه‌و‬ ‫ناوازان���ه‌ ‌‬ ‫هه‌وێن���ی‌ به‌عه‌قاڵنیكردن���ی كۆمه‌ڵگه‌و‬ ‫ی‬ ‫ی كۆی‌ داموده‌زگان ‌‬ ‫به‌سیس���ته‌مكردن ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌بردن‪ .‬كاركردنی‌ په‌رله‌مان وه‌ك‬ ‫دامه‌زراوه‌یه‌كی دیل‌و یه‌خس���یر له‌بری‬ ‫ی كۆی‬ ‫ی ئ���ازاد كرۆك��� ‌‬ ‫دامه‌زراوه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫كێشه‌كان بو (دیلی به‌رژه‌وه‌ندی‌ حیزب‌و‬ ‫یه‌خسیری عه‌قڵی خێڵ‌و بنه‌ماڵه‌)‪.‬‬ ‫له‌پانۆرامای په‌رله‌ماندا‪ :‬دو ده‌وره‌ی‬ ‫په‌رله‌مانی‌ كه‌ یه‌كێتی‌‌و پارتی چاوساغی‬ ‫ی‬ ‫په‌رله‌م���ان بون‌و تا ده‌گات���ه‌ ده‌وره‌ ‌‬ ‫ی لیستی‌ ئۆپۆزسیۆن‬ ‫سێیه‌م‌و دروستبون ‌‬ ‫ی ئۆپۆزسوێنیش)‪،‬‬ ‫(وێڕای فش���اره‌كان ‌‬ ‫ی په‌یوه‌ن���دی به‌بودجه‌وه‌ بێت‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫گۆڕان���كای له‌بودج���ه‌ی‌ دزراوه‌وه‌ ب���ۆ‬ ‫ی دیارو‬ ‫ی خه‌ڵك نه‌بو به‌ژماره‌ ‌‬ ‫بودج���ه‌ ‌‬ ‫ئاشكرا‪ .‬یاس���ا ده‌رچوه‌كان وا نیشان ‌ه‬ ‫نراونه‌ته‌و‌ه ك ‌ه له‌خزمه‌تی‌ ده‌سته‌بژێری‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌ره‌وه‌داو پاراس���تنیان بێت له‌ڕو ‌‬ ‫ئه‌منی‌‌و س���ه‌روه‌ت‌و سامانیانه‌وه‌‪ ،‬نه‌ك‬ ‫ك���ۆی كۆمه‌ڵگه‌‪ .‬دیاره‌ هه‌ر ش���وێنێك‬ ‫ی له‌وج���ۆره‌ی هه‌بێت‪ ،‬هیچ‬ ‫په‌رله‌مان��� ‌‬

‫ی ت���ری ئازادی‬ ‫ج���ۆر‌ه دامه‌زراوه‌یه‌ك ‌‬ ‫نابێت‪.‬‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر كارێك���ی‌ ت���ری‌ په‌رله‌مان‬ ‫چاودێ���ری‌و لێپرس���ینه‌و‌ه بێ���ت‪،‬‬ ‫ده‌سته‌وه‌س���تانی‌ په‌رله‌مان له‌به‌رده‌م‬ ‫ن���ه‌وت‌و وه‌زاره‌ته‌كه‌ی���دا نمونه‌یه‌ك���ی‬ ‫ی ئه‌و ره‌وش��� ‌ه‬ ‫ش���پرزه‌یه‌‪ .‬كۆكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی په‌رله‌مان به‌تایبه‌تی‌ له‌بواری‬ ‫ناجۆره‌ ‌‬ ‫"ن���ه‌وت " دا له‌گ���ه‌ڵ یاس���ای ته‌مه‌ن‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم‪ ،‬رێك‬ ‫درێژكردن ‌‬ ‫میرنشینی‌ نه‌وت دێنێته‌ به‌رهه‌م‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی م���اوه‌ ‌‬ ‫یاس���ای درێژكردن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆكی هه‌رێ���م ك ‌ه‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی دیموكراسی ته‌واوبوو‬ ‫به‌تراژدیای ناشتن ‌‬ ‫ی‬ ‫هۆكاربو بۆ گواس���تنه‌وه‌ی‌ په‌ش���ێو ‌‬ ‫ی‬ ‫ن���او په‌رله‌مان بۆ ناجێگی���ری زیاتر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌ش���ی سیاس ‌‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌و تێكچون ‌‬ ‫ناو هه‌رێم‪ .‬كاردانه‌وه‌ی‌ ئۆپۆزس���یۆن‬ ‫به‌وه‌ش���اندنی‌ بتڵی ئاو ده‌س���تپێكردو‬ ‫دواتر ناوزه‌د كرا به‌شۆڕشی‌ بتڵ‪ .‬به‌اڵم‬ ‫ی ئه‌و شۆڕشه‌و رێگرتن‬ ‫بۆ به‌رده‌وامبون ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ڵوێس���ت ‌‬ ‫له‌ن���ادادی‌و ئیدانه‌كردن ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆكی په‌رله‌مان‌و‬ ‫ناجوامێران���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ك ‌ه هاوشان ‌‬ ‫ئه‌و ئه‌ندام په‌رله‌مانانه‌ ‌‬ ‫سه‌رۆكی په‌رله‌مان‪ ،‬چاره‌نوسی خۆیان‌و‬ ‫ی هه‌رێمیان به‌و ئه‌نجامه‌ گه‌یاند‪.‬‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫هه‌روه‌ه���ا وانه‌ی���ه‌ك بێت ب���ۆ ئه‌ندام‬ ‫په‌رله‌مانی‌ ده‌وره‌كانی‌ داهاتو‪ ،‬وا باش ‌ه‬ ‫ك ‌ه ئه‌و شۆڕش��� ‌ه به‌رده‌وامبێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌بری بتڵ‪ ،‬ئاوی‌ ناو بتڵ به‌كاربهێنرێت‬ ‫ی هاوبه‌شن له‌جۆرێك‬ ‫بۆ هه‌ریه‌ك له‌وانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ش���كاندن ‌‬ ‫له‌ج���ۆره‌كان له‌تاوان��� ‌‬ ‫ماف���ی خه‌ڵ���ك‌و تێكدانی‌ سیس���ته‌م‌و‬ ‫ی‬ ‫ی دیكتاتۆردا‪ .‬به‌كارهێنان ‌‬ ‫به‌رهه‌مهێنان ‌‬ ‫ئ���او ب���ۆ روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی���ان چه‌ن���د‬ ‫مانایه‌ك ده‌به‌خش���ێت‪ ،‬له‌وانه‌‪ :‬یه‌كێك‬ ‫ی ئاو‪ ،‬ش���ه‌فافی ‌هت‌و‬ ‫له‌خه‌س���ڵه‌ته‌كان ‌‬ ‫ی ك ‌ه‬ ‫رونیه‌‪ ،‬بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ تێبگه‌ن له‌وه‌ ‌‬ ‫ده‌بێت "په‌رله‌مان‌و ئه‌ندامه‌كانی‌" پێش‬ ‫هه‌ر ش���وێنێكی‌ تر رون‌و شه‌فاف بن‪.‬‬ ‫ی ئ���او ئه‌وه‌یه‌ ك ‌ه‬ ‫خه‌س���ڵه‌تێكی‌ ت���ر ‌‬ ‫پاككه‌ره‌وه‌ی‌ هه‌م���و زینده‌وه‌راكان ‌ه تا‬ ‫ی‬ ‫ده‌گاته‌ مردوه‌كانی���ش‪ ،‬پاككردنه‌وه‌ ‌‬ ‫په‌رله‌مانی‌ داهاتو له‌و جۆره‌ كه‌س���انه‌‪،‬‬ ‫ی ئاوه‌ به‌س���ه‌ر‬ ‫س���ه‌ركه‌وتنی‌ شۆڕش��� ‌‬ ‫ئه‌وان���ه‌دا ك ‌ه شۆڕش���یان نه‌كرد به‌اڵم‬ ‫شۆڕشیان بۆخۆیان برد‪.‬‬

‫کورد‌و گوهۆرین‬ ‫سه‌بری سلێڤانه‌یی‬ ‫پرسگرێک ل هه‌ر جهی هه‌نه‌‪ ،‬چو ملله‌ت‬ ‫نینن بێ پرس���گرێک‪ .‬لێ‪ ،‬دور نین ‌ه هه‌ر‬ ‫پرس���گرێکه‌ک گوهۆرینه‌کێ یان ژیانه‌کا‬ ‫ن���و دگه‌ل خو‌ه بهینت به‌لێ مرۆڤی کورد‬ ‫(رێژه‌دار) نه‌وێرت ه���زرا گوهۆرینێ یان‬ ‫ژیان���ه‌ک نو بکت‪ ،‬دترس���ت یا هه‌یی ژی‬ ‫ژ ده‌ست بدت له‌ورا هه‌رده‌م ب دۆرهێلی‬ ‫خو‌ه رازییه‌‌‌و پرسگرێکان دنڤینت‪ .‬ئه‌و د‬ ‫رابردویی د‌ه دژیت‌و رابردو ژی حیرمان‪،‬‬ ‫ته‌په‌س���ه‌ری‌و چه‌وساندنه‌‪ ،‬دترست نه‌کو‬ ‫ئ���ه‌و رابردویه‌ بزڤ���رت‪ .‬به‌لێ هه‌گه‌ر ئه‌و‬ ‫د داهاتوی���ی ده‌ بژیت‪ ،‬ئانکو هێڤیخواز‌و‬ ‫خه‌ون���ه‌دار ب���ت‪ ،‬هینگێ ت���ۆ بێژی ئه‌و‬ ‫ب ئه‌ڤرۆیێ خ���وه‌ رازی ببت؟! نه‌خوه‌‪،‬‬ ‫ت���رس ژ رابردویی‌و نه‌بونا ئینس���یاتیڤێ‬ ‫ب���ۆ داهاتوی���ی‪ ،‬وی دک���ت مرۆڤه‌ک���ێ‬ ‫کۆنزه‌رڤاتی���ڤ کو هن���ده‌ک جاران خو‌ه‬ ‫دگه‌ل دۆرهێلی دگونجینت‪ ،‬به‌لێ گه‌له‌کییا‬ ‫جاران خوه‌ راده‌ستی وی دۆرهێلی دکت‪.‬‬ ‫دابرانه‌ک د ناڤبه‌را دوهی‪ ،‬ئه‌ڤرۆ‌و سوبایێ‬ ‫وی ده‌ هه‌ی���ه‌‌و ئه‌ڤه‌ وه‌ دکت ئه‌و مرۆڤه‌‪،‬‬ ‫ده‌ستڤاال‪ ،‬ل ده‌رڤه‌یی زه‌مه‌نی بمینت‪ .‬ل‬ ‫به‌رفره‌هیی���ان چو که‌س وی ناهینت بیرا‬ ‫خوه‌‌و ل ته‌نگاڤییان ژی هه‌رکه‌س ب سه‌ر‬ ‫فعال وی هلبویه‌‪ ،‬ده‌ستێ خو‌ه ب سه‌رێ‬ ‫وی د‌ه دهین���ت‌و ب هن���ده‌ک ئاخاڤتنێن‬ ‫خه‌مره‌ڤی���ن وی قانع دک���ت‪ .‬ئاخاڤتن‌و‬ ‫کریارێ���ن م ‌ه بونه‌ پارادۆک���س‪ ،‬ره‌فتار‌و‬ ‫بریاران ژی چ���و په‌یوه‌ندی ب گه‌وهه‌رێ‬ ‫دۆزێ‌و میراتێ دیرۆکی ڤ ‌ه نه‌مایه‌‪.‬‬ ‫نه���ا‪ ،‬بویه‌رێن هه‌ری م���ه‌زن دقه‌ومن‌و‬ ‫ئه‌م ب خه‌مس���اری وه‌ردگ���رن‪ ،‬دیارد‌ه‬ ‫په‌یدا دبن‌و دیس���ان ئه‌م خوه‌ ب س���ه‌ر‬ ‫ڤه‌ لێنادن‪ ،‬ده‌ڤه‌را رۆژهه‌التا ناڤه‌راستێ‬ ‫تێکش���ێال‌و هه‌مدیس���ان ئ���ه‌م موییه‌کێ‬ ‫ژخوه‌ ش���اش ناک���ن‪ ...‬ئ���ه‌م ژبیر دکن‬ ‫ک���و دونیا بویه‌ گونده‌ک���ێ بچویک‌و هه‌ر‬ ‫تش���تێ ل قورنه‌ته‌کێ بقه‌ومت‪ ،‬باندۆرێ‬ ‫ل قورنه‌ت���ا دی دکت‪ .‬ئه‌م ژی ل جهه‌کێ‬ ‫ل ڤێ دونیای���ێ ئاکنجی نه‌‪ ،‬ئه‌و جهه‌ ژ‬ ‫هه‌ر جهه‌کێ دی پتر به‌رهه‌ڤ ‌ه کو توشی‬ ‫مه‌ترس���ی‌و کاره‌س���اتان ببت‪ ،‬به‌لێ ئه‌م‬

‫فێربون��� ‌ه یا خوه‌ش بۆ خوه‌ بێژن‌ (خو‌ه‬ ‫بخاپینن)‪ .‬هه‌گه‌ر ئه‌م چو تشتی بۆ خو‌ه‬ ‫نه‌کن خه‌م‪ ،‬ناهێت��� ‌ه وێ مه‌عنێ کو ئه‌م‬ ‫پارازتین���ه‌‌و به‌ال دوری مه‌ ی���ه‌‪ .‬بداخه‌‪،‬‬ ‫هێ���ژ ئه‌م چو ژ خوه‌ نزانن‌و دگه‌ل هندێ‬ ‫م���ه‌ مێهڤانکییا خوه‌ ل س���ه‌ر تراژیدییا‬ ‫خوه‌ ڤ���ه‌دا‪ .‬ی���ێ نزانت دێ بێ���ژت م ‌ه‬ ‫ئمبراتۆرییه‌کا دامه‌زراندی‪ ،‬یان مه‌ سه‌رێ‬

‫مرۆڤێن سه‌رده‌م‬ ‫باوه‌ری ب‬ ‫گوهۆرینێ هه‌نه‌‪،‬‬ ‫گوهۆرین ب‬ ‫رامانا پروگرێسێ‬ ‫(پێشکه‌ڤتنێ)‪ .‬ل‬ ‫گۆر ده‌می ئه‌م ژی‬ ‫مرۆڤێن سه‌رده‌من‌‬

‫ده‌جالی هینایه‌‪ ،‬یان ژی مه‌ چو کێماسی‬ ‫ل خ���وه‌ نه‌هێالنه‌‌و وه‌ک ک���و دبێژن‪ :‬ب‬ ‫تنێ مرنا خوه‌دێ ژ م��� ‌ه کێمه! به‌لێ یا‬ ‫راس���ت‪ ،‬س���اال ‪ 2013‬ژی قه‌دیا‌و هێژ م ‌ه‬ ‫کاغ���ه‌زه‌ک ب قه‌د نڤش���ته‌کێ ژی وه‌ک‬ ‫به‌لگه‌نام���ه‌ نینه‪ ‌،‬ک���و ئه‌ڤا هه‌یی ته‌کوز‬

‫بک���ت‪ .‬ب گۆتنه‌کا دی‪ :‬م���ا ئه‌م (وه‌ک‬ ‫ملله‌ت‌و هه‌رێم) تش���ته‌کێ ژ چاره‌نڤیسێ‬ ‫خوه‌ دزانن گه‌لۆ؟! هنده‌ک جاران هنده‌ک‬ ‫الیه‌نگرێن پارتێن سیاس���ی به‌ره‌ڤانییێ ژ‬ ‫هنده‌ک سه‌رکرده‌یێن خو‌ه دکن‌و دبێژن‪:‬‬ ‫"ئه‌و چاره‌نڤیسێ مه‌ کوردان دزانن!" به‌لێ‬ ‫هه‌گه‌ر راست بت بال ئاشکه‌را بکن چونکی‬ ‫پرس پرسا ملله‌ته‌کی‌و وه‌الته‌کی یه‌‪ ،‬ن ‌ه‬ ‫پرسا که‌سه‌کێ یان پارته‌کا سیاسی یه‌‪.‬‬ ‫کی دبێژت کو د سیاس���ه‌تێ ده‌ گرانتی‬ ‫هه‌نه‌؟ نه‌خوه‌ ئه‌و ژ کویڤه‌ دزانت؟! دبت‬ ‫هنده‌ک دۆس���ت‌و هه‌ڤپه‌یمان هه‌بن‪ ،‬به‌لێ‬ ‫ئه‌م هه‌گه‌ر ئه‌م ل ناڤ ئه‌رش���یڤێ خو‌ه‬ ‫هه‌مییێ بگه‌رن ئه‌م وێ نڤش���تێ نابینن‪.‬‬ ‫مه‌سه‌ل ‌ه ده‌س���تکه‌ڤت‌و نڤیسینا دیرۆکێ‬ ‫یه‌‪ ،‬نه‌کو خوه‌زیک‌و ئه‌وهامن‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م‪ ،‬خوه‌دانێن دیرۆکه‌کا تراژیدی زو‬ ‫ب مه‌زه���ه‌ران هاتنه‌ خاپان���دن‪ .‬ئه‌م ب‬ ‫بس���ته‌هی‌و جورئه‌ته‌کا زێ���ده‌ یارییان ب‬ ‫چاره‌نڤیسێ خو‌ه دکن‪ ،‬ئه‌م ترسا خوه‌ ل‬ ‫پشت هنده‌ک پۆسته‌ر‌و الفیتان ڤه‌دشێرن‌و‬ ‫دلێ خوه‌ ب هنده‌ک ده‌ستکه‌ڤتێن بچویک‌و‬ ‫به‌روه‌خ���ت‪ ،‬خ���وه‌ش دک���ن‪ .‬دیرۆکه‌ک‬ ‫ژ به‌رخوه‌دان���ێ‪ ،‬ب ه���زاران ش���ه‌هید‪،‬‬ ‫ب���ه‌رده‌وام ده‌ربه‌ده‌ری‌و خوه‌لیس���ه‌ری‪،‬‬ ‫جینۆساید‌و وێرانی مه‌ هه‌می ب جاره‌کێ‬ ‫بگ���ۆری هنده‌ک م���ادده‌‌و مه‌زهه‌ران کر‪.‬‬ ‫مه‌ هێڤێنی وژدان‪ ،‬کولتور‌و ناس���نامه‌ بۆ‬ ‫خوه‌ نه‌هێال! هێژ ئه‌م دترس���ن‌و هێژ ئه‌م‬ ‫گونه‌هێ دکن د س���تۆیێ داگیرکه‌ران ده‌‪،‬‬ ‫جار ژی دکن د س���تۆیێ ده‌وله‌تێن مه‌زن‬ ‫ده‌‌‪ ،‬ج���ار ژی دبێژن خوه‌دێ حه‌زکرییه‌‪.‬‬ ‫راس���ته‌ داگیرک���ه‌ر‌و ده‌وله‌تێ���ن م���ه‌زن‬ ‫نه‌بێگونه‌هن‪ ،‬به‌لێ ب درێژییا دیرۆکا مه‌‪،‬‬ ‫دفنا مه‌ نه‌سۆتییه‌‌و مه‌ دانپێدان نه‌کریی ‌ه‬ ‫کو س���ویجێ هه‌ری مه‌زن ئ���ه‌م ب خو‌ه‬ ‫نه‌‪ ،‬ئه‌مێن خائین‌و دویڤالنک‪ .‬س���تیڤان‬ ‫ماالرمێ یێ هه‌لبه‌س���تڤان ژمێژا گۆتییه‌‪:‬‬ ‫"هن���ده‌ک ج���اران کویچ���ک ژ خوه‌دانێ‬ ‫خوه‌ ح���ه‌ز دکت‌و ی���ێ داگیرکری ژی ژ‬ ‫داگیرک���ه‌رێ خوه‌ حه‌ز دکت"‪ ،‬دیار‌ه ئه‌م‬ ‫ژ داگیرکه‌رێن خوه‌ حه‌ز دکن‪ ،‬باوه‌ر ناکن‬ ‫که‌نگی دێ خزمه‌تا وان کن‌و ئه‌م ب خو‌ه‬ ‫هه‌ڤدو تون ‌ه بکن‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫بیروڕا‬

‫سه‌ده‌ی ‪21‬و ئه‌ركی سۆشیال‬ ‫دیموكراته‌كانی كوردستان‬ ‫دڵشاد تاڵه‌بانی‬ ‫سۆشیال دیموكراته‌كان‌و سۆشیالیست‬ ‫ئینته‌رناسیۆنال سه‌ده‌ی بیست‌و یه‌كه‌م‬ ‫به‌س���ه‌ده‌ی ه���اوكاری‌و مرۆڤایه‌ت���ی‌و‬ ‫كۆمه‌ڵگای یه‌كگرتوی جیهانی‪ ،‬سه‌ده‌ی‬ ‫چه‌سپاندنی ئاشتی‌و دابینكردنی‬ ‫پێداویس���تییه‌كانی مرۆڤایه‌تی‌و‬ ‫ته‌واوكردنی یه‌كترو پاراس���تنی‬ ‫ژینگه‌ ناو ده‌به‌ن‪ ،‬بۆ مس���ۆگه‌ركردنی‬ ‫ژیانی نه‌وه‌كانی داهات���وو دابینكردنی‬ ‫خۆشگوزه‌رانی مرۆڤایه‌تی‪.‬‬ ‫ئه‌رك���ی سۆش���یال دیموكراته‌كانی‬ ‫كوردس���تان ‌ه هه‌وڵبده‌ن بۆ تێگه‌یشتن‬ ‫له‌بنه‌م���او پرنس���یپه‌ بنه‌ڕه‌تیه‌كان���ی‬ ‫ئه‌و بی���ر‌ه به‌دروس���تی‌و باڵوكردنه‌وه‌و‬ ‫تێگه‌یاندنی هه‌مو خه‌ڵكی كوردس���تان‬ ‫له‌رێب���ازو ئامانج��� ‌ه مرۆڤایه‌تیه‌كانی‌و‬ ‫له‌ناوه‌رۆك���ی بگ��� ‌هن‌و ش���ێوه‌ی كارو‬ ‫ئام���رازی به‌كارهاتویان ال رون بێت‪ ،‬تا‬ ‫بتوانن حیزبه‌كه‌یان به‌و ئاقارو رێڕه‌وه‌دا‬ ‫ئاراس���ته‌ بك���ه‌ن‪ ،‬راكێش���انی خه‌ڵك‬ ‫بۆ پرنس���یپ‌و خاڵ��� ‌ه بنه‌ڕه‌تییه‌كانی‬ ‫(ئ���ازادی‪ ،‬یه‌كس���انی‪ ،‬ه���اوكاری‌و‬ ‫به‌رجه‌س���ته‌كردنی دیموكراسی‪ ،‬مافی‬ ‫مرۆڤ‪ ،‬ئاشتی‪ ،‬دۆستایه‌تی‪ ،‬پاراستنی‬

‫(ی‪.‬ن‪.‬ك)و ئه‌و‬ ‫الیه‌نانه‌ش ك ‌ه‬ ‫خۆ به‌سۆشیال‬ ‫دیموكرات یان‬ ‫ئه‌لته‌رناتیڤ ده‌زانن‬ ‫پێویسته‌ به‌كرده‌و‌ه‬ ‫بۆ جه‌ماوه‌ری‬ ‫بسه‌لمێنن به‌رژه‌وه‌ندی‬ ‫كۆمه‌ڵ ده‌پارێزن‌و‬ ‫به‌ته‌نگ ویست‌و‬ ‫داخوازی‌و داواو‬ ‫پێداویستییه‌كانیان‬ ‫دێن‌و حیزبی داهاتون‪،‬‬ ‫به‌وه‌ به‌راستی ئه‌و‌ه‬ ‫ده‌كه‌وێت ‌ه رو ك ‌ه‬ ‫سۆشیال دیموكراتن‬ ‫ماف���ی نه‌ته‌وایه‌تی‪ ،‬مس���ۆگه‌ركردنی‬ ‫كارو بژێوی���ی‌و نیش���ته‌جێبون ب���ۆ‬ ‫هه‌موان‌و هێنانه‌كایه‌ی خۆشگوزه‌رانی‌و‬ ‫پاراستنی ژینگه‌ له‌هه‌رچ مه‌وقیع‌و كارو‬ ‫لێپرسراوه‌تیه‌كدا بن)‪ .‬ئه‌و ئه‌ركه‌شیان‬ ‫زۆر ساده‌و ئاسان نابێت‌و كاری جیدیی‌و‬ ‫به‌رده‌وامی هه‌مه‌الیه‌نه‌ی ده‌وێت‪.‬‬ ‫ئه‌وانه‌ی له‌كوردستان بیروبۆچونیان‬ ‫سۆشیال دیموكراتییه‌و روی تێده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫پێویسته‌ به‌وردی له‌خاڵه‌ بنه‌ڕه‌تییه‌كانی‬ ‫بگه‌ن‌و بڕواو قه‌ناعه‌تیان به‌وان ‌ه هه‌بێت‪،‬‬ ‫هه‌وڵبده‌ن خۆیان له‌سه‌ر ئه‌و مه‌به‌ستان ‌ه‬ ‫رابهێن���ن‌و له‌پراكتیك‌و ژیاندا په‌یڕه‌وی‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬به‌گونجانی هه‌ڵسوكه‌وت‌و ره‌فتارو‬ ‫كرداریان له‌گه‌ڵ ئه‌و بنه‌ماو پرنسیپانه‌و‬ ‫جوتكردنی به‌ڵێن‌و گفت‌و دروشمه‌كانیان‬ ‫له‌گه‌ڵ ره‌فتاریان به‌ش���ێوه‌ی عه‌مه‌لی‪،‬‬ ‫شانبه‌شانی ئه‌و‌ه خه‌ڵكی بۆ رابكێشن‌و‬ ‫خاڵه‌كانیان تێدا بڕوێن���ن‌و هه‌وڵبده‌ن‬ ‫كه‌سایه‌تییان به‌شێوه‌یه‌ك بینا بكه‌نه‌و‌ه‬ ‫ك ‌ه ره‌نگدانه‌وه‌ی بیروبۆچونه‌كان بێت‪.‬‬ ‫گه‌ر یه‌كێك خۆی بڕوای به‌مه‌به‌ستێك‬ ‫نه‌بێت‌و خۆی په‌ی���ڕه‌وی نه‌كات‪ ،‬چۆن‬ ‫توانای ئه‌وه‌ی ده‌بێت ئه‌و خه‌ڵکه‌ی بۆ‬

‫رابكێشێت‌و داوای په‌یڕه‌وكردنی له‌وان‬ ‫بكات‪.‬‬ ‫ك���ه‌ یه‌كێ���ك ب���اس له‌ئ���ازادی‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ده‌بێ���ت خ���ۆی به‌ته‌واوه‌ت���ی‬ ‫ێ بێت‌و‬ ‫له‌ناخه‌وه‌ قه‌ناع���ه‌ت‌و بڕوای پ ‌‬ ‫له‌ناوه‌ڕۆكی گه‌یشتبێت‌و تێبكۆشێت بۆ‬ ‫هێنانه‌كای���ه‌ی‪ .‬كاری جیدی بكات بۆ‬ ‫فراوانكردنی ئازادیه‌كان به‌ش���ێوه‌یه‌كی‬ ‫هوشیارانه‌ی دروست كه‌ خه‌ڵك له‌ماف‌و‬ ‫ئه‌ركه‌كانی���ان به‌ته‌واوه‌ت���ی تێبگه‌ن‪،‬‬ ‫نه‌بهێڵرێت ته‌جاوزی به‌سه‌ردا بكرێت‌و‬ ‫نه‌ به‌هه‌ڵه‌ به‌كاربێت‌و ته‌جاوز به‌س���ه‌ر‬ ‫ئ���ازادی خه‌ڵكی ترو مافی گشتیش���دا‬ ‫بكات‪ .‬په‌یوه‌ستبون‌و ملدان‌و ال‌و نه‌بێت ‌ه‬ ‫پێوه‌ری هه‌ڵسوكه‌وتی له‌گه‌ڵ خه‌ڵك‪.‬‬ ‫خه‌ڵك فێربكات چ���ۆن ئازادییان بۆ‬ ‫خۆی���ان ده‌وێ���ت‪ ،‬واش ئازادیی���ان بۆ‬ ‫خه‌ڵكی تریش بوێ���ت‪ ،‬به‌ته‌ریبكردنی‬ ‫ئازادیی خ���ۆت له‌گه‌ڵ ئازادیی خه‌ڵكی‬ ‫ت���ر‪ .‬ریفۆرمی بنه‌ڕه‌تی له‌سیس���ته‌می‬ ‫سیاسی‪ ،‬یاساكانی هه‌ڵبژاردن‪ ،‬جۆری‬ ‫حوكمڕان���ی‪ ،‬ش���ێوه‌ی به‌رێوه‌بردن���ی‬ ‫ده‌وڵه‌ت‪ ،‬دانانی ده‌س���تورو یاساكان‪،‬‬ ‫هه‌ڵس���ه‌نگاندن‌و ده‌س���تبژاركردن‌و‬ ‫ده‌ستنیش���انكردنی كادیرو كه‌سایه‌تی‬ ‫گونج���او ب���ۆ پێس���پاردنی ئه‌رك���ی‬ ‫به‌رێوه‌ب���ردن‌و هه‌ڵس���وڕانی كار ك��� ‌ه‬ ‫كه‌فائ���ه‌ت‌و توانایی‌و راب���ردوو پاكی‌و‬ ‫شایس���ته‌یی بۆ ئه‌و جێگای ‌ه بسه‌لمێت‌و‬ ‫بكرێته‌ بناغه‌و پێوه‌ر بۆ دانانی ‪.‬‬ ‫یه‌كس���انی به‌وت���ه‌ نابێ���ت‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫به‌هه‌ڵوێس���ته‌‪ ،‬ئه‌وه‌ش ته‌ماشاكردنی‬ ‫مرۆڤ‌و قبوڵكردن‌و هه‌ڵسوكه‌وتكردن‌و‬ ‫مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵی وه‌ك یه‌ك به‌یه‌ك‬ ‫چ���او‪ ،‬خه‌ڵكی نات���وان نه‌خۆش‌و الواز‬ ‫به‌ش���ێوه‌ی تایبه‌تی هه‌ڵس���وكه‌وتیان‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ئه‌نجامبده‌ن‪ .‬مافی خه‌ڵكی تر‬ ‫پێش���ێل نه‌كات بۆ كه‌س���ی تر به‌پێی‬ ‫دورو نزیك���ی له‌خۆی���ه‌وه‌‪ ،‬یان به‌هۆی‬ ‫ره‌گه‌زو كه‌س���ایه‌تی كۆمه‌اڵیه‌تی‪ ،‬یان‬ ‫لێپرسراوێتی‌و جیاوازی له‌سامان‪ .‬ئه‌م ‌ه‬ ‫مانای دانی مه‌وداو ده‌رفه‌ت به‌هه‌موان‬ ‫وه‌ك���و یه‌ك���ه‌ ب���ۆ گوزارش���ت له‌خۆو‬ ‫خۆنواندن له‌كارو كردار وه‌ك یه‌ك‪.‬‬ ‫ه���اوكاری‬ ‫به‌رجه‌س���ته‌كردنی‬ ‫مه‌به‌س���تێك ‌ه ك ‌ه په‌یوه‌ن���دی به‌تاك‌و‬ ‫كۆم ‌هڵ‌و بار‌ودۆخ‌و باری كه‌س���ایه‌تی‌و‬ ‫تێگه‌یشتنه‌وه‌ هه‌یه‌‪ ،‬ده‌بێت ئه‌وه‌ ده‌رك‬ ‫بكرێت كه‌ بێ هاوكاری یه‌كتر ناتوانرێت‬ ‫به‌ئامانج‌و ئاره‌زوه‌ به‌رزه‌كان بگه‌ین‪.‬‬ ‫سۆشیال دیموكراته‌كانی كوردستان‬ ‫پێویس���ت ‌ه له‌هه‌م���و ك���ه‌س زیات���ر‬ ‫دیموكراتیخ���وازو دیموكراتپه‌روه‌ریش‬ ‫بن‪ ،‬له‌گه‌ڵ خه‌ڵك به‌گیانی دۆستایه‌تی‌و‬ ‫دیموكراتیی���ه‌و‌ه مامه‌ڵ��� ‌ه بك��� ‌هن‌و‬ ‫هه‌ڵوێس���تیان هه‌بێت‪ .‬له‌یه‌كگه‌یشتن‌و‬ ‫یه‌ك قبوڵكردن‌و رێزگرت���ن له‌بۆچون ‌ه‬ ‫جی���اوازه‌كان‌و ئاماده‌ی���ی گفتوگ���ۆو‬ ‫دیالۆگ‌و گوێدان به‌ویس���تی خه‌ڵكی تر‬ ‫بناغه‌ی دیموكراسییه‌‪.‬‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌ی روحی���ه‌ت‌و كه‌لتوری‬ ‫دیموكراس���ی له‌ناو حیزب‌و جه‌ماوه‌رو‬ ‫كۆمه‌ڵ���دا (بون���ی خۆی���ان به‌نمونه‌و‬ ‫پێش���ه‌نگ له‌و بواره‌دا)‪ .‬ره‌تكردنه‌وه‌ی‬ ‫هه‌مو شێوه‌و شێوازه‌كانی دیكتاتۆریزم‬ ‫له‌ژێ���ر هه‌ر په‌رده‌و پاس���اوێكدا بێت‌و‬ ‫وه‌ستان به‌رامبه‌ری‌‪.‬‬ ‫چ���ۆن خه‌ڵك ح���ه‌ز ب���ه‌و‌ه ده‌كات‬ ‫مافی بپارێزرێت‌و بوار ده‌ڕه‌خس���ێنێت‬ ‫بۆ گه‌یش���تن به‌و مافانه‌و پاراس���تنی‪،‬‬ ‫واش ده‌بێت ته‌ماش���ای مافی مادیی‌و‬ ‫مه‌عنه‌ویی خه‌ڵكی تری���ش بكات‪ ،‬جا‬ ‫پێویس���ته‌ سۆش���یال دیموكراته‌كانی‬ ‫كوردستان له‌هه‌مو كه‌س زیاتر ئاوڕ له‌و‬ ‫مه‌به‌س���ت ‌ه بده‌نه‌وه‌و گرنگی پێ بده‌ن‌و‬ ‫كاری پێ بكه‌ن ‪.‬‬ ‫ده‌بێ���ت سۆش���یال دیموكراته‌كانی‬ ‫كوردس���تان له‌هه‌مو ك���ه‌س زیاتر كار‬ ‫بكه‌ن بۆ به‌رجه‌سته‌كردنی دیموكراسی‬ ‫ئاب���وری‪ ،‬داكۆك���ی له‌به‌كارهێن���ه‌ر‪،‬‬ ‫كااڵی چ���اك‌و له‌س���ه‌رچاوه‌ی زانراوی‬ ‫باوه‌ڕپێك���راو‪ ،‬پش���تگیری پ���رۆژه‌ی‬ ‫نیش���ته‌جێبونی گونجاو بۆ هاواڵتییانی‬ ‫كه‌مده‌رام���ه‌ت‪ ،‬چاككردن���ی كار‌ه‬ ‫خزمه‌تگوزاریی���ه‌كان‌و داكۆكی له‌مافی‬ ‫خه‌ڵ���ك ل���ه‌و ب���واره‌دا‪ ،‬پش���تگیری‌و‬ ‫هاندان���ی وه‌به‌رهێن���ان‌و به‌رهه‌م���ی‬ ‫ناوخۆ‪ ،‬به‌تایبه‌ت پرۆژه‌ی كشتوكاڵی‌و‬ ‫گه‌شتوگوزارو بیناسازی‌و پیشه‌سازیی‬ ‫خۆراكی‌و بواری پاككه‌ره‌وه‌‪ ،‬پشتگیری‬ ‫له‌ب���ازاڕی كارو دیموكراس���یكردنی‬ ‫بارودۆخی كارو چاككردنی سیس���تمی‬ ‫موچه‌و كرێ له‌كه‌رتی تایبه‌ت‌و گشتی‌و‬

‫گه‌ر (ی‪.‬ن‪.‬ك)‬ ‫هه‌ڵوێست‪ ،‬كار‪،‬‬ ‫كردارو ره‌فتار‬ ‫هه‌روه‌ك ئێستا‬ ‫بێت‌و چاوپێخشاندن‬ ‫به‌هه‌مو مه‌به‌سته‌كاندا‬ ‫نه‌كرێت‪ ،‬گۆڕانكاریی‬ ‫بنه‌ڕه‌تی رونه‌دات‪،‬‬ ‫ئه‌وا هه‌مو ده‌بنه‌‬ ‫حیزبی رابردوو‬ ‫جه‌ماوه‌ر به‌سه‌ریاندا‬ ‫تێده‌په‌ڕێت‌و ده‌یانخات ‌ه‬ ‫پشتی سه‌ری خۆیه‌وه‬ ‫پش���تگیری له‌دامه‌زراندنی نوسینگه‌ی‬ ‫كارو س���ه‌نته‌ره‌كانی راهێنان‌و فێربون‌و‬ ‫به‌رزكردن���ه‌وه‌ی ئاس���تی كارمه‌ندان‪،‬‬ ‫په‌یڕه‌وكردنی هه‌مو بیمه‌كان له‌كه‌رتی‬ ‫تایبه‌تیش‪.‬‬ ‫له‌ب���واری ژینگه‌ش���دا پێویس���ت ‌ه‬ ‫سۆشیال دیموكراته‌كان له‌هه‌مو كه‌س‬ ‫زیات���ر به‌ته‌نگی پاراس���تنی بواره‌كانی‬ ‫سروش���ت‌و ژینگه‌ی مرۆڤ‪ ،‬گیانه‌وه‌رو‬ ‫زینده‌وه‌رانی كوردس���تان ب���ن‌و كاری‬ ‫ب���ۆ بك���ه‌ن‪ .‬نه‌هێالن���ی قۆرخكردنی‬ ‫ش���اخ‌و دۆڵ‌و چه‌م‌و ل���ه‌وه‌ڕگاكان ك ‌ه‬ ‫به‌ناوو پاس���اوی جۆراجۆره‌وه‌ زۆربه‌ی‬ ‫ته‌لبه‌ندكراوه‌و خه‌ریك ‌ه پاشماوه‌كه‌شی‬ ‫داگی���ر ده‌كرێت‪ ،‬دانانی س���نورێك بۆ‬ ‫ته‌جاوزه‌كان له‌به‌رئه‌وه‌ی موڵك‌و مافی‬ ‫گش���تیه‌و ته‌نان���ه‌ت حكومه‌تیش بۆی‬ ‫نیه‌و مافی ئه‌وه‌ی نی ‌ه به‌ویس���تی خۆی‬ ‫ته‌س���ه‌روفی پێو‌ه بكات‌و بیبه‌خشێت‪،‬‬ ‫ته‌نها بۆ پرۆژه‌ ستراتیژیه‌كانی سودی‬ ‫گشتی نه‌بێت‪ ،‬گێڕانه‌وه‌ی ئه‌و زه‌ویانه‌و‬ ‫س���زادانی ئه‌وانه‌ی به‌ناهه‌ق ده‌ستیان‬ ‫به‌س���ه‌رداگرتوه‌و كڕی���ن‌و فرۆش���یان‬ ‫له‌س���ه‌ری كردوه‌و به‌ته‌جاوزو نایاسایی‬ ‫داگیریانك���ردوه‌‪ ،‬كردنیان به‌ش���ۆینی‬ ‫گشتی گه‌شتیاری كراوه‌‪ .‬ژینگه‌پارێزی‬ ‫بكرێت ‌ه كه‌لتور‪.‬‬ ‫(ی‪.‬ن‪.‬ك)و ئ���ه‌و الیه‌نانه‌ش كه‌ خۆ‬ ‫به‌سۆشیال دیموكرات یان ئه‌لته‌رناتیڤ‬ ‫ده‌زانن پێویسته‌ به‌كرده‌وه‌ بۆ جه‌ماوه‌ری‬ ‫بس���ه‌لمێنن به‌رژه‌وه‌ن���دی كۆم���ه‌ڵ‬ ‫ده‌پارێزن‌و به‌ته‌نگ ویس���ت‌و داخوازی‌و‬ ‫داواو پێداویستییه‌كانیان دێن‌و حیزبی‬ ‫داهاتون‪ ،‬به‌وه‌ به‌راستی ئه‌و‌ه ده‌كه‌وێت ‌ه‬ ‫رو ك ‌ه سۆشیال دیموكراتن‪ .‬ئه‌گینا گه‌ر‬ ‫هه‌ڵوێست‪ ،‬كار‪ ،‬كردارو ره‌فتار هه‌روه‌ك‬ ‫ئێس���تا بێت‌و چاوپێخش���اندن به‌هه‌مو‬ ‫مه‌به‌س���ته‌كاندا نه‌كرێ���ت‪ ،‬گۆڕانكاریی‬ ‫بنه‌ڕه‌تی رونه‌دات‪ ،‬ئ���ه‌وا هه‌مو ده‌بن ‌ه‬ ‫حیزبی رابردوو جه‌ماوه‌ر به‌س���ه‌ریاندا‬ ‫تێده‌په‌ڕێت‌و ده‌یانخاته‌ پش���تی سه‌ری‬ ‫خۆیه‌وه‌و رۆڵیان له‌ده‌ستده‌ده‌ن‌و ده‌بن ‌ه‬ ‫به‌شێك له‌كه‌لتوری رابردو‪.‬‬

‫تەندروستی ‪tandrostyawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫تكای ‌ه تكای ‌ه نه‌خۆشخانه‌ چوارسه‌د‬ ‫ته‌خته‌ییه‌كه‌ مه‌كه‌ن ‌ه قوربان ‌ی حیزبایه‌تی‌‬ ‫له‌خۆبگرتای���ه‌ ب���ۆ هه‌ڵس���ه‌نگاندن‌و‬ ‫گه‌یاندن���ی‌ بۆچونی‌ هاواڵتیان له‌س���ه‌ر‬ ‫خزمه‌تگوزارییه‌كان‪.‬‬

‫د‪ .‬محه‌مه‌د ئه‌مین عه‌لی‌ عومه‌ر‬ ‫پسپۆری‌ نه‌شته‌رگه‌ری‌ سلێمانی‌‬ ‫ئ���ه‌و كاره‌س���اته‌ی‌ به‌س���ه‌ر ئ���ه‌م‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌یه‌دا هات ت���ا ته‌واوبونی‌‬ ‫مه‌گه‌ر ته‌نها به‌س���ه‌ر میلله‌تی‌ كورددا‬ ‫هاتبێ���ت‪ ،‬هه‌ڵبه‌ته‌ ئه‌مه‌ س���ه‌یر نییه‌‬ ‫له‌بونی‌ عه‌قڵیه‌تێك���ی‌ حیزبی‌ خێڵه‌كی‌‬ ‫كه‌ هه‌مو خولیای‌ به‌رژه‌وه‌ندی‌ به‌رپرسه‌‬ ‫موقه‌ده‌سه‌كان‌و هاوسه‌رگیری‌ سامان‌و‬ ‫ده‌سه‌اڵت‌و خزمایه‌تییه‌‪ ،‬وه‌ك هه‌مومان‬ ‫ئه‌زانین بودج���ه‌ی‌ ته‌رخانكراوو واده‌ی‌‬ ‫ته‌واوبونی‌ ئ���ه‌م پرۆژه‌یه‌ چه‌ند جارێك‬ ‫گۆڕانكاری‌ به‌سه‌ردا هات‪ ،‬له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫كات له‌واڵتانی‌ پێش���كه‌وتو گرنگیه‌كی‌‬ ‫ئه‌وت���ۆی‌ هه‌یه‌ به‌اڵم با ئه‌مه‌ش به‌هه‌ند‬ ‫وه‌رنه‌گرین گرنگ كوالیتیه‌‪ ،‬گرنگ ئه‌وه‌یه‌‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌ ته‌واوكراوه‌كه‌ له‌ئاستێكی‌‬ ‫به‌رزدا بێت‪ ،‬به‌اڵم خۆ زیادكردنی‌ بودجه‌‬ ‫چه‌ن���د جارێك به‌ه���ه‌چ هۆیه‌كه‌وه‌ بێت‬ ‫پێویستی‌ به‌كه‌یس���ێكی‌ لێكۆڵینه‌وه‌ی‌ نه‌خۆشخانه‌ی ‪ 400‬قه‌ڕه‌وێڵه‌یی له‌سلێمانی‬ ‫جدی‌‌و ش���ه‌فاف هه‌یه‌ بۆ لێكۆڵینه‌وه‌و‬ ‫لێپرس���ینه‌وه‌ی‌ تاوانباران‪ ،‬ت���ۆ بڵێی‌ سه‌رۆكی‌ حكومه‌تی‌ كوردستانه‌وه‌ به‌بێ‌ چاره‌س���ه‌ری‌ نه‌خۆش���ییه‌ س���ارده‌كان‬ ‫ك���ه‌س تاوانباربێ���ت؟! له‌به‌هه‌ده‌ردانی‌ بانگێشتكردن‌و ئاماده‌بونی‌ زۆربه‌ی‌ هه‌ره‌ له‌هه‌م���و بواره‌كان���دا ه���ه‌ن له‌كه‌رتی‌‬ ‫زۆری‌ پزیشكان‌و كادره‌ ته‌ندروستیه‌كان گشتی‌(حكومی‌) یاخود تایبه‌ت بێجگه‌‬ ‫بودجه‌ی‌ واڵت به‌م شێوه‌یه‌‪.‬‬ ‫به‌هه‌رحاڵ تا ئه‌م دواییه‌ش دڵم به‌وه‌ وه‌ك ئه‌وه‌ی‌ هیچ په‌یوه‌ندییه‌كی‌ پێیانه‌وه‌ له‌نه‌خۆشخانه‌ی‌ ش���ارو شارۆچكه‌كان‌و‬ ‫خۆش بو ئه‌گه‌ر هه‌مو ش���ته‌كان بوبن نه‌بێت‪ ،‬هه‌ڵبه‌ته‌ ئ���ه‌م جۆره‌ كرده‌وانه‌ به‌م زوان���ه‌ش نه‌خۆش���خانه‌ی‌ فاروقی‌‬ ‫به‌بازرگانی‌ خزمه‌تگوزاری‌ پزیش���كی‌‌و ئه‌چێته‌ موزایه‌ده‌ی‌ سیاسی‌ به‌مه‌به‌ستی‌ تایب���ه‌ت ئه‌كرێت���ه‌وه‌ ئه‌م���ه‌ بێجگ���ه‌‬ ‫ی پرۆژه‌كان له‌نه‌خۆشخانه‌كانی‌ واڵتانی‌ چوار ده‌ورو‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ نه‌بوه‌ به‌بازرگانی‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ڵبژاردن ئه‌گینا كردنه‌وه‌ ‌‬ ‫به‌داخ���ه‌وه‌ گۆڕانكاریی���ه‌ پزیش���كی‌‌و پێش ته‌واوبونیان به‌ته‌واوی‌ چ مانایه‌ك هیندس���تان كه‌ نه‌خۆش وه‌ك مافێكی‌‬ ‫خۆی‌ سه‌ردانیان ده‌كات‪.‬‬ ‫ته‌ندروستیه‌ به‌په‌له‌كانی‌ ئه‌م دواییه‌ ئه‌م ئه‌گه‌یه‌نێت‪.‬‬ ‫وات���ه‌ ب���ۆ كات���ی‌ ئێس���تا گرفتێكی‌‬ ‫زانس���تی‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌ نه‌خۆش���خان ‌ه‬ ‫بۆچونه‌ی‌ منی‌ خسته‌ ژێر گڵه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌س���اڵی‌ ‪ 2003‬وه‌ ب���اس له‌گۆڕینی‌ پش���تگوێ‌ خراوه‌ ئه‌گه‌ر بونی‌ نه‌مابێت ئه‌وتۆم���ان نیی���ه‌ له‌گه‌ڵ نه‌خۆش���یه‌‬ ‫سیستمی‌ ته‌ندروستیه‌ ئه‌كرێت بێئه‌وه‌ی‌ له‌ژیان���ی‌ ته‌ندروس���تیمان‪ ،‬بڕوام���ان سارده‌كان وه‌ك ئه‌وه‌ی‌ له‌گه‌ڵ نه‌خۆشیه‌‬ ‫تائێس���تا تاكه‌ هه‌نگاوێكم���ان نابێت‪ ،‬به‌سوپه‌رمانه‌ حیزبیه‌كانه‌ بۆ چاكردنی‌ كتوپ���ڕه‌كان هه‌مان���ه‌‪ ،‬به‌بۆچونی‌ من‬ ‫ته‌نانه‌ت ئه‌و سیستمه‌ كۆنه‌ ئینگلیزیه‌ی‌ ئه‌زمون���ی‌ ته‌ندروس���تی‌ ب���ه‌اڵم له‌گه‌ڵ پێویس���تمان به‌نه‌خۆش���خانه‌یه‌كه‌ ب���ۆ‬ ‫پێش ڕاپه‌رینیشمان سه‌قه‌تكردوه‌‪ ،‬ئێستا ئ���ه‌وه‌ش م���ن چه‌ند تێبینیه‌ك���م هه‌یه‌ نه‌خۆش���یه‌ كتوپڕه‌كان���ی‌ هه‌ن���اوی‌‪،‬‬ ‫نه‌ش���ته‌رگه‌ری‌‪ ،‬ژن���ان‌و منداڵب���ون‪،‬‬ ‫خاوه‌ن���ی‌ سیس���تمێكی‌ خراپیش نین‪ ،‬خۆزگه‌ به‌هه‌ند وه‌ربگیرایه‌‪.‬‬ ‫من���دااڵن‪ ،‬ش���كاوی‌‪ ،‬مێش���ك‌و ده‌مارو‬ ‫له‌دۆخێكی‌ بێسیستمیدا ئه‌خولێینه‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌ڵ���ێ‌ نه‌خۆش���خانه‌كه‌ ب���ه‌م هه‌مو‬ ‫‪ -1‬خۆزگ���ه‌ ئ���ه‌و نه‌خۆش���خانه‌یه‌ هه‌مو جۆره‌ پس���پۆریه‌كانی‌ تر (‪Multi‬‬ ‫مه‌ینه‌تی���ه‌وه‌ ته‌واوب���و‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌گه‌ر ئه‌ك���را به‌پس���پۆرییه‌كی‌ وا هه‌م���وان ‪ )specialty Emergency‬ك���ه‌ ژیانی‌‬ ‫به‌وردی‌ بڕوانینه‌ ده‌ستپێكی‌ مه‌راسیمی‌ س���ودمه‌ندبوینایه‌ ب���ه‌و مانای���ه‌ی‌ هاواڵت���ی‌ ئه‌خه‌نه‌ مه‌ترس���یه‌وه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫كردنه‌وه‌ی‌ نه‌خۆشخانه‌كه‌ له‌الیه‌ن به‌ڕێز له‌س���لێمانی‌ چه‌نده‌ها نه‌خۆش���خانه‌ی‌ به‌زویی‌ نه‌چیت به‌پیریه‌وه‌و چاره‌سه‌ری‌‬

‫‪ -4‬خۆزگه‌ ده‌سه‌اڵته‌كانی‌ به‌ڕێوه‌بردن ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌كه‌ له‌به‌رپرس���ی‌ یه‌كه‌م‌و‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ فه‌رمانگه‌ی‌ ته‌ندروس���تی‌‬ ‫س���لێمانی‌ زیات���ر نه‌ئه‌ب���و بێجگ���ه‌‬ ‫له‌بۆچ���ون‌و پێش���نیاری‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌‬ ‫زانستی‌‌و ئه‌نجومه‌نی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‪ ،‬به‌و‬ ‫مانایه‌ی‌ ئه‌بوه‌ مۆدێلێك بۆ سیس���تمی‌‬ ‫المه‌ركه‌زی‌ تا دواجار ببوایه‌ به‌كلتورێك‬ ‫له‌به‌ڕێوه‌بردن وه‌ك واڵته‌ پێشكه‌وتوه‌كان‬ ‫(‪.)De-centralization‬‬

‫ته‌واوی‌ بۆ نه‌كه‌یت‪.‬‬ ‫‪ -2‬پێویستیه‌كی‌ زۆرمان به‌چاودێری‌‬ ‫ورد هه‌یه‌ كه‌ له‌نه‌خۆشخانه‌كانی‌ تر زۆر‬ ‫الوازه‌ ئه‌گه‌ر بڵێ���م بونی‌ نییه‌ له‌وانه‌یه‌‬ ‫هه‌ڵه‌ نه‌بم‪ ،‬هه‌ر هاواڵتیه‌ك س���ه‌ردانی‌‬ ‫چاودێری‌ وردی‌ نه‌خۆشخانه‌ی‌ كتوپڕی‌‬ ‫كردبێت ئه‌زانێت كه‌ زۆر لۆدی‌ له‌سه‌ره‌و‬ ‫زۆربه‌ی‌ كات شوێنی‌ به‌تاڵی‌ تێدا نییه‌‪.‬‬ ‫‪ -3‬خۆزگه‌ دو ئه‌نجومه‌نی‌ به‌ڕێوه‌بردن‬ ‫دروست ئه‌كرا وه‌ك هه‌مو دامه‌زراوه‌یه‌كی‌‬ ‫ته‌ندروستی‌‌و نه‌خۆش���خانه‌ گه‌وره‌كانی‌‬ ‫دنی���ا به‌مه‌رجێ���ك ئ���ه‌و ئه‌نجومه‌نانه‌‬ ‫كه‌س���ایه‌تی‌ جیاوازی‌ تێ���دا بوایه‌ نه‌ك‬ ‫به‌رپرسه‌ ته‌ندروسته‌ بااڵكان‪.‬‬ ‫(ئه‌نجومه‌ن���ی‌ زانس���تی) زۆرێ���ك‬ ‫له‌پزیش���كانی‌ به‌ته‌م���ه‌ن‌و پس���پۆڕی‌‬ ‫جیاوازی‌ له‌خۆ ده‌گرت‪.‬‬ ‫(ئه‌نجومه‌نی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی) كه‌سایه‌تی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌ له‌چین‌و توێ���ژه‌ جیاكانی‌‬

‫‪-5‬پێویس���ته‌ بپرس���ین چ ج���ۆر‌ه‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌یه‌ك خزم���ه‌ت به‌هاواڵتی‌‬ ‫ئ���ه‌كات؟ نه‌خۆش���خانه‌یه‌ك (جدوی‌)‬ ‫س���ودی‌ ئابوری‌ هه‌بێت یاخود سودی‌‬ ‫خزمه‌تگوزاری‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌ یان س���ودی‌‬ ‫زانس���تی‌‪ ،‬به‌چ ج���ۆره‌ سیس���تمێكی‌‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ ببرێت به‌ڕێوه‌؟ واته‌ ئه‌بو‬ ‫پرس به‌شاره‌زایانی‌ بواری‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ بكرای���ه‌ ت���ا بتوانرێ���ت‬ ‫به‌باش���ترین ش���ێوه‌ خزمه‌ت به‌كه‌رتی‌‬ ‫ته‌ندروستی‌ بكات‪.‬‬ ‫‪-6‬خۆزگه‌ به‌مه‌به‌س���تی‌ پێش���نیار ‌‬ ‫ی‬ ‫زانس���تی‌ پزیش���كی‌ لێكۆڵین���ه‌وه‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی‌ جیاجیا له‌گه‌ڵ هه‌مو به‌شه‌‬ ‫پس���پۆرییه‌ پزیش���كیه‌ جۆراوجۆره‌كان‬ ‫بكرایه‌ بۆ تاوتوێكردنی‌ جۆرو ش���ێوازی‌‬ ‫به‌ڕێوه‌بردنی‌ نه‌خۆشخانه‌كه‌‪.‬‬ ‫‪-7‬خۆزگ���ه‌ كه‌س���انی‌ به‌ئه‌زم���ون‬ ‫له‌پێش���ه‌نگی‌ دامه‌زراندن���ه‌كان ئه‌بون‪،‬‬ ‫په‌پێ���ی‌ ڕێنماییه‌كان���ی‌ (‪Human‬‬ ‫‪ )resource management‬زیات���ر‬ ‫له‌ده‌ساڵت ئه‌وێ‌ بۆ گه‌یشتن به‌ئه‌زمون‬ ‫له‌بوارێكی‌‪.‬‬ ‫‪ -8‬خۆزگه‌ سایتێك یاخود لینكێكی‌‬ ‫تایبه‌ت به‌نه‌خۆشخانه‌كه‌ دروستبكرای ‌ه‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌ گه‌یاندن���ی‌ پێش���نیار‬ ‫ب���ۆ باش���تركردنی‌ خزمه‌تگوزاریی���ه‌‬ ‫پزیشكییه‌كان‪.‬‬

‫ژنان پێویسته‌ له‌م كاتان ‌ه ئاگایان له‌خۆیان بێت‬ ‫یه‌كێك له‌كاره‌كانی‌ كۆئه‌ندامی‌ زاوز ‌‬ ‫ێ‬ ‫بریتیه‌ له‌رش���تنی‌ چه‌ن���د ده‌ردراوێك‬ ‫له‌الیه‌ن رژێنه‌كانی‌ ئ���ه‌و كۆئه‌ندامه‌وه‌‬ ‫كه‌ بۆ مه‌به‌ستی‌ رزگاربونێتی‌ له‌خانه‌‬ ‫مردوه‌كان‌و به‌كتریاكانی‌ ئه‌و ش���وێنه‌‬ ‫كه‌ پاشان ده‌بێته‌ هۆی‌ پاككردنه‌وه‌ی‌‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ زاوزێ‌ مێین���ه‌‪ .‬رێژه‌ی‌ ئه‌م‬ ‫ده‌ردراوان���ه‌ ده‌گۆڕێت له‌كه‌س���ێكه‌وه‌‬ ‫ب���ۆ یه‌كێكی‌ ت���رو هه‌روه‌ه���ا ئه‌و دو‬ ‫ده‌ردراوه‌ دو ج���ۆرن یه‌كێكی���ان‬ ‫ئاس���اییه‌و وه‌ك له‌پێش���تر باسكراوه‌‬ ‫یارمه‌ت���ی‌ پاككردن���ه‌وه‌ی‌ كۆئه‌ندامی‌‬ ‫زاوزێ‌ ده‌دات‪ ،‬جۆری‌ دوه‌میان ره‌نگه‌‬ ‫ی نه‌خۆشییه‌ك‬ ‫نیشانه‌یه‌ك بێت بۆ بون ‌‬ ‫لێکۆڵینەوەیک���ی نوێ دەریخس���توە‪ ،‬له‌و كۆئه‌ندامه‌‪.‬‬ ‫کە خواردنی گۆش���ت هیچ سودێک بە‬ ‫لەشی مرۆڤ ناگەیەنێت‪ ،‬بەڵکو توشی نیشانه‌ی‌ ئه‌و ده‌ردراوه‌ سروشتیانه‌ی‌‬ ‫چەندی���ن نەخۆش���ی دەکات‪ .‬هۆکاری‬ ‫كه‌ یارمه‌تی‌ پاككردنه‌وه‌ ئه‌ندامی‌‬ ‫ی‬ ‫س���ەرەکی جەڵدەی دڵ نه‌خۆشێكان ‌‬ ‫زاوزێ‌ ده‌دات‪:‬‬ ‫دڵ خواردنی گۆشتە‪.‬‬ ‫ره‌نگی‌ ش���له‌كه‌ ی���ان ده‌ردراوه‌كه‌‬ ‫دەرکەوتوە‪،‬‬ ‫لێکۆڵینەوەدا‬ ‫لەنوێترین‬ ‫له‌ئاویه‌وه‌و بۆ مه‌یله‌و سپیه‌‪.‬‬ ‫تەنها‬ ‫دەخوات‬ ‫گۆش���ت‬ ‫کاتێک‬ ‫مرۆڤ‬ ‫ش���له‌كه‌ مه‌یله‌و لینجیه‌و هیچ بۆنی‌‬ ‫س���ودێکی‬ ‫هیچ‬ ‫ئەگەرنا‬ ‫ح���ەزە‪،‬‬ ‫ب���ۆ‬ ‫نیه‌‪.‬‬ ‫ناگەیەنێت‪.‬‬ ‫بەلەشی‬ ‫توندروستی‬ ‫خورانی‌ له‌گه‌ڵ نی���ه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ندێ‌‬ ‫ئەو لێکۆڵینەوەی ‌ه ئاش���کرایکردوە‪ ،‬جار له‌كاتی‌ هاتنه‌ خواره‌وه‌ی‌ هێلكه‌و‬ ‫گۆشتی ئاژەڵ کاربۆهیدراتی تێدانییەو سوڕی‌ مانگانه‌و ش���یردان ئه‌و شله‌یه‌‬ ‫رێژەی پرۆتینەکەش���ی لەوە زیاترە کە تۆزی‌ بۆن‌و ره‌نگی‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫لەشی مرۆڤ پێویستیەتی‪.‬‬ ‫گۆشت‬ ‫لەوەشکردوە‪،‬‬ ‫هاوکات باسی‬ ‫ی ئه‌و شالنه‌ی‌ كه‌‬ ‫نیشانه‌ ‌‬ ‫کە‬ ‫تێدای���ە‬ ‫چ���ەوری‬ ‫رێژەیەک���ی زۆر‬ ‫ناسروشتین‌و نیشانه‌یه‌كه‌ن بۆ‬ ‫پەس���تانی‬ ‫بەرزبونەوەی‬ ‫هۆکارێکە بۆ‬ ‫نه‌خۆشی‌‪:‬‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫لێكۆڵین‬ ‫دڵ‪.‬‬ ‫جەڵتەی‬ ‫خوێ���ن و‬ ‫ش���له‌كه‌(ده‌ردراوه‌كه‌) بۆن‌و ره‌نگی‌‬ ‫خۆراك‬ ‫ێ‬ ‫‌‬ ‫‌ند‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫كردو‬ ‫‌ش‬ ‫ه‬ ‫باسی‌ له‌و‬ ‫هه‌یه‌و رێژه‌كه‌ی‌ له‌ئاسایی‌ زۆرتره‌‪.‬‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫س���ودان‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌مان‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌كرێت‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫هه‌یه‌ ك ‌ه‬ ‫خورانێكی‌ زۆر‪.‬‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌خواردن‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ك���‬ ‫‌مرۆڤ‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌نێ���ت‬ ‫بگه‌یه‬ ‫هه‌ندێج���ار له‌گه‌ڵ ئ���ه‌و ده‌ردراوه‌یه‌‬ ‫‌یاندن‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫زی���ان‬ ‫‌بێ‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫گۆش���تدا‬ ‫خوێن هه‌یه‌‪.‬‬ ‫پێی‌‪ ،‬خواردنه‌كانیش بریتین له‌(باده‌م‬ ‫ئ���ازاری‌ زۆر له‌پێ���ش‌و پاش میز‬ ‫ی‬ ‫و گۆش���ت ‌‬ ‫ی ماس���ی‌ و به‌رهه‌مه‌كان��� ‌ كردن‪.‬‬ ‫شیر)‪.‬‬ ‫ئازارێك���ی‌ زۆر له‌كات���ی‌ جوتبون‌و‬

‫خواردن ‌ی‬ ‫گۆشت ‌ی سور‬ ‫هیچ سودێك ‌ی نیه‌‬

‫سێكسكردن‪.‬‬ ‫سه‌ری‌ منداڵدان‪.‬‬ ‫تێبین���ی‌‪ :‬له‌كات���ی‌ بون���ی‌ ئه‌م ‪5‬‬ ‫هه‌وكردنی‌ كۆئه‌ندامی‌ زاوزێ‌‪.‬‬ ‫نیش���انه‌یه‌ پێویس���ته‌ به‌زوترین كات‬ ‫به‌كارهێنانی‌ حه‌بی‌ مه‌نع‪.‬‬ ‫سه‌ردانی‌ پزیشك بكرێت‪.‬‬ ‫خۆپاراستن‪:‬‬ ‫راگرتن���ی‌ پ���اك‌و خاوێن���ی‌‌و‬ ‫هۆكاره‌كان به‌گشتی‌‪:‬‬ ‫به‌كارهێنانی‌ ئاوی‌ ش���له‌تێن‌و سابونی‌‬ ‫نه‌خۆشی‌ شه‌كره‌‪.‬‬ ‫ی سه‌یه‌الن‌و جۆره‌كانی‌ تری‌ ئاس���ایی‌ بۆ پاككردنه‌وه‌ پاش���انیش‬ ‫نه‌خۆش ‌‬ ‫نه‌خۆش���یه‌ جنسێكان‌و ش���ێرپه‌نجه‌ی‌ خ���ۆ وش���ككردنه‌وه‌و دوركه‌وتن���ه‌وه‌‬

‫له‌به‌كارهێنانی‌ سابونی‌ بۆندار‪.‬‬ ‫له‌به‌ركردنی‌ جلی‌ لۆكه‌ بۆ ژێره‌وه‌‪.‬‬ ‫دوركه‌وتن���ه‌وه‌ له‌له‌بركردن���ی‌ جلی‌‬ ‫ته‌سك به‌تایبه‌تی‌ جلی‌ ژێره‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌كاتی‌ جونه‌ س���ه‌ر ئاو پێویس���ته‌‬ ‫خۆپاككردنه‌وه‌ له‌پێشه‌وه‌ بێت بۆ دواوه‌‬ ‫چونكه‌ ئه‌م ش���ێوه‌ خ���ۆ پاككردنه‌وه‌‬ ‫ناهێڵێ���ت به‌كتریا له‌كۆمه‌وه‌ بڕوات بۆ‬ ‫كۆئه‌ندامی‌ زاوزێ‌‪.‬‬

‫‪15‬‬

‫نه‌شته‌ر‬ ‫د‪.‬گۆران عەبدواڵ دەینوسێت‬

‫مێژوی تەندروستیی‬ ‫دوبارەنابێتەوە؟‬ ‫دەوترێ����ت مێژو خۆی دوب����ارە دەکاتەوە‪.‬‬ ‫ئ����ەم وتەیە‪ ،‬جگ����ە ل����ەوەی پێماندەڵێت‬ ‫(مێ����ژو گرنگە) ش����تێکی ئەوت����ۆ ناڵێت‪.‬‬ ‫بۆیە پێویس����تیمان بەتێگەیشتنێکی قوڵتر‬ ‫هەی����ە بۆ ئەو میکانیزمانەی کە لەڕێیانەوە‬ ‫(مێژوی خ����ۆی دوبارەدەکاتەوە)‪ .‬ئەگەر‬ ‫خوێندن����ەوەی ئ����ەو میکانیزمان����ە ب����ۆ‬ ‫کایەگەلێک����ی وەک����و سیاس����ەت‌و ئابوری‬ ‫گرنگبن‪ ،‬ئەوا بۆ سیاس����ەت‌و سیس����تمی‬ ‫تەندروستیی گرنگی لەڕادەبەدەریان هەیە‪.‬‬ ‫لێرەدا هەوڵدەدەین تێگەیشتنێکی جیاواز‬ ‫بۆ مێژوی سیس����تمی تەندروستیی بخەینە‬ ‫رو‪.‬‬ ‫دوبارەبون����ەوەی مێژو‪ ،‬کەم تازۆر بڕێک‬ ‫لەڕاستی تیایە‪ .‬بەاڵم ئەوە چیە کە دوبارە‬ ‫دەبێتەوە؟ ئ����ەی چ����ی دوبارەنابێتەوە؟‬ ‫ئایە هەم����و روداوەکانی مێژو وەکو خۆیان‬ ‫دوبارە دەبنەوە؟ چی وا دەکات مێژو خۆی‬ ‫دوبارەبکاتەوە؟‪.‬‬ ‫ئەوەی کە دوبارە نابێتەوە روداوگەلێکن‬ ‫کە پێیاندەوترێت (جومگەی یەکالکەرەوە)‬ ‫(‪ )Critical Junctures‬ئ����ەم جومگ����ە‬ ‫هەستیارانە پێناسەی مێژوی دوای خۆیان‬ ‫دەک����ەن‪ .‬دوای ئ����ەو روداوان����ە ئیتر مێژو‬ ‫رێچکەیەک����ی تایبەت دەگرێت����ە بەرو زۆر‬ ‫ئاسان نیە لەو رێچکەیە ال بدات‪ .‬لەڕاستیدا‬ ‫یەکێک لەقورسترین کارەکان دوای رودانی‬ ‫جومگە یەکالکەرەوە‪ ،‬گەڕانەوەیە بۆ خاڵی‬ ‫سەرەتاو گرتنەبەری رێچکەیەکی ترە‪ .‬ئەمە‬ ‫وەکو ئەوە وایە کە بەدارێکدا سەربکەویت‌و‬ ‫لقێک هەڵبژێریت بۆ ئەوەی بەردەوام بیت‬ ‫لەس����ەرکەوتنەکەت‪ .‬دوای ئ����ەوەی لقێک‬ ‫هەڵدەبژێریت‪ ،‬گەڕانەوە بۆ دواوە زەحمەتە‪.‬‬ ‫لەمێژوی سیس����تمی تەندروستیدا‪ ،‬نمونەی‬ ‫دو جومگ����ەی یەکالکەرەوەم����ان هەی����ە‪.‬‬ ‫جومگەی یەکەم لەسەرەتای سەدەی بیستدا‬ ‫رودەدات لەگ����ەڵ دروس����تبونی دەوڵەتی‬ ‫عێراق‌و کۆلۆنیالیزمی بریتانیدا‪ .‬خەسەڵەتە‬ ‫سەرەکییەکانی ئەو جومگەیە (کە پزیشکە‬ ‫بریتانیەکان ه����اوردەی دەکەن) بااڵکردنی‬ ‫رۆلی حکومەت����ە لەدابینکردن����ی بودجەو‬ ‫هێزی کارو س����تراتیژو پالن بۆ سیس����تمی‬ ‫تەندروس����تی‪ .‬واتە ئەو لقە دارەی کە ئیتر‬ ‫سیس����تمەکەی پێدا س����ەردەکەوێت‪ ،‬لقە‬ ‫دارێکی گشتیەو بەئابوری پالنبۆداڕێژراوی‬ ‫حکومەتیی ئاودەدرێت‌و گەورەدەبێت‪.‬‬ ‫جومگ����ەی یەکالک����ەرەوەی دوەم‬ ‫لەسەرەتای ئەم سەدەیەدا دەستپێدەکات‬ ‫(وەک����و ئ����ەوەی س����ەرەتای س����ەدەکان‬ ‫مەحکومبن بەشکانی لقێک‌و گواستنەوە بۆ‬ ‫لقێکی ترو دەس����تپێکێکی تر)‪ .‬هەرچەندە‬ ‫هێشتا زوە وەکو مێژو قسە لەسەر سەدەی‬ ‫بیست‌و یەک بکەین‌و هێش����تا روداوەکانی‬ ‫ئەم س����ەدەیە نەب����ون بەئارتیفاکتێک کە‬ ‫خوێندنەوەی مێژویی زانستیان بۆ بکرێت‪،‬‬ ‫بەاڵم خۆناکرێ����ت بومه‌لەرزەیەکی مێژویی‬ ‫وەکو روخان����ی بەعس‌و داگیرکردنی عێراق‬ ‫لەالیەن ئەمه‌ریکاو هاوپەیمانەکانیەوە وەکو‬ ‫جومگەیەکی یەکالکەرەوەی مێژویی تەماشا‬ ‫نەکەی����ن‪ .‬لەو کاتەوە ئیت����ر ئەو لقەی کە‬ ‫سیستمی تەندروستیی لەسەری دەڕوێشت‪،‬‬ ‫درزی تێ����دا دەکەوێ����ت‌و سیس����تمەکە‬ ‫شۆڕدەکاتەوە بۆ لقێکی تر کە ئەمجارەیان‬ ‫لقە دارێکی تایبەت‌و بەئابوری بازاڕی ئازادو‬ ‫سیاس����ەتەکانی نیولیبرالیزم ئاودەدرێت‪.‬‬ ‫هەڵبەت����ە ئ����ەوەی دەبێتە ه����ۆی رودانی‬ ‫ئەو جومگ����ە یەکالکەرەوان����ە لەدەرەوەی‬ ‫مەبەس����تی ئ����ەم وتارەیە‪ ،‬ب����ەاڵم دەبێت‬ ‫ئەوەش بوترێت کە جومگەی یەکالکەرەوە‬ ‫لەخۆڕا دروس����تنابێت‌و کۆمەڵێک هۆکاری‬ ‫بابەتی هەن بۆ رودانیان‪.‬‬ ‫هەر کە سیس����تمەکە رێچک����ەی لقێکی‬ ‫دیاریک����راوی داری مێژوی خۆی گرت ئیتر‬ ‫هەر هەنگاوێک بەرەو پێش����ەوە‪ ،‬گەڕانەوە‬ ‫ب����ۆ دواوە زەحمەتت����رو ئاڵۆزت����ر دەکات‪.‬‬ ‫سیس����تمی تەندروس����تی ئێمە لەسەرەتای‬ ‫ئەم س����ەدەیەوە دەستدەبات بۆ ژمارەیەک‬ ‫کۆمپانیای بیانی بۆ ئەوەی کۆمەڵێک کاری‬ ‫بۆ بکات‪ .‬سەرەتا کۆمپانیاکان خۆماڵین‌و‬ ‫کاری بچ����وک دەک����ەن (هۆتێلەوان����ی‬ ‫نەخۆش����خانەکان)‪ .‬دواتر ئ����ەو هەنگاوانە‬ ‫بەدوای خۆیاندا بەستنی گرێبەست لەگەڵ‬ ‫کۆمپانی����ای گەورەت����ر ب����ۆ کاری ئاڵۆزتر‬ ‫دەهێنن (کۆنترۆڵی دەرمان‌و بەڕێوەبردنی‬ ‫نەخۆشخانەکان)‪ .‬دواتر لەگرێبەست لەگەڵ‬ ‫کۆمپانیای منداڵ����ەوە هەنگاوەکان ئاڵۆزتر‬ ‫دەبن بۆ گرێبەست لەگەڵ کۆمپانیای دایک‬ ‫(‪.)FDAS vs Novartis‬‬ ‫پرس����یارەکە لێرەدا ئەوەیە‪ ،‬ئاخۆ وەکو‬ ‫لقی گش����تی‪ ،‬لقی تایبەتیش بۆ سەدەیەک‬ ‫خ����ۆی دەگرێ����ت‪ ،‬یاخ����ود لقەک����ە لەژێر‬ ‫قورسایی نایەکسانی‌و نادادپەروه‌ریدا هەر‬ ‫زو درزی تێ����دا دەکەوێت‌و بەچاوی خۆمان‬ ‫جومگەیەکی یەکالکەرەوەی تر دەبینین؟‬

‫‪16‬‬

‫‪xwindnyawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫خوێندن‬

‫ته‌خته سپی‬

‫درێژكردنه‌وه‌ ‌ی ‪ 100‬كاتژمێر بۆ پرۆسه‌ی‌ په‌روه‌رده‌‪..‬‬

‫هه‌رجاره‌و که‌سێک ده‌ینوسێت‬

‫هه‌ڕه‌مه‌ك ‌ی یان به‌پالن؟‬

‫ئه‌نجام ‌ی دوانزه‌ ‌ی‬ ‫ئاماده‌یی‌ خراپ بو‬

‫ ئا‪ :‬ئاراس عوسمان‬ ‫دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌‬ ‫بڕیاری‌ درێژكردنه‌وه‌ی‌ ‪ 100‬كاتژمێری‌‬ ‫ده‌ركرد‪ ،‬له‌ئێستادا مامۆستایان‌و‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ قوتابخانه‌و په‌روه‌رده‌ی‌‬ ‫پارێزگاكان له‌الیان روننیه‌ كه‌‬ ‫وه‌زاره‌ت له‌سه‌ر چ بنه‌مایه‌ك ئه‌م‬ ‫بڕیاره‌ی‌ ده‌ركردوه‌‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری‌‬ ‫قوتابخانه‌یه‌كیش ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر‬ ‫ئه‌م بڕیاره‌ پالنی‌ له‌گه‌ڵ‌ نه‌بێ‌‪،‬‬ ‫هه‌ڵده‌وه‌شێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫هه‌ورامان وریا قانع‪ ،‬مامۆستاو شاره‌زای‌‬ ‫بواری‌ په‌روه‌رده‌ له‌وباره‌یه‌وه‌ پێیوایه‌ ك ‌ه‬ ‫درێژكردنه‌وه‌ی ماوه‌ی خوێندن‪ ،‬كارێكی‬ ‫خراپ نیی���ه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی دوای گۆڕین‌و‬ ‫زۆرب���ون‌و قورس���بونی پرۆگرامه‌كان‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و وتی‌ "به‌ش���ی ه���ه‌ره‌ زۆری ئه‌و‬ ‫پرۆگرامانه‌ی هه‌نوكه‌ له‌قوتابخانه‌كاندا‬ ‫ده‌خوێنرێن بۆ ئه‌وه‌ی وه‌ك پێویس���ت‬ ‫ب���گات به‌قوتاب���ی‌و خوێن���دكاره‌كان‪،‬‬ ‫پێویستیان به‌كات‌و رۆژی زیاتره‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌م پێویس���تبونه‌و ئه‌م درێژكردنه‌وه‌یه‌‬ ‫نابێت ه���ه‌روا هه‌ڕه‌مه‌كی بێ���ت‪ ،‬واته‌‬ ‫نابێت درێژكردنه‌وه‌ ته‌نها په‌یوه‌س���ت‬ ‫بێ���ت به‌زیادكردن���ی چه‌ند س���ه‌عات‌و‬ ‫چه‌ند رۆژێكه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو درێژكردنه‌وه‌ی‬ ‫ فۆتۆ‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫ماوه‌ی خوێندن پێویستی به‌دابینكردنی پرۆسه‌ی په‌روه‌رده‌‪ ..‬پرۆسه‌یه‌کی پڕ له‌کێشه‌‬ ‫چه‌ندان پێداویستی‌و میكانیزمی جیاواز‬ ‫هه‌یه‌‪ .‬بۆ نمونه‌ پێویستی به‌چاككردنی ك���ه‌ ئ���ه‌و بڕیارانه‌ جێبه‌ج���ێ ده‌كه‌ن‪ .‬كاتژمێره‌‪ ،‬له‌سه‌ر راسپارده‌و پێشنیاری‌ په‌روه‌رده‌ی‌ پارێزگای‌ سلێمانی‌ له‌سه‌ر‬ ‫گه‌رم���ی‌و س���اردی هۆڵه‌كانی خوێندن لێره‌وه‌ ب���ێ ره‌چاوكردن���ی بارودۆخی زۆرێك له‌مامۆس���تایانی‌ ئاماده‌ییه‌كان ده‌ركردنی‌ بڕی���اری‌ درێژكردنه‌وه‌ی‌ ‪100‬‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ .‬پێویس���تی به‌ڕه‌خس���اندنی مامۆستاو چاكتركردنی‪ ،‬ئه‌سته‌مه‌ ئه‌م بوه‌‪ ،‬ئاری‌ ئه‌حمه‌د ره‌حیم‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری‌ كاتژمێر بۆ نێو پرۆس���ه‌ی‌ په‌روه‌رده‌و‬ ‫كه‌ش���ێكی له‌بارو گونج���او هه‌یه‌ له‌نێو جۆره‌ بڕیارانه‌ شوێنی گونجاوی خۆیان ئاماده‌ی���ی‌ ئه‌ڵاڵی‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند" خوێندن بۆ ئاوێنه‌ رایگه‌یاند"هه‌ركاتێك‬ ‫ئ���ه‌و بڕی���اره‌ی‌ وه‌زاره‌ت ده‌ریك���ردوه‌ حكومه‌ت پشوه‌كان درێژبكاته‌وه‌ زیان‬ ‫پۆله‌كاندا‪ ،‬تاكو هه‌م مامۆس���تاو هه‌م بگرن‪.‬‬ ‫كه‌م���ال ن���وری‌‪ ،‬به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ تائێس���تا بۆ وه‌زاره‌ت ساغنه‌بۆته‌وه‌ كه‌ بۆ پرۆس���ه‌ی‌ په‌روه‌رده‌ هه‌یه‌‪ ،‬ساڵی‌‬ ‫قوتابی‌و خوێن���دكار تاقه‌تی مانه‌وه‌ی‬ ‫په‌روه‌رده‌ی‌ رۆژئاوای‌ س���لێمانی‌ له‌سه‌ر پێشنیاری‌ مامۆس���تایانی‌ ئاماده‌یه‌كان رابردو ‪ 172‬رۆژ دانرابو بۆ پش���وه‌كان‌و‬ ‫زیاتریان هه‌بێت"‪.‬‬ ‫ی بوه‌‪ ،‬له‌س���لێمانی‌ ی���ه‌ك به‌ڕێوه‌به‌ری‌ له‌ناكاو ل���ه‌‪ 2013/1/25‬بۆ ‪2013/1/2‬‬ ‫ئه‌و ش���اره‌زایه‌ی‌ ب���واری‌ په‌روه‌ده‌ بڕیاره‌ك���ه‌ وتی‌‪ :‬من ئاگاداری‌ بڕیارێك ‌‬ ‫ئاماژه‌ی‌ ب���ه‌وه‌ش كرد ك���ه‌ له‌الیه‌كی له‌و جۆره‌ نیم‌و ئه‌گه‌ر به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ ئاماده‌ی���ی‌ ئه‌م داوایه‌ی‌ نه‌كردوه‌و ئێمه‌ كرایه‌ پشو كه‌ گله‌یی‌ زۆری‌ مامۆستای‌‬ ‫دیكه‌وه‌ مانه‌وه‌ی زیاتری مامۆس���تایان په‌روه‌رده‌ی‌ سلێمانی‌ ئاگاداربێت‪ ،‬ئه‌وا داوای‌ گۆڕین���ی‌ سیس���تمی‌ ئه‌ژماركرا ب���ه‌دوای‌ خۆی���دا هێن���ا‪ .‬له‌ئێس���تادا‬ ‫له‌قوتابخان���ه‌كان‪ ،‬پێویس���تی به‌وه‌یه‌ هیچ زانیاریه‌كمان بۆ نه‌هاتوه‌ له‌رێگه‌ی‌ بۆ كۆكردنه‌وه‌ی‌ نم���ره‌كان‌و ئه‌و هه‌مو وه‌زاره‌ت‌و ئێمه‌ش بیر له‌وه‌ ده‌كه‌ینه‌وه‌‬ ‫ده‌س���تكاری موچه‌كانی���ان بكرێ���ت‌و نوسراو یان له‌دانیش���تن‌و خه‌اڵتكردنی‌ هه‌ڵ���ه‌ی‌ هاته‌ ناو سیس���تمه‌وه‌ به‌هۆی‌ كه‌ میكانیزمێك دابنێین‌و چی‌ بكه‌ین"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ گش���تی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‬ ‫موچه‌كانیان له‌گ���ه‌ڵ ئه‌و كاته‌ زیاده‌ی قوتابی���ه‌ یه‌كه‌م���ه‌كان قس���ه‌یه‌ك هه‌ندێك وانه‌ی‌ جیاكرایه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئ���اری‌ ئه‌حم���ه‌د ئام���اژه‌ی‌ س���لێمانی‌ هێمای‌ بۆ ئه‌وه‌شكرد"ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ده‌مێننه‌وه‌ بگونجێت‪ .‬به‌مانایه‌كی دیكه‌ له‌وباره‌یه‌وه‌ نه‌كراوه‌‪.‬‬ ‫یه‌كێتی‌ مامۆس���تایان لقی‌ سلێمانی‌ به‌وه‌ش���كرد"ره‌نگه‌ ئه‌مه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ ئێس���تا ‪ 100‬كاتژمێره‌كه‌ هه‌مو ‪ 20‬رۆژ‬ ‫نابێ���ت زیادكردنی م���اوه‌ی خوێندن‪،‬‬ ‫له‌س���ه‌ر ماندوبون���ی زیاتری س���تافی ئه‌وانیش ئاماژه‌یان به‌وه‌كرد" بڕیارێكی‌ ئاماده‌ییه‌كان بێت وه‌ك باس���ی‌ ده‌كه‌ن ده‌كات‌و ‪ 10‬رۆژی‌ ب���ۆ وه‌رزی‌ یه‌كه‌م‌و‬ ‫قوتابخان���ه‌ (به‌ڕێوه‌ب���ه‌رو یاریده‌ده‌رو وه‌ها ده‌ركراوه‌ له‌كۆبونه‌وه‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌ هه‌ندێك كتێب هه‌یه‌ ناتوانرێت له‌ماوه‌ی‌ ‪ 10‬بۆ وه‌رزی‌ دوه‌م‪ ،‬ره‌نگه‌ له‌مانگێكی‌‬ ‫مامۆس���تایان‌و ت���ه‌واوی ئه‌وان���ه‌ی په‌روه‌رده‌دا‪ ،‬به‌اڵم هیچ به‌رچاورونیه‌كی‌ س���اڵه‌كه‌دا ته‌واوبكرێت‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌مه‌ خوێندندا دو رۆژ زیادكرابێت كه‌ زۆركات‬ ‫قوتابخانه‌ك���ه‌ به‌ڕێ���وه‌ ده‌به‌ن)بێ���ت‪ ،‬تێ���دا نی���ه‌ له‌رێنمایك���ردن‌و چۆنێتی‌ گه‌وره‌تری���ن زیانی‌ بۆ مامۆس���تایانی‌ س���ێ‌ رۆژ هه‌یه‌ پش���وه‌ دێته‌ پێشه‌وه‌‪،‬‬ ‫لێره‌وه‌ ئه‌م بڕی���اره‌ی وه‌زاره‌ت نابێت‌و جێبه‌جێك���ردن ب���ه‌چ میكانیزمێك ئه‌و بنه‌ڕه‌تی‌ هه‌یه‌ ب���ه‌وه‌ی‌ كه‌ پرۆگرامیان بۆی���ه‌ ئه‌گ���ه‌ر بمانه‌وێت س���اڵه‌كانی‌‬ ‫ناكرێ���ت ته‌نها له‌و خاڵه‌دا بوه‌س���تێت بڕی���اره‌ په‌یڕه‌و ده‌كرێت دیار نیه‌‪ ،‬بۆیه‌ كه‌مت���ره‌و زوتر ده‌توانن ته‌واوی‌ بكه‌ن‪ ،‬خوێندن به‌باش���ی‌ ت���ه‌واو بكه‌ین ئه‌م‬ ‫كه‌ ماوه‌ی خوێندن���ی درێژكردوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ده‌كرێ���ت له‌داهاتو بزانی���ن زانیاریمان پێموایه‌ ئه‌م بڕیاره‌ زو هه‌ڵده‌وه‌شێته‌وه‌و بڕیاره‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ خوێندكاران بوه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ گه‌ر وا بكات‪ ،‬ئه‌وا وه‌ك پێویست ده‌س���تبكه‌وێت ئه‌وكاته‌ هه‌ڵوێس���تمان ده‌بو وه‌زاره‌ت پشوه‌كان رێكبخات نه‌ك ب���ه‌اڵم ره‌نگ���ه‌ هه‌ندێك پش���و هه‌بێت‬ ‫ئه‌م ج���ۆره‌ بڕیارانه‌ به‌ب���ێ‌ پرس‌و را له‌به‌رژه‌وه‌ن���دی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ نه‌بێ���ت‌و‬ ‫س���ه‌ركه‌وتو نابێت‪ .‬وه‌زاره‌ت پێویسته‌ به‌فه‌رمی‌ ده‌رده‌بڕین‪.‬‬ ‫هه‌وڵده‌ی���ن به‌و ‪ 100‬كاتژمێره‌ قه‌ره‌بوی‌‬ ‫به‌پێی‌ زانیاریه‌كان باس له‌وه‌ ده‌كرێت ده‌ربكات"‪ .‬‬ ‫ئ���اگاداری ئه‌وه‌بێت ه���ه‌ر بڕیارێك كه‌‬ ‫نه‌جمه‌دین عه‌لی‌‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ ئه‌وه‌ بكه‌ینه‌وه‌‪.‬‬ ‫ده‌ریده‌كات‪ ،‬دواجار ئه‌وه‌ مامۆستاكانن ك���ه‌ بڕیاری‌ درێژكردن���ه‌وه‌ی‌ ئه‌م ‪100‬‬

‫مانه‌وه‌ی زیاتری‬ ‫مامۆستایان‬ ‫له‌قوتابخانه‌كان‪،‬‬ ‫پێویستی به‌وه‌ی ‌ه‬ ‫ده‌ستكاری‬ ‫موچه‌كانیان‬ ‫بكرێت‌و‬ ‫موچه‌كانیان‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌و كات ‌ه‬ ‫زیاده‌ی ده‌مێننه‌و‌ه‬ ‫بگونجێت‬ ‫به‌مانایه‌كی دیك ‌ه‬ ‫نابێت زیادكردنی‬ ‫ماوه‌ی خوێندن‪،‬‬ ‫له‌سه‌ر ماندوبونی‬ ‫زیاتری ستافی‬ ‫قوتابخان ‌ه‬ ‫(به‌ڕێوه‌به‌رو‬ ‫یاریده‌ده‌رو‬ ‫مامۆستایان‌و‬ ‫ته‌واوی ئه‌وانه‌ی‬ ‫قوتابخانه‌ك ‌ه به‌ڕێو‌ه‬ ‫ده‌به‌ن) بێت‬

‫سه‌نته‌رێك بۆ داكۆكیكردن له‌مامۆستایان داده‌مه‌زرێت‬

‫چاودێری ئه‌و پێشێلكاریانه‌ ده‌کات به‌رامبه‌ر به‌مامۆستایان ده‌كرێت‬

‫ ئا‪ :‬رامان عومه‌ر‬ ‫به‌پێی ئه‌و زانیاریانه‌ی ده‌ست‬ ‫رۆژنامه‌ی ئاوێنه‌ كه‌وتون‪ ،‬ژماره‌یه‌ك‬ ‫مامۆستا به‌نیازن له‌ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫رێكخراوی یه‌كێتی مامۆستایانی‬ ‫كوردستان سه‌نته‌رێك بۆ به‌رگریكردن‬ ‫له‌مافه‌كانی مامۆستایان دابمه‌زرێنن‌و‬ ‫سه‌رۆكی یه‌كێتی مامۆستایانیش‬ ‫ده‌ڵێت "ئه‌وان ئازادن‪ ،‬به‌اڵم یه‌كێتی‬ ‫مامۆستایان تاكه‌ نوێنه‌ری شه‌رعی‬ ‫مامۆستایانه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌ندام���ی ده‌س���ته‌ی دامه‌زرێن���ه‌رو‬ ‫ئه‌ندامی لیستی مامۆستایانی سه‌ربه‌خۆ‪،‬‬ ‫دیار عه‌بدولقادر‪ ،‬ئ���ه‌و‌ه راده‌گه‌یه‌نێت‬ ‫ده‌یانه‌وێت سه‌نته‌رێك بۆ مامۆستایان‬ ‫دابمه‌زرێنن‌و وتیش���ی‪ :‬دوای وه‌رگرتنی‬ ‫مۆڵه‌ت كۆنگر‌ه ده‌به‌س���تن‌و بانگه‌شه‌ی‬ ‫مامۆستایان ده‌كه‌ین چونك ‌ه ده‌مانه‌وێت‬ ‫له‌رێی ئ���ه‌م س���ه‌نته‌ره‌و‌ه ئ���اگاداری‬ ‫كێش���ه‌كانی خوێندكارو مامۆس���تایان‬ ‫بی���ن‌و كێش���ه‌كانی بواری پ���ه‌روه‌رد‌ه‬ ‫به‌ش���ێوه‌یه‌كی ش���ه‌فاف بخه‌ین���ه‌رو‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی ناونانی سه‌نته‌ره‌كه‌ش���ه‌و‌ه‬ ‫ناوب���راو ب���اس له‌و‌ه ده‌كات تائێس���تا‬ ‫ناوێكیان ب���ۆ س���ه‌نته‌ره‌ك ‌ه دانه‌ناوه‌و‬

‫ده‌مانه‌وێت هه‌یبه‌تێك‬ ‫كاره‌ساتی‬ ‫بۆ مامۆستا‬ ‫زۆر گه‌ور‌ه‬ ‫بگێڕینه‌و‌ه چونكه‌‬ ‫له‌مامۆستا‬ ‫روده‌دات‪ ،‬یه‌كێتی په‌راوێزخراون‌و هه‌مو‬ ‫كه‌موكورتیه‌كانیش‬ ‫مامۆستایان‬ ‫ده‌خرێت ‌ه ئه‌ستۆی‬ ‫ئاگاداری نیه‌و‬ ‫به‌دواشیدا ناچێت ئه‌وان‬ ‫ئاماژه‌ی به‌وه‌شدا له‌ئێستادا رێوشوێن ‌ه ئه‌وان ئاگاداری ئه‌و‌ه نین س���ه‌نته‌رێكی‬ ‫یاس���اییه‌كانیان گرتۆته‌به‌رو وتیش���ی ل���ه‌و ش���ێوه‌ی ‌ه دابمه‌زرێت‌و وتیش���ی‪:‬‬ ‫"یه‌كێت���ی مامۆس���تایانیش ئ���اگادار ئه‌وانه‌ی ئ���ه‌و كار‌ه ده‌كه‌ن بۆ خۆیان‬ ‫ئازادن‪.‬‬ ‫ده‌كه‌ینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌نته‌ره‌ك ‌ه‬ ‫دامه‌زرێنه‌ران���ی‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریش���دا س���ه‌رۆكی یه‌كێتی‬ ‫مامۆس���تایانی كوردس���تان‪ ،‬كه‌م���ال خۆی���ان به‌به‌دیلی رێكخ���راوی یه‌كێتی‬ ‫ی ئێم ‌ه‬ ‫حه‌مه‌د‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ی به‌ئاوێن ‌ه راگه‌یاند ك ‌ه مامۆستایان نازانن‌و ده‌ڵێن "كار ‌‬

‫ی ئه‌و پێشێلكاریان ‌ه‬ ‫ته‌نها چاودێریكردن ‌‬ ‫ی خوێندندا‬ ‫ده‌بێ���ت ك��� ‌ه له‌پرۆس��� ‌ه ‌‬ ‫به‌رامب���ه‌ر به‌مامۆس���تایان ده‌كرێ���ت‬ ‫له‌الی���ه‌ن به‌ڕێوه‌به‌رو سه‌رپه‌رش���تیار‌و‬ ‫ی په‌روه‌رده‌وه‌"‪،‬‬ ‫ی وه‌زاره‌ت ‌‬ ‫داموده‌زگاكان ‌‬ ‫هه‌روه‌ها ده‌ڵێ���ن ك ‌ه "ئێم ‌ه ده‌مانه‌وێت‬ ‫زیاد له‌چاوێ���ك‌و رێكخراوێ���ك ئاگای‬ ‫له‌پرۆس���ه‌ی په‌روه‌د‌ه بێ���ت‌و هه‌روه‌ها‬ ‫به‌و قه‌ناعه‌ت ‌ه گه‌یش���توین ك ‌ه پێویست ‌ه‬ ‫كێبڕكێ هه‌بێ���ت بۆ چون ‌ه نێو یه‌كێتی‬ ‫مامۆس���تایان چونك ‌ه ئه‌گه‌ر منافه‌س ‌ه‬ ‫نه‌بێ���ت ش���ته‌كان ب���ه‌ره‌و مردوی���ی‬ ‫ده‌ڕوات"‪.‬‬ ‫ئه‌ندامه‌ك���ه‌ی ده‌س���ته‌ی دامه‌زرێنه‌ر‬ ‫ره‌خنه‌ش���ی له‌رێكخ���راوی یه‌كێت���ی‬ ‫مامۆس���تایان گرت به‌وه‌ی نه‌یتوانیو‌ه‬ ‫وه‌ك پێویست به‌ئه‌ركه‌كانی هه‌ستێت‌و ‬ ‫وتیش���ی‪ :‬كاره‌س���اتی زۆر گ���ه‌ور‌ه‬ ‫له‌بواری په‌روه‌ده‌دا له‌نێوان خوێندكارو‬ ‫مامۆستادا روده‌دات‪ ،‬به‌راستی یه‌كێتی‬ ‫مامۆس���تایان ئاگاداری نیه‌و به‌دواشیدا‬ ‫ناچێت مه‌گ���ه‌ر یه‌كێك خ���ۆی بچێت‬ ‫بۆ یه‌كێتی مامۆس���تایان‪ .‬به‌اڵم كه‌مال‬ ‫حه‌مه‌د ئه‌و‌ه ره‌تده‌كات���ه‌وه‌و ده‌ڵێت‪:‬‬ ‫ئێم ‌ه ش���تی زۆرمان بۆ مامۆس���تایان‬ ‫ك���ردوه‌و تاك��� ‌ه نوێن���ه‌ری ش���ه‌رعی‬ ‫ی یاسا جگ ‌ه‬ ‫مامۆستایانن‪ .‬چونك ‌ه به‌پێ ‌‬

‫له‌ئێم ‌ه كه‌سی تر نوێنه‌ری مامۆستایانی‬ ‫كوردستان نیه‌‪.‬‬ ‫یه‌كێ���ك له‌دامه‌زرێنه‌ران���ی ئ���ه‌و‬ ‫سه‌نته‌ره‌‪ ،‬ك ‌ه نه‌یویست ناویببرێت ئه‌و‌ه‬ ‫ده‌خاته‌ڕو ك ‌ه ده‌یانه‌وێت وه‌ك سه‌ركار‌و‬ ‫چاودێرێك بن له‌ب���واری په‌ره‌وه‌ده‌داو‬ ‫وتیشی‪ :‬ئێم ‌ه نامه‌نه‌وێت ببین ‌ه به‌دیلی‬ ‫ی‬ ‫یه‌كێتی مامۆس���تایان‪ ،‬چونك ‌ه ئیش��� ‌‬ ‫ئێم ‌ه له‌گه‌ڵ ئیشی یه‌كێتی مامۆستایان‬ ‫جیایه‌‪ .‬ئێم ‌ه ده‌مانه‌وێت هه‌یبه‌تێك بۆ‬ ‫مامۆس���تا بگێڕینه‌و‌ه چونك ‌ه له‌ئێستادا‬ ‫توندوتیژییه‌كی بێ ئه‌ن���داز‌ه به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌مامۆس���تایان ده‌كرێت‪ ،‬به‌ته‌واوه‌تی‬ ‫په‌راوێزخراون‌و هه‌مو كه‌موكورتیه‌كانیش‬ ‫ده‌خرێته‌ ئه‌ستۆی مامۆستا‪.‬‬ ‫ئه‌و س���ه‌رچاوه‌ی ‌ه باس له‌و‌ه ده‌كات‬ ‫به‌هۆی كێبڕكێ‌و ده‌ستێوه‌ردانی حزبی‬ ‫پرۆسه‌ی په‌روه‌د‌ه ته‌واو داخراوتر بوه‌و‬ ‫وتیش���ی‪ :‬وه‌زاره‌تی پ���ه‌روه‌رد‌ه زیاتر‬ ‫داخراوتر بوه‌‪ ،‬یه‌كێتی مامۆستایانیش‬ ‫ئه‌گه‌ر هه‌ر كێش���ه‌و پێش���ێلكارییه‌ك‬ ‫روبدات ته‌نها به‌یاننامه‌یه‌ك ئاڕاسته‌ی‬ ‫وه‌زاره‌ت ده‌كات‪ ،‬ك��� ‌ه باوه‌ڕناك���ه‌م‬ ‫هه‌ر گوێش���ی لێبگیرێ���ت‪ ،‬ته‌داخولی‬ ‫حزب���ی زۆره‌و هه‌وڵێ���ك له‌ئارادای��� ‌ه‬ ‫ب���ۆ كۆنتڕۆڵكردنی ت���ه‌واوی كایه‌كانی‬ ‫په‌روه‌رده‌‪.‬‬

‫مه‌ریوان سه‌الح حیلمی‌‬ ‫وه‌كو له‌راگه‌یاندنه‌كه‌ی‌ به‌ش���ی‌‬ ‫ئه‌زمونه‌كانی‌ وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌دا ‬ ‫هات���وه‌ رێژه‌ی‌ ده‌رچون���ی‌ قۆناغی‌‬ ‫ئاماده‌ی���ی‌ بۆ ئه‌مس���اڵی‌ خوێندن‬ ‫(‪ )2013/2012‬بۆ هه‌مو به‌شه‌كانی‌‬ ‫زانستی‌‌و وێژه‌یی‌‌و پیشه‌یی‌ له‌خولی‌‬ ‫یه‌كه‌م له‌س���ه‌دا‪ 24‬ب���وه‌‪ ،‬هاوكات‬ ‫راگه‌یه‌نرا كه‌ ئه‌م رێژه‌یه‌ له‌س���اڵی‌‬ ‫پار زیاتره‌و پار له‌س���ه‌دا ‪ 22‬بوه‌‪،‬‬ ‫راسته‌ ئه‌م رێژه‌یه‌ زیادیكردوه‌ به‌اڵم‬ ‫به‌پێی‌ چاوه‌ڕوانیه‌كان‌و ئه‌گه‌ره‌كان‬ ‫ئه‌م رێژه‌یه‌ ن���ه‌ك نزمه‌ به‌ڵكو زۆر‬ ‫كه‌متره‌ له‌وه‌ی‌ پێش���بینی‌ ده‌كرا‪،‬‬ ‫چونكه‌ ب���ۆ یه‌كه‌مج���اره‌ له‌مێژوی‌‬ ‫تاقیكردن���ه‌وه‌ی‌ به‌كالۆری���ای‌ ئه‌م‬ ‫ناوچه‌ی���ه‌ س���ه‌رجه‌می‌ نی���وه‌ی‌‬ ‫پرسیاره‌كان به‌هه‌ڵبژاردن بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫وات���ه‌ بای���ی‌ ‪ 50‬نمره‌ به‌ش���ێوازی‌‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن هاتۆت���ه‌وه‌‪ ،‬كه‌وات���ه‌‬ ‫ئه‌مه‌ جۆرێك له‌ئاس���انكاری‌‌و بگره‌‬ ‫ئاس���انكارییه‌كی‌ زۆر باشیش بو بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ رێژه‌ی‌ ده‌رچون به‌رزبكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئ���ه‌و به‌رزكردنه‌وه‌یه‌ نیه‌ كه‌‬ ‫دڵخۆش���كه‌ربێت‪،‬چونكه‌ پرس���یار‬ ‫به‌ش���ێوه‌ی‌ هه‌ڵبژاردن له‌سه‌داسه‌د ‬ ‫وه‌اڵمده‌درێته‌وه‌‪ ،‬وات���ه‌ خوێندكار‬ ‫وه‌اڵم بزانێ‌‌و نه‌زان���ێ‌ ئه‌وا وه‌اڵمی‌‬ ‫ده‌بێ���ت بۆ ئه‌م���ه‌ش چانس رۆڵی‌‬ ‫خۆی‌ هه‌ی���ه‌‪ ،‬س���ه‌ره‌ڕای‌ ئه‌مه‌ش‬ ‫به‌هۆی‌ نه‌شیاوی‌ بیناكانی‌ خوێندن‬ ‫ك���ه‌ زۆرینه‌یان له‌هه‌م���و رویه‌كه‌وه‌‬ ‫گونجاونین بۆ ئه‌وه‌ی‌ تاقیكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫تی���ادا ئه‌نجامب���درێ‌‪ ،‬به‌كورت���ی‌‬ ‫بیناكان���ی‌ خوێندن بۆ تاقیكردنه‌وه‌‬ ‫به‌گش���تی‌‌و تاقیكردنه‌وه‌ی‌ شێوازی‌‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن له‌باروگونجاونی���ن‌و‬ ‫كۆنترۆڵكردنی‌ ئاس���ان نیه‌‪،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌مه‌شدا هێش���تا رێژه‌ی‌ ده‌رچون‬ ‫هه‌ر نزم���ه‌‪ .‬هه‌رچه‌ن���ده‌ ئه‌نجامی‌‬ ‫دوان���زه‌ی‌ ئاماده‌ی���ی‌ قۆناغێك���ی‌‬ ‫هه‌س���تیاره‌و ئه‌نجامه‌كه‌ی‌ له‌خولی‌‬ ‫دوه‌م���دا ده‌رده‌كه‌وێ���ت چونك���ه‌‬ ‫گرفته‌ك���ه‌ هه‌ر رێژه‌ی‌ ده‌رچون نیه‌‬ ‫به‌ڵكو هێنانی‌ نمره‌ش���ه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫پێش���بڕكێ‌ دروستبێت بۆ وه‌رگرتن‬ ‫له‌زانكۆو په‌یمانگاكان‪ ،‬به‌اڵم ئه‌مه‌‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ناگه‌یه‌نێت كه‌ ئ���ه‌م گرفته‌‬ ‫هه‌روا به‌ئاس���انی‌ تێپه‌ڕبێت‌و كه‌س‬ ‫خۆی‌ ن���ه‌كات به‌خاوه‌نی‌‪ ،‬به‌بڕوای‌‬ ‫م���ن ل���ه‌م قۆناغ���ه‌دا وه‌زاره‌ت���ی‌‬ ‫په‌روه‌رده‌ له‌و ئاسته‌دا نیه‌ بتوانێت‬ ‫رێبه‌ری‌ په‌روه‌رده‌و فێركردن بكات‬ ‫له‌كوردس���تاندا‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش كاتێك‬ ‫ده‌بێت به‌عه‌یبه‌ ك���ه‌ ئه‌م وه‌زاره‌ته‌‬ ‫ئیعتراف به‌م راستیه‌ نه‌كات‌و خاڵی‌‬ ‫گۆڕان���كاری‌‌و وه‌رچه‌ر‌خان له‌خۆیدا‬ ‫دروست نه‌كات‪ ،‬به‌كورتی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫په‌روه‌رده‌ ده‌بێت دان به‌شكس���تی‌‬ ‫خۆی���دا بنێ���ت‌و داوای‌ لێب���وردن‬ ‫له‌س���ه‌رجه‌می‌ ئه‌و خێزانانه‌ بكات‬ ‫ك���ه‌ منداڵه‌كانیان بون���ه‌ قوربانی‌‬ ‫ده‌س���تی‌ نه‌زانی‌ یان كه‌مته‌رخه‌می‌‬ ‫یان هه‌رهۆیه‌ك���ی‌ تربێت‪ .‬له‌الیه‌كی‌‬ ‫تریش���ه‌وه‌ پێویس���ته‌ به‌رپرسانی‌‬ ‫ئ���ه‌م هه‌رێم���ه‌ له‌وه‌ زیاتر پش���تی‌‬ ‫لێنه‌كه‌نه‌وه‌و هۆكارو چاره‌س���ه‌ری‌‬ ‫خێراو درێژخایه‌ن بخه‌نه‌ به‌رنامه‌ی‌‬ ‫كاریانه‌وه‌‪ ،‬له‌وانه‌یه‌ چاره‌س���ه‌ر الی‌‬ ‫وه‌زاره‌ت ئه‌وه‌ بێت بۆ نمونه‌ ساڵی‌‬ ‫داهات���و هه‌مو پرس���یاره‌كان بكات‬ ‫به‌هه‌ڵبژاردن چونك���ه‌ ئه‌مه‌ پاره‌ی‌‬ ‫تێناچێت‌و الش���م وانیه‌ چاره‌سه‌ری‌‬ ‫بنه‌ڕه‌تی‌ بێت‪ ،‬به‌بڕوای‌ من یه‌كێك‬ ‫له‌و چاره‌س���ه‌ره‌ گرنگان���ه‌ بریتیه‌‬ ‫له‌كردنی‌ ده‌وامی‌ ئاماده‌یی‌ له‌چوار‬ ‫سه‌عاته‌وه‌ بۆ شه‌ش سه‌عات‪ ،‬واته‌‬ ‫النیكه‌م هه‌ر وانه‌یه‌ك په‌نجا خوله‌ك‬ ‫بێت بۆ ئه‌وه‌ی‌ مامۆس���تا بتوانێت‬ ‫حه‌ق���ی‌ خ���ۆی‌ ب���دات به‌وانه‌كه‌و‬ ‫خوێندكاریش زیاتر له‌ناوه‌نده‌كانی‌‬ ‫خوێندن���دا بمێنێته‌وه‌ ب���ۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫زیاتر بارگاوی‌ بێت به‌ره‌وش‌و دۆخی‌‬ ‫خوێندنگه‌و خۆش���ی‌‌و ئاره‌زوه‌كانی‌‬ ‫له‌قوتابخانه‌ك���ه‌ی‌ خۆیدا بدۆزێته‌وه‌‬ ‫نه‌ك له‌شوێنی‌ تر‪ ،‬چونكه‌ ده‌وامی‌‬ ‫كورت ن���ه‌ك له‌روی‌ وان���ه‌وه‌ تێر‬ ‫نابێت به‌ڵكو فریای‌ هیچ ناكه‌وێت‌و‬ ‫ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ خوێندنگه‌ش بارگاوی‌‬ ‫ده‌بێت به‌هه‌ڵس���وكه‌وته‌ ناش���رین‌و‬ ‫نادیموكراته‌كانی‌ كۆمه‌ڵگه‌‪.‬‬

‫کۆمه‌اڵیه‌تی ‪komalayatyawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫چه‌ند ب ‌ه ئازاره‌‬ ‫باوک کوڕەکەی خۆی بکوژێت!‬ ‫ئا‪ :‬سارا قادر‬ ‫چی لەوە بەئازارترە کوڕەکەت‬ ‫بەدەستی نزیکترین کەسی‬ ‫دروستکەری گیان لەدەست بدات! ئەو‬ ‫باوکەی بیست‌و پێنج ساڵە کوڕەکەی‬ ‫دەالوێنێت دواجار بەتەنها شینی‬ ‫لەشوێنێکی نێهنیدا بۆ دەگێڕێت‌و‬ ‫تەنانەت کەسێک نیە ڕازی دڵە‬ ‫بریندارەکەی لەال بکاتەوە‪.‬‬

‫حەبی���ب حەم���ەرەزا‪ ،‬ڕۆژی ‪٨/٣‬‬ ‫لەگەرم���ەی نی���وەرۆدا فیش���ەکێک‬ ‫بەرەوڕوی کوڕە گەورەکەی دەتەقێنێ‌و‬ ‫ڕاس���تەوخۆ ناودەم���ی دەپێكێ���ت‌و‬ ‫دەس���تبەجێ گیان لەدەس���ت دەدات‌و‬ ‫تائێس���تاش خۆی نەداوە بەدەس���ت‬ ‫هێزەکانی پۆلیسەوە‪.‬‬ ‫لەرۆژی بیس���ت‌و پێنجی رەمەزانداو‬ ‫لەگەرمەی رۆژە پیرۆزەکاندا‪ ،‬باوکێک‬ ‫دەبێتە دەمەبۆڵەو شەڕی لەگەڵ کوڕە‬ ‫گەورەکەی���داو دواجار بەمەرگ کۆتایی‬ ‫بەکێش���ەکەیان دێت‪ .‬دایکی ش���ەماڵ‬ ‫بەدەم گری���ان‌و لەخۆدان���ەوە هاواری‬ ‫دەک���ردو دەیگوت" توخ���وا خەڵکینە‬ ‫قەت بینیوتان���ە کوڕی نۆبەرە بێباوک‬ ‫کەژاوەی مردنەکەی هەڵبگیرێت‪ ،‬قەت‬ ‫بینیوتان���ە نۆبەرەی بێن���از لەبینینی‬ ‫جەرگی خۆی بێبەش بکرێت"‪ .‬دایکی‬ ‫فۆتۆ‪ :‬ئارام که‌ریم‬ ‫توخوا خەڵکینە قەت بینیوتانە کوڕی نۆبەرە بێباوک کەژاوەی مردنەکەی هەڵبگیرێت‬ ‫شەماڵ کە ژنێکی گەنجی‌ تەمەن سەرو‬ ‫چل س���اڵ دەبو بەڕەشپۆش���ی لەناو گەنجێت���ی‌و لەتەمەنی بیس���ت‌و یەک شتێکیش���ی کردوە لەپێن���اوی ئەوەی رەمەزانەوە جارێکیتر ژنەکەی تۆراوەو ک���ە ناتوانێت دەس���تبەرداری کچە دو‬ ‫ئەو خێمە گەورەیەی کە بۆ پرس���ەی س���اڵیدا ئ���ەو کچەی خۆشویس���توەو ژیان لەگەڵ ژنەکەیدا خۆش بێت بەاڵم" چۆت���ەوە ماڵ���ی باوکی‌و ش���ەماڵیش سااڵنەکەی بێت ئیتر لەوکاتەدا دەبێتە‬ ‫کوڕەکەی دانرابو دەنوزایەوەو دەیوت" هاوسەرگیری لەگەڵدا پێکهێناوە بەاڵم ژنەکەی بەهیچ شتێکی نەزانی تا دواجار هاتۆت���ەوە ماڵ���ی باوکی خ���ۆی‪ ،‬لەو دەمەبۆڵەیان‌و باوکە بەتوڕەیی دەروات‌و‬ ‫من ئاگاداری فیش���ەک تەقاندن نەبوم هەر لەسەرەتاوە کێشەو گرفتی زۆریان بەکوشتیدا‪ ،‬ژنەکەی تەنها ئەو شتانەی کات���ەدا چەندانج���ار ش���ەماڵ هەوڵی ش���ەماڵیش دێتە ن���او باڵکۆنەکەوەو‬ ‫چونکە ش���ەماڵ هاتە ناو باڵکۆنەکەی هەبوە بۆیە چەندان جار کچە تۆراوەو ب���ۆ گرنگ ب���و کە خۆی دەیویس���ت‌و داوە کچە دو س���اڵەکەی ببینێ بەاڵم باوک���ی فیش���ەکێک ب���ۆ س���ەرەوە‬ ‫س���ەرەوەو باوکیشی پێشتر بەتوڕەیی چۆت���ەوە ماڵی باوکی ت���ا جارێکیان دەیویست شەماڵ حاشا لەماڵی باوکی ژنەک���ەی نەیهێش���توەو لەچەند رۆژی دەتەقێنێت‌و رێک ناو دەمی ش���ەماڵ‬ ‫چوە خ���وارەوە بەقادرمەکانداو لەناو ش���ەش مانگ���ی ت���ەواو دەتۆرێ���ت‌و بکات‪ ،‬ئەوەن���دە بەرچاوتەنگ‌و رەزیل ڕابردوشدا ژنەکەی‌و ژنبراکانی چونەتە دەگرێ���ت هەرچەندە کەس���وکارەکەی‬ ‫حەوشەکەدا بو لەوکاتەدا من دەرگای بڕیاری جیابونەوە دەدەن بەاڵم دواتر بو س���ێ ئیش���ی بەو ک���وڕە دەکردو سەر ماڵی شەماڵ‌و هەرچی کەلوپەلی حەبیبی باوک���ی کوژراوەکە باس لەوە‬ ‫مەدخەل���ی س���ەرەوەم دادەخس���ت‌و پەشیماندەبنەوەو دەچنەوە الی یەکتر هەر دەیوت پارەم���ان نییە‪ ،‬بەیانیان ناوماڵەکەیانە شکاندویانەو بەچەقۆی دەکەن کە ویستویەتی بیترسێنێ بەاڵم‬ ‫دەنگەک���ەم گوێ لێبو ک���ە دەرگاکەم دوای ئەو جارە ژنە تەمەن بییس���ت‌و لەهێزەکانی ناوخۆ فەرمانبەر بو‪ ،‬دواتر قەمە تاقمی ژوری نوس���تن‌و قەنەفەو هێزەکانی ناوخۆ دەڵێن " ئاراس���تەی‬ ‫کردەوە ش���ەماڵ کەوتب���و"‪ .‬ئەمە ئەو س���ێ س���اڵەکەی دوگی���ان دەبێ���ت‌و چەن���د فەرمانبەرێکی دەهێناو دەبردو س���ەالجەو تەلەفیزیۆنەکەی���ان وێران گرتن‌و تەقاندنی فیشەکەکە بەمەبەستی‬ ‫وتانەیە کە دایکی ش���ەماڵ لەبەرچاوی ئێس���تا خاوەنی کچێکی دو س���ااڵنن هاتۆچۆی پێدەکردن‪ ،‬لەسوپەرمارکێتی ک���ردوە بۆیە ئ���ەو رۆژەی ک���ە بەمە ترس���اندن نەبوەو تا تۆمەتبارەکەش‬ ‫دادوەری بنک���ەی لێکۆڵینەوەک���ەدا ب���ەاڵم کێش���ەکانیان ه���ەر کۆتایی خاڵەکانیشیدا کاری دەکرد هێشتا هەر دەزانێت ش���ەمال دەگەرێت���ەوە ماڵی خۆی ن���ەدات بەدەس���تەوە ناتوانین‬ ‫باوکی‌و زۆر بێتاقەت دەبێت باوکی بۆ زانی���اری ورد بزانی���ن بەاڵم ئێس���تا‬ ‫پێنایەت‌و رۆژبەرۆژ ژیانیان ناخۆش���تر ژنەکەی بۆڵەی دەهات"‪.‬‬ ‫وتویەتی‪.‬‬ ‫بەپێی ئ���ەو وتانەی ک���ە لە الیەن دواجار داوای لێ���دەکات کە چیتر ئەو فەرمانی گرتنی هەی���ە کە تۆمەتبارە‬ ‫بەپێی وتەی سەرچاوەیەکی نزیک‌و دەبێت‪ .‬هەرچەندە ئەو س���ەرچاوەیە‬ ‫ئاگادار لەماڵی کوژراوەکەوە ش���ەماڵی باس���ی لەوە دەکر کە شەماڵ تا بڵێی کەسوکاری شەماڵەوە دەکرێت ماوەی هەمو ناهەقیە قبوڵ نەکات‌و لەژنەکەی بەماددەی ‪ ٤٠٦‬لەیاس���ای س���زادانی‬ ‫تەمەن بیست‌و پێنج ساڵ لەسەرەتای کوڕێکی ڕەوشتبەرزو بەرێز بوەو هەمو بیس���ت‌و پێنج رۆژ بوەو لەس���ەرەتای جیابێتەوە بەاڵم شەمال رایدەگەیەنێت عێراقی‌و پۆلیس بەدوایدا دەگەڕێت"‪.‬‬

‫بۆکه‌فاله‌تی ملیۆنێک دینار ژن‌و مێردێک ده‌خرێن ‌ه زیندانه‌وه‌‬ ‫ژنێکی تەمەن سی وپێنج ساڵ دوای‬ ‫ئەوەی بێبەش دەکرێت لەبینینی‬ ‫هەر نۆ منداڵەکەی لەگەڵ پیاوێکی‬ ‫هاودینی خۆیدا دەست لەدینەکەیان‬ ‫هەڵدەگرن‌و دەبنە مسوڵمان‌و بەپێی‬ ‫ئاینی ئیسالم خۆیان مارە دەکەن‪،‬‬ ‫بەاڵم ئێستا ژن‌و پیاوەکە لەزیندانن‌و‬ ‫ژنەکەش دەڵێت" ئەگەر ئێستا بزانن‬ ‫بوینەتە مسوڵمان فەتوای کوشتنمان‬ ‫دەدرێت‌و دەمانکوژن"‪.‬‬

‫بۆ هەژارێکی وەک‬ ‫ئێمە لەشارێکی‬ ‫غەریبەدا دینارێ‬ ‫زۆرە ئاخر ملیۆنێ‬ ‫لەکوێ بێنین‬

‫ئامینە‪ ،‬پێنج س���اڵ لەمەوبەر لەبەر‬ ‫هەژاریی زێدی خۆی���ان‌و چوار منداڵی‬ ‫لەش���وێنەکەی خۆی���ان بەجێدەهێڵن‌و‬ ‫لەگەڵ مێردەک���ەی‌و پێنج منداڵەکەی‬ ‫تریدا بەرەو شاری سلێمانی هەڵدێن‪.‬‬ ‫دوای ماوەیەک لەه���اوکاری خەڵکی‬ ‫لەناوچەیەک���ی دورو ل���ەدەرەوەی‬ ‫شاری س���لێمانی کار بۆ ژن‌و مێردەکە‬ ‫دەدۆزرێت���ەوەو کوڕە گەورەکەش���یان‬ ‫لەبازاڕی کاس���ۆ مۆڵی شاری سلێمانی‬ ‫دەخەنە بەر کاسبیکردن‪ .‬ئامینە باسی‬ ‫لەوە کرد هەرچەندە لەس���ەرەتادا زۆر‬ ‫زۆر ژیانیان س���ەختبوە ب���ەاڵم دوای‬ ‫ئەوەی کە تۆزێك پارەیان پەیداکردوە‬ ‫وەزع���ی مادیی���ان باش���تربوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئ���اژاوەی ماڵ دەس���تبەرداری ماڵێکی‬ ‫خێمەنشین‌و خاوەن پێنج منداڵ نابێت‬ ‫چونک���ە ژن‌و مێردەک���ە تائێوارەیەکی‬ ‫درەن���گ لەن���او دەواجنی مریش���کدا " جارێک ئێوارەکەی شەڕمان ببو شه‌و‬ ‫کاریان کردوەو منداڵەکانیان لەماڵەوە خەوتبوین لەپرێک���دا کچە بچوکەکەی‬ ‫تەنیا بون‪ .‬ئامینە باس���ی لەوەکرد کە بەگریان���ەوە هاواریکرد دایکم نەکوژی‪،‬‬ ‫مێردەک���ەی زۆر زۆر خراپبوەو جەندان چونکە بلۆکێکی هەڵگرتبو ویس���تبوی‬ ‫جار لەسەر شتێکی زۆر سادە لێی داوە بیدات بەسەرمدا بەاڵم کچەکەم خەوی‬

‫له‌دژی بێده‌نگی‌و‬ ‫بێڕێزیكردن‬ ‫به‌رامبه‌ر چاره‌نوسی‬ ‫نادیاری ژنانی‬ ‫ده‌ربازبوی ئه‌نفال‬ ‫بۆ رای گشتی‬ ‫حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان‬ ‫حكومه‌تی عێراق‬ ‫وه‌زاره‌تی كاروباری شه‌هیدان‌و‬ ‫ئه‌نفالكراوان‬ ‫وه‌زاره‌تی مافی مرۆڤ‌و‬ ‫وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ده‌وڵه‌تی عێراق‬

‫لەهێزەکانی‬ ‫ناوخۆ فەرمانبەر‬ ‫بو‪ ،‬دواتر چەند‬ ‫فەرمانبەرێکی‬ ‫دەهێناو دەبردو‬ ‫هاتۆچۆی‬ ‫پێدەکردن‪،‬‬ ‫لەسوپەرمارکێتی‬ ‫خاڵەکانیشیدا‬ ‫کاری دەکرد هێشتا‬ ‫هەر ژنەکەی‬ ‫بۆڵەی دەهات‬

‫ئا‪ :‬سارا‬

‫‪17‬‬

‫لێنەکەوتب���و لەوکات���ەدا هاواریک���ردو‬ ‫خەبەرمان ب���ۆوە ئیتر لەو کاتەوە زۆر‬ ‫ترسام‌و چومە شەڵتەرێکی ژنان"‪.‬‬ ‫ئ���ەو ک���ە دەچێت���ە ش���ەڵتەرەکە‬ ‫منداڵەکانیش���ی دەبات جگ���ە لەکوڕە‬ ‫گەورەک���ەی ک���ە ئ���ەوکات لەزینداندا‬ ‫دەبێ���ت‪ ،‬چونک���ە بەتۆمەت���ی دزینی‬ ‫ئۆتۆمبێلێ کە لەب���ری پارەدا لەالیەن‬ ‫دوکاندارەکانی بازاڕی کاس���ۆ مۆڵەوە‬ ‫پێی���دراوە دەس���تگیرکراوە ب���ەاڵم‬ ‫لەبەرئەوەی ئەو کەس���انە کێشەکانیان‬ ‫ب���ۆ یەکالکردۆت���ەوەو کورەکە بێتاوان‬ ‫دەرچوە کورەکەی ئازاد دەکرێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئامینەو چوار منداڵەکەی ماوەیەکی زۆر‬ ‫لەپەناگەکەدا دەمێننەوە‪ ،‬دوای ئەوەی‬ ‫ئامین���ە پەیوەن���دی بەمێردەکەی���ەوە‬ ‫دەکات ب���ۆ زانین���ی هەواڵی کورەکەی‬ ‫بەهۆی ئەوەوە شوێنەکەیان دەزانێت‌و‬ ‫دەچێ���ت ه���ەر چ���وار منداڵەک���ەی‬ ‫لێدەس���ێنێتەوەو پێیدەڵێت" حاش���ات‬ ‫لێبێ���ت لەدای���ک‌و خوش���کم زیاتریت‪،‬‬ ‫نام���ەوێ هەرگیز چ���اوم پێت بکەوێت‬ ‫منداڵەکانی دەبات���ەوەو دەچێتەوە بۆ‬ ‫ناوچەک���ەی خۆی���ان"‪ .‬ب���ەاڵم ئامینە‬ ‫بێدەرەتانی‌و بێکەس���ی وای لێدەکات‬ ‫بۆ زانینی‌ هەواڵی کوڕەکەی پەیوەندی‬ ‫ب���ەو پی���اوەوە ب���کات ک���ە هاودینی‬ ‫خۆیەتی‌و لەگ���ەڵ کوڕەکەیدا لەیەکێک‬ ‫لەهۆتێلەکاندا کاری پاککردنەوە دەکەن‪،‬‬ ‫ئەویش لەپەناگەکە دەیهێنێتە دەرەوەو‬ ‫کاتێک باسی وەزعی خۆی بۆ دەکات‌و‬ ‫پیاوەک���ەش چەند س���اڵێکە ژنەکەی‬ ‫مردوە داوای لێده‌كات شوی پێبکاتەوە‬ ‫ت���ا بەیەک���ەوە ژیانێک���ی کولەمەرگی‬ ‫بەرنەس���ەر ژن���ەش رازی دەبێت بەاڵم‬ ‫ئامینە تەنها مەرجی ئەوە دەبێت کە "‬

‫س����اڵه‌هایه‌ كۆمه‌ڵگای كوردس����تان‌و‬ ‫به‌تایبه‌ت ده‌ربازبوانی ئه‌نفال له‌دڵه‌ڕاوكێی‬ ‫ئه‌وه‌دا ده‌ژین ك����ه‌ ره‌نگه‌ كچان‌و ژنانی‬ ‫كه‌س����وكاریان له‌كاتی ئه‌نفالدا به‌كه‌س‌و‬ ‫خێڵ‌و الیه‌نی عه‌ره‌بی جیاواز فرۆشرابن‪.‬‬ ‫ئه‌م دڵه‌ڕاوكێی����ه‌ بێبناغه‌ نییه‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫هه‌واڵ����ی جۆراوج����ۆر له‌س����ه‌رچاوه‌ی‬ ‫جیاوازه‌وه‌ گه‌یش����تنه‌وه‌ كوردستان كه‌‬ ‫ئه‌مه‌یان پشتڕاس����تده‌كرده‌وه‌‪ .‬ده‌نگۆی‬ ‫ئه‌و سه‌ربازه‌ كورده‌ی له‌جه‌نگی كوێتدا‬ ‫خوش����كه‌كه‌ی خۆی دۆزیه‌وه‌ كه‌ له‌كاتی‬ ‫كاره‌س����اتی ئه‌نفالدا دراب����و به‌پیاوێكی‬ ‫ع����ه‌ره‌ب‪ ،‬تا ئ����ه‌و حاجیی����ه‌ كوردانه‌ی‬ ‫له‌سعودییه‌ گوێبیستی ئه‌وه‌ بون پیاوی‬ ‫سعودی ژنی كوردیان هه‌یه‌و له‌پرۆسه‌ی‬ ‫ئه‌نفال����دا ئه‌م ژنانه‌یان پێبه‌خش����راوه‌‪،‬‬ ‫تاكو باڵوبونه‌وه‌ی ئ����ه‌و به‌ڵگه‌نامه‌یه‌ی‬ ‫حكومه‌ت����ی عێ����راق له‌س����اڵی ‪٢٠٠٣‬دا‬ ‫كه‌ باس����ی فرۆش����تنی ‪ ١٨‬كچی كورد‬ ‫به‌مه‌لهاكان����ی میس����ر ده‌كات (گه‌رچی‬ ‫ئه‌م����ه‌ دوات����ر له‌الی����ه‌ن دادگای بااڵی‬ ‫عێراق����ه‌وه‌ به‌نادروس����ت له‌قه‌ڵه‌مدرا)‪،‬‬ ‫ئه‌مان����ه‌ كۆمه‌ڵێك ده‌نگۆن كه‌ به‌رده‌وام‬ ‫زام����ی ئ����ه‌م كۆمه‌ڵگای����ه‌و ده‌ربازبوانی‬ ‫ئه‌نفال ده‌كولێنن����ه‌وه‌‪ .‬له‌دوای كه‌وتنی‬ ‫رژێم����ی به‌عس����ه‌وه‌ په‌یوه‌ندیكردن����ی‬ ‫خێڵه‌كانی شه‌تره‌و شه‌نافیی ‌ه له‌باشوری‬ ‫عێ����راق به‌وه‌زاره‌ت����ی ئه‌نفال����ه‌وه‌ ت����ا‬ ‫ئاگاداریانبكه‌نه‌وه‌ ك����ه‌ له‌كاتی ئه‌نفالدا‬ ‫حكومه‌ت چه‌ند ژنێكی كوردی به‌دیاریی‬ ‫پێبه‌خش����یون‌و ئه‌وانی����ش له‌كوڕه‌كانی‬ ‫خۆیان ماره‌كردون‪ ،‬ئ����ه‌م دڵه‌ڕاوكێیه‌ی‬ ‫له‌گومانه‌وه‌ كرد به‌یه‌قین‪ .‬كار له‌وه‌دایه‌‬ ‫ئێستا هه‌واڵی فرۆشتنی ژنه‌ كورده‌كان‬ ‫له‌زنجیره‌ درامایه‌كی میس����ریدا باس����ی‬ ‫لێده‌كرێت‌و ده‌بێته‌ به‌شێك له‌هوشیاریی‬ ‫گشتی كۆمه‌ڵگای عه‌ره‌بی‌و كوردی‪ .‬كه‌چی‬ ‫س����ه‌ره‌ڕای هه‌مو ئه‌م هه‌واڵه‌ ترسناكانه‌‬ ‫كه‌ برینی به‌كۆمه‌ڵی ئێمه‌ ده‌كولێننه‌وه‌‪،‬‬ ‫تائێسته‌ حكومه‌تی كوردستان بێده‌نگی‬ ‫هه‌ڵب����ژاردوه‌‪ ،‬هیچ لێكۆڵینه‌وه‌یه‌كی له‌م‬ ‫ب����واره‌دا ئه‌نجامن����ه‌داوه‌و به‌دواداچونی‬ ‫بۆ چاره‌نوس����ی ئه‌و ژنانه‌ نه‌كردوه‌ كه‌‬ ‫ره‌نگه‌ تائێس����ته‌ له‌بارودۆخی ناله‌باردا‬ ‫گیریانخواردبێت‪.‬‬ ‫پێش هه‌مو ش����تێك ئێمه‌ ده‌مانه‌وێت‬ ‫جه‌خت له‌س����ه‌ر ئ����ه‌وه‌ بكه‌ین����ه‌وه‌ كه‌‬ ‫ژماره‌ی ئه‌و ك����چ‌و ژنانه‌ی به‌زۆر دراون‬ ‫به‌الیه‌ن‌و ده‌وڵه‌ته‌ عه‌ره‌بییه‌كان ده‌شێت‬ ‫زۆر ل����ه‌وه‌ زیاتر بێت كه‌ باس����ی لێوه‌‬ ‫ده‌كرێت‪ .‬ده‌شمانه‌وێت ناڕه‌زایی خۆمان‬ ‫به‌رامبه‌ر ب����ه‌و تێڕوانینه‌ باوه‌ ده‌رببڕین‬ ‫كه‌ پێیوایه‌ باشتر بو ئه‌و ژنانه‌ بكوژرێن‪،‬‬ ‫به‌اڵم به‌مج����ۆره‌ ژیان به‌س����ه‌ر نه‌به‌ن‪.‬‬ ‫به‌پێچه‌وانه‌وه‌‪ ،‬ئێم����ه‌ به‌وپه‌ڕی رێزه‌وه‌‬ ‫له‌م ژنانه‌ ده‌ڕوانین‌و چاره‌نوس����ی ئه‌وان‬ ‫به‌فۆڕمێكی جێنده‌ری����ی به‌قوربانیبونی‬ ‫سیاسیی ده‌زانین‪ .‬بۆیه‌ داوا له‌حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێمی كوردس����تان‌و ده‌وڵه‌تی عێراق‌و‬ ‫به‌تایبه‌تی����ش وه‌زاره‌ت����ی كاروب����اری‬ ‫شه‌هیدان‌و ئه‌نفالكراوان‌و وه‌زاره‌تی مافی‬ ‫مرۆڤ‌و وه‌زاره‌ت����ی ده‌ره‌وه‌ی ده‌وڵه‌تی‬ ‫عێراق ده‌كه‌ین كه‌‪:‬‬ ‫یه‌كه‌م‪ :‬به‌ئه‌ركی ئه‌خالقی‌و یاسایی‌و‬ ‫سیاسی خۆیان هه‌ڵبسن‌و به‌دواداچونی‬ ‫فه‌رمی‌و شه‌فاف بۆ چاره‌نوسی ئه‌م كچ‌و‬ ‫ژنانه‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫دوه����ه‌م‪ :‬هه‌رچه‌ن����ده‌ ئه‌م كه‌یس����ه‌‬ ‫به‌س����ه‌رهاتێكی شه‌خس����یی نیی����ه‌و‬ ‫په‌یوه‌ندی به‌مێژوی میلله‌تێكه‌وه‌ هه‌یه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌ئه‌گه‌ری دۆزینه‌وه‌ی هه‌ریه‌كێك‬ ‫له‌م ژنان����ه‌دا ته‌نها به‌هه‌ماهه‌نگی له‌گه‌ڵ‬ ‫خ����ودی ئه‌وانداو هاوت����ا له‌گه‌ڵ ئیراده‌و‬ ‫خواس����تی تایبه‌تی خۆیان بڕیار له‌سه‌ر‬ ‫چاره‌نوسیان بدرێت‌و رێز له‌هه‌ر چه‌شنه‌‬ ‫بڕیارێكی شه‌خسییان بگیرێت‪.‬‬ ‫سێهه‌م‪ :‬له‌كاتی بڕیاردانی هه‌ریه‌كێك‬ ‫له‌واندا بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ كوردستان هه‌مو‬ ‫جۆره‌ ئاسانكارییه‌كی ماددی‌و مه‌عنه‌وی‬ ‫ب����ۆ هاتن����ه‌وه‌و تێهه‌ڵكێش����كردنه‌وه‌ی‬ ‫پڕكه‌رامه‌تی ئه‌وان له‌كۆمه‌ڵگای كوردیدا‬ ‫بكرێت‪.‬‬

‫سلێمانی هیچ دادوەرێ مارەی نەکردین‬ ‫ب���ەاڵم لەهەولێر مارەیان کردین‌و بوینە‬ ‫ژن‌و مێ���رد"‪ .‬دوای ماوەیەک لەدەوری‬ ‫هەڵەبجە ژورێ دەگرن بەکرێ‌و دەست‬ ‫دەکەن بەکاسپیکردن بەاڵم ئەمە تاسەر‬ ‫نابێت‌و مێردە کۆنەکەی دەیاندۆزێتەوەو‬ ‫رۆژێ لەبنکەی پۆلیس���ەوە تەلەفۆنیان‬ ‫بۆ ده‌کەن سەردانیان بکەن کاتێک کە‬ ‫دەچن راستەوخۆ پۆلیس لەسەر داوای‬ ‫مێردە کۆنەکەی کە ش���کاتی لێکردوە‬ ‫ئامین���ە دەس���تگیردەکەن بەتۆمەتی‬ ‫خیانەتی هاوسەری‌و ئامینەش دەڵێت"‬ ‫راس���تە ئەو بەوەرەق���ەو قەڵەم منی‬ ‫تەاڵقن���ەداوە ب���ەاڵم الی ئێم���ە تەاڵق‬ ‫هەر بەو جۆرەیە ک���ە ئەو پێیوتم ئەو‬ ‫مەحرومی ک���ردوم لەبینین���ی هەر نۆ‬ ‫منداڵەک���ەم بەتایبەت بچوکەکەیان کە‬ ‫س���ێ س���ااڵنە ئیتر نازانم شکاتی چیم‬ ‫لێدەکات"‪.‬‬ ‫هەرچەندە دادوەری سلێمانی بڕوای‬ ‫بەهاوس���ەرگیریەکەیان‌و بەڵگەنامەکان‬ ‫کردوە‪ ،‬بەاڵم ب���ۆ ئازادکردنی ئەم ژنە‬ ‫داوای لەمێ���ردە تازەک���ەی کردوە کە‬ ‫بەکەفالەتی س���ێ ملیۆن دینار ئازادی‬ ‫دەک���ەن‌و مێردەکەش���ی نەیتوانی���وە‬ ‫ئەو کەفالەتە بکات‪ ،‬ت���ا بۆیانکردۆتە‬ ‫کەفالەت���ی یەك ملیۆن هەر نەیتوانیوە‬ ‫بی���دات بۆیە وا مانگێک���ە پیاوەکەش‬ ‫دەس���تگیرکراوەو هەردوکیان پێکەوە‬ ‫لەزیندان���ن‌و ئامین���ەش دەڵێ���ت" بۆ‬ ‫هەژارێکی وەک ئێمە لەشارێکی غەریبەدا‬ ‫م���ن زۆر گوێم لەرادیۆی یەکگرتو دەگر دین���ارێ زۆرە ئاخر ملیۆن���ێ لەکوێ‬ ‫ت زۆر حەزم دەکرد ببمە مس���وڵمان‪ ،‬بێنین‪ ،‬تەنها تاوانمان ئەوەیە بوینەتە‬ ‫بۆیە کە بەپیاوەکەم وت ئەویش رازی مسوڵمان‌و بەو دینە مارەکراوین!"‬ ‫ب���و ئیتر ش���ایەتمانمان هێن���او بوینە‬ ‫ژماره‌یه‌ک له‌چاالکوانیکۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی‬ ‫تێبینی‪ :‬ئامینە ناوێکی خوازراوە‪.‬‬ ‫مس���وڵمان بەاڵم کە چوین���ە دادگای‬

‫هەرچەندە دادوەری‬ ‫سلێمانی بڕوای بە‬ ‫هاوسەرگیریەکەیان‌و‬ ‫بەڵگەنامەکان‬ ‫کردوە‪ ،‬بەاڵم بۆ‬ ‫ئازادکردنی ئەم‬ ‫ژنە داوای لەمێردە‬ ‫تازەکەی کردوە کە‬ ‫بەکەفالەتی سێ‬ ‫ملیۆن دینار ئازادی‬ ‫دەکەن‬

‫‪18‬‬

‫كۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی‬ ‫ ئاسۆس هه‌ردی‬ ‫بیرۆكه‌ی كۆنگ���ره‌ی نه‌ته‌وه‌یی بیرۆكه‌یه‌كی تاز‌ه نیی���ه‌‪ .‬به‌درێژایی چاره‌كی‬ ‫س���ێهه‌می س���ه‌ده‌ی رابردوو‪ ،‬گه‌لێك حیزب‌و الیه‌ن‌و ناوه‌ند داوای به‌س���تنی‬ ‫كۆنگره‌یه‌ك���ی له‌وجۆره‌یان ك���ردووه‌‌و هه‌وڵیان ب���ۆ داوه‌‪ .‬ئه‌گه‌رچی زۆرجار‬ ‫هه‌لومه‌رجی س���ه‌ختی خه‌بات‌و ناله‌باریی بارودۆخی پارچه‌كانی كوردس���تان‬ ‫رێگ���ری به‌رده‌م ئه‌م پرۆژه‌ی��� ‌ه بووه‌‪ ،‬به‌اڵم رووی���داو‌ه ده‌رفه‌ت هه‌بوو بێت‌و‬ ‫هێز‌ه سیاس���ییه‌كان ئاماده‌یی فكری‌و سیاسییان نه‌بووبێ بۆئه‌وه‌ی سوودی‬ ‫لێوه‌ربگ���رن‪ .‬ه���ه‌ر بۆنموون ‌ه ئازادبوونی رۆژهه‌اڵت پاش رووخانی ش���ا‪ ،‬یان‬ ‫ئازادبوونی باشوور‌و دامه‌زراندنی حكومه‌تی هه‌رێم پاش راپه‌ڕین‌و به‌تایبه‌تیش‬ ‫پاش رووخانی به‌عس‪.‬‬ ‫ئاماده‌یی فكری مه‌به‌س���تم له‌و عه‌قلیه‌ته‌ی ‌ه ك ‌ه س���ه‌رده‌مانێكی دوورودرێژ‬ ‫ئه‌و قه‌ناعه‌ته‌ی الی زۆربه‌ی هێز‌ه سیاس���یی ‌ه س���ه‌ره‌كییه‌كانی كوردس���تان‬ ‫دروس���تكردبوو‪ ،‬خۆی���ان ته‌نها وه‌ك بزووتنه‌وه‌یه‌كی لۆكاڵ���ی ببینن‌و بێجگ ‌ه‬ ‫له‌چه‌ند دروش���مێكی بێ ناوه‌رۆك‪ ،‬جورئه‌ت نه‌كه‌ن باسی كوردستانی گه‌ور‌ه‬ ‫بك���ه‌ن‪ .‬ئاماده‌یی سیاس���یش مه‌به‌س���ت له‌وه‌ی ‌ه النیكه‌می هه‌س���تكردن ب ‌ه‬ ‫به‌رپرسیارێتی نه‌ته‌وه‌ییان تێدا بێت‪ ،‬هیچ نه‌بێ له‌هه‌ندێ ساته‌وه‌ختی ناسك‌و‬ ‫حه‌ساس���دا‪ ،‬كه‌مێك ده‌ست له‌به‌رژه‌وه‌ندیی ‌ه حیزبی‌و شه‌خسییه‌كان هه‌ڵگرن‌و‬ ‫حسابێك بۆ به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی بكه‌ن‪ .‬بۆی ‌ه پێم وای ‌ه هه‌میش ‌ه هه‌لومه‌رج ‌ه‬ ‫ناوخۆییه‌كان هۆكاری سه‌ره‌كی بوون بۆ شكستهێنانی سازدانی كۆنگره‌یه‌كی‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی‪ ،‬نه‌ك هه‌لومه‌رجی ده‌ره‌كی‪.‬‬ ‫به‌اڵم ئای���ا ئه‌مڕۆ ئه‌و ئاماده‌یی ‌ه فكری‌و سیاس���یی ‌ه هه‌یه‌‪...‬؟ نازانم چۆن‬ ‫باوه‌ڕ به‌و‌ه بكه‌ین ك ‌ه نیه‌تێكی جدی بۆ كۆنگره‌یه‌كی نه‌ته‌وه‌یی راس���ته‌قین ‌ه‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا ك ‌ه رۆژئاوای كوردس���تان له‌س���ه‌ختترین رۆژه‌كانیدا ده‌ژی‌و‬ ‫حكومه‌تی هه‌رێم‪ ،‬یان راس���تتر وای��� ‌ه بڵێین پارتی دیموكراتی كوردس���تان‬ ‫س���نووری لێداده‌خات؟ وه‌زاره‌تی ناوخۆ ده‌ڵێت س���نوور ب���ه‌ڕووی هاوكاری‬ ‫مه‌ده‌نیدا دانه‌خراوه‌‪ ،‬كه‌چی چاالكوانانی مه‌ده‌نی باس له‌وه‌ده‌كه‌ن‪ ،‬ده‌رمانیان‬ ‫له‌ئه‌وروپاو‌ه گه‌یاندۆت ‌ه س���لێمانی‪ ،‬به‌اڵم پارتی ناهێڵێت بیگه‌یه‌نن ‌ه رۆژئاوا!‬ ‫ئاخ���ر چۆن باوه‌ڕ بكه‌ین ك ‌ه ئه‌م كۆنگره‌ی ‌ه به‌راس���تی نه‌ته‌وه‌ییه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا‬ ‫به‌رپرس��� ‌ه بااڵكانی توركیا سه‌رۆكی بۆ دیاری ده‌كه‌ن‌و ده‌ڵێن ئه‌گه‌ر بارزانی‬ ‫س���ه‌رۆك بێت‪ ،‬كێشه‌مان نییه‌‪ ،‬پارتیش هیچ كاردانه‌وه‌یه‌كی نییه‌؟! بۆ ئه‌م ‌ه‬ ‫كۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی كورد‌ه یان كۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی تورك؟ كه‌وابێ مه‌به‌ست‬ ‫له‌م س���ووربوونه‌ی پارتی له‌به‌س���تنی كۆنگره‌ك ‌ه هه‌رئێستا‌و بێ ئه‌وه‌ی هیچ‬ ‫هه‌ڵوێس���تێكی "نه‌ته‌وه‌یی" به‌رامبه‌ر رۆژئاوا نیش���ان ب���دات‪ ،‬چیه‌‌و ئامانجی‬ ‫چیه‌؟‬ ‫ئه‌گه‌ر به‌وردی بڕوانین‪ ،‬وه‌اڵمی ئه‌م پرسیاران ‌ه روونه‌‪ :‬تا ئه‌وكاته‌ی تاڵه‌بانی‬ ‫نه‌خۆش نه‌كه‌وتبوو‪ ،‬نه‌ده‌كرا كۆنگر‌ه ببه‌سترێت‪ ،‬چونك ‌ه له‌سه‌ر سه‌رۆكه‌كه‌ی‬ ‫ده‌بوو به‌كێش���ه‌‪ .‬ئێس���تا ك ‌ه تاڵه‌بانی نه‌خۆش���ه‌‪ ،‬ئۆجه‌الن له‌به‌ندیخانه‌یه‌‪،‬‬ ‫رۆژهه‌اڵت‌و رۆژئاوای كوردس���تانیش له‌دۆخێكدا نییه‌‪ ،‬داوای س���ه‌رۆكایه‌تیی‬ ‫كۆنگر‌ه بكات‪ ،‬باشترین هه‌ل ‌ه بۆ پارتی ك ‌ه خۆی وه‌ك پێشڕه‌وی كوردستانی‬ ‫گه‌وره‌‌و سه‌رۆكه‌كه‌ش���ی وه‌ك "سه‌رۆكی نه‌ته‌وه‌ی كورد" بسه‌پێنێ‪ .‬به‌تایبه‌ت‬ ‫له‌ئێس���تادا ك ‌ه پاش درێژكردنه‌وه‌ی ماوه‌ی س���ه‌رۆكایه‌تی بارزانی به‌و شێو‌ه‬ ‫نایاساییه‌‪ ،‬نیش���انه‌یه‌كی پرسیاری گه‌ور‌ه له‌سه‌ر شه‌رعییه‌تی دروست بووه‌‪،‬‬ ‫هه‌ڵبژرادنی بارزانی له‌الیه‌ن "كۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی"یه‌وه‌‪ ،‬پارس���ه‌نگێكی باش‬ ‫ده‌بێت بۆ ش���ه‌رعییه‌تدان ب ‌ه پۆسته‌كه‌ی له‌ئاستی هه‌موو كوردستاندا‪ .‬ئه‌م ‌ه‬ ‫جگ��� ‌ه له‌وه‌ی به‌س���تنی ئه‌م كۆنگره‌ی��� ‌ه پڕوپاگه‌نده‌یه‌ك���ی بێوێنه‌ی ‌ه بۆ ئه‌و‬ ‫هه‌ڵبژاردنه‌ی بڕیاره‌ له‌داهاتوویه‌كی نزیكدا له‌باشوور سازبكرێت‪.‬‬ ‫هی���وادارم به‌هه‌ڵه‌دا چووبم‪ ،‬به‌اڵم هه‌موو دراو‌ه واقیعییه‌كان پێمان ده‌ڵێن‪،‬‬ ‫ئه‌م كۆنگره‌ی ‌ه بێجگ ‌ه ل ‌ه نمایش���ێكی وه‌ستایان ‌ه بۆ به‌ده‌ستهێنانی ده‌سكه‌وتی‬ ‫حیزبی‌و شه‌خسی‪ ،‬هیچ شتێكی تری لێ چاوه‌ڕوان ناكرێت‪.‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫نه‌جات سورچی‌‪ :‬به‌نیاز ‌ی‬ ‫ئاشتبونه‌وه‌ بوین له‌گه‌ڵ‌ بنه‌ماڵه‌ی‌ بارزانی‌‬ ‫ ئا‪ :‬ئاسۆ سه‌راوی‌‬ ‫له‌م گفتوگۆی ‌هی‌ ئاوێنه‌دا‪ ،‬سه‌رۆكی‌‬ ‫پارتی‌ پارێزگارانی‌ كوردستان نه‌جات‬ ‫سورچی‌‪ ،‬كه‌ ئێستا ناوی‌ له‌لیستی‌‬ ‫پاڵێوراوانی‌ هه‌ڵبژاردنی‌ په‌رله‌مان‬ ‫ده‌رهێنراوه‌‪ ،‬ده‌ڵێت " له‌‪1996‬ه‌وه‌‬ ‫هه‌ولێرم نه‌دیوه‌‪ ،‬به‌نیازم دوه‌م رۆژی‌‬ ‫جه‌ژن بچمه‌وه‌ هیوادارم رێگریم لێنه‌كه‌ن"‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬تۆ وه‌ك سه‌رۆك لیستی‌ پارتی‌‬ ‫پارێزگاران‪ ،‬له‌س���ه‌ر به‌عسیبون ناوه‌كه‌ت‬ ‫البراوه‌ له‌پاڵێوراوه‌كانی‌ په‌رله‌مانی‌ داهاتو‪،‬‬ ‫به‌‌و بڕیاره‌ رازیت یان سكااڵتكردوه‌؟‬ ‫نه‌ج���ات س���ورچی‌‪ :‬نه‌خێ���ر رێ���گای‌‬ ‫یاس���ایم دژی‌ ئه‌وه‌ گرتۆته‌به‌ر‪ ،‬ئه‌وه‌ند‌هی‌‬ ‫ئاگاداربین س���ه‌رۆكی‌ كۆمیس���یۆن كاك‬ ‫سه‌ربه‌س���ت لێدوانیداوه‌ كه‌ هیچ كه‌سێك‬ ‫له‌سه‌ر هۆكاری‌ سیاسی‌ دورنه‌خراوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫باشه‌ ئه‌گه‌ر له‌سه‌ر مه‌سه‌ل ‌هی‌ جاشایه‌تی‌‬ ‫منیان دورخس���تۆته‌وه‌ من ده‌یسه‌لمێنم‪،‬‬ ‫كه‌ رۆژێك جاش���ایه‌تیم نه‌كردوه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫كۆمیس���یۆن بێالی���ه‌ن‌و س���ه‌ربه‌خۆبێت‬ ‫ده‌بێت له‌وباره‌یه‌وه‌ هه‌ڵوێس���تی‌ هه‌بێت‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر كۆمیس���یۆنیش هه‌ڵوێستیان نه‌بو‬ ‫ئه‌وه‌ به‌راس���تی‌ كاره‌ساته‌ كۆمیسیۆنێكی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردن بێالیه‌نی‌ له‌ده‌ستبدات‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌اڵم بنه‌ماڵه‌كه‌تان په‌یوه‌ندییان‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ به‌عس���دا هه‌ب���وه‌‌و ته‌نان���ه‌ت‬ ‫نه‌وتوشجاعه‌تان وه‌رگرتوه‌؟‬ ‫نه‌جات سورچی‌‪ :‬من نكوڵی‌ له‌وه‌ ناكه‌م‪،‬‬ ‫بنه‌ماڵ ‌هی‌ من كاتی‌ خۆی‌ مسته‌ش���اربون‪،‬‬ ‫ئه‌و كات ‌هی‌ مسته‌ش���اریش بون باشبون‪،‬‬ ‫جاش هه‌یه‌ وه‌ك ئه‌وان باس ده‌كه‌ن باش‬ ‫بوه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌حساب باشیش هه‌بوه‌ جاش‬ ‫ب���وه‌‪ ،‬ناكرێت به‌عه‌ش���یره‌تێكی‌ گه‌ور‌هی‌ ده‌كه‌م‪ ،‬كێ‌ حاكم���ه‌ له‌هه‌ولێر؟ نوێنه‌ری‌‬ ‫كوردس���تان بوترێ‌ جاش‪ ،‬ئه‌س���ڵه‌ن ئه‌و پارێ���زگاران له‌ش���اری‌ هه‌ولێ���ر بۆ ئه‌و‬ ‫وشه‌یه‌ زۆر ناشیرینه‌ هیوادارم له‌فه‌رهه‌نگی‌ مه‌به‌سته‌ س���ه‌ردانی‌ لیوا عه‌بدواڵ خیالنی‌‬ ‫كوردی‌ ره‌شبكرێته‌وه‌‪ .‬ئه‌گه‌ر بێینه‌ سه‌ر كردوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم بێئاگایی‌ خۆی‌ پیش���اندا‬ ‫مه‌سه‌ل ‌هی‌ جاشایه‌تش‪ ،‬پێمبڵێ‌ كێ‌ له‌وانه‌ له‌و‌هی‌ نامه‌یان ناردبێت بۆ كۆمیس���یۆن‪،‬‬ ‫جاش نه‌بوه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر هه‌ندێك جاشی‌ واڵتی‌ نوێنه‌ره‌ك��� ‌هی‌ ئێمه‌ كه‌ پێیوتوه‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫خۆیان بوبن‪ ،‬خۆ به‌ش���ێكی‌ تر جاش���ی‌ نامه‌ك���ه‌ واژۆی‌ ت���ۆ هه‌ی���ه‌‪ ،‬ئه‌وكات���ه‌‬ ‫نێوده‌وڵه‌ت���ی‌‌و بێگانه‌ش بون‪ ،‬ناكرێت تۆ وتویه‌تی‌‪ :‬له‌سه‌رو خۆمه‌وه‌ هاتوه‌ ناتوانم‬ ‫جاش���ایه‌تی‌ بۆ خوت ح���ه‌اڵڵ بكه‌یت‪ ،‬بۆ هی���چ زانیاری���ه‌ك ب���ده‌م‪ .‬ده‌بێ���ت ئێم ‌ه‬ ‫غه‌یری‌ خۆتیش حه‌رام‪.‬‬ ‫بزانین كێ‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وانه‌وه‌ ناوی‌ ئێم ‌هی‌‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ت���ۆ راتگه‌یاندوه‌ ك���ه‌ پارتی‌ ده‌رهێناوه‌‪ ،‬چونكه‌ ئێم���ه‌ له‌چه‌ند رۆژی‌‬ ‫له‌پشتی‌ ده‌رهێنانی‌ ناوی‌ تۆوه‌یه‌‪ ،‬به‌ڵگه‌ت رابردو به‌نیازی‌ ئاش���ته‌وایی‌ بوین له‌نێوان‬ ‫چییه‌؟‬ ‫هه‌ردو عه‌ش���ره‌تی‌ س���ورچی‌‌و بارزانیدا‪،‬‬ ‫نه‌جات س���ورچی‌‪ :‬من پرس���یاری‌ ئه‌وه‌ به‌اڵم به‌داخه‌وه‌ له‌الیه‌ك داوای‌ ئاش���تیت‬

‫له‌‪1996‬ه‌وه‌ هه‌ولێرم‬ ‫نه‌دیوه‌‪ ،‬به‌نیازم‬ ‫دوه‌م رۆژی‌ جه‌ژن‬ ‫بچمه‌وه‪ ‌،‬هیوادارم‬ ‫رێگریم لێنه‌كه‌ن‬

‫لێده‌كه‌ن‪ ،‬له‌الیه‌كی‌ تره‌وه‌ ناوت به‌جاش‌و‬ ‫پیاوی‌ به‌عس له‌قه‌ڵه‌م ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬باس���ت له‌ئاش���ته‌واییه‌ك كرد‬ ‫له‌نێ���وان ئێ���وه‌‌و بارزانیه‌كان���دا‪ ،‬ئ���ه‌وه‌‬ ‫گه‌یشتۆته‌ چ ئاستێك؟‬ ‫نه‌ج���ات س���ورچی‌‪ :‬ش���ه‌ش هه‌فت���ه‌‬ ‫له‌مه‌وب���ه‌ر نوێن���ه‌ری‌ تایبه‌تی‌ س���ه‌رۆك‬ ‫بارزان���ی‌ س���ه‌ردانی‌ كردین‪ ،‬ك���ه‌ به‌ڕێز‬ ‫د‪.‬عه‌بدولڕه‌حمان بو به‌په‌رۆش���ه‌وه‌ وتی‌‬ ‫سه‌رۆك پێیخۆش���ه‌ ئه‌م ئاشتیه‌ بكرێت‪،‬‬ ‫منی���ش پێش���وازیم لێكرد زیاتر له‌س���ێ‌‬ ‫كاتژمێر گفتوگۆمانكرد‌و رێخۆش���كه‌رم بۆ‬ ‫ئاشتیه‌كه‌ش دانا‪ ،‬وه‌ك ئه‌و‌هی‌ سه‌ردانی‌‬ ‫بنه‌ماڵ��� ‌هی‌ بارزانی‌ ب���ۆ الی‌ پارێزگاران‪،‬‬ ‫ئه‌وكات���ه‌ ئێم���ه‌ش س���ه‌ردانی‌ به‌ڕێزیان‬ ‫ده‌كه‌ینه‌وه‌‪ ،‬دواتر وه‌فدێك سه‌ردانی‌ كاك‬ ‫زه‌ید ب���كات‪ ،‬چونكه‌ له‌فه‌رهه‌نگی‌ ئه‌واندا‬ ‫هه‌مو كێش���ه‌كان كاك زه‌ید بوه‌‪ ،‬ناكرێت‬ ‫به‌بێ‌ ئه‌و ئاشتی‌ بكرێت‪ ،‬دوای‌ گه‌ڕانه‌و‌هی‌‬ ‫د‪.‬عه‌بدولڕه‌حم���ان بۆ هه‌ولێ���ر ته‌له‌فونی‌‬ ‫بۆ كردم وتی‌ س���ه‌رۆك ره‌زامه‌نده‌ له‌سه‌ر‬ ‫ئه‌وه‌‪ .‬تائێستا ئه‌وه‌نده‌ كراوه‌ له‌ئاشتیه‌كه‌‪.‬‬ ‫دوای‌ ئ���ه‌و له‌پاش ‪17‬س���اڵ به‌ڕێز كاك‬ ‫عه‌بدولموهه‌یم���ه‌ن بارزانی‌ كه‌ ئامۆزایانه‌‪،‬‬ ‫ته‌له‌فونی‌ كرد‌و وتی‌‪ :‬ده‌نگم ناناسیته‌وه‌‪،‬‬ ‫وت���م‪ :‬نه‌وه‌اڵ ره‌قه‌مه‌ك���ه‌ت زۆر جوان بو‬ ‫بۆیه‌ وه‌اڵممدایه‌وه‌‪ ،‬دواتر خۆی‌ ناس���اند‌و‬ ‫منیش به‌ڕێزه‌وه‌ وه‌اڵممدایه‌وه‌‪ ،‬دوای‌ ئه‌و‬ ‫ته‌له‌فون ‌هی‌ به‌ڕێزیان شتێكی‌ تر نه‌بوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬تائێستاش ئێوه‌ هه‌ر له‌سلێمانی‌‬ ‫نیش���ته‌جێن‪ ،‬بڕیارتانن���ه‌داوه‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌‬ ‫زێ���دی‌ خۆت���ان‌و له‌وێ���وه‌ بانگه‌ش��� ‌هی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردن بكه‌ن؟‬ ‫نه‌ج���ات س���ورچی‌‪ :‬ئێم���ه‌ ‪17‬س���اڵه‌‬ ‫ئاواره‌ین‪ ،‬دوای‌ كاره‌ساتی‌ گوندی‌ كه‌ڵه‌كین‬ ‫له‌‪1996/6/16‬كه‌ ش���ه‌هید حسێن ئاغا‌و‬ ‫هاوڕێكانی‌ شه‌هیدكران‪ ،‬ئاواره‌‌و ده‌ربه‌ده‌ر‌و‬ ‫تااڵنكراین‪ ،‬له‌‪1996‬ه‌وه‌ هه‌ولێرم نه‌دیوه‌و‬ ‫هه‌مو كه‌سێك پێیخۆشه‌ بگه‌ڕێته‌وه‌ زێدی‌‬ ‫خۆی‌‪ ،‬به‌اڵم تائێس���تا رێگریمان لێكراوه‌‪،‬‬ ‫بڕی���اره‌ رۆژی‌ دوه‌می‌ ج���ه‌ژن بگه‌ڕێمه‌وه‌‬ ‫گوندی‌ كه‌ڵه‌كین بۆ ناو عه‌ش���یره‌ته‌ك ‌هی‌‬ ‫خ���ۆم‪ ،‬هیوادارم رێگریم لێنه‌كه‌ن‪ ،‬چونكه‌‬ ‫به‌نی���ازم س���ه‌ردانی‌ خزمانی‌ س���ورچی‌‌و‬ ‫الیه‌نگران���ی‌ پارێ���زگاران بك���ه‌م‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫س���ه‌یری‌ لیس���تی‌ پارێزگارانی���ش بكه‌ن‬ ‫ئێم��� ‌ه ‪37‬كاندید به‌ش���دارین له‌به‌رئه‌و‌هی‌‬ ‫نه‌مانتوانی���وه‌ بگه‌ڕێین���ه‌وه‌ ناوچه‌كانی‌‬ ‫خۆمان‪.‬‬

‫عه‌بدواڵی‌ موهته‌دی‌‪ :‬حه‌زمده‌كرد كه‌سێك ‌ی تر ببوایه‌ به‌سكرتێر‬ ‫ ئا‪ :‬خالید محه‌مه‌دزاده‌‬ ‫ناوی‌ عه‌بدواڵی‌ موهته‌دی‌ هاوتایه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ناوی‌ كۆمه‌ڵه‌‪ ،‬نوخبه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫سیاسی‌ كه‌ له‌هه‌ڕه‌تی‌ الوه‌تییه‌وه‌‬ ‫رۆڵی‌ هه‌بوه‌ له‌دامه‌زرانی‌ كۆمه‌ڵه‌ی‌‬ ‫شۆڕشگێڕی‌ زه‌حمه‌تكێشانی‌‬ ‫كوردستانی‌ ئێران‪ .‬ئێستاش دوای‌‬ ‫سااڵنێك سه‌ركردایه‌تیكردنی‌ ئه‌و‬ ‫رێكخراوه‌‪ ،‬ئه‌گه‌رچی‌ بۆ خولێكی‌ (‪)3‬‬ ‫ساله‌ی‌ دیكه‌ به‌سكرتێری‌ حیزبه‌كه‌ی‌‬ ‫هه‌ڵده‌بژێردرێته‌وه‌ به‌اڵم ده‌ڵێت‪":‬‬ ‫هیوادارم جارێكی‌ تر هه‌ڵنه‌بژێردرێمه‌وه‌‬ ‫به‌سكرتێری‌ كۆمه‌ڵه‌‌و كاندیدی‌ زیاتری‌‬ ‫هه‌بێت بۆ پۆستی‌ سكرتێری‌‌و له‌و‬ ‫پۆسته‌دا نه‌بم"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ده‌ستكه‌وته‌كانی‌ كۆنگره‌(‪)14‬ی‌‬ ‫كۆمه‌ڵه‌ چین‌و چی‌ واده‌كات ئه‌م كۆنگر‌ه‬ ‫جیاوازبێت له‌كۆنگره‌ی‌ پێشوی‌ كۆمه‌ڵه‌؟‬ ‫موهته‌دی‌‪ :‬كۆنگره‌ی‌ پێشوی‌ كۆمه‌ڵه‌‬ ‫به‌ش���ه‌فافیه‌تی‌ زیات���ره‌وه‌ سیاس���ه‌ت‌و‬ ‫جیهانبینی‌ كۆمه‌ڵه‌ی‌ خس���ته‌رو‪ ،‬هاوكات‬ ‫ده‌سكه‌وتی‌ سیاسی‌‌و فیكریی‌‌و به‌رنامه‌ی‌‬ ‫كۆمه‌ڵ���ه‌ی‌ ب���ۆ داهات���وی‌ رۆژهه‌اڵت���ی‌‬ ‫كوردس���تان ده‌ستنیش���انكرد‪ .‬ب���ه‌اڵم‬ ‫كۆنگره‌ی‌ چوارده‌ی‌ كۆمه‌ڵه‌ زۆرتر له‌سه‌ر‬ ‫ق���ه‌واره‌ی‌ كۆمه‌ڵ���ه‌‌و له‌س���ه‌ر په‌یڕه‌وی‌‬ ‫نێوخۆی‌ كۆمه‌ڵه‌ بڕیاری���دا‪ .‬چونكه‌ هه‌ر‬ ‫به‌رنامه‌یه‌ك���ی‌ سیاس���یت هه‌بێ‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫حیزبێكی‌ پته‌و‌و كارامه‌‌و سه‌رده‌میانه‌شت‬ ‫بۆی‌ هه‌بێت كه‌ بتوانێ‌ ئه‌و راس���پاردانه‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌كۆنگره‌و ئیستاش زۆر ته‌ئكید‬ ‫له‌س���ه‌ر پته‌وكردنی‌ ریزه‌كان���ی‌ كۆمه‌ڵه‌‬ ‫ده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ نابێت���ه‌ هۆی‌ الوازبونی‌‬ ‫پرۆس���ه‌ی‌ دیموكراتیكبون���ی‌ س���اختار‌و‬ ‫په‌یوندییه‌ نێوخۆیه‌كانی‌ نێو كۆمه‌ڵه‌؟‬ ‫موهته‌دی‌‪ :‬ئه‌و مافانه‌ی‌ كه‌ ئه‌ندامێكی‌‬ ‫كۆمه‌ڵ���ه‌ هه‌یه‌ت���ی‌ هه‌موی‌ پارێ���زراوه‌‪.‬‬

‫له‌ئێم���ه‌ جیابونه‌وه‌ له‌ژێر ناوی‌ كۆمه‌ڵه‌ی‌‬ ‫زه‌حمه‌تكێشان‌و ئه‌ویتریشیان ئێمه‌ین‪ .‬ئێم ‌ه‬ ‫له‌م كۆنگره‌یه‌ بڕیارێكمان په‌سندكرد كه‌‬ ‫هه‌وڵبده‌ین بۆ یه‌كگرتنه‌وه‌ی‌ ریزه‌كانمان‪.‬‬ ‫به‌اڵم ئێمه‌ جیاوازی‌ فیكریی‌‌و سیاسیمان‬ ‫له‌گه‌ڵ كۆمه‌ڵ���ه‌ی‌ حیزبی‌ كۆمۆنیس���ت‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬بۆیه‌ یه‌كگرتن���ه‌وه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌وان‬ ‫پێویستی‌ به‌گۆڕانكاری‌ فیكری‌‌و سیاسیه‌‬ ‫له‌ن���او ئه‌واندا‪ .‬له‌گه‌ڵ ئه‌وان مه‌س���ه‌له‌ی‌‬ ‫یه‌كگرتنه‌وه‌ له‌ئ���ارادا نیه‌‪ ،‬به‌ڵكو هه‌وڵی‌‬ ‫نیزیك���ی‌‌و دۆس���تایه‌تی‌ ده‌ده‌ی���ن‪ .‬به‌اڵم‬ ‫له‌گه‌ڵ كۆمه‌ڵه‌ی‌ زه‌حمه‌تكێش���ان ئه‌گه‌ر‬ ‫ئیراده‌ی‌ سیاس���ی‌ هه‌بێت بۆ یه‌كگرتنه‌وه‌‬ ‫ده‌كرێت یه‌كبگرینه‌وه‌‪ .‬ئه‌وان به‌رنامه‌یه‌كی‌‬ ‫فیكری‌‌و سیاسی‌ جیاوازیان بۆ خۆیان نیه‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وان هاوبه‌ش‌و هاوخه‌م بون له‌پڕۆژه‌ی‌‬ ‫ساغكردنه‌وه‌ی‌ كۆمه‌ڵه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئ���ه‌و بڕیار‌و په‌س���ندكراوانه‌ی‌‬ ‫له‌م كۆنگره‌ی���ه‌ په‌س���ندتانكرد پێتوایه‌‬ ‫خه‌باتمانك���ردوه‌‪ .‬به‌و حاڵه‌ش تائیس���تا به‌م كۆمیت���ه‌ی‌ ناوه‌ندیه‌ی‌ هه‌تانه‌ بتوانن‬ ‫(‪ )14‬كۆنگره‌م���ان گرتوه‌ ك���ه‌ به‌ڵگه‌یه‌ جێبه‌جێی‌ بكه‌ن؟‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی‌ ئێمه‌ ته‌نیا حیزبێك نه‌بوین‬ ‫موهته‌دی‌‪ :‬ئه‌و كۆمیت���ه‌ی‌ ناوه‌ندیه‌ی‌‬ ‫له‌الی���ه‌ن س���ه‌ركردایه‌تیه‌وه‌ به‌ڕێوه‌بچین هه‌مان���ه‌ پێموای���ه‌ ده‌توانێ���ت هه‌ڵگری‌‬ ‫به‌ڵكو رێ���ز له‌ئیراده‌ی‌ ئه‌ندامانی‌ كۆمه‌ڵه‌ به‌رنامه‌كان���ی‌ كۆنگره‌ بێ���ت‪ .‬به‌اڵم زۆر‬ ‫گیراوه‌‪ .‬كۆمه‌ڵه‌ ناسراوه‌ به‌وه‌ی‌ كه‌ تیادا كه‌س���ی‌ تریش ه���ه‌ن ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ ئه‌م‬ ‫خه‌ڵك قس���ه‌ی‌ خ���ۆی‌ ك���ردوه‌‪ .‬زۆرجار كۆمیت���ه‌ی‌ ناوه‌ندیه‌ كه‌ س���ه‌الحییه‌ت‌و‬ ‫من وه‌ك س���كرتێر كه‌وتومه‌ت���ه‌ به‌ره‌ی‌ لیاقه‌تی‌ بونیان له‌سه‌ركردایه‌تی‌ كۆمه‌ڵه‌‬ ‫كه‌مایه‌تی‌‌و ده‌نگ به‌به‌رنامه‌كانم نه‌دراوه‌‌و هه‌یه‌‪ .‬بۆیه‌ ده‌بێت ئه‌و كادیره‌ سه‌ره‌كیانه‌‬ ‫ملكه‌چی‌ بڕیاری‌ زۆرایه‌تی‌ بوم‪ .‬بۆیه‌ من كۆبكرێنه‌وه‌‌و یه‌كبخرێ���ن له‌گه‌ڵ كۆمیته‌‬ ‫پێناسه‌ی‌ نادیموكراتبون بۆ كۆمه‌ڵه‌ زۆر ناوه‌ندی‌ كار بكرێت ب���ۆ جێبه‌جێكردنی‌‬ ‫به‌دوری‌ ده‌زانم‪.‬‬ ‫كاره‌كانی‌ كۆنگره‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬كۆنگره‌ ده‌س���تپێخه‌رییه‌ك ‌ی‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬پێكهاته‌ی‌ نوێ���ی‌ كۆمیته‌ی‌‬ ‫خس���توه‌ته‌رو ب���ۆ لێكنیزیكبونه‌وه‌ی‌ ئه‌و ناوه‌ندی‌ چۆن داڕێ���ژراوه‌؟ خه‌ڵكی‌ تازه‌‬ ‫حیزبانه‌ی‌ به‌ناوی‌ "كۆمه‌ڵه‌" كار ده‌كه‌ن‪ .‬رێگایان پێدراوه‌ به‌شداری‌ بڕیاری‌ سیاسی‌‬ ‫چ به‌رنامه‌ی���ه‌ك هه‌یه‌ بۆ یه‌كگرتن ‌ی كۆی‌ بكه‌ن؟‬ ‫رێكخراوه‌كانی‌ كۆمه‌ڵه‌؟‬ ‫موهته‌دی‌‪ :‬به‌ڵێ‌ خه‌ڵكی‌ تازه‌ هاتون‪ .‬‬ ‫موهته‌دی‌‪ :‬ئیس���تا (‪ )3‬حیزب به‌ناوی‌ ئێمه‌ ده‌بێت پێكهاته‌یه‌ك له‌نه‌وه‌ی‌ نوێ‌‌و‬ ‫كۆمه‌ڵه‌ هه‌یه‌‪ ،‬یه‌كیان رێكخراوی‌ حیزبی‌ به‌ته‌مه‌نت���ر‌و هه‌روه‌ه���ا گه‌نجه‌كانم���ان‬ ‫كۆمۆنیس���تی‌ ئێران(كۆمه‌ڵه‌)ی���ه‌‌و یه‌كی‌ هه‌بێت‌و پێكهاته‌یه‌كی���ش هه‌بێت له‌باری‌‬ ‫تر ئ���ه‌و هاوڕێیانه‌ن ك ‌ه س���اڵی‌ (‪ )2007‬جوغرافیای‌ كوردستانه‌وه‌ له‌سه‌ركردایه‌تی‌‬

‫زۆرجار كه‌وتومه‌ت ‌ه‬ ‫به‌ره‌ی‌ كه‌مایه‌تی‌‌و ده‌نگ‬ ‫به‌به‌رنامه‌كانم نه‌دراوه‌‌و‬ ‫ملكه‌چی‌ بڕیاری‌ زۆرایه‌تی‌‬ ‫بوم‪ ،‬بۆیه‌ من پێناسه‌ی‌‬ ‫نادیموكراتبون بۆ كۆمه‌ڵه‌‬ ‫زۆر به‌دوری‌ ده‌زانم‬ ‫هه‌م���و ئ���ه‌و به‌ن���د‌و مادانه‌ی‌ ك���ه‌ مافه‌‬ ‫دیموكراتیكه‌كان���ی‌ تێدای���ه‌ ن���ه‌ك هه‌ر‬ ‫كه‌منه‌كراوه‌ت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵك���و به‌رفراوانیش‬ ‫ك���راوه‌‪ .‬یه‌كێ���ك له‌ئاراس���ته‌كانی‌‬ ‫گۆڕینی‌ ق���ه‌واره‌ی‌ نێوخۆم���ان بریتیبو‬ ‫له‌فراوانتركردن���ه‌وه‌ی‌ ناوه‌ندی‌ بڕیاردان‌و‬ ‫دیالۆگ‌و گفتوگۆی‌ ناوخۆی‌ حیزب‪ .‬به‌اڵم‬ ‫بێگومان له‌م كوردس���تانه‌ی‌ ئێمه‌ ده‌ژین‬ ‫به‌ب���ێ‌ بونی‌ حیزبێكی‌ پت���ه‌وی‌ یه‌كڕیزی‌‬ ‫تۆكم���ه‌ ناتوانی���ن ئه‌رك���ه‌ نه‌ته‌وه‌ی���ی‌‌و‬ ‫سیاسیه‌كانی‌ خۆمان به‌ڕێوه‌به‌رین‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬س���اختاری‌ كۆمه‌ڵه‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫ساختاری‌ رێكخراوه‌ چه‌په‌كان دامه‌زراوه‌‪،‬‬ ‫ره‌خن���ه‌ش له‌نادیموكراتبون���ی‌ رێكخراوه‌‬ ‫چه‌په‌كان هه‌ب���وه‌‪ .‬ده‌توانین بڵێین ئه‌م‬ ‫كۆنگره‌یه‌ هه‌نگاوێكه‌ بۆ دیموكراتیككردنی‌‬ ‫كۆمه‌ڵه‌؟‬ ‫موهته‌دی‌‪ :‬من به‌بێ‌ ئینس���افی‌ ده‌زانم‬ ‫ئه‌گه‌ر كه‌س���ێك باس���ی‌ مێژوی‌ كۆمه‌ڵه‌‬ ‫به‌مشێوه‌یه‌ بكات‪ .‬ئێمه‌ له‌كۆمه‌ڵگایه‌كی‌‬ ‫داپڵۆس���ێنه‌ردا‬ ‫نادیموكراتی���ك‌و‬

‫كۆمه‌ڵه‌‪ ،‬بۆی���ه‌ هه‌نگاوی‌ باش���مان له‌و‬ ‫باره‌وه‌ هه‌ڵگرتوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬جه‌نابت بۆ چه‌ندی���ن ده‌وره‌‬ ‫وه‌ك سكرتێری‌ كۆمه‌ڵه‌ هه‌ڵده‌بژێردرێیت‪،‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ هه‌ڵبژاردنێكی‌ ئ���ازادی‌ ئه‌ندامانی‌‬ ‫كۆمه‌ڵه‌ی���ه‌ یا ن���ا ده‌كرێ���ت به‌جۆرێكی‌‬ ‫تر مانه‌وه‌ی‌ دوباره‌ی‌ ئێوه‌ له‌و پۆس���ته‌‬ ‫ته‌فسیر بكرێت؟‬ ‫موهت���ه‌دی‌‪ :‬باش���تره‌ ئه‌و پرس���یاره‌‬ ‫له‌ئه‌ندامان���ی‌ كۆمه‌ڵ���ه‌ بكرێ���ت‪ .‬یه‌كه‌م‬ ‫داواك���راوه‌ كێ‌ خۆی‌ كاندی���د ده‌كات بۆ‬ ‫س���كرتێری‌ كۆمه‌ڵ���ه‌ كه‌س نه‌ب���وه‌‪ .‬من‬ ‫له‌كانگای‌ دڵه‌وه‌ حه‌زمده‌كرد كه‌س���ی‌ تر‬ ‫بوای���ه‌ بۆ ئه‌م پۆس���ته‌‪ .‬دوهه‌م ده‌نگدان‬ ‫بۆ س���كرتێری‌ كۆمه‌ڵه‌ ده‌نگدانی‌ نهێنیه‌‌و‬ ‫خه‌ڵ���ك مه‌جب���ور نه‌ب���ون ئ���ه‌و ده‌نگه‌‬ ‫ب���ده‌ن به‌من‪ ،‬ب���ه‌اڵم ده‌نگیانداوه‌‪ .‬زۆرتر‬ ‫ئ���اوای‌ ده‌بینم ك���ه‌ ره‌نگ���ه‌ پێیانوابێت‬ ‫به‌ه���ۆی‌ متمانه‌یه‌ك له‌ناو كۆمه‌ڵه‌ بۆ من‬ ‫هه‌ی���ه‌ بتوانم له‌یه‌كڕیزمان���ه‌وه‌ی‌ كۆمه‌ڵه‌‬ ‫خزمه‌تێك بكه‌م‪ .‬یا ره‌نگه‌ كۆده‌نگیه‌كه‌‬ ‫له‌س���ه‌ر من زۆرتر بێت‪ .‬له‌كۆنگره‌ش وتم‬ ‫هی���وادارم جارێكی‌ ت���ر دوپاتنه‌بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌ش���كه‌م تا كۆنگره‌یه‌ك���ی‌ تر كاندیدی‌‬ ‫زیاترمان بێت‌و من له‌و پۆس���ته‌دا نه‌بم‌و‬ ‫ئه‌ركێكی‌ تر به‌ئه‌ستو بگرم‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬س���اڵێك له‌مه‌وپێ���ش‬ ‫رێكه‌وتننامه‌یه‌ك���ی‌ هاوبه‌ش���تان له‌گه‌ڵ‬ ‫حدكا ئیمزاكرد‪ ،‬تائێستا ده‌سكه‌وته‌كه‌ی‌‬ ‫چی‌ بوه‌؟‬ ‫موهته‌دی‌‪ :‬ئه‌و رێكه‌وتننامه‌ پێویستی‌‬ ‫ئێمه‌ بو‪ .‬پێویس���تمان به‌یه‌كگرتنی‌ زیاتر‬ ‫هه‌ی���ه‌ له‌كوردس���تانی‌ رۆژه���ه‌اڵت‪ .‬ئه‌و‬ ‫رێكه‌وتننامه‌ خزمه‌ت���ی‌ گه‌وره‌ بو‪ .‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌مه‌ ته‌نی���ا هه‌نگاوی‌ یه‌كه‌م���ه‌ له‌پێناو‬ ‫پێكهێنانی‌ به‌ره‌یه‌كی‌ كوردس���تانی‌‪ .‬بۆیه‌‬ ‫به‌هه‌مو گرنگیه‌كه‌یه‌وه‌ هێشتا هه‌نگاوێكی‌‬ ‫نیوه‌چڵه‌ ئه‌گ���ه‌ر بێت‌و نه‌گاته‌ به‌ره‌یه‌كی‌‬ ‫كوردستانی‌‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫په‌رله‌مان‪ ،‬ته‌الری‬ ‫به‌رپرسیارێتی‬ ‫ئاالن ره‌ئوف‬ ‫په‌رله‌م���ان دامه‌زراوه‌یه‌ك���ی گرنگ���ی‬ ‫ته‌شریعه‌ له‌كوردستان‪ ،‬په‌رله‌مانتارانیش‬ ‫نوێن���ه‌ری راس���ته‌قینه‌ی خه‌ڵك���ن له‌و‬ ‫په‌رله‌مانه‌‪ ،‬به‌وه‌ی كه‌ ئه‌وان راسته‌وخۆ‬ ‫به‌ده‌ن���گ‌و متمان���ه‌ی ده‌نگده‌رانی���ان‬ ‫چونه‌ت���ه‌ په‌رله‌م���ان‪ ,‬داكۆكیك���ردن‬ ‫له‌مافی هاواڵتیان‌و نه‌هێش���تنی بێدادی‌و‬ ‫چاودێریكردن‌و رێكخستن‌و به‌هه‌ده‌رنه‌دانی‬ ‫داهات‌و بودجه‌ی گش���تی له‌ئه‌وله‌ویه‌تی‬ ‫ئه‌ركه‌كان���ی په‌رله‌مانتاران���ه‌‪ ،‬چج���ای‬ ‫ئه‌وه‌ی په‌رله‌مانتار خۆی س���ه‌رچاوه‌ی‬ ‫ئ���ه‌و به‌هه‌ده‌ردانه‌ بێت‪ .‬س���اته‌وه‌ختی‬ ‫ده‌ركه‌وتنی به‌رژه‌وه‌ندیه‌ شه‌خسیه‌كانی‬ ‫په‌رله‌مانت���ار س���اته‌وه‌ختی ئاوابون���ی‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندیی���ه‌ گش���تیه‌كان‌و بێئومێدی‬ ‫خه‌ڵك���ه‌ له‌نوێنه‌ره‌كان���ی‪ ,‬به‌ش���ێكی‬ ‫زۆری پێشخس���تن‌و له‌به‌رچاوگرتنی ئه‌و‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندیه‌ شه‌خس���یانه‌ له‌ئێس���تادا‬ ‫سوچ‌و گوناهی كاندیدان‌و په‌رله‌مانتاران‬ ‫نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو به‌رهه‌می ئه‌و دۆخه‌ ناواقعی‌و‬ ‫پر كێش���ه‌‌و ملمالنێ ناته‌ندروسته‌یه‌ كه‌‬ ‫له‌ماوه‌ی چه‌ند س���اڵی رابردودا له‌نێوان‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت‌و ئۆپۆزس���یۆندا هه‌ب���وه‌‌و‬ ‫ت���ا ئه‌م���ڕۆش به‌رده‌وامی هه‌ی���ه‌‪ ،‬له‌م‬ ‫پێناوه‌ش���دا ده‌رنه‌چون‌و په‌كخس���تنی‬ ‫چه‌ندین پرس‌و پرۆژه‌ی گرنگ‌و پێویست‬ ‫بونه‌ته‌ قوربانی ئه‌و دۆخه‌ ناسروشتییه‌‪,‬‬ ‫یه‌كێك ل���ه‌و پرۆژه‌‌و پرس���ه‌ راگیراوانه‌‬ ‫راس���تكردنه‌وه‌ی نابه‌رامب���ه‌ری موچه‌ی‬ ‫په‌رله‌مانتاران���ه‌ به‌موچه‌خۆران���ی ت���ر‌و‬ ‫خانه‌نشینكردنیانه‌ به‌موچه‌یه‌كی موفت‪.‬‬ ‫ئێس���تاش دره‌نگ نییه‌ بۆ گه‌اڵڵه‌كردنی‬ ‫پرۆژه‌یه‌كی هاوبه‌ش له‌الیه‌ن س���ه‌رجه‌م‬ ‫هێزه‌ سیاسیه‌كان‌و په‌رله‌مانتارانی خولی‬ ‫داهاتوی په‌رله‌مان‪ ،‬بۆ راس���تكردنه‌وه‌ی‬ ‫ئ���ه‌و ناهاوس���ه‌نگیه‌‌و ره‌وین���ه‌وه‌ی ئه‌و‬ ‫نیگه‌رانیانه‌ نه‌ك به‌ته‌نه���ا له‌به‌رئه‌وه‌ی‬ ‫س���ااڵنه‌ چه‌ندین ملی���ۆن دۆالر بۆ ئه‌م‬ ‫مه‌س���ه‌له‌یه‌ له‌بودجه‌ی گش���تی خه‌رج‬ ‫ده‌كرێ���ت‌و له‌س���ه‌ر قوت���ی خه‌ڵك زۆر‬ ‫ده‌كه‌وێت‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌شیان گرنگه‌‪ ,‬به‌ڵكو‬ ‫بۆته‌ بارگرانی‌و ئیحراجیه‌كیش بۆ هێزه‌‬ ‫سیاس���یه‌كان خۆیان كه‌ له‌گه‌ڵ ده‌نگۆی‬ ‫نزیكبونه‌وه‌ی واده‌ی هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مان‬ ‫ژماره‌یه‌ك���ی هێج���گار زۆر له‌ئه‌ن���دام‌و‬ ‫دۆستان‌و كادرانی حزبه‌كان داوای بونه‌‬ ‫په‌رله‌مانتار پێش���كه‌ش ده‌كه‌ن‪ ،‬به‌وه‌ش‬ ‫پرۆس���ه‌ی دیاریكردن���ی كاندیدكردنه‌كه‌‬ ‫له‌راسته‌رێی خۆی الده‌دات‌و ملمالنێیه‌كی‬ ‫قوڵ له‌ئاسته‌ بااڵكانی حزب‌و ناوه‌نده‌كانی‬ ‫تردا دروس���تده‌كات‪ ،‬تا راده‌ی زویربون‌و‬ ‫تۆخبون���ه‌وه‌ی ده‌س���ته‌گه‌ری‌و زۆرجار‬ ‫ملش���كاندنیش‪ .‬له‌الیه‌ك���ی تریش���ه‌وه‌‬ ‫ئه‌م مه‌س���ه‌له‌ی موچ���ه‌ زۆرو زه‌وه‌نده‌‬ ‫ئیحراجیه‌كی تری بۆ كاندیدان‌و دڵسۆز‌و‬ ‫خه‌مخۆران���ی س���ه‌رجه‌م لیس���ته‌كان‬ ‫دروستكردوه‌‪ ،‬پێش���تر‌و ئێستاش لێره‌و‬ ‫له‌وێ���ش ئ���ه‌و ده‌نگ���ه‌ خاوه‌نویژدانانه‌‬ ‫ده‌بیس���تین كه‌ داوای چاوخشانه‌وه‌ به‌و‬ ‫ئیمتیازاتان���ه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌وانه‌ش‬ ‫خواستی شه‌خس���ین‌و نه‌بونه‌ته‌ یاساو‪،‬‬ ‫ده‌ترس���ن له‌وه‌ی ك���ه‌ قبوڵكردنی ئه‌و‬ ‫ئیمتیازات���ه‌ زۆران���ه‌ خواس���ت‌و پرۆژه‌‌و‬ ‫خه‌ونه‌ جوانه‌كانی ئه‌و كاندیدانه‌ به‌بااڵی‬ ‫موچ���ه‌ زۆره‌كانیان بپێورێن‌و ناش���رین‬ ‫بكرێ���ن‪ ،‬یان لێكدان���ه‌وه‌ی ناماقوڵی بۆ‬ ‫بكرێت‪ ،‬ئه‌وه‌ش نیگه‌رانیی‌و بێمتمانه‌یی‬ ‫گه‌وره‌ت���ر الی ده‌نگ���ده‌ران ده‌خاته‌وه‌‬ ‫كه‌ ده‌نگ���دان به‌په‌رله‌مانتار یه‌كس���ان‬ ‫بێت به‌ده‌نگدان به‌باش���تركردنی ژیان‌و‬ ‫گوزه‌ران���ی په‌رله‌مانتار خ���ۆی‪ .‬كه‌واته‌‬ ‫مادام ئه‌م پرسه‌ له‌و ئاسته‌ جیاجیایانه‌دا‬ ‫روب���ه‌روی كێش���ه‌‌و گرف���ت بۆت���ه‌وه‌‌و‬ ‫پرسیاری له‌سه‌ر مافی خۆكاندیدكردنی‬ ‫په‌رله‌مانت���اران داناوه‌‌و په‌س���ه‌ندكردنی‬ ‫هه‌ر پرۆژه‌ یاس���ایه‌ك بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌‬ ‫حه‌ساس���یه‌تی الی ده‌س���ه‌اڵت‌و‬ ‫ئۆپۆزس���یۆن دروس���تكردوه‌‪ ،‬جێگه‌ی‬ ‫خۆیه‌تی له‌م خوله‌ نوێی���ه‌دا بێگوێدانه‌‬ ‫موزایه‌ده‌ی سیاس���ی‌و ئینتیخابی‪ ،‬هه‌مو‬ ‫الیه‌ن���ه‌كان پێكه‌وه‌ پرۆژه‌یه‌كی هاوبه‌ش‬ ‫ب���ۆ ئه‌م بابه‌ت���ه‌ بخه‌نه‌ڕو‪ ،‬باشتریش���ه‌‬ ‫كاندیدان���ی نوێی ئه‌م خوله‌ پێكه‌وه‌ ئه‌و‬ ‫س���ه‌روه‌رییه‌ بۆ خۆی���ان‌و ناوبانگیان‌و‬ ‫خه‌مخۆریی���ان ب���ۆ به‌هه‌ده‌رنه‌دان���ی‬ ‫بودجه‌ی گش���تی‌و راس���تكردنه‌وه‌ی ئه‌و‬ ‫باره‌ الره‌ تۆماربكه‌ن‌و‪ ،‬به‌ده‌ر له‌خواستی‬ ‫حزبه‌كانی���ان وێ���ڕای جی���اوازی حزب‌و‬ ‫لیس���ت‌و بیروبۆچون بڵێن به‌ڵێ بۆ بونه‌‬ ‫په‌رله‌مانتار نا بۆ كڕینی ویژدان‌و ئیراده‌‌و‬ ‫شكاندنی ش���كۆی په‌رله‌مانتار‪ .‬چونكه‌‬ ‫گ���ه‌ر كار وابڕوات ئه‌وا چه‌ند س���اڵێكی‬ ‫تر له‌ش���كرێك په‌رله‌مانتاری خانه‌نشین‬ ‫ب���ۆ نه‌وه‌كانی داهات���وو بارگرانیه‌ك بۆ‬ ‫س���ه‌ر بودجه‌ی گشتی ئێس���تا‌و داهاتو‬ ‫جێده‌هێڵین‪ ،‬ئه‌وكات مێژو ره‌حم به‌كه‌س‬ ‫ناكات وه‌ك چۆن نه‌یكردوه‌‪.‬‬

‫ریکالم‬

‫)‪ )389‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/8/6‬‬

‫دوو سەرنج لەسەر کوشتنی سیاسی‪ ...‬پاشماوه‌‬ ‫«من» بۆئەوەی تۆ بکوژم‪ ،‬پێویستیم‬ ‫بەکینە هەیە‪ ،‬کینە دەبێت دروستبکرێت‪،‬‬ ‫کین���ە کاری بەحەقیقەت���ەوە نیی���ە‪،‬‬ ‫ئامێرێکە دەکرێت بەزۆر شێوە بخرێتە‬ ‫کار‪ ...‬من���ی سیاس���ی دەتوانێت ئەو‬ ‫ئامێ���رە دروس���تبکات‪ ،‬لەدەیان درۆو‬ ‫لێکدانی وێنەو تێکەڵکردنی نالۆژیکی‬ ‫ش���تێک بس���ازێنێت‪ ،‬بەکەڵکی ئەوە‬ ‫بێت منی پیاوکوژ بتوانێت تاوانەکەی‬

‫بەویژدانێک���ی ئاس���وودەوە بکات‪ .‬تۆ‬ ‫هی���چ کات الی پیاوک���وژی سیاس���ی‬ ‫خۆت نیت‪ ،‬بەڵکو نیگارێکی لەسەری‬ ‫ئەودا‪ ،‬وەهمێکی پێویس���تی پێتە تا‬ ‫بتوانێت بژی‌و هەناسەبدات‪ .‬پیاوکوژی‬ ‫سیاس���ی لەکوش���تنی ڕاس���تەوخۆوە‬ ‫دەستپێناکات‪ ،‬لەکوشتنی ڕەمزییەوە‬ ‫دەس���تپێدەکات‪ ...‬پیاوکوژی سیاسی‬ ‫هیچ کات نازانێت کێی کوشتووە‪ ،‬هیچ‬

‫ئه‌مه‌ كراو ئێمه‌ش زۆر خێرا تێڕوانین‌و‬ ‫بری خۆمان له‌سه‌ر ئه‌م عه‌قاڵنه‌ به‌بێ‬ ‫خه‌مخواردن كۆتای���ی پێهێنا‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ده‌بو له‌س���ه‌ر ئه‌و تێڕوانینه‌ كاربكه‌ین‬ ‫كه‌ ده‌ڵێت ئه‌گه‌ر جاری یه‌كه‌م به‌ردی‬ ‫ش���ێتێكت به‌ركه‌وت گرنگ نیه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫دوه‌م جار ئه‌گ���ه‌ر بیه‌ڵیت به‌ردی ئه‌و‬ ‫ش���ێته‌ت به‌ربكه‌وێته‌وه‌ ئ���ه‌وا تۆیش‬ ‫ش���ێتیت‪ .‬ن���ه‌ك ئێم���ه‌ به‌ڵك���و ئه‌و‬ ‫تێزه‌ش كۆتاییهات‌و شكس���تیخوارد كه‌‬ ‫كه‌س���انێك یان دو هێ���ز له‌رۆژگارێكی‬ ‫تاڵ‌‌و تاریك رۆژگارێ���ك دژبه‌یه‌ك كه‌‬ ‫خه‌ریك���ی ملمالنێ ب���ون له‌پێناو باش‬ ‫بۆ زۆر باش���تر‌و له‌پێناو گه‌شه‌ی فكرو‬ ‫هێنانه‌دی به‌ردی بناغه‌ی كۆمه‌ڵگایه‌كی‬ ‫دادپ���ه‌روه‌رو كۆتای���ی پێهێنان���ی‬ ‫كۆنه‌په‌رس���تی‌و عه‌قله‌ سواوه‌كان‪ .‬له‌و‬ ‫رۆژدا بینیم���ان ك���ه‌ هه‌مو ئ���ه‌و تێزو‬ ‫هه‌واڵنه‌ هه‌ڵه‌بون‌و كۆتاییه‌كه‌یان به‌مه‌‬ ‫شكایه‌وه‌ له‌خراپه‌وه‌ بۆ خراپتر ده‌چن‌و‬ ‫ئیتر ئ���ه‌وه‌ كۆتایی ه���ات كه‌ دو هێز‬ ‫یان دو كه‌س���ایه‌تی له‌پێن���او چاكه‌دا‬ ‫به‌درێژایی شه‌ست س���اڵ‌ بانگه‌شه‌یان‬ ‫بۆ ده‌كرد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬‫ئ���ه‌وی ل���ه‌رۆژی ‪‌2013/6/30‬و‬ ‫له‌په‌رله‌ماندا رویدا به‌بێ هۆكارو به‌بێ‬

‫مه‌به‌ست نه‌بوه‌‪ ،‬دورتر له‌سااڵنی تردا له‌ ده‌س���ه‌اڵتدا نه‌مێنن���ه‌وه‌ ئه‌وا دواتر‬ ‫هه‌مومان ده‌كرێت درك به‌و راس���تییه‌ ده‌كه‌ونه‌ به‌رده‌م لێپرسینه‌وه‌وه‌ له‌پێناو‬ ‫بكه‌ین كه‌ هۆكاره‌ راسته‌قینه‌كه‌ی ئه‌و ئه‌و هه‌ڵه‌ كوشندانه‌ی كردویانه‌‪ .‬ئه‌مه‌‬ ‫روداوه‌ چی ب���وه‌ كه‌ هیچ به‌هانه‌یه‌كی یه‌كێكه‌ ل���ه‌و هه‌واڵنه‌ی كه‌ هه‌مو تێزو‬ ‫عه‌قاڵنی هه‌ڵناگرێت‪ .‬به‌اڵم ئه‌وه‌ی زۆر بۆچ���ون‌و ده‌موچ���اوه‌ چ���ه‌پ‌و كۆنه‌‬ ‫له‌كه‌سانی تر دركی پێده‌كه‌ن به‌شێكی پارێزه‌كان���ی ك���رد به‌ی���ه‌ك‌و له‌پێناو‬ ‫گرنگی ئ���ه‌م روداوه‌ی���ان ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ خۆیان���دا ده‌ب���و ئیتر ب���ۆ رۆژگارێكی‬ ‫بۆ شكس���ت‌و به‌رنامه‌ی كاری حیزبی‌و تر ببن به‌ی ‌هك‌و كار له‌س���ه‌ر پاراستی‬ ‫حكومی ئه‌م هێزه‌ حوكمڕانانه‌ به‌درێژایی یه‌كتری بكه‌ن‌و رێگه‌ به‌نه‌یارو بۆچونه‌‬ ‫بیست‌و دو ساڵی رابوردو‪ ،‬ئه‌م هێزانه‌ جیاجیاكانی ده‌ره‌وه‌ی سه‌ر گۆڕه‌پانی‬ ‫ده‌بینن هاوشێوه‌كانیان ئیتر له‌دونیای كوردستان نه‌ده‌ن تا بگه‌نه‌ ده‌سه‌اڵت‌و‬ ‫ده‌وروبه‌رمان���دا به‌دواییه‌كدا شكس���ت رێگربن له‌شكس���ت‌و مه‌ودای داڕمان‪.‬‬ ‫ده‌خۆن‌و ده‌كه‌ون‌و كۆمه‌ڵگا په‌سه‌ندیان یه‌كێك له‌الیه‌نه‌ باشه‌كانی ئه‌و روداوه‌ی‬ ‫ناكات‌و ناتوانن هه‌ژمونی خۆیان به‌زۆر ناو په‌رله‌م���ان ئه‌وه‌ بو كه‌ هه‌مو تێز‌و‬ ‫به‌سه‌ر مرۆڤدا بسه‌پێنن‪ .‬ناتوانن به‌بێ بۆچون‌و ده‌موچ���اوه‌ جیاجیاكانی ئه‌م‬ ‫كورسی درێژه‌ به‌ته‌مه‌ن‌و به‌رنامه‌كانی دو هێ���زه‌ی كۆتایی پێهێن���او له‌یه‌ك‬ ‫خۆیان بده‌ن‪ .‬ده‌بینن له‌قواڵیی تونێله‌ به‌ره‌دا كۆیكردنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی ك���ه‌ رویدا ده‌بێت هێش���تا‬ ‫تاریكه‌كه‌وه‌ روناكیی���ه‌ك ده‌ركه‌وتوه‌‌و‬ ‫خه‌ریكه‌ ئه‌و روناكییه‌ دوامه‌به‌س���ت‌و چاوه‌ڕوانبی���ن‌و بزانین ئه‌م به‌ره‌ نوێیه‌‬ ‫داواكاریی���ان ده‌خاته‌ ب���ه‌رده‌م رۆژی كه‌ ل���ه‌ ‪ 2013/6/30‬له‌كوردس���تاندا‬ ‫خۆیه‌وه‌‪ .‬نایش���توانن له‌س���ه‌ر وێنه‌و سه‌ریهه‌ڵدا چی تریان پێ بۆ كۆمه‌ڵگای‬ ‫ره‌ن���گ‌و روی جارانیان وه‌كو پاڵه‌وانی كوردی له‌باش���ه‌وه‌ بۆ باشتر نا به‌ڵكو‬ ‫پی���رۆز خۆی���ان پێناس���ه‌ بكه‌نه‌وه‌‌و له‌هه‌ڵ���ه‌وه‌ ب���ۆ هه‌ڵ���ه‌ی گه‌وره‌ت���ر‪.‬‬ ‫بچنه‌ ناو هه‌س���ت‌و مه‌به‌ستی ئه‌مڕۆی هێشتاش به‌نادیاری زۆرشت له‌هه‌ناوی‬ ‫كۆمه‌ڵگای كوردیه‌وه‌‪ ،‬لێره‌وه‌ دیوێكی ئه‌م به‌ره‌یه‌دا هه‌یه‌‪ ،‬به‌م زوانه‌ ده‌بینین‌و‬ ‫ئ���ه‌و روداوه‌ی تری ن���او په‌رله‌مان ك ‌ه ده‌بیستین كه‌ سته‌مكاری چۆن چۆنی‬ ‫روی���دا ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ ب���ۆ هه‌ندێك له‌و هه‌ن���گاو ب���ه‌ره‌و دوا ماڵ���ی هه‌مومان‬ ‫عه‌قاڵنه‌ی كه‌ پێیانوایه‌ ئه‌گه‌ر بكه‌ون‌و ده‌نێت‪.‬‬

‫ ‬ ‫‪e‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪18‬‬

‫مرۆڤێن سه‌رده‌م باوه‌ری ب گوهۆرینێ‬ ‫هه‌ن���ه‌‪ ،‬گوهۆرین ب رامانا پروگرێس���ێ‬ ‫(پێش���که‌ڤتنێ)‪ .‬ل گ���ۆر ده‌م���ی ئه‌م‬ ‫ژی مرۆڤێ���ن س���ه‌رده‌من‌‪ ،‬به‌ل���ێ ژ ئالێ‬ ‫ئه‌قل���ی‌و پراکتیزێ ڤ ‌ه ئه‌م کالس���یکن‪،‬‬ ‫گه‌له‌ک کالس���یک‪ ،‬له‌ورا ژی م ‌ه باوه‌ری‬ ‫ب گوهۆرین���ێ نینه‌‪ .‬نه‌خوه‌‪ ،‬بێ باوه‌ری‬ ‫چاوان ئ���ه‌م پێش بکه‌ڤ���ن؟ مه‌زهه‌ر زو‬ ‫دهێته‌ گوهۆرین‪ ،‬ژ س���ه‌رهلدانێ (بوهارا‬ ‫‪1991‬ز)‌و هه‌ت���ا نها‪ ،‬مه‌زه���ه‌رێ گه‌له‌ک‬ ‫پێکهات���ان د ن���اڤ م ‌ه ده‌ وه‌ک���و خو‌ه‬ ‫نه‌مایه‌‪ ،‬به‌لێ هه‌تا کیژان رادێ گه‌وهه‌رێ‬ ‫م���ه‌ هاته‌ گوهۆرین؟! ئه‌ڤه‌ دس���ه‌لمینت‬ ‫ک���و مه‌ ئیمان ب گوهۆرین���ێ نینه‌ له‌ورا‬ ‫ژی گوهۆرین���ێ نه‌ش���یایه‌ مه‌زهه‌رێ م ‌ه‬ ‫ببه‌زینت‌و ده‌رب���ازی گه‌وهه‌رێ م ‌ه ببت‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م ژبیر دکن‪ ،‬کو ئ���ه‌و مرۆڤێ نه‌هێت ‌ه‬ ‫گوهۆرین‪ ،‬نه‌ش���ێت گوهۆرینێ په‌یدا ژی‬ ‫بکت‪ .‬غاندی دبێژت‪" :‬تۆ ب خو‌ه ببه‌ ئه‌و‬ ‫گوهۆرین ‌ه یا کو ته‌ دڤێت ببینی"‪.‬‬

‫رونكردنه‌وه‬ ‫رونكردنه‌وه‌ له‌سه‌ر بابه‌تێكی روژنامه‌ی داوای لێبوردن ل����ه‌و خانه‌واده‌یه‌ بكات‪،‬‬ ‫ئاوێن����ه‌ له‌ژم����اره‌ ‪ 388‬رۆژنام����ه‌ی هیچ كات گومان نه‌خاته‌ س����ه‌ر تۆماری‬ ‫ئاوێن����ه‌ ك����ه‌ ل����ه‌ ‪ 2013/7/30‬ده‌رچوه‌ ش����ه‌هیدێك كه‌ الی ئێمه‌ به‌شه‌هید ناوی‬ ‫بابه‌تێك به‌ناوی (به‌ڕێوه‌به‌ری گش����تی هاتبێ‪ .‬سه‌باره‌ت به‌دروستكردنی خانوی‬ ‫دیوان����ی وه‌زاره‌تی ش����ه‌هیدان‪ /‬باوكی خۆكردی����ش ح����ه‌ز ده‌كه‌ین ئ����ه‌م چه‌ند‬ ‫له‌شه‌س����ته‌كانه‌وه‌ ك����وژراوه‌و هاوكاری زانیاریانه‌ بخه‌ینه‌رو ‪1‬ـ س����اڵی (‪)2011‬‬ ‫ئه‌نفالكراوان وه‌رده‌گرێ)‪ ،‬باڵوكراوه‌ته‌وه‌‪ ،‬بڕی (‪ )1998‬هه‌زارو نۆس����ه‌دو نه‌وه‌ت‌و‬ ‫بۆ وه‌اڵمی ئه‌م بابه‌ته‌ ئه‌و رونكردنه‌وه‌یه‌ هه‌ش����ت خانو ده‌رچوه‌ بۆ وارسه‌كانیان‬ ‫به‌پێویس����ت ده‌زانی����ن‪ :‬له‌مانش����ێتی به‌پێی‌ چڕی‌ جێگای‌ ش����ه‌هیدبونه‌كانیان‬ ‫بابه‌ته‌ك����ه‌دا له‌كاتێكدا گوم����ان ده‌خاته‌ دابه‌ش����كراوه‌و لیژن����ه‌ی‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‬ ‫سه‌ر ش����ێوازی ش����ه‌هیدبون‌و به‌كوژراو گشتی سلێمانی‌ سه‌رپه‌رشتی‌ كردوه‌و ئه‌و‬ ‫ناوی ده‌بات‪ ،‬ناوهێنانی شه‌هید به‌كوژراو ده‌س����ه‌اڵته‌ی‌ هه‌بوه‌ كه‌ خۆی‌ جێبه‌جێی‬ ‫به‌هیچ ش����ێوه‌یه‌ك قابیل����ی قبوڵكردن بكات‌و لیژنه‌ هه‌یه‌و به‌تاكڕه‌وی‌ نه‌كراوه‌‪.‬‬ ‫نی����ه‌ ئه‌وه‌ له‌الی����ه‌ك له‌الیه‌كی تر باوكی ‪2‬ـ ب����ۆ س����اڵی ‪ 2013‬له‌س����ه‌ر فه‌رمانی‬ ‫ناوبراو له‌وه‌زاره‌تی كاروباری ش����ه‌هیدان س����ه‌رۆكی حكومه‌ت بڕێكی تر هاوكاری‬ ‫به‌رله‌وه‌ی به‌ڕێزی����ان (به‌ختیار فه‌ره‌ج) خانوی خۆكرد ده‌كرێت كه‌ لیژنه‌یه‌كی سه‌ر‬ ‫ببێته‌ به‌ڕێوه‌به‌ری گش����تی دیوان وه‌كو به‌ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران ئه‌نجامی ئه‌دات‌و‬ ‫شه‌هیدی سه‌نگه‌ر تۆماركراوه‌و به‌شه‌هید په‌یوه‌ندی به‌به‌ڕێوه‌به‌رێتیه‌ گشتیه‌كانه‌وه‌‬ ‫حه‌مه‌ س����ور ناس����راوه‌و له‌ساڵی ‪ 1967‬نیه‌‪ .‬س����ه‌باره‌ت به‌سودمه‌ندبونی ئه‌و دو‬ ‫ئه‌وكاته‌ی ش����ه‌هیدكراوه‌ باڵی مه‌كته‌بی به‌ڕێزه‌ی كه‌ له‌بابه‌ته‌ك����ه‌دا ناویانهاتوه‌‬ ‫سیاسی یه‌كێتی نیش����تمانی كوردستان ئه‌وان له‌سه‌ر لیس����تی ئه‌نفالكراوان ئه‌و‬ ‫بوه‌‪ ،‬هاوشێوه‌ی هه‌زاران شه‌هید به‌پێی هاوكارییه‌یان وه‌رنه‌گرتوه‌ به‌ڵكو له‌سه‌ر‬ ‫یاس����ای م����اف‌و امتیازاتی ش����ه‌هیدان‌و لیستی شه‌هیدانی سه‌نگه‌ر بوه‌ كه‌ به‌پێی‬ ‫ئه‌نفالك����راوان‌و به‌هه‌م����ان رێوش����وێن‌و ساڵی ش����ه‌هیدبونی ڕیزكراوه‌و وه‌كو دو‬ ‫له‌رێگای چه‌ند لیژنه‌یه‌ك تۆماركراوه‌ نه‌ رۆڵه‌ی شه‌هیدو خانه‌واده‌ی شه‌هید مافی‬ ‫به‌محسوبی ‌هت‌و نه‌ پێشوانی كراوه‌ بۆی‪ ،‬خۆیانه‌ سودمه‌ندبن له‌خوێنی باوكیان كه‌‬ ‫پێمانوایه‌ ئه‌وه‌ له‌كه‌داركردنی ناوبراوه‌و له‌پێناو ئازادی كوردس����تان به‌ختكراوه‌‪،‬‬ ‫بۆ ئه‌مه‌ش داواكاری����ن رۆژنامه‌ی ئاوێنه‌ ناوب����راوان ناوی����ان له‌چوارچێوه‌ی ئه‌و‬

‫‪ ÏÉÏg?Ê_й еÐËÐÅ Ïg@¶âËhµ 19 ÀÐG Ä@¾LkÊâÌO ¡g@µ Ò@ÌÁ@P½Ùµ ʵÏÉ Ð¾âÌÔ‬‬ ‫‪ÐÁ@ïÁ@½ $300 ÒÐwÉʽ ÐG ?cÏÉÐÁchµ@O Òg?ÊGй Ächµg@µ ÙG ÏÉÊK@Å Ä@ËÉ@Á‬‬

‫‪17‬‬

‫کورد‌و گوهۆرین‪ ...‬پاشماوه‌‬ ‫ئه‌ڤه‌ د فرش���کێ م ‌ه د‌ه یه‌‪ ،‬له‌ورا ژی بێتفاق���ی‌و تونه‌کرنا ئێکدو ده‌س���ت پێ‬ ‫هه‌ر چه‌ند س���االن جاره‌کێ ئه‌م ب خو‌ه دکت‪ .‬ئه‌ڤه‌ هه‌می ژ چییه‌ گه‌لۆ؟ دیسان‬ ‫خه‌ونا خوه‌ ئیغتیساب دکن‪ .‬ن ‌ه به‌رئه‌قل ‌ه ئه‌ز بۆ س���ه‌ده‌مێ سه‌بجه‌کتیڤ دزڤرینم‪،‬‬ ‫کو ئه‌ڤ ملله‌ته‌ تش���ته‌کێ ژ چاره‌نڤیس‌و ئه‌و ژی کانساال ئه‌قلی کو ژ هه‌ر ئاله‌کی‬ ‫پاش���ه‌رۆژا خو‌ه نزانت‪ ،‬به‌ل���ێ هه‌تا کو ڤه‌ زیان گه‌هانده‌ کوردان‌‪ .‬ده‌مه‌ کو ئه‌م‬ ‫بزان���ت دڤێت ئه‌قل���ی پراکتیز‌ه بکت ب زیانێن خوه‌ بهژمێرن‌و ب ئاوایه‌کێ جددی‬ ‫تایبه‌ت ئه‌قلێ ره‌خنه‌ی���ی‪ ،‬کو ئه‌قله‌کێ س���ه‌ره‌ده‌رییێ دگه‌ل پرسێن خو‌ه بکن‪.‬‬ ‫ره‌وش���ه‌نه‌‌و به‌رهه‌م���ێ وی ژی ژی���ان‌و ئێدی به‌س��� ‌ه مرۆڤێ قوربانێ سیاسه‌تێن‬ ‫هه‌بونه‌کا ره‌وش���ه‌نه‌‪ .‬ملله‌تێن وه‌کی م ‌ه خه‌له‌ت ب���ت‪ ،‬هندی تۆ دبینی کاغه‌زه‌ک ‌ه‬ ‫بنده‌س���ت‪ ،‬ده‌لیڤه‌ی���ا وان مه‌زنت���ر‌ه کو (ورق ‌ه رابحه‌) د ده‌س���تێ هنده‌ک هێزان‬ ‫فینۆمی���ن ل نک وان په‌ی���دا ببن‪ ،‬به‌لێ ده‌‌و چو که‌س ره‌حمێ ب وی نابت‪.‬‬ ‫کانسال ئه‌قلی بو س���ه‌ده‌م کو مه‌ره‌قا‬ ‫چم���ا ب تن���ێ کریزه‌ ل ن���ک م ‌ه په‌یدا‬ ‫دبن؟ هه‌ر س���الوه‌خته‌کێ رێبه‌ره‌ک یان لێگه‌ری���ان‌و ئیکتیش���افێ ل جه‌م مرۆڤێ‬ ‫نڤیسکاره‌ک یان ژی هونه‌رمه‌نده‌ک دێ ژ کورد نه‌مینت‪ ،‬روحا ئینسیاتیڤێ د ناڤ‬ ‫ناڤا گه‌ل سه‌ری هلدت‪ ،‬به‌لێ که‌نگی بوی ‌ه وی ده‌ بم���رت‪ ،‬ئیدی بوی���ه‌ ئۆرگانه‌کێ‬ ‫فینۆمین ک���و چه‌ند رێبه‌ره‌ک‪ ،‬یان چه‌ند پاس���یڤ د هه‌بونا خوه‌ ده‌‪ .‬نکارت چو‬ ‫نڤیسکاره‌ک‪ ،‬یان ژی چه‌ند هونه‌رمه‌نده‌ک مفایی بگه‌هینت جڤاک���ێ خوه‌‌‪ .‬هه‌بون‌و‬ ‫پێکڤه‌ س���ه‌ری هلدن‪ ،‬ک���و هه‌می پێکڤ ‌ه نه‌بون���ا وی‌ بوی���ه‌ پرس���ه‌کا ماتماتیکی‬ ‫پرۆژه‌یه‌کێ یان دیسکۆرس���ه‌کێ ئاماد‌ه (هه‌ژماری)‪ ،‬نه‌کو پرس���ه‌کا فیلۆسۆفی‌و‬ ‫بکن؟ هه‌ما گه‌هشتن ئێک ژی‪ ،‬دوبه‌ره‌کی‌و ئه‌خالقی‪.‬‬

‫ئاگادارییه‌ک‬ ‫له‌کۆمپانیای (کارڤین)ه‌وه‌‬

‫کات قوربانییەکەی ناناس���ێت‪ ،‬بەڵکو‬ ‫ئەو وێنەیەک دەکوژێت کە خۆی بۆی‬ ‫دروس���تکردوە‪ ،‬کەسێک دەکوژێت پتر‬ ‫زادەی خەیاڵ‌و فەنتازیاکانی خۆیەتی‪.‬‬ ‫بۆ ئەوەی ئەو پرۆسەیەش تەواوبکات‪،‬‬ ‫م���ەرج نیی���ە هەمیش���ە بەخوێ���ن‬ ‫دەس���تپێبکات‌و بەخوێ���ن تەواو بێت‪،‬‬ ‫بەاڵم هەمیشە بەکینە دەستپێدەکات‌و‬ ‫بەکینە تەواو دەبێت‪.‬‬

‫مێژو روی خۆی ئاشكرا ده‌كات‪ ...‬پاشماوه‌‬

‫لیسته‌دا بوه‌ كه‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گشتی‬ ‫كاروب����اری ش����ه‌هیدان‌و ئه‌نفالكراوان����ی‬ ‫سلێمانی ئاماده‌ی كردوه‌‪ ،‬مافێكی ره‌وای‬ ‫خۆش����یانه‌ له‌پرۆژه‌ی خان����وی خۆكرد‬ ‫س����ودمه‌ندبن كه‌ به‌بڕیارێكی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫وه‌زی����ران دیاری ك����راوه‌‪ .‬ئه‌مه‌ له‌الیه‌ك‬ ‫له‌الیه‌كی ت����ر ناوهێنان����ی به‌ڕێوه‌به‌ری‬ ‫گش����تی دیوان����ی وه‌زاره‌تی ش����ه‌هیدان‬ ‫له‌بابه‌تێك����ی وادا هه‌ڵه‌یه‌ك����ی گه‌وره‌یه‌‬ ‫چونكه‌ ناوبراو وارس����ی ش����ه‌هیدانه‌كه‌ی‬ ‫باوكی نیه‌ به‌ڵكو برایه‌كی ئه‌و وارس����ه‌و‬ ‫ماف����ی خۆیه‌ت����ی چۆن خانو دروس����ت‬ ‫ده‌كات‌و به‌چ شێوه‌یه‌ك‪ ،‬ئه‌وه‌ی الی ئێمه‌‬ ‫گرنگه‌ ئه‌و بڕه‌ پاره‌ی دیاریكراوه‌ به‌سێ‬ ‫قۆناغ پێیانده‌درێ تاكو هه‌نگاو به‌هه‌نگاو‬ ‫به‌چاودێری ئه‌ندازیاران‌و لیژنه‌ی تایبه‌تی‬ ‫وه‌زاره‌ت خانویه‌كی شایس����ته‌ دروس����ت‬ ‫بكه‌ن‪ .‬له‌كۆتاییدا روی قسه‌مان ده‌كه‌ینه‌‬ ‫ڕۆژنام����ه‌ی ئاوێنه‌و هه‌م����و كه‌ناڵه‌كانی‬ ‫تر كه‌ ئێمه‌ هه‌م وه‌ك����و وه‌زاره‌ت‌و هه‌م‬ ‫وه‌كو به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیه‌ گشتیه‌كانی سه‌ر‬ ‫ب����ه‌وه‌زاره‌ت ده‌رگامان كراوه‌یه‌‪ ،‬ده‌كرێت‬ ‫له‌بری په‌نابردنه‌به‌ر(سه‌رچاوه‌ی ناڕون‌و‬ ‫نادیار)‪ ،‬ئێم ‌ه جوابی‌ كۆی پرسیاره‌كانیان‬ ‫بده‌ینه‌وه‌‪ .‬له‌گه‌ڵ سوپاسی بێپایانمان‪.‬‬ ‫راگه‌یاندنی وه‌زاره‌تی كاروباری‬ ‫شه‌هیدان‌و ئه‌نفالكراوان‬

‫‪19‬‬

‫‪19‬‬

‫‪NgÙPk@O +e‬‬ ‫‪G5422644‬‬

‫‪Ä@µÏÉ@Á‬‬ ‫‪n?ÊlÌG Ä@̹@µ‬‬ ‫‪aÌk Ù̵ÙÅ ¼Ê½@S@Á‬‬ ‫ ‪ÃâÌlW ÀÊ̱ ¼ÉdH¥‬‬ ‫‪aÌk ÑG@µ‬‬

‫‪J1547483‬‬ ‫‪K6651168‬‬

‫‪¸ n ·ÌG@k‬‬

‫‪L2007125‬‬

‫‪Ѻ¥ @Á‬‬

‫‪K1190970‬‬

‫‪Òd}@G MÌTÂËhw‬‬

‫‪K6853166‬‬

‫‪¸ n g@ÅÐG ¼Ïc‬‬

‫‪L2028120‬‬

‫‪aÌk ¿ÌÅ? ÌÔ‬‬

‫‪L2014447‬‬

‫‪¸ n IÌS?g‬‬

‫‪K8132208‬‬

‫‪¸ ngÊïÁ@Ô‬‬

‫‪J8736022‬‬

‫‪aÌk ÃËcÉÉg @lÌÔ‬‬

‫‪K6667832‬‬

‫‪¸ n ÀÛ¥ gÊÁ‬‬

‫‪L1999499‬‬

‫‪À@S@Ô g@lÁÐÔ‬‬

‫‪K685169‬‬

‫½‪¸ n ¼ÊTÌ­Ù‬‬ ‫½‪¸ n ÃËcÙ ÙS d‬‬ ‫‪¸ n NÐÌGg@k‬‬

‫‪H8591631‬‬ ‫‪K8117941‬‬

‫‪¸ n â¼Øg@pÁ@Ô‬‬

‫‪aÌk ¼ÉhS@K‬‬

‫‪J0108604‬‬

‫‪L199816‬‬ ‫‪H8288639‬‬ ‫‪K4919302‬‬

‫‪iÐ}Ïg‬‬

‫‪ÏÉÐKÐÁ‬‬

‫ ‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫‪hâÌÁ‬‬

‫‪ÒdÂÅ‬‬

‫ ‬

‫عه‌بدواڵ ‌ی موهته‌دی‌‪ :‬حه‌زمده‌كرد كه‌سێكی‪ ...‬پاشماوه‌‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬دۆخی‌ حیزبه‌كان����ی‌ رۆژهه‌اڵت‬ ‫چ����ۆن ده‌بینی‌؟ داوای‌ به‌ش����داریینه‌كردن‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌ ئێ����ران ده‌كه‌ن‪ ،‬وه‌اڵمی‌‬ ‫پێویس����ت وه‌رناگرن����ه‌وه‌‪ .‬هه‌ندێكی����ش‬ ‫ئه‌م����ه‌ به‌دابڕان����ی‌ حیزب����ه‌كان له‌خه‌ڵكی‌‬ ‫لێكده‌ده‌نه‌وه‌؟‬ ‫موهت����ه‌دی‌‪ :‬م����ن ن����اوی‌ نانێ����م دابڕان‬ ‫له‌خه‌ڵ����ك‪ ،‬ب����ه‌اڵم حیزبێك ك����ه‌ بتوانێت‬ ‫ئاش����كرا‌و به‌ش����ێوه‌ی‌ دیموكراتیك له‌ناو‬ ‫خه‌ڵكی‌ خۆی‌ بێت‪ ،‬زۆر جیاوازه‌ له‌حیزبێك‬ ‫رێگه‌ی‌ هه‌ر چه‌ش����نه‌ چاالكییه‌كی‌ سیاسی‌‬ ‫لێس����ه‌ندراوه‌ته‌وه‌‪ .‬ده‌نا ئیستاش كۆمه‌ڵه‌‌و‬ ‫دیموكرات له‌ناو دڵی‌ خه‌ڵكی‌ كورد ده‌ژین‪.‬‬ ‫پێموایه‌ ‪ 48‬س����ه‌عات ئازادی‌ سیاس����یمان‬ ‫هه‌بێت ده‌یبین����ن كه‌ نه‌ك هه‌زاران‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫س����ه‌دان هه‌زار ك����ه‌س‌و ملیۆن����ان كه‌س‬ ‫له‌خه‌ڵك����ی‌ كوردی‌ رۆژهه‌اڵت له‌ده‌وری‌ ئه‌و‬ ‫حیزبانه‌ كۆده‌بنه‌وه‌‪ .‬ئه‌زمونی‌ كوردستانی‌‬ ‫عێراقیش ئه‌وه‌ی‌ سه‌لماند‪ .‬ئه‌گه‌ر راپه‌ڕینی‌‬ ‫ساڵی‌ ‪ 91‬نه‌بوایه‌ یه‌كێتی‌‌و پارتیش ده‌تگوت‬

‫پرسه‌نامه‌‬

‫رێكخراویان نه‌ماوه‌و پێش����مه‌رگه‌یان نیه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم مانگێگی‌ نه‌خایاند ده‌سه‌اڵتی‌ سیاس ‌ی‬ ‫كوردس����تانیان گرته‌وه‌ ده‌س����ت‪ .‬من ناڵێم‬ ‫عه‌ینی‌ ئه‌زم����ون الی‌ ئێمه‌ دوپاتده‌بێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم دڵنیام ئه‌گ����ه‌ر بچوكترین مه‌جالی‌‬ ‫كاری‌ سیاسیمان هه‌بێت له‌ئێران‪ ،‬نفوزی‌‬ ‫ئێمه‌ زۆرتر ده‌بێت له‌نفوزی‌ یه‌كێتی‌‌و پارتی‌‬ ‫ساڵی‌ (‪ )1991‬نه‌ك كه‌متر‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬ده‌نگدان����ی‌ رێژه‌یه‌ك����ی‌ زیاد‬ ‫له‌خه‌ڵك����ی‌ كوردس����تان به‌روحان����ی‪‌،‬‬ ‫چ����ۆن لێكده‌ده‌یت����ه‌وه‌؟ بۆ ئ����ه‌م خه‌ڵكه‌‬ ‫به‌شداریكرد؟‬ ‫موهته‌دی‌‪ :‬خه‌ڵ����ك له‌ژیان����ی‌ رۆژانه‌ی‌‬ ‫خۆیان����دا ئاس����اییه‌ هه‌وڵب����ده‌ن گ����ۆڕان‬ ‫له‌ژیان����ی‌ خۆی����ان پێكبێنن ئه‌گ����ه‌ر ئه‌م‬ ‫گۆڕان����ه‌ كه‌مێكیش بێت‪ .‬به‌هاتنی‌ روحانی‬ ‫بۆ نێ����و ملمالنێ����ی‌ هه‌ڵبژاردنه‌كان خه‌ڵك‬ ‫هه‌ستیانكرد ده‌القه‌یه‌كی‌ بچوك كراوه‌ته‌وه‌‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی‌ به‌شێك یا توزێك له‌و سیستمه‌‬ ‫بگۆڕن‪ .‬ی����ا ئه‌گه‌ر نه‌توان����ن حكومه‌ته‌كه‌‬

‫بگۆڕن‪ ،‬هه‌ڵس����وكه‌وتی‌ حكومه‌ت بگۆڕن‪.‬‬ ‫كه‌سێك بێنن كه‌ سیاسه‌ته‌كانی‌ تائیستای‌‬ ‫ئه‌م حكومه‌ت����ه‌ درێژه‌ نه‌دا‪ ،‬بۆیه‌ ده‌نگیان‬ ‫به‌روحان����ی‌ دا چونكه‌ به‌ب����ه‌راورد له‌گه‌ڵ‬ ‫كاندیده‌كان����ی‌ تر‪ ،‬ته‌نی����ا روحانی‌ بو كه‌‬ ‫ده‌نگێكی‌ جیاوازی‌ هه‌بو‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئی����وه‌ رێز له‌بڕی����ار‌و ده‌نگدانی‌‬ ‫خه‌ڵ����ك له‌هه‌ڵبژاردن����ه‌كان ده‌گرن ئه‌گه‌ر‬ ‫وه‌ك ئێوه‌ش بیرنه‌كه‌نه‌وه‌؟‬ ‫موهته‌دی‌‪ :‬بێگومان‪ .‬دیاره‌ ئێمه‌ ته‌حریم‬ ‫به‌بژارده‌یه‌ك����ی‌ باش����تر ده‌زانین‪ ،‬به‌اڵم كه‌‬ ‫خه‌ڵ����ك بایكۆتی‌ نه‌ك����ردوه‌ تێده‌گه‌ین كه‌‬ ‫ئه‌م ده‌نگدانه‌ش به‌مانای‌ ئه‌وه‌ نیه‌ كۆماری‌‬ ‫ئیس��ل�امی‌ ئێرانی����ان ده‌وێ‌‪ .‬ئه‌و خه‌ڵكه‌ی‌‬ ‫ده‌نگیانداوه‌‪ ،‬ده‌نگیان به‌گۆڕان له‌كۆماری‌‬ ‫ئیسالمی‌ داوه‌‪ ،‬نه‌ك به‌كۆماری‌ ئیسالمی‌‪.‬‬ ‫یانی‌ ره‌فتاری‌ سیاسی‌ خه‌ڵك له‌هه‌ڵبژاردن‬ ‫ب����ه‌دژی‌ ئێم����ه‌ نه‌ب����وه‌‪ ،‬خه‌ڵ����ك گۆڕانی‌‬ ‫سیاسییان ده‌وێ‌‪ ،‬به‌اڵم شیوازی‌ جیاواز بۆ‬ ‫ئه‌و گۆڕانه‌ ده‌گرنه‌ پێش‪.‬‬

‫ی ناوچه‌ی‌ سلێمان ‌ی‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ دادگای‌ تێهه‌ڵچونه‌وه‌ ‌‬ ‫ژماره‪/573 :‬ب‪2013/‬‬ ‫ ‬ ‫(دادگای به‌رایی هه‌ڵه‌بجه)‬ ‫به‌روار‪2013/8/1 :‬‬ ‫ ‬

‫ئاگانامه‬

‫ی "شێركۆ‬ ‫ی دوای ‌‬ ‫ی كۆچ ‌‬ ‫هه‌واڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ش���اعیری‌ گه‌وره‌ ‌‬ ‫بێكه‌س" ‌‬ ‫داواكار‪( :‬ساڵح احمد محمد) له‌بری كوره‌ ناكامه‌كه‌ی‌ (عباس)‬ ‫ی دڵگرانی‌‌و‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬مایه‌ ‌‬ ‫داوالێكراو‪ :‬راستگری باری شارستانی‌ (سیروان) سه‌ره‌ڕای كاره‌كه‌ی‬ ‫ی زۆر بوو‬ ‫خ���ه‌م‌و په‌ژاره‌یه‌ك��� ‌‬ ‫داواكار (ساڵح احمد محمد) له‌بری‌ كوره‌ ناكامه‌كه‌ی‌(عباس) داوایه‌كی‌ به‌و ژماره‌یه‌ی‌‬ ‫بۆ ئێمه‌‪ ،‬مامۆس���تا "شێركۆ"‬ ‫س���ه‌ره‌وه‌ له‌م دادگایه‌ تۆماركردوه‌ له‌دژی راستگری تۆماری‌ شارستانی‌ (سیروان)‬ ‫وێرای‌ كاره‌كه‌ی‌ بۆ گۆڕینی‌ ن���اوی‌ كوره‌كه‌ی‌ له‌ (عه‌باس)ه‌وه‌ بۆ (ره‌وه‌ز) به‌پێی‬ ‫ی ئازیز‌و‬ ‫دۆس���ت‌و هاوڕێیه‌ك��� ‌‬ ‫ماده‌ی‌ (‪ )21‬له‌یاس���ای‌ باری‌ شارستانی‌ دادگا بڕیاریدا به‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌ داواكه‌ی‌‬ ‫به‌ڕێ���زو هه‌میش���ه‌یمان بوو‪،‬‬ ‫له‌ڕۆژنامه‌یه‌كی‌ ناوخۆدا جا هه‌ر كه‌سێك مافی رێگری‌ هه‌یه‌ با په‌یوه‌ندی‌ بكات به‌‬ ‫له‌ناخ���ی‌ دڵمانه‌وه‌ پرس���ه‌و‬ ‫دادگاوه‌ له‌ماوه‌ی‌ ‪ 10‬رۆژدا پاش باڵوكردنه‌وه‌ی‌ له‌م رۆژنامه‌یه‌دا به‌پێچه‌وانه‌وه‌ دادگا‬ ‫سه‌ره‌خۆش���ی‌ له‌خێزان��� ‌ه‬ ‫داواكه‌ ده‌بینێ‌ به‌گوێره‌ی‌ یاسا‪ .‬له‌گه‌ڵ رێزدا‪..‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێزه‌كه‌ی‌‌و هه‌موو هاوڕێیان ‌‬ ‫دادوه‌ر‬ ‫ ‬ ‫ئه‌و پی���اوه‌ گه‌وره‌ی ‌ه ده‌كه‌ین‪،‬‬ ‫ته‌ها عمر رشید‬ ‫ ‬ ‫ی‬ ‫به‌هیوای‌ ئه‌مه‌ دوا ناخۆش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫بنه‌ماڵه‌كه‌ی���ان بێ���ت‌و گیان ‌‬ ‫ی‬ ‫كۆچك���ردووش به‌به‌هه‌ش���ت ‌‬ ‫به‌رین شاد بكات‪.‬‬

‫ونبون‬

‫بنه‌ماڵ ‌هی‌ ئه‌حمه‌د هه‌ردی‌‬

‫ی عبدالعزیز)‬ ‫ی (یوسف عل ‌‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی سلیمان ‌‬ ‫ی باری شارستان ‌‬ ‫ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫هه‌ركه‌س دۆزییه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگ ‌هی‌ ئاوێنه‪.‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫ه له‌ئه‌وروپا‬ ‫نوێنه‌ری ئاوێن ‌‬ ‫شوان حه‌مه‌ ـ نه‌رویج‬ ‫‪004799004729‬‬ ‫‪hamashwan.awene@yahoo.no‬‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاھیر‪ ،‬سەردەشت عوسمان‬

‫‪Awene‬‬ ‫ریکالم‬

‫ریکالم‬